232
Tengiz (Coqo) mxeiZe aRsdeq lazare q.foTi 2012 weli

Tengiz (Coqo) mxeiZe

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tengiz (Coqo) mxeiZe

Tengiz (Coqo) mxeiZe

aRsdeq lazare

q.foTi

2012 weli

Page 2: Tengiz (Coqo) mxeiZe

wigni eZRvneba samSoblos teritoriulimTlianobisaTvis mebrZol Tavdadebul raindebs.

avtori madlobas uxdis TanadgomisaTvis Sps ,, iridas~

TanamSromlebsa da TviTmmarTveli qalaq foTis sabibli-

oTeko gaerTianebis direqtors qalbaton nunu WeliZes,

agreTve amave biblioTekis TanamSromels, oqsana rozinas.

redaqtori: aleko dolbaia

dakabadoneba: qeTevan CxartiSvili

dizaini: jano danelia

garekanis meore gverdze:

avtoris portreti mxatvari abel kalandia

garekanis bolo gverdze:

avtoris portreti mxatvari revaz giorgaZe

wignSi CarTulia mxatvar jano daneliasa da

murman demurias naxatebi

ISBN 978-9941-0-4297-3

Page 3: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,sisxliT davwere yoveli pwkari"

Tengiz (Coqo) mxeiZe Znelbedobis Jams gavicani. mraval ub-edureba gadatanil Cvens samSoblos kidev erTi avbediTi dRe edga. qveynad ganukiTxaoba batonobda... cocxze gadamjdari satana daqroda aqeT-iqiT da irgvliv borotebas Tesavda. yvelaze Semza-ravi mainc is iyo, rom qarTvelma qarTvelze xeli aRmarTa: vai qarTvelebi Temur lengis daundoblobiT aoxrebdnen saqarTvelos ulamazes kuTxes-samegrelos. ganmkiTxavi ki arsaiT Canda... am ugnur sisastikes. bunebrivia. pasuxi mohyveboda: megrelma kacma Rirsebis dasacavad iaraRi aisxa. Tumca Zalmomreobis qarbuqi mTel saqarT-veloSi boboqrobda. gansakuTrebiT utevdnen erovnul faseulobebs da patriotizms. es ukanaskneli provinciul faSizmad monaTles. Tavdadebul mamuliSvilebs, simarTlisaTvis mebrZolT, moRalatee-bad, mtrebad acxadebdnen, sdevnidnen, apatimrebdnen, xocavdnen...

ai, aseT gausaZlis viTarebaSi momiwia Casvla da erT xans cxovre-ba samegreloSi, romelic maSin Tavisuflebis erTgvar kunZuls warmoadgenda da imavdroulad kanonieri xelisuflebis erTgul momxreTa navsayudeli iyo.

imxanad qalaqi zugdidi imedisa da usafrTxoebis simbolod iqca yvela usamarTlod devnilisaTvis. iq erovnuli ganwyoba, samSo-blos uangaro siyvaruli, samarTlianobis mZafri grZniba duRda da am mCqefarebaSi SeuZlebeli iyo, ar SegemCniaT erTi xmeli, ficxeli da mardi ymawvili. kalaSnikovis avtomats rom mudam Tan atarebda da avazasaviT SemarTuli sul mzad iyo sabrZolvelad. igi cibru-tiviT trialebda da movlenebis epicentrSi iyo: Coqo-aq, Coqo-iq... Coqom es gaakeTa, Coqom is Caidina, Coqom amas xeli gaumarTa, Coqo imas daexmara... mokled, dRe erTi iyo da aTasgzis Coqos xseneba... magram erTi kia, rom ar maxsendeba, es saxeli uaryofiT konteqstSi gaJRerebuliyos. mogvianebiT gavicani, davaxlovdiT. gacnobis pirvelive dRidan erTi, rac SavamCnie, utexi, udreki suli binadrobda am axalgazrda kacSi. usazRvrod uyvarda mego-brebi, saerTod, adamiani. eTayvaneboda Tavis odabades, samSoblos; xiblavda poezia... amayobda Rirseuli winaprebiT. magram gansaku-Trebul mokrZalebasa da pativiscemas amJRavnebda ori Rirseuli mamuliSvilisadmi: roca merabsa da zviadze saubrobda, raRac Winkebi uTamaSebda TvalebSi da uCveulo naperwklebs afrqvevda.

mere karga xans aRar SevxvedrivarT erTmaneTs. is iaraRiT ebr-Zoda borotebasa da usamarTlobas, me – kalmiT. ase megona, rom zecaSi adamianTaTvis dadgenil profesiul ierarqiaSi amgvari bedi gvarguna yovlis gamrigem: mas mxedroba uboZa, me – kalmosno-ba. magram Turme mwared vcdebodi: iaraRi mas usamarTlobam, gausaZlisma Zalmomreobam aaRebina, Torem RmerTs igi sxva niWiT hyolia dajildoebuli; natifi, gamZafrebuli musikaluri smeniTa da iSviaTi xilvis unari uboZebia misTvis, oRondac es yovelive mogvianebiT aRviqvi, roca mis leqsebs gavecani...

3

Page 4: Tengiz (Coqo) mxeiZe

axla ki, vidre misi poeziis zogierT Taviseburebas mokled Seve-xebode, ar SemiZlia, oriode sityviT ar gavixseno poetis cxovrebis zogierTi detali, ramac garkveuli zegavlena moaxdina misi mso-flmxedvelobrivi mrwamsisa da ferweris specifiurobis Camoyali-bebaze.

Sua saukuneebis erTma Cinebulma aRmosavlelma poetma br-Zana, leqss dardi badebs, is sinatifes maSin iZens, roca ,,dardi mravladaa, Tanamodarde ki ar Canso.” Tengiz mxeiZem sul mcire xanSi gausaZlisi da autaneli cxovrebis peripetiebi ganvlo. ro-gorc amboben, ra wisqvilis qva ar datrialebula mis Tavze: jer iyo da momxdur mxedrions igeriebda, mere xelisuflebis momxre, moZalade gvardielebs: bolos, roca saxelmwifos teritoriuli mTlianobisaTvis gardauvali dadga brZola, afxaz separatistebs da aTasi juris gadamTiels erkineboda... daiWra, gadarCa, fexze dadga. kvlav Seupovrad gaagrZela brZola ukanonobisa da moZala-deebis winaamRdeg... dasaWerad dasdevdnen, tyeSi gaiWra... daRlil-daqanculi mSvidobian cxovrebas daubrunda: teroristoba das-wames, daapatimres, gaasamarTles. karga xniT cixeSi gamoamwyvdies. iqac ar dauyria far-xmali. Wleqi Seeyara, ar Sedrka, sZlia kidec TiTqos am uZlevel sens. marTalia, fizikurad dasustda, daCiavda, magram ukan mainc ar dauxevia. Tavis TanamebrZolebTan da Tanamo-azreebTan erTad protestis niSnad sasikvdilo SimSili gamoacxada. 66 dRe iSimSila, Zvali da tyaviRa darCa. suls Rafavda, mainc ar gatyda, mxolod prezidentis qvrivis dabejiTebiTi TxovniT Sewyvi-ta SimSiloba. Coqom saqveynod daamtkica, rom suliereba gacile-biT maRla dgas, vidre fizikuri sijansaRe: rogor ar awames, ra gansacdelSi ar Caagdes, ver daaCoqes. sulierad ver daaknines ro icodnen briyvebma, rom mxeiZeebis genetikuri STamomavlis fiziku-ri sikvdili SesaZlebelia, magram sulieri gaCanageba ara! yvelam uwyodes. rom droebis jalaTebs suliT udreki adamianis arc da-Coqeba da arc damoneba ar xelewifebaT. aki, ver moaxerxes kidec. mas wamierad sikvdilic ki (am sityvis pirdapiri mniSvnelobiT) es-tumra, magram sikvdilsac sZlia da ,,sikvdilgamovlili.” mistiuri xilviTa da smeniT aRWurvli daubrunda ama qveyanas.

amitomac aris, rom mis poeziaSi yoveldRiuri, yofiTi dtalebic raRac uCveulo, mistikur elfersa da Jreradobas iZens. TiTqos poeti ki ar qmnis leqss, aramed demonuri xma karnaxobs, zeciuri musika esmis da am bgerebs miyuradebuli. egzaltacias micemuli, misda uneburad am xmebs axmianebs. vfiqrob, am mizeziT misi leqsis struqturaSi pirvel planze gamodis evfoniuri done da ara me-tafora, simbolo, Sedareba, epiTeti da a.S. aba, yuri miugdoT:

,,RvTaebrivi qorwilia

trfobis niavqaria,sixaruli orwilia,siyvarulis bralia.

4

Page 5: Tengiz (Coqo) mxeiZe

dionise Tamadaa.meriqife erosi,dedufali TavadaaTvali saqarTvelosi,nefes mkerdSi Caekonacecxli asdis Zoweuls,cis gumbaTi daemsgavsagadaxleCil broweuls...rimti-tari, ramti-tari,rimti-tari, rerovda,tabaruki da mdidari,Sewyobilad mReroda...ramti, rimti, rimti-tito,ramti, rimti, rerovda,aiwyvita diplipitomvardis piri zeobda,Wara mare Te qianas,re RoronTiS Wyolofa,askvamansi Te diaras,arTmangefiS yorofa,ramti-tari, rimti-tari,rimti-tari, rerovda,mTvrali qari pirtitveli,Sara-Sara mReroda...”~

es vrceli amonaridi imitom movixmeT, rom naTlad warmovid-ginoT, Tu ra mniSvnelovan funqcias asrulebs fonemuri done da ritmuli konstruqcia Tengiz mxeiZis poeziaSi. miuxedavaT imisa, rom poeti cdilobs garkveuli Sinaarsis matarebeli saxelebiT (dionise, erosi) arcTu urigo SedarebebiT da metaforebiT (cecxli asdis Zoweuls, cis gumbaTi daemsgavsa gadaxleCil broweuls) da musikalurad erTob Jreradi megruli strofis CarTviT, gaaRrma-vos da tevadi gaxados leqsis semantikuri konteqsti. mainc leqsis Tematuri rkalis, ufro martivad, mTavari saTqmelis gasaRebad gvevlineba bgeraTa mwyobri harmonia da kargad organizebuli rit-muli sqema. poeti swored fonemur-ritmul urTierT mimarTebaTa ara xelovnuri organizebiT. aramed bunebrivi, Tandayolili smenis wyalobiT axerxebs qarTuli lxinis amaRlebuli ganwyobis, erTgva-ri mistikuri aRtkinebis da, rac mTavaria, meqorwile wyvilis ur-TierTltolvisa da jerac daumcxrali vnebaTa Relvis gadmocemas da yovelive amas axvevs araamqveyniur saburvelSi. raTa miwierebis simdabliT ar gasvaros es amaRlebuli da RvTiuri grZnoba.

saerTod, Tengiz mxeiZis poeziaSi aliteracia udavod mniSvnelovan rols TamaSobs. SeiZleba iTqvas, rom igi qvakuTxedia, razedac aRmarTulia leqsis mTliani arqiteqtonika. vgoneb, ar Sevcdebi, Tu vityvi, rom WeSmariti poeziis niSandoblioba swored es gaxlavT. magram e.w. mraval poets, samwuxarod, ver xelewifeba poeziis am TiTqosda uCinari Sris srulqmna, radganac musikaluri smena ar gaaCnia. arada, WeSmariti poetisaTvis natifi

5

Page 6: Tengiz (Coqo) mxeiZe

smena da musikaluroba iseve saWiroa, rogorc kompozitorisTvis, anda mxatvrisaTvis – ferTa aRqmis unari. Coqo mxeiZe am TvalTa-xedviT beds ar unda emdurodes. smena mas sakmarisze meti aqvs, rac igrZnoba mis naZerw TiTqmis yvela pwkarSi.

am kuTxiT Coqos poezia specialur Seswavlas moiTxovs. magram amjerad Cven am problemaze sityvas aRar gavagrZelebT, oRondac erT mcire leqss unda SevexoT gakvriT. ai, es leqsic, romlis saTauria:

,,SemSlis Savbedi Taoba~

,,fSavSi iremi xaodaSavxaliT gamoRadruli,mTaSi SabTari xarobda,iyo Sambnaric Rvaruli.Sors xar-iremi bRaoda,muxnari Saqze Semdgara,SavSeTSi nukri daoblda,SaSveTSi SiSi Camdgara,Savlegi SahTan daobda,mTebic Saqzea Semdgari,SemSlis Savbedi Taoba,TvalebSi SiSi Camdgari”.

am leqsis emociur – esTetikur da, gnebavT. semantikur vels mTlianad qmnis bgeraTa kompleqsis, sxvagvarad, identur marcval-Ta gameoreba; xa-xar-ar (xa-oda, Sav-xa-liT, xar-obda. xar-iremi, SabT-ar-i, Sambn-ar-ic, Rv-ar-uli, muxn-ar-i, Semdg-ar-a, Camdg-ara), rac, garda imisa, rom avis momaswavebeli molodinis erTgvar ganwyobas qmnis, aseve gvevlineba leqsis kompoziciuri mTlianobis maorganizebel elementebad. magram am poetur qmnilebaSi yvela-ze markirebuli fonema mainc arisS – fonema da Si-Se-Sa bgeraTa kompleqsebi saTauridan moyolebuli bolo pwkaramde rom gasdevs am leqss da nawarmoebis dedaazris gasaRebis gasaRebs warmoadgens (Se-g-S-lis, Sa-vbedi, f-Sa-v-Si, Sa-vxaliT, mTa-Si, Sa-bTari, Sa-mbnari, S-ors, Sa-qze, Se-mdgari, Sa-v-S-eT-Si, Sa-S-veT-Si, Si-Si, Sa-vlego, Sa-hTan, Sa-qzea, Se-mdgari, Se-m-S-lis, Sa-vbebi, Tva-leb-Si, Si-Si). ai, am (S) fonemis SiSini ismis mTel leqsSi da Si-Sismomgvrel erT gamad aRiqmeba da mkiTxvelsac SiSis zars scems... sityva SiSi warmoadgens am poeturi qmnilebis semantikuri velis RerZs, romelzedac asxmulia markirebul fonemaTa urTierTmimar-Teba, rac sabolood axorcielebs Semoqmedis Canafiqris gadmocemas. diax, fonema S-s mwoybri ganmeoreba qmnis esTetiur-evfoniur vels, romliTac Semoqmedi gamoxatavs Tavis did wuxilsa da SiSs imis gamo, rom erT-dros SahTan mebrZol Savlegos STamomavlobas SiSi Casdgomia TvalebSi, rac erTob augi momavlis mauwyebelia:

,,SemSlis Savbedi Taoba,TvalebSi SiSi Camdgari”.

6

Page 7: Tengiz (Coqo) mxeiZe

da es guliswuxili, gangaSis zariviT rom gvesmis. mTlianad gadaecema mkiTxvels, aRonebs mas da sulis Semkvrel xmad evline-ba. yovelive amas ki, rogorc ukve avRniSneT, poeti axerxebs ara ritorikuli figurebiTa da paTetikuri maRalfardovnebiT, aramed fonemaTa, bgeraTa, urTierTmimarTebaTa maRalniWieri gansxeulebiT, poetis natifi smena rom apirobebs. saerTod, Tengiz mxeiZis poezi-aSi bgeraTa ferwerul Sres, rogorc zemore eTqviT, wamyvani ad-gili uWiravs. am mxriv sayuradgeboa misi leqsebi: ,,qaSueTs Suri Sarobda”, ,,aWaruli eskizebi” da sxva. magram amjerad maTze veRar SevaCerebT yuradRebas.

zemoTTqmuli ise ar unda gavigoT, TiTqos poets ver xe-lewifeaba gamomsaxvelobis planSi poeturi xatebis gansxeuleba. magram poeturi palitris es erTgvari ferTa simcire, Cemi azriT, ganpirobebulia imiT, rom Tengiz mxeiZis poeziis erTi arsebiTi ni-Sandoblioba gaxlavT ubraloeba da sisadave, rac misi esTetikuri mrwamsis safuZvels qmnis. ase rom, xatismetyvelebis donezec igi inarCunebs bunebriv uSualobas, ubraloebas da sruliad daclilia xelovnurobisagan, am sityvis uaryofiTi gagebiT... es gaxlavT kidev erTi Tavisebureba poetis poeturi xedvisa da bunebisa.

Tengiz mxeiZis es saocari ubraloeba igrZnoba TiTqmis yo-vel leqsSi, romlebic marTlac misi gulis sisxliT aris naweri da ara Cveulebrivi melniT. aba, movusminoT:

,,sisxliT davwere yoveli pwkari,melniT dawerils ar vcnob... sxvisia,mobrZandiT naxeT, Riaa kari,mzis samelneSi Cemi sisxlia.”

kiTxulob am strofs da eWvi ar gepareba poetis gulwr-felobaSi. es ar gaxlavT TviTdajerebuli Semoqmedis ambicia da poza, aramed es aris gulwrfeli adamianis, uryevi rwmeniT naTqvami aRsareba, romelic yovelgvar poziorobasa da siyalbes ZirSive gamoricxavs. marTalia, is gamoxatvis planSi win wamowevs meta-foras – mzis samelnes, romelsac misi poeziis sisadaves yurmiCveu-li mkiTxveli uCveulo poetur xerxad aRiqvams, magram strofis mxatvrul qsovilSi is ucxo, arabunebriv ferad ar warmoCindeba. mzis samelne. poetis xedviT, Semoqmedis gulia, sicocxlis energia – mze rom amoZravebs da im sisxlis wyaroa, saidanac wveT-wveTad iRvreba da iwereba leqsi. swored amas gvauwyebs momdevno stro-febic:

gulidan iSva yoveli sityvabudidan sxarti afrena mercxlis...da mere:

rwmeniT Sevqmeni yoveli sveti.da es ZarRvebi sisxlis Raria.

7

Page 8: Tengiz (Coqo) mxeiZe

leqsad iRvreba yoveli wveTisisxlis da leqsis naRvaria.

poeti zemomoxmobil strofebSi erTgvar kontrastul su-raTs qmnis: igi poetur sityvas budidan afrenil mercxlad gvi-xatavs, rac, erTi mxriv, poeturi STagonebis da aRmafrenis zeciur warmomavlobaze migvaniSnebs, magram, meore mxriv, poetis naZer-wi yoveli sityva, misive moazrebiT, gulidan gadmosuli sisxlis wveTia, Tavad leqsi ki sisxlad daRvrili niaRvaria, rac ukve gvamcnobs leqsis Txzvis amqveyniur sawyisebs da mis daniSnulebas. am erTgvari kontrastuli SuqCrdilebis fonze ikveTeba poetis TvalTaxedva poeziaze, romelic sulisa da sxeulis gardauvali urTierTmimarTebis, miwieri da zeciuri maradiuli dapirispirebis da imavdroulad harmoniuli Serwymis Sedegad ibadeba. sxagvarad, leqsi, poetis xedviT, RvTiT STagonebuli sulisa da sakuTari sisx-lis gaRebis fasad iwereba. da es zogadad sarwmuno Tvalsazrisi kidev ufro sarwmuno xdeba mkiTxvelisaTvis, roca igi Coqos wa-mebiT aRsavse cxovrebis gzas gaixsenebs da mis marTlac sakuTari sisxliT naZerw leqsebs gaecnoba. amitomac, savsebiT bunebrivad da damajereblad Jrers poetis, erTi SexedviT, pretenziuli mowode-ba:

yoveli sityva... yoveli svetimamulze fiqriT iyos gamTbari,Tundac erTi vTqvaT, ar gvinda meti,magram im erTSi viyoT marTali.

Tumca ra pretenziulobazea saubari, roca samSoblosaTvis Tavdadebuli poeti moiTxovs kalmosani kolegebisagan orad or rames: RvTiT moniWebuli mamulis siyvaruls da marTlismTqme-lobas. apriorulad SeiZleba iTqvas, rom Tengiz mxeiZis poeziaSi es orive principi srulad aris daculi: Coqos simarTlisaTvis brZolaSi Tavi rom ar dauzogavs amaze naTlad metyvelebs misi biografia. romelic iSviaTi nimuSia mamulisaTvis Tavdadebuli me-brZolis cxovrebisa. xolo misi poezia saqarTvelos warsulze, awmyosa da momavalze dafiqrebuli Semoqmedis erTgvari sagalo-belia, sxvadasxva tonalobiT gaJRerebuli... mokled, Coqos poezia. samSoblos gmiruli warsuliT amayi, awmyoTi gulSewuxebuli da momavlis rwmeniT SemarTuli kacis gulis gulwrfeli RaRadisia. Tumca Semoqmedis poetursamyaroSi ufro Zlierad reks mwuxris zari, arsebuli realobisa da viTarebis gancdis gamo ase sulis SemZvrelad rom JRers:

Jami zorvas, ar kmarobs, urva, oh, ra didia,hoi, mama-papano,kai ymebi midian.midian da bindiagareSemo sazari,cas cremlebi hkidiasuls – samebis xanZari.

8

Page 9: Tengiz (Coqo) mxeiZe

ismis mwuxris musikaserafimTa godeba,mdumareTi usityvo...dgas granitis lodebad.

marTlacda, kargma ymebma datoves saqarTvelo, glova dasadgu-rebula casa Tu dedamiwaze, suls ki cecxli mosdebia. samglovi-aro rekviemi iRvreba da samgloviaro ganwyobas aZlierebs Svid-marcvliani leqsis ritmuli konstruqcia, (4+3 // 3+4) marcvalTa monacvleobiT gansxeulebuli. gausaZlisia poetis sulieri da fi-zikuri yofac, mas erTob uWirs siZneleTa xergilis gadalaxva da mainc acxadebs misTvis Cveuli SeuvalobiT: ,,da Tu suli gamZvreba, isic samSoblosTvis...” ase esmis poets Tavisi brZolisa da moRvawe-obis umTavresi mizani. sulis gawirva mxolod maSin aris faseuli, roca mas samSoblosaTvis gaiReb. amgvari zneobrivi pozicia ki mas uadvilebs sikvdilis cnebis daZlevas:

melodebian qujis naSiersgadareuli raxsi raSebi!sikvdili, aba, ras SemaSinebs,gaCenis dRidan veTamaSebi.

da es ar gaxlavT litoni sityvebi, oden leqsis emociuri ganwyobis Sesaqmnelad, aramed es aris morwmunes uryevi rwmena, saqmiT da sityviT gacxadebuli da damtkicebuli. samarTlianoba moiTxovs iTqvas, rom mamulisTvis brZolaSi da usamarTlobis wi-naamRdeg gamarTul SerkinebaSi is arc rodis gaurboda sikvdils, igi mRerad da TamaSad miaCnda. metic, SeiZleba iTqvas, man sZlia kidec adamianTa modgmis am damTrgunvel grZnobas. magram poetma vera ver daZlia qveynis savalalo da sabediswero mdgomareobiT gamowveuli dardi da varami, rac mudam Tan sdevs mas da mouSu-Sebel iarad damCnevia mis guls:

vefxvTan morkine moymetkivils ver itevs gulSi,dedasamSoblo moklesSadimanebma guSin...

swored moRalateebis meSveobiT damarcxebuli saqarTvelo, ga-

damTielTa mier najijgni da gaTelili, ucxo geniT da jiSiT Seryvnili aris poetis upirvelesi da dauamebeli satkivari:

mixmobs varZiis bWeni –Tamaris madly amkobs –iwame rjuli Cemi –viRac veluri ambobs.

gaSales ucxo sufra,me maswavlian kanons,o, rogor miWirs sunTqva,

9

Page 10: Tengiz (Coqo) mxeiZe

xotbas asxamen qarons...Semoqmedi kvlav kontrastuli konteqstis SeqmniT, awmyosa da

warsulis SepirispirebiT aRwevs avbediTi dRevandelobis aRqma ga-amZafros da gaaZlieros: maSin, roca amaRlebuli varZia gvax-senebs Tamaris droindel saqarTvelos sidiades, Cveni rwmenis ma-radiulobas. viRac moTreuli veluri cdilobs sakuTari rjuli mogvaxvios Tavs da ara marto rjuli, aramed ucxo tradiciebi da kanonebic. da ai, am dros qarTuli sazogadoebis erTi nawili adidebs qarons. sxvaTa Soris, ama Tu im legendarul, miTiur Tu istoriul saxelebs, romlebic garkveuli SinaarsiT arian datvir-Tuli, xSirad mimarTavs poeti da am xerxiT amdidrebs poeturi konteqstis semantikas da kidev ufro tevads xdis mas. sulebis ga-damyvani menave qaronis xsenebasac swored am mizniT mimarTavs Ten-giz mxeiZe, rac kidev ufro aRrmavebs samSoblos avbediT viTarebas da qarTveli xalxis usaso mdgomareobis gacnobierebas. es strofebi adrea dawerili. magram dRevandelobas ise Zlierad exmianeba, rom mkiTxvels hgonia, dRes mimdinare procesebis aRqmiT da gancdiT arian Seqmnilni. poeziis Rirseba swored is aris, rom informaciuli kodi ,,didi drois” manZilze unda inarCunebdes emociur muxts da azris aqtiurobas.

gulmoklul poets swored is awuxebs da zaravs, rom daoblda qarTuli sisxli da geni, yoveldRiurad icxrileba ,,lamazi saqarT-velo”... klaven Rirseul mamuliSvilebs... mokles merabi, mokles qarTvelTa mier mesiad aRiarebuli zviad gamsaxurdia, romlebic CoqosaTvis yovelTvis iyvnen, arian da iqnebian umaRlesi zneobri-obis xatebi, mamulisaTvis Tavdadebuli mebrZoli raindebis simbo-loebi:

alertis tyeSi mokles mesia...ver gavumklavdiT ubir warmarTebs,freskebs bilwaven, xatebs esvrian,wminda taZarze xeli aRmarTes.

erovnuli cnobierebis da, rac mTavaria, sulierebis, rwmenis Seryvna, freskebis Sebilwva, xatebis dacxrilva da wminda taZrebis dangreva aris is barbarosoba, romelic, poetismoazrebiT, sabolo-od gaaCanagebs da mospobs saqarTvelos. vin sCadis amas – ucxo, urjulo gadamTieli Tu urwmuno qarTveli, amas ukve mniSvneloba aRar aqvs, radganac saboloo Sedegi erTia – saqarTvelos mospoba-gadagvareba!...

swored am gardauvali katastrofis moaxloebis saSiSroe-ba, qarTveli eris yifna-aryofnis zRvarze laslasi, bewvis xidze siaruli, rac mizezTa gamo ver Seucvnia mTvlemare qarTul sa-zogadoebas, aRelvebs da suls uforiaqebs poets. is xan bavSvuri gulubryvilobiT da gulwrfelobiT cdilobs gadmogvces sakuTari SeSfoTeba da risxva:

es aris Cveni samSoblo?sevdiT ityvian iebi.Tqvi, Taxsirebis naSobo,vis wyalobs gadamTieli...

10

Page 11: Tengiz (Coqo) mxeiZe

da kvlav urTierTsapirispiro, urTierTsawinaaRmdego cnebebis xasgasmiT ikveTeba tragizmis simZime da masStaburoba:

SexedeT! Cvili kankalebs,serafimebi tirian.ar gesmiT? eSma xarxarebs,aq wminda mamuls hyidian.

xan aRtyinebiT gadmogvcems erT dros uZlevevli mxedris aRSfoTebas, rac ganpirobebulia qveynis dRevandeli avbediTobiT da mxedris ususurobiT aRZruli gancdiT, rom veras Svelis Tavis mamuls:

vZlie urdoni arabTada basianic vakurTxe,axla ki mteri galaRda,xizanic sulSi mafurTxebs.

da am naTelisa da bnelis, warsulisa da awmyos kontrastuli Sejerebis fonze uimedod STenil poets isRa darCenia, marTmadide-beli morwmunis sasoebiT moigonos winaparTa sulebi da warsulis nangrevebTan mdgomi RmerTs evedreba samSoblos xsnasa da gadar-Cenas:

cixeo qsnisa,winaparT xsnisa,Cveulo amborsmTvaris da mzisa.vdgavar Sens ferxTiTtarigi erTida krZalviT vambobgwyalobdes RmerTi.

da am sasoebiT naTqvam locvaSi naTlad warmoCindeba is udidesi grZnoba, poetis suls rom Zalumad asazrdoebs da romelsac, arc meti, arc naklebi, samSoblos siyvaruli hqvia.

mokled, poetis wuxilis Tu sixarulis, sulieri aRelvebis Tu daamebis, brZolis Tu locvis mizezTa mizezi samSobloa. glovobs Tu xarobs, ibrZvis Tu ilxens is farvanasaviT mudam samSoblos siy-varuliT anTebul sanTels dastrialebs, dahkankalebs, SiSobs, ar Caqres da ar gauCinardes.

am marTlac uSiSar kacs, sikvdilis TvalebSi Caxedvamac rom ver SeakrTo, asdevnebia usiamovno fiqri mamulze da Tavs ver aRwevs mas. gansakuTrebiT afrTxobs qarTveli xalxisa da sazogadoebis dRevandeli savalalo yofa da inertuloba. aSinebs is, rom ,,Rmer-Tis mgmobeli gvezrdeba Tvalwin”, ,,jvarcmul ers ki sifxizle” daukargavs. am ubedurebas ver aRiqvams da ,, satanur safarvels” efereba. mas daviwyebia ,,winaparTa Rvawli”, daSretia ,,Zali da simxne”. daukargavs Rirseba da sjerdeba ,,viRacis maTxovrul luk-ma-purs.” sakuTari ,,wesi da rigi,” tradiciebi uaruyvia da sxvisas

11

Page 12: Tengiz (Coqo) mxeiZe

eTayvaneba. es yovelive ki Tavzardamcemia poetisaTvis. is el-danakraviviT wamoiZaxebs: ,,avahme! Cemi mamuli iwvis!... da ,,azaver xaris” bRaviliT qveynierebas amcnobs moaxloebul ubedurebas:

es bRavilia azaver xaris,adidgoreba winaparT sisxlis,es xom drtvinvaa mTisa da baris,mezare macne sodomur risxvis.avahme! Cveni mamuli iwvis!...guli ar gtkiva, jvarcmulo ero?!nuTu ara gdis cremlebi simwris?!RmerTo, ar ZalmiZs, rom davijero!...

gesmis Semoqmedis es gulisZaxili, erT dros misi daavadebuli filtvebidan amoxeTqili da, Tu odnav mainc giRirs Seni qveyana, Seni eri, ar SeiZleba ar SegZras am ,,bRavilma.” ar dagafiqros Seni samSoblos awmyom da mermisma, bedma Tu ubedobam...

da miuxedvad yovelive imisa, rac dauCoqebul Coqos xvedrma arguna, rac mis salocav NniSas – samSoblos ubedureba miuzRo; da miuxdavad imisa, rom yovelive es Tavsdamtydari tragedia mas kargad aqvs gacnobierebuli da gaTavisebuli, misi mebrZoli suli imediT aris gaciskrovnebuli. igi kvlav im rwmeniT aris zeSTago-nebuli, rom lazare aRsdgeba da saqarTvelo gabrwyindeba. es aris ganwiruli adamianis ukanaskneli imedi da suliskveTeba, romelic WeSmariti mamuliSvilisTvis sikvdilis Semdgomac ar kvdeba da STamomavlobis rwmenis naperwklad gvevlineba:

da mainc gamwireT,ra gnebavT, ras merCiT?!nu ebrZviT arwivebsamaod daSvrebiT.mze – oqros sawmisi,daaSrobs bazaleTs...es aris sawyisi –aRsdgeba lazare!

diax, aseTia suliT utexi poetis rwmena, momavlis imediT ga-brwyinebuli. es imedi asuldgmulebs mis sicocxles da poeziasac, sxvagvarad misi cxovrebac da poeziac azrs dakargavda. mas mtkiced swams, rom lazare aRsdgeba da saqarTveloc gabrwyindeba. RmerTma am imedis gareSe erTi wamiTac ar acocxlos qarTveloba!...

bunebrivia, Tengiz mxeiZis poeziis Tamaturi rkali mxolod pa-triotuli motiviT ar Semoifargleba, magram Cven am Temaze imi-tom SevCerdiT, rom, jer erTi, igi poetis msoflgancdis qvakuTxeds warmoadgens da, meorec, es problema dRes yvelze ufro aqtualu-ri da gulTan misatania qarTveli mkiTxvelisaTvis.

poetis SemoqmedebaSi aseve didi adgili eTmoba samijnuro li-rikas, Tavisi uSualobiTa da bunebrivi gancdiT rom xiblavs mkiTx-vels. poets izidavs qarTveli qali da, rogorc sapirispiro sqesi, iwvevs mis bunebriv erotiul ltolvas. oRondac sakuTari grZno

12

Page 13: Tengiz (Coqo) mxeiZe

bebis gadmocemisas, xandaxan ironiac rom Jonavs, igi axerxebs bu-nebrivoba SeinarCunos da ukuagdos rogorc moWarbebuli biwieri, aseve amaRlebuli, gaidealebuli gancdani. Tumca erTi udavoa, is arasodes gadadis im zneobriv zRvars, WeSmarit kolx mamrs rom egebis.

Semoqmedis poetur samyaroSi aseve gansakuTrebuli adgili uWi-ravs religiur problemaTa warmoCenas. Tavad Rrmad morwmune, iRvwis, Cveni religiuri faseulobani, grZnobebi da qristianuli mcnebebi gaavrcelos da daamkvidros qarTvelTa cnobierebaSi; da-arwmunos qarTveli kaci, rom rwmenis gareSe SeuZlebelia adamiani Tavisufali da sikvdilis SiSisgan TavdaRweuli iyos. da radganac qarTveli eris fundamentad qarTveli xalxi gvevlineba. amitomac saqarTvelos, qarTuli erovnebis sayrdeni, sworedac rom, rwmenis kedeli gaxlavT.

amjerad, samwuxarod, Cven am Tematur rkals ver SevexebiT, albaT, mermisSi is specialuri kvlevis obieqti gaxdeba. saerTod, Cemi azriT, Tengiz mxeiZis poeturi samyaro imsaxurebs litera-turaTmcodneTa da kritikosTa ufro met yuradrebas. misi leqsis struqtura – yvela doneze – dawyebuli fonemiTa da metaforul-simboluri planiT damTavrebuli – saWiroebis gamowvlilviT Ses-wavlas, rac, albaT, momavlis gadaudebeli saqmea. piradad me ki, am mcire Sesavlis dasasruls, msurs kvlavac gavimeoro, Tengiz (Coqo) mxeiZem Tavisi mowameobrivi cxovrebiT, poetis uCveulo SemarTebiTa da uryevi rwmeniT dagvarwmuna, rom udreki sulis adamianis da-Coqeba da ferxTqveS gadeba SeuZlebelia. rogorc SeuZlebelia su-lis mokvdineba, aseve ver ZaluZT mtkice sulis adamianis fizikuri ganadgureba. da rogorc ar unda ecadon droebis jalaTebma misi sicocxlis xelyofa, rac ar unda avnon mis fizikur sxeuls, sulad daRvrili da gardasaxuli misi leqsi maradiulad icocxlebs...

adamianis WeSmariti ukvdavebac swored es aris! amonaridi wignidan ,,marTalma rai hyos”?!

elizbar javeliZe 28. 01. 2008 w

.…

13

Page 14: Tengiz (Coqo) mxeiZe

ori mze kolxeTi da iberia

qariSxals Camohva Tovli daRvTaebriv venaxebs Tovlida,winaparT sulebis TrTolvidangabrwyinda ori mze, ori da.

ramxela RvTiuri madlia,iRvreba siTbo da nugeSi,orTaves serafims adrianRvTiuri mtredebiT ubeSi.

dardian xilvebSi dadian,amzevebT RvTiuri naTeli.am zecas, am miwas madlians,aba vin daunTos sanTeli.

aba vin auwyos RvTismSobels,Tu Jami gankiTxvis movida.am qalaqs, zeciur im sofels,locvebiT auwyebs ori da.

qariSxals Camohyva Tovli da,mTovlida, ra uRvTod mTovlida,da mainc maTbobda Sobidanori mze, ori mwe, ori da.

14

Page 15: Tengiz (Coqo) mxeiZe

TeTnuldis monologi

ganagdeT Zili... qarTvelebo, ra dagaZinebT!qoronikonze iwereba sxva istoria.fufunebasTan oblis kveric dainawiles,uniaTobav... Tofic veRar gagisrolia.gesmiT? svavebi yaSyaSeben... kraven iraos,Cveni savane, arwiveTi TiTqos mZoria,iqneb yivCaRTa mxedrioni dagiqiravoT...ar miTxraT axla gviania, ra dros omia.da Tu ese gwamT, es cxovreba marqviT ra aris,Tu ara mkacri istoriis ganmeoreba,mze-saqarTvelo wmindanT sisxliT savse graalimisteriuli kvarcxlbekidan dasces mstovrebma.Tergis talRebSi mogelaobs Samilis sisxli,wmindanTa sisxliT madlcxebula kalTa rionis...amitom gvimzers viT mSobeli aRvsili risxviT,es naTelSubla berikaci kavkasioni.mwuxris cremlebi serafimTa, Sav zRvas erTvian,mzis sataxto da uflis kvarTi darCaT naZirlebs...nugeSini ki am qaosSi mxolod RmerTia,uRmerToebTan erT lavraSi ra dagaZinebT.wuTisofelSi gasayofi ra gvaqvs me da Sen,ros tramalebze uzavdeba velurs-veluriTu SegvrCenia sisxlZarRvebSi sisxli zedaSeunda vakurTxoT mtris mxarbeWze daviTferuliSevundoT awmyos, davukocnoT cdomilT Tvalebi,vuTxraT: mermisi aRara aqvs hidras sisxlians.dae, gvixilon Cvens didgorze bobo-qarebidae, aRsruldes kavkasiis wminda misia.

15

Page 16: Tengiz (Coqo) mxeiZe

moZRvars ufalma Tu CagabaraTangelozTa krebuli,gwamdeT, rwmenis anabaraxarT mters Serkinebuli.

RvTaebrivi tvirTi dagaqvTsuliTa da sxeuliT,sxvisi mosaridi ra gaqvT,dagmeT RvTisgan wyeulni.

anda Tqvenve SeuloceT,svla taZrisken urCieT,akvnis wlebi daukocneTsuli gadaurCineT.

iqneb Tqvens xmas is elodamxsnelad RvTiur miwaze,wasCurCuleT – qriste mova,isic qristes iwamebs.

gza-savali dauloceT,barZims SemoatareT.gza RvTisaken daumoZRvreTdidebsa da patarebs.

gabrwyindeba eklesia,didi madli gadmova,saqarTvelo – qristesia,aq, sxva RmerTi ar mova.

16

Page 17: Tengiz (Coqo) mxeiZe

17

Page 18: Tengiz (Coqo) mxeiZe

18

Page 19: Tengiz (Coqo) mxeiZe

19

Page 20: Tengiz (Coqo) mxeiZe

20

Page 21: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,

,

21

Page 22: Tengiz (Coqo) mxeiZe

22

Page 23: Tengiz (Coqo) mxeiZe

23

Page 24: Tengiz (Coqo) mxeiZe

24

Page 25: Tengiz (Coqo) mxeiZe

25

Page 26: Tengiz (Coqo) mxeiZe

26

Page 27: Tengiz (Coqo) mxeiZe

27

Page 28: Tengiz (Coqo) mxeiZe

!!

!

28

Page 29: Tengiz (Coqo) mxeiZe

...

29

Page 30: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,

30

Page 31: Tengiz (Coqo) mxeiZe

31

Page 32: Tengiz (Coqo) mxeiZe

32

Page 33: Tengiz (Coqo) mxeiZe

33

Page 34: Tengiz (Coqo) mxeiZe

, ,,

,

34

Page 35: Tengiz (Coqo) mxeiZe

35

Page 36: Tengiz (Coqo) mxeiZe

36

Page 37: Tengiz (Coqo) mxeiZe

37

Page 38: Tengiz (Coqo) mxeiZe

38

Page 39: Tengiz (Coqo) mxeiZe

39

Page 40: Tengiz (Coqo) mxeiZe

40

Page 41: Tengiz (Coqo) mxeiZe

41

Page 42: Tengiz (Coqo) mxeiZe

42

Page 43: Tengiz (Coqo) mxeiZe

43

Page 44: Tengiz (Coqo) mxeiZe

44

Page 45: Tengiz (Coqo) mxeiZe

45

Page 46: Tengiz (Coqo) mxeiZe

46

Page 47: Tengiz (Coqo) mxeiZe

47

Page 48: Tengiz (Coqo) mxeiZe

48

Page 49: Tengiz (Coqo) mxeiZe

49

Page 50: Tengiz (Coqo) mxeiZe

50

Page 51: Tengiz (Coqo) mxeiZe

51

Page 52: Tengiz (Coqo) mxeiZe

52

Page 53: Tengiz (Coqo) mxeiZe

53

Page 54: Tengiz (Coqo) mxeiZe

54

Page 55: Tengiz (Coqo) mxeiZe

55

Page 56: Tengiz (Coqo) mxeiZe

56

Page 57: Tengiz (Coqo) mxeiZe

57

Page 58: Tengiz (Coqo) mxeiZe

58

Page 59: Tengiz (Coqo) mxeiZe

59

Page 60: Tengiz (Coqo) mxeiZe

60

Page 61: Tengiz (Coqo) mxeiZe

61

Page 62: Tengiz (Coqo) mxeiZe

62

Page 63: Tengiz (Coqo) mxeiZe

63

Page 64: Tengiz (Coqo) mxeiZe

64

Page 65: Tengiz (Coqo) mxeiZe

65

Page 66: Tengiz (Coqo) mxeiZe

66

Page 67: Tengiz (Coqo) mxeiZe

67

Page 68: Tengiz (Coqo) mxeiZe

68

Page 69: Tengiz (Coqo) mxeiZe

69

Page 70: Tengiz (Coqo) mxeiZe

70

Page 71: Tengiz (Coqo) mxeiZe

71

Page 72: Tengiz (Coqo) mxeiZe

72

Page 73: Tengiz (Coqo) mxeiZe

73

Page 74: Tengiz (Coqo) mxeiZe

74

Page 75: Tengiz (Coqo) mxeiZe

75

Page 76: Tengiz (Coqo) mxeiZe

76

Page 77: Tengiz (Coqo) mxeiZe

77

Page 78: Tengiz (Coqo) mxeiZe

78

Page 79: Tengiz (Coqo) mxeiZe

79

Page 80: Tengiz (Coqo) mxeiZe

80

Page 81: Tengiz (Coqo) mxeiZe

81

Page 82: Tengiz (Coqo) mxeiZe

82

Page 83: Tengiz (Coqo) mxeiZe

83

Page 84: Tengiz (Coqo) mxeiZe

84

Page 85: Tengiz (Coqo) mxeiZe

85

Page 86: Tengiz (Coqo) mxeiZe

86

Page 87: Tengiz (Coqo) mxeiZe

87

Page 88: Tengiz (Coqo) mxeiZe

88

Page 89: Tengiz (Coqo) mxeiZe

89

Page 90: Tengiz (Coqo) mxeiZe

90

Page 91: Tengiz (Coqo) mxeiZe

91

Page 92: Tengiz (Coqo) mxeiZe

92

Page 93: Tengiz (Coqo) mxeiZe

93

Page 94: Tengiz (Coqo) mxeiZe

94

Page 95: Tengiz (Coqo) mxeiZe

95

Page 96: Tengiz (Coqo) mxeiZe

96

Page 97: Tengiz (Coqo) mxeiZe

97

Page 98: Tengiz (Coqo) mxeiZe

98

Page 99: Tengiz (Coqo) mxeiZe

99

Page 100: Tengiz (Coqo) mxeiZe

100

Page 101: Tengiz (Coqo) mxeiZe

101

Page 102: Tengiz (Coqo) mxeiZe

102

Page 103: Tengiz (Coqo) mxeiZe

103

Page 104: Tengiz (Coqo) mxeiZe

104

Page 105: Tengiz (Coqo) mxeiZe

105

Page 106: Tengiz (Coqo) mxeiZe

106

Page 107: Tengiz (Coqo) mxeiZe

107

Page 108: Tengiz (Coqo) mxeiZe

108

Page 109: Tengiz (Coqo) mxeiZe

109

Page 110: Tengiz (Coqo) mxeiZe

110

Page 111: Tengiz (Coqo) mxeiZe

111

Page 112: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,xaliburi monologi~

nuRar mkiTxav, vina xaro,mkiTxe, ratom vdardob,suliero winaparosaidumlos gandob.im maRlobze taZariada samreklo erTi,yuri ugde ra zaria,iq saxlobda RmerTi.amayobda lazareTiaq yovelma icis,Sors ar iyo bazaleTida moukles isic.urviT guli daiama,ahyva, wminda mTaze.bunebamac cremli Rvara,iebs Tovda gzaze.panTeonis samreklodanisma mwuxris zari,midioda Savlego daacilebda qari.ase darCa marto RmerTida iuda asi . . . .plagiati avtorebismwignobarTa dasi.saidumlo serobaze,Turme yares kenWi,saukunis mkvlelobazemaTze gaCnda eWvi.iavarqmnil rwmenis taZarsSerCa, bude mercxlis,is daanTebs sulSi xanZarsmagram, ara vercxlis.vici, mkiTxav vina xaro,getyvi: folads vadnob,mze, mermisis winaparo,mTlad sicocxles gandob.

112

Page 113: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mzis dabneleba~

guli mistiris zafxuls,suli mouxmobs mnaTobsmware fiqrebSi garTuls,uRvTod mawvims da maTovs.

mixmobs varZiis bWeni –Tamaris madli amkobs,iwame rjuli Cemi –viRac veluri ambobs.

gaSales ucxo sufra,me maswavlian kanons,o! rogor miWirs sunTqva,xotbas asxamen qarons. . .

yavas daleven rZians,daarigeben banqos. . .Cemi fiqrebi rbianbasiansa da Samqors.

ianvris eqvsSi, diliT. . .rekda gangaSis zari,cecxli ekida Tbiliss,icremleboda mtkvari.

Cemo sisxlo da geno,kvlav damiobldi guSin,,lamazi saqarTvelotyviiT dacxriles gulSi.

suli mistiris zafxulssisxli Rvarad sdis arwivsmogonebebSi garTuls,uRvTod maTovs da mawvims.…

113

Page 114: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,alertis tyeSi~

mere zecad aRevline ar gigues miwaze,nuTu aRar dabrundebi codvil dedamiwaze. zviad gamsaxurdia

acremlebuli angelozebiSendobas Txovdnen deda mariams,iberia da Zveli kolxeTimtrebma gadawves Rames qarians.

alertis tyeSi mohkles mesia. . .ver gavumklavdiT ubir warmarTebs,freskebs bilwaven, xatebs esvrian,wminda taZarze xeli aRmarTes.

cremli dioda deda mariams –cas miswvda qarTvlis dedis kivili,kolxur koSksa da Rames qariansgabmiT esmodaT tyviis wivili.

ufals eaxla TviTon mesia!omgadaxdili. . . tyviadaxlili!man aRasrula wminda misia,zecaSi sufevs mzeradaRlili.

114

Page 115: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,misteria~

ganmartoeba minda,fiqrebi momeZala,ocneba gamifrinda,ufalo! momec Zala.

isev lodini miwevs,nuTu, tanjva ar kmara,yasidad mainc mivwve,Cqara, logini Cqara.

Tu gadavurCi sikvdils,movlen meSvide cidan. . .aRaraferi mikvirs,saukunea wvimda.

erTferovneba ar msurs,bedis gamocda minda,SevebrZolebi avsulsCemTan ars suliwminda.

,,daisi~

naZvis totze zis, guldamwvari Citi mzewviastvens da mafrTxilebs, megobaro, mteri gvewvia!jvalos perangze davixede, sisxli macxiaes sizmaria? RmerTo Cemo! ara, cxadia.

mama – papuri xmali Cemi ubrad migdia,frinvelTa enas veRara flobs brZeni mindia,nuTu, Sevcode. . . Cemi sisxli roca davindeRmerTi Segvindobs, mrgvali magidis qarTvel raindebs.

115

Page 116: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mwuxris qorali~

Trobis Jini momiars,vwyevli Savbnel samyaros,eSma uzis roialsxotbas asxams tartarozs.

kmara sulis wameba,xetiali kardakar,mova fericvaleba,erTad vivliT qardaqar.

karTan avi suli dgas,moxda JamTa cvaleba,wamebaa sulisdgma,Sveba. . . gardacvaleba.

,,ana gahkivis alnarkiasTan~

dardebi mtanjavs eniT arTqmuli,enguris piras skviTebi dganan,mtrebma dalaSqres miwa qarTuli,alnarkiasTan gahkivis ana. . .

mZlavrobs simRera rusul – TaTruli,mWidis gamocvla damagvianda,kvlav Segvibilwes ena qarTuliengurianad. . . aragvianad.

Zmebi erTmaneTs nu emuqrebiT,nu yidiT mamuls. . . baraqiansa,mogvimravldeba mameluqebi. . .gahkivis ana. . . alnarkiasTan.

116

Page 117: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,cremlis musika~

suls aRmoxda godeba,gardaiqmna lodebad,Camoiqna freskebad,simRerebad, leqsebad.

RvTismoSiSni davloce,deda – ena davkocne,davuare venaxebs. . .guTnisdeda ver vnaxe.

ameria goneba,gaaqvT Cveni qoneba,cxra uremi saxare. . .eSma zis da xarxarebs.

,,xma udabnoSi~”

visac vuyvardi, uRvTod momikles,TiTqmis ar SemrCa momferebeli. . .yovel nabijze vxvdebi moqiSpes,niadag masmevs Sxams belzebeli.

mainc ver momkles, devna damiwyes,qarebs mivugde Cemi sxeuli. . .rwmenis bilikze movkvde, davmiwdesjobs, vinem gavxde suliT sneuli.

gavscqeri sivrces, iq Cemi Zmebi. . .ganisveneben lurj savaneSi,damangreveli es miwisZvrebisaflavs miTxrian mSobel mxareSi.

civi zamTari, vatyob, damidga,damitireben Cumad verxvebi. . .Sadimanebo. . . TqvenTan ra minda,me Cems megobrebs gadavexvevi. ,

117

Page 118: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,kolxuri aria~” sulier Zmas kusa bukias

samreklos Tavze bardebiTemSaraze ki nislia. . .ra vqnaT Tu sikvdils vbardebiTbardebze rCeulT sisxlia.

cremlad daRvrilan dardebimiaqvT mzisferi cxedari,daWrilic wamovardebies xom samSoblos mze aris.

Cveni jiSis da jilagisarc erTi aRar daindes,magram brZolebi win aris,aq ra gamolevs raindebs.

mxrebs aiyrian balRebiquji-gubazis jiSisa,lxinSi, brZolaSi laRebiamRebni ZmaTa sisxlisa.

aRsruldes gulis nadebi,mova mzisdari mxedari,rom waritacos dardebi,rom gaacocxlos cxedari.

RvTiT mironcxebul raindebsyalyze hyavT raSi frTamali,yvela mtrebis sisxls daidensmogvixmobs wminda graali.

118

Page 119: Tengiz (Coqo) mxeiZe

~sizmara~”

eZRvneba – tamiSTan brZolaSi daRupulrezo (sizmara) sesqurias naTel xsovnas.

Waladids Ramis sizmarmasisxliT SeReba aisi,tamiSs mogvikles ,,sizmara” . . .mwuxris musika gaismis.

martvilobs kolxeTs iebi. . . cira dazafra daisma,cas moswyda ciskris mTiebidedis godeba gaisma.

voi! nanage, na-ni-na,amixda Ramis zmaneba,voi! nanage, na-ni-na,mkvdari gixiles Tvalebma.

voi! nanage, na-ni-na,ra gagania omia,gaismis omis ,,na-ni-na”lomi, moklulic lomia.

119

Page 120: Tengiz (Coqo) mxeiZe

`dasevdili dila~ Tamazi baCilavas xsovnas

kidev erTi dasevdili dila,kidev erTi, arSemdgari dRe.damebeda cremliani kvira. . .eh, davkarge megