Risiko- og

sårbarheit

Grovanalyse

Sula kommune 2013

1

Innhold Innleiing ...................................................................................................................................... 2

Naturrisiko .................................................................................................................................. 2

Rasfare .................................................................................................................................... 2

Ustabil grunn .......................................................................................................................... 4

Flaum ...................................................................................................................................... 4

Stormflo .................................................................................................................................. 5

Vind......................................................................................................................................... 6

Skog- og lyngbrann ................................................................................................................. 6

Radon...................................................................................................................................... 6

Verksemdrisiko ........................................................................................................................... 7

Verksemder med fare for brann, eksplosjon eller kjemikalieutslepp .................................... 7

Transport av farleg gods ......................................................................................................... 8

Forureina grunn ...................................................................................................................... 8

Forureining frå landbruk ........................................................................................................ 9

Forureining knytt til oppdrett ................................................................................................ 9

Dambrot ................................................................................................................................. 9

Trafikkfare ............................................................................................................................ 10

Elektromagnetiske felt ......................................................................................................... 12

Skipstrafikk ........................................................................................................................... 12

Terror .................................................................................................................................... 13

Sårbare objekt .......................................................................................................................... 13

Offentlege bygg .................................................................................................................... 13

Vegnettet .............................................................................................................................. 13

Informasjons- og kommunikasjonsinstallasjonar ................................................................. 14

El-forsyning ........................................................................................................................... 14

Drikkevassforsyning .............................................................................................................. 14

Avløpsinstallasjonar ............................................................................................................. 14

Natur ..................................................................................................................................... 14

Kulturminne og kulturmiljø .................................................................................................. 15

Beredskapstiltak ....................................................................................................................... 15

Utrykkingstid ........................................................................................................................ 15

Sløkkevasskapasitet .............................................................................................................. 16

Kjelder ...................................................................................................................................... 16

Vedlegg ..................................................................................................................................... 17

2

Innleiing Gjennomføring av denne ROS-analysen er utført i samband med rulleringa av arealdelen til kommuneplanen. Dette er ei kartlegging av risiko- og sårbarheitsforhold på oversiktsnivå. Krav om kartlegging av risiko – og sårbarheit for alle utbyggingsområde er nedfelt i ny plan- og bygningslov (§ 4-3). ROS-analysen skal ligge til grunn for og vere integrert i overordna kommuneplanar. Analysen skal også vere eit utgangspunkt for kommunen si overordna beredskapsplan. Dette er ein grovanalyse og det er gjennomført ei grov klassifisering av risiko og – sårbarheit. Analysen er ei vidare føring av analysen som vart gjennomført i 1997/98 og for fleire av tema er det gjort ei grov klassifisering av risiko. Kartlegginga må oppdaterast ettersom ny kunnskap kjem til. I samband med rulleringa av arealdel til kommuneplanen skal ho også vurderast. I høve kommunal beredskapsplikt er ein ny lov trådd i kraft 01.01.2010 og §§ 15 a og b viser til krav om ROS-analyse og utarbeiding av overordna beredskapsplan. Vidare kan det vere behov for utarbeiding av beredskapsplaner innan fleire område som t.d. stor ulukke, forureining, krisesituasjonar etc. Metodebruk Rettleiaren til Forskrift om kommunal beredskapsplikt frå Direktoratet for sivilt beredskap (DSB), Temahefte Samfunnssikkerhet i arealplanlegging frå DSB og rettleiaren for kommunale risiko- og sårbarheitsanalyse frå DSB har gitt føringar for arbeidet. Rettleiaren GIS i samfunnssikkerheit og arealplanlegging Vestlandsprosjektet har også blitt nytta. Kartinformasjon frå ulike stader som www.gislink.no , NVE, NGU, Statens strålevern og kartinformasjon som kommunen rår over har blitt nytta i datainnsamlinga. Grovanalyse inneber at ein avdekkjer område med mogeleg risiko og denne vert nytta i ROS-analysen. ROS-analysen frå 1998 hadde ein relativt finmaska gradering og er lagt ved som vedlegg. Den nye grovanalysen operer vi med ein noko meir grovdelt gradering og baserer oss på ein tredelt gradering av risiko. Det er også tatt med fleire tema i den nye analysen. Ved utbygging av risikoutsette område må det gjennomførast detaljkartlegging for å avdekke meir nøyaktig risiko, og for vurdering av avbøtande tiltak.

Naturrisiko

Rasfare Delar av kommunen er klassifisert som rasutsett (www.skrednett,no – NGU/NVE). Dette er ei grovklassifisering basert på hellingsgrad utifrå topografiske kart og ikkje basert på konkret feltarbeid.

3

Rasfaren er størst for Søre Sula og historiske data fortel om fleire ras der fleire har omkome. (1600 og 1700 talet). Det ligg også føre fleire skredvurderingar frå Norges Geotekniske Institutt (NGI) over Søre Sula. Klimaendringar med meir nedbør m.m. vil auke faren for ras. Før meir detaljert kartlegging ligg føre må eksisterande kart (www.skrednett.no) nyttast ved vurdering av arealbruk i kommunen.

Innafor rasutsette område må kommunen krevje nærare dokumentasjon før byggetiltak kan settast i verk, noko som har vore praktisert for Søre Sula. Risiko- og sårbarheitsanalyse for fjellskred i Møre og Romsdal vart avslutta 2011 og Sula er omtalt. Tverrfjellet på sørsida av Sula er omtalt slik: Det ustabile fjellpartiet ved Tverrfjellet (400-650 moh.) er identifisert ved tolking av flyfoto. Opne sprekker og

markert med groper og lineament er synlege over eit stort område. Det ser vidare ut til at desse sprekkene

drenerer overflatevant ned i bakken. Store delar av fjellpartiet er dekt av morene og skredjord. Dette medverkar

til å kamuflere eit eventuelt utgåande glideplan. Det er ikkje påvist fjellskredavsetningar i fjellsida.

Eit stort fjellskred frå Tverrfjellet vil råke ein del bustader og det kan lage store flodbølgjer i Sulesund og ytre

delar av Storfjorden. Sannsynet for eit stort fjellskred er truleg av marginal karakter, men er ikkje fastsett på

grunn av mangelfulle data. Derfor er dette fjellpartiet ikkje risikoklassifisert.

Åknesrenna Åknes Rapport 05.2011 har utrekningar for flodbølja som følgje av skred frå Åknesrenna. I verste scenario viser utrekningane at oppskyllingshøgd for flodbølja vil vere 4 meter for Sunde, Solevåg og 3 meter ved Sulesund. For område vest for Vegsundet og ut over Borgundfjorden ligg utanfor risikosona for eventuell flodbølgje. Ålesund har fått gjennomført ein meir detaljert analyse der meir avanserte modellar for oppskyllingshøgd vert nytta og det ser ut til desse analysane gir noko lågare oppskyllingshøgd. Risiko høg

4

Ustabil grunn

Ustabil byggegrunn er eit lite problem i kommunen. Det er ikkje kjente førekomstar av kvikkleire. Generelt er område med marine avsetningar potensielle risikoområde.

Sidan dei marine avsetningane i stor grad inneheld sand og grus er dei relativt stabile. Områder med høgare innhald av den finaste fraksjonen (silt) kan vere meir ustabilt og der kan det vere aktuelt med tiltak. NGU sitt kvartærgeologiske kart viser ikkje noko større områder med mykje silt. Vi har hatt eit område ute på Sandvika, som har vore undersøkt, og der var det relativt høgt innhald av silt og det var også tilråd nokre tiltak. Dette indikerer at i enkelte områder så kan siltinnhaldet vere relativt høgt og i bratte skråningar må terrengstabiliteten vurderast. Generelt skal ein vise aktsemd innafor dei marine avsetningane. Risiko tilstades

Flaum

Sula har berre nokre mindre elvar med kort avstand ned til sjøen og faren for flaum er slik liten. Ved ekstreme nedbørsmengder kan nok enkelte av desse vassdraga/bekkane kunne medføre til ein vissgrad av fare for overfløyming. Klimaendring med meir nedbør gjer desse meir utsett. Ros-analysa frå 1998 nemner Molværsvassdraget, Eikremvassdraget og frå Svartevatnet som kan utgjer ein viss fare. I enkelt tilfelle med lokalt ekstreme nedbørsmengder kan også

5

andre mindre bekkar kunne medføre overfløyming, men vil ikkje representere større fare for bygningar etc. NVE har ikkje kartlagt nokon av vassdraga i kommunen og slik har vi heller ikkje noko flaumsonekart. Flaumfare må likevel vurderast særskilt ved bygging nær desse større vassdraga. Risiko tilstades

Stormflo

Kombinasjonen med sterk vind og springflo kan presse sjøvatn inn mot land og føre til store skader på bygg og tekniske installasjonar i utsette områder. I kommunen har vi næringsverksemd, tekniske anlegg og anna infrastruktur som kan verte utsett ved stormflo. Klimaendringar som fører til høgare havnivå vil auke risikoen og kunne gi større skader. DSB (Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap) har i 2012 utgitt ein rettleiar: Handtering av havnivåstigning i kommunal planlegging. Rapporten inneheld også estimat på havnivå og stormflo for åra 2050 og 2100 for alle kommunar. Det er knytt stor grad av usikkerheit til desse prognosane og det vil komme revideringar i åra som kjem. Legg vi til grunn dei gjeldande prognosane vil områda opp til 2 metershøgdekoten vere areal som kan bli råka. Ved å nytte analyseverktøyet i kartprogrammet vårt så ligg det ein del bygg under 2 metershøgdekoten. Tabellen viser resultatet. Bygg som delvis ligg utanfor blir ikkje rekna med og slik kan det reelle talet på bygg vere fleire enn kva tabellen viser.

Hovudsakleg vil naust vere dei bygga som blir råka av springflo. For nokre av verksemdene langs sjøen vil og delar av deira områder kunne ligge innafor faresonen, men det er tale om få bygningar. Bølgjepåverknad kjem også i tillegg. Det er ikkje utarbeid noko analyser/berekningar av dette. Det er i første rekkje deler av Langevåg og områda inn mot Storfjorden som ligg utsatt til for bølgjer. Etter orkanen Dagmar fekk også mange naust skader grunna bølgjene. Kommunen har i dag eit krav om at alle nye bygg ved sjøen skal ligge over kvotehøgde på 2.60.

Risiko høg

Bygningstype (Byggtyp_nbr) Tal

181 (Garasje ,uthus anneks til bustad) 3

183 (Naust, båthus, sjøbu) 96

211 (Fabrikkbygning) 1

212 (Verkstedbygning) 4

219 (Annen industribygning) 5

231 (Lagerhall) 2

239 (Annen lagerbygning) 4

241 (Hus for dyr/landbr.lager/silo) 1

244 (Driftsb. fiske/fangst/oppdr) 3

249 (Annen landbruksbygning) 1

329 (Annen forretningsbygning) 1

Totalsum 121

6

Vind

Vind utgjer ein risiko for å skade bygningar. Spesielt har orkanen i 1992 og sist Dagmar 2011 resultert i ein del skader på bygningar. Alle bygg skal vere dimensjoner for å tåle pårekneleg vindlast (Byggforsk har berekningsmetodar for dette). Vindretning og topografi spelar inn i kva utgjer størst fare for skader. I planlegginga må lokal topografi og særlege vindtilhøve vurderast i det einskilde tilfelle. I vurderinga i 1998 vart området Salen- Kipperberget vurdert som noko utsatt. Risiko tilstades

Skog- og lyngbrann

Sula kommune er ikkje spesielt utsett for brannfare. Med eit vått klima med tidvis mykje nedbør er det sjeldan vi opplever tørkeperiodar. Risiko låg

Radon

Radon er ein radioaktiv edelgass og radonkonsentrasjonane varierer med berggrunnen og lausmasse-tilhøve. Generelt har Noreg høge radonkonsentrasjonar grunna dei geologiske tilhøva og måte vi bygger husa våre på. Utette punkt i grunnmuren gjer at radon trenger inn og gir auka konsentrasjon i innelufta. Statens strålevern tilrår av radonnivåer skal haldast så låge som muleg, og at tiltak bør gjerast når radonnivået kjem over 100 Bq/m³ i opphaldsrom. Vidare at radonnivået alltid skal vere lågare enn maksimumsgrensa på 200 Bq/m³. Ny teknisk forskrift krev også radonsperre på nye bygg. Berggrunnen (bergrunnskart NGU) består i hovudsak av gneis og gabbro, bergartar som inneheld lite radon. Det ligg ikkje føre systematiske undersøkingar over radonsituasjonen i kommunen. Stranda og Nordal kommune deltok i ei kommunekartlegging i 2000/2001, i regi av Statens strålevern. Resultata viste svært lågt radoninnhald og enkelt resultat over 200 Bq/m³ vart registert i Stranda ( 2% av bustadane) og ingen i Norddal. I Ålesund har pr 2011 blitt tatt ca. 330 målingar og av desse var 5 målingar over 100 og 1 over 300 Bq/m³. Sula kommune berre målingar frå 1997 (for skulane og barnehagane). Nivået låg på 3 - 42 Bq/m³. Resultata frå 1997, type berggrunn vi har og resultata i nabo kommunane gir oss ein god indikasjon på radonproblematikken. Ut i frå dette er det grunn til å tru at problemet er lite. Risiko låg

7

Verksemdrisiko

Verksemder med fare for brann, eksplosjon eller kjemikalieutslepp

Det er ikkje verksemder i kommunen som er underlagt storulukkeforskrifta Risiko er knytt til oppbevaring av eksplosiv vare, brannfarleg vare, drivstofftankar, gasstankar etc. av slike verksemder er dei viktigaste: Oversikt over verksemder som behandlar/brukar miljøfarlege produkt i Sula kommune (kjelde:Sula brannvesen). Anlegg Type stoff

Landbruk Plantevernmiddel Handelsgjødsel (Husdyrgjødsel)

Diesel

Shell/7-Eleven Langevåg Bensin Diesel

Olje Gass

BUNKER OIL AS Bensin

Diesel

BERG LIPIDTECH AS Etanol

AALAND J T AS, MITTET AS avd Mauseidvåg Propanol

MITTET AS Vegsund Gass

SEVRIN TRANVAG AS Gass

Vedde AS Gass

Cramo AS Gass

LPG NETT AS Gass

Olav E. Fiskerstrand A/S Ammoniakk

RØRLEGGERSENTRALEN AS Gass

Gassanlegg til bolig (Sandvika) Gass

8

Ved planar om utbygging i nærleiken av slike anlegg må risikoen vurderast. Risiko tilstades

Transport av farleg gods

Ein god del farleg gods vert transportert langs vegane gjennom og internt i Sula kommune.

Ei kartlegging i 2002 utført av Transportøkonomisk institutt på oppdrag for DSB viste følgjande for Sula: Datasettet viser transport av brannfarlige væsker (ADR/RID klasse 3), med unntak av drivstoff og fyringsprodukt. Ut til Langevåg 89 tonn, Mauseidvåg til Sulesund 183 tonn og ikkje noko ned til Solevågen. For klasse 8 viste rundt 104 tonn til Sulesund. For ADR 9 gjekk over 773 tonn via Solevågen –Festøy. I hovudsak er transport av farleg gods knytt til hovudvegsystemet. Ulukker med farleg gods kan vere sterkt forureinande, miljøbelastande og utgjer ein stor fare for omgjevnadane. Det er ikkje blitt registert ulukker som følgje av denne transporten, men sjølv om risikoen for uhell er liten er den til stades. Risiko tilstades

Forureina grunn

Frå sentralt hald er det eit mål om at spreiing av miljøgifter frå forureina grunn skal stansast eller reduserast vesentleg. Utslepp og spreiing av miljøgifter utgjer ein trussel mot miljøet og kommande generasjonar. Klima- og forurensningsdirektoratet (Klif) kjenner til nærmare 4000 lokaliteter der det er forureining i grunnen eller mistanke om forureining i grunnen. Sula er det registrert 5 område med forureina grunn: På land er det Åregjerdevågen og ved Holen, og kan medføre forureining ut i luft eller sjø. I 1993 vart den eine fyllinga ved Holen undersøkt og konklusjonen av undersøkinga vart at område ikkje representerer noko forureiningsfare.

9

Åregjerdevågen er ei gammal kommunalavfallsfylling og som det er behov for tiltak for å redusere utlekking til sjøen. Tiltaksplan er utarbeidd. Sula har i tillegg 3 skipsverft og dei har fått pålegg om å utarbeide tiltaksplan for opprydding på land og i sjøbunnen. Gamle industritomter kan vere utsett for forureining av ulike miljøgifter. Bensinstasjonar og verkstader er også potensielle område med mogleg foreina grunn. Generelt ved endra arealbruk må det visast særleg aktsemd der det er registrert eller mistanke om forureina grunn. Risiko høg

Forureining frå landbruk

Sula har berre få aktive bruk i drift og eventuell fare for ureining vil gjelde for eit svært avgrensa område. I hovudsak er dei største forureiningskjeldene frå jordbruket gjødsling og avrenning frå silo og rundball. Derfor har også ulike tiltak blitt satt inn for å hindre/redusere ureining frå jordbruket. Alle gardsbruk skal ha miljøplan og gjødselplan. Krav om hydrotekniske tiltak og restriksjonar på silo og gjødselsanlegg, samt forbod mot gjødsling etter 15. september. Med dei få aktive bruka vi har så er forureiningsfaren låg. Ulykker elles er mindre utslipp frå mobil drivstofftank, gardstank. Gasslekkasje frå fryse-/ kjøleanlegg. Til å takle mindre forureining er det viktig med lokalt lager av absorberande stoff. Kommunen disponerer tilstrekkeleg mengder for den første innsatsen. Større forureining kan få kritiske konsekvensar. Fellesressursar i IUA kan nyttast. Både utstyr og mannskap er tilgjengelege frå IUA og kan være på plass i Sula innan kort tid. Risiko låg

Forureining knytt til oppdrett

Oppdrettsnæringa har framleis mange miljømessige utfordringar. Næringa møter miljøutfordringar både når det gjelder arealbruk, sjukdom og parasittar, utslepp av organisk stoff og næringssalt, rømming av oppdrettsfisk som kan påverke villaksen. Sula har nokre få områder i Storfjorden som er lagt ut til akvakulturformål. Tidlegare var område mellom Sulesund og Båtneset brukt til torskeoppdrett. Pr i dag er desse områda ikkje i bruk og risiko for ureining er slik ikkje til stades. Risiko låg

Dambrot Sula kommune har ikkje så mange demningar.

10

Dambrot utgjer ein fare for liv, helse og materielle verdiar. Dambrot vert inndel i fire klassar:

Sula kommune er ansvarleg for to dammar, Molværsvatn hovuddam (klasse 2) og Molværsvatn sekundærdam (klasse 1). Dammar med mindre konsekvensar blir rekna som uklassifisert også kalla klasse 0. Demninga ved Molværsvatnet har hatt lekkasjar og har sidan 2004 vore nedtappa. Svartevatnet, Vassevatnet, Mauseidvatnet er også oppdemt men rekna om uklassifisert. Risiko låg

Trafikkfare Statistikk frå Statens vegvesen viser i figuren nedanfor ein oversikt frå 1977 – 2002 med fordeling av ulykkespunkt.

11

Har ikkje tilsvarande oversikt for seinare år. Data frå Statens vegvesen for perioden 2004-2011 er viser m.a.:

KV1004 er Stadsnesvegen, KV 1054 Molværsbrauta, KV1082 Bratthaugmyra, KV1160 Skulevegen KV1191 Kongshaugstranda.

12

Ulykkene er i hovudsak knytta til E39, Rv61 og Rv657. Dette er også dei mest trafikkerte vegstrekka. Gjennomgangstrafikken utgjere ein god del av ulykkene. Ulykker på veg er dei mest sannsynlege hendingane. Etter vegane blir det transportert diesel, bensin, fyringsolje og gass. Risiko høg

Elektromagnetiske felt

Statens strålevern har eit generelt krav om at all eksponering av elektromagnetiske felt skal vere så låg som mogleg og utbygging i område med elektromagnetiske felt på over 0,4 mikrotesla bør unngåast. Magnetfelt vert målt i mikrotesla(µT). Internasjonal forsking indikerer ei mogleg dobling i risiko for å utvikle leukemi ved veks opp i bustader med magnetfelt over 0,4 mirkotesla. I Noreg vil dette tilsei eitt ekstra tilfelle av leukemi kvart sjette år eller sjuande år for barn som er utsett for magnetfelt frå høgspentleidningar i bustaden. Årleg får om lag 30 barn i Noreg leukemi. Statens strålevern sine grenseverdiar og utredningsnivå ska ligge til grunn i reguleringsplan arbeidet. Ved nybygg og nye høgspentanlegg der magnetfeltet vil bli over 0,4 µT, skal det vurderast om det skal setjast inn tiltak for å redusere nivået. Det elektromagnetiske felt varierer med variasjonen i kraftoverføringa som er på linja til ei kvar tid. Vi har ikkje gjennomført noko systematisk kartlegging av elektromagnetiske felt i kommunen. Statens strålevern har i si tilråding for høgspentlinjer oppgitt minimumsavstandar for busetnad og den vil vere utgangspunktet for sikringssoner i reguleringsplanarbeidet. Tilrådd avstand for busetnad er for 22 kV leidningar 15 -18 m avhengig av straumstyrke. For 132 kV linjer er 35-40 m. Ei hovudforsyningsleidning går no frå Vedde til Søre Sula og vidare over til Hareid. Dette er den einaste 132 kV leidninga. Frå Vedde og til opp i Eikrem ligg den som kabel og så vidare i luftspenn. Ved jordkabling vil sikringssonen bli vesentleg mindre. Risiko tilstades

Skipstrafikk Det går farleier rundt Sula med til dels stor trafikk både inn til Ålesund og inn Storfjorden. Skipstrafikken i område er stor. Spesielt i sommarhalvåret er det mange store turistskip som er innom Ålesund og/eller går inn i Storfjorden. Fartøy på grunn/ fartøy som går ned/ fartøy med store skader blir vurdert som veldig sannsynleg at slike uhell kan skje og føre til akutt forureining. Utslepp frå petroleumsaktiviteten – Gjøafeltet:

13

Det er sannsynleg at det vil skje utslepp frå installasjonane som kan føre til påslag av olje på strender i Sula. NOFO har utarbeida omfattande planer for korleis ein slik situasjon kan taklast. Kommunen disponerer lenser og anna utstyr som er tilstrekkeleg for den første innsatsen. Større forureining frå skipsulykke eller petroleumsinstallasjonar kan føre til katastrofale forhold. Fellesresursar i IUA og statlege depot må nyttast. Både utstyr og mannskap er tilgjengeleg frå Ålesund og kan være på plass i Sula innan kort tid. Interkommunalt utval for akutt forureining (IUA) for Sunnmøre (ligg i Ålesund) tek vare på beredskaps- og aksjonsplikta for mindre utslepp. Ved større utslepp vil den statlege beredskapen kome inn.

Terror

Sårbare objekt i denne samanheng er offentlege institusjonar, teknisk infrastruktur og særskilde verksemder. Ved planlegging nær sårbare objekt må det gjennomførast ei risikovurdering.

Sårbare objekt

Offentlege bygg

Offentlege bygg vert rekna for sårbar i ein kritisk situasjon. I Sula er rådhus, brannstasjonen, 7 omsorgsbustader, psykiatrisk senter, ein sjukeheim, 5 kommunale barnehagar og 4 private barnehagar.

Vegnettet

Sula ligg sentralt til og E39 og Rv 61 går gjennom kommunen. Vi får sårbarheitspunkt ved trafikkuhell og andre årsakar som kan inntreffe trafikkårane. Vi har to viktige ferjesamband Hareid – Sulesund (rv61) og Festøy – Solevåg (E 39). Dersom desse ferje sambanda skulle stoppe vil dette få konsekvensar for trafikken og få følgjer for mange. Vegsundbrua knyter Sula til Ålesund og trafikken frå ferjesambanda nemnt ovanfor går over denne brua. Ein større skade på denne brua vil få store konsekvensar for trafikken for E39 og Søre Sunnmøre. Har i dag ingen omkøyringsmoglegheiter, men framtidig tunnel under Borgundfjorden vil gi omkøyringsalternativ. Ei større ulukke på rv 657 ut til Langevåg vil også få konsekvensar sidan vi ikkje har noko omkøyringsalternativ.

