Robert Godek Starosta Strzyżowski

Robert Godek Starosta Strzyżowski

SAMORZĄD POWIATOWY JAKO WYRAZ TOŻSAMOŚCI

LOKALNEJ

Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz tożsamości lokalnej

Polski samorząd terytorialny ukształtowany został na podstawie rodzimej tradycji administracyjnej w okresie tworzenia podstaw demokratycznej III Rzeczypospolitej. Wybory do nowopowołanych Rad Gmin były pierwszymi po II wojnie światowej wolnymi wyborami i odbyły się 27 maja 1990 r.

Powstały wówczas samorząd gminny poprzez wyłonienie autentycznej reprezentacji mieszkańców w Radzie Gminy oraz jej organu wykonawczego – Zarządu Gminy dysponujących budżetem gminy – czyli środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację przypisanych zadań, stał się rzeczywistym kreatorem zmian w społeczności lokalnej



Z punktu widzenia historycznego powstałe gminy były kontynuacją Z punktu widzenia historycznego powstałe gminy były kontynuacją utworzonych w 1973 r. gmin zbiorowych – wcześniej bowiem istniały utworzonych w 1973 r. gmin zbiorowych – wcześniej bowiem istniały gminy jednostkowe – każda miejscowość stanowiła odrębną jednostkę gminy jednostkowe – każda miejscowość stanowiła odrębną jednostkę

administracyjną – ta struktura istnieje do dzisiaj np.. Na Słowacjiadministracyjną – ta struktura istnieje do dzisiaj np.. Na Słowacji

W 1999 r. gdy powstały samorządowe powiaty i W 1999 r. gdy powstały samorządowe powiaty i województwa gminy zbiorowe były już województwa gminy zbiorowe były już

okrzepłymi i utrwalonymi w świadomości okrzepłymi i utrwalonymi w świadomości społecznej organizmami administracyjnymispołecznej organizmami administracyjnymi

Robert Godek Starosta Strzyżowski Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości

Samorządy powiatowe powstawały w odpowiedzi na znaczne zapotrzebowanie społeczne, wiele społeczności gminnych podejmowało liczne zabiegi w celu utworzenia powiatu, najczęściej nawiązującego swoim terytorium do tych funkcjonujących przed 1975 r.


Wśród najważniejszych zadań samorządu powiatowego znalazły się m.in. zadania w dziedzinie edukacji, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, dróg publicznych, kultury, ochrony środowiska, przeciwdziałania bezrobociu i wiele innych


Podobnie jak w przypadku samorządów gminnych powiaty jako struktury samorządowe dysponują organem stanowiącym, jakim jest Rada Powiatu, organem wykonawczym, jakim jest Zarząd Powiatu oraz samodzielnym budżetem


Szczególną kompetencją powiatów stało się utworzenie powiatowej administracji zespolonej; w skład powiatu w 1999 r. weszły nie tylko jednostki organizacyjne samorządu, ale również powiatowe inspekcje, służby i straże, tj. Komendy Powiatowe Policji i Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcja Sanitarna i Weterynaryjna oraz Nadzoru Budowlanego, nad którymi nadzór sprawuje Starosta, Zarząd Powiatu wykonuje swoje zadania przy pomocy Starostwa Powiatowego, centralnego urzędu całej administracji powiatowej


Funkcje kontrolne i nadzorcze w stosunku do wszystkich szczebli samorządu pełni wojewoda, w zakresie gospodarki finansowej Regionalna Izba Obrachunkowa, działalność samorządów poddana jest też kontroli wielu innych instytucji kontrolnych, kontrolę wewnętrzną pełnią funkcjonujące w Radach Komisje Rewizyjne


Powstały w 1999 r. Powiat Strzyżowski zajmuje obszar 503 kmPowstały w 1999 r. Powiat Strzyżowski zajmuje obszar 503 km22, w , w 2001 r. mieszkało na tym terenie 62633 mieszkańców, tworzy go 2001 r. mieszkało na tym terenie 62633 mieszkańców, tworzy go pięć gmin zbiorowych powstałych na obszarach dawnych gromad pięć gmin zbiorowych powstałych na obszarach dawnych gromad w 1973 r., jedno miasto Strzyżów. Tradycyjnie jest to typowy dla w 1973 r., jedno miasto Strzyżów. Tradycyjnie jest to typowy dla

