Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
2
Rektörden...
Türkiye’nin en seçkin eğitim kadroların-dan birine sahibiz. 1518 profesör, 573 do-çent, 888 yardımcı doçent ve 2435 öğretim üye yardımcıları ile toplam 5414 kişilik dev bir kadromuz var. Bu kadro; 22 fakülte, 1 yüksekokul, 7 meslek yüksekokulu, 17 enstitü, Rektörlüğe bağlı 3 bölüm, 60 uy-gulama ve araştırma merkezi ile 175 bini aşkın öğrenciye eğitim veriyor. Bu birim-lerde 2015 yılı itibariyle; 22 fakültemiz, 58 ön lisans, 163 lisans, tezli 266 yüksek lisans, tezsiz 67 yüksek lisans, 217 doktora ve 7 sanatta yeterlilik olmak üzere toplam 778 eğitim programımız bulunuyor.
İstanbul Üniversitesi Şhangay’daki Jiao Tong Üniversitesinin hazırladığı dünyanın ilk 500 üniversitesi arasına her yıl başarısını arttıra-rak giriyor. İşletme Fakültesi değerleme ku-ruluşu olan Eduniversal tarafından “Top Bu-siness Schools” kategorisinde dünyada 30., URAP sıralamasında tıp alanında dünyada 156., QS sıralamasında iletişim ve medya ala-nında dünyada 121., modern diller alanında dünyada 160. sırada.
Mezunları uluslararası tanınırlığa sahip ve iş hayatında başarılı olan İstanbul Üniver-sitesi, araştırmalarını ulusal ve uluslararası
iş birlikleri ile güçlendirerek bilim ve toplumun en çok yararlanacağı şekilde hizmete sunan; ürettiği bilgi ve hizmeti sanayi, endüstri, yerel ve merkezi yöne-timlerin yanı sıra toplumun her kesimi ile yakın diyalog içinde paylaşan bir üniversitedir. Bizler, üniversitemizin bu özelliklerini daha da geliştirmeyi, en önemli hedeflerimizden birisi olarak be-nimsedik.
Girişimcilik konusu, çok önem verdiği-miz konuların başında geliyor. Türki-ye’nin orta gelir kaderinden kurtulması-nın bir tek çaresi var o da üniversitelerin rekabet ortamına ağırlığını koyması ve girişimci ve yenilikçi düşüncelerle ülke endüstrisine, sanayisine ve özellikle de teknolojisine katkı sağlaması. Giri-şimcilik olmadan bu dünyada, rekabet ortamında yaşamak mümkün değil. Üniversitelerin tek görevi elbette şirket gibi davranmak değil, asla böyle bir şeyi söylemiyorum. Ancak çağdaş üniversi-telerin topluma eskisine göre çok daha fazla katkı sağladığını, hem teknolojik ürün anlamında hem de yeni fikirler ve yeni iş alanlarının açılması anlamında toplum ve yöneticilerinin üstüne düşeni yaparak hükümetin önünü açtığını gö-rüyoruz. Eğer üniversiteler bu şekilde ülkelerin ekonomisine ağırlığını koy-mazsa, orta gelirden kurtulamıyorsunuz ve gelişmiş bir ülke haline gelemiyorsu-nuz. Ülkemizde 2023 vizyonu çerçeve-
Prof. Dr. Mahmut AkRektör
sinde sanıyorum ilk kez böyle bir düşün-ce ortaya kondu. Bunun somut göstergesi olarak da Türkiye’de ARGE bütçeleri arttı-rılmaya başlandı. Biz de üniversite olarak, yenilikçiliği ve yeni fikirleri destekleyece-ğiz, öğrencilerimizi yeni fikirler ortaya ko-yabilmesi için cesaretlendireceğiz.
Çağdaş eğitim ve öğretimin en önemli özeliklerinden bir tanesi, zaman ve mekân sınırının olmamasıdır. İletişim ve bilişim teknolojileri müthiş bir atak yaptığı için, bu teknolojilerden yararlanmak ve üniver-site yerleşkelerine her zaman gelemeyecek öğrencilere bizim ulaşmamız şart oldu. İla-hiyat Fakültemiz, hem örgün hem de açık ve uzaktan eğitim ile bu çağdaş eğitim tek-nolojilerinin tamamını kullanıyor. İlahiyat Fakültemiz ulusal ve uluslararası yetkin ve etkin öğretim üyesi kadrosuyla, ülkemizin en önde gelen fakültelerinden biridir. Bu sebeple, fakültemizde eğitim gören öğren-cilerimiz, her zaman İstanbul Üniversitesi standartlarında eğitim alma olanağına sa-hip oluyor.
Selam ve saygılarımla
İslam ilimlerinin sahih ve sağlam bir plat-formu olmanın kendi geleneğimizi özüm-semekten geçtiğinin, ama bunun ‘küresel köyün’ sorunlarını çözmek için tek başına yeterli olmadığının farkındayız. Bu neden-le arzumuz Doğu ve Batı dünyaları arasın-da bir denge ümmet (ümmeten vasatan) olan İslam milletinin bu özelliğinin yeni-den tezahürüne katkı sağlayacaktır. İnsan-lığın ilmî ve kültürel birikimi İslam önce-sinde ya akıl ya da irfan mecrasına akarken İslam medeniyet ve geleneğinde akıl ve irfan birleşerek adeta yekvücut olmuştu. Tıpkı Osmanlı örneğinde olduğu gibi aklı temsil eden ilim ile kalbi temsil eden irfa-nın bu birlikteliğini yeniden canlandırma adına atılacak adımlara yeni katkılar sun-maktır amacımız.
Tanzimat’la birlikte sosyal ve beşeri bilim-lerin İslami geleneğe karşı meydan oku-ması karşısında yeni bir yüzleşme sürecine giren İslam düşüncesinin bu mücadele-den de başarıyla çıkması için dinî ilimler alanında çalışan ilahiyatçılara çok büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Zira ilahiyat/din alanı tarihte olduğu gibi günümüzde de insanlığın bilgi birikiminin asli bir unsuru ve onun inşasında rol oynayan en temel etkenlerden biridir. Din alanında derinlik kazanmadan sosyal ve beşerî bilimlerin sağlıklı bir biçimde kurulması mümkün değildir. Şimdiye kadar ilahiyatın bilgi sahasına yabancı kalarak üniversiteyi inşa
etme çabaları maalesef sadece ilahiyat/din alanında bir zaafa ve yetersizliğe yol açma-dı; aksine bu alandaki eksiklik ülkemizde sosyal ve beşeri bilimlerin kendi mecrasını bulamamasına ve bu sahalarda özgün yak-laşımların ve kuramların geliştirilememe-sine de neden oldu.
İlahiyat/din alanına yönelecek öğrenciler; bu toplumun, tarihsel kimliğiyle yeniden sağlam bir bağ kurmasını sağlamak, sosyal ve beşerî ilimlerde özgün bilgi üretmenin şartı olan tarih ve teori eksikliğini gider-meye katkı vermek, evrensel düzeyde in-sanlığın vicdanını bulmasında dinin hayati rolünü belirginleştirmek, İslam’ın evrensel mesajını yozlaştıranlara karşı ilmî bir du-ruş tesis etmek gibi çok ulvi vazifeler de-ruhte etmek durumundadırlar. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi her geçen gün güçlendirdiği akademik kadrosuyla, Türkçe lisans ve lisansüstü programlarına ilave olarak yeni geliştirdiği farklı dillerde ulusal ve uluslararası düzeydeki lisans ve lisansüstü programlarıyla bu hedefleri ger-çekleştirme yolunda bir çaba içindedir.
Gayret bizden, tevfik Allah’tandır.
Prof. Dr. Murteza BedirDekan
Dekandan...İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Türkiye’deki ilk modern üniversite olan Darülfünun’un beş şubesinden biri olarak doğdu. Türkiye’de İlahiyat Fakültesi adı da bu sebeple ilk kez bu fakülte için 1924’te kullanıldı. İlahiyat/din alanı, 1453’ü ku-ruluş tarihi olarak alan İstanbul Üniver-sitesi’nin bu iddiasının en önemli göster-gelerinden biridir; zira gerek Ayasofya ve Zeyrek medreseleri ve gerekse Sahn-ı Seman ve diğer medreselerde sürdürülen eğitim içinde İlahiyat araştırmaları başat bir yer işgal etmekteydi. Görüldüğü gibi, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
kökleri tarihin derinliklerinde olan göre-ce genç bir fakültedir. İstanbul’un tarihi mekânı içinde yer alması sebebiyle fakül-temiz Osmanlı’dan günümüze uzanan bir eğitim kurumu olmak vizyonuyla hareket etmektedir. Bu vizyonun bir gereği olarak Sahn-ı Seman ve Süleymaniye medresele-rinin birikimi üzerinden İslam geleneğini, Darülfünun/Üniversite bilgi anlayışı üze-rinden modern ufuklarla buluşturmak ve böylece ülkemizin ihtiyacı olan din, ilim ve düşünce insanlarını yetiştirmeyi hedefle-mektedir.
Prof. Dr. Hidayet AydarDekan Yardımcısı
Yrd. Doç. Dr. Abdullah TırabzonDekan Yardımcısı
Dekan
Prof. Dr. Murteza BEDİR
Dekan Yardımcıları
Prof. Dr. Hidayet AYDAR
Yrd. Doç. Dr. Abdullah TIRABZON
Fakülte Yönetim Kurulu
Prof. Dr. Murteza BEDİR
Prof. Dr. Hidayet AYDAR
Prof. Dr. Mustafa ERTÜRK
Prof. Dr. Ömer Mahir ALPER
Doç. Dr. Nurettin GEMİCİ
Doç. Dr. Ali ÖZTÜRK
Yrd. Doç. Dr. Abdullah TIRABZON
Fakülte Kurulu
Prof. Dr. Murteza BEDİR
Prof. Dr. Ömer Mahir ALPER
Prof. Dr. Adnan DEMİRCAN
Prof. Dr. Zekeriya GÜLER
Prof. Dr. Mustafa ERTÜRK
Prof. Dr. Hidayet AYDAR
Prof. Dr. Reşat ÖNGÖREN
Doç. Dr. İsmail DEMİREZEN
Doç. Dr. Bekir KUZUDİŞLİ
Doç. Dr. H. Hüsnü KOYUNOĞLU
Yrd. Doç. Dr. Ümit HOROZCU
Fakülte Senatörü
Prof. Dr. Ömer Mahir ALPER
Fakülte Sekreteri
Erdal KÖSE
Darülfünûn İlahiyat Fakültesi Reisleri (Dekanları)
Seyyid Bey M. ŞemseddinGünaltay
KöprülüzadeFuat Bey
(Fuat Köprülü)
İzmirliİsmail Hakkı
İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanları
Prof. Dr. Yaşar Nuri ÖZTÜRK
(1993-2002)
Prof. Dr. Emrullah YÜKSEL
(2002-2005)
Prof. Dr.Fahri KAYADİBİ
(2006-2009)
Prof. Dr.Şinasi GÜNDÜZ
(2009-2012)
Prof. Dr.Murteza BEDİR
(2013-...)
İstanbul Üniversitesi 14
İlahiyat Fakültesi 16
Tarihçe 17
Misyonumuz Vizyonumuz 18
Genel Bilgi 20
Programlar 36
Bölümler ve Öğretim Elemanları 46
Temel İslam Bilimleri Bölümü 48
Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü 86
İslâm Tarihi ve Sanatları Bölümü 104
İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Bölümü 116
ÖYP Kapsamında Görev Yapan Araştırma Görevlileri 122
Vefat Eden ve Emekli Olan Hocalarımız 124
İdari Personel 126
14 15
İstanbul Üniversitesi’nin temelleri 1453’te atılmıştır. Fetih akabinde, 30 Mayıs 1453’te Ayasofya ve Zey-rek’te yapılan bilimsel toplantılar bir külliyenin ku-rulmasının başlangıcı kabul edilmektedir. Yükselme ve genişleme dönemlerinde kurulan Bayezit, Yavuz ve Süleymaniye Medreseleri dönemlerinin hukuk, edebiyat, ilahiyat ve tabii bilimler okutulan üniver-siteleri olmuşlardır.
