Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte

Technologiczny zapis konstrukcji, nowewytyczne zawarte w normie *EN ISO 1101

Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS), tolerancje kształtu, kierunku, położeniai bicia, praktyczne wskazówki tworzenia dokumentacji konstrukcyjnej

dr inż. Daniel Grochała

ae-group polska sp. z o.o.

Zachodniopomorski Uniwersytet

Technologiczny w Szczecinie


Zatrudnienie

• specjalista do spraw zarządzania jakością ae group polska sp. z o.o.

• adiunkt w Instytucie Technologii Mechanicznej na Wydziale Inżynierii Mechanicznej iMechatroniki ZUT w Szczecinie

Zainteresowania zawodowe

• metrologia, technologia części maszyn, statystyka matematyczna, metodystatystyczne w sterowaniu produkcją

Zainteresowania prywatne

• kolarstwo, wędkarstwo, akwarystyka

2015-03-24I KONFERENCJA METROLOGII WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ - LABORATORIUM POMIAROWE 3D STRZELCE KRAJEŃSKIE 2

Dokumentacja zapisu konstrukcji

• Rysunki części

• Modele 3D

• Modele 3D z zapisem cech geometrycznych


Wymiarowanie funkcjonalne części

• zmiany lokalnego układu współrzędnych części• analiza wymiarów długości i kąta• racjonalne stosowanie tolerancji kształtu, kierunku, położenia i bicia


• Określenie orientacji części w przestrzeni

– gotowego wyrobu, maszyn wytwórczych, maszyn i systemów pomiarowych

• Budowa lokalnego układu części


• Określenie elementów definiujących lokalny układ współrzędnych części.

• Powierzchnie bazowe takie jak otwory, trzpienie, powierzchnie kształtowe.


Wytyczne zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)

Geometryczna specyfikacja produktu (GPS) Geometryczne tolerowanie - Tolerancje kształtu, kierunku, położenia i bicia (ISO 1101:2012 + Kor 1: 2013.); Niemiecka wersja EN ISO 1101: 2013


• Dodatkowe modyfikatory pola tolerancji zawarte w normie *EN ISO 1101 (luty 2013)

- kierunek elementu geometrycznego




- kierunek akwizycji punktów elementu geometrycznego





- płaszczyzna przecięcia elementu geometrycznego



- kierunek tolerancji mierzonego elementu geometrycznego


- płaszczyzna przecięcia elementu geometrycznego

- orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu

geometrycznego


Modyfikator kierunku tolerancji mierzonego elementu geometrycznegowg *EN ISO 1101

Na przykładzie tolerancji bicia


tolerancja bicia łukowej powierzchni względem osi

powierzchni walcowej C

rozpatrywany przypadek obejmuje

koncentryczne (wokół osi a) pole

tolerancji ograniczone dwiema

powierzchniami łukowymi wzajemnie

równoległymi i odległymi o wartość

szerokości tolerancji t, wyznaczoną

w przekroju normalnym do

rozpatrywanego punktu powierzchni

odwzorowanej






powierzchniami łukowymi odległymi o

wartość szerokości tolerancji t,

zdefiniowaną w przekroju przechodzącym

przez rozpatrywany punkt powierzchni

odwzorowanej pod kątem α


Tolerancja bicia łukowej powierzchni względem osi

powierzchni walcowej C





powierzchniami łukowymi odległymi o

wartość szerokości tolerancji t,

zdefiniowaną w przekroju przechodzącym

przez rozpatrywany punkt powierzchni

odwzorowanej pod kątem α


tolerancja dla bicia łukowej powierzchni względem

osi powierzchni walcowej C


Modyfikator kierunku akwizycji chmury punktów elementugeometrycznego wg *EN ISO 1101

Na przykładzie tolerancji wybranego zarysu


Modyfikator płaszczyzny przecięcia wg *EN ISO 1101

Na przykładzie tolerancji prostoliniowości


W rozpatrywanym przypadku tolerancji

prostoliniowości wszystkie punkty krawędzi

rzeczywistej leżące w płaszczyźnie

przekroju (na rysunku) winny się mieścić w

obszarze tolerancji o szerokości t (0.1mm)

wyznaczonym przez dwie równoległe linie

wokół linii średniej krawędzi odwzorowanej



W rozpatrywanym przypadku

prostoliniowości wszystkie punkty krawędzi

rzeczywistej leżące w dowolnym przekroju,

równoległym do płaszczyzny A winny się

mieścić w obszarze tolerancji o szerokości t

(0.1mm) wyznaczonym przez dwie

równoległe linie wokół linii średniej z zarysu

krawędzi odwzorowanej



Orientacja kierunku płaszczyzny tolerowanego elementu geometrycznego wg *EN ISO 1101

Na przykładzie tolerancji prostopadłości


W rozpatrywanym przypadku oś

mierzonego walca winna się mieścić

pomiędzy dwiema wzajemnie

równoległymi i prostopadłymi do podstawy

płaszczyznami odległymi od osi średniej

zaobserwowanego walca o 0.2mm

i




mierzonego walca winna się mieścić

pomiędzy dwiema wzajemnie

równoległymi i prostopadłymi do podstawy

płaszczyznami odległymi od osi średniej

zaobserwowanego walca o 0.2mm

i

między dwiema wzajemnie równoległymi

płaszczyznami prostopadłymi do

powierzchni bocznej b odległymi osi

średniej zaobserwowanego walca o

0.1mm




mierzonego walca powinna się

mieścić pomiędzy dwiema wzajemnie

równoległymi i prostopadłymi do

podstawy a płaszczyznami

odległymi w kierunku równoległym do

referencyjnej płaszczyzny bocznej b o

0.2mm




mierzonego walca powinna się

mieścić pomiędzy dwiema wzajemnie

równoległymi i prostopadłymi do

podstawy a płaszczyznami

odległymi w kierunku równoległym do

referencyjnej płaszczyzny bocznej b o

0.2mm

i

odległymi o 0.1mm w kierunku

prostopadłym do referencyjnej

płaszczyzny bocznej b




Zalety z stosowania modyfikatorów tolerancji kształtu, kierunku, położenia i bicia.

- mniejsza ilość elementów referencyjnych

(bazowych) w dokumentacji

- informacje zgrupowane (łatwiejsze w

odczytaniu i zrozumieniu)

- dodatkowy element samokontroli

konstruktora i technologa

- poprawa technologiczności konstrukcji

- polepszenie funkcjonalności wymiarowania

części

- uściślenie warunków wytwarzania i

montażu konstrukcji

- mniej zapytań ze strony metrologów


Trudności w stosowaniu modyfikatorów tolerancji kształtu, kierunku,położenia i bicia.

Wymagają od konstruktorów itechnologów dobrej ichznajomości i chęci stosowania

Od metrologów dodatkowychczynności kontrolnych wsytuacji przekroczenia zadanejtolerancji rysunkowej


Dziękuję za uwagę


ae group polska sp. z o.o.

ul. Jedności Robotniczej 3

66-500 Strzelce Krajeńskie

[email protected]

Documents

Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte w ...gotechnology.pl/wp-content/uploads/2015/04/3Dmateriały.pdf · Technologiczny zapis konstrukcji, nowe wytyczne zawarte