ΕνημΕρωτικο ΔΕλτιο του Συλλογου μΕταφραΣτων ΕπιμΕλητων Διορθωτων

τΕυχοΣ 0 ● γΕναρηΣ 2013

Solidarity Forever (2013 Greek Edition) ΑνορθογρΑφιες

2 Παρέμβαση του ΣΜΕΔ στην ημερίδα: «Το επάγγελμα του μεταφραστή»

6 «Προώθηση της μετάφρασης στην Ελλάδα» - Εξώθηση των μεταφραστών

στον Καιάδα

7 Μάθε, παιδί μου, γράμματα… μέσα στην κλούβα των ΜΑΤ

8 Απολογισμός πεπραγμένων του ΣΜΕΔ

11 Ερωτηματολόγιο για τον καθορισμό κατώτατων αποδεκτών αμοιβών

μετάφρασης-επιμέλειας

12 Δεν είμαστε ούτε επιχειρηματίες ούτε εργοδότες. Είμαστε εργαζόμενοι με

μπλοκάκι

13 Όταν ακούς «υγειονομική βόμβα»,ανθρώπινο κρέας μυρίζει

14 Aποχαιρετισμός στη μουτζούρα

15 Υπέρ καταλήψεων, καταληψιώνκαι άλλων «κακούργων»

Τα γραφεία του ΣΜΕΔ (Μαυρικίου 8 & Μαυρομιχάλη,

Νεάπολη Εξαρχείων) είναι ανοιχτά κάθε Δευτέρα,

7:30-9:30 μ.μ.

Διεύθυνση Αλληλογραφίας: Τ.Θ. 21028 | Αθήνα | 11410

Τηλέφωνο: 6980 972580Email: syl.smed@gmail.com

Website: www.smed.grForum: http://smed.forumotion.net

Έχει περάσει σχεδόν ένας αιώνας από τότε που ο Ραλφ Τσάπλιν,

δραστήριο μέλος των «Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου», των θρυλικών Wobblies, έγραψε στο Σικάγο τον πιο γνωστό ίσως ύμνο στην εργατική αλ-ληλεγγύη (βλ. http://goo.gl/CcC1Q). Όπως αφηγήθηκε αργότερα ο Τσάπλιν, το τραγούδι του είχε πολύ συγκεκριμένη σκόπευση όταν γράφτηκε: «Προοριζό-ταν να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας μη κομφορμιστικής, μη πολιτικής εργα-τικής οργάνωσης που στεκόταν κριτικά απέναντι στις χονδροειδώς διαχωρισμέ-νες συντεχνιακές ενώσεις της εποχής και εφάρμοζε την εθελοντική ελευθεριακή ομαδική εργασία στο επίπεδο της πα-ραγωγής προκειμένου να πετύχει τους στόχους της μέσω του “Ενός Μεγάλου Βιομηχανικού Συνδικάτου”». Εκείνα τα ηρωικά χρόνια του βιομηχανικού συν-δικαλισμού πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση, η έννοια της εργατικής αλληλεγγύης ήταν ισοδύναμη με μια ορισμένη μορφή αυτόνομης συνδικα-λιστικής οργάνωσης, πέρα από συντε-χνιακούς διαχωρισμούς και ενάντια στις καταπιεστικές μορφές εξουσίας ενός αυταρχικού κράτους, που ακόμα τότε δεν είχε σπουδαία σχέση με ό,τι θα ονο-μαζόταν αργότερα «πρόνοια».

Σχεδόν έναν αιώνα μετά, φαίνεται σαν να έχουμε διαγράψει έναν πλήρη ιστορικό κύκλο: εκατό χρόνια πέρασαν και σβήστηκαν χωρίς ν’ αφήσουν ίχνη, θα ’λεγε κανείς, και τώρα είναι σαν να έχουμε επιστρέψει ξανά στην ίδια αφε-τηρία. Μόνο που στην ιστορία τίποτα δεν είναι ποτέ «ίδιο» με κάτι άλλο, οι «επι-στροφές» δεν είναι ποτέ ακριβώς τέτοιες και τα «ίχνη» του παρελθόντος ποτέ δεν σβήνονται εντελώς. Αν η δεύτερη δεκαε-τία του 21ου αιώνα μοιάζει με τη δεύτερη δεκαετία του 20ού, είναι γιατί, και σήμερα όπως και τότε, ένα αυταρχικό οικονομι-

κό και πολιτικό σύστημα εφορμά βίαια και μετωπικά, χωρίς «προνοιακές» θε-σμικές ρυθμίσεις, ενάντια σε ένα κοινω-νικό σύνολο που μαστίζεται εξίσου από πλανερούς διαχωρισμούς. Αν πριν από έναν αιώνα το αντίστοιχο κοινωνικό σύ-νολο ήταν η βιομηχανική εργατική τάξη, την οποία ήθελαν να ενοποιήσουν και να αυτονομήσουν οργανωτικά οι «Βι-ομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου», σή-μερα η επικράτεια αυτού του συνόλου μοιάζει να εκτείνεται πέρα ακόμα κι από την εργατική τάξη (πόσο μάλλον τη βι-ομηχανική), καλύπτοντας όλους τους αγωνιζόμενους ανθρώπους, που δέ-χονται σαν ένα σώμα την επίθεση του αυταρχικού συστήματος, αλλά παρα-μένουν διαχωρισμένοι όταν σχεδιάζουν και υλοποιούν την αντεπίθεσή τους.

Το αίτημα της αλληλεγγύης, λοιπόν, δεν είναι σήμερα αμιγώς εργατικό, ούτε έχει να κάνει με τη μία ή την άλλη μορφή συνδικαλιστικής οργάνωσης. Απενα-ντίας, αγκαλιάζει όλα τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας: τους ανθρώ-πους που υπερασπίζονται τη γη τους και το φυσικό περιβάλλον τους· τους ανθρώπους που αρνούνται να παρα-δώσουν τους αυτοοργανωμένους χώ-ρους τους και την αυτόνομη έκφραση της φωνής τους· τους ανθρώπους που υφίστανται την πιο άγρια αστυνομική καταστολή και δεν κάνουν βήμα πίσω· τους «κολασμένους» αυτής της γης που αντιστέκονται στην κρατική και παρα-κρατική δίωξή τους· τους ανθρώπους που στήνουν αναχώματα στην εξατο-μίκευση και οργανώνουν συλλογικά και συναδελφικά την υπεράσπιση των συμ-φερόντων τους· τους ανθρώπους που δεν συνθηκολογούν και δεν ενδίδουν σε άνωθεν σωτήρες. Σε όλους αυτούς, σε όλες αυτές, σε όλους εμάς…

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ

η μο

υτζο

ύρα|

�

εργαζόμενου-εργοδότη, ο συνδικαλι-σμός κατασυκοφαντείται και η επίκλη-ση της κρίσης περιορίζει τα περιθώρια διαπραγμάτευσης. Όμως, η χιονοστι-βάδα των προβλημάτων καταδεικνύει την επικαιρότητα της συνδικαλιστικής δράσης πάνω σε βάση ενωτική, χωρίς διακρίσεις ανάμεσα σε παλιούς και νέ-ους, σε δικούς μας και άλλους.

Το να μιλήσεις μέσα σε δέκα λεπτά για τα επαγγελματικά προβλήματα των μεταφραστών και των επιμελητών στον εκδοτικό χώρο είναι σίγουρα μια πρόκληση. Ποιων μεταφραστών/επιμε-λητών; Ποιου εκδοτικού χώρου; Η δου-λειά του μεταφραστή και του επιμελητή απαξιώνεται στο βωμό της ανταγωνι-στικότητας και της ανεύρεσης φτηνού εργατικού δυναμικού. Στις μέρες μας εισβάλλει ορμητικά ένα νέο μοντέλο επισφαλώς εργαζόμενου πολυεργα-λείου, που τα κάνει όλα (μετάφραση, διόρθωση, επιμέλεια) και συμφέρει: δεν μιλάει πολύ, δεν απαιτεί, πληρώνεται με ψίχουλα και υπογράφει συμβόλαια (αν και όταν το κάνει) που σπανίως αναφέ-ρουν την ημερομηνία πληρωμής του, η οποία ακόμα πιο σπάνια τηρείται.

Εξίσου τείνει να εκλείψει και ο εκδοτι-κός χώρος με την παραδοσιακή έννοια του όρου, δηλαδή της τήρησης μιας πολιτιστικής πολιτικής, της εκτίμησης της πνευματικής εργασίας και της αξιο-πρεπούς αμοιβής εργαζομένων και συ-νεργατών. Η Modern Times, θυγατρική του Ομίλου Γιαννίκου, ήταν επί χρόνια ο πρώτος σε τζίρο και κερδοφορία εκδοτικός οίκος της χώρας: αυτό δεν εμπόδισε τον ιδιοκτήτη της να αρνηθεί την καταβολή των δεδουλευμένων σε συναδέλφους. Άλλες εκδόσεις παρα-μένουν γνωστές για τον ιστορικό και ποιοτικό τους χαρακτήρα, αλλά εμείς τις μαθαίνουμε και για τις πενιχρές αμοι-βές τους, καθώς και για την πληρωμή σε πολλές άτοκες δόσεις. Παράλληλα με πνεύμα και πολιτισμό, κάποιοι προ-βεβλημένοι εκδότες συνεχίζουν να προ-σφέρουν και φέσια σε εσωτερικούς και εξωτερικούς «συνεργάτες»· κάπως έτσι εγκαινιάζονται τα καινούργια πο-λιτιστικά κέντρα και μέγαρα. Σε περι-όδους κρίσης, η συνταγή είναι απλή: συμπιέστε το εργατικό κόστος όσο το

δυνατόν περισσότερο. Και δεν υπάρχει καλύτερο πειραματόζωο για την εφαρ-μογή του εν λόγω δόγματος από τους μεταφραστές-επιμελητές, και ιδιαίτερα τους νεότερους.

Σας παρακαλώ να με πιστέψετε. Πρόσφατα ήρθε στα χέρια μου συμ-βόλαιο εκδοτικού οίκου για μετάφρα-ση λογοτεχνικού βιβλίου, όπου η με-ταφράστρια επρόκειτο να αμειφθεί με 2,5 ευρώ μεικτά ανά σελίδα. Να το ξαναπώ; 2,5 ευρώ μεικτά ανά σελίδα. Όταν η ωριαία εργασία ενός μετα-φραστή αποτιμάται στο επίπεδο της τιμής ενός πακέτου με τσίχλες, τότε θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι τα πράγ-ματα αγριεύουν. Τα πράγματα αγριεύ-ουν επίσης όταν γινόμαστε μάρτυρες κρουσμάτων όπου τα κεφάλαια ενός βιβλίου μοιράζονται σε διαφορετικούς μεταφραστές, ως «δοκιμαστικά», τα-κτική η οποία καταλήγει σε βιβλία που έχουν μεταφραστεί τζάμπα. Τα πράγ-ματα αγριεύουν όταν ευρωπαϊκές επι-δοτήσεις για μετάφραση βιβλίων που προορίζονται για το μεταφραστή κα-ταλήγουν στις τσέπες του εκδότη. Τα πράγματα αγριεύουν όταν η όποια αμοιβή μας θεωρείται προκαταβολή επί πνευματικών δικαιωμάτων, ενώ τα ποσά που αντιστοιχούν στα καθαυτά πνευματικά δικαιώματα δεν καταβάλ-λονται ποτέ - με την κατάσταση να είναι ακόμα πιο ανεξέλεγκτη στο ηλε-κτρονικό βιβλίο.

Τα πράγματα αγριεύουν, τέλος, κι όταν παραδίδεις έγκαιρα την εργασία σου βάσει σύμβασης και τελικά δεν αμείβεσαι. Εγώ και άλλοι συνάδελφοι περιμένουμε για πάνω από δύο χρόνια να λάβουμε δεδουλευμένα δεκάδων χιλιάδων ευρώ από τις εκδόσεις Ελλη-νικά Γράμματα, και μάλιστα μετά από θετική για μας απόφαση των ελληνι-κών δικαστηρίων. Δεν ξέρω ποια είναι η άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάγκη αμοιβής της εργασίας κάθε ανθρώπου, ξέρω όμως ότι τα Ελληνικά Γράμματα, θυγατρική εταιρεία του Δη-μοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπρά-κη, πρόλαβαν να επωφεληθούν από σωρεία ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων προτού φεσώσουν τους εργαζόμενους μεταφραστές και

Παρέμβαση του ΣΜΕΔ στην ημερίδα «Το επάγγελμα του μεταφραστή»17 Οκτωβρίου 2012, Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Στις 17.10.2012, η Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής συνδιοργάνωσε με άλλους φορείς, μεταξύ των οποίων το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το ΕΚΠΑ, καθώς και η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών (ΠΕΜ) και η Πανελλήνια Ένωση Επαγ-γελματιών Μεταφραστών Ιονίου Πα-νεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ) την ημερίδα «Το επάγγελμα του μεταφραστή». Ο ΣΜΕΔ προσκλήθηκε να συμμετάσχει, και έδωσε το παρών με δύο εισηγή-σεις, μία για τον χώρο του βιβλίου και μία για τους όρους (συν)εργασίας στα μεταφραστικά γραφεία, δίνοντας έμφαση στο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας στον κλάδο της μετάφρασης και της επιμέλειας. Παρακάτω παρατίθενται αυτούσιες οι εισηγήσεις του Συλλόγου.

Ηρακλής Οικονόμου, Η εργασιακή πραγματικότητα για τους μεταφραστές-επιμελητές-διορθωτές στον ελληνικό εκδοτικό χώρο σήμερα

Ονομάζομαι Ηρακλής Οικονόμου και είμαι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Μεταφραστών-Επιμελη-τών-Διορθωτών. Ευχαριστώ τους δι-οργανωτές για την πρόσκληση και χαί-ρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι σήμερα εδώ για να συζητήσουμε ζητήματα που μας αφορούν όλους. Μόνο μέσα από το διάλογο και την ανταλλαγή απόψε-ων αποκτούν νόημα επέτειοι και ημερο-μηνίες όπως οι Παγκόσμιες Ημέρες.

