ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ…

Η «Συμβουλευτικι Ψυχολογία» είναι ο εφαρμοςμζνοσ

κλάδοσ τθσ Ψυχολογίασ, ο οποίοσ διευκολφνει τθ δια βίου

προςωπικι και διαπροςωπικι λειτουργικότθτα. Εςτιάηει ςε

ανθςυχίεσ

ςυναιςκθματικισ, κοινωνικισ, επαγγελματικισ, εκπαιδευτικι

σ και αναπτυξιακισ φφςεωσ, κακϊσ και ςε ανθςυχίεσ που

ςυνδζονται με τθν υγεία.

ΡΟΛΟ ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ

Αςχολείται με ηθτιματα:

− ομαλισ και ςυνικουσ αναπτυξιακισ φφςεωσ

− δυςλειτουργικά και αςυνικθ

− ςχετικά με τθν ατομικι, οικογενειακι, ομαδικι ι οργανωτικι

ανκρϊπινθ εμπειρία

Βοθκάει άτομα με ςωματικζσ και ψυχικζσ διαταραχζσ:

− να βελτιϊςουν τθν ποιότθτα ηωισ τουσ

− να εξαλείψουν τθν δυςφορία και/ι τθν διαταραχι τουσ

− να επιλφςουν τισ κρίςεισ που αντιμετωπίηουν

− να αυξιςουν τθν ικανότθτά τουσ να ηιςουν μια πιο λειτουργικι ηωι

ΡΟΛΟ ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ

Προωκεί τθ κζςπιςθ προςωπικϊν ςτόχων

Προςφζρει κετικά μοντζλα:

− Ενδυνάμωςθ προτερθμάτων

− Δυνατότθτα άριςτθσ λειτουργικότθτασ

− Ποιότθτα ηωισ

Δίνει ζμφαςθ ςτθ ςθμαςία που ζχει θ κοινωνικι ηωι για το άτομο

Επικεντρϊνεται ςτθν προςαρμοςτικότθτα του ατόμου ςτο

περιβάλλον (αλλθλεπίδραςθ ατόμου - κοινωνίασ)

ΡΟΛΟ ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ

Διευκολφνει τα άτομα να κατανοιςουν και να ςυμφιλιωκοφν με

ενδοψυχικά γεγονότα:

− Απόκτθςθ επίγνωςθσ και αυτογνωςίασ

− Αναγνϊριςθ και ζκφραςθ ςυναιςκθμάτων

− Αναγνϊριςθ αναγκϊν και κινιτρων

Εςτιάηει ςτο κοινωνικό πλαίςιο του ατόμου:

− Κοινωνικζσ, φιλικζσ, οικογενειακζσ και εργαςιακζσ ςχζςεισ

− Στόχοσ οι αρμονικζσ ςχζςεισ του ατόμου με τον περίγυρό του

ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ - ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ

Συχνά, ερωτιςεισ που αφοροφν ςτθ ςυμπεριφορά του

ςυνεντευξιαηόμενου του προκαλοφν αμθχανία

Η επικοινωνία είναι το βαςικό εργαλείο του ςυνεντευκτι, γι’

αυτό το λόγο απαιτείται γλϊςςα κατανοθτι και δόκιμθ

Οι πλθροφορίεσ που δίνονται ςτο πλαίςιο τθσ ςυμβουλευτικισ

ςυηιτθςθσ πρζπει να είναι ςυγκεκριμζνεσ και να εξυπθρετοφν

κάποιο ςκοπό

ΣΕΧΝΙΚE ΤΜΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ

Ποικιλία διακζςιμων τεχνικϊν

H χριςθ τουσ προχποκζτει εξοικείωςθ

Αξιολόγθςθ περιςτάςεων και επιλογι

κατάλλθλων τεχνικϊν

ΕΝΕΡΓΟ ΑΚΡΟΑΗ

Ο ςυνεντευκτισ υποδθλϊνει με λζξεισ, εκφράςεισ και

χειρονομίεσ ότι ακοφει και καταλαβαίνει τι λζει ο

ενδιαφερόμενοσ

Απαιτεί τθν αξιοποίθςθ όλων των αιςκιςεων, ϊςτε ο

ςυνεντευκτισ να αντιλθφκεί και να κατανοιςει όχι

μόνο όςα λζει ο ςυνεντευξιαηόμενοσ, αλλά και όςα κα

ικελε να πει

ΒΑΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΤΧΙΑ ΠΡΟΕΚΣΙΚΗ ΑΚΡΟΑΗ

Ανοιχτζσ Ερωτιςεισ

Κλειςτζσ Ερωτιςεισ

Στοιχειϊδθσ Ενκάρρυνςθ

Παράφραςθ

Αντανάκλαςθ Συναιςκιματοσ

Περίλθψθ

ΑΝΟΙΧΣΕ ΕΡΩΣΗΕΙ

Ξεκινοφν ςυνικωσ με: «τί, πϊσ, πόςο, γιατί, κα

μποροφςατε… »

Βοθκοφν το ςυνεντευκτι να αποκτιςει μια

γενικι εικόνα τθσ κατάςταςθσ

Κακοδθγοφν το ςυνεντευξιαηόμενο να

εκφραςτεί με λόγια

ΚΛΕΙΣΕ ΕΡΩΣΗΕΙ

Αρχίηουν ςυνικωσ με: «είναι, νομίηετε,

κζλετε, μπορείτε… »

Απαντϊνται μονολεκτικά, ςυνικωσ με: «ναι» ι

«όχι»

Βοθκοφν το ςυνεντευκτι να ςυγκεντρϊςει

περιςςότερα γεγονότα και πλθροφορίεσ

ΕΛΛΙΠΗ ΕΡΩΣΗΗ

Ο ςυνεντευκτισ αφινει μια ερϊτθςθ μιςοτελειωμζνθ με

ςκοπό να προκαλζςει το ςυνεντευξιαηόμενο να τθ

ςυμπλθρϊςει

Η αποτελεςματικι διατφπωςθ ερωτθμάτων, ιςοδυναμεί με

ερωτιματα που επιτρζπουν ςτο ςυνεντευξιαηόμενο να

δϊςει διάφορεσ πικανζσ απαντιςεισ και δεν υποδεικνφουν

τθν απάντθςθ

ΣΟΙΧΕΙΩΔΗ ΕΝΘΑΡΡΤΝΗ

Πρόκειται είτε για ςαφείσ λεκτικζσ ςιωπζσ είτε για ςφντομεσ

λεκτικζσ εκφράςεισ είτε για άμεςεσ επαναλιψεισ των

τελευταίων λζξεων του ςυνεντευξιαηόμενου

Βοθκά το ςυνεντευκτι να διευκολφνει τθ διεξαγωγι τθσ

ςυηιτθςθσ και τθν επεξεργαςία λεπτομερειϊν

Διευκολφνει τισ ουςιαςτικότερεσ λεκτικζσ εκφράςεισ του

βακφτερου νοιματοσ του κζματοσ που ςυηθτείται είτε

πρόκειται για ςυναιςκιματα είτε για γεγονότα

ΠΑΡΑΦΡΑΗ

Πρόκειται για ςχόλια με τα οποία ο ςυνεντευκτισ επαναλαμβάνει ςτο

ςυνεντευξιαηόμενο τθν ουςία των λεγομζνων του, χρθςιμοποιϊντασ τισ

βαςικζσ εκφράςεισ και λζξεισ του

Ο ςυνεντευκτισ ανατροφοδοτεί τα κφρια γεγονότα τθσ κατάςταςθσ, όπωσ τα

άκουςε και οδθγεί ςτθν επαλικευςθ γεγονότων και ςκζψεων του

ςυνεντευξιαηόμενου

Ο ςυνεντευκτισ επαναλαμβάνει με διαφορετικά λόγια όςα του ανζφερε ο

ςυνεντευξιαηόμενοσ, ϊςτε να πειςκεί ότι ζγινε απολφτωσ κατανοθτόσ

ΑΝΣΑΝΑΚΛΑΗ ΤΝΑΙΘΗΜΑΣΟ

Ο ςυνεντευκτισ επιχειρεί να διατυπϊςει -με δικά του λόγια- τα

πραγματικά ςυναιςκιματα που εκφράηει ο ςυνεντευξιαηόμενοσ

Η χριςθ λζξεων ςυναιςκθματικισ φόρτιςθσ ανατροφοδοτεί το

ςυνεντευξιαηόμενο με τα ςυναιςκιματα που ενυπάρχουν ςτθν

εκάςτοτε κατάςταςθ

Οι αντανακλάςεισ ςυναιςκθμάτων βοθκοφν ςτθ ςυηιτθςθ για τα

ςυναιςκιματα και ςτθν επαλικευςθ των ςυναιςκθμάτων

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τεχνικι, κατά τθν οποία ο ςυνεντευκτισ επιχειρεί να

οργανϊςει τθν πλθκϊρα των γεγονότων και

ςυναιςκθμάτων του προςϊπου και τθσ κατάςταςθσ

ΕΝΘΑΡΡΤΝΗ

Πολλοί άνκρωποι δεν εκφράηουν τα ςυναιςκιματά τουσ

ανοικτά, παρά τθν όποια ζνταςθ

Ο ςυνεντευκτισ οφείλει να ενκαρρφνει τθν ζκφραςθ των

ςυναιςκθμάτων

Εποικοδομθτικι αλλαγι μπορεί να επζλκει μόνο αν το άτομο

«δουλζψει» με τα ςυναιςκιματά του

ΑΝΑΓΝΩΡΙΗ ΤΝΑΙΘΗΜΑΣΩΝ

Ο ςυνεντευκτισ πρζπει να αναγνωρίηει τα

ςυναιςκιματα που βιϊνει ο ενδιαφερόμενοσ. Πρζπει

να διακρίνει ανάμεςα ςε ςυναιςκιματα, που ίςωσ

υποβόςκουν, όπωσ: κυμόσ, κλίψθ και φόβοσ

ΕΝΤΝΑΙΘΗΗ

Να αντιλαμβάνεται κανείσ το εςωτερικό πλαίςιο αναφοράσ

κάποιου άλλου με ακρίβεια, με τα ςυναιςκθματικά ςτοιχεία

και νοιματα που ενυπάρχουν ςε αυτό, ςαν να ιταν εκείνοσ ο

άλλοσ άνκρωποσ, χωρίσ όμωσ να ξεχάςει ποτζ τον όρο «ςαν»

Η ενεργόσ εκτίμθςθ τθσ ςυναιςκθματικισ εμπειρίασ του

άλλου

Η προςπάκεια κάποιου να τοποκετιςει τον εαυτό του ςτθ

κζςθ κάποιου άλλου

Στόχοσ θ χρυςι τομι ανάμεςα ςτθν απόςταςθ και ςτθν

εγγφτθτα ςε ςχζςθ με τον ενδιαφερόμενο

ΕΒΑΜΟ

Ο ςυνεντευκτισ πρζπει να ςζβεται τισ απόψεισ και τα πιςτεφω του

ςυμβουλευόμενου

Ο ςεβαςμόσ μπορεί να εκδθλωκεί όταν ηθτά από το άτομο να του

εξθγιςει άγνωςτεσ πτυχζσ τθσ κουλτοφρασ του ι των προςωπικϊν

του απόψεων

Ο ςυνεντευκτισ πρζπει να ςζβεται γενικά το άτομο, το δικαίωμά

του να αποφαςίηει για τον εαυτό του, τθν αξία και τθ μοναδικότθτά

του

Η προςπάκεια του ςυνεντευκτι να

αποςαφθνίςει τα λόγια του

ςυνεντευξιαηόμενου και το νόθμα

τθσ πλθροφορίασ που αναφζρεται

ςε γεγονότα. Για το ςκοπό

αυτό, απαιτείται ςκλθρι δουλειά

και υπομονι

Πολλοί άνκρωποι αδυνατοφν να

διακρίνουν τθ ςχζςθ ανάμεςα ςτθ

ςυμπεριφορά τουσ και τισ

αντιδράςεισ των άλλων. Ο

ςυνεντευκτισ πρζπει να τουσ

βοθκιςει να κατανοιςουν τον

τρόπο με τον οποίο ςυνδζονται

αυτά τα δφο

Αποσαυήνιση Συσχετισμός

ΠΡΟΚΛΗΗ

Φζρνει τον ενδιαφερόμενο αντιμζτωπο με τισ αντιφάςεισ που

πικανϊσ παρουςιάηουν τα λεγόμενά του

Απαιτοφνται λεπτοί χειριςμοί, ϊςτε ο ενδιαφερόμενοσ να τθ

βλζπει ςαν κετικι πράξθ και όχι ςαν ζκφραςθ κατθγορίασ ι κυμοφ

Η πρόκλθςθ ι αντίκρουςθ ι αντιμετϊπιςθ ι αμφιςβιτθςθ είναι

μια δυςάρεςτθ εκ πρϊτθσ όψεωσ τεχνικι. Ωςτόςο, βοθκά το

άτομο να επανεξετάςει τον τρόπο και το περιεχόμενο όςων

παρουςιάηει και ενδεχομζνωσ να ανακεωριςει τθ ςτάςθ του

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

Σε περιόδουσ άγχουσ και κρίςεωσ οι άνκρωποι δεν

μποροφν να αφομοιϊςουν όλα όςα ακοφν

Ο ςυνεντευκτισ δεν πρζπει να διςτάηει να

επαναλαμβάνει κάποια λόγια του, ειδικά όταν

πρόκειται για πλθροφορίεσ

ΕΜΦΑΗ ΣΑ ΗΜΑΝΣΙΚΑ ΘΕΜΑΣΑ

Συχνά οι άνκρωποι αποφεφγουν να εςτιάςουν ςτο πραγματικό

πρόβλθμα

Ο ςυνεντευκτισ πρζπει να τονίηει τα κρίςιμθσ ςθμαςίασ κζματα

Συναφισ είναι θ ζννοια τθσ εςτίαςθσ που αναφζρεται ςτθν

ικανότθτα εντοπιςμοφ του ςτοιχείου που αποτελεί το κζντρο

τθσ περίςταςθσ

ΤΝΟΨΗ

Μοιάηει αρκετά με τθν παράφραςθ επειδι και αυτι

βοθκά τον ςυνεντευκτι και τον ςυνεντευξιαηόμενο να

βεβαιωκοφν ότι καταλαβαίνουν ο ζνασ τον άλλο

Ο ςυνεντευκτισ πρζπει να προβαίνει ςε αναςκόπθςθ των

ςθμαντικότερων ςθμείων τθσ ςυηιτθςθσ

ΜΕΑ - ΤΛΙΚΑ - ΟΡΓΑΝΑ

Γραπτά/ Ζντυπα: δακτυλογραφθμζνα ι χειρόγραφα, π.χ. οι ςθμειϊςεισ που

κρατά ο ςυνεντευκτισ

Ακουςτικά: τθλζφωνα, ςυςκευζσ καταγραφισ και αναπαραγωγισ ιχου κ.α.

ςχετικά αναλϊςιμα

Οπτικά: ςυςκευζσ καταγραφισ και αναπαραγωγισ εικόνασ κ.α. ςχετικά

αναλϊςιμα

Οπτικοακουςτικά: ςυνδυαςμόσ των δφο προθγουμζνων

Ηλεκτρονικά: θλεκτρονικζσ ςυςκευζσ γραφείου (και όχι μόνο), μζςα που

απαιτοφν τθ χριςθ θλεκτρονικοφ υπολογιςτι και όλα τα ςχετικά αναλϊςιμα

* Συνδυαςμόσ των παραπάνω ανάλογα με τισ ανάγκεσ και τισ δυνατότθτεσ που

υπάρχουν