การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร : ศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง

System Management of Public Services in Ratchaburi Provincial Administration Organization: A Case Study of Muang District Ratchaburi

นาย ณฐพงษ สมฤทธเดชขจร

การคนควาอสระนเสนอตอบณฑตศกษาเพอเปนสวนหนงของการศกษาตาม หลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต

บณฑตศกษา

มหาวทยาลยเนชน ธนวาคม 2557

การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร : ศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง

System Management of Public Services in Ratchaburi Provincial Administration Organization: A Case Study of Muang District Ratchaburi

นาย ณฐพงษ สมฤทธเดชขจร

บรหารธรกจมหาบณฑต

บณฑตศกษา มหาวทยาลยเนชน ธนวาคม 2557

การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร : ศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง

นาย ณฐพงษ สมฤทธเดชขจร

การคนควาอสระไดรบการพจารณาอนมตใหนบเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต

คณะกรรมการสอบการคนควาอสระ ...................................................................................... ประธานกรรมการ

ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฎฐรกา ฤทธทพยพนธ ....................................................................................... กรรมการ

อาจารย ดร.ภาวนา เตชะวมล ....................................................................................... กรรมการ

อาจารย ดร.โอภาส เพยนสงเนน

ลขสทธของบณฑตศกษา มหาวทยาลยเนชน ธนวาคม 2557

กตตกรรมประกาศ

วจยเรอง “การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร:ศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง” จะสาเรจลลวงไมไดถาไมไดรบการชวยเหลอจาก อาจารยทปรกษา อาจารย โอภาส เพยนสงเนน อาจารยทปรกษาการศกษาคนควาอสระ ทสละเวลาในการใหคาแนะนาการชวยแกไขปญหาตางๆ เกยวกบ โครงงานตลอดจนการเอเฟอสถานท และออกแบบการคนควาอสระ ใหขาพเจามความคด มงมนทจะเขยนบทความการคนควาอสระสาเรจ และขอขอบคณ เพอนรวมชนเรยน นาย สรพนธ เลอสมตรกล คอยเปนแรงบนดาลใจใหขาพเจามความมงมน มนใจการทาคนควาอสระคอยชวยเหลอในการใหคาชแนะนาวธการทา โปรแกรม SPSS อยเสมอ คณะผจดทาโครงงานขอขอบพระคณทานทมสวนเกยวของไว ณ โอกาสน

ณฐพงษ สมฤทธเดชขจร

ข  

ชอเรองการคนควาอสระ การคนควาอสระ การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบรศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง

ผเขยน ณฐพงษ สมฤทธเดชขจร

ปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต

คณะกรรมการทปรกษาการคนควาอสระ

ผชวยศาสตรย ดร.ณฎฐรกา ฤทธทพยพนธ ประธานกรรมการ

อาจารย ดร.ภาวรรณา เตชะวมล กรรมการ

อาจารย ดร. โอภาส เพยนสงเนน กรมการ

บทคดยอ

การศกษาวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง

จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด และเพอศกษา

เปรยบเทยบความรและความคดเหน ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวน

จงหวด จาแนกตามปจจยสวนบคลจานวน 399 คน เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม สถตทใช

ในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมตฐานดวย

การหาคา t-test, F-test และ การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว ทงนโดยกาหนดคานยสาคญทาง

สถตทระดบ 0.05

ผลการวจยพบวากลมตวอยางเปนเพศหญงอายอยระหวาง 31 - 35 ป การศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนตน รายไดเฉลยตอเดอน อยท 3,000 บาท โดยจะมอาชพสวนใหญ เปน เกษตรกร และกลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด อยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการวางแผนการสงเสรมการลงทนและการทองเทยว การบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานโครงสราง ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานศลปวฒนธรรมจารตประเพณและภมปญหาทองถน และดานการจดระเบยบชมชนสงคมและการรกษาความสงบเรยบรอย อยในระดบมากทสด ผลทดสอบสมมตฐานปจจยสวนคนแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสรางดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการจดระเบยบชมชนสงคมและการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผนการสงเสรมการลงทนและการทองเทยว การบรหารจดการและ

ค  

อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรมจารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ง  

Independent Study Tille System Management of Public Services in RatchaburiProvincial AdministrationOrganization: A Case Study of Muang District Ratchaburi

Author Mr. NatthapongSamritdetkhachorn

Degree Master of Business Administration

Independent Study Advisory Committee

Assistant Professor Dr. Nattharika Rittippant Chairman

Dr. Pawana Techavimol Member

Dr. Opas Piansoongnern Member

Abstract

The objectives of this research were to study about level of knowledge opinion of

Ratchaburi Population to public services in Ratchaburi Provincial Administration Organization.

Moreover, this research was to study about knowledge and opinion comparing which was related to

public services in Ratchaburi Provincial Administration Organization.The samples of this study

consisted of 399 people collected by used questionnaires and were analyzed by statistic method,

such as percentage, mean standard deviation, t-test F-test and One-way ANNOVA significant was

specified .05.

This study we founded that the characteristics of the participants were female, aged

between 31-35 years, most studies in the high school. The average income per month. The majority

of respondents have a monthly income of 3,000 baht, with a farmer. And the research found that

most of populations were high level of the System Management of Public Services. Considering

that Planning, Investment, Tourism, Management and Conservation of natural resources and the

environment, Infrastructure, The Quality of life, Culture, Community Organizing that these groups

were high level. The hypothesis test indicated the factor of human did affect the different of

opinions in Planning, Investment, Tourism, Management and Conservation of natural resources and

จ  

the environment, Infrastructure, The Quality of life, Culture, Community Organizing and then not

different of opinions was specified ad .05

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ ก บทคดยอภาษาไทย ข บทคดยอภาษาองกฤษ ง สารบญเรอง ฉ สารบญตาราง ซ สารบญรปภาพ ญ บทท 1 บทนา

1.1 ทมาและความสาคญ 1 1.2 วตถระสงคการวจย 3 1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3 1.4 สมมตฐานในการวจย 3 1.5 ขอบเขตการวจย 4 1.6 ตวแปรทใชในการวจย 4 1.7 นยามศพท 4

บทท 2 แนวคดทฤษฏและงานวจยทเกยวของ 2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบทศนคต 7 2.2 แนวเกยวกบความร 9 2.3 แนวคดเกยวกบการบรการสาธารณะ 14 2.4 แนวคดเกยวกบองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบองคการบรหารสวนจงหวด 28 2.5 แนวคดกระบวนการบรหารและพฒนาขนพนฐานบรการสาธารณะ 33 2.6 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน 35 2.7 แนวคดเกยวกบการตดตามและประเมนผล 40 2.8 แนวคดเกยวกบการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด 43 2.9 ผลงานวจยทเกยวของ 50 2.10 กรอบแนวคดของการวจย 53

  ช     

 

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 3 วธการดาเนนการศกษาวจย

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 54 3.2 เครองมอทใชในการศกษาวจย 55 3.3 การทดสอบเครองมอทใชศกษา 57 3.4 การวเคราะหขอมล 58 3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 58

บทท 4 ผลการวจย 4.1 ขอมลสวนบคคล 60 4.2 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคกรการบรหารสวนจงหวด 65

บทท 5 สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ 5.1 ขอมลทวไปผตอบแบบสอบถาม 89 5.2 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคกรการบรหารสวนจงหวด 90 5.3 อภปรายผล 97 5.4 ขอเสนอแนะ 98 5.5 ขอจากดของการวจยครงน 98

  ซ     

 

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ 60 2 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามชวงอาย 61 3 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาชพ 61 4 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามวฒการศกษา 62 5 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน 62 6 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด 63 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนเกยวกบการจดระบบ บรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด โดยรวม 65 8 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนเกยวกบการจดระบบ บรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดจาแนกตามรายขอ 66 9 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบ บรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดจาแนกตามเพศ 70 10 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบ บรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดจาแนกตามอาย 72 11 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอควรปรบปรงถนนตาม มาตรฐานใหแกประชาชน 74 12 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ ควรสงเสรมการผลต สนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ 75 13 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ องคกรควรจดการ ปญหาสงแวดลอมตางๆเชน (การกาจดขยะ, การบาบดนาเสย) 76 14 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ ควรสรางจตสานกให ประชาชนชวยกนอนรกษทรพยากรธรรมชาตเพอสงแวดลอม 77

  ฌ     

 

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา

15 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ 78 16 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอ ควรปรบปรงถนนตาม มาตรฐานใหแกประชาชน 80 17 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอควรทาผงเมองทดน เพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม 81 18 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอ ควรเปดโอกาสให แสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ 82 19 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา 83 20 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา ในหวขอ ควรจด โครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง 85 21 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา ในหวขอควรปรบปรง แหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว 86 22 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะ ขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน 87

  ญ     

 

สารบญรปภาพ

รปภาพ หนา

รปท 1 กรอบแนวคดของการวจย 53

บทท 1

ทมาและความสาคญ องคการบรหารสวนจงหวดราชบรเปนองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบหนงทมฐานะเปนนตบคคล มอสระในการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชน มความอสระในการกาหนดนโยบาย การปกครอง การบรหาร การบรหารงานบคคล การเงนการคลงและงบประมาณตามกฎหมาย และเปนองคกรสวนปกครองทองถนขนาดใหญ มพนทครอบคลมท งจงหวด มอานาจหนาทใหบรการสาธารณะแกประชาชน และปจจบนคณะกรรมการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ไดกาหนดใหองคการบรหารสวนจงหวดมอานาจหนาทจดระบบบรการสาธารณะใหแกประชาชน ใหมความเหมาะสมและไมซาซอนกบองคกรปกครองสวนทองถนอนในพนท (ประยร กาญจนดล, 2538) ตามมาตรา 274 องคกรปกครองสวนทองถนทงหลายยอมมความเปนอสระในการกาหนดนโยบายการปกครอง การบรหาร การจดบรการสาธารณะทมความหลากหลาย โดยตองคานงถงความสอดคลองกบการพฒนาของจงหวดและประเทศเปนสวนรวมดวยใหมการสงเสรมและชวยเหลอใหองคกรปกครองสวนทองถนมความเขมแขงในการบรหารงานไดโดยอสระและตอบสนองตอความตองการของประชาชนในทองถนไดอยางมประสทธภาพพฒนาระบบการคลงทองถนใหสามารถจดบรการสาธารณะไดโดยครบถวนตามอานาจหนาทและดาเนนการใหองคกรปกครองสวนทองถนรวมกนจดตงองคการบรการสาธารณะเพอใหเกดความคมคาและเปนประโยชนในการบรการประชาชนอยางทวถง ใหมกฎหมายกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจ เพอกาหนดอานาจหนาทการบรการสาธารณะ ในปจจบนสภาพการจดระบบบรการสาธารณะใหกบประชาชนขององคกรปกครองสวนทองถนมลกษณะเหมอนและคลายคลงกนซงองคการบรหารสวนจงหวดภายหลงจากการประกาศของคณะกรรมการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนท

2

กาหนดใหองคการบรหารสวนจงหวดมบทบาทอานาจหนาทเกยวกบการใหบรการสาธารณะอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนในพนทใหบรการซอนทบกบพนทของเทศบาลและองคการบรหารสวนตาบลซงเปนพนทในชมชนระดบตาบลและหมบาน ประชาชนยงไมเขาใจถงการจดระบบการบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดวาเปนอยางไร จากรายงานการสารวจของสถาบนพระปกเกลารวมกบสานกงานสถตแหงชาตในป 2551 เมอดเปนรายจงหวดพบวา จงหวดราชบรมความพอใจตอการใหบรการสาธารณะอยในระดบนอย ซงเกดจากสาเหตหลก ดงน มการดแลไมทวถง เปนพนททบซอนกนระหวางองคการบรหารสวนตาบลกบองคการบรหารสวนจงหวด ซงองคการบรหารสวนจงหวดมการจดสรรงบประมาณรายจายประจาปในการใหบรการสาธารณะแกประชาชนป 2551 ไวประมาณ 144,869,813 บาท แตจายจรง 85,464,649 บาท มการตงงบประมาณในการใหบรการสาธารณะกบประชาชนไวสง แตประชาชนไดรบบรการสาธารณะจากองคการบรหารสวนจงหวดไมทวถง ซงปจจบนประชาชนทไดรบความเดอดรอนจากการใหบรการสาธารณะไมวาจะเปนการใหบรการสาธารณะขนาดเลกหรอขนาดใหญกตาม ประชาชนยงคงตองการใหองคการบรหารสวนจงหวดเขาไปใหบรการ สนบสนนงบประมาณ และบรรจแผนงาน/โครงการเขาแผนพฒนาขององคการบรหารสวนจงหวด ประกอบกบองคการบรหารสวนจงหวดไมมหนวยงานยอยในแตละตาบลเพอใหบรการแกประชาชนโดยตรง ประชาชนจาเปนตองเดนทางมาตดตอขอรบบรการและประสานงาน ณ องคการบรหารสวนจงหวด ซงตงอยในตวจงหวดเพยงแหงเดยว จงทาใหอยากทราบวาการจดระบบการบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในความคดเหนของประชาชนเปนอยางไร มความครอบคลมและทวถงหรอไม ดงนนผวจยจงตองการศกษาวา ประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร มความคดเหนตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดอยางไร เนองจากประชาชนมความตองการทหลากหลายตอการรบบรการสาธารณะจากองคการบรหารสวนจงหวด ฉะนน การจดบรการสาธารณะใหกบประชาชนจงเปนหวใจสาคญในการสนองความตองการสวนรวมของประชาชน ซงการศกษาวจยในครงนเพอนาไปใชเปนแนวทางในการปรบปรงการทางานตามบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร ในการจดระบบบรการสาธารณะใหกบประชาชนอยางมประสทธภาพมากยงขน และเพอเปน

3

ประโยชนในการแกไขปญหาใหสอดคลองและตอบสนองกบความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาความรของประชาชนตอ อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางความรกบทศนคตตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

3. เพอศกษาปจจยสวนบคคลของการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ผลการศกษาสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการปรบปรงการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดใหมประสทธภาพมากยงขน

2. สามารถใหประโยชนในการแกไขปญหาเพอใหสอดคลองและตอบสนองกบความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง

สมมตฐานในการวจย

จากการศกษาแนวความคด ทฤษฏและผลงานวจยท เ กยวของตางๆ ผ วจยได

ตงสมมตฐานในการศกษา ครงน คอ สมมตฐานท 1 ปจจยสวนคนทแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบทศนคตการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด แตกตางกน

4

ขอบเขตการวจย

การศกษาวจยครงนเปนการศกษาความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด โดยศกษาเฉพาะประชาชน ในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร ซงมท งหมด 22 ตาบล ประชาชนจานวน 117,006 คน ตวแปรทใชในการวจย 1. ตวแปรตน ปจจยสวนบคคล -เพศ -อาย -อาชพ -วฒการศกษา -รายไดเฉลยตอเดอน 2. ตวแปรตาม ไดแก

ทศนคตของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด แบงเปน 6 ดาน คอ 1. ดานโครงสรางพนฐาน 2. ดานงานสงเสรมคณภาพชวต 3. ดานการจดระเบยบชมชน สงคม 4. ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน 5. ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาต 6. ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณ นยามศพท การวจยครงน ผวจยไดนยามศพททเกยวของกบงานวจยไดดงน

“ความคดเหนของประชาชน” หมายถง ความรสกหรอทศนคตในชวงระยะเวลา หนงของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด

5

“ทศนคต” หมายถง ความรสก ความเชอ แนวโนมของพฤตกรรม หรอความคดใดกตามในลกษณะการประเมนคาของอาสาสมครสาธารณสขหมบาน ทมตอระบบบรการการแพทยฉกเฉน “ความรของประชาชน” หมายถง ขอมล ขอเทจจรง และรายละเอยดตางๆ ของกจกรรมทจดทาขนเพอสนองความตองการของประชาชน ตามอานาจหนาทในการจดบรการสาธารณะ เจาหนาท หมายถง ขาราชการ พนกงานราชการและลกจางในสานกงานวฒนธรรมจงหวดหนองบวลาภ ททาหนาทในการใหบรการ “บรการสาธารณะ” หมายถง กจการททาเพอสนองความตองการสวนรวมของประชาชนทาใหประชาชนไดรบความสะดวกสบายและมคณภาพชวตทดขน “อาย” หมายถง อายจรงของ ประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทเปนผตอบแบบสอบถาม “ระดบการศกษา” หมายถง ระดบการศกษาสงสดของ ประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทเปนผตอบแบบสอบถาม “อาชพ” หมายถง อาชพของ ประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทเปนผตอบแบบสอบถาม “รายได” หมายถง รายไดของ ประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทเปนผตอบแบบสอบถาม

บทท 2

แนวคดทฤษฏและงานวจยทเกยวของ การศกษาวจยครงน เปนการศกษาความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดซงผวจยไดนา แนวคด ทฤษฏ เอกสาร ตารา และผลงานวจยทเกยวของกบการวจยครงน มาเปนแนวทางในการศกษาวจย ดงน

1. แนวคดและทฤษฎทเกยวกบทศนคต

2. แนวคดเกยวกบความร

3. แนวคดเกยวกบการบรการสาธารณะ

4. แนวคดเกยวกบองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบองคการบรหารสวนจงหวด

5. แนวคดกระบวนการบรหารและพฒนาขนพนฐานบรการสาธารณะ

6. แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

7. แนวคดเกยวกบการตดตามและประเมนผล

8. แนวคดเกยวกบการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด

9. ผลงานวจยทเกยวของ

7

1. แนวคดและทฤษฎทเกยวกบทศนคต

ความหมายของทศนคต

ทศนคต เปนแนวความคดทมความสาคญมากแนวหนงทาง จตวทยาสงคม และ การสอสาร และมการใช คานกนอยางแพรหลาย สาหรบการนยามคาวา ทศนคต นน ไดมนกวชาการหลายทานใหความหมายไวดงน

1. โรเจอร (Roger , 1978 : 208 – 209 อางถงใน สรพงษ โสธนะเสถยร , 2533 : 122) ไดกลาวถง ทศนคต วา เปนดชนชวา บคคลนน คดและรสกอยางไร กบคนรอบขาง วตถหรอสงแวดลอมตลอดจนสถานการณตาง ๆ โดย ทศนคต นนมรากฐานมาจาก ความเชอทอาจสงผลถง พฤตกรรม ในอนาคตได ทศนคต จงเปนเพยง ความพรอม ทจะตอบสนองตอสงเรา และเปน มตของ การประเมน เพอแสดงวา ชอบหรอไมชอบ ตอประเดนหนง ๆ ซงถอเปน การสอสารภายในบคคล (Interpersonal Communication) ทเปนผลกระทบมาจาก การรบสาร อนจะมผลตอ พฤตกรรม ตอไป

2. โรเสนเบรกและฮอฟแลนด (Rosenberg and Hovland , 1960 : 1) ไดใหความหมายของ ทศนคต ไววา ทศนคต โดยปกตสามารถ นยาม วา เปนการจงใจตอแนวโนมใน การตอบสนองอยางเฉพาะเจาะจงกบสงทเกดขน

3. เคลเลอร (Howard H. Kendler , 1963 : 572) กลาววา ทศนคต หมายถง สภาวะความพรอม ของบคคล ทจะ แสดงพฤตกรรม ออกมา ในทางสนบสนน หรอ ตอตานบคคล สถาบน สถานการณ หรอ แนวความคด

4. คารเตอร ว. กด (Carter V. Good , 1959 : 48) ใหคาจากดไววา ทศนคต คอ ความพรอม ทจะ แสดงออก ในลกษณะใด ลกษณะหนง ทเปน การสนบสนน หรอ ตอตานสถานการณ บางอยาง บคคล หรอสงใดๆ

5. นวคอมบ (Newcomb , 1854 : 128) ใหคาจากดความไววา ทศนคต ซงมอยในเฉพาะคนนน ขนกบ สงแวดลอม อาจ แสดงออก ในพฤตกรรม ซงเปนไปไดใน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะชอบหรอพงพอใจ ซงทาใหผอนเกด ความรกใคร อยากใกลชดสงนน ๆ หรออก ลกษณะหนง แสดงออก ในรปความไมพอใจ เกลยดชง ไมอยากใกลสงนน

6. นอรแมน แอลมน (Norman L. Munn , 1971 : 71) กลาววา ทศนคต คอ ความรสก และ ความคดเหน ทบคคล มตอสงของ บคคล สถานการณ สถาบน และขอเสนอใด ๆ

8

ในทางทจะยอมรบ หรอปฏเสธ ซงมผลทาให บคคลพรอม ทจะ แสดงปฏกรยา ตอบสนอง ดวย พฤตกรรม อยางเดยวกนตลอด

7. จ เมอรฟ, แอลเมอรฟ และ ท นวคอมบ (G. Murphy , L. Murphy and T. Newcomb , 1973 : 887) ใหความหมายของคาวา ทศนคต หมายถง ความชอบ หรอไมชอบ พงใจ หรอไมพงใจทบคคลแสดงออกมาตอสงตางๆ

8. เดโช สวนานนท (2512 : 28) กลาวถง ทศนคต วาเปนบคลกภาพทสรางขนได เปลยนแปลงไดและเปน แรงจงใจ ทกาหนด พฤตกรรม ของบคคล ทมตอสงแวดลอมตาง ๆ

9. ศกด สนทรเสณ (2531 : 2) กลาวถง ทศนคต ทเชอมโยงไปถง พฤตกรรมของบคคล วา ทศนคต หมายถง

1. ความสลบซบซอนของความรสก หรอการมอคตของบคคล ในการทจะ สรางความพรอม ทจะกระทาสงใดสงหนง ตามประสบการณของบคคลนน ทไดรบมา

2. ความโนมเอยง ทจะมปฏกรยาตอสงใดสงหนงในทางทดหรอ ตอตาน สงแวดลอม ทจะมาถงทางหนงทางใด

3. ในดาน พฤตกรรม หมายถง การเตรยมตว หรอความพรอมทจะตอบสนอง

จากคาจากดความตาง ๆเหลาน จะเหนไดวามประเดนรวมทสาคญดงนคอ

1. ความรสกภายใน

2. ความพรอม หรอ แนวโนมทจะมพฤตกรรมในทางใดทางหนง ดงนน จงสรปไดวา ทศนคต เปนความสมพนธทคาบเกยวกนระหวางความรสก และความเชอ หรอการรของบคคล กบแนวโนมทจะม พฤตกรรมโตตอบ ในทางใดทางหนงตอเปาหมายของ ทศนคต นน

โดยสรป ทศนคต ในงานทนเปนเรองของจตใจ ทาท ความรสกนกคด และความโนมเอยงของบคคล ทมตอขอมลขาวสาร และการเปดรบ รายการกรองสถานการณ ทไดรบมา ซงเปนไปไดทงเชงบวก และเชงลบ ทศนคต มผลใหมการแสดง พฤตกรรม ออกมา จะเหนไดวา ทศนคต ประกอบดวย ความคดทมผลตออารมณ และความรสกนน ออกมาโดยทางพฤตกรรม

9

2. แนวคดเกยวกบความร

การศกษาแนวคดหรอทฤษฎเกยวกบความรไดมผสนใจและทาการศกษาไวมาก ในทนจะรวบรวมความหมาย และสาระสาคญทเกยวของมาอธบายพอสงเขป ดงน ความหมายของความร โสภณทองปาน (2544 : 32-33) ใหความหมายความร หมายถง การเรยนและการแสวงหาความร โดยไดแยกความรเปน 2 ประเภท คอ ความรทสามารถอธบายใหคนทวไปรไดโดยอาศยตรรกะและพยานหลกฐาน และความรเฉพาะตว ซงยากทจะอธบายใหใครเขาใจได เวนแตบางคนหรอบางกลม เชน ความรความเขาใจเกยวกบความเชอ ศาสนา เปนตน นภสวรรณ เตชะสบ (2544 : 10) ไดกลาวถงความร วาเปนขอเทจจรง ความสามารถในการจาและเขาใจรายละเอยดของขอมลในดานตางๆ ทบคคลไดสะสมและถายทอดตอๆ กนมา รวมถงเปนขอเทจจรงทบคคลสามารถรบทราบไดและสามารถแสดงออกเปนพฤตกรรมทระลกได สภาพ ฉตราภรณ(2539: 33-36) กลาววา ความร คอ ความสามารถในการจดจา การทวนความจา ความทรงจา การจดกลม ตดสนวเคราะห รแบบแผน โครงสรางและทฤษฎในสงทไดศกษามา สรปไดวา ความร หมายถง ขอเทจจรงหรอเรองราวตางๆ ทบคคลไดรบจากการศกษาคนควา หรอสงเกต แลวรวบรวมเปนความจาเกบสะสมไวและแสดงออกมาเปนพฤตกรรมทระลกได หรออกมาปรากฏใหสงเกตไดวดได โดยอาศยความสามารถและทกษะทางสตปญญา ทมาของความร โกวท วงศสรวฒน (2543 : 45-46) ไดกลาวถงความรในทางปรชญาวาสามารถแบงไดเปน 5 สานกใหญ คอ

1. ความรทแทจรงตองมเหตมผล ทกคนมเหตมผลและสามารถเขาถงความรไดโดย

10

ตนเอง เหตผลเทานนทจะใชพสจนความรไดครบถวน สมบรณ 2. ความรทแทจรงตองเกดมาจากประสบการณของประสาทสมผสเพยงอยางเดยว

เทานน ความรทกๆ แบบทจตไดรบยอมมาจากภายนอกทงนน 3. ความรทแทจรงตองนามาปฏบตได ความคดทเอาไปใชไมได ไมมความหมาย 4. ความรทแทจรงคอความรทเกดขนในใจของมนษยเอง โดยทนททนใด มความ

เขาใจ ในเรองตางๆ ชดเจน ไมตองอาศยเหตผลทางตรรกะ

5. ความรทแทจรงเกดจากความสงสย ไมเชอ โสภณทองปาน (2544 : 33) กลาววา การไดมาซงความร มวธการพนฐาน 6 วธ คอ 1. อายตนะ ประกอบดวย การเหน การไดยน สมผส ชม กลน 2. ประสบการณ ซงถอเปนวธการเรยนรของมนษยทกวางขวางทสด 3. การรเอง เชน การรวาด หรอชว ซงใหคานยามไมไดแตรเอง 4. ววรณ รเพราะสงอยเหนอธรรมชาต เชน จากพระผเปนเจา 5. รโดยการตรวจสอบ หมายถง อาศยตวเลข ขอมลจากหองปฏบตการ 6. การใชเหตผล เปนความรทนาเชอถอมากทสด เปนวธการทดสอบความรทมอย

แลว และสรางความรใหม ใชไดทกสถานการณ การวดความร วชระ ทพยมงคล (2541 : 13) วธการวดความรกระทาไดหลายวธ แตทนยมปฏบตกนโดยทวไปคอ วดโดยการใชแบบสอบถามชนดเลอกตอบเปนสวนใหญ เพราะเปนแบบสอบถามทวดไดรอบดาน กลาวคอสามารถวดผลของการเรยนรไดหลายอยางในกระบวนการทางสตปญญาขนสง ทงการวเคราะห สงเคราะห การประเมณคา นอกจากนผตอบยงมโอกาสเดาถกไดนอยอกดวย ซงประเภทแบบสอบภาม มลกษณะแตกตางกนมากมายทงรปแบบ การนาไปใช และจดหมายในการสราง โดยสามารถแบงแบบสอบถามไดดงน

1. แบบทดสอบปฏบต เปนการทดสอบดวยการปฏบตลงมอกระทาจรงๆ เชน การแสดง

ละคร การชางฝมอ การพมพดด เปนตน 2. แบบทดสอบเขยนตอบ เปนแบบทดสอบทใชกนทวไป ซงใชกระดาษและดนสอ

11

หรอปากกาเปนอปกรณชวยตอบ ผตอบตองเขยนตอบทงหมด 3. แบบทดสอบปากเปลา เปนแบบทดสอบทใหผตอบพดแทนการเขยน มกจะเปน

การ พดคยระหวางผถามกบผตอบ เชน การสอบสมภาษณ ระดบของความร

วฒนนท ชมแกว (2543 : 9-11) ไดกลาวถงความรในพฤตกรรมการเรยนรกลมพทธพสย ไวดงน

พฤตกรรมการเรยนรกลมพทธพสย เปนความสามารถและทกษะทางดานสมองในการคดเกยวกบสงตางๆ ซงแบงยอยไดเปน 6 ชนดงน

1. ความร (Knowledge) เปนความสามารถในการจาหรอระลกไดซงรวมประสบการณ

ตางๆ ทเคยไดรบรมา 1.1 ความรเฉพาะเรองเฉพาะอยาง เปนการระลกขอสนเทศ ในสวนยอยเฉพาะ

อยางทแยกไดโดดๆ 1. ความรเกยวกบศพท เกยวกบความหมายของคา 2. ความรเกยวกบความจรงเฉพาะอยาง เชน รวน เดอน ป เหตการณ

สถานท ฯลฯ 1.2 ความรเกยวกบวถทางและวธการดาเนนงานเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ

1. ความรในเรองระเบยบ แบบแผน ประเพณ 2. ความรเกยวกบแนวโนมและลาดบกอนหลง 3. ความรในการแยกประเภทและจดหมวดหม 4. ความรเกยวกบเกณฑ 5. ความรเกยวกบระเบยบและกระบวนการ

1.3 ความรเกยวกบการรวบรวมแนวคดและโครงสราง 1. ความรเกยวกบหลกการและขอสรปทวไป

2. ความรเกยวกบทฤษฎและโครงสราง

12

2. ความเขาใจ (Comprehension) เปนความสามารถในการแปลความ ตความหมาย และขยายความในเรองราวและเหตการณตางๆ แยกไดเปน 3 ลกษณะ ดงน 2.1 การแปลความ เปนการจบใจความใหถกตอง เกยวกบสงทสอความหมายหรอจากภาษาหนงของการสอสารไปสอกรปแบบหนง 2.2 การตความหมาย เปนการอธบายความหมายหรอสรปเรองราวโดยการจดระเบยบใหม รวบรวมเรยบเรยงเนอหาใหม 3. การนาไปใช (Application) เปนความสามารถในการนาสาระสาคญตางๆ ไปใชในสถานการณจรง หรอกลาวอกอยางหนง เปนการใชความเปนนามธรรมในสถานการณรปธรรม ซงนามธรรมอาจจะอยในความคดทวไป กฎเกณฑ เทคนค และทฤษฎ ฯลฯ 4. การวเคราะห (Analysis) เปนความสามารถในการแยกการสอความหมายไปสหนวยยอยเปนองคประกอบสาคญหรอเปนสวนๆ เพอใหไดลาดบชนควานคดความสมพนธการวเคราะหเชนน กเพอทจะใหเกดการสอความหมายมความชดเจนยงขน อาจจาแนกได 3 ลกษณะ ดงน 4.1 การวเคราะหสวนประกอบ เปนการชใหเหนหนวยตางๆ ทเปนสวนประกอบทอยในสงทสอความหมาย 4.2 การวเคราะหความสมพนธ เปนการแยกการประสาน หรอ ความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ ในสงทสอความหมาย 4.3 การวเคราะหหลกการในเชงจดดาเนนงาน เปนการชใหเหนถงระบบจดการ และวธการรวบรวมองคประกอบตางๆ เขาดวยกน 5. การสงเคราะห (Synthesis) เปนความสามารถในการนาหนวยตางๆ หรอสวนตางๆ เขาเปนเรองเดยวกน จดเรยบเรยงและรวบรวมเพอสรางแบบแผนหรอโครงสรางทไมเคยมมากอน อาจจาแนกได 3 ลกษณะ คอ 5.1 การสงเคราะหขอความ เปนการผกขอความขนโดยการพดหรอเขยนเพอสอความคด ความรสก หรอประสบการณไปยงผอน

13

5.2 การสงเคราะหแผนงาน เปนการพฒนาหรอเสนอแผนการทางานทสอดคลองกนกบความตองการของงานทไดรบมอบหมายหรอทคดทาขนเอง 5 .3 การสง เคราะหความสมพนธ เ ปนการพฒนาหรอสรางชดของความสมพนธเชงนามธรรมขน เพอใชเ ปนเครองมอจาแนกหรออธบายขอมล หรอปรากฏการณบางอยางจากขอความเบองตน 6. การประเมนคา (Evaluation) เปนความสามารถในการตดสนคณคา ของเนอหาวสดอปกรณและวธการ ทงในเชงปรมาณและคณภาพทสอดคลองกบสถานการณ ซงอาจจะกาหนดเกณฑขนเองหรอผอนกาหนด จาแนกไดเปน 2 ลกษณะ คอ 6.1 การประเมนตามเกณฑภายใน เปนการประเมนคาความถกตองของวสดอปกรณ ขอความ เหตการณ ตามคณสมบตประจาตว ของอปกรณ ขอความ หรอเหตการณทเกดขน 6.2 การประเมนคาตามเกณฑภายนอก เปนการประเมนคาโดยอางองกบเกณฑทกาหนดไว

14

3. แนวคดเกยวกบการบรการสาธารณะ ความหมายของการบรการ ปรชาเมยนเพชร (2532: 5 )การบรการ หมายถง การปฏบตรบใชใหความสะดวกตางๆ จราภรณ กนษฐรต (2535 :9) บรการคอ สงทมจาหนายลกษณะของกจกรรมตางๆ อาท การอานวยความสะดวกการใหความชวยเหลอ โดยมกจะไมเหนเปนตวตน หากแตอาจจะมสงของมาประกอบบรการดงกลาว เพอใหเหนเปนรปธรรมยงขน ความสาคญของการบรการ สมต สชณกร ( 2543 :15) การบรการเปนสงสาคญในงานดานตางๆ เพราะบรการคอ การใหความชวยเหลอหรอการดาเนนการทเปนประโยชนตอผอน ไมมการดาเนนงานใดๆ ทปราศจากการบรการไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชน การใหบรการทมคณภาพจะทาใหองคกรไดรบการยอมรบจากผใชบรการในประเดนตางดงน 1. มความชนชมตอผใหบรการ 2. มความนยมในหนวยงานทใหบรการ 3. มความระลกถงและยนดมาขอรบบรการอก 4. มความประทบใจทดไปอกนานแสนนาน 5. มการบอกกลาวไปยงผอนแนะนาใหมาใชบรการเพมขน 6. มความภกดตอหนวยงานทใหบรการ 7. มการพดถงผใหบรการและหนวยงานในทางทด ตรงขามหากมการใหบรการทไมด สงผลใหเกดสภาวะไมพงพอใจดงน 1. มความรงเกยจตวผใหบรการ 2. มความเสอมศรทธาในหนวยงานทใหบรการ 3. มความผดหวง และไมยนดมาใชบรการอก 4. มความประทบใจทไมดไปอกนานแสนนาน 5. มการบอกกลาวไปยงผอนไมแนะนาใหมาใชบรการอก 6. มการพดถงผใหบรการและหนวยงานในทางทไมด

15

หลกการใหบรการ มผกลาวถงหลกการใหบรการ ดงน กลธน ธนาพงศธร ( 2537 : 21) กลาวถงการใหบรการ สรปไดดงน 1. หลกความสอดคลองกบความตองการของบคคลเปนสวนใหญ กลาวคอ ประโยชน และบรการทองคกรจดใหนน จะตองตอบสนองความตองการของบคคลเปนสวนใหญหรอทงหมดมใชเปนการจดใหบคคลกลมใดกลมหนง โดยเฉพาะ มฉะนนแลวนอกจากจะไมเกดประโยชนสงสดในการเอออานวยประโยชนและบรการแลวยงไมคมคากบการดาเนนการงานนนๆ

2. หลกความสมาเสมอ กลาวคอ การใหบรการนนๆตองดาเนนไปอยางตอเนอง และสมาเสมอ มใชทาๆ หยดๆ ตามความพอใจของผบรหารหรอผปฏบตงาน

3. หลกความเสมอภาค บรการทจดนนจะตองใหแกผมาใชบรการทกคนอยางเสมอภาคและเทาเทยมกน ไมมการใชสทธพเศษแกบคคลหรอกลมใดในลกษณะแตกตางจากคนอนๆ

4. หลกความประหยด คาใชจายทตองใชไปในการบรการ จะตองไมมากจนเกนกวาทจะไดรบ

5. หลกความสะดวก บรการทจดใหแกผรบบรการจะตองเปนไปในลกษณะทปฏบตไดงาย สะดวก สบาย สนเปลองทรพยากรไมมากนก ทงยงไมเปนการสรางภาวะยงยากใจใหแกผใหบรการหรอผใชบรการมากจนเกนไป

ชวงศ ฉายะบตร ( 2539 ) การพฒนาการใหบรการในเชงรกวาจะตองเปนไปตามหลกการซงอาจเรยกงายๆ วาการบรการเชงรกแบบครบวงจร ( Package Service) ดงน

1. ยดการตอบสนองความตองการจาเปนของประชาชนเปนเปาหมายการบรการของรฐในเชงรบ เนนการใหบรการตามระเบยบแบบแผน และมลกษณะทเปนอปสรรคตอการใหบรการดงนคอ

1.1 ขาราชการมทศนคตวา การใหบรการจะเรมตนตอเมอมผมาตดตอขอรบบรการมากกวาทจะมองวาตนมหนาทจะตองใหบรการใหแกราษฎรตามสทธประโยชนทเขาควรจะไดรบ

1.2 การกาหนดระเบยบปฏบตและการใชดลยพนจของขาราชการ มกเปนไปเพอสงวนอานาจของหนวยงาน หรอปกปองตวขาราชการเอง มลกษณะทเนนการควบคมมากกวาการสงเสรมการตดตอราชการจงตองใชเอกสารหลกฐานตางๆ เปนจานวนมากและตองผานการตดสนใจหลายขนตอนซงบางครงเกนกวาความจาเปน

16

1.3 จากการทขาราชการมองวาตนมอานาจในการใชสมดลยพนจ และมกฎระเบยบเปนเครองมอทจะปกปองการใชดลยพนจของตน ทาใหขาราชการจานวนไมนอยมทศนคตในลกษณะของเจาขนมลนาย ในฐานะทตนมอานาจทจะบนดาลผลไดผลเสยแกประชาชน การดาเนนความสมพนธจงเปนไปในลกษณะทไมเทาเทยมกน และนาไปสปญหาตางๆ เชนความไมเตมใจทจะบรการรสกไมพอใจเมอราษฎรแสดงความเหนโตแยง เปนตน

ดงนน เปาหมายแรกของการจดบรการแบบครบวงจรกคอ การมงประโยชนของ

ประชาชนผรบบรการทงผทมาตดตอขอรบบรการใหครอบคลม ผทอยในขายทควรจะไดรบบรการทกคน

1. ขาราชการจะตองถอวาการใหบรการเปนภาระหนาททตองดาเนนการอยางตอเนอง โดยจะตองพยายามจดบรการใหครอบคลม ผทอยในขายทควรจะไดรบบรการทกคน

2. การกาหนดระเบยบ วธปฏบตและการใชดลยพนจจะตองคานงถงสทธประโยชนของผรบบรการเปนหลก โดยพยายามใหผรบบรการไดสทธประโยชนทควรจะไดรบอยางสะดวกรวดเรว

3. ขาราชการจะตองมองผมารบบรการวา มฐานะและศกดศรเทาเทยมกบตน มสทธจะรบรใหความเหนโตแยงดวยเหตผลไดอยางเตมท

2. ความรวดเรวในการใหบรการสงคมปจจบน เปนสงคมทมการเปลยนแปลงตางๆอยางรวดเรว และมการแขงขนกบสงคมอนๆ อยตลอดเวลา ในขณะทปญหาพนฐานของระบบราชการ คอ ความลาชา ซงในดานหนงเปนความลาชาทเกดจากความจาเปนตามลกษณะของการบรการราชการ เพอประโยชนสวนรวมแหงรฐ แตในหลายสวนความลาชาของระบบราชการเปนเรองทสามารถแกไขได เชน ความลาชาทเกดจากการปดภาระในการตดสนใจ ความลาชาทเกดขนเพราะขาดการพฒนางานหรอนาเทคโนโลยทเหมาะสมมาใช เปนตน ปญหาทตามมากคอ ระบบราชการถกมองวา เปนอปสรรคสาคญในการพฒนาความเจรญกาวหนา และเปนตวถวงในระบบการแขงขนเสร ดงนน ระบบราชการจาเปนทจะตองตงเปาหมายในอนทจะพฒนาการใหบรการใหมความรวดเรวมากขน ซงอาจกระทาไดใน 3 ลกษณะคอ

2.1 การพฒนาขาราชการ ใหมทศนคต มความร ความสามารถ เพอใหเกดความชานาญงาน มความกระตอรอรนและกลาตดสนใจในเรองทอยในอานาจของตน

17

2.2 การกระจายอานาจหรอมอบอานาจใหมากขน และปรบปรงระเบยบวธการทางานใหมขนตอนและใชเวลาในการใหบรการใหเหลอนอยทสด

2.3 การพฒนาเทคโนโลยตางๆ ทจะทาใหสามารถใหบรการไดเรวขน อนง การพฒนาความรวดเรวในการใหบรการเปนเรองทสามารถกระทาได ใน

ขนตอนกอนการใหบรการ ซงไดแก การวางแผน การเตรยมการตางๆ ใหพรอมทจะใหบรการและการนาบรการไปสผทสมควรทจะไดรบบรการเปนการลวงหนา เพอปองกนปญหาหรอความเสยหาย เชน การแจกจายน าสาหรบหมบานทประสบภยแลงนน หนวยราชการไมจาเปนทจะตองรอใหมการรองขอ แตอาจนาน าไปแจกดจายแกหมบานเปาหมายลวงหนาไดเลย การพฒนาความรวดเรวในขนตอนใหบรการ เมอมผมาตดตอขอรบบรการ และการพฒนาความรวดเรวในขนตอนภายหลงการใหบรการ เชน การรายงาน การตดตามผล การจดเกบเอกสารตางๆ เปนตน เพอใหวงจรของการใหบรการสามารถดาเนนการตอเนองไปไดอยางรวดเรว ตวอยางเชน การใหบรการในการจดทาบตรประจาตวประชาชน ซงจะตองมการจดสงเอกสารหลกฐานใหสวนกลาง เพอจดทาบตรประจาตวการแจงยายปลายทาง ทสานกทะเบยนตนทาง เปนตน

3. การใหบรการจะตองเสรจสมบรณเปาหมายของการใหบรการเชงรกแบบครบวงจรอกประการหนง กคอความเสรจสมบรณของการใหบรการ ซงหมายถง การเสรจสมบรณตามสทธประโยชนทผรบบรการจะตองไดรบ โดยทผรบบรการไมจาเปนตองมาตดตอบอยครงนก ซงลกษณะทดของการใหบรการทเสรจสมบรณกคอ การบรการทแลวเสรจในการตดตอเพยงครงเดยวหรอไมเกน 2 ครง (คอ มารบเรองทแลวเสรจอกครงหนง

นอกจากน การบรการทเสรจสมบรณ ยงหมายถง ความพยายามทจะใหบรการในเรองอน ๆ ทผมาตดตอขอรบบรการสมควรจะไดรบดวย แมวาผมาขอรบบรการจะไมไดขอรบบรการในเรองนนกตาม แตถาเหนวาเปนสทธประโยชนของผรบบรการ กควรทจะใหคาแนะนาและพยายามใหบรการในเรองนน ๆ ดวย เชน มผมาขอคดสาเนาทะเบยนบาน หากเจาหนาทผใหบรการพบวา บตรประจาตวประชาชนของผน นหมดอายแลว กดาเนนการจดทาบตรประจาตวประชาชนใหใหม เปนตน 4. ความกระตอรอรนในการใหบรการ ความกระตอรอรนในการใหบรการ เปนเปาหมายทสาคญอกประการหนง ในการพฒนาการใหบรการในเชงรก ท งนเนองจากประชาชนบางสวนยงมความรสกวา การตดตอขอรบบรการจากทางราชการเปนเรองทยงยาก และเจาหนาทไมคอยเตมใจทจะใหบรการ ดงนน จงมทศนคตทไมดตอการบรการของรฐ

18

และตอเจาหนาท ผใหบรการพยายามใหบรการดวยความกระตอรอรนแลว กเพอจะทาใหผมารบบรการเกดทศนคตทด ยอมรบฟงเหตผล ฟงคาแนะนาตาง ๆ มากขน และเตมใจทจะมารบบรการในเรองอน ๆ อก นอกจากนความกระตอรอรนในการใหบรการ ยงเปนปจจยสาคญททาใหการบรการนนมความรวดเรวและมความสมบรณ ซงจะนาไปสความเชอถอศรทธาของประชาชนในทสด

5. การใหบรการดวยความถกตองสามารถตรวจสอบไดการพฒนาการใหบรการแบบครบวงจรนนไมเพยงแตจะตองใหบรการทเสรจสมบรณเทานน แตจะตองมความถกตองชอบธรรมทงในแงของนโยบายและระเบยบแบบแผนของทางราชการเปนสาคญ เชน ในกรณทมผ มาขออนญาตใชอาวธปนนายทะเบยนจะตองมการสอบสวนขอเทจจรงเกยวกบความประพฤตและความจาเปนของผรบบรการดวย หรอในกรณทมผมาขอจดทะเบยนหยา แมวานายทะเบยนจะสามารถดาเนนการใหไดตามความประสงค แตในแงศลธรรมจรรยาแลว กควรมการพดจาไกลเกลยกบคสมรสเสยกอน ดงนน การใชดลพนจในการใหบรการประชาชนจงตองเปนไปอยางถกตองและสามารถตรวจสอบได ซงการตรวจสอบความถกตองนอาจเปนการตรวจสอบ โดยกลไกภายในระบบราชการเอง เชน การตรวจสอบความถกตองโดยผบงคบบญชา หรออาจเปนการตรวจสอบจากภายนอก ซงทสาคญกคอ การตรวจสอบโดยประชาชน และประการสดทายกคอการตรวจสอบโดยอาศยความสานกรบผดชอบในเชงศลธรรม และจรรยาบรรณทางวชาชพของตวขาราชการเอง