14

Informasjons- og kommunikasjonsinstallasjonar

Radio og fjernsynssignal har god dekning i kommunen. Mobildekninga er også god, men det er skilnad på 3G dekninga og GSM dekninga (Telenor, Netcom). GSM dekkjer heile kommunen med unntak (Netcom) som har nokre mindre felt oppe på fjellet som ikkje har dekning.

El-forsyning Hovudforsyninga kjem frå sjøkabel frå Ålesund og ny 132kV frå Vedde til Søre Sula (dels i kabel og luft linje) og vidare i sjøkabel til Hareid, har gjort straumforsyninga sikrare. Tidlegare vart Sula avhengig av tilførselslinje frå Ålesund. Intern forsyning skjer gjennom eit lokalt 22 kV nett.

Drikkevassforsyning

Sula kommune er tilknytt ”Ålesund kommunale vannverk” og har leveringsavtale med Ålesund kommune som omfattar levering av ferdig behandla og godkjent vatn inn på vassleidningsnettet til Sula kommune. Ålesund vannverk leverer vatn til 2 vassleidningar i sjø og båe leidningane har kapasitet til å forsyne Sula kommune fullt ut kvar for seg. Kommunen har ein utarbeida PLAN FOR SIKRING OG BEREDSKAP FORVASSFORSYNING som sist vart revidert 2011. Der er det gjort ei meir detaljert ROS-analyse.

Avløpsinstallasjonar

Sula har 4 større utslepp av kommunalt avløpsvatn. Utslepp til Borgundfjorden og Storfjorden. Kommune har to reinseanlegg (silanlegg). Samla lengde på avløpsnettet er på 200 km med 22 overløpspunkt og 21 pumpestasjonar. Tilknytningsgraden er på om lag 80 %. Kommunen har ansvar for drift og vedlikehald av dei kommunale avløpsinstallasjonane. Dette skjer i samsvar med hovudplan for avløp. Svikt i avløpsinstallasjonar kan få store konsekvensar for busetnaden, miljøet og for materielle verdiar.

Natur Sula har fleire naturreservat og tabellen under gir eit oversyn over verna naturområde.

15

Lokalitet Type Vernestatus

Djupvikvatnet -

Kringlevatnet

Våtmark Naturreservat

Sula sørvestside Edellauvskog Naturreservat

Sulesund Edellauvskog Naturreservat

Solevågsfjellet Barskog Naturreservat

Vegsundholmane -

Veibustholmen

Hekkelokalitet

sjøfugl.

Naturreservat

I samband med satsinga på kartlegging av biologisk mangfald har dei viktigaste naturtypane blitt registert og kartfesta. (Holtan, D. 2009: Supplerende kartlegging av naturtyper i Sula kommune 2008. Møre og Romsdal fylke, areal- og miljøvernavdelinga. Rapport 2009: 01 og Holtan, D. & Grimstad, K.J. 2002: Kartlegging av biologisk mangfald i Sula – biologiske undersøkingar i 2000/2001).

Kulturminne og kulturmiljø

I Sula er det 58 automatisk freda lokalitetar og 176 enkeltminne (Riksantikvaren – databasen: Askeladden). Når det gjelder SEFRAK-objekt og andre kulturminner frå nyare tid så manglar vi oversikt. Arbeid med ein kulturminneplan er satt i gang og den vil bli eit viktig dokument for i vare ta kulturminneinteressene i vidare planlegging.

Beredskapstiltak

Utrykkingstid

I Langevåg ligg alle omsorgsbygga som ligg under kravet om 10 minutts utrykkingstid. Resten av kommunen har utrykkingstid på 20 min og 30 minuttar Elles har Ålesund og Sula brannvesen ståande avtale om at korpsa er reservestyrker for kvarandre i store brannar. Dette gjeld heile Ålesund kommune og Sula kommune. Ålesund brannvesen har ein slokkeavtale til Furnestunellen. Det betyr at ved branntilløp på Eidsnes, rykker både Langevåg og Spjelkavik stasjon ut. Når hendelsen er under kontroll returnerer Spjelkavik og Langevåg fullfører oppdraget.

16

Sløkkevasskapasitet

I Sula kommune er det både kommunalt og private vassverk. Kartlegginga av vassleidningane er gode. Søre Sula, Dåvane på Sunde og Veddebakkane er det stilt krav om at brannvatnet skal dekkjast av branntankbil.

Kjelder Rettleiarar, rapportar, internettkjelder m.m Rettleiaren til Forskrift om kommunal beredskapsplikt frå Direktoratet for sivilt beredskap (DSB), 2012 - Rettleiaren GIS i samfunnssikkerheit og arealplanlegging Vestlands-prosjektet 2005 - Rettleiaren for kommunale risiko- og sårbarheitsanalyse frå DSB 1994 - Temaheftet Samfunnssikkerheit i arealplanlegging frå DSB 2010 - ROS- analyse Ørsta kommune 2012 - ROS- analyse Sykkylven kommune 2009 - ROS-analyse Hareid kommune 2012 - Askeladden www.askeladden.no - Beredskap www.dsb.no - Dekningskart www.ntv.no - Forskrift om landtransport av farlig gods nr 384 www.lovdata.no - Geologiske undersøkingar www.ngu.no - Klima www.bioforsk.no - Klima www.regjeringen.no - Klimatilpassing www.regjeringen.no - Natur www.naturnett.no

