saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis koncefcia NATIONAL SECURITY · 2017-12-22 · 18. diasporebTan urTierTobis politika saqarTvelos moqalaqeTa uryevi nebaa, daamkvidron „demokratiuli

saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis koncefcia 1

sarCevi

Sesavali

saqarTvelos usafrTxoebis garemo

saqarTvelos erovnuli Rirebulebebi

suvereniteti da teritoriuli mTlianobaTavisuflebademokratia da kanonis uzenaesobausafrTxoebakeTildReobamSvidoba

saqarTvelos erovnuli interesebi

1. suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis uzrunvelyofa2. saxelmwifo institutebis ganviTareba da demokratiis ganmtkiceba3. erovnuli usafrTxoebis efeqtiani sistemis ganviTareba4. erovnuli erTianobisa da samoqalaqo Tanxmobis ganmtkiceba5. evropuli da evroatlantikuri integracia6. ekonomikis stabiluri grZelvadiani zrdis uzrunvelyofa7. energetikuli usafrTxoebis uzrunvelyofa8. regionuli stabilurobis uzrunvelyofa9. saqarTvelos satranzito funqciis gaZliereba10. saqarTvelos da regionis ekologiuri usafrTxoebis uzrunvelyofa11. samoqalaqo integraciisa da erovnuli da kulturuli TviTmyofobis uzrunvelyofa12. kiberusafrTxoebis ganmtkiceba13. demografiuli usafrTxoebis uzrunvelyofa14. diasporebTan urTierToba

saqarTvelos winaSe arsebuli safrTxeebi, riskebi da gamowvevebi

1. ruseTis federaciis mier saqarTvelos teritoriebis okupacia da ok-upirebuli teritoriebidan ruseTis federaciis mier organizebuli teror-istuli aqtebi2. ruseTis federaciis mxridan axali samxedro agresiis riski3. saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa da ltolvilTa uflebebis darRveva4. kavkasiaSi arsebuli konfliqtebi5. saerTaSoriso terorizmi da transnacionaluri organizebuli danaSauli6. ekonomikuri da socialuri gamowvevebi7. energetikuli gamowvevebi8. kibersafrTxeebi9. ekologiuri gamowvevebi10. demografiuli gamowvevebi11. samoqalaqo integraciasTan dakavSirebuli gamowvevebi12. kulturuli memkvidreobis Zeglebis dazianeba/ganadgureba.

saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis koncefcia2

saqarTvelos usafrTxoebis politikis ZiriTadi mimarTulebebi

1. saqarTvelos okupirebuli teritoriebis deokupacia da ruseTis federaciasTan urTierToba

1.1. saqarTvelos okupirebuli teritoriebis deokupacia1.2. ruseTis federaciasTan urTierToba

2. saxelmwifo institutebis ganviTareba da demokratiis ganmtkiceba.3. CarTulobis politikis ganxorcieleba4. saqarTvelos Tavdacvisa da usafrTxoebis sistemis ganviTareba5. Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciaSi gawevreba da evrokav-SirSi integracia

5.1. Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciaSi gawevreba5.2. evrokavSirSi integracia

6. TanamSromloba samxreT kavkasiaSi7. sagareo kavSirebis ganmtkiceba

7.1. amerikis SeerTebul StatebTan TanamSromloba7.2. ukrainasTan TanamSromloba7.3. TurqeTTan TanamSromloba7.4. msoflios sxva regionebis qveynebTan TanamSromloba7.5. mravalmxrivi TanamSromlobis forumebi

7.5.1. gaerTianebuli erebis organizacia (gaero) 7.5.2. evropaSi usafrTxoebisa da TanamSromlobis organizacia (euTo)7.5.3. evropis sabWo

8. saerTaSoriso terorizmisa da transnacionaluri organizebuli danaSaulis winaaRmdeg brZola9. ekonomikuri usafrTxoebis politika10. energetikuli usafrTxoebis politika11. ganaTlebis politika12. socialuri usafrTxoebisa da janmrTelobis dacvis politika13. kiberusafrTxoebis politika 14. ekologiuri usafrTxoebis politika15. kulturuli memkvidreobis dacva16. demografiuli politika17. samoqalaqo integraciis politika18. diasporebTan urTierTobis politika

saqarTvelos moqalaqeTa uryevi nebaa, daamkvidron „demokratiuli sazogadoe-brivi weswyobileba, ekonomikuri Tavisufleba, socialuri da samarTlebrivi saxelmwifo“, uzrunvelyon „adamianis sayovelTaod aRiarebuli uflebani da Tavisuflebani“, ganamtkicon „saxelmwifoebrivi damoukidebloba da sxva xalx-ebTan mSvidobiani urTierToba...“

saqarTvelos konstituciis preambula


Sesavali

saqarTvelo meored aqveynebs erovnuli usafrTxoebis koncefcias, romelic asaxavs wina dokumentis miRebis Semdeg qveynis usafrTxoebis garemoSi momxdar cvlilebebs da maT gavlenas saqarTvelos winaSe arsebul safrTxeebze, riskebsa da gamowvevebze. saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis koncefcia aris fuZemdebluri dokumenti, romelic ganmartavs fundamentur erovnul Rirebulebebs da erovnul interesebs, ayalibebs qveynis usafrTxo ganviTarebis xedvas, gansazRvravs mis winaSe arsebul safrTxeebs, riskebsa da gamowvevebs da adgens usafrTxoebis politikis ZiriTad mimarTulebebs. erovnuli usafrTxoebis koncefcias SeimuSavebs saqarTvelos aRmasrulebeli xelisufleba da amtkicebs saqarTvelos parlamenti. am koncefciis SemuSavebaSi mniSvnelovani wvlili Seitanes politikurma partiebma, arasamTavrobo organizaciebma da samoqalaqo sazogadoebis sxva warmomadgenlebma. saqarTvelos xelisufleba erovnuli usafrTxoebis koncefciis safuZvelze atarebs RonisZiebebs, romlebic uzrunvelyofs fundamenturi erovnuli Rirebulebebis dacvas da erovnuli interesebis ganxorcielebas, agreTve qveynis winaSe arsebul safrTxeebze, riskebsa da gamowvevebze adekvatur reagirebas.erovnuli usafrTxoebis koncefciis safuZvelze aseve iqmneba sxvadasxva dargobrivi strategia da gegma, romlebic am koncefciis cvlilebasTan erTad ganaxldeba.

saqarTvelos usafrTxoebis garemo

bolo wlebSi msoflioSi da regionSi ganviTarebulma procesebma mniSvnelovnad Secvala saqarTvelos usafrTxoebis garemo.2008 wlis agvistoSi ruseTis federaciis mier saqarTvelos winaaRmdeg ganxorcielebulma Ria, farTomasStabianma samxedro agresiam naTeli gaxada, rom Tanamedrove msoflioSic ki amgvari agresia zogierTi qveynisaTvis politikuri miznebis miRwevis saSualebad rCeba. 2008 wlis agvistos samxedro agresiam, saqarTvelos teritoriebis okupaciam da iq ruseTis federaciis saokupacio jarebisa da samxedro infrastruqturis ganlagebam mniSvnelovnad gaauaresa qveynis usafrTxoebis garemo. am omma cxadyo, rom ruseTis federaciis xelisufleba ar egueba saqarTvelos saxelmwifo suverenitets, maT Soris, mis mier demokratiis sasargeblod gakeTebul arCevans, qveynis damoukidebel saSinao da sagareo politikas. ruseTis federaciis samxedro agresiam gaauaresa mTeli kavkasiis regionis usafrTxoebis garemo. amasTanave, CrdiloeT kavkasiaSi arsebuli arastabiluroba da mTiani yarabaRis mougvarebeli konfliqti uaryofiT gavlenas axdens saqarTvelos usafrTxoebis garemoze. regionSi procesebis mSvidobiani ganviTareba da TanamSromlobis atmosferos Camoyalibeba saqarTvelos usafrTxoebisaTvis pozitiur SesaZleblobebs Seicavs. saqarTvelo evropuli da evroatlantikuri sivrcis nawilia. Sesabamisad, misi usafrTxoebisTvis mniSvnelovania evropaSi mimdinare integraciuli procesebi, kerZod, natos da evrokavSiris aRmosavleTiT gafarToeba.


saqarTvelo inarCunebs mWidro kavSirebs msoflios demokratiul qveynebTan. am qveynebis mier saqarTvelos mxardaWera mniSvnelovan rols asrulebs mis demokratiul saxelmwifod CamoyalibebaSi.saerTaSoriso viTarebis mudmiv cvlasTan erTad saqarTvelos usafrTxoebis garemos Camoyalibebaze mniSvnelovan gavlenas axdens Siga politikuri procesebi. saqarTvelos demokratiuli monapovris reformebis gagrZelebis gziT ganmtkiceba dadebiTad moqmedebs saxelmwifos demokratiuli institutebis stabilurobasa da gaZlierebaze.qveynis stabiluri da usafrTxo ganviTarebisTvis udidesi mniSvneloba aqvs grZelvadiani ekonomikuri zrdis maRali tempis SenarCunebas, rac ekonomikaSi Tavisufali bazris principebis farTod danergviT, mkacri fiskaluri discipliniTa da jansaRi monetaruli politikis gatarebiT miiRweva. Ria, partnioruli da Tavisufali savaWro-ekonomikuri urTierTobebi yvela saxelmwifosTan da saxelmwifoTa gaerTianebebTan, gansakuTrebiT evrokavSirTan, amerikis SeerTebul StatebTan da regionis qveynebTan, saqarTvelos mniSvnelovani arCevania.

saqarTvelos erovnuli Rirebulebebi

suvereniteti da teritoriuli mTlianoba: saqarTvelo aris damoukidebeli, erTiani da ganuyofeli saxelmwifo saqarTvelos konstituciiT dadgenil sazRvrebSi, romelic pativs scems sxva qveynebis suverenitetsa da teritoriul mTlianobas da maTganac imaves moiTxovs. saqarTvelosTvis miuRebelia misi suverenitetis SezRudvis, maT Soris, Tavisufali sagareo-politikuri arCevnis iZulebiT Secvlis da saSinao saqmeebSi sxva qveynebis Carevis cdebi.

Tavisufleba: adamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciiT, samoqalaqo da politikuri uflebebis saerTaSoriso paqtiTa da „adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis“ evropis konvenciiT gaTvaliswinebuli uflebebi da Tavisuflebebi saqarTvelos mier aRiarebuli da garantirebulia misi konstituciiT. saqarTvelo uzrunvelyofs mis teritoriaze mcxovrebi yvela adamianisa da jgufis sayovelTaod aRiarebuli uflebebisa da Tavisuflebebis dacvas, pativs scems maTi Tavisufali arCevnis uflebas, uzrunvelyofs sityvis, azris, sindisis, aRmsareblobisa da rwmenis Tavisuflebas da qmnis xelsayrel garemos TiToeuli moqalaqis SesaZleblobebis realizebisTvis. saqarTvelo aRiarebs, rom ekonomikuri Tavisufleba pirovnebis yvela sxva uflebisa Tu Tavisuflebis winapirobaa.

demokratia da kanonis uzenaesoba: saqarTvelo demokratiuli Rirebulebebisa da principebis erTgulia da maT safuZvelze amkvidrebs mmarTvelobis demokratiul sistemas, romelSic Zalaufleba kanoniT aris SezRuduli da ganawilebulia sakanonmdeblo, aRmasrulebel da sasamarTlo Stoebs Soris. saqarTvelo uzrunvelyofs kanonis uzenaesobas, pluralizms da umciresobaTa, maT Soris, eTnikuri da religiuri umciresobebis, uflebebis dacvas da xels uwyobs samoqalaqo sazogadoebisa da sxva demokratiuli institutebis gaZlierebas.


usafrTxoeba: saqarTvelos xelisufleba miiswrafvis saerTaSoriso Tanamegobrobis mier aRiarebuli saxelmwifo sazRvrebis farglebSi qveynis, misi moqalaqeebisa da institutebis usafrTxoebis uzrunvelyofisken. mis uzrunvelsayofad saqarTvelo xelmZRvanelobs saerTaSoriso samarTlis normebiTa da principebiT da miaCnia, rom usafrTxoeba ganuyofelia rogorc qveyanaSi moqalaqeTa urTierTdamokidebulebis TvalsazrisiT, ise saerTaSoriso sistemaSi, radgan erTi saxelmwifos usafrTxoeba ver ganmtkicdeba meoris usafrTxoebis SezRudvis xarjze.

keTildReoba: saqarTvelo aRiarebs, rom keTildReobisken swrafva aris adamianis fundamenturi ufleba da misi maqsimaluri realizacia mxolod Tavisufal garemoSia SesaZlebeli. TiToeuli moqalaqis keTildReobis uzrunvelsayofad saqarTvelo ayalibebs qveynis mdgradi ganviTarebis iseT models, romelic efuZneba Tavisufali ekonomikuri garemos Seqmnas, rac gamoixateba mcire mTavrobis principiT, pasuxismgeblobiani makroekonomikuri politikiT, dabali gadasaxadebiT da miznobrivi socialuri politikis gatarebiT.

mSvidoba: saqarTvelos mizania yvela saxelmwifosTan saerTaSoriso samarTlis normebsa da principebze dafuZnebuli urTierTobebis Camoyalibeba. sadavo sakiTxebis gadawyvetisas saqarTvelo xelmZRvanelobs mSvidobiani, saerTaSoriso samarTlis principebze damyarebuli meTodebiT. Tavisufali, damoukidebeli, erTiani, ganviTarebuli da mSvidobiani saqarTvelo mniSvnelovan wvlils Seitans regionuli da saerTaSoriso usafrTxoebisa da stabilurobis ganmtkicebaSi.

saqarTvelos erovnuli interesebi

1. suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis uzrunvelyofa: saqarTvelo mowodebulia, aRidginos da SeinarCunos teritoriuli mTlianoba da uzrunvelyos qveynis saerTaSorisod aRiarebuli sazRvrebis dacva mis xelT arsebuli yvela samarTliani da mSvidobiani saSualebis gamoyenebiT.

2. saxelmwifo institutebis ganviTareba da demokratiis ganmtkiceba: saqarTvelo qmnis saxelmwifo marTvis iseT models, romliTac uzrunvelyofilia demokratiuli politikuri sistemis mdgradoba da ganviTareba. saqarTvelos mizania demokratiuli institutebis gaZliereba, romlebic uzrunvelyofs adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis dacvas, kanonis uzenaesobas, sityvis, azris, sindisis, aRmsareblobisa da rwmenis Tavisuflebas. mniSvnelovania sazogadoebaSi demokratiuli faseulobebis damkvidreba, samoqalaqo TviTSegnebis amaRleba da saxelmwifo institutebisadmi ndobis ufro metad ganmtkiceba.

3. erovnuli usafrTxoebis efeqtiani sistemis ganviTareba: saqarTvelos mizania, Camoayalibos usafrTxoebis iseTi sistema, romelic uzrunvelyofs saxelmwifos ganviTarebas da misi moqalaqeebis usafrTxoebas.


4. erovnuli erTianobisa da samoqalaqo Tanxmobis ganmtkiceba: saqarTvelo uzrunvelyofs Tavisi moqalaqeebis interesebis, uflebebisa da Tavisuflebebis dacvas. amisaTvis igi xels uwyobs iseTi sazogadoebis Camoyalibebas, romelic efuZneba kanonis winaSe Tanasworobis, pluralizmis, Semwynareblobis, samarTlianobis, adamianis uflebebisa da, rasis, enis, sqesis, religiis, raime jgufisadmi kuTvnilebis, politikuri da sxva Sexedulebebis ganurCevlad, adamianTa Tanasworobis principebs. saxelmwifos erT-erTi prioritetia mravaleTnikuri da mravalkonfesiuri qarTveli eris warmomadgenlebis Tanabari CarTuloba qveynis sazogadoebriv da politikur cxovrebaSi. mniSvnelovania okupirebul teritoriebze mcxovreb saqarTvelos moqalaqeebTan kontaqtebis gaRrmaveba da maTi integrireba qveyanaSi mimdinare politikur, ekonomikur, socialur da kulturul procesebSi.

5. evropuli da evroatlantikuri integracia: saqarTvelo eswrafvis, gaxdes evropuli da evroatlantikuri struqturebis wevri, rac mas saSualebas miscems, moaxdinos demokratiis konsolidacia, aseve ganimtkicos keTildReoba da erovnuli usafrTxoeba. saqarTvelo iziarebs princips, rom yvela saxelmwifos aqvs suverenuli ufleba, airCios momavali ganviTarebis gza da is aliansebi, romelTa wevrobac surs.

6. ekonomikis stabiluri grZelvadiani zrdis uzrunvelyofa: ekonomikis maRali tempiT stabiluri grZelvadiani zrdisTvis xelsayreli pirobebis Seqmna saqarTvelos usafrTxoebis politikis erT-erTi umTavresi prioritetia. am mizniT saqarTvelos xelisufleba uzrunvelyofs qveynis ekonomikis Tavisufal ganviTarebas, saerTaSoriso ekonomikuri urTierTobebis gafarToebas, kapitalis mozidvisTvis saWiro sainvesticio garemos gaumjobesebas, mcire mTavrobis principis SenarCunebas, konservatiuli fiskaluri da jansaRi monetaruli politikis gatarebas.

7. energetikuli usafrTxoebis uzrunvelyofa: energetikuli usafrTxoebis uzrunvelyofisTvis saqarTvelos prioritetia energiis wyaroebisa da transportirebis gzebis diversifikaciis gagrZeleba. Tanabrad mniSvnelovania Siga resursebis maqsimalurad aTvisebis, energosistemis Semdgomi modernizaciisa da ganviTarebis xelSewyoba da regionul energoinfrastruqturaSi integracia. saqarTvelos energetikuli potencialis gazrda dadebiT gavlenas axdens qveynis usafrTxoebasa da ekonomikur ganviTarebaze, aseve mis moqalaqeTa keTildReobaze.

8. regionuli stabilurobis uzrunvelyofa: saqarTvelos erovnul usafrTxoebaze uSualo gavlenas axdens evropaSi, Savi zRvis regionsa da kavkasiaSi mimdinare procesebi. garda amisa, mniSvnelovania Sua aziasa da axlo aRmosavleTSi mimdinare procesebis gavlena. am regionebSi stabilurobisa da usafrTxoebis SenarCuneba da arsebuli uTanxmoebebis mSvidobiani mogvareba saqarTvelos interesia. mravalmxriv da ormxriv formatebSi saerTaSoriso TanamSromlobiT qveyanas sakuTari wvlili Seaqvs regionuli usafrTxoebis ganmtkicebaSi.


9. saqarTvelos satranzito funqciis gaZliereba: saqarTvelo gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs misi satranzito funqciis gaZlierebas. am mizniT igi mzadaa, kidev ufro aqtiurad CaerTos saerTaSoriso energetikul, satransporto da sakomunikacio proeqtebSi.

10. saqarTvelos da regionis ekologiuri usafrTxoebis uzrunvelyofa: garemos dacvis xarisxi da bunebrivi resursebis racionaluri gamoyeneba mWidrodaa dakavSirebuli sazogadoebriv usafrTxoebasa da janmrTelobasTan. saerTaSoriso da adgilobrivi proeqtebis ganxorcielebisas sagangebo mniSvneloba eniWeba ekologiur usafrTxoebas.

11. samoqalaqo integraciisa da erovnuli da kulturuli TviTmyofobis uzrunvelyofa: saqarTvelos prioritetia kulturuli mravalferovnebisa da erovnuli TviTmyofobis SenarCuneba da ganviTareba. misTvis mniSvnelovania, xeli Seuwyos sxvadasxva eTnikuri jgufis integracias da qveynis aRmSeneblobaSi CarTvas. saqarTvelo qmnis pirobebs am jgufebis identobisa da kulturis SenarCunebisa da ganviTarebisTvis.

12. kiberusafrTxoebis ganmtkiceba: saqarTvelosTvis metad mniSvnelovania informaciuli sivrcis usafrTxoeba da eleqtronuli informaciis daculoba. informaciuli teqnologiebis swraf ganviTarebasTan erTad izrdeba maTze saxelmwifos kritikuli infrastruqturis damokidebuleba. amis gaTvaliswinebiT, didi mniSvneloba eniWeba kiberdanaSaulTan brZolas da kibersivrceSi diversiuli aqtebisgan Tavdacvas.

13. demografiuli usafrTxoebis uzrunvelyofa: cxovrebis jansaRi wesisTvis xelsayreli garemos Seqmna, sicocxlis xangrZlivobis gazrda, ucxoeTSi mcxovrebi saqarTvelos moqalaqeebisa da sxva Tanamemamuleebis samSobloSi dabrunebis waxaliseba da maTi Semdgomi reintegraciis xelSewyoba saqarTvelos xelisuflebis umniSvnelovanesi prioritetebia. demografiul usafrTxoebas pirdapiri kavSiri aqvs qveynis ekonomikis stabilur grZelvadian zrdasTan.

14. diasporebTan urTierToba: saqarTvelosTvis mniSvnelovania sazRvargareT mcxovreb TanamemamuleebTan kavSirebis gamyareba, diasporebis warmomadgenlebisaTvis mSobliuri enis swavlebis da maT mier kulturuli TviTmyofobis SenarCunebis xelSewyoba.

saqarTvelos winaSe arsebuli safrTxeebi, riskebi da gamowvevebi.

1. ruseTis federaciis mier saqarTvelos teritoriebis okupacia da okupirebuli teritoriebidan ruseTis federaciis mier organizebuli teroristuli aqtebi: saqarTvelo me-20 saukunis dasawyisSi ukve gaxda ruseTis agresiis msxverpli da 70 wlis ganmavlobaSi sabWoTa okupaciis pirobebSi arsebobda. 1991 wels qveyanam kvlav moipova damoukidebloba, rasac mohyva ruseTis federaciis mier gamowveuli politikuri da ekonomikuri arastabiluroba. 1990-iani wlebis dasawyisSi ruseTis mier inspirirebuli


da mxardaWerili agresiuli separatistuli moZraobebi SeiaraRebul dapirispirebaSi gadaizarda, romelSic adgilobriv kriminalur dajgufebebTan erTad uSualod monawileobdnen ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebi. am dapirispirebas Sedegad mohyva qarTvelebis eTnikuri wmenda, romelic aRiarebulia gaeros, euTos da evropis parlamentis mier.saqarTvelos suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis xelyofis da misi Tavisufali da demokratiuli arCevnis SezRudvis mizniT ruseTis federaciam 2008 wlis agvistoSi morigi samxedro agresia ganaxorciela, rasac eTnikuri wmendis axali talRa mohyva. ruseTis federaciis ukanono qmedebebi dadasturebulia evrokavSiris mier dafinansebuli damoukidebeli faqtebis momZiebeli komisiis angariSSi. ruseTis federaciis mier saqarTvelos teritoriebis okupacia aRiarebulia araerTi qveynis samTavrobo da sakanonmdeblo organoebis, aseve saerTaSoriso samTavrobo da arasamTavrobo organizaciebis mier.samxedro agresiis Sedegebis dakanonebis mizniT ruseTis federaciis xelisuflebam, saerTaSoriso samarTlis principebisa da 2008 wlis 12 agvistos ruseTsa da saqarTvelos Soris cecxlis Sewyvetis Sesaxeb SeTanxmebis ugulebelyofiT, okupirebuli teritoriebi damoukidebel saxelmwifoebad gamoacxada da iq damatebiTi samxedro nawilebi da infrastruqtura ganalaga. garda amisa, ruseTis federaciam saerTaSoriso Tanamegobrobas afxazeTisa da cxinvalis regionis damoukideblobis aRiarebisken mouwoda. am mizniT igi axorcielebda da dResac axorcielebs politikur da ekonomikur zewolas zogierT saxelmwifoze. ruseTis federaciis mier saqarTvelos teritoriis nawilis okupacia arRvevs mis suverenitets, saxelmwifoebriobas da politikuri, ekonomikuri da socialuri destabilizaciis umniSvnelovanesi faqtoria. okupirebuli regionebis intensiuri militarizacia, kerZod, iq ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebis saxmeleTo, sahaero da sazRvao nawilebis, aseve misi uSiSroebis federaluri samsaxuris sasazRvro jarebis ganlageba xelyofs saqarTvelos suverenitets, emuqreba mis da mTlianad regionis usafrTxoebas. ruseTis federaciis mier saxelmwifoTa suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis pativiscemis principebis ugulebelyofa, aseve evropuli da evroatlantikuri usafrTxoebis arqiteqturis Secvlisa da „gavlenis sferoebis“ principis aRdgenisken mimarTuli mcdelobebi saSiSroebas uqmnis ara marto saqarTvelos, aramed ruseTis federaciis mezobeli yvela sxva saxelmwifos da mTlianad evropis usafrTxoebas.arsebuli mtkicebulebebi cxadyofs, rom ruseT-saqarTvelos 2008 wlis omis da ruseTis federaciis mier afxazeTisa da cxinvalis regionis okupaciis Semdeg igi am teritoriebs iyenebs saqarTveloSi teroristuli aqtebis ganxorcielebis mizniT teroristebis SesarCevad da mosamzadeblad. amis naTeli dadasturebaa bolo periodSi teroristuli jgufebis gamovlenisa da maTi saqmianobis aRkveTis araerTi faqti.sagangaSoa aRniSnul regionebSi marionetuli reJimebisa da iq ganlagebuli ruseTis federaciis saokupacio jarebis mier adamianis uflebebis regularuli da uxeSi darRvevis faqtebi. grZeldeba okupirebul teritoriebze mcxovrebi moqalaqeebis sistematuri devna eTnikur niadagze da demografiuli balansis


xelovnurad Secvlis cdebi. saqarTvelos SeSfoTebas iwvevs is safrTxe, romelsac okupacia uqmnis afxazebis eTnokulturul TviTmyofobas. aRniSnul teritoriebze warmoebuli ukanono ekonomikuri saqmianobiT da bunebrivi resursebis gamoyenebiT ruseTis federacia saqarTvelos am regionebs umZimes ekologiur zians ayenebs.

2. ruseTis federaciis mxridan axali samxedro agresiis riski: 2008 wlis agvistoSi ruseTis federaciis samxedro agresiis saboloo mizani iyo ara mxolod saqarTvelos teritoriebis okupacia an/da marionetuli reJimebis saerTaSoriso aRiareba, aramed qveynis sagareo-politikuri kursis Secvla an/da demokratiulad arCeuli xelisuflebis Zaladobrivi gziT Canacvleba, radgan damoukidebeli da demokratiuli saqarTvelo ruseTis federaciis mmarTveli politikuri elitis mier mniSvnelovan safrTxed aRiqmeba. ruseTis federaciis mTavari mizania saqarTvelos arSemdgar saxelmwifod qceva, misi evropuli da evroatlantikuri arCevnis realizaciisTvis xelis SeSla da qveynis rusul orbitaze ZaliT dabruneba. saqarTvelos okupirebul teritoriebze ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebis yofna, samxedro bazebis mSenebloba da maTi potencialis zrda placdarmia provokaciebisa da SesaZlo samxedro agresiisTvis. ruseTis federacia arRvevs saerTaSoriso samarTlis fundamentur normebs, ar asrulebs 2008 wlis 12 agvistos ruseTsa da saqarTvelos Soris cecxlis Sewyvetis Sesaxeb SeTanxmebas da ar iRebs saqarTveloze Tavdausxmelobis valdebulebas. man 2008 wlis agresiis Semdeg dabloka „saqarTveloSi gaeros sadamkvirveblo misiisa“ da euTos misiis muSaoba, amasTanave, evrokavSiris sadamkvirveblo misias ar aZlevs saSualebas, ganaxorcielos Tavisi mandati okupirebul teritoriebze, da ewinaaRmdegeba saerTaSoriso samSvidobo/sapolicio meqanizmis Seqmnis ideas. yovelive zemoaRniSnulidan gamomdinare, arsebobs axali rusuli agresiis potenciuri riski. Tumca saqarTvelosadmi gamoxatuli saerTaSoriso mxardaWera, maT Soris, evrokavSiris sadamkvirveblo misiis yofna, am riskis Semakavebeli mniSvnelovani faqtoria.

3. saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa da ltolvilTa uflebebis darRveva: 1990-iani wlebis dasawyisSi da 2008 wels ganxorcielebuli eTnikuri wmendis Sedegad TavianTi sacxovrebeli adgilebi iZulebiT datova okupirebuli regionebis mosaxleobis daaxloebiT 80%-ma, 500 000-mde moqalaqem, romelTagan 261 000 amJamad saqarTvelos araokupirebul teritoriaze cxovrobs. saqarTvelosTvis mniSvnelovani gamowvevaa okupirebuli regionebidan gamodevnil pirTa fundamenturi uflebebis darRveva. iZulebiT gadaadgilebul pirTa da ltolvilTa usafrTxo da Rirseuli dabruneba, maT mier TavianTi saerTaSorisod aRiarebuli uflebebis, maT Soris, amJamad okupirebul teritoriebze cxovrebis da qonebrivi uflebebis, dacva saxelmwifos mniSvnelovani prioritetia.

4. kavkasiaSi arsebuli konfliqtebi: mezobeli qveynebidan saqarTvelos teritoriaze konfliqtebis SesaZlo gadmodineba mas safrTxes uqmnis.


kavkasiaSi arsebuli konfliqtebi uaryofiTad moqmedebs mis usafrTxoebaze da humanitaruli krizisebis ganviTarebis potenciuri wyaroa. amasTanave, ruseTi cdilobs saqarTvelos winaaRmdeg ganawyos ruseTis federaciis CrdiloeT kavkasiis regionis mosaxleoba. afxazeTisa da cxinvalis regionis monakveTebze ruseTis federaciasTan saqarTvelos saxelmwifo sazRvris kontrolis ararseboba xelsayrel garemos qmnis transnacionaluri danaSaulisaTvis da am problemis efeqtiani gadaWris xelSemSleli damatebiTi faqtoria. saqarTvelosTvis aseve gamowvevaa somxeTsa da azerbaijans Soris arsebuli konfliqti. am qveynebis SeiaraRebuli dapirispirebis ganaxleba Seasustebs samxreT kavkasiis samive saxelmwifos usafrTxoebas da xels Seuwyobs regionSi ruseTis federaciis politikuri gavlenis zrdas.

5. saerTaSoriso terorizmi da transnacionaluri organizebuli danaSauli: Tanamedrove msoflios usafrTxoebisTvis mniSvnelovan gamowvevad iqca calkeuli saxelmwifoebisa da arasaxelmwifoebrivi subieqtebisagan momdinare teroristuli safrTxeebi. saqarTvelos teritoriaze okupirebuli regionebis arseboba xelsayrel garemos qmnis saerTaSoriso terorizmisa da transnacionaluri organizebuli danaSaulisaTvis. qveynisTvis gansakuTrebuli safrTxis Semcvelia saxelmwifoTa mier organizebuli teroristuli qmedebebi. imis gaTvaliswinebiT, rom saqarTvelos mniSvnelovani satranzito funqcia da potenciali aqvs, arsebobs saSiSroeba, rom okupirebuli teritoriebi gamoyenebul iqnes iseTi aralegaluri saqmianobisTvis, rogoricaa narkotikebis, SeiaraRebis, masobrivi ganadgurebis iaraRis komponentebis ukanono gadazidva da vaWroba, adamianTa trefikingi da sxva.

6. ekonomikuri da socialuri gamowvevebi: swrafi da mdgradi ekonomikuri zrdis tempis Semcireba gamowvevaa saqarTvelos erovnuli usafrTxoebisTvis. mniSvnelovania msoflio ekonomikuri krizisis ganmeorebis SemTxvevaSi warmoqmnili sirTuleebis daZleva. saqarTvelos usafrTxoebisTvis prioritetulia ekonomikuri zrdis maRali tempis gaumjobeseba. ekonomikis arasaTanado tempiT ganviTarebam, saxelmwifo Semosavlebis mkveTrad Semcirebam, umuSevrobis ukiduresma zrdam SesaZloa xeli Seuwyos socialur daZabulobas da daemuqros qveynis ganviTarebas, stabilurobas da erovnul usafrTxoebas. saqarTvelos grZelvadiani ekonomikuri usafrTxoebisTvis prioritetulia qveynis ekonomikisa da moqalaqeebis konkurentunarianobis SenarCuneba da zrda. 7. energetikuli gamowvevebi: saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis uzrunvelyofisaTvis prioritetulia qveynis energodamoukideblobis ganmtkiceba. am mxriv mniSvnelovania energomatareblebis mowodebis wyaroebis diversifikaciis SenarCuneba.saqarTvelos energousafrTxoebis ganmtkicebisaTvis aseve didi mniSvneloba eniWeba sufTa energiis wyaroebis ganviTarebas da Sesabamisi infrastruqturis Seqmnas.


8. kibersafrTxeebi: informaciul teqnologiebze saxelmwifos kritikuli infrastruqturis damokidebulebasTan erTad izrdeba is gamowvevebi, romlebic saqarTvelos informaciuli sivrcis dacvasTanaa dakavSirebuli. 2008 wlis ruseT-saqarTvelos omis dros ruseTis federaciam saqarTvelos winaaRmdeg, saxmeleTo, sahaero da sazRvao Setevebis paralelurad, mizanmimarTuli da masobrivi kiberTavdasxmebi ganaxorciela. am kiberSetevebma aCvena, rom kibersivrcis dacva erovnuli usafrTxoebisTvis iseve mniSvnelovania, rogorc saxmeleTo, sahaero da sazRvao sivrceebis dacva.

9. ekologiuri gamowvevebi: bunebrivi procesebisa da adamianis saqmianobis Sedegad warmoqmnil krizisebs SeuZlia safrTxe Seuqmnas saqarTvelos bunebriv garemos, biomravalferovnebas da misi moqalaqeebis keTildReobas. saqarTvelos SeSfoTebas iwvevs is ekologiuri ziani, romelic gamowveulia ruseTis federaciis saokupacio reJimis saqmianobiT okupirebul teritoriebze, kerZod, afxazeTSi, soWis 2014 wlis zamTris olimpiuri TamaSebisaTvis mzadebasTan dakavSirebiT. saqarTvelos xelisufleba gamoiyenebs mis xelT arsebul yvela saSualebas imisaTvis, rom, saerTaSoriso TanamegobrobasTan mWidro TanamSromlobiT, ar dauSvas Savi zRvis sanapiros ekologiuri katastrofa, romelic SeiZleba mohyves afxazeTSi samSeneblo masalebisa da xetyis ukanono mopovebas da ruseTis federaciaSi gatanas.

10. demografiuli gamowvevebi: qveynis ganviTarebisTvis mniSvnelovania demografiuli mdgomareobis gaumjobeseba. sagulisxmoa, rom Sobadobisa da saqarTvelodan emigrirebuli moqalaqeebis samSobloSi dabrunebis maCveneblebi gasul wlebTan SedarebiT izrdeba. am pozitiuri dinamikis stabiluri SenarCuneba qveynis winaSe mdgari amocanaa. saqarTvelosTvis mniSvnelovani gamowvevaa ruseTis federaciis mier okupirebul teritoriebze demografiuli balansis xelovnurad da ukanonod Secvlis cdebi iq ruseTis federaciis moqalaqeebis CasaxlebiT da maTTvis gansakuTrebuli pirobebis SeqmniT. aseTi qmedeba gansakuTrebul safrTxes uqmnis afxazebis TviTmyofobis SenarCunebas.

11. samoqalaqo integraciasTan dakavSirebuli gamowvevebi: samoqalaqo integraciis procesisTvis mniSvnelovania saqarTvelos yvela moqalaqisaTvis saTanado pirobebis Seqmna saxelmwifo enis Sesaswavlad, rac xels Seuwyobs maT srulfasovan monawileobas qveynis politikur, ekonomikur, socialur da kulturul cxovrebaSi.

12. kulturuli memkvidreobis Zeglebis dazianeba/ganadgureba: saqarTvelosTvis mniSvnelovania kulturuli memkvidreobis Zeglebis dacva. mis SeSfoTebas iwvevs am Zeglebis mizanmimarTuli dazianeba okupirebul teritoriebze. aseve mniSvnelovania qarTuli kulturuli memkvidreobis Zeglebis dacva qveynis sazRvrebis gareT.


saqarTvelos usafrTxoebis politikis ZiriTadi mimarTulebebi

1. saqarTvelos okupirebuli teritoriebis deokupacia da ruseTis federaciasTan urTierToba

1.1. saqarTvelos okupirebuli teritoriebis deokupacia: saqarTvelos okupirebuli regionebis deokupacia, iq mcxovrebi mosaxleobis samoqalaqo reintegracia da qveynis mTel teritoriaze suverenitetis aRdgena erovnuli usafrTxoebis politikis umniSvnelovanesi prioritetebia. saqarTvelos xelisufleba mowodebulia, gadadgas drouli da efeqtiani nabijebi, romlebic mimarTuli iqneba mSvidobiani, saerTaSoriso samarTlis principebze damyarebuli meTodebiT qveynis teritoriebis deokupaciisken. saqarTvelo Zalis gamouyeneblobasTan dakavSirebiT 2008 wlis 12 agvistos ruseTsa da saqarTvelos Soris cecxlis Sewyvetis Sesaxeb SeTanxmebiT nakisri valdebulebebis erTguli rCeba. amasTanave, saqarTvelo calmxrivad iRebs cecxlis ganuaxleblobis valdebulebas, ris Sesaxebac saqarTvelos prezidentma evropis parlamentSi 2010 wlis 23 noembers sityviT gamosvlisas ganacxada. es valdebuleba man evrokavSiris, natos, gaeros da euTos xelmZRvanelebisTvis, aseve amerikis SeerTebuli Statebis prezidentisTvis gagzavnil werilebSi daadastura.saqarTvelo agrZelebs samSvidobo winadadebebis SeTavazebas, romlebic gulisxmobs okupirebuli regionebisTvis evropul gamocdilebaze damyarebuli farTo avtonomiis SeTavazebas. saqarTvelo miesalmeba yvela samSvidobo winadadebasa da iniciativas, romlebic xels Seuwyobs misi teritoriebis deokupacias. deokupaciis warmatebiT gansaxorcieleblad saWiroa saerTaSoriso Tanamegobrobis ufro meti aqtiuroba, kerZod, ruseTis federaciaze zemoqmedeba, raTa man aiRos saqarTvelos mimarT Zalis gamouyeneblobis valdebuleba, daicvas saerTaSoriso samarTlis normebi, maT Soris, suverenuli qveynis Tanxmobis gareSe mis teritoriaze ucxo qveynis SeiaraRebuli Zalebis ganlagebis dauSveblobis principi, da Seasrulos evrokavSiris SuamavlobiT dadebuli 2008 wlis 12 agvistos ruseTsa da saqarTvelos Soris cecxlis Sewyvetis Sesaxeb SeTanxmebiT nakisri uklebliv yvela valdebuleba, pirvel rigSi, okupirebuli teritoriebidan gaiyvanos Tavisi SeiaraRebuli Zalebi. deokupaciis politikis erT-erTi ZiriTadi komponentia saerTaSoriso politikur da samarTlebriv dokumentebSi termin „okupaciis“ damkvidreba. am mxriv mniSvnelovania evropis parlamentis, evropis sabWos da natos saparlamento asambleebis, amerikis SeerTebuli Statebis senatis da saqarTvelos partniori sxva qveynebis sakanonmdeblo organoebis mier miRebuli dokumentebi. saqarTvelos xelisuflebas situaciis ganmuxtvis erTaderT saSualebad miaCnia iseTi samSvidobo meqanizmis Seqmna, romelic uzrunvelyofs okupirebuli teritoriebidan ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebis gayvanas da iq saerTaSoriso samSvidobo/sapolicio Zalebis ganlagebas. saqarTvelosTvis mniSvnelovania evrokavSiris sadamkvirveblo misiis saqmianoba. qveynis xelisuflebas miaCnia, rom am misiam unda moicvas okupirebuli teritoriebic, rogorc gansazRvrulia misi mandatiT. es xels Seuwyobs srulyofili


samSvidobo procesis dawyebas da grZelvadiani mSvidobis damyarebas. ruseT-saqarTvelos konfliqtis mogvareba dadebiTad imoqmedebs mezobel qveynebSi arsebuli konfliqtebis mowesrigebaze.mniSvnelovania saerTaSoriso sazogadoebis mier saqarTvelos okupirebuli teritoriebis araRiarebis politikis gagrZeleba da am regionebSi eTnikuri wmendisa da eTnikur niadagze devnis faqtebis aRiareba. am mxriv mniSvnelovania gaeros generaluri asambleis 2008, 2009, 2010 da 2011 wlebis rezoluciebi, gaeros uSiSroebis sabWos 1993 wlis rezolucia, euTos budapeStis 1994 wlis, lisabonis 1996 wlis da stambolis 1999 wlis samitebis dokumentebi da evropis parlamentis 2011 wlis 17 noembris rezolucia.okupirebuli teritoriebis gamoyenebiT ruseTis federaciis mxridan momdinare terorizmis safrTxis gasaneitraleblad saqarTvelo aviTarebs terorizmis winaaRmdeg brZolis SesaZleblobebs da aqtiurad TanamSromlobs saerTaSoriso TanamegobrobasTan am safrTxis aRmosafxvrelad.iZulebiT gadaadgilebul pirTa da ltolvilTa mudmiv sacxovrebel adgilebze dabruneba, maTi qonebrivi uflebebis aRdgena da usafrTxoebis garantiebis uzrunvelyofa unda moxdes samarTlianobis, Tanasworobis, adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis sruli dacviT, saerTaSoriso samarTlis principebze dayrdnobiT da sxva imgvari pirobebis SeqmniT, romlebic maT saSualebas miscems, isargeblon usafrTxo, nebayoflobiTi da Rirseuli dabrunebis uflebiT. saqarTvelo yvela samarTliani da mSvidobiani saSualebiT aRudgeba win ruseTis federaciis qmedebebs, romlebic mimarTuli iqneba afxazeTisa da cxinvalis regionis mosaxleobis demografiuli Semadgenlobis da qonebrivi mdgomareobis ukanonod Secvlisken, maT Soris, am teritoriebze darCenili mosaxleobisTvis Tavs moxveuli „SeTanxmebebis“ farglebSi.

1.2. ruseTis federaciasTan urTierToba: saqarTvelos survilia, ruseTTan iqonios keTilmezoblobisa da Tanasworobis principebze dafuZnebuli urTierToba, rac ver moxdeba ruseTis federaciis mier saqarTvelos suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis pativiscemis da deokupaciis ganxorcielebis gareSe. saqarTvelo dainteresebulia ruseTTan am fundamentur sakiTxebze dialogis dawyebiT. saqarTvelo momxrea, ruseTis federacia gardaiqmnas stabilur, demokratiul qveynad, romelic sxva qveynebTan urTierTobebs saxelmwifoTa suverenitetis, teritoriuli mTlianobis, demokratiuli Rirebulebebisa da sabazro ekonomikis pativiscemis principebze daafuZnebs. ruseTis federaciis demokratizacia da misi prognozirebadi sagareo politika dadebiT gavlenas moaxdens regionul da saerTaSoriso usafrTxoebaze.evropul da evroatlantikur institutebSi saqarTvelos integracia xels Seuwyobs kavkasiaSi mSvidobasa da stabilurobas, es ki, Tavis mxriv, ganapirobebs ruseTis federaciis samxreTi sazRvrebis usafrTxoebas, rac ruseTis interesic unda iyos. saqarTvelosTvis gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs ruseTis federaciis CrdiloeT kavkasiis regionSi TanamSromlobis garemos Seqmnas da mSvidobis damyarebas. saqarTvelo acnobierebs CrdiloeT kavkasiaSi mcxovreb xalxebTan urTierTobebis gaRrmavebisa da ganviTarebis aucileblobas. es xels


Seuwyobs saqarTvelos miznebTan da politikur kursTan dakavSirebiT maTi informirebulobis gazrdas, kavkasiaSi ndobis atmosferos Camoyalibebas da mSvidobisa da stabilurobis damkvidrebas. CrdiloeT kavkasiis xalxTa enebi, kulturuli da istoriuli monapovari msoflio saganZuris nawilia da maT SenarCuneba-ganviTarebaze zrunva saqarTvelosTvis mniSvnelovania. saqarTvelosa da CrdiloeT kavkasiaSi mcxovrebi xalxebis saerTo Zalisxmevis sagani sxva sakiTxebTan erTad kavkasiis unikaluri buneba da misi ekologiuri usafrTxoeba unda gaxdes.kavkasia mis teritoriaze mcxovrebi yvela adamianisa da jgufis saerTo saxlia. saqarTvelo mxars uWers am regionSi arsebuli konfliqtebis mSvidobian mogvarebas saerTaSoriso samarTlis principebis safuZvelze. kavkasiis eTnikuri da religiuri mravalferovneba is dadebiTi potencialia, romelic keTili nebis, demokratiisa da adamianis uflebebis ganuxrelad dacvis pirobebSi SeiZleba regionSi stabilurobis, mSvidobis da misi ganviTarebis safuZvlad iqces.

2. saxelmwifo institutebis ganviTareba da demokratiis ganmtkiceba.

saqarTvelos moqalaqeTa mtkice nebaa, ganaviTaron Tavisufali da demokratiuli sazogadoeba, ganamtkicon kanonis uzenaesoba da yoveli moqalaqis kanonis winaSe Tanasworobaze dafuZnebuli, gamWvirvale, xalxis winaSe angariSvaldebuli mmarTvelobis sistema, romelic yvela moqalaqisaTvis adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis, maT Soris, sityvis, azris, sindisis, aRmsareblobisa da rwmenis Tavisuflebis, gaerTianebis Seqmnis da masSi monawileobis uflebis garantiaa. aseTi politikuri sistema qveynis ganviTarebis umTavresi winapirobaa.saqarTvelos konstitucia uzrunvelyofs xelisuflebis sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sasamarTlo Stoebis funqciebis gamijvnas, rac mmarTvelobis demokratiuli sistemis safuZvelia. saxelmwifo institutebisa da TviTmmarTvelobis sistemis ganviTarebisTvis mniSvnelovania saqarTvelos konstituciaSi 2010 wels Setanili cvlilebebi. sakanonmdeblo da aRmasrulebeli organoebis reformirebisa da saqmianobis optimizaciis paralelurad, aqtiurad mimdinareobs gamWvirvale, angariSvaldebuli da kompetenturi sajaro samsaxuris Camoyalibeba. kanonis uzenaesobis ganmtkicebas emsaxureba sasamarTlo xelisuflebis gaZliereba. am sferoSi mimdinare reformebi mimarTulia sasamarTlos damoukideblobisa da efeqtianobis zrdisken. mniSvnelovania sasamarTlosadmi ndobis ganmtkicebisaTvis gadadgmuli nabijebi, maT Soris, nafic msajulTa institutis gafarToeba.saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs adgilobrivi TviTmmarTvelobis efeqtiani sistemis Camoyalibebas da uzrunvelyofs xelsayreli pirobebis Seqmnas politikuri partiebis, moqalaqeTa sxvadasxva gaerTianebis, interesTa jgufebis, saqmiani wreebis, arasamTavrobo seqtorisa da masmediis gasaviTareblad. es xels uwyobs Zlieri da aqtiuri samoqalaqo sazogadoebis Camoyalibebas, uzrunvelyofs demokratiis gaRrmavebas da sazogadoebis winaSe xelisuflebis angariSvaldebulebis zrdas.


saqarTvelom mniSvnelovan warmatebas miaRwia korufciis winaaRmdeg brZolaSi. miuxedavad imisa, rom qveynisaTvis korufcia aRar aris erovnuli usafrTxoebis problema, masTan brZola moiTxovs mudmiv Zalisxmevas saxelmwifo institutebisa da samoqalaqo sazogadoebis mxridan. am mizniT saqarTvelo gaagrZelebs im politikis gatarebas, romelic xels Seuwyobs mTavrobis gamWvirvalobis kidev ufro gazrdas.

3. CarTulobis politikis ganxorcieleba

saqarTvelo mowodebulia, Seqmnas iseTi formatebi da wamaxalisebeli meqanizmebi, romlebic xels Seuwyobs okupirebuli teritoriebis mosaxleobis daaxloebas qveynis danarCeni regionebis mcxovreblebTan da okupaciis Sedegad gamyofi xazebiT daSoriSorebuli saqarTvelos moqalaqeebis urTierTobaTa gaRrmavebas. am mizniT saqarTvelos xelisuflebam SeimuSava „saxelmwifo strategia okupirebuli teritoriebis mimarT - CarTuloba TanamSromlobis gziT“ da „CarTulobis strategiis samoqmedo gegma“.saqarTvelo dainteresebulia, gaagrZelos TanamSromloba saerTaSoriso TanamegobrobasTan CarTulobis politikis ganxorcielebisas misi SesaZleblobebisa da midgomebis gamoyenebisaTvis. CarTulobis politikis warmatebisaTvis aseve mniSvnelovania okupirebul teritoriebze ganxorcielebuli humanitaruli proeqtebis saqarTvelos mTavrobasTan koordinireba.

4. saqarTvelos Tavdacvisa da usafrTxoebis sistemis ganviTareba.

erovnuli usafrTxoebis dasacavad saqarTvelo atarebs usafrTxoebis sistemis efeqtianobis zrdisken mimarTul reformebs. saxelmwifo usafrTxoebis seqtoris reformebis qvakuTxedia erovnuli usafrTxoebis mimoxilvis procesi, romelic moaxdens usafrTxoebis uzrunvelmyof institutebs Soris ufro mWidro koordinacias, uzrunvelyofs samxedro da samoqalaqo komponentebis urTierTqmedebis xarisxis gaumjobesebas da SesaZlebels xdis saxelmwifo usafrTxoebis seqtorSi CarTuli institutebis Sesabamisi uwyebrivi strategiebis SemuSavebas. saqarTvelos usafrTxoebis politikis prioritetia krizisebis marTvis erTiani, moqnili, mudmivmoqmedi da efeqtiani sistemis arseboba, romelic saqarTvelos kanonmdeblobiT gansazRvrul uwyebaTa koordinirebuli muSaobiT uzrunvelyofs mosalodneli krizisis prognozirebas da Tavidan acilebas, xolo krizisis warmoqmnis SemTxvevaSi – mis da misi negatiuri Sedegebis umokles droSi likvidacias an minimumamde Semcirebas.saqarTvelos usafrTxoebis Secvlili garemos gaTvaliswinebiT, erovnuli usafrTxoebis politikis umniSvnelovanesi mimarTulebaa TavdacviTi SesaZleblobebis gazrda. saqarTvelos xelisufleba axdens SeiaraRebuli Zalebis adaptirebas axal gamowvevebTan, operatiul garemosa da amocanebTan. igi gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs gare agresiis SemTxvevaSi


qveynis teritoriis dasacavad SeiaraRebuli Zalebis mzadyofnisa da Tavdacvisunarianobis ganmtkicebisken mimarTul RonisZiebebs, romelTa mizania ganaTlebisa da wvrTnis sistemis Tanamedrove standartebTan sruli Sesabamisobis uzrunvelyofa, personalis marTvis sistemis ganviTareba, marTvisa da kontrolis gaumjobeseba, natosTan Tavsebadobis gazrda da evroatlantikuri integraciis xelSewyoba.am mimarTulebebiT ganviTarebis mizniT iqmneba da inergeba Sesabamisi doqtrinuli baza da xdeba TavdacvisaTvis kritikulad mniSvnelovani SesaZleblobebisa da resursebis racionaluri marTva, rac Tavdacvis strategiuli mimoxilvis procesis nawilia. amasTanave, mniSvnelovania rogorc krizisebis marTvis efeqtiani sistemis danergva SeiaraRebul ZalebSi, ise erovnul doneze samxedro da samoqalaqo komponentebs Soris mWidro TanamSromloba krizisebis marTvis sakiTxebTan dakavSirebiT.saqarTvelos Tavdacvis dagegmva efuZneba „totaluri Tavdacvis“ princips, romlis warmatebiT ganxorcieleba moiTxovs samoqalaqo Tavdacvis sistemis danergvas, Sesabamisi infrastruqturis ganviTarebas da samxedro rezervis efeqtiani sistemis Seqmnas. rezervis axali sistema mimarTuli iqneba rezervistebis momzadebis, maTi marTvisa da kontrolis xarisxis gaumjobesebisa da teritoriuli Tavdacvis uzrunvelyofaSi mosaxleobis farTo CarTulobisaken. rezervisa da mobilizaciis sistemis ganviTarebisaTvis mniSvnelovania partnior qveynebTan TanamSromloba da maTi gamocdilebis gaziareba. saqarTvelo demokratiuli Rirebulebebis erTgulia da agrZelebs evroatlantikur sivrceSi integracias. aqedan gamomdinare, qveynis Tavdacvis reformis prioritetad rCeba saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis natosTan Tavsebadobis gazrda. Tavdacvisunarianobis ganmtkicebisTvis saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs megobari qveynebis daxmarebas da ormxrivi TanamSromlobis gaRrmavebas. saqarTvelo yvelafers akeTebs imisTvis, rom mniSvnelovani wvlili Seitanos natos egidiT mimdinare operaciebSi, romelTa farglebSi qarTuli SenaerTebis mier sabrZolo amocanebis warmatebiT Sesruleba ara mxolod zrdis saqarTvelos mniSvnelobas transatlantikuri sivrcis usafrTxoebis ganmtkicebisaTvis, aramed aseve amdidrebs saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis sabrZolo gamocdilebas.

5. Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciaSi gawevreba da evrokavSirSi integracia

saqarTvelos sagareo da erovnuli usafrTxoebis politikis erT-erTi umTavresi prioriteti misi Crdiloatlantikur alianssa da evrokavSirSi gawevrebaa. saqarTvelo, rogorc Savi zRvis regionisa da samxreT-aRmosavleT evropis saxelmwifo, aris evropis geografiuli, politikuri da kulturuli nawili, romelic istoriuli kataklizmebis gamo mowyvetili iyo Tavisi ganviTarebis bunebriv garemos. saqarTvelos suverenuli arCevania Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciasa da evrokavSirSi integracia, rac ganamtkicebs qveynis usafrTxoebas da uzrunvelyofs mis stabilur ganviTarebas.


5.1. Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciaSi gawevreba:

natoSi gawevreba saqarTvelosTvis mniSvnelovani sagareo-politikuri amocanaa. saqarTvelo natos ganixilavs, rogorc evroatlantikuri usafrTxoebis arsebuli arqiteqturis safuZvels da evroatlantikur sivrceSi usafrTxoebisa da stabilurobis uzrunvelyofis umTavres meqanizms. natoSi gawevreba qveynis usafrTxoebisa da stabilurobis myar garantiebs Seqmnis da mniSvnelovan rols Seasrulebs mTlianad regionSi stabilurobis ganmtkicebaSi. natoSi gawevrebasTan dakavSirebuli reformebis procesi xels uwyobs saqarTveloSi demokratiuli institutebis gaZlierebas da Tavdacvisunarianobis ganmtkicebas. Crdiloatlantikur aliansSi gawevrebis Taobaze qveyanaSi arsebobs farTo politikuri da sazogadoebrivi konsensusi, rasac am sakiTxze 2008 wels Catarebuli plebiscitis Sedegebic adasturebs. 2004 wlidan saqarTvelom natosTan TanamSromlobaSi did progress miaRwia. 2008 wlis buqarestis samitze natos wevri saxelmwifoebi SeTanxmdnen, rom saqarTvelo gaxdeba natos wevri qveyana, rac Semdgom aseve aisaxa strasburg-kelis da lisabonis samitebis gadawyvetilebebSi da natos axal strategiul koncefciaSi. ruseTis federaciis samxedro agresiam ver Secvala saqarTvelos demokratiuli ganviTarebisa da Crdiloatlantikuri xelSekrulebis organizaciaSi integraciisken mimarTuli kursi. 2008 wlis ruseT-saqarTvelos omis Semdeg nato-saqarTvelos komisiis Seqmnam da wliuri erovnuli programis ganxorcielebis dawyebam, aseve saqarTveloSi natos samekavSireo ofisis daarsebam axali impulsi misca natosa da saqarTvelos urTierTobebs. saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs misi parlamentis monawileobas natos saparlamento asambleaSi. qveyana ara mxolod usafrTxoebis momxmarebelia, aramed iziarebs kidec koleqtiuri usafrTxoebis pasuxismgeblobas. saqarTvelo aqtiurad monawileobs avRaneTSi natos egidiT mimdinare samxedro operaciaSi, saerTaSoriso usafrTxoebis uzrunvelyofis Zalebis SemadgenlobaSi, romelSic mas didi wvlili Seaqvs, da mzad aris, natos ZalebTan erTad uzrunvelyos am operaciis warmatebiT dasruleba.

5.2. evrokavSirSi integracia:

evrokavSirSi etapobrivi integracia saqarTvelos ekonomikuri da politikuri ganviTarebis erT-erTi umniSvnelovanesi mimarTulebaa. evrokavSirTan TanamSromlobis ganviTareba xels uwyobs qveyanaSi demokratiuli institutebis gaZlierebas, usafrTxoebis ganmtkicebas da evrokavSirTan ekonomikur integracias. saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs evrokavSirTan TanamSromlobis instituciuri CarCoebis gafarToebas. igi aseve eswrafvis, miaRwios evrokavSirTan oTxi TavisuflebiT (xalxis, saqonlis, momsaxurebis, kapitalis Tavisufali gadaadgileba) sargeblobis SesaZleblobas. saqarTvelo evrokavSiris samezoblo politikas da „aRmosavleTis partniorobis“ programas ganixilavs, rogorc evrokavSirSi integraciis xelSemwyob mniSvnelovan faqtors.


saqarTvelom evrokavSirTan daiwyo molaparakebebi asocirebis Sesaxeb SeTanxmebaze, romlis mizania politikuri asocirebis da ekonomikuri integraciis gziT evrokavSirTan urTierTobebis mniSvnelovnad gaRrmaveba, maT Soris, Rrma da yovlismomcveli Tavisufali vaWrobis zonis SeqmniT.saqarTvelosTvis mniSvnelovania evrokavSirTan savizo reJimis gamartivebis da readmisiis Sesaxeb SeTanxmebebis warmatebiT ganxorcieleba da iniciativis „partnioroba mobilurobisaTvis“ farglebSi TanamSromlobis ganviTareba. saqarTvelos mizania evrokavSirTan savizo urTierTobebis Semdgomi liberalizacia da uvizo reJimis miRweva.saqarTvelosTvis aseve mniSvnelovania evrokavSirTan dargobrivi TanamSromlobis ganviTareba, gansakuTrebiT energousafrTxoebis, transportis, ganaTlebis, kulturis da sxva sferoebSi. saqarTvelo gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs evrokavSiris ufro aqtiur CarTvas ruseT-saqarTvelos konfliqtis mogvarebis procesSi. mniSvnelovania saerTaSoriso Tanamegobrobis, maT Soris, evrokavSiris mxridan ruseTis federaciis mier saqarTvelos teritoriebis okupaciis faqtis aRiareba. aRniSnulidan gamomdinare, saqarTvelo miesalmeba evropis parlamentis mier 2011 wlis 17 noembers miRebul rezolucias.saqarTvelo aseve miesalmeba evrokavSiris politikas, romelic mimarTulia ruseTis ufro meti CarTulobisa da masTan TanamSromlobisaken. amasTanave, amgvari politika mxolod im SemTxvevaSi gamoiRebs Sedegs, Tu igi xels Seuwyobs ruseTis federaciis iseTi sagareo politikis Camoyalibebas, romelic miznad daisaxavs mezoblebTan mSvidobian Tanacxovrebas da maTi suverenitetis pativiscemas da orientirebuli iqneba ruseTSi demokratiis ganviTarebaze.saqarTvelosTvis principuli mniSvneloba aqvs imas, rom evrokavSiri, rogorc 2008 wlis 12 agvistos ruseTsa da saqarTvelos Soris cecxlis Sewyvetis Sesaxeb SeTanxmebis Suamavali, efeqtian zemoqmedebas axdendes ruseTis federaciaze, raTa man srulad Seasrulos nakisri saerTaSoriso valdebulebebi da daicvas saerTaSoriso samarTlis normebi.

6. TanamSromloba samxreT kavkasiaSi.

saqarTvelo gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs mezobel qveynebTan TanamSromlobas da Tavisi politikuri da ekonomikuri nabijebiT xels uwyobs samxreT kavkasiis ekonomikurad mimzidvel, mSvidobian da usafrTxo regionad gadaqcevas.saqarTvelos tradiciulad keTilmezobluri urTierTobebi akavSirebs azerbaijanTan da somxeTTan. mas miaCnia, rom udidesi mniSvneloba aqvs samxreT kavkasiis samomavlo ganviTarebasTan dakavSirebiT erToblivi midgomebis Camoyalibebas. sammxrivi TanamSromlobis gaRrmaveba, erTiani ekonomikuri sivrcis Seqmna da saerTo bazris ganviTareba mniSvnelovnad Seuwyobs xels regionis stabilurobasa da keTildReobas. saqarTvelos, rogorc SavizRvispira saxelmwifos, potenciali mravalmxrivi TanamSromlobis xelSemwyobi garemoebaa.arsebuli winaaRmdegobebis miuxedavad, samxreT kavkasiis sam qveyanas Soris arsebobs iseT sakiTxebSi TanamSromlobis potenciali, rogorebicaa


erToblivi Zalisxmeva saerTaSoriso terorizmis, organizebuli danaSaulisa da narkotrafikis winaaRmdeg sabrZolvelad da ekologiuri mdgomareobis gaumjobesebisaTvis erToblivi RonisZiebebis SemuSaveba. aRniSnuli urTierTobebi grZelvadian perspeqtivaSi xels Seuwyobs sammxriv ekonomikur TanamSromlobas da politikuri dialogis gaRrmavebas. mTiani yarabaRis konfliqtis mougvarebloba safrTxes uqmnis regionis qveynebis stabilurobas. saqarTvelo miesalmeba mis mSvidobian mowesrigebas saerTaSoriso samarTlis principebis safuZvelze da saerTaSoriso Tanamegobrobis ufro aqtiur CarTvas samSvidobo procesSi.saqarTvelo iswrafvis azerbaijanTan da somxeTTan mWidro, partnioruli urTierTobebis gaRrmavebisa da vaWrobis gafarToebisken. regionSi msxvili ekonomikuri proeqtebis ganxorcielebas, ekonomikuri mniSvnelobis garda, usafrTxoebis ganmtkicebis funqciac aqvs, rac gamoixateba ndobis amaRlebiT, TanamSromlobis ganviTarebiT da mdgradi biznespartniorobis CamoyalibebiT.saqarTvelos azerbaijanTan urTierToba strategiul partniorobad Camoyalibda. erToblivi energetikuli, satransporto da sakomunikacio proeqtebi mniSvnelovnad uwyobs xels ori qveynis stabilurobasa da keTildReobas. aRsaniSnavia baqo-Tbilisi-yarsis sarkinigzo magistralis proeqtis mniSvneloba, romlis saSualebiTac saqarTvelo da azerbaijani gaaZliereben TavianT satranzito funqcias da, imavdroulad, srulfasovnad CaerTvebian saerTaSoriso sarkinigzo kavSirebSi. es sarkinigzo magistrali xels Seuwyobs aRmosavleTsa da dasavleTs Soris ekonomikuri kavSirebis gafarToebas da evropis ekonomikur sivrcesTan saqarTvelos kidev ufro daaxloebas. mniSvnelovania azerbaijanTan TanamSromlobiT am satranzito derefnis konkurentunarianobis SenarCuneba.sam umniSvnelovanes regionul energetikul proeqts - baqo-Tbilisi-jeihanis navTobsadens, baqo-sufsis da baqo-Tbilisi-erzerumis gazsadenebs - ara mxolod ekonomikuri mniSvneloba aqvs, aramed regionSi stabilurobis ganmtkicebasac emsaxureba. aseve regionis usafrTxoebas uwyobs xels da sxva qveynebTan erTad saqarTvelosa da azerbaijanis interesia nabukos, evraziuli navTobis satransporto derefnis, TeTri nakadisa da AGRI-s (Azerbaijan-Georgia-Romania Interconnector Project) proeqtebis realizacia maTSi azerbaijanisa da centraluri aziis qveynebis resursebis mozidviTa da saqarTvelo-azerbaijanis satranzito potencialis srulad gamoyenebiT. saqarTvelo aseve mWidrod TanamSromlobs azerbaijanTan sagareo politikisa da usafrTxoebis sferoebSi da evroatlantikuri integraciis procesSi. garda amisa, mniSvnelovania saqarTvelos da azerbaijanis partnioroba suamis (saqarTvelo, ukraina, azerbaijani, moldova) farglebSi. azerbaijanis monawileoba evrokavSiris „aRmosavleTis partniorobaSi“ da natos programaSi „partnioroba mSvidobisaTvis“ xels uwyobs usafrTxoebis interesebis harmonizacias da sxvadasxva strategiul sakiTxze saerTo poziciebis Camoyalibebas.saqarTvelos mWidro partnioroba akavSirebs somxeTTan ormxrivi interesebis yvela sferoSi. saqarTvelos miaCnia, rom somxeTTan keTilmezobluri urTierTobebisa da ormxrivad sasargeblo TanamSromlobis gaRrmaveba orive saxelmwifos erovnul interesebs Seesabameba da xels uwyobs ori qveynis


tradiciuli megobrobis ganmtkicebas, ekonomikur keTildReobas da politikur stabilurobas. saqarTvelo eswrafvis, ganamtkicos savaWro-ekonomikuri da satransporto kavSirebi somxeTTan. vaWrobis, satransporto infrastruqturis ganviTarebis, turizmis da sxva sferoebSi TanamSromloba xels Seuwyobs saqarTvelos da somxeTis ekonomikur ganviTarebas.saqarTvelo mxars uWers somxeTis aqtiur monawileobas evrokavSiris „aRmosavleTis partniorobaSi“ da miesalmeba mis ufro aqtiur TanamSromlobas natosTan. saqarTvelo aseve miesalmeba im Zalisxmevas, romelic mimarTuli iqneba TurqeTsa da somxeTs Soris urTierTobis normalizaciisa da keTilmezobluri urTierTobebis damyarebisaken.

7. sagareo kavSirebis ganmtkiceba.

saqarTvelosTvis prioritetulia rogorc sagareo-politikuri urTierTobebis gaRrmaveba, ise sagareo vaWrobis gafarToeba, investiciebis mozidva da socialuri da kulturuli kavSirebis ganmtkiceba. am miznebis misaRwevad saqarTvelo TanamSromlobs saerTaSoriso TanamegobrobasTan ormxriv da mravalmxriv formatebSi.

7.1. amerikis SeerTebul StatebTan TanamSromloba: saqarTvelos mier damoukideblobis aRdgenis Semdeg amerikis SeerTebuli Statebi aqtiurad uWers mxars mis suverenitetsa da teritoriul mTlianobas, qveyanaSi Zlieri demokratiuli institutebis Camoyalibebas, sabazro ekonomikis ganviTarebas da saqarTvelos srul integracias evropul da evroatlantikur institutebSi. saqarTvelo aRrmavebs amerikis SeerTebul StatebTan strategiul partniorobas, rac asaxulia 2009 wlis ianvarSi gaformebul strategiuli partniorobis Sesaxeb amerikis SeerTebuli Statebi-saqarTvelos qartiaSi. es dokumenti mowodebulia, xeli Seuwyos ormxrivi urTierTobebis ganviTarebas Tavdacvisa da usafrTxoebis, ekonomikis, vaWrobisa da energetikis, demokratiis gaZlierebisa da kulturuli gacvlis sferoebSi Sesabamisi samuSao jgufebis farglebSi miRweuli konkretuli gadawyvetilebebis ganxorcielebis gziT. saqarTvelosTvis mniSvnelovania amerikis SeerTebuli Statebis mxardaWera okupirebuli teritoriebis deokupaciis sakiTxSi. saqarTvelosTvis prioritetulia amerikis SeerTebul StatebTan ekonomikuri da savaWro urTierTobebis gaRrmaveba, amerikuli investiciebis mozidva da qarTuli produqciis eqsportis gazrda. saqarTvelo sargeblobs aSS-sTan preferenciuli savaWro reJimiT, rac aSS-Si eqsportis SeRavaTiani satarifo pirobebiT ganxorcielebis saSualebas iZleva. imavdroulad, saqarTvelos mTavroba mizanmimarTulad miiswrafvis saqarTvelosa da amerikis SeerTebul Statebs Soris Tavisufali vaWrobis reJimis SemoRebisaken. saqarTvelosTvis mniSvnelovania damoukideblobis aRdgenis Semdeg amerikis SeerTebuli Statebis mier gaweuli finansuri daxmareba. qarTveli xalxisTvis gansakuTrebuli mniSvneloba hqonda 2008 wels ruseTis federaciis mier ganxorcielebuli agresiis Semdeg aSS-is mier gamoyofil, erTi miliardi aSS dolaris odenobis finansur daxmarebas, aseve aSS-is aTaswleulis gamowvevis


korporaciis mier dafinansebul proeqtebs, romlebic saqarTveloSi demokratiuli institutebisa da infrastruqturis ganviTarebas da humanitaruli programebis ganxorcielebas moxmarda. garda amisa, mniSvnelovania is saganmanaTleblo da samecniero programebi, romlebic xels uwyobs qarTvel studentTa da mecnierTa ganaTlebis donisa da kvalifikaciis amaRlebas. saqarTvelos Tavdacvisunarianoba mniSvnelovnad ganmtkicda amerikis SeerTebuli Statebis mier gaweuli daxmarebis programebis meSveobiT. saqarTvelo dainteresebulia am sferoSi TanamSromlobis gaRrmavebiT. saqarTvelo aqtiurad agrZelebs amerikis SeerTebuli Statebis mier iniciirebuli koaliciebis politikur da samxedro mxardaWeras. aSS-is daxmarebis programebis farglebSi gawvrTnili qarTuli SenaerTebi warmatebiT monawileoben avRaneTSi natos egidiT mimdinare operaciaSi, saerTaSoriso usafrTxoebis uzrunvelyofis Zalebis SemadgenlobaSi. saqarTvelo da aSS mWidrod da warmatebiT TanamSromloben birTvuli masalebis ukanono gadinebis aRkveTis mimarTulebiTac.

7.2. ukrainasTan TanamSromloba: saqarTvelo eswrafvis, maqsimalurad gamoiyenos ukrainasTan strategiuli partniorobis SesaZleblobebi. ukrainis, rogorc demokratiuli da mSvidobismoyvare saxelmwifos, rolis zrda xels Seuwyobs regionis stabilurobas da evropis usafrTxoebas. saqarTvelo da ukraina TanamSromloben sagareo politikisa da usafrTxoebis sferoebSi ara mxolod ormxriv formatSi, aramed iseT mravalmxriv formatebSic, rogorebicaa gaero, euTo, evropis sabWo, Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia da suami. saqarTvelosTvis mniSvnelovania ukrainasTan TanamSromloba evroatlantikuri integraciis procesSi. saqarTvelo miesalmeba ukrainis monawileobas evrokavSiris „aRmosavleTis partniorobaSi“.

7.3. TurqeTTan TanamSromloba: TurqeTi aris saqarTvelos wamyvani regionuli partniori, romelic mxars uWers mis suverenitetsa da teritoriul mTlianobas da Zalisxmevas stabiluri politikuri, ekonomikuri da usafrTxoebis institutebis gasaviTareblad. TurqeTi saqarTvelos yvelaze didi savaWro da ekonomikuri partnioria. saqarTvelosa da TurqeTs Soris moqmedebs Tavisufali vaWrobisa da uvizo mimosvlis reJimebi. ekonomikuri urTierTobebis gaRrmavebas da energetikuli, satransporto da sxva proeqtebis warmatebiT ganxorcielebas orive qveynisaTvis strategiuli mniSvneloba aqvs. saqarTvelo da TurqeTi TanamSromloben iseT regionul proeqtebSi, rogorebicaa baqo-Tbilisi-jeihanis navTobsadeni da baqo-Tbilisi-erzerumis gazsadeni. aseve mniSvnelovania dagegmvisa da ganxorcielebis procesSi myofi regionuli energetikuli da satransporto proeqtebi - nabuko, evraziuli navTobis satransporto derefani, TeTri nakadi da baqo-Tbilisi-yarsis sarkinigzo magistrali.TurqeTi, rogorc natos wevri qveyana da regionis erT-erTi lideri, saqarTvelos mniSvnelovani samxedro partnioricaa. saqarTvelo did


mniSvnelobas aniWebs TurqeTTan Tavdacvisa da usafrTxoebis sferoSi urTierTobebis ganviTarebas. aseve mniSvnelovania kulturis sferoSi urTierTTanamSromlobis gaRrmaveba. dawyebulia saqarTvelosa da TurqeTs Soris TanamSromloba kulturuli memkvidreobis ZeglebTan dakavSirebiT, romlis gaRrmaveba orive qveynis interesia.

7.4. msoflios sxva regionebis qveynebTan TanamSromloba: saqarTvelo aqtiurad TanamSromlobs baltiis qveynebTan sxvadasxva sferoSi. saqarTvelosTvis mniSvnelovania am qveynebis gamocdilebis gaziareba evropuli da evroatlantikuri integraciis sakiTxebSi da maTi mxardaWera natosa da evrokavSirSi integraciis procesSi. saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs centraluri da samxreT-aRmosavleT evropis, agreTve skandinaviis saxelmwifoebTan TanamSromlobas. mniSvnelovania am saxelmwifoebTan ekonomikuri da politikuri urTierTobebis gaRrmaveba da maT mier saqarTvelos suverenitetis da mimdinare reformebis mxardaWera. saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs moldovasTan da belarusTan TanamSromlobas da miesalmeba maT monawileobas evrokavSiris „aRmosavleTis partniorobaSi“.saqarTvelo, rogorc evropis aziasTan damakavSirebeli bunebrivi rgoli, did yuradRebas uTmobs yazaxeTTan, TurqmeneTTan, yirgizeTTan, uzbekeTTan da tajikeTTan mWidro TanamSromlobas, gansakuTrebiT ekonomikis, transportisa da energetikis sferoebSi. am TanamSromlobis ZiriTadi mizania dasavleTsa da aRmosavleTs Soris xalxis, saqonlis, momsaxurebisa da kapitalis Tavisufali gadaadgilebis xelSewyoba. saqarTvelosTvis mniSvnelovania centraluri aziis qveynebis informireba saqarTveloSi mimdinare procesebze da misi sagareo politikis sakiTxebze. ruseTis federaciis mcdeloba, samxedro Zalis gamoyenebiT Secvalos sabWoTa kavSiris daSlis Sedegad dafiqsirebuli saerTaSoriso sazRvrebi, gamowvevaa misi mezobeli saxelmwifoebis usafrTxoebisTvis. saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs CineTTan, iaponiasTan, samxreT koreasTan, israelTan, sparseTis yuris saxelmwifoebTan, kanadasTan, indoeTTan, braziliasTan, avstraliasTan, agreTve laTinuri amerikis, afrikisa da samxreT-aRmosavleT aziis qveynebTan politikuri dialogisa da ekonomikuri TanamSromlobis gaRrmavebas, rac xels Seuwyobs savaWro urTierTobebis gafarToebas, investiciebis mozidvas da saqarTvelos saerTaSoriso mxardaWeras.mniSvnelovania, gagrZeldes laTinuri amerikisa da karibis zRvis auzis qveynebTan diplomatiuri urTierTobebis damyarebis procesi da ganviTardes maTTan ormxrivi politikuri, savaWro-ekonomikuri da kulturuli urTierTobebi saqarTvelos ekonomikuri potencialis gazrdis, investiciebis mozidvis da am qveynebSi saqarTvelos cnobadobis amaRlebis mizniT. dialogis procesSi gansakuTrebuli yuradReba unda daeTmos saqarTvelos suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis mxardaWeras da urTierTsasargeblo TanamSromlobas gaeros da sxva saerTaSoriso organizaciebis farglebSi.


7.5. mravalmxrivi TanamSromlobis forumebi: saerTaSoriso TanamegobrobasTan mravalmxriv formatebSi TanamSromloba saqarTvelos sagareo da erovnuli usafrTxoebis politikis mniSvnelovani prioritetia.

7.5.1. gaerTianebuli erebis organizacia (gaero): saqarTvelos miaCnia, rom gaerom wamyvani roli unda Seasrulos msoflioSi mSvidobis damkvidrebisa da arsebuli konfliqtebis samarTliani mowesrigebis procesSi. amisaTvis aucilebelia gaeros efeqtianobis gazrda. saqarTvelo negatiurad afasebs ruseTis federaciis zewolis Sedegad „saqarTveloSi gaeros sadamkvirveblo misiis“ funqcionirebis Sewyvetas da am faqts ganixilavs, rogorc arasasurvel precedents, romelic uaryofiTad moqmedebs gaeros rolze msoflioSi mSvidobisa da usafrTxoebis uzrunvelyofaSi.

7.5.2. evropaSi usafrTxoebisa da TanamSromlobis organizacia (euTo): euTo umniSvnelovanesi organizaciaa evropis usafrTxoebis uzrunvelyofisaTvis. mas gansakuTrebuli roli eniWeba evropaSi mSvidobis, stabilurobis, demokratiisa da adamianis uflebebis ganmtkicebaSi. saqarTvelo erTgulia helsinkis daskvniT aqtSi da mis Semdeg, euTos farglebSi miRebul fundamentur dokumentebSi Camoyalibebuli principebisa, romlebic efuZneba saxelmwifoTa suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis xelSeuxeblobis udavo pativiscemas. saqarTvelos miaCnia, rom euTos rolis gazrda xels Seuwyobs mis wevr saxelmwifoTa usafrTxoebis ganmtkicebas. ruseTma saqarTvelos okupirebul regionebSi saerTaSoriso CarTulobis aRkveTis mizniT dabloka qveyanaSi euTos misiis saqmianoba. gagrZeldeba saqarTvelos xelisuflebis Zalisxmeva suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis principze dayrdnobiT saqarTveloSi, ruseTis federaciis mier okupirebuli teritoriebis CaTvliT, euTos misiis aRsadgenad da qveynis usafrTxoebisa da stabilurobis ganmtkicebis procesSi euTos rolis gasazrdelad. saqarTvelosTvis mniSvnelovania euTos daxmareba saqarTveloSi demokratiuli institutebis ganmtkicebisa da reformebis warmatebuli ganxorcielebis procesSi.

7.5.3. evropis sabWo: evropis sabWos farglebSi TanamSromlobas saqarTvelo ganixilavs, rogorc politikur da samarTlebriv sferoebSi evropuli Rirebulebebisa da normebis damkvidrebis saukeTeso SesaZleblobas. saqarTvelo evrosabWos standartebis erTgulia, rac dasavluri Rirebulebebisa da normebis mqone demokratiuli saxelmwifos Camoyalibebis mniSvnelovani winapirobaa. saqarTvelo eswrafvis, Seasrulos evrosabWos rekomendaciebi iseT sakiTxebTan dakavSirebiT, rogorebicaa adgilobriv da regionul doneze demokratiis ganviTareba, erovnuli umciresobebisa da adamianis uflebebis dacvisa da kanonis uzenaesobisTvis aucilebeli meqanizmebis ganmtkiceba.saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs misi parlamentis monawileobas euTos da evropis sabWos saparlamento asambleebSi.


8. saerTaSoriso terorizmisa da transnacionaluri organizebuli danaSaulis winaaRmdeg brZola.

saqarTvelos kontrteroristuli politikis mizania, uzrunvelyos qveynis moqalaqeebis, saxelmwifos da sxva institutebis usafrTxoeba. saqarTvelo SeerTebulia gaeros antiteroristul konvenciebsa da oqmebTan da terorizmTan brZolis sferoSi aqtiurad TanamSromlobs ormxriv da mravalmxriv formatebSi. am miznis miRwevas emsaxureba saqarTvelos xelisuflebis mWidro TanamSromloba gaeros kontrterorizmis komitetTan da terorizmTan brZolis saSualebebis, maT Soris, SeiaraRebuli Zalebisa da samarTaldamcavi organoebis specialuri daniSnulebis Zalebis ganviTareba. teroristebis mier saqarTvelos teritoriis satranzito mizniT gamoyenebis safrTxis Tavidan asacileblad saqarTvelo aZlierebs sazRvris dacvas, sabaJo kontrols da aqtiurad TanamSromlobs mezobel saxelmwifoebTan – TurqeTTan, somxeTTan da azerbaijanTan – kontrteroristuli da transnacionalur organizebul danaSaulTan brZolis sferoSi. saqarTvelosTvis mniSvnelovani teroristuli safrTxe momdinareobs ruseTis federaciis mier okupirebuli teritoriebidan. bolo wlebSi saqarTveloSi momxdar teroristul aqtebs swored okupirebuli teritoriebidan ruseTis saokupacio Zalebis warmomadgenlebi marTavdnen. am safrTxis gasaneitraleblad mniSvnelovania ruseTis federaciaze saerTaSoriso Tanamegobrobis zewola, romelic aiZulebs mas, teroristuli aqtebis kvlav organizebis SemTxvevaSi mZime politikuri safasuri gadaixados. saqarTvelo gansakuTrebul mniSvnelobas aniWebs birTvuli terorizmis safrTxes da aqtiurad TanamSromlobs atomuri energiis saerTaSoriso saagentosTan, sxva saerTaSoriso organizaciebTan da saxelmwifoebTan, raTa Tavidan iqnes acilebuli qveynis teritoriis birTvuli da radioaqtiuri masalebis damzadebisa da tranzitisTvis gamoyeneba. birTvuli da radioaqtiuri masalebis gavrcelebis kuTxiT saqarTvelos gansakuTrebul SeSfoTebas iwvevs ruseTis federaciis mier okupirebul teritoriebze arsebuli mdgomareoba. mravalerovnul antiteroristul operaciebSi monawileobiT saqarTvelos Tavisi wvlili Seaqvs kontrteroristuli koaliciis saqmianobaSi. saerTaSoriso terorizmi globaluri safrTxea da, Sesabamisad, avRaneTSi saerTaSoriso Tanamegobrobis warumatebloba uaryofiTad moqmedebs saerTaSoriso, regionis da, kerZod, saqarTvelos usafrTxoebaze.

9. ekonomikuri usafrTxoebis politika.

saqarTvelos ekonomikuri politika efuZneba ekonomikuri Tavisuflebis princips. saqarTvelos ekonomikuri usafrTxoebis politika miznad isaxavs im aucilebeli pirobebis Seqmnas, romlebic xels Seuwyobs qveynis ganviTarebas, mosaxleobis keTildReobis, aseve ekonomikisa da moqalaqeebis konkurentunarianobis zrdas.saqarTvelos ekonomikuri usafrTxoebis politikis mniSvnelovani prioritetia makroekonomikuri stabilurobis ganmtkiceba sagadasaxado administrirebis gaumjobesebisa da gamartivebis, fiskaluri mdgradobis SenarCunebisTvis


sabiujeto deficitis Tanamimdevruli Semcirebis, konservatiuli fiskaluri da jansaRi monetaruli politikis gatarebis, inflaciis minimaluri donis miRwevisa da SenarCunebis, sajaro xarjebis Semcirebisa da saxelmwifo valis minimizaciis gziT. saqarTvelos sagareo-ekonomikuri da usafrTxoebis politikis erT-erTi mniSvnelovani mimarTulebaa evrokavSirTan, amerikis SeerTebul StatebTan da regionis qveynebTan jansaRi ekonomikuri urTierTobebis ganviTareba, maT Soris, Tavisufali vaWrobis reJimebis meSveobiT. ekonomikuri da sazRvrispira urTierTobebi xels Seuwyobs regionSi daZabulobis Semcirebas da konfliqturi situaciebis ganmuxtvas. am mizniT saqarTvelo ekonomikis sxvadasxva sferoSi TanamSromlobs farTo regionis qveynebTan: azerbaijanTan, TurqeTTan, TurqmeneTTan, iranTan, somxeTTan, ukrainasTan, yazaxeTTan, yirgizeTTan, aseve Savi zRvis regionis, axlo aRmosavleTisa da centraluri aziis danarCen qveynebTan. mniSvnelovania saqarTvelos satransporto infrastruqturis ganviTareba, misi satransporto, satranzito da sakomunikacio potencialis maqsimaluri realizacia da saerTaSoriso satransporto sistemebSi qveynis maqsimaluri integracia saqarTvelos, rogorc regionuli lojistikuri centris, funqciis gaZlierebis mizniT. saqarTvelos ekonomikuri politika uzrunvelyofs pirovnebisa da biznesis saqmianobaSi saxelmwifos Caurevlobas, ekonomikuri Tavisuflebisa da sakuTrebis dacvas, sagadasaxado administrirebis gaumjobesebas da konservatiuli fiskaluri politikis gatarebas. saqarTvelo eswrafvis, Seqmnas mosaxleobisTvis xarisxiani saqonlisa da momsaxurebis xelmisawvdomobis winapiroba. saqarTvelos ekonomikuri politikis mizania investiciebis mosazidad Sesabamisi garemos gaumjobeseba, ekonomikisa da moqalaqeebis konkurentunarianobis, aseve dasaqmebis zrda da am miznebis misaRwevad konkurentuli Sromis bazris Camoyalibeba. ekonomikisa da moqalaqeebis konkurentunarianobis gazrdisaTvis mniSvnelovani faqtoria kvalificiuri muSaxelis momzadebis xelSewyoba, rac mizanmimarTuli ganaTlebis politikiT miiRweva.

10. energetikuli usafrTxoebis politika.

saqarTvelos energetikuli usafrTxoebis uzrunvelsayofad aucilebelia investiciebis mozidvisTvis xelsayreli garemos Seqmna, energetikis sferoSi saerTaSoriso TanamSromlobis gaZliereba da energoinfrastruqturis ganviTareba. aseve didi mniSvneloba eniWeba energoresursebisa da maTi momwodeblebis Semdgom diversifikacias da saerTaSoriso da regionul energoproeqtebSi monawileobis gafarToebas. aRniSnulidan gamomdinare, saqarTvelos xelisufleba miesalmeba samxreTis energetikuli derefnis farglebSi axali proeqtebis ganxorcielebas, maT Soris, im proeqtebisas, romelTa meSveobiTac SesaZlebelia evropisaTvis navTobisa da bunebrivi airis kaspiis zRvisa da centraluri aziis regionebidan saqarTvelos gavliT miwodeba.saqarTvelo mniSvnelovani energetikuli derefnebis nawilia. igi acnobierebs


im rols, romelic eniWeba qveyanas kaspiis zRvisa da Sua aziis regionebidan danarCeni msofliosTvis energoresursebis alternatiuli gzebiT miwodebis procesSi. saqarTvelos Savi zRvis portebi, baqo-sufsisa da baqo-Tbilisi-jeihanis navTobsadenebi, aseve baqo-Tbilisi-erzerumis gazsadeni ukve moqmedi, strategiuli mniSvnelobis mqone proeqtebia. saqarTvelos xelisufleba mowodebulia, uzrunvelyos maTi efeqtiani funqcionireba da perspeqtiuli proeqtebis ganviTareba. qveynis energetikuli politikis erT-erTi mTavari prioritetia energoinfrastruqturis ganviTareba da hidroresursebis ufro efeqtiani aTviseba, aseve sufTa energiis sxva wyaroebis potencialis Seswavla. saqarTvelo aqtiurad agrZelebs ucxoel investorebTan TanamSromlobas ganaxlebadi energiis wyaroebis aTvisebis kuTxiT. eleqtroenergiis gadamcemi axali xazebisa da eleqtrosadgurebis mSenebloba da Zveli hidroeleqtrosadgurebis reabilitacia uzrunvelyofs importirebul energoresursebze damokidebulebis Semcirebas sakuTari hidroresursebis aTvisebis xarjze da xels Seuwyobs qveynis energousafrTxoebis ganmtkicebas. saqarTvelos mizania, gaxdes eleqtroenergiis msxvili regionuli eqsportiori, risTvisac, energiis gamomuSavebis zrdis garda, aucilebelia qveynebis damakavSirebeli axali gadamcemi xazebis mSeneblobac.

11. ganaTlebis politika.

ganaTlebis sistemis srulyofa saqarTvelos xelisuflebis mniSvnelovani prioritetia. am sistemis yovlismomcveli reforma miznad isaxavs saSualo, profesiuli da umaRlesi ganaTlebis xarisxis Tvisebriv gaumjobesebas da codnaze dafuZnebuli samoqalaqo sazogadoebis Camoyalibebis xelSewyobas, agreTve mecnierebis ganviTarebisaTvis saTanado pirobebis Seqmnas. ganaTlebis sistemis ganviTarebisTvis mniSvnelovania masSi kerZo seqtoris monawileobis gazrda.ganaTlebis reformirebulma sistemam saqarTvelos moqalaqeebs unda misces saSualeba, maqsimalurad gamoiyenon TavianTi SesaZleblobebi da iyvnen konkurentunarianni saqarTvelos da msoflios Sromis bazrebze.saSualo ganaTlebis sistemis reformis mniSvnelovani komponentia skolebSi kompiuterizaciis da ucxouri enebis, pirvel rigSi, inglisuri enis swavlebis programebi. ganaTlebis sistemis reformis erT-erTi mniSvnelovani prioritetia profesiuli ganaTlebis sistemis ganviTareba. saqarTvelos ekonomikis dinamikuri ganviTareba ganapirobebs profesiuli ganaTlebis sistemis daxvewis aucileblobas.saqarTvelosTvis didi mniSvneloba aqvs umaRlesi ganaTlebis sistemis daxvewasa da ganviTarebas. xarisxiani umaRlesi ganaTlebis xelSewyoba saqarTvelos samecniero potencialis gazrdisa da ekonomikis winsvlis erT-erTi winapirobaa. aseve mniSvnelovania samecniero kvlevebisa da Tanamedrove teqnologiebis sferoSi saerTaSoriso TanamSromlobis gaRrmaveba.


12. socialuri usafrTxoebisa da janmrTelobis dacvis politika.

saqarTvelos socialuri usafrTxoebis politikis mizania, xeli Seuwyos siRaribis daZlevas, cxovrebis donis gaumjobesebas da Zlieri saSualo fenis Camoyalibebas. saqarTvelos mosaxleobis socialuri usafrTxoebis uzrunvelsayofad aucilebelia samuSao adgilebis SeqmnisTvis ukeTesi garemos Seqmna, aseve socialuri usafrTxoebis sistemis ganviTareba, romelic orientirebuli iqneba siRaribis zRvris qvemoT myofi ojaxebis miznobrivi socialuri daxmarebiT uzrunvelyofaze.saqarTvelos janmrTelobis dacvis politikis mimarTulebebia: samedicino momsaxurebis xarisxis gaumjobesebis xelSewyoba, samedicino ganaTlebisa da sertificirebis sistemis daxvewa, epidemiebisa da pandemiebis prevenciisa da marTvis sistemis efeqtianobis gazrda, socialurad saSiS daavadebaTa (tuberkulozi, Sidsi, narkomania da sxva) prevencia da mkurnaloba, bunebrivad Tu xelovnurad warmoSobili gansakuTrebiT saSiSi infeqciebis gavrcelebis Tavidan acilebis mizniT integrirebuli epidzedamxedvelobis da laboratoriuli meTvalyureobis efeqtiani sistemebis ganviTareba da swrafi reagirebis sistemebis danergva, cxovrebis jansaRi wesis damkvidrebis xelSewyoba, samedicino momsaxurebis xelmisawvdomobis zrda janmrTelobis dazRvevis sistemis daxvewis gziT, siRaribis zRvris qvemoT myofi moqalaqeebisaTvis samedicino momsaxurebis xelmisawvdomobis uzrunvelyofa.

13. kiberusafrTxoebis politika.

saqarTvelos mizania, Seqmnas informaciuli usafrTxoebis iseTi sistema, romlis drosac nebismieri kiberTavdasxmis saziano Sedegebi minimumamde iqneba Semcirebuli da aseTi Tavdasxmis Semdeg umokles droSi gaxdeba SesaZlebeli informaciuli infrastruqturis funqcionirebis sruli aRdgena.saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs saidumlo informaciis usafrTxoebis uzrunvelyofas da saxelmwifos sainformacio sistemebis dacvas. igi qmnis Sesabamis sakanonmdeblo bazas da infrastruqturas, romelic aucilebelia informaciuli teqnologiebis gasaumjobeseblad da informaciis daculobis uzrunvelsayofad. kiberusafrTxoebis uzrunvelyofisaTvis didi mniSvneloba eniWeba saqarTvelos megobar qveynebTan TanamSromlobas da maTi gamocdilebis gaziarebas.

14. ekologiuri usafrTxoebis politika.

saqarTvelos ekologiuri usafrTxoebis politikis mizania mosaxleobisa da garemos usafrTxoebis dacva bunebrivi resursebis mniSvnelovani Semcirebis, garemos dabinZurebis, bunebrivi movlenebisa da adamianis saqmianobis Sedegad warmoqmnili krizisebis prevenciis gziT. gansakuTrebuli yuradReba eTmoba iseT bunebriv movlenebs, rogorebicaa wyaldidoba, mewyeri, zvavi, miwisZvra, aseve samrewvelo avariebis prevencias da sxva. saqarTvelos ekologiuri usafrTxoebis politika aseve miznad isaxavs, uzrunvelyos garemos dabinZurebis sawinaaRmdego efeqtiani RonisZiebebis


SemuSaveba da gatareba, haeris, wylisa da niadagis dabinZurebis prevencia, tyis resursebis dacva, qveynis teritoriis radioaqtiuri da sxva mavne narCenebisagan gawmendis samuSaoebis Catareba, Savi zRvis dabinZurebis prevencia da sxva.saqarTvelos xelisufleba acnobierebs, rom qveynis ekologiuri usafrTxoebis dacva mWidro regionul da saerTaSoriso TanamSromlobas saWiroebs. mniSvnelovania saerTaSoriso organizaciebis aqtiuroba ruseTis federaciis mier okupirebul teritoriebze arsebuli ekologiuri mdgomareobis gauaresebis Tavidan asacileblad. saqarTvelos xelisufleba mis xelT arsebuli diplomatiuri resursebis gamoyenebiT Seecdeba, ruseTis federaciaze saerTaSoriso zewolis gaZlierebas, raTa aRikveTos afxazeTidan soWis 2014 wlis zamTris olimpiuri TamaSebisTvis saSeni masalebisa da xetyis ukanono gatana, romelic ekologiur katastrofas uqadis ara marto saqarTvelos, aramed mTlianad Savi zRvis sanapiros. saqarTvelo aviTarebs regionis qveynebTan TanamSromlobas ekologiuri usafrTxoebis sferoSi. azerbaijans, somxeTs, TurqeTsa da saqarTvelos Soris warmatebuli TanamSromloba xels Seuwyobs regionSi garemos dacvis gaZlierebas da ekologiuri usafrTxoebis ganmtkicebas.

15. kulturuli memkvidreobis dacva.

saqarTvelo eswrafvis, iuneskosTan da sxva saerTaSoriso organizaciebTan mWidro TanamSromlobis gziT daicvas da ganaviTaros qveynis unikaluri kulturuli memkvidreoba, romelic msoflio kulturuli memkvidreobis mniSvnelovani nawilia. am mimarTulebiT aucilebelia kulturuli memkvidreobis dacvis politikis gatareba, romlis mizania Tanamedrove da tradiciuli qarTuli xelovnebis xelSewyoba da arqiteqturul Zeglebze zrunva. amasTanave, sazRvargareT arsebuli qarTuli kulturuli memkvidreobis dacvis uzrunvelsayofad saqarTvelo aqtiurad iTanamSromlebs im saxelmwifoebTan, romelTa teritoriazedac ganlagebulia qarTuli kulturis Zeglebi an romelTa arqivebSi, sacavebsa Tu muzeumebSic inaxeba qarTuli kulturuli faseulobebi. gansakuTrebuli safrTxe eqmneba saqarTvelos kulturuli memkvidreobis Zeglebs ruseTis federaciis mier okupirebul teritoriebze. saerTaSoriso Tanamegobroba aqtiurad unda CaerTos am teritoriebze arsebuli kulturuli memkvidreobis dacvis procesSi, risTvisac didi mniSvneloba eniWeba iuneskosTan, kulturuli sakuTrebis SenarCunebisa da aRdgenis sakiTxTa kvlevis saerTaSoriso centrTan (ICCROM), Zeglebisa da adgilebis saerTaSoriso sabWosTan (ICOMOS) da bunebis konservaciis saerTaSoriso kavSirTan (IUCN) TanamSromlobas.

16. demografiuli politika.

demografiuli mdgomareobis gaumjobesebis mizniT saqarTvelo xels uwyobs iseT RonisZiebebs, romlebic uzrunvelyofs Sobadobis matebas, bavSvTa sikvdilianobis klebas, cxovrebis jansaRi wesis damkvidrebas da mosaxleobis sicocxlis xangrZlivobis zrdas.saqarTvelo aseve eswrafvis, Seiqmnas xelsayreli pirobebi ucxoeTSi mcxovrebi saqarTvelos moqalaqeebisa da sxva Tanamemamuleebis samSobloSi


dabrunebisTvis. saqarTvelos SeSfoTebas iwvevs ruseTis federaciis politika, romlis mizania mis mier okupirebul teritoriebze demografiuli mdgomareobis ukanonod da xelovnurad Secvla iq ruseTis federaciis moqalaqeebis Casaxlebisa da maTTvis gansakuTrebuli pirobebis Seqmnis gziT. saqarTvelos xelisufleba yvela Rones ixmars, rom ar dauSvas aRniSnuli politikis Sedegebis dakanoneba da xeli Seuwyos afxazebisa da osebis eTnikuri da kulturuli TviTmyofobis SenarCunebasa da ganviTarebas.

17. samoqalaqo integraciis politika.

saqarTvelos xelisufleba xels uwyobs eTnikuri umciresobebis integracias da sazogadoebriv cxovrebaSi CarTulobas. mniSvnelovania eTnikur umciresobebSi qarTuli enis codnis donis amaRleba, maTi identobisa da kulturis SenarCuneba. es politika asaxulia „Semwynareblobisa da samoqalaqo integraciis erovnul koncefciasa“ da „samoqmedo gegmaSi“.saxelmwifo atarebs RonisZiebebs, raTa eTnikuri umciresobebis warmomadgenlebma Seiswavlon da gamoiyenon qarTuli ena, rac xels Seuwyobs maTi samoqalaqo uflebebisa da Tavisuflebebis srulfasovnad ganxorcielebas.saqarTvelo did mniSvnelobas aniWebs repatriantebis adaptaciisTvis xelsayreli garemos Seqmnas, romelic uzrunvelyofs maT samoqalaqo integracias.

18. diasporebTan urTierTobis politika. saqarTvelos xelisuflebis prioritetia sazRvargareT mcxovrebi Tanamemamuleebis identobis SenarCuneba. igi xels uwyobs ucxoeTSi qarTuli sakvirao skolebis, qarTuli enis Sesaswavli kursebis, qarTulenovani sajaro skolebis, folkloruli jgufebisa da SemoqmedebiTi gaerTianebebis Seqmnasa da funqcionirebas, kulturuli memkvidreobis SenarCunebasa da ganviTarebas. saqarTvelos xelisufleba xels uwyobs sxvadasxva qveyanaSi arsebul qarTul diasporebs Soris kavSirebis gaRrmavebas da erToblivi proeqtebis ganxorcielebas.

Documents

saqarTvelos erovnuli usafrTxoebis koncefcia NATIONAL SECURITY · 2017-12-22 · 18. diasporebTan urTierTobis politika saqarTvelos moqalaqeTa uryevi nebaa, daamkvidron „demokratiuli