Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Table of Contents
Chương1:27NĂMLÀMCẢNHVỆCHOMAOTRẠCHĐÔNG,ĐIỀUKHÓQUÊNNHẤTLÀ10NĂMĐẠICÁCHMẠNGVĂNHÓAChương2:BÁOCHỮTO"PHÁOBẮNVÀOBỘTƯLỆNH"ỞTRUNGNAMHẢIChương3:MAOTRẠCHĐÔNGTỪTRUNGNAMHẢIBƯỚCRA,LIỀNBỊ SAVÀOVÒNGVÂYCỦAQUẦNCHÚNGNHÂNDÂNChương4:BẢNNHẠCĐẶCSẮCTẠIQUẢNGTRƯỜNGTHIÊNANMÔNChương5:TÁMLẦNTIẾPKIẾNHỒNGVỆBINH,MAOCHỦTỊCHMỆTMỎIVÔCÙNGChương6:YÊUCẦUCẢNHVỆBÁCBỎTINBỊAĐẶT:KHÔNGTÌMTHẤYCONTRAIChương7:ÝĐỊNHBƠIỞVŨHÁNCHƯAĐƯỢCNHƯMONGMUỐNChương8:KHÔNGTINTRẦNTÁIĐẠOLÀM"CHÍNHBIẾN"Chương9:CỬTRƯƠNGXUÂNKIỀUĐIĐÓNTƯLỆNHHỨAChương10:KHÔNGTHÍCHHUYHIỆUVÀ"MỘTBIỂNMÀUHỒNG"Chương11:MẠNHMẼRATAY,NGỪNGNGAY"ĐẤUVÕ"Chương12:ĐÔINÉTVỀTRƯỚCVÀSAUĐẠIHỘIIXĐẢNGCỘNGSẢNTRUNGQUỐCChương13:CẦNỔNĐỊNHCHÍNHSÁCHNÔNGTHÔNĐỂNÔNGDÂNYÊNTÂMChương14:NHỮNGNGƯỜIKHÁCH"ỞBÊNCẠNHMAOTRẠCHĐÔNG"Chương15:"SẮCLỆNHSỐ1"CỦALÂMBƯUChương16:LÊNLƯSƠNHỌPHỘINGHỊTOÀNTHỂĐẠIBIỂUTRUNGƯƠNGĐẢNGLẦN2,KHÓAIXChương17:MÀNĐÊNBAOPHỦLƯSƠNChương18:DỌCĐƯỜNGĐITHỊSÁTPHÍANAM,CẤTCAOBÀI"QUỐCTẾCA"Chương19:HỎATỐCĐIỀUXERỜIHÀNGCHÂUChương20:TẠIGAPHONGĐÀIChương21:
ĐÊM"13-9"KINHTHIÊNĐỘNGĐỊAChương22:PHÁLỆCŨ,THAMDỰLỄTRUYĐIỆUTRẦNNGHỊChương23:MẠOCHỦTỊCHHAILẦNBỊNGẤTChương24:THỜIKHẮCMAOTRẠCHĐÔNGHỘIKIẾNKHÁCHNƯỚCNGOÀIChương25:GIANGTHANHXÔNGTHẲNGVÀONƠIỞCỦAMAOCHỦTỊCHChương26:ÁPDỤNGSÁNGKIẾNCỦAĐẶNGTIỂUBÌNH,ĐIỀUĐỘNGTÁMTƯLỆNHĐẠIQUÂNKHUChương27:MAOTRẠCHĐÔNGHỘIKIẾNVỚINGUYÊNTHỦTƯỚNGANH-EDWARDHEALTHChương28:VƯƠNGHỒNGVĂNVUCÁO,BỊKHIỂNTRÁCHTẠITRƯỜNGSAChương29:CƠTHỂGIÀYẾUCỦAMAOTRẠCHĐÔNGCÓĐƯỢCSỨCSỐNGMỚIKHIBƠILỘIChương30:CUỘCCHIATAYCUỐICÙNGVỚIBƠILỘIChương31:KIÊNCƯỜNGCHỊUĐỰNGBỆNHTẬTGIÀYVÒ,CỐGẮNGTIẾPKHÁCHNƯỚCNGOÀIChương32:TIẾNHÀNHPHẪUTHUẬTMẮTCHOMAOTRẠCHĐÔNGChương33:CỬĐẠIDIỆNTHAMDỰLỄTRUYĐIỆUCHUÂNLAIChương34:LẦNCUỐICÙNGTIẾPKHÁCHNƯỚCNGOÀIChương35:MAOTRẠCHĐÔNGTRONGTHỜIKHẮCCỦACƠNĐỘNGĐẤTỞĐƯỜNGSƠNChương36:CẢNHVỆCUỐICÙNGỞBÊNCẠNHDITHỂMAOTRẠCHĐÔNGLờikết
Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach
10NĂMCUỐIĐỜICỦAMAOTRẠCHĐÔNG
Tácgiả:TrầnTrườngGiang;TriệuQuếLai
Dịchgiả:NguyễnViếtDần;PhanThuLiênHương;NguyễnViếtHùng
Hiệuđính:BíchHằng
Nhàxuấtbản:NXBThờiĐại
Nămxuấtbản:2012
Sốtrang:404
Giábìa:70.000đ
Thểloại:Hồiký;Tiểusử
Nguồn:Sachbaovn
Soátlỗivàlàmebook:Heoconmtv
Ngàyhoànthành:10-03-2016
Nếucóđiềukiệnhãymuasáchđểủnghộtácgiảvànhàxuấtbảnnhé!
Chương 1:
27 NĂM LÀM CẢNH VỆ CHO MAO TRẠCH ĐÔNG, ĐIỀU KHÓ QUÊNNHẤT LÀ 10 NĂM ĐẠI CÁCH MẠNG VĂN HÓA
Đêmtrướcsựkiện"13tháng9",MaoTrạchĐônglòngdạbồnchồn,suốtđêmkhôngngủ.Từtrướcđếnnayôngkhôngmuốntăngcườnglựclượngcảnhvệ,đêmđóđộtnhiênônghỏi:"Cáccháucảnhvệcómangtheosúngvàđạnkhông?"Độitrưởngcảnhvệđáp:"Khôngchỉcósúngngắnmàcòncócảsúngtiểuliênvàsúngmáy,mộthaitrămtênđịchđếncũngđốiphóđược".MaoChủtịchdặn:"Cókẻxấu,cầntăngcườngcảnhgiác"...Trongsuốt10nămcuốiđờicủaMaoTrạchĐông,tứclà10nămĐạiCáchmạngVănhóa,tôi
làmcông tácbảovệ,không lúcnàorờixaông,đã trảiquarấtnhiềuáp lực,khókhăn,chịukhôngítđiềuoanức,đồngthờigặprấtnhiềunguyhiểmmàbảnthânkhôngthểlườngtrướcđược.Côngtácbảovệbaogồmrấtnhiềunộidung,liênquanđếnrấtnhiềubanngành,bảnthân
tôichỉlàmđượcmộtsốviệcnhỏtrongmuônvàncôngviệcđó.Vậytôilàmcôngviệcgì?Kểrathìrấtđơngiản,trong10năm,tôilàtrungđộiphó,trungđộitrưởng,đạiđộiphó...,nhưngdùchứcvụcóthayđổithìcôngviệccủatôinhìnchungbaogồmmộtsốviệcsau:chỉhuyphânđội(hơnchụcngười,vàichụcngười,nhiềunhất làhơnmộttrăm)chiếnsĩcảnhvệbảovệMaoTrạchĐông;thamgiatrựcban,nhậngiaoban;đưađóncácvịkháchquýtrongnướcvànướcngoàiđếngặpông.Họlànhữngngườinhậnđượcthôngbáođếndựhộinghị,hoặcđượchẹntrướcgặpChủtịch,hoặclàchỉmuốnđượcnhìntậnmắtdungnhanông,bấtluậnlàđốitượngnào,chúngtôiđềukhôngđượcphépqualoađạikhái.Mộtcôngviệckhác làmỗi lầnMaoChủtịchrangoài thịsát, tôiđềutheotháptùng.Lực
lượngbảovệđitheođềutuântheochỉthịvàsựsắpxếpcủacấptrên,đồngthờicăncứvàocácyeutố:thờigian,lộtrình,tìnhhìnhchínhtrịnơiđến...,đểđưarakếhoạchvàphươngánbảovệthíchhợp.Tổchứclựclượngbaogồmcácyếutố:sốngười,biênchếđộihình,trangbịvàcơsởvậtchất,bốtríănởvàcanhgáckhidừngchângiữađường...,tấtcảcáccôngtácđótôiđềucómặt,sắpxếp,kiểmtrađônđốcvàtổchứcthựchiện.Cụthể,mộtsốlầngặpvàtiếpkiếnHồngvệbinh,gặpcácnhânvậtnổitiếngvàquenbiết,bấtluậnlàcuộcgặpnào,chúngtôiđềutậntâmtậnlực,bốtríchutoàncôngtácbảovệ,mộtphútcũngkhôngxaolãng.Điềukhiếntôivuimừngvàđượcanủirấtnhiềulà,chúngtôihoànthànhtốtcôngviệcđượcgiao,mụctiêuđãđạtđược,khôngđểxảyrasaisótdùlànhỏnhất.Đốivớiđộingũcảnhvệvàcôngtácbảovệ,MaoTrạchĐôngcótintưởngkhông?Cóbằng
lòngkhông?Điềunàykhôngthểchỉnóivàicâumàrõđược.Song,điềutôikhôngbaogiờquênlàđêmtrướccủasựkiệnngày13tháng9.MộtngườiluôntựtinvuivẻnhưMaoChủtịch,vậymàcóthờikỳkhôngbiếttạisaolạirơivàotìnhtrạngbuồnbã,vẻđămchiêuhiệnrõtrênnétmặt.KhôngbiếtChủtịchđãgặpphảihaypháthiệnrabiếncốxấunào,hoặclàôngdựcảmsẽxảyrasựkiệnnàođó.Chủtịchtrởnênđămchiêutưlự,lolắngbấtan,rấtítkhichúngtôithấyôngcười,nhữngcâunóikhôihài,đầytựtinvàcósứcthuyếtphụcthườngngàycủaôngcũngbiếnđiđâumất.MấyngàyliềnChủtịchănuốngrấtítrồiđộtnhiênmắcbệnhmấtngủ.MaoChủtịchnghỉngơikhôngtốt,luônởtrongtrạngtháicăngthẳng,nhữngvấtvảbaonăm
quatíchtụlại,giờphảnánhrõnétlênsứckhỏeông,khiếnchúngtôivôcùnglolắng.Mộthôm,trờisắpsángmàChủtịchvẫnchưangủđược,ôngbươcrangoàiđibáchbộ.Một
ngườigần80tuổi,chodùtrướcđósứckhỏerấttốtnhưngkhiđãvềgià,sứckhỏebịthờigiangặmnhấmdần,đâylàvấnđềkhôngthểbịcoinhẹ.Cũnggiốngnhưngàythường,tôivộivàngđisátphíasauông.Đirađếncửa,MaoChủtịch
nhìnthấychiếnsĩcảnhvệđứnggác,liềnhỏi:"TrườngGiang,cảnhvệđứnggáccómangtheo
súngvàđạnkhông?"NghethấyChủtịchhỏinhưvậytôibấtgiácgiậtmình.ThườngngàyChủtịchkhônghỏicâu
này.Chúngtôiđềubiết,từtrướcđếnnayMaoChủtịchkhôngmuốnnhìnthấyhìnhảnhlínhbảovệvaiđeosúng,thắtlưngkhoácbaođạn,nétmặtnghiêmtrang,đứngnhưbấtđộng.Đểgiảmbớtkhôcứngvàồnào,chúngtôigiảmbớtsốngườigác,đạibộphậncảnhvệmặcthườngphục,khôngmangtheosúngtrường,tấtnhiênlàcómangtheosúngngắngiấutrongngười.Đứng trướcmặtMaoChủ tịch làmộtchiếnsĩmặc thườngphục,hai taykhôngcầmvũkhí,trônggiốngnhưmộtngườinhàntảnđangdạochơivậy.Đưamắtnhìn,Chủtịchnhậnrangayngườichiếnsĩcảnhvệhiềnlành.Chủtịchrấtthươngyêuchiếnsĩ,quantâmtớinỗikhổcủaquầnchúngnhândân.Đạibộ
phậnchiếnsĩcảnhvệđềuxuấtthantừtầnglớpnôngdânvàcôngnhân.Chủtịchluôngầngũichuyệntrò,hỏihancácchiếnsĩ.Từnhữngcâutrảlờithậtthànhưđếm,khôngedègiấugiếmcủacácchiếnsĩ,Chủtịchnắmđượctìnhhìnhthựctếvàtâmtưnguyệnvọngcủaquầnchúngnhândân.Tiếnhành"điềutranôngthôn",tìmhiểubộmặtthậtcủanôngthônlàmụctiêutheođuổi
suốtđờicủaMaoChủtịch.Từnhữngnămcủathậpkỷ50thếkỷXX,khôngdướimộtlầnMaoChủtịchpháitôivềquêcũ(nhàtôiởnôngthôn)để"điềutranôngthôn",trởvềbáocáochoChủtịch.Bấtluậnlàkhinóichuyệnvuihaynghebáocáocôngviệc,Chủtịchluônhỏiđếnkhinào
hiểucặnkẽmớithôi.NhữngđiềucácchiếnsĩcảnhvệcungcấpcókhicótácđộngrấtlớntớiquyếtsáchcủaMaoChủtịch.CáccuộctròchuyệncủaMaoChủtịchvớichiếnsĩkhôngnhữnggiúptăngthêmsựgắnbótìnhcảmgiữalãnhtụvàchiếnsĩmàcòn-điềunàykhiếntôikinhngạcnhất-,giúpChủtịchhiểuchiếnsĩtớitậnchântơkẽtóc.Khigặpcácchiếnsĩđanglàmnhiệmvụcanhgác,ôngđềugọiđúngtên,thậmchíbiếtcảai
trựccanào,quêởđâu,giađìnhcómấyngười,cuộcsốngrasao...Cònviệccảnhvệcómangtheosúngđạnhaykhông,trongtiềmthứccủatôi,trướcđâyôngkhônghềquantâm,thậmchíngayđếnsựantoàncủamình,ôngcũngkhôngbậntâm,Chủtịchhoàntoàntintưởngvàolòngtrungthànhvànănglựccủacácchiếnsĩ.Đứnggiữahaingười,mộtngườicómộttráitimvàmộtngườiđượctrangbịvũkhí,ôngtintưởngvàouylựccủangườicótráitimhơn.NghethấyChủtịchhỏi,tôiliềnđáp:"Cóạ!"Tôilàvậy,luônnóinăngthẳngthắnvàngắngọn.HômnaychơtthấyMaoChủtịchquantâm
đếnvấnđềnày,tôibấtgiácnóithem:"Khôngchỉcómangtheosúngngắnmàcònmangtheocảsúngtiểuliênvàsúngmáy,đạndượccũngrấtnhiều,mộthaitrămtênđịchđếncũngđốiphóđược!"Nghexong,MaoChủtịchgậtđầurồinói:"Cókẻxấu,cầnnângcaocảnhgiác...!"Ôngkhông
nóithêm,cũngkhônghỏigìthêm,mentheobóngcâytrênconđườngnhỏ,chậmrãibướcđi...MaoChủtịchthíchleonúivàrấtthíchbơilội.Từngcótờbáocôngbố,MaoChủtịchđãbơi
quasôngTrườngGiang16lần.Tôikhôngcósựthốngkêđó,nhưngtínhsơqua,consốthựctếchắc sẽ lớnhơn rấtnhiều.Bản thânMaoChủ tịch rất thíchbơi lội, ông cònđộngviênmọingườicùngbơi,đặcbiệtlàlớptrẻ,đểrènluyệnsứckhỏe,hòavàotựnhiênđểđấutranhvớithếgiớitựnhiên,tíchlũykinhnghiệm,nângcaonănglựccôngtác.MaoChủtịchtừngnói:"SôngTrườngGiangvừarộngvừasau,lànơitốtchobơilội".Ông
cònnói:"TrườngGiangnướcsâuvàchảymạnh,cóthểlànơirènluyệnsứckhỏe,rènluyệnýchí."Ngaycảkhituổiđãcao,sứckhỏekhôngthểchốnglạisựlaohóacủathờigian,Chủtịchvẫn
thíchbơiởnhữngnơicóghềnhthácvànướcxoáy.CứmỗilầnChủtịchbơi,tôihoặcmộtvàiđồngchíkháclạilộixuốngtrướcđểkiểmtranhiệtđộcủanước,lưutốccủadòngnước,kiểmtraxemđoạnsôngnàonướcchảymạnh,nướcxoáy,ghềnhthác,kiểmtrachỗđặtchânxuốngnướcvàchỗlênbờ...Tómlại,cầntìmhiểukỹxemliệucóbịnguyhiểmgìtronglúcbơikhông.Thôngquabiệnphápthửnước,chúngtôinắmkháchắctìnhhìnhcủasônghồ,quađóđềraphươngánbảovệChủtịchtronglúcbơi.MaoTrạchĐôngrấttintưởngvàoviệclàmcủachúngtôi.BatluậnlàChủtịchbơiởđâu,
chúngtôiđềubốtríanhembởixungquanh.Trongnhững lầnbơicùngChủtịch,hứngthúnhất là lầntậpbơinghệthuật; lầnbơikhó
nhọcnhấtlàlầnbơicuốicùngcủaông,dườngnhưôngcũngđãcảmnhậnđượcđiềuđó.Ngày9tháng9năm1976,saukhiMaoTrạchĐôngtạthế,côngviệccủanhữngngườilàm
côngtácbảovệnhưchúngtôikhôngvìthếmàgiảmđi.Chúngtôikhôngđượcphépxảhơi.TrongnhữngngàycảnướckhócthươngtưởngnhớChủtịch,chúngtôiluôntúctrựcbênlinhcữuMaoTrạchĐông.Côngviệccủachúngtôilúcnàycóhơikháctrước,nộidungbảovệcũngcósựthayđổi,aicũngmuốnđượctúctrựcbênông,côngtácbảovệvẫnvậnhànhtrơntru.KhilinhcữuMaoTrạchĐôngđượcchuyểnvàohộitrườnglớnđểquầnchúngnhândânkínhviếng,chúng tôi lànhữngngười trực tiếpchuyển linhcữu,bảovệ linhcữu,hoàn thànhnhiệmvụđượcgiao.TanglễđượccửhànhởquảngtrườngThiênAnMôn.Kếtthuclễtang,dihàicủaôngtạmthờiđượcchuyểnđếnbảoquảndướihầmngầm,chúng
tôicùngđộingũcácnhàkhoahọclàmtiếpmộtsốcôngviệcliênquankhác.ChínhtạiđâytôiquenđồngchíTừTĩnhlàngườiphụtráchNhàtưởngniệmMaoTrạchĐôngbâygiờ.TronglúccácnhàkhoahọcđangtiếnhànhcôngtácbảoquảnthihàiMaoChủtịchbằngphươngphápkỹthuật, chúng tôi tuyệtđối tuân theocácmệnh lệnh từhọnhư:kiểm tranhiệtđộvàđộẩmphòng,tiêuđộc,sátkhuẩn,...côngviệcmệtnhọc,đầymùihóachấtđộchạinhưngchúngtôivẫntìnhnguyệnlàm.Côngviệctrênkéodàiđếntháng8năm1977,khikỷniệmđườngMaoChủtịchxâyxong,chúngtôibắttayvàoviệcchuyểndihàiôngtớiđó.Đếnđây,côngviệccủacácchiếnsĩcảnhvệchúngtôiđãhoànthànhđượcmộtcôngđoạn.Nhưvậy,tínhtừnăm1950khitôiđượcđiềuđộngđếnbảovệôngđếnnăm1977là27năm.
10nămcuốiđờicủaMaoChủtịchcũngchínhlà10nămxảyraĐạiCáchmạngVănhóa,đólànhưngnămthángsailầm.Trong10nămđótôilàngườitậnmắtchứngkiếntoànbộquátrìnhthayđổixấuđivềsứckhỏecủaMaoTrạchĐông.ĐốivớiMaoChủtịch,đồngchíĐặngTiểuBìnhtừngđánhgiánhưthếnày:"Nếukhôngcósự
lãnhđạotuyệtvờicủađồngchíMaoTrạchĐông,cáchmạngTrungQuốcrấtcóthể(khảnangnàylàrấtlớn)khônggiànhđượcthắnglợinhưngàynay...NóikhôngcóMaoChủtịchthìkhôngcóTrungQuốcmớicũngkhôngcógìlàquácả."ChúngtakhôngthểlấymộttiêuchuẩnnàođóthậthoànmỹđểyêucầuMaoTrạchĐông,sựthậtMaoChủtịchlàmộtvĩnhân,chúngtamãinhớđếnNgười.Tấtcảđãtrởthànhdĩvãng.Mộtsốchitiếtđượckểraởtrênlàkỷniệmcủatôitưởngnhớ
đếnMaoChủtịch.
Chương 2:
BÁO CHỮ TO "PHÁO BẮN VÀO BỘ TƯ LỆNH" Ở TRUNG NAM HẢI
Thượngtuầntháng8,bênngoàinhàănĐạitáoởTrungNamHảicódánmộttờbáochữtocủaMaoTrạchĐông"PháobắnvàoBộTưlệnh",giấyđỏchữđenkhiếntagiậtmình.Cácchiếnsĩcảnhvệthìthầmhỏinhau:"KhôngbiếtaiđãkhiếnchoMaoChủtịchnónggiậnđếnvậy?"Ngày18tháng7năm1966,MaoChủtịchvềđếnBắcKinh,ôngởtrongkhuônviênPhong
Trạchhai,bangày,cảmthấysốngởtrongngôinhàmớisửakhôngdễchịu,liềndọnsangởtrongphòngthayđồcủabểbơiTrungNamHải.Khôngngờôngởliền10năm.TạiđâyôngđãtrảiquanhữngnămthángcuốicùngcủamìnhcùngvớidiễnbiếncủacuộcĐạiCáchmạngVănhóa.Năm1966,MaoChủtịch73tuổi,ôngthườngnói:"Nhânsinhthấtthậpcổlaihy",songông
dườngnhưchưacảmthấymìnhđãgià,vẫntrànđầykhíthế,hăngháixôngpha.Sáuthángđầunăm1966,ôngkhôngởBắcKinh.Thờigiannàyônglầnlượttiếnhànhkhảo
sátđiềutra,thịsátởThượngHải,HàngChâu,NamXương,TrườngSa,VũHán,...Ngày16tháng7ôngcònbơiởTrườngGiang,mộtlầnnữaônglạilậpkỷlụcmới,"bơiquaTrườngGiangvạndặm".Ngày26tháng7,trêntrangđầutờNhândânnhậtbáođăngtinnàykèmtheobàixãluận
"HãytiếnlêncùngMaoTrạchĐôngtrongphongbabãotáp"vàảnhMaoChủtịchnóichuyệnvớinhàbáo.MaoChủtịchlàbậccaoniênđã73tuổi,bơiquaTrườngGiangnướcchảyxiếtdài15km,hết
75phút,trongsốcácnhàlãnhđạochínhtrịtrênthếgiới,khôngaicóthểlàmđượckỳtíchnày.Điềunàymộtlầnnữachứngtỏônglàmộtnhàcáchmạngtriệtđể,mặcdùtuổitáccủaôngđãởvàothờikỳchiềutàxếbóng,khôngtránhkhỏisựlãohóa,songtinhthần,ýchícủaôngvẫnvữngvàng.Chủtịchhoànthànhquãngđườngbơi,trèolênca-nôhộtốngquaytrởlạibờbênkia,ca-nô
tăng tốc lướt sóngbayđi tronggió,ông trànđầymãnnguyện, taygiơcaovẫychàonhữngngười cùngbơi, vẫy chàoquần chúngnhândânđứng kín trên bờ, tiếng hô: "MaoChủ tịchmuônnăm!"đồngloạtvanglênnhưsấmdậy.Chủtịchnởnụcườitươi, taygiơcaođáplại:"Nhândânmuônnăm!".Chủtịchcònnóivớinhàbáo:"Bơilộilàsựvậnđộngđấutranhvớithếgiớitựnhiên,chúng
tacầnphảitiếpxúcvớinóđểrènluyệnmình".Ngườicònhàihướcnói:"TrườngGiang,aicũngnóisôngnàylớn.Quảthựclớn,nhưngkhôngđángsợ!..."ĐiềukhiếntôinuốitiếcmãilàlầnbơiđócủaMaoChủtịch,tôibậnviệcđơnvịnênkhông
tháptùngôngđược.Tạithờiđiểmnày,tôiđượcbổnhiệmchứcPhóĐạiđộitrưởng-tiểuđoànMột,thuộctrungđoàncảnhvệTrungương,phảiởlạiđơnvịhuấnluyệnbộđộitậpquânsự.Bởivìtôiđãhọcquatrườngbộbinhcaocấp,nắmchắckỹchiếnthuậttácchiếnnêntôiđượcgiaonhiệmvụhuấnluyệnnày.Song,tronglầnChủtịchtrởlạiBắcKinhnày,tôiđượcởcùngôngtrongphòngthayđồbể
bơiTrungNamHải.NgaysaukhitrởlạiBắcKinh,TrungươngĐảngtổchứchọpdồndậpnhưtrốngđánhliênhồi,khẩuhiệu,biểungữchínhtrịluônđượcthaymới,khôngkhíchínhtrịngàymộttăng,khiếnchođầuócmọingườiquaycuồng,căngthẳng,khônghiểutìnhhìnhrasao.Tàiliệuphêphán"tamgiathôn"(làngbanhà)phátchođạiđộiđọcchưaxong,rấtnhiềunộidungcònchưahiểu,cấptrênđãpháttàiliệumới,thậtsựtiếpthukhôngnổi.Bỗngmộthôm, tôichỉnhớ là thuộc thượngtuầntháng8(có lẽ làmùng8 tháng8,hoặc
muộnhơn),buổisánghômđó,mộtvàinhânviêncôngtácgiúpviệcMaoChủtịchdántờbáochữtolêntườngbênngoàinhàănĐạitáocáchbểbơikhôngxa.Tạikhuvựcnàycórấtnhiều
ngườithườngxuyênqualại,nênngườixemrấtđông.Ăncơmtrưaởđạiđộixong,trênđườngvềbểbơiphảiđiquađây,tôicũngđứnglạixemmộtlát.Đólàmộttờgiấymàuđỏloạithôngthường,chữđen,nétchữcóthểnóilàchưangayngắn,
songtừngconchữlạirấtrõràng,hiểnhiệntrướcmắt.Tiêuđềcủatờbáochữtolà"PháobắnvàoBộTưlệnh".Tờbáoviết:
"... Trong hơn 50 ngày qua, có một số đồng chí cán bộ lãnh đạo từ Trung ương đến địaphương...đứngtrênlậptrườngcủagiaicấptưsảnphảnđộng,thựchiệnchuyênchínhcủagiaicấptưsản,đánhmạnhvàocuộcĐạiCáchmạngVănhóacủagiaicấpvôsản,đảolộnphảitráitrắngđen,vâyráppháicáchmạng,đànápýkiếnbấtđồng,thựchiệnkhủngbốtrắng,đắcý,tựcoimìnhlàgiaicấptưsảnoaihùng,quyếttâmtiêudiệtgiaicấpvôsản,cógìđộcáchơn!"Tôivừađọcvừanghĩ,nétchữviếttrêntờbáochắcaicũngbiết,nhưngnộidungthìkhông
thểlýgiảinổi.Khôngaihiểunhữngkẻ"đánhvàocáchmạng,lẫnlộnphảitráitrắngđen,thựchiệnkhủngbốtrắng"làai?Báochữtoviếttiếp:"Liênhệvớikhuynhhướngsailầm:hữukhuynhnăm1962vàhìnhthứctảkhuynhthựcchất
hữukhuynhnăm1964,hákhôngkhiếntatỉnhngộhaysao?"Cuốibàiviếtghitêntácgiả:MaoTrạchĐông,thờigian:5/8/1966.Khiđọctớitêntácgiả,
tôivôcùngngạcnhiên,bấtgiáclẩmbẩm,làai,aiđãkhiếnchoChủtịchnónggiậnnhưvậy?MặcdùnộidungcủacáccuộchọpcủaTrungươngĐảngtôikhôngđượcbiết,sựkiệnkinh
thiênđộngđịanàyrấtnhiềungườicũngkhônghềhaybiết,songtôicũngđãýthứcđượcrằng:nhấtđịnhtrongnộibộĐảngđãcósựchiarẽ,xảyramâuthuẫn.Nhữngngàysauđóngườitôicứlơlửngnhưđangbaytrênchíntầngmây.Trongtiềmthứccủatôi,TrungươngĐảng làmộtkhốiđoànkết.Bởivìcóđoànkếtmới
giànhthắnglợitrongcuộcchiếntranh,từtrongđốngtrotànđổnátcủanướcTrungHoacũ,sánglậpnênnướcCộnghòanhândânTrungHoamới,nhanhchónghàngắnvếtthươngchiếntranh, tiếnhành công cuộc cải tạo xãhội và xâydựng chủnghĩa xãhội.Đầu thậpkỷ60 lànhữngnămthángvôcùngkhókhăn,trongquátrìnhxâydựngchủnghĩaxãhộiđãxảyramộtsốvấnđề,songnộibộĐảngcũngkhôngtráchcứ,chỉtríchnhau,màcùngnhautiếpthunhữngbàihọckinhnghiệm,đoànkếtchiếnđấu,trêndướimộtlòng,vượtquakhókhănchồngchất,xoaychuyểnnềnkinhtếquốcdântheohướngtíchcực,ainấyđềuphấnkhởi,đốivớiĐảngvàMaoChủtịch,quầnchúngnhândânđãtintưởnghơn,ủnghộmạnhhơn,vậyhàcớgìlạicónhiềuvấnđềnghiêmtrọng?Tôicònchorằng,bấtluậnlàtrongnộibộĐảngcóvấnđềgì,Đảngnêntriệutậphộinghịgiải
quyết,đâucầnphảichongườingoàibiếtnhưvậy.Chodù làở tạiTrungNamHải thìcũngkhôngnênphânchiatrongĐảngngoàiĐảng,nếukhông,tránhsaokhỏiloanlạc.Lầnnày,cáchxửlývấnđềnộibộĐảngkháchẳn,tôicảmthấysựviệcđãrấtnghiêmtrọng,càngnghĩcànglo.Rấtlâusautôimớibiết,"báochữto"đãsớmđượcphânphátchotoànbộđạibiểuthamdự
HộinghịtoànthểBanchấphànhTrungươngXIkhóaVIIIrồi,tờbáomàtôinhìnthấylàmộtbảnsaocủamộtđạibiểudựhộinghịdánlêntường.Songcònvấnđềtôinghĩmãimàvẫnchưathông,đãlàvănkiệnTrungươngsaokhôngphân
pháttheohệthốngtổchứctừtrênxuốngdưới?Cớsaolạiđembảnsaodánlêntường?Tôivẫnchưahiểu,quaynhìnsangnhữngngườiđứngcạnh,thấyhọtonhỏrỉtainhaubàntánvềnộidungtờbáo,ngườicôngkhaibànluậnsôinổicũngkhôngít,họnóitoànnhữngđiềusáorỗng,kiểuaduahôkhẩuhiệu,cònđạiđasốcótâmtrạnggiốngnhưtôi.Tómlại,nhữngđiềunhìnthấy,bảnthântôikhôngthể lýgiảinổi thì làmsaomàủnghộ
nhiệtliệtđược?Trongnhữngngàynày,tuysốngngaycạnhbểbơinhưngMaoChủtịchkhôngcóhứngthú,
cũngkhôngcóthờigianbơilội.Hàngngày,nếuôngkhôngthamdựcáchộinghịlớnnhỏthìlạigặphếtngườinàyđếnngườikhácđàmđạo,vôcùngbậnrộn.TôikhôngrõtạisaoMaoChủtịchlạicăngthẳngđếnvậy,tôichỉcódựcảmTrungươngĐảngsắpphátđộngphongtràochínhtrịnàođó.Quảnhiênkhôngngoàidựtính,saukhitờbáochữtodánlêntườngđượcbangàyhoặclâu
hơnmộtchút,trêntrangđầucủacáctờbáolớnởBắcKinhđăngtảitinvớitiêuđềchữlớn,inmàuđỏthắm:"NghịquyếtcủaHộinghịtoànthểBanchấphànhTrungươngXIkhóaVIII",tứclà"QuyếtđịnhcủaTrungươngĐảngvềĐạiCáchmạngVănhóacủagiaicấpvôsản"(điềuthứ11).Hômđó,tạiBắcKinh,quầnchúngnhândândấylêncaotràochàomừngvănkiệnĐạiCách
mạngVănhóamangtínhcương lĩnhdođíchthânMaoChủtịchbiênsoạn(điều16).Gọi làquầnchúngnhândânnhưngthựcratoànlàcánbộvànhânviênkhốicơquanTrungương,họtuầnhànhtrênđườngphốrấtcótổchứcvàkỷluật.Họđánhtrốngkhuachiêng,phấtcaocờhồng,vỗtayhoanhô,hôvangkhẩuhiệu.Khẩuhiệu
hôtovànhiềunhấtlà"MaoChủtịchmuônnăm".Dòngngườituầnhànhngàymộtđôngthêm,tấtcảđềuhướngvềcửaphíatâyTrungNamHải.Họcònmuốntraothưchúcmừng,thưbáotinvuichoTrungươngĐảngvàMaoChủtịch,hoặcngaytạiđâyhọđọcquyếttâmthưvàtuyênthệ.KhuvựcphíatâyTrungNamHảibỗngchốcnáonhiệthẳnlên.LòngnhiệttìnhvôbờcủaquầnchúngnhândânđốivớiĐảngvàMaoChủtịchkhiếntaphảirungđộng.Đểquầnchúngnhândânthíchnghidầnvớibiếnđộngmớinày,đồngthờihướngmọisự
nhiệtthành,sôinổiđếntínhtíchcựcvàcótổchức,VănphòngTrungươngĐảngnhanhchóngđưarabiệnphápchỉđạo:nhằmgiúpquầnchúngnhândâncónơiđểnóilêntâmtưtìnhcảmcủamình,quyếtđịnhđặtbụcdiễnthuyếtngaybênngoàicửaphíatâyTrungNamHải.Phíasaubụcdiễnthuyếttreomộtlácờđỏnămsaorấtlớnlàmnền,chínhgiữatreoảnhmàuChủtịchMaoTrạchĐông,kèmtheobăngrônvàcâuđối.Câuđốibênphải:"ĐảngCộngsảnTrungQuốcmuônnăm";câuđốibêntrái:"ChủtịchMaoTrạchĐôngmuônnăm";băngrôn:"GiươngcaocờhồngtưtưởngMaoTrạchĐôngvĩđại,tiếnhànhĐạiCáchmạngVănhóacủa
giaicấpvôsảnđếncùng!"VănphòngTrungươngĐảngphân côngnhau trựcban, thaymặtTrungươngĐảng tiếp
nhậnthưchàomừngcủaquầnchúngnhândânvàduytrìtrậttự.Từhômđótrởđi,quầnchúngnhândâncóchỗđểnóilêntiếngnóicủamình,đểđượchoanhô,diễnthuyết,cahát,tayvungcaohôkhẩuhiệu,...Dòngngườiđếnmỗi lúcmộtđông,bất luậntrong lònghọđangnghĩgì,đangcótâmtưgì,đứngtrướccảnhbiểnngườiainấymặtmàyhớnhở,miệnghôvangkhẩuhiệu"MaoChủtịchmuônnăm!",tayđánhtrốngkhuachiêngvanglừng,họdườngnhưbịlôicuốntheo.Từsángđếntối,thậmchíđếntậnđêmkhuya,khôngkhíhuyênnáokhônglúcnàongừngđãgâytácđộngmạnhđếntấtcảcánbộvàchiếnsĩởTrungNamHải.Tấtcảcáchoạtđộngtrênđềutoátlênmộtchủđề:quầnchúngnhândântônkínhvàyêumếnMaoChủtịchvôbờ.Đếnngày10tháng8,khôngkhívốnđãrấthuyênnáo,khiMaoChủtịchtừTrungNamHải
bướcra,quầnchúngnhândâncàngthêmphấnkhích,sựnáonhiệtnhanhchóngđượcđẩylêncaotràomới.
Chương 3:
MAO TRẠCH ĐÔNG TỪ TRUNG NAM HẢI BƯỚC RA, LIỀN BỊ SAVÀO VÒNG VÂY CỦA QUẦN CHÚNG NHÂN DÂN
Chậptốingày10tháng8,MaoChủtịchchỉmangtheohaingười,tựtinbướcrakhỏiTrungNamHải,chiếnsĩgáccửakhôngdámngănlại,ônglậptứcsavàovòngvâycủabiểnngười.Đạiđộicảnhvệnhanhchóngbổsungthêmlựclượng,khókhănlắmhọmới"cứu"đượcMaoChủtịchthoátrangoài.MaoTrạchĐôngnói:muốnrađóxemmộtchútrồivàongay,nhưngvừarakhỏicửathìlậptứcbịbaovây,muốnvềcũngkhôngvềnổi.TrênđầuđoạnphốởphíatâyTrungNamHải,từngtràngvỗtayhoanhôvangdậyđấttrời,
từngđoànngườituầnhànhnốitiếpnhauliêntụcđếnbáotinvui,dườngnhưhọkhôngbiếtđếnthờigian.QuầnchúngnhândânlũlượtkéođếnđểchúcmừngvănkiệncủaHộinghịtoànthểBanChấphànhTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứ11khóaVIII,đưaraquyếtđịnhphátđộngcuộc"ĐạiCáchmạngVănhóacủagiaicấpvôsản".Độingũtuầnhànhbaogồm:cánbộkhốicơquan;côngnhânviênchứcnhàmáy,xínghiệp,
hầmlò;giáoviênvàhọcsinh,sinhviên.Mặcdùđịavị,thânphậnvàmụcđíchxuốngđườngtuầnhànhcủahọcókhácnhau,âmđiệuhôkhẩuhiệucũngkhácnhausongđềucómộtâmhưởngthốngnhấtlà"MaoChủtịchmuônnăm!"BêntrongTrungNamHảichỉcáchkhuvựcồnàomộtbứctườnglạidiễnracảnhtượngnhư
ngàythường.Tạiđây,bấtluậnlàVănphòngTrungươngĐảng,cơquanQuốcvụviệnhaybộđộicảnhvệđềugiữđượctácphongcôngtácnghiêmtúc,trậttự, làmviệccóhiệuquả.Chorằngkhôngcóviệcgìxảyra,tôiliềntrởvềđạiđộiăncơm,vảlạiởđạiđộitôicònmộtsốviệccầnlàm.Ăncơmxongtôicũngkhôngquaytrởlạingaykhuvựcbểbơi.Khôngngờ,đúngthờiđiểmnày,tạiđầuđoạnphốởphíatâyTrungNamHảibỗngcấtlên
mộttiếnghôrấtto,nhưmộttiếngbomnổ,làmrungđộnglòngngười.Tiếnghôvangvọngbốnphương,vangrềnđấttrời,ngânngasôngnúi,nhưnhữnglànsóngbiểnnốitiếpnhauchảyđixa,xamãi...Ngaysauđócótinbáokhiếntôicảmthấylolắngbấtan,đólàlúcMaoChủtịchđirangoài
TrungNamHảitheocửaphíatây,bịquầnchúngbaovây,muốnvềcũngkhôngvềđược.TôibiếtđầuđoạnphốởphíatâyTrungNamHảilàtrụcđườngquantrọngđiquaBắcKinhtheohướngNam-Bắc,thườngngàyxecộ,dòngngườiqualạirấtđông.Nơiđâylàmộtxãhộithunhỏ,muônhìnhvạntrạng,cáigìcũngcó.Huốnghồhômnay,thôithìđủhạngngười,ủnghộcó,phảnđốicó.Aidámbảođảmtrongsốquầnchúngkhôngcóngườixấu?Lạicònloạingườithầnkinhkhôngbìnhthườngnữa...MaoChủtịchcònởngoàiđóphútgiâynàolàcònkhôngantoànphútgiâyđó.Mọithànhviêntrongđạiđộicủatôiđềuđãquatuyểnchọn,đượchuấnluyệnkỹcàng,tôichỉhômộtkhẩulệnh,bấtluậnlàcánbộhaychiếnsĩ,chỉtrongnháymắthọđãtậphợpđầyđủ,tựđộngxếpthànhhaihàngdọcngaysaulưngtôi,chạynhưbayvềcửaphíatâyTrungNamHải.Rakhỏicửa, chúng tôinhìn thấyrấtnhiềungườivâyquanhkhuvựcdựng tạmbụcdiễn
thuyết,rốtcuộccóbaonhiêungười?Cóđếnhàngvạnngườicũngkhôngphảilànóiquá.ĐiềulolắngnhấtlàChủtịchđangbịbaovâytrongvòngngườiđôngđúcđó,ngườiđứngsaukhôngnhìnthấyChủtịch,họrasứcchenlênđểnhìnchorõ.Cònđámngườiởxa,họchạyđến,họnhàotới,tạothànhlànsóngngườikhônggìngăncảnnổi,toàncảnhhỗnloạn.Tronghoàncảnhnày,chodùtạiđókhôngcóngườixấu,chỉtínhđếnlựcxôđẩymạnhcũngcóthểgâynênhậuquảkhônlường.Quầnchúngnhândângâynguyhiểmcholãnhtụ,điềunàytuyệtđốikhôngchophépđểxảyra.Đứngtrướcthựctrạngnày,nhiệmvụcấpbáchnhấtlúcđólàtấtcảchúngtôicầnkếtthành
mộtkhốiápsátMaoChủtịch,sauđómớitìmcáchthoátrangoài,đưaMaoChủtịchvềTrungNamHảiantoàn."Đitheotôi!",tôivungtayvềphíacácđồngchíđisauralệnh.Tìmchỗvòngvâyhơimỏng
mộtchút,tôidẫnđầugạtmạnhquầnchúngnhândânrahaibên.Cácchiếnsĩnhanhchóngápsátsautôi,ngườinọápsátngườikiatạothànhđộihìnhmũitên[1],giốngnhưchimđạibàngđangvỗcánh.Chúngtôivừalenlênvừalêntiếngyêucầuquầnchúngtránhrađểchúngtôilàmnhiệmvụ.CuốicùngchúngtôiđếnđượcbênNgười.Lúcđó,ởbêncạnhNgườichỉcóanhVươngvàTiểuNgô,sốđôngcònlạilàquầnchúngnhân
dân.MaoChủtịchbịvâyởgiữa,chúngtôithìlolắng,cònMaoChủtịchthìnétmặttươicườirạngrỡ,ungdungtựtạigiơtayrabắtnhữngbàntaytừxavươntớivànóichuyệnthânmậtvớimọingười.Chúngtôinhìnthấytrướcmặtlànhữngmáiđầunhấpnhôvàhàngngànhàngvạncánhtay
đanggiơlên,dườngnhưkhôngnhìnrõmộtkhuônmặtnào,chỉnghethấytiếngcườicủahọlộrõvẻhạnhphúc.ChúngtôidựđịnhnhanhchóngđưaChủtịchrangoài,nhưngNgườikhôngbằnglòng,vẫnmuốnhướngvềphíaquầnchúngđểhỏihanvấnđềgìđó,hoặcvẫnmuốnbắtnhữngbàntaykhôngngừngvươntới...Lúcđó,cácnhânviênlàmcôngtácđóntiếpcũngvấtvảchentới,họmờiChủtịchđứnglên
trênbụcdiễnthuyếtmớidựngtạmthời.LúcnàyMaoChủtịchđứngtrênvịtrítươngđốicao,tầmnhìncủaNgườiđãxahơn,sốngườinhìnthấyMaoChủtịchcũngnhiềuhơn.Mọitiếngđộngbỗngimbặttronggiây lát, toàncảnhimphăngphắc,nhưngngaysauđó
tiếngreohò,tiếnghoanhôvanglênnhưsấmdậy,nhưnhữnglànsóngđangtuôntrào.Họhônhữnggì,tôibịkẹtgiữađámđông,khôngngherõ,chỉthôngquanétmặtrạngrỡcủahọ,thôngquacáchhọvẫytayđểđoánra,đóchínhlàcâu:"MaoChủtịchmuônnăm!"Cũngcólúc,họchỉhô"MaoChủtịch",dườngnhưhọengạicâuhôdàihơnsẽ làmchotìnhcảmcủahọkhôngnhanhchóngđếnđượcvớiNgười.Đứngtrướcquầnchúngnhândânđanghoanhô,MaoChủtịchtươicườirạngrỡ,miệngmỉm
cười, tayvẫyvẫyvềphíaquầnchúngcảmơnhọ.Trên,dướibụcdiễn thuyếtnhộnnhịpvôcùng,tiếngvỗtay,tiếnghoanhô,tiếnghôkhẩuhiệuhòaquyệnvàonhau,ngânvanglêntậnmâyxanh,sựhưngphấncủanhândân lúcnày lênđếncựcđiểm.MaoChủtịchđiđếncạnhmicro,hiềntừnhìnvềphíaquầnchúngnhândân:"Chàocácđồngchí,chàocácđồngchí!"MaoChủtịchnói,giọngHồNamcóngữâmcaovà
mạnhvăngvẳngtrongkhônggian,ngấmvàotừngtráitimcủamỗingườidân.Tiếngvỗtay,tiếnghoanhôlạibướcvàomộtcaotràomới.Hàngngànhàngvạnngườinhảylên,họđổxôvềphíaMaoChủtịch,miệnghôvang:"MaoChủtịchmuônnăm!MaoChủtịchmuônnăm!"TrongsuốtquãngđờilàmcôngtácbảovệMaoChủtịch,tôithấybấtluậnđiđếnđâu,Người
đềucósứclôicuốnquầnchúngrấtlớn,vôhìnhtrungđiềunàyđãmanglạirấtnhiềukhókhănchocôngtácbảovệ.Đó lànhữngnămnào, tôikhôngcònnhớrõnữa.Có lầnMaoChủtịchbơiởsôngTương
(TươngGiang) Trường Sa,Người đã thấmmệt,Người leo lên cồn đất[2] ở giữa sông, chânkhôngđigiày,Ngườiđitừđầucồnđấtbênnàysangđầucồnđấtbênkia,khoảngcáchhaiđầudàiđếnvàitrămmét.Trongkếhoạchcủachúngtôiđềratrướcđókhôngcótìnhhuốngnày,đâyhoàntoànlàtìnhhuốngbấtngờ,rấtítngườibiếtđến,dođónơiđâyrấtyêntĩnh.Nghỉtrêncồnđấtmộtlúc,Ngườilộixuốngnướctiếptụcbơi,sauđóNgườilênbờởchỗbếnthuyền,xeconchờsẵnởđó.Nàongờquầnchúngpháthiện,ngườiđứngtrênbờngàymộtđông,cóđếnvạnngười.Tiếngvỗtay,tiếnghoanhôvangdậyđấttrời.MaoChủtịchvuivẻgiơtayvẫychàođáplạithịnhtìnhcủaquầnchúngnhândân.Thếlàchúngtôilạimộtphenkhổsở,rấtvấtvảmớidẹpđượcmộtlốiđinhỏđểMaoChủtịchbướclênxe.VấtvảnhấtphảikểđếnmộtlầnbơiquasôngTrườngGiang,đoạnởVũHán.Mọicôngtác
chuẩnbịđãđượcsắpxếprấtchutoàn,xeđãđượcchuẩnbịsẵn,đểkhiNgườitừdướinướcbướclênlàvàoxe,đếnĐôngHồngay.Aingờ,Ngườivừađặtchânxuốngnước,chỉtrongnháymắtquầnchúngđãtậptrungtrênbờ,đôngđếnhàngvạnngười.MaoChủtịchbơiđếnđâuhọ
lạiđổxôđếnđócổvũ,hoanhôNgười.KhiMaoChủtịchbướclênbờ,quầnchúngvâykínMaoChủtịch.Tạichỗđểxe,quầnchúngvâykínkhôngnhìnthấyxeđâunữa.Kinhnghiệm
chochúngtôibiếtrằngNgườikhôngthểlênbờởchỗnàyđược.Tronglúccấpbách,tôibỗngnảyramẹonhỏ,khuyênChủtịchkéodàihànhtrìnhbơi,MaoChủtịchvuivẻnhậnlời.ThếlàMaoChủtịchkhônglênbờtheokếhoạchđãđịnh,Ngườitiếptụcbơi,vừabơiNgười
vừagiơtayđáplạilòngnhiệtthanhcủanhândân,từngtràngpháotaylạiđượcdịpvanglên.CònchúngtôiphảichọnđịađiểmNgườilênbờởchỗkhác.Lạicắtcửnhânviên,điềuxe,khốngchếchỗlênbờmới.Vậyđó,kếhoạchbảovệcủachúngtôicó lúccũngphải thayđổi,sựsắpxếpcó lúccũng
khôngđượchợplý,ổnthỏa,songNgườichưamộtlầntráchmắngchúngtôi,Ngườidườngnhưtỏrarấtvuisaumỗilầnkếhoạchcủachúngtôibịthayđổi.Nhưhômnaychẳnghạn,ngaytrướccửanhàmình,xuấthiệncanhchenlấnxôđẩy,đâylà
việckhôngnênđểxảyra.Mặcchochungtôilolắngcăngthẳng,MaoChủtịchvẫnungdungtựtại,thầnsắcvuivẻ,cao
giọngnóivớimọingười:"Chàocácđồngchí!Cácđồngchícầnquantâmđếnquốcgiađạisự,cầnphảitiếnhànhcuộc
ĐạiCáchmạngVănhóacủagiaicấpvôsảnđếncùng!"Đúnglúcnày,lựclượngbộđộitiếpứngchochúngtôicũngvừađếnnơi,mởramộtlốiđi
nhỏhẹp,chúngtôichớpcơhộinày,vâyquanhMaoChủtịch,hộtốngNgườirờikhỏibụcdiễnthuyết,rakhỏivòngvây.KhinhìnthấyMaoChủtịchtừtrongTrungNamHảibướcrangoài,quầnchúngnhândân
nhanhchóngàođến,họtranhnhauvượtlênphíatrướcđểđượcngắmChủtịchrõhơn,làmtắcnghẽnmọilốiđitrênphố,látsauthànhmộtbiểnngười,họchennhau,giẫmđạplênnhau,thậtlànguyhiểm.Chúngtôirờikhỏikhuvựcsôiđộng,đưaChủtịchvàotrongTrungNamHải,tảngđánặng
đèlênngựctôidườngnhưđãđượcnhấcđi.Nhìncácchiếnsĩcảnhvệainấyngườiướtđẫmmồhôi,nhưvừabướctừdướinướclên.Nhìn thấybộdạngchúng tôinhưvậy,MaoChủ tịch cười,nóivớigiọnghómhỉnh: "Nếu
khôngcócáccháuđếngiảivây,tôikhôngthểtrởvềdễdàngnhưvậyđược."Tôinhậnthấy,câunóinàycủaMaoChủtịchcóýanủichúngtôivàphatròđểchúngtôivuilên.Nhữngngàykhácthìchúngtôisẽphálêncười,nhưnglầnnàychúngtôikhôngthểcườiđược.Tôiđáp:"Chúngcháuchưachuẩnbịđượcgìcả,Chủtịchđãrangoàirồi...",tôikhôngcóý
tráchcứai,màchỉmuốnnóirằngđirangoàinhưthếrấtnguyhiểm.MaoChủtịchnóitiếp:"Vốnchỉđịnhrangoàixemmộtchútrồivàongay,nhưngvừarakhỏi
cửađãbị...baovây,nênchẳngnhìnthấygìcả,muốnquayvềcũngkhôngđược..."TrướcđâyMaoChủtịchthườngthanphiềncáccháucảnhvệgâycảntrởkhôngchoNgười
tiếpxúcnhiềuvớiquầnchúngnhândân,cólúcNgườinónggiận,phêbình,thậmchícólúcphêbìnhrấtgaygắt.Trong"HộinghịThànhĐô"tháng3năm1958,MaoChủtịchphêbình:"Quychếbảovệcủa
tarậpkhuôntheoLiênXô,sợchếtngười,tiềnhôhậuủng,mấychiếcxecon,khôngchophépthamquan,khôngchobơi,khôngchodạophốmuagiày,khôngchovàocửahàng."Nămđó(tứcnăm1958), từngàymùng8đếnngày26tháng3, tạiThànhĐô,MaoTrạch
Đôngtriệutậphộinghịcôngtác,thànhphầnthamdựbaogồm:cánbộlãnhđạokhốicơquanTrungương,bíthưthứnhấtcáctỉnh,thành,khutựtrị.Tronghộinghịcóđềcậptớivấnđề:căncứvàotìnhhìnhthựctếcủanướcnhàđểlàmviệc,khôngđượcrậpkhuônkinhnghiệmcủanướcngoàivàotrongnước.Vậymàlầnnày,Ngườimộtlòngmộtdạmuốngầndân,gặpgỡnhândântraođổitâmtình
thìlạibịchúngtôi"giảivâybằngđược"đểđưavề,đâychẳngphảilàcảntrởNgườiliênhệvớiquầnchúngsao?Tôiáynáymãivềvấnđềnày.Saulầnấy,khôngnhữngNgườikhôngphêbìnhmàcònnóimộtcâuhàmýkhenngợivà
khẳngđịnhviệclàmlầnnàylàđúng,trongkýứccủatôi,đâylàngoạilệchưatừngxảyratrước
đó.MaoChủtịchđãtrởvề!Vềsautôimớihiểuđượcnguyêndocủasựkiệnđó.Vốndĩhômđó,tứcchậptốingày10tháng8,nhưthườnglệ,Ngườirangoàiđidạo.Tháp
tùngChủtịchđidạochỉcóhaingười,mộtlàanhVươngcậnvệvàmộtlàbácsĩTiểuNgô.HaingườitháptùngChủtịchtừchỗở,thuậnchiềuđitheophíanamconđườngnhỏquaTrungNamHải,điđếncửaBảoQuangrồirẽvềphíatây,đitiếpđếntrướccửaHoàiNhânĐường,bỗngnghethấytiếngtrống,tiếngthanhlatừphíacửatâyTrungNamHảivọngtới,tiếnghoanhô,tiếnghôkhẩuhiệuvanglên,huyênnáocảmộtvùng.MaoChủtịchkhôngcònhứngthúđidạonhưmọikhi,Ngườitựtinđivềhướngtây,bộhành
quaTrungNamHải.VốndĩChủtịchchỉđịnhrangoàiquansátmộtlát,khôngainỡngăncản,vảlạinguyệnvọngcủaNgườitừtrướcđếnnaylàđượcgầngũiquầnchúng.MaoChủtịchvừarađếnngoàicửathìgặpngayđộihìnhtiênphongcủanhữngngườiđến
chàomừng.Ngàythường,mọingườimuốngặpMaoChủtịchcũngkhôngcócơhội,muốntậnmắtnhìnthấyNgườicũngkhó,hômnayngẫunhiêntươngngộ,còngìsungsướngbằng,mọingườidườngnhưđềubịkíchđộngmạnh,họvỗtayhoanhô,hôkhẩuhiệu,cấtcaogiọnghát,biểuthịniềmhânhoancủahọkhigặpNgười.MộtsốquầnchúngcònmạnhdạntiếnđếngầnNgười,giơcaotayvẫychào,bắttay,nóichuyện,thậtlàthỏalòngướcmong.MaoChủtịchphấnkhởikhiđượcgầnquầnchúng,Ngườichưatừchốigặpgỡquầnchúng
baogiờ,màđãgặplàrấtnhiệttình,Ngườimỉmcườigiơhaitayrabắttayquầnchúng...,thếlàvôsốbàntaycủaquầnchúngđưaramongđượcbắttayMaoChủtịch,ngườiđượcMaoChủtịchbắttayrồithìkhôngmuốnbỏtayra,muốnđượcbắttaylâuhơn,họcònmuốnđượcnóichuyệnvớiNgười.Nhữngngườiđứngsauthìnônnóng,thếlàxảyracảnhchenlấnxôđẩynhưđãnóiởtrên.Ngày12tháng8,trêntrangđầucủatờNhândânnhậtbáođăngtítlớn:"Saukhicôngbố
quyếtđịnhphátđộngcuộcĐạiCáchmạngVănhóacủagiacấpvôsản,MaoChủtịchhộikiếnquầnchúngcáchmạngthủ
đô",bàithôngtấnviết:"Trongtiếnghoanhôvangdậycủaquầnchúng,MaoChủtịchbướcđếnbụcdiễnthuyếtcủa
trạmđóntiếp.Vịlãnhtụvĩđạicủachúngtanởnụcườirạngrỡ,Ngườivừavuimừngđónnhậnthưchúcmừng,quyếttâmthư,thưbáotinvui,vừagiơcaotayvẫyvẫyđáplạithịnhtìnhcủaquầnchúngvâyxungquanh.Cùngngày,tờbáonàycònramộtbàithôngtấnnữa,đâylàhồikýcủamộtđồngchítrựcban
trướcbụcbáotinvui:"Hơn19giờchiềunay,MaoChủtịchđếntrạmđóntiếpgặpmặtquầnchúngnhândân.Lúc
nàynơiđâylàmộtbiểnngười.Quầnchúngnhândânđứngchậtkínđườngphố,khôngcònlốiđilại,Ngườitaytrongtayvới
cácđồngchívâyxungquanh,mọingườigiãnrathànhmộtlốiđinhỏđểNgườibướclênbụcdiễnthuyết, tôi cũngbước lênbục theoNgười,MaoChủ tịchnóivớinhữngngườiđếnbáo tinvui:"Chàocácđồngchí!Chàocácđồngchí!"sauđóthânmậtbắttaymọingười.
NhìnthấyMaoChủtịchcódángngườicaoto,khuônmặthồnghào,tôibấtgiáccảmđộngtràonướcmắt,vớigiọngnóinghẹnngào,tôihôto:"MaoChủtịch!MaoChủtịch!"
MaoChủtịchđưađôimắthiềntừnhìntôirồihỏi:"Cháuđếnphụcvụà?Cháutừđâuđến?"Tôiđáp: "Cháuđếnđểphụcvụ, cháu lànhânviên công tác thuộcVănphòngTrungương
Đảng."MaoChủtịchbắttaytôi,cũngbắttaycácđồngchíkhácđứngtrênlễđàibắctạm.Lúcnày
ngườiđếnmỗilúcmộtđôngthêm,khôngbiếtbaonhiêubàntayđưarabắttayMaoChủtịch.CácđồngchíđứngtrênlễđàinhiềulầnnhắcnhởMaoChủtịchvềnghỉ,lúcđóNgườimớivẫy
taychàomọingườiđểravề."MộtcôngdânthànhphốtừngnhìnthấyMaoChủtịchkểlại:"Hômđóchúngtôiđangăncơmtối,nghethấytiếnghôrấtto,đồngthờivẳngđếntinchào
mừng,tôivộibỏbátđũaxuống,chạynhưbayvềphíabụcdiễnthuyết.NhìnthấyMaoChủtịchđứngtrênlễđài,thỉnhthoảnglạihướngvềphíaquầnchúngvỗtay,taygiơcaovẫyvẫy,quầnchúngtranhnhautiếnsátlễđài.Haihọcsinhtrunghọccủatrườngchúngtôicũngchenlênsátlễđài,taygiơcaomuốnbắttayMaoChủtịch.MaoChủtịchquaytrởvềTrungNamHảirồi,mọingườiđitheoNgườiđếntậncửa,thậtlàthỏakhátvọngđượcgặpNgười!"MộtbạnnhỏtênlàLôKiệnHoatrongmộtbứcthưgửichochúruộtđãmiêutảlạicảnhgặp
MaoChủtịchtạitrạmđóntiếpnhưsau:"Hơn7giờtốihômqua,cháuđangchơitrênphốthìnhìnthấyđộingũnhữngngườiđếnchào
mừng,bỗngcóngườikêurấtto:"MaoChủtịchđếnrồi!"CháunhìnthấykhuônmặtMaoChủtịchhồnghào...bènchạytới,vừachạyvừahô"muônnăm!"...KhiMaoChủtịchravề,cháuđicùng,đếntậncửaTrungNamHải,sauđómớinhảylòcòvềnhà."Vềsau,MaoChủtịchnóichuyệnvớicácnhânviênphụcvụ,Ngườicảmđộngnói:"Cáccháu
cònsướnghơn tôi,muốnđiđâu thìđượcđiđấy.Tôi thìkhôngđược,vìngười tavẫnchưachuẩnbịxong."ÁnhmắtNgườilóelênsựthèmmuốnđượcsốngnhưnhữngngườibìnhdị.Lạimộtlầnnữa,Ngườinóivớimộtnhânviêncôngtáckhácvềvấnđềnày:"...Tôibâygiờ
khôngđượcđiđâucả,thậtlàkhổ!"Đâylàsựthật,MaoChủtịchđiđếnđâuthìnơiđóxảyrachenlấnxôđẩy,đặcbiệtlàthờikỳ
"ĐạiCáchmạngVănhóa".LầnrangoàivừarồicủaMaoChủtịch,chúngtôikhôngcósựchuẩnbịgìcả,sauđócũng
khôngkịpbáocáo,thậtlànguyhiểm,ngayđếnviệcduytrìtrậttựcũngkhônglàmnổi,vậythìlàmsaođảmbảoantoànđược?Đốimặtvớitìnhhuốngđộtngộtnày,chúngtôithấyrõkhảnăngthíchứngtrướcbiếnđộngđộtxuấtcủađộichưacao.MaoChủtịchbịbaovây,rấtdễxảyrachenlấnxôđẩy,đãxảyrachenlấnxôđẩyắtsẽnguyhạitớitínhmạngcủanhândân.Khôngđượcphépnguyhạitớitínhmạngcủanhândânlànguyêntắcvàlàkỷluậtcủađội
ngũcảnhvệchúngtôi,chodùchỉlàvôýcũngkhôngđượcphép.Nhữngngườilàmcôngtácbảovệphảinghĩđếnđiềunày,phảitìmđượcphươngánhữuhiệunhatđểtránhxảyramọisựcố.Nếusuynghĩchưachutoànhoặcbiệnphápchưahữuhiệuthìhãycáchchứcngườitổchứcthựchiện.Saukhixảyrasựkiệnngoàiýmuốnđó,khiquầnchúnggiảitán,giàydép,thưbáovàcácvật
dụngkháccủaquầnchúngthấtlạcchấtđầymộtsốsọt,khôngnhữngthế,cómộtsốngườibịthươngphảiđưađếnbệnhviệnchữatrịvếtthươngdochenlấngiẫmđạpgâyra,quađâythấyrõtìnhhìnhchenlấnxôđẩyxảyrarấtnghiêmtrọnglúcbấygiờ.___________________________Chúthích:[1]Nguyênvăn:Độihìnhtheokiểuchữ"nhân".[2]Nguyênvăn:Đảonhỏ.
Chương 4:
BẢN NHẠC ĐẶC SẮC TẠI QUẢNG TRƯỜNG THIÊN AN MÔN
Đêmđãkhuya,MaoChủtịchđộtnhiênđềxuấtmặcquânphụcđểtiếpkiếnHồngvệbinh,UôngĐôngHưngvộivàngchongườiđitìm,cuốicùngmượnđượcbộquânphụccủachiếnsĩcảnhvệcódángngườicaoto,thếlàxuấthiệnhàngloạtbứcảnh"chưatừngcótronglịchsử".LầnđầutiêntôigặpLâmBưu,anhmặcbộquầnáobôngkhádày,cổquấnkhăn,mặttrắngbệch,đilạiphảicóngườidìu.Ngày18/8/1966,tạithủđôcửhànhtrọngthểlễmíttinhĐạiCáchmạngVănhóacủagiai
cấpvôsản.MaoChủtịchthamdự,chúngtôicầnphảicósựchuẩnbịtrước.Chuẩnbịnhữnggì?ThôngbáolễmíttinhsẽtổchứctạiquảngtrườngThiênAnMôn,có
hàngtriệungườithamgia.Nhưvậycórấtnhiềuviệccầnphảilàm,chỉriêngbộphậncảnhvệcủachúngtôilàmcôngtácchuẩnbịvẫnchưađủmàcầncảcácbộphậnliênquankhácnữacùngthamgiachuẩnbịmớicóthểtổchứclễmíttinhđúngthờigianđãđịnh.Ởđâytôixinđượcnóivềcôngtácchuẩnbịcủađộicảnhvệchúngtôi.Đêmđãkhuyalắmrồi,bỗngnhiênchúngtôinhậnđượcthôngbáo,MaoChủtịchcần"bộ
quânphục"dựmíttinhtạiThiênAnMôn,thếlàgâykhókhănchochúngtôirồi.Ngườimặcquânphụcgì?Đươngnhiênlàquânphụcmaysẵn.Từnăm1949,MaoChủtịch
saukhiđếnởBắcKinh,quânphụcvàphùhiệucủaGiảiphóngquânđãcónhiềusựthayđổi,từtrướcđếnnayMaoChủtịchchưatừngmặcquânphục,dođóchúngtôichưacósựchuẩnbịgì.Ngạnngữcócâu:"Đongườicắtáo",tìmđượcbộquânphụcNgườimặcvừađâuphảidễ?UôngĐôngHưng,TrươngDiệuTừlolắng,cứđiđilạilạikhapnơi.LiênhệvớiTổngbộHậu
cầnư,đêmđãkhuyalắmrồi,cơquanhọđãnghỉ,vảlạibiệnphápnàycũngkhôngổn,bởicònphảibảomật.Hơnnữa,gặpngườitamàkhôngnóilýdochínhđángvàcầnthiếtthìngườitachưachắcđãnhanhchóngphốikếthợp.CònnếunóilàmượnchoMaoChủtịchthìlạikhôngphùhợpvớiyêucầubảomậtlúcbấygiờ.TrươngDiệuTừbảo tôi: "Trongđạiđộicủaanhcóaicao to tươngđươngMaoChủtịch
không?""Có!",tôiđáp.TrongđạiđộicóchiếnsĩLưuVânĐường,dángngườicaoto,ngựcnở,khuônmặtto,hồng
hào, tuymớihơn20tuổimàđầuđãhơihói.Chiếnsĩnàycódángđichữngchạc, trôngrấtgiốngcánbộcấpcaođãluốngtuổi.Mùaxuânnămđóvừalĩnhquânphụcmới,phátchocậuấybộquânphụcngoạicỡ,cậutamặccũngkhôngvừa,đànhphảigọithợmay"đongườicắtáo",maychocậuấymộtbộ.Cảđạiđộitôi,ngườitocaonhưcậuấyítlắm.Nghetôinóivậy,nétmặtTrươngDiệuTừvuivẻhẳnlên,vộibảo:"Đingayđi,mượnngaybộ
quânphụcđómangvềđothửxemliệucódùngđượckhông?"SaukhimượnđượcbộquânphụcmớicủaLưuVânĐườngmangvề,tôilấythêmcaravatđỏ,
phùhiệuđỏgắnvàomũđầyđủrồiđưachoMaoChủtịchmặcthử.Chỉcóphầnngựchơichậtmộtchút,cònnhìnchungmặcvàotrôngcũngđược,vảlạiMaoChủtịchcũngkhôngquácầukỳtrongănmặc.Đốivớibộquânphụcnày,Ngườitỏrabằnglòng,quyếtđịnhmặcdựlễmíttinhtạiThiênAn
Môn.Khôngngờ,mộtcôngviệcbanđầunghĩlàrấtkhókhănlạicóthểgiảiquyếtdễdàngvànhanh chóngnhư vậy. Cũng không ai có thể nghĩ rằngMaoChủ tịchmượnquânphục củangườikhácmặcvàođidựmíttinhởThiênAnMôn,kiểmduyệtđộingũtuầnhànhhàngtriệungười.ĐêmđóNgườikhôngngủ.Hơn5giờ,vừngđôngvừahửng,mặttrờivẫnchưanhôlêncao,
đến7giờ30phútmớibắtđầu,vậymàNgườiđãngồilênxe,yêucầuchởđếnThiênAnMôn.
XetôibámsátxeChủtịchrờiTrungNamHải,quaĐồngTửHa,dừngxetạiThiênAnMôn.Lúcđócáctrạmgácvừabốtríxong,cácnhânviêncôngtácvừavàođúngvịtrícủamình.MaoChủtịchđibộ,mentheoconđườngnhỏphíatâyrồitiếnvàokỳđàiphíatâyThiênAnMôn.DướiquảngtrườngThiênAnMôn,quầnchúngthamdựmíttinhđangtậptrung,tiếngtrống
tiếngchiêngnổilên.Từtrêncaonhìnxuống,kháđôngquầnchúngngồidướiquảngtrường,vẫncònnhiềuchỗtrống,xemravẫncònnhiềuquầnchúngchưađếnkịp.Độtnhiên,MaoChủtịchtừtrênkỳđàibướcxuốngquảngtrường,nóilàxuốngdướiđó"xem
mộttí",muốn"đếnvớiquầnchúng".Chúngtôivàmộtvàicánbộphụtráchvộiđitheo.Ngườiđiquaconđườngnhỏphíatây,quacửathànhThiênAnMôn,quacầuKimThủy,đếnphíabắcquảngtrườngThiênAnMôn.Sángsớmtinhmơ,mộtbónghìnhcaolớnxuấthiệntrênquảngtrườngThiênAnMôn,bộ
quânphụcmàuxanhcỏlá,điểmxuyếtcaravatđỏ,saođỏ...MaoChủtịchđĩnhđạcbướctrênquảngtrường.Ngườimỉmcười, taygiơcaovẫyvẫyvềphíaquầnchúng...,quầnchúngngồicáchđókháxacũngnhìnthấyrấtrõ.Điềukỳlạđãxuấthiện,trênquảngtrườnglúcnàyítnhấtcũngđãcóvàichụcvạnngười,thếmàkhônghềcómộttiếngđộngnhỏ,tấtcảimphăngphắc.Mọingườinhưlặngđi,họkhôngtinvàomắtmình.KialàMaoChủtịchư?Liệucóphảikhông?Ôi!ĐúnglàMaoChủtịchrồi!Từtrạngtháitĩnhlặng,trongkhoảnhkhắc,toànquảngtrường
nổilêntiếnghoanhôvangnhưsấmdậy.Hànglốingồiđangchỉnhtềbỗngchốcloạncảlên,tấtcảđổxôvềphíaMaoChủtịch,thậtđángsợ,lànsóngngườirấtmạnhcóthểdờinonlấpbiển,tấtcảàovềphíaNgười,tranhnhauđếngầnMaoChủtịchđểnhìnNgườiđượcrõhơn.Trongnhữngnămđó,tâmnguyệnlớnnhấtcủamọingườilàđượcgặpMaoChủtịch,đặcbiệtlàlớpthanhniên.MaoChủtịchkhôngnhữngkhôngthểđitiếpvềphíatrước,mànếunhưđứnglạithêmchút
nữathìsẽbịlànsóngngười"nuốtchửng".MấyngườichúngtôivộivâyquanhMaoChủtịch,mờiNgườiquaytrởlạikỳđài.MaoChủtịchvẫnmuốnnánlạichútnữa...nhưnglúcnày,quầnchúngxôđếnngàycàngmạnhhơn,vòngvâybaoquanhbảovệMaoChủtịchcủachúngtôingàycàngbịthunhỏlại,chúngtôicảmnhậnđượcrằngchỉcóthểđứngvữngđượcmộtlúcnữathôi.Cáchchỗđứngkhôngxa,sốđôngquầnchúngđangngồitheohànglối,chắclạisắpđứnglên.Tuyvậy,khuônmặtcủaMaoChủtịchkhônghềbiếnsắc,Ngườivẫnmỉmcười,vẫnnhiệt
tìnhbắttayvànóichuyệnvớiquầnchúngvừađến.Mộtvàichiếcxeconvừađitớiđãbịquầnchúngvâykín,xeđứngim,thếlàđườngthoáiluicủachúngtôiđãbịchặnđứng,tiếnkhôngđượcmàlùicũngkhôngxong.Hơnmườingườicảnhvệchúngtôiđứngnguyêntạichỗ,vâyquanhMaoChủtịch,sợquần
chúngchenlấnxôvàoMaoChủtịch.Đúnglúcnày,lựclượngcơđộngcủatrungđoàncảnhvệTrungươngđếntrợgiúpkịpthời,
dướisựphốihợpcủacáclựclượngđãmởđượcmộtlốiđithôngđếncầuKimThủyđểđivàocửathànhThiênAnMôn,nhờthếMaoChủtịchmớiđếnđượccầuKimThủy.Ngượclại,MaoChủtịchvẫnkhôngyêntâm,mộtlầnnữaChủtịchquayngườilại,giơcaomũ
vẫychàonhândân.ĐiđếncầuKimThủy,khuvựcnàyhoàntoàndolựclượngcảnhvệquảnlý,chúngtôimớiyêntâm.KhiMaoChủtịchquaytrởlạithànhlầuThiênAnMôn,toànquảngtrườngmộtlầnnữasôi
độnghẳnlên,tiếnghoanhôvangtonốitiếpnhaunhưnhữnglànsóngđangtuôntrào.7giờ30phút,khúcnhạc"Đôngphươnghồng"hùngtrángcấtlên,lễmíttinhbắtđầu.Lâm
Bưuđọcbàidiễnvăn.HướngvềphíapháitạophảnvàHồngvệbinh,LâmBưunói:"MaoChủtịchchủtrươngphátđộngĐạiCáchmạngVănhóacủagiaicấpvôsản,làmộtviệclàmvĩđạichưatừngcótrongphongtràocộngsảnquốctế, làhànhđộngvàsựnghiệpvĩđạicủacuộccáchmạngxãhộichủnghĩa!"LâmBưunóitiếp:"Chúngtôikiênquyếtủnghộtinhthầncáchmạngvôsảncủanhữngngườidámlaovàocuộc,dámlàm,dámcáchmạngvàdámtạophản!"LâmBưubiểudươngHồngvệbinhlàđộiquântiênphongcủaCáchmạngVănhóa,đồng
thờiralờihiệutriệuhọ:"Chúngtacầnphảiđánhđổpháiđươngquyềnđitheoconđườngcủachủnghĩatưbản,cần
phảiđánhđổuyquyềnphảnđộngcủagiaicấptưsản,cầnphảiđánhđổpháiBảohoàngcủagiaicấptưsản,cầnphảiphảnđốimọihànhviứcchếcáchmạngdướimọihìnhthứcvàmàusắc,cầnphảiđánhđổtấtcảlũngưumarắnrết!Chúngtacầnphảiphátantấtcảtưtưởngcủagiaicấpbóclột,phátanvănhóacũ,tậpquán
cũ,phongtụccũ,cầncảitạothượngtầngkiếntrúckhôngphùhợpvớinềntảngkinhtếxãhộichủnghĩa,cầnquétsạchbọnsâumọthạidân,gạtbỏtảngđángángđườngsangmộtbên!Lầnnàylàchiếndịchlớn,làđợttổngcôngkíchvàogiaicấptưsảnvàgiaicấpbóclột.Dưới
sựlãnhđạocủaMaoChủtịch,chungtacầntấncôngmạnhvàohìnhtháiýthức,phongtụccũ,tậpquáncũcủa
giaicấptưsản!Cầnphảiđánhđổhoàntoàncácphầntửcủachủnghĩaxétlạiphảncáchmạng;đánhđổphầntửpháihưucủagiaicấptưsản;đánhđổquyềnuyphảnđộngcủagiaicấptưsản,tiêudiệttậngốcbọnchúng,mãimãikhôngchochúngngócđầudậy!GiọngnóithethécủaLâmBưusặcmùithuốcsúng!NóiđếnLâmBưu,tôitìmhiểuchưađượcnhiềuvàtườngtậnsongcóthểnóirằng,tôicũng
biếtđượckhakhá.Năm1951,tôitháptùngMaoChủtịchđicôngtácHàngChâu, lúcbấygiờLâmBưucũng
đangởđây.Mộthômvàobuổitối,LamBưuvàDiệpQuầnđếnthămChủtịchMao.TínhtừbuổitoihaingườiđếnthămMaoChủtịchtrởvềtrước,tôichưatừnggapmộtnhânvậtnổitiếngtrongchiếntranhchốngNhậtvàchiếntranhgiảiphong.Trongsựtưởngtượngcủatôi,LâmBưunhấtđịnhphảilàmộtngườicóngoạihìnhbệvệ,cóphongtháicủamộtvịđạitướng...,tôikhôngthểtưởngtượngđượclàLâmBưulạicódángdấpnhưvậy.TốihômđótrờikhôngquálạnhnhưngLâmBưulạimặcbộquầnáobôngrấtdày,cổquấn
khănquàng,đầuđộimũ.Đếnlúcnàytôimớinhìnrõ,LâmBưudángngườikhôngcaoto,khuônmặttrắngbệch,từ
trênxebướcxuống,đibộmộtvàibướccũngphảicóngườidìu.DiệpQuầnlàngườitháptùngLâmBưu,nóivớigiọngphânbua:"TổngTưlệnhLâmsứckhỏekhôngđượctốt,sợgió,sợánhsáng,sợlạnh,sợramồhôi."Trongkhoảngthờigiantừhômđótrởvềsaulà20năm,cảthảytôigặpLâmBưuvàichục
lần,đótoànlàcáclầnđếnchỗMaoChủtịchđểhọphoặcthamgiahộikiếnkháchnướcngoài...,ấntượngtươngđốisâusắclà,mùađôngngồitrongxebảohiểm,trongxecókhínóng,ấyvậymàvẫnphảimặcbaoốngquần.Mỗi lầnđếngặpMaoChủ tịch, trước tiênLâmBưucầncóngườidìuđếnphòngtrựcbancủacảnhvệđểcởibỏáokhoácvàbaoốngquần,tháobỏkhănquàngcổ,bỏmũ,chỉnhlýlạiquầnáođầutócrồimớivàogặpMaoChủtịch.Xongviệcquaytrởralấyđồ,mặcđồxongmớirangoài.CólầnMaoChủtịchyêucầuLâmBưutiếpkháchnướcngoài,phải chờđợikhá lâu.Mộtnhânvậtnhưvậy, trongcuộcĐạiCáchmạngVănhóađộtnhiêntrởthànhnhânvật"đỏquáhóatím",sauđótrongĐiềulệĐảngkhóaIXcònnóirõLâmBưulàngườikếtụcsựnghiệpcủaMaoTrạchĐông.Saukhikếtthúcbàidiễnvăn,MaoChủtịchđứngtrênthànhlầuThiênAnMônduyệtđộingũ
tuầnhànhcủahàngtriệunhândânthủđô.VịlãnhđạoTrungươngĐảngđứngtrênđàiChủtịchthỉnhthoảnggiơtayvẫychàoquầnchúng.ToànbộcáccặpmắtcủaquầnchúngđềuđổdồnvềphíaMaoChủtịch.Quốctếlaođộng1-5
vàquốckhánh1-10nămngoáiđãcócảnhnày,songtronggiờphútnày,quầnchúngtậnmắtnhìnthấyMaoChủtịch,điềunàycóýnghĩanhưmộtsựbanthưởngđặcbiệt.Đoànngườimíttinhtuầnhànhbiểudươnglựclượngnhưmộtlànsóngcuồncuộncuốnqualễđài,dòngngườikéodàidườngnhưvôtận.Từđầuđếncuối,MaoChủtịchđềuđứngtrênlễđài,khôngnghỉngơidùchỉmộtphút,chứngtỏđốivớiquầnchúngnhândân,MaoChủtịchlàngườinhấtmựcyêuthương.TrênthànhlầuThiênAnMôn,Bantổchứccònmờihàngtrămcáccháunamnữhọcsinh
đứngxemquangcảnhmíttinhcùngvớiMaoChủtịchvàcácnhàlãnhđạoTrungươngĐảng.Vốndĩ,theosựsắpxếpcủaBantổchứcđạihội,cáccháuhọcsinhđứngriêngtrongmộtkhuvựcnhấtđịnhchứkhôngđượcđứngcùngvớicácnhàlãnhđạo.Song,khisốhọcsinhnàybướclên lễđài,nhìnthấycáigìcũng lạvàthíchthú, thế làcáccháuchạyđichạy lại,ainóicũng
khôngchịunghe,cáccháutiếngầntớichỗMaoChủtịchđểđượcchụpảnhcùngNgười.Cũngtronglúcnày,mộtnữhọcsinhđeophùhiệuHồngvệbinhđiđếntrướcmặtMaoChủ
tịch,MaoChủtịchvànữsinhtraođổivớinhauvàicâungắngọn:Cháuhọctrườngnào,têncháulàgì...,cônữsinhchưaxinphépMaoChủtịch,nhanhnhưcắtđãkhoáclênvaitráiMaoChủtịchdảibăngđỏtrêncóviếtbachữ"Hồngvệbinh".MaoChủtịchđưamắtnhìndảibăngđỏ,Ngườikhôngnóigì.Cáctờbáongàyhômsaulạiđăngtảitintứcsinhđộngnày.Kểtừđó,phongtràoHồngvệbinhdấylênmạnhmẽtrênphạmvicảnước,Hồngvệbinhxôngrađườngphốpháphách"tứcựu"(bốncũ),đểlạinhiềuhậuquảtaihạichoxãhội.KhiMaoChủtịchđanglầnlượthộikiếnvớicácđạibiểutrênthànhlầuThiênAnMôn,dòng
ngườidiễuhànhdướiquảngtrưởngbỗngdừnglại,độihìnhrối,họkhôngđitiếpnữa,bởinếuđitiếpcũngsẽkhôngnhìnthấyMaoChủtịch.Đểđápứngnguyệnvọngcủaquầnchúng,MaoChủtịchđứngtrênthànhlầu,đitừphíađôngsangphíatây,sauđólạitừphíatâysangphíađông,taycầmmũgiơcaovẫychàoquầnchúngđứngtrênquảngtrường.Tiếnghô"MaoChủtịchmuônnăm!"vangvọngkhắpquảngtrường.MấytiếngliềnMaoChủtịchđứngtrênlễđài,tiếpkiếnđạibiểu,đilạivẫychàoquầnchúng
nhândân,Ngườithấmmệt,chúngtôilochosứckhỏecủaNgười,giụcNgườinghỉngơimộtlát.SongNgườikhôngchịu,chờchođoànngườicuốicùngdiễuqualễđài,Ngườimớirờilễđàivàophòngnghỉ.Ngàyhômsau,tấtcảcáctờbáotrênphạmvitoànquốc,ngaytrêntrangnhấtđềuđăngtin,
ngày18tháng8MaoChủtịchthamdựlễmíttinhlớntạiquảngtrườngThiênAnMôn.SựxuấthiệncủaMaoChủtịch,lờihiệutriệucủaLâmBưuđãcổvũmạnhmẽ"sĩkhí"của
Hồngvệbinhđứnglêntạophản.Hồngvệbinhcoiniềmtincaocả"Đảngbấtbiếntu,quốcbấtbiếnsắc"(Đảngkhôngbiếnchất(xétlại),nướckhôngbiếnmàu)lànhiệmvụcủachínhmình.Hồngvệbinhtànphá,sáthạikhắpnơi,pháhoạiđiêncuồngnhưnhữngkẻmấttrí,rấtnhiềunơitrêncảnước,trongthờigiandàirơivàotìnhtrạngrốiren.NếudựliệuđượchậuquảsẽxảyrathìMaoChủtịchđãkhôngcổvũlớptrẻđilàmcôngviệc
đó!Trongnhữngnămthángchiếntranh,MaoChủtịchtínhtoánnhưthần,chỉhuythiênbinh
vạnmã,đánhchokẻđịchtantác,thếmàgiờđâyNgườilạikhôngtínhtrướcđượchànhvicủaHồngvệbinh.
Chương 5:
TÁM LẦN TIẾP KIẾN HỒNG VỆ BINH, MAO CHỦ TỊCH MỆT MỎI VÔCÙNG
ÁplựcliêntụcđènặnglênthủđôBắcKinh,MaoTrạchĐôngđã73tuổi,đứngtrênxemuitrầnmấygiờđồnghồliền,vẫytayliêntục,khixuốngxethậmchíkhôngđinổi.Ngườigượngcườinói:"Hômnaytôilạibịphạtđứng.Ngồixuốngthìmọingườikhôngnhìnthấytôi,họkhôngvui,cáccháugáikhôngchịuđi,buộctôiphảitrèolênnúiLươngSơn."Ngày18tháng8,tiếptụccùngvớiquầnchúng,thànhphầnchủyếulàhọcsinhchàomừnglễ
míttinh(họcsinhvềsautrởthànhHồngvệbinh),ngày31-8mộtlầnnữalạitiếpkiếnhọ.NếulầntiếpkiếntrướcchủyếulàquầnchúngthủđôBắcKinh,thìlầnnàytiếpkiếnliêntụchọcsinhtừcácnơitrêncảnướcđến.Họcsinhcứđeodảibăngđỏtrêncóbachữ"Hồngvệbinh",thìcoinhưhọđãlàlựclượngHồngvệbinhrồi.Trongđợttiếpkiếnnày,lầnđầutiênLâmBưucũngkhoáclênvaimìnhdảibăngHồngvệ
binh,đểchứngtỏchomọingườibiết,quanđiểmcủaLâmBưugiốngnhưquanđiểmcủaMaoChủtịch,kiênquyếtủnghộHồngvệbinh.Bàiphátbiểutrongcuộcgặpgỡhọcsinh,sinhviênlầnnàycàngchứngminhrõhơnchoquanđiểmđó,LâmBưunói:"Hồngvệbinhvàcáctổchứccáchmạngthanhthiếuniênkhácpháttriểnmạnhmẽnhư
măngmọcmùaxuân,điđếnđâuquétsạch"tứcựu"đếnđó.ĐạiCáchmạngVănhóađãtácđộngđếnchínhtrị,kinhtế.Từđấu,phê,cải(đấutố,phêphán,cảicách)trongtrườnghọcđãlanrộngratoànxãhội.TrọngđiểmcủađảkíchlàđánhmạnhvàonộibộĐảngcủapháiđươngquyềnchứcđitheoconđườngtưbảnchủnghĩa.Nhấtđịnhphảinắmchắcphươnghướnglớncủacuộcđấutranhnày."Bàidiễnthuyếtmangtính"vạchđườngchỉlối"nàyđãlàmchorấtnhiềuthanhniênbịlừa,
đưahọvàoconđườngcướpgiật,đậpphá,thậmchítrởthànhtộiđồcủalịchsử.CònChuÂnLaithìnói:"Cầnphảilàngườicầnvụtrungthànhcủanhândân,cầnhoctậptácphongcủaGiảiphóng
quân,tuânthủ3điềukỷluậtlớnvà8điềucầnchúý,bảovệquyềnlợicủanhândân,bảovệtàisảnquốcgia,xâydựngtácphongxãhộichủnghĩatốtđẹp...Trongcuộcđấutranh,cần"vănđấu",chứkhôngcần"võđấu"...Trungươngquyếtđịnh,toànbộsinhviêntrêncảnướcvàmộtbộphậnhọcsinhtrunghọclàmđạibiểucholựclượngHồngvệbinh,phânchiathànhtừngtốp,lầnlượtđếnBắcKinh.Cáctờbáođưatinrầmrộvềcuộctiếpkiếnnày,nhưmộtchấtxúctác,chỉtrongthờigianrất
ngắn,cáctổchứcthanhthiếuniêntrêncảnướcđãđượcthànhlập.Họđibằngxelửa,ôtô,đibộ,trèoquanúicaovựcsâu,lũlượtkéođếnBắcKinh.Cáctổchứcđượcmệnhdanhlà"trườngchinh"cũngđượcthànhlập.Họgọiloatuyêntruyền,kéonhauvềBắcKinhtụhọpcũnglàhànhđộngcáchmạng,làbiểuhiệnyêuquýMaoChủtịch,độngviênhàngtriệuhọcsinhsinhviênthamgia.Tổchứccũngtạochohọrấtnhiềuđiềukiệnthuậnlợi.Bấtluậnlàđibằngphươngtiệngì,ănngủởnhànghỉhaykháchsạnđềukhôngphảitrảtiền,thậmchícònđượcpháttiềnlộphí,bởihọlàkháchquýcủaMaoChủtịch,đượcMaoChủtịchmờiđến!Vậythìsaocóthểthutiềncủakháchquýđược.Cóthờigian,thủđôBắcKinhtoànngườilàngười,nhànhàcókhách,cửahàngcửahiệuđầyắpkhách,kháchvẫnlũlượtkéođến,khôngcònchỗở,họkéonhauracôngviên,racácđườngphốlớndựngnhàbạtlàmchỗănởtạm.Tổchứcđembánhmì,bánhbao,trứnggàcấppháttậntay.CảthủđôBắcKinhgồngmìnhlênđóntiếphọ.Rốtcuộccóbaonhiêungười(chủyếulàthanhthiếuniên)?Cóngườinói,đôngđếnvàitriệu
người,songkhôngaicóthểnóiđượcconsốchínhxáclàbaonhiêu.Ngày15tháng9,MaoChủtịch lại tiếpkiếnHồngvệbinh.VìsốngườiđếnBắcKinhquá
đông,cácbộphậnhữuquanđộngviênhọrờiBắcKinhvềquê"làmcáchmạng",họthậmchícònnói:"KhônggặpđượcMaoChủtịchthìkhôngđiđâucả!"YêucầucủaHồngvệbinh,cóthờikỳtrởthànhyêucầuchínhtrịtốiquantrọngcủaTrungQuốc.Mọiyêucầucủahọnhanhchóngđượcđápứng.Tổchứctiếpkiếnởđâu?NơinghĩđếnđầutiêntấtnhiênlàởThienAnMôn.TạiThiênAn
Môn,MaoChủtịchđãtiếpkiếnHồngvệbinhvàilần.Lầnnàocũngvậy,vẫncònmộtsốvấnđềchưabằnglòng,vẫnxảyratìnhtrạngchenlấnxôđẩylàmnhiềungườibịthương,vẫncóngườichưanhìnthấyMaoChủtịch.QuảngtrườngThiênAnMôntorộngnhưvậymàvẫnkhôngsắpxếpđủchỗchoHồngvệbinh.MấylầntiếpkiếnsaunàyMaoChủtịchtiếphọởphíatrụcđông,tâyTrườngAn.Bộphậntổ
chứcphânchiakhoảng10vạnHồngvệbinhxếphàngngồiởhaikhuvực:Khuvực1:quảngtrườngThiênAnMôn.Khuvực2:từphíađôngđếnphíatâyTrườngAn.Đểlạimộtlốiđiởgiữarộng8m.Bantổchứcbiênchếmộtđoànxecongồm12chiếc,chia
làm3hàngdọc,mỗihàng4xecùnghànhtiến.XechởMaoChủtịchvàcácđồngchílãnhđạođihànggiữa,haibênmỗihàng4xechởnhânviênbảovệ.Cácvị lãnhđạođixemuitrầnđềuđứngdậy,nhânviênbảovệthìngồiđểkhôngảnhhưởngđếntầmnhìn.Bốtrínhưvậyvừađượcnhiềungười,vừakhôngđểcóngườingồiquáxa,tấtcảđềunhìnrõ.Đoànxetừtừhànhtiến,MaoChủtịchvàcácvịlãnhđạovẫytaychàođónquầnchúng.Cáchbốtrínàylàbấtđắcdĩ,bởicácthủtrưởngkhôngđượctrựctiếpgặpgỡquầnchúng,
giaolưuvớiquầnchúng,chỉnhìnlướtqua,muốnnhìnlâucũngkhôngđược,songquaphảnánhngượclại,cácthủtrưởngvàquầnchúngđềuhàilòng.NămđóMaoChủtịchđã73tuổi,đểtiếpkiếnHồngvệbinh,Ngườiđứngtrênxemấytiếng
đồnghồliêntục,mặcdùsứckhỏecủaNgườivẫntốt,tinhthầncũngviênmãnnhưngvìtuổicao,vấtvả,khôngnóichắcaicũngrõNgườiquámệt.Ngày1 tháng10nămđó làngàykỷniệm17nămquốckhánhnướcCộnghòaNhândân
TrungHoa.Cũngnhưnhữngnămtrước,MaoChủtịchvàcácđồngchílãnhđạoTrungương,cácnhânsĩdânchủduyệtđộingũHồngvệbinh,đạibiểucácgiớivàđạibiểucácdântộc.Songkỷniệmquốckhánhnămnaykháccácnămtrướclàkhôngcólễduyệtbinh.LựclượngthamgiadiễuhànhchủyếulàHồngvệbinh,đếnhơn12giờtrưađãkếtthúc.Hơn4giờchiều,MaoChủtịchvàcácđồngchílãnhđạoTrungươnghọptạiphòng118-Đạilễđường.BuổitốitạiquảngtrườngThiênAnMôntổchứcdạhộilửatrại,nhưthườnglệ,MaoChủtịchvàcácđồngchílãnhđạoTrungươngđềuthamgiacùngvớiquầnchúngchàomừngquốckhánh.Khikếtthúccuộchọptạiphòng118-Đạilễđườngđãhơn7giờtối,MaoChủtịchvàcác
đồngchí lãnhđạoTrungươngraquảng trườngThiênAnMôn thamgiađạihội.Tháp tùngđoàncóLâmBưuvàcácthànhviêntrongtổCáchmạngVănhóa,cộngvớixecủabảovệ,hợpthànhmộtđoànngườikháđông.KhiđoànxeđếngầnthànhlầuThiênAnMônthìcũnglàlúcquầnchúngđếnquảngtrườngđôngnhất,thấyđoànxeđến,kháchẳn
nhữnglầntrước,lầnnàytấtcảquầnchúngtránhranhườngđườngrấttrậttự,đồngthanhhôto:"ChúngtôimuốngặpMaoChủtịch!"Hôxong,tấtcảùarachắnđường.Xetôiđiđầubuộcphảidừnglại,tiếptheo,xeChủtịchvàcácđồngchílãnhđạocũnglầnlượt
phảidừnglại,chỉtrongnháymắt,hàngtriệuquầnchúngvâychặtđoànxe.Đườngđibịtắcnghẽn,tiếnlùiđềukhôngđược.Quầnchúngliếcmắt,đưataychỉvềphíađoànxeđangđứng.Đúnglúcnày,mộtđồngchílãnhđạocủatrungđoàncảnhvệTrungươngdẫnđộidựbịgần
100ngườiđếncứuviệnmớimởđượclốiđểđoànxeđiqua.Trongcácngày18tháng10,ngày3tháng11vàngày11tháng11,MaoChủtịchđềutiếp
kiếnHồngvệbinh.Trongbalầntiếpkiếnnày,MaoChủtịchđềuđứngtrênxemuitrần.XeđitừđạilộTrườngAn(theochiềutừphíađôngđếnphíatây)đếnđườngquốclộởngoạiôphíatây,rồiđisangconđườngcạnhsânbayphíatây.NếutínhlượngngườimàMaoChủtịchtiếp,sốlượngđôngđếnhơnchục,thậmchívàichục,diệntíchrộngnhưquảngtrườngThiênAnMônmớichứahết.Tạinhữngnơiđoànxeđiqua,khắpnơilàmộtbiểnngười,tiếngvỗtayhoanhô,tiếnghôkhẩuhiệuvangdậytrờiđất.Cuộchànhtrìnhdàivàichụcdặmđường,MaoChủtịchvà
cácđồngchílãnhđạoTrungươngđứngtrênxemuitrần,hứnglàngiórétlạnhbuốttừxathổitới,thậtkhôngdễchịuchútnào.Tháng11ởBắcKinh,thờitiếtđãlạnh.Sốngườiđiôtô,xeđạp,đibộđếnBắcKinhkhônghềgiảm,quânsốtăngvùnvụt,điềukiệntiếpđónngàycàngkhókhănnênhọmongsớmgặpđượcMaoChủtịchcũnglàđiềudễhiểu.ĐôngngườitậpkếttạiBắcKinh,ngàyphảiăn,đêmphảicóchỗngủ,thờitiếtthìngàymột
lạnhgiá,cómộtsốngườikhôngmặcáorét,việctổchứcănuốngngủnghỉtrởthànhvấnđềnangiải.Độngviênhọtrởvềnơixuấtphát,họnóichưagặpđượcMaoChủtịchthìchưavề,kiênquyếtkhôngvề,họtathán,oántráchbantổchức.ThôngquacácluồngtinphảnánhđếnTrungươngĐảng,Quốcvụviện,cuốicùngThủtướng
ChuÂnLaiđứngragiảiquyết.Hômđó,trướclúcchuẩnbịxuấtphátđitiếpkiếnHồngvệbinh,nhưthườnglệ,MaoChủtịchđidạotrongsân,Ngườikhôihàinóivớichúngtôi:"Hômnaytôilạibịphạtđứng!"Bấtluậnlàđườngđibaoxa,thờigianbaolâu;bấtluậnlàởthànhlầuThiênAnMônhayđitrênxemuitrần,Ngườiđềuphảiđứng.Lúcđầu,Ngườiđứngtiếpkiếnquầnchúngcònthấymớimẻ,hứngthú,songquanhiềulầntiếpkiến,hìnhthứctiếpkiếncứlặpđilặplại,tạocảmgiáctiếpkiếnlàmộtgánhnặng,cólúccóbiểuhiệncủasựmệtmỏi.QuađâyđủthấycôngviệctiếpđónHồngvệbinhkhôngphảilàmộtcôngviệcnhẹnhàngmàcócảmgiácnhưbị"phạtđứng"vậy.Tôinói:"Chủtịch,Ngườingồixuống,hàtấtphảiđứngmãilàmgì?"Chủtịchbảo:"Tôiđâucóđượctựdonhưcácchú,thíchngồiđâuthìngồi?"Nóivừaxong,
Chủtịchlàmmộtđộngtácngồinghiêmchỉnh,thoạttrôngthìnghiêmchỉnh,songthấycóvẻgòbó,thầnkinhcăngthẳng,ngườingaynhưkhúcgỗ,giốngnhưcáchngồinghiêmchỉnhcủacánhbảovệchúngtôi,trôngthậtbuồncười.Chúngtôilúcbấygiờngồitrênxemuitrần,xexếpthànhhaihàngdọc,hànhtiếntheoxe
muitrầnchởMaoChủtịchvàcácđồngchílãnhđạoTrungương,trôngthậtoaiphong.Songkểracũngrấtvấtvả,bởiyêucầunghiêmtúccủacôngviệc.Vídụ:chỉđượcphépngồi,khôngđượcđứnglên,đểtránhngăncảntầmnhìncủaquầnchúng,tầmnhìncủaHồngvệbinhngắmMaoChủtịchvàcácvị lãnhđạo.Ngồinhưngphảingồingayngắn,cổthẳnglưngthẳng,vẫnphảiquansátđượcmọidiễnbiếnởxungquanh,đồng thờiphảinhanhchóngđưaraphánđoánchínhxác,cầnphảitậptrungcaođộvàchuẩnbịtinhthầnkhisựcốxảyra.Nhiềulúcnhìnthấybộdạngcủachúngtôi,MaoChủtịchcũngkhôngnhịnđượccười.MaoChủtịchnói:"Khôngđược.Lầnnàotôicũngphảiđứng,khôngđứngkhôngđược.Ngồi
thìthấp,quầnchúngkhôngnhìnthấy,họkhôngvui.Họđềulàngườitừxađến,đilạikhôngdễdànggì,gặpđượctôilạicàngkhó,nayđãcócơhộimàlạikhôngđượcgặp,họvuisaođược?"MaoChủtịchvừanóixongcâunày, tôinhưbừngtỉnh,đồngthờihiểurarấtnhiềuđiều.
Ngườilúcnàocũngnghĩđếnngườikhác,khôngbaogiờlàmqualoachoxongchuyện.MaoChủtịchbuộcphảiđứngtrênxemuitrầnchứkhôngcósựlựachọnnàokhác.Mộthôm,MaoChủtịchvàThủtướngChuÂnLainóichuyệnvớinhauvềvấnđềnày.Mao
Chủtịchnói:"Chẳngphảilàđãphátthôngbáo,bốcáodánkhắpnơi,tincũngđãđăngtrêncácbáo,ngừngkéođếnBắcKinh,trởvềnơixuấtphátđểlàmcáchmạngđósao?".-"Đúngvậy!",ChuÂnLaitiếplời,lolắngnói:"Trờithìlạnh,cáctiểutướngđãđếnrồi,áplựcchoBắcKinhlàrấtlớn,nêncầnsớmtiếpkiến,đểhọnhanhchóngtrởvềquê,giảitỏachoBắcKinh."MaoChủtịchvàThủtướngChuÂnLaibànbạcvớinhau,tronghaingày25và26tháng11tiếpkiếnxongtoànbộgiáoviênhọcsinh,sinhviêntạiBắcKinh.Mộtngàytiếpkiến1,5triệungười,haingày3 triệungười,ngườingồingườiđứngdọchaibênđại lộTrườngAn, từquảng trườngThiênAnMônđếndọchaibênđườngrangoạiôphíatây,dọcđườngrasânbay.MaoChủtịchvàcácvịlãnhđạođứngtrênxemuitrần,xechạytừtừchàođónquầnchúngnhândânvàHồngvệbinh.Ngàytiếpkiếnđầutiên,xuấtpháttừTrungNamHải,quaquảngtrườngThiênAnMôn,qua
đạilộTrườngAnrồichạythẳngtớisânbayởngoạiôphíatây,lộtrìnhdàivàichụcdặm.Ngồitrênxemuitrần,giólạnhtápvàomặt,ngườirétrun.MaoChủtịchphảiđứngtrênxemuitrầnnghênhtiếpquầnchúng,đáplạithịnhtìnhcủaquầnchúnglạicàngréthơn,vấtvảhơn.Khiquayvề,lúcxuốngxe,Ngườikhôngcấtnổibướcchân.Mộtthờigiansau,quanhữnglờinóicủaMaoChủtịch,tôingầmhiểurằng,Ngườikhông
muốnlàmcôngviệctiếpkiếnHồngvệbinh,nhưngvẫnphảigánhtrọngtráchnày.NếuNgườikhôngtiếp,họkhôngđi,buộcphảicungcấpchohọăn,ởsẽnảysinhhangloạtkhókhănkhác.Mộtbuổichiều,MaoChủtịchtảnbộcạnhbểbơi,NgườinóirấtnhiềuchuyệnvềHồngvệ
binhởBắcKinh.BắcKinhlớnnhưvậymàchậtchội,toànngườilàngười.MaoChủtịchnói:"NhiềulầnChuÂnLaiđếngặp,yêucầutôitiếpkiếnHồngvệbinh,nóinếuChủtịchkhôngtiếpkiến,họkhôngđi...nhấtlànữHồngvệbinh,khôngtiếp,bảohọđisaođược?Buộcphảitiếpkiếnhọ."NhìngươngmặtChủtịchthoángnétmệtmỏi,tôiliềnnói:"Hômquatiếpkiếnrồi,hômnay
lạitiếpkiến,Ngườivấtvảquá...""Vấtvả,mệtmỏiquácũngphảitiếpkiến,cácnữHồngvệbinhkhôngđi,cháucócáchgì
không?"MaoChủtịchcười,nóitiếp:"BuộctôiphảitrèolênnúiLươngSơn!"Phàmlànhữngcôngviệcđãđượcquyếtđịnh,MaoChủtịchđềulàmđúngnhưvậy,nguyện
vọngcủacánhân,mệtmỏicủacánhân,Ngườigạtsangmộtbên.TổngcộngNgườitiếpkiếnHồngvệbinhtámlần,khoảng11triệulượtngười.Lựclượnglàmcôngtácbảovệ,lúckhôngcóviệcgìthìcholàngườiquánhiều.Song,khigặp
chuyệnrắcrốiphứctạplạithấyngườiquáít.QuavàilầnngồitrênxemuitrầntháptùngMaoChủtịchvàcácvịlãnhđạotiếpkiếnquầnchúng,lựclượngcảnhvệchỉcó20ngườiđãhoànthànhxuấtsắcnhiệmvụ.Khókhănvấtvảnhấtlàtrườnghợpgặpquầnchúng,nếuchỉhuybốtrílựclượngbảovệkhôngđầyđủlàgặprắcrốingay.Vídụ,khixedulịchsửathànhxemuitrần,dochỉhuychọnđịađiểmsửaxekhôngphùhợp,khôngbímậtnênđãbịquầnchúngpháthiện,chỉ trongthờigianngắn,quầnchúngkéođếnrấtđông,baovâychặt, tiếnthoái lưỡngnan.CuốicùngphảinhờđếnbộđộivàcônganđếngiảivâygiúpmớiđưaChủtịchvàcácđồngchílãnhđạochuyểnsangđixekhácantoàn.TấtcảcáccuộctiếpkiếnđềudoChuÂnLaisắpxếpvàbốtrí.MỗilầntrướckhiChủtịchxuất
phát,ChuÂnLaiđềupháiquyềnThammưutrưởngquângiảiphóngDươngThànhVũ,BíthưthànhủyBắcKinh-NgôĐức,ChủnhiệmVănphòngTrungươngUôngĐôngHưngvàmộtsốđồngchíkhácđithịsátlộtrìnhmàxecủaChủtịchsẽđiqua,raquyếtđịnhđiđượcmớilệnhchođoànxechởChủtịchvàcácđồngchílãnhđạoTrungươngxuấtphát.
Chương 6:
YÊU CẦU CẢNH VỆ BÁC BỎ TIN BỊA ĐẶT: KHÔNG TÌM THẤY CONTRAI
MaoChủtịchtrầmngâmnói:"VốncứtưởngCáchmạngVănhóasẽkếtthúctrongnămnay,nhưngxemralàkhôngthể!TôinóivớiMaoChủtịch,trênbáochữtođưatinNgườiđãtìmthấycontraicủamìnhsaubaonămthấtlạc,hiệnđanglàkếtoántrongmộtđộisảnxuất...MaoChủtịchvộihỏi: "Cháuđãbácbỏ tinbịađặt chưa?Chuyệngiađìnhnhà tôi cháuđềubiết rất rõ,khôngcầnphảinóichưatìmthấycontrai,chodùlàcótìmthấy,thìcóýnghĩagìcơchứ?Cháubácbỏtinbịađặtấyngayđi!"Tháng1năm1967,dướichínhsáchhoạchđịnhcủaTrươngXuânKiềuvàVươngHồngVăn,
pháitạophảnđãđoạtđượcquyềnhànhtừtrongtaycủacáccơquanchínhĐảngởThượngHải.MaoChủtịchủnghộsựkiệnnày.Nhândânnhậtbáo,tạpchíHồngkỳ,báoQuângiảiphóng,
haitờbáođềuđăngxãluận:"Đạitạophảnđoạtchínhquyền",chỉtrongthờigianngắnđãcóphảnứngdâychuyềntrênphạmvitoànquốc,đạibộphậntỉnhthành,khutựtrị,cáccơquanchínhĐảngđềulọtvàotaypháitạophản."Đánhđổtấtcả","nộichiếntoàndiện",làmchocáccơquanlãnhđạotê liệt,côngxưởngnhàmáyngừngsảnxuất,giaothôngđìnhtrệ,cảnướcsốngtrongbầukhôngkhíhỗnloạn.MặcdùđãcửrấtnhiềuchínhtrịviênQuângiảiphónghạphóng,thựchiện"tamchilưỡng
quân"[1],nhưngvẫnkhôngthểổnđịnhđượcđạicục,khôngkhốngchếđượccụcdiện.MaoChủtịchvốndựtínhngaysaukhiđoạtlạiquyềnhànhđếnsautháng3hoặctháng4làcóthểdừng,songcứkéodàimãi,tìnhhìnhngàycàngnghiêmtrọng.ỞbểbơiTrungNamHải,MaoChủtịchtronglòngbấtan,lolắngvôcùng.Ngườirấtmuốntìmhiểudiễnbiếntìnhhìnhbênngoài.Ngươikhôngbằnglòngkhinhận
đượcbáocáovắntắtcủacácnhómHồngvệbinhgửivề,songNgườikhôngthểtựrangoàiđểthịsátnữarồi.Ngườichỉcòncáchtìmcácnhânviênngàythườngluônsốngbênmình,nayhạphóngchiviệnchopháitảđểhỏihantìnhhình,quahọđểnắmbắtthêmtìnhhìnhnhằmbổsungchohướnggiảiquyếtcủamình.NgườichorằngchỉcócáchlàmnàymớibiếtđượcsựthậtđangdiễnratrongtoànxãhộiSángngày8tháng5,MaoChủtịchkhôngngủ,rangoàiđidạo.Mentheoconđườngnhỏ
cạnhbểbơi,Ngườichậmrãibướcđi.ĐibêntráiNgườilàVươngHảiDung,bênphảilàĐườngVănSinh,bangườivừađivừanóichuyện.HaingườinàynóivớiNgườinhữngcâuchuyệnđangxảyraởnướcngoài,thỉnhthoảngxenchuyệntrongnước,nóinhữngchuyệnliênquantớitìnhhìnhCáchmạngVănhóa.Ấntượngnhấtlà,pháitạophảnđãđoạtđượcquyềnhànhtrênphạmvitoànquốc,saukhithànhlậpỦybancáchmạng,tìnhhìnhvẫnkhôngcógìsángsủa,cáccuộcđấutranhgiữacácĐảngpháivẫndiễnragaygắt,thậmchícónơixảyrađánhnhau.Nghehọnóichuyện,tôicảmthấyrấthấpdẫn.Cóthểnói,haingườiphụnữnàycócátínhrấtmạnh,tóccắtngắnđếntai,mắtđeokính,
mặcbộquầnáovảithô,thoạtnhìnbiếtngayhọthuộcgiớitríthức.Tưtưởngcủahọkhoángđạt,sôinổi,hìnhtượngngônngữsinhđộng,MaoChủtịchrấtthíchhaingườinàynóinhữngchuyệnthuộcthểloạitrên.VìlýdocôngtácnênkhihaiphụnữnàynóichuyệnvớiMaoChủtịch,tôicũngđượcnghekhánhiềunộidungtraođổigiữahọ.Bangườicảnhvệchúngtôi,cótôi,TiểuThươngvàanhLýluônđisauhọ,cácbuổiđidạonhưthếnàyvớichứcnăngbảovệ,chúngtôiđềuphảicómặt.Điquanhbểbơivàivòng,khiđiđếnphíabắcbểbơi,chúngtôikhôngngheđượchọđang
nóichuyệngì,Mao
Chủtịchđộtngộtđứnglại,quaysangphíatôiđangđứng,Ngườihỏi:"TrườngGiang,cháuđãlâurồichưavềthămnhàphảikhông?""Gầnhainămrồiạ!""Bácchocháuthờigian15ngày,nghỉvềquêthămgiađình,kếthợptìmhiểutìnhhìnhnông
thôn."SựquantâmvàôntồncủaMaoChủtịchđãkhiếnhaiphụnữchúý,họlịchsựđilạigầntôi.TronglúcMaoChủtịchvàtôinóichuyện,Ngườiduỗibantaytráira,đặtbàntayphảiápsátvàobàntaytrái,Ngườiđangtínhtoángiúptôilịchtrìnhvềquê:từđâuđếnđâu,thờigianhếtmấyngày;khivềđếnnhàlàmnhữngcôngviệcgì,hếtmấyngày.Tronglúctínhtoán,chợtxuấthiệnvấnđề,Ngườinóitiếp:"Thếthìcháuchỉđượcởnhà6ngày,ítquá."Nóiđếnđây,giọngMaoChủtịchbỗngnhỏhẳnxuống,nhưđangtựnóivớichínhmình."ThếnàynhéTrườngGiang,chocháunghỉ20ngày,đượckhông?""Đượcạ!"Conngườitôilàvậy,luôntrảlờithẳngvàovấnđề,MaoChủtịchđãcânnhắckỹ
rồi,tôikhôngphảibổsungvàhỏithêmgìnữa,tôinóitiếp:"Ngaychiềunaycháuđimuavétàuhỏa."VươngHảiDungtiếplời:"Anhchỉbiếtđượcmộtsốtìnhhìnhởthànhphố,tìnhhìnhnông
thônchưanắmbắtđượcnhiều,khivềquêanhtìmhiểusâuthêmmộtchút.""Cháuvềđi."MaoChủtịchquaysangphíaanhLýđangđứngcạnhtôi,nói:"CháuLýLiên
Khánhcũngvềquêđi,haicháucùngvề."AnhLýlàchínhtrịviêncủađạiđộitôi,quêanhởtỉnhQuảngĐông.Đảmnhiệmnhữngcông
việcnhưthếnày,đốivớichúngtôimànói,đâykhôngphảilàlầnđầu.Tháng12năm1954,MaoChủtịchtừngnóivớicácchiếnsĩcảnhvệtrựcbanởvườnPhong
Trạch:"Trongvòngmộtnăm,cáccháuluânphiênvềquê,thămgiađìnhkếthợptìmhiểugiúpbác tìnhhìnhđờisốngcủaquầnchúng, tìmhiểu tìnhhìnhhợptácxãnôngthôn, tìnhhìnhtrưngthumuahàngnôngsảncủanôngdân."MaoChủtịchcònchỉrõ:"Cókhôngítbàconnôngdânkhôngbằnglòngvớiphươngthứcmuabánhiệnnay,cómộtsốtổchứchợptácxãlàgiả."Ngườinhấnmạnh:"Lộphíbácđàithọ,khitrởlạiđây,cáccháubáocáotìnhhìnhchobác...".NguyệnvọngtìmhiểutìnhhìnhthựctếcủaMaoChủtịchcóthểnóilàkhátvọng.Ngày14
tháng 5 năm 1955, tại phòng họpDi Niên đường trong TrungNamHải,Mao Chủ tịch nóichuyệnvớitoànthểcánbộchiếnsĩđạiđộiIthuộctrungđoàncảnhvệTrungương,đồngthờichỉrõbanhiệmvụ:bảovệ,điềutravàhọcvănhóa.Nộidungcủabuổinóichuyệnrấtphongphú,nhiệmvụđềracũngrấtrõràng,trướckhichuẩnbịkếtthúcbuổinóichuyện,MaoChủtịchnói:"Cáccháuđềulàmcôngtácbảovệ,ngàynàocũngbêncạnhbác,lặpđilặplạicôngvụnàykhôkhanquá.Bâygiờbáctăngthêmcôngtácđiềutrachocáccháu.Cáccháulàmtốtcôngtácnày,cólợichoĐảng,choTrungương,đốivớibáccũngcócáihaycủanó,cáccháucóđồngýkhông?""Đồngýạ!"Tấtcảcácchiếnsĩthamdựbuổinóichuyệnđồngthanhđáp.MaoChủtịchnói
tiếp:"Cũnggiốngnhưăncơmvậy,ăncơm,ănrau,thêmchútớtthìmớithú."Ngườiđưacâuchuyệnăncơmravívon,hìnhtượngsinhđộng,dễhiểu,khiếnkhôngkhí
buổinóichuyệnvuivẻhẳnlên.MaoChủtịchdườngnhưrấthiểucácchiếnsĩcảnhvệ,Ngườicăndặn:"Cáccháuthaynhauvềquê,báolạichobácbiếttìnhhìnhnôngthôncáccháutìmhiểuđược.Vềnôngthôncáccháutrướctiêncầnkhiêmtốn,tôntrọngngườigià,tôntrọngcánbộđịaphương,tônkínhchamẹ,tháiđộhòanhã,khôngđượctựcaotựđại,háchdịch.Thủtrưởngcủacáccháuháchdịch,cáccháukhôngvui,cáccháuháchdịchvớibàconnôngdân,bàconnôngdâncũngkhôngvui.Khiêmtốnsẽđiềutraratìnhhình."MaoChủtịchđưaravídụđểminhchứng:"Nămngoái,cómộtchiếnsĩcảnhvệvềquê,khôngtôntrọngcánbộđịaphương,nóimìnhgiữchứcbíthưgìđó,khiếncánbộvànhândânđịaphươngkhôngvừalòng.Saukhichiếnsĩnọđirồi,mọingườiviếtthưtốcáo.Nhưvậylàkhôngtốt,cáccháuvềquê,khôngđượcnóilàMaoChủtịchcửtôivềquêtìmhiểutìnhhình."Sauđóítlâu,đíchthânMaoChủtịchchấpbútviếtmộtsốyêucầucôngtácnghiêncứuđiều
tra:Phíadướibảntuânthủcôngtáckýtên:MaoTrạchĐông.Cánhcảnhvệchúngtôitổchức
họctập,cácchiếnsĩđềuphảihọcthuộc5nguyêntắctrên.
Từ đó về sau,mỗi lần về quê thăm gia đình, công việc điều tra nông thôn là nhiệm vụthườngxuyêncủacácchiếnsĩcảnhvệ,trungbìnhmỗinămtiếnhành1-2lầnđiềutra.Quacôngtácđiềutra,chúngtôinắmđượckhánhiềutìnhhìnhvàđềuhộibáovớiMaoChủtịch,Ngườichămchúlắngnghetừngchitiếtnhỏ.NhữngđiềuchúngtôihộibáovớiNgườituycónhiềulợiíchsongvẫnchưatoàndiện,chưađềukhắp.Saunày,ngoàihaikhuvựcTâyTạngvàĐàiLoan,tấtcảcáctỉnhthànhcònlạiđềucóngườicủađạiđộicảnhvệtiếnhànhthịsátđiềutra.Cóhaykhôngcó"nănglựcđiềutra"cũnglàmộttiêuchíđểchúngtôilựachọnđểcửngườiđiđiềutra.Đươngnhiên,nhữngngườiđượcchúngtôicửđiđiềutrađềuhoànthànhtốtnhiệmvụ,nắmtìnhhìnhnôngthônsâurộnghơn.Đượcítlâusau,docơcấutổchứccósựthayđổi,cươngvịcôngtáccủanhânviêncũngcósự
thayđổinêncôngtácđiềutrakhôngđượcthườngxuyênliêntục,lúccólúckhông.Song,đốivớinhữngngườiluônởbêncạnhNgườinhưchúngtôi,côngviệcđiềutrahằngnămvẫnđượctiếnhành.Dođó,khinghethấyChủtịchnóivềquêđiềutra,chúngtôikhôngcảmthấybấtngờ.Lúcbấygiờ,tôivàLýLiênKhánhsuốtngàyởbểbơi,bêncạnhMaoChủtịch,Ngườihiểurất
rõchúngtôi.Đạiđộitôiđượcphâncôngbảovệhaikhuvực:bểbơivàvườnPhongTrạch,đồngthờitháptùngMaoChủtịchmỗikhiNgườirangoài,vìthếbiênchếcánbộkháđông.Khihaingườivềquê,côngviệcởđơnvịvẫnphảivậnhànhnhưcũ.Tôibàngiaocôngviệcđơnvịchođạiđộitrưởngvàchínhtrịviênthaytôiđiềuhành.Ngaychiềuhômđó,chungtôiđáptàutừgaBắcKinhvềquê.Ngày27tháng5,tôiđiềutratìnhhìnhnôngthônxongvàquaytrởlạiBắcKinh.Hai,bangày
sau,tứckhoảngngày30tháng5,chúngtôinhậnđượcthôngbáotừthưkýriêngcủaMaoChủtịch,ngaychiềuhômđóbáocáotrựctiếpvớiNgười.KhibướcđếncửaphòngMaoChủtịchởcạnhbểbơi,tôiđãthấyMaoChủtịchngồichờtrên
ghếphô-tơi,quaymặtraphíacửa,tôinói:"Chủtịch,cháuđãvềạ!"MaoChủtịchphấnkhởiđứngdậybắttaytôi,chỉsangghếbêncạnh,nói:"TrườngGiang,ngồiđi!"TuybiếtthínhlựccủaMaoChủtịchvẫncòntốt,songtôicảmthấyngồitrênchiếcghếđẩu
báocáokhôngđượcrõ,đặcbiệtlàgiọngnóicủaNgườihơinặng,erằngđốithoạinghekhôngrõ,hoặcnghebỏsót,hiểulầm,bènlấymộtchiếcghếtựađặtsátbàntrà,ngồiđốidiệnhơilệchmộtchútsangphải,nhưvậytôingồirấtgầnMaoChủtịch,ngheNgườinóisẽrõhơn.MaoChủtịchnói:"TrườngGiang,cógìthìnóiđi,đãđiềutrađượcnhữnggì?"Tôikhôngviếtthànhvănbảnbáocáo,thậmchíkhôngmangtheocảsổghichép,liềnbáo
cáomiệngtìnhhìnhnôngthôntrêndọcđườngđivềquê,tôibáocáonhữnggìtôinhìnthấyvànghethấychoMaoChủtịchnghe.TôicònnhớmộtsốđiểmchínhtôiđãbáocáovớiNgười:Trênđườngvềnhà,tàuhỏabịchặnlạingangđường,dođóvềđếnnhàkhôngđúngthờigian
nhưđãđịnh,phảingủlạimộtđêmtạithànhphốDươngChâutỉnhGiangTô,quầnchúngnơiđâyđánhtrốngchiêngvàhôkhẩuhiệu,ầmĩđếnnỗikhôngngủđược,xemracuộcđấutranhgiữahaipháixảyrarấtquyếtliệt,cònquyếtliệthơncảBắcKinh.Thànhphầnthamgiađạibộphậnlàhọcsinhvàcánbộcơquan,cònnghenóicónơixảyra
bắnnhau...Tôinói:"Haipháiđưararấtnhiềulýluận,họchỉtríchlẫnnhau,lăngmạnhau,ngônngữthôtục,pháinọchửipháikialàpháiBảohoàng,làtaysai..."MaoChủtịchnói:"CuộcđấutranhmangtínhbèpháiởBắcKinhcũngcóảnhhưởngđếncả
nước.""Cháucònnghequầnchúngnóirằng,haipháicònxảyravõđấu.""Bácđãdặntrướcrồi,chỉđấuvănchứkhôngđượcđấuvõcơmà.""Chủtịch!"-tôimạnhdạnđưaraýkiếncủamình-"NhữngcâunóicủaBáccólợichohọthìhọchấphành,cònkhôngcólợichohọthìhọbỏ
qua,điềutồitệnhấtlà,họđãviệndẫncáccâunóicủaBácđểchỉtrích,côngkíchđốiphương..."GiọngMaoChủtịchtrầmhẳnxuống:"ThiếttưởngĐạiCáchmạngVănhóaxảyratrongvòng
mộtnămđãđếnlúcphảikếtthúcrồi,nhưngxemrakhómàdừnglạiđược!"Tôinóiđếncuộcđấutranhgiữacácphepháilênmộtcaotràonới,đãdùngđếnvũkhí,ảnh
hưởngđếnsảnxuất,ảnhhưởngđếntrậttựtrịanxãhội,v.v...MaoChủtịchnghexong,chậmrãinói:"KhôngítnơitrêncảnướctìnhhìnhgaycấnnhưởDươngChâu,DươngChâucótínhđiểnhìnhnhấtđịnh..."Tôibáocáotiếptìnhhìnhquêtôiđangvàovụthuhoạchtiểumạch,quầnchúngnôngdân
đềurấtbận,xãviênhăngháilàmviệc.Đốivới"Văncách"(nóitắtcủacụmtừĐạiCáchmạngVănhóa),họchorằngđólàviệccủa"nhữngngườithànhthị".Họcònnói:"Nếuchúngtacũngbỏviệcđigõtrống,đánhthanhla,hôkhẩuhiệuthìchếtđóicảnút,vềviệcnàytrướcđâychúngtađãbịmộtvốrồi!Họcsinhđilàmcáchmạng,côngviệcđãcóbốmẹlo,cánbộđilàmcáchmạng,đãcóNhànướctrảlương,côngnhânđãcónhàmáylo.Còncánhnôngdânchúngta,khônglàmruộngthìkhôngcócơmăn".Nôngdânnóirằng,họchấphànhchỉthịcủaMaoChủtịch,"làmcáchmạngtứclàthúcđẩy
sảnxuất!"Mao Chủ tịch cười nói: "Nông dân họ rất thực tế, sản xuất nông nghiệpmột ngày cũng
khôngđượcngừng."TôicònnóivớiMaoChủtịch,đứngtrướccuộcvõđấugiữahaiphái,tháiđộcủanôngdân
rấtbấtbình,họrấtlohọcsinhkhôngđếntrường.Họtậptrungsảnxuất,cácxãviêncònphátđộngphongtràothiđuasảnxuất,trànđầykhíthếthiđuasôinổivàhàohứng.NétmặtMaoChủtịchthoángvui:"800triệunôngdânsảnxuấtgiỏi,chúngtasẽcóhyvọng,quốcgiasẽkhôngbịloạnlạc."MaoChủtịchlạinói:"Nôngdânrấtthựctế,nhìnthấycólợihọmớilàm,nhữngviệckhông
cólợithìdứtkhoátkhônglàm!"NhữngđiềuMaoChủtịchnóivềnôngdântoànlànhữnglờikhenngợi,đặcbiệtlànôngdân
củanướcTrungHoamới.SuốtbuổitôibáocáovớiMaoChủtịchchỉcóhaingười,trongthờigianbáocáocũngkhôngcóaivào,nênbuổibáocáovànghebáocáorấttậptrung,thoảimáichứkhôngbịgòbó.MaoChủtịchlắngnghebáocáocủatôivớitháiđộbìnhđẳng,khôngphânbiệtchứcvụcaothấp,đứctínhnàyđãkhiếntôi-mộtngườithườngngàyrấtítnóitrởnêncóhứngthúnóichuyện,càngnóicànghăng.Thếlànhữngđiềutôinghethấy,nhìnthấy,thậmchícảthểloạicadao,hòvècủaquầnchúng,v.v...tôiđềunóichoChủtịchnghe.TôinóivớiChủtịch,từthànhthịđếnnôngthôn,từgaxelửaBắcKinhđếnhuyệnHảiAncủa
chúngtôi,khắpnơinhannhảndánbáochữto.CótờbáochữtocònđưatinĐặngTiểuBìnhtựsát...MaoChủtịchhỏi:"Tinnàytừđâuloanra?""TinnàykhôngchỉcóởnôngthônmàởngayBắcKinhcũngcó.""Cháucótinkhông?"MaoChủtịchhỏi."Đươngnhiênlàkhôngạ.VệbinhgáctrongnhàởcủaĐặngTiểuBìnhlàngườicủađạiđội
cháuđảmnhận,saocháulạikhôngbiết."MaoChủtịchbảo:"Tinvỉahèkhôngtincậy."TôibáocáotiếpvớiChủtịch,cótờbáochữto
cựclớnđưatin:"MaoChủtịchđãtìmthấycontraisaubaonămthấtlạc,hiệnđanglàmkếtoántrongmộtđộisảnxuấtnàođó..."Loạibáochữtokiểunàyxuấthiệnkhánhiều,từDươngChâuđếnHảiAn,đâuđâucũngcó."Cháuđãbácbỏtinbịađặtđóchưa?"-MaoChủtịchnônnónghỏi-"Cháuởbênbácgần20
nămrồi,mọichuyệntrongnhà,cóviệcnàomàcháuchẳnghaybiết!""Dạ,đươngnhiênlàbiếtrõ."Tôiđáp.Vớikhẩukhíbựcbội,MaoChủtịchnói:"Tinnàytạisaolạicóởkhắpnơi?Khôngcầnphải
nóiMaoChủtịchkhôngtìmthấycontraihayđãtìmthấycontrai,tuyêntruyềnkiểunàycódụngýgì?"TôivộianủiNgười:"MọingườimuốnchoChủtịchvui!"MaoChủtịchkhôngbuồnđểýđếncâunóicủatôi,Ngườilặplại:"KhôngcầnphảinóiMao
Chủtịchkhôngtìmthấycontraihayđãtìmthấycontrai,điềunàykhôngđángđểhọđưatinlênmặtbáo.Mụcđíchcủahọvềviệcnàylàgì?Cháunghĩđếnchưa?""Chưaạ!"Tôithựcthàđápvàlắcđầu.LátsauMaoChủtịchđãbìnhtĩnhtrởlại,Ngườiôntồnnói:"Cháucầnphảibácbỏtinbịa
đặtđó!TrườngGiangnày,cháuđãbácbỏtinbịađặtđóchưa?"Tôitrảlời:"Mọingườikhôngngheđâu,loạibáochữtođókhôngchỉxuấthiệntạimộtkhuvực,tạimộtđịaphương,màđãxuấthiệnkhắpnơitrêncảnướcrồi."NétmặtMaoChủtịchlộrõkhôngvui,thoánglolắngbấtan,Ngườinói:"Rốtcuộchọtuyên
truyềnnhưvậynhằmmụcđíchgì?Nhàcómấyngười,cháuđềubiếtrõ.MaoNgạnAnhđãhysinhởTriềuTiênrồi;LưuTùngLâm,trướcđếnđâyluôn,gầnđâykhôngthấyđếnnữa;MaoNgạnThanhđangởtrongbệnhviện;nhữngngườichỉởtrongnhàlàLýMẫn,LýNạpvàMaoViễnTân;còncóLýVânLộ(chịgáiGiangThanh),VươngBácVănvàcảGiangThanhnữa,sốngườichỉcónhưvậythôi.Đâyđềulànhữngngườicháuthườnggặp,họlàmgì,chẳnglẽcháukhôngbiếtsao?""Đúngạ!LýMẫn,LýNạp,MaoViễnTân,cháurấtquen.Cháutrôngcoihọtừlúcđinhàtrẻ,đi
học,lớnlênđicôngtác."Lúcnày,nétmặtMaoChủtịchtươitỉnhhẳnlên:"Đúngrồi!Đúngrồi!Lúcđóđềugọicháu
bằngchú...,điềunàycháurấtrõ,cháucầnphảibácbỏtinbịađặtđóđi!"Tôiđáp:"Cháunóithìcóainghe!"MaoChủ tịch thấy tôinóiđinói lạiđiểmnày,Người thoángchútdodự,nói: "Đúngvậy!
Đúngvậy!"Niềmlạcquanvàtựtinhàngngàybiếnmất,ởNgườihiệnrõvẻbấtlực.Tronglòngtôidấylênniềmthươngcảmxenlẫnthấpthỏmbấtan,cảmthấykhôngthểtiếptụcnóichuyệnđượcnữa.Tôinghĩ,dùlàmthếnàocũngkhôngthểgiảithíchrõđược.Báochữtolàloạibáolácảidungtục,khôngnghiemtúc,cókhôngítngười,khôngítđịaphươngcoibáochữtolàvũkhíđểcôngkíchđốithủ;tintứcvỉahè,đuổihìnhbắtbóng,suydiễnchủquan,tấtthảytrởthànhnộidungquantrọng,đềuđượcđưalênmặtbáo,dánlêntường.Haipháiđuanhauviết,báochữtonổilênnhưmăngmọcmùaxuân.Vìđộtincậycủabáochữtorấtthấpnênlòngtincủamọingườiđốivớibáochữtongày
cànggiảm,dođóđãxuấthiệnhiệntượnganhcứdántựdo,còntôixéthoảimái.Tạimộtsốthànhphố,thịtrấn,trườnghọc,báochữtobịxévụn,giấytrắngrơiđầyđường,
gócphố,đôikhibịgióthổicuốnlên,trôngthậtkhócoi.Cónơi,cóngườigomnhặtbáochữtobángiấyvụn.Cònnhớ,cólầntạiĐạilễđườngNhândân,MaoChủtịchhỏiBộtrưởngBộCônganTạPhú
Trị:"Trẻconnhặtbáochữtobángiấyvụnđượcbaonhiêutiềnmộtcân?"BộtrưởngTạđáp:"Bảyxumột cân."Cónơi lại cho rằng, xébáochữ tobịquychụp làhànhđộng "phảncáchmạng",là"kẻxấu".Ngheđượcchuyệnnày,MaoChủtịchnởnụcườibíẩn."Bảyxumộtcân."MaoChủtịchcười,nóitiếp:"Trẻconsắppháttàirồi!"Tôilúcđóđangtập
trungsuynghĩ,độtnhiênChủtịchnóisangchủđềkhác,Chủtịchhỏitôi:"TrườngGiang,xãcháucóbaonhiêungườiđibộđội?""Hơn30ngườiạ.""Tuổitrẻđượchọctậpvàrènluyệntrongmôitrườngquânđộimộtthờigianvềsausẽcó
nhiềuíchlợi.Songchỉcầnởtrongquânngũhainămthôi,dàinhấtkhôngquábanăm.Trướcđâyluậtnghĩavụquânsựquyđịnhtừbađếnbốnnăm,thờigiandàiquá.Nếusửalạiluậtnghĩavụquânsựxuốngcòntừhaiđếnbanămthìcàngcónhiềuthanhniêncócơhộivàoquânđội.Quângiảiphónglàmộttrườnghọclớn!"Làmộtquânnhân,luậtnghĩavụquânsựlàquyềnlợithiếtthâncủamình,tôiphấnkhởinói:
"Nếu thờigianphụcvụ trongquânđội rútngắnmộtchút,quayvòngnhanh thì sẽcàngcónhiềuthanhniênnhậpngũ,sẽbồidưỡngđượccàngnhiềunhântàitrênmọilĩnhvựcchonướcnhà...,songsửađổiluậtnghĩavụquânsựcóliênquantớiđạisựcủaquốcgia,nếusửađổicầnphảicósựthốngnhấtmớiđược!""Đúngrồi!"MaoChủtịchcườinói:"Đâylàviệclàmsaunày."Sauđókhônglâu"Luậtnghĩa
vụquânsự"quảnhiênđãđượcsửađổi,rútngắnthờigianphụcvụtạingũcòntừhaiđếnbanăm.KhinóiđếnchuyệnHồngvệbinh"đạiphátứcựu",tôimạnhdạnnóilênsuynghĩcủamình:
"Bàitrừmêtín,phábỏđềnthờthổđịa,khôngtinvàothầnthánh,khôngsợmaquỷ...,nhữngđiềunóitrênvốndĩlàtốt,nhưngcómộtsốđịaphươngcứlàmquálên,ngayđếndecalPhượng
Hoàngdántrênkhungxeđạpcũngbịxébỏ,nhìnthấyngườiđiđườngtayđeođồnghồnướcngoàichếtạo,họgiằnglấyđậpvỡ,đâylànhữngviệclàmmùquáng,làlàmloạn.Cháucònnghenói,HồngvệbinhcònđếnđạisứquánnướcngoàiởBắcKinhđểtạophản,nhữngviệclàmtrênngayđếnnôngdânởcáclàngbảncũngbàntán,tỏrõtháiđộkhôngbằnglòng,thếmàởngaythủđôlạiđểxảyranhữngchuyệnđó.""Điềunàybácđãbiếtcảrồi,làmnhưvậylàkhôngsuynghĩ,làmnhữngviệcdạidột,đềudo
pháicựctảgâyra."MaoChủtịchbựcbộinóitiếp:"Hômnaybáccháutanóichuyệnnhiềurồi,đếnđâytạmdừng."Tôiđứngdậychuẩnbịđi,MaoChủtịchcũngđứngdậythânmậtbắttaytôi.QuahơnmộtgiờđồnghồtôibáocáovànóichuyệnvớiMaoChủtịch,đủthấyNgườirất
quantâmvàtôntrọngnôngdân.Cóthểnói,trongcuộcnóichuyệnđótôiđãnghĩgìnóiđấy,nhớđếnđâunóitớiđó,suốtcuộcnóichuyệnkhôngcóngườithứbathamdự._________________________Chúthích:[1]Tamchilưỡngquân:bachiviện,haiquân.Bachiviệngồm:Chiviệnpháitả,côngnghiệp
vànôngnghiệp.Haiquângồm:quânquảnvàquânhuấn.
Chương 7:
Ý ĐỊNH BƠI Ở VŨ HÁN CHƯA ĐƯỢC NHƯ MONG MUỐN
TìnhhìnhVũHánrốinhưmớbòngbong,MaoChủtịchđếnnghỉởkháchsạnĐôngHồ,tấtcảđầubếp,nhânviênlễtânchiathànhhainhómdođíchthânChuÂnLaichỉđạo,chuẩnbịđóntiếpMaoTrạchĐông.MaoChủtịchkhôngbơiởTrườngGiang,Ngườimặcbộquầnáongủ,vộivàngrasânbay.Chiềungày3-7-1967,tạiphòng118ĐạilễđườngNhândân,đíchthânMaoChủtịchchủtrì
cuộchộiýcủaTiểutổCáchmạngVănhóa,phântíchkỹtìnhhìnhlúcbấygiờ,cuốicùngNgườitựtinphachútkhôihàinói:"...Tôicầnrangoàiđilạimộtchút,đếnđoạnsôngTrườngGiangởVũHánđểbơi,ởđónướctốtlắm."Đồngthời,NgườichỉđịnhTổngThammưutrưởngquângiảiphóngDươngThànhVũ,ChínhủyKhôngquânDựLậpKim,ChủnhiệmVănphòngTrungươngĐảngUôngĐôngHưngvàmộtsốngườikháctrongnhómcùngđithịsát.TạisaoMaoChủtịchlạichọnđiVũHán?LúcđóMaoChủtịchkhôngnóigì.Song,theotìm
hiểu,tìnhhìnhVũHánlúcbấygiờmangtínhđặctrưngnhấtvàcũnglànơimangtínhbùngnổnhất.VũHánlàvùngđấtrộnglớnởTrungNguyên,lạilànơixungyếunốiliềntrụcNam-Bắc,tìnhhìnhởđâytốtxấuthếnàosẽảnhhưởngrấtlớntớitoànquốc.NaycôngcuộcCáchmạngVănhóađangởvàogiaiđoạnxâydựngnềnmóngrấtquantrọng,nếutìnhhìnhởVũHánsángsủalênthìsẽlàmgươngchocácnơikháchọctậptheo,trậttựxãhộisẽdầnđivàoổnđịnh.Lúcđó,tìnhhìnhởVũHáncũnggiốngnhưrấtnhiềuđịaphươngkháctrêncảnước,pháitạo
phản đã có hàng loạt hành động quan trọng để đoạt chính quyền, trong các tổ chức quầnchúng,vềmặtquanđiểmbắtđầuxuấthiệnhaipháiđốilậplớn:Phái1 làphái"Tổngbộcôngnhân"phủđịnhtháiđộủnghộpháitảcủaTỉnhủy,Ủyban
nhândântỉnhvàquânkhutỉnh.Phái2làphái"Trămvạnhùngsư"ủnghộquânkhuchiviệnchopháitả,pháinàycókhoảng
hơn1,2triệungười,pháinàychiếmsốđông.Hàngloạtvấnđềtrongxãhội,quanđiểmcủahaiphecósựchiarẽ,đãxảyraxungđột,tiêu
điểmcủasựxungđộtlà:Khuynhhướngchínhtrịcủaphái"Trămvạnhùngsư"thốngnhấtvớiquanđiểmchínhtrị
củaquânkhuVũHán,ủnghộquânđội.Cònphái"Tổngbộcôngnhân"thìchủtrương"giànhchínhquyềntoàndiện",khuấylêncáigọilà"Võlãođàm"củaquânkhu.Mâuthuẫncủahaiphepháinàylàkhôngthểhòagiải, liêntụcxảyra"võđấu".LúcbấygiờchưathểủnghộcáccơquanchỉhuycủaquânkhuVũHánmộtcáchtoàndiệnđược,quânkhuvẫnđangtiếptụcgặpkhókhăn,luônbịpháitạo
phảntấncông,dođórấtkhóđểduytrìcôngtácmộtcáchbìnhthường.Áplựcgâyrốiquânđộitừtrêndộixuống.Từsautháng3năm1967,LâmBưunhiềulầnnói
vớiNgôPhápHiến:"Cầnthiêusạchbộphậnnhỏkhôngăncánhtrongquânđội."NgôPhápHiếncũngnhiều lầngọiđiện thoạichoLưuPhongKhôngquânVũHán,yêucầuhọ"khôngđượctuântheomệnhlệnhcủaquânkhu".Lúcđó,Quânủyyêucầuđơnvịđóngquântrênđịabànphảituyệtđốituânthủmệnhlệnhcủacơquanlãnhđạoquânsựtốicaotạiđịaphương.Ngày16tháng4,tronglúctiếppháitạophảntrongvàngoàiquânđộitạiNhândânĐạilễ
đường,GiangThanhnói:"ThànhĐô,VũHánlàhainơicòntồntạimộtsốvấnđềquantrọng,hãytiếnvàođó."Sauđó,pháitạophảnVũHáncâukếtvớipháitạophảnởphíaNam,đềxuấtcáigọilà"đả
đảoTrầnTáiĐạo,giảiphóngtoànbộTrungNguyênvàbắt"Võlãođàm",thậmchícònxảyrasựkiệnbắtcócủyviênchínhtrịquânkhuVũHánChungHánHoa,lăngmạ,baovâycáctốpchínhtrịviênđangthựchiệnnhiệmvụ"tamchilưỡngquân".
Cuộcđấutranhgiữahaipháixảyrarấtácliệt,thanhthếcũngngàycànglớn,sốngườithamgiarấtđông, can thiệp tới rấtnhiều lĩnhvực,nhiều thànhphần thamgia:Đảng,dânchính,quânđội,công-nông,họcsinh,thậmchícórấtnhiềunhàlãnhđạobịcuốnvàocuộcđấuđánày,tìnhhìnhngàycàngphứctạp,cụcdiệnbiếnđổikhônlường.Vốndĩ, lực lượngcótácdụngổnđịnhxãhội làGiảiphóngquânnhândân, lựclượngnày
quyếtkhôngđượcrốiloạn.MaoChủtịchđãthấyđượcđiềunày,lấyđiểmVũHánđểổnđịnhTrungNguyên,sauđóphátđộngtoànquốcđạiliênhợp,đâylàbướcđiđầutiêncótínhthenchốt.PháitạophảnlúcbấygiờchĩamũinhọncủacuộcđấutranhvàocơquanlãnhđạoquânđộiVũHán.ViệcnàykhôngnhữnglàmchoquânđộimấtđitácdụngổnđịnhTrungNguyênmàcònđưaquânđộisavàocảnhkhốncùng,khôngtựbảovệđượcmình,đứngtrướctìnhhìnhnhưlửađốtnày,MaoChủtịchvàChuÂnLailànhữngngườirõnhất:tìnhhìnhVũHánnghiêmtrọnglắmrồi,cuộcđấutranhcủamộtsốđịaphươngđãchuyểnsang"võđấu",đặcbiệt,ởdọccáctuyếnđườngsắt,tìnhhìnhcựckỳphứctạpvàđaulòng.ĐểđảmbảochochuyếnđicủaMaoChủtịchđượcantoàn,ChuÂnLaiđềxuấttựmìnhđi
trướclàmcôngtáctiềntrạm,MaoChủtịchvuivẻđồngý.TrướclúcChuÂnLaiđi,MaoChủtịchđến,haingườinóivớinhaulờichàotạmbiệt,MaoTrạchĐôngnói:"Điđi,đếnVũHánngay,đếnđểbảovệTrầnTáiĐạo."Ngaytrongđêmđó,MaoChủtịchđápchuyếntàuhỏađặcbiệtđixuốngphíaNam,bắtđầu
cuộchànhtrìnhthịsátnổitiếngNam-Bắc.Trờivừasáng,ChuÂnLailạiđápchuyêncơbaythẳngđếnVũHán.TrướckhiTiểutổCáchmạngVănhóaTrungươngtổchứccuộchọpbànphươngánbảovệ
MaoChủtịch,chúngtôiđãlàmxongmọicôngtácchuẩnbịbảovệNgườirồi.ĐồngchíUôngĐôngHưngtronglúctruyềnđạtgiaonhiệmvụbảovệchochúngtôiđãchỉ
rõ:"MaoChủtịchđithịsátlầnnày,Ngườiđếnnơixảyrađấutranhphepháiácliệtnhất,tìnhhìnhtrậttự,trịanxãhộinơiđókhôngtốt,cómộtsốnơirấtrốiren,chínhquyềnđãbịtêliệt,trậttựcủangànhvậntảiđườngsắtcũngkhôngđượctốt,hơnnữađâylàlầnđithịsátđầutiênsaukhiphátđộngĐạiCáchmạngVănhóacủaMaoChủtịch,mọingườicầnnângcaonhậnthứcvàchuẩnbịthậtđầyđủ".UôngĐôngHưngcònyêucầutôimangtheocảlựclượngquânđội.Trướcđây,khiđicôngtác,MaoChủtịchthườngdặntôichỉmangtheoítngườithôi,sợgây
phiềnphứcchođịaphương,dođóquânsốtháptùnghạnchếtớimứctốiđa,tăngthêmdùchỉmộtngườicũngkhôngđượcphép.Cònlầnnày,lệnhcấptrênyêucầutăngquânsố,đủthấytínhchấtcủachuyếnđinàykháchẳncáclầntrước,đồngthờirấtcókhảnănggặpkhókhănvànguyhiểm.Căncứtheoyêucầucấptrên,trongđạiđộitôichọnrahơn120người,đasốlàcánbộcó
kinhnghiệm,nóirõchomọingườibiếttìnhhìnhnơiđếnrấtphứctạpvàgaycấn,nêurõmộtsốtácnhânảnhhưởngđếnsựantoàn,yêucầutoànthểcácđồngchícầnnângcaocảnhgiác,nóitrướcmộtsốkhókhăncóthểgặpphải,thậmchínguyhiểmđếntínhmạngđểmọingườichuẩnbịtốttưtưởng.Vũkhíđạndượccũngcầnđượctăngcường,súngđạnmangtheonhiềuhơn,sẵnsàngđối
phóvớimọibấttrắcxảyra.Điềukhiếntôiantâmnhấtlà,cấptrêncủatôilànhữngngườicónhiềunămsốngvàlàmviệccùngMaoChủtịch,họcórấtnhiềukinhnghiệmtrongcôngtácbảovệ.Cònđộingũchiếnsĩcảnhvệdướiquyềnchỉhuycủatôithìcótốchấtvàbảnlĩnhkiêncường, kỹ thuật quân sự giỏi, có tổ chứckỷ luậtnghiêm, có kinhnghiệmcông tác cảnhvệphongphú.Điềukhiếntôibằnglòngnhấtởhọlàphẩmchấttoàntâmtoànýphụcvụnhândân,khônghamsốngsợchết,sẵnsànghysinhđểbảovệlãnhtụ.Trongbấtkỳhoàncảnhkhókhănnguyhiểmnàohọđềudũngcảmxônglênphíatrước,quyếtchiếnquyếtthắng,đâymớithựcsựlàvũkhísắcbéncủađộingũtrênmặttrậnbảovệ.Chiểutheophươngánbảovệ,độihìnhxuấtphátphânlàmbabộphận:đoàndẫnđường,
đoànchính(giữa),đoànkhóađuôi;phâncôngnhiệmvụcụthểchocácnhómnhỏ,chỉđịnhngười chỉhuycácnhóm,quyđịnhphương thức liên lạc,hiệpđồngchiviệngiữacácnhómtrước,sau,phải,trái,hìnhthànhcụmtácchiếnhoànchỉnh.Tôichỉhuyhơn40ngườiđitrêntoaxegiữa.
Mặcdùchúng tôiđãrất cốgắngphấnđấu,đã làmtốtmọicông tácchuẩnbị,đã lêncácphươngántácchiếnhoànchỉnh,songnhiệmvụbảovệantoàntuyệtđốichochuyếnđicôngtáccủaMaoChủtịch lầnnàyvẫnchưađủ,cầnphảicósựphốikếthợpcủacácđơnvị,banngànhkhácmớihoànthànhnhiệmvụ.Trênthựctế,trướcchuyếnđinàyChuÂnLaiđãbốtrícácbanngànhliênquantổchứcthậttốtvàantoànchochuyếnđi.Ngày10tháng7,ThủtướngChuÂnLaigọiđiệnchoTưlệnhquânkhuVũHánTrầnTáiĐạo,
thôngbáochuyếnđicủaMaoChủtịch,đồngthờinóirõ,ngày16tháng7MaoChủtịchdựđịnhnhândịpkỷniệmmộtnămbơiquasôngTrườngGiang,Ngườisẽbơiqua
TrườngGiangmộtlầnnữa,yêucầucácđồngchílàmtốtmọicôngtácchuẩnbị.CácchínhtrịviêntrongtoànquânkhuVũHán,dướisựchỉhuycủaTưlệnhTrầnTáiĐạođã
bímậtlàmtốtmọicôngtácchuẩnbị,bốtríchutoànchocuộcbơiquasôngTrườngGiangcủaMaoChủtịch.ThủtướngChuÂnLaicònđiệnchocáccơquandânchính,Đảng,quânđộidọctuyếnđường
sắtBắcKinh-VũHánlênkếhoạchbảovệ,đảmbảochochuyếntàuhỏađặcbiệtchởMaoChủtịchđiquaantoàn.Sángsớmngàyhômsau,ChuÂnLaicùngvớiTưlệnhkhôngquânNgôPhápHiến,Chínhủy
hảiquânLýTácBằngđápchuyêncơbaythẳngđếnVũHán,chuẩnbịchuđáođểđónMaoChủtịch.SaukhiđếnVũHán,ChuÂnLaiđượcNgôPhápHiếnbốtríănởtạichiêuđãisởkhôngquânVũHán,khôngthôngbáotinnàychoTrầnTáiĐạo-TưlệnhquânkhuVũHánbiết.Đếnsángsớmngay14,ChuÂnLaigọiđiệnđếnlãnhđạoquânkhuVũHánthìTrầnTáiĐạomớibiếtChuÂnLaiđãđếnVũHánrồi.ChuÂnLaiđangchuẩnbịănsángthìthấyTưlệnhquânkhuVũHánTrầnTáiĐạo,ủyviênchínhtrịChungHánHoavộivàngđivàokhuchiêuđãisởkhôngquân.ChuÂnLaimờimọingườingồivàobànănsáng,vừaănvừabàncôngviệc.ChuÂnLaihỏiTrầnTáiĐạo:"HiệntạikháchsạnĐôngHồthếnàorồi?"KháchsạnĐôngHồmàThủ tướnghỏi, tọa lạc trênmộtkhuđấtcaonằmtrongkhuvực
phongcảnhĐôngHồđẹpnổi tiếngcủathànhphốVũXương,kiếntrúctrongkháchsạnhơigiốngkiếntrucgiáođườngchâuÂu,máivòmnhọnđỉnh,khácbiệthẳnsovớicácnơikhác.PhongcảnhĐôngHồtuyệtđẹp,diệntíchmặtnướcĐôngHồrấtlớn,nướcsâutrongvắt,câycốitovàdày,cànhláxanhngắt,nơiđâyhìnhthànhvùngtiểukhíhậu,vàogiữamùahè,khinhiệtđộởthànhphốVũHánnóngtới38-400C,thìnơiđâychỉtrêndưới300C,rấtmátmẻ.HơnmộtlầntôingheChủtịchcangợicảnhnonnướctuyệtđẹp,cỏcâyhoalá,kiếntrúcphòngốcnơiđây.Cólẽchínhvìnhữngyếutốtrên,cứmỗilầnđếnVũHán,MaoChủtịchđềunghỉtạikháchsạnĐôngHồ.TrầnTáiĐạođáp:"ĐôngHồhiệnđangrất lungtung,ngayđếnđầubếpvàcácnhânviên
phụcvụcũngchialàmhaiphái,sắpxếpphòngốckhôngrasao."ChuÂnLaidặnmọingười:"Choquétdọnsạchsẽ,chuẩnbịdùngđến."Ănsángxongthìcôngviệccũngbànxong,TrầnTáiĐạovàChungHánHoachiatayChuÂn
Lai,trởvềquânkhuloliệucôngviệc.CònChuÂnLaiđếnkháchsạnĐôngHồ,chogọihaipháiđếncùnghọpbàn,độngviênhọnhanhchóngbắttayvàolàmviệc,quétdọnsạchsẽmộtsốphòng,chuẩnbịđóntiếpnhiệmvụmới.Thủ tướngChuÂnLai rấthiểu tâm lý củamọingười, rất giỏi làmcông tácquầnchúng,
chẳngcầndiễnthuyếtdàidòng,ấythếmàthuyếtphụcđượchaipháiđangđốiđầuđoànkếttrởlại,cùngnhauquétdọnvệsinh,khắpnơivanglêntiếngcười,tiếngchuyệntròvuivẻ.Ngaytạiđây,Thủtướngđãthuthậpđượcmộtsốtưliệubanđầu.TrầnTáiĐạovàChungHánHoanhìnthấyChuÂnLailàmnhữngviệcđánglẽhọphảilàm,
cảmthấyáynáyvôcùng.CảhaingườicũngbắttayvàocôngviệcchỉnhtranglạikháchsạnĐôngHồ.Đêmngày13tháng7,MaoChủtịchlênchuyếntàuhỏađặcbiệtxuấtpháttừBắcKinh,theo
hướngVũHántiếnvềphíaNam,ngoàiviệcdừnglạiđểbổsungthêmthan,nướcvàthaytoatàura,taukhôngdừnglạiởcácgakhác,chạymộtmạchđếnVũHán.Saukhixuốngtàu,MaoChủtịchantoànđivàolầusố1MaiLĩnhtrongkháchsạnĐôngHồ,đólàngày15tháng7.ĐoànchúngtôikhôngmộtaibiếtChuÂnLaivàđoàntùytùngđãđếnđâytừtrướclàmcôngtáctiền
trạm,cónhưvậychúngtôimớigặpđượcthuậnlợinhưthế.Lầusố1MaiLĩnhthựcralàmộtphòngđãcũ,trangbịcũngkhôngđượctốt,nhưngMaoChủ
tịchđãquenrồi,Ngườithíchđượcởđây.ChuÂnLaicũngrờichiêuđãisởkhôngquânvềởkháchsạnĐongHồ,tronglầusố1BáchHoa.TạPhúTrịvàVươngLựcởtronglầusố2BáchHoa.Saukhibốtrícảnhgiớixong,tôibắttayngayvàocôngviệcchuẩnbịđểMaoChủtịchmột
lầnnữabơiquaTrườngGiang,tôivàmộtsốđồngchíkhácđirabờsôngTrườngGiangđểthửnước,kiểmtrakỹvịtríxuốngnướcvàvịtrílênbờ,đồngthờikiểmtraxemtàuthuyềnhoạtđộngcótốtkhông.Đây là thóiquennhiềunămquacủa tôi, cứmỗi lầnMaoChủ tịchbơi, tôiđều thửnước
trước,thấycóthểbơiđượcthìmớiđểChủtịchbơi.ChúngtôicoiviệcthửnướclàmộtcôngđoạnkhôngthểthiếutrongcôngtácbảovệNgười.NgaybuổisángMaoChủtịchtớiVũHán,tứcbuổisángngày15tháng7,vàbuổisángngày
hômsau,tạiphòngởcủaMaoChủtịch,ChủtịchvàThủtướngtriệutậphộinghịgồmDươngThànhVũ,UôngĐôngHưng,DưLậpKim,LýTácBằng,NgôPhápHiếnvàcácđồngchíphụtráchquânkhuVũHán,đểngheTạPhúTrịvàVươngLựcbáocáotìnhhìnhởVânNam,QuýChâu,TứXuyên,VũHánvàmộtsốkhuvựchữuquan.Nghenói,TạPhúTrịvàVươngLựcđãtiếnhànhkhảosátcáckhuvựctrên,hômnayvềbáocáolại.TạicuộchọpnàycũngthảoluậnphươngchâmvàbiệnphápgiảiquyếtcácvấnđềnổicộmởVũHán.Vềvấnđềnày,MaoChủtịchđưaraýkiếncủamình,nộidungcụthểnhưsau:-ĐểgiảmbớtkhôngkhícăngthẳngởTổngbộcôngnhân,thảngaylãnhđạocủahọlàChu
HồngHà.-Trămvạnhùngsưlàtổchứcquầnchúng,yêucầuTạPhúTrịvàVươngLựccửngườilàm
tốtcôngtácnày.QuânkhuVũHáncầnphảiủnghộcảhaitổchứcquầnchúng.TrầnTáiĐạoủnghộpháitạophản.-ChuÂnLaiởlạiVũHánđểlàmtốtcôngtácquânkhuVũHán.ChuÂnLaituânthủtuyệtđối
ýkiếncủaMaoChủtịch,ngaysaucuộchọpđếnngày18tháng7,cứvàobuổichiều,Thủtướnglạitriệutậphộinghịgiaoban,thànhphầngồm:lãnhđạoquânkhuVũHánvàcácnhânviênủnghộpháitảđểnghebáocáovấnđềquânkhuVũHánủnghộpháitả.Căncứvàonộidungcủacácbảnbáocáo,ChuÂnLaitổnghợplại,viếtđềcươnggiảiquyết
"vấnđềVũHán",saukhiđượcMaoChủtịchxemxétphêchuẩn,Thủtướngphátbiểunộidungmangtínhtổngkết,làmthếnàođểổnđịnhtìnhhìnhởVũHán.ThủtướngChuÂnLaichỉrõ:QuânkhuVũHántrongthờigianủnghộphái tảđãmắcsai lầmrấtnghiêmtrọng, trách
nhiệmthuộcvềnhữngngườilãnhđạochủchốtcủaquânkhu.KiếnnghịTrầnTáiĐạovàChungHánHoachủđộngthừanhậnđãmắcsailầmvềphương
hướngđườnglốiủnghộpháita.Quânkhucầnphảilàmlắngdịu"Tổngbộcôngnhân",nhanhchóngphóngthíchChuHồngHà,ủnghộpháitạophản.ChuÂnLaichỉrõ:"Tổngbộcôngnhân"rấtcókhảnăngsẽlạiđốiđầuvới"Trămvạnhùngsư",việcnàysẽdoTrungươnggiảiquyết.Thủtướngcònchỉrõ,quânkhucầngiáodụcbộđộithuộcquyền,chỉnhđốnlạicáctổchứcquầnchúng,tíchcựchọctập,nângcaonhậnthức,tíchcựcchấphànhchỉthịcủaTrungương.Thủtướngkhẳngđịnh,quânkhucóthànhtíchtrongphongtrào"nắmcáchmạng,thúcđẩysảnxuất."Cuối cùng,ChuÂnLainói: "CuộcĐạiCáchmạngVănhóa chưa từng có trong lịch sử, ta
khôngcókinhnghiệm,dođóđãmắcnhiềusailầm.Saithìsửa,sửarồisẽtốtlên..."TrầnTáiĐạođãnhậnsailầmvềphươnghướngvàđườnglối.Đêmngày18tháng7,ChuÂnLaidẫnTrầnTáiĐạovàChungHánHoađếnlầusố1MaiLĩnh,kháchsạnĐôngHồđểgặpMaoChủtịch.MaoChủtịchđangngồitrongphòngkháchchờhọ,TạPhúTrị,VươngLựccũngcómặt.Thấyhọđến,Ngườiđứngdậythânmậtbắttaymọingười,sauđóbảoTrầnTáiĐạovàChungHánHoalầnlượtngồibêntráivàbênphảiNgười.MaoChủtịchhỏihaingười:"Cácchúthếnàorồi?...TìnhhìnhVũHánvẫntốtchứ?"TrầnTáiĐạotrảlờithẳngvàocâuhỏi:"Chúngtôithừanhậnmắcsailầmvềphươnghướng
đường lối..."Lờinói torõ,đầy tự tin, trung thực.MaoChủtịchôn tồnbảo: "Phươnghướng
đườnglốisailầmsợgìnào?Lúcnàycácchúcócâunóicửamiệnglàvấnđềđườnglốiphươnghướng,aicũngnóilàsailầmvềphươnghướngđườnglối...",nóixongngayđếnNgườicũngkhôngnhịnđượccười.TrầnTáiĐạothưa:"Nếusailầmvềphươnghướngđườnglối,chúngtôisẽhọpkiểmđiểm
ngay...""Nhưvậy làkhông thểđược!Các chúkhôngđược tổ chức cuộchọp.Tổ chứchọp rồi sẽ
khôngdứtrađượcđâu."MaoChủtịchliềnđưarabiệnpháp:"Cácchúviếtgìđấy,phânphátchomọingười."MaoChủtịchlạibảo:"Phảitừtừ,khôngđượcnônnóng.Trướctiênphảilàmtốtcôngtáctrongnộibộbộđội,làmtốtcôngtáccủaTrămvạnhùngsưđiđã."MaoChủ tịchchorằng,Tư lệnhđi làmthaycấpdưới, thấyviệckhôngđứngnhìn,không
bàngquan;nhânviênủnghộpháitảđilàmcôngtáctổchứcquầnchúngcũngtứclàủnghộchínhmình,cách làmnàycónhiềuưuđiểmmà lại tiện lợi,đâychính là lý lẽcủa"thuận lýthànhchương".TrầnTáiĐạođãđượctôiluyệntrongphongbakhóiđạn,hiểurấtrõtừnggiờtừngphútxảy
ratrongđịabànmìnhphụtrách,TrầnTáiĐạokhônghềviệnlýdo,đổlỗichokháchquanmàchỉđưaralờiđềnghịMaoChủtịch:"MongđượccácđồngchítrongtiểutổCáchmạngVănhóalàmgiúpviệctrênthìhiệuquảcôngviệcsẽtốthơnrấtnhiều."SongcómộtđiềuTrầnTáiĐạonằmmơcũngkhôngnghĩđược,nếunhữngngườitrongnhómCáchmạngVănhóalàmgiúpthìsẽlàmchovấnđềđangđơngiảntrởnênphứctạphơnrấtnhiều,nhữngviệctưởngdễdàngxửlý,xửlýxongđãđểlạirấtnhiềuuẩnkhúc,lâudầnbiếnthànhsựkiện"20tháng7"chấnđộngtoànquânkhuVũHán.MaoChủtịchnói:"Họmuốnlậtđổcácchú,tôimuốnhọlàmviệc.Tôimuốnhọkhôngnhững
khôngđánhđổcácchúmàcònủnghộcácchúmớithôi."NgaylậptứcMaoChủtịchyêucầucácnhânviêntrongTiểutổCáchmạngVănhóaTrung
ươngcómặttạiđâythànhlậptrạmđóntiếp,chuyênchịutráchnhiệmđóntiếpcáctổchứcquầnchúngvànhândânđếnthăm,làmtốtcôngtácchínhtrịtưtưởngchohọ.TạPhúTrịvàVươngLựcgậtđầu,tỏýđồngtìnhvớiMaoChủtịch,làmtheoýkiếnchỉđạo
củaMaoChủtịch.MaoChủtịchlạinói:"TìnhhìnhVũHánvẫncòntốt,cácchúnghĩcáchđi,trongcùngmộtnhàmáy,mộtpháilàcáchmạng,pháicònlạilàkhôngcáchmạng,tứclàphảncáchmạng...cácchúcótinkhông?"Nóiđếnđây,MaoChủtịchđộtnhiêndừnglại,cóýđểchongườinghecóthờigiansuynghĩ,
látsaumớinóitiếp:"Trongnộibộgiaicấpcôngnhân,cơbảnlàkhôngcóxungđộtgaygắt...,thìcàngkhôngcólýdogìđểkhẳngđịnhtrongnộibộgiaicấpcôngnhâncósựchiarẽthànhhaiphepháilớn."Saunày,câunóitrêncủaMaoChủtịchtrởthànhchỉthịtốicao,trởthànhtưtưởngchủđạo
quantrọngđểmọingườinhậnbiếtđượctổchứcphepháikhácbiệt,quađótiếnhànhđấutranhvớiphepháikhácbiệt.Cuộcnóichuyệnkéodàiđếnhơn10giờđêmmớikếtthúc.MaoChủtịchtiễnchânTrầnTái
ĐạovàChungHánHoaratậnngoàihànhlang.Tronghànhlang,MaoChủtịchnhìnthấymộtvàinhânviênphụcvụđangtrựcban,Người
gọimọingườilạigần,bắttayhọxong,chỉtayvềphíaTrầnTáiĐạovàChungHánHoa,vừacườivưanóivớicácnhânviênphụcvụ:"MọingườikhôngnênđảđảoTưlệnhcủamìnhnữanhé,tôicũngkhôngđảđảohọ!"MaoChủtịchtựtinnóivớiTrầnTáiĐạovàChungHánHoa:"Họmuốnđánhđổcácchú,tôiyêucầuhọkhôngtiếptụcđánhđổcácchúnữa!"CâunóinàycủaMaoChủtịchđãkhiếnchotấtcảnhữngngườicómặttạiđó:bấtluậnlàTư
lệnh,Chínhủy,nhânviêntrongTiểutổCáchmạngVănhóaTrungương,nhânviênphụcvụkháchsạn,cảnhvệ,trongđócótôiđềuphálêncườivuivẻ,mọingườibắttaynhau,cảhànhlangtrànđầykhôngkhíđoànkếtthươngyêu.Tậnmắtchứngkiếncảnhnày,tôinhậnthấyrằng,vấnđềVũHánđãcókếtluận,mâuthuẫn
gaygắtgiữahaiphepháilớnđượcsựquantâmcủaMaoChủtịchvàThủtướngChuÂnLaiđãđượcgiảiquyếtthànhcôngmỹmãn,tìnhhìnhcăngnhưdâyđànđãchùngxuống.MâuthuẫnởVũHánđãđượcgiảitỏa,nơiởcủaMaoChủtịchcũngkhôngcònnguyhiểm
nữa,songvìquábậnrộngiảiquyếtcôngviệc,nêndựđịnhbơiquasôngTrườngGiangmộtlầnnữacủaMaoChủtịchkhôngthựchiệnđược.MộtngườiluônyêuthíchbơilộinhưMaoChủtịch,cứnhìnthấynướclàmuốnlộixuốngđể
bơi,mỗikhicóýđịnhđibơiởđâuđóthìkhôngaicóthểkhuyêncanđược.Cólần,dotạikhuvựcbơikhôngđủtiêuchuẩnnướcsạch,khâuđảmbảoantoànkhôngcó,mọingườirasứckhuyêncan,quyếtkhôngchoMaoChủtịchbơi,Ngườirấtkhônghàilòng.LầnnàyđếnVũHánlà để bơi, nhằm tạo ra sự kiện lớn như đã tuyên bố ở Bắc Kinh... song không thành. Một"nguyệnvọng"nhỏcủaMaoChủtịchrốtcuộckhôngđượcđápứng,quảthựckhiếnNgườihơinuốitiếc.Nhưng,bảnthântôilúcbấygiờnuôimộthyvọngnhỏ,nhữngnămthángsaunàysẽcócơhộibùđắpchoNgười.Đươngnhiênrồi,sovớiđạicục,tứclàgiảiquyếtvấnđềVũHán,thìđâychỉlàmộtviệclàm
rấtnhỏ.Bởivì,mụcđíchchuyếnđilầnđócủaMaoChủtịchlàdùnglờinóicủamìnhđể"bảovệTrầnTáiĐạo",xéttừgócđộcáccôngviệcNgườiđãlàm,cóthểnóirằngmụctiêucủaNgườiđãđạtđược.Trongđêm,saukhiChuÂnLaichiatayMaoChủtịch,Thủtướngđápchuyêncơbaytrởlại
BắcKinh.
Chương 8:
KHÔNG TIN TRẦN TÁI ĐẠO LÀM "CHÍNH BIẾN"
Bãotápđộtnhiênnổilên,VươngLựcvàTạPhúTrịtựlấylửađốtmình,mởcuộc"võđấu"quymôlớn,đạiđộicảnhvệbuộcphảidùngđếnsúngđạn.MaoChủtịchcườikhinhậnđượcmậtthư"hoangbáoquântình"(tintìnhbáorởm)củaLâmBưudoKhâuHộiTácđưatới.Sángsớmtinhmơ,ChuÂnLaidẫnhơn200chiếnsĩvũtrang,đáphaichiếcmáybaytừBắcKinhbaythẳngđếnVũHánđónMaoChủtịch.Chiếcxejeepvượtquabaocửaải,chạythẳngđếnsânbay.MaoChủtịchnóivớichúngtôi:"TrầnTáiĐạoquyếtkhôngphảnbộitôi."VềvấnđềVũHán,MaoChủtịchvàChuÂnLaiđãđềrasáchlược,nguyêntắcvàphương
châmcụthể,cốtlõicủavấnđềlàgiảmbớtmâuthuẫngiữacácphái,hóagiảimâuthuẫntothànhnhỏ,nhỏthànhkhôngcó.Cáchlàmlàlãnhđạotựphêbình,cònquầnchúngđềutốt,đềumuốnlàmcáchmạng.Muốncáchmạngthànhcôngthìmọingườicầnphảiđoànkết,thựchiệnđạiliênhợp,tamkếthợp,mọingườiđềuphảilàm,phânchianhaumàlàm.TrầnTáiĐạovàChungHánHoachútrọngđảmnhiệmcôngtácchínhtrịviênquânkhuvà
ủnghộtổchứcquầnchúng"Trămvạnhùngsư",còncôngtácở"Tổngbộcôngnhân"doTạPhúTrịvàVươngLựcthuộcTiểutổCáchmạngVănhóaTrungươngđảmnhiệm.Sắpxếpcôngviệcđâuvàođấyxong,đêmngày18tháng7,ChuÂnLaimớiđápchuyêncơ
quaytrởlạiBắcKinh.TạPhúTrịvàVươngLựcởlạiVũHán,căncứvàosáchlược,nguyêntắcvàphươngchâmđãđượchoạchđịnhtrướcđó,từngbướcgiảiquyếtổnthỏa"vấnđềVũHán".Đểthuậnlợichocôngtácvàđảmbảoantoànchohaingười,ChuÂnLaibốtríhaingườiởtạilầu2BáchHoathuộckháchsạnĐôngHồ,cáchchỗởcủaMaoChủtịchkhôngxa.Song,TạPhúTrịvàVươngLựclàhaicánbộcaocấpcủanhómCáchmạngVănhóa,đứng
trướcchỉthịvàsắpxếpcủaMaoChủtịchvàChuÂnLai,bềngoàithìchấphành,bêntrongthìkhôngtuântheo,trướcmặtthìnóihay,nóitốt,saulưngthìlàmngượclại,họlàmtheomệnhlệnhcủaLâmBưuvàGiangThanh,làmsaođểxãhộicàngrốiloạncàngtốt.ChuÂnLaivừađi,TạPhúTrịvàVươngLựckhôngnghetheochỉthị"khôngđượcxuấtđầu
lộdiện"củaMaoChủtịchvàChuÂnLai,họhoạtđộngkhắpnơi.Haingườinàyủnghộmộtphái,trấnápmộtphái,kíchđộngquầnchúngđấuquầnchúng,làmtăngthêmmâuthuẫngaygắtgiữahaiphái,cuốicùngnảysinhrasựkiệnkinhthiênđộngđịa.Chiềungày19tháng7,TạPhúTrịvàVươngLựcđếnmộtcứđiểmcủaphái"Tổngbộcông
nhân"-đạibảndoanhởHọcviệnthủyđiệnVũHánđểtổchứcmộtcuộchọp,tiếpnhậnvàđeodảibăngđỏlênvai,đọcbàidiễnthuyếtmangtínhhữukhuynhrõnét.Họnói:"TrungươngĐảng,TiểutổCáchmạngVănhóaTrungươngkiênđịnhlậptrườngbấtdibấtdịchủnghộcácanhchị(chỉTổngbộcôngnhân),hiệntượngcácanhchịbịápchế,bịđảkíchsẽkhôngchophéptồntại,cầnphảilậtngượclạihiệntượngnày.Đồngthời,họtuyênbố:"Đốilậpvớichúngtalàphái'Trămvạnhùngsư',làmộttổchứcbảothủ.""Tổngbộcôngnhân"làpháithiểusốđãghiâmbàidiễnthuyếtcủaTạ,Vương,"chỉthịbốnđiểm"củaVươngLựctuyêntruyềnbằngloatruyềnthanhgắntrênôtô,loantinkhắpnơi,ngoàiracòntổchứcdánbáochữto...Buổichiềuhômđó,trongbuổinóichuyệnvớihơn300ngườilàcánbộcấpsưđoàntrởlên
củaquânkhuVũHán,TạPhúTrịnói:"QuânkhuVũHánủnghộpháitả,vềquanđiểmđườnglốivàphươnghướngcònmắcsailầm,quânkhunêncôngkhaituyênbốnhậnsailầm."Trămvạnhùngsư"làtổchứcbảothủ,khôngnênủnghộvàdựavàohọ,cầnphảiủnghộpháithiểusố!Pháithiểusố,tứclà'Tổngbộcôngnhân',làpháitạophảntiêubiểu."QuânkhuVũHánlàmtheoyêucầucủaTạPhúTrị,ngaytrongđêmhômđótổchứctruyền
đạttớicácđơnvịthuộcquyền.Nàongờ,nộidungbàituyêntruyềncủaTạPhúTrịtruyềnđạtxuốngcáccấpvẫnchưaxongthìnhiềunơiđãtỏrõtháiđộbấtmãncủaquầnchúng,gâynên
sựphẫnnộmạnhmẽcủaphái"trămvạnhùngsư",lênánbáochữtocủaVươngLực,biểungữphảnđốitreođầyngõphố.Còncómộtbộphậnquầnchúngxuốngđườngbiểutình,đưaralờikhángnghịmạnhmẽđốivớiTạ,Vương.Mộtbộphậnkháccủaquầnchúngkhoảng2000người,đầuđộimũantoàn,taycầmgiáomác,gậygộc,ngồichậttrên10xetảivàxetiêuphòng,còixeréoinhỏi,tấtcảđổdồnvềmảnhsânrộngởtrướccơquanquânkhuVũHán,đồngthờihợpnhấtvớiđộingũcánbộchiếnsĩthuộckhốicơquanquânkhuVũHánvàthânnhânhọthànhmộtlựclượngđôngđảo,yêucầuđượcđốimặtvớiTạPhúTrịvàVươngLựcđểchấtvấn,căncứvàođâudámbảophái"Trămvạnhùngsư"hơn1,2triệungườilàtổchứcbảothủ.Mọingườihôtokhẩuhiệu,đòiTạ,Vươngrađốichất,nétmặtmọingườihiệnrõsựphẫnnộ.Cùnglúc,tạiđầuphốVũHánxuấthiệncảnhtượngkhiếntaphảigiậtmình,hơn10xecam-
nhông(xetảicỡ lớn),chởđầycôngnhân, thịdân,chínhtrịviênGiảiphóngquânnhândântrangbịvũkhíđầyngười,xếpthànhbốnhàngdọchànhtiến,hôvangkhẩuhiệuđảđảoVương,Lực.Cácđườngphố,ngãtư,cácnútgiaothôngbịtắcnghẽn.Mộtsốnơinhưgaxelửa,điệnđài,sânbayvàmộtsốnơixungyếucủathànhphốbịlựclượngnàychiếmđóng,thậmchíhọcònđàocôngsự,xâydựngcứđiểm,nơigiápranhgiữahaipháicònxảyrađụngđộlàmmộtsốngườibịthương.VõđấuvớiquymôlớntạiVũHáncónguycơbùngnổbấtcứlúcnào.ĐốidiệnvớithànhphốVũHánđangsôisụclàĐôngHồ-nơichúngtôiđangởlạiantĩnhlạ
thường,hoathơmcỏngọtnướctrong,giốngnhưbồnglaitiêncảnh,ấyvậymàhômđóđộtnhiênxuấthiệnmộtđoànngườirấtđông,hỏiramớibiếtđólàquầnchúngcủanhóm"Trămvạnhùngsư",họđứngngoàicổngkháchsạnĐôngHồchuyệntròồnào,sauđócókhoảnghơn200ngườixôngvàosântrongkháchsạn,tụtậptrướccửalầusố2BáchHoanơiVươngLựcvàTạPhúTrịđangở,yêucầuVươngLựcrađốichất.LúcnàyTrầnTáiĐạovộiđiratrướccửalầusố2BáchHoa,gặpTạPhúTrịđangnóichuyện
vớiquầnchúng,ýnóilàđangbậnlàmviệc,khuyênmọingườinênrútluirangoàikháchsạn,đồngthờihứasẽtiếpkiếnhọ.CònvịquanchứccủaTiểutổCáchmạngVănhóaVươngLựcthìsao,Vươngởlìtrongphòng,khôngdámxuấthiện.SaukhiđượcTrầnTáiĐạovàTạPhúTrịkhuyêngiải,sốquầnchúngởđâyđangchuẩnbịra
ngoàikháchsạnthìlạicómộttốpquầnchúngkháckhoảngvàitrămngười,nhưmộtcơnlốcnhanhchóngậpvào.Phầnlớnsốngườicủatốpđếnsaunàylàchiếnsĩcủakhốicơquanquânkhu,cóngườimangtheocảsúng.Tốpnàyvốndĩđãởtrongsânkhốicơquanquânkhu,chờđợithủtrưởngratiếpkiến,songchờđãkhálâumàvẫnkhôngthấyairatiếp,thậmchíkhôngcóaiđểýđếnhọ,khiếnhọcócảmgiácnhưbịlàmtròđùa,thêmvàođókhítrờioibức,cộngvới tâm trạngnônnóng, họnhưnhữngngườimấthết lý trí, bèn chuyểnhướng xông sangkháchsạnĐôngHồđểđọtàicaothấp.Họxôngvàokháchsạn,chodùlàTưlệnhhayBộtrưởng,làcánbộTrungươnghaylãnhđạo
quânkhu,tronglúchỗnloạnnày,khôngaicóthểngăncảnđượchọ.Chodùcódùngđếnsúngđạn thì cũngkhông làm cho tình thếphẫnnộ lắngdịu xuống. Cuối cùnghọ tiến vào trongphòngBáchHoa,tìmthấyVươngLực,mấyngườixôngvàolôiVươngLựclênxetải,ápgiảivềsânkhốicơquanquânkhuđểđấulý,bộmặtthậtcủaVươngLựcbịlậttẩy.HọbiếtrằngviệchọlàmsẽgâychấnđộngtớiTrungương,songquađósẽtìmraphươngán
chuẩnxácnhấtđểgiảiquyếtvấnđềVũHán,nhưngcómộtđiềucănbảnmàhọkhôngnghĩtớilà,đãtạochoLâmBưuvàGiangThanhcócớđểgâyhấn,vuchopháinàylàm"binhbiến".Việclàmcủahọđãkhiếnchúngtôimộtphencăngthẳngtộtcùng.ỞBắcKinhtuycórất
đôngquầnchúngbiểutìnhthịuy,tiếnđếntrướccửaTrungNamHảihoặcbiểutìnhngồi,hoặcđưabảnkhángnghị,thậmchíhọbácbỏmọilờikhuyêncan,xôngthẳngvàoTrungNamHảiđểđấulý.Nhữngngườiđókhôngphảilàhọcsinhsinhviên,họlàcôngnhân,quầnchúngthịdânkhôngmộttấcsắttrongtay,songchưatừngcóhiệntượngcácchiếnsĩquângiảiphóngtrangbịvũkhíthamgiatranhđấu.Điềuđánglohơnnữalà,nhữngchiếnsĩđóđangởtrongtrạngtháitâmlýcăngthẳng,mấtthăngbằng,lạikhôngcósĩquanchỉhuy,aicóthểdựliệutrướcđượcviệcgìsẽxảyra,aiđứngrakhuyêngiảihọcũngkhôngnghe.HọxuấthiệntạikháchsạnĐôngHồ,rấtgầnnơiởcủaMaoChủtịch,loaphóngthanhđặt
trênôtôvớicôngsuấtlớnchĩathẳngvàophòngởcủaNgười,phátranhữngâmthanhchóitai,tuyêntruyềnchủtrươngcủahọ,hoặcnóiranhữngđiềubấtmãncủahọ.Việclàmnàykhông
nhữngảnhhưởngđếncôngtácvànghỉngơicủaMaoChủtịchmàcònảnhhưởngđếnsựantoàncủaNgười.Đứngtrướctìnhcảnhnguyngậpnày,tôicóthểđưarabiệnphápgì?Tôiđànhphảiphân
chiakhoảng10chiếnsĩthànhcáctổnhỏ,kèmtheohỏalựcsẵnsàngchiếnđấu,quyếttâmbảovệMaoChủtịchantoàn.Song,tôichợtnghĩ,đốithủcủabộđộicảnhvệlàmộtsốquầnchúng,tronglòngtôinặngtrĩuthấpthỏmbấtan,ngựcnhưtứcthở.Rấtmay,diễnbiếnxấukhôngxảyra, suốtđêmđómchúng tôikhôngngủ,đếnrạngsáng
ngày20tháng7,UôngĐôngHưngchogọitôi."AnhTrầnà!"ChưabaogiờthấygiọngnóicủaUôngĐôngHưngnghiêmtúcnhưlúcnày,
"ChuÂnLaiđếnrồi,hiệnđangởsânbaySơnPha,anhcửngườiđiđón.""SaokhônghạcánhởsânbayVươngGiaĐônmàlạiđếnSơnPha?"Tôikhônghiểu,hỏilại.TôinghenóiThủtướngChuÂnLaisẽđếnđây,nhưngkhônghiểutạisaolạihạcánhởsân
baySơnPha.Theotôi,sânbayVươngGiaĐôngầnthịchính,điềukiệncấthạcánhởsânbaynàycũngtốthơn,trướcđâythườnghạcánhởđây.CònsânbaySơnPhacáchtrungtâmthànhphốhơn60km,làsânbayquânsựthuộckhôngquânVũHán,thôngthườngrấtítkhimáybaydândụnghạcánhởđây.Vềvấnđềnày,ThủtướngChuÂnLaihiểurõhơnchúngtôi,vìthếchúngtôimuốnhỏinguyêncớtạisao."ChuÂnLaitạisaolạibỏgầnchọnxanhỉ?""Hiệntôivẫnchưarõ!"UôngĐôngHưngtrảlờiquaquít,thấyvậytôicũngkhôngtiệnhỏi
thêm.UôngĐôngHưngdặntôimộtsốđiềucầnchúý,đưaranguyêntắcxửlýtìnhhuốngxongthìvộivãđirangoài.Trongsốchiếnsĩcảnhvệ,tôichọnrahơn20người,lậpthànhmộtphânđội,dochínhtrị
viênđạiđộiLýchỉhuy,tấtcảmặcthườngphục,mangtheovũkhí,ngồilênvàichiếcxecon,theohướngsânbaySơnPhatăngtốc.VũHánđangrốirennhưvậymàchỉdựavàomộtlựclượngnhỏđểlàmmộtnhiệmvụlớn,
quantrọng,đâyquảlàmộtnhiệmvụkhókhăn.Rấtmay,đượccáccơquanhữuquancủaquânkhuVũHánphốikếthợp,đếngầngiờNgọ(12giờtrưa),chúngtôiđưaChuÂnLaitừsânbaySơnPhavềđếnkháchsạnĐôngHồantoàn.Thủtướngvàoởphòngtrướcđóđãở(tứclầusố1BáchHoa).VớimụctiêuổnđịnhVũHán,khôngmởrộngmâuthuẫn,ngănchặnxảyravõđấu,bảođảm
antoànchoMaoChủtịch,ThủtướngChuÂnLainhanhchóngtriểnkhaihàngloạtcôngviệc,thuđượcnhiềukếtquảkhảquan.Vềsautôimớihiểu,ThủtướngvừavềđếnBắcKinhthìhaytinVũHánlạixảyrachuyện,
khôngkịpăncơm,nghỉngơi,ngaytrongđêm,ôngtriệutậpcuộchọp,tìmđốisách.ViệccầnlàmđầutiênlàgiảivâychoMaoChủtịch,chuyểnMaoChủtịchđếnnơiantoàn.Tanhọplúcrạngsángngày20tháng7,đíchthânThủtướngdẫnđầuhơn200cánbộchiếnsĩthuộctrungđoàncảnhvệTrungương,trangbịvũkhíđạndược,đáptrênhaichiếcmáybayvậntảicỡlớn,cấtcánhtừsânbayphíatâyngoạiôBắcKinhbaythẳngđếnVũHán.Tronglúcmáybayđangtrênđườngbay,TưlệnhKhôngquânNgôPhápHiếnkhôngbiếtnghetintìnhbáohoangđườngtừđâu,nóirằngTrầnTáiĐạochobộđộibaovâysânbayVươngGiaĐôn,chuẩnbịbắtsốngChuÂnLai.Dođó,chuyêncơcủaChuÂnLaikhôngthểhạcánhởđóđược,buộcphảichuyểnhạcánhởsânbaySơnPhathuộcđịaphậnTưlệnhquảnlý.Cùngtrongthờiđiểmnày,NgôPhápHiếnđượcLâmBưubậtđènxanh,mượncớTrầnTái
Đạo"binhbiến",điềubộđộiđườngkhông(bộđộinhảydù)chiếmlĩnhsânbaySơnPha,dàntrậnsẵnsàngchiếnđấu,súngốngsángquắc,sátkhíđằngđằng,tạocớTrầnTáiĐạobaovâysânbaySơnPha,chuẩnbịbắtcócChuÂnLainhưthật,"túyôngchiýbấttạitửu"(ýnóiôngsaykhôngphảitạirượu),dụngýtạohiệntrườnggiả,chụpmũ"binhbiến"lênđầuTrầnTáiĐạovàquânkhuVũHán.Song,ChuÂnLaimớinghequađãrõtấtcả.Đốivới"địchtình"màNgôPhápHiếnđưara,
chiêunàychẳngcógìlạ.Thủtướngvẫnbìnhchânnhưvại,lệnhchobộđộicảnhvệởtạisânbaySơnPhachờlệnh,Thủtướngcùnghainhânviêntrongtổcôngtáclênxeconchúngtôiđiđón,dướisựhộtốngcủamộtphânđộinhỏ,hướngkháchsạnĐôngHồ-nơiChủtịchMaođang
ở-thẳngtiến.MaoChủtịchvàChuÂnLaitraođổiýkiếntrongkháchsạnĐôngHồtrước,sauđótạiphòng
riêng,Thủtướngtriệutậpcuộchọp,thànhphầnbaogồm:DươngThànhVũ,TạPhúTrị,UôngĐôngHưng,v.v..., nhằm thốngnhấtnhận thức,nghiêncứuđối sạch.TìmgặpTrầnTáiĐạo,ChungHánHoavàmộtsốngườikhácnóichuyện,đồngthờiphâncôngnhiệmvụchohọ:bảovệantoànchoMaoChủtịch,ổnđịnhcụcdiệnVũHán,khôngđượclàmtăngmâuthuẫn,ngănchặnxảyravõđấu.Yêucầuhọphảicóchínhkiếnrõràng,ủnghộquầnchúngcủacảhaipháichứkhôngđượcphépủnghộ,đànápmộtphái.Khôngcònnghingờgìnữa,việclàmnàycólợichoviệchòahoãnmâuthuẫngiữahaiphái.ĐểcôngviệcdichuyểnchỗởcủaMaoChủtịchđượcantoàn,ChuÂnLaichuẩnbịrấtchu
đáo,khôngđểxảyrasaisót,dùlànhỏnhất.Bướcmộtlàmởthôngđường,lườngtrướctìnhhìnhthựctếtạiđịaphương,quyếtđịnhđể
MaoChủtịchđápmáybayrờiVũHán.TừkháchsạnĐôngHồđếnsânbayVươngGiaĐônphảiđiquađại lộdàiởthànhphốVũHán,quacầuTrườngGiangvàquamộtsốnútgiaothôngtrọngyếunữamớiđếnnơi.BảođảmantoàntrêndọcđườngđidoquânkhuVũHánphụtrách.Bướcthứhai,điềuhaichiếcmáybaytừBắcKinhbayđếnsânbaySơnPhavàđỗtạiđây,
chuyểnhướngbayvềsânbayVươngGiaĐônchờlệnh,khinàoMaoChủtịchdờiVũHánthìdùngđến.Cũngchiềuhômđó,KhâuHộiTácnhậnlệnhcủaLâmBưuvàGiangThanh,đápmáybaytừ
BắcKinhđếnVũHán,khoảng5giờchiềuđếnkháchsạnĐôngHồ,yêucầuđượcgặpMaoChủtịchđểtruyềnđạtlờithămhỏicủaLâmBưuvàGiangThanhtớiMaoChủtịch,đồngthờinóilàhọrấtlolắngtớiantoàncủaMaoChủtịch,mờiChủtịchdichuyểnđếnchỗkhácantoànhơn,cuốicùngchuyểnbứcthưtaycủaLâmBưuđếnMaoChủtịch.MaoChủtịchmởbứcthưraxem,bấtgiácbậtcười.Rốtcuộcbứcthưviếtnhữnggì,tạisaophảicửngườimangđếntậntay?MaoChủtịchkhông
nóigì,saoMaoChủtịchlạicười,làvuimừnghaykhinhbỉ?Haylàcóhàmýgìđó?Điềuđóđếnnayvẫnlàmộtbíẩn.Nhưngtôichorằng,sựnựccườinàycóliênquanđếncuộcnóichuyệncủaKhâuHộiTácvới
MaoChủtịch,liênquanđếnlờithamhỏicủaLâmBưuvàGiangThanh,liênquantớisựlolắngcủahọ,cũngcóthểliênquanđếncả"tintìnhbáorởm",dođókhiếnMaoChủtịchbậtcười.Cònmộtýnữa,nếuthựcsựgặpnguyhiểm,chờhọđếntìmcáchgiảicứuthìmuộnrồi,đó
chỉlàsựquantâmvuốtđuôimàthôi[1],tạiđâyChuÂnLaiđãsớmcósựsắpxếprồi.KhâuHộiTácngồitrongkháchsạnĐôngHồmộtlát,rồicáotừ.QuầnchúngVũHánlúcbấygiờ,baogồmcảquânnhân,xôngvàokháchsạnĐôngHồ,khôngmộtaibiếtMaoChủtịchđangởVũHán.Dođó,theoýkiếncủaChuÂnLai,sựdichuyểncủaMaoChủtịchcầnđượcgiữbímậtđếncùng.2giờsángngày21tháng7,cuộcdichuyểnchỗởMaoChủtịchbắtđầu.MaoChủtịchđitrên
mộtchiếcxejeepquândụngloạithôngthường,bộđộicảnhvệngồitrênhaixecam-nhôngloại lớn, từ khách sạn Đông Hồ xuất phát. Xuyên qua các dãy phố đang ngủ yên, qua cầuTrườngGiang,hướngvềphíasânbayVươngGiaĐônthẳngtiến.ĐoànxeđếnsânbayVươngGiaĐônrấtthuậnlợivàantoàn.Nghenói,đâyđềudoChuÂnLaisắpxếp,cósựđồngthuậncủacácphái,quacáccửaảicủacácpheantoàn,đếnđíchđúngthờigianđãđịnh.TrướcđóChuÂnLaiđãđiềuđộngchuyêncơtừsânbaySơnPha,chuyểnhướngđếnsânbay
VươngGiaĐônchờlệnh.MaoChủtịchbướclênmáybay,tôicùnghơn20chiếnsĩtháptùngMaoChủtịchngồichung
mộtmáy bay, số người còn lại ngồi trên chiếcmáy bay thứ hai, ngay trong đêm bay đếnThượngHải.Máybaycáchxamặtđấtchừngnào, tôi cảmthấyan tâmchưngấy,như trútđượcgánh
nặng.Quabaođêmngàylolắng,ănngủkhôngyên,nayđượcvàiphútthảnhthơi,chúngtôilạicảmthấymệtmỏivôcùng.Cuộcdichuyểnlầnđótuycóbímật,khẩntrương,songcũngcótínhmạohiểmnhấtđịnh,
đặcbiệtlàlúcđóphaotinđồn,nàolà"binhbiến",nàolà"bắtcóc"...,hưhưthựcthực,tranhtốitranhsáng,rấtkhóphânbiệtthậtgiả.Tìnhhìnhnghiêmtrọngđãđượccườngđiệuhóa,buộc
chúngtôiphảiđưaranhiềuphươngánhữuhiệuđểđốiphóvớimọihiểmnguy,vôhìnhtrungđãlàmkhổchúngtôi.CònMaoChủtịchvẫnthảnnhiênnhưkhông,giốngnhưcáclầnđithịsáttrướcđó.KhôngbiếtlàdoNgườitintưởngđộingũcảnhvệchúngtôiđủsứcđốiphóvớimọitìnhhuốngcóthểxảyrahaylàmọichuyệndiễnraởđây,Ngườiđãdựliệuđượchết,hoặcMaoChủtịchchorằngmọimũinhọncủamâuthuẫnkhôngnhằmvàomình.Tómlại,MaoChủtịchvẫnungdungtựtạinhưngàythường.VàomộtbuổichiềusaukhiđếnThượngHảikhônglâu,tronglúcđitảnbộ,nóichuyệnvề
cuộcdichuyểnkhỏiVũHán,MaoChủtịchnóivớichúngtôi:"...TrầnTáiĐạo,chúấykhôngphảnbộitôiđâu."MộtđồngchílãnhđạođidạocùngMaoChủtịchnói:"CácđồngchílãothànhquânđộiđilàmcáchmạngcùngvớiNgườimấychụcnămrồi,đối
vớiNgười,họcónhiềucảmtình...""Đúngthế!"MaoChủtịchthânmậtnói:"Tôinghĩ,TrầnTáiĐạokhôngphảilàngườichống
lạitôiđâu.Mọingườithửnghĩxem,nếuTrầnTáiĐạocóýphảnlạitôithìchúngtakhôngthểđikhỏiVũHán."Sựthậtcũngchứngminhđiềuđó!SaukhichúngtôicùngvớiMaoChủtịchrờikhỏiVũHán,ChuÂnLaiởlạiVũHánhaingày,
giảiquyếtmộtsốcôngviệccấpthiết,đếnngày22tháng7mớicùngbộđộicảnhvệTrungươngdođíchthânThủtướngchỉhuy,đápmáybaytrởvềBắcKinh.Kểtừgiaiđoạnđóđếnsaunày,bọnLâmBưuvàGiangThanhcòndùngrấtnhiềuthủđoạn,
mộtmựcquykếtsựkiện20tháng7là"binhbiến",cốtìnhđingượclạisáchlượcgiảiquyetmềmdẻovấnđềVũHáncủaMaoChủ tịchvàThủ tướngChuÂnLai, ra sứckhơidậymâuthuẫn,rêuraoTạPhúTrị,VươngLựclànhữnganhhùngđángđượcbiểudương.HaingườivềđếnBắcKinh,vừabướcxuốngmáybayđãđượchàngvạnngườitrongtổchứcCáchmạngVănhóahoanhônhiệtliệt,TiểutổCáchmạngVănhóacònra"thôngbáokhẩncấp"pháthànhtrêncảnước,lênánsựkiện20tháng7,quykếttráchnhiệmchoquânkhuVũHán.Quânđoàn3đóngởBắcKinhcũngđượchuyđộngthamgiabiểutìnhthịuy,tạiquảngtrườngThiênAnMôncònmởcuộcmíttinhchàomừngcôngtíchcủaTạPhúTrịvàVươngLực.LâmBưuthamdựvàđọcdiễnvăn,vớigiọngđiệumừngtaiquanạnkhỏi:"VấnđềVũHánlà
vấnđềcủatoànquốc.Trướcđâytôibuồnvìkhôngcósựkiệngìđểviếtv.v..."__________________________Chúthích:[1]Nguyênvănlà:bắnpháosauđuôingựa.
