Upload
kamil
View
2.019
Download
110
Embed Size (px)
Citation preview
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
1/39
SPRAWDZIANYPO EPOKACHKLASA 1, CZ 1
2 Biblia w literaturze i kulturze.Sprawdzian wiadomoci
Grupa I Grupa II Model odpowiedzi Kartoteka testu
12 Literatura i kultura antyczna.Sprawdzian wiadomoci
Grupa I Grupa II
Model odpowiedzi Kartoteka testu
25 Literatura i kultura redniowiecza.Sprawdzian wiadomoci
Grupa I Grupa II Model odpowiedzi Kartoteka testu
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
2/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 2
BIBLIA W LITERATURZE I KULTURZESPRAWDZIAN WIADOMOCI GRUPA I
1. Uzupenij tabel.
STARY TESTAMENT NOWY TESTAMENT
CZAS SPISANIA
JZYK
WYBRANE KSIGI(TRZY PRZYKADY)
2. Wyjanij znaczenie sw:a) Biblia.
...............................................................................................................................................................................................b) Testament.
...............................................................................................................................................................................................c) Ewangelia.
...............................................................................................................................................................................................
3. Okrel problematyk:a) Ksigi Hioba.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Ksigi Koheleta.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
4. Na podstawie historii Abrahama opisz relacje midzy Bogiem a czowiekiem przedstawione w Starym Testamencie.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
3/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 3
5. Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:
a) Okrel typ psalmu.
...............................................................................................................................................................................................
b) Podaj dwa argumenty na poparcie swojego stanowiska.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Mikoaj Sp Szarzyski Psalmu CXXX paraphrasis [] (fragment)
W grzechach srogich ponurzony,Ze wntrznoci serca mego
Woam, Boe niezmierzony!Mego gosu rzewliwegoRacz sysze proby paczliwe,
A z miosierdzia TwojegoNako ucho litociwe!
6. Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:
a) Wska ksig biblijn, z ktrej pochodzi fragment.
...............................................................................................................................................................................................b) Objanij, na czym polega specyka tej ksigi w caej Biblii.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Zinterpretuj alegoryczne znaczenie postaci Oblubieca i Oblubienicy oraz czcej ich relacji.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
OBLUBIENIEC
O jak pikna jeste, przyjaciko moja,jak pikna,oczy twe jak gobice!
OBLUBIENICA
Zaiste pikny jeste, miy mj,o jake uroczy!oe nasze z zieleni.
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
4/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 4
7. Uzupenij tabel na podstawie analizy elementw wiata przedstawionegoPrzypowieci o synu marnotrawnym.
SENS DOSOWNY SENS SYMBOLICZNY
syn
ojciec
odejcie syna z domu
roztrwonienie majtku
powrt do domu
wyprawienie uczty na cze syna
8. Scharakteryzuj Apokalipsbiblijn:a) Wska autora ksigi.
...............................................................................................................................................................................................
b) Okrel jej temat.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Opisz sposb obrazowania zastosowany w tekcie.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
9. Uzupenij tabel dotyczc rde i znaczenia frazeologizmw biblijnych. W ostatniej rubryce dopisz wasny przy-kad.
FRAZEOLOGIZM RDO ZDANIE ZAWIERAJCE FRAZEOLOGIZM
wiea Babel
egipskie ciemnoci
rze niewinitek
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
5/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 5
10. R Scharakteryzuj sposoby wykorzystania wtkw i toposw biblijnych oraz ich funkcj w wybranym wspcze-snym dziele literackim.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
6/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 6
BIBLIA W LITERATURZE I KULTURZESPRAWDZIAN WIADOMOCI GRUPA II
1. Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:a) Wska ksig biblijn, z ktrej pochodzi fragment.
...............................................................................................................................................................................................
b) Objanij, na czym polega specyka tej ksigi w caej Biblii.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Zinterpretuj alegoryczne znaczenie postaci Oblubieca i Oblubienicy oraz czcej ich relacji.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
OBLUBIENIEC
O jak pikna jeste, przyjaciko moja,jak pikna,oczy twe jak gobice!
OBLUBIENICAZaiste pikny jeste, miy mj,o jake uroczy!oe nasze z zieleni.
2. Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:a) Okrel typ psalmu.
...............................................................................................................................................................................................
b) Podaj dwa argumenty na poparcie swojego stanowiska.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Mikoaj Sp Szarzyski Psalmu CXXX paraphrasis [] (fragment)W grzechach srogich ponurzony,Ze wntrznoci serca mego
Woam, Boe niezmierzony!Mego gosu rzewliwego
Racz sysze proby paczliwe,A z miosierdzia TwojegoNako ucho litociwe!
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
7/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 7
3. Uzupenij tabel dotyczc rde i znaczenia frazeologizmw biblijnych. W ostatniej rubryce dopisz wasny przy-kad.
FRAZEOLOGIZM RDO ZDANIE ZAWIERAJCE FRAZEOLOGIZM
rze niewinitek
wiea Babel
egipskie ciemnoci
4. Wyjanij znaczenie sw:a) Ewangelia.
...............................................................................................................................................................................................
b) Testament.
...............................................................................................................................................................................................
c) Biblia.
...............................................................................................................................................................................................
5. Uzupenij tabel.
STARY TESTAMENT NOWY TESTAMENT
WYBRANE KSIGI(TRZY PRZYKADY)
CZAS SPISANIA
JZYK
6. Scharakteryzuj Apokalipsbiblijn:a) Okrel temat ksigi.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Opisz sposb obrazowania zastosowany w tekcie.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
8/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 8
c) Wska autora ksigi.
...............................................................................................................................................................................................
7. Okrel problematyk:a) Ksigi Koheleta.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Ksigi Hioba.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
8. Na podstawie historii Abrahama opisz relacje midzy Bogiem a czowiekiem przedstawione w Starym Testamencie.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
9. Uzupenij tabel na podstawie analizy elementw wiata przedstawionegoPrzypowieci o synu marnotrawnym.
SENS DOSOWNY SENS SYMBOLICZNY
syn
ojciec
odejcie syna z domu
roztrwonienie majtku
powrt do domu
wyprawienie uczty na cze syna
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
9/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 9
10. R Scharakteryzuj sposoby wykorzystania wtkw i toposw biblijnych oraz ich funkcj w wybranym wspcze-snym dziele literackim.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
10/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 10
MODEL ODPOWIEDZIBIBLIA W LITERATURZE I KULTURZE
Grupa I (GRUPA II rni si jedynie kolejnoci pyta)
Nr zad. Projektowana odpowied Liczbapunktw
1. VI/V w. p.n.e. I w. n.e. 3
Hebrajski, grecki, aramejski Grecki
Np. Ksiga Rodzaju, Ksiga Wyjcia, Ksiga Psalmw,Ksiga Hioba, Ksiga Koheleta
Np. Ewangelia wedug w. Mateusza, Dzieje Apostol-skie, Listy Apostolskie, Apokalipsa
2. a) Ksigab) Przymierzec) Dobra nowina
