40
แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ 3 แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแ เเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเ (Analysis) เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ (Design) เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเ เเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 1. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 2. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 3. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 4. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 5. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 1. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ 2. เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ

pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

แผนบรหารประจำาบทท 3การวเคราะหและการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เนอหาขอพจารณาในการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการเลอกหวเรองสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการวเคราะหเนอหา (Analysis)การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)ขอควรคำานงในการออกแบบบทเรยนสรปแบบฝกหดเอกสารอางอง

วตถประสงคเชงพฤตกรรม1 บอกหลกการพจารณาการเลอกหวเรองสำาหรบสรางบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอนได2 อธบายขนตอนวเคราะหเนอหาสำาหรบสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอนได3 อธบายขนตอนการออกแบบการสอนสำาหรบบทเรยนคอมพวเตอร

ชวยสอนได4 แบงหนวยการเรยนและเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมตามเนอหา

ของบทเรยนได5 อธบายเทคนคทนำาไปใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอนได

วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอนประจำาบท1 ผสอนแนะนำาและอธบายเนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรมและวธการ

เรยนการสอนประจำาบท2 ใชสไลดประกอบการสอนนำาเสนอเนอหาประเดนสำาคญผานทาง

เวบไซต3 ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบเนอหาหวขอตาง ๆ

4 ผสอนสรปเนอหาและประเดนสำาคญ

สอการเรยนการสอน1 เอกสารประกอบการสอน2 เวบไซตรายวชาคอมพวเตอรชวยสอนและเวบไซตอน ๆ ทมเนอหา

เกยวของและสรางเชอมโยงไว3 สไลดประกอบเนอหาประจำาบท

การวดผลและประเมนผล1 ทำาแบบฝกหดประจำาบท2 สงเกตการรวมกจกรรมการอภปรายของผเรยน3 กจกรรมการสบคนขอมลผานอนเตอรเนต

บทท 3การวเคราะหและการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จำาเปนตองศกษาทฤษฎและขนตอนการพฒนาโดยละเอยด ในเอกสารน อธบายขนตอนการปฏบตโดยการยกตวอยางใหเหนจรง ตามขนตอนของการพฒนา CAI แบบ IMMCAI (ไพโรจน ตรณธนากล และคณะ 2541) ซงเปนแนวทางการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนประเภทการสอนความรใหม (Instruction) โดยเนนการนำาเสนอเปนมลตมเดย (Multimedia) และผเรยนมปฏสมพนธ (Interactive) กบบทเรยนในขณะทเรยนหลากหลายรปแบบ เพอใหเกดการเรยนรไดจรง โดยในบทนจะกลาวถงขนตอนของการเลอกหวเรอง การวเคราะหเนอหา และการออกแบบการสอนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ขอพจารณาในการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จำาเปนตองลงทนดวยคาใชจาย

สงและตองใชเวลานานในการพฒนา การสรางตองใชทมงานบคลากรทความร ความสามารถและทกษะดานตาง ๆ จำานวนมาก ดงนน เพอใหการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคมคากบการลงทน กอนทจะตดสนใจสรางบท

เรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองใด รายวชาใดนน จงควรพจารณาสงตอไปน (สำาล ทองทว 2534)

1 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองนน นนตองมเนอหาทางการศกษาททนสมย ทนตอความกาวหนาของศาสตรนน และจะตองเปนเนอหาทไดรบการเปลยนรปใหงายตอความเขาใจของผเรยน

2 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเนนความเขาใจเกยวกบขนตอนการพฒนาสมองของผเรยนตามวฒภาวะและความตองการเฉพาะตน

3 ผสรางซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเขาใจคณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอรและใชคณสมบตนนใหเปนประโยชนมากทสด

4 คณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอร อยทสามารถทำาใหผเรยนมปฏสมพนธตอโปรแกรมได ดงนนการออกแบบซอฟตแวร (Software) จงควรเนนทคณสมบตพเศษน ไมใชเพยงการถายทอดขอความ (Text) ลงในแผนดสก (Disk) เทานน เพราะผเรยนจะทำาไดเพยงอานโปรแกรมบนจอภาพเชนเดยวกบการอานหนงสอเทานน

นอกจากนน (ไพโรจน ตรณธนากล 2528) การสรางบทเรยนทางคอมพวเตอรชวยสอน ผสรางควรจะพจารณาและสามารถตอบคำาถามตาง ๆ เหลานได เพอประกอบการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแก

1 เนอหาวชาทจะสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจะคงตวไปนานเทาไร

2 บทเรยนทจะสรางมขายสำาเรจรปหรอมผสรางไวหรอยง3 บทเรยนทจะสรางขนสามารถลดภาระการสอนไดจรงหรอไม4 มผเรยนจำานวนมากพอหรอไม5 การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถสรางใหเสรจได

ภายในระยะเวลาทตองการหรอไม6 ผลลพธคมกบการลงทนหรอไม7 การวดผลจะเกดปญหาตอเนองอยางไรหรอไม

8 ถาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จะใชรปแบบโปรแกรมแบบเรยงลำาดบหรอแบบแยกแขนงจงจะเหมาะสม

9 มความเขาใจและทกษะในการสรางบทเรยนอยางแทจรงแลวหรอยง

การเลอกหวเรองสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการพจารณาเลอกหวเรองสำาหรบสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอน จะตองพจารณาโดยยดขอควรคำานงดงทกลาวไวแลว การเสนอหวเรองเพอประกอบการพจารณาตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแกผจดการโครงการหรอหวหนาทมงาน อาจใชแบบฟอรมเสนอโครงการทระบถงวตถประสงคทวไป ขอมลขอบขายของบทเรยน กลมเปาหมายหรอผเรยนตวอยางแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสนอแกหวหนาทมงาน หวหนาโครงการ หรอผมอำานาจพจารณาในการอนมตใหดำาเนนการในขนตอนตอไปสามารถเสนอไดตามตวอยางแบบฟอรมตอไปน

แบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง

รายวชา

หลกสตร

คำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

จดประสงคทวไป

กลมเปาหมายผเรยน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 2: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

4 ผสอนสรปเนอหาและประเดนสำาคญ

สอการเรยนการสอน1 เอกสารประกอบการสอน2 เวบไซตรายวชาคอมพวเตอรชวยสอนและเวบไซตอน ๆ ทมเนอหา

เกยวของและสรางเชอมโยงไว3 สไลดประกอบเนอหาประจำาบท

การวดผลและประเมนผล1 ทำาแบบฝกหดประจำาบท2 สงเกตการรวมกจกรรมการอภปรายของผเรยน3 กจกรรมการสบคนขอมลผานอนเตอรเนต

บทท 3การวเคราะหและการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จำาเปนตองศกษาทฤษฎและขนตอนการพฒนาโดยละเอยด ในเอกสารน อธบายขนตอนการปฏบตโดยการยกตวอยางใหเหนจรง ตามขนตอนของการพฒนา CAI แบบ IMMCAI (ไพโรจน ตรณธนากล และคณะ 2541) ซงเปนแนวทางการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนประเภทการสอนความรใหม (Instruction) โดยเนนการนำาเสนอเปนมลตมเดย (Multimedia) และผเรยนมปฏสมพนธ (Interactive) กบบทเรยนในขณะทเรยนหลากหลายรปแบบ เพอใหเกดการเรยนรไดจรง โดยในบทนจะกลาวถงขนตอนของการเลอกหวเรอง การวเคราะหเนอหา และการออกแบบการสอนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ขอพจารณาในการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จำาเปนตองลงทนดวยคาใชจาย

สงและตองใชเวลานานในการพฒนา การสรางตองใชทมงานบคลากรทความร ความสามารถและทกษะดานตาง ๆ จำานวนมาก ดงนน เพอใหการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคมคากบการลงทน กอนทจะตดสนใจสรางบท

เรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองใด รายวชาใดนน จงควรพจารณาสงตอไปน (สำาล ทองทว 2534)

1 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองนน นนตองมเนอหาทางการศกษาททนสมย ทนตอความกาวหนาของศาสตรนน และจะตองเปนเนอหาทไดรบการเปลยนรปใหงายตอความเขาใจของผเรยน

2 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเนนความเขาใจเกยวกบขนตอนการพฒนาสมองของผเรยนตามวฒภาวะและความตองการเฉพาะตน

3 ผสรางซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเขาใจคณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอรและใชคณสมบตนนใหเปนประโยชนมากทสด

4 คณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอร อยทสามารถทำาใหผเรยนมปฏสมพนธตอโปรแกรมได ดงนนการออกแบบซอฟตแวร (Software) จงควรเนนทคณสมบตพเศษน ไมใชเพยงการถายทอดขอความ (Text) ลงในแผนดสก (Disk) เทานน เพราะผเรยนจะทำาไดเพยงอานโปรแกรมบนจอภาพเชนเดยวกบการอานหนงสอเทานน

นอกจากนน (ไพโรจน ตรณธนากล 2528) การสรางบทเรยนทางคอมพวเตอรชวยสอน ผสรางควรจะพจารณาและสามารถตอบคำาถามตาง ๆ เหลานได เพอประกอบการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแก

1 เนอหาวชาทจะสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจะคงตวไปนานเทาไร

2 บทเรยนทจะสรางมขายสำาเรจรปหรอมผสรางไวหรอยง3 บทเรยนทจะสรางขนสามารถลดภาระการสอนไดจรงหรอไม4 มผเรยนจำานวนมากพอหรอไม5 การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถสรางใหเสรจได

ภายในระยะเวลาทตองการหรอไม6 ผลลพธคมกบการลงทนหรอไม7 การวดผลจะเกดปญหาตอเนองอยางไรหรอไม

8 ถาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จะใชรปแบบโปรแกรมแบบเรยงลำาดบหรอแบบแยกแขนงจงจะเหมาะสม

9 มความเขาใจและทกษะในการสรางบทเรยนอยางแทจรงแลวหรอยง

การเลอกหวเรองสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการพจารณาเลอกหวเรองสำาหรบสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอน จะตองพจารณาโดยยดขอควรคำานงดงทกลาวไวแลว การเสนอหวเรองเพอประกอบการพจารณาตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแกผจดการโครงการหรอหวหนาทมงาน อาจใชแบบฟอรมเสนอโครงการทระบถงวตถประสงคทวไป ขอมลขอบขายของบทเรยน กลมเปาหมายหรอผเรยนตวอยางแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสนอแกหวหนาทมงาน หวหนาโครงการ หรอผมอำานาจพจารณาในการอนมตใหดำาเนนการในขนตอนตอไปสามารถเสนอไดตามตวอยางแบบฟอรมตอไปน

แบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง

รายวชา

หลกสตร

คำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

จดประสงคทวไป

กลมเปาหมายผเรยน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 3: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

เรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองใด รายวชาใดนน จงควรพจารณาสงตอไปน (สำาล ทองทว 2534)

1 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองนน นนตองมเนอหาทางการศกษาททนสมย ทนตอความกาวหนาของศาสตรนน และจะตองเปนเนอหาทไดรบการเปลยนรปใหงายตอความเขาใจของผเรยน

2 ซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเนนความเขาใจเกยวกบขนตอนการพฒนาสมองของผเรยนตามวฒภาวะและความตองการเฉพาะตน

3 ผสรางซอฟตแวร (Software) หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน จะตองเขาใจคณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอรและใชคณสมบตนนใหเปนประโยชนมากทสด

4 คณสมบตพเศษของโปรแกรมคอมพวเตอร อยทสามารถทำาใหผเรยนมปฏสมพนธตอโปรแกรมได ดงนนการออกแบบซอฟตแวร (Software) จงควรเนนทคณสมบตพเศษน ไมใชเพยงการถายทอดขอความ (Text) ลงในแผนดสก (Disk) เทานน เพราะผเรยนจะทำาไดเพยงอานโปรแกรมบนจอภาพเชนเดยวกบการอานหนงสอเทานน

นอกจากนน (ไพโรจน ตรณธนากล 2528) การสรางบทเรยนทางคอมพวเตอรชวยสอน ผสรางควรจะพจารณาและสามารถตอบคำาถามตาง ๆ เหลานได เพอประกอบการตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแก

1 เนอหาวชาทจะสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจะคงตวไปนานเทาไร

2 บทเรยนทจะสรางมขายสำาเรจรปหรอมผสรางไวหรอยง3 บทเรยนทจะสรางขนสามารถลดภาระการสอนไดจรงหรอไม4 มผเรยนจำานวนมากพอหรอไม5 การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถสรางใหเสรจได

ภายในระยะเวลาทตองการหรอไม6 ผลลพธคมกบการลงทนหรอไม7 การวดผลจะเกดปญหาตอเนองอยางไรหรอไม

8 ถาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จะใชรปแบบโปรแกรมแบบเรยงลำาดบหรอแบบแยกแขนงจงจะเหมาะสม

9 มความเขาใจและทกษะในการสรางบทเรยนอยางแทจรงแลวหรอยง

การเลอกหวเรองสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการพจารณาเลอกหวเรองสำาหรบสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอน จะตองพจารณาโดยยดขอควรคำานงดงทกลาวไวแลว การเสนอหวเรองเพอประกอบการพจารณาตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแกผจดการโครงการหรอหวหนาทมงาน อาจใชแบบฟอรมเสนอโครงการทระบถงวตถประสงคทวไป ขอมลขอบขายของบทเรยน กลมเปาหมายหรอผเรยนตวอยางแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสนอแกหวหนาทมงาน หวหนาโครงการ หรอผมอำานาจพจารณาในการอนมตใหดำาเนนการในขนตอนตอไปสามารถเสนอไดตามตวอยางแบบฟอรมตอไปน

แบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง

รายวชา

หลกสตร

คำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

จดประสงคทวไป

กลมเปาหมายผเรยน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 4: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

8 ถาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จะใชรปแบบโปรแกรมแบบเรยงลำาดบหรอแบบแยกแขนงจงจะเหมาะสม

9 มความเขาใจและทกษะในการสรางบทเรยนอยางแทจรงแลวหรอยง

การเลอกหวเรองสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนการพจารณาเลอกหวเรองสำาหรบสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอน จะตองพจารณาโดยยดขอควรคำานงดงทกลาวไวแลว การเสนอหวเรองเพอประกอบการพจารณาตดสนใจสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแกผจดการโครงการหรอหวหนาทมงาน อาจใชแบบฟอรมเสนอโครงการทระบถงวตถประสงคทวไป ขอมลขอบขายของบทเรยน กลมเปาหมายหรอผเรยนตวอยางแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอเสนอแกหวหนาทมงาน หวหนาโครงการ หรอผมอำานาจพจารณาในการอนมตใหดำาเนนการในขนตอนตอไปสามารถเสนอไดตามตวอยางแบบฟอรมตอไปน

แบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง

รายวชา

หลกสตร

คำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

จดประสงคทวไป

กลมเปาหมายผเรยน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 5: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

แบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง

รายวชา

หลกสตร

คำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

จดประสงคทวไป

กลมเปาหมายผเรยน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 6: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

พฒนา CAI ประเภท

1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

ทมงานผพฒนา

ผลการพจารณา

1048709 อนมต1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต

()

ตวอยางการเขยนรายละเอยดแบบฟอรมแบบฟอรมเสนอหวเรองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง ฮารดแวร (Hardware)รายวชา เทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต (Information Technology

for Life)หลกสตร ครศาสตรบณฑต ระดบปรญญาตรคำาอธบายรายวชาขอบเขตเนอหา

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 7: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

1 ความหมายฮารดแวร2 องคประกอบฮารดแวร3 ประเภทของฮารดแวร4 ตวอยางและหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวรคอมพวเตอร

จดประสงคทวไป1 มความรความเขาใจเกยวกบความหมาย องคประกอบ ประเภทของ

ฮารดแวรคอมพวเตอร2 สามารถยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของฮารดแวร

คอมพวเตอรได3 สามารถเลอกซอฮารดแวรคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ

กลมเปาหมายผเรยน- นกศกษาหลกสตรปรญญาตร ทกโปรแกรมวชาของมหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร- นกศกษาหลกสตรปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาอน ๆ- บคคลทวไปทสนใจ

พฒนา CAI ประเภท1048709 Instruction 1048709 Tutorial 1048709 Game 1048709 Test1048709 Discovery 1048709 Drill and Practice 1048709 Simulation 1048709

Problem Solvingระยะเวลาในการพฒนา

กรกฎาคม 2554 ndash กนยายน 2554 เปนระยะเวลา 3 เดอนทมงานผพฒนา

หวหนาโครงการ นายทองด ทำาดฝายวชาการการศกษา นายกฤษณะ กวไลย นางสาวจรวรรณ ว

รกาลProgrammer นายบญเกอ ครธคำาฝายเทคโนโลยมลตมเดย นายชด วลละภา นายพรภาพ ศรวงษ

ผลการพจารณา1048709 อนมต 1048709 ไมอนมต เพราะ

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 8: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ลงชอผอนมต ( นายภทรดร จนวนด ) การวเคราะหเนอหา (Analysis)

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) นบเปนขนตอนสำาคญ โดยทวไปจะเปนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหาทำาหนาทเปนผวเคราะหเนอหา ซงมขนตอนตามลำาดบตามแนวคดการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ IMMCAI (Interactive MultiMedia CAI ทกลาวไวในบทท 2 โดยเรมทำาการวเคราะหตามลำาดบ ดงน (ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล 2541)

1 สรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart)โดยเรมจากเขยนชอวชาไวตรงกลางกระดาน แลวใหผเชยวชาญใน

วชานน ๆ จำานวน 4-5 คน ชวยกนระดมสมองบอกหวเรองทควรจะสอนในวชานน เขยนโยงกบชอวชาอยางอสระ หรอหากเปนหวเรองยอย กใหโยงกบหวเรองหลกตอไป โดยไมทำาการลอกแบบของตำาราเลมใดเลมหนงเลย แผนภมทไดเรยกวา แผนภมระดมสมอง (Brian Storm Chart) ทงน จะยงไมคำานงถงความถกผดของหวขอ การจดลำาดบ หรอความสมพนธวธการเขยนแผนภม ใหเขยนหวขอหลกหรอชอวชาไวตรงกลางกระดานในรปวงร จากนนทมงานวชาการหรอผเชยวชาญดานเนอหากระดมความคด คนใดคดหวเรองยอย ๆ ทเกยวของกบหวเรองหลกหรอวชานน ๆ ได กใหเขยนกระจายจากตรงกลางตอ ๆ กนมากบเรองทเกยวของกน ดงตวอยางตามรปท 31

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 9: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

รปท 31 แผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) แสดงการระดมหวเรองหลกและหวเรองยอยของเนอหา

2 สรางแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)จากแผนภมระดมสมอง จะนำามาทำาการวเคราะหความถกตองของ

ทฤษฎ หลกการและเหตผลความสมพนธตอเนองกนอยางละเอยด อาจมการตด-เพมหวเรองตามเหต-ผล และความเหมาะสม จนสามารถอธบายและตอบคำาถามได ผลทไดเปนแผนภมทเรยกวา แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)วธการเขยนแผนภม เรมจากผเชยวชาญดานเนอหา จะนำาแผนภมระดมสมองจากขนตอนท 1 (ขนสรางแผนภมระดมสมอง) มาชวยกนพจาณาโดยละเอยด เพอจดกลมของหวเรองทสมพนธเขาไวดวยกน อาจจะมการตดหรอเพมหวเรอง หรอยายกลมหวเรองเนอหากได เพอใหหวเรองตาง ๆ สอดคลองสมพนธกนอยางถกตอง ดงรปท 34

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 10: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

รปท 32 แสดงแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart)

3 สรางแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)นำาหวเรองตาง ๆ จาก แผนภมหวเรองสมพนธ (Concept

