Upload
dien-doan-quang
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Siªu ©m bÖnh lý Siªu ©m bÖnh lý Gan Gan
BS. Ph¹m Hång §øc
Néi dung Néi dung
1. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
2. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
4. C¸c bÊt th êng m¹ch m¸u
5. C¸c U lµnh tÝnh
6. C¸c U ¸c tÝnh
7. ChÊn th ¬ng gan
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
- Nang gan
- BÖnh gan ®a nang
- Harmatoma ® êng mËt
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
1. Nang gan
Khoang cã thµnh biÓu m«, lßng chøa dÞch.
Kh«ng triÖu chøng
SA:
- Rçng ©m,
- Thµnh máng, giíi h¹n râ,
- T¨ng ©m phÝa sau.
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
1. Nang gan
Nang biÕn chøng:
- KÝch th íc lín
- §au.
- SA: dÞch cã ©m, v¸ch ng¨n
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
1. Nang gan
Nang biÕn chøng:
- Nang kt lín
- §au.
- SA: dÞch cã ©m, v¸ch ng¨n
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
1. Nang gan
Nang biÕn chøng:
C§PB: U nang tuyÕn §M, di c¨n d¹ng nang / ho¹i tö => CLVT
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
2. BÖnh ®a nang ë ng êi lín
* Di truyÒn gen tréi, phèi hîp ®a nang thËn.
- kh«ng t ¬ng quan gi÷a bÖnh thËn vµ nang gan
- XN chøc n¨ng gan bt
* ThÓ trÎ em: di truyÒn gen lÆn, phèi hîp x¬ ho¸ gan vµ TALTMC.
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
3. Harmatoma §M
Tæn th ¬ng nhá: gi·n ®m n»m trong m« ®Öm ®Æc thÓ keo.
Kh«ng triÖu chøng
SA:
- Nèt <1cm, gi¶m ©m, ®ång nhÊt
- ChÊm s¸ng kÌm ‘®u«i sao chæi’
I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh I. C¸c bÊt th êng bÈm sinh
3. Harmatoma §M
Tæn th ¬ng nhá: gi·n ®m n»m trong m« ®Öm ®Æc thÓ keo.
Kh«ng triÖu chøng
SA:
- Nèt <1cm, gi¶m ©m, ®ång nhÊt
- ChÊm s¸ng kÌm ‘®u«i sao chæi’
- Viªm gan do siªu vi trïng
- Ap-xe gan do vi khuÈn
- BÖnh gan do ký sinh trïng
Ap-xe gan do amip
S¸n l¸ gan
Nang s¸n chã
S¸n m¸ng
- NhiÔm nÊm
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
1. Viªm gan siªu vi trïng (viªm gan B)
Viªm gan cÊp:
Vµng da, RL§M, h«n mª gan, tæn th ¬ng nhu m« >40% => tö vong.
S ng TB gan, t¨ng sinh TB Kupffer, lympho vµ ®¬n nh©n th©m nhiÔm kho¶ng cöa.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
1. Viªm gan siªu vi trïng
Viªm gan cÊp:
SA: - Gi¶m ©m lan táa, t¨ng s¸ng kho¶ng cöa. - Gan to, dµy thµnh TM
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
1. Viªm gan siªu vi trïng
Viªm gan m¹n:
BÊt th êng sinh ho¸ > 6 th¸ng.
SA:
- Gi¶m ©m
- X¬ gan: ©m th«, biÕn ®æi h×nh th¸i.
1- Gi¶m ©m so víi thËn2- Sau 8 th¸ng: ©m th« kh«ng ®ång nhÊt.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
* § êng vµo:
- § êng mËt: viªm mñ §M, TM
- TMC: viªm tói thõa, VRT
- §éng m¹ch: VTX, VNTM…
- KÕ cËn: viªm mñ thËn…
- Sau chÊn th ¬ng, can thiÖp
* LS: ®au, sèt, gan to
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
SA: ®a d¹ng
- Ch a hãa mñ: cã ©m
- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang
- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn
- VK sinh h¬i: khÝ
- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
SA: ®a d¹ng
- Ch a hãa mñ: cã ©m
- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang
- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn
- VK sinh h¬i: khÝ
- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
SA: ®a d¹ng
- Ch a hãa mñ: cã ©m
- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang
- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn
- VK sinh h¬i: khÝ
- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
SA: ®a d¹ng
- Ch a hãa mñ: cã ©m
- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang
- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn
- VK sinh h¬i: khÝ
- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
SA: ®a d¹ng tïy g®
- Ch a hãa mñ: cã ©m
- Ho¸ mñ hoµn toµn: d¹ng nang
- Cã møc dÞch-dÞch, v¸ch, l¾ng cÆn
- VK sinh h¬i: khÝ
- Thµnh râ / dµy, kh«ng ®Òu
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈnSA: C§ vµ h íng dÉn chäc hót §T.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
2. ¸p-xe gan do vi khuÈn
ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:
- Ap-xe gan do amip
- Nang s¸n chã
- Nang gan ch¶y m¸u
- Khèi m¸u tô cò
- U d¹ng nang / K ho¹i tö
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
- TiÒn sö lþ:10-20%
- Ruét – TMC – Gan => gan ph¶i
- LS: ®au, sèt, tiªu ch¶y.
3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
SA: qua c¸c g®
- t¨ng ©m, ranh giíi kh«ng râ <-> u. - ©m hçn hîp- gi¶m ©m kh¸ ®ång ®Òu, cã ranh giíi râ h¬n.- rÊt gi¶m/ rçng ©m, t¨ng s¸ng phÝa sau, ranh giíi kh¸ râ <-> nang.
3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
SA: qua c¸c g®
- t¨ng ©m, ranh giíi kh«ng râ <-> u. - ©m hçn hîp- gi¶m ©m kh¸ ®ång ®Òu, cã ranh giíi râ h¬n.- rÊt gi¶m/ rçng ©m, t¨ng s¸ng phÝa sau, ranh giíi kh¸ râ <-> nang.
3.1. ¸p-xe gan do A-mÝp (Entamoeba histolytica):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3.2. S¸n l¸ gan:
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
- Hai lo¹i: s¸n l¸ gan lín (Fasciola Hepatica)
s¸n l¸ gan nhá (Clonosis sciensis)
- DÞch tÔ: ViÖt nam
- Gia sóc - trøng theo ph©n – èc (Êu trïng) – b¸m thùc vËt thñy sinh (ngæ, cÇn…) - ng êi - ruét non (t¸ trµng) – phóc m¹c (qua bao gan) – GAN.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3.2. S¸n l¸ gan:
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
G§G§
TriÖu chøngTriÖu chøngX©m nhËpX©m nhËp SauSau
SètSèt ++ --
®au HSP®au HSP ++ + (viªm + (viªm §M)§M)
BC a acid BC a acid ++++++ ++
HTMDHTMD ++++ ++
Trøng-s¸n/ph©n-dÞch Trøng-s¸n/ph©n-dÞch mËtmËt
-- ++
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3.2. S¸n l¸ gan:
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
Gan:
- G§ sím: vïng th©m nhiÔm th êng ë ngo¹i vi s¸t bao gan.
G§ sau: nh÷ng vi æ ¸p-xe, bao quanh bëi viÒn x¬.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3.2. S¸n l¸ gan:
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
§ êng mËt:
- §M trong/ngoµi gan gi·n
- Dµy §M
- S¸n trong èng mËt, tói mËt.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
3.2. S¸n l¸ gan:
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
DÞch tÔ: Trung ®«ng, §ia trung h¶i
VËt chñ (chã) - trøng theo ph©n - cõu, lîn, ngùa, ng êi - ruét non - tmc - GAN
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
3.3. BÖnh nang s¸n (Echinococcus granulosus):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
SA (Lewall):
- Nang ®¬n gi¶n
- Nang trong cã mµng tr«i næi
- Nang trong cã nhiÒu nang con
- Khèi v«i ho¸
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
3.3. Nang s¸n chã (Echinococcus granulosus):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
SA (Lewall):
- Nang ®¬n gi¶n
- Nang trong cã mµng tr«i næi
- Nang trong cã nhiÒu nang con
- Khèi v«i ho¸
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
3.3. BÖnh nang s¸n (Echinococcus granulosus):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
DÞch tÔ:
- S. mansoni: ch©u Phi, Ai-cËp, Nam Mü
- S. Japonicum
- S. mekongi
- S. intercalatum
Trøng ®Õn gan qua TMC, t¹o ph¶n øng h¹t => x¬ cøng TMC, t¾c c¸c nh¸nh tËn => TALTMC
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
3.4. BÖnh s¸n m¸ng (Schistosomatosis):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
SA:
- Dµy kho¶ng cöa, cã thÓ > 2cm, th êng rèn gan
- Gan to; khi x¬ ho¸ quanh cöa tiÕn triÓn-> gan nhá + biÓu hiÖn TALTMC.
3. BÖnh gan do ký sinh trïng
3.4. BÖnh s¸n m¸ng (Schistosomatosis):
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
4. NhiÔm nÊm (Candida)
- Thø ph¸t qua ® êng m¸u tõ c¸c t¹ng kh¸c (phæi, ruét).
- Bn SGMD (AIDS, ®iÒu trÞ ho¸ chÊt)
- Sèt kÐo dµi, gi¶m BC trung tÝnh.
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
4. NhiÔm nÊm (Candida)
SA:
- ‘vßng trong vßng’
- ‘m¾t bß’
- ‘gi¶m ©m ®ång nhÊt’
- ‘t¨ng ©m’ kÌm v«i hãa
II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng II. C¸c bÖnh nhiÔm trïng
4. NhiÔm nÊm (Candida)
SA:
- ‘vßng trong vßng’
- ‘m¾t bß’
- ‘gi¶m ©m ®ång nhÊt’
- ‘t¨ng ©m’ kÌm v«i hãa
III. Rèi lo¹n biÕn d ìng
- Gan nhiÔm mì
- X¬ gan
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
TÝch tô triglycerides / TB gan
Nguyªn nh©n: bÐo ph×, r îi, t¨ng Lipid m¸u, §T§…
Kh«ng g©y rèi lo¹n chøc n¨ng TB gan.
MÊt khi ®iÒu trÞ tèt.
1. Gan nhiÔm mì
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
1. Gan nhiÔm mì
GNM lan táa: t¨ng ©m, møc ®é phô thuéc thÊy vßm hoµnh vµ m¹ch m¸u trong gan
NhÑ: thÊy Trung b×nh: khã thÊy NÆng: kh«ng thÊy
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
Gan nhiÔm mì khu tró:
- Gièng u t¨ng ©m
- H×nh b¶n ®å
1. Gan nhiÔm mì
Kh«ng cã hiÖu øng khèi, m¹ch m¸u ®i qua b×nh th êng
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
Gan b×nh th êng cßn l¹i khu tró:
- Tr íc TMC (PT IV)
- Hè tói mËt
1. Gan nhiÔm mì
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
§N §N (GPB): diÔn tiÕn lan to¶- ho¹i tö TB gan- x¬ hãa- nèt t¸i t¹o.
BiÕn ®æi cÊu tróc gan thµnh nh÷ng tæn th ¬ng kh«ng håi phôc
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
Nguyªn nh©n:Nguyªn nh©n: R îi: mÉn c¶m cña tõng ng êi.
Viªm gan virus m¹n:
virus C
virus B
•75% VGM• 32% x¬ gan sau 10 n¨m• 12,5% nguy c¬ K sau 3 n¨m x¬ gan
• 10% VGM• 33% x¬ gan
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
Nguyªn nh©n: Nguyªn nh©n: viªm x¬ ® êng mËt nguyªn
ph¸t
gan nhiÔm s¾t tè s¾t
bÖnh Wilson..
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
T¹i sao ph¶i chÈn ®o¸n x¬ gan?T¹i sao ph¶i chÈn ®o¸n x¬ gan? - Tû lÖ bÖnh caoTû lÖ bÖnh cao
- Nguy c¬ K ganNguy c¬ K gan
- Nguy c¬ t¨ng ¸p lùc Nguy c¬ t¨ng ¸p lùc TMCTMC
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
C¸c biÕn ®æi h×nh th¸i x¬ gan C¸c biÕn ®æi h×nh th¸i x¬ gan trªn SA: trªn SA:
- BÒ mÆt gan kh«ng ®ÒuBÒ mÆt gan kh«ng ®Òu
- Ph©n bè l¹i thÓ tÝch Ph©n bè l¹i thÓ tÝch
- CÊu tróc nhu m« CÊu tróc nhu m«
- C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶nC¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n
- TALTM, cæ ch íng, l¸ch to, gi·n TMTALTM, cæ ch íng, l¸ch to, gi·n TM
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
BÒ mÆt kh«ng ®Òu
Do :
- Nèt tho¸i ho¸
- X¬ co kÐo
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
MÆt tr íc gan T: khu tró, tÇn sè caoBÒ mÆt kh«ng ®Òu
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
MÆt tr íc gan T: khu tró, tÇn sè caoBÒ mÆt kh«ng ®Òu
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
Ph× ®¹i -> teo + ph× ®¹i:
- Teo gan ph¶i, PT IV
- Ph× ®¹i thïy tr¸i, PT I
Ph©n bè l¹i thÓ tÝch
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
C¾t chÐo ng îc qua hè TM vµ D/c liÒm
Teo PT IV (< 25mm)
Ph©n bè l¹i thÓ tÝch
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ ganPh× ®¹i PT I:
- tû lÖ PT I / thuú T > 0,33 (1/3)
- tû lÖ PT I / thuú T > 0,65
Ph©n bè l¹i thÓ tÝch
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
CÊu tróc nhu m«
T¨ng ©m: nhiÔm mì
Gi¶m ©m: x¬
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
CÊu tróc nhu m«
T¨ng ©m: nhiÔm mì
Gi¶m ©m: x¬
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
CÊu tróc nhu m«
T¨ng ©m: nhiÔm mì
Gi¶m ©m: x¬
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
Nèt t¸i t¹o < 3 mm
Nèt dÞ s¶n > 10 mm
nèt nhá
C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n
III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng III. C¸c rèi lo¹n biÕn d ìng
2. X¬ gan
Nèt t¸i t¹o < 3 mm
Nèt dÞ s¶n > 10 mm
nèt lín
C¸c nèt t¸i t¹o vµ dÞ s¶n
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
- T¨ng ¸p lùc TMC
- HuyÕt khèi TMC
- Héi chøng Budd-Chiari
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
ALTMC bt: 5-10mmHgT¨ng ALTMC: > 15 mmHg
chªnh lÖch víi TMCD > 5mmHg
Nguyªn nh©n:* X¬ gan (90%)* HuyÕt khèi TMC / l¸ch:
- TE: thø ph¸t sau ®Æt catheter TM rèn, viªm rèn- NL: chÊn th ¬ng, nhiÔm trïng, K gan, K tôy…
* S¸n m¸ng, x¬ gan mËt nguyªn ph¸t…
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
§ êng kÝnh TMC§ êng kÝnh TMC
Dßng ch¶y TMC Dßng ch¶y TMC
L¸ch toL¸ch to
C¸c ® êng nèi cöa-chñC¸c ® êng nèi cöa-chñ
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
§k TMC > 12 mm ( ®o vïng cuèng gan)
- Kh«ng thay ®æi theo nhÞp thë
- Kh«ng t ¬ng quan víi møc ®é t¨ng ALTMC ( §K khi cã ph¸t triÓn c¸c ® êng nèi cöa-chñ)
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
Dßng ch¶y TMC
chiÒu dßng ch¶y: vµo gan
tèc ®é dßng ch¶y (gãc < 55 ):
11 - 18 cm/s
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
Ng îc chiÒu Vµo vµ ra
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
L¸ch toTrôc lín qua rèn l¸ch > 12 cm
c¹nh rèn vµnh vÞ tr¸i 5 mm l¸ch – thËn phóc m¹c tói mËt c¬ hoµnh…
Vßng nèi cöa-chñ
IV. BÊt th êng m¹ch m¸uIV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
C¹nh rèn Vµnh vÞ tr¸i L¸ch-thËn
Vßng nèi cöa-chñ
IV. BÊt th êng m¹ch m¸uIV. BÊt th êng m¹ch m¸u
1. T¨ng ¸p lùc TMC
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
2. HuyÕt khèi TMC
HuyÕt khèi côc ®«ng hoÆc u
Liªn quan ®Õn: - K gan, di c¨n gan, K tôy…
- Viªm tôy m¹n, viªm gan, nhiÔm khuÈn huyÕt, chÊn th ¬ng, c¾t l¸ch, th«ng cöa-chñ, t¨ng ®«ng m¸u (mang thai)…
IV. BÊt th êng m¹ch m¸u IV. BÊt th êng m¹ch m¸u
3. HC Budd-Chiari T¾c TM gan / TMCD:BÊt th êng vÒ ®«ng m¸u: t¨ng HC, bÖnh BC m¹n, chÊn th ¬ng, K gan, K thËn...
IV. C¸c U lµnh tÝnh
- U m¸u (Hemangioma).
- T¨ng s¶n nèt khu tró (Focal nodular hyperplasia = FNH).
- U tuyÕn (Adenoma).
- U mì (Lipoma).
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
1. U m¸u
Hay gÆp ë ng êi lín: 2-4% Th êng gÆp ë phô n÷Mét hoÆc nhiÒu æKh«ng triÖu chøng
Vi thÓ: c¸c khoang ® îc lãt bëi c¸c TB néi m«, cã dßng ch¶y chËm.
ThÓ mao m¹ch vµ hang
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
1. U m¸u
H×nh ¶nh SA ®iÓn h×nh: - T¨ng ©m: 70%- §ång ®Òu: 58% - 73%- T¨ng ©m phÝa sau: 70% - 80%
Kh«ng ®iÓn h×nh:- Gi¶m ©m:15% - 20% (gan nhiÔm mì)- Gi¶m ©m + viÒn t¨ng ©m
Echo Doppler: kh«ng tÝn hiÖu dßng ch¶y hoÆc tÝn hiÖu TM ngo¹i vi.
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
1. U m¸u
§iÓn h×nh:
- T¨ng ©m.
- Giíi h¹n nÐt.
- T¨ng c êng ©m phÝa sau.
- Th êng n»m ë vïng ngo¹i vi hoÆc c¹nh TM gan.
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
1. U m¸u
- Nèt ®iÓn h×nh, kh«ng triÖu chøng - bÖnh c¶nh u, vµ < 3 cm
stop
- Nèt + bÖnh c¶nh u, hoÆc x¬ gan hoÆc kÝch th íc > 3cm CLVT hoÆc CHT.
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
2. T¨ng s¶n nèt khu tró
U tÕ bµo gan ®Æc tr ng bëi mét sÑo trung t©m ( 80%) cã m¹ch m¸u vµ ® îc bao quanh bëi tÕ bµo gan b×nh th êng cã vi èng mËt.
Kh«ng cã vá
U lµnh tÝnh:1%N÷: 15-40 tuæi (90%)Th êng mét æ: 70% - 95%Kh«ng triÖu chøng, ®«i khi ®au HSP
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
2. T¨ng s¶n nèt khu tró
Tæn th ¬ng ®ång ®Òu, gi¶m hoÆc ®ång ©m
SÑo trung t©m (20%)
Doppler: tÝn hiÖu m¹ch trung t©m (IR thÊp 0.50) c¸c m¹ch to¶ h×nh sao (75%)
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
2. T¨ng s¶n nèt khu tró
Tæn th ¬ng ®ång ®Òu, gi¶m hoÆc ®ång ©m
SÑo trung t©m (20%)
Doppler: tÝn hiÖu m¹ch trung t©m (IR thÊp 0.50) c¸c m¹ch to¶ h×nh sao (75%)
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
2. T¨ng s¶n nèt khu tró
- C§ khã b»ng SA -> IRM et TDM (50 - 70%) -> ThÊy sinh thiÕt
- BiÕn chøng = ch¶y m¸u (rÊt hiÕm)
- Kh«ng tho¸i ho¸ ¸c tÝnh
- Kh«ng ®iÒu trÞ, kh«ng dïng thuèc tr¸nh thai.
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
3. U tuyÕn gan
- TB gan b×nh th êng, vïng ho¹i tö vµ ch¶y m¸u, mì
- N÷ 15 - 40 tuæi (90%).
- NN: Dïng thuèc tr¸nh thai ® êng uèng (90%), bÖnh ø glucogen type I, nèi cöa – chñ
- Kh«ng triÖu chøng hoÆc ®au HSP
- Nguy c¬: vì, ch¶y m¸u, tho¸i ho¸ (bÖnh ø glycogen)
- C§PB: K gan biÖt ho¸ cao
- ThÓ nhiÒu khèi: > 10 u tuyÕn.
