112
Siªu ©m bÖnh lý Siªu ©m bÖnh lý Gan Gan BS. Ph¹m Hång §øc

SABLGAN.ppt

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: SABLGAN.ppt

Siªu ©m bÖnh lý Siªu ©m bÖnh lý Gan Gan

BS. Ph¹m Hång §øc

Page 2: SABLGAN.ppt

Néi dung Néi dung

1. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

2. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

4. C¸c bÊt th êng m¹ch m¸u

5. C¸c U lµnh tÝnh

6. C¸c U ¸c tÝnh

7. ChÊn th ¬ng gan

Page 3: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

- Nang gan

- BÖnh gan ®a nang

- Harmatoma ® êng mËt

Page 4: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

1. Nang gan

Khoang cã thµnh biÓu m«, lßng chøa dÞch.

Kh«ng triÖu chøng

SA:

- Rçng ©m,

- Thµnh máng, giíi h¹n râ,

- T¨ng ©m phÝa sau.

Page 5: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

1. Nang gan

Nang biÕn chøng:

- KÝch th íc lín

- §au.

- SA: dÞch cã ©m, v¸ch ng¨n

Page 6: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

1. Nang gan

Nang biÕn chøng:

- Nang kt lín

- §au.

- SA: dÞch cã ©m, v¸ch ng¨n

Page 7: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

1. Nang gan

Nang biÕn chøng:

C§PB: U nang tuyÕn §M, di c¨n d¹ng nang / ho¹i tö => CLVT

Page 8: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

2. BÖnh ®a nang ë ng êi lín

* Di truyÒn gen tréi, phèi hîp ®a nang thËn.

- kh«ng t ¬ng quan gi÷a bÖnh thËn vµ nang gan

- XN chøc n¨ng gan bt

* ThÓ trÎ em: di truyÒn gen lÆn, phèi hîp x¬ ho¸ gan vµ TALTMC.

Page 9: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

3. Harmatoma §M

Tæn th ¬ng nhá: gi·n ®m n»m trong m« ®Öm ®Æc thÓ keo.

Kh«ng triÖu chøng

SA:

- Nèt <1cm, gi¶m ©m, ®ång nhÊt

- ChÊm s¸ng kÌm ‘®u«i sao chæi’

Page 10: SABLGAN.ppt

I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh

3. Harmatoma §M

Tæn th ¬ng nhá: gi·n ®m n»m trong m« ®Öm ®Æc thÓ keo.

Kh«ng triÖu chøng

SA:

- Nèt <1cm, gi¶m ©m, ®ång nhÊt

- ChÊm s¸ng kÌm ‘®u«i sao chæi’

Page 11: SABLGAN.ppt

- Viªm gan do siªu vi trïng

- Ap-xe gan do vi khuÈn

- BÖnh gan do ký sinh trïng

Ap-xe gan do amip

S¸n l¸ gan

Nang s¸n chã

S¸n m¸ng

- NhiÔm nÊm

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

Page 12: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

1. Viªm gan siªu vi trïng (viªm gan B)

Viªm gan cÊp:

Vµng da, RL§M, h«n mª gan, tæn th ¬ng nhu m« >40% => tö vong.

S ng TB gan, t¨ng sinh TB Kupffer, lympho vµ ®¬n nh©n th©m nhiÔm kho¶ng cöa.

Page 13: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

1. Viªm gan siªu vi trïng

Viªm gan cÊp:

SA: - Gi¶m ©m lan táa, t¨ng s¸ng kho¶ng cöa. - Gan to, dµy thµnh TM

Page 14: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

1. Viªm gan siªu vi trïng

Viªm gan m¹n:

BÊt th êng sinh ho¸ > 6 th¸ng.

SA:

- Gi¶m ©m

- X¬ gan: ©m th«, biÕn ®æi h×nh th¸i.

1- Gi¶m ©m so víi thËn2- Sau 8 th¸ng: ©m th« kh«ng ®ång nhÊt.

Page 15: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

* § êng vµo:

- § êng mËt: viªm mñ §M, TM

- TMC: viªm tói thõa, VRT

- §éng m¹ch: VTX, VNTM…

- KÕ cËn: viªm mñ thËn…

- Sau chÊn th ¬ng, can thiÖp

* LS: ®au, sèt, gan to

Page 16: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

SA: ®a d¹ng

- Ch a hãa mñ: cã ©m

- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang

- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn

- VK sinh h¬i: khÝ

- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu

Page 17: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

SA: ®a d¹ng

- Ch a hãa mñ: cã ©m

- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang

- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn

- VK sinh h¬i: khÝ

- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu

Page 18: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

SA: ®a d¹ng

- Ch a hãa mñ: cã ©m

- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang

- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn

- VK sinh h¬i: khÝ

- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu

Page 19: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

SA: ®a d¹ng

- Ch a hãa mñ: cã ©m

- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang

- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn

- VK sinh h¬i: khÝ

- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu

Page 20: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

SA: ®a d¹ng tïy g®

- Ch a hãa mñ: cã ©m

- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang

- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn

- VK sinh h¬i: khÝ

- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu

Page 21: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈnSA: C§ vµ h íng dÉn chäc hót §T.

Page 22: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

2. ¸p-xe gan do vi khuÈn

ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:

- Ap-xe gan do amip

- Nang s¸n chã

- Nang gan ch¶y m¸u

- Khèi m¸u tô cò

- U d¹ng nang / K ho¹i tö

Page 23: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

- TiÒn sö lþ:10-20%

- Ruét – TMC – Gan => gan ph¶i

- LS: ®au, sèt, tiªu ch¶y.

3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):

Page 24: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

SA: qua c¸c g®

- t¨ng ©m, ranh giíi kh«ng râ <-> u. - ©m hçn hîp- gi¶m ©m kh¸ ®ång ®Òu, cã ranh giíi râ h¬n.- rÊt gi¶m/ rçng ©m, t¨ng s¸ng phÝa sau, ranh giíi kh¸ râ <-> nang.

3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):

Page 25: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

SA: qua c¸c g®

- t¨ng ©m, ranh giíi kh«ng râ <-> u. - ©m hçn hîp- gi¶m ©m kh¸ ®ång ®Òu, cã ranh giíi râ h¬n.- rÊt gi¶m/ rçng ©m, t¨ng s¸ng phÝa sau, ranh giíi kh¸ râ <-> nang.

3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):

Page 26: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3.2. S¸n l¸ gan:

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

- Hai lo¹i: s¸n l¸ gan lín (Fasciola Hepatica)

s¸n l¸ gan nhá (Clonosis sciensis)

- DÞch tÔ: ViÖt nam

- Gia sóc - trøng theo ph©n – èc (Êu trïng) – b¸m thùc vËt thñy sinh (ngæ, cÇn…) - ng êi - ruét non (t¸ trµng) – phóc m¹c (qua bao gan) – GAN.

Page 27: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3.2. S¸n l¸ gan:

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

G§G§

TriÖu chøngTriÖu chøngX©m nhËpX©m nhËp SauSau

SètSèt ++ --

®au HSP®au HSP ++ + (viªm + (viªm §M)§M)

BC a acid BC a acid ++++++ ++

HTMDHTMD ++++ ++

Trøng-s¸n/ph©n-dÞch Trøng-s¸n/ph©n-dÞch mËtmËt

-- ++

Page 28: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3.2. S¸n l¸ gan:

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

Gan:

- G§ sím: vïng th©m nhiÔm th êng ë ngo¹i vi s¸t bao gan.

G§ sau: nh÷ng vi æ ¸p-xe, bao quanh bëi viÒn x¬.

Page 29: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3.2. S¸n l¸ gan:

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

§ êng mËt:

- §M trong/ngoµi gan gi·n

- Dµy §M

- S¸n trong èng mËt, tói mËt.

Page 30: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

3.2. S¸n l¸ gan:

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

Page 31: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

DÞch tÔ: Trung ®«ng, §ia trung h¶i

VËt chñ (chã) - trøng theo ph©n - cõu, lîn, ngùa, ng êi - ruét non - tmc - GAN

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

3.3. BÖnh nang s¸n (Echinococcus granulosus):

Page 32: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

SA (Lewall):

- Nang ®¬n gi¶n

- Nang trong cã mµng tr«i næi

- Nang trong cã nhiÒu nang con

- Khèi v«i ho¸

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

3.3. Nang s¸n chã (Echinococcus granulosus):

Page 33: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

SA (Lewall):

- Nang ®¬n gi¶n

- Nang trong cã mµng tr«i næi

- Nang trong cã nhiÒu nang con

- Khèi v«i ho¸

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

3.3. BÖnh nang s¸n (Echinococcus granulosus):

Page 34: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

DÞch tÔ:

- S. mansoni: ch©u Phi, Ai-cËp, Nam Mü

- S. Japonicum

- S. mekongi

- S. intercalatum

Trøng ®Õn gan qua TMC, t¹o ph¶n øng h¹t => x¬ cøng TMC, t¾c c¸c nh¸nh tËn => TALTMC

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

3.4. BÖnh s¸n m¸ng (Schistosomatosis):

Page 35: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

SA:

- Dµy kho¶ng cöa, cã thÓ > 2cm, th êng rèn gan

- Gan to; khi x¬ ho¸ quanh cöa tiÕn triÓn-> gan nhá + biÓu hiÖn TALTMC.

3. BÖnh gan do ký sinh trïng

3.4. BÖnh s¸n m¸ng (Schistosomatosis):

Page 36: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

4. NhiÔm nÊm (Candida)

- Thø ph¸t qua ® êng m¸u tõ c¸c t¹ng kh¸c (phæi, ruét).

- Bn SGMD (AIDS, ®iÒu trÞ ho¸ chÊt)

- Sèt kÐo dµi, gi¶m BC trung tÝnh.

Page 37: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

4. NhiÔm nÊm (Candida)

SA:

- ‘vßng trong vßng’

- ‘m¾t bß’

- ‘gi¶m ©m ®ång nhÊt’

- ‘t¨ng ©m’ kÌm v«i hãa

Page 38: SABLGAN.ppt

II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng

4. NhiÔm nÊm (Candida)

SA:

- ‘vßng trong vßng’

- ‘m¾t bß’

- ‘gi¶m ©m ®ång nhÊt’

- ‘t¨ng ©m’ kÌm v«i hãa

Page 39: SABLGAN.ppt

III. Rèi lo¹n biÕn d ìng

- Gan nhiÔm mì

- X¬ gan

Page 40: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

TÝch tô triglycerides / TB gan

Nguyªn nh©n: bÐo ph×, r îi, t¨ng Lipid m¸u, §T§…

Kh«ng g©y rèi lo¹n chøc n¨ng TB gan.

MÊt khi ®iÒu trÞ tèt.

1. Gan nhiÔm mì

Page 41: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

1. Gan nhiÔm mì

GNM lan táa: t¨ng ©m, møc ®é phô thuéc thÊy vßm hoµnh vµ m¹ch m¸u trong gan

NhÑ: thÊy Trung b×nh: khã thÊy NÆng: kh«ng thÊy

Page 42: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

Gan nhiÔm mì khu tró:

- Gièng u t¨ng ©m

- H×nh b¶n ®å

1. Gan nhiÔm mì

Kh«ng cã hiÖu øng khèi, m¹ch m¸u ®i qua b×nh th êng

Page 43: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

Gan b×nh th êng cßn l¹i khu tró:

- Tr íc TMC (PT IV)

- Hè tói mËt

1. Gan nhiÔm mì

Page 44: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

§N §N (GPB): diÔn tiÕn lan to¶- ho¹i tö TB gan- x¬ hãa- nèt t¸i t¹o.

BiÕn ®æi cÊu tróc gan thµnh nh÷ng tæn th ¬ng kh«ng håi phôc

Page 45: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

Nguyªn nh©n:Nguyªn nh©n: R îi: mÉn c¶m cña tõng ng êi.

Viªm gan virus m¹n:

virus C

virus B

•75% VGM• 32% x¬ gan sau 10 n¨m• 12,5% nguy c¬ K sau 3 n¨m x¬ gan

• 10% VGM• 33% x¬ gan

Page 46: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

Nguyªn nh©n: Nguyªn nh©n:  viªm x¬ ® êng mËt nguyªn

ph¸t

gan nhiÔm s¾t tè s¾t

bÖnh Wilson..

Page 47: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

T¹i sao ph¶i chÈn ®o¸n x¬ gan?T¹i sao ph¶i chÈn ®o¸n x¬ gan? - Tû lÖ bÖnh caoTû lÖ bÖnh cao

- Nguy c¬ K ganNguy c¬ K gan

- Nguy c¬ t¨ng ¸p lùc Nguy c¬ t¨ng ¸p lùc TMCTMC

Page 48: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

C¸c biÕn ®æi h×nh th¸i x¬ gan C¸c biÕn ®æi h×nh th¸i x¬ gan trªn SA: trªn SA:

- BÒ mÆt gan kh«ng ®ÒuBÒ mÆt gan kh«ng ®Òu

- Ph©n bè l¹i thÓ tÝch Ph©n bè l¹i thÓ tÝch

- CÊu tróc nhu m« CÊu tróc nhu m«

- C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶nC¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n

- TALTM, cæ ch íng, l¸ch to, gi·n TMTALTM, cæ ch íng, l¸ch to, gi·n TM

Page 49: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

BÒ mÆt kh«ng ®Òu

Do :

- Nèt tho¸i ho¸

- X¬ co kÐo

Page 50: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

MÆt tr íc gan T: khu tró, tÇn sè caoBÒ mÆt kh«ng ®Òu

Page 51: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

MÆt tr íc gan T: khu tró, tÇn sè caoBÒ mÆt kh«ng ®Òu

Page 52: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

Ph× ®¹i -> teo + ph× ®¹i:

- Teo gan ph¶i, PT IV

- Ph× ®¹i thïy tr¸i, PT I

Ph©n bè l¹i thÓ tÝch

Page 53: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

C¾t chÐo ng îc qua hè TM vµ D/c liÒm

Teo PT IV (< 25mm)

Ph©n bè l¹i thÓ tÝch

Page 54: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ ganPh× ®¹i PT I:

- tû lÖ PT I / thuú T > 0,33 (1/3)

- tû lÖ PT I / thuú T > 0,65

Ph©n bè l¹i thÓ tÝch

Page 55: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

CÊu tróc nhu m«

T¨ng ©m: nhiÔm mì

Gi¶m ©m: x¬

Page 56: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

CÊu tróc nhu m«

T¨ng ©m: nhiÔm mì

Gi¶m ©m: x¬

Page 57: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

CÊu tróc nhu m«

T¨ng ©m: nhiÔm mì

Gi¶m ©m: x¬

Page 58: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

Nèt t¸i t¹o < 3 mm

Nèt dÞ s¶n > 10 mm

nèt nhá

C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n

Page 59: SABLGAN.ppt

III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng

2. X¬ gan

Nèt t¸i t¹o < 3 mm

Nèt dÞ s¶n > 10 mm

nèt lín

C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n

Page 60: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

- T¨ng ¸p lùc TMC

- HuyÕt khèi TMC

- Héi chøng Budd-Chiari

Page 61: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

ALTMC bt: 5-10mmHgT¨ng ALTMC: > 15 mmHg

chªnh lÖch víi TMCD > 5mmHg

Nguyªn nh©n:* X¬ gan (90%)* HuyÕt khèi TMC / l¸ch:

- TE: thø ph¸t sau ®Æt catheter TM rèn, viªm rèn- NL: chÊn th ¬ng, nhiÔm trïng, K gan, K tôy…

* S¸n m¸ng, x¬ gan mËt nguyªn ph¸t…

Page 62: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

§ êng kÝnh TMC§ êng kÝnh TMC

Dßng ch¶y TMC Dßng ch¶y TMC

L¸ch toL¸ch to

C¸c ® êng nèi cöa-chñC¸c ® êng nèi cöa-chñ

Page 63: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

§k TMC > 12 mm ( ®o vïng cuèng gan)

- Kh«ng thay ®æi theo nhÞp thë

- Kh«ng t ¬ng quan víi møc ®é t¨ng ALTMC ( §K khi cã ph¸t triÓn c¸c ® êng nèi cöa-chñ)

Page 64: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

Dßng ch¶y TMC

chiÒu dßng ch¶y: vµo gan

tèc ®é dßng ch¶y (gãc < 55 ):

11 - 18 cm/s

Page 65: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

Ng îc chiÒu Vµo vµ ra

Page 66: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

L¸ch toTrôc lín qua rèn l¸ch > 12 cm

Page 67: SABLGAN.ppt

c¹nh rèn vµnh vÞ tr¸i 5 mm l¸ch – thËn phóc m¹c tói mËt c¬ hoµnh…

Vßng nèi cöa-chñ

IV. BÊt th êng m¹ch m¸uIV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

Page 68: SABLGAN.ppt

C¹nh rèn Vµnh vÞ tr¸i L¸ch-thËn

Vßng nèi cöa-chñ

IV. BÊt th êng m¹ch m¸uIV. BÊt th êng m¹ch m¸u

1. T¨ng ¸p lùc TMC

Page 69: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

2. HuyÕt khèi TMC

HuyÕt khèi côc ®«ng hoÆc u

Liªn quan ®Õn: - K gan, di c¨n gan, K tôy…

- Viªm tôy m¹n, viªm gan, nhiÔm khuÈn huyÕt, chÊn th ¬ng, c¾t l¸ch, th«ng cöa-chñ, t¨ng ®«ng m¸u (mang thai)…

Page 70: SABLGAN.ppt

IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u

3. HC Budd-Chiari T¾c TM gan / TMCD:BÊt th êng vÒ ®«ng m¸u: t¨ng HC, bÖnh BC m¹n, chÊn th ¬ng, K gan, K thËn...

Page 71: SABLGAN.ppt

IV. C¸c U lµnh tÝnh

- U m¸u (Hemangioma).