1+1+1
3. a) Ksiga Hioba opowiada dzieje zakadu Boga i szatana; chcc sprawdzi wiar Hioba, Bg pozwala, by szatanodebra mu bogactwo, umierci wszystkie dzieci i dotkn go trdem; Hiob do koca zachowuje wiari boja bo; niezawinione cierpienie bohatera zwraca uwag na rnice midzy ludzkim a boskim pojciemsprawiedliwoci
b) Ksiga Koheleta ma posta wywodu filozoficznego; pesymistyczne refleksje na temat nietrwaoci wiatai ludzkiego ycia; topos vanitas marno, bezwartociowo rzeczy i spraw ludzkich
2+2
4. Nakaz absolutnego posuszestwa wobec Boga (powicenie jedynego syna na ofiar caopaln) Bg jako warto najwysza, w imi ktrej naley powici wszystkie inne wartoci (mio ojcowsk) Boja boa wynagrodzona przez Stwrc (bogosawiestwo dla potomkw Abrahama)
2
5. a) Psalm bagalnyb) Podmiotem lirycznym jest grzesznik proszcy o wysuchanie; miosierdzie jako najwaniejszy atrybut Boga;
pokora wobec Boga; bezporednie zwroty proby o ask (racz, nako)
1+2
6. a) Pie nad Pieniamib) W ksidze tej nie ma bezporednich odniesie do Boga i sferysacrum; w warstwie znacze dosownych
opowiada ona o miosnej relacji midzy mczyzn i kobietc) Oblubieniec symbolizuje Boga (Jezusa), Oblubienica nard wybrany (Koci, dusz ludzk); relacja midzy
nimi jest przedstawiona jako gboka, emocjonalna wi
1+1+2
7. Grzesznik Bg Zagubienie, odwrcenie si od Boga ycie w grzechu Nawrcenie Przebaczenie
3
8. a) wity Janb) Wizja koca wiata i ostatecznych losw ludzkoci; opis kosmicznej katastrofy poczony z zapowiedzi
zbawienia i odkupienia wiernych
c) Symbolika; groza (potworno opisywanych stworze); ekspresyjno przedstawienia (dynamizm; ostre,kontrastowe kolory)
1+2+2
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
11/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 11
Nr zad. Projektowana odpowied Liczbapunktw
9. Ludzie chcieli dorwna Bogu, budujc wie siga-jc nieba; Bg pomiesza im jzyki, by nie mogli siporozumie i dokoczy dziea
Np.: Europejskie stolice przypominaj dzi wieBabel
3+2
Jedna z plag, ktrymi Bg za porednictwem Moje-sza ukara Egipt, poniewa faraon nie chcia wypu-ci Izraelitw z niewoli
Np.: Burza spowodowaa awari prdu i nad caymmiastem zapanoway egipskie ciemnoci
Mord dokonany na niemowltach na polecenieHeroda, ktry obawia si potgi krla ydowskiego(Jezusa) narodzonego w Betlejem
Np.: Zapowiada si prawdziwa rze niewinitek jeszcze nikt nie zda tego egzaminu w pierwszymterminie
Za uzupenienie ostatniego wiersza tabeli ucze dostaje 2 punkty; za uzupenienie pozostaych po 1 punkcie
Razem (poziom podstawowy) 32
10. W zadaniu jest oceniana umiejtno analizy i interpretacji dziea literackiego, ktre powinny obejmowazarwno poziom idei, jak i struktury utworu. Ocenie nie podlega kompozycja wypowiedzi ani styl, jzyk i zapis
5
Razem (poziom podstawowy i rozszerzony) 37
KARTOTEKA TESTUBIBLIA W LITERATURZE I KULTURZE
Grupa I (GRUPA II rni si jedynie kolejnoci pyta)
Nr zad. Sprawdzana umiejtno Standardy
1. Przywouje informacje na temat czasu powstania, jzykw oraz zawartoci Starego i Nowego Testamentu ZP II 3. 2)
2. Definiuje znaczenia sw zwizanych z Bibli ZP I 3. 1)
3. Okrela problematyk wskazanych ksig biblijnych ZP II 1. 2)
4. Charakteryzuje Abrahama i jego relacje z Bogiem, odnoszc si do starotestamentowego systemu wartoci ZP II 4.2)
5. Okrela typ psalmu
Charakteryzuje kreacj podmiotu i adresata lirycznego w utworze
ZP II 2. 1)
ZP I 1. 3)
6. Okrela problematyk wskazanej ksigi biblijnej Odczytuje alegoryczne znaczenie postaci Oblubieca i Oblubienicy
ZP II 1. 2)ZP II 3. 4)
7. Odczytuje przenone znaczenie Przypowieci o synu marnotrawnym ZP II 3. 4)
8. Okrela problematyk wskazanej ksigi biblijnej Wskazuje rodki stylistyczne zastosowane w Apokalipsie
ZP II 1. 2)ZP II 2. 1)
9. Odczytuje sens zwizkw frazeologicznych o proweniencji biblijnej Redaguje zdania wiadczce o waciwym zrozumieniu znaczenia zwizkw frazeologicznych o proweniencji
biblijnej
ZP I 1. 1)
10. Rozpoznaje w tekcie wspczesnym aluzje biblijne oraz okrela ich funkcje Porwnuje obraz postaci biblijnej w tekcie wspczesnym z jej pierwowzorem literackim
ZR II 2. 3)ZR II 3. 2)
