Santigrat Dergisi Sayı:11

C M Y CM MY CY CMY K

Untitled-1 12/27/10 7:56 PM Page 1




>> OSMANLI PARFÜMLER‹N‹N DÜNYASINDA KÜÇÜK B‹R TUR 18

>> TÜRK‹YE’DEK‹ 35 MHI BAY‹‹NDEN B‹R‹ NET KL‹MA 22

>> EN ESK‹ BAY‹LERDEN KATRE ISI VE AIRFEL’‹N ‹fiB‹RL‹⁄‹ 28

>> ENNEAGRAM VE L‹DERL‹K YETENE⁄‹ MODELLER‹ / HASAN ÖNDER 34

>> ‹fi HAYATINDA ‘TERC‹H’ VE ‘ARMA⁄AN’ DENGES‹ M. RAUF ATEfi 46

>> TRUMP TOWERS RESIDENCE PROJES‹NDE AIRFEL DAMGASI 48

>> AIRFEL SATIfi SONRASI BAKIM ONARIM H‹ZMETLER‹ FARK YARATIYOR 54

>> BAfiAKfiEH‹R TERASIUM AVM, MHI MARKA KX6 SER‹S‹ VRF S‹STEMLER‹N‹ TERC‹H ETT‹ 58

>> AIRFEL Ç‹N’E YAPTI⁄I ‹HRACATI ‹K‹YE KATLADI 64

GEZEGEN‹M‹Z ‹MDATS‹NYAL‹ VER‹YOR.DÜNYAYI KORUMAK ‹Ç‹NATILAB‹LECEK EN SA⁄LAMYEfi‹L ADIM AfiIRITÜKET‹MDEN VAZGEÇMEK.‹fiTE S‹ZE “YEfi‹L ADIMATMANIN 5 YOLU”…�

EfiREFO⁄LU CAM‹‹,ANADOLU’DAK‹ AHfiAPD‹REKL‹ CAM‹LER‹N ENBÜYÜ⁄Ü. KONYA’NINBEYfiEH‹R ‹LÇES‹NDEK‹CAM‹, 42 AHfiAP D‹RE⁄‹N‹NÜZER‹NDE YILLARAD‹REN‹YOR. �

�

DÜfi ‹LE GERÇEK ARASI B‹RYER MARD‹N.MEZOPOTAMYA OVASINIKEND‹NE MANZARAED‹NEN KENT, D‹NSEL,D‹LSEL VE TAR‹HSELZENG‹NL‹KTEN ALIYORBÜTÜN ‹HT‹fiAMINI…

4 SANT‹GRAT

‹Ç‹NDEK‹LER

�

EZEL’‹N EFSANE KAHRA-MANI RAM‹Z DAYI’NINGENÇL‹⁄‹N‹ OYNAYANUFUK BAYRAKTAR, EN AZONUN KADAR ‹LG‹GÖRÜYOR. UFUK BAYRAK-TAR SANT‹GRAT’IN SORU-LARINI YANITLADI.

12

38

76

30

004_005_icindekiler 12/31/10 10:45 AM Page 2

2011 sadece bir rakam

2011 büyüktür 2010’dan, h›zla geçen günlerin ard›ndan y›llar su gibi ak›p gidi-

yor. Hayatta en çok duydu¤umuz cümlelerden biri “Y›llar nas›l geçti anlamad›m”

olmufltur. Hep çok h›zl› ak›p gitti¤ini düflünürüz. Öyle ya da böyle ileride ac› tatl›

hat›ralarla anaca¤›m›z 2010 y›l›na veda ettik. Asl›nda yeni olan sadece takvimde-

ki bir rakam benim için. Özel anlamlar en az›ndan art›k yüklemiyorum.

Bana göre 365 günün son gecesi yap›labilecek en iyi fley geçmifl bir y›l›n muha-

sebesini yapmak ve yanl›fllar›n yerine do¤rular› koymak olmal›. Yoksa televizyon-

larda her zaman e¤lence programlar›, y›l›n en iyileri, en güzelleri, en önemli

olaylar gibi uzay›p giden listeler ertesi gün rahatl›kla internetten izlenebilir. Yeni

y›lda bir önceki hatalar›m›z›, piflmanl›klar›m›z› tekrarlamamak ad›na oturup bun-

lar› düflünmek ve hayata geçirmek için emek harcamak daha mant›kl› geliyor. En

az›ndan 1-2 saatinizi buna ay›r›rsan›z güzel olabilece¤ine inan›yorum. K›sacas›

eski ile yeni aras›nda fark san›ld›¤› kadar büyük de¤il. 2010 y›l›nda bafllayan bir

sürü olay 2011 y›l›na sark›yor, çözülemeyen bir sürü politik sorunlar, ekonomik

kriz, beklentilerimiz, hedeflerimiz hepsi sark›yor 2011’e. San›ld›¤› gibi eski defter-

ler kapanm›yor… K›sacas› 2010 biterken yeni hedefler belirlemek geçmifl y›l›n

muhasebesini yapmak daha çok fley kazand›r›r insana. Dergimizin ilk say›s›nda

da yazd›¤›m gibi de¤ifliklik; meydan okuma gerektirir, meydan okuma ise iç mo-

tivasyon…

Yay›n hayat›na bir süre ara verdi¤imiz Santigrat dergimiz 2011 y›l›nda yepyeni

bir içerikle tekrar karfl›n›zda. Çal›flma arkadafllar›m›z›n yo¤un deste¤iyle haz›rla-

d›¤›m›z dergimizde birbirinden güzel konular yer al›yor. Mardin’le ilgili bir gezi

yaz›m›z, teknolojideki son geliflmeleri okuyaca¤›n›z haberlerimiz, Airfel’in en eski

bayileriyle yap›lan röportajlar›m›z ve Ezel dizisinde ekol olmufl Ramiz Day›’n›n

gençli¤ini canland›ran Ufuk Bayraktar ile yap›lan çok özel söyleflimiz konular›-

m›zdan sadece birkaç›. Ve dergide eme¤i geçen size ulaflmas›n› sa¤layan tüm

Airfel çal›flanlar›na teflekkür ediyorum.

2011’de iç motivasyonunuzun merkezinin kalbiniz olmas› dile¤iyle yeni y›l›n›z› en

içten dileklerimle kutlar›m. Nisan ay›nda görüflmek dile¤iyle sevgiyle kal›n

Hasan Önder

SANT‹GRATOCAK - fiUBAT - MART 2011

Say›:11

Airfel Is›tma ve So¤utma SistemleriSan. Tic. A.fi. Ad›na

‹mtiyaz Sahibi: Hasan Önder

Yönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utmaSistemleri San.Tic.A.fi

Hürriyet Mahallesi E-5 Yanyol ÜzeriNo: 57 Kartal / ‹stanbul

0 216 453 27 00 www.santigrat.com.tr -

[email protected]

Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl›

Kreatif Direktör: Belma Kuyucu

Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer

Editör (‹çerik): Esin Bozyel

Çeviri: Erkan fienol

Foto¤raf: P›nar fienol

Katk›da Bulunanlar: Nuh Köklü, Seyra Faralyal›

Erdalo¤lu, Mutlu Özgen, Bora Erdin, Begüm Özcan

Bask›: Özgün Ofset

Tel: (90) 212 280 00 09

© Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r.

Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›,

makale, foto¤raf, çizgiroman ve

illustrasyonlar›n sorumluluklar› sahiplerine ait

olup, copyright haklar› Airfel Is›tma ve

So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’ye

aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma

ve So¤utma

SANT‹GRAT 5

004_005_icindekiler 12/31/10 10:45 AM Page 3

Su alt›nda foto¤rafPanasonic Lumix DMC-FT2’nin tan›t›m›n› yazaylar›nda yapt›. Foto¤raf makinesi, tuz, kum vesualt›nda gibi zorlay›c› koflullar› da çekim yapa-biliyor. Aktif d›fl mekân çekimleri için gelifltirilenürün sportif tasar›m› ve dayan›kl› yap›s› ile dikkatçekiyor. 10 metreye kadar su geçirmezlik, 2 metr-eye kadar düflüfle ve darbeye dayan›kl› olan ürüneksi 10 dereceye kadar donmaya dayan›kl›.Foto¤raf makinesinin teknik özellikleri ise flöyle:28mm genifl aç› 4.6x optik zum lens. AVCHDLite HD video çekim özelli¤i. Cihaz su alt›ndafoto¤raf çeken di¤er foto¤raf makinelerinden fakl›olarak küçük yap›s› ile öne ç›k›yor. Özel LCDekran› ile foto¤raflar› su alt›nda da görmeyeimkan veriyor. Cihaz uygun fiyat› ile de di¤eremsallerinin aras›ndan s›yr›l›yor.

Gaziantepli mucitten müthifl buluflYapt›¤› farkl› bulufllarla ad›ndan söz ettiren Gazian-tepli mucit Mehmet Ayd›n, 3-4 y›ldan beri üzerindeçal›flt›¤› depreme duyarl› cihaz› tamamlad›. Ayd›n’›ny›llarca emek verdi¤i cihaz, topraktaki küçük hare-ketlenmeyi dahi haber veriyor. Cihaza ba¤lanan birtelefon hatt›, yerin alt›ndaki küçük bir hareketlenmean›nda kodlanan numaray› ar›yor. Cihaz›n üzerindekiohmmetre de hareketlenmenin kaç fliddetinde oldu-¤unu ölçüyor. Mehmet Ayd›n, “TÜB‹TAK ve ‹stan-bul’dan yetkililerin görevlendirece¤i kifliler, bu çal›fl-may› incelesin” dedi.

6 SANT‹GRAT

JBL, On T›me M›croHarman International yüksek performansl›, kompakt alarm saatli, ipodve iphone’nun tüm versiyonlar› ile uyumlu, MP3 ve CD çalar, masa-üstü ve dizüstü bilgisayarlarla uyumlu yeni docklu ürünü JBL On Ti-me Micro’yu sat›fla sundu. JBL’in yeni zaman makinesi On Time Mic-ro, kullan›fll› çalar saati ile müzikle alarm› birlefltiriyor. JBL On TimeMicro flark›lar› JBL’in temiz, güçlü ve dinamik ses kalitesi im-zas›yla çal›yor. Di¤er özellikleri ise; AM/FM BDS radyo,kolay kullan›labilir ve kontrol edilebilir 7 ba¤›ms›z ka-nala ve genifl alarm özelliklerine sahip olmas›. JBLOn Time Micro küçük ve el dostu flekli, trendyendüstriyel tasar›m›, sa¤lam teknolojisi ile güçlüve tutarl› ses üretiyor. Kolay okunmas› için geniflve arkadan ayd›nlatmal› LCD ekran›, ilave seskaynaklar› için yard›mc› girifli, sesi ve müzi¤iseçmek, ipod-iphone menüsünü görüntülemekiçin uzaktan kumanda ile kontrol sa¤l›yor.

TEKNO

006_009_tekno 12/27/10 11:05 AM Page 2

Braun Bell MugBraun, görme engelliler için kullan›fll› bir kupa gelifltirdi. Görme engellilerin barda¤›n dol-du¤unu fark edememesi nedeniyle bafllar›na gelen kazalardan korunmas› için tasarlanankupa yaflam› kolaylaflt›r›yor. S›cak bir kahve içmek istenildi¤inde ya da barda¤a s›cak sukonuldu¤unda bardak bunu anl›yor ve 4’te 3’ü doldu¤unda sinyal veriyor. Görme engel-liler için sesli uyar› yapan bardak ayr›ca iflitme engelliler için de titreflim ile uyar› yap›-yor. Barda¤›n kulpunda bulunan dokunmatik tufllar istenilen seviyeyi önceden belirleme-ye yar›yor. Üç seviyeye bölünmüfl bardak, istenilen seviye ayarland›¤›nda sesli olarakuyar› veriyor. fiirket bu barda¤› her ne kadar görme engelliler için ç›karsa da dikkatsiz in-sanlar›n hayat›nda da önemli bir yer tutaca¤a benziyor.

Günefl enerjili çamafl›r makinesi

Bir grup ö¤rencinin icad› olan bu ci-haz günefl enerjisiyle çal›flan çama-fl›r makinesi. Bisiklet lastikleri, bam-bu, bir geri dönüfltürülmüfl elektrikmotoru ve bir günefl panelini kulla-

narak gelifltirilen bu makine özellikleflehir d›fl›nda okuyan ö¤renciler için

için çok faydal› olabilir. Tek deza-vantaj› ise güneflin ç›kmas›n› bekle-mek. Ancak hem çevreye duyarl› bu

makine sadece güneflten ald›¤›enerji 100 devir güç üretebiliyor.

Makinenin en büyük özelli¤i ise gü-nefl ›fl›nlar› alt›nda yap›lan y›kama

sayesinde baz› bakterilerin ölmesinih›zland›rmas› olarak gösteriliyor.

Türkiye’nin ilk insans› robotu

Sabanc› Üniversitesi Mühendislik veDo¤a Bilimleri Fakültesi Mekatronik

Mühendisli¤i Ö¤retim Üyesi Doç.Dr. Kemalettin Erbatur liderli¤indeki

ekip taraf›ndan gelifltirilen Türki-ye’nin ilk insans› robotu ‘SURALP’

tan›t›ld›. Doç. Dr. Erbatur, üniversi-tenin Tuzla Yerleflkesi’ndeki tan›t›m

toplant›s›nda yapt›¤› konuflmada, butür robotlar›n insana, insan›n bulun-du¤u ortamda yard›mc› olmas› içintasarland›¤›n› söyledi. Doç. Dr. Ke-malettin Erbatur, Sabanc› Üniversi-

tesi Robot Araflt›rmalar› LaboratuvarPlatformu’nun k›saltmas›ndan ad›n›

alan ‘SURALP’in haz›rl›k çal›flmalar›-na 2002 y›l›nda baflland›¤›n› ve bu

çal›flmalar›n yaklafl›k 5 y›l sürdü¤ü-nü ifade etti.

Hollanda’daki Delft Üniversitesi Teknoloji Enstitüsü taraf›ndan gelifltirilen ‘süperotobüs’ün görüntüleri yay›nland›. Wubbo Ockels'in kopsepti üzerindengelifltirilen 23 yolcu tafl›yabilen otobüs adeta bir spor otomobili and›r›yor. 15 metre boyundaki süperotobüs sa¤da ve solda 4’er adet olmak üzere toplam8 tane kap›ya sahip. Yukar› do¤ru kanat fleklinde aç›lan kap›lar›, sportif görünüflü sayesinde adeta uzay arac›n› and›r›yor. 400 HP’lik elektrikli motoruile toplam 250 km/h h›za ulaflabilen ‘süperotobüs’ bünyesindeki yol durumunu kontrol eden erken uyar›s› sistemine sahip olan sistem ile son derecegüvenli yolculuk sunmay› vaad ediyor.

SANT‹GRAT 7

Uzay arac› gibi 'Süperotobüs'

006_009_tekno 12/27/10 11:05 AM Page 3

8 SANT‹GRAT

Tamamen Türk yap›m›uydu 2015’te uzaydaTamamen Türkiye’de tasarlanm›fl, üretilmifl haberleflme uydusu 2015y›l›n›n bafl›nda uzaya gönderilecek. TÜRKSAT Uydu Haberleflme Kab-lo TV ve ‹flletme A.fi Yönetim Kurulu Baflkan› ve Genel Müdürü ÖzkanDalbay, gelecek y›l küçük boyuttaki ön uyduyu uzaya göndermeyiplanlad›klar›n›, bu çal›flmadan elde edecekleri tecrübeleri büyük çapl›uydularda kullanacaklar›n› belirterek, “Tamamen Türkiye’de tasarlan-m›fl ve üretilmifl haberleflme uydusunu 2015 y›l›n›n bafl›nda uzaya gön-derece¤iz” dedi.Bu proje kapsam›nda yaklafl›k 25 kiflinin yurt d›fl›ndayap›lan teknoloji transfer programlar›na kat›ld›¤›n› bildiren Dalbay, yer-li olanaklarla tasarlanan, üretilen, TÜRKSAT’›n kullanaca¤› ve yurt d›-fl›na sat›labilecek bir tasar›m modeli oluflturmay›, bunu da Türkiye’de-ki tesislerde üretmeyi amaçlad›klar›n› kaydetti. .

Plazalar ona emanetSarawak Kampüs Teknoloji Üniversitesi akademisyenleri ve ö¤rencilerinin ortak tasar›m› olancam temizleyici büyük plazalara için üretildi. Son zamanlarda camla kapl› binalar›n say›s›n›n art-mas› ile ihtiyac› fark eden bilimciler cama kendi kendine t›rmanan ve kiri fark ederek yönelenmakineyi tan›tt›. 37 santimetre boyu ile üzerinde bulunan süngerler sayesinde camlar› temi-zleyen makine 90 derecelik tüm camlara t›rmanabiliyor. Ak›ll› yap›s› ise tüm bin 50 metrekare-lik cam yap›y› 6 saatte temizliyor.

Uzayda esrarengizkabarc›klar Bilim adamlar›, Samanyolu galaksisininmerkezinde, birbirine yap›fl›k ve gama›fl›nlar› saçan iki esrarengiz dev kabarc›kkeflfetti. Bu tuhaf oluflumlar› keflfedenABD’nin Massachusetts eyaletindeki Har-vard Üniversitesi Astrofizik Merkezindegörevli Doug Finkbeiner adl› gökbilimci, 50bin ›fl›k y›l› (1 ›fl›k y›l› 9,46 trilyon km)uzunlu¤unda, Samanyolu’nun merkezindegüneye ve kuzeye do¤ru, Baflak tak›my›l-d›z›ndan Turna tak›m y›ld›z›na kadar yay›-lan ve birbirine ba¤l› olan iki dev kabarc›-¤›n nas›l meydana geldi¤ini veya kökeni-nin ne oldu¤unu tam anlayamad›klar›n›belirtti.

‹lk robot astronotifl bafl› yapt› Uzayda görev yapmak üzere tasarlanan ilkinsans› robot, Discovery uzay meki¤inin 1Kas›m’daki son seferinde Uluslararas› Uzay‹stasyonu’na (UU‹) götürüldü. AmerikanHavac›l›k ve Uzay ‹daresi (NASA) ve oto-mobil devi General Motors’un 15 y›l sürençal›flmalar sonunda gelifltirdi¤i, ‘Robonot2’ ya da ‘R2’ adl› robot yard›mc›, köpüklesarmaland›¤› bir kutu içinde uzaya gön-derildi. Dünyada ve uzayda insanlarla yanyana güvenli bir flekilde çal›flabilecek veaynen insan gibi alet kullanabilecekflekilde tasarlanan R2’nin, uzay istasy-onunda rutin bak›m ifllerini yaparak, ista-syon mürettebat›n›n daha önemli görevleriyerine getirmesini sa¤layacak biçimde iflyükünü azaltmas› hedefleniyor.

TEKNO

006_009_tekno 12/27/10 11:05 AM Page 4

SANT‹GRAT 9

Posta pulundanküçük disk SanDisk Corporation pazararaflt›rma flirketi IDC ta-raf›ndan yeni olufltu-rulan gömülü SolidState Disk katego-risi kapsam›nda, birposta pulundan daha küçükolup halihaz›rdaki depolama çö-zümlerinden daha yüksek bir kapasiteyesahip olan ilk ürününü duyurdu. SanDisk®entegre SSD (iSSD), tablet PC’ler ve ultraince dizüstü bilgisayarlar gibi h›zla büyü-mekte olan tafl›nabilir bilgi platformlar›ndakolay bir kullan›m için tasarland›.

Amerikan Havac›l›k ve Uzay Dairesi’nin (NASA) birsüre ar›za yapan ve devre d›fl› kalan uzay arac›Cassini, yeniden normal flekilde çal›flmaya bafllad›.NASA’n›n Cassini-Huygens uzay program›n›nyöneticileri, ar›za yapan bilgisayar› do¤ru birbiçimde yeniden biçimlendirilen insans›z uzayarac›n›n tüm bilimsel cihazlar›n›n yenidençal›flmaya bafllad›¤›n› belirterek, Cassini’nin gele-cek hafta Satürn’ün uydusu Eneceladus’unyak›n›ndan geçifli s›ras›nda elde edece¤i tüm bilgi-

leri Dünya’ya geçmesinin beklendi¤ini kaydettiler.Cassini uzay arac›, 2 Kas›m’da kumanda ve veri altsistemindeki sebebi bilinmeyen bir ar›zan›nard›ndan ‘güvenli mod’ konumuna geçmifl veçal›flmay› durdurmufltu. Cassini’nin 30 Kas›m’da 48km yak›n›ndan geçece¤i Enceladus’un kuzeyyar›küre ve kuzey kutup bölgesi konusunda önemliveriler elde etmesi ve bu verilerin daha önceCassini’nin Dünya’ya geçti¤i güney yar›küreyleilgili verilerle mukayese edilmesi öngörülüyor.

NASA’n›n gözbebe¤i yeniden çal›fl›yor

Alcatel Norveç’i yeniliyor Alcatel-Lucent, Norveç Ulusal Demiryollar› ‹daresi(Jernbaneverket) için IP/MPLS teknolojisinedayal› yüksek h›zl› iletiflim flebekesi ku-raca¤›n› aç›klad›. Alcatel-Lucent çö-zümü, Jernbaneverket iletiflim alt-yap›s›n› yeni nesil flebekeye dö-nüfltürerek, ulusal sistem dahilin-de daha güvenilir hizmet veril-mesini sa¤layacak. Jernbanever-ket, Norveç’in tüm demiryolu ta-fl›mac›l›¤›ndan sorumlu bulunu-yor. Ülke genelinde 4 bin 114 kilo-metrelik demiryolu hatt› boyunca357 istasyon yer al›yor. Alcatel-Lu-cent, kurumun iletiflim altyap›s›n› olufl-turmak üzere komple bir IP çözümü sunacak.

006_009_tekno 12/27/10 11:06 AM Page 5

Tabletler kap›fl›yorBLACKBERRY TABLET M‹YOKSA APPLE IPAD M‹?

BLACKBERRY VE ‹PHONE KULLANICILAR ARASINDA SÜREKL‹ DEVAM EDEN REKABETfi‹MD‹ DE TABLET PC’DE SÜRECEK. BAKALIM BU YARIfi NEREYE VARACAK? YOKSA BAfiKAB‹R MARKA ÇIKIP SÜRPR‹Z M‹ YAPACAK?

10 SANT‹GRAT

TEKNO ZOOM

lk olarak Apple’›n piyasaya sürdü-¤ü ‹pad dünyay› kas›p kavurmayabafllad›. Özellikle kullan›m kolayl›-¤› ve uygulamalar› ile k›sa süredeciddi bir kullan›c› kitlesine ulaflan

‹pad pazardaki yerini sa¤lam flekilde ko-ruyabilecek mi bilinmez. Çünkü Black-berry Tablet PC’de tan›t›m›n hemen ar-d›ndan binlerce siparifl ald›. Bu iki marka-n›n rekabeti aras›nda kullan›c›lar mem-nun kalacak gibi görünüyor.

2011’‹N ‹K‹NC‹ YARISI P‹YASADA OLACAKDünyan›n en büyük ak›ll› telefon üretici-lerinden Kanada merkezli RIM, hakk›ndayüzlerce iddia ç›kan tablet bilgisayar›n›,yapt›¤› resmi aç›klamayla geçti¤imiz ayduyurdu. BlackBerry telefonlar›n üreticisiolan ve son günlerde özellikle Arap ülke-leriyle bir tak›m sorunlar yaflayan RIM,Apple iPad’e rakip olarak gelifltirdi¤i

PlayBook isimli tablet bilgisayar›yla iddia-l› geliyor. BlackBerry tablet olarak ta an›lan PlayBo-ok, 7-inç boyutunda ekrana sahip. RIM,güncel telefonlar›nda kulland›¤› Black-Berry OS iflletim sistemini, PlayBook’takullanm›yor. PlayBook için tercih edilenseçene¤in, QNX firmas› taraf›ndan gelifl-tirilen mikrokernel çekirde¤inin üzerinekurulan BlackBerry Tablet OS iflletim sis-temi oldu¤unu görüyoruz. Bu sistem tab-let bilgisayar için daha h›zl› iletiflim sa¤-lamak için tercih edilmifl. BlackBerryPlayBook’un 2011 y›l› bafl›nda ABD’de,2011 y›l›nda 2’nci çeyre¤inde ise ulusla-raras› pazarlarda sunulmas› bekleniyor.

G‹R‹fi‹MC‹LER ÖNCE IPAD’‹ KEfiFETT‹Biliflim teknolojilerindeki de¤iflim cihaz›nortaya ç›kmas›ndan hemen sonra prog-ramlar›n ç›kmas›n› sa¤l›yor. Apple ‹pad

piyasaya daha erken sürdü¤üm için bir-çok flirket yaz›l›mlar›n› ‹pad’e uygun halegetirdi. En iddia haber ise Amerika’dangeldi. News Corporation’›n sahibi RupertMurdoch ile Apple’›n patronu Steve Jobs,iPad tablet bilgisayara özel ilk gazete içiniflbirli¤ine gitti. The Daily ad› verilen tab-let gazetesi, haftal›k 0.99 cent’e sat›lacak.Bu haberin ard›ndan baflka ülkelerde deyak›n zamanda buna benzer uygulamala-r›n gelece¤i zannediliyor. Ne yaz›k ki Blackberry’nin PlayBook’u bi-raz geç kald›. Hem internet sa¤lay›c›s›n›nfarkl› olmas› hem de ifl dünyas› taraf›ndantercih edilen bir marka olmas› Black-berry’i s›n›fta b›rakacak gibi görünüyor.Birçok flirket PlayBook’un kullan›m›n art-mas›n› bekleyecek ve sonra bu ürün içinyaz›l›m haz›rlayacak. Bu da en az 1 y›lsonra cihaz›n gerçek anlamda kullan›lma-ya bafllanabilece¤inin göstergesi.Ak›ll› telefon pazar›ndaki rekabetten der-

‹

010_011_tekno 12/27/10 11:10 AM Page 2

sini alan Blackberry tüketiciyi fiyatla vu-racak. Türkiye’de bin 100 TL’den sat›flasunulan ‹pad’e karfl› PlayBook’un 650TL’den bafllayan fiyatlarla sat›laca¤› tah-min ediliyor. ‹pad’in bin 100 TL’ye sat›lanmodeli 16 GB haf›za ve sadece Wi-Fi’ye(kablosuz internet ba¤lant›s›) sahip. Play-Book ise 650 ila 750 TL fiyatla daha cazipteknik özellikler sunuyor.

GELECEK TABLET B‹LG‹SAYARLARINÇok de¤il iki y›l önce bafllayan bir furyay-d› NetBook’lar. Bugün 20 milyon adetliktablet bilgisayar pazar› birçok markan›nNetBook üretiminde k›s›tlamaya gitmesi-ne neden oldu. Elbette tabletlerin yerinide baflka bir teknoloji alacak. De¤iflim ilkolarak cep telefonlar› ile bafllad›. Birçokmarka ak›ll› telefon pazar›na girdi. Nokiave Dell bu alanda en büyük yat›r›m yapanmarkalar oldu. K›sa sürede bu markalar-dan da tablet bilgisayarlar ç›kmas› olduk-ça büyük ihtimal. Çünkü kullan›m kolayl›¤› ve ile NetBo-ok’lar›n pabucunu dama atacak olan tab-letler yak›nda gazetelerin yerini alacak.Apple’›n herkesten önce davranarak pi-yasaya sürdü¤ü iPad pazara hakim du-rumda ancak donan›m ve yaz›l›m k›s›tla-malar›ndan memnun olmayan kullan›c›-lar, alternatif tablet bilgisayarlar› bekliyor.Dokunmatik ekrana sahip tablet bilgisa-yarlar bugün 20’ye yak›n marka taraf›n-dan üretiliyor.

Tablet bilgisayardan kitap okumak iste-yenle ne yaz›k ki biraz daha beklemeli. E-kitap okutucular› tablet bilgisayarlardannormal LCD’lerdeki teknoloji bulam›yor. E-ink yani elektronik mürekkep en büyük so-run. Sayfa yenileme h›z› ve renk derinli¤i

birçok modelde çok zay›f. Tablet bilgisa-yarlarda ise kitap okumaya kalk›nca gözle-riniz yoruluyor, hem de pil hemen bitiveri-yor. ‹flte bu sebeplerden hem e-kitap oku-yay›m hem de tabletim olsun diyorsan›z,flu s›ralar e-kitap okutucunun yan›na birde tablet alman›z gerekiyor. Yani iki cihazbirden tafl›man›zgerekiyor. Bu s›-k›nt›lar tabletle-rin evrimini ta-mamlamad›¤›n›gösteriyor.

SANT‹GRAT 11

iPad Özellikleri:• Renk: Beyaz - Siyah

• Boyutlar: 242.8 x 189.7 x 13.4 mm

• A¤›rl›k: 680 gram Wi-Fi modeli -- 730 gram Wi-Fi + 3G modeli

• Ekran: 9.7 inç LED arka ayd›nlatmal› - 1024?768 piksek çözünürlük

• Kapasite: 16GB, 32GB, 64GB

• ‹fllemci: 1 GHz Apple’›n özel üretim A4 ifllemcisi

• Ses çalma: Frekans aral›¤›: 20Hz-20,000Hz

• Dil deste¤i: Desteklenen diller ve klavyeler aras›nda henüz

Türkçe bulunmuyor.

• Wi-Fi modeli ba¤lant›lar›: Wi-Fi (802.11 a/b/g/n) .

Bluetooth 2.1 + EDR teknolojisi

• Wi-Fi + 3G modeli ba¤lant›lar›: UMTS/HSDPA

(850, 1900, 2100 MHz) GSM/EDGE (850, 900,1800, 1900 MHz),

GSM özelli¤i yaln›z data trafi¤ine aç›k

Wi-Fi (802.11 a/b/g/n), Bluetooth 2.1 + EDR teknolojisi

• Pil ve güç: fiarj edilebilir 25Whr lityum-polimer pil,

Wi-Fi üzerinden 10 saate

BlackBerry PlayBook’un öne ç›kan özellikleri: • 7” LCD, 1024 x 600, WSVGA çoklu dokunufl destekleyen

dokunmatik ekran

• Simetrik çoklu ifllemleri (multiprocessing) destekleyen

BlackBerry Tablet OS iflletim sistemi

• 1 GB RAM

• Çift yüksek çözünürlüklü HD kamera (önde 3MP, arkada 5 MP),

1080p HD video kay›t deste¤i

• Video oynatma: 1080p HD Video, H.264, MPEG, DivX, WMV

• Ses oynatma: MP3, AAC, WMA

• HDMI video ç›k›fl›

• Wi-Fi -802.11 a/b/g/n

• Bluetooth 2.1 + EDR

• Ba¤lant›lar: microHDMI, microUSB, flarj

• WebKit/HTML-5, Adobe Flash Player 10.1, Adobe Mobile AIR, Adobe

Reader, POSIX, OpenGL, Java formatlar›n› destekleyen aç›k ve esnek

platform

• Ultra ince ve tafl›nabilir:

• Ebatlar: 5.1”x7.6”x0.4” (130mm x 193mm x 10mm)

• A¤›rl›k 400 gr- 1 pound’dan az

010_011_tekno 12/27/10 11:11 AM Page 3

BAZI YERLER VARDIR; YAfiADI⁄I ZAMANDAN KOPARIP DÜfiSEL B‹RDÜNYAYA TAfiIR ‹NSANI. GÜNDEL‹K YAfiAM ALIfiIK OLDU⁄UMUZB‹Ç‹M‹YLE, H‹Ç DE ALIfiIK OLMADI⁄IMIZ B‹R MEKANDA AKIP G‹DERKENGERÇEKL‹K DUYGUMUZU Y‹T‹RMEYE BAfiLARIZ. G‹TT‹KÇE HAF‹FLER VED‹NG‹NLEfi‹R‹Z. fi‹MD‹ MARD‹N’DEY‹Z…

12 SANT‹GRAT

DÜfi ‹LE GERÇEK ARASI B‹R YER

MARD‹N

er fley bilindik bir manza-

rayla bafllad›. Mardin Ha-

vaalan›’ndan bindi¤imiz

taksi, yak›n zamanlarda

yap›ld›¤› her halinden belli asfalt yoldan

flehir merkezine ilerlerken, önce da¤ ç›k›-

yor karfl›m›za; tepesinde kartal yuvas› gi-

bi konumlanm›fl tarihi kalenin surlar›…

Çevremizde serpilmifl gibi duran modern

betonarme binalar, eteklere do¤ru t›rma-

n›rken gözümüz tafl ifllemecili¤inin nadi-

de örnekleriyle bezenmifl o güzelim Mar-

din evlerini ar›yor sab›rs›zl›kla. Oysa iler-

ledikçe kale gözden yitiyor, modern bir

kent merkezinin içinde buluyoruz kendi-

mizi. Kalaca¤›m›z yer kentin tarihi k›s-

m›nda bir kervansaray oldu¤u için, umu-

dumuz canl›l›¤›n› koruyor. Sa¤l› sollu

dükkanlar›n yer ald›¤› darac›k bir cadde-

ye girdi¤imizde, hava birdenbire de¤ifli-

yor. K›vr›la k›vr›la t›rmanan ve inen dara-

c›k sokaklar beliriyor sa¤›m›zda ve solu-

muzda. Gelmeden dersimizi çal›flm›flt›k

ama kentin kendini önce gizleyip sonra

“sürpriz!” dercesine ans›z›n karfl›m›za ç›-

k›vermesini de beklemiyorduk do¤rusu.

Daha sonra kente farkl› girifllerin oldu¤u-

nu da ö¤reniyoruz. ‹lk karfl›laflma herkes

için farkl› olabilir anlayaca¤›n›z.

Maz› Da¤lar›’n›n güney yamac›na, birbiri

üzerine yükselen teraslar halinde yerlefl-

mifl Mardin evleri biz “d›flarl›kl›lar” üze-

rinde hayranl›k etkisi b›rak›yor. Birbirine

HY A Z I V E F O T O ⁄ R A F L A R : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U

GEZ‹

012_016_mardin 1/4/11 10:44 AM Page 2

s›ms›k› tutunmufl bu benzersiz evlerin ka-

p› ve pencerelerinin iflaret etti¤i noktaya

bakt›¤›m›zda bafl›m›z› döndürüyor. Karfl›-

m›zda, ufku aflan, uçsuz bucaks›z Mezo-

potamya ovas› uzan›yor; yani uygarl›k ta-

rihinin bafllad›¤› yer…

KENT‹N TAR‹HTEK‹ YOLCULU⁄UCo¤rafi konumu, tarihi de¤erleri ve mi-

mari özellikleriyle bir aç›k hava müzesi

de¤eri tafl›yan Mardin kentinin ne zaman

ve kimler taraf›ndan kuruldu¤u kesin ola-

rak bilinmese de, bölgede yap›lan arke-

olojik kaz›lar yerleflimin MÖ 4500 y›llar›na

kadar uzand›¤›n› gösteriyor. 6500 y›ll›k

yaflanm›fll›¤›n insan› günümüzden kopa-

r›p düfller alemine f›rlatmas›nda flafl›lacak

bir yan olmasa gerek. Mardin ve çevre-

sinden Sümerler, Akadlar, Hititler, Asur-

lar, ‹skitler, Babiller, Persler, Romal›lar,

Bizansl›lar, Selçuklular, Artuklular, Os-

manl›lar ve bu uzun listeye s›¤mayan da-

ha niceleri gelmifl geçmifl.

Çok gerilere gitmeden, kentte izlerini bu-

gün de sürebilece¤imiz Artuklu Devle-

ti’nden söz edelim k›saca. Mardin 1105

y›l›nda Artuklu Devleti’nin baflkenti ol-

mufl ve bu devletin 304 y›ll›k egemenli¤i

s›ras›nda kent ve çevresine çok say›da

camii, medrese, hamam ve kervansaray

yap›lm›fl. Bu yap›lardan günümüze ula-

flanlar aras›nda Ulu Camii, fiehidiye Med-

resesi, Abdullatif (Latifiye) Camii, Midyat

Camii, K›z›ltepe (Koçhisar) Ulu Camii sa-

y›labilir. Timur, Artuklular döneminde iki

kez kuflatsa da kaleyi ele geçirememifl.

Ancak “adeti oldu¤u üzere” kenti yak›p

y›km›fl. Onun yapamad›¤›n› 1409 y›l›nda

Karakoyunlular baflarm›fl ve kale anlafl-

mayla kendilerine teslim edilmifl. 1462 y›-

l›nda Karakoyunlular’› yenen Akkoyunlu-

lar kalenin ve kentin egemenli¤ini ele ge-

çirmifl. Bu dönemde Mardin’e pafla olarak

gelen Kas›m Bey, Timur’un yak›p y›kt›¤›

flehri ve kaleyi onartm›fl. Sonra da sadeli-

¤iyle büyüleyen Kas›miye Medresesini

yapt›rm›fl. Mardin’de Osmanl› dönemi

Yavuz Sultan Selim’in M›s›r seferinden

sonra bafll›yor. Diyarbak›r Valisi B›y›kl›

Mehmet Pafla ve ‹dris-i Bitlisi, Yavuz Sul-

tan Selim’in emriyle 1517 y›l›nda Mardin

ve yöresini Osmanl› topraklar›na katt›.

Kent Diyarbak›r Beylerbeyli¤ine ba¤land›.

Bu dönemde Mardin halk›n› a¤›rl›kl› ola-

rak Ermeniler, Süryaniler ve Araplar olufl-

turdu¤u biliniyor. Bunlar›n d›fl›nda göçer-

ler de vard›. Dinlerin befli¤i olarak da an›-

lan Mardin’de H›ristiyanlar, Müslümanlar

ve Yahudiler birlik içinde yafl›yordu. Se-

mavi dinlere mensup olanlar›n yan› s›ra

Yezidiler ve günefle tapanlar da vard›.

YAfiAYAN KÜLTÜRDinsel, dilsel ve tarihsel zenginlik, Mar-

din’in kültürel çeflitlili¤inin temelini olufl-

turuyor. Kent, el sanatlar›, yeme-içme ve

mimari yap›lar› kapsayan bu kültürel mi-

ras›n yaflamas› ve tan›t›lmas› için son y›l-

larda say›lar› h›zla artan etkinliklere ev sa-

hipli¤i yap›yor. Mardin yöresine ait el sa-

natlar› düflünüldü¤ünde kuflkusuz akla

hemen telkâri ve tafl ifllemecili¤i gelir.

Oysa bunlar›n d›fl›nda kent ve çevresinde,

çok eski zamanlardan beri bak›rc›l›k, i¤ne

oyas›, sabunculuk, kilimcilik, keçecilik,

tahta oymac›l›¤›, yorganc›l›k gibi el sa-

natlar› da yayg›nd›r.

SANT‹GRAT 13

012_016_mardin 1/4/11 10:45 AM Page 3

Mardin mimarisinin temel malzemesini

oluflturan sar› kalker tafl›, oymac›l›k için

uygun bir malzeme. Mardin çevresinde

çok say›da bulunan tafl ocaklar›ndan ç›-

kar›lan bu tafl, tafl ustalar› taraf›ndan in-

celikle iflleniyor, evlerin ve dini yap›lar›n

kap› ve pencere çerçevelerini, sütunlar›

ve kemerleri süslüyor. Tel haline getirilen

alt›n ve gümüflün ilmek ilmek ifllenerek

süs ve ziynet eflyas›na dönüfltürüldü¤ü

telkâri sanat›n›n eflsiz örnekleri Mardin

merkez ve Midyat ilçesinde görülebilir.

Sat›n almak isteyenler için gerek kent

merkezinde gerekse Midyat’ta çok say›da

kuyumcu bulunuyor.

Kent merkezinde yer alan Bak›rc›lar Çar-

fl›s›, yöreye has bak›r ifllemecili¤inin de-

¤erli örneklerine ev sahipli¤i yap›yor. Me-

rakl›lar› buradan sofra tak›mlar›, çanak,

sini, le¤en, yemek tencereleri, kazanlar,

ibrikler sat›n alabilir.

Yine kent merkezinde cadde üzerindeki

dükkanlarda pek çok sabun imalatç›s› bu-

lunuyor. Buralardan perakende al›flverifl

yapmak da mümkün. Do¤al sabunlar›n

yararlar› saymakla bitmiyor. Özellikle

“b›tt›m” sabununun saç dökülmesine, ke-

pe¤e ve ya¤lanmaya iyi geldi¤i biliniyor.

MARD‹N VE ÇEVRES‹NDE GEZMEKArt›k kenti ve görülmeye de¤er yak›n yer-

leflimleri gezmeye bafllayabiliriz. Daha

önce de belirtti¤imiz gibi, bafll› bafl›na bir

aç›k hava müzesi olan Mardin’i keflfe, her

daim gölgeli dar sokaklar›nda yürüyerek

bafllamal›. Abbaralardan (geçit tüneli)

aras›ndan ilerleyip iyice kaybolunca bir

evin serin avlusunda dinlenmek için izin

isteyebilir, bu arada çat pat Türkçe konu-

flabilen ev sahibiyle ahbapl›k kurabilirsi-

niz. Yeniden ana caddeye (1’inci Cadde)

Cumhuriyet Meydan›’na ç›kt›¤›n›zda, ön-

ce Mezopotamya’ya karfl› konumlanm›fl

çay bahçelerinden birinde bir çay için ve

kendinizi manzaraya b›rak›n. Ovadan yo-

rulursan›z da¤a çevirin bak›fllar›n›z›. Kale-

den bafllayarak afla¤› do¤ru indirin gözle-

rinizi. Bulundu¤unuz yerden daha yük-

sekte yer alan Mardin Müzesi’nin teras›n›

14 SANT‹GRAT

012_016_mardin 1/4/11 10:45 AM Page 4

ve oradan ovaya bakan insanlar› görecek-

siniz. Kendinizi bu deneyimden mahrum

b›rakmay›n, hem müzeyi gezin hem de

manzaran›n tad›n› bir de o noktadan ç›ka-

r›n. Cadde boyu ilerleyin, kuyumculara,

sabunculara, bak›rc›lara girip ç›k›n. Rica

ederseniz biri sizi Bak›rc›lar Çarfl›s›’na

yönlendirir memnuniyetle. Çekiç sesleri-

nin özgün müzi¤ini dinleyin. Müzik de-

miflken, Mardin’e özgü reyhani müzi¤ini

dinleyin. Bu müzikle oynanan reyhaniyi

izleme f›rsat›n›z olursa, ne mutlu size.

Ara sokaklarda rastlad›¤›n›z cami ve kili-

selerin d›fl›nda, Kas›miye Medresesi, Dey-

rulzafaran ve Mor Gabriel manast›rlar›n›

gezi rotan›z›n içine alman›z› öneririz. Ta-

bii ki Mardin’e gelmiflken Midyat’a u¤ra-

madan gitmek de olmaz. Hatta zaman›n›z

varsa Dara Antik Kenti ve Beyaz Su’yu da

gezi program›n›za dahil etmelisiniz.

Kentin 3 km. do¤usunda bulunan Deyrul-

zafaran Manast›r›, dünya Süryanilerinin

Patriklik merkezi. Manast›r› oluflturan kili-

seler, kubbeler ve sütunlar tafl ifllemecili-

¤inin en güzel örneklerini sunuyor. Ma-

nast›r›n en eski bölümlerinin Mardin’in

kurulufl zaman›na dek uzand›¤› san›l›yor.

Milattan sonra yap›lan k›s›mlar› 493 y›l›na

tarihleniyor. Deyrulumur ya da bilinen di-

¤er ad›yla Mor Gabriel Manast›r›, Mid-

SANT‹GRAT 15

Maz› Da¤lar›’n›n güney yamac›na, birbiri üzerine yükselen teraslar halinde yerleflmifl Mardin evleri biz “d›flarl›kl›lar”üzerinde hayranl›k etkisi b›rak›yor. Birbirine s›ms›k› tutunmufl bu benzersiz evlerin kap› ve pencerelerinin iflaret etti¤i noktaya bakt›¤›m›zda bafl›m›z› döndürüyor. Karfl›m›zda, ufku aflan, uçsuz bucaks›z Mezopotamya ovas› uzan›yor; yani uygarl›k tarihinin bafllad›¤› yer…

012_016_mardin 1/4/11 10:45 AM Page 5

16 SANT‹GRAT

yat’›n 18 km. do¤usunda yer al›yor. Bura-

y› Midyat gezinizden önce ya da sonra zi-

yaret edebilirsiniz. MS 397’de infla edil-

mifl bu yap›, 615 ve 1049 y›llar›nda Met-

ropolitlik merkeziydi. Yine kiliseleri ve

mabetleriyle görkemli bir yap› oldu¤unu

söyleyebiliriz.

D‹Z‹LER‹N GÖZDES‹ M‹DYATMidyat’a bafll› bafl›na bir gün ay›rmak ge-

rek. Civarda görülecek çok say›da cami,

kilise ve manast›r olmas›n›n d›fl›nda, ge-

zilecek sokaklar, foto¤raflanacak evler

var. Bu evlerin bafl›nda da, dizi seti olarak

da üne kavuflan, ama as›l ününü muhte-

flem tafl ifllemelerine borçlu olan Devlet

Konukevi geliyor. Bu üç katl› yap›n›n te-

raslar›ndan Midyat dört cepheden ayaklar

alt›nda. Komflu evlerin damlar›ndaki ko-

caman demir yataklar manzaran›n ayr›l-

maz bir parças›.

Midyat sokaklar›nda dolaflmak da apayr›

bir zevk. Midyat evlerini anlat›rken, Mar-

din evlerinden söz ederken eksik b›rakt›-

¤›m›z ayr›nt›lara de¤inelim.

Mardin-Midyat evlerinde s›va malzemesi

kullan›lm›yor. Belirli zaman dilimlerinde

tafllar›n temizlenmesi için tafl k›r›nt›lar›

kum haline getiriliyor ve duvarlar bu kum

ile ovularak temizleniyor. S›va malzemesi

olarak da, kireç ile kar›flt›r›lan bu kumdan

haz›rlanan bir harç kullan›l›yor. Hiçbir

evin gölgesi birbirinin üzerine düflmüyor.

Günefl ›fl›nlar›n›n ters yönüne düzenlenen

darac›k sokaklar iklim flartlar›na göre ya-

z›n kavurucu s›ca¤›nda her daim gölgede

kal›yor. Evlerde kullan›lan tafllar yazlar›

serin, k›fllar› ise s›cak oluyor. Genellikle

iki katl› olan evlerin alt katlar› ço¤unlukla

ah›r, at bar›na¤›, kiler olarak kullan›lm›fl

zaman›nda. Girifl kap›s›ndan alt kat›n av-

lusuna giriliyor. Alt kattan üst kata kesme

tafltan yap›lan bir merdiven ile ç›k›l›yor.

‹klime ba¤l› olarak evlerin kap› ve pence-

releri küçük tutulmufl. Tafl süslemelerin

bafll›ca motifleri ise, burma, lale, üzüm

salk›mlar› ve karanfil. fiimdi, bir de bu bil-

gi ›fl›¤›nda bakmal› evlere.

Midyat’a gelmiflken, son y›llarda yurt d›-

fl›nda da kendine pazar bulan telkârinin

en güzel örneklerini görmeden gitmek ol-

maz. Eski Midyat’taki atölyelerde karfl›la-

flaca¤›n›z yüzük, gerdanl›k, vazo, kemer,

anahtarl›k, çay kafl›¤› ve bardak alt› gibi

aksesuarlar gözlerinizi kamaflt›racak.

MARD‹N MUTFA⁄ININ VAZGEÇ‹LMEZLER‹Eski Mardin’de restoran hizmeti veren

birkaç eski konak var. Atmosferleri hari-

ka, yöresel yemekleri de öyle. Yöreye öz-

gü bir sac böre¤i olan Sembusek hamur

ifllerini sevenlere hitap ediyor. So¤an, in-

ce k›y›lm›fl et ve çeflitli baharatlarla haz›r-

lanan iç malzemesi hamura konarak sac-

da pifliriliyor. Lebeniye, un çorbas›, nohut

çorbas›, ginedir çorbas› evlerde de s›k s›k

yap›lan çorbalar. Et yemeklerinden Kibbe,

Kelle Paça, Dobo, Firkiye, Güveç tercih

edilebilir.

012_016_mardin 1/4/11 10:45 AM Page 6



H A Z I R L A Y A N : M U T L U Ö Z G E N

okuyu rahmani bir lütuf ola-

rak de¤erlendiren ‹slam dini,

güzel koku sürünmeyi sün-

net olarak tan›mlam›fl, pey-

gamberini de “gül kokulu peygamber”

olarak nitelemifl. Yine Hz. Muhammed,

Kudsi hadisinde kendisine sevdirilen üç

dünya nimetinden birinin güzel koku

oldu¤unu belirtir. Osmanl› ‹mparatorlu-

¤u da, ‹slam dininden ald›¤› bu koku

kültürünü arflivler tutarak, çeflm-i bül-

büllerden, tombaklardan yap›lan ilk

lüks parfüm kaplar›yla kokuyu günlük

hayata sokmufl ve tarihi dönemlerini

bile güzel koku isimleriyle anmay› ter-

cih etmifl. Geleneksel Osmanl› parfüm-

leri teknik olarak kokulu sular, kokulu

ya¤lar ve gâliye gibi özel kokulu ma-

cunlardan ibaret. Kolonya gibi alkol

içerikli kokular ise, 19’uncu yüzy›l›n

son çeyre¤ine dek Osmanl› parfümcü-

lü¤ünde hiç yer almam›fl.

BUHUR SUYU B‹R DAVET‹YED‹R Osmanl› parfümleri denince ilk akla ge-

len buhur suyudur. Osmanl›’n›n billur

flifleli parfümü olan “buhur suyu” terki-

bi ve yap›l›fl› hakk›ndaki bilgiler 550 y›l-

l›k bir tarihe sahip. Sandal, aselbent, ka-

lenbek ve öd a¤ac› gibi tütsü olarak ya-

k›lan maddelerin gül suyu içinde kayna-

t›lmas›n›n ard›ndan misk ve çiçek suyu

eklenmesi ile elde edilen bu güzel koku;

Tanzimat’tan evvel Topkap› Saray›’nda

fetihten beri devam edegelen bir gele-

nek olarak her y›l Ramazan ay›n›n 15’in-

ci günü geçtikten sonra padiflaha tak-

dim edilirdi. Enderun’da Seferli Oda-

s›’nda imal edilen buhur suyunun imala-

t› ve da¤›t›m› büyük bir ciddiyetle yürü-

tülür ve kay›t alt›na al›n›rd›. Elde edilen

buhur suyu padiflahtan baflka saray

mensuplar›na, vükelâya, hareme, ule-

maya vesair bendegâna Ramazan›n

15’inden itibaren zarif billur flifleler için-

de sakangurlara ba¤lanarak da¤›t›l›rd›.

Bu buhur suyu H›rka-i fierif Alay›’na ka-

t›lacaklar için de davetiye yerine geçer-

di. ‹ngiliz elçisi Sir Edward Burton, Kra-

liçe Elizabeth’e sundu¤u raporda bafl-

kent ‹stanbul’da flerefine verilen ilk zi-

yafette yemek bitince “ellerini buhur su-

yu” denilen içinde öd a¤ac›, misk, san-

dal a¤ac› ve çiçek suyu bulunan çok gü-

zel kokulu bir suyla y›kad›klar›n› büyük

bir heyecanla yazm›flt›r.

Buhur suyunun terkibine ve haz›rlan›fl›-

na iliflkin kay›t ise Topkap› Müzesi ar-

flivinde bulunan 1708 tarihli Çama-

fl›rc›bafl› Yusuf A¤a’n›n defterinde

yer almakta. Bu kayda göre padi-

flah, çamafl›rc›bafl› taraf›ndan su-

nulan buhur suyunu kabul etti¤inde

15 alt›n çamafl›rc›bafl›na, biner akçe

de di¤er yoldafllara ihsanda bulunur-

du. Buhur suyunu devlet ricaline gö-

türen a¤alara devlet ricali taraf›n-

dan mevkilerine uygun birer

hediye ve bahflifl verilmesi

de eski adetlerdendi. Y›llar

geçtikçe buhur suyu geti-

ren a¤alara verilmesi zorun-

lu olan bu hediye ve bahflifl-

lerin ricale a¤›r geldi¤i de ifa-

de edilmeye bafllad›. Bu duru-

mu ifliten Sultan III. Mustafa

bundan böyle sadrazam ve fleyhülislam

d›fl›nda ricale buhur suyu gönderilme-

mesi için emir verdi.

Osmanl› kaynaklar›, buhur suyunun sa-

ray d›fl›nda imal edilmedi¤ini ve halk

aras›nda bilinmedi¤ini yaln›zca Saray’da

imal edilip, hükümdar, devlet ricali ve

Saray erkân›na da¤›t›ld›¤›n› yazsa da bu

ifade gerçe¤i yans›tmamakta. 1640 ta-

rihli Es’ar Defteri’nde ve Evliya Çelebi

Seyahatnamesi’nde buhur suyunun ‹s-

tanbul’daki misk sat›c›lar›nda ve gül su-

yu esnaf›nda bulundu¤unu, halka sat›l-

d›¤› görülüyor. Hatta buhur suyu 1720

y›l›nda III. Ahmet’in flehzadelerinin sün-

net dü¤ünleri için yap›lan flenliklerde

M›s›r Çarfl›s› esnaf› taraf›ndan sunulan

dü¤ün hediyeleri aras›nda da yer al›yor.

GÜL SUYU OLMADAN KONUKA⁄IRLANMAZOsmanl›’da s›kça bahsi geçen di¤er

bir koku da gül suyudur. ‹slam ina-

n›fl›nda Hz. Muhammed’in teri ola-

rak kabul gören gül, ayn› zamanda

bu co¤rafyan›n en önemli kokulu çi-

çeklerinden biri. Bu durum, gül suyu

ve gül ya¤›n›n de¤erli bir meta olma-

s›na yol açm›fl. Gül suyu Osmanl›

geleneklerinde de önemli bir

yer teflkil etmifl. ‹ster yabanc›

devlet elçisi olsun ister ziya-

rete gelen bir komflu olsun

gül suyu ile birlikte buhur ik-

ram etmek, konuk a¤›rlama-

n›n bir gere¤i olarak görülmüfl.

Bununla birlikte mevlit gibi dini

toplant›larda, hac karfl›lamala-

Misk, amber, buhurdan ve niceleri: OSMANLI’DA PARFÜM

BUGÜN ÇOK BÜYÜK B‹R ENDÜSTR‹ OLAN PARFÜM SEKTÖRÜNÜN KÖKLER‹ ÇOK ESK‹YEG‹D‹YOR. PEK‹ YA GELENEKSEL YAPISIYLA OSMANLI’DA DURUM NASILDI? HANG‹ KOKU-LAR REVAÇTAYDI, HANG‹LER‹ NEREDE KULLANILIRDI? OSMANLI PARFÜMLER‹N‹NDÜNYASINDA KÜÇÜK B‹R TUR S‹Z‹ BEKL‹YOR…

K

18 SANT‹GRAT

GELENEKSEL

018_021_parfum 12/27/10 11:13 AM Page 2

r›nda konuklar›n ellerine gül suyu serp-

me adeti var. Gül suyunu serpmek için

fliflkin gövdeli, ince uzun boyunlu cam,

gümüfl, tombak ya da porselen gülab-

danlar kullan›lm›fl. Yeni yap›lan ya da

onar›lan camilerin ibadete aç›lmadan

önce gül suyu ile y›kanmas› gül koku-

sunun ‹slâm dinindeki ayr›cal›¤›n› gös-

termesi aç›s›ndan önemlidir. Gül suyu

Osmanl› mutfa¤›na güllaç, su muhalle-

bisi, güllabiye ve flerbetlerle girerken

cilt ve göz hastal›klar›na karfl› da ilaç

olarak kullan›lm›fl. Bütün bunlardan

baflka gül tensel bir kokudur. Ortaça¤

‹slam parfümcülü¤ünde Osmanl›’da da

misk ve amber ile birlikte en ra¤bet gö-

ren kokulardan biri olmufltur.

M‹SK VE AMBERDEN YAPILANGALL‹YEOsmanl›’da buhur suyu ve gül suyu d›-

fl›nda baflka parfümler de kullan›l›yor-

du. Bunlar özellikle 17’inci yüzy›la ait

kay›tlarda yer al›yor. Gâlliyeler hakk›n-

daki en eski bilgilere 1640 tarihli Es’ar

Defteri’nde rastlan›yor. Macun k›va-

m›nda olan gâlliyelerin ana bileflenleri

misk ve amber oldu¤undan oldukça pa-

hal›yd›. Bu meflhur kokular misk ve am-

ber kar›fl›m›na sümbül, t›rnak buhuru,

tütsülenmifl sö¤üt, saf beyaz mum ve

niflasta eklenerek haz›rlan›rd›.

Bu kokular galiyedan denilen küçük

kaplar içinde saklanan ve parmak

ucuyla al›narak saç ve kafllar üzerine

sürülerek kullan›lan siyah macun görü-

nümündeki parfümlerdi. 20’nci yüzy›l›n

bafllar›na kadar seyyar esans sat›c›lar›-

n›n çantalar›nda bulunabilen ve erkek-

lerin b›y›klar›na sürerek kulland›klar›

galiyeler, 1640 tarihli Es’ar defterlerin-

de Kaye-i misk-i fiamator ve Kalye-i

SANT‹GRAT 19

018_021_parfum 12/27/10 11:13 AM Page 3

misk-i M›s›r olmak üzere iki flekilde

an›lmakta. 7’nci yüzy›lda ‹slam parfüm-

cülü¤ünde gözlemlenen gâlliyelerin

17’nci yüzy›l ‹stanbul’unda halen kulla-

n›l›yor olmas› kokunun flöhretine iflaret

etmekte.

Osmanl›’da kullan›lan di¤er parfümler

ise, ma-i kad›, ma-i amber, ma-i asil-

bent, ma-i maverd ve ma-i yasemendir.

Evliya Çelebi’nin verdi¤i bu listeye, cilt

üzerinden uygulanmasa da kiflisel bir

parfüm formu olarak de¤erlendirilmesi

gereken “flemmame”leri de katmak ge-

rekir. fiemmameler, giysi üzerinde tafl›-

narak koku yayan ya da elde tutularak

koklanan hatta yaz› tak›m›nda koku

yaymas› için bulundurulan küçük top-

lard›.

‹LK PARFÜMER‹LER AKTARLARDIBugün oldu¤u gibi geçmiflte de bir par-

fümün fiyat›n› art›ran en önemli unsur

içeri¤inde kullan›lan hammaddelerin

türü ve parfüm içindeki oran›yd›. Os-

manl› devrinde kullan›lan parfümlerin

fiyatlar›n› karfl›laflt›rmak bu parfümlerin

üretiminde kullan›lan hammadde oran›-

20 SANT‹GRAT

018_021_parfum 12/27/10 11:13 AM Page 4

n› ve bununla birlikte parfümün belir-

gin bir kokuya sahip olup olmad›¤›n›

belirlememize yard›mc› olabilir. Macun

k›vam›ndaki M›s›r misk galiyesi buhur

suyuna göre tam 800 kat daha pahal›y-

d›. Topkap› Saray›’nda üretilen buhur

suyunun ‹stanbul misk sat›c›lar›ndaki

fiyat› gül suyuna k›yasla sadece yüzde

25 oran›nda pahal›yd›. Parfüm kadar

parfümü satan esnaf grubu da Osman-

l›’da önemliydi. Selçuklu ve Osmanl› ti-

caret yaflam›nda aktar dükkanlar› gü-

nümüzün eczane ve parfümeri dükkan-

lar›n›n ilk örnekleridir. Aktarlar ilaçlar

haz›rlay›p, bunlar›n yap›lmas›nda kulla-

n›lan hayvansal bitkisel ve madensel

malzemelerin yan› s›ra kokulu sular,

uçucu ya¤lar, k›na, el ve yüz ya¤lar› sa-

tard›. Eski aktarlar sadece sat›c› de¤il-

di. Baz›lar›, özellikle bir alan› seçip ora-

da uzmanlaflm›fl kiflilerdi. Macuncu,

deva flurupçu, amberci, buhurcu, gül-

sucu ad›n› alan bu kifliler özünde aktar-

d› demek yanl›fl olmayacakt›r. Bunlar

içinde misk sat›c›lar› “Osmanl›’n›n par-

fümcüleri” olarak ön plana ç›km›flt›.

Aktarlardan ayr› olarak misk sat›c›lar›

da ›triyatla u¤raflan bir baflka esnaf

grubunu meydana getirmiflti. 1640 ta-

rihli Es’ar Defteri bize bu sat›c› grubu-

nun mallar› hakk›nda önemli bilgiler su-

nar. Misk sat›c›lar› Osmanl›’n›n par-

fümcüleridir. Beden üzerinde kullan›la-

cak parfüm kadar, Osmanl› toplumu-

nun al›flkanl›klar›na uygun çeflitli koku-

lu malzemelerin sat›fl›n› da yaparlard›.

Evliya Çelebi 17’nci yüzy›lda ‹stan-

bul’da 2 bin aktar›n d›fl›nda seyyar gül

sat›c›lar›n› ve dükkanlar›nda buhur sa-

tan esnaf›n oldu¤unu yazar. Osman-

l›’da gül suyu satan esnafa “esnaf-›

gülabc›yan”, kokulu ya¤ imal eden

esnafa “esnaf-› ehl-i hiref dehhan-›

edviye” , buhurdanl›klarda yakmak

üzere ud-› amber satanlara ise

“esnaf-› ud-› amberciyan” ismi-

nin verildi¤ini de yine ondan ö¤-

reniyoruz.

Osmanl› gündelik hayat›na sinen

parfüm kokusu, bugün bile hisse-

dilebilen bir konudur. Mekânlar,

buhurdanlar içinde yak›lan tütsü-

lerle kokuland›r›l›rken, ayn› tütsü

duman› konu¤un sakal›na ve sa-

r›¤›na tutularak gül suyu ikram›-

na benzer flekilde ikram ediliyor-

du. Kahveler amberle kokuland›r›rken,

kokulu nargileler içiliyor, miskli, amber-

li ve kafurlu mumlar imal ediliyordu.

Kokulu mürekkepler, çiçek sulu yemek-

ler ve flerbet tarifleri üretiliyordu. Ak›l

hastal›klar›n›n güzel kokularla tedavi

edilmeye çal›fl›ld›¤› da biliniyor. Oysa

gündelik yaflam›n her ad›m›nda kendi-

ni hissettiren bu güçlü koku kültürü

içerisinde bedene uygulanan parfüm

çeflitlerinin ironik biçimde s›n›rl› kalma-

s› da enteresand›r.

Es’ar Defteri: Es’ar, eder, fi-yat anlam›ndad›r. Es’âr Defte-ri genifl olarak haz›rlanm›fl bi-

rer narh defteridir. Gelenek-sel ‹slâm hukukundan kay-naklanan narh müessesesi,

üretici ve tüketicinin haklar›-n› korumak, kaliteli mal vehizmeti özendirmek, sanat veticaret ahlak›n› korumay›amaçlar. Es’âr Defterleri’ndedevrin her türlü mal, sanat vehizmetleri yer al›r. Kalite fark-l›l›klar› da belirtilerek al›fl vesat›fl fiyatlar› tespit edilir.

SANT‹GRAT 21

018_021_parfum 12/31/10 10:48 AM Page 5

emal Gürsel Durmaz, Türki-ye’deki 35 Airfel-MitsubishiHeavy Klima bayiinden biri. Si-vas’da do¤mufl ama kendini

hat›rlad›¤› günden beri Beyo¤lu F›nd›kl›’dageçiyor hayat›. Beyo¤lu Atatürk Lisesi’nibitirmifl. Okurken ayn› zamanda ayakkab›ma¤azas›nda tezgahtar olarak çal›flm›fl.Yani ticaret hayat›n› Beyo¤lu’nda ö¤ren-mifl. Avizeci dükkan›nda çal›flm›fl, özel birflirkette floförlük yapm›fl, a¤abeyi ile ortakolup, yedek parça ifli yapm›fl. Özetle bir-çok ifle girmifl ama istedi¤i baflar›y› bir tür-lü yakalayamam›fl. 1993 y›l›nda bir klima flirketinde floför ola-rak ifle bafllad›¤›nda art›k yafl›n›n ilerledi¤i-ni ve bir hedef belirlemesi gerekti¤ine ka-naat getirmifl. Bir sektör seçip, orayaodaklanmas› gerekti¤ini düflünmüfl. Klimasektöründe de bir gelecek görmüfl. 2000y›l›na geldi¤imizde Rekor So¤utma olarakbir ortakl›k kurmufl ama bu ifl de k›sa sü-rünce tekrar floförlü¤e dönmüfl. 2001 Hazi-ran ay›nda ise Net Klima’y› kurmufl. NetKlima’n›n sahibi ve Genel Müdürü CemalGürsel Durmaz’›n sektöre giriflinin hikaye-si böyle. Beyo¤lu ve çevresinde klima iflinien iyi ben bilirim diyen Cemal Gürsel Dur-maz, Santigrat’›n sorular›n› yan›tlad›: Airfel ile iflbirli¤iniz nas›l bafllad›?Net Klima’y› kurduktan sonra o zaman ad›henüz Akfel Afi olan Airfel ile bayilik söz-leflmesi yapt›k. fiirketimiz, Airfel’in ilk Hai-er konsept bayii idi. Bafl›ndan beri CengizÖnder ve Hasan Önder ile çok iyi iliflkileri-miz olufltu. Sadece o firman›n ürününüsatmaya bafllad›k. Herkes bizim bu karar›-m›zdan flaflk›nl›k duydu. Çünkü tek birmarkaya ba¤lanmak sadece onun ürününüsatmay› riskli buluyorlard›. Ticaret haya-t›ndaki ola¤an inifl ç›k›fllar› yaflad›k ve2008 y›l›na gelindi¤inde biz art›k zirveye

t›rmanm›flt›k. Eskiden, flantiyeleri gezer,promosyon yapard›k. Tan›t›mlar gerçek-lefltirir müflteri arard›k. Ama art›k müflteribizi ar›yor. Aranan büyük bir firma olduk. Airfel’i niye tercih ettiniz?Çeflitli markalardan taleplerimiz oldu¤un-da bizi küçük bir flirket olarak gördüklerin-den bizimle ilgilenmediler, umursamad›lar.Ne zaman ki, Net Klima olarak büyüdük,onlardan talepler gelmeye bafllad›. Fakat

bafl›ndan beri Airfel’le kurdu¤umuz iliflkiçok güzeldi. Bize karfl› olumsuz bir tav›rsergilemediler; bunun için kendilerine te-flekkür ediyorum. Biz de onlar› mahçup et-medik, bayra¤› hep yukar›da tuttuk. ‹flebafllad›¤›m›zda sadece iki kifliydik. Servisitaflaron olarak kullan›yorduk. fiu andabünyemizde 10 kifliyiz. Yaz aylar›nda iflle-rimiz artt›¤› için geçici personele ihtiyaçduyuyoruz ve o zaman çal›flan say›m›z 20kifliye kadar ç›k›yor. 120 metrekarelik

showroom olarak kulland›¤›m›z F›nd›k-l›’daki iflyerimizde müflterilerimize hizmetveriyoruz. Infrared ›s›t›c›dan kazanlara ka-dar hemen hemen Airfel’in tüm ürünlerinisat›yoruz. Asl›nda küçük bir ofiste bu iflitelefon, internet arac›l›¤›yla yapabilirdi.Ama biraz da kendi prestijimiz için böyleyapmay› tercih ettik. A¤›rl›kl› olarak klimaifli yap›yoruz. Sonbahar ve k›fl aylar›nda isegenelde flantiye ifllerimiz oluyor ve Air-

fel’in KX6 VRF sistemlerini kuruyoruz. Hedefleriniz neler?So¤utma sistemine Net Klima olarak birdamga vurmak istiyorum. Dürüstlü¤üm veiflimdeki ustal›¤›mla bu sektörde önemlibir marka olmay› hedefliyorum. fiu andabeni taklit edenler var. Bu da iflimi ne den-li iyi yapt›¤›m›n bir göstergesi asl›nda. NetHolding’le isim benzerli¤inden dolay› birsorunumuz vard›. Onlar kendi holdingleri-ni kurarken hemen her sektör için isim

“35 MHI BAY‹‹NDEN B‹R‹ OLMAKBANA GURUR VER‹YOR”

Net klima:

NET KL‹MA 2011 YILINDA SEKTÖRDEK‹ 11’‹NC‹ YILINI KUTLAYACAK. AIRFEL’‹N EN ESK‹BAY‹LER‹NDEN OLAN fi‹RKET TÜRK‹YE’DEK‹ 35 AIRFEL-MITSUBISHI HEAVY KL‹MA BAY‹ARASINDA YER ALIYOR. YILDA YÜZDE 30 BÜYÜDÜKLER‹N‹ SÖYLEYEN NET KL‹MA GENELMÜDÜRÜ CEMAL GÜRSEL DURMAZ, AIRFEL’‹ ÜRET‹M‹N‹N ARDINDA DURAN, SATIfi SONRASINI ÖNEMSEYEN B‹R fi‹RKET OLARAK TANIMLIYOR.

22 SANT‹GRAT

C

HABER

022_023_net klima 12/31/10 11:46 AM Page 2

hakk›n› alm›fllar. Fakat biz onlardan alma-y› baflard›k. Net Klima’y› bundan sonrafarkl› çal›flmalar içinde görmek mümkünolacak. fiube açmay› düflünüyor musunuz?2011 y›l›nda Kemerburgaz Göktürk’te birflube açmay› düflünüyorum. fiube açaca¤›-m›z zaman, gelir düzeyi yüksek, e¤itim se-viyesi iyi yerleri tercih ediyoruz. Keza Gök-türk’te bunu bulaca¤›m›za eminim. Ayr›caoras› yeni bir yerleflim yeri. Dolay›s›yla iyibir potansiyel. Oray› seçmemizin bir nede-ni de bu. Bu ifli en iyi yapabilmek için, iyibir çevrede, kendini kabul ettirmifl bir fir-ma olmak gerekiyor. Çünkü dürüstlük bi-zim iflimizde çok önemli. Türkiye’de klima talebi yeterli mi?Ülkemizde klima kullan›m› henüz istenilendüzeyde de¤il. Yunanistan 13 milyon nü-fuslu olmas›na ra¤men 10 milyonun üze-rindeki klima kullan›m› var. Türkiye’de ise15 milyon ancak vard›r. Nüfusla k›yasla-n›rsa pazar›n henüz doymam›fl oldu¤unugörürüz. Pazar potansiyelimiz çok yüksek.Fakat bütün bunlar baflar›l› olmak için ye-terli de¤il. Sektördekilerin piyasay› çok iyibilmesi, teknolojiyi çok iyi takip etmesigerekiyor. Yeniliklerden haberdar olmayaözellikle dikkat etmeliler. Sektörde olup daçok iyi pozisyon alamayan flirketlere bak-t›¤›m›zda en büyük eksikliklerinin yenilik-leri takip edemeyiflleri oldu¤unu görüyo-ruz. Yaz›n ifl yapar, k›fl›n otururlar. Biz, ye-nilikleri de takip etti¤imiz için iyi bir ko-numday›z. Net Klima olarak yaz aylar›ndayüzde 100 olan ifl potansiyelimiz k›fl ayla-r›nda yüzde 70’lere düflüyor ki bu da çokönemli bir kay›p de¤il. Tan›t›m çal›flmalar›na önem veriyormusunuz?Bireysel olarak Beyo¤lu ve çevresinde yazmevsimi boyunca 30 bin insert da¤›taraktan›t›m çal›flmas› yapt›k. Bunun faydas›n›da olumlu flekilde gördük. Bu yaz çok s›-cak oldu¤u için iflimiz de çok yo¤un oldu.2001 y›l›ndan beri 250 bin civar›nda insertda¤›tt›m. Tan›t›m elemanlar›yla 5 ilçedehaftada 40 bin adet broflür da¤›tt›m. NetKlima’y› açt›¤›m›z 2001 y›l›nda CapitolAVM’de stand aç›p, bir hafta boyunca ta-n›t›m yapm›flt›k, bunun çok faydas›n› gör-düm. Hatta bizi bir flirket de¤il, marka sa-nanlar oldu. Gelenlerden baz›lar› Net Kli-ma istiyorum, baflka marka istemiyorumdedi. Bu bizi motive edici bir durumdu.Belki de bir gün kendi markam›z› üretiriz. Bugüne kadar ne kadar klima satt›-n›z?

Tahminen 7 binin üzerinde klima satm›-fl›md›r. Geçti¤imiz y›l krize ra¤men 585klima satt›k. Bizim pazarlama gücümüzartt›, klima daha ulafl›labilir fiyatlara gel-di. MHI klima bayili¤ini ald›¤›m›zda han-gi segmentte oldu¤umuzu zaten gördük.fiu an klima odakl› çal›yorum. Dikkatimibu alana veriyorum. Sat›fl olarak, Airfel’inilk 20 bayisi içinde yer al›yorum diyebili-rim.‹fl hayat›nda baflar›l› olmak nelereba¤l›?Dürüstlü¤ümden asla ödün vermem.Hakl› oldu¤um konudan da asla dönmem.Yapt›¤› ifli sevmesi ve benimsemesi la-

z›m. Ben mühendis de¤ilim ama onlar ka-dar konuya hakimim. Satt›¤›m ürünün ar-kas›nda iyi bir firma varsa, yedek parça-s›nda sorun ç›km›yorsa ben o firmay› niyedesteklemeyeyim ki?Airfel’in sat›fl sonras› hizmetlerin-den memnun musunuz?Klimay› klima yapan sat›fl sonras› hizmet-tir. Her fleyin bir amatörlük devri vard›r.

Benim de vard›, Airfel’in de. fiirket, buevreyi çok çabuk atlatt›. Satt›¤›m üründebir problem olmas›n› tabii ki istemem.Çünkü müflterime bunu yaflatmak iste-mem. Ço¤u zaman müflteri ad›na servis,sat›fl sonras› takipleri de yapt›¤›m›z olu-yor. 2011 y›l›nda kendimizi bilgisayar tek-nolojileri alan›nda daha iyi konuma geti-rip, takiplerimizi bu flekilde yapaca¤›z. 2011 y›l›nda neleri hedefliyorsunuz?Sektördeki 10’uncu y›l›m›z› kutlayaca¤›z.Göktürk’te bir showroom açaca¤›z. Bilgi-sayar sistemine geçmeyi düflünüyoruz.Servis kadromuzu daha da profesyonel-lefltirece¤iz. Her fleyden önce müflterinin

ihtiyaçlar›na cevap verebilecek, onlar›nne istedi¤ini bilen elemanlar yetifltirece-¤iz. Yüzde 35 büyüme gösteren bir flirke-tiz, bunu sürdürmeyi istiyoruz. Bununiçin gerekli yat›r›mlar› yapaca¤›z. Reklam,tan›t›m hizmetlerimize a¤›rl›k verece¤iz.Airfel de bu konuda bize destek oluyor.Art›k daha profesyonel düflünüyor ve bu-na göre davran›yoruz.

SANT‹GRAT 23

022_023_net klima 12/31/10 11:46 AM Page 3

KEND‹N‹Z‹ DÜNYADA DÜZENLENEN FEST‹VALLER‹N HEPS‹N‹ GÖRMEYEADASANIZ, ÖMRÜNÜZÜN YARISI GEÇER. SADECE H‹ND‹STAN’DA, YILINNEREDEYSE HER GÜNÜNE B‹R FEST‹VAL DÜfiÜYOR. FEST‹VALLER‹N BÜYÜKÇO⁄UNLU⁄UNUN ÇIKIfi NOKTASI ESK‹ GELENEKLER, EFSANELER VE D‹N‹‹NANIfiLAR. SANATSAL VE E⁄LENCEL‹K OLANLARIN DA SAYISI AZ DE⁄‹L…

24 SANT‹GRAT

Farkl› kültürler, farkl› renkler:DÜNYANIN HER YANINDANFEST‹VALLER

›l boyunca, dünyan›n her

köflesinde, ulusal ve ulus-

lararas› çapta binlerce

festival düzenleniyor.

‹çinde yetiflti¤imiz kültür penceresinden

bakt›¤›m›zda, bunlar›n baz›lar› s›radan

ve bilindik, baz›lar› ise kesinlikle s›ra d›fl›

ve hatta tuhaf. Örne¤in ülkemizde, özel-

likle bahar ve yaz aylar›nda, en fazla

mahsul al›nan yerlerde erik, çilek, kiraz

gibi ürünler ad›na festivaller düzenleni-

yor. Ayn› flekilde ‹talya, Yunanistan,

ABD gibi birçok ülkenin kent ve kasaba-

lar›nda zeytin, ahududu, üzüm festivalle-

ri gerçeklefliyor. Bunlar bizler için tan›d›k

festival türleri. Oysa ki, ‹ngiltere’nin

Cooper Hill kasabas›nda her y›l May›s

ay›n›n son pazartesi gerçeklefltirilen ‘Yu-

varlanan Peynir Festivali’ ya da Finlandi-

ya’da her y›l Temmuz ay› boyunca dü-

zenlenen ‘Komflunun Eflini S›rtlama Fes-

tivali’ bize hayli tuhaf gelebilecek etkin-

likler. Y›l›n belirli bir gününde bir tepe-

den yuvarlanan ve h›z› 80 km’yi bulan

peynir tekerle¤inin ard›ndan kendini te-

peden afla¤›ya b›rakan yüzlerce, binlerce

insan› düflünün; yuvarlananlar, koflanlar,

takla atanlar… Amaç peynir tekerle¤ini

yakalamak ve kazanan olmak. Bu gele-

neksel etkinlik pek çok kazaya ve yara-

lanmaya neden oldu¤u için iptal edilme-

si gündeme gelmifl ama peynir koflucu-

lar› kamuoyu oluflturup etkinliklerine sa-

hip ç›km›fllar. Finlandiya’dan verdi¤imiz

örnek ise Finlerin Viking atalar›ndan kal-

ma bir gelene¤in uzant›s›. 17 yafl›ndan

büyük tüm kad›nlar efl olarak kabul edi-

liyor ve bir Finli erkek taraf›ndan omuz-

lan›p tafl›n›yorlar. fiayet bu ülkeyi Tem-

muz ay›nda ziyaret edecek 17 yafl›ndan

büyük bir kad›nsan›z dikkatli olun, tan›-

mad›¤›n›z bir adam sizi omzuna atabilir.

Asl›nda, geleneksel ya da s›ra d›fl› tüm

festivallerin temel amac›, gelenekleri ya-

flatmak ve e¤lenceli birkaç gün geçir-

mek. Her aya bir festival. Yolunuz düfler-

se kaç›rmay›n, her koflulda e¤lence ga-

ranti.

Y

KÜLTÜR

OcakHARB‹N BUZ VE KAR FEST‹VAL‹ – Ç‹N

Çin’in Heilongjiang Eyaleti’nin baflkenti olan Harbin, ülkenin Rusya s›n›r›n›nen kuzeydo¤u kesiminde yer al›yor. Uzun ve so¤uk k›fl aylar›nda s›cakl›¤›n

-22 dereceye düfltü¤ü kentte her y›l 5 Ocak’ta bafllayan Buz ve KarFestivali, ay boyunca sürüyor. Festival süresince kentin her yerinde

muhteflem buz heykeller boy gösteriyor. Kayak ve snowboard yar›fllar›,büyüleyici buz heykeller, lazer ve havai fiflek gösterileri, Songhua

Nehri’nde yüzme gibi etkinlikler Harbin Buz ve Kar Festivali’ni dünyan›nen büyük uluslararas› buz festivallerinden biri yap›yor. Bu dönemde,

dünyan›n her yan›ndan yüz binlerce insan, kültürel, sportif, sanatsal veturistik etkinlikler için Harbin’e ak›n ediyor.

01

024_027_festival 12/27/10 11:16 AM Page 2

SANT‹GRAT 25

fiubatVENED‹K KARNAVALI – ‹TALYA

Dünyan›n en eski ve en renkli kutlamalar›ndan biri olan Venedik Karnaval›2 fiubat’ta bafll›yor ve 16 fiubat’ta bitiyor. Karnaval›n simgesi olan maskel-

er ve kostümler, her y›l de¤iflen karnaval temas›na uygun olarakhaz›rlan›yor. Maske gelene¤i, sosyal s›n›flar aras›ndaki ayr›m› ortadan

kald›rma ve herkesin eflit oldu¤u bir kutlama ortam› yaratma iste¤indendo¤mufl. ‹ki hafta süren karnaval boyunca Venedik kanallar›nda, meydan-

larda ve dar sokaklarda canl› heykeller boy gösteriyor, maskeli balolardüzenleniyor, tarihi olaylar canland›r›l›yor ve daha birçok sanatsal etkinlik-le say›lar› yüz bini bulan ziyaretçi büyüleniyor. Resmi olarak 1298 y›l›ndan

bu yana düzenlenen karnaval, her y›l San Marco Maydan›’ndagerçeklefltirilen melek uçufluyla bafll›yor.

MartPAS‹F‹K FEST‹VAL‹ – YEN‹ ZELANDAYeni Zelanda’n›n Aucland kentinde her y›l Mart ay›ndadüzenlenen festival, Pasifik adalar›nda yaflayan insanlaraadanm›fl en büyük etkinlik. Pasifik Festivali bu y›l 7-12Mart tarihleri aras›nda düzenleniyor. 1993 y›l›ndan berigerçeklefltirilen, her y›l 200 bini aflk›n turistin ziyaret etti¤ifestival Pasifik halklar›n›n kültürünü yaflatmay› ve dünyayatan›tmay› amaçl›yor. Tangata Whenua, Cook Adalar›, Fiji,

Kiribati, Niue, Samoa, Tahiti, Tokelau, Tonga, Tuvaluadalar›n›n kat›l›m›yla gerçeklefltirilen festival kap-sam›nda yerel müzik ve dans gösterileri, gelenekseltörenler, yemek yar›flmalar› düzenleniyor.

NisanBELTANE ATEfi FEST‹VAL‹ ‹SKOÇYAKökleri Pagan döneme dek uzanan Atefl Festivali,her y›l Nisan ay›n›n 30’unda ‹skoçya’n›n Edinburgkentinde düzenleniyor. Antik Kelt topluluklar›ndanDruid’lerin geleneklerinin bir uzant›s› say›labilecek

festivalin amac›, do¤adaki canlanmay› ateflle tasvirederek bahar›n geliflini kutlamak. Romal›lar›n 12ayl›k takviminden önce, Keltler y›l› dört dönemeay›r›r ve her dönemin bafllang›c›nda kutlamalar

yaparlarm›fl. Bahar›n bafllang›c›n› müjdeleyenBeltane dört dönemin en önemlisiymifl ve o

nedenle daha büyük bir coflkuyla kutlan›rm›fl.Beltane Atefl Festivali kapsam›nda 30 Nisan günü

gece yar›s›na kadar, Kelt kostümleri giymifl ve Keltefsanelerindeki yarat›klar› canland›ran

kat›l›mc›lar, dansç›lar ve davulcular atefllebüyüleyici gösteriler yaparak geçit töreni

düzenliyorlar.

02

03

04

024_027_festival 12/27/10 11:16 AM Page 3

06

26 SANT‹GRAT

May›sPUL‹AN MANDA FEST‹VAL‹ – F‹L‹P‹NLERFilipinler’in Bulacan bölgesindeki Pulian kasabas›ndaçiftçiler 14-15 May›s tarihlerinde, y›l boyu tarlalarda terdöken mandalar›n› onurland›rmak için iki gün süren birfestival düzenliyorlar. Mandalar›n ilgi oda¤› oldu¤u ikigün boyunca çiftçiler hayvanlar›n›n postlar›nayumuflat›c› ya¤larla masaj yap›yor, parfümler sürüyor,özel kostümler, kurdeleler ve çiçeklerle onlar›ellerinden geldi¤ince süslüyorlar. Günün sonunda anacaddede bir geçit töreni düzenleniyor, koruyucu AzizIsidro Labrador’a y›l›n bereketli geçmesi ve hayvanlar›nsa¤l›kl› olmas› için dua ediliyor. Dua s›ras›nda man-dalar›n da diz çökmesi festivalin en renkli görüntü-lerinden birini oluflturuyor

TemmuzSUALTI MÜZ‹K FEST‹VAL‹ – ABDFlorida, Lower Keys’de her y›l Temmuz ay›n›n ikincihafta sonu, dünyan›n ilk ve tek sualt› müzik festi-vali düzenleniyor. Kuzey Amerika’n›n yaflayan tekmercan bariyer resifine dikkatleri çekmek üzeregerçeklefltirilen etkinlik kapsam›nda 600’ü aflk›ndalg›ç resiflerin yaklafl›k 10 km güneyinde dal›fl ya-parak sualt› festivaline imza at›yor. ‹lginç festivaldegeçti¤imiz y›llarda bir arp sanatç›s› denizk›z› kostü-müyle konser verirken, bir rock grubu da gitar çal-may› denedi. Festivalde maksat sualt›nda konservermeyi baflarmaktan öte, mercan resifinin korun-mas› için kamuoyuna mesaj ulaflt›rmak. Amaçlar›naulaflt›klar› da söylenebilir.

A¤ustosDOMATES FEST‹VAL‹ – ‹SPANYAValencia’n›n Bunyol kasabas›, her y›l A¤ustos ay›n›n son çarflambas›,hayal edilebilecek en ç›lg›n domates savafl›na ev sahipli¤i yap›yor.Binlerce insan ç›ld›rm›fl gibi birbirine kasalar dolusu domates f›rlat›yor.Festivalin hikayesi 1944 y›l›na uzan›yor. Bir kutlama s›ras›ndaki geçittöreninde kasabal› gençler aras›nda kavga ç›k›yor. Gençler manav tez-gahlar›ndan ald›klar› domatesleri birbirlerine f›rlat›yor. Polisin müdahale-siyle ortal›k yat›fl›yor. Ertesi y›l ayn› tarihte kutlamada yine kavga ç›k›yorve gençler bu defa yanlar›nda getirdikleri domatesleri birbirlerine f›rlat-maya bafll›yor. Ondan sonraki y›llarda bu bir gelene¤e ve festivaledönüflüyor.

HaziranBEBEK ATLAMA FEST‹VAL‹ – ‹SPANYA‹flte size, “yok art›k!” dedirtecek türden bir festival. Her y›l 8-9 Hazirantarihlerinde ‹spanya’n›n Burgos kenti yak›nlar›ndaki Castrillo de Murciakasabas›nda düzenlenen Bebek Atlama Festivali, dünyan›n en tehlikelifestivallerinden biri olarak görülüyor. 1620 y›l›ndan bu yana, her y›lKatolik bayram› Corpus Christi kapsam›nda düzenlenen festivalde “fieytanS›çramas›” ad› verilen bir “olay” gerçeklefltiriliyor: fieytan kostümü giymiflyetiflkin bir erkek, bir y›l içinde dünyaya gelmifl, cadde ortas›nda minder-lerin üzerinde yatmakta olan bebeklerin üzerinden atl›yor. Bu tuhafgelene¤in kökeni bilinmese de, bebeklerin ruhlar›n›n hastal›klardan,kötülüklerden ve günahlardan korunarak bu dünyaya güvenli bir flekildegeçifl yapaca¤›na inan›l›yor. 07

08

05

024_027_festival 12/27/10 11:17 AM Page 4

SANT‹GRAT 27

Kas›mMAYMUN SOFRASI - TAYLANDHer y›l Kas›m ay›n›n son pazar günü, Bangkok’unkuzeyindeki Lopburi bölgesinde yaflayan 2 bin may-mun için, meyve sebzelerle donat›lm›fl devasa biraç›k büfe kuruluyor. Etkinlik aslen, “Maymunlara Aç›kBüfe Festivali” olarak an›l›yor. Etkinli¤in ç›k›fl noktas›eski bir efsane. Rivayete göre Maymun Kral zor birdurumdayken Ramayana’n›n kahraman› PrensRama’ya (Vishnu’nun reenkarnesi) yard›m etmifl.Taylandl›lar da bu efsaneden yola ç›karak MaymunKral’›n soyuna flükranlar›n› sunuyorlar.

Aral›kMEVLANA HAFTASI - TÜRK‹YEFestival listesinde Mevlana Haftas› olurmu, demeyin. Yabanc› takvimlerde buhaftaya “Dervifl Festivali” deniyor. Mevla-na Celaleddin Rumi’nin vuslat y›ldönümüanma etkinlikleri 7-17 Aral›k tarihleri ara-s›nda Konya’da gerçeklefltiriliyor. Haftakapsam›nda seminerler, konferanslar, se-ma ayinleri, tasavvuf müzi¤i konserleri vesergiler düzenleniyor. Etkinlik fieb-i Arusfienlikleri olarak da an›l›yor. Dü¤ün gecesianlam›na gelen fleb-i arus, rabbine ka-vuflmaktan büyük mutluluk duyan Mevla-na’n›n, kendi ölümüne verdi¤i isim.

EkimDIWALI – H‹ND‹STANEkim ay› ortas›nda bafllay›p Kas›m ortas›na kadardevam eden Diwali ya da bilinen ad›yla “Ifl›klarFestivali” Hindular›n en önemli festivallerinden biri.Yaln›zca Hindistan’da de¤il, Hindu inanc›na sahip di¤erülkelerde de kutlan›yor. “Fener Alay›” olarakçevrilebilecek Diwali, iyili¤in kötülü¤e karfl› zaferinisimgeliyor. Festival boyunca kutlamaya kat›lanlar yenielbiseler giyip yiyeceklerini akrabalar› ve dostlar›ylapaylafl›yorlar. Evlerin ve di¤er mekanlar›n gaz lam-balar›yla ve mumlarla ayd›nlat›ld›¤› festivalde tüm ülke

muhteflem havai fiflek gösterilerine sahneoluyor.

11

09

10

12

EylülNAMSADANG BAUDEOGI FEST‹VAL‹ – GÜNEY KOREGüney Kore’nin Anseong kentinde her y›l Eylül ay›n›n son haftas›ndadüzenlenen festival, Kore’nin Joseon Hanedanl›¤› (1392-1910)zaman›ndan bu güne uzanan Namsadang kültürünü yaflat›yor.Namsadang, ip cambazl›¤›, geleneksel halk müzi¤i, takla, maske dans›,kukla gösterisi ve tabak çevirme gibi performanslar› kaps›yor. Festivalboyunca unutulmayacak gösteriler düzenleniyor. Namsadang perfor-manslar› 2009 y›l›nda UNESCO taraf›ndan Dünya Manevi Kültür Miras›ilan edildi.

024_027_festival 12/27/10 11:17 AM Page 5

icaret hayat›na 1980 y›l›ndababas›n›n yan›nda bafllayanRecep Durgun, 1990 -1994 y›l-lar› aras›nda beyaz eflya tica-

retiyle u¤raflt›. O y›llarda firmas›n›n ad›Aktif Dayan›kl› Tüketim Mallar› Ltd. fiti’y-di. Merkezi Zeytinburnu’nda olan KatreIs›’y› 1996 y›l›nda kuran Recep Durgun,hala bu sektörün öncü flirketlerinden biriolarak çal›flmalar›n› sürdürüyor. Is›tma veso¤utma sektöründe toptan sat›fl faaliyet-lerinde bulunan Katre Is›’n›n Bursa, Üm-raniye, Bal›kesir, Denizli ve Eskiflehir’deflubeleri bulunuyor. 1997 y›l›nda ‹G‹D ta-raf›ndan Giriflimcilik Ödülü’ne lay›k görü-len Recep Durgun’un kurdu¤u Katre Is›,Airfel’in ilk bayileri aras›nda yer al›yor.Recep Durgun dergimizin sorular›n› ya-n›tlad›: Airfel’le tan›flman›z ne zaman oldu? Tan›flmam›z, 2000’li y›llara denk geliyor.Airfel o dönemlerde flirketimizce irdelen-mifl ve genel aç›dan bak›ld›¤›nda sektö-ründe baflar›yla ilerleyen flirketler aras›n-da yer ald›¤› gördü¤ümüz bir markayd›.Airfel’in ürün yelpazesi s›tma ve so¤ut-ma olmak üzere iki ana konuda toplan›-yordu. Sat›lan ürün çeflidiyle insanlar›ngündelik hayatlar›n› daha kolay ve dahagüzel bir hale getirmek için verdikleri ça-ba, müflteri ve tüketicilerin ihtiyaçlar›n›gün be gün takip etme sorumluluklar›,yerli üretime önem vermeleri bizi etkiledi.Sat›lan ürünlerde her zaman sonuna ka-dar müflterisinin yan›nda yer almalar›,Airfel’i tercih etme nedenlerimizden birioldu.

Airfel’in sat›fl sonras› hizmetlerin-den müflterileriniz ve siz memnunmusunuz?Türkiye de ifl ahlak› ve tüketici bilincininyeterince oturdu¤unu söyleyemeyiz. Tü-ketici haklar›n›n ihlal edilmesinde bu ikiunsurun etkisi büyük oldu. Öte yandanyasa koyucu olarak gerekli denetim vebilgilendirmeyi yapmad›¤› için devletinde sorumlulu¤u var. Airfel’e ait sat›lan

ürünleri ürün ve hizmet kalitesiyle ilgilitebrik ve teflekkür almakla beraber tümfirmalar›n ürünlerinde oldu¤u gibi Air-fel’in ürünlerinde de zaman zaman s›k›n-t›lar ç›k›yor. Burada önemli olan sat›lanürünlerin arkas›nda olmakt›r. Hiç flüphe-siz ticaret eti¤i aç›s›ndan çok önemli birkonudur bu. Hiç bir firma benim ürünle-rimde s›k›nt› ç›kmaz, ay›pl› ürün satm›yo-rum diyemez. Zira böyle olsayd› sat›flsonras› için yasal düzenlemeler olmazd›.

Buradaki en önemli unsur, sat›fl sonras›servis hizmetlerinin en h›zl› ve en kaliteliflekilde verilerek tüketicinin ma¤dur ol-mas›n› önlemektir. Bu durum ticari ahla-k›n bir gere¤i olarak yap›lmal›. E¤er buyerine getirilemiyorsa, mutlaka bir olum-suzluk olarak üretici ve sat›c› firmalarageri döner. Bu aç›dan Airfel’i derlendirdi-¤imizde sat›fl sonras› servis hizmetlerinidi¤er firmalara göre daha kaliteli ve h›zl›bir flekilde verdi¤ini söyleyebiliriz. Reklam-tan›t›m çal›flmalar›n› nas›lyürütüyorsunuz?Pazarlama stratejisinde yap›lan kampan-yalar›n büyük bir önemi var. Bunu ticarethayat›m boyunca gözlemlemek f›rsat›buldum. Biz genelde kampanyalar› ürün-lerimizin tan›t›lmas›na yönelik olarak ya-p›yoruz. Çeflitli dönemlerde tüketicileredaha uzun vadelerle daha uygun fiyatlaraürünler satarak gerek Airfel’in gereksekendi ürünlerimizin tüketiciler taraf›ndanalg›lanmas›n›, niteliklerinin görülmesiniamaçl›yoruz. Bu nedenle yapt›¤›m›z kam-panyalardan her zaman iyi sonuçlar ald›k.Reklam ve tan›t›m faaliyetlerimiz flu sade-ce kampanya organizasyonu, bülten vebroflür çal›flmalar›yla s›n›rl›. Ama bizimas›l reklam ve tan›t›m›m›z› mal satt›¤›m›zmüflterilerimiz yap›yor. Güvenirlilik, dü-rüstlük, müflteri memnuniyetini gözetme,ürün çeflitlili¤i, ikame ürün bulundurma,hizmet ve ürün kalitesinde mükemmeliamaçlama, sorumluluk bilincine sahip ol-ma, müflterisine ve personeline de¤erverme gibi unsurlar flirketimiz taraf›ndanher zaman önemli oldu. Bu de¤erlere sa-

Airfel’in en eski bayii:

KATRE ISI, 2011 YILINA HIZLI G‹R‹YORISITMA VE SO⁄UTMA SEKTÖRÜNÜN ÖNEML‹ fi‹RKETLER‹NDEN OLAN KATRE ISI, AIRFEL’‹N‹LK BAY‹LER‹ ARASINDA YER ALIYOR. MERKEZ‹ ZEYT‹NBURNU’NDA OLAN F‹RMANINÜMRAN‹YE, BURSA, BALIKES‹R, DEN‹ZL‹, ESK‹fiEH‹R’DE DE fiUBELER‹ BULUNUYOR. fi‹RKETSAH‹B‹ RECEP DURGUN, ÖZELL‹KLE AIRFEL’‹N MÜfiTER‹ ODAKLI POL‹T‹KASINDAN MEM-NUN OLDUKLARINI SÖYLÜYOR.

T

28 SANT‹GRAT

HABER

028_029_katre 12/27/10 11:17 AM Page 2

hip ç›kt›¤›m›z için müflterilerimiz herzaman bizim reklam›m›z› yapt›. Airfel’den ne gibi yard›mlar yada destekler bekliyorsunuz?Airfel’in bir kurum kimli¤i ve de¤er-leri var. Daima tüketicilerin ihtiyaç-lar›n› takip ediyor. Yerli üretimeönem veriyor, sat›lan ürünlerde herzaman sonuna kadar müflterisininyan›nda yer al›yor. K›saca tüketiciodakl› çal›fl›yor. Bu gibi unsurlar ileridüzeyde devam etti¤inde Airfel bizeen iyi deste¤i vermifl olacakt›r. 2010 y›l› flirketiniz için nas›lgeçti?2010 y›l›yla ilgili hedeflerimize ulafl-m›fl durumday›z. 2009 y›l›nda ger-çeklefltirdi¤imiz toplant›lar›m›zda2010 y›l›yla ilgili ald›¤›m›z kararlar›yerine getirdik. Ciromuzu di¤er y›lla-ra oranla art›rd›k. Daha fazla firma vetüketiciye ulaflt›k.2011 y›l› ve sonras›ndaki hedefve beklentileriniz neler?2011 y›l› ile ilgili elbette ticari bek-lentilerimiz var. Ancak Katre Is› olarakbeklentilerimizi sadece rakamsal olarakbelirlemiyoruz. fiirketimizin geçmifltengelen kültürü ve etik de¤erleri var. Hedef-lerimizi belirlerken bunlar› göz önündebulunduruyoruz. Katre Is›’n›n di¤er firma-lardan fark› çal›flt›rd›¤› iflçisini ön planaalan bir anlay›fl içerisinde olmas›nda yat›-yor. Bir iflletmenin daha fazla kar elde et-

mek için çal›flan›n› ve onun ailesini sosyalgüvenceden mahrum etmesi ve hakk›n›vermemesi, ifl görenleri için sa¤l›k kural-lar›na uygun bir ortam oluflturmamas› gi-bi birçok unsur hiç flüphe yok ki, ifl ahla-k›yla ba¤daflmayan davran›fllard›r. KatreIs› kendisine de¤er verildi¤ine inanan ça-l›flanlar›n ifl gördü¤ü bir iflletmedir. Fir-mam›z› iflveren ve ifl görenlerin olufltur-

du¤u bir aile ortam› olarak görüyo-ruz. Katre Is›’da ifl, sadece para kaza-n›lacak bir unsur olarak de¤il, yaflan›-lacak keyifli bir durum olarak kabuledilir. Bunun için de flirket ortam›n›ve flirket kültürünü belli de¤erleregöre flekillendirerek çal›flmakta vebaflar›l› ad›mlarla yolumuza devametmekteyiz. fiirketimizi ülkemiz aç›-s›ndan de¤erlendirdi¤imizde verdi¤i-miz hizmet kalitesi aç›s›ndan flimdi-den marka haline geldi¤imizi söyle-yebilirim. Baflka yat›r›mlar›n›z var m›?Son dönemlerde baflka yat›r›mlar içe-risine de girdik. Enerji sektörü ilgimi-zi çekiyor ve yat›r›m için fizibilite ça-l›flmalar› yap›yoruz. Bununla beraberVessen, Lika markalar› ile ›s›tma veso¤utma sektöründe cihazlar üret-meye bafllad›k.‹fl hayat›nda bundan sonraki he-defleriniz neler?fiirketimiz kalitede mükemmeliamaçl›yor. Geçmiflten gelen kültürü-

nü ve etik de¤erlerini muhafaza ederekilerici ve de¤iflime aç›k bir flirketiz. Bafla-r›lar›m›z› personelimize ve müflterilerimi-ze borçluyuz. ‹letiflimde aç›kl›k ilkesiyleyol ald›k, bundan sonra da bu ilkeyi de-vam ettirece¤iz. fieffaf bir flirket olma ge-lene¤ini koruyaca¤›z. Üretti¤imiz ürün veverdi¤imiz hizmetlerle en iyi olmak bizimen vazgeçilmez hedefimiz.

SANT‹GRAT 29

028_029_katre 12/31/10 10:50 AM Page 3

030_033_ufuk 12/27/10 11:18 AM Page 2

Y A Z I : fi U L E fi E N T A R L I F O T O ⁄ R A F L A R : P I N A R fi E N O L

fuk Bayraktar, son günlerin ençok konuflulan oyuncular›n-dan. Televizyonun fenomendizisi Ezel’de, Ramiz karakte-

rinin gençli¤ini oynuyor. Bilgece laflaredip, hayat dersleri veren Ramiz’in mil-yonlarca hayran› flimdi de Ufuk’a hayran.Bu sezon diziye giren Ufuk Bayraktar’› si-nema seyircisi “Bekleme Odas›”, “Kader”,“Yumurta” gibi filmlerden tan›yor. Onunoyunculuk hikayesi birçok kez bas›ndayaz›ld›¤› gibi, Cihangir’de babas›n›n çaybahçesinde çal›fl›rken, yönetmen ZekiDemirkubuz’un onu keflfedip, “BeklemeOdas›” filmde oynatmas›yla bafll›yor. Son-ra ünlü “Kader” filmi geliyor. Kader, “Ma-sumiyet”in öncesi niteli¤inde bir devamfilmi. Orada Haluk Bilginer’in gençli¤inioynuyor. Birçok ödül al›yor, filmle birlikteCannes’a gidiyor. fiimdi de Tuncel Kur-tiz’in gençli¤ini oynayarak bir anlamdazor bir ifl yap›yor. Çünkü oyunculuklar›n›kan›tlam›fl bu iki duayenin canland›rd›¤›karakterleri tekrarl›yor asl›nda. Onlar ka-dar baflar›l› oluyor ki, takdir topluyor. Hepcoflkulu hep nefleli… Çokça da h›rç›n.“O¤lum do¤du¤unda olgunlaflt›m, durul-dum” diyor ama Ufuk’taki enerji dahauzun y›llar yeter hepimize. Ufuk Bayrak-tar ile Santigrat okuyucular› için sorular›-m›z› yan›tlad›: Hiç akl›nda yokken sana bir sine-ma filmi teklifi geldi. Nas›l kararverdin evet demeye?Oyunculuk yapmay› hiçbir zaman düflün-memifltim. Her gün yeni bir oyuncu ya daflark›c› ç›k›yordu. Sonuçta bunlar› yapan-

lar da insand›. Zeki a¤abeyden de böylebir teklif geldi¤inde o yüzden çok çekin-medim. An› olur, ileride çocuklar›ma gös-teririm diye düflünmüfltüm. Üstesindengelip gelemeyece¤imi çok düflündüm.Zeki a¤abeyin, karfl› taraf› ikna etme ye-tene¤i, insan psikolojisini çok iyi anlad›¤›bariz belli bir durum. Onun istedi¤i zatenkafada çok bir fley kurmadan sete git-memdi. Ezberini yapacaks›n, sahnenindurumunu, duygular›n› bileceksin sonrakendini ona teslim edeceksin. Sonras›n› oflekillendiriyor. Sadece benden de¤il, bü-tün oyuncular›ndan bunu bekliyor. Benbu karakteri böyle oynar›m diye bir fleyyok. Çünkü o zaten filmi kafas›nda birkaçy›lda tamaml›yor. Kader 12 y›lda flekille-nen bir film. Noktas›na virgülüne kadarfilmi düflünüp, kafas›nda çekti¤i için ken-dini ona teslim etmek ortaya en iyi so-nuçlar› ç›kar›yor. Ben de öyle yapt›m, de-di¤i gibi çal›flt›m ve kendimi ona teslimettim. Nas›l çal›flt›n?‹lk önce Bekleme Odas› isimli filmde be-raber çal›flt›k. Aradan birkaç y›l geçtiktensonra Kader filminde beraberdik. Baflrololdu¤u için daha büyük bir sorumluluktuama avantajl›yd›m. Kader, Masumiyet fil-mindeki hikayenin y›llar öncesini anlat›-yordu. Haluk Bilginer orada zaten oyun-culu¤unu döktürmüfltü. Ben Kader filmin-de onun gençli¤ini oynayacakt›m. De¤ifl-meyecek özelliklerinden belli bafll› birkaçhareketini dikkatle izledim. Bir insan ye-disinde nas›l kafl›k tutuyorsa, nas›l sinirle-nip ba¤›r›yorsa 70’inde de ayn›d›r. Bunlar

çok de¤iflmez. Biraz buradan yard›m al-d›m, gerisinde de Zeki a¤abeye güven-dim. Oyuncu koçlu¤u yapan oldu mu sa-na?Tabii ki hay›r… Zeki Demirkubuz’un film-lerinde oynayan herkesin oyuncu koçuZeki a¤abeydir. Kendisi senaryodaki birkarakteri ne kadar derin biliyorsa, karfl›-s›ndakine de bunu o kadar geçirmeyi ba-flar›r. Sonuçta ayn› dili konuflmufl olursu-nuz. Benim ad›ma öyle oluyordu en az›n-dan. “Kader” hayat›nda neleri de¤ifltir-di?

Benim hayat›mda öncelikle Zeki a¤abeyhayat›m› de¤ifltirdi. Tabii Kader’de baflroloynam›flt›m, birçok ödül kazand›m. Alt›nPortakal’da Genç Yetenek ödülü, ‹stanbulFilm Festivali’nde Erkan Can ile en iyi er-kek oyuncu ödülünü paylaflt›m. Cannes

Ufuk Bayraktar: MAHALLEN‹N HIRÇIN DEL‹KANLISIS‹NEMANIN GENÇ YÜZLER‹NDEN B‹R‹ UFUK BAYRAKTAR. BEKLEME ODASI, KADER, YUMURTA G‹B‹ ÖDÜLLÜ F‹LMLERDE OYNADI, ÖDÜLLER ALDI. AMA TELEV‹ZYONUN FENOMEN D‹Z‹S‹ EZEL ONU M‹LYONLARA TANITTI. D‹Z‹N‹N ANA KARAKTERLER‹NDENRAM‹Z KARAESK‹’N‹N GENÇL‹⁄‹N‹ OYNAYAN UFUK BAYRAKTAR’IN GÖNLÜNDE ‹SE S‹NE-MA YATIYOR…

U

SANT‹GRAT 31

030_033_ufuk 12/31/10 10:55 AM Page 3

Film Festivali’ne Yumurta filmiyle gittim.O film de yurtd›fl›nda pek çok ödül ald›.Fakat benim hayat›m› dizi çok de¤ifltirdi.Daha önce gelen teklifler olmufltu amaben istemedim. Bir iflimiz var, oradan pa-ra geliyordu zaten. Senede bir iki film deyap›yordum. Onlarla festivallere gidiyor-dum, ödüller al›yordum, onur verici fleyleroluyordu. Tam istedi¤im gibi bir durumvard› yani. “Ezel” neyi de¤ifltirdi?Kendi yaflam›m› etkilemesi aç›s›ndanEzel dizisi çok önemli oldu. Eskiden filmi-mi çekiyor, sonra günlük hayat›ma dönü-yordum. Çay bahçesinde çal›fl›yor, arka-dafllar›mla günlük hayat›m› geçiriyordum.Oynad›¤›m filmler sanat filmi diye tabiredilen, sinemada çok giflesi olmayan film-ler oldu¤u için ancak o filme giden sine-

ma seyircisi beni tan›yordu. Ama televizyon bambaflka bir fley. Siziherkes izliyor. Yüksek reytingi olan bir di-zi, oynad›¤›m karakter dizinin çok sevilenana karakterlerinden birinin gençli¤i.Herkes zaten Ramiz Karaeski’nin gençli-¤ini merak ediyor. Yani art›k çok kifli be-ni tan›yor. Yolda giderken konuflmak,sohbet etmek ya da foto¤raf çektirmek is-tiyorlar. O an, maazallah kafanda bir so-run varsa, s›k›nt›n varsa ve o an iletiflimehalin yoksa yand›n… Hemen, ‘Bunun da

burnu büyümüfl!’ demeye meyilliler. Heran o ilgiye tebessümle karfl›l›k vermek zo-rundas›n. Oynad›¤›n karakterin cazibesi ne?Televizyonda baflka bir dünya var. Adamo diziyi izlemiyorsa da zaping yaparkenbile seni görebiliyor. Takip etmiyor olsabile bir flekilde tan›yor. Televizyonun po-pülaritesi bambaflka. Tuncel Kurtiz, ka-rakteri çok iyi çizmifl. Geçen seneden iti-baren fenomen olan bir karakter RamizKaraeski. Hayat›n flifrelerini çözmüfl, bil-

32 SANT‹GRAT

“Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu demelerini seviyorum, çünkü ben zaten kendimde olan› oynuyorum.Baflkas›ndan oynam›yorum ki! O zaman taklit olur. Kendinden bir fley katacaks›n ki karakter ç›ks›n ortaya.Aksi durumda git taklit yar›flmas›nda yar›flmac› ol”.

030_033_ufuk 12/31/10 10:55 AM Page 4

ge bir kabaday›. Her fleyi yaflam›fl gör-müfl. Özellikle gençler onun büyük hay-ran›. Dolay›s›yla onun gençli¤i çok heye-canla izleniyor. Kendileriyle ba¤daflt›r›-yorlar, çok özel bir sempati kuruyorlar bukarakterin gençli¤iyle. Dizi yay›nlan›yor,milyonlarca insan izliyor, ertesi gün senigördüklerinde iletiflime geçmek istiyor-lar. Televizyonun bir ilizyonu var. Geçengün bir bankaya gittim, memurlardan bi-ri beni görünce tan›d›, sonra da ‘dizidedaha heybetli görünüyorsun, de¤ilmiflsinme¤er’ dedi. Anlayaca¤›n›z biraz afla¤›-lad› beni. Kalp k›rm›fl m›s›nd›r?Hay›r, bilerek isteyerek kimseyi k›rmam›-fl›md›r. Kimseyi üzmek istemem. Vaktiylepata küte bir fleyleri k›rd›¤›m olmuflturama o zaten kalp k›rmaya girmez. Kalpk›rmak daha tehlikelidir. Yeni projeler var m›?fiu an bir dizide oynad›¤›m için zaten ye-ni bir dizide oynamam mümkün de¤il.Önümüzdeki aylarda yine Zeki Demirku-buz ile bir film projesinde çal›flaca¤›z. Çe-flitli markalardan reklam teklifleri var. wGenelde h›rç›n karakterleri oynu-yorsun…

Uç noktalarda yaflayan karakterler denkgeliyor bana. Benim için hep mahallekültüründen adamlar› oynuyor diyorlar.Bu ülkenin yüzde 85’i mahalle kültürün-den gelme. Binlerce de¤iflik karakter varmahallede. 500 sene oynasam bitirememben onlar›. Gençli¤imde biraz h›rç›nd›m.Ama çocuktan sonra biraz duruldum.Efe Cevahir ömrüme ömür katt› ama bir10 seneyi de otomatik olarak götürdübenden. Olgunlaflt›rd› beni. Çocuk olun-

caya kadar genellikle sorunlar› kendi bil-di¤im biçimde çözüme ulaflt›r›yordum.Ama flimdi eskisi gibi gözü kara de¤ilim. Gelecek kayg›s› olan biri misin?Cok de¤il. An› yaflayan biriyi daha çok.Ters yanlar›m da var ama genelde e¤len-celi biri oldu¤umu söylüyorlar. Özellikledert edindi¤im bir fley yok hayatta. Ev-lendim, çocu¤um oldu; sorumluluklar›olan biriyim. Sadece gelece¤e ait ufaktefek tedbirlerimi almaya çal›fl›yorum. Oyunculukla ilgili bir e¤itiminyok, almak ister misin?Sokakta iyi gözlem yapmak bence en iyie¤itimdir. Dostoyevski okudu¤umdaonun karakterleri nas›l çözdü¤üne, psi-kolojiyi nas›l derinlemesine tahlil etti¤i-ne hayranl›k duyuyorum. Kiflinin günlükhayatta karfl›laflt›¤› bir olay›n alt metnin-de hiç umulmad›k bir sürü fley ç›kabilir.Sokaktaki insana, olaylara nas›l bakt›¤›n-la alakal›. Bir de do¤ru yerden bafllad›m.Zeki a¤abeyden ö¤rendiklerimi her za-man akl›mda tutmaya çal›fl›yorum. Dola-y›s›yla flu anda bir e¤itim düflünmüyo-rum, ama çok gerekirse neden olmas›n?Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu de-melerini seviyorum, çünkü ben zaten

kendimde olan› oynuyorum. Baflkas›n-dan oynam›yorum ki! O zaman taklitolur. Kendinden bir fley katacaks›n ki ka-rakter ç›ks›n ortaya. Aksi durumda gittaklit yar›flmas›nda yar›flmac› ol. En çok neyi özlüyorsun?Babam› özlüyorum. Benim bu ifle devametmemde asl›nda babam›n da pay› var-d›r. Babam, hastal›¤›n›n ilerledi¤i gün-lerde genelde evde dinleniyor olurdu. Birgün benimle bir gazete röportaj yapm›fl-

t›. Ben de okusun diye gazeteyi eve gö-türüp ona gösterdim. Pek ilgilenmedi,zaten hastal›¤›ndan dolay› kendince s›-k›nt›lar› vard›. Benim de moralim bozul-du. Hep haylaz bir çocuktum, babam veannem benimle çok u¤raflm›fllard›. Be-nimle gurur duysun diye göstermifltimhalbuki o gazeteyi. Aradan yar›m saatgeçti, eve misafir geldi. Ben odada yok-tum ama içeriden babam›n sesini duyu-yordum. Fark ettim ki benim gazete ha-berimi gösterip, mutlu ve derinden misa-firlere beni anlat›yor. O kadar mutlu ol-dum ki... Babam›n benimle doya doyagurur duydu¤u and›. Babam beni özelokullara gönderdi, ben üniversiteyi bileokumad›m, hep kavga gürültünün için-deydim. Hem bana çok k›zard›, hem çokseverdi. Mesafeli bir iliflkimiz vard›. Birbirinden farkl› birçok çevreniniçindesin…Bu benim beslenme kayna¤›md›r. Gözle-min ötesinde benim içinde oldu¤um ha-yatt›r. Özel okulda okudum, Cihangir’deentelektüel insanlar›n içindeydim amabir de benim Cennet Mahallesi’nde, omahalle kültürü içinde yaflam›fll›¤›m var.Herkese ayn› mesafedeydim yani. Ra-

miz, bizim mahallede yapt›¤›m›z tav›rla-r›n biraz daha a¤›r›. Muhtemelen RamizKaraeski, 14-15 yafllar›nda bizim gibiydi.Kabaday› ama halk adam›. Gariban› ez-mez. 1970’lerdeki kabaday› modeli. Kabaday›n›n oldu¤u mahallede kimsekimseye yanl›fl yapmaz. Kabaday›n›n pa-ras› da bitebilir ama onun inand›¤› de-¤erleri vard›r. Kabaday›n›n dünyas›n› birtek aflk bozar derler. Aflk›n bozmad›¤›fley yok ki!

SANT‹GRAT 33

030_033_ufuk 12/31/10 10:55 AM Page 5

rini çözmüfl, bilge bir kabaday›. Her fleyiyaflam›fl görmüfl. Özellikle gençler onunbüyük hayran›. Dolay›s›yla onun gençli-¤ine çok heyecanla izleniyor. Kendileriy-le ba¤daflt›r›yorlar, çok özel bir sempatikuruyorlar bu karakterin gençli¤iyle. Di-zide ise farl› bir durum var. Dizi yay›nla-n›yor, milyonlarca insan izliyor, ertesigün seni gördüklerinde iletiflime geçmekistiyorlar. Televizyonun bir ilizyonu var.Geçen gün bir bankaya gittim, memur-lardan biri beni görünce tan›d›, sonra da‘dizide daha heybetli görünüyorsun, de-¤ilmiflsin me¤er’ dedi. Anlayaca¤›n›z bi-raz afla¤›lad› beni. Kalp k›rm›fl m›s›nd›r?Hay›r, bilerek isteyerek kimseyi k›rmam›-fl›md›r. Kimseyi üzmek istemem. Vaktiylepata küte bir fleyleri k›rd›¤›m olmuflturama o zaten kalp k›rmaya girmez. Kalpk›rmak daha tehlikelidir. Yeni projeler var m›?fiu an bir dizide oynad›¤›m için zaten ye-ni bir dizide oynamam mümkün de¤il.Önümüzdeki aylarda yine Zeki Demirku-buz ile bir film projesinde çal›flaca¤›z. Çe-flitli markalardan reklam teklifleri var.

Genelde h›rç›n karakterleri oynu-yorsun… Uç noktalarda yaflayan karakterler denkgeliyor bana. Benim için hep mahalle kül-türünden adamlar› oynuyor diyorlar. Buülkenin yüzde 85’i mahalle kültüründengelme. Binlerce de¤iflik karakter var ma-hallede. 500 sene oynasam bitirememben onlar›. Gençli¤imde biraz h›rç›nd›m.Ama çocuktan sonra biraz duruldum. EfeCevahir ömrüme ömür katt› ama bir 10seneyi de otomatik olarak götürdü ben-

den. Olgunlaflt›rd› beni. Çocuk oluncayakadar genellikle sorunlar› kendi bildi¤imbiçimde çözüme ulaflt›r›yordum. Amaflimdi eskisi gibi gözü kara de¤ilim. Gelecek kayg›s› olan biri misin?Cok de¤il. An› yaflayan biriyi daha çok.Ters yanlar›m da var ama genelde e¤len-celi biri oldu¤umu söylüyorlar. Özellikledert edindi¤im bir fley yok hayatta. Ev-lendim, çocu¤um oldu; sorumluluklar›olan biriyim. Sadece gelece¤e ait ufak te-fek tedbirlerimi almaya çal›fl›yorum. Oyunculukla ilgili bir e¤itiminyok, almak ister misin?Sokakta iyi gözlem yapmak bence en iyie¤itimdir. Dostoyevski okudu¤umdaonun karakterleri nas›l çözdü¤üne, psiko-lojiyi nas›l derinlemesine tahlil etti¤inehayranl›k duyuyorum. Kiflinin günlük ha-yatta karfl›laflt›¤› bir olay›n alt metnindehiç umulmad›k bir sürü fley ç›kabilir. So-kaktaki insana, olaylara nas›l bakt›¤›nlaalakal›. Bir de do¤ru yerden bafllad›m.Zeki a¤abeyden ö¤rendiklerimi her za-man akl›mda tutmaya çal›fl›yorum. Dola-y›s›yla flu anda bir e¤itim düflünmüyo-rum, ama çok gerekirse neden olmas›n?

Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu de-melerini seviyorum, çünkü ben zatenkendimde olan› oynuyorum. Baflkas›ndanoynam›yorum ki! O zaman taklit olur.Kendinden bir fley katacaks›n ki karakterç›ks›n ortaya. Aksi durumda git taklit ya-r›flmas›nda yar›flmac› ol. En çok neyi özlüyorsun?Babam› özlüyorum. Benim bu ifle devametmemim asl›nda babam›n da pay› var-d›r. Babam, hastal›¤›n›n ilerledi¤i günler-de genelde evde dinleniyor olurdu. Bir

gün benimle bir gazete röportaj yapm›fl-t›. Ben de okusun diye gazeteyi eve gö-türüp ona gösterdim. Pek ilgilenmedi, za-ten hastal›¤›ndan dolay› kendince s›k›nt›-lar›. Benim de moralim bozuldu. Hephaylaz bir çocuktum, babam annem be-nimle çok u¤raflm›fllard›. Benimle gururduysun diye göstermifltim halbuki o ga-zeteyi. Aradan yar›m saat geçti, eve mi-safir geldi. Ben odada yoktum ama içeri-den babam›n sesini duyuyordum. Farkettim ki benim gazete haberimi gösterip,mutlu ve derinden misafirlere beni anla-t›yor. O kadar mutlu oldum ki... Babam›nbenimle doya doya gurur duydu¤u and›.Babam beni özel okullara gönderdi, benüniversiteyi bile okumad›m, hep kavgagürültünün içindeydim. Hem bana çokk›zard›, hem çok severdi. Mesafeli biriliflkimiz vard›. Birbirinden farkl› birçok çevreniniçindesin…Bu benim beslenme kayna¤›md›r. Gözle-min ötesinde benim içinde oldu¤um ha-yatt›r. Özel okulda okudum, Cihangir’deentelektüel insanlar›n içindeydim amabir de benim Cennet Mahallesi’nde o

mahalle kültürü içinde yaflam›fll›¤›m var.Herkese ayn› mesafedeydim yani. Ramiz,bizim mahallede yapt›¤›m›z tav›rlar›n bi-raz daha a¤›r›. Muhtemelen Ramiz Kara-eski, 14-15 yafllar›nda bizim gibiydi. Ka-baday› ama halk adam›. Gariban› ezmez.1970’lerdeki kabaday› modeli. Kabaday›-n›n oldu¤u mahallede kimse kimseyeyanl›fl yapmaz. Kabaday›n›n paras› da bi-tebilir ama onun inand›¤› de¤erleri var-d›r. Kabaday›n›n dünyas›n› bir tek aflkbozar derler. Aflk›n bozmad›¤› fley yok ki!

SANT‹GRAT 33

030_033_ufuk 12/27/10 11:19 AM Page 5

D Ü Z E N L E Y E N : H A S A N Ö N D E R

u makale liderlik performans›n›artt›rmak amac›yla Enneagra-m›n liderlik yetene¤i modelleriba¤lam›nda, özellikle de spesi-

fik olarak bir model ile birlikte nas›l kulla-n›labilece¤ini gösterecektir. Birçok organizasyon piyasada bir rekabetüstünlü¤ü elde edebilmek amac›yla liderlikyetene¤i modelleri yaratmakta. Liderlik hem kritik hem de karmafl›kt›r.Çal›flanlar›na daha iyi liderler haline gel-melerine yard›mc› olmak için flirketler baz›koflutlar —yani personellerine aktarabile-cekleri ölçülebilir yetenekler belirlemek zo-rundad›r. Yetenekler kolayca hat›rlanabil-melerini sa¤layacak bir modelde veyamant›kl› bir yap›da gruplan›r. Baz› organi-zasyonlar kendi liderlik yetene¤i modeliniyarat›r, di¤erler ise baflka biri taraf›ndangelifltirilen jenerik bir yetenek modeli kul-lan›r. Ço¤u zaman model flirketin mensupoldu¤u endüstri sektörü ile iliflkili hale gel-mifltir ve “en iyi uygulamalar›” esas al›r.Örne¤in bir flirket belirli bir ortamda —ör-

ne¤in yüksek teknoloji veya finansal hiz-metler gibi — hangi faktörlerin baflar›yagötürece¤ini saptamak için ya dahili ya daharici dan›flmanlar görevlendirecek ve ar-d›ndan bu faktörler üzerine kurulu bir mo-del yaratacakt›r. Empatinin yararl› bir nite-lik oldu¤u bir sektördeki —örne¤in sa¤l›khizmetleri veya e¤itim gibi—bir flirket ge-nelde empatiyi liderlik yetene¤i modelinedahil edecek; bir ileri teknoloji flirketi isezeka veya icraat h›z› gibi yeteneklereodaklanacakt›r. Baflka durumlarda yetenek modeli bir flir-kette bulunan güçler ile ilgili kiflisel felse-feye odaklanacakt›r. General Electric’inemekli CEO’su Jack Welch taraf›ndan ge-lifltirilen ve çok iyi bilinen “4-E (ve 1-P)çerçevesi böyle bir modeldir. Yazar›n yak-lafl›k 150 yöneticiye ve üst düzey idareciyekoçluk yapm›fl ve Enneagram› yüzlercebaflka kifliye ö¤retmifl oldu¤u Motorola da-hil, birçok baflka flirket bu modeli veya bi-raz revize edilmifl bir versiyonunu benim-semifltir.

Welch’in “Kazanmak” adl› kitab›nagöre 4-E’ler ve 1-P flunlard›r: Pozitif Enerji-eylemi baflarabilme ve de-¤ifliklikten hofllanabilme kabiliyeti. Enerji Ver-baflkalar›n›n h›zlanmas›n› sa¤-layabilme kabiliyeti. Keskinlik-sert evet veya hay›r kararlar›alabilme cesareti. Gerçeklefltir-iflin yap›lmas›n› sa¤layabil-me kabiliyeti. Tutku-ifle karfl› duyulan samimi, derin he-yecan. Welch üst düzey idarecileri bu nitelikleresahip olmad›klar›nda GE’de baflar›l› olabil-mek için pençelefleceklerini hissederek buçerçeveyi ifle alma ve örgütsel tasar›m ka-rarlar› verirken kullan›yordu. Yazar Jack Welch ile hiçbir zaman karfl›-laflmamas›na veya GE’ye dan›flmamas›nara¤men Welch’in bir Ennea-tipi Sekiz ol-du¤u ve muhtemelen etraf›nda baflka Se-kizlerin bulunmas›ndan hoflland›¤› uzakbir ihtimal olmayacakt›r. Gerçekten de,mümkün oldu¤u durumlara, 4-E ve 1-P

Enneagram ve Liderlik Yetene¤i Modelleri: DO⁄AL B‹R TAMAMLAYICI

B

34 SANT‹GRAT

ENNEAGRAM

034_036_enagram 12/27/10 11:38 AM Page 2

çerçevesi Sekizlerin üretilmesi için bir re-çeteymifl gibi gözükmekte. Ancak herhangi bir Ennea-tipinin mevcutbir liderlik yetene¤i modelinin gereklilikle-rini karfl›lamada di¤erlerinden nas›l dahabaflar›l› olabilece¤ine odaklanmak yan›flolacakt›r. Ennea-tipi ile liderlik yetenekleriaras›ndan öngörülebilir bir iliflki olabilir, fa-kat› bu ba¤lant›n›n vurgulanmas› Enneag-ram›n suiistimal edilmesine yol açacakt›r.(Befllerin 4-E ve 1-P çerçevesine göre “eniyiler” olduklar›n› söylerseniz GE’nin herçal›flan› “Merhaba, ben bir Befl’im” yaz›l›bir rozet takaca¤›na bahse girebilirsiniz.).Buna ilave olarak tip ile liderlik baflar›s›aras›ndaki öngörücü korelasyonun vurgu-lanmas› da muhtemelen Ennea-tipleri göz-de olmayan insanlar›n kariyerine zarar ve-recektir. Enneagram, insanlara öngörülen bir lider-lik yetene¤i bak›m›ndan neden yetersiz ol-duklar›n› ve geliflmeleri için hangi ad›mla-r› atabileceklerini görmelerine yard›mc› ol-maya daha uygundur. Ayr›ca ticarette kul-lan›lacak bir Enneagram modeli “KISS” il-kesini takip etmelidir: “ Keep it Simple,Stupid.” (‹fli Basit Tut, Aptal). Bu konuyabirazdan dönece¤iz.

Motorola kendi örgütsel yap›s›n›ngereksinimlerini yans›tmak içinWelch’in çerçevesini biraz de¤ifltirdi.Model flu hale geldi:Tasavvur-karl› büyüme yaratan anlaml›ve yenilikçi de¤iflimi belirle. Enerji Ver-Welch’in “pozitif enerji” ve“enerji ver” unsurlar›n› kombine eder. Keskinlik-önemli olan›n özüne indirger. Gerçeklefltir-rakiplerden daha iyi ve da-ha h›zl› sonuçlar elde eder. De¤erler-her zaman ve her yerde etikdavran›r. (Not-bunlar k›salt›lm›fl tan›mlamalard›r veMotorola her yetenek alt›nda alt kategorileruygulam›flt›r.) Bu de¤ifliklikler iki flirketin kültürleri ara-s›nda ilgi çekici bir fark› gözler önüne ser-mektedir; GE kültüründe geleneksel olarakSekiz’e özgü bir niteli¤e sahip gibi gözü-kürken, mevcut lider kadrosu alt›nda budurum de¤iflmekte olsa da Motorola gele-neksel olarak Bir’e özgü niteli¤e sahip gibigörünmekte. Bu makalenin geri kalan k›sm› Enneagra-m›n iki koçluk müflterisine Motorola’n›n li-derlik yetene¤i modeline göre daha etkinhale gelebilmeye yard›mc› olabilmek için

nas›l kullan›labilece¤ini tart›flacakt›r. Buörnekler herhangi belirli bir müflteriden zi-yade karmalar› esas almaktad›r.

Vaka 1: Alice M., Pazarlama Baflkan Yar-d›mc›s›, Ennea-tipi Sekiz. Alice’in y›ll›k revizyonunda kendisine pat-ronu ve Sektör Genel Müdürü olan Paul ta-raf›ndan yeteneklerden herhangi birindeeksiklik göstermekten ziyade fazlas›yla“keskin” oldu¤una dair bir geribildirim ve-rildi. Belirgin olarak iflyerinde Sekiz’e özgüklasik nitelikler sergilemekte—baflkalar› ilekonuflurken sözünü sak›nm›yor ve zamanzaman duyars›z davran›yor. Astlar›na kar-fl› sab›rs›z olabiliyor ve konular› kendisi ka-dar h›zl› bir flekilde kavramad›klar›nda ve-ya raporlar› bekledi¤i gibi olmamas› halin-de hayal k›r›kl›¤›na u¤rayabiliyor. Toplan-t›larda görüflmelere egemen olmaya meyil-li, insanlar›n sözünü kesiyor, baflka görüfl-leri sinsi bir flekilde küçük düflürüyor veyeterince zeki ya da tecrübeli olmad›klar›-na inand›¤› kiflileri d›fll›yor. Paul ayr›ca Alice’e bazen “afl›r› icraattabulundu¤unu” söyledi; bu, eyleminin bü-tün sonuçlar›n› düflünmeden hareket ede-bildi¤i anlam›na geliyor. Paul, “Bazen eyleme geçmeden önce olay-lar›n bir gün veya daha fazla oturuflmas›n›beklemelisin,” dedi.

Alice bir insan›n “çok fazla ‘keskinlik’ gös-terebilmesinin” veya “afl›r› icraatta bulu-nabilmesinin” mümkün oldu¤una inanmakonusunda zor zamanlar geçirdi, fakat ka-riyerinde ilerlemek istedi¤inden bir üst dü-zey idareci koçu ile çal›flmaya haz›rd›. Müflteriler ile çal›flt›¤›mda insan ruhununiki düzeyine odaklan›r›m: Temel Nitelikle-rini kapsayan daha derin düzey (bkz.Tablo 1) ve stratejileri kapsayan daha ko-lay eriflilebilir düzey (bkz. Tablo 2). Temel Nitelikler insan do¤as›n›n çocuklu-¤umuzdaki sosyalizasyon süreci s›ras›ndageliflmeleri engellen ve daha sonraki ya-flamda kemikleflmifl güvensizliklere veyayetersizlik ya da kopukluk hislerine yolaçan asli yönlerini temsil eder. Bu deneyi-mi dokuz temel niteli¤in tümünde enindesonunda yaflarken, Enneagram noktam›z-daki temel nitelik en yo¤un hissetti¤imizniteliktir. Ba¤lant› noktalar›m›zdaki nite-likler de bizi büyük ölçüde etkileyenlerdir. Stratejiler hayata karfl› edindi¤imiz bilinç-siz yaklafl›md›r ve kiflili¤imize özgü ço¤udavran›fllar›m›z›n, tav›rlar›m›z›n ve düflün-celerimizin kökeninde yatmaktad›r. Enne-agram noktam›zdaki strateji “tercihli stra-tejidir” ve kiflili¤imiz üzerinde en büyüketkiye sahiptir; bir ba¤lant› noktam›zdakistrateji “ihmal edilir”—yani ondan gere-¤inden az yararlan›yoruz ve de¤erine tam

SANT‹GRAT 35

TABLO B‹R: TEMEL N‹TEL‹KLER Enneagram Noktas›: Temel Nitelik:

Bir Objektiflik: Dünyay› düflünce, önyarg› ve peflin hükümlerden ba¤›ms›z olarak oldu¤u gibi görmek.

‹ki Merhamet: Baflkalar› ve kendi duygular›n›z ile derin ve do¤al bir iliflki.

Üç De¤er: Baflar›dan ba¤›ms›z do¤al de¤er hissi.

Dört Özgünlük: F›tri emsalsizli¤inizin gizli bilinci.

Befl Önsezi: Fark›nda olmad›¤›m›z beyin faaliyetlerine ya da “biliflsel bilinçsizli¤e” göre hareket edebilme ve bunlara güvenebilme kabiliyeti.

Alt› ‹stek: Hayatta kalma ve baflarma kabiliyetinize olan kay›ts›z flarts›z inanç.

Yedi Memnuniyet: Harici dürtülerden ba¤›ms›z spontan mutluluk.

Sekiz Zindelik: Canl›l›k, mevcudiyet ve önemli olma hissi.

Dokuz ‹yilikseverlik: Sizin ve di¤erlerinin f›tri iyili¤inin fark›nda olma.

034_036_enagram 12/27/10 11:38 AM Page 3

olarak güvenmiyoruz; di¤er ba¤lant› nok-tas›ndaki strateji ise “destek” stratejimiz-dir—onu tercihli stratejimizi güçlendirmekiçin kullan›yoruz (veya suiistimal ediyoruz).

Bir Sekiz olarak Alice, “zindelik”, “merha-met” ve “önsezi” Temel Nitelikleri ile ba¤-lant›s›n› kaybetmifl olmaktan son dereceetkilenmekte. Belirli bir düzeyde fark›ndaolabilece¤i veya olamayaca¤› üç düflünce-si taraf›ndan sakatlanmaktad›r:

1. “Kendimi canl› gibi hissetmiyorum; ger-çekten, ço¤u zaman içten ölmüfl gibi his-sediyorum.” 2. “En derin duygular›m veya baflkalar›n›nduygular› ile iliflki kurma kabiliyetime gü-venemiyorum.” 3. “Sezgisel güdümüme güvenemiyorum;bu nedenle zorlayarak ve acele ederek ka-rarlar vermeliyim.”

Alice ayr›ca stratejileri Sekizlerin ço¤uyapt›¤› flekilde suiistimal etmekte:

1. Güçlü olmaya çal›flmay› abartmaya me-yilli ve amirane, sab›rs›z, bunalt›c› vs. olu-yor. 2. Baflkalar› ile iliflki kurman›n veya “fazla-s›yla nazik” olman›n kendisini zay›f veyaba¤›ml› gösterece¤inden korkarak gere-¤inden az mensup olmaya çal›fl›yor. 3. Soyutlanmay› bazen güç u¤runa suiisti-mal ediyor ve bu da so¤uk ve duyars›z gö-rünmesine neden oluyor.

Bu dinamikler karfl›s›nda Alice’in nedenfazlas›yla keskin olma ve afl›r› icraatta bu-lunma tuza¤›na düflebildi¤ini görmek ko-

lay. Örnekleri kendisi gördü¤ünde Alicebaz› de¤ifliklikler yapmaya karar verdi. Ko-çu ile çal›flarak ve fazlas›yla sözünü sak›n-mayan, sab›rs›z, duyars›z vs. biri olma e¤i-limlerini do¤rulamas›na izin veren güçlüolma arzusunun yöntemlerine odaklanaraktercihli stratejisini incelemeye bafllad›. Alice “Benim için ‘güç’ ne pahas›na olur-sa olsun ifllerin yap›lmas›n› sa¤lamakt›r,”diyordu. “Elefltirilmeme neden olan budavran›fllar›m ‘ifllerin yap›lmas›n› sa¤la-mak’ ba¤lam›nda do¤ru gibi gözüküyordu.Daha önce fark etmedi¤im fley ise ‘Keskin-li¤imin’ sadece ifl ile ilgili zorluklara odak-lanm›yor olmas›yd›; keskinlik bu zorluklar›gö¤üslemek için ihtiyaç duydu¤um insan-lar› da biçiyordu.” Alice gerçek “gücü” baflka insanlar ile vevas›tas›yla verimli bir flekilde çal›flabilmeolarak ve bunun da emirler vermekten zi-yade iflbirli¤i, yönetmekten ziyade iletiflimve insanlara yumruk atarak yere sermek-ten ziyade onlar› güçlendirmek gerektirdi-¤ini görmeye bafllad›. Alice tercihli stratejisi —yani güçlü olmaçabas› ile çal›flt›¤›nda, ihmal edilen vedestek stratejilerinin uygulamas› da ayn›flekilde geliflti. ‹nsanlar aras›ndaki duygu-sal ba¤› otomatik olarak zay›fl›k ve ba¤›m-

l›l›k olarak görmedi ve soyutlanm›fll›¤›n›dengelemeyi ö¤rendi—soyutlanmay› sertkararlar almak zorunda oldu¤unda kulla-narak, fakat bunu etraf›ndaki insanlar›n ih-tiyaç ve duygular›na karfl› duyars›z kalma-yarak yapt›. Alice h›zl› ilerleme kaydetti, ancak eskial›flkanl›klar basitçe yok olmaz ve bazeneski davran›fllar›na geri döndü¤ünü farkediyordu—özellikle de stres alt›ndayken.Bu basit sorunlara odaklanmaya devam et-ti ve terfi için h›zl› sürüfl yoluna geri dön-müfl durumda. Bir koçluk müdahalesindeki bir sonrakiad›m, müflteri bunu yapabiliyorsa veya bu-na haz›rsa, Temel Nitelikler ile çal›flmakt›r.Bu, çözümü çok daha zor bir aland›r, ço¤uzaman varoluflsal sorunlar beraberinde ge-tirir ve herkese göre de¤ildir. Temel Nite-likler üretilemez, zaman içerisinde beslen-melidir ve flirket arenas› bu çal›flma içinher zaman en iyi yer de¤ildir. “H›zland›r›-c›lar” olarak adland›rd›¤›m ve bu beslemeifllemine yard›mc› olan spesifik uygulama-lar vard›r, ancak h›zland›r›c›lar bu makale-yi aflar. H›zland›r›c›lar hakk›nda daha fazlabilgi için www.mariosikora.com adre-sini ziyaret edin.

Bir kifli bir yetenekte beklenenden düflükbir performans sergiledi¤inde büyüme yo-lu ayn› yetenekte afl›r› performans göster-di¤i durumlara göre birçok bak›mdan dahazordur. Afl›r› performans› düzeltmek ço¤uzaman bir davran›fl› azaltma al›flkanl›¤›n›ngelifltirilmesini gerektirir; buna karfl›n bek-lenenden düflük bir performans› düzelt-mek yeni beceriler ö¤renmeyi ve bunlardaustal›k kazanmay› zorunlu k›lar. Böylece,Dokuzlar “keskinlik” gibi bir yetenek ko-nusunda Sekizlerden çok daha zor zaman-lar geçirebilir, ancak Stratejilerin esaslar›-na ve Temel Niteliklere odaklanmalar› vebaz› davran›fllar› de¤ifltirmeleri halinde ol-dukça k›sa bir süre içerisinde büyük ilerle-me kaydedebilirler. Enneagram bu amaç ba¤lam›nda do¤ru,kesin ve ahlakl› bir biçimde kullan›ld›¤›ndaherhangi bir liderlik yetene¤i modeli içinmuhteflem bir tamamlay›c›d›r. Tipik kifliliközelliklerin “sabitlenmesine” odaklan›lma-s›ndan ziyade Stratejiler ve Temel Nitelik-ler taraf›ndan temsil edilen Ennea-tipleri-nin iç dinamiklerine odaklan›lmas› da bumodelin daha genifl bir kullan›m yelpaze-sine uyarlanmas›na izin verir.

36 SANT‹GRAT

ENNEAGRAM NOKTASI: STRATEJ‹:

Bir Mükemmel olmaya çal›flmak

‹ki Mensup olmaya çal›flmak

Üç Üstün olmaya çal›flmak

Dört Eflsiz olmaya çal›flmak

Befl Soyutlanmaya çal›flmak

Alt› Güvende olmaya çal›flmak

Yedi Coflkulu olmaya çal›flmak

Sekiz Güçlü olmaya çal›flmak

Dokuz Sakin olmaya çal›flmak

034_036_enagram 12/27/10 11:38 AM Page 4



H A Z I R L A Y A N : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U

Gezegenimiz imdat sinyali veriyor:YEfi‹L ADIMLAR ATMANIN 5 YOLUGEZEGEN‹M‹Z ‹Ç‹N ATILAB‹LECEK EN SA⁄LAM YEfi‹L ADIM AfiIRI TÜKET‹MDEN VAZGEÇ-MEK. YOKLUK ‹Ç‹NDE YAfiAMAYI DE⁄‹L, TERC‹HLER‹ DE⁄‹fiT‹RMEY‹ ÖNER‹YORUZ. YEN‹-LENEB‹L‹R ENERJ‹ KAYNAKLARINA, SÜRDÜRÜLEB‹L‹R MALZEMELERE, GER‹ DÖNÜfiÜMVE YEN‹DEN KULLANIM ÜRÜNLER‹NE YÖNELME ZAMANI fi‹MD‹ DE⁄‹LSE, NE ZAMAN?

38 SANT‹GRAT

EKOLOJ‹

üresel ›s›nma gezegenimizin manzaras›n› h›zla de¤ifltiriyor. Kurakl›k, seller, eriyen

buzullar, yok olan türler… Liste uzun, ama uzatmaya gerek yok; okuyoruz, izliy-

oruz, dinliyoruz; k›sacas› ne olup bitti¤ini “biliyoruz”. Kederlenmek ya da umudu

yitirmek yerine, sürdürülebilir yaflam için pratikte neler yapabilece¤imize bakal›m.

Yap›lacaklar listesinin bafl›nda çöpleri ayr›flt›rmak geliyor. Gazete, ka¤›t, kutu ve karton-

lar› ayr›, cam ve plastikleri ayr› ayr› biriktirip atmak, k›zartma ya¤lar›n› evyeye dökmek-

ten kaç›nmak ve tercihen at›k toplama flirketini aray›p kap›n›zdan almas›n› sa¤lamak geri

dönüflüm için en temel katk›lar. Daha az enerji sarf eden ampuller kullanmak, çamafl›rlar›

az deterjanla ve düflük ›s›da, bulafl›klar› bulafl›k makinesinde y›kamak evde at›lacak yeflil

ad›mlardan birkaç›. ‹lk zamanlarda çöpleri ayr›flt›rmaktan ya da ya¤lar› biriktirmekten

s›k›labilirsiniz, ama bunlar pratik ifli, k›sa süre sonra gezegen için bir fleyler yap›yor

olman›n dayan›lmaz vicdani hafifli¤ini hissetmeye bafllayacak ve bu duyarl›l›¤› göster-

meyenlere flaflacaks›n›z. Bir kez bak›fl aç›n›z› de¤ifltirdiniz ve harekete geçtiniz mi gerisi

gelir. Yeryüzünün yeflil düflünen daha fazla insana ve daha fazla çabaya ihtiyac› var. ‹flte

katk›n›z› art›rman›n 5 alt›n yolu.

K

038_041_yesil 12/27/10 11:40 AM Page 2

1- AfiIRI TÜKET‹ME SON!Ofis ortam›nda yeflil ad›mlar atman›n en

h›zl› yolu olarak akla gelen ilk fley ka¤›tla-

r›n geri dönüflüme kazand›r›lmas› olur.

Oysa bundan önceki ad›m, ka¤›t tüketimi-

ni azaltmakt›r. Temel bak›fl aç›m›z bu ol-

mal›: Afl›r› tüketimden kaç›nmak. Ve iflte

ofiste yapabileceklerimize birkaç örnek:

� Ka¤›t tüketimini azaltman›n bir yolu,

notlar›n›z ve program›n›z için bilgisayar›-

n›z›n ofis program›ndaki ajanday› kullan-

mak olabilir. Ç›kt› alaca¤›n›z zaman, ha-

z›rlad›¤›n›z metni daha küçük puntolarla,

tek yaz› aral›¤›yla ve çift tarafl› olarak ba-

s›n. Elbette bir ofiste kaç›n›lmaz olarak

ka¤›t tüketilir, dolay›s›yla bir geri dönü-

flüm flirketiyle anlaflmay› da ihmal etme-

yin.

� Yaz›c› mürekkeplerini ve tonerleri dik-

katli kullan›n. Gereksiz ç›kt› almay›n. To-

nerleri doldurtarak yeniden kullan›n, mü-

rekkep kartufllar›n› geri dönüflüme kazan-

d›r›n.

� Ofis ekipmanlar›n›z› yeniden kullan›mda

de¤erlendirin. Örne¤in, bilgisayarlar›n›z›

de¤ifltirecekseniz, eskileri bir kenara at-

mak yerine bir yard›m kurulufllar›na ba¤›fl-

lay›n ya da ürün sa¤lay›c›n›za geri verin.

� Ka¤›t ya da plastik bardak gibi tek kul-

lan›ml›k ürünleri ofis hayat›n›zdan ç›kar›n.

Ofisinizin mutfa¤›, kafeteryas› ya da kah-

ve makinesi varsa kendi fincan›n›z› ve ka-

fl›¤›n›z› kullan›n.

� Koli ve di¤er paketleme ürünlerini yeni-

den kullan›mda de¤erlendirin. Ofis içi ha-

berleflmelerde müsvedde ka¤›tlar› ve zarf-

lar› kullan›n.

� Ofis mobilyalar›n›z›, çal›fl›rken gün ›fl›-

¤›ndan en uzun süre yararlanacak flekilde

yerlefltirin.

� Geri dönüfltürülebilecek di¤er kalemler

aras›nda, alüminyum kutular, piller (flarj

edilebilir piller kullanmak daha da iyidir),

kartvizit kutular›, bilgisayarlar, cam ürün-

ler, plastikler say›labilir.

� E¤er bir iflverenseniz, tüm ofis çal›flanla-

r›n›n geri dönüflüme katk›s›n› ço¤altmak

için, flirketinizin geri dönüflümden elde

edece¤i geliri bir yard›m kurulufluna ba-

¤›fllayabilirsiniz. Emin olun bu yaklafl›m

ekolojik duyarl›l›¤› art›racakt›r.

2- ARABALARI DE⁄‹fiT‹RMEN‹NVAKT‹Motorlu araçlar içinde en çevreci olan›,

elektrik ve benzin motorunun bir arada ol-

du¤u hibrid otomobiller. Hibridlerin pazar

pay›n›n artmas› ve baz› markalar›n seri

üretime geçmesi umut vaat ediyor. Hibrid

otomobiller benzinli motoru sadece araba-

n›n kalk›fl›nda ve yüksek h›zda kullan›yor.

Araç, 0-12km/s ve 80 km/s üstü h›zlarda

benzinli motoru kullan›rken 12 ile 80

km/s’lik dilimde elektrikli motoru kullan›-

yor. Elektrik motorunun ihtiyac› olan elek-

trik, benzin motorunun çal›flt›¤› zamanlar-

da ya da frenleme s›ras›nda üretiliyor. Ya-

ni araç kendi kendini flarj ediyor. Benzinli

bir otomobille bir hibridin sera gaz› sal›m

oranlar› karfl›laflt›r›lm›fl ve benzinli otomo-

bilin y›lda 5.5 ton, hibrid arac›n ise 3.7 ton

karbondioksit sald›¤› tespit edilmifl.

SANT‹GRAT 39

� Ayn› güzergahta oturdu¤unuz çal›flma arka-

dafllar›n›zla bir araya gelin ve arabalar›n›z› dö-

nüflümlü kullanarak yolculuk edin.

� Do¤aya yapabilece¤iniz en büyük iyilik,

çevreye duyarl› çocuklar yetifltirmektir. Birlik-

te ekolojik tatile gidin, bisiklete binin, do¤ay›

keflfetmesini sa¤lay›n. K›saca, neyi korudu¤u-

nuzu anlatarak de¤il, yaflayarak ö¤renmesini

sa¤lay›n.

� Bundan 25-30 y›l öncesine kadar al›flverifl-

lerde file torba kullan›l›rd›. Bu torba, yeniden

kullan›m›n bir parças›d›r. Giysilerinizi, ev eflya-

lar›n›z›, kullanmad›¤›n›z elektronik eflyalar›n›-

z› yeniden kullan›ma kazand›rmak için yard›m

kurulufllar›na ba¤›fllay›n.

� Ülkemizde, ço¤u Ege, Akdeniz ve Karade-

niz’de yer alan onlarca çiftlikte ekolojik tatil

yap›labiliyor. Bu¤day Derne¤i’nin TaTuTa pro-

jesi kapsam›nda, gitmek istedi¤iniz çiftli¤i se-

çebilir, ekolojik tar›mla u¤raflan çiftçilere des-

tek olabilirsiniz.

Ayr›nt›l› bilgi için: www.bugday.org/tatuta

B‹RKAÇ EKSTRA ÖNER‹ ...

038_041_yesil 12/27/10 11:40 AM Page 3

3- 100 YILLIK ALTERNAT‹F: B‹YOD‹ZEL Biyodizel bitkisel ya¤dan yap›lan ve modi-

fiye edilmemifl tüm dizel motorlarda çal›-

flabilen bir yak›t türü. Soya, kanola, ay çi-

çe¤i, hindistancevizi, kenevir gibi bitkiler-

den üretilebildi¤i gibi evlerde ve restoran-

larda kullan›lan k›zartma ya¤lar›, bal›k ya-

¤› gibi hayvansal ya¤lar da biyodizel yak›t

yap›m›nda kullan›labiliyor. At›k ya¤ topla-

ma flirketleri evlerde biriktirilen 5 litre ve

üstü ya¤lar› gelip kap›n›zdan al›yor. Biyo-

dizel yeni bir keflif de¤il 100 y›l› aflk›n bir

zamand›r kullan›l›yor. Dizel motorlu araç-

lar›n tümü biyodizelle çal›flabiliyor. Biyo-

dizelin karbondioksit emisyonu daha az.

Motor performans›n› etkilemedi¤i gibi, d›-

fla ba¤›ml› olmadan ülke kaynaklar› ile

üretilebilmesi gibi bir avantaj› da var. Bi-

yodizel tek bafl›na ya da istenilen miktar-

da petrol dizel yak›t› ile kar›flt›r›larak kul-

lan›labiliyor. Biyodizelin yüzde 20 dizel

yak›t› ile kar›fl›m›na “B20,” yüzde 5 kar›fl›-

m›na “B5” gibi isimler veriliyor.

4- B‹R K‹LO ET‹N GEZEGENE MAL‹YET‹Bir kilo et için on dört ton su harcan›yor.

Bu, tüketime haz›r hale gelinceye kadar

harcanan suyun miktar›. ABD’deki çiftlik-

lerde yetifltirilen besi hayvanlar› h›zl› bü-

yümeleri için ve besleme maliyetinin daha

düflük olmas› için soya, m›s›r ve tah›lla

besleniyorlar. ABD genelinde soya ekinle-

rinin yüzde 90’›, m›s›r›n yüzde 80’i, tah›l›n

yüzde 70’i bu besi çiftliklerine gidiyor. Bu

ekinlerin yetiflmesi için ihtiyaç duyulan su

ise, neredeyse ülkenin su kaynaklar›n›n

yar›s›na denk geliyor. ABD yüzölçümü dü-

flünülünce, dehflet verici de¤il mi? Etten

vazgeçemiyorsan›z, en az›ndan do¤al ot-

laklarda beslenen, yerli organik eti tercih

edin.

5- TEM‹ZL‹K ÜRÜNLER‹NE D‹KKAT!Ev temizlik ürünleri sat›n al›rken boyal›,

kokulu ve ekstra ambalajl› olanlardan uzak

durun. Konsantre ürünler konusunda uya-

n›k olmak gerekiyor. Her ne kadar küçük

ambalaj›, daha fazla kullan›m olana¤› ve

evde daha az yer kaplamas›yla avantajl›

görünse de, konsantre edilmifl malzemele-

rin niteli¤i çevre ve insan sa¤l›¤› için za-

rarl› olabilir. Bir zamanlar insanlar temizlik

malzemesi olarak daha s›radan ürünler

kullan›yorlard›. Suya, havaya ve giyecekle-

rimize daha az kimyasal bulaflt›rmak için

geçmifle dönmekte fayda var. ‹flte birkaç

öneri:

� Islak zeminlerin temizli¤inde sirkeli su

kullanabilirsiniz.

� Tuvalet temizli¤inde boraksla kar›flt›r›l-

m›fl limon suyu ifle yarar.

� Mobilyalar› parlatmak için limon suyu ve

zeytinya¤› kar›fl›m›n› deneyin.

� Cam temizli¤i için suya birkaç damla tu-

valet ispirtosu ve sirke damlat›n.

40 SANT‹GRAT

038_041_yesil 12/27/10 11:40 AM Page 4

Birçok insan›n arzusu, yeryüzünde müm-kün oldu¤unca küçük ve hafif ad›mlar ata-rak yaflamak. Ancak bu dilek genelde te-oride kal›yor; ifl biraz zaman ve emek har-camaya gelince rahatl›k her fleyin, yaflana-bilir bir gelece¤in bile önüne geçiyor. Ger-çekte ne büyüklükte ve ne a¤›rl›kta ad›m-lar at›yoruz? Gezegene ne kadar yard›mc›,ne kadar ayak ba¤› oluyoruz? Bu sorular›nyan›tlar›n› merak ediyorsan›z bu testi ya-p›n ve karbon ayak izinizi ölçün. Yapman›zgereken tek fley yaflam tarz›n›za uygun se-çene¤i iflaretlemek.

1- Ne s›kl›kla geri dönüflüme katk›-da bulunuyorsunuz?a) Gerçek bir geri dönüflüm tutkunuyum.Baflta ka¤›t, plastik, alüminyum, cam vek›zartma ya¤lar› olmak üzere uygun olanher fleyi geri dönüflüme kazand›r›yorum. b) Zaman ve efor anlam›nda bana ekstrakülfeti olmad›¤› sürece geri dönüflümekatk›da bulunmaya çal›fl›yorum.c) Yo¤un bir yaflam tempom oldu¤u içingeri dönüflümle ilgilenecek zaman ve sab-ra sahip de¤ilim.

2- Geri dönüfltürülmüfl ürünler kul-lan›yor musunuz?a) Tüketimimi mümkün oldu¤uncaazaltmaya çal›fl›yorum. Bununlabirlikte, bir fley sat›n almak zo-runda oldu¤umda mümkün ol-du¤unca geri dönüfltürülmüflürünleri tercih ediyorum.b) Geri dönüflümün simgesi olanüçgen logoya bakmak akl›ma gel-di¤inde, tercihimi bu ürünlerdenyana kullan›yorum.c) Geri dönüfltürülmüfl ürün, di¤erinsanlar›n geri dönüflüme kazand›r-d›¤› fleylerden üretilen ürün anlam›-na m› geliyor?

3- Elektronik eflyalar›n›z hangienerji s›n›f›na ait?a) Buzdolab›, çamafl›r makinesi, bulafl›kmakinesi gibi tüm beyaz eflyalar›m A+enerji s›n›f›na ait.b) Son y›llarda ald›klar›m›n A ve A+ olma-s›na dikkat ediyorum. Daha önce ald›¤›mürünlerde buna dikkat etmemifltim.c) Eflyalar›m›n hangi enerji s›n›f›na girdi¤i-ne dair bir fikrim yok.

4- Evinizde kullan›lan yap› malze-melerinin ne kadar› sürdürülebilirürünlerden olufluyor?a) Evimin tamam› geri dönüfltürülmüfl vesürdürülebilir ürünlerden olufluyor.b) Yaflad›¤›m ev infla edilirken sürdürüle-bilir materyaller kullan›lmam›fl. An-cak ben yenilemeler yaparken sür-dürülebilir ve geri dönüfltürülmüflürünler kullanmaya dikkat ediyo-rum.c) Evimle ilgili tüm inflaat ifllerinimüteahhidime b›rak›yorum. Sürdü-rülebilir ürünler kullanmak isterlersekullan›rlar, bana ba¤l› de¤il.

5- Evinizde yenilenebilir enerjininherhangi bir formunu kullan›yormusunuz?a) Yerel yönetimin sundu¤u yenilenebi-lir enerji kaynaklar›ndan çöplük gaz› sat›nal›yorum. Böyle bir imkan›m olmasayd›enerjimi günefl enerjisi ya da rüzgar tribü-nünden sa¤lama yoluna giderdim.b) Farkl› seçenekleri de¤erlendiriyorum.Yaflad›¤›m kentin yerel yönetimi yenilene-bilir enerji seçeneklerini daha yeni yeni su-nuyor. Di¤er enerji kaynaklar›ndan birazdaha pahal› ama buna de¤er.

c) Yerel yönetimin yenilenebilirenerji kaynaklar› sa¤lad›¤›na dairbir fleyler duydum, ama daha paha-l›ym›fl. Abone olaca¤›m› sanm›yo-rum.

6- Araban›z bir depo benzinlene kadar yol kat ediyor?

a) Arabam yok.b) Afla¤› yukar› 550 km.c) Tam emin olmamakla birlikte, 350km. olabilir.

7- Ne s›k›l›kta araba kullanmak-tan sak›n›yorsunuz? a) Arabam yok. Ulafl›mda bafll›ca tercihimayaklar›m, bisikletim ve toplu tafl›ma araç-lar›.b) Günde en az bir kez araba kullanmakyerine gidece¤im yere yürüyerek ya da bi-sikletle gitmeye çal›fl›yorum. Vas›tayla gi-dilmesi gereken bir yerse, komflular›m yada arkadafllar›mla araba paylaflma seçene-¤ini kullan›yorum.c) Arabam benim ayr›lmaz parçam. Baflka

bir ulafl›m yolu düflünemiyorum bile.

8- Ne s›kl›kta et yiyorsunuz?a) Tercihen et yemiyorum. b) Düzenli olarak yiyorum, ama sat›n al›r-ken organik olarak yetifltirilmifl yerel ürünolmas›na dikkat ediyorum.

c) Gerçek bir etobur oldu¤umu söy-leyebilirim. Bünyemin buna ihti-yac› var.

9- Ne tür deniz ürünleri ter-cih ediyorsunuz?a) Nadir olarak deniz ürünü tüke-

tiyorum. Tercihim genellikle deniztara¤› ve midye oluyor.b) Her iki haftada bir deniz ürünüyerim. Sat›n al›rken bal›¤›n ebatlar›-na dikkat ederim. Daha ucuza sat›-lan yavru bal›klar› sat›n almam.

c) F›rsat buldukça kalkan, orkinos, lüfergibi bal›klar yerim.

10- Ne tür bir evcil hayvan besliyor-sunuz?a) Hayvan bar›na¤›ndan ald›¤›m iki köpe-¤im var. b) Hayvan bar›na¤›ndan ald›¤›m bir köpe-¤im ve hayvan ma¤azas›ndan ald›¤›m bir‹ran kedim var.c) Hayvan bar›na¤›nda Amazon papa¤an›var m› diye araflt›rd›m, ama yokmufl, bu-nun üzerine internetten sat›n ald›m.

DE⁄ERLEND‹RMEHer A fl›kk› için kendinize 2 puan verin.Her B fl›kk› için kendinize 1 puan verin.Her C fl›kk› için kendinize 0 puan verin.

AYAK ‹Z‹N‹Z NE KADAR BÜYÜK?20 – 15 puan aras›: Ayak iziniz küçükve yumuflac›k. Yeryüzünün daha fazla sa-y›da sizin gibi sakinlere ihtiyac› var.14 – 9 puan aras›: Ayak izinizin potan-siyeli iyi. Çevre dostu katk›lar›n›z› birazdaha art›rarak ayak numaran›z› küçültebi-lirsiniz.8 – 0 puan aras›: Ayak izinizin bir insan-dan ziyade bir Yeti’ye ait oldu¤unu söyle-yebiliriz. Tüm a¤›rl›¤›n›z› vererek att›¤›n›zbu kocaman ad›mlarla gezegene meydanokumaya ne zaman son vermeyi düflünü-yorsunuz?

SANT‹GRAT 41

KARBON AYAK ‹Z‹N‹Z‹ ÖLÇÜN

038_041_yesil 12/27/10 11:40 AM Page 5

H A Z I R L A Y A N : M U R A T K U R T P A Z A R L A M A fi E F ‹

oto¤rafç›l›k bir tür hastal›k gibi.1994’te Ruslardan al›nm›fl Zenit122 markal› anolog (SLR) foto¤-raf makinemle bu hastal›¤a ben

de yakaland›m. Dijital makineler ç›kanakadar foto¤raf makinelerinin filme, foto¤-raflar›n ise karanl›k bir odada kimyasalbanyoya ihtiyac› vard›. Böyle bir olana¤›herkesin sa¤lamas› çok mümkün de¤ildi.Hem pahall›, hem de özel bir yer gerekti-riyordu. Bu sebeple ertelemifl oldu¤umfoto¤raf çekimlerine dijital makineler birkurtar›c› gibi yetiflti. Dijital makinelerinç›k›fl›yla ben de çekimlerime h›zla devam

ettim. Sokak, do¤a, portre, vas›ta, hay-van, meyve, kufllar, böcekler ... Ne bulur-sam çekiyordum! Bir süre sonra ayn› tarz-da foto¤raflar çekti¤imi fark ettim. Foto¤rafç›l›¤a bafllayan herkesin kendinesormas› gereken “neden foto¤raf çekiyo-rum?” sorusunun cevab›n› dijital teknolo-jiyle aç›klayabiliyordum art›k. Foto¤raflar-da yakalayamad›¤›m renk, ›fl›k, denge,objelerin ahengi, gelenek, görenek, ortamflartlar› gibi unsurlar› dijital sanatlar› kul-lanarak foto¤rafla buluflturdu¤umda fark-l›l›klar› yakalamay› baflard›m ve apayr›keyifler almaya bafllad›m.

NED‹R BU D‹J‹TAL FOTO⁄RAFÇILIK?Dijital teknolojinin ilerlemesiyle hayat›düzgün bir flekilde aksettiren, geliflmifl fo-to¤rafç›l›¤›n ça¤dafl bir türüne dijital fo-to¤rafç›l›k deniyor. Teknolojik geliflimler,dijital foto¤raf makineleri, cep telefonlar›ve gittikçe cazipleflen fiyatlar, dijital fo-to¤rafç›l›¤› yayg›nlaflt›r›p, çeflitlendiriyor.Böylece dijital foto¤rafç›l›k son derecesa¤lam temel tafllara oturmaya bafll›yor. Eskiden foto¤raflar filme çekilir, banyoyap›l›r, kartlara bas›l›rd›. Bu ifli profesyo-nelce yapanlar dia pozitif diye adland›r›-

D‹J‹TAL FOTO⁄RAFÇILI⁄IN SIRLARI-1B‹Z ‹NSANLAR GÖRMEK ‹STED‹KLER‹M‹Z‹ GÖRÜRÜZ. 1826 YILINDAN BU YANA FOTO⁄RAF-ÇILIK, GÖRMEK ‹STED‹KLER‹M‹Z‹ B‹ZE GÖSTEREN B‹R SERG‹ B‹Ç‹M‹ OLDU. ÇÜNKÜ O TAR‹HTE ‹LK KEZ METAL B‹R LEVHANIN IfiI⁄A DUYARLI B‹R MADDEYLE KAPLANMASIYLA,B‹R NESNEN‹N KALICI GÖRSEL KAYDI GERÇEKLEfiT‹. O GÜNDEN BUGÜNE BÜYÜK B‹R TEK-NOLOJ‹K EVR‹MDEN GEÇEN FOTO⁄RAF MAK‹NELER‹ HAYATIMIZIN VAZGEÇ‹LMEZ‹ OLDU.

F

42 SANT‹GRAT

HOB‹

042_045_hobi 12/31/10 10:57 AM Page 2

lan çok daha kaliteli ama çok daha pahal-l› filmlerle çekim yapard›. Ortaya ç›kansonuçlar taranarak bilgisayara aktar›l›r,kalite kontrolü yap›l›rd›. Her zaman iste-nilen sonuçlar elde edilemezdi tabi-i ki. O yüzden çekimler tekrarlan›r; bir sü-rü film, para, emek ve zaman bofla gider-di. Dijital foto¤raf makineleri, tam bu nok-tada devreye girerek bizi ve foto¤raf çek-me iflini sevindirdi. Art›k foto¤raflar› çe-kip, dijital ekrandan an›nda kontrol edebi-liyorduk. Be¤enmezsek siliyor, an›nda ye-nisini çekiyorduk. ‹stedi¤imiz sonucual›ncaya kadar çekip-silebilirdik; hiçbirsorun ç›km›yordu. Üstelik film bitti derdide yoktu. ‹stedi¤imiz görüntüyü eldeedince de bilgisayara yükleyerek, iflleye-biliyorduk. Bu gerçekten bir devrimdi! Bugeliflmifllik sayesinde herkes foto¤raf çe-kebiliyor. Günümüzde herkes foto¤raf

hastal›¤›na yakalanm›fl görünüyor. Bu et-kiden ve büyüden dolay› biz iyi foto¤rafile kaliteli foto¤raf aras›ndaki denklemiunutur oluyoruz.

MAK‹NEN‹ ‹Y‹ TANIMAN GEREKDaha iyi ekipman, daha iyi foto¤raf de¤il-dir. Daha iyi ekipman, kaliteli foto¤raf de-mektir ‹yi foto¤raflar çekmenizde foto¤rafmakinenizin önemi yoktur. En iyi foto¤-raflar yakalanmak için zorlanmad›¤›ndagelir. O ‘an’lar ya olur ya da olmaz. E¤ergerçekten iyi foto¤raf çekebiliyorsan›z tekihtiyac›n›z kullan-at bir foto¤raf makinesi,oyuncak bir kamera veya cep telefonu bi-le olabilir. ‹yi foto¤raflar çekmek için, birLeica veya Nikon D3x’e gereksinim duy-mazs›n›z. Günümüz makineleri dergi ka-paklar›nda kullan›labilecek kalite ve gü-zellikte görüntüleri ortaya ç›kartabilme

SANT‹GRAT 43

042_045_hobi 12/27/10 11:46 AM Page 3

yetene¤ine sahip. Yapman›z gereken tekfley ihtiyac›n›z do¤rultusunda bir foto¤rafmakinesi sat›n al›p, foto¤raf makinenizinözelliklerini son katresine kadar kullan-may› baflarabilmek.

D‹J‹TAL SLR FOTO⁄RAF MAK‹NELER‹Manuel ayarlama imkan› sa¤layan, dijitalortamda görüntüyü elde eden profesyonelve yar› profesyonel foto¤raf makinelere

Dijital SLR foto¤raf makineleri deniyor.Bu makineler refleks yap›da olduklar›n-dan ‘Digital Single Lens Reflex’ anlam›nagelen DSLR k›saltmas› kullan›l›yor. DSLRfoto¤raf makineleri, ‘Full Frema’ özelliklilensler ve farkl› objektifleri kullanabilece-¤iniz bir makine türüdür. Temel foto¤rafbilgilerini ö¤renmek ve uygulamak içinideal olan bu makinelerde otomatik ayar-lar da yap›labilir.

KOMPAKT D‹J‹TAL FOTO⁄RAFMAK‹NELER‹Geliflmifl otomatik ayarlar› bulunan ‘kolaytafl›nan, kolay kullan›lan ve fazla foto¤rafbilgisi gerektirmeyen’, ama buna karfl›n‘kabul edilebilir derecede yüksek kalitedegörüntüler oluflturabilen’ foto¤raf makine-leri ‘kompakt dijital foto¤raf makineleri’ s›-n›f›n› oluflturuyor. Kompakt dijital foto¤rafmakinelerinin en belirgin özelli¤i, objektifve flafl›n gövdeyle bütünleflik yap›da olma-

44 SANT‹GRAT

042_045_hobi 12/27/10 11:46 AM Page 4

lar›. LCD sayesinde ön izleme yapmak, fo-to¤raf› çekmeden görüntüyü izlemek vevideo çekme özellikleri ile bu tür modelle-ri gerçekten kullan›fll›l›k bak›m›ndan ‘efl-siz’ k›l›yor. Genel anlamda temel foto¤rafbilgileri gerektirmeyen amatör foto¤rafmakineleri bu s›n›fa dahil ediliyor.

D‹YAFRAM, OBTÜRATÖR, ENSTANTANEFoto¤rafç›l›¤›n en önemli özelliklerindenbiri diyaframd›r. Alan›n derinli¤ini ayarla-yan bu bölüm, insan›n göz bebe¤inin ›fl›-¤a verdi¤i tepkiyi verir. Nas›l ki, çok ›fl›koldu¤unda gözümüzü k›sar›z, foto¤raf çe-kilecek alanda çok ›fl›k varsa, diyafram›uygun miktarda kapat›r›z. K›saca foto¤rafmakinelerinin ›fl›k miktar›n› ayarlayan bö-lümüdür diyafram. ‹stedi¤iniz yeri keskin,istedi¤iniz yeri bulan›k yapman›z› diyaf-ram mümkün k›lar. Di¤er bir bölüm olanobtüratör göz kapa¤› görevini yerine geti-rir. H›zl› veya yavafl enstantaneler kulla-narak foto¤raflar›n›zda ›fl›k kurgusu olufl-turman›z› sa¤lar. Foto¤rafç›l›¤›n pahal›parçalar›ndan birini oluflturan objektif,gözün mükemmel olarak yapt›¤› göreviyerine getirir. Objektif foto¤raf›n ilk olufl-mas›n› sa¤layan ›fl›¤›n ilk vurdu¤u ve top-land›¤› alan oldu¤undan foto¤raf›n netli-

¤ini, keskinli¤ini, kalitesini belirleyen enönemli parçad›r. Foto¤raf makinelerininözelliklerinden bir di¤eri de ›fl›k alg›lay›c›-d›r. Günümüz makineleri ›fl›k kayna¤›n›dijital olarak kay›t yapt›¤› için bu özelli¤inbilinmesine art›k gerek duyulmuyor. Fo-to¤rafç›l›¤›n özünde her iflte oldu¤u gibifoto¤raf makinenize annenin çocu¤unaduydu¤u tutkuyla ba¤lanmak, çocu¤una

gösterdi¤i özveriyle zaman geçirmek ya-t›yor. Foto¤rafç›l›kta farkl› ifller yapabil-mek için öncelikle insan›n kendisini tan›-mas› gerekir. Daha sonra da tarz›n›n d›fl›-na ç›kabilmeyi keflfetmesi…

Sonraki say›da: Dijital makinelerin

bilinmesi gereken özellikleri ve sokak

foto¤raflar› çekme tekniklerini ele

al›nacak.

SANT‹GRAT 45

042_045_hobi 12/27/10 11:46 AM Page 5

‹fi HAYATINDA ‘TERC‹H’ VE ‘ARMA⁄AN’

DENGES‹

46 SANT‹GRAT

‹fi DÜNYASI

o¤ufltan kazan›lanlar ya dagelenler, insanlara verilmifl‘Arma¤anlard›r.’ Bu aç›danbak›nca, zeki bir insan olmak

arma¤and›r. Çünkü, bu sizin elinizde ol-mayan, do¤ufltan gelen bir özelliktir. Yineaileniz, ülkenizi de seçmeniz mümkün de-¤ildir. Do¤du¤unuz ülke, anne ve baban›z,onlardan size kalanlar… Hepsi birer arma-¤and›r. ‹nsanlar›n bunlar› de¤ifltirmesi deelinde de¤ildir.

TERC‹HLER DAHA MI ÖNEML‹?Oysa, zeki ve yetenekli bir insan, ayn› za-manda iyi bir insan olabilir. ‹flte ‘iyi insan’olmak ise bir ‘tercihtir’. Arma¤anlarla do¤-mufl olabilirsiniz… Ancak, tercihlerinizi iyiyapmazsan›z, yolunuz farkl› bir flekilde be-lirlenebilir.‘arma¤an’ ve ‘tercih’ dengesinde, ikincisi-nin daha önemli oldu¤una iflaret eden JeffBezos, flöyle konufluyor:“Zeki olmak bir arma¤and›r, iyi bir insanolmak ise tercihtir. Arma¤anlar kolayd›r,ne de olsa sonuçta birileri taraf›ndan veri-lir. Tercihler ise fevkalade zor olabilirler.E¤er dikkatli olmazsan›z, verilen bu arma-¤anlarla yoldan ç›kabilirsiniz, ki muhteme-len ç›kars›n›z, muhtemelen kendi tercihle-rinize de zarar verirsiniz.”

‹K‹S‹ ARASINDAK‹ DENGE ÖNEML‹Amazon’u kurmadan önce bir finans kuru-luflunda yönetici olarak çal›flan Bezos, ani-den içinde do¤an giriflimcilik ruhunun et-kisine giriyor. Eflinin de deste¤iyle iflindenistifa ediyor, yani ‘çok kritik bir tercih’ ya-

p›yor. Zor bir tercihti ama Bezos denemekistiyordu. Denemedi¤i takdirde ileride pifl-man olabilece¤ini düflünüyordu. Zamanonu hakl› ç›karm›flt›. Hayat›n ona verdi¤i‘arma¤anlar›’ kullanm›fl, onlar›n üstünekendini mutlu edecek bir ‘tercih’ yapm›flt›.Bunu yapmazsa ve do¤an›n verdi¤i ‘arma-¤anla’ yetinse, belki bir flirkette yöneticiolarak devam edecek, Amazon’u kurama-yacakt›. O nedenle hayat› boyunca ‘tercih-ler’ yapmak zorunda kalacak gençlere fluöneride bulunuyor:“Hayatta en anlaml› olan›n yapt›¤›n›z birdizi tercih oldu¤unu anlayacaks›n›z. So-nuçta hepimiz yapt›¤›m›z tercihlerin birtoplam›ndan ibaretiz. Kendinize muhte-flem bir hikaye yarat›n.

fi‹RKETLER ‹Ç‹N DE ‘TERC‹HLER’ÖNEML‹fiirketler, özellikle babadan ve dededen ye-ni kuflaklara geçmifl olanlar›n da hayatla-r›nda ‘tercihler’ oluyor. Bir ölçüde ‘dedenkalan’ miraslar› ‘arma¤an’ olarak de¤erlen-dirmek gerekiyor. Arma¤anlar› temel al›pifl hayatlar›n› yönlendirmeyenler, hiçbirtercihte bulunmay›p, riskten kaç›nanlar daifl hayat›nda baflar› ya da baflar›s›zl›k yolu-na girebiliyorlar.

Türkiye’de aile flirketleri olarak bak›ld›¤›n-da, birkaç tipin öne ç›kt›¤›n› görüyoruz:

1. Miras kalan flirketi/grubu oldu¤u gibikorumak ad›na hiç önemli bir ‘tercih’ yap-mayanlar… Büyüdük diye düflünüp yerin-de sayanlar… Bunlar›n örneklerinin epeyceoldu¤unu düflünüyorum.

2. Miras kalan aile flirketlerini, ayn› ifl ala-n›nda ve sektörde, bab›n›n kurdu¤u de¤erve modellerle yönetmeye çal›flanlar, bir sü-re sonra ortadan yok olabiliyor. Ortadanyok olmasa bile marjinal denecek boyuttayollar›na devam ediyorlar.

3. Bir de ‘tercihler’ yap›p, iflini ve servetinibüyütenler var. Say›lar› çok ama ben fiev-ket Sabanc› ve ailesine (Ali Sabanc›, Emi-ne Kam›fll›) dikkat çekmek istiyorum. Sa-banc› Holding’de devam etseler ve bir ter-cih yapmasalard›, bugünkü Sabanc› Hol-ding’in cirosu/piyasa de¤eri çok farkl› ol-mayacakt›. Ancak, yapt›klar› tercihle, ken-dilerine büyük bir de¤er yaratt›lar. En

D

M . R A U F A T E fi

Daha önce hiç bu aç›dan konuya yaklaflmam›flt›m.

Ancak, Amazon’un kurucusuJeff Bezos’un, ABD’de bir

üniversitede yapt›¤› konuflmay› okuyunca, bak›fl aç›m de¤iflti. Bezos, gençlere

yapt›¤› konuflmada, insanlar›n hayat›n›

yönlendiren iki önemli konuya dikkat çekiyor:

‘arma¤anlar’ ve ‘tercihler.’Ona göre, do¤ufltan itibaren

insanlar, bu iki faktörün etkisiyle hayatlar›n›

yönlendirip, kariyerlerindeilerliyor ya da geriliyorlar.

C a p i t a l & E k o n o m i s t & P C n e t Y a y › n D i r e k t ö r ü

046_047_rauf 12/27/10 11:48 AM Page 2

az›ndan piyasa de¤eri 1 milyar dolara yak-laflan Pegasus’u kurdular.

ÇOK SORU SORMAK, YANITLAMAK LAZIMO nedenle Amazon’un kurucusu Jeff Be-zos’un sordu¤u sorulara iyi yan›tlar bul-mak ve ifl hayat›na adapte etmek gereki-yor. fiu sorulara dikkat:1. Arma¤anlar›n›z› nas›l kullanacaks›n›z?Hangi tercihlerde bulunacaks›n›z?2. Rehberiniz, dura¤anl›k m› olacak yoksa

tutkular›n›z›n peflinden mi koflacaks›n›z?3. Dogmalara m› inanacaks›n›z, yoksakendinize has orijinal bir insan m› olacak-s›n›z?4. Kolay ve sönük bir yaflam› m› yoksa ma-ceralar ve hizmetlerle dolu bir yaflam› m›seçeceksiniz?5. Elefltiriler alt›nda ezilecek misiniz yoksakendi inand›klar›n›z›n peflinden mi gide-ceksiniz?6. Hatal› oldu¤unuzda blöf yaparak kurtul-maya m› çal›flacaks›n›z yoksa özür mü di-

leyeceksiniz?7. Kalbinizi reddedilme ihtimaline karfl›hep kapal› m› tutacaks›n›z yoksa afl›k ol-du¤unuzda derhal harekete mi geçeceksi-niz?8. Hep garantili ifller mi yapacaks›n›z, yok-sa arada bir risk de alacak m›s›n›z?9. Güçlüklerle karfl›laflt›¤›n›zda hemen pesmi edeceksiniz yoksa onlarla kora kor mü-cadele mi?10. Di¤erlerini üzmek pahas›na zeki bir in-san m› yoksa iyi bir insan m› olacaks›n›z?

SANT‹GRAT 47

046_047_rauf 12/27/10 11:48 AM Page 3

ecidiyeköy’de iki kuleyükseliyor. Amerikal› ünlüemlak kral› Donald J.Trump’›n kalite ve stan-

dartlar› ile Do¤an Grubu’nun gücü ve di-namizmini buluflturan Trump Towers ‹s-tanbul yat›r›m›, rezidans ve ofis katlar›n›nyer ald›¤›, çarp›c› tasar›m›yla öne ç›kaniki yüksek kule ile büyük bir al›flveriflmerkezinden olufluyor. Avrupa’n›n ilkTrump projesi olmas› özelli¤ini tafl›yanTrump Towers ‹stanbul, Trump ailesi içinde özel bir yere sahip. 2011 y›l› bafl› itiba-riyle projede yaflam›n bölümler halinde

bafllamas› hedefleniyor. 39 ve 37 katl› ikikuleden oluflan ve mimar Brigitte We-ber’in tasarlad›¤› bu özel yaflam alan› ola-bildi¤ince farkl› tasarland›. Proje, al›fl›lm›-fl›n d›fl›ndaki al›flverifl merkezi, farkl› sos-yal alanlar›yla öne ç›kan rezidanslar› veexecutive ofislerden olufluyor. Dünyacabir öneme kavuflacak al›flverifl merkezi,özenle seçilmifl markalar›n, spor tesisleri-nin ve sosyal alanlar›n bir araya gelece¤ibir alan olacak. 102 metrekareden bafllay›p 680 metreka-reye kadar farkl› seçeneklerde tasarlanandaireler sakinlerine seçkin bir yaflam su-

Ünlü projenin bitimine az kald›:

TRUMP TOWERS ‹STANBUL‹KL‹MLEND‹RME S‹STEMLER‹ AIRFEL’DENISITMA SO⁄UTMA VE HAVALANDIRMA SEKTÖRÜNÜN ÖNCÜ F‹RMALARINDAN AIRFEL,BAfiARILI PROJELERE ‹MZA ATMAYA DEVAM ED‹YOR. TÜRK‹YE’DEK‹ HER ÜÇ ÖNEML‹REZ‹DANS PROJES‹N‹N B‹R‹NDE TERC‹H ED‹LEN AIRFEL ÜRÜNLER‹ SON OLARAK ‹STAN-BUL MEC‹D‹YEKÖY’DE YÜKSELEN TRUMP TOWERS RESIDENCE’IN DA TEK TERC‹H‹ OLDU.

48 SANT‹GRAT

M

PROJE

H A Z I R L A Y A N : C A N E R K U Z U ‹ M A M L A R - I S I T M A S A T I fi M Ü H E N D ‹ S ‹

D-yap› ‹nflaat ad›na bu proje Celil Özatataraf›ndan yürütülüyor.

048_049_proje 12/27/10 2:28 PM Page 2

nacak. 2 bin 800 araçl›k 6 katl› otoparkMecidiyeköy’deki trafik ve park sorununabüyük ölçüde çözüm getirecek. 260 binmetrekarelik bir alanda infla edilen TrumpTowers gökyüzüne do¤ru 39, yeralt›nado¤ru 10 katl›k bir uzant›s›yla eflsiz birkonfor ve e¤lence sunacak.Bu önemli projenin ana yüklenicili¤i, D-Yap› ‹nflaat San.ve Tic A.fi taraf›ndanyap›l›yor. D-Yap›, 1998 y›l›nda medya,enerji, finans, sanayi, ticaret, turizm ve te-lekomünikasyon alanlar›nda faaliyet gös-teren, Türkiye'nin en büyük gruplar›ndanbiri olan, Do¤an Grubu’na ba¤l› flirketlerininflaat projelerini yürütmek üzere kuruldu.fiirket bugün; AVM, ifl merkezi, konut,okul, akaryak›t depolama tesisleri gibitüm nitelikli yap› projeleri, her türlü alt ya-p› ve bina ifllerini baflar›yla gerçeklefltiri-yor. Trump Towers Residence projesiniD-yap› ‹nflaat ad›na Celil Özata yürütüyor.‹stanbul’un en önemli ticaret ve ulafl›mmerkezlerinden olan Mecidiyeköy’de ta-mamlanan Trump Towers Residence’niniklimlendirme sistemlerinde Airfel’in kali-teli ve genifl ürün gam›ndan ürünler kulla-n›l›yor. Projede özel dizayna sahip, sessizrulman yatakl›, McQuay marka MCW se-risi dört borulu gizli tavan tipi 2,5 kW ile

8,7 kW aras›ndaki kapasitelerde 750 adetFancoil, McQuay marka 2 adet 1770 kW,2 adet 1300 kW Proximus EV serisi su so-¤utmal› vidal› so¤utma gruplar›, 2 adet1000 kW AWS serisi hava so¤utmal› vi-dal› so¤utma gruplar› ve 900,1260 ve 1800kW’l›k EWK so¤utma kuleleri cihazlar›kullan›ld›.

PROJEDE KULLANILAN AIRFEL ÜRÜNLER‹McQuay marka MCW serisi fancoil’ler ge-rek ses seviyesi gerekse dizayn olarakmüflterinin be¤enisini kazand›. EURO-VENT sertifikal› olan McQuay MCW mo-del fancoil cihazlar›ndaki ses seviyesi 32-38 dba de¤erinde gerçeklefliyor. Fancoilmotorlar› rulman yatakl›, drenaj tavas› tekparça olup, içi emaye kapl› ve drenaj bo-rusuna do¤ru e¤im verilmifl. Cihaz›n elek-trik ba¤lant›s› özel bir kutu içinde yer al›-yor. Bu sayede elektrik kaçaklar› önlenebi-liyor. Cihaz›n emiflinde ve üflemesindekanal ba¤lanabilmesi için kulakç›klar vebu kulakç›klara delikler b›rak›lm›fl durum-da. Cihaz›n emiflinde standart olarak filtremevcut. Bu filtreler en ufak modelde dahiiki parçal› olarak imal edilmekte. Filtrelerhem afla¤›ya hem de yanlara do¤ru ç›ka-

r›labilme özelli¤ine sahip. Böylece özellik-le otel ve rezidans projelerinde yer darl›-¤›ndan dolay› meydana gelebilecek filtretemizleme zorlu¤unu da tamam›yla orta-dan kald›r›yor.Projenin so¤utma gruplar›nda McQuay’›nsu so¤utmal› serisi olan Proximus Evoluti-on ve hava so¤utmal›da yeni serisi olanAWS serisi cihazlar kullan›ld›. Bu cihazlarhem verimlilik hem de dizayn olarak be-¤enilerek özellikle tercih edildi. EUROVENT sertifikal› olan oransal kon-trollü ve ba¤›ms›z so¤utkan devresine sa-hip McQuay so¤utma gruplar›, uzun çal›fl-ma periyotlar›nda sorunsuz çal›flma per-formans›na sahip olmalar›yla biliniyor. Projenin so¤utma kulelerinde Airfel’in2009 y›l›ndan itibaren Türkiye distribitör-lü¤ünü üstlendi¤i Sulzer Grubuna ba¤l›EWK so¤utma kuleleri kullan›ld›. Bu so-¤utma kulelerinin en önemli tercih sebep-lerinden birisi ak›flkandan dolay› paslan-maya maruz kalacak ekipmana sahip ol-mamas›d›r.Yani su ile temasta olan tümekipmanlar ya paslanmaz çelik ya da camelyaf takviyeli polyster kullan›larak üretil-di¤i için paslanma gerçekleflmiyor. Cihaz-lardaki bu özellik müflterinin en fazla ilgi-sini çeken özellik olarak öne ç›kt›.

SANT‹GRAT 49

048_049_proje 12/31/10 11:06 AM Page 3

H A Z I R L A Y A N : N U H K Ö K L Ü

enerbahçe ne Türkiye’nin ilkfutbol tak›m› ne de Metin Ok-tay, Türkiye’nin ilk futbolcula-r› aras›nda de¤il. Ama yine de

onlar ‘ilk’ olma özelli¤i tafl›yorlar. Türki-ye’de profesyonel ligin kuruldu¤u1959’da ilk flampiyon olan tak›m Fener-bahçe’ydi. Metin Oktay o zamanlar k›r-m›z› ve beyaz olarak iki küme halindemaçlar›n sonunda Fenerbahçe’nin karfl›-

s›na ç›kan Galatasaray’›n ilk maçtaki go-lünü atm›flt›. Fenerbahçe ikinci maç› 4-0kazan›nca ilk flampiyon olarak kay›tlarageçmiflti. Profesyonel futbol ligi, zamane ad›yla‘Milli Lig’ asl›nda Türkiye’de futbolungeldi¤i noktan›n iflaretiydi. 1875’de Sela-nik’te, 1877’de Osmanl› ticaret hayat›n›nen canl› yafland›¤› ‹zmir’de oynanan fut-bol karfl›laflmalar›n›n akabinde ‹stan-

bul’da okullu çocuklar›n, yani Galatasa-ray Sultanisi’nde aralar›nda Ali SamiBey’in (Yen) oldu¤u okullu çocuklar›nkurdu¤u futbol tak›mlar›, Türk futbol ta-rihinin dönüm noktalar› oldu. 1911’deFenerbahçe, Rumblers, Strugglers, Prog-res ve Kad›köy tak›mlar› ise ilk defa birlig nizam› alt›nda maçlar yapmaya bafl-lad›. ‹stanbul merkezli bu karfl›laflmalar-dan sonra 1916-1922 y›llar› aras›nda oy-

Yeni liderler Anadolu’dan: ANADOLU FUTBOLUNUNGEC‹KM‹fi ‹HT‹LAL‹

PROFESYONEL FUTBOL L‹G‹, ASLINDA TÜRK‹YE’DE FUTBOLUN GELD‹⁄‹ NOKTANIN‹fiARET‹YD‹. ‹STANBUL’DA OKULLU ÇOCUKLARIN YAN‹ GALATASARAY SULTAN‹S‹’NDEARALARINDA AL‹ SAM‹ BEY (YEN)’‹N BULUNDU⁄U OKULLULARIN KURDU⁄U FUTBOLTAKIMLARI TÜRK FUTBOL TAR‹H‹N‹N DÖNÜM NOKTALARINI OLUfiTURDU.

50 SANT‹GRAT

FUTBOL

F

050_053_futbol 12/27/10 11:54 AM Page 2

52 YIL BOYUNCA B‹R‹NC‹ L‹G TAKIMLARI – KENT DA⁄ILIMI( L‹GE KATILAN 68 TAKIM)

‹stanbul- 13 tak›m, Ankara- 9 tak›m, ‹zmir- 6 tak›m, Trabzon, Adana ve Kayseri- 2 tak›m Bursa, Samsun, Gaziantep, Eskiflehir, Kocaeli, Bolu, Denizli, Zonguldak,Rize, Antalya, Malatya, Sakarya, Mersin, Konya, Ordu, Diyarbak›r, Giresun,Sivas, Van, Manisa, Çanakkale, Ayd›n, Erzurum, Karabük ,Yozgat, Elaz›¤,Bal›kesir, Siirt, K›r›kkale ve Kahramanmarafl birer tak›m.

nanan Cuma ligleri de futbol tarihimizinönemli noktalar›yd›. Fakat profesyonelfutbol liginin kuruldu¤u 1959’a kadarolan zaman, futbolun emekleme ça¤› ol-du¤u kadar genç Cumhuriyet’in de ken-dini oluflturdu¤u dönem olarak de¤erlen-dirilmeli.

ULUSAL K‹ML‹⁄‹N ‹NfiASI OLARAK L‹GYaln›z Türkiye’de de¤il dünyada ulusalkimli¤in ortaya koyma biçimlerinden bi-risi de futboldur. Milli tak›m oluflturul-mas› ve milli maç havas› bir yana millilig de ayn› ulusal kimlik gösterisinin par-ças›d›r. Türkiye’de 1959’da oynanan ilkmaçlar›n ad›n›n da ‘Milli Lig’ olarak an›l-mas› bu anlamda bofluna de¤il. 1959’da-ki ilk lig maçlar›na ‹stanbul mahalli ligin-

den 8, Ankara ve ‹zmir’den de dörder ta-k›m kat›lm›fl ve Galatasaray’la Fenerbah-çe’nin oynad›¤› final maç›yla noktalan-m›flt›. O ligdeki futbol tak›mlar› aras›ndaVefa, Karagümrük, Beykoz gibi ‹stanbulmenfleili köklü gruplar›n varl›¤› bir yanaAlt›nordu, ‹zmirspor, Gençerbirli¤i, Ha-cettepe gibi ‹stanbul d›fl›ndan kat›lanönemli tak›mlar›n varl›¤› bir nevi, ‹stan-bul ve onun d›fl›nda kalan tak›mlar›n kar-

SANT‹GRAT 51

050_053_futbol 12/27/10 11:54 AM Page 3

fl›laflmas› fleklinde tezahür etmiflti. As-l›nda Türkiye Futbol Ligi’nin as›l rengi,‹stanbul ve ‹stanbul d›fl›ndakiler fleklindeoluflmufltur. Ad›na ister üç büyükler de-yin isterseniz ‹stanbul futbol oligarflisideyin, futbol liglerinin ana karakteri, ‹s-tanbul tak›mlar› ve onun d›fl›nda kalanlarfleklinde flekillendi. Bu durum Anado-lu’daki futbol kulüplerinin uzun süreamatör düzeyde kalmas›yla ilgili oldu¤ukadar ülkenin sosyo-kültürel durumuylailgilidir; zira Anadolulu bir tak›m›n pro-fesyonel karfl›laflmalara ç›kmas› o kadarda kolay olmuyordu. 1959-60 sezonunda Befliktafl’›n flampi-

yon oldu¤u ligde yer alan 20 tak›m yineüç büyük kentin tak›mlar›ndan oluflmuflve sonuçta Adalet, Hacettepe ve Alt›-nordu’nun küme düflmesiyle sonuçlan-m›flt›. Ertesi sezon Adana Demirspor kü-me düflmesine ra¤men üç kent tak›m›d›fl›nda lige Adana’dan kat›lan ilk tak›molarak kay›tlara geçmiflti. O tarihlerde bi-le Anadolu futbolunun hala kendini gös-teremedi¤ini görüyoruz. 1966-67 sezo-nunda ligi 8’inci bitiren ve daha sonrala-r› ilk ‘Anadolu F›rt›nas›’ ismiyle an›lacakolan Eskiflehirspor’un, ertesi sezon ma-halli tak›mlarla birleflerek güçlenen Bur-saspor’un ve 1974-75 sezonunu 9’uncu

52 SANT‹GRAT

51 YILLIK FUTBOL TAR‹H‹NDE ÜÇ BÜYÜK KENT DIfiINDA KATILAN TAKIMLAR: ( 2009-2010 ‹T‹BAR‹YLE) TAKIM MAÇ GAL‹B‹YET BERABERL‹K MA⁄LUB‹YETTrabzonspor : 1154 581 315 254 Bursaspor: 1298 443 381 478

52 YILLIK REKABETTE ANADOLU TAKIMLARI (‹LK 10) TAKIM SEZON MAÇ GEL‹B‹YET BERABERL‹K MA⁄LUB‹YET PUANTrabzonspor 36 1168 601 328 255 2131Bursaspor 41 1332 452 391 485 1747 Samsunspor 29 952 310 245 397 1175 Gaziantepspor 24 790 289 199 298 1067Eskiflehirspor 24 768 267 242 259 1043Kocaelispor 19 640 217 179 244 830 Adanaspor 21 670 196 206 268 794 Boluspor 20 638 192 215 231 791 Denizlispor 17 586 185 161 240 716 Adana Demirspor 17 550 146 157 247 595

050_053_futbol 12/27/10 11:54 AM Page 4

bitirmesine ra¤men daha sonralar› ‘dör-düncü büyük’ olarak an›lacak olan Trab-zonspor’la Anadolu kulüpleri varl›klar›n›göstermeye bafllam›flt›. Trabzon’un erte-si y›l› Fenerbahçe’nin önünde lig flampi-yon olarak tamamlamas›yla futbol tarihi-mizde yeni bir dönemin aç›lmas›na vesi-le oldu. ‹stanbul merkezli bakarsan›z Avrupa’daçeyrek finale kadar ç›kan Göztepe’yiAnadolu futbol ihtilalinin bafllang›ç nok-tas›na oturtman›z gerekir. ‹zmir, Ankarave ‹stanbul’da büyük kentlerin tak›mlar›ve de kentlerin sosyal-ekonomik geliflim-leriyle paralel bir de¤erlendirme yapar-san›z Eskiflehirspor’u akabinde Trab-zonspor’u bu ihtilalin bafl›na yazman›zgerekir. Oysa ki mesele biraz daha derin;Anadolu futbol ihtilalini tek bafl›na ‹stan-bul’dan bakarak kavramlaflt›ramazs›n›z.Anadolu futbol tak›mlar›n›n geç gelenprofesyonel oluflumlar›, büyük kentlerinnispi oranda futbola müsait yap›lar›n› dagöz önünde bulundurmal›y›z. Dahas› buyolla futbol ligi tak›mlar›n›n co¤rafi da¤›-l›m›yla, ülkenin sosyal koflullar› aras›ndakimi paralellikler de kurmak mümkünolur.

CO⁄RAFYA VE FUTBOLLigin ilk y›llar›nda üç büyük kentin kat›-l›m›yla maçlar yap›l›yordu. Dolay›s›ylafutbol maçlar›n›n trafi¤iyle Türkiye’ninticaret trafi¤i aras›nda ba¤ kurulabilir.Daha önceleri futbol kulüpleri olmas›nara¤men Adana, Trabzon, Bursa gibi ge-liflmifl kentlerde ise mahalli rekabetinyo¤unlu¤u ve yar› profesyonel tak›mlar›nvarl›¤› milli lige kat›l›m› geciktirenönemli faktörler oldu. 1970’li y›llarda iseTürkiye’nin hemen hemen bütün bölge-

lerinden (Do¤u ve Güneydo¤u bu makustalihini daha yak›n zamanlarda de¤ifltir-di) Giresun, Bolu, Zonguldak, Bal›kesirgibi kent tak›mlar›n›n kat›l›m›yla kelime-nin gerçek manas›nda bir Türkiye ligininolufltu¤u görülüyor. Kald› ki ayn› y›llaraTürkiye’de sosyal geliflmenin h›zland›¤›,

kent yaflam› ve al›flkanl›klar›n›n de¤iflti¤iy›llar olarak farkl› bakmak gerekir. Bunoktadan bak›ld›¤›nda 2000’li y›llar› daayr› bir noktada de¤erlendirmeliyiz. Zira,Gaziantep, Bursa gibi lige a¤›rl›¤›n› ko-yan tak›mlar, alt liglerde güçlü Anadolutak›mlar›n›n varl›¤›yla Anadolu’nun ge-cikmifl futbol ihtilali gerçek muhtevas›n›buldu ve Bursaspor’un flampiyonlu¤uylafarkl› bir mecraya geçti. Anadolu futbo-lunun gecikmifl ihtilalinin birçok nedenisay›labilir. Burada üç büyük kulübün za-afiyetleri de hesaba kat›labilir ama art›k52’nci sezonunu yaflayan profesyonelfutbolun Anadolu tak›mlar› ligin ana ka-rakteri haline geldi. ‹zmir tak›mlar›n›neksikli¤i ise daha s›k tart›fl›l›r oldu.

SANT‹GRAT 53

ANADOLU FUTBOLUNUN UNUTMAZ YILDIZI: ÇENGEL FETH‹ (HEPER)Tarih 16 Nisan 1970. Yer Eskiflehir Stad›. Kupa GalipleriKupas› eleme maç›nda deplasmanda ‹spanya’n›n Sevillatak›m›na 1-0 yenilen Eskiflehirspor, o günlerde tribünler-de s›kça söylenen flekliyle Es-Es ikinci maça ç›kar. 78’incidakikada ‹spanyol tak›m› bir gol daha atar. Eskiflehirs-por’un tur umudu art›k kalmam›flt›r; ta ki üzerine gelentopu gö¤sünde yumuflat›p vurdu¤u için çengel lakab›alan Fethi sahneye ç›k›ncaya kadar… Fethi Heper o maç-ta üç gol atar ve Eskiflehir’in tur atlamas›n› sa¤lar. Bafla-r›ya iman etmifl zamane akl› için bu ‘baflar›’ hikayesi bi-le yeter ama Heper, futbolun farkl› bir zihniyetle oynan-d›¤› y›llar›n bir kahraman›d›r. Bir önceki kuflaktan Baba Hakk›’n›n takipçi-sidir, Taçs›z Kral Metin Oktay onu Galatasaray’a ça¤›rd›¤›nda, “Eskiflehirbenden çok fley bekliyor onlar› k›ramam” diyecek kadar zarif bir ö¤renci-dir dolay›s›yla. Onun ö¤rencili¤i bofluna kullan›lm›fl bir söz de de¤il. Ana-dolu Üniversitesi’nde e¤itim görüp sonra da e¤itimci olan Fethi Heper,Anadolu’dan ç›kan futbol devriminin ilk kahramanlar› aras›ndad›r.

050_053_futbol 12/27/10 11:54 AM Page 5

H A Z I R L A Y A N : M U S T A F A E R K O L A I R F E L A fi S S H S E R V ‹ S fi E F ‹

ünümüzde üretilen cihazla-r›n geneline bak›ld›¤›nda,birbirlerine yak›n kalite veteknolojide olduklar› görülür.

Ancak hangi marka olursa olsun hiçbirürünün zamana ve y›pranmaya karfl›koymas› mümkün de¤il. Bunun d›fl›ndahem ürünün hem de yedek parçalar›nbelirli kullan›m ömürleri var. Kullan›mömrünü uzatmak ve bu ömrü maksimumfayda alt›nda problemsizce geçirilmesinisa¤lamak ürünün de¤il tüketicinin belir-leyebilece¤i bir kriter. Bu da bir tak›m planl› teknik aktiviteler-le potansiyel ar›zalar› öngörüp, henüzgerçekleflmeden önleyici tedbirler alarakcihazlar›n kullan›m sürelerini uzatmaklamümkün oluyor. Airfel olarak biz bu ak-tivitelerin genelini “Proaktif KoruyucuBak›m Hizmetleri” olarak adland›r›yoruz.Proaktif bak›m hizmetleri, problemleriönceden öngörüp, buna uygun tedbirlerialmak ve planl› bir flekilde takip etmeyigerektiriyor. Airfel olarak müflterilerimi-ze sundu¤umuz bak›m ve servis hizmet-lerini de bu temel düflüncenin üzerineinfla ediyoruz.

E⁄‹T‹LM‹fi KAL‹TEL‹ PERSONELEN ÖNEML‹ KRITER!Proaktif bak›m sadece teknik e¤itim vetecrübeye dayal› de¤il. ‹flin gerektirdi¤içeflitli bak›m enstrümanlar› da kullan›l›-yor. Elbette teknik becerileri teknolojiylebirlefltirebilecek, kaliteli servis personeliproaktif bak›m›n en önemli kriteri. Bunoktada SSHD bünyesindeki tekrarl› tek-nik e¤itimlerle servis hizmet kalitemizisürekli olarak denetliyor ve gelifltiriyo-ruz. Yine bak›mlar esnas›nda yap›lan öl-çüm- kontrol ve analizler kay›t alt›na al›-yoruz. Böylece teknik öngörüler yaparak,

muhtemel problemler henüz ar›za halinegelmeden çözümlenebiliyor. Müflterileri-mizin iflletmelerinde gizli bir tasarrufsa¤layan bu yöntem, y›ll›k iflletme mali-yetleri ve mesai kay›plar›n› da önlüyor.

SSHD BÜNYES‹NDEK‹ BAK‹M H‹ZMETLER‹Toplam kalitenin en önemli unsurlar›n-dan biri olan hizmet departmanlar›, ver-dikleri hizmetle her geçen gün müflteri-lerin sat›n alma kararlar›n› etkileyenönemli bir kriter olmaya bafllad›. SSHD

olarak asli görevimiz öncelikle ürünleri-mizin sahada problemsiz çal›flmas›n› vemüflteri memnuniyetini sa¤layarak, tem-sil etti¤imiz markalar›n süreklili¤ine kat-k›da bulunmak. Firmalar›n hizmet de-partmanlar› ayn› zamanda rakipleri kar-fl›s›nda fark yaratabilecekleri en önemliargümanlardan biri. Bak›m- onar›m hiz-metlerine yeterince önem vermeyen vemüflteri taleplerine gereken ilgiyi göster-meyip sadece ürün sat›fl›na odaklananflirketlerin, günümüz koflullar›nda h›zlamüflteri kayb›na u¤ramas› kaç›n›lmaz bir

PROAKT‹F BAKIM H‹ZMETLER‹ GÜNÜMÜZ ‹fi DÜNYASINDA BAKIM-ONARIM H‹ZMETLER‹NE YETER‹NCE ÖNEM VERMEYEN,SADECE SATIfiA ODAKLANAN fi‹RKETLER, HIZLA MÜfiTER‹ KAYBED‹YOR. BU GERÇE⁄‹ ÇOKÖNCEDEN GÖREN AIRFEL, BÜNYES‹NDE KURDU⁄U SATIfi SONRASI BAKIM ONARIMH‹ZMETLER‹ DEPARTMANIYLA RAK‹PLER‹NE GÖRE FARK YARATIYOR.

G

54 SANT‹GRAT

H‹ZMET

054_057_satis 12/27/10 11:58 AM Page 2

gerçek. Sat›fl Sonras› Bak›m Onar›m Hiz-metleri’nin do¤uflu ve yap›lanmas› tamda bu düflünceyle bafll›yor. Bu düflünceetraf›nda yap›lanan tüm bak›m ve servishizmetleri, kalite çizgisini en üst seviye-de tutabilmek için bizzat SSHD merkezekibi taraf›ndan yönetiliyor. Müflterileri-miz istedikleri an kolayl›kla merkeze ula-flabiliyor ve sorunlar›n› aktar›p, çözümbulabiliyor. Bu çal›flma biçimimiz büyükbe¤eni ile karfl›lan›yor.

MÜfiTER‹ H‹ZMETTE KAL‹TE ARIYORSSHD bünyesinde organize flekilde su-nulan bak›m hizmetleri, 2008 y›l› baflla-r›nda flekillenmeye bafllad› ve bu tarih-ten sonra h›zla ivme kazanarak geliflti.Sektörde sat›fl sonras› hizmetlerin kalite-sini belirleyecek kriterler ve ölçüm sis-temleri halen oturmad›. Bu nedenle yet-kili firmalardan ziyade yetkisiz hizmetfirmalar› sahada faaliyet gösteriyor. Bufirmalar yetkinlikleri d›fl›nda olsa bile ba-z› hizmet ifllerine talip oluyor. Pratikte

bunun olumsuz sonuçlar› olabiliyor. Butür firmalar, hatal› uygulamalar› sonu-cunda müflterilerine yüksek maliyetli za-rarlar verebiliyor. Böyle bir ortamda ken-dine güvence arayan bilinçli müflteriler,her yönden güvenebilece¤i, güçlü ku-rumsal yap›s›yla verdi¤i hizmetin ard›n-da durabilecek firmalar› tercih ediyor.Sektörde Airfel gibi Türkiye geneline ya-y›lm›fl organizasyonuyla hizmet sa¤laya-bilen flirket say›s› oldukça az say›da yeral›yor. Bak›m hizmet konular›nda ald›¤›-m›z sonuçlar, teflvik edici oldu¤u kadardo¤ru yolda ilerledi¤imizin de göster-gesi. Güçlü kurumsal yap›m›z ve kalitelihizmet anlay›fl›m›z tercih sebebi olma-m›z› sa¤l›yor.

HER SEKTÖRDEN MÜfiTER‹M‹ZEH‹ZMET VER‹YORUZMüflteri portföyümüzde her sektörden fir-ma yer al›yor. Otelcilikten, imalat sektörü-ne, bankac›l›ktan, g›da sektörüne kadarher müflterinin ihtiyac›na uygun hizmetsunuyoruz. Elbette her müflterinin farkl›

Hasta Bina Sendromu’nun aç›klamas›oldukça basittir. Merkezi bir sis-temde, sistemden üflenen hava tümbinay› dolafl›r ve bu havan›n birk›sm› egzost edilip kalan k›sm› tekrartekrar ayn› ortama verilir. E¤er bus›rada merkezi klima sisteminiz tem-izlik ve kimyasal bak›mlar› ihmaledilmiflse; merkezi klima sistemi-nizde sa¤l›¤› tehdit edici bakteri,virüs ve alerjenler ürer. Bütün bunlarhava sirkülasyonu ile tüm iç ortamada¤›l›r ve iç ortam hava kalitesidüfler. Böylece “Hasta BinaSendromu” bafllar. Merkezi klima sis-temlerinin sadece mekanikbak›mlar›n› de¤il “kimyasal temizlikve bak›mlar›n›” yaparak bu olumsu-zluklar› engellemek gerekir. Doktortaraf›ndan teflhis edilmifl baflka birhastal›k olmadan afla¤›daki gibiproblemler yafl›yorsan›z, büyük ihti-malle “Hasta Bina Sendromu”ndanmuzdaripsiniz demektir.

� Sebepsiz bafl a¤r›s›� Gözlerde yanma� Konsantrasyon bozuklu¤u� Yorgunluk hali� Burun ak›nt›s›� Alerji oluflumlar›

“HASTA B‹NA SENDROMU”NUN BEL‹RT‹LER‹ NELER?

SANT‹GRAT 55

054_057_satis 12/27/10 11:58 AM Page 3

hassasiyetleri oluyor. Örne¤in imalat sek-töründe esas olan “süreklilik”tir. Müflteri-nin cihaz›n›n birkaç saat çal›flmamas› çokbüyük maddi kay›plara yol açabilir. Dola-y›s›yla mesai saatleri d›fl›nda gelen ar›zaça¤r›lar›na dahi 7/24 kesintisiz destek ve-rebilmemiz beklenir. Bu hassasiyetlerinfark›nda oldu¤umuz için her ihtiyac› karfl›-layacak biçimde yap›land›k. Bu aç›danbak›ld›¤›nda müflterilerimize sadece ba-k›m yaparak sistemlerini korumay› de¤il,imalatlar›n›n süreklili¤ini de garanti etmifloluyoruz.Bankac›l›k sektöründen de bir örnek vere-biliriz. Türkiye genelinde flube klima ba-k›m hizmetleri sundu¤umuz Bankasya,HSBC gibi müflterilerimiz var. Bu tür hiz-metler güçlü organizasyon yap›m›z› veteknik kabiliyetlerimizi vurgulayan enprestijli projelerimizden aras›nda yer al›-yor. Bilindi¤i gibi bankac›l›k sektörü de enküçük bir zaman kayb›na tahammülü ol-mayan, büyük ölçüde otomasyona ba¤l›

bir sektör. Onlara hizmet verebiliyor ol-mak, bizim bak›m hizmetlerinde geldi¤i-miz aflamay› göstermesi aç›s›ndan önem-lidir. Bak›m konular›nda ald›¤›m›z sonuç-lar teflvik edici oldu¤u kadar departmanolarak bu konuda ne kadar do¤ru yoldailerledi¤imizin de göstergesidir.

AIRFEL BAKIM H‹ZMETLER‹N‹ NASIL YÖNET‹YOR?Öncelikle müflterilerimize teknik dan›fl-manl›k yap›yoruz… Ücretsiz keflif hizmet-leri sa¤layarak ürünleri hakk›nda bilgilen-dirip, hangi periyotlarda hangi bak›mlar›-n›n yap›lmas› gerekti¤i, belirli bir ömrüolan parçalar›n ne zaman ve nas›l de¤ifl-mesi gerekti¤i, en basit bir filtrenin dahiihmal edilerek de¤iflmemesi durumundakarfl›lar›na ç›kabilecek çok daha yüksek

56 SANT‹GRAT

“PROAKT‹F KORUYUCU BAKIM” N‹Ç‹N YAPILMALI?

� Proaktif bak›m “koruyucu hekimlik” gibidir, hastal›¤› tedavi etmekten ziyade hasta olmay› önler.

� ‹flletme ve enerji maliyetlerini optimum seviyede tutmay› sa¤lar.� Ar›za riskleri yönetilebilir hale getirilir. � Ekipman veriminin en üst seviyede tutulmas› sa¤lan›r. � Ekipman›n ekonomik kullan›m ömrü uzar.� Bak›mlar s›ras›nda kontrol ve tespitlerle olas› yüksek maliyetli hasarlar önlenmifl olur.� Yap›lan mekanik / kimyasal temizlikler, iç ortam hava kalitesini korumay› sa¤lar.� Bak›m anlaflmas› kapsam›nda 7/24 kesintisiz ve öncelikli servis deste¤i sa¤lan›r.� Bak›m anlaflmal› müflterilere özel iskontolu yedek parça ve iflçilik sa¤lan›r. � ‹flletmenin bak›m hizmetleri için ek bir personel istihdam etmesine gerek kalmaz. � Evaporator, kondenser veya eflanjörlerde kirlilik nedeniyle oluflan verim kay›plar›

önlenece¤inden enerji tasarrufu sa¤lanm›fl olur.� Y›pranan parçalar zaman›nda de¤ifltirilece¤inden cihaz›n çal›flma performans›

daima üst seviyede olur. � Proaktif bak›mlar sayesinde ar›za oranlar› düfler. Bu da iflletmenin kesintiye

u¤ramas›ndan do¤acak üretim ve ticari kay›plar›n› önleyerek iflletmenin kârl›l›¤›na pozitif etki sa¤lar.

� Üreticinin edinmifl oldu¤u tecrübeler do¤rultusunda ve öngördü¤ü bak›m listelerine göre gereken çal›flmalar yap›l›p, cihazlar en ince noktas›na kadar kontrol edildi¤i için cihaz performans› en üst düzeyde olur.

� Proaktif koruyucu bak›m, asl›nda karfl›l›¤› fazlas›yla al›nabilecek bir yat›r›m oldu¤u için harcanandan fazlas›n› iade etmifl olur.

Rakipleri tan›mlayabilmek için öncelikle kim oldu¤unu bilmek gerekiyor. Oysa hizmet sektöründeo kadar çok yetkisiz firma var ki; say›lar›n› tahminetmek dahi güç. Örne¤in bir malzeme sat›fl› yapa-caksan›z rakiplerinizin kim olabilece¤ini ve sat›fl politikalar›n› yaklafl›k da olsa tahmin edebilirsiniz.

054_057_satis 12/27/10 11:58 AM Page 4

maliyetli problemlerin neler olabilece¤ikonusunda teknik aç›klamalar ve bilgilen-dirmeler yap›yoruz. Böylelikle proaktif ba-k›m ve hizmet konular›nda bir “fark›nda-l›k” yarat›p, Airfel’in ürün sat›fl›ndan son-ra da müflterisini yaln›z b›rakmad›¤›n›n veyan›nda oldu¤unun vurgusunu yap›yoruz.Tüm görüflmeler sonras› bak›m anlaflma-s› yap›lan müflterilerin hizmet faaliyetleri-ni, merkez ekibimizle birlikte planlay›pbizzat takip ediyoruz.

KURUMSAL RAK‹B‹M‹Z YOK DENECEK KADAR AZRakipleri tan›mlayabilmek için önceliklekim oldu¤unu bilmek gerekiyor. Oysahizmet sektöründe o kadar çok yetkisizfirma var ki; say›lar›n› tahmin etmek dahigüç. Örne¤in bir malzeme sat›fl› yapacak-san›z rakiplerinizin kim olabilece¤ini vesat›fl politikalar›n› yaklafl›k da olsa tahminedebilirsiniz. Hizmet ifllerinde ise elinizde görünür birticari varl›k olmad›¤› ve görünmeyen birfayday› satmaya çal›flt›¤›n›z için en alaka-s›z merdiven alt› firmalar dahi rakip ola-rak karfl›n›za ç›kabilir ve agresif flekilde fi-yat kriterini rekabet unsuru olarak kulla-nabilir. Bizim kriterlerimizde hizmet ve-ren ve gerçek anlamda rakip olarak refe-rans alabilece¤imiz firmalar›n say›s› isebir elin parmaklar›n› dahi geçmeyecekkadar az. Bize nazaran çok daha uzun y›l-lard›r organize olarak bu iflleri yapan rakipolarak gördü¤ümüz firmalar›n hizmet ci-rolar›n› baz ald›¤›m›zda, iki sene gibi k›sabir süre içinde ulaflt›¤›m›z nokta ve yenidönem hedeflerimiz bizim baflar›l› biryükselifl grafi¤i çizdi¤imizi iflaret ediyor.

MÜfiTER‹, BAKIM H‹ZMETLER‹N‹‹HMAL ED‹YORGenelde müflteriler bak›m hizmetleriningereklili¤ine inanmakla beraber, koruyu-cu bak›m hizmetlerine gereken önemigöstermiyor. Daha do¤rusu bak›m hiz-metlerine para harcamak istemiyor. “Cihaz›m çal›fl›yor; neden bak›m yapt›-ral›m ki?” diye düflünerek direnç olufltu-ruyor. Oysa, bak›ms›zl›ktan dolay› ortayaç›kabilecek bir hasarda, bak›m için ay›r-mad›klar› bütçenin çok daha üzerindebir bedeli tek seferde ödemek zorundakalacaklar›n› düflünmüyorlar. Asl›nda bi-raz manidar olacak ama “bak›m›n fayda-s›, bak›m yapt›r›lmad›¤›nda daha iyi an-lafl›l›r.”

“PROAKT‹F KORUYUCU BAKIM”VE ENERJ‹ ‹L‹fiK‹S‹Günümüzde en pahal› kaynaklar enerjive zamand›r. Problemsiz çal›flt›¤› düflü-nülen bir sistem, bak›ms›zl›ktan dolay›daha fazla enerji harcar. Bak›ms›z ci-hazlar›n enerji sarfiyat› ortalama yüzde10 -20 aras›nda artabiliyor. Ortalama912 KW/h gücündeki bir so¤utma ciha-z›n›n günde 8 saat ve y›lda 150 gün ça-l›flt›¤›n› varsayal›m. Bu durumda y›ll›kenerji sarfiyat› 380.000 KW civar› olur.Bak›ms›zl›ktan kaynaklanan yüzde 15oran›nda bir fazladan enerji sarfiyat›olaca¤›n› düflündü¤ümüzde, y›lda ge-reksiz yere 57.000 KW/Y›l fazladanenerji harcanaca¤› ortaya ç›kar. Güncel elektrik KWh fiyat›yla bu sarfi-yat hesapland›¤›nda ortaya ç›kan ra-kam, konunun önemi daha iyi anlat›r.Bu aç›dan bak›ld›¤›nda, gereksiz yereharcanan enerji bedeli bile bir cihaz›nbirkaç senelik bak›m maliyetini karfl›la-yabilecek seviyede olabiliyor. Bununyan›nda bak›ms›zl›ktan dolay› cihazüzerinde yaflanabilecek ar›za maliyetle-ri de düflünüldü¤ünde bak›m hizmetleridaha önem kazanan bir konu olarakkarfl›m›za ç›k›yor.

PER‹YOD‹K BAKIM VE ÇEVRE SA⁄LI⁄I ‹L‹fiK‹S‹Periyodik proaktif bak›m sadece cihaz-lar› de¤il, çevre ve insan sa¤l›¤›n› dakorur. Klima havaland›rma sistemlerininkullan›m›n›n toplumsal yaflam kalitesiniart›rman›n yan›nda bir tak›m s›k›nt›lar›da beraberinde getirdi¤i bir gerçek. ‹n-sanlar mesailerinin büyük k›sm›n› d›flortamdan yal›t›lm›fl kapal› ofis ortamla-r›nda geçiriyor. Bu tip ortamlarda isemerkezi klima sistemleri kullan›l›yor.Merkezi havaland›rma sistemlerinin te-mizli¤i ve sa¤l›kl› çal›flmas› direkt ola-rak iç hava kalitesini etkiliyor. Her gün masalar›n dahi düzenli olaraktemizlendi¤i ofislerde, tüm gün solunanhavay› sa¤layan merkezi klima sistem-lerine acaba gereken önem veriliyormu? Ne yaz›k ki bu özen gösterilmedi-¤i için ço¤u kapal› ofis ortamlar›nda“hasta bina sendromu” bafl gösteriyor.‹ç ortamda çal›flan personelde çeflitlirahats›zl›klara neden olabiliyor. Bunlaraiç ortamdaki fotokopi toneri, printer bo-yalar› gibi di¤er kirletici unsurlar da ek-lendi¤inde sorun daha büyüyor.

SANT‹GRAT 57

AIRFEL’‹N, BAK›M H‹ZMET‹VERD‹⁄‹ F‹RMALARDAN

BAZILARI

� Bankasya

(Türkiye geneli flube VRF sistem

bak›mlar›)

� HSBC

(Türkiye geneli flube VRF sistem

bak›mlar›)

� Zeugma AVM

(Chiller, rooftop, klima santrali ve

WSHP bak›mlar›)

� Mashattan Bloklar›

(So¤utma grubu bak›mlar›)

� Forum AVM ‹stanbul

(Santrifüj so¤utma grubu bak›mlar›)

� Forum AVM Denizli


� Kaya Milenyum, Capacity, Outlet

Park AVM (So¤utma grubu bak›mlar›)

� Divan Oteli


� Four Seasons Otel

(So¤utma grubu ve klima santral

bak›mlar›)

� Irak Erbil Havaalan›


� Procter&Gamble


� Libya Radisson Otel


� Marriot Otel


� Kaya Artemis Otel K›br›s


� Do¤ufl Oto

(VRF sistem ve so¤utma grubu bak›mlar›)

� Starbucks

(Marmara bölge VRF sistem bak›mlar›)

� Tüprafl ‹zmir

(VRF sistem bak›mlar›)

� Zaman Gazetesi


� Cihan Haber Ajans›


� Göztepe SSK, Silivri Devlet Hastanesi

(Ameliyathane klima ve so¤utma

sistemleri bak›m›)

054_057_satis 12/27/10 11:58 AM Page 5

aflakflehir’in yeni buluflma ala-n› Terasium Al›flverifl Merkezi,Baflakflehir 5’inci Etap’ta yeral›yor. AVM’de, 14 bin metre-

kare kapal› alana sahip ‘anne-çocuk’ te-mas›n›n kullan›ld›¤› alanlar büyük ilgigörüyor. Bu bölümde anne ve çocuklar›nbirlikte daha fazla vakit geçirmelerineolanak veren birçok çocuk ma¤azas› vee¤lence alanlar› bulunuyor. Toplam 11kat ve 38 ma¤azadan oluflan al›flveriflmerkezinin ›s›tma ve so¤utmas›nda Air-fel’in distribütörlü¤ünü yapt›¤› Mitsubis-hi Heavy Ind. marka KX6 serisi VRF kli-ma sistemleri kullan›ld›. Terasium AVM,4 bodrum kat, zemin kat ve 5 normal kat

ve çat› kat› olmak üzere toplam 11 katl›olarak infla edildi. 3 ve 4’üncü bodrumkat otopark olarak kullan›l›yor. 2 ve3’üncü bodrum katta market alan›, 1’in-ci bodrum kattan itibaren de ma¤azalarbulunuyor. 3, 4 ve 5’inci katlar ise ofiskatlar› olarak düzenlendi. AVM’nin 2’in-ci kat›ndan itibaren her katta bulunanteras bahçeler, al›flverifl merkezinin ad›-n›n ilham kayna¤› olarak AVM anlay›fl›-na yeni bir boyut kazand›rd›.

120 ADET ‹Ç ÜN‹TE KULLANILDIProjede toplamda 120 adet iç ünite kul-lan›ld›. Toplam 1.135 kW’ l›k kapasitedeMHI-KX6 serisi VRF klima sistemi kurul-

du. Projenin genelinde 4 yöne üflemelikaset tipi iç üniteler tercih edildi. FDTmodel 4 yöne üflemeli, kaset tipi iç üni-teler genifl alanlar›n homojen bir flekilde›s›t›l›p, so¤utulmas› için ideal iç ünitelerolarak biliniyor. Cihaz›n üzerinde stan-dart olarak bulunan drenaj pompas› ci-haz›n alt yüzeyinden 70 cm basma yük-sekli¤i sayesinde drenaj tesisat› için ol-dukça kolayl›k sa¤l›yor. Ürünün 2,8 kWile 16 kW aras›nda genifl kapasite aral›-¤›yla toplam 9 adet model seçene¤imevcut. Cihaz›n 4 yönlü üfleme kanat-ç›klar›n›n her biri ba¤›ms›z olarak ku-manda üzerinden kontrol edilebiliyor. Buözellik aç›k alanlarda farkl› kullan›mlarda dahil olmak üzere konfor seviyesi ar-t›r›lmas›na olanak veriyor. 24 cm ve 29cm yüksekli¤indeki kasa yap›s› ise mon-taj için de oldukça kolayl›k sa¤l›yor. Dre-

naj tavas›n›n kirlili¤i de gözetleme ca-m›ndan izlenerek, gerekti¤inde kolaycatemizli¤i yap›labilecek biçimde dizaynedildi¤i için pratik bir yap› oluflturuyor.Market alan›nda en yüksek kapasite olan16 kW kapasiteli FDT cihaz›n›n kullan›l-mas› uygun görüldü. Ma¤aza ve ofisler-

Baflakflehir Terasium AVM

MHI KX6 VRF S‹STEMLER‹YLE SO⁄UTULUYORTOPLAM 11 KAT VE 38 MA⁄AZADAN OLUfiAN BAfiAKfiEH‹R TERASIUM AVM, AIRFEL’‹ND‹STR‹BÜTÖRLÜ⁄ÜNÜ YAPTI⁄I MITSUBISHI HEAVY IND. MARKA KX6 SER‹S‹ VRF KL‹MAS‹STEMLER‹ KULLANILARAK SO⁄UTULUYOR. PROJE, MEKAN‹K TES‹SAT SEKTÖRÜNÜNÖNEML‹ F‹RMALARINDAN MAK-EL MÜHEND‹SL‹K fi‹RKET‹YLE ÇALIfiILARAK 2010 YILIKASIM AYINDA TAMAMLANDI.

58 SANT‹GRAT

B

PROJE

H A Z I R L A Y A N : F E R D A N E Y Y ‹ R ‹ P E K - V R F S ‹ S T E M L E R M A R M A R A B Ö L G E S A T I fi M Ü D Ü R Ü

058_059_terasium 12/31/10 11:08 AM Page 2

sistemine sahip bu kumandayla yine in-ternet üzerinden Explorer kullan›larakher bir iç ünitenin çekti¤i elektrik gücüokunabiliyor. Böylece her ma¤aza içinayr› olarak faturaland›rma yap›labiliyor.Merkezi sistem olan so¤utma sistemindeher ma¤azan›n faturas›, kendi harcad›¤›enerjiye göre düzenleniyor.

KX6 serisi VRF sistemin bu projede kul-lan›lmas›nda enerji tüketim paylafl›m›n›nher bir ma¤aza için yap›labilir olmas› ol-dukça etkili oldu. Terasium AVM Projesimekanik tesisat sektörünün önde gelenfirmalar›ndan Mak-el Mühendislik firma-s›yla birlikte çal›fl›larak 2010 Kas›m ay›n-da tamamland›.

SANT‹GRAT 59

KX6 D›fl ÜniteFDT Model 4 Yöne Üflemeli Kaset Tipi ‹ç Ünite

de ise kapasiteye göre uygun olan di¤ermodeller tercih edildi. Projede VRF sis-temin avantajlar›ndan yararlan›larak kü-çük flaft geçiflleriyle alanlar ma¤aza vekullan›m alan› olarak de¤erlendirildi.Kompakt yap›daki d›fl üniteler çat›yayerlefltirildi.

HER MA⁄AZA ‹Ç‹N AYRI FATURALANDIRMAMa¤azalar›n enerji tüketimi paylafl›m› vebilgisayardan merkezi kontrolü içinWebgateway model merkezi kumandakullan›ld›. Bu kumandayla bilgisayarüzerinden herhangi bir program yüklen-mesine gerek kalmadan internet üzerin-den Explorer kullanarak tüm cihazlar›nkontrol edilmesi mümkün. Her bir ciha-z›n ayr› ayr› s›cakl›k de¤eri, fan h›z›, aç-ma-kapama ve kumanda k›s›tlama gibibirçok ifllemi bu yolla yap›labiliyor vetüm cihazlar›n çal›flmas› yine bu flekildeizlenebiliyor. Ayn› zamanda payölçer

Webgateway - BilgisayarKontrollü Merkezi Kumanda

058_059_terasium 12/28/10 12:47 PM Page 3

H A Z I R L A Y A N : B O R A E R D ‹ N

tomotiv dünyas› y›llar önce

2000’li y›llarda sokaklarda

olacak araçlar için ilginç kon-

septler tasarlam›flt›. Ancak

flartlar de¤iflti ve 1990’l› y›llarda hayali

bile kurulamayan teknolojiler araçlardaki

yerini ald›. Lüks s›n›f kendini sürekli ye-

niliyor ve otomotiv endüstrisi evrim süre-

cinde ›fl›k h›z›yla yol al›yor. Türkiye’de

1980’ler makam otosu olarak kullan›lan

Ford Taunus, Renault 12 ve Mercedes

200’ler yerini Alman egemenli¤ine b›rak-

t›. Almanya’da üretilen ilk Ford Tau-

nus’lar 1980’lere kadar kamudan özel

sektöre kadar birçok patrona güvenli yol-

culuk imkan› verdi. Üst düzey yöneticiler

ve yerel idareciler Mercedes’leri kullan›-

yordu. Kamunun ise vazgeçilmesi hiç

flüphesiz Renault 12 yani nam-› de¤er

Toros’lard›. Bizde önce lüksün geldi¤i

noktaya ve ard›ndan 2011’in güzellerine

bakal›m istedik. Almanlar›n egemen ol-

du¤u lüks s›n›fta öne ç›kan ilk marka her

ne kadar Mercedes olsa da Türkiye’de

tüketici alg›s› tüm Alman otomobillerini

lüks s›n›f›na sokuyor. Audi bu s›n›f›n son

10 y›ldaki yeni aday› olmay› baflard›. Au-

di A serisi ile hem genç ve dinamik hem

de güvenli araçlar üretiyor. Audi’nin Tür-

kiye’de en çok satan modeli A3 sportmen

yap›s›yla gençlerin tercihi oluyor. Yap›lan

bir araflt›rmaya göre A3’ünü satanlar›n

yüzde 80’i yeniden Audi’nin baflka bir

2011’DE ALMANLAR LÜKSÜYEN‹DEN TANIMLADI2011’DE UZAYA B‹REYSEL SEYAHAT GERÇEKLEfiT‹REMEYECE⁄‹Z AMA UZAY GEM‹S‹GÖRÜNÜMLÜ ARAÇLARI SOKAKLARDA SIKÇA GÖRECE⁄‹Z. ALMAN OTOMOT‹V GURULARININ YARATTI⁄I MODELLER BU YILDA DA PATRONLARIN GÖZDES‹ OLACAK.

O

60 SANT‹GRAT

OTOMOB‹L

Audi, Mercedes ve di¤erleri:

060_063_oto 1/17/11 2:04 PM Page 2

modelini al›yor. Lüks s›n›fta yer alan A8

modeli fiyat ve donan›m özellikleri ile di-

¤er Almanlarla rekabetin s›n›rlar›n› zorlu-

yor. Baflka bir Alman olan Volkswagen

Passat ise 2011’e yenilenmifl yüzü ile gi-

riyor. Türkiye’nin en çok satan lüks s›n›f

otomobili olan Passat’› bu de¤erlendir-

menin d›fl›nda tutmak imkans›zd›. Yeni

tasar›m› 40 y›ll›k bir gelene¤in 21’inci

yüzy›l› uzan›fl›n›n diplomas› olmufl. fiim-

di ‘Alman’ disiplininin otomobilde nas›l

bir flekil ald›¤›n› görelim.

ALMANLAR HEP ÖNDEYD‹Lüks otomobil de¤ince akla ilk olarak

Mercedes geliyor. Mercedes’in halk ara-

s›nda 115 kasa diye tabir edilen 230 se-

risi kasas› Türkiye’ye 1960’lardan itiba-

ren girmeye bafllad›.

Daha önce de kifliler bireysel olarak yurt-

d›fl›ndan bu arac› al›yordu. Türkiye’de o

y›llarda zenginlik sembolü olan Merce-

des’in sundu¤u özellikler ve konfor ise

dillere destand›. Mercedes’in bu kasa-

s›nda deri koltuk ve elektrikli cam bulun-

mas› onu di¤erlerinde ay›r›yordu. Bugün

bile birçok orta segment araçta bulun-

mayan özellikler bu araçta yer al›yordu.

Bizi inceledi¤imiz araçta standart olarak

deri döfleme, elektrikli cam, hidrolik di-

reksiyon ve klima bulunuyor.

Buradan bak›ld›¤›nda dönemin müflterisi

uzay teknolojisini elinin alt›na ald›¤› dü-

flünüyordu. Orijinal olmak kayd› ile bu

araç bugün Türkiye’de koleksiyoncular

taraf›ndan 60 ila 70 bin TL aras›nda al›-

n›yor.

SANT‹GRAT 61

060_063_oto 1/17/11 2:04 PM Page 3

2011’‹N MERCEDES C SER‹S‹Mercedes’in en çok satan modeli konu-

mundaki C serisinin makyajl› versiyonu

otomobil fuar›nda görücüye ç›kt›. Her za-

manki Mercedes konforunu bu araçta da

görmek mümkün. ‹flçilik kalitesi, yol tu-

tuflu ve donan›m özellikleriyle tam bir

Mercedes klasi¤i olan E 200 CGI, alt de-

virlerde isteksiz bir motor özelli¤ine sa-

hip. Yine tam bir Mercedes klasi¤i olan

fiyat etiketine de diyecek yok. Birçok

motor seçene¤i bulunan arac›n fiyat› 70

bin Euro’dan bafll›yor. Mercedes’inizi di-

ledi¤iniz gibi kiflisellefltime flans›n›z var.

Donam›n özellikleri eklendi¤inde fiyat›n

140 bin Euro’ya kadar ç›kmas› ise kaç›-

n›lmaz. Güncellenmifl C Serisinde elden

geçirilmifl ön tampon, LED gündüz farla-

r› ve yeni jantlar dikkat çekiyor. ‹ç me-

kanda ise tek göze çarpan yenilik torpido

kapa¤› açma koluna eklenen krom kapla-

ma. Görünenin ötesinde Mercedes büyük

olas›l›kla COMAND sistemini de kulla-

n›fll›l›¤›n› art›rmak ad›na güncellemifl.

Motorlar›n da daha verimli çal›flmalar› ve

emisyon oranlar›n›n düflmesi için geliflti-

rilmifl olmas› kuvvetle muhtemel.

KAR‹ZMAT‹K ALMAN TANKI AUDI A82010 y›l›n›n sonlar›na do¤ru sat›fla sunu-

lan Audi A8 ailesinin yeni modeli olan A8

Long en prestijli Audi ünvan›n› elinde

bulunduruyor. Dizel seçene¤i ile birlikte

157 bin Euro ile sat›fla sunulan Long mo-

deli Audi’nin amiral gemisi olarak adlan-

d›r›l›yor. Dünyada ilk kez kablosuz eriflim

sa¤layan araç olmas› bak›m›ndan ilgi çe-

kiyor. Bang & Olufsen’dan, yüksek tek-

noloji ürünü bir ses sistemi ile geliflmifl

çevrim içi hizmetler gibi bir dizi cazip

multimedya modülünün de bulundu¤u

Audi A8 L, bütünleflik WLAN hotspot

(kablosuz eriflim alan›) özelli¤ine sahip,

dünyadaki ilk otomobil. A8 L’nin iç me-

kân›, detayl› el iflçili¤i, kaliteli malzeme-

62 SANT‹GRAT

1972 240 S MERCEDES’‹NSTANDART DONANIMI

� ABS� Merkezi kilit� Sun roof� Klima� Hidrolik direksiyon� Deri döfleme� H›z sabitleyici� Metalik renk seçene¤i� Is›tmal› koltuk� Elektrikli camlar

MERCEDES C SER‹S‹’N‹NSTANDART ‹Ç DONANIMI

� Bagaj - kumandal› bagaj kapa¤›

� Direksiyon - 3 kollu çok ifllevli � Döfleme - deri kaplama � Hidrolik direksiyon � Klima - Ecc, elektronik� Arka klima - Ecc� Elektronik ön koltuk � Ayarlanabilir sürücü koltu¤u � Çocuk koltu¤u, elektrikli bel

deste¤i, elektrikli sürücü koltu¤u, elektrikli yolcu koltu¤u, haf›zal› ön-arka kol dayamas›, elektrikli ön yolcu koltu¤u

� Saklama gözü - bardak tutucu, önkol dayama, eflya gözlü, kilitlenebilir torpido gözü.

060_063_oto 1/17/11 2:04 PM Page 4

leri ve en küçük ayr›nt›lara verilen önem-

le birlikte yeni ve ince çizgileriyle büyü-

lüyor.

Ambiyans ayd›nlatmas›ndan dört bölgeli

otomatik klima kontrol sistemine kadar

araç, sundu¤u konfor kalitesini hemen

hissettiriyor. 250 hp gücündeki 3.0 lt TDI

ve 3.0 lt 290 hp güç üreten TFSI. Yelpa-

zedeki iki V8 motor ise 4.2 litre kapasite-

ye sahip olup, TDI 350 hp güç üretirken

FSI ise 372 hp üretiyor. Serinin en üstün-

de, üstün güce ve teknolojik özelliklere

sahip benzinli bir motor olan W12 yer al›-

yor. Bu motor, 6.3 litre kapasitesi ile 500

hp güç üretiyor. A8 L’nin verimlili¤inde

önemli rol oynayan sekiz ileri tiptronic,

çok yüksek genel vites oran›na sahip ve

fl›k vites koluyla elektronik olarak ya da

direksiyon üzerindeki vites de¤ifltirme

kollar›yla kontrol ediliyor. Opsiyonel ola-

rak al›nabilen spor diferansiyel tahrik

kuvvetlerini arka tekerlekler aras›nda di-

namik flekilde da¤›t›yor; bu özellik, A8 L

4.2 TDI’da standart olarak sunuluyor.

MÜTEVAZI ALMAN ARTIK DAHA KONFORLU1967 y›l›ndan beri üretilen Passat, 2011

modeli ile dikkat çekiyor. Passat ve Pas-

sat Variant 2010’un Kas›m ay›nda Al-

manya’dan bir hafta sonra Türkiye’de

sat›fla sunuldu. 2011’de kendi serisi ara-

s›nda en çok satan otomobil olaca¤› tah-

min edilen modelde ciddi de¤iflikliklere

imza at›lm›fl. 51 bin 900 TL’den bafllayan

fiyatlarla sat›lan Volkswagen Passat, 1.4

lt TSI (122 HP), 1.6 lt TDI (105 HP), 2.0 lt

TDI (140 ve 170 HP) motor seçenekleriy-

le geliyor. Tüm motorlar BlueMotion tek-

nolojisine sahip, bu teknoloji ile düflük

emisyon ve yak›t tüketimi sa¤lan›yor.

Örne¤in 1.6 TDI motorlu versiyon 100

km’de sadece 4.3 lt yak›t tüketiyor.

Bu modelin emisyon de¤eri ise 114

g/km. Her ne kadar elektrikli modellere

ve çevreci otomobillere göre kötü de¤er-

ler olsa da emsalleri aras›nda Volkwagen

Passat’› çevreye de¤er veren bir araç

olarak nitelendirebiliriz. ESP, ASP hava

yast›klar› ve iç denetimli alarm gibi gü-

venlik sistemleri ise Passat’› daha da gü-

venli k›l›yor.

Yandan görünüflü Mercedes C serisini

and›ran otomobilin yeni makyaj› oldukça

dikkat çekiyor. Krom dekorlar, gövde

rengi kap› kollar› ve gövde rengi tam-

ponlar güzel bir görünüfl sa¤l›yor. Yeni

Passat derin siyah, fleker beyaz›, refleks

gümüfl, mocca-antrasit, ‹zlanda grisi,

tornado k›rm›z›s›, gece mavisi, kaflmir

kahverengi ve Uranüs grisi gibi çok fark-

l› renk seçenekleriyle sunuldu.

SANT‹GRAT 63

060_063_oto 1/17/11 2:04 PM Page 5

2011’‹N MERCEDES C SER‹S‹Mercedes’in en çok satan modeli konu-

mundaki C serisinin makyajl› versiyonu

otomobil fuar›nda görücüye ç›kt›. Her za-

manki Mercedes konforunu bu araçta da

görmek mümkün. ‹flçilik kalitesi, yol tu-

tuflu ve donan›m özellikleriyle tam bir

Mercedes klasi¤i olan E 200 CGI, alt de-

virlerde isteksiz bir motor özelli¤ine sa-

hip. Yine tam bir Mercedes klasi¤i olan

fiyat etiketine de diyecek yok. Birçok

motor seçene¤i bulunan arac›n fiyat› 70

bin Euro’dan bafll›yor. Mercedes’inizi di-

ledi¤iniz gibi kiflisellefltime flans›n›z var.

Donam›n özellikleri eklendi¤inde fiyat›n

140 bin Euro’ya kadar ç›kmas› ise kaç›-

n›lmaz. Güncellenmifl C Serisinde elden

geçirilmifl ön tampon, LED gündüz farla-

r› ve yeni jantlar dikkat çekiyor. ‹ç me-

kanda ise tek göze çarpan yenilik torpido

kapa¤› açma koluna eklenen krom kapla-

ma. Görünenin ötesinde Mercedes büyük

olas›l›kla COMAND sistemini de kulla-

n›fll›l›¤›n› art›rmak ad›na güncellemifl.

Motorlar›n da daha verimli çal›flmalar› ve

emisyon oranlar›n›n düflmesi için geliflti-

rilmifl olmas› kuvvetle muhtemel.

KAR‹ZMAT‹K ALMAN TANKI AUDI A82010 y›l›n›n sonlar›na do¤ru sat›fla sunu-

lan Audi A8 ailesinin yeni modeli olan A8

Long en prestijli Audi ünvan›n› elinde

bulunduruyor. Dizel seçene¤i ile birlikte

157 bin Euro ile sat›fla sunulan Long mo-

deli Audi’nin amiral gemisi olarak adlan-

d›r›l›yor. Dünyada ilk kez kablosuz eriflim

sa¤layan araç olmas› bak›m›ndan ilgi çe-

kiyor. Bang & Olufsen’dan, yüksek tek-

noloji ürünü bir ses sistemi ile geliflmifl

çevrim içi hizmetler gibi bir dizi cazip

multimedya modülünün de bulundu¤u

Audi A8 L, bütünleflik WLAN hotspot

(kablosuz eriflim alan›) özelli¤ine sahip,

dünyadaki ilk otomobil. A8 L’nin iç me-

kân›, detayl› el iflçili¤i, kaliteli malzeme-

62 SANT‹GRAT

1972 240 S MERCEDES’‹NSTANDART DONANIMI

� ABS� Merkezi kilit� Sun roof� Klima� Hidrolik direksiyon� Deri döfleme� H›z sabitleyici� Metalik renk seçene¤i� Is›tmal› koltuk� Elektrikli camlar

MERCEDES C SER‹S‹’N‹NSTANDART ‹Ç DONANIMI

� Bagaj - kumandal› bagaj kapa¤›

� Direksiyon - 3 kollu çok ifllevli � Döfleme - deri kaplama � Hidrolik direksiyon � Klima - Ecc, elektronik� Arka klima - Ecc� Elektronik ön koltuk � Ayarlanabilir sürücü koltu¤u � Çocuk koltu¤u, elektrikli bel

deste¤i, elektrikli sürücü koltu¤u, elektrikli yolcu koltu¤u, haf›zal› ön-arka kol dayamas›, elektrikli ön yolcu koltu¤u

� Saklama gözü - bardak tutucu, önkol dayama, eflya gözlü, kilitlenebilir torpido gözü.

060_063_oto 1/4/11 10:44 AM Page 4

H A Z I R L A Y A N : M A N O L Y A A N U L - ‹ H R A C A T D E P A R T M A N I M Ü D Ü R Y A R D I M C I S I

in, dünyan›n en büyük nüfusu-na sahip ülkesi. Bu durum,Çin’in ucuz üretim yapan vesatan ülkesi olmas›na da ola-nak tan›yor. Bütün dünyaya

binbir çeflit ürün satan Çin’e bir Türk mar-kas› olan Airfel ihracat yapma baflar›s›gösteriyor. Çin pazar›n›n önemli bir yerelfirmas› 2008 y›l›ndan beri Airfel panel rad-yatör ve kombilerini ithal ediyor. Türkiyeharicinde ‹talya, ‹spanya gibi Avrupa ülke-lerden de farkl› ürün gruplar›ndan ithalat-lar› olan firma, Çin’in Shanghai flehrindebulunuyor. Çin pazar›ndaki al›m gücünün

yükselmesiyle, ülkedeki ithal ürünlere olanilgi giderek art›yor. Çin halk› belli bir al›mgücüne ulaflt›kça ›s›tma ürünlerinde de ka-liteli ürünlere yöneliyor. 2010 pazar trendi-ne bak›ld›¤›nda, Çin lüks ürünler pazar›n›nyüzde 8,5 oran›nda büyüme gösterdi¤i gö-rülüyor. Bu da Japonya ve ABD’yi gerideb›rakarak yaklafl›k 12 milyar Dolar tutar›n-da bir pazar hacmini iflaret ediyor. Bu ra-kamlar ayn› zamanda Çin’in lüks ürünlerpazar büyüklü¤ünün yüzde 25’ine ulafla-ca¤›n›n da göstergesi. Çin’in kaliteli ürün-lere olan talebinin artmakta oldu¤una ifla-ret eden bu veriler, Airfel kalitesinin ülke-

yi fethedece¤inin de habercisi. ‹ki y›ld›rÇin’e panel radyatör ve kombi ihraç edenAirfel, 2010 y›l› sonuna itibariyle Çin’eyapt›¤› ihracat› iki kat art›rmay› baflard›. ‹t-halatç› firman›n da¤›t›m gücü ve Airfelürünlerine olan ilgisi ihracat rakamlar›n›nyeni y›lla birlikte art›fl trendine girece¤inibelirtiyor. Potansiyel Çin pazar› bütün ül-kelerin dikkatini bu ülke üzerine çekmesi-ne neden oluyor. Önümüzdeki y›llarda Air-fel markal› farkl› ürün gruplar›n›n da ihra-catta yerini almas› öngörülüyor. Airfel, ilketapta kendi üretimi infrared ›s›t›c›lar› ih-raç etmeye haz›rlan›yor.

AIRFEL, Ç‹N’E YAPTI⁄I ‹HRACATI ARTIRDI

2008 YILINDAN BER‹ Ç‹N’‹N SHANGHAI fiEHR‹NDEK‹ ÖNEML‹ B‹R YEREL ‹HRACATÇIYAPANEL RADYATÖR VE KOMB‹ ‹HRAÇ EDEN AIRFEL, 2010 YILI SONU ‹T‹BAR‹YLE BÖLGEYEOLAN SATIfiLARINI ‹K‹ KATINA ÇIKARMAYI BAfiARDI. KAL‹TEL‹ ÜRÜNLERE OLAN TALEB‹NYÜKSELD‹⁄‹ Ç‹N PAZARINDA AIRFEL ÜRÜNLER‹NE OLAN ‹LG‹ GÜN GEÇT‹KÇE BÜYÜYOR.ARIFEL’‹N YEN‹ HEDEF‹ Ç‹N’E INFRARED ISITICILAR SATMAK…

Ç

64 SANT‹GRAT

HABER

064_067_haberler 12/31/10 12:02 PM Page 2

SANT‹GRAT 65

annover Messe Fuarc›l›k tara-f›ndan düzenlenen ve anasponsorlu¤unu yenilenebilirenerji sistemleri ve izolasyon

üzerine çal›flan birkaç firman›n birlikteyapt›¤› Yenilenebilir Enerji TeknolojileriFuar› 9 Aral›k-12 Aral›k 2010 tarihleri ara-s›nda CNR Fuar Merkezi’nde gerçekleflti.Yenilenebilir enerji sektörünü bir araya ge-tirmeyi hedefleyen Renex 2010, ikinci se-nesinde de özellikle yurtd›fl›ndan gelen ya-banc› üreticilerin ve arac›lar›n Türkiye pa-zar›na ilgisinin büyüklü¤ü aç›s›ndan kaydade¤er oldu. A¤›rl›kl› olarak Alman firmala-r›n göze çarpt›¤› fuar, rüzgar, günefl, jeo-termal, biokütle gibi yenilenebilir enerjiteknolojileri, enerji verimlili¤i ve yal›t›msektöründe yer alan flirketlere yönelik dü-zenleniyor. Enerji Kimlik Belgesi Yaz›l›m› olan BEP-TR, CNR Expo’da düzenlenen Yenilenebi-lir Enerji Teknolojileri, Enerji Verimlili¤i veYal›t›m Fuar›'nda (Renex-Eco) tan›t›ld›. Ba-y›nd›rl›k ve ‹skan Bakan› Mustafa Demir,yaz›l›m›n tan›t›m› amac›yla düzenlenenbas›n toplant›s›nda yapt›¤› konuflmada,enerji tüketiminin yaklafl›k yüzde 30-40’›n›n binalarda kullan›ld›¤›n›, konutlarbaflta olmak üzere tüm ifl yeri ve sanayiyap›lar› da dahil bunlar›n enerji tasarrufluhale getirilmesi durumunda bir y›lda 6 mil-yar dolar enerji tasarrufu sa¤lanabilece¤inisöyledi. Konutlar için getirilen Enerji Kim-

lik Belgesi alma zorunlulu¤unun 1 Ocak2011’den itibaren uygulamaya geçece¤inian›msatan Bakan Demir, ocak ay›n›n ba-fl›ndan itibaren yeni yap›lan tüm binalarahangi s›n›f enerji verimlili¤ini ifade etti¤inedair kimlik verilece¤ini, binaya inflaat ruh-sat› almadan önce bu belgenin verilmifl ol-mas›n› temin etmeyi hedeflediklerini kay-detti.

ÖNEML‹ BA⁄LANTILAR SA⁄LANDIAirfel, fuarda partner firma Ingenieurbüroi-Qmax ile birlikte Alman firmalar›n›n ol-du¤u bölümde yer ald›. Distribütörü oldu-¤u Alman Kaco firmas›n›n ürün katalogla-r›n› ve MHI firmas›n›n ‘Günefl Paneli’nisergileme f›rsat›n›n bulundu¤u fuar, yeniiliflkilerin kurulmas›na olanak tan›d›. Fua-r›n ilk günü Almanya’dan gelen Centroso-lar flirketinin yetkilileriyle birlikte bir top-lant› düzenlendi. Toplant›ya Zeki Özen,M.Önem Bozo¤lu ve Centrosolar firmas›n-dan iki yetkili kat›ld›. Toplant›n›n ana ko-

nusunu ileride olabilecek muhtemel iflbirli-¤i ve e¤itim konular› oluflturdu. ÖzellikleCentrosolar flirketinin ürün gam›nda bulu-nan 3 kw ve 5 kw paket sistemlerin Airfelbayileri taraf›ndan sat›fl› ve kurulumuyla il-gili çal›flma yap›lmas› kararlaflt›r›ld›. 3kw’l›k paket sistem için ilgili flirketle ayr›n-t›lar üzerinde çal›fl›l›yor. Fuarda ayr›ca Al-man Fronius ve Norveç Eltek Valere flir-ketlerinin yetkilileriyle önemli görüflmelergerçeklefltirildi.

AIRFEL BAY‹LER‹ Z‹YARET ETT‹Airfel’in Fotovoltaik Sistem bayilerindenSGM Mühendislik (‹zmir), BMD Mühen-dislik (Ankara), Galaksi Elektrik (‹stanbul-‹kitelli) ve ‹pekler Elektrik (‹stanbul-Tuzla)yetkilileriyle Airfel stand›nda yap›lan gö-rüflmeler de son derece verimli geçti. ‹zmirbayii teras›na 2 kw kapasiteli ‘fotovoltaik’sistem kurulumu çal›flmalar›na hemenbafllama karar› ald›. Galaksi Elektrik ile bir-likte ‹kitelli’de bulunan ma¤azas›na showamaçl› günefl ve rüzgar enerjisi projelen-dirmesi çal›flmalar›na bafllan›ld›. Ankarabayii BMD Mühendislik ile olas› projelerigerçeklefltirmek için Ankara’da toplant›yapma karar› yine bu fuarda al›nd›. Fuar›izleyen Bay›nd›rl›k Bakanl›¤› Ar-Ge Mü-dürlü¤ü yetkililer Airfel stand›n› ziyareteederek e¤itim talebinde bulundu. Bu ko-nuda gerekli irtibatlar sa¤lanmak üzere ça-l›flmalar bafllad›.

9-12 ARALIK 2010 TAR‹HLER‹NDE CNRFUAR MERKEZ‹’NDE DÜZENLENEN 2.RENEX 2010 YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI’NA AIRFEL PART-NER F‹RMA, INGENIEURBURO i-QMAX‹LE B‹RL‹KTE ALMAN fi‹RKETLER‹N‹NOLDU⁄U BÖLÜMDE KATILDI. ÖNEML‹BA⁄LANTILARIN SA⁄LANDI⁄I FUAR,AIRFEL AÇISINDAN SON DERECEVER‹ML‹ GEÇT‹.

Airfel partner flirketle kat›ld›: 2. RENEX 2010 YEN‹LENEB‹L‹RENERJ‹ TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI

HH A Z I R L A Y A N : M E H M E T Ö N E M B O Z O ⁄ L UY E N I P R O J E L E R S O R U M L U S U

064_067_haberler 12/27/10 12:11 PM Page 3

66 SANT‹GRAT

s›nma maliyetlerinin giderek yük-seldi¤i günümüzde tüketiciler enekonomik ›s›nma yöntemlerine yö-neliyor. So¤uk k›fl günlerinin kap›da

oldu¤u bugünlerde özellikle enerji verimli-li¤i yüksek ürünler, tüketicilerin büyük be-¤enisini topluyor. Tüketicilerde yükselenbu trendi uzun zamand›r izleyen Airfel,ihtiyaca yönelik ürünleri gelifltirmeyisürdürüyor. Enerji tasarrufu sa¤layanürünler konusunda yo¤un Ar-Ge çal›fl-mas› yapan Airfel mühendislerinin ge-lifltirdi¤i yeni Airfel ESH InfraredIs›t›c›lar da tüketicilerden yo¤un il-gi görüyor. Uzaktan kumandal› ye-ni modellerini de geçti¤imiz gün-lerde ürün gam›na ekleyen AirfelESH Infrared Is›t›c›lar’›n, ba¤›ms›zAlman test ve sertifika kurulufluTÜV taraf›ndan yüzde 30* enerjitasarrufu sa¤lad›¤›na dair onayl›sertifikas› bulunuyor.Airfel Yönetim Kurulu Üyesi HasanÖnder, geleneksel ›s›nma yöntem-leri yerine neden infrared kullan›l-mas› gerekti¤ini flöyle özetliyor:“Infrared ›s›t›c›lar, konvansiyonel›s›t›c›lara göre 3-4 kat, ya¤l› ve gaz-l› ›s›nma sistemlerinden 4-6 kat da-ha h›zl› ›s›nma sa¤l›yor. Günefl ›fl›nla-r›yla benzer etkiye sahip h›zl› ›s›nmaimkan› olan infrared ›s›t›c›lar, konfor-lu ve tasarruflu ›s›nma olana¤› sunu-yor.” Pazarda birçok infrared ›s›t›c›oldu¤unu belirten Önder, tüketici-lerin kaliteli infrared ›s›-t›c› için dikkat etmesigereken noktalar› daanlat›yor: “Güvenlikaç›s›ndan infrared

›s›t›c›n›n kalitesine, kullan›m ömrüne, CEve TÜV gibi güvenlik sertifikalar›n›n bu-lunmas›na dikkat edilmeli. Enerji tasarrufuiçin, ›s›t›c›n›n termostat›n›n gerçek oda s›-cakl›¤›n› do¤ru alg›lamas› gerekir. Dikkatedilmesi gereken bir di¤er nokta da, infra-red ›s›t›c› tercih edilirken, ›s›t›lmak isteni-len mekan›n metrekaresine göre ›s›t›c›n›nkapasite-güç seçene¤ine bak›lmal›.”

KONFOR VE TASARRUF B‹R ARADA

� Airfel ESH Infrared Is›tma Sistem-leri, ›s›t›lan odan›n s›cakl›k de¤erinisabit tutuyor ve bu da tasarruf im-kan› sa¤l›yor. Is›t›c›lar, ihtiyaca uy-gun olarak, tavana, duvara ve ›s›t›-c› aya¤›na montajlanabiliyor.� ‹lk ve tek performans test raporluinfrared ›s›t›c›lar BS/EN 60675 1995standartlar›na uygun olarak yap›ld›,Airfel ve TÜV taraf›ndan gelifltirildi. � Airfel ESH Infrared Is›t›c›lar’›nelektronik modellerinde, cihaz›notomatik olarak açma/kapatma za-man› ayarlanabiliyor, oda s›cakl›¤›LCD ekrandan takip edilebiliyor.Uzaktan kumanda sayesinde bütünbu ifllemler için yerinizden kalkma-

n›z bile gerekmiyor. � Airfel ESH Infrared Sistemleri, tüke-ticilerin güvenli¤i düflünülerek tasarla-n›yor, yüksek kaliteli malzeme vekomponentlerden üretiliyor.

� Sistem, sa¤laml›k, tafl›nabilirlikve uzun ömürlülük özelli¤i ile

farkl› mekanlarda uzunsüreler kullanabiliyor. � IP 44 özelli¤i ile ev-lerin ve d›fl mekanla-

r›n havuz kenar›, banyo, mutfak, ya¤›fll›hava koflullar› gibi ›slak alanlar›nda gönülrahatl›¤›yla ›s›nma konforu sa¤l›yor.� Yeni ›s›l verimlilik testi standard›, Airfelve TÜV/ Rheinland iflbirli¤i ile gerçekleflti-rildi.

Airfel ESH infrared ›s›t›c›larYÜZDE 30* ENERJ‹ TASARRUFUSA⁄LIYOR

ENERJ‹ VER‹ML‹L‹⁄‹ YÜKSEK ISITICILAR G‹DEREK ÖNEM KAZANIYOR. AIRFEL’‹N YO⁄UNAR-GE ÇALIfiMALARIYLA GEL‹fiT‹RD‹⁄‹ ESH INFRARED ISITMA S‹STEMLER‹, KONFOR VETASARRUFU B‹R ARADA SUNUYOR. BA⁄IMSIZ ALMAN TEST VE SERT‹F‹KA KURULUfiUTÜV, ESH INFRARED ISITMA S‹STEMLER‹N‹N BENZERLER‹NE ORANLA YÜZDE 30* ENERJ‹TASARRUFU SA⁄LADI⁄INI ONAYLADI.

IH A Z I R L A Y A N : M E L ‹ K E K A R A K U M - H A L K L A ‹ L ‹ fi K ‹ L E R S O R U M L U S U

*Ürün genel olarak benzerlerine göre minumum yüzde 30 daha tasarrufludur. (TUV tescillidir. Test standart› EN / IEC60675:1995) TUV tescil belge no: 27109072 001)

064_067_haberler 12/31/10 11:13 AM Page 4

SANT‹GRAT 67

h›zl› büyüyen ve e¤itimli nüfusunun ihti-yaçlar›n› karfl›lamak üzere pek çok ürü-nün ithal edilmesi gerekiyor. G›da ve ta-r›msal ürünler, makineler, elektrikli evaletleri baflta olmak üzere, mobilya, eveflyas›, tekstil ve konfeksiyon, inflaatmalzemeleri ithal edilen ana ürünlerinana kalemlerini oluflturuyor. ‹talya, Al-manya, Güney Kore, Türkiye, Japonya,ABD, Tunus, M›s›r, ‹ngiltere ve ‹spanyagibi ülkelerden ithalat yapan Libya,önemli bir pazar konumunda. 2015’e ka-dar üretece¤i 420 bin konut için 13 mil-yar dolar bütçe ay›rd›¤›n› aç›klayan Lib-ya, bölgede yo¤un biçimde faaliyetlerinedevam eden ve önemli ifllere imza Türkfirmalar› için cazip bir bölge olmaya de-vam ediyor.

ibya Windoorside, LibyaMarble Show, Libya EnergyShow, Libya HVAC-AquaTechnologies bafll›klar›n› tafl›-

yan 4 ana kategori alt›nda yap›lan “Lib-ya Big 4” fuar› 25-28 Ekim tarihleri ara-s›nda Libya’n›n Trablus kentinde ger-çekleflti. 100’ün üzerinde Türk firmas›n›nkat›l›m gösterdi¤i fuar, tan›flmak ve ifl-birli¤i yapmak isteyen Türk ve Libya fir-malar›n›n bir araya geldi¤i, iletiflim kur-du¤u bir platforma dönüfltü. Fuar’›n Libya HVAC-Aqua Technologiesk›sm›nda yer alan Airfel, stand›ndakiürünlerin kalitesi ve teknik özellikleriyleen çok ziyaret edilen standlardan biri ol-du. ‹klim koflullar› nedeniyle 10:00 -14:00 / 17:00 - 21:00 saatleri aras›nda zi-yaret edilebilen fuara ilgi büyüktü. Böl-gedeki pek çok önemli firmay›, proje yö-neticilerini ve devlet adam›n› bir arayagetiren fuarda Airfel stand› ülkeninönemli firmalar›n›n ve Libya’da ifl yap-makta olan Türk firmalar›n›n ilgi oda¤›olurken birçok önemli ba¤lant›n›n teme-li at›ld›. Sektörünün lider markas› Airfel, yurtiçive yurtd›fl›ndaki fuarlara düzenli olarakkat›l›yor. Libya HVAC-Aqua Technologi-es bölümünde ürünlerini sergileyen Air-fel, bölgenin önemli firmalar›yla kontaktkurdu. Bu firmalardan bir k›sm›yla uzunvadeli iflbirli¤i için görüflmelere bafllayanAirfel, k›sa sürede Libya’da tan›nan bir

marka olmay› hedefliyor. Kalitesi ve tek-nolojisi ile göz dolduran Airfel, fuaraHendek’teki üstün teknoloji ile donat›l-m›fl fabrikas›nda üretti¤i klimalar› vefancoil’lerinin yan› s›ra, Türkiye’de tem-silcili¤ini yapt›¤› McQuay ve Mitsubishiklimalar›, infrared ›s›t›c›, kombi, radyatörve yine Hendek’te kendi üretimi olan kli-ma santrali ürünleriyle kat›ld›.

420 B‹N KONUT YAPILACAKBüyük oranda petrol gelirine dayananLibya ekonomisi geliflmekte olan çokönemli bir pazar konumunda. Petrol ge-liri Libya ihracat gelirinin yüzde 95’ini,GSY‹H’n›n yüzde 25’ini ve kamu sektö-ründeki ücretlerin yüzde 60’›n› oluflturu-yor. Bu gelir, düflük nüfus nedeniyle,Libya’y› kifli bafl›na en yüksek GSY‹H’yasahip Afrika ülkelerinden biri yap›yor. Libya’da imalat sanayinin küçük olmas›,tam ve yar› mamul ürünlerin ithal edil-mesini zorunlu k›l›yor. Libya’n›n genç,

“L‹BYA BIG 4” FUARINAAIRFEL ÇIKARMASI

25-28 EK‹M 2010 TAR‹HLER‹ARASINDA GERÇEKLEfiEN“LIBYA BIG 4” FUARINAKATILAN AIRFEL, STANDIN-DA SERG‹LED‹⁄‹ ÜRÜNLERLEGÖZ DOLDURDU. FUARIN“LIBYA HVAC-AQUA TECH-NOLOGIES” BÖLÜMÜNDE YERALAN AIRFEL, L‹BYA’NINÖNDE GELEN F‹RMALARIYLABA⁄LANTILAR KURDU. 2015YILINA KADAR ÜRETECE⁄‹420 B‹N YEN‹ KONUT ‹Ç‹N 13M‹LYAR DOLAR BÜTÇE AYI-RAN L‹BYA, AIRFEL ‹Ç‹NÖNEML‹ PAZARLAR ARASIN-DA YER ALIYOR.

L

H A Z I R L A Y A N : M A N O L Y A A N U L - ‹ H R A C A T D E P A R T M A N I M Ü D Ü R Y A R D I M C I S I

064_067_haberler 12/27/10 12:12 PM Page 5

H A Z I R L A Y A N : B E G Ü M Ö Z C A N

irçok marka özel kesimleri, vü-

cuda oturan kumafllar›yla ta-

k›m elbise konusunda erkekle-

rin istedikleri özellikleri karfl›la-

yan tasar›mlar›n› görücüye ç›kard›. Sarar,

Damat gibi markalar piyasada erkek kre-

asyonu olarak en çok sat›n al›nan marka-

lar›n bafl›nda geliyor. 2011 erkek modas›n-

da ise önceki y›llara göre de¤iflimler gözle

görülür bir hal ald›. Klasik modellerden da-

ha çok sportif modellere dönen markalar,

2011 sürprizlerle geldi:HERKESE UYGUN B‹RF‹K‹R VARYEN‹ YILLA B‹RL‹KTE YEN‹ G‹Y‹S‹LER, RENKLER, TASA-RIMLAR V‹TR‹NLERDE YER‹N‹ ALMAYA BAfiLADI. ‘MODA‹NSANIN KEND‹NE YAKIfiANI G‹YMES‹D‹R’ F‹KR‹N‹ BEN‹M-SEYENLER OLDU⁄U KADAR MODANIN GET‹RD‹KLER‹N‹ DEYAKINDAN TAK‹P EDENLER VAR. 2011 YILINDA HERKES‹MUTLU EDECEK F‹K‹RLER GÖRMEK MÜMKÜN.

B

68 SANT‹GRAT

MODA

068_071_moda 12/27/10 12:14 PM Page 2

özellikle spor tak›m elbiseleriyle oldukça

iddial›lar. Renk olarak da koyu renklerin

yine hakim oldu¤u görülüyor. Fakat koyu

renklerden s›k›lan erkekler için renkli mo-

dellerin de üretildi¤i bir sene 2011. Bu y›l

de¤iflik modellerdeki ve renklerdeki göm-

lekler, bunlara uyumlu kravatlar ve sportif

tak›m elbiseleriyle erkekler 2011 y›l›na

bomba gibi giriyor. Kumafl yelekler ceket-

li ya da ceketsiz kullan›l›yor. Özellikle ce-

ketsiz kullan›lmas› da tavsiye ediliyor. Ha-

fif dar kesim kumafl pantolan, kumafl yelek

ve kasket… Birçok modac› bu kombinas-

yonu tercih ediyor. Biraz ‘cool’ bir hava

veren bu tarz›n yan›nda kadife spor ceket,

ceketten ç›km›fl gömlek, uygun renklerde,

ince kumafllardan flarlar çok moda. Önce-

ki y›llarda krokodil modas›n›n hakim oldu-

¤u kemer ve cüzdanlarda bu y›l da ayn› et-

ki devam ediyor ama biraz de¤iflikli¤e u¤-

rayarak. Biraz daha modernleflen bu tasa-

r›mlar da koyu renkler oldukça popüler.

OF‹STE ‘BLAZER’ fiIKLI⁄I2011 y›l› hem modern hem de 70 ve 80’le-

rin etkisini tafl›yan çizgilerle kendini gös-

teriyor. De¤iflik tasar›mlar aras›nda bilek-

lere de¤meden üç parmak kadar yukar›da

b›rak›lan pantalonlar, kalça alt›na indirilen

uzun ceketlerle dikkat çekiyor. Mini etek-

ler ve köfleli yakalar ise en göze çarpan

unsurlar oluyor. Dar kal›pl› k›yafetler 2011

kad›n modas›n›n en belirgin özelli¤i. K›r-

m›z› ve siyah yerini iyice sa¤lamlaflt›r›yor.

SANT‹GRAT 69

068_071_moda 12/27/10 12:14 PM Page 3

Son y›llarda ön plana ç›kan trendlerden bi-

ri de ceketler. Her türlü k›yafetle kombine

edilebilen ceketlerle fl›kl›¤› yakalamak çok

kolay. Blazer, vatkal› ve smokin modelle-

riyle 2010’da çok s›k karfl›m›za ç›kan ce-

ketler, görünümleriyle ‘cool’ olduklar› ka-

dar, her fleye uyum göstermeleriyle de ter-

cih sebebi oluyor. Spor ya da klasik panto-

lonla, etek ve elbiselerle, kullan›labilen

blazer’ler hem pratik hem de fl›k bir görü-

nüm sergiliyor.

Blazer ceket, her kal›ptaki pantalona çeki

düzen verirken, kalem, balon veya tülip

eteklerle de kombine edilebiliyor. Fakat

blazer ceket giyerken birkaç noktaya da

dikkat etmek gerekiyor. Ete¤iniz kabar›k-

sa, hacmi dengelemek için daha dar kal›p-

l› bir ceket seçmeye özen göstermelisiniz.

Ayn› zamanda yüksek bel pantolonlarla

kombin edebiliriniz. Davet, kokteyl veya

önemli toplant›larda da giyece¤iniz fl›k bir

elbise üzerine uzun bir blazer ceketle fl›k-

l›¤›n› 2011 modas› sizlerle en yeni ayakka-

b› modellerini paylafl›yor. Ayakkab› kad›n-

lar için apayr› bir konu. 2011 ayakkab› mo-

das› trendlerinde süet kumafl ve topuklular

çok gözde. Nine West gibi ünlü markalar

2011’de k›rm›z›, kahve ve lacivert renkleri-

ni a¤›rl›kl› olarak kullan›yor.

70 SANT‹GRAT

068_071_moda 12/27/10 12:15 PM Page 4

SANT‹GRAT 71

Pozitif enerji veren yüzükTekin Seyreko¤lu, güzelli¤ini ve fl›kl›¤›n› mücevher ile bütünlemek isteyen-ler için alt›n ve de¤erli tafllar›n göz al›c› birlikteli¤ini sergileyen koleksiyon-lar haz›rl›yor. Mücevherde yüzükten vazgeçemeyenler için tasarlad›¤› ikiözel yüzük de özgün dizayn›yla dikkat çekiyor. Zarif bir fl›kl›k sergileyenyüzükte koyu duman rengi ve yar› fleffaf kristalize yap›s› ile dikkat çekensmoky kuvarz tafl› kullan›l›yor. Pozitif enerji yayan bu de¤erli tafl, modernçizgiler tafl›yan tasar›m› gösteriflli bir yüzü¤e dönüfltürüyor.

Tom Ford erkek koleksiyonuyla Beymen’deTom Ford, uzun zamand›r beklenen sonbahar-k›fl erkekkoleksiyonuyla Beymen Niflantafl›’nda yerini ald›.Tasar›mc›n›n kiflisel lükse önem veren, modern ve yeni-likçi yaklafl›m›yla yaratt›¤› koleksiyonu, ma¤azada özelolarak dekore edilen bölümde sunuluyor.Koleksiyonunda, vücudu s›ms›k› saran dar kesim tak›melbiseleri, farkl› renk seçenekleriyle göz dolduran papy-onlar› ve 10 farkl› kumaflla üretilen yelekleriyle gelenek-sel duruflu kendine özgü tarz›yla günümüze uyarl›yor.

Hermes Cape Cod, ‘Malta Mavisi’ Malta mavisi rengi, Hermes’in Cape Cod saatiniyarat›rken ilham ald›¤› sahnede yer alan dalgalar›nderin gölgelerini ve günefle bat›r›lm›fl canl›l›¤›n›yans›t›yor. Zincir halkalar›n›n hatlar›n›n yans›t›ld›¤›Cape Cod Tono modeli ise çift tur Malta Mavisirenkte dana derisi ile bilekleri saracak.

Pozitif enerji veren yüzükCalvin Clain’in 2011 y›l› için ç›kard›¤› en yeni parfümü Beauty, ›fl›k saçan ve ilham veren sofistike bir koku. Lilyum, yasemin tonlar›n›n yan› s›ra sedir a¤ac› kokuyu enerjik ve çekici k›l›yor. Calvin Klein ailesinin klasikleflecekkokular›ndan biri Beauty, k›fl boyunca rahatl›kla kullan›labilecek bir koku.

Sedef kalem fl›kl›¤›Yaflam›n›z›n en unutulmaz ve özel an-lar›ndan biri... Bu eflsiz güne haz›rla-n›rken, ZEN Diamond, evlili¤inizin enunutulmaz karesi olan “evet” dedi¤i-niz o ân› ince bir detayla süslüyor. ZENDiamond’›n evlilik seremonisine getir-di¤i en fl›k karelerden biri olan bu de-tay, o unutulmaz imzay› atman›z içintasarlanan özel p›rlantal› kalem. Sedefgövde üzerine p›rlantalarla süslü, fl›kve zarif bir tasar›ma sahip bu kalem-ler, sonsuz aflklar›n en yak›n flahidi ol-mak için tasarland›. bulabilirsiniz.

068_071_moda 12/27/10 12:15 PM Page 5

H A Z I R L A Y A N L A R : fi U L E E R K ‹ N ‹ N S A N K A Y N A K L A R I fi E F ‹ Z E Y N E P D ‹ N Ç ‹ N S A N K A Y N A K L A R I U Z M A N I

irfel Akademi, kuruldu¤u günden bu yana pek çoketkinlik düzenliyor. Önceki say›lar›m›zda da s›kça yerverdi¤imiz gibi Akademi, kurum içi faaliyetlerin ha-ricinde sosyal sorumluluk projeleri de üretiyor. “K›z›-

lay’a Kan Ba¤›fl›”, “Huzurevi Ziyareti”, “Çocuk Esirgeme KurumuZiyareti”, “Köy Okullar›na Kitap Yard›m›”, “Hastanelerin Onkolo-ji Bölümünde Tedavi Gören Hasta Çocuklar› Ziyaret” gibi sosyal

sorumluluk etkinliklerini baflar›yla yerine getiren Airfel Akademiüyeleri, bütün flirketin bu tür çal›flmalara kat›lmas›n› da sa¤l›yor. 2010 y›l› Airfel için yine aktif geçti. Yine kampanyalar yap›ld›, ku-rum çal›flanlar› piknik ya da bir baflka etkinlikte bir araya geldi;k›saca gönüller yine hofl edildi. Gülen yüzler daha çok güldü, yü-zü gülmeyenlere de hofl bir tebessüm oldu. 2010 y›l›n› Airfel Aka-demi nas›l geçirdi flöyle bir bakal›m…

“AIRFEL AKADEM‹” 2010 YILINDA DURMADAN ÇALIfiTI

ÇALIfiANLAR ARARASINDA MOT‹VASYON VE A‹D‹YET DUYGUSUNU GÜÇLEND‹REREKfi‹RKET ‹Ç‹ ‹LET‹fi‹M‹ ARTTIRMAYI AMAÇLAYAN “AIRFEL AKADEM‹”, 2010 YILINDA DAÇALIfiANLARINDAN ALDI⁄I F‹K‹RLERLE PEK ÇOK ETK‹NL‹⁄E ‹MZA ATTI. E⁄LENCEN‹NYANI SIRA ONURLANDIRICI ETK‹NL‹KLER‹ DE HAYATA GEÇ‹REN AKADEM‹, 2011 YILINDADAHA FAZLA KATILIMLA, DAHA GEN‹fi K‹TLELERE ULAfiMAYI HEDEFL‹YOR…

A

72 SANT‹GRAT

AKADEM‹

2 YAZ MEVS‹M‹ P‹KN‹KS‹Z OLMAZS›ra yaz günlerinin vazgeçilmezi piknikte… 7 A¤ustos günü tüm kurum çal›flanlar›n›n davetli oldu¤u bir piknik organizasyonu yap›ld›. Her

seferinde yak›n çevreden seçti¤imiz piknik yeri bu kez de Adapazar›’n›n Sapanca ilçesi oldu. Fabrika ve Merkez personelinin bir araya geldi¤i

bu güzel günde yine oyun ve e¤lence vard›…

072_075_akademi 12/27/10 12:16 PM Page 2

SANT‹GRAT 73

YAZA MERHABA PART‹S‹2010 y›l› bahar› geldi¤inde her sene oldu¤u gibi kurum çal›flanlar› “Yaza Merhaba” partisiyle

bir araya geldi. Asl›nda bu parti, bundan sonra yap›lacak olan birçok etkinli¤in de bafllang›c›

anlam›na geliyordu. 22 May›s’da Airfel Genel Merkez Binas›’n›n bahçesinde gerçekleflen “Yaza

Merhaba” partisine kat›l›m çok yüksekti. Çal›flanlar›n dolu dolu e¤lendi¤i bu tatil gününde,

halaylar çekildi, sohbetler edildi, yemekler yendi. Herkes gönlünce bir gün geçirdi.

fi‹RKETTE 5’‹NC‹ YILINIDOLDURANLAR PLAKET ALDIRamazan ay› Airfel’de her zaman hareketligeçiyor. Bu kez de öyle oldu. 27 A¤ustos’taGeleneksel ‹ftar Yeme¤i için Ataflehir DeveliRestoran’da bir araya gelindi. Sanko HoldingYönetim Kurulu Baflkan› AbdulkadirKonuko¤lu’nun da kat›ld›¤› bu yemek ayn›zamanda bir ödül törenine de vesile oldu.Airfel’de 5’inci y›l›n› dolduran tüm Airfelçal›flanlar› Abdulkadir Konuko¤lu’nun elindenözel olarak haz›rlanm›fl plaketlerini ald›.

B‹LG‹SAYARLAR KÖY OKULLARI ‹Ç‹N

HAZIRLANIYORAirfel Akademi’nin di¤er bir sosyalsorumluluk projesi ise her y›l köyokullar›na yap›lan yard›m çal›flmalar›kapsam›nda bu y›l bilgisayar yard›m›yaparak kat›lma fikri oldu. Çal›flanlarevlerindeki kullanmad›klar› bilgisayarveya donan›mlar›n› flirkete getirerekkampanyaya destek veriyor. Ayn›flekilde flirket içindeki at›l durumdakibilgisayarlar bu kampanya dahilindebilgi ifllemdeki uzman arkadafllartaraf›ndan onar›larak köy okullar›nagönderilmek üzere haz›rlan›yor.

072_075_akademi 12/27/10 12:16 PM Page 3

HAR‹KA B‹R KINA GECES‹ OLDU12 Ekim flirkette çal›flan bayanlar içinözel bir gün oldu. fiirket çal›flanlar›ndanTaner Özdo¤an ve Sinem Yesir evlilik ka-rar› ald›. Bu nedenle Sinem Yesir için flir-ket içindeki bayanlara özel “K›na Gecesi”e¤lencesi düzenlendi. Art›k neredeyse sa-dece köylerde veya küçük yerleflim birim-lerinde kalan bu güzel ve anlaml› törenherkesi çok mutlu etti. Bir k›na gecesinde olmas› gereken tümayr›nt›lar atlanmadan yerine getirildi. K›-na yakma töreninden, yeme içmeye, mü-zik eflli¤inde gerçeklefltirilen oyunlara ka-dar her fley vard› bu organizasyonda.“Yüksek yüksek tepelere ev kurmas›nlar”türküsü hep bir a¤›zdan söylendi, gözyafl-lar› döküldü. Hem gelin aday› hem de flir-ketin bayan çal›flanlar› için çok farkl› vegüzel bir etkinlik gerçekleflti.

74 SANT‹GRAT

C‹LT ÖNEML‹D‹R,KADIN ERKEK AYIRMAZ24 Kas›m’da Marin Eczanesiiflbirli¤iyle flirketteki tüm çal›flanlariçin ücretsiz cilt bak›m› organiza-syonu gerçeklefltirildi. Çal›flanlarbir taraftan cilt bak›m› yapt›r›rkenbir taraftan da uzman kiflileresorular sorarak bilgi edinme f›rsat›buldu. Bu etkinlik flirketteki bayançal›flanlar kadar erkek çal›flanlar›da fazlas›yla memnun etti.

072_075_akademi 12/27/10 12:17 PM Page 4

SANT‹GRAT 75

ARTIK HERKES “GÖNÜLLÜ BA⁄IfiÇI”Sosyal sorumluluk projeleri Airfel Akademi’nin vazgeçilmezleri aras›nda yeral›yor. 8 Ekim’de Türk K›z›lay’› iflbirli¤iyle kan ba¤›fl› kampanyas› düzenlendi.Airfel Akademi’nin her y›l düzenledi¤i bu kampanyaya bu y›l da çal›flanlar büyükilgi gösterdi. Yüksek kat›l›m›n sa¤land›¤› kan ba¤›fl› kampanyas›nda, Airfelçal›flanlar› “Gönüllü Ba¤›flç›lar” olarak her y›l düzenli olarak projeye destek vere-ceklerini dile getirdi.

BUZ GÖSTER‹S‹NDE ÇOCUKLAR G‹B‹ fiEND‹K

Ekim-Kas›m ay›nda Türkiye’deki milyonlarca aile gibi Airfel çal›flan-lar›n› da yeni e¤itim-ö¤retim y›l›n›n telafl› sard›. Bu vesileyle AirfelAkademi, kurum çal›flanlar›n›, eflleri ve çocuklar›yla birlikte tam dabu tarihlerde Türkiye’de gösteriye gelen dünyaca ünlü Disney OnIce gösterisi ve Medrano sirkine gönderdi. Bu etkinliklerin gerçek-leflmedi¤i illerde yaflayan bölge çal›flanlar› da unutulmad› tabii ki.Onlar da Airfel Akademi organizayonuyla yine eflleri ve çocuklar›ylabirlikte bir sinema filmi izleme f›rsat›n› buldu.

AIRFEL ARAÇ PARKINI GEN‹fiLETT‹

2010 y›l› Airfel için oldukça yo¤un geçti. Mevcut araç park›ndayenileme ve ek araç al›m› yapan flirket, araç park›n› geniflletti.Böylece 2010 y›l›nda 75 olan araç say›s›n› 85 araca ç›karanAifrel, yeni alm›fl oldu¤u 40 araçla da araç park›n› büyük oran-da yenilemifl oldu.

072_075_akademi 12/30/10 2:46 PM Page 5

F O T O ⁄ R A F L A R : Y U S U F O K A Y

nadolu’daki ahflap direkli

camilerin en büyü¤ü Eflre-

fo¤lu Camii. Konya’n›n Bey-

flehir ilçesinde… Çok say›da

ahflap sütun üzerinde yükseliyor; Türkis-

tan flehirlerinde yer alan a¤aç direkli ca-

miler gibi. 1296 y›l›nda yap›m›na bafllan-

m›fl ve 3 senede tamamlanm›fl. Tam da

Osmanl› Devleti’nin kurulufluna denk ge-

liyor caminin bitifli. Eflrefo¤lu Süleyman

Bey taraf›ndan yapt›r›lan caminin 6 metre

yüksekli¤inde, çini mozaik ile kapl› gör-

kemli mihrab› çok ünlü. Ceviz a¤ac›ndan,

oymal› ve çatmal› tutkals›z yap›lan min-

beri son derece incelikte ve düzgünlükte

yap›lm›fl geometrik flekiller ve bitkisel be-

zemelerle kapl›. Tavan, renkli kalem ifli

süslemelerle bezeli.

7 as›rl›k caminin a¤aç bölümlerinin nas›l

olup da hala ayakta kald›¤› bugün bile bir

bilmece. Eflrefo¤lu Camii’nin Türk mi-

marl›k sanat›nda özel bir yerinin olmas›-

n›n bafll›ca nedenleri tafl, tu¤la, çini ve

kalemifli, bezeme gibi birçok süsleme sa-

nat›n›n bir arada ve bu kadar yo¤unlukta

kullan›ld›¤› tek cami olmas›ndan kaynak-

lan›yor. Eflrefo¤lu Camii’nin 7 metre ge-

niflli¤inde ve 10 metre yüksekli¤inde

muhteflem bir Taçkap›’s› var. Selçuklu

taçkap› gelene¤inin bir devam› niteli¤in-

de olan kap›n›n çiçek bezemeleri dikkat

çeker. Caminin ahflap sütunlar› Anamas

da¤›ndaki sedir orman›ndan kesilmifl, 6

ay gölde bekletildikten sonra f›r›nlanarak

kurutulmufl 42 ahflap direkten olufluyor.

Bu silindirik ve çokgen gövdeli sütunlar

tafl kaidelere oturuyor. Sütun bafll›klar› ise

mukarnas denilen bir bezeme sanat›yla

süslü. Caminin en önemli özelliklerinden

biri de çat›n›n ortas›ndaki boflluk. Bofllu-

¤un alt›na denk gelen yer ise bir havuz.

Yüzy›llar boyu k›fl aylar›nda caminin da-

m›ndaki kar, çat›n›n ortas›ndaki boflluk-

tan alttaki havuza at›lm›fl. Bu kar, ortama

nem sa¤layarak yak›lan sobalardan ötürü

ahflap sütunlar›n çatlay›p kurumas›n› en-

gellemifl. 1965 y›l›nda bu karl›¤›n üzeri

camla kapat›lm›fl ve ifllevini yitirmifl. Sa-

dece Türk mimarisinin de¤il, ‹slam dün-

yas›n›n da önemli eserleri aras›nda yer

alan Eflrefo¤lu Camii, çeflitli dönemlerde

tamiratlar görmüfl, baz› de¤iflikliklere u¤-

ram›flsa da güzelli¤inden hiçbir fley yitir-

memifl. Yerli yabanc› birçok turistin bü-

yük ilgisini çeken cami, bölgeye yolu dü-

flenleri bekliyor.

Eflrefo¤lu Camii:

ANADOLU’NUNM‹MAR‹ HAR‹KASI EfiREFO⁄LU CAM‹‹, SADECE TÜRK M‹MAR‹S‹N‹N DE⁄‹L,‹SLAM M‹MAR‹S‹N‹N DE ÖNEML‹ ESERLER‹NDEN B‹R‹KABUL ED‹L‹YOR. 42 AHfiAP D‹RE⁄‹N ÜZER‹NDEYÜKSELEN CAM‹, ANADOLU’DAK‹ AHfiAP D‹REKL‹CAM‹LER‹N EN BÜYÜ⁄Ü SIFATINI TAfiIYOR. KONYA’NINBEYfiEH‹R ‹LÇES‹NDEK‹ CAM‹, BEZEMELER‹, Ç‹N‹LER‹,KALEM‹fi‹ DESENLER‹YLE DE ‹LG‹ ÇEK‹YOR.

76 SANT‹GRAT

ZAMAN / MEKAN

A

076_077_esrefoglu 12/31/10 11:15 AM Page 2

SANT‹GRAT 77

076_077_esrefoglu 12/27/10 12:19 PM Page 3

Sihirbazlar›ndünyas›na keflif

‹stanbul Devlet Tiyatrolar›’n›n 2010-2011sezonu oyunlar›ndan olan “Herkes SihirbazOlacak” adl› çocuk oyunu, çocuklar› sihirba-zlar›n dünyas›na götürürken, bu dünyaya gidentek yolun arkadafll›ktan geçti¤ini anlat›yor.Kubilay Tuncer’in yaz›p yönetti¤i oyun, 3 yaflve üzeri çocuklar için tavsiye ediliyor. Oyun,Küçükçekmece Sahnesi’nde sahneleniyor.

78 SANT‹GRAT

AJANDA

Kelam›n kalemde huzura ermesi…Yavuz Kaya’n›n ilk kitab› olan ‘‹nflirah’Ekim 2010 y›l›nda Zinde yay›nlar›ndanç›kt›. ‹nflirah, geniflleten, ferahlatananlam›na geliyor. 120 sayfal›k kitaptatoplam 77 fliir bulunuyor. Bundan sonra dafliir yaz›p, kitaplaflt›rmay› düflündü¤ünüifade eden Kaya, hayat›ndakileri tarih,siyaset,felsefe, Tolstoy, NFK ve fliir diyeözetliyor. Halen üzerinde çal›flt›¤› “S›n›r”isimli deneme ve makalelerden oluflan birmetnin de haz›rl›¤› içinde olan YavuzKaya, bu çal›flmas›n› 2011 y›l› sonundaokuyucularla buluflturacak. 1973 y›l›ndaElaz›¤’da do¤an Yavuz Kaya kendini flöyleanlat›yor: “Önceleri yedi kardefltik. fiimdil-erde üç… Ve bir ç›nar annem dört fidan›n›toprakta büyüttü... Ben flimdi ortancakardefl… fiimdilerde felsefe tahsili ileu¤rafl›yorum. 1989 k›fl›nda ‹stanbul iletan›flt›m. ‘Ne büyük derya’, bir yorgunAsitane yedi tepesinde yedi hülya… Ayr›l›khüzün, hazan ve teessür… Son ve hüsranyaflanan yedi y›l… Akl›mda her daim fokurdayan fikirlerle hasb›hal ettim. Bunun neticesi san›r›mkelamla hafl›r-neflir olmam. Bir ömür olmasa da k›rk yafl›na merdiven dayad›¤›m flu günlere de¤inhep fikir çilesinde yo¤rulmaya özen gösterdim. Hayatta en yak›n refikim ‘o¤lum’ ve kitaplar…Ve… ‹nflirah… Kalemin kelamda huzura ermesi. fiimdilerde yaflamaya çal›fl›yorum hayata dair…Geçmifl akl›mda tümden /gelecekse vesair...”

Kapal›çarfl›’n›n 550 y›ll›k öyküsü Kültür Yay›nlar›’ndan ç›kan “Çarfl›, Pazar, Ticaret ve Kapal›çarfl›” adl› kitab›n yazarlar› Prof. ÖnderKüçükerman ve Prof. Dr. Kenan Mortan’›n küratörlü¤ünü yapt›¤› “10 Ad›mda Kapal›çarfl›” sergisi‹fl Bankas› Müzesi’nde ziyaret edilebilir. Kapal›çarfl› tarihini ortaya koyan orijinal belgeler, gravür-ler, geçmiflten günümüze Kapal›çarfl›’da yap›lan, alt›n›n farkl› kullan›m alanlar›n› gösteren yapraküzeri alt›n hat ve tekzip iflleri, gümüfl ve bak›r iflleri ile tak›lar ve dokumalar yer al›yor. Sergi, 27fiubat’a kadar aç›k.

7’nci Akbank K›sa FilmFestivaliTürkiye’de k›sa film alan›nda etkin bir platformoluflturan Akbank Film Festivali, bu y›l 7’ncikez düzenleniyor. Her geçen y›lda biraz dahabüyüyen, etkinlik ç›tas›n› biraz daha ileritafl›yan festival gösterimlerin yan› s›ra, sinemaö¤rencileri ve festival izleyicileri için sinemasektöründeki deneyimli isimlerin birikimleriniaktard›¤› çeflitli atölye çal›flmalar› ve söyleflileresahne oluyor. Festival bu y›l, 7 – 17 Mart 2011tarihlerinde gerçeklefltiriliyor.

078_081_ajanda 1/4/11 10:43 AM Page 2

SANT‹GRAT 79

Topkap› Saray›’n›n gizemli dünyas›Bilkent Kültür Giriflimi (BGK) Yay›nlar›n›n ç›kard›¤› ve ‹n-gilizce olarak yay›mlanan Topkap› Palace Museum, sara-y›n haremden, hazine odas›na kadar tüm ihtiflaml› mima-risini ve gizemini en ince ayr›nt›s›na kadar resimlerle an-lat›yor. Refik Durbafl, Prof. Dr. Çi¤dem Dürüflken, Prof. Dr.Selçuk Erez, Prof. Reflit Erzin, Prof. Dr. ‹lber Ortayl› veProf. Dr. Zeynep Sözen gibi farkl› dallarda uzmanl›klar›olan dan›flmanlar›n deste¤i ile yay›mlanan kitapta ayr›cadaha önce gün yüzüne hiç ç›kmam›fl resimler de var. Sa-natseverlerin Topkap› Saray› Müze Ma¤azalar›’ndan ula-flabilecekleri kitap, http://www.bkg.com.tr/ adresindende sat›fla sunuluyor.

Koleksiyonerlik dünyas›na bir ad›mYetiflkinlere yönelik seminer ve atölye program› AtölyeModern’in k›fl dönemi 5 Ocak’ta bafll›yor.‹stanbul Modern’in fief Küratörü Levent Çal›ko¤lu yönetiminde düzenlenen program, “koleksiy-on” ve “koleksiyonerlik” kavramlar›n› etrafl›ca ele al›yor. Konu olarak bir koleksiyonun oluflturul-mas›ndaki temel unsurlar›, koleksiyonlar›n yat›r›m arac› olarak ne ifade etti¤ini,koleksiyonerli¤in hukuksal boyutunu iflliyor. Program müzayedeciler, galericiler ve koleksiyon-erlerden oluflan konuklar›yla koleksiyonerlik dünyas›n›n kap›s›n› aral›yor.

Aflk TesadüfleriSever (4 fiubat 2011)

Yönetmenli¤ini Ömer Faruk Sorak’›nyapt›¤›, baflrollerini Mehmet Günsür,Cansel Elçin ve Belçim Bilgin’in üst-lendi¤i film, do¤umlar›ndan itibarençocukluk ve ilk gençlik y›llar› boyun-ca yollar› Ankara’da kesiflen, 2010y›l›nda ‹stanbul’da tan›flan Özgür veDeniz’in birbirlerine do¤ru ve engel-lerle dolu aflk maceras›n› anlat›yor.Film, bunlar› anlat›rken Türkiye’nin70’li, 80’li, 90’l› ve 2000’li y›llar›n› zi-yaret ederek, o y›llar›n popüler kültürö¤elerinden, müziklerinden, yaflambiçimlerinden ve al›flkanl›klar›ndanbesleniyor..

Her cümlesi aflkla okunacak bir kitap: fiah & Sultan‹skender Pala’n›n yeni ç›kan ve en çokokunanlar aras›nda ilk s›rada yer alan fiah& Sultan roman›n baflkahramanlar› fiah ‹s-mail ile Yavuz Sultan Selim. Kitap, flehza-deli¤i zaman›nda engel tan›may›p devletindura¤anl›¤›na son vermek isteyen ve bunedenle babas› Be-yaz›t’› bile saf d›fl›b›rak›p sultan olanSelim ile Selim’emeydan okuyan kar-defli fiah ‹smail ara-s›ndaki iktidar mü-cadelesini anlat›yor.Aflk, dostluk, kar-defllik gibi konular›nda a¤›rl›kl› olarak ifllendi¤i romanda, tari-hin k›l›ç k›l›ca çat›flmas›n› ‹skender Palakendi üslubuyla baflar›l› bir flekilde ifllemifl.

“GiriflimcininKontrol Listesi” Robert Ashton’›n yazd›¤› kitap, ifllerini bü-yütmek isteyeni krize dayan›kl› bir yöne-tim kurmak isteyen, etkili fikirler gelifltir-mek isteyen ve do¤ru insanlarla çal›flmak

isteyen giriflimcileriçin bir k›lavuz, el ki-tab› niteli¤inde. Rahatanlafl›l›r ve kolay oku-nabilen kitap ayr›cakendi iflini kurup, bü-yütmek isteyenlere de1000 ipucu veriyor.

078_081_ajanda 12/27/10 12:22 PM Page 3

Dostoyevski okumaya benzer bir yolculuk

Makovski, Yaroflenko, fiiflkin gibi döneminin pek çok ünlü sanatç›s›n›n eserlerininbulundu¤u Rus Devlet Müzesi Koleksiyonu’ndan “19’uncu Yüzy›l Rus Klasikleri”sergisi ‹stanbul’da ilk kez sergileniyor. 20 Mart tarihine kadar izlenebilecek olan

sergideki yap›tlar halk e¤lencelerinden çocuk oyunlar›na, devrimden savafl ve ölü-me kadar dönemine ait Rusya hakk›nda pek çok kesit sunuyor. Ünlü Rus yazarlar›-

n›n klasiklerini okumaya benzeyen bu görsel yolculu¤un adresi Pera Müzesi’nde

Hiç eskimeyen bir hikaye, müzikle ve dansla geliyor!Her yar›y›l tatilinde, çocuklar›n hayal dünyas›ndayeni bir pencere açan BKM, flimdi de günümüzçocuklar›n› Pinokyo ile tan›flt›r›yor. CarloCollodini’nin bir as›rd›r, nesilden nesile anlat›lankukla çocu¤un hikayesi, 21’inci yüzy›l çocuklar› içinrengarenk dekor ve kostümlerle, birbirindenhareketli flark›lar eflli¤inde sahneleniyor. Gösteri Tarihleri: 28 – 30 Ocak Ankara Arena02 – 06 fiubat ‹stanbul Kongre Merkezi11 – 13 fiubat ‹zmir Karfl›yaka Spor Salonu16 – 20 fiubat Bursa Atatürk Kongre Kültür Merkezi Osmangazi Salonu Biletler Biletix’te.

Çocuklar›n›z için “365 C›v›l C›v›l Etkinlik”!Boyal› duvarlardan, k›r›lan bardaklardan, kesilmiflpeçetelerden s›k›lan anne-babalar ve anaokulu ö¤-retmenleri için kurtar›c› kaynak bir kitap... 365 güniçin çocuklar› hem e¤lendirecek, hem ö¤retecekhem de oyalanmalar›n› sa¤layacak 365 etkinlik... Herbir sayfas›nda birbirinden ilginç oyunlar, evde kolay-l›kla bulabilece¤imiz malzeme-lerle yap›lacak maketler, oyun-caklar ve resimlerin oldu¤unefleli bir kitap. Fiona Watt’›nyazd›¤› bu kitap, çocuklar›nen iyi arkadafl›, büyüklerin isekurtar›c›s› olacak...

80 SANT‹GRAT

AJANDA

078_081_ajanda 12/27/10 12:22 PM Page 4

A¤a Han MüzesiHazineleri Sabanc›Müzesi’ndeSak›p Sabanc› Müzesi, “A¤a Han Müzesi Hazineleri” bafll›kl›sergiye ev sahipli¤i yap›yor. ‹stanbul 2010 Avrupa KültürBaflkenti kapsam›nda, 5 Kas›m 2010 - 27 fiubat 2011 tarihleriaras›nda gerçekleflmekte olan sergi, en de¤erli ‹slam sanat eser-leri koleksiyonlar›ndan biri olan A¤a Han koleksiyonunun seçkinörneklerini sanatseverlerle buluflturuyor. Sergide; seramik,ahflap, metal, kumafl gibi farkl› materyallerden yap›lm›fl ve üzer-lerinde Kur’an’dan metinlerin yer ald›¤› objelerin yan› s›ra elyaz-malar› ve minyatürler bir arada sunuluyor. Sergide ayr›ca, kitapsanat›n›n ‹slam dünyas›nda y›llar içinde nas›l geliflti¤i ve kitapyap›m teknikleri ele al›n›yor.

Guiness Rekorlar Kitab›’na “Broadway’de en uzun gösteri yapan tek kiflilik oyun” olarak giren“Caveman” (Ma¤ara Adam›) 35 ülkede 17 dilde 10 milyondan fazla insana ulaflt›. Amerikal› yazarRob Becker’in dünyay› kahkahalara bo¤an bu tek kiflilik komedisi “kad›nlarla erkekleri bu kadar farkl›k›lan nedir?” sorusuna cevap ar›yor. Kad›nlarla erkeklerin ilk ça¤dan bu yana hiç de¤iflmeyen özel-liklerini müthifl bir performansla sahneleyen fievket Çoruh’lu yeni “Ma¤ara Adam›” BKM’desergileniyor.

SANT‹GRAT 81

Mizah›n tarihinde bir gezi27 fiubat 1989 tarihinde Gazanfera¤a Külliyesi’nde hizmete giren Karikatür veMizah Müzesi, sosyal tarihimizin en aç›k belgeleri niteli¤inde olan bir kültür bi-rikimini yok olmaktan kurtar›yor ve çeflitli etkinliklerle günümüze yans›t›yor. Ay-r›ca, di¤er ülkelerdeki benzer kurulufllarla iletiflim kuran müzede, dünya karika-tür sanat›n›n ünlü isimleri kiflisel ya da karma sergilerle ‹stanbullulara tan›t›l›yor.Sergi salonlar›nda aç›lan de¤iflken ve ilginç sergiler ile birlikte giderek zenginle-flen mizah kitapl›¤› ve arflivi görülmeye de¤er. Ayr›ca, dileyen herkes bir uzmangözetiminde özgün bask› atölyesinde çal›flabiliyor. Müze, pazar-pazartesi hari-cinde her gün 10.00–16.30 saatleri aras›nda ücretsiz ziyaret edilebilir.

“Cirque Du Soleil” ilk kez Türkiye’de!Gösteri sanatlar›nda yepyeni bir boyut açan Kanadal› dünyaca ünlü toplulukCirque Du Soleil’in en köklü gösterilerinden Saltimbanco, Pozitif’in organizasy-onu ve Akbank’›n ana sponsorlu¤unda ilk kez Türkiye’ye geliyor. 19 fiubat – 4Mart 2011 tarihleri aras›nda Abdi ‹pekçi Arena’da sahne alacak Cirque Du Soleiltoplulu¤u, asla kaç›r›lmamas› gereken görselli¤iyle akrobasi ve teatral perfor-mans›n doru¤a ç›kt›¤›, bir flehir masal›n› konu eden muhteflem Saltimbanco gös-terisiyle nefesleri kesecek.

Yeni “Ma¤ara Adam›” fievket

078_081_ajanda 12/27/10 12:22 PM Page 5




84 SANT‹GRAT

THE ENNEAGRAM AND LEADERSHIP COMPETENCY MODELS:A NATURAL COMPLEMENT BY MARIO SIKORA

One of the great things about the Enne-agram is that it can be adapted to somany uses and overlaid on a variety ofmodels. This article will demonstrate howthe Enneagram can be used in conjuncti-on with leadership competency models,and one such model specifically, to in-crease leadership performance. Many or-ganizations are creating leadership com-petency models in an effort to gain acompetitive advantage in the marketpla-ce. It works like this: Leadership is bothcritical and complicated. In order to helptheir people become better leaders com-panies must create some sort of met-rics—measurable competencies that itcan communicate to its staff. The competencies are grouped into a mo-del or logical construct so they can be remembered easily. Some organizationscreate their own leadership competencymodel, others use a generic competencymodel developed by someone else. Often,the model has some relevance to thecompany’s industry and is based on “bestpractices.” For example, a company willdispatch either internal or external con-sultants to identify what factors lead tosuccess in a particular environment—say,high-tech or financial services, for example—and then create a model basedon those factors. A company in an in-

dustry where empathy is a useful quality—such as health care or educationwill usually include empathy in its leadership competency model; a high-tech company, however, will focuson competencies such as intellect or speed of execution.Other times, the competency model willbe based on the personal philosophy ofthe powers that be in a company. Onesuch model is the well-known “4-E (and 1-P) framework developed by JackWelch, retired CEO of General Electric.Many other companies have adopted thismodel or a slightly revised version of it,including Motorola, where the author hascoached nearly 150 managers and executives and taught the Enneagram tohundreds more. According to Welch’s book, “Winning,” the 4-E’s and 1-P are:Positive Energy—the ability to thrive onaction and relish change.Energize—the ability to get others revved up.Edge—the courage to make tough yes-or-no decisions.Execute—the ability to get the job done.Passion—heartfelt, deep excitement about work.Welch used this framework when makinghiring and organizational design decisions, feeling that if his executivesdidn’t have these qualities they wouldstruggle to be successful at GE.While the author has never met JackWelch or consulted with GE, it is not astretch to believe that Welch is an Ennea-type Eight and probably liked to

surround himself with other Eights. Infact, the 4-E and 1-P framework seems like a recipe for manufacturing Eights,were such a thing possible.That said, it would be a mistake to focuson how any one Ennea-type would bemore successful than any others at meeting the requirements of a given leadership-competency model. There maywell be a predictable relationship between Ennea-type and leadership competencies, but stressing this connection would lead to misuse of theEnneagram. (You can bet that if you saidthat Fives were the “best” at the 4-E and1-P framework, every employee of GEwould be wearing badges that say, “Hi,I’m a Five.”) In addition, emphasizing thepredictive correlation between type andleadership success also could potentiallydamage the1 careers of those people whose Ennea-types are not in favor.The Enneagram is better suited to helping people see why they may fallshort in a given leadership competencyand what steps they can take to improve.Also, an Enneagram model for use in business must follow the maxim, “KISS”:“Keep it Simple, Stupid.” We will comeback to this topic shortly.Motorola altered Welch’s frameworkslightly to reflect the needs of its organizational culture. The model became:Envision—identify meaningful and innovative change that produces profitable growth.Energize—which combines Welch’s “positive energy” and “energize.”Edge—cuts to the essence of what is important.Execute—achieves results better and faster than the competition.Values—is ethical always and everywhere.(Note—these are abbreviated definitionsof the terms and Motorola has delineatedsubcategories under each competency.)These changes demonstrate an interesting difference in the cultures ofthe two companies; GE has traditionallyseemed Eight-ish in its culture while Motorola has traditionally seemed One-ish, though that is changing underits current leadership.The rest of this article will discuss howthe Enneagram can be used to help twocoaching clients become more effectivein terms of Motorola’s leadership

SUMMARY

082_083_ozet_enagram 12/31/10 11:16 AM Page 2

competency model. These examples arebased on composites rather than on anyspecific client.Case 1: Alice M., vice-president of marketing, Ennea-type Eight.At Alice’s annual review she was givenfeedback from Paul, her boss and the General Manager of the sector, that rather than being deficient in any of thecompetencies, she has too much “Edge.”Specifically, she tends to exhibit classicEight-ish behaviors at work—she is bluntand, at times, insensitive when she communicates to others. She can beimpatient with her subordinates, beco-ming easily frustrated when they do notunderstand things as quickly as she doesor when their reports are not exactly howshe expects them to be. In meetings shetends to dominate the conversations, cutting people off, subtly denigrating other points of view, and becoming dismissive of those who she believes arenot intelligent or experienced enough.Paul also told Alice that she sometimeshas shows a tendency to “over-Execute;”that is, she may act before thinking through all of the consequences of heractions.“Sometimes you need to let things sit foranother day or so before you act,” saidPaul.Alice had a difficult time believing thatone could have “too much Edge” or“over-Execute,” but since she wanted tocontinue to advance in her career shewas willing to work with an executivecoach.When I work with clients, I focus on twolevels of the psyche: the deeper level ofthe Basic Qualities and the more accessible level of the Strategies The Ba-sic Qualities represent the fundamentalaspects of human nature that becomestunted during the socialization processin our childhood, leaving deep-seated insecurities or feelings of lack or disconnection later in life. While we ultimately experience these feelings in all nine of the Basic Qualities, the BasicQuality at our Enneagram point is theone we feel most acutely. Those at ourconnecting points also greatly affect us.The Strategies are the unconscious approach we take to life and are at theroot of most of our personality-related behaviors, attitudes, and thoughts. Thestrategy at our Enneagram point is our“preferred strategy” and has the greatestaffect on our personality; the strategy —

at one connecting point is “neglected”that is, we tend to under-utilize it andnot fully trust its value; and the strategyat the other connecting point is our “support” strategy—we use (or misuse) it to reinforce our preferred strategy.As an Eight, Alice is deeply affected byher loss of contact with the Basic Qualities of vitality, compassion, and intuition. At some level, she is hams-trung by three beliefs that she may ormay not be aware of:1. “I do not feel alive; in fact, I oftenfeel dead inside.”“I can’t trust my ability to connect withmy deepest feelings or the feelings of others.”“I can’t trust my intuitive guidance so I must force and rush decisions so I don’tbecome paralyzed.”3 Alice also misuses the strategies in theway that most Eights do:She tends to overdo striving to be powerful and becomes bossy, impatient,overwhelming, etc. She underutilizes striving to be connected, fearing that reaching out to others or being “too nice” will make her seem weak or dependent. She sometimes misuses detachment in service of power, causingher to seem aloof and insensitive.Given these dynamics, it is easy to seewhy Alice can fall into the trap of havingtoo much edge and over-executing.When she saw the patterns herself, Alice decided to start making somechanges. Working with her coach, shestarted to explore her preferred strategy,focusing on the ways that her desire tobe powerful allowed her to justify hertendencies to be overly blunt, impatient,insensitive, etc. “For me, ‘power’ is about getting things done, whatever thecost,” Alice said. “These behaviors I wasbeing criticized for seemed appropriate inthe context of ‘getting things done.’What I didn’t realize before was that my‘Edge’ was not merely focused on busi-ness challenges, it was cutting down thevery people I needed to help me meetthose challenges.”Alice began to see true “power” as theability to work effectively with and through other people, and that this required cooperation rather than commanding, communicating rather thandirecting, and building people up ratherthan knocking them down. As Alice wor-ked with her preferred strategy—strivingto be powerful, her application of her

neglected and support strategies improved as well. She didn’t automatically see emotionally connectingwith people as weakness and dependence and she learned to balanceher detachment— using it when she wasrequired to make tough decisions but notbeing insensitive to the needs and feelings of the people around her.Alice made quick progress, but old habitsdon’t simply disappear and she wouldsometimes find herself slipping into oldbehaviors—especially under stress. Shekept focusing on these simple issues, however, and she is back on the fast-track for advancement.The next step in a coaching interventionis to start working with the Basic Qualities if the client is able or willing todo so. This is a much more subtle area,often bringing up existential issues, andit is not for everyone. The Basic Qualitiescannot be manufactured, they must benurtured over time and the corporate arena is not always the best for thiswork. There are specific practices I call“the Accelerators” that help with thisnurturing, but the accelerators are beyond the scope of this article. (Go towww.mariosikora.com for more on theaccelerators.)The Enneagram is a great complement toany leadership competency model if it isused correctly, rigorously, and ethically inthe context of this purpose. It should be used as a tool for identifyingand removing obstacles rather than as atool for description and prediction. (Thisis not to minimize the descriptive andpredictive aspects of the Enneagram inother contexts, such as team building.)Focusing on the internal dynamics of theEnnea-types as represented by the Strategies and Basic Qualities rather thanfocusing on “fixing” typical traits also allows the model to be adapted to broader range of uses. In order to be useful in business, a consultant’s modelof the Enneagram must be simple—focu-sed on fundamental themes rather thandetailed and laborious lists of traits ormaze of psychodynamics. This is not tosuggest that the leadership-developmentwork that executives such as Alice andPaul are undertaking is easy—it is not.Change and growth are hard work. Asimple and focused model of the Enneag-ram combined with a model of leadershipcompetencies, however, makes that workeasier.

SANT‹GRAT 85

082_083_ozet_enagram 12/31/10 11:16 AM Page 3

SERVICES FOR PROACTIVE CARETHE COMPANIES WHICH NEGLECTTHE MAINTENANCE HAVE BEENLOSING CLIENTS. BY NOTICINGTHIS, AIRFEL CREATES DIFFER-ENCE WITH ITS MAINTENANCEDEPARTMENT.BY MUSTAFA ERKOL, THE SERVICECHIEF OF AIRFELThe daily products have the same

technology and quality. But all of them

are exposed to wearing out. Furthermore,

the main product and the replacement

parts have a specific life time. Extending

the life of products depends on the

clients. This happens by calculating the

risks of malfunctions beforehand. We call

this “proactive care” as Airfel. The

proactive care requires to define problems

before happenning. As Airfel, we

construct our services for proactive care

upon these ideals.

THE SERVICES FOR PROACTIVECARE UNDER SSHDThe maintenance services are one of the

basic features of total quality. They

became an important point affecting the

decisions of the clients. Our priority is to

create satisfaction and to make products

to work properly. By that, we are

supporting the image of the brand. The

maintenance is one of the features which

can create difference amongst the rivals.

It is inevitable that the loss of clients hap-

pens by that way. The idea

of the proactive care begins at that very

point. The services in order to keep quali-

ty high are governed by SSHD.

Our clients can reach us whenever they

desire and the problems are solved

instantly. This creates clients’

satisfaction.

THE CLIENTS LOOK FOR QUALITYIN SERVICESThe maintenance services by SSHD was

shaped in 2008 and gained momentum

by then. The criterions of the market on

that are not defined completely. Because

of these, incapable ones operate instead

of the capable ones in the market. Some

of them want to work on the service sec-

tor. This damages the clients as a result.

The clients looking for safety want to

work with the strong companies like us.

There are few firms like us in the sector.

Our firm operates all around Turkey. The

results we got are the bare indication of

our success. They also emboldens us.

WE SUPPLY SERVICE TO EVERYKIND OF CLIENTSWe have clients from every sector.

We supply service for those including

banking,food, manufacturing and

accomodation services. Every client has

different tendencies. For example, in

manufacturing, permenance is

important. A broken-down machine

can cause high loss of money. We are

expected to serve 24 hours a day. We are

not only supplying but making things to

work permanantly.

HOW DO WE OPERATE SERVICES?First, we are advising technically. We are

advising and informing the clients for

probable malfunctions, the periods of

maintenance, the hazards . we are

stressing that they are not alone. After

having made the maintenance

agreement, we follow them personally.

SOME FIRMS WE ARE WORKINGWITH� Bankasya

( VRF systems services all around

Turkey)

� HSBC(VRF systems services all around

Turkey)

� Zeugma AVM(Chiller, rooftop, air conditioner

centrals and WSHP services)

� Mashattan Bloklar›(cooling systems)

� Forum AVM ‹stanbul(cooling systems)

� Forum AVM Denizli(cooling systems)

� Kaya Milenyum, Capacity, Outlet Park AVM (cooling systems)

� Divan Oteli (cooling systems)

� Four Seasons Hotel(cooling systems)

� Iraq Arbil Airport (cooling systems)

� Procter&Gamble (cooling systems)

� Libya Radisson Hotel(cooling systems)

� Marriot Hotel (cooling systems)

� Kaya Artemis Otel K›br›s(cooling systems)

� Do¤ufl Oto(VRF systems and cooling systems)

86 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 12/31/10 11:28 AM Page 2

� Starbucks ( VRF systems services)

� Tüprafl ‹zmir ( VRF systems services)

�Zaman Gazetesi( VRF systems services )

� Cihan Haber Ajans›( VRF systems services )

� Göztepe SSK, Silivri DevletHastanesi (cooling systems)

The Famous Project is Almost OverTHE ACCLIMATISATION SYSTEMSOF THE TRUMP TOWERS IS FROMAIRFEL AIRFEL, THE LEADER FIRMOF COOLING, HEATING AND VEN-TILATING GOES ON ITS SUCCESSFUL PROJECTS. THEPRODUCTS OF AIRFEL WERE ALSOCHOSEN FOR THE TRUMP TOWERSRISING IN MECIDIYEKOY.

The two towers rise in Mecidiyekoy. The

famous real estate king , Donald J. Trump

and the Dogan Group joined their forces

to construct two towers . the towers

include residences, offices and a shop-

ping mall. The project has a special place

for the Trumps as the first Trump enter-

prise in the city of Istanbul. By 2011, the

life is going to begin

gradually in the towers. The towers have

39 and 37 storeys respectively. The archi-

tect is Brigitte Weber. She designed the

buildings extraordinary. The towers have

residences, executive offices and a

shopping mall. The mall is going to be a

place containing social platforms, famous

stores and elite fitness clubs.

The houses range from 102 to 680 square

meters. The six-storey-car park

containing 2800 cars will be a solution for

the traffic problem of Mecidiyekoy. The

total area of the towers is 260,000 square

meters. The towers have 39 storeys

above the ground and 10 storeys

underground. D-Yap› ‹nflaat San.ve Tic

A.fi is the contractor of the project. The

company was established to carry out the

constuctive missions of the Dogan Group.

The company constructs schoolls, hous-

es, gasoline stations and such establish-

ments. The Trump Towers has chosen

Airfel for its

air-conditioning systems. 750 fancoils of

McQuay MCW 2,5-8,7 kW ,the cooling

groups of McQuay (2)and proximus

brands (2)operating at 1770 and 1300

kws, the cooling groups of AWS(2)

operating at 1000kws and the cooling

towers of EWK operating at 900, 1260,

1800 kws were also used.

AIRFEL’S PRODUCTS USED FORTHE PROJECT The fancoils of McQuay were admired too

much for their design and the level of

sound. This level ranges from 32-38 deci-

bels. They have EUROVENT

certificates. The motors of fancoils have

bearing beds. The drain pans are

monoblock. They are enamel-coated

inside. The declination is through the

drain pad. The electric wires are in a spe-

cial box. By that, the leakage can be pre-

vented. In suction and blowing, there are

holes for connection. A filter is placed as

well. The filters have two parts even in

the smallest ones. Filters are mobile in

several directions. Cleaning filter is simple

because of that.

AIRFEL ESH INFRARED HEATERSTHEY SAVE ENERGY BY 30 PERCENT ENERGY-SMART PRODUCTS BECOME MORE IMPOR-TANT. AIRFEL’S NEW TECHNOLO-GY PROVIDES COMFORT AND SAVING. TUV , THEINDEPENDENT CERTIFICATE ESTABLISHMENT OF GERMANYAPPROVED THE PRODUCT.

While the cost of heating is increasing,

the consumers prefer the energy-smart

products. The energy-smart products are

demanded too much in winter

conditions. Airfel is going on producing in

this sector. The ESH infrared heaters

developed by Airfel are ordered in high

numbers. The heaters with remoters were

SANT‹GRAT 87

084_090_ozet 12/31/10 11:28 AM Page 3

approved by TUV that they save energy

by 30 percent. Hasan Önder, the member

of executive board, says that the new

heaters can supply three times more

swift heating than the traditional ones

and 4-6 times more than oil and gas

based heaters.the heaters work like sun

light beams. He also stresses the impor-

tant points for heating that the certifi-

cates like TUV and CE must be present.

The real room temprature must be recog-

nised by the heater. The

volume of the area is also important .

COMFORT AND SAVING ARETOGETHERThe ESH infrared heaters keep the room

temprature stable. The heaters were

manufactured in accordance with the

BS/EN 60675 1995 standards and

developed by TUV and Airfel. The time of

working can be adjusted and there are

remoters and LCD screens. The safety is

observed and the production has the

components of high quality.

The system can be used in different

places with its being intact, mobile and

long-lasting. With its IP 44 feature, it can

be used in wet conditions. The new heat-

ing standards were imposed by Airfel and

TUV\Rhineland.

AIRFEL INCREASED ITS EXPORTA-TION TO CHINAAIRFEL HAS BEEN EXPORTING TOA LOCAL IMPORTER IN THE CITYOF SHANGAI. BY THAT, THE COMPANY MANAGED TO DOUBLEITS SALES BY THE END OF 2010.THE DEMAND IS INCREASING STEADILY IN CHINESE MARKET.THE MARKET DEMANDS GOODSOF HIGHER QUALITY. THE FIRMS’SNEW AIM IS TO EXPORTINFRARED HEATERS TO CHINA.

China is the most crowded country in the

world. This population enables China to

manifacture cheap products. Airfel

manages to sell products to this

exportation giant. A chinese firm has

been importing radiators and combies

from Airfel since 2008. This firm is also

importing from European countries like

Spain and Italy. The headquarters of the

company is in Shangai. By the

increasing purchasing power, the demand

of imported goods becomes higher. The

Chinese people demand better products

by their increasing income. The market of

luxurious products has risen by 8,5 per-

cent in the year of 2010. This means

12-billion-dollar

volume in consuming. This amount is

higher than the U.S.A and Japan. The

percentage is expected to be 12,5. All of

them are the herald of Airfel’s success in

the market.

Airfel managed to double its sales by

2010. The power of distribution of the

importer and its demand of Airfel

products indicate the higher exportation

figures. Chinese potential charms other

countries’ attention. Airfel is also

planning to export other products.

The firm is going to begin with infrared

heaters.Under photo: our Airfel panel

radiators and combies were exhibited

successfully by our distributor in

International HVAC Exhibition.

AIRFEL’S PARTICIPATION IN THEEXHIBITION OF LIBYA BIG 4AIRFEL IMPRESSED WITH ITSSTAND IN THE EXHIBITION OF

LIBYA BIG 4 ON OCTOBER 25TH-28TH 2010. AIRFEL IN THESECTION OF LIBYA HVAC-AQUATECHNOLOGIES MADE CONNECTIONS WITH THE LEADING COMPANIES OF LIBYA.THE COUNTRY IS OF THE MOSTIMPORTANT MARKETS WITH HER13 BILLION-DOLLAR-BUDGET FOR420,000 HOUSES UNTIL 2015.

The exhibition under the sections as

Libya Windoorside, Libya Marble Show,

Libya Energy Show, Libya HVAC-Aqua

took place in Trablus on October 25th-

28th 2010. The exhibition where 100

turkish firms participated turned into a

meeting platform between Libyan and

Turkish firms. Airfel under Libya HVAC-

Aqua section was one of the most visited

stands with its quality and technical

features. The exhibition which was open

between 10:00-14:00\17:00-21:00 due to

the climate charmed too many

companies. Airfel became the focal point

of the turkish firms operating in Libyan

market. Many connections were made

by that opportunity.

The leading firm of the sector,Airfel

participates in such exhibitions regular-

ly. Airfel is planning to become one of the

best-known companies in Libyan market.

The firm made too many contacts

88 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 12/31/10 11:28 AM Page 4

because of this perspective. The firm

exhibited air-conditioners from Hendek

factory, fancoils, McQuay and Mitsubishi

air-conditioners, infrared heaters,

combies, radiators and clima centrals

from Hendek factory.

420,000 HOUSES ARE GOING TO BECONSTRUCTEDLibya is an emerging market with its

petrol-dependent economy. The revenue

coming from petroleum products

consists of 95 percent of her export, 25

percent of gross domestic product and 60

percent of total public salaries. Because of

low population, Libya is one of the richest

countries as GDP per capita in the conti-

nent Africa . Libya’s production capacity

is limited and this situation enforces the

country to import manufactured and

semi-manufactured materials. In order to

meet Libya’s internal demand, many

items have to be imported. The main

imported items are food, agricultural

products, machinery, household items

working with electric, furniture, clothing

and construction materials. Libya imports

from Turkey, Italy, South Korea, Japan,

the U.S.A. , Tunisia, Egypt, England,

Spain and the others. As declaring that it

is going to construct 420,000 houses until

2015, Libya has been attracting firms to

the region.

Airfel Participated with the partnercompany2ND RENEX 2010 THE TECHNOLOGIES OF RENEWABLEENERGY EXHIBITIONAIRFEL PARTICIPATED WITH THEPARTNER FIRM, INGENIEURBUROi-QMAX IN THE EXHIBITION INCNR EXHIBITION CENTER IN THESECTION OF GERMAN FIRMS.MANY CONNECTION WERE MADE.THE FAIR WAS VERY EFFICIENT FOR AIRFEL.

The exhibition organised by Hannover

Messe and sponsored by several firms of

renewable energy and isolation took place

on 9-12 December 2010 in Istanbul. The

Renex which tries to get firms of the sec-

tor together was important for the interest

of foreign companies and the dealers.The

German firms were predominant in the

fair. The exhibition is organised for

renewable energy resources like wind,

sun, biomass and geothermal and energy

efficiency,in addition to this, isolation.

The BEP-TR, a software of identity card

of energy was introduced. Mustafa Demir,

the minister of public works and

settlement was also there. He said “ the

consumption of energy occurs by 30-40

percent in buildings and if saving can

happen, 6 billion dollars can be saved”.

He also mentioned that the identity cards

of energy of buildings will be valid by 1st

january 2011. He added that the identity

cards would be given as classified and

before the permission of construction,

these papers would be given.

IMPORTANT CONNECTIONS WEREMADE Airfel participated with the partner firm in

the section of German companies. New

connections were made. The catalogues

of German Kaco firm, solar panels of MHI

were exhibited. A meeting were hold by

Centrosolar of Germany on the first day.

Zeki Özen, M.Önem Bozo¤lu and two

workers of Centrosolar joint the meeting.

The content was the cooperation

oppotunities and education.Especially,

3 and 5-kw-package systems will be

bought and set. The details were

tackled for 3-kw-package systems. The

meetings were hold with German Fronius

and Norwegian Eltek Companies.

AIRFEL DISTRIBUTORS VISITEDTHE FAIRSGM Engineering, the photovoltaic

systems distributor(Izmir). BDM

Engineering(Ankara), Galaksi

Elektrik(Istanbul) and Ipekler

Elektrik(Istanbul) had efficient talks with

Airfel. The Izmir distributor decided to set

up 2-kw-photovoltaic system. Projecting

of sun and wind energy

systems in order to exhibit them in stores

began for Galaksi Elektrik. The decision

to hold meetings with the BDM of Ankara

was made. the ministry of public works

and settlement demanded education. In

order to do so, preparations began.

MardinA place between dream and realityTHERE ARE SPECIAL DESTINATIONS WHICH TAKE USFROM THE REAL WORLD TO AFANTASTIC WORLD. WE BEGIN TOLOSE OUR PERCEPTION OF REALITY, WHILE FLOWING THESTREETS OF THIS UNUSUALGROUND. GRADUALLY, WEBECOME PEACEFUL AND QUIET.NOW, WE ARE IN MARDIN…

TEXT AND PICTURES BY SEYRAFARALYALI ERDALOGLUEverything began with a well-known

scenery. While our taxi was going along

the newly built way, we first saw the

mountain. The walls of the castle situated

like an eagle nest and the concrete hous-

es all around us... our eyes were looking

for the beautiful Mardin’s stone houses

impatiently. On the slopes of the Mazi

mountain range, the terraced houses built

one on the top of the other astonished us.

When we looked at the point indicated by

the windows and the doors, we saw the

endless plains of Mesopotamia.

HISTORICAL JOURNEY OF THECITYAlthough the foundation of Mardin is not

SANT‹GRAT 89

084_090_ozet 12/31/10 11:28 AM Page 5

known exactly, it is predicted that the

roots of the city can be dated as 4500

B.C. . Along this 6500 year-period,

Sumerians, Acadians, Hittites, Assyrians,

Iskits, Sakas, Persians, Romans,

Byzantines, Seljuks, Artuks and

Ottomans ruled in the region. The

Ottoman era of the city begins with the

Egypt Campaign of Yavuz Sultan Selim.

The governor of Diyarbakir, Biyikli

Mehmet Pafla and ‹dris-i Bitlisi occupied

the area upon the order of Selim in 1517.

The city became a part of the

Beylerbeylik of Diyarbakir since then. At

this period of time , the city population

was the Arabs, Assyrians and the

Armenians. There were also other immi-

grants. Muslims, Jews and Christians

were living altogether in the city known

as the cradle of religions. There were

also yezidies and heliolatric people.

THE LIVING CULTUREWhen talking about handicrafts, first

items must be the stonework and telkari.

There are also coppersmith, embroidery,

soap making, felting, carpet and blanket

producing and woodcraft. The main

material for stonework is yellow lime-

stone. This abundant stone is crafted

and used as door and window making.

Telkari is a unique handicraft. Silver and

gold are crafted after produced as wire.

This art is performed in Mardin and

Midyat. The samples of coppersmith can

be seen in the bazaar in the city center.

PERFUME IN THE OTTOMAN CULTURE THE SECTOR OF PERFUME AS A BIG INDUSTRYHAS HISTORICAL ROOTS. WHATABOUT THE SITUATION IN THEOTTOMAN TRADITION ? WHATWERE THE FAVORITE SCENTS?WHERE WERE THEY USED? A SMALL TOUR INTO THE WORLDOF OTTOMAN PERFUMES IS WAITING FOR YOU…BY MUTLU OZGEN

The Islam evaluating scent as a celestial

gift defines wearing parfume as “sun-

net”(the things done by Muhammed).

The Prophet is called “ smelling like

roses”. The prophet himself stressed in

his kudsi hadith that one of the three

benedictions making him happy was the

scent. The islamic tradition was taken

over by the Ottomans. Scent was adopt-

ed by the daily life. Even the time peri-

ods were named with the scent names.

Technically, the traditional Ottoman per-

fumes were some scented oils, scented

putties like “galiye”. Untill the late 19th

century, alcohol based materials like

colognes were not adopted in the

Ottoman culture.

THE WATER OF BUHUR IS AN INVITATIONThe first item to be remembered should

be the water of Buhur. The knowladge of

making this scent has 550-year-history.

This scent consists of sandal, aselbent,

kalenbek and agailoch boiled in rose

water. After having boiled, musk and

water of flower are added. This scent

was used to be presented to the Sultan

on the 15th day of ramadan. The produc-

tion and distribution were taken serious-

ly and were recorded carefully. After the

Sultan, the scent was given to the mem-

bers of the palace, the harem, the minis-

ters, the religious officiers and the others

as well. On the 15th day of ramadan,

scent was given in flint glass bottles tied

upon sakangurs. The scent was also an

invitation for those attending the H›rka-i

fierif Alay›.The English Ambassador

reported to the Queen that the water of

buhur had been presented to him after a

feast given for him.

NO HOSTING WITHOUT ROSEWATEROne of the most mentioned scents is the

rose water. The rose considered as the

sweat of Muhammed in islamic way of

belief is one of the most important flow-

ers of this region. This belief makes rose

important. Also the ottoman tradition

adopted this flower. Presenting rose

water is an important tradition in every

level of the Ottoman Culture. In religious

meetings like mevlit or in pilgrimage vis-

its, rose water is given or presented. In

order to present it, gulabdans made of

glass, silver or porcelain are produced.

Newly openned mosques are washed

with rose water. This indicates the

importance of this scent in the islamic

tradition.

90 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 12/31/10 11:29 AM Page 6

Untitled-1 12/28/10 11:06 AM Page 1




Documents

Santigrat Dergisi Sayı:11