6. ความสภาพออนนอม เปาหมายอกประการหนงของการพฒนาการใหบรการแบบครบวงจร คอ เจาหนาทผใหบรการจะตองปฏบตตอประชาชนผมาตดตอขอรบบรการดวยความสภาพออนนอม ซงจะทาใหผมารบบรการมทศนาคตทดตอขาราชการและการตดตอกบทางราชการอนจะสงผลใหการสอสารทาความเขาใจระหวางกนเปนไปไดงายยงขน ความสภาพออนนอมในการใหบรการนน จะเกดขนไดโดยการพฒนาทศนคตของขาราชการใหเขาใจวาตนมหนาทในการบรการและเปนหนาททมความสาคญรวมทงมความรสกเคารพในสทธและศกดศรของผทมาตดตอขอรบบรการ

7. ความเสมอภาค การใหบรการแบบครบวงจร จะตองถอวาขาราชการมหนาททจะตองใหบรการแกประชาชนโดยเสมอภาคกน ซงจะตองเปนไปตามเงอนไข ดงน

7.1 การใหบรการจะตองเปนภายใตระเบยบแบบแผนเดยวกน และไดรบผลทสมบรณภายใตมาตรฐานเดยวกน ไมวาผรบบรการจะเปนใครกตาม หรอเรยกวา ความเสมอภาคในการใหบรการ

19

7.2 การบรการจะตองคานงถงความเสมอภาค ในโอกาสทจะไดรบบรการดวยท ง น เพราะประชาชนบางสวนของประเทศ เปนกลมบคคลทมขอจากนในเรองความสามารถในการทจะตดตอขอรบบรการจากรฐ เชน มรายไดนอย ขาดความรความเขาใจหรอขอขาวสารทเพยงพออยในพนทหางไกลทรกนดาร เปนตน ดงนนการจดบรการของทางราชการจะตองคานงถงคนกลมนดวย โดยจะตองพยายามนาบรการไปใหผรบบรการของทางราชการจะตองคานงถงคนกลมนดวยโดยจะพยายามนาบรการตามสทธประโยชนทควรจะตองคานงถงคนกลมน เชน การจดหนวยบรการเคลอนทตาง ๆ เปนตน การลดเงอนไขในการบรการใหเหมาะสมกบความสามารถของผบรการ เชน การออกบตรสงเคราะหในการรกษาพยาบาลใหแกผมรายไดนอยการเรยกเกบคาปรบในอตราทตาทสดตามทกฎหมายกาหนด เมอเหนวาผรบบรการไมมเจตนาทจะเลยงการปฎบตตามกฎหมาย แตเปนเพราะขาดขอมลขาวสารเปนตน ซงอาจเรยกตามเสมอภาคนวา ความเสมอภาคทจะไดรบบรการทจาเปนจากรฐ

การพฒนาการใหเชงรกแบบครบวงจร หรอ Package Serviceเปนการพฒนาการใหบรการทมเปาหมายทจะทาใหประชาชนไดรบอยางครบถวนสมบรณ มความสะดวกรวดเรวในการใหบรการ มงทจะใหบรการในเชงสงเสรมและสรางทศนคต และความสมพนธทดระหวางผใหบรการและผรบบรการ ตลอดจนเปนการใหบรการทมความถกตองชอบธรรมสามารถตรวจสอบไดและสรางความเสมอภาคทงในการใหบรการและในการทจะไดรบบรการจากรฐ

อญญรกษ เลศกศล (2543 : 10) ไดเสนอแนวคดในการใหบรการทเรยกวา Total Quality Service (T Q S) โดยเนนการบรการทจะใหผลการบรการผกใจประชาชน ซงใหความสาคญกบคนโดยใหคนมอสระทจะทางานบรการไดอยางเตมทและเตมใจ จนเปนวฒนธรรมของหนวยงานไมยดตดกบกฎระเบยบขอบงคบคนเกนเหต และมงไปทความรวมมอรวมใจของบคคลเปนแนวคดทวา การบรการเปนเรองทคนจะกระทาตองเปนเรองของใจ ไมใชการทาไปตามกฎระเบยบทวางไว เพอกาหนดวธใหบรการ โดยไดเสนอแนวคดในการปฏบตการใหบรการอนเปรยบเสมอนดานแตละดานของรป สามเหลยมดานเทา ซงภายในบรรจผรบบรการไว หากขาดปจจยดานหนงไป สามเหลยมนจะไมครบดานเปนรปสามเหลยมตอไปได นนหมายความวาองคกรจะใหบรการทดตอไปไมได ซงเรยกวา “สามเหลยมแหงการบรการ” ( The Service Triangle ) ดงรปหลกเหลยมแหงการบรการ

20

จากหลกการนจะเหนวา การจะสรางความประทบใจใหกบประชาชนตองจดการเพอใหปจจยแหงสามเหลยมแหงบรการนม ความเหมาะสมและสอดคลองกนคอ

1. กลยทธการบรการ หรอวตถประสงคหลก อนใชเปนแนวทางในการปฏบตตองกาหนดไวเพอทาใหการปฏบตเขาสเปาหมายโดยมความยดหยนตวพอเพยง มความแมนยา ตรงเปาหมายไดดโดยหลกการพนฐานของการสนองตอบความตองการของประชาชนไดอยางจรงจง

2. ระบบงาน หรอกระบวนการ ตองเนนใหระบบการบรการประชาชนเปนเรองเรยบงายประชาชนสบายใจเมอมาใชบรการ ไมยงยากซบซอนดเปนเจาขนมลนาย ประชาชนตองเขาใจไดงาย ๆ สามารถเขาพบเพอปรกษา หรอเขารบบรการไดอยางเปนกนเอง มความคลองตวส กฎระเบยบเปนสงทเอออานวยประโยชนตอประชาชน ทาใหการบรการดไมเปนตวจากดการบรการ

3. ขาราชการ หรอผใหบรการในทกระดบตองไดรบการสรรหา พฒนาและปรบพฤตกรรมตลอดจนวธการทางานใหมลกษณะเนนความสาคญของประชาชน นนคอม จตสานกตอการใหบรการทด

การจะทาใหสามเหลยมแหงการบรการสมฤทธผล ตองไดรบความรวมมอรวมใจจากขาราชการทกฝาย โดยทาเปนแผนการพฒนา การบรการขององคกรขนใหชดเจน ความหมายของการบรการสาธารณะ

การใหบรการสาธารณะ ถอเปนภารกจสงคมของรฐทตองจดใหม และใหบรการอยาง ทวถงขาราชการจงเปนกลไกทสาคญทจะนาบรการสาธารณะไปสประชาชน ขาราชการจงเปนตวจกรทสาคญ ถาเปรยบระบบกบการบรหารราชการกบการคาแลว รฐบาลจะเปรยบเสมอนผขายบรการ ซงผทมาขอบรการกคอประชาชนนนเอง

ประยร กาญจนดล (2538: 108) กลาววา บรการสาธารณะหมายถงกจการทอยในความอานวยการหรออยนความควบคมของฝายปกครอง ทจะทาขนโดยมวตถประสงคเพอสนองความตองการสวนรวมของประชาชน

นททวฒนบรมานนท (2543:28) กลาววาบรการสาธารณะนน จะตองประกอบดวยเงอนไข 2 ประการคอ

1. กจกรรมทถอวาเปนบรการสาธารณะ ตองเปนกจกรรมทเกยวของกบนตบคคลไดแกกจกรรมทรฐ องคกรปกครองสวนทองถนหรอรฐวสาหกจเปนผดาเนนการเอง และยงหมายความรวมถงกรณทรฐมอบกจกรรมของรฐบางประเภทใหเอกชนเปนผดาเนนการดวย

21

2. เปนกจกรรมทมวตถประสงคเพอประโยชนสาธารณะ และตอบสนองความตองการของประชาชน

กลาวโดยสรป การพจารณานยามและความหมายของคาวา”บรการสาธารณะ” จะตองพจารณาจากองคประกอบ 2 ประการ คอ

1. บรการสาธารณะเปนกจกรรมทอยในความอานวยการหรอความควบคมของฝาย

ปกครอง ลกษณะทสาคญทสดของบรการสาธารณะ คอตองเปนกจกรรมทรฐจดทาขนเพอสนองความตองการสวนรวมของประชาชน ซงกคอเปนกจกรรมทอยในความอานวยการของรฐ แตเนองจากปจจบนภารกจของรฐมากขน กจกรรมบางอยางตองใชเทคโนโลยในการจดทาสง ใชเงนลงทนสง และรฐไมมความพรอม จงตองมอบใหบคคลอน ซงอาจเปนหนวยงานของรฐหรอเอกชนเปนผดาเนนการ ซงเมอรฐมอบหนาทในการจดทาบรการสาธารณะใหบคคลอนดาเนนการจดทาแลว บทบาทของรฐในฐานะผจดทาหรอผอานวยการกเปลยนไปเปนผควบคม โดยรฐจะเปนผควบคมมาตรฐานของบรการสาธารณะ ควบคมความปลอดภย รวมทงควบคมคาบรการ ทงน เพอใหประชาชนไดรบประโยชนตอบแทนมากทสดและเดอดรอนนอยทสด

2. บรการสาธารณะจะตองมวตถประสงคเพอสาธารณะประโยชน โดยความตองการสวนรวมของประชาชนอาจแบงไดเปน 2 ประเภท คอ ความตองการทจะมชวตอยอยางสขสบายและความตองการทจะอยอยางปลอดภย ดงนน บรการสาธารณะทรฐจดทา จงตองมลกษณะทสนองความตองการของประชาชนทงสองประเภทดงกลาว กจการใดทรฐเหนวามความจาเปนตอการอยอยางปลอดภยหรอการอยอยางสขสบายของประชาชน รฐกจะตองเขาไปจดทากจการนนและนอกจากน ในการจดทาบรการสาธารณะของรฐ ไมสามารถจดทาบรการสาธารณะเพอประโยชนของบคคลใดบคคลหนงหรอกลมใดกลมหนงได รฐจะตองจดทาบรการสาธารณะเพอประชาชนทกคนอยางเสมอภาคเทาเทยมกน องคประกอบของบรการสาธารณะ

ปรชญา เวสารชช (2540:10) กลาวไววา การใหบรการสาธารณะประกอบดวยองคประกอบ 4 ประการทสาคญ ไดแก

1. ปจจยนาเขา (Input) หรอทรพยากร ไดแก บคลากร ทน อปกรณ และสงอานวยความสะดวกตางๆ

22

2. กจกรรม (Activities) หรอกระบวนการ (Process) หมายถง สงทเกดขนอนเนองจากการใชทรพยากร

3. ผลลพธ (Result) หรอผลผลต (Outputs) หมายถง สงทเกดขนเนองจากการใชทรพยากร

4. ความเหน (Opinions) ตอผลกระทบ (Impact) หมายถง ความเหนของประชาชนทมตอบรการทไดรบ

ประยร กาญจนดล (2542:81) กลาวถงแนวคดเรองการใหบรการสาธารณะไว ดงน การบรการสาธารณะเปนกจกรรมทอยในอานวยการหรอในความควบคมของรฐบรการสาธารณะมวตถประสงคในการตอบสนองความตองการสวนรวมของประชาชนการจดระเบยบและวธดาเนนการบรการสาธารณะ ยอมจะแกไขเปลยนแปลงไดเสมอ เพอใหเหมาะสมตามความจาเปนแหงกาลสมยบรการสาธารณะจะตองจดดาเนนการอยเปนนจและโดยสมาเสมอไมมการหยดชะงก ถาบรการสาธารณะจะตองหยดชกลงดวยประการใดๆ ประชาชนยอมไดรบความเดอดรอนหรอดายรบความเสยหายเอกชนยอมมสทธทจะไดรบประโยชนจากบรการสาธารณะเทาเทยมกน

นอกจากแนวคดเรองการใหบรการสาธารณะดงกลาวแลว การใหบรการควรจะตองคานงถงคณภาพบรการดวย ซง พาราสรามาน,เซทามลและเบอรร (Parasuraman, A., Zeithaml, V.A., & Berry, L.L., 1985:41-50) ไดศกษาวจยพบวา ในการรบบรการนน ผรบบรการจะใชเกณฑ 10 ประการ ในการกาหนดคณภาพบรการ คอ

1. ความไววางใจได (Reliability) บรการทใหนนตองมความถกตอง แมนยาและเหมาะสมตงแตครงแรก รวมทงตองมความสมาเสมอ คอ บรการทกครงตองใหผลเชนเดม ทาใหผรบบรการรสกวาผใหบรการเปนทพงได

2. ความสามารถในการตอบสนองความตองการของผมารบบรการ (Responsiveness) ผใหบรการจะตองมความพรอมและเตมใจทจะบรการ สามารถตอบสนองความตองการตางๆ ของผมารบบรการดายทนทวงท

3. สมรรถภาพการใหบรการ (Competence) ผใหบรการตองมทกษะและความรความสามารถในการบรการ สามารถแสดงใหผรบบรการประจกษและตอบสนองความตองการของผมารบบรการได

4. การเขาถงบรการ (Access) ผทมารบบรการจะตองเขาถงบรการดายงายและดายรบความสะดวกจากการมารบบรการระเบยบขนตอนไมมากมายซบซอนเกนไป รวดเรว ไมตอง

23

รอนานเวลาทใหบรการเปนเวลาทสะดวกสาหรบผรบบรการและการบรการเปนไปอยางเสมอภาค

5. ความสภาพ ออนโยน มอธยาศยไมตร (Courtesy) บคคลทเกยวของกบการใหบรการจะตองมความสภาพ ความเอาใจใส เหนอกเหนใจผ มารบบรการ รวมท งมกรยามารยาท การแตงกายสภาพ ใชวาจาทเหมาะสม มบคลกด 6. การตดตอสอสารทถกตองเหมาะสม (C0mmunication) การสอสารมความสาคญมากตอคณภาพการบรการ นอกจากจะเปนขนตอนหนงของกระบวนการใหบรการแลวยงจดเปนบรการอกลกษณะหนง ดงนน ผใหบรการจงควรมการใหขอมลตางๆ ทเกยวของกบผมารบบรการ 7. ความนาเชอถอ (Credibility) ความนาเชอถอเกดจาก ความซอสตย ความจรงใจ ความสนใจอยางแทจรงของผใชบรการทมตอผรบบรการ ซงถอเปนสวนสาคญมากทสด

8. ความปลอดภย (Security) ไดแก ความรสกทมนใจวาความปลอดภยในชวต ทรพยสนและชอเสยง การปราศจากความรสกเสยงอนตราย และขอสงสยตางๆ 9. ความเขาใจและผมารบบรการ (Understanding / knowing the customer) ผใหบรการจะตองมความเขาใจและรจกผทมารบบรการ 10. ความเปนรปธรรมของการบรการ (Tangibles) บรการทเสนอออกมาเปนรปธรรมจะทาใหผมารบบรการรถงการใหบรการนนๆ ไดชดเจนและงายขน

จากทกลาวมาสรปไดวา องคประกอบของบรการสาธารณะประกอบดวย ผใหบรการ กระบวนการใหบรการและผรบบรการ ทงน โดยตระหนกถงการสรางคณภาพความมนใจหรอสรางคณภาพใหบรการประชาชนของรฐ และคานงถงความสะดวก การตอบสนองความตองการของประชาชนเปนสาคญ การจดระบบบรการสาธารณะของทองถน สมคด เลศไพฑรย (2547 : 447 – 452) ไดกลาวไววา อานาจหนาทของทองถน อาจมวธการในการแบงแยกเปนประเภทตาง ๆ ไดหลายวธ แตหากเราใชวตถประสงคของการใชอานาจหนาทเปนเกณฑในการแบง กอาจแยกประเภทของอานาจหนาทของทองถนไดเปน 2 ประเภท คอ 1. อานาจหนาทในการจดทาบรการสาธารณะ (Service public)

24

บรการสาธารณะ หมายความถง กจการทอยในความอานวยการ หรอในความควบคมของฝายปกครองทจดทาขนเพอสนองความตองการสวนรวมของประชาชน ทงนโดยมลกษณะเปนการใหบรการหรอการดาเนนการอนเพอสนองความตองการของประชาชน ซงไมมลกษณะในการจากดอานาจของประชาชนแตอยางใด แตเปนการอานวยความสะดวกแกประชาชน ทาใหประชาชนไดรบความสะดวกสบายและมคณภาพชวตทดขน และเปนกจกรรมทจดทาขนโดยไมไดมงหวงผลกาไร แตมงหวงใหประชาชนในทองถนไดรบประโยชนสงสดจากบรการสาธารณะดงกลาว แตเดมการจดทาบรการสาธารณะ ถอเปนภารกจของรฐโดยตรงทจะตองจดทาเพอสนองตอบความตองการสวนรวมของประชาชน ตอมาเมอจานวนประชากรเพมขน สงคมเกดการขยายตว มความสลบซบซอนขน ความตองการของประชาชนกเกดการเปลยนแปลงไปตามสถานการณ ทาใหรฐแตผเดยวไมสามารถจดทาบรการสาธารณะทงหลายเพอสนองตอความตองการของประชาชนไดอยางทวถง รฐจงจาเปนตองรวมมอกบองคกรอน หรอบางกรณกตองมอบใหองคกรอนเปนผจดทาบรการสาธารณะให ทงนกเพอใหการจดทาบรการสาธารณะเปนไปอยางทวถง มประสทธภาพ และกอใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชน

ภารกจของรฐทเปนบรการสาธารณะนนอาจแยกไดเปน 2 ประเภท คอ 1. ภารกจพนฐาน (primary function) ไดแก การปองกนมใหเกดขอพพาทและยตขอพพาทเกดขนแลว หรออกนยหนง คอ ดแลความเปนระเบยบเรยบรอย และรกษาความมนคงปลอดภย ความมนคงปลอดภยมอยดวยกน 2 ลกษณะ คอ ความมนคงปลอดภยภายในชมชนและความมนคงปลอดภยจากการประทษรายอนมทมาจากภายนอกชมชน 2. ภารกจรอง (secondary function) ไดแก การสงเสรมคณภาพ ตลอดจนการขยายความมนคงของชาตไปยงประชาชนกลมตาง ๆ เพอใหเกดความยตธรรมทางสงคม รฐสงเสรมสวสดภาพของราษฎรทงในทางกายภาพและจตใจ รฐประกนเงอนไขแหงการครองชพขนตาของราษฎรทกคน เชน ใหบรการศกษา การรกษาพยาบาล การขนสงคมนาคม การพกผอนหยอนใจ สงเสรมการเลนกฬา เพอใหราษฎรมสขภาพแขงแรง สงเสรมศลปวฒนธรรม ประกนการวางงานคมครองการบรโภคของราษฎรเปนตน สาหรบองคกรปกครองสวนทองถนเมอพจารณาจากประเภทของบรการสาธารณะขางตนแลวทาใหเหนไดวา บรการสาธารณะทจะอยในอานาจขององคกรปกครองสวนทองถนไดนน คอ ภารกจลาดบรอง ทงนเนองจากตามหลกการกระจายอานาจนน ทองถนยอมมอสระในการบรหารจดการกจการภายในสวนทองถนของตนอนมลกษณะเฉพาะและม

25

ผลกระทบโดยตรงตอประชาชนในทองถน ซงภารกจในสวนน ไดแก ภารกจลาดบรองทรฐมอบหมายใหทองถนบรหารจดการดวยตนเอง โดยเปนไปตามทกฎหมายกาหนดไวซงกฎหมายทควรจะนามากลาวถงในทน คอ พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ซงไดบญญตถงเรองของการกาหนดอานาจและหนาทในการจด

2. อานาจหนาทในการควบคมตรวจสอบ (police) อานาจหนาทในการควบคมตรวจสอบ ถอไดวาเปนประเภทหนงของอานาจ

หนาทในการจดทาบรการสาธารณะ โดยมลกษณะทแตกตางจากอานาจหนาทในการจดทาบรการสาธารณะเพอปองกนไมใหผทจะใชอานาจหนาทในการควบคมไดตองเปนผทกฎหมายกาหนดใหอานาจไว มวตถประสงคเพอปองกนมใหเกดความไมสงบเรยบรอยขนในสงคม อนมลกษณะเปนการใชอานาจลวงหนา เปนการใชอานาจฝายเดยวในทางมหาชน ในลกษณะของการจากดเสรภาพ กลาวคอเปนการใชอานาจลวงหนาในการกอใหเกด เปลยนแปลง โอน สงวน หรอ ระงบซงสทธ หนาทฝายเดยวขนกบเอกชน โดยเอกชนไมตองสมครใจเลยทเรยกวา “นตกรรมทางปกครอง” ความสงบเรยบรอยทตองปองกนนน มกม 3 ลกษณะ คอความสงบในถนน ในทสาธารณะ ความปลอดภยในชวต ทรพยสน ซงความสงบเรยบรอยนตองเปนสาธารณะ และตองมลกษณะทอาจเกดความไมสงบขนไดจรง ๆ หากไมมการควบคม อานาจหนาทในการควบคมตรวจสอบ (Police) ดงกลาวนน ถอเปนอานาจหนาทสวนหนงขององคกรปกครองสวนทองถนทจะตองดาเนนการขน เพอประโยชนสาธารณะของทองถน เชน การรกษาความปลอดภย ความเปนระเบยบเรยบรอยและการอนามย และการสาธารณะสถานอน ๆ เปนตน อานาจหนาทของทองถนบางอยางกเปนท งการจดทาบรการสาธารณะ (service public) ในการลกษณะของการใหบรการและมลกษณะของการใชอานาจหนาทในการควบคมตรวจสอบ (police) ดวยในคราวเดยวกน โดยไมอาจแบงแยกไปในทางใดทางหนงได เชน การกาจดขยะมลฝอย สงปฏกล และนาเสยการจดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขามและทจอดรถ เปนตน เนองจากอานาจหนาทของทองถนดงกลาวน น ถอไดวาเปนการใหบรการแกประชาชนทาใหไดรบความสะดวกสบายขน แตในขณะเดยวกนกมลกษณะของการปองกน คอ การควบคมการใชเสรภาพของประชาชนรวมอยดวย จงไมอาจแบงแยกไดวาเปนอานาจหนาทในลกษณะใดลกษณะหนง

26

สรปไดวา การใหบรการสาธารณะของทองถนเปนภารกจของรฐทจะตองจดทาเพอตอบสนองความตองการสวนรวมของประชาชน แตรฐไมสามารถจดทาไดอยางทวถง จงมอบใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผจดทาเพอใหการบรการสาธารณะเปนไปอยางทวถง มประสทธภาพและกอใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชน วธการในการจดทาบรการสาธารณะ บรการสาธารณะทองถน คอ กจการทองคกรปกครองสวนทองถนจดทาขนเพอสนองความตองการสวนรวมของประชาชนเฉพาะทองถนทแยกตางหากจากจการของรฐ เปนภารกจทมวตถประสงคและลกษณะในการใหบรการโดยอยในความอานวยการหรอความควบคมของทองถน บรการสาธารณะทองถนถอเปนภารกจทสาคญและมความหลากหลาย แตเนองจากขอจากดเรองขดความสามารถและจานวนประชากรทแตกตางกน รวมไปถงเพอประสทธภาพในการจดทาบรการสาธารณะ ทาใหในบางกรณทองถนไมอาจลงมอจดทาบรการสาธารณะไดเองทงหมดจงอาจมการโอนอานาจบางอยางของตนใหแกองคกรอนรวมดาเนนการแทนหรอมอบหมายใหองคกรอนดาเนนการให การดาเนนกจการทอยในอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนน นยอมสามารถกระทาไดในหลายรปแบบ องคกรปกครองสวนทองถนอาจจะจดการกจการนน ๆ ดวยตนเองหรอจะมอบหมายใหเอกชนทาทงหมดกได ในขณะเดยวกนกมอานาจมอบใหองคกรอกองคกรหนงซงมฐานะเปนนตบคคลอกนตบคคลหนงแยกตางหากจากองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการนนแทนทองถน โดยสามารถควบคมองคกรนนไดอยางใกลชด ซงทองถนตองการทากจการในลกษณะมหาชนกอาจจดตงสหกรณขน แตถาตองการจดทาอยางในระบบธรกจเพอใหเกดความคลองตวกสามารถจดตงบรษทจากดของตนเอง หรอจะถอหนในบรษทจากดรวมกบบคคลอนกไดจงอาจแบงวธการในการจดทาบรการสาธารณะทองถนไดเปน 3 วธการใหญ ๆ คอ 1. องคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการเอง เปนอานาจหนาทจดทาบรการสาธารณะตามทกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนกาหนดไว 2. องคกรปกครองสวนทองถนรวมกบบคคลหรอนตบคคลอน เปนการจดทาในลกษณะอาศยความตกลงรวมมอระหวางกน โดยอาจจดทาในลกษณะขอตกลง หรอในรปแบบของสหการ หรอบรษท จากด

27

3. องคกรปกครองสวนทองถนมอบใหเอกชนดาเนนการ โดยวธการจางตามสญญาอาจทาไดทงตามวธการตามกฎหมายเอกชน และวธการตามกฎหมายมหาชน ซงแบงเปน 2 วธการ คอ โดยสญญาทางแพง และทางปกครอง ดงนน ผศกษาจงสรปวา การใหบรการกบประชาชนในฐานะผรบบรการ คอ การใหในสงทประชาชนสวนใหญตองการ การดาเนนการตองเปนธรรมอยางตอเนอง และสามารถสรางความพงพอใจใหกบประชาชน

28

4 .แนวคดเกยวกบองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบองคการบรหารสวนจงหวด

องคการบรหารสวนจงหวดหรอเรยกชอยอวา “อบจ.” ปจจบนถอเปนรปแบบการปกครองทองถนไทยรปแบบหนง ซงมอานาจหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะใหกบประชาชนในระดบจงหวด ดงน 1. อานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดตามทกาหนดไวในพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540 หนาทดาเนนกจการภายในเขตองคการบรหารสวนจงหวดดงตอไปนตราขอบญญตโดยไมขดหรอแยงตอกฎหมายจดทาแผนพฒนาองคการบรหารสวนจงหวด และประสานการจดทาแผนพฒนาจงหวดตามระเบยบทคณะรฐมนตรกาหนดสนบสนนสภาตาบลและราชการสวนทองถนอนในการพฒนาทองถนมการประสานและใหความรวมมอในการปฏบตหนาทของสภาตาบลและราชการสวนทองถนอนแบงสรรเงนซงตามกฎหมายจะตองแบงใหแกสภาตาบลและราชการสวนทองถนอนอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการสวนจงหวด พ.ศ. 2498 เฉพาะภายในเขตสภาตาบลคมครอง ดแล และบารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจดทากจการใดๆ อนเปนอานาจหนาทของราชการสวนทองถนอนทอยในเขตองคการบรหารสวนจงหวด และกจการนนเปนการสมควรใหราชการสวนทองถนอนรวมกนดาเนนการหรอใหองคการบรหารสวนจงหวดจดทา ทงน ตามทกาหนดในกฎกระทรวงจดทากจการอนใดตามทกาหนดไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนกาหนดใหเปนอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด

2. มอานาจหนาทตามกฎกระทรวง ( พ.ศ. 2541 ) ออกตามความในพระราชบญญต องคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540 เปนกจการทราชการสวนทองถนอนสมควรใหองคการบรหารสวนจงหวดรวมดาเนนการหรอใหองคการบรหารสวนจงหวดจดทา ดงนจดใหมน าเพอการอปโภค บรโภค และการเกษตรกาจดขยะมลฝอยและสงปฎกลบาบดนาเสยบารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมวางผงเมอง จดใหมและบารงรกษาทางบก ซงอยางนอยตองเปนทางหลวงชนบทตามกฎหมายวาดวยทางหลวงจดใหมและบารงรกษาทางนาจดใหมทาเทยบเรอ ทาขาม ทจอดรถ และตลาดปองกนและบรรเทาสาธารณภย รกษาความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนจดการศกษา ทานบารงศาสนา และบารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน หรอวฒนธรรมอนดของทองถนจดใหมและบารงสถานทสาหรบการกฬา สถานพกผอนหยอนใจ สวนสาธารณะ และสวนสตว ตลอดจนสถานทประชมอบรมสาหรบราษฎร จดใหมการสงคมสงเคราะหและการสาธารณปการ

29

ปองกนและบาบดรกษาโรค จดตงและบารงสถานพยาบาล สงเสรมการทองเทยว สงเสรมและแกไขปญหาการประกอบอาชพ กจการทไดมการกาหนดไวในแผนพฒนาจงหวดและแผนพฒนาองคการบรหารสวนจงหวด

3. อานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดตามพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ซงองคการบรหารสวนจงหวดเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญทมพนทซอนทบกบเทศบาล องคการบรหารสวนตาบลอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดจงเปนเรองการจดทาแผนการประสาน ใหความรวมมอและสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดเลก แตในกรณทบรการสาธารณะใดทองคกรปกครองสวนทองถนขนาดเลกไมสามารถทาได เพราะเรองดงกลาวเปนเรองทครอบคลมพนทหลายองคกรปกครองสวนทองถน เปนเรองทตองการความรวมมอขององคกรปกครองสวนทองถนเปนเรองทตองการความเปนเอกภาพ หรอเปนเรองทเกนขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนขนาดเลก กฎหมายกาหนดใหอานาจเหลานเปนอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ซงแบงออกเปน 6 ดาน ดงน

1. ดานโครงสรางพนฐานเชน การคมนาคมและการขนสง ทางบก อาท การกอสราง และการบารงรกษาถนนและสะพานเชอมตอระหวางองคกรปกครองสวนทองถนอน การดแลจดตงสถานขนสง การจดการจราจรในเขตพนท การขนสงมวลชนและการวศวกรรมจราจรทางน า เชน การบารงรกษาทางน า เชอมตอระหวางองคกรปกครองสวนทองถนอน การกอสรางและดแลสถานขนสงทางน าสาธารณปโภคตางๆแหลงน า/ ระบบประปาชนบท อาท การดแล รกษา พฒนาซอมบารงแหลงน า และระบบประปาชนบทสาธารณปการ การจดใหมตลาด อาท การจดใหมและการควบคมตลาดการจดตงและดแลตลาดกลางการผงเมอง อาท การจดทาผงเมองรวมจงหวด และการวางและปรบปรงผงเมองรวม

2. ดานงานสงเสรมคณภาพชวตเชน การสงเสรมอาชพ อาท การฝกอบรม สงเสรมพฒนากลมอาชพตางๆงานสวสดการสงคมการสงคมสงเคราะหพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา ผดอยโอกาสอาท งานศนยพฒนาเดกเลก การสงเคราะห เบยยงชพผสงอาย การสงเคราะหเบยยงชพคนพการ และการสงเคราะหเบยยงชพผปวยเอดส เปนตนนนทนาการการสง เสรมการกฬา อาท การจดหาอปกรณกฬา การกอสราง บารง รกษาสนามกฬาการจดใหมสถานทพกผอนหยอนใจ อาท การบรหารจดการดแลบารงรกษาสวนสาธารณะการศกษาการจดการศกษาในระบบ อาท การจดการศกษากอนวยเรยนหรอปฐมวย การจดการศกษาขนพนฐาน และการจดการศกษาสงเคราะห การศกษานอกระบบ อาท การบรหาร

30

การศกษานอกโรงเรยนระดบอาเภอและการจดการศกษาระดบเขต งานหองสมดประชาชน เปนตนการสาธารณสข การสาธารณสขและการรกษาพยาบาล อาท การสงเสรมสขภาพจตและปองกนปญหาสขภาพจต และการสงเสรมสขภาพแมและเดก การพฒนาอนามยบนพนทสงการปองกนและควบคมโรคตดตอ อาท การควบคมโรคตดตองานสนบสนนเงนอดหนนในการสงเคราะหผปวยโรคเรอน คาสงคมสงเคราะหและคาฌาปนกจการจดใหมโรงพยาบาลจงหวด 3. ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอยเชน การสงเสรมประชาธปไตยความเสมอภาค สทธเสรภาพของประชาชน อาท งานตรวจมาตราชง ตวง วด และการเผยแพรและประชาสมพนธความรเกยวกบการคมครองผบรโภคแกผบรโภค การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาทองถนการปองกนและบรรเทาสาธารณภย อาท การชวยเหลอผประสบภยเบองตนการจดระบบรกษาความสงบเรยบรอยและความปลอดภยในชวตและทรพยสน การสนบสนนชวยเหลอสวนราชการ องคกรปกครองสวนทองถนอนในการพฒนาทองถนและการใหบรการ รวมทงเอกชนดวย การประสานและใหความรวมมอในการปฏบตหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนอน 4. ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน พาณชยกรรม และการทองเทยวเชน การวางแผนพฒนาทองถน อาท การจดทาแผนพฒนาทองถน การประสานจดทาแผนพฒนาจงหวด และการจดระบบขอมลเพอการวางแผน การพฒนาเทคโนโลย อาท การบรการและถายทอดเทคโนโลยเกษตรชมชน การสงเสรมการลงทน อาท งานบรการขอมลนกลงทน และงานเผยแพร และชกจงการลงทน การพาณชยกรรม อาท งานทะเบยนพาณชย การพฒนาอตสาหกรรม อาท การกากบดแลโรงงาน การอนญาตใหตงโรงงาน การทองเทยว อาท การวางแผนการทองเทยว การปรบปรงดแลบารงรกษาสถานททองเทยว และจดทาสอประชาสมพนธ 5. ดานการบรหารจดการ และการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เ ชน การ คมครอง ดแล บา ร ง รกษา ใชประโยชน จ าก ปาไม ท ดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อาท งานพฒนาปาชมชน การควบคมไฟปา เปนตน การจดการสงแวดลอมและมลพษตางๆ อาท การตดตามตรวจสอบเกยวกบสงแวดลอมและมลพษ งานสรางจตสานกดานสงแวดลอม งานตรวจสอบคณภาพน า งานตรวจสอบคณภาพอากาศและเสยง และการบาบดนาเสยรวม การกาจดขยะมลฝอยและสงปฏกลรวม

31

6. ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณ และภมปญญาทองถนเชน การจดการดแลโบราณสถาน โบราณวตถ อาท การบารงรกษาโบราณสถาน การจดการดแลพพธภณฑและหอจดหมายเหต การสงเสรมจารตประเพณและภมปญญาทองถน

4 นอกจากนคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนไดกาหนดอานาจและหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด เพอใหการดาเนนการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจและหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดในเขตจงหวด ดงน การใหบรการสาธารณะในเขตจงหวดใหดาเนนงานในลกษณะโครงการทมขนาดใหญทเกนศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนอนในเขตจงหวดเปนการดาเนนงานทปรากฏถงกจกรรมทเปนภาพรวมขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวด ทมงตอประโยชนของทองถนหรอประชาชนเปนสวนรวม และไมเขาไปดาเนนงานทองคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวดสามารถดาเนนการไดเอง เขาไปดาเนนงานตามแผนงานหรอโครงการในลกษณะทมความคาบเกยวตอเนอง หรอมผทไดรบประโยชนในองคกรปกครองสวนทองถนมากกวา 1 แหงขนไป ในการดาเนนการตามอานาจและหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดตามขอ 1 องคการบรหารสวนจงหวดควรจะดาเนนการเพอใหเปนไปในลกษณะดงนคอ การจดทาแผนพฒนาทองถนของตนเองและประสานการจดทาแผนจงหวดโดยการสรางและพฒนาระบบการประสานแผนการพฒนาทองถน ในจงหวดเพอนาไปสการใชจายงบประมาณในการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนทมความสมดลยและคมคาทางเศรษฐกจการกอสรางและบารงรกษาโครงการทเปนโครงสรางพนฐานขนาดใหญหรอมการเกยวเนองกนหลายองคกรปกครองสวนทองถน หรอในลกษณะทเปนเครอขายหลกในการเชอมโยงกบแผนงานโครงการทดาเนนการโดยองคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด การจดการศกษา สาธารณสข การสงคมสงเคราะห การพฒนาคณภาพชวตใหกบประชาชนในระดบจงหวด และไมเปนการซ าซอนกบองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดโดยมวตถประสงคเพอขยายศกยภาพและมงตอผลสมฤทธในการพฒนาการศกษา สาธารณสขการสงคมสงเคราะห การพฒนาคณภาพชวตของประชาชนขององคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด

การสงเสรมจารต ประเพณ วฒนธรรม การทองเทยว การสงเสรมการลงทน และพาณชยกรรมของจงหวด การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในระดบจงหวดโดยเฉพาะอยางยงการทาหนาทเปนองคกรหลกในการกาจดมลฝอย สงปฏกลรวม การดแลระบบบาบด นาเสยรวมใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด ใหบรการดานเทคนค วชาการ เครองมอ เครองจกรกล บคลากร แกองคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวด

32

ดาเนนการตามภารกจทไดรบการถายโอนภารกจตามทกาหนดไวในแผนปฏบตการกาหนดขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน โดยเฉพาะอยางยงกจกรรมถายโอนทองคการบรหารสวนจงหวด “มหนาททตองทา” การสนบสนนงบประมาณใหแกราชการสวนกลาง สวนภมภาค จะกระทาไดแตเฉพาะกรณทอยในอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดทจะตองดาเนนการเอง แตไมสามารถดาเนนการเองได เนองจากเปนงานปฏบตซงจะตองใชเทคนควชาการสง และหนวยงานรฐนนมความสามารถทจะดาเนนการไดดกวา และผลของการใหการสนบสนนนนจะเปนประโยชนตอการดาเนนงานตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด การสนบสนนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอนในจงหวด จะกระทาไดในกรณทเรงดวนและจาเปนหากไมดาเนนการจะกอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงตอประชาชน การใหการสนบสนนแกประชาชน องคกรประชาชน ควรเปนไปในลกษณะของการสงเสรมความสามารถดาเนนการ โดยใชศกยภาพของตนเองในการบรหารจดการในลกษณะของการรวมคด รวมทา รวมรบผลประโยชน โดยไมใหการสนบสนนในลกษณะของการใหสงของหรอการเขาไปดาเนนการแทน

33

5 แนวคดกระบวนการบรหารและพฒนาขนพนฐานบรการสาธารณะ

การตอบสนองตอความจาเปนพนฐานตอประชาชน คอ เปาหมายการพฒนาทสาคญทตองจดกระบวนการบรหารการพฒนา โดยตองจดแบบแผนความสมพนธขององคการแบบแผนทางการเมองและเศรษฐกจในระดบทองถน ระดบประเทศ โดยการทาหนาทในการวางแผนนโยบายใหมๆ ดวยวธการระดมความคดเหนจากสาธารณะ เพอใหประชาชนมสวนรวม ซงเงอนไขแหงความสาเรจขององคการคณภาพขนอยกบคณภาพของผนาทเขามาทาหนาทโยงวฒนธรรม ระบบการวางแผน การใชสารสนเทศ การเรยนรองคการ โดยการเกอหนนในระบบซงกนและกน (กฤช เพมทนจตต,2546 หนา 222-228; ทพวรรณ หลอสวรรณรตน ,2546, หนา 184-186) หลกการและแนวทางการบรหารงานแนวใหม การปรบเปลยนวฒนธรรม คานยมของขาราชการและจาหนาทของรฐ เนนระบบความรบผดชอบตอสาธารณะเนนการมจรยธรรม มความโปรงใส และตรวจสอบได (ชยอนนต สมทวณช,2546, หนา 178-82) องคกรปกครองสวนทองถน เนนหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน เพอคมครองประโยชนของประชาชนทองถนหรอสวนรวม โดยใหอสระในการกาหนดนโยบายการปกครอง การบรหาร การบรหารงานบคคล การเงนและการคลง จะมอปสรรคบางจากความไมเขาใจในอานาจหนาททรฐบาลกาหนดทอาจมการทบซอนกน ท งระบบงาน เขตปกครอง บคลากรทปกครอง ความไมพรอมของบคลากรทองถน ตลอดจนรายไดจากทองถนและงบอดหนนจากสวนกลางทไมเทาเทยมกน (พทยา บวรวฒนา,2549,หนา 68-73; อมร รกษาสตย, 2546, หนา 105-106) การสรางวธการในการวดผลลพธจากการบรการสาธารณะโดยการประเมนผลจากการรวมมอของผเชยวชาญดานการพฒนากลยทธการทางานใหม โดยสรปวาเปาหมายการใหบรการสาธารณะ คอ (Smith, 2005)

1. การกาหนดทศทางใหชดเจนดวยการสรางวธการวดผลใหทาตามทกาหนดไว 2. การใหคาแนะนา ปรกษาระหวางการดาเนนการจะเปนประโยชนสงสด โดย

ใหผชานาญการสรางประเดนให 3. เปดโอกาสใหผรบบรการมสวนรวมแสดงความคดเหน 4. การสรางวธการวดผล วเคราะหผลเฉพาะงานทปฏบต 5. การเปลยนแปลงทางดานคณภาพและมตการใหบรการ

34

ปญหาสรางงบประมาณการใหบรการสาธารณะ ภาครฐมกจะมปญหางบประมาณดานงานระบบสาธารณะ มกจะมปญหาวาการใหงบประมาณสาธารณะมากๆ จะเพมความเจรญทางเศรษฐกจจรงหรอไม การอภปรายผลของผเชยวชาญใหคานงถงความสมดลทถกตองระหวางความสาคญของการสรางรปแบบการวดทมคณภาพตอบรการสาธารณะกบการครอบครองการเฝาระวงในการดาเนนการ

จากความหมายและองคประกอบดงกลาวจะเหนไดวาเปนการพจารณาโดยใชแนวคดทฤษฎเชงระบบทมการมองวาหนวยงานทมหนาทใหบรการนาปจจยนาเขาเขาสกระบวนการผลตและออกมาเปนผลผลตหรอการบรการเชนเดยวกนกบแนวคดของ B.M. Vermaอยางไรกตามจากความหมายและองคประกอบดงกลาวมประเดนสาคญหนงกคอการมองในแงของผลกระทบทเกดขนหลงการใหบรการซงสามารถวดไดจากความคดเหนหรอทศนคตของผรบบรการซงปจจบนการปฏรประบบราชการไดมงเนนการบรหารงานแบบมงผลสมฤทธ (Result Base Management) ผศกษาเหนวาการวดผลกระทบทเกดขนหลงจากการใหบรการโดยวดจากผ ทไดรบผลโดยตรงคอผ รบบรการนาจะบงบอกถงประสทธผลประสทธภาพของการใหบรการไดในระดบหนงสอดคลองกบความตองการของบคคลเปนสวนใหญมใชเปนการจดใหแกบคคลกลมใดกลมหนงโดยเฉพาะหลกความสมาเสมอคอการใหบรการนนๆตองดาเนนไปอยางตอเนองหลกความเสมอภาคบรการทจดนนจะตองใหแกผมาใชบรการทกคนอยางเสมอหนาและเทาเทยมกน

35

6. แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การสรางการมสวนรวม หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนและผทเกยวของทกภาคสวนของสงคมไดเขามามสวนรวมกบภาคราชการ

ระดบของการสรางการมสวนรวมของประชาชนเปน 5 ระดบ ดงน 1) การใหขอมลขาวสาร ถอเปนการมสวนรวมของประชาชนในระดบตาทสด

แตเปนระดบทสาคญทสดเพราะเปนกาวแรกของการทหนวยงานภาครฐจะเปดโอกาสใหประชาชนเขาสกระบวนการมสวนรวมในเรองตาง ๆ วธการใหขอมลสามารถใชชองทางตาง ๆ เชน เอกสารสงพมพ การเผยแพรขอมลขาวสารผานทางสอตาง ๆ การจดนทรรศการ จดหมายขาว การจดงานแถลงขาว การตดประกาศ และการใหขอมลผานเวบไซต เปนตน

2) การรบฟงความคดเหน เปนกระบวนการทเปดใหประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลขอเทจจรงและความคดเหนเพอประกอบการตดสนใจของหนวยงานภาครฐดวยวธตาง ๆ เชน การรบฟงความคดเหน การสารวจความคดเหน การจดเวทสาธารณะ การแสดงความคดเหนผานเวบไซต เปนตน

3) การเกยวของ เปนการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการปฏบตงาน หรอรวมเสนอแนะทางทนาไปสการตดสนใจ เพอสรางความมนใจใหประชาชนวาขอมลความคดเหนและความตองการของประชาชนจะถกนาไปพจารณาเปนทางเลอกในการบรหารงานของภาครฐ เชน การประชมเชงปฏบตการเพอพจารณาประเดนนโยบายสาธารณะ ประชาพจารณ การจดตงคณะทางานเพอเสนอแนะประเดนนโยบาย เปนตน

4) ความรวมมอ เปนการใหกลมประชาชนผแทนภาคสาธารณะมสวนรวม โดยเปนหนสวนกบภาครฐในทกขนตอนของการตดสนใจ และมการดาเนนกจกรรมรวมกนอยางตอเนอง เชน คณะกรรมการทมฝายประชาชนรวมเปนกรรมการ เปนตน

5) การเสรมอานาจแกประชาชน เปนขนทใหบทบาทประชาชนในระดบสงทสด โดยใหประชาชนเปนผตดสนใจ เชน การลงประชามตในประเดนสาธารณะตาง ๆ โครงการกองทนหมบานทมอบอานาจใหประชาชนเปนผตดสนใจทงหมด เปนตน

การมสวนรวมของประชาชนนบวาเปนสวนทมความสาคญยง เพราะประชาชนเปนผ ไดรบประโยชนและโทษโดยตรงจากการบรหารงานของหนวยงานภาครฐ ความรวมมอของประชาชนเรมตงแต “รวมคด รวมตดสนใจ รวมทา (รวมรบผดชอบ) รวมตรวจสอบ และรวมรบประโยชน” ถาประชาชนใหความรวมมอถอไดวางานนน ๆ สาเรจไปแลวครงหนง ดงนน การทางานใด ๆ ถาใหประชาชนเขามามสวนรวมจะทาใหงานนนสาเรจตามวตถประสงคและ

36

เปาหมาย เนองจากประชาชนจะเกดความภาคภมใจทมสวนรวมในกจกรรมทเปนประโยชนตอสวนรวม

กลาวโดยสรปนกบรหารงานทวไปจะตองสรางใหบคลากรในสงกดและในองคกรเปนผทมจตใจใหบรการ (Service Mind) ตามหลกการทวา “ยมแยมแจมใสตงใจสนทนาวาจาไพเราะสงเคราะหเกอกล” เพอประชาชนผรบบรการเกดความสะดวกรวดเรวถกตองและเปนธรรมในขณะเดยวกนกไมควรละเลยการใหประชาชนเขามามสวนรวมในการดาเนนงานดวยการ “รวมคดรวมตดสนใจรวมทา (รวมรบผดชอบ) รวมตรวจสอบและรวมรบประโยชน” เพอสรางความพงพอใจใหแกประชาชนและเมอประชาชนเกดความพงพอใจกจะเกดการยอมรบ “องคกรผบรหารและผปฏบตงาน”

ความหมายของการมสวนรวม

ศกดสทธ แยมศร (2543) ใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชนไววา “การมสวนรวมของประชาชน คอ การทประชาชนทอยรวมกนในชมชน แสดงออกถงความประสงคทจะมสวนในการใหความรวมมอเพอใหกจกรรมทสงผลกระทบตอสงคมไดรบการแกไขหรอปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพชมชนทตองดาเนนชวตอยรวมกนตอไปโดยปกตสข” ปจจบนวถชวตของประชาชนถกระทบจากสงตางๆ เพมมากขนไมวาจะเปนสภาพเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมทเสอมโทรม ทาใหเกดสภาพการตางคนตางอยมงหวงทจะแกไขปญหาของตนเองใหอยรอดไปในแตละวนไมมความสนใจตอสงคมรอบขาง ทาใหปญหาตามมาหลายดานทนบวนจะเพมมากยงขน จงจาเปนทจะตองใหความสาคญกบการมสวนรวมซงกนและกน ชวยแกปญหาตางๆ ทเกดขนใหตรงกบความตองการของทกคน

ไพรตน เตชะรนทร (2527) ใหความหมายของการมสวนรวม หมายถง กระบวนการทรฐบาลทาการสงเสรมชกนา และสรางโอกาสใหกบประชาชนในชมชนทงสวนบคคล กลมชมชน สมาคม มลนธ และองคกรอาสาสมคร ใหเขามามสวนรวมในการดาเนนงานเรองใดเรองหนงหรอหลายเรองรวมกน

ยวฒน วฒเมธ (2526) ใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชน หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในการคดรเรม การพจารณาตดสนใจ การรวมปฏบตและรวมรบผดชอบในเรองตางๆ อนมผลกระทบถงตวประชาชนเอง

นรนดร จงวฒเวศย (2537) กลาววา การมสวนรวม หมายถง การเกยวของทางจตและอารมณของบคคลหนงในสถานการณ ซงผลของการเกยวของดงกลาวเปนเหตเราใหกระทา

37

การใหบรรลจดมงหมายของกลมนนกบทงทาใหเกดความรสกรวมรบผดชอบกบกลมดงกลาวดวย

สจนต ดาววระกล (2527) ใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชน หมายถง กระบวนการกระทาทประชาชนมความสมครใจเขามามสวนในการกาหนดการเปลยนแปลง เพอตวประชาชนเอง โดยใหประชาชนไดมสวนในการตดสนใจเพอตนเองและมสวนดาเนนการเพอใหบรรลวตถประสงคทปรารถนา ทงน ตองมใชเปนการกาหนดกรอบความคดจากบคคลภายนอก

อาภรณพนธ จนทรสวาง (2522) กลาวไววา การมสวนรวม (Participation) เปนผลมาจากการเหนพองตองกนในเรองของความตองการและทศทางของการเปลยนแปลง และความเหนพองตองกนนนจะตองมมากพอจนเกดความคดรเรมโครงการเพอการนนๆ เหตผลเบองแรกของการทคนเราสามารถรวมกนได ควรจะตองมความตระหนกวาปฏบตการทงหมดหรอการกระทาท งหมดททาโดยหรอทาในนามกลมนนกระทาผานองคกร (Organization) ดงนน องคกรจะตองเปนเสมอนตวนาใหบรรลถงความเปลยนแปลงทตองการได กลาวโดยสรป การมสวนรวม หมายถง ความรวมมอของประชาชนไมวาจะเปนปจเจกบคคลหรอกลมคนทเหนพองกนโดยใชความรความสามารถ วสดอปกรณเขารวมในกระบวนการตดสนใจในการดาเนนการเรองใดเรองหนง เพอใหบรรลวตถประสงคทตงไว รปแบบและขนตอนของการมสวนรวมของประชาชน

ไพรตน เตชะรนทร (2527) ไดกลาวถง ขนตอนการมสวนรวมในการดาเนนงานใหบรรลวตถประสงคของนโยบายการพฒนา คอ

1. รวมทาการศกษาคนควาถงปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชนรวมตลอดถงความตองการของชมชน

2. รวมคนหาและสรางรปแบบและวธการพฒนาเพอแกไขและลดปญหาของชมชนหรอเพอสรางสรรคสงใหมทเปนประโยชนตอชมชนหรอสนองความตองการของชมชน

3. รวมวางนโยบายหรอแผนงานหรอโครงการหรอกจกรรม เพอขจดและแกไขตลอดจนสนองความตองการของชมชน

4. รวมตดสนใจในการใชทรพยากรทมจากดใหเปนประโยชนตอสวนรวม 5. รวมจดหรอปรบปรงระบบการบรหารงานพฒนาใหมประสทธภาพและ

ประสทธผล

38

6. รวมการลงทนในกจกรรมโครงการชมชนตามขดความสามารถของตนเองและของหนวยงาน

7. รวมปฏบตตามนโยบาย แผนงาน โครงการและกจกรรมใหบรรลเปาหมายทวางไว

8. รวมควบคม ตดตาม ประเมนผล และรวมบารงรกษาโครงการและกจกรรมทไดทาไว ทงภาคเอกชนและภาครฐบาลใหใชประโยชนไดตลอดไป

เจมศกด ปนทอง (2525) ไดแบงขนตอนของการมสวนรวมของประชาชนไว 4 ขนตอน คอ 1. การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา 2. การมสวนรวมในการวางแผนดาเนนกจกรรม 3. การมสวนรวมในการลงทนและปฏบตงาน 4. การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลงาน

พฒนบณยรตนพนธ (2527) กลาววา การมสวนรวมของชมชนจะตองมขนตลอดตงแตการวางแผนโครงการ การเสยสละกาลงแรงงาน วสด กาลงเงน หรอทรพยากรใดๆ ทมอยในชมชน

กรรณการ ชมด (2524) ไดสรปรปแบบของการมสวนรวมออกเปน 10 รปแบบ คอ 1. การมสวนรวมประชม (Attendance at meetings) 2. การมสวนรวมออกเงน (Financial contribution) 3. การมสวนรวมเปนกรรมการ (Membership on committees) 4. การมสวนรวมเปนผนา (Position of leadership) 5. การมสวนรวมสมภาษณ (Interviewer) 6. การมสวนรวมเปนผชกชวน (Solicitor) 7. การมสวนรวมเปนผบรโภค (Customers) 8. การมสวนรวมเปนผรเรม (Entrepreneur) 9. การมสวนรวมเปนผใชแรงงานหรอเปนลกจาง (Employee) 10. การมสวนรวมออกวสดอปกรณ (Material contribution)

ปจจยทมผลกระทบตอการมสวนรวมของประชาชน นรนดร จงวฒเวศย (2537) ไดกลาววาปจจยทมผลตอการมสวนรวม ไดแก

39

1. ความศรทธาทมตอความเชอถอบคคลสาคญและสงศกดสทธทาใหประชาชนมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ เชน การลงแขก การบาเพญประโยชน การสรางโบสถวหาร เปนตน

2. ความเกรงใจทมตอบคคลทเคารพนบถอ หรอมเกยรตยศ ตาแหนง ทาใหประชาชนเกดความเกรงใจทจะมสวนรวมดวยทง ๆ ยงไมมความศรทธาหรอความเตมใจอยางเตมทจะกระทา เชน ผใหญออกปากขอแรงผนอยกชวย เปนตน

3. อานาจบงคบทเกดจากบคคลทมอานาจเหนอกวาทาใหประชาชนถกบบบงคบใหมสวนรวมในการกระทาตาง ๆ เชน บบบงคบใหทางานเยยงทาส เปนตน

จากแนวคดเรองปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนขางตน สรปไดวา ปจจยทสาคญททาใหเกดการมสวนรวม คอ ความศรทธา ความเกรงใจตอสงทเคารพนบถอ หรอผทมอานาจเหนอกวา รวมทงปจจยอนทเกยวของ คอ สถานภาพทางสงคม สถานภาพทางเศรษฐกจ สถานภาพทางอาชพและทอยอาศย โดยบคคลทมสถานภาพทางสงคม และเศรษฐกจสง จะเขารวมในกจกรรมตางๆ ของชมชนมากกวาบคคลทมสถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจตา

40

7. แนวคดเกยวกบการตดตามและประเมนผล

สมพศสขแสน (2547 : 2) ไดกลาวถงการตดตามและประเมนผลโครงการ เปนขนตอนสดทายเพอใหทราบถงความสาเรจปญหาและอปสรรคทเกดขนจากการนาโครงการไปปฏบตซงควรประเมนทกขนตอน 1. ความหมายการประเมนผล การประเมนผลหมายถงการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบเปาหมายหลงสนสดการปฏบตงานแลวเพอใหทราบถงความกาวหนาความสาเรจหรอความลมเหลวของโครงการดงนนการประเมนผลจงคลายกบการหาใครสกคนเอากระจกมาสองใหเราไดเหนหนาตวเองวามขอบกพรองอะไรบางหรอสวยงามดแลวแตทสาคญกระจกนนจะตองมมาตรฐานหรอมคณภาพมเชนนนกระจกจะหลอกหนาเราทาใหสองแลวหนาตาดดกวาตวจรงนนกคอการประเมนผลโครงการตองมเครองมอทแมนตรง (Validity) และเชอถอได (Reliability) 2. องคประกอบของการประเมนผล จากความหมายของการประเมนผลดงกลาวจะเหนไดวาการประเมนผลจะตองมองคประกอบดงนปรากฏการณ งานหรอกจกรรมหรอสงทตองการจะวดวตถประสงคของสงทตองการวดและประเมน กฎเกณฑหรอมาตรฐานของการวดและการประเมนการวด / เครองมอ / การประเมน การเปรยบเทยบผลทวดไดกบเกณฑและการสงเคราะหหลกฐานหรอขอมลทเปนผลจากกระบวนการประเมนไปสการตดสนใจขนสดทาย 3. จดมงหมายของการประเมนผลโครงการ การประเมนผลเปนขนตอนทสาคญมากซงจดมงหมายของการประเมนผลโครงการมดงน

3.1 เพอสนบสนนหรอยกเลก การประเมนผลจะเปนเครองมอชวยตดสนใจวา ควรจะยกเลกโครงการหรอสนบสนนใหมการขยายผลตอไป ผลทไดจากการดาเนนโครงการไดรบผลตอบแทนคมคากบเงนทนทสญเสยไปมากนอยเพยงใดและโครงการทดาเนนไปนนกอใหเกดผลขางเคยง (Side Effects) ทงทางบวกและลบหรอไม 3.2 เพอทราบถงความกาวหนาของการปฏบตงานตามโครงการวา เปนไปตาม ทกาหนดวตถประสงคและเปาหมายหรอกฎเกณฑทกาหนดไวหรอไม

41

เพยงใด ถาโครงการทดาเนนไปแลวไมเปนไปตามกาหนดการหรอกาวหนาชาผบรหารโครงการจะไดปรบปรงแกไขวธดาเนนการในชวงตอไปหรอปตอไป 3.3 เพอปรบปรงงานถาเราบรหารโครงการไประยะหนงแลวพบวา บางโครงการไมไดเสยทงหมดแตกไมบรรลวตถประสงคทกาหนดไวทกขอ เราควรนาโครงการนนมาปรบปรงแกไขใหดขนโดยพจารณาวาโครงการนนบกพรองในเรองใดเชนวธดาเนนโครงการการขาดความรวมมอของประชาชนขดตอคานยมของประชาชนหรอสมรรถนะขององคกรทรบผดชอบตา เมอเราทราบผลของการประเมนผลเรากจะไดปรบปรงแกไขใหตรงประเดน 3.4 เพอศกษาทางเลอก (Alternative) ทเหมาะสม โดยปกตในการบรหารโครงการนน ผบรหารโครงการจะพยายามแสวงหาทางเลอกทดทสดจากทางเลอกอยางนอย 2 ทางเลอกดงนน การประเมนผลจะเปนการเปรยบเทยบทางเลอกกอนทจะตดสนใจเลอกทางเลอกใดปฏบตทงน เพอลดความเสยงใหนอยลง 3.5 เพอขยายผลถาเราประเมนผลโครงการเปนระยะสมาเสมอผลปรากฏวาโครงการน นบรรลผลสาเรจตามทกาหนดวตถประสงคเรากควรจะขยายผลโครงการนนตอไปในหลายหลายกลมหรอหลายพนท

4. ขอคดในการประเมนผลโครงการ 4.1 ไมควรประเมนผลโครงการถาเราไมประสงคจะทราบผลของการประเมนเพราะเปนการสนเปลองและสญเปลา

4.2 การประเมนผลโครงการยอมไรคา ถาไมมการนาผลของการประเมนไปใชใหเกดประโยชน “เปรยบเสมอนอาหารทปรงเสรจแลวถาปราศจากผรบประทานอาหารนนกยอมไรประโยชน” นนกคอเนนใหผบรหารนาผลการประเมนไปปรบปรงแกไขมใชเกบผลการประเมนไวในตเทานน 4.3 การประเมนผลเพยงชวยใหผบรหารและผปฏบตงานในโครงการไมกระทาผดซ าอกในเรองเดมนนคอผบรหารจะตองมขอมลทแมน ตรง และเชอถอได และควรเปนบคคลทใจกวางยอมรบฟงความคดเหนและการวพากษวจารณจากบคคลอนการทราบผลการประเมนจะชวยใหผบรหารสามารถปรบกลยทธในการบรหารงานใหมประสทธภาพไดดงคากลาวของ นโปเลยนทวา “ถาเราไมรจกปรบกลยทธในการรบในทสดขาศกกจะใชวธการรบเหมอนเรา” ทานองเดยวกนถาเราไมมขอมลจากการประเมนผลเรากไมสามารถปรบกลยทธใหเหมาะสมได

42

4.4 การประเมนผลเปนการมองยอนกลบไปในอดตแตการวางแผนเปนการมองไปสอนาคต (Future) แตในปจจบนการประเมนผลจะเรมมลกษณะการคดไปขางหนามากยงขนโดยโครงการขนาดเลกซงเปนโครงการทเกยวกบนวตกรรม (Innovation) จะตองทาเปนโครงการทดลอง (Experimental Project) ซงจะตองมการประเมนผลกอน ประเมนผลระหวางและประเมนผลหลงสนสดโครงการ 4.5 การประเมนผลทดอยคณภาพและกอใหเกดความเขาใจผดสไมมการประเมนเสยดกวานนคอในการประเมนผลขอมลทไดจากการประเมนจะตองมความแมน ตรง และเชอถอไดสรปไดวา การตดตามและประเมนผลมความสาคญตอการดาเนนงานตามโครงการทกโครงการ จาเปนตองมความเขาใจในวธการการดาเนนงาน เพอสามารถตดตามและประเมนผลไดถกวธ โดยอาศยองคประกอบของการประเมนทถกตอง

43

8.แนวคดเกยวกบการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด

แนวความคดในการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดเปนวฒนธรรมในการอยรวมกนเปนสงคมมานานนบพนปแลวซงเปนหลกการเพอการอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางมความสงบสขสามารถประสานประโยชนและคลคลายปญหาขอขดแยงโดยสนตวธและสงคมมการพฒนาทย งยนในชวงระยะเวลา 20 ปทผานมาสงคมโลกมการเปลยนแปลงทงการเมองการพฒนาประชาธปไตยทเนนการมสวนรวมของประชาชนและการพฒนาดานตางๆในยคโลกาภวตนและเทคโนโลยไดพฒนาไปอยางรวดเรวสงผลใหประเทศตางๆตองตนตวและทมเททรพยากรเพอการปฏรปการบรหารกจการบานเมองและสงคมของตนใหทนกบกระแสการเปลยนแปลงและกตกาใหมของสงคม

สาเหตหลกททาใหเกดการปฏรปและตองดาเนนการไปอยางตอเนอง ไดแก • ภาครฐในโลกยคใหมตองปรบลดบทบาทจากผปกครองมาเปนผ

ใหบรการและธารงรกษาความเปนธรรมในสงคมภาคประชาชนและภาคเอกชนมบทบาทในการบรหารกจการบานเมองและสงคมมากขน

• ภาคเอกชนไดปรบปรงระบบบรหารจดการตามหลกการบรหารงานสมยใหมอยางตอเนองและรวดเรวเพอความอยรอดและการแขงขน

• ภาครฐไมสามารถปรบตวไดทนตอการเปลยนแปลงของโลกทรวดเรวรนแรงเปดกวางและมการแขงขนสงขน

• ผลจากการทภาครฐปรบตวไมทนการณภาครฐมความออนแอลาสมยไมสามารถบรหารจดการประเทศอยางมประสทธภาพสงผลใหเกดภาวะเศรษฐกจภายในประเทศตกตาเกดภาวะหนทวมทน

• สงคมเสอมศรทธาในภาครฐทงในเรองการบรหารและการทจรตประพฤตมชอบ

เปาหมายของการปรบปรงการบรหารกจการบานเมองและสงคม

ในยคสงคมสมยใหมทกประเทศมแนวทางการปรบปรงการบรหารกจการบานเมองและสงคม (Governance) ทมจดรวมเหมอนกนคอความสงบสขของประชาชนเสถยรภาพความมนคงทางเศรษฐกจสงคมและการเมองซงประเทศไทยไดมาจากการจดทารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 มสาระสาคญเกยวกบความพยายามในการสรางระบบ

44

บรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) สาหรบสงคมไทยโดยเนนการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตดสนใจของภาครฐมากขนการประกนและคมครองสทธขนพนฐานของประชาชนภาครฐมการบรหารการปกครองทโปรงใสสามารถถกตรวจสอบโดยประชาชนมากขน

ความหมายของการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด

คาวา Good Governance ประกอบดวยคาวา “good(adj.) ด , มคณธรรม, ถกตอง , เหมาะสม, นสยด, คณภาพด, มนคง, มประโยชน, ฯลฯ” และคาวา “governance (n.) การปกครอง, การควบคม, ระบบการปกครอง, ระบบการจดการ” ดงนน Good Governance โดยศพทจงหมายถงกตกาหรอกฎเกณฑการบรหารการปกครองทดเหมาะสมและเปนธรรมทใชในการธามรงครกษาบานเมองและสงคมอนหมายถงการบรหารทรพยากรและสงคมทดในทกๆดานและทกๆระดบรวมถงการจดระบบองคกรและกลไกของคณะรฐมนตรสวนราชการ

องคกรของรฐและรฐบาลทไมใชสวนราชการการบรหารราชการสวนภมภาคและทองถนองคกรทไมใชรฐบาลองคกรของเอกชนชมรมและสมาคมเพอกจกรรมตางๆนตบคคลเอกชนและภาคประชาสงคมการบรหารราชการทเรยกวา “Good Governance” นนภาคเอกชนไดนามาใชกบการบรหารองคกรของตนโดยใชคาวา“บรรษทภบาล” และภาครฐนามาใชกบการบรหารราชการโดยใชคาวา“ธรรมาภบาล”

การบญญตกฎหมายการบรหารกจการบานเมองทด การบรหารราชการแผนดนแนวความคดจะตองปฏรประบบราชการให

เปลยนแปลงไปในทางพฒนาทดโดยนาแนวความคดมาจากตางประเทศและแนวความคดดงกลาวไดถกนามาใชในภาคเอกชนตอมาภาครฐกไดนามาใชดวยการมระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทดพ.ศ. 2542 ขนมาใชกอนซงตอมาไดมพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5 ) พ.ศ. 2545 เพอแกไขเพมเตม

พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนพ.ศ. 2534 และอาศยอานาจตามความในมาตรา 221 แหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยประกอบกบมาตรา 3/1 และมาตรา 71/10(5) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนพ.ศ. 2534 จงไดมพระราชกฤษฎกาวาดวย

45

หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทดพ.ศ. 2546 ขนมาบงคบใชตงแตวนท 10 ตลาคม2546 เปนตนมา

หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด การบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance)เปนการบรหารราชการ

เพอใหบรรลตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 ตามหมวด 3 วาดวยสทธและเสรภาพของชน ชาวไทยทมเจตนารมณสงเสรมและคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนใหประชาชนมสวนรวมในการปกครองและตรวจสอบการใชอานาจรฐเพมขนรฐมหนาทตองดาเนนการใหประชาชนไดรบสทธตามทกาหนดไวและรฐจะตองงดเวนการกระทาใดๆอนเปนการแทรกแซงเสรภาพของประชาชนประชาชนจะใชสทธและเสรภาพไดเทาเทยมกน ไมละเมดสทธและเสรภาพของบคคลอนไมเปนปฏปกษตอรฐธรรมนญหรอไมขดตอศลธรรมอนดของประชาชนการบรหารราชการจงเปนการบรหารเพอประโยชนสขของประชาชนเพอผลสมฤทธตอภารกจของรฐและเพอประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐเปนสาคญทงนตองยดหลกในการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทดทงระดบประเทศระดบภาครฐและระดบองคกรซงจะตองมความเชอมโยงสมพนธกน 6 ประการ

1. หลกนตธรรมหมายถงการตรากฎหมายทถกตองเปนธรรมการบงคบการใหเปนไปตามกฎหมายการกาหนดกฎกตกาและการปฏบตตามกฎกตกาทตกลงกนไวอยางเครงครดโดยคานงถงสทธเสรภาพความยตธรรมของสมาชก

2. หลกคณธรรมหมายถงการยดมนในความถกตองดงามการสงเสรมสนบสนนใหประชาชนพฒนาตนเองไปพรอมกนเพอใหคนไทยมความซอสตยจรงใจขยนอดทนมระเบยบวนยประกอบอาชพสจรตจนเปนนสยประจาชาต

3. หลกความโปรงใสหมายถงการสรางความไววางใจซงกนและกนของคนในชาตโดยปรบปรงกลไกการทางานขององคกรทกวงการใหมความโปรงใส

4. หลกความมสวนรวมหมายถงการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมรบรและเสนอความเหนในการตดสนใจปญหาสาคญของประเทศไมวาดวยการแจงความเหนการไตสวนสาธารณะการประชาพจารณการแสดงประชามตหรออนๆ