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
3. U tuyÕn gan
- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do
ch¶y m¸u, ho¹i tö
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
3. U tuyÕn gan
- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do
ch¶y m¸u, ho¹i tö
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
3. U tuyÕn gan
- T¨ng ©m, - Kh«ng ®ång ®Òu do
ch¶y m¸u, ho¹i tö
- Doppler:Dßng ch¶y liªn tôcKh«ng cã dßng ch¶y §M
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
3. U tuyÕn gan
- Ngõng dïng thuèc tr¸nh thai ® êng uèng gi¶m thÓ tÝch
- C§PB víi K gan khã sinh thiÕt
- §iÒu trÞ: ngo¹i
V. C¸c u lµnh tÝnh V. C¸c u lµnh tÝnh
4. U mì
Cùc kú hiÕm gÆp
SA:- T¨ng ©m, giíi h¹n râ
= u m¸u.- Ph©n biÖt: mì lµm
vËn tèc sãng ©m chËm l¹i => c¬ hoµnh ®øt ®o¹n vµ mÊt liªn tôc.
VI. C¸c U ¸c tÝnh
- Ung th biÓu m« tÕ bµo gan (Carcinoma).
- Ung th biÓu m« x¬ dÑt (Fibrolamellar carcinoma).
- Di c¨n.
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
Hai thÓ:- Khèi, cã vá - Th©m nhiÔm
90% trªn gan x¬
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
Kt thay ®æi
C§ khã khi1cm
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
- Gi¶m ©m (40%), t¨ng ©m (20%), hçn hîp (40%)
- Bê gi¶m ©m: vá
- Doppler : m¹ch (70 %)
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö +
mì
Giíi h¹n:- cã vá- th©m nhiÔm (nèt vÖ tinh)
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
CÊu tróc khèi:- CHC mì (t¨ng ©m)
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan CÊu tróc khèi:
- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö + mì
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan CÊu tróc khèi:
- CHC d¹ng kh¶m: ch¶y m¸u+ ho¹i tö + mì
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
HuyÕt khèi TMC
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
1. Ung th biÓu m« TB gan
HuyÕt khèi TMC
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Ung th biÓu m« x¬ dÑt
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Ung th biÓu m« x¬ dÑt
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
- Nèt gi¶m ©m
- Nèt ®ång ©m cã viÒn gi¶m ©m
- Nèt t¨ng ©m kh«ng / cã viÒn gi¶m ©m
- V«i hãa
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
VI. C¸c u ¸c tÝnh VI. C¸c u ¸c tÝnh
2. Di c¨n
- T¨ng ©m: èng tiªu hãa, K gan nguyªn ph¸t…
- Gi¶m ©m: K vó, K phæi, Lymphoma
- M¾t bß: K phæi
- V«i hãa: K tuyÕn nhÇy…
- D¹ng nang: ho¹i tö sarcoma, K tuyÕn buång trøng / tôy, K nhµy ®¹i trµng.
- Th©m nhiÔm: K vó, K phæi, U h¾c tè
VII. ChÊn th ¬ng gan
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
- Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«: th êng thïy ph¶i – PT sau – quanh m¹ch m¸u (TMG ph¶i-gi÷a vµ c¸c nh¸nh tr íc sau cña TMC ph¶i).
- Tô m¸u d íi bao gan
- Vì gan: ® êng vì th«ng víi khoang phóc m¹c –> ch¶y m¸u trong æ bông.
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
BN n÷ 21t, TNGT
- < 24h: t¨ng ©m (m¸u t ¬i)
- TuÇn ®Çu: gi¶m ©m (dÞch)
- 2-3 tuÇn sau: kÐm râ (t¸i t¹o m« h¹t)
* Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«:
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
- < 24h: t¨ng ©m (m¸u t ¬i)
- TuÇn ®Çu: gi¶m ©m (dÞch)
- 2-3 tuÇn sau: kÐm râ (t¸i t¹o m« h¹t)
* Dông dËp ch¶y m¸u trong nhu m«:
BN28t, l¸i xe m«t«.
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
- H×nh thÊu kÝnh ®Ì ®Èy nhu m«
- Thay ®æi ©m theo thêi gian.
* Tô m¸u d íi bao gan:
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
- § êng vì + dông dËp nhu m«
- Trµn m¸u æ bông
* Vì gan:
BN nam 19t, TNGT, c¾t thuú gan ph¶i.
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
- § êng vì + dông dËp nhu m«
- Trµn m¸u æ bông
* Vì gan:
VII. ChÊn th ¬ng VII. ChÊn th ¬ng
TØnh dËy ®i TØnh dËy ®i