41
T.C. T.C. Namık Kemal Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları ve kullanım sorunları Prof. Dr. Ahmet İSTANBULLUOĞLU Prof. Dr. Ahmet İSTANBULLUOĞLU [email protected] 7 Haziran 2012 7 Haziran 2012

T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Embed Size (px)

DESCRIPTION

T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları Prof. Dr. Ahmet İSTANBULLUOĞLU aistanbulluoglu @ nku .edu.tr 7 Haziran 2012. Konu Başlıkları. Suyun Önemi Dünya’da Su Türkiye’de Su Trakya Bölgesi’nde Su Çeltik Alanlarında Su - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

T.C.T.C.Namık Kemal ÜniversitesiNamık Kemal Üniversitesi

Ziraat FakültesiZiraat Fakültesi

Trakya BölgesiTrakya Bölgesi

SU KAYNAKLARISU KAYNAKLARIve kullanım sorunlarıve kullanım sorunları

Prof. Dr. Ahmet İSTANBULLUOĞLUProf. Dr. Ahmet İSTANBULLUOĞ[email protected]

7 Haziran 20127 Haziran 2012

Page 2: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Konu BaşlıklarıKonu Başlıkları

• Suyun ÖnemiSuyun Önemi

• Dünya’da SuDünya’da Su

• Türkiye’de SuTürkiye’de Su

• Trakya Bölgesi’nde SuTrakya Bölgesi’nde Su

• Çeltik Alanlarında SuÇeltik Alanlarında Su

• BitirirkenBitirirken

Page 3: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Suyun önemiSuyun önemi

Su tüm canlıların en temel gereksinimidir. En Su tüm canlıların en temel gereksinimidir. En küçük canlı organizmadan en büyük canlı küçük canlı organizmadan en büyük canlı varlığa kadar, bütün biyolojik yaşamı ve bütün varlığa kadar, bütün biyolojik yaşamı ve bütün insan faaliyetlerini ayakta tutan bir varlıktır.insan faaliyetlerini ayakta tutan bir varlıktır.

Su insan vücudunun ağırlık bakımından yaklaşık Su insan vücudunun ağırlık bakımından yaklaşık %70’ini oluşturmaktadır.%70’ini oluşturmaktadır.

Bir insan, yemeden 30 gün yaşayabilmektedir.Bir insan, yemeden 30 gün yaşayabilmektedir.

Ancak, ılıman bölgede 6 gün, çölde ise 14 saat Ancak, ılıman bölgede 6 gün, çölde ise 14 saat susuzluğa dayanabilmektedir.susuzluğa dayanabilmektedir.

Page 4: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Suyun önemiSuyun önemi

Su, yenilenebilir türden olmakla birlikte, dünyanın Su, yenilenebilir türden olmakla birlikte, dünyanın farklı yerlerinde farklı miktarlarda farklı yerlerinde farklı miktarlarda bulunmaktadır.bulunmaktadır.

Su, son yıllarda Su, son yıllarda artan dünya nüfusuartan dünya nüfusu, , çevre kirliliğiçevre kirliliği ve ve küresel iklim değişikliğineküresel iklim değişikliğine bağlı olarak, çeşitli bağlı olarak, çeşitli sorunlar yaratmaktadır.sorunlar yaratmaktadır.

Suyu kullanan Suyu kullanan ihtiyaç gruplarının çok dağınık ihtiyaç gruplarının çok dağınık olmasıolması ve bunların suyu ve bunların suyu çok farklı şekilde çok farklı şekilde kullanmak istemelerikullanmak istemeleri, sorunların çözümünü de , sorunların çözümünü de zorlaştırmaktadır.zorlaştırmaktadır.

Page 5: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Dünya’da suDünya’da su

Yerkürede 1.4 milyar kmYerkürede 1.4 milyar km33 su bulunmaktadır. Bunun % su bulunmaktadır. Bunun % 97.4’ü 97.4’ü tuzlutuzlu ve ve % 2.6’sı tatlı% 2.6’sı tatlı sulardır. sulardır.

Birleşmiş Milletler, Dünya Su Komisyonu’nun açıkladığı bir Birleşmiş Milletler, Dünya Su Komisyonu’nun açıkladığı bir rapora göre; rapora göre; geliştirilebilir su kaynakları olan yeraltı suları, geliştirilebilir su kaynakları olan yeraltı suları, göller ve akarsulargöller ve akarsular; her geçen gün ; her geçen gün artan tüketimiyleartan tüketimiyle, , kirletilmesiylekirletilmesiyle ve ve israfıylaisrafıyla, insanlık için çok büyük tehlike , insanlık için çok büyük tehlike oluşturmaktadır.oluşturmaktadır.

- Dünya su kaynakları dağılımı- Dünya su kaynakları dağılımı

Bulunduğu yer Hacim (km3) (%)Atmosfer 13 000 0.001Göller ve akarsular 225 000 0.020Yeraltı suyu 8 062 000 0.580Kutup buzulları 27 820 000 2.010Denizler ve okyanuslar

1 348 000 000 97.390

Toplam 1 384 120 000 100.000

Page 6: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Dünya’da suDünya’da su

Dünya çapında şimdiden, her gün 5 bin Dünya çapında şimdiden, her gün 5 bin çocuk susuzluktan kaynaklanan bir hastalıktan çocuk susuzluktan kaynaklanan bir hastalıktan ölmektedir.ölmektedir.

Birleşmiş Milletler su uzmanları, Birleşmiş Milletler su uzmanları, Bunun, her Bunun, her gün 12 jumbo jetin düşmesinden farkı yok. 12 gün 12 jumbo jetin düşmesinden farkı yok. 12 uçak düşse bütün dünya ayağa kalkar. Ancak uçak düşse bütün dünya ayağa kalkar. Ancak kimse 5 bin çocuğun ölmesine aldırmıyorkimse 5 bin çocuğun ölmesine aldırmıyor demektedir.demektedir.

Page 7: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Dünya’da suDünya’da su

Rapor,Rapor, dünya nüfusunun yarısını oluşturan 3 dünya nüfusunun yarısını oluşturan 3 milyar kişinin, sudan ve dolayısıyla temel temizlik milyar kişinin, sudan ve dolayısıyla temel temizlik koşullarından uzak, koşullarından uzak, hastalıklarla iç içehastalıklarla iç içe yaşandığına yaşandığına dikkat çekmektedir.dikkat çekmektedir.

Susuzluk çeken bu grubun, 1 milyarının, Susuzluk çeken bu grubun, 1 milyarının, herhangi herhangi temiz su kaynağına ulaşması dahi temiz su kaynağına ulaşması dahi imkansızimkansız bulunmaktadır. bulunmaktadır.

Page 8: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Dünya’da suDünya’da su

Rapor,Rapor, dünya nüfusunun 2025 yılında 8 dünya nüfusunun 2025 yılında 8 milyara çıkması sonucu, şehirlerin devasa milyara çıkması sonucu, şehirlerin devasa boyutlara gelmesi ve endüstriyel fabrika boyutlara gelmesi ve endüstriyel fabrika sayısının patlama yapmasıyla, sayısının patlama yapmasıyla, su kullanımının % su kullanımının % 4040, , su ihtiyacının ise % 20su ihtiyacının ise % 20 artacağını artacağını belirtmektedir.belirtmektedir.

Su kaynaklarının artırılması bir yana, Su kaynaklarının artırılması bir yana, gelecekte günümüzün mumla aranacağı ön gelecekte günümüzün mumla aranacağı ön görülmektedir.görülmektedir.

Page 9: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 10: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Türkiye’de suTürkiye’de su

Page 11: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Türkiye’de suTürkiye’de su

Dünya’da, kişi başına düşen yenilenebilir tatlı su miktarı Dünya’da, kişi başına düşen yenilenebilir tatlı su miktarı

8 0008 000 m m33/yıl’dır./yıl’dır.

Su varlığına göre ülkeler şu şekilde sınıflandırılmaktadır;Su varlığına göre ülkeler şu şekilde sınıflandırılmaktadır;

– Su fakiri: yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı 1 0001 000 m m33’den daha az ’den daha az

– Su azlığı: yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı 2 0002 000 m m33’den daha az ’den daha az

– Su zengini: yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı 8 000-10 0008 000-10 000 m m33’den ’den daha fazla daha fazla

Buna göre dünyanın su zengini ülkeler;Buna göre dünyanın su zengini ülkeler;- Kanada, Brezilya- Kanada, Brezilya- Norveç, İsveç- Norveç, İsveç- Rusya, Gürcistan- Rusya, Gürcistan- Endonezya, Yeni Zelanda- Endonezya, Yeni Zelanda

Page 12: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Türkiye’de suTürkiye’de suTürkiye’de, kişi başına düşen yenilenebilir tatlı su Türkiye’de, kişi başına düşen yenilenebilir tatlı su

miktarı miktarı 1 4501 450 m m33/yıl’dır./yıl’dır.

IrakIrak 2 100 2 100 İsrail İsrail 300300SuriyeSuriye 1 600 1 600 Ürdün Ürdün 200200Lübnan 1 250 Lübnan 1 250 S. Arabistan S. Arabistan 100100MısırMısır 900 900 Filistin Filistin 50 50

AsyaAsya 3 000 3 000 Afrika Afrika 7 000 7 000B. Avrupa 5 000B. Avrupa 5 000 G. Amerika G. Amerika 23 23

000000 mm33/yıl’dır./yıl’dır.

Türkiye su zengini bir ülke değildir.Türkiye su zengini bir ülke değildir. Kişi başına düşen yıllık su miktarına göre, su azlığı Kişi başına düşen yıllık su miktarına göre, su azlığı

yaşayanyaşayanbir ülke konumundadır.bir ülke konumundadır.

Page 13: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Bazı ülkelerin kişi başına düşen su potansiyelleri*Bazı ülkelerin kişi başına düşen su potansiyelleri* ((mm33/kişi yıl/kişi yıl))**2nd UN WORLD WATER DEVELOPMENT REPORT-2006

Kanada

94 300 Bolivya

74 700

A.B.D. 10 800 Şili 60 600

Meksika

4 600 Brezilya

48 300Kongo 275

600Somali 1 500

Çad 5 400 Mısır 900

Sudan 2 050 İsrail 300Norveç 85 400 İngiltere 2 450

Fransa 3 400 Almanya 1 850

Bulgaristan

2 650 Yunanistan 6 900

Yeni Zelanda

86 550 Filipinler 6 300

Endonezya 13 350 Japonya 3 350

Page 14: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Türkiye’de suTürkiye’de su

Türkiye, 26 büyük akarsu havzasından meydana Türkiye, 26 büyük akarsu havzasından meydana gelmiştir.gelmiştir.Bunları 6 tanesi sınıraşan sulardır. (Bunları 6 tanesi sınıraşan sulardır. (Meriç, Çoruh, Aras, Fırat, Dicle Meriç, Çoruh, Aras, Fırat, Dicle ve Asive Asi))

Page 15: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Türkiye’de suTürkiye’de suHavzalarımız arasında zengin/fakir ayrımı yapacak Havzalarımız arasında zengin/fakir ayrımı yapacak

olursak.olursak.

Şimdilik su sorunu olmayan havzalar;Şimdilik su sorunu olmayan havzalar;

Çoruh Çoruh 13 47013 470 D. KaradenizD. Karadeniz 5 9735 973B. KaradenizB. Karadeniz 10 02910 029 D. AkdenizD. Akdeniz 5 3965 396DicleDicle 7 567 7 567 ArasAras 5 2075 207AntalyaAntalya 7 098 7 098

Su krizinin yaşanacağı/yaşandığı havzalar;Su krizinin yaşanacağı/yaşandığı havzalar;

K. Menderes K. Menderes 503503MarmaraMarmara 535535Akarçay Akarçay 636 636 Gediz Gediz 738 738 Asi Asi 816816

Page 16: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da suTrakya’da suYeri:Yeri: 2626-29-29 doğu boylamı doğu boylamı 4040-42-42 kuzey enlemi kuzey enlemi

Yüzölçümü:Yüzölçümü: 2.37 milyon ha 2.37 milyon ha

Nüfusu:Nüfusu: Kent Kent 9 544 3869 544 386Kır Kır 602 167 602 167Toplam 10 146 553 (Toplam 10 146 553 (2010 yılı sayım 2010 yılı sayım

sonucusonucu))

İlçe sayısı:İlçe sayısı: 50 50Köy sayısı:Köy sayısı: 1000 1000

Yüksekliği:Yüksekliği: 0 – 1031 m 0 – 1031 mYıllık toplam yağış:Yıllık toplam yağış: 596.0 mm 596.0 mmYıllık ortalama sıcaklık:Yıllık ortalama sıcaklık: 13.6 13.6 CC

Işlenen toprak:Işlenen toprak: % 59.9 % 59.9Orman-fundalık:Orman-fundalık: % 30.4% 30.4Çayır-mera:Çayır-mera: % 5.5 % 5.5

Page 17: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da suTrakya’da su

Dünya ve Türkiye su varlıklarının ifadesinden sonra, Dünya ve Türkiye su varlıklarının ifadesinden sonra, Trakya bölgesi’ni; Trakya bölgesi’ni; - İçme-kullanma suyu,- İçme-kullanma suyu,

- Sulama suyu- Sulama suyu veve - Yeraltı suları- Yeraltı suları alt başlıklarında alt başlıklarında

özetleyebiliriz.özetleyebiliriz.

Su kaynağıSu kaynağı TürkiyeTürkiye

TrakyaTrakya

Ortalama yağış (mm)Ortalama yağış (mm) 643643 596.0596.0

Brüt su potansiyeli (kmBrüt su potansiyeli (km33)) 501501 15.315.3

Net su potansiyeli (kmNet su potansiyeli (km33)) 193193 6.76.7

Kullanılabilir su miktarı (kmKullanılabilir su miktarı (km33)) 112112 4.04.0

Yerüstü suyu miktarıYerüstü suyu miktarı 9595 2.92.9

Yer altı suyu miktarıYer altı suyu miktarı 1414 0.40.4

Yurtdışı kaynaklı su Yurtdışı kaynaklı su miktarımiktarı

33 0.70.7

Bugün tüketilen su miktarı Bugün tüketilen su miktarı (km(km33))

4040 2.82.8

Page 18: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (İçme-kullanma suyu)(İçme-kullanma suyu)

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu takiben yapılan ilk nüfus sayımında, bölge halkının %60.2’si kentlerde ve %39.8’i kırsalda yaşamaktadır. Bu kentleşme oranı, o dönem Türkiye geneli olan % 24.2’den çok yüksektir. Son nüfus sayımına bakıldığında ise kentleşme oranı Türkiye geneli için % 76.3 iken, bölge için % 94.1’dir. İstanbul kenti, tek başına bölge nüfusunun %84.5’ini oluşturmaktadır. Kentin nüfus yoğunluğu 2518 kişidir. Bu yoğunluk bölge için 428 ve ülke geneli için 93 olan değerlerden çok yüksektir. Buda bölgenin ülke içerisinde her zaman en fazla içme ve kullanma suyuna ihtiyacı olan yer olduğunu göstermektedir.

Bölgeİlleri

Nüfus miktarıNüfus miktarı Yüzölçümü

(km2)

Yoğunluk(kişi/km2)Kent Kır Toplam

Edirne 261 920 128 508 390 428 6 276 62Kırklareli 219 333 113 458 332 791 6 550 50Tekirdağ 545 481 252 628 798 109 6 218 128Çanakkale* 33 706 20 145 53 851 1 239 43İstanbul* 8 483

946 87 428 8 571

374 3 403 2 518

Toplam 9 544 386 602 167 10 146 533

23 686 428

Page 19: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (İçme-kullanma suyu)(İçme-kullanma suyu)

Bölge yüzölçümü ülke genelinin % 3.0’üne tekabül ederken, nüfus miktarı % 13.8’ine tekabül etmektedir. Bölge yalnız kendi nüfus artışıyla değil, Anadolu’dan aldığı göç ile de bu oranı sürdürerek artmaktadır. Son yıllarda bölgede (özellikle de İstanbul’da) meydana gelen kontrolsüz göç alımı, çarpık kentleşme ve bilinçsiz sanayileşme, kısıtlı toprak ve su kaynaklarına sahip bölge su havzaları üzerinde yoğunlaşmakta ve tüm doğal kaynakları ve güzellikleri yok etmekle birlikte, çok önemli toprak ve su sorunları ortaya çıkarmaktadır.

YıllarNüfus miktarı*Nüfus miktarı* Yoğunluk

(kişi/km2)Kent Kır Toplam

2000 6 768 377

1 184 029 7 952 406

335

2020 12 224 441 1 759 404 13 983 845 5982030 16 428 627 2 144 704 18 573 331 7952040 22 078 701 2 614 382 24 693 083 10572050 29 671 928 3 186 918 32 858 846 1407

*: Nüfus artış katsayısı kent için 3.0, kır için 2.0 olarak alınmıştır

Page 20: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (İçme-kullanma suyu)(İçme-kullanma suyu)

Bölge içme ve kullanma suyu miktarı, gelecek yıllarda bir su kaynağı artırımı çalışmasına gidilmezse, 2070’li yıllardan sonra yalnız içme-kullanma suyu miktarına eşitlenecektir. Elde edilen rakamlar incelendiğinde bölge içme-kullanma suyu ihtiyacının her 20 yılda bir yaklaşık ikiye katlandığı görülmektedir.

Yıllarİçme-kullanma suyu ihtiyacı* (10İçme-kullanma suyu ihtiyacı* (1066

mm33)) Şebeke

(106 m3) Kent Kır Toplam

2000 494.1 43.2 537.3 823.72020 892.4 64.2 956.6 1 453.42030 1 199.3 78.3 1 277.6 1 935.32040 1 611.8 95.4 1 707.2 2 580.22050 2 166.1 116.3 2 282.4 3 443.4

*: Kişi başına su tüketimi kent için 200, kır için 100 L / kişi gün olarak alınmıştır

Page 21: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Yeraltı suyu)(Yeraltı suyu)

Trakya Bölgesi Ergene havzasında yer alan Trakya Bölgesi Ergene havzasında yer alan sanayi işletmelerinin, proses sularını Ergene ve sanayi işletmelerinin, proses sularını Ergene ve Çorlu derelerine bırakmaları sonucu bu Çorlu derelerine bırakmaları sonucu bu dereler dereler kirlenmiştir.kirlenmiştir. Buda su temininin yeraltı sularına Buda su temininin yeraltı sularına yönelmesine neden olmuştur.yönelmesine neden olmuştur.

Yörede herkes, belediyeler, su istasyonları, Yörede herkes, belediyeler, su istasyonları, fabrikalar, uydu kentler, oteller, yazlıkçılar fabrikalar, uydu kentler, oteller, yazlıkçılar kuyular açıp, yıllardır yeraltı sularını kuyular açıp, yıllardır yeraltı sularını hortumluyorlar. hortumluyorlar. Açılan kuyuların sayısı Açılan kuyuların sayısı bilinmiyor.bilinmiyor. Aslında bunları disipline edecek Aslında bunları disipline edecek yetkili kurumlar var. yetkili kurumlar var.

Page 22: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Yeraltı suyu)(Yeraltı suyu)

Çorlu-Çerkezköy kesimindeÇorlu-Çerkezköy kesiminde, Devlet Su İşleri (DSİ) , Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından 1969 yılında açılan çok sayıdaki tarafından 1969 yılında açılan çok sayıdaki yeraltı suyu gözlem kuyuları incelendiğinde; su yeraltı suyu gözlem kuyuları incelendiğinde; su seviyesinin 1970’li yıllarda seviyesinin 1970’li yıllarda değişmediğideğişmediği, 1980’li , 1980’li yıllarda yıllarda çok az düştüğüçok az düştüğü ve 1990’lı yıllardan ve 1990’lı yıllardan sonra ise sonra ise çok hızlı düştüğüçok hızlı düştüğü gözlenmiştir. gözlenmiştir. Düşüş Düşüş derinliği derinliği 20-50 m20-50 m arasında değişmektedir. arasında değişmektedir.

Page 23: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da Su Trakya’da Su (Yeraltı suyu)(Yeraltı suyu)

1930’lu yıllar… Mississippi Irmağı’nın kıyısındaki 1930’lu yıllar… Mississippi Irmağı’nın kıyısındaki Ogella Bölgesi’nde güneşli ve sakin bir gün yaşanıyor. Ogella Bölgesi’nde güneşli ve sakin bir gün yaşanıyor. Halk, parklarda hafta sonunun keyfini çıkarıyor… Halk, parklarda hafta sonunun keyfini çıkarıyor… Ogella, gün ortasında ürkütücü bir gürültüyle Ogella, gün ortasında ürkütücü bir gürültüyle sarsılıyor.sarsılıyor. Masmavi gökyüzünü, hızla yükselen gri toz Masmavi gökyüzünü, hızla yükselen gri toz bulutu kaplıyor. Sessizlik yerini panik ve endişeye bulutu kaplıyor. Sessizlik yerini panik ve endişeye bırakıyor. bırakıyor. Herkes deprem olduğunu zannediyorduHerkes deprem olduğunu zannediyordu ama bölgedeki sismograflar sarsıntı kaydetmemişti. ama bölgedeki sismograflar sarsıntı kaydetmemişti.

Ogella’yı saran toz bulutları dağıldığında facianın nedeni Ogella’yı saran toz bulutları dağıldığında facianın nedeni anlaşılıyor. Koca bloklar yere yatmış, sonrada anlaşılıyor. Koca bloklar yere yatmış, sonrada iskambil kağıdı gibi birbirinin üzerine devrilmiş. iskambil kağıdı gibi birbirinin üzerine devrilmiş. Kurtarma çalışmaları devam ederken, bilim adamları Kurtarma çalışmaları devam ederken, bilim adamları facianın adını koyuyor: facianın adını koyuyor: Orgella çöktü!Orgella çöktü! Yıllardır Yıllardır sondajlarla yeraltı suları çekilen Orgella’yı yerkabuğu sondajlarla yeraltı suları çekilen Orgella’yı yerkabuğu daha fazla taşıyamamıştı. daha fazla taşıyamamıştı.

Page 24: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da Su Trakya’da Su (Sulama suyu)(Sulama suyu)

Bölgede yapılan tarım şekline ait genel bir bitki deseninin; tarımsal alt yapı proje kriterleri ve bölgede yapılan araştırma çalışmaları dikkate alınarak hesaplanan bitki su tüketimleri aşağıda görüldüğü gibidir.

Bitkideseni

Ekiliş

oranı

Bitki su tüketimi (mm)Bitki su tüketimi (mm) Mevsimlik

toplamNisan Mayıs Haziran Temmu

zAğustos Eylül Ekim

Buğday 58 55.1 139.2

81.2 5.8*

- - - 281.3

Ayçiçeği 35 13.3 21.7

99.1 76.0 16.1 - - 226.2

Yem bitkileri 3 2.7 5.1 7.8 8.4 9.6 5.4 0.6 39.6Çeltik 2 - 5.0* 8.0 9.7 8.3 5.4 - 36.4Şeker pancarı

1 0.3 0.7 2.8 2.8 2.5 0.8* - 9.9

Mısır 1 0.4 0.8 1.5 2.1 0.6*

- - 5.4

Toplam 100 71.8 172.5

200.4

104.8 37.1 11.6 0.6

Ortalama yağış 42.6 40.1

35.8 20.9 18.1 30.6 54.0

Etkili yağış 37.5 34.9

30.1 15.5 13.0 24.8 50.8

Net su ihtiyacı 34.3 137.6

170.3 89.3 24.1 - -

Brüt su ihtiyacı 42.9 172.0

212.9 111.6 30.1 - - 569.5

Not : 1. Her (*) onbeş günü göstermektedir 2. Brüt su ihtiyacı hesabında randıman % 80 alınmıştır

Page 25: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Sulama suyu)(Sulama suyu)

Bölgede sulanabilir nitelikteki arazilerin (1.42 Bölgede sulanabilir nitelikteki arazilerin (1.42 mha), yalnız % 8.8’i (125 103 ha) mha), yalnız % 8.8’i (125 103 ha) sulanmaktadır.sulanmaktadır.

Oysa Trakya bölgesindeki işlenen toprakların, Oysa Trakya bölgesindeki işlenen toprakların, gerekli toprak ve su koruma önlemlerinin gerekli toprak ve su koruma önlemlerinin alınmasıyla sulu tarıma açılması halinde alınmasıyla sulu tarıma açılması halinde 8.5 8.5 kmkm33 suya ihtiyacı olacaktır. suya ihtiyacı olacaktır.

Bu rakam, bölge tüm su potansiyelinden çok çok Bu rakam, bölge tüm su potansiyelinden çok çok fazladır. Böyle bir durum geleceğe yönelik fazladır. Böyle bir durum geleceğe yönelik düşünülen tüm su kullanım tasarımlarında asla düşünülen tüm su kullanım tasarımlarında asla yer almamalıdır.yer almamalıdır.

Page 26: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Sulama suyu)(Sulama suyu)

Hatta bölgede inşa edilmiş ve gelecekte inşa Hatta bölgede inşa edilmiş ve gelecekte inşa edilmesi düşünülen sulama projelerinin su dağıtım edilmesi düşünülen sulama projelerinin su dağıtım sistemlerinin boru içerisine alınmasını ve tarla sistemlerinin boru içerisine alınmasını ve tarla içinde su uygulama randımanı yüksek yöntemlerin içinde su uygulama randımanı yüksek yöntemlerin kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Bölge bitki Bölge bitki deseninde, az su isteyen bitkiler tercih edilmelidir.deseninde, az su isteyen bitkiler tercih edilmelidir.

Tüm bunlara karşılık, bölgedeki Tüm bunlara karşılık, bölgedeki çeltik üretimininçeltik üretiminin diğer tarım ürünlerine göre daha karlı oluşu diğer tarım ürünlerine göre daha karlı oluşu nedeniyle, ekim alanlarının nedeniyle, ekim alanlarının hızlı bir artış hızlı bir artış göstermesi kaygı vericidir.göstermesi kaygı vericidir.

Page 27: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Sulama suyu)(Sulama suyu)

Bölgede yaklaşık 500 kmBölgede yaklaşık 500 km22 alanda çeltik ekimi alanda çeltik ekimi yapılmaktadır. yapılmaktadır.

Bunun için gerekli sulama suyu ihtiyacı 1.4 kmBunun için gerekli sulama suyu ihtiyacı 1.4 km33 kadardır. kadardır.

Oysa sulama suyuna yoğun ihtiyaç duyulan Oysa sulama suyuna yoğun ihtiyaç duyulan dönemde Meriç Nehri debisi (180 mdönemde Meriç Nehri debisi (180 m33/s), 10 m/s), 10 m33/s /s (0.3 km(0.3 km33)’e kadar inmektedir. )’e kadar inmektedir.

Bu durum, yaşanan susuzluğun bir kanıtı olup, Bu durum, yaşanan susuzluğun bir kanıtı olup, geçmişte Bulgaristan’dan ücret karşılığı su geçmişte Bulgaristan’dan ücret karşılığı su alınmasına neden olmuştur. alınmasına neden olmuştur.

Page 28: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Trakya’da su Trakya’da su (Sulama suyu)(Sulama suyu)

Havzanın yüzey sularını toplarken Bulgaristan’da Havzanın yüzey sularını toplarken Bulgaristan’da yer alan çok sayıda sanayi ve yerleşim yer alan çok sayıda sanayi ve yerleşim alanlarına ait atık sularıyla kirlenen Meriç alanlarına ait atık sularıyla kirlenen Meriç Nehri, benzer koşullardaki Ergene Nehri’nin Nehri, benzer koşullardaki Ergene Nehri’nin katılmasıyla da çok daha yoğun bir şekilde katılmasıyla da çok daha yoğun bir şekilde kirlenmektedir. Bu su, bazı zamanlar sulama kirlenmektedir. Bu su, bazı zamanlar sulama suyu olma kriterleri dışına çıkmaktadır. suyu olma kriterleri dışına çıkmaktadır.

Ayrıca sulama suyunun sulama sahasında toprak Ayrıca sulama suyunun sulama sahasında toprak kanallar ile dağıtılması ve birçok yerde tahliye kanallar ile dağıtılması ve birçok yerde tahliye kanallarında yer alan suların tekrar sulamada kanallarında yer alan suların tekrar sulamada kullanılması bölgede diğer önemli toprak ve su kullanılması bölgede diğer önemli toprak ve su sorunlarıdır. sorunlarıdır.

Page 29: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Ergene nehrinden alınan sulama suyu

Page 30: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Ergene nehrinden alınan sulama suyu

Page 31: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 32: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 33: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 34: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 35: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 36: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 37: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

BitirirkenBitirirken

Günlük yaşamımızda pek çok kesimde suya olan Günlük yaşamımızda pek çok kesimde suya olan ihtiyacımız hepimizce malumdur. Ayrıca çağdaş ihtiyacımız hepimizce malumdur. Ayrıca çağdaş ve sağlıklı yaşamın sürdürülmesinde suyun ve sağlıklı yaşamın sürdürülmesinde suyun yadsınamaz önemi olduğu da gayet açıktır.yadsınamaz önemi olduğu da gayet açıktır.

O halde suyun önemine vakıf olan bizlerin, O halde suyun önemine vakıf olan bizlerin, özeldeözelde günlük su kullanımlarımızda daha tasarruflugünlük su kullanımlarımızda daha tasarruflu, , geneldegenelde ise çevremizdeki su ve toprak ise çevremizdeki su ve toprak kaynaklarını koruma konusunda daha duyarlıkaynaklarını koruma konusunda daha duyarlı olmamızın, önemli bir kazanım olduğunu olmamızın, önemli bir kazanım olduğunu belirtmek isterim.belirtmek isterim.

Page 38: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Saygılarımla..Saygılarımla..

Page 39: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Bölgede yer alan;

1. Sınıraşan Meriç Nehri ve kolu Ergene Nehri,

2. Istranca (Yıldız) dağı dereleri,

3. Işık (Ganos) ve Koru dağları dereleri,

4. Ergene havzası yeraltı suları,

5. Bölgeyi çevreleyen deniz suları,çok önemli su kaynaklarıdır.

Ancak ,bu su kaynaklarının da kendine has su temin sorunları vardır.

Page 40: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları
Page 41: T.C. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Trakya Bölgesi SU KAYNAKLARI ve kullanım sorunları

Bu anlamda;1. Ekonomik değeri yüksek bitkileri sulayacağız,

2. Kanola, Buğday ve Ayçiçeği için su

götürmeyeceğiz,

3. Bağ için su götürmeyeceğiz,

4. Çeltik tarımını disipline edeceğiz,

5. Az su isteyen yem bitkilerine yöneleceğiz,

6. Sebze ve meyve tarımında sulama yapacağız,

en önemli olanda;1. Tüm su dağıtım sistemleri kapalı olacak,2. Tarla içi sulama sistemleri yağmurlama veya

damla olacaktır.