- SEFRAK www.riksantikvaren.no

- Skred registreringer www.skredatlas.nve.no

- Statens strålevern www.nrpa.no

- Telefondekning www.telenor.no

- Statens vegvesen

- Holtan, D. 2009: Supplerende kartlegging av naturtyper i Sula kommune 2008. Møre og Romsdal fylke, areal- og miljøvernavdelinga. Rapport 2009: 01

-Holtan, D. & Grimstad, K.J. 2002: Kartlegging av biologisk mangfald i Sula – biologiske undersøkingar i 2000/2001

- GisLink er en samordna kart- og fagdatateneste til bruk i lokal og regional forvaltning og for publikum. GisLink er eit samarbeid mellom Fylkesmannen i Sør-Trøndelag, Sør-Trøndelag

17

fylkeskommune, Fylkesmannen i Møre og Romsdal og Møre og Romsdal fylkeskommune. www.gislink.no

Vedlegg ROS-analyse 1998 Sjekkliste Kart

Sjekkliste for vurdering av risiko og sårbarheit i saker etter plan- og bygningslova Utarbeidd av Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Revidert 02.01.2013

Plan- og bygningslova § 4-3 fastset krav om risiko- og sårbarheitsanalysar i arealplanlegginga:

§ 4-3. Samfunnssikkerhet og risiko- og sårbarhetsanalyse

Ved utarbeidelse av planer for utbygging skal planmyndigheten påse at risiko- og sårbarhetsanalyse gjennomføres for

planområdet, eller selv foreta slik analyse. Analysen skal vise alle risiko- og sårbarhetsforhold som har betydning for om arealet

er egnet til utbyggingsformål, og eventuelle endringer i slike forhold som følge av planlagt utbygging. Område med fare, risiko

eller sårbarhet avmerkes i planen som hensynssone, jf. §§ 11-8 og 12-6. Planmyndigheten skal i arealplaner vedta slike

bestemmelser om utbyggingen i sonen, herunder forbud, som er nødvendig for å avverge skade og tap.

Kongen kan gi forskrift om risiko- og sårbarhetsanalyser.

Føremålet er å gi grunnlag for å førebygge risiko for skade og tap av liv, helse, miljø, viktig infrastruktur, materielle verdiar mv. Risiko og sårbarheit kan ligge i arealet slik det er frå naturen si side (flaum- og skredfare, radonstråling mv.). Risiko og sårbarheit kan også oppstå som ei følgje av arealbruken – i og utanfor det aktuelle planområdet. Planstyresmakta pliktar å sjå til at risiko- og sårbarheitsanalyse vert gjennomført.

Bruk av sjekklista Denne sjekklista er utarbeidd av Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Sjekklista kan tene som utgangspunkt for risiko- og sårbarheitsanalysar i arealplansaker, men den som skal utarbeide arealplanar og planstyresmakta må i kvart tilfelle vurdere om bruk av denne sjekklista er føremålstenleg. Einkvar står fritt til å tilpasse sjekklista til eige behov. Som utgangspunkt meiner Fylkesmannen i Møre og Romsdal at sjekklista gir størst nytte i mindre arealplansaker (detaljregulering, reguleringsendring, mindre områderegulering). I slike saker der risiko eller sårbarheit ikkje vert avdekt, kan utfylt sjekkliste og kommentarar gå inn i saka som dokumentasjon av risiko og sårbarheit. Dersom risiko eller sårbarheit vert avdekt, må dette visast i sjekklista, saman med utfyllande ROS-vurdering av dei avdekte forholda. Sjekklista kan under same føresetnad brukast i byggesaker og dispensasjonssaker. Sjekklista er mindre eigna til å dokumentere samansett risiko- og sårbarheit i større arealplanar (områderegulering, kommuneplanens arealdel og kommunedelplanar). Når sjekklista er gjennomgått må dette dokumenterast i saksframstillinga som ei stadfesting av at risikoen i det aktuelle området er vurdert. Når uakseptabel risiko vert påvist, eller dersom den som utarbeider planen er usikker på om det føreligg uakseptabel risiko, må det hentast inn tilstrekkeleg fagkyndige vurderingar før planen vert vedteken eller byggeløyve vert gitt.

