Upload
others
View
10
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Studia Nigidiana
Marcos Mayer Olivé
ADVERTIMENT. La consulta d’aquesta tesi queda condicionada a l’acceptació de les següents condicions d'ús: La difusió d’aquesta tesi per mitjà del servei TDX (www.tesisenxarxa.net) ha estat autoritzada pels titulars dels drets de propietat intel·lectual únicament per a usos privats emmarcats en activitats d’investigació i docència. No s’autoritza la seva reproducció amb finalitats de lucre ni la seva difusió i posada a disposició des d’un lloc aliè al servei TDX. No s’autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant al resum de presentació de la tesi com als seus continguts. En la utilització o cita de parts de la tesi és obligat indicar el nom de la persona autora. ADVERTENCIA. La consulta de esta tesis queda condicionada a la aceptación de las siguientes condiciones de uso: La difusión de esta tesis por medio del servicio TDR (www.tesisenred.net) ha sido autorizada por los titulares de los derechos de propiedad intelectual únicamente para usos privados enmarcados en actividades de investigación y docencia. No se autoriza su reproducción con finalidades de lucro ni su difusión y puesta a disposición desde un sitio ajeno al servicio TDR. No se autoriza la presentación de su contenido en una ventana o marco ajeno a TDR (framing). Esta reserva de derechos afecta tanto al resumen de presentación de la tesis como a sus contenidos. En la utilización o cita de partes de la tesis es obligado indicar el nombre de la persona autora. WARNING. On having consulted this thesis you’re accepting the following use conditions: Spreading this thesis by the TDX (www.tesisenxarxa.net) service has been authorized by the titular of the intellectual property rights only for private uses placed in investigation and teaching activities. Reproduction with lucrative aims is not authorized neither its spreading and availability from a site foreign to the TDX service. Introducing its content in a window or frame foreign to the TDX service is not authorized (framing). This rights affect to the presentation summary of the thesis as well as to its contents. In the using or citation of parts of the thesis it’s obliged to indicate the name of the author.
F '«i ••- •: ¡ f ** K "\ * -, f" ú1* f t - • - r1-- .r* * *! « -• '• -f-* -*» r^>UUt*. ï í-aU v* u f *U . tft.'f I H f u U ¿ .»
pera 1s obüeneIon dalde Doctor presentada gat
0 (l & í>» Kajrooa Hayar ílüwd1 '<-> *
Diractor* Otr* D.
Barcelona1972
528
tunta Bote p**íftte» qua 9« ftMtf* «ft. toraa
la» ana« SÖ/S4 s,et «»«I #t»id«tf««*ii«ft6*
do nueato que on éi pueda *iNSi**f pr ociaanento una vísidn ou»
cho ®&ê clara y eonerota da lo qua on reftlídad ftj* la actu*»
eil« y 1» pereooalidsd ¿* Oublia ^igldio Ffgula»
Par ©it « parte al nnt) Si R,C« an ^u« «igisîio fjfgulo
e$»S«i»ê can 1» ecîniBcusidft ^» ia pretura INI cerrera nolftica,
conatituy« uns do loe puntas ä« r«ferö icla oâ» f ira a« pot« »I
da su vida 3íbÜCA» p$i«»le i?uo «u «a ¡jura crono*
iauLfien la praaenoia da ^ ubi 10 RIv-jlUio «il una
dt» 109 oc3«nfcoB ä« oriaiö rfol por .ido
€1 o^a Sä a.-, fue t«*fcá$s dol consulado iff t, Coi•w*
"ísán COQ a r ¿na y #« - l Coblnlo qua apa y aran Id»•'
rial ^rtrsartnjo qua centrí la actividad tie oquel «tot
. I* infataecian conaorv ad* »abra la actuación de
en eat e año y lus hoohae quo* da couardo can €¿«ftff
âote con 01 fifi fl« reducir « U impotencia el por.
ösnotiirlöl conservador» «* »obradiWBntci óburKííintn. ««1-
stíaasí la croiolocía tío oottt aHo» da acuerdo con leo nor«o«
la ascuelrt fronoaao» ti« aida oKC»l«iten«nte «»tablocltío por
0* Urina* «ft f*öha reclanto (?a).
Un eápitío «xoraon de loo ocontejoißioota« QUO «H» do-
529
earrollarart en esta oHo puede aporto? *Ig¿h »iamenio para «n»
trovar cuol fot la actitud tía »iftH* NîQidlo Ffoula, pr»tor
un est* »1*39 afîo, g »Í sonat aitua* «il «u aabiant«
una profcura «ti un inatants en qw» lo« aroblínsa» f
nee 4t postueao partltiisías y tíefinidaa oareean haber abunda-
da. insulta «¡ati«e« eoiiolor ads w-í a que ti «t^antí» tí«3 aoyor
d»r oficial de Hißidio f If ul® viooo a caíncidi»
con uno eiorU ttecadoncia dal parier <ia ^oape?yo» co« «i
tierra da Cicerón y It párdioa casi tatol 4t la lüfliitMÍ« d«
quo tittit* al md@«Df{| he|b£u hecho gola «| partida c3ö los aott*
frpfcop. con lo cu»l porntííSjicanont« las fuorïas f influencia»
qyo «0 íiebi«r3n ccmjugar paro au «lovasidn, no pudieron «n »a
40 alguna aprovechar la ni««« para ojttontíer »u pátícr, eino «n
tudo OBÍÍO 9««» impedir una merma todtívf« «oyor en -«ti influera
qua o aartir tíe »#ltt «a >ento» con excepción do
dofinttivt>?ont» ríssquebrctjo'Ja»
tai calenda» t»«? ör^ero etc I al·la S Q e, n,
•in duda el oatiíonza á» una do iaa.ttftftt on que la actividad
lis Oublia fiigidlo rf guio #* cloaörrolli! con oayor ton»
o inUneid»d.
0«*do »I 4 ci» en«ro en quo oo diecu ton y ««»lau las
«t* CI odi o «fi un aotlltBi... 10^4«,* lo» neon too l» l«n too
tas cuttkra »ocionao tie Cladio» preocntadii» el 10 d«
dioícabra tJ»i «Ha 59 **C*f aoponfon on priraor luoar un« »odi-
530
nía « eiíesinoc p?Íolf«»*«fl%« I* tlgMlMâlMt oraa
»ti sansa da la autarquía tt»tt«%«£i«t« U» a t r a a da a prapuea*
ta« e« Cladio eran do 0«*ft0ttt eiucha «tia dcaacpíStlcoi cm ptl-
*«* lugar la distrlbucíáñ do ttiga gratuita «I ^«otilo, f «ft '
lu^a r «i rüotablaciaionto tí» }«»
de batrio quet abolida» «it- öl 6¿ a«C t f voiwetan « tarter
«no grao ímnor^ancia «r» Ifío acebeda i ntses que sagú I tan*
cusrt* l«y ínciuf p liwltaclonsa «n ü d*iPO«tH} do
rae.« sxcltitr ö el Ssnacío « ios «@n«aon«« que
i« escalonan « címUnaaeídn lió« ftechoa a«
CU pria e r lugar i» tíï;;ug'mctan ííuo dos if i o* pr».. - í " > *
ture» de aate »no hacen a loa i!^fjej^^g|. C» Hs*i0 y Í|
Minia unobarbo pidan an «u» a»acionw9 lo aiuifcölan d« lo»
io» del eoTouioda d« Cdonr *n virtud d« la g^t | t^ flu« QU
cuifttja BÍÍJMlo había fulwi?i»tíí) aobpe ollott« Cart ollat
tí« qumior »in w«lor i*« layo» agrari aet Su
i3 • C 1 odio Pulcro quod or* a air» ««lót ^lguno» con lo
cual «« roaolvorían lo» prablosme que en ««t« scso^nto
i««fl al pnriitía e«notori«l. La« tia» canéale«, Cobinlo f?
euogro a« ^íaot» «« taaniianan olajoda« d« ««le« nanojant»
roalondo « Cáaar y « í-lodio «io«pr» qu« loa «• potible.
En ««!« aitg*nii5n a« iniot» un» aiepufcn «n «i Sa-
nado «nfcttt Cáaar y <*u« «cuoadofft», SJUB wi«rw «itund« «u «i
531
88 «»t tíe enero pot aigunoa teatudiooos poco que f*« Qrinnl f«*
troca «rftfteiâgifttttwtt* »«|îoêtl«f»tfî* quo 1« «archa da Catar,
pren*!* para al i U d« sarao, dejo tocíavfa el asunto ein
»et (7*)i
Por otra porta tu» h4bU,«anla&ra fe Cletft» v» a
por-'fliti? alojar al stenn» pat unos aaaos «1 ^ereon«Je ft» totno
al cual so aglutinan loa siemsntoa tías consorvatiatßs tí el fet^i
dot Cftaft* . . . • .
Cetán fu» enyuBito «n la orgu«entnolán -Je C l öd 1 o fi«
tul «aiïita- quo la dpfüeneilfi d* una feag§t|ft é» eat e dltíns 10
contea »ti voluntöd n hacörac ear go tí« uno ttiviin »x*
codo ^^yatflg^jf^fjflgfgA Dicha îatalîn canela»
tía ffi dovolwor * la ciudad do tU sane to la« «»ilsdoo « ral»
tío loo tílaturüío» intootlno* y «n enaxtonar ti to i na «f*
pro definítíwa^oíito y «ft for»» do provincia* U
dofínltiwa de Catón dobla tonet lugar tíospuá« efe Im
49 Casar pet^ ¿e saMobr» onteriat- d« h«car »ptobar la$ »cola
ne« m llevat a cnbo «nt«« tío dfi#¿§rt«? lü pateon» dabtaton re*
quarlr di o«noa un plozo «to ta* «OÄOO GO qua doblaron chocar
CloiUo y- Catört or» una lacha rî» influ»nci«o» e I« s««bra dol
oorfec da lo» ttiunvlro«,
CÍ A«« tío febrero o quizá «I hipotético m*« lnt»re«*
lar (80) «»ñttla ti lamo al «»gundo d» lo» «lomnnto» »olonfco»
A w^0at y a cíodlo» Clcortln«
Laa nana» d« dlcltmbr« d»l «fía 03 »«C« fuoron »1
532
mm quo aatuta»0r>te «anejó Clod! o c on t r« 11,
* ' 11 «â«t«$ft aplicado fut 1« pra*enti*ci6nf«n »1 ««*
Inîoroalat da acuerdo cor» P» Gririuil o b t on <m »I a«» da fe-
öroro 4» »cuerda can is cronología tradícionel» de un»cr> ^w* ** condonaba a la
* tiotítt» »nualioQ qao hub i o r »n condonado «In Jul*
cío roQular n ciucîsdanao róñanos« • •
fïaturaXrtentc i« modlda afectaoa o fírirco Tullo
direct omento y «intidntíoae «»I «facketío, saprendld un«
de Boviaío-ito» quo tí o b e n proosnfcet»» üt asaarüo con i»
y cranolagf a da P. Crinal, cuya eetutlio o« en eote
oí ta 33 convincent o y e i que adopt» 1* c t analogía d»
La Vorrlor do la qua 119* oceviaoo en nuoatro trabajo, fíoeult«
tía olla que «n&tft lo prsoontaclíSn y «1 voto tíc In ley» I« ac»
titfldöd do Cicerón puarí* asquoïaotiaarso an lé for^a aiglon t»
(91)11).- Oe^ûita do la
2}*» Msnlf aotflctan ils lo» caballera»,
3)%* -rlwerft violto de Cicorán « ^ioAn,
Spoliai tí^B dfaa aapuiS«, cn «1 circo fia» i nia,
Gestion de Cicorfln en Alije*A' '
8).- Visit« d» !«»» íMiigo« «Je Cicerón »
$}*» lly«tfi vi alta a» Cic»r4n « -nuén y (tnn
gdn Plutarco) n 0*bi nio.
533
8),- Reunión da Cicerón con sus partidarios ante la
negativa de los cónsules.
9).- Decisión final: Cicerón abandonará Roma.