- T¨ng s¶n nèt khu tró (Focal nodular hyperplasia = FNH).

- U tuyÕn (Adenoma).

- U mì (Lipoma).

Page 72: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

1. U m¸u

Hay gÆp ë ng êi lín: 2-4% Th êng gÆp ë phô n÷Mét hoÆc nhiÒu æKh«ng triÖu chøng

Vi thÓ: c¸c khoang ® îc lãt bëi c¸c TB néi m«, cã dßng ch¶y chËm.

ThÓ mao m¹ch vµ hang

Page 73: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

1. U m¸u

H×nh ¶nh SA ®iÓn h×nh: - T¨ng ©m: 70%- §ång ®Òu: 58% - 73%- T¨ng ©m phÝa sau: 70% - 80%

Kh«ng ®iÓn h×nh:- Gi¶m ©m:15% - 20% (gan nhiÔm mì)- Gi¶m ©m + viÒn t¨ng ©m

Echo Doppler: kh«ng tÝn hiÖu dßng ch¶y hoÆc tÝn hiÖu TM ngo¹i vi.

Page 74: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

1. U m¸u

§iÓn h×nh:

- T¨ng ©m.

- Giíi h¹n nÐt.

- T¨ng c êng ©m phÝa sau.

- Th êng n»m ë vïng ngo¹i vi hoÆc c¹nh TM gan.

Page 75: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

1. U m¸u

- Nèt ®iÓn h×nh, kh«ng triÖu chøng - bÖnh c¶nh u, vµ < 3 cm

stop

- Nèt + bÖnh c¶nh u, hoÆc x¬ gan hoÆc kÝch th íc > 3cm CLVT hoÆc CHT.

Page 76: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

2. T¨ng s¶n nèt khu tró

U tÕ bµo gan ®Æc tr ng bëi mét sÑo trung t©m ( 80%) cã m¹ch m¸u vµ ® îc bao quanh bëi tÕ bµo gan b×nh th êng cã vi èng mËt.

Kh«ng cã vá

U lµnh tÝnh:1%N÷: 15-40 tuæi (90%)Th êng mét æ: 70% - 95%Kh«ng triÖu chøng, ®«i khi ®au HSP

Page 77: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

2. T¨ng s¶n nèt khu tró

Tæn th ¬ng ®ång ®Òu, gi¶m hoÆc ®ång ©m

SÑo trung t©m (20%)

Doppler: tÝn hiÖu m¹ch trung t©m (IR thÊp 0.50) c¸c m¹ch to¶ h×nh sao (75%)

Page 78: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

2. T¨ng s¶n nèt khu tró

Tæn th ¬ng ®ång ®Òu, gi¶m hoÆc ®ång ©m

SÑo trung t©m (20%)

Doppler: tÝn hiÖu m¹ch trung t©m (IR thÊp 0.50) c¸c m¹ch to¶ h×nh sao (75%)

Page 79: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

2. T¨ng s¶n nèt khu tró

- C§ khã b»ng SA -> IRM et TDM (50 - 70%) -> ThÊy sinh thiÕt

- BiÕn chøng = ch¶y m¸u (rÊt hiÕm)

- Kh«ng tho¸i ho¸ ¸c tÝnh

- Kh«ng ®iÒu trÞ, kh«ng dïng thuèc tr¸nh thai.

Page 80: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

3. U tuyÕn gan

- TB gan b×nh th êng, vïng ho¹i tö vµ ch¶y m¸u, mì

- N÷ 15 - 40 tuæi (90%).

- NN: Dïng thuèc tr¸nh thai ® êng uèng (90%), bÖnh ø glucogen type I, nèi cöa – chñ

- Kh«ng triÖu chøng hoÆc ®au HSP

- Nguy c¬: vì, ch¶y m¸u, tho¸i ho¸ (bÖnh ø glycogen)

- C§PB: K gan biÖt ho¸ cao

- ThÓ nhiÒu khèi: > 10 u tuyÕn.

Page 81: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

3. U tuyÕn gan

- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do

ch¶y m¸u, ho¹i tö

Page 82: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

3. U tuyÕn gan

- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do

ch¶y m¸u, ho¹i tö

Page 83: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

3. U tuyÕn gan

- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do

ch¶y m¸u, ho¹i tö

- Doppler:Dßng ch¶y liªn tôcKh«ng cã dßng ch¶y §M

Page 84: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

3. U tuyÕn gan

- Ngõng dïng thuèc tr¸nh thai ® êng uèng gi¶m thÓ tÝch

- C§PB víi K gan khã sinh thiÕt

- §iÒu trÞ: ngo¹i

Page 85: SABLGAN.ppt

V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh

4. U mì

Cùc kú hiÕm gÆp

SA:- T¨ng ©m, giíi h¹n râ

= u m¸u.- Ph©n biÖt: mì lµm

vËn tèc sãng ©m chËm l¹i => c¬ hoµnh ®øt ®o¹n vµ mÊt liªn tôc.

Page 86: SABLGAN.ppt

VI. C¸c U ¸c tÝnh

- Ung th biÓu m« tÕ bµo gan (Carcinoma).

- Ung th biÓu m« x¬ dÑt (Fibrolamellar carcinoma).

- Di c¨n.

Page 87: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

Hai thÓ:- Khèi, cã vá - Th©m nhiÔm

90% trªn gan x¬

Page 88: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

Kt thay ®æi

C§ khã khi1cm

Page 89: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

- Gi¶m ©m (40%), t¨ng ©m (20%), hçn hîp (40%)

- Bê gi¶m ©m: vá

- Doppler : m¹ch (70 %)

Page 90: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö +

Giíi h¹n:- cã vá- th©m nhiÔm (nèt vÖ tinh)

Page 91: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)

Page 92: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)

Page 93: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan CÊu tróc khèi:

- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö + mì

Page 94: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan CÊu tróc khèi:

- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö + mì

Page 95: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

HuyÕt khèi TMC

Page 96: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

1. Ung th biÓu m« TB gan

HuyÕt khèi TMC

Page 97: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Ung th biÓu m« x¬ dÑt

Page 98: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Ung th biÓu m« x¬ dÑt

Page 99: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

- Nèt gi¶m ©m

- Nèt ®ång ©m cã viÒn gi¶m ©m

- Nèt t¨ng ©m kh«ng / cã viÒn gi¶m ©m

- V«i hãa

Page 100: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

Page 101: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

Page 102: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

Page 103: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

Page 104: SABLGAN.ppt

VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh

2. Di c¨n

- T¨ng ©m: èng tiªu hãa, K gan nguyªn ph¸t…

- Gi¶m ©m: K vó, K phæi, Lymphoma

- M¾t bß: K phæi

- V«i hãa: K tuyÕn nhÇy…

- D¹ng nang: ho¹i tö sarcoma, K tuyÕn buång trøng / tôy, K nhµy ®¹i trµng.

- Th©m nhiÔm: K vó, K phæi, U h¾c tè

Page 105: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng gan

Page 106: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

- Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«: th êng thïy ph¶i – PT sau – quanh m¹ch m¸u (TMG ph¶i-gi÷a vµ c¸c nh¸nh tr íc sau cña TMC ph¶i).

- Tô m¸u d íi bao gan

- Vì gan: ® êng vì th«ng víi khoang phóc m¹c –> ch¶y m¸u trong æ bông.

Page 107: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

BN n÷ 21t, TNGT

- < 24h: t¨ng ©m (m¸u t ¬i)

- TuÇn ®Çu: gi¶m ©m (dÞch)

- 2-3 tuÇn sau: kÐm râ (t¸i t¹o m« h¹t)

* Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«:

Page 108: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

- < 24h: t¨ng ©m (m¸u t ¬i)

- TuÇn ®Çu: gi¶m ©m (dÞch)

- 2-3 tuÇn sau: kÐm râ (t¸i t¹o m« h¹t)

* Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«:

BN28t, l¸i xe m«t«.

Page 109: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

- H×nh thÊu kÝnh ®Ì ®Èy nhu m«

- Thay ®æi ©m theo thêi gian.

* Tô m¸u d íi bao gan:

Page 110: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

- § êng vì + dông dËp nhu m«

- Trµn m¸u æ bông

* Vì gan:

BN nam 19t, TNGT, c¾t thuú gan ph¶i.

Page 111: SABLGAN.ppt

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

- § êng vì + dông dËp nhu m«

- Trµn m¸u æ bông

* Vì gan:

VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng

Page 112: SABLGAN.ppt

TØnh dËy ®i TØnh dËy ®i