Chart) ในขนตอนท 2 มาเขยนเปนโครงขายตามหลกการเทคนคโครงขาย โดยคำานงถงลำาดบการเรยนเนอหากอน-หลง ความตอเนองของเนอหาหรอเนอหานนสามารถเรยนแบบขนานกนได ไมเกยวของกน แลวทำาการ วเคราะหเหตผลความสมพนธของเนอหาโดย วธการวเคราะหขายงาน(Network

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 11: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

Analysis) จน สมบรณ ผลทไดจะเปนโครงขายเนอหาทตองการ เรยกวา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

วธการเขยนจะเรมจากลำาดบดานซายมอไปทางขวามอ โดยมจดเรมตนทางดานซายของแผนภม เรยงลำาดบเนอหาไปทางขวา ใชสญลกษณ ดงน

แสดงหวขอเนอหา ลำาดบความสมพนธของเนอหา

แสดงหวขอเนอหาทตองเรยนเรยงตามลำาดบ

แสดงหวขอเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน โดยเลอกเรยนหวเรองใดกอนกได

ผลของการสรางโครงขายเนอหาน จะมผลตอการออกแบบระบบเมนและการควบคมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในขณะทเรยนดวย ทงนบทเรยนจะตองใหอสระในการเลอกเรยนเนอหา กรณลำาดบเนอหาเปนแบบเรยงลำาดบ (Sequential) กสามารถสรางเมนการควบคมบทเรยนแบบเรยงลำาดบ โดยใหเรยนตามลำาดบไปทละหวขอเนอหาหรอทละเฟรมได แตในกรณทมเนอหาทสามารถเรยนแบบขนาน (Parallel) คอเรยนเนอหาใดกอนกได กตองสรางเมนควบคมใหผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได แตกยงสามารถเลอกเรยนแบบเรยงตามลำาดบได ดงตวอยางแผนภม

รปท 33 แสดงแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 12: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

จากรปท 33 แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) จะแสดงใหเหนถงลำาดบความสมพนธของเนอหา ซงหากทำาทงรายวชากจะมองเหนลำาดบความสมพนธและความตอเนองของหวเรองเนอวชาทงหมด ในกรณทเนอหามลกษณะเปนคขนาน หมายถงหวขอเนอหานน ๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหวขอใดกอนกได และเมอเลอกเรยนเสนทางใดแลว กสามารถดำาเนนบทเรยนไปในเสนทางนนจนจบ หรอสามารถยอนกลบมาเรมตนเรยนใหมได ดงนนการออกแบบเมนควบคมบทเรยนจงตองสอดคลองกบลกษณะการจดลำาดบเนอหานดวย

การออกแบบการสอนของบทเรยน (Design)การออกแบบการสอนเปนขนตอนสำาคญทเปรยบเสมอนการคดวางแผน

การสอนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนการดำาเนนการ 2 ขนตอน คอ

1 การกำาหนดกลวธการนำาเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม (Strategic Presentation Plan vs Behavior Objective)

เรมจากการนำา แผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) มาพจารณากลมหวเรองทสามารถจดไวในหนวยการเรยน(Module) เดยวกนได ภายใตกรอบเวลาทกำาหนด ตเปนกรอบ ๆ ไวจนครบหวเรองบนโครงขายเนอหา จากนนนำากรอบหนวยการเรยน (Module) มาจดลำาดบการนำาเสนอตามลำาดบและความสมพนธใหเปนแนวทางเดยวกบแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart) ซงจะไดผลเปน แผนภมบทเรยน (Course Flow Chart) แสดงใหเหนถงลำาดบการเรยนแตละหนวยการเรยน (Module) ทงรายวชาจากตวอยางแผนภมโครงขายเนอหา เมอนำามาพจารณา สมมตวา การเรยนแตละครงกำาหนดใหใชเวลาประมาณ 1 - 2 ชวโมง (ทงนขนอยกบวยและระดบของผเรยนดวย) กอาจจะพจารณาหนวยการเรยนใหสอดคลองกบเวลาทใชเรยน การแบงเนอหาอาจทำาโดยการวาดเสนกรอบลอมรอบใหเปนกรอบเพอแบงเนอหาออกเปนหนวย ๆ จะไดทงหมด 4 หนวยการเรยน (Module) ดงรปท 34

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 13: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

รปท 34 แสดงการแบงหนวยการเรยน (Module)จากนนนำาเนอหาทแบงไวโดยคราว ๆ มาจดเปนหนวยการเรยน

(Module) รวมไดทงหมด 4 หนวยการเรยน กำาหนดชอหนวยการเรยนใหสอดคลองและครอบคลมเนอหาในหนวยการเรยนนน อาจจะเพมหวขอเนอหาในสวนของการสรป แบบฝกหด พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของหนวยการเรยน

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives)จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) หมายถง จด

ประสงคของการเรยนการสอนทบอกใหทราบวา หลงจากเรยนจบบทเรยนนน ๆ แลวผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรมทวดได สงเกตได ออกมาอยางไรบาง จดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณมองคประกอบ 3 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) สถานการณ (Condition) และเกณฑ (Criteria) (บญชม ศรสะอาด 2541)

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 14: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

รปท 35 แสดงองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมทสมบรณ

1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดแสดงออก เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรอยางแทจรง หลงจากทเรยนจบบทเรยนแลว การเขยนพฤตกรรมทคาดหวงจะตองใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายเฉพาะอยางเดยว ชดเจน ไมกำากวม สามารถสงเกตการกระทำาไดโดยตรง ดงตวอยางคำากรยาเชงพฤตกรรมทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถคำานวณโจทยเลขทเปนเศษซอนไดถกตอง- นกเรยนสามารถบอกชอสนคาออกทสำาคญของไทยไดถกตอง- เมอกำาหนดกลมคำาทควรศกษามาให นกเรยนสามารถอธบายความ

หมายได- นกเรยนสามารถระบคณลกษณะทสำาคญของนกวทยาศาสตรได

อยางนอย 4 คณลกษณะตวอยางพฤตกรรมทคาดหวงทสามารถวดได สงเกตได เชน

บอก เชน บอกชอ บอกความหมาย บอกความแตกตาง บอกความเหมอน บอกขนาด บอกทมา บอกแหลงกำาเนด บอกขนตอน บอกโทษ บอกประโยชน บอกความสมพนธ ฯลฯ

เขยน เชน เขยนรายงาน เขยนรายการ เขยนสมการ เขยนวงจร เขยนภาพ เขยนกราฟ ฯลฯ

สราง เชน สรางโจทย สรางแบบ สรางประโยค สรางเครองมอแก เชน แกปญหา แกสมการ แกไขขอความ ฯลฯ

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 15: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

นอกจากนน ยงมคำากรยาเชงพฤตกรรมทนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมไดเชน อธบาย ยกตวอยาง จดหมวดหม เปรยบเทยบ จำาแนก จดลำาดง จบค ใหนยาม สาธต บนทก ฯลฯ สวนคำากรยาทไมใชคำากรยาเชงพฤตกรรม ซงมความหมายไมชดเจน คลมเครอ ไมควรนำามาใชเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน เขาใจ ร ซาบซง ตระหนก เปนตน