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
12/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 12
LITERATURA I KULTURA ANTYCZNASPRAWDZIAN WIADOMOCI GRUPA I
1. Objanij pojcia odnoszce si do wierze staroytnych Grekw, odwoujc si do konkretnych przykadw z mi -tologii.
a) Politeizm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b)Antropomorzm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
2. Okrel archetypy, ktre zostay zobrazowane w kreacjach poniszych postaci mitologicznych (ostatni punkt uzu-penij wasnym przykadem).
a) Narcyz.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................b) Orfeusz.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Demeter.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) ______________________________________................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
3. Uzupenij tabel dotyczc osigni kulturowych wiata antycznej Grecji.
NAZWISKO DZIEDZINA KRTKA NOTKA
Tyrtajos
Praksyteles
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
13/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 13
Przekonany o istnieniu bytw idealnych (idei); swoje pogldy przedstawia, odwoujcsi do metafory jaskini
Sokrates
Safona
4. Odwoujc si do omawianych fragmentwIliadyoraz do wiedzy na temat utworu:
a) Objanij tytu dziea.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Okrel jego temat.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Nazwij rodzaj literacki, do ktrego naley (wska jedn cech tego rodzaju obecn wIliadzie).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) Nazwij gatunek literacki, do ktrego naley (wska jedn cech tego gatunku obecn wIliadzie).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
e) Scharakteryzuj bohaterw (na podstawie pojedynku Achillesa z Hektorem).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
f) Wyjanij, na czym polega mimetyczny charakter dziea (na podstawie opisu tarczy Achillesa).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
5. Przedstaw Edypa jako bohatera tragicznego. W odpowiedzi uwzgldnij podane pojcia.
a) Wina tragiczna.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
14/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 14
b)Hybris.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Tragizm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
6. ScharakteryzujKrla Edypajako tragedi antyczn:a) Wska rodzaj literacki, do ktrego naley utwr.
...............................................................................................................................................................................................
b)Wymie dwie podstawowe czci kompozycyjne utworu i okrel ich zawarto.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Objanij, na czym polega realizacja zasady trzech jednoci w utworze.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) Zdeniuj pojciekatharsis, wskazujc na cel tragedii.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7. R Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:
a) Wypisz z niego apostrof.
...............................................................................................................................................................................................
b) Scharakteryzuj kreacj podmiotu lirycznego.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
15/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 15
c) Wska w pieni nawizania do postawy epikurejskiej.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d)Wska w pieni nawizania do postawy stoickiej.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Horacy Do Mecenasa(fragment)
O Mecenasie, wadcw tyrreskichpotomku, dom gocinny zaprasza,przybywaj, czekaj re,dzban pisany i balsam. [...]
Nie czekaj jutra, dzi miej na wzgldzie.ycie umyka [].
Kto posiad wadz rzdzenia sob,z rk na sercu rzec moe co dzie:yem, czy jutro pochmurneniebo, czy soce, w zgodzie
z kadym dniem bd [].