Aktuelle lenker: Miljøverndepartementet:

Plan- og bygningslova

Rundskriv T-5/97 Arealplanlegging og utbygging i fareområde

Forskrift om konsekvensutredninger – planlegging etter plan- og bygningsloven

Veileder til forskrift om konsekvensutredninger – planlegging etter plan- og bygningsloven

Direktoratet for byggkvalitet: Byggjereglar på ein stad

Forskrift om tekniske krav til byggverk (Byggteknisk forskrift / TEK10)

Rettleiar til byggteknisk forskrift (TEK10)

Temarettleiar HO-1/2008: Utbygging i fareområde

Noregs vassdrags- og energidirektorat:

Retningslinjer 2-11. Flaum- og skredfare i arealplanar

Direktoratet for samfunnstryggleik og beredskap:

Samfunnstryggleik i arealplanlegging. Kartlegging av risiko og sårbarheit

Retningslinjer for fylkesmannens bruk av motsegn for å ivareta samfunnstryggleik i arealplanlegginga

Rettleiar om GIS i samfunnstryggleik og arealplanlegging

Havnivåstiging i norske kystkommunar

Handtering av havnivåstiging i kommunal planlegging

Statens strålevern:

Busetnad nær høgspentanlegg - informasjon til kommunar og utbyggjarar Radon i inneluft – helserisiko, målingar og mottiltak

Noregs geologiske undersøking:

Nasjonal skreddatabase på nett: www.skrednett.no

Namn på tiltak/plan:………………………………………………………………………………………………………………

Sjekkliste for vurdering av risiko og sårbarheit i saker etter plan- og bygningslova Utarbeidd av Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Revidert 02.01.2013

Emne Er det knytt uakseptabel risiko til følgjande forhold? Nei Ja

Naturgitte forhold

a Er området utsett for snø-, jord-, steinskred eller større fjellskred?

b Er det fare for flodbølgjer som følgje av fjellskred i vatn/sjø?

c Er det fare for utgliding av området (ustabile grunnforhold)?

d Er området utsett for flaum eller flaumskred, også når ein tek omsyn til auka nedbør som følgje moglege av klimaendringar?

e Er skogbrann/lyngbrann i området til fare for bustader/hus?

f Er området sårbart for ekstremvêr/stormflo – medrekna ev. havnivåstiging?

g Treng det takast særskilte omsyn til radon?

i Anna (spesifiser)?

Omgivnad

a Er det regulerte vassmagasin med spesiell fare for usikker is i nærleiken?

b Er det terrengformasjonar som utgjer spesiell fare (stup etc.)?

c Vil tiltaket kunne føre til overfløyming i lågareliggande område?

d Anna (spesifiser)?

Verksemdsrisiko a Omfattar tiltaket spesielt farlege anlegg?

b Kan utilsikta/ukontrollerte hendingar i nærliggande verksemder utgjere risiko?

Brann/ulykkes-beredskap

a Har området mangelfull sløkkjevassforsyning (mengde og trykk)?

b Har området problematiske tilkomstruter for utrykkingskjøretøy?

Infrastruktur

a Er det kjende ulykkespunkt på transportnettet i området?

b Kan utilsikta/ukontrollerte hendingar på nærliggande transportårer inkl. sjø- og luftfart utgjere risiko?

c Er det transport av farleg gods til/gjennom området?

Kraftforsyning

a Er området påverka av magnetfelt frå høgspentliner?

b Er det spesiell klatrefare i høgspentmaster?

c Vil tiltaket endre (styrke/svekke) forsyningstryggleiken i området?

Vassforsyning

a Er det mangelfull vassforsyning i området?

b Ligg tiltaket i eller nær nedslagsfeltet for drikkevatn, og kan dette utgjere ein risiko for vassforsyninga?

Sårbare objekt

a

Medfører bortfall av følgjande tenester spesielle ulemper for området: - elektrisitet ? - teletenester? - vassforsyning? - renovasjon/spillvatn?

b Er det spesielle brannobjekt i området?

c Er det omsorgs- eller oppvekstinstitusjonar i området?

Er området påverka/ forureina frå tidlegare bruk

a Gruver: opne sjakter, steintippar etc.?

b Militære anlegg: fjellanlegg, piggtrådsperringar etc.?

c Industriverksemd som t.d. avfallsdeponering?

d Anna (spesifiser)?

Ulovleg verksemd

a Er tiltaket i seg sjølv eit sabotasje-/terrormål?

b Finst det potensielle sabotasje-/terrormål i nærleiken?

Sjekklista er gjennomgått den __/__ - __ av sign: __________________________________________

0 250 500 750 1000 1250 1500 m

Risiko- og sårbarheitsanalyse

Grovanalyse

Temakart - Naturrisiko

Teiknforklaring

Marin strandavsetning

Potensiell rasfare

Jordskred

Snøskred

Steinsprang

0 500 1000 1500 m

Risiko- og sårbarheitsanalyse

Grovanalyse

Temakart - Sårbare objekt

Teiknforklaring

Helse og omsorgsbygning

Offentlegbygning

Bruf

Høgspent 132 kV Kabel

Høgspent 132 kV Luftlinje

Bilferjestrekning

Tunnel

Avløpsanlegg

0 500 1000 1500 m

Risiko- og sårbarheitsanalyse

Grovanalyse

Temakart - Verksemdrisiko

Teiknforklaring

Industri-/lagerbygg

Bensisnstasjon, drivstofflager

Forureining, påverknadsgrad uavklart

Forureining skipsverft

Forureining, påverknadsgrad 3

Utsleppspunkt

Dambrotsklasse 2

Dambrotsklasse 0

Farlei

Tema