1. Sadece acktmz iin deil, enerji elde etmek iin ve yaammz devam ettirmek iin yemek yemek zorundayz. Vcudumuz besin maddelerini yediimiz ekilde kullanamaz. Besinlerin vcudumuzda kullanlabilmesi iin deiime uramas gerekmektedir.

2. Besin maddeleri ieriklerine gre karbonhidrat, ya, protein, vitamin, su ve mineraller olarak gruplandrlr. 3. Bunlardan karbonhidrat, ya ve protein byk molekllerdir ve byk molekll besinlerin hcrelerimizin kullanabilecei kadar kk molekllere paralanmas gerekir. Bu olay sindirim sonucu gerekleir. SNDRM byk molekl besin ieriklerinin hcrelerimizin kullanabilecei kadar kk molekllere dntrlmesidir. 4. Tek bir biskvinin sindirimi 12 SAAT srer. 5. Sindirim azda inemeyle balar. Besinlerin ineme ve kas hareketleriyle kk paralara ayrlmas mekanik sindirimdir. Besinlerin, enzim ad verilen baz salglar yardmyla paralanmasna kimyasal sindirim denir. NOT: Her maddeye etki eden enzim farkldr. Nasl ki her anahtar her kapy amyorsa, her enzim de her maddeye etki etmez. Karbonhidratlar, proteinleri ve yalar paralayan enzimler birbirinden farkldr. 6. Az Yutak Grtlak Yemek borusu Mide nce barsak Kaln barsak Ans 7. Sindirim sisteminin ilk blmdr. Burada bulunan diler besini srma ve ineme yoluyla mekanik olarak paralar. Yetikin bir insanda 32 di bulunur. Bunlar kesici di, kpek dii, kk az dii ve byk az dileridir. 8. Kesici diler srmakta kullanlr. Bunlarn yannda sivri ulu kpek dileri besinleri paralar. Az dileri ise besinleri tmeye yarar. 9. Az boluunda besinlerin tad ve kokusu alnr. Besin tkrk bezlerinden salglanan tkrkle kartrlr. Besinlerin bir ksm tkrkte znr ve slatlr. Tkrkte bulunan enzimler sayesinde azda NASTANIN KMYASAL SNDRM balar. Azda yaplan kasl yapdaki dil sayesinde besin, ineme sonrasnda yutaa itilir. 10. Besinlerin azdan yemek borusuna iletilmesini salar. 11. Besinleri yapsnda bulunan kaslar yardmyla mideye iletilir. 12. Kaslardan olumu bir torba gibidir. Besinle doluyken kaslma dalgalar oluturularak besini kartrr ve kk paralara blerek MEKANK SNDRM gerekletirilir. 13. Midenin i yzeyinde bulunan salg bezlerinden mide boluuna salglanan enzimler sayesinde PROTENN kimyasal sindirimi midede balar. Kimyasal sindirim mide zsuyu iinde bulunan mide asidi ve enzimler tarafndan gerekletirilir. 14. Midemizin yaps nedir?.................... Proteinin sindirimi nerede balar? . Mide neden kendini sindirmez? 15. Mide z suyunun iinde mide enzimlerini aktif hale getiren hidroklorik asit (HCL) adl ok kuvvetli bir asit bulunur. Bu asitten korunmak iin midenin i yzeyi kaln bir mukus tabakasyla kapldr. Bu mukus tabakas sayesinde mide korunur. 16. Besinler midede mekanik ve kimyasal sindirime uradktan sonra ince barsaa iletilir. 17. Yalarn kimyasal sindirimi burada balar ve biter. Karbonhidrat ve proteinlerin kimyasal sindirimi ise burada tamamlanr. Ksaca tm besinlerin kimyasal sindirimi ince barsakta tamamlanr. 18. Sindirilen besinlerin kana emildii yer de ince barsaktr. Bu olaya emilim denir. * nce barsan yzeyi olduka kvrml ve genitir. inde bulunan ve adna vills ad verilen kntlardan besin emilerek kana aktarlr. nce barsak sindirim sisteminin en uzun blmdr. 19. Burada sindirim yoktur. Fazla su, mineraller ve vitaminlerin byk blm buradan kana emilir. Kaln barsakta B ve K vitaminleri sentezleyen bakteriler bulunur. 20. Besin maddelerinin vcudumuz tarafndan kullanlmayan blm ATIKLAR - ansten dar atlr. 21. Sindirim sistemi ksmlar Sindirim tr Sindirilen besin Az Mekanik ve kimyasal sindirim Niasta Yutak ----------- Yemek borusu ----------- Mide Mekanik ve kimyasal sindirim Protein nce Barsak Mekanik ve kimyasal sindirim Hepsi Kaln Barsak --------------- 22. Karn boluunda midenin sa st tarafnda yer alan organdr. Safra ad verilen bir salg retir. **Safra salgs byk ya molekllerini daha kk paralara ayrarak yalarn mekanik sindirimini salar. ** Ayrca atk maddelerin kokumasna ve zararl bakterilerin remesine engel olur. Yada eriyen vitaminlerin (A, D, E, K) emilimini artrr. 23. Pankreas z Suyunu salglar ve bir kanal yardmyla on iki parmak barsana boaltr. Pankreas z suyunda bulunan enzimler ile; midede sindirimi balayan proteinlerin azda sindirimi balayan niastann sindirimi balamam yalarn sindirimi tamamlanr. 24. ***Karacier ve pankreas rettikleri safra salgs ve pankreas z suyunu besin ieriklerinin sindirimini tamamlamak zere birer kanalla ince barsaa aktarrlar. 25. Enzimler Az nce Barsak KARBONHDRATLAR Enzimler Mide nce Barsak PROTENLER Enzimler nce Barsak YALAR 26. Enzimler, byk molekll besin ieriklerini kk molekllere dntrr. Sindirilen besinler ince barsaktan kan yoluyla hcrelere tanr. Atk maddeler ise kaln barsaa gnderilir. 27. . Hcreye yollanan besinlerden; Karbonhidrat; enerji salamak iin Protein; Byme, hcrelerin yapm ve onarm, hastalklara kar sava, yaralarn iyilemesi Yalar; Vcudumuzu scak tutmak, darbelerden korumak ve fazla enerji gerektiren ilerde enerji salamak iin yararlanlr. 28. http://www.harcourtschool.com/activity/digest/index.htm 29. Sindirim Sisteminin Saln Korumak Vcudumuzun gnlk enerji ihtiyacn karlayabilmemiz, bymemiz ve gelimemizin salkl olabilmesi iin dengeli ve yeterli beslenmemiz gerekmektedir. Yemek yemeliyiz ancak ihtiyacmzdan fazla yemek yediimizde vcudumuz bu fazla ksm (enerjiyi) harcayamaz ve bunlar yaa dntrerek deri altnda depolar. Depolanan yalar ise zamanla imanla neden olur. 30. Dengeli Beslenme Dengeli ve yeterli beslenme karbonhidrat, protein, ya vitamin,mineraller ve su ihtiyacmz karlayacak oranda birlikte alnmasdr. Kabak gibi lifli besinleri tketmek ve dengeli ve yeterli beslenmek sindirim sisteminin saln olumlu ynde etkiler. 31. Stres ve dengesiz beslenme sindirim sisteminin saln olumsuz ynde etkiler. Sindirim sistemimizin saln korumak iin; *ok scak ve ok souk eyler yiyip imemeliyiz *Lokmalar iyice inemeli ve yava yemeliyiz *Sofrada tka basa yemek yememeliyiz *Yemek srasnda ve sonrasnda gereinden fazla su imemeliyiz. *Yemekten sonra 1 saat kadar dinlenmeliyiz *Yemee i salata veya taze meyve ile balamalyz *Kafeinli ve asitli ieceklerden uzak durmalyz. 32. Alkol ve Sigarasz Yaamn nemi: Alkol midenin i yzeyini rten tabakay tahrip ederek gastride ve kusmaya neden olur. Midenin st blmyle yemek borusunun alt blmnde kk yrtklara sebep olabilir. alkoln uzun sre kullanlmas zellikle B vitamini ve dier besinlerin emilimini engelleyebilir. Ayrca karacierde meydana gelen siroz hastalna neden olabilir. 33. Sindirim sistemimiz yediimiz besinlerin sindirilmesi ve bu besinlerin ince barsak tarafndan emilerek kana gemesini salar. Sindirim sonucu oluan kk molekller dolam sistemimiz araclyla hcrelerimize kadar tanr. Hcrelerde bu besinlerden enerji retmek, yapm-onarm ve hcresel faaliyetleri (hayatsal faaliyetler) dzenlemek iin kullanlrlar.