8. R Przetumacz podane cytaty z poezji Horacego oraz objanij ich znaczenie.
a) Carpe diem.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b)Non omnis moriar.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
16/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 16
9. R Scharakteryzuj sposoby wykorzystania wtkw i toposw mitologicznych (antycznych) oraz ich funkcj w wy-branym wspczesnym dziele literackim.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
17/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 17
LITERATURA I KULTURAANTYCZNASPRAWDZIAN WIADOMOCI GRUPA II
1. ScharakteryzujKrla Edypajako tragedi antyczn:a) Objanij, na czym polega realizacja zasady trzech jednoci w utworze.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Zdeniuj pojciekatharsis, wskazujc na cel tragedii.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Wymie dwie podstawowe czci kompozycyjne utworu i okrel ich zawarto.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
2. Przedstaw Edypa jako bohatera tragicznego. W odpowiedzi uwzgldnij podane pojcia.a) Tragizm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b)Hybris.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................c) Wina tragiczna.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
3. Odwoujc si do omawianych fragmentwIliadyoraz do wiedzy na temat utworu:a) Nazwij rodzaj literacki, do ktrego naley (wska jedn cech tego rodzaju obecn wIliadzie).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
18/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 18
b) Nazwij gatunek literacki, do ktrego naley (wska jedn cech tego gatunku obecn wIliadzie).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Okrel temat dziea.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) Objanij jego tytu.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
e) Wyjanij, na czym polega mimetyczny charakter dziea (na podstawie opisu tarczy Achillesa).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
f) Scharakteryzuj bohaterw (na podstawie pojedynku Achillesa z Hektorem).
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
4. Uzupenij tabel dotyczc osigni kulturowych wiata antycznej Grecji.
NAZWISKO DZIEDZINA KRTKA NOTKA
Sokrates
Przekonany o istnieniu bytw idealnych (idei); swoje pogldy przedstawia, odwoujcsi do metafory jaskini
Safona
Tyrtajos
Praksyteles
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
19/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 19
5. Okrel archetypy, ktre zostay zobrazowane w kreacjach poniszych postaci mitologicznych (ostatni punkt uzu-penij wasnym przykadem).
a) Orfeusz.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Demeter.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Narcyz.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) __________________________________.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
6. Objanij pojcia odnoszce si do wierze staroytnych Grekw, odwoujc si do konkretnych przykadw z mi -tologii.
a) Antropomorzm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Politeizm.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7. R Scharakteryzuj sposoby wykorzystania wtkw i toposw mitologicznych (antycznych) oraz ich funkcj w wy-branym wspczesnym dziele literackim.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
20/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 20
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
8. R Przetumacz podane cytaty z poezji Horacego oraz objanij ich znaczenie.a) Non omnis moriar.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b) Carpe diem.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
9. R Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:a) Wska w pieni nawizania do postawy stoickiej.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
b)Wska w pieni nawizania do postawy epikurejskiej.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Wypisz z niego apostrof.
...............................................................................................................................................................................................
d) Scharakteryzuj kreacj podmiotu lirycznego.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
21/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 21
Horacy Do Mecenasa(fragment)
O Mecenasie, wadcw tyrreskich
potomku, dom gocinny zaprasza,przybywaj, czekaj re,dzban pisany i balsam. [...]
Nie czekaj jutra, dzi miej na wzgldzie.ycie umyka [].
Kto posiad wadz rzdzenia sob,z rk na sercu rzec moe co dzie:yem, czy jutro pochmurneniebo, czy soce, w zgodzie
z kadym dniem bd [].
