Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
Newsletter 2020
กรกฎาคม 2563
Volume 4
R E V I E W รววทกเรองทครตองร !
บทความสรางสรรคพลงความรเพอครไทย
www.educathai.com
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
>>> 2
ปรบเพอกาวตอ เรยนรอยางสนกรบเปดเทอมวถใหม
สวสดเพอนครทกคนคะ
เปดเทอมมาไดสกพกแลว เปนอยางไรกน
บางคะ เช อวาสปดาหแรกๆ ของการเปด
เทอมแบบ New Normal คงเปนชวงเวลาท
ครเหนอยกนสดๆ กบงานทเพมขนในเทอมน
และหลายอยางทไมเหมอนเดม เพราะมทง
การเรยนการสอนชนเรยนจรง สลบกบการ
เรยนออนไลนในบางโรงเรยน ไหนจะยงตอง
ตดตามอปเดตสถานการณ COVID-19 กน
รายวน เพราะเราไมร วาจะเกดการระบาด
ระลอกท 2 ขนเมอไร แตเหนอสงอนใด การ
จดการเรยนรทครและนกเรยนไดกลบมาเหน
หนาคาตา และมปฎสมพนธกนในชนเรยน
จรงอกคร ง ยอมเอ อตอการเรยนร ของ
นกเรยนไดดกวา รวมไปถงชวยพฒนา
ทกษะทางอารมณและสงคมของนกเรยน
เมอพวกเขาไดใชเวลาเรยนและเลนไปดวยกน
EDUCA Review ฉบ บน เราต อนร บ เปด
เทอมดวยรายการใหม 2 รายการ รายการ
แรกเอาใจหนอนหนงสอดวย “เลาเร อง
หนงสอด ในยคนทนาอาน” สวนรายการท
สองเอาใจครสาย Podcast ดวย “คยรอบ
โลกกบครของเรา”
แตละรายการมความพเศษอยางไร และ
ตดตามไดทไหนบาง พลกอานกนตอ
ดานในนะคะ เราหวงวา 2 รายการนจะ
ชวยจดประกายและสรางแรงบนดาลใจ
ตอวชาชพคร รวมถงชวยตอยอด
ไอเดยการจดการเรยนรทมประโยชนตอ
ครทกคนคะ ครท ได ฟงแลว คดเหน
อย างไร หร อม ประ เด น ไหนอยาก
แลกเปลยนกบเรา อยาลมแอดไลนแลว
เขยนมาหาเรานะคะ
สดทายน เราแนะน าใหตดตาม EDUCA
Review กนอยางตอเน องทกเด อน
ส าหรบเดอนสงหาคม เดอนแหงวน
ว ทยาศาสตร จะม อ กหลายเร องท
น าสน ใจ ให ท าน ได เ ร ยนร ก น อก
เหมอนเดม โดยเฉพาะครวทยาศาสตร
พลาดไมไดเลย แลวพบกนนะคะ
ดร.นภาพร กลสมบรณ
บรรณาธการ
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
3 <<<<<
รวมไอเดยพฒนาวชาชพคร
โรงเรยนจะชวยครพฒนาวชาชพครไดอยางไร 04
แนะ 9 วธการประเมนความเขาใจของนกเรยน ระหวางคาบเรยน 06
เทคนคจดการเรยนรเพอพฒนานกเรยน
4 แนวทางฟนฟสภาพจตใจนกเรยนจากวกฤต COVID-19 08
สนกยกหองดวยโจทยเลขขอเดยว 11
หองเรยนรวมใจ สรางเดกไทยหวใจรบผดชอบ 14
EDUCA คดสรร
Podcast รายการใหม “คยรอบโลกกบครของเรา” 17
“เลาเรองหนงสอด ในยคนทนาอาน”
รายการใหมแกะกลอง เอาใจหนอนหนงสอ 18
ปลอดภยกอนเปดเทอม
EDUCA Review:
กรกฎาคม 2563
Company Name :
Pico (Thailand) Public Company
Limited
Address
10 ซอยลาซาล 56 ถ.สขมวท
แขวงบางนาใต เขตบางนา
กรงเทพมหานคร 10260
Copyright & Disclaimer
All documents, pictures, graphics and layout of these pages are protected by worldwide copyrights. Unauthorized use, reproduction or distribution of some or all contents of these pages will be prosecuted.