En un estudio no dedicado a Cicerón sino en el que
la actividad de éste es un elemento más para fijar la situa-
ción, el presente esquema sirve sin duda alguna como guía pa-
ra seguir la complicada coyuntura política del momento.
Si aceptamos la teoría del mes intercalar, cronoló-
gicamente los hechos se establecerían de acuerdo con el cua-
dro de P. Grimai (82): MENSIS INTERCALARIVS
16171810
2021
22
23242526
27
XUI KAL.-M.XII KAL. M.XI KAL. M.X KAL. M.
IX KAL. M.VIII KAL. M.
VII KAL. M.
N VI KAL. M.C V KAL. M.EN N KAt. M.N" III KAL.MART.C l'r. KAL. MARTINT.
Rcgifugium
Equirria
[Rogntio at capite ciuium]
[Séance du sénat au Temple de laConcorde. Manifestation del che-valiers, etc.]Icadei[Visito de Cicerón et C. Tisonau consul L. l'ison][/fogrJio sur la mîaûou de Catón4 Chypre][Cantío du Circus Flaminita]
[C. Pisón chez Pompée & Albe]
[Cicerón chez Pompée à Albe]
13141516
17181
10
20212223
24
MENSIS MARTIVS
12345C
789.
101112
13
N' KAL. MART.F VI NON.C V NON.C IV NON.C III NON.C (?) [N'] Pr.NOX.V NON.F VIII ID.C VII ID.C [N1] VI ÍD.C V ID.C IV ID.
EN III ID.
Pisón prend les faisceaux.
[Rcinlii» <!<•* preU-iirs Meiuimusl't Do"lit : ' t l]
[Jdctit][idem]
[Dépurt iïo Cé^ar pour Genève][D6jiart de Cicerón][Vote de la lex île capite ciuiumet dit la lc.c de. prouirtriiy][PiH^ft ïio l:i maison «le Cicerón]
Annéo* réollo »
25 fcv. 582G «27 t2S «l c rmai-35(<
2 «
,'i «4 •5 •G «7 •8 •
1
9 «
534
14151617
18
1929Ti22232'í
25262728293031
N' PP. ID.N1 IDVS .F XVII KAL.N' XVI KAL.
C XV KAL.
N' XIV KAL.C XU! KAL.C XII KAL.N XI KAL.N' X KAL.Q. n. C. F. IXKAL.C VIH KAL.C VII KAL.F [N1) VI KAL.C V KAL.C IV KAL.c m KAL.C Pr. KAL. APR.
- Ei]uirriaAnna Pcrcniïa
Agoni u mMariis
Libcralia
Quinquatrus
Tuliilustrium
[Vote de la loi sur la mission deCatón]
10111213
14
151617181920
21222324252627
MENSIS APEILI3
1
234
S
t
F KAL. APa.
F IV NON.C III NON.C l>r. NON.
N [N1] NON.
LudíMegalenscs
i
Gabinius prend les faisceaux.[Ifoçatio lie exilio Ciceroni*]
[A mendcnient à la rogiiíio de exi-lio Ciceroni»]
Annéet réelle »
23 mars 58
29 «30 t31 >
1" avril 58
Cicerdn justamente alarmado desde el primer momen-
to, se mueve a continuación de una forma -apresurada pero ló-
gica. Primeramente mueve a los caballeros, sus partidarios, a
una manifestación en el Capitolio con la que impresionar al
Senado y sobre todo a los triunviros y los cónsules que en u11_
timo término pueden detener a Clodio. Hueve además a una fac-
ción del Senado a solicitar inisitentemente apoyo a los cón-
sules. La presión de los caballeros sobre el Senado reunido
en el templo da la Concordia no tiene éxito y por tanto debe
535
íiutíia
ta triait* ni üánaul Pitan» .aoimiNlftttcKt da nu yerno»
üt UaruB ^ »-i paco 4xito ^X^una.
ia ¡¿ituíiciJn sa a.jraua con la goutt^g qii« convoca
Cloíiio «n el circa f¿a»iftia pore agudizar todavía ala lo« artj|,
«o* del puebla contra Cicoráo, apasrocionda en alla CÔaaïf
so el JfaVffif ^ Í y » da* cánsale»*
C I pasa eiguionte y casi títifinitlvo 0* i» viaita
« «u »Iiad9 H3npayot oí .Ítitco Í?UQ roalatnto
»üyueitln* ta na 50 ti va û& asi« ü racibirio permit* $m valatat
en au Juila laeäiätt lot puaJbiHriaaa* rooloe fit Ciccrín« Censo
âlti$i0 rociurso con Nnf»«?® lo snvîa u-ia o.T.'aftjada tío »B i g a* in,
f lu/ ont os a ooliclí-nr sut ayuda. coapeya en «die c«»r> o» ni«ga
ai ^reatarla, rewitlondo a los cdnstiloa »1 cuidado d« ast« ca*
«o tío «muerdo can lat físrrse« lAfaiii* E»ta irttUbiclán «I«
paya dol arable-»» qu« aqa« J«s « Cieoríf» (Jó j« « ¿«I* tu
ciar» cioeeuporBd«,
Lo« pristo re» MilQo« 4* C ice ron* ontt» lat cu*lo«
»» cuento Migidío flQUió» n»d» pueden hac«T» ti «leftisNt o« Itt
(03)
«1 valworoo úm n jes v o « loo capsulo« qu» aira vas evitan
promete rao e» ni pr<jbl»w««
Lo» inlonto« del tribuno L* íílnio Cuadrnto* c*b»*
psrtßnsciante « 1« tureucaíe de 1« Cárpanlo» rpsulUran
como id hftíjfan victo Jo* daaáo «oruerzo« intento-
536
dos por C¿cur¡5n,
Una reunían con ous aligas y v.ortitfario«, on tro
quo ttfttoià qyisáe contareu Pub 11 o Kigidío Ffgulo» * l et cierto
lo ein« *Ífift«ffea no» ha icnnamitido (ö4)t it» convonca d» qu«
tíobs abftfMtaftftr ftana*
Ai dio siguiente e® @ti «satsfta ee votftdft I» fregat j.o
al mima ti»»iui que «e concede a loa tío« e¿a.*oüt** I»«
dos prs^lfieta» o» iifl» y Macedonia par« a
«II« primero cía i moa de abril» Ciad i a
*«ni feisfi«» et« l* grtyijHfc.l·i1.Ttjg^^ y
qui-ntôntos: Rilla» leja» do ia ciudad tí« Hoa»,
HQ 0od«A0* »»ño» qua ^onaor» dm1o el ttíJtto tí» I«
e*tl« d® aúiM9adoí4n «itifid« par Cie«t4n « »wt»J-¿9 Ni oi tí lo
guio <íutímí.o oí doofeiorra do oato i3 i tirso (OS), qua la nctiwl»
dad $)olI%Í$9 à» '-ubliîî H ir? Í t! i o tJabid ce^tratoo an l« »Ht««»
ct<în tío Ciernan y quo paaiblc^ionio os coñt'5 »do^ía entra le*
Qua fueran a uodir tu iní-arucnciín Q -onpoyn »n «1
un f«vat de Cioor<5n*
-socc¡ interonon o o u u o tro «b^oto lae vicíaituíio» d«l
d « s U erro da Cícorín ÍÜ6), r>ora si er» fisorfo principal I«» g«»«.
tiane« que sj» a^iaoa hacen en Rosta par« favorecer au pro -»t o
ro graso » en latt cuaXeo p atac« segura qua »artiolpd on fajNt«
notable y ratsnlficoto Nlyldlo Ffgulcu riodorasa parfatttacsanto
537
«gil* «ft todo j»aâ«;}%0 haJUei-em seögitfa «tu él las
t1? ara t? l fett««** tie îlicar^n»
i« oarfeicí» da Cicerón do Itaiía ti cna lugat «A abril
«pwl «HP****» i»« 9*»*i<m*« p»** su t «tota» MNI ear»«*.
£1 p*!*»-*» ds junio it »ínta $v»*»nir« «w»
rancian qua ña íntarcopterfa pnr 9! voto do otrn trlouno y
sn cnntínuas fraceooe la!» moc loria», incluaa la
un -tel.iâ&f* -pot och^ iribunc-.a tío l o <Uei »n s jar»
C Ici O».
Clotílo «e nabía uttCfaiBtado ye cotí ^n^fdfQ«« cotfo»
asento tí» Ti^nneor d»sd« «ayo» y is no H n roa i d AJÍ tí« au
y in etidi» «as í'O^cf tju« oaroce sufrir i» hacen Ï-A»
clulrse en cu ville d© Alba ein «parecer nunca «in publico«
Haci« fifi tío »flo» «n til »ii»6nl3 en qua «ti patíar lo»
gal «txpirftj Clodio Íapitíe tío nu»vo »1 fíjgtooo de fôia@£|ft dl
r-, entino y eututo^tonto cort lu aocitln QUO oianoa :
tan »ronto casid untre en fyncicsnos ni ttlouno djfti^
T* fïKilo* tlacîl« «CAPI» »1 tegr»»» de Cieetan y la »pu»
y« siGiiarfî qu» traÎQ» cor» 3 i go In anulwcldn de l^e octos d»
Casar, ti@ít ir> cuol T« F*olo prudento-nonto no preücntarÄ It
tísabaráadí» par lat acantee i w lento» «antiena
una
538
Eft ©tfeta «i&utieiân s» untta 0* «I alto S? 8*C£$ et*»
s ritme« gata« «apcudoa par la aotuocidn tí» Í&«
cjo ^ioiUo que aa.'»txnuan re:îrinicndq> par I® fíiat*» el no-.
nar tsanata tío asaeidn 3 íí« ^ovisiíente» an fat/or do
»íiora aS3Í3rta-5afitQ o lat cSnoulee, coaa it habí o ho«
tJea.ie «@dia4$t dol al·lo 53 o« Sift omborgo ioa nuovoo
a« Cacillo ríatela tópate f P« Lániula 2nlnthar, y
lac tribunos fdvotafolsi a Cicfirln, *-. Saotlo, T* Anió Wllan t
tutela ^uducBQno» t« radia, ff* Gratidio y Fabrleio, fiad» pue*
tien Q causa cío l^ rnofitlo d« Claillo prahlblündo ei hsch^ de
oresontar una «aclan paf« ti rooraao tía Cicorífï* ' Salo »à»
de» er» 'Julio á&í. sîlo S? a*C»t «0 «Sit* putô a una
sor à vato¿ffl öl fsöö elguiont* e» quo oe lloraa da nuava
ïi5n I|IK» enirarÄ or» Ba^îs «t -iriaotos de so^tiöiibpo« -lu
cuánta con ei tíocitíltío an cay o 4e *5s3t?i?3nyt>» del partido
«Ht päOO y la nnuerjcio ¡Jol nlo«a Casar,
Ci «Ho S? a,C« presenta pnro '-ublio
un« cuuatiín hatsta cierto punta oparbatí* de Íss
tots heu t a «hör« oxpua&toe», S« trefe« naturol«ente d» 1«
«ático concernisnta « ou ^rranjiotratura quo dobla, tttgtSn ou-
cedfa n«rs53liaent»> tenor lugar ert oi alla aiguiunt» a eu as«
ro con lo adjudicación d« un gobierna pravincinl» t«
tío Rowo dobfsrfo situar«« fin ante caso on loe
539
«»»»tí -aal »fiö i? a« ï* p 9» r lo qua ¿d* hachas «l gui »n t«»
nui* 0«t UaifMaiftift &u«»t« *t«*i (fató* «a« ptü*i<ie|si tun
«aló fttNffjt« haeftr valor ou prsatiglo y aus «mitl<üi#* palítl«
en fay or do ^ic&flltf -?aro fiti ejerce? til»»
on »1 íí@sarrolio a« las
0« «nictate** sönaiisid ö» iot 90i»i«tiia*
en öl íííTíí §t ü»-,:# noa un llewísJo a 0-bt9n&r una« tíotos y con-
clu » i c ne 3 Muy :irtfe«-rs»8íit«f pat« la r«oonii%tiMH»tdn 0« 1»
vfttf«} peilUtt« ils ?w£iAio «ti^4dio ffsuio*
LÎÎ pfjt-'ibili'Jad ci e estu rjobi»rnrj provincial ep
r« y «*ü rs3uü.n ß^traHo oí hecha dft qua HD esta
tíiüha gtjöisrnö öio que tía dos tí« loa protatea dol afta 89r
0n oí »Ha síguitíntoi C» rnbio y £,. Keala, puesto qu« 1« líete
de oratoreo a loo que ao atribuyo la prctura on wi «ü« SU o«
C* oo H9 »nce par» ten «ata ucho carga» de protur» lo cu»l
VÍ«A«i a iofUca* la falta d» sug-jrirfod an «1 ojorcicio d« ett-
tu eaogíytratutti paf part* ä« olyunan d« oí loa (37)«
M» co^-îcosscsQ í:sjíil fad üi ^ablotno provír>olBl 4* W
ni síq'jl«ra «ti reaiü©n-ts 10 cjorci«5t pwra »1
d« qu» au calügo C« Hoaio oi acurJt*ra un gobierno D»OVÍU
na» tieso p«m«¡9v que noi.-aia-o U« Ootiício eiguiá una c«r-
r«ra regular í>ata »Icnfijar «I consulado «m «1 nfio 54 »*C*
ta* posslbilláadfls do ijabiiírng .ïrijvincloi pur« Pu-
blia k-.cl a Ui Picólo «e clrcunacriüon m Im prrívtnoia* d»
540
C its f 4ftte ^af'^nitt y Còmica.
