presmetki

Visoka Škola Tehničkih Strukovnih Studija Čačak

Odsek:Elektrotehnika Smer:Elektroenergetika

Projektni zadatakiz

Električnih instalacija i osvetljenja

Student: Profesor:Srdanović Darko mr.Dragan Brajović,dipl.el.ingBroj indeksa:111/03

Projektni zadatak Električne instalacije i osvetljenja

Čačak,septembar, 2008 god.

2


Sadržaj

Električne šeme:1) Jednopolna šema napajanja objekta2) Jednopolna šema MRM13) Jednopolna šema MRM24) Jednopolna šema MRM35) Jednopolna šema MRM46) Šema električne instalacije osvetljenja7) Šema električne instalacije priključnica8) Šema razvodne table stana9) Šema instalacije telefonskog priključka10) Šema instalacije TV priključka11) Jednopolna šema stepenišnog osvetljenja12) Razvodna instalacija za TV i telefon13) Šema električne razvodne instalacije lifta14) Gromobranska instalacija-sistem uzemljenja15) TN sistem zaštite

Visoka Škola Tehničkih Strukovnih Studija- ČačakOdsek.Elektrotehnički Predmet:Električne instalacije i osvetljenja

Kandidat: Srdanović Darko 111/03

PROJEKTNI ZADATAKProjektovati električnu instalaciju stambene zgrade P+m= 10 spratova,a sa po

n= 4 istovetnih stanova na svakom spratu.U zgradi postoji lift čiji je pogonski deo smešten u prostoriji iznad liftovskog šahta na m-tom spratu.Zgrada je završena ravnim krovom pokrivenim limom debljine 0.8 mm,čija je osnova, kao i osnova zgrade, pravougaonikdimenzija stranica 20× 20 (m).Zgrada je visoka (m+1)× 3.2m.Projekat instalacije treba da obuhvati sledeće:

3


1. Tehnički opis2. Tehničke uslove3. Fotometrijski proračun4. Izbor termičkih potrošača5. Termoakumulaciono grejanje6. Stepenišno osvetljenje7. Električnu razvodnu instalaciju za lift8. Definisanje PM,MRM i RM9. Telefonsku instalaciju10. Instalaciju za TV11. Zaštita od opasnog napona dodira: TN Sistem12. Instalaciju zasštite od atmosferskog pražnjenja13. Električne šeme14. Specifikaciju opreme i materijalaElektrični priključak zgrade:Kablovski vod 150mPrilog:Građevinska osnova stana F

Datum: 12.12.2007 Zadatak izdao:Dragan Brajović

4


Projekat F razmera 1:50

5

Kuhinja

Predsoblje

Spavaća soba

Dnevna soba

Kupatilo

Ostava


Tehnički opis

Električna instalacija objekta mora biti izvedena po propisima koje se odnose na izvođenje električnih instalacija u stambenim objektima.Stambeni objekat se napaja sa dva kabla tipa PP41-3x185+95mm2.Dužina kabla od trafostanice do priključnog mesta iznosi 150m .U priključnom ormanu je ugrađeno šest NVO od 300A.

Iz priključnog ormana(PM) sa osigurača polaze dva kabla tipa PP41-3x150 +70mm2 pomoću kojih se napajaju MRM1 i MRM2. U MRM1 su ugrađena dvotarifna brojila sa kojih se meri utrošak električne energije prvih 14 stanova,takođe je instalirano i torfazno dvotarifno brojilo koje meri utrošenu električnu energiju lifta i stepenišnog osvetljenja U MRM2 su ugrađena dvotarifna brojila sa kojih se meri utrošak električne energije preostalih 14 stanova.

Svako razvodno mesto(RM) u stanu napaja se kablom 5x10 mm2.Razvodna mesta ili razvodne table u stanovima su tipske proizvodnje sa odvojenim sabirnicama za dirigovane potrošače i slobodnu potrošnju, postavljene iznad ulaznih vrata sa ugradjenom signalnom lampicom za drugu tarifu, sa kontaktorom za uključenje druge tarife i el. zvonom. Jednopolna šema po kojoj je urađena svaka tabla data je u prilogu grafičke dokumentacije.

Merenje utrošene električne energije je za svaki stan zasebno pomoću trofaznog brojila sa uklopnim satom.

Od instalacija u stanovima predvidja se električna rasveta u svim prostorijama. U spavaćoj sobi su predvidjene tri monofazne "šuko" priključnice, u dnevnoj sobi tri monofazne i jedna trofazna. U kuhinji je predvidjena dve trofazne i dve monofazne "šuko" priključnice, priključak za protočni bojler i priključak za ventilaciju.

U svim kupatilima izvedene su instalacije za izjednačenje potencijala na takav način što se sve metalne mase povežu provodnicima tipa P/F 1× 6mm2 na kutiju PS-49 koja se postavlja na zid iznad ulaznih vrata kupatila.Iz ove kutije se jednim provodnikom ide u razvodni orman gde se vrši povezivanje sa šinom.

U stepeništu su predvidjene svetiljke koje se uključuju preko stepenišnog automata.

Za svaki stan predvidjena je instalacija zvučne signalizacije koja se sastoji od tastera ispred ulaznih vrata i električnog zvonceta .

Instalacija telefona

Za priključak na PTT mrežu u prizemlju predvidjen je orman koncentracije ITO 60.U svim stanovima predvidjeno je po dva telefonska mesta u predsoblju i u dnevnoj sobi.Sve izvode iz stanova dovesti do ormana koncentracije i završiti ih na regletama.Instalacija se izvodi provodnicima Ti 20 preseka 0.6mm2 dvostruko upredenim u parice. Ove provodnike postaviti u PVC cevi prečnika označenog u šemi (zavisno od broja parica). U crtežima se radi kraćeg obeležavanja provodnici Ti 20 2× 0.6mm, obeleženi sa 1P, a Ti 20 2× 2× 0.6 mm, sa 2 P itd.Telefonske izvode u stanovima i lokalima završiti priključnicama.

6


Instalacija za TV

Za prijem radio i TV programa predvidjen je zajednički antenski sistem. Antene se postavljaju na krov objekta na stubni nosač, antenski stub se pričvrščuje posebnim ankerima na krov, a preko obujmice povezan je na gromobransku instalaciju. Pri montaži antena na stub voditi računa o njihovom medjusobnom rastojanju zbog smetnji. Antene su koaksijalnim kablom povezane na pojačivački sistem. Pojačivači i frekventni pretvarači postavljeni su u glavnoj stanici. Od ormana date su vertikale dobijene preko razdelnika sa odcepnim kutijama i završnim priključnicama. Raspored priključnica dat je u grafičkoj dokumentaciji. U svakom stanu predviđeno je po dve priključnice, u dnevnoj i spavaćoj sobi.Ostavljena je cev 0.5m do 1 m izvan objekta i do glavne stanice, za provlačenje kabla kablovske televizije.

Uzemljenje

Kao uzemljivač i gromobranski uzemljivač koristi se temeljni uzemljivač. Isti je izveden od FeZn trake 25x4 mm, postavljene u temeljne trake objekta, mestimično zavarene za čeličnu armaturu objekta. Medjusobno spajanje trake vrši se ukrsnim komadima postavljenim u kutijama za ukrsni komad zaliven olovom.Ostaviti potreban broj izvoda od uzemljivača za gromobranske spustove i ormane.

Gromobranska instalacija

Na objektu je predvidjena klasična gromobranska instalacija. Ista se sastoji od prihvatnih vodova(limeni krov), spustova i uzemljivača koji sa svim spojnim i nosećim gromobranskim elementima i postojećim metalnim delovima na zgradi (oluci i limene opšivke) stvaraju kavez u odnosu na zemlju. Krov objekta je pokriven limom debljine 0,8 mm.

Horizontalne olučne cevi iskorišćene su kao pomoćni prihvatni vodovi, tako što su na glavne prihvatne vodove povezani preko obujmica za oluk.Na dimnjacima i ventilacijama postaviti metalne kape. Traku zavariti za metalnu kapu, istu spustiti po dimnjaku i vezati na prihvatne vodove najkraćim putem bez kontrapadova.Kod svih spajanja izmedju trake i trake sa limenim površinama mora se izmedju spojnih elemenata postaviti olovni podmetač.Na objektu predvidjeni su direktni i indirektni spustovi, direktni spustovi izvode se trakom FeZn 20x3 mm. Ovi spustovi na visini 1,75m od nivoa tla moraju imati rastavnu spojnicu (merni spoj) koja odvaja nadzemnu instalaciju od uzemljivača. Rastavna spojnica mora biti izvedena sa preklopom trake dužine l00 mm, sa dva zavrtnja M8xl8, i ofarbana crvenom bojom. Kod ovih spustova koji idu uz oluk iznad mernog spoja postaviti obujmicu za slivnik, radi povezivanja oluka za uzemljenje, a od mernog spoja postaviti mehaničku zaštitu.Indirektni spustovi izvedeni su preko vertikalne olučne cevi tako da se na donjem i gornjem kraju postavljaju obujmice za slivnik i time ih povezati na uzemljivač.Za uzemljivač je upotrebljena traka temeljnog uzemljivača. Vezu uzemljivača i traku spusta izvesti ukrsnim komadom, postavljenim u kutiji za ukrsni komad zaliven olovom.

7


Tehnički uslovi

Ovi tehnički uslovi su sastavni deo projekta i kao takvi obavezuju investitora i izvođača pri izgradnji objekta.

Izvođenje električne instalacije mora se izvesti prema tekstualnom i grafičkom delu ovog projekta i važećim propisima.

Za sve izmene i odstupanja od projekta,kako u pogledu električnog rešenja,tako i u pogledu izbora materijala,mora se imati sagalasnost projektanta.

Sav materijal koji se ugrađuje mora odgovarati standardima,atestiran i od prvoklasnog kvaliteta.

Sve radove pri izradi,ispitivanju i puštanju ,moraju izvoditi samo stručno osposobljena lica.

Za električne aparate i uređaje smeju se koristiti goli i izolovani vodovi po standardima JUS-a.Provodnici moraju biti dimenzionisani tako da se previše ne zagrevaju.Presek provodnika je određen padom napona.Kroz zidove se provodnici postavljaju tako da su zaštićeni od vlage i oštećenja.Treba izbegavati paralelno postavljanje vodova do dimnjaka,ako to nije moguće izbeći,vodove treba polagati bar 20 cm daleko od dimnjaka.Takođe treba izbegavati horizontalno polaganje kablova na visini manjoj od 2m.Vodovi se smeju postavljati horizontalno (udaljeni 30cm od plafona) i vertikalno bar 30cm od poda.Vertikalno polženi kablovi treba da su udaljeni od vrata i uglova za 15cm, a ako su postavljeni paralelno,razmak između njih je 10cm.

Najmanji dopušteni presek stalno polioženih vodova iznosi 1.5 mm2 za bakar,a 2.5 mm2 za aluminijum.

Najmanji dopušteni presek u kolima rasvete 1.5 mm2,a u kolima termičkih potrošača 2.5 mm2.

Vodovi se smeju nastavljati isključivo u razvodnim kutijama. Ukrštanje energetskih i telefonskih vodova treba izbegavati.Vodovi se spajaju stezaljkama ili spojnicama,a lemnjenje treba izbegavati u energetskim instalacijama.

Međusobni spoj električne instalacije ili spoj električnog razvoda sa električnom opremom mora biti izveden tako da električni razvod ne bude izložen silama izvlačenja ili uvijanja.

Spoj u električnim instalacijama mora biti dimenzionisan tako da može trajno podnositi dozvoljenu struju provodnika.

Ako se spoj električne instalacije izlaže toploti,mehaničkim ili hemijskim uticajima ili vibracijama,moraju se preduzeti odgovarajuće mere zaštite.

Spoj mora biti izveden tako da ne dođe do smanjenja preseka ili oštećenja preseka ili oštećenja provodnika i izolacije.

Sve prekidače postaviti na 1.5m od poda i to pored vrata na strani gde se ista otvaraju. Svi prijemnici u kupatilu se uključuju prekidačem siganalizacije uključenja a montira se kraj vrata ispred kupatila.

Sve utičnice postaviti na visini 0.3-0.8m od poda,osim u kupatilu i u kuhinji gde se postavljaju na visini 1.2-1.8m.

Ako se u blizini električnog razvoda nalaze neelektrične instalacije,moraju se između njih obezbediti takav razmak da održavanje jedne ne ugrožava druge instalacije.Najmaji dozvoljeni razmak između električnog razvoda i drugih instalacija je 30mm.

Električni razvod ne sme se postavljati ispod neelektričnih instalacija na kojima je moguća kondenzacija vode ili drugih tečnosti.

Krož višežilni kabal ne sme se voditi više strujnih kola,osim provodnika upravljačkih pomoćnih strujnih kola.

8


Kablovi položeni neposredno pod malter i u zid moraju po celoj dužini biti pokriveni malterom debljine najmaje 4mm.Izuzetno,kablovi ne moraju biti pokriveni malterom ako su položeni u šupljinama tavanica i zidova od betona ili sličnog materijala koji ne gori niti potpomaže gorenje.

Razvodne kutije za kablove i provodnike(u instalacionim cevima)koji se polažu pod malter moraju biti izrađene od izolacionog materijala ili od metala sa izolacionom postavom i uvodnicama od izolacionog materijala.

U suvim prostorijama,i to ispod maltera,smeju se polagati i kablovi bez ispune,kao što su kablovi tipa PP/R.Kablovi bez ispune ne smeju se voditi u snopu,postavljati ispod gips-kartonskih ploča,bez obzira na način kojim se pričvršćuju,i ne smeju se polagati na zapaljive materijale ni kad se pokrivaju malterom.

Pri postavljanju kablova ili provodnika u cevi svi provodnici koji pripadaju istom strujnom kolu moraju biri postavljeni u istu cev.

Metalne zaštitne obloge kablova i metalne izolacione cevi ne smeju biti upotrebljene kao povratni vod,niti kao provodnik.

Pri horizontalnom polaganju,cevi moraju imati blagi pad prema razvodnim kutijama.Na slobodnim krajevima cevi moraju se postaviti uvodnice od izolacionog materijala.

Cevi postavljene u zidu ne smeju se prekrivati materijalom koji bi ih nagrizao.U svakom strujnom krugu neutralni provodnik mora se razlikovati bojom od

faznih provodnika.Zaštitni provodnik treba da bude žuto-zelen,ovaj provodnik se ne sme koristiti u drugu svrhu.

Kroz jednu instalacionu razvodnu kutiju nesmeju se postavljati provodnici iz različitih strujnih krugova.

Prekidači i osigurači se postavljaju samo na fazne provodnike.Pri prolazu izolacionih cevi kroz zid između vlažne i suve prostorije pri

polaganju treba izvesti da se voda ne može sakupljati u cevi niti u nju da prodre.Cevi treba da su izrađene od materijala otpornog na vlagu, a da se postavljaju sa nagibom prema vlažnoj prostoriji.

Pri prolazu vodova kroz zid između suve i vlažne prostorije provodnici se moraju završiti u suvoj prostoriji sa instalacionim priborom za vlažne prostorije.

9


Fotometrijski proračun

Svi podaci i preporuke za fotometrijske proračune prostorija uzeti su iz knjige Miomira B.Kostića,“Vodič kroz svet tehnike osvetljenja“,Minel-Schreder,Beograd,2000.Fotometrijski proračuni su vršeni metodom faktora korisnosti

( )bah

bai

k +⋅= ,gde je:

i-indeks prostorije,hk-korisna visina od svetiljke pa do radne površine.za visinu radne površine uzeta je vrednost 0.85m.

Фuk = f

baE

η⋅⋅

(lm) ,gde je:

Фuk-ukupni svetlosni fluks svih izvora svetlosti u prostoriji,E-potreban nivo osvetljenostiη-iskoristljivost osvetljenja korisne površinef -faktor zaprljanja svetiljki i starenja izvora svetlosti

21 fff ⋅=a∙b -površina prostorije.

N = iz

uk

Ф

Фgde je:

N-potreban broj izvora svetlostiizФ -svetlosni fluks svetlsonog izvora (lm)

Ns=(09-1.1)N-stvarni broj izvora svetlostiStvarni broj izvora,kao i stvarna osvetljenost treba da budu u garnicama +/-10%

N

NEE

sst = (lx)

100⋅−E

EEst

Prostorija:Dnevna soba

Dimenzije prostorije: 4.2× 4.4× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti ,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 250 lx.Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 150W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

10


( ) ( ) 91.04.42.435.2

4.42.4 =+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.91 linearnom interpolacijom nalazim da je η=0.3475

Фuk = lmf

baE4.17493=⋅⋅

η

N = 95.72200

4.17493

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)7.95 → (7.15 – 8.74)Ns=8

lxN

NEE

sst 57.251

95.7

8250 ===

%62.0100250

25057.251100 =⋅−=⋅−

E

EEst

Na osnovu ovoga zaključujem da stvarni broj izvora svetlosti i stvarna vrednost osvetljenosti zadovoljavaju tehničke propise,tj. nalaze se u granicama +/-10%.

Prostorija:Kuhinja

Dimenzije prostorije: 2.3× 3.2× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti ,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 250 lx.Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 150W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

( ) ( ) 6.057.02.33.235.2

2.33.2 ≈=+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.6 nalazim da je η=0.25

Фuk = lmf

baE2.9684=⋅⋅

η

N = 4.42200

2.9684

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)4.4 → (3.96 – 4.84)Ns=4

lxN

NEE

sst 27.227

4.4

4250 ===

%9100250

25027.227100 −=⋅−=⋅−

E

EEst


11


Prostorija:Predsoblje

Dimenzije prostorije: 2× 4.4× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti ,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 60 lx.Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 100W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

( ) ( ) 6.059.04.4235.2

4.42 ≈=+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.6 nalazim da je η=0.25

Фuk = lmf

baE2779=⋅⋅

η

N = 05.21350

2779

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)2.05 → Ns=2

lxN

NEE

sst 53.58

05.2

260 ===

%45.210060

6053.58100 −=⋅−=⋅−

E

EEst


Prostorija:Spavaća soba

Dimenzije prostorije: 5.4× 3.2× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti ,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 60 lx.

Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 150W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83

12


Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

( ) ( ) 85.02.34.535.2

2.34.5 =+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.85 linearnom interpolacijom nalazim da je η=0.33

Фuk = lmf

baE4134=⋅⋅

η

N = 87.12200

4134

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)1.87 → Ns=2

lxN

NEE

sst 17.64

87.1

2100 ===

%95.610060

6017.64100 =⋅−=⋅−

E

EEst


Prostorija:Kupatilo

Dimenzije prostorije: 1.2× 2× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti ,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 120 lx.Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 100W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

( ) ( ) 31.022.135.2

22.1 =+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.31 ne postoji vrednost za η,zbog toga usvajam prvu tabličnu vrednost za i=0.6 odakle nalazim da je η=0.25

Фuk = lmf

baE1516=⋅⋅

η

N = 12.11350

1516

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)1.12 → Ns=1

13


lxN

NEE

sst 14.108

12.1

1120 ===

%8.9100120

12014.108100 −=⋅−=⋅−

E

EEst


Prostorija:Ostava

Dimenzije prostorije: 1.2× 2.2× 3.2mPotrebna vrednost osvetljenosti:Iz tabele P1.1 preporučena vrednost optimalnog nivoa osvetljenosti,za ovu vrstu prostorije i delatnosti koja se u njoj obavlja je 60 lx.Tip svetiljke:Iz Priloga 2 biram svetiljku tipa A1 za izvor svetlosti sa užarenim vlaknom snage 60W za direktan sistem osvetljenja.Faktor refleksije:Iz Priloga 4 nalazim da je faktor refleksije tavanice koja je bele boje ρt=0.7,a za faktor refleksije zidova koji su svelte boje nalazim da je ρz=0.5Iz Priloga 6 za kategoriju zaprljanja K=V i za period čišćenja T=12 meseci pri srednjem zaprašivanju nalazim da je 1f =0.83Iz Priloga 7 za usvojeni izvor svetlosti nalazim da je 2f =0.92

21 fff ⋅= =0.83∙0.92=0.76kh = h -0.85=3.2-0.85=2.35m

( ) ( ) 33.02.22.135.2

2.22.1 =+

⋅=+⋅=

bah

bai

k

Iz Priloga 5 za i=0.33 ne postoji vrednost za η,zbog toga usvajam prvu tabličnu vrednost za i=0.6 odakle nalazim da je η=0.25

Фuk = lmf

baE7.833=⋅⋅

η

N = 16.1715

7.833

Ф

Ф

iz

uk ==

Ns=(09-1.1)N=(0.9-1.1)1.16 → Ns=1

lxN

NEE

sst 72.51

16.1

160 ===

%7.1310060

6072.51100 −=⋅−=⋅−

E

EEst

14


Izbor termičkih potrošača

Prostorija:PredsobljeDve priključnice za prenosive prijemnike P=2× 1000W,Un=220VElektrično zvonce P=100W,Un=220V

Prostorija:Spavaća sobaJedna priključnica za TA peć P=3000W,Un=220VTri priključnice za prenosive prijemnike P=3× 500W,Un=220V

Prostorija:KupatiloJedna priključnica za akumulacioni bojler P=2000W,Un=220VJedna priključnica za IC grejalicu P=1500W,Un=220VJedna priključnica za veš mašinu P=2500W,Un=220VJedna priključnica za prenosive prijemnike P=1000W,Un=220V