Chương 9:
CỬ TRƯƠNG XUÂN KIỀU ĐI ĐÓN TƯ LỆNH HỨA
HứaThếHữubịpháitạophảntấncông,buộcphảichạy lênnúiĐạiBiệt,MaoChủtịchcửTrươngXuânKiềuđiđónvề.Ngườicònnói:"VìTrươngXuânKiềuphảnđốiHứaThếHữumà!"TưlệnhHứađiđôigiàycỏđến,vừagặpmặtliềnkhócrốnglên.MaoChủtịchhỏi:"ChúlênnúiĐạiBiệtlàmgìđấy?"Hứađáp:"Đánhdukích.Quânđịchchodùđôngvàichụcvạn,chúngtôicũngcóthểđánhtan!"SaukhiMaoChủtịchtừVũHánđếnThượngHải,nhânviênthôngtincơyếucủaVănphòng
TrungươngdườngnhưngàynàocũngtừBắcKinhđiThượngHảimộtlần,đemcáctài liệuquantrọngchoMaoChủtịch,đểNgườitừnơixađọc,tìmhiểutìnhhìnhởBắcKinhvàcácđịabàntrêncảnước.NhânviênthôngtincònkểchoMaoChủtịchnhữngđiềumìnhthấyởBắcKinh,baogồmcảtintứcthờisự,nhữngcâuchuyệnvui,tiệnthểcũngkểchomọingườitrongđoàncùngnghe.Cómộtviệckhiếnchúngtôiphảichúývàlolắng,đólàpháitạophảncủarấtnhiềuđơnvịở
BắcKinhđã"xâydựngđạibảndoanh"tạixungquanhTrungNamHải.BênngoàibứctươngđỏcủaTrungNamHảihọdựngrấtnhiềulềubạtnhỏchenắngchemưa,treođầycờto,cờnhỏ,vâychặtTrungNamHải,gọiđâylàxâydựng"phòngtuyếnlửabắtLưu",nhằmgâyáplựcvớiThủtướngChuÂnLailàmviệcởbêntrong,vớiýđồbuộcLưuThiếuKỳđangởtrongTrungNamHảiphảiramặt,đểpháitạophảnđấutố.Chúngtôithấyrằng,TrungNamHảikhôngphảilànơiđểchopháitạophảnmuốnlàmgìthìlàm,nếuxảyraviệcgìthìthậtkhônlường,vìthếmọingườiđềuquanngại.Mỗikhicótincủanhânviênliênlạcmangđến,mọingườiđềuvâyquanhlắngnghetintức,muốnbiếtđượctintứcmớinhấtcủaBắcKinh.Ngày1tháng8làngàythànhlậpQuângiảiphóngnhândânTrungQuốc.TờtạpchíHồngkỳ
đăngbàixãluậnvớitiêuđề"Chuyênchínhcủagiaicấpvôsảncầnphảinắmchắctaysúng",bàixãluậnchỉrõ:"Cầnvạchtrầnbộphậnthật:đitheoconđườngtưbảnchủnghĩacủapháiđươngchứcđươngquyềntrongquânđội...,đánhđổhếtlũthốithađóđi."ChuyểntiêuđiểmcủađảkíchchĩathẳngvàotướnglĩnhcaocấpcủaGiảiphóngquânnhândân.Ngày5tháng8,TiểutổCáchmạngVănhóaTrungươngtổchứcchopháitạophảnphêbình
đấutốcôngkhaivợchồngLưuThiếuKỳ,ĐặngTiểuBìnhvàvợchồngĐàoChú,bắthọngồitheokiểu"bógối",liêntụctayđấmchânđávàongườihọ.Hànhđộngnàyđãgâyratiềnlệxấu,chàđạplênHiếnpháp,gâynênnỗinhụcnhãêchềchocácnhàlãnhđạoĐảngvàNhànước.Tìnhhìnhcácnơikháctrênphạmvi toànquốccóxuhướngác liệthơntrước,xuấthiện
cảnhhỗnloạnchưatừngcótronglịchsử,bạolực,cướpgiậttrànlan.NhưngkhiMaoChủtịchchogọiTrươngXuânKiều,VươngHồngVănđếnbáocáotìnhhình,
nhữngđiềumàhọbáocáođềulà"tìnhhìnhrấttốt".Trướcđó,căncứvàochỉthịcủaMaoChủtịch,quyềnThammưutrưởngDươngThànhVũ,
ChínhủyKhôngquânDưLậpKimđãtiếnhànhđiềutra,tìmhiểu"Văncách"(têngọitắtcủaCáchmạngVănhóa)ởbakhuvựcThượngHải,NamKinhvàHàngChâu.NgaychiềuhômđóMaoChủtịchmờihaingườiđếnbáocáotìnhhình.Haingườivừaxuốngxe,UôngĐôngHưngđứngchờsẵnngoàicửađưahọvàongayphòng
kháchcủaMaoChủtịch.TrongthờigiannàysứckhỏecủaMaoChủtịchrấttốt,haingườibáocáorấtnhiềutìnhhình,MaoChủtịchcũngnóikhánhiều.TrongbáocáocóđềcậpđếnvấnđềThượngHảiyêucầuđánhđổTưlệnhquânkhuNam
Kinh.MaoChủtịchđươngnhiênlàbiếtchuyệnnày.ThượngHải,trênthựctếlàýkiếncủabọnTrươngXuânKiều,VươngHồngVănsaukhiđoạtđượccơquandânchính,ĐảngThượngHảitrong"bãotáptháng1".DươngThànhVũnói:"Cóngườiyêucầuphêphán,cóngườiyêucầu
đánhđổHứaThếHữu.NghenóiHứaThếHữukhôngphục,bỏchạylênnúiĐạiBiệtrồi..."NúiĐạiBiệtlàdãynúitiếpgiápbatỉnh:HồBắc,HàNamvàAnHuy,trongthờikỳchiến
tranhcáchmạngnộichiếnlầnthứII,đâylàcăncứđịacáchmạngcủaHồngquânsố4,HứaThếHữutừngchiếnđấuởđây.Nơiđâycómốiquanhệquândânrattốt.Trongnhữngngàythángkhókhăngiankhổ,HứaThếHữuđãquaytrởlạinơimìnhtừngchiếnđấu,quaylạinơimìnhđượcdưỡngdục,hâmnónglạimốitìnhquândâncánước."HứaThếHữu?Chúấycóvấnđềgì?"CâuhỏicủaMaoChủtịchlộrõvẻngạcnhiên,Ngườisốtruộtnóitiếp:"ĐồngchíHứaThếHữu,đồngchíấylà
Tưlệnhđạiquânkhukiểumẫu!"Kỳthực,ýđịnhđánhđổHứaThếHữukhôngphảilàgầnđâymớixuấthiện."Cáchmạngvăn
hóa"bắtđầuxảyrakhônglâu,trêncácđườngphốởNamKinhđãtreođầykhẩuhiệu"ĐảđảoHứaThếHữu".CơquanquânkhuNamKinhrấtnhiềulầnthấyTrươngXuânKiềubậtđènxanhchomộtsốtổchứctạophảnxungkíchvàoviệcnày.Sausựkiện"20tháng7"ởVũHán,bọnTrươngXuânKiềuthấythờicơđãchínmuồi liềndấy lên lànsóng"đảđảoHứa","bắtsốngHứa"(chỉHứaThếHữu).MaoChủtịchnóitiếp:"BâygiờđánhđổHứaThếHữu,còncácTưlệnhđạiquânkhukhácthì
sao? TrầnTích Liên của ThẩmDương,DươngĐắc Chí của TếNam,HànTiên Sở của PhúcChâu,...đềucầnphảiđánhđổchứ?"MaoChủtịchbấmđầungóntay,đếmratêncủamộtvàiđạitưlệnh."HứaThếHữukhôngthểbịđánhđổ!"-MaoChủtịchnóivớimọingườixungquanh-"Cần
phảibảovệchúấy,đónchúấyvềđâyngay!"ThấyChủtịchsốtruột,quyềnThammưutrưởngDươngvộiđáplời:"Đểtôiđiđón"."Không,việcnàychúkhôngđiđược,cửTrươngXuânKiềuđiđón."MaoChủtịchgiơcánh
tayrahiệugạtđi,hướngvềphíaquyềnThammưutrưởngDương,nởnụcườibíhiểm,nói:"Chú có biết tại sao lại phái Trương XuânKiều đi đón không?" Không chờ câu trả lời củaDươngThànhVũ,MaoChủtịchhómhỉnhnóitiếp:"Bởivì,TrươngXuânKiềulàngườichốnglạiHứaThếHữu!"Vàomộtbuổichiềuvàingàysauđó,đếnphiêntôitrựcbanởcổng,thậtlàđúnglúc,tôinhìn
thấyHứaThếHữuvộivãđivào.Tưlệnhmặcáotrắngcộctay,quầnquânphụcmàucỏúa,chânđigiàycỏ,damặtđensạm,đôimắtsáng,nétmặtđầynỗiưutư,ítnói,trônggiốngnhưmộtcựuchiếnbinhđãsốngởnôngthônnhiềunăm,cuộcsốngkhókhăn.Ngườikhôngquenbiết,chắcchắnhọkhôngtinđólạilàmộtvịtướngcócátínhđặcbiệt, lậpnhiềuchiếncônghiểnhách,oaiphonglẫmliệtkhiếnquânđịchphảikhiếpsợ.NgườiđólàHứaThếHữu-TưlệnhquânkhuNamKinh.Tưlệnhbiếttôi,nhìnthấytôi,dườngnhưôngcảnhgiác,khôngnóigì,cũngkhôngnóigìvớiUôngĐôngHưngđangđứngđónởcổng,chodùlàmộtcâuxãgiao.Tôivộitớimởcổng,mờiTưlệnhvàotrong.MaoChủtịchngồitrênphô-tơiđangxemvăn
kiện,thấyTưlệnhHứađangbướcvào,liềnđứngdậyniềmnởrađón.Tưlệnhbướcmộtbướcdàiquacửa,nhìnthấyMaoChủtịch,vộivàngbướcthêmvàibướcnữarồiđứngimkhôngnhúcnhích:"Chủtịch..."TưlệnhHứachỉnóiđượccóvậy,giọngnghẹnngào.MaoChủtịchâncầnbắttayTưlệnh,nói:"ĐồngchíHứaThếHữu,đồngchíbịkhổrồi."Mộtđấngnamnhicươngnghị,trảiquatrămtrậnbáchchiếnbáchthắngnhưTưlệnhHứa,
lúcnàycũngkhôngkìmchếđượctìnhcảmcủamình,bậtkhóc.ChờchoTưlệnhngồixuống,đãhơibìnhtĩnhtrởlại,MaoChủtịchnói:"LênnúiĐạiBiệtđểlàmgì?""Đánhdukích."Tưlệnhtrảlời,tiếptụcnấclên.MaoChủtịchcườito,rồianủi:"Họtấncông
Tưlệnh,muốnđánhđổTưlệnh,Tưlệnhcóvấnđềgìkhông?Họkhôngnhữngnghingờtấtcảmàcònmuốnđánhđổtấtcả,trongđócũngmuốnđánhđổTưlệnh...thôiđừngbuồnnữa."ChủtịchvàTưlệnhnóichuyệnsuốtbuoichiều,chuyệntròxong,MaoChủtịchtiễnHứaTư
lệnhratậncổng.ChủtịchnắmlấytayTưlệnhnóithêm:"...Đừngbuồn,đồngchícầnphảilấylạitinhthần,quảnlýthậttốtbộđội.ĐồngchílàTưlệnh,phảidựavàobộđội,khôngnênhànhđộngmộtmình.Vềđi,nhớlàmchotốtnhé...!"TưlệnhHứagiốngnhưthanhniênđứngnghiêm,giọngdõngdạc:"Chủtịch,xinNgườian
tâm. Tôi còn vài quân đoàn, quan địch có kéo đến vài chục vạn, chúng tôi cũng đánh tan
chúng!"MaoChủtịchbắtchặttayHứaTưlệnh,lắcmạnh,vuivẻmỉmcười.Dễthấy,cuộcnóichuyệngiữahaingườirấtvuivẻ,ấntượngđặcbiệtnhấtlà,Hứatưlệnh
trướclúcnóichuyệnvàsaulúcnóichuyệnnhưhaingườikháchẳn,nétmặthiệnrõsựthayđổi,tươitỉnhhẳnlên.TrongthờigianMaoChủtịchởThượngHải,NgườicòntìmgặpbanlãnhđạoỦybanCách
mạngthànhphốThượngHảivàcácđồngchílãnhđạoquânkhuđểtìmhiểutìnhhình,sauđóđáptàuhỏađiHàngChâu-ChiếtGiang,NamXương-GiangTây,TrườngSa-HồNam,rồiquaytrởlạiVũHán.TrênđườngtớiNamXương-GiangTây,đoàntàudừngởđườngnhánhngoạiôthànhphố,MaoChủtịchkhôngmuốnxuốngtàu,egâyphiềnphứcchochínhquyềnvànhândânsởtại,Ngườinghỉngơi,ănuống,làmviệcngaytrongtoatàu.Mộthôm,vàobuổitrưa,MaoChủtịchxuốngtàuđidạovànóichuyệnvớicácnhânviênphụcvụtrêntàu.ĐứngtrướcMaoChủtịch,cácnhânviênnóichuyện,cườiđùavuivẻ,khôngcảmthấygòbó.Trongsốnhânviênphụcvụ,độtnhiêncómộtnhânviênphụcvụnữđềxuấtđượcchụpảnhchungvớiMaoChủtịch.MaoChủtịchvuivẻđồngý,Ngườinói:"Mọingườiđếncảđây!"Chỉtrongnháymắt,tấtcảnhânviênphụcvụtrênđoàntàu:láitàu,đầubếp,sửachữa,vệsinh,chiếnsĩcảnhvệ,đềutềtựuđôngđủ.MaoChủtịchgiốngnhưmộtlãonông,haichânkhoanhtrònngồiluônxuốngsàn,mọingười
xếpthànhhìnhvòngcung,hàngtrướcngồi,hàngsauđứng,khôngphânbiệttuổitác,chứcvụcaothấp,aimuốnngồihoặcđứngởđâutùyý,khôngkhíbỗngnhộnnhịphẳnlên.MaoChủtịchlúcđórấtvui,Ngườihómhỉnhnóichuyệnvớimọingười,Ngườinóimộtcâu
hàihướcnàođókhiếnmọingườicườiồ.Cùngthờiđiểmnày,dướibàntaysắpđặtcủaChuÂnLai,tìnhhìnhrốirenởVũHánđãdầnổnđịnhtrởlại.KhiđoàntàucủachúngtôiđếnVũHánthìtìnhhìnhkháchẳnlầnđếntrước.Bướctiếptheo,MaoChủtịchđếnTrịnhChâutỉnhHàNam,ThạchGiaTrangtỉnhHàBắc,
nhữngnơiChủtịchđến,NgườiđềutìmgặplãnhđạoỦybanCáchmạngtỉnhvàlãnhđạolựclượngquânđộiđóngquântrênđịabànđểtìmhiểutìnhhình,đồngthờiNgườinêulênmộtsốvấnđềquantrọng.Tómlại,thôngquacuộcđiềutra,tìmhiểutìnhhìnhlầnnày,thôngquatiếpxúcvànóichuyệnvớicáccấplãnhđạođịaphương,điềukhiếnNgườivẫnchưabằnglònglàởmộtsốđịaphươngvẫncònhiệntượngđấuđá,bèphái,khiếnchođộingũcông-nông-binhkhôngvui.Cábiệtcónơitrậttựxãhộihỗnloạnnghiêmtrọng,Ngườikhôngtránhkhỏilolắng.MộtlầnnữaNgườinhấnmạnh:"Lãnhđạocácđịaphươngcầnlàmnhiềuhơnnữa,đoànkếtkhốiđạiđasốcôngnhân,nôngdân,đoànkếtgiữacánbộvớiquầnchúng,ápdụngbiệnphápkiênquyết,ngănchặnkhôngđểxảyratìnhhìnhhỗnloạn."Vềsau,VănphòngTrungươngĐảngthuthậpvàchỉnhlýcácbuổinóichuyệnvớilãnhđạo
cácnơiNgườiđến,tậphợpthànhvănkiện"ChỉthịquantrọngcủaMaoChủtịchsauđợtthịsátHoaBắc,HoaTrung,HoaNamvàHoaĐông",phânphátchocácnơitrênphạmvitoànquốc.Quántriệtvănkiệnnàycótácdụngtíchcựcnhấtđịnh,sửađổisailầmcủapháicựctả,ổnđịnhquânđội,hòagiảimâuthuẫntrongnộibộquầnchúng.Ngày4tháng9,MaoChủtịchđáptàuhỏatrởvềBắcKinh.Ngày5tháng9,ĐàiPhátthanh,
các tờbáo lớnở thủđôđềuđăng tinMaoChủ tịchđi thị sátbavùng lớn,đăngchỉ thị củaNgười.TờNhândânnhậtbáocònkèmtheobàixãluận,đăngnguyênvănmộtđoạncuộcnóichuyệncóảnhhưởngtíchcựcnhấtcủaMaoChủtịch:"Trongnộibộgiaicấpcôngnhân,khôngcóxungđộtgaygắt.Nộibộgiaicấpcôngnhân
dướisựchuyênchínhcủagiaicấpvôsản,càngkhôngcólýdogìđểphânchiathànhhaitổchứcđốilậpnhau."
Chương 10:
KHÔNG THÍCH HUY HIỆU VÀ "MỘT BIỂN MÀU HỒNG"
Khắpnơiđềulà"mặttrờihồng",MaoChủtịchchỉvàoảnhcủamình,nóivớicảnhvệ:"CảnhvệcáccháuđềulàpháiBảohoàng!"Nhìnthấytrênngựccácđồngchínữlấplánh"huyhiệuMaoTrạchĐông",độtnhiênNgườibựcdọcnói:"Cáiđócótácdụnggì!Tôiphảiđứnggácởđâykhôngcóngườithay,đểchophongbamưanắngdãidầu...khắpnơilàảnhcủatôi,rốtcuộccótácdụnggì!"TrongnhữngnămthángMaoChủtịchsốngởbểbơiTrungNamHải,tôidẫnhaiphânđội
cảnhvệvàoởtạmtrongmấygiannhàxoàngxĩnhởphíabắcbểbơi,thấmthoắtvừatròn10năm.Từphòngthayđồbểbơiđếnchỗchúngtôiởcómộtsốcâycổthụxenlẫncáckhómtrúc
xanhrờn,cạnhđócómộtkhoảngđấttrống,rộngkhoảngnămsào.Đạibộphậncánbộchiếnsĩchúngtôiđềuxuấtthântừnôngthôn,khôngnhữngrấtquýđấtmàcònbiếtcàybừa,biếtcáchquảnlýđồngruộng,cũngrấtyêulaođộng.Mọingườinhânlúcnhànrỗitănggiatrồngcácloạirautrênmảnhđấtđó,vínhư:mươpđắng,ớt,rauthơm,dưachuột,bíxanh,tỏi,v.v...xuânhạthuđông,bốnmùađềucórautươi.Việclàmnàykhôngnhữngchochúngtôiđượcănrauxanhdochínhmìnhtrồngmàcòntạochomọingườisốngởthànhphốđượcnhìnthấycảnhnôngthôn.Kểtừtháng8năm1966,MaoChủtịchchuyểnvềởtạiđây,Ngườicũngthườngxuyênđidạoquanhvườnraucủachúngtôi,ngắmvườnrau,Ngườitỏrarấtthíchthú.MaoChủ tịchđidạo,ngắmnhìnvườnrauxanh tốt.Có lúcgặpchúng tôiđang laođộng,
Ngườicũngđếnthamgia,kểchomọingườinghemộtsốcâuchuyệnvềphươngthứctrồngtrọtvàquảnlýrauquảcủangườiphươngNam.TừđóvềsauchúngtôilàmtheolờidạycủaNgười,quảnhiênthuđượcnhiềukếtquả.MaoChủtịchthấythếrấtvui.Cólần,MaoChủtịchchỉvàovườnrauđanglênxanhmơnmởn,nói:"Cáccháucảnhvệtrồng
đượcmộtvườnrauxanhtốtnhưvậytrongkhoảngđấttrốngnằmgiữacáclùmcâyvàcỏdại,thậtkhôngphảilàchuyệndễdàng!"ĐầubếpcủaMaoChủtịchcũngthườngxuyênđếnvườnrau,chọncácloạiraulàmthứcăn
choNgười,loạirauquảdùngnhiềunhấtlàdưachuột,raumuống,đậu,ớt,v.v...Nóivềrau,đótoànlànhữngloạirauthôngthườngđượcbánởthịtrường,songnguồngốccủaraurõràngvàtincậy,đặcbiệtlàrausạchvàtươinon.HơnmộtlầnMaoChủtịchnóivớicácchiếnsĩcảnhvệ:"Bácthườngxuyênđượcănrauxanhdocáccháutrồng,cáccháuvănvõsongtoànlạicòn
biếtcảlàmvườnnữa,tinhthầnlàmviệccủacáccháukhálắm!"Cácchiếnsĩphấnkhởinói:"ThưaChủtịch,Chủtịchthíchănloạiraunàothìnóiđầubếp
đếnhái..."CảChủtịchvàcácchiếnsĩđềucườivuivẻ,cảnhtượngnàythậtrungđộnglòngngười.Có
thờigianNgườiđithịsátkhálâu,cácchiếnsĩháirauxanhnhờnhânviênthôngtinchuyểngiúpbiếuMaoChủtịch.Cácchiếnsĩcònbiếtbảoquảnraucủquả,đểsảnphẩmcủamìnhgiữđượctươilâuhơn,chờChủtịchvề.Tómlại,trongmấynămliền,cánbộchiếnsĩchúngtôitrồngrauxanh,aicũngcoiđâylà
mụctiêuphấnđấu,sảnxuấtrarausạchphụcvụNgười,aicũngthíchthúvàphấnkhởikhithamgiacôngviệcnày.Raucủquảthìnhiều,Ngườichỉănrấtíttrongsốđó,đaphầnlàchúngtôiăn.Cánhcảnhvệ
chúngtôicóhơn30người,ratítkhiphảirachợmuarau,vừatiếtkiệmtiềnbạc,vừahọcđượccachlaođộng,đờisốngcũngđượccảithiệnđángkể,điềuđượcnhieunhấtlàtăngthêmthểlực,cólợichosứckhỏe,chỉmộtvườnraunhỏđãđemlạirấtnhiềuđiều!
Mộtbuổichiều,nhânlúcđidạongắmvườnrau,Ngườighéquachỗởcủachúngtôiđểthămhỏichiếnsĩ.Đólàmộtngaymùahènăm1968,MaoChủtịchđĩnhđạcbướcvàophòngởcủachúngtôi,phânđộitrưởngđangduytrìchophânđộihọctập, lậptứcrakhẩulệnh:"Tấtcảđứngdậy,nghiêm,kínhchàoMaoChủtịch,báocáo,chúngcháuđanghọctập."Nhìnthấygiannhàchậthẹp,chănmàngiườngchiếugọngàng,chăngấpvuôngvức,xếpthànhhàngthangtắp,trongnhàsạchsẽ,khôngcònhạtbụi,Ngườicảmthấyvuivàyêumếnchiếnsĩvôcùng.Ngườilầnlượtbắttaytấtcảcáccánbộvàchiếnsĩ,khenngợi:"Cáccháuhamhọctập,giữgìnvệsinhtốt,cáccháurấtgiỏi!"Ngườinhìnlên,thấybứctườngchínhdiệntreoảnhmàucủachínhmình,haibêndùnglời
dạycủamìnhđểviếtcâuđối;ởgiữa làdòngchữ:"Nângcaocảnhgiác,bảovệTrungươngĐảngvàMaoChủtịch".Nhìnsangbênlàbáotường,nộidungtoátlêncũngnhưvậy.MaoChủtịchchỉlêntường,nóivuivớicácchiếnsĩ:"CáccháuđềulàpháiBảohoàng."Câunóinàylúcbấygiờrấtthịnhhành,thườngámchỉnhữngcánbộlãnhđạonửavời,không
kiênquyết,hoặcchỉnhữngngườikhôngtíchcực.CáctiêubinhđứnggácởTrungNamHảithườnggặpmộtsốpháitạophảncósựchỉtríchnhưvậy.CácchiếnsĩcảnhvệcủachúngtôiluônchấphànhchỉthịcủaThủtướngChuÂnLai,kiênquyếtthựchiệnphươngchâm"đánhkhôngđánhlại,chửikhôngchửi lại", tíchcựctuyêntruyền,quyếtkhôngđẩymâuthuẫnlêncao.Đâylànhữngviệcchúngtôithườnglàm,lànhữngcâunóicửamiệng,ngayđếnMaoChủtịchcũngbiếtrõ.Cácchiếnsĩbảovệđồngthanhhôto:"ChúngcháubảovệMaoChủtịchạ!"MaoChủtịchchỉvàobứcảnhmàucủamìnhtreotrêntường,nói:"Cáccháuđềubảovệông
ấyà?""Vângạ!"Cácchiếnsĩđồngthanhđáp.Trongbộđộicóyêucầuthựchiện"hồnghóa"và"lờidạyhóa"đượcintrêngiấyxanhgiấy
đỏ,chữviếtchânphương.ChúngtôibiếtrằngMaoChủtịchkhôngthíchnhữngthứđó,nenchúngtôicũngkhôngtreonhiều,vảlạinhưthếcũngtiếtkiệm.Trongđạiđộicủatôi,mỗilầncầntrangtrítranhảnh,khẩuhiệucũngtiêutốnvàichụcđồng.Thủquỹcủađơnvịquảnlýtiềnmặtrấtchặtchẽ,songkhôngthểkhôngchấphànhmệnhlệnhcủalãnhđạo,dođócũngchitiêumấtmột ít.MaoChủtịchchỉvàocác"lờidạy"nói:"Cáinày,cáccháudánlênđó làmgìmànhiềuthế?"Tôiđáp:"Cấptrênyêucầulờidạyhóavàhồnghóa..."ĐứngtrướcMaoChủtịch,chúngtôicógìnóinấy,khôngdàidòngvăntự,tôicũngkhôngcần
phảiđắnđosuynghĩtrướckhinói.MaoChủtịchnhìnchằmchằmvàotôi,hỏi:"Làmnhưvậycótácdụnggì?""Đểkhihọctập...chotiệnạ!"MôiChủtịchmấpmáy,Ngườiđịnhnóigìđó,saukhôngnóinữa.Tôiđoán,MaoChủtịch
khôngbằnglòngtrướccâutrảlờicủatôi.Song,Ngườinghĩtớicácchiếnsĩđangđứngtrướcmặt,Ngườikhôngmuốntôiphảibẽmặt,nênđãkhôngnóiranhữnglờiđịnhnói.MaoChủtịchquayngười,nhìnsangbứctườngkháccũngthấytreoảnhmàucủamình;nhìn
sangphíađốidiệnlạinhìnthấymộtsốbứcảnhmàucỡnhỏcủamình,Ngườihỏitôi:"TrườngGiang,tạisaokhắpnơitreoảnhtôi?"TôibiếtChủtịchkhôngbằnglòngtrướcviệclàmnày,cácđồngchílàmviệcbêncạnhNgười
khôngaiđeohuyhiệuMaoChủtịch.Trướcđókhônglâu,cómộtnhânviêncôngtácđeohuyhiệuMaoChủtịchmới,rấtđẹp.NữnhânviênđóđếngặpMaoChủtịchnhưngkhônggỡra.MaoChủtịchnhìnthấy,Ngườirấtkhôngvui.Nữđồngchínói:"Chúngcháuaicũngcó,đâylàbiểuthịlòngyêuquý...",nóichưadứtlời,MaoChủtịchchỉvàotấmhuyhiệulấplánhtrênngựcnữnhânviêncôngtác,bựcdọcnói:"Cótácdụnggì!"Câunóikhiếnđồngchíđóngượngđỏmặt.Từđóvềsau,mọingườivẫnđeohuyhiệuMaoChủtịch,còntôithìkhông.Trongnhậnthức
củatôi,ảnhmàuthìkhácgìhuyhiệu.Dođó,khingheMaoChủtịchnói,tôiđànhimlặng.Vớingữđiệuchậmrãi,MaoChủtịchnói:"Cáccháukhắpnơitreoảnh,cóngườicòntreo
ảnhtôiởcổng...",nóiđếnđây,MaoChủtịchbậtcười,khôihàinóitiếp:"Cáccháuđứnggácở
cổng,đểchotôigáccùng,cứhaigiờcáccháuthayca,tôivẫnphảiđứnggácliêntụckhôngcóaithay,thếlàtôithaycáccháugáccổng...",chữ"cổng"Ngườikéoâmdàira,rồilặplại:"Tôigáccổngkhôngcóngườithay,đểchophongbamưanắngdãidầu...khắpnơilàảnhcủatôi,rốtcuộccótácdụnggì!?"MaoChủtịchcàngnóingữkhícàngdầnnặnglên,âmsắccũngngàycàngđụchơn.Theotôi
biết,Ngườicũngkhôngquáphảnđốitreoảnh,songđứngtrướcviệclàmtháiquánày,Chủtịchmớicóýkiến.Cònđốivớiviệcchụpảnh,Ngườikhôngphảnđối.Vềkhíacạnhchụpảnh,tôitừngnhiềulầnthấyChủtịchđềxuấtchụpảnhvớimọingười,mà
khôngphảichỉchụpảnhmộtlần.Đólàvàotháng4năm1958,MaoChủtịchđithịsátvùngnôngthônởtỉnhAnHuy,đoàntàudừngởgaPhongPhụ.BanngàyNgườiđithịsátlàngxóm,chậptốitrởlạiđoàntàunghỉngơi,hoặctìmgặpcánbộđịaphươngnóichuyệnđểtránhgâyphiềnphứcchodân.Mộthôm,Ngườixuốngtàuđidạo,Chủtịchgặpgỡmộtsốngười,nhữngngườinàymộtmựcđòichụpảnhchungvớiMaoChủtịch.Ngườirấtvui,chụpmộtvàikiểuvớihọ.ChúngtôilànhânviênbảovệcũngrấtmuốnđượcchụpchungvớiChủtịch,songchầnchừmãi,khôngdámnói.Vảlạichúngtôikhôngđượcphéplàmnhưvậy,bởichúngtôiđanglàmnhiệmvụbảovệNgười.Chụpảnhkhálâu,ainấyđềuđượcchụpảnhvớiChủtịch,mọingườiphấnkhởi,vỗtayhoanhôcònMaoChủtịchthìngồitrênchiếcghếmây.Chủtịchvẫytayvềphíatôi,yêucầutôiđếngầnrồinói:"TrườngGiang,lạiđây,haitachụpchungmộtkiểuảnhlàmlưuniệm.""Vângạ!Đượcạ!"Tôimừngquýnh."Phónháy"HầuBagiơmáyảnhlên,lấyđoàntàulàm
nền,chụpchotôivàChủtịchmộttấmảnh.Tôinhớrấtrõ,đólàlầnđầutiêntôiđượcchụpảnhvớiChủtịch.Cònnữa,tháng8năm1960,tạibãibiểnBắcĐớiHà,MaoChủtịchchụpchungvớichúngtôi
mộtkiểuảnh.LúcđótinhthầnvàsứclựccủaMaoChủtịchrấtdồidào,tâmtrạngtrànđầyhứngkhởi,Ngườinóinhiều,đặcbiệtlàrấtthíchnóichuyệnvớichúngtôi.SốngvàlàmviệcbêncạnhNgười,chúngtôikhôngcócảmgiácbịgòbó,tùtúng,đôilúcquênmấtmốiquanhệgiữalãnhtụvàchiếnsĩ,thậmchíchúngtôicòncảmthấyChủtịchgiốngnhưmộtđồngchícánbộlớntuổi.Chúngtôithayquầnáo,làmcôngtácchuẩnbị,đúnglúcchuẩnbịxuốngbiểnthìnhìnthấyHầuBađitới.HầuBalàngườiquen,chịkhôngmặcáotắmmàmặcváy,loạithôngthường,trướcngựclà
chiếcmáyảnh,bướcvềphíachúngtôi."Saochịkhôngmặcđồtắm?"mộtngườitrongsốchúngtôilêntiếnghỏi.Chịkhôngtrảlời,chỉcười,mởmáyảnh.Chịđịnhchụpgìnhỉ?Chụplãnhtụ,chụpbiển,hay
chụpđềtàinàođó?"Yêucầukhôngchụpmộtmìnhtôi!"MaoChủtịchnóivớiHầuBa,hướngvềphíachúngtôi
đanglàmcôngtácchuẩnbịhộtốngChủtịchbơi,Chủtịchvẫytayrahiệunói:"Lạiđây,lạiđây,tấtcảlạiđâychụpchungmộtkiểuảnh."Từtrongphòngthayđồtắm,chúngtôibêramộtchiếcghếmây,chúngtôivâyquanhChủ
tịch,đứngngồitùyý,chụprấttựnhien.Chụpxong,chúngtôicùngChủtịchbơilộithỏathíchmộtlúcrồilênbờ.Đươngnhiên,khiởcùngchúngtôi,Chủtịchthấythoảimáihơn,chúngtôicảmthấygiữa
Chủtịchvàmọingườivừacótìnhcảmbạnbèthânmật,vừacótìnhcảmđồngchísâuđậm.MộttrườnghợpkháccũngphảnánhtìnhcảmvịthacủaMaoChủtịch.Đólàngày5-1-1965,
tạiHộinghịHiệpthươngchínhtrịtoànquốclần1,khóaIV,NgườiđượchộinghịbầulàmChủtịchdanhdựHộiHiệpthươngchínhtrị toànquốc.LucđóChủtịchrấtvui, lần lượtbắt taythămhỏicácđạibiểuvềdựhộinghị,chụpảnhchungvớicácđạibiểu,aicónhucầuChủtịchđápứngngay,đạibiểukéođếnkháđông,trongmộtthờigianngắn,Chủtịchchụpvớirấtnhiềuđạibiểu.Điềutôiấntượngsâusắcnhấtlà,ChủtịchchủđộngmờichuyêngiađịachấtnổitiếngLýTứQuangchụpkiểuảnhđứngnganghàngcùngChủtịch.MaoChủtịchđảmnhậnchứcChủtịchĐảng,cònchứcChủtịchnướcdoLưuThiếuKỳđảm
trách.Từđóvềsau,vàonhữngngàylễlớn,haibứcảnhMaoTrạchĐôngvàLưuThiếuKỳđăngtrênbáotongangbằngnhau,đặttrangtrọngtrêntrangnhất.Đạiđểđếnlúcnàymọingười
mớiđểýđếnđộto,nhỏcủabứcảnhchândungvàvịtríđặtcủabứcảnhđó.Nàongờ,trong"ĐạiCáchmạngVănhóa",vấnđềcủabứcảnhlàvấnđềchínhtrị,làvấnđềđườnglối.Vìthếmớixuấthiệncỡảnhtonhỏkhácnhaurasao,tượngtạcnhiềuhayít,quađóđánhgiákhuynhhướngvànhậnthứcchínhtrị,biểuthịlòngtrungthànhđốivớilãnhtụởmứcnào,trungthànhvớisựnghiệpTổquốcrasao.Lúcđó,MaoChủtịchkhôngbiếtrõtìnhhìnhphứctạp,rốirắmđangdiễnrahàngngày.Bảnthântôicũngkhôngthểnóirõhoặcnóichínhxácngaylậptứcmộtsốtìnhhìnhkểtrên.Vìthế,tôichỉcòncáchlànóithực:"Đâylàyêucầucủacấptrên,biểuthịtônkínhChủtịch,
ủnghộChủtịch."MaoChủtịchcười,nói:"Khôngphảithếchứ...!"Vốndĩchúngtôinghĩrằng,MaoChủtịchsẽnói,cáccháuyêughétrõràng,phảitráiphân
minh,hoặclàkhenchúngtôitíchcựchọctập,bámsátthựctế...cũnggiốngnhưlờikhenngợicủacácvịlãnhđạokhác.Nhìnthấytấmbăng-rôncăngngangnhưđậpvàomắtvớidòngchữto,MaoChủtịchkhẽ
đọc:"ĐảđảoKhrushchyovcủaTrungQuốc",quaysangphíachúngtôi,Chủtịchhỏi:"Cáccháucóbiếtngườinàykhông?"Chủtịchkhôngnóitêncụthể,chỉnóilànhìnthấytrênbiểungữtreokhắpnơi,nộidungcủa
biểungữlàđảđảongườiấy.Theonhậnthứccủatôi,khôngcònnghingờgìnữa,nộidungnàyámchỉmộtngườichứ
khôngphảilàmộthiệntượng,chưakịpsuynghĩkỹ,tôithuậnmiệngđáp:"Cóbiếtạ!"Một chiến sĩ khác nói: "Cháu còn đứng gác cho cả người đó nữa." Tôi nhấnmạnh: "Rất
thườnggặp!"Quảthực,nhiệmvụbảovệđồngchíLưuThiếuKỳ,chúngtôicũngđãtừngđảmnhiệm, thêmvào đó, trongmột số hội nghị hoặc trong các hoạt động tập thể, thường gặpngườiđó.MaoChủtịchkhôngnóithêmvàcũngkhônghỏigìthêm.ThấyChủtịchđangsaysưanóichuyệnbỗngimbặt,chìmvàosuytư,tôiliềnmờiNgười
ngồixuốngnghỉmột lát,nhanhtríchuyểnsangchủđềnóichuyệnkhác.MaoChủtịchngồixuốngghế,tiếptụcnóichuyệnvuivớicácchiếnsĩ.Ngườihỏihantìnhhìnhhọctậpvàcôngtáccủachúngtôi,hỏitêntừngchiếnsĩcómặttại
đó,dântộcnào,trìnhđộvănhóa,nhàcómấyngười,baolâurồichưavềthămgiađình...CácchiếnsĩvuivẻtrảlờicâuhỏicủaChủtịch.MaoChủtịchđộtnhiênhỏitôi:"Cuộcsốngcủacácchiếnsĩthếnào?Cóthịtănkhông?"Tôi
đáp:"Cũngcóạ!"Tiêuchuẩnăncủachiếnsĩlúcbấygiờlà4hào7xu,cộngthêmtiềntrợcấp,tấtcảlà5hào3xu,nênmặcdùmỗikgthịtlợnkhôngđến2đồngnhưngcũngkhôngđượcănthịtthườngxuyên.TôiđànhphảinóithựcvớiChủtịch:"Khôngphảingàynàocũngđượcănthịt,thỉnhthoảngmớiđượcănthôiạ."Chủtịchnói:"Cáccháucòntrẻ,khôngđượcănthịtlàkhôngđược!"Nóitớichuyệnchiếnsĩvềquêthămgiađình,MaoChủtịchvẫnnhưđangsốngởthậpkỷ50
và60:"Cáccháuvềquêthămngườithân,chớquêntìmhiểutìnhhìnhnôngthôn..."Lúcđótôiđộtnhiênnhớlạichuyệnxảyracáchđâyhơnchụcnăm,mộtchuyệnmàtôikhôngbaogiờquên.Vàomộtbuổichiềungày14-5-1955,trờinắnggắt,giónóngthổihầmhập,toànbộcánbộvàchiếnsĩtrongtrungđộicủachúngtôimặcquânphụcmới,xếphàngthẳngtắptrướcDiNiênđườngtrongTrungNamHải.Độihìnhvừaxếpchỉnhtềxong,MaoChủtịchmặcbộTônTrungSơnmàuxám,từtrongDiNiênđườngbướcra.Ngườinởnụcườihiềntừ,điđếntrướchàngquân,thânmậthỏithămhọtênchiếnsĩ,cảhàngquânnhộnnhịphẳnlên.Chủtịchmỉmcườinói:"Cáccháumuốnbácnóichuyệngìnào?Nóivềcôngtác,mụcđíchcôngtáccủachúngtalàgì?"MaoChủtịchdừngmộtlát,nhìnđộingũmộtlượt.Mộtchiếnsĩtronghàngquânnói:"Vìnhândânphụcvụ!"MaoChủtịchgậtđầutỏýbằnglòng,Ngườinóitiếp:"Đúng,côngtáccủachúngtalàvìChủnghĩaCộngsản,cũngchínhlàvìnhândânphụcvụ."Chủtịchrahiệuchomọingườingồixuống,sauđóNgườingồixuốngchiếcghếmâyđặt
trướchàngquân.Lúcđótôingồiởhàngthứhai,chỉcáchchỗNgườingồiba,bốnbướcchân,nhấtcửnhấtđộngcủaNgườitôiđềuthấyrõ.TrướcchiếcghếmâyChủtịchngồiđặtmộtbàntrà,trênbànđặtbaothuốcláthơm,diêm,
gạttànvàmộttáchtrà.MaoChủtịchnétmặthồnghào, thânhìnhtrángkiện, trànđầysứcsống,khônggiốngmộtônggiàđãhơn60tuổi.MaoChủtịchnói:"40nămtrước,BắcKinhlànơihoàngđếTuyênThốngcủatriềunhàThanhở.Lúcđócáccháuvẫnchưađượcsinhra,cáccháukhôngbiết.Lúcbấygiờ,vẫnchưacóĐảngCộngsản.Đếntháng7năm1921,chúngtamớicóĐảngCộngsản.ĐạihộiđạibiểuĐảnglúcđócũngkháđông,cóhơnchụcngườithamdự".Ngheđếnđâychúngtôikhôngnhịnđượccười,tiếngcườinổilên.Hơnchụcngười,saonói
lànhiềunhỉ?MaoChủtịchkhôngcười,Ngườitiếptụcnói:"Báclàmột,còncóĐổngTấtVũ,TrươngQuốcĐào,vềsauTrươngQuốcĐàokhônglàmcáchmạngnữa.Thờikỳởtrongquânngũ,báctừnggiữchứcsưtrưởng...",nóiđếnbộđội,Chủtịchdùngtayminhhọalênquylátsúng,motviênđạnđãlênnòng,Ngườinheomắttráilàmđộngtácngắmbắn,khiếnmọingườicườiồlên.KhiChủtịchnóiđếncuộctrườngchinhdài25000dặm,Ngườihỏichúngtôi:"Cáccháungồiđâycóaitừngthamgiacuộctrườngchinhkhông?"UôngĐôngHưngđáp:"TrươngDiệuTừ(cóthờitừnggiữchứcTrungđoàntrưởngCảnhvệ
Trungương)cóthamgia."MaoChủtịchlạinói:"Cuộctrườngchinhđórấtgiankhổ,khôngnhưbâygiờ,từNamHải
đếnTrungHải,đếnBắcHảiđềuđibằngôtôchứkhôngphảidựavàođôichânđiquahơnchụctỉnh.Trêntrời,máybayQuốcdânĐảngnémbom,dướiđấtcóhàngchụcvạnquânchặntrướcđuổisau,giankhổvôcùng,phảiănvỏcây,lácâyđểsống...""TrongchiếntranhkhángNhật,chúngtachiếnđấuvớibọngiặcNhậtBản,cònTưởngGiới
ThạchthỏahiệpvớiNhật.TrungQuốccómộtsốtênHángiannhưUôngTinhVệ,ChuPhậtHải,TranCôngBác.NhữngtênHángianđầusỏnàycâukếtvớigiặcNhật.Bát
Lộquân,TânTứquândoĐảngCộngsảnlãnhđạođứngtrêntuyếnđầuđánhNhật,cònTưởngGiớiThạchlạiởphíasauđáhậuchúngta.Dođó, taytráicủachúngtađánhNhật, tayphảichốngTưởngNóiđếnđây,MaoChủtịchđứngbậtdậy,làmđộngtáctaytráichémbênnày,tayphảichém
bênkia,mọingườicườivang.MaoChủtịchnóitiếp:"Lúcbấygiờnơinày(chỉBắcKinh)chúngtakhôngđượcphépđến,nếuđến,chúngsẽ"xingáo"củatangay.Chúngtahoạtđộngbímật.Bímậtkhôngphảilàchuiởdướiđất,màlàlàmviệctrênmặtđấtphảigiữbímật,cácthànhphốlớnđềucóngườicủatahoạtđộngbímật.Saukhicáchmạnggiànhthắnglợitrênphạmvitoànquốc,chúngtabắttayvàocôngcuộcxâydựngchủnghĩaxãhội.BâygiờnóilàTổnglộtuyến(đường lối chung), trướckiacũngcóđường lối chung,đường lối chungcủachúng tatrướckialàlậtđổbakẻthùlớn,cònđườnglốichunghiệnnaylàxâydựngchủnghĩaxãhội.MaoChủtịchrítmộthơithuốcládàirồinóitiếp:"ĐấtnướcTrungQuốccủachúngtarộng
lớnnhưvậy,cóhơn600triệudân,cácnướckháctrênthếgiớikhôngcónướcnàođôngdânnhưnướcta.Song,từtrướcđếngiờ,nướctacònthiếumộtthứ,đólàgióĐông.ThờiTamquốc,tấtthảyđềuđầyđủ,cũngchỉthiếugióĐông.VậygióĐôngmàchúngtacònthiếulàgì?Chínhlàthiếunềncôngnghiệp,nướctachưachếtạođượcmáymóctinhvihiệnđại,mớichỉchếtạođượcloạitầmtrung,cóloạithiếtbịchúngtaphảimuacủanướcngoài.Chúngtaxâydựngchủnghĩaxãhội,cảitạochủnghĩaxãhội,tứclàhoànthànhsứmệnhcảitạochếđộtưbảnchủnghĩa."Nóiđếnđây,Chủtịchcaogiọnghỏimọingười:"Cảitạochủnghĩaxãhộilàcảitạocáigì?"
Mọingườiđồngthanhđáp:"Cảitạonôngnghiệp,thủcôngnghiệpvàcôngthươngnghiệptưbảnchủnghĩa."MaoChủtịchnói:"Đúng!Nôngdânlàngườilaođộng,khôngphảilàgiaicấpbóclột,songhọlàkinhtếcáthể,khôngcólợiđốivớiquốcgia,quốcgiacủachúngtalàtừcáthểchuyểnthànhtậpthể.Thờigiancầnlàbakếhoạch5năm.Lúcđó,vềcơbảnchúngtathựchiệnđượcchủnghĩaxãhội."MộtlầnnữaMaoChủtịchlạihỏi:"Đếnchủnghĩaxãsốnghạnhphúcvàbìnhđẳng,tạithời
điểmđócáccháuvẫncònsốngđểchàomừngthắnglợi."MaoChủtịchnhẩmtính,tuổibìnhquâncủachúngtôilà22,sau10kếhoạch5năm,chúng
tôilúcđóhơn70tuổi,Ngườibảo:"Lúcđóvẫnchưarađi,còncơhộinhìnthấy.TrungQuốccóKhổngPhuTử,72tuổimớimất,ngườinàyđọcrấtnhiềusách,KhổngPhuTửchuyểnnhàở,toànlàsách."
Ngừnggiâylát,Chủtịchkhôihàinói:"Đếnlúcđócầnvàichucnămnữa,tôikhôngổnrồi,tôiphảiđihọp,MarxvàEngelstriệutậpHộinghịQuốctếCộngsản,tôiphảiđirồi."Hễnóiđếnđềtàinôngthôn,Chủtịchthườngrấtcaohứng.Ngườinói:"Kếhoạchnămnay
chúngtathumua90triệutấnlươngthực.Nếukhôngđạt90triệutấnthìphảiđạtconsố87triệutấnnhưnămngoái.Phânphối87triệutấnlươngthựcnhưsau:quângiảiphóng3,2triệutấn;xuấtkhẩu3,8triệutấn;khốicơquanchínhphủ7triệutấn;cungcấpchocácthànhphố31triệutấn;bántrởlạichonôngthôn35triệutấn,nhậpkhodựtrữquốcgia7triệutấn,cộng87triệutấn.Bántrởlạichonôngthôn,chủyếulàgiảiquyếtchocáchộthiếulươngthực.Trongkhoảngmườihộthìcókhoảngmộthộthiếulươngthực,chínhộcònlạiđủăn.Diệnthiếulươngthựccủatừnghộcũngcósựkhácnhau,cóhộthiếumột tháng,cóhộthiếubatháng, thiếunhiềunhấtcũngkhôngquásáu tháng.Nămngoáivì thiếu lương thực,nôngdânkêuca rấtnhiều,vìcôngtáccungứngcủachúngtacòntồntạithiếusót,cóngườiđủlạiđượccungcấplươngthựcvàngượclại.Vínhư,TriệuHòaĐồng(bảovệcủaMaoChủtịch)nămngoáivềquêthămgiađình,đếnnhàchịgái,chịgáitốkhổvớiemtrai,nóikhôngcólươngthựcđểăn.Khipháthiệnnhàchịgáikhôngphảilàthiếulươngthực,màlàcấtgiấuđi,Đồnghỏithìđượcchịtrảlời,cấtgiấulươngthựccóhaicáilợi,mộtlàđượctrêncungứngthêm,hailàkhôngphảibánchoNhànước.NgườikhácbánlươngthựcdưthừachoNhànước,mìnhkhôngbánxemrakhócoi.Trườnghợptươngtựởnôngthônkhôngphảilàhiếm."MaoChủtịchnóithốngnhấtthumua,thốngnhấtquảnlýlươngthựccónămcáilợilớn:"Thứnhất,cólợiđốivớihộnôngdânthiếulươngăn.Thứhai,cólợikhibịthiêntai.Năm
ngoáicảnướccó50triệunhânkhẩubịthiêntai,bìnhquâncungứngchomỗingườimỗingàynửakg lươngthực,nếunhưkhôngcó lươngthựccungứngchohọthìkhôngbiếtsẽcóbaonhiêungườibịchếtđói.Nămngoái,mộtsốnơikhôngcólươngthựcđểăn,cóngườiphảiđiănxin.Thứba,cólợichongườilàmkinhtế.Thứtư,cólợichodânthànhthị,giúphọcóđủlươngthực.Thứnăm,cólợichoxuấtkhẩu,chủyếulàxuấtkhẩuđậutương,nếuchúngtabớtănmộtchútđậuphụ,dànhphầnlớnchoxuấtkhẩu,đổilấymáymóc,đẩynhanhtốcđộcôngnghiệphóađấtnướcthìtốtbiếtbao."MaoChủtịchnhìnmọingườimộtlượt,nóitiếp:"Cáccháucầnghinhớnămđiềulợinayđểtuyêntruyền.Trênnềntảngcủathốngnhấtthumua,thốngnhấtquảnlý,chúngtasẽgiảiquyếtđượcvấnđềnôngdâncấtgiấulươngthực.Ngoàinghĩavụnộpthuế,nôngdânđượcphéptựxửlýsốlươngthựcdưthừa,đểlạiăn,bánđihaycấtgiữlàquyềncủahọ,đốivớiquốcgiavànôngdânđềucólợi."TừcuộcnóichuyệnnàyChủtịchnhắcnhởđộingũcảnhvệlàmtốtbavấnđề:Buổinóichuyệnkếtthúc,Chủtịchchụpảnhlưuniệmvớicácchiếnsĩ.Cuộcnóichuyệncủa
MaoChủtịchvớicácchiếnsĩcảnhvệtrươccửaDiNiênđườngđãquahơnchụcnăm,nộidungnóichuyệnđềcậpđếnrấtnhiềuvấnđề,đếnnayđãcónhiềuthayđổi,đãcónhữngnhậnthứcmớivàđánhgiámớivềsựkiệnlịchsửvànhânvậtlịchsử;songtinhthầncănbảnmàChủtịchtruyềnđạttrongbuổinóichuyệnlàtíchcựcvươnlên,dũngcảmphấnđấu,yêuquýTổquốc,tôntrọngvàyêumếnquầnchúngnhândânvẫnlàtàisảnquýbáu,cótínhảnhhưởngvàgiáodụcđốivớinhiềungười,cònnguyêngiátrịthựctiễnsinhđộng,đồngthờicònlàbộgiáotrìnhquantrọngcủađộingũbảovệchúngtôi.Cònmộtđiểmnữa,đốivớicôngtáctìmhiểutìnhhìnhthựctế,cóthểnói,đếnlúcđãcaotuổi,MaoChủtịchvẫnrấtnhiệttìnhtìmhiểu.Hômnay,Chủtịchngồitrongngôinhàtuềnhtoàng,chuyệntròvớichiếnsĩcảnhvệvềrất
nhiềuvấnđề,lúcsắpravềNgườicăndặnchúngtôi:"Cáccháucầnchịukhóhọctập,cầnquantâmđếnquốcgiađạisự,giữađồngchívớinhaucầnđoànkết."ThấyChủtịchchuẩnbịbướcracửa,cácchiếnsĩđồngthanhhôto:"KínhchúcMaoChủtịch
mạnhkhỏe!"MaoChủtịchtươicười,vẫytaytạmbiệtchúngtôi.Kểlạichuyệncũ,chuyệncủahơnchụcmùaxuânđãqua,nayhồitưởnglại,tôicứngỡnhư
mớixảyrahômqua.Saubuổinóichuyệnkhoảngvàihôm,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcrathôngbáo
"khẩn",đạiýcủathôngbáolàchấmdứtđúctượngMaoChủtịch,nộidungthôngbáorấtnhiều,tôikhôngnhớhết,chỉcònnhớmộtđoạnlờithoạicủaMaoChủtịchtríchtrongvănkiện.Chỉ thịngày5tháng7củaMaoChủtịch:"Việc làmđóhaongườitốncủa,chỉcóhạichứ
khôngcólợi,nếukhôngchấmdứt,tấtsẽdấylênlànsóngsùngbáicánhân."
Xemra,đâykhôngchỉlàcáchnhìnnhậncủabảnthânChủtịchvềvấnđềđúctượngmàcònbiểuthịnhâncáchcủaNgười.
Chương 11:
MẠNH MẼ RA TAY, NGỪNG NGAY "ĐẤU VÕ"
TạiThanhHoaviêncónguycơxảyra"đấuvõ".MaoTrạchĐôngđangngủbịđánhthứcđếnĐạilễđườngNhândân,khẩncấptriệutậphộinghị5lãnhtụcủa5pháitạophảnlớn."Tưlệnh"Khoáibấttuânthượnglệnh,ngoancốbạoloạn,chiếnsĩcảnhvệngườibêntrái,ngườibênphải,xốcnáchkẹpchặt"tưlệnh",khámxétcưỡngbứckhắpngười,khôngđểcho"tưlệnhtạophản"vùngvẫymộtthờitrốnthoát.MaoChủtịchphẫnnộnói,pháithiểusốdùngvũkhínóng,nếuvẫntiếptụcngoancốthìgiếtkhôngtha!Trong ngày 27-7-1968, tại Đại lễ đường Nhân dân, Mao Chủ tịch cùng mọi người nói
chuyện,họpbàn,đến12giờđêmmớitrởvềnơiởcạnhbểbơiTrungNamHảiđểnghỉngơi.Haigiờsáng,từĐạilễđườngNhândân,ChuÂnLaigọiđiệnchoMaoChủtịch,thôngbáotìnhhìnhkhẩncấpởThanhHoaviên,BộChínhtrịvàTiểutổCáchmạngVănhóatổchứccuộchọpnhằmngănchặncuộcđấuvõ,mờiChủtịchđếnĐạilễđườngđểhọp.MaoChủtịchđihaykhông?Đilúcnào?Chúngtôiđangchờlệnh.Rấtnhanh,trựcbanbáo
tin:MaoChủtịchđếnĐạilễđường,lậptứcxuấtphát.Chúngtôinhanhchóngtiếnhànhchuẩnbị,điềuđộngxecon,xetải,cácphânđộicũngđãlàmtốtcôngtácchuẩnbịxuấtphát,tấtcảđãyênvịtrênxechờlệnh.TôiđứngchờMaoChủtịchởcổngđểđónChủtịchlênxe.Mộtlátsau,MaoChủtịchbướcra.TrôngdángNgườicóvẻmệtmỏi,sắcmặtkhôngvui,chắclàvừachợpmắtđượcmộtlátlạibịgọidậy,trôngNgườicóvẻuểoải,nhìnthấychúngtôicũngkhôngtỏtháiđộgì,khôngnóigì,vộivànglênxe.Đoànxegầnchụcchiếc,tôivàđồngchíTrươngDiệuTừđixeđầutiênlàmnhiệmvụmở
đường,UôngĐôngHưngngồicùngxeChủtịch,độixebảovệđicuốicùng.Lúcnày,mâyđentrêntrờinhưsàxuốngthấp,báohiệutrờisắpmưa.Đènđườngởkhuvực
TrungNamHảitỏaánhsángvàngvọt,tạochotacảmgiáctâmtríbịđènặng.ĐoànxechúngtôiđiquacửaTânHoa,hướngĐạilễđườngNhândânthẳngtiến.Nhưthườnglệ,MaoChủtịchđivàophòng118.ChuÂnLaiđứngchờtrướccửaphòng118,hướngvềphíaMaoChủtịch,nói:"ThưaChủtịch,đêmquákhuyarồi, chúng tôi làmkinhđộngđếnNgười."MaoChủtịchnóitronghơithở:"Khôngđếnkhôngđược,khôngcòncáchnàokhác!",nétmặtthẫnthờ.TrênnétmặtChuÂnLai thoánghiệnnỗiphiềnmuộn,haingươivừađivừanóichuyện,
cùngbướcvàophòng118.Látsaumộtsốngườikháckéotới,trongđócóLâmBưu,KhangSinh,TrầnBáĐạt,Giang
Thanh,DiêuVănNguyên,mộtsốthànhviênBộChínhtrịvàTiểutổCáchmạngVănhóa.VềphíalãnhđạothànhphốBắcKinhcóTạPhúTrị,NgôĐứccũngđếnthamdựcuộchọp.Ngoàiracòncómộtvàiđạibiểucôngnhân,độituyêntruyềncủanôngdân.Saukhinghemộtsốbáocáovềtấtcảcácmặt,MaoChủtịchquyếtđịnhtriệukiếnmộtvàithủlĩnhHồngvệbinhnổitiếngcủahọcviệnvàtrườngđạihọcởBắcKinh.ĐâylàlầnđầutiêntôinhìnthấyMaoChủtịchchotriệukiếnthủlĩnhHồngvệbinhkhốihọc
việnvàđạihọc.Lệnhbanralậptứcđượcthihành.Cácnhânviêncôngtácraravàovào,tấpnậphẳnlên.UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừchogọitôivàchínhtrịviênđạiđộitớiphòngtrựcban
cạnhphòng118.UôngĐôngHưngngồitrênsalon,mặcchiếcáocộctaymàutrắng,gươngmặttốisầm,dườngnhưcóđiềugìkhôngvui.Nhìndángngườicóthểđoánra,UôngĐôngHưngvừauốngthuốcngủ,nằmđượcmộtlátthìbịgọidậy,thuốcngủngấmvàongười,đôimắtlờđờ.CuộcCáchmạngVănhóaphânhóathànhhaiphái lớnđấuđánhauác liệtnhấtvàogiữa
tháng6vàtháng7.NgayđếntrườngđạihọcThanhHoavàmộtsốtrườngđạihọckhácởBắcKinhcũngbịđậpphátơibời.Sinhviênthựchiện"văncôngvõvệ"(côngkíchbằngvănđàn,
đánhngườiđểtựvệ),sauđódấnlênbướcnguyhiểmlàvácsúngbắnnhau,bắncảbạnhọccủamình.Ngày29tháng5,tạitrườngĐạihọcThanhHoatổchứccuộchọpthủlĩnh,gọilà"BộTổng
chỉhuyvăncôngvõvệthuộcbinhđoànTỉnhCươngSơn",raquyếtđịnh3giờsángngày30tháng5tấncôngpháiđốilậpđanglậpđạibảndoanhtạikhuvựcnhàtắmởphíađôngtrườngĐạihọcThanhHoa.Thủ lĩnh Khoái Đại Phú hạ lệnh cắt cầu dao điện, làm hiệu lệnh tấn công. Họ áp dụng
phươngánthâutập(đánhúp),hỏacôngvàopheđốilập.Hậuquả,làmchết3ngườivànhiềungươibịthương.Đầutháng7,Khoáilạiraquyếtđịnhdùngvũlựcbaovâycũngkhoahọc,némbomcháyvào
cungkhoahọc,độitiêuphòng(phòngcháychữacháy)tớidậplửa,songlửacháydữdội,cácnhânviêntiêuphòngkhôngthểtiếpcậnmụctiêu,họkhônghoànthànhnhiệmvụdậplửa.TrungươngĐảng,Quốc vụ viện,QuânủyTrungương, nhómCáchmạngVănhóaTrung
ươngđứngtrướctìnhhìnhnghiêmtrọngxảyratrênphạmvicảnước,đặcbiệtnghiêmtrọnglàhaitỉnhQuảngTâyvàThiểmTâyđãlầnlượtđưaracácthôngcáo:"3tháng7","24tháng7",cốgắngxoaychuyểntìnhhình,songhiệuquảđạtđượcrấtthấp."Võđấu"ởtrườngĐạihọcThanhHoachuyểnsangcaotràomới,trườngĐạihọcBắcKinh
đàohầmhào,xâydựngcôngsự,sẵnsàngchocáccuộcđấuvõởquymôlớnhơn,dầnlanrộngracác trườngđạihọckhác.Đểngănchặncao tràomới,ác liệthơncủacuộcđấuvõ,TrungươngĐảngápdụnghàngloạtcácbiệnphápcấpbách.Mộttrongsốcácbiệnpháplà,nhanhchóngthànhlậptổchứctuyêntruyềntưtưởngMaoTrạchĐônggồmhơn30ngànngườiđangcôngtácở60nhàmáyvànôngtrườngtạikhuvựcBắcKinh,sángngày27tháng7tiếnvàotrườngĐại học ThanhHoa - nơi đang xảy ra chiến sự, đoàn người biểu tình thị uy, tuyêntruyềnhaibảnthôngcáo,chấmdứtđánhnhau,giải trừquânbị,phábỏcôngsựchiếnđấu.KhoáiĐạiPhúvàđồngđảngngangnhiênchốnglại,khôngchođộituyêntruyềntiếnvàotầnglầu,phânphátđạndược,ralệnhchocácđộiviênchốnglạibằngvũkhínóng.Mộtsốphầntửtaycầmgiáomác,súngtrường,lựuđạntấncôngvàođộingũtuyêntruyềnkhôngmộttấcsắttrong tay,hậuquả là rấtnhiềuđội viên tuyên truyền tửvong,hàng trămngườibị thương,trongđócómộtđồngchíphụtráchcôngtácchínhtrịcủabộđộicảnhvệcũngbịthương,phảiđưavàoviệncấpcứu.Ngaytrongđêmđóhọtấncôngvàođộituyêntruyềncôngnhânởgầnđạilầu9003trong
ThanhHoaviên,dùngsúngmáybắnnhưxảđạn,némlựuđạnlàmhàngtrămngườibịthươngvà3ngườichết.Mộtvàingườibịhọbắtđi.ĐạibiểucủatổngcácxínghiệpmayquânđộiởBắcKinh,vịhồngquângiàCổViễnHưnggiọngtrầmtrầmnói:"Giảiphóngquâncũngbịhọtấncông,nhưvậylàkhôngthểđược!"UôngĐôngHưngbáocáovắntắttìnhhìnhcácthủlĩnhbấthảocủatrườngĐạihọcThanhHoatrựctiếpchỉhuycuộctấncôngvàođộituyêntruyền
tưtưởngMaoTrạchĐôngcủakhốicôngnôngxong,nóitiếp:"MaoChủtịchquyếtđịnhtriệukiến5ngườigồm:KhoáiĐạiPhú,NhiếpNguyênTử,HànÁiXương,ĐàmHậuLanvàVươngĐạiTân,họđãbiếtchưa,chotriệukiếnhaykhôngtriệukiến?"Uônglạinói:"Cầntăngcườngkiểmtracanhgácởcổng,khôngchophéphọmangvũkhí,
chấtnổ,vậtnguyhiểmvàophònghọp.Cầncửmộtvàiđồngchínữđểkiểmtranữ,bộphậncảnhvệcầnnângcaocảnhgiác."CuốicùngUôngĐôngHưngphâncông:"TôivàchủnhiệmTrươngtổchứcởbêntrong,các
đồngchícảnhvệởcổngvàcửaphònghọp."Theotôiđượcbiết,UôngĐôngHưngtừtrướcđếnnayluônchútrọngđếncôngtácbảovệ,
Uôngcònnhấnmạnh:xử lý côngviệc cầnmềmdẻo, trongchặtngoài lỏng, tôn trọngquầnchúng...,cònlầnnàylạiyêucầunghiêmkhắcnhưvậy,đốivớimộtsốlãnhtụsinhviênđượcgọilà"ngườiđỏ"cũngkhôngđượclơilỏng.Thườngngày,nhữngngườilàmcôngtácbảovệnhưchúngtôi,khâukiểmtrangườinhânnhượngítnhiều,nhưnglầnnàytiếnhànhlụcsoátkhắpngườikhôngcầnkháchkhí,lễnghinữa.Đãgọilàlụcsoátlàbuộcphảicưỡngchế,nhưvậyđủthấytínhnghiêmtrọngcủatìnhhình.
Trêncơsởcủacáctrạmgácvốncó,chúngtôinhanhchóngcửbổsungcánbộtinhthôngnghiệpvụvàcósứckhỏechocáctrạm.ChọnmộtsốnhânviênphụcvụnữởĐạilễđườngđứngtrựcởcổngcửađểphốihợpvớichúngtôithihànhcôngvụ.Tôivừabốtrí,điềuđộngnhânlựctớicácvịtrí,vừađưaramộtsốyêucầukiểmtra,nguyêntắcxửlý,biệnphápkhẩncấpxongthìtrờiđãsángrõ,lúcđókhoảng6giờsáng,KhoáiĐạiPhúđượcvàichiếcxeconbảovệ,quacửaphíatâytiếnvàoĐạilễđườngđầutiên."TôilàKhoáiĐạiPhú!"Hướngvềchiếnsĩgác,Khoáiháchdịchtựgiớithiệu:"MaoChủtịch
mờitôiđếnhọp,tôicầngặpChủtịch..."Vừanóixong,Khoáiđangđịnhđivàothìcảnhvệngănlại,nói:"Khôngphảimờihọpmàlà
triệukiến,ngherõchưa,làtriệukiến!"Nhânviêncảnhvệđứngbêncạnhnóinhưralệnh:"Yêucầunếucómangtheosúngđạn,các
loạidao,vậtnguyhiểm,đềuphảinộplạiđây!"Cảnhvệnóingắngọn,tháiđộtỏranghiêmkhắc,song"tưlệnh"Khoáinổitiếngđánhngười
cướpcủa,khôngviệcgìlàkhôngdámlàm,cókhôngítnhânvậtlớncócônglaolẫylừngcònbịKhoáiđánh,naygặpcảnhvệ,Khoáicóýxemthường.Khôngđểýtớicâunhắcnhởcủacảnhvệ,Khoáivênhmặt:"MaoChủtịchtìmtôiđểnghiên
cứuvấnđề...",Khoáiphủitayđịnhbướcvào.ThấyKhoáinhưvậy,tôivôcùngphẫnnộ,thétto:"Cầnbiếtđiềumộtchút!"TôilệnhchohaicánbộápsátKhoái,ngườibênphải,ngườibêntráikẹpKhoáivàogiữa,Khoáilúcnàytiếnkhôngđượcmàlùicũngkhôngxong,chỉcóhaitaycòncửđộng,còntấtcảkhônghềnhúcnhích."Lụcsoát!"Tôiralệnh.Đangvàogiữamùahè,Khoáimặcquầnáocũngít,lụcsoátdễdàng,khôngthấymangtheo
ngườibấtcứvậtnguyhiểmnào,duychỉcómộtcondaonhỏgọthoaquảlàchúngtôikhôngđểýtới.Lúcnày"tưlệnh"KhoáixưngbáởBắcKinhđãbiếtnghelờihơn,biếtđiềuhơn.Khoáivỗtayvàongười,nói:"Đềuđểtrênxecảrồi,trongngườitôikhôngcógìcả."LờinóinàycủaKhoáitôitinlànóithật.BởivìlúcnàyKhoáiđãbiếtsợ,đặcbiệtlàsợbị
ngườikhácbáothù,thườngkèkèsúngngắntrongngười,đểtựbảovệmạngsốngchomình,cònhômnaythìkhông.ThấytìnhhìnhnhưvậytôimớidẫnKhoáivàophòng118.Bốnngườicònlạicũnglầnlượtđến,chúngtôicũnglàmcácthủtụcnhưtrênrồimớiđưavàophònghọp118.Phònghọpđặttrongphòng118.MaoChủtịchngồitrênghếphô-tơi,mộtbênlàChuÂnLai,
mộtbênlàLâmBưu.NgồiđốidiệnMaoChủtịch,ChuÂnLaivàLâmBưulàGiangThanh,DiêuVănNguyên,v.v...Thamdựcuộchọplầnnàycòncómộtvàiđồngchícánbộlãnhđạocủabộđộicảnhvệ,họngồiởhàngghếtựaphíasau.Tómlại,trongphònghọpcókhánhiềungườithamdự.GiữaMaoChủtịchvàChuÂnLailàbàntrà,ChuÂnLaivươnngườivềphíaMaoChủtịchnóinhỏđiềugìđó,khôngaingherõ.GiangThanhđứng dậy, giọng nữ cao vang lên: "Các tiểu tướng không nghe lời, các tiểu
tướngđãlàmphản,đánhcảGiảiphóngquân,đánhcôngnhân,khôngnghelờichúngta,ngayđếnlờidạycủaMaoChủtịchcũngkhôngchịunghe...""CuộctriệukiếnlầnnàydoThủtướngChuÂnLaichủtrì"-MaoChủtịchnóitiếp-"Hôm
naytôichogọimọingườiđến,đểbànbạcchấmdứtvấnđềđấuvõcủasinhviên.Lamthếnào?Cáchmạngvănhóađãquahainămrồi,lúcnàymọingườimộtkhôngđấu,haikhôngphê,bakhôngcảimàlạiđiđánhlộn,khốithiểusốđạihọclaođầuvàođánhnhau.Hiệntại,côngnhân,nôngdân,cưdânthànhthịđềuoánghétcácngười,ngayđếnngườicủa
pháicácanhcũngkhôngvui,bởivìcácanhđãtáchrờikhốiđạiđasốcôngnôngbinh.Tôinóicácanhchịtáchrờiquầnchúng,quầnchúngthìkhôngmuốnxảyranộichiến,nội
bộđánhlẫnnhau.Cóngườinói,ởQuảngTâydánbốcáochỉthíchhợpởQuảngTây,bốcáocủaThiểmTâychỉphùhợpởThiểmTâychứkhôngthíchhợpởBắcKinh.Nayphátthôngbáotrênphạmvicảnước,aitiếptụcviphạm,đánhGiảiphóngquân,pháhoạigiaothông,giếtngười,phónghỏa làđãphạmtội;nếumộtnhómngườikhôngnghetheo lờikhuyêncan,ngoancốkhôngsửathìlàthổphỉ,làQuốcdânĐảng,sẽbịbaovâycôlập."Nóiđếnđây,MaoChủtịchbiểuhiệnrõsựphẫnnộ,tayNgươigiơlêncaorồichémmạnh
xuốngdưới,caogiọngnói:"Nếutiếptụcngoancốthìsẽthựchiệnbiệnpháptiêudiệt."MaoChủtịchnóixong,Lâm
Bưucũngnóivàicâu,nộidungkhôngcógìmới,đạiloạilà"làmtheochỉthịcủaMaoChủtịch".KhoáiĐạiPhúthấytìnhhìnhnhưvậy,vộitỏrõtháiđộ:"Kiênquyếtthựchiệnchỉthịcủa
MaoChủtịch,đầuhàngvôđiềukiệnđộituyêntruyềntưtưởngMaoTrạchĐông,v.v..."NhiếpNguyênTửcũngnóinhữngcâuđạiloạinhưvậy.ChuÂnLaichủtrìhộinghịlầnnàyphátbiểu,thànhviêncủađộituyêntruyềntưtưởngMao
TrạchĐônglàkhốicông-nôngthủđôđượcđíchthânMaoChủtịchcửđếntrườngĐạihọcThanhHoađểngănchặnkhôngchocuộcđấuvõlanrộngvàleothang,đâylàmộtphầncủachiến lượcổnđịnh tìnhhình thủđô.ChuÂnLaiđềxuấtyêucầu,nộidungchính là:nhanhchóngtruyềnđạtchỉthịchấmdứtđánhnhaucủaMaoChủtịch;nhanhchónggiaonộpvũkhíđạndược,đónđộituyêntruyềnvàoởtrongtrường...Tanhọpđãgần12giờtrưa,nămngườibịtriệukiếnvàTạPhúTrị,NgôĐứcravề.Nghenói,
họtraođổivớinhaunhữngđiềughichépđược,ghilạichỉthịcủaMaoChủtịchvàlãnhđạoTrungươnglàmtàiliệuđểtiếnhànhtruyềnđạttớimọingười.CònMaoChủ tịch, LâmBưu, ChuÂnLai vàmột sốngười khácquá12 giờ trưamới rời
phònghọp.ĐiềuTrungươngquantâmnhấtlàvõđấuđãleothang,ảnhhưởngxấutớitoànquốc.Saucuộchọplầnnày,ngày5tháng8,ngoạitrưởngPa-kít-xtanđếnthămTrungQuốcgửi
biếuMaoChủtịchmãngcầu,Chủtịchchuyểntặngcho8độituyêntruyềnđangởtrongtrườngĐạihọcThanhHoa.SựkiệnnàybiểuthịtínhtượngtrưngủnghộvàcổvũtolớncủaNgườiđốivớiđộituyêntruyền.Độituyêntruyềncũngrấttíchcựcvàmạnhdạntriểnkhaicôngtác,tháogỡchướngngạivật
vàcôngsự,khôiphục lại trật tựởvườntrường, thúcgiụcmọingười trong trườngĐạihọcThanhHoanhanhchónggiaonộpvũkhíđạndược,trongđócósúngmáy,tiểuliên,lựuđạn,mìn,trangthiếtbịhóahọc,súngốngtựtạo,súngtrường,thủlôi,đạnxuyêngiáp,pháoca-nôngv.v...,tổngcộnghơn3000súngốngcácloại.MaoChủtịchđượcChuÂnLaimờiđếnhọp,nóichuyện,đếnchậptốimớivềtớiTrungNam
Hải.Giảiquyếttriệtđểvấnđềnày,đólàchuyệncủasau"Văncách",tôicònnhớ,saukhiđậptan"bèlũbốntên",cáccuộcđấuvõtrongtỉnhHàBắcmớiđượcgiảiquyếthoàntoàn.Tháng12năm1982,TòaánNhândânthànhphốBắcKinhđưaraphánquyếtđốivớiKhoáiĐạiPhú.Sángvà tốingày27-7-1968,KhoáiĐạiPhúra lệnhnổsúngbắnvàođội tuyên truyền tư
tưởngMaoTrạchĐông,bắnchết5người,731ngườibịthương.Nhữngkẻgâytộiácsẽkhôngcókếtcụctốtđẹp,Khoáibịkếtán17nămtùgiam,tướcbỏquyềnlợichínhtrị4năm,đâylàbảnánthíchđángchokẻgâytội.
Chương 12:
ĐÔI NÉT VỀ TRƯỚC VÀ SAU ĐẠI HỘI IX ĐẢNG CỘNG SẢN TRUNGQUỐC
TrongbảndanhsáchđạibiểuthamdựđạihộiIX,MaoChủtịchgạchbỏtêncongáimình,bổsungtêncủamộtcánbộcảnhvệ.Trongbuổikhaimạcđạihội,MaoChủtịchhailầnđứngdậyvỗtayhoanhôđạibiểuTônNgọcQuốcđếntừvùngduyênhảiđảoTrânBảo.MaoTrạchĐôngđộtnhiênđềcửLâmBưulàmChủtịchChủtịchđoàn,cònmìnhthìđảmnhậnPhóChủtịchđoàn,khiếnchoLâmBưuhoảngloạn,LâmBưunóivớicácđạibiểuHoàng,Ngô,Lý,Khâu:"Quyềnlựccủaquânđộicầntậptrungvàotaybốnvị."Từngày01đếnngày24-4-1969,ĐạihộiđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốckhóaIXđược
tổchứctạiBắcKinh.Hômkhaimạc,MaoChủtịchnói,Ngườicầnphảithamdự.MaoChủtịchngồitrênxechống
đạndoLiênXôchếtạo,chúngtôingồitrênhaixedulịch,khởihànhtừbểbơi.Tôiđixeđầutiênmởđường,quacửaphíatâyTrungNamHảichạythẳngđếncửatâynamĐạilễđườngNhândân,xeChủtịchđigiữađộihình,xecuối
làxebảovệ.ThángTư,thờitiếtBắcKinhmátmẻ,cỏcâyhoaláxanhtươi,đâylàthờiđiểmkhíhậutốt
nhấttrongnămởBắcKinh.Xevừadừnglại,tôinhanhchóngxuốngxe,mởcửaxechoChủtịchxuống.ChủtịchmặcbộTônTrungSơnrấthợpkhổngười,nétmặttươitỉnh,ngườibướcthẳngvàophòng118.Phòng118nằmcạnhđàiChủtịchtrongĐạilễđường,lốiravàophòng118ởphíatâynam
mảnhsânnhỏ,xeravàorấtthuantiện.Nộithấtrộngrãi,đồdùnggiảndị.Cạnhđócòncómộtvàigiannhànhỏphụcvụchosinhhoạt,rấttiệnlợi.TừngàynổracuộcĐạiCáchmạngVănhóađếnnay,MaoChủtịchthườngxuyênluitớiđâygặpgỡkháchquývàtổchứchọpluônởtrongphòng.TừđâyđiđếnđàiChủtịchđoàncũngrấtgầnvàthuậntiện.Thờigiankhaimạcđãđến.Cácđạibiểu trongChủ tịchđoànđãyênvị.MaoChủ tịch từ
trongphòng118bướcvào,ngồiởvịtríchínhgiữaChủtịchđoàn.TạihàngghếđầuChủtịchđoàn,MaoChủtịchngồigiữa,bêntráilàLâmBưu,bênphảilàChuÂnLai.KhiMaoChủtịchvừabướcvào,tấtcảđạibiểuđềuđứngdậy,tiếngvỗtayvanglênnhưsấmdậy.Tiếngvỗtayvừalắngxuống,MaoChủtịchtuyênbố:LễkhaimạcĐạihộiđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốckhóaIXbắtđầu...,mộtlầnnữatiếng
vỗtaylạivanglên.Theotrìnhtựđạihội,thôngquadanhsáchChủtịchđoàn,sauđóbầuChủtịchchủtrìđạihội.Đúnglúcnày,xảyramộttìnhhuốngnhỏkhôngaingờtới.MaoChủtịchđộtnhiênnói:"TôiđềcửđồngchíLâmBưulàmChủtịch."LâmBưusữngngườimộtlát,dánghốthoảng,vộivàngđứngdậynói:"LãnhtụvĩđạiMaoChủtịchlàmChủtịch."MaoChủtịchnhắclại:"ĐồngchíLâmBưulàmChủtịch,tôilàmPhóChủtịch,cácđạibiểucóđồngýkhông?"LúcnàyLâmBưucàngcuốnglên,liêntụchuơtaylênxintừchối:"Khôngđược!Khôngđược!MaoChủtịchlàmChủtịch,mọingườinhấttríthìbiểuquyếtbằngtay."Cảhộitrườnglậptứcgiơtaybiểuquyết.ĐếnlúcnàyMaoChủtịchmớiđồngýlàmChủtịchChủtịchđoàn,đồngthờiđềcửLâmBưulàmPhóChủtịchđoàn.TạisaoMaoChủtịchlạilàmnhưvậy?Đếnbâygiờtôivẫnkhongrõ.TiếpđếnLâmBưuđọc
báocáochínhtrị,nêubật"thànhquảvĩđại"củaĐạiCáchmạngVănhóa.Sựthậtlịchsửsaunàychứngminh,phươngchâmchỉđạovềmặttổchức,chínhtrị,tưtưởngcủaĐạihộiIXlàsailầm,vaitròcủaĐảngtronggiaiđoạnlịchsửnàykhôngcótácdụngtíchcựcnàocả.Để chuẩnbị choĐại hội IX,mùa thunămngoái,MaoChủ tịchngàyngàyở trongĐại lễ
đườngNhândânhọp,tiếpkháchnóichuyện.Từngày13đếnngày31tháng10năm1968,ChủtịchtriệutậpHộinghịđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứ12khóaVIII,làmcôngtáctrùbịchoĐạihộiIX.TrongbuổikhaimạcĐạihộitrùbị,MaoChủtịchnói:"CuộcCáchmạngVănhóađốivớisựnghiệpcủngcốnềnchuyênchínhcủagiaicấpvôsản,
ngănchặnsựngócđầudậycủachủnghĩatưbản,tạotiềnđềchosựnghiệpxâydựngchủnghĩaxãhộilàvôcùngcầnthiết,làrấtkịpthời."MộtquyếtđịnhsailầmtaihạitạiĐạihộiIXlàđãdựavàochứngcứgiảcủaGiangThanh,
KhangSinh,TạPhúTrịvàmộtsốngườikhácđưarađểkhéptộichoLưuThiếuKỳtộidanhphảnĐảng,nộigian,nghịchtặc,quađó"khaitrừvĩnhviễnLưuThiếuKỳrakhỏiĐảng,cáchchứctoànbộchứcvụtrongcáccơquanchínhĐảng."TrongĐạihội,bọnGiangThanhvàLâmBưucònrêuraoquanđiểmyêucầukhaitrừĐảng
tịchcủaĐặngTiểuBình,rấtmayMaoChủtịchkiênquyếtphảnđối,khiếnchoâmmưucủabọnchúngkhôngthựchiệnđược.Trongquátrìnhphântổthảoluận,bọnLâmBưu,GiangThanhcònđềxuấtphêphánhàng
loạtđồngchílãothànhcáchmạng,gọilà"dòngchảyngượcthángHai","hữukhuynhmộtcục",đềxuấtnàycũngkhôngđượcđưavàochươngtrìnhnghịsự.PhươngphápđạihộivàquyếtđịnhsailầmcủaĐạihộiIXđãtrùmbóngđenbaophủlêncácđạibiểutừsauĐạihộiIX.ThờigiantổchứcĐạihộiIXchưachínmuồi,vìnhữnglýdosau:Từsaukỳhọpthứ12khóa
VIIIĐạihộiđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốc,trongmộtthờigiankhádài,cuộcđấuđáphepháiởcácđịaphươngđangtrỗidậy,cáctổchứcĐảngởcáctỉnh,thànhvàkhutựtrịchưakhôiphụchoạtđộngtrởlại,tuyệtđạiđasốđảngviênbỏsinhhoạtĐảng.CácđạibiểuđượclựachọnthamdựĐạihộiIXkhônglàmtheonguyêntắctổchứccủaĐảng,thườngápdụngchếđộtậptrungdânchủ,bầutừdướilêntrên.Đánglẽlúcđóphảitổchức"hiệpthươngdânchủ",thànhlậphạtnhâncáchmạng,lắngngheýkiếncủaquầnchúngđểlựachọnđạibiểuxứngđáng.Cácđạibiểuđượcbầutheocáchtrênchỉthểhiệnýchícủangườiđươngchứcđươngquyềnchứkhôngphảilàýnguyệncủaquảngđạiđảngviên.Điềukỳlạnữalà,lúcđócònđềxuấtvấnđềkếtnạpĐảngtạihỏatuyến.Cóthủlĩnhcủapháitạophảnkhôngphải làđảngviên,muốnđượcthamdựĐạihộiĐảngIX,chưaquachibộxétkếtnạpĐảng,chưalàmmọithủtụcgianhậpĐảngcũngđãđượckếtnạpĐảng,trởthànhđạibiểuthamdựĐạihội.CáchlàmnàyđãđượcLâmBưuvàGiangThanhtậndụngtriệtđể,đưangườiăncánhcủamìnhvàođộingũđạibiểurấtdễdàng,gâytổnthấtnghiêmtrọngchoĐạihộiIX.UôngĐôngHưngcókểvớichúngtôimộtcâuchuyệnnhưsau:TrầnNghịcũngđượcđưavàodanhsáchđạibiểu.TrầnNghịlànguyênsoáiGiảiphóngquân
nhândânnổitiếng,lànhàngoạigiaokiệtxuấtcủanướcCộnghòaNhândânTrungHoa,làPhóThủtướngQuốcvụviện.SaukhinổracuộcCáchmạngVănhóakhônglâu,TrầnNghịđứngngoàicuộc,khôngthamgiacôngtác,phảichịuđònđảkíchcũngkhôngít.TrầnNghịđượcliệtvàodanhsáchđạibiểulàkếtquảcủasựkiênquyếtcủaMaoChủtịch.LúcbấygiờcoiTrầnNghịlàngười"cóvấnđề","vấnđề"chưagiảiquyếtxong,cũngchưacókếtluậncụthể.TrầnNghịđềxuấtvớiMaoChủtịch:"TôilàmsaocóthểthamdựĐạihộiIX?Tôilàpháihữumà!"MaoChủ tịchđáp: "Được thôi,vậyđồngchí làđạibiểucủapháihữunhé"Cònrấtnhiều
đồngchílãothànhcáchmạngthamdựĐạihộiĐảngIXlàdoMaoChủtịchđíchthânđềcử,phảitrảiquakhánhiềucuộctranhluậnmớiđạtđượchiệuquả.ĐứccaovọngtrọngnhưđồngchíChuĐứcđượcthamdựĐạihộiIXcũngphảitrảiquamộtquátrình"khôngbìnhthường".Thờikỳđầucuộc"Văncách",bọnLâmBưu,GiangThanhcóýđồbắtChuĐức.Chúngkích
độngmộtsốngườidánbáochữtolêntườngởTrungNamHải,mangcácnộidung"ĐảđảoChuĐức","NãpháovàoChuĐức","Tưlệnhhắcám".Năm1968,bọnTạPhúTrịnặnravụángiả"ngụyĐảng",vuchoChuĐứclàBíthưTrung
ương"ĐảngCộngsản(Mác-Lê)TrungQuốc"...cầnphảiphêphán.MaoChủtịchđãtrựctiếpcanthiệp,Ngườinói:"ĐồngchíChuĐứclàTưlệnhHồngquân,nếuphêphánđồngchíấythìtôicũngbịphêphán."SựkiênquyếtcủaMaoChủtịchđãchặnđứngâmmưulậtđổcủabọnchúng.ĐếntrướcĐại
hộiIX,vẫncóngườinóikhônglàmcó,vuchoChuĐứctộidanh,vớiýđồkhôngchoChuĐứcthamdựĐạihội,MaoChủtịchvẫnkiênquyếtđềcử,khiếnchoâmmưungănchặnChuĐứcthamdựĐạihộiĐảngIXcủabọnchúngbịthấtbại.TrongthờigiantiếnhànhĐạihội,ngày21tháng4,tronghộinghịthảoluậntổHoaBắc,ChuĐứcphátbiểu:"TôivàMaoChủtịchsốngvàcôngtáccùngnhauhơn40năm,dườngnhưngàynàocũngởbênnhau.Nayvuchotôilà"phầntửcóbatội":chốnglạiĐảng,chốnglạichủnghĩaxãhội,chốnglạitưtưởngMaoChủtịchlàkhôngphùhợpsựthật.MaoChủtịchbiết,chắcchắnNgườisẽphảnđối..."LờiphátbiểuđãvạchmặtâmmưucủabèlũLâmBưuvàGiangThanh.SongbọnLâmBưuvàGiangThanhvẫnkhôngcamchịu,tạikỳhọpthứnhấtkhóaIX,chúng
lạiđưarakếhoạchkhôngbầuChuĐứcvàoBộChínhtrị.MaoChủtịchnói:"Chu-Maogắnchặtvàonhau."NgườikiênquyếtđưaChuĐứcvàoBộChínhtrị.Saunày,tronglầngặpChuĐức,MaoChủ
tịchnói:"NgườitabảođồngchílàTưlệnhđen,trướcđâytôibảođồngchílàTưlệnhđỏ,đếnbâygiờ
tôivẫngọiđồngchílàTưlệnhđỏ(TưlệnhHồngquân)."MaoChủtịchbuộcphảicanthiệpvàoviệcđềcửđạibiểuthamdựĐạihộiIXđủthấytrở
ngạitolớnnhườngnào,vấnđềđãnghiêmtrọngnhườngnào.TấmmàntrongĐại lễđườngNhândânvénlên,lễkhaimạcĐạihộiđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốckhóaIXbắtđầu,MaoChủtịchchủtrìđạihội.ĐạihộiđượctổchứctrongbốicảnhLiênXô(cũ)vàTrungQuốcđangxảyraxungđộtvũ
trangtrênđảoTrânBảo.Dođó,vấnđềnàyđãtrởthànhmộtnộidungquantrọngcủađạihội.Theochươngtrìnhnghịsự,đồngchíTônNgọcQuốcđếntừvùngduyênhảiđảoTrânBảothamgiaChủtịchđoànđọcbáocáovềchiếnsựtạiđảoTrânBảo.MaoChủtịchđứnglênvỗtayhoanhô.TônNgọcQuốcmạnhdạnđiđếngiữaChủtịchđoàn,đứngtrướcmặtMaoChủtịchkínhcẩn
chào,MaoChủtịchthânmậtbắt tayTônNgọcQuốc, từtrênChủtịchđoànxuốngdướihộitrường,tiếngvỗtayhoanhôvangnhưsấmdậy.ĐiềunàykhôngnhữngbiểuthịlòngquyếttâmvàtưthếcủaChủtịchMaoTrạchĐôngvàcácđồngchílãnhđạoNhànướcvềsựnghiệpbảovệtoànvẹnlãnhthổTổquốcmàcònthểhiệnniềmtinvàsựkỳvọngvàothếhệtrẻđãđượctôiluyệnvàtrưởngthànhtrongchiếnđấu.Từđóvềsau,têntuổicủavịanhhùngTônNgọcQuốcđượcnhândântừBắcchíNambiết
đến.ConđườngtiếnthâncủaTônNgọcQuốccóthểnói làhanhthông: từđồntrưởngbiênphòngdầndầnđượcthăngchứclênTrungđoànphó,Trungđoàntrưởng,PhóTưlệnhquânkhutỉnh,nhanhchóngđượcbổnhiệmPhóTưlệnhquânkhuThẩmDương.Tưlệnhanhhùngđược sản sinh ra trong chiếnđấu, trong lịch sửquân sự thếgiới khôngphải làhiếm, cũngkhôngcógìlạ.Vấnđềlàởchỗ,dođiềukiệnlịchsửvàphẩmchất,tốchấtcánhânkhácnhau,cùngvớitầmnhìnhạnhẹp,vềsauTônNgọcQuốckhôngtránhkhỏibịsalầyvàovũngbùntộilỗicủa"bèlũbốntên".ĐêmtrướcngàykhaimạcĐạihộiIX,LýNạpđượcliệtvàodanhsáchđạibiểuthamdựĐại
hộiĐảngkhóaIX.Khâuđềcửđạibiểuđượctiếnhànhnhưthếnào,khôngcầnbàncãi.Điềuđángnóiởđâylà,bảndanhsáchđạibiểukhôngbiếtaiđãđưađếntayMaoChủtịch,hayaiđóđãnóichuyệnvớiChủtịchvềbảndanhsáchđó.Tómlại,MaoChủtịchđãbiếtLýNạpcũnglàđạibiểudựĐạihộiĐảngkhóaIX.MaoChủtịchrấtkhôngtánthành,trongbảndanhsáchđạibiểuđó,Chủtịchlấybútvẽmột
vòngtrònquâykínhọtênLýNạp,đồngthờichỉđịnhbổsungtênmộtđồngchíbộđộicảnhvệ.ThếlàmộtKhuđộiphócủachúngtôi-CảnhVănHỉtrởthànhđạibiểuĐạihộiIX.MaoChủtịchkhôngđểLýNạpthamdựĐạihộilàcódụngýrõràng,trongtìnhhìnhsốđại
biểucóhạn,Ngườikhôngtánthành,khôngchophép,chỉvìlàngườithâncủamìnhmàđượcbầulàđạibiểucủaĐảng.TrongsuốtthờigiantrướcvàsauĐạihộiĐảngkhóaIX,MaoChủtịchđềuởtrongphòng
118.Mộthôm,MaoChủtịchtìmgặpLýNạpđểnóichuyện.TôigặpLýNạpởcửaĐạilễđường.GặpLýNạp lầnnày, tôikhôngnhữngkhôngtỏrakhiêmnhường, thânthiệnnhưthường
nhậtmàngượclại,cảmthấyngàingại.LýNạpvớigiọngđaotobúalớn,nói:"TrườngGiang,chúngtabâygiờchỉcóthểđứngxangắmnhìnthôi!"TrướckiaLýNạpgặptôiđềumộtđiềuchúhaiđiềuchú,nayđãlớnkhôn,cóthểsẽkhôngcó
sựxưnghônhưthếnữa,songhômnaynóivớitôicâunàylàcóýgì,quảthựckhiếntôiphảisuynghĩmãi.MấyngàysauđótôimớibiếtLýNạpđilaođộngởTrườngcánsự57GiangTô,nhữngcâu
chuyệnđầuđườngcuốiphốnoivề"quannhi"(conquan)củamọingườikhôngthấynhắcđếncáitênnàynữa.MãivềsautôimớidầnhiểurõtâmtrạngcủaLýNạplúcđóvàthấuhiểunỗioanứccủaLýNạpkhinóivớitôicâunóitrên.BấtluậnlàtrướchaysauĐạihộiĐảngkhóaIXcórấtnhiềuthayđổi,MaoChủtịchđốivới
chúngtôivẫntrướcsaunhưmột.Có lần, trong lúcđi dạo,MaoChủ tịch gặp tôi liềnhỏi: "TrườngGiang, nghenói cháubị
bệnh?"Tôiđáp:"Cháubịviêmruộtthừacấptính,mổrồi,chỉlàtiểuphẫu,nằmviệnbangày.Đã
khỏilâurồi."MaoChủtịchvừatỏrõsựquantâmâncần,vừanóinhữngđiềucầnnói:"Hiệntạicôngtác
rấtbận.Cáccháucầnnângcaocảnhgiác,làmtốtcôngtácbảovệantoànchohộinghị..."Đólàmộtbuổitốiđãhơn21giờ,tôibịđaubụngdữdội,phảivàoViện301,quachẩnđoán
xácđịnhtôibịviêmruộtthừa,cầnphảimổngay.Hômđólạivàođúngngàythứ7,thêmvàođóphái tạophảnyêu cầuphảibắtngaynhómhọc thuậtphảnđộng trongquânđội, vì thế tôikhônggặpđượcbácsĩmổchính.Mấtkhánhiềuthờigiantìmkiếmmớitìmđượcmộtbácsĩtậpsựmổchotôi.Thôngthườngmộtcatiểuphẫuchỉ20-30phútlàxong.Còntôithìsao?Riênggâymêđãhết30phút,thờigianmổmấthơn2giờđồnghồ.Hậuphẫu,tôiđượcđưavàophòngkhôngcóhệthốngsưởihơinóng,tôirétrunbầnbậtvàholiêntục.Đếnngàynằmviệnthứba,cắtchỉvếtmổxongchotôiraviện.Bảnthântôi lúcbấygiờcómộtsốcôngtáctôikhôngthểbỏbêđược,bởivìlúcđóđangtiếnhànhĐạihộiIX,côngviệcrấtnhiềuvàcũngrấtcăngthẳng.VềcôngtácantoànchoĐạihộiIX,đượccácđơnvịhữuquanphốihợpchặtchẽ,chúngtôi
hoànthànhtốtnhiệmvụbảovệ.SongkếtquảcủaĐạihội,quảthựctôikhôngthểngờtới.Tháng3năm1968,sau"sựkiệnDươngDưPhó",HoàngVĩnhThắngđượcđiềuđếnBắcKinh
đềbạtchứcTổngThammưutrưởng.Trướcđó,GiangThanhtrongbàidiễnthuyết"Vìnhândânlậpcôngmới"đãcangợiHoàngVĩnhThắnglà"ngườicótàinăng"trongvụxửlý"CáchmạngVănhóa".Sauđó,LâmBưuđiềuđộngHoàngVĩnhThắngvềBắcKinh,bổnhiệmchứctổtrưởngtổVănphòngQuânủyvàchứcChủnhiệmVănphòngIItổchuyêngiaTrungương;NgôPhápHiếnđượcđềbạtPhóTổngThammưutrưởng, tổphótổVănphòngQuânủy;LýTácBằng của hải quân cũng được bổ nhiệm chức Phó Tổng Thammưu trưởng, tổ phó tổ VănphòngQuânủy;KhâuHộiTácđượcbổnhiệmPhóTổngThammưutrưởngkiêmCụctrưởngTổngbộHậucần,thànhviêntổVănphòngQuânủy.LâmBưutronglúcđắcýtừngphátbiểu:"Quyềnlựccủaquânđộinằmtrongtaycácanh."ĐạihộiIXđãtăngcườngthếlựcchotậpđoànLâmBưu,LâmBưuđượccoilà"chiếnhữu
thânthiếtvàlàngườikếtụcsựnghiệpcủađồngchíMaoTrạchĐông",đượcghivào"ĐiềulệĐảngCộngsảnTrungQuốc"đượcĐạihộiIXthôngqua."Bèlũbốntên"doGiangThanhcầmđầu,gồmcáctênTrươngXuânKiều,DiêuVănNguyên,
v.v...đềuđượcbầuvàoỦyviênTrungương,cóngườivàoBộChínhtrị,nắmquyềnhànhlớntrongmộtlĩnhvựcnàođó.MaoChủtịchđánhgiá,trongủyviênTrungươngđãcócácnhântốmới,đãcóbầunhiệt
huyếtmới,tăngcườngthêmsinhlực,coinhưđãhoànthànhmộtviệctrọngđại.Song,Chủtịchkhôngngờ,chúngđingượclạiýnguyệncủaNgười.Vềmặttổchứcnhânsựcósựthayđổi,khôngnhữngkhôngthựchiệnđượcmụctiêusựnghiệpcủaChủtịchmàcòngieomầmbạoloạnchoTrungQuốcsaunày.Thậtlàbấthạnhvôcùng!
Chương 13:
CẦN ỔN ĐỊNH CHÍNH SÁCH NÔNG THÔN ĐỂ NÔNG DÂN YÊN TÂM
Nghenóicómộtsốcôngxãđịaphươngthổibạt"giócộngsản",nôngdânmổlợn,chặtcây,MaoChủtịchyêucầutôiđiđiềutra.Ngườihỏi:"60điềunôngnghiệp"xãviênđềuhiểurõrồichứ?Đờisốngnoấmrồilạihaygâychuyện,thếthìcòngìđểnóinữa...Trướcđâychúngtakhôngít lần bị quần chúng nguyền rủa, cán bộ cũng bị phê bình, chẳng khác gì "Trư Bát Giới soigương",làmngườithậtkhó,bâygiờlạibỏnhàăn,chúngtacũngđượcgiảiphóngrồi."Tháng7năm1969,bộđộicảnhvệchúngtôitháptùngMaoChủtịchđiHàngChâu.Hàng Châu phong cảnh rất đẹp, đô thị phồn hoa, so với hai thành phố lớnBắcKinh và
ThượngHảithìHàngChâuyêntĩnhhơn...Buổichiềungày28tháng7,UôngĐôngHưngchogọitôiđếnvănphòngtạilầusố2LưuTrang.UôngĐôngHưngđithẳngvàovấnđề:"TrườngGiang,gầnđâyChủtịchcóđọcmộtsốtài
liệuvàcũngnghecácnơiphảnánh,cómộtsốđộisảnxuấtcủacôngxãđịaphươnghợpnhất,lại xuất hiện vấnđềmổ lợn, chặt cây, thổi bạt gió cộng sản... Chủ tịch rất lo lắng, sợnôngnghiệplạinổiphongba,pháhoạisứcsảnxuấtthìnôngdânlạikhổ...".Liêntụctrongvàinăm,tôithườngxuyênvềquêhoặcđithămngườithânkếthợpđiềutra.
Theokếtquảtôitìmhiểuđược,đạibộphậnlấynhómđộisảnxuấtlàmđơnvịhạchtoán,nhìnchungmỗinhómđộisảnxuấtcókhoảng30hộ,chỉquavàinăm,độinàolàmtốtthìgiàulên,khôngthìkémmộtchút,songxãviênkhôngtráchoánaicả.Mùaxuântrồngtrọt,mùathuthuhoạch,mặttrờilặnmớivềnhà,khôngxảyravấnđềgì,thếthìtạisaolạiphảihợpnhấtthànhđạiđộisảnxuấtlớnhơn?Chảlẽnhómđộigiàusợđộikháctranhcông,độinghèothìlạimuốnchiếmcôngcủađộigiàu,làmrùmbenglên,mổlợn,chặtcây,ănuốnglubù?UôngĐôngHưngcắtngangdòngsuynghĩcủatôi,nói:"Chủtịchchophépđồngchívềquêthămgiađình,xemxét,điềutratìmhiểu.Đâylàviệc
mangtínhthờisự,đinhanhvềnhanh,cảđilanvềchođồngchíthờigian5ngày,đồngchíthấythếcóđượckhông?"Tiếpnhậnnhiệmvụcủacấptrêngiaocho,từtrướcđếnnaychúngtôinóimộtlàmột,không
baogiờnóitrừhao,tôiđápluôn:"Đượcạ!"UôngĐôngHưnglạinóithêm:"Trongmấyngàyđồngchívềquê,chúngtakhôngcóhoạt
độnggìlớnđâu.KhitrảphépđồngchícầnđiHàngChâungay."Ngaytrongđêmđótôibàngiaocôngviệcchocácđồngchíởnhàvàđisangvănphòngcủa
TrươngDiệuTừbáocáovềque.TrươngDiệuTừnghetôibáocáoxong,liềnnói:"ĐồngchílàmtheochỉthịcủaMaoChủtịchvàtuântheochỉdẫncủaĐôngHưng,hànhđộngcủachúngtasắptớikhôngcógìlớn,côngviệcđồngchíđãsắpxếpxongrồi,côngviệccònlạiởnhàđãcóchúngtôilo,đồngchínêntậptrungtoànbộtinhthầnvàsứclựchoànthànhtốtnhiệmvụtrêngiao."Sángsớmhômsau,cơquanchoxeđưatôiragaxelửaHàngChâu.NhàtôiởhuyệnHảiAn
tỉnhGiangTô.TôiđáptàuhỏađiThượngHải,sauđóđi tàuthủyđếnNamThôngrồiđixekháchđườngdàivềhuyện.Từhuyệnvềnhàtôiphảimấtvàigiờđồnghồngồitàuthủynữamớiđếnnơi.Tổngthờigianvềquêmấtđúnghaingay,vềđếnnhàthìtối,tôidùngthờigianhaingàyđểđiđếnbốncôngxã,hơn20độisảnxuất,nóichuyệnvớicácnhânviênvàcánbộnôngnghiệphuyện.Kếtluận,tưtưởngcủaquầnchúngnôngdânanđịnh,sảnxuấtgiỏi.Nôngdânđangbậnrộnquảnlýcâytrồngmùathu,câybôngvàlúanướcxanhtốt,hứahẹnbộithu.Nhìnchungcảcánbộvànôngdânđềuphảnánh,mấynămgầnđâynôngnghiệppháttriểnrấtkhá,sảnxuấttậpthểđạtkếtquảtốt,đặcbiệtlàđấtphầntrămcủamọinhà;nghềphụcũngđãbắtđầuđivàoquỹđạo,đờisốngcủaquầnchúngxãviênđãđượccảithiệnnhiều.Điềukhiếnbàconnôngdânlolắngnhấtlà,chínhsáchnôngnghiệpcủaĐảngcósựthayđổi.Nếuchính
sáchnôngnghiệpổnđịnhthìđờisốngcủanôngdânnhấtđịnhsẽtốtdầnlên.KhônggiốngnhưnhữnggìtôinghethấyởHàngChâu,làmgìcóchuyệnmổlợn,chặtcây,thổibạt"giócộngsản".Theophảnánhcủacánbộ,tỉnh,huyệnđềukhôngđềxuấthợpnhấtcácnhómđộisảnxuất.Cáchmạngvănhóađangxảyra,songảnhhưởngrấtnhỏđếnnôngdânquêtôi,điềumàhọquantâmnhấtlàlàmruộng.Ngày2tháng8,tôitrảphép,vìthayđổilộtrìnhtrởlạiđơnvịnênchỉđimấtmộtngày,sáng
ngày3tháng8đãđếnHàngChâu,thếlàcảthảyhếtnămngày,chiều3tháng8tôibắtđầubáocáochoUôngĐôngHưng.UôngĐôngHưngmặcchiếcáotrắngcộctayngàythườnghaymặc,quầnmàuxámnhạt,
dángvẻungdungtựtạihơnhômtôichưavềquê.UôngĐôngHưngngồitrênghếsalon,ghichéplạinhữngđiềutôibáocáo.Tôibáocáohết,UôngĐôngHưnghỏi:"Đồngchíkhôngnhìnthấycácnhómđộisảnxuất
hợpnhấtchứ,cũngkhôngnhìnthấycảnhthổibạtgiócộngsảnchứ?""Khôngcó!"Tôikhẳngđịnhdứtkhoát."Tỉnh,huyệncóthôngbáohoặccódựđịnhhợpnhấtkhông?""Không!"Đểchứngminhnhữngđiềutôinóilàsựthực,tôiliềnđưaracácchứngcứ:"Các
điểmtrênlàdophòngnôngnghiệphuyệncungcấp.VịtrưởngphòngnôngnghiệphuyệnnàytừngđếnBắcKinhthamgiatriểnlãmnôngnghiệp.Tôiđithamquantriểnlãmcóquenđồngchíấy.Đồngchíấyrấtthậtthà,báocáokhôngthểsaiđược."Tôicảmthấymìnhnóivẫnchưacósứcthuyếtphục,bènbổsungthêm:"Tìnhhìnhnông
dânhiệnnayrấttốt,bảnthânhọcũngkhôngmuốnhợpnhất.Vớiquymônhỏcủađộisảnxuấthiệntại,cánbộnóidễquảnlý,tưtưởngcủaxãviênrấtổnđịnh...".UôngĐôngHưngnói:"Rấttốt!Quêđồngchícótínhđặctrưngnhấtđịnh.TôibáocáoChủ
tịchxemChủtịchcóchỉthịgìkhông,tasẽtínhtiếp."TôibáocáovớiUôngĐôngHưngmấthơnmộtgiờđồnghồ,nhữnggìcầnnóitôiđãnóihết,
UôngĐôngHưngghichépcũngkhánhiều.Vềviệcđiềutranôngthôn,lĩnhvựcnàytôilàmkhôngchỉmộtlần,báocáomiệngthìđược,
chứbảo tôi viết báo cáo thì tôi viết khôngđượcnhiều.MaoChủ tịch lại thích tôi báo cáomiệng,cứ lúcnàocầnđiđiềutra,Người lại"gõđầu"tôi.ĂntếtNguyênĐánnăm1961vừaxong,tạiBắcKinh,MaoChủtịchchủtrìHộinghịđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứ9khóaVIII,đềravàthôngquaphươngchâmtámchữ"điềuchỉnh,củngcố,thựcchất,nângcao",Ngườiralờikêugọithiđuanghiêncứuđiềutra,lấynămnaylàmnămbảnlề.Sauhộinghị,MaoChủtịchbắtđầuchuyếnthịsátdàingày,tôitháptùngNgười,lầnlượtđi
quacáctỉnhChiếtGiang,HồNam,QuảngĐông,v.v...,tiếnhànhcôngtácđiềutra.Chủtịchpháthiện,côngxãnhândântrongcáclĩnhvựcnhưthểchế,quymô,phânphối,nhàăncôngcộngcòntồntạirấtnhiềuvấnđềcầngiảiquyết.Tháng3nămđó,tạiQuảngChâu,MaoChủtịchtriệutậpcuộchọp,thànhphầnbaogồmcác
đồngchícánbộphụtráchĐảngủykhu,thànhphố,tỉnhcủabavùnglớnTrungNam-TâyNamvàvùngHoaNam,nghiêncứugiảiquyếtmộtsốvấnđềcòntồntạitrongcáccôngxãnôngdân;dựthảo"Điềulệcôngtáccủacôngxãnhândânnôngthôn",gọitắtlà"60điềunôngnghiệp".Sauđó,chúngtôicùngvớiMaoChủtịchđiThượngHải.Mộthôm,MaoChủtịchđidạotrongsân,Ngườiđiđếnchỗtôitrựcban,tôiliềnbướctheo.
MaoChủtịchgọitôilạibảo:"TrườngGiang,ThượngHảirấtgầnnhàcháu,nênvềmộtchuyếnnữa,điềutramộtchút."MaoChủtịchphụtráchcôngviệccủaĐảng,củaNhànước,đồngthờicònlobiếtbaoviệc
khácnữanhưngquêtôiởđâu,gầnhayxa,Chủtịchđềunhớrấtrõ,khiếntôikhâmphụcvôcùng.Nóiđếnvầnđềnày,tôilạixinkểthêmmộtcâuchuyệnkhálýthú.Mộtbuổi sáng tháng4năm1952, khoảng10 giờ, tôi gácở cửaPhongTrạch viên trong
TrungNamHải.MùaxuânởBắcKinhánhnắngdìudịu,cànhliễulađàdướilàngiónhènhẹ.MaoChủtịchlàmviệcsuốtđêm,sángrađidạo,Ngườinhìnthấytôi,khôngbiếtlàdogặplầnđầuhaytôicóđặcđiểmgìđókhiếnChủtịchđểýtới,Chủtịchsảibướcvềphíatôi.
"Cháungườiởđâu?"ĐộtnhiênChủtịchdừnglạitrướcmặttôi,cấttiếnghỏi."Cháu...",tôichỉnóiđượcchữ"cháu",khôngbiếttạisaokhôngnóiđượcnữa,Chủtịchxuaxuatayrahiệukhôngcầntiếptụcnóinữa,Chủtịch lêntiếng:"Biếtrồi!Biếtrồi!"NétmặtChủtịch lóe lênniềmvui,Ngườicười,nóitiếp:"CháuquêvùngHảiAn,TôBắcđúngkhông?""Vângạ!"Tôikinhngạc trướcsựphánđoánvà thính lựccủaMaoChủ tịch,vộinói tiếp:
"CháungườihuyệnHảiAn-TôBắc.""Ồ!"MaoChủtịchnhưchợtnhớra,nói:"Khuvựccháuở,trongthờikỳkhángchiến,thờikỳ
chiếntranhgiảiphóng,đềuđánhrấtnhiềutrậnrồi.Khibắtđầuchiếntranhgiảiphóng,TuệDuchỉhuyquândãchiếnHoaTrungđánhbảytrậnthắngcảbảy,tiêudiệt50.000tênđịch,đánhbạicácđợttấtcôngcủađịch."MaoChủtịchdừnglạimộtchút,rồinóitiếp:"Thờikỳkhángchiến,TrầnNghịđánhpháingoancốHoàngKiều,vừađánhvừadụhàng.Mặttrậnthốngnhấtthờikỳkhángchiếnlàmrấttốt...,cháucóbiếtkhông?HoàngKiềulàtaynướngbánhnổitiếng."Tôichúýlắngnghetênngười,địadanh,sựkiệnvừaquenlạivừalạ,cốgắngnghekhôngbỏ
sótdùchỉmộtchữ.TôibấtgiáccảmphụctrướctrínhớphithườngvàtrithứcuyênbáccủaMaoChủtịch.Chủtịchnhớcácsựkiệnởquêtôicònhơncảtôisốngtrênchínhquêhươngcủamình.Chủtịchhỏitiếptìnhhìnhcủatôivàgiađìnhtôi."Cháutênlàgì?""TrầnTrườngGiangạ!"MaoChủtịchngắmnhìntôilầnnữarồinói:"Được,TrườngGiang,đâylàtêncủaconsông
lớnnhấtTrungQuốc.Têncủacháurấtdễnhớ."Từđóvềsau,quảthựcChủtịchđãnhớtêntôi."Cháunhậpngũbaogiờ?"MaoChủtịchlạihỏi."Năm1946ạ!""Thếcũngcoilàlãobinhrồi."MaoChủtịchcườinói."Chưathểcoilàlãobinhđược,chưathể."NghethấyChủtịchbảomìnhlàlínhgià,cónghĩabảomìnhlàtưduycũ,điềunàythìtôikhôngchịu,vội
nói: "Chỗ chúng cháu còn cóngười lãohơn cháunữa cơ,đi lính từ thời chiến tranh chốngNhật."MaoChủtịchâncầnquantâmhỏithămtìnhcảnhgiađìnhtôi,khiNgườibiếttrướcgiải
phóngnhàtôikhôngmộttấcđấtcắmdùi,khôngnhàkhôngcửachemưanắng,từthờicụtổđãđilàmruộngthuêchođịachủkiếmăn,nămnàocũngthiếulươngthựcsáutháng,cuộcsốngkhamkhổ,gặpnămlũlụt,hạnhánmấtmùathìthậtkhósống,Ngườithântìnhnói:"Saonhàcháulạikhổvậynhỉ?""Vâng,rấtkhổ."CâunóinàycủaMaoChủtịchkhiếntôinghĩChủtịchvàmìnhđãtìmthấy
tiếngnóichung,Chủtịchbìnhdịdễgần,cótháiđộquantâmchânthànhgiốngnhưanhtraivậy,tôikhôngrụtrènữa,nóinăngđãtựnhiênhơn,nhiềuhơn.TôikểchoMaoChủtịchnghe,năm12tuổitôiđiởchođịachủ,đếnnăm15tuổiđãđiởchobốnnhàđịachủkhácnhau,đólàquãngthờigiancuộcsốngcủatôikhôngkhácgìtrâungựa.MaoChủtịchnói:"Trongxãhộicũcókhôngítgiađìnhcóhoàncảnhkhốncùngnhưnhà
cháu.Dođó,phảiđứnglênlàmcáchmạng,lậtđổbahònnúito..."Chúngtôinóichuyệnđãđượchơn10phút,MaoChủtịchbảo:"Đãđếnlúcbácphảivềnghỉ
rồi."Đâylàcuộc"giaolưu"tôikhôngbaogiờquên.Từđóvềsau,MaoChủtịchkhôngnhữngthườngxuyêngọiđúngtêntôimàcònrấthiểugiacảnhnhàtôi.MỗilầnmuốntìmhiểutìnhhìnhGiangTô,Chủtịchđềuchogọitôi.Trướckhigiaonhiệm
vụ,Chủtịchthườngdặndòrấtkỹvàrõràng,đếnkhinàongườinhậnnhiệmvụhiểurõmớithôi.MaoChủtịchnói:"Trungươngvừaramộtsốchínhsách,cóhợplòngdânkhông,cháuvềquêxem."MaoChủtịchtrầmngâm,vừađivừanóitiếp:"Côngtácnôngthônmấynămtrướclàmkhôngđượctốt,nôngdânrấtkhổ."TôihiểurõdụngýcủaChủtịch,liềnđáp:"Chủtịch,cháusẽcốgắng."Tiếpnhậnnhiệmvụxong,tôitíchcựcchuẩnbị,viếtragiấycácmụccầnđiềutra,hămhở
bướclêntàuhỏađivềkhuvựcTôBắc.Tôicònnhớhômđólàngày8tháng5,tôivềđếnnhà,ởquêmười ngày, sauđó trở lại BắcKinh. Trong thời gian tôi về quê,MaoChủ tịch cũng từ
ThượngHảivềBắcKinh.Chiềungày23tháng5,tôitrựcbanởkhuvựcbểbơitrongTrungNamHải,MaoChủtịchđangbơitrongbểbơi,tôithấytâmtrạngNgườirấtvui,bènchủđộngtiếnlạigần,nói:"ThưaChủtịch,cháuđãvề!""Vềđâyhômnào?"MaoChủtịchthânmậthỏi."Ngày21ạ",tôiđáp.TiếptheotôikểchoChủtịchnghenhữnggìtôinghethấy,nhìnthấyởquê,khôngbỏsót
mộtchitiếtnào:"Cháuvềquêlầnnàyđúngvàothờivụ,thamgialaođộngsáungày,gặttiểumạch,gieomạ,nhữngviệcnàycháulàmquenrồi."MaoChủtịchđưamắtnhìntôi,thíchthúhỏi:"TrườngGiangvẫnbiếtlàmruộngcơà?""Từnăm10tuổicháuđãbắtđầulàmviệcrồi."TôikểchoMaoChủtịchnghe,nămtôilên15tuổi,mọiviệcnhànôngđãthànhthạocả.MaoChủtịch
cườinói:"Cháuquảlàgiỏi!Bỏviệcnhànôngđãnhiềunămrồimàvẫnkhôngquên!"NgheMaoChủtịchnóivậy,tôithấybốirối,vộinóitiếp:"Cònkémngườikhácnhiều,cháuchỉcònnhớchútítthôi."Thấytôicóvẻngượngngùng,MaoChủtịchcười,sauđóNgườikiênnhẫnhỏitôimộtsố
chuyệnkhác.TôikểchoMaoChủtịchnghe,saukhitạmbiệtquêhương,gianhậpGiảiphóngquânnhân
dân,tôilàmruộngliêntục,khônggiánđoạnthờigiannào.Giaiđoạncuốicủachiếntranhgiảiphóng,Chủtịchchỉrõ"Quântiếnlênmộtbước,đấtsảnxuấtrộngthêmmộtthước",đơnvịbộđộicủachúngtôithamgiavàođộisảnxuất,tôicònđượcbầulàanhhùnglaođộng!Lầnvềquêvừarồitôicóthamgialàmruộngvàingày,việcnhànôngtôikhônglạlẫm,cánbộxãrấtnhiệttình,họnóirằngvềthămquêđichơicácnơilàđượcrồi,khôngphảilaođộng.Họsợtôimệt.Kỳthực,tôiđâucóyếuớtnhưvậy?Tôibảo,làmviệcvẫntốthơn,khônglàmviệc,đếnuốngcốcnướccũngkhôngxong!MaoChủtịchnhẫnnạinghetôithuậtlạicâuchuyệncủamình,khôngnhịnđượcnữa,Chủ
tịchbậtcười.Khibáocáotìnhhìnhnôngthônquántriệt"60điềunôngnghiệp",tôikểchoChủtịchnghe,
cáccôngxãápdụngbiệnphápgiảithíchtừngchữtừngcâucủatừngđiềuluậtchomọingườinghe,còntổchứctậphuấnbangàychocánbộhuyện,xãvàcánbộthônxóm,sauđótruyềnđạtchocácxãviêntrongđộisảnxuấtcủamìnhrồicùngnhauthảoluận.Xãviênphảnánh:"60điều"đãnóilêntâmnguyệncủabàconnôngdân,họcảmthấymình
đãcóhướngđi.Trướcđây,trongcácđộisảnxuấttồntạihiệntượng"xuấtcôngbấtxuấtlực"(đilàmcốtchỉlấycôngchứkhônglàmviệchếtmình),cònbâygiờtínhtíchcựclaođộngcủaxãviênđãđượcnângcao,họtranhnhaulàmviệc,yêucầuđộitrưởngcắtcửcôngviệcchohọlàm.Vềphíacánbộ,họcảmthấycôngtácquảnlýdễdànghơntrướcnhiều,xãviênngàycàngquantâmđếnlợiíchtậpthể.Ngheđếnđây,MaoChủtịchcắtnganghỏi:"Toànvăn60điều,đềutừngcâutừngchữtruyền
đạtchoxãviên?""Đúngvậy!"Tôinói:"Cháucòntìmgặpmộtsốxãviênhỏihọ:'Mọingườiđềuhiểurõ60
điềurồichứ'.Họđáp:'Rõrồi,rõrồi.'Ainấyđềuphấnkhởi."MaoChủtịchnói:"Đượcnhưvậythìtốt,đemchínhsáchcủaĐảngvềchoquầnchúngxã
viên,giảnggiảichohọhiểuvànắmchắccácđiềuluậtđểlàmviệcđượctốthơn."Tiếptheotôibáocáođếnviệcnôngthônxâydựngnhàăntậpthể:ởnôngthôn,dâncưsống
phântán,nhàôngTrươngbênđông,nhàbàLýbêntây,còncóngườigiàtrẻnhỏ,rấtkhóăncùngnhau.Sốngườiăntrongbếpăntậpthểđông,cơmkhôngđủăn,khôngcòncáchnàokhác,phảidùngraudưathaythế.Cácnhânviênbếpănđauđầutrướcnhữnglờitathán,phânchiađồănkhôngcôngbằnghợplý,quầnchúngcónhiềuýkiến.Cókhôngítngườichorằng,bếpăntậpthể lãngphíthờigian, lãngphísức laođộng, lãngphí lươngthực,quầnchúnglạikhôngquen.Gặpngàythờitiếtxấu,nhiềungườikhôngđiăncơmđược.Nếulấyđơnvịgiađìnhlàmmộtbếpănthìkhôngnhữngtiếtkiệmlươngthựcmàcòncóthứcănthừađểpháttriểnchănnuôilợn,gà,nghềphụ...MaoChủtịchgậtđầu,vừanóivừadùngtayđểminhhọa:"Giaiđoạntrướcđây,nhữngđiều
ngheđượcđềulàtốt,nhữngđiềunhìnthấycũngđềutốt,cònthựctếthìkhôngphảinhưvậy,thànhthịvànôngthôncósựkhácnhaurấtlớn.ThànhphốlớnnhưThượngHảichẳnghạn,sốngườithựcsựăncơmbếptậpthểchỉđạtkhoảng30%,70%cònlạilàăncơmởnhàhoặcmangcặplồngcơmăntrưa.Nôngthônsốngphântán,vềmùađôngcòncóvấnđềsưởiấm,nuôilợndựavàonướcvogạo,rửanồi...,cácnơikháccũngphảnánhrấtnhiềuvấnđềtồntạicủabếpăntậpthể.Banđầucoiviệcxâydựngbếpăntậpthểlàcôngviệcmớicủachủnghĩacộngsản,xemrakhôngphùhợpvớithựctế."NgheMaoChủtịchnóivậytôivôcùngcảmđộng.Trongnhữngnămtháng"đạinhảyvọt",
nôngthônxâydựngbếpăncôngcộng,coiđâylàđặctrưngquantrọngcủacôngxãnhândân,đượcmộtsốtờbáocangợilàsựkiệnthầnkỳ,khiếnchongườidânTrungQuốchyvọngsẽxâydựngthànhcôngchủnghĩaxãhội,khôngainóicâu"vẫnchưathể".Tôinói,mộtsốvấnđềtồntạicủanhàăncôngcộng,cũngvìbáocáovớiMaoChủtịchmớidámnóithậtnhưvậy,bởivìtôibiếtMaoChủtịchchỉthíchnghenhữnglờinóithật.Nếunóitrongcáctrườnghợpkhác,hoặcnóivớingườikhác,tôisẽkhôngnóiranhữngđiềuđó.Tiêuchuẩnđánhgiáthựchư,tốtxấu,phảitráicủaMaoChủtịchthườngcăncứvàolợiíchcănbảncủasốđông.Thấytôikhôngtiếptụcbáocáonữa,MaoChủtịchnói,giọngtrầmhẳnxuống:"Bếpăntập
thểởnôngthônliênquanđếnđờisốngcủamấytrămtriệunôngdân,vấnđềnàychúngtanhấtđịnhphảisửađổi."Haithángsau,đếntháng7,chúngtôitháptùngMaoChủtịchđápchuyếntàuhỏađặcbiệt
xuấtpháttừBắcKinh,chuẩnbịlênLưSơn.MộtlầnnữaMaoChủtịchchỉđịnhtôivềđiềutranôngthôn,tậptrunggiảiquyếtbavấnđề:MaoChủtịchcònkiêntrìgiảnggiảichotôiphươngphápđiềutra,vềđếnquê,tậndụngthời
giannghỉngơivàbuổitốigặpgỡnhiềungườiđểtìmhiểu,hoặcthamgialaođộngđểcócơhộigầngũi cánbộvàbàconnôngdân, lắngnghexemhọnói,phảnánhnhữnggì; cũngcó thểhướngchohọđềxuấtvấnđềnàođóhoặcsựkiệnnàođó.Cuốicùng,MaoChủtịchnói:"Tìmhiểutìnhhìnhxong,đếnthẳngLưSơn..."CăncứvàochỉdẫncủaMaoChủtịch,tôivềquêtiếnhànhđiềutravàđạtđượckếtquảtốt
đẹp.Tôigặpgỡvànóichuyệnvớihaicánbộtừngtrựctiếpxâydựngnhàăntậpthể,họnói:"Trươcđâyxâydựngbếptậpthể,dùđãtìmmọicách,nhưngmộtnồicơmto,mộtnồicanhlớn,mỗingườimộtkhẩuvị,cócốgắngđếnđâucũngkhôngthểlàmhàilòngtấtcả.Khilươngthựcítđithìlạicàngkhónấu,làmsaođểănđủnotrởthànhvấnđềlớn.Cánhnhàbếpchúngtôikhôngítlầnbịquầnchúngmắngchửi,cánbộphêbình,cũngkhôngítlầnchúngtôicãinhauvớixãviên,thậtlàTrưBátGiớisoigương(ýnóiđãxấulạicònhaykhoe),naybỏnhàăntậpthể,chúngtôicũngđượcgiảiphóng."Bỏnhàăntậpthể,đốivớixãviênđâylàđạisự,đượcmọingườiủnghộ.Đặcbiệtlàlương
thựcphânchiachoxãviên,cáchộlạiđượcchiađấtphầntrăm,nhànàoăncơmnhànấy,nghềphụnhờvậycũngpháttriểntheo,lợncủaxãviênvừabéovừato.Vụhènămđóđượcmùalớn,tràlúacấymuộn,câybônglêntươitốt,nếukhôngcóthiêntai,
hứahẹnnhiềutriểnvọng.ĐiềuchỉnhchínhsáchnôngthôncủaĐảngcũngtứclàtiếnlênmộtbước,điềuđộngtính
tíchcựccủacánbộnôngthôn.SaukhiđếnLưSơn,tôibáocáovớiMaoChủtịchmọitìnhhìnhthuthậpđược,Chủtịchrấtvui,đặcbiệtlàlúctôinóiđếnđoạncánbộcùnglaođộngvớinôngdân,gặpnhữngviệckhó,việcnặngnhọcđềuđuanhaulàm,phânchiahưởnglợinhườngnhịnngườikháclấytrước,mìnhlấysau,tíchcựcthựchiệnchínhsáchcủaĐảng.Quầnchúngphảnánh:"HọlàcánbộtốtnhờđượcĐảngCộngsảnbồidưỡngvàgiáodục",quanhệgiữaquầnchúngnhândânvớicánbộ,vớiChínhphủcórấtnhiềucảithiện.MaoChủtịchrấtcảmđộng,Ngườinóikhẽ:"Chínhsách,chínhsách...",giọngnóitrầmlắnghẳnxuống,nhưđangtựnóivớichínhmình,tôingồiđốidiệncũngkhôngngherõ,látsaugiọngnóiđãtorõhơn:"Đảngcủachúngtacầncónhiềucánbộtốtnhưvậy,gặpbấtkỳkhókhănnàocũngcùngquầnchúngkhắcphục...,lầnvềquêtớiđây,cháuxemhọcókhókhăngìkhông."Trong nhữngnăm tháng đó, về điều tra tình hình nông thôn cũng làmột nhiệmvụ của
chúngtôi,thôngthườngmộtnămvềquêđiềutrabalần.LầnnàoMaoChủtịchcũngtrựctiếpnghechúngtôibáocáo,nghexongNgườithườngđềxuấtnhiềuvấnđề,phảnánhchưarõthì
điềutralại.Cáchlàmnàyduytrìtrongmộtkhoảngthờigiankhádài.ĐếnthờiCáchmạngVănhóa,Ngườivẫntiếptụccửchúngtôivềquêđiềutra.SongởthờiđiểmnàyChủtịchbậnquánhiềucôngviệc,đôi lúccăng thẳng,Ngườikhông trực tiếpnghebáocáođược thì cửUôngĐôngHưngnghebáocáo,thayNgườitìmhiểutìnhhình.Trởlạihiệntại,vàobuổitốisauhômtôibáocáovớiUôngĐôngHưngítngày,lúcđóđãhơn
11giờđêm,tôitrựcbanđiăncađêm,UôngĐôngHưngnhìnthấytôiliềnnói:"Đồngchíhộibáotìnhhìnhđiềutra,Chủtịchrấtbằnglòng."Lạivàomộtbuổichiềusauđóvàihôm,MaoChủtịchđidạo,cóbácsĩvàcảnhvệđikèm,tôi
đicáchphíasaumộtđoan.Thóiquencủachúngtôilànhưvậy,đểtránhcắtđứtdòngsuynghĩcủaChủtịch,chúngtôithườngchủđộngđicáchmộtđoạnxavàkhôngnóichuyệnvớiChủtịch.LầnnàyChủtịchnhìnthấytôi,liềngọitôitớitrướcmặt,nói:"TrườngGiang,tìnhhìnhcháutìmhiểulầnnàyĐôngHưngđãbáocáolại.Xemra,côngviệcđócáccháulàmkhátốt."MaoChủtịchchậmrãibước,trầmngâmsuynghĩ,Ngườinóitiếp:"Nôngnghiệplàngành
nghềliênquanđếnđờisốngcủarấtnhiềungười,làmtốtcôngtácnôngnhiệpthìgiảiquyếtđượcvấnđềđờisốngcủađạiđasốnhândân,đâycũngchínhlàĐảngđãnắmđượcsốđông.Từnăm1958trởvềsau,chínhsáchnôngthônkhôngổnđịnhgâychonôngnghiệprấtnhiềutổnthất."MaoChủtịchngừngmột látrồinói:"Làmnôngnghiệp,nhấtđịnhphảiổnđịnhchínhsách,đểnôngdânyêntâm."MaoChủtịchđidạotrênconđườngnhỏrợpbóngcâyxanh,Ngườibướcchậmrãi, từng
bướcmạnhmẽvàdứtkhoát.
Chương 14:
NHỮNG NGƯỜI KHÁCH "Ở BÊN CẠNH MAO TRẠCH ĐÔNG"
Năm1969,MaoTrạchĐôngmời120đạibiểuthamdựlễQuốckhánhvàoTrungNamHải,trongsốđócóLýTốVăn,ÚyPhượngAnh,TônNgọcQuốc,cảVươngHồngVăn.TrênthànhlầuThiênAnMôn,DiệpQuần chạy trước chạy sau, chỉ huymọi người chụpảnh chung vớiMaoTrạchĐông.Đêmtrướcngàykỷniệmtròn20nămthànhlậpnướcCộnghòaNhândânTrungHoa,bộđội
cảnhvệởtrongTrungNamHảichúngtôinhậnđượcnhiệmvụmớichưatừngcótronglịchsử-đólàtiếpđóncácđạibiểuvềdựlễQuốckhánh.HoạtđộngchàomừngQuốckhánhnămđógồmrấtnhiềunộidung,banngàytổchứclễmít
tinhởquảngtrườngThiênAnMôn,tốiđếnđốtlửatrại,camúanhạc.HoạtđộngchàomưngQuốckhánhnămđókhôngkháccácnămtrướcđólàmấy,chỉcómột
điểmđặcbiệtlàmờikháchvàotrongTrungNamHải.ĐãlàkháchmờicủaMaoChủtịch,họđươngnhiênđược"ởbêncạnhMaoChủtịch".Việcbố
trívàkiểmtrađềudoThủtướngChuÂnLaitổchứcsắpxếp.TrungNamHảikhônggiốngnhưnhàhàngvàchiêuđãisở,nóvốndĩkhôngcóphòngởbỏ
trống,chỉphùhợpchosốítngườichứkhôngthíchhợpchosốđôngcácnhânvậtlà"kháchmờicủaMaoChủtịch".Bốtríănởtạinơikhôngcóđủđiềukiệnchonhiềungườiquảlàmộtcôngviệcđòihỏiphải
cótưduyvànỗlựcphithườngmớilàmnổi.ChuÂnLailấymộtsốphòngthuộckhốicơquanởkhubắcQuốcvụviện,bốtríănởtạm
thờichomộttốp;lấymộtsốphòngởcủacảnhvệtạikhunamlàmnơiđóntiếp;cácnhânviêndồnlại,ởtrongcácphòngíttiệnnghihơn,dànhcảtầngmộtvàtầnghaicủatòanhàlớnchokháchở.Chỗdànhchokháchởtạmtiệnnghitốthơn,kháchởtậptrung,dễquảnlýhơnvàởgầnPhongTrạchviêncủaMaoChủtịchhơn.Toànbộcánbộ,chiếnsĩcảnhvệởchậttrêntầng3.Mọingườitrảiđệmnằmngaytrênsànnhà.Mỗiphòngbốtrí10người,ngoàihànhlangcũngkhôngcònchỗđilại.Đạiđộitôisaukhitiếpnhậnnhiệmvụ,khốiĐảng,đoàn,hànhchínhđộngviên lẫnnhau,
cùngnhaunângcaonhậnthứcphụcvụ.Chúngtôiđềrakhẩuhiệu:"ĐóntiếpkháchquýcủaMaoChủtịchâncầnchuđáo,tạochohọcảmgiácnhưđangsốngởtrongnhàmình."Đóntiếpthếnào?Chiêuđãi,phụcvụ,cơmnước,láixe,quétdọnvệsinh,bốtrícảnhquan
môitrường...,tấtcảcáchạngmụcphụcvụliênquantớicôngtácđóntiếpđềudođạiđộicảnhvệchúngtôiđảmnhận.Kỷluậtcủađạiđộicảnhvệnghiêmminh,cánbộđíchthândẫnđầu,trựctiếplàmcáccôngviệc.Chúngtoicóvàingàysắpxếplạiphòngốc,kêlạigiườngcánhân,phủlênchănđệmmới,thayđồdùngmới.Khuvệsinhcũngđượcphânbiệtbênnam,bênnữ.Bếpnúc,nhàăn,xecộsắpxếplạigọngàng.Ngoàiracònnhiềucôngviệcvụnvặtkhác,dothờigiancấpbách,chúngtôiphảităngcalàmđêmmớihoànthànhnhiệmvụ.Chiềungày26tháng9,bộđộicảnhvệvàkhốicánbộnhânviêncơquansốngtrongkhu
TrungNamHảiđứngởcửatâyTrungNamHảinghênhđónkháchquý.Quânsốđạiđộitôithamgiatiếpkháchgồm120người.Trongsốkháchmời,ấntượngnhấtlàanhhùngtrongcuộcchiếnđấutrênđảoTrânBảo-
TônNgọcQuốc,tiếpđếnlàanhhùnglaođộng,PhóỦyviêntrưởngđạibiểunhândânLýTốVăn,ÚyPhượngAnh-cánbộtỉnhLiêuNinh,đươngnhiêncònmộtsốngườiaicũngbiết,đólàVươngHồngVăn-mộtthànhviênquantrọngtrong"bè lũbốntên"gâynênnhiềutaihại...Trongsốnhữngngườikểtrên,cóngườinổitiếngtrướccuộcCáchmạngVănhóa,cóngườinhưVươngHồngVăn-kẻcầmđầupháitạophản-dựavàoCáchmạngVănhóamàtrởnênnổi
tiếng...Tómlại,đạibiểuđềuthuộcdiện"taitomặtlớn".ĐượcmờivàoởtrongTrungNamHải,tấtthảyđềucảmthấyrấtvinhdự,ainấyđềulộrõvẻphấnkhởi,nóinhiềulờikhenngợi.Mộtbuổi chiều,khi cácđạibiểuđãvàoở trongTrungNamHải,ChuÂnLaivàbàĐặng
dườngnhưđếntấtcảcácphòngcókháchởđểthămhỏivàbắttayhọ,lúcđócácđạibiểuvôcùngcảmkíchbởihọđượcchàođónnhiệtliệt.CácđạibiểuởtrongTrungNamHảiđượcởgầnMaoChủtịch,nơiđâyphongcảnhrấtđẹp,
đóntiếpnhiệttình,câunóicửamiệngcủahọlà"suốtđờikhôngquênniềmvinhdựnày",v.v...Tậndụngthờigianởđây,họđitìmhạtgiống,bứngmộtkhómhoahaymộtcâynhỏmangvềquêtrồnglàmkỷniệm.Ngắtmộtbônghoa,mộtlácâyépvàosổtay,coiđâylàvậtkỷniệmquýbáu.Họcònđếnnhữngnơidanhlamthắngcảnhđểchụpảnhlưuniệm,đươngnhiênởđâyhọđượcưuđãiđặcbiệt.MộtsốngườicôngtáclâunămởtrongTrungNamHải,đếntậnnghỉhưu,ngayđếnchụpmộtbứcảnhlưuniệmởđâycũngkhôngcó.KhôngchỉcácđạibiểurấtđỗivuimừngđượcthamdựlễQuốckhánhchàomừngTrungHoamớimàmọitầnglớpnhândânlaođộngđãthoátkhỏicảnhbịápbứcbóc lộtđềucoiTrungNamHải linhthiêngnhưnúiTỉnhCương(TỉnhCươngSơn)củaGiangTây,thápBảoSơncủaDiênAn,nólàtượngtrưngcủamộtthờiđại,làmốcvươntớivàlàtâmnguyệncaocả,nóivậychắccũngkhôngquálời.Trongngàyquốckhánh,buổisángcácđạibiểuđượcbốtríngồitrênkỳđàidựngsát lầu
ThiênAnMôn,ngắmnhìnmuônngànmàusắcđangdiễnradướiquảngtrường,lắngnghebàidiễnvănchàomừngcủa"PhóChủtịchLâm".Buổichiều,cácđoànđạibiểutựbốtríhoạtđộng.SaukhithamquanTrungNamHải,đoàn
đạibiểutỉnhLiêuNinhđếnNghênhHuânĐìnhởđầuphíanamDoanhĐàichụpảnhkỷniệm.Cácnhânviêntrongđộiđóntiếp,baogồmcảtôi,cũngđượchọmờichụpảnh,chúngtôiđứngởhàngcuốicùng.Điềuthúvịlà,cácđạibiểukhôngnhữngđeohuyhiệuMaoChủtịchmàtrêntayhọcòncầmcuốn"LờidạycủaMaoChủtịch".LiêuNinhlàtỉnhlớn,cónềncôngnghiệptươngđốipháttriển,ngoàirahọcònmangđếnđâymộttácphẩmđiêukhắcđặcsắc,đólàbứcảnhbằngkimloạimàuvàng"MaoChủtịchđếnAnNguyên",chấtlượngđiêukhắccao,khổảnhlớn,chỉcóđiềuảnhđơnđiệu,mọingườitrongảnhchỉcómộttưthế.NghênhHuânĐìnhvốncómộtbứchoànhđượcchếtácrấttinhxảo,nólàmộtbộphậncủakiếntrúccổ,tựanétchữCànLongrấtnổitiếng,bịcoilà"tứcựu",bứchoànhđóđãbịtháobỏ,thayvàođólàbứcảnhcủaMaoChủtịch,trôngkhônghợpcảnh,songlúcbấygiờcũngcoilàtràolưumới.VềvấnđềtreoảnhMaoChủtịch,suynghĩcủaMaoChủtịchchúngtôibiếtrấtrõ,Chủtịch
khôngmuốntreoảnhmìnhởkhắpnơi,songđứngtrướctìnhcảnhnày,khôngbiếtxửlýthếnào,đànhngheđâubỏđấy,bởihọlàkháchquý!Buổitối,cácđạibiểutớiquảngtrườngThiênAnMônthamdựdạhội,đốtlửatrại,khôngkhí
vui vẻvànáonhiệt vô cùng.TrongngàyQuốckhánh tôi cũngđượcmộtphenvất vả.TrênthànhlầuThiênAnMôn,MaoChủtịchcùngLâmBưugặpgỡrấtnhiềukháchquýđếndựmíttinhchàomừngQuốckhánh,MaoChủtịchvàLâmBưubắttaycácđạibiểu,chụpảnhlưuniệmchungvớicácđạibiểu.ĐứngtrênthànhlầucòncórấtnhiềuHồngvệbinh,lãnhđạocácpháitạophảnvàcácnhânvậtnổitiếngnhưNhiếpNguyênTử,KhoáiĐạiPhú,ĐàmHậuLan,HàmÁiXương,v.v...đượcgọilàlãnhtụsinhviên,cũngtrèolênthànhlầu,ngườiđilạirấtnhộnnhịp.Bậnrộnnhấtphảikểđến làDiệpQuần.DiệpQuần làủyviênTrungươngmớiđượcbầu, làngườicócátínhmạnh,luônmuốnthểhiệnnănglựccủamìnhtrướcđôngngười,đặcbiệtlàtrướcmặtMaoTrạchĐông.MaoChủtịchkhônghiểunộitâmcủaDiệpQuần,tôithìthấyrằng,DiệpQuầnthíchđượcmọingườitínnhiệm,nhưngngượclại,tôikhôngthấyaiđểýđếnbàấy.Duyệtđộituầnhànhxong,MaoChủtịchchuẩnbịvàođạisanhnghỉngơi,GiangThanhthấy
vậyliềnkéoLâmBưuđếntrướcmặtMaoChủtịch,nóilàmuốnđượcchụpảnhvớiChủtịch.DiệpQuầncũngmuốnxuấtđầulộdiện,liêntụcmờimọingươiđangđứnggầnđócùngchụp
ảnh,raýmìnhcònquầnchúnghơncảGiangThanh,nhanhchânnóivớiChủtịch:"ThưaChủtịch,hômnaylàngàyđạihỷ,mờicácnhânviêncôngtác(trongđócótôi),mọingườichụpchungmộtkiểuảnhlàmkỷniệm."MaoChủtịchtỏýtánthành,LâmBưucũngphụhọatheo,DiệpQuầnvừanóivừahoachân
múataynhư là tổngđạodiễnvậy.DiệpQuầnbốtríMaoTrạchĐôngvàLâmBưuđứngsátnhau,GiangThanhđứngcạnhMaoChủtịch,nhânviêncôngtáccóUôngĐôngHưngvàTrương
DiệuTừcungđượcgọitớiđểchụp,tôiđượcsắpxếpngồiởhàngtrước.DiệpQuầnhướngdẫn
thợchụpảnhnênchụpnhưthếnày,chụpnhưthếkia,sauđóchỉnhsửatưthếđứngchoMaoChủtịchvànhữngngườikhác,nétmặtnêntỏrõbiểucảm,v.v...,mãimớichụpxongmộtkiểuảnh.TrongngàyQuốckhánh,nhờcóChuÂnLaitổchứcsắpxếpchutoàn,hơnnữalạiđượcĐảng
vàNhànướcnhiệttìnhtổchứcđóntiếp,mọingườicómộtngày lễtrongkhôngkhívuivẻ,songtrongđangcheđậymộtâmmưu,ngầmchứanguycơnghiêmtrọng,đươngnhiênđâylànhậnthứccủasaunày,còntạithờiđiểmđókhôngaingờtới.ĐạibiểuởtrongTrungNamHảihoặclàthủlĩnhcủamộtpháinàođóhoặclànhânvậtquan
trọngcủaỦybanCáchmạng,songcómộtđiềutôicóthểkhẳngđịnh,córấtnhiềungườitrongsốhọcũngkhôngdựliệuđượcdiễnbiếnsaunày,khihọởTrungNamHảicũngchưapháthiệnđượcbấtkỳbiểuhiệnbấtthườngnào.Chúngtôiphụtráchcôngtácđóntiếp,theosựsắpxếpcủatrên,lầnlượtđưacácđạibiểuđi
thamquancácxínghiệpdệt,trươngĐạihọcThanhHoa,thămmộtvàiđơnvịbộđộiủnghộpháitả"làmcáchmạng,thúcđẩysảnxuất".ĐoànđạibiểuởtrongTrungNamHảikhoảngmộttuần,đãđếnlúcchiatay,ainấyđềubịn
rịn.Tómlại,tinhthầnphụcvụcácđạibiểucủabộđộicảnhvệchúngtôiđãđểlạitronglònghọnhiềuấn tượng tốtđẹp.KhiđoànđạibiểudờiTrungNamHải, chúng tôi lạigõ trốngđánhchiêng,nhiệtliệttiễnđưa,nhiềuđạibiểucảmđộngrơinướcmắtkhibắttaytạmbiệtchúngtôi.Thếlàchúngtôihoànthànhmộtnhiệmvụchưatừngxảyratronglịchsử.Tiễnđoànđạibiểuxong,sauđóhaingày,vàomộtbuổichiều,TiểuThươngvàTiểuNgô
cùngvớiMaoChủtịchđidạoquanhbờbểbơi.MaoChủtịchnhìnthấytôiliềnnói:"TrườngGiang,kháchmờilầnnàytrêndanhnghĩalàbácmời,kháchởtrongnhàcủacáccháucảnhvệ.Kháchphảnánh,cánbộvàchiếnsĩcáccháuđềurấttốt...""Chúngcháulàmvẫnchưađủạ!"Tôiđáp.MaoChủtịchtiếptụcnói:"Họđềunóirấthàilòng..."Tôinói:"Chúngcháucũngrấtvuiạ!
Cácđồngchíbảo,đượcphụcvụkháchquýdođíchthânChủtịchmờiđếnlàniềmvinhdựcủachúngcháu,mọingườiđềucảmthấyvuivẻvàhạnhphúc."MaoChủtịchcườitươi,tronglòngrấtvui.Tôivộivàngthưa:"Chủtịch,đạiđội1chúngcháu
chưacóbảnlĩnhđó,đâyđềudoThủtướngChuÂnLaisắpxếpchuđáo,lạiđượcmộtsốcơquanởTrungNamHảihếtlònggiúpđỡ,đưađồcũra,thayđồmớivào,nếuchỉriêngđạiđộicháuthìlàmkhôngnổiđâuạ."NétmặtMaoChủtịchtươitỉnh,Ngườinói:"Nhờcháuchuyểnlờicảmơncủabáctớimọi
người,xincảmơncácđồngchí!"MaoChủtịchnóixong,bướcđi,nụcườimãnnguyệnnởtrênmôi.
Chương 15:
"SẮC LỆNH SỐ 1" CỦA LÂM BƯU
LâmBưura"sắclệnhsố1"nhằmtăngcườngchuẩnbịchochiếntranh,MaoChủtịchxemxong,nói:Đốtbỏ!"UôngĐôngHưngnóivớichúngtôi:"Cóngườicầnđiềuđộngquânđội,địnhlàmgìnhỉ?"MaoChủtịchrấtkhôngbằnglòng,yêucầubộđộicảnhvệcầnnângcaocảnhgiác,đềphòngcókẻpháhoại.Quốckhánhnăm1969tổchứcrấtnáonhiệt,bấtluậnởquảngtrườngThiênAnMônhayở
trongkhuTrungNamHảiđóntiếpkháchquý,haisựkiệnnàykhiếnMaoChủtịchrấtvui.ĐạihộiĐảngIXđãbếmạc,nhânsựđãđượcsắpxếp,LâmBưulàPhóChủtịch,PhóThống
soái,cácnhânvậtcùngphecánhgồm:HoàngVĩnhThắng,KhâuHộiTác,NgôPhápHiến,DiệpQuần,LýTácBằngđềulàủyviênBộChínhtrị;mộtcánhhẩukhácdoGiangThanhcầmđầugồm:TrươngXuânKiều,DiêuVănNguyêncũng làủyviênBộChínhtrịhoặcủyviênTrungương.ChuÂnLaivẫncònminhmẫnvàkhỏemạnh...MaoChủtịchchorằng, thờiđiểmnàymìnhcóthểnghỉngơiđượcrồi.Cònnhớ,sauquốckhánhkhônglâu,ngày18tháng10,MaoChủtịchlêntàuhỏaởgaBắc
Kinh,đitheotuyếnđườngsắtKinh-Quảng,tiếnvềphíaNam,đếnVũHán,vàonghỉtạikháchsạnĐôngHồ.Đicôngtáclầnnày,căncứvàobốtrícủaUôngĐôngHưng,lựclượngbộđộicảnhvệtháp
tùngMaoChủtịchtươngđốiđông,trọnmộtđạiđộihơn120người.Ngườiđông,kháchsạnkhôngđủchỗ.Căncứvàođiềukiệnnơiđây,buộcphảibốtríởtronghộitrườngsốba,trongphòngthayđồcủabểbơi,cácchiếnsĩtrảiđệmcảtronghànhlangvàtrênsânkhấuhộitrườngđểngủ.Hômsau,ngày19tháng10,từBắcKinh,LâmBưugọiđiệnthoạibáocáotìnhhìnhcông
việcchoMaoChủtịchđượcđiệnthoạicóchứcnăngghilại,nóilàcầnphảităngcườngchuẩnbịchochiếntranh,cầnbanbốlệnhkhẩncấp,phòngngừaquânđịchtấncôngbấtngờ.Rasắclệnhđiềuđộngquânđộichuyểnsangtrạngtháisẵnsàngchiếnđấukhẩncấp.Nộidungsắclệnhbaogồm:-Nhanhchóngbốtríchướngngạivậtvàsảnxuấtvũkhíchốngxetăng.-Lậptứcbổnhiệmcáccánbộcónănglựcvàovịtríchỉhuychiếnđấu.-Tưlệnhcáccấptăngcườngchếđộtrựcbanthủtrưởng.-Kịpthờinắmchắcdiễnbiếntình
hình,nhanhchóngbáocáolêntrên.Toànbộnộidungcủa"sắclệnhsố1"này,thôngquaTổngThammưutrưởngHoàngVĩnh
Thắng,vớidanhnghĩa là"sắc lệnhsố1"củaPhóChủtịchLâmBưu,quántriệtxuống, toànquânnhanhchóngchấphành.Họápdụngbiệnpháp"tiềntrảmhậutấu"nàyvớimụcđíchlàsựviệcđãrồiđểépChủtịchMaoTrạchĐôngphảiđồngý.Nghexongcuộcđiệnthoại,MaoChủtịchphẫnnộnói:"Đốtbỏ!"Ngườikhẳngđịnhrấtrõràng,làmgìcóchuyệnđịchtình,vìthếcầnphảiđốtbỏ.
Song,LâmBưu,HoàngVĩnhThắngvàmộtsốngườikhácđểcheđậybộmặtthậtcủamình,ngangnhiênsửalạicâuchữcủaMaoChủtịchthành:"Rấttốt,đốtbỏ!""Sắclệnh"liênquanđếnviệctổngđộngviêntoànquânchuẩnbịratrận,khôngcầnthông
quanghiêncứucủaTrungươngĐảng,chưađượcQuânủyTrungươngphêchuẩn,dámngangnhiênrasắclệnhchotoànĐảng,toànQuân,toànDânthựchiện,đâychínhlàphạmtộilừađảo,làsựkiệnđộngtrời.Toàn bộ quá trình này tôi không được tậnmắt chứng kiến, chỉ được Uông Đông Hưng
truyềnđạtmệnhlệnhcótínhchấtthôngbáo:"Cóngườicầnđiềuđộngquânđội,ýđịnhlàmgìnhỉ?MaoChủtịchnghexongrấtkhôngbằnglòng,yêucầubộđộicảnhvệcầnnângcaocảnh
giác,phòngchốngcókẻpháhoại."Aicầnđiềuđộngquânđội?MaoChủtịchnghevấnđềgìmàkhôngvui?Ngănngừakẻnào
đếnpháhoại?Ngườitruyềnđạtkhôngnóirõkhiếnchúngtôiphảisuynghĩrấtnhiều...,thôithìbiệnpháphữuhiệuduynhấtlàbốtrítoàndiện,canhphòngcẩnmậtkhắpnơi,luônluônnângcaocảnhgiáclàhơn.Chúngtôi,đốivớichiếnsĩvẫnthựchiệngiáodụctoàndiện,nângcaocảnhgiác,chuẩnbị
sẵnsàngứngbiếnvớimọitìnhhuốngcóthểxảyra.Đồngthờiphânphátvũkhí,khítàichochiếnsĩ,sẵnsàngchiếnđấu,kếthợptăngcườnghuấnluyệnquânsự.ThườngngàytháptùngMaoChủtịchđicôngtác,chủyếulàtrựcbancanhgác,rấtítkhihuấnluyệnquânsự,lầnnàythìkháchẳn,khôngnhữngcầntăngcườngtấtcảcácmặtmàcòntiếnhànhxâydựngcôngsựtạicácvịtrítrọngyếu,sẵnsàngđốiphóvớicácbiếncốbấtngờxảyra.LầntháptùngMaoChủtịchđicôngtácnàycóthểcoilàcómộtkhônghai.Trongthờigiannày,dườngnhưngàynàocũngcónhânviêncơyếuđápmáybaytừBắc
KinhchuyểncôngvănchoMaoChủtịch,thôngbáocáctintứcmớinhấtvềcôngtácchuẩnbịsẵnsàngchiếnđấuởBắcKinhchomọingườinghe.Vídụ,BắcKinhđạisơtán,chuyểnnhàở,cáctrườngđạihọc,caođẳngdichuyểnrangoàithànhphố,córấtnhiềunhàbánđồdùng,giárẻnhưbèo,ngayđếnngườithâncủabộđộicảnhvệcũngđãsơtánlênnúi,...,BắcKinhtrànngậpkhôngkhíchiếntranh.Cómộthômvàobuổichiều,UôngĐôngHưngchongườigọichúngtôiđếnvănphòng,mở
sổtay,truyềnđạtnộidungchochúngtôi:MaoChủtịchrấtphẫnnộtrướcviệcmộtsốngườiđãđưarabản"sắclệnhsố1",nóiđâylàđuổihìnhbắtbóng,chuyệnbéxérato.Kẻđịchkhôngthểcùnglúcđánhphíanam,tấncôngphíabắc,đánhchúngtaởkhắpnơi,chúngkhôngthểphốihợpnhịpnhàngnhưthếđược.Côngtácchuanbịchiếnđấulàcầncó,cảnhgiáccũngcầnlàm,songkhôngthểđánhnhaungayđược,khôngnên"thầnhồnnátthầntính"...VớichỉthịnàycủaMaoChủtịch,giữachúngtôiđãcóviệclàmtráichiều.Vềvấnđềsẵn
sàngchiếnđấu,chúngtôiđãtruyềnđạtđếntừngchiếnsĩ,cươngvịcôngtáccũngđãđượcbốtrí,naykhôngthểlậptứcsửađổi,buộcphảicósựsailệch.Đươngnhiên,trongcôngtácbảovệ,bấtluậnlàởthờiđiểmnào,địaphươngnào,chúngtôi
đềuquántriệtnguyêntắc"trongchặtngoàilỏng",cảnhgiáclàsựchuẩnbịvềtâmlýbêntrongvàbímậtđềraphươngpháptổchức,cònnhìntừkhíacạnhbênngoàithìvẫnbìnhthườngnhưmọingày.Tronggiaiđoạnnày,dườngnhưngàynàoMaoChủtịchcũngđidạo.Ngườithườngxuyên
đếnhộitrườngthămhỏicácchiếnsĩănngủtạiđây.Nhìnthấychănmàncủacácchiếnsĩgấpvuôngvức,cácloạidụngcụ,đồdùngxếpđặtngayngắn,nềnnhàquétdọnsạchsẽthìrấtbằnglòng.CóvàilầnMaoChủtịchgặpchiếnsĩ,Ngườinóichuyệnvuivớicácchiếnsĩ,hỏithămgia
cảnh,hỏituổi,hỏitìnhhìnhcôngtáccủacácchiếnsĩ,chuyệntròrấtthânmật.CólầnMaoChủtịchhỏitôi:"Tìnhhìnhchiếnsĩcóvấnđềgìkhông?"Tôinói,bốcủamộtchiếnsĩmất,chúngtôichođồngchíấyvềnhưngđểlàmtốtcôngtác
bảovệ,làmtốtcôngtácchuẩnbịvàsẵnsàngchiếnđấu,đồngchíấyđãkiênquyếtxinởlại.Chiếnsĩấynóirằng,ởnhàđãcóanhtrai,vảlạivềthìcũngmuộnrồi,khôngthểgiúpđượcnhiều,ởlạiviếtthưanủimẹvàđộngviênngườithân.MaoChủtịchnghexongtỏratánthànhvớiquanđiểmcủachiếnsĩđó,đồngthờichuyểnlời
khenngợitớiđồngchíđó.TôicònkểchoMaoChủtịchnghechuyện,cómộtchiếnsĩbịốmphảiđưavàobệnhviện
khôngquânchữatrị.MaoChủtịchnói,bộđộicảnhvệcáccháuđaphầnlàngườiphươngbắc,đếnphíanamkhôngquenkhíhậu,ởđâymùahènóng,mùađônglạnh,cáccháucầnquantâmđếnchiếnsĩ,chúýđờisống,thườngxuyêntổchứchoạtđộngthểdụcthểthao,vănhóavănnghệ.Cácphânđộiđicôngtác,ngoàiviệcthườngxuyênhuấnluyện,canhgác,cầntậndụngthời
gianrỗi,giaohữubóngrổvớitiểuđoàncảnhvệcủaquânkhuVũHán.Khivàotrận,khôngkhíthiđấusôinổihẳnlên,cóngườighivàđọcđiểm,cảhaibênđuanhauxembênnàogiànhđược
nhiềuđiểmhơn.Đâylàhoạtđộngvănthểnhằmtăngcườngthểchấtchobộđội,tăngcườngmốiquanhệhữuhảovớicácđơnvịbạn.Nhữnglúcrảnhrỗi,MaoChủtịchmangchiếcghếmây,ngồidướibóngcâycạnhsânđểxemvàcổvũcácchiếnsĩthiđấu.Hễnóiđếnthiđấubóng,cácchiếnsĩcủachúngtôiainấyđềuphấnchấnhẳnlên,cứmỗilần
thiđấu,tínhhiếuthắngcủalớpchiếnsĩtrẻlạiđượcbộclộrõnét.Cóthểnói,độibóngrổcủađạiđộichúngtôimạnhhơntiểuđoàncảnhvệquânkhu,chúngtôicũngkhôngtránhkhỏisựkiêungạocủakẻchiếnthắng.Mộtvàingàysau,UôngĐôngHưngchogọimộtsốcánbộtrongđạiđộicảnhvệchúngtôivà
cánbộkhuđộivềhọp.UôngĐôngHưngnói:"MaoChủtịchđãxemcácđồngchíchơibóngrổvớitiểuđoàncảnhvệquânkhu,Ngườicũngngheđượcnhữnglờibàntáncủacácchiếnsĩ.Chủtịchbảotôinóivớicácđồngchí:PhàmlànhữngngườitừBắcKinhtớiđềucầnphảitôntrọngcácđồngchísởtại,tôntrọngthủtrưởngcủahọ,tôntrọngcấpdưỡng,nhânviênphụcvụvàcôngnhânđốtlò.Côngviệchọlàmdùcósaicũngkhôngnênnóinănglungtung.Chúngtaởnơikhácđếnđây,ngườitamanghếtsứcđểphụcvụchúngta,đóntiếpchúngta;cònchúngtađiđếnđâuthìđaotobúalớnđếnđấy,cầnchúýtiếtkiệmtừnggiọtnước,từngsốđiện,từnghạtgạo,cầnphảisuynghĩcaohơnngườitamộtcáiđầu,khôngnênlúcnàocũngmuốnthắngngườita".ChúngtôicoinhữnglờinóicủaMaoChủtịchlàchỉthịquantrọng,tổchứchọctậpnghiên
cứu,liêntưởngtớicâunóicủaMaoChủtịchnăm1968:"Bátlộquângià,cóngườinóilà"thổBátlộ",họkhônghiểu,bácphảidựavào"thổBátlộ"mớiđoạtđượcgiangsơn.Chớnêntựti.Gọilà"thổ"ýnóingườikhôngcótrìnhđộvănhóa,khôngcóvănhóathìhọc,cósaođâu.Cáccháulàbộđộiluônởbêncạnhbác,khôngnênlàm"chủnghĩasô-vanhnướclớn".Đốichiếunhữnglờinóinàyvớithựctế,liênhệvớisuynghĩcủabảnthân,chúngtôinhậnthứcrằngcầnphảikhiêmtốn,cầnphảicótácphonglàmviệcchuđáocẩnthận,khôngđượcứchiếpngườikhác,cầnchămchỉhọctập,xửlýtốtmốiquanhệhữuhảovớichínhquyềnvànhândânđịaphương.Mọingườihồitưởnglạinhữngnămthángtrướcđây,đicôngtáccùngvớithủtrưởng,cácquyđịnhđưaraluônđượcchúngtôichấphànhnghiêmchỉnh.Vídụ,mỗilầnMaoChủtịchđếnmộtđịaphươngnàođóđươngnhiênlàcóchúngtôiđitheo,địaphươngnơichúngtôiđếnđóntiếprấtnhiệttìnhvàchuđáo.Chúngtôicóquyđịnhriêng,thuốclá,kẹobánh,trà,hoaquảcủađịaphươngchiêuđãi,chúngtôikhôngđượcđụngđến.Khănmặt,xàphòngtrongphòngtắmcũngkhôngđượcdùng,chỉdùngcủacánhânmangtheo.Ngoàiracòntíchcựcthamgialaođộng.Cómộtnăm,vàomùaxuântạiVũHán,cácchiếnsĩcủachúngtôicùngvớitiểuđoàncảnhvệquânkhugiúpđịaphươngchặtgỗ,mộtcâygỗthôngto,phảivàingườimớikhiêngnổi,chúngtôilàmviệcrấthăngsay.Lạimộtlầnkhác,vàomùathu,camquýtởTrườngSađượcmùalớn,chúngtôicũnggiúpnhândânđịaphươngthuhoạch.MộtsốviệclàmtrênđãtôthắmthêmtruyềnthốngtốtđẹpcủaĐảngvàquânđộita,đượcchínhquyềnvànhândânsởtạihếtlờicangợivàcónhậnxétrấttốtvềchúngtôi.Cólần,MaoChủtịchđidạo,nhìnthấytôi,Chủtịchnói:"TrườngGiang,cáccháuđãnêucaođượctruyềnthống,cóảnhhưởngtốttớiđịaphương."Chủtịchnóinhẹnhàngtrongtâmtrạngrấtvuivẻ:"Chauđicôngtác,ngayđếnđồdùngchănmàncũngmangtheo,đồăncũngmangtheo...",tôi
đangđịnhnói,chúngcháuhọctậpgươngcủaNgười,nhưngkhôngđểtôikịpnói,Chủtịchcười,nóiluôn:"Chúngtacốgắnghếtsứccóthể,tránhgâyphiềnphứcchongườita..."Chúngtôiđềubiết,sinhhoạtcủaMaoChủtịchrấtđơngiản,ăncơmchỉcầnmộtvàimón
thứcăn,dùnghànghoặcđồvậtnàođócủađịaphương,Chủtịchđềuyêucầunhânviênquảnlýthanhtoántiềntrảchohọ,họnhậntiềnxongthìmớiravề.Tronghơn20nămsốngvàlàmviệc cạnhMaoChủ tịch, tôi rất ít khi thấyChủ tịch thamdựyến tiệc.Mỗi lầnđếnmộtđịaphươngnàođó,lãnhđạomờicơm,Chủtịchthườngkhôngthamgia.GửiquàbiếuchoMaoChủtịch,thôngthườngChủtịchkhôngnhận.Gặptrườnghợpcácloạihoaquảtừnơixagửibiếu,MaoChủtịchkhôngthểkhôngnhận,nhậnxongChủtịchphânphátchokhốicơquanvàbộđộicảnhvệchúngtôi.Quàbiếucógiátrịkinhtếlớn,Ngườigiaochobộphậnquảnlýbảoquản.MaoChủtịchlàvậy:mờicơmkhôngđi,quàbiếukhôngnhận,làtấmgươngsángcầnkiệmliêmchính,chícôngvôtư.
Nóiđếnmờicơm,cómộtcâuchuyệnnhưsau:Vàokhoảngnăm1956,chúngtôitháptùngMaoChủtịchtớiQuảngChâu,ởtrênmộthònđảonhỏ.Nghenóinơiđóhiệnđãxâykháchsạnlớn.Nơiđây
trướckialàphònggiaotếcủaTỉnhủy.Trongthờigianởđây,MaoChủtịchrấtvui,lạiđúngngàysinhnhậtcủaNgười,Chủtịchmờichúngtôiănmìsợi.Mìsợichếbiếnrấtngon,điềukhóquênnhấtlà,phònggiaotếmangđếnmộtmónănnổitiếngcủađịaphương,cótêngọilà"longhổđấu".Nghenói,mónănnàyđượcchếbiếntừrắnvàmèorừng.RắnlàđặcsảncủaQuảngĐông,
mèorừngsinhsốngởdãynúiphíabắcQuảngĐông.Loạimèorừngnàythuộcloàiđộngvậthoangdã,đượcliệtvàodanhmụccầnbảovệ,nhưngtrướcđâychúngkhôngđểýtới,cũnglàdocònthiếunhậnthức.Theocáccụkểlại,đâylàmónănnổitiếngcủaQuảngĐông.Tómlại,MaoChủtịchmờichúngtôiănmónmì,chúngtôiănmì.Nóiđếnrắnvàmèo,có
nhiềuđồngchíkhôngdámđụngđũa.Nóithật,tôikhôngkiêngcữgì,songnóiănthịtmèo,tôithấylợmcảgiọng.Họmờimọingườiăn,khôngăn,ngườimờisẽkhôngvui,điềunàykhôngnóichắcaicũng
rõ.MaoChủtịchbảo:"CácđồngchíởQuảngĐôngđãmangmónnàyrarồi,cáccháucốănđi.Cầntôntrọngthịnhtìnhcủachủnhà..."Kếtquả,mọingườiđềuăn,càngăncàngthấyngon,sauđókhôngaikiêngkỵgìnữa.Qualần
nàychúngtôilạibổsungthêmmộtsốquyđịnhnữa.Trongđócómộtquyđịnh,khithiđấubóngrổvớiđịaphương,quántriệt tưtưởng"hữunghị thứnhất, thiđấuthứhai" tới tấtcảchiếnsĩ thuộcquyền,mọingườiđềuhứa, trongđócótôi.Quađâytôinhậnthứcđượcmộtđiều:tácphongcủabộđộilàdogiáodụcvàbồidưỡngmàthành,chiếnsĩtốthaykhôngchủyếulàdocánbộ.Cònnhớ,vàomộtbuổichiềuchủnhật,tiểuđoàncảnhvệquânkhuVũHánmờichúngtôithi
đấubóngrổ.Trậnđấudiễnrarấtsôinổi,trọngtàicũngrấtnghiêmkhắc,điểmsốchênhlệchgiữahaibênrấtsátnhau,cuộcchiếnđangdiễnrarấtgaycấn,đúnglúcnàyMaoChủtịchđến.Téra,MaoChủtịchnghethấytiếngcòinghiêmkhắccủatrọngtàicấtlên,cáccầuthủtrong
sânchạynhảynhưrồngbayphượngmúa, tiếnghòhétcổvũhếtmìnhcủakhángiả,hôto:đoànkết,cốlên,sôinổi,Ngườivộidừngviệc,xuốngsânxemthiđấu.MaoChủtịchvẫnngồidướibóngkhómtrúccáchsânthiđấubóngrổkhoảnghơn10m,xem
chúngtôithiđấu.Ngaytừđầutrậnđấu,chínhtrịviênLýcốýkhôngbốtríhaivịtríchủlựcrasânvànóivới
mọingười,đánhbóngcầnđánhhaynhưngkhôngđượcthắng,đồngchícònnhấnmạnh:"Đâylànhiệmvụ!"Tiếngcòikếtthúctrậnđấuvanglên,chúngtôithuahọ3điểm,đâylàtrậnthắngđầutiên
củatiểuđoàncảnhvệquânkhu.MaoChủtịchxemtrậnđấunày,Ngườirấtvui,vỗtayhoanhôđộiquânbạitrận.
Chương 16:
LÊN LƯ SƠN HỌP HỘI NGHỊ TOÀN THỂ ĐẠI BIỂU TRUNG ƯƠNGĐẢNG LẦN 2, KHÓA IX
MaoChủtịchmặtđầymồhôinói:"TrầnTrườngGiangà!ViệclàmđầutiêncủachúngtakhilênLưSơnlàbơilội."Khiởdướinước,Chủtịchnói:"Hiệnkhôngcócuộcthibơitínhgiờ,nếucóbácsẽghitênthamgia."Tháng8năm1970,MaoChủtịchđáptàuhỏaxuốngthịsátphíaNam.RốtcụcNgườiđiđâu?
Lãnhđạokhôngbáochochúngtôi.Song,việcđócũngkhôngảnhhưởngtớisựchuẩnbịcủachúngtôi.Nóitớigócđộchuẩnbị:vềngười,vẫnsốngườiđó;vềviệc,vẫnmộtsốcôngviệccũ.Chỉcònmộtvấnđềlà,tìnhhìnhchínhtrịtrậttựxãhộinơiđếnrasao,cầnbiếttrướcđểđưaraphươngánchuẩnbịtrước,sẵnsàngứngphóvớimọidiễnbiếncóthểxảyra,đâylàđiềuchúngtôiphảisuynghĩ.Bởivìchúngtôibiếtrằng,hàngngàybáochíluônđưatin"tìnhhìnhCáchmạngVănhóadiễnrarấttốt","đạiliênhợp","tamkếthợp",v.v...,thêmvàođó,Trungươngđãnhắcnhở,ủyviêncáchmạngcủacáctỉnhcầnkếtiếpnhauthànhlập,thực
hiện"Giangsơntổquốcmộtmàuhồng",songtrênthựctế,trậttựxãhộivẫnkhôngổnđịnh.Trêndọcđườngđi,chúngtôinhìnthấykhôngítđịaphươngvẫnrấthỗnloạn,thậmchícónơixảyrađấusúng,đấupháo,khóisúngngúttrời.ĐoàntàuđặcbiệtchởMaoChủtịchdichuyểnxuốngphíaNam,quaThạchGiaTrang,qua
TrịnhChâuđếnVũHán,ởlạiVũHánvàingày,rồilạiđáptàutiếptụcđixuốngphíaNam.Bấtluậnđoàntàuđiđếnđâu,hễtàudừnglạilàcólãnhđạoquan,chính,Đảngđịaphươngđếnbáocáotìnhhìnhhoặctổchứchọphành.TrọngđiểmvẫnlàtìnhhìnhsauĐạihộiIXrasao,nênlàmnhưthếnào?Mãisaunàytôimớibiết,đâycũnglàcáchnghiêncứuđiềutracủaMaoChủtịch,làmcôngtácchuẩnbịchoĐạihộitoànthểđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứ2khóaIXtổchứctạiLưSơn.Chiềungày19tháng8,đoàntàuchởchúngtôiđếnNamXương.MaoChủtịchchuẩnbịdừng
ởđâymộtlátrồimớiđếnLưSơn.UôngĐôngHưngbảotôidẫnvàichiếnsĩđitrước,làmcôngtáctiềntrạm.ĐoàntàuvừadừnglạitạigaNamXương,chúngtôixuốngtàu,một luồngkhínóngtừxungquanhậpđến,nóngnhưthiêunhưđốt,thậtlàdanhbấthưtruyền,nơiđâylàmộttrongbốn"lòlửa"lớncủaTrungQuốc.MaoChủtịchmặcáotrắngcộctay,mặtđẫmmồhôi,thỉnhthoảnglạidùngkhănlaumặt.ChủtịchbiếttôiđiđếnLưSơntrướcđểlàmcôngtáctiềntrạm,Ngườiliềnnhăcnhở:"CôngviệcđầutiênkhiđếnLưSơnlàbơilội...""Vângạ!"TôibiếtsởthíchtừtrướcđếnnaycủaMaoChủtịchlàbơilội,bấtluậnlàsông,hồ
haybiển,chỉcầnnơiđócónướclàNgườimuốnxuốngbơi.Vốndĩ,xuấtngoạilầnnày,nhữngnơicóđiềukiệnbơilộitốtnhưởVũHán,TrườngSathìthờitiếtrấtnóngbức,xuốngnướctrongthờitiếtnàykhôngcólợichosứckhỏe.HômnayChủtịchđềxuấtyêucầubơilội,đồngthờicũngthểhiệnrõcôngtácđiềutratrêndọcđườngcủaMaoChủtịchđạtkếtquảtốt,giờcóthểxảhơiđượcrồi.Tôicũngrấtvui,nghexonglờidặncủaChủtịch,tôinói:"Vângạ!Việcđầutiênlàbơiạ!"MaoChủtịchthấytôivui,từtrongtâmkhảm,Chủtịchcũngrấtvui.HơnchụcngườichúngtôiđixekháchlênLưSơn,đườnglênquanhco,cànglêncàngcao,
giốngnhưcảnhMaoChủtịchđọctrongbàithơ"Vượtlêntrùngmâyquanhcokhúckhuỷu",cànglêncao,khôngkhítrênLưSơncàngmátmẻ.ĐâykhôngphảilàlầnđầutiêntôilênnúiLưSơn,cảnhđẹpcủaLưSơn,sựkỳvĩcủaLưSơnđãđểlạitronglòngtôinhiềuấntượngtốtđẹp.KhôngđếnLưSơnlạinhớLưSơn,songhômnayđếnLưSơntôilạikhôngcóhứngthúngắmcảnhhùngvĩnơiđây,thậmchícũngkhôngmuốnđixemthácnướcnổitiếng"nướcbaytừtrêntrútthẳngxuốngdưới",bởitronglòngđanglolắng,trùtínhmộtsốcôngviệccầnphảilàmsau
khiđặtchânđếnLưSơn,cốgắnghoànthànhtốtnhiệmvụtiềntrạm.DướisựchỉdẫncủanhânviênCụcQuảnlýthắngcảnhLưSơn,chúngtôitiếnhànhkiểmtra
vàchuẩnbịnơiởchoMaoChủtịch,bốtrícáctrạmcảnhgiới,tìmchọnđịađiểmbơichoMaoChủtịch.ĐịađiểmbơicủaMaoChủtịchđượcxácđịnhtạiđậpchứanướcLưSơn.ĐậpnướcLưSơn
đượcxâydựngtrênđỉnhnúiLư.Điểmthúvịcủangọnnúinàylànhìntừhướngnàocũngcaonhưnhau,đỉnhnúichótvót,chọcthẳnglêntrờixanh.ĐỉnhcaonhấtlàđỉnhĐạiHánDương,cao1474m,mộtvàiđỉnhxungquanhthấpnhấtcũngcaohơnngànmét,dốcdựngđứngnhưngtrênđỉnhlạirấtbằngphẳng.Xungquanhđỉnhnúicórấtnhiềuthunglũng,rộngcó,nướcsâuvàhẹpcũngcó.NgườiGiangTâylợidụngđặcđiểmcủanúiLư,tạiđiểmgiaonhaucủacácthunglũng,họđắpđập,tạothànhđậpnướcLưSơn.Nướctrongđậpchứatrongxanh,nhìnthấuđáy.Nướctrong,mộtmặtlàdotừtrongcáckhe
đáchảyra,mặtkhácnướcởđâykhôngbịônhiễm,lànơibơilộikhálýtưởng.MaoChủtịchrấtthíchbơiởđây.Cònnhớ,vàogiữatháng6năm1959,tôitháptùngMaoChủtịchtrèolênmộtquảnúicao
nằmsátbờsôngTrườngGiang,dướichânnúithìnónghầmhậpnhưngtrênnúithìmátmẻ,gióthổinhènhẹ,phongcảnhtuyệtđẹp,khíhậutronglành.LầnđóMaoChủtịchlênnúichủtrìcuộchọpBộChínhtrịTrungươngĐảngvàhọpHộinghịtoànthểđạibiểuTrungươngĐảnglầnthứ8khóaVIII,sửađổisailầmcủa"đạinhảyvọt"vàchỉnhđốn"pháitả"xuấthiệntrongcôngxãnhândân.MaoChủtịchđãdựtínhđượctìnhhìnhlúcbấygiờ,đưarađánhgiágóigọntrong12chữ:"Thànhtíchrấtlớn,vấnđềrấtnhiều,tiềnđồxánlạn".VềsauxảyravấnđềBànhĐứcHoàiviếtthư,mọingườiđềubiếtsailầmcủaBànhĐứcHoàivàmộtsốngườikhácbịphêbìnhvàxửlý.Vềvấnđềnày,cáchọcgiảlịchsửĐảngđãcórấtnhiềubàiviếtbìnhluận.Điềutôimuốnnóilà,thờigiantiếnhànhđạihộilànhữngngàytranhluậnkịchliệt,khôngkhícuộchọpcăngnhưdâyđàn.Đểgiảitỏa,nhữnglúcrảnhrỗi,MaoChủtịchđếnđậpnướctrênđỉnhnúiđểbơi,theoquanđiểmcủaMaoChủtịch,bơilộilàcáchnghỉngơitốtnhất,làcáchhưởngthụtốtnhất.Lầnnàytổchứchọptrênnúi,thànhphầnTrungươngcó,địaphươngcó,quânđộicó,người
tươngđốiđông,ởcũngrấttậptrung.MaoChủtịchthườngbơilộivàobuổichiều.MỗilầnChủtịchbơi,trênbờđậpcórấtnhiềungườiđứngxem,cũngcókhôngítngườilộixuốngđậpbơilội,tiếngnóitiếngcườináonhiệthẳnlên.Nóivềbơilội,tiệnđâytôicũngxinnóirằng,khảnăngbơiloicủatôiđãđượcnângcaolên
rấtnhiều,cóbướctiếnnhảyvọt trongnhữngngàyởđây.Trướckia tôicũnggiốngnhưrấtnhiềungườimớitậpbơi,chântayvụngvề,naythìchântayphốihợpnhịpnhàng,ngườinổitrênmặtnước,nhờcósứckhỏenênthờigianbơicủatôikhálâu.CònMaoChủtịch,Ngườichủđộngbơitheoýmuốn,cólúcbơisấpmộthơidài,xahơnchụcmét,đầuúpxuốngmặtnước,bơimộtđoạndàimớingửalênthở,lặpđilặplạinhưvậy,lúcchìmlúcnổi.CólúcNgườibơisải,lúcvungtaybêntrái,lúcbênphải,nướcbắntóelênmàuánh
bạc.Sauđólàbơingửa,bơiếch.CólúcNgườinằmngửa,nổitrênmặtnước,trôngnhưđangngủ.Tứchiduỗithẳng,taykhôngkhuấynước,chânkhôngđạpnước,toànthânnổitrênmặtnước,ungdungtựtạinhưđangnằmtrêngiường.TôituylàngườibơibảovệbêncạnhChủtịch,nhiềulầnmôphỏngđộngtácnằmngửacủaNgười(chúngtôigọiđólàđộngtác"nằmngủ"),nhưngtậpmãimàvẫnkhôngthành.Tôitựhạquyếttâmphảihọcbằngđược,khôngđượcphépnhụtchí.TôitiếptụcbơicùngMaoChủtịch.MaoChủtịchthấytôichưađạttớiđộphẳngsovớimặtnướcthìđãmấtthăngbằng,chìmxuống,làmthửvàilầnđềuthấtbại,Ngườibơilạigầntôi,nói:"TrườngGiang,đừngcăngthẳng,thảlỏngngườitạothànhmặtphẳng,tiếptụcthảlỏng...,khôngđượccăngcứng.""Bơicũngcóquyluậtcủanó,nắmđượcquyluậtbơiđâuphảidễ."Chủtịchvừanóivừalàm
độngtácmẫu,chỉnhtừngđộngtácsaicủatôi.LàmtheochỉbảocủaChủtịch,tậpđitậplại,trảiquanhiềulầnthấtbại,cuốicùngtôiđã
thànhcông,chântaykhôngcầnkhuấyđạpnước,ngườivẫnnổilên.Họcđượccách"nằmngủ"trênmặtnước,tôirấtvui,rấthưngphấn.
MaoChủtịchthấytôiđãcónhiềutiếnbộ,Ngườicũngrấtvui.Ngườivừabơivừatròchuyệnvớichúngtôi:"Bơitínhtheotốcđộthìbáckhôngđịchnổicáccháu.Cònbơitínhgiờthìđượcchứ..."Ngườilạinói:"Bơilộihiệnnaythiđấutínhtheotốcđộ,vẫnchưacóthiđấubơisứcbền
xemaibơithờigianlâunhất.Nếucómônthiđấunày,bácsẽghitênthamgia..."Nghexongmọingườicườivang,tiếngcườivọngvàováchnúingânnga.TrongthờigianởLưSơn,dườngnhưngàynàoMaoChủtịchcũngbơi.Tấtcảmọingười
trênnúiLư,trongđócódânđịaphương,aicũngbiếtthờigiannàoChủtịchsẽđếnđậpchứanướcđểbơi.Vìthế,khiChủtịchbơi,córấtnhiềungườiđếnxem,cólúccóđếnvàitrămngườitrênbờđập,mộtmặtđểđượctậnmắtnhìnthấyMaoChủtịch,mặtkhácxemChủtịchbiểudiễntưthếnằmtrênmặtnướctuyệtđẹp.Vàingười chúng tôinhư thông lệ, tớiđậpnướcLưSơnđể thửnước.Mấyngàyquamọi
ngườiởtrong"lòlửa",mồhôinhễnhại,quầnáothayliêntụcmàvẫncảmthấyngườinhớpnháp,aicũngmuốnnhảyngayxuốngnước,tắmchothỏathích.TôibơilộitrongđậpnướcLưSơnkhôngphảilàlầnđầu,mựcnướckhôngcógìthayđổi,
songxungquanhđậpnướcđãcónhiềuthayđổi.Trênbờđậpđãxâyphòngtắm,phòngthayđồ,đểmọingườisaukhibơixonglênbờtắmlạinướcsạchvànghỉngơi.Tạimépnướcxâybậclênxuốngcótayvịnnhưmộtbểbơithựcsự.Tôinhảyxuốngthửnướctrước,bơimộtvòngrồilênbờtắmnắng.Tuyởđâytrangthiếtbị
cònđơngiảnnhưngđượccáichắcchắnvàsạchsẽ.Duychỉcónhiệtđộnướchơilạnhmộtchút,ngaynhưchúngtôicòntrẻ,xuốngbơimộtlúcđãthấyớnlạnh,huốnghồmộtngườiđã77tuổinhưMaoChủtịch,mặcdùsứckhỏecủaChủtịchvẫncòntốt,tinhthầnvàsứclựcvẫncòndồidào,songchúngtôicũngkhôngđượcphépxemnhẹ.Tuynói làcònkhỏe,nhưngchắcchắnkhôngthểbằngsứclựchơnchụcnămvềtrước.BácsĩriêngcủaMaoChủtịchcảnhtỉnhmọingười,lãnhđạoTrungươngcũngđềxuấtýkiến,yêucầuchúngtôinhấtđịnhphảicẩnthận,khôngđượcphéplơlàdùchỉmộtphút.Vìthếchúngtôikiểmtrakỹkhuvựcbơi,tạomọiđiềukiệntốtnhấtđểđónChủtịchxuốngbơi.CôngtácchuẩnbịhoàntấtkhônglâuthìChủtịchbắtđầulênnúi.MaoChủtịchnóilàlàm,Ngườikhôngvềnhànghỉdànhriêngchomìnhmàđithẳngtớiđập
chứanướctrênnúiLư,việclàmđầutiênkhiđếnnúiLưlàbơilội.MaoChủtịchthayquầnáongaytrênôtô,điđếnbờđập,Ngườiđãrènluyệnchomìnhthói
quen,làmmộtsốđộngtáckhởiđộngtrướckhixuốngnước."ThưaChủtịch,nướchơilạnh."TôiđếntrướcmặtChủtịchbaocáo:"Dướichânnúithìoi
bức,trênđỉnhnúithìrấtlạnh,nhiệtđộnướccũnglạnhgiốngnhưnướcmùathuvậy.""Nướclạnh?Thếthìsợgìnào!"Nóidứtlời,MaoChủtịchkhomngườichuẩnbịnhảyxuống
nước,Ngườiôntồnnói:"Nướchơilạnh,bơimộtlúcthìrấtdễchịu..."MaoChủtịchđãởdướinước,chúngtôingườitrướcngườisau,ngườibêntráingườibên
phải,vâyquanhChủtịch.Lầnbơinày,Chủtịchbơihơnnửatiếngđồnghồ.Mặttrờiđãxuốngnúi,mặtđấtcũngđãbắtđầutốilại,Chủtịchvẫncònthíchbơi,khôngmuốnlênbờ.Ngườinói,ởdướinướcthấyrấtdễchịu.Quảthực,hơn10ngàyqua,quamấy"lòlửa"ởVũHán,TrườngSa,NamXươnghunnóng,nayđượcbơi,mọimệtmỏidườngnhưđãđượcrũsạch,khiếnchoNgườicảmthấyrấtkhoankhoái.MaoChủtịchnhìnthấytianắngyếuớtchiếuxiênquađỉnhnúi,Ngườirachiềutiếcrẻ,hai
tayvuốtnướctừvầngtránrộngxuốngdướicằm,nướctrênmặtkhôngcònchảyxuốngnữa,lúcnàyChủtịchmớinói:"Lên!"LúcnàyChủtịchbơiđếnchỗnướcnôngrồidừnglại.Tôilấykhăntắm,xàbôngcho
Chủtịch,Ngườitắmxongmớilênbờ.Chủtịchvàchúngtôicườinóirâmran.MaoChủtịchtươitỉnhtrởlại,vuivẻnói:"Ôi!Dễchịuquá!Nơiđâythậttốt,cảmơntấtcả...!"
Chương 17:
MÀN ĐÊN BAO PHỦ LƯ SƠN
Tronglễkhaimạc,LâmBưutranhphátbiểutrước,thổiphồng"thiêntài",khuấylênmộttrậncuồngphong.MaoChủtịchrấtkhôngbằnglòng,nói:"Cácđồngchíhãyđểtôichếtsớmđi,rồihãynhườngchotôigiữchứcChủtịchnước."Ngườinóivớitôi:"Mấynămnaykhôngviếtgì,bâygiờkhôngviếtkhôngđượcrồi, cầnphảiviếtbàiđểphảnkích lại."MaoChủtịch tựnóivớichínhmình:"CósứcmạnhcủaquảbomtấnsanphẳngLưSơn,bắttráiđấtphảingừngquay...mànđêmmênhmông."ChúngtôicầmđèndầusoiđườngchoxechởChủtịchđi,MaoChủtịchnói:"Chúngtacũngđanglà'hồngđăngký'mà!"Tronglễbếmạc,trênChủtịchđoànkhôngcóchỗngồicủaLâmBưu,TrầnBáĐạtvàKhangSinh.Sángngày23tháng8,tạihộitrườngnhỏtrênLưSơntiếnhànhHộinghịđạibiểutoànthể
TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứ2,khóaIX.Từlầusố20nơiMaoChủtịchởcáchhộitrườngmộtđoạnđường,phânđộicảnhvệchúng
tôitháptùngxechởChủtịchđivềphíahộitrường.MaoChủtịchxuốngxe,điquacửabêncủahộitrường,vàođúngsânkhấuhộitrường(vịtrí
Chủtịchđoàn),lúcnày,trongnămủyviênthườngtrựcdođạihộiIXbầuthìđãcóbốnvịantọa,đólà:LâmBưu,ChuÂnLai,TrầnBáĐạtvàKhangSinh,cácđạibiểuthamdựhộinghịcũngđãanvịphíadướihộitrường.MaoChủtịchvừabướcvào,cảhộitrườngđứngdậy,tiếngvỗtayhoanhôvanglên.KhiđãantọatạivịtríchínhgiữacủaChủtịchđoànvàchờchohộitrườngyêntĩnhtrởlại,
MaoChủtịchtrịnhtrọngtuyênbốkhaimạcđạihội,sauđócôngbốsốlượngđạibiểuchínhthức,sốlượngthànhviênChủtịchđoànvàsốđạibiểuvắngmặt.Tiếpđến,ChuÂnLaituyênbốchươngtrìnhtổchứcđạihộigồm3vấnđềlớn:1.Thảoluậnsửađổihiếnpháp.2.Thảoluậnkếhoạchkinhtếquốcdân.3.Vấnđềchuẩnbịchochiếntranh.Babộtàiliệutrênđượcphânphátchotấtcảcácđạibiểunghiêncứu,sauđóphântổthảo
luận.Toànbộchươngtrìnhnghịsựkhaimạcđạihộidiễnratronggầnmộttiếng.MaoChủtịchđưamắtquansátkhắphộitrườngmộtlượt,hỏi:"Còncóýkiếngìnữakhông?"Cảhộitrườngimlặng,khôngainóigì.ĐúnglúcMaoChủtịchchuẩnbịtuyênbốgiảitánhộinghịthìLâmBưungồiởbêntráiMaoChủtịch,lấytừtrongtúiramộttệpgiấy,độtnhiênnóivàomicro,tuyênbố:"Tôilàngườiđầutiênphátbiểu."ChưahỏixemMaoChủtịchchủtrìhộinghịcóđồngýhaykhông,thậmchívẫnchưacótiếngvỗtaycủacácđạibiểungồidướihộitrườngbiểuthịđồngýtheothônglệ,ôngtađãnhìnvàogiấychuẩnbịtrướcđọctolên.BàiphátbiểucủaLâmBưulàmộthànhđộnghoàntoànbấtngờ.Trướcđó,LâmBưukhông
báochoMaoChủtịchbiếttrướcmìnhcầnphátbiểu,cũngkhôngbáochoMaoChủtịchbiếttrướcnộidungcủabàiphátbiểu.Dođó,đốivớinhữngvấnđềmàLâmBưuphátbiểu,MaoChủtịchkhônghềcósựchuẩnbị.TrongbàiphátbiểucủaLâmBưu,phầnlớnngôntừdànhchoviệccangợihếtlờicônglao
chiếntíchvàtàitríhơnngườicủaMaoChủtịch,cácđạibiểungồidướihộitrườngvỗtayliêntục.ChỉcóMaoChủtịchđangngồitrênghếChủtịchđoànlàngồiimbấtđộng,haitayđểtrênbàn.LâmBưunói:MaoChủtịchlà"thiêntài",điềunàymọingườikhôngphủđịnh,"mộtquốcgia
cầnphảicóChủtịchquốcgia"(Chủtịchnước),v.v...BàiphátbiểucủaLâmBưucũngđếnlúcphảikếtthúc.Hơn200đạibiểuthamdựhộinghị,từủyviênTrungươngđếnnhânviêncôngtác,từChủ
tịchđoànđếncácđạibiểungồidướihộitrườngđềuvỗtayhoanhônhiệtliệt,ngườiduynhất
khôngvỗtaylàMaoChủtịch.TôiđứngcạnhChủtịchđoàn,mọiđộngtháitronghộitrườngtôiđềuquansátrấtrõ,nghe
rấtrõ,tôithấylờinóicủaLâmBưukhôngchỗnàolàkhôngthỏađáng,VậythìtạisaoMaoChủtịchkhôngvỗtay,tôichorằngđólàdoChủtịchkhiêmtốntrướcnhữnglờiLâmBưucatụngmình!Cómộtđiềucơbảntôichưa
nghĩđược,chưanhìnthấy,trongbàiphátbiểuđóhàmchứađiềugì,tôichỉnhìnthấynétmặtcủaMaoChủtịchrấtkhôngvui.Tôichorằng,hỉnộailạc(mừnggiậnbuồnvui)củamộtngươithườngcórấtnhiềunguyên
nhân,chứkhôngthểgánghépviệcnàyvàoviệckhác,càngkhôngthểnhậnbiếtđượcnhữnglờicangợicủaLâmBưuđốivớiChủtịchlàthậthaygiả,cònviệcLâmBưumuốnlàmChủtịchnướclàthật.LâmBưuvừaphátbiểuxong,MaoChủtịchtuyênbốgiảitanhộinghị.Tronglúcmọingười
vỗtay,MaoChủtịchkhôngcóbiểuhiệngì,cũngkhôngbắttaytạmbiệtPhóChủtịchvàcácđồngchítrongChủtịchđoànnhưthườnglệ,ChủtịchrờiChủtịchđoàn,rabằngcửabên,lênxevềchỗở.Vềsau,MaoChủtịchkểlạichuyệnbuổilễkhaimạcnàyvớichúngtôi,Chủtịchnói:"Phó
Thốngsoáilàngườiđầutiênphátbiểutronghộinghị,nộidungcủabàiphátbiểukhôngbàntrướcvớibác,bàiviếtcũngkhôngchobácxem.LâmBưubấtchấpchươngtrìnhnghịsựhộinghịđãsắpxếptrước,bấtchấpkiếnnghịcủatôikhôngthiết lậpchứcdanhChủtịchnước,dùngnhững lờica tụng làmcớđểyêucầuđượcgiữchứcChủtịchnước..."Trong lúcnóiranhữnglờinày,MaoChủtịchtỏrõsựtứcgiận.Ngày24tháng8,tiếnhànhthảoluậnkếhoạchkinhtếquốcdân.Song,suốtngàyhômđó,
LâmBưuphâncôngTrầnBáĐạt,NgôPhápHiến,DiệpQuần,LýTácBằng,KhâuHộiTác,mỗingườivàomộttổchỉđạothảoluận,tuyênbố:TrầnBáĐạtchủbiên,LâmBưuthẩmđịnhtàiliệu"Marx,Engels,Lenin,Stalinthiêntàiluận".TrongtổthảoluậnnhómHoaBắc,TrầnBáĐạtkhuếchtrươngrùmbengchủtrươngthiết
lậpchứcdanhChủtịchnướccủaLâmBưu.TrongtổthảoluậnnhómTâyNam,NgôPhápHiếnmượnchữthiêntàiđểthổiphồngLâm
Bưu,mượncớcóngườiphảnđốithiêntàiđểcôngkíchngườikhác,nói"cóngườilợidụngđứckhiêmtốnvĩđạicủaMaoChủtịchđểhạthấptưtưởngcủaMaoChủtịch".TrongtổthảoluậnnhómTrungNam,DiệpQuầnmắtrưngrưnglệ,biểuthịkiênquyết"cảm
tình"(cảmtình:cáchnóichơichữ,đánglýphảinóilà"đồngtình"thìnóiláiđilà"cảmtình")thiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,ủnghộquanđiểmthiêntàiluận(bànvềthiêntài),đồngthờihùnghồntuyênbố:"Daokềcổcũngkhôngthulạilờinóinày".TrongtổthảoluậnnhómTâyBắc,KhâuHộiTácchơitròtunghứngvớicáctổthảoluận
khác,nóiphảnđối"thiêntài"và"thiếtlậpchứcdanhChủtịchnước","chínhlàchĩamũinhọnvàoMaoChủtịch,PhóChủtịchLâm".VươngHồngVănnóitrongtổthảoluậnnhómThượngHải:"BàiphátbiểucủaLâmBưurất
quantrọng,khôngthừanhậnthiêntàitứclàkhôngthừanhậnsựlãnhđạođúngđắncủaMaoChủtịch".VìviệcnàymàMaoChủtịchmấtngủsuốtđêm.ĐốivớiLâmBưu,MaoChủtịchcảmthấy
đaulòng,cảmthấyquáthấtvọng.Hômsau,ngày25tháng8,triệutậphộinghịBộChínhtrịmởrong,raquyếtđịnhđìnhchỉthảoluậnlờiphátbiểucủaLâmBưu,thuhồibáocáovắntắtsố2củanhómHoaBắc.MaoChủtịchphêbìnhnghiêmkhắcphátngôncủanhómTrầnBáĐạt,đồngthờinói:"Vấnđềthiết lậpchứcdanhChủtịchnướckhôngđềcậpđến
nữa.Cácđồngchíhãyđểtôichếtsớmđi,rồinhườngchotôiđượcgiữchứcChủtịchnước.Cácđồngchínếucứtiếptụcnhưvậythìtôisẽxuốngnúi,đểcácđồngchílàm.Aikiênquyếtđòithiếtlậpchứcđóthìngườiđógiữchứcđó,dẫusaothìtôicũngkhônglàm."CuốicùngNgườiralệnhkiểmđiểmTrầnBáĐạt.Mao Chủ tịch đích thân tìm LâmBưuđể nói chuyện, phê bình LâmBưu không bàn bạc
trước,đingượclạichươngtrìnhnghịsựhộinghị.MaoChủtịchvớingữkhínặngnhưngđậmtìnhngười,nóivớiLâmBưu:"TôikhuyênđồngchíđừngnhậnchứcChủtịchnước,aiđòithiết
lậpchứcdanhnàythìđểngườiđólàm."ChuÂnLaitìmgặpNgôPhápHiến,LýTácBằng,KhâuHộiTácnóichuyện,yêucầunhững
ngườinàyviếttườngtrìnhgửilênTrungương,đồngthờithuhồibiênbảnghichépnộidungcuộcthảoluậntổcủahọ.ĐãtừlâubèĐảngcủaLâmBưuâmmưuđịnhdùngbiệnpháphòabìnhđểchiếmđoạtcácvịtrílãnhđạocấpcao.Tronglễkhaimạc,LâmBưudựđịnhbấtngờđánhúpvàoMaoChủtịch,đãbịMaoChủtịchphêbìnhnghiêmkhắc,chỉhơnhaingàysauđãbịvạchtrần.Trongmấyngàyqua,MaoChủtịchlolắngtrongnộibộĐảngxảyrađấuđá,ănkhôngngon
ngủkhôngyên, liêntụcđidạođểgiữcânbằngtâmlý, tôihàngngàytrựcbanởcổng,cũngthườngđidạovớiChủtịch.Cólần,vừađiMaoChủtịchvừanóivớitôi:"Đãmấynămrồichưaviếtgì,bâygiờthìkhông
thểkhôngviết,viếtđểphảnkíchlại."CònngheMaoChủtịchlẩmbẩm:"CósứcmạnhcủaquảbomtấnsanphẳngLưSơn,bắttráiđấtphảingừngquay..."LúcđótôikhônghiểuChủtịchnóicâuđócóngụýgì,lạicàngkhôngbiếtnóitớiai,song
khôngdámhỏi.CònthóiquencủaMaoChủtịchthìtôirõ,Ngườithườngtựtayviếtchứkhôngdưavàotrợlýhaythưkýriêng.Trướckhiviết,thườngquamộtquátrìnhthainghén,trongthờigianđónếugặpđượcaiđóthìthườnglàcùngnhauđưaraquanđiểmhoặcngôntừcủamình,rồisauđóbànluậntraođổiqualại,thậmchícònnghephảnánhngượccủangườikhác,mặcdùngườiphảnánhkhônghiểuvềvấnđềđó.MaoChủtịchtừngnhiềulầnnói:"Thưkýcủatôichỉlàmmộtsốcôngtácthuphát,cònviệc
củatôi,tựtôibiếtcáchphảilàmgì."QuảthựcMaoChủtịchlàngườinhưvậy,đếnnhữngnămthángcuốiđời,thânmangbệnhnặng,Chủtịchvẫntôntrọngnguyêntắcnày.TấtcảngôntừtrongcácloạivănkiệnđềudoMaoChủtịchchấpbút.Lạimộtlầnkhác,cũnggiốngnhưlầnnày,vừađiChủtịchvừanóigìđó,tôinghekhônghiểu,
chứngtỏNgườiđangsuytưđểviếtbàigìđó,hoặcbàiviếtđangcòndangdở,vìthếngayđếnlúcđidạomàvẫnchưahếtsuynghĩ.Thờigianđidạođãrútngắnlại,đikhôngquá10phútđãquaytrởlạivănphòng.ĐèntrongvănphòngcủaMaoChủtịchđêmnàocũngsángđếnrấtkhuya.BảntinMaoChủtịchkhônglàmChủtịchnướcđãcótừlâurồi,đâyđâuphảilàtinmới.Từtháng4năm1959,triệutậpĐạihộiđạibiểuNhândântoànquốclầnthứ2khóaII,bầu
LưuThiếuKỳgiữchứcChủtịchnước,từđóđếnnayMaoChủtịchchuyênlàmcôngtácĐảng.Cònnhớ,đólàngày5-1-1965,tạiHộinghịHiệpthươngchínhtrịtoànquốclầnthứnhất
khóa IV,MaoChủ tịchđượcbầu làmChủ tịchdanhdự.Đối với chức vụnày,MaoChủ tịchdườngnhưđãrấtbằnglòng,NgườihồhởibắttaythămhỏicácủyviênHiệpthươngchínhtrị,cònchụpảnhlưuniệmvớinhàkhoahọcnổitiếngLýTứQuang.TôicũnglàngườitheoMaoChủtịchdựhộinghịđó,quảthựclòngtôinghĩvẫnchưathông.Tôicảmthấy,việcMaoChủtịchkhôngmuốnlàmnguyênthủquốcgia-ChủtịchnướcCộnghòaNhândânTrungHoa,màlạichỉmuốnlàmChủtịchdanhdựHộiHiệpthươngchínhtrị,quảthậtkhóhiểu.Sauđóítlâu,tôilạiđượcđiềuđộngvềquêđiềutratìnhhìnhnôngthôn,điềutraxongquay
trởlạiđơnvị,báocáotìnhhìnhchoMaoChủtịchxong,tôiliềnđưavấnđềmàbấylâunaynghĩmãivẫnchưarahỏiChủtịch:"ThưaChủtịch,bấtluậnlàtrêndọcđườngđihaylàởquê,cháutiếpxúcvớirấtnhieungười,quầnchúngnhândânđềuhyvọngNgườiđảmnhiệmchứcChủtịchnước.""Thếthìcháugiảithíchchomọingườihiểu!"Chủtịchdườngnhưmuốnbỏquachủđềnày,
quaysanghỏilạitôi:"TrườngGiang,cháugiảithíchchưa?""Cháucũngcósuynghĩnhưhọ.""Chảtrách!Xemra,cháucũngkhôngbiết."MaoChủtịchvừacườivừanói:"LàmChủtịch
nướchoạtđộngđốingoạirấtnhiều,cómộtsốcôngviệcthuầntúylàlễnghingoạigiao,cònphảiđithămnướcngoài...Cáccôngviệcnàychiếmrấtnhiềuthờigian.Riêngbác,báckhôngmuốnứngphóvớicácsựviệccóliênquanđếnlễtiếtngoạigiao.KhônglàmChủtịchnước,báccóthểhoàntoàntậptrungtinhthầnvàsứclựcvàocôngtácĐảng."
NgheMaoChủtịchnóinhưvậytôimớirõ,TrungươngĐảngsắpxếpnhưvậylàđểchoChủtịchtậptrungtinhlựcxâydựngĐảng,xâydựngquốcgiangàycàngtốthơn.MaoChủtịchkhôngđảmtráchchứcChủtịchnướcđãnhiềunăm,Chủtịchcũngrấtnhiều
lầnbiểuđạtchânthànhnguyệnvọngcủamình,đồngthờicũngđượcsựtánđồngcủađạiđasốngườitrongvàngoàiĐảng.Vềsautôimớiđượcnghe,xemcáctàiliệuvàvănkiệnliênquan,dầndầnhiểurõ,MaoChủ
tịchtạisaolạibựcbộinhưvậy,tạisaolạinóirằnghànhđộngcủabèlũLâmBưulàmộtâmmưulớn,khônghềcóliênquangìđếntínhdânchủtrongĐảng.SauĐạihộiIX,MaoChủtịchđemtrọngđiểmcủalĩnhvựcxâydựnglạiđấtnướcgửigắmcho
chínhphủ.Ngày8-3-1970,MaoChủtịchđềxuấtýkiếntổchứcĐạihộiđạibiểuNhândânkhoaIVvàsửađổilạiHiếnpháp,đồngthờikiếnnghịkhôngthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước.Ngày17tháng3,TrungươngĐảngtriệutậphộinghịcôngtác,tấtcảcácđồngchídựhộinghịđềubiểuthịủnghộkiếnnghịcủaMaoChủtịchgồm3vấnđề:1.TriệutậpHộinghịđạibiểuNhândântoànquốckhóaIV.2.SửađổiHiếnpháp.3.KhôngthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước.LâmBưudựhộinghịlầnnàycódụngýkhác,đưarahànhđộngchốnglạitinhthầnhộinghị
trên,sauđósangtháng4mớiđềxuấtvớiMaoChủtịchkiếnnghịthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,đồngthờilêntiếngđềxuấtMaoChủtịchgiữchứcvụnày.Ngàyhômsau,ChủtịchphêvàobảnkiếnnghịcủaLâmBưu:"Tôikhôngthểlàmlạiviệcnày
mộtlầnnữa,bảnkiếnnghịnàykhôngthỏađáng."Vềsau,vàohạtuầntháng4,tạiHộinghịBộChínhtrịTrungương,MaoChủtịchnói:"Tôn
QuyềnkhuyênTàoTháoxưngdanhhoàngđế.TàoTháonói:TônQuyềnmuốnđemtôinướngtrên lò lửa. Ta khuyên ngươi không nên coi ta là Tào Tháo, ngươi cũng không nên là TônQuyền."MộtlầnnữachứngtỏMaoChủtịchkiênquyếtbảolưuýkiếnkhônglàmChủtịchnướccủamình.LâmBưu,DiệpQuầnvàmộtsốđạitướngtrongphecánhcủaLâmBưukhôngnhữngthamdựhộinghịnàymàcònnghetậntailýluậncủaMaoChủtịch.Đươngnhiên,làmộtĐảngviên,việckiếnnghịvàphêbìnhĐảngkhôngphảilàkhôngthể,
trongnộibộĐảngthườngxuyênsinhhoạtdânchủ,nhưngvấnđềởđâylàtínhnghiêmtrọngcủađộngcơ,MaoChủtịchmẫncảm,nhìnthấuchiêubàicủaLâmBưucheđậymộtâmmưuđentối,chỉbằngmộtviệclàmnhỏ,MaoChủtịchđãđưaâmmưucủaLâmBưuraánhsáng.ĐâycũnglàbiểuthịsựtậptrungcaođộcủaMaoChủtịchtrongnhữngnămthángđấutranhgiankhổnhưngthấmđượmtìnhngười.Mộtsốtìnhtiếttrên,khôngthểnóirằng"PhóThốngsoái"khôngbiết.Bởivì,tạisaolạiphải
ápdụngthủđoạnđộtkíchbấtngờđểđềxuấtýkiến?Theokinhnghiệmcủatôi,tôitintưởngrằng,mọichủtrương,ýkiếncủaMaoChủtịchđều
xuấtpháttừlợiíchcủaquảngđạiquầnchúngnhândân,vìnhândânphụcvụlàmụctiêutheođuoitốicaocủaNgười,ngoàira,MaoChủtịchkhôngcóbấtkỳmụcđíchcánhânnào.TheođàtiếntrìnhcủaĐạihội,UôngĐôngHưngcũngkịp thời truyềnđạtchochúngtôibiết tin tứcchínhcủahộinghị,nhấnmạnhnhiệmvụtrungtâmcủachúngtôilànângcaocảnhgiác,tăngcườngchếđộcánbộtrựcban, tuầntracanhgác, tăngcườngtinhthầntráchnhiệm.Bộđộicảnhvệcầnphảităngcườnghuấnluyệnnănglựcđốiphóvớimọidiễnbiếnphứctạpcủatìnhhình,kiênquyếtbảovệantoàncholãnhtụ.CăncứvàoýkiếncủaUôngĐôngHưngvàtìnhhìnhthựctếmôitrườngđịalýcủaLưSơn,
chúngtôisuyluậncóthểsẽxảyramộtsốvấnđề,quađóđềraphươngánứngphóvớitìnhhìnhđộtbiến,trongđócũngcósựchuẩnbịđểứngphóvớitìnhhìnhnghiêmtrọng,tổchứcchocánbộvàchiếnsĩdiễntập.CuộcđấutranhtronghộinghịởLưSơndiễnrarấtkịchliệt.MacdùbèlũLâmBưuđãtính
toáncặnkẽ,songkhôngthuđượckếtquảgìtrênđạihội.ChỉcóMaoChủtịchthảnnhiênnhưkhông,cứvàobuổichiều,lúcrảnhrỗiNgườilạiđếnđậpnướcLưSơnbơilội.ĐậpnướcLưSơntrongthờigiannàytrởthànhnơinghỉngơitốtnhấtcủaMaoChủtịch.LúcnàyMaoChủtịchvẫnởlầusố1,trongthờigiantổchứchộinghị,dườngnhưngàynào
Ngườicũngđếnngôinhàmớidựngtrênbờđậpnước,lấyngôinhànàylàmvănphòngđểhộiýhoặcchuyệntrò.Vìcôngviệcbậnrộn,thườnghai,bagiờsángMaoChủtịchmớivềlầusố1đểnghỉ.LưSơnvềđêmkhôngcógiótothìmưato,hoặccósươngmù.Sươngmùởđâydàyđặc,baophủtoànbộđỉnhnúi,nhữngđámsươngmùbaylởnvởntrênkhôngtrung,nhìnlêntrênkhôngthấytrời,nhìnxuốngdướikhôngthấyđất.ĐườngsáởLưSơnlạichậthẹp,ôtôchạylệchđườngmộtchútlàcónguycơbịrơixuốngvưc.BanđêmMaoChủtịchvềchỗnghỉ,Ngườingồiôtôđitrênđoạnđườngnày,tốcđộcủaôtôkhôngnhanhhơnxebòkéolàmấy,láixeđãrấtthậntrọng,thếmàcũngcóphenhúvía.Cácloạiđèntrênxeôtôđềubậtsángnhưngcũngkhôngnhìnrõđường,khôngcòncáchnàokhác, láixemạohiểmchoxechạy từtừvềphíatrước.Làmcôngtáccảnhvệkhôngnhữngcầnphảiđềphòngâmmưupháhoạicủakẻđịchmàcòn
đềphòngtainạnxecộxảyragâynguyhiểmtớitínhmạngcủaChủtịch.Đểđảmbảochạyxeantoàn,chúngtôiđãnghĩramộtmẹonhỏ:chongườicầmđèndauđitrướcdẫnđườngchoôtô.ChúngtôiđãmượncủabanquảnlýLưSơnmộtchiếcđènbão,mỗikhitrờimưa,sươngmù,
banđêmcầnphảichạyxethìtôicửngườixáchđèndẫnđườngchoôtô.Ánhđèndầutrongmànsươngmùdàyđặc,hắtraánhsángđỏquạch.Ánhsángđỏcókhả
năngxuyênthấutươngđốimạnh,cáchxahơn10mláixevẫnnhìnrõconđường.Cáchchạyxenhưvậyđươngnhiênkhôngthểnóitớichuyệntốcđộ.Tốcđộchậmnhưvậy,
chạyxeđườngđèonúicókhivẫnxảyrasựcố.Tôiliềncửbangườibiênchếthànhmộttổnhỏphụtráchnhiệmvụdẫnđường,đềphòngxebịlật.MaoChủtịchngồitrongxenhìnthấycáchchúngtôibốtrínhưvậy,Ngườicườinói:"Biện
phápnàykhálắm,cầmđèndầudẫnđường,thếlàchúngtacũnglà'Hồngđăngký'rồi."MọingườingheMaoChủtịchnóinhưvậy,ainấyđềucườivang.Tạithờiđiểmnày,vởkinh
kịch"Hồngđăngký"đangănkháchtrênphạmvitoànquốc,khôngaikhôngbiết.Vàongàybếmạchộinghị,trênChủtịchđoànxảyramộtsựthayđổilớnkhiếnmọingười
kinhngạc:tạivịtrígiữaChủtịchđoànđặtmộtchiếcghếngồi,bêncạnhlàvịtríngồicủangườichủtrì.SaukhiChuÂnLaituyênbốlễbếmạc,MaoChủtịchvàongồitrênchiếcghếđặtchínhgiữaChủtịchđoàn,ChuÂnLaingồivàochiếcghếcủangườichủtrì,đặtởbêncạnh.Bachiếcghếcủabavịủyviênthườngtrực:LâmBưu,TrầnBáĐạtvàKhangSinhđãbị lấyđi,cảbangườinàybuộcphảixuốngngồiởphíadướihộitrườngnhưcácđạibiểubìnhthườngkhác.Tronglễbếmạc,ChuÂnLaituyênbốcáchlyTrầnBáĐạtđểthẩmtra.Mộtsốbiênbảnthảo
luậnđãđượcthôngqua,quántriệtvàviệcbốtrínhiệmvụsauđạihộicũngđượcthôngqua.Trong lễbếmạc,MaoChủtịchđọcbàidiễnvănquantrọngnóivềmộtsốvấnđềbộc lộ
tronghộinghịlầnnày;vấnđềhọctậpcủacánbộcaocấptrongĐảng;vấnđềgiáodụcđườnglốicủaĐảngvàvấnđềđoànkếttrongvàngoàiĐảng.MaoChủtịchnói:"HiệnnaykhôngnênđọcsáchcủachủnghĩaMác-Lênữa,đọcmàkhông
hiểu,lạiđưaraluậnđiểmgìđó,rồitheođóthổiphồnglênthìđồngchícóđọckhông?Nếuđọcthìbịsavàohốcủa'tútàiđen'rồi.Tôikhuyêncácđồngchícầnphảicónănglựcđọcsách,trọnbộChủnghĩaMarx-Leningồmhơnmườiquyển.Bắtđầutừnềnmóngsẽkhônggâytrởngạitớicôngtác.Ngoàiracòncầnphảiđọccáctácphẩmlịchsửtriếthọc,lịchsửtriếthọcTrungQuốc,lịchsửtriếthọcchâuÂu.Nóiđếnlịchsửtriếthọc,hiểuđượckhôngphảidễ,hômnaytôibậncôngtáclàmsaocóthểđọcđược?Kỳthực,tacóthểbốtríthờigianrảnhrỗiđểđọc,nếukhôngđọcthìsẽkhônghiểugì.Quahộinghịlầnnàytađãrútrađượcbàihọckinhnghiệm.Bảnlĩnhcủatanhưthếnàothìkhảnăngđọcsáchcủatathếấy.Tôixinhỏicácđồngchí,cuốnnàyđồngchíđãxemchưa?Câutrảlờilàchưaxemqua."Khinóitớivấnđềxuấthiệntronghộinghịlầnnày,MaoChủtịchnói:"LưSơnkhôngthểbịbomsanphẳng,tráiđấtvẫncứtiếptụcquay.Tómlại,tấtcảsẽtrởvềquỹđạocủanó.TôibảocácđồngchínémbomsanphẳngLưSơnthìcácđồngchícũngkhôngnghelờitôi.Cácđồngchílàđạibiểucủanhândân?Hơnchụcnămvềtrướctôiđãkhôngphảilàđạibiểucủanhândânrồi.Bởivìnhândânchorằng,tiêuchícủađạibiểunhândânphảilàgiữchứcChủtịchnước.Hơnchụcnămvềtrướctôiđãkhôngnhậnchứcvụnày,phải chănghơnchụcnămqua tôikhôngphải làđạibiểu củanhândân?Tôinói, aimuốnlàmđạibiểucủanhândânthìngườiđóđimàlàm,tôikhônglàm.Cácđồngchídùcó
némbomsanphẳngLưSơnthìtôicũngkhôngnhận.Cácđồngchícòncáchgìnữa?"Nóiđếnvấnđềđoànkết trongvàngoàiĐảng,MaoChủ tịchnói: "Khôngnóiđếnđoànkết làkhôngđược, không đoàn kết thì không đạt được sự đồng thuận của toànĐảng, quần chúng cũngkhôngvui.Vậythì,nóiđếnđoànkếtlànóicáigì?ĐươngnhiênlàđoànkếttrênnềntảngcủachủnghĩaMarx-Leninchứkhôngphảilàđoànkếtvônguyêntắc.Cóngườichỉhôtokhẩuhiệuđoànkết,cótốtkhông,chỉhơitốtthôi.Ngườiđócóthểlàmộtsốđồngchíđangngồiởđây,đãtừngđingượcdòngchảy,nayvẫntiếptụcđingượcdòngchảy.Tôichorằngvẫncóthểchophéphọlàmnhưvậy.Cácđồngchícóbiếtkhông,trênthếgiớinàycóloạingườiđó,đồngchícócáchgìđểxửlý?Nhấtđịnhcầnphảilàmsạchnộibộthìmớidễchịu?Thìmớingủngon?Tôithấycũngkhôngnhấtthiếtphảilàmnhưvậy.Đoànkếtnóiởđâylàđoànkếtcủađạiđasố,nhưvậythìlàmviệcmớiđạthiệuquảcao."NhữngđiềuChủtịchnóiratuykhôngnhiềusongtoànlànhữngđiểmchínhmangtínhđịnh
hướng, khiếnnhữngngười ngồi nghephải suynghĩ, tìm raphương thức công tác saunày,giốngnhưgiơcaođènsoiđườngchoxeđitrongmànđêmsươngmùdàyđặc.Từnửacuốithờigiandiễnrahộinghịđếnlúcbếmạc,tôinhậnthấytiếngvỗtayhoanhôít
hẳnđi.Trướckhivỗtayhoanhômọingườiđãcẩnthậnhơn.TiếngvỗtayhoanhôchỉvanglênkhiMaoChủtịchdiễnthuyếtvàlúcChuÂnLaituyênbốbếmạchộinghị.Sauhộinghị,MaoChủtịchmuốnLâmBưubịphêphán,bịđảkíchnặngnề,songnghĩlại,
Chủ tịch lạimuốn tranh thủLâmBưu, xemLâmBưu cónhận thứcđược sai lầmcủamìnhkhông,NgườikhôngmuốnLâmBưuđiquáxa.MaoChủtịchgiaochoChuÂnLaichủtrìcôngtácĐảnghàngngày,đồngthờiphụtráchkhốiVănphòngQuânủy.Vềsau,đốivớihiệntượngbấtthườngxảyratrongHộinghịLưSơn,MaoChủtịchđánhgiá
nhưsau:"TrongHộinghịLưSơnnăm1970,họtậpkíchbấtngờ,hoạtđộngbímật,tạisaohọkhông
dámcôngkhai?Đủthấyhọđanglàmtròmaquỷ.Trướctiênhọgiấumặt,sauđóbấtngờđánhúp,cónămvịủyviênthườngtrựcthìbavịlừadối,lừagạttấtcảcácđồngchítrongBộChínhtrị,trừmộtvàiđạitướng.TrongsốcánbộcấptướngcóHoàngVĩnhThắng,NgôPhápHiến,LýTácBằng,KhâuHộiTác...,họgiữbímậtkínnhưbưng[1],lợidụngthờicơđánhbấtngờ.Họgieorắctaihọa,khôngphảimộtngàyrưỡimàlàhaingàyrưỡi(từchiềungày23đếnngày25tháng8).Họlàmnhưvậylàcómụcđíchrõràng...Quađâyđủhiểutưcáchcủahọthậtthấphèn.Tôinhậnthấysựđộtkíchbấtngờ,hoạtđộngbímậtcủahọlàcókếhoạch,cótổchứcvàcươnglĩnh.CươnglĩnhđềralàthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,chínhlà"thiêntài",chínhlàphảnđốiđườnglốicủaĐạihộiIX,lậtđổchươngtrìnhnghịsựĐạihộiđạibiểuĐảngCộngsảnTrungQuốclần2khóaIX.CókẻquánônnóngmuốnđượclàmChủtịchnước,muốnchiarẽĐảngđểđoạtquyềnđoạtlợi.Vấnđềthiêntàilàmộtvấnđềlýluận.Thứlýluậncủahọlàloạilýluận"tiênnghiệm",thuộcloạilýluậnduytâm.Nóiphảnđối"thiêntài"chínhlàphảnđốitôi,tôilạikhôngphảilàthiêntài.TôiđọcsáchcủaKhổngTử6năm,đọcsáchchủnghĩatưbản(tưbảnluận)trong7năm,đếnnăm1918mớiđọcsáchcủachủnghĩaMác-Lê,thếnàolàthiêntài?Đâylàmộtphótừ,làcáclớphàngràoquâychặttôivàogiữarồithítlại.ĐiềulệĐảngđãđượcĐạihộiIXthôngqua,tạisaokhôngmởđiềulệraxem.'Mộtýkiếnnhỏcủatôi'làgặpmộtsốngườiđểnóichuyện,làmcuộcnghiêncứuđiềutranhỏ,sauđómớichấpbútviết'Chuyênđềphêphánthiêntàiluận'.Khôngphảitôikhôngmuốnnóiđếnthiêntài,thiêntàichínhlàngườicótưchấtthôngminh,thiêntàikhôngphảilàchỉdựavàomộtcánhân,khôngphảilàdựavàomộtsốngười,thiêntàilàdựavàomộtĐảng,Đảnglàđộitiênphongcủagiaicấpvôsản,thiêntàilàdựavàođườnglốicủaquầnchúng,dựavàotrítuệtậpthể.BàiphátbiểuđócủađồngchíLâmBưukhôngbànbạctrướcvớitôi,cũngkhôngchotôixem.Họgiấukín,cólẽhọcònengạiviệcmìnhlàmcóchắcănkhông,liệucóthànhcôngkhông.Songvừanói"Khôngđược!",thìchântayhọđãbủnrủnhếtcả.Lúcđầucódũngkhí,togannhưvậy,cóthếmạnhcủaquảbomtấnsanphẳngLưSơn,bắttráiđấtngừngquay;chỉvàingàysaulạivộivãthuhồibiênbản.Đãcólý,tạisaolạiphảithuhồi?"MaoChủtịchcònnói:"TôinóichuyệnvớiLâmBưu,lờinóicủaLâmBưucónhiềuđiềubấtổn.Vídụ:'Trênthế
giớichỉvàitrămnămđãcónhiềuthiêntài,ởTrungQuốcphảitrảiquamấyngànnămmới
xuấthiệnmộtthiêntài'làkhôngphùhợpvớithựctế.KarlMarx,Engelslàhaingườisốngcùngmộtthờiđại,đếnLenin,Stalinkhôngđến100năm,vậythìtạisaonóimấytrămnămmớixuấthiệnmộtthiêntài?TrungQuốccóTrầnThắng,NgôQuảng,cóHồngTúToàn,TônTrungSơn,tạisaolạinóimấyngànnămmớicómộtthiêntài?Thếnàolà'tuyệtđỉnh',thếnàolà'mộtcâunóihơncảvạncâu',đồngchínóiquárồi.Mộtcâulàmộtcâu,làmsaocóthểhơnmộtvạncâu?KhôngthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,tôikhônglàmChủtịchnước,tôiđãtừchốisáulầnrồi,mộtlầntừchốicoinhưnóimộtcâuthôi,nóisáuvạncâu,họđềukhôngnghe,nửacâucũngkhôngđáng,coinhưsốkhông.CâunóicủaTrầnBáĐạtđốivớihọmớicoilàmộtcâuhơnmộtvạncâu.Thếnàolà'trồngcâyđạithụ',bềngoàiýnóilà'trồng'tôi,cònnóitoạcralà'trồng'chínhbảnthânmình.CònnóinàolàGiảiphóngquânnhândândotôisánglậpravàlãnhđạo,LâmBưuđíchthânchỉhuy.Ngườisánglậprathìkhôngthểchỉhuy?Sánglậpracũngkhôngphảilàdomộtmìnhtôi."LờiđánhgiátrêncủaMaoChủtịchhoàntoànlàsựthật,phùhợpvớinhữnggìdiễnratại
HộinghịLưSơn,Chủtịchđãtiếnhànhphântíchsựkiệntrênrấtrõràng,mụcđíchđểhướngchonhữngngườiđangđitrongmànsươngmùmênhmôngkhôngbịmêhoặcnữa,giúphọtìmraánhsáng.Từđóvềsau,LâmBưuvàđồngđảngbướcvàoconđườngtựhủyhoạimình.____________________________Chúthích:[1]Nguyênvăn:Ngayđếnkhôngkhícũngkhôngbịlọtrangoài.
Chương 18:
DỌC ĐƯỜNG ĐI THỊ SÁT PHÍA NAM, CẤT CAO BÀI "QUỐC TẾ CA"
Trướckhixuấtphát,MaoChủtịchtrầmngâmnóivớitôi:"Quânđộináoloạnquá,cóngườikhôngnghetheolờichỉhuy,yêucầucảitổ."Nhiềulầntiếpkiếnlãnhđạoquân,chính,Đảngcácđịaphương,ChủtịchđềuyêucầumọingườicùngnhauhátbàiQuốctếca,cònyêucầuHoaQuốcPhongmặcquânphụcđểquảnlýquânkhuQuảngChâu.MaoChủtịchnói:"Tôikhôngtinquânđộicủachúngtatạophản."Vàomộtngàytrungtuầntháng8năm1971,ChủnhiệmVănphòngTrungươngĐảngkiêm
CụctrưởngCụcCảnhvệUôngĐôngHưng,PhóChủnhiệmVănphòngTrungươngĐảngkiêmPhóCụctrưởngCụccảnhvệ,TrungđoàntrưởngTrungđoàncảnhvệTrungươngTrươngDiệuTừchogọitôi,giaochotôinhiệmvụbảovệMaoChủtịchtrongthờigianNgườithịsátphíanam,yêucầunhanhchónglàmtốtcôngtácchuẩnbị.Cấptrênđặcbiệtnhấnmạnh:DoảnhhưởngmangtínhdâychuyềncủaHộinghịLưSơn,có
vấnđềvẫnchưađượcgiảiquyết,tìnhhìnhhiệnnaycóxuhướngngàycàngphứctạphơn.Cómộtsốđịaphươngvácsúngrabắnnhau,tìnhhìnhtrịandọctuyếnđườngsắtcũngkhôngtốt,phânđộicảnhvệtháptùngMaoChủtịchluônởtrongtrạngtháisẵnsàngchiếnđấu.Lãnhđạocòndặndò,cóthểsẽgặpmộtsốtìnhhuốngxấu,mộtsốsựviệccầnchúý,cầncóbiệnphápxửlýtốt,phảiđúngnguyêntắc,v.v...TrươngDiệuTừnói:"Lầnnàykhôngphảilànhiệmvụmới,cácđồngchícũngkhôngphảilà
lầnđầuđicôngtácxa,songlầnnàyquảthựccórấtnhiềutìnhhìnhmới,rấtcóthểsẽgặpnhiềuphiềnphức,khókhănvànguyhiểm,rấtcóthểsẽcónhữngtrườnghợptừtrướcđếnnaychưatừngxảyra,cácđồngchíkhôngđượcphéplơilỏng..."Cònnhớ,từsauHộinghịLưSơnđếnnay,đểgiảiquyếtvấnđềcủatậpđoànLâmBưu,Trung
ươngĐảngđãcórấtnhiềubiệnphápsắpxếpvàbốtrí,MaoChủtịchvàChuÂnLailànhữngngườivấtvảnhất.Hạtuầntháng1nămđó,theokiếnnghịcủaMaoChủtịch,ChuÂnLaichủtrìcôngtáccủaTrungương,đíchthântriệutậpHộinghịHoaBắcđểphêphánTrầnBáĐạt.Ngày24 tháng1,ChuÂnLai làmbáo cáo tổngkết, trongđóviết: "Vềmặt chính trị,HoàngVĩnhThắng,NgôPhápHiến,DiệpQuần,LýTácBằng,KhâuHộiTácphạmsai lầm trongphươnghướngđườnglối;vềmặttổchức,phạmsailầmchủnghĩatônphái,đingượclạitinhthầnĐạihội IX,đồngthời tuyênbốTrungươngĐảngcải tổquânkhuBắcKinh,raquyếtđịnhchỉnhphong.BổnhiệmLýĐứcSinhgiữchứcTưlệnhquânkhuBắcKinh,bổnhiệmKỷĐăngKhuêlàmủyviênChínhtrị.Ngày15tháng4,triệutậphộinghịchỉnhphong,thànhphầngồmlãnhđạoquânkhuvàđịaphương,có99ngườithamdự,bèđảngLâmBưubuộcphảilàmbảnkiểmđiểm.LâmBưuởBắcĐớiHàcũngkhôngyênổn,ngày19tháng4lủivềBắcKinhđể"trấnthủ",vớiýđồđứngvữngchânởBắcKinh,sẵnsàngứngphóđểvượtquacửaảinày.RấtnhiềungườitrongnhómbèđảngcủaLâmBưuđangnắmthựcquyền,cóảnhhưởnglớn
trongquânđội.TronglịchsửĐảngCộngsảnTrungQuốc,đặcbiệtlàtronglịchsửTrungHoamới,đólàtìnhhuốngchưatừngxảyra.Cũngtrongthờigiannày,mộthômMaoChủtịchđidạotrongsâncạnhbểbơitrongTrung
NamHải,vìnhiệmvụ, tôiđi theosauChủtịch,Chủtịchgiọngtrầmhẳnxuống,nóivới tôi:"Quânđộináoloạnquá,cóngườikhôngnghelờichỉhuy,yêucầucảitổ."Lúcbấygiờtôikhôngnắmđượctìnhhìnhđạicụcnênkhôngbiết,songtronglựclượngbộ
độicảnhvệchúngtôituyệtđốikhongcóhiệntượngnáoloạnnhưthế.ĐứngtrướcMaoChủtịch,từtrướcđếnnaytôinghĩgìđềukhônggiấugiếm,tôinóivớiMaoChủtịch:"ThưaChủtịch,cánbộ,chiếnsĩcủaGiảiphóngquânnhândânkhôngaikhôngnghelờichỉhuycủamình."MaoChủtịchnói:"Cháukhôngtìmhiểutìnhhìnhnêncháukhôngbiếtđó!"
MaoChủtịchgiảnggiảichotôitìnhhìnhhiệntạivànguyênnhân.Còntôi,Chủtịchnóiđếnđâutôingheđếnđấy,khônghiểuthìhỏilạichothậthiểu.Nghĩlạilờidặncủahaichủnhiệm,nóirằngchuyếnđicôngtáclầnnàyrấtphứctạp,naylạiđượcMaoChủtịchnóirõ,toiđãcảmnhậnđượcsựnghiêmtrọngcủatìnhhình.Vìthếtôichuẩnbịthậtchuđáochochuyếnđinàycảvềcôngtáctổchứcvàđộngviêncán
bộchiếnsĩthuộcquyềncốgắnghoànthànhnhiệmvụ,đồngthờitôitruyềnđạttoànbộnộidungmàMaoChủtịchđãgiảnggiảichomọingườinắmđược.MaoChủtịchnói:"Vềvấnđềđườnglối,vấnđềnguyêntắc,bácphải làmthậtchặt,quyếtkhôngnhânnhượng,từsauHộinghịLưSơn,bácápdụngbabiệnpháp:-Mộtlàquăngbỏđá.-Hailàxúcbỏcát.-Balàđàomóngtường.TịchthutàiliệuđãlừagạtkhôngbiếtbaonhiêungườicủaTranBáĐạt,phânphátbáocáo
chínhtrịchoquânđoàn38vàquânkhuTếNamchốngkiêucăngtựmãn.Cònnữa,Quânủyliêntụctổchứchộinghịtọađàm.Cáchlàmcủatôilàbútphêvàobảnbáocáo,chomọingườithảoluậnđểloạibỏtảngđávàxúcbỏcátđi.CảitổquânkhuBắcKinhlàđàomóngtường."CáchnhìnnhậnvềHộinghịLưSơncủachúngtanhưthếnào?Vídụ,báocáovắntắtsố6của
nhómHoaBắcrốtcuộclàcáchmạng,cáchmạngnửavời,haylàphảncáchmạng?Cánhântôinhậnthấyđólàbảnbáocáophảncáchmạng.Chúngtôicòntruyềnđạtchỉthị
củaMaoChủtịchphêbìnhhànhvicủaDiệpQuần-vợcủaLâmBưu.Ngườinói:"TôitừtrướcđếnnaykhôngtánthànhviệcvợcủamìnhlàmChủnhiệmVănphòngcủađơnvịcôngtác.CònLâmBưuthìsao,DiệpQuầnlàChủnhiệmVănphòng,bèđảngbốntênmuốnxinthỉnhthịLâmBưuvấnđềnàođóđềuthôngquaDiệpQuần.Làmcôngtáccầnphảidựavàobảnthânđểlàmviệc,tựmìnhxemxét,tựmìnhduyệt,khôngnênquádựavàothưký,khôngđượcphépgiaochothưkýđạiquyền.Thưkýcủatôichỉlàmnhiệmvụnhậnvàphânpháttàiliệu,tàiliệuđến,tựmìnhlựachọn,tựmìnhđọc,tựmìnhviếtnhằmtránhsaisót."MaoChủtịchnóinhưvậy,đốivớichúngtôivàchiếnsĩmànói,hiểumàlạikhônghiểu,song
vìlàlờidạycủaMaoChủtịchđượclãnhđạotruyềnđạtxuống,dođóchúngtôituyệtđốitintưởng.Trongnộibộ lãnhđạoTrungươngĐảngcòn tồn tạimâuthuẫnvàđấu tranh, thôngthườngtìnhhìnhnàychúngtôiđềukhôngbiết,hiệnnayMaoChủtịchđãnóira,đãtruyềnđạtxuốngdưới,điềuđóchứngtỏtìnhhìnhđãnghiêmtrọng,cấpbáchlắmrồi.BộđộichúngtôiluôngiáodụccánbộchiếnsĩyêuquýTrungươngĐảng,yêuquýMaoChủtịch.Vìthế,chỉcầnđộngviênkhíchlệmộtchútlàtoànbộcánbộ,chiếnsĩsẵnsànghysinhxươngmáucủamình,quyếttâmbảovệantoàntuyệtđốichoMaoChủtịch.TừtrướcđếnnayMaoChủtịchkhôngthíchrùmbeng,đưatiễnlinhđình,cácđồngchílãnh
đạoTrungươngđềunhưvậy.Lầnnàycũngkhônglàngoạilệ,vẫntuântheoquyđịnhcũ,khôngcóaiđưatiễn,Ngườimộtmìnhlêntàuhỏa,chuyếntàuđặcbiệttừtừlaođi.ChúngtôixuấtpháttừgaxelửaBắcKinh,theotuyếnKinh-Quảngtiếnvềphíanam.Gađầu
tiêndừngchânlàgaThạchGiaTrang,tạiđâylấythêmnước,15phútsautiếptụcchạy.Tàuvượtquacánhđồng,băngquadòngHoàngHànướcchảycuồncuộn.NgàyhômsautàudừngtạigaTrịnhChâu,kiểmtraxong,15phútsautàutiếptụcchạy,đếnchiềungày16,tàutớigaVũHán.TạiVũHán,MaoChủtịchđiôtôchạyquadãyphốlớnsầmuấtởVũHán,quaXàSơn(núi
rắn),QuySơn(núirùa),quacầuTrườngGiang,xechạytớilầusố1MaiLĩnhkháchsạnĐôngHồ.Ngaytốingày16,MaoChủtịchtriệutậphộinghịlãnhđạoquânchínhĐảng.Bấtluậncuộc
họplớnnhỏ,gặpgỡchuyệntròvớikháchquýđềucóChủnhiệmVănphòngTrungươngUôngĐôngHưngthamdự.Lúcđó,UôngĐôngHưnglàủyviêndựkhuyếtBộChínhtrị.Đithịsátlầnnày,vềgócđộcánbộphụtráchchỉcómộtmìnhUôngĐôngHưngđitheoMaoChủtịch,sốnhânviênphụcvụcũngíthơncáclầntrước,cũngcóthểnóilàdonhucầucủanhiệmvụvàtìnhhình thực tế.Dođó,MaoChủ tịchcósựviệcnàoquan trọng, thườngchúng tôibiết tin rấtnhanh.
Ngày18tháng7tổchứchaicuộchọp,ngày25vàngày27tháng8tiếptụchọp.Cũngtrongcácngàynày,Chủtịchcòngặpgỡmộtsốngườiđểnóichuyện.Ngườithườngxuyênthamdựcáccuộchọpvànóichuyện,chủyếulàcánbộlãnhđạo,trongđócóLưuKiếnHuân,VươngTân,LưuPhong,vềsaucócảHoaQuốcPhong,v.v...Tôilàmnhiệmvụđóntiễnkhách,khôngđượcthamdựnênkhôngbiếtnộidungcụthểcủacáccuộchọpvànóichuyện.Saucáccuộchọp,UôngĐôngHưngtriệutậptoànbộcánbộvàchiếnsĩtrongphânđộicảnh
vệ,phổbiếnchỉthịcủaMaoChủtịch:Lịchsử50nămcủaĐảngtađãtrảiqua10lầnđấutranhvềđườnglối,"10lầnđấutranhvềđườnglốilà10lầnnguycơ".Nộidungcủachỉthịnày,sauđódướihìnhthứclàvănkiệnTrungươngđượcphânphátchotoànĐảng.Đếnnaytôivẫncònnhớ,nộidungchủyếunhưsau:Đợtphảnkíchbấtngờ tạiHộinghịLưSơn làcókếhoạch, có tổchức, cócương lĩnh.Có
ngườimuốnmìnhnhanhchóngtrởthànhChủtịchnước,mưuđồchiarẽnộibộĐảngtađểđoạtquyềnđoạtlợi.Khôngtánthànhđểvợmìnhlàmthưkýchomình,làmChủnhiệmVănphòng.
*Thựchiệnbanên:-NêntheochủnghĩaMác-Lê.-Nênđoànkết.-Nênquangminhchínhđại.
*Thựchiệnbakhôngnên:-Khôngnêntheochủnghĩaxétlại.-Khôngnênchiarẽnộibộ-Khôngnênâmmưuquỷkế.UôngĐôngHưngtruyềnđạtxong,yêucầuchúngtôitíchcưchọctậpvàthảoluận,lĩnhhội
tinhthầnchỉthị,đồngthờinhấnmạnh,cầnliênhệvớicôngtácthựctế,nângcaocảnhgiác,làmtốtcôngtácbảovệ,sẵnsàngchiếnđấu.14giờ30phútngày27tháng8,MaoChủtịchlêntàutạigaVũHán,tiếptụcdichuyểnxuống
phíanam.Chuyếnđilầnnàykháccácchuyếnđilầntrướcởchỗ,tháptùngMaoChủtịchxuốngphíanamcòncócánbộlãnhđạoquânkhuVũHánlàLưuPhongvàba,bốnngườinữađicùng,họđềungồicùngmộttoaxevớiMaoChủtịch.Sausựkiện"VũHán20-7",mấyngườinàytướcbỏchứcvụcủaTrầnTáiĐạovàChungHán
Hoa,cùngnhaunắmquyềnlãnhđạođạiquânkhu,đượcmọingườitínnhiệm,vìthếhọmớinhậnđượcvinhdựđặcbiệtnày,đượcmọingườinhìnnhậnlàcácnhânvậtquantrọng.Trên toa tàusắpxếp thưphòngchoMaoChủ tịch,Chủ tịchngồi trênghếsofađơn,Lưu
Phongvàmấyngườinữangồitrênghếsofadài.Nữnhânviênphụcvụtrêntàumangtràđến,đó làcôgáidángngườidongdỏngcao,da
trắng, nhanhnhẹnđặt các tách trà trướcmặt các thủ trưởng. Cô được điều đến thayTiểuTrươngphụcvụMaoChủtịch,côlàngườiđầutiêncủatoatàuđượcđiềuđếnđây,rótnướcvàocáctáchtràxong,địnhbướcrangoài,MaoChủtịchđộtnhiênmờicôhátbài"Quốctếca".Côgáiphụcvụtrêntoatàutuykhôngphảilàdiễnviênchuyênnghiệpsongphảinóirằngcô
làngườicóbảnlĩnh,khônghềbốirối,khayđểấmchénvẫnđangcầmtrêntaychưakịpbỏxuống,tiếngháttrongtrẻođãcấtlên,lúctrầmlúcbổng:"Vùnglên,hỡicácnôlệởthếgian!Vùnglên,hỡiaicựckhổbầnhàn..."Mặcchođoàntàuđangchạynhanh,lắclư,MaoChủtịchdùngtaygõnhènhẹxuốngbàntrà
theonhịphátcủacôgái,tạoramộttiếttấukháhay,MaoChủtịchháttheo,bấtgiácmộtsốngườingồicạnhMaoChủtịchcũngháttheocatừbài"Quốctếca".HátxonglờiphầnI,MaoChủtịchdùngtaygõmạnhvàobàntrà,côgáitiếptụchátlờiphần
II.Điểmkhácnhaucủahaiphầnlờilà,ởphầnII,tiếngcacủangườilĩnhxướngvangcao,nhữngngườiháttheocũngcaogiọnglên,tạothànhâmhưởngnhưmộtdànhợpxướng.Bài"Quốctếca"hùngtrángvangvọngtrêndòngTrườngGiang,ngânvangtrênlãnhthổTrungQuốcbaola.Tiếptheo,mọingườihátmộtđoạn,MaoChủtịchđọccatừmộtđoạn,sauđógiảnggiải,
Ngườinóinhiềuđếncácnhómtừ"vìchânlýmàđấutranh","cầnphảiđoànkết".Quađâytacó
thểthấyMaoChủtịchrấtmongmỏimọingườihãykếtđoàn,vìchânlýmàđấutranh.Sau đóMao Chủ tịch nói đến Lenin, "Quốc tế ca" với Lê nin, toàn bộ quan điểm và lập
trườngcủachủnghĩaMarx-Lenin,nóiđếntầnglớpnôlệvìchânlýmàtranhđấu.Ngườinói:"TạiHộinghịLưSơntôicóviếtmộtbảntàiliệudài700chữ,đưaravấnđềmangtínhcănbản:Nôlệsángtạorathếgiới".TiếpđóMaoChủtịchcùngmọingườihátbài"Bađiềukỷluật,Támđiềuchúý".MaoChủtịchnói:"CầnghinhớBađiềukỷ luật,Támđiều chúý,hiệnnay cómộtvaiđiềuđãbịbỏquên."
Ngườicònnói:"Khôngnhữngbiếthátmàcònphảituântheovàlàmtheo."ĐếnTrườngSa,LưuPhongvàmộtvàingườikhácchiataychungtôi.TạisaolầnđinàyMao
ChủtịchyêucầuhọcùngđếnTrườngSa?MaoChủtịchkhôngnói,mộtthờigiandàisauđó,điềunàyvẫnlàmộtbíẩnđốivớichúngtôi.Vềsau,khitiếnhànhphêphán,vạchtộiđồngđảngcủaLâmBưu,cóngườichorằng,mụcđíchchuyếnđiđócủaMaoChủtịchlàhạnchếhànhđộngcủahọ,khiếnhọtrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnhkhôngthểlàmcácviệcxấuxa.Cũngcóngườilạichorằng,MaoChủtịchmuốngiámsátvàbồidưỡnghọ,vìthếmớiđưahọđếncạnhmình(chỉMaoChủtịch),đâychẳngquachỉlàsuydiễnphánđoánmàthôi.Liệucóphảinhưvậy?Rốtcuộclàkhảnăngthứnhấthaykhảnăngthứhai?Cóthểcómộttronghaikhảnăngtrênlàđúng,cũngcóthểcảhaikhảnăngđềusai.Song,chodùđộngcơcủachuyếncùngđiđólàgìthìsựkiệnhọđicùngvớiMaoChủtịchmộtđoạnđườnglàcóthật.Quảthực,cáchlàmnhưvậykhôngthểkhốngchếhọmộtcáchhữuhiệuđược.Sựthựcsau
nàyminhchứngchonhậnđịnhnàylàđúng.TừHồNamtrởvề,họkểlạitoànbộnộidungcuộcnóichuyệngiữahọvớiMaoChủtịchchoLýTácBằng-đồngđảngcủaLâmBưunghe.LýTácBằngchuyểntảitoànbộnộidungcuộcnóichuyệnnàyquađiệnthoạikểchoDiệpQuầnnghe,thếlàrấtnhiềungườibiết.Chậptốingày28tháng8,MaoChủtịchđếnTrườngSa,HồNam,vàoởtronglầusố1Dung
ViênthànhphốTrườngSa.Đâylàtrungtâmtỉnhlỵ,làquêhươngcủaMaoChủtịch,nơiNgườibắtđầuthamgiacáchmạng,cũnglànơimỗilầnChủtịchđicôngtáctớiTrườngSađềuởlại.MaoChủtịchđếnTrườngSalầnnàykhôngđichỗnàyxemchỗkhácnhưnhữnglầntrước.
Vừađếnchỗnghỉ,Người liền triệu tậpHộinghị lãnhđạoquânchínhĐảngcủacác tỉnhHồNam,QuảngĐông,QuảngTây,v.v...,họphành,gặpgỡ,bậnrộnsuốtngày.Mộthôm,MaoChủtịchchogọiTư lệnhquânkhuQuảngChâu-ĐinhThịnhvàChínhủy
quânkhuLưuHưngNguyênđếnnóichuyện,điềutôikhônghiểulà,cócảBíthưtỉnhủyHồNam-HoaQuốcPhongthamdự,đươngnhiênUôngĐôngHưngcũnglàmộtthànhviêntrongbuổigặpgỡđó.CuộchọpmặtítngườiđượctổchứctrongphòngởcủaMaoChủtịch.SaukhiđónvàdẫncácvịlãnhđạovàophòngởcủaMaoChủtịch,tôirađứngtrựcbanởbênngoàicửa.Tạithờiđiểmđó,nhữngngườiởbêncạnhChủtịchgồmvệsĩ,thưkývàtoànbộthànhviên
củabộđộicảnhvệchúngtôi.VệsĩcủaMaoChủtịchlàTrungđộitrưởngtrungđội1củađạiđộitênlàThươngLaiBảo,thưkývốnlàkhuđộitrưởngCaoBíchSầm,bảovệsứckhỏelàNgôHúcQuân(saunàylàPhóViệntrưởngBệnhviện305).LúcđóTrươngNgọcPhượnglàmtạpvụ(đãchuyểncôngtáckhác).Tuycóphâncôngcụthể,songtrongthựctếcòncăncứvàotìnhhìnhcôngviệc,dovậy,mộtngườiđảmnhiệmrấtnhiềucôngviệc,phốihợpvớinhaucùnglàm.MaoChủtịchnóichuyệnvớiĐinhThịnhvàmộtsốngườikháchơnhaitiếngliền.Cuộcnói
chuyệnkếtthúc,mọingườiravề.MaoChủtịchramởcửa,mộtluồngkhímáttừtrongphòngtrànrangoài.Trongphòngởcủa
MaoChủtịchcólắpđiềuhòa,đanggiữamùanắngnóngsongtrongphòngluôngiữở230C.MaoChủtịchlầnlượtbắttaytạmbiệtmọingười.Ngườimặcquânphụcthìgiơtaychào,ngườimặcthườngphụcthìcúiđầuchàođáplễ.Còn
MaoChủtịchmặcbộquầnáongủbằngvảidệtkim.NhìnnétmặtNgười,khôngkhóđểnhậnthấyrằngcuộcnóichuyệnđãdiễnrasuônsẻ,nétmặtainấyđềuvuivẻ.MaoChủtịchdặn:"ĐồngchíQuốcPhongtừnaymặcquânphục,kiêmchứcChínhủythứnhấtquânkhuQuảngChâu,cốgắngquảnlýquânkhuchothậttốt."QuaysangphíaĐinhThịnhvàLưuHưngNguyên,MaoChủtịchnói:"CácđồngchícóviệcgìthìbànbạcvớiHoaQuốcPhong.""Kiênquyết làmtheochỉ thịcủaMaoChủ tịch!" -ĐinhThịnhvàLưuHưngNguyênđồng
thanhđáp-"XinChủtịchyêntâm!"HoaQuốcPhongnói:"Chủtịchyêntâm,tôinhấtđịnhlàmtốtcôngtácNgườigiao."ĐinhThịnhvàLưuHưngNguyênravề,nétmặthaingườiphấnchấnhẳn lên.HoaQuốc
PhongvàUôngĐôngHưngtiễnhọrangoàicửarồiquayvàophòng,khoảnghơn15phútsau,HoaQuốcPhongmớiravề.Ngàyhômsau,UôngĐôngHưngthôngbáochochúngtôinộidungcuộcgặpgỡnày:MaoChủtịchkhônghềkháchkhíchấtvấnĐinhThịnhvàLưuHưngNguyên:"Haingườicó
quanhệ thân thiết vớiHoàngVĩnhThắngnhư vậy, đã gặp gỡnhaunhiều lần,HoàngVĩnhThắngbịđổrồi,haingườivẫnnguyênvẹn?!"MaoChủtịchcònnói:"Tôikhôngtinquânđộicủachúngtatạophản.Tôicũngtuyệtđối
khôngtinHoàngVĩnhThắngcóđủbảnlĩnhđểchỉhuyquânđộitạophản!Dướiquânđoàncòncósưđoàn,trungđoàn,cáckhốicơquansưđoànbộvàtrungđoànbộ.Điềuđộngquânđộiđilàmviệcxấu,bộđộinghetheo?"ĐongthờiNgườicònnói:"Ngườimớihơn20tuổiđượcgọilàsiêuthiêntài,thửhỏicógìtốtnào?"Khitruyềnđạt,
UôngĐôngHưngkhôngnóingườiđólàai,chúngtôicũngkhônghỏiquácặnkẽ,songqualờinóicủaMaoChủtịch,chúngtôicũngbiếtNgườiámchỉairồi.Quảthật,chúngtôicũngcólolắng,khôngbiếtởtạinơinàođó,thânphậncủangườinàođólạixuấthiệnvấnđềgìrồi.Trongtấtcảcácbuổihọpvànóichuyệnlầnnày,MaoChủtịchtậptrungnóivềbiểuhiệncủa
TrầnBáĐạt,HoàngVĩnhThắng,NgôPhápHiến,DiệpQuần,LýTácBằng,KhâuHộiTácv.v...,trongHộinghịLưSơn.MaoChủtịchởTrườngSabốnngày,liêntụchọphành,traođổi,nóichuyện,giaonhiệmvụ,
bậnrộnvôcùng.CăncứvàonộidungnóichuyệnvàbốtrícôngtáccủaMaoChủtịch,cánbộcảnhvệtập
trungnghiêncứu,nhậnthấytìnhhìnhđãtrởnênnghiêmtrọng,chúngtôicầnnângcaocảnhgiác,nângcaotinhthầntráchnhiệm,tăngcườngtuầntracanhgác,sẵnsàngchiếnđấu.Bấtluậntronghoàncảnhnàođềuphảiđứngvững,kiênquyếtbảovệantoànchoMaoChủtịch.Ngày31tháng8,MaoChủtịchlênchuyếntàuhỏađặcbiệt,rờiTrườngSa,quaysanghướng
đôngđểđếnNamXương-thủphủcủatỉnhGiangTây.TạiNamXương,MaoChủtịchởtrongmộtngôinhàcókiếntrúctheokiểubiệtthự,xâyở
sườnnúivùngngoạiô,cáchtrungtâmthànhphốhơn10dặm.Nơiđâykhôngồnào,huyênnáonhưthànhphố,cũngkhôngcótiếngpháocủa"Văncách",khôngcóhôkhẩuhiệu"đảđảo",nơiđâythậtyêntĩnh.Cònnhớ,trongnăm1962,MaoChủtịchtrongchuyếnđithịsátcũngởtạiđây.NgườilầnlượtgặpvànóichuyệnvớilãnhđạoquânchínhĐảngcủacáctỉnhGiangTây,PhúcKiến,GiangTô,v.v...NgoàinóivềcuộcđấutranhđườnglốitrongnộibộcủaĐảng,MaoChủtịchcònchỉrõ,Lâm
Bưu"đươngnhiêncầnphảichịutráchnhiệm"."Đốivớinhữngngườiđónênlàmnhưthếnào?Vẫnlàphươngchâmgiáodục,trịbệnhcứu
ngườilàchính,phêbìnhtrước,thathứsau.Bấtluậnlàaimắckhuyếtđiểm,khôngđoànkết,đilệchđườnglốiđềucầnphảiđấutranh,khôngđượcphépxảhơi.SaukhitrởvềBắcKinh,tôilạiphảiđigặphọđểnóichuyện,chứhọkhôngchủđộngtìmgặptôi.Cóngườitrongsốhọ,quagiáodụcđã tỉnhngộ, cũngcóngườikhông tỉnhngộ, tất cảphảiqua thực tiễnchứngminh.Tươnglaicóhaikhảnăng:cóthểsửađổivàkhôngthểsửađổi.Phạmtộilớn,sailầmvềnguyêntắc,sai lầmvềđườnglốivàphươnghướng,ngườicầmđầusửasaicũngkhó.Tronglịchsử,TrầnĐộcTúđãsửađổi.CùThuBạch,LýLậpTam,LaChươngLong,VươngMinh,TrươngQuốcĐào,CaoCương,BànhĐứcHoài,LưuThiếuKỳcósửakhông?Khôngsửa!"MaoChủtịchcònnói:"TôiđãnóichuyệnvớiLâmBưu,đồngchíấycónóimộtsốcâukhông
đượcthỏađáng."TưlệnhHứaThếHữucủaquânkhuBắcKinhrấttánđồngvớiýkiếnnàycủaMaoChủtịch.
Lầntrước,TưlệnhHứađến,mặcáotrắng,quầnbộđội,điđôigiàyđượcbệnbằngdâyđayvàsợivải.Ngộnghĩnhnhấtlàtrênmuđôigiàygắnmộtbônghoađỏrực,đâylàmộtnétđặcsắccủangườidântộcởmộtsốđịaphương.Đôigiàynàyngayởnôngthôn,nhữngnơihẻolánhnhấtcũngcórấtítngườisửdụng,vậymàmộtvịtưlệnhquânkhulạithíchnómớilạchứ.Lần
nàyđếngặpMaoChủtịch,Tưlệnhcũngănmặcnhưvậy,vẫnđôigiàyđó,dườngnhưđâylàcátínhđộcnhấtvônhịcủaTưlệnh.HứaTưlệnhnóichuyệnvớiMaoChủtịchkhálâu,sauđóChủtịchtiễnTưlệnhracửa,trướclúcchiatay,Chủtịchđộtnhiênhỏi:"Bâygiờcócònđisănnữakhông?""Cóchứ."MaoChủtịchcườivang,bắtchặttaytạmbiệt.Quảnhiên,sángsớmhômsau,tôinhìnthấy
HứaTưlệnhvácsúngsăn,tớivùngcâyrậmrạpởgầnsânbayđểsănthỏ.LúcđóLýNạp-congáicủaMaoChủtịchđanglaođộngtạiTrườngcánbộ57huyệnTiến
Hiền,ởgầnNamXương,GiangTô.Sựrènluyệncủacongáinhưthếnào,MaoChủtịchcũngrấtquantâm.Chủtịchthườngquangườikhácđểtìmhiểubiểuhiệncủacongáimìnhởđó.Lúcđóchúngtôiđềunghĩ,MaoChủtịchnhấtđịnhchongườigọicongáiđếngặpvàhỏichuyện,bởivìLýNạplàcongáiútcủaMaoChủtịch,lúccònnhỏluônsốngbêncạnhNgười,rấtđượcChủtịchyêuquý.NamXươngchỉcáchTrườngcánbộ57hơn50km,điôtôchỉmấtmộtgiờ.Hơnnữa,LýNạptớiđâylaođộnglàmộttrườnghợprấtđặcbiệt.Đầucuộccảicáchvănhóa,LýNạpvừatốtnghiệpđạihọc,côcũnggiốngnhưrấtnhiềubạn
trẻcùngtranglứa,ngâythơvàlãngmạn,lạcquanvàcóchítiếnthủ,đốivớicáchmạng,đốivơitiềnđồ,trànđầyniềmtinvàotươnglaitốtđẹp.LýNạpsauđótrởthànhthànhviêncủatổVăncáchTrungương,thườngxuấtđầulộdiệnxửlýmộtsốvấnđề.CôdùngbútdanhTiêuLực,cáitênnàythườngxuyênxuấthiệntrêncácmặtbáo.Sauđó,côtrởthànhPhóTổngbiêntậpcủatờbáo"Giảiphóngquân",ítlâusaulạitrởthànhPhóBíthưthịủyBắcKinh.Lúcbấygiờ,theonhậnxétcủanhữngngườihiểubiết,xétvềnănglực,tốchất,LýNạpkhônghềthuakémcácthanhniêntrẻcùngđộtuổi.TinLýNạpthăngtiếnnhanhkhônghiểusaolạiđếntaiMaoChủtịch,Chủtịchnổigiận,cho
rằngcấtnhắcnhưvậylàkhônghợplývàổnthỏa,kiênquyếtyêucầuLýNạpphảithamgialaođộngđểtựrènluyện,thếlàđưaLýNạpđếnlaođộngtạiTrườngcánbộ57.Song,vìMaoChủtịchquábậnrộncôngtácĐảng,côngtácNhànước,chuyệngặpcongái
vẫnchưasắpxếpđược.ĐếnkhichúngtôirờiNamXương,MaoChủtịchcũngkhônggặpLýNạp.MaoChủtịchlàngườichícôngvôtư,rấtítnghĩtớilợiíchchongườithâncủamình.
Chương 19:
HỎA TỐC ĐIỀU XE RỜI HÀNG CHÂU
Đầutháng9,tạiLưuTrang-HàngChâu,mộtcánbộlãnhđạocóquanhệrấtthânthiếtvớiMaoChủtịchcửngườiđếnbáotinchoMaoChủtịch,cókẻbímậtđiềumáybayquânsự,nóirằngđoàntàuđặcbiệtchởMaoChủtịchlà"vậtcản",yêucầuMaoChủtịch"nhanhchóngtránhxa".Ngày10tháng9,MaoChủtịchđộtnhiênralệnhrờiHàngChâu,cácchiếnsĩdùngvảinilongóiquầnáovừagiặtxonglêntàu,đoàntàuchạythẳngđếnThượngHải,cảnhvệgácởhaiđầutoađượctrangbịsúngtiểuliên...Ngày03tháng9,MaoChủtịchlêntàuhỏatừNamXươngđếnHàngChâu,vàoởtronglầusố
1-LưuTrangbêncạnhTâyHồnổitiếng.CảnhđẹpTâyHồkhôngnói,aicũngrõ.TôĐôngPha-nhàthơđờiTốngđãmiêutảcảnhtuyệtđẹpcủaTâyHồbằnghaicâuthơsau:
DụcbảTâyHồtỷTâyTửĐạmtrangnồngmạttổngtươngnghi.
Đạiýcủahaicâuthơnày:HồTâyTửlàhồtuyệtđẹp,nứctiếnggầnxa,muốnđemTâyHồsosánhvớihồTâyTử,TâyHồđượctrangđiểmthìngangbằnghồTâyTử.KiếntrúccủaLưuTrangdựavàonúi,nơiđâycâycốitốttươi,rừngcâybáchcổvươncaotới
trờixanh,nướcsuốichảyrócrách.Vềmặtkiếntrúc,nơiđâylàmộtquầnthểkiếntrúccổkethợpvớikiếntrúccốtthépbêtônghiệnđại,cóthểnói,lànơihộitụcủakiếntrúccổkimGiangNam,giàusắctháithầnbí.TrầnLệVânvàmộtsốlãnhđạocủaquânkhutỉnhChiếtGiangcũngđangởtrongmộttòanhàtrongquầnthểkiếntrúcLưuTrang.MaoChủtịchởtronglầusố1,trênthựctếchỉởtrongmộtphòngbìnhthường,tứphíalà
sân,giốngnhưkiểunhàởBắcKinh,nhìntừbênngoàikhôngcógìđặcbiệt,điềuđángnóinhấtởđâylàmôitrường.Nơiđâycórừngcâybáchcổcaovúttrờixanh,câycốirậmrạp,yêntĩnh,khôngkhívôcùngtronglành.CứmỗilầnđếnHàngChâu,MaoChủtịchlạitớiđâyở.Nơiđâytừngtổchứcrấtnhiềuhộinghịquantrọng,cũngchínhtạiđâyđãbanhànhnhiềuquyếtsáchchiếnlượccóảnhhưởngquantrọngtớiđạicục.NgayphíasauLưuTrang,vượtquamộtquảnúinhỏlàthápLôiPhongnổitiếng.Đoàntàuvừadừng,chỗănởvẫnchưasắpxếp,MaoChủtịchđãtìmgặpcácđồngchílãnh
đạocủatỉnhChiếtGiangđểnóichuyện.ĐólàcácđồngchíHùngỨngĐường,NamBình,TrầnLệVân,v.v...MaoChủtịchmộtlầnnữanóivớihọvềcuộcđấutranhtrongHộinghịTrungương2khóa
IX,sauđócùngnhauhátbài"Quốctếca",cònnóivớihọnộidungcủa"BanênvàBakhôngnên"màtrướcđóđãtổchứchọctậpvàthảoluận.SaukhivàoởtrongLưuTrang,tôivẫngiữthóiquencũ,bốtrícảnhgiớixong,tôiđiquan
sáttìnhhìnhxungquanh.Nơiđâytôiđãtừngđến,vềđịahình,kiếntrúcnhàcửakhôngkháctrướclàmấy,songnhữngngườiquencũnhưnhânviêncôngtác,nhânviênphụcvụ,đầubếp,v.v...đãítđi,bổsungtoànngườimớilạ.Nhữngngườimớinày,dùnamhaylànữ,tấtcảcòntrẻ,đượchuấnluyệnnghiệpvụđầyđủ,hỏiramớibiếthọđượccấptrênlựachọnđểlàmnhiệmvụđặcbiệtlầnnày.Vềsau,lạipháthiệncôngtáccảnhvệngoạivicủachúngtôicũngcósựthayđổi.Trướcđây,
khichúngtôiđếnChiếtGiang,bảovệvòngngoàidocônganđịaphươngbốtrívàthựchiện.Cònlầnnày,khôngthấyngườiquencủacơquancôngantỉnhởđónữa,bảovệvòngngoàidoTrầnLệVânphụtrách.TrầnLệVânlàChínhủyquânđoàn5khôngquân,trênthựctếnắmquyềnhànhlớnvềquânđộivàtrịancủatỉnh,mặcdùgặpgỡMaoChủtịchcònmộtvàingườinữa,songnóimộtcáchđúngnghĩathìchỉlàmộtmìnhTrầnLệVân.ỞHàngChâulầnnày,trongthờigiandài,liêntụccónhữngtintứckhônghay,MaoChủtịch
ngàycàngtỏrabấtan,khôngbiếtChủtịchpháthiệnrađiềugìmàănkhôngngon,ngủkhôngyên.ThấyChủtịchnhưvậy,chúngtôicũngcảmthấybấtan,mặcdùkhônghiểunguyêncớgì.Vàomộtbuổisángcủangàynàođó,MaoChủtịchđidạo,vẫncóTiểuThươngvàTiểuNgô
đicùng.Lúcđótôitậphợpbộđộiđứngdướigốccâyđađạithụởtrướchộitrườngđểphổbiếntìnhhìnhtrướcmắt,mộtsốđiềucầnchúý,quántriệtnhiềunhấtvàcẩnthậnnhấtvẫnlànângcaocảnhgiác,đảmbảoantoàn.Cánbộvàchiếnsĩcảnhvệchúngtôiđềumặcthườngphục,gặpchúngtôitrongtrườnghợp
khác,mọingườisẽkhôngbiếtchúngtôilàbộđội,làGiảiphóngquân,songhiệnnayhoạtđộngtậpthể,mọingườiđềungồitrênchiếcghếgậpnhỏ,xếpthànhhàngchỉnhtề,mặcdùthờitiếtrấtoibức,mọingườivẫnmặcrấtgọngàng,nghiêmtúc,tậptrungtưtưởngnghetôiphổbiếntìnhhình.MaoChủtịchđiđếntrướchàngquân.MọingườivỗtaynhiệtliệthoannghênhChủtịchđến
thămđơnvị.TôitiếnđếnsátMaoChủtịchbáocáo:"ThưaChủtịch,chúngcháuđanghọctậplờidạycủaNgười:BađiềunênvàBađiềukhôngnên.Cháugiảnggiaicònchưatốt,mờiChủtịchgiảnggiảichomọingườinghe."MaoChủtịchgiơcaotay lắc lắc,biểuthịkhônggiảngnữa, thânmậtnói:"TrườngGiang,
cháuchỉhuymọingườihátbài'Quốctếca'đi!"Khảnăngvănnghệcủatôirấtkém,tôichưatừngchỉhuyhoặcbắtnhịphátbaogiờ.Tôi
địnhgọihạtnhânvănnghệtrongđạiđộirabắtnhịpchỉhuymọingườihát,họhátgiỏihơntôi,hơnnữalạiháttrướcmặtMaoChủtịch,nhưngkhôngbiếtUôngĐôngHưngđếnđâytừlúcnào,lêntiếng:"MaoChủtịchnóirồi,đồngchílạilàđộitrưởng,khôngchỉhuyhátlàkhôngđược!"Tôiđánhliềuchỉhuybộđộihátbài"Quốctếca".Kểracũngcócáihaycủanó,lúcđầuchỉ
huyhátcònbịcăngthẳng,sợbắtnhịpsaigiọng.Nhưngkhihát,mọingườicànghátcànghăng,giọngcủabốn,nămchụcngườivanglênhùngtráng.Bài"Quốctếca"chúngtôiháthailầnliền.Chúngtôihátxong,MaoChủtịchrấtvui.Ngườinói:"Háthaylam,hátthêmbài'Bađiềukỷ
luật,Támđiềuchúý'."Tôilạichỉhuymọingườihát.Bàihátnàyvanglêncàngmạnhmẽhơn.Hátxong,tôihỏi:"ThưaChủtịch,Chủtịchcòncóchỉthịgìnữakhôngạ?"MaoChủtịchthânmậtnói:"Cáccháuhátrấthùngtráng.Khôngchỉbiếthátmàcònphải
làmtheonộidungcủabàihát,mọihànhđộngnhấtnhấttuântheochỉhuy."Từtronghàngquân,từngtràngvỗtayhoanhôvanglên.MaoChủtịchgiơcaotayvẫychào
tạmbiệt.Mọingườiđồngloạtđứngdậyvỗtayhoanhô,tiễnChủtịchravề.Cũngtrongnhữngngàynày,UôngĐôngHưngtriệutậpcánbộđạiđộiđểhọp,nóirằng:"Ba
điềunênvàBađiềukhôngnênlàámchỉcóngườimuốnchiarẽnộibộĐảng,cóngườikhôngtuântheochỉhuy.Tìnhhìnhhiệnnayrấtphứctạp."Cuốicùng,ĐôngHưngnói:"Cácđồngchícầnnângcaocảnhgiác,ngănchặncókẻpháhoại."TôirấtmuốnbiếtailàkẻmuốnchiarẽnộibộĐảng,ailàngườikhôngtuântheochỉhuy,kẻ
nàođếnpháhoại,mìnhcóbiếtrõthìmớiphòngngừađược.Tuynhiên,trongthờigiandàilàmcôngtáccảnhvệ,tôiđãcóthóiquen,nhữngđiềukhôngcầnbiếtthìkhôngnênhỏiquásâu,điềuquantrọngnhấtlàsẵnsàngứngphóvớimọidiễnbiếncủatìnhhình.Điềudễnhậnthấynhấtlà,chuyếnđiHàngChâulầnnàykhônggiốngcáclầntrước.HàngChâulànơiMaoChủtịchthườngđến,mỗilầnChủtịchđenHàngChâuđềuđượccác
đồngchítrongtỉnhủy,côngantỉnhtôntrọng,yêuquývàđểlạitìnhcảmtốtđẹp.Cònlầnnày,nhữngcánbộthânquenđãdạtsangmộtbên,toànbộquyềnhànhđềunằmtrongtayTrầnLệVân.KhônghiểutạisaoMaoChủtịchlạicóáccảmvớiTrầnLệVân.Một lần,TrầnđếnchỗởcủaMaoChủtịch,Chủtịchcóbiểuhiệnphảncảmkhácthường,
khônghềkháchkhí,hỏithẳngTrầnLệVân:"QuanhệcủaanhvàNgôPhápHiếnnhưthếnào?TạiLưSơn,Ngôtìmgặpmấyngười,trongđócóanh,cóVươngDuyQuốccủaThượngHải,CốĐồngChucủaQuảngChâu,cácanhđãlàmnhữnggì?"MaoChủtịchđãkhiếnTrầnLệVânmiệnglắpbắp,nóichẳngnênlời.Đithịsátlầnnày,phạmvihoạtđộngcủaMaoChủtịchrấtrộng,Ngườitiếpxúcvớirấtnhiều
người,trongđócókhôngítngườithuộcbèđảngcủaLâmBưu.MaoChủtịchcókinhnghiệmphongphútrongcuộcđấutranhtrườngkỳgiankhổvớiquân
địchnênNgườicóbảnnăngcảnhgiáckhácthường.Trongkhiđó,bọnhọ,trongđócócảTrầnLệVân,vìquánônnóng,nênlàmviệcgìcũngđểlạidấuvết...Tómlại,càngvềsau,Chủtịchcàngtìmhiểuđượcnhiềuthôngtin,Ngườicàngthấyrõtínhnghiêmtrọngcủatìnhhình,tứclàcàngkhôngtínnhiệmhọnữa.Nửađêmngày8tháng9,chúngtôivừaăncađêmxong,MaoChủtịchđộtnhiêngọiTiểu
Thương,yêucầuTiểuThươnglậptứcthôngbáochođoàntàuhiệnđangđỗởgầnsânbayKiểnKiều-HàngChâu,lợidụngđêmtốidichuyểnđếngầnGiaHưnglànơiởgiữaHàngChâuvàThượngHải,cáchHàngChâuhơn100dặm.Chúngtôichorằng,tàudừngởđườngtránhtàugầnGiaHưngcó3đườngtàu,dừngởđây,mụctiêulớnrấtdễbịlộ,nếucóngườinàođónhậnrađoàntàuchởMaoChủtịchthìrấtnguyhiểm.Đươngnhiên,đâychỉlàdựđoánvàphântíchcủachúngtôi,rốtcuộctạisaolạiphảidichuyểnvàogiữađêmkhuyađếnmộtnơixanhưvậy,MaoChủtịchkhôngnóichobấtkỳaibiết.Ngày10tháng9,cũngnhưnhữngngàybìnhthườngkhác,ailàmviệcnấychứkhôngcósự
sắpxếpđặcbiệtnào.Buổisángchúngtôithiđấuhữunghịbóngrổvớitiểuđoàncảnhvệđịaphươngsởtại.Mặcdùquânsốchúngtôikhôngnhiều,nhiệmvụbảovệrấtnặngnềsongđộibóngrổcủachúngtôivẫnrấtmạnh.ChínhtrịviênLý,đạiđộiphóThươngcũngthamgiathiđấu,toànđộitựtinlênrấtnhiều.Tấncông,phòngthủhàihòa,tiếngcòicủatrọngtàithỉnhthoảnglạirít lên,tiếngvỗtaytánthưởngliêntụcnổra,chúngtôi liêntụcgiànhđiểm,trênbảngghiđiểm,chúngtôivượtxađộibạnkhánhiều.Chỉcònvàiphútnữalàhếthiệpđấu,độibạnxinhộiý,chínhtrịviênLýnhắcnhởmọingười:"Xinđừngquên,khôngđượcthắng."Mọingườigậtđầuđồngý.Tiếngcòibáohiệukếtthúctrậnđấu,trênbảngghiđiểm,haiđộitươngđươngnhau,điểmcủachúngtôiíthơnđộibạn2điểm.Toànsânbãivanglêntiếngvỗtayhoanhô.Cácthànhviêncủađộibóngrổchúngtôingườiướtđẫmmồhôi,nhưvừatừdướinướcchuilên.Bữatrưachúngtôiănmìsợi,trờinắngnóng,ănmìsợikhácgìlửacháythêmdầu,cácchiến
sĩquầnáoướtđẫmmồhôi,thaybộmớichỉtrongchốclátlạiướtđẫm.Làmthếnàobâygiờ,ướtthìlạithayvậy,thayrathìgiặt...QuágiờNgọ(hơn12giờtrưa),MaoChủtịchđộtnhiênbảochúngtôi:"Bâygiờquayđầutàu
lại,chotàuchạyngay."Chạyđiđâu,khôngnói,chỉdặn:"KhôngbáochoTrầnLệVânvàbọnhọbiết,cũngkhôngcầnhọđưatiễn."Bấtluậnlàđiđâu,chúngtôiđềuphảilàmtốtcôngtácchuẩnbị,sẵnsànghànhđộng,làquân
nhânphảicótốchấtđó,đặcbiệtlàđộingũcảnhvệ.Song,mọingườigiặtquầnáovẫnchưakhô,cóngườicònđangtắm.Cóchiếnsĩhỏi:"Làmthếnàobâygiờ?"Tôibảohọ,lấyvảimưabọcquầnáoướtmangđi.Bộđộicảnhvệnhanhchónglêntàu,mang
theotoànbộhànhlý,trongđócócảdụngcụcấpdưỡng,mọicôngviệcđềulàmtrongimlặng,xếpgọngànglêntàu.Chúngtôinghĩđếntìnhhìnhphứctạpvàkhônghiểukẻđịchthựcsựcủamìnhlàai?Đangởđâu?Đểđốiphókịpthờikhikẻđịchbấtngờậpđến,chúngtôibốtríhaiphânđộinhỏtiếnlênphíađầuđoàntàuvàđuôiđoàntàu,khốngchếtấtcảcáclốiravàosânga.Cònkhoảng30chiếnsĩvàtôicùngvớiMaoChủtịchtiếptụcnghiêncứuđểđưarahànhđộngtiếptheo.Rấtnhanh,moingườiđềuvàođúngvịtríđãđượcphâncông,làmtốtcôngtácchuẩnbịdichuyển.MaoChủtịchvàUôngĐôngHưngcùngngồitrênmộtchiếcxedulịch,tôivàPhóChủnhiệm
TrươngDiệuTừngồitrênxeconđiđầumởđường,cácchiếnsĩbảovệđitrênxetảibịtbạtkhóađuôi,chạyraga.15giờngày10tháng9,đoàntàurờigaHàngChâu,chạythẳngvềphíaThượngHải.TạisaoMaoChủtịchđộtnhiênralệnhrờiHàngChâusớmhơndựđịnh,vềsau,xemnhậtký
củaUôngĐôngHưngtôimớihiểu:TrongsốnhânviênphụcvụMaoChủtịchởLưuTrang,cóngườibáocáovớilãnhđạocủamìnhviệcbốtrívàchuẩnbịcủaTrầnLệVân,vịlãnhđạokiabáolạichoMaoChủtịchbiết.
VịcánbộlãnhđạoởHàngChâunàycóquanhệrấtthânthiếtvớiMaoChủtịch,nhờngườitruyềntinbằngmiệngchoMaoChủtịch,nóirằng:Cóngườichuẩnbịmáybay,cóngườiconchỉtríchđoàntàuchởMaoChủtịchdừngởtrêntrụcđườngbaycủasânbayKiểnKiềugây"cảntrở"chongườibộhành,ngầmrahiệuchoMaoChủtịch"nhanhchóngrờikhỏinơiđây".MaoChủtịchnghexong,lúcđầuNgườinghĩ:gâycảntrởchoainhỉ?TìnhhuốngkhácthườngkhiếnMaoChủtịchphảisuynghĩvàcảnhgiác,tùycơứngbiến,hạ
lệnhrờiHàngChâu,tuylúcđóMaoChủtịchvẫnchưabiếtkếhoạch,âmmưuchínhbiếncủaLâmBưu.Khoảng18giờcùngngày,đoàntàudichuyểnthuậnlợitớigachuyênvậnNgôGiaởgầnsân
bayHồngKiều(cầuvồng)ThượngHải.Thôngthường,mỗilầnMaoChủtịchđếnđâyđềuởlạivàingày,điềunàyđãtrởthànhthói
quenhơn20nămrồi.Dođó,chúngtôivẫntheonếpcũ,làmtốtmọicôngtácchuẩnbịchoMaoChủtịchxuốngtàu.Đoàntàudừnglạitrênsânga,MaoChủtịchkhôngxuốngtàumàlậptứcralệnhchogọilãnh
đạoquânchínhĐảngcủathànhphốThượngHảilêntoatàuđểhọpvànóichuyện.Cònnhớ,nhữngngườilêntàucó:MãThiênThủy,VươngHồngVăn,v.v...,MaoChủtịchnóichuyệnvớihọhơnmộtgiờđồnghồ,họxuốngtàuravề.Chúngtôiăntốivàngủđêmtrêntàu.Đến9giờtối,UôngĐôngHưngchogọitôi,thưkývà
vệsĩcủaMaoChủtịch.TayUôngĐôngHưngcầmquyểnsổnhỏ,lậttừngtrangmột,truyềnđạtnộidungMaoChủtịchlàmviệcvớiBanlãnhđạoThượngHải.Trọngtâmnộidungnhưsau:MaoChủtịchnói:"SựkiệnởLưSơn
vẫnchưagiảiquyếtxong.Cầncẩnthận:-Thứnhất:Quânđộicầncẩnthận(chỉbộđộiquânkhuNamKinh).-Thứhai:Địaphươngcầncẩnthận(chỉỦybanCáchmạngThượngHải).Khôngđượckiêungạo,tựcaotựđạilàphạmsailầm.Quânđộicầnthốngnhất,quânđộicần
chỉnhđốn.Tôikhôngtinquânđộicủachúngtasẽtạophản."UôngĐôngHưngtruyềnđạtđếnđây,đangđịnhnóigìđóbỗngnhiêndừnglại,dườngnhưcóđiềugìđóquantrọngkhôngnóira,liềnlậtsangtrangkhác.ĐôngHưngtiếptụctruyềnđạt:"Nắmchắccôngtácquânđộichínhlàhọctậpđườnglối,sửađổitácphonglệchlạc,khôngnênlàmchủnghĩasơntrại(địaphươngchủnghĩa),chủnghĩadòngtộc,cầnđoànkết.Quânđộitacầnhọctậptácphongnhanhnhẹn,tôitánthành.Song,giảiquyếtvấnđềtưtưởng,tôikhôngtánthànhlàmnhanh,nhấtđịnhphảinóithực,nóicóđạolý."Đếnđâytôichợthiểu,nhữnggìĐôngHưngtruyềnđạtlàcóchọnlọc,thỉnhthoảnglạingắt
quãng,cóđiềugìđókhôngnóichochúngtôinghe.Mãiđếngiữatháng3nămsau,saukhiđọcvănkiệncủaVănphòngTrungươngĐảng"TríchyếulờinóichuyệncủaMaoChủtịchtrêndọcđườngđithịsátvớicácđồngchílãnhđạođịaphương",tôimớihiểu,thìraUôngĐôngHưng"bưngtaibịtmắtchúngtôi",ngayđếntêncủacánbộcaocấpcấpBộtrưởngcũngkhôngchochúngtôibiết.UôngĐôngHưngyêucầuchúngtôicảnhgiớinghiêmngặtxungquanhđoàntàu,tạivịtrí
trọngđiểmbốtríhaivọnggác,tăngcườngcánbộtrựcban.ChiểutheoyêucầucủaĐôngHưng,cùngmộtlúcchúngtôităngcườngnămvọnggác,cònthànhlậptổbangườituầntralưuđộngtrangbịsúngtiểuliên.10giờđêm,BíthưCaogọiđiệnthoạichoNamKinh,yêucầuHứaThếHữusánghômsau
đếnThượngHải.HứaThếHữuđápmáybaytrựcthăngtừNamKinhbaythẳngđếnThượngHải,sauđóđixedulịchđếnđiểmtàuđỗ.Tôirađón,HứaThếHữuxuốngxe,bắttaytôi,nói:"Chúngtacóduyênphận,đồngchíthấykhông,mớiquamấyngàylạigặpnhau..."HứaThế
Hữu làngườivui tínhnhưvậy.Chúng tôiquennhauđã lâu,mấyngày trước,chúng tôigặpnhautạiNamXương,tỉnhGiangTô.TôidẫnHứaThếHữuđếncửalênxuốngtoaxeMaoChủtịchđangở,UôngĐôngHưngdẫn
tiếpvàotrong.HứaThếHữuvàMaoChủtịchnóichuyệnvớinhauhơnmộttiếngđồnghồ,đến
trưamớikếtthúc.Đãđếnlúcăncơmtrưa,MaoChủtịchkhônggiữHứaThếHữuởlạiăncơm,cònnói:"Chútự
ănnhé."HứaThếHữuđáp:"XinChủtịchyêntâm,chínhtrịviênquânkhuNamKinhxintuântheochỉhuycủaTrungươngĐảng,chúngtôiđãcósựchuẩnbịchuđáorồi."TôitiễnHứaThếHữuraxe.ĐãquamộtngàymộtđêmMaoChủtịchkhôngnghỉ,Ngườivẫnđangngồixemvănkiện.Đếngiữatrưa,đoàntàuchởchúngtôirờigaThượng
HảiđiNamKinh.Đoàntàutăngtốcchạyrấtnhanh,dọcđườngbìnhan,đếnkhoảng6giờtốiđến ga NamKinh, tàu vừa dừng bánh đã nhìn thấy Hứa Thế Hữu đang đứng cạnh xe connghênhđón.Thờiđiểmnàylà lúcmọingườiđangăncơm,tôibướcvàophòngcủaMaoChủtịch,vẫn
thấyChủtịchđangchămchúđọcvănkiện.Tôinói:"ThưaChủtịch,HứaTưlệnhđangởbêndưới,đồngchíấynóiđếnthămChủtịch."
MaoChủtịchđáp:"Sánggặpnhaurồi,chuyệncũngđãnóirồi,khônggặpnữa,bảođồngchíấyvềnghỉđi."Tôi từ trên toa tàubướcxuống truyềnđạt lại lờinóicủaMaoChủtịchchoTư lệnhHứa
nghe,Tưlệnhnghexongvuivẻgậtđầu,songvẫnđứngtạiđó,khôngđi.Đoàn tàudừngởgaNamKinh,saukhibổsung thêmthan,nước,kiểmtra toa tàuxong,
khoảng15phútsautiếptụcchạy.HứaThếHữuvẫnđangđứngdướisânga,vẫytaychàotạmbiệt.ĐoàntàuquacầuTrườngGiang,nhắmhướngBắcTậtthẳngtiến.Thôngthường,tàudừngở
cácgaPhongPhụ,TừChâu,v.v...,lầnnàykháchẳn,khôngdừngởbấtkỳganào,đến12giờđêmthìđếngaxelửaTếNam.Theodựđịnh,khitàuđếngaTếNam,MaoChủtịchsẽgặpTưlệnhDươngĐắcChí,Ngườiđã
chothưkýCaobáotrướcchohọbiết.Tàuvừadừng,tôixuốngtàuđiđónhọ,hỏimớibiếtTưlệnhDươngđikiểmtraTháiChâu,khoảng5-6tiếngsaumớivềđếnđây,cóPhóTưlệnhđếnthay.TôilêntàubáocáolạichoMaoChủtịch,Chủtịchnói:"PhóTưlệnhkhôngtiếp,vàingàynữahọpởBắcKinhsẽgặpnhausau.Cháumờiđồngchí
ấyvềđi."Đoàntàuhướngvềphíabắctăngtốc,vượtquaHoàngHà,lướtquaThiênTân.TạigaThiên
Tân,khôngcóaixuống,cũngchẳngcóailên,tàudừng15phútbổsungnhiênliệuxonglạitiếptụchànhtiến.Đúnglúcnày,MaoChủtịchyêucầuđoàntàuđỗtạigaPhongĐài.PhongĐàigầnBắcKinh,
tàuchỉchạykhoảng20phútlàđếngaBắcKinh.MaoChủtịchđithịsátnhiềulần,chưabaogiờChủtịchyêucầuđỗtàutạiđây,nguyêndotạisao?Điềunàykhiếnchorấtnhiềungườiquantâmchúý,songkhôngcóainóirõnguyêncớtạisao.
Chương 20:
TẠI GA PHONG ĐÀI
Trưangày12tháng9,đếngaPhongĐài,MaoChủtịchánbinhbấtđộng,triệutậpquânkhuBắcKinhvàviêntưlệnhđóngquânbảovệBắcKinh,điềumộtsưđoàncủaquânđoàn38đếntrấnảicửaNam.Saukhibốtrínhiệmvụxong,trướckhimànđêmbuôngxuống,tiếnvàoBắcKinh.Tàuvừadừnghẳn, tôimởcửa toa tàunhìn rangoài, thấymột tấmbiển lớnghi rõ: "Ga
PhongĐài".Lúcnàycóvàivịlãnhđạođangngồichờtrongphòngtrựcbannhàga:TưlệnhquânkhuBắc
Kinh-LýĐứcSinh,ChínhủyKỷĐăngKhuê,BíthưthịủyBắcKinhkiêmủyviênChínhtrịđơnvịđồntrúbảovệBắcKinhNgôĐứcvàTưlệnhviênNgôTrungbướclêntàu,đivàotoaxeChủtịchđangởđểhọpvànóichuyện.Đểchuẩnbịchocuộcgặpgỡnày,ngaytạigaxelửaTếNam,MaoChủtịchđãbảoTrươngDiệuTừ,thưkýCaogọiđiệnbáotrướcchohọ.Nhữngngườinhậnđượcthôngbáođãtềtựuđôngđủ,UôngĐôngHưngcũngđượcthamdự,
tôiluirangoàitrựcban.Cuộchọpdiễnratronghơn2giờ.Nộidungcuộchọplúcđóchúngtôikhôngđượcbiết.Vềsau,cácvịlãnhđạodựhọptrêntoaxehômđólầnlượtviếtbàivềsựkiệnnày,khiđó
chúngtôimớibiếtrõnguyênnhântạisaoMaoChủtịchlạichodừngtàuởgaPhongĐài.ĐâylàviệclàmrấtthậntrọngcủaMaoChủtịch,trướctiênlàtìmhiểutìnhhìnhởBắcKinh,đồngthờicũngcầnbànvớicácvịlãnhđạotìmbiệnphápngănchặnhànhđộngcựcđoancủabèlũLâmBưu,tiếptheolàrấtnhiềuviệccầnphảilàmkhác.Dướiđâylàmộtsốvấnđềliênquanđượctríchdẫn,bổsungvàobàiviếtchođầyđủ.Người
viếtbàilàtướngLýĐứcSinh,vớitiêuđề"Hồiký13tháng9vềHộinghịLưSơn":12giờngày12tháng9năm1971,chúngtôigặpMaoChủtịchởgaxelửaPhongĐài.Đồng
chíUôngĐôngHưngcũngcómặt.MaoChủtịchsauchuyếnthịsátdàingàyởphíanam,tuymệtmỏi,songvìnghĩđếnđạisựtrongcuộcđấutranhvớibèđảngLâmBưunêntinhthầncủaChủtịchphấnchấnhẳnlên.Cũngnhưthườngngày,Chủtịchnóichuyệnrấthàihước.ĐầutiênChủtịchhỏitìnhhìnhchuyếnđithămAnbanivàRumani,sauđómớiđivàovấnđềchínhcủacuộcgặpgỡ.Chủtịchnói:"Đườnglốicóđúngđắnhaykhôngquyếtđịnhtấtcả.Quânđông,súnglắmcũngkhôngthaythếđượcđườnglốiđúngđắn.Cóđườnglốiđúngthìcótấtcả,đườnglốilàgiềnglưới,giềnglướigiươnglênthìmắtlướimớihiệnrõ(đâylàcáchnóivívoncủaMaoChủtịch,ýnói:nắmđượcđiềumấuchốtthìđiềunhỏcũngsẽnắmđược-ND)."ChủtịchnóinhiềutớilịchsửđấutranhvềđườnglốitrongnộibộĐảngta.Ngườinóitiếp:"CuộctậpkíchbấtngờtạiHộinghịLưSơncósứcmạnhcủaquảbomtấncóthểsanphẳngLưSơn,làmchotráiđấtngừngquay...trongnămủyviênthườngtrựcthìgiấuba,tintứcbímậtkhônglọtrangoài,đánhmộtđònbấtngờ,châmngòicuộcchiến,việclàmnàylàcómụcđích.Bàiviếtcủatôilàchỉ'mộtsốýkiếncủatôi'saukhiđãtraođổivớimộtsốngười,nộidungcótínhchấtnghiêncứuđiềutra.Vấnđềthiêntàilàvấnđềlýluận,lýluậncủahọ(chỉLâmBưu)làlýluậnduytâm...Thiêntàichínhlàsựthôngminh,...,thiêntàilàbiếtdựavàođườnglốiquầnchúng,dựavàotrítuệcủatậpthể...,thếnàolàđấuchọi,mộtcâuchọivạncâu,...khôngthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,tôiđãnóisáulầnrồi,mộtlầnnóithìcoilànóimộtcâu,đấuchọilạisáuvạncâu,họđềukhôngnghe,nửacâucũngkhôngchọilại,thìcoinhưsốkhông."Lúcđó,MaoChủtịchnóivớitôi:"TàiliệumàhọviếttạiLưSơn,đồngchíhỏihọphátchomộtbản,nóivàilầncâu:'Bảobốicủacácanhtạisaolạikhôngphátchotôi?',xemhọtrảlờithếnào!"TàiliệumàMaoChủtịchnóiởđâylàchỉ'Thiêntàiluận'.Trongmộthộinghịtôicónhắcđếnchuyệnnày,lúcđóMaoChủtịchnói:"BàntayđenkhôngchỉcómộtmìnhTrầnBáĐạt,còncóbàntayđenkhácnữa."CâunàycóýđiểmdanhLâmBưu.Cuốicùng,MaoChủtịchgiaochotôimộtnhiệmvụ:điềumộtsưđoànđếncửaNam.LúcbấygiờMao
Chủtịchkhôngnhữngrấtcảnhgiácmàcòncósựbốtrísắpxếpcụthể,dựtínhtrướctìnhhuốngxấunhấtcóthểlàbèđảngLâmBưuvũtranglàmchínhbiến.TạmbiệtMaoChủtịch,tôilậptứcđiềumộtsưđoànánngữcửaNam.NgôĐứccóbàiviếtvề"HộinghịLưSơnvàsựkiệnLâmBưu":Chiềungày12-9-1971,tôigặpMaoChủtịchtạigaxelửaPhongĐài.LúcMaoChủtịchnói
chuyệnvớitôicócảUôngĐôngHưngthamgia.Bắtđầucuộcnóichuyện,LýĐứcSinhhộibáovớiChủtịchtìnhhìnhđithămAnbani.LúcLýĐứcSinhhộibáo,chúngtôithấyMaoChủtịchcóvẻkhôngthểkiênnhẫnthêmđượcnữa.MaoChủtịchnói:"Đồngchílàpháitả,tôilàpháihữu".ThếlàLýĐứcSinhkhôngtiếptụchộibáonữa.
NộidungnóichuyệncủaMaoChủtịchrấtnhiều,nóivềlịchsửpháttriểncủaĐảng,đãquamộtsốlầnxảyrađấutranhvềđườnglối;nóivềmộtsốvấnđềxảyraởHộinghịLưSơn;cònnóivềmộtsốbiệnphápquăngbỏđá,xúcđổcát,đàomóngtườngvànóivềvấnđềHộinghịHoaBắc.
SaukhinóivềlịchsửcủaĐảng,MaoChủtịchnóitiếp:"Đảngcủachúngtađãcólịchsửpháttriển50năm,cuộcđấutranhvềđườnglốilớnxảyra
10lần,TrươngQuốcĐàochiarẽĐảng,sauđónộibộĐảngcònbịchiarẽnhiềulầnnữa,songđềukhôngthểchiarẽđượcĐảngta.MaoChủtịchnói,đườnglốiquyếtđịnhtấtcả.ĐườnglốicủaĐảngđúngthìcótấtcả,đườnglốilệchlạcthìcórồicũngmất.
MaoChủtịchnói,cuộctậpkíchbấtngờtạiHộinghịLưSơncósứcmạnhcủaquảbomtấncóthểsanphẳngLưSơn,làmchotráiđấtngừngquay.TạiHộinghịLưSơn,hiểnnhiênlàhọcósựchuẩnbịtrước,cókếhoạchvàcótổchứchànhđộng.CươnglĩnhcủahọlàthiếtlậpchứcdanhChủtịchnước,xưnglà'thiêntài'.MaoChủtịchnói:"Đấuchọicáigì,mộtcâuchọivạncâu,đồngchínóiquálờirồi!KhôngthiếtlậpchứcChủtịchnước,tôikhônglàmChủtịchnước,tôinóisáulầnrồi,họđềukhôngnghe,nửacâucũngkhôngchọilại,coinhưsốkhông."MaoChủtịchcònnói:"SựviệcxảyratạiHộinghịLưSơnvẫnchưakếtthúc,bàntayđenkhôngchỉcómộtmìnhTrầnBáĐạt,phíasauTrần
BáĐatcòncómộtngười."MaoChủtịchcònhỏichúngtôi:"Lầnthứ10nàyliệucóphảilàvấnđềđườnglối?"
MaoChủtịchnói,NgườiđãcóbútphêvàobảntàiliệubànvềthiêntàicủaTrầnBáĐạt;bútphêvàobáocáocủaquânđoàn38,quânkhuTếNamlàquăngbỏhònđáđóđi;TrungươngvàcácđạiquânkhucửngườithamgiavàotổVănphòngQuânủybútphêlàxúcbỏcátđổđi;cửLýĐứcSinh,KỷĐăngKhuêđếnquânkhuBắcKinhphêlà:đàomóngtường.
MaoChủtịchphêbìnhcáchlàmcủangườinàođólàđềbạtphunhâncủaChủtịchlàmChủnhiệmVănphòngcủaChủtịch.Tuykhôngđiểmmặtchỉtên,
songhoàntoàncóthểhiểulàámchỉLâmBưu.MaoChủtịchcònphêbìnhđíchdanhHoàngVĩnhThắng.Tronglúcnóichuyện,MaoChủtịch
nói,bảnbáocáovắntắttạiHộinghịLưSơnlàbảnbáocáophảncáchmạng.NgheMaoChủtịchnóinhưvậy,tôivộilàmbảnkiểmđiểmngay.Tôinói:"ThưaChủtịch,trước
khiinấnvàphânphátbảnbáocáovắntắtsố6,tôicũngcókýtênvàođó.Bảnbáocáođólàphảncáchmạng,tôiđãphạmsailầmchínhtrị."
MaoChủtịchhuơhuơtaynói: "Khôngphảichuyệncủađồngchí,NgôĐứchữuđức(ýnóiđồngchíNgôĐứclàngườicóđức)."
NhữnglờinóichuyệnsauđócủaMaoChủtịchdườngnhưlànóitậpđoànphảncáchmạnghoặclàhànhđộngphảncáchmạng,đạiloạinhưthế,vìquácăngthẳngnêntôinghekhôngrõ.Đúnglúcnày,NgôTrungnói:"ThưaChủtịch,khảnăngcókẻxấu?"
MaoChủtịchnói:"Đồngchínóirấtđúng,NgôTrunghữutrung(nóiđồngchíNgôTrunglàngườitrungthành)."
MaoChủtịchcònhỏitìnhhìnhchỉnhphongvàphêbìnhTrầnBáĐạtởBắcKinhtiếnhànhđếnđâurồi,chúngtôibáocáovắntắtchoChủtịchnghe.
MaoChủtịchnhấnmạnh:"ChúngtađitheochủnghĩaMác-Lê,khôngđitheochủnghĩaxétlại;cầnphảiđoànkết,khôngđượcchiarẽ;khôngđi theochủnghĩabèphái,địaphươngchủnghĩa;cầnphảiquangminhchínhđại,khônglàmviệcmờámquỷquyệt.
CuốicùngMaoChủtịchnói:"Cầnphảigiáodụcđườnglối,phươngchâmcủatavẫnlà:khoanhồngđạilượng,trịbệnhcứungười.Đoànkếtđểgiànhthắnglợitolớnhơn!"UôngĐôngHưngviếtbài"MaoChủtịchtrongnhữngngàyđậptanâmmưuchínhbiếnphản
cáchmạngcủaLâmBưu",tườngthuậtlạimộtsốhoạtđộngởgaPhongĐài:13giờ30phútngày12,đoàntàuđỗtạigaPhongĐài.MaoChủtịchnóichuyệnvớiKỷĐăng
Khuê,LýĐứcSinh,NgôĐức,NgôTrungvàtôi,cuộcnóichuyệnkéodàiđếnhơn16giờmớikếtthúc.Tronglúcnóichuyện,MaoChủtịchđềcậpđếnlịchsửđấutranhvềđườnglốicủaĐảngta,nóitớicuộcđấutranhtạiHộinghịLưSơnnăm1970vànóisauHộinghịLưSơnápdụngcácbiệnphápquăngđá,xúccát,khoéttường;nóivềhộinghịhọpbáochỉnhphongphêbìnhTrầnBáĐạtcủaHoaBắcvàkiểmđiểm:Hoàng,Ngô,Diệp,Lý,Khâuvàmộtsốngườikhác.Đồngthời,Chủtịchnhấnmạnh:chúngtađitheochủnghĩaMác-Lê,khôngđitheochủnghĩaxétlại,cầnphảiđoànkết,khôngđượcchiarẽ,khôngđitheochủnghĩabèphái,địaphươngchủnghĩa;cầnphảiquangminhchínhđại,khôngđượclàmviệcmờámquỷquyệt.Cầnduytrìphươngchâm:khoanhồngđạilượng,trịbệnhcứungười.Đoànkếtlạiđểgiànhthắnglợitolớnhơn!"CuộcnóichuyệnởgaxelửaPhongĐàivàhoạtđộngcủaMaoChủtịchtạiđâyđãđượcmột
sốbàiviếtmiêu tả lại, tuycácbàiviếtcóphầnsơ lược,mỗingườiviếtmộtkiểu,song tựuchunglại,đãphảnánhtrungthựcnộidungchínhcủacuộcnóichuyennày.Quađâycóthểthấyrõ,đốivớiâmmưucủatậpđoànLâmBưu,MaoChủtịchđãcósựcảnhgiácchínhtrịcaođộ,đồngthờiápdụngbiệnphápquyếtđoánvànhanhtríđiềulựclượngquânđộitớibảovệcácđiểmxungyếunhằmngănchặnhànhvicựcđoanvớiquymôlớncóthểxảyra,đồngthờiđâycũnglàđòncảnhcáonghiêmkhắcđốivớinhữngâmmưumaquỷ,cònđốivớiLâmBưu,ChủtịchvẫnđểmộtlốithoátchứkhôngđẩyLâmBưuvàothếđườngcùng,trởthànhthùđịch.Cuộcnóichuyệnkếtthúc,tôitiễnhọravề,lúcnàyđãquátrưa,chúngtôimớilêntàuăn
cơmtrưa.Chúngtôichorằng,ăncơmtrưaxonglàkhởihành,khôngngờmãiđến17giờvẫnchưacótínhiệutiếptụchànhtrình.Buổitốichúngtôicũngăncơmtrêntàu.Cơmnướcxong,mọicôngtácchuẩnbịkhởihànhcũngđãhoàntấtnhưngtàuvẫnchưaxuấtphát.Điềunàykhiếntôibồnchồnlolắng,tàudừngngaytrướccổngnhà,rốtcuộclàcóýgì?Mãiđếnhơn19giờ,mànđêmđãbuôngxuốngmớinhậnđượcmệnhlệnhđóntàuvàogaBắcKinh.ĐoàntàuchởMaoChủtịchtiếnvàogaBắcKinh,cũngnhưthườnglệ,khôngcóvịlãnhđạo
nàorađónmàchỉcóxelớnxenhỏvàngườicủaCụcCảnhvệrachởngườivàđồdùng.Tạiđây,ngườiquen,xequen,đườngquen,chúngtôinhanhchóngvềđếnTrungNamHải.Vàotháng9,đêmởBắcKinhđãlàđầuthu,giómátthổinhènhẹ,khôngkhítronglành.Hơn
mộtthángđicôngtáctrởvề,ainấyđềumệt,suốtdọcđườngđilạisợxảyrasựcố,lúcnàocũngphảicảnhgiác,thầnkinhcăngthẳng,sẵnsàngđốiphóvớimọidiễnbiếnxấucóthểxảyra,sẵnsàngchiếnđấu,hysinh...NayđãbìnhantrởvềTrungNamHải,chúngtôithởphàonhẹnhõm,cảmgiáckhoankhoáidườngnhưlankhắpcơthể.Ngày10,chúngtôixuấtpháttừHàngChâu,suốtdọcđườngđiMaoChủtịchbậnrộn,vấtvả,
cũngđãđếnlúccầnđượcnghỉngơi.UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừđãvềnhàriêng.Tôibốtrícáctrạmgác,phâncôngngườitrựcbanxongđãhơn22giờđêm,bộđộiđãtắtđènđingủ.Nhữngngàyquaítngủ,mắtsưnglên,vềđếnnhà,đặtlưngxuốnglàngủngonlành.
Chương 21:
ĐÊM "13-9" KINH THIÊN ĐỘNG ĐỊA
GiờTý(nửađêm),UôngĐôngHưng,ChuÂnLaikẻtrướcngườisauđếnTrungNamHải,báotingiậtgân:LâmBưuchạytrốn.3giờsáng,MaoChủtịchlênxeđếnĐạilễđườngNhândân.Ngaytrongđêm,cácthànhviêncủatậpđoànLâmBưu,baogồm:Hoàng,Ngô,Lý,KhâubịgiamlỏngtrongĐạilễđườngNhândân...Thậtlàtrùnghợp,sánghômđótừGiangTôchuyểntớiđơnxinkếthôncủaLýNạp.MaoChủtịchxemkỹmộtlượt,lấybútphêhaichữ:"Đồngý".Tôivềđếnnhà,vừanằmxuốngngủđượcmộtlát,đồngchítrựcbanởcạnhbểbơicửngười
đếnbáotôiphảilậptứcquaytrởlạiTrungNamHải.Lúcđótôirấtkhôngvui,đicôngtáchơnmộttháng,đặcbiệtlàtừngày10tháng9trởlại
đây,mấyđêmliềntôikhôngđượcngủ,ngườirấtmệt,rấtbuồnngủ,khôngngờlạibịgọidậy,cóviệcgìvậy?Saolạigọitôivàođúnglúcnày?Suynghĩlại,chắccóchuyệnlớnxảyrarồi,nếukhôngchắcsẽkhôngchogọitôi.Tôilênxeđạp,đạpthẳngđếncửatâyTrungNamHải.Mắttôidườngnhưvẫnđangdíplại.Tôiđếnphòngtrựcbanởbểbơi,đãthấyUôngĐôngHưngvàTrươngDieuTừởđó.Ainấy
đềucăngthẳng,nhìnnétmặt,thấyrõlàvừauốngthuốcngủ,chuẩnbịđingủthìbịgọidậy.Họlànhữngngườilàmcôngtáccảnhvệlâunăm,banđêmtháptùngMaoChủtịch,banngàylàmcôngtácthườngnhậtvàquảnlýbộđội,giờgiấclàmviệckhôngcóquyluật,buộcphảidùngthuốcngủđểgiấcngủđếnnhanhhơn.Vìdùngthuốcliêntụcvàdàingàynênxảyraphảnứngkhángthuốc,uốnglượngnhỏthìkhôngcótácdụng,phảiuốnglượngcaohơn,chưangủđẫygiấcbịgọidậy,ngườirấtkhóchịu.Nhìnthấyhọnhưvậy,nghĩtớivừarồimìnhtỏrabựcbội,tôicảmthấythậtngại.Thấytôiđến,UôngĐôngHưngnói:"LâmBưuchạytrốnbằngmáybay."Vừanghexong, tôi thoánggiậtmình.LâmBưu làThốngsoái, làBộ trưởngQuốcphòng,
đượccoilànhàlãnhđạotốicaochỉđứngsauMaoChủtịch.HànhvicủaLâmBưuảnhhưởngđếnlợiíchcơbảncủaquốcgia,củaĐảng,liênquanđếncơmậtcủaĐảng,củaquốcgiavàcủaquânđội,LâmBưukhônggìlàkhôngbiết...Tôivộihỏi:"Trốnnhưthếnào?Trốnđiđâu?"Hậnmộtnỗitôikhôngthểđemquânđuổi
theobắtyvềđây.UôngĐôngHưngnói:"LâmBưuchốnglạiMaoChủtịch,yđápmáybaychạytrốn,ngườikháccũngkhôngthểngăncản,màcócanngăncũngkhôngnổi.Chạytrốnđếnđâu?Cònphảichờmớibiếtđược."Tôiđangđịnhhỏi,thủtrưởnglàmcáchnàobiếtđược,songthấynétmặtcăngthẳngcủa
UôngĐôngHưngnênkhôngtiệnhỏithêmgìnữa.Sauđó,rấtnhanh,khitôiđếnphòngtrựcbanthìnhậnđượcbáocáocủaPhóTrungđoàntrưởngtrungđoàncảnhvệTrươngHồngđanglàmnhiệmvụởBắcĐớiHà,congáicủaLâmBưulàLâmLậpHoànhchạyđếnđạiđộicảnhvệ,báocáovớiđạiđộitrưởngKhươngTácThọ:"LâmBưu,DiệpQuần,LâmLậpQuảvàmộtsốngườikhácchuẩnbịchạytrốn.Thỉnhcầubộđộitìmcáchbảovệantoàntínhmạngchocô."Tinnàykhiếncảđạiđộicảnhvệbànghoàng.LâmBưuvàDiệpQuần,mộtngườilàPhóChủ
tịchTrungươngĐảng,PhóThốngsoái,ngườikếthừacủaMaoChủtịch;mộtngườilàủyviênBộChínhtrịTrungươngĐảng.Họđềulàđốitượngđượcbộđộicảnhvệbảovệ,saolạichạytrốn?Họchạyđiđâu?Tạisaolạiphảichạytrốn?LúcđótấtnhiênhọkhônghềhaybiếtLâmBưu,DiệpQuầnbímậtcâukếtbèĐảng,càng
khôngbiếtgiữaLâmBưuvớiMaoChủtịchvàTrungươngĐảngđãxảyramâuthuẫnvàcósựchiarẽ.Nhờtinhthầntráchnhiệmcao,ýthứctổchứckỷluatnghiêm,tinhthầncảnhgiáccaođộ,thấytìnhhìnhcóvẻkhácthường,họdùngđiệnthoạibáocáongaychoPhóChủnhiệmVănphongTrungươngkiêmTrungđoàntrưởngtrungđoàncảnhvệTrungươngTrươngDiệuTừ
biết.PhóChủnhiệmTrươngDiệuTừlạibáocáongaychoUôngĐôngHưng,chưađầy10phútsau,tinnàyđượcbáochoChuÂnLaiđangchủtrìhộinghịtrùbịchuẩnbịvănkiệnchoĐạihộiđạibiểuNhândântoànquốckhóaIXtạiphòngPhúcKiếntrongĐạilễđường.Cũngtrongthờiđiểmnày,TrươngDiệuTừchỉhuybộđộichuyểnsangtrạngtháisẵnsàng
ứngphóvớimọitìnhhuốngđộtbien,trongtìnhhìnhnàytôiđượcgọiđếnphòngtrựcban.Lúcnày,từBắcĐớiHà,PhóTrungđoàntrưởngTrươngvàĐạiđộitrưởngKhươngliêntục
gọiđiệnthoạitớiphòngtrựcban,báocáotintứcmớixảyra.TrươngDiệuTừvàUôngĐôngHưnglạibáocáovớiChuÂnLaiđanghọpbànbiệnphápxửlývềsựkiệnnàytạiĐạilễđường.ChuÂnLaitổnghợpcáckênhthôngtintừkhôngquân,từBộTổngthammưu,thôngbáolạichoUôngĐôngHưng,đểUôngĐôngHưngbáocáochoMaoChủtịch.Quacáccuộcđàmthoạitraođổitintức,chúngtôidầnhiểurõ,LâmBưungồitrênmáybay
Stăng-đa,cấtcánhtạisânbayhảiquanSơn,bayvềhướngtâybắc,cáctrạmra-đaliêntụcbáocáohànhtungcủachiếcmáybaychoChuÂnLailúcnàyđangởtrongĐạilễđườngNhândân,tạiđây,saukhiphântíchtìnhhình,ChuÂnLaiđiệnbáongaychophòngtrựcbanởcạnhbểbơi.MaoChủtịchvừachợpmắtđãbịgọidậy,liêntụcnhậnđượcbáocáotừĐạilễđườngNhân
dânđiện tới.QuágiờTý,đãchuyểnsangngàyhômsau, lúcđókhoảng1giờsángngày13tháng9,ChuÂnLailênxe,đếnbểbơiởtrongTrungNamHải.NghebáoChuÂnLaiđến,tôichạyracổngnghênhđón.Chiếcxeconvừadừnglại, tôichạytớimởcửaxe,Thủtướngvộivàngbướcxuống,UôngĐôngHưngbáocáovắntắttìnhhìnhvớiThủtướng,haingườicùngbướcvàophòngcủaMaoChủtịch.Lúcđótôinghĩ,theophánđoáncủatôi,hướngchạytrốncủaLâmBưulàLiênXô.Đốivới
LiênXô,LâmBưuítnhiềucũngcóảnhhưởngnhấtđịnh,thêmvàođó,tháiđộcủaLiênXôlúcđóđốivớiTrungQuốcvàĐảngCộngsảnTrungQuốccórấtnhiềuđiểmgiốngvớiquanđiểmcủaLâmBưu.LâmBưulàngườinắmthựcquyền,nắmđượccơmậtcủaĐảngvàNhànước,biếtrấtrõnơi
ởvàlàmviệccủaTrungươngĐảngvàMaoChủtịch,cóthểnói,ykhônggìlàkhôngbiết,nếulàmmộtcuộctậpkíchbấtngờthìthậtlàhậuquảkhônlường.Lúcđótôiđã lệnhchomọingườithứcdậychờlệnh,đồngthờiđiềuđộngmộtsốxecon
hằngngàyvẫndùng,tậptrungsẵnsàng.Tómlại,làmtốtmọicôngtácchuẩnbị,sẵnsàngđốiphóvớimọitìnhhuốngxấunhấtcóthểxảyra,mệnhlệnhđưaralậptứcđượcthihành.Khoảnghơn20phútsau,ChuÂnLaivàUôngĐôngHưngtừtrongphòngngủcủaMaoChủ
tịchbướcra.TâmtrạngcủaChuÂnLainặngtrĩu,songcácnếpnhăntrêntrándườngnhưgiãnra.ThủtướngnóivớitôivàPhóChủnhiệmTrương:"Chủtịchnoirồi,LâmBưuchạytrốn,trờimưalàviệccủatrời,gáilớnthìđilấychồng,muốnđiđâuthìcứđi."UôngĐôngHưngthỉnhthịýkiếncủaChuÂnLai:"VấnđềantoàncủaChủtịch,làmthếnào
bâygiờ?"Suynghĩmộtlát,ChuÂnLainói:"TrướctiêncầndichuyểnvàoởtrongĐạilễđường,điều
kiệnởđócũngkháhơn,saunàycăncứvàotìnhhìnhcụthểrồiquyếtđịnh."ChúngtôitiễnChuÂnLairacổng,Thủtướngvộivãlênxe,chạyvềĐạilễđường.Tuytừđây
đếnsảnhTâyHoachỉvàitrămmét,songchưaquakiểmtra,Thủtướngchưaantâm.CôngtácchuẩnbịdichuyểnchỗởcủaMaoChủtịchđãhoàntất.TừtrướcđếnnayMaoChủ
tịchluônlàngườinhanhnhẹn,đồdùnggọnnhẹ,ngoàisáchvở,dườngnhưNgườikhôngcóđồdùnggìđặcbiệt,thêmvàođó,chúngtôivừađicôngtácxavề,cómộtsốđồdùngvẫnđangđượcđónggóinêncôngtácchuẩnbịchodichuyển,chúngtôi làmrấtnhanh.Khoảng3giờsáng,MaoChủtịchdichuyểnchỗởvàotrongĐạilễđường.MaoChủtịchtừtrongphòngngủbướcrangoài,tôithấysắcmặtChủtịchkhôngđượctốt,
dángmệtmỏixenlẫnchútbựcmình,tôisốngnhiềunămbênhcạnhChủtịch,chưatừngthấynétmặtChủtịchnhưhômnay.MaoChủtịchngồitrênchiếcxedulịch,dờiTrungNamHải,hướngvềĐạilễđường,đếnđầuphốTrườngAn,ánhsángđènđườngphảnxuốngmàuánhbạc,tạochotacảmgiáclạnhlẽovàyêntĩnh.Cưdânthủđôvừatrảiquamộtmùahèoibức,naybướcvàođầuthu,khôngkhímátmẻ,mọingườiđangyêngiấcngủsay.Họđâubiếtđãxảyra
mộtsựkiệnkinhthiênđộngđịa.Khôngaicóthểngờrằng,đúnglúcnàyMaoChủtịchphảidờichỗở.TạiĐạilễđườngNhândân,MaoChủtịchvàoởtrongphòngsố118.LúcnàyChuÂnLaivẫnchưađinghỉ,thỉnhthoảnglạisangphòng118nóichuyệnvớiMao
Chủtịch,báocáonhữngtintứcmớinhất.Saunàytôimớibiết,chínhđêmđóChuÂnLaiởtạiphòngPhúcKiếncạnhĐạilễđường,chủtrìcuộchọptoànĐảngtoànquânxửlýsựkiệnLâmBưuchạytrốn.Rạngsángngày13tháng9,LâmBưu,DiệpQuầnvàmộtsốngườikhácbấtchấpsựngăncản
củabộđộicảnhvệtạiBắcĐớiHà,lênôtôđiđếnsânbaySơnHảiquan,đápchuyếnbaysố256chạytrốn.ChuÂnLainhanhchóngphátlệnh,nghiêmcấmtấtcảcácloạimáybaykhôngđượcbaytrên
vùngtrờiBắcKinh.NếukhôngđượclệnhcủaChuÂnLai,HoàngVĩnhThắng,NgôPhápHiến,LýTácBằngthìkhôngmộtchiếcmáybaynàođượcphépcấtcánh.ChuÂnLaicònpháiLýĐứcSinhtrựcbantạiphòngtácchiếnkhôngquânliêntục24/24,khôngđượcphéprờikhỏiđâydùchỉnửabước,cửcánbộphụtráchVănphòngTrungươngDươngĐứcTrungđếnsânbayởngoạiôphíatâyBắcKinhhiệpđồngtácchiếnvớiNgôPhápHiến.Gần3giờsáng,ChuÂnLaihạlệnhchomáybaychiếnđấucấtcánh,ngănchặnthànhcông
máybaytrựcthăngcủaLâmBưu,tránhđượcnguycơcơmậtcủaquốcgiabịtiếtlộranướcngoài.Đúng3giờsáng,ChuÂnLailàmtheoýkiếncủaMaoChủtịch,triệutậphọpBộChínhtrịtại
BắcKinh,thôngbáosựkiệnLâmBưuchạytrốn,đầuhàngđịch,phảnbộiĐảng,phảnbộiTổquốc,đồngthờinóirõmộtsốbiệnphápchuẩnbịđốiphóvớitìnhhình.Ngaytrongđêm,cácthànhviêncủatậpđoànLâmBưubaogồm:HoàngVĩnhThắng,LýTác
Bằng,KhâuHộiTác,v.v...bịgiamlỏngtạiĐạilễđường,saukhiNgôPhápHiếntừsânbayngoạiôphíatâyBắcKinhtrởvề,cũngđượcđưavàođây.Đểkhốngchếđạicụcmộtcáchhữuhiệu,không làmcho tìnhhìnhphức tạp thêm,yêucầumọingườikhôngaiđượcrangoài,khôngđượcgọiđiệnthoại,cũngkhôngchotiếpxúcvớinhữngngườitrướcđâycùnglàmviệc.Rạngsáng,Thủtướngđíchthângọiđiệnthoạitớilãnhđạocácđạiquânkhu,thànhphố,khu
tựtrị,yêucầuhọbáocáotìnhhình,yêucầubốtrílựclượngđểkhicầnlàdùngđếnngay.Thậttrùnghợp,sángngày13tháng9,LýNạp-congáicủaMaoChủtịchđanglaođộngtại
Trườngcánbộ57tỉnhGiangTônhờngườichuyểnđếnMaoChủtịchmộtbứcthư.Đólàloạigiấyviếtthưthôngthường,mỗitrangkẻ16dòngbằngmựcđỏ,láthưđểtrongphongbìcũngloạibìnhthường,yêucầuChủtịchphêchuẩnchocôkếthôn.NămđóLýNạpđã32tuổi,mọingườiđềuquantâmtớihônsựcủacô,cũngcóvàingười
giớithiệumộtvàiđốitượng,khônghiểutạisaođềukhôngthành.LýNạptínhtìnhvuinhộn,cólầncônóichuyệnvớimộtnữđồngchítrongcơquancủachúngtôitênlàTiểuLý:"Hômnàochúngmìnhraphốkiếmlấymộtđứclangquânđi!"Nghexongcảcơquancườiồ.TiểuLývàLýNạplàhaicôgáicùngtranglứa,lúcđóvẫnchưacóngườiyêu,naynghenóisắpkếthôn,mọingườivừamừngvừangạcnhiên.MaoChủtịchngồitrênghếphô-tơitrongphòng118,mởbứcthưcủacongáiraxem.Chưa
xemxong,NgườiđãgọichongườiđưathưcũngcôngtácởTrườngcánbộ57tới,hỏihantìnhhình.Anhấycũnglàngườicủađạiđộitôi,MaoChủtịchcũngbiết.MaoChủtịchhỏicặnkẽchàngtraiđólàngườinhưthếnào?Thuộcđơnvịnào?Quanhệ
giữahaingườirasao...,ngườiđưathưkểvắntắt lai lịch,họtên,dântộccủachàngtraiđó.NgaytừngàyđầutiênđặtchânđếnTrườngcánbộ57,LýNạpđãyêuchàngtraiđó,tìnhcảmcủahaingườingàycàngpháttriển,mặcdùchàngtraiđóchỉlànhânviênphụcvụ,cũngchưavàođạihọc,nhưngrấthamhọctậpvàyêulaođộng.Tìnhcảmcủahaingườiđượcxâydựngtrênnềntảnglaođộng.Haingườiđềunhấttrícùngnhauxâydựnggiađình.MaoChủtịchnghexong,lấybútchìviếtđậmnétvàogóctrênbênphảibứcthưmấychữ:
Đồngý!MaoTrạchĐông,ngày13tháng9.
Viếtxong,Ngườiđưabứcthưchongườiđưathưmangđi,thếlàhoànthànhnhiệmvụcủa
ngườicha.Đốivớiáinữcủamình,Chủtịchchỉquantâmcóvậymàthôi.NgaysauđóMaoChủtịchđauđầubởisựkiệntênphảnĐảng,phảnTổquốcLâmBưu.Chiềungày14tháng9,từphòngPhúcKiến,ChuÂnLaiđisangphòng118.Thủtướngmặc
áotrắng,quầnmàuxámnhạt,Thủtướnggặptôiởcửa,vuivẻnói:"Cuốicùngđãcókếtquả,cuốicùngđãcókếtquả."Nóixong,Thủtướngbướcvàophòng118.Cókếtquảgìvậy?Thìra,máybaychởbọnLâmBưurakhỏibiêngiớiquốcgialúc2giờsáng,bayvàođịaphận
nướcCộnghòaNhândânMôngCổ,trênmànhìnhra-đacủatamấtmụctiêu.Đâylàquãngthờigianchúngtalolắngnhất.Chiềuhômđó,ĐạisứquánTrungQuốctạiMôngCổbáotinvề,mộtchiếcmáybayhàngkhôngdândụngchởkháchbịrơitạikhuvựcmiềnđôngMôngCổ,trênmáybaycótámnammộtnữ,tấtcảđềuthiệtmạng,máybaymangsốhiệu256.PhíaMôngCổcònracônghàm:"Kịchliệtphảnđối"chínhphủta.Vàophòng118đượcítphút,Thủtướngbướcra,nóivớichúngtôi:"LâmBưuchếtrồi,máy
bayrơi,tấtcảnhữngngườiởtrênmáybayđềuthiệtmạng,nhữngkẻxấuthìkhôngbaogiờcókếtcụctốtđẹp."ThủtướngChuÂnLaithânmậtbắttaytấtcảnhữngngườicómặt,vuivẻnóivớimọingười:
"Cònmộtsốviệcnữacầnphảixácminhthêm."Tập đoàn phảnĐảng LâmBưu đã bị trừng phạt thích đáng. Đương nhiên, những người
ngoàicuộcvẫnchưabiếtđãxảyrachuyệngì,bữaăntốihômđótạiĐạilễđườngđươctăngkhẩuphầnăn,mặcdùkhôngainóigì,songtheotôihiểu,đâylàmộtcáchănmừng.Điềuđángkhâmphụcnhấtlà,ThủtướngChuÂnLaiđã74tuổi,làmviệcliêntục50tiếng
đồnghồkhôngnghỉ, tìmmọibiệnpháp,chỉhuymộtcáchsáng tạo, tránhgây tổn thấtchoĐảngvàquốcgia.Mộtsựthậtlà,"sựkiện13tháng9"khôngphảilàsựkiệnngẫunhiên.ĐốivớiMaoChủtịch,
đâylàđòngiángmạnhvàoniềmtin,vàomụctiêutheođuổicủaNgười,đánhmạnhvàotinhthầnvàsứckhỏecủaNgười.Điềukhiếntôilolắngnhấtlà,khôngbiếtMaoChủtịchcóchịunổiđiềunàykhông?
Chương 22:
PHÁ LỆ CŨ, THAM DỰ LỄ TRUY ĐIỆU TRẦN NGHỊ
ĐộtnhiênMaoTrạchĐôngquyếtđịnhdựlễtruyđiệuTrầnNghị,ngày"tamcửu"(làngàyrétnhấttrongnăm)Chủtịchmặcphongphanhbộquầnáongủ,chúngtôimangbộđạiyđến,Chủtịchnghiêmsắcmặt,huơtaytừchối.SựkiệnMaoChủtịchdựlễtruyđiệulàbướcđộtphávàoquanniệmcònhạnchếcủarấtnhiềungười,khiếnchoquymôcủalễtruyđiệunàyđượcnânglêntầmcaomới,sốngườithamdựbỗngchốctăngvụt.TạiBátBảoSơn,MaoChủtịchvớigiọngbiai,nói:"DiêuĐăngSơngiữchứcBộtrưởngBộNgoạigiaovừamớiđược20ngày,sailầmmắcphảinhiềuhơnTrầnNghịlàmcôngtácngoạigiaotrong20năm."Saukhitrởvề,Ngườibịốmnặng.Tháng1ởBắcKinh,vàongày"tamcửu",làthángrétnhấttrongnăm.Gióbấc(giótâybắc)
rítlêntừnghồi,rétcắtdacắtthịt,đứngngoàitrờimộtlúclâu,chântaytêcóng,rétvàotậnganruột,ngườiruncầmcập.Chiềuhômđótôiđangtrựcbanởcạnhbểbơi,bỗngnhiênTiểuTrươngchạyđếnbáo:"Mao
ChủtịchđiBátBảoSơnđểdựlễtruyđiệuđồngchíTrầnNghị,lậptứcxuấtphát."Thườngngày,nhữngtinđạiloạinhưthếnàyđềudoTừNghiệpPhu-thưkýriêngcủaMao
Chủtịchthôngbáo.TừNghiệpPhutuổiđãcao,làngườitrunghậuvàtincậy,làmviệcgìcũngrấtcẩnthậnvàbímật.ThưkýTừkhôngthểtrực24/24.HômnaythưkýTừnghỉởnhà,TiểuTrươnglàmthay,đâycũngkhôngphảilàlầnđầu.TinMaoChủtịchđiBátBảoSơndựlễtruyđiệu,giờtôimớibiếtnênchưacósựchuẩnbịgìcả.TôisốngbêncạnhChủtịchđãlâunăm,rấtnhiềulầngặpđồngchíTrầnNghịđếnthămMao
Chủtịch.Theotôibiết,TrầnNghịkhôngnhững làbạnchiếnđấu lâunămcủaMaoChủtịchtrong thờikỳởTỉnhCươngSơnmàcòn làbạn thơ tâmđắccủaMaoChủ tịch, trongsốrấtnhiềutướngsoáinhiềutuổi,ngườitâmđắcvớiMaoChủtịchkhôngnhiều.Dođó,đốivớicônglao,sựtrungthànhvàtàinăngcủaTrầnNghị,MaoChủtịchrấtcoitrọng.CókhôngíttrườnghợpChủtịchcòncangợiphẩmchấtcaothượnghơnngườicủaTrầnNghị.SongtừngàynổracuộcCáchmạngVănhóađếnnay,khôngrõtạisaomộtđồngchícônglaohiểnhách,rấtđỗitrungthànhnhưTrầnNghịlạibịđảđảo,bịphêphán,bịđòitiêudiệt...trongmộtthờigiandài.Trongthờikỳđó,cụmtừ"đảđảo","phêphán"làcâucửamiệng,nghemãithànhquen,songcómộtđiềutôicảmnhậnthấy,MaoChủtịchvàmộtsốđồngchílãothànhcáchmạngđộtuổinhưTrầnNghịítqualạithămhỏinhau,thậmchíxalánhnhau,sựthayđổikhácthườngnày,tôikhôngsaolýgiảinổi.MấyhômtrướcnghetinđồngchíTrầnNghịbịốmvàquađờitạibệnhviện,mọingườicảm
thấybấtngờ.Trongsuynghĩcủatôi,tuổitáccủađồngchíấykhôngcao,sứckhỏekhátốt,tinhthầnvàsứclựcvẫncònrấtdồidào,đồngchíấyđộtngộtrađikhiếnaicũngđaulòng.Mấyngàyqua,chúngtôilạibiếttinlễtruyđiệuđồngchíTrầnNghịchỉtổchứctrongquymônhỏvàcórấtnhiềuhạnchế,ngườicócấptươngđươngủyviênBộChínhtrịkhôngđượcthamdự,huốnghồlàMaoChủtịch.ĐãtừlâutôichưathấyMaoChủtịchtừngthamdựcáchoạtđộngnhưvậy,nhấtlàBátBảoSơn,dườngnhưChủtịchchưađếnđólầnnào.Vìthếtrongcôngtáccủachúngtôi,khôngcóbấtkỳsựchuẩnbịnàochosựkiệnđếnbảovệởkhuvựcBátBảoSơn.Giờđâyđộtnhiênnhậnđượctin,chúngtôitrởtaykhôngkịp,trongkhiđóthờigiantổchứclễtruyđiệusắpđến.TôivộivànglấybộđàmlầnlượtgọichoUôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừbáocáotình
hình,đồngthờigọiđếnvănphòngcủaThủtướngChuÂnLaibáocáocôngtácđiềuđộnglựclượngcảnhvệvàxechuẩnbịxuấtphát.Tôidặndòcácchiếnsĩmangtheosúngngắn,súngdàivàtăngthêmcơsốđạn,tậptrung
trướcxechờlệnh.Trongnhữngnămtháng"Văncách",tôicũngđãcókinhnghiệm,bấtluận
tronghoancảnhnàođềuphảinângcaotinhthầncảnhgiác.LâmBưuđãcóýđồsáthạiMaoChủtịch,chúngđãchuẩnbịsẵnthủđoạntànkhốcnhấtđểratay,dođóchúngtôicàngcầnphảicảnhgiác,càngcầnphảichuẩnbịtốtvềmặttinhthần,sẵnsàngđốiphóvớimọidiễnbiếncủatìnhhình.MaoChủtịchvẫnngồitrênchiếcxecondoLiênXôchếtạotrongthậpkỷ40củathếkỷXX,
nộithấttrongxerộngrãi,trôngthôkệch,thiếtbịkhôngcógìhiệnđại,thậmchíkhôngbằngloạixedulịchmác"Hồngkỳ"doTrungQuốcchếtạo.CórấtnhiềuđồngchílanhđạoTrungươngđãthayxemớinhưngMaoChủtịchvẫndùngloạixenày.Chủtịchcảmthấynộithấtxerộngrãi,lênxuốngxedễdàng,vảlạicũngđãquenxerồi.Mộtngườinữacũngđangdùngloạixe"cổlỗ"này,đólàThủtướngChuÂnLai.Mộthôm,ChuÂnLaiđếnthămMaoChủtịch,cũngghéquaphòngtrựcbancủachúngtôi,
thấyThủtướngvẫnđixecũ,tôiliềnhỏi:"ThưaThủtướng,mọingườiđãthayxemớicảrồi,saoThủtướngvẫnđixecũ?"Thủtướngcườinói:"ChỉmộtmìnhChủtịchđixeLiênXô,mọingườinhìnthấybiếtngaylà
cóChủtịchngồiởbêntrong..."Tôichợthiểu,thìraThủtướngmuốnchiasẻvớiMaoChủtịchnênmớiđixeLiênXôcũ,đây
cũnglàbiệnphápbảovệantoànchoMaoChủtịch.Quađâytôicũnghiểuthêmnhiềuđiều:khôngchỉriênglựclượngcảnhvệchúngtôilolắngbảovệantoànchoMaoChủtịchmàThủtướngChínhphủcũngngàyđêmlolắngđếnsựannguycủaChủtịch.ChúngtôivừahoàntấtcôngtácchuẩnbịthìUôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừđến.Tiểu
ThươngvàMaoChủtịchtừtrongnhàđira.MaoChủtịchmặcchiếcáongủloạibìnhdân,quầnnhung,đầukhôngđộimũ,từngcơngió
lạnhtràntới,Chủtịchbướclênxe.Trongngàygiárét"tamcửu",ănmặcđơngiảnnhưvậylàmsaochịunổi?TôibiếtMaoChủtịchcómũda,bộđạiybằngdavẫnđangtreoởtrongphòng,vớitaylàlấy
đượcngay,tạisaokhôngnhắcnhởMaoChủtịchmặcthậtấm?VừanghĩtôivừatráchbọnTiểuTrươngchưalàmtròntráchnhiệm.ChínhtrịviênLýđemđếnbộđạiybằngbông,đưachoMaoChủtịch,Chủtịchxuataytừ
chốivớitháiđộrấtkiênquyết,khiếnkhôngaidámkhuyêncangìnữa.Mấyngàygầnđây,tinhthầncủaMaoChủtịchkhôngđượctốt,ănngủrấtthấtthường.Sắc
mặtvàngvọt,trôngrấtmệtmỏivàtiềutụy.Gặpchúngtôi,khônggiốngnhưngàythường,Chủtịchbỗngtrởnênimlặng,nặngtrĩusuytư.ĐoànxerờikhỏicửatâyTrungNamHải,quaphốTrườngAn,hướngvềphíaBátBảoSơn.ĐoànxeđỗtạitrướcnhàtưởngniệmtạikhunghĩatrangBátBaoSơn,trướccửanhàtưởng
niệmthậtlạnhlẽo,khônggiốngnhưcáctrườnghợpkhác,cónhiềuthủtrưởngđứngởđâyđónkháchđếnviếng.Tôichợtnhậnthấy,cólẽthôngbáogửiđếncácnơiquámuộn,hoặccáccôngtác liênquanvẫnchưachuẩnbịxong, trongkhiđóMaoChủtịch lạiđếnquásớm,côngtácchuẩnbịlễtruyđiệuchưahoàntất,Chủtịchđãđếnrồi.Tôikhôngthểchờđợithêmnữa,vộivàngđivàotrongnhàtưởngniệm,traođổivớingườichủtrìtanglễ,thôngbáochohọbiếtMaoChủtịchđãđến.Chỉtrongchốclát,quymôcủalễtruyđiệuhoànhtránghẳnlên,hiệntượngnàyrấtítkhixảy
ra.CómộtsốủyviênBộChínhtrịrấtmuốnđếndựmàkhôngdámđến,nay"tátnướctheomưa",tấtthảyđềuđến;cònmộtsốkhôngcóýđịnhđếndự,naycũngkhôngthểkhôngđến;cònnữa,mộtsốbạnchiếnđấunhưHoàngthânSihanouk(VươngquốcCampuchia),PhóChủtịchTốngKhánhLinh, trướcđócũngđãđịnhđến,nay lại càng"hợppháp".Điềukhiến tôingạcnhiênnhất là, tạibànđóntiếp, tôinhìnthấyChuÂnLai,TốngKhánhLinh,DiệpKiếmAnh,ĐặngDĩnhSiêu,LýTiênNiệm,KhangKhắcThanhvàmộtsốngườikhácđềuđãtềtựuđôngđủ.QuađâymớithấytàitổchứccủaVănphòngThủtướngthậtđángkhâmphục.TôibáocáovớiThủtướngChuÂnLai:"MaoChủtịchđếnrồi!"Nhìnthấytôi,dườngnhưThủtướngđãhiểutấtcả.Thủtướngcửngườiđigặpngườithân
củađồngchíTrầnNghị,cònbảnthânthìđếnđónMaoChủtịch.Haingườigặpnhautrướccửanhàtưởngniệm,thânmậtbắttaynhau,cảhaiimlặngkhôngnóigì,ThủtướngdẫnMaoChủ
tịchđếntrướcđámđông.MaoChủtịchlầnlượtbắttayPhóChủtịchTốngKhánhLinh,DiệpKiếmAnh,ĐặngDĩnhSiêu,LýTiênNiệm,v.v...TrongsốhọcókhôngítngườiđãtừlâuMaoChủtịchchưagặplại,lạitrảiquarấtnhiềubiếncố,cónhiềuchuyệnmuốnnhâncơhộinàynóirasongkhôngbiếtbắtđầutừđâu,huốnghồđâylàlúcnóichuyệnthíchhợpnhất.Thậtđúng lúc,TrươngTừ-phunhâncủaTrầnNghịđến.MaoChủtịchnhìnthấy,Người
đứngdậynghênhđón.TrươngTừvộibướclạigầnMaoChủtịch,khuônmặtđầynướcmắt,nóikhôngnênlời,chỉnóiđượcmộtcâu:"ThưaChủtịch,Chủtịchcũngđếnư?"ThấyTrươngTừnghẹnngào,MaoChủtịchcũngrơilệ.ChủtịchthânmậtkéotayTrương
Từ,bảobàngồixuốngcạnhmìnhrồinói:"TôicũngđếndựlễtruyđiệuđồngchíTrầnNghị!ĐồngchíTrầnNghịlàmộtđồngchítốt."Tronggiờphútnày,đượcgặpMaoChủtịch,phunhânTrầnNghịvôcùngxúcđộng,trong
lòngcóbiếtbaođiềucầngiãibàyvớiMaoChủtịch,songbàlàngườihiểubiếtđạicục,cũnglànhàcáchmạngnghiêmnghị.Bàxúcđộngnói:"CólúcđồngchíTrầnNghịcònthiếuhiểubiết,khiếnChủtịchphảibựcmình..."MaoChủtịchdườngnhưđãhiểuýbàTrươngTừđịnhnóigì,Ngườiliềnlêntiếng:"Không
thểnóinhưvậy,cũngkhôngnêntráchđồngchíấy,TrầnNghịlàngườitốt.Đồngchíấyđãcónhiềucônglao,cốnghiếnnhiềuchocáchmạngTrungQuốcvàphongtràocáchmạngthếgiới,điềunàyđãđượccôngnhận!"MaoChủtịchnóitiếp:"ĐồngchíTrầnNghịkháchẳnHạngAnh.BốnngànTânTứquânbị
tanrãởAnHuy.Đươngnhiên,sauđóquânsốpháttriểnlêntớichínvạnngười,đồngchíTrầnNghịlàngườituântheođườnglốicủaTrungươngĐảng,đồngchíấycókhảnăngtậphợpmọingười."MaoChủtịchcònnói:"Nếu
âmmưucủaLâmBưuthànhcôngthìnhữngngườigiànhưchúngta,chúngsẽbỏquênhết."Cũng tại thờiđiểmnày,NorodomSihanoukvàcôngchúacũngđếndự lễ truyđiệuTrần
Nghị.MaoChủtịchnóichuyệnthânmậtvớiNorodomSihanouk.Chủtịchtrịnhtrọngthôngbáo
vớiNorodomSihanouk:"Hômnaytôithôngbáochohoàngthânmộtsựkiện,vị"chiếnhữuthânthiết"LâmBưu,ngày13tháng9nămngoái,đápmáybaychạytrốnsangLiênXô,songmáybayđãbịrơivàthiệtmạngởmiềnđôngMôngCổrồi.LâmBưuchốnglạitôi,cònTrầnNghịthìủnghộtôi."NorodomSihanouknhìnMaoChủtịch,vẻcăngthẳng.SựkiệnLâmBưuchạytrốn,chúngtôi
vẫnchưacôngkhaituyênbốrangoài,NorodomSihanouklàngườingoạiquốcđầutiênđượcMaoChủtịchbáotin.MaoChủtịchnóitiếp:"Chiếnhữuthânthiếtcủatôicònđịnhámhạitôi,saukhiâmmưubại
lộ,LâmBưutựđâmđầuvàochỗchết.Chẳngphảicácngàiđangởcạnhtôilạikhôngphảilàchiếnhữuthânthiếtcủatôisao!?"MaoChủtịchdừngmộtlátrồinói:"TrầnNghịtừngtranhcãivới tôi,songchúngtôiđãsốngvàchiếnđấubênnhaumấychụcnămrồi,hợpđồngtácchiếnvớinhaurấttốt."Lúcđó,bốnngườiconcủaTrầnNghịcũngđượcgọiđến,MaoChủtịchhỏitêntừngngười,
ChuÂnLaiđứngbêncạnhgiớithiệutừngngườichoMaoChủtịch.Chủtịchconnóirấtnhiềuđiềukhíchlệhọ,đạiýlàkhuyênhọkếthừadinguyệncủachamình,tíchcựchọctậpvàcôngtác.MaoChủtịchcònnóiđếnvấnđề"dòngchảyngượcthángHai".NgườinóitớisựkiệncácđồngchígiànhưTrầnNghịđốiphóvớiLâmBưuvàTrầnBáĐạt,đốiphóvớiVương,Quan,Thích.Khôngcònnghingờgìnữa,đâylàsựkhẳngđịnhhànhđộngđấutranhcủacácđồngchígiàtạiHoàiNhânđường,trongđócóLýTiênNiệmvàmộtsốđồngchíkhác.Bảnthâncâunóinàyđãcôngkhaitỏrõtháiđộcủamìnhvề"dòngchảyngượcthángHai",
trênthựctế,đâycũnglàtínhiệuđánhgiálạicônglaocủacácnhàlãnhđạocủaĐảngvàNhànước,cácđồngchí lãothànhcáchmạngđãbị"đảđảo"và"chorarìa",đâychính làsựgiảithoátcủađộingũđôngđảocácđồngchíđãlớntuổi,đươngnhiênđâycũnglàtínhcáchchânthành,thẳngthắn,vìngườikháccủaMaoChủtịch.Chủtịchlạinói:"ĐồngchíTrầnNghịlàmđượcrấtnhiềuviệcvìtìnhhữunghịcủanhândân
TrungQuốcvớinhândânthếgiới,córấtnhiềucốnghiếnchocáchmạngTrungQuốcvàcách
mạngthếgiới,đồngchílàngườicócônglớn."Nóiđếnđây,MaoChủtịchtỏtháiđộphẫnnộ:"DiêuĐăngSơncướpquyềnởBộNgoaigiaođược20ngày,phạmnhiềusailầmhơnđồng
chíTrầnNghịlàmBộtrưởngBộngoạigiaotrong20năm."Cuộcnóichuyệnsắpkếtthúc,bàTrươngTừnói:"Chủtịchngồinghỉmộtlátrồivề."Mao
Chủtịchđáp:"Không,tôiởlạidựlễtruyđiệu,chotôimộtdảibăngtang."ThếlàchúngtôicàidảibăngtangvàoốngtayáongủcủaMaoChủtịch.Lễtruyđiệubắtđầu,đứngtrướclinhcữuđồngchíTrầnNghị,ThủtướngChuÂnLaiđọcđiếuvăn.Bàiđiếuvănvắntắttrầnthuậtlạisinhthờicủa
TrầnNghị,đánhgiácaocốnghiếncủađồngchíấychosựnghiệpcáchmạngTrungQuốc,đồngthờichỉrõ:ĐồngchíTrầnNghịlàĐảngviênưutúcủaĐảngCộngsảnTrungQuốc,làchiếnsĩtrungthànhcủanhândânTrungQuốc.Mấychụcnămqua,dướisựlãnhđạocủaTrungươngĐảng,trongcuộcchiếntranhcáchmạng,trongsựnghiệpcáchmạngxãhộichủnghĩavàxâydựngchủnghĩaxãhội,đồngchíđãkiêntrìchiếnđấu,kiêntrìcôngtác,suốtđờivìnhândânphụcvụ.Đồngchírađi,chúngtamấtđimộtlãođồngchícáchmạngtiềnbối,làmộttổnthấttolớncủaĐảngvàQuânđộita.Khiđọcđếnđoạncuốibàiđiếuvăn,giọngThủtướngChuÂnLaingẹnngào,dườngnhư
khôngthểđọctiếpđượcnữa.MaoChủtịchđứngởgiữahàngđầudựlễ,dángtolớncủaChủtịchhơiđổngườivềphíatrước,toànthânrunglênnhènhẹ,chămchúlắngnghebài
điếu.TôicảmthấyChủtịchđangrấtđaulòng,dườngnhưtrongtâmcanChủtịchđangbịgiằngxédữdội.LúcnàytôiđứngsauMaoChủtịch,cáchNgườichỉmộtkhoảngcáchngắn,tôisợChủtịchkhôngchịunổisựxúcđộngnày.Khiđọcđếnđoạn"annghỉvĩnhhằng","đờiđờibấthủ",giọngThủtướngtrầmhẳnxuống.
MaoChủtịchcùngmọingườidựlễtruyđiệukínhcẩnnghiêngmìnhtrướcdiảnhvàbìnhđựngtroxươngcốtTrầnNghị,váibavái.Lễtruyđiệukếtthúc,MaoChủtịchbắttaybàTrươngTừrấtlâu.TrươngTừvànhữngngười
concủabàtiễnchânMaoChủtịchđếntậnnơiôtôđangđỗ,tôimởcửamờiChủtịchlênxe.MộtlầnnữaMaoChủtịchbắttaybàTrươngTừvàcácconbà,Chủtịchnóinhữnglờinói
thântình,khuyênbàbớtđaubuồn,nuôidạyconcáihọctậptốt,côngtáctốt.Chủtịchquayngườibướclênxe,chânChủtịchtêdạikhôngtrèolênxeđược,TiểuTrươngvàmấyngườikhácphảiđỡChủtịchvàoxe.Saukhitrởvề,MaoChủtịchrấtbuồn,mấyngàyliềnănngủkhôngtốt,bịđổbệnh,Ngườiốm
rấtnặng.SứckhỏecủaMaoChủtịchbắtđầusuysụptừđây.MaoChủ tịchđích thândự lễ truyđiệu, nghĩa cửnày làmột tínhiệuquan trọng, không
nhữngcôngkhaiphủđịnh"dòngnướcngượcthángHai"màcònlàmốckhởiđiểmđánhgiálạicônglaocủacácnhàlãnhđạoĐảng,NhànướcvàcácđồngchílãothànhcáchmạngbịđánhđổtrongĐạiCáchmạngVănhóa.
Chương 23:
MẠO CHỦ TỊCH HAI LẦN BỊ NGẤT
Ngày13tháng1,saumộtcơnsốtcao,MaoChủtịchđộtnhiênngấtđi,bácsĩtrưởngTiểuNgôquácăngthẳng,bắtmãikhôngđượcmạch.Biếttin,ChuÂnLaivộiđến,nétmặttrắngbệch,chântayrunrun,mộtlúclâuvẫnchưaxuốngđượcxe.MaoChủtịchtỉnhlại,ngơngáchỏi:"Xảyrachuyệngìrồi?"ChuÂnLaikhomngười,ghétaiMaoChủtịchnóinhỏ...Tháng1năm1972,ởBắcKinh,nhiệtđộxuống thấp, trời rất lạnh.Tronggiaiđoạnnày,
khônghiểusaosốlầnMaoChủtịchhoạtđộngởbênngoàitănglên.Chiềungày11tháng1,tâmtrạngcủaChủtịchkhôngtốt,ngồiởnhàNgườikhôngchịunổi,Chủtịchchỉmặcmộtbộđạiy,lênxe,đếnlầu12ởĐiếuNgưĐài,gặpngườiđểtìmhiểutìnhhình,đếntậnkhuyamớitrởvềchỗởtrongTrungNamHải.Chiềungày12tháng1,MaoChủtịchlạiđếnphòng118ởĐạilễđườngđểhọphoặcgặpaiđó
đểnóichuyện.Doliêntụcđirangoàitronglúctrờirét,mặckhôngđủấm,tâmtrạnghụthẫng,cơthểmệtmỏi,suynghĩtháiquácộngvớiđaubuồn,ngày13tháng1,MaoChủtịchđộtnhiênlâmbệnhnặng.Đợtngãbệnhlầnnàyxảyrađộtngột,bệnhphổipháttác,sốtcao liêntụcdẫnđếnthiếu
dưỡngkhítrầmtrọng,MaoChủtịchđộtnhiênngấtđi.Lúcnày,bấtluậnlàcácnhânviêncôngtáchaycácbácsĩchămsócsứckhỏechoMaoChủtịch,khôngaicóthểdựliệutrướcđượctìnhhuốngnày,mộtngườiluônkhỏemạnh,tựtinnhưMaoChủtịchđộtngộtđổbệnhnặngnhưvậy,khôngaicóthểngờtới,dođókhônghềcósựchuẩnbịgì.Ngaynhưnhữngngườilãoluyệngiỏixửlýnhữngchuyệnnhưthếnày,cũngkhôngkịptrởtay.BácsĩtrưởngTiểuNgôhétto:"Ngườiđếnnhanhlên,ngườiđếnnhanhlên!"Nghetiếnggọi,
chúngtôichạyvàophòngngủcủaMaoChủtịch,Chủtịchđangnằmtrêngiường,Ngườidườngnhưđangngủ,màlàngủrấtsay,toànthânkhôngnhúcnhích.Nhưng,bácsĩtrưởnglạilolắnghốthoảngramặt,đangbắtmạchchoMaoChủtịch.Khôngbiếtlàdothầnkinhquácăngthẳnghaydoyếutốnàođó,TiểuNgôgiọngrunrunnóivớibácsĩvừatừbênngoàichạyvào:"Khôngcómạch,khôngbắtđượcmạchnữarồi!"TiểuNgôvừadứtlời,mọingườiainấyđềulosợ,cuốngcảlên.Bácsĩvớikhẩukhígiốngnhưtrungđộitrưởngralệnhxungphongchiếnđấuchocácchiến
sĩ:"Cấpcứu!"LúcnàyMaoChủtịchđangởvàotrạngtháihônmêtoànphần.Chúngtôilolắngvôcùng,
nhưngkhôngbiếtlàmthếnào,đànhđứngcạnh,trôngchờvàobácsĩ.BácsĩHồHúcĐônglàchuyêngiatimmạchnổitiếngđượcmờiđến,bácsĩđỡMaoChủtịch
ngồidậy,dùngbúacaosumemgõvàolưngMaoChủtịch,tiếnhànhhôhấpnhântạo,đồngthơiliêntụcgọito:"MaoChủtịch,MaoChủtịch..."Chúngtôiđứngbêncạnhcũngthaynhaugọito:"MaoChủtịch,MaoChủtịch..."ChuÂnLaibiếttinMaoChủtịchbịốmnặngthìrấtlolắng,Thủtướngnhanhchóngrờikhỏivănphòng,từsảnhTâyHoađếnchỗởcủaChủtịch.Tôivộiracửanghênhđón.KhitôimởcửaxemờiThủtướngxuống,khuônmặtThủtướng
nhợtnhạt,haitayrunrun,đôichânkhôngnghetheosựsaikhiếnnữa,một lúckhálâuvẫnkhông thểxuốngxe.ThấyThủ tướngnhưvậy, tôi càng lohơn,chân tay tôibủnrủn.TrongnhữnglúcMaoChủtịchgặpnguynan,Thủtướngthườngcóbiểuhiệnnhưvậy.KhiláixedìuThủtướngxuốngxe,đưaThủtướngđếnchỗcấpcứuMaoChủtịch,thậtđúng
lúc,MaoChủtịchđãtỉnhlại.MaoChủ tịch kiên cường chống lại bệnh tật, Chủ tịchđã thở trở lại, ngựcbắt đầuphập
phồng,mắttừtừmở.Chủtịchnhìnthấydụngcụytế,nhìnthấykhuônmặtChuÂnLaiphờphạc,đôilôngmày
nhíulại,nhìnthấynhữngkhuônmặtquenthuộcvừatrảiquamộttrậncăngthẳng...Ngườivừacảmthấygầngũi,vừacảmthấyxalạ,đưamắtnhìnmọingười,tỏýhỏi:"Saovậy?Ởđâyđangxảyrachuyệngì?Mọingườilàmgìởđâymàđôngthế?"Tạiđâyvừadiễnramộtcuộcchiếngiànhlạitínhmạngcủamộtconngườivĩđại,MaoChủ
tịchhoàntoànkhônghềhaybiết.ChuÂnLaithấyMaoChủtịchđãkhádầnlên,lúcnàyThủtướngmớicảmthấymìnhmệt
mỏivôcùng,dườngnhưtrongngườikhôngcònsứclựcnữa,ThủtướngghésáttaiChủtịchnóinhỏđiềugìđó.MaoChủtịchliêntụcgậtđầu,cứnghehếtmộtcâulạigậtđầumộtlần.Trướckhiravề,ThủtướngdặnmọingườiđểMaoChủtịchnghỉngơi,sauđómớilênxe.SứckhỏecủaMaoChủtịchvốnrấttốt,songtừsựkiện"13-9"trởlại,ngàycàngđixuống.
TronglòngMaoChủtịchchứađựngrấtnhiềuđaukhổkhónóithànhlời.MụctiêutheođuổicủaNgười,đứctínhtựtincủaNgườiđãbịtổnhạinghiêmtrọng.Chủtịchkhôngthểngờrằng,LâmBưulạilàngườiphátansựnghiệpcủamình,càngkhông
nghĩrằngLâmBưulạiácđộcnhưvậy,ydựđịnhtấncôngvàoMaoChủtịch,chonổtungđườngsắt,némbomsânbay,ámsátbằngsúnglục,phunlửathiêusốngvàmộtsốthủđoạncựcđoankhácnhằmtiêudiệtMaoTrạchĐông.LâmBưunhanh chóngnắmđượcquyềnhành lớn trongquân chínhĐảng, chỉ bằngmột
bướcnhảytrongcuộcCáchmạngVănhóađãleolênđịavịPhóThốngsoái,làngườikếthừaMaoChủtịch,điềunàyđãđượcghivàoHiếnphápvàĐiềulệĐảng,đâylàtrườnghợpchưatừngcótronglịchsử,trongkhicórấtnhiềuđồngchíkhôngtánthành,nếukhôngcóMaoChủtịchđứngrathuyếtphụcmọingười,rasứcủnghộthìchắcchắnLâmBưukhôngđượcnhưvậy.ĐốivớiLâmBưu,cóthểnóirằngMaoChủtịchlàngườihếttìnhhếtnghĩa,songngượclại,ylấyoántrảơn...,cuốicùngtựchuốckếtcụcbithảm.SaukhiLâmBưuchạytrốn,mấyngàysauđóMaoChủtịchkhônghềchợpmắt,ngoàicâu
nóinổitiếng:"Trờimưalàviệccủatrời,gáilớnthìđilấychồng,muốnđiđâuthìcứđi",Ngườikhôngnóithêmcâunàonữa.Mấythángliềnsauđó,Chủtịchănkhôngngonngủkhôngyên,thậmchíkhôngmuốngặpai
nữa.Đúngvậy,nếuđồngchí,chiếnhữu,bạnbè,cấpdướiđếnhỏithăm,làChủtịchcủamộtnươcnhưMaoTrạchĐôngsẽnóigì?Chủtịchsuốtngàybuồnbã,đaukhổ,vìthếsứckhỏesuysụp.Đươngnhiênrồi,đâychỉlàmườngtượngcủatôi,nhữngngườiởxungquanhtôi,nhữngngườimà tôi thườngxuyên tiếpxúc, cấp trêncó, cấpdướicó,đốivớivấnđềnày,biếtđấynhưngkhôngaidámnóira.Quảthật,tấtcảchúngtôikhôngaimuốnxátthêmmuốivàovếtthươnglòngcủaMaoChủtịch,khôngaimuốnChủtịchbuồn.VàomộtbuổichiềucáchngàyChủtịchbịngấtkhôngxa,mộtlầnnữaChủtịchlạibịngất.
TiểuTrươngtrựcbanhốthoảngchạytớichỗtôithôngbáo,sauđóhớthảiquaytrởlạichỗChủtịch.TôilậptứcbáocáochoThủtướng,lúcbấygiờThủtướngđanghọptrongĐạilễđường,tôiliềnbáocáochotấtcảcácvịlãnhđạođanghọpcùngnghe.ChuÂnLailậptứclênxeđếnchỗởcủaMaoChủtịchởTrungNamHải.Tôichạylạimởcửa
xe,mờiThủtướngxuốngxe,tôithấykhuônmặtThủtướngtiềutụy,mặtnhợtnhạt,toànthânrunrẩy,Thủtướngkhomngườiđịnhxuốngxenhưngrấtkhókhăn.LúcnàytrôngThủtướnggiàđirấtnhiều."ThưaThủtướng,Chủtịchđãtỉnhlạirồi."Tôivộivàngbáocáotinmớinhấtvềbệnhtình
củaChủtịchchoThủtướngbiết,bởitôibiết,đâylànộidungThủtướngquantâmnhấttronglúcnày.Saulầnngấtđầutiên,bộphậnbảovệsứckhỏechoChủtịchthànhlậptổchẩnđoánvàđiềutrị,tổchứcnghiêncứuchuyênmôn,mọicôngtácchuẩnbịđềuđãđượcchuẩnbịchuđáonêncôngtáccấpcứuđạthiệuquảrấtnhanhtronglầnngấtthứhainày.Nghexong,Thủtướngthởphàonhẹnhõm,songkhôngnóigì.Ngồiởtrongxemộtlátsau,
Thủtướngmớitừtừxuốngxe,chậmrãibướcvàogiườngbệnhthămMaoChủtịch.MaoChủtịchkhôngngồidậyđược,vẫnnằmởtrêngiường,sắcmặtđãkháhơn,thầnsắcdầnđượchồiphục.ĐượctậnmắtnhìnthấyChủtịch,lúcnàyThủtướngmớithựcsựyêntâm.MaoChủtịchnhìnthấyChuÂnLaiđến,vớivẻkhiêmnhường,Chủtịchnói:"Thủtướnglại
đượcmộtphenvấtvảrồi."
"Ởđâycóviệc,tôicầnphảiđếnngaymà!"-ChuÂnLaiđáp-"TôirấtlochosứckhỏecủaChủtịch...cầumongChủtịchmauchóngbìnhphục."MaoChủtịchrahiệuchoChuÂnLaingồixuống,haingườicùngnhaunóichuyện.Từsau"sựkiện13-9",trênthựctế,mộtvaiChuÂnLaigánhhaitrọngtrách:Trungương
ĐảngvàQuốcvụviện(Quốchội),tăngcườngcôngtáctrêntấtcảcáclĩnhvực,cốgắngđưaĐảngvàNhànướcvượtquacảnhkhókhănnày.Ngườingoàichỉbiếtrằng,MaoChủtịch"dungmạotươitỉnh,thầnsắcsángngời",chắcchắn
họkhôngthểngờMaoChủtịchđangmangtrọngbệnh.QuahailầnMaoChủtịchbịngất,Trungươngraquyếtđịnhthànhlậptổchỉđạochữatrị
bệnhchoMaoChủtịchgồmbốnngười:ChuÂnLai,VươngHồngVăn,TrươngXuânKiềuvàUôngĐôngHưng,sauđótăngthêmĐặngTiểuBình,HoaQuốcPhong,bổsungthêmmộtvàibácsĩvàytá,ngàyđêmchămlosứckhỏechoMaoChủtịch.
Chương 24:
THỜI KHẮC MAO TRẠCH ĐÔNG HỘI KIẾN KHÁCH NƯỚC NGOÀI
TrongmộtlầnMaoTrạchĐôngbơiởsôngTrườngGiang,nguyênsoáiMontgomeryngồitrênduthuyềnxem,haingườihẹnnhaunăm1964tổchứccuộcthibơiquasôngTrườngGiangđểchocáchãngtruyềnhình trênkhắpthếgiới "đượcdịpphát tài".MaoChủtịchcùngvớiThủtướngAustralialuậnvềĐặngTiểuBình,nóivềVươngHồngVăn.NămđóNgườiđã80tuổi,sứckhỏe,thínhlựcđãkém.Ngày12-9-1973,MaoChủtịchhộikiếnvớiTổngthốngPhápGeorgesPompidou.Thờigian
dựđịnhhộikiếnchưađến,ChuÂnLaiđếngặpMaoChủtịchbànmộtsốvấnđềliênquantớicuộchộiđàm,đồngthờixemxétthưphòngcủaMaoChủtịch-lànơitổchứchộiđàm,thấymọicôngtácđềuđượcchuẩnbịchutoàn,phiêndịch,phóngviêncũngđãcómặtđầyđủ,lúcnàyThủtướngmớiantâmđiracửalớn,nghênhđónkháchquýnướcngoài.KháchquýnướcPhápđếnđúnggiờđãđịnh.ThủtướngdẫnkhachvàothưphòngcủaMao
Chủtịch.Chủtịchđứngdậybắttaykháchquý,cuộchộiđàmkéodàikhoảng10phút.Khôngkhíhộiđàmdiễnrakhávuivẻ,saungàyốmnặng,hômnaytinhthầnMaoChủtịch
tốtnhất.Trướcđókhônglâu,tứclàvàotháng8,MaoChủtịchđíchthântriệutậpĐạihộiđạibiểu
toànquốcĐảngCộngsảnTrungQuốclầnthứX.ĐặcđiểmnổibậtcủađạihộilầnnàylàcómộtsốđồngchílớntuổibịđảkíchvàphêphántrongcuộcCáchmạngVănhóa,dướisựchủtrìcủaMaoChủtịch,đượcbầuvàoChủtịchđoàn,vídụ:ĐặngTiểuBình,VươngGiaTường,ULanPhu,LýTỉnhTuyền,ĐàmChấnLâm,v.v...,kếtquảcủađạihộikhiếnMaoChủtịchrấtvui,cókhánhiềulãođồngchíđượcbầuvàoủyviênTrungương,VươngHồngVăntrởthànhPhóChủtịchĐảng;NgôQuếHiền,TrầnVĩnhQuývànhiềuđồngchíkháclànhữnganhhùnglaođộngtrêncácmặttrậnlaođộngsảnxuấtđượcbổsungvàođộingũcánbộlãnhđạocaocấpởTrungương.SựthayđổinàylàniềmmongmỏicủaMaoChủtịchtrongsuốtmấynămqua,đếnnaymớiđượcthựchiện.CácnhântốtrênđãảnhhưởngtíchcựctớitinhthầncủaMaoChủtịch,khiếnNgườirấtvui,niềmvuinày lansangcảkháchquý.Cuộchộiđàmkết thúc trongbầukhôngkhívuivẻ,cảchủvàkháchđềuhàilòng,đãđểlạitronglòngtổngthốngPháprấtnhiềuấntượngsâusắc.Tiễnkháchquýxong,ChuÂnLaiquaylạinóichuyệnvớiMaoChủtịch,mãiđếntốimớira
về.Mấyngàysauđó,ChuÂnLaicònhộiđàmvớiđoànđạibiểuPhápmộtvàilầnnữa.Ngày17tháng9,Trung-Phápra tuyênbốchung.Haibênthốngnhấtphát triểnthêmmộtbướcvềquanhệkinhtế,cụthểlàvềlĩnhvựckỹthuậtcôngnghiệp,nhấtlàvềcáclĩnhvựcdầumỏ,hóachất,hàngkhông,cơkhívàđiệntử.TừsaukhibìnhthườnghóaquanhệTrung-Mỹ,Trung-Nhậtđếnnay,côngtácđốingoạicủaTrungQuốcđãđạtđượcnhiềuthànhquảquantrọng.Lúcnày,sứckhỏecủaMaoChủtịchvẫnchưahoàntoànbìnhphục,songsốlầnhộikiếnvới
kháchnướcngoàilạitănglênrõrệt,cácvấnđềhộiđàmcũngđượcđềcậprộnghơn,chứngtỏảnhhưởngcủaMaoChủtịchngàycànglớnhơn.Cònnhớ,sauđókhônglâu,MaoChủtịchtiếptụchộikiếnvớiThủtướngAustralia,cuộchội
kiệnnàyđãđểlạitrongtôinhiềuấntượngkhóphai.Đólàvàobuổichiềutháng11,MaoChủtịchđưaraquyếtđịnhcầnhộiđàmvớiThủtướngAustraliaGoughWhitlamngay.LúcnàyThủtướngGoughWhitlamđanghộiđàmvớiThủtướngChuÂnLaiởĐạilễđườngNhândân.Từtrungtuầntháng12nămngoáihainướcthiếtlậpquanhệngoạigiaođếnnay,đâylàlầnđầutiênchínhphủAustraliađếnthămTrungQuốc,dođó,chươngtrìnhnghịsựbànbạcrấtrộng,nhữngvấnđề cầnđề cậpđếncũngkhánhiều.KhiMaoChủ tịchnhậnđược thôngbáo tiếpkháchnướcngoàithìhaiThủtướngcủahainướctừĐạilễđườngbướcra,cùnglênxedulịchmácHồngKỳ,điđếnTrungNamHải.
Tôitrựcbanởcổng,thấyxeđỗtrướcmặtliềnchạyrađón.ThủtướngChuÂnLaimờiThủtướngGoughWhitlamxuốngxetrước,haingườicùngbướcvàothưphòngcủaMaoChủtịch.VớitưcáchlàPhóChủtịchĐảng,VươngHồngVăncũngđượcthamdựhộikiến.Theonhậnđịnhcủatôi,MaoChủtịchcóýđịnhbồidưỡngVươngHồngVăn,tạochoVươngHồngVăncơhoitiếpxúc,làmquenvớinghilễngoạigiao.Tạithờiđiểmnày,sứckhỏecủaMaoChủtịchđãkháhơn,tinhthầncũngrấttốt,MaoChủ
tịchhộiđàmvớiGoughWhitlamtới100phút,nộidungmàcuộchộiđàmđềcậpđếncũngrấtrộng:thôngbáotìnhhìnhtrongnướcvàquốctế,thôngbáomộtsốvấnđềcủaĐảng,cómộtsốvấnđềtrướcđâykhôngđượcphéptiếtlộrangoainaycũngđượcđềcậpđến.Trong suốt buổi hội đàm, các phóng viên tiến hành chụp ảnh, quay camera, tự do tác
nghiệp.Khicácphóngviênđãravề,MaoChủtịchngồitrênghếphô-tơi,thảnhthơiuốngtrà,nóichuyệnvớikháchquý,nămnayNgườiđã80tuổi,chântaychậmchạp,đilạikhókhăn,sứcnghecũngkhôngđượctốt...TừsaungàyTrungQuốcmớirađời,vềlĩnhvựcchínhtrị,ngườiTrungQuốcđã"đứnglên",
diệnmạođấtnướccũngđangthaydađổithịttừngngày,biểuhiệntrongmộtsốtrườnghợpngoạigiao,bấtluậnlàMaoChủtịch,ThủtướngChuÂnLaihaylàTrầnNghị,HạLongđềurấtchúýđếndiệnmạotinhthầnvànghi lễcủamình,đãđể lại trong lòngkháchquýnhiềuấntượngtốtđẹp.Đólàvàotháng9năm1961,chúngtôitháptùngMaoChủtịchtừLưSơnđáptàuhỏađếnVũHán.Tạiđây,MaoChủtịchhộikiếnvớinguyênsoáiPhápMontgomery.NguyênsoáiMontgomerylàanhhùngchốngphát-xíttrongĐạichiếnThếgiới lầnthứII,
đượcnhândântônkính.NguyênsoáitừngsangthămTrungQuốc,gặpMaoChủtịch.HômđóMaoChủtịchbơiởsôngTrườngGiang,cònMontgomerynhậnlờimời lênduthuyềnngắmcảnhsôngTrườngGianghùngvĩ.TinhthầncủaMaoChủtịchlúcnàylênrấtcao,NgườibơitrênsôngTrườngGiang,ởhaibênbờsông,hàngvạnquầnchúngđứngcổvũ.LàngườibảovệMaoChủtịchtronglúcbơi,tôivừavuilạivừalo.Tronglúcbơitrênsông,điềulosợnhấtlàgặpcáheo.Thườngngàytakhôngnhìnthấynó,vàonhữngngàyđộngtrời,mưatogiólớn,nướcchảy
cuồncuộnđụcngầu,khíápxuốngthấp,cáheodướiđáysôngkhôngchịumớinổilênmặtnướcđểthở.Cólần,tronglúcchúngtôivàMaoChủtịchđangbơitrênsôngTrườngGiang,độtnhiêntrời
tốisầm,giótosónglớnnổilên,cảdòngsôngnướcđụcngầu.Khôngthểbơiđượcnữa,ngayđếnMaoChủ tịch cũngbuộcphải lên tàubảohộ,đi theođộihìnhbơi. Lúcđó,bỗngnhiênchúngtôinhìnthấymộtcộtsóngcựccaolaotới,cácđồngchíngườibảnđịabảo,đólàlúccáheohoạtđộng.Đồngchíđónói,cáheorấthunghãn,songnócũng"thấutìnhđatlý".Thôngthường,không
aiđụngđếnnóthìnócũngkhôngtấncôngngười,cònnếuchạmvàonóthìthôiroi.Giơtaychỉvàochiếcduthuyền,đồngchíđóbảo:"Nócóthểlatnhàocảchiếcduthuyềnxuốngđáysông."Trướcđâytôicónghenóicáheocựckỳhunghãn,songbántínbánnghi,lầnnàytậnmắt
thấysứcmạnhcủanócóthểlậtnhàocảtàulớn.Từđóvềsau,cứmỗilầnxuốngsôngđểbơi,côngtacdựphòngcáheotrởthànhmộtnộidungquantrọng.Làmthếnàođểphòngchốngcáheo?Kểracũngrấtlýthú,lúcbấygiờcònrấtnhiềuđiều
hạnchế,chúngtôichỉdùngmotsốmẹovặt.BênngoàikhuvựcMaoChủtịchbơi,cáchđóvàichụcmétchúng tôibố trímộtvàichiếc thuyền,khuađậpmạnhmáichèoxuốngnước,gâychấnđộngmộtvùng,nhằmmụcđíchđuổi cáheođi ra xa.Cònbiệnpháp tốtnhất là chọnnhữngngàyđẹptrờimớitổchứcchoMaoChủtịchbơi.HômđóchúngtôibơicùngMaoChủtịchtrênsôngTrườngGiang,nguyênsoáiMontgomery
ngồitrênduthuyềnxemMaoChủtịchbơi.HaitayChủtịchkhoátnước,trườnngườitrênlớpsóng,trônghùngdũngvôcùng.Trênduthuyền,nguyênsoáikhoachânmúatay,vuivẻchuyệntròvớimọingười,thỉnhthoảngtiếngcườilạirộlên,tiếclàkhoảngcáchhơixanênhọnóigìtôinghekhôngrõ.MaoChủtịchbơimộtđoạndài30dặmHoa[1]mớilênduthuyền.NguyênsoáiMontgomery
nhìnMaoChủ tịchvớiánhmắtngưỡngmộvàkính trọng,đi lạiphíaChủ tịchbắt taychúc
mừng,đồngthờiđưangóntaycáilên,khenMaoChủtịchcósứckhỏe,bơilộigiỏivàlàngườirấtcónghịlực."LầnsaunguyênsoáiđếnthămTrungQuốc,chúngtacùngnhauthibơiquasôngTrường
Giang,đượckhông?""Được!"-NguyênsoáiMontgomeryphấnkhởinói-"Chúngtasẽthibơi.""NguyênsoáikhinàolạiđếnthămTrungQuốc?""Năm1964nhé!""Được!"-MaoChủtịchđáp-"Nhấtngônviđịnh(tươngtựcâu'Quântửnhấtngôn').""Đếnlúcđócáchãngtruyềnhìnhtrêntoànthếgiớiđượcdịppháttài."Haingườinhìnnhau,cùngphálêncườivuivẻ,tiếngcườihòavàosôngnướcbaola.Khíphách,tìnhcảmcủaMaoChủtịchlàđạibiểutượngtrưngchomộtquốcgiamới,một
thờiđạimới.Chúngtôiđứngbêncạnh,thấytựtin,tựhào,tìnhcảmnàyngẫunhiênđượcsinhravànảynở.Hômnay,nhìnthấyMaoChủtịchđứngbậtdậynhưchàngtraitrẻ,khôngcầnngườiđỡ,bắt
chặttayvịThủtướngtừAustraliatới,vịkháchbấtgiáctánthưởng:"Ngườingoàicảmthấyngàichưađến80tuổi..."MaoChủtịchcườivuivẻ,ChuÂnLaicũng
cườitheo.Cuộchộiđàmđivàochủđềchínhtrongtiếngcườicủachủvàkhách.Khibắtđầuđàmphánchínhthức,chúngtôirangoài.Vềsautôiđượcxembảnghichépcủa
ThủtướngChuÂnLai,Thủtướngghichéplạicuộctraođổigiữahaibên,tôixinđượcbổsungmộtsốđiềucủabảnghichépđóvàotácphẩmnày:
Nửatiếngđầucủacuộchộiđàm,MaoChủtịchnóirấtít,rấtnhỏ,dườngnhưnghekhôngrõ.GoughWhitlamlàngườirấtgiỏibiểuđạtýkiếncủamình,chủyếulàGoughWhitlamnói,MaoChủtịchchỉyêucầuhaiđồngsựtrảlờivấnđề.
MaoChủtịchhỏiThủtướngAustralia:"TriếthọccủaCôngĐảngAustraliavàtriếthọccủaĐảngCộngsảncógìkhácnhau?"
Whitlamtrảlời:ôngtatuyệtđốitinrằngchủnghĩaxãhộiđượcsảnsinhtừcảilương,cònchủnghĩacộngsản,chỉcócáchmạngmớimanglại.MaoChủtịchnói:"Ồ,thếgiớiquancủacácngàilàchủnghĩaDarwinmà!"
KhiGoughWhitlamnóiMaoChủtịchcócốnghiếnto lớntrongsựnghiệpxâydựngTrungQuốcmới,MaoChủtịchđáp:
"Cốnghiếncủatôichẳngđượclàbao."ThủtướngAustralianhậnxét:Trướcnăm1949,LiênXôtừnggiúpđỡĐảngCộngsảnTrung
Quốcrấtnhiều.MộtlầnnữaMaoChủtịchchậmrãibổsung:"Moskvacólúckhôngchịugiúpđỡ."GoughWhitlamnói:"TôiluônphảnđốiTrungQuốcthửvũkhíhạtnhân."MaoChủtịchchờcâunóinàytừlâu,Ngườibìnhthảnđáp:"Vấnđềmàngàiđềcậpđến,chúngtôikhôngbậntâm."VịThủtướngnàynóirằng,cácnướcnhưAustralia,NhậtBảnvàcácquốcgiakhácđềuphản
đốiTrungQuốcthửnghiệmvũkhíhạtnhân.MaoChủtịchnóirằng:"Đólàviệclàmtheophépcầnthiết(việclàmlấylệ)."
TheocáchhiểucủaGoughWhitlam,cụmtừ"việclàmtheophépcầnthiết"cóhơikhác,songngaysauđóôngnàyđãtừbỏcáchnhìnnhậncủamình.TrungQuốckhônggiốngnhưPháp,phảihứngchịuphêphángaygắt.GoughWhitlamnhượngbộnói:"ThửnghiệmnổvũkhíhạtnhânđượctiếnhànhngaytrênlãnhthổTrungQuốc,cònPhápthìchonổởnướcthuộcđịacáchxaPhápngàndặm.TrungQuốctừngphảichịucảnhuyhiếpcủakẻđịch,Phápthìkhông,ParisđãđượcnướcMỹbảohộ."VaidiễnnàycủaGoughWhitlamdiễnkhôngthànhcông.
KhiGoughWhitlamcangợithànhtựumàTrungQuốcđạtđược,MaoChủtịchđưaranhậnđịnhkhác:"Thànhtựumàchúngtôiđạtđượchiệnnaychỉlàhạtcátngoàibiển,nhưngsựnghèokhổcủaTrungQuốccũngcócáihaycủanó,nghèokhổkhiếnnhândânmuốnlàmcáchmạng."
KhiThủtướngGoughWhitlamnóiquânđộiTrungQuốcsovớiquânđộicủacácnướckháccó
sựkhácnhau,ngụýnóiđếnĐặngTieuBình,MaoChủtịchliềnnói:"ĐặngTiểuBìnhlàdânthườngđượctrưởngthành
trongquânđội."GoughWhitlam hỏi: "Ngài Phó Thủ tướng này từng nói chuyện với các chính khách của
Australia tới thămTrungQuốcrằng,ngàiĐặngđượcthamdựĐạihộiĐảngCộngsảnTrungQuốckhóaVIIIvàkhóaX,songkhôngđượcthamgiaĐạihộikhóaIX.TạisaoĐặngTiểuBìnhlạikhôngđượcthamdựĐạihộikhóaIXnăm1969?"
Thôngthường,nhữngvịkháchnướcngoàirấtíthoặckhôngđềcậptớivấnđềnhạycảmnày,càng ítngườihỏiđếnchuyệnnộibộcủaBộChínhtrịTrungươngĐảng,nhưngvịThủtướngAustralianàylàmộtngoạilệ.
Vềvấnđềnày,MaoChủtịchđãcósựchuẩnbịtrước,khôngbịđộng,Chủtịchđáp:"BởivìlúcđóvấnđềLâmBưuchưađượcgiảiquyết."
ThủtướngAustraliađềcậpđếnvấnđềsauĐạihộiX, tại saoVươngHồngVănthăngtiếnnhanhthế,sựkiệnnàynổitiếngkhắpthếgiới.GoughWhitlamđưaracâuhỏi:"Cácngàipháthiệnrangàiấyởđâu?"
Đốivớivấnđềnày,MaoChủtịchcóthểtrảlờirấtdễdàng,songcâutrảlờicủaMaoChủtịchlạirấtdứtkhoátvàngắngọn:"Khôngbiết!"ĐốivớisựthăngtiếncủaVươngHồngVăntrongĐại hội X,MaoChủ tịch rất bằng lòng.MaoChủ tịch từng nói với Tổng thốngPhápGeorgesPompidou:"Ngàilưuýđếnngườiấy(chỉVươngHồngVăn),saunàyrấtcótiềnđồ."Song,rấtnhanhsauđóMaoChủtịchkhônggiữảotưởngđónữa.
Đểlàmdịukhôngkhícủabuổihộiđàm,GoughWhitlamlêntiếng:"ToànbộtinhthầnvàsứclựccủaMaoChủtịchtậptrungvàogiảiquyếtvấnđềTrungQuốc,chíítTrungQuốccũngđangpháttriểnmạnhmẽ,thếhệtrẻTrungQuốcđãcósựbảođảmđầyđủ."
"ChuÂnLaivàtôiđềuchưanhìnthấycáchmạngTrungQuốcđãhoànthành.Tôihiệnnaylạiđangmangbệnhnặng."
ChuÂnLaicười,nóixenvào:"MaoChủtịchchỉbịbệnhphongtêthấpđầugốithôi.""TôiđãcóhẹnvớiThượngđếrồi!"MaoChủtịchtiếptụcnóichuyệnvớiGoughWhitlamvề
bảnthân,Ngườikhôngmuốnchegiấubệnhtìnhcủamình.Hộiđàmkếtthúc,MaoChủtịchnói:"Cùngtôiđirangoàicửanhé."Mặcdùđilạicònkhókhăn
songMaoChủtịchvẫnrấtcốgắngtiễnchânkháchratậnbênngoài.ChuÂnLaivàVươngHồngVăntiễnkháchrangoàikhuvựcbểbơimớibắttaychàotạmbiệt.Saukhikháchđãravề,haingườiquaylại,cùngvớiMaoChủtịchđiểmlạinộidunghộiđàm,
đồngthờinghiêncứumộtsốvấnđề,sauđómớiravề.____________________________________Chúthích:[1]DặmHoa:dặmTrungQuốc,1dặmhoa=500m.
Chương 25:
GIANG THANH XÔNG THẲNG VÀO NƠI Ở CỦA MAO CHỦ TỊCH
ĐãmấylầnGiangThanhgọiđiệnxingặpđềubịMaoTrạchĐôngtừchối.Bàtamượncớkiểmtravệsinhđểxôngthẳngvàotrong.TrươngDiệuTừvàtôingănbàtalạitrêndọcđườngđi,liềnbịbàtalớntiếngquátmắng:"Cácngườilàmộtlũđặcvụ..."MaoChủtịchgiậndữnói:"Bànóihọlàlũđặcvụ,ngườiđứngđầulũđặcvụnàylàtệnhân!"LạinóivớiGiangThanh:"Khônggặp!Đi!Tiếptụcxôngvàothìgôngcổlại!"VìkhôngngănđượcGiangThanh,tôibịkiểmđiểmhailần.Trong27nămlàmcôngtácbảovệMaoChủtịch,tôithườngxuyêntiếpxúcvớicácđồngchí
lãnhđạoTrungươngĐảng,thườngxuyênlàmviệcvớithủtrưởngUôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừvềcôngtácbảovệMaoChủtịchvàTrungươngĐảng,bấtluậnlàlàmcôngviệccụthểnàohaylàmcôngtácquảnlýbộđội,tôiđượccấptrênbiểudươngkhenthưởngnhiều,phêbình ít.Đếnnăm1973,vềvấnđềcôngtác, tôi liêntụcbịkiểmđiểmhai lần,nhưngnguyênnhânchỉlàmột,đólàdobèlũGiangThanhpháhoại.Vàocuốimùathu,đầumùađôngnăm1973,GiangThanhđãmấy lầngọiđiệnthoạiđến
phòngtrựcbanởbểbơi,nóilàmuốngặpMaoChủtịch.Nhữngcuộcđiệnthoạikiểunàytôikhôngthểtrảlời"được"hay"khôngđược",tôinhanhchóngbáochothưkýriêngcủaMaoChủtịch,hỏicóchobàtavàogặpkhông.Đãvàilầngọiđiện,MaoChủtịchkhôngđồngýchogặp,khôngchobàtađến.Đươngnhiên
chúngtôinóichobàtabiếtsựthậtđó,nhưngbàtaquyếtkhôngtừbỏdãtâm.CólúcbàtanhờnhânviêncôngtácthỉnhcầuđượcgặpMaoChủtịch,hànhđộngnàyvừađángthươnglạivừabuồncười.Cólần,trongđiệnthoạibàtacầuxinthưkýnểtìnhchogặpvàrằng:"Khônggặp,hiệntạicóviệctôikhôngbiếtcáchlàm,khôngbiếtnênxửlýthếnào,cầnvàođểxinchỉthị..."Vềvấnđềnày,tôiđềukịpthờibốtrílựclượngtạikhuvựccổng,trạmkiểmsoátvàtrạmgác.
Tôinóirõtìnhhìnhchocácbộphậnnàybiếtđểhọdễchấphànhnhiệmvụ.Tôichỉcóthểnói,nênlàmnhưthếnày,khôngnênlàmnhưthếkia,cònnguyênnhântạisaothìtôikhôngnói.Bởivìnóicặnkẽquá,nóinhiềuquákhongmấytácdụng,cókhicòngâyhiểulầm,huốnghồlàcònmộtsốvấnđềbảnthântôicũngkhôngbiết.Lầnđó,tôinóirõchocáctrạmgácbiết,GiangThanhđến,chưađượcphépcủacánbộtrực
ban,khôngđượcphépchobàtavào.BáochotrạmgácởcửaBắc,khôngđượcsựđồngýcủatôi,khôngđượcphépmởcổng.Tôichorằng,chỉcólàmnhưvậythìtôimớicóđủthờigianđểxinýkiếnChủtịch,quađóđưaraquyếtđịnhchovàohaykhông.Nhưnglạixảyrađúngchuyệnnày.Mộthôm,GiangThanhlạiđến.BàtakhôngđicổngchínhmàđiquacổngphụởphíaBắc,
thườngngàyluônđóngkín.Bàtangồitrongôtô,choxechạythẳngvàotrướccửakhuvựcbểbơithìchoxedừnglại,mộtmìnhđibộvàotrong.Cáchlàmnàykhôngcầncảnhvệmởcổng,bàtacũngkhôngcầnmangtheothưkýriêngkiêmbảovệ,mộtmìnhđiđếncửanhỏgọicửa.CảnhvệthấyGiangThanhđến,cảmthấyrấtkhóngănlại,nóilàcầngọiđiệnthoại.Giang
Thanhquỷquyệtvừacườivừanói:"Đếnkiểmtracôngtácvệsinhởxungquanhkhuvựcbểbơi,chứkhôngvàochỗởcủaMaoChủtịch,dođókhôngcầnthôngbáochomọingườibiết."Chiếnsĩcảnhvệchorằng,bàtalàthủtrưởngcấpTrungương,lạilàphunhâncủaMaoChủ
tịch,bảochỉvàotrongđóđể"kiểmtracôngtácvệsinh",chứ"khôngvàochỗởcủaChủtịch",tinlàbàtanóithật.Đúngvậy,vớichứcvụvàthânphậncủaGiangThanhlúcbấygiờ,nóivậyaimàkhôngtinlàthật.Thếlà,cảnhvệkhôngngăncảnbàtanữa,songvẫnkịpthờibáocáotrựcban.Cònmộtkhíacạnhnữa,chiếnsĩcảnhvệvẫnchưahiểurõbổnphậncủamình,côngviệcnào
thìcấpnàochủquản.
Vìtừsaunăm1964,khốicơquanTrungươngthựchiệntinhgiảmbiênchế,ngayđếnMaoChủtịchcũngkhôngcóbiênchếvệsĩriêng,mộtsốcôngviệccủaChủtịch,vídụ,đimuathựcphẩm,quétdọnvệsinh,muathuốc,nhómlòvàmộtsốcôngviệctạpvụkhác,đềudocácchiếnsĩcảnhvệđảmnhiệm,cònnhữngcôngviệccủavệsĩtrướcđây,naydocánbộtrungđộiphụtrách.Tómlại,bấtluậnchỗởcủaMaoChủtịchcóviệcgì,xảyraviệcgìđềucóliênquantớitráchnhiệmcủađạiđộitrưởng,tôikhôngthểđùnđẩytráchnhiệm.Điềulýthúlà,trướcđâykhônglâucóxảyramộtchuyệnnhưthếnày,vìngănnhầmkhông
chongườivào,tôicũngbịkiểmđiểm.Đólàhainhânvậtcủa"Văncách",haichịmuốnvàochỗởcủaMaoChủtịch,chúngtôilại
khôngđượccấptrênthôngbáotrước.Chiếnsĩcảnhvệchấphànhnhiệmvụđươngnhiênlàkhôngbiết, lạikhôngbiếthaingườiđónênbảohọchờđểgọiđiện thoaiđã.Thế làgây rachuyệnphiềnphức,họtốcáovớiMaoChủtịch,nóilàkhôngchohọvàothămMaoChủtịch.Cươngvịmàhọđangnắmgiữ,ôdùkhôngphảilànhỏ.Họtốcáonhưnglạikhôngnóirõquátrìnhvànguyênnhâncủavụviệc.Làcánbộchỉhuyởkhuvựcnày,tôitìnhnguyệnnhậntráchnhiệmvềmình,songlàmviệc
phảicónguyêntắc,tôiphảiđượcphátbiểuýkiến.Bảnkiểmđiểmthìtôiviết,nhưngcũngphảiđểchotôinóirõchântướngsựviệc.Tôinóivớihaichị"Văncách":"Xinlỗi,chiếnsĩcảnhvệkhôngbiếthaichị,làmlỡthờigian
củacácchị...",vốndĩtôicũngđịnhnóivàicâuxinlỗinữa,nhưngkhôngđểchotôinóihết,mộttronghaichịsầmmặtxuống,giọngrítlên:"Chúngtôiđếnđâythườngxuyên,saolạinóilàkhôngbiết?""Lớpchiếnsĩcảnhvệlàmsaocóthểbiếttấtcảnhữngngườivàođâyđược,hơnnữacácchị
cũngnêngọiđiệnđếnphòngtrựcban,báochochúngtôibiếtchứ.Nếucácchịđãlàmnhưvậy,chúngtôingăncácchịlại,thìchúngtôilàngườicólỗi."Tôiđưaralờiphântrầnnhưvậy.Nhữnglờiphânbuacủatôicũngkhônglàmchohaichịấy"hạhỏa",vẫnchấpnhặtbáolên
trên,đểPhóChủtịchĐảngphảigiảiquyết.Ởtrongtìnhhuốngnhưvậy,dùanhcóhàngvạnlýlẽ thìcũngkhông thểphânbuanổi.Cáchduynhất là,khôngbằng lòngcũngphải làmkiểmđiểm.Quảthực,chúngtôicũngchảcòncáchnào,ngănlạilàsai,khôngngănlạicũngkhôngđúng,
xemranhữngngườilàmcôngtáccảnhvệ,khôngđượchoặckhôngchophépluậnđúngsai.Côngtácxửlýnhưtrênđãgâyrahiệuứngphụ,vôhìnhtrunglàmchocácnhânviêncông
tácvàcácchiếnsĩcảnhvệkhôngthể,hoặckhôngdámkiêntrìgiữnguyêntắc,quyđịnh:chưađượcsựđồngýcủacấptrênthìkhôngchongườingoàivào.Đứngtrướcsựviệcnày,đạiđộitrưởngrấtkhóứngphó,buộcphảilàmkiểmđiểm,còncác
chiếnsĩcảnhvệtrẻkhigặplãnhđạoTrungương,phunhânChủtịch,aidámngănlại,khôngchovào?GiangThanhvàođếnsân,điquanhbểbơimộtlượt,sauđóđivàoquacửaBắc,làmravẻ
quansátkhắpnơi,giốngnhưđangđikiểmtravệsinh.Thúthật,côngtácquétdọnvệsinhởkhuvựcnày,từtrướcđếnnayđềudocảnhvệchúngtôilàm,trongnhàngoàiđườngsạchbong.Hơnnữa,đốivớicôngtacvệsinh,từtrướcđếngiờGiangThanhchưahềđềcậpđến.Bàtađếnlầnnày,hoàntoànlàcóýđồkhác.Thậtđúnglúc,tôigặpGiangThanhđivào,tôidựcảmmộttrậnbãotápsắpgiángxuốngrồi,
liềnrađứnggiữalốiđi,phíasaulưngtôilàthưphòngvàphòngngủcủaMaoChủtịch,tôiđứngđóngụýlàkhôngchobàtađiqua,hoặclàbàtanhìnthấytôiđứngchắnđườngsẽrẽsanglốikhác.Cũngtronglúcnày,TrươngDiệuTừ-PhóChủnhiệmVănphòngTrungươngphụtráchcôngtácbảovệMaoChủtịchvộivàngđitới.HồiởDiênAn,thủtrưởngTrươngDiệuTừlàChủnhiệmphòngChínhtrịtrungđoàncảnhvệTrungương.Vớicươngvịchứcvụnày,đươngnhiênGiangThanhlàngườiquen.HiệntạiGiangThanhlàủyviênBộChínhtrịTrungương,làđốitượngđượcbảovệ.Hơnnữa,bàtalạicóquanhệvớiMaoChủtịch,đươngnhiênlàkhôngthểđơn giản như các chiến sĩ, bảo đi là đi, bảo đến là đếnđược. GiangThanhđã đếnđây rồi,TrươngDiệuTừkhôngtỏvẻhoannghênh,lạnhnhạtnói:"Chịđếnrồi!"NhìnthấytôivàTrươngDiệuTừđứngchắnngaytrướcmặt,khôngchàohỏi,cũngkhông
tránhrachỗkhácđểmìnhvào,GianhThanhliềnnổicơntambành,chỉvàomặtPhóChủnhiệmTrươngDiệuTừ,réolênchửi:"Misaingườiđếnchắnđườngkhôngchotavào.Migiàrồi,lẩmcẩmrồi,chắncảcửakhông
chotađi.""ChúngtôilàmtheochỉthịcủaMaoChủtịch."-Tôimạnhdạnđứngrađấulý-"Aiđếnchỗở
củaMaoChủtịch,phảiđượcbảnthânChủtịchđồngý."Tôivẫnchưanóihết,cơngiậndữcủabàtacàngtănglên:"Cácngườilàmộtlũđặcvụ,đềulà
phảncáchmạng,cácngườisẽkhôngcókếtcụctốtđẹpđâu..."Khôngbiếtbàtađộtnhiênnghĩrađiềugìđóhaylàcảmthấycãinhauvớichúngtôisẽlàm
chobàtamấtthểdiện,bàtaliềnđộtngộtchuyểnthanhđiệu,cườigượng,nóitiếp:"Tôiđếnđểkiểmtracôngtácvệsinh,xemnơiđâycóđượcquétdọnsạchsẽkhông."Vừanóibàtavừaxôngvào,tháiđộrấtngangngạnh.Mentheolốiđinhỏcạnhbểbơi,đếnđầucửaphíanamphòngngủcủaMaoChủtịch,bàta
vàotrong.NgồitrongphòngcủaChủtịchđượcmộtlúc,bàtaquayratheolốivừađivào.KhoảngmộtlúcsauUôngĐôngHưngđến,đươngnhiênlàdoMaoChủtịchgọiđến.Látsau,
UôngĐôngHưngquayragặptôihỏi:"TạisaokhôngngănGiangThanhlại,đểbàtatựýxôngvào?"Ngayđêmđó,UôngĐôngHưngchogọiPhóChủnhiệmTrươngDiệuTừ,Chínhtrịviênđại
độivàtôiđếnvănphòngđểtraođổicôngviệc.UôngĐôngHưngnói:"GiangThanhđếnphòngởcủaMaoChủtịchlầnnày,MaoChủtịchgiậndữnói:"Khônggặp.Đi!"TạisaokhôngngănGiangThanhlại?GiangThanhcũnggiốngnhưnhữngngườikhác,chưađượcsựđồngýcủatôi,GiangThanhcũngkhôngđượcvào.Thủtướngmuốnđếnđócònnóitrướcvớitôimộttiếng,GiangThanhlàgìmàdámtựtiệnxôngvào!Tiếptụcxôngvào,gôngcổlại!"UôngĐôngHưngnhấnmạnh:"Từnayvềsau,bấtluậnlàai,khichưađượcMaoChủtịchđồngýthìkhôngchovàogặpChủtịch,kểcảGiangThanh."Tôihiểu,vìtôimàMaoChủtịchbựcmình,tôixinchịutráchnhiệm,tôixinlàmbảnkiểm
điểm.Bởivìtôivẫnchưadặndòkỹchiếnsĩ,chưatruyềnđạtmệnhlệnhdứtkhoát,đểGiangThanhcócơhộivào.Vềmặttưtưởng,bàtalàphunhâncủaMaoChủtịch,khôngthểcoibàtanhưnhữngngườikhácđược,bàtamuốnđến,chúngtôikhôngdámngănlại,sợngăncảnnhầmthìtochuyện.Từnayvềsau,cóchỉthịnàycủaMaoChủtịch,chúngtôibiếtmìnhphảilàmgìrồi,nhấtđịnhsẽlàmbằngđược.CònmộtnguyênnhânnữakhiếnGiangThanhcầnđếnchỗởcủaMaoChủtịch,đólàđếnđể
vòitiền.Cũngchínhtrongnămđó,tứclàtháng10năm1973,GiangThanhlạiđếnchỗởcủaMaoChủtịch,mởmiệngralàđòitiền.Khôngcòncáchnàokhác,MaoChủtịchđưachoGiangThanhhơn30ngànNhândântệ.Khinóichuyệnđếnvấnđềnày,MaoChủtịchnóigiọngđầythươngcảm:"Họthấytôikhôngổnrồi,họcốvớtvátđểchuẩnbịsaunàychoriêngmình."Nhậnđượcsốtiềnđórồi,GiangThanhvẫnchưathỏamãn.Bàtanóivớingườichuyểnhộ
tiền:"Đốivớitôi,sốtiềnnàyvẫnchưađủ.Tôikháccácngười,sắptớitôibịcạotrọcđầu,bịngồitù.Điềunàytôicócsợ,cũngcoinhưtôiđangởtrongtrạngtháisốngdởchếtdở."GiangThanh làmviệcxấuđã cùngđường,bà tađã cảmnhậnđượcmình sẽkhông tránhkhỏi sựtrừngphạtcủalịchsử.Ngẫmnghĩlại,nhậnthứccủaMaoChủtịchvềGiangThanhcũngcómộtquátrìnhdiễnbiến,
vềkhíacạnhtìnhcảmcũngdầnxấuđi.Tôicònnhớ,trướcđâyGiangThanhđếnchỗởcủaMaoChủtịch làdanhchínhngônthuận,khôngaidámhỏi.Vềsau,khôngchophépGiangThanhmuốnđếnlúcnàothìđến,ngàyngàybàtabảonhânviêncôngtácgọiđiệnđếnchỗchúngtôi,hỏihantìnhhìnhănngủcủaMaoChủtịch,vídụ:ngủdậylúcmấygiờ,lúcnàođingủ,điđâu,v.v...,chúngtôicũngkhôngđểý,cógìnóinấyvớibàta.SaukhichuyệnnàyđếntaiMaoChủtịch,Chủtịchkhôngchophépnóinữa,họgọiđiệnđến
hỏi,chúngtôitrảlời"khôngbiết!"Từđótrởđibàtakhônghỏihangìnữa.NhưngGiangThanhvẫnkhôngchịubuôngtha,bàta thôngquakênhkhácđểtìmhiểu,câukếtchặtchẽvớicácnhânviên công tác, lôi kéoTiểuHuệ,TiểuÂn, còn tặngquà chohọ.MaoChủ tịchbiết tin,Ngườirấtkhôngvui,phêbìnhngaycácnhânviêncôngtácnày,Ngườinói:"Nếucháuthựcsự
cầnthìđimua.Tiền,báccho."TạisaoMaoChủtịchkhôngchoGiangThanhđến?Suốtthờigiandàitôikhônghiểu.Saukhi
đậptan"bèlũbốntên",chúngtôimớibiết,GiangThanhđếnchỗởcủaMaoChủtịchkhôngphảivìquantâmđếncuộcsốngvàsứckhỏecủaMaoChủtịch,cũngkhôngphảilàcóvấnđềnàođócầngiảiquyết,bàtađếnđểthựchiệndãtâmchínhtrị,muốnngoilênvũđàichínhtrịnhằmnâng cao thânphậncủamình.Trongmột số trườnghợp,bà ta thườngnói vớiquầnchúngrằng:"TôithaymặtMaoChủtịchđếnthămmọingười",hoặc"MaoChủtịchbảotôiđếnthămhỏimọingười".Thậmchíđemquanđiểmcủacánhânmìnhchụpmũmọingười,gọiđólàchỉthịcủaMaoChủtịch,nóiChủtịchbảolàmthếnày,bảolàmthếkia.Rốtcuộc,MaoChủtịchcónóithếkhông?Aicóthểlàmchứng?MọingườihoangmangkhôngbiếtđâulàchỉthịcủaMaoChủtịch,đâulàlờinóicủabàta.Sựthậtlà,vềsauMaoChủtịchcơbảnkhônggặpbàtanữa,mộttrongnhữngnguyênnhânchínhlàtránhkhôngđểchobàtalàmgiả"chỉthịcủaMaoChủtịch"đểlừagạtnhândân.UôngĐôngHưngbảotôi,cólầnGiangThanhđếnchỗởcủaMaoChủtịch,trướcmặtUông
ĐôngHưng,MaoChủtịchphêbìnhGiangThanhnhưthếnày:"Bànóihọlàlũphảncáchmạng,làlũđặcvụ,bàcóbiếtngườiđứngđầucủalũđólàaikhông?Ngườiđóchínhlàtệnhân."UôngĐôngHưngcònnói,MaoChủtịchhiểuvàtínnhiệmchúngta,chớnênmũnichetai,
cầncốgắnglàmtốtcôngtác.Làmcôngtáccảnhvệlàphảibiếtchịuđựngvànhẫnnhục,bấtluậnvinhnhục,caosanghaythấphèn,mụcđíchduynhấtlàbảovệantoàntínhmạngcủalãnhtụ.Trongquátrìnhcôngtác, tôibịkiểmđiểmhai lần,chỉdomộtnguyênnhân:bè lũGiang
Thanhquậyphágâyra.Ngay trongđêmđó,UôngĐôngHưng,TrươngDiệuTừvà tôi bànbạc, thốngnhất quan
điểm:Bấtluậnlàai,chưađượcMaoChủtịchđồngý,đềukhôngchophépvàochỗởcủaMaoChủtịch,GiangThanhcũngkhôngngoạilệ.Rútkinhnghiệmbàihọcvừaqua,chúngtôikiênquyết chấp hànhnghiêmquy định và chỉ thị liên quan, tăng cường tinh thần trách nhiệm,thườngxuyêngiáodụcbộđội,quántriệttinhthầnnàytớitừngchiếnsĩcảnhvệtrongđơnvị.
Chương 26:
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN CỦA ĐẶNG TIỂU BÌNH, ĐIỀU ĐỘNG TÁM TƯLỆNH ĐẠI QUÂN KHU
Ngày20-12-1973,tạithưphòngcủamình,MaoTrạchĐôngtriệutậpHộinghịBộChínhtrịTrungương.Thamdựhộinghị,ngoàicácđồngchítrongBộChínhtrịcòncóTưlệnhvàChínhủycácđạiquânkhu.Trướckia,MaoChủtịchthườngchủtrìtổchứccáccuộchọpvàobuổichiềuhoặcbuổitốitạiĐạilễđường,cònlầnnày,tổchứcvào9giờsáng,vìthế,chúngtôicũngcócảmgiácđặcbiệt.Ởbênngoài,chúngtôiliêntụcnhậnđượctinvui.MaoChủtịchbiểudươngĐặngTiểuBình,
nóiĐặngTiểuBìnhđượclàmbằngsắtthép...MaoChủtịchcôngkhaiphêbìnhvàtựphêbình,đâylàlầnthứhaitôiđượcnghe.Theosựsắpxếpvàphâncông,tôivẫnđảmnhiệmmộtsốcôngtácnhưtrướcđây,trựcban
ởcổngnghênhđóncácthủtrưởngvàohọp.NgườiđếnđầutiênlàChuÂnLai,tâmtrạngtinhthầnngaysaukhixuốngxetỏrarấttốt.Tôinói:"ChàoThủtướng,Thủtướngđãđến!"Thủtướngthânmậtbắttaychúngtôi,sauđóhỏithămchuyệnănngủcủaMaoChủtịch,khi
biếtMaoChủtịchđêmquathứctrắng,lạichotriệutậphộinghịngay,Thủtướngdườngnhưđãhiểu,khôngnóigìnữa,điluônvàothưphòngcủaMaoChủtịch.Hômđótrờirâmmát,từngđámmâylớnvầnvũtrênkhông,chekhuấtánhnắngmặttrời,
khiếntathấylànhlạnh.Theo thói quen,Mao Chủ tịch ngồi trên chiếc ghế phô tơi đặt ở góc tây nam trong thư
phòng,ngoảnhmặtracửa,cóthểquansátrấtrõtừngđạibiểuđivàophòng.ChuĐứcđixeđến,cậnvệTiểuTừmộttayđỡChuĐứcxuốngxe,taycònlạicầmgiúpba-
toong.ChuĐứccười,bắttaychúngtôi,nói:"...Rấtítkhiđượcthamdựhộinghị,hômnayChủtịchtriệutập,tôicũngđượcdự."ChuĐứcvẫnlàngườibìnhdịdễgần,nổitiếnglàngườihiềnlành,dễhòahợp.Vừabướcvàophòng,ChủtịchvẫytayrahiệuchoChuĐứcđếnngồicạnhmình."Lãotổngà,đồngchícókhỏekhông?"MaoChủtịchquantâmhỏithăm:"Ngườitagọiđồng
chílà"Tưlệnhđen","Tưlệnhhắcám",tôilậptứcphêbìnhhọ,tôinóilàTưlệnhđỏ,chẳngphảilàđỏđósao!"Trênkhuônmặthiềnlành,thậtthàcủaChuĐứcnởnụcười.Vịtrínổibậtnhấttrongthư
phònglàvịtrícủaChulãotổng,ngồibênphảicạnhChủtịch,cònphíabêntráikhôngphảilàvịtrícủaChuÂnLai,cũngkhôngphảilàcủaGiangThanh,màlàchỗngồicủaĐặngTiểuBình,ngườimới được khôi phục công tác không bao lâu. ĐặngTiểuBìnhmặc thường phục, haingườighésátvàonhau,đangnóichuyệngìđó,xemrarấtthânmật,vuivẻ,trôngkháchẳnthờikỳđầuCáchmạngVănhóa,luônbịđedọa"nãpháo","hỏathiêu","đạiphêphán".Các thủ trưởng trongBộChính trị lần lượtđếnđủ.Vềphíaquânđội cóTừHướngTiền,
NhiếpVinhTrăncũngđãđến,còncócácđạiquânkhu...Cácđạibiểutềtựuđôngđủ,tôicùngcácnhânviênphụcvụthaynhaumangtràchocácđại
biểu,liêntụcravàonêncũngcảmnhậnđượckhôngkhíbuổihọphômđó.TừHướngTiềnlànguyênsoáiGiảiphóngquânnhândân,nhưngsaukhibướcvàophòng
họp,lạiđứngởphíasau,khôngnóigì,cũngkhônghỏigìđếnnhữngngườixungquanh.Thấyvậy,MaoChủtịchtậptễnhđilạibắttayTừHướngTiền,đồngthờinóiliềnhaicâu:
"Ngườitốt,ngườitốt!"CâunóinàyhiểnnhiênkhôngnhữnglàsựkhẳngđịnhcônglaocủaTừHướngTiềntrong
nhữngnămthángchiếntranhmàcònbaohàmnộidungphongphú.
Thờikỳđầu"Văncách",doGiangThanhđềxướng,MaoChủtịchphêchuẩnnguyênsoáiTừHướngTiềnđảmnhiệmchứctổtrưởng"Văncách"toànquân.Vềcươngvịvàchứcvụmớinày,quanhiềulầntiếpxúc,nguyênsoáiTừđãýthứcđược,dùmìnhcócốgắngđếnmấythìcũngkhôngthểđảmđươngđượccươngvịnày.NguyênsoáiđãtừnggặpGiangThanhvàmộtsốnhânvậtkhác, songvẫnkhôngchuyểngiaochoaiđược,đànhphảigiữchứcvụđó.SauđónguyênsoáigặpChủtịch,mộtmựcđềxuấtMaoChủtịchtìmngườihiềntàikhácthaymình.Nguyênsoáinói:"Tôikhôngthểđảmđươngnổichứctổtrưởngnày."Nhưng,MaoChủtịchlạibảo:"Đồngchícứlàmđi,trờikhôngsậpđâumàsợ."Chủtịchkiên
quyếtkhôngchoTừHướngTiềntừchức.Đầunăm1967,pháitạophảnchĩamũinhọnvàocơquanlãnhđạoquânđội,nộibộquânđội
khôngtuântheoquyđịnhđãđượcgiáodụcvàrènluyệntrướcđó,cómộtsốquânnhângianhậppháitạophản,cóquânnhâncòndẫnđầuđoànngườixôngvàocơquanquânsự,gâyảnhhưởngnghiêmtrọngtớisựổnđịnhcủaquânđội.QuânủyTrungươngđềxuất"Támđiều"nhằmổnđịnhquânđội,nguyênsoáichorằnglàm
đượcnhưvậythìrấttốt,đíchthânnguyênsoáimangbảnthảo"Támđiều"đếnTrungNamHảiđềxuấtMaoChủtịchphêchuẩn.MaoChủtịchphêvàovănkiệnnàynhưsau:"Quyđịnhtámđiềurấttốt,pháthànhngay."
Saukhiphânpháttớicácđồngchíquânđội,"Támđiều"đãpháthuytácdụngrấtlớn.Vềsau,diễnbiến"Văncách"trongquânđộirấtphứctạp,khiếnnguyênsoáicàngngàycàng
cảmthấychứcvụtổtrưởng"Văncách"toànquânkhôngcònphùhợpnữa.Ngày16-9-1967,nguyensoáiviếtbáocáogửiMaoChủtịch,thỉnhthịloạibỏchứcvụnày.
Sauđóítlâu,ngày16tháng10,MaoChủtịchphêvàobảnbáocáocủanguyênsoái:"Ýtôikhôngnênbỏ,yêucầuđồngchísuynghĩlạitrướckhiđưaraquyếtđịnh."TừHướngTiềnlàngườithuộcpháitả,khiếnbọnLâmBưu,GiangThanhkhôngvui.Đêm
trướcĐạihộiIXnăm1969,LâmBưuvàGiangThanhngăncảnkhôngchoTừHướngTiềnvàcácnguyênsoáiđãlớntuổithamdựđạihội,khuấylêncơngióđộc"dòngchảyngượcthángHai".Ngày3-1-1969,MaoChủtịchchỉthị:"Khôngđượcphêpháncácđồngchílớntuổivàgiađìnhcủahọ,cầnphảicóquanhệtốtvớihọ."SongbèlũLâmBưuchủtrìsoạnthảobáocáochínhtrịđạihộiIXvẫnđưanộidungcủa"dòngchảyngượcthángHai"vàobáocáochínhtrị.MaoChủtịchnói:"Đốivớinhữngngườitrong'dòngchảyngượcthángHai',tôikhôngthểhậnhọđược,khôngnênđưanộidungcủa'dòngchảyngượcthángHai'vàobáocáochínhtrị."Vềsau,TừHướngTiềnbấtđắcdĩphảithựcthitheo"Sắclệnhsố1",buộcphảiđilánhnạn.
DođónguyênsoáirấtítcócơhộigặpMaoChủtịch.Cuộchọplầnnày,từsau"sựkiện13-9"đâylàlầnđầutiênnguyênsoáigặpmặtMaoChủtịch.Mọicôngtácchuẩnbịđãxong,hộinghịchínhthứcbắtđầu,tấtcảchúngtôivànhânviên
phụcvụphảirangoài,songchungtôivẫnrấtquantâmđếnnộidungcủahộinghị.Từ trongphòng củaMaoChủ tịchvẳng rangoài âm thanhbàihátQuốc ca cất lênhùng
tráng.UôngĐôngHưngliêntụcravào,đếnphòngtrựcban,hoặcgiaochochúngtôinhữngnhiệm
vụđộtxuất,hoặcgọiđiệnthoạigặpvịlãnhđạonàođó,khithìđemtintứctừcuộchọpthôngbáochochúngtôi.UôngĐôngHưngnói:"Cuộchọplầnnàyhọprấtgấp,điềuđộngchéoTưlệnhcácđạiquân
khu,trongvòng10ngàyphảiđếnvịtríđãđịnh,khôngđượcmangtheoê-kípcủamình,chứngtỏMaoChủtịchmuốnnắmchắcquânđội."Sauđợtrangoàilầnhai,UôngĐôngHưngphấnkhởinói:"MaoChủtịchbiểudươngĐặng
TiểuBình,khenĐặngTiểuBình'trongnhucócương','trongchăngiấukim',đượclàmbằngsắtthép..."Sauđó,lầnbaUôngĐôngHưngtruyềnđạtchochúngtôitinhthầnbàinóichuyệncủaMao
Chủtịch:"Cuộchọplầnnàyrấttốt,điềuđộngchéoTưlệnhquânkhulàsángkiếncủaĐặngTiểuBình".Tháng11năm1971vàngày3-8-1972,ĐặngTiểuBìnhviếtthưchoMaoChủtịchhailần,
ôngtìnhnguyệnlàmmộtcôngtácnàođóchoĐảng,chonhândânvàquốcgia.
ĐươngnhiênMaoChủtịchrấthiểuĐặngTiểuBình.TrongHộinghịtoànquốclầnthứ12khóaVIIIcủaĐảng,bèđảngLâmBưu,GiangThanhchủ
trươngkhaitrừĐảngtịchcủaĐặngTiểuBình,MaoChủtịchđãkiênquyếtphảnđối.Dođó,trongbuổihọpnày,MaoChủtịchlàngườiđầutiênđềxuấtýkiếnbốtrílạicôngtácchoĐặngTiểuBình.Theothờigian,hiệnthựckhốcliệtdo"Văncách"gâyracàngthôithúcMaoChủtịchhiểu
mộtđiều,đánhgiálạiĐặngTiểuBìnhkhôngchỉlàviệccầnlàmmàcònlàđểbảođảmlợiíchtốicaocủaĐảng,củaquốcgiavànhândân.Dođó,MaoChủtịchđãđồngýnguyệnvọngcủaĐặngTiểuBìnhtronghaibứcthưgửiMao
Chủtịch.Ngày14-8-1972,MaoChủtịchphêvàomộtbứcthưcủaĐặngTiểuBình,viếtrằng:"Trong
thờikỳởkhuTôTrungương,ĐặngTiểuBìnhđứngvềphíatôi,làngườicócông,điMát-xcơ-vađàmphankhôngthuyếtphụcđượcphíaLiênXô,đồngthờinhấnmạnh:"Sựviệcnàytrướcđâytôiđãnóinhiềulầnrồi,naynhắclạimộtlầnnữa."Ngày20-2-1973,saubanămởGiangTô,ĐặngTiểuBìnhđượcđếnởBắcKinh.Khoảnggần
mộtthángsauđó,ngày10tháng3,căncứvàođềxuấtcủaMaoChủtịchvàChuÂnLai,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốckhôiphục lạiĐảngtịchchoĐặngTiểuBình,đồngthờibổnhiệmchứcvụPhóThủtướngQuốcvụviệnnướcCộnghòaNhândânTrungHoa.Tháng8năm1973,trongĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứ10củaĐảng,ĐặngTiểuBình
đượcbầuvàoChủtịchđoàn,đượcbầuvàoủyviênTrungương.ĐặngTiểuBìnhbắtđầucùngChuÂnLaichỉnhđốnvàkhôiphụcnềnkinhtếquốcdân.Từđóvềsau,ĐặngTiểuBìnhphốikếthợpvớiChuÂnLai,tổchứcthúcđẩykhôiphụcvà
pháttriểnkinhtếquốcdân,đồngthờiquantâmđếnxâydựngquânđội,từđóđềxuấtsángkiếnđiềuđộngchéoTưlệnhcácđạiquânkhu.MaoChủtịchluônquantâmđếnvấnđềquânđội,đếnngày12tháng12,MaoChủtịchchủ
trìHộinghịBộChínhtrịTrungươngđểbànvềvấnđềnày.MaoChủtịchnói:"TôivàđồngchíKiếmAnhmờiđồngchíĐặngTiểuBìnhthamgiaQuânủy,làQuânủyviên,cólàủyviênBộChínhtrịhaykhông,chờHộinghịtoànquốclầnhaiquyếtđịnhsau."MaoChủtịchtiếptụcđềxuấtthảoluậnvấnđềquânđội,đólàviệcđiềuđộngchéoTưlệnh
cácđạiquânkhu,sauđóquayvềphíaDiệpKiếmAnh,Ngườinóitiếp:"Đồngchílàngườitánthànhđầutiên,tôitánthànhýkiếncủađồngchí,tôinóithaylờiđồngchí."MaoChủtịchcònnói,tôigặpChuÂnLai,đồngchíấycũngtánthành.SauđóMaoChủtịch lạinóivớiDiệpKiếmAnh:"ĐồngchíchogọitấtcảTưlệnhcácđại
quânkhuvàcácủyviênBộChínhtrịtổchứcHộinghịquânchính."Ngày15tháng12,MaoChủtịchlạitriệutậpmộtcuộchọp,thànhphầnthamdựlàtoànbộ
ủyviênBộChínhtrịvàTưlệnhtámđạiquânkhu.MaoChủtịchgiớithiệuĐặngTiểuBìnhvớimọingười:"ChúngtahiệnnaymờiđượcmộtđồngchílàmTổngThammưutrưởng,cómộtsốngườisợđồngchíấy,songđâylàngườilàmviệcrấtquyếtđoán.TổngThammưutrưởngcủacácđồngchílàdotôivàBộChínhtrịmờiđến,khôngphảimộtmìnhtôimờiđến,đâylàđềxuấtcủađồngchíKiếmAnh."MaoChủtịchhướngvềphíaĐặngTiểuBình,nói:"Cònvềđồngchí,mọingườihơisợđồng
chí,tôitặngđồngchíhaicâu:Trongnhucócương,trongchăngiấukim.Bềngoàinênhòanhãmộtchút.Khuyếtđiểmtrướckia,chúýsửadầnnhé."Nộidungnóilàphêbình,nhưngýtứcủacâunóilạilàkhenngợi.HứaThếHữu-TưlệnhquânkhuNamKinhđangngồiởhàngghếsauđượcMaoChủtịch
điềulênngồiởhàngghếtrước.MaoChủtịchnóivớiHứaThếHữuvàmọingười:"TriềunhàHáncóChuBộtlàngườihuyện
Phì-TôBắc,ngườinàytrọngdụngThiếuVăn.Trong"Hánthư"cócuốn"ChuBộttruyện",cácđồngchínênxem."MaoChủtịchlạinói:"NếuchủnghĩaxétlạixuấthiệnởTrungQuốc,mọingườiđứngralàmchủnhé."HứaThếHữuliềnlêntiếng:"Tiêudiệtchủnghĩaxétlại!"TạisaoMaoChủtịchlạiđềxướngxemcuốn"ChuBộttruyện"?Rấtnhiềungườidựhọpvẫn
chưaxemcuốnsáchđónênnhấtthờikhôngnóigìđược.Saucuộchọpnàymọingườiđềutìm
đểđọc.RiêngHứaThếHữuđãđọccuốnsáchđó:ChuBộtcùngvớiLưuBangbìnhđịnhthiênhạ,
dựngnênnhàHán,vềsau,bèđảngcủaLãHậucướpngôinhàHán,ChuBộtvàrấtnhiềungườikhácbịsáthại.Theonhậnthứccủatôi,MaoChủtịchyêucầuchúngtôibảovệngườilãnhđạoĐảng,lãnhđạoquânđộixâydựngnướcCộnghòaNhândânTrungHoa,ngănchặnchủnghĩaxétlạicướpquyềnđoạtvịcủaĐảng.SaukhiLâmBưubịvạchmặt,MaoChủtịchđãđềxuấtvấnđềnày,Ngườiđãdựliệutrước"bèlũbốntên"sẽnhảyralàmloạn,dođótrướcrấtnhiềutướngsoái,MaoChủtịchđưavấnđềnàyrađểmọingườicùngsuyngẫm.Bắtđầutừngày12tháng12trởvềsau,MaoChủtịchđềxuatvấnđềnắmchặtquânđội
trongHộinghịBộChínhtrị,Chủtịchnói:"Tôivẫncóthểđánhtrận.Cầnđánhthìđánh,thiênhạđạiloạn,trongđócócảTrungQuốc.Tôicònănđược,ngủđược,nênnếucầnđánh,tôirấtsẵnsàng.Quađấutranhmớiphânbiệtđượcrõailàngườithựcsựmuốnđánh,ailàkẻcâukếtvớinướcngoài,muốnđượclàmHoàngđế."MaoChủtịchcònchỉrõ,ĐặngTiểuBìnhlàủyviênQuânủy,ủyviênBộChínhtrị,đồngthời
nói:"HiệnnaymờiđượcmộtquânsưtênlàĐặngTiểuBình.Thôngbáoxuốngdưới,làủyviênBộChínhtrị,ủyviênQuânủy."Trong3ngày13,14,15,MaoChủtịchvàcácđồngchítrongBộChínhtrịnóichuyệnvớiTư
lệnhcácquânkhuBắcKinh,VũHán,ThẩmDương,TếNam.Nộidungcáccuộchọpvàcáccuộcgặpgỡnóichuyện,chúngtôikhôngđượcphépvàonênkhôngbiếtnộidung.SauđóđềuquaUôngĐôngHưngtruyềnđạtlại,chúngtôimớibiếtrõnộidung.ẤntượngsâusắcnhấtlàphêbìnhBộChínhtrị"bấtnghịchính",Quânủy"bấtnghịquân,bất
nghịchính"(ýnóikhôngtổchứchọpbàn).Cònnói:"Chuẩnbịratrận,nộichiến,ngoạichiếnđềuxảyra,tôicòncóthểđánhvàitrận!"TrongHộinghịQuânủyTrungương,MaoChủtịchnóivớicácđạibiểuthamdựhộinghị:
"NếunhưTrungQuốcxuấthiệnchủnghĩaxétlại,cácđồngchícầnphảichúý."MaoChủtịchcòntựphêbình:"ĐồngchíHạLonglàmsai,tôichịutráchnhiệm"."Cầnlậtlại
cácvụánDương,Dư,Phó,đềudoLâmBưulàm.TôinghetheoLâmBưu,dođótôicũngphạmsailầm.HồiởThượngHải,ĐặngTiểuBìnhkhôngđồngýđánhúpLaThụyKhanh,tôiđồngýđánhcũnglànghetheoLâmBưu,cầnphảisửasaichoLaThụyKhanh.""Cómộtsốlầnchỉnghemộtphía,phiếndiện,nayxinđượctựphêbìnhtrướccácđồngchí."Đươngnhiênlàsauđómọingườiđềuvỗtay,nhiệtliệthoanhô.TạisaoMaoChủtịchlạitựphêbìnhtrướcđôngđảongườinghe?Đólàvàogiữatháng9năm1966,vớichiêubàilừagạtlòngngườicủaLâmBưuvàGiang
Thanh,dưluậnxônxaovớitinphảibắtHạLong.ỞtrongTrungNamHảichúngtôicũngngheđượctinnày.Ngày5tháng9,MaoChủtịchtiếpHạLongởbểbơiTrungNamHải."Cóngườinói,đồngchílà'Tưlệnhđen'."LâmBưusaiNgôPhápHiếnviếtbảnvucáoHạ
Long"âmmưuđoạtquyền"trongquânđội.MaoChủtịchlấybảnvucáođóđưachoHạLongxem,đồngthờianủiHạLong:"Đồngchíkhôngnêncăngthẳng,tôihiểuđồngchí.Đốivớiđồngchí,tôivẫnnóinhưtrướckia:trungthànhvớiĐảng,vớinhândân,kiênquyếtđấutranhvớikẻthù,cókhảnăngliênhệvớiquầnchúng."Ngày19tháng9,MaoChủtịchgặpHạLong.Haingườibắttayxong,MaoChủtịchđithẳng
vàovấnđề,Ngườihỏi:"Vấnđềđãđượcgiảiquyếtxongchưa?""Đồngchínêntrưngcầuýkiếncủamộtsốđồngchíhữuquanxemsao."ĐốivớiMaoChủ
tịch,đâychỉlàmâuthuẫnthôngthườngtrongnộibộĐảng,theotìnhhìnhthựctế,cànggặpgỡnhiềungườithìcàngnhiềutội,họđãcóýđịnhkhéptộirồi,gặpnhiềungườicũngchẳngíchgì.MaoChủtịchvàChuÂnLaibảovệHạLong,từtrướcđếnnaytôicũngcónhậnthứcnày.Có
mộtthờigian,bênngoàicónhiềutinđồnrấtcăngthẳng,buộcChuÂnLaiphảiđónHạLongvàphunhânTiếtMinhvàoởtrongphòngTâyHoacủaThủtướngởTrungNamHải.MaoChủtịchđốivớiHạLongchântìnhnhưvậy,cònbèđảngLâmBưuvàGiangThanhvẫn
códãtâmkhéptộiHạLong,cuốicùngkhoáclênHạLongmộtnỗioantàytrời.MaoChủtịchbấtđắcdĩphảitựkiểmđiểmtrướcđôngđảotướnglĩnhquânđội.LàChủtịchĐảng,cơhộiđểMaoChủtịchtựphêbìnhkhôngnhiều,đặcbiệtlàtrướctướng
lĩnhtoànquân.LầntựphêbìnhnàycủaMaoChủtịchlàlầnthứhaitôiđượcbiết.Ngày22tháng12,QuânủyTrungươngrasắclệnhđiềuđộngchéotámTưlệnhđạiquân
khu:-ĐiềuTưlệnhLýĐứcSinhquânkhuBắcKinhsanglàmTưlệnhquânkhuThẩmDương;Tư
lệnhquânkhuThẩmDương-TrầnTíchLiênlàmTưlệnhquânkhuBắcKinh.-TưlệnhquânkhuNamKinhHứaThếHữuvàTưlệnhquânkhuQuảngChâuĐinhThịnh
đổichỗchonhau.-TưlệnhquânkhuTếNamDươngĐắcChívàTưlệnhquânkhuVũHánTăngTưNgọcđổi
chỗchonhau.-TưlệnhquânkhuLanChâuBìĐịnhQuânvàTưlệnhquânkhuPhúcChâuHànTiênSởđổi
chỗchonhau.Cùngngày,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcra thôngbáo:Tuântheođềxuấtcủa
MaoChủtịch,nayTrungươngquyếtđịnh:ĐồngchíĐặngTiểuBìnhlàủyviênBộChínhtrịTrungương,thamgiacôngtáclãnhđạo
Trungương,đếnHộinghịlần2khóaXsẽlàmthủtụcbầubổsung;ĐặngTiểuBìnhlàủyviênQuânủyTrungương,thamgiacôngtáclãnhđạoQuânủy.CònviệcMaoChủtịchphêbìnhBộChínhtrị"bấtnghịchính",Quânủy"bấtnghịquân,bất
nghịchính"làcóýphêbìnhChuÂnLai.Bởivì,lúcbấygiờchủtrìBộChínhtrịvàQuânuytuyđãcóVươngHồngVănvớichứcdanhPhóChủtịchTrungương,songthựcchấtcôngtácchủtrìlàChuÂnLai.Phêbìnhnhưvậyliệucóphùhợpvớithựctế?Liệucóđượcchophép?Liệucócầnthiết?
VấnđềnàyxinđểcáchọcgiảlịchsửĐảng,lịchsửquânđộinghiêncứu.Songcómộtđiềucầnnói,bèđảngGiangThanhđãlợidụngsựphêbìnhnàycủaMaoChủtịchvàomưuđồcủachúng,đâylàsựthật.
Chương 27:
MAO TRẠCH ĐÔNG HỘI KIẾN VỚI NGUYÊN THỦ TƯỚNG ANH -EDWARD HEALTH
MaoChủtịchphálệ,dùngđộinghilễquânđộiđểđưatiễnEdwardHealth.Haingườinóivớinhaurấtnhiềuchuyệnvui.Healthhỏi:"TạisaolạitreoảnhStalin?"QuasựkiệnLâmBưu,tinhthầncủaMaoChủtịchbịgiángmộtđònkhámạnh,năm1972
Ngườibịốmnặng,bịngấtvàilần,vềsaulạimắcthêmbệnhtimkhánặng.MaoChủtịchgiàđirấtnhiều,tóctrắngđầyđầu,đilạingàycàngkhókhăn.Đếnmùaxuânnăm1974,cóthểnói,cơthểMaoChủtịch"bệnhcũchưaqua,bệnhmớiđãđến".Banđầu,Chủtịchchỉcócảmgiácnhìncáigìcũngthấymờ,đọcsách,viếttàiliệurấtcực.
Chúngtađềubiết,baonămquaMaoChủtịchlàmbiếtbaocôngviệc:khởithảovănkiện,viếtlờiphê,laođộngchântay,đọcmộtlượngsáchkhổnglồ.Giờđây,mắtcủaChủtịchkhôngcòntinhtường,cơbảnlàkhôngthểtiếptụcđọcsáchđượcnữa,điềunàykhiếnChủtịchvôcùngphiềnmuộnvàđaukhổ.HộinghịđặcbiệtcủaLiênhợpquốckhóaVIsắpđếnngàykhaimạc,MaoChủtịchdựđịnh
nhâncơhộinàyđểnhândântrêntoànthếgiớihiểuvềđấtnướcTrungQuốc,phábỏ"bếquantoacảng"đểvươnrathếgiới.BấtchấptrongĐảngvẫncònmộtsốphầntửphảnđối,MaoChủtịchvẫncửĐặngTiểuBìnhdẫnđầuđoànđạibiểuTrungQuốcthamdựĐạihộiđồngLiênhợpquốc.VấnđềnàyđượcviếttrongbứcthưgửichoGiangThanh.TrongbứcthưgửichoGiangThanhngày27tháng3,MaoChủtịchviết:"CửđồngchíTiểuBìnhxuấtngoạilàýkiếncủatôi,bàhãythậntrọng,khôngnênphảnđốiđềxuấtcủatôi."Ngày4tháng4,bàiphátbiểucủaĐặngTiểuBìnhđượcĐạihộiđồngLiênhợpquốcphê
chuẩn.Ngày6tháng4,ĐặngTiểuBìnhdẫnđầuđoànđạibiểuTrungQuốcthamdựHộinghịLiên
hợpquốckhóaVI,ngày10tháng4phátbiểutronghộinghị.Trongbàiphátbiểu,ĐặngTiểuBìnhđưarathuyết"Phânchiabathếgiới",đồngthờinóirõchínhsáchđốingoạicủaTrungQuốc.ĐặngTiểuBìnhchỉrõ:"TrungQuốclàmộtnướcxãhộichủnghĩađangpháttriển,Trung
Quốcthuộcthếgiớithứba.TrungQuốccũnggiốngnhưcácnướcthuộcthếgiớithứbakhác,đãtrảiquarấtnhiềugiankhổ,chúngtôicùngcóchungmộtnhiệmvụ,mộtmụctiêu.Chúngtôicùngvớicácnướctrongthếgiớithứbakiênquyếtđấutranhchốnglạichủnghĩađếquốc,chủnghĩabành trướng, chủnghĩa thựcdân, coi đây lànghĩa vụquốc tế thiêng liêng của chínhmình."BàiphátbiểunàycủaĐặngTiểuBìnhđãtạonênnhiềuluồngtưtưởngtráichiềuvàgây
nhiềuảnhhưởngsâusắc,khiếncácnướctrênthếgiớibiếtđếnTrungQuốc,đâycũnglàsựchuẩnbịvươnrathếgiớicủaTrungQuốc.Tháng6nămđóMaoChủtịchmờiEdwardHealth-lãnhtụcủaĐảngBảothủnướcAnhsang
thămTrungQuốc.KhiMaoChủtịchtiếpkiếnEdwardHealth,ChuÂnLaivàđạisứquánAnhtạiTrungQuốc
cũngthamdự.Lúcđó,mặcdùMaoChủtịchkhôngnhìnrõdiệnmạocủaEdwardHealth,songcăncứvàolờigiớithiệu,Chủtịchcũngtìmhiểuđượcphầnnàovềconngườinày.Chủtịchthânmậtbắttaynhữngngườithamdựhộikiến,hoannghênhhọđếnthămTrungQuốc.Cuộctiếpkiếnlầnnàycủahaingườinhưđôibạncũlâungàygặplại.Bởivì,EdwardHealth
khôngphảilànguyênthủquốcgia,cũngkhôngphảilàngườiđứngđầuchínhphủ,dođólễđóntiếpkhôngcóđộiquândanhdựcủabaquânbinhchủng.
MaoChủtịchnóivớiChuÂnLai:"Khikháchravề,dùngđộinghilễquânđộiđểtiễnEdwardHealth."Saunày,EdwardHealthhồitưởnglại,đợttiếpkiếnđóđãđểlạichoôngtaấntượngkhásâu
sắc,EdwardHealthnói:"MaoChủtịchtạochongườitiếpxúccảmgiácônglàngườirấtvuive,hiềnhậuvàdễgần,thânthiếtvàbìnhdị."Lúcbắtđầunóichuyện,haibênnóinhiềuchuyệnvui.MaoChủtịchcười,hỏi: "TôinghĩchínhsáchchâuÂucủacácngài,đểnướccácngài lớn
mạnh,buộckẻthùcủacácngàiphảitiếnquânsangTrungQuốcởphíađông?""Không."EdwardHealthcười,nói:"Mụctiêuchínhsáchcủachúngtôikhôngphảinhưvậy."
EdwardHealthquaysanghỏi lại: "Tôiđếnquảng trườngThiênAnMôn,nhìn thấyảnhcủaStalintreoởgầnảnhKarlMarx,Engels,Lenin,cảmthấyrấtkỳlạ.Ảnhcủabavịkiatôicóthểlýgiảiđược,nhưngsaolạitreoảnhStalinởđây?"MaoChủtịchtrảlời:"StalinlàngườicuốicùngcủaLiênXôtheochủnghĩaMarxchânchính,
ảnhcủaStalintreoởđóchínhlàvìStalinlàmộtngườiMarxist."MaoChủtịchkểchokháchnghequátrìnhphảnbộivàchạytrốncủaLâmBưu,Ngườinói:
"TrướcđâyLâmBưulàcộngsựcủatôi,khôngbiếtngườiNgasaikhiếnLâmBưunhữnggì,đếnnaymớibiếtLâmBưuđãbịngườiNgathaotúng.NgườiNgatừtrướcđếnnayluôntìmmọicáchđểkhốngchếchúngtôi."NóiđếnđâyMaoChủtịchdừnglạimộtchút,mộtcánhtayvunglênrồichémmạnhxuống,nóitiếp:"Đâylàđiềuhọkhôngthểlàmđược!"Họcònnóinhiềuchuyệnkhác,buổitiếpkiếnkéodàihơnmộtgiờđồnghồ.MaoChủtịch
đứngdậytiễnkhách,bắttaytạmbiệt!ChuÂnLaitiễnkháchratậncổng,tôimởcửaxemờikháchquýlênxe.Xetừtừchạy,ChuÂnLaivẫnđứngđógiơcaotaychàotạmbiệt!
Chương 28:
VƯƠNG HỒNG VĂN VU CÁO, BỊ KHIỂN TRÁCH TẠI TRƯỜNG SA
ChỉcónhữngngườiởbêncạnhChủtịchMaoTrạchĐôngvàmấyvịủyviênBộChínhtrịmớibiết,trongsuốtthờigiandài,mắtChủtịchrấtkém,nhìnphíatrướcchỉthấymờmờ,nhưngđầuócvẫncònrấtminhmẫn.VươngHồngVănlúcđếnthìhớnhởđắcý,lúcravềthìỉuxìu,mặtmàyủê.ChuÂnLaivàMaoTrạchĐôngnóichuyệnhơnmộttiếngđồnghồ,rấttìnhcảmvàhòahợp.Bướcvàonăm1974, hoạtđộng củaGiangThanh càng trởnên ráo riết, bà ta vừa tuyên
truyền,đưatàiliệu,vừakíchđộngởkhắpnơi,"đốtsạch","phásạch",nhàmáyđìnhcông,sảnxuấtnôngnghiệpđìnhtrệ.Đếntháng5,sảnxuấtbịgiảmmạnh.Theothốngkêcôngbố,chỉsốsảnxuấtgiảm6,2%,vậntảigiảm2,5%,sảnxuấtthépgiảm9,4%,bộichingânsáchlêntới2,5tỷNhândântệ.Mộtsốcánbộlâunămđứngralàmviệclạibịlậtđổ,rấtnhiềubanlãnhđạobịrơivàotrạngtháitêliệt.Sau khi biết tình hình,Mao Chủ tịch rất không vui, bệnh tình càng thêmnghiêm trọng.
TrungươngĐảng,Quốcvụviệnápdụnghàngloạtbiệnphápcóhiệuquảhơn.MaoChủtịchcũngđãnhiềulầnphêbìnhGiangThanhvàđồngbọn.LúcnàyGiangThanhmấy lần yêu cầu xin gặpMaoChủ tịch nhưngChủ tịch kiên quyết
không gặp. Trong thư gửiGiangThanhngày20 tháng3,MaoChủ tịch viết: "Trướcđâyđãnhiềulầnnóichuyệnvớiđồngchí,rấtnhiềulầnđồngchíkhôngchấphành,gặpnhiềucũngcóíchgìđâu?CósáchcủaMác-Lê,sáchcủatôiđó,đồngchícũngkhôngnghiêncứu...Đồngchílàngườichuyệnlớnkhôngbànbạc,chuyệnnhỏthìtựý."Ngày10tháng4,đượcMaoChủtịchphêchuẩn,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcra
thôngbáo:quyđịnh"CuộcvậnđộngtiếnhànhchốngLâm,chốngKhổngcầnchịusựlãnhđạothốngnhất củaĐảngủy,khôngđược thành lậpcác tổ chứcquầnchúngnhưđội chiếnđấu,khôngđượctạocáchộiliênkếtcácngànhnghề,cácvùng."Ngày01tháng7,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcrathôngbáo:"Nắmcáchmạng,
thúcđẩysảnxuất".Thôngbáochỉrõ:"Cánbộcủachúngtatuyệtđạiđasốlàtốtvàtươngđốitốt",yêucầu"cáccánbộtựýtừchứcphảiquaytrởlạivịtrícôngtác".Phêbìnhtấtcảnhữngluậnđiệusaitráinhư:cáigọilà"luồngtưtưởngđingượclạitràolưu"và"khôngsảnxuấttheođường lốisai lầm",đốivớinhững luậnđiệusai tráiđóbuộcphải tiếnhànhbácbỏ.Đốivớinhữngkẻđứngsaugiậtdây,phảiphátđộngquầnchúngvạchtrầnvàphêphán.CăncứvàohàngloạtchỉthịcủaMaoChủtịch,lạiđượcsựủnghộgiúpđỡcủaThủtướng
ChuÂnLai,đồngchíĐặngTiểuBìnhđãtiếnhànhchỉnhđốntrênmộtsốphươngdiệnvàđãlàmchotìnhhình
chungtrêncảnướccónhữngbướcchuyểnbiếnquantrọng.Trongkhoảngthờigiannày,thịlựccủaMaoChủtịchcàngsuygiảmhơntrước,nhìnvàođồ
vậtcàngmờ,tinhthầnvàthểchấtkhôngđượcnghỉngơiđầyđủ,tâmtrạngluônởtrongtrạngtháibấtan.MaoChủtịchbuộcphảinghetheolờikhuyêncủacácybácsĩvàmộtsốlãnhđạolàđidưỡng
bệnh.Mộtngàytrướckhiđi,ngày17tháng7,MaoChủtịchđíchthânchủtrìtriệutậpHộinghịBộChínhtrịTrungươngtạiphònghọpsố118ĐạilễđườngNhândân.Tạihộinghị,MaoChủtịchxácđịnhcácvấnđềcòntồntạitrongnộibộlãnhđạoĐảng,ChủtịchnghiêmkhắcphêbìnhcáchànhvicủaGiangThanhvàđồngbọn.PhêbìnhGiangThanh,Chủtịchnói:"Khôngđượcxâyhainhàmáy,mộtlànhàmáythépvà
mộtlànhàmáysảnxuấtmũ,độngmộtchútlàchụpmũmọingười,nhưvậylàkhôngtốt,cầnphảichúý.Đồngchísaokhósửađổivậy."Chủ tịch cũng phê bình VươngHồng Văn, Trương Xuân Kiều, Giang Thanh và Diêu Văn
Nguyên,Chủtịchnói:"ĐồngchíấycũngcoinhưlàngườicủanhómThượngHải,cácđồngchíphảichúý,khôngđượctạothànhbèpháibốnngười."MaoChủtịchcònnhiềulầnnói:"GiangThanhkhôngthaymặttôi,đồngchíấyđạidiệncho
chínhbảnthânđồngchíấy.Tómlại,đồngchíấyđạidiệnchínhmình".Hộinghịkéodàiđếntậntrưa,saukhitanhọp,ănqualoamộtchútrồiMaoChủtịchlêntàu
vàolúc2giờchiều,rờiBắcKinhđixuốngmiềnNam.SứckhỏecủaMaoChủtịchkhôngđượctốtnhưtrướcđâynhưngtrêndọcđườngđi,Người
vẫnliêntụcgặpcácđồngchílãnhđạoquânchínhĐảngđịaphương,mờilêntàuhọphoặcnóichuyện,quađótìmhiểutìnhhình,giảiquyếtvấnđề.Ngoàiviệcbổsungthan,nướcvàsửachữabảodưỡngchođầumáybuộctàuphảidừnglại,hầunhưtàukhôngdừngdọcđườngmàđithẳngđếnVũHán,lúcvàogađãlàhơn18giờngày19.VũHánluônlànơiMaoChủtịchyêuthích,ChủtịchvẫnđượcsắpxếpởtạikháchsạnĐông
Hồ.Nơiđâynonxanhnướcbiếc,cảnhvậtthanhtịnhnênthơ...,vẫnnhưngàynào.ĐiềuđángtiếclàthịgiáccủaMaoChủtịchkhôngcònsángnhưtrước,phíatrướcchỉtrôngthấylờmờ.UôngĐôngHưngmờicácchuyêngiađiềutrịtổchứchộichẩnchoChủtịch.Saukhikiểmtra
mắtchoChủtịch,chẩnđoánchínhxácChủtịchbị"đụcthủytinhthểdotuổigià",cảhaimắtđềubịnhưvậy.Theo lời giải thích củabác sĩ, quá trìnhphát triển của loạibệnhnày thông thườngchia
thànhcácgiaiđoạn:ủbệnh,phátbệnh,hoànthànhgiaiđoạnphátbệnhvàbiếnchứng;biệnphápđiềutrịchỉcócáchlàphảitiếnhànhphẫuthuật.Đểcóthểphẫuthuậtthìphảiđợiđếngiaiđoạnphátbệnhhoàntoànmớicóthểtiếnhành.Hiệntại,cáchduynhấtlàkiênnhẫnchờđợi. Có nghĩa làMao Chủ tịch phải tiếp tục chờ đợi trongmấy trămngày dài u tối. Trongkhoảngthờigiannày,Chủtịchkhôngthểtựđọcsách,khôngthểtựxembáo,cũngkhôngthểthấymặtnhữngngườiquenthuộcxungquanh,thậmchíngaycảngườiđiquasátmặt,Chủtịchcũngkhôngnhìnrõ.MaoChủtịchbiếtrõ,làChủtịchĐảng,bảnthânphảinắmbắttìnhhìnhtrongngoàinước,
trongngoàiĐảng.ThếmàChủ tịch lạikhông thể tựmìnhđọchayviết, chuyệnnày thật sựkhiếnChủtịchrấtkhổtâm.Chủtịchphảinhờmọingườiđọcvănkiệnvàđọcbáochomìnhnghe.Khiđọccácvănkiện,
nếuphảiviếtlờiphêthìcũngphảinhờngườikhácviếtthay,điềuđólàmChủtịchrấtbuồn.Chủtịchtừngnhiềulầnnói,thưkýcủaChủtịchchỉgiúpnhậnvàgửicaccôngvăn,còncácbảnthảoNgườiđềutựtaylàm,ngàylàmkhôngxongthìđêmlàmtiếp,ChủtịchsaocóthểđểvìmìnhmàlỡviệcĐảng,việcnước.Thếnhưng,thânmangtrọngbệnhnhưvậy,mọiviệckhôngthuậntheomongmuốncủabảnthân,sựđaulòngcủaChủtịchlàcóthểhiểuđược.MaoChủtịchrấtkiêncường,chuyệnkhôngnhìnđược,ngoàicácnhânviênlàmviệcbên
cạnhvàcácbácsĩ...,Chủtịchkhôngchonóivớibấtkỳaikhác.TrongBộChínhtrịcũngchỉcóđồngchíChuÂnLaivàvàingườibiết.ĐồngchíChuÂnLairấtlolắngvìmắtChủtịchkhôngnhìnrõ,Thủtướngđemcảcặpkính
lãovẫnđeonhiềunămchoChủtịchđeothử.ThủtướngcònviếtthưchocácnhânviênlàmviệcbêncạnhChủtịch,dặnhọnhấtđịnhphảitìmmọicáchchămsócthậttốtchoChủtịch,ThủtướngrấtcótìnhcảmvớiChủtịch.TôiởbêncạnhChủtịchhơnhaimươinăm,đãchứngkiếnsựquantâmvàbảovệcủaThủ
tướngChuđốivớiChủtịch.MỗikhiMaoChủtịchgặpviệckhókhănhaygặpnguyhiểm,Thủtướngđềutựmìnhgạtbỏnhữngkhókhănđó,biếnnguythànhan.Điềuđókhiếnngườitaphảicảmđộng.Cònnhớ,vàonhữngnăm50,MaoChủtịchmuốnđibơiởsôngTrườngGiang,nhiềungười
khôngtánthành,cónhiềuýkiếntráingượcnhau.ChuÂnLaitựmìnhđitìmhiểutìnhhình,hỏihanvềtìnhhìnhmựcnước,đưaracácgiảiphápđểđảmbảoantoàn,cuốicùnggiúpMaoChủtịchthựchiệnnguyệnvọngđượcbơilộithỏathíchtrêndòngTrườngGiang.Tôicònđượcchứngkiếnmộtsựviệckhác,sựkiệnVũHánngày20/7/1967,trongcuộcđấu
tranhchốngbèpháicựckỳphứctạp,vàothờikhắcvôcùngnguycấp:tinhthầncủacácchiếnsĩđangcầmvũkhímấtkiểmsoátnghiêmtrọng,ChuÂnLaiđãđứngravừađitiềntrạmsắpxếp
hànhtrìnhchoMaoChủtịch,vừaxửlýổnthỏamọithủtục,ổnđịnhlòngquân,ổnđịnhTrungnguyênđểMaoChủtịchcóthểdichuyểnantoàn.Từđầutớicuốisựkiện13/9/1971,ChuÂnLaingàyđêmgánhvácviệcĐảng,việcquânvà
việcnước.TronghoàncảnhcảthểchấtvàtinhthầnMaoChủtịchbịtổnthương,Thủtướngdốchếttâmhuyếtratổchức,chỉhuymọimặt,cốgắnggiảmđếnmứcthấpnhấtcóthểnhữngtổnhạimàtậpđoànphảnđảngLâmBưugâyrachoĐảngvàđấtnước...Vàotháng10cùngnăm,MaoChủtịchtừVũHánđếnTrườngSatỉnhHồNam,ởtạitòanhà
số1DungViên.Mộthôm,UôngĐôngHưngnóivớichúngtôi,VươngHồngVănđòiđến,tôitheothônglệđứngđợiởcổng.Khôngphảiđợilâu,VươngHồngVănngồitrênmộtchiếcxedulịchmàuđenbóngloáng
đến.Ôngtaởnhàsố9DungViên,cáchnhàsố1khôngxa.Tôimởcửaxechoôngta,ôngtakhệnhkhạngxuốngxe,vẻmặtđắcýnhưmộtthủtrưởngcấpcao.Thựcra,khiVươngHồngVănmớitạophảnthìtôimớibiếtôngta.MấylầnMaoChủtịchđiThượngHải,lúcđóôngtachínhxáclàthuộcpháitạophản,đốixửvớichúngtôikhôngchỉrấtnhiệttình,rấtkháchsáomàcòntângbốc,tándươngkhôngngớtlời,sựbợđỡthểhiệntrongtừnghànhđộng.LúcnàyUôngĐôngHưngbướcrađón,tôiđưahọvàophòngkháchcủaMaoChủtịch.Vương
HồngVănrấtbiếtcáchbắtchuyện,vừavàocửaliềnđinhanhđếnhỏithămsứckhỏecủaChủtịch,cònhỏiChủtịch"ởđâycóquenkhông?",v.v...MaoChủtịchhỏiôngtavềtìnhhìnhthờitiếtởBắcKinh...,ôngtatỏrarấtnhiệttình.Saukhihànhuyênmớingồixuốngbắtđầuthảoluận,UôngĐôngHưngcũngthamgia.Tôithấycảbangườiđãyênvịliềnđira.LúcđótuyđầuócChủtịchrấtminhmẫnnhưngnóinăngthìrấtkhókhăn.Cũngmay,UôngĐôngHưngđãquenvớingônngữvàcáchnóichuyệncủaChủtịchnêncóthểgiúpVươngHồngVăngiảnggiảirõhơn.Cuộcthảoluậnkéodàihơnmộttiếngđồnghồ,UôngĐôngHưngđưaVươngHồngVănđira,
chỉthấymặtVươngHồngVănphờphạc.Trướcđó,vàongày11tháng10,TrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcrathôngbáo:Đại
hộiđạibiểuNhândânkhóaIVsắpdiễnra.Ngày12tháng11,GiangThanhviếtthưchoChủtịch,đềxuấtphươngáncủabàta.Trongđó
cóýkiếnđểTạTịnhNghilàmPhóỦyviêntrưởngĐạihộiđạibiểuNhândân,TrìQuầnlàmBộtrưởngGiáodục...KhiđóMaoChủtịchtrongthưgửiGiangThanhchỉthị:"Khôngđượcxuấthiệnnhiều,khôngđượcphêchuẩncácvănbản;khôngcầnđồngchílàmhậuthuẫn,tôitựbiếtviệccủamình..."Vềcănbản,GiangThanhkhôngnghetheolờicủaChủtịch,ngày19tháng11,GiangThanh
lạiviếtthưchoChủtịch:"Việclahétkỳquáikinhhãiđólàmtôithấykinhsợ","từsauĐạihộiIX,tôigầnnhưlàngườithừa,khôngphâncôngcôngviệcchotôilàm,hiệntạicàngtệhạihơn".Rõràngđâylàbứcthưđòichứcquyền.Ngày20tháng11,MaoChủtịchmộtlầnnữaphêbìnhbàta:"Chứcvụcủađồngchílànghiêncứucácđộngtháitrongvàngoàinước,đâyđãlàmộtnhiệmvụquantrọng.Việcnàytôiđãnóivớiđồngchínhiềulần,khôngthểnóikhônggiaocôngviệc".NhữngnhắcnhởsátsaolầnnàycủaMaoChủtịch,GiangThanhkhôngchỉkhôngnghemà
nghiêmtrọnghơn,bàtacòntriểnkhaicáchoạtđộngvớimưuđồgiànhđượcquyềnthaotúngcơquanchínhphủquốcgia.GiangThanhkhôngnghelờikhuyên,lạitìmngườiđềxuấtvớiChủtịchđểVươngHồngVănlàmPhóỦyviêntrưởngĐạihộiđạibiểuNhândân,MaoChủtịchlậptức gay gắt chỉ rõ: "Giang Thanh có dã tâm. Bà tamuốn để VươngHồngVăn làmỦy viêntrưởng,bảnthânbàtalàmChủtịchĐảng."Vàothờigianđó,khoảngtrungtuầntháng12,ChuÂnLaiđápmáybayđếnTrườngSa,cũngởtrongkhuDungViên.Ngàyhômđó,trướckhiThủtướngđếntòanhàsố1củaMaoChủtịch,UôngĐôngHưng,TrươngDiệuTừ,...đềuđãđợiởcổngđểđóntiếp.Xevừadừnglại,tôibướclênphíatrướcmởcửaxechoThủtướng,nhìnsắcmặtkhôvàvàngsạmlàbiếtngaysứckhỏeThủtướngkhôngtốt.UôngĐôngHưngbướclênđónThủtướng.Thủtướngmỉmcười,saukhixuốngxeliềnbắttayvàhỏithămtừngngườichúngtôi,đồngthờinói:"Mọingườivấtvảrồi,đãtậntụychămlochosựantoànvàsứckhỏecủaChủtịch,tôicảmơnmọingườirấtnhiều."UôngĐôngHưngquantâmnói:"SứckhỏeThủtướngkhôngtốt,cầnnhiềuthờigianđểnghỉ
ngơi."Trên khuônmặt gầy guộc của Chu Ân Lai hiện lên nụ cười buồn buồn, Thủ tướng nói:
"NhữngviệcliênquanđếnĐạihộiđạibiểuNhândânlầnthứIVcầnhỏiýkiếncủaChủtịchrồimớicóthểquyếtđịnh."ChuÂnLaicùngmọingườivàophòngkháchcủaChủtịch.MaoChủtịchđãchờởđótừlâu,
biếtThủtướngđãđến,ChủtịchbảoTiểuTrươngđỡNgườiđứngdậy,ThủtướngChutiếnlênphíatrước,haichiếnhữugiàgặplạinhau,đặcbiệtthânthiết,bắttaynhauvôcùngnồngnhiệt.Thủtướngnói:"ĐượcbiếtmắtChủtịchkhôngđượctốt,sứckhỏecủaChủtịchthếnàorồi?""Sứckhỏecũngtạmổn,mắtcũngkhôngsao,chỉchờđếngiaiđoạnpháttriểnhoàntoàn."
MaoChủtịchnói:"Đồngchícũngkhôngđượckhỏe,cònđểđồngchíphảiđếnđây,lạicònphảiđimáybayđến."ThủtướngChuÂnLainói:"TôicóvàichuyệncònmuốnthỉnhthịChủtịch,tôikhôngđến,e
cómộtsốchuyệnnóikhôngrõràngđược,tôicũngkhôngyêntâm."MaoChủtịchchỉvàochiếcghếsôpha,ýbảoThủtướngngồi,Ngườinói:"Nào,từtừnói
chuyện."Lầnnóichuyệnnày,ngaycảủyviênBộChínhtrị,ChủnhiệmVănphòngTrungươngUông
ĐôngHưng cũng không được tham gia, chỉ cóMao Chủ tịch và Chu Ân Lai, hai người nóichuyệnvớinhauhơnmộttiếngđồnghồ.ĐếnkhiChủtịchlắcchuông,mớibiếthọđãkếtthúcbuổinóichuyện,UôngĐôngHưngnghe
thấytiếngchuôngliềnđivào,tôicũngchạylạimởcửa.Cóthểnhậnthấy,MaoChủtịchvàChuÂnLainóichuyệnrấtvuivẻ,tìnhcảmhòahợp,khôngkhínồngấm,chứngtỏcảhaiđềucósựthốngnhấtcaođộ.Saulầnđó,chođếnngày23tháng12,MaoChủtịchlạihộiđàmvớiChuÂnLaivàVương
HồngVăn.Tronglầnnóichuyệnnày,MaoChủtịchlạinhắcnhởVươngHồngVăn:"Khôngnêntạo'bèpháibốnngười',cầnphảiđoànkếtlại,bốnngườitạothànhmộthộilàkhôngtốt!"MaoChủtịchcònnóivớiôngta:"GiangThanhcódãtâm,cácđồngchícónhậnthấykhông?Tôithấylàcó."Chủtịchđềxuất:"TôimuốnTiểuBìnhlàmPhóChủtịchQuânủy,PhóChủtịchthứnhấtkiêmTổngThammưutrưởng."MaoChủ tịchđánhgiá cao conngườiĐặngTiểuBình, nói đó là "nhân tài hiếm có", "tư
tưởngchính trị vữngvàng", "vềmặt chính trị cònmạnhhơnđồngchí ấy (chỉVươngHồngVăn)."Chủtịchnóitiếp:"Cácđồngchíởlạiđâynóichuyện,bảoTiểuBìnhchủtrìcôngviệcởBắcKinh."Sauđó,vàocácngày24,25vàngày27,MaoChủtịchcòncóbốnlầnhộiđàmvớiChuÂnLai
vàVươngHồngVăn,họđãquyếtđịnhxongviệcsắpxếpnhânsựvàcácviệcliênquanđếnĐạihộiđạibiểuNhândânlầnthứIV.Nămsau,tứctháng1năm1975,trongHộinghịđạibiểutoànquốclầnthứ2khóaX,Trung
ươngĐảngCộngsảnTrungQuốcđượctriệutập,doChuÂnLaichủtrì,theođềnghịcủaMaoChủtịch,toànđạihộibầuĐặngTiểuBìnhlàmPhóChủtịchTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốc,thườngvụviênBộChínhtrịTrungương.Trướcngày5tháng1,"Vănbảnsố1củaTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốc"dùngmựcđỏghirõ"MaoChủtịchđánhdấu".MaoChủtịchvớivai trò làChủtịchQuânủyTrungươngđãcôngbốmệnh lệnh,cửĐặngTiểuBìnhđảmnhiệmvaitròPhóChủtịchQuânủyTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốckiêmTổngThammưutrưởngquângiảiphóngnhândânTrungQuốc.Sauđó,ĐạihộiđạibiểuNhândânlầnthứIVđượctiếnhànhngaythờikỳđótạiHồNam,
MaoChủtịchvàThủtướngChuÂnLaiđềxuấtbốnđềánvĩđạivềhiệnđạihóa.
Chương 29:
CƠ THỂ GIÀ YẾU CỦA MAO TRẠCH ĐÔNG CÓ ĐƯỢC SỨC SỐNGMỚI KHI BƠI LỘI
Năm1974,ChủtịchMaoTrạchĐôngđã81tuổi,đôimắtđãbịmùhoàntoàn,haichânbịphùthũng,nếukhôngcóngườidìuthìkhôngthểđilạiđược.Chủtịchvẫnmuốnđibơi.Tronglòngnước,bỗngchốccóđượcsứcsốngmạnhmẽ,thânthểChủtịchtiếnvềphíatrước,nhưcágặpnước,thỏasứcvẫyvùng,quênđituổigiàvàsựgiàyvòcủabệnhtật.MaoChủtịchthíchnước,bấtkểlàsôngnhỏ,sônglớnhaybiển,chỉcầncónước,chỉcầncó
thờigian,Ngườiđềumuốnđượcbơi.TôiởcạnhMaoChủtịchvàonhữngthángnămđó,làmnhiệmvụthửnước,tiếnhànhhộbơivàlàmnhiệmvụcảnhvệtronglúcChủtịchbơi,cóthểđếmđượckhôngdướitrămlần,nếuphảiliệtkêtấtcảcáclầncùngMaoChủtịchđibơithìthậtkhôngdễdàngchútnào.NhưngnhữnglầnđibơicuốicùngtrongđờiChủtịch,tôiđềuởbêncạnhChủtịch,mọichitiếtđềurấtrõràngnhưđangdiễnratrướcmắt,nhưchỉmớingàyhômquavậy.Đólàvàonăm1974,MaoChủtịchđếnTrườngSađãđượcmấytháng,Chủtịchkhôngđược
khỏe,nhấtlàthịlựcbịgiảmđitrôngthấy,bệnhđụcthủytinhthểcủatuổigiàlạichưađếngiaiđoạnpháttriểnhoàntoànlàmchoChủtịchkhôngthểnhìnthấysựvatnhưnglạichưathểlàmphẫuthuật,Chủtịchchỉcóthểkhắcphụcmọikhókhăndomấtthịlựcgâyranhờvàonghịlựcngoancường.NhưngvìlàChủtịchĐảng,Chủtịchýthứcrấtmạnhvềsứmệnhcủabảnthân,Ngườikhôngthểtừbỏcôngviệc.Hiệntại,Chủtịchbuộcphảisửdụngnhữngcáchmàtrướcđâykhôngbaogiờmuốnsửdụng
đểlàmviệc.Chủtịchnhờngườiđọcgiúpvănkiện,đọcbáo,thayChủtịchviết lờiphê.Nhờngườilàmgiúpnhữngviệcnày,cónhiềuđiểmkhôngưngý,Chủtịchcũngđãnghĩrấtnhiềucách.Vídụ,mộtsốcâuvàđoạnvănquantrọngtrongcácvănkiện,mọingườiphảiđọclạichoChủtịchnghe,cókhiNgườicòncốgắngtựmìnhđọcmộtlượt;việcnhờngườigiúpChủtịchviếtlờiphêlạicàngkhó.Chủtịchđềunóitrướcýkiếnđểghilại,rồiđọclạichoChủtịchnghe,ngườiviếtthayChủtịchngaycảdấuchấm,dấuphẩycủacâucũngphảiđọclên,chỗnàochưahợplýthìphảisửa,đếnkhinàothấyđượcmớithôi.Dovậy,mỗilờiphêthườngphảiviếtđiviết lạinhiều lầnmới có thểhoàn thành.Nhữngcách làmnàykhiếnChủ tịchcảm thấy rấtkhôngthuậntiện,khiếnChủtịchcảmthấyrấtbuồn.Vàothờigiannày,VươngHồngVăn,GiangThanhlạiratayđòiquyền,đòichức...VìnhữngchuyệnnàymàMaoChủ
tịchrấtgiận,lolắngvàbấtan.Suốtmộtthờigiandài,trênnétmặtChủtịchrấthiếmkhicóđượcmộtnụcười.Tôicònnhớ,đólàchiềungày29tháng11năm1974,MaoChủtịchmuốnđibơi.Tôihiểu
rằng,trongsuốtmộtthờigiandài,Chủtịchrấthiếmkhicóhứngthúđểhoạtđộng,hômnaynêura,chúngtôirấtphấnkhởi,nhưngđiềukhiếntôilolắnglàvớisứckhỏenhưhiệntại,Chủtịchđibơiliệucóổnkhông?Tôikhẩntrươngdẫnmấyngườiđếnbểbơitrongnhàđểtiếnhànhkiểmtraxemnhiệtđộ
nướcđãthíchhợpchưa,xemsựbốtrídướinước,trênbờđãhoànhảovàcóthểsửdụngđượcchưa,việccảnhgiớiđãđảmbảoantoànchưa,cóchỗnàochưahợplýthìkịpthờibáochocácbộphậnliênquan,lựachọnbiệnphápbổsunghiệuquả.Khoảng4giờchiều,MaoChủtịchlênôtôđếnbểbơi.MaoChủtịchđượcdìuxuốngxe,vào
phòngthayđồ,mặcđồbơi.Lúcnày,mấynhânviênhộbơichúngtôiđãthayxongquầnáovàchuẩnbịxong,đangởdướinướchoặctrênbờđợiChủtịch.MaoChủtịchđếnbênbểbơi,mọingườidìuChủtịchđilạimaybướcbênbểbơi,coinhư
khởiđộngtrướckhixuốngnước.TrướcđâyChủtịchcóthóiquentậpvàiđộngtáckhởiđộng
trênbờtrướckhixuốngnước.Tôi thấyChủ tịchbướcđi loạng choạng, động tác khókhăn, hai đùi vàđôi chânbị phù,
khôngcóngườidìuthìkhôngthểđiđược,dướiánhsángđèn,tôithấytócChủtịchbạcđirấtnhiều,tinhthầnkhông
cònđượcnhưngàytrướcnữa.Mớimấyngàykhônggặp,dườngnhưChủtịchgiàđinhiềuvàgiànhanhquá.NhìnChủtịchnhưvậy,câuhỏilớnlạitrởlạitrongđầutôi:CơthểMaoChủtịchnhưvậythìcòncóthểxuốngnướckhông?Chủtịchcònbơiđượckhông?Tôinhanhchóngđilênphíatrước,dìuMaoChủtịchxuốngvùngnướcnôngởbênbểbơi,đỡ
Chủtịchlầntheocácbậcthềmthấp,đầutiênbướcxuốngmấybậc,đểđôichânChủtịchđứngtrongnước.Trướctiên,tôitémộtchútnướclênđùiChủtịchđểNgườibiếtnhiệtđộcủanước,giúpChủtịchcảmnhậnxemcóthểthíchứngkhông,cóthểxuốngnướchaykhông?MaoChủtịchnói:"Cóthểxuốngnướcđược.""Nhiệtđộnướcthếnàoạ?"Tôilạihỏi."Cóthể
bơi."Chủtịchđáp.ChúngtôibènđỡChủtịchđi từngbướcmột tớivùngnướcsâu.Khinướcngậpđếnthắt
lưng,Chủtịchliềnvùngthoátkhỏichungtôi,nằmđậptayvànổitrênmặtnước,taykhỏanướcvàchânđậpđậpđểbơi.Trongkhoảnhkhắc,Chủtịchnhưcóđượcsứcsốngmãnhliệt,chốcchốcChủtịchlạicuộn
mìnhlên,nhưcágặpnước.Đượctựdovậnđộngtheoýthích,chợtChủtịchđứngthẳngtrongnướcnhưđitrênđấtbằng,khôngcầnngườidìu.KhiChủtịchngoilênmặtnước,Ngườidùngđôibàntaytolớnvuốtnhữnggiọtnướcởtrênmặt,giốngnhưngườinôngphulàmviệctrêncánhđồnglauđinhữnggiọtmồhôiđangchảyxuống.NhữngngườiquenvớiviệcChủtịchbơiđềubiếtđâylàđộngtácthườngcó,nhưmộtthóiquenkhiđạtđếnsựđắcýtronglúcbơi.ChỉcầnnhìnkhoảnhkhắcChủtịchnằmngửatrênmặtnướcnhưlànghỉngơigiữagiờlàmviệc,cóthểthấybơilộirấttuyệtvời...Chúngtôikẻtrướcngườisau,ngườibêntrái,ngườibênphảiđềutheosátChủtịch,chỉlocógìbấttrắcxảyra.ĐiềukhiếnchúngtôivuimừngvàantâmlàChủtịchbơihếtmộtvòngvẫnchưahếtcảm
hứngvàmuốnbơi tiếp, lạibắtđầuvòng thứhai,vòng thứba...Tư thếbơicủaChủ tịchrấtthanhthoát,nhẹnhàng,nhưđangngaodutrênbiểncả,vẫyvùngtrênsóngTrườngGiang,vẫnkhôngmấtđiphongtháimạnhmẽngàynào,khiếnngườitaquênđithờigian,quênđituổitác,nhưđượctrởlạithờigiankhóquênđượccùngMaoChủtịchchinhphụckhắpsônghồvàbiểncả.Đólàgiữamùahènăm1956,ởbiểnBắcĐớiHà,MaoChủtịchbỗngnhiênhỏitôi:"Saocác
cháuđenthế?""Doánhnắngmặttrờiạ."Tôithựcthàđáp:"Chúngcháuđếnđãđượcmấythángrồi,luyện
tậpbơilộivàchèothuyền."Tháng4nămđó,cấptrênpháichúngtôigồmtám,chínchiếnsĩ,đếnBắcĐớiHàtrướcđể
chuẩnbịchokỳnghỉhèsắpđến.Khiđó,nhiệtđộnướcvẫnrấtthấp,nhưngchúngtôikhôngquảnlạnhgiá,tiếnhànhluyệntậpchèothuyền,bơilộivàcứuhộtrênbiển...Nỗlựctrongmấythángtrời,mọingườitiếnbộrấtnhanh,đãnắmđượcmộtsốkỹthuật,cũngnắmđượcmộtsốquyluậtcủanướcbiển,đãcóthểgánhvácđượcnhiệmvụhộbơi.Lúcnàylàtháng7,MaoChủtịchvàcácvị lãnhđạoTrungươngđãđếnđểđượcbơitrên
biển,chúngtôilàmnhiệmvụtrựcbanvàhộbơi.Tôicònnhớ,thờigianđó,bơitrênbiểnđãtrởthànhmộtnộidungtronghoạtđộnghàngngàycủaChủtịch."Dacóđennhưngthânthểrấtcườngtráng."MaoChủtịchnhìnmấyngườichúngtôi,khen
ngợi."Đãmấythángrồi,ngàyngàyphơinắng,làmsaomàkhôngđenđiđượcạ."Tôinói."Tốt".MaoChủtịchvuivẻnói:"Thườngxuyênbơilộicórấtnhiềuđiểmtốt!Khôngchỉcó
thểrènluyệnthânthể,còncóthểtiếpxúcvớithếgiớitựnhiên,làcơhộitốtđểtìmhiểutìnhhìnhmàcònlàcáchnghỉngơituyệtvờinhất."TôinóivớiMaoChủtịch,ởđâyluyệntậpmấythángtrời,phơinắnglàmdađenđi,sứcăn
khỏehơn,thânthểcũngcườngtránghơn,rấtítkhibịốm.MaoChủtịchkhen:"Tốtquá,tốtquá."
KhôngnhớrõaiđótrongchúngtôihỏiChủtịch:"Chủtịchhọcbơinhưthếnàoạ?"Chủtịchnóivớichúngtôi,khicònnhỏtuổi,ởquê,Ngườithườngbơiởaotrướcnhà,từlúc
đóđãkhôngchỉbiếtbơimàcònrấtthíchmônthểdụcnày.MaoChủtịchvừabơivừanóichuyệnvớichúngtôi.Chủtịchvừatựdotựtạibơi,vừacùng
chúngtôinóichuyện,cáigìChủtịchcũnghỏi,chúngtôithìkhôngchútedè,cáigìcũngnói,khôngcóbấtkỳsựdodựnào,cũngkhôngvìkhông trả lờiđượcmàcảmthấy lo lắng,kiểuchuyệntrònhưvậythậtsựrấtvui.Cólần,trongkhichúngtôiđangcùngMaoChủtịchbơi,bỗngnghethấyChủtịchngâmthơ.
Tôiởbêncạnhngheđượcmấycâu:Bạchlãngthaothiên,
TầnHoàngđảongoạiđảngưthuyền,Nhấtphiếnuôngdươngbấtkiến...
Tạmdịch:Sóngbạcđầucaovúttậntrờixanh,
NgoàiđảoTầnHoàngngưdânđánhcá,Mộtbầutrờibiểnmênhmông...
Câusauthìnghekhônghiểu,đươngnhiêncũngkhôngnhớđược.Saunày,thấybàitừ"Lãngđàosa-BắcĐớiHà"củaChủtịch,mớibiếtmấycâutôingheđượcchínhlàmộtphầntrongbàithơnày,khibơi,MaoChủtịchcòncóthểngâmthơ,làmthơ,khiđóChủtịchmớingoài60tuổi,cóthểgọilàthờikỳhoàngkimthứhaicủađờingười!NhưngbâygiờChủtịchđãbướcvàotuổixưanayhiếm,màsứckhỏethìkhôngđượctốt.TôibơiđếncạnhMaoChủtịch,nói:"Chủtịch,Chủtịchcảmthấythếnàoạ?"Lúcđó,mặcdùthịlựccủaMaoChủtịchkhôngtốtnhưngthínhgiácvẫncònkhátốt.Chủ
tịchkhỏanước,quaysangnóivớitôi:"TrườngGiang,lâulắmrồikhôngxuốngnước,dễchịuquá!"MaoChủtịchbơitrongnước,độngtáccủaChủtịchlinhhoạt,trêngươngmặtNgườirạng
lênnụcườihạnhphúc,sựtựtintrướcđâydườngnhưđãđượckhôiphục.TôicảmthấyChủtịchđãkhỏehơnsovớitrướckhixuốngnướcrấtnhiều.MaoChủtịchbơi20phútrồimớiđếnvùngnướcnông,lênbờthayquầnáo.Dùđộngtáccủa
Chủtịchtỏrahơichậmchạp,nhưngnhìnbướcđicóvẻnhẹnhànghơn.Lầnbơinày,MaoChủtịchrấthàilòng.Ngàytiếptheo,tứcchiềungày20tháng11năm1974,MaoChủtịchlạimuốnbơi,chúngtôi
đềurấtvui.Bơilộicũnggiốngnhưcácmônthểdụcthểthaokhác,khôngnênđểgiánđoạn,giánđoạn
thìsẽbịảnhhưởng.Từsaukhibịbệnhnặngnăm1972đếnnay,MaoChủtịchrấtítđibơi.Dobịnhiềubệnhtậtnhưbệnhphổi,bệnhtim,...cơthểChủtịchsuynhược,vậnđộnggiánđoạn,sứckhỏegiảmsút,cộngthêmcôngviệcbậnrộn,nhiềusựviệctrọngđạikhôngđượcnhưýmuốn,tinhthầnkhôngđượctốtnênmặcdùthíchnước,yêubơilội,Chủtịchcũngkhôngthểbơinữa.BâygiờNgườilạicóhứngthúnhưvậy,thậtsựkhiếnchúngtôivuimừng.Ngày3và4tháng12,MaoChủtịchbơihailần.Ngày4tháng12,trướckhiChủtịchxuốngnước,tôikiểmtranươc,cảmthấynhiệtđộnước
tạmổn.NhưngMaoChủtịchvừalộixuốngnước,liềnchênhiệtđộnướccao,chúngtôinhanhchóngápdụngbiệnpháplàmgiảmnhiệtđộ.Lầnnày,MaoChủtịchcũngbơirấtthoảimáivàvuivẻ.
Chương 30:
CUỘC CHIA TAY CUỐI CÙNG VỚI BƠI LỘI
Ngày5tháng12, lầnxuốngnướccuốicùng,Chủtịchchầmchậmkhỏanước,vôcùngmệtnhọc.Chủtịchkhiếntôinhớlạinhữngngàythángrẽsóngnướcnăm1959,bấtgiácbuôngmộttiếngthởdài:"Chà!KhôngkhéođâylàlầncuốicùngChủtịchlàmbạnvớisóngnước..."Quảthật,từđâyChủtịchrờixadòngnướcmàmìnhyêuthích.Ngày5tháng12,MaoChủtịchlạiđibơi.Trongbểbơi,Chủtịchchầmchậmkhỏanước,tỏra
rấtmệtnhọc,độngtáccóphầnphảigắnggượng."Chủtịchvàosátbờnghỉmộtchútđãạ."Tôinói.Chủtịchkhôngnóiđồngýhaykhông,
Ngườitừtừbơivàosátthànhbểbơi.Chủtịchnóikhẽvớitôi:"TrườngGiang,ngườitôikhôngcònchútsứclựcnàocả,taychâncũngmềmnhũn,xemra
việcbơilộicũngkhókhănrồi."Nghỉmộtlátcólẽsẽkháhơnạ."TôianủiChủtịch.Chúngtôinghỉbênbểbơi,Chủtịchđặt
mộttaylênthànhbể.Tôidườngnhưnghethấytiếngthởdốc,nhưngkhôngrõràng.MaoChủtịchnói:"TrườngGiang,cháucònnhớkhông?Nămđóchúngtabơitrênhồchứa
nướcThiềuSơn...""Nhớạ!Nhớạ!"Tôibỗngphấnchấnhẳnlên,nói:"Chủtịchmuốnxuốngnước,họnóinước
tronghồchứaquásâu,rấtlạnh,khôngchoChủtịchxuống...""Đúngvậy."-MaoChủtịchnói-"Nhưngmà,chúngtađãxuốngvàđãbơi,chẳngphảirất
tuyệtư."MaoChủtịchđãkéotâmtưtôitrởlạiquangcảnhtháng6năm1959,khichúngtôitheoMao
ChủtịchđibơiởhồchứanướcThiềuSơn.HômđóMaoChủ tịchđứng trênđậpnướcThiềuSơn,đãmặcxongáobơi,đang tậpcác
độngtácchuẩnbịxuốngnước."Nướctrongđậprấtsâu...,từtrướcđếnnaychưatừngcóaixuống.""Nướcrấtlạnhđấyạ!Thậtsựkhôngnênxuống!"MọingườichânthànhkhuyênMaoChủ
tịch.NhưngMaoChủtịchchỉcười,khôngcholàđúng,vẫnnghiêmtúctậpcácđộngtácchuẩnbịtrướckhixuốngnước.Tôivàmộtchiếnsĩkhácxuốngtrướctiênđểkiểmtranước.Quảthật,diệntíchhồchứa
nướctuykhônglớnnhưngnướcrấtsâu,nhiệtđộnướcởtầngmặttươngđốicao,đạttới22-230C,nhưngởcáchmặtnướctừ1mxuốngdưới,nhiệtđộnướckhôngđến180C,rõrànglàlạnhhơn.MaoChủ tịchđãbiết.Chủ tịchnói: "Có thểbơiđượcởTrườngGiang,ởđâykhôngphải
giốngthếsao!"MaoChủtịchđãxuốngnước,ởgiữavùngsơnthủycủaquêhươngmình,Chủtịchtỏravui
hơnbaogiờhết.MaoChủtịchxuốngnướctừbờphảicủađêlớn,mentheovùnggiápranhcủahồchứanước
hìnhthànhtựnhiênởchânnúi,bơivềphíatrước.Chủtịchdùngtưthếbơiđứng,khiếnngườitacảmthấynhưôngđangthảlỏngvàđiđilạilại,Cứnhưvậy,Chủtịchbơigầnmộtvònghồchứanước,bơisangđếnbờbêntráicủađêlớn.Lúcnàyngườiđếnxemngàymộtđôngvàồnào,họvuitớimứckhôngngừnghôtokhẩu
hiệu:"Vạntuế".MaoChủtịchvẫytaychàomọingườivànóilớn:"Xuốngđâyđi,chúngtacùngbơi."Chủtịch
khôngngừngvẫytay.ĐốivớingườiThiềuSơnmànói,hồchứanướcnàytuylàgầntronggangtấcnhưngcórấtít
người xuống vì nướcquá lạnh.MaoChủ tịchmời họ, đầu tiên cómấy thanhniên tích cựchưởngứng, lần lượtnhảyxuống,cùngbơivớiMaoChủtịch.MaoChủtịchvẫnnhưvậy,hàihướcvàdídỏm,cườinóivuivẻ,cùngmọingườivừabơivừanóichuyệnvui,rấtsôinổi.Chủtịchnói:"Tôikhôngbiếtbơiếch,bơibướmđâu,tôichỉcóthể"nghiêm","nghỉ"trong
nướcthôi.Ngườivừanóivừalàmcácđộngtácđó,nhìnrấtbuồncười.Chủtịchlạinói:"Đâylàđộngtáccơbản,còncóthểlàmcáchoạtđộngthườngngàynhưngủ,ngồighếcon...ởtrongnướcnữa.",khiếnchúngtôiđượcmộttrậncườilớn.Tìnhhuốngấy,khôngkhíấy,cảnhtượngcảmđộnglòngngườiấy...đãbaonhiêunămquađi
màdườngnhưchỉmớidiễnrangàyhômqua.Hoàncảnhlúcđónhưthếnào?MaoChủtịchkhiđócóchítiếnthủmạnhmẽ,sứcsốngmạnhmẽ,dùgặpphảikhókhănnàocungkhôngchaumày,khôngngạikhó,đầylòngtinvàochiếnthắng.Việcnàykhiếntôinghĩtới"Trunglưukíchthủy"(vẫyvùngsôngnước),"Tựtinnhânsinhnhịbáchniên,hộiđángthủykíchtamthiênlý"(tamdịch:ngườitựtinsốngđượchaitrămnăm,cóthểvẫyvùngsôngnướcbangàndặm),"thanhxuânniênthiếu,phonghoachínhmậu..."(thờithanhxuântuổitrẻ,sứcsốngmạnhmẽ),làmtôinhớđếnMaoChủtịchdũngcảm,tàigiỏinămđó,điềunàyđượcmiêutảtrongbàithơ:
VạndặmTrườngGianghằngđộ,Cựcmụcsởthiênthư.
Bấtquảnphongxuylãngđả,Thắngtựnhànđìnhtínbộ,Kimnhậtđắckhoandư.
Tạmdịch:VượtquavạndặmTrườngGiang,Mongsaobờcõirộngrahếttầm.Tađâychẳngngạisónggầm,
Sứcnhànthẳngbướcầmầmtiếnlên.GiờđâyTổQuốckhangtrangcơđồ!
Vậymà,hiệnnay..."Ôi...!"Mộttiếngrêntuynhẹnhưngthậtdàikhiếntôibànghoàngsợhãi.NếukhôngởcậnkềbênChủtịch,khôngtainghemắtthấythìtôisẽkhôngthểtintiếngthan
ấyđượcthốtratừchínhmiệngMaoChủtịch.Từtrướctớinaydùcóbấtkểkhókhăngì,hoàncảnhkhẩncấpvànguyhiểmthếnào,nhữnglờitôinghethấytừMaoChủtịchđềulànhữngtừngữchứađầysựtựtin,chítiếnthủmạnhmẽ,vuivẻhàihước,chứađầytriếtlý,độngviênmọingườimạnhmẽtiếnlên...MaoChủ tịch nói với tôi: "TrườngGiang, cơ hội để bác được bơi không cònnhiều nữa,
khôngkhéođâylàlầncuốicùngđượctiếpxúcvớidòngnước..."TôiđộngviênNgười:"Chủtịch,khôngthểthếđược,cháuvẫnconcóthểcùngbơivớiChủ
tịch."Nhưngxemra,sứccủangườiđãyếulắmrồi,trongđầutôichợthiệnlêncâu:Phongtiêutiêuhềdịchthủyhàn,
Trángsĩnhấtkhứhềbấtphúchoàn!Tạmdịch:
Gióvivu,nướcsôngDịchlạnhghê,Trángsĩmộtđikhôngtrởvề!
CơthểcủaMaoChủtịchgiàyếunhanhđếnmứcnày,đólàđiềuchúngtôikhôngthểtưởngtượngnổi,cảmthấyôngtrờithậtvôtình.DìuChủtịchlênbờ,thayáo,đếnmộtcâuanủiChủtịch,tôicũngkhôngnóiđược.Sựviệcdiễnrasauđó,thậtkhôngmaylạiđúngvớilờiChủtịchtừngnói,lầnbơitạiTrường
Sangày05tháng12năm1974đãthậtsựtrởthànhlầnbơicuốicùngcủaChủtịch.Đángtiếclàkhiđóvừakhôngcónhàbáoởđó,cũngkhôngcómáyquayphimđểghilại,
thậmchícũngkhôngnghĩralàchụplấymộtkiểuảnh.
Chương 31:
KIÊN CƯỜNG CHỊU ĐỰNG BỆNH TẬT GIÀY VÒ, CỐ GẮNG TIẾPKHÁCH NƯỚC NGOÀI
KháchnướcngoàiđếnthămđềucoiviệcgặpđượcMaoTrạchĐônglàlễnghitiếpđóncaonhất,Chủtịchchịuđựngsựgiàyvòcủabệnhtật,tiếptụccôngviệcmàngườikháckhôngthểthaythế.SaukhitiếpkiếnKimNhậtThành,MaoChủtịchcùngchúngtôichụpảnhchung,lưulạikỷniệmquýgiácủaChủtịchtrongnhữngnămcuốiđời.Từnăm1974trởlại,sứckhỏecủaMaoChủtịchluônrấtyếu,thườnglàbệnhcũchưalành
đãmắcthêmbệnhmới,cuộcsốngrấtkhókhăn.MaoChủtịchmắcbệnhvềmắt,córấtnhiềungườitrongBộChínhtrịTrungươngvàQuốchộikhônghềhaybiết,chỉcómộtsốítngườiliênquantrongBộChínhtrịvàcácchuyêngiatrongtổđiềutrịbiết.ChúngtôiởbêncạnhMaoChủtịchđươngnhiênlàbiết,nhưngkhôngaidámnóirangoài,bởivìMaoChủtịchkhôngmuốnđểbênngoàibiết,Chủtịchvẫngắnggượngtiếpkháchnướcngoàiđếnthăm,hếtđoànnàyđếnđoànkhác.Khiđó,tấtcảcáckháchnướcngoàiđếnthămđềuxemviệcđượcgặphaykhôngđượcgặp
MaoChủtịchlàmộttiêuchuẩnđểsosánhhọcóđượctrọngthịhaykhông,nếuđượcgặptứclàhọđãnhậnđượcnghilễđóntiếpcaonhất,cóđượcmộtvinhdựrấtlớn.Dođó,dườngnhưtấtcảkháchnướcngoàicứđếnBắcKinhđềuđưarayêucầuđượcgặpMaoChủtịch.VìĐảng,vìnhândân,Chủtịchkiêncườngchịuđựngsựgiàyvòcủabệnhtật,tiếptụccôngviệctiếpkiếnhếtlầnnàyđếnlầnkhác.Theothốngkêchưađầyđủ,năm1974và1975,bìnhquânmỗinămChủtịchphảitiếpkiếnkháchnướcngoàihơn20lần.Mỗilầntiếpkháchnướcngoài,tuyđềucóghihình,pháttrêntivinhưngrấtítngườiphát
hiệnrathịlựccủaChủtịchkhôngtốt.MaoChủtịchdựavàonghịlựcđángkinhngạccủabảnthân,chịuđựngnhữngcơnđauhành
hạ,tiếptụclàmnhữngcôngviệcmàởthờiđiểmđóngườikháckhómàthaythếđược.Chiềungày18tháng4năm1975,MaoChủtịchhộikiếnChủtịchKimNhậtThành.KimNhật
ThànhnhậnlờimờicủaTrungươngĐảngvàChínhphủTrungQuốc,dẫnđầuđoànđạibiểuĐảngvàChínhphủnướcCộnghòaDânchủNhândânTriềuTiênđếnthămBắcKinh.Lúchộikiến,KimNhậtThànhđixetừkháchsạnquốcgiaĐiêuNgưĐàiđếntrướccổngbể
bơiTrungNamHải,KimNhậtThànhđãđượcĐặngTiểuBìnhđợisẵntạiđó,tiếpđónnhiệttình.ĐặngTiểuBìnhđưakháchvàophònglàmviệccủaMaoChủtịch,UôngĐôngHưngcũngthamgialầnhộikiếnnày.HômđótinhthầnMaoChủtịchtươngđốitốt,saukhitiếpkhách,Chủtịchcòncóhứngthú
ngồitrênghếsofacùngchụpảnhvớicáccánbộcảnhvệvàtrựcbanchúngtôi.Chúngtôicókhoảngmườingười,xếpthànhmộthàngởbêncạnhChủtịch,chuẩnbịchụpthìTiểuMạnhchạyàovàođứngbêncạnhtôi,vừakịplúcmáyảnhchớplên,côlàcôgáiduynhấttrongbứcảnhnày.Bứcảnhcủachúngtôilàkỷvậtvôcùngquýbáu,đãlưulạikỷniệmvôcùngquýhiếmvềnhữngnămcuốiđờicủaMaoChủtịch.Từngày19đếnngày27tháng4,ThủtướngVươngquốcBỉ-LeoTindemansthămTrung
Quốc,đicùngcóphunhân,Ngoạitrưởngvàđạisứ.Chiềungày20tháng4,MaoChủtịchhộikiếnvớihọ.Ngày7tháng6,TổngthốngPhilippinesFerdinandMarcosnhậnlờimờicủaủyviêntrưởng
ChuĐứcvàChuÂnLai,đếnthamTrungQuốc.Buổichiềucùngngày,MaoChủtịchhộikiếnvớivịTổngthốngnàycùngphunhânvàhaicôcongáitrongphònglàmviệccủamìnhtạiTrungNamHải.CácvịkháchnghỉởĐiếuNgưĐài,nghenóiMaoChủtịchmuốngặp,họvuimừngđixeđếnTrungNamHải.
MaoChủtịchgặphọgiốngnhưbạncũgặplại,tỏravôcùngvuimừng.PhunhânImeldarấtthônghiểucôngviệcgiaotiếpxãgiao,rấtbiếtcáchnóichuyện.MaoChủtịchnóichuyệnvớihọrấthợp.Đềtàinóichuyệnrộng,từvấnđềtrongnướcđếnbênngoàiquốcgia,cuộchộikiếnkéodài80phút,cácvịkháchrấtvuivẻ.Ngoài ra,MaoChủ tịchcònhộikiếnvớiTổng thốngZambia -Dawda Jawara,Thủ tướng
nướcCộnghòaMalta-DomMintoff,ChủtịchLiênminhxãhộiCơđốcgiáonướcCộnghòaLiênbangĐức-LeoStraussvàkháchCampuchia.Trongcáccuộchộiđàmnày,tôithườngthấy,lúcChủtịchhộiđàmvớikháchnướcngoài,
Ngườinhìnkhôngrõdiệnmạocủakhách,khibắttay,kháchđưatayraNgườicũngkhôngnhìnrõ,phảichầmchậmthìmớicóthểbắttayđược.Điềunàykhiếntacảmthấythậtđaulòng.BệnhđụcthủytinhthểmàMaoChủtịchmắcphảicuốicùngcũngđãsắpđếngiaiđoạnphát
triểnhoàntoàn,nhưngkhichuẩnbịphẫuthuậtchoChủtịchthìvàothờigianđóChủtịchlạihộikiếnvớiThủtướngTháiLan-KukritPramoj.10giờ20phútsángngàymùng1tháng7làthờigianmàMaoChủtịchhộikiếnThủtướng
KukritPramoj.KhicácvịkháchđượcPhóThủtướngĐặngTiểuBìnhđónvàophònglàmviệccủaMaoChủtịch.MaoChủtịchnhờngườiđỡ,đứngđónkhách,MaoChủtịchlúcđóchỉcóthểnhìnthấybóngmờcủatừngngườiđốidiện.SaukhiChủtịchlầnlượtbắttayvàhỏithămsứckhỏetừngvịtrongbốnngườikháchbướcvào,cóhaingườiluira,haivịkháchởlạithamgiahộiđàm.PhíaTrungQuốccóĐặngTiểuBìnhvàUôngĐôngHưngthamgia.ThờikỳnàyMaoChủtịchluônbịbệnhtậtgiàyvò,thânthểsuynhược.TaychânChủtịch
đềubịphùthũng,khôngthểđilạiđược.Khôngcóngườikhácdìu,Chủtịchkhôngthểtựđứngdậy,đãđứngdậyrồilạikhôngthểtựngồixuống.BệnhđụcthủytinhthểdotuổigiàkhiếnthịlựccủaChủtịchgầnnhưbằng0.NhưngđiềukhiếnChủtịchbuồnnhấtlàkhinói,haimôirunrun,khôngtuântheosựđiều
khiểncủatrínão,lờinóikhôngmạchlạc,giaotiếpvớicácvịlãnhđạocấpcaonướcngoàiđếnthămthìnhânviênphiêndịchgầnnhưđãtrởthànhcầunốiquantrọng.NhưngChủtịchvẫncốgắnggiữvữngtinhthần,cũngcònmaylàtấtcảnhữngđiềuđó,người
ngoàikhôngnhậnra.Chỉđếnmộtlần,khihộikiếnvớiThủtướngTháiLanKukritPramoj,khángiảtinhmắtcóthểnhậnrađộngtácvàánhmắtcủaNgườikhônghàihòaquahìnhảnhtrênbảntinvềcuộchộikiếntrêntivi,khibắttayvớikháchnướcngoài,mắtNgườilạinhìnxuốngđất.Chitiếtvềcuộchộikiếnlầnnày,ThủtướngTháiLansaunàytừngcómiêutảtrongmột
đoạnmangtínhhồiký,xinđượcviếtrađâyđểbổsung:"Khitôivàotrongthưphòng,MaoTrạchĐôngthởdốc,phátratiếngrấtto...ngàibắttaytôi,
tiếngthởdốccàngtohơn,mộtlúcsau,nữphiêndịchvàytá...vàođủmớibắtđầunóichuyện.LờicủaMaoChủtịch,nhiềuđiểmcácnhânviênphiêndịchnghecũngkhônghiểu,dođó
quaysangcầucứucácytá.Cácytácũngthườngcảmthấynghingờ.Sauđó,đànhphảigọingườigiúpviệc,nhờcôấynghegiúp."VịThủtướngcảmthánnói:"Ánhmắtcủangàiấyđãmấtđihàoquangđặcbiệt,mấtđisự
nhạybén,báchọcvàtrítuệcủangàytrước,khitôibắttayngàiấy,đôimắtcủangàichămchúnhìnlênphíatrênđỉnhđầutôi,ngàiấyđãmấtđikhảnăngtậptrung."Cuốicùng,lúcThủtướngTháiLantặngquàchoMaoChủtịch,trênkhuônmặtMaoChủtịch
khôngtỏravui,cũngkhôngtỏrabuồn,khôngcómộtbiểuhiệntìnhcảmnào,dườngnhưChủtịchkhôngcònlàMaoTrạchĐôngtrongấntượngcủamọingườinữa.Điều thúvịnữa là, tronghai lầnMaoChủ tịchhộikiếnvớicựuThủ tướngnướcAnhSir
EdwardHealthtạiTrungNamHải,đôimắtcủaNgườiđãkém.Lầnthứnhấtlàvàotháng6năm1974,khiđóMaoChủtịchđãkhôngnhìnrõcácvật;lầnthứhailàngàymùng2tháng9năm1975,khônglâusaukhiMaoChủtịchlàmphẫuthuậtmắt.LầnhộikiếnnàycóĐặngTiểuBình,UôngĐôngHưngđicùng,thờigiannóichuyệnkéodài70phút.LầngặpmặtnàyđểlạichoSirEdwardHealthấntượngsâusắc.Saunàyôngđãnóivềlầnhộikiếnđó:MaoChủtịchvẫnnắmrấtrõtìnhhìnhtrongvàngoàinước.SirEdwardHealthkểchoMaoChủtịchnghevềtấtcảnhữnggìôngtagặptrongchuyếndulịchsuốtchiềudàiduyênhảitừvùngphíaTây,vùngphía
NamđếnvùngmiềnĐôngcủaTrungQuốc.MaoChủtịchnói:"NgàichưađếnthamquankhucôngnghiệpĐôngBắc,lầnsaungàinên
quaylại,đếnvùngĐôngBắcxemquymômỏvàngànhcôngnghiệpcủachúngtôi."MaoChủtịchdídỏmnhắcvịkhách:"Ngàichớnêntintấtcảnhữnggìmàngườitađãkểcho
ngàinghe."MaoChủtịchnóivớiSirEdwardHealth:"Chúngtôiđãcónhiềutiếnbộ,songnhữngviệc
cầnphảilàmcònnhiềulắm,màtiếnbộtrongkỹthuậtcôngnghệcònrấtchậm,chúngtôicònmộtđoạnđườngrấtdàiphảiđitiếp."SaunàySirEdwardHealthnhớlại:"QuahaicuộcgặpgỡvớiMaoChủtịch,tôicảmthấy,đối
vớivấnđềtrongnướcvàcụcdiệnthếgiới,ngàiấyvẫngiữđượcnhãnquanrấtthựctế.Khitiếnhànhthảoluậnvànóichuyệnvềkhánhiềunhânvậtnổitiếngtrênthếgiới,quanđiểmcủangàiấycựckỳđúngđắn,lốidiễnđạtcácquanđiểmcũngrấtrõràng,thẳngthắn.""MaoChủtịchcónhữngphẩmchấtmàtôithấyđượctừWinstonChurchill,CharlesdeGaulle,KonradAdenauervàJosipBrozTito:tuyđãởvàonhữngnămthángcuốiđờinhưngtấtcảđềucóthểnắmđượcbảnchấtcủacácsựvật,lànhữngngườicótầmảnhhưởnglớnđốivớithờiđại,cóthểquansátthếgiớimộtcáchtoàndiện,đồngthờidùngphẩmcáchcủamìnhđểchiphốinhữngviệclớntrênthếgiới."Saukhicuộchộiđàmkếtthúc,phóngviênĐàiTruyềnhìnhchụplạihìnhảnhlúcchiatay,
cácvịkháchvàMaoChủtịchđềurấtvui,ĐặngTiểuBìnhtiễnkháchraxe,xeđãlănbánh,cácvịkháchcònvẫytaychào.Lầnhộikiếnnày,cảchủvàkháchđềurấtvuivẻ,cảmthấythuđượcrấtnhiềukếtquả.
Chương 32:
TIẾN HÀNH PHẪU THUẬT MẮT CHO MAO TRẠCH ĐÔNG
ĐặngTiểuBìnhngồi trực tạiphòngphẫuthuật,ChuÂnLaiđangbịbệnhcũngđến.Trongkhoảngthờigianháthếtcakhúc"Mãngianghồng",MaoTrạchĐôngđãkếtthúcnhữngthángngàysốngtrongtămtối(trongkhoảngthờigiangầnhainăm).TôimangkẹođếnmờiĐặngTiểuBình,ôngchỉcầmbốncái,nói làmangvềchohaicháungoại(mộttrai,mộtgái).MaoTrạchĐôngđãhồiphụcthịlực.VìtiếnsĩHenryAlfredKissingerchưayêntâmvàokếtquảphẫuthuậtnênChủtịchđãviếtmộtbứcthưngắnmờiTổngthốngGeraldRudolphFordđếnthămTrungQuốcvàđưachoôngta.TrongthờigianMaoChủtịchlâmtrọngbệnh,đểtăngcườngcôngtáclãnhđạođốivớitổ
điềutrị,nhấtlàsaukhiChuÂnLaicũngbịbệnh,phảinằmviện,ĐặngTiểuBìnhtiếptụcthaythế,chịutráchnhiệmlãnhđạotổđiềutrịchoMaoChủtịch.DướisựkiếnnghịcủaTiểuBình,ngườiphụtráchtrongtổbảovệsứckhỏechoMaoChủ
tịchmấylầntổchứccácchuyêngiahộichẩnchoMaoChủtịch.Vìhọlànhữngngườithựcthicáccôngviệccụthể,đốivớicácphươngándocácchuyêngiađưara,lựachọncáchnào,thựchiệnrasao,họđềuphảibáocáochoĐặngTiểuBình.ĐặngTiểuBìnhlàngườichủtrìcáccôngviệcthườngngàyởTrungương,mọiviệcphảiđượcĐặngTiểuBìnhgậtđầuđồngýmớitrởthànhquyếtsách,sauđócácbộphậnphânnhauthựchiện.Thờikỳnày,vìchủtrìrấtnhiềucôngviệccủaTrungương,ĐặngTiểuBìnhrấtbậnrộn,từng
giâytừngphútđềuphảitranhthủ.Nhưngdùbậnthếnào,chỉcầnlàviệccóliênquanđếncôngviệccủatổđiềutrịbệnhchoMaoChủtịch,ôngđềulàmhếtsức,tậptrunghếttinhlực,tronghầuhếtcáctìnhhuống,đíchthânĐặngTiểuBìnhđếntậnnơiđểđônđốc,kiểmtra.Tháng8năm1975,bệnhmắtđụcthủytinhthểdotuổigiàmàMaoChủtịchmắcphảiđã
pháttriểnhoàntoàn,cóthểtiếnhànhphẫuthuậtđược.TổđiềutrịmờichuyêngianhãnkhoanổitiếngBắcKinhđếnhộichẩnchoMaoChủtịch.Khihọđến,MaoChủtịchdùngthịlựcyếuớtcủamìnhnhìnmọingười,đồngthờibắttaytừngbácsĩ.TrongđócómộtvịlàbácsĩcủabệnhviệnQuảngAnMôn-BắcKinhtênlàĐườngDoChi,hơn40tuổi,ngườidongdỏngcao,dángvẻnhonhã.MaoChủtịchbắttaybácsĩmớiđến,thânmậthỏi:"Anhtêngì?""ĐườngDoChiạ",bácsĩtrảlời."Cáitênnàyrấthay."MaoChủtịchdídỏmnói:"Nhấtđịnhchacậulàngườiđọcsách,ôngấy
cóthểđãđọcthơcủaLỗTấntiênsinh,nênđãđặtchocậucáitên'DoChi'."MaoChủtịchlaptứcđọctoànbộbàithơđó.LầnhộichẩnnàycủatổđiềutrịnhậnđịnhthủytinhthểbịđụcởbênmắtphảicủaChủtịch
đãđếnkỳpháttriểnhoàntoàn,căncứvàotìnhtrạngsứckhỏecủaChủtịch,nêuraýkiếnvàphươngántiếnhànhphẫuthuật.Phươngánphẫuthuậtđãđượccácchuyêngianhiềulầnthảoluậnvàhoànthành,báocáo
lênlãnhđạoTrungươngphêduyệtvàđượcTrungươngđồngý,sauđólạibáocáochochínhMao Chủ tịch biết và cũng được Chủ tịch nhất trí. Phẫu thuật này là loại tiểu phẫu thôngthường,nhưngvìđâylàtiểuphẫuchoMaoChủtịch-vịlãnhtụvĩđại,mặcdùbảnthânChủtịchkhôngyêucầunhưngcũngkhôngthểlàmnhưthôngthườngđược.Cácybácsĩđãcẩnthận,càngphảicẩnthậnhơn.PhẫuthuậtchoMaoChủtịchđượctiếnhànhngaytạinơiởcủaChủtịch,tứclàtạibểbơi.
Cácybácsĩngănmộtgóccủaphònglàmviệckiêmphòngkháchthànhmộtgianphòngnhỏ,khửtrùngnghiêmngặt,sắpđặtcácdụngcụphẫuthuậtcầnthiếtđểtiếnhanhphẫuthuật.Ngàylàmphẫuthuật,MaoChủtịchnghỉngơitốthơnbìnhthường.Cácybácsĩvàhộlýđều
đãchuẩnbịđầyđủ,đợiởbênngoài.BácsĩmổchínhlầnnàylàbácsĩĐườngDoChi,làbácsĩnhãnkhoarấtcótêntuổivớiythuậtcao,tácphongnghềnghiệpnghiêmtúc,kỹthuậtthànhthạo.Mọingườiđềuhyvọngcaphẫu thuậtchoMaoChủ tịchđược thuận lợi, rấtmongbácsĩ
phẫuthuậtchínhnóimộtcâuđểmọingườiyêntâm.NhưngbácsĩĐườnglạinói:"Thànhcôngđạttừ70-80%,caonhấtthìđạtđượcđến90%,khôngcógìđảmbảocả,khôngthểnóimạnhđược..."Chúngtôiởbêncạnh,rấtkhôngthỏamãnvớidựđoánvàcâutrảlờicủabácsĩ,chỉmong
bácsĩgiốngnhưchiếnsĩ lúcnhậnnhiệmvụmànóirằng:"Bảođảmhoànthànhnhiệmvụ",nắmchắc100%.Nhưngchúngtôicũngbiếtrõđâylàkhoahọc,tiếnhànhphẫuthuậtđềucónhữngrủironhấtđịnh.Chúngtôichỉcóthểtôntrọngýkiếncủacácchuyêngia.Chúngtôivẫncanhcánhtâmlýbấtan.MaoChủtịchđãđồngý làmphẫuthuật.Chúngtôibiết,MaoChủtịch luôncótháiđộ lạc
quanvàthuậntheotựnhiênđốivớisựsốngvàcáichết.Chiềuhômđó,cuộcphẫuthuậtvẫnchưabắtđầu,ngườichủtrìcôngviệchàngngàycủa
Trungương-ĐặngTiểuBìnhđãđến,UôngĐôngHưngđếnsớmhơnmộtchút.Sợảnhhưởngđếncuộcphẫuthuật,họđềukhôngvàophòngcủaChủtịchmàtrựcvàđợiởphòngkháchtạmthờidựngởcạnhbểbơi.Vìthờigianchờđợitươngđốidài,lạikhôngcóviệcgìkhácđểlàmnênchúngtôiđãchuẩn
bịmộtítkẹosôcôla.Tôibàymộtítlênđĩa,đưasangmờiĐặngTiểuBình."Mờiđồngchíănkẹo."Tôinói."Tôikhôngănđâu."-TiểuBìnhnói-"Nhưngtôixinbốncái,đemvềchohaicháungoại
(mộttraimộtgái).""Kẹovẫncònnhiềumà,đồngchílấythêmmộtítmangvềchocháu."Tôinói."Chỉcầnbốncáithôi,khôngcầnnhiều."ĐặngTiểuBìnhbảotôi:"Tôibảochúng,đâylàkẹo
lấytừchỗMaoChủtịchđemvề,cháutrai,cháugáinhấtđịnhsẽrấtvui."Trongkhitiếnhànhphẫuthuật,ChuÂnLaicũngvộitừbệnhviệnđến.TôibướclêntrướcđónThủtướng.SắcmặtThủtướngrấtxanh,hốcmắttrũngsâu,xuống
xecũngrấtkhókhăn,phảicóngườiđỡ.ChuÂnLaiđãtrảiquanhiềulầnphẫuthuật,cơthểkhôngkịphồiphục,sứckhỏengàycàngkémđi.ĐặngTiểuBìnhbướclênđón,haingườithânmậtbắttaynhau.ĐặngTiểuBìnhnói:"Cótôiởđâyrồi,đồngchíkhôngkhỏethìkhôngnênđến."ChuÂnLainói:"Khôngđến,tôinằmcũngkhôngyên,đếnxemthếnào."TiểuBìnhkéotayThủtướng,nói:"Vậychúngtacùngvàođạisảnhđi."Khôngmấtquánhiềuthờigian,cuộcphẫuthuậtcủaChủtịchđãkếtthúcthuậnlợi.ChuÂnLai,ĐặngTiểuBình...nétmặtvuivẻđếntrướccửathămChủtịch.MaoChủtịchđãrờibànmổ,haimắtbịtkínbằngvải lụadầy,ngồidựatrênghếxíchđu.
Nghenói,sauloạiphẫuthuậtnày,tưthếnghỉngơitốtnhấtlạikhôngphải lànằmtrênmặtphẳng.NhânviênnghiệpvụđangchuẩnbịnóivớiMaoChủtịchlàChuÂnLaiđãđếnthămChủtịch,
nhưngChuÂnLaivộixuatayngănlại.ThủtướngsợảnhhưởngđếnviệcnghỉngơicủaMaoChủtịch,gâytrởngạichokếtquảđiềutrịvàhồiphục.CuộcphẫuthuậtchoChủtịchnhưthếnào?Vìkhôngởtrongphòngphẫuthuật,tôikhông
đượctậnmắtnhìnthấyquátrìnhđó.Khônglâusau,ngườicómặttrongđókểchotôivềquátrìnhtiếnhànhphẫuthuật.Trongphòngphẫuthuật,mọichuẩnbịđềuđãđượcsắpxếpổnthỏa.Đểphốihợplàmphẫu
thuật,MaoChủtịchđồngýchomởmộtcakhúcđểphântánsựchúý.Mởcakhúcnàobâygiờ?Bảnnhạc"Mãngianghồng"củaNhạcPhiđãđượcchọn.Cakhúc
vangvọng,đầysứcsống,lộttảtấmlòngbaolavàhoàibãolớnlao,vĩđạicủamộtchísĩyêunước,MaoChủtịchrấtnhanhchóngnhậptâm,tronglòngChủtịchtrànđầytìnhcảmhàohùng,tinhthầnbìnhtĩnh,ungdunglạcquan.Trongtiếngnhạcmãnhliệt,bácsĩĐườngcùngcáctrợ
lýcủamình,hoànthànhcuộcphẫuthuậtloạibỏthủytinhthểbịđụcdotuổigiàchoMaoChủtịch.Cuộcphẫuthuậtnàysửdụngkỹthuậtquaykimmớiđượcsửdụngkhiđó,toànbộthờigianphẫuthuậtchỉmấtbảy,támphút.CuộcphẫuthuậtmắtchoMaoChủtịchlầnnàythànhcôngmỹmãn.Saumộttuần,khiđược
tháobỏ tấmvải lụabịtmắt,MaoChủ tịchchớpchớpmắt,nhìn,độtnhiênxúcđộngnghẹnngào,Chủtịchchỉvàocổáocủamộtnhânviênnghiệpvụcómặtởđó,nóichínhxácmàuvàhìnhnềnởphíatrên.MaoChủtịchvuimừngchỉvàobứctườngnói:"Đólàmàutrắng."MộtbênmắtcủaMaoChủtịchđãsángtrởlại,kếtthúchơn600ngàyđêmsốngtrongcảnh
tốităm.Tấtcảchúngtôi-nhữngngườicómặtởđóđềucảmthấyhếtsứcvuimừngvìChủtịchđãnhìnthấyánhsáng,tựnhiênchúcmừnglẫnnhau,trênkhuônmặtcủamỗingườiđềumangvẻvuimừngvàhưngphấnkhôntả.SựvuimừngvàantâmcủaMaoChủtịchcànglàđiềucóthểtưởngtượngđược.Đểcảmơncácybácsĩtrongtổđiềutrị,cáchộlývàcácnhânviênnghiệpvụbêncạnhmình,
MaoChủtịchbảonhânviênquảnlýmuamấyconvịtquay,mờimọingườicùngănmộtbữacơm,chúcmừngcuộcphẫuthuậtđãthànhcông.Tôicũnglàmộttrongnhữngkháchmời.Khônglâusau,khiMaoChủtịchhộikiếnkháchnướcngoàiđếnthăm,dothịlựcđãcóđược
sựhồiphụcnhấtđịnh,ChủtịchbènchủđộngđềnghịchụpảnhcùngĐặngTiểuBình-ngườichủtrìcáccôngviệchàngngàycủaTrungươngvàQuốcvụviện,đồngthờimờicảUôngĐôngHưngvàcácnhânviênnghiệpvụởcạnhNgườicùngchụp.MaoChủtịchvàĐặngTiểuBình,UôngĐôngHưngđềungồitrênsofa,nhữngngườikhác,baogồmPhóBộtrưởngBộNgoạigiaoVươngHảiDung,phiêndịchviênĐườngVănSinh,phóngviênvàcácbácsĩ,ytátrongtổđiềutrịchoMaoChủtịchđềuchụpcùng.Ngày21tháng10năm1975,MaoChủtịchhộikiếnvớiQuốcvụkhanhHoaKỳHenryAlfred
KissingerđangviếngthămBắcKinh.ĐốivớitiếnsĩKissinger-ngườiđãlàmnhữngviệctốtđẹpđểmởrộngmốiquanhệTrung-Mỹ,MaoChủtịchcósựquantâmđặcbiệt.Dùsứckhỏekhôngđượctốt,MaoChủtịchvẫnsắpxếpthờigianđểgặptiếnsĩKissinger.18giờ25phút,đoàncủaKissingergồmmườingười,đượcđónvàothưphòngcủaMaoChủ
tịch,saukhigặpmặt,ngoaitiếnsĩKissinger,Bush-ChủnhiệmphòngthôngtinliênlạccủaMỹtạiBắcKinhvàLodour-ngườiđồnghànhcùngKissinger,nhữngngườikhácđềuluirangoài.KissingerđếnthămTrungQuốclầnnàychủyếulàhộiđàmvớiĐặngTiểuBình,traođổiý
kiếnvềcácvấnđềquốctếvàquanhệsongphươngmàhaibêncùngquantâm,điểmlạicácnguyên tắccủacôngbáoThượngHải,đồng thờidựa theocácnguyên tắcđó,xúc tiếnpháttriểnmốiquanhệTrung-Mỹ.TrongthờigianởBắcKinh,nguyệnvọnglớnnhấtcủaKissingerlàđượcgặpMaoChủtịch.CuộchộikiếncủaMaoChủtịchvớiKissingercóthểnói làsựquantâmcóchủý, làmột
ngoạilệcủaChủtịch.NgàyhômđócósựcùngđicủaĐặngTiểuBình,HoàngHoa,KiềuQuánHoa,...CuộchộikiếncủaMaoChủtịchvớicácvịkháchMỹkéodài100phút.Mộtthờikỳdàitrởlạiđây,Chủtịchrấthiếmkhihộiđàmvớikháchnướcngoàitrongkhoảngthờigiandàinhưvậy.Điềulýthútrongcuộchộiđàmlà,MaoChủtịchcònviếtchoKissingermộtbứcthưngắn.
LầnđếnthămnàycủaKissingerthựcchấtlàchuẩnbịchocuộcviếngthămcủaTổngthốngMỹGeraldRudolphFord.GeraldRudolphFordthămTrungQuốccóthểđạtđượcthànhcônghaykhông?Cóthểnhận
đượcsựđóntiếplongtrọnghaykhông,đặcbiệtlàcóthểgặpđượcMaoChủtịchhaykhông?ViệcnàyđượcchínhphủMỹcựckỳquantâm.Dođó,khitraođổivớiMaoChủtịch,Kissingerđãđưaracácvấnđềmàôngtađangquantâm.MaoChủtịchvuivẻđồngý.NhưngKissingervẫnkhôngyêntâm,muốnMaoChủtịchviếtchoôngtamấychữ.MaoChủ
tịchmỉmcười,dườngnhưkhôngcầnsuynghĩ,vớitaycầmcâybútởđầubàn,viếtxong,đưachoKissingermộtbứcthưngắn.ViệcnàydiễnrasaukhiMaoChủtịchtiếnhànhphẫuthuậtđụcthủytinhthể,làmộttrongnhữngcôngviệcmàChủtịchtựxửlý.
ĐoàncủaKissingervôcùngvuimừng,cácđềnghịcủaKissingerđãđượcđápứngđầyđủ.Ngày2tháng12nămđóMaoChủtịchtiếpTổngthốngMỹGeraldRudolphFordđếnthăm
tạiphònglàmviệccủamình.ĐoàncủaTổngthốngMỹlênxe,đitừnhàkháchquốcgiaĐiếuNgưĐài,quaphốTrườngAn
vàoTrungNamHải,đếnbểbơi,TổngthốngGeraldRudolphForddẫnđầuđoànđạibiểugồmhơnmườingười,trongđócóKissinger,Bush,...nhậnđượcsựnghênhđónnhiệttìnhcủaĐặngTiểuBình,UôngĐôngHưngvànhiềungườikhác,nhanhchóngđưahọvàothưphòngcủaMaoChủtịch.Khiđó,sốngườivàophònglàmviệccủaMaoChủtịchtươngđốiđông,riêngphóngviênĐàiTruyềnhìnhvàphóngviênảnhđãhơnhaimươingười.Saukhichủkháchgặpgỡ,hỏithămtìnhhìnhsứckhỏexong,hầuhếtmọingườiluirangoài,chỉcónămvịkháchởlạithamgiahộiđàm.Lúcnày,tìnhtrạngsứckhỏecủaChủtịchvẫnchưađượcổnđịnhnhưngtinhthầncủaNgười
đãtốtlênrấtnhiều.Cuộchộiđàmkéodàitới110phút.Thờigianhộiđàmkéodài,dođónộidunghộiđàmcũngkháphongphú,cảthờigianvànộidunghộiđàmđềunhiềuhơnlầnhộiđàmvớiNixonnăm1972.Khibànđếncôngviệcquantrọng,MaoChủtịchrahiệubằngtay,nóicườimộtcáchrấtthoảimái.NhữngngườihiểuMaoChủtịchđềubiết,Chủtịchđãvìmuctiêuvĩđạicủađấtnướcmàcố
gắng.Rấtnhiềuphóngviêntruyềnhìnhghilạiquátrìnhnày.Năm1975,sứckhỏeMaoChủtịch
rấtkém,đầutiênlàđôimắtkhôngnhìnthấy,sauphẫuthuật, tuythị lựcđãcóđượcsựhồiphucnhấtđịnhnhưngrấtnhiềubệnhkhácliêntụcgiàyvòvị"trưởngbối"đã80tuổinày.Dùvậy,Chủtịchvẫntiếptụckiêntrìhộikiếnhơnhaimươilầnvớikháchnướcngoài.ĐểhiểubiếtvềthếgiớivàđểthếgiớibiếtđếnTrungQuốc,Chủtịchđãcómộtsựcốgắngphithường,nỗlựckhôngbiếtmệtmỏi.
Chương 33:
CỬ ĐẠI DIỆN THAM DỰ LỄ TRUY ĐIỆU CHU ÂN LAI
TrươngDiệuTừbáocáovớiMaoChủtịchtinThủtướngquađời,Chủtịchkhôngnóimộtlời,chỉgậtđầumộtcáchxótxa.Chủtịchngồidậyrấtkhókhăn,ăncơmcũngcầnngườikhácgiúp,khibệnhnặngcònphảiănquađườngmũichứkhôngnóiđếnchuyệnđilạinữa;dovậychỉcóthểcửTrươngDiệuTừđạidiệnChủtịchthamdựlễtruyđiệu.Cuốinăm1975,bệnhtìnhcủaChuÂnLaicóphầnnặnghơn.Thủtướngđãtrảiquasáulần
phẫuthuậtnhưngkhôngxuấthiệnđiềukỳdiệunhưmọingườihằngmongđợi-làsauphẫuthuật,Thủtướngsẽkhỏibệnh-màhoàntoànngượclại,bệnhtìnhcủaThủtướngngàycàngnặnghơn.Mặcdùphảinằm trêngiườngbệnh trongbệnhviện, songThủ tướngvẫnkhôngngừngquantâmtớisựnghiệptolớncủaĐảngvàNhànước.MaoChủtịchvẫnluônkhíchlệThủtướng,nhưngThủtướngkhólòngvượtquađược.BệnhtìnhcủaChuÂnLaingàycàngxấuđi,Thủtướngkhôngnhữngkhôngcònkhảnăng
làmviệcmànhữngngườihiểurõtìnhhìnhsứckhỏecủaThủtướngđềubiết,cuộcsốngcủaThủtướngrấtkhócóthểtiếptụcduytrì.Đặcbiệt,lầnphẫuthuậtngày6tháng12năm1975đãtrở thànhmộtđiềmbáotrướckhông lành, từsau lầnphẫuthuậtnày,sứckhỏecủaThủtướngđộtnhiênthayđổi,sauđókhônglâu,ChuÂnLaikhôngthểănđượcnữa,thểchấtcàngtrởnênsuykiệt.Đếnngày8tháng1năm1976,vịlãnhđạoĐảngvàNhànướcnhậnđượctìnhyêusâusắccủanhândânvàcólòngtrungthànhvôhạnvớinhândânđãrađi,mangtheosựxótthươngvôhạnvàcảsựlolắngchovậnmệnhcủaĐảngvàNhànước.TrongphòngtrựcbancạnhbểbơiTrungNamHải,khiTrươngDiệuTừkểlạivớitôinhững
điềukhiếnôngcảmthấyđaulòngvàkhôngmuốnnóira,mắtôngđãngấnlệ.Ôngkhôngphảilàngườidễxúcđộng,trongấntượngcủatôi,ônglàngườinghiêmtúc,chămchỉ,ítnói,nguyêntắc.Hômnay,ôngnóinhữnglờinhưvậyđủthấy,nhữngđiềunàyđãđượcgiữtronglòngôngtừrấtlâurồi,ôngkhôngthểtiếptụckìmchếđượcnữa.Chúngtôibiết,từkhitrảiquamấylầnphẫuthuật,bệnhtìnhcủaChuÂnLaingàycàngnặng
hơn.MaoChủtịchrất lo lắngchosứckhỏecủaChuÂnLai,bảnthânChủtịchkhôngthểtựmìnhđếnthămThủtướng,nênchỉcóthểcửTrươngDiệuTừđếntrựctạibệnhviện,tìmhiểutìnhhìnhởđórồibáocáolạichoChủtịch.Dovậy,suốtmộtthờigian,TrươngDiệuTừchạyđichạylạibệnhviện305khánhiềulần,tìnhhìnhnắmbắtđượccũngrấtnhiều.SaukhibiếtbệnhtìnhcủaChuÂnLailàvôcùngnghiêmtrọng,MaoChủtịchliềnchỉthịtổ
điềutrịthườngxuyênhộichẩnvàtìmmọicáchcứuchữakịpthời.MặcdùrấtlolắngchosứckhỏecủaChuÂnLainhưngbảnthânChủtịchlúcđócũngkhôngtựchămsócđượcmình.MaoChủtịchcũngkhôngthểtựmìnhđứngdậyhayngồixuống,đếnđimộtbướccũngkhôngthể.Chủtịchchỉcóthểnằm,nóinăngcũngrấtkhókhăn,ăncơmcầnngườikháctrợgiúp,khibệnhnặngcònănquađườngmũi.Cũngvàothờigiannày,saukhiTrươngDiệuTừbáocáovớiMaoChủtịchtindữ:Thủtướng
ChuÂnLaiquađời,MaoChủtịchkhôngnóigì,chỉgậtđầuxótthương.BởiluônquantâmđếnbệnhtìnhcủaChuÂnLainênchuyệnkhôngmaynàyChủtịchđãsớmdựliệu.BệnhtìnhcủaMaoChủtịchnghiêmtrọngnhưvậynênkhôngcókhảnăngthamdựlễtruy
điệuChuÂnLai,Chủtịchkhôngcòncócơhộinóilờicáobiệtvớingườibạncùngchiếnđấu,cùngtrảiquagióbãosuốtmấychụcnămtrờinữa.BuổisángcửhànhlễtruyđiệuChuÂnLai,trongphòngtrựcbancủabểbơi,TrươngDiệuTừ
nóivớichúngtôimộtcáchxótxa:"MaoChủtịchdặndòtôiđạidiệnchoChủtịchvàcácnhânviênlàmviệcbêncạnhChủtịchthamdựbuổilễtruyđiệu,đươngnhiênbaogồmcảcácanh,cácanhkhôngthểđiđượcthìcàngphảilàmtốtcôngviệccủabảnthân."
Tôinói:"TôivôcùngtônkínhThủtướngChu.TôicũngvôcùngđauxótkhiThủtướngrađi."TrươngDiệuTừkhôngchờtôinóihết,liềnnói:"Tôiđãthaymặtchomọingườirồi.Chúng
tađềucócùngmộttấmlòng,chúngtacùngđilàkhôngthểđược."Từngày21đếnngày28tháng1,TrungươngmởHộinghịBộChínhtrị.SứckhỏecủaMao
ChủtịchvôcùngsuynhượcnênNgườikhôngthamgia.TấtcảđềuthôngquanhữngýkiếnvàbáocáotìnhhìnhdongườiliênlạcMaoViễnTântruyềnđạtlại.MaoChủtịchtrướcsauđềuđềnghịHoaQuốcPhongđảmnhiệmquyềnThủtướngQuốcvụviện,chủtrìcáccôngviệcthườngnhậtcủaTrungương.QuyếtsáchnàycủaMaoChủtịchđãđánhtanmộngtưởngcướpĐảng,đoạtquyềncủa"bèlũ
bốntên".TrươngXuânKiềuđãsớmnhòmngóvịtríThủtướng,ChủtịchQuânủy,chỉvìThủtướngChuÂnLaiđứccaovọngtrọngnêndãtâmcủabọnchúngkhôngthựchiệnđược.SaukhiChuÂnLaiquađời,bọnchúngchorằngđâylàcơhộitốtnhưngkhôngthểngờrằng,MaoChủtịchkhôngnhữngkhôngđểbọnchúngđảmnhiệmvị tríquyềnThủ tướng,cũngkhôngchochúng chủ trì công việc hằng ngày củaQuân ủymà còn chỉ định ngườimà bọn chúng coithườnglàHoaQuốcPhongkiêmcảhaichứcvụnày,điềunàykhiếnbọnchúngrấtbấtmãn.
Chương 34:
LẦN CUỐI CÙNG TIẾP KHÁCH NƯỚC NGOÀI
HoaQuốcPhongđicùngnhữngngườikháchvào,MaoTrạchĐôngkhôngsaođứngdậyđược,nhờhaiytáđỡhaibên,Chủtịchmớiđứngdậyđược.Ngày27tháng5năm1976,lầncuốicùngtiếpkháchnướcngoài,Chủtịchkhôngđứngdậy,buổigặpmặtchỉdiễnratrong15phút.Ngày23tháng2năm1976,MaoChủtịchhộikiếnvớicựuTổngthốngMỹRichardNixontại
phònglàmviệc.ĐâylàlầnxuấthiệncôngkhaiđầutiêncủaNixonsauviệctừchứcbởisựkiệnWatergate,cũnglàlễgặpmặtlongtrọngnhấtmàMaoChủtịchdànhchomộtcựuTổngthống.Sánghômđó,nhữngngườikháchđitừnhàkháchquốcgiaĐiếuNgưĐàitớibểbơiTrung
NamHải,khixevừadừnglại,tôivẫnlàngườibướclênđónhọxuốngxe,điềunàycũnggiốngnhưnghithứcdiễnravàonăm1972,khiNixonđếnthămTrungQuốcvớivaitròTổngthống.Từtrênxebướcxuốngbangười:Nixon,phunhânvàcongái.QuyềnThủtướngHoaQuốcPhongbướclênbắttaychàođóncácvịkhách,cùnghọtiếnvào
cổngbểbơirồivàophònglàmviệccủaMaoChủtịch.MaoChủtịchđượcđỡđứngdậy,lầnlượtbắttayhỏithămsứckhỏetừngngườikháchtớithăm,tỏrarấtvuimừng.Cácvịkháchkhôngnhữngvuimừngmàcòntỏraxúcđộng.Lầnhộikiếnnày,nóirathìcũngkháthúvị,đãđượcchuẩnbịtừrấtlâurồi.MaoChủtịch
thườngmangmộttìnhcảmsâusắcvớinhữngngườilàmviệctốt,ChủtịchtừlâuđãrấtmuốngặplạiNixon.Bởivì,khigặpNixonnăm1972,bệnhcủaChủtịchđangởgiaiđoạnđầu,sứckhỏeyếu,cómộtsốvấnđềkhôngtiệnbànbạc,dovậyChủtịchvẫngiữtronglòng.Mùahènăm1974,khihộikiếnvớiTổngthốngPhilippinesMarcosvàphunhântạiVũHán,ChủtịchnhờImeldaMarcoschuyểnlờitớiNixonnguyệnvọngnàycủaChủtịch.MaoChủtịchhếtsứctánthànhsángkiếnvàsuynghĩmangtínhđộtphátrongquanhệTrung-MỹcủaNixonkhiôngnàycònđảmnhiệmvaitròtổngthống.Nămđó,Nixonbịbuộctừchứcbởi"sựkiệnWatergate"ởtrongnước,khôngnênnóiđếntìnhhuốngkhôngmongmuốnnày,MaoChủtịchđãnhậnbiếtđúngcơhộinày,sẽdànhtặngchoNixonniềmvinhdựmàchưaaicó."SựkiệnWatergate"làviệcnộichínhcủanướcMỹ,chúngtôitôntrọngsựlựachọncủahọ
màkhôngcóbấtkỳcanthiệpnào.Nhưngtừ"sựkiệnWatergate"cóthểthấy,cónhiềuquanđiểmtráingượcvớiNixon,MaoChủtịchlạicóquanđiểmrấtkhác.Chủtịchtừngnóimộtcáchbấtbình:"Lẽnàokẻthốngtrịkhôngnêncóquyềnthốngtrịsao?"MaoChủtịchtừngnóivớiGeorgesPomidouđếnthăm:"Tôikhôngsaohiểuđược,tạisaophảilàmrùmbengviệcnàylên(chỉsựkiệnWatergate),
đểtiếngxấuđồnrakhắpnơinhưvậy?TôikhonghiểutạisaochỉmộtsaisótnhỏnhưthếcũngcóthểlậtđổđượcNixon?"MaoChủtịchphântíchnguyênnhânlà"đãtựdongônluậnquánhiều."MaoChủtịchtừngnóivớiThủtướngTháiLanKukritPramojkhiđếnthămTrungQuốc:"Sự
kiệnWatergateđãbịthổiphongquámứcthựctế."Đồngthờinóirõ:"Tôichorằng,NixonbịlậtđổlàmưuđồđentốidophầntửchiếntranhcủaMỹbàyra.NhờngàiviếtthưchoNixon,bảotôinhớôngấy."ViệcmờiNixontrởlạithămTrungQuốclầnnàylàmộtvấnđềquantrọngmàMaoChủtịch
hếtsứcquantâm,đóchínhlàTrungQuốccầntăngcườngquanhệvớiMỹ.TrongchuyếnthămlầnnàycủaNixonđếnTrungQuốc,cáchlàmkhácvớitrướckia,chúng
tôiđiềumáybayBoing707mớimuavềchưalâuđếnsânbayLosAngelescủaMỹnghênhđón.TrungQuốcđiềumáybayđiđónmộtcựuTổngthốngnướcngoàiđếnthămTrungQuốcvớitưcáchcánhân,đâylàchuyệnchưatừngxảyra.
Ngày21tháng2,saukhiđếnBắcKinh,giađìnhNixonđượcsắpxếpởtạidãyphòngtạikháchsạnmànăm1972,khiđếnthămTrungQuốctrongvaitròTổngthống,Nixonđãtừngở.Nixonvẫnđượctiếpđãitheonghithứcđốivớitổngthống.KhiMaoChủtịchvàNixonđàmthoại,phunhânvàcongáiNixonluirangoài,phíaTrung
QuốcchỉcóHoaQuốcPhongcùngthamgia.Cuộchộiđàmbắtđầutừ11giờ50phútsángđến13giờ35phútthìkếtthúc,kéodài105phút.ĐâylàcuộcnóichuyệnkéodàivớingườinướcngoàicuốicùngcủaChủtịchMaoTrạchĐông.CuộcgặpgiữaMaoChủtịchvớiNixonlầnnàygiốngnhưcuộctrùngphùnggiữahaingười
bạncũ,haingườitraođổirấtlâuvềcácvấnđềhọcùngquantâm,baogồmcảmộtsốcáchnhìnnhậnvềtìnhhìnhthếgiới.MaoChủtịchtỏrarấttánthưởngNixon.Theotiếtlộcủagiớibáochí,ngaytừnăm1965,
khi thămĐàiLoan, lúcnóichuyệnvớiArthurHummel -phóđạisứĐạisứquánMỹtạiĐàiLoan,saunàytrởthànhđạisứTrungQuốctạikháchsạnViênSơn-ĐàiBắc,Nixonđãtừngnêuravấnđề:mốiquanhệTrung-Mỹcầnđượccảithiện.Trongnhữngnămthángsauđó,Nixonđãnỗlựckhôngngừngđểbiếnmụctiêunàytrởthànhhiệnthực,đếnkhiôngđắccử,trởthànhTổngthốngMỹ,mụctiêunàyđãcóđượckếtquảtốt.Cuộcnóichuyệnkéodàigiữahaingườilầnnàykhôngchỉthỏamãnđượcnguyệnvọngđãcótừlâumàhaibêncònhiểubiếtlẫnnhaunhiềuhơn,đểlạinhiềuấntượngtốtđẹp.TừcuốnhồikýcủaNixonvềcuộcviếngthămTrungQuốccủaôngsaukhitừchứcvàcuộc
gặpmặtcuốicùngvớiMaoChủtịch,cóthểthấytìnhhìnhcủaMaoChủtịchlúcbấygiờ:"KhitôiquaytrởlạithămTrungQuốcnăm1976,tìnhhìnhsứckhỏecủaMaoTrạchĐông
đãxấuđinghiêmtrọng.Lờicủangàiấyngheđứtquãng,giốngnhưnóitừngtừđơnâmmột,nhưngtưduyvẫnmẫntiệp,sâusắcnhưtrước.Nhữnglờitôinói,ngàiấyđềucóthểnghehiểuhết,nhưngkhingàiấymuốntrảlờithìlạinóikhôngralời.MaoTrạchĐôngchorằng,phiêndịchkhônghiểulờingàiấynói,nênngàiấyvộicầmsổtaylên,viếtraluậnđiểmcủamình.Thấytìnhhìnhcủangàiấynhưvậy,tôicảmthấybuồn.BấtluậnngườikhácnhìnnhậnMaoTrạchĐôngnhưthếnào,khôngaicóthểphủnhậnmộtđiềulà,MaoTrạchĐôngđãchiếnđấuđếnhơithởcuốicùng.Cuộchộikiếnkếtthúc,MaoChủtịchđượcđỡđứngdậybắttaychàoNixon,từbiệttrongsự
lưuluyến.QuyềnThủtướngHoaQuốcPhongtiễnvịcựuTổngthốngđếntừbênkiabờđạidươngra
tớingoàicổng.NixonmộtlầnnữacảmơnthịnhtìnhcủaHoaQuốcPhong.Ngàyhômsau,tờ"NhânDânnhậtbáo"đăngtảibứcảnhNixonvàMaoChủtịchbắttay,Hoa
QuốcPhongđứngtiếpởbêncạnh.TrongthờigianlưulạiBắcKinhsauđó,NixoncócuộchộiđàmkéodàisáutiếngđồnghồvớiHoaQuốcPhong,đồngthờitổchứcbữatiệcđáptạChínhphủTrungQuốcvớitưcáchcánhântạiĐạilễđường,phảinóiđâylàvinhdựđặcbiệthiếmcóđốivớimộtngườinướcngoài.TìnhtrạngsứckhỏecủaChủtịchngàycàngkém.Chủtịchdườngnhưbiếtrõmìnhkhông
cònnhiềuthờigiannữa,vìvậy,dựatrêntầmảnhhưởngcủabảnthân,Chủtịchliêntụclàmviệcvớikháchnướcngoài.Chiềungày17tháng3,MaoChủtịchhộikiếnvớiThủtướngLàoKaysonePhomvihanetại
phòng làmviệckiêmphòngkháchcủamình, cùnghộikiếncóThủ tướngHoaQuốcPhong,cuộcđàmthoạikéodài35phút.Ngày30tháng4,MaoChủtịchlạihộikiếnvớiThủtướngNewZealand-RobertMuldoon
cùngnămvịkhách,cuộcđàmthoạidiễnratrongvòng30phút.Saukhitiễnkhách,HoaQuốcPhongquaylạiphòngcủaMaoChủtịch,báocáomộtsốvấnđềtrọngtâmvềtìnhhìnhtrongnước,đồngthờitỏra lo lắngvềtìnhhìnhpháttriểnởmộtsốtỉnh.MaoChủtịchanủiThủtướng,NgườidùngbàntayluônrunrẩycủamìnhviếttặngHoaQuốcPhongbacâu,câuthứnhất:"Cứbìnhtĩnh,chớnênvộivàng",câuthứhai:"Làmtheophươngchâmtrướckia",câuthứba:"Đồngchílàmviệc,tôirấtyêntâm".Sauđó,HoaQuốcPhongtruyềnđạtlạinộidungnàychoBộChínhtrị,songchỉnóihaicâuđầu.Còncâucuốicùng,làchuyệncủasaunày.Ngày12tháng5,MaoChủtịchhộikiếnvớiThủtướngSingaporeLýQuangDiệuvànămvị
kháchcùngđitạiphònglàmviệccủaChủtịch.Trướckhitiếpkhách,Chủtịchđãcắttóc,caorâu,mặcbộquầnáoTônTrungSơnmàuxámnhạtvẫnsửdụngkhitiếpkháchnướcngoàiđếnthăm...,việcchuẩnbịdùrấtđơngiảnnhưngcũngkhiếnchoChủtịchtrônghoạtbátlênkhánhiều.ChỉcóđiềuchânChủtịchrấtyếu,khôngthểđứngđượclâu,càngkhôngthểđilạiđược,chỉlêmấybướctrên
nềnphẳng,cũngkhôngthểkhôngcóngườiđỡ.HoaQuốcPhongcùngkháchđivào,MaoChủtịchkhôngthểđưnglênđược,vẫnngồiđó,trênghếsofa.Trướcđây,khitiếpkháchnướcngoài,Chủtịchvẫncốgắngđứnglênđượcđểnghênhđón,còncốthựchiệncácđộngtácmộtcáchtựnhiên.Lúcđó,maymàhaiytátinhý,nhanhchânbướcđến,mộtngườibêntrái,mộtngườibênphảimớiđỡđượcChủtịchđứngdậybắttayvớicácvịkhách,rồingồixuốngđàmthoạivớikhách.Lầnhộikiếnnàychỉkéodài30phút.Chiềungày27tháng5năm1976,MaoChủtịchhộikiếnvớiThủtướngPakistanBhutto,đây
làlầntiếpkháchnướcngoàicuốicùngcủaMaoChủtịchlúcNgườicònkhỏe.KhiHoaQuốcPhongcùngcácvịkháchđivào,MaoChủtịchkhôngđứngdậymàchỉngồitrênsofabàytỏsựhoannghênhđốivớingườiđứngđầuchínhphủcủađấtnướclánggiềnghữunghị.Lầnhộikiếnnàychỉtiếnhànhtrongvòng15phút,cóngườinói,đâylàlầntiếpkháchnướcngoàingắnnhấtcủaChủtịch.Lầnnày,gươngmặtChủtịchtiềutụy,mấtđisựbiểucảm,haimắtlimdim,đilạikhókhăn.BiểuhiệnrõnétnhấtlàChủtịchđãmấtđikhảnăngtựkiểmsoát,nướcmiếngliêntụctựchảyratừbênmép,cácytáphảigiúpChủtịchlauđi.Nhữngthướcphimtưliệuđượcchiếusaunày,lúcquayphim,mặcdùcácnhàbáođãtiến
hànhlựachọnnhữnggócđộquayđepnhất,ngườibiêntậplúcbiêntậpđãcắtdántừngđoạnphim,đãbỏnhiềucôngsức,nhưngmọingườivừaxemđãthấyrõsứckhỏecủaMaoChủtịchkhôngđượctốt.Khônglâusau,TrungươngraquyếtđịnhMaoChủtịchkhôngphảitiếpkháchnướcngoài
nữa.Nhữngnămcuốiđời,sứckhỏecủaChủtịchrấtkém,mỗinămlạisinhnhiềubệnh,việcđilại
khókhăn,thêmvàođólàsựdàyvòcủabệnhđụcthủytinhthểlàmChủtịchvôcùngkhổtâm.Thếnhưng,vìnhândân,vìtheođuổimụcđíchcaođẹp,Chủtịchcóthểchịuđựngnhữngkhổcựcvàsựgiàyvòcủabệnhtật,hộikiếnvớicácđoànkháchnướcngoàiđếnthămTrungQuốc,thậtsựlàđãlàmhếtsứcmình,hếtlòngtậntụyvìnướcvìdân.Theothốngkêchưađầyđủ,trongkhoảngbanăm, từnăm1973đếnnăm1975, bìnhquânmỗi nămMaoChủ tịch tiếpkháchnướcngoàihơn20lần,riêng5thángđầunăm1976,Chủtịchđãhộikiếnsáulần.Trongkhoảng thời giangần20năm,MaoChủ tịch tiếpđónnguyên thủquốc gia, người
đứng đầu chính phủ của mười quốc gia, trong đó có Mikhail Vasilyevich Frunze, NikitaSergeyevichKhrushchyov,KimNhậtThành,HồChíMinh,Sukarno,...Tôilànhânviênnghiệpvụ,đãlàmmộtsốcôngviệcliênquantrongđó,tậnmắtthấyChủtịchđàmthoạicùngkháchnướcngoài từ khiNgười khỏemạnh, tinh lựcdồi dào chođếnnhữngnăm tháng cuối đời,Ngườiphảicốgắngvượt lênmọikhókhănvàbệnhtật,đứctínhnàykhiếntôicảmkháivôcùng.Tôithậmchícònnảyrasuynghĩkỳquặc,nếuconngườicóthểtrườngsinhbấtlão,"vạnthọvôcương"thìtốtbiếtmấy!
Chương 35:
MAO TRẠCH ĐÔNG TRONG THỜI KHẮC CỦA CƠN ĐỘNG ĐẤT ỞĐƯỜNG SƠN
Bểbơicókiếntrúccổxưakêulêncọtkẹttrongtrậndưchấn,giốngnhưsắpđổsậpxuốngvậy.DichuyểnChủtịchđangtrongtìnhtrạngbệnhnặnglàrấtnguyhiểm,HoaQuốcPhongvàVươngHồngVănđànhphảithỉnhthịChủtịch.VẻmặtChủtịchđauđớn,Ngườikhôngthốtlênđượclờinào,chỉấnấntayxuống,biểuthịđồngý.GặpđượcLýMẫn,Chủtịchcóđượcthờikhắctỉnhtáocuốicùng.Ngày8 tháng1năm1976, ChuÂnLai từ trần, niềmđau thương của cảnước chưa lắng
xuốngthìngàymùng6tháng7,ỦyviêntrưởngChuĐứccũngquađời.MaoChủtịchđãtừngcùnghai chiếnhữu già củamìnhphấnđấu suốtmấy chụcnăm ròng, giải phóngnhândânTrungQuốckhỏicảnhnôlệ,ápbức,từđóđứnglên,bướctrênconđườngchủnghĩaxãhội.Lúcnày,doảnhhưởngcủahaicúsốcliêntiếpxảyra,sứckhỏecủaMaoChủtịchkhómàtrởlạiđượcnhưtrước,thậmchíngàycàng
xấuđi.MaoChủtịchlúcđóđãnằmliệtgiường,khôngchỉkhôngthểsinhhoạtđượcnhưngườibìnhthườngmàthậmchíkhảnăngbiểuđạtngônngữcũngđãmất,càngkhôngthểnóiđếnchuyệncầmbútđểviếtnữa.MặcdùChủtịchvẫncònkhảnăngtưduybìnhthường,nhưngviệcdiễnđạtýcủaChủtịchnhưđồngýhoặcphảnđối,thíchhoặcghét...,đaphầnđềuphảinhờvàocácnhânviênthâncậnbêncạnhChủtịchphỏngđoán."Bèlũbốntên"nắmđúngthờicơ,núpbóng"phongtràophảnđốicánhhữu"đểxâydựng
thếlực,pháttriểnlựclượng,mưuđồđoạtlấyvịtrícaonhấtcủaĐảngvàNhànước.Cũngvàothờikìnàyđãxảyratrậnđộngđấtgâychấnđộngcảthếgiới.Ngày28tháng7,đêmhômxảyratrậnđộngđấtdữdộitạikhuvựcPhongNam,ĐườngSơn,
HàBắc,đúnglúctôivềnhànghỉ.Trậnđộngđấtdữdộilàmtôigiậtmìnhtỉnhgiấc,tiếngmọingườigọinhauầmĩ,vôcùngkinhhãi,dưchấnkhôngngừngxảyra.Vợcontôicũngsợhãiđếnđộúớtrướchiệntượngtựnhiênhiếmthấynày,khôngbiếtphảilàmthếnào...Tôichỉkịpnóivớivợ:"Mauđưaconrasân",rồivộivàngnhảylênxeđạp,hướngvàongõnhỏđangrunglênnghiêngngả,mặckệtấtcả,đạpthẳngđếnbểbơiTrungNamHải.Bởivìtôihiểurõrằng,còncómộtnhiệmvụcấpbáchhơnđangchờtôigiảiquyết.Phòng trựcbanởcạnhbểbơiđènđiệnsáng trưng,doảnhhưởngcủa trậndưchấn, các
phòngliêntụcphátraâmthanhcótkét,cótkét,nhưsắpđổsậpxuống,sắpgãyvụnravậy,khiếntacảmthấythươngtâm,kinhhãihơncảtiếngrênrỉcủangườibệnhlúclâmchung.TrươngDiệuTừđãthứcdậytừlâu,cácchiếnsĩtấtthảyđềunghiêmtrangđợilệnh.Uông
ĐôngHưngcũngvừatừnhàlaođến.VấnđềquantrọnglúcnàylàcầnxácđịnhngayMaoChủtịchcócầndichuyểnđếnvịtríkháckhông,vìphòngthayđồcủabểbơi-nơiMaoChủtịchở,phòngốcthìquácũ,tiếngđổvỡloảngxoảngliêntụcxảyra,nhưkhôngthểtiếptụcchịuđựngthêmtrậndưchấnnàonữa,nếuởlạisẽrấtkhôngantoàn.Tintứctruyềntớikhiđó:3giờ42phút53giây,rạngsángngày28khuvựcPhongNam,
ĐườngSơn,HàBắcxảyratrậnđộngđấtmạnhdữdội,ảnhhưởngđếnThiênTânvàBắcKinh.Chúngtôiởtrongphòngtrựcban,nghethấytiếngrắcrắcphátratừkhốikiếntrúc,ngaycả
bóngđèntrongphòngtrựcbancũngdaođộng,dưchấnkhôngngừngtiếpdiễn,liệucóthểcóthêmchấnđộnglớnnàonữakhông?Khốikiếntrúccũkỹnàycủabểbơiliệucòncóthểchịuđựngthêmđượcmấycơnchấnđộngnữa?Mộtkhiđãsụpxuống,ngườibịthươngrồithìlàmsaomàănnóiđượcvớinhândân?MaoChủtịchlúcđóđãởvàogiaiđoạnphảichămsócđặcbiệt,cảngàykhôngthểrờisự
chămsóccủacácytá.Tổđiềutrịluônnhắcnhở,căncứvàobệnhtìnhcủaMaoChủtịch,bấtkỳsựdichuyểnnào
cũngđềucóthểtạoramốiđedọanghiêmtrọngđốivớitínhmạngcủaChủtịch.Những người đến sau nhưHoaQuốc Phong, VươngHồng Văn..., cũng không dám quyết
chuyểnhaykhôngchuyển,đànhphảihỏiýkiếncủachínhChủtịch.MaoChủtịchlúcnàyđãởvàotrạngtháinửatỉnhnửamê.Cáchđây20ngày,khibáovớiChủtịchtinỦyviêntrưởngChuĐứcquađời,Chủtịchtuyvẫncòntỉnhtáonhưngnóinănglaigặptrởngạinghiêmtrọng,chỉnhìnthấynétmặtChủtịchbiểuhiệnsựđauđớnnhưngkhôngthểthốtrađượclờinào.Chủtịchchỉcóthểđưataylênrồilạiđặttayxuống,cứthếbuôngthõngxuốnggiườngmàkhôngsaonhấclênđượcnữa.CácnhânviênlàmviệcbêncạnhChủtịchdựavàokinhnghiệmphánđoán,điềunàythểhiệnChủtịchđãbiếtrồi,nhưngsauđókhôngthấyChủtịchcóbấtkỳbiểuhiệnnàokhác.Từđóvềsau,sứckhỏecủaMaochủtịchdườngnhưmỗingàymộtkémđi.Đểtránhtổnthươngdođộngđấtcóthểgâyra,nênxinýkiếncủachínhChủtịchlàchuyển
haykhôngchuyểnđi,Chủtịchcòncóbiểuhiệnkháchaycósựlựachọnnàochăng?Quanhiềulầntrầmngâmnghiêncứu,lãnhđạoTrungươngquyếtđịnhchuyểnChủtịchđến
mộtcănhộmớixây,đólàngôinhàsố202.SaukhiMaoChủtịchlâmbệnhnặng,mộtsốủyviênBộChínhtrịkhiđếnđâytrựcbanđãtừngởlạivànghịsựtạingôinhàsố202này.Số202nghenóilàsốhiệucủamộtcôngtrình.Đâylàngôinhàmớixâychưalâu,cănnhàto
lớn,ánhsánghợplý,điềukiếngiữấmvàcáchnhiệttươngđốitốt,trongđócónhiềugiannhưphòngngủ,phònglàmviệc,phònghọpvàphònglàmviệcdànhchonhânviênnghiệpvụ,khátiệndụng.Tạithờiđiểmđó,đâylàcănhộtốtnhấtTrungNamHải.NghenóichuyểnChủtịchđếnđó,chungtôiđềurấtvui.UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừbảotôi,đưaMaoChủtịchđếnngôinhàsố202,yêucầu
tôisắpxếpngườivàlàmtốtcôngtácchuẩnbịdichuyển.Haingườicònnói,Chủtịchcũngđãđồngýrồi.Trongsốcácnhânviêntrựcban,tôilựachọnđượcsáucánbộnhanhnhẹnvàtinhtế,dưới
sựchỉđạocủatôi,tiếnhànhlàmnhiệmvụdichuyển.Lúcbắttaydichuyển,cólãnhđạoTrungương,UôngĐôngHưng,TrươngDiệuTừvàmộtsốbácsĩ,ytátrongtổđiềutrịphốihợpthựchiện.TôibướcvàophòngngủcủaChủtịch,nhìnsắcmặttrắngbệchcủaChủtịch,tôibiếtChủtịch
đangởtrongtrạngtháihônmê.Aitrongsốchúngtôibướcvào,Chủtịchđềukhôngcònhaybiếtgìnữa,khôngcóchútphảnứngnào.NhìnthấytrênmũiChủtịchcócắmmộtchiếcốngxông,cùngvớinhịpthởyếuớt,chiếcốngxôngđộngđậynhẹ,tôiđaulòng,khôngdámnhìnlâu.Theocácybácsĩ,Chủtịchsốngnhờcáchtruyềnthứcănquađườngmũiđãđượcmộtthời
giandàirồi.Banđầu,Chủtịchkhôngquen,cảmthấyrấtkhóchịu,bắtgỡra;nhưnggỡrarồilạirấtkhókhănđểđưathứcănvào,khómàduytrìđượccuộcsống,khiănlạiphảicắmốngvào,sẽcàngkhóchịuhơn.Mặcdùvậy,quamấylầntiếpkháchnướcngoài,đểkhôngmấtmỹquan,trướckhitiếpkháchphảirútbỏốngxôngra,saukhigặplạicắmvào.Cứcắmvàorồilạirútranhưvậyrấtđauđớn,nhưngvìsựnghiệp,vìtươnglaicủanhandânTrungQuốc,Chủtịchkhôngquảnngại,vẫncốchịuđựng.Trongđiềukiệnchữatrịlúcbấygiờ,khôngcólựachọnnàokhác.Đưathứcănvàoquaống
caosunhỏcũngchỉđểduytrìsựsống,kéodàithêmthờigiansốngmàthôi.Chođếnsaunày,cắmhaykhông,đưathứcănvàohaykhôngđềudongườikhácquyetđịnh,Chủtịchđãmấtđikhảnăngnàyrồi.ĐiềutôikhôngthểlýgiảinổilàMaoChủtịchđãnhưvậyrồithìlàmsaocóthểđồngýviệcdi
chuyểnđược?Họnóivớitôi, lúcđónhânviênphụcvụnóivớiChủtịchtínhtấtyếuphảidichuyển,đặcbiệtlàbáochoChủtịchbiết,ĐườngSơnđangxảyrađộngđấtlớn,cònđọccảphầntómtắtcủabàibáovềđộngđấtchoChủtịchnghe.KhiChủtịchngheđượcnhữngtổnthấttolớnmànhândâncáckhuvựcgặpnạnphảiđối
mặt,MaoChủtịchđãchaumày,lệrơitừkhóemắt,tỏrarấtlolắng.Thếnhưng,việcChủtịchcóthểlàmđượcchỉlàdùngtaybiểuthịbiếtrồichứkhôngthểnóithànhlời,Chủtịchấnấntayxuống,biểuthịsựđồngýviệcdidờikhỏinơinày.
Khôngcònnghingờgìnữa,trậnđộngđấtnàykhiếnChủtịchphảichịumộtsựtổnthươngrấtlớnvềtinhthần,bệnhtìnhnặnghơn,từđóChủtịchbắtđầuchuyểnsangtrạngtháikhôngtựkiểmsoátđượcbảnthân,khôngcònngồidậyđượcnữa.ThấyMaoChủtịchnhưvậy,tôirấtxótxa,khôngcầmlòngđược,tôiđãrơinướcmắt.Thật
quáđaulòng.Hơn10giờsángngày29tháng7,dưchấnvẫnliêntiếpxảyra,đểtránhxảyranhữngbất
trắckhólường,sáungườichúngtôidùngnhữnglớpkhănđệmbệnthànhchiếccángmềm,đưaMaoChủtịchvàophòngmới.Đươngnhiên,trongquátrìnhdichuyểnnàychúngtôiluônđượcsựhỗtrợvàchỉđạocủatậpthểcácybácsĩvàcủacácnhàlãnhđạo.NhữngytácómặtlúcđólàTiểuDư,TiểuLý,lànhữngngườicónhiềukinhnghiệmthựctế.Điềuđángnóiởđâylàmỗingườitrongchúngtôithamgiacôngtácnàyđềutậptrungtoànbộtinhlựcvàthựchiệncẩnthận.CácytáTiểuDưvàTiểuLýlànhữngngườiđượctuyểnchọnvàđượcđiềutừbệnhviệnđịa
phươngkhácđến,khibệnhtìnhcủaMaoChủtịchđãtrởnênđặcbiệtnghiêmtrọng,nếuchỉdựavàocácybácsĩcũthìkhólòngứngphóđược.BệnhtìnhcủaChủtịchngàycàngnghiêmtrọng,dođặcthùcôngviệccủaytá,hàngngàyhọphảithaynhautrựcsuốt24tiếngđồnghồ.Họkhôngcókháiniệmđilàmhaynghỉlàm,tấtcảđềuănởtạiđây.Tôicònnhớ,TiểuDưlàngườinhiềutuổihơnmộtchútsovớicáccôkhác,côđãlàmmẹrồinhưngcórấtítthờigianchămsócgiađìnhvàconcái.TiểuLýtrẻtuổinhất,chắcchỉkhoảnghơnhaimươituổi,nhưngởcôlộrõsựchínchắn.Trìnhđộchuyênmônthànhthụccộngvớitinhthầntráchnhiệmvàlòngyêunghề,đứchysinhcủahọkhôngchỉđượclãnhđạothườngxuyênkhenngợimàchúngtôicũngrấtkhâmphục.Trướckhihọđến,mọicôngviệctrongđiềutrịnhưchoChủtịchuốngthuốc,tiêmthuốcđềudomộttayNgôTiểuQuân-ngườisaunàytrởthànhPhóViệntrưởngviện305đảmđương.Khoảngnăm1974,căncứvào tình trạngsứckhỏecủaMaoChủtịch,Trungươngquyếtđịnhthànhlậptổhộlýđiềutrị,chịutráchnhiệmcáccôngviệcđiềutrịchoMaoChủtịch.Tạiđây,BộChínhtrịTrungươngđãraquyếtđịnhcửmộtđoànđạibiểuđicứutrợvàđộng
viênnhândânkhuvựcbịnạntạiĐườngSơn,doHoaQuốcPhonglàmtrưởngđoàn.KhibáocáovớiChủtịchvềtìnhhìnhnàyvàmờiChủtịchphêchuẩn,Chủtịchchỉvẫytaylênxuống,nhânviênlàmviệcphánđoán,đâylàsựbiểuthị"đồngý".Nếuxuataysangtráihaysangphảithìcónghĩalàkhôngtánthành.KhiđóMaoChủtịchchỉcóthểbiểuđạtýkiếncủamìnhbằngcáchnày.Sáng28tháng8,CụccảnhvệchoxeđếnđóncongáiMaoChủtịchlàLýMẫnđến,chúngtôi
racổngđóncôấy.LýMẫnvừaxuốngxeliềnnhanhnhảunói:"CháuchàochúTrần!"Mặcdùtôichỉnhiềuhơncôấyvàituổi,côấycũngđãlàmmẹrồinhưngvẫnkhôngthayđổi
cáchxưnghôvớitôi."Cháubéolênrồiđấy."-Tôinói-"Cháukhỏekhông?""Vẫntốtạ."-Côvừacườivừanói-
"Lâulắmrồikhônggặp,chúvẫnvậyạ.""Chúcũnggiàrồi."Nóiđếnđây,tôikhôngnóitiếpnữa.TôiđưacôấyvàophòngcủaChủtịch.LúcnàyChủtịchđãởvàotrạngtháinửatỉnhnửamê.LúcbaoTiểuLývàokiểmtra,Chủtịchmớitừtừmởmắt,Chủtịchmuốnnhìnrõcongái
đangđứngcạnhgiườngmình.MiệngChủtịchmấpmáy,mọingườiởđókhôngaicóthểngherõChủtịchđangnóigì,chỉ
cónhânviênnghiệpvụhiểurõtìnhhình,suyđoánrằngChủtịchđanghỏiLýMẫn:"Nămnayconbaonhiêutuổirồi?"Tiếpđó,MaoChủtịchâuyếmnắmtayLýMẫn,mắtnhắmnghiền,nghẹnngàomộtlúclâukhôngnóinênlời.LýMẫnchorằngchamìnhđãngủrồi,nhẹnhàngrúttayra,khôngngờChủtịchlạicàngnắm
chặttaycô,khôngmuốnbuôngra,Chủtịchmởtođôimắtmọngnước,đămđắmnhìncongái.MaoChủtịchdùngngônngữcủariêngmình,đólànhữnglờinóikhôngrõràng,chậmrãinói
chuyệnvớiLýMẫn,tôinhậnthấymìnhnênrakhỏiđâynênđãđirangoài.Vềsau,tôiđượcđọcmộtđoạnvănbảnghichépcuộcnóichuyệncủahaichaconhọ,xin
đượctríchradướiđây:"GiảoGiảo,saoconkhôngđếnthămcha?"LýMẫnvừakhóc,vừathuậtlạiviệcbịngăncảnkhiếntrướcđâykhôngthểđếnthămChủ
tịch.Thờikỳđầucuộc"CáchmangVănhóa",LýMẫntừngđếnthămchanhưngđãbịGiangThanhbắtgặpnênđãbịchụpmũchínhtrị,bịchâmchọccạnhkhóe,thậmchícònnóilàthaymặtMaoChủtịch,dovậy,trướcđâyLýMẫnkhôngdámđếnthămChủtịch.Tháng10năm1969,LâmBưutạoracáigọilà"Mệnhlệnhchuẩnbịchiếnđấusố1",LýMẫn
phảicùngđơnvịsơtánvềvùngnôngthônởngoạithành,thamgialaođộngsảnxuất,đươngnhiêncũngkhôngthểthườngxuyênđếnthămChủtịch.Sausựkiện"13tháng9",mặcdùđượctrởvềBắcKinh,côcũngmuốnđếnthămMaoChủtịch,nhưngGiangThanhlạiràođón:"Chủtịchvôcùngbậnrộn,cònphảitiếpkháchnướcngoài,tuổitáccủaChủtịchđãcao,khôngtiếpkhách."Cômấylầnđếnthăm,đềubịchặnởngoàicổng.Nhữngtrởngạiđógiốngnhưtấmlướithépvôhình,ngăncáchsựgặpgỡcủahaichacon.
MaoChủtịchnghelờikểcủacô,cảmthấyngạcnhiên,xenlẫnnghihoặc,Chủtịchkhônghiểu,liềnhỏi:"Còncóviệcnhưvậyư?Cáchlàmnàykhôngthỏađáng,cầnphảiphêbình."Aidámphêbình?MaoChủtịchlúcnày,ngayđếnnóimấycâuđơngiảncòncảmthấymệt
nhọc,nóikhôngnênlờithìlàmgìcònsứclựcmàđiphêbình!MaoChủtịchngừngmộtlát,rồilạitiếptụcnóirấttìnhcảm:"GiảoGiảo,conphảithường
xuyênđếnthămcha,chanhớconlắm!""Vâng!"LýMẫnrơilệgậtgậtđầu,côýthứcđượcrằng,ngườichanằmtrêngiườngbệnh
chắcchắnrấtcôđơn,rấtbuồn,chamongcóđượctìnhyêuthương,đượchưởngthụniềmvuigiốngnhưngườibìnhthường.Vậymà,charấtítkhicóđượcniềmvuinhonhỏđó.Cônóivớicha:"Nhấtđịnhphảidỡbỏmọitrởngạidongườitatạora."MaoChủtịchgậtgậtđầu.Sauđó,cóngườiviếtlạirằng:"ĐâylàthờikhắctỉnhtáocuoicùngcủaMaoChủtịch",cách
nóiđócólẽlàđúng.LýMẫnsắpđi,lúctôitiễncôraxe,đôimắtcôđỏhoe,nhòalệ.Lúcnày,nhữngngườiquen
biếtcôđềuratiễncô.LýMẫnlầnlượtbắttaymọingườiởđó,đồngthờichắphaitaylại,mộtlầnnữanóilờicảmơnmọingười.Trongmấyngàyliềnsauđó,MaoChủtịchluônởtrongtrạngtháihônmê.
Chương 36:
CẢNH VỆ CUỐI CÙNG Ở BÊN CẠNH DI THỂ MAO TRẠCH ĐÔNG
MaoTrạchĐôngbệnhnặngmêman,GiangThanhđirêuraoởcôngxưởng,VươngHồngVănthìlấysúngtrườngđibắnchimởTrungNamHải.MaoTrạchĐôngtừtrần,giữađêmkhuya,BộChínhtrịmởcuộchọpbànvềvấnđềbảovệdithể.TôitiếptụcbảovệdithểMaoTrạchĐôngtạicănphòngdướilòngđất"769".Đêmngày6tháng10,HoaQuốcPhong,DiệpKiếmAnh,UôngĐôngHưngbấtngờđếnviếngdithểChủtịch.HoaQuốcPhongnói:"...ChúngtôiđãlàmtheodinguyệncủaChủtịch,giảiquyếtdứtđiểmvấnđề'bèlũbốntên'...,xinChủtịchhãyyênnghỉ!"GiangThanhnghĩ,saukhiMaoTrạchĐôngquađời,bàtađươngnhiênlàngườithaythế.Do
vậy,thấyMaoChủtịchbệnhnặng,khôngthểcầmcựlâuđượcnữa,bàtacảmthấythờigianquágấprút,liềnráoriếttiếnhànhhàngloạthoạtđộngphảnđảng,điêncuồngthựchiệndãtâmcủabảnthân.Ngày28tháng8,GiangThanhđếnnhàmáyinTânHoa,ĐạihọcThanhHoa,ĐạihọcBắc
Kinhvớidanhnghĩa"thịsát"đểkíchđộngphảncáchmạng,nhằmmởrộngtầmảnhhưởng;sauđóbàtalạiđếnmộtlàngnhỏởThiênTânđểtuyêntruyềnnhữnglờinhảmnhí,vukhốngngườikhác.Ngày30tháng8,bàtađếnthămmộtliênđộianhhùngởquânkhuTếNam,cổxúycho"Chủ
nghĩađạinữtử",khôngbắttayvớiđànông,vàcònnói:"Chủtịchkhôngcònnữa,tôiđãtrởthànhquảnhân."TrongtừvựngcủatiếngTrung,từ"quảnhân"cóýnghĩatônnghiêm,cóhàmnghĩađặcbiệt,đâylàcáchxưnghôcủavua.Bàtanóiranhữnglờinàytạithờiđiểmđó,tạiđịađiểmđó,khôngphảilàngẫunhiênhayvôý,đãngangnhiênbộclộthamvọngquyềnlựccủamình.Ngày2tháng9,bệnhtìnhcủaMaoChủtịchngàycàngxấuđi.Tổđiềutrị,nhânviênlàmviệc
cạnhChủtịchvàcácvịlãnhđạoTrungươngcómặttạiđóđềurấtlolắng.GiangThanhvớivaitròlàphunhânChủtịchnhưngkhônghềquantâmđếnbệnhtìnhcủaMaoChủtịch,thậmchíkhôngchútmảymaythươngcảm,xótxa,bàtachỉquantâmđếnthamvọngquyềnlựccủabàtasaukhiMaoChủtịchrađi.BàtađãxinýkiếnMaoChủtịchvànóirằngbàtamuốnđếnĐạiTrại,nhưngdùđangởtrongtìnhtrạngnửatỉnhnửamê,MaoChủtịchvẫnbiểuthịkhôngđồngý.GiangThanhvẫncốxinlầnhai,buộcMaoChủtịchphảichobàtađi.Ngày3tháng9,GiangThanhđếnĐạiTrại, làmmộtloạtbáocáo,rồitựkhoekhoangbản
thânvàkhôngngừngcôngkíchnhữngngườikhôngcùngquanđiểm.21giờ30phútngày5tháng9,MaoChủtịchđộtngộtbấttỉnh.Cácđồngchílãnhđạotúc
trựclúcđóđãbànbạcvàquyếtđịnhgọiđiệnđếnnơiGiangThanhở,nóivớibàtavềsựnguykịchcủaMaoChủtịchvàmuốnbàtanhanhchóngquayvềBắcKinh.GiangThanhđãđingủ,nênkhônghềmuốnthứcdậythudọntưtrang,trongkhingồichờtàu,bàtacònđánhbàipokervànóichuyệnphiếmvớinhữngngườikhác,khôngmộtchútđauxót.TrongthờigianMaoChủtịchbệnhnặng,Trungươngphâncôngcáclãnhđạotrựcban,cứ
haiủyviênthườngvụTrungươngtrựcmộtca,duytrìtrongsuốtthờigianMaoChủtịchlâmbệnh.Cònnhớ,VươngHồngVănvàUôngĐôngHưngcùngtrựcmộtca,TrươngXuânKiềuvàHoaQuốcPhongđượcxếpcùngmộtca.Cùngtrựctạimộtđịađiểm,cùngmộtthờigian,cóthểsẽlàáplựctâmlývàlàgánhnặng
tinhthầnrấtlớnđốivớinhiềungươi,bởihọkhôngđượcphépdờiđiđâudùchỉmộtbước,hơnnữa,mọiviệclớnnhỏliênquantớiMaoChủtịchhọđềuphảitựmìnhkiểmtra.Thếnhưng,VươngHồngVănkhônggiốngnhưmọingười.ÔngtathườngxuyênđicâucátạiTrungNamHải,hoặcdùngsúngtrườngnòngnhỏbắnchimngóiđậutrêncây,tôicònphảicửmộtcánbộtrựcbanđitheocầmghếđẩu,mồicâuvàsúngbắnchimchoôngta.TôithườngcửTiểuVương
đilàmnhữngviệcđó.Nếukhông,ôngtalại"mặtdày"đitìmcácđồngchínữtrẻtrungđểtángẫu,mỗilầnnhưvậycũngphảimấtđếnvàitiếngđồnghồ,vừaảnhhưởngtớicôngviệccủangườikhác,vừađểlạiấntượngrấtxấu.ÔngtalàPhóChủtịchĐảngnênngườikháckhôngdámtrựcdiệnphêphánôngta!KhiđếnphiênTrươngXuânKiềutrựcban,lạicómộtcảnhtượngkhác.Ôngtakhônghềhỏi
hantớitìnhtrạngsứckhỏehayquátrìnhđiềutrịcủaMaoChủtịch,đầutiênôngtangồiởsảnhcủabểbơi,sauđólạivàophònghộinghị202,ngồitrênsofađọcsách,trongtrongmànkhóithuốcládàyđặc.Ngày7tháng9,bệnhtìnhMaoChủtịchtrởnênnặnghơn.Buổichiềuhômđó,ngoàimấy
đồngchíủyviênthườngvụthườngxuyênđếnthăm,còncómộtsốđồngchíDiệpKiếmAnh,LýTiênNiệm,TrầnTíchLiên,NgôĐức,NgôQuếHiền,...cũngđếnthăm.Khônglâusau,TrầnVĩnhQuýkhôngquảnđườngxacũngđến.Đồngchíấymặcquầnáovảithô,đầuhúitrọc,vắttrênvaimộtchiếckhănmặt.Saukhiđượctôiđónvào,đồngchíấychỉrửaquamặt,hỏiđồngchícóănchútgìkhông,nhưmộtchútđiểmtâmchẳnghạn,đồngchíấy lắcđầunói:"Chotôihaibaothuốclálàđược."ĐồngchíấycúiđầuimlặngkhinghemọingườikểvềbệnhtìnhcủaMaoChủtịch,rítthuốc
láliêntục,cóvẻlàngườinghiệnthuốckhánặng!Mọingườiđãđếnđôngđủ,lãnhđạoTrungươngmởcuộchọptạisảnhphíanam202,vấnđề
nghịsựchủyếulàbànhậusựcủaMaoChủtịch.Ngày8tháng9,MaoChủtịchđãởtrongtrạngtháihônmêsau.Buổisánghômđó,Giang
ThanhđếnnhàmáyinTânHoa,nói:"Tôiđếnchỗcácanh,làđãxinMaoChủtịchchonghỉmộttiếngđồnghồ...",rồilạitừnhàmáyinTânHoađếnphòngbệnhcủaMaoChủtịchtạiTrungNamHải,bàtakhôngquantâmtớibệnhtìnhcủaMaoChủtịch,cũngkhôngnghenhữnglờikhuyêncancủacácybácsĩ,bàtalấylýdogiúpMaoChủtịchtrởmìnhđểtìmdithưmàMaoChủtịchcóthểđểlạivàtìmchìakhóatủtàiliệucủaMaoChủtịch.BàtađộtngộttrởmìnhchoMaoChủtịch,làmchosắcmặtMaoChủtịchtrởnêntímtái,huyếtáptăngcao,cácybácsĩphảivộivàngcấpcứuchoChủtịch,nhưngvẫnkhôngđạtđượckếtquảkhảquan,quảnhiên,việctrởmìnhkhônghợplýđãtạonênhậuquảnghiêmtrọng.Bàtavẫngiốngnhưngườivôcanvậy,lạiđếnnhữngnơikhác.0giờngày9tháng9,timMaoChủtịchđãngừngđập.SựrađicủaChủtịchMaoTrạchĐông
vĩđạicũnglàsựkếtthúccủamộtthờiđạimàChủtịchlàmộtđạidiện.MaoChủtịchkhônghềđểlạibấtkỳdithưnào,cũngkhôngđểlạidingônnàochobấtkỳai.
TheoChủtịch,sựnghiệpcủaĐảngvàNhànướcmặcdùchưahoàntoànmãnnguyện,nhưngcũngcoinhưđãcósựsắpđặtchotươnglai,vớitìnhhìnhlúcđóthìchỉcóthểlànhưvậy.Cònđốivớihậusựcủabảnthân,Chủtịchkhôngcóbấtkỳdingônnào,Chủtịchtraoquyềnquyếtđịnhchonhữngngườiđisau.Đêmhômđóchúngtôiđềukhôngngủ.Trongphòng202TrungNamHải,đènsángtrưng.Bộ
ChínhtrịTrungươngđanghọpbànởđó,liêntụchọpbàntừnửađêmđếnsángsớmhômsau,nhữngvấnđềđưarathảoluậnđềuchưacóquyếtđịnhrõràng.Chúngtôitrựcbantrướccửaphònghộinghị,cứmộtlátlạimangnướcsôivàobêntrong.
TừnhữnglờibànbạcđứtđoạnmàchúngtôingheđượcthìvấnđềđượcđưarabànbạcchủyếulàviệchậusựchoMaoChủtịch,việcxửlýdithể,hìnhthứcvàquymôpháttang,cóhaykhôngviệcmờihoặcchophépcácđoànđạibiểunướcngoàiđếnphúngviếng,bởivìcómộtsốĐảnganhemvàmộtsốnướcbạnđãđưatinmongmuốnđếnviếng.Khôngkhíhộinghịkhôngkhácgìcuộctranh luận,mọingườiđềukhátotiếng,cácquan
điểmđốilậprõrệt,tâmlýcũngkhákíchđộng,chủyếulàhailuồngýkiến,dườngnhưkhôngaithuyếtphụcđượcai.Mộtýkiếnchorằng,theođềxuấtcủaMaoChủtịch,Trungươngcũngđãsớmcóquyếtđịnh,
dithểcủalãnhđạoTrungươngđềuđượchỏatáng,MaoChủtịchcũngđãkýtêntrongbảnđềxướngđó,dovậynêntôntrọngýkiếncủaChủtịch.Hơnnữa,dithểcủacáclãnhđạonhànướcnhưChuÂnLai,ChuĐức...cũngđãlàmnhưvậy.Mộtýkiếnkhácchorằng,MaoChủtịchlàhìnhtượngcủamộtthờiđại,chiếmvịtríđặcbiệt
tronglòngquầnchúngnhândân.LưugiữvĩnhviễndithểcủaMaoChủtịchđểconcháuđờisaucócơhộichiêmngưỡngdungmạocủaMaoChủtịchcólợichoviệcgiáodụctruyềnthốngvềhìnhtượng.Đãmấytiếngtrôiquanhưngvẫnchưacókếtquả.Cácchuyêngiatrongtổđiềutrịvàcác
nhânviênlàmcôngtáccảnhvệnhưchúngtôiđềucảmthấylolắng.Cóchuyêngialêntiếngtráchmóc: "Trời nóng như vậy, không thể tiếp tục đợi được nữa đâu..." Đương nhiên, cácchuyêngiatrongtổđiềutrịcànghiểurằng,thờikhắcđóquantrọngbiếtbao.Cuốicùng,saukhibànbạc,vẫnlàHoaQuốcPhongvàDiệpKiếmAnhđưarahaibướcthực
hiện:Trướctiênlàmcôngtácbảovệdithể,đâylàcôngviệcbắtbuộc,đểtiệnchotiếnhànhpháttangvàphúngviếng;sauđósẽtrưngcầuýkiếnvớicácbêncóliênquan,tiếnhànhnghiêncứuquyếtđịnhhỏatánghaylưugiữ.Côngviệccấpbáchnhấtlúcđólàviệctiếnhànhxửlýchốngrữanátdithể,nếukhông,đếnngàypháttangcũngkhôngthểduytrìđược.Lúcđóđãlàrạngsáng,mọingườibắtđầuphâncôngngườichủtrìcáccôngviệc.UôngĐôngHưngtừphònghọpđira,dángvộivàng,điđếnphòngtrựcbancủachúngtôi,
gọiđiệnđếnBộYtế,yêucầutìmchuyêngiagiỏitớinghiêncứucôngtáctiếptheo.Vìthờigiangấprút,UôngĐôngHưngnóirấtnhanh,bênnghechắccũngthiếusựchuẩnbịvềtâmlýnênkhôngngherõđược,họhỏiquahỏilạimấylần,UôngĐôngHưngmớitruyềnđạtxongmệnhlệnh.Nhưvậy,đến6-7giờsángngày9,BộtrưởngBộytếLưudẫntheomấychuyêngiađến,bắt
đầunghiêncứuvấnđềxửlýchốngrữanátdithểMaoChủtịch,đồngthờitiếnhànhhàngloạtcácthaotácchốngrữanátcụthể.15giờhômđó,ĐàiPhátthanhvàĐàiTruyềnhìnhTrungươngđồngthờiđưatinMaoChủ
tịchtừtrần,dùngdanhnghĩacủaTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốc,ĐạibiểuNhândântoànquốc,Quốcvụviện,QuânủyTrungươngđểpháthànhcuốnsách"NóivớitoànĐảng,toànquân,toàndâncảnước".Đồngthờituyênbố,trongnhữngngàytổchứcquốctang,cảnướcđểcờrủ,tạmngừngcáchoạtđộngvuichơigiảitrí,v.v...UôngĐôngHưngchogọitôivàTrươngDiệuTừđếncăndặn:"KhidithểcủaMaoChủtịch
cònnguyênvẹn,côngviệccảnhvệđềudotrungđội1củacácđồngchíphụtrách,bâygiờ,theoquyếtđịnhcủaBộChính trị,nhiệmvụbảovệdi thểMaoChủ tịchvẫndo trungđội1đảmnhiệm".UôngĐôngHưngcònđặcbiệtnhấnmạnh:"ĐồngchíTrầnà,cácđồngchícầnphảilàmnhưkhiMaoChủtịchvẫncònsống,phảinghiêmtúc,chămchỉlàmtốtcôngviệcnày,đâycũnglàcôngviệcvôcùngvinhdựđấy..."Theotôi,việcnàykhôngcầnnóinhiều,tôivànhữngchiếnsĩđềurấttậntâmtậnlực.Tôilựa
chọnhơn20chiếnsĩtrongtrungđội1,tậptrungmọingườitiếnhànhnghiêncứu,chủyếuđểchomọingườihiểurằng,tìnhhìnhđãthayđổi,côngviệccủachúngtacũngphảinhanhchóngthíchứngđượcvớisựthayđổiđó,làmtốtcôngtácbảovệvàhộtốngdithể,đồngthờicòncầnphốihợptốtvớicácchuyêngiacủaBộYtế,giúpđỡhọlàmviệc,bởivìtìnhhìnhởđâychúngtôitươngđốiquenthuộc.Trongnhữngngàysauđó,chúngtôinuốtnướcmắt,kìmnénđauthươngđểhoànthành
nhiệmvụlãnhđạogiao,làmtốtcôngtácgiaoban.Khoảng3giờsángngày11tháng9,dithểcủaMaoChủtịchsẽđượcchuyểnđếnsảnhphíabắccủaĐạilễđườngNhândân,theosựsắpxếpcủaỦybanlễtang,tiếnhànhphúngviếngrộngrãitrongquầnchúngnhândân,đểmọingườiđượcchiêmngưỡngdiệnmạocủaMaoChủtịch.ĐểdichuyểndithểcủaMaoChủtịch,độixexếpthànhhànggiốngnhưkhiMaoChủtịchcòn
sống.Sáungườingồitrênchiếcxeđiđầumởđường,chủyếuchịutráchnhiệmbảođảmantoànchotoànđoàn,tạothuậnlợichocácxeđisau;trênchiếcxekhóađuôicũngcósáungười,điềukhácsovớitrướcđâylà,chiếcxechínhgiữakhôngphảilàxecon,màlàmộtchiếcxelinhcữu.Lòngxerộngvàđỉnhxekhácao.TôibốtrítámngườidùngcángmềmđưadithểcủaMaoChủtịchtừphòng202lênxelinhcữu;đồngthờiphốihợpvớicácchuyêngiacủaBộYtế,bảovệhaibêndithể,đềphòngxảyravachạmgâytổnhạichodithể.PhíasauxekhóađuôilàxechởcácvịlãnhđạoTrungươnghộtốngdithểMaoChủtịchnhưHoaQuốcPhong,UôngĐôngHưng...Độixecủachúngtôixuấtpháttừtrướccửaphòng202,điracửaphíatâyTrungNamHải,
quaphốPhủHữuđếnĐạilễđườngNhândân,dithểcủaMaoChủtịchđượcđặtngayngắnvàochiếcquantàithủytinhđãđượcchuẩnbịtrướcđórồiđóngnắpthủytinhlại.Nghenóitrongđóluônduytrìnhiệtđộthấp,tuyệtđốikhôngchokhôngkhívào,cólợichocôngtácbảovệdithể.Sángngày11 tháng9,hoạtđộngphúngviếngmang tínhquần chúngbắtđầu.Hàngvạn
ngườigồmlãnhđạoĐảngvàNhànước,quầnchúngcông-nông,đạibiểucácdântộc,cáctầnglớp,cácgiới,vớimột tấmlòngxót thươngsâusắc, trongtiếngnhạcbi tráng,đứngnghiêmtrangmặcniệmtrướcdithểMaoChủtịchrồichậmrãibướcquabêncạnhconngườivĩđạinày.Mọingườikhôngcầmnổinỗilòng,nhữngtiếngkhócxótthươngvanglên,bithươnglankhắp.Chỉtrongmộttuần,từngày11đếnngày18tháng9,tạithủđô,đãcóhơnbatrămnghìnđại
biểuquầnchúngcông-nông,cácgiới,cácdântộcvàcánbộcáccơquanchínhtrịcủaĐảngđếnĐạilễđườngphúngviếngvànhìnmặtMaoChủtịchlầncuối.BạnbèquốctếtạiBắcKinhcũngthamgiahoạtđộngnày.Trongthờigianđó,cácđịaphươngtrêncảnướcđềuđồngloạtđểcờrủvàtạmdừngtấtcảcáchoạtđộngvuichơigiảitrí.3giờchiềungày18tháng9,hàngtriệunhândânthủđôlongtrọngtiếnhànhlễtruyđiệu
ChủtịchMaoTrạchĐôngtạiquangtrườngThiênAnMôn.BuổilễtruyđiệutạiquảngtrườngdoVươngHồngVănchủtrì,HoaQuốcPhongđọcđiếuvăn.Khikếtthúcbàiđiếuvăn,tấtcảđứngnghiêmtrang,cúimìnhváibaváitrướcchândungMaoChủtịch,độinhạctấulênkhúcĐôngphươnghồng.SaukhicácbáođàiđưatinMaoChủtịchtừtrần,sựkiệnnàyđãgâychấnđộngtoànthếgiới.
KhôngkểnhữngđạisứnướcngoàitạiTrungQuốcđếnĐạilễđườngphúngviếng,có123bứcđiệnchiabuồnđượcgửiđếntừcácnguyênthủvàchínhphủcácnước,trongđócócảmộtsốquốcgiachưalậpquanhệngoạigiaovớiTrungQuốc.Vềgócđộthếgiới,trênquảngtrườngcủatòanhàLiênhợpquốctạiNewYorkcũngtreocờrủ,cổphiếutạithịtrườngHồngKôngcũngvìthếmàsụtgiảmnhanhchóng...TrênđàiChủtịchcủabuổilễtruyđiệu,điềukhiếnngườitakinhngạclàmànbiểudiễncủa
GiangThanh.TrênđàiChủtịchđượchàngtriệungườiquansáthômđó,trướcsựchămchúcủamọingười,bàtacònbắtchướcphunhâncủaTổngthốngPeronmộtcáchvụngvềvàmáymóc.VìsaukhiPeronquađời,phunhâncủaôngtađãlênnắmchứcTổngthống.GiangThanhmặcbộtrangphụcmàuđennhưcủaphunhânTổngthốngPeron,nétmặtkhôngtỏchútbithươngnào,rõrànglàbàtakhôngchấpnhậnchỉlàmmộtquảphụmàcómưuđồgiànhlấyquyềnlựccaonhấtcủaNhànước.Lễtruyđiệukếtthúc,LýMẫn-congáilớncủaMaoChủtịchthamdựlễtruyđiệu,vìquáđau
thươngnênđãngấtđi.TrươngDiệuTừyêucầutôiđiềuxeđếnvàđưacôấyvềnhà.KhiMaoChủtịchtừtrần,tranhthủtronglúccảnướcđangvôcùngtiếcthươngMaoChủ
tịch,"bèlũbốntên"đứngđầulàGiangThanhbắtđầukhuachiênggõtrốngthựchiệnâmmưucướpđoạtquyềnlãnhđạoĐảngvàNhànước.Bọnhọtiếnhànhnhữnghoạtđộngđómộtcáchbímật,chỉsaukhibèlũGiangThanhbịđậptanchúngtôimớihaybiết.Saukhikếtthúcbuổilễtruyđiệuvớisựthamdựcủahàngtriệungườitạiquảngtrường
ThiênAnMôn,rạngsángngày20tháng9,dithểcủaMaoChủtịchmộtlầnnữalạiđượcdidời,tạmthờitiếnhànhlưugiữdithểcủaMaoChủtịchtạicănphòngsố"769"dướilòngđất.Trướckhidichuyểnlầnnày,UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừtìmchúngtôibànbạclàm
theoquyếtđịnhcủaTrungương,cầnphảixâynhàtưởngniệmMaoChủtịch, lưugiữdithểMaoChủtịchởđóđểtiệnchothếhệsauđếnviếng.Đểxâydựngnhàtưởngniệmnàyphảimấtmộtnăm.Trướckhichuyểnđếnđó,việcbảovệdithểMaoChỉtịchvẫndotrungđội1phụtráchvàchỉđịnhtôitrựctiếpchỉhuy.UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừcònnhấnmạnh:"Phảibảomật,ngoàinhữngngườithamgiacôngviệcnàyra,mọitìnhhìnhởđâykhôngđượcphépnóivớibấtkỳai."Saukhikếtthúccuộchọpbàn,UôngĐôngHưngvàTrươngDiệuTừcònlệnhchotôixem
xétđịahìnhtại"769"vàdặndòcáccôngtácbốtrícảnhgiớiởđó.
"769"làmộtcănphòngởsâudướilòngđất,dođódễđápứngđượccácđiềukiệnbảomật,cáchbiệtvớikhôngkhíbênngoài,nhiệtđộthấp;ởđócóthểsửdụngmộtvàithiếtbịmáymóc,cạnhđócòncómộtvàicănphòng,cácnhânviênnghiệpvụcũngcóchỗđểở.CácchuyêngiacủaBộY tếđếnkhảosát cũngcảmthấykhá tiệndụng.Nóiđếncácđiềukiệnan toàn,bảomật...,theotôi,cóthểnói,hiệntạikhôngcóchỗnàotốthơn.Tôilêntrênmặtđấtxemxét,thấyđườngraởđâynằmtrongmộtkhuvườnrấtrộng,trong
vườntrồngmộtvàiloạicâynôngnghiệpnhưngô,rauxanh,quảnlýkhôngđượctốtlắm,điềunàyrấttráingượcđốivớinhữngthóiquencủachúngtôitạibểbơi,tôikhôngtránhkhỏicảmthấyhoangtànthêlương,cómộtýnghĩchợtdấylêntrongtâmtrítôi:MaoChủtịchphảilưulạinơihoangtànnàymộtnăm.Tôitriệutậpmọingười, tiếnhànhđộngviên,cùngnhaunghiêncứu,phâncôngphốikết
hợpcôngtác,tiếnhànhcôngtácchuẩnbịnhiềumặt.Đốivớicôngtácgiữgìnantoàn,tôicũngđưaramột sốphươngán, saukhibáocáo lên trên, cácphươngánnhanhchóngđượcphêchuẩn,mọicôngtácchuẩnbịđãđượcsắpxếpổnthỏa.Hơn4giờsángngày20tháng9,tôibốtrímọingườiđếnĐạilễđườngđóndithểcủaMao
Chủtịch.MọingườilạiđứngtrướcdithểcủaMaoChủtịchmặcniệm,cácvịlãnhđạoTrungươnggồmHoaQuốcPhong,DiệpKiếmAnh,UôngĐôngHưng...đềuđihộtống,lầnnàyVươngHồngVăncũngđi.SaukhidithểcủaMaoChủtịchđượcsắpxếpổnđịnh,tínhcảcácchuyêngiacủaBộYtếvà
nhữngngườisốngởđó,tổngcộngcóhơnbamươingười,mộtloạtvấnđềtrongsinhhoạtnhưăn,ở...đềucầnphảiđượcsắpđặtphùhợp.Maymàcácchiếnsĩcanhvệcủachúngtôikhỏemạnh,chịuđượcvấtvảkhổcực,mỗingười
làmộtchânlaođộng,rấtnhanhchóngđãsắpxếpxongđâuvàođấy,mặcdùmangtínhtạmthờinhưngcóthểnóilàkhágọngàng.Mộtthờigiansauđó,HoaQuốcPhong,DiệpKiếmAnh...cũngcóvàilầnđến"769",hỏicác
chuyêngiacủaBộYtếxemdithểcóbiếnđổigìkhông,đồngthờithămhỏi,độngviênmọingườilàmtốtcôngviệcđượcgiao.Tôicònnhớ,đólàđêmngày6tháng10,HoaQuốcPhong,DiệpKiếmAnh,UôngĐôngHưng
...lạiđến"769",TrươngDiệuTừcũngđến.SaukhimặcniệmtrướcdithểcủaMaoChủtịch,chỉnghethấyHoaQuốcPhongnói:"...ChúngtôichấphànhdinguyệncủaChủtịch,đãgiảiquyếtdứtđiểmvấnđề'bèlũbốntên'...XinChủtịchhãyyênnghỉ!"Tôiởtạiđónhưngkhôngbiếttìnhhìnhcụthểbêntrong,rấtkhólýgiải.Mặcdùtôibiếtcụm
từ"bèlũbốntên"chỉnhữngai,nhưngkhôngbiếtlàvề"vấnđề"gì,càngkhôngbiếtlà"giảiquyết"nhưthếnàovà"giảiquyết"cáigì.Bởivì,saukhivàotầnghầm,chúngtôihoàntoàntáchbiệtvớithếgiớibênngoài.Mãisaunày,khiviệcđậptan"bèlũbốntên"đãđượccôngkhai,tôimớidầnhiểuđược.Cứnhưvậy,ngàynọnốitiếpngàykia,thấmthoắtthoiđưa,tôiởbêncạnhMaoChủtịchđã
đượcmộtnăm.Ngày20tháng8năm1977làngàychuyểndithểcủaMaoChủtịchđếnNhàtưởngniệm.1giờ20phútrạngsánghômđó,bốnngười,trongđócótôivàVươngTổBồimặcquầnáo
phòngđộc,đeomặtnạphòngđộc,đithẳngvàotrongphòng"769",khiêngdithểMaoChủtịchlênxelinhcữu,tôiluônđứngbêncạnhdithể,hộtốngđếnNhàtưởngniệm.KhiđếnNhàtưởngniệmMaoChủtịch,vẫnlàbốnngườichúngtôimặcquầnáophòngđộc,
khiêngchiếcquantàimớibằngthủytinhvàophòngkínđãkhửtrùng,dướisựchỉđạovàphốihợpchặtchẽcủachuyêngiaTừTĩnhvàcácchuyêngiakháccủaBộYtế,chúngtôicẩnthậnđặtdithểcủaMaoChủtịchvàotrongNhàtưởngniệm,nhưnhữnggìchúngtacóthểnhìnthấyngàynay.Khi chúng tôi hoàn thành xongnhững việc cần làm, thay xongquần áo, các vị lãnhđạo
TrungươngnhưHoaQuốcPhong,DiệpKiếmAnh...đitớibắttaytừngngườitrongchúngtôi,rồinói:"...ĐạidiệnchoBộChínhtrịvànhândâncảnước,cảmơncácđồngchínhiềunămquađãbảovệMaoChủtịchantoàn,cảmơncácđồngchíđãbảovệdithểMaoChủtịchsuốtmộtnămqua..."
Thếnhưng,tôinhưngườibịmấttinhthần,rấtmuốnkhóctolên.Từnăm1950khitôiđếnlàmviệcbêncạnhMaoChủtịch,đếnnayđãtròn27năm.Nhữngthángngàycủa27nămđóđãbịđặtmộtdấuchấmhếtđầynướcmắtvàđauthương
nhưvậyđó.Thếnhưngtôikhônghềbiquan.Bởivìtôinhìnthấy,sựnghiệpmàMaoChủtịchxâydựng,
sựnghiệpđóđangtừngngàypháttriểnrấtnhanhchóngtrênđạilụcTrungQuốc;MaoTrạchĐôngmongmuốnbồidưỡngcácthếhệnốitiếpchomộtnướcTrungQuốcmới.NhữngcônglaovàcốnghiếntolớncủaMaoChủtịchđãảnhhưởngđếntiếntrìnhlịchsửcủaTrungQuốc,hơnthế,cònảnhhưởngđếncảthếgiới,tạodựngtươnglaitốtđẹphơnnữachonhânloại.TôivôcùngthươngnhớMaoChủtịch!
Lời kết
Trongquátrìnhviếtcuốnsách"10nămcuốiđờicủaMaoTrạchĐông",tôiđãnhậnđượcsựgiúpđỡrấtnhiệttìnhvàquýbáucủanhiềungười:cácđồngchíTônMỹNgọc,TrươngTùyChi,ĐổngBảoTồn,HiểuBạch...,cácđồngchítrongphòngnghiêncứuvănhiếnTrungươngĐảngCộngsảnTrungQuốcnhưLýTiệpvàcácđồngchíkhác,đãđọcvàđưaranhiềuýkiếnđónggópquýbáu.CácđồngchíthuộcViệnnghiêncứuTrungQuốcđươngđạinhưTrầnĐôngLâm,TốngThủ Hữu và Hồ Kiến Hoa - Nhà xuất bản trường Đảng Trung ương Đảng Cộng sản TrungQuốc...,đãgiúptôibiêntậpvàxuấtbảncuốnsáchnày.Tácgiảxinchânthànhcảmơncácđồngchí.Dotrìnhđộcóhạn,nộidungvàquanđiểmviếtracònhạnchếtrongsựhiểubiếtvànhận
thứccủacánhânnênkhôngtránhkhỏisaisót,kínhmongđộcgiảđónggópýkiếnquýbáuvàxinchânthànhcảmơn!
BắcKinh,ngày20tháng10năm2008.
Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach