SKOLYOZ MUAYENE kayıt

8/7/2019 SKOLYOZ MUAYENE kayıt

http://slidepdf.com/reader/full/skolyoz-muayene-kayit 1/83

SKOLYOZ MUAYENE

YÖNTEMLER

DR.MEHMET YILDIRIM

MOD:DOÇ.DR.ESAT KITER



Skolyoz terimi, yunanca erilik anlamna gelen bir kelimeden türetilmitir

lk olarak Galen tarafndan kullanlm

Omurgann frontal düzlemde orta hattan lateraledeviasyonu ve rotasyonudur. Cobb yöntemi ileölçülen 10r ve üzeri eriliklere skolyoz ad verilir





� Servikal bölgede 30°-50° lordoz

� Torakal bölgede 20°-40° kifoz

� Lomber bölgede 40°-60° lordoz

� Sakral bölgede ise 40°-60° kifoz vardr



Primer Erilik:lk ortaya çkan eriliktir . Öne eilince vertebrave kosta rotasyonunun sabit kalmas ile yeri belirlenebilir.Her zaman major erilik olmayabilir .

Majör Erilik:En çok yapsal bozukluun ve en fazlaaçlanmann olduu eriliktir .Her zaman primer erilik olmayabilir .

M inör erilik:Sekonder yada kompensatuvar (dengeleyici)eriliktir.

SKOLYOZ LE LGL TANIMLAR



Skolyoz ile ilgili tanmlar

Kompensatuvar Erilik ,major eriliin altnda veya üstünde, ztyönde ve daha az iddette gelien,major erilii dengelemek içinoluan eriliktir.

Ç ift Major Erilik :Birbirine eit iki yapsal eriliin olmasdr.Ençok torasik bölgede görülür.



Skolyoz ile ilgili tanmlar

Apikal vertebra:Erilik içindeki en fazla rotasyon yapan ve enlaterale yerleen vertebradr.

Omurgann ortasndan en uzaktaki vertebranneitlenmesiyle bulunur.

End vertebra:Eriliin her iki ucundaki, rotasyona ve yapsaldeiiklie uramayan vertebralardr.

Rotasyona uramad için eriliin snrlarnnsaptanmasnda ve yapsal deiiklie uramad için füzyonsnrlarnn belirlenmesinde kullanlr.



diyopatik skolyoz ; yapsal skolyozlarn % 80

Deformitenin nedeni bilinmemektedir

3 dönemde zirve yapar Yaamn ilk ylnda 5-6 ya

11 yandan iskelet geliiminin tamamlanmasna kadar geçen süre



diyopatik skolyoz;

nfantil , < 3 ya

Jüvenil , 3-10 ya

Adölesan , 10 ya ± iskelet olgunlamas( en sk görülen)



diopatik skolyozun en sk görülen ekilleri giderek azalansrayla:

Sa torakal

Sa torakal, sol lomber

Torakolomber

Sa torakal ve sol torakal

Sol lomber



Skolyozda Eim

Eim 2 tipte olabilir:1)C eim:Torasik ve lomber omurga boyunca uzanr.

2)S eim:Major eim ve kompensatuvar eim içerir.

Eimin yerine göre skolyoz snflandrlr:



Erilik tipleri

King Snflamas

Apeks



A Tip I ; çift erilik, lumbar eim daha büyük ve rigid

B: Tip II çift erilik ,torokal eim daha rigid

C: Tip III torokal erilik

D: Tip IV uzun torokal erilik

E: Tip V çift torokal erilik



King Snflamas

Tip I: .Lomber erilik torokal erilikten daha büyüktür Lomber erilik daha esnektir

Tip II : kombine torokal ve lomber erilik Torokal erilik lomber erilikten daha büyük veona eittir Lomber erilik merkez sakral çizgiyi geçer Lomber erilik , torokalden daha esnektir

Tip III : Orta hatt geçmeyen lomber erilii olan torokalerilik Lomber erilik esnektir Tip IV: Uzun torokal erilik Tip V: Çift torokal erilik



Skolyozda Eim

T ip II Kombine torasik ve lomber erilik(çift major erilik



Skolyozda Eim

T ip III ,T ek major t or asik erilik



En geni skolyoz snflamas 1973 ylndaAmerikan Skolyoz Aratrma Cemiyeti (ScoliosisResearch Society±SRS) tarafndan yaplmtr





SINIFLAMA

� II. NÖROMUSKÜLER SKOLYOZ± A) Nöropatik

� 1. Ü st Mot or N ör on

a) Serebral palsib) Spinoserebellar

Dejenerasyon» - Freidreich Hastal» - Charcot-Marie-Tooth

Hastal» - Roussy-Levy Hastal

c) Siringomiyelid) Spinal kord tümörüe) Spinal kord travmasi

2. Alt Mot or N ör on

a) Poliomyelitb) Dier viral myelitler c) Travmatik d) Spinal musküler atrofi

� - Werdnig-Hoffmann

� - Kugelberg-Welander e) Myelomeningosel (Paralitik)

3. Di sot onomi (Riley-DaySendr omu)



SINIFLAMA

B) Myopatik 1. MCC (Artrogripozis)2. Müsküler distrofi

a) Duchenne (Psödohipertrofk) b) Limb-girdle c) Facioscapulohumeral

3. Konjenital hipotoni4. Myotonia distrofika



SINIFLAMA

III. KONJENTAL SKOLYOZA) Formasyonda Yetersizlik

1. Kama vertebra2. Hemivertebra

B) Segmentasyon Yetersizlii1. Tek tarafl (Unsegmented Bar)2. ki tarafl (Sinostoz)

C) Kark (Segmentasyon + Formasyon Yetersizlii)



SINIFLAMA

IV. NÖROFBROMATOZS

V. MEZENMAL HASTALIKLAR

A) Marfan SendromuB) Ehler-Danlos Sendromu

VI. ROMATOD HASTALIKLAR



SINIFLAMA

VII. TRAVMATK A) Krk B) Cerrahi

1. Laminektomi sonras

2. Torakoplasti sonrasC) Radyasyona balVIII. EKSTRA SPNAL KONTRAKTÜRLER

A) Ampiyem sonrasB) Yank sonras



SINIFLAMA

IX. OSTEOKONDRODSTROFA) Diastrofik cücelik B) Mukopolisakkaridozis ( örn. Morquio Send.)

C) Spondiloepifiziel DisplaziD) Multipl Epifiziel Displazi



SINIFLAMA

X. KEMK ENFEKSYONU (Akut veya Kronik) XI. METABOLK HASTALIKLAR

A) Raitizm

B) Osteogenezis mperfektaC) Homosistinüri



SINIFLAMA

XII. LUMBOSAKRAL EKLEMLE LGLA) Spondilolizis ve SpondilolistezisB) Lumbosakral bölgede konjenital anomali

XIII. TÜMÖRLER A) Vertebral kolon1. Osteoid Osteoma2. Histiositozis-X

B) Spinal Kord Tümörleri



SINIFLAMA

2. YAPISAL OLMAYAN SKOLYOZI. Postural SkolyozII. Histerik Skolyoz

III. Sinir Kökleri irritasyonuA) Disk hernisiB) Tümörler

IV. nflamatuvar (örn. apandisit)V. Alt ekstremite eitsizliine bal

VI. Kalça eklemi kontraktürlerine bal



ÖYKÜ

Öyküde,eriliin ilk hangi yata farkedilii ve ailesel skolyozsorulmaldr.

Eriliin geç farkedilmesi sktr çünkü çou erilik

kyafetlerle gizlenmitir.Okul taramalarnda daha erken tespitedilebilir.(Adam¶s Testi)

Ailesel skolyoz sorulmaldr.Toplumda skolyoz insidans %1ise de skolyozlu annelerin özellikle kz çocuklarndaskolyozun görülme riski fazladr.Bu nedenle skolyozluannelerin çocuklar preadölesan ve adölesan dönemlerdetaranmaldr.



Öykü

Skolyozun erken dönemde semptomu yoktur.Aileyi hekimegötüren ilk semptom görüntü bozukluudur.Omuz asimetrisigörülebilir.

Skolyoz çok ar ve uzun süreli olmad sürece arhalsizlik,dispne ve ortopne görülmez.Bunlar mevcutsa bakaneden aratrlmaldr.



C insiyet dalm

� Adölesan KIZ/ERKEK: 3.5/1

� Sekiz yan altnda KIZ=ERKEK

� 3 yan altnda KIZ/ERKEK:1/1.25

� 10r

altnda KIZ=ERKEK



Klinik Bulgular

Hasta tamamen soyunmu olarak muayeneedilmelidir

nspeksiyon önemlidir Srtta kitle Srtta erilik Omuz asimetrisi Skapula asimetrisi Meme asimetrisi



Spinal denge

2.5 cm <

ntergluteal hattnlateralinden geçerse

dengesiz erilik



� Flank asimetrisi

Flank asimetrisi Nörofibramatosis de cafe´ aulait spots



FZK MUAYENE

Skolyoz muayenesinde

nspeksiyon

Ayakta muayene

nspeksiyonla Omurga erilii Asimetrik omuz Asimetrik pelvis Rib hump Skapular kanatlanma tespit edilebilir.



Fizik Muayene

� Erken dönemde ayakta dik dururkenskolyoz saptanamayabilir

� Adam¶s testi yaplmaldr.

� Hasta kalçalarndan 90°lik aç yapacak ekilde öne doru eilir.Dizler ekstansiyonda kollar birbirine parelelve avuç içleri birbirine bakacak ekildepozisyon alr.

� Hastann arkasna geçilir ve hasta öne

doru eilirken kifozun karekterigözlenir. Çknt yoksa normal,açlyada abartl ise kemik anomalisindenüphelenilir.





H ump¶n deerlendirilmesi



Fizik Muayene

Rib hump Torakal skolyozlarda görülür.Vertebralara sk skbal olan kostalarn vertebral rotasyona elik etmesiyle ortayaçkar.rib hump yükseklii direkt ölçümle yada skolyometreyle

ölçülür. Pelvik asimetri:Hekim parmak uçlarn crista iliaca¶lar üzerine

koyarak tespit eder. Kompanse erilik :Eriliin kompanse olup olmadna

baklmaldr.Bunun için C7 vertebra spinal proçesden bir

sarkaç sarktlr.Erilik kompanse ise sarkaç interglutealbölgeden geçer.Geçmiyorsa dekompanse demektir.





P elvik asimetri torokal hump



Fizik Muayene

Eriliin fleksibilitesi:Bunun prognostik önemi vardr.Tespitiiçin erilie; yana eilme,traksiyon veya konveks taraftan ellezorlanma gibi harici kuvvetlerin uygulanmas gereklidir.Eer düzelme oluyorsa saptanmaldr.

Paravertebral kas spazmna baklmaldr.

Alt ekstremite uzunluklar ölçülmelidir.

Tan ve tedavi planlanmas açsndan önemli olduu için kasgücü tayini yaplmaldr.



Fizik Muayene

Nörolojik muayene yaplmaldr

Alt ekstremitenin motor,duyu,derin tendon ve patolojik reflekslerikontrol edilmeli

Asimetrik karn cildi refleksi siringomiyeli, diastometomiyeli veyamedulla spinalis tümörü gibi kanal içi lezyonlarn en sk rastlanannörolojik bulgusudur.

Eer bu hastalarda intraspinal patolojiden üphenilmez ve tedaviidiopatik skolyoz gibi planlanrsa ciddi komplikasyonlar geliebilir.



GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLER

Direkt grafiler

Ayakta dik dururken çekilmeli

Elik eden kifoz varsa lateral grafi alnr.

Çok küçük çocuklar dengelerini tam salayamadklarndangrafiler srtüstü yatar durumda çekilmelidir.Ancak bu konumda

gerçek erilik azalr.

Skolyozun radyolojik analizinde ilk yaplmas gereken uçvertebralarn ve apikal vertebrann belirlenmesidir.



14 y F ( R3/2 )





Görüntüleme Yöntemleri

Hafif ve orta iddetteki skolyozda büyüme durduundaprogresyonda durur. Bu nedenle iskelet maturitesinindeerlendirilmesi önemlidir.

skelet maturitesinin ölçümünde ençok kullanlan Risser bulgusudur. Risser, apofizin ossifikasyonunun tamamlanmasylaeriliklerin ilerlemesi azalmaktadr. Buna göre Risser bulgusu

iliak apofizin geliimine göre 5 evrede derecelendirilir:



Risser Evrelemesi

Evre I:liak apofizin geliimibalamamtr.

Evre II:liak apofizgelimeye balamtr.

Evre III:liak apofiz tamgelimitir.

Evre IV:liak apofiz füzyonubalamtr.

Evre V:liak apofizin ileumafüzyonu tamamlanmtr.



Matürite

HormonalPubarjMenarj

Tanner SistemiKemikselRisser Triradiate kartilaj



Menar öncesi dönemdeki kz çocou aktif bir büyüme dönemindedir

Menar sonrasnda büyüme yavalar , ilerlemetehlikesi azalr

Meme ve genital geliime dayal Tanner in

olgunluk indeksi büyüme rezervini , dolaysylailerleme riskini deerlendiren klinik bir indekstir



Tanner



Uzama Hz Zirvesi (UHZ): adölesan büyümedönemindeki maksimum iskelet büyüme ölçüsüdür

UHZ = hastann boyundaki uzama miktarnnzaman birimindeki ölçümüdür

Kzlarda yllk 8 cm Erkeklerde 9,5 cm

Triradiat kartilaj kapanmas , UHZ den sonra veRisser 1 ile menartan önce gerçekleir

UHZ nin klinikte kullanm için seri boy ölçümleri



BOYUN UZAMAN HIZINI GÖSTEREN EMATK BR ÇZM

TR R ADIAT K ARTILAJ K APANMASI , UHZ SONR ASI VE RISSER 1ILE MENAR S ONCESI GER CEKLESIR

Krenkaft

Uzama hz

UHZ

Triradiat kkrdan kapanmas

Risser 1 ± Menar

Risser 2

YA

Krenkaft yok



Triradiate kartilaj




Direkt grafilerdan baka*Hzl ilerleyen*Vertebra says ve yerleimi açsndan idiyopatik skolyoza

benzemeyen*Cilt deiiklikleri ve anormal nörolojik bulgular olan

hastalarda CT,CT-myelografi veya MR çekilebilir.

Konjenital skolyozda genitoüriner anomaliler sk olduundanUSG veya IVP yaplmaldr



C obb Yöntemi



C obb yöntemi

En sk kullanlan metod Erilie itirak etmi en üstteki vertebrann üst biti

düzlemine teet çizgi ile en alt vertebrann alt bitidüzlemine çizilen teet çizgilere dik çizgiler çizilir

Bu çizgiler arasndaki aç

Bu iki vertebraya son vertebr a denir Skolyoz eriliinin merkezindeki vertebraya apik al

vertebr a denir Takiplerde ölçüm yine ayn seviyelerden yaplmaldr.



Eriliin anatomisi

Sagital dizilim

C1C1 in merkezinden dikey çizilençizgi normalde T1T1, L1L1 & S1S1 in

merkezinden geçer

� Koronal plandaki deformitesklkla sagital plan deformitesiiile birliktedir , (özellikle ,kifozve lordoz)



Skolyotik eriliin anatomisi

Major Major erilik erilik ± ± ³³sasa torakaltorakal´́

merkezi çizgininmerkezi çizgininsanda ve apeksisanda ve apeksitorakalda olduu içintorakalda olduu için

� SOL TORAKAL erilikler sklkla infantil ve juvenil

idiopathic skolyozda gözlenir ve bazen ciddi nörolojik durumlarla birliktelik gösterirler



Skolyotik eriliin anatomisi

�� Minor Minor erilik erilik

± ± Bunlar majör erileBunlar majör erilevücudun kompansatuar vücudun kompansatuar yant olarak oluurlar yant olarak oluurlar

± ± Amaç ba ve kalçayAmaç ba ve kalçayanatomik pozisyondaanatomik pozisyondatutmaya çalmaktr tutmaya çalmaktr..



� Vertebra korpusununrotasyonu eriliinkonveks tarafna

dorudur , dolays ilespinöz çkntlardaerilin konkav tarafnadoru döner



Eriliin ölçülmesi



Eriliin ölçülmesi

60º60º





Risser-Ferguson metot

Apikal vertebra, üst end

ve alt end vertebra larnmerkezinden çizilençizgilerin kesimenoktasndaki aç



� Kosta ± vertebral aç ölçümü Mehta : APgrafide apikal vertera cismine dik çizilen çizgiile eriliin konkav ve konveks tarafndakostalarn arasndaki aç

� Açnn karlatrlmal ölçümlerinde 20dereceden fazla fark olmas eriliinprognozunun iyi olmadna iarettir.




Vertebral rotasyonun ölçümü için en fazla kullanlan pedikül

yöntemidir.B

u yöntemde vertebra korpusu dikey çizgilerle 6bölüme ayrlr.Segmentler içindeki pedikül gölgelerine göre 0-4aras evrelendirilir.Konkav taraftaki pediküller erken dönemderotasyonla kaybolduundan standart olarak konveks taraftakiler dikkate alnr.



Görünteleme Yöntemleri

Pedikül gölgesi yöntemi ile vertebral rotasyonun ölçülmesiKonveksKonveks KonkavKonkav

Evre 0: Hiçbir asimetri yok Hiçbir asimetri yok

Evre 1: lk segment içine kay Erken distorsiyonEvre 2: kinci segment içine Kademe kademekay kaybolma

Evre 3: Orta segment içine Görülemezkay

Evre 4: Orta hatt geçerek Görülemezkonkav tarafa yer deitirme



NASH- MOE METOT:

Evre 0:Simetrik pedikülgölgeleri

Evre 1:pedikül gölgesivertebra kenarndan içeriyedoru kaymaya balam

Evre 2:pedikül gölgesimerkezle kenarnortasndaki segmentte

Evre 3:pedikül gölgesi

merkezdeEvre 4:pedikül gölgesi orttahattn konkav tarafnda



� Torsiometrenin d kenarvertebrann lateral snrnnüzerine yerletirilir.

Pedinkül gelgesini(konveks taraf ) ortadankesen hat vertebrannrotasyon miktarn belirler



Risk faktörleri

Cins Ya Risser bulgusu (düük risser 0-1) Puberte bulgularnn yokluu Menarj yokluu Torakal erilikler





Erilik tipleri

Primer erilik- Major erilik-Yapsal Erilik

Sekonder erilik-Minör erilik- Kompansatuar

erilik

Eriliin apeksi

Eriliin rotasyonu



P rogresyona Etkili Faktörler

Skolyozda progresyon, skolyoz açsnn takip eden ölçümlerde5 derece ve daha fazla artdr.

1)Cinsiyet:Kzlarda progresyon daha sktr 2)Ya:En fazla progresyon pubertededir(büyüme

peryodu)lerleme ile ya direkt orantldr.Küçük yata ilerlemedaha hzldr.

3)Maturasyon:skelet geliimi ne kadar azsa o kadar ilerlemebeklenir.Kzlarda olgunlamann baka bir iareti

menartr.Menartan sonra progresyon insidans azalr.






6)Erikin dönemde ilerleme için risk faktörleri:30 dereceninaltndaki hafif skolyoz için ilerleme riski yoktur.30 derecedendaha büyük eriler ilerleyebilir ve 50 derecenin üzerindeki

olgularda ilerleme daha fazladr.40-50 dereceden fazla skolyozu olup,menapozu ve osteoporozu

olanlarda ilerleme riski fazladr.Gebelik progresyonu arttrmaz,ancak skolyoza elik eden bel

arsnda artma olur.

Yetikinlerdeki ilerleme ortalama ylda 1 derece kadardr.




� Progresyonla deformite arlar

� 60 derece ve üzerindeki eriliklerde kardiyopulmoner fonksiyonlar bozulur ve restriktif akcier hastalklar geliebilir.

� En fazla ölüm solunum yetmezlii ve kardiyovasküler sistemhastalndan olur.



12 ya altnda görülen skolyozun ilerleme olasl 12 yaüstündekiler göre 3 kat fazladr.

Risser skoru 2 veya 2¶nin altnda görülen skolyozlarda

ilerleme olasl %50 iken risser 2¶nin üzerind

e olanlard

arisk %20 kadardr.

Seksüel geliimin tamamlanmad dönemde yani premenardöneminde ilerleme riski daha fazladr.

Bariz apikal rotasyon varsa risk fazladr.



Tek torasik ve büyük eriliklerde risk fazladr

Cobb açsnn 50 dereceden büyük olduu durumlarda vekosta vertebral aç farknn 30 dereceden fazla olduud

urumlard

a ilerleme riski fazlad

r. Torasik eriliklerin kalc ve /veya ilerleyici olma riski :

kosta vertebral aç farknn 30 dereceden büyük olmasdr.

Lomber vertebralarda rotasyon varl, saa bakan skolyoz

olmas halinde ilerleyici olma için riski fazladr.



Tedavi

10r-20r Gözlem 20r-29r aras gözlem- Ylda 5-10r fazla

art varsa braceleme 30r yukars yakaland an braceleme 45r yukars cerrahi tedavi



T EEKKÜR EDER M«T EEKKÜR EDER M«







Documents

SKOLYOZ MUAYENE kayıt