Ο ΣΜΕΔ σκοπό έχει τη συνδικαλιστι-κή οργάνωση όλων των μεταφραστών-επιμελητών-διορθωτών, μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων, εργαζόμενων και ανέργων. Από το 2009 που ιδρύ-θηκε ο σύλλογος μέχρι σήμερα, χάρις στη δράση του έχουν καταγραφεί πά-μπολλες νίκες συναδέλφων έναντι ασυ-νεπών εργοδοτών - και στον εκδοτικό χώρο. Οι δυσκολίες οργάνωσης παρα-μένουν: στη μετάφραση-επιμέλεια για εκδοτικούς οίκους κυριαρχούν οι προ-σωπικές και εξατομικευμένες σχέσεις

η μο

υτζο

ύρα|

�

επιμελητές τους, ή «εξωτερικούς συ-νεργάτες» όπως είθισται να λεγόμαστε. Συνεργάτες σε τι; Αν το να παραδίδω τη μετάφραση ενός σύνθετου βιβλίου πολιτικής θεωρίας 700 σελίδων και να παραμένω απλήρωτος επί δύο χρόνια νοείται ως συνεργασία, τότε ναι, υπήρ-ξα κι εγώ ένας εξωτερικός συνεργάτης!

Με αυτούς τους όρους διαμορφώ-νεται ένα χαώδες και ανθρωποβόρο εκδοτικό τοπίο, όπου η επισφάλεια, η απλήρωτη εργασία, η υποτίμηση των εργαζομένων και η αποξένωσή τους από το παραγόμενο προϊόν-βιβλίο τείνουν να αποτελέσουν τον κανόνα. Προφανώς και όσα περιγράφω δεν ισχύουν για όλους τους εκδοτικούς οίκους. Όμως οι φωτεινές εξαιρέσεις λιγοστεύουν, καθώς η κρίση στην αγο-ρά βαθαίνει. Στα γραφεία του Συλλόγου φτάνουν τακτικότατα καταγγελίες για πολύμηνες καθυστερήσεις στις πληρω-μές, για ακάλυπτες επιταγές κ.λπ. Ακό-μα χειρότερα, μας γνωστοποιούνται περιπτώσεις εκδοτικών οίκων στους οποίους όλοι οι συνάδελφοι (εσωτερι-κοί και εξωτερικοί) αντιμετωπίζουν πα-ρεμφερή προβλήματα, αλλά ελάχιστοι τολμούν να μιλήσουν και να καταγγεί-λουν, υπό το κράτος του φόβου.

Ποιο είναι το αντίδοτο σε αυτήν την κατάσταση; Ως μεταφραστής ή επι-μελητής, έχεις δύο επιλογές. Η πρώτη, γνωστή και καθιερωμένη: να περιμένεις στωικά τη μοίρα σου, αποφεύγοντας οτιδήποτε συλλογικό μπορεί να επιφέ-ρει βελτίωση των όρων εργασίας σου. Η δεύτερη επιλογή είναι ίσως δυσκολό-τερη, αλλά απείρως αποτελεσματικό-τερη: να δράσεις από κοινού με τους υπόλοιπους συναδέλφους σου για τη διάσωση όχι μόνο της επαγγελματικής σου υπόστασης, αλλά και της προ-σωπικής σου αξιοπρέπειας. Για να σώσουμε οτιδήποτε αν σώζεται, πρέ-πει πρώτα να συναντηθούμε. Όπως υπενθυμίζουν και οι αγαπημένοι Pink Floyd, «together we stand, divided we fall». Μαζί θα σταθούμε, χώρια θα πέσουμε. Απευθύνω συνεπώς σε όλους τους συναδέλφους μέσα στην αίθουσα ένα κάλεσμα συνάντησης και συμπόρευσης μέσα από τις γραμ-μές του Συλλόγου Μεταφραστών-Επι-μελητών-Διορθωτών. Η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα δεν αποτελούν βί-τσια κάποιων μυστήριων κολλημένων τύπων· η αλληλεγγύη και η συλλογικό-τητα συνιστούν αγαθά πρώτης ανά-γκης και προϋποθέσεις της ίδιας μας της επιβίωσής. Ευχαριστώ πολύ.

Όλγα Καρυώτη, Δουλεύοντας για τα μεταφραστικά γραφεία εν μέσω οικονομικής κρίσης

Θέλω θα αναφερθώ στην κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και οι οιονεί εργαζόμενοι των μεταφραστι-κών γραφείων τόσο γενικότερα όσο και σε σχέση με τις αναθέσεις μεταφραστι-κών έργων από τους θεσμούς της Ε.Ε. Για τα προβλήματά μας αυτά έχουμε ήδη ενημερώσει την Κομισιόν και την DGT σε συνάντηση με τον εκπρόσω-πό της στην Ελλάδα και γραπτώς με υπόμνημα. Γραπτή επίσημη απάντηση δεν έχουμε λάβει. H προφορική όμως απάντηση ήταν ενδεικτική της στάσης της Ε.Ε. και σε αυτό το θέμα. Η ανάθε-ση ενός μεταφραστικού έργου από την DGT σε μεταφραστικά γραφεία παρο-μοιάστηκε με την ανάθεση της κατα-σκευής ενός σπιτιού σε έναν εργολάβο και ειπώθηκε ότι αυτό που ενδιαφέρει τον πελάτη, δηλαδή την Κομισιόν, είναι να γίνει η δουλειά γρήγορα και φτηνά και ότι αν ο εργολάβος απασχολεί ακό-μα και παιδάκια είναι αδιάφορο.

Καταρχάς, ας μη μας εκπλήσσει η άποψη της Κομισιόν. Υπάρχουν πολλά μεταφραστικά γραφεία που έχουν ανα-λάβει μεταφραστικό έργο για λογαρια-σμό της Ε.Ε. και, αν και έχουν πληρω-θεί, δεν δίστασαν να φεσώσουν τους μεταφραστές τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της εταιρείας «Αρχέ-τυπον», που υπήρξε προνομιακός πα-ραλήπτης μεταφραστικού έργου από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Παρά τις οχλήσεις των εργαζομένων, η Ευρω-παϊκή Επιτροπή δεν ανταποκρίθηκε, ως όφειλε, μπροστά σε μια τόσο προκλητι-κή κατάχρηση ευρωπαϊκών πόρων.

Είναι βέβαιο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα δράσης στα μεταφραστικά πράγματα, είτε ως παραγωγός πολιτικής σε τομείς που άπτονται της εργασίας και της με-τάφρασης είτε ως χρηματοδότης μετα-φραστικού έργου και εργοδότης συνα-δέλφων μεταφραστών. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι μια ιδι-ωτική επιχείρηση αλλά και ένας πολιτι-κός θεσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και υπάρχει μέσω της φορολόγησης και της συναίνεσης των πολιτών για την εξυπηρέτησή τους, ας έχει υπόψη της ότι πολίτες δεν είναι μόνο οι επιφα-νείς (οι μεγάλες εταιρείες). Είναι και οι αφανείς (οι εργαζόμενοι – τα «ακόμα και παιδάκια»).

Την παραπάνω θέση περί των προ-

τιμήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνει η συμμετοχή της στην πιλοτική εφαρμογή του προγράμμα-τος Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Πιστο-ποίησης για Μεταφραστές (European Voluntary Certification for Translators – TransCert), ενός εργαλείου πιστο-ποίησης μεταφραστών κατόπιν εξετά-σεων επί πληρωμή, ανεξάρτητα από την επαγγελματική τους εμπειρία ή/και την επιστημονική τους κατάρτιση. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή συνεργάζε-ται μέχρι και με την Ευρωπαϊκή Ένωση Συνδέσμων Μεταφραστικών Εταιρειών (European Union of Associations of Translation Companies). Για τις εταιρεί-ες η πιστοποίηση των μεταφραστών προσφέρει άμεσα πλεονεκτήματα. Πέραν του ότι δημιουργείται άλλη μια αγορά δεξιοτήτων που θα εξασφαλί-σει κέρδος σε διάφορες επιχειρήσεις παραγωγής τίτλων, οι μεταφραστικές εταιρείες επιδεικνύουν τα «πιστοποιητι-κά ποιότητας» (όπως το ΕΝ15038 και το ISO 9001) τα οποία έχουν καθορίσει οι εργοδοτικές ενώσεις του κλάδου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, χρησιμοποιώ-ντας τα πτυχία και τα διπλώματα που καταθέτουν οι εργαζόμενοι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αναθέτουν εργα-σίες στους τελευταίους. Για τους μετα-φραστές μια επιπλέον πιστοποίηση είναι ένα επιπλέον έξοδο και ένα επιπλέ-ον εμπόδιο στην ελεύθερη άσκηση του επαγγέλματός τους.

Το πνεύμα της εποχής λοιπόν ορίζει ότι η μετάφραση πρέπει να είναι φτηνή για τον πελάτη-εργοδότη, κερδοφόρα για τον εργολάβο-εργοδότη και αν φτάνει να είναι βασανιστήριο για τον εργαζόμενο μεταφραστή, είναι πραγ-ματικά αδιάφορο. Εάν αυτό ίσχυε προ κρίσης, πλέον εν μέσω κρίσης και δε-δομένων των μέτρων αντιμετώπισής της που καταστρώνουν Ε.Ε.-Ε.Κ.Τ.-Δ.Ν.Τ. και ελληνικό κράτος, φανταστεί-τε τον βαθμό αθλιότητας στον οποίο μπορεί αυτή η πολιτική να φέρει τον εργαζόμενο μεταφραστή-επιμελητή-διορθωτή.

Ας δούμε λίγο πιο προσεκτικά ποια είναι αυτά τα «ακόμα και παιδάκια»:

1) Είναι οι εσωτερικοί μεταφραστές, ενδεχομένως και επιμελητές, που εργά-ζονται είτε με σύμβαση εργασίας είτε με σύμβαση έργου είτε με… καμία σύμβα-ση. Οι τυχεροί είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ και οι υπόλοιποι αυτασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ. Η κρίση και τα κυβερνητικά μέτρα λειτούργησαν ως ευκαιρία για πολλά μεταφραστικά γραφεία ώστε να

η μο

υτζο

ύρα|

�

συμπιέσουν το εργατικό κόστος είτε με τη μείωση μισθών και επιδομάτων είτε με την αύξηση της παραγωγικότητας και την περικοπή θέσεων εργασίας, που πολλές φορές έχει ως αποτέλεσμα τον μεταφραστή πολυεργαλείο, που μεταφράζει, επιμελείται, διορθώνει και είναι και project manager.

2) Είναι οι νέοι ασκούμενοι μετα-φραστές. Με την αόριστη υπόσχεση της επαγγελματικής αποκατάστασης και τη συνενοχή μιας σειράς ιδιωτι-κών σχολών μετάφρασης αλλά και δημόσιων πανεπιστημίων, πολλοί νέοι συνάδελφοί μας δουλεύουν κανονικά οχτάωρο, ή ακόμα και υπερωρίες, πέ-ντε μέρες την εβδομάδα, χωρίς ασφά-λιση ούτε μισθό. Ο εργοδότης κάποτε γνώριζε πως όταν προσλάμβανε έναν νέο εργαζόμενο, υπήρχε ένα χρονικό διάστημα εκπαίδευσης και προσαρ-μογής στο περιβάλλον εργασίας και πως έπρεπε να καταβάλλει κανονικά μισθό και ασφαλιστικές εισφορές βά-σει της εργατικής νομοθεσίας. Πλέον, η «πρακτική άσκηση προβάλλεται ως επιβράβευση για τους αριστούχους αποφοίτους και ως προϋπόθεση για επαγγελματική αποκατάσταση. Η Ευ-ρωπαϊκή Επιτροπή έχει υπάρξει πρω-τοπόρος στην εισαγωγή του θεσμού της πρακτικής, προσφέροντας θέσεις «μαθητείας» (traineeships) πεντάμη-νης διάρκειας με μηνιαία αποζημίωση σαφώς μικρότερη του επαγγελματία μεταφραστή. Όταν αυτή η τάση επικυ-ρώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επίπεδο Βρυξελλών, προλειαίνεται το έδαφος για την προώθησή της και

σε εθνικό επίπεδο, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μετακυλίεται το κόστος εκ-παίδευσης στον εργαζόμενο, αλλά ο εργοδότης, πατώντας στην κακοπλη-ρωμένη ή άμισθη εργασία, να φτάνει ακόμα και να μηδενίζει το κόστος πα-ραγωγής, αυξάνοντας κατακόρυφα το κέρδος του.

3) Είναι οι εξωτερικοί μεταφραστές που αναλαμβάνουν τον μεγαλύτερο όγκο παραγωγής μετάφρασης. Οι εξωτερικοί συνεργάτες είτε αυτασφα-λίζονται, κατά κύριο λόγο στον ΟΑΕΕ, είτε λαμβάνουν για την εργασία τους απόδειξη δαπανών, είτε εργάζονται αφανώς. Οι εξωτερικοί συνεργάτες της πρώτης κατηγορίας εντάσσονται στους κοινώς αποκαλούμενους «μπλο-κάκηδες», οι οποίοι ενώ δεν έχουν κανέ-να κατοχυρωμένο δικαίωμα εντός της εργασιακής τους σχέσης, υπόκεινται σε άδικη επιβολή υπέρογκων εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία (αποκλειστική εισφορά του εργαζόμενου-ημιάνεργου μπλοκάκια, χωρίς δικαίωμα σε επίδομα ανεργίας, χωρίς σύνδεση εισοδήμα-τος-εισφορών, με τους ίδιους ακριβώς όρους που καταβάλλουν εισφορές και φορολογούνται οι εργοδότες τους, οι οποίοι φυσικά δεν φέρουν την παραμι-κρή ευθύνη σε περίπτωση απόλυσης) και σε άδικη φορολόγηση (υπερβο-λική παρακράτηση φόρου σε χαμη-λά εισοδήματα, επιβολή Φ.Π.Α. για τη διάθεση της εργατικής τους δύναμης, εκβιαστική περαίωση κ.λπ.). Η εποχή της κρίσης και των μνημονίων έβαλε και αυτό τον τύπο εργαζομένων στο στόχαστρο με το τέλος επιτηδεύματος,

την εισφορά αλληλεγγύης και τη μείω-ση του αφορολόγητου, με αποτέλεσμα την εξώθησή τους στην ανεργία, στην ανασφάλεια, στη μαύρη εργασία, στην αποδοχή κατάπτυστων εργασιακών όρων και συνθηκών, το φέσωμά τους από τους εργοδότες και την υπερδιό-γκωση των οφειλών τους στα ασφαλι-στικά ταμεία και στην εφορία. Προκειμέ-νου να περισωθεί, ει δυνατόν αμείωτη, η κερδοφορία τους, τα μεταφραστικά γραφεία προβαίνουν σε μακροχρόνιες έως και πολυετείς καθυστερήσεις πλη-ρωμών, εξαντλώντας κάθε περιθώριο υλικής και ψυχικής αντοχής των εργα-ζομένων, αν και δυνάμει της Οδηγίας 2011/7/ΕΕ προβλέπεται ότι η πληρω-μή ενός ελεύθερου επαγγελματία για συγκεκριμένο έργο πρέπει να γίνεται μέσα σε 30 μέρες από την παραλαβή του αντίστοιχου τιμολογίου ή της αντί-στοιχης αίτησης για πληρωμή από τον οφειλέτη ή από την παροχή των υπη-ρεσιών. Η Οδηγία αυτή έχει προθεσμία ενσωμάτωσης στο ελληνικό δίκαιο ως την 16/3/2013. Εν τω μεταξύ εφαρμόζε-ται το ΠΔ 166/2003, με το οποίο ενσω-ματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία 2000/35/ΕΕ, με αντίστοιχες ρυθμίσεις για το σχετικό θέμα. Τι γίνεται με την εφαρμογή αυτού του μέτρου; Μας εν-διαφέρει να απολύσουμε τους δημό-σιους υπάλληλους, να πετσοκόψουμε τους μισθούς, να καταργήσουμε τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, να φορτώσουμε τον κόσμο με χαράτσια, αλλά αυτό…

Αυτό που γίνεται αντιληπτό από την παρούσα κατάσταση είναι ότι χωρίς δυναμική και μαζική διεκδίκηση από την πλευρά των μεταφραστών, οι πολιτικοί θεσμοί, οι εργοδότες και οι εργολάβοι θα συνεχίσουν να υπη-ρετούν τη λογική του κέρδους, αψη-φώντας τις όποιες επιπτώσεις στη ζωή μας.