23 Temmuz 1846 tarihli Darülfünun’un kuruluşu-na dair ferman modern eğitimin başlangıcı olarak kabul edilir. Ancak, öğrencilerin devamsızlığı ve il-gisizliği sebebi ile ilk denemelerden sonuç alınama-mıştır. 1870 ve 1874 yıllarında da benzer tecrübeler yaşayan Darülfünun, 1900’de Darülfünun-ı Şahane adıyla yeniden açılmıştır. Nihayet Meşrutiyet’in ilanından sonra 20 Nisan 1912 tarihli bir kararla hukuk, tıp, fen, edebiyat ve ilahiyat bölümlerinden oluşan Darülfünun kurulmuştur.
Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 yılında Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Darülfünun’un tüzel kişiliği tanınmış ve 7 Ekim 1925’te kurumun bilim-sel ve idari özerkliği kabul edilmiştir. 1932 yılında davet edilen İsviçreli pedagoji profesörü Albert Mal-che’nin raporu esas alınarak 1933’te çıkarılan 2252 sayılı kanunla Darülfünun’un yerine İstanbul’da yeni bir üniversite kurulması kabul edilmiştir. Üni-versite reformu olarak adlandırılan bu düzenlemey-
le 1Ağustos 1933’ten itibaren İstanbul Üniversitesi eğitim öğretim faaliyetlerine başlamıştır. İstanbul Üniversitesi’nin simgesi olan “yılanlı amblem” 1243 tarihli Selçuklu Şifa Yurdu motiflerinden esinlenile-rek Prof. Dr. Süheyl Ünver tarafından tasarlanmıştır.
6 Kasım 1981 tarihli 2547 sayılı yasa hükümlerine tabi olarak faaliyet gösteren İstanbul Üniversitesi, çağın ihtiyaçlarına uygun bir eğitim öğretim prog-ramıyla modern Türkiye’nin ihtiyacı olan bilim ve sanat insanlarının yetiştirilmesinde öncü bir rol oy-namaktadır. İstanbul Üniversitesi’nden yetişen bir-çok bilim insanı, sanatçı ve siyasetçi toplumun her alanında etkin konumlarda hizmet vermektedir.
Ayasofya Medreseleri
İSTANBULÜNİVERSİTESİ
16 17
TARİHÇE
Köklü bir tarihe sahip olan İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin ilk kuruluşu Dârulfünun bün-yesinde gerçekleşmiştir. Dârülfünûn’un açılması için ilk çalışmalar 1846 yılında başlamış 1863, 1870 ve 1874’de bazı teşebbüsler olmuşsa da bu müesse-se Dârülfünûn-ı Şâhâne ismiyle II. Abdülhamit’in saltanatında 30 Ağustos 1900’de kurulmuştur. Bu Dârülfünûn’un bünyesinde İlahiyat Şubesi (fakülte-si) de yer almaktaydı. Fakültede tefsir, hadis, usul-i hadis, fıkıh, usul-i fıkıh, kelam, İslam tarihi dersleri okutulmaktaydı.
1914 yılında İstanbuldaki bütün medreselerin, “Dâ-ru’l-Hilâfeti’l-Aliyye Medreseleri” adı altında top-lanması üzerine Dârülfünûn İlahiyat Şubesi de Âlî kısmı olarak buraya devredilmiştir. 1917 senesinde çıkan Medaris Kanunu ile medreseleri ibtidâ-i ha-riç, ibtidâ-i dahil ve sahn isimleri ile üçe ayrılmıştır. Bu üç medresenin üstünde Medrese-i Süleymaniye ismiyle tahsil süresi üç yıl olan felsefe ve tasavvuf, tefsir ve hadis, fıkıh isimli üç şubeden müteşekkil bir yüksek medrese açılmıştır.
3 Mart 1924 tarihinde çıkarılan 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile medreselerin Maarif Vekaleti’ne bağlanması sonucu Medreselerin Âlî Kısmı İstanbul Dârülfünûnu bünyesinde açılan İlahiyat Fakülte-si’ne devredilmiştir. Bu fakültede tefsir, hadis, fıkıh gibi temel dini derslerin yanında, Arap edebiyatı, felsefe-kelam, ahlak-içtimaiyat, İslam tarihi, din-
ler tarihi gibi dersler de okutulmaktaydı. Ayrıca Arapça, Farsça, Fransızca da okutulan dersler ara-sındaydı. T.C. hükümetlerinde başbakanlık da ya-pan M. Şemseddin Günaltay (ö.1961) bu tarihlerde İlahiyat Fakültesi’nin dekanlığını yapmıştır. Ayrıca İzmirli İsmail Hakkı Bey (ö.1946), Mehmet Ali Aynî (ö.1945), Yusuf Ziya Yörükan (ö.1954) gibi dönemin önemli ilim adamları İlahiyat Fakültesi’nde dersler verdi. Önemli musikîşinaslardan Sadettin Kaynak da (ö.1961) Fakülte’nin mezunları arasındadır.
1933 tarihinde yapılan üniversite reformu ile Dârül-fünûn’dan üniversiteye geçilince İlahiyat Fakültesi de İslam Tetkikleri Enstitüsü’ne dönüştürüldü. 1992 yılında ise İstanbul Üniversitesi çatısı altında İlahi-yat Fakültesi yeniden kuruldu. 1996 yılından beri öğrenci alan ve eğitim–öğretime devam eden İstan-bul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde, lisans eğiti-mi yanında, yüksek lisans ve doktora eğitimi de ve-rilmektedir. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, ilk mezunlarını 2000-2001 öğretim yılında vermiştir.
Darülfünun Binası
İLAHİYAT FAKÜLTESİ
18 19
MİSYONUMUZ
VİZYONUMUZ
Dini, temel kaynaklarından hareketle, objektif şekilde öğrenen, ahlakî erdemler
konusunda topluma rehberlik edebilecek donanıma sahip olan ve farklılıkların
barı ş içinde bir arada yaşamalarına katkıda bulunan ilahiyatçılar yetiştirmek;
bu amaç doğrultusunda bilimsel araştırmalar yapmak.
Ulusal alanda öncü ve uluslararası alanda tanınmış bir ilahiyat fakültesi olmak.
20 21
İlahiyat Fakültesi, İstanbul’un gerek kültürel çevre gerek tarihi miras açısından en merkezi bölgelerin-den birinde bulunmaktadır. Fakülte Suriçi Bölge-sinde Saraçhane’de yer almaktadır. İstanbul Üni-versitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi, Beyazıt Devlet Kütüphanesi ile Millet Kütüphanesi gibi yazmaları ve nadide koleksiyonla-rı ile dünyanın çeşitli ülkelerinden pek çok araştır-macıyı kendine çeken kütüphanelere yürüyüş mesa-fesindedir. Ayrıca, Süleymaniye Camii ve Külliyesi, Şehzade Cami, Sultanahmet Camii, Fatih Camii ve Külliyesi, Atıf Efendi Kütüphanesi, Ragıp Paşa Kü-
tüphanesi, Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, Kapalı-çarşı, Topkapı Sarayı Müzesi ile Ayasofya gibi pek çok tarihi kültür ve sanat merkezi fakültemize kom-şudur. Fakültemiz civarında Kıztaşı (Markianos Sü-tunu), Bozdoğan Su Kemeri (Valens Kemeri), Cum-huriyet Döneminin en önemli mimarî yapılarından biri olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Merkez Binası, Amcazade Hüseyin Paşa Medresesi yer al-maktadır. Fakültemizin hemen karşısında ise Ayios Polieuktos Manastırının kalıntıları bulunmaktadır.
Fakülte bahçesinde yer alan Osmanlı dönemine ait Haydarhane Mescidi ve haziresi, Haydarhane Tek-kesi, Bekirağa Darulhadisi’nin restorasyon, restitüs-yon ve rekonstrüksiyon çalışmaları devam etmek-tedir. Bu eserlerin yanında Abdullatif Suphi Paşa Konağı ile aynı ada içerisinde yer alan İlahiyat Fa-kültesi, Haliç kıyıları ile Yenikapı sahilini ve adaları gören bir konumdadır.
GENEL BİLGİ
22 23
Tarih, kültür ve tabiatla iç içe böylesine kıymetli bir konumda bulunan fakültemizin içine girildiğinde öğrencileri için titizlikle hazırlanmış modern sosyal alanların bulunduğu görülmektedir.
Fakülte kampüsü iki binadan oluşmaktadır. Bina-lardan biri idarecilerin, idari personelin, hocaların odalarına ayrılmıştır. Yine bu bina içerisinde küçük bir konferans salonu, öğrenci temsilciliği ve öğrenci kulüpleri odası, Türk din musikîsi çalışma salonu,
300 kişilik salonumuzda konferans, sem-pozyum, tiyatro ve sinema gösterimleri yapılmaktadır. Salonumuz öğrencilerimiz tarafından organize edilen pek çok etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır.
rehberlik ve psikolojik danışma odası, üst katında deniz manzaralı öğrenci kantini ve mescitler bulun-maktadır.
Diğer binada ise öğrenci işleri bürosu, amfiler, ders-likler, kütüphane ve çalışma salonu, 300 kişilik bir konferans salonu yer almaktadır.
Modern hayatın ve ilim dünyasının ayrılmaz bir parçası haline gelen internete ulaşım için internet ve bilişim merkezimiz öğrencilerimizin hizmetindedir.
24 25
26 27
28 29
30 31
32 33
İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültemiz; çeşitli program alternatifleri ile pek çok öğrencinin ihti-yaçlarına rahatlıkla cevap verebilmektedir. Türkçe ilahiyat lisans programı örgün eğitim, Türkçe ilahi-yat lisans programı ikinci öğretim, İngilizce ilahiyat lisans programı, uluslararası ilahiyat programı, li-sansüstü programı ve lisans tamamlama programı (İLİTAM) olmak üzere altı programı bünyesinde bulundurmaktadır.
İlahiyat Fakültesi eğitim planlamasında öğrenci-lerinin istek ve fikirlerine değer vererek onları da yönetime katmaktadır. Seçilen öğrenci temsilcileri öğrencilerle alakalı konuların görüşüldüğü yönetim kurulu toplantılarına dahil edilmekte, düşünce ve fikirleri dikkate alınmaktadır. Oluşturulan öğren-ci kulüplerinin çalışmalarına destek verilmektedir. Öğrenci kulüplerimiz fakültemiz içinden ve dışın-dan çeşitli konularda akademisyenlerin katılımları ile konferans ve programlar düzenlemekte, resim, kitap ve fotograf sergileri organize etmektedirler.
Fakülte içi organizasyonlar dışında şehir içi ve şe-hir dışı geziler düzenlenmekte, öğrencilerimizin bilgi ve görgülerinin artması bu şekilde sağlanmaya çalışılmaktadır. Her sene düzenlenen umre organi-zasyonu öğrencilerimiz ve hocalarımız tarafından büyük ilgi görmekte ve beğeni ile karşılanmaktadır. Dereceye giren öğrencilerimiz ücretsiz olarak umre programından faydalanabilmektedirler.
Rehberlik ve psikolojik danışma merkezi öğrenim hayatı boyunca ve sonrasında öğrencilerin yanında yer alarak onlara yeni ufuklar açmaktadır.
YÖK Yürütme Kurulu kararları çerçevesinde yurt-dışında farklı üniversitelerde İlahiyat eğitimi alan ancak denklik için çeşitli dersleri almaları gereken öğrencilerin kredi tamamlamalarına yönelik eğitim-leri de yapılmaktadır.
Fakültemiz yurtdışında bulunan pek çok üniversite ile ikili anlaşmalar imzalayarak işbirliği yapmakta-dır. Bu şekilde üniversitemizin ve ülkemizin yurt dışında tanıtımını ve temsilini sağlamakta ve aka-demik tecrübenin çeşitlenmesine hizmet etmektedir.
İlahiyat alanında yapılan bilimsel çalışmaların ya-yınlandığı akademik dergimiz gerek ulusal gerekse de uluslararası platformda akademisyenler arası bilgi paylaşımını sağlamaktadır. Dergimiz Ulakbim, EBSCO gibi çeşitli ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından taranmaktadır.