2 สถานการณหรอเงอนไข (Condition) เพอใหจดประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดมความชดเจนยงขน ควรบงสถานการณหรอเงอนไขลงไปดวย ซงอาจเปนขอมล บทประพนธ แบบฝกหด สอการสอน วสดอปกรณ โจทย รายการ กได ตวอยางสถานการณหรอเงอนไข

- เมอกำาหนดธาตให 10 ธาต นกเรยนสามารถระบไดวา ธาตใดเปนโลหะ ธาตใด เปนอโลหะ

- เมอกำาหนดโคลงให 1 โคลง นกเรยนสามารถสรปความหมายไดถกตอง

- หลงจากสนสดการสาธตการตอนกงไมแลว นกเรยนสามารถตอนกงไมดวยตนเองได

3 เกณฑ (Criteria) หมายถงระดบของพฤตกรรมทคาดหวงทกำาหนดไววา จะตองมพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะเปนทยอมรบ ซงอาจกำาหนดไวไดหลายรป ดงตวอยางทขดเสนใตไวในจดประสงคตอไปน

- นกเรยนสามารถเขยนชอคำาศพทของผลไมตามรปไดถกตองอยางนอย 20 คำา (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณ)

- นกเรยนสามารถตองกลองจลทรรศนสงดอมบาไดภายใน 2 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของทกษะหรอความชำานาญ)

- นกเรยนสามารถแกสมการชนเดยวอยางนอย 5 สมการภายในเวลา 4 นาท (กำาหนดเกณฑในรปของปรมาณและทกษะ)ตวอยางจดประสงคเชงพฤตกรรมทมองคประกอบทง 3 สวนภาษาไทย

ภายในเวลา 10 นาท นกเรยนสามารถจบคชอนกประพนธยคปจจบนกบผลงานของเขาไดถกตองอยางนอย 20 ค จากทกำาหนดไว 30 คคณตศาสตร

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 16: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

เมอกำาหนดมมให 1 มม นกเรยนสามารถแบงครงมมโดยวธพบมมกระดาษและวธวดขนาดของมมไดถกตองวทยาศาสตร

เมออภปรายเรองนำาเสย นกเรยนสามารถตงขอสมมตฐานเกยวกบสาเหตททำาใหนำาเสยไดอยางนอย 3 สมมตฐาน

นอกจากนน การจำาแนกประเภทของจดประสงคทางการศกษาของบลมและคณะ ไดจำาแนกจดประสงคทางการศกษาออกเปน 3 ดาน ดงน (บญชม ศรสะอาด 2541)

1 ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอดานสตปญญา หรอดานความรและการคด ประพกอบดวยความรความจำาเกยวกบสงตาง ๆ การนำาเอาสงทเปนความรความจำาไปใชทำาความเขาใจ นำาไปใช วเคราะห สงเคราะหและประเมนคาในสงนนหรอเรองนน

2 ดานจตพสย (Affective Domain) หรอดานอารมณ-จตใจ ประกอบดวยการรบร การตอบสนองและการสรางคณคาในเรองทตนรบรนน แลวนำาเอาสงทเปนคณคานนมาจดระบบและสรางเปนลกษณะนสย

3 ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอดานทกษะทางกาย หรอดานปฏบต ประกอบดวยทกษะในการเคลอนไหว และการใชอวยวะตาง ๆ ของรางกาย

ในการสราง CAI เพอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ โดยทวไปจะมงใหมการพฒนาพฤตกรรมทง 3 ดานน โดยมการเนนในแตละดานแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชาตวอยางของคำากรยาทใชในการเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตวอยางคำาทใชเขยนจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย แสดงไวตามตารางตอไปน (สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ 2546)

ตารางท 3 1 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานพทธพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

ความจำา บอก อธบาย เกยวกบ - บอกชอสงตางๆ รวมทงชอ

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 17: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

นยามศพทความหมาย ขอตกลง เกณฑจำาแนกหลกการ กฎเกณฑ ฯลฯ

ภาพ ชอสญลกษณ หรอชอเตมของอกษรยอ- บอกคำาแปลของคำาศพท คำายาก หรอคำาราชาศพท- บรรยายความหมาย คำานยาม หรอคำาจำากดความ- ชบง ตวอยาง ทเคยเขยนมาแลว- เขยนสตรหรอกฎตางๆ- ระบขนาด จำานวน เวลา และสถานททเปนความจรง

ความเขาใจ ขยายความ แปลความ สรปความเสนอในรปแบบใหม

- แปลความหมายของภาพทกำาหนดให- ถอดความภาษาองกฤษเปนภาษาไทยได- เปลยนขอความทกำาหนดใหเปนคำาพดของนกเรยนได- ตความหมายของการกระทำาตางๆ ได- คาดคะเนเหตการณทจะเกดขนในภายหลง- คาดหมายความรสกของผพดได- ทำานายผลทจะเกดขนตอไปได

การนำาไปใช การนำาไปใชในสาขาเดยวกน การนำาไปประยกตใชในสา

- คำานวณผลลพธจากโจทยทกำาหนดได- แกปญหาในสถานการณตางๆ

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 18: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ขาอนๆ ได- เลอกใชเครองมอไดเหมาะสมกบงาน- แกไขวธปฏบตใหสอดคลองกบๆ- หลกการทเรยนไป- วนจฉยสงทกำาหนดใหวาเหมาะสมหรอขดแยงกบหลกวชาหรอไม

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

การวเคราะห ความสมพนธ ความสำาคญ ระบปจจยนำา ปจจยกระตน ปจจยททำาใหคงอยการจำาแนกองคประกอบ

- จำาแนกองคประกอบขอสงตางๆ ได- สบหาจดสำาคญของเรองได- บอกความสมพนธขององคประกอบยอยๆ ได- เปรยบเทยบความสำาคญของสวนตางๆ- ระบจดประสงคสำาคญ หรอ เลศนยทซอนอยได

การสงเคราะห กำาหนดวธการ รปแบบ โครงสรางการดำาเนนงาน หลกการ

- สรางแผนงานในการดำาเนนงาน- วางโครงการทจะทำางานทกำาหนดไห- ออกแบบแปลนสำาหรบการประดษฐสงตาง ๆ- เขยนบทความเกยวกบเรองทกำาหนดให- ประดษฐเครองใชภายในบานทแปลกใหม- แตงโคลงกลอน หรอคำา

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 19: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ประพนธตามทกำาหนด ให- จดระเบยบขอเทจจรงทกำาหนดใหเปนรปแบบใหม แนวใหม

