59
sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ sd{rf/L k|zf;g lgodfjnL @)^$ k|yd ;+zf]wg @)&#

sd{rf/L k|zf;g lgodfjnL -  · 2017. 11. 26. · sd{rf/L k|zf;g lgodfjnL - ... 8

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{

    sd{rf/L k|zf;g lgodfjnL

    @)^$

    k|yd ;+zf]wg @)

  • 1

    sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{

    sd{rf/L k|zf;g lgodfjnL, @)^$

    vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ P]g, @)^# sf] bkmf #% n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg

    jf]8{sf] sfo{sf/L ;ldltn] g]kfn ;/sf/sf] k"j{ :jLs[lt lnO{ sd{rf/L k|zf;g ;DjGwL b]xfosf lgodx? agfPsf] 5 .

    kl/R5]s !

    k|f/lDes

    ! ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ oL lgodx?sf] gfd æsf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ sd{rf/L k|zf;g

    lgodfjnL, @)^$Æ -klxnf] ;+zf]wg_ /x]sf] 5 . -;+zf]lwt_

    -@_ of] lgodfjnL g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt k|fKt ePsf] ldlt b]lv k|f/De x'g]5 .

    -#_ o; lgodfjnLsf]] hfgsf/L /fvL kfngf ug'{ k|To]s sd{rf/Lsf] st{Jo x'g]5 . -yk_

    @ kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; lgodfjnLdf,

    -s_ æP]gÆ eGgfn] vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ P]g, @)^# ;Demg' k5{ .

    -v_ æjf]8{Æ eGgfn] P]g adf]lhd :yflkt sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ ;Demg' k5{ .

    -u_ æsfo{sf/L ;ldltÆ eGgfn] jf]8{sf] sfo{sf/L ;ldltnfO{ ;Demg' k5{ .

    -3_ æsfo{sf/L lgb]{zsÆ eGgfn] jf]8{sf] sfo{sf/L k|d'vsf] ?kdf sfd ug]{ kbflwsf/LnfO{ ;Demg' k5{ / ;f]

    zJbn] jf]8{sf] d'Vo k|zf;sLo clwsf/Lsf] e"ldsf lgjf{x ug]{ u/L lgo'Qm ePsf] JolStnfO{ ;d]t hgfpF5 . -

    ;+zf]lwt_

    -ª_ æsfof{noÆ eGgfn] jf]8{sf] sfof{nonfO{ ;Demg' k5{ / ;f] zJbn] jf]8{n] cfkm\gf] sfof{no ;+rfngsf nflu

    :yfkgf u/]sf] zfvf jf pkzfvf sfof{no jf cfof]hgf sfof{nonfO{ ;d]t hgfpF5 .

    -r_ æsd{rf/LÆ eGgfn] jf]8{sf] :jLs[t b/jGbLsf] kbdf of] lgodfjnL adf]lhd lgo'St ePsf] JolStnfO{

    ;Demg'k5{ . -;+zf]lwt_

    -5_ æ:yfoL kbÆ eGgfn] jf]8{nfO{ ;]jf lg/Gt/ ?kdf cfjZos kg]{ eO{ sfo{sf/L ;ldltaf6 :yfoL ?kdf ;[hgf

    u/]sf] s'g} Dofb jf cjlw gtf]lsPsf] kb eGg] ;Demg'k5{ . -;+zf]lwt_

    -h_ æs/f/ ;]jfsf] kbÆ eGgfn] ;]jf s/f/, sfo{ ;Dkfbgdf cfwfl/t s/f/ ;]jfdf lgo'St sd{rf/L / cfof]hgf

    ;+rfngsf] lgldQ cfof]hgf cjlwe/ jf s'g} lglZrt sfd ug{ lglZrt ;dosf nflu ;[hgf ul/Psf]

    kbnfO{ ;Demg'k5{ . -;+zf]lwt_

    -em_ ækl/jf/Æ eGgfn] sd{rf/L;Fu a:g] tyf lgh cfkm}n] kfng kf]if0f ug'{kg]{ klt, kTgL, 5f]/f, cljjflxt 5f]/L,

    wd{k'q, cljjflxt wd{k'qL, afa', cfdf jf ;f}t]gL cfdf ;d]tnfO{ ;Demg'k5{ / ;f] zJbn] k'?if / cljjflxt

    dlxnf sd{rf/Lsf] xsdf lghsf] afh], aHo} tyf ljjflxtf dlxnf sd{rf/Lx?sf] xsdf lghsf] ;f;',

    ;;'/fnfO{ ;d]t hgfpF5 .

    -`_ æxsjfnfÆ eGgfn] sd{rf/Lsf] d[To' e} ck'tfnL kbf{ k|rlnt sfg'g adf]lhd To:tf] ck'tfnL vfg kfpg]

    ;a}eGbf glhssf] xsbf/nfO{ ;Demg'k5{ .

    -6_ ætnjÆ eGgfn] sd{Rff/Ln] cfkm' lgo'St ePsf] kb jf tx cg';f/ kfpg] dfl;s tnj ;Demg'k5{ / ;f]

    zJbn] jflif{s u|]8 a[lå ;d]tsf] /sdnfO{ hgfpFg]5 .

    -7_ æb/jGbLÆ eGgfn] jf]8{sf] sfo{sf/L ;ldltn] jf]8{sf] sfo{af]em cg';f/ ;do ;dodf sd{rf/Lx?sf] kb /

    tx ;d]t tf]sL lgwf{/0f u/]sf] jf]8{sf sd{Rff/Lx?sf] ;+Vof ;Demg'k5{ .

    -8_ ækbk"lt{ ;ldltÆ eGgfn] lgod ^ sf] pklgod -!_ adf]lhd sd{rf/Lsf] lgo'lSt tyf a9'jfsf] nflu

    l;kmfl/; ug{ ul7t kbk"lt{;ldlt ;Demg'k5{ . -;+zf]lwt_

    -9_ æclVtof/jfnfÆ eGgfn] lgod !$ adf]lhd lgo'lSt ug{ ;Sg] clwsf/LnfO{ ;Demg'k5{ .

    -0f_ æ;+:yfgÆ eGgfn] g]kfn vfg]kfgL ;+:yfg ;Demg'k5{ .

    -t_ æ:yfoL cfjf;Lo cg'dtLÆ eGgfn] ljb]zL d'n'sn] s'g} zt{ tf]sL jf gtf]sL ;f] d'n'sdf :yfoL ?kn] a;f]jf; ug{

    kfpg] u/L g]kfnL gful/snfO{ pknJw u/fOPsf] cg'dtLkq h:t} 8fOe/l;6L Oldu|]G6 le;f -l8=eL_ k/dfg]G6

    /]l;8]G6 le;f -lk=cf/_ jf u|Lg sf8{ ;Demg'k5{ / ;f] zJbn] g]kfnL gful/snfO{ ljb]zdf :yfoL ?kdf a;f]af; ug{

    lbOPsf] h'g;'s} gfdsf] :yfoL cfjfl;o cg'dtLnfO{ ;d]t hgfpF5 . -yk_

    lgod !-!_ lgod @ -3_, -r_ -5_ -h_ -8_klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod !-#_, @-t_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 2

    -y_ æclws[t :t/sf] kbÆ eGgfn] tx ^ / ;f] eGbf dflyNnf] txsf kb ;Demg'k5{ . -yk_

    -b_ æ;xfos:t/sf] kbÆ eGgfn] tx % / ;f] eGbf d'lgsf] txsf kb eGg] ;Demg'k5{ . -yk_

    kl/R5]b @

    ;+u7g ;+/rgf tyf ;]jfsf] u7g

    #= sd{rf/Lsf] ;+Vof / kbsf] ljj/0f M -!_ jf]8{df sfo{sf/L ;ldltn] :jLs[t u/]sf] ;+u7g ;+/rgf / ;f] cg';f/sf

    b/jGbLsf sd{Rff/Lx? /xg]5g\ .

    -@_ jf]8{df /xg] sd{rf/Lsf] kbsf] lsl;d, ;]jf, ;d'x tyf pk;d'x cg';"rL ! -s_ adf]lhd x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ sfo{sf/L ;ldltn] cfjZotfg';f/ df}h'bf b/jGbLsf] k'g/fjnf]sg u/L cfjZos sd{rf/Lsf] b/jGbL lgwf{/0f

    ug{ ;Sg]5 .

    -$_ pklgod -!_, -@_ jf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ P]g @)^# tyf

    sf7df08f} pkTosf vfg]kfgL Joj:yfkg jf]8{ lgodfjnL @)^$ sf] Joj:yf cg'?k ;]jf k|0ffnL x:tfGt/0f

    ;Fu} o; jf]8{df ;/L cfpg] sd{rf/Lx?sf] b/jGbL O & M k|lqmof k"/f u/L :jtM ;[hgf ePsf] dflgg]5 . -

    ;+zf]wg_

    -%_ ============= -klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    -^_ ============= -klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    -&_ pklgod -$_ adf]lhd ;/L cfPsf sd{rf/Lx?sf] kfl/>lds tyf ;'ljwf lghx?n] vfOkfO{ cfPsf] ;'ljwfdf

    g36\g] u/L jf]8{sf] sfo{sf/L ;ldltaf6 tf]s] adf]lhd x'g]5 . -;+zf]lwt_

    $= sfo{ ljj/0f M jf]8{sf sd{rf/Lx?sf] kbsf] sfo{ ljj/0f cg';"rL ! adf]lhdsf] 9fFrfdf sfo{sf/L lgb]{zssf] cWoIfaf6

    / cGo sd{rf/Lx?sf] sfo{sf/L lgb]{zsaf6 :jLs[t u/L nfu' ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    kl/R5]b #

    kbk"lt{

    %= l/St kbx?sf] k"lt{ M -!_ jf]8{sf] l/St kbx? b]xfo adf]lhd k"lt{ x'g]5 . -;+zf]lwt_

    tx v'Nnf k|ltof]lutf sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍg

    Ü Ü

    ;xfos :t/ tx % !))Ü –

    clws[t :t/ tx ^ – !))Ü

    clws[t :t/ tx & &%Ü @%Ü

    clws[t :t/ tx *, tx ( / tx !) – !))Ü

    !s_ jf]8{sf] nflu cfjZos ;jf/L rfns tyf sfof{no ;xof]uLsf] kbk"lt{ ;DjGwL k|s[of sfo{sf/L ;ldltn]

    tf]s] adf]lhd x'g]5 . -yk_

    -@_ pklgod -!_ df pNn]lvt k|s[of / k|ltztdf x]/km]/ ug'{k/]df kbk"lt{;ldltsf] l;kmfl/;df sfo{sf/L

    ;ldltn] ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg jf]8{sf] ;]jfnfO{ ;dfj]zL agfpg v'NNff k|ltof]lutfåf/f

    k'lt{ x'g] kb dWo] $%Ü kb 5'§ofO{ ;f] k|ltztnfO{ zt k|ltzt dfgL b]xfo adf]lhdsf pDd]bjf/ ljrdf

    dfq 5'§f5'§} k|lt:kwf{ u/fO{ kbk"lt{ul/g]5 M

    s_ dlxnf t]lt; k|ltzt

    v_ cflbjf;L÷hghflt ;QfO{; k|ltzt

    u_ dw];L afO{; k|ltzt

    3_ blnt gf} k|ltzt

    ª_ ckfË kfFr k|ltzt

    r_ lk5l8Psf] If]q rf/ k|ltzt

    lgod # -@_ -$_ -&_ lgod $, lgod % -!_ -@_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod # -%_ -^_ klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf], lgod @ sf] -y_ -b_ / lgod %=! -s_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 3

    :kli6s/0f M

    -s_ o; lgodsf] k|of]hgsf nflu ælk5l8Psf] If]qÆ eGgfn] c5fd, sflnsf]6, hfh/sf]6, h'Dnf, 8f]Nkf,

    aemfË, afh'/f, d'u' / x'Dnf lhNnf ;Demg'k5{ .

    -v_ o; pklgodsf] v08 -s_, -v_, -u_ / -3_ sf] k|of]hgsf] nflu ædlxnf cflbjf;L hghflt, dw];L /

    blntÆ eGgfn] cfly{s / ;fdflhs ?kdf k5fl8 k/]sf dlxnf, cflbjf;L hghflt dw];L / blntnfO{

    ;Demg' k5{ .

    -$_ pklgod -#_ adf]lhd k|ltzt lgwf{/0f ubf{ Ps k|ltzt eGbf sd 3tf+Í -km\ofS;g_ cfPdf To:tf] 3tf+Í h'g

    ;d"xsf] xsdf 3tf+Í cfPsf] xf] ;f] eGbf nuQ} kl5sf] ;d"xdf ;b}{ hfg]5 .

    -%_ pklgod -#_ adf]lhd 5'6\ofOPsf] kbdf h'g aif{sf] nflu lj1fkg ePsf] xf] ;f] aif{ x'g] lj1fkgdf pko'Qm

    pDd]bjf/ pknAw x'g g;s]df To:tf] kb csf]{ jif{ x'g] lj1fkgdf ;dfa]z ug{'kg]{ 5 / To;/L lj1fkg ubf{

    klg pko'Qm pDd]bjf/ pknAw x'g g;s]df To:tf] kb ;f]xL jif{ v'Nnf k|ltof]lutfåf/f k'lt{ x'g] kbdf ;dfj]z

    ug{'kg]{ 5 .

    -^_ pklgod -#_ adf]lhdsf] k|ltzt adf]lhd kb ;+Vof lgwf{/0f ubf{ s'g} ljjfb cfPdf sfo{sf/L ;ldltsf] lg0f{o

    clGtd x'g]5 .

    -&_ pklgod -#_ sf] k|of]hgsf] nflu cfly{s tyf ;fdflhs ?kdf k5fl8 k/]sf dlxnf, cflbjf;L÷hghftL,

    dw];L, blntnfO{ cfly{s tyf ;fdflhs ?kdf k5fl8 k/]sf] ;d'bfo dflgg]5 .

    -*_ pklgod -#_ adf]lhd 5'6\ofPsf kbdf b/vf:t lbbfF b]xfosf cfwf/df lbg' kg]{5 .

    -s_ cflbjf;L÷hghftLsf xsdf g]kfn cflbjf;L÷hghftL pTyfg /fli6«o k|lti7fg P]gdf ;"lrs[t

    ePsf] hftLsf] xsdf ;f]xL ;"lrsf] cfwf/df,

    t/ g]kfn cflbjf;L÷hghftL pTyfg /fli6«o k|lti7fg P]gdf ;"lrs[t ePsf] hflt leq Ps

    eGbf a9L y/x? ePdf ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] k|d'vsf] l;kmfl/;df k|d'v lhNNff

    clwsf/Laf6 ;"lrs[t ePsf] hflt leqsf] y/ egL k|dfl0ft u/fO{ b/vf:tsf ;fy k]z ug{' kg]{5 .

    -v_ blntsf xsdf /fli6«o blnt cfof]uaf6 ;"lrs[t ePsf] hfltsf] xsdf ;f]xL ;"lrsf] cfwf/df,

    t/ /fli6«o blnt cfof]uaf6 ;"lrs[t ePsf] hflt leq PseGbf a9L y/x? ePdf ;DalGwt

    :yfgLo lgsfosf] k|d'vsf] l;kmfl/; k|d'v lhNnf clwsf/Laf6 ;"lrs[t ePsf] hflt leqsf] y/

    egL k|dfl0ft u/fO{ b/vf:tsf ;fy k]z ug{'kg]{5 .

    -u_ ckf+usf xsdf :jLs[t lrlsT;ssf] l;kmfl/;df ;dfh sNof0f kl/ifb\af6 ckf+utf k|dfl0ft

    u/]sf] cfwf/df,

    -3_ dw];Lsf xsdf g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]s] adf]lhdsf] ;+:yfaf6

    dw];L egL k|dfl0ft u/]sf] cfwf/df,

    t/ g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L ;+:yf gtf]s];Dd ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] k|d'vsf]

    l;kmfl/;df k|d'v lhNnf clwsf/Laf6 dw];L egL k|dfl0ft u/fO{ b/vf:tsf ;fy k]z ug{'kg]{5 .

    -ª_ lk5l8Psf] If]qsf] xsdf pklgod -#_ sf] :kli6s/0f sf] -s_ df pNn]v ePsf lhNnfdf :yfoL

    a;f]af; u/]sf] pNn]v u/L ;DalGwt lhNnfaf6 k|fKt u/]sf] gful/stfsf] k|df0fkq tyf

    ;DalGwt ufFp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfaf6 xfn ;f]xL :yfgdf :yfoL a;f]af; ePsf] egL

    k|dfl0ft u/]sf] cfwf/df .

    -(_ =========== x6fOPsf]

    -!)_ o; lgodfjnLdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg of] lgodfjnL k|f/De ePkl5 klxnf] k6s :yfoL kbk"lt{ubf{

    g]kfn ;/sf/sf] :jfldTj jf lgoGq0fdf /x]sf] s'g} ;fj{hlgs ;+:yf jf ;]jf k|bfos ;+:yfsf] s'g} kbdf sfo{/t :yfoL

    sd{rf/Ln] jf]8{df kb:yfkg e} ;]jf ug{ rfx]df To:tf] sd{rf/L sfo{/t /x]sf] ;fj{hlgs ;+:yfsf] ;xdlt dGqfno dfkm{t lnO{

    jf]8{n] To:tf] kbdf kb:yfkg u/L kbk"lt{ug{ ;Sg]5 . ;f] kb:yfkg jf]8{sf] b/jGbL adf]lhd ;dfg kbdf x'g]5 . -yk_

    -!!_ pklgod -!)_ adf]lhd jf]8{df kb:yfkgf x'g] sd{rf/Lsf] ;]jf ;'ljwf jf]8{sf] lgodfg';f/ x'g]5 . -yk_

    -!@_ -s_ o; lgodfjnLdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg jf]8{df sfo{/t tx % sf] s'g} sd{rf/L a9'jf e} tx ^ sf]

    kbdf kb:yfkg ePdf lghsf] ;fljs tx % sf] b/jGbL 36L tx ^ sf] b/jGbL :jtM sfod x'g]5 . tx ^ df sfo{/t To:tf sd{rf/L

    a9'jf ePdf jf s'g} sf/0fj; ;]jfaf6 lgj[Q ePdf tx % sf] b/jGbL vfnL ePsf] dflgg]5 . -yk_

    -!@-v_ o; lgodfjnLdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg jf]8{df sfo{/t tx & sf] s'g} sd{rf/L a9'jf e} tx * sf] kbdf

    kb:yfkg ePdf lghsf] ;fljs tx & sf] b/jGbL 36L tx * sf] b/jGbL :jtM sfod x'g]5 . tx * df sfo{/t To:tf sd{rf/L

    a9'jf ePdf jf s'g} sf/0fj; ;]jfaf6 lgj[Q ePdf tx & sf] b/jGbL vfnL ePsf] dflgg]5 . -yk_

    ^= kbk"lt{ ;ldlt M -!_ sfo{sf/L lgb]{zssf] kb afx]s af]8{df l/Qm /x]sf] s'g} klg kbdf v'Nnf k|ltof]lutfTds k/LIff / sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf cfwf/df a9'jfsf] nflu pDd]bjf/sf] 5gf]6 u/L gofF egf{ jf a9'jfsf] nflu clVtof/jfnf ;dIf l;kmfl/; ug{

    b]xfo adf]lhdsf] kbk"lt{ ;ldlt u7g ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    lgod ^-!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod %-(_ klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf], lgod % sf] -!)_ / -!!_ -!@_-s_, !@-v_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 4

    -s_ sfo{sf/L lgb]{zs – cWoIf

    -v_ vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{ dGqfnosf k|ltlglw – ;b:o -;+zf]lwt_

    -u_ nf]s ;]jf cfof]usf] k|ltlglw – ;b:o -;+zf]lwt_

    -3_ af]8{sf] k|Zff;g k|d'v jf sfo{sf/L lgb]{zsn] tf]s]s]f

    clws[t :t/sf] sd{rf/L – ;b:o ;lrj

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd kbk"lt{ ;ldltdf kbk"lt{ ul/g] kb ;/x jf ;f] eGbf tNnf] txsf] clws[tn]

    k|ltlglwTj ug{ kfpg] 5}g .

    -#_ kbk"lt{ ;ldltn] cfjZostf cg';f/ cfkm\gf] a}7sdf k"lt{ ul/g] kb;+u ;DalGwt ljifosf] ljz]if1nfO{

    cfdGq0f ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -$_ lnlvt k/LIff tyf cGt/jftf{ ;+rfng ug]{ k|of]hgsf] nflu kbk"lt{ ;ldltn] ;f]xL ;ldltsf] s'g}

    ;b:osf] ;+of]hsTjdf ljz]if1 ;lxt ;b:o ePsf] 5'§f5'§} ;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

    -%_ kbk"lt{ ;ldltn] cfkm\gf] a}7s tyf pDd]bjf/ 5gf}6 k|s[of ;DaGwL sfo{ljlw cfkm}n] lgwf{/0f ug{

    ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -^_ kbk"lt{ ;ldltsf] a}7s cfjZostf cg';f/ a:g]5 .

    -&_ kbk"lt{ ;ldltsf] cWoIf, ;b:o Pj+ cfdlGqt ljz]if1n] a}7s eQf Pj+ cGo ;'ljwf sfo{sf/L ;ldltn]

    tf]s] adf]lhd kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -*_ lgod ^ adf]lhd ul7t kbk"lt{ ;ldltsf] ;lrjfno jf]8{sf] sfof{no kl/;/ leq /xg]5 . -yk_

    &= kbk"lt{ ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/ M -!_ o; lgodfjnLdf cGoq pNn]lvt sfd, st{Jo tyf clwsf/sf]

    cltl/St kbk"lt{ ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M

    -s_ :yfoL kbk"lt{sf] nflu dfu x'g cfPsf] s'n kb ;+Vof dWo] lgod % adf]lhd lgwf{l/t k|ltztsf]

    cfwf/df v'Nnf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f gofF egf{ / sfo{ Ifdtf d"NofÍgsf] cfwf/df a9'jfåf/f

    k"lt{ ug]{ kb ;+Vof lgwf{/0f ug]{, -;+zf]lwt_

    -v_ v08 -s_ adf]lhd v'Nnf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f gofF egf{ ug]{ egL lgwf{/0f ul/Psf] kb ;+Vof

    cg';f/sf] kbk"lt{sf] nflu v'Nnf k|ltikwf{Tds kl/Iffsf] lsl;d lgwf{/0f ug]{ / To:tf] k/LIff ;+rfng

    ug]{, u/fpg] . -;+zf]lwt_

    -u_ v'Nnf k|ltof]lutfTds kl/Iffdf ;a} eGbf a9L c+s k|fKt ug]{ pDd]bjf/nfO{ of]Uotfqmdsf] cfwf/df

    lgwf{l/t kb ;+Vof cg';f/ lgo'lQmsf] nflu clVtof/jfnf ;dIf l;kmfl/; ug]{, -;+zf]lwt_

    -3_ v08 -s_ adf]lhd sfo{ Ifdtf d"NofÍgsf] cfwf/df a9'jfåf/f kbk"lt{ ug]{ egL lgwf{/0f ul/Psf]

    kb;+Vof cg';f/sf] kbk"lt{sf] nflu ;DefJo pDd]bjf/nfO{ a9'jfsf] b/vf:t kmf/fd eg]{ ;"rgf

    k|sfzg u/L ;DefJo pDd]bjf/x?sf] b/vf:t kmf/fd tyf sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd ;+sng u/L

    lgod #% adf]lhdsf] cfwf/df sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍg ug]{,

    -ª_ v08 -3_ adf]lhd ;DefJo pDd]bjf/x?sf] sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍg ubf{ ;a} eGbf a9L c+s k|fKt ug]{

    pDd]bjf/nfO{ of]Uotfqmdsf] cfwf/df k"lt{ ug'{kg]{ kb;+Vof cg';f/ a9'jfsf] nflu clVtof/jfnf ;dIf

    l;kmfl/; ug]{ .

    -@_ kbk"lt{ ;ldltn] s'g} kbsf] nflu v'nf k|ltof]lutfTds k/LIffsf] dfWodaf6 pDd]bjf/sf] of]Uotfqmd

    ;"rL k|sflzt ubf{ To:tf] kbsf] lj1fkgdf pNn]lvt kb ;+Vofsf] !%Ü ;Dd / 36Ldf @ hgf;Dd

    pDd]bjf/sf] gfd j}slNks ;"rLdf /fVg ;Sg]5 .

    -#_ kbk"lt{;ldltn] cfkm\gf] sfd, st{Jo / clwsf/ dWo] s]xL jf s'g} sfd, st{Jo / clwsf/ cfkm\gf] s'g}

    ;b:onfO{ jf ;b:ox? /x]sf] pk;ldlt u7g u/L To:tf] pk;ldltnfO{ tf]lsPsf] zt{sf] clwgdf /xL

    k|of]u ug{ kfpg] u/L k|Tofof]hg ug{ ;Sg]5 .

    -$_ ======= -x6fOPsf]_

    *= k|ltof]lutfsf] lsl;d / 5gf}6 M -!_ kbk"lt{;ldltn] lgod % sf] k|lts"n gx'g] u/L b]xfosf] s'g} Ps jf Ps eGbf a9L

    tl/sfaf6 k|ltof]lutfTds k/LIff ;+rfng ug{ ;Sg]5 M -;+zf]lwt_

    -s_ lnlvt k/LIff,

    -v_ k|of]ufTds k/LIff,

    -u_ cGt/jftf{ /

    lgod ^ sf] -v_ -u_ -#_ -%_ -&_, lgod & -!_ sf] s,v,u, lgod * sf] -!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt,lgod ^ sf] -*_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk, lgod & -$_ klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]

  • 5

    -3_ kbk"lt{;ldltsf] l;kmfl/;df sfo{sf/L ;ldltn] tf]s]sf] cGo tl/sf .

    -@_ s'g kbsf] nflu s:tf] lsl;dsf] k/LIff jf k|ltof]lutf u/fpg] eGg] ;DjGwdf kbk"lt{ ;ldltsf]

    l;kmfl/;df sfo{sf/L ;ldltn] lgwf{/0f ug]{5 . -;+zf]lwt_

    -#_ ====== -x6fOPsf]_

    (= b/vf:t kmf/fdsf] 9fFrf M lgod !! adf]lhd v'Nnf k|ltof]lutfTds kl/Iff jf sfo{ Ifdtfsf] d"Nof+sgsf] cfwf/df

    a9'jf4f/f kbk'lt{ ug]{ ;DjGwL k|sflzt lj1fkgdf pDd]bjf/ x'g rfxg] JolStn] cg';"rL @ df tf]lsPsf]

    9fFrfdf b'O{ k|lt b/vf:t kmf/fd e/L a'emfpg' kg]{5 . -;+zf]lwt_

    !)= k/LIff k|0ffnL, kf7\oqmd tyf c+s ef/ M v'Nnf k|ltof]lutfTds k/LIffsf] nflu b/vf:t b:t'/, kf7\oqmd, c+sef/,

    k/LIff k|0ffnL / d"NofÍg ljlw tyf lnlvt, cGt/jftf{ / k|of]ufTds k/LIff ;d]t lng] ePdf To:tf

    k/LIffx?sf] c+sef/ kbk"lt{;ldltsf] l;kmfl/;df sfo{sf/L ;ldltn] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . t/ To:tf]

    c+ssf] ef/ kbk"lt{ ul/g] kbsf] lj1fkg ug'{k"j{ lgwf{/0f ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    !!= ;fj{hlgs ?kdf lj1fkg k|sfzg ug'{kg]{ M -!_ v'NNff k|ltof]lutfTds k/LIff / sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf] cfwf/df

    a9'jfåf/f kbk"lt{ ug'{ kbf{ ;j{;fwf/0fn] yfxf kfpg] u/L /fli6«o :t/sf] s'g} Ps klqsfdf sDtLdf #) lbgsf]

    b/vf:t lbg] Dofb /fvL lj1fkg k|sfzg ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd k|sfzg ul/g] lj1fkgdf k"lt{ ug'{kg]{ kbsf] gfd, kb ;+Vof, ;]jf, ;d'x,

    cfjZos Go'gtd of]Uotf, pd]/sf] xb, gful/stf, k/LIffsf] lsl;d, k/LIff b:t'/, b/vf:t a'emfpg'

    kg]{ clGtd ldlt, k/LIff ;+rfng x'g] ldlt cflb s'/fx? :ki6 ?Kfdf v'nfpg' kg]{5 .

    !@= lgo'lStsf] nflu Go'gtd of]Uotf M -!_ jf]8{sf] ljleGg txsf kbx?sf] nflu lgo'lSt x'g cfjZos kg]{ Go'gtd z}lIfs

    of]Uotf cg';"rL ! -s_ df pNn]v eP adf]lhd x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ jf]8{n] cfjZos b]v]df ljleGg txsf kbx?sf] lgo'lStsf nflu ;DjlGwt If]qsf] ljz]if cg'ej

    nufot cGo of]Uotf ;d]t lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -@_ adf]lhd cg'ej tyf of]Uotfsf] lgwf{/0f tx, kbsf] :t/ / kbn] ug'{kg]{ sfo{ ljj/0fsf]

    cfwf/df kbk"lt{ ;ldltsf] l;kmfl/; adf]lhd sfo{sf/L ;ldltn] ug{;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -$_ ============= -klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    !#= pDd]bjf/ x'gsf] nflu cof]Uotf M -!_ jf]8{sf] s'g} kbdf pDd]bjf/ x'gsf] nflu b]xfosf] JolSt cof]Uo dflgg]5 M

    -s_ clws[t :t/sf] kbsf] nflu @! jif{ / ;xfos :t/sf] kbsf] nflu !* jif{ pd]/ k'/f gePsf],

    -v_ k'?if pDd]bjf/sf] xsdf #% jif{ / dlxnf pDd]bjf/sf] xsdf $) jif{ k'/f ePsf],

    -u_ eljiodf ;/sf/L jf ;/sf/sf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf sfof{nosf] ;]jfsf] lgldQ cof]Uo

    7xl/g] u/L avf{:t ePsf],

    -3_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf cbfntaf6 s;'/bf/ 7xl/Psf],

    -ª_ u}/ g]kfnL gful/s,

    -@_ pklgod -!_ sf] v08 -v_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg jf]8{df sfo{/t s/f/, b}lgs Hofnfbf/L tyf

    cGo sd{rf/Lx?sf] xsdf Ps k6ssf] nflu pd]/sf] dflyNnf] xb nfUg] 5}g . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -!_ sf] v08 -ª_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg k|rlnt sfg"g adf]lhd g]kfn

    ;/sf/sf] :jLs[lt lnO{ s'g} ljb]zL gful/snfO{ ;Nnfxsf/ jf ljz]if1 kbdf s/f/df lgo'lSt u/L ;]jf

    lng jfwf kg]{5}g .

    kl/R5]b $

    lgo'lSt tyf kb:yfkgf

    !$= lgo'lSt ug]{ clwsf/L M -!_ sd{rf/Lx?sf] lgo'lSt kbk"lt{;ldltsf] l;kmfl/;df sfo{sf/L lgb]{zsn] ug]{5 . -;+zf]lwt_

    -@_ kbk"lt{ ;ldltaf6 gofF lgo'lStsf] nflu l;kmfl/; ePsf pDd]bjf/nfO{ l;kmfl/; ePsf] ldltn]!

    dlxgf leq lgo'lSt lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    !%= lg/f]lutfsf] k|df0fkq k]z ug'{kg]{ M :yfoL lgo'lStsf] nflu l;kmfl/; ePsf pDd]bjf/n]] :jLs[t lrlsT;saf6 k|dfl0ft

    lg/f]lutfsf] k|df0fkq k]z u/]kl5 dfq lghnfO{ :yfoL lgo'lSt lbOg]5 . -;+zf]lwt_

    !^= a}slNks pDd]bjf/nfO{ lgo'lSt lbg] M -!_ lgod !$ adf]lhd ;DjlGwt pDd]bjf/n] lgo'lSt kq a'em\g gcfPdf a9Ldf

    #) lbgsf] Dofb tf]ls lgo'lSt kq a'em\g cfpg /fli6«o :t/sf] klqsfdf ;"rgf k|sfzg ul/g]5 . -

    ;+zf]lwt_

    lgod *-@_, lgod(, lgod!), lgod!!, lgod!@ -!_-@_-#_, lgod!#-@_, lgod!$-!_ -@_ lgod!% lgod !^-!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt / lgod * -#_, lgod !@ -$_ klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]

  • 6

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd k|sflzt ;"rgfdf tf]lsPsf] Dofb leq klg lgo'lSt kq a'em\g gcfPdf jf

    l;kmfl/; ePsf] pDd]bjf/n] lgo'lSt glng] lnlvt hfgsf/L jf]8{nfO{ lbPdf jf s'g} klg sf/0fn] pSt

    kb ! jif{ leq l/St x'g cfPdf clVtof/jfnfn] j}slNks ;"rLdf /x]sf pDd]bjf/nfO{ of]Uotfqmd

    cg';f/ lgo'lSt ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -@_ adf]lhd lgo'lSt u/]sf] hfgsf/L sd{rf/L k|zf;g zfvfn] & lbg leq kbk"lt{

    ;ldltnfO{ lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    !&= k/LIf0fsfn M jf]8{sf] :yfoL kbdf gofF lgo'lSt ubf{ k'?if sd{Rff/Lsf] xsdf ! jif{ / dlxnf sd{rf/Lsf] xsdf ^

    dlxgfsf] k/LIf0fsfn /xg] u/L lgo'lSt ul/g]5 . k/LIf0fsfndf lghsf] sfd ;Gtf]ifhgs gePdf

    lghsf] lgo'lSt ab/ ug{ ;lsg]5 . k/LIf0fsfn leq lgo'lSt ab/ gePsf sd{Rff/Lsf] lgo'lSt :jtM

    ;b/ ePsf] dflgg]5 . -;+zf]lwt_

    !*= zky u|x0f M klxnf] k6s lgo'lSt eO{ cfkm\gf] sfo{ef/ ;DxfNg' cl3 jf]8{sf k|To]s sd{rf/Ln] sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf

    cg';"rL # adf]lhdsf] 9fFrfdf zky u|x0f ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    !(= j}olQms ljj/0f kmf/fd M -!_ jf]8{sf] ;]jfdf lgo'St ePsf sd{rf/Ln] lgo'lSt ePsf] ldltn] Ps dlxgf leq cg';"rL

    $ adf]lhdsf] 9fFrfdf a}olQms ljj/0f kmf/fd e/L sd{rf/L k|zf;g zfvfdf a'emfpg' kg]{5 . -

    ;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd v8f ul/Psf] sd{rf/Lsf] j}olQms ljj/0f kmf/fddf ;DjlGwt sd{rf/Lsf]

    gf]s/L ;DjGwL ;Dk'0f{ ljj/0f, lgo'lSt, ;?jf a9'jf, z}lIfs of]Uotf, k|z+;fkq, ljbf, cf}iflw pkrf/,

    tflnd, cWoog, sfh, ;hfo tyf sfo{jfxL ;DjGwL ljj/0f / tT;DjGwL sfuhftx? ;+nUg ul/g]5 .

    -;+zf]lwt_

    -#_ sd{rf/L cfkm}n] jf sfof{non] s'g} sd{rf/Lsf] j}olQms ljj/0fdf s'g} sfuhft yk ug'{ k/]df

    sd{rf/L k|zf;g zfvfdf k7fpg' kg]{5 .

    -$_ sd{rf/L k|zf;g zfvfn] ;a} sd{rf/Lsf] j}olQms ljj/0f kmf/fd cBfjlws ?kdf /fVg' kg]{5 / o:tf]

    kmf/fd clVtof/jfnf / k|rlnt sfg'g adf]lhd clwsf/ k|fKt clwsf/LnfO{ s'g} sfd ljz]ifdf afx]s

    cglws[t JolStnfO{ b]vfOg] 5}g .

    @)= kbflwsf/ sfod /xg] M b]xfosf cj:yfdf sd{rf/Lsf] cfkm\gf] kbflwsf/ sfod /xg]5 M

    -s_ To; kbdf /xL sfdsfh ul//xFbf;Dd,

    -v_ csf]{ kbdf ;?jf eO{ sfo{ef/ ;DxfNg kfOg] Dofb;Dd,

    -u_ ljbfdf /x]sf] avt,

    -3_ lgnDagdf /x]sf] avt,

    -ª_ cGoq sfhdf v6fOPsf] avt,

    -r_ s'g} cGo kbdf sfod d'sfod d's// eO{ sfd u/]sf] avt .

    @!= kbk"lt{df aGb]h M jf]8{sf] s'g} klg kbdf o; lgodfjnLdf Joj:yf eP b]lv afx]s cGo s'g} klg tl/sfaf6 kbk"lt{

    ul/g] 5}g .

    @@= kb geO{ lgo'lSt ug{ gx'g] M -!_ kb geO{ s'g} klg JolStnfO{ jf]8{df lgo'lSt ug'{x'b}g . To;/L lgo'lSt u/]sf] kfOPdf

    To:tf] sd{rf/Ln] ;]jfdf /xFbf kfPsf] tnj eQf nufot cGo ;'ljwf lgo'lSt ug]{ clwsf/Laf6 c;'n

    pk/ ul/g]5 .

    -@_ o; lgodfjnL k|yd ;+zf]wg cl3sf] sd{rf/L b/jGbL ;+/rgf adf]lhd lgo'lSt eO{ o; ;+zf]lwt

    lgodfjnL nfu" x'Fbfsf avt jf]8{df sfo{/t /x]sf clws[t tyf ;xfos :t/ kbsf sd{rf/Lx?sf]

    lgo'lSt tyf kb:yfkgfnfO{ o;} lgodfjnL cg'?ks} lgo'lSt tyf kb:yfkgf dflgg]5 . -yk_

    -#_ o; ;+zf]lwt lgodfjnL adf]lhdsf] :jLs[t b/jGbL cg';f/sf] clws[t tyf ;xfos:t/Lo kbx?df

    kbk"lt{ ePkl5 pklgod -@_ adf]lhdsf kbx? :jt M vf/]h x'g]5 . -yk_

    lgod !^ sf] -@_ -#_, lgod!&, lgod!*, lgod!( -!_-@_, klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod @@-@_ -#_ klxnf] ;+zf]wg åf/f yk

  • 7

    @#= s/f/df sfd nufpg ;lsg] M -!_ jf]8{sf] sfdsf nflu s'g} ljz]if1, ;Nnfxsf/ jf k|fljlwssf] ;]jf lng cfjZos

    k/]df To:tf] ljz]if1, ;Nnfxsf/ jf k|fljlwsnfO{ jf]8{n] s/f/df lgo'lSt ug{ ;Sg]5 . To;/L lgo'St

    ePsf] ljz]if1, ;Nnfxsf/ jf k|fljlwssf] kfl/>lds, ;'ljwf tyf ;]jfsf zt{ ;f]xL s/f/df tf]lslbP

    adf]lhd x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg jf]8{sf] l/St ljleGg kbx?df lgod % sf]

    pklgod -!_ adf]lhd :yfoL kbk"lt{geP;Dd jf]8{nfO{ cfjZos kg]{ ljleGg txsf kbx?df lglZrt

    cjlw tf]sL jf]8{n] sfo{ ;Dkfbgdf cfwfl/t s/f/ (Performance Based Contract) df sd{rf/L

    lgo'lSt ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -@_ adf]lhd x'g] lgo'lStsf] k|s[of,lgo'St x'g cfjZos kg]{ Go'gtd of]Uotf / lgo'lSt x'g]

    sd{rf/Lsf] dfl;s kfl/>lds, eQf, ;'ljwf / ;]jfsf zt{x? sfo{sf/L ;ldltn] tf]lslbP adf]lhd

    x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -$_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg lr7L kq cf];f/ k|;f/, sfof{no ;/;kmfO{,

    ljB'lto pks/0f dd{t;+ef/ tyf ;+rfng, sDKo'6/ ck/]6/ h:tf ;]jf jf]8{n] k|rlnt sfg"g adf]lhd

    ;]jf s/f/df lnO{ k|fKt ug{ ;Sg]5 . -yk_

    kl/R5]b %

    ;?jf, sfh, cWoog, tflnd, ;]ldgf/ jf cWoog e|d0f

    @$= ;?jf M -!_ jf]8{df sfo{/t ;a} txsf sd{rf/Lx?nfO{ cfjZostf / cf}lrTotfsf cfwf/df sfo{sf/L lgb]{zsn] jf]8{

    cGtu{tsf sfof{no tyf zfvfx?df ;?jf ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ ;?jfsf] dfkb08 sfo{sf/L ;ldltn] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .

    @%= sfh M -!_ jf]8{df sfo{/t sd{rf/Lx?nfO{ ;]jf k|bfos ;+:yf jf cGo ;+ul7t ;+:yfdf sfhdf k7fpg ;lsg]5 .

    -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd sfhdf k7fOPsf sd{rf/Lx?sf] kfl/>lds eQf tyf cGo ;'ljwf lghx?n]

    vfO{kfO{ cfPsf] eGbf 36L x'g]5}g . -;+zf]lwt_

    @^= cWoog, cjnf]sg e|d0f, tflnd, ;]ldgf/df dgf]gog M -!_ jf]8{sf sd{rf/Lx?nfO{ ;]jf;Fu ;DjlGwt ljifodf

    cWoog, cjnf]sg e|d0f, tflnd, ;]ldgf/df efu lng jf jf]8{;Fu ;DjlGwt sfdsf] nflu :jb]z tyf

    ljb]z e|d0fdf v6fpg ;lsg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ sd{rf/Lx?nfO{ :jb]z tyf ljb]zdf cWoog, cjnf]sg e|d0f, tflnd, ;]ldgf/ cflbdf efu lngsf] nflu

    dgf]gog ug]{ tyf e|d0f :jLs[t ug]{ clwsf/ sfo{sf/L lgb]{zsdf x'g]5 . t/ * -cf7f}_ tx eGbf dflysf]

    sd{rf/Lsf] ljb]z e|d0f :jLs[t dGqfnoaf6 x'g]5 .

    e|d0fdf hfg] sd{rf/LnfO{ cg';"rL $-s_ adf]lhd e|d0f cfb]z lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -#_ o; lgoddf h'g;'s} s'/f pNn]v ePtfklg z}lIfs pkflw xfl;n ug]{ cWoogsf] l;nl;nfdf ul/g]

    dgf]gog sfo{sf/L ;ldltsf] :jLs[ltaf6 ul/g]5 .

    @&= cWoog tyf tflnddf dgf]gogsf] cfwf/ M sd{rf/LnfO{ cWoog tyf tflnddf dgf]gog ubf{ cWoog tyf tflndsf]

    ljifo;Fu ;DjlGwt ;]jf / ;d'x leqsf sd{rf/Lx? dWo]af6 dgf]gog ul/g]5 .

    @*= dgf]gog ubf{ k|fyldstf lbg'kg]{ M -!_ cWoog tyf tflnddf sd{rf/Lsf] dgf]gog ubf{ klxn] cWoog tyf tflnd

    lng] df}sf gkfPsf tyf ljifo a:t' x]/L pko'St sd{rf/LnfO{ lgod @& sf] clwgdf /xL k|fyldstf

    lbOg]5 .

    -@_ sd{rf/LnfO{ s'g} cWoog tyf tflnddf dgf]gog u/L k7fPdf To:tf] tflnd cjlwe/ lghnfO{ k'/f

    tnj lbg] u/L k7fOg]5 .

    -#_ ltg jif{ ;]jf cjlw k'/f gePsf] sd{rf/LnfO{ ;fdfGotof cWoog jf j}b]lzs tflndsf] nflu

    dgf]gog ul/g] 5}g .

    @(= cWoog tyf tflnd k'/f u/]kl5 ;]jf ug'{kg]{ cjlw M jf]8{af6 dgf]gog eO{ cWoog tyf tflnddf hfg] sd{rf/Ln] To:tf]

    cWoog jf tflnd k'/f u/]kl5 b]xfo adf]lhdsf cjlw;Dd clgjfo{ ?kdf jf]8{df ;]jf ug'{kg]{5 .

    cWoog jf tflnd ;]jf ug'{kg]{ Go'gtd cjlw

    -s_ ^ dlxgf b]lv ! jif{;Dd b'O{ jif{ -;+Zff]lwt_

    -v_ ! jif{ b]lv dfly @ jif{;Dd ltg jif{ -;+Zff]lwt_

    lgod @# -!_ -@_ -#_, lgod@$-!_, lgod@%-!_-@_, lgod@^-!_-@_, lgod@( -s_-v_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt / lgod @# -$_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 8

    -u_ @ jif{ b]lv dfly rf/ jif{ -;+Zff]lwt_

    ======= -3_ -ª_ -r_ -5_ / -h_ -klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    #)= dgf]gogdf aGb]h M o; lgodfjnLsf] lgod #$ n] tf]s]sf] cjlwe/ s'g} klg sd{rf/LnfO{ cWoog jf tflnd /

    cWoog e|d0fsf] nflu dgf]gog ul/g]5}g .

    #!= sa'lnot ug'{kg]{ M -!_ s'g} klg sd{rf/Ln] cWoog jf tflnddf hfg' eGbf cl3 To:tf] cWoog jf tflnd k'/f u/L

    kmsL{ cfO{ lgod @( adf]lhdsf] ;]jf ug]{ ;d]t sa'lnot ug'{kg]{5 .

    -@_ s'g} klg sd{rf/Ln] cWoog jf tflnd k'/f u/]kl5 ;]jf ug{ gcfPdf jf lgod @( adf]lhd ug'{kg]{

    ;]jf cjlw k'/f gu/]df To:tf] sd{rf/Laf6 cWoog jf tflnd cjlwe/ lghn] kfPsf] tnj, eQf,

    tflnd ubf{ nfu]sf] vr{ Pj+ sa'lnotdf pNn]v ePsf cGo /sdx? ;d]t c;'n pk/ ul/g]5 .

    -#_ ljb]zdf cWoog tflnd tyf ;]ldgf/df dgf]gog ug]{ ;DjGwL cGo Joj:yf sfo{sf/L ;ldltn]

    lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .

    kl/R5]b ^

    a9'jf

    #@= a9'jf ;DjGwL Joj:yf M -!_ sfo{ Ifdtf d"NofÍgsf] cfwf/df a9'jfåf/f kbk"lt{ug]{ egL k|ltzt lgwf{/0f ul/Psf] kbdf

    kbk"lt{ ;ldltn] a9'jfsf] nflu ;a} pDd]bjf/x?sf] sfo{ Ifdtf d"NofÍg u/L sfo{ Ifdtf d"NofÍgdf ;a}eGbf

    a9L c+s k|fKt ug]{ pDd]bjf/nfO{ a9'jf lgo'lStsf] nflu clVtof/jfnf ;dIf l;kmfl/; ug]{5 . -;+zf]lwt_

    ##= a9'jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/ x'gsf nflu rflxg] Go'gtd ;]jf cjlw / z}lIfs of]Uotf M -!_ jf]8{sf] b]xfo

    adf]lhdsf] kbdf x'g] a9'jfdf ;DefJo pDd]bjf/ x'g a9'jf x'g] kb eGbf d'lgsf] kbsf] nflu tf]lsP

    adf]lhdsf] z}lIfs of]Uotf / b]xfo adf]lhd :yfoL ;]jf cjlw k'/f ePsf] x'g'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -s_ clws[t:t/ tx ^ sf] kbdf sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf] cfwf/df x'g] a9'jfsf] nflu ;DjlGwt

    ;]jf, ;d"xsf] ;xfos :t/ tx % sf] kbdf $ jif{ ;]jf cjlw k'u]sf] . -;+zf]lwt_

    -v_ clws[t:t/ tx & sf] kbdf sfo{ Ifdtf d"Nof+sgsf] cfwf/df x'g] a9'jfsf] nflu ;DjlGwt

    ;]jf ;d"xsf] tx ^ clws[t :t/ kbdf % jif{ ;]jf cjlw k'u]sf] . -;+zf]lwt_

    -u_ clws[t :t/ tx * sf] kbdf sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf] cfwf/df x'g] a9'jfsf] nflu ;DjlGwt

    ;]jf ;d"xsf] tx & sf] clws[t :t/ kbdf % jif{;]jf cjlw k'u]sf] . -;+zf]lwt_

    -3_ clws[t :t/ tx ( sf] / tx !) sf] kbdf sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf] cfwf/df x'g] a9'jfsf]

    nflu ;DjlGwt ;]jfsf] qmdzM clws[t:t/sf] tx * sf] / tx ( sf] kbdf % jif{ ;]jf cjlw

    k'u]sf] . -yk_

    -@_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg dlxnf sd{rf/Lsf] xsdf pNn]lvt ;]jf cjlwdf !

    jif{ sd ;]jf cjlw ePklg a9'jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/ x'g kfpg]5 .

    #$= a9'jfsf nflu pDd]bjf/ x'g gkfpg] M b]xfosf] s'g} cj:yfdf b]xfosf cjlwe/ s'g} klg sd{rf/L a9'jfsf] nflu

    pDd]bjf/ x'g kfpg] 5}g M

    -s_ lgnDag ePsf]df lgnDjg ePsf] cjlwe/, -;+zf]lwt_

    -v_ a9'jf /f]Ssf ePsf]df /f]Ssf ePsf] cjlwe/, -;+zf]lwt_

    -u_ tna jf u|]8 /f]Ssf ePsf]df /f]Ssf ePsf] cjlwe/ -;+zf]lwt_

    #%= sfo{ Ifdtf d"NofÍgsf] cfwf/df a9'jf M -!_ sd{rf/Lx?sf] sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgåf/f ul/g] a9'jfsf] nflu d"NofÍg

    ug]{ cfwf/ / clwstd c+s b]xfo adf]lhd x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -s_ h]i7tf jfkt 5QL; c+s

    -v_ z}lIfs of]Uotf jfkt pGgfO{; c+s

    -u_ tflnd jfkt kfFr c+s

    -3_ sfo{;Dkfbg d"NofÍg jfkt rfnL; c+s

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd h]i7tf jfkt b]xfo adf]lhdsf] c+s lbOg]5 M

    -s_ xfn axfn /x]sf] txdf sfd u/]sf] k|To]s jif{sf] lgldQ ltg c+ssf b/n] a9Ldf 5lQ; c+s

    k|bfg ul/g]5,

    lgod @(-u_, lgod#@-!_, lgod##-!_s,v,u, lgod#$ -s_-v_-u_, lgod #%-!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod @( sf] -3_-ª_-r_-5_-h_ klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf], lgod ## sf] -3_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 9

    -v_ v08 -s_ adf]lhd h]i7tf jfkt c+s u0fgf ubf{ Ps jif{ eGbf a9L rfgr'g dlxgf jf

    lbgsf] lgldQ bfdf;fxLsf] lx;fjn] c+s lbOg]5 / uon ePsf] tyf c;fwf/0f ljbfdf

    a;]sf] cjlwsf nflu h]i7tf jfkt c+s lbOg] 5}g .

    -#_ pklgod -@_ sf] v08 -s_ adf]lhdsf] sd{Rff/Lsf] ;]jf cjlw a9'jf k|of]hgsf] nflu b]xfo adf]lhd

    u0fgf ul/g]5 M

    -s_ xfn axfn /x]sf] kbdf :yfoL ;]jf u/]sf] cjlw -ljrdf 6'6]sf] hlt s6fO{_ zt k|ltzt,

    -v_ s/f/ jf Hofnfbf/L ;]jf cjlw cljlR5Gg /fvL ;dfg ;]jfsf] ;dfg txdf :yfoL lgo'lSt

    ePdf To:tf] s/f/ jf Hofnfbf/L ;]jfsf] s"n cjlwsf] krf; k|ltzt . -;+zf]lwt_

    -u_ lgod -#_ sf] pklgod $ / lgod -%_ sf] pklgod !) adf]lhd jf]8{df ;/L cfpg]

    sd{rf/Lsf] h]i7tf u0fgf ubf{ ;dfg txdf u/]sf] sfd jfkt v08 -s_ / -v_ adf]lhd g}

    c+s u0fgf ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    -$_ pklgod -!_ sf] v08 -v_ adf]lhd z}lIfs of]Uotf jfkt b]xfo adf]lhdsf] c+s lbOg]5 M

    z}lIfs of]]Uotf >]0fL

    k|yd lålto t[tLo

    -s_ ;]jf k|j]zsf] lgldQ cfjZos

    Go'gtd z}lIfs of]Uotf jfkt !% !# !! -;+zf]lwt_

    -v_ v08 -s_ adf]lhdsf] z}lIfs

    of]Uotf eGbf Ps tx dflysf]

    ;DjlGwt ljifosf] s'g} Ps

    cltl/St z}lIfs pkflw jfkt $ # @

    -%_ pklgod -!_ sf] v08 -u_ adf]lhd tflnd jfkt b]xfo adf]lhd c+s lbOg]5 M

    tflnd >]0fL

    k|yd lålto t[tLo

    ;]jfsflng tflnd jfkt

    -:jb]zL jf j}b]lzs_ % $ #

    -^_ >]0fL gv'n]sf] z}lIfs of]Uotf tyf tflnd jfkt lålto >]0fL a/fj/sf] c+s lbOg]5 / s'g} z}lIfs

    of]Uotf tyf tflndsf] :t/ lgwf{/0f ug{ låljwf pTkGg ePdf kbk"lt{;ldltn] ljz]if1x?sf] ;Nnfx

    lnO{ lg0f{o ug]{5 .

    -&_ tflndsf] c+s lbFbf Ps dlxgf jf ;f] eGbf a9L cjlwsf] ;]jf;Fu ;DjlGwt ljifosf] ;]jfsflng

    tflnd jfkt c+s lbOg]5 . tflndsf] c+s u0fgf ubf{ h'g txdf 5Fbf tflndsf] nflu dgf]gog ePsf]

    xf], ;f] c+s ;f]xL txsf] nflu dfq u0fgf ul/g]5 .

    -*_ sd{rf/Ln] z}lIfs of]Uotf / ;]jfsflng tflnd jfktsf] k|dfl0ft k|ltlnlk k]z ug{'kg]{5 . ;f] k]z

    gu/]df To; jfkt c+s lbOg]5}g .

    -(_ jf]8{sf] ;]jfdf k|j]z u/]kl5 s'g} klg sd{rf/Ln] dgf]gog e} ljb]zL ljZjljBfno jf dfGotf k|fKt

    lzIf0f ;+:yfaf6 xfl;n u/]sf] z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq afx]s cGo k|sf/af6 ljb]zL

    ljZjljBfnosf] z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq k|fKt u/]sf] ldltn] ltg dlxgfleq k]z ug'{kg]{5 . To:tf]

    k|df0fkq k]z ubf{ b]xfosf] sfuhftx? k]z ug'{ clgjfo{ x'g]5 .

    -s_ nJwfÍ kq

    -v_ k|df0fkq

    -u_ cjlw v'Ng] ljbf lnPsf] k|df0f

    -3_ :yfgfGt/0f k|df0fkq

    -ª_ ;dsIftf lgwf{/0f u/sf] k|df0fkq

    -r_ ldlt / ;do v'n]sf] k/LIff sfo{qmd .

    lgod #%-#_ -v_-u_ , lgod#%-$_ s_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt

  • 10

    -5_ k/LIff z'Ns a'emfPsf] /l;b jf k|df0f / k|j]z kq jf tT;DjGwL cGo s'g} k|df0f .

    -!)_ jf]8{df :yfoL lgo'lSt eO{ ;]jf k|j]z ug]{ sd{rf/Ln] cfkm' lgo'St ePsf]] ldltn] k}lt; lbg leq cfkm'n] k|fKt

    u/]sf] z}lIfs of]Uotfsf] nJwfÍ kq / k|df0fkqsf] k|ltlnlk ;DjlGwt sd{rf/L cfkm}n] k|dfl0ft u/L

    sfof{nodf k]z ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -!!_ sd{rf/Ln] ;]jf k|j]z ul/;s]kl5 jf a9'jfsf] nflu yk z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq k|fKt u/L k]z u/]sf] ePdf

    ;d]t pklgod -!)_ adf]lhd g} ug'{kg]{5 .

    -!@_ pklgod -!)_ / -!!_ adf]lhd k|df0fkqsf] k|ltlnlk k|fKt ePkl5 sfof{non] b'O{ dlxgfleq jf]8{df k7fpg'

    kg]{5 .

    -!#_ pklgod -!@_ adf]lhd k|df0f kq k|fKt ePkl5 jf]8{n] k|dfl0fs/0fsf] nflu :jb]z leqsf lzIf0f ;+:yfaf6

    k|fKt u/]sf] z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq ;DjlGwt ljZjljBfno jf kl/ifb\ jf jf]8{df / ljb]zL ljZjljBfno jf

    lzIf0f ;+:yfaf6 k|fKt u/]sf] z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkq k|rlnt g]kfn sfg'g4f/f dfGotf k|fKt ljZjljBfno

    jf pRr dfWolds lzIf0f kl/ifb\ jf k|fljlws lzIff tyf Joj;flos tflnd kl/ifb\ jf o:t} cGo ;+:yf dfkm{t

    ljb]zsf] ;DjlGwt ljZjljBfno, kl/ifb\ jf jf]8{df k7fpg' kg]{5 .

    -!$_ pklgod -!#_ adf]lhd k|dfl0fs/0f eO{ cfP kl5 ;f]sf] hfgsf/L ;DjlGwt sd{rf/L / sfof{nonfO{ lbO{ To;sf]

    clen]v jf]8{n] cBfjlws u/L /fVg'kg]{5 .

    :kli6s/0f M ;DefJo pDd]bjf/sf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg jfkt c+s u0fgf ubf{ c;f/ d;fGt;Ddsf] lx;fjn] / cGo

    c+s u0fgf ubf{ a9'jfsf] b/vf:t lbg] clGtd Dofb;Dd xfl;n u/]sf] c+s u0fgf ul/g]5 . -yk_

    #^= sfo{ ;Dkfbgsf] d"NofÍg M -!_ jf]8{df sfo{/t ;xfos:t/ sd{rf/Lsf] sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgsf] nflu k|of]u ul/g] sfo{

    ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd cg';"rL % adf]lhd / clws[t:t/sf sd{rf/Lsf] cw{jflif{s tyf jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍgsf]

    nflu k|of]u ul/g] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd cg';"rL % -s_ adf]lhdsf] x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍgsf] c+ssf] ljefhg b]xfo adf]lhdsf] x'g]5 M

    -s_ ;'k/Lj]Ifsn] clwstd kRrL; c+s

    -v_ k'g/fjnf]sgstf{n] clwstd bz c+s

    -u_ k'g/fjnf]sg ;ldlt clwstd kfFr c+s

    -#_ ;'k/Lj]Ifs, k'g/fjnf]sgstf{ / k'g/fjnf]sg ;ldltn] sd{rf/Lx?sf] sfo{ ;Dkfbg jfkt c+s lbFbf o; lgod

    / sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fddf pNn]lvt cfwf/ cg'?k lbg'kg]{ 5 .

    -$_ clws[t :t/sf sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbgsf] d"NofÍg cw{ jflif{s / jflif{s ?kdf tyf ;xfos :t/sf

    sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbgsf] jflif{s ?kdf d"NofÍg ul/g]5 .

    -%_ pklgod -$_ adf]lhd cw{ jflif{s ?kdf sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg ubf{ ;f] cjlw ;dfKt ePsf] ;ft lbg leq

    ;DjlGwt clws[t :t/sf sd{rf/Ln] lgwf{l/t sfo{x?, ;Dkflbt sfo{x?, s'g} ;DkGg x'g g;s]sf] eP To:tf]

    ;DkGg x'g g;s]sf sfo{x? / To;sf] sf/0f ;lxt pNn]v u/L cg';"rL % -s_ adf]lhdsf] 9fFrfdf b'O{ k|lt

    kmf/fd e/L ;'k/Lj]Ifs ;dIf k]z ug'{kg]{5 . To;/L k]z ePsf] kmf/fd ;'k/Lj]Ifsn] d"NofÍg u/L k[i7kf]if0f

    lbg'kg]{ s'/f kmf/fdsf] lglb{i6 :yfgdf g} pNn]v u/L csf]{ ;ft lbg leq Ps k|lt ;DjlGwt sd{rf/LnfO{

    lkmtf{ lbg'kg]{5 . jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg ubf{ cw{jflif{s ?Kfdf el/Psf sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg

    kmf/fdsf] ;d]t cfwf/ lng'kg]{5 . cw{ jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd lglb{i6 ;dodf geg]{ sd{rf/L /

    To;sf] hfFr u/L k[i7kf]if0f glbg] ;'k/Lj]IfsnfO{ clVtof/jfnfn] sfo{jfxL ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -^_ jflif{s ?kdf d"NofÍg ug'{kg]{ sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg sfo{sf/L lgb]{zsn] tf]lsPsf] cjlwleq d"NofÍg u/L,

    u/fO{ To;sf] b'O{k|lt tof/ u/L Ps k|lt kbk"lt{ ;ldltdf k7fO{ csf]{ k|lt jf]8{df /fVg'kg]{5 . tf]lsPsf]

    cjlwleq cfkm"n] d"NofÍg kmf/fd kbk"lt{ ;ldltdf k7fPsf] gfdfjnL ;lxtsf] ;"rgf ;ft lbgleq jf]8{sf]

    ;"rgf kf6Ldf k|sfzg ug'{kg]{5 .

    -&_ k|To]s sd{rf/Ln] cfkm\gf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd e/L >fj0f dlxgfsf] & ut] leq jf]8{df btf{ ug'{kg]{5

    . To:tf] cjlwleq btf{ ug{ g;ls ;f] sf] dgfl;j sf/0f ;lxt Dofb yksf] nflu ;DjlGwt sd{rf/Ln] lgj]bg

    lbPdf / ;'k/Lj]Ifsn] lgj]bgdf pNn]lvt sf/0f dgflzj b]v]df tf]lsPsf] ;dofjlw ;dfKt ePsf] ldltn]

    kGw| lbg;Ddsf] Dofb yk ug{ ;Sg]5 . To;/L ylkPsf] Dofb kl5 ;f]xL cfly{s jif{ leq} sfo{ ;Dkfbg

    d"NofÍg kmf/fd btf{ x'g cfPdf btf{ ePsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fddf d"NofÍg jfkt s'n k|fKtfÍaf6

    k'g/fjnf]sg ;ldltn] Ps c+s 36fpg] 5 .

    t/ sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd eg]{ ;dofjlwdf s'g} sd{rf/L j}b]lzs tflnd, uf]i7L jf cWoog e|d0f

    cfbLdf sfhdf hfg'kg]{ cj:yf k/]df To;/L hfg'eGbf cufj} sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd e/L jf]8{df btf{

    u/fpg' kg]{5 . To;/L btf{ ePsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/dnfO{ lgwf{l/t ;dodf btf{ ePsf] dfgL d"NofÍg ug'{

    kg]{5 .

    lgod #%-!)_ , lgod #^ -!_ -%_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt , lgod #% df :kli6s/0f yk ul/Psf]

  • 11

    -*_ sd{rf/Ln] ;dodf g} e/L btf{ u/]sf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd tf]s]sf] cjlw leq d"NofÍg

    gug]{ kbflwsf/LnfO{ ljefuLo sfo{jfxL ul/g]5 .

    -(_ k|To]s jif{ ul/g] jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg k'g/fjnf]sg ;ldltaf6 eO{ ;s]kl5 ;DJflGwt

    sd{rf/Ln] To; jif{ k|fKt u/]sf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍgsf] s'n c+s lghn] lgj]bg lbO{ dfu u/]df

    k'g/fjnf]sg ;ldltsf] ;lrjfnon] hfgsf/L lbg'kg]{5 . t/ k'g/fjnf]sg ;ldltn] lbPsf] c+s

    hfgsf/L u/fOg] 5}g .

    -!)_ pklgod ( adf]lhd hfgsf/L lnPkl5 ;'k/Lj]Ifs / k'g/fjnf]sgstf{n] u/]sf] d"NofÍg s'g}

    sd{rf/LnfO{ lrQ ga'em]df ;f] sf] 7f]; cfwf/ / sf/0f ;lxt ;ft lbg leq sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf

    ph'/L ug{ ;lsg]5 . To;/L ph'/L u/]sf]df sfo{sf/L lgb]{zsn] ph'/L pk/ ;DjlGwt ;'k/Lj]Ifs /

    k'g/fjnf]sgstf{;Fu k/fdz{ u/L cfjZos 5fgjLg ug]{5 / cfjZos b]lvPdf To:tf] d"NofÍg

    kmf/fddf k|fKt c+s ;+zf]wg ug{;Sg]5 .

    -!!_ jflif{s ?kdf ul/g] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg jfkt ;'k/Lj]Ifs jf k'g/fjnf]sgstf{n] (% k|ltzt eGbf

    a9L jf &% k|ltzt eGbf sd c+s k|bfg u/]sf]df ;f] sf] :ki6 sf/0f v'nfpg' k5{ / &% k|ltzt

    eGbf sd c+s lbPsf]df ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ hfgsf/L u/fO{ lghn] k|lts[of lbPdf ;f] ;d]t /fvL

    k'g/fjnf]sg ;ldlt ;dIf k]z ug'{kg]{5 .

    -!@_ sfo{ Ifdtf d"NofÍgsf] k|of]hgsf] lgldQ c+s u0fgf ubf{ a9'jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/ x'g hlt

    jif{sf] ;]jf cfjZos kg]{ xf] kl5Nnf] Tolt jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fdsf] cf};taf6 lx;fj

    ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    -!#_ cWoog jf tflnddf uPsf] jf lgnDjg km's'jf ePsf]df lgnDjg cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg

    jfkt To:tf] cWoog jf tflnddf hfg' eGbf jf lgnDjg x'g' eGbf tTsfn cl3sf] sfo{ ;Dkfbg

    d"NofÍg ePdf ;f]xL jif{sf] / To:tf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg gePdf xflh/ ePkl5 e/]sf] sfo{

    ;Dkfbg d"NofÍgdf hlt c+s kfPsf] 5 ;f]xL cg'kftdf g} c+s u0fgf ul/g]5 .

    -!$_ c;fwf/0f ljbfdf a;]sf] cjlwnfO{ s6fP/ dfq} ;DefJo pDd]bjf/Lsf] lx;fj ul/g]5 / To:tf] ljbf

    cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd el/g] 5}g . c;fwf/0f ljbf a;]sf] sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg

    d"NofÍgsf] k|of]hgsf] lgldQ c+s u0fgf ubf{ c;fwf/0f ljbfdf a;]sf] cjlw s6fO{ ;f] eGbf cufl8

    jf k5fl8sf jif{x?sf a9'jfsf] nflu cfjZos kg]{ cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof+sg jfktsf] c+s

    lbOg]5 .

    -!%_ ======== -x6fOPsf]_

    #&= ;'k/Lj]Ifs, k'g/fjnf]sgstf{ / k'g/fjnf]sg ;ldlt M -!_ ;xfos :t/sf sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbgsf] d"NofÍgsf

    nflu clws[t :t/sf] sd{rf/L ;'k/Lj]Ifs x'g]5 . ;'k/Lj]Ifs eGbf Ps tx dflysf] sd{rf/L k'g/fjnf]sg stf{

    x'g]5 .

    -@_ clws[t :t/sf sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbgsf] d"NofÍgsf nflu d"No+fsg ul/g] sd{rf/L eGbf Ps tx

    dflysf] sd{rf/L ;'k/Lj]Ifs x'g]5 / ;'k/Lj]Ifs eGbf Ps tx dflysf] sd{rf/L k'g/fjf]sgstf{

    x'g]5 . t/ clws[t :t/sf sd{rf/L ;'k/Lj]Ifs / k'g/fjnf]sgstf{ Pp6} x'g] cj:yf cfPdf

    ;'k/Lj]Ifs g} k'g/fjnf]sgstf{ x'g]5 . o;/L Pp6} JolSt ;'k/Lj]Ifs / k'g/fjnf]sgstf{ x'g] ePdf

    sf/0f hgfO{ d"NofÍg ug'{kg]{5 .

    -#_ d"NofÍg ul/g] sd{rf/L / lghsf] ;'k/Lj]Ifs x'g] sd{rf/L ;dfg kbsf] eO{ Pp6} ;]jf, ;d'xdf

    a9'jfsf] nflu b'j} ;DefJo pDd]bjf/ x'g] ePdf To:tf] sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍgsf] nflu

    pSt ;'k/Lj]Ifs x'g] sd{rf/Ln] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fddf pNn]lvt cfwf/nfO{ b[li6ut u/L

    cfkm\gf] lnlvt dGtJo ;lxt ;f] kmf/fd k'g/fjnf]sgstf{ jf cfkm' eGbf dflyNNf]f txsf] sd{rf/L

    ;dIf ;'k/Lj]If0fsf] lgldQ k]z ug'{kg]{5 .

    -$_ ;xfos :t/sf sd{rf/Lsf nflu sfo{sf/L lgb]{zs jf lghn] tf]s]sf] sd{rf/L k'g/fjnf]sg ;ldltsf]

    cWoIf x'g] / clws[t :t/sf] sd{rf/Lsf] k'g/fjnf]sg ;ldltsf] cWoIf, sfo{sf/L ;ldltsf] cWoIf jf

    lghn] tf]s]sf] JolSt x'g]5 .

    #*= sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg ug]{ cjlw M -!_ k|To]s jif{ >fj0f ;ft ut] leq ;DjlGwt sd{rf/Ln] cfkm\gf] jflif{s sfo{

    ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd e/L ;'k/Lj]Ifs ;dIf k]z ug'{kg]{5 . ;'k/Lj]Ifsn] >fj0f d;fGtleq

    ;'k/Lj]If0f u/L k'g/fjnf]sgstf{nfO{ a'emfO{ ;Sg'kg]{5 .

    lgod #^ -!@_ klxnf] ;+zf]wg4f/f ;+zf]lwt / lgod #^-!%_ klxnf] ;+zf]wg4f/f x6fOPsf]

  • 12

    -@_ clws[t sd{rf/Ln] k|To]s cw{jflif{s cjlw ;dfKt ePsf] ;ft lbg leq cfkm\gf] cw{jflif{s sfo{

    ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd e/L sfof{nodf btf{ u/L ;'k/Lj]Ifs ;dIf k]z ug'{kg]{5 . To;/L k]z ePsf]

    cw{ jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fddf csf]{ ;ft lbg leqdf ;'k/Lj]Ifsn] d"NofÍg u/L

    ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ k[i7kf]if0f lbg'kg]{5 . clws[t sd{rf/Ln] jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg

    kmf/fdsf ;fydf cw{ jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd klg ;+nUg u/L ;'k/Lj]Ifs ;dIf k]z

    ug'{kg]{5 .

    -#_ ;'k/Lj]Ifsn] clws[t sd{rf/Lsf] jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fdsf] d"NofÍg ubf{ pklgod -@_

    adf]lhd e/]sf] cw{jflif{s sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fdx?nfO{ ;d]t cfwf/ lng'kg]{5 .

    -$_ k'g/fjnf]sgstf{n] pklgod -!_ adf]lhd k|fKt x'g cfPsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof+sg kmf/fd efb| !%

    ut] leq d"NofÍg u/L k'g/fjnf]sg ;ldlt ;dIf a'emfO{ ;Sg'kg]{5 .

    -%_ pklgod -$_ adf]lhd k|fKt x'g cfPsf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd k'g/fjnf]sg ;ldltn] efb|

    d;fGtleq d"NofÍg u/L Ps k|lt kbk"lt{ ;ldltdf k7fpg' kg]{5 .

    -^_ s'g} sd{rf/Ln] s'g} jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d"NofÍg kmf/fd ge/]df To; cfly{s jif{sf] sfo{ ;Dkfbg

    d"NofÍg jfkt lghnfO{ ;f] cfly{s jif{sf] nflu k"0ff{Ísf] %) k|ltzt c+s lbOg]5 .

    #(= a9'jfsf] gfdfjnL k|sfzg M -!_ kbk"lt{;ldltn] a9'jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/sf] lgod #% adf]lhdsf] cfwf/df

    d"NofÍg ubf{ ;a} eGbf a9L c+s k|fKt ug]{ pDd]bjf/nfO{ a9'jfsf] nflu clVtof/jfnf ;dIf l;kmfl/;

    ug]{5 .

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd a9'jfsf] nflu l;kmfl/; ePsf pDd]bjf/x?sf] gfdfjnLsf] ;"rL kbk"lt{

    ;ldltn] ;fj{hlgs ?Kfdf k|sfzg ug]{5 . To:tf] gfdfjnLdf ;a}eGbf Go'gtd c+s k|fKt ug]{

    sd{rf/Ln] k|fKt u/]sf] c+s ;d]t pNn]v ug'{kg]{5 . To;/L a9'jf l;kmfl/;sf] gfdfjnL k|sfzg

    ePkl5 s'g} pDd]bjf/n] cfkm'n] kfPsf] hDdf c+ssf] hfgsf/L lng rfx]df To;sf] hfgsf/L

    lbg'kg]{5 .

    $)= a9'jf ldlt sfod x'g] M -!_ lgod #( sf] pklgod -@_ adf]lhd k|sflzt a9'jfsf] l;kmfl/; ;"rL pk/ lgod $$

    sf] pklgod -!_ adf]lhdsf] Dofb leq s;}sf] ph'/L gk/]df To;sf] a9'jf l;kmfl/; ;"rL k|sfzg

    ePsf] ldltn] #^ cf}+ lbg b]lv a9'jf ldlt sfod x'g] u/L ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ a9'jfsf] k"lh{

    lbOg]5 .

    -@_ lgod #( sf] pklgod -@_ adf]lhd k|sflzt a9'jf l;kmfl/;sf] ;"rLdf lrQ ga'em\g] s'g}

    pDd]bjf/n] lgod $$ sf] pklgod -!_ adf]lhdsf] Dofb leq ph'/L u/]df a9'jf l;kmfl/; ;ldltn]

    ;f] ph'/L ;DjGwdf 5fgljg u/L k"j{ k|sflzt a9'jf ;"rLnfO{ oyfjt sfod /fVg] lg0f{o u/]sf]df

    pklgod -!_ df pNn]lvt lbg b]lv / ;+zf]lwt ?kdf a9'jfsf] ;"rgf k|sfzg u/]df ;f] ;"rgf

    k|sfzg u/]sf] lbg b]lv a9'jf ldlt sfod x'g] u/L ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ a9'jf ul/g]5 .

    -#_ ====== -klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    $!= =======-klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]_

    $@= ;dfg c+s ePdf a9'jfsf] qmd lgwf{/0f ug]{ cfwf/ M -!_ sfo{ Ifdtfsf] d"NofÍgaf6 sfod x'g cfPsf] c+s ;dfg

    ePdf a9'jfsf] qmd cl3Nnf] kbdf lgo'lQmsf] Ho]i7tfsf] cfwf/df lgwf{/0f ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd sd{rf/Lsf] Ho]i7tf lgwf{/0f ubf{ xfn axfn /x]sf] kbdf lgo'lSt ePsf]

    ldltsf] cfwf/df ul/g]5 / Ps} lbg lgo'St ePsf JolStsf xsdf axfn /x]sf] kbdf lgo'lSt x'Fbfsf]

    qmdsf] cfwf/df ul/g]5 .

    $#= kbk"lt{ ;ldltn] cfjZos Joj:yf ug{ ;Sg] M a9'jfsf] sfo{jfxL ubf{ o; kl/R5]b leq gk/]sf] ljifodf jf ;f] leq

    k/]sf ljifo eP tfklg lgodn] o:tf] ug]{ eGg] s]xL ;+s]t gu/]sf] ljifodf s'g} ck|Toflzt sl7gfO{

    cfOk/]df o; lgodfjnLsf] p2]Zo k|lts"n gx'g] u/L kbk"lt{ ;ldltn] JofVof jf Joj:yf ug{

    ;Sg]5 . kbk"lt{ ;ldltn] ;f]] s'/fsf] hfgsf/L sfo{sf/L ;ldltnfO{ pknJw u/fpg' kg]{5 . -;+zf]lwt_

    $$= a9'jf l;kmfl/; pk/ ph'/L / tt\ ;DjGwL sfo{ljlw M -!_ lgod #( adf]lhd l;kmfl/; ePsf] a9'jf ;"rLdf gfd

    ;dfj]z gePsf pDd]bjf/n] To:tf] a9'jf l;kmfl/; pk/ lrQ ga'emL ph'/L lbg rfx]df a9'jf

    gfdfjnL k|sflzt ePsf] ldltn] #% lbg leq cfkm'n] a9'jf kfpg' kg]{ :ki6 cfwf/ / sf/0f ;d]t

    v'nfO{ sfo{sf/L ;ldltn] tf]s]sf] a9'jf l;kmfl/; ph'/L ;ldlt ;dIf ph'/L lbg ;lsg]5 .

    lgod $@-!_, lgod $# klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod $) sf] -#_ / lgod $! klxnf] ;+zf]wg4f/f x6fOPsf]

  • 13

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd a9'jf l;kmfl/; pk/ k/]sf] ph'/L ;DjGwdf cWoog tyf 5fgljgsf nflu

    sfo{sf/L ;ldltn] ;ldltsf ;b:ox? dWo] Ps hgf ;b:osf] ;+of]hsTjdf ltg ;b:oLo a9'jf

    l;kmfl/; ph'/L ;ldlt u7g ug]{5 . -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -!_ adf]lhd kg{ cfPsf] ph'/L pk/ pklgod -@_ adf]lhd ul7t ;ldltn] cfjZos

    5fgljg u/L ;f7L lbg lg0f{o lng'kg]{5 . 5fgljg ubf{ klxn] k|sflzt a9'jf gfdfjnLdf ;+zf]wg

    ug'{kg]{ ePdf kbk"lt{ ;ldltnfO{ ;f]sf] ;"rgf lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -$_ pklgod -!_ adf]lhd kg{ cfPsf] ph'/L cfwf/lxg 7xl/Pdf a9'jf l;kmfl/; ph'/L ;ldltn] ;f] sf]

    dgfl;j dflkmssf] sf/0f ;d]tsf] hfgsf/L ;DjlGwt ph'/Lstf{nfO{ lbg'kg]{5 / ph'/L kl5 x'g]

    a9'jfdf To:tf] ph'/Lstf{sf] klxnf] k6ssf] ph'/L eP b'O{ c+s / ;f] eGbf a9L k6ssf] ph'/L eP

    ltg c+s sfl6g]5 . -;+zf]lwt_

    kl/R5]b &

    sfof{no ;do, xflh/L / ljbf

    $%= sfof{Nfo ;do M -!_ jf]8{sf] sfof{no ;do g]kfn ;/sf/sf] sfof{no ;do ;/x x'g]5 .

    -@_ sd{rf/Lsf] sfdsf] k|s[lt cg';f/ l;km\6 tf]ls sfdsf] ;do lgwf{/0f ug{ ;lsg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ jf]8{df sfo{/t sd{rf/Lx?nfO{ sfdsf] k|s[lt cg';f/ ;fj{hlgs ljbfsf] lbgdf ;d]t sfd nufpg

    ;lsg]5 . -;+zf]lwt_

    -$_ pklgod -#_ adf]lhd ;fj{hlgs ljbfsf lbg sfd ug]{ sd{rf/LnfO{ cf]e/6fOd eQf jf ;§f ljbf

    lbg ;lsg]5 . o:tf] ;§f ljbf cfwf lbg lng kfOg] 5}g .

    $^= sfof{no ;do kfngf / lgoldt xflh/L M -!_ sd{rf/Ln] jf]8{af6 lgwf{l/t ;dodf lgoldt ?kdf cfkm\gf] sfof{nodf

    xflh/ x'g'kg]{5 . d'gflzj dflkmssf] sf/0f afx]s ljbfsf] lgsf;f glnO{ s'g} klg sd{rf/L cfkm\gf]

    sfof{nodf cg'kl:yt x'g'x'Fb}g .

    -@_ sd{rf/Ln] jf]8{df pkl:yt eO{ xflh/L hgfO{ ;s]kl5 cfkm' eGbf dflysf] ;DjlGwt clws[tsf]

    cg'dlt glnO{ sfof{no ;dodf cfkm'nfO{ tf]lsPsf] :yfg 5f]l8 cGoq st} hfg x'b}g . -;+zf]lwt_

    -#_ ljbfsf] lgsf;f glnO{ cg'kl:yt x'g] tyf pkl:yt eO{ cg'dlt glnO{ sfof{no ;dodf cfkm'nfO{

    tf]lsPsf] :yfg 5f]8\g] sd{rf/LnfO{ sfo{sf/L lgb]{zsn] uon s§L ug]{5 . o;/L uon ePsf] cjlw

    ;]jf cjlwdf u0fgf ul/g]5}g .

    $&= sd{rf/Ln] kfpg] ljbf M sd{rf/Ln] b]xfo cg';f/sf ljbf kfpg]5 M

    -s_ ;fj{Hflgs ljbf M jf]8{df g]kfn ;/sf/n] ;/sf/L sfof{nonfO{ tf]s] adf]lhdsf] ;fj{hlgs ljbf

    x'g]5 .

    -v_ e}kl/cfpg] / kj{ ljbf M -!_ sd{rf/Ln] k|To]s jif{ e}k/L cfpg] ljbf ^ lbg / kj{ ljbf ^ lbg u/L

    hDdf !@ lbg ljbf lng kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ Ps jif{sf] e}k/L cfpg] / kj{ ljbf csf]{ jif{sf] nflu ;+lrt x'g]5}g .

    -#_ e}k/L cfpg] / kj{ ljbf df}lvs cg'/f]wsf cfwf/df ljbf lbg] clwsf/Ln] :jLs[lt lbg ;Sg]5 .

    To;/L e}k/L cfpg] / kj{ ljbf :jLs[lt lbPsf]df ljbf lbg] clwsf/Ln] ;f] sf] clen]v /fVg

    nufpg' kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -$_ e}k/L cfpg] / kj{ ljbfdf a:g] sd{rf/Ln] k'/f tnj kfpg]5 . -yk_

    -%_ e}k/L / kj{ ljbf cfwf lbg klg lng ;lsg]5 . -yk_

    -u_ lj/fdL ljbf M -!_ sd{rf/Ln] Ps dlxgfsf] Ps lbgsf] b/n] lj/fdL ljbf kfpg]5 . lj/fdL ljbf ;+lrt

    x'Fb} hfg]5 / lj/fdL ljbfdf a:bf sd{rf/Ln] k'/f tnj kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ ;ft lbg eGbf a9L lj/fdL ljbfsf] dfu ug]{ sd{rf/Ln] :jLs[t lrlsT;ssf] k|df0fkq k]z

    ug'{kg]{5 .

    -#_ s'g} sf/0fn] sd{rf/L ;]jfaf6 cnu ePdf lgh ;+lrt /x]sf] lj/fdL ljbf jfkt lghsf

    kbflwsf/ /x]sf] kbaf6 vfO{kfO{ cfPsf] tnjsf b/n] x'g cfpg] /sd Psd'i7 lng kfpg]5 .

    lgod $$ sf] -@_-#--$_, lgod $%-@_-#_, lgod $^ sf] -@_, lgod$& v, -#_ / u-!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod $& v sf] -$_-%_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 14

    -$_ s'g} 7'nf] jf s8f /f]u nfuL pkrf/ ug{ lj/fdL ljbf / 3/ ljbfaf6 gk'u x'g] ePdf :jLs[t

    lrlsT;ssf] k|df0fkq k]z u/L sd{rf/Ln] kl5 kfpg] lj/fdL ljbf / 3/ ljbfaf6 s§f x'g] u/L

    $% lbg;Dd yk lj/fdL ljbf k]ZsLsf] ?kdf lng ;Sg]5 . To;/L k]ZsL ljbf lnO{ a;]sf]

    sd{rf/Ln] k'/f tnj kfpg]5 .

    -%_ c;fwf/0f ljbf lnO{ a;]sf] cjlwsf] lj/fdL ljbf lbOg]5}g .

    -^_ s'g} 7'nf] / s8f /f]u nfuL pkrf/ ug{ pklgod -$_ cg';f/ lj/fdL ljbf / 3/ ljbfn] gk'u

    eO{ yk ljbf lng'k/]df g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] d]l8sn jf]8{sf] l;kmfl/;df sd{rf/Ln] kfpg]

    c;fwf/0f ljbfaf6 s§f x'g] u/L ;]jf cjlw e/df a9Ldf Ps jif{ c;fwf/0f ljbf lng ;Sg]5 .

    of] ljbf lnO{ a;]sf] sd{rf/Ln] tnj eQf kfpg] 5}g .

    -3_ 3/ ljbf M -!_ sd{rf/Ln] k|To]s !@ lbg sfd u/] jfkt Ps lbgsf] b/n]] 3/ ljbf kfpg]5 . 3/ ljbf

    a:bf sd{rf/Ln] k'/f tnj kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ 3/ ljbf a9Ldf Ps ;o krf; lbg;Dd ;+lrt /xg]5 . s'g} sf/0fn] sd{rf/L ;]jfaf6 cnu

    ePdf lghsf] ;+lrt /x]sf] 3/ ljbf jfkt lghsf] kbflwsf/ /x]sf] kbaf6 vfO{kfO{ cfPsf]

    tnjsf b/n] x'g cfpg] /sd Psd'i7 lng kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -#_ 3/ ljbf, cWoog ljbf jf c;fwf/0f ljbfdf a;]sf] sd{rf/Ln] ;f] cjlwsf] 3/ ljbf kfpg]

    5}g .

    -ª_ k|;'lt ljbf tyf k|;'lt :ofxf/ ljbf M -!_dlxnf sd{rf/L ue{jtL ePdf lghn] ;'Ts]/Lsf] cl3 / kl5

    u/L gJj] lbg k'/f tnj ;lxtsf] k|;'tL ljbf ;]jf cjlwe/ a9Ldf b'O{ k6s kfpg]5 . -

    ;+zf]lwt_

    -@_ jf]8{sf] s'g} k'?if sd{rf/Lsf] kTgL ;'Ts]/L ePdf To:tf] sd{rf/Ln] !% lbg tnj ;lxtsf] k|;'lt

    :ofxf/ ljbf kfpg]5 . sd{rf/Ln] of] ljbf ;]jf cjlw e/ a9Ldf b'O{ k6s kfpg]5 . -yk_

    -#_ k|;'lt ljbf tyf k|;'lt :ofxf/ ljbf lnPsf] sd{rf/Ln] ;'Ts]/L ePsf] Ps dlxgf leqdf

    aRrfsf] hGdbtf{ k|df0fkq cfkm' sfo{/t sfof{nodf k]z ug'{kg]{5 . -yk_

    -$_ pklgod -#_ adf]lhdsf] cjlw leq To:tf] k|df0fkq k]z gug]{ sd{rf/Lsf] To:tf] ljbfsf]

    cjlw lghn] kfpg] cGo ljbfaf6 s§f ul/g]5 . -yk_

    -%_ k|;'lt / k|;'lt :ofxf/ ljbfsf] clen]v sfof{non] cBfjlws u/L /fVg' kg]{5 . -yk_

    -r_ lsl/of ljbf M -!_ s'g} sd{rf/Ln] s'n wd{ cg';f/ cfkm} lsl/of a:g' k/]df jf To:Tff] sd{rf/Lsf]

    klt÷kTgL, afa' cfdf, afh] aHo}, 5f]/f5f]/L jf ;f;' ;;'/fsf] d[To' ePdf kGw| lbg lsl/of ljbf

    kfpg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ lsl/of ljbfdf a:bf sd{rf/Ln] k'/f tnj kfpg]5 .

    -#_ pklgod -!_ adf]lhd ljbf lng] sd{rf/Ln] ljbf kl5 sfof{nodf xflh/ ePsf] kGw| lbg leq

    d[t JolStsf] d[To' btf{sf k|df0fkq tyf d[t JolSt;Fusf] gftf k|dfl0ft k]z ug'{kg]{5 .

    -$_ pklgod -#_ adf]lhdsf] cjlw leq To:tf] k|df0fkq k]z gug]{ sd{rf/Lsf] To:tf] ljbfsf] cjlw

    lghn] kfpg] cGo ljbfaf6 s§f ul/g]5 .

    -5_ cWoog ljbf M -!_ s'g} sd{rf/LnfO{ s'g} ljifodf pRr cWoogsf] nflu k|fKt 5fqj[ltdf jf]8{af6

    dgf]gog ul/Pdf To:tf] sd{rf/LnfO{ k'/f tnj ;lxt Ps} k6s jf k6s k6s u/L a9Ldf #

    jif{sf] cWoog ljbf lbOg]5 .

    -@_ pklgod -!_ df pNn]v ePb]lv afx]s s'g} sd{rf/Ln] jf]8{nfO{ pkof]uL x'g] ljifodf pRr

    cWoogsf] nflu cWoog ljbf dfu u/]df To;/L cWoog ug{ rfx]sf] ljifo jf]8{nfO{ pkof]uL

    x'g] b]lvPdf To:tf] sd{rf/LnfO{ a9Ldf @ jif{sf] nflu j]tnjL cWoog ljbf lbg ;lsg]5 .

    -#_ tLg jif{ ;]jf cjlw k'/f gePsf] sd{rf/LnfO{ cWoog ljbf lbOg] 5}g . -;+zf]lwt_

    lgod $& -3_-!_ -@_, lgod $&-ª_-!_ -r_-!_, 5-#_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt,, lgod $& -ª_ -@_-#_-$_-%_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 15

    -$_ s'g} of]hgf jf sfo{qmdnfO{ sfof{Gjog ug{sf] lgldQ cTofjZos ePsf] tflnd k|fKt ug{sf]

    nflu s'g} sd{rf/LnfO{ dgf]gog u/L v6fPdf To:tf] tflnd cjlwe/ lghnfO{ sfhsf] ?kdf

    k7fOg]5 / ;f] cjlwe/ lghnfO{ k'/f tnj lbOg]5 .

    t/ o; k|sf/sf] sfh tflndsf] lgldQ dfq x'g'kg]{5 / s'g} klg sd{rf/LnfO{ z}lIfs pkflw

    xfl;n ug{ k7fpFbf tflnd sfh lbOg] 5}g .

    -h_ c;fwf/0f ljbf M -!_ sd{rf/LnfO{ c;fwf/0f ljbf cfjZos k/]df ;f] sf] sf/0f ;lxt lgj]bg

    lbg'kg]{5 / sf/0f dgfl;j b]lvPdf ;xfos sd{rf/Lsf] xsdf sfo{sf/L lgb]{zsn] / clws[t

    txsf] sd{rf/Lsf] xsdf sfo{sf/L ;ldltn] Ps k6sdf Ps jif{df ga9fO{ ;]jf cjlwe/df

    ltg jif{df ga9fO{ c;fwf/0f ljbf lbg ;Sg]5 .

    -@_ sd{rf/Ln] kfFr jif{ ;]jf cjlw k'/f gu/L c;fwf/0f ljbf kfpg] 5}g . -;+zf]lwt_

    -#_ c;fwf/0f ljbf a;]sf] cjlwdf sd{rf/Lsf] cGo s'g} k|sf/sf] ljbf kfSg] 5}g . c;fwf/0f ljbf

    a;]sf] cjlw sd{rf/Lsf] ;]jf cjlwdf u0fgf x'g] 5}g / pSt cjlwsf] tnj eQf klg kfpg]

    5}g . -;+zf]lwt_

    -em_ ;§f ljbf M ;fj{Hflgs ljbfsf] lbgdf k'/f ;do sfd ug]{ sd{rf/Ln] To:Tff] ljbfsf] lbgdf sfd u/]sf]

    k|To]s lbgsf] ;§f 5'§} ;§f ljbf lng ;Sg]5 . t/ To:tf] ;§f ljbf ;f]xL cfly{s jif{ leq

    lnO;Sg' kg]{5 .

    $*= ljbf kl/0ft gx'g] M o; kl/R5]b adf]lhd sd{rf/Ln] h'g ljbf lnO{ a;]sf] xf] ;f]xL ljbf g} pkef]u ug'{kg]{5 . Ps

    lsl;dsf] ljbf :jLs[t ePsf]df To:tf] ljbf lsl/of ljbf jf k|;'tL ljbf afx]s csf]{ lsl;dsf] ljbfdf

    kl/0ft ul/g]5}g .

    $(= ljbf dfu ug]{ ljlw M ljbfsf] lgsf;fsf] lgldQ sd{rf/Ln] cfkm'nfO{ rflxPsf] ljbfsf] cjlw sf/0f / ljb]z hfg' kg]{

    ePdf ;f] ;d]t vf]nL cg';"rL ^ df tf]s]sf] 9fFrfdf ljbf :jLs[t ug]{ clwsf/L ;dIf lgj]bg k]z ug'{kg]{5

    . ljbf :jLs[t ug]{ clwsf/Ln] ljbf :jLs[t jf c:jLs[t ePsf] ;"rgf ;f] sd{rf/LnfO{ lbg'kg]{5 . ljbf

    :jLs[t ug]{ clwsf/LnfO{ k'j{ :jLs[t lng ;Dej lyPg eGg] s'/fdf lrQ a'em]df lghn] lgj]bgsf] ldlt

    eGbf cufl8sf] ljbf :jLs[t ug{ ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    %)= ljbf lgsf;f lbg] clwsf/L M -!_ c;fwf/0f ljbf / cWoog ljbf sfo{sf/L ;ldltn] :jLs[t ug]{5 .

    -@_ pklgod -!_ df pNn]lvt ljbf afx]s cGo ljbf :jLs[t ug]{ clwsf/ sfo{sf/L lgb]{zs jf lghn] tf]s]sf]

    clwsf/LnfO{ x'g]5 .

    %!= ;fj{hlgs ljbf ufleg] M e}kl/ cfpg], kj{ ljbf, 3/ ljbf / lj/fdL ljbf afx]s c? s'g} k|sf/sf] ljbf lnO{ a;]sf] sd{rf/Ln]

    lnPsf] ljbf cjlw leq ;fj{hlgs ljbf k/]df ;f] cjlw klg lgh sd{rf/Ln] lnPsf] ljbfdf ufleg]5 . -;+zf]lwt_

    %@= ljbfsf] clen]v M ljbf :jLs[t ug]{ clwsf/Ln] cfkm\gf] dftxtdf sfd ug]{ sd{rf/Lsf] ljbfsf] clen]v cg';"rL & adf]lhd

    /fVg nufpg' kg]{5 . -;+zf]lwt_

    %#= ljbf clwsf/sf] s'/f xf]Og M -!_ ljbf clwsf/sf] s'/f xf]Og ;x'lnot dfq xf] . ljbfsf] lgsf;f lbg] clwsf/Ln] cfkm\gf]

    :jljj]sn] ;]jfsf] cfjZostf cg';f/ ljbf k"0f{ jf cflz+s ?kdf :jLs[t jf c:jLs[t ug{ ;Sg]5 .

    -@_ k|;'lt ljbf, lsl/of ljbf, lj/fdL tyf czSt lj/fdL ljbf / cWoog ljbf a;]sf] cj:Yffdf afx]s :jLs[t eO{ ;s]sf

    cGo ljbf ;]jfsf] cfjZostfg';f/ /2 u/L sd{rf/LnfO{ jf]8{df sfddf lkmtf{ af]nfpg ;lsg]5 .

    kl/R5]b *

    tnj, eQf, cf}iflw pkrf/ tyf cGo ;'ljwf

    %$= ksfPsf] tnj eQf kfpg] M -!_ sd{rf/Ln], k|To]s dlxgf e'Stfg ePkl5 tnj eQf kfpg] 5 . To;/L ksfPsf] tnj eQf lgh

    h'g;'s} Joxf]/faf6 ;]jfdf g/x]df klg kfpg]5 .

    -@_ sd{rf/Ln] cfkm\gf] kbdf axfnL u/]sf] lbg b]lv tnj eQf kfpg]5 .

    %%= tnjdfg, a[lå tyf ;'ljwf M -!_ sd{rf/Lx?sf] tnj, eQf tyf ;'ljwfx? sfo{sf/L ;ldltn] tf]s] adf]lhd x'g]5 .

    -@_ sd{rf/Ln] jf]8{df lgo'lSt kfPsf] / a9'jf ePsf] ldltn] Ps jif{ ;]jf cjlw k'/f ul/;s]kl5 z'? tnj :s]ndf

    tf]lsP adf]lhd yk Ps tnj a[lå -u|]8_ kfpg] 5 . -;+zf]lwt_

    -#_ sd{rf/Ln] lgod &$ sf] v08 -s_ adf]lhd tnj a[lå /f]Ssf ePsf] cj:yfdf afx]s clGtd tnj a[lå gk'u];Dd

    k|To]s a[lå kfpg]5 .

    lgod $& sf] h -@_, -#_, lgod $(, lgod%!, lgod%@, lgod%% -@_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt

  • 16

    -$_ dflyNnf] tnjdfgsf] s'g} kbdf a9'jf kfpg] sd{rf/Ln] pSt tnjdfgdf tf]lsPsf] z'? tnj kfpg]5 . t/

    lghn] xfn kfO/x]sf] tnj pSt dflyNnf] tnjdfgsf] Go'gtd tnj a/fj/ jf ;f] eGbf clws ePdf pSt

    dflyNnf] tnjdfgdf lghsf] tnj tf]Sbf b]xfo adf]lhd u/L tf]lsg]5 M

    -s_ lghn] xfn kfO/x]sf tnj dflyNnf] tnjdfgsf] z'? tnj a/fj/ dfq ePdf ;f] tnjdf Ps tnj

    a[lå yk u/L tf]lsg]5 .

    -v_ ;fljs kbdf kfO/x]sf] tnj a9'jf ePsf] kbsf] z'? tnj eGbf a9L ePsf] cj:yfdf dflyNnf] kbsf]

    tnj tf]Sbf xfn kfO/x]sf] tnjdf gk'u];Ddsf] tnj a[lå yk u/L dflyNnf] kbsf] Ps tnj a[lå

    ;d]t lbOg]5 .

    -%_ sd{rf/Lx?n] jif{sf] ! k6s g]kfn ;/sf/n] tf]s] cg';f/sf] b/n] kf]zfs eQf kfpg]5g\ . -yk_

    -^_ jf]8{df sfo{/t sd{rf/Lx?n] sfof{nosf] sfdsf] l;nl;nfdf g]kfn leq jf aflx/ e|d0f ug'{kbf{

    sfo{sf/L ;ldltaf6 tf]lsP adf]lhdsf] b}lgs, e|d0f eQf tyf cGo ;'ljwf k|fKt ug]{5g\ . -yk_

    -&_ lgod %% pklgod -!_ adf]lhdsf] tnj eQfsf] cltl/St jf]8{df sfo{/t sd{rf/Ln] cg';"rL & -s_

    df pNn]v eP cg';f/ kfgL eQf, vfhf eQf, oftfoft eQf cGo eQf tyf ;'ljwf kfpg]5g\ . -yk_

    -*_ g]kfn ;/sf/n] ;do;dodf a[l4 u/]sf] tnj, u|]8, eQf tyf cGo ;'ljwfx? g]kfn ;/sf/n] nfu"

    u/]s]f ldlt b]lv a[l4 ul/g]5 . -yk_

    -(_ cf]e/6fOd eQf M -!_ s'g} sf/0fn] sd{rf/LnfO{ sfof{nosf] lgwf{l/t ;do eGbf a9L ;do sfddf

    nufpg' k/]df To;/L a9L ;do sfd nufpg' k/]sf] sf/0f, sfdsf] lsl;d, kl/df0f tyf a9L ;do

    sfd ug'{kg]{ cjlw ;d]t tf]ls sfo{sf/L k|d'v jf lghn] tf]s]sf] clws[tsf] :jLs[lt lnO{

    cf]e/6fOd sfd nufpg ;lsg]5 . -yk_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd cf]e/6fOd sfd ug]{ sd{rf/Ln] lgodlt ;dodf sfd u/] jfkt vfO{kfO{

    cfPsf] dfl;s tnjsf] ;dfg'kflts lx;fjn] cf]e/6fOd eQf kfpg]5 . -yk_

    -#_ pklgod -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg zlgjf/ jf cGo ;fj{hlgs ljbfsf lbg

    sfd ug]{ sd{rf/LnfO{ cf]e/6fOd eQf jf ;§f ljbf lbg ;lsg]5 . -yk_

    %^= lgnDjg ePdf kfpg] tnjM -!_ s'g} sd{rf/L jf]8{sf] sfdsf] ;DjGwdf jf jf]8{af6 ePsf] sfo{jfxLsf] kmn:j?k

    lgnDjg ePdf ;f] lgnDjgsf] cjlwe/ lghn] cfkm\gf] tnjsf] cfwf dfq tnj eQf kfpg]5 .

    t/ nfu]sf] cf/f]k k|dfl0ft geO{ lghn] ;kmfO{ kfPdf lgnDjg /x]sf] cjlwdf cfwf tnj kfPsf] eP

    ;f] s§f u/L / gkfPsf] eP k'/} tnj -tnj a[lå x'g] ePdf ;f] ;d]t_ kfpg]5 . s;'/bf/ 7xl/Pdf

    lgnDjg ePsf] ldlt b]lvsf] afFsL tnj eQf kfpg] 5}g .

    -@_ s'g} sd{rf/L pklgod -!_ df pNn]lvt sf/0f afx]s cGo s'g} sf/0faf6 lgnDjgdf /xg uPsf] /x]5

    eg] lghn] To;/L lgnDjg /x]sf] cjlwsf] tnj eQf kfpg] 5}g .

    %&= ;]jf k'gM sfod ePkl5 k'/f tnj eQf kfpg] M s'g} sd{rf/LnfO{ ;]jfaf6 x6fpg] jf avf{:t ug]{ lg0f{o /2 eO{ lgh

    ;]jfdf k'gM sfod ePdf ;]jfaf6 x6fPsf] jf avf{:t ul/Psf] ldlt b]lv k'gM sfod ePsf]

    ldlt;Ddsf] k'/f tnj eQf, rf8kj{ vr{ / tnj a[lå kfpg] eP ;f] ;d]t lghn] kfpg]5 .

    %*= sd{rf/L ;+rosf]ifdf /sd hDdf ul/lbg] M :jLs[t b/jGbL adf]lhdsf] kbdf lgo'lSt ePsf sd{rf/Ln] vfO{kfO{

    cfPsf] dfl;s tnjaf6 bz k|ltztsf b/n] /sd s§f u/L ;f] /sddf jf]8{n] zt k|ltzt yk u/L

    sd{rf/L ;+rosf]ifdf hDdf ul/g]5 .

    %(= rf8kj{ vr{ M sd{rf/Ln] cfkm\gf] wd{, ;:s[lt, k/Dk/f cg';f/ dgfOg] rf8kj{sf] nflu lghn] vfO{kfO{ cfPsf] Ps

    dlxgfsf] tnj a/fj/sf] /sd k|To]s jif{ rf8kj{ vr{sf] ?kdf kfpg]5 . o:tf] /sd sd{rf/Ln] Ps

    cfly{s jif{df Psk6s cfkm\gf] wd{, ;+:s[lt, k/Dk/f cg';f/ dgfOg] d'Vo rf8kj{sf] cj;/df

    e'StfgL lng ;Sg]5 .

    ^)= pkrf/ vr{ M -!_ jf]8{sf sd{rf/LnfO{ k|To]s jif{ lghn] vfO{kfO{ cfPsf] Ps dlxgfsf] tnj a/fj/sf] /sd pkrf/ vr{sf]

    ?kdf e'StfgL ul/g]5 . t/ jf]8{sf] sfdsf] l;nl;nfdf sd{rf/LnfO{ rf]6k6s nflu pkrf/ u/fpg' kg]{

    ePdf pkrf/ ug{ nfu]sf] ;Dk"0f{ vr{ jf]8{åf/f pknJw u/fOg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd sd{rf/Lx?nfO{ e'StfgL ul/Psf] pkrf/ vr{sf] clen]v cg';"rL & sf] 9fFrfdf

    /fVg nufpg' kg]{5 . -;+zf]lwt_

    lgod ^)-!_-@_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt, lgod %% -%_-^_-&_ -*_ -(_ sf] -!_-@_-#_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk,

  • 17

    ^!= s8f /f]u nfuL :jb]z tyf ljb]zdf uO{ pkrf/ u/fpg' kbf{ M -!_ jf]8{sf] ;]jfdf axfn /x]sf] s'g} sd{rf/L jf lghsf] klt jf

    kTgLnfO{ s8f /f]u nfuL lj/fdL ePsf] cj:yfdf :jb]z tyf ljb]zdf uO{ pkrf/ ug{ g]kfn ;/sf/åf/f

    ul7t d]l8sn jf]8{sf] l;kmfl/;df sfo{sf/L ;ldltsf] :jLs[lt lnO{ jf]8{n] a9Ldf kfFr nfv ?k}ofF;Dd cfly{s

    ;xfotf lbg ;Sg]5 . -;+z]flwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd cfly{s ;xfotf kfpgsf] nflu sd{rf/Ln] cfkm\gf] /f]usf] ljj/0f tyf d]l8sn jf]8{sf]

    l;kmfl/; ;lxt sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf lgj]bg lbg'kg]{5 . -;+z]flwt_

    -#_ pklgod -!_ adf]lhd lbO{g] cfly{s ;xfotf %) k|ltzt k]ZsLsf] ?kdf lbOg]5 / pkrf/ u/fO{

    kms]{kl5 sfof{nodf xflh/ ePsf] #% lbg leq ljn ekf{O{ / afFsL /sd eP ;f] ;d]t a'emfO{

    km5\of}{6 ug'{kg]{5 . t/ sd{rf/L jf lghsf] klt jf kTgLsf] pkrf/sf] qmddf d[To' ePdf pSt k]ZsL

    ldGxf x'g]5 . -;+z]flwt_

    :kli6s/0f M o; lgodsf] k|of]hgsf] nflu s8f /f]u eGgfn] d[uf}nf, d'6', SofG;/ ;DjGwL /f]unfO{ hgfpg]5 . -yk_

    ^@= ljz]if cfly{s ;'ljwf M jf]8{sf] s'g} sd{rf/L ;]jfdf 5Fb} d[To' ePdf lghsf] kl/jf/nfO{ cfly{s ;'ljwf jfkt sfo{sf/L

    ;ldltsf] :jLs[lt lnO{ ? @,)),))).– -b'O{ nfv_ ;Dd Psd'i7 k|bfg ul/g]5 .-;+zf]lwt_

    ^#= yk cfly{s ;xfotf M sfof{Nfosf] sfdsf] l;nl;nfdf vl6Psf] s'g} sd{rf/L sfd ubf{ s} cj:yfdf rf]6k6s nflu

    ;bfsf] nflu sfd ug{ c;Ifd ePdf lgod ^) adf]lhd pkrf/ vr{ Joxf]/L sfo{sf/L ;ldltsf]

    :jLs[lt lnO{ lghnfO{ yk cfly{s ;xfotf jfkt a9Ldf ? @,)),))).– -b'O{ nfv_ ;Dd Psd'i7

    k|bfg ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    kl/R5]b (

    cjsfz / pkbfg

    ^$= clgjfo{ cjsfz M -!_ jf]8{df axfn /x]sf] sd{rf/Lsf] cjsfzsf] nflu tf]lsg] pd]/sf] xb lghfdtL sd{rf/Lx?sf

    nflu Joj:yf eP adf]lhd x'g]5 . -;+zf]wg_

    -@_ o; lgodsf] k|of]hgsf] nflu sd{rf/Lsf] pd]/sf] u0fgf ubf{ b]xfosf sfuhftnfO{ cfwf/ dflgg]5 M

    -s_ jf]8{df k|j]z ubf{ lghn] k]z u/]sf] lzIf0f ;+:yfsf] k|df0fkqsf] lsl6Psf] hGd lbg jf jif{af6 x'g

    cfPsf] pd]/,

    -v_ v08 -s_ adf]lhdsf] k|df0fkqdf pd]/ jf hGd ldlt v'n]sf] /x]g5 eg] lghsf] gful/stfsf]

    k|df0fkqdf pNn]lvt pd]/,

    -u_ v08 -v_ adf]lhdsf] clen]v gePdf jf ePklg gv'n]df lghn] ;]jfdf k|j]z ubf{ k]z u/]sf]

    j}olSts ljj/0fdf n]lvPsf] hGd ldlt jf jif{af6 x'g cfPsf] pd]/ .

    -#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] sfuhftdf ;fn jf jif{ v'n]sf] t/ dlxgf gv'n]sf] cj:yfdf ;f]xL ;fnsf]

    r}q d;fGt / dlxgf v'n]sf] ut] gv'n]sf]df ;f]xL dlxgfsf] d;fGtnfO{ cfwf/ dfgL pd]/sf] u0fgf

    ul/g]5 .

    ^%= :j]lR5s cjsfz lng jf lbg ;lsg] M -!_ lj; jif{ jf ;f] eGbf a9L ;]jf u/]sf] sd{rf/Ln] :j]R5fn] ;]jfaf6 cjsfz lng

    rfx]df clws[t :t/sf sd{rf/Ln] sfo{sf/L lgb]{zs dfkm{t sfo{sf/L ;ldlt ;dIf / ;xfos :t/sf

    sd{Rff/Ln] sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf lnlvt lgj]bg #) lbg k"j{ lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd :j]R5fn] ;]jfaf6 cjsfz lng s'g} sd{rf/Lsf] lgj]bg kg{ cfPdf clws[t :t/sf]]

    sd{rf/Lsf] xsdf sfo{sf/L ;ldltn] / ;xfos :t/sf sd{rf/Lsf] xsdf sfo{sf/L lgb]{zsn] :j]lR5s

    cjsfzsf] nflu :jLs[lt lbg;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    ^^= /flhgfdfåf/f cjsfz M -!_ jf]8{df sfo{/t sd{Rff/Ln] ;]jfaf6 cjsfz lng rfx]df sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf /flhgfdf lbg

    ;Sg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd cjsfz lng rfxg] s'g} sd{rf/Lsf] /flhgfdf k|fKt x'g cfPdf sfo{sf/L lgb]{zsn]

    /fhLgfdf :jLs[t ug{ ;Sg]5 . To;/L /fhLgfdf :jLs[t ePdf To;sf] hfgsf/L ;DjlGwt sd{rf/LnfO{

    lbOg]5 . -;+zf]lwt_

    ^&= pkbfg M -!_ jf]8{sf] :yfoL, sfo{ ;Dkfbg s/f/ ;]jf tyf ;]jf s/f/df sfo{/t /x]sf sd{Rff/L ;]jfaf6 cjsfz ePdf b]xfosf]

    b/n] pkbfg kfpg]5 M -;+zf]lwt_

    -s_ Ps jif{ b]lv % jif{;Dd ;]jf u/]sf sd{Rff/Ln] cfkm'n] sfd u/]sf] k|To]s jif{sf] ! -Ps_ dlxgfsf]

    vfO{kfO{ cfPsf] tnj cg';f/ x'g] /sd, -;+zf]lwt_

    lgod ^! -!_ -@_ -#_, lgod^@, lgod^#, lgod^$ -!_, lgod^%-!_-@_, lgod^^-!_-@_, lgod^& -!_s, klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt,, lgod ^! df :kli6s/0f klxnf] ;+zf]wgåf/f yk,

  • 18

    -v_ % jif{ eGbf a9L !) jif{;Dd ;]jf u/]sf] sd{rf/Ln] cfkm'n] ;]jf u/]sf] k|To]s jif{sf] nflu !=% -8]9_

    dlxgfsf] vfO{kfO{ cfPsf] tnj cg';f/ x'g cfpg] /sd, -;+zf]lwt_

    -u_ !) jif{ eGbf a9L @) jif{;Dd ;]jf u/]sf] sd{Rff/Ln] cfkm'n] sfd u/]sf] k|To]s jif{sf] @ -b'O{_ dlxgfsf]

    vfO{kfO{ cfPsf] tnj cg';f/ x'g] /sd, -;+zf]lwt_

    -3_ @) jif{ eGbf ;]jf u/]sf] sd{rf/Ln] cfkm'n] sfd u/]sf] k|To]s jif{sf] lgldQ @=% -c9fO{_ dlxgfsf]

    vfO{kfO{ cfPsf] tnj cg';f/ x'g] /sd . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg b]xfosf] cj:yfdf pkbfg lbOg]5}g M

    -s_ jf]8{df a'emfpg' kg]{ gubL, lhG;L, sfuhkq cfbL ga'emfPdf jf ga'emfP;Dd .

    -v_ eljiodf jf]8{sf] ;]jfsf] lgldQ cof]Uo 7xl/g] u/L ;]jfaf6 avf{:t ePdf .

    -u_ jf]8{sf] ;]jfdf k|j]z ug]{ jf ;f] ;]jfdf axfndf /xg] p2]Zon] s'g} of]Uotf jf cof]Uotf 9fF6]sf] k|dfl0ft

    x'g cfPdf .

    :kli6s/0f M;+zf]lwt lgodfjnL nfu" x'g'k"j{ jf]8{df sfo{ ;Dkfbg s/f/, s/f/ ;]jf tyf b}lgs

    Hofnfbf/Lsf] ?kdf sfo{/t sd{rf/Lx? jf]8{sf] ;]jfaf6 cnu x'Fbf lghx?n] jf]8{df u/]sf] ;]jf

    cjlwsf] cfwf/df sfo{sf/L ;ldltaf6 :jLs[t lgb]{lzsf adf]lhdsf] ljz]if cfly{s ;'ljwf kfpg]

    5g\ . -yk_

    o; lgodsf] k|of]hgsf] nflu æb}lgs Hofnfbf/L sd{rf/LÆ eGgfn] nuftf/ #) lbg cg'kl:yt geO{

    b}lgs Hofnfbf/L ?kdf jf]8{df sfo{/t JolSt ;Demg'k5{ . -yk_

    ^*= kfl/jfl/s pkbfg M -!_ s'g} sd{rf/Lsf] ;]jfdf 5Fb} d[To' ePdf lghsf] kl/jf/nfO{ jf sfg"g adf]lhdsf] glhssf]

    xsjfnfnfO{ lgod ^& df n]lvP adf]lhd pkbfg k|fKt x'g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ s'g} sd{rf/Ln] o; lgod adf]lhd kfpg] s'g} /sd lng gkfpFb} d[To' ePdf ;f] /sd lghsf]

    kl/jf/sf] ;b:ox? dWo] pklgod -#_ adf]lhd lghsf] pkbfg kfpg] 7xl/Psf] JolStn] lng kfpg]5 .

    -;+zf]lwt_

    -#_ kfl/jfl/s pkbfg lbFbf d[t sd{rf/Ln] cfkm\gf] kl/jf/sf] ;b:o dWo]df jf cfkm\gf] gfafns efO{

    cljjflxt lbbL, alxgL s;}nfO{ O{R5fPsf] /x]5 eg] ;f] JolStnfO{ / s'g} sf/0fn] ;f] JolStn] kfpg

    g;Sg] cj:yf ePdf jf s;}nfO{ gO{R5fPsf] ePdf k|rlnt sfg"g adf]lhd d[tssf] glhssf]

    xsjfnf JolStnfO{ lbOg]5 . -;+zf]lwt_

    ^(= pkbfg sf]if M -!_ jf]8{sf] ;]jfaf6 cjsfz k|fKt sd{rf/LnfO{ lgod ^& adf]lhd pkbfg lbg] k|of]hgsf nflu jf]8{n]

    Ps pkbfg sf]if v8f ug]{5 . ;f] sf]ifdf k|To]s jif{ jf]8{af6 ah]6 Joj:yf u/L cfjZos /sd hDdf

    ul/g]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] sf]ifsf] Joj:yfkg tyf ;+rfngsf nflu sfo{sf/L ;ldltn] 5'§} lgb]{lzsf

    agfO{ nfu' ug{ ;Sg]5 .

    &)= aLdf tyf b'3{6gf ;DjGwL Ifltk'lt{ M -!_ jf]8{sf ;a} sd{rf/Lx?sf] ;fd'lxs JolStut b'3{6gf ljdf ul/g]5 / To:tf]

    ljdfsf] lk|ldod jf]8{n] ltg]{5 .

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd ljdf ubf{ k|rlnt sfg"gn] tf]s]sf] ;Ldf eGbf sd gx'g] u/L sfo{sf/L

    ;ldltn] tf]s] adf]lhd ljdf ul/g]5 .

    -#_ jf]8{sf] s'g} klg sd{rf/L s'g} b'3{6gfdf k/L 3fOt] ePdf jf d[To' ePdf To;sf] ;"rgf t'?Gt

    jf]8{nfO{ lbg'kg]{5 / jf]8{n] klg ljdf cfn]v -kf]lnl;_ cg';f/ Ifltk'lt{ dfu ug{ t'?Gt sfo{jfxL

    rnfpg]5 .

    &!= Ifltk'lt{sf] e'StfgL M ljldt sd{rf/Lsf] d[To' ePdf ljdf jfktsf] Ifltk'lt{ /sd sd{rf/Ln] OR5fPsf] JolStnfO{

    dgfl;j dflkmssf] sf/0f afx]s ! dlxgf leq e'StfgL lbOg]5 / To;/L gOR5fPsf] cj:yfdf

    k|rlnt sfg"g adf]lhdsf] glhssf] xsbf/nfO{ lbOg]5 . -;+zf]lwt_

    &@= hLjg ljdf M -!_ jf]8{n] k|To]s :yfoL sd{Rff/Lsf] hLjg ljdf ul/lbg]5 .

    -@_ ljdf cjlwsf] ;dflKt kl5 kfpg] ljdf /sd -ljldt /sd_ ;xfos :t/sf] lgldQ ? b'O{ nfv /

    clws[t :t/sf] lgldQ ltg nfv jf ;do ;dodf sfo{sf/L ;ldltn] tf]s] adf]lhd x'g]5 . -

    ;+zf]lwt_

    lgod ^& sf] ! -v_-u_-3_, lgod ^* -!_-#_ lgod ^(-!_, lgod &!, lgod &@ -@_ klxnf] ;+zf]wg4f/f ;+zf]lwt, lgod ^&sf] :kli6s/0f yk ul/Psf]

  • 19

    -#_ pklgod -@_ adf]lhd ul/Psf] hLjg ljdf lk|ldod sd{rf/L kbdf axfn /x];Dd jf]8{n] e'StfgL

    ug]{5 . -;+zf]lwt_

    kl/R5]b !)

    cfr/0f

    = sd{rf/Ln] kfng ug'{kg]{ cfr/0f M sd{rf/Ln] b]xfo adf]lhdsf] cfr/0f kfng ug{'kg]{5 M

    -!_ cg'zf;g / cf1fkfng M -s_ sd{rf/Ln] cg'zf;gdf /xL cfkm\gf] ;]jf / kb cg';f/sf] st{Jo,

    O{dfGbf/L / tTk/tfsf ;fy kfngf ug'{kg]{5 .

    -v_ sd{rf/Ln] sfo{ ;Dkfbg ug]{ ;DjGwdf cfkm' eGbf dflysf] clws[tn] lbPsf] sfo{ cfb]znfO{{

    lz3|tfsf ;fy kfngf ug'{kg]{5 . -;+zf]wg_

    -u_ sd{rf/Ln] cfkm'eGbf dflysf ;a} kbflwsf/Lx? k|lt plrt cfb/ b]vfpg' kg]{5 / cfkm' d'lgsf

    sd{rf/Lx? k|lt plrt Jojxf/ ug'{kg]{5 .

    -@_ ;do kfng / lgoldttf M -s_ sd{rf/Ln] lgwf{l/t ;dodf lgoldt ?kdf sfof{nodf pkl:yt eO{ xflh/L

    lstfjdf xflh/L hgfO{ cfkm'nfO{ ;'lDkPsf] lhDd]jf/L axg ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -v_ x6fOPsf]

    -#_ kb cg's"n cfr/0f kfngf ug'{kg]{ M k|To]s sd{rf/Ln] cfkm\gf] ;]jf / kb cg's'nsf] cfr/0f kfngf

    ug'{kg]{5 .

    -$_ ;+3 ;+:yfsf] ;b:otf M s'g} klg sd{rf/Ln] k|rlnt sfg"g / jf]8{sf] gLlt ljkl/t x'g] u/L cfkm\gf

    k]zfut Joj;flos / ;fdflhs ;+:yf afx]s cGo s'g} ;+3 ;+:yfsf] ;b:o aGg x'b}g . -;+zf]lwt_

    -%_ cjfl~5t ;Dks{ sfod ug{ gx'g] M jf]8{sf] lxt ljkl/t x'g] u/L cGo s'g} ;+:yf jf To:tf] ;+:yf;Fu

    ;DjlGwt JolStx?;Fu cjfl~5t ;Dks{ sfod u/L cfkm\gf] cf]xbfsf dof{bf ljkl/t u}/ lhDd]jf/

    sfo{ ug'{ u/fpg' x'b}g . -;+zf]lwt_

    -^_ /fhg}lts jf cjfl~5t k|efj kg{ gx'g] M s'g} klg sd{rf/Ln] cfkm\gf] ;]jf ;DjGwdf dtnj ;fWo

    ug]{ dg;fon] cGo sd{Rff/L dfly s'g} /fhg}lts jf cjf~5gLo k|efj kfg{ jf k|efj kg]{ k|of; ug'{

    u/fpg' x'b}g . -;+zf]lwt_

    -&_ /fhgLltdf efu lng gx'g] M sd{rf/Ln] /fhgLltdf efu lng, s'g} /fhg}lts bn jf ;+u7gsf]

    ;b:otf k|fKt ug{ / /fhg}lts kbsf] nflu x'g] lgjf{rgdf pDd]bjf/ x'g / To:tf] lgjf{rgdf s'g}

    pDd]bjf/, /fhg}lts bn jf ;+u7gsf] tkm{af6 k|rf/ k|;f/ ug{ jStJo jf efif0f lbg jf dt dfUg

    x'b}g . t/ s;}nfO{ dt lbPsf] jf lbg] ljrf/ u/]sf] s'/f k|s6 gu/L k|rlnt sfg"g adf]lhd cfkm'n]

    kfPsf] dtbfgsf] clwsf/ k|of]u ug{ o; lgodfjnLn] s'g} afwf k'¥ofPsf] dflgg]5}g .

    -*_ jf]8{sf] lxt ljkl/t sfd ug{ gx'g] M -s_ jf]8{sf] lxt ljkl/t x'g] u/L sd{rf/Ln] cfkm\gf]] jf:tljs

    jf sfNklgs gfdaf6 jf a]gfdL s'g} n]v k|sflzt ug'{, k|];nfO{ vj/ lbg' efif0f k|sflzt ug'{ jf

    jStJo lbg'x'b}g . -;+zf]lwt_

    -v_ v08 -s_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg k|rlnt sfg'g / jf]8{sf] gLltsf] ljkl/t gx'g]

    u/L n]v k|;f/0f jf k|sfzg ug{ afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g . -;+zf]lwt_

    -(_ uf]kgLotf M s'g} sd{rf/Ln] cf]xbfsf] st{Jo kfngf ubf{ 1ft x'g cfPsf] s'g} s'/f jf jf]8{ jf cGo

    dfWodaf6 k|fKt u/]sf] jf cfkmx?n] n]v]sf] jf ;+slnt u/]sf] s'g} sfuhkq :jLs[lt ljgf k|ToIf jf

    ck|ToIf ?kdf aflx/sf JolSt, k|];, /]l8of] jf 6]lnlehgnfO{ k|ToIf jf ck|ToIf ?kn] ;+s]t jf k|s6

    ug{ kfpg] 5}g . of] Joj:yf jf]8{sf] ;]jfdf /x]sf] JolSt jf]8{sf] ;]jfdf g/x] klg nfu" x'g]5 .

    t/ jf]8{sf] k|jStf jf ;"rgf clwsf/Lsf] x}l;otn] jf]8{sf] clxt gx'g] u/L ;do ;dodf jf]8{sf]

    sfd sf/jfxL ;DjGwdf ;To tYo s'/f k|];, /]l8of] jf 6]lnlehgaf6 ;"rgf, ;dfrf/ jf cGt{jftf{

    lbg o; lgodn] afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g . -;+zf]lwt_

    -!)_ bfg, pkxf/, rGbf, cfbL k|fKt ug{ / ;fk6L lngdf k|ltjGw M -s_ sfof{nosf] sfddf s'g} klg k|sf/n] c;/

    kg{ ;Sg] u/L s'g} klg sd{rf/Ln] sfo{sf/L ;ldltsf] k"j{ :jLs[lt ljgf cfkm'n] jf cfkm\gf] kl/jf/sf] s'g}

    ;b:oåf/f s;}af6 s'g} k|sf/sf] bfg, bftJo, sf];]nL jf pkxf/ :jLsf/ ug{ jf rGbf dfUg jf sfof{nosf]

    sfd;Fu ;DjlGwt JolSt;Fu ;fk6L lng' x'b}g .

    lgod &@ sf] -#_ sf] -!_v,-@_s, -$_-%_-^_-*_sf] -s_-v_-(_klxnf] ;+zf]wg4f/f ;+zf]lwt, lgod sf] -@_v klxnf] ;+zf]wgåf/f x6fOPsf]

  • 20

    -v_ sd{rf/Ln] s'g} ljb]zL ;/sf/ jf ljb]zL ;/sf/sf] s'g} k|ltlglwaf6 s'g} pkxf/ k|fKt x'g cfPdf lghn]

    jf]8{nfO{ ;f] s'/fsf] ;"rgf lbO{ lgsf;f eP adf]lhd ug'{kg]{5 .

    -!!_ sDkgLsf] :yfkgf / ;+rfng tyf Jofkf/ Joj;fo ug{ u/fpg gx'g] M jf]8{df sfo{/t sd{rf/Lx?n]] jf]8{sf] k'j{

    :jLs[lt glnO{ b]xfosf] sfd ug'{ u/fpg x'b}g M -;+zf]lwt_

    -s_ s'g} a}s jf sDkgLsf] :yfkgf, /lhi6«]zg jf ;+rfngsf] sfddf efu lng,

    -v_ k|rlnt sfg'g adf]lhd btf{ u/fpg' kg]{ s'g} Jofkf/ Joj;fo ug{,

    -u_ cGoq s'g} k|sf/sf] gf]s/L :jLsf/ ug{,

    -3_ o; pklgoddf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg sd{rf/Ln] jf]8{sf] gLlt ljkl/t gx'g] u/L ;flxlTos

    j}1flgs jf snfTds sfo{ ug{ ;Sg]5 .

    -!@_ k|bz{g / x8tfn ug{ k|ltjGw M sd{rf/Ln] g]kfnsf] ;fj{ef}d;Qf / cv08tfdf cfFr cfpg] u/L,

    b]zsf] zflGt ;'/Iff, j}b]lzs ;DjGw / ;fj{hlgs dof{bf tyf cbfntsf] lg0f{osf] cjx]ngf x'g] u/L

    ljleGg hft, hftL, wd{, ju{ If]q / ;Dk|bfosf dflg;x? ljr j}dg:otf pTkGg u/fpg] jf

    ;Dk|bflos efjgf km}nfpg] u/L jf s'g} ck/fwnfO{ k|>o x'g] u/L k|bz{g ug{, x8tfndf efu lng jf

    ;f] sfo{ ug]{ p2]Zon] c?nfO{ pS;fpg ;d]t x'b}g .

    -!#_ x8tfn, y'g5]s tyf 3]/fp ug{ k|ltjGw M sd{rf/Ln] s'g} klg sfof{no jf clws[tsf] sfg'gåf/f

    lgwf{l/t st{Jo k'/f ug{df afwf lj/f]w x'g] u/L bjfj lbg jf ;f] ug]{ p2]Zon] c?nfO{ pS;fpg ;d]t

    x'Fb}g .

    -!$_ k|ltlglwTj ug{df k|ltjGw M sd{rf/Ln] cfkm'nfO{ dsf{ k/]sf] ljifodf cfkm'n] jf jf/];åf/f ;DjlGwt

    lgsfo jf clwsf/L ;dIf lgj]bg lbg afx]s c? JolSt jf ;d'xsf] tkm{af6 k|ltlglwTj ug'{x'b}g . t/

    jf]8{af6 dfGotf k|fKt sd{rf/Lx?sf] ;+:yfsf] tkm{af6 ul/g] k|ltlglwTj / sd{rf/Lsf] kbLo bfloTjsf]

    cfwf/df ug'{kg]{ s'g} sfo{ ug{ o; lgodfjnLn] afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .

    -!%_ oftgf lbg gx'g] M -s_ sd{rf/Ln] s;}nfO{ klg oftgf lbg'x'b}g .

    -v_ sd{rf/Ln] of}ghGo b'Jo{jxf/ / 3/]n' lx+;f ;DjGwL sfo{ ug'{ u/fpg' x'b}g .

    -!^_ ;]jf u|fxL k|lt Jojxf/ M -s_ sd{rf/Ln] cfkm\gf] sfd;Fu ;DjlGwt ;]jfu|fxL k|lt dof{lbt Jojxf/

    ug'{kg]{5 .

    -v_ ;]jfu|fxLsf] sfd;Fu ;DjlGwt ljifo, k|lqmof / sfd ;Dkfbg ug{ nfUg] ;do ;d]tsf] :ki6

    hfgsf/L ;]jfu|fxLnfO{ oyf;dodf u/fpg' kg]{5 .

    -!&_ ;DklQsf] ljj/0f M -s_ jf]8{df sfo{ ;Dkfbg s/f/ ;]jf tyf :yfoL lgo'lSt kfPsf] sd{rf/Ln] #%

    lbg leq / k|To]s cfly{s jif{ e'Stfg ePsf] $% lbg leq sfo{sf/L lgb]{zs ;dIf cfkm\gf] jf

    cfkm\gf] kl/jf/sf ;b:ox?sf] gfddf /x]sf] rn, crn ;DklQsf] ljj/0f cg';"rL * adf]lhdsf]

    9fFrfdf e/L k]z ug'{kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -v_ jf]8{n] k|To]s jif{df sd{rf/Lx?sf] ;DklQ ljj/0f cWofjlws u/fO{/fVg' kg]{5 .

    -u_ o;/L sd{rf/Lx?n] k]z u/]sf] ;DklQ ljj/0f uf]Ko /xg] 5 / ;f] sf] ljj/0f JolStut

    clen]vdf /flvg]5 .

    -3_ sd{rf/Ln] cfkm\gf] jf cfkm\gf] kl/jf/sf] s'g} ;b:osf] gfddf s'g} crn ;DklQ vl/b u/L jf

    cGo tl/sfåf/f k|fKt u/]df To;/L vl/b jf k|fKt u/]sf] Ps dlxgf leq To; jfkt nfu]sf]

    df]n ;d]tsf] ljj/0f vf]nL jf]8{df k]z ug'{kg]{5 .

    -!*_ cGo cfr/0f M -s_ sd{rf/Ln] cfkm\gf] sfof{nodf sfd ubf{ ;j} k|lt lzi6 Jojxf/ ug'{kg]{5 .

    -v_ sd{rf/Ln] cfkm\gf] sfof{no tyf kb cg';f/ cfO{kg]{ lhDd]jf/LnfO{ dof{bfk"j{s axg u/L

    lgikIf, :jR5 tyf l56f] 5l/tf] ?kdf sfo{ ;Dkfbg ug'{ kg]{5 .

    -u_ sd{rf/Ln] jf]8{sf] s'g} klg ;DklQsf] k|of]u jf pkof]u 3/fo;L sfo{sf] nflu ug'{x'b}g .

    -!(_ :yfoL cfjfl;o cg'dtL lng gx'g] M jf]8{df sfo{/t sd{rf/Ln] ljb]zL /fi6«sf] :yfoL cfjfl;o

    cg'dtL lng jf To:tf] cg'dtL k|fKt ug{sf nflu cfj]bg lbg'x'b}g . -yk_

    lgod sf] -!!_,!& -s_ klxnf] ;+zf]wgaf6 ;+zf]lwt, lgod sf] -!(_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk ul/Psf]

  • 21

    -@)_ ax' ljjfx, afn ljjfx cgd]n ljjfxdf k|ltjGw M jf]8{sf s'g} klg sd{rf/Ln] d'n'sL P]g ljx]jf/Lsf]

    dxnsf] ljkl/t x'g] u/L ax' ljjfx, afn ljjfx / cgd]n ljjfx ug'{ u/fpg' x'b}g . -yk_

    -@!_ jf]8{sf sd{rf/Lsf] g}lts bfloTj M jf]8{sf s'g} klg sd{rf/Ln] cfkm\gf] st{Jo kfngf ubf{ b]xfosf

    g}lts bfloTjnfO{ Wofg lbg'kg]{5 . -yk_

    -s_ ;]jfu|fxLx? k|lt ;dfg lsl;dsf] Jojxf/ ug]{,

    -v_ /fi6« / hgtfsf] a[xQ/ lxtnfO{ k|fyldstf lbg],

    -u_ a:t' tyf ;]jfsf] ljt/0fsf] dfkb08 / sfo{ljlwsf] kf/blz{tf sfod /fVg],

    -3_ ;fj{hlgs ;DklQsf] ;+/If0f ug]{,

    -ª_ ;fwg / >f]tsf] ldtJolotfk"j{s kl/rfng ug]{,

    -r_ sfo{ ;Dkfbg k|s[ofnfO{ ;/nLs/0f ug]{,

    -5_ Go"gtd ;dodf sfo{ lhDd]jf/L ;Dkfbg ug{ k|oTg/t /xg],

    -h_ cfwf/e"t dfgjLo d"No / dfGotf k|lt ;Ddfg ug]{,

    -em_ ;a} ;d'bfo / If]q k|lt ;dfg b[li6sf]0f /fvL ;dfg Jojxf/ / ;Ddfg ug]{ .

    -@@_ sd{rf/Lsf] ;]jfsf] ;'/Iff M b]xfosf] cj:yfsf sd{rf/L afx]s cGo s'g} klg :yfoL sd{rf/LnfO{

    ;kmfO{sf] dgfl;j df}sf glbO{ ;]jfaf6 x6fOg] jf jvf{:t ul/g] 5}g . -yk_

    s_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf cbfntaf6 s;'/bf/ 7xl/Psf] .

    v_ DofbL jf s/f/ ;]jf cGtu{t s'g} kbdf axfn /x]sf] .

    u_ efuL kQf gnfu]sf] jf ;Dks{ :yflkt ug{ ;Dej gePsf] s'/fdf kof{Kt cfwf/ ePsf] .

    3_ kl/If0f sfndf lgo'St sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg ;Gtf]ifhgs gePsf] .

    -@#_ sd{rf/Lsf] arfp M sd{rf/Ln] cfkm\gf] cf]xbfsf] st{Jo kfngf ;DemL u/]sf] s'g} sfdsf] ;DjGwdf

    lgh pk/ k|rlnt sfg'gsf] l/t gk'¥ofO{ d'2f rNg ;Sg] 5}g . -yk_

    -@$_ ;]jf zt{sf] ;'/Iff M s'g} klg sd{rf/LnfO{ lghsf] lgo'lSt x'Fbfsf avt k|rng /x]sf] tnj, eQf,

    pkbfg lghsf] :jLs[lt a]u/ lghnfO{ k|lts'n c;/ kg]{ u/L kl/jt{g ul/g] 5}g . -yk_

    kl/R5]b !!

    ;hfo tyf k'g/fj]bg

    &$= ;hfo M plrt / kof{Kt sf/0f ePdf sd{rf/LnfO{ b]xfo adf]lhdsf] ;fdfGo jf ljz]if ;hfo lbg ;lsg]5 .

    -s_ ;fdfGo ;hfo M

    -!_ gl;xt lbg] .

    -@_ a9Ldf @ tnj a[lå /f]Ssf ug]{ jf a9Ldf @ jif{;Dd a9'jf /]fSsf ug]{ .

    -#_ @ jif{ b]lv % jif{;Dd a9'jf /f]Ssf ug]{ jf @ b]lv % tnj a[lå /f]Ssf ug]{ .

    -v_ ljz]if ;hfo M

    -!_ eljiodf jf]8{sf] ;]jfsf] lgldQ cof]Uo g7xl/g] u/L ;]jfaf6 x6fpg] .

    -@_ eljiodf jf]8{sf] ;]jfsf] lgldQ cof]Uo 7xl/g] u/L ;]jfaf6 jvf{:t ug]{ .

    &%= gl;xt lbg] a9Ldf @ tnj a[lå /f]Ssf ug]{ jf a9Ldf @ jif{;Dd a9'jf /f]Ssf ug]{ M b]xfosf] s'g} cj:yfdf s;'/sf]

    dfqf cg';f/ sd{rf/LnfO{ gl;xt lbg] jf tnj a[lå jf a9'jf /f]Ssf ug]{ u/L ;hfosf] cfb]z

    lbOg]5 .

    -s_ lghn] ;Dkfbg u/]sf] sfd ;Gtf]ifhgs gePdf,

    -v_ lgod adf]lhd a/a'emf/y gu/]df,

    -u_ lgod adf]lhd ! jif{df @ k6s;Dd lnlvt r]tfjgL kfPdf,

    -3_ tf]lsPsf] kbLo bfloTj lhDd]jf/Lk'j{s k'/f gu/]df,

    lgod -@)_, -@!_, -@@_, -@#_, -@$_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk

  • 22

    -ª_ ;]jfu|fxLsf] lk/dsf{ / ph'/L k6s k6s j]jf:tf u/]sf] ;DjGwdf cfkm' eGbf dflyNnf] clwsf/Ln]

    lbPsf] lgb]{zg kfngf gu/]df,

    -r_ sfo{ ljj/0f nfu" ug]{ u/fpg] bfloTj ePsf] clwsf/Ln] ;f] sfo{ gu/]df .

    &^= b'O{ jif{ b]lv kfFr jif{;Dd a9'jf /f]Ssf ug]{ jf b'O{ b]lv kfFr tnj a[lå;Dd /f]Ssf ug]{ M -!_ b]xfosf] s'g} cj:yfdf

    s;'/sf] dfqf cg';f/ sd{rf/LnfO{ tnj a[lå /f]Ssf jf a9'jf /f]Ssf ug]{ ;hfo ug{ ;lsg]5 .

    -s_ cg'zf;glxg sfd u/]df,

    -v_ o; lgoddf pNn]lvt cfr/0f ;DjGwL s'/fx? pn+3g u/]df,

    -u_ lgod adf]lhd k]ZsL km5\of}{6 gu/]df,

    -3_ k"j{ :jLs[t glnO{ a/fj/ sfof{nodf cg'kl:yt /x]df .

    -@_ o; lgoddf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg lgod $* ljkl/t ljbf glnO{ cfkm\gf] sfof{nodf

    cg'kl:yt x'g] sd{rf/LnfO{ uon s§L ug{ ;lsg]5 . o;/L uon ePsf] cjlw ;]jf cjlwdf

    u0fgf ul/g]5}g . -;+zf]lwt_

    &&= eljiodf ;]jfsf] lgldQ cof]Uo g7xl/g] u/L ;]jfaf6 x6fpg] M b]xfosf] s'g} cj:yfdf sd{rf/LnfO{ eljiodf, jf]8{sf]

    ;]jfsf] lgldQ cof]Uo g7xl/g] u/L ;]jfaf6 x6fpg ;lsg]5 M

    -s_ cof]Uotfsf] sf/0fn] cfkm\gf] kbsf] sfd jf lhDd]jf/L k'/f ug{ g;s]df,

    -v_ ljbf :jLs[t gu/fO{ nuftf/ () lbg eGbf a9L ;do sfof{nodf cg'kl:yt /x]df,

    -u_ sfof{no ;dodf a/fj/ dfbs kbfy{ ;]jg u/]df,

    -3_ cfr/0f ;DjGwL s'/f a/fj/ pn+3g u/]df,

    -ª_ a/fj/ cg'zf;gxLg sfd u/]df,

    -r_ /fhlgtLdf efu lnPdf,

    -5_ cfkm\gf] kbsf] lhDd]jf/Lsf] a/fj/ j]jf:tf u/]df .

    &*= eljiodf ;]jfsf] lgldQ cof]Uo 7xl/g] u/L ;]jfaf6 avf{:t ug]{ M b]xfosf] cj:yfdf eljiodf jf]8{sf] lgldQ cof]Uo

    7xl/g] u/L ;]jfaf6 av{f:t ul/g]5 M

    -s_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf cbfntaf6 s;'/bf/ k|dfl0ft ePdf,

    -v_ e|i6frf/ u/]df .

    &(= ;hfo lbg] clwsf/L M jf]8{df sd{rf/LnfO{ lgod &$ sf] v08 -s_ adf]lhd ;hfosf] cfb]z lbg] clwsf/ sfo{sf/L

    lgb]{zsnfO{ / lgod &$ sf] v08 -v_ adf]lhd ;hfosf] cfb]z lbg] clwsf/ sfo{sf/L

    ;ldltsf] cWoIfnfO{ x'g]5 .

    *)= lgnDjg ug]{ M -!_ s'g} sd{rf/Lsf] ;DjGwdf lgod && / &* df n]lvPsf] s'g} cleof]usf] hfFra'em ug'{ k/]df

    hfFra'em ;dfKt gx'Gh]n;Dd pSt sd{rf/LnfO{ ;hfo lbg] clwsf/Ln] lgnDjg ug{ ;Sg]5 t/

    b]xfosf] cj:yf geO{ ;fwf/0ftof lgnDjg ul/g] 5}g M

    -s_ lgnDjg gu/L cf]xbfsf] sfd ug{ lbFbf em'7f ;a't k|df0f ;+sng ug{ ;Sg] jf cfkm\gf] lj?åsf]

    ;a'b k|df0f ufoj ug{ ;Sg] ;Defjgf b]lvPdf,

    -v_ lgnDjg gu/L cf]xbfsf] sfd ug{ lbFbf jf]8{nfO{ xfgL gf]S;fgL x'g] ;Defjgf b]lvPdf .

    -@_ sd{rf/LnfO{ ;]jfaf6 x6fpg] jf avf{:t ug]{ cleof]usf] ;"rgf lbg'sf] ;fy} lghnfO{ ;hfo lbg]

    clwsf/Ln] lgnDag ;d]t ug{ ;Sg]5 .

    -#_ pklgod -!_ adf]lhd lgnDjg ug'{ k/]df ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ lgnDjg kq a'emfpg' kg]{5 .

    -$_ pklgod -!_ adf]lhd s'g} sd{rf/LnfO{ lgnDjg ubf{ ;fwf/0ftof ^) lbgeGbf a9L ug'{ x'b}g . ;f]

    cjlw leq} sd{rf/L pk/sf] sfo{jfxL lsgf/f nufpg' kg]{5 . s'g} c;fwf/0f cj:yf k/L pSt cjlw

    leq sfo{jfxL lsgf/f nufpg g;lsg] e} lgnDjgsf] cjlw a9fpg k/]df sfo{sf/L ;ldltsf] k'j{

    :jLs[tL lnO{ #) lbg;Dd lgnDjgsf] cjlw a9fpg ;lsg] 5 .

    lgod &^ sf] -@_ klxnf] ;+zf]wg4f/f ;+zf]lwt

  • 23

    -%_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf lu/km\tf/ e} y'lgPsf] sd{rf/L To;/L y'lgPsf] cjlwe/

    :jtM lgnDjg ePsf] dflgg] 5 .

    *!= lgnDagsf] ;dflKt M s'g} sd{Rff/L cfkmgf] kbdf k'gM :yflkt ePdf jf ;]jfaf6 x6fOPdf jf avf{:t ul/Pdf

    lghsf] lgnDag ;dfKt x'g]5 .

    *@= ;kmfO{ k]z ug]{ df}sf lbg'kg]{ M -!_ ;hfo lbg] clwsf/L s'g} sd{rf/LnfO{ ;hfo lbg] cfb]z lbg' eGbf cl3

    sf/afxL ug{ nfluPsf] sf/0f pNn]v u/L ;f] sd{rf/LnfO{ plrt Dofb lbO{ cfkmgf] ;kmfO{ k]z ug{]

    df}sf lbg'kg]{5 . o;/L df}sf lbbFf lghdfly nufOPsf] cf/f]k :ki6 ?kn] lsl6Psf] / k|To]s cf/f]k

    s'g s'g s'/f / sf/0fdf cfwfl/t 5 ;f] ;d]t v'nfpg' kg]{5 . To:tf]df ;DalGwt sd{rf/Ln] klg

    Dofb leq cfkmgf] ;kmfO{ k]z ug{'kg]{5 / o;/L k]z x'g cfPsf] ;kmfO{nfO{ ;DalGwt clwsf/Ln]

    ulDe/tfk"j{s dgg\ ug{'kg]{5 .

    -@_ ;hfo lbg] clwsf/Ln] cfjZos 7fg]df :jo+ jf cGo s'g} clws[taf6 hfFra'em u/fpg ;Sg]5 .

    -#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] hfFra'em ;hfo lbg] clwsf/Ln] s'g} sd{rf/L;+u ;kmfO{ dfu ug{' eGbf

    cufa} :jo+ jf s'g} cGo clws[tåf/f u/fO{ lghsf] 7x/ ;lxtsf] k|ltj]bg lng ;Sg]5 .

    -$_ hfFra'em ug]{ clws[tnfO{ b]xfosf] sfo{ljlw ckgfO{ hfFra'em sf/jfxL rnfpg] clwsf/ x'g]5 .

    -s_ jofg u/fpg], lnlvt k|df0fx? jf bflvnf u/fpg] / ;fIfLsf] gfddf ;"rgf k7fpg] .

    -v_ cleof]u nfu]sf] sd{rf/Lsf] /f]xj/df ;j't k|df0f a'em\g] .

    -u_ cleof]u nfu]sf] sd{rf/LnfO{ ;fIfL;Fu lh/x ug{{ / cleof]u lj?å ;a'b k|df0f bflvnf

    ug]{ df}sf lbg] .

    -%_ pklgod -$_ adf]lhdsf] hfFra'emsf] sfd ;lsPkl5 ;hfo lbg] clwsf/L ;dIf hfFra'em

    clws[tsf] k|ltj]bg k]z ug'{kg]{5 . lghn] To:tf] k|ltj]bgdf ;hfo ;DjGwL sf/0f ;lxtsf] cfkm\gf]

    7x/sf ;fy hf] ePsf] ;a'b k|df0f klg bflvnf ug'{kg]{5 .

    *#= ;hfosf] cfb]z lbg' cl3 ;hfo k|:tfj ug'{kg]{ M lgod &$ adf]lhd ;hfosf] cfb]z lbg' eGbf klxn] ;hfosf] cfb]z

    lbg] clwsf/Ln] lgod *@ adf]lhd ;kmfO k]z ug{ lbPsf] Dofb leq ;kmfO k]z gu/]df jf k]z x'g

    cfPsf] ;kmfO ;Gtf]ifhgs gePdf To:tf] sd{rf/LnfO{ lbg nfluPsf] k|:tfljt ;hfo lsg glbg'

    egL To; ;DjGwdf plrt Dofb lbO{ :ki6Ls/0f dfUg' kg]{5 .

    *$= ;kmfO{ ;Gtf]ifhgs gx'gfsf] sf/0f v'nfpg' kg]{ M ;hfosf] cfb]z lbg kfpg] clwsf/Ln] s'g} sd{rf/Laf6 lgod *@

    sf] pklgod -!_ adf]lhd k]z x'g cfPsf] ;kmfO ;Gtf]ifhgs gePdf To;sf] sf/0f klg v'nfpg'

    kg]{5 . To:tf] sd{rf/Lsf] ;DjGwdf lgod *@ sf] pklgod -@_ adf]lhd hfFra'em u/fOPsf] eP

    ;f]sf] glthf ;d]t pNn]v u/L k|:tfljt ;hfosf] cf}lrTo ;d]t lgod *# adf]lhd x'g]

    :kli6s/0fdf v'nfpg' kg]{5 .

    *%= ;hfo / gSsn ;DjGwL sfo{ ljlw M -!_ sd{rf/L pk/ s'g} ;hfosf] lg0f{o ubf{ ;hfo lbg] clwsf/Ln] ;DjlGwt

    sd{rf/LnfO{ ;kmfO jf :kli6s/0f k]z ug{ kof{Kt df}sf k|bfg eP gePsf] ;d]t ljrf/ u/L lgh

    sd{rf/Laf6 k]z ePsf] ;kmfO tyf pknJw ;Dk'0f{ ;a'b k|df0fsf] ;'dlrt d"NofÍg u/L :ki6

    sf/0f v'nfO{ lg0f{o ug'{kg]{5 .

    -@_ o; kl/R5]bdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf ePtf klg s'g} sd{rf/LnfO{ Pp6f ;hfo k|:tfljt u/L

    :kli6s/0f dfu ul/Psf]df kl5 csf]{ ;hfo lbg] u/L lg0f{o ug'{x'b}g t/ s'g} sf/0f kl/ 3l6 jf

    a9L ;hfo ug'{kg]{ cj:yf k/]df lgod *@ sf] sfo{ljlw k'gM k'/f ug'{kg]{5 .

    -#_ ;hfosf] cfb]z lbg] clwsf/Ln] pklgod -!_ adf]lhd s'g} klg sd{rf/LnfO{ ;hfo lbg] lg0f{o ubf{

    lg0f{o ldlt eGbf klxn] b]lv g} nfu" x'g] u/L lg0f{o ug'{x'b}g .

    -$_ s'g} klg sd{rf/Lsf] ;DjGwdf pklgod -!_ adf]lhd ePsf] ;hfosf] lg0f{osf] ! k|lt gSsn ;hfo

    lbg] clwsf/Ln] ;DjlGwt sd{rf/LnfO{ ljgf b:t'/ lbg'kg]{5 .

    *^= k'g/fj]bg ;'Gg] clwsf/L M -!_ lgod &$ sf v08 -s_ adf]lhd ePsf] ;hfodf lrQ ga'em\g] sd{rf/Ln] jf]8{sf]

    cWoIf ;dIf k'/fj]bg lbg ;Sg]5 .

    -@_ lgod &$ sf] v08 -v_ adf]lhd ePsf] ;hfodf lrQ ga'em\g] sd{rf/Ln] jf]8{sf] sfo{sf/L ;ldlt

    ;dIf k'g/fj]bg lbg;Sg]5 .

    *&= k'g/fj]bgsf] sfo{ljlw M s'g} sd{rf/Ln] lgod *% adf]lhd cfkm'nfO{ lbPsf] ;hfo lj?å k'g/fj]bg lbg' k/]df b]xfo

    adf]lhdsf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 M

  • 24

    -s_ k'g/fj]bg lbg] sd{rf/LNf] cfkm\g} gfdaf6 k'g/fj]bg lbg'kg]{5 / To:tf] k'g/fj]bg plrt /

    cfb/ ;"rs efiffdf n]lvPsf] x'g'kg]{5 .

    -v_ k'g/fj]bg ug]{ sd{rf/Ln] k'g/fj]bgsf] ;fydf cfkm\gf] ;kmfOsf] lgldQ hf] ePsf] ;a'b k|df0f

    ;+nUg /fVg'sf] ;fy} h'g ;hfosf] lj?å k'g/fj]bg ul/Psf] xf] ;f] ;hfo ;DjGwL lg0f{osf]

    gSsn ;d]t ;+nUg ug'{kg]{5 .

    -u_ k'g/fj]bg lbFbf ;hfo kfPsf] ldltn] #% lbg leq k'g/fj]bg ;'Gg] clwsf/LnfO{ ;Daf]wg u/L

    lghsf] sfof{nodf k'g/fj]bg btf{ u/fpg' kg]{5 .

    **= k'g/fj]bg pk/ ljrf/ tyf lg0f{o M -!_ s'g} sd{rf/Ln] cfkm' pk/sf] ;hfosf] lj?å lbPsf] k'g/fj]bg lgod *&

    adf]lhdsf] /Lt k'u]sf] gePdf k'g/fj]bg ;'Gg] clwsf/Ln] To:tf] k'g/fj]bg lng c:jLsf/ ug{

    ;Sg]5 .

    -@_ pkglod -!_ cg';f/ c:jLs[t u/]sf] cj:yfdf afx]s btf{ ul/Psf c? ;a} k'g/fj]bg pk/

    k'g/fj]bg ;'Gg] clwsf/Ln] b]xfosf s'/fx?sf] ljrf/ ug'{kg]{5 .

    -s_ ;hfodf cfwf/ lnPsf s'/fx?sf] oyfy{tf k|dfl0ft eO{ ;s]sf] 5 jf 5}g <

    -v_ k|dfl0ft eO{ ;s]sf s'/fx? ;hfo ug{sf lgldQ kof{Kt 5 jf 5}g <

    -u_ ;hfo u/]sf] l7s, kof{Kt, ckof{Kt jf a9L s] 5 <

    -#_ pklgod -@_ adf]lhd ljrf/ ul/;s]kl5 k'g/fj]bg ;'Gg] clwsf/Ln] k'g/fj]bsnfO{ lbPsf] ;hfo

    ;b/ jf ab/ ug]{ jf To:tf] ;hfonfO{ 36fpg] u/L clGtd lg0f{o ug{ ;Sg]5 .

    -$_ k'g/fj]bsn] rfx]df cfkm} jf jf/];åf/f tf/]vdf a:g / sfg'g Joj;foLåf/f ax; k}/jL u/fpg]

    ;Sg]5 .

    -%_ s'g} sd{rf/LnfO{ ;]jfaf6 x6fpg] jf avf{:t ug]{ ;hfo sfo{sf/L ;ldlt jf cbfntaf6 /2 e} lgh

    ;]jfdf k'gM sfod ePdf ;]jfaf6 x6fOPsf] jf avf{:t ul/Psf] ldlt b]lv k'gM sfod ePsf] ldlt

    ;Ddsf] k'/f tnj, eQf / tnj a[lå kfpg] eP ;f] ;d]t lghn] kfpg] 5 .

    *(= ;]jf k'gM :yflkt ePdf ltg dlxgf leqdf pkl:yt x'g'kg]{ M s'g} sd{rf/Lsf] ;DjGwdf o; lgodfjnL adf]lhd

    k'g/fj]bgsf] clGtd lsgf/f nfu]kl5 To;sf] kl/0ffd :j?k jf cbfntsf] lg0f{o adf]lhd lghsf]

    ;]jf k'gM :yflkt x'g] ePdf ;f] lg0f{osf] ;"rgf kfPsf] ldltn] ltg dlxgf leq lgh pkl:yt x'g

    gcfPdf lghsf] gf]s/L yfdL lbg s/ nfUg] 5}g .

    kl/R5]b !@

    ljljw

    ()= lgldQ jf sfod d'sfod lbg] M -!_ s'g} zfvf, dxfzfvf jf sfo{sf/L k|d'v ljbf a;]sf] jf cGo s'g} sf/0fn] ;ft

    lbg;Dd cg'kl:yt x'g] ePdf cfkm' ljbf a;]sf] jf cg'kl:yt /x]sf] cjlwdf cfkm'n] ul/ cfPsf]

    sfd g/f]lsg] u/L cfkm'eGbf d'lgsf] lgs6\td jl/i7t sd{rf/LnfO{ lgldQ lbg'kg]{5 . -;+zf]lwt_

    -@_ sfo{sf/L lgb]{zs labf a;]df jf cGo s'g} sf/0fn] kGw| lbgeGbf a9L cjlw cg'kl:yt x'g] ePdf

    cfkm' ljbf a;]sf] jf cg'kl:yt /x]sf] cjlwdf cfkm'n] ul/ cfPsf] sfd g/f]lsg] u/L cfkm' eGbf

    d'lgsf] sd{rf/LnfO{ sfod d'sfod lbg'kg]{5 . t/ kGw| lbgeGbf a9L cjlwsf] nflu sfod d'sfod

    lbg'k/]df sfo{sf/L ;ldltn] lbg]5 . -;+zf]lwt_

    (!= ;]jfaf6 cjsfz lbg ;lsg] ljz]if Joj:yf M -!_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf]

    cj:yfdf sd{rf/LnfO{ dsf{ gkg]{ u/L lglZrt dfkb08 / sfo{ ljlw agfO{ ;f]xL cfwf/df

    sd{rf/LnfO{ cjsfz lbg ;lsg]5 M -;+zf]lwt_

    -s_ jf]8{sf] sfd jf jf]8{åf/f ;+rflnt cfof]hgfx? s6f}tL eO{ sd{rf/Lsf] ;+Vof 36fpg' k/]df,

    -v_ sd{rf/Lx?nfO{ kfl/>lds tyf ;'ljwf lbg jf]8{sf] sf]ifdf /sd gePdf,

    -u_ jf]8{df sd{rf/Lsf] ;+Vof 36fpg'kg]{ cGo plrt tyf dgfl;j dflkmssf] sf/0f k/]df,

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd sd{rf/LnfO{ ;]jfaf6 cjsfz lbg tf]lsg] dfkb08 / sfo{ljlw sfo{sf/L

    ;ldltn] :jLs[t ug]{5 . -;+zf]lwt_

    lgod ()-!_-@_, lgod (! -!_ -@_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt,

  • 25

    (@= ;]jf cjlwsf] u0fgf M -!_ o; lgodfjnLsf] k|of]hgsf] lgldQ sd{rf/Lsf] ;]jf cjlwsf] u0fgf ubf{ jf]8{df sd{rf/Ln]

    c6'6 ;]jf u/]sf] cjlwnfO{ lnOg]5 . -;+zf]lwt_

    -@_ o; lgodfjnLsf] lgod -#_ sf] pklgod -$_ / lgod -%_ sf] pklgod !) adf]lhd o; jf]8{df

    ;/L cfPsf sd{rf/Lsf] xsdf jf]8{df ;?jf x'g' cl3sf] cjl5Gg ;]jf cjlw ;d]t u0fgf ul/g]5 .

    -;+zf]lwt_

    -#_ pklgod -!_ adf]lhd jf]8{df kb:yfkgf x'g] sd{rf/Lsf] ;]jf cjlw u0fgf ubf{ ;DjlGwt ;+:yfdf

    sfo{/t /x]sf] z'? lgo'lSt ldltnfO{ cfwf/ dfgL ;]jf cjlw u0fgf u/L h]i7tf sfod ul/g]5 . -

    yk_

    (#= a/a'emf/y ug'{kg]{ M -!_ s'g} klg sd{rf/L cfkm' sfo{/t kbaf6 cGoq ;?jf jf a9'jf e} hfg] ePdf To:tf] sd{rf/Ln]

    cfkm' sfo{/t /x]sf] kbdf ;?jf e} cfPsf] sd{rf/L xflh/ ePsf] eP lghnfO{ / lgh xflh/

    gePsf] eP cfkm' d'lgsf] sd{rf/L jf cfkm\gf] ;'kl/j]Ifsn] tf]lslbPsf] sd{rf/LnfO{ cfkm' lhDdf

    /x]sf] gubL lhG;L a'emfP/ dfq hfg'kg]{5 .

    -@_ pklgod -!_ adf]lhd a/a'emf/y u/]kl5 a/a'emf/y u/]sf] k|df0fkq ;d]t lng'kg]{5