34 35
Mayıs 2015 İtibariyle İ. Ü. İlahiyat Fakültesi’nde Devam Etmekte Olan Programlar ve Öğrenci Sayıları
Programlar Öğrenci Sayıları
Hazırlık I. Öğretim 265
Hazırlık II. Öğretim 180
Hazırlık İngilizce İlahiyat 47
İlahiyat Lisans 992
İlahiyat Lisans İkinci Öğretim 768
İngilizce İlahiyat Lisans 200
Uluslararası İlahiyat Lisans 134
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Lisans 171
Lisans Tamamlama (İLİTAM) 1256
Yüksek Lisans 610
Doktora 274
Toplam 4897
36 37
PROGRAMLAR
İLAHİYAT LİSANS PROGRAMI
(I. VE II. ÖĞRETİM)
bir genel akademik yeteneğe, özellikle de sözlü düşünme yeteneğine, düşüncelerini, başkala-rına aktarma gücüne sahip, felsefe, sosyoloji, psikoloji, özellikle sosyal psikoloji ve tarihe meraklı ve bu konularda iyi yetişmiş ve güçlü bir belleğe sahip olmaları gereklidir. Bu alanda çalışacak kimselerin ayrıca sabırlı, hoşgörülü, yeniliklere açık, öğrenmeye istekli olmaları beklenir.
Mezunların önemli bir kısmı İmam Hatip Li-seleri’nde meslek dersleri öğretmenliği, ilko-kul ve liselerde Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi öğretmenliği yapabilecekleri gibi, Diyanet İş-leri Başkanlığı bünyesinde görev alarak, cami görevlisi, Kur’an Kursu Öğreticisi, vaiz/vaize veya müftü ve benzeri görevlerde çalışabil-mektedirler.
İlahiyat programının amacı, dini temel kay-naklarından hareketle objektif şekilde öğrenen, ahlaki erdemler konusunda topluma rehberlik edebilecek donanıma sahip olan ve farklılıkla-rın barış içinde bir arada yaşamalarına katkı-da bulunan ilahiyatçılar yetiştirmek; bu amaç doğrultusunda bilimsel araştırmalar yapmak-tır.
İlahiyat fakültesinde Arapça ve Kur’an-ı Ke-rim öğretiminden oluşan bir yıllık hazırlık sı-nıfı vardır. Hazırlık sınıfından sonraki yıllarda ise Temel İslam Bilimleri Bölümün’de Tefsir, Hadis, İslam Hukuku, Kelam, İslam Mezhep-leri Tarihi, Tasavvuf, Kur’an-ı Kerim Okuma, Arap Dili ve Belâgatı; Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü’nde, İslâm Felsefesi, Din Felsefesi, Fel-sefe Tarihi, Mantık, Dinler Tarihi, Din Eğitimi, Din Sosyolojisi, Din Psikolojisi; İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü’nde, İslam Tarihi, Türk İslam Sanatları Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk Din Musikîsi alanlarında dersler verilmektedir.
Ayrıca İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Bölümü’nde alan dersleri veril-mektedir.
İlahiyat fakültesine girmek isteyenlerin, üstün
38 39
Uluslararası İlahiyat, İstanbul Üniversitesi İla-hiyat Fakültesi, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yönetilmek-tedir.
Söz konusu kurumların koordinatörleri tara-fından öğrencilerimize rehberlik edilmektedir. Tüm öğrencilerimizin yurt masrafları karşılan-makta ve öğrencilerimize burs verilmektedir.
Ek derslerle öğrencilere takviye imkânı sunul-makta, öğrencilerimizin kültürel gelişimi için gezi ve sosyal faaliyetler organize edilmekte ve kamplar düzenlenmektedir.
Uluslararası İlahiyat’ın amacı, yurt dışında daha verimli din hizmeti yürütebilecek dona-nımlı elemanlar yetiştirmektir.
ULUSLARARASI İLAHİYAT
Öğrenciler bir komisyonca yurt dışında yaşa-yan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ço-cukları arasından mülakatla seçilmektedir. Se-çilen öğrenciler derslerini diğer örgün öğretim öğrencileri ile birlikte görmektedirler.
2012-2013 öğretim yılında hazırlık ve birincisınıf öğrencilerine eğitim verilmiştir. Fakülte-mizde bu programda eğitim görmekte olan 132 öğrencimiz bulunmaktadır. 2015-2016öğretim yılı için YÖK’ten 50 kişilik bir konten-jan talep edilmiştir
revlisi ihtiyacını karşılayacak Türk öğrencile-re yabancı dilde yüksek din eğitimi vermek, uluslararası platformlarda kendini İngilizce ifade edebilecek, alanında akademik ve bilim-sel yayın yapabilecek, yabancı dilde yetkin ve birikimli ilahiyatçılar yetiştirmek, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecine ve uluslararası ilişkilerini geliştirmesine katkı sağlayacak ila-hiyatçılar yetiştirmek.
Erasmus kapsamında Fakültemize gelen Av-rupa Birliği ülkeleri öğrencilerine ve diğer ikili ilişkiler yoluyla gelen yabancı uyruklu öğrenci-lere bu program vasıtasıyla Türkiye’de yabancı dilde öğrenim görme imkanı sağlanmaktadır.
İNGİLİZCE İLAHİYAT PROGRAMI
2010-2011 yılından itibaren Fakültemizde İn-gilizce İlahiyat programı açılmış ve 50 öğrenci kontenjanı ayrılmıştır. Bu programda öğrenci-ler bir yıl İngilizce hazırlık okuduktan sonra, derslerin %70’ini İngilizce %30’unu Arapça okuyacaktır.
Bu programın temel hedefleri şöyle özetlenebi-lir: İlahiyat alanında uluslararası bilimsel plat-formlarda rekabet edebilecek ilahiyatçılar ye-tiştirmek, Türkiye’de İlahiyat alanında eğitim görmek isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin yabancı dilde yüksek din öğrenimi görmeleri-ne imkan sağlamak, Türkiye’nin çeşitli kurum-larının, özellikle Diyanet İşleri Başkanlığının yabancı dilde eğitim görmüş yurtdışı din gö-
40 41
akademik kadrosuyla sahip olduğu bilimsel ve akademik birikiminin, bilgi ve iletişim tekno-lojilerinin sağladığı etkileşimli ve çoklu ortam imkanları ve üniversitemizin uzaktan eğitim konusundaki tecrübesi ile geniş kitlelere sun-ma ve ülkemizde eğitim etkinliğinin yaygınlaş-tırılmasına katkıda bulunmak, İlahiyat alanına yönelik objektif bilgilenmeyi sağlamak, dini te-mel kaynaklarından hareketle öğretmek, dinin öğrenilip anlaşılması konusunda istekli olan-lara akademik duyarlılık ve yöntem kazandır-mak, programın uygulanması ile dini yüksek öğretim alanında yeni bilimsel araştırma, ge-liştirme açılımlarının ortaya çıkması, dini yük-sek öğretimin gelişmesi, diğer yüksek öğretim kurumları, teknolojik destek sunan kurumlar ile programlarında almış oldukları bilgileri ila-hiyat lisansı düzeyine çıkaracak şekilde geliş-tirirken öğrencilerin sentezleme, analiz etme, yorumlama, sorgulayabilme, eleştirebilme ka-biliyetlerini geliştirmekir.
İLİTAM PROGRAMI
2010-2011 yılından itibaren İlahiyat Lisans Ta-mamlama Uzaktan Eğitim Programı (İlitiam) açılmıştır. İÜ Uzaktan Eğitim Merkezi tara-fından yürütülen bu programa 500 öğrenci kontenjanı ayrılmıştır. Ayrıca KKTC Din İşleri Başkanlığı ve TC Lefkoşa Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşavirliği bünyesinde görev yap-makta olan din görevlileri için de 25 kontenjan verilmiştir. Kurulduktan sonra programın ko-ordinatörlüğünü Prof. Dr. Ömer Aydın yap-mıştır. Mart 2013’ten itibaren Prof. Dr. Hidayet Aydar koordinatör olarak atanmıştır. Progra-mın koordinatörlüğünü Temmuz 2015’ten iti-baren Prof. Dr. Mustafa Ertürk yürütmektedir.
Bu programın amacı; öğrencilerin iş hayatı, yerleşim birimi, coğrafi koşullar, bedensel en-gellilik vb. yüz yüze eğitim almayı zorlaştıran veya imkansızlaştıran durumlardan etkilen-meksizin eğitim alabilmelerini sağlamak, İstan-bul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin yetkin
İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI
aldığı bir kararla İlahiyat Fakültesi’ne aktarıl-mıştır.
Bölümde kadrolu 1 doçent, 4 yardımcı doçent ve 3 araştırma görevlisi bulunmaktadır.
Bölümün adı 2010 yılında değiştirilerek İlköğ-retim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen-liği Bölümü olmuştur. Bu programdan mezun olanlar ilk ve ortaokullar ile liselere Din Kül-türü ve Ahlak Bilgisi dersleri öğretmeni olarak atanmaktadırlar.
Bölümün 1. ve 2. sınıfları kapatılmıştır. İlahiyat Lisans Programında Hazırlık, 1. ve 2. sınıfları başarı ile bitirildikten sonra 3. sınıftan itibaren bölüme geçiş yapılabilmektedir.
Bölüm, Üniversitemiz bünyesinde 2006-2007 öğretim yılında Hasan Âli Yücel Eğitim Fakül-tesi’nde kurulmuş ve bölüm başkanlığına Doç. Dr. İrfan BAŞKURT atanmıştır.
2013 yılında profesör olan İrfan Başkurt’un 2014 yılında fakültemizden ayrılarak üniver-sitemiz Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi’nde göreve başlamasından sonra bölüm başkanlı-ğını Doç. Dr. H. Hüsnü KOYUNOĞLU yürüt-mektedir.
İlk iki yıl 55’er diğer yıllarda ise 75’er öğrenci alınmış ve günümüzdeki toplam öğrenci sayısı 214’e ulaşmıştır.
Bünyesinde Yüksek Lisans Programı da bulu-nan bölüm, 2012-2013 öğretim yılında YÖK’ün
42 43
ERASMUS PROGRAMI
İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 2005-2006 yılından itibaren lisans ve lisansüstü dü-zeyde öğrenci ve öğretim elemanı değişimini başlatmıştır. 2007 yılından itibaren LLP-Eras-mus adıyla anılan program çerçevesinde İstan-bul İlahiyat Fakültesi, Almanya, Çek Cumhu-riyeti, Polonya, Avusturya, Hollanda, Litvanya gibi ülkelerle “İkili Anlaşmalar” yapmakta; Tuebingen, Osnabrück, Göttingen, Pardubice, Jagiellonian, Viyana, Radbound Nijmegan gibi Avrupa’nın önemli üniversitelerine öğrenci göndermekte veya gelen öğrencileri kabul et-mektedir.
Fakültedeki gerek idari yöneticiler, gerek aka-demik kadro Avrupa Birliği Erasmus progra-mını desteklemekte, oluşumun kendini yenile-me, kaliteyi arttırma yönünde açtığı ve açacağı fırsatlara inanmaktadır. Bilimin ilerlemesine katkı sağlayan, hoşgörü ve kültürlerarası diya-logun gelişmesine zemin hazırlayan programın akademik getirilerinin yanında toplumsal ve bireysel ölçekte de faydalı olacağı beklenmek-tedir. Öğrenci ve öğretim üyesi değişiminin yanı sıra Erasmus programı vesilesiyle fakül-tenin yurt dışında tanıtılması ve uluslararası anlaşmaların gerçekleştirilmesi söz konusu-dur. Çeşitli vesilelerle İÜ İlahiyat Fakültesini ziyaret eden akademisyenlere ve öğrenci grup-larına seminer, panel ve konferanslar organize ederek uluslararası işbirliğine yardımcı olan Erasmus koordinatörlüğü, var olan farklı an-laşmaları farklı ülkelere yayarak genişletmeyi amaçlamaktadır.
FARABİ DEĞİŞİM PROGRAMI
Fakültemiz Farabi Değişim Programı çerçe-vesinde öğrenci kabul etmektedir. İstanbul Üniversitesinin bu program çerçevesinde an-laşmasının olduğu yaklaşık 70 üniversite bu-lunmaktadır.
Farabi Değişim Programı, üniversite ve yük-sek teknoloji enstitüleri bünyesinde, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eği-tim-öğretim yapan yüksek öğretim kurumları arasında faaliyet gösteren bir öğrenci ve öğre-tim üyesi değişim programıdır.
Farabi Değişim Programı, öğrenci veya öğ-retim üyelerinin bir veya iki yarıyıl süresince kendi kurumlarının dışında bir yükseköğretim kurumunda eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmelerini amaçlamaktadır.
MEVLANA PROGRAMI
Mevlana Değişim Programı, yurtiçinde eğitim veren yükseköğretim kurumları ile yurtdışın-da eğitim veren yükseköğretim kurumları ara-sında öğrenci ve öğretim elemanı değişimini gerçekleştirmeyi amaçlayan bir programdır. 23 Ağustos 2011 tarih ve 28034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile birlikte yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ile ül-kemizdeki yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim elemanı değişiminin önü açılmıştır.
Değişim programına katılmak isteyen öğren-ciler en az bir en fazla iki yarıyıl eğitim için; öğretim elemanları ise en az 1 hafta en fazla 3 ay süreyle dünyadaki yükseköğretim kurum-larında ders vermek üzere programdan fay-dalanabilirler. Benzer şekilde dünyanın bütün bölgelerinden de öğrenci ve öğretim eleman-ları Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarına program kapsamında gelerek eğitim-öğretim faaliyetlerine katılabilirler.
Bu programın detayları için https://mevlana.yok.gov.tr adresinden bilgi alınabilir.
Bu programın detayları içinhttp://farabi.istanbul.edu.tr/ sitesini ziyaret edebilirsiniz.
44 45
İKİLİ AKADEMİK ANLAŞMALAR
Disiplinler arası çalışmaların önemine inanan fakültemiz uluslararası ilahiyat fakülteleriyle iletişim halindedir.
Fakültemiz Malezya, Avusturya, ABD, Alman-ya, Pakistan, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Lit-vanya, Hollanda, İngiltere, Yunanistan, Polon-ya’daki bazı üniversitelerin ilgili bölümleriyle gerek öğrenci gerekse öğretim üyesi düzeyinde değişim programı yapmaktadır.
Bu çerçevede yurt dışındaki çeşitli üniversite-lerden misafir öğretim üyeleri ve araştırmacılar belirli periyotlarla eğitim öğretim faaliyetlerine katılmak ve araştırma yapmak amacıyla fakül-temize gelmektedirler. Aynı şekilde fakültemiz öğretim üyeleri de yurtdışındaki üniversitelere gidebilmektedirler.
Doğu ve Batı üniversitelerinden pek çoğuyla öğretim üyesi değişimi planlanmaktadır.
İlahiyat fakültelerinde verilen Arapça yoğun-luklu hazırlık sınıfı eğitimi için Arap ülkele-rindeki üniversitelerden Arap dili öğretimi konusunda uzmanlaşmış öğretim elemanları istihdam edilmektedir.
Fakültemiz coğrafi ve kültürel konumu itiba-riyle dünya üniversitelerinden pek çok aka-demisyen için ilgi çekici olup uluslararası aka-demik etkinliklerde tercih edilen bir yüksek eğitim kurumu haline gelmektedir.
LİSANSÜSTÜ PROGRAMLAR
Üniversitemizde fakültemizle alakalı lisan-süstü programlar, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından koordine edil-mektedir. Temel İslâm Bilimleri, Felsefe ve Din Bilimleri, İslâm Tarihi ve Sanatları, İslâm İkti-sadı ve Finansı ana bilim dalları bünyesinde yüksek lisans ve doktora programları, İlköğre-
Lisansüstü Programlar ve Öğrenci Sayıları (25.05.2015 tarihi itibariyle)
Ana Bilim Dalı Yüksek lisans Doktora
Temel İslâm Bilimleri Ana Bilim Dalı (ed-Dirasatü’l-İslamiyye dahil)
334 155
Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı (Islamic Studies dahil)
165 90
İslâm Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı 100 37
İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
17 -
İslâm İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı 41 12
Toplam 657 294
tim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği bölümünde ise sadece yüksek lisans programı bulunmaktadır. 2014-2015 eğitim öğretim yı-lından itibaren tamamen Arapça eğitim veren ed-Dirasatu’l-İslamiyye ile yine tamamen İngi-lizce eğitim veren Islamic Studies programları bulunmaktadır.
46 47
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜTEFSİR ANA BİLİM DALIHADİS ANA BİLİM DALI
İSLÂM HUKUKU ANA BİLİM DALIKELÂM ANA BİLİM DALI
İSLÂM MEZHEPLERİ TARİHİ ANA BİLİM DALITASAVVUF ANA BİLİM DALI
KUR’AN-I KERİM OKUMA VE KIRAAT İLMİ ANA BİLİM DALIARAP DİLİ VE BELAGATI ANA BİLİM DALI
İ. Ü. İlahiyat Fakültesi Akademik Kadro Dağılımı
Profesör Doçent Yardımcı DoçentÖğretim Görevlisi ve
OkutmanAraştırma Görevlisi Toplam
Mart 2009 9 5 12 2 10 38
Mayıs2015
30Yabancı uyruklu
1
17 Yabancı uyruklu
1
39 15Yabancı uyruklu 827
40 (öyp) 178
BÖLÜMLER VE ÖĞRETİM ELEMANLARI
FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜİSLÂM FELSEFESİ ANA BİLİM DALI
DİN FELSEFESİ ANA BİLİM DALIFELSEFE TARİHİ ANA BİLİM DALI
MANTIK ANA BİLİM DALIDİNLER TARİHİ ANA BİLİM DALI
DİN EĞİTİMİ ANA BİLİM DALIDİN SOSYOLOJİSİ ANA BİLİM DALIDİN PSİKOLOJİSİ ANA BİLİM DALI
İSLAM SANATLARI VE TARİHİ BÖLÜMÜİSLÂM TARİHİ ANA BİLİM DALI
TÜRK İSLÂM SANATLARI TARİHİ ANA BİLİM DALITÜRK İSLÂM EDEBİYATI ANA BİLİM DALI
TÜRK DİN MUSİKÎSİ ANA BİLİM DALI
İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLÂK BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ
48 49
TEMEL İSLÂM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ
yöntemlerle araştırmaya, mezhep-din farkının belir-lenmesine, bunların doğuş sebeplerini, kurumlaşma safhalarını ve düşüncelerini ilmi metotlarla ortaya koyarak İslam Düşüncesindeki yerlerini tespit etme-ye katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Tasavvuf Ana Bilim Dalı, Tasavvuf tarihi, tarikatlar ve Osmanlı tasavvuf hareketleri hakkında bilgi verir.
Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat Ana Bilim Dalı, Kur’an-ı Kerim’in tecvid kurallarına uuygun bir şe-kilde okunmasını, müfredtta yer alan sure ve ayetle-rin ezberlenmesini sağlar ve kıraat tarihi hakkında bilgi verir.
Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı, Arapçayı dil ve gramer olarak modern bilimsel yöntemlerle öğret-meye çalışmaktadır.
İslam dininin temel kaynaklarını doğrudan an-layabilmek, temel İslam bilimleri ve kültür tarihi alanlarında yazılmış olan klasik ve modern eserleri inceleyebilmek için öncelikle en önemli kaynak dil olan Arapçanın öğrenilmesi; ayrıca bu eserlerdeki kavram ve dil inceliklerinin anlaşılması içinde be-lagat adı altında toplanan özellikle bu dile ait çeşitli disiplinlerin bilinmesi gerekmektedir.
Temel İslam Bilimleri Bölümü, alanı içerisindeki ko-nuları İslam’ın temel kaynaklarına dayanarak aka-demik düzeyde ele almaktadır.
Tefsir Ana Bilim Dalı, İslam dininin temel kaynağı olan Kur’an-ı Kerim’in tarihini “Kur’an ilimleri” ana başlığı altında toplanabilecek literatürü, Kur’an’ın anlaşılıp yorumlanmasının usül ve metotlarını, tarih boyunca oluşan tefsir birikimini ele alan anabilim dalıdır.
Hadis Ana Bilim Dalı, İslam dininin temel kaynak-larından biri kabul edilen sünnetin yazılı bilgi ve belgelerini teşkil eden hadis metinlerini, geçirdiği tarihi süreci de dikkate alarak, hadis uslü kuralları çerçevesinde sened, metin ve muhteva açısından tet-kik etmekte ve bunların güncel yorumları üzerinde durmaktadır.
İslam Hukuku Ana Bilim Dalı, İslam dininin birey-sel ve toplumsal hayata ilişkin hükümlerini, bu hü-kümler etrafında tarih içinde oluşan hukuki düşün-ce ve tecrübeyi mukayeseli ve tahlilci bir yaklaşımla ele almaktadır. Kişinin Allah’a karşı vecibelerinin ameli yönünün (ibadetler), Müslüman toplumlarda hukukun oluşum ve gelişim sürecinin, doktrin ve uygulama yönüyle hukuki birikim ve geleneğin, di-ni-hukuki hükümlere ulaşmada izlenen metotların, ibadet ve hukuk alanına ait hükümlerin hikemi ve felsefi temellerin yanı sıra modern hukuk düşüncesi ve bu alana ait temel kavram ve teorilerin tanıtılması hedeflenmiştir.
Kelam Ana Bilim Dalı, başlangıçtan günümüze ka-dar Müslümanlar tarafından ortaya konan ruhani çabaları, bunların Kur’an ve sünnetteki temellerini, tarih içinde evrelerini de dikkate alarak inceler.
İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalı, dinin insan-lar tarafından anlaşılmasındaki farklılıkların zaman-la sistemleşip kurumlaşması sonucu ortaya çıkan ve dinin değişik beşeri yorumları olarak algılanabilecek olan mezheplerin ortaya koyduğu fikirleri bilimsel
50 51
1984’de Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesini bitirdi. 1987’de aynı üniversiteye bağlı Sos-yal Bilimler Enstitüsünde Tefsir Bilim Dalında Yüksek Lisansını tamamladı. Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi adındaki tezinin 1993’de kabul edilmesiyle İlahiyat Dokto-ru unvanını aldı. Aynı zamanda 1992’de İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesin-den mezun olmuştur. 1985’te öğretmenliğe başlamış, çeşitli okullarda çalıştıktan sonra, 1997’de İstanbul Üniv. İlahiyat Fakültesine öğretim üyesi olarak atanmıştır. 2002’de Do-çent, 2008’de profesör olmuştur. Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi (İst. 1996), Ge-netik Şifre Kopyalama ve Kur’an (İst. 2003), İnsan Kopyalama ve İslam (İst. 2005) (Dr. Mehmet Arslan’la birlikte), Kur’an Ayetleri Işığında Dünya Hayatı (Bişkek 2007), Kırgı-zistan’da Din Eğitimi ve Araşan İlahiyat Fakültesi (Bişkek 2009), Kırgızistan’da Dindar-laşma (Bişkek 2009) ve Tarih Perspektifinden Örnek Tefsir Metinleri 1 adında yedi kitabı basılmıştır. Bir kısmı yabancı dillerde (İngilizce, Arapça, Rusça, Kırgızca) olmak üze-re altmıştan fazla makalesi, muhtelif bilimsel dergilerde yayımlanmıştır. Alanı ile ilgili araştırmalar yapmak üzere Eylül 2001-Eylül 2002 tarihleri arasında Ürdün Üniversite-sinde bulunmuştur. Amerika, Avrupa, Afrika, Uzak Doğu, Orta Asya ve Ortadoğu’daki bazı ülkelerde düzenlenen muhtelif uluslararası sempozyumlara bildirilerle katılmıştır. Eylül 2006-Eylül 2009 tarihleri arasında üç yıl süreyle Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te bulunan Oş Devlet Üniv. Araşan İlahiyat Fakültesinin dekanlığını yapmıştır. Hâlen İÜ İlahiyat Fakültesinde Tefsir Ana Bilim Dalında görevine devam etmektedir.
1964 yılında Erzurum/Tortum’da doğdu. İlk öğrenimini köyünde, orta öğrenimini İs-kenderun İmam-Hatip Lisesinde tamamladı. Bu dönem yaz tatillerinde hafızlığını ik-mal etti. 1984 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı Üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Tefsir Ana Bilim Dalında, “İmam Birgivî ve Tefsirdeki Metodu” isimli teziyle 1987’de Yüksek Lisansını, “Şihâbuddin Sühreverdi ve Nuğbetu’l-Beyân fî Tefsîri’l-Kur’ân İsimli Eserinin Tevbe Suresine Kadar Tahkiki” isimli teziyle 1994’de Doktorasını tamamladı. Bu dönemde Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesin-de çalıştı, 1988-1989 yılında İstanbul Müftülüğü Fetva komisyonunda görevlendirildi. 1995 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Rize İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Tefsir Ana Bilim Dalında yardımcı doçent olarak atandı. Burada Dekan Yar-dımcısı oldu. (1995-1998) 1998 yılı sonunda Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesine aynı bölüm ve kadroyla geçiş yaptı. 2000 Kasımında doçent, 2007 Martında profesör oldu. Evli ve üç çocuk babasıdır. 04.02.2010 tarihinde İstanbul Üniversitesi İla-hiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Tefsir Ana Bilim Dalına naklen profesör olarak atandı.
PROF. DR. YAŞAR DÜZENLİ
[email protected] | [email protected] Ana Bilim Dalı Başkanı
PROF. DR. HİDAYET AYDAR
[email protected] | [email protected]
TEFSİR ANA BİLİM DALI
1990 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. İlk yüksek li-sansını Felsefe ve Din Bilimleri Dinler Tarihi alanında tamamladıktan sonra (1993) dil ve lisansüstü çalışmalar için İngiltere’ye gitti. İngiltere’de aldığı dil eğitiminin ardından Manchester Üniversitesinde “Oryantalizm: Batı İslam Araştırmaları üzerine” Yüksek li-sans (1993) ve doktorasını (2002) tamamladı. Doktora çalışmasının akabinde 2002-2010 yılları arasında Isparta İlahiyat Fakültesinde görev yaptı. Meryem Suresi üzerine yaptığı çalışmasıyla 2008 yılında doçent ünvanını almaya hak kazandı. 2010 -2011 akademik yı-lında Manchester Üniversitesinde misafir araştırmacı (visiting fellow) olarak bulundu; 2013-2014 akademik yılında Tübitak desteğiyle Oxford Üniversitesinde araştırmalarda bulundu. 2011 yılında İstanbul Üniversitesinde göreve başlayan Bilal Gökkır 2013 yılın-da profesörlük kadrosuna atanmıştır.
PROF. DR. BİLAL GÖKKIR
Dekan Yardımcısı|Bölüm Başkanı
PROF. DR. FETHİ AHMET POLAT
1992 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. 1995 yılında Yüksek lisansını, 2001’de de doktorasını Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsün-de tamamladı. 2006’da doçent olan Polat, 2011’de profesör oldu. Aynı yıl Muş Alparslan Üniversitesi İlahiyat Fakültesine dekan olarak atandı. 2015 yılında Fakültemizde pro-fesör kadrosuna atanan Polat, halen Muş İlahiyat Fakültesinde dekanlık görevini sür-dürmektedir. 2000-2003 yılları arasında Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde görev yapmış olan Polat’ın muhtelif dergilerde yayınlanmış çok sayıda ilmi makalesi bulunmaktadır. “Çağdaş İslam Düşüncesinde Kur’an’a Yaklaşımlar Hasan Hanefi”, “Nasr H. Ebu Zeyd ve Muhammed Arkoun Örneği” ve “İslam Tefsir Geleneğinde Akılcı Söyleme Yönelik Eleştiriler” basılmış kitaplarındandır. Polat 2014’te Muş Alparslan Üni-versitesi Rektörü olarak atanmıştır. Halen bu görevini sürdürmektedir.
52 53
PROF. DR. NECMETTİN GÖKKIR
Necmettin Gökkır, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu (İstanbul 1996) olup İstanbul Üniversitesi, Tefsir Ana Bilim Dalında, Kur’an’ı Kerimin İlahi Kitaplara Bakışı başlıklı teziyle Yüksek Lisans yaptı. (İstanbul 1999). 1996 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Tefsir Ana Bilim Dalında Araştırma Gö-revlisi olarak göreve başladı. Doktora yapmak için İngiltere’ye gönderildi. İngiltere’de, Manchester Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Bölümünde Doktorasını, The Appli-cation of Modern Critical Theories to the Study of the Qur’an – With a Particular Focus on Qur’anic Studies in Turkey between 1980-2002 başlıklı teziyle (Manchester 2004) ta-mamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesindeki görevine döndü. 2007 yılında IIIS- Institute for International Integration Studies, Trinity College of Dublin’de doktora sonrası araştırmalar yapmak üzere Research Fellow/misafir öğretim üyesi ola-rak bulundu. 2010-2011 yıllarında Tübitak araştırmacısı olarak Ürdün Üniversitesi Şeria Fakültesinde araştırmalar yaptı. İngilizce ve Arapça bilmektedir. Yayınlanmış İngilizce ve Türkçe makalelerinin yanında, Reading the Qur’an in Diaspora ve Sosyo-Kültürel Bağlamda Kur’an Lafızları adlı eserleri bulunmaktadır.
YRD. DOÇ. DR. ŞEVKET KOTAN
1963 yılında Ağrı’da doğdu. 1978 öğretim yılında Muş İmam-Hatip Lisesinden mezun oldu. Aynı yıl Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesine başladı ve 1985 yılında mezun olarak lisans eğitimini tamamladı. 1978-1981 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde görev yaptı. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bi-limleri Ana Bilim Dalı Tefsir Bilim Dalında başladığı Yüksek Lisans eğitimini “Kur’an’a Göre Yahudilik ve Hıristiyanlığın Geçerliliği Sorunu” başlıklı teziyle 1994 yılında ta-mamladı. Aynı Enstitüde yürüttüğü Doktora çalışmasını ise “Kur’an ve Tarihsellik Tar-tışmaları” başlıklı tez çalışmasıyla 2001 yılında tamamlayarak Doktora derecesini aldı. Doktora çalışması bazı İlahiyat fakültelerinde ders kitabı olarak okutuldu. Doktora son-rası dönemde birçok ulusal ve uluslararası bilimsel toplantı ve sempozyumlara katılarak tebliğler sundu, müzakerelerde bulundu. Bilimsel çalışmaları, Tezkire, Bilimname, Milel ve Nihal ve İslami İlimler gibi dergilerde yayımlandı. Çeşitli tarihlerde Mısır, Suriye, Ür-dün ve Lübnan gibi Arap ülkeleriyle Fransa, İtalya ve Almanya gibi bazı Batı ülkelerinde bulundu. Evli ve beş çocuk babası olup Arapça ve İngilizce bilmektedir.
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT AY
1979 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 2000 yılında dönem birincisi olarak mezun oldu. 2000-2003 yılları arasında çeşitli dö-nemlerde dil eğitimi ve sahasında araştırmalar yapmak üzere İngiltere ve Suriye’de bu-lundu. Temmuz 2003’te Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlahiyat Ana Bilim Dalı, Tefsir Bilim Dalında “Molla Gürânî’nin Gâyetu’l-Emânî İsimli Tefsirinin Fati-ha ve Bakara Surelerinin Edisyon Kritiği” isimli yüksek lisans tezini; Şubat 2010’da “Ah-med b. Acîbe ve İşârî Tefsîr Açısından el-Bahru’l-Medîd” konulu doktora tezini tamam-ladı. Strasburg İslam İlahiyat Fakültesinde (2012-2013 güz dönemi) öğretim üyesi olarak görev yaptı. Aralık 2009’dan itibaren İstanbul Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Tefsir Bilim Dalında görev yapmaktadır. “Kur’an’ın Tasavvufî Yorumu” adlı eseri (İnsan Yayınla-rı-2011) yayımlanmış olan Dr. Ay’ın hakemli dergilerde çeşitli ilmî makaleleri ve ulusal ve uluslararası bilimsel sempozyumlarda sunulmuş muhtelif tebliğleri mevcuttur.
03.10.1966 tarihinde Konya’da doğdu. 1989 Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Yüksek Lisansını 1992 yılında “Giritli Sırrı Paşa ve Tefsirdeki Metodu” adlı teziyle aynı üniversitede tamamladı. 1991-2003 yılları arası Selçuk Üniversitesinde Araş-tırma Görevlisi olarak çalıştı. 1995-1999 yılları arasında İngiltere’de Warwick Üniversi-tesinde “Multicultural Education” üzerinde araştırmalar yaptı. Konya’da Din Eğitimi Ana Bilim Dalında “Batılılaşma Sürecinde Osmanlı Aydınının Eğitim Anlayışı” konulu doktora çalışması devam etmektedir. 2007 yılından bu yana İstanbul Üniversitesi İlahi-yat Fakültesinde Öğretim Görevlisi olarak görev yapmaktadır.
ÖĞR. GÖR. ABDÜLHALİM KOÇKUZU
11.01.1976 tarihinde Ürdün Ceraş’ta doğdu. Balka Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 1998’de mezun oldu. Yüksek Lisansını 2003’te Ürdün Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde, Doktorasını 2010 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde tamamladı. 1999 den 2005 yılına kadar Ürdün’de çeşitli özel okullarda, İslâm Hukuku dersleri verdi. 2006–2008 yılları arasında İstanbul’da Suudi Arabistan Okulunda öğretmen olarak ça-lıştı. 2010-2011 yılları arası Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde Arapça dersleri verdi. 2010 yılından itibaren İhramcızade Erkek Kuran Kursunda Eğitim-Danışmanlık ve Arapça Tefsir Kelam Arapça Edebiyet dersleri vermektedir. 2010 yılından itibaren İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğretim görevlisi olarak vazife yapmaktadır.
ÖĞR. GÖR. DR. ZİYAD ALRAWASDEH
54 55
1982 yılında Amasya’da dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini Amasya’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 2006 yılında mezun oldu. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisansa başlayıp 2009 yılında “İstanbul Süleymaniye Kütüphanesindeki Arapça ve Osmanlıca Kıraat Yazmaları” isimli çalış-ması ile mezun oldu. 2010 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde araştırma görevlisi olarak göreve başlamıştır. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsünde “ Kıraât Usûlü ve Bu Usûlün Şekillenmesindeki Faktörler” isimli doktora çalışmasını 2014 yılında tamamlamıştır.
ARŞ. GÖR. DR. MUHAMMED İSA YÜKSEK
HADİS ANA BİLİM DALI
PROF. DR. MUSTAFA ERTÜRK
PROF. DR. ZEKERİYA GÜLER
[email protected] | [email protected]
25. 04. 1964 yılında Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesinde doğdu. Ortaöğrenimini Kayseri’de yaptı. 1980 senesinde Kayseri Lisesi’nden mezun oldu. Lisans: (1982-1987) Erciyes Üniv. İlahiyat Fak., Yüksek Lisans: (1987-1989) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü; Doktora: (1989-1995) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi: “Sahîh-i Buhârî’deki Bazı Fiten Hadislerinin Metin Tenkidi Prensipleri Açısından De-ğerlendirilmesi” 1988–1989: İstanbul Özel Ortadoğu Lisesi Din Kültürü ve Ahlak Bilgi-si öğretmenliği. 1989–1998 :İstanbul’da T.D.V. İslâm Araştırmaları Merkezi’nde (İSAM) Araştırmacı. 1990-1991: İngiltere (Londra ve Exeter). 1998-1999: Türkmenistan Magtim-kulu Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim görevliliği. 03. 09. 1999 -25. 12. 2006: Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Yardımcı Doçent ve Doçent. 07 Mayıs 2002: Doçent ünvanı. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi’nde Dekan Yardımcılığı, Fa-külte Yönetim Kurulu ve Fakülte Kurulu üyelikleri ile ana bilim dalı başkanlığı görevini yürüttü. 26.12.2006 tarihinden itibaren İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Ha-dis Ana Bilim Dalına öğretim üyesi olarak atandı. 06. 03. 2008: Profesör Ünvanı. Hâlen İÜ İlahiyat Fakültesi Hadis Ana Bilim Dalı Başkanı olarak görevini sürdüren Ertürk, evli ve iki çocuk babası olup İngilizce ve Arapça bilmektedir. 6 adet yayımlanmış bilimsel kitabı; hakemli dergilerde yayımlanmış uluslararası ve ulusal makaleleri; Uluslararası ve ulusal bilimsel sempozyumlarda sunduğu bildirileri, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nde yayımlanmış maddeleri vardır. Ayrıca bilimsel panellere katılmış ve konferanslar vermiştir.