5. หลกความรบผดชอบหมายถงการตระหนกในสทธหนาทความสานกในความรบผดชอบตอสงคมการใสใจปญหาสาธารณะของบานเมองและกระตอรอรนในการ

46

แกปญหาตลอดจนการเคารพในความคดเหนทแตกตางและความกลาทจะยอมรบผลดและผลเสยจากการกระทาของตน

6. หลกความคมคาหมายถงการบรหารจดการและใชทรพยากรทมจากดเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวมโดยรณรงคใหคนไทยมความประหยดใชของอยางคมคาสรางสรรคสนคาและบรการทมคณภาพสามารถแขงขนไดในเวทโลกและรกษาพฒนาทรพยากรธรรมชาตใหสมบรณย งยน

หลกในการบรหารกจการบานเมองทดทง 6 ประการและบทบญญตของพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนมผลกาหนดใหเกดการตราพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทดพ.ศ. 2546 ทระบใหการบรหารกจการบานเมองทดเปนการบรหารเพอบรรลเปาหมาย 7 ประการคอ

1. เกดประโยชนสขของประชาชน 2. เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ 3. มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ 4. ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจาเปน 5. มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ 6. ประชาชนไดรบการอานวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ 7. มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสมาเสมอ

นอกจากนแลว เมอนาแนวคดหลกธรรมาภบาลมาบรณาการกบหลกการบรหารรฐกจแนวใหมทมงใหประชาชนเปนศนยกลาง มการใหบรการกบประชาชนเพอใหประชาชนมความพงพอใจ และมความสขเปนสาคญ ซงจะทาใหสามารถพฒนาระบบการปฏบตงานสอดคลองกบกระแสโลกาภวตนทมการจดการแนวใหมทใชระบบขอมลททนสมย และเทคโนโลยการตดตอสอสาร และมการพฒนาเปนองคกรแหงการเรยนร สามารถสรปแนวคดในแตละดานพอสงเขป ดงน

การบรหารจดการ คอ กระบวนการของการตดสนใจและกระบวนการทมการนาผลของการตดสนใจไปปฏบต

การบรหารรฐกจแนวใหม คอ •การมงใหบรการแกประชาชน ไมใชการกากบ

47

• การสารวจความสนใจ ความตองการของสาธารณชน • การใหคณคาแกประชาชนในฐานะของการเปนพลเมอง • การคดอยางมกลยทธแตปฏบตอยางเปนประชาธปไตย • การบรการมากกวากากบ มการสรางคานยมรวม • การคานงวาประชาชนเปนผมคณคาไมใชแคผลผลต • การบรหารมงเนนผลสมฤทธซงใหความสาคญกบผลงาน

การบรการประชาชนใหเปนทพงพอใจ คอ • ศกษาวจย ตดตามผล เพอการปรบปรงอยางตอเนอง • มการปรบปรงขอมลททนเหตการณ • รายงานผลการทางาน เพอใหผบงคบบญชาไดทราบ • การรบฟงความคดเหนจากประชาชน เพอสะทอนการทางานของผ

ใหบรการ

การพฒนาทรพยากรมนษย คอ กระบวนการทสรางใหบคลากรในองคกร ไดมโอกาสเรยนรรวมกน โดยการศกษาอบรมปฏบตทดลองและการพฒนาเปนการดาเนนการเพมพนความร ศกยภาพในการปฏบตงานตลอดจนปรบปรงพฤตกรรม ใหมความพรอมในการปฏบตหนาทในความรบผดชอบใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร ซงสงผลใหเกดความกาวหนาในตาแหนงหนาทของตนเองและความเจรญกาวหนาขององคกร องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทมการเสรมสราง จดหาและแลกเปลยนความร ตลอดจนนาความรใหม ทมาจากภายนอกองคกรและภายในองคกร จากในตวบคคลมาปรบปรงพฤตกรรมการทางาน ดงนน องคกรจงตองมการเปลยนแปลงในวธการทางาน องคกรทประสบความสาเรจนน เปนองคกรทมการเสรมสรางองคความร มการศกษาวจย ถายทอดความร มการสอบงานและใชความรกบกจกรรมของตน องคกรแหงการเรยนร เปนองคกรทสมาชกขององคกรเพมพนความสามารถของตนเองโดยการสรางผลผลตทพวกเขาตองการ ซงมการปลกฝงรปแบบในการคดทใหม และขยายเพมขนและไดมการสรางความมงมนรวมกนและสมาชกประชาชนมการเรยนรรวมกนอยางตอเนอง

48

เทคโนโลยการสนเทศและการสอสาร คอ เครองมอทมความสาคญในการมสวนรวมในตลาดโลก ในการสงเสรมการสานกรบผดชอบ การปรบปรงการใหบรการขนพนฐานและเสรมสรางโอกาสในการพฒนาทองถน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หมายถง

• การพฒนาเครอขาย ซงผรบบรการจานวนมากสามารถเขาถงได • มการสรางความสมพนธ เชอมโยงระหวางฝายตาง ๆ ทเกยวของโดยผานเครอขายสารสนเทศและการสอสาร

•มความตองการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารและเกดมระบบเครอขายอนเทอรเนต

• มการนาเทคโนโลยทจาเปนตอการใชงานมาใชในองคกร และมนโยบายและแผนงานอยางชดเจนในการสนบสนน

จากแนวคดขางตน สามารถอธบายถงหลกการบรหารรฐกจแนวใหม โดยการนาหลกพฒนาทรพยากรมนษยทถอวาเปนเรองสาคญในการบรหารแนวใหม จะเหนไดวารองปลดเทศบาล (นกบรหารงานเทศบาล จะตองเปนผมความรบผดชอบสง โดยเฉพาะอยางยง ตองสามารถนาองคความรตาง ๆ เสนอแนวนโยบายแกคณะผบรหาร และนานโยบายของคณะผบรหารเทศบาล ไปปฏบตใหเกดผลเปนรปธรรม ในอนทจะแกปญหา และสนองตอบตอความตองการของประชาชนไดอยางมประสทธภาพ ดงนน นกบรหารงานยคใหมจงตองมการพฒนา และปรบบทบาทของตนเอง ใหมความพรอมในทก ๆ ดาน เพอใหสามารถทางานรวมกบคณะผบรหารเทศบาล ผรวมงานในเทศบาล และทสาคญตองทางานรวมกบประชาชนในทองถนใหได จงจาเปนจะตองม “นกบรหารมออาชพ” ทพรอมรบกบการเปลยนแปลงแนวทางใหม คอ เปนนกประสานงานทด เปนนกเจรจาทยอดเยยม มความสามารถในการแกไขปญหาความขดแยงและเปนนกสรางวฒนธรรมใหมอกดวย เพอการปฏบตงานบรรลผลตามเปาหมายทไดใหกาหนดไว โดยขอนาแนวคด หลกการตาง ๆดงกลาวขางตน นาไปสการปรบใชในการพฒนางานในหนาท และแนวทางการพฒนาเทศบาลตาบลหวยใหญ ตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด ตอไป

49

สรป

ในเรอง Good Governance ทประเทศไทยนามาใชและนามาเปนกฎเกณฑในการบญญตกฎหมายเพอใหฝายบรหารมอานาจโดยชอบตามกฎหมายเปนเครองมอในการบรหารราชการหากมการนา Good Governance มาใชใหถกตองเหมาะสมกจะเปนเรองทดตอประเทศชาตอยางยงซงแททจรง พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯไดใช Good Governance มาตงแตครงขนครองราชยสมบตเมอ 60 ปมาแลว โดยพระองคไดทรงประกาศวา“ เราจะครองแผนดนโดยธรรมเพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม ” ขณะนนคาวา Good Governance กยงไมเกดและทรงรบสงวา Good Governance คอ ธรรมะและธรรมะ คอ ความดจงไมตองแปลเปนอยางอนอกและพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทรงดารงพระองคอยในทศพธราชธรรมซงควรมการนามาใชและปฏบตเพราะเปนของดในบานเมองถอเปนหลกปฏบตไดเปนอยางดสอดคลองกบ ภาวะสงแวดลอมธรรมชาตหลกนยมวธคดของคนไทย (ประกอบ จรานกลสวสด : นตกร สพฐ.)

50

9. ผลงานวจยทเกยวของ จากการศกษาผลงานวจยทเกยวของสาหรบการศกษาวจยเรองความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ไมปรากฏวามผทาการศกษาวจยไว ดงนนผศกษาจงไดรวบรวมผลงานวจยในประเดนทใกลเคยงเกยวกบเรองทจะศกษา ดงน ทชชา สามคคนชย (2548) ไดทาการศกษาวจยเรองทศนะของผบรหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดในการจดระบบบรการสาธารณะ : ศกษากรณ จงหวดเชยงราย มวตถประสงค 2 ประการ คอ 1) เพอศกษาทศนะของผบหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล ตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบบรการสาธารณะ 2) เพอศกษาปจจยทมผลตอทศนะของผบรหารและสมาชกองคการบรหารสวนตาบล ตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบบรการสาธารณะ

ผลการศกษา ประชากรสวนใหญเปนเพศชาย มอายระหวาง 40-49 ป จบการศกษาระดบปรญญาตร คดเปน 1 ใน 3 ของกลมตวอยางทงหมดและทศนะของผบรหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบบรหารสาธารณะ ในภาพรวมเหนดวยในระดบสงเมอแยกเปนรายดาน ดานทเหนดวยระดบสง ไดแก ดานการดาเนนโครงการขนาดใหญทเกนศกยภาพของ อปท. อนในเขตจงหวด ดานการดาเนนงานทมลกษณะคาบเกยวตอเนองทมผไดรบประโยชนใน อปท. มากกวา 1 แหงขนไป ดานการดาเนนงานกจกรรมทเปนภาพรวมตามภารกจอานาจหนาทตามกฎหมายกาหนด สวนทศนะดานการสนบสนนงบประมาณใหแกสวนราชการอน ประชาคม และองคกรเอกชน มความเหนดวยในระดบปานกลาง

วรณดา สมตานนท (2549) ไดทาการศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารการพฒนาดานการใหบรการแกประชาชนขององคการบรหารสวนตาบลในเขตอาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ครงนมวตถประสงค (1) เพอศกษาความคดเหนของกลมตวอยางทมตอประสทธภาพ (2) ปญหาและแนวทางการพฒนา ตลอดจน (3) การเปรยบเทยบภาพรวมประสทธภาพในการบรหารการพฒนาดานการใหบรการแกประชาชนขององคการบรหารสวน

51

ตาบลในเขตอาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ทงน ไดนา สวอท. ซงประกอบดวย 4 เรอง ไดแก จดแขง จดออน โอกาส และขอจากดหรออปสรรค รวมทงนา 3M ไดแก การบรหารบคลากร การบรหารงบประมาณ และการบรหารทวไป มาเปนกรอบแนวความคดในการศกษาครงน

ผลการวจยปรากฏวา กลมตวอยางเหนดวยวาองคการบรหารสวนตาบลในเขตอาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร มประสทธภาพในการบรหารการพฒนาดานการใหบรการแกประชาชน ในระดบปานกลาง สาหรบขอเสนอแนะ เชน (1) ดานการบรหารบคลากร ควรคดเลอกบคลากรทมความรความสามารถ รวมทงมจตสานกในการใหบรการ (2) ดานการบรหารงบประมาณ ควรวางแผนดานงบประมาณเกยวกบการใหบรการแกประชาชนโดยจดทาเปนแผนระยะยาว และ (3) ดานการบรหารงานทวไป ควรกาหนดนโยบายดานการบรหารงานภายในทครอบคลมทกหนวยงาน การณย คลายคลง (2550) ไดทาการศกษาเรอง ปญหาการทบซอนของอานาจหนาทในการจดบรการสาธารณะ ในเขตองคการบรหารสวนตาบลสเทพ จงหวดเชยงใหม วจยครงน มวตถประสงคในการศกษาเพอใหทราบถงปญหาและอปสรรคในการบรหารงาน ขององคการบรหารสวนตาบลสเทพ จงหวดเชยงใหม ทเกดจากการทบซอนของโครงการอานาจหนาทตาง ๆ รวมทงขอเสนอแนะ และแนวทางแกไขปญหาทเกดจากการปฏบตงานภายใตการทบซอนกนของอานาจหนาทตาง ๆ ผลการศกษาพบวา ปญหาการทบซอนโครงสรางอานาจหนาทระหวางภมภาคกบทองถน เพราะมกฎหมายหลายฉบบทบซอนในพนทเดยวกน สวนการทบซอนทางอานาจหนาทระหวางทองถนดวยกนเอง คอ อบจ. อบต. และเทศบาล เพราะอานาจหนาทในการใหบรการสาธารณะมลกษณะเดยวกนหรอคลายคลงกนมาก นโยบายการกระจายอานาจ สวนใหญยงไมมความเหมาะสม เพราะรฐบาลกลางยงเขามามบทบาทยดอานาจไวสวนกลาง ไมไดกระจายอานาจการปกครองสทองถนอยางเตมท ทองถนจงขาดความเปนอสระ นอกจากนยงมปญหานกการเมองระดบชาต (ส.ส.) มกใชงบประมาณลงในพนทไมตรงกบความตองการของราษฏรทแทจรง งานบางดาน อบต. สามารถดาเนนการเองได แต ส.ส. กลบดงไปทาเสยเอง

52

จตตมา พกเพยง (2549) ไดทาการศกษาเรอง ความคดเหนของกานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด วจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาระดบความคดเหนของกานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด และเพอศกษาเปรยบเทยบระดบความคดเหนของกานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวดราชบร มตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ผลการศกษาวจยพบวา กานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวดราชบร มความคดเหนตอการจดระบบบรหารสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดอยในระดบมาก ความร เกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะของกานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวดราชบร ทตางกนไมทาใหมความคดเหนแตกตางกน สวนปจจยเรอง เพศ อาย ระดบการศกษา ตาแหนงและรายไดไมทาใหความคดเหนตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดแตกตางกน ยกเวนระยะเวลาในการดารงตาแหนงและอาชพ สามารถ ชนะปรญญา (2548) ไดทาการศกษาเรอง การใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร วจยครงนมวตถประสงค เพอ (1) ศกษาการใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร (2) เปรยบเทยบการใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร ผลการวจยพบวา (1) การใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร อยในระดบปานกลาง (2) การเปรยบเทยบการใหบรการสาธารณะขององคการปกครองสวนทองถนในแตละดานแตกตางกนอยามนยสาคญทางสถตทระดบ .05 คอ ดานโครงสรางพนฐานดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดนสงคม สวนดานเศรษฐกจและการทองเทยวไมแตกตางกนจากการวจยมขอเสนอแนะ คอ องคกรปกครองสวนทองถนมรายไดไมเพยงพอตอการใหบรการสาธารณะไดอยางทวถง รฐควรจดสรรสดสวนรายไดใหแกองคกรปกครองสวนทองถนใหมากขน

53

กรอบแนวคดของการวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม

ปจจยสวนบคคล 1.เพศ 2. อาย 3. อาชพ 4. วฒการศกษา 5. รายไดเฉลยตอเดอน

ทศนคตของประชาชนอาเภอเมองจงหวดราชบรทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด แบงเปน 6 ดาน คอ 1. ดานโครงสรางพนฐาน 2. ดานงานสงเสรมคณภาพชวต 3. ดานการจดระเบยบชมชน สงคม 4. ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน 5. ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาต 6. ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณ

บทท 3 วธการดาเนนการศกษาวจย การศกษาครงนศกษาเกยวกบความคดเหนประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบขอมล การศกษาในครงนไดกาหนดแนวทางการศกษารวบรวมขอมลไดแก ประชากรทใชในการศกษา เครองมอทใชในการศกษา การทดสอบเครองมอทใชในการศกษา การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ประชากรทใชในการวจย

โดยศกษาเฉพาะประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร ซงมทงหมด 22 ตาบล

การสมตวอยาง ในการศกษาครงน กาหนดขนาดกลมตวอยาง โดยการคานวณหากลมตวอยางจากประชากรกลมตวอยาง ประชากรทอาศยอยใน จงหวดราชบร จานวนทงสน 20,000 คน โดยใชสตรของ Taro Yamane (ยทธ ไกยวรรณ. 2548 : 79)ทระดบความเชอมนเทากบรอยละ 95 คาความคลาดเคลอนการเลอกตวอยางรอยละ 5 จะไดกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน จานวน 400 ตวอยาง ดงน

n =

โดย n = ขนาดของกลมตวอยาง N = จานนประชากร

55

e = ความคลาดเคลอนของกลมตวอยาง (0.05)

แทนคา = ,

, .

= 399.31 ไดขนาดของกลมตวอยาง 399 คน จากจานวนประชากรทงหมด 20,000 คน และจะทาการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) เครองมอทใชในการศกษาวจย เครองมอทใชในการวจยครงนคอ แบบสอบถาม (Questionnaire) ทสรางขนมาจากการศกษาแนวความคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของโดยแบงแบบสอบถามออกเปน 3 สวนดงน สวนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบลกษณะสวนบคคล ไดแก อาย เพศ ระดบการศกษา อาชพ รายได เพอใชเปนขอมลเบองตนในการแยกกลมผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด คาถามแบบเลอกตอบ (Multiple choice) โดยมคาตอบใหเลอก 2 แบบ คอ ใชหรอไมใช สวนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบทศนคต ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด โดยนามาตรวดของ Likert.’ Scale มาปรบใชและแบงเปน 5 ระดบ ไดแก เหนดวยมากทสด เหนดวยมาก เหนดวยปานกลาง เหนดวยนอย และเหนดวยนอยทสด โดยแบงเกณฑการใหคะแนนเปน 5 ระดบดงน ระดบความคดเหน ขอความเชงบวก ขอความเชงลบ เหนดวยมากทสด 5 1 เหนดวยมาก 4 2 เหนดวยปานกลาง 3 3

56

เหนดวยนอย 2 4 เหนดวยนอยทสด 1 5 แลวรวบรวมคะแนนทไดทงหมดมาหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยางสาหรบการแปลความขอมลในภาพรวมและรายขอ โดยแบงความคดเหนเปน 3 ระดบ คอ ระดบมาก ระดบปานกลาง และระดบนอย โดยใชวธการคานวณความกวางของแตละระดบ ดงน ชวงกวางระหวางระดบ คะแนนสงสด – คะแนนตาสด = ( 5- 1 ) = 1.33 ( range) จานวนระดบ 3

ระดบคะแนน 1.00 – 2.33 หมายถง เหนดวยนอย ระดบคะแนน 2.34 – 3.66 หมายถง เหนดวยปานกลาง ระดบคะแนน 3.67 – 5.00 หมายถง เหนดวยมาก

จากกรณดงกลาวผศกษากาหนดการแปลความหมายของความคดเหน ไดดงน เหนดวยนอย หมายถง ประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร มความคดเหนตอ

การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดอยในระดบตา เหนดวยปานกลาง หมายถง ประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร มความ

คดเหนตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดอยในระดบปานกลาง เหนดวยมาก หมายถง ประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร มความคดเหน

ตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดอยในระดบมาก การไดมาซงเครองมอสาหรบการศกษา เครองมอสาหรบการศกษาครงนเปน

แบบสอบถามความคดเหนของประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการ

57

จดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ซงไดมเนอหาเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดตามพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 แยกออกเปน 6 ดาน คอ

1. ดานโครงสรางพนฐาน 2. ดานงานสงเสรมคณภาพชวต 3. ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย 4. ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน พาณชยกรรมและการทองเทยว

การพฒนาอตสาหกรรมและการทองเทยว 5. ดานการบรหารจดการและการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม 6. ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณ และภมปญญาทองถน การทดสอบเครองมอทใชในการศกษา

ผศกษาไดนาแบบสอบถามทสรางขนมาโดยอาศยแนวคด ทฤษฎทไดศกษามาแลวนาไปทดสอบความเทยงตรงและเชอมน ดงน

1. การหาความเชอมน ( Reliability ) ผวจยนาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไป

ทดสอบ ( Pre-test ) กบประชาชนในจงหวดราชบร ซงมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจานวน 30 คน แลวจงนามาวเคราะหความเชอมนรายขอ ( Item Analysis ) โดยวธการความสอดคลองภายใน โดยใชสตรของ Cronbach Alpha ไดคาความเชอมนอยในเกณฑสง จงถอวาแบบสอบถามน สามารถนาไปเกบรวบรวมขอมลเพอการวจยในครงตอไปได ซงไดคาความเชอมน ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวน จงหวด ราชบร ไดคาสมประสทธอลฟา เทากบ .8381 และ ทศนคตความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหาร สวนจงหวด ราชบร ไดคาสมประสทธอลฟา เทากบ .9255

58

การวเคราะหขอมล 1. การบรรณาธการขอมล ผศกษาไดตรวจสอบแบบสอบถามทกฉบบเพอดความสมบรณและถกตองเพอใหคะแนนตามเกณฑทกาหนดไวแลวจงนาขอมลไปใชในการวเคราะห

2. ทาการวเคราะหขอมลโดยนาแบบสอบถามทไดมาวเคราะหและประมวลผลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป

สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ในการศกษาครงน ผศกษาใชสถตในการวเคราะหขอมลดงน 1. คารอยละ ( Percentage) ใชสาหรบอธบายลกษณะขอมลทวไปดานปจจยสวน

บคคลของกลมประชากร 2. คาเฉลย ( Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ใชอธบายถง

ระดบความรและความคดเหนของประชาชนในเขตอาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

3. คา T – test ใชทดสอบเปรยบเทยบหาความแตกตางของคาเฉลยของตวแปรอสระ

ทจาแนกเปน 2 กลม เหตผลทใชคานเนองจากมงานวจยททามากอนหนานเขาทากน (สรายทธ 27 กนยายน 2555)

4. คา F – test ใชอธบายความแตกตางในขอสมมตฐาน เปรยบเทยบความแตกตาง

ของคาเฉลยของตวแปรอสระทมากกวา 2 กลมขนไป โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ( One – way ANOVA ) และเปรยบเทยบเชงซอนรายคดวยวธของ LSD ( Least Significant Difference ) เหตผลทใชคาน เพอทจะทดสอบ วาความรมความสมพนธกบทศนคตเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด และไดมงานวจยททามากอนหนาน (นภา เมธธาวชย ) ซงเขาไดทาการวจยความคดเหนและทศนคตของ

59

ประชาชนทมตอคณภาพบรการภายใตโครงการหลกประกนสขภาพถวนหนาซงมนคลองจองกบ การวจยของผม

สาหรบคานยสาคญทางสถตทใชในการวเคราะหครงนกาหนดไวทระดบ .05

บทท 4

ผลการวจย

การศกษาวจย เรอง ทศนคตความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทม

ตอการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ผวจยได

วเคราะหขอมลเพอแสดงปจจยในการตดสนใจเลอกซอวสดกอสรางดวยสถตเชงพรรณนา

(DescriptiveStatistic) และสถตเชงอางอง (Inferential Statistic) ในการทดสอบสมมตฐาน

(Hypothesis Testing) เพอศกษาความแตกตางปจจย โดยเสนอผลการวเคราะหขอมลตามลาดบ

หวขอ ดงน

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

ตารางท 1 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ

เพศ จานวน รอยละ ชาย 165 41.3 หญง 235 58.8

รวม 400 100.0

พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 235 คน คดเปนรอยละ

58.8 และรองลงมาเปนเพศชาย จานวน165 คน คดเปนรอยละ 41.3 ตามลาดบ

61  

ตารางท 2 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามชวงอาย

อาย จานวน รอยละ

อายต ากวา 25 ป 50 12.5 อาย 25 - 30 ป 117 29.2 อาย 31 - 35 ป 124 31.0 อาย 36 - 40 ป 58 14.5 มากกวา 40 ปขนไป 51 12.8

รวม 400 100.0

อาย พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญม อายระหวาง 31 - 35 ป จานวน124 คน

คดเปนรอยละ 31.0 รองลงมาไดแก อาย 25 - 30 ป จานวน 117 คน คดเปนรอยละ 29.2 อาย

36 - 40 ป จานวน 58 คน คดเปนรอยละ 14.5 และ อายต ากวา 25 ป จานวน 51 คน คดเปน

รอยละ 12.8 ตามลาดบ

ตารางท 3 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาชพ อาชพ จานวน รอยละ เกษตรกร 224 56.0 รบจาง 97 24.2 ขาราชการ 24 6.0 ลกจาง 55 13.8 รวม 400 100.0

จากตาราง 3 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพเกษตรกร จานวน224 คน

คดเปนรอยละ 56.0 รองลงมามอาชพรบจาง จานวน 97 คดเปนรอยละ 24.2 อาชพลกจาง

จานวน 55 คน คดเปนรอยละ 13.8 และขาราชการ จานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.0

ตามลาดบ

62  

ตาราง 4 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามวฒการศกษา

วฒการศกษา จานวน รอยละ

ไมไดเรยน 75 18.8 ประถมศกษา 134 33.4 มธยมศกษาตอนตน 156 39.0 มธยมศกษาตอนปลาย 35 8.8

รวม 400 100.0

วฒการศกษา พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมธยมศกษาตอนตน จานวน 156

คน คดเปนรอยละ 39.0 รองลงมาประถมศกษา จานวน134 คน คดเปนรอยละ 33.4 ไมไดเรยน

จานวน 79 คน คดเปนรอยละ 18.8 คน และมธยมศกษาตอนปลาย คดเปนรอยละ 8.8

ตามลาดบ

ตาราง 5 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน

รายไดเฉลยตอเดอน จานวน รอยละ

นอยกวา 3,000 บาท 248 62.0 3,001-5,000 บาท 86 21.5 5,001-7,000 บาท 24 6.0 7,001-10,000 บาท 42 10.5

รวม 400 100.0

รายไดเฉลยตอเดอนรวมพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญรายไดนอยกวา

3,000 บาทจานวน 248 คน คดเปนรอยละ 62 รองลงมาไดแกรายได 3,001-5,000 บาท จานวน

63  

86 คน คดเปนรอยละ 21.5 รายได 7,001-10,000 บาท จานวน 42 คน คดเปนรอยละ 10.5 และ

รายได5,001-7,000 บาทจานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.0 ตามลาดบ

ตารางท 6 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

เนอหา ใช ไมใช

จานวน รอยละ จานวน รอยละ 1.องคการบรหารสวนจงหวดมชอยอเรยกวา อบจ 248 62.0 152 38.0 2.องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทดแล อบต ทงจงหวด 376 94.0 24 6.0 3.หนาทองคการบรหารสวนจงหวดตอง รณรงคใหประชาชนรจกปองกน

175 43.8 225 56.3

4.องคการบรหารสวนจงหวดจดอบรมครอบครวผาสกใหกบประชาชนเพอใหดารงชวตอยางมความสขสมาเสมอ

343 85.8 57 14.3

5.องคกรตองแจกจายสงของทจาเปนตอการดารงชวตใหแกประชาชนอยางเพยงพอเมอเกดสาธารณภย

281 70.3 119 29.8

6.องคกรตองบรการอปกรณสาหรบปองกนและบรรเทาสาธารณภยครบถวนเมอทราบเหตทกครง

229 57.3 171 42.8

7.องคกรตองแสดงขนตอนการใหบรการขออนญาตจะทะเบยนพาณชยเพออานวยความสะดวกแกผรบบรการ

352 88.0 48 12.0

8.องคกรจะตองเปดโอกาสใหหนวยงานราชการ เอกชน ประชาชน มสวนรวมในการจดทาแผนพฒนาเทาเทยมกน

197 49.3 203 50.8

9.องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทในการกอสรางศนยกาจดขยะมลฝอยรวม

357 89.3 43 10.8

10.องคกรมอานาจหนาทในการปรบปรงโบราณสถานใหอยในสภาพดเหมอนเดมเพอรกษาศลปวฒนธรรมใหคงอยตลอดไป

263 65.8 137 34.3

11.ในปจจบนองคกรจาเปนตองเปนศนยกลางในการจดการศกษา และการสงเสรมจารดประเพณอยางสมาเสมอ

241 60.3 159 39.8

64  

จากตาราง 6 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญใหความคดเหนความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด มากทสด คอ ความรเกยวกบองคการบรหารสวนจงหวด มหนาทดแล อบต จานวน 376 คน ( คดเปนรอยละ 94.0) รองลง ความรเกยวกบองคกรตองแจกจายสงของทจาเปนตอการดารงชวตใหแกประชาชนอยางเพยงพอเมอเกดสาธารณภย จานวน 281 คน(คดเปนรอยละ 70.3) และผใหความรนอยสด คอ หนาทองคการบรหารสวนจงหวดตอง รณรงคใหประชาชนรจกปองกน จานวน 175 คน ( คดเปนรอยละ 56.3)

65  

สวนท 2 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ตาราง 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด โดยรวม

ปจจย X S.D. แปลผล ลาดบ ดานโครงสราง 4.54 .354 มากทสด 3 ดานสงเสรมสขภาพชวต 4.54 .355 มาทสด 4 ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย

4.53 .342 มากทสด 6

ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว

4.57 .361 มากทสด 1

ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

4.54 .344 มากทสด 2

ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน

4.54 .463 มากทสด 5

คาเฉลยโดยรวม 4.54 .231 มากทสด

ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด อยในระดบมากทสด ( X = 4.54) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ( X =4.57) ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ( X =4.54) ดานโครงสราง ( X =4.54) และดานสงเสรมสขภาพชวต ( X =4.54) ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ( X =4.54) และดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย( X =4.53) อยในระดบมากทสด ตามลาดบ

66  

ตาราง 8 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามรายขอ

ปจจย X S.D. แปลผล ลาดบ ดานโครงสราง 1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน

4.52 .505 มากทสด 4

1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม 4.54 .504 มากทสด 2 1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

4.53 .500 มากทสด 3

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง 4.57 .511 มากทสด 1 คาเฉลยโดยรวม 4.54 .354 มากทสด

ดานสงเสรมสขภาพชวต 2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

4.58 .504 มากทสด 1

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ 4.53 .520 มากทสด 2 2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

4.52 .529 มากทสด 3

คาเฉลยโดยรวม 4.54 .355 มากทสด ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย 3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

4.52 .510 มากทสด 2

3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน 4.51 .506 มากทสด 3 3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

4.57 .495 มากทสด 1

คาเฉลยโดยรวม 4.53 .342 มากทสด ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว 4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแก

4.56 .498 มากทสด 2

67  

นกทองเทยว

4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

4.60 .496 มากทสด 1

4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา

4.56 .507 มากทสด 3

คาเฉลยโดยรวม 4.57 .361 มากทสด ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

4.61 .499 มากทสด 1

5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

4.51 .510 มากทสด 3

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

4.53 .519 มากทสด 2

คาเฉลยโดยรวม 4.54 .344 มากทสด ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน 6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

4.54 .524 มากทสด 2

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดกทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

4.56 .517 มากทสด 1

คาเฉลยโดยรวม 4.54 .463 มากทสด

ผลการวเคราะหขอมลความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามรายดานดงน

ดานโครงสราง พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง ( X

=4.57) ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม ( X =4.54) ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน ( X =4.52)

68  

ดานสงเสรมสขภาพชวต พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบ

บรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพชวต อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน ( X =4.58) ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ ( X =4.53) ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง ( X =4.52)

ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย อยในระดบมากทสด ( X =4.53) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ ( X =4.57) ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย ( X =4.52) ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน ( X =4.51)

ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว อยในระดบมากทสด ( X =4.57) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว ( X =4.60) ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว( X =4.56) ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา ( X

=4.56) ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พบวา กลม

ตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดน าเสย) ( X =4.61) ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม ( X =4.53) ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม ( X =4.51)

ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอ

69  

พจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ ( X =4.56) และควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน ( X =4.56)

70  

สมมตฐานท 1 ปจจยสวนคนทแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบทศนคตการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด แตกตางกน ตาราง 9 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามเพศ

ปจจย ชาย หญง t Sig. แปลผล

X S.D. X S.D. 1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน

4.55 .512 4.50 .501 .844 .399 ไมแตกตาง

1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

4.57 .509 4.52 .501 .904 .366 ไมแตกตาง

1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

4.56 .498 4.51 .501 .841 .401 ไมแตกตาง

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง

4.61 .501 4.54 .516 1.384 .167 ไมแตกตาง

2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

4.62 .500 4.55 .507 1.270 .205 ไมแตกตาง

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ

4.50 .537 4.55 .507 -.985 .325 ไมแตกตาง

2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

4.48 .537 4.55 .523 -

1.272 .204 ไมแตกตาง

3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

4.56 .498 4.49 .518 1.235 .217 ไมแตกตาง

3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน

4.50 .514 4.52 .501 -.432 .666 ไมแตกตาง

3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

4.56 .497 4.58 .495 -.300 .765 ไมแตกตาง

4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของ 4.55 .499 4.56 .498 -.117 .907 ไมแตกตาง

71  

จงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว 4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

4.62 .486 4.58 .503 .903 .367 ไมแตกตาง

4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา

4.58 .495 4.54 .516 .721 .471 ไมแตกตาง

5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

4.64 .481 4.58 .511 1.173 .241 ไมแตกตาง

5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

4.52 .501 4.51 .518 .169 .866 ไมแตกตาง

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

4.54 .524 4.52 .517 .303 .762 ไมแตกตาง

6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

4.51 .525 4.56 .522 -.989 .323 ไมแตกตาง

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

4.56 .510 4.56 .523 .002 .998 ไมแตกตาง

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 9 ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมเพศแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

72  

ตาราง 10 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดจาแนกตามอาย

ปจจย F Sig. แปลผล

1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน 2.815 .025* แตกตางกน 1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

.495 .739 ไมแตกตางกน

1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

.404 .806 ไมแตกตางกน

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง .818 .514 ไมแตกตางกน 2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

1.795 .129 ไมแตกตางกน

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ

2.995 .019* แตกตางกน

2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

1.421 .226 ไมแตกตางกน

3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

.886 .472 ไมแตกตางกน

3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน .849 .495 ไมแตกตางกน 3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

1.777 .133 ไมแตกตางกน

4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

1.058 .377 ไมแตกตางกน

4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

2.062 .085 ไมแตกตางกน

4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา

.553 .697 ไมแตกตางกน

5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

2.855 .024* แตกตางกน

73  

5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

1.874 .114 ไมแตกตางกน

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

2.514 .041* แตกตางกน

6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

1.444 .219 ไมแตกตางกน

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

2.387 .051 ไมแตกตางกน

*มนยสาคญทางสถต 0.05 จากตาราง 10 ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมอายแตกตางกนมความ

คดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว แตกตาวกน ดวยนยสาคญทางสถต 0.05 สวนดานโครงสราง ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

74  

ตารางท 11 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน อาย อายต ากวา

25 ป อาย 25 - 30 ป

อาย 31 - 35 ป

อาย 36 - 40 ป

มากกวา 40 ปขนไป

คาเฉลย 4.50 4.47 4.57 4.66 4.37 อายต ากวา 25 ป 4.50 อาย 25 - 30 ป 4.47 อาย 31 - 35 ป

4.57 .20* .017

อาย 36 - 40 ป 4.66

.28*

.003 มากกวา 40 ปขนไป 4.37 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 11 พบวา กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน แตกตางกนกบอาย 31 - 35 ป และอาย 36 - 40 ป มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

75  

ตารางท 12 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ อาย อายต ากวา

25 ป อาย 25 - 30 ป

อาย 31 - 35 ป

อาย 36 - 40 ป

มากกวา 40 ปขนไป

คาเฉลย 4.52 4.50 4.64 4.52 4.35 อายต ากวา 25 ป 4.52 อาย 25 - 30 ป 4.50 อาย 31 - 35 ป

4.64 .14*

.034 .28*

.001 อาย 36 - 40 ป 4.52 มากกวา 40 ปขนไป

4.35

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 12 พบวา กลมตวอยางทมอาย 31 - 35 ป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ แตกตางกนกบอาย อาย 25 - 30 ป และอาย มากกวา 40 ปขนไป มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

76  

ตารางท 13 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

อาย อาย ต า ก ว า 25 ป

อาย 25 - 30 ป

อาย 31 - 35 ป

อาย 36 - 40 ป

มากกวา 40 ปขนไป

คาเฉลย 4.56 4.62 4.67 4.67 4.41 อายต ากวา 25 ป

4.56 .20* .015

อาย 25 - 30 ป 4.62 อาย 31 - 35 ป

4.67 .26* .002

อาย 36 - 40 ป 4.67 มากกวา 40 ปขนไป

4.41

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 13 พบวา กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดน าเสย) แตกตางกนกบอายต ากวา 25 ป และอาย 31 - 35 ป มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

77  

ตารางท 14 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาย ในหวขอ ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

อาย อายต ากวา 25 ป

อาย 25 - 30 ป

อาย 31 - 35 ป

อาย 36 - 40 ป

มากกวา 40 ปขนไป

คาเฉลย 4.52 4.59 4.57 4.50 4.33 อายต ากวา 25 ป 4.52 อาย 25 - 30 ป

4.59 .26* .003

อาย 31 - 35 ป 4.57

.24*

.006 อาย 36 - 40 ป 4.50 มากกวา 40 ปขนไป

4.33

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 14 พบวา กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม แตกตางกนกบ อาย 25 - 30 ป และอาย 31 - 35 ป มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

78  

ตาราง 15 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ

ปจจย F Sig. แปลผล

1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน 3.510 .015* แตกตางกน 1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

2.813 .039* แตกตางกน

1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

2.821 .029* แตกตางกน

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง 1.574 .195 ไมแตกตางกน 2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

2.254 .082 ไมแตกตางกน

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ

.399 .754 ไมแตกตางกน

2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

1.970 .118 ไมแตกตางกน

3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

.304 .823 ไมแตกตางกน

3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน .776 .508 ไมแตกตางกน 3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

2.797 .040* แตกตางกน

4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

1.271 .284 ไมแตกตางกน

4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

.069 .976 ไมแตกตางกน

4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา

.316 .814 ไมแตกตางกน

5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจด .201 .896 ไมแตกตางกน

79  

ขยะ,การบาบดนาเสย) 5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

.441 .724 ไมแตกตางกน

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

.292 .831 ไมแตกตางกน

6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

.263 .852 ไมแตกตางกน

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

1.352 .257 ไมแตกตางกน

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมอาชพแตกตางกนมความ

คดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง

ในหวขอควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการ

ใชประโยชนใหเหมาะสม เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายน าใหกบประชาชนบรโภคอยาง

เพยงพอ และดานสงเสรมสขภาพชวต ในหวขอควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและ

ซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ แตกตางกน มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนดาน ดาน

การจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรม

การลง ทนพาณชยกรรมและการ ทอง เ ท ยว ดานการบ รหารจดการและอน รกษ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหา

ทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

80  

ตารางท 16 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอ ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน

อาชพ เกษตรกร รบจาง ขาราชการ ลกจาง

คาเฉลย 4.56 4.51 4.61 4.33 เกษตรกร

4.56 .24* .002

รบจาง 4.51

.18*

.031 ขาราชการ

4.61 .28* .024

ลกจาง 4.33

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 16 พบวา กลมตวอยางทมอาชพ ลกจาง มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน แตกตางกนกบอาชพเกษตรกร รบจาง และอาชพขาราชการ มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

81  

ตารางท 17 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอ ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

อาชพ เกษตรกร รบจาง ขาราชการ ลกจาง

คาเฉลย 4.56 4.49 4.78 4.45

เกษตรกร 4.56 .22(*)

.045

รบจาง 4.49 .29(*)

.012

ขาราชการ 4.78

ลกจาง 4.45 .33(*)

.009

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 17 พบวา กลมตวอยางทมอาชพ ขาราชการ มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสมแตกตางกนกบอาชพเกษตรกร รบจาง และลกจาง มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

82  

ตารางท 18 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามอาชพ ในหวขอ ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

อาชพ เกษตรกร รบจาง ขาราชการ ลกจาง

คาเฉลย 4.54 4.50 4.78 4.44

เกษตรกร 4.54 .20*

.007 รบจาง 4.50

ขาราชการ 4.78

ลกจาง 4.44

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 18 พบวา กลมตวอยางทมอาชพ ลกจาง มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ แตกตางกนกบ อาชพเกษตรกร มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

83  

ตาราง 19 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา

ปจจย F Sig. แปลผล

1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน 1.205 .308 ไมแตกตางกน 1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม .658 .578 ไมแตกตางกน 1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

1.211 .306 ไมแตกตางกน

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง .806 .491 ไมแตกตางกน 2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

.725 .538 ไมแตกตางกน

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ 1.908 .128 ไมแตกตางกน 2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

3.134 .026 แตกตางกน

3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย 1.890 .131 ไมแตกตางกน 3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน .738 .530 ไมแตกตางกน 3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

1.198 .310 ไมแตกตางกน

4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

2.701 .045 แตกตางกน

4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว 1.134 .335 ไมแตกตางกน 4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา .712 .545 ไมแตกตางกน 5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

.522 .667 ไมแตกตางกน

5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

1.990 .115 ไมแตกตางกน

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

.600 .615 ไมแตกตางกน

84  

6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

.440 .725 ไมแตกตางกน

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

.079 .971 ไมแตกตางกน

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 19 ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมวฒการศกษาแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพชวต ในหวขอ ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว แตกตางกน ดวยนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนดานโครงสราง ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

85  

ตารางท 20 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา ในหวขอ ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

วฒการศกษา ไมไดเรยน ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย

คาเฉลย 4.39 4.51 4.56 4.69

ไมไดเรยน 4.39 .18* .017

.30*

.006 ประถมศกษา 4.51

มธยมศกษาตอนตน 4.56 มธยมศกษาตอนปลาย 4.69

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 20 พบวา กลมตวอยางทไมมวฒการศกษา มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง แตกตางกนกบ มธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

86  

ตารางท 21 วเคราะหเปรยบเทยบรายคความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามวฒการศกษา ในหวขอควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

วฒการศกษา ไมไดเรยน ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย

คาเฉลย 4.60 4.47 4.62 4.49 ไมไดเรยน 4.60

ประถมศกษา 4.47 .15* .010

มธยมศกษาตอนตน

4.62

มธยมศกษาตอนปลาย

4.49

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 21 พบวา กลมตวอยางทมวฒประถมศกษา มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว แตกตางกนกบ มธยมศกษาตอนตน มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

87  

ตาราง 22 วเคราะห เปรยบเทยบระหวางความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน

ปจจย F Sig. แปลผล

1.1ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน .632 .595 ไมแตกตางกน 1.2ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

.396 .756 ไมแตกตางกน

1.3เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

.632 .595 ไมแตกตางกน

1.4ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง

.927 .428 ไมแตกตางกน

2.1ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

.737 .531 ไมแตกตางกน

2.2ควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ

1.355 .256 ไมแตกตางกน

2.3ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง

1.157 .326 ไมแตกตางกน

3.1ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

2.187 .089 ไมแตกตางกน

3.2ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน .595 .618 ไมแตกตางกน 3.3ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

1.609 .187 ไมแตกตางกน

4.1ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

.259 .855 ไมแตกตางกน

4.2ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

1.070 .362 ไมแตกตางกน

4.3ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคา .328 .805 ไมแตกตางกน

88  

ผลผลตตา 5.1องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย)

.159 .924 ไมแตกตางกน

5.2ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม

.174 .914 ไมแตกตางกน

5.3ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

.487 .692 ไมแตกตางกน

6.1ควรพฒนาภมปญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน

.297 .827 ไมแตกตางกน

6.2ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ

.771 .511 ไมแตกตางกน

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตาราง 22 ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมรายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

บทท 5

สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ

สวนท1 ขอมลทวไปผตอบแบบสอบถาม สรปไดดงน

เพศ พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 235 คน คดเปนรอยละ 58.8 และรองลงมาเปนเพศชาย จานวน165 คน คดเปนรอยละ 41.3 ตามลาดบ

อาย พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญม อายระหวาง 31 - 35 ป จานวน124 คน คด

เปนรอยละ 31.0 รองลงมาไดแก อาย 25 - 30 ป จานวน 117 คน คดเปนรอยละ 29.2 อาย 36 -

40 ป จานวน 58 คน คดเปนรอยละ 14.5 และ อายต ากวา 25 ป จานวน 51 คน คดเปนรอยละ

12.8 ตามลาดบ

อาชพ พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพเกษตรกร จานวน224 คน คดเปน

รอยละ 56.0 รองลงมามอาชพรบจาง จานวน 97 คดเปนรอยละ 24.2 อาชพลกจาง จานวน 55

คน คดเปนรอย

วฒการศกษา พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมธยมศกษาตอนตน จานวน 156

คน คดเปนรอยละ 39.0 รองลงมาประถมศกษา จานวน134 คน คดเปนรอยละ 33.4 ไมไดเรยน

จานวน 79 คน คดเปนรอยละ 18.8 คน และมธยมศกษาตอนปลาย คดเปนรอยละ 8.8

ตามลาดบ

รายไดเฉลยตอเดอนรวมพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญรายไดนอยกวา 3,000

บาทจานวน 248 คน คดเปนรอยละ 62 รองลงมาไดแกรายได 3,001-5,000 บาท จานวน 86

คน คดเปนรอยละ 21.5 รายได 7,001-10,000 บาท จานวน 42 คน คดเปนรอยละ 10.5 และ

รายได5,001-7,000 บาทจานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.0 ตามลาดบ

90  

สวนท 2 ความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดแตกตางกนในบางประเดนดงน

ขอท 1 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 248 คน(คดเปนรอยละ 62.0 ) องคการบรหารสวนจงหวดมชอยอเรยกวา อบจ ขอท 2 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ376 คน ( คดเปนรอยละ 94.0) องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทดแล อบต ทงจงหวด ขอท 3 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 175 คน(คดเปนรอยละ 43.8) หนาทองคการบรหารสวนจงหวดตอง รณรงคใหประชาชนรจกปองกน ขอท 4 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 343 คน(คดเปนรอยละ 85.8) องคการบรหารสวนจงหวดจดอบรมครอบครวผาสกใหกบประชาชนเพอใหดารงชวตอยางมความสขสมาเสมอ ขอท 5 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 281 คน(คดเปนรอยละ 70.3) องคกรตองแจกจายสงของทจาเปนตอการดารงชวตใหแกประชาชนอยางเพยงพอเมอเกดสาธารณภย ขอท 6 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 229 คน(คดเปนรอยละ 57.3) องคกรตองบรการอปกรณสาหรบปองกนและบรรเทาสาธารณภยครบถวนเมอทราบเหตทกครง ขอท 7 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 352 คน(คดเปนรอยละ 88.0) องคกรตองแสดงขนตอนการใหบรการขออนญาตจะทะเบยนพาณชยเพออานวยความสะดวกแกผรบบรการ ขอท 8 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 197 คน(คดเปนรอยละ 49.3) องคกรจะตองเปดโอกาสใหหนวยงานราชการ เอกชน ประชาชน มสวนรวมในการจดทาแผนพฒนาเทาเทยมกน ขอท 9 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 357 คน(คดเปนรอยละ 89.3) องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทในการกอสรางศนยกาจดขยะมลฝอยรวม ขอท 10 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 263 คน(คดเปนรอยละ 65.8) องคกรมอานาจหนา ทในการปรบปรงโบราณสถานใหอย ในสภาพด เหมอนเดมเพ อ รกษาศลปวฒนธรรมใหคงอยตลอดไป ขอท 11 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญคอ 241 คน(คดเปนรอยละ 60.3) ในปจจบนองคกรจาเปนตองเปนศนยกลางในการจดการศกษา และการสงเสรมจารดประเพณอยางสมาเสมอ

91  

ผลจากการวเคราะหในสวนท 2 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญใหความคดเหนความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด มากทสด คอ ความรเกยวกบองคการบรหารสวนจงหวด มหนาทดแล อบต จานวน 376 คน ( คดเปนรอยละ 94.0) รองลง ความรเกยวกบองคกรตองแจกจายสงของทจาเปนตอการดารงชวตใหแกประชาชนอยางเพยงพอเมอเกดสาธารณภย จานวน 281 คน(คดเปนรอยละ 70.3) และผใหความรนอยสด คอ หนาทองคการบรหารสวนจงหวดตอง รณรงคใหประชาชนรจกปองกน จานวน 175 คน ( คดเปนรอยละ 56.3)

92  

ความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด

กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด อยในระดบมากทสด ( X = 4.54) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ( X =4.57) ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ( X =4.54) ดานโครงสราง ( X =4.54) และดานสงเสรมสขภาพชวต ( X =4.54) ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ( X =4.54) และดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ( X =4.53) อยในระดบมากทสด

ขอมลความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวน

จงหวด จาแนกตามรายดานดงน ดานโครงสราง พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการ

สาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง ( X =4.57) ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม ( X =4.54) ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน ( X =4.52)

ดานสงเสรมสขภาพชวต พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพชวต อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน ( X =4.58) ควรสงเสรมการผลตสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ ( X =4.53) ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง ( X =4.52)

ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย อยในระดบมากทสด ( X

=4.53) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ ( X =4.57) ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย ( X =4.52) ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน ( X =4.51)

93  

ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว อยในระดบมากทสด ( X =4.57) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว ( X =4.60) ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว( X =4.56) ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตา ( X

=4.56) ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พบวา กลม

ตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดน าเสย) ( X =4.61) ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม ( X =4.53) ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพทดแมนการใชสารเคม ( X =4.51)

ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน พบวา กลมตวอยางมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน อยในระดบมากทสด ( X =4.54) เมอพจารณาเปนรายขอ ไดแก ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดกทางประวตศาสตรและศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ ( X =4.56) และควรพฒนาภมปญญาทองถนเพอสรางรายไดเพมขนใหแกประชาชน ( X =4.56)

94  

สมมตฐานท 1 ปจจยสวนคนทแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบทศนคตการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด แตกตางกน จาแนกตามเพศ

กลมตวอยางทมเพศแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จาแนกตามอาย

ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมอายแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว แตกตาวกน ดวยนยสาคญทางสถต 0.05 สวนดานโครงสราง ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

พบวา กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน แตกตางกนกบอาย 31 - 35 ป และอาย 36 - 40 ป กลมตวอยางทมอาย 31 - 35 ป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอควรสงเสรมการผลดสนคา OTOP ใหกบประชาชนในอาเภอ แตกตางกนกบอาย อาย 25 - 30 ป และอาย มากกวา 40 ปขนไป กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ,การบาบดนาเสย) แตกตางกนกบอายต ากวา 25 ป และอาย 31 - 35 ป และสดทาย กลมตวอยางทมอาย มากกวา 40 ปขนไป มความ

95  

คดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยกรธรรมชาตเพอสงแวดลอม แตกตางกนกบ อาย 25 - 30 ป และอาย 31 - 35 ป นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จาแนกตามอาชพ

ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมอาชพแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบ

การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง ในหวขอควร

ปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชน

ใหเหมาะสม เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายน าใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ และ

ดานสงเสรมสขภาพชวต ในหวขอควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสย

อยางสมาเสมอ แตกตางกน มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนดาน ดานการจดระเบยบ

ชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณช

ยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวย

มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

พบวากลมตวอยางทมอาชพ ลกจาง มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน แตกตางกนกบอาชพเกษตรกร รบจาง และอาชพขาราชการ กลมตวอยางทมอาชพ ขาราชการ มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสมแตกตางกนกบอาชพเกษตรกร รบจาง และลกจาง กลมตวอยางทมอาชพ ลกจาง มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ แตกตางกนกบ อาชพเกษตรกร มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จาแนกตามวฒการศกษา

ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมวฒการศกษาแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานสงเสรมสขภาพ

96  

ชวต ในหวขอ ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผดวยโอกาสอยางตอเนอง และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว แตกตางกน ดวยนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนดานโครงสราง ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

พบวา กลมตวอยางทไมมวฒการศกษา มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรจดโครงสรางการดแลผสงอายและผ ดวยโอกาสอยางตอเนอง แตกตางกนกบ มธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย กลมตวอยางทมวฒประถมศกษา มความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในหวขอ ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว แตกตางกนกบ มธยมศกษาตอนตน มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน ผลการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางทมรายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกนมความคดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ดานโครงสราง ดานสงเสรมสขภาพชวต ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทนพาณชยกรรมและการทองเทยว ดานการบรหารจดการและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและภมปญหาทองถน ไมแตกตางกน ดวยมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

97  

อภปรายผล จากขอมลการศกษาความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการ

จดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด สามารถอภปรายผลการวจยไดดงน จากผลการวเคราะหจะเหนไดวาความคดเหนของประชาชน อาเภอเมอง จงหวด

ราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะตามอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด

ทกๆ ดาน อยในระดบมากทสด และผลการเปรยบเทยบปจจยขอมลทวไปแตกตางกนมความ

คดเหนเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ไมแตกตางกน

ซงสอดคลองกบงานวจยของ ทชชา สามคคนชย (2548) ไดทาการศกษาวจยเรองทศนะของ

ผบรหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหาร

สวนจงหวดในการจดระบบบรการสาธารณะ : ศกษากรณ จงหวดเชยงราย มวตถประสงค 2

ประการ คอ 1) เพอศกษาทศนะของผบรหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล ตอ

บทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบบรการสาธารณะ 2)

เพอศกษาปจจยทมผลตอทศนะของผบรหารและสมาชกองคการบรหารสวนตาบล ตอบทบาท

อานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบบรการสาธารณะ ผลการศกษา

ประชากรสวนใหญเปนเพศชาย มอายระหวาง 40-49 ป จบการศกษาระดบปรญญาตร คด

เปน 1 ใน 3 ของกลมตวอยางทงหมด และทศนะของผบรหารและสมาชกสภาองคการ

บรหารสวนตาบลตอบทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในการจดระบบ

บรหารสาธารณะ ในภาพรวมเหนดวยในระดบสง เมอแยกเปนรายดาน ดานทเหนดวย

ระดบสง ไดแก ดานการดาเนนโครงการขนาดใหญทเกนศกยภาพของ อปท. อนในเขต

จงหวด ดานการดาเนนงานทมลกษณะคาบเกยวตอเนองทมผไดรบประโยชนใน อปท.

มากกวา 1 แหงขนไป ดานการดาเนนงานกจกรรมทเปนภาพรวมตามภารกจอานาจหนาท

ตามกฎหมายกาหนด สวนทศนะดานการสนบสนนงบประมาณใหแกสวนราชการอน

ประชาคม และองคกรเอกชน มความเหนดวยในระดบปานกลาง อกอนทสอดคลองกบงาน

สามารถ ชนะปรญญา (2548) ไดทาการศกษาเรอง การใหบรการสาธารณะขององคกรปกครอง

สวนทองถนในจงหวดชมพร วจยครงนมวตถประสงค เพอ (1) ศกษาการใหบรการสาธารณะ

98  

ขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร (2) เปรยบเทยบการใหบรการสาธารณะของ

องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดชมพร

ผลการวจยพบวา (1) การใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนใน

จงหวดชมพร อยในระดบปานกลาง (2) การเปรยบเทยบการใหบรการสาธารณะขององคการ

ปกครองสวนทองถนในแตละดานแตกตางกนอยามนยสาคญทางสถตทระดบ .05 คอ ดาน

โครงสรางพนฐานดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดนสงคม สวนดาน

เศรษฐกจและการทองเทยวไมแตกตางกน จากการวจยมขอเสนอแนะ คอ องคกรปกครองสวน

ทองถนมรายไดไมเพยงพอตอการใหบรการสาธารณะไดอยางทวถง รฐควรจดสรรสดสวน

รายไดใหแกองคกรปกครองสวนทองถนใหมากขน

ขอเสนอแนะ

สาหรบการวจยครงตอไป ขอเสนอใหมการสอบถาม ความคดเหนในรปแบบของ

คาถามปลายเปด เพมเตมในแบบสอบถาม เพอใหไดขอคดเหนมาใชในการกาหนดแนวทางใน

การปรบปรงการพฒนาของอาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะตาม

อานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด ในดานตางๆ เพอใหเกดประสทธภาพ ตอไป

ขอจากดของการวจยครงน

เนองจาก การศกษาวา ความรมความสมพนธกบทศนคตเกยวกบการจดระบบบรการ

สาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด ในเขต อาเภอเมอง จงหวด ราชบร ซงเปนการเกบ

ขอมลแบบสะดวก (Convenience Sampling) ซงมผลตอกลมตวอยางทาใหกลมประชากรสวน

ใหญจะเกบขอมลบางขอมลอาจจะคลาดเคลอน เนองจากบางครงไดสงแลวไดขอมลไมครบ

ตามจานวนทในการสงแบบสอบถาม

99  

เอกสารและสงอางอง

กนธน ธนาพงศธร. 2537. การบรหารงานบคคล. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

การณย คลายคลง. 2550. ปญหาการทบซอนของอานาจหนาทในการจดบรการสาธารณะ ใน

เขตองคการบรหารสวนตาบลสเทพ จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธปรญญาโท,

มหาวทยาลยเชยงใหม

โกวท วงศสรวฒน. 2543. พนฐานรฐศาสตรกบการเมองในศตวรรษท 21. นครปฐม. ศนย

สงเสรมและฝกอบรมการเกษตรแหงชาต.

จราภรณ กนษฐรต. 2535. คณภาพของการบรการ. วารสารกรมบญชกลาง. 36 (พฤษภาคม-

มถนายน 2535).

จารอง เงนด. 2534. เอกสารคาสอนวชาจตวทยาสงคม. กรงเทพมหานคร: ภาควชาจตวทยา,

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

จงหวดราชบร. 2552. ขอมลประชากร (Online).

www.ratchburi.go.th/tata/storyofratchburi.pdf, 4 กมภาพนธ 2552.

จตตมา พกเพยง. 2549. ความคดเหนของกานน ผใหญบาน อาเภอดาเนนสะดวก จงหวด

ราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด.

วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชวงศ ฉายะบตร. 2539. การปกครองทองถนไทย. (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: บรษท

พฆเนศพรนตงเซนเตอร จากด.

100  

นททวฒน บรมานนท. 2543. หลกกฎหมายปกครองเกยวกบบรการสาธารณะ.

กรงเทพมหานคร: วญญชน.

นพมาศ ธรเวคน. 2534. จตวทยาทวไป. กรงเทพมหานคร: สานกพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

นงลกษณ สทธวฒนพนธ. 2539. พฒนาบคลกภาพผนาและนกบรหาร. พมพครงท 5.

กรงเทพมหานคร: บรษทแมคเนท พรนตง เซนเตอร จากด.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. 2540. การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. ภาควชา

ศกษาศาสตร คณะสงคมศาสตร, คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดล.

ประกาศคณะกรรมการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน. 2542. เรอง การ

กาหนดอานาจหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด.

ประยร กาญจนดล. 2538. คาบรรยายกฎหมายปกครอง. กรงเทพมหานคร: สานกพมพ

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปรชญา เวสารชช. 2542. บรการประชาชนทาไดไมอยาก(ถาอยากทา). เอกสารวชาการ

สงเสรมการบรการประชาชนของรฐ, กรงเทพมหานคร: สานกนายกรฐมนตร.

ปรชา เมยนเพชร. 2532. หลกการใหบรการ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพโอเดยนสโตร.

ทชชา สามคคนชย. 2548. ทศนะของผบรหารและสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลตอ

บทบาทอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดในการจดระบบบรการ

สาธารณะ: ศกษากรณ จงหวดเชยงราย. วทยานพนธปรญญาโท, สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร.

พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

พ.ศ. 2542.

101  

พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540. ฉบบแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.

2542 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2546

พวงรตน ทวรตน. 2543. วธการวจยทางพฤตกรรมและสงคมศาสตร. (พมพครงท 8).

กรงเทพมหานคร: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา, มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

วรณดา สมตานนท. 2549. ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารการพฒนาดานการ

ใหบรการแกประชาชนขององคการบรหารสวนตาบลในเขตอาเภอปากเกรด จงหวด

นนทบร. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ศภกนตย พลไพรนทร. 2540. เทคนคการประเมนผล. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแพรวทยา.

สมคด เลศไพฑรย. 2547. กฎหมายการปกครองทองถน. กรงเทพมหานคร: สานกพมพ

คณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา.

สภาพ ฉตราภรณ. 2539. การสอนคหกรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร: สานกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สามารถ ชนะปรญญา. 2548. การใหบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนใน

จงหวดชมพร. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมต สชณกร. 2542. การตอนรบและบรการทเปนเลศ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพวญญชน

จากด.

สถาบนพระปกเกลา. 2549. รายงานผลการสารวจ ความคดเหนของประชาชนเกยวกบความ

พงพอใจตอการบรการสาธารณะและการทางานของหนวยงานตางๆ พ.ศ. 2549. พมพ

ครง ท 1. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแกนจนทร จากด

102  

โสภณ ทองปาน. 2544. การเรยนรในสงคมไทย กรณตวอยางบณฑตศกษา. ใน ดเรก ปทม

สรวฒน และ พชรนทร ปทมสรวฒน. (บรรณาธการ). วฒนธรรมแหงการเรยนรของ

คนไทย. กรงเทพมหานคร : พ เอ ลฟวง

องคการบรหารสวนจงหวดราชบร. ขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวด เรอง งบประมาณ

รายจายประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2552

อทย หรญโต. 2542. สงคมวทยาประยกต. กรงเทพมหานคร: สานกพมพโอเดยนสโตร.

อญญรกษ เลศกศล. 2543. ความพงพอใจของผใชบรการทมตอระบบการใหบรการของคณะ

ทนตแพทยศาสตร จฬาลงกรณ. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Isaak, A.C. 1984. Scope and Methods of Political Science : An Introduction to the

Methodolory of Political Inquiry. 3rd ed. Illinois: The Dorsey Press.

Kolasa, B.J. 1969. Introduction of Behavioral Science for Business. New York: John,

Wiley and Sons, Inc.

Maier, N.R.F. 1995. Psychology Industry. Boston : Hougton Miffin Company.

Nunally, Jim C., Fr. 1959. Test and Measurment Assesment and Prediction. New Youk :

McGraw-Hill Book Company, Inc.

Oskamp, S. 1977. Attitudes and Opinions. New Jersey: Prentice-Hall Inc.

Webester. 1968. Webester’s New Twentieth Century Dictionary. New Youk : Compact

School The World Publishing Company

ภาคผนวก

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง การจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวดราชบร :ศกษาเฉพาะเขตอาเภอเมอง

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล โปรดทาเครองหมาย ลงใน หรอเตมขอความทตรงกบความเปนจรงเกยวกบตวทานกรณาตอบคาถามทกคาถาม 1. เพศ ชาย หญง 2. อาย................................ป 3. ระดบการศกษาสงสด

ไมไดเรยน ประถมศกษา มธยมตอนตน มธยมตอนปลาย ปวช. ปวส./อนปรญญา ปรญญาตร

4. อาชพ รบราชการ รฐวสาหกจ คาขาย/เจาของธรกจ เกษตรกร/ชาวสวน/ชาวไร/ทานา รบจาง นกเรยนนกศกษา ไมไดประกอบอาชพ 5. รายได

นอยกวา 3,000 บาท 3,001 – 5,000 บาท 5,001 – 7,000 บาท 7,001 – 10,000 บาท

10,001 – 15,000 บาท 15,001 ขนไป

สวนท 2 คาถามเกยวกบความรเกยวกบการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

ขอ คาถาม ใช ไมใช

ดานโครงสราง

1 องคการบรหารสวนจงหวดมชอยอเรยกวา “ อบจ.”

2 องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทดแล อบต. ทงจงหวด

ดานสงเสรมคณภาพชวต

3 หนาทองคการบรหารสวนจงหวดตอง รณรงคใหประชาชนรจกปองกนโรคตดตอรายแรงอยางตอเนอง

4 องคการบรหารสวนจงหวดจดอบรมครอบครวผาสกใหกบประชาชนเพอใหดารงชวตอยางมความสขสมาเสมอ

ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย

5 องคกรตองแจกจายสงของทจาเปนตอการดารงชวตใหแกประชาชนอยางเพยงพอเมอเกดสาธารณภย

6 องคกรตองบรการอปกรณสาหรบปองกนและบรรเทาสาธรณะภยครบถวนเมอทราบเหตทกครง

ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน พาณชยกรรมและการทองเทยว

7 องคกรตองแสดงขนตอนการใหบรการขออนญาตจดทะเบยนพาณชยเพออานวยความสะดวกแกผรบบรการ

8 องคกรจะตองเปดโอกาสให หนวยงานราชการ เอกชน ประชาชน มสวนรวมในการจดทาแผนพฒนาเทาเทยมกน

ขอ คาถาม ใช ไมใช

ดานการบรหารการจดการ และอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

9 องคการบรหารสวนจงหวดมหนาทในการกอสรางศนยกาจดขยะมลฝอยรวม

ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและ ภมปญญาทองถน

10 องคกรมอานาจหนาทในการปรบปรงโบราณสถานใหอยในสภาพดเหมอนเดมเพอรกษาศลปวฒนธรรมใหคงอยตลอดไป

11 ในปจจบนองคกรจาเปนตองเปนศนยกลางในการจดการศกษา และการสงเสรมจารต ประเพณอยางสมาเสมอ

สวนท 3 คาถามเกยวกบความคดเหนของประชาชนอาเภอเมอง จงหวดราชบร ทมตอการจดระบบบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนจงหวด

ขอ คาถาม

ระดบความคดเหน

เหนดวยมากทสด

เหนดวยมาก

เหนดวยปานกลาง

เหนดวยนอย

เหนดวยนอยทสด

1 ดานโครงสราง ควรปรบปรงถนนตามมาตรฐานใหแกประชาชน

2 ควรทาผงเมองทดนเพอจดสรรการใชประโยชนใหเหมาะสม

3 เมอเกดภาวะภยแลงควรแจกจายนาใหกบประชาชนบรโภคอยางเพยงพอ

4 ควรสรางระบบประปาขนาดใหญ เพอแกไขปญหาภยแลง

5 ดานการสงเสรมคณภาพชวต ควร ปรบปรงสนามกฬา เพอทจะใหเปนสถานทออกกาลงกายแกประชาชน

ขอ คาถาม

ระดบความคดเหน

เหน ดวย มาก ทสด

เหน ดวย มาก

เหนดวยปานกลาง

เหน ดวย นอย

เหนดวย นอยทสด

11

ดานการวางแผน การสงเสรมการลงทน พาณชยกรรมและการทองเทยว ควรปรบปรงแหลงทองเทยวของจงหวดใหเปนทสนใจแกนกทองเทยว

12 ควรมศนยขอมลการทองเทยวเพอใหบรการสาหรบนกทองเทยว

ขอ คาถาม

ระดบความคดเหน

เหนดวยมาก ทสด

เหน ดวย มาก

เหน ดวย ปาน กลาง

เหน ดวย นอย

เหน ดวย นอย สด

6 ควรสงเสรมการผลตสนคา OTOP ใหกบประชาชน ในทกอาเภอ

7 ควรจดโครงการดแลผสงอายและผดอยโอกาสอยาง ตอเนอง

8

ดานการจดระเบยบชมชน สงคม และการรกษาความสงบเรยบรอย ควรรณรงคใหประชาชนมความปลอดภยในขบขอยางปลอดภย

9 ควรจดตงศนยขอมลขาวสาร แกประชาชนทกดาน

10 ควรเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนและซกถามขอสงสยอยางสมาเสมอ

13 ควรชวยเหลอเกษตรกรผปลกผก ผลไม เมอเกดราคาผลผลตตกตา

14

ดานการบรหารการจดการ และอนรกษทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม องคกรควรจดการปญหาสงแวดลอมตางๆ เชน (การกาจดขยะ, การบาบดนาเสย)

ขอ คาถาม

ระดบความคดเหน

เหน ดวย มาก ทสด

เหนดวยมาก

เหนดวยปานกลาง

เหนดวยนอย

เหนดวยนอยทสด

15 ควรจดอบรมใหความรแกประชาชนเพอทาปยชวภาพ ทดแทนการใชสารเคม

16 ควรสรางจตสานกใหประชาชนชวยกนอนรกษทรพยากรธรรมชาตเพอสงแวดลอม

17

ดานศลปวฒนธรรม จารตประเพณและ ภมปญญาทองถน ควรพฒนาภมปญญาทองถนเพอสรางรายไดเพมใหแกประชาชน

18 ควรจดกจกรรมการอนรกษมรดกทางประวตศาสตร และศลปวฒนธรรมของทองถนอยางสมาเสมอ