ตารางท 3 2 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานจตพสยกลม

พฤตกรรมตวอยางพฤตกรรม

การเรยนรตวอยางจดประสงคการเรยนร

การประเมนคา กำาหนดเกณฑการประเมนการใชเกณฑภายนอกการใชเกณฑภายใน

- สรปไดวา การกระทำาทกำาหนดใหมความเหมาะสมหรอไม- ตดสนใจไดวา สงทกำาหนดใหมคณคาเพยงพอหรอไม- ประเมนผล การกระทำาตางๆ ไดวามประโยชนหรอไม- เปรยบเทยบไดวาสงใดมความถกตองมากกวากน

การรบร บอก อธบาย วจารณ จำาแนกแยกแยะ จดกลม ฯลฯ

- วจารณพฤตกรรมตางๆ ทสอดคลองหรอขดแยงกบจรยธรรม คณธรรม และคานยม- อธบายผลทจะเกดจากการกระทำาตางๆ ในแงของจรยธรรม คณธรรม จรยธรรมและคานยม

ตอบสนอง เลอก หลกเลยง ยอมรบ รบฟงสมคร สมผส สมพนธ เขากลมชวยเหลอ รบไว

- โดยตวเราเอง โดยไมมใครบงคบ สมครเปนสมาชกดวย ความเตมใจ

กลม ตวอยางพฤตกรรม ตวอยางจดประสงคการเรยนร

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 20: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

พฤตกรรม การเรยนรเหนคณคา เสนอ เตมใจ ยนด

กระตอรอรนใฝใจ กระทำาตาม สงเสรม ชอบฯลฯ

- เสนอขอมลตามความเปนจรง- กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม- ใฝใจในการสบเสาะแสวงหาความรใหม ๆ อยเสมอ- ชอบทดลองคนควา- เตมใจทจะทำางานรวมกบผอน- หาโอกาสปลกฝงและสงเสรมใหผอนนยมไทย- ยนดรบรเร องราวเกยวกบสงแวดลอม ศลปะ และวฒนธรรม- ไมเอาเปรยบผอนและยนดแบงปนตามโอกาส- นำาสงทเรยนรและคำาแนะนำาตางๆ ไปใชแกปญหา

เกดคานยม ชนชม ภาคภมใจ ศรทธา ซาบซงหวงแหน อนรกษ ยกยอง สรางหลกเกณฑ

- เผยแพรศลปวฒนธรรมไทย

เกดนสย ภมใจ รก อทศตน ฝกฝนปรารถนาด มความสข มบคลกภาพ เชยวชาญ เกดคณลกษณะ ฯลฯ

- รกในการสอน การอาน ฯลฯ- อทศตนใหกบงาน- รกและภมใจในการอาชพคร- ฝกฝนตนเองอยเสมอใหเหมาะสมกบมอาชพคร- เปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรม จรยธรรม สมกบการยกยองวาเปนปชนยบคคล- ปรารถนาดตอศษยอยางถวน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 21: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

หนา- มความสขในการไดชวยเหลอผอน- ปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณ- พฒนาตนเองอยเสมอ

ตารางท 3 3 แสดงจดประสงคการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนร ดานทกษะพสย

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

รบร สมผส (ไดยน มองเหน จบตองไดกลน รรส) บอกสดสวน บอกปรมาณ ระบ อธบาย ฯลฯ

- บอกไดวาใบไมทนำามาใหดจดอยในประเภทใด (ใบเลยงเดยวค)- บอกความหมาย หลกการ และวธการปฏบตงาน- คดเลอกเครองมอทเหมาะสมสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการทำางานสำาหรบใชในการปฏบตงานได- ระบประเภท และวธการ- ระบขนตอนและรายละเอยด

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 22: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ขณะททำาได- อธบายการไดเขาประกอบการรองเพลงได- บอกไดวาใครรำาสวยทสด

ทำาตาม เลยนแบบ ลอกเลยน ปฏบต ทำาได ปรบปรง ฯลฯ

- ปฏบตไดเหมอนตามคำาสงหรอคำาชแจง- ทำาไดโดยไมตองชวยเหลอ- ปฏบตไดตามขนตอน- ปฏบตไดหลงจากแสดงหรอทำาใหด- ทำาไดหลงจากใหศกษาจากคำาสง- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานตามคำาแนะนำา

ทำาไดเอง ทำาได สราง ประดษฐ เลอยไมรำา รอง เลน ฯลฯ

- เลอยไมไดตรงตามเสนทขดไว- ทำาไดถกตอง วองไว คงท แนนอน สดสวน- พมพดดไดถกตอง รวดเรว ไมตองดแปนโดยไมผด- สรางแบบเสอเองได- ประดษฐเครองใชไดเอง- ทำากบขาวไดอรอย โดยไมตองมผชวย- รำาไดถกตองตามจงหวะเพลง

ทำาอยางมคณคา

ประดษฐ รเรม ตกแตง เสรมขยาย คด สงเสรม ตกแตง เขยนเรอง ปรบปรง ฯลฯ

- คดทารำาจากเนอรองทไมเคยรำามากอนได- นำาวสดเหลอใชมาประดษฐเปนของใหมทมประโยชน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 23: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

- สงเสรมพฒนารางกายใหมความแขงแรงวองไว ดวยวธการใหมๆ- ปฏบตงานดวยความสนใจ และสนกสนาน

กลมพฤตกรรม

ตวอยางพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางจดประสงคการเรยนร

- ตกแตงหรอหาสงอนมาทดแทนของเดม หรอของทไมมได- ปรบปรงแกไขการปฏบตงานของตนเองและผอนได- ใชจนตนาการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำาไดอยางอตโนมต

พฒนา สรางสรรค ปรบเปลยนปรงแตง สอดแทรก ประสานสมพนธ แกไข กำาหนด ประยกต

- ประสานสมพนธทกษะทใชในการทำากจกรรมตางๆ ไดด- สอดแทรกสงใหมเขาไปในสงทเคยทำามากอนได- แกไขตะเขบเสอใหเขากบหนของผสวมได- ปรบวธการมวนตวใหเหมาะสมกบเวลาและความสงในการกระโดดนำาจากกระดานหกได- กำาหนดไดวาการปฏบต ทกษะนนจะแกไขอยางไรจงจะดทสด

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 24: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

จากกรณศกษาตามตวอยางทกำาหนดให สามารถแบงหนวยการเรยน และตงชอหนวยการเรยน พรอมกำาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมกำากบไวในแตละหนวย ดงตารางตอไปนหนวยท 1 ฮารดแวร หนวยรบขอมล (Input Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 บทนำาเกยวกบฮารดแวร2 ความหมายและหนาทของฮารดแวร3 หนวยรบขอมล 31 Keyboard 32 Mouse 32 Scanner 33 Digital Camera 34 Sound Card 35 Joystick 36 Digitizer 37 Mobile4 สรปเนอหา5 แบบฝกหด

1 บอกความหมายของฮารดแวรได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยรบขอมลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 2 ฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 องคประกอบหนวยประมวลผลกลาง 11 หนวยความจำา (Main Memory) -RAM -ROM - Cache Memory 12 หนวยคำานวณและตรรกะ (Arithmetic

1 บอกความหมายของหนวยประมวลผลกลางได2 บอกองคประกอบและหนาทหนวยประมวลผลกลางไดถกตอง3 ยกตวอยางหนวยประมวลผลกลางทางการคาไดถกตอง

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 25: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

and Logical Unit ALU) 13 หนวยควบคม (Control Unit)2 ตวอยางหนวยประมวลผลกลาง (CPU)3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

หนวยท 3 ฮารดแวร หนวยแสดงผล (Output Unit)เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม

1 หนาทของหนวยแสดงผล2 ประเภท Soft Copy 21 จอภาพ - CRT - LCD 22 Projector 23 Sound Card3 ประเภท Hard Copy 31 Printer - Dot Matrix - Laser - Ink Jet 32 Plotter3 สรปเนอหา4 แบบฝกหด

1 บอกหนาทของหนวยแสดงผลได2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยแสดงผลไดอยางนอย 3 ชนด

หนวยท 4 ฮารดแวร หนวยความจำาสำารอง (Secondary Storage Unit)

เนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม1 หนาทของหนวยความจำาสำารอง2 Floppy Disk

1 บอกหนาทของหนวยความจำาสำารองได

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 26: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

3 Hard Disk4 CD-ROMCD-RWDVD5 Magnet Tape6 Zip Drive7 Removable Drive8 สรปเนอหา9 แบบฝกหด

2 ยกตวอยางและบอกหลกการทำางานเบองตนของหนวยความจำาสำารองไดอยางนอย 3 ชนด

เมอแบงหนวยการเรยนและกำาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมแลว กจะนำามาสรางเปนแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน (Course Flow Chart) เพอแสดงใหเหนถงลำาดบการนำาเสนอบทเรยนแตละหนวย ถาเรยนไปตามลำาดบการเรยนแตละหนวยตามแผนภมแสดงลำาดบในการนำาเสนอบทเรยน กจะทำาใหผลสมฤทธทางการเรยนมประสทธภาพมากยงขน แตทงนในการนำาเสนอหนวยการเรยนจรง ในบทเรยนควรสรางเมนใหสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนใดกได

รปท 35 แสดงแผนภมลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยน (Course Flow Chart) แตละหนวย

2 สรางแผนภมการนำาเสนอภายในของแตละหนวย (Module Presentation Chart)

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 27: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ขนตอนน นบวาเปน การออกแบบการสอน (Instruction Design) จะตองออกแบบลำาดบการนำาเสนอเนอหาบทเรยนตามหลกการสอนจรง อนเปนสวนสำาคญมากในการประกนคณภาพการเรยนจากบทเรยน IMMCAI ในขนตอนการออกแบบโครงสรางของบทเรยนแตละหนวย โดยทวไปมลกษณะการออกแบบโครงสราง 3 แบบ คอ แบบลำาดบ (Sequence) แบบเลอก (Choice) แบบทบทวน (Repetition) โดยในแตละหนวยการเรยนอาจใชโครงสรางแบบใดแบบหนงหรอทงสามแบบรวมกน (บญชม ศรสะอาด 2541)

- โครงสรางแบบลำาดบ ประกอบดวยขนตอนโดยมลกษณะดำาเนนการแบบเชงเสนตรง ตวอยางเชน คอมพวเตอรถามผเรยน บนทกคำาตอบของผเรยน ถามคำาถามตอไป บนทกคำาตอบ ดำาเนนไปในลกษณะน โดยไมมสวนทใหทำาซำา จนกระทงบรรลเกณฑทกำาหนดไว (ไมมLoops) ไมมการเปรยบเทยบผลของผเรยนวาอยในระดบใดในขณะน แลวใหเรยนตามบทเรยนทออกแบบไวสำาหรบระดบความสามารถนน (ไมม Branching)

- โครงสรางแบบเลอก เปนโครงสรางทนยมมากในการออกแบบโปรแกรมการสอนตาง ๆ มหลายวธ มกจะพบในโปรแกรมชนดทมรายการใหเลอกบนจอ (Menu) ผเรยนตองเลอกเรยนอยางใดอยางหนงตามรายการทปรากฏบนจอ จงสามารถขามขนตอนไปยงรายการใด ๆ และยอนกลบมาทำาตอนตน ๆ กได

- โครงสรางแบบทบทวน ผเรยนจะเรยนและตอบคำาถามจนกวาจะถงเกณฑทกำาหนดไวแลว ตวอยางเชน เมอผเรยนเรยนไปไดสวนหนงจะมคำาถามวา ทานตองการเรยนอกหรอไม เมอใดทผเรยนตอบ ตองการ ldquo rdquo ldquo rdquoคอมพวเตอรจะเสนอปญหาหรอคำาถามเดม แตถาตอบวา ไมตองการ กจะldquo rdquoหยดโปรแกรมนน

ในการสรางแผนภมการนำาเสนอในแตละหนวย อาจมลกษณะเหมอนกนหรอแตกตางกน ขนอยกบเนอหาและเทคนคการนำาเสนอ การเลอกใชมลตมเดย การกำาหนดลกษณะการโตตอบ (Interactive) ในแตละหนวย ดงตวอยางกรณศกษานำาเสนอเทคนคทใชในแตละขนตอนในการกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก ขนตอน การบอกวตถประสงค การนำาเขาสบทเรยน การนำาเสนอเนอหา การสรป การประเมนผล

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 28: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

เทคนคทใชในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทคนคทใชในการการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตาม

ประเภทของเหตการณในการสอน 9 ประเภท ตามแนวคดของ โรเบรต กาเย (Robert Gangneacute) ซงสามารถนำาไปพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนได ดงรายละเอยดในตารางตอไปน(บญชม ศรสะอาด 2541)ตารางท 34 แสดงเทคนคทใชในการออกแบบบทเรยน CAI ตามเหตการณในการสอน

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช1 การดงดดความตงใจ - ใชกราฟ

- การทำาใหภาพเคลอนไหว (Animation)- การทำาใหตรงกบเรอง (Relevance)- การใชแบบจนตนาการ (Fantasy)- การทำาในรปเกม (Gaming)- การใชเสยงตาง ๆ

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช2 การบอกจดประสงคแกผเรยน

- การใชคำาถาม- การใชขอความ- การใชกราฟ- การใชวธสาธต- การใชการจำาลองสถานการณสน ๆ

3 การกระตนใหนำาเอาทกษะทเปนพนฐานการเรยนมาใช

- การใชคำาถามทดสอบโดยมโปรแกรมโยงถงพนฐาน- การทบทวนเนอหา- การใชโปรแกรมทผเรยนเลอกโยงไปยงความรตน ๆ ได

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 29: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

- การใชรายการใหเลอก (Menu)4 การเสนอสงเรา - ใชเนอหาในรปสวนยอย-สวนรวม

ในรปคงท-เคลอนไหว- ใชกราฟในรปสวนยอย-สวนรวม การทำาใหภาพเคลอนไหว- ใชเสยงจากเทป- ใชวดโอ- ผเรยนควบคมความเรว สวนเลอกสำาหรบการทบทวน

5 การใหแนวทางการเรยน - ดานความตงใจ เนนจดสำาคญและความเปลยนแปลงในดานความเรว การยอนกลบหลง ใชชดตวอกษร การใชส แสงกราฟ การทำาใหภาพเคลอนไหว การใชเสยง- การใชลำาดบชวย- การใชอกษรหรอสญลกษณหรอขอความเพอใหทราบกอนวากำาลงรอคำาถาม

6 การนำาใหกระทำากจกรรมการเรยน

- การใชคำาถามประเภทตาง ๆ เชน ถก-ผดใหตอบสน ๆ InputTemplate เตมคำา เลอกตอบ และการใหปฏบตการตอบโดยการพมพขอความบนคยบอรดโดยเคาะปมหรอการใชMouse

เหตการณในการสอน วธท CAI ใช

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 30: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

7 การใหขอมลสะทอนกลบ - การนบจำานวนครง-นบจำานวนครงทตอบขอเดม- การนบเวลา-นบเวลาทใชในการสอบ- การใชลำาดบชวย- การทบทวน- การใชกราฟ- การแกไขจดทบกพรอง- การใหทราบผลของการตอบ

8 การประเมนผลการเรยน - การสรางขอสอบโดยวธสมหรอจดเปนกลม- การผนแปรจำานวนขอสอบ- การเสนอผลดวยกราฟ

9 การสงเสรมความทรงจำาและการถายโอนการเรยนร

- ยกคำาถามทเคยตอบผดมาใหทบทวน- การใชคำาถามทใชถอยคำาในรปใหม (Rephrased Question)- การใชตวอยางตาง ๆ กนหลายตวอยาง

ซงเทคนคตาง ๆ ดงรายละเอยดทกลาว จะตองคำานงถงอยเสมอในขนตอนการพฒนากรอบเนอหาหรอการพฒนาสครปต (Script) ซงตองกำาหนดเทคนคการนำาเสนอ การโตตอบ และสอมลตมเดยของบทเรยนในแตละกรอบเนอหา (Frame) ใหชดเจน

สรปการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนงานทตองอาศยความ

ประณตอยางมากดงนนการเลอกหวเรองหรอรายวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองพจารณาในเรองของความคมทนหรอไม มกลมผเรยนมากนอยเพยงใด เนอหาของบทเรยนลาสมยเรวหรอไม

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 31: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

ในขนตอนการวเคราะหเนอหา (Analysis) มขนตอนสำาคญไดแก การสรางแผนภมระดมสมอง (Brain Storm Chart) เพอใหผเชยวชาญดานเนอหาชวยกนระดมหวเรองทเกยวของกบรายวชานน จากนนนำามาสรป จดกลมหวเรองใหสมพนธกน เพมหรอตดหวเรองทจำาเปน เราเรยกวาแผนภมหวเรองสมพนธ (Concept Chart) จากนนนำาหวเรองสมพนธมาจดลำาดบกอนหลงตามลกษณะลำาดบการเรยนเนอหาเรองนน ๆ จะทำาใหเหนภาพลำาดบของหวเรองทงรายวชา เรยกวาแผนภมโครงขายเนอหา (Content Network Chart)

ในขนตอนการออกแบบการสอน (Design) จะตองนำาแผนภมโครงขายเนอหา มาจดแบงเปนหนวยการเรยน (Module) พรอมกำากบดวยวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกำาหนดไวอยางชดเจน จากนนจะตองออกแบบการสอนภายในของแตละหนวยการเรยน (Module Presentation Chart) ตามหลกการสอนจรง โดยเลอกใชเทคนควธและสอมลตมเดยใหเหมาะสมในการนำาเสนอเนอหาในหนวยนน ๆ โดยเนนเพอใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดจรง

แบบฝกหด

1 ขอควรคำานงของการเลอกหวเรองหรอวชาทจะนำามาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดแกอะไรบาง

2 จงอธบายขนตอนการวเคราะหหวเรองเพอนำามาสรางเปนคอมพวเตอรชวยสอน

3 วตถประสงคเชงพฤตกรรมคออะไร จงอธบายและยกตวอยางการเรยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแบบพทธพสย ทกษะพสย และจตพสยประกอบ

4 จงอธบายขนตอนการออกแบบการสอนดวยบทเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน

5 จงยกตวอยางเทคนคการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 32: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

เอกสารอางอง

สำาล ทองทว (2534) ldquoการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรแบบเสยงและภาพในการสอนภาษาองกฤษระดบ

ประถมศกษาrdquo วารสารครศาสตร ปท 19 ฉบบท 4เมย-มย หนา 50-61ไพโรจน ตรณธนากล (2528) ไมโครคอมพวเตอรประยกตทางการศกษา กรงเทพฯ ศนยสอเสรม หนา 63-69ไพโรจน ตรณธนากล และ ไพบลย เกยรตโกมล (2541) ldquoCreating IMMCAI Packagerdquoวารสารครศาสตร

อตสาหกรรม ปท 1 พค หนา 14-18วฒชย ประสารสอย (2543) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนวตกรรมเพอการศกษา กรงเทพฯ หางหนสวน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)

Page 33: pro.edu.snru.ac.thpro.edu.snru.ac.th/UserFiles/งาน อ.ภัทร... · Web viewการออกแบบการสอนของบทเร ยน (Design) ข อควรคำน

จำากด ว เจ พรนตงนยนา เอกบรณวฒน (2539) CAI สอการสอนใหมในยคไฮเทค วารสาร WATTACHAK COMPUTER 4

(174) 28-29ศนยคอมพวเตอรและอเลกทรอนกสแหงชาต (2545) [On-line] Available HTTP

httpwwwnectecorthcoursewaremultimedia0001htmlบญชม ศรสะอาด (2541) การพฒนาการสอน กรงเทพฯ CHOROMDEK PUBLISHING HOUSE 14-17สำานกงานสภาสถาบนราชภฏ กระทรวงศกษาธการ (2546) คมอดำาเนนการพฒนาระบบการเรยนรยทธศาสตร

มตใหมสมหาวทยาลยราชภฏมหาวทยาลยไทยเพอความเปนไท กรงเทพฯ (อดสำาเนา)