15


Prostorija:KuhinjaJedna priključnica za el.šporet P=5000W,Un=3× 380/220VJedna priključnica za TA peć P=6000W,Un=3×380/220VJedna priključnica za protočni bojler P=2500W,Un=220VJedna priključnica za frižider P=500W,Un=220VJedna priključnica za ventilator P=500W,Un=220VJedna priljučnica za prenosive prijemnike P=500W,Un=220V

Prostorija:Dnevna sobaJedna priključnica za TA peć P=4500W,Un=3× 380/220VČetiri priključnice za prenosive prijemnike P=4× 500W,Un=220VProstorija:OstavaJedna priključnica za zamrzivač P=500W,Un=220V

Termoakumulaciono grejanje

Termoakumulaciono grejanje se vrši sa termoakumulacionim pećima.Grejanje u stanu sa TA pećima planiram u spavaćoj sobi,kuhinji i dnevnoj sobi,u kupatilu sa infracrvenom grejalicom,dok za predsoblje ne planiram posebno grejanje.

Tačan izbor instalisane snage jedne TA peći zasniva se na proračunu toplotnih gubitaka u prostoriji koju želimo da grejemo.Planirano je dnevno grejanje u trajanju od 16h.Akumulacija energije u pećima obavlja se u toku povlašćene tarife tj.8 časova noću i 2 časa po podne.

Za proračun toplotnih gubitaka prostorija i za odabir tipa TA peći poslužiću se katalozima firme “Cer“ iz Čačka.Izbor TA peći za planirane prostorije vršimo na sledeći način:

Prostorija:Dnevna sobaPovršina (m2) Snaga (KW)Za spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 13.6 m2 1.320 KW

16


Za spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 10m2 0.945 KWZa unutrašnji negrejani zid (12 cm) ÷ 12.08m2 0.540 KWZa unutrašnji grejani zid (12 cm)÷13.6 m2 0.210 KWZa plafon+pod ÷ 37.4m2 0.443 KWZa prozor ÷ 4.125m2 0.960 KWZa vrata ÷ 2m2 0.390 KW

Potrebna instalisana snaga peći je: Pin = 4.8 KWUsvajam TA peć tipa AD50N sa sledećeim karakteristikama:Snaga peći P =5 KWStruja opterećenja pri akumulaciji: 3x380V-7.61A; 1× 220V-22.73ANormalno vreme akumulisnja 8 satiDužina,širina,visina (mm) 1026× 380× 668Težina peće (Kg) 248Snaga motorventilatora (W) 31Veća brzina (m3/h) 187 Manja brzina (m3/h) 147Specifična toplotna snaga (kcal/h) 2750

Prostorija:KuhinjaPovršina (m2) Snaga (KW)Za spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 7.36 m2 0.755 KWZa spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 9m2 0.945 KWZa unutrašnji negrejani zid (12 cm) ÷ 5.36m2 0.270 KWZa unutrašnji grejani zid (12 cm) ÷ 10.24m2 0.150 KWZa plafon+pod ÷ 14.72m2 0.166 KWZa prozor ÷ 1.25 m2 0.360 KWZa vrata ÷ 2m2 0.390 KW

Potrebna instalisana snaga peći je: Pin = 3.03 KWUsvajam TA peć tipa AD30N sa sledećeim karakteristikama:Snaga peći P = 3 KWStruja opterećenja pri akumulaciji: 1x380V-6.9A; 1× 220V-13.7ANormalno vreme akumulisnja 8 satiDužina,širina,visina (mm) 1026×320× 606Težina peće (Kg) 185Snaga motorventilatora (W) 23Veća brzina (m3/h) 137 Manja brzina (m3/h) 79Specifična toplotna snaga (kcal/h) 1700

Prostorija:Spavaća sobaPovršina (m2) Snaga (KW)Za spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 17.12m2 1.700 KWZa spoljni zid ( 25 cm ) ÷ 13.12m2 1.320 KWZa unutrašnji grejani zid (12 cm) ÷ 15.12 m2 0.240 KWZa unutrašnji grejani zid (12 cm) ÷ 10.24 m2 0.150 KWZa plafon+pod ÷ 34.24m2 0.470 KWZa prozor ÷ 4m2 0.960 KWZa vrata ÷ 2m2 0.390 KW

17


Potrebna instalisana snaga peći je: Pin = 5.23 KWUsvajam TA peć tipa AD50N sa sledećeim karakteristikama:Snaga peći P =5 KWStruja opterećenja pri akumulaciji: 3x380V-7.61A; 1× 220V-22.73ANormalno vreme akumulisnja 8 satiDužina,širina,visina (mm) 1026× 380× 668Težina peće (Kg) 248Snaga motorventilatora (W) 31Veća brzina (m3/h) 187 Manja brzina (m3/h) 147Specifična toplotna snaga (kcal/h) 2750

Definisanje strujnih kola

Strujno kolo broj 1.Električno zvonce Instalisana snaga P=100WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 2.Dve priključnice u predsobljuInstalisana snaga P=2000WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 3.Tri priključnice u spavaćoj sobiInstalisana snaga P=1500WNazivni napon Un=220V

18


Strujno kolo broj 4.Priključnica za TA peć u spavaćoj sobiInstalisana snaga P=5000WNazivni napon Un=380V

Strujno kolo broj 5.Osvetljenje u dnevnoj sobi i predsobljuInstalisana snaga P=1400WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 6.Akumulacioni bojler u kupatiluInstalisana snaga P=2000WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 7.Infracrvena grejalica u kupatiluInstalisana snaga P=1500WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 8.Priključnica za veš mašinu u kupatiluInstalisana snaga P=2500WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 9.Priključnica za prenosive prijemnike u kupatiluInstalisana snaga P=1000WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 10.Protočni bojler u kuhinjiInstalisana snaga P=2500WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 11.Četiri priključnice: za frižider,za ventilator,u ostavi i za ostale prenosive prijemnike u kuhinjiInstalisana snaga P=2000WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 12.Priključnica za TA peć u kuhinjiInstalisana snaga P=3000WNazivni napon Un=220V

19


Strujno kolo broj 13.Priključak za električni šporet u kuhinjiInstalisana snaga P=5000WNazivni napon Un=380V

Strujno kolo broj 14.Osvetljenje u kuhinji,ostavi,kupatilu i spavaćoj sobiInstalisana snaga P=1060WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 15.Četiri priključnice u dnevnoj sobiInstalisana snaga P=2000WNazivni napon Un=220V

Strujno kolo broj 16.Priključnica za TA peć u dnevnoj sobiInstalisana snaga P=5000WNazivni napon Un=380V

Proračun strujnih kola

Strujno kolo broj 1.Električno zvono

Instalisana snaga P=100WNazivni napon Un=220V

AUn

PI 45.0

220

100 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 6A

R0

6A

l=1m

220/8 V/V

100W

20


Biram kabal tipa PP-Y-3× 1,5mm2.