y f Inaltgento
Hemos pro PU «o t o an i or ió r«9 n t» 1« way or proöoht üdad
dn IA» gabiornae «n p r oví ne l no corcensE al suelo itálica» co-
*» If fiSjgftJMMfr y ^Aa^lj^fr aun-, u o na r»uedan descartar*
e® las don MA^tifi^iffi» "
de los teoti^oníoo 90ljf9 t*igidio f £*
guio ñus lleva ^0 nueva et öltußrla «n ^oma «n ol »no 16 B.C,t
l& que ñburtd» sia® e« un f noietn^ cercano ft P.t^sa« qu« In
ni t i ría üiis^lt no cctRC üol todo clcac once '-atio do loe
tos e iniriyog tío la política rocana. :
C n .^oaia sa producen «ti aotac eio?îiorïtat» ion priaaro»
onf ron t «cientos «5 n tro Ciadio y Hilen»
•• Hncía finales üa e fía Ciccrín» corri gisnda i«
I« do C. Mc?oio aucho r.áo eraplia, haco «ti Ssnntia cortcoci«r 9t
por etnieso «Wo» *l «'urg
visitar
en anuel «ilo pueáto quo ai «os1 nosbrfcda espraníJiá viajo «
doria, Sicilia y ' frica» Si ^ubiia fUgidio on oquol aowanto
ejercía «ti gabinrno d« un« do JLt»& djo ;>ri«eríiB .-rovirtcia»,
tin duda ayudar y ec^'ipa^ar al -fj g||,g. mp^fiigf>|¡|| dai qu»
fue una a» QJO quince lo^afíoe, cosió lo fueran también
P.aroo Tullo r.lcórdn y ou M(»r^ana Quinto, t»te tîltiao fcaabien
99 por sana en Cordón» en átono del «Ha S7 a*C* coma lagatío do
pora otonder a 1« pravlaián de orano « n$$*« €1
541
bierns *n la prfstfincla do Cordon« rojitöeantorfö» s«
cuancia, una «xculonta ayuda u la rJüifUea do »«jsspefOjj c esa o
asle?i3ta3 debería habarl» rœaultado ¿til quo ritcho gobierna not
patfc» 0« fUîjidio rf guio hub i ora tañida lufíM? an Sicilia.
ta ausencia ds daltoô no na» t«st®it» ait cu» plan*
toor esta cuoetiíri y uoHaiar las óiverat« psraííctctivaa qu«
of r«con las 00 P i b Íes hi^dtosie tío eituoci<5n on 9! co»o on que
^aoiía Itigidif? ff fula «f·ft··fwiturft ni ssöisrno d* wa*
eia en calidad de Qpaavmfí&ft $9aiot a« acucptí? con un
hoUor ^OQjldo « «a proture* Ni quo tí »ci PO»
la prfíoencia de Pcraociya» roiaclonarJo eon îii?jidio FJgu-
lo, on urm de las dao provincias gran a ri no rocanas» represen-
ta un elumsînta qut» aa-.ii.v, ta «A cito gracia el ÍTí.ertfe tío a» 1 00
hindtanie, tïcjtîndu aparto loa tïoa j^^gjjiBf pcueto que per«.
n i tirí» tíocune-itar pop príncra voz Im ra lac i 3 r» entro amb o ~
* f'0 rílvidantJo quo -Íccrín p»r$es nludír t P
»1 feár^iwo tío la csjfta ^» ««lorib* * ^tifeiio «igidio ft»
ô exilada* Ctrecaua . l u . ® ^ , t» .orett iei
(30)*
hscho yo noacidi entüriap^íínta, »l inícior
t; torc-or anar^ad.i an quo oo ha dividido I« actividad polí-
tica do ^uíjllo v\ÍQÍi,iio rígulo» d» in impvrtßncia qua roui o t»
542
p«y« Im eiMpftttnaiéA tí» eu sifnlfioacién y p**tttinilliil«f «l
riada que quad!» «barcada öntra 10« »«e« 5 O /ön Q. C.
Ui «'it|«t»tw -««»ö^el«. il« <lQefMtf«k%ii9&éft «abf« . ftlgtäftafíbula M -¡und a Jo on eato caso aurorada p-nr los poaulíKííoo
obtonídrja er> ai «nAliala cranoiáijico íntíírno do ttffl) «or i o
co¡ao da
to0tlí30nías han vonitío en f^rraa 3Qí^ randan ta
n c. ".¿ne;: u! i r «n torno « oatûs fechao» la cunl us» 11 tv» a 9lf*
paníír una p rebaja actividad do ^ublio ütgidio Fígulo 6l m
act; n:, «n In« h l i; a -^uo i e cfo CJUB parto nu o a tro intenta do data»
cidn fie loa teoti-nonloo qua reflejan eat® cut I oto nt£it«i® do
la nejrsn:>clidad at fUgidia f£§iilot
CtC* 1« 9«U« Í* 14
loi, 4fi tfött J14
«p«!«- 41
tostiaonloo» »obra cuyo cyonoIoQÍí» «t ftt tílj
cutida antoricímanta con la ouricíon^o oxtcnoíán (8f )j wan n
eorvlr para Ilustrar unos aHoa cono i tiortsdo» haats oí
en la vid'« de -ubi í o «iQÍcUo rfgulo» y unas
par I« t r «dic i tfn quo h^sta oí prooonto tie Habfan
no -J 1 do oituaroo «on ur» a or gen ai relativa corteza* f%* sir«
part», is* RC/.ßctQO quo norfrfaaoo llemRr «ictérico» do loa
quo la r«0a p:l8iu-3B rio «igiiíio ^lguio oo h« hecha eco y qu«
feintet timbón hobor contribuida al os t «irlo do con80rv«ct5n *n
543
qué nos tía llagada au obro» quedan lluttinßdoo de un read o nue*\
ml sot ínocritoo on IQG circunotßncla© rialítícoa y cultura,
Oïl au tSpaaa «n un «e*«*|«t ico o Roo 56/54 **£«*
««ni« ïJ*op*eâ9 pat«, sa ¿««»mU«* ««Km* fw '«on •!
•«*e«d«««nt« osatírico» a«««. fot protondldcj la tradición poo»
t o riot.
O« acuerda can ««ta* tostíraaníos» cuya teosceruáon-
eia ca oi ott*p9 do la actividad política va^oo s annitzor, s«
ha intentada e a repetidas oc^aianc» justificar ia tmm oe pi«
tagírico y «1190 quo noo h« transnítido can 3cr5ii»a, tf* ocue
do con ia fdrnula cataraotípnrfo suetanlena. Un análioie eui-
dadoíïí) ae cuanto h 09 1 ta el momenta «e fea dicho fundÄndoeo «n
petos tootíwanio«, contribuirá en f ors a decioiva « quo ia
eonaiidnd do ^ublío Rigícjío ri gui a se no» présente on au
Los dato» can3crwac»Q» 3 a r x« invectiva oeoudocice-
contra 3alustio» que sin tíudn alguno reoooan »aura
fonda di» v<mt«d jfesiaontö ßartaidetttble coso hü »aftienlda al»
tirao?iíinto A, ta «nna » pocibienjon^o puodm l·iciucts
«« o leí bi^otâflâ sustonlan« (9U)» SI acaptocioo» so«o
pioaonte haaoo oxauö»iO| Ha ctonnlagío que par««!« <3tt¡?níJ« «»t«
to0feie»onío par» ¿d porfcenancia de ^-alunit lo el 9o;i ft II ci u«>
o« <J«clr el JLa^»o d» t Í «mist a coaprondifio
tro «l 57/54 u.C»t noti viano at on t i guada unti octtvifádcí nat««
bio d« un círculo» cuyas aarocteríaticno intentar eatjc preei*
544
t«? * 0« loma « aíslalo Ptcui»* asía 39* yi«n* *4w4« eovta*
im la cttnQlogfQ «ttablteltit i*®* lo« trirat tídt ttoti*que vlts®« a caincidir -fu octo «la«* psríada,
i«: ft*i«t*nei* del »std^l.^^; jhiya corifeo era Ptt*
b I í a HlQÍüio Fígulo había «ido 0i tunda entcïrí-ïr^ont® ontr« la
canjuracídn da Catílinn y la «JíctDdura de Caá a r pct 3* Carca-
pino (91). Csuï c roño lo- í íï HO vstdadarm»©«!« í-ica^tabí» f dl*«
fleliaanfca **bàtibl« paf lu iMpiikiid ni*®« tío BUCS glrg»«««|:
Sin embargo dtfftttta d«l »I*BO p«»I<M»o o«© «tu»««» Mta* <iito*
hístaricoe ü «o® d©âtâ«:âf un seriada particularism;® üotivOf
quo SR c on tro o -i oi iisirp® o on p rentí id cj encrs loa oíiag 57/54
a*C, t« OKÍS G.-sclfi del .tgfgjBtlltiijMg fuora de oataa liwitßö f«
auy Droiiablo, «unqua ,:o^u:-..o a firmer quo 19$ tsatíroaníaa río
dan »na eSv^ícifi^aciiSn ovacto «dote lü sjla»a» ^«sil»l«^«filii
el fïoríado quo ñnalíz^remo» m Sfiniilnuocién que aucedö öl »o«
•ao n t o d@ a®|r3rr poäot ^olíticD oficial a<j 'ublto rU'sidlo, l« .
p r a t u r a cial a-la Sa Q.Í-,, marqua 01 ti&npa en quo la
clan nigisîiana »0 deaarralla cn for-t.» excepcional y eislô
un modo swidonta a lu luz odblico»
o obro nu eu latituoi'.ln 1 ;s dotao que loo
nr>8 -hon âfônaettfââô «on
SCHSL» sau» in fat»
- • - f a u ^- - - -u
o^^
545
I« atonal .In invertí ato-santo an oatc tsatíao-
nio das fll«s»*nfeo» realmente i«5partanto». Cl ü*it»@t« do
es Xa «Abrasión fl^jftiiffi^^tlf^.^^ Qtit vlana *
dir l« Ittpat lôrtôitt ciel cenáculo «m**&«i«d* par ^ ubi i o
Ff guio. Cí « c g u 'id a fßcfcor funtía^ontal patís aqutl«tai?
ranente »l valor d» la tcadician aobta "ubllo füjicíiot estri
be *fí la ©OftÄitttttciliit hafny iiai^iiiiiobtroctatogJbua uol»fc^, /aotio
.. . ^ PQz io tanta tensaos
guada la existencia tí» una« aettaeiQr«« do ^i^idig f ¿gula y
cu actividad síraul t ones, §99 h act» 3us,;ochar y mi« tísba poner
en gu«rdÍB realce to «t p t; BO qua dícno» dot rac torea dabicrar»'f'
tenor on la faaa qua fia« h« JLio^adn ÖQ "'ubllo «igidio rfgulo*
Hi volueao* coürc Ir-o circunatonciaa que ëttsii «l
töotimunio en oí orlo 56 a. C», nao enes Tirado* con le acu*»«
cían clcatcjniana contra ?* Vatinlo (91) »n qua nreeiaa^ent«
Cicarín utiliza on su ¿ntorrasaciíín, verdadoro ntat;u(»t 1* IBÍJ|
ratt técnico as dcnÍ3rar y envoiveJ* «ti tíni«blnrí de sataeteHa oí
carácter pit«;arízanta do Uatinio« '
ClCf : Uatin., a» 14
C I i-;ijonttta ogi i a oruoi aonaruo <ifadi<ft
^
546
fc, | $.-3S$q*:, ftt»«MT .nit .,itj>Hi.JljfjÉW«Ít.^f. •». ,.tqjé>
j^yMâssilj^iujiîajys£ËiâiMa.jiiiMM
^
tf* Castrin *&*p«sta al $it«e«r¿*iift •*»
do síacora «tfwifiKiifa (92)* Stt diatrlbo afsnta tan «ala m
Unia cama falsa , ítog.lrlco, no e tu doctrina. Su actitud
la tísmiat está «Us t i guada» «a pürmaßnte polf tica fu I« rfafo|ji
oo dal uiâaâ ^* 'Jatinia quo ¡JsbcrA âco0&@f a£n -.orde» »reel»
cQ^:;onto una 4t lot adpeclöo que *iât hice ro^íiltar en au à««
f£jn;Jicía uü -sa candie: lía íio pií,«s5rico (9,3).