สารบญ
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
>>> 4
แปล: ธนสรา สทธานนต
เรยบเรยง: ภรณ ลคนาภเศรษฐ
นกเรยนแตละคนจะเรยนรไดดแคไหน ปฏเสธ
ไมไดวา “คร” ผออกแบบการจดการเรยนรให
เดกๆ คอคนส าคญทสด ถาการพฒนาคร
คอการพฒนาไปสคณภาพทางการศกษา
ของประเทศ เราจะมวธพฒนาวชาชพครโดย
แปลงทฤษฎสการปฎบตจรงอยางไรใหเหน
ผลชดเจน มร ปแบบท ม ประสทธภาพ ท
ส าคญคอครเองกมความกระตอรอรนท จะ
เขารวมดวย
เมอไรกตามทจะมการจดอบรมใหคร ควรม
การส ารวจความตองการของครกอนวา
อยากจะพฒนาในเรองใดบาง โดยอาจใช
เครองมอออนไลนอยาง Google Forms
เขาชวย เปดโอกาสใหครไดเลอกวาอยาก
เรยนรเวรกชอปหรอหลกสตรทมความ
หลากหลาย ม การแบ งกล มคร ตาม
ระดบชนหรอกลมสาระการเรยนร
เมอส ารวจความตองการของครแลว
การก าหนดเปาหมายหลงการพฒนา
วชาชพครกเปนเร องส าคญไมแพกน
เพราะจะชวยใหครสามารถน าสงทเรยนร
มาใชในชนเรยนไดงายขน
แมวาทกโรงเรยนจะมความตองการหลาย
อยาง และอยากจะแกป ญหาตางๆ ท
เกดขนใหไดในทเดยว แต กญแจส าคญ
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
5 <<<<<
ของการสรางความเปลยนแปลงระยะ
ยาวคอ การระบความเรงดวนของ
ความตองการแตละอยาง และการ
จดล าดบความส าคญของงานทตอง
ท า สวนทศทางในการด าเนนงานตองเรม
จากการมองภาพรวมสวนวสยทศน หรอสงท
โรงเรยนใหความส าคญในการเรยนการสอน
หน งในปจจยส าคญท ท าใหการพฒนาม
ประสทธภาพคอ การเรยนการสอนทม
ต นแบบ ถาโรงเร ยนคาดหว งให คร สม
เรยกชอนกเรยนเมอท ากจกรรมในชนเรยน
เพอสรางโอกาสใหนกเรยนทกคนมสวนรวม
ในการพ ฒนาคร เ ช น การอบรม ฝ ก
ปฏบตการตางๆ ส าหรบคร ผจดกควรจะใช
การสมเรยกชอครดวย เพอใหครรสกคนเคย
และมองเหนแนวทางในการน ามาปรบใชในชน
เรยน
คร แต ล ะคนอาจจ ะม ท กษ ะ เฉพา ะ
บางอยางท มประโยชนตอการพฒนา
วชาชพ ลองจดเวทใหครเหลานไดแบงปน
ทกษะกบเพอนครคนอนด อกเรองหนง
ท ว ากนวาเปน ความทาทายท สด
อยางหน งของการพฒนาทาง
วชาชพคอ การน าสงทไดเรยนร
นอกหองเรยนมาใชในการเรยน
การสอนจร ง หลายคร งเราพบวา
ปญหาไมไดอยท ความตงใจ หรอทกษะ
ของครทจะเปลยนรปแบบการเรยนการ
สอน แตกลบอยทนสย และความเคยชน
เดมๆ จรงอยวาเราสามารถเปลยน
ความเคยชนในพฤตกรรมการสอนของเราได แตการท า
เชนนไมใชวา แคเปลยนแนวคดกสามารถท าไดเลย แตตอง
อาศยเครองมอท หลากหลายในการกระต นใหเกดการ
เปลยนแปลงนนๆ ดวย
เมอไรกตามทครขาดความมนใจ หรอมค าถามทครยงไมม
ค าตอบใหตวเอง สงเหลานมกจะหยดครจากการทดลอง
ใชเทคนคใหมๆ ในชนเรยน สงทดทสดทโรงเรยนท า
ไดคอ การสนบสนนครใหมากทสดในชวงทคร
ก าลงพฒนารปแบบการสอน
การพฒนาทางวชาชพทประสบความส าเรจนน เราตอง
ไมลมตดตามผลอยางสม าเสมอดวย หลงจากการ
พฒนา เชน การอบรมตางๆ โรงเรยนอาจลองหาวธใน
การสอนงานครผานการ Coaching ตามทครตองการ
ใชประโยชนจากการสรางปฏสมพนธแบบตวตอตว
เขารวมช นเรยนตางๆ เพ อสงเกตการณ และจ าลอง
รปแบบการเรยนการสอนตามการอบรมนนๆ ดวย
มงานว จ ยเก ยวก บองค กรต างๆ บอกไว ว า การ
เปลยนแปลงทยงยนจะเกดขนไดจรงใน 3-5 ป การพฒนา
ทางวชาชพท มความหมายจะเกดข นไดกตองใชเวลา
เชนเดยวกน EDUCA ขอเปนก าลงใจใหครทกคนรวมกน
สรางพลงชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพทแขงแกรง
แมจะอาจจะเหนอย และยากอยบางในชวงแรก แตผลลพธ
อนนาช นใจกคอคณภาพการศกษาไทย และอนาคตท
สดใสของลกศษยของเราทกคน
อางอง:
Plotinsky, M. (2020, April 27). How to Create Meaningful PD.
Retrieved April 30, 2020, from
https://www.edutopia.org/article/how-create-meaningful-pd
Kampen, M. (2019, April 24). 5 Ways To Make Teacher
Professional Development Effective [With Examples].