Podkarpacia obszar rolniczy z funkcjami przemysłowymiPodkarpacia obszar rolniczy z funkcjami przemysłowymi


Dla powstałego samorządu koniecznym stało się opracowanie nowych zasad funkcjonowania w sytuacji, w której nie było aktualnych wzorców – należało m.in.. skonstruować pierwszy budżet, ustalić wszystkie akty prawa miejscowego, w tym statut powiatu i regulamin organizacyjny Starostwa Powiatowego, znaleźć siedziby dla nowych urzędów i instytucji



Powiat Strzyżowski położony jest w obszarze problemowym środkowo – zachodnim województwa podkarpackiego, charakteryzującym się wg Strategii rozwoju województwa podekarpackiego dominacją obszarów wiejskich oraz wieloma barierami wewnętrznymi utrudniającymi jego rozwój

Pod względem rozwoju gospodarczego Powiat Pod względem rozwoju gospodarczego Powiat Strzyżowski zajmuje niską pozycję Strzyżowski zajmuje niską pozycję

konkurencyjną na tle innych powiatów konkurencyjną na tle innych powiatów Województwa PodkarpackiegoWojewództwa Podkarpackiego

PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (1)WYSOKA 1.000.000.000 ZŁ

RZESZÓW (MIASTO)KROSNO (MIASTO)

POW. MIELECKIPOW. DĘBICKIPOW. STALOWOWOLSKIPOW. JASIELSKI

ŚREDNIA 400.000.000 ZŁ

POW. KROŚNIEŃSKI

POW. SANOCKIPOW. JAROSŁAWSKIPOW. LEŻAJSKI POW. ROPCZYCKO - SĘDZISZOWSKI

NISKA

POW. RZESZOWSKI

POW. PRZEWORSKIPOW. PRZEMYSKI

TARNOBRZEG (MIASTO)POW. TARNOBRZESKIPOW. ŁAŃCUCKIPRZEMYŚL (MIASTO)POW. KOLBUSZOWSKIPOW. BIESZCZADZKIPOW. STRZYŻOWSKIPOW. BRZOZOWSKIPOW. NIŻAŃSKIPOW. LUBACZOWSKI

10 14

STOPA BEZROBOCIA (2)

5858

17836

8935

1593

poza rolnictwem indywidualnym w rolnictwie indywidualnym bezrobotni pozostali

Największa grupa ludności Powiatu związana jest z rolnictwem. Największa grupa ludności Powiatu związana jest z rolnictwem. W r. 1996 było to 17.836 osób, w tym roku 8935 osób W r. 1996 było to 17.836 osób, w tym roku 8935 osób

pracowało na terenie Powiatu poza rolnictwem pracowało na terenie Powiatu poza rolnictwem indywidualnym a 5858 było zarejestrowanych jako bezrobotneindywidualnym a 5858 było zarejestrowanych jako bezrobotne


Bezrobocie jest niewątpliwie największym Bezrobocie jest niewątpliwie największym problemem społecznym Powiatu w ciągu problemem społecznym Powiatu w ciągu

ostatniego dziesięcioleciaostatniego dziesięciolecia

Robert Godek Starosta Strzyżowski

Samorząd powiatowy jako wyraz lokalnej tożsamości

17,40%18,10%

15%

13,10%

10,40%10,30%

13,20%

14,90%16%

15,70%

14,30%

6,50%

12,50%

16,90%17,30%

16,20%

14,50%

12,30%12,30%

14,60%17%

17,90%16,90%

15,30%13,50%

7,00%

20% 19,80%18,70%

17,10%

15,30%15,30%

19%17,90%

17,80%

19,70%

16,40%

13,30%

6,60%

01990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Udział podmiotów gospodarczych w stosunku do liczby Udział podmiotów gospodarczych w stosunku do liczby ludności jest w powiecie stosunkowo niski w odniesieniu ludności jest w powiecie stosunkowo niski w odniesieniu

do udziału wojewódzkiego i ogólnokrajowegodo udziału wojewódzkiego i ogólnokrajowego

7,92

5,9

4,15

0

2

4

6

8

10

Polska Województwo Powiat

Wykres nr 8 - Udział podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON w stosunku do liczby ludności w 1999 r.

udział podmiotów gospodarczych


Jednym z największych sukcesów naszej społeczności Jednym z największych sukcesów naszej społeczności ostatnich kilkunastu lat jest wzrastająca liczba podmiotów ostatnich kilkunastu lat jest wzrastająca liczba podmiotów gospodarczych, dzięki którym w znacznym stopniu gospodarczych, dzięki którym w znacznym stopniu łagodzone są skutki bezrobocia na tym tereniełagodzone są skutki bezrobocia na tym terenie


30092808

2502237623232134

19581850177416281444

1173883

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Liczba podmiotów gospodarczych

Podmioty gospodarcze zlokalizowane w powiecie działają w Podmioty gospodarcze zlokalizowane w powiecie działają w różnych branżach. Najwięcej zarejestrowanych podmiotów różnych branżach. Najwięcej zarejestrowanych podmiotów

w zdecydowanej większości prywatnych funkcjonuje w w zdecydowanej większości prywatnych funkcjonuje w handlu, następnie w budownictwie i przemyślehandlu, następnie w budownictwie i przemyśle


146

47 117368

414

932217

217

102

24159

Rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo PrzemysłBudownictwo Handel i naprawyTransport, gospodarka magazynowa i łączność Obsługa nieruchomości i firmWycinek 7 EdukacjaOchrona zdrowia i opieka społeczna Hotele i restauracjePośrednictwo finansowe Pozostali

Aktywność gospodarcza przekłada się na wzrastającą liczbę Aktywność gospodarcza przekłada się na wzrastającą liczbę osób pracujących na terenie powiatu – dane wg informacji osób pracujących na terenie powiatu – dane wg informacji

własnej Urzędu Statystycznego w Rzeszowiewłasnej Urzędu Statystycznego w Rzeszowie


82868935 9362 9530

1088110067

1127911162

0100020003000400050006000700080009000

100001100012000

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Liczba pracujących na terenie powiatu

Pod względem liczby pracujących najwięcej osób Pod względem liczby pracujących najwięcej osób zatrudniają firmy prowadzące działalność produkcyjną, zatrudniają firmy prowadzące działalność produkcyjną,

następnie działające w handlu, edukacji, opiece społecznej następnie działające w handlu, edukacji, opiece społecznej i ochronie zdrowia oraz budownictwiei ochronie zdrowia oraz budownictwie


1217

119539

2907

9422331396427496

1354

441110

Rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo Działalność produkcyjnaBudownictwo Handel i naprawyTransport, gospodarka magazynowa i łączność Obsługa nieruchomości i firmAdministracja publiczna i obrona narodowa EdukacjaOchrona zdrowia i opieka społeczna Hotele i restauracjePośrednictwo finansowe Pozostali

W roku 2002 Rada Powiatu przyjęła Strategię rozwoju powiatu strzyżowskiego na lata 2002 – 2010, wyznaczając m.in. mocne i słabe strony powiatu, strategiczne pola rozwoju, kierunki zmian i oczekiwane priorytety rozwoju

WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA W RZESZOWIEI ZARZĄDZANIA W RZESZOWIESTAROSTWO POWIATOWE W STAROSTWO POWIATOWE W STRZYŻOWIESTRZYŻOWIE

STRATEGIA ROZWOJU STRATEGIA ROZWOJU POWIATU POWIATU

STRZYŻOWSKIEGO W STRZYŻOWSKIEGO W LATACH 2002 - 2010LATACH 2002 - 2010


Wyznaczone w wizji rozwoju powiatu strzyżowskiego pola strategiczne rozwoju powiatu stanowią Wyznaczone w wizji rozwoju powiatu strzyżowskiego pola strategiczne rozwoju powiatu stanowią komplementarną całość i odpowiadają potrzebom społecznym występującym na tym tereniekomplementarną całość i odpowiadają potrzebom społecznym występującym na tym terenie


Rolnictwo, turystykai agroturystyka

Edukacja ogólna, zawodowa i

menedżerska

Infrastruktura komunikacyjna

i ochrona środowiska

Inicjatywy lokalnei współpraca regionalna

Gospodarkai przedsiębiorczość

1 3 4

5

2

Strategia rozwoju powiatu dostosowana jest również do potencjałów rozwojowych występujących na tym terenie –

jednym z nich jest turystyka i rekreacja


Jednym z najważniejszych atutów powiatu strzyżowskiego są jego walory przyrodniczo – krajobrazowe – ponad 80% obszaru powiatu

objęte jest różnymi formami ochrony przyrody


Na tym terenie zachowały się do dzisiaj unikalne elementy dziedzictwa kulturowego – m.in.. włączone do szlaku

architektury drewnianej obiekty sakralne


Pojawiają się też w ostatnim okresie nowe elementy mogące tworzyć wkrótce produkt turystyczny powiatu – powyżej

wykopaliska odtwarzające zarys ruin zamczyska średniowiecznego w Czudcu


Ciekawostką są obiekty fortyfikacyjne – schrony kolejowe z okresu II wojny światowej w Stępinie i Strzyżowie – z

roku na rok lepiej przygotowane dla turystów i zwiedzających


Instrumentem w realizacji zadań samorządu powiatowego jest budżet powiatu, którego

dochody w 2000 r. przedstawiały się następująco


253426

29717

9334366

1758476 916930

7637811

1616030

53070911150432

udział w podatku dochodow ym pozostałe dochodydotacja na zadania z zakresu adm. rząd. dotace na zad. Własnedotacje na podst. Porozumień dotacje z funduszy celow ychczęść ośw iatow a subw encji część drogow a subw encjiczęść w yrów naw cza subw encji

Po stronie wydatkowej w tym roku budżet mojego powiatu zaś wyglądał w ten sposób


11479

62050

1953519

211343

104415

5275752

5677

4536077

10151

4696873

1800710

47765

9328861

139046

33223

budow nictw o rolnictw oleśnictwo transportgosp. mieszk. oraz niemater. usł. komunalne oświata i wychowaniekultura i sztuka ochrona zdrow iaopieka społeczna kultura f izyczna i sportturystyka i w ypoczynek różna działalnośćadministracja państwowa i samorządowa bezpieczeństwo publiczneFinanse

Środki finansowe w budżecie samorządowym, złożone wnioski do programów pomocowych (PAOW, SAPARD, PHARE),

rezerwy celowe w budżecie państwa pozwoliły naszemu samorządowi na realizację wielu zadań prorozwojowych


5475685,546019802,396002267,01

3287332,83

0

1000000

2000000

3000000

4000000

5000000

6000000

7000000

8000000

Rok 1999 Rok 2000 Rok 2001 Rok 2002

Wydatki inw estycyjne i remontow e

Ćwiczenie:- kwota nadwyżki – 500.000. zł,- Potrzeby:- -drogi powiatowe 25 mln zł, 1km ok.. 150.000. Zł,- Budynki oświatowe: 4 mln zł, 1 zadanie ok.. 400.000 zł,- Szpital powiatowy – 4 mln zł – 1 zadanie 300.000. zł,- Wnioski organizacji pozarządowych – remonty zabytkowych

kościołów – ogółem wnioski na 60.000 zł, jedno zadanie ok. 6.000. zł, działalność zespołów muzycznych (3)– 10.000 zł, stowarzyszeń działających na rzecz osób niepełnosprawnych 20.000. Zł,

- Uruchomienie nowego wydziału programów pomocowych w Starostwie 50.000 zł,

- Organizacja imprez kulturalnych przez cały rok przez powiat – 25.000. zł,


Documents

Robert Godek Starosta Strzyżowski