Sin smtiargD pa?&3o i ne 1 1 u f tia» «fa nusya à la «o«;*««»
Chi» <3Í "esticu-!-aat tgjsadís do i/arran, qu» nao h» oitía feraoatai»
t ido p;jf Apüloya on el quo Nigldio f. f f ala hace ful« d» una»
habiiidoijc}8 cjuo no puadan aisno« QUO auscltae recelo i
npol. XUI
:' iltj|-@f jf ^^
.
taina .fyiurai étant .g t n t u« ..««»tftfti.nttt. ucfolbuc
547
C n razJn da la calncitícr.cía «# tauí-t do lo» do«j par-
tí ci an t o o 99neidM.do» en I.» «Sola« *trii»tii¿ft A ftigitfi« ffffyr*»
fLssttÍ8i««ia tanfeitfi stiftr® «ti ôHa S9/SS ».
mayaros» @ft f unciárt tí» i». Ítf8iVw
tifio«ei4n tíet «tnüioñado faöio can d» rabí« KM«« {^f } y 1«
nroíífincía en flo^& du "ublio ülgl ioi roí i quan prcclßß^snto en
el a;lrj 5:J á*C» y an ïîl a;la 55 a. :. La tolva net i yi 'Jad
tía d*t fcaöUa ^Afiela fí^uio ptar lo«
nos h«c«n i«s!4f*ssr 00r 0al« élfei««
Arito al hecha rol atado pot «ato tssfiaaftJU not
tía Jar tíe vsnimot e .la »«nt« la p*of«e£* d* Ni$Í4i» f í yulo
lu f y tura grämt*** d* Au0u*t* y Í* "^ *W(H«MI f-o»o»a dol
oanliaooa de Céltttr <|U0 «o» **» tt«to»arv»da Lasitfi« (Í5)»
So ha ya, coulcdo mucha »obro la oííBÍblo falsedad dB
sota« profecías út» Hi gití la ri^wlOf GOíiaideyandoln» cusió
«stribuída» por 1» tradición o bien c ora a prafecfu«
rt«-j<ir e« t a» poatbiliücidoa^ para el
548
sia ctanalágíco r^aUsada result» üm un® eab«r«nei* (?ue
vu viga* m «»108 tastiauniae» ai os on »u vereeided hi»t<Srlc»
an cuanio »I c on Unid y» »£ «I raonem par io $*t« 00 rcPier«,«
la í»Uuasii5r» tu ** fciKwpo y «Otto«!«!**** 4« la* círcun«t,amjiao
in quo fttigl·irim long r lugar, f otfa iü cual, «n c jnoacuencta^
uííïny a abrir uno nuava puotta & ccsor on la Q«ioí.»fiQle d«
oerío de wdcdsteti eabro la uidfl río -ublio fíínídlo r f guio»
sedee ein u« fondo de raoltíladi que con eu repstid» 6r«n»»i,«iáfi
cobrar «n wisosf tie fanfcSaticöo y e Isa quo ors
na dobi,1 ccr tïjcnm la wano co loa dotrcf-toroo -du
anâcdoiaria fiai pusde tsonsicîerarsô caiec lot AÏ
t uva b .j an cuidado da hncor circular I» pr-aTíjcf a ;df fUgidlo
Qultif cuyo wotlclnia so tranafar^a on eams da Lucano «n ana
ansa ;mli jrasn en eu arrunza republlcuna.
Ha írj3 ^odBaoi un definitivo pranunclaip sauf« Íaa
hucha« «sdfíáttrUa'Jo« PÛT lue t-uetiisaanloa quo iftrran 1« aotlwi*
dad qus harajo lla-.adu "raiottírica" d« -"'ublia f;i ,ïídla4 Sin
boro« »1 fonda hlatSrlca / eranadagico B ab r« (»1
asiänta y ©1 carít«nltío total*mnt<» O'oncjryen&e con
cas n*traÍ<Sgicc»a y màgica» ca-icsrnionlea a cade casa» na«
v0n s la paaici-ïn dé acá,, tar> a f al t n do apQunsentas d» igual
9090 en cuntra, la rooliüud o ai manao la oxíc-.onciD de un
oho cifCiöjt3nto,en,T:aBRaraila por lo traJíoíán, ni contenida da
549
$tt*tietanÍ9* qua£* l^alMlÄ ^® <>tt» nils ****»!* ci «tffcor dt la
fcivn
te unir ¿iss cteö ton.iGneiöB cu* tan 3ürdnlitii na« «t«9&&9UA en
ffguioi fiyfejht^^atlfe^n, ..».fe. a»auiSr (f?)« ah©!?» feie«- f«.Hii
hasta qua punto tiane vaiör esta constatooidn du tono
objetiva ñas lio venido
©I escalio «i .,1,11. ,.K,f ,t.lf>4j^l tí* Cie»rtfo* »aec , tffi. qfatrect &t<?«»
ti) t
esto oí purità d® pafilda assdii donde
nuestra análiaia ds la« carñctcrfstíc«« dol
:tl ftltf jJBRl* . ; ,
€n pïlaer laps? IÎAÎÎJBSSÎO« intontw Jy*£ifle«f l*
quo parse« envoiwarlo« Un argyas^to »uy
te nas puot'o venir tí ad o por last caranfcorÍQÍÍüO« «aies«» tía
cuyo infearáo 0af 1« í^agla no *r*
ha esHalada f. Cuoont (9f } que «I se*
d;íl ;-.ítau )r:,Q.-no on il o r? a dobs háHor aoQuido a la sotan*
quo en esta ciudad his® P0ttifjonlot qua tan rescatado «o»
rá ciaeofU^a por haabm« de la coterjorío £to Cicerón y de f
ya* Irultíl isarS insistir en la traUiciátn itálico el o i
«t» y tsaatará con volver & r»corá«r 1» jaonclán del tj^»^ cico*
550
tciníono al re Te r i roo a Im funciön tits Publia üígidlo «n 01 re»
jlii.
dato na «t« «ft pit&gacltfta tradició-
ni »ií|uiat« pufs«»«!« un fumpife&gofltBOt CCRJO en
dö @n ocauionss« . ^
S l cxa-Una^ae con ííte cMn l« activttisd poll tieft
ï"ublío :'U«iidÍQ riguin, ¿Je t « no et distingue ©n abüoïuto d»
dt sua oastanooa» ñplo C i £13 l'-ulerii ©e tíetüicO can
i ^« Vatinia e« oo»pschots tîu
so cana de pitanoriB^ci In íncri^incclSn de
»0 äv pertenecar ö iin eQdaltciuf», maléfica jíroaidítío por
did rfíjuloi @n úllimo tír.aina Ciad i o 0» «teutadi .«it
tío pu^äe dsjer d» verso on tsciü ssto 1« oonoura
fcp lie endoso 0rt la Fora» ^.©no» concretai, t»u08t;o qu« un»
cían da eat« ti^o oí cabra dudas y na mmë»! ta y^
ciín ruurtof Is ousr»ico2ifl ta suficiente«
Posi&lftm'onte fuera al ot>Jato fi« evitat
do oslo upa que r^ttar tuviera ya tlosde un prtaor
torda en eaftuoriira« «n ^ntj/^^^^Kija^» o-n au««
tipo de öontiönd» rnligto.*«»
fléchai «iá» difícil» waivlaniîo di circulo foftimílo oí»
o "ublio ^iyítíio ffgulo» va n star intentar
551
las ddr&st&ríàHeaft quo rßyeötfa s s fea asaeîttgl&t y las
«ft »lia podían' rsfjir* Tot«!*}«*)!;* ia;*0«i&to por âtt'ft
«M© fin«« y *w» rigueur sa
digïio y& $u& «0 *e P^OÎ?»
tat un «ne cifradla tia osi-Aefeo» »«toadwMintti pifc*$6riiett« tu
öötitflcißd ex-wsrior de aus ^íoabrao na tí0bi¿í dlferortclar^« do
la de sus caatsrapcíranaoB, cs.'aa «gi^ioaat »alvo im %mg-&9
B diferenciaros mucho ia tío
tío 1» do loe deiéic Dolíticoo y eanndüroo tío su
po*.
De i® dicho psKjímaa tí«»ducir clors-nente que todo in*
dû á#j}¿isa$ ei runciana^iönto dô let , reunion«»
en torna 9 îli^idio Fíguio bajo wn
f resultarlo vanas y öle j odas do Ía raalidací.
toa irttsntoo roolizadoa par 3* Carcopiñ» Citi) y
al ex L rúa o pur t* lo^rantí can la roeMstrueeíón tín
todo un aiatcíau (!• 2)§ han dada uno» tcsoultcdo» ÍJUÉ» rta son
oatiofaut írJaíí y t¡us nde^ío «fon ia I,- p roo. i. ön rts e($-»rfeaV9t d»
iâ realidad hisi,1rica y política dal nœt&nts en que pudo te*
fier lugar 00 1 a aoociocidn pitagíSric»,
$0. pQtf0e»i39» «in o«î>arg?j^ doocartsr tatalaiantt el
hecho do quo on este grapo perçtmuciero todavía 8ÎQQ dttl coa-
piojo öimboliemo y rita pitagórico, aunquo en qua wad id« pudo
entrar an las octividadoa de teat,® círculo» na na». 600
Leo díj «uccíonoo rio Jt Corcopino cobro 9! función».
552
isîîmt.0 do Im ßßcta pitagórica que encatjöaaba
na son adalsiblos ei causa íS« fiu fuite de argussofttucidn »oguret
*'£ft Id «fcttciacldi! que agrupa y qua presidia* «mmm«* l&s dis-
sagredoo atríb-ttíiiaa a ^iIfgarât y aquello« qwt lo» pâ«*
cöfon böjs ei 'löabro 4$ ^rftd* tojos 0* btiecôr
la- elatlosd y le fuorza do^astrativa» habla eon peîa&fm« i»«*
curas» con reticencias caicaledut y eutilezos aiblllnat^ %
er, ¿r«ta, en c;Poeto, para é!, tío c'DM^Birar tcarioe áÍ9 orne*
y susceptible tí© sfror» tifia ds anunciar- « au»
eon öl CQ03ct«3 y 1® prudsncia
y ris cuapllt» juiado pot ell»«» lu»
no» qua rufific»n a tos hïwetires y los rito« quo fuísra«^ oí
tJeatincj» ta ?@v«iacién a le cuál invita a eys cofrsde»
ra feodaa lau ¿ü^tstst®» dol 0aberi notrañosíí« y fl*icaf Filólo«
o histaria naturalt ísgrol y taología* ïnoluto «n in« 0IÍ«
que ppapono p «ira Ina ^alubjfae aft 1» longutt Intina«
ya sea la aücl5n di» lot pasîcre» cuyo secc-oto lo
bciá Pitâ;jiara£5| ya so a laa traza» tí» lo« mancillo« <?uo ou r?a*
íjiduría üstjbrohu··aaníA prohibid transgredir» 3a&«
su nanga la realidad encoí-rada an là «íitalogío,
con-Ucicjnoa con las cual«« lo» eßcrificio» a » alovar»f»
b108 y docloiwae, hacia la Divinitíad» y poaes» a
flööcfero, ©l arto ¿tu ontror en cofttaafeo con «11« y «le
ya no »utílflcor» Id mar;:»a da las »cont«cial«nfeoB
ella aaDorsmarjunto ordoni" (103)«
Se •&«§« 9tl» pttganvtrueeiâfl en In motel« *vbitr4ti*
9*at«ni4d tío ¿a* f»»3a«ato$ o» »u oferâf «ay» a»«?»«!* ht*
tíaoUeírJa, y loe tttti*9n¿9t subro a» vi*»* corabinoíío ta-
da ella eau t» f*$« o® piiagíríca y maga.
£4 ^ra«cinrfiiaos> tí» los tösti^cjnios que he« ¡3«
d8 antedi Wafts Cií-^) y ä&l |ei»fci©ôf»lï> tí» t»n 3^j»âïtiw® t«
çî® ö«öeräs can itt Î3l0gref£o 9«rdldí0 d* Stidionio* i» 11 sa o
«Hfl48ll»«rit» paáfísKtas -sttpsnttr tíé la»
ds 0uts otïras un car-act er dlatíntíï ni rio laa
do su tiöopo, üi¡nqu8 «£ au c a H tí ad da pitagórico no» sor JC a
ilustrad» por Ule&rlni y su cunt: i liáoslo noe hshrío sido tí ado
0 conocef paç el a«.fe0r 00 la tnvftetiw« confef*
zo¿» tesis ella por 1% oiïjotivi^«d del tsefcisjursla rfOj
al jl.^V^eiii^igi «îtcisrârtlorta»
aö'«l«l«Mf QU« n« fis»» pœrôee wr»
do tff1lirJ3 oant>r on öaca tía NiQídiíi fíbula «l contenido d»
obra citnmla isa circunatancXas lo roquissr-im. Une d©
tarfsticaa fynda@@>?itiiie8 ;»-«£• a ',»1 tsludio abjetlvo d» las»
obras fríííjtí©fitaría0 e« BU co;iQídetrantán coma let-left »In
ä&t títs e H on una newipiotud que -nu exista» J^ucho ®»nQ9
cuontosrj0rst0 cus:Jo inton tares tioduelr de »lias «a 1 1 tuda» anta
la vida do su autor» y aéa «an cuantío deb» pat« olio Ine lui r*
no la algnifiôRutén tía ößtos fr«g-»»-nfcoo o.-i «n hi^otltteo
mm quo lots ^íi^iata, --o b o f i nailon t» »daitirse que la
tica ció la nurn de - !ublío H i i d i o Ff gui a « » t a l qu« ro8ulta
554
Íispí2ïsli3ií» mdíjpiar ans* aaaicidn aítitaria <J« tonta «fa »H* y *•*
tíiante un« i ritt irprst seien f oria?ti«tlft AI »su »raí í» srçn uno hipa»
toáis tí® trabajo, pretendac Intrata«! rl« corso «leía« n t o 00 gura
en $fero eaapa do probX»ftftfcicft Igutlftimt* gtanito como 86 «1
del «.«tudi« dé la vida d« -ubllo fíigitíio rtguia.
Way qw© f©cwf»oíí®f § tin «Tatüargo* il valor tjiia esati
«aya «it r«Äanittrui?c.tao de àî3-oi«Bt« loa eanjaturas du 3* C ass»
copina uunquö poaiblü?ienio au no lni,örpfotftc!i^n e^ftD tale«
eayoa hay à ets lucida & alQutn» suture» a ifitarpr^'lur ísaiaa
fch-i-a prâtoadas Í0 q«-t ttoltment« as?®« ca^jöttira« pateiaiô
ai no^sl'jsjiöntö fnlsea-sianto a$ la ttsaiiôad qus, «r» roriao au«
Psr tanto na /.srec o viable aplicar al conventículo
par l«» e?ötr®ligiöntriiitt ds Oublia «iridie fíftil« 1«9
® vida pítagArlca í l - ¡ f» )» co^o no pataco ia«pooo
díi la cürtezo do 3« Cnrcoplno «-obra la cassti^n a
ni asía o no vaj^tarianißfso de 1« saeta ni Qii!iar>a (136) al
nunclarae por su calitüetí de ns» v«Q8tmrí«ino6 uosado en el he«
Chot da que ^igicllo Fjfgults oscrbiera un trotado ^
ticando un siotsa» tie «tílvinacídn quo läe pi t agárico» orfcci«
ijnxaa rechazaríon el aosportar sacrificios cruonto« paira
minar las entraîlaai * '»»o iilgidio par ou patfc«t no fu«
cnníccuontot si oñcriblá un tratado de oxtic ;lcina deb i 3 »or
porquQ «9»üba ßcaotaabredo » uer humear lus carne« tío lo«
malea sacrlflcadora sobre loo alturas dal culto
555
habí* or$«fitHicJ9 $rj la CittsSaigj, <suyá» l&sdieictftaa se
«n l» oi«ílle» g« la î'tfttlt ftayo?" {1$7}«
ttuftha »»09» iea«vf«. ** 09»ibl,* «espían fe«rt »lio
tí® l«» t»»Uft<ifil09 «pig «ab*» Sigiuit f|f«!$ t« ftan
la «xl »innat« d» uiui 0ri<M»Íit»eidn st®@jant« m I«
psitn is aanft^tttoeiafi it» 1« íiSfíJUea ¿ta i«,
C« ya" data eeàp^atíís ®1 hacha de Q«» 0o*lt)il««8ni»
a s»t«viat8 en «I
dal
pono r la tKÍ^t©nola us una saeta atgifttg&fid con un culta
plor tina qua ptstsce D8fear ca r» trací a mea Man en tajrníj » un
toro« s»
can Xas altibajoa eoaœtyulBnt«« « là totiiad del
t leo xt>@0@cti» ai tilma hoota le iniciación de leo f adían da
n@£!f*JUt4nic0 qua en «3 1 1 la a t¿«reiíno horadan la tradlclan
y la t radia i en
t-a eoneapoidn dai
quada pap f net aslant a rae $14« en ai rasíonawlenio qua
justificar 1« naQOitv» tíe G4sat al p&t&ln 4» *i«w'0«i>» pçeaaaitaa quo el «¿îssssro y al ardat da
aus œ?£$u8 parwlizaron» an lu^ar río 0ati»ui»t> lía cl«moncie
da Cesmrt »a» «íua el priia>3»yÄn-o vanaido» lo tjuö al
556
«n- K¿$¿di£i «r« ni
la *i$i4a* pi t agaric* *|« ean«idft*a"t»i* d» I® £¿14
tí «4* (lof 5«
£n •&>•*« punto loa vftZoaaaifltAfcot d* 3t £*fCN»pifi* ps*
füsim d« un vsUcï- imiiaçtttifoie p-orqu« indican ta »aloraeia«
d© unts tí® ion «spiQctíit Qu® g>öti&i«as«fit* ®4® Importamclii ten*"
f act Ȓ1
trabajo fetylta »i discufcl* «i pasibi«
qy« rSflfían iaa relaciono© d© id« st«oho«
si® se py«ïlôtt tacar t quad aran aiaapre invalidadoa ísor ï.» pro»
tí.® aáfesda y® »xpuoata y »obra feotía pojf «n» fuita
Ca «I ^alor político del
»I olemanta q«a 00« «ôyoto» vâtô« öö .¿«tito- p.utóo »ötu»
t ara« par rtfiajfrs® ei> ia» ta«tí«onio» «iftt» op»al«45n al
qua no puedo A ft« qua en una vísïlSn «uy ingènua f>ist«G»»
índole anisylutsimefHö raligloQöj pera qua un cofJocinißnta »Igo
oda profundo d® JLú« aanojo® y fer^^aa políticaa do i elgîo Î a«
-»» hacen supon«* con un «oreado ««ant« poiCtlc»! tía adtiardo*
eo<i loe easíï® d« ecu««ûit»n&s esaejantaa canxcidag^
En modo alyjna 90 putsdi» nagnr la riquoza espirí*
tuai qui» »i pltagtîriaisjo comparta oonttigo y ©i perfecto
557
tl«ft» @X Alto* *ft «r*» l|í»ea l«0r<flftvd* '*«* »n
do t«mtftra&iaft cöntteaueniir Ä l© eriele iff t^ev wt; rue fco r wt
quo, eAquilo»*flMf na se tttamM&W) yn al nundo r, u o ©Jilas
91® hsb£an croada y ds&aíToÍlctdaí per« 01 «i»** fci«a$a oo po-
den» c a divida? IB carga pol f ti e.« cgúft ©i plia-jjttrißESQ fere»
go y qua na era ni mucho ssenas dí?3canacída en öi s«aXa
llana &n una 4aaüs í»5s antiguo paf lat círculo» n Í t age tico»
q :íc tío^irtt t on ,1®® cíu(Jatíao «©1 sur d» I|»iief y on uno ¿poco
íauchci fí'aa príxlsm ni RjaM^nfeo hiattas-ic» qus nas OÄUP« na debò*
ansiar puf alte» oí círculo eaoipiíÏnica d» carsctot net««
r^i 1 030 rizan te (11") qua tan vivswentíï ia,ut08Ísni el ee*
de Cierran*
ti cariz tícl círculo tí® íU^idia Fígulo debió ps«
t e no ï- ©«t» aspecto poli tizante y on un »ado »enoa
tiDctrinariu» alendo eotc ¿Utísta «s»J«cto ^tSiiíífeíütíl«
m las circunatanciîss acacjun ©1 opart uni s^a polftiico r ©l nenie
ert
del pltegorisma prafesado ata? -y b lio
fia rosuita sarpeemísnf.Q eatn csnoiettaciíín m im vi »t»
do alguníío río sua obran qu© ho^aö lianas?
*eta cartó ïitrusco» Con toda -probttbliidad Uigîdift f"f guio g
yrc dâ su 11 trapa f <lebld ot^binar ou» er^ernolâft «on lo rali*»
§1^5 tradicianai y «aUc» tadog ho«br0 curioso n« iaft cl«nciaui
558
,«HSWHI la do«iaeat»en là» tf lulo* de
ittistt**$ «n in »div4«»«i4n »ficial itn tssa iofeors*
tt *9tvtfi* f traelie«*
ftltt*fittrB*nfc* hösos tio^aiadu (ill) In paoiíjilidoU
de «tu® püdisf» «toiiftat «n« plot« «#* »i, effl.!»!?! atigíttal, im ol
p»r&í3 «n'-qutt c»:l«KíÍtí®n la» ntn
aaa toc*-.i^yníü e«g.ura nlguna al
quo conçu r r en on -ubiio Higtdio ffgalo» y el
líe a»Í®EÍt» huecofl no Blsatigyatíae ©r»,
ñas Hasi llövfjtia n plÉUtt^a? ®sta hlp4t@iíi9 que euartrarfo
fönta^öote ca/i ist títulos dö au obr«, câityfi^t pat lo dosas H
Ian da OUT »s abras eooritao par «ie^br*s» dtl msaci doiegio o^
&n éaaoeit etuy coreanas a la auya» Cqin&idirÎô «täcmie oft
«stûdo, o no« consta docu~íontalmente que eatuwa» ?&
laeionatí», talo« c;~isa 'B* Tullo Claerân » «uto» tíel $&
Apia Siaußlo í'alor«?» salot 0* tma«>
Masa!»
t,»r d« un ttafeocío tifealatío ^ü. .«mg^icAlft« y tsîaoien C« C loud i o
fîistcolo «lus ttscrtbid un ferafeSíio »abre la©
cíe baos a UarrSn y a Cic^çén en sua uct
A«í^isfso la arudíclín d0 que Publia fíigidlo fffjulo
gala on ol e w y o dar ä&rocha arcaico (112) cundr« perffc»
fian 10» carac tarí aliena qae ccf i í?nn 0 la« ritmaros d»
559
puea, ante una döble «tetitfidml ni«
una p.,1bllca y üflciai, y otra mi® «i neo«« »«gt&tt* y
a%siîslt«nsfifc« »o« asta la pasitlcjfdn quo puorfa
«l líraulirss <|y« t«ft agysswsenfes e© plant*« al «r
f ota® objetivó lo* .¿o^ti.«ag!lft..tiit^!B;. y co»p«r»t l
con la f^aa y el contenido íís I--8 sestiatíniDs QUO litt«
Hoc* «ypansr t-sfet hacho una acttfewii mwy ndf»aJl *fi
hombres de @u época, «n antío al gano una doblo vida»
yn» viíf» «fiel»!' de corta marcaae^ani*
o inclusa en el cs«0 tí« ?ܧiííio Fíbula co-o^otvodoirt pr!v*£f«~
su crudiciort o inquiotucfa» cíontífieas 1©0 lleveí?r,n
raSs a ^0000 flloodficofj» y» c Oft o an eil &Bit4» del
lau práe^iot«» carg«tóa® de valof faistéfiiso^ e*
prasioban r&í:ll<wnto & la eas^echa y runulvtóan till «*tß»löntii
erQu^onfco para olístaculiüat la oarröra oficial tí» qui «n lö»
practicaba» •
Tal on el caaa de ~« Vatinia, naosto »n 0rttr«iJílc>»9
por el pra-0io C¿c«rdn can una buftia eospcah» Cll4)t tsaiig*
cl»nto ...leerán d01 v»lor del pitagiíírloiaa y de In ronllrted dí0-
138 hechoü» coma to dOíüaettíÍ taáo torcí e cuando llega 1« hof«
de dïîfenciôr »n o&eo ooaftldn oí aiema -• tfntlnia (11$)« f «f»
Q! cano do -u ï) U o fJigldlo Ffgulo» oo @l proonít) al
seo
Daría todavía ais valar a asts o^eífeo ni, hîjcha de
I.® bipStttlt d« A* Colla Casa fusra eiaHa y «I pföe«lo
^a** «i 8»tari«X tta&Hftado B
cor» lo öuai t® not
pue 4aül» pa^tö ei clara v&lo* eorto »P» 0 ssólftle* iftl
§af-i»f»o fácilmanto «tiliirsîîio tanta r»ara enssizss1 eœa
ni 3t er*
CrjüQtíGuenKÍQ lógica öt lo oxnawsto eu qa« oí. cíecu-*
la truanielü «m torna ü Rtuidia Fíguldtcort visa« ti!®
dsüía ¿«ne? un posa- a^lftica eerssidsreöl« 0
y arsoa sajstivos definido«*
3o eorif«OyKigi<iJio ffctilq, paai&lanurtUí «o
yn pupel polfilco »i öl partido cafiesrtiíadtf y
los 00í3.Do^anaSi tina que ó« «I értbita tí« lo «ílvirtaeié« o«-îïtâ
tener un lugar i-ssioortante* ' . .
ttas p v de t led« istfivíittfstorí»« d«r P'yísii
lo» i't cararís t«r i^rívarfof nos sa« 0abr«t-ticen«(i&9 eonaeiött y
arfan pötfoctaa»ntö co^plair.ootenai>« par la» dö carooto* ofi*
cial quo Aîdrfa proporcionarla su portunonciat ai colegia awgu
rai»
Procleaiaont« on torno al »Ho S0 s.C« 00 el
en quo so r*»rf lid la acasíliSn en quo udo entrar of» él
basado» on «¡l a l'use t »s 00 analí&tí^ realizad:} »obro la
dn y oeanolo^ía «î«f^ostô Intora^eita y
c»l;l.e.aiu«i«. Caincttíirfa pao» 1« paaltiiliüa^ da «u
S61
<u ¿taranta tía s aya y impop&öncta oficial, y jrsmliaanfco eu
o<ïUvi«0d tíaUoría aapajtajr « hôcocao santi? an loo a^loe 57/5 S
«*£»* con lo «»ut «tainos a ai t ut* r en «1 m í si o -orlado paira cl
t«n$3d8 ateatiguaáo la festividad pfívada esrn carsntet in-
a eanfiyit ©n asta cronologia yna
d» A« -iîîtiitiol CiiS) que podría suponer yn» consul-
ta oficial ui fUgldia TjÎ0ulo.| pôra asta voz en calidad din- h,ß*
opiítat ^ien $*i®$Q$lbÍ® k c»
quo cut haltte si versa dans 1'atude doa ritos alt fuit n
tía college oes rx»ruav>le»«| ti&n d* impassible è e« tju'il
lu rí^unKO do© haruopicßs «n 55, 11 s .it vrai que cette
fut MlllJUéfî cant t® ^icdpafi« »on «si* fiai»
n* avait pae ?Q práwair s^ o»ng®r» ai JL'tf^lesde dttö «Je
il lovait «ßfabler qu'on no ra^ottait pluî» alara «n
la rocosntructian d« la «al s on de -lc€ron|
peut-ôtr» surt-atít au ú&ng&t qu0 faisaient courir
la rarsuöiiqua Its» intrigant» d» tuequÈB***, (lit)*
La arju^O'V-aciín vloio basée' a, coso ya e& ha
to con anterioridad ( l io î l s ®fi la comîaraci^n cî® 1«
y ol cal«ïnuari3 i»r&nt99ca?>iea con«»rvedo por
do» qw« hötj:ö ou-.ívner quo »r» ml aíïa S6 a»;-;» lo» harsSnjslesö» hu«»
b \0ran «onaultasio yo docuiaantö d« ti.^o »arscida al del calen»
diario, y en Ultimo tdraing qulzâ fu0r» el «i»«ao «igidio
lo, (juozncio en oatas curistlanno» tr« ;uctor d@ toxtos
«í R Oo y M
y poraunajo infly^ent» on todt>8 lau ambiento» «*»«*«• quien en
4lti«ft instancia» • «n ealitfad «î« MiMÍ2SEi i« toiibl«* ínopiro»
tía« *
Can alio entraron do llano «A IM circu-iotaneieo gg,
líticae tíisl a?ío 5S o*Ct que puodan sorulr en far«ío naiobl« jsjt
ra precisar ti conjunto du data« y lu® t>^8il>íllc'0ti03 « *ilpalj|,
«i® naoto añora expuootss«
ti «smnfco no- p-atíf-a «o f sit prdpleio 0«tn ia
tuci£n -da ,una etocitáaíl eao fin«a n i®, vea ofelcas y
ti alia S6 a«Cf us t à eaeuîîldai caita &l antorior pot* Isa convul*
alanos do 1«0 lachas sntftt ÍES- bandais »raacîae cío Cltjtllo y de
'«};ïíïtÍtíiíB hwsiîlleeiones
hacon qua cabrs d® nuevo cohsaian 1« unldn «nfers 4»%9 y
y «0 dßßorrolla tïcto soquido Is »nt revi ©t a de Uuca qu0 uní» d«
nuüvo a laa t r ¿un vi rae» Lí* oítgíición quod» 0st«»i3l»ei^a para
un pisaría tí t c titea afla* ouronfc« lo» cunlrjc Casa» got»t»n*Hi 1*
y -"opptíyo y Cjraso, c5noul08 al ano aiguicnto ísagún al
gobernarán ^le^^nia^ y Sirl« rö»-p«etl.wa®«rittt»
Cl año SS ««C* quedo entóneos otf 'alado por «1-
lado tía P'capayo- y Crasa y la »tribucisSn a assUo» d» isa
cias canvonidaa*
La öQltauian rai^oba en ^o^ts y lo» oocándeloc
ticua se aucodían y lae panfistos da oaraster fcsvarabla o un«
u otra faoclán oor£»n d» a«no en
n si <M10 M **C« e^tas tadevi« «si ¡iosarden quo
sa ci S3 ô«C* en qae io* ciînaalo® na pysdo
Jalla*
ifa «.as 99 poe£t»lo »et»* *i algiâl« fÍQttia ««pitá el
en $$ueJUa$ «a»«nt0» «§li®d3«t sy?ie,ue »« ^fitteián ölt
apoyarle«
parmeiweef fcr»
eôi»a {Hi át&itto de yna «iiu^tián ^yfg nu s« paalfele
hasta quá puntí» tíaíslíis* Cío.»fárt§ tolai«ö«l
liö'gö inoiuea on «l «îî« 54 HéC» a âefomtat.«
eiad« put las 0r«ïíïiofttt« d® ^oa^^yo*
ta »Itwaeiân es çurtfusô en ««treíaof 1s oo»l
la «xl«&»naia íásl |¡¡, ||jLj|?ljy ..iias.3dll.jif
cart öi akrlunifca d© £ai ii;Tl,ilg„i^gl íias
laa luehas d» partido p^recan oafe«r
c:n 09^* í3os«nto§ aanqíia no con ríílacián at
o eon 'toda 9«qar¿d«d e* hubierii con»*rw»<io un t»*fci«««iatt o le
f«s»a íí0 «n hecha l»n interesante o^a-Cí ©1 pro^eeo de
gitíio r fgu iof ^alustia oa acuontío unte loe jues0a «ri do«
to«® prübaíillidad por üátiva» político® {ii.9}* f««
d y 0! ^rypo encRbïïzaíla í>or ^lgldio ?fQtii6f ®n
a tal ;¿rupa|i na ííataccri ifabar sida »le*m*»do« «it qtwi »ar
calu:mnl9t a» jar a p»ot ju3tirici:-íat y por
licou«
564
na» hase volver par âlti«m » 1» tsa^í
aal öirsolo política x íjiis^riatant* tf» Nigicîi® Fígüia«
S© «a?* í?ro;ví«».o íilíj-yiitts ftipíS'teai® »«lar® »1
eulop» pssío ft-3 w pueíia aflroar »n abâgluto ni uft saîss WOÍN»
bro on rísliscíín directa con ti falsrao, tan edil»
sus ftisNabraé trän consider able» nor su nfeo^rat
.ü» tg?9:vqgibuB--.f*i..^ÍcfitfA^uM^.i^jjLr.^^.5gAr^^
^ (120)»
10s- noabrss qua s0 han aproxi?-sadt} o© halla
si ÖQ î"# ^atiftisif euyi* i::^ol3§la na p
en absoluto can la tjel cfrculo nigiaiana.* cuy
'» r*«© rístciüo ovidonge« 11 atro r^raooaj» QUO ss »praxi«» »•
Claudio Quiero» ©l íieraano ftrocitia^anto. dé í-lodiu (121 }t
Iras lnï«re»»a del cwai ^^recfên haberle eamíuísldí» .par el wi««*
aa «sain.?} quo a Paóiiu ííigldia ffgylo lof euyoe»
í*a 03d@!3iOS osbor-t «sin 0«b®rg3f con eurtíjtA itt
to® peruana jo» pörtfl--tecioran ai círculo nigidiand 0 «««M
agnta si prafaearon yn j.iitagt»fiaao tíe psracidn«. isorööfe«rlati»
cao o inclusa ai tuvieran su srroplo csnâoulo o partenteieton
a aigdn otra (1*2)»
Soluatia paroco probado q-u« frecuenta durante una
corïa ßto.?n oí ;|¡.aí l|. , 3,* pafsibiaätButÄ la wîa^ô on fiu® ae<»
î38 i© WÍQÍ10 atribuyendo
do »edycítííï »der tarda par ejtr»e •doctrina« y "i
565
ei ?aas eabiciö-)Sü progpssia política e
to de Haiustlo a ClcerJn que recoge ¿o invectiva
t i an a cantra CicorSn puoda haber ra arc ado, en lama ai «Hg 54
9«r,» t esta caabio do posicífln île au pretendido autor* que el
eut or óo la Ínvaütivo eproveehsMffâ ?3»ra tíar ojpsdylida4 a I«
flltînsi «n ei naso auy probebia «nu® na «00 «¡fei» s»
tía una ascüílto poír öl alamo Salußtio (124)» .^
î!i alla 53 tt.C*9 coft al
y la agíiacídn que ¡»rasanta* proííitbi softie ya «0 f«a tetfei»
go tí® in^urvoncldn alg&if»« dltaefes d» Jubiló Unidla ff^ald 81!
lo sitaaeién de iîôisi» puesto qo® Cleordfl na® afeeffeigu« ó« «1
51 ®*v, el re prestí da Hlyiítlu rf lulo fio un« legacíán en
CÍC.
gyt Ujsnj.s: jpijyjt, ^iaitjfe^di^je^ jjijugntfl .. c.nu>a..p1r!»ijlJgjpM,jjtT
^
ta f<atureloza da osla lotjací^n no es filara* "o Hn fir
puesto qua huUitsra paaltía «ar logada títí Q* îUrtucio Torao o do
588
Apia Claudia {?ula*9*
Kuftstve análisis eeaoolagioa tfsl MISMJ22S2JÖÄ «i*
gidiano hs oflsdaöö l« patito! iltlad «tu una limatio, lljMMtfli o do
a«peft«íi«wí» dif0s£i»!ssn&ö tí» Ponp«yo
an »l Ä?!O S2 «*€«* «i, cesar és^@ ©n
sy fin«
SQ pateca e ^rijaisra vlâta «suy «d«eu*tí» aata
asía no tra praeiaasonte una pravinoi«
no tíeoewos olvidar «1 valor oolftie'ó qu« ro«í®snt*
la ccifícs^ían ti» «juinetr lefuiáo» n P<mp»yti y si h«eho' tí* que
dat® ios íKjcffa utilizar con fi^es paJtltico» y «0. «dio
€0j»t ôunstu» no eíeis^aoa- p-at»ár por alto .la» «xcgitnt*.*
ncs «i© -:íD3:;ííy3 can la® ciucíodeo asiáticos y cotí law
nos da i aa ¡aislas» cuy« influencie @tn grande fin Hojia « tre-»
vis de Iwo 0í30if-iiaae® tsBj?c®íitilÍe«f cfo^inada» por «1
fuera una niâién de «e t o tino 1« qus lleva
a Asia a ü>ij&iio Kiqidia FlgulOf cuyo® irtter©®ea psjy lo tíematt
can toda probabilidad ea^üari «uy líqadoe a toe de 1« clasfi
tía loa eabailer^s»
Por otra ^ürte el ambientis e^ Roaa ya çî^od« fin»»
Ins dal si'1' o 54 8«^*| con la anarquía r®ina^tt) en lo ciudad, no
tiara i-' a «nuy propicio p»t» oi j®Pe aparwïí.0 do un círeuio pi«»
ta*j<Sr2.eo tío staraotar
567
»»iridia esttiva inv©otlcSo ye» tíe I»
dctcíl® ios »rifâorat mmantge <J© la cangeaidn a ^oía^ayg dol
9 j:ft|tá£&$| Ç3^®iQyie^tf| CQÈIÏ» ®s el et*«*) tí* Saints» y
Tullo Cia0fán§ aut}C)MO «afea öHi&o al fa?eî50f ni
ra Ilag'5 s ar.:ty3t coaa tel leñado«
La in^utdtud öel »»«enta .oodr.fa haUetlti «i-9vtcfo
a ab»ndaniir H.^a donda su ytijiclsd n^ «ta »uchö
rûun« t ancíae pae?î la causa -pàRtpoysna en el
to 'an Que ë0 re^QuaoraJa »i trîunuir^to« Ccts misa«
ce vllld® en al c^sa dt hubâr östHdn ssiöÄtifco ô 1»
dB aigdn goîiôtnîSdor do ptauinolß| «5 a» a aslaîaao la *»
ci3n tía u.na ^^.^^.^i^^^b^i *n ®1 e»»9 en
que en realidad no r.ut'i@ra sido -cíAisianaíjo pat st
na pero un» ai.äidn conctetöi, que nas ©» éeacnriseltífti
'Ün föwiirga 03 nas 00 nos l blo mis qu® ftneee
©abro su aativeicién y cofsstida ya í|Ut «0 su ft!§r®*o y la
eftflgtà con CXceriSn en Cfeso la ontc» notícia ciort» Que
ha eonsertfatía«
fío hay ïí'uo £?öjap tie sen»iar «îus el apaftasslenta de
la »Dt i vi ;i ací ooifîiica de Nifj lcJlof f'írsulo prcttetía al tí»
lo eu«! fiSG® j-iS-sai? quisle 0r> un» fm^ajuitsta ds
®ntô laa circunstanciad que agudizan pop «-mmontae îa erigís
dol triunvirato» »^rauadm con la nu«? r ta do ''"raso*
CI afîo 52 a»-, 00 etl a?"o rn f|uo ^uetî® ¡Secire« qu«
568
01 régimen republicano t® tiundo â&finitivam9nta*
»taoíflsdo pat las ümnam cae JHian* ^aapoycr te ncmbradâfa la
vista títla «!iyíi8ia.'}t consul sin ggiega* e0n »i. apoyt anlni»
dol, port Ida conssrwad-of t ®nemi»t»iiufö ñor Catán«
La utilidad d« ítigitíia f I gala on Asi
j »s innegsöie y roisl^ent» pantfii «»t
ssy scüiétt para «©aguiraj? una irrflyrtnols töriavl«» «»ynt «ft «I,
too,riî. «i que «j« r ei«, »u tutela Crusa« Con' ©lid
«1 poíísr tí-g C<Saaí rodoadí» $Q» da« arana» de
poli tie» tió "ôfiî?«yai Hi »p »ni a y A«iu»-
• ConseQuidd toda öl lo pat èl aâaarits sin
tuiento tíQ %aa ís-ar parte ÍÍB í'ompoyítf utilizamla ésa» ©o
tiente a«, las tí^a ísrawlncia-s etibre i«io «jut 1 1 «na
consul er» Ht .t AQÍ %. .gilé y ípfa e .Hj^sri^fti.ii^Ulfep^Íii^« el
tí« enviar Ie:,í»da0 can amplitud «e s«tíiíf®9»
Sin es»&«r$o i®rln »uy aventurado conjeturar tín« 1®*
tí® tanta import anoint que na permite ed-iwsÄe entrever Oi
tí® Cicerón (Í2S}| y d@ííomo@f urt «1 cesa «le cju» **Í*
gidio fíbula dependiera realmente de Posp0y«st tan ®.5io tupo»
ne ríe ceao un »i^pie oieasnfcíj d© eniac©»
Daáo öl ricoga q-u® entroja ©i construir hi^dtaaia
ttaüro -al parfado' de Sie«|?o quo wedia ®ntr® «i »fta S4 y el 52
a«'«*» debesao« volver ai teatirs^riio çioíïroniieno «*ue nurra'ei
encuentro cont Nigidia ffgulo on £fess» entro lí»e tífae 23 y 26
d0 julín dül »110 Sil @*C, t do ncuordü con la cronologia qua ia
569
tí-» ¿i&9fûn «*t»'i?i*c* fiara 031 viajo «f« Íafeef §!*
virtud tío uft í »nööa ß&m«uJLt-o -tí» §2 s***»t quo »frítala un í fiter»
volo u» ci tica »ita« ««feír« i« ^ssfist rafear* y 4« prwa
ra* tí«oa ^íjy^máif saíií* «niiguo «tagia'ttadt) Xa provincia
lisia en c»iid»íj tí© prarcoíi»»!« t« sö-rft-aöömfe-saifc um«
an fesr^a fa-«!? öl^r» QUO ^f»fe® ^aöiafii?? na ew en ISÖÖQ ai fur»« un«
corapöns0s-lan dsl ^u« na ajtreiál ®n s« «raaenta». sin« f*iMirfí
una ísanicbr« ¿m?» àp art ari» -dal ilönsda durant« un #trrf&N¿& tí»
CA chaqg* on t r* Cé^ay y ^osapoyo && eatá
en yna luchot d® lítfiuortcÍA»*
Ci entfusnttú »n b r» Cieor£n y »Iridio fíjalo» «|W®
sroc© roal ^s^© a las ré««svaft qu» o« han hec-ho »»fewi élf
tan s*51a pata finet fiiiyösSfiööSf asgan gu4oî"o îiàôuf
ta? a ííi^líáia f í Q« lo iots punita« rft vlai» dp Cieev^fn «obré le
a ranm^a tíol at»«nto»
"Ko ;;;rad««.ea ni tlífulera canje» turar e¿ laissa d»
qu« pudo »ediar enti?® «si encuentro can -^i««rr$n y »1
a nou.« 00 ^ybiio ^ítjliíia Ffgulo», minquö posiölt^antt ee
a ya »1.1Í a flrmla® del » lost a aïlí* 31 a»C»
i.n oi afía SO a« r.« poroanaoií art *'%ma y dabto ooguíf
y íïr»rtici>3or an s*u eaiidad tía «ermdaj? cm las tí01it>«ff«oi€i-na»
c.ibrc in -posibilidad tí« la cancesian tin otra consulado a £<§*»
570
ear y sobto la entallan tío la facha an que dabin
fiar »u- «-ando provinoiai (125 ol0}«Aâîcti0«îîi dubtà
y «otar 00 λ« »aéluots *iue cyt^imuran con la doclaiáfi que
í&iena la guerr« ístvllt la oomssaiSn el ? d.e uñero
49 »*C.« el© I» Sslta îrsnôa,l',îina « t» ';:-o8slel0
y las dsfiniÈivaë pr®3m?®feiv3@ pata l$ guerra al negare»
o-nar el $#mi$ tíe sy proví neio« ssierstro*
la suya y ti jL*^£^j| Ptocflnea.l»t»
Cl tieeha tí® qu® un tosilaonio post^riar1 no»
a '«'Iglííia fítiülíj entro las pompoyanae» naa hace 9'típ-stfï0f qu«
su posición e'eoiá 0*t le del partido eoftservod0r* qt»«trtieei6N»
fia sao eistcsStico «1 pfidtir d0 Catar y fanent or firt fe*c$o 10
Isa cíousas qu« ¿»unieran hacer e«ag» prarunáa «du el
da ¿ésay y ^itisß&yQ} oliftoêndîsae ai inda t$« fittli
£o a píírilr tío «»toa «unont.«« oueñdo la 9
na» dan de rsiraí/a noticia» eegujra® sobro ^igídia ?£$u!0 y »u
activicîad publie n í
Ly::Afi« lf 639 88*
ao
no ja SQ itrf M/ t,f , /ju^. _pjsf\ g t gjyji.ruw,, .^gy f? 1 1 «
^
t . loa», .aor
571
m y «g? E| ». .« &, ,,1 np-ft g ta. ...$.lg g.u r g.u.nl,.
gañí o : an .. jLft fuá i fil^g^i t.uf -:;
^^
gg^
S j
^q^
:l-C
... ..... Tq«
c f i l . g . ..jnc.emf i». .csudit
.,
aidua h p f e t ..Rgley
^
ifi .
u^
^
) aurons qysi tucano ton« mi in*
Liwlo«. Cl hecho tít qu« lu pfsdleeilrt tío %*
gldío ffguio s® b«s« «aore îiechri® astranfete380, ss:HC!löne-» ft
que. fca?» aficiansuto' et* ©i hlötarladot- ímb&vln®i paree®
datos äctrönfelca© «on let
aifcldö X» datasiáo dal tastísonia Íaotnea. (127}# ' x
Do acuerda con I® dataci5n roaiiaeda parses Cöf l»
f echa @n que tuwo lugaïf i® ptedicoidn dt í'ublío ^lfltíÍOj 9Î,
l? de en«ro dei a?1o 49 «*^«t «sa 4©ciï po
I3a&o tí€íl «ublcdn p-or patte do CÓsur al MU» por io d»»is «o
refier«f esgán el mxto lucunoo« ííígitíia
Sin aötöatgof 0® fia posado por sito un fweha wiy
nifícativo y yue vtena a ««sr todavía ssayar rftoleft »I
nio» ta fecha, 3,7 da »noroj y «1 lugar» Ho®öf colnctríon eon
el trágico anynclo hecho pop i"oau»yo al Cenado 0a <p«
573
flo»at cangiaararwfottf» »¿teinlles ti» Cíft»!* aq«el que
pf»rai»na~*a« &n in Ciudad» £® pr»oi**3»rtt* i»
«iraient« a. östf »mmsio y la tttr&v*l0n&i» ct«itpy«ö.l» «l
carlo* »i aiïuîientô ctesctlfca ert «l to9&i«ani.o«
•-'ubllo ííisicíi» flguiàf or* sansweu8o$i»t ftttftitftofm
a« y se cUrlgo «9Q«raetsii&t-.eört Hrti«pöyo a Caaua,
a ßantifTjösii3nt de aau«rdu c0n lös data© quo Sicetáw nas
ca-t^srvadij» viaj© » C^^f^n^ tíí»n4e t* Oe-aicio
tiene gttm aîscencianî;« öns la r£$i£nt «tté t«ai^to-n4ai Ci
f?dî30ro tía hombro» ;;a»ií}iio para gp0n»Tse 01 .avar«© de
£3 su ro^r-ooí* a Gauua» prav0nionte dö Co f ni ^ «rl ú »to t|*î*
nos proparciona ol
i n .
C I C» att. 7» 24
.-hi í o t lart, , 1 i ,t ,Qf ,ag^ jayp .....
._.l..g s. i^_ e
. . orv. n l ic . . . o .
Cft
Cua .cl
T,.c t?nf g
on.. / jubito _qa in
a c ;m oli .ji t>r ,,f u Ai
J,n .,,fy^tt. .fl.lt r CTp.
lia carta» fochada el í-; U« foiíjíora tícl «fia 49
en J;"ar»iaO| no puoaa JLl««ii«pno» a «ngafio «flor« lo«
574
«¿untas j si siesta ya sata «n a amm tío Céa»^ Is« eJlo puede
qua * sitiatía ©l dia IS de fabraro*
lata öl día 21 -dot ai&aa s»@s tí «do qye l«a tffojm« quo can-
fea dificultad s« royniíiranj se niogan a iuchat contra
y -pasan <toar<u£d a cmoroaaj? la® fuftrzaa cessar Istias* .Ya ml «tejí
sa flagra do lass aí«?»i«» había alar-ïodo a loa tsa^eyafwiÄ pero
®y defección en un punta clavis qUö abría l»e pyaptae tíot «ut
d© llali®, íHitia «i ropiiaguo inict&do por lo« oa^poysnos un
díflcuitadas» aun^uo cone» guipan embarcar «n Orlnílls todas
las fütrsí» @ la wis&a d.n «Isar qui? natiiïlfô-ïîfîit© iadftv£« o»
esté p-jie^aradt» -..ísra un cobíjate definitiva*
La lloQ«a« \lt "afelio fcloiíUo Fígulc? a Ctpua ae
«n canocj^uancia entte el ó y «I f de fßörora*
88fjur-ii««nte -alif au«afca quo "o/^oyo ho dado arden a DwiJ^
eio d0 ecr> logara« í»acia el suri oráen qu« na fu® cysiplld»f y
ae rafeirara tí® Coijua can feotio el Htin ado* La llagada ô
ptûi!ucira0 ol dîa 2S cî® fcürero tí®i afîo 49 a»C»
- Eota toc9rtdtruccl5n efe lu$ hecho« paren«» a ;
vilicio ;>©po dnsban haaarae réservas «ooto ílao puntas«
aC allas soísre la reUrnda da /lo^a. »est part« tía
dio rfgulo a Ca-;»ua tsara awrc^ar rtosauáp haaia ^^
dis haUorîio üatío el oaao tí» que Jubila '¿igldío ssc clirlgíota
recta.-so?ifco hacía esta dlfclfsa ciudad, ©i eo cierta la
eio d© ß» '-:<ella Coaa (129) sobre el haciía de qu» ntqíált»
la acu^aoa un car^a «lilfcar »n la» trapa« de Qtmíttto^ hacha
qua no nos paread pr c batía e! oda qu« la noticia sieeranl«n» no
hase F&f&ranciä ô olîo t ' f ôi pft-.^ol ci» ftirgidla 'f í^ul® fi»
lia© fcireytfí«ï:on«ïl«» ;mreö» »à« oían 01 tí® un tmlaa® oort al 3j
,e*unta discutible ©a el
na tansraot ssgurWaö algtm« üoöre 1s »ßfetvldnd
vuwlto o
j tíatí« le *bunrí«'tcia d@ ¿nf
se no» h^ con»o.tv»tíof por ôtt« :>»tt0 syi
a L'rindi* con »1 Sanitóa p-ara ïï«sat tíaspyf t m
iagtco tants» «à» ouantcs la
eia consorvsíjtt ísabre &l e*i,«sKí 00 rofiore a el esswto OKllndof
pruebn aegurss d® su s^li^st d® 8u0lp itálico í»«?ru «in
Fieacidn do sKKasnta ^ ciraanst;anDla t par la qual patee«
fir^arQQ la vloitsilídud c® la retsonatrucciart p
Ls TíicoA^truccían 00 ^» L.-ell^ "rasa
cha »le que part® cíe una errânea dotación dal tsstittanlo lu*
Cö-isotqu® oifeua ioQxplicablßmonte la pt«f«?cía d» ^lglíjií» ^f*-
galo 1« viîî,-fîca de la íïQfcaila da Farazslia y no en fíaoa el 1?
de onera tlül aBa 49 a » C » t coaa so d^oprantí» 1:0 1
Aitu^to» La tJötöcliln correcta iJíic© que la actividad íi0
dio quod» raucoa ^50 vetizado «1 c., incidir BU j-tofteía y
sene i a sn Hoaa con el anuncio par oarto üe ••s^peyo do la n»*»
ccaldad del r»plia-gue tíol -íenaáo ?s £«pu«u
Ua «ctlvitíad suc^aiva ñas «o üci tmjo tíoacanoislda
hnnta la caita cieuraniann dirigir«» 0 ''ublio íilcji-dií» FfgulO
ITALIENvor dem 2. Puiiischsn Krisg
(218 v. Chr.)J Ager
P j ¡.atmische Koloniart
j | Verbündeta (io*de<nh) Roms
Freie Siadte (ciwüa'es l.bi
MaSstab 1 «006000
: , ,-V /V.'» i.'fj \ _^V ' -—twjf'f«
C Vil» • —^"Xjlrleraclea XJ- ftwrt-Ujjj/- > S \ n u S
ï x~*x r\ L . Uztnfí
H.B3NGTSOÏÎ 1972P.38
r : t» <v:,ys_«¿,,Li ° A »c/ Delia Casa
577
«n él dwfcitfra» Qut data d» lo» äitiüto* na«tt tífl *fl» 4S
¿me*,. «" Ía»®o tí® trst sffas en lo» cu sica
«s -dada tan edlo intuir 1$ actividad de ^ublio
îï d0íii3 0»i3us?íwioíite seguit e í'-a^p^ya hasta F»rs»liâf
¿í» Dolía Casa (13.-"") «unquo result© dal todo
ate íiscíiü con tsstiaaniu alguno,
•^ar^oe probsbla quo ííigitíio Fiíjalo hay®
dt> c?n urocitt can iüs pespayanos no&ablos» oof>0r«rtóo »l
lia tío las ÍÏ0C1-KÏ» on r.^íí^ñ« y fits^ararsda el coíabat® por »i C¿|
rîfsr, von:«.$d:ir» otí lanzaba sobr^í »lías on Greci», lo cual nuca,
did ßfociiyo'"-Ent& «n er»ee0 cSfll afín 4;l á*C* La sífcuaeián fu®
dominada por la« rí?j^p0y«f»a« «ynfjao» írtstlgada par leo nablao»
•'•'a-a/íoya tuua quo aceasisr öl cöauate pars t;l cual Cisar 1« pr&
sicîrt-atîa tásnlca-'ssnt«* t-a batalla tuvo luíjar en Fas»sli» oí 9
tas S3, a i u tío-, ano 4^ a»C t y la derroto»; huida y
eínata U ö .''íüiiriuya «n t^glrjto» -doiïhiza la urtlda-J ya
del M ftc i: i u a c a TÎBÔ rv ador»
• "«o¿i»ÍO"-;0r»to «ígicíio rfyuiOf rfß acuortíc» coni lu
se y«dü2@ tíe la cart« ti» coíioalrací^n (131) quß l© dtrig* CA<*
ccr^n» © ;:or.ír do aaï» «si aconta entra en un r/eríoda do inae*
tí.vi,.ad en oí, »xílio» ni. -iarvs na SE* ha ccMïîûrvadia £9©ncidn
guna do .,uo contara entra los ¡saßi^o/anoa -rjue* oncatjex*do0
Csí:i;jít1nf Afrania9 Labioso y Catín» toalátlccon y fuoton
B78
vtneiösg $fi la eaafifcflu öe Isss año® 47<*4S a*
ya lo höfcfaq sida «n el afîa enterio? lau insurgente» d«
Asia
cari 0i osuîrltu dt la carts cicßr3ninnst es in.
«w ©l tîltiiBO tobirat« potapsyano dol ofto 4i o*
«n Jto& priraoroa sat«8 tí«JL
ta setitud pasiva do Mi^idis f£giiio @ri el oxilío
@n 09p@ra aal pei*ddf} tío «áaar» quo hauo »ypannf? it cart« de
ds Clcsarant nut eanflr^» ©n esî,a apini<SFif
El lu^ar da ey «MÍ lio na na« ha «id» & ternirai tido*
era un« cié la« .poea» íanas na öacudid*» latreßtßiiönte por ió
guarro dsa.puáa a» Far0ali0| y proeíasjlsaerttc» ce?sa «n ©i cas»
á& Cicorán en Taassldnica o s>áo alia totíavía» » orilla» del
ß»0r ñ'sgro» ííi,¡ ñas es fícmiale tab.atlo pue»to f$u& no estaba
«sssíftto lâtylalado y *.» eoíiasfin cosa» tí«? ©xüía »n cast
las 2om<9 tísl f-iyndo csraaníj» aun;,vjs ssiurKíon rala lo* e«u»
eos relativos a Cröüia y oí £eís ^er»cir que» junto ejan l«a
circa-i0tö:icies dol ¡so/aeniOt patocen ey.jorir cat» ;-í3»it>ilití»d»
Par lo d0í«^9 na torionda natíeio '«loufta d® una con«
dwna far-'-iísl tío .^igitilt» f£g«jl0 paf parto d0 C¿o*rf nunquo «n
su caildeisí <ío poaipoyana na ?o tjöbio atrever « valeur a
na it-rrat una &i»2urided «m »X b«n«£»ieeit& -«f» Clan? t
Con elis «s JUsgi* & la alcista y dafluitlv«
aobs« ¿a vida tío ttlgidiçt Fígulo» contí?aid» en Iß ettâfiie* d»
f« t«» ehrofi» oi* -IM« S
o» la rauö^Sö tío
es discutía» c»«a lo »on «n ^en^ral las yö fennel«« <|ti$ ««
»ft sa íalssa sitaaaidn tí®ntya d» 1» .étante» à» san 3o
K® gen,sra.l«$0nt0 aslssífcída qw»
íí en öi ana 45 «»£,, aunque n» faltón quitarte«
el, aft« 44 iu':'* co«o focho-.d» su au&rt» (132)»
que IHgiília r í guia àuria f 13 3) 3?î«i&10isôfitfr en la»
löi. nft® 4S a«S» y q«t» 1« ístraeclan $® ló*
y lo» pr^diQlf t,u® la* ai Quieran« na »idt» tan>
qu® öa nuavö «o hört c-iöont^ado, unlslcsa anfc» !«• ßtytifie, lo*
brea öl pareoep irreco-'iciijaoloe tío Ca/ö 3t»lií> ßitiir y
blío «i,aití¿tí