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
22/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 22
MODEL ODPOWIEDZILITERATURA I KULTURA ANTYCZNA
Grupa I (GRUPA II rni si jedynie kolejnoci pyta)
Nr zad. Projektowana odpowied Liczbapunktw
1. a) Wiara w wielu bogw; kade z greckich bstw opiekowao si okrelon dziedzin ludzkiej aktywnoci(np. Afrodyta bogini mioci, Atena bogini mdroci i sprawiedliwej wojny, Posejdon wadca morza)
b) Bogowie greccy maj ludzkie cechy (od ludzi odrnia ich niemiertelno), np. Zeus jest gwatowny i poryw-czy, a Hera zazdrosna
2+2
2. a) Narcyz archetyp toksycznej mioci wasnej, samouwielbieniab) Orfeusz archetyp artysty; archetyp nieszczliwego kochanka cierpicego z powodu utraty ukochanej
kobietyc) Demeter archetyp mioci macierzyskiejd) np. Ikar archetyp modzieczego idealizmu
1+1+1+1
3. Poezja Spartanin, autor wierszy wzywajcych do walki w obronie ojczyzny; od jego imienia pochodzi na-zwa poezji tyrtejskiej
Rzeba Ateczyk, przedstawiciel klasycyzmu; ukazywa bogw w zwykych ludzkich sytuacjach, autorApolla zabijajcego jaszczurk
Platon filozofia Filozofia nauczyciel Platona; przekonany o niemonoci zdobycia penej wiedzy o wiecie (Wiem, e nicnie wiem)
Poezja najsynniejsza poetka staroytnej Grecji, autorka wierszy powiconych mioci i zwizanym z niuczuciom (tsknocie, zazdroci)
1+1+1+1+1
4. a) Opowie o Ilionie (Troi)b) Okoo pidziesiciodniowy epizod wojny trojaskiej, dotyczcy gniewu Achillesa (konsekwencji ktni hero-
sa z wodzem wojsk greckich Agamemnonem)c) Epika np. obecno trzecioosobowego narratora, wiat przedstawiony ukazany przez opis i opowiadanied) Epos (bohaterski) np. inwokacja, ingerencja bogw w losy bohaterw, charakterystyczne cechy stylistyczne
(np. epitet stay)e) Sawa rycerska jako najwaniejsza warto; mstwo i odwaga (heroizm); pikno i sprawno ciaa; gwatowneprzeywanie emocji
f) Odwzorowanie wiata staroytnej Grecji na tarczy Achillesa; ukazanie rnych dziedzin ludzkiej aktywnoci(np. wesele, sd, rolnictwo, pasterstwo)
1+1+2+2+2+1
5. a) Bohater jest zarazem winowajc (konsekwencje jego zbrodni ponosi caa rodzina oraz cae miasto) i ofiar(rozpoznanie ohydy swoich czynw, ycie w habie, wiadomo mierci ony, olepienie, wygnanie z miasta)
b) Przekonanie o niesusznoci sw Tejrezjasza (bardziej prawdopodobny wydaje si Edypowi spisek wrbityi szwagra), pragnienie poznania prawdy za wszelk cen
c) Nad bohaterem ciy Fatum; konieczno wypenienia si przeznaczenia; niemono ucieczki przed losem;wybory Edypa (ucieczka z Koryntu) nieuchronnie prowadz go do katastrofy, mimo pozornych sukcesw(rozwizanie zagadki Sfinksa, panowanie nad Tebami)
2+2+2
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
23/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 23
Nr zad. Projektowana odpowied Liczbapunktw
6. a) Dramatb) Epejsodion (dialogi i monologi postaci scenicznych), stasimon (pie chru)c) Jedno czasu (akcja dzieje si w cigu jednego dnia); jedno miejsca (wydarzenia rozgrywaj si przed
paacem krlewskim w Tebach), jedno akcji (jednowtkowo)d) Los Edypa budzi lito (niewiadomo i szlachetno bohatera) i trwog (wszyscy ludzie podlegaj Fatum);
tragedia prowadzi do oczyszczenia (katharsis) poprzez przeycie tych uczu
1+2+2+2
Razem (poziom podstawowy) 35
7. a) O Mecenasie, wadcw tyrreskich potomkub) Podmiot liryczny snuje refleksje o yciu; zwraca si do bliskiej sobie osoby, by udzieli jej rad; jest mdrcem,czowiekiem o duym yciowym dowiadczeniu
c) Motyw biesiadowania w gronie przyjaci; porzucenie myli o niepewnym jutrze; korzystanie z yciad) Umiejtno panowania nad sob; odporno na zmienne koleje losu
1+1+1+1
8. a) Chwytaj dzie; wezwanie do intensywnego wykorzystywania czasu, niemarnowania w yciu ani jednejchwili
b) Nie wszystek umr; przekonanie o niemiertelnoci poezji, ktra zapewnia artycie przetrwanie w pamicipotomnych
2+2
9. W zadaniu jest oceniana umiejtno analizy i interpretacji dziea literackiego, ktre powinny obejmowazarwno poziom idei, jak i struktury utworu. Ocenie nie podlega kompozycja wypowiedzi ani styl, jzyk i zapis 5
Razem (poziom podstawowy i rozszerzony) 48
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
24/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 24
KARTOTEKA TESTULITERATURA I KULTURA ANTYCZNA
Grupa I (GRUPA II rni si jedynie kolejnoci pyta)
Nr zad. Sprawdzana umiejtno Standardy
1. Definiuje znaczenia sw odnoszcych si do kultury staroytnej Grecji ZP I 3. 1)
2. Odczytuje przenone (archetypowe) znaczenie mitu ZP II 3. 4)
3. Przywouje najwaniejsze dokonania artystyczne, filozoficzne i literackie staroytnej Grecji, skadaj-ce si na kontekst kulturowy epoki
ZP II 3. 2)
4. Okrela problematykIliady Wskazuje cechy rodzajowe i gatunkowe eposu Charakteryzuje wzorzec antycznego herosa, rozpoznajc jego hierarchi wartoci Objania, na czym polega mimetyczny sposb kreowania wiata przedstawionego w utworze
ZP II 1. 2)ZP II 2. 1)ZP II 4. 2)ZP II 2. 4)
5. Posuguje si sownictwem zwizanym z polem semantycznymtragizm Charakteryzuje Edypa jako bohatera tragicznego
ZP III 2. 1)ZP II 4. 2)
6. Wskazuje cechy rodzajowe i gatunkowe tragedii antycznej ZP II 2. 1)
7. Wskazuje w tekcie apostrof
Charakteryzuje kreacj podmiotu lirycznego w wierszu Wykorzystuje kontekst filozoficzny (epikureizm i stoicyzm) do interpretacji tekstu
ZP II 1. 2)
ZP I 1. 3)ZP II 3. 2)
8. Odczytuje znaczenie antycznych toposw (skrzydlatych sw) ZP 3. 1)
9. Rozpoznaje w tekcie wspczesnym aluzje mitologiczne oraz okrela ich funkcje Porwnuje obraz postaci mitologicznej w tekcie wspczesnym z jej pierwowzorem literackim
ZR II 2. 3)ZR II 3. 2)
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
25/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 25
LITERATURA I KULTURA REDNIOWIECZASPRAWDZIAN WIADOMOCI GRUPA I
1. Rozszyfruj daty i okrel ich znaczenie dla redniowiecza (w Polsce lub w Europie).
a) 476 r.
...............................................................................................................................................................................................
b) 966 r.
...............................................................................................................................................................................................
c) 1492 r.
...............................................................................................................................................................................................
2. Podaj pojcia zdeniowane poniej.
a) ................................................................... podobiestwo kultur narodowych redniowiecza; funkcjonowanie tychsamych motyww, gatunkw literackich i stylw w sztuce na terenie caej redniowiecznej Europy.
b) ................................................................... podporzdkowanie Bogu i religii chrzecijaskiej wszystkich dziedzinludzkiej aktywnoci i obszarw zainteresowania czowieka (spraw materialnych, zagadnie intelektualnych, normi wartoci).
c) ................................................................... przedstawienie malarskie, wyobraajce Chrystusa na tronie pomidzymodlcymi si Maryj i Janem Chrzcicielem; malarskie wyobraenie idei porednictwa.
3. Porwnaj dwa style artystyczne redniowiecza.SZTUKA ROMASKA SZTUKA GOTYCKA
ARCHITEKTURA
MALARSTWOI RZEBA
4. Porwnaj redniowieczne wiersze maryjne wedug podanych kryteriw.
BOGURODZICA LAMENT WITOKRZYSKI
NADAWCA
ADRESAT
CEL WYPOWIEDZI
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
26/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 26
KREACJA MARYI
5. Opisz redniowieczny wzorzec osobowy przedstawiony wLegendzie o w. Aleksym.
a) Nazwij postaw reprezentowan przez bohatera utworu.
...............................................................................................................................................................................................
b) Odwoujc si do jego biograi, omw dwa przykady umartwiania opisane w legendzie.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
c) Opisz wit mier Aleksego.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
d) Objanij, na czym polega dydaktyzm utworu.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
e) Nazwij typ pimiennictwa, do jakiego naley utwr opisujcy biograe witych.
...............................................................................................................................................................................................
6. Wska jedno podobiestwo i dwie rnice midzy postawami w. Aleksego i w. Franciszka.
W. ALEKSY W. FRANCISZEK
7. Z pierwszej zwrotkiBogurodzicywypisz:
a) Archaizm fonetyczny.
...............................................................................................................................................................................................
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
27/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 27
b)Archaizm eksyjny.
...............................................................................................................................................................................................
c) Archaizm leksykalny.
...............................................................................................................................................................................................
d)Archaizm skadniowy.
...............................................................................................................................................................................................
e) Apostrof.
...............................................................................................................................................................................................
f) Antytez.
...............................................................................................................................................................................................
Bogurodzica (fragment)
Bogurodzica dziewica, Bogiem sawiena Maryja,U Twego Syna, Gospodzina Matko zwolena, Maryja!Zyszczy nam, spuci nam.Kyrielejson.
8. Przeczytaj poniszy fragment utworu, a nastpnie:a) Wypisz dwa epitety o przeciwstawnym znaczeniu.
...............................................................................................................................................................................................b) Okrel funkcj tych epitetw.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Lament witokrzyski (fragment)
Cika moja chwila, krwawa godzina,Widz niewiernego ydowina,I on bije, mczy mego miego Syna.
9. W poniszym fragmencie tekstu wska trzy cechy gatunkowe hymnu.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Wincenty z Kielczy Hymn do witego Stanisawa (fragment)
O ciesz si, Matko-Polsko, w sawne
Potomstwo podna! Krla krlwI najwyszego Pana wielkoUwielbiaj chwa przynalen.
7/24/2019 Sprawdzian z Polskiego Nowa Era
28/39
Sprawdziany po epokach|Zrozumie tekst zrozumie czowieka
Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2012 28
10. Opisz relacje midzy mczyzn a kobiet w modelu mioci dwornej.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
11. Wska i zinterpretuj cztery symboliczne gesty i zachowania w scenie mierci Rolanda.
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
Pie o Rolandzie(fragment)
Roland czuje, e mier go bierze caego: z gowy zstpuje do serca. Biegnie rycerz pdem na szczyt gry, pooy sina zielonej murawie, twarz do ziemi. Pod siebie kadzie swj miecz i rg. Obrci gow ku zgrai pogan; tak czyni,
chcc, aby Karol powiedzia i wszyscy jego ludzie, e umar jako zwycizca i jako zacny hrabia. Raz po raz sabncrk uderza si w piersi. Za grzechy swoje wyciga ku niebu swoj rkawic.
12. Na podstawie poprzedniego wiczenia i wiedzy o utworze odtwrz hierarchi wartoci redniowiecznego rycerza.
....................................................................................................................................................................