Provera pada naponaDozvoljeni pad napona je 5%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%004.02205.1

100120178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%004,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 2.Dve priključnice u predsoblju


AUn

PI 09.9

220

2000 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 10AIz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za priključnice 2,5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal tipa PP-Y-3× 2,5mm2.Provera pada naponaDozvoljeni pad napona je 5%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%26.02205,2

20005.420178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%26,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 3.Tri priključnice u spavaćoj sobi

D AI 60 = AxU z 6/251WmlP 100=⋅ %004.0=∆u

Cu 25,1 mmS = CummxYPP ,5,13 2−−

R0

10A

l=4.5m

1000W 1000W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 9000=⋅ %26.0=∆u


21



AUn

PI 81.6

220

1500 ===


2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%61.02205,2

15001420178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%61,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 4.Priključnica za TA peć u spavaćoj sobi


AU n

PI 59.7

3803

5000 =⋅

==

Usvajam brzi topljivi osigurač od 10AIz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za priključnice 2,5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal tipa PP-Y-3× 2,5mm2.

Provera pada napona

R0

10A

l =14m

500W 500W 500W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 21000=⋅ %61.0=∆u


RST0

10A

l=14.7m

5000W

22


Dozvoljeni pad napona je 5%

2100

nUSPl

u⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%36.03805,2

50007.140178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%36,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 5.Osvetljenje u dnevnoj sobi i predsoblju


AUn

PI 36.6

220

1400 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 10AIz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za strujna kola osvetljenja 1.5 mm2.Na osnovu ovoga biram kabal PP-Y-3× 1.5 mm2

Provera pada naponaDozvoljeni pad napona za strujna kola osvetljenja je 3%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%39.02205,1

14008.520178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%3%39,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 6.Akumulacioni bojler u kupatilu

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 73500=⋅ %36.0=∆u


R0

10A

l =5.8m

8× 150W 2× 100W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 8120=⋅ %39.0=∆u


23



AUn

PI 09.9

220

2000 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 10AIz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za strujna kola prijemnika 2.5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal PP-Y-3× 2.5mm2


2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%24.02205,2

20001.420178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%24,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 7.Infracrvena grejalica u kupatilu


AUn

PI 81.6

220

1500 ===


Provera pada napona

S0

10A

l =4.1m

2000W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 8200=⋅ %24.0=∆u


R0

10A

l = 2m

1500W

24


Dozvoljeni pad napona je 5%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%08.02205,2

1500220178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%08.0 <=∆uMontažna tablica

Strujno kolo broj 8.Priključnica za veš mašinu u kupatilu


AUn

PI 36.11

220

2500 ===



2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%13.02205,2

25008.120178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%13.0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 9.Priključnica za prenosive prijemnike u kupatilu

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 3000=⋅ %08.0=∆u


T0

16A

l=1.8m

2500W

D AI 160 = AxU z 16/251WmlP 4500=⋅ %13.0=∆u


25



AUn

PI 54.4

220

1000 ===



2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%15.02205,2

100015.520178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%15,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 10.Protočni bojler u kuhinji


AUn

PI 36.11

220

2500 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 16A

S0

6A

l=5.15m

1000W

D AI 60 = AxU z 6/251WmlP 5150=⋅ %15.0=∆u


T0

16A

l =10.15m

2500W

26


Iz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za strujna kola prijemnika 2.5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal PP-Y-3× 2.5mm2


2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%75.02205,2

250015.1020178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%75.0 <=∆uMontažna tablica

Strujno kolo broj 11.Tri priključnice za frižider,ventilator i ostale prenosive prijemnike u kuhinji


AUn

PI 09.9

220

2000 ===


2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%77.02205,2

20002.1320178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%77.0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 12.

D AI 160 = AxU z 16/251WmlP 25375=⋅ %75.0=∆u


S0

10A

l =13.2m

500W 500W 500W500W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 26400=⋅ %77.0=∆u


27


Priključnica za TA peć u kuhinji


AUn

PI 63.13

220

3000 ===



2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%69.02205,2

300085.720178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 13.Priključak za električni šporet u kuhinji


AU

P nI 5 9.7

3 8 03

5 0 0 0

3=

⋅=

⋅=

Usvajam tri brza topljiva osigurača od 10A

T0

16A

l=7.85m

3000W

D AI 160 = AxU z 16/253WmlP 23550=⋅ %69.0=∆u


RST0

10A

l=12m

5000W

28

%5%69.0 <=∆u


Iz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za priključnice 2,5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal tipa PP-Y-5× 2,5mm2.Provera pada naponaDozvoljeni pad napona je 5%

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%29.03805,2

5000120178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%29.0 <=∆u Montažna tablica

Strujno kolo broj 14.Osvetljenje u kuhinji i ostavi


AUn

PI 81.4

220

1060 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 6AIz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za strujna kola osvetljenja 1.5 mm2.Na osnovu ovoga biram kabal PP-Y-3× 1.5 mm2

Provera pada naponaDozvoljeni pad napona za strujna kola osvetljenja je 3%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%48.02205,1

10604.920178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%3%48,0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 15.

D AI 100 = AxU z 10/253WmlP 60000=⋅ %29.0=∆u


S0

6A

l =9.4m

100W 60W 2× 150W4× 150W

D AI 60 = AxU z 6/251WmlP 9964=⋅ %48.0=∆u


29


Četiri priključnice u dnevnoj sobi


AUn

PI 09.9

220

2000 ===



2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%55.02205,2

20005.920178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%55.0 <=∆u

Montažna tablica

Strujno kolo broj 16.Priključnica za TA peć u dnevnoj sobi


AU

P nI 5 9.7

3 8 03

5 0 0 0

3=

⋅=

⋅=

Usvajam tri brza topljiva osigurača od 10A

T0

10A

l =9.5m

500W 500W 500W 500W

D AI 100 = AxU z 10/251WmlP 19000=⋅ %55.0=∆u


RST0

10A

l=5.3m

5000W

30


Iz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 0.75mm2,ali po propisima je minimalni dozvoljeni presek provodnika za priključnice 2,5mm2.Na osnovu ovoga biram kabal tipa PP-Y-5× 2,5mm2.Provera pada naponaDozvoljeni pad napona je 5%

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%13.03805,2

50003.50178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅=∆u

%5%13.0 <=∆u Montažna tablica

Stepenišno osvetljenje

Stepenišno osvetljenje je realizovano pomoću dva stepenišna automata smeštena u MRM1.Prvi automat pokriva prizemlje i prva četiri sprata, drugi automat pokriva narednih pet spratova.Na svakom spratu treba ugraditi po dva izvora svetlosti snage 100W zajedno sa tasterima za uključenje.Ukupna instalisana snaga osvetljenja svih deset spratova je P=2000W

Instalisana snaga prvih pet spratova je P=1000W

D AI 100 = AxU z 10/253WmlP 26500=⋅ %13.0=∆u


R0

6A

l =3.2m

2× 100W 2× 100W 2× 100W2× 100W

l =3.2ml =3.2m

2× 100W

31

l =3.2m l =3.2ml =3.2m


AUn

PI 54.4

220

1000 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 6AUsvajam kabal tipa PP-Y-3× 1,5mm2.Provera pada naponaDozvoljeni pad napona za strujna kola osvetljenja je 3%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%78.02205,1

10001620178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%3%78,0 <=∆u

Montažna tablica

Instalisana snaga preostalih pet spratova je P=1000W

AUn

PI 54.4

220

1000 ===

Usvajam brzi topljivi osigurač od 6AUsvajam kabal tipa PP-Y-3× 1,5mm2.Provera pada naponaDozvoljeni pad napona za strujna kola osvetljenja je 3%

2

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%56.12205,1

10003220178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅⋅=∆u

%3%56.1 <=∆u

Montažna tablica

D AI 60 = AxU z 6/251WmlP 16000=⋅ %78.0=∆u


S0

6A

l =3.2m

2× 100W 2× 100W 2× 100W2× 100W

l =3.2ml =3.2ml =3.2m

2× 100W

l =19.2m

D AI 60 = AxU z 6/251WmlP 32000=⋅ %56.1=∆u


32


Električna razvodna instalacija za lift

Lift se napaja četvorožilnim kablom koji vodi od MRM1 do upravljačkog mesta .Vod za lift se mora voditi nezavisno od drugih instalacija.Usvajam motor sa sledećim karakteristikama :Pn=4KWUn=380Wf=50Hzη=0.84cosφ=0.85Ip/In=7 l=32mtpol=5sIp=7∙8.51=59.57A

33

AU

PIn 5 1.8

8 4,08 5,03 8 03

4 0 0 0

c o s3=

⋅⋅⋅=

⋅⋅⋅=

ηϕ


Pošto je vreme polaska tp= 5s usvajam tromi osigurač (Dt) od In = 20A.Za zaštitu motora od preopterećenja usvajam bimetalni relej sa opsegom zaštite 7-12A,na osnovu In=8.51APrema projektnom zadatku lift će osluživati dvanest spratova a utrošena energija za napajanje lifta biće merena na brojilu zajedničke potrošnje.Provera pada naponaPad napona pri normalnom pogonu:

2100

nUS

Plu

⋅⋅⋅⋅=∆ ρ

%63.03805.2

4000320178,0100

2=

⋅⋅⋅⋅=∆u

u∆ =0.63<5%Pad napona pri polasku motora:

%59.27380585.0

32400078.1

5cos100

22=

⋅⋅⋅=

⋅⋅⋅⋅=∆

In

Ip

U

lPu

nϕρ

u∆ =2.59 %<5%

Montažna tablica

Definisanje PM,MRM i RM

Prijemno mesto je priključak električne instalacije u zgradi sa razvodnom mrežom niskog napona.Sastoji se od unutrašnjeg i spljašnjeg dela.Unutrašnji deo napaja MRM,dok spoljašnji deo vrši napajanje PM sa TS i izveden je kablovskim priključkom.PM je kablovski priključni orman(KPO) izrađen od lima i postavljen je na fasadi zgrade.Sastoji se iz dva dela:radnog i priključnog.Priključni deo je donji deo ormana izveden kao jednostruka kablovska uvodnica, a radni deo je gornji deo koji je opremnjen NVO osiguračima za zaštitu strujnih kola.

Mernorazvodno mesto(MRM) je orman sa koga se vrši razvođenje kablova do razvodnog mesta(RM).Za ovu zgradu planiram dva MRM koja se nalaze u prizemlju zgrade i udaljena su od PM 10m.

Sa MRM1 se električnom energijom snabdeva prvih 10 stanova,lift i stepenišno osvetljenje. U MRM1 je pored, 10 dvotarifnih trofaznih brojila za

20A

l=32m

4kW

4x2.5mm2

3M~

RST0

Dt AI 200 = AxUZ 20/253WmlP 179200=⋅ %63,0% =u

Cu 25.2 mmS = CummxYPP ,5.24 2−−

34


merenje utrošene energije ovih 10 stanova,i ugrađeno brojilo za merenje zajedničke potrošnje,lifta i stepenišnog osvetljenja.

Sa MRM2 se električnom energijom snabdevaju narednih 10 stanova. Sa MRM3 se električnom energijom snabdevaju predzadnjih 10 stanova. Sa MRM4 se električnom energijom snabdevaju zadnjih 10 stanova.

Razvodno mesto(RM) je instalaciona razvodna tabla sa koje se napajaju prijemnici u stanu.RM je opremnjeno sa instalacionim osiguračima i pristupačno je sa prednje strane.U zgradi ima 40 razvodnih mesta.

Proračun kabla i osigurača od MRM do RM

Ukupna instalisana snaga za jedan stan je Pin=37560WJednovremena maksimalna snaga stana je Pjm=Kj∙ Pin

Kj- koeficijent jednovremenosti rada i on iznosi za jedan stan u Beogradu i svim većim gradovima Kj=0.7Pjm=Kj∙ Pin=0.7∙37560=26292W

Maksimalna jednovremena struja stana je AU

PI

n

jmjm 40

3803

26292

3=

⋅=

⋅=

Usvajam struju osigurača Io=50A

Iz tabele 252 ovoj struji osigurača ,za provodnike II gurpe od Cu,odgovara presek provodnika od 6mm2,ali zbog velikog pada napona usvajam prvu vecu vrednost za presek provodnika Scu=10mm2.Pad napona za najudaljeniji stan računa se po obrascu

%03.138010

262923278.1100

22=

⋅⋅=

⋅⋅⋅=∆

n

jm

US

Plu

ρ

Montažna tablica

Proračun kabla i osigurača od PM do MRM1

Jednovremena maksimalna snaga jednog stana je Pjm=Kj∙ Pin=0.7∙37560=26292WKoeficijent jednovremenosti rada je Kj=0.7K∞-koeficijent jednovremenosti za veoma veliki broj stanova približno jednakih jednovremenih maksimalnih snaga.Za grad Beograd K∞=0.25 Koeficijent jednovremenosti za sve stanove napajane iz MRM1

( ) 487.010

25.0125.0

1 =−+=−+= ∞∞

n

KKK nj

MRM1 se nalazi u prizemlju zgrade udaljen od PM 10m.Sa MRM1 se napaja prvih 10 stanova,lift i stepenišno osvetljenje.Jednovremena maksimalna snaga svih prijemnika koji se napajaju sa MRM1 je

( ) WPPPnKP osljmnjjm 134042200040002629210487.0/ =++⋅⋅=++⋅⋅=Jednovremena maksimalna struja

D AI 500 = AxUz 50/633WmlP 841344=⋅ %03.1% =u

Cu 210mmS = CummxYPP ,105 2−−

35


AU

PI

n

jmjm 6.203

3803

134042

3=

⋅=

⋅= →In=225A

Za određivanje preseka provodnika treba uzeti u obzir i korekcione faktore kojima se uvažava međusobni uticaj kablova i uticaj temperature okoline različite od 20oC.K(30

o)=0.88

( )A

II

n256

88.0

225

K 030===

Usvajam struju NVO osigurača Io=260A, a za presek provodnika od bakra usvajam Scu=120mm2

Usvajam kabal tipa PP41 3× 120mm2+70 mm2

Pad napona je

%137.0380120

1340421078.1100

22=

⋅⋅=

⋅⋅⋅=∆

n

jm

US

Plu

ρ

Montažna tablica

Proračun kabla i osigurača od PM do MRM2

Jednovremena maksimalna snaga jednog stana je Pjm=Kj∙ Pin=0.7∙37560=26292WKoeficijent jednovremenosti rada je Kj=0.7K∞-koeficijent jednovremenosti za veoma veliki broj stanova približno jednakih jednovremenih maksimalnih snaga.Za grad Beograd K∞=0.25 Koeficijent jednovremenosti za sve stanove napajane iz MRM2

( ) 487.010

25.0125.0

1 =−+=−+= ∞∞

n

KKK nj

MRM2 se nalazi u prizemlju zgrade udaljen od PM 10m.Sa MRM2 se napaja narednih 10 stanova.Jednovremena maksimalna snaga svih stanova koji se napajaju sa MRM2 je

( ) WPnKP jmnjjm 1280422629210487.0/ =⋅⋅=⋅⋅=

Jednovremena maksimalna struja

AU

PI

n

jmjm 5.194

3803

128042

3=

⋅=

⋅= →In=200A

Za određivanje preseka provodnika treba uzeti u obzir i korekcione faktore kojima se uvažava međusobni uticaj kablova i uticaj temperature okoline različite od 20oC.K(30

o)=0.88

( )A

II

n27.227

88.0

200

K 030===

Iz tabele za struju NVO osigurača Io=225A nalazim presek provodnika od bakra Scu=95mm2 ,ali zbog velikog pada napona usvajam prvu vecu vrednost za presek provodnika Scu=120mm2

Usvajam kabal tipa PP41 3× 120mm2+70 mm2

Pad napona je

NVO AI 2600 = AxNVO 2603WmlP 1340420=⋅ %137,0% =u

Cu 2120mmS = 270120341 mmxPP +−

36


%13.0380120

1280421078.1100

22=

⋅⋅=

⋅⋅⋅=∆

n

jm

US

Plu

ρ

Montažna tablica

Proračun za MRM3 i MRM4 je isti kao i za MRM2,pa se nece posebno računati.

Proračun kabla i osigurača od TS do PM

Zgrada ima 40 stanova jednakih jednovremenih snaga,napaja se sa dva kabla tipa PP41 3× 185mm2+90mm2.Transformatorska stanica je udaljena od zgrade 150m.U TS se ugrađuje šest osigurača tipa NVO nazivne struje Io=350A.Jednovremena maksimalna snaga zgrade računa se po obrascu:Pjmz=Kj(n)∙n∙Pjm+ Pl +Pos=0.368∙40∙26292+4000+2000=393019W

( ) 368.040

25.0125.0

1 =−+=−+= ∞∞

n

KKK nj

Jednovremena maksimalna struja

AU

PI

n

jmjm 13.597

3803

393019

3=

⋅=

⋅=

Pošto se radi o velikoj vrednosti struje usvajam dva kabla tipa PP41Jednovremena maksimalna struja po kablu iznosi

AI

Ijm

jm 6.2982

13.597

2/ === →In=300A

Za određivanje preseka provodnika treba uzeti u obzir i korekcione faktore:ako se u zemlju polaže više kablova i to jedan pored drugog sa međusobnim rastojanjem od oko 7cmuticaj temperature okoline različite od 20oC.K(2)=0.90K(30

o)=0.88

K= K(2)∙ K(30o)=0.90∙0.88=0.792

AK

II

n8.378

792.0

300 ===

Usvajam struju NVO osigurača Io=430A, a za presek provodnika od bakra usvajam Scu=240mm2

Usvajam dva kabla tipa PP41 3× 240mm2+120 mm2

Pad napona je

%02.3380240

39301915078.1100

22=

⋅⋅=

⋅⋅⋅=∆

n

jm

US

Plu

ρ

Montažna tablica

NVO AI 2600 = AxNVO 2603WmlP 1280420=⋅ %13,0% =u

Cu 2120mmS = 270120341 mmxPP +−

37


Provera pada napona od TS do najugroženijeg prijemnika

Najveći pad napona od TS do najugroženijeg prijemnika (Priključnica za prenosive prijemnike u kuhinji zadnjeg stana) jeΔu=ΔuTS+ΔuMRM4+ΔRM40+ΔuPR=3.02+0.166+1.03+0.77=4.98%Δu=4.98%Pad napona je manji od propisanih 5% što zadovoljava standarde.

Telefonska instalacija

Za priključak na telefonsku mrežu predviđen je orman koncentracije ITO 60 koji se nalazi u prizemlju zgrade.Do zgrade telefonski priključak je doveden podzemno.Telefonska istalacija je izvedena sa dva telekomunikaciona kabla koji vode od razvodnag telefonskg ormana do poslednjeg sprata.Za svaki stan predvidjene su po dve priključnic za telefonske aparate,u predsoblju i u dnevnoj sobi, koje se postavljaju na visini h=0.5m od poda . Pošto zgrada ima 40 stanova,pa je potrebno 40 parica.Instalacija se izvodi kablom tipa TI 20 2× 0.6mm2.Ovi kablovi se smeštaju u instalacione cevi prečnika 13.5mm.Šema telefonske instalacije data je u prilogu grafičke dokumentacije.

Instalacija za TV

Za izradu TV istalacija korišćen je centralni antenski sistem koji je sastavljen iz pasivnog dela i pojačivača postavljenog izmedju antene i pasivnog dela sistema .Od pojačivača koaksijalnim kablom KEL 75/4/0.68, pojačani signal se dovodi do antenske skretnice gde se vrši deljenje signala i dalje sprovodi do pojačanih prijemnika u svakom stanu ugradjene su po dve priključnice tipa P887,u dnevnoj i spavaćoj sobi.Priključnice se postavljaju na visini h=0.5m od poda.Koaksijalni kabal kojim je izvedena istalacija polaže se u PVC cevi prečnika 13.5mm.Izbor instalacionih cevi prema prečniku i broju provodnika P tipa bira se na osnovu tabele

PRESEK PROVODNIKA( )2mm

NAJVEĆI BROJ PROVODNIKA TIPA P

VELIČINA CEVI Ø (mm)11 13,5 16 23 29 36

1,5 3 5 6 - - -

2,5 2 3 5 6 - -

4 - 2 4 6 - -

6 - - 3 6 - -

NVO AI 4300 = AxxNVO 43032WmlP 58952850=⋅ %02.3% =u

Cu 2240mmS = 21202403412 mmxxPP +−

38


10 - - - 4 6 -

16 - - - 3 5 6

25 - - - - 3 5

35 - - - - 2 4

50 - - - - - 3

Zaštita od opasnog napona dodira TN sistem

TN sistem zaštite se primenjuje u električnim instalacijama koje su priključene na transformator sa sa direktno uzemljenim zvezdištem.Ostvaruje se povezivanjem delova sa neutralnom tačkom transformatora.Da bi se TN sistemom postigla efikasna zaštita,potrebno je zadovoljiti uslove:Ig ≥ Ireag

p

fg

Z

UI =

n

fp

Ik

UZ

⋅≤

Da bi se TN sistemom efikasno štitilo kućište MRM treba da bude ispunjen uslov:Ω=

⋅⋅≤≤ 338.0

2605.2

220; Z

Ik

UZ

n

f

Ako se zanemari reaktansa kabla koji povezuje PM i MRM,impedans kabla jednaka je aktivnoj otpornosti koja je deo petlje koji obrazuju fazni i nulti provodnik.

+=

1

1

1

11

nfcu

S

l

S

lR ρ

Ω=

+= 004.0

70

10

120

100178.01R

( ) 20

2101 XRRZ ++=

( ) Ω=++= 613.035.0004.05.0 221Z

Z1=0.613Ω > 0.391ΩKućište MRM se ne može efikasno zaštititi pomoću TN sistema.Da bi se TN sistemom efikasno štitilo kućište RM treba da bude ispunjen uslov:

Ω=⋅

≤ 25.1505.3

2202Z

Ω=

+= 113.0

10

32

10

320178.02R

( ) ( ) Ω=+++=+++= 71.035.0113.0004.05.0 2220

22102 XRRRZ

Z2=0.71Ω ≤ 1.25ΩKućište RM se može efikasno zaštititi pomoću TN sistema.Da bi se TN sistemom efikasno štitili prijemnici treba da bude ispunjen uslov:

Ω=⋅

≤ 92.3165.3

2203Z

Ω=

+= 185.0

5.2

13

5.2

130178.03R

( ) ( ) Ω=++++=++++= 44.135.0185.071.0004.05.0 2220

232103 XRRRRZ

Z3=1.44Ω < 3.92ΩPrijemnici se mogu efikasno zaštititi pomoću TN sistema.

39


Zaštita od atmosferskog pražnjenja

Instalacija zaštite od atmorsferskog pražnjenja izvodi se u vidu Faradejevog kaveza. Usvojena vrednost učestanosi udara groma Nc će biti procenjena na osnovu analize opasnosti od štete,uzimajući u vidu faktore,u vezi sa objektom koji se štiti:

• Tip konstrukcije(C1)• Sadržaj objekta(C2)• Namena objekta(C3)• Posledice udara groma u objekat(C4)

Faktori u vezi sa analizom objekta su dati kroz koeficijente C1, C2, C3, C4, koje biramo iz tabela (B1, B2, B3, B4).C1 = 1- Mešana konstrukcija objekta sa metalnim krovom C2 = 1- Mala vrednost objekta C3 = 3- Teška evakuacija C4 = 5- Obavezna neprekidnost pogona ali bez uticaja na okolinu

0002,0103

153

4321

=⋅=

=⋅⋅⋅=−

CN

CCCCC

C

Određivane stvarnog broja udara gromaNd=Ng∙Ae∙10-6 (broj udara/god)Ng- gustina atmosverskog pražnjenja u zemljuAe-ekvivalentna prihvatna površina objektaNg=0.04∙Td

1.25(broj udara/km2 god)Za opštinu ČačakTd=36Td-broj grmljavinskih dana Ng=0.04∙Td

1.25=0.04∙361.25=3.52

Pošto se objekat nalazi na ravnom terenu i u blizini nepostoji drugi objekat ekvivalentna površina se računa po obrascu:

Ae=a∙b+6∙h(a+b)+9π∙h2=20∙20+6∙32(20+20)+9π∙322=37032.9m2

a =20m, b = 20m, h= 32m

Nd=Ng∙Ae∙10-6 =3.52∙37032.9∙10-6=0.130

Nd=0.130

Nd ≤ Nc -ako je ovaj uslov ispunjen nije potrebna gromobranska instalacija

Nd =0.130 > Nc =0.0002-uslov nije ispunjen,tako da je gromobranska instalacija neophodna.

d

cr N

NE −=1 - računska efikasnost gromobranske instalacije na osnovu koje se

određuju nivoi zaštite

40


998.0130.0

0002.011 =−=−=

d

cr N

NE

Na osnovu računske efikasnosti prema tabeli 1. odgovara nivo zaštite I.Za nivo zaštite I za spusne provodnike nalazim iz tabele 3. da je srednja vrednost rastojanja spusnih provodnika 10m.Za nivo zaštite I iz tabele 5. nalazim da su minimalni preseci za gromobransku instalaciju:

− Spusni provodnici 50mm2-usvajam čeličnu pocinkovanu traku FeZn 20× 3mm− Za sistem uzemljenja 80mm2-usvajam čeličnu pocinkovanu traku FeZn

25× 4mm− Kao hvataljka koristi se krov zgrade prekriven limom debljine 0.8mm.

Kao uzemljivač upotrebiću temeljni uzemljivač objekta od FeZn trake 25× 4mm,ukupne dužine 80m .Usvajam osam spusnih vodova.Kako je specifični otpor zemljišta za ilovaču i oranicu iznosi ρ=100Ωm iz tabele nalazim da je dovoljno imati traku dužine 10m (k=0.9),na jednu ili drugu stranu spoja zemljovoda na uzemljivač.

Zbog simetrije dovoljno je izvršiti proveru vrednosti Rud uzemljivača za spoj 1.Spoj 1Od spoja 1 imam traku dužine 10m na levu stranu i traku dužine 10m na desnu stranu.Obrazac za izračunavanje otpora rasprostiranja glasi:

ha

l

lR

⋅⋅⋅

⋅=

22ln

2πρ

Rud=k∙R,gde je:Rud-udarna otpornost rasprostiranjak-udarni koeficijentR-otpornost rasprostiranja u ustaljenom stanju

Ω=⋅

⋅⋅⋅

=⋅⋅⋅

⋅= 39.15

5.0025.0

102ln

102

1002ln

2

22

ππρ

ha

l

lR

Rud1=k∙R=0.9∙15.39=13.85ΩRud2=k∙R=0.9∙15.39=13.85Ω

Ω=+⋅=

+⋅

= 92.685.1385.13

85.1385.13

21

21

udud

ududud RR

RRR

Rud=6.92Ω<Ruddoz=20Ω

Izabrani uzemljivač zadovoljava u pogledu udarnog otpora rasprostiranja.

41


Specifikacija opreme i materijala

Naziv opreme Količina (kom)Priključni orman 1Tipski orman za MRM 4Instalacine razvodne table 40Razvodni orman za stepenišno osvetljenje 2Stepenišni automati 2Tasteri 60Električna zvonca 40Trofazno dvotarifno brojilo 42Uklopni sat 4Inkadescentni izvori svetlosti 60W 40Inkadescentni izvori svetlosti 100W 140Inkadescentni izvori svetlosti 150W 560IC grejalice 40Trofazne šuko priključnice 120Monofazne šuko priključnice 640Jednopolni prekidači 40Serijski prekidači 120Indikatori za kupatilo 40

42


Razvodne kutije 470Osigurači 6A tipa D 87Osigurači 10A tipa D 640Osiguača 16A tipa D 120Osigurača 50A tipa D 120Osigurača 20A tipa Dt 3Osigurača tipa NVO 300A 9Osigurača tipa NVO 350A 3

Kablovi Dužina(m)Kabal PP-Y 3× 1.5mm2 720Kabal PP-Y 3× 2.5mm2 2172Kabal PP-Y 4× 2.5mm2 32Kabal PP-Y 5× 2.5mm2 648Kabal PP-Y 5× 10mm2 404Kabal PP41 3× 120+70mm2 40Kabal PP41 3× 240+120mm2 300

Literatura

(1) Miomir B.Kostić , “Teorija i praksa projektovanja električnih instalacija“,ETF,Beograd,2002.(2) Katalog firme “Cer“ iz Čačka.(3) Miomir B.Kostić, “Vodič kroz svet tehnike osvetljenja“,Minel-Schreder,Beograd,2000.

43

Documents

presmetki