T 10 Materijalna Sredstva Uprave i Planiranje u Upravi

MEGATREND UNIVERZITETMEGATREND UNIVERZITETFAKULTET ZA DRŽAVNU UPRAVU I ADMINISTRACIJUFAKULTET ZA DRŽAVNU UPRAVU I ADMINISTRACIJU

Materijalna sredstva uprave Materijalna sredstva uprave Predviđanje u upravi: planiranjePredviđanje u upravi: planiranje

BeogradBeograd,, 2011.2011.

POJAM MATERIJALNIH SREDSTAVA UPRAVEPOJAM MATERIJALNIH SREDSTAVA UPRAVE

Materijalna sredstva uprave predstavljaju ekonomska dobra Materijalna sredstva uprave predstavljaju ekonomska dobra

kojima se služe upravne organizacije radi postizanja svojih kojima se služe upravne organizacije radi postizanja svojih

ciljevaciljeva

Materijalna sredstva služe postizanju upravnih ciljeva:Materijalna sredstva služe postizanju upravnih ciljeva:

-- neposrednoneposredno tj. kroz osnovnu djelatnost radi koje je tj. kroz osnovnu djelatnost radi koje je

upravna organizacija i formiranaupravna organizacija i formirana

-- posrednoposredno tj. kroz održavanje egzistenicije upravne tj. kroz održavanje egzistenicije upravne

organizacije i trošenjem u njenim unutrašnjim funkcijamaorganizacije i trošenjem u njenim unutrašnjim funkcijama

REŽIM RASPOLAGANJA MATERIJALNIM SREDSTVIMA UPRAVEREŽIM RASPOLAGANJA MATERIJALNIM SREDSTVIMA UPRAVE

Režim raspolaganja materijalnim sredstvima uprave zavisi od:Režim raspolaganja materijalnim sredstvima uprave zavisi od:

-- dostignutog stepena razvoja društvadostignutog stepena razvoja društva

- - složenosti samih sredstavasloženosti samih sredstava

Osnovni oblici raspolaganja materijalnim sredstvima uprave Osnovni oblici raspolaganja materijalnim sredstvima uprave

su:su:

-- pojedinačno raspolaganjepojedinačno raspolaganje

-- državno raspolaganjedržavno raspolaganje

-- društvena imovinadruštvena imovina

ULOGA MATERIJALNIH SREDSTAVA UPRAVEULOGA MATERIJALNIH SREDSTAVA UPRAVE

Najznačajnija uloga materijalnih sredstava uprave je u Najznačajnija uloga materijalnih sredstava uprave je u

ekonomskom životu društvene zajedniceekonomskom životu društvene zajednice

Značaj uloge je posljedica sve većeg učešća troškova Značaj uloge je posljedica sve većeg učešća troškova

finansiranja upravnih organizacija u DBPfinansiranja upravnih organizacija u DBP

Značaj političkog nadzora izvora materijalnih sredstava upraveZnačaj političkog nadzora izvora materijalnih sredstava uprave

PROBLEM EKONOMIČNOSTI RADA UPRAVNIH ORGANIZACIJAPROBLEM EKONOMIČNOSTI RADA UPRAVNIH ORGANIZACIJA

Unutar upravnih organizacija problem pribavljanja i trošenja Unutar upravnih organizacija problem pribavljanja i trošenja

materijalnih sredstava se prenosi sa osiguranja društvenog materijalnih sredstava se prenosi sa osiguranja društvenog

karaktera materijalnih sredstava na ekonomičnost upravnih karaktera materijalnih sredstava na ekonomičnost upravnih

programa i aktivnostiprograma i aktivnosti

U ranim fazama razvoja upravnog sistema težnja je usmjerena U ranim fazama razvoja upravnog sistema težnja je usmjerena

na razgraničavanje sredstava uprave od osobina imovine na razgraničavanje sredstava uprave od osobina imovine

pojedinaca u upravnim organizacijama.pojedinaca u upravnim organizacijama.

U ranoj fazi instrumenti finansiranja su sistem oporezivanja, U ranoj fazi instrumenti finansiranja su sistem oporezivanja,

budžetiranja, javnog računovod stva sa ciljem stvaranja jasnog budžetiranja, javnog računovod stva sa ciljem stvaranja jasnog

uvida u korištenje materijalnih sredstavauvida u korištenje materijalnih sredstava

Cilj - Cilj - nadzor trošenja javnih sredstava nadzor trošenja javnih sredstava


Sa razvojem društva i povećavanjem materijalnih sredstava Sa razvojem društva i povećavanjem materijalnih sredstava

koja se stavljaju na raspolaganje upravi težište se stavlja na koja se stavljaju na raspolaganje upravi težište se stavlja na

društvenu korist tj. ekonomičnostdruštvenu korist tj. ekonomičnost

Instrumenti finansiranja su različiti oblici proračuna po Instrumenti finansiranja su različiti oblici proračuna po

programima sa stanovišta koristi i troškova.programima sa stanovišta koristi i troškova.

Zahtjev za novim, elastičnijim metodama raspodjele sredstava Zahtjev za novim, elastičnijim metodama raspodjele sredstava

unutar uprave proizilazi i iz težnje prema većoj operativnoj unutar uprave proizilazi i iz težnje prema većoj operativnoj

nezavisnosti pojedinih upravnih organizacija i ravnopravnijem nezavisnosti pojedinih upravnih organizacija i ravnopravnijem

položaju ljudi koji rade u njima.položaju ljudi koji rade u njima.


Problem materijalnih sredstava uprave u cjelini je problem Problem materijalnih sredstava uprave u cjelini je problem

specijalne discipline – nauke o finansijama.specijalne discipline – nauke o finansijama.

Teškoće u mjerenju koristi pojedine upravne djelatnosti za Teškoće u mjerenju koristi pojedine upravne djelatnosti za

društvo i njene ukupne ‘’cijene koštanja’’društvo i njene ukupne ‘’cijene koštanja’’

SPECIFIČNA UPRAVNA SREDSTVA ZA RADSPECIFIČNA UPRAVNA SREDSTVA ZA RAD

Specifična sredstva za rad upravnih organizacija se, bez obzira Specifična sredstva za rad upravnih organizacija se, bez obzira

na vanjski cilj svoje djelatnosti, mogu svrstati u slijedeće grupe:na vanjski cilj svoje djelatnosti, mogu svrstati u slijedeće grupe:

-- upravne zgrade,upravne zgrade,

-- namještaj i pribor,namještaj i pribor,

-- mašine za fotokopiranje,mašine za fotokopiranje,

-- uređaji za prenos i vezu,uređaji za prenos i vezu,

-- računariračunari

-- uređaji za sortiranje i klasifikaciju,uređaji za sortiranje i klasifikaciju,

-- biblioteke,biblioteke,

-- vizuelna pomoćna sredstva.vizuelna pomoćna sredstva.

PREDVIĐANJE U UPRAVIPREDVIĐANJE U UPRAVI- POJAM PLANIRANJA-- POJAM PLANIRANJA-

Stalan proces svjesnog predviđanja, odabiranja i razrade ciljeva i Stalan proces svjesnog predviđanja, odabiranja i razrade ciljeva i

metoda rada, kao i predhodnog utvrđivanja kriterijuma za nadzor i metoda rada, kao i predhodnog utvrđivanja kriterijuma za nadzor i

ocjenjivanje rezultata naziva se ocjenjivanje rezultata naziva se planiranjeplaniranje..

Povezanost planiranja sa interesnim odlukama i interesnim Povezanost planiranja sa interesnim odlukama i interesnim

normama koje regulišu upravljanje.normama koje regulišu upravljanje.

Razvoj planiranja kao jednog od najznačajnijih elemenata uprave Razvoj planiranja kao jednog od najznačajnijih elemenata uprave

kao djelatnostikao djelatnosti

Značajna svojstva planiranja su:Značajna svojstva planiranja su:

-- svjesnostsvjesnost

-- dinamičnostdinamičnost

VRSTE PLANIRANJAVRSTE PLANIRANJA

Planiranje kao samostalna sistemska djelatnost upravnih Planiranje kao samostalna sistemska djelatnost upravnih

organizacija dijeli se :organizacija dijeli se :

-- po stepenu: po stepenu: planiranje programa i planiranje radaplaniranje programa i planiranje rada

-- po području: po području: ekonomsko, urbanističko, finansijsko ekonomsko, urbanističko, finansijsko

planiranje te planiranje društvenih službi i unutrašnjih planiranje te planiranje društvenih službi i unutrašnjih

funkcijafunkcija

-- po vremenu: po vremenu: kratkoročno i dugoročno planiranjekratkoročno i dugoročno planiranje

-- po organizacionom obliku: po organizacionom obliku: centralizovano i dcentralizovano i d

ecentralizovano planiranjeecentralizovano planiranje

Značaj i uloga godišnjeg plana radaZnačaj i uloga godišnjeg plana rada

PLANIRANJE PROGRAMA RADA DJELATNOSTI UPRAVNIH ORGANIZACIJAPLANIRANJE PROGRAMA RADA DJELATNOSTI UPRAVNIH ORGANIZACIJA

Za sistemsko prikazivanje planiranja nužno je razlikovanje:Za sistemsko prikazivanje planiranja nužno je razlikovanje:

-- planiranja programa,planiranja programa,

-- planiranje rada.planiranje rada.

Planiranje programa rada obuhvata:Planiranje programa rada obuhvata:

-- izbor opštih ciljeva,izbor opštih ciljeva,

-- utvrđivanje postojeće situacije,utvrđivanje postojeće situacije,

-- razrada ciljeva u konkretne zadatke,razrada ciljeva u konkretne zadatke,

-- određivanje sredstava,određivanje sredstava,

-- utvrđivanje opštih uslova,utvrđivanje opštih uslova,

-- postavljanje mjerila za nadzor rezultatapostavljanje mjerila za nadzor rezultata


Primjeri planiranja upravnih procesaPrimjeri planiranja upravnih procesa

Izvještaj Komisije UNIzvještaj Komisije UN

Glavni elementi planskog procesa su:Glavni elementi planskog procesa su:

-- inventar prirodnih izvora, postojećih proizvodnih inventar prirodnih izvora, postojećih proizvodnih

kapaciteta, radne snage te finansijskih i ljudskih resursakapaciteta, radne snage te finansijskih i ljudskih resursa

-- analiza prošlih i predviđanje budućih trendova razvojaanaliza prošlih i predviđanje budućih trendova razvoja

-- izbor projekata u funkciji cjelokupnog razvoja izbor projekata u funkciji cjelokupnog razvoja

-- određivanje vremenskog slijeda i reda prioriteta određivanje vremenskog slijeda i reda prioriteta

projekataprojekata

-- koordinacija projekata sa cjelokupnim upravnim koordinacija projekata sa cjelokupnim upravnim

programom i socijalnim službamaprogramom i socijalnim službama

-- izbor i stvaranje prikladnih upravnih organizacija za izbor i stvaranje prikladnih upravnih organizacija za

izvođenje pojedinih planova u okviru cjelokupnog izvođenje pojedinih planova u okviru cjelokupnog projektaprojekta


Planiranje unutar upravne organizacije koje obuhvata osim Planiranje unutar upravne organizacije koje obuhvata osim

okvirnog i detaljnije planiranje sredstava i postupaka okvirnog i detaljnije planiranje sredstava i postupaka

djelovanjadjelovanja

Ključni elementi ovakvog planiranja je da se predoči i Ključni elementi ovakvog planiranja je da se predoči i

formuliše:formuliše:

-- niz specifičnih ciljeva,niz specifičnih ciljeva,

-- elementi situacije koji mogu biti unutrašnji i vanjskielementi situacije koji mogu biti unutrašnji i vanjski

-- sistem radnih operacija koji može osigurati dosljednost sistem radnih operacija koji može osigurati dosljednost

u u postupcima, ispravnu upotrebu izvora, način postupcima, ispravnu upotrebu izvora, način

prilagođavanja i izmjene radnih postupaka i sistem prilagođavanja i izmjene radnih postupaka i sistem kontrolekontrole


Proces planiranja shvaćen kao određeni i donekle formalizovani Proces planiranja shvaćen kao određeni i donekle formalizovani

tehnički postupaktehnički postupak

Planiranje se obavlja na tri nivoa (najvišem, srednjem i najnižem, a Planiranje se obavlja na tri nivoa (najvišem, srednjem i najnižem, a

dijeli se na:dijeli se na:

-- upravno planiranjeupravno planiranje

-- upravljačkoupravljačko

Upravno planiranje na najvišem nivou obuhvata:Upravno planiranje na najvišem nivou obuhvata:

-- osnovne ciljeve,osnovne ciljeve,

-- osnovnu šemu operacijaosnovnu šemu operacija

-- opšte uslove izvršenja i kriterijume uspjehaopšte uslove izvršenja i kriterijume uspjeha


Upravno planiranje na srednjem nivou obuhvata:Upravno planiranje na srednjem nivou obuhvata:

-- razrada izvršenja u specifične funkcije i poduhvate,razrada izvršenja u specifične funkcije i poduhvate,

-- kvantitativni i kvalitatini standardi uspjeha,kvantitativni i kvalitatini standardi uspjeha,

-- utvrđivanje reda prioriteta unutar organizacije i njenih utvrđivanje reda prioriteta unutar organizacije i njenih

glavnih organizacionih jedinicaglavnih organizacionih jedinica

Upravno planiranje na najnižem nivou obuhvata:Upravno planiranje na najnižem nivou obuhvata:

- - podjelu funkcija i poduhvata na pojedinačne zadatke,podjelu funkcija i poduhvata na pojedinačne zadatke,

-- određivanje prioriteta unutart pojedinih radnih jedinica,određivanje prioriteta unutart pojedinih radnih jedinica,

-- specifikacija poslova za pojedince i grupe,specifikacija poslova za pojedince i grupe,

-- planiranje radnog učinka po radnoj jediniciplaniranje radnog učinka po radnoj jedinici


Upravljačko planiranje na najvišem nivou obuhvata:Upravljačko planiranje na najvišem nivou obuhvata:

-- postavljanje okvira organizacije,postavljanje okvira organizacije,

-- razgraničavanje glavnih područja djelatnosti,razgraničavanje glavnih područja djelatnosti,

-- utvrđivanje opštih linija odgovornosti i koordinacijeutvrđivanje opštih linija odgovornosti i koordinacije

-- utvrđivanje u širokom okviru glavnih područja djelatnostiutvrđivanje u širokom okviru glavnih područja djelatnosti

Upravljačko planiranje na srednjem nivou obuhvata:Upravljačko planiranje na srednjem nivou obuhvata:

-- specifična dodjela zadataka pojedinim org. jedinicamaspecifična dodjela zadataka pojedinim org. jedinicama

-- specifičniji upravni postupci,specifičniji upravni postupci,

-- utvrđivanje vremenskog slijeda rasdnih operacija,utvrđivanje vremenskog slijeda rasdnih operacija,

-- određivaje sredstava za praćenje i usmjeravanje operacijaodređivaje sredstava za praćenje i usmjeravanje operacija


Upravljačko planiranje na najnižem nivou obuhvata:Upravljačko planiranje na najnižem nivou obuhvata:

-- dodjeljivanje zadataka pojedincima,dodjeljivanje zadataka pojedincima,

-- operativni postupci,operativni postupci,

-- tok i vremenski slijed izvršenja zadatakatok i vremenski slijed izvršenja zadataka

Elastičnost planaElastičnost plana

Problem mjerenja uspjeha Problem mjerenja uspjeha

PLANIRANJE TOKA RADAPLANIRANJE TOKA RADA

Planiranje toka rada znači predvidjeti odvijanje pojedinih radnih Planiranje toka rada znači predvidjeti odvijanje pojedinih radnih

operacija i njihovo međusobno povezivanje kako bi se postigli operacija i njihovo međusobno povezivanje kako bi se postigli

najbolji rezultati u pogledu kvaliteta, brzine i ekonomičnosti najbolji rezultati u pogledu kvaliteta, brzine i ekonomičnosti

obavljanja cjelokupnog poslaobavljanja cjelokupnog posla

Planiranje toka rada obuhvata slijedeće aktivnosti:Planiranje toka rada obuhvata slijedeće aktivnosti:

-- prikupljanje potrebnih podataka,prikupljanje potrebnih podataka,

-- analizu radnih operacija,analizu radnih operacija,

-- raspored rada na radna mjesta,raspored rada na radna mjesta,

-- utvrđivanje redoslijeda radnih operacijautvrđivanje redoslijeda radnih operacija

PLANIRANJE TOKA RADAPLANIRANJE TOKA RADA

Tehničke okolnosti koje treba uzeti u obzir prilikom planiranja Tehničke okolnosti koje treba uzeti u obzir prilikom planiranja toka rada su:toka rada su:

-- obim posla,obim posla,

-- fluktuacija radnog opterećenja,fluktuacija radnog opterećenja,

-- frakcioni gubivi,frakcioni gubivi,

-- potrebna i raspoloživa pomoćna sredstva,potrebna i raspoloživa pomoćna sredstva,

-- udaljenost,udaljenost,

-- potrebna specijalizacija zaposlenih,potrebna specijalizacija zaposlenih,

-- postojeće kvalifikacije i sposobnosti rasoloživih postojeće kvalifikacije i sposobnosti rasoloživih ljudskih ljudskih resursa,resursa,

-- potrebno vrijeme za orjentaciju,potrebno vrijeme za orjentaciju,

-- mogućnost nadzora,mogućnost nadzora,

-- elastičnost,elastičnost,

-- zadovoljstvo u radu službenika.zadovoljstvo u radu službenika.

Documents

T 10 Materijalna Sredstva Uprave i Planiranje u Upravi