27. 11. 1959’da Adana’da doğdu. İlkokuldan sonra Kur’an hıfzını tamamladı. 1981’de Adana İmam-Hatip Lisesinden, 1986’da Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden me-zun oldu. 1982-1987 yıllarında Diyanet İşleri Başkanlığı taşra teşkilatında çalıştı. 1987’de SÜ İlahiyat Fakültesine Araştırma Görevlisi olarak tayin edildi. 1993’te 5 ay Mısır’da araştırmalarda bulundu. 1993’te Doktor, 1997’de Doçent, 2003’de Profesör oldu. Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde (1998-2001) ve Strasburg İslam İlahiyat Fakül-tesinde (2012-2013 güz dönemi) çalıştı. Halen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı olarak görevine devam eden Prof. Dr. Zekeriya Güler, evli ve beş çocuk babasıdır. 2015 yılında Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.
Ana Bilim Dalı BaşkanıAralık 1983’te İstanbul’da doğdu. 1996’da hafızlığını tamamladı (Eyüp 1999). Kadıköy İmam-Hatip Lisesinden birincilikle mezun oldu (2002). Aynı yıl kazandığı İstanbul Üni-versitesi İlahiyat Fakültesini 2006’da birincilikle bitirdi. İlahiyat tahsilinin yanı sıra çift anadal programı kapsamında kazandığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden de diploma almaya hak kazandı. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Ens-titüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim, Tefsir Bilim Dalında 2008’de “Kur’ân’da İnkâr-cıların Peygamber Tasavvuru” adlı tezini vererek yüksek lisans eğitimini tamamladı. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalına araştırma görev-lisi olarak atandı. Halen, 2008’de başladığı doktora programında “Kur’ân Yorumunda Mevâlî’nin Yeri -Hicrî ilk iki asır-” adlı teziyle doktora çalışmalarını sürdürmekte olup çalışmaları Kur’ân kavramları, ilk dönem tefsir tarihi üzerine yoğunlaşmaktadır.
ARŞ. GÖR. DR. MUHAMMED SELMAN ÇALIŞKAN
56 57
DOÇ. DR. BEKİR KUZUDİŞLİ
PROF. DR. HÜSEYİN HANSU
ARŞ. GÖR. DR. SEYİT ALİ GÜŞEN
Bingöl’de doğdu (1967). Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesini bitirdi (1989). Bir süre Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda öğretmenlik yaptı (1989-1993). Akademik hayata Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde başladı (1994). “Babanzade Ah-met Naim’in Hayatı ve Hadisçiliği” adlı teziyle yüksek lisansını tamamladı (Van 1996). “Mu’tezile ve Hadis” adlı teziyle doktorasını tamamladı (Ankara 2002). Ürdün, Mısır, Suriye ve ABD’de alanıyla ilgili araştırmalarda bulundu. 2009 yılında doçent oldu (YYÜ İlahiyat Fakültesi). 2010 yılından beri İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hadis Ana Bilim Dalı öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
1961 yılında Sivas’ta doğdu. 1984’te Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden me-zun oldu. 1989 yılında “İbrahim b. Abdissamed el-Hâşimî ve el-Emâlî İsimli Hadis Cüzü“ teziyle yüksek lisansını; 1998 yılında “Rivayet Tekniği Açısından Hadislerin Art-ması ve Sayısı” isimli çalışması ile doktorasını tamamladı. 1988-2000 yılları arasında DİB de görev yapan Karataş, 2000 yılında Yard. Doç. olarak İÜ İlahiyat Fakültesinde göreve başladı ve 2008’de doçent, 2013 yılında profesör oldu. Hadis tarihi, Hz. Peygamber’in özellikleri, Aile ve çocuk terbiyesi gibi konularda yurt içi ve yurt dışında pek çok kon-feranslar veren Mustafa Karataş uzun yıllar televizyonlarda dini programlar yaptı. Evli ve dört çocuk babasıdır.
1998 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Marmara Üni-versitesinde 2001 yılında “Kunut Hadisleri ve Değerlendirmesi” başlığı ile Yüksek Li-sansını, 2005 yılında ise İstanbul Üniversitesinde “Hadis Rivayetinde Aile İsnadları” başlığı ile doktorasını tamamladı. 2008-2009 yılında bir yıl süreyle Emory Üniversite-sinde (Georgia/ABD) bulundu. Bekir Kuzudişli, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakül-tesinde doçent olarak görevini sürdürmektedir. Şia hadis rivayeti ve isnad bağlamında çalışmalarına devam etmekte olup, ilk üç asırdaki hadis rivayeti ve isnad temelindeki çeşitli makaleleri farklı dergilerde yayımlanmıştır.
PROF. DR. MUSTAFA KARATAŞ
1982 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. İlkokulu 1993 senesinde Fatih’te bitirdi. 2000 yılında İstanbul İmam Hatip Lisesinden, 2004 yılında ise İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde “Hz. Peygamber ve Hulefâ-i Râşidîn’in Sünnetine Sarılmayı Emreden Hadisin Değerlendir-mesi” adlı çalışmayla 2007’de yüksek lisanstan mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde “İlk İki Asır Hadis Eserlerindeki Rivayetlerin Temel Hadis Kay-naklarına İntikali -Fiten Rivayetleri Örneğinde-” isimli çalışması ile doktorasını tamam-lamıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
DOÇ. DR. ABDULHAMEED MAJEED
1967 yılında Irak’ta doğdu. 1989 Bağdat Üniversitesi İslami Bilimler Fakültesini dördün-cülükle tamamlama başarısı gösterdi. Daha sonra aynı Üniversitenin İslami Bilimler Fa-kültesinde yüksek lisansını Hadis alanında “İlelu’l Hadis (Aslı ve Çeşitleri)” adlı tezi ile tamamladı. ”Tirmizî’nin Eserinde Aktarmadığı Hadisler (eleştirisel çalışma)” adlı tezi ile de doktorasını tamamladı. Akademik hayatına Yemen Cumhuriyeti İb Üniversitesinde Öğretim üyesi olarak devam etti. Birçok makalesi yanı sıra Hadis alanında tebliğler sun-du. İb Üniversitesinde akademik çalışmaları ile 2009 yılında Doçent ünvanını aldı. Evli ve dört çocuk babası olan Dr. Abdulhameed 2012 yılından bu yana İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.
58 59
1976’da Atatürk Üniversitesi İslamî ilimler Fakültesini bitirdi. “Şer’iyye Sicilleri Işığında Osmanlılarda Muhakeme Usulleri” isimli teziyle 1984’te İslâm Hukuku dalında dok-tor; İslâm iktisadıyla ilgili çalışmalarıyla da 1987’de Kelam ve İslâm Hukuku dalların-da doçent oldu. 1997 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde öğretim üyesi, 2003 yılında ise profesör oldu. İlgi alanı Din-Bilim dengesinin kurulması olup, İslâm Muhakeme Hukuku (İstanbul-1986), Ticaret ve Faiz, Kur’an Işığında Tarikatçılığa Bakış (İstanbul-1997), Din ve Devlet İlişkileri Teokrasi ve Laiklik (İstanbul-1999), Kur’an Işı-ğında Aracılık ve Şirk (İstanbul-2001), Kur’an Işığında Doğru Bildiğimiz Yanlışlar (İstan-bul-2005) önemli eserlerindendir.
İSLÂM HUKUKU ANA BİLİM DALI
PROF. DR. ABDÜLAZİZ BAYINDIR
PROF. DR. MÜRTEZA BEDİR
1968 yılında Sivas, Suşehri’de doğdu. 1992 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fa-kültesinde lisans eğitimini tamamladı. 1993 yılında Sakarya Üniversitesinde araştırma görevlisi olarak göreve başladı ve 1994 yılında aynı üniversite adına YÖK bursuyla li-sansüstü çalışmalarını tamamlamak için İngiltere’ye gitti. Londra Üniversitesi, School of Oriental and African Studies (SOAS), Hukuk Fakültesinde yüksek lisansını (LLM, 1996) tamamladı. Manchester Üniversitesi, Arts and Sciences Fakültesi, Ortadoğu Araş-tırmaları Bölümünde “Early Development of Hanafi Legal Theory (Usul al-fiqh)” adlı teziyle doktora derecesini aldı (Aralık 1999). 2000 yılında Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde yardımcı doçent olarak göreve başladı. 2002-2003 akademik yılında Su-riye Milli Eğitim Bakanlığı bursuyla bu ülkede araştırmalarda bulundu. 2005 yılında İslam Hukuku doçenti oldu ve 2010 yılı sonuna kadar Sakarya Üniversitesinde doçent olarak çalışmaya devam etti. 2007-2008 akademik yılında Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesinde misafir hoca olarak araştırmalarda bulundu. Ocak 2011 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine profesör olarak intisap etti. Fıkıh Mezhep ve Sünnet, Sünnet: Hz. Peygamber’in Yolu, Buhara Hukuk Okulu gibi yayınlanmış kitap çalışmala-rı yanında pek çok İngilizce ve Türkçe makaleleri ve ulusal ve uluslararası toplantılarda sunduğu bildirileri bulunmaktadır. Çalışmaları İslam hukuk düşüncesi, hukuk tarihi ve modernleşme ve fıkıhtaki etkileri üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Dekan | Ana Bilim Dalı Başkanı
PROF. DR. USAME HAMEVİ
PROF. DR. SERVET BAYINDIR
PROF. DR. ŞÜKRÜ ÖZEN
Erzurum’da doğdu (1969). MÜ İlahiyat Fakültesinden (1993) ve AÜ İktisat Fakülte-sinden (2005) mezun oldu. Yüksek lisansını “Özel Finans Kurumlarının İslâm hukuku Yönünden Değerlendirilmesi” adlı teziyle (1995), doktorasını “Faizsiz Bankacılık İşlem-lerinin İslâm Fıkhı’ndaki Yeri” adlı teziyle (2004) tamamladı. INCEIF’te (Malezya) “İs-lami Finans” alanında 2. yüksek lisansını yaptı (2010). 2008’de Doçent oldu. TKBB’nin düzenlediği “Katılım Bankacılığı” ile ilgili yarışmada mansiyon ödülüne layık görüldü (Mart 2009). Servet Bayındır genelde İslami finans alanında çalışmaktadır. Bu alanda üç kitabı ve çok sayıda makalesi vardır: Kitapları: İslâm Hukuku Penceresinden Vadeli İşlem Sözleşmeleri (Forward, Future, Opsiyon ve Swap), İstanbul 2008. Fıkhî ve Ahlakî Yönleriyle İslam’da Ticaret, (Tercüme), İstanbul 2007. İslâm Hukuku Penceresinden Fa-izsiz Bankacılık, İstanbul 2005.
1965 Kayseri doğumludur. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde lisans (1986), yüksek lisans (1988) ve doktorasını (1995) tamamladı. Modern eğitimi yanında muhte-lif hocalardan Arapça ve İslâmî ilimler alanlarında dersler aldı. Araştırma için İngiltere (1990) ve misafir araştırmacı olarak Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde (2006-2007) bulundu. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’nde araştırmacı olarak çalıştı (1996-2011). Çeşitli sivil toplum kuruluşlarında Arapça ve İslâmî ilimler alanlarında seminerler verdi. Maveraünnehir Hanefî fıkıh geleneği, Osmanlı hukuku ve düşüncesi, İslâmî dil ilimleri ve diyalektik başlıca uzmanlık alanlarıdır.
1961 yılında Suriye’nin Şam şehrinde doğdu. Eğitim bilimleri alanında lisans eğitimini tamamladı. Şam Üniversitesinde yüksek lisans yaptı. 1995 senesinde Kahire Üniversite-sinde doktorasını tamamladı. Şam Üniversitesi İlahiyat ve Hukuk Fakültesinde fıkıh ve usul-u fıkh alanlarında dersler verdi. Yayınlanmış dokuz kitabı ve çok sayıda makalesi bulunmaktadır.
60 61
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH TIRABZON
ÖĞR. GÖR. DR. AHMET TEMEL
DOÇ. DR. NECMETTİN KIZILKAYA
1965 yılında Hatay–Hassa’da doğdu. İlkokulu köyünde, Liseyi Hassa Lisesi’nde tamam-ladı. Mekke Ummu’l- Qura Üniversitesinde Arap Dili Enstitüsünü başarıyla tamamla-yarak Şeriat Fakültesi Fıkıh Usulü bölümüne intisap etti, buradan mezun olarak yurda dönüş yaptı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak yüksek lisan-sını “Kemaleddin b. Hümam ve Kelam İlmindeki Yeri” başlıklı tezi ile tamamladı. Dok-tora için geldiği İstanbul’da Ülkemizin önemli bir STK’sında eğitim biriminde yönetici olarak çalışmaya başladı. Bu arada İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Hukuku Ana Bilim Dalında “Hac İbadetinde Yasak Davranışlar” tezi ile doktorasını 2008 de tamamladı. Çalışmalarını Usul, İbadet ve İslam İktisadı alanında yapmaktadır. Bir Fakih Mütekellim: İbn Hümam (El-Müsayere Adlı Eseri Bağlamında), Yalın Yayıncılık, İs-tanbul ve İslam Hukukunda Hac İbadeti (Hac Yasakları), Yalın Yayıncılık, İstanbul 2010 adlı iki eseri bulunmaktadır. 2010 yılı sonunda İslam Hukuku Ana Bilim Dalında Yrd. Doç. Dr. olarak göreve başladı. Halen fakülte yönetim kurulu üyesi ve dekan yardımcılığı görevini de yürütmektedir. Evli ve beş çocuk babasıdır.
İlk ve orta öğrenimini Konya’da, lisans eğitimini Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesinde tamamladı. Ardından aynı üniversitenin SBE İslam Hukuku Aana Bilim Dalı bünyesin-de “Takvîmü’l-Edille Adlı Eseri Çerçevesi’nde Debûsî’de Naslar Dışındaki Şer’î Delil-ler” adlı yüksek lisans tezini (2000), “Fıkhî Açıdan Günümüz Para Mübaledesi İşlemleri” (İsam Yayınları, 2009) başlıklı doktorasını ikmal etti. Doktora eğitimi sırasında Kuveyt Türk Katılım Bankası’nda görev yaptı. Sukûk, para, borsa ve hisse senedi, yatırım fonları vb. çoğunluğu İslam İktisadı ve Finansı üzerine bir kitap ile birçok makale ve tebliği olan yazar halen İÜ İlahiyat Fakültesinde İslam Hukuku Ana Bilim Dalında öğretim üyeliği görevine devam etmektedir.
Dekan Yardımcısı
1978’de Ağrı’da doğdu. İlköğrenimini Iğdır’da, Ortaöğrenimini Ağrı ve İzmir’de ta-mamladı. 1996’da girdiği Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 2001’de mezun oldu. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Hukuku Ana Bilim Dalında “Kasânî’nin Bedâyi‘ İsimli Eserinde Kavâid’in Yeri” başlıklı teziyle 2005 yılında yüksek lisansını tamamladı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Hukuku Ana Bilim Dalı’nda “Hanefî Mezhebinde Kavâ‘id İlmi ve Gelişimi” başlığıyla hazırladığı doktora tezini 2011’de tamamladı. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Huku-ku Ana Bilim Dalında Yardımcı Doçent olarak görev yapan Kızılkaya’nın İslam Hukuku alanında yayınlanmış birçok çalışması bulunmaktadır.
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH DURMUŞ
DOÇ. DR. AHMET HAMDİ FURAT
İÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1998 yılında mezun oldu. İstanbul Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı İslam Hukuku Bilim Dalında “Hanefi Mezhebinin Oluşumunda Kufe Şehrinin Sosyo-kültürel Yapısının Etki-si” isimli doktora tezini 2006’da bitirdi. 2007 yılında İÜ İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Dalına Yardımcı Doçent olarak atandı. 2010-2011’de bir yıl süreyle Oxford Üniversitesi’nde doktora sonrası (post-doc) çalışmalarını yürüttü. Hanefi Mezhebinin İlk Oluşum Dönemi: Kufe Ekolü (İstanbul 2009), 16. Asır Osmanlı Fakihleri (İstanbul 2011), Mualla b. Mansur ve Nevadiri (İstanbul 2011) isimli eserleri bulunmaktadır.
2004 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı yıl Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku bölümünde yüksek lisans çalışmalarına başladı. Bu dönemde bir yıl süreyle Suriye’de araştırmacı olarak bulundu. 2007 yılın-da fıkıh usulünün erken dönemine ilişkin teziyle master derecesini aldı. Aynı yıl aynı bölümde başladığı doktora çalışmasını 2009 yılından itibaren ABD’de Kaliforniya Üni-versitesi’nde sürdürdü ve 2014 yılı itibariyle ‘The Missing Link in the History of Islamic Legal Theory: The Development of Usul al-Fiqh During the 3rd/9th and Early 4th/10th Centuries’ adlı teziyle doktorasını tamamladı. Doktoranın ardından öğretim görevlisi olarak intisap ettiği İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde çalışmalarına devam et-mektedir. Temel araştırma alanları arasında Fıkıh usulü ve tarihi, Fıkıh ve tarihi, Hadis, Kelam, Tefsir, İslam ve İnsan Hakları, Din ve Devlet ilişkileri yer almaktadır.
DOÇ. DR. ABDÜSSELAM ARI
1951 Konya doğumludur. İlköğrenimini 1962, ortaöğrenimini 1969, yüksek öğrenimi-ni 1973 yılında bitirdi. Müftü yardımcılığı, ilçe müftülüğü, Haseki Eğitim Merkezi’nde öğretmenlik yaptı. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde 1987’de yüksek lisansını, 1996’da doktorasını tamamladı. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine 1997’de Arapça okutmanı olarak atanıp daha sonra İslâm Hukuku Ana Bilim Dalında yardımcı doçent, 2011 yılında da doçent olan Arı, halen bu görevini sürdürmektedir. Evli ve üç çocuk babasıdır.
62 63
ARŞ. GÖR. HATİCE KÜBRA KAHYA
ARŞ. GÖR MURAT SARITAŞ
İlköğrenimini 29 Ekim İlköğretim Okulu, ortaöğrenimini ise Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesinde birincilikle tamamlayarak, 2006 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesine girdi. 2010 yılında buradan birincilikle mezun olup MÜ Sosyal Bilimler Ens-titüsü İslam Hukuku Bilim Dalında yüksek lisansa başladı. Bu enstitüde “İslam Borçlar Hukukunda Selem Akdi” adıyla hazırladığı tezle 2012 yılında yüksek lisansını tamam-layarak, doktoraya başladı. Halen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Dalında araştırma görevliliğini sürdürmektedir.
2009 yılında İTÜ Elektronik Mühendisliği Bölümünden mezun oldu. Marmara Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Hukuku Bölümünde Prof. Dr. İbrahim Kâfi Dön-mez’in yönetiminde hazırladığı “Irak ve Semerkant Hanefî Meşâyihinin Lafızların Delâ-letiyle İlgili Yaklaşımlarının Mukayesesi” isimli çalışmasıyla 2013 yılında yüksek lisans derecesini elde etti. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Bölümü’nde doktora programına başladı. Halen bu programa devam etmek-tedir.
64 65
YRD. DOÇ. DR. FİKRET SOYAL
PROF. DR. ÖMER AYDIN
1990’da Erzurum Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. 1996’da “Sadru’ş-Şerîa es-Sânî’ye Göre İnsan Hürriyeti ve Fiilleri” isimli doktora tezini bitirdi. 1997’de İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelâm Anabilim Dalı Yardımcı Doçent-liği’ne atandı. 2002’de doçent oldu. Halen Kelâm Ana Bilim Dalında görevini sürdür-mektedir. Kur’an Işığında Kader ve Özgürlük (İstanbul-1998), Türk Kelâm Bilginleri (İs-tanbul-2005), Kur’an-ı Kerim’de İmân-Amel ilişkisi (İstanbul-2008), Kur’an-ı Kerim’de İman-Ahlâk İlişkisi (İstanbul-2008) önemli eserlerindendir.
KELÂM ANA BİLİM DALI
1977’de Gaziantep’te doğdu. İÜ İlahiyat Fakültesinden mezun oldu (2001). Yüksek Li-sansını (2004) ve doktorasını (2011) aynı fakültede tamamladı. Edirne’de İmam-Hatip (2003), İstanbul/Beyoğlu’da Vaiz (2004) olarak görev yaptıktan sonra İÜ İlahiyat Fakül-tesine (Kelâm) araştırma görevlisi olarak atandı. 2006 yılında MEB bursuyla Ürdün/Amman’da bulundu. 2011 Nisan celbinde vatani görevini Kıbrıs’ta yaptı. 2012’de İÜ İlahiyat Fakültesine Yrd. Doç. kadrosuna atandı. Kelâm alanında ilmi ve akademik ça-lışmalarına devam etmektedir.
ARŞ. GÖR. M. YUŞA YAŞAR
ARŞ. GÖR. ALİ FİKRİ YAVUZ
DOÇ. DR. RAMAZAN YILDIRIM
1992 yılında Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı yıl Milli Eği-tim Bakanlığı bünyesinde öğretmenliğe başladı. 2003 yılında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde doktorasını tamamladı. İlköğretim ve Ortaöğretim DKAB ders ve Öğretmen Kılavuz Kitapları ile İmam Hatip Liseleri Meslek Dersleri kitaplarının yazım komisyonlarında bulundu. “20. Yüzyıl İslam Dünyasında Hilafet Tartışmaları”, “Mute-zile’nin Kelamî Polemikleri” ve “Medreseden Üniversiteye Ali Özek” isimli çalışmaları yayınlandı. 2009 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam Ana Bilim Dalına Yrd. Doç. olarak atandı ve 2013 yılında doçentlik unvanını aldı. SETA tarafından 2012 yılından itibaren Arapça olarak yayınlanan “Ru’ye Türkiyye” dergisinin editörlüğünü yapmaktadır.
1986’da Kocaeli’nin İzmit ilçesinde doğdu. İlk ve ortaöğrenimini 2004 yılında İzmit’te tamamladı. 2005 yılında kazandığı İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesini 2009 yılın-da bitirerek aynı yıl İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne Temel İslam Bi-limleri Ana Bilim Dalı yüksek lisans öğrencisi olarak kayıt oldu. Şubat 2010’da İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam Ana Bilim Dalında araştırma görevliliğine atandı. ”Taberî’nin Temel İtikâdî Görüşleri” isimli yüksek lisans çalışmasını tamamlayıp 2012 yılında aynı alanda Doktora’ya başladı. Doktora çalışmalarına devam eden Yaşar, evli ve iki çocuk babasıdır.
1984 yılında İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. 2006 yı-lında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. 2007’de bir süre İzmit/Kandıra’da İmam-Hatiplik yaptı. Yine aynı yıl kazandığı Milli Eğitim Bakanlığı bursu ile Londra Üniversitesi, Asya ve Afrika Araştırmaları Okulunda başladığı İslam Bilimleri alanındaki yüksek lisans eğitimini 2010 yılında tamamladı. 2011 yılı itibariyle İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bünyesinde araştırma görevlisi oldu. Halen Kelam ala-nında doktora çalışmalarına devam etmektedir.
Ana Bilim Dalı Başkanı
YRD. DOÇ DR. RIDVAN ÖZDİNÇ
1977’de Manisa’nın Akhisar ilçesinde doğdu. İlk ve orta tahsilini Manisa’da, lisans ve yüksek lisansını Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde, doktorasını ise Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde tamamladı. Yayınlanmış üç kita-bı vardır: Osmanlı Modernleşmesi ve Hersekli Ârif Hikmet: Mecelle’nin Bazı Mevâddı-na Dâir İntikadnâme (Kitabevi, 2012); Beşikçizâde Tekkesi (Hayat Vakfı Yayınları, 2012); Akıl İrade Hürriyet: Son Dönem Osmanlı Dinî Düşüncesinde İrade Meselesi (Dergâh Yayınları, 2013).
66 67
PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ
1961 yılında Osmaniye’de doğdu. Lise eğitimini Adana’da tamamladı. Marmara Üni-versitesi İlahiyat Fakültesinden 1985’te mezun oldu ve yüksek lisansını aynı fakültede 1992’de tamamladı. Bu arada Milli Eğitim Bakanlığına bağlı çeşitli okullarda görev yap-tı. Milli Eğitim Bakanlığının düzenlemiş olduğu hizmet içi dil eğitim kurslarına katıldı ve başarı ödülleri kazandı. 1996 yılında Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü-ne Araştırma Görevlisi olarak atandı. Aynı yıl Mısır’a gönderildi. “İslâm Mezheplerinde Ruh” konulu tezle 2002 yılında doktor unvanını aldı ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalına uzman olarak atandı. 2006 yılında “İbn Hazm’a Göre İslam Mezhepleri” adlı çalışmasıyla doçent oldu. İslam Mezhepleri Tari-hi Ana Bilim Dalı Başkanlığının yanında iç ve dış kaynaklı ulusal ve uluslararası TÜ-BİTAK projesi tamamladı. 2011 yılında “İmamet-Siyaset İlişkisi ve Şiilik Eleştirisi (İbn Hazm Örneği)” adlı bir çalışması yayınlandı. İslam Mezhepleri ile ilgili çeşitli konularda yayımlanmış birçok makalesi bulunan Mehmet Dalkılıç, İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Biriminin desteği ile ulusal ve uluslararası bir çok sempozyum veya konferansa katılmıştır. ERASMUS çerçevesinde ders vermek üzere Çek Cumhuriyeti Pardubice Üniversitesinde bulundu. İngilizce ve Arapça bilmektedir. 2013 yılından iti-baren Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dekanı olarak görev yapmaktadır.
PROF. DR. HALİL İBRAHİM BULUT
1968 yılında Samsun’da doğdu. 1990’da Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Yüksek Lisans (1994) ve doktorasını (2001) yine aynı üniversitede tamamla-dı. 1990-1997 yılları arasında İstanbul’da çeşitli liselerde öğretmenlik yaptı. 1997 yılında intisap ettiği Sakarya Üniversitesinde 2006’da Doçent, 2011’de ise Profesör oldu. Ala-nında yayımlanmış kitapları ve makaleleri bulunmaktadır. Kitapları arasında; Kur’an Işığında Mûcize ve Peygamber (İstanbul 2002), Şia’da Usulîliğin Doğuşu ve Şeyh Müfîd (Araştırma Yay. Ankara 2013), İslam Mezheplerine Giriş (İzmir 2005), Anadolu’da Ale-viliğin Dünü Bugünü (Sakarya 2011), Şiî-Sünnî Polemiğinde Ebû Tâlib ve Dinî Konumu (Ankara 2011) ve Dünden Bugüne Siyasî İtikadî İslam Mezhepleri Tarihi (Ankara 2013, 3. Baskı) adlı eserler sayılabilir. Çalışmaları İmamiyye Şiası, Anadolu Aleviliği ve İslam mezheplerinin klasik kaynakları üzerinde yoğunlaşmaktadır.
[email protected] | [email protected] Ana Bilim Dalı Başkanı
YRD. DOÇ. DR. ADEM ARIKAN
1979 yılında Reşadiye’de (Tokat) doğdu. 1996 yılında İstanbul İman Hatip Lisesinden, 2001 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Yüksek lisans eği-timini 2004 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde tamamladı. Dok-tora eğitimini aynı enstitüde 2010 yılında “Büyük Selçuklular Döneminde Şîa” başlıklı tezle tamamladı. 2004 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilim-leri Bölümü İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalına araştırma görevlisi, 2011 yılında yardımcı doçent olarak atandı.
[email protected]İSLÂM MEZHEPLERİ TARİHİ ANA BİLİM DALI
ARŞ. GÖR. ADEM SEZGİN UZUN
1985 yılında Trabzon/Merkez’de doğdu. İlköğrenimini Araklı Sahil İlkokulunda, orta-öğrenimini Araklı İmam-Hatip Lisesinde tamamladı. 2005 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesini kazandı. 2009 yılında aynı fakülteden mezun oldu. 2010 yılında İs-tanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Temel İslam Bölümü İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalında yüksek lisansa başladı. 2011 yılı Ağustos ayında Diyanet İşleri Başkanlığı Zeytinburnu Müftülüğüne İmam-Hatip olarak atandıktan sonra 15.03.2012 tarihinde İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Da-lında Araştırma Görevlisi olarak göreve başladı.
68 69
PROF. DR. RAMAZAN MUSLU
PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN
1963 yılında Ünye’de doğdu. 1988 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesini bi-tirdi. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Tasavvuf Tarihi Bilim Dalında 1990’da yüksek lisansını, 1996’da da doktorasını tamamladı. Ocak 2001’de İstanbul Üniversite-si İlahiyat Fakültesine Yardımcı Doçent olarak atandı. Kasım 2001’de Doçent, 2007’de Profesör oldu. 1992 yılında Londra’da bir yıl süreyle sahasıyla ilgili araştırmalar yapan Öngören, 2004-2006 yılları arasında Sofya Yüksek İslam Enstitüsünde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. Türkiye’nin yanı sıra Amerika, Almanya, Avusturya, Arna-vutluk, Bulgaristan, Danimarka gibi ülkelerde uluslararası toplantılara ve konferanslara katıldı. Reşat Öngören İSAM tarafından yayımlanmakta olan İslam Ansiklopedisi’nin (DİA) te’lifine 1996 yılından itibaren katkılarını sürdürmekte, ayrıca Tunus’ta neşredilen “Mevsûatu a‘lâmi’l-ulemâi ve’l-udebâi’l-Arabi ve’l-müslimîn” isimli Arapça ansiklope-di ve İran’da yayımlanan Farsça “İslam Dünyası Ansiklopedisi” için maddeler hazır-lamaktadır. Öngören’in sahasıyla ilgili yayımlanmış pek çok makalesi ve İz Yayıncılık yayınları arasında çıkan “Osmanlılar’da Tasavvuf: Anadolu’da Sûfîler Devlet ve Ulemâ” (İstanbul 2000, 2003, 2012) isimli ve İnsan Yayınları arasında çıkan “Âlimlerin Gözdesi Bir Tarîkat Zeyniyye” (İstanbul 2012) adlı kitapları bulunmaktadır.
1964 yılında Fethiye’de doğdu. 1988’de Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Yüksek Lisans (1994) ve doktorasını (2002) da yine aynı üniversitede ta-mamladı. 1993-1997 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı olarak çalıştı. 1997 yılında intisap ettiği Sakarya Üniversitesi’nde 2006’da Doçent, 2011’de ise Profesör kad-rosuna atandı. Halen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tasavvuf Ana Bilim Dalı’n-da öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Kitap, makale ve bildiri gibi çeşitli yayınları vardır. Arapça ve İngilizce bilmekte olup evli ve dört çocuk babasıdır. 2013 yılından iti-baren İzmir il müftüsü olarak vazife yapmaktadır.
TASAVVUF ANA BİLİM DALI
Ana Bilim Dalı Başkanı
PROF. DR. EKREM DEMİRLİ
1969’da Rize-İkizdere doğumludur. 1993’te Marmara Üniversitesi ilahiyat Fakültesin-den mezun oldu. 1995 yılında “Abdullah İlahi’nin Keşfü’l-Varidat İsimli Eserinin Tahkik ve Analizi” konulu teziyle yüksek lisansını tamamladı. 2003’te “Sadreddin Konevî’de Bilgi ve Varlık” adıyla yayımlanan doktora çalışmasını tamamladı ve 2006 yılında İs-tanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine Yardımcı Doçent olarak atandı. İbnü’l-Arabî’nin Fusûsu’l-Hikem adlı eserini çevirerek ayrıca bir şerh yazdı. Yine aynı müellifin Fütühât-ı Mekkiyye isimli eserini 18 cilt halinde dilimize kazandırdı. 2009 yılında “İslam Metafizi-ğinde Tanrı ve İnsan: İbnü’l-Arabî ve Vahdet-i Vücûd Geleneği” başlıklı çalışmasıyla do-çent ünvanı aldı. Lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde pek çok ders verdi. Ulusal ve uluslararası çok sayıda sempozyum, konferans ve bilimsel toplantıda tebliğler sundu. Klasik ve çağdaş çok sayıda İslâm düşünürünün eserini Türkçe’ye aktaran ve hakemli dergilerde pek çok makalesi bulunan Demirli, çalışmalarını ağırlıklı olarak iki alanda sürdürmektedir: İbnü’l-Arabî ve Konevî şarihleri. 2014 yılında profesör olmuştur.
YRD. DOÇ. DR. DERYA BAŞ
1991’de Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezuniyetini takiben aynı üniver-sitenin Sosyal Bilimler Enstitüsünde Din Felsefesi Bilim Dalında “Ebü’l-Berekât el-Bağ-dâdî’nin Din Felsefesi” adlı teziyle yüksek lisansını (1995), Tasavvuf Tarihi Bilim Dalı’n-da, danışmanlığını Prof. Dr. Mustafa Tahralı’nın yürüttüğü “Seyyid Ahmed el-Bedevî, Tarîkatı ve İstanbul’da Bedevîlik” teziyle doktorasını tamamladı (2006). Dersaâdet tarzı tarîkat kültürü ve tasavvuf simgeciliği ile geleneksel kozmolojik öğretiler arasındaki bağ konularında çalışmalarını sürdürmektedir.
YRD. DOÇ. DR. NECDET YILMAZ
1965 yılında Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesine bağlı Yeşilyurt köyünde doğdu. İlkoku-lu köyünde tamamladı. Ankara Uluğbey Ortaokulu’ndan 1980, Ankara Gazi Lisesi’nden 1983 yılında mezun oldu. 1988 yılında Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı bölümününde lisans eğitimini tamamladı. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı’nda bir müddet çalıştı. Buradan ayrılarak vakıf hizmetleri ve yayıncılık faaliyetlerinde bulundu. 1993 yılında Marmara Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde “Abdülehad Nûrî-i Sivasî ve Mîr’atü’l-Vücûd ve Mîrkatü’ş-Şuhud Adlı Eseri” isimli tezi ile yüksek lisansını tamamladı. “XVII. Asırda Anadolu’da Tasavvuf” başlıklı çalışması ile 2000 yılında doktorasını tamamladı. Evli ve dört çocuk babasıdır.
70 71
Öğrenim Durumu: Lisans: Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2005-2009.Yüksek Li-sans: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı Tasavvuf Bilim Dalı, 2009-2011. Doktora: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens-titüsü Temel İslam Bilimleri, devam etmekte. Tezler: Yüksek Lisans Tezi: “Köstendilli Süleyman Şeyhî’nin Sübhatü’l-Levâyıh Adlı Eseri (Metin-İnceleme)”, 2011.
ARŞ. GÖR FEYZA IŞIK
ARŞ. GÖR. OSMAN SACİD ARI
1979 yılında İstanbul’da doğdu. 1996 yılında İstanbul İHL’den, 2000 yılında MÜ İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. 2005 yılında İstanbul Üniversitesi SBE’nde “Meclis-i Me-şayıh Arşivi’ne Göre Hicrî 1296-1307 (Miladî 1879-1890) Yılları Arasında Osmanlı Tek-kelerinde Ortaya Çıkan Problemler” başlıklı tezi ile yüksek lisansını tamamladı. Halen aynı Enstitü’de “Mehmed Vehbi Konevî’nin Hafız Divanı Şerhi’nde Tasavvufi Unsurlar” başlıklı doktora çalışmasını sürdürmektedir. 2004 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine araştırma görevlisi olarak atandı. Çalışmalarına tasavvuf edebiyatı alanında devam etmektedir.
72 73
1955 yılında Ordu’nun Fatsa ilçesinde doğdu. 1966 yılında hafızlığını t