Retrieved June 1, 2020, from
https://www.prodigygame.com/blog/teacher-professional-
development
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
แปลและเรยบเรยง: ฐาปนย ดวงฉายจรสไชย
ครจากโครงการ Teach for Thailand
ปญหานเกดขนเพราะอะไร
คณครควรท าสงใดเพอจะท าใหปญหานลดนอยลงหรอหมดไป
จากเหต การณสมมต ด งกล าว จะเห นได ว าหากค ณคร เพม
กระบวนการ การประเมนความเขาใจของนกเรยน (Check
for Understanding หรอ CFU) ในชวงเวลาทสอนในแตละคาบ
เขาไปดวย จะท าใหการเรยนรและความเขาใจของนกเรยนเพมสงขน
และลดปญหานกเรยนท าขอสอบไมได หรอท าขอสอบไมผานลง ใน
บทความน EDUCA จะมาแนะน าวธ การประเมนความเขาใจของ
นกเรยนใหคณครไดลองน าไปปรบใชในหองเรยนของคณครด
น กเร ยนน งฟ งค ณคร สอน ท า
แบบฝกหดในคาบ คณครใหสอบเกบ
คะแนน นกเรยนน งฟงคณครสอน
เน อหาถดไป มการท ากจกรรมใน
คาบ และคณครกใหสอบเกบคะแนน
นกเรยนท ากระบวนการแบบนวนไป
เรอยๆ จนถงวนทนกเรยนตองสอบ
กลางภาคหรอสอบปลายภาค และ
ผลลพธของการสอบคอ นกเรยน
สอบไมผาน หรอไดคะแนนนอย จน
ท าใหนกเรยนทอใจ หรอหมดความ
สนใจในการเรยน
เหต การณ น คงคล ายคล งก บ
เหตการณท น กเร ยนของคณคร
หลายทานสอนอย อาจจะไมทงหมด
แตเชอวา คณครทกคนคงเจอปญหา
ท ว านกเร ยนหลายคนท สอน ท า
ขอสอบไมได และสอบไมผาน
• หลกเลยงการใชค าถาม ‘ใช/ไมใช’ (Yes/No Questions)
หากคณครใชค าถามทนกเรยนตอบไดแค ใช หรอ ไมใช
เชน ‘เขาใจม ย’ ‘ถกตองรเปลา’ แนนอนวาสวนใหญ
คณครจะไดยนค าตอบวา เขาใจคะ/ครบ หรอ ถกคะ/ครบ
ซงไมนาแปลกใจเลยวานกเรยนจะหลดไปจากเนอหาท
คณครไดสอนไป ดงนน การทจะท าใหคณครแนใจจรงๆ
วานกเรยนเขาใจแนแลวหรอยง คณครควรใชค าถาม
แบบเปดใหนกเรยนไดใชความคดไตรตรองถงสงทได
เรยนรไป
>>> 6
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
• Think-Pair-Share เ ป น
กจกรรมสนๆ ทใหนกเรยนน าตาม
กระบวนการ ดงน
- ใชเวลาสกครคดไตรตรองกบ
ตวเองถงค าถามทคณครถาม
- แชรค าตอบของตวเองใหกบค
ของตวเอง
- แชรค าตอบใหกบเพอนๆ
ทงหอง
• 3-2-1 ใหนกเรยนไดไตรตรองถง
ส งท ตวเองไดเรยนร ในคาบนน
ผานการตอบค าถามเหลานทาย
คาบ
(3) สงทไดเรยนรในวนน
(2) สงทอยากรเพมเตม
(1) ค าถามทอยากถามคณคร
• Exit Ticket คณครใหนกเรยน
ไดเขยนตอบค าถามลงในกระดาษ
เลก ๆ แผนนง และกระดาษแผนน
จะเป นเหมอนบตรผานเพ อให
น กเร ยนไดออกจากหองเรยน
นนเอง
จากวธการท งหมดท ค ณครหรอ
ผอานไดอานมาขางบนนน แนนอนวา
ย งม ว ธ การประเม นความเข า ใจ
นกเรยนทสามารถท าไดระหวางการ
สอนไดอกมากมาย และพวกเราเชอ
วาคณครหรอผอานกมวธทเคยใชมา
และประสบความส าเร จ และอยาก
น ามาแชร ใ ห ก บคนอ นๆ ด วย
เชนเดยวกน วธนนมกระบวนการและ
ประสบความส าเรจอยางไรบาง น ามา
เลาและแชรใหกนและกนดบางนะคะ
• ใหเวลานกเรยนไดสะทอนสงท
ไดเรยนร ในชวง 5-10 นาทกอน
หมดคาบ ค ณคร สามารถ ให
น กเร ยนเข ยนทบทวนถงส งท
ต วเองไดเรยนร ในคาบ และถาม
เพ มเตมวานกเรยนจะน าส งท ได
เรยนรในวนนไปประยกตใชอยางไร
• ให น กเร ยนท า ข อสอบย อย
(quiz) ทายคาบ
• ใหน กเรยนสรปเน อหาหรอ
ประเดนส าคญทไดเรยนร ซง
จะใหน กเร ยนพดตอบ วาดตอบ
หรอในวธใด ๆ กได
• สญญาณมอ คณครสามารถให
นกเรยนโชวมอเพอแสดงถงความ
เขาใจของพวกเขา ณ ขณะน หานว
คอพวกเขาเขาใจเปนอยางด และ
ศนยนวคอพวกเขาไมเขาใจเลย
• การ ดตอบร บ ค ณครม แผน
การดใหกบนกเรยนทกคน ไมวาจะ
เป นในร ปแบบใดก ตาม เพ อให
นกเรยนไดใชในการตอบค าถาม
ของคณคร
• 4 ม ม ค ณ ค ร ส า ม า ร ถ ใ ช
กร ะบวนการท ใ ห น ก เร ยน ได
เคลอนไหวรางกายของตวเองไปใน
มมท ง 4 มมของหองเรยนเพอ
ตอบสนองตอค าถามบางอยางท
ค ณครถามข น เชน ในแตละมม
อาจจะแบงเปน ฉนเหนดวยเปน
อยางมาก ฉนเหนดวย ฉนพอจะ
เหนดวย และ ฉนไมมนใจ
อางอง:
Briggs, S. (2017,
March 24). 21
Ways to Check
for Student
Understanding.
Retrieved May
12, 2020,
from https://ww
w.opencolleges.e
du.au/informed/f
eatures/21-
ways-to-check-
for-student-
understanding
7 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
แปลและเรยบเรยง:
สรเชษฐ ตรรกโชต
Content Developer Cohort 2
Alumni Teach For Thailand
จากสถานการณการแพร
ร ะ บ า ด ขอ ง COVID-19
นอกจากจะสงผลกระทบ
ดานสงคม และเศรษฐกจ
แลว เดกและเยาวชนยงคง
ได ร บผลกระทบไปด วย
องคการยนเซฟไดออกผล
ส ารวจลาสด พบวาเดกและ
เยาวชนกวา 8 ใน 10 คน ม
ความวตกกงวลเก ยวกบ
ป ญ ห า ก า ร เ ง น ข อ ง
ครอบครว ซงเปนประเดนท
กงวลมากทสด เนองจาก
ผ ปกครอง ไม สามารถ
ท างานไดตามปกต
อนเปนผลมาจากการปดตวของ
ธรกจตาง ๆ ตลอดจนการถกเลก
จาง โดยเปนผลส ารวจเกบขอมล
ผานแบบสอบถามออนไลนระหวาง
วนท 27 มนาคม ถง 6 เมษายน จาก
เดกและเยาวชนจ านวน 6,771 คนทว
ประเทศ ซงสวนใหญอาย 15-19 ป
นอกจากนผลส ารวจยงพบวา เดก
และเยาวชนกวา 7 ใน 10 คน กลาว
วาวกฤตโควด-19 สงผลกระทบตอ
ส ภ า พ จ ต ใ จ โ ด ย พ ว ก เ ข า ม
ความเคร ยด ว ตกกงวลและเบอ
หนาย นอกจากน เดกและเยาวชน
เกนคร งร สกกงวลดานการเรยน
การสอบ และโอกาสในการศกษาตอ
เนองจากการปดโรงเรยนเปนระยะ
เวลานาน ในขณะท รอยละ 7 ร สก
กงวลเกยวกบปญหาความรนแรงใน
ครอบครว เชน การทะเลาะกนของ
ผปกครอง และการท ารายรางกาย
รวมไปถงป ญหาของเยาวชน
กลม LGBTIQ จากการตองอย
แตในบาน ท าใหไมสามารถแสดง
ตวตนกบครอบครวได โดยรอย
ละ 4 ของผ ตอบแบบสอบถาม
รสกกงวลเรองเพศสภาพทถก
กดดนเพมขน
จากขอมลดงกลาวท าใหเราได
ท ร า บ ว า ช ว ง เ ว ล า จ า ก
สถานการณ COVID-19 สงผล
กระทบตอสภาพจตใจของเดก
แ ล ะ เ ย า ว ชน ใ นปร ะ เ ทศ ไ ทย
โดย เฉพาะก บน ก เร ยนก ลม
เปราะบาง กลาวคอเปนนกเรยนท
เคยไดร บประสบการณกระทบ
สภาพจ ต ใ จม าก อนท จ ะ ม
ส ถ า น ก า ร ณ COVID-1 9
เพราะฉะน นการเตร ยมความ
พรอม และท าความเขาใจเพอ
ตอนรบเดก ๆ กลบสหองเรยนใน
>>> 8
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
วนเปดเทอม เราจงอยาก
น าเสนอ 4 แนวทางฟ นฟ
สภาพจตใจนกเร ยนจาก
ว ก ฤ ต COVID-1 9 ม า
แบ งป นให ค ณคร ไทยได
น าไปปรบใชในหองเรยน
1.สานตอความสมพนธ
ทดกบนกเรยน
เนองจากเปนการเปดเทอม
ใหญ ทเดกๆ ตองเปลยนชน
เรยน ซงบางสวนอาจจะได
เจอกบคณครท ร จก หรอ
คนเคยอยแลว และบางสวน
อาจจะไดเจอกบคณครคน
ใหมทไมเคยเรยนดวย
มากอน เม อพวกเขาเปน
นกเรยนของเรา การเรมตน
ความสมพนธกบนกเรยน
จงเปนสงส าคญ โดยเฉพาะ
กบนกเรยนกลมเปราะบาง
เร มดวยการทกทายอยาง
เ ป น ก น เ อง เพ อ ส ร า ง
ประทบใจในวนแรกพบ การ
สงเกตพฤตกรรมจากไกลๆ
ในชวงแรก รวมถงการขอ
ค าแนะน า หรอค าปรกษา
จากครทคนเคยกบนกเรยน
เ พ อ ร ว ม ม อ ก น ค ง
ความสมพนธทดใหนกเรยน
รสกปลอดภย และสบายใจ
2.หมนตดตอนกเรยนทยง
ไมกลบมาเขาเรยน
แมจะมนกเรยนบางสวนทยงไม
สามารถกลบมาเขาหองเรยนได
หลงจากมการประกาศเปดเทอม
ไป ไมวาจะดวยกรณใดกตาม
คณครควรตดตามความเปนอย
ของนกเรยน พยายามตดตอ
พดคย อย เสมอ เปนการเปด
โอกาสให น ก เร ยนได ระบาย
ความร ส กไม สบายใจต างๆ
นอกจากนครจะไดเขาใจนกเรยน
สามารถชวยเหลอไดตรงตาม
ความตองการของนกเรยน อก
ท งเพ อใหพวกเขาไมร สกโดด
เดยว มคนทพรอมรบฟง พรอม
ชวยเหลอ และอยเคยงขาง
3.เนนวชาการ ควบค กบ
สขภาพจตทด
การวางแผนการเร ยนท จ ะ
พฒนานกเร ยนโดยไมได เนน
เพยงวชาการ แตยงค านงถง
สขภาพจตท ด แมการพฒนา
ดานวชาการจะเปนสงส าคญ แต
ป ญหาด านส ขภาพจ ต เ ชน
ความเครยด ความกดดน ยง
เปนสงทเราควรใหความส าคญ
นอกจากการวางแผนการเรยน
ท เหมาะสมแลว โรงเรยนควร
ตองมการจดหาผ เช ยวชาญ
ดานการศกษา หรอนกจตวทยา
เพ อชวยเหลอนกเรยน ในการ
พฒนาและฟนฟสภาพจตใจของ
นกเรยน
4.รวมดวยชวยกน
ค ณ ค ร โ ร ง เ ร ย น
ครอบครว และชมชน การ
รวมมอกนของทกสวน
ส า ม า ร ถ ช ว ย เ ห ล อ
นกเรยนเหลานได รวมกน
เป นห เ ป นตา ส ง เกต
พฤตกรรม เพอน าขอมล
ไปพ จารณาและจ ดหา
วธการหรอการแกปญหา
ท ถ ก ต อ ง เ ห ม า ะ ส ม
เพราะฉะน นการเร มตน
สร างความส มพ นธ ท
ระหวางครกบครอบครว
ข อ ง น ก เ ร ย น ห ร อ
โ ร ง เ ร ย น ก บ ช ม ช น
เพ อท จะเราจะสามารถ
สรางความเขาใจปญหา
แ ล ะ ม แ น วท าง ใ นก าร
ชวยเหลอเดกและเยาวชน
ไปในทศทางเดยวกน เมอ
สถานการณวกฤตน จบ
ลง เมอนกเรยนสามารถ
กลบมาเขาหองเรยนไดอก
คร ง น ก เร ยนท ได รบ
ผ ล ก ร ะ ท บ ไ ม ว า จ ะ
ทางตรง หรอทางออม
ควรตองไดรบการฟนฟ
และเยยวยาสภาพจตใจ
เพ อ ให เด ก ๆ เหล าน
กลบมามรอยยม พรอมท
จะเรยนร และเตบโตตอไป
ในอนาคต
9 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
อางอง:
ยนเซฟเผยผลกระทบโควด-19 ตอเดกและ
เยาวชนในประเทศไทย พบเยาวชน 8 ใน 10
คนเครยดดานปญหาการเงนของครอบครว
มากทสด (2020, April 14), retrieved
June 5, 2020 from
https://www.unicef.org/thailand/th
4 strategies to support vulnerable
students when schools reopen after
coronavirus (2020, May 5), retrieved
June 5, 2020 from
https://theconversation.com/4-
strategies-to-support-vulnerable-
students-when-schools-reopen-after-
coronavirus-136201
>>> 10
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
ไมวาจะเปนนกเรยนทเกง ปานกลางหรอออน เพราะหากโจทยนนมไดแค
ค าตอบเดยว คนทตอบไดคนแรกกมกจะเปนนกเรยนทเกง สวนนกเรยนท
เหลอกอาจรอใหเพอนทเกงกวาคดหาค าตอบไป
เขาใจนกเรยนผานวธคดของพวกเขา
ไมใชเรองผดหากครใหนกเรยนแกโจทยเลขทมค าตอบไดเพยงค าตอบ
เดยว ทจรงแลววธนกเปนอกหนงวธท าใหครเขาใจนกเรยนแตละคนไดมาก
ขน ค าตอบทถกตองอาจไมใชสงส าคญทสดเทากบวธคดของพวกเขา
เพราะนคอตวสะทอนความรความเขาใจ และการใชตรรกะในการแกปญหา
ตวอยางโจทยส าหรบนกเรยน ป.3
พอมหนาตางบานใหญ 3 บานทตองท าความสะอาดในหองรบแขก
หนาตางแตละบานมกระจกอย 3 แถว แถวละ 4 บาน
มกระจกทตองท าความสะอาดทงหมดกบาน
ครลองบนทกดวา นกเรยนจะมวธคดออกมาไดกวธ นกเรยนมความร
คณตศาสตร และประสบการณอยางไรในการแกโจทยขอน
ถาถามนกเรยนวาไมชอบ
วชาอะไรมากทสด เชอไดวา
นกเรยนหลายคนรบยกมอ
โหวตใหกบวชาคณตศาสตร
อยางแนนอน อะไรท าให
น ก เ ร ย น ม อ ง ว า
คณ ตศาสตร ค อยาขม
เหตผลหนงอาจเปนเพราะ
พวกเขาเรยนแลวไมเขาใจ
เลยไมรสกวาสนก และมอง
ไมเหนวาบางเรองจะน าไปใช
ในชวตประจ าวนไดอยางไร
แตอกเหตผลหนงทนาสนใจ
แ ล ะ เ ก ย ว ข อ ง ก บ
กระบวนการจดการเรยนร
โดยตรงคอ โจทยทครใหใน
ช น เร ยนม ความท าทาย
เพยงพอส าหรบนกเรยน
ทกคนแลวหรอยง
แปลและเรยบเรยง: ภรณ ลคนาภเศรษฐ
11 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
D แล ะ E ควร เร ยนร ก าร ใ ช
เคร องหมายคณ ซ งชวยใหคด
ค านวณไดงายขน แตครตองย า
วาค าตอบทนกเรยนตอบมาครง
แรกนนถกตองแลว
F ตองดวาสงทนกเรยนรอยแลว
คออะไร เพอทสดทายแลวจะได
ปรบมาใชการคณแทนการบวก
โจทยททาทายคอโจทยททก
คนมสวนรวมได
หองเรยนทนกเรยนทกคนมสวน
รวมกบบทเรยน คอหองเรยนใน
ฝนส าหรบครอยางแทจรง
สงทอาจเกดขนในชนเรยน
A รอใหครอธบายเพมเตม
B วาดรปหนาตาง 1 บาน แลวนบบานกระจก
C วาดรปหนาตาง 3 บาน แลวนบหนาตาง ไมไดนบบานกระจก
D ใชเครองหมายบวก 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4
E ใชเครองหมายบวก 4 + 4 + 4 = 12; 12 + 12 + 12 = 36
F ใชเครองหมายคณและบวก 3 x 4 = 12 และ 12 + 12 + 12 = 36
ค าตอบของนกเรยนสะทอนอะไร
ครตองเขาใจค าตอบทแตกตางกนของนกเรยน และมองเหนความ
เชอมโยงระหวางคณตศาสตรกบการแกโจทยปญหา ในกรณน
นกเรยนบางคนอาจคดวาหนาตางคอวตถทตองนบแทนทจะเปน
บานกระจก บางคนใชเครองหมายบวกซ าๆ แทนทจะใชเครองหมาย
คณ สวนบางคนกใชเครองหมายบวกรวมกบเครองหมายคณ
ค าตอบของนกเรยนท าใหเหนวา การจดกระบวนการเรยนร และ
ปฏสมพนธทครมตอนกเรยนตองไดรบการตอบสนองใหเขากบ
ความคดและการสอสารของนกเรยนดวย
A ควรพงพาตวเองใหมาก
ขน เพอทครจะไดถามตอวา
“โจทยนใหนกเรยนท าอะไร”
เราใชหลกคดอะไร 2 อยาง
ในการแกโจทยนไดบาง
A B C ควรท าโจทยทเหมาะ
กบความรทางคณตศาสตร
ของตวเอง เชน หนาตาง 1
บาน มกระจก 2x6 แผน และ
หนาตางอกบานมกระจก
3x4 แผน หนาตางบานไหน
มกระจกเยอะกวา
E ค ว ร ป ร บ ม า ใ ช
เครองหมายคณ ครควรให
ตวเลขทมคามากขน ทท าให
หากใชการบวกแทนการคณ
แล ว จ ะม ความย งยาก
มากกวา
หวใจของการเรยนรอยางลกซง
และสรางการมสวนรวมไดดคอ
ครต องหาโจทยท ท าทาย เปน
โจทยททกคนสามารถมสวนรวม
ได พดอกนยหนงกคอ เปนโจทยท
ไม ได ม ค าตอบเพยงหน งเดยว
หากคร โยนโจทย ล กษณะน ให
นกเรยนไดท าทกวนสก 10-15
นาท เปนเวลา 1 สปดาห แมแตใน
หองเรยนออนไลนกพบวาโจทย
ลกษณะนชวยสรางการมสวนรวม
ใหนกเรยนไดเชนเดยวกน นกเรยน
จะพฒนาการคดอยางลกซง และ
การยดหยนความคดไดมากขน
ยกตวอยาง ครใหตวเลข 1-4
นกเรยนจะท าอยางไรกไดให
ค าตอบเทากบ 5 โดยมกฎวา
ตองใชตวเลขใหครบทกตว
ว ธ ท น ก เร ยนค ดม ความ
เปนไปไดหลากหลาย เชน
(3 + 4 – 2) ÷ 1
12 – 4 – 3
23 – 4 + 1
>>> 12
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
นกเร ยนบางคนอาจจะคดนอก
กรอบสดๆ ดวยการน าตวเลข 1
และ 2 มาตอกนกลายเปน 12 แบบ
นกท าไดเชนเดยวกน เพราะเกมนม
กฎขอเดยวคอตองใชตวเลขใหครบ
ทกตว ขณะทนกเรยนก าลงนงคด
อยน น ครกจะเรยกนกเรยนทคด
ออกแลวมาเขยนวธการของตวเอง
ลงบนกระดาน วธน จะสงเสรมให
เกดการสนทนากนวาแตละวธเปน
อยางไร ขณะเดยวกนนกเรยนทยง
คดไมออกกรวาตวเองยงมโอกาส
คนพบวธอ นท ไมซ ากบเพ อนอย
และมองเหนความเปนไปไดตางๆ
มากมายจากแนวคดของเพอน
เม อนกเรยนทกคนลวนแตกตาง
ก น ในช น เร ยน คร ควร เปด
โอกาสในนกเรยนทไมไดโดด
เด นมากได แสดงความคด
สรางสรรคตอหนาเพอนๆ ซง
เป นอ กหน ง ว ธ ใ นการสร าง
แรงจงใจทดในการเรยนร พวกเขา
จะไดรบการยอมรบจากเพอนผาน
โจทยปญหาปลายเปดทครมอบให
โ จทย ท าท ายท เ หม า ะสมก บ
ความสามารถของนกเรยนจะชวย
ตอยอดความคดจากฐานความร
เดมของพวกเขา เปนการเปลยน
วชาท ด เหมอนจะเปนยาขมของ
นกเรยนจ านวนมากใหกลายเปนสง
ทพวกเขาเลนสนกดวยได
อางอง:
Telfer-Radzat, K. (2020, June 08). A
Simple Math Activity That Engages
All Students. Retrieved July 07,
2020,
from https://www.edutopia.org/artic
le/simple-math-activity-engages-all-
students
SECRETARIAT.(2008, September).
Differentiating Mathematics
Instruction. Retrieved July 07, 2020,
from http://www.edu.gov.on.ca/eng/
literacynumeracy/inspire/research/d
ifferent_math.pdf
13 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
เรยบเรยง: กนกวรรณ สภาราญ
ครจากโครงการ Teach for Thailand
ความรบผดชอบ...เปนหนงในคณลกษณะส าคญททกสงคมตาง
คาดหวงและมงปลกฝงใหประชาชนภายในสงคมเหลานนมความ
รบผดชอบทงในหนาทของตนเอง รวมถงรบผดชอบตอสงคมอน
เปนพนฐานของการพฒนาสงคมใหเจรญกาวหนาและมคณภาพ
ชวตท ด ร วมกนอกดวย ดงน น การสรางคณลกษณะความ
รบผดชอบในตวบคคลนนจงเปนประเดนส าคญททกภาคสวนของ
สงคมสามารถรวมดวยชวยกนในการปลกฝง รวมท งเปน
แบบอยางทดใหแกเดกและเยาวชนคนรนใหม อยางไรกตาม การจะ
ปลกฝงเรองคณลกษณะนสย หรอพฤตกรรมรบผดชอบใหเกดขน
ไดนน ไมอาจท าไดผานค าบอกเลาผานค าพดค าสอนเพยงอยาง
เดยว แตตองอาศยแบบอยางทด มความชดเจนเปนรปธรรม และ
การปฏบตตนทสม าเสมอ ไมวาจะเปน ครอบครว เพอน คนรอบตว
และสภาพแวดลอมตางๆ ทลวนแลวแตมอทธพลในการหลอหลอม
ใหเกดพฤตกรรมและทศนคตในการรบผดชอบทงสน
ไมออนดดงาย ไมแกดดยาก
การปลกฝงคณลกษณะหรอทศนคตตางๆ ตองค านงถงอายหรอ
ชวงวยของบคคลเปนเรองส าคญ ตามหลกการทางจตวทยาทวา
มนษยเราจะเกดการเรยนร เลยนแบบและซมซบพฤตกรรมของ
คนใกลชดไดอยางมประสทธภาพ
มากทสดกคอชวงวยเดก กอนท
จะเขาสชวงวยรน เพราะเมอเขาส
ชวงวยรนไปแลว บคคลกเร มม
ความชดเจนในตวตนของตวเอง
ซงเปนการเรยนรและสงสมจาก
ประสบการณในวยเดกท งสน
ดงนน สภาษตทวา
"ไมออนดดงาย ไมแกดดยาก”
จงเปรยบเสมอนขอคดทชวนให
ผปกครอง คร รวมทงผทมบตร
หลานว ย เด ก ให ตระหน กถง
ความส าคญในการเร มปลกฝง
ค ณลกษณะท ด และเหมาะสม
ตงแตบตรหลานยงเลก และจะท า
ใหคณลกษณะทงหลายเหลานน
กลายเปนอปนสยทตดตวเดกใน
ระยะยาว
>>> 14
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
หองเรยนมความส าคญ
อย างไรก บการสร าง
คณลกษณะนสยทดของ
สงคม
เ ม อ เ ด ก เ ข า ม า ส ร ะ บบ
การศ กษา ห อง เร ยนจง
เปรยบเสมอนสงคมจ าลอง
ขนาดเล กท เด กสามารถ
เร ยนร และปร บต วท จะอย
รวมกนกบเพอนรวมชนเรยน
ไดอยางราบร น อยางไรก
ต า ม พ ฤ ต ก ร ร ม ก า ร
แสดงออกรวมท งอปนสย
ของเด กอนเปนผลมาจาก
การอบรมเลยงด และปลกฝง
ว ธ ค ด ใ น เ ร อ งพ น ฐ าน
บางอยางจากครอบครวท
แตกตางกนน น ท าใหบาง
พฤตกรรมการแสดงออก
ของเด กไม เป นท ยอมรบ
หรอไมสอดคลองกบคานยม
ของสงคมสวนใหญภายใน
หองเรยน ดงนนบทบาทของ
ครผ สอนจงมความส าคญ
เ ป น อ ย า ง ย ง ใ น ก า ร
ปรบเปลยนหรอหาแนวทางใน
ก า ร อ บ ร ม แ ล ะ ป ล ก ฝ ง
คณลกษณะท ด ท เหมาะสม
ตามค าน ยมของส งคมท
แทจรงใหเกดขนในหองเรยน
ใหได โดยไมสรางความรสก
แปลกแยกหรอผลกระทบใด ๆ
ตอตวเดก
ความร บผ ดชอบโดย ให
ข อม ลและต วอย างท เปน
รปธรรม สามารถท าความ
เข า ใจ ได ง าย ไม ซ บซ อน
เหมาะสมก บช วงว ยของ
นกเรยนในชนเรยน ทงนการ
สรางความเขาใจจะตองไม
เปนการบงคบหรอยดเยยด
ใหคดตามโดยไรซ งการให
เหตผล เพราะอาจกอใหเกด
การตความและน าไปปฏบต
อยางเขาใจผดได ประการท
สอง ความชดเจน คอ การ
สรางความเขาใจท เกดขน
รวมกนใหออกมาเปนสงทจบ
ต องและมองเหนไดอยาง
ช ด เ จน เ ช น ก า ร เ ข ย น
ข อตกลง ประกาศ หรอ
ตารางก าหนดการณตางๆ
ของช นเร ยนโดยตดไว ใน
บรเวณททกคนมองเหนได
ว ธ การดงกลาวจะช วยให
น กเร ยนสามารถส อสาร
ข อม ล รวมท งต ดตาม
สถานการณตางๆ ทตนเอง
ลวนมสวนเกยวของไดอยาง
ท วกน ซ งกระบวนการทก
ข นตอนข างต นจ ะต อง
เกดขนจากความคดเหนและ
การมสวนรวมของนกเรยน
เปนหลก สวนครผสอนจะท า
หนาทกระตนความเชอมนให
ก าลงใจ ตงค าถามชวนคด
และเปนทปรกษาสนบสนนให
นกเรยนเกดการเรยนรและ
การสรางความเขาใจในเร อง
ของความหมายและพฤตกรรมท
เรยกไดวาเปน “คณลกษณะทด”
โดย เฉพา ะการปร บ เปล ยน
มมมองของเดกจากเดมทมอง
ตนเองเปนศนยกลาง ใหมองเหน
ความส าค ญส งรอบต ว และ
สงคมทเปดกวางยงขน ซงถอ
เป น เร องพ นฐานของความ
รบผดชอบท งต อตนเองและ
สงคมอกดวย ดงท กลาวมา
ข างต นน ถ อ เป นภารก จท
ค ร ผ สอนต อง ใช ความคด
สร างสรรค และความอดทน
มงมนในการท าหนาทเปนอยาง
มาก การศกษาคนควาและถอด
บทเร ยนความส า เร จ ในการ
ปล กฝ ง ห ร อป ร บ เ ป ล ย น
พฤตกรรมของเดกใหดยงขนได
น น อาจช วยเพ มแนวทางท
น าสนใจใหแกคร ผ สอนน าไป
ประยกตใชไดไมมากกนอย
ความเขาใจ ความชดเจน และ
การมสวนรวม คอหวใจในการ
สรางคณลกษณะของความ
รบผดชอบ
จากการถอดบทเรยนเรองการ
สรางปลกฝงความรบผดชอบใน
จ ต ใจของ เด กนก เร ยนจาก
ประ เทศญ ป น ได ข อสร ปท
นาสนใจ 3 ประการ ไดแก ประการ
แรก ความเขาใจ คอ การสราง
ค าอธบายในประเดนเรอง
15 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
>>> 16
สรางความเชอม นในการท า
สงทดรวมกนใหไดมากทสด
ประการสดทาย การมสวน
รวม คอ การเปดพนทในชน
เรยนใหนกเรยนทกคนไดเปน
ส ว นหน ง ใ นก า รด า เ น น
ก จกรรมของห อง เ ร ยน
บางอยางตามความถนดและ
ความสามารถเฉพาะตวดวย
ความสมครใจ ซงกระบวนการ
นครและเพอนนกเรยนตางม
อทธพลอยางมากในการให
ก าลงใจและใหการสนบสนน
ความเช อม น ในตนเองให
เก ดข นร ะหว างน ก เร ยน
ดวยกน หากนกเรยนรสกเปน
สวนหนงของกลมหรอสงคม
ท ตนอาศ ยอย ด วยมาก
เทาไหร นกเรยนกจะเกดความ
เช อม น ในตนเองและ เกด
ทศนคตทดในการท าหนาทท
เปนประโยชนตอผ อ นอยาง
เตมใจ ไมวาจะเปนการแสดง
ความคดเหน การแลกเปลยน
ความร หรอ การท าหนาท
บางอยางในหองเรยนเปนตน
เพราะ ความเชอมน เชอใจและ
ก าลงใจจากเพอนทท าใหการ
มสวนรวมนนมคณคา สงผล
ใหนกเรยนมทศนคตท ดตอ
การกระท าของตน รวมทง
รบผดชอบตอหนาททไดรบมา
ดวยความรสกภาคภมใจและ
อยากท าหนาท ของตนใหด
ทสด
การถอดบทเรยนเร องการสราง
ความร บผ ดชอบโดยเร มต นท
หองเรยนนน คอ การสรางมมมอง
ของการรบผดชอบในหนาท ของ
นกเรยนทงตอตนเองและเพอนรวม
ชน โดยอาศยการมสวนรวมของ
น ก เร ยนท กคนในการ เร ยนร
แลกเปล ยน จนเกดความเขาใจท
ตรงกน น ามาส ขอตกลงและการ
ปฏ บ ต ตนอ นเป นท ยอมร บใน
ห อง เร ยน ย ง ไปกว าน น เม อ
กระบวนการดงกลาวเกดขนอยาง
ตอเนองสม าเสมอ สงผลใหมมมอง
ท ศ นคต แ ล ะพฤต ก ร รมการ
ร บผ ดชอบ ในห อง เ ร ยนของ
นกเรยนกจะขยายสการรบผดชอบ
ตอสงคมไดในทายท สด มมมอง
เปล ยนแปลงไปส การค าน งถง
ผลประโยชนรวมทงผลกระทบตอ
สวนรวมมากขนในทายทสดนนเอง
อางอง
อด ศร ว ฒนาน ส ทธ . (2561) . การ
ปรบเปลยนพฤตกรรมการเรยนใหมวนย
และความรบผดชอบของนกเรยนระดบ
ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ช นปท 1
สาขาวชาชางกลโรงงาน วทยาลยสารพด
ช างส ร นทร . อ างองจากแหลงข อมล
http://ir.srpoly.ac.th:8080/xmlui/han
dle/123456789/33
รายการ ดใหร ตอน สนกในหอง รจรงนอก
หอง เผยแพรวนท 25 พฤศจกายน 2561.
https://www.youtube.com/watch?v=j
5Y_cUwtH4g
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
EDUCA คดสรร
องคความรทนสมยระดบโลกในหลากหลายรปแบบ
พรอมเสรฟถงมอครไทยในทกสถานการณ
เพอเตมพลงการพฒนาวชาชพคร
17 <<<<<
รายการแนะน าหนงสอทนาสนใจ นาอาน นาศกษา ส าหรบคณคร บคลากรทางการ
ศกษา ผบรหารสถานศกษา และผบรหารทางการศกษา ประเดมตอนแรกดวยหนงสอ
“Fifty Secrets of Singapore's Success” โดย Tommy Koh อะไรท าใหประเทศ
เลกๆ ท ไรทรพยากร และเกดทหลงเขาอยางสงคโปร พฒนาตวเองจนกลายเปน
ประเทศชนน าของโลกในเวลาเพยงไมนาน เขามเคลดลบอะไร โดยเฉพาะเรองการศกษา
และทรพยากรคน
คลกชมไดท https://bit.ly/3jo1JNB
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
EDUCA คดสรร
>>> 18
เอาใจครทชอบฟง Podcast ดวยรายการใหม
“คยรอบโลกกบครของเรา”
รายการสนทนาสบายๆ เจาะประเดนการศกษาทงในไทยและตางประเทศ กบนกการศกษาไทย
ส าหรบตอนแรก พดคยกบ รศ.ดร. สรพนธ สวรรณมรรคา จากบทสนทนาใน Global ED Talk
กบ Anthony Mackay และ Andreas Schleicher ระบบการศกษาทจะกาวผานโรคอบตใหม
COVID-19 การระบาดใหญททวโลกเผชญ อนาคตของการสอน และการเรยนร แนวคดเรอง
การออกแบบ (Redesign) ระบบการศกษาใหม
รบฟงไดทาง https://bit.ly/3fM3x0w
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
สแกน QR Codeลงทะเบยนอปเดตความรกอนใคร
หรอคลก Link
https://forms.gle/WyHa3X114vxeBV1TA
educathai.com
สแกนเพอตดตาม
พดคยกบ EDUCA
ไดหลากหลาย
ชองทาง
EDUCA
EDUCA
@educathai
19 <<<<<
EDUCA Review 2020 พลงความรเพอครไทย © Copyright EDUCA Thai, 2020 All Rights Reserved
ปรบเพอกาวตอ...
เรยนรอยางสนกรบเปดเทอมวถใหม