Να προσθέσουμε ότι τον τελευταίο καιρό ακούγεται ότι, μέσα στο πρό-γραμμα της μνημονιακής πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης, η φορο-λόγηση των ελεύθερων επαγγελμα-τιών, δηλαδή και των μπλοκάκηδων, ενδέχεται να αυξηθεί ακόμα και στο 35% (ενιαίος συντελεστής) και η αύ-ξηση της παρακράτησης φόρου στο 25%, ενώ το αφορολόγητο θα καταρ-γηθεί πλήρως. Διαδίδεται, βέβαια, ότι όσοι δηλώνουν συνεχή απασχόληση σε έναν μόνο εργοδότη θα διατηρούν το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ. Έως τώρα θεωρητικά όποιος

η μο

υτζο

ύρα|

�

είχε έναν εργοδότη μπορούσε να τον καταγγείλει στην Επιθεώρηση Εργασί-ας, ώστε να προσληφθεί με κανονική σύμβαση εργασίας και να αποζημι-ωθεί. Αντί λοιπόν να ελέγχεται ο εργο-δότης, τώρα καθίσταται ο μπλοκάκιας ακόμα περισσότερο έρμαιο του αφε-ντικού του. Ο νέος διαχωρισμός που επιβάλλει το κράτος, μέσω της διατή-ρησης του αφορολόγητου, ανάμεσα σε όσους έχουν έναν εργοδότη και στους υπόλοιπους, θα έχει ως αποτέ-λεσμα την περαιτέρω υποτίμηση της εργατικής μας δύναμης και την ανα-γκαστική πρόσδεση στον ένα και μο-ναδικό εργοδότη, ανεξαρτήτως συν-θηκών και όρων εργασίας, καθώς η μη μισθωτή εργασία «ποινικοποιείται» από το ίδιο το κράτος, με την επιβολή φορολογίας ανεξαρτήτως εισοδήμα-τος.

Οι νέες αυτές πολιτικές εξωθούν προφανώς τους εξωτερικούς συνερ-γάτες-ελεύθερους επαγγελματίες να έρθουν αντιμέτωποι με τρεις εναλ-λακτικές: α) τη δέσμευση σε έναν ερ-γοδότη, χωρίς δυνατότητα διαπραγ-μάτευσης, ανεξαρτήτως όρων και συνθηκών εργασίας, β) το δρόμο της ανεργίας ή γ) τη μαύρη εργασία.

Εμείς ως Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών διεκδικούμε από τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

- Να πάψουν να ασκούν διακρί-σεις υπέρ των μεγάλων εταιρειών σε βάρος του μεμονωμένου μεταφραστή ή των κοινοπραξιών μεμονωμένων μεταφραστών. Ο κύκλος εργασιών μιας εταιρείας δεν λέει τίποτα για την ποιότητα των παρεχόμενων μεταφρα-στικών υπηρεσιών. Εφόσον, λοιπόν, αυτοί που καταλήγουν να επιτελούν το μεταφραστικό έργο των εταιρειών είναι μεμονωμένοι εργαζόμενοι, δεν δικαιολογείται ο έμμεσος αποκλεισμός

τους από τους διαγωνισμούς της ΕΕ, με δήθεν τεχνικά ουδέτερους όρους, που ευνοούν τις εταιρείες.

- Να εισαγάγουν ρήτρες καλών εργασιακών πρακτικών για κάθε ανά-θεση μεταφραστικού έργου, όπως την έγκαιρη (εντός ενός μηνός) κα-ταβολή των δεδουλευμένων, την κα-ταβολή εύλογης αμοιβής, την υπο-χρεωτική σύναψη συμβάσεων έργου ή εξαρτημένης εργασίας και την αμέ-ριστη και δωρεάν παροχή τεχνικής υποστήριξης από την εταιρεία προς το μεταφραστή. Ο μη σεβασμός της ρήτρας καλών εργασιακών πρακτι-κών θα πρέπει να συνεπάγεται την επιβολή προστίμου και τον αποκλει-σμό της εταιρείας από μελλοντικούς διαγωνισμούς.

- Να διενεργούν ελέγχους στις με-ταφραστικές εταιρείες πριν την ανάθε-ση έργου και όχι εκ των υστέρων, ως προς την τήρηση της εργατικής νομο-θεσίας και την υιοθέτηση καλών εργα-σιακών πρακτικών. Στοιχειώδες μέτρο είναι η εγκαθίδρυση ελεγκτικού μηχα-νισμού, που θα υποδέχεται καταγγελί-ες και παράπονα από μεμονωμένους μεταφραστές και θα προχωρά στην ακύρωση της σύμβασης μεταξύ του εκάστοτε ευρωπαϊκού θεσμού και της εταιρείας σε περίπτωση παράβασης εκ μέρους της δεύτερης.

Εμείς ως Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών καλούμε τους συναδέλφους μας να οργανωθούν για να αντιπαλέψουμε συλλογικά την επίθεση ενάντια στα εργατικά δικαιώ-ματα και την περαιτέρω υποβάθμιση των επισφαλώς εργαζομένων, την οποία εξαπολύουν οι κρατικές και ευρωπαϊκές πολιτικές με στόχο την προστασία της κερδοφορίας των επιχειρήσεων και τον αφανισμό κάθε στοιχειώδους αξιοπρέπειας των εργα-ζομένων.

Μεταξύ Γραφής και Ανάγνωσης

Κείμενα για την επιμέλεια

Γράφουν για την επιμέλεια οι:

Δημοσθένης Κερασίδης

Θωμάς Σκάσσης

Κωστούλα Σκλαβενίτη

Κώστας Σπαθαράκης

Γιάννης Χάρης

Την έκδοση επιμελήθηκε η Αλέκα

Πλακονούρη • το εξώφυλλο του

βιβλίου σχεδίασε η Ευτυχία Κοτίνη.

Μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο από τα γραφεία του Συλλόγου και από επι-λεγμένα βιβλιοπωλεία στην Αθήνα (Πολιτεία, Πρωτο-πορία, Ναυτίλος, Εκτός των Τειχών, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Εναλλακτικό Βιβλι-οπωλείο), στη Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη Ελλάδα

η μο

υτζο

ύρα|

�

Όταν πληροφορηθήκαμε τη διορ-γάνωση μιας εκδήλωσης για την

«Προώθηση της Μετάφρασης στην Ελλάδα», με κοινή πρωτοβουλία τριών μεταφραστικών εταιρειών και μιας ιδιωτι-κής σχολής εκπαίδευσης μεταφραστών, δεν μπορέσαμε να μη σκεφτούμε το προφανές: «Μία από τα ίδια πάλι». Στα δυόμισι χρόνια ύπαρξης του ΣΜΕΔ, βλέ-πουμε τη Μετάφραση να προβάλλεται απαρέγκλιτα σε διάφορες τελετές ως μια θεότητα που διακονείται αποκλειστικά από εταιρείες και από «επιστημονικούς φορείς» του ιδιωτικού τομέα (όπως το αλήστου μνήμης ΕΚΕΜΕΛ, του οποίου η διοίκηση είχε απορρίψει με συνοπτικές δι-αδικασίες αίτημα του ΣΜΕΔ να συμμετά-σχει στο τελευταίο συνέδριο του Κέντρου πριν από δεκαπέντε μήνες περίπου). Φαίνεται ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν εργαζόμενοι μεταφραστές και οι εργο-δότες τους, αλλά μόνο επιχειρηματίες και οι πελάτες τους· δεν υπάρχουν συλ-λογικά και συνδικαλιστικά όργανα μετα-φραστών, αλλά μόνο ιδιωτικές επιστη-μονικές και εκπαιδευτικές οργανώσεις, που κρίνουν αυτοβούλως τι είναι και τι δεν είναι Μετάφραση, ποιος είναι και ποι-ος δεν είναι κοινωνός της λατρείας Της. Οτιδήποτε δημόσιο και συλλογικό, από το πανεπιστήμιο μέχρι τα επαγγελματικά και συνδικαλιστικά σωματεία, εξωθείται στο περιθώριο ενός κλάδου που σχε-διάζεται να κυριαρχηθεί εξολοκλήρου από την «υγιή επιχειρηματικότητα», με αποκλειστικό γνώμονα την κερδοφορία των εταιρειών.

Αυτή η 1η Συνάντηση για τη Με-τάφραση, η διοργάνωση της οποίας εντάσσεται, σύμφωνα με την εξαγγελία μίας εκ των διοργανωτριών εταιρειών, στο πλαίσιο «μιας καινούργιας πρωτο-βουλίας για την ανάπτυξη της μεταφρα-στικής αγοράς στην Ελλάδα», έχει ως θεματική έναν φαινομενικά ελεύθερο συ-νειρμό: «Από την ΕΕ στην πιστοποίηση: Πτυχές του επαγγέλματος του μεταφρα-στή». Η σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιστοποίησης γίνεται πιο εξηγήσιμη αν σκεφτούμε τη συντονισμένη προώθη-ση από την ΕΕ ενός εργαλείου πιστοποί-ησης μεταφραστών κατόπιν εξετάσεων επί πληρωμή, σε συμφωνία πάντα με «τις ανάγκες της αγοράς»: η κυρίαρχη

ευρωπαϊκή τάση προς την ιδιωτικοποί-ηση της εκπαίδευσης και την πρόσδεσή της στο άρμα της «ελεύθερης αγοράς» (με το αζημίωτο) απλώς επιβεβαιώνεται με το πρόγραμμα European Voluntary Certification for Translators (TransCert), που βρίσκεται ήδη στο στάδιο της πιλο-τικής εφαρμογής και αξιολόγησης.

Υπάρχει όμως και μια άλλη, σκοτεινή όψη αυτής της διαδικασίας ιδιωτικοποί-ησης, που δίνει διαφορετικό νόημα στο διακηρυγμένο «άνοιγμα της αγοράς» της μετάφρασης σε πανευρωπαϊκό επί-πεδο: η προβλεπόμενη υποχρέωση των συναδέλφων να πληρώνουν πλέον για να «πιστοποιηθούν», ανεξάρτητα από την επαγγελματική τους επάρκεια ή/και την επιστημονική τους κατάρτιση σε δη-μόσια πανεπιστημιακά τμήματα. Και όλα αυτά –ας μην το ξεχνάμε– σε συνθήκες γενικευμένης οικονομικής κρίσης, όταν συνάδελφοι, στην Ελλάδα τουλάχιστον, εργάζονται πια για ψίχουλα, μένουν για καιρό απλήρωτοι και υφίστανται άγρια εκμετάλλευση προκειμένου να περισω-θεί, ει δυνατόν αμείωτη, η κερδοφορία των εταιρειών. Η αγορά της «πιστοποί-ησης» υπόσχεται λοιπόν «κι άλλα από τα ίδια»: ένα νέο πεδίο επιχειρηματικής κερδοφορίας με περαιτέρω όξυνση του καθημερινού ξεζουμίσματος των συνα-δέλφων…

…ενός ξεζουμίσματος, άλλωστε, στο οποίο επιδίδονται με συνέπεια οι εγ-χώριες μεταφραστικές εταιρείες, πριν και πέρα από την επικείμενη «ανάπτυξη της μεταφραστικής αγοράς στην Ελλάδα» διά της «πιστοποίησης». Εδώ και πολ-λούς μήνες, ο ΣΜΕΔ δεν έχει πάψει να καταγγέλλει το απαράδεκτο καθεστώς που τείνει να παγιωθεί στον κλάδο χάρη σε εταιρείες οι οποίες δεν διστάζουν να συμπιέζουν τις αμοιβές στο απροχώ-ρητο, να αφήνουν για μήνες και χρόνια απλήρωτους συναδέλφους, να διαγω-νίζονται για την προσέλκυση άμισθων εργαζόμενων μέσω ποικίλων προγραμ-μάτων «πρακτικής άσκησης» (ενίοτε με την αγαστή συνδρομή και του ίδιου του δημόσιου Πανεπιστημίου), ακόμα και να βάζουν ανερυθρίαστα λουκέτο όταν ολοκληρώσουν την απομύζηση τεράστιων προμηθειών και βραβευτούν (γιατί έχει γίνει κι αυτό…) για τις υπηρεσί-

ες τους, αλλά σε κάθε περίπτωση πριν εξοφλήσουν τους συναδέλφους, «εξω-τερικούς συνεργάτες» ή εσωτερικούς εργαζόμενούς τους. Όλα αυτά, βέβαια, καθόλου δεν εμποδίζουν τις εν λόγω εταιρείες να επιδεικνύουν με περηφάνια τα «πιστοποιητικά ποιότητας» (όπως το ΕΝ15038) που έχουν καθορίσει οι εργο-δοτικές ενώσεις του κλάδου σε πανευ-ρωπαϊκό επίπεδο: αναμενόμενα, η «ποι-ότητα» μιας εταιρείας δεν αφορά πεζά πράγματα όπως οι έγκαιρες πληρωμές, οι αξιοπρεπείς αμοιβές, η τήρηση συμ-βατικών υποχρεώσεων προς εργαζό-μενους και «συνεργάτες», κ.ο.κ. – αρκεί οι (κακοπληρωμένοι ή και απλήρωτοι) εργαζόμενοι και «συνεργάτες» να κατα-θέτουν τα πτυχία και τα διπλώματά τους για να εξασφαλίζει και να διατηρεί η Μη-τέρα Εταιρεία την πιστοποίησή της…

Μέσα στο ζοφερό αυτό τοπίο, το τελευταίο που θα έπρεπε να απασχολεί μια αληθινή πρωτοβουλία για την προ-ώθηση της μετάφρασης στη χώρα είναι η επέκταση των πεδίων επιχειρηματικής κερδοφορίας· το πρώτο, αντίθετα, είναι η διαφύλαξη των συμφερόντων και της ίδιας της αξιοπρέπειας των εργαζόμε-νων συναδέλφων, των μεταφραστών και μεταφραστριών που δεν ενδιαφέρο-νται να «ανοιχτούν» στην επικράτεια της επιχειρηματικής «αξιοποίησης», αλλά υποχρεώνονται να δουλεύουν σε συν-θήκες ολοένα πιο αντίξοες, προσπαθώ-ντας –και, μάλιστα, απαιτώντας– από την πλευρά τους να μην εκχωρήσουν ούτε σπιθαμή από τα δικαιώματά τους, να μην ενδώσουν στο κυρίαρχο ρεύμα της ακραίας υποτίμησης της εργασίας και της ζωής τους. Ο ΣΜΕΔ δηλώνει την παρουσία του και σε αυτή την εκδήλω-ση, όπως και σε κάθε άλλη εκδήλωση του κλάδου που έχει διοργανωθεί τα τε-λευταία χρόνια, για να ενημερώσει τους παριστάμενους για τη δράση του και για την κατάσταση στον χώρο, όπως την εισπράττουμε καθένας μόνος του και όλοι μαζί συλλογικά, από το μετερίζι της καθημερινής δουλειάς. Δηλώνουμε, σε τελευταία ανάλυση, την παρουσία μας για να υπενθυμίσουμε το αυτονόη-το: Δεν θα αφήσουμε τη ζωή μας να γί-νει έρμαιο πρωτοβουλιών ερήμην μας. Ούτε σήμερα ούτε ποτέ.

«Προώθηση της μετάφρασης στην Ελλάδα», Εξώθηση των μεταφραστών στον ΚαιάδαΠαρέμβαση του ΣΜΕΔ στην «1η Συνάντηση για τη Μετάφραση»

26.5

.201

2

η μο

υτζο

ύρα|

�

Την Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013, η φοιτητική κοινότητα του Ιονίου

Πανεπιστημίου και οι πολίτες της Κέρ-κυρας παρακολούθησαν άλλο ένα επεισόδιο της υπερπαραγωγής που ακούει στο όνομα «αυταρχισμός και καταστολή». Οι πρωταγωνιστές του έργου; Τα ΜΑΤ σε αγαστή συνεργα-σία με τις πρυτανικές αρχές του Ιό-νιου Πανεπιστήμιου. Το σενάριο; Η σύλληψη 28 φοιτητών του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας. Ποιο είναι το φοβερό αδί-κημα που διέπραξαν; Απλώς ζήτησαν συνάντηση με τις πρυτανικές αρχές για να διαμαρτυρηθούν για τη μετα-τροπή του εξαμήνου εξωτερικού από υποχρεωτικό σε προαιρετικό και για τη συνεπακόλουθη υποβάθμιση των σπουδών τους. Αντί να ανταποκριθεί στο ειρηνικό κάλεσμα των φοιτητών, η πρύτανης επέλεξε να καλέσει τα ΜΑΤ, τα οποία εντελώς απρόκλητα συνέλα-βαν τους φοιτητές μέσα στο χώρο της Πρυτανείας, προπηλακίζοντας μάλι-στα έναν εξ αυτών.

Το επεισόδιο αυτό έρχεται να προ-στεθεί σε ένα κρεσέντο κυβερνητικής τρομοκρατίας, που στόχο έχει να κα-τακερματίσει και να κάμψει τις συλλογι-κές αντιστάσεις προς όφελος του πιο βάρβαρου κοινωνικού κανιβαλισμού. Προχθές ήταν οι χαλυβουργοί, χθες οι καταληψίες, σήμερα οι φοιτητές,

αύριο ολόκληρος ο «εχθρός-λαός». Στην Ελλάδα των μνημονίων και της σκληρής εκμετάλλευσης είμαστε όλοι ύποπτοι και πλέον το σύνολο των δι-καιωμάτων μας τελεί υπό προθεσμία. Οποιοδήποτε δημόσιο αγαθό δεν τρο-φοδοτεί την ιδιωτική κερδοφορία –συ-μπεριλαμβανομένης και της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης– πρέπει να υποβαθμιστεί, να δυσφημιστεί και εντέλει να θυσιαστεί στο βωμό της επι-χειρηματικότητας και των δανειστών. Και επιβεβαιώνεται εκ νέου ότι η κατάρ-γηση του πανεπιστημιακού ασύλου ως στόχο είχε όχι τη δήθεν προστασία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, αλλά τη φίμωση των εναλλακτικών φωνών μέσα και έξω από τα αμφιθέατρα.

Ο δρόμος για τη βελτίωση των πανεπιστημιακών σπουδών μετάφρα-σης και διερμηνείας δεν περνάει μέσα από τις κλούβες των ΜΑΤ. Αντίθετα, περνάει μέσα από την ικανοποίηση των δίκαιων φοιτητικών αιτημάτων, με προμετωπίδα τη συνέχιση του εξα-μήνου υποχρεωτικής φοίτησης στο εξωτερικό για όλους, τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής και τη συνεχή αναβάθμιση του περιεχομένου σπου-δών. Το μόνο «θετικό» της αστυνομικής επέμβασης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο εί-ναι ότι δίνει μια γεύση από την εξίσου απεχθή πραγματικότητα που βιώνει μεγάλη μερίδα συναδέλφων εντός

της παραγωγής: κλείσιμο εταιρειών και εκδοτικών οίκων, μη καταβολή δε-δουλευμένων, εξευτελιστικές αμοιβές, ανυπαρξία πνευματικών δικαιωμάτων, υπέρμετρη φορολόγηση, αβάστακτο βάρος ασφαλιστικών εισφορών… Ως μόνο αντίδοτο σε αυτή την πραγματι-κότητα προβάλλει η οργανωμένη συλ-λογική δράση.

Ως Σύλλογος Μεταφραστών Επιμε-λητών Διορθωτών:

– Καταδικάζουμε τη σύλληψη των 28 φοιτητών-συναδέλφων του Τμήμα-τος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας. Απαιτούμε την παύση οποιασδήποτε δίωξης εναντίον τους.

– Στηρίζουμε τα αιτήματα των φοι-τητών, με έμφαση στη συνέχιση του υποχρεωτικού εξαμήνου εξωτερικού με επαρκή δημόσια χρηματοδότηση.

– Καλούμε σε αγωνιστική ενότητα όλους τους φοιτητές, εργαζόμενους και άνεργους μεταφραστές, διερμη-νείς, επιμελητές και διορθωτές για την από κοινού αντιμετώπιση των προβλη-μάτων του κλάδου μας.

Η τρομοκρατία δεν θα περάσει.

Στην υποβάθμιση της παιδείας και της ζωής μας

απαντάμε με ενότητα και αγώναφοιτητών και εργαζομένων.

Μάθε, παιδί μου, γράμματα… μέσα στην κλούβα των ΜΑΤΓια τη σύλληψη των 28 φοιτητών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο

20.1

.201

3

η μο

υτζο

ύρα|

�

ΜαιΟσ 2010• Καταγγελία για την προληπτική προ-σαγωγή μέλους του Συλλόγου πριν από την απεργιακή κινητοποίηση στις 20.5 και διάβημα διαμαρτυρίας προς τον υπουργό Εργασίας, τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, τον πρόεδρο της Βουλής. Κοινοποίηση στο Συνή-γορο του Πολίτη, στο Παρατηρητήριο Αστυνομικής Αυθαιρεσίας και την Ελ-ληνική ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.• Ανακοίνωση για την αναστολή της κρατικής επιχορήγησης στο ΕΚΕΜΕΛ. Αποστέλλεται στο Υπουργείο Πολιτι-σμού, κοινοποιείται σε ΕΚΕΒΙ, ΕΚΕΜΕΛ, Εταιρεία Συγγραφέων, Εταιρεία Ελ-λήνων Λογοτεχνών, Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, Κύκλο του Ελ-ληνικού Παιδικού Βιβλίου, Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας, Πανελλήνιο Σύλλογο Επαγγελματιών μεταφραστών, Πανελλήνια Ένωση Με-ταφραστών, Πανελλήνια Ένωση Επαγ-γελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Παν/μίου.• Σύνταξη κειμένου για την επαφή με όργανα εκδοτών, μεταφραστικών γραφείων κτλ.• Οργάνωση και κινητοποίηση των ομάδων εργασίας (Ομάδα Εκδοτικού Χώρου, Ομάδα Μεταφραστικών Γρα-φείων, Ομάδα Υποτιτλισμού κτλ.).• Καθημερινή παρέμβαση του Συλλό-γου με τραπεζάκι και μοίρασμα κειμέ-νων στη Έκθεση Βιβλίου στο Ζάππειο.• Αποστολή κειμένων στη Θεσσαλονί-κη για παρέμβαση στην Έκθεση Βιβλίου και συνάντηση των μελών μας εκεί για οργάνωση της δουλειάς.

ιΟυνιΟσ 2010• Σύνταξη κειμένου που αποστέλλεται στο ΕΚΕΒΙ για τα προβλήματα του χώ-ρου.• Ανακοινώσεις των Ομάδων Εργασί-ας Εκδοτικού Χώρου και Υποτιτλισμού.• Παρέμβαση του ΣΜΕΔ με μοίρασμα κειμένων στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ.• Παρέμβαση με τη συγγραφή κειμένου για την εταιρεία υποτιτλισμού SCREEN ART και τις οφειλές της προς συναδέλ-φους υποτιτλιστές.

ιΟυλιΟσ 2010• Σύνταξη και ανάρτηση στην ιστοσε-λίδα του Συλλόγου των εργασιακών/επαγγελματικών οδηγών.• Συνάντηση εκπροσώπων του Συλλό-γου με τη διοίκηση του ΕΚΕΒΙ και συζή-τηση για τα προβλήματα του χώρου.

σεπτεΜβριΟσ 2010• Μοίρασμα κειμένου για τον υποτιτλι-σμό στις «Νύχτες πρεμιέρας».• Παρέμβαση με κείμενο για το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων, συνάντηση με τους συναδέλφους μεταφραστές, επιμελητές που είναι απλήρωτοι από την εταιρεία, συντονισμός της δράσης τους με τη βοήθεια του δικηγόρου του Συλλόγου, παραστάσεις διαμαρτυρίας στον ΔΟΛ και στα Ελληνικά Γράμματα, εξώδικο του Συλλόγου προς τα Ελληνι-κά Γράμματα.• Παρέμβαση στις εκδόσεις Κέδρος για οφειλές προς συνάδελφο μεταφρά-στρια, η οποία τελικά πληρώθηκε ύστε-ρα και από την παρέμβαση του δικηγό-ρου του Συλλόγου.• Οργάνωση εκδήλωσης για τον υπο-τιτλισμό στο Floral με αφορμή την Πα-γκόσμια Ημέρα Μετάφρασης (29/9). Επίσης συμμετοχή συναδέλφων με ει-σηγήσεις στο Φεστιβάλ Ισπανόφωνης Λογοτεχνίας ΛΕΑ στην Τεχνόπολη.

ΟΚτΩβριΟσ 2010• Ανακοίνωση για τις εξελίξεις στα Ελληνικά Γράμματα. Συμμετοχή στη Συνέντευξη Τύπου (11/10) των εργαζο-μένων και στην πορεία αλληλεγγύης για την υπόθεση των Ελληνικών Γραμ-μάτων (12/10).• Ψήφισμα για την απόλυση του Νίκου Αβούρη από την εταιρεία Ίρις (εταιρεία προαγωγής ψυχοκοινωνικής υγείας παιδιών και ενηλίκων).

νΟεΜβριΟσ 2010• Εξώδικο του ΣΜΕΔ κατά της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Α.Ε.».• Συνάντηση με τη διευθύντρια του ΕΚΕΜΕΛ και συζήτηση της πρότασής μας να συμμετάσχει ως θεσμικός φο-ρέας ο Σύλλογος στο συνέδριο που διοργανώνεται.• Σύνταξη κειμένου για το εύρος των

αμοιβών επιμέλειας, προκειμένου να προσκομιστεί από συνάδελφο στο δικα-στήριο σε εκδικαζόμενη υπόθεσή της.• Ενημερωτικό κείμενο για τις εκδόσεις Modern Times (τερματισμός συνεργα-σίας με εξωτερικούς επιμελητές, καθυ-στερήσεις πληρωμών).• Ανακοίνωση για το κλείσιμο των Ελ-ληνικών Γραμμάτων.• Παρέμβαση στις εκδόσεις Μίλητος για την υπόθεση οφειλών σε συνάδελ-φο μεταφραστή και δημοσίευση σχετι-κής ανακοίνωσης.• Παρέμβαση του Συλλόγου στις εκδό-σεις Πολύτροπο για οφειλές προς συ-ναδέλφους.• Ανακοίνωση για την «ελεγχόμενη πτώ-χευση» της εφ. Απογευματινή και τους 130 απλήρωτους εργαζομένους.

ΔεΚεΜβριΟσ 2010• Εκδήλωση «Μεταξύ γραφής και ανά-γνωσης – Μια συζήτηση για την επιμέ-λεια» στο σπίτι της Κύπρου.• Κυκλοφορία του Ημερολογίου του Συλλόγου για το 2011.

ιανΟυαριΟσ 2011• Ανακοίνωση της Ομάδας Εργασίας Μεταφραστικών Γραφείων για την κα-τάσταση στο χώρο.• Ενασχόληση του Συλλόγου με τα πνευματικά δικαιώματα των e-books, επαφή με ξένους συλλόγους, ανοιχτή συνάντηση-ενημέρωση με δικηγόρο που ασχολείται με τα πνευματικά δικαι-ώματα.• Συμμετοχή του Συλλόγου στο σεμινά-ριο που διοργάνωσε το ΕΚΕΒΙ σε συνερ-γασία με τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) για τα Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τους εκδό-τες στο ψηφιακό περιβάλλον• Παρέμβαση του Συλλόγου με μοίρα-σμα κειμένων στην Έκθεση Παιδικού βιβλίου στο Μαρούσι και στο Παζάρι Βιβλίου στην Κλαυθμώνος.• Παρέμβαση στη μεταφραστική εται-ρεία EL-Translations στο Χαλάνδρι για τις συνθήκες εργασίας, την επιβολή ηλικιακών κριτηρίων κτλ.

ΦεβρΟυαριΟσ 2011• Ψήφισμα συμπαράστασης του

Απολογισμός πεπραγμένων του ΣΜΕΔ (2010-2012)Δύο χρόνια δράσης του Συλλόγου Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών

η μο

υτζο

ύρα|

�

ΣΜΕΔ για τους απεργούς πείνας οι-κονομικούς μετανάστες. Ανακοίνωση του Συλλόγου στα ελληνικά και στα αγ-γλικά.• Κατάθεση υπομνήματος στο Υπουρ-γείο Οικονομικών σχετικά με την εφαρ-μογή μειωμένου ΦΠΑ σε αμοιβές για παραχώρηση πνευματικής ιδιοκτησίας.• Καταγγελία της παράνομης προσα-γωγής μέλους του ΔΣ λίγο πριν από την πορεία στις 23/2.

ΜαρτιΟσ 2011• Συμμετοχή του Συλλόγου σε ημερίδα του ΕΚΕΒΙ για το ηλεκτρονικό βιβλίο.• Αποκριάτικο πάρτι του Συλλόγου.• Παρέμβαση στο Συνέδριο του ΕΚΕ-ΜΕΛ στο Ινστιτούτο Θερβάντες με μοί-ρασμα του κειμένου μας «Ο μεταφρα-στής και οι άλλοι».• Παρέμβαση για τους απλήρωτους συναδέλφους των Ελληνικών Γραμμά-των με επίσκεψη στην ομάδα εκκαθάρι-σης της εταιρείας.• Ψήφισμα του Συλλόγου ενάντια στην απόλυση του ερευνητή Α. Καψάλη από το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ.• Συνάντηση με το ΔΣ του ΣΕΒΑ και συ-ζήτηση για τα προβλήματα του χώρου, καθώς και πρόταση καθιέρωσης των συμβολαίων μετάφρασης/επιμέλειας που έχει ετοιμάσει η Ομάδα Εργασίας Εκδοτικού Χώρου.• Παρέμβαση του Συλλόγου στις εκδό-σεις Εστία για την καταβολή οφειλών συναδέλφου. Δημοσίευση κειμένου για το ίδιο θέμα. Τελικά επιτεύχθηκε η τμη-ματική καταβολή του ποσού.• Συμμετοχή σε συνέντευξη Τύπου για τις απολύσεις συναδέλφων από τον Πέτρο Κωστόπουλο και τις Αττικές Εκ-δόσεις.• Επαφή και ενημέρωση από τον γερ-μανικό Σύλλογο Μεταφραστών Λογο-τεχνίας.

απριλιΟσ 2011• Ανακοίνωση για τις εξελίξεις στο χώρο των ΜΜΕ.• Συμμετοχή σε εκδήλωση στο Πάρκο Ναυαρίνου, όπου έγινε παρουσίαση της δράσης πρωτοβάθμιων σωμα-τείων από διάφορους εργασιακούς χώρους.• Συμμετοχή στην περιφρούρηση της απεργίας της IMAKO.• Καταγγελίες από συναδέλφους για τις εκδόσεις Περισκόπιο και τις οφειλές προς συνεργάτες και την επαναλει-τουργία τους υπό νέα επωνυμία (Γνώ-μων Εκδοτική). Παρέμβαση του Συλλό-

γου στα γραφεία της νέας εταιρείας και δημοσίευση κειμένου.

ΜαιΟσ 2011• Μετά την ολοκλήρωσή τους από την Ομάδα Εκδοτικού Χώρου και την Ομά-δα Πνευματικών Δικαιωμάτων και τον έλεγχό τους από νομική άποψη, ανάρ-τηση των πρότυπων συμφωνητικών μετάφρασης/επιμέλειας στην ιστοσελί-δα του Συλλόγου.• Ανακοίνωση για τα πνευματικά δικαι-ώματα των μεταφραστών στις ψηφια-κές εκδόσεις.• Παρέμβαση του Συλλόγου με μοίρα-σμα κειμένων στην Έκθεση Βιβλίου στο Ζάππειο.• Ενημέρωση του Συλλόγου για οφειλές της εταιρείας υποτιτλισμού Νεανικό Πλάνο προς όλους τους συνεργάτες. Συναντήσεις με τους ερ-γαζομένους.

ιΟυνιΟσ 2011• Δημοσίευση καταγγελίας για τις εκ-δόσεις 4π και τις οφειλές της προς συ-ναδέλφους. Συναντήσεις του ΔΣ του Συλλόγου με τη διοίκηση της εταιρείας και συμφωνία για την τμηματική κατα-βολή των δεδουλευμένων.• Συμμετοχή του ΔΣ στην εκδίκαση ασφαλιστικών μέτρων μέλους του Συλλόγου κατά των Ελληνικών Γραμ-μάτων.• Ανακοίνωση για την κατάσταση στο χώρο του υποτιτλισμού.• Συμμετοχή του ΔΣ του Συλλόγου στη συνάντηση των εργαζομένων με τον ιδιοκτήτη του Νεανικού Πλάνου. Υπο-γραφή αναγνώρισης χρέους και συμ-φωνία για τμηματική καταβολή των οφειλών.• Ανταλλαγή εξωδίκων με τις εκδόσεις Γνώμων εξαιτίας του κειμένου που δη-μοσιοποίησε ο Σύλλογος καταδεικνύο-ντας την αλλαγή επωνυμίας.• Παρέμβαση του Συλλόγου στις εκδό-σεις Modern Times για οφειλές σε συ-ναδέλφους.• Ψήφισμα και καταγγελία για τη δίωξη του συναδέλφου διορθωτή Απόλλωνα Λιακόπουλου μετά τη συμμετοχή του στην απεργιακή κινητοποίηση.

ιΟυλιΟσ 2011• Πρωτοβουλία του Συλλόγου για τη συνάντηση μπλοκάκηδων από διάφο-ρους επαγγελματικούς χώρους και την τήρηση κοινής στάσης απέναντι στα νέα φορολογικά μέτρα (τέλος επιτηδεύ-ματος, έκτακτη εισφορά κτλ.). Μεγάλη

συμμετοχή από διάφορους επαγγελ-ματικούς χώρους, συμμετοχή στη συ-νέλευση της πλατείας Συντάγματος με ανάγνωση κειμένου για το συγκεκριμέ-νο ζήτημα.• Ανακοίνωση για τα γεγονότα στην Πλατεία Συντάγματος το διήμερο 28-29 Ιουνίου.• Ψήφισμα αλληλεγγύης για την από-λυση δύο συνδικαλιστριών διορθωτρι-ών από την εταιρεία IMAKO του Κω-στόπουλου.

αυΓΟυστΟσ 2011• Συμμετοχή με μαρτυρία μέλους του ΔΣ στην εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων συναδέλφων κατά των Ελληνι-κών Γραμμάτων/ΔΟΛ.

σεπτεΜβριΟσ 2011• Νέα συγκέντρωση των μπλοκάκη-δων στα γραφεία του Συλλόγου και συζήτηση για τα ζητήματα που μας απασχολούν. Συζήτηση με τον δικηγό-ρο του Συλλόγου για τις νομικές δυνα-τότητες της πρωτοβουλίας αυτής.• Ενημέρωση από διερμηνείς που συνεργάζονται με την εταιρεία Μετά-δραση για τα προβλήματα που αντι-μετωπίζουν.• Δημοσίευση κειμένου για τα χαρά-τσια που μας επιβάλλονται.

ΟΚτΩβριΟσ 2011• Ανακοίνωση για το θάνατο διαδη-λωτή στην κινητοποίηση της 20ής Οκτωβρίου.• Καταγγελίες από συναδέλφους για μειώσεις αμοιβών συνεργατών και ερ-γαζομένων στις εκδόσεις Πατάκη.

νΟεΜβριΟσ 2011• Ανακοίνωση για την κατάσταση που επικρατεί στις εκδόσεις Πατάκη (μειώ-σεις αμοιβών κτλ.).• Ενημέρωση του Συλλόγου για το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τους εσωτερικούς επιμελητές στις εκ-δόσεις Modern Times, που παραμέ-νουν για δύο μήνες απλήρωτοι.• Ψήφισμα συμπαράστασης για την απόλυση εργαζόμενου στα Goody’s Λευκού Πύργου.• Κυκλοφορία του Ημερολόγιου του Συλλόγου για το 2012.• Δημοσίευση κειμένου για το τέλος επιτηδεύματος που επιβλήθηκε στο σύλλογο.• Ανακοίνωση για την κατάσταση που επικρατεί στην εταιρεία υποτιτλισμού Vermantia.

η μο

υτζο

ύρα|

10

• Παρέμβαση στην Introbooks για οφει-λές προς συναδέλφους.• Ψήφισμα συμπαράστασης του Συλ-λόγου στους απλήρωτους εργαζόμε-νους της Ελευθεροτυπίας.

ΔεΚεΜβριΟσ 2011• Ανακοίνωση για τις εκδόσεις Introbooks μετά τις καταγγελίες απλή-ρωτων συναδέλφων.• Παρέμβαση του Συλλόγου μαζί με τον ΣΥΒΧ-Α στη Modern Times. Συζήτηση με τη διοίκηση της εταιρείας και με τους εσωτερικούς συναδέλφους επιμελητές.• Παρέμβαση σε εκδήλωση των εκδό-σεων Οξύ/Brainfood, λόγω οφειλών σε εξωτερικούς μεταφραστές και συ-ντάκτες, με μοίρασμα και διάβασμα κειμένου στο Ινστιτούτο Διπλωματίας και Παγκοσμίων Εξελίξεων του Αμερι-κανικού Κολεγίου, κατά την παρουσί-αση του βιβλίου του Τάκη Μίχα Μαύρη Βίβλος της ελληνικής οικονομίας.• Παρέμβαση του Συλλόγου στις εκδό-σεις Ταξιδευτής για οφειλές σε συνά-δελφο μεταφράστρια.

ιανΟυαριΟσ 2012• Συμμετοχή του Συλλόγου στη στάση εργασίας των εργαζoμένων στις εκδό-σεις Modern Times.• Νέα επίσκεψη του ΔΣ του Συλλόγου στις εκδόσεις Ταξιδευτής, δημοσίευση κειμένου για την τακτική της εταιρείας.• Συμμετοχή του Συλλόγου στη σύσκε-ψη σωματείων στα οποία υπάγονται οι εργαζόμενοι στους Modern Times (Σύλλογο Λογιστών, ΣΥΒΧ κ.ά.) για τη μεθόδευση κοινής δράσης.• Κάλεσμα του Συλλόγου για νομική δράση των εργαζομένων και συνερ-γατών στις εταιρείες Modern Times, IntroBooks, Brainfood/Οξύ, Όμιλο Ashley & Holmes.• Δημοσίευση κειμένου του Συλλόγου για τις εκδόσεις Modern Times.• Παρέμβαση του Συλλόγου στη Ι΄ ΔΟΥ Αθηνών για το τέλος επιτηδεύματος που έχει επιβληθεί στο Σύλλογο.

ΦεβρΟυαριΟσ 2012• Ψήφισμα υπέρ συνδικαλιστή του σωματείου κούριερ που έχει μηνυθεί από την ACS.• Δημοσίευση κειμένου της Ομάδας Μεταφραστικών Γραφείων του Συλλό-γου για την πρακτική άσκηση σε μετα-φραστικά γραφεία.• Νέα ενημέρωση από συνεργάτες δι-ερμηνείς για τα προβλήματα που προ-κύπτουν στην εταιρεία Μετάδραση.

Συμμετοχή του Συλλόγου σε συσκέψεις μαζί με το ΣΒΕΜΚΟ (σύλλογος εργαζο-μένων σε ΜΚΟ), παρουσία δικηγόρου, για την περαιτέρω πορεία του ζητήμα-τος. Συνυπογραφή κειμένου με αιτήμα-τα των συνεργατών προς την εταιρεία.• Πάρτι του Συλλόγου.• Ενημέρωση από συνάδελφο μετα-φραστή για κλοπή πνευματικής ιδιοκτη-σίας από τις εκδόσεις Παρισιάνου.• Σύσκεψη με εργαζόμενους στις εται-ρείες IntroBooks και IMAKO και τη δικη-γόρο του Συλλόγου για την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων.• Ψήφισμα συμπαράστασης του Συλ-λόγου στον αγώνα των εργαζομένων στην υγεία, στην ψυχοκοινωνική φρο-ντίδα και την ειδική αγωγή.

ΜαρτιΟσ 2012• Συνάντηση του ΔΣ του Συλλόγου με τη διοίκηση της Μετάδρασης και συζή-τηση για τα συγκεκριμένα προβλήμα-τα/καταγγελίες των συνεργατών.• Συνάντηση με απλήρωτους συνερ-γάτες των Modern Times στα γραφεία του Συλλόγου για τον καθορισμό κοι-νής νομικής δράσης.• Κατάθεση της προέδρου του Συλλό-γου στην εκδίκαση της υπόθεσης κλο-πής πνευματικής ιδιοκτησίας από τις εκδόσεις Παρισιάνου.• Έκδοση απόφασης δικαστηρίου υπέρ των εξωτερικών συνεργατών της «Ελληνικά Γράμματα Α.Ε.». Το δικαστή-ριο διέταξε συντηρητική κατάσχεση της περιουσίας της εταιρείας μέχρι την εξό-φληση των συναδέλφων.

απριλιΟσ 2012• Δημοσίευση κειμένου της Ομάδας Μεταφραστικών Γραφείων για την τα-κτική μεταφραστικών εταιρειών που δεν πληρώνουν τους συνεργάτες τους (Intertranslations, Texto, Intertext-Ιωάν-νης Τσεβρεμές).• Κυκλοφορία του βιβλίου Μεταξύ γραφής και ανάγνωσης – Κείμενα για την επιμέλεια, με τις ομιλίες των συ-ναδέλφων από την εκδήλωση στις 16.12.2010.• Δημοσίευση κειμένου για τον τραυ-ματισμό του φωτορεπόρτερ Μάριου Λώλου από την αστυνομία.• Διακανονισμός με τη μεταφραστική εταιρεία Intertranslations για την εξό-φληση απλήρωτων συναδέλφων.

ΜαΪΟσ 2012• Πραγματοποίηση των εκλογών για την ανάδειξη Διοικητικού Συμβουλίου

και Ελεγκτικής Επιτροπής του ΣΜΕΔ.• Επικοινωνία του Συλλόγου με τον εκ-δοτικό οίκο Μελάνι για την υπόθεση απλήρωτης συναδέλφου. Διακανονι-σμός για την εξόφλησή της.• Δημοσίευση κειμένου σχετικά με την «1η Συνάντηση για τη Μετάφραση».• Παρέμβαση του ΣΜΕΔ στην εν λόγω εκδήλωση με μοίρασμα κειμένων και προφορική τοποθέτηση.

ιΟυνιΟσ 2012• Συμμετοχή του Συλλόγου στο Φεστι-βάλ Αναιρέσεις.• Δημοσίευση ψηφίσματος αλληλεγ-γύης στην απεργία των εργαζομένων της Phone Marketing SA.• Δημοσίευση ψηφίσματος για την απελευθέρωση της συναδέλφου Basak Sahin Duman, η οποία συνελήφθη στην Κροατία, επειδή είχε καταδικαστεί σε 16 χρόνια φυλάκισης από τα δικα-στήρια της Τουρκίας ως τρομοκράτης, λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων.• Συμμετοχή στην παρέμβαση των απολυμένων και των εργαζόμενων στα καταστήματα Metropolis στην απονο-μή των βραβείων MAD.• Δημοσίευση κειμένου για την υπόθε-ση του εκδοτικού οίκου Μελάνι.• Συμμετοχή του Συλλόγου στο Φεστι-βάλ Resistance.

ιΟυλιΟσ 2012• Δημοσίευση κειμένου για την υπό-θεση των οροθετικών φυλακισμένων γυναικών.• Συμμετοχή στο Αντιρατσιστικό Φεστι-βάλ.• Δημοσίευση κειμένου για την υπόθε-ση του εκδοτικού οίκου Ελληνικά Γράμ-ματα και την άρνησή του να εξοφλή-σει τους συναδέλφους μας ακόμα και μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης υπέρ αυτών.• Δημοσίευση υπομνήματος προς τη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής.• Δημοσίευση κειμένου αλληλεγγύης στον αγώνα των απεργών της Χαλυ-βουργίας Ελλάδος.• Καταγγελία συναδέλφισσας για τη μη καταβολή δεδουλευμένων από την εταιρεία Green Box. Επίτευξη διακανο-νισμού για την πληρωμή της.• Καταγγελία συναδέλφισσας για τη μη καταβολή δεδουλευμένων από τον εκδοτικό οίκο Anubis. Επικοινωνία του ΣΜΕΔ με τον εκδοτικό οίκο. Επίτευξη διακανονισμού για την πληρωμή της συναδέλφισσας.

η μο

υτζο

ύρα|

11

Σεμινάρια Αυτομόρφωσης

στην επιμέλεια βιβλίων

Ο Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών διοργανώνει μια σειρά

Σεμιναρίων Επιμέλειας που απευθύνονται σε παλιούς και

νέους συναδέλφους.

Τα σεμινάρια είναι δωρεάν και θα γίνονται στα γραφεία του Συλλό-γου. Ανακοίνωση του αναλυτικού προγράμματος στα τέλη Ιανουα-ρίου, στην ιστοσελίδα του ΣΜΕΔ

(www.smed.gr).

Ο Σύλλογος Μεταφραστών Επιμε-λητών Διορθωτών δίνει στη δη-

μοσιότητα ένα βασικό Ερωτηματολό-γιο, προϊόν της δουλειάς της ανοιχτής Ομάδας Εργασίας για τις Κατώτατες Αμοιβές που λειτουργεί στο πλαίσιο του Συλλόγου. Το Ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο, απευθύνεται σε όλους τους συναδέλφους, μέλη και μη μέλη του ΣΜΕΔ, και ο σύνδεσμός του θα είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα του ΣΜΕΔ για ικανό χρονικό διάστημα ώστε να διακινηθεί όσο το δυνατόν ευρύτερα. Τα αποτελέσματά του θα παραμείνουν εμπιστευτικά και θα χρησιμοποιηθούν μόνο συμβουλευτικά για την παραπέ-ρα δράση της Ομάδας Εργασίας και του Συλλόγου αναφορικά με το κρίσιμο ζήτημα του καθορισμού κατώτατων αποδεκτών αμοιβών στον κλάδο μας.

Όπως και όλη η δράση της Ομάδας Εργασίας του ΣΜΕΔ για τις Κατώτατες Αμοιβές, το Ερωτηματολόγιο αυτό έχει ένα διπλό στόχο: αφενός, να καταγρά-ψει όσο το δυνατόν πληρέστερα και με βάση την εμπειρία των ίδιων των συνα-δέλφων την πραγματικότητα των αμοι-βών στον κλάδο μας, ανεξάρτητα από επαγγελματική ειδίκευση (μετάφραση, επιμέλεια-διόρθωση, υποτιτλισμός) και επιμέρους τομέα δραστηριοποίησης (εκδοτικοί οίκοι, μεταφραστικά γρα-φεία, εταιρείες υποτιτλισμού)· αφετέ-ρου, να κάνει το αίτημα για κατώτατες αμοιβές συστατικό στοιχείο μιας συνα-δελφικής επαγγελματικής κουλτούρας που θα στρέφεται ενάντια στη γενικευ-μένη υποτίμηση της δουλειάς μας και στον υποβολιμαίο «μειοδοτικό» αντα-γωνισμό στον οποίο εξαναγκάζονται πολλοί συνάδελφοι (ιδίως νεότεροι) από τις εταιρείες του κλάδου.

Σε μια εποχή που οι συμβατικές ρυθμίσεις των εργασιακών σχέσεων καταρρέουν η μία μετά την άλλη ακό-μα και στο πεδίο της μισθωτής εργα-σίας, κλάδοι όπως ο δικός μας, όπου η freelance εργασία με «μπλοκάκι» ή και η «μαύρη», ανασφάλιστη εργασία είναι ο κανόνας, φαντάζουν καταδι-κασμένοι να υποστούν πρώτοι και χωρίς προστατευτικές δικλείδες όλες τις συνέπειες της δραματικής μείω-σης των αμοιβών που έχει δρομολο-γήσει εδώ και καιρό η εγχώρια (και όχι μόνο, φυσικά) διαχείριση της κρίσης. Καθώς, μάλιστα, ο κλάδος μας στε-ρείται, για λόγους αντικειμενικούς και ιστορικούς, τα βασικά μέσα εργατικής και επαγγελματικής διαπραγμάτευ-σης που υφίστανται αλλού (απεργι-ακή κινητοποίηση, συντεχνιακή κα-τοχύρωση ελάχιστων αμοιβών), θα έλεγε κανείς ότι δεν μας μένει παρά να σηκώσουμε τα χέρια ψηλά και να δεχτούμε παθητικά τη μοίρα μας.

Ως Σύλλογος Μεταφραστών Επι-μελητών Διορθωτών, πιστεύουμε απεναντίας ότι καθήκον μας σε αυτές τις συνθήκες είναι να δημιουργήσου-με μέσα από το πάγιο (και όχι μόνο σημερινό) καθεστώς επισφάλειας και απορρύθμισης που χαρακτηρίζει τη δουλειά μας νέους τρόπους συλ-λογικής οργάνωσης, διεκδίκησης και περιφρούρησης των συμφερόντων μας, προτάσσοντας απαρέγκλιτα τις ανάγκες μας απέναντι στους κατα-ναγκασμούς μιας ανελέητης αγοράς και ενός φορομπηχτικού κράτους.

Μπορείτε να δείτε και να συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο στη διεύθυνση: http://goo.gl/vYeKp

Ερωτηματολόγιο για τον καθορισμό κατώτατων αποδεκτών αμοιβών μετάφρασης-επιμέλειας

Nihadov, I don’t work for freehttp://nihad.me/

Ενδεικτικά, ο β΄ κύκλος σεμιναρίων θα περιλαμβάνει τις εξής θεματικές

ενότητες:

Επιστημονικά συγγράμματα • Λευκώματα, καλλιτεχνικές εκδόσεις • Παιδικό βιβλίο •

Ο συγγραφέας και ο επιμελητής του • Γραμματικοσυντακτικά ζητήματα • Το

στήσιμο ενός βιβλίου (τεχνικά ζητήματα) • Ο επιμελητής και οι άλλοι • Κόμιξ

• Συγκριτική επιμέλεια μεταφράσεων

η μο

υτζο

ύρα|

12

Εδώ και πολλά χρόνια έχει θεσμοθε-τηθεί από το κράτος ένας τύπος ερ-

γαζομένου, ο επονομαζόμενος «μπλο-κάκιας», χωρίς κανένα δικαίωμα αλλά με επιτακτικές και συνεχώς αυξανόμενες υποχρεώσεις απέναντι στο κράτος και τους εργοδότες. Έχει διαμορφωθεί έτσι ένα ευρύ εργατικό στρώμα ει-δικευμένων και ανειδίκευτων εργαζομένων, σε διάφορους κλάδους επαγγελμάτων (δημο-σιογράφοι, καθαριστές, τεχνικοί, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, δικηγό-ροι, εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία, καλλιτέχνες, πωλητές, μεταφραστές, επιμε-λητές κ.ο.κ.), οι οποίοι αντιμε-τωπίζονται από το κράτος ως επιχειρηματίες και από τους ερ-γοδότες ως σκλάβοι.

Είναι επιτακτικό, λοιπόν, να ορίσουμε εμείς οι ίδιοι, κι όχι το κράτος ή οι εργοδότες, ποιοι είμαστε: Δεν είμαστε ούτε επιχει-ρηματίες ούτε εργοδότες. Δεν εκμεταλλευόμαστε την εργασία κανενός. Δεν είμαστε «αφεντικά του εαυτού μας». Είμαστε εργα-ζόμενοι με μπλοκάκι.

Η επισφαλής μας θέση (χα-μηλοί μισθοί/αμοιβές, υψηλή φορολογία/αυτασφάλιση, αδυ-ναμία απεργίας, κατακερματι-σμός, κανένα δικαίωμα σε περί-πτωση απόλυσης/«παύσης της συνεργασίας» κ.λπ.), σε συνδυασμό με το κοινωνικό γόητρο που υποτίθεται ότι παρέχει η λεγόμενη «αυτοαπασχόληση» (η «καρδιά της μεσαίας τάξης», σύμφω-να με τους «ειδικούς»), έχει καθορίσει μέχρι τώρα την αδυναμία μας να οργα-νωθούμε και να διεκδικήσουμε καλύτε-ρους όρους εργασίας και, ει δυνατόν, να ακυρώσουμε την ίδια την ύπαρξη του εργαζόμενου («εσωτερικού» ή «εξω-τερικού») με μπλοκάκι.

Είναι επιτακτικό, λοιπόν, να συλλογι-κοποιήσουμε τις επιθυμίες και τη δράση μας ενάντια στον γενικευμένο κατακερ-ματισμό.

Βασικό χαρακτηριστικό της εργασι-ακής μας συνθήκης είναι ότι δεν έχουμε κανένα δικαίωμα έναντι των εργοδο-τών. Την ίδια στιγμή, πρέπει να κατα-

βάλλουμε υπέρογκες εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία και μεγάλα ποσά για μια σειρά άμεσων και έμμεσων φό-ρων. Η εποχή των Μνημονίων έβαλε κι εμάς στο στόχαστρο, όπως και όλους τους υπόλοιπους εργαζομένους, επι-βάλλοντας, μεταξύ άλλων, το τέλος

επιτηδεύματος, την εισφορά αλληλεγ-γύης και τη μείωση του αφορολόγητου, με αποτέλεσμα την εξώθησή μας στην ανεργία, την ανασφάλεια, τη «μαύρη» εργασία, την αποδοχή κατάπτυστων εργασιακών όρων και συνθηκών, το φέσωμά μας από τους εργοδότες και την υπερδιόγκωση των οφειλών μας στα ασφαλιστικά ταμεία και στην εφο-ρία. Η νέα σειρά μέτρων διάσωσης του καπιταλιστικού συστήματος επιδεινώνει την κατάσταση ακόμα περισσότερο: αύξηση της φορολόγησης, με επιβολή ενιαίου συντελεστή, και πιθανή αύξηση της παρακράτησης φόρου, κατάργηση του αφορολόγητου των 5.000 ευρώ (με διατήρησή του για όσους δουλεύουν σε έναν μόνο εργοδότη), πιθανή επιβολή νέου χαρατσιού κ.ο.κ. Όποιο κι αν είναι

το πόρισμα των εκπροσώπων του κε-φαλαίου, ο στόχος είναι ο ίδιος: ακόμα μεγαλύτερη υποτίμηση της εργατικής μας δύναμης, ακόμα μεγαλύτερη πει-θάρχηση στις προσταγές εργοδοτών και κράτους, ακόμα μεγαλύτερος κα-τακερματισμός των εργαζομένων με

μπλοκάκι σύμφωνα με τους δι-αχωρισμούς που το ίδιο το κρά-τος θα ορίσει.

Είναι επιτακτικό, λοιπόν, να αγωνιστούμε μαζί με τους υπό-λοιπους εργαζομένους ενάντια στην εντεινόμενη λεηλασία της ζωής μας. Να δράσουμε άμεσα και αποτελεσματικά ενάντια στα νέα μέτρα. Να αρνηθούμε συλ-λογικά την επιβολή μιας φορο-λόγησης που θα οδηγήσει τους περισσότερους συναδέλφους στην ανεργία και τη «μαύρη» ερ-γασία. Να αρνηθούμε συλλογι-κά το δυσβάσταχτο βάρος της αυτασφάλισης στον ΟΑΕΕ.

Όσοι βρεθήκαμε σε αυτή την πρώτη διακλαδική συνάντη-ση θεωρούμε ότι η επίθεση που δεχόμαστε ως εργαζόμενοι με μπλοκάκι δεν πρέπει να μείνει κι αυτή τη φορά αναπάντητη. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε για μια ακόμα φορά να λαμβάνονται ερήμην μας αποφάσεις που θα μας οδηγήσουν σε ακόμα μεγα-λύτερη εξαθλίωση. Είμαστε ήδη

πίσω από τα γεγονότα. Το απειλητικό ρεύμα μίσους και φόβου στην κοινω-νία, ένα ρεύμα που βάζει την εργατική τάξη και τα πραγματικά υλικά της συμ-φέροντα στο περιθώριο, δεν πρέπει να γίνει καθεστώς. Η ρήξη και η ανατροπή θα συμβεί πρώτα στην κοινωνία, όταν διαλύσουμε το προπέτασμα ότι εργοδό-τες και εργαζόμενοι είναι «ίσα κι όμοια», όταν προσπαθήσουμε συντονισμένα, οργανωμένα και με πείσμα να διαμορ-φώσουμε καλύτερους όρους για την επιβίωσή μας, κόντρα στη γενικευμένη μαυρίλα της μνημονιακής εποχής. Ας παλέψουμε έχοντας συνείδηση της τα-ξικής μας θέσης.

mplokakides.blogspot.grmplokakia@gmail.com

Δεν είμαστε ούτε επιχειρηματίες ούτε εργοδότες Είμαστε εργαζόμενοι με μπλοκάκι

η μο

υτζο

ύρα|

13

Από τότε που ξεκίνησε αυτή η βί-αιη καπιταλιστική επίθεση ενάντια

στους όρους της ζωής μας έχουμε δει πολλά εξιλαστήρια θύματα να περνάνε από τις τηλεοπτικές μας οθόνες με τε-λικό στόχο τη συνείδησή μας: για όλα φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι φορ-τηγατζήδες, οι ταξιτζήδες, οι λιμενεργά-τες, οι φαρμακοποιοί, οι φοροφυγάδες «ελεύθεροι επαγγελματίες», οι αριστεροί, οι αντιεξουσιαστές, οι συνδικαλιστές, οι διαδηλωτές, οι απεργοί, οι μετανάστες, οι ασθενείς, και δη οι γυναίκες ασθενείς.

Η διαπόμπευση των «οροθετικών» γυναικών και ο εκδικητικός εγκλεισμός τους στις φυλακές Κορυδαλλού είναι μία ακόμα πράξη στην προσπάθεια του κράτους και του κεφαλαίου να στρέ-ψουν την οργή και την απελπισία της ερ-γατικής τάξης στα πιο αδύναμα κομμά-τια αυτής της ίδιας τάξης. Το σώμα των γυναικών, εξάλλου, αποτέλεσε ιστορικά ένα πεδίο εκμετάλλευσης, χλευασμού και πειθάρχησης από την πλευρά της εξουσίας. Η εποχή από τον 15ο έως τον 17ο αιώνα σημαδεύτηκε από το «κυνήγι των μαγισσών» που άφησε πίσω του χιλιάδες δολοφονημένες γυναίκες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το «κυνήγι των μαγισσών» ήταν ένα ακόμα αιματη-ρό επεισόδιο στη διαδικασία επιβολής του καπιταλιστικού τρόπου παραγω-γής, μια διαδικασία λεηλασίας, βίας και φωτιάς. Έτσι και σήμερα: η πιο άγρια λεηλασία των μεταπολεμικών χρόνων συνοδεύεται από τη σωματική και ηθική εξόντωση των πιο περιθωριοποιημένων συνανθρώπων μας, των τοξικομανών γυναικών και αντρών, των πορνών και φυσικά των μεταναστριών και των μετα-ναστών.

Οι πολιτικοί εκπρόσωποι των Μνη-μονίων, με προεξάρχοντες τους υπουρ-γούς υγείας και δημόσιας τάξης, έδωσαν τον τόνο: «Να απελαθούν οι αλλοδα-πές, φορείς του AIDS», «Το θέμα των μολυσμένων με τον ιό HIV ιερόδουλων της Αθήνας είναι μια απασφαλισμένη υγειονομική βόμβα που απειλεί την ελλη-νική κοινωνία», «Η μετάδοση γίνεται από την παράνομη μετανάστρια στον Έλλη-να πελάτη, στην ελληνική οικογένεια»! Η σκυτάλη πέρασε στους φυσικούς αποδέκτες: οι δυνάμεις της τάξης και της

ασφάλειας μαζί με γιατρούς του ΚΕΕΛ-ΠΝΟ αρχίζουν το κυνηγητό στο κέντρο της Αθήνας. Όσες άτυχες γυναίκες πέ-φτουν στα χέρια τους μεταφέρονται σε αστυνομικά τμήματα. Μέσα στα αστυ-νομικά τμήματα και χωρίς τη συγκατά-θεση των γυναικών οι γιατροί τις υπο-βάλλουν σε, αμφισβητούμενα για την αξιοπιστία τους, τεστ για HIV. Καταπα-τώντας το ιατρικό απόρρητο, οι γιατροί παραδίδουν τα αποτελέσματα των τεστ στις αστυνομικές αρχές. Όσες γυναίκες βρίσκονται θετικές στον ιό HIV, βάσει πάντα των αμφισβητούμενων τεστ, φω-τογραφίζονται και οι φωτογραφίες τους μαζί με τα προσωπικά τους στοιχεία αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ΕΛΑΣ. Αμέσως μετά παίρνουν τη σκυτάλη τα καθεστωτικά ΜΜΕ και επιδίδονται σε αυτό που ξέρουν καλά να κάνουν: κανι-βαλίζουν τα ρημαγμένα σώματα και τις τσακισμένες ψυχές αυτών των γυναικών που, προς μεγάλη απογοήτευση των ενορχηστρωτών του κανιβαλισμού, είναι στην πλειοψηφία τους Ελληνίδες και όχι παράνομες μετανάστριες. Η δικαιοσύνη βάζει την τελική σφραγίδα στην κατα-σκευή του εσωτερικού εχθρού, από τον οποίο μόνο το κράτος μπορεί να μας προστατεύσει: οι γυναίκες φυλακίζονται διότι κατηγορούνται για «σκοπούμενη βαριά σωματική βλάβη». Επίτηδες κόλ-λησαν AIDS, επίτηδες εκδίδονταν, επίτη-δες «πήγαιναν» με αξιότιμους Έλληνες οικογενειάρχες, επίτηδες πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους χωρίς προφυλάξεις, επί-τηδες, επίτηδες, επίτηδες...

Πάντα σε αυτή την κοινωνία του θα-νάτου οι περιθωριοποιημένοι άνθρωποι έχουν την απόλυτη ευθύνη για την «κα-τάντια» τους...

Ως Σύλλογος Μεταφραστών Επιμε-λητών Διορθωτών θεωρούμε ότι είναι καθήκον μας να πάρουμε δημόσια θέση πάνω στο ζήτημα των γυναικών που φυλακίστηκαν με γνώμονα τα αμφισβη-τούμενα θετικά αποτελέσματα ενός τεστ HIV. Μας εξοργίζει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη φυλακή, όπου αρχικά δεν τις άφηναν καν να προαυ-λίζονται, υπό άθλιες συνθήκες υγιεινής, χωρίς την κατάλληλη ιατροφαρμακευ-τική περίθαλψη, χωρίς τα στοιχειώδη για την επιβίωσή τους, με τη ρατσιστική

κοινωνική κατακραυγή να στρέφεται όχι μόνο εναντίον τους αλλά και εναντίον των οικογενειών και των παιδιών τους. Γνωρίζουμε ότι η αλληλεγγύη μας προς αυτές δεν αρκεί. Ο εκφασισμός της κοι-νωνίας, που στη συγκεκριμένη περίπτω-ση εκπορεύεται από το κράτος, και ειδι-κά ο εκφασισμός της εργατικής τάξης, απαιτεί καθημερινό αγώνα ακόμα και για τα αυτονόητα. Οι εργατικοί αγώνες στερούνται περιεχομένου εάν παραμέ-νουν αδιάφοροι απέναντι στον κοινω-νικό κανιβαλισμό, εάν παραμένουν συ-ντεχνιακά κλειστοί και δεν μπορούν να συναντηθούν με άλλα υποκείμενα που εξοντώνονται από τις στρατηγικές του κράτους ή από τις φασιστικές συμμορί-ες, όπως συμβαίνει με τις «οροθετικές» γυναίκες και τους μετανάστες. Γι’ αυτό καλούμε όλα τα σωματεία και τις εργα-τικές συλλογικότητες να καταγγείλουν δημόσια την κρατική στρατηγική που οδηγεί τις φυλακισμένες «οροθετικές» γυναίκες σε φυσική και ηθική εξόντωση.

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΤΩΝ «ΟΡΟΘΕΤΙΚΩΝ» ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΜΕΣΗ ΠΑΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΩΞΗΣ ΤΟΥΣ

Όταν ακούς «υγειονομική βόμβα», ανθρώπινο κρέας μυρίζει 7.

7.20

12

η μο

υτζο

ύρα|

14

Όταν ξεκινάει η εκπαίδευση στην ανά-γνωση και στη γραφή διάφορα συμ-

βαίνουν που, με τον τρόπο τους, έχουν μια ορισμένη σκληρότητα. Το βλέμμα του ανθρώπινου κουταβιού έχει μάθει κιόλας να ξεχωρίζει και να διακρίνει, καθώς έχει κάνει τα πρώτα μέτρα του δρόμου του αδιαχώριστο απ’ τις υπό-λοιπες αισθήσεις. Όμως το σύμβολο –και τα γράμματα τέτοια είναι– συνιστά μια καινούργια κατάσταση. Δεν μυρίζει, δεν έχει γεύση, ούτε αφή. Ακουμπάει ακίνη-το, και δεν μοιάζει με τίποτα. Γιατί να το προσέξει το μάτι αυτό το ψόφιο, χω-ρίς ζωή ή ενδιαφέρον, σημάδι; Γιατί να προσηλωθεί επάνω του; Δεν υπάρχει κα-νένας λόγος. Ο καταναγκασμός ξεκινάει να δώσει νόημα· κι ίσως, στ’ αλήθεια, η βασική ιδέα του νοήματος και του δια-χωρισμού του απ’ τη ζωή της μορφής, να φτιάχνεται εκεί, πάνω απ’ τα αδιάφορα Α και Β, γράμματα του αλφάβητου και της εκπαίδευσης σ’ αυτό.

Κι ύστερα πρέπει να μάθει το χέρι να υπακούει. Στο πρώτο μανιφέστο των σουρεαλιστών ο Μπρετόν ισχυρίστηκε ότι το (άγριο) μάτι είναι χέρι. Είχε δί-κιο. Αλλά η εκπαίδευση στην ανάγνωση και στη γραφή είναι το αντίθετο: εξη-μέρωση του κληρονομημένου απ’ τον Κόσμο άγριου ματιού, εξημέρωση του άγριου χεριού. Το χέρι που μαθαίνει πως να κρατάει το μολύβι (ή την πέννα, ή το φτερό άλλοτε) ξέρει ήδη να χου-φτώνει και να οδηγεί «εργαλεία». Αλλά εδώ, τώρα, στη γραφή, υπάρχει μια δι-αφορετική αναγκαιότητα: το γράμμα, και αμέσως ύστερα η λέξη, έχουν κάτι ιερό. Δεν μπορείς, δεν επιτρέπεται να λαθέψεις: υπάρχουν κανόνες που ίσως δεν θα τους μάθεις ποτέ όλους, και πι-θανό να ξεχνάς πάντα κάποιους. Σα να λέμε, θα υπάρχει πάντα κάτι ατελές σ’ αυτήν την ικανότητα. Κι όμως. Ενώ μια τέτοια ατέλεια θα έπρεπε να γιορτάζε-ται, πάντα κατηγορείται.

Και ποτέ δεν εξαφανίζεται. Ενώ η πει-θαρχία των λέξεων είναι τόσο σφικτή ώστε αν το χέρι την παραβιάσει μόνο σε λάθος θα πρέπει να την αποδώσει (και μόνο συγγνώμη να ζητήσει), αυτό το χέρι που εξημερώθηκε πάνω και μέσα απ’ τη γραφή δραπετεύει. Γυρίζει πότε

πότε πίσω στην άγρια ελευθερία του. Πώς; Μουτζουρώνοντας. Βιβλία, τετρά-δια, τραπέζια· όλη την επιπλοποιία της εξημέρωσής του, όλη τη διάταξη που εί-ναι στην υπηρεσία του νοήματος.

Η μουτζούρα είναι ακατανόητη! Η μύτη του μολυβιού ή του στυλό ακολου-θεί έναν αόριστο δρόμο, σαν κάθε προη-γούμενο ίχνος της πάνω στην επιφάνεια να σπρώχνει μπροστά. Οι γραμμές, τα σημάδια, απλώνονται· αλλά καμία ομοι-ότητα μ’ ό,τι επιτρέπει και προβλέπει τόσο η γραφή όσο και η ανάγνωση. Η μουτζούρα απλώνεται σα λεκές γύρω γύρω απ’ τις λέξεις, όπου υπάρχουν πε-ριθώρια, καμιά φορά και πάνω τους. Τι λέμε «καμιά φορά»; Σίγουρα και πάνω τους! Δεν είναι άραγε ένα απ’ τα σκληρά πειθαρχικά μέτρα η τιμωρία για τις μου-τζουρωμένες λέξεις, τα μουτζουρωμένα γραπτά;

Η μουτζούρα δείχνεται, και κα-ταγγέλλεται, σαν βρωμιά. Αν πίσω της υπάρχει αναποφασιστικότητα ή αμφιβολία ή διστακτικότητα, δεν επι-τρέπεται ν’ αγγίξουν τον κανονισμένο, ενάρετο και κόσμιο κόσμο των σειρών, των αράδων. Κι ωστόσο η παράβαση, η δυνατότητα να χειροπατηθούν αυτές ή εκείνες οι λέξεις και προτάσεις, είναι εκεί. Ζωντανή. Απαστράπτουσα σαν μικρό πάθος, σαν παράβαση και σαν αμαρτία.

Εννοείται πως ενώ υπάρχουν τόσες ιστορίες των λέξεων (ιστορίες μέσω λέξεων) δεν μπορεί να υπάρξει καμία ιστορία της μουτζούρας, με την έννοια της γενεαλογίας ή του νοήματός της. Θα μπορούσε να διαλέξει μόνο κανείς τις πιο καλλιτεχνικές απ’ αυτές τις αδέ-σποτες παρορμήσεις των χεριών, και να τις εκθέσει σαν την ανεπίσημη ιστορία της γραφής· αλλά έτσι θα άφηνε στην άκρη τις συντριπτικά περισσότερες. Άσκοπες, νευρικές ή ήρεμες, βιαστι-κές ή επίμονες, οι μουτζούρες γεμίζουν χαρτιά ή τραπέζια· αλλά κανείς δεν κα-μαρώνει για το έργο του. Μόνο το χέρι, το χέρι που ξαναβρίσκει κρατώντας το μολύβι την ελευθερία του, μόνο αυτό φχαριστιέται. Και το μάτι μαζί του, που ξαναγίνεται τεμπέλικο, καθώς παρακο-λουθεί τις χωρίς νόημα εγχαράξεις που μαστορεύει το χέρι.

Οι γραφομηχανές εξαφάνισαν σχεδόν τις μουτζούρες, και σίγουρα ό,τι απέ-μεινε που να θυμίζει κάτι απ’ αυτές μη-χανοποιήθηκε: λίγο πιο δυνατό χτύπημα ενός γράμματος, ή διπλό χτύπημα στην ίδια θέση, και να η μεγαλύτερη ποσό-τητα μελανιού μέσα στην τονική ομοι-ομορφία της αράδας, να προκαλεί μια μικρή ενόχληση. Αλλά όχι. Το χέρι πάνω στα πλήκτρα ξαναδέθηκε στην τάξη της γραφής και της ανάγνωσης, στην τάξη του γραπτού νοήματος. Τελικά οι υπο-λογιστές επικυρώνουν την παρακμή, έως και την εξαφάνιση της μουτζούρας. Χωρίς χειρό-γραφο πώς και πού να πλανηθεί αλήτικα το χέρι; «Μουτζού-ρες» τώρα μπορούν να κάνουν μόνο οι εκτυπωτές και τα τόνερ.

Να ‘ναι τώρα εντελώς συμπτωματι-κό που η μουτζούρα σαν εκτροπή της γραφής και της ανάγνωσης εξαφανί-ζεται μαζί με τη μουτζούρα σαν υπο-χρεωτική συνέπεια της ατμοκίνησης (= «μουτζούρης»), της σιδηρουργίας και της παραδοσιακής μηχανουργίας; Σ’ αυτά τα τελευταία η μουτζούρα ήταν βέβαια λεκές, όχι αποτύπωμα μιας πα-ράβασης. Ή μήπως ήταν και κάτι τέ-τοιο; Αποτύπωμα, σα να λέμε, σημάδι της τριβής του κορμιού που καταγίνεται μ’ έναν «όχι καθαρό» μηχανικό κόσμο; Αποτύπωμα υποχρεωτικό ενός ορισμέ-νου είδους μαστοριάς;

Η μουτζούρα του συνεργείου, η μου-τζούρα της σκουριάς ή των λιπαντικών μουτζούρα των ανθρακωρυχείων και των ατμομηχανών, που δεν έμενε μόνο στα ρούχα, έφτανε μάλιστα σ’ αυτά ξε-κινώντας απ’ τα χέρια (για να φτάσει συχνά κι ως το πρόσωπο), αυτή λοιπόν η μουτζούρα είχε καλύτερη αναγνώρι-ση απ’ τη μουτζούρα-παρασπονδία της γραφής. Ήταν μουτζούρα εργατική. Και μ’ όλους τους μπελάδες καθαριότητας που προκαλούσε μέσα στις εργατικές κοινότητες (και στις γυναίκες νοικοκυ-ρές ειδικά) ήταν μουτζούρα περήφανη για τον εαυτό της. Η υπογραφή του με-ροκάματου πάνω στο σώμα, όπως τα σημάδια από κτυπήματα· μόνο πιο επι-φανειακή.

Όμως έγινε κι αυτή απόβλητη, ένα είδος ξεπεσμού, αισθητικού και σχεδόν ηθικού, όταν το γραφείο (το γραφείο με

Aποχαιρετισμός στη μουτζούραSarajevo, τχ. 59 (Φεβρουάριος 2012)

η μο

υτζο

ύρα|

15

την εξελιγμένη γραφομηχανή, το γρα-φείο γύρω απ’ τον υπολογιστή) βγήκε απ’ το ημίφως της γραφειοκρατίας, και έλαμψε σαν ο «καθαρός» τρόπος να δουλεύει κανείς. Τα μουτζουρωμένα ρούχα μπήκαν στην ίδια τροχιά απόρ-ριψης με τα μουτζουρωμένα χαρτιά, σα να έγινε γενική νόρμα ζωής ο καθω-σπρεπισμός της γραφής.

Τα άγρια νεανικά χέρια, φυσικά, μπο-ρεί να συνεχίσουν να οργώνουν τα χαρτιά της εκπαίδευσής τους, για όσο υπάρχουν τέτοια. Αλλά είναι πια κάτι λιγότερο από φυγή, κάτι πιο λειψό από απόδραση, αφού τα εξημερωμένα δάκτυλα και οι εξημερωμένοι καρποί δεσμεύονται όλο και περισσότερο στα πληκτρολόγια, στα «ποντίκια», στις «οθόνες αφής» – τι ειρωνικός ευφημι-σμός αυτό το τελευταίο! Τα χέρια δεν εξημερώνονται πια πάνω στα τετρά-δια· παραλύουν και ανασυντίθενται σαν προεκτάσεις της ηλεκτρονικής μη-χανής. Όσο για τα εργατικά σώματα; Μουτζουρώνονται όλο και λιγότερο, και μόνο η ξεπλυμένη, ξεδοντιασμένη κουλ-τούρα των ναυτικών και των φυλακόβι-ων, τα tattoo, καλούνται να τα σημαδέ-ψουν· αλλά τα tattoo δεν είναι βέβαια μουτζούρες.

Οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος θα βρουν ίσως, κάπου, κάποτε, θαμμένα σχολικά βιβλία και άπλυτες φόρμες ερ-γατικές. Και θα μνέσκουν τότε σα χα-μένοι, αναποφάσιστοι να αποφανθούν αν τα ευρήματά τους αφορούν κάποιον πολιτισμό που δεν είχε ακόμα αίσθηση της καθαριότητας ή κάποια φυλή απεί-θαρχη. Έτσι κι αλλιώς –θα πουν στο τέ-λος– η μουτζούρα ήταν μια εκδήλωση περαστική, ένα σύντομο επεισόδιο της ιστορίας…

Πριν ο θόρυβος κατακλύσει τα πάντα, ας βάλουμε μερικά πράγματα στη θέση τους. Η επίθεση στο κίνημα των καταλήψεων και των στεκι-

ών, σε χώρους συλλογικής οργάνωσης, έκφρασης και αντίστασης που υπερβαίνουν το άγιο δόγμα της ιδιοκτησίας, καμία σχέση δεν έχει με τη δήθεν αξιοποίηση δημόσιων χώρων από το κράτος. Αντιθέτως, έχει άμε-ση σχέση με την εκστρατεία για την εξαθλίωση της εργατικής τάξης στον βωμό του ξεπεράσματος της κρίσης του καπιταλισμού: είναι αλληλένδετη με την κατάργηση του εργατικού δικαίου, με την εξευτελιστική υποτίμηση της εργατικής δύναμης, με την αδυσώπητη φορολόγηση της εργατικής τάξης, με την καταβαράθρωση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας, με την απαξίωση της δημόσιας παιδείας.

Η επίθεση στο κίνημα των καταλήψεων και των στεκιών, σε ιστορικές κοιτίδες αντιεμπορευματικής ζωής και δράσης, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιχείρησης διάλυσης των αναχωμάτων ενάντια στην καταπί-εση και την εκμετάλλευση, ενάντια στην ατέρμονη αναπαραγωγή της τα-ξικής κοινωνίας και των θεσμών της σε ολοένα πιο άγριες εκδοχές. Μόνο σε έναν αντεστραμμένο κόσμο θα αμφέβαλλε κανείς ότι για το κράτος «αξιοποίηση» σημαίνει χάρισμα της δημόσιας περιουσίας σε Μπόμπο-λες, Λάτσηδες, Σάλλες και άλλα υποδείγματα της αστικής νομιμότητας – ειδάλλως, παράδοσή της στη φθορά του χρόνου ή στις μπουλντόζες. Έτσι μεταφράζεται στα ελληνικά η δήλωση του Περιφερειάρχη Αττικής, ότι τα εγκαταλειμμένα νεοκλασικά της Αθήνας «αποτελούν την κακή εικόνα της και γι’ αυτό πρέπει ή να κατεδαφισθούν ή να αξιοποιηθούν».

Η αστυνομική εισβολή στην Κατάληψη Βίλα Αμαλίας στις 20/12/2012 και η επίθεση στην απόπειρα ανακατάληψής της, καθώς και η αστυνομι-κή εισβολή στην Κατάληψη Σκαραμαγκά στις 9/1/2013, κατέστησαν ακό-μα σαφέστερη τη μεγάλη περίφραξη που πασχίζει να υψώσει η γκροτέ-σκα τρικομματική κυβέρνηση των τραπεζών και των επιχειρηματικών ομί-λων, παρέα με τους σφουγγοκωλάριους των μέσων ενημέρωσής τους, γύρω από κάθε μορφή αντίστασης. Ο κυρίαρχος λόγος των ημερών, που προσπαθεί να ατσαλωθεί πίσω από το αναχρονιστικό δόγμα των δύο άκρων, έδειξε πολύ καλά τη λυσσαλέα ακρότητα που χαρακτηρίζει τον ίδιο και μόνο. Συνεπαρμένος από το μαντρόσκυλό του, τη Χρυσή Αυγή, ο κυρίαρχος αυτός λόγος δεν χάνει ευκαιρία να επιδεικνύει έναν επαίσχυντο ρεβανσισμό μετεμφυλιακού χαρακτήρα και να διαρρηγνύει τα ιμάτιά του για την πάταξη της «ανομίας», ενώ την ίδια στιγμή δεν δι-στάζει να καταπατήσει όποια νομοθεσία (του ίδιου αυτού καταπιεστικού κράτους που κατά τα άλλα περιφρουρεί) στέκεται ακόμα εμπόδιο στην παραπέρα εκμετάλλευση της γης και της εργασίας από το κεφάλαιο.

Οι συλληφθέντες της 9ης Γενάρη διέπραξαν το «κακούργημα» της δι-εκδίκησης ενός πραγματικά δημόσιου και ανοιχτού χώρου, της διεκδίκη-σης μιας ζωής πέρα από τα δεσμά του εκμεταλλευτικού συστήματος. Οι διώκτες τους τέλεσαν το έργο της επιβολής του δικαίου της ιδιοκτησίας, της διαιώνισης μιας ζωής αλυσοδεμένης σε γρανάζια που συνθλίβουν ανθρώπους για να παράγουν κέρδος για λίγους «εκλεκτούς». Ο Σύλλο-γος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών στέκεται ανυποχώρητα αλ-ληλέγγυος στους διωκόμενους: είμαστε κομμάτι τους και θα ενώσουμε τις δικές μας δυνάμεις με τις δικές τους, τώρα και πάντα, στον κοινό αγώ-να ενάντια στη λεηλασία της ζωής μας. Στους διώκτες, απλώς θυμίζουμε: έχουμε να κερδίσουμε έναν κόσμο ολόκληρο – και ο κόσμος αυτός δεν τους συμπεριλαμβάνει.

Υπέρ καταλήψεων, καταληψιών και άλλων «κακούργων»

12.1

.201

3

η μο

υτζο

ύρα|

16

HμΕρολoγιο του ΣμΕΔ για το 2013Μπορείτε να το προμηθευτείτε από τα γραφεία του

συλλόγου και από επιλεγμένα βιβλιοπωλεία στο κέντρο της αθήνας (πολιτεία, πρωτοπορία, ναυτίλος, αλφειός, εναλλακτικό βιβλιοπωλείο, Ζαχαρόπουλος,

Χαρτοσυνθέσεις). σε λίγες μέρες θα το βρίσκετε επίσης στη Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη ελλάδα.

Διάθεση χονδρικής (για βιβλιοπωλεία): Ι. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ, Ζαλόγγου 9, Αθήνα, τηλ. 210-3800520, Fax 210-

3800529, e-mail eikostouprotou@otenet.gr ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΗ-ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΗ ΕΠΕ, Προξένων 7,

Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310-220497, 2310-235364

αν δεν βρίσκετε το Ημερολόγιο του σΜεΔ, ζητήστε να σας το παραγγείλουν από το βιβλιοπωλείο της περιοχής σας.

Το Ημερολόγιο-Ατζέντα του ΣΜΕΔ για το 2013 εκδίδεται και διανέμεται υπό την αιγίδα της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής

Εταιρείας «Εργαστήρι Κοινωνικών, Πολιτιστικών, Φιλοσοφικών, Οικολογικών Ερευνών» (Καλλιδρομίου 57-59, 106 81 Αθήνα).

Ατέλειωτες ώρες δουλειάς στον υπολογιστή, πάνω από βιβλία

και χαρτιά, ο επαναληπτικός ήχος της πληκτρολόγησης σε στοιχει-ώνει ακόμα και στον ύπνο σου, η πάλη με τις λέξεις και τις προτάσεις δεν σταματά ποτέ…

Αν είσαι συνάδελφος μεταφρα-στής, επιμελητής, διορθωτής ή

υποτιτλιστής, τα ξέρεις αυτά καλύ-τερα απ’ τον καθένα, όπως ξέρεις και πόσο αόρατοι παραμένουμε για πολλούς πίσω από όλα αυτά τα βιβλία, τις ιστοσελίδες, τις εφη-μερίδες, τα περιοδικά, τα εγχειρίδια, τα φυλλάδια, τους υπότιτλους ται-νιών και σειρών. Οι εργαζόμενοι, μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελμα-τίες, στον χώρο της μετάφρασης, της επιμέλειας, της διόρθωσης και του υποτιτλισμού, αντιμετωπίζουμε κοινά προβλήματα που διαρκώς οξύνονται. Απέναντι σε αυτά τα προβλήματα, δεν στέκει ο καθένας μόνος του. Έλα να τα αντιμετωπί-σουμε μαζί. Έλα να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας και να παλέψουμε για καλύτερους όρους εργασίας.

ενωμένοι θα καταφέρουμε περισσότερα

Eλα ΣΕ ΕπαφH μΕ τον ΣμΕΔ

Περισσότερες πληροφορίες και αιτήσεις εγγραφής, στο site του Συλλόγου (www.smed.gr) και

στις ανοιχτές συνεδριάσεις του ΔΣ, κάθε Δευτέρα, 7:30 μ.μ., στα

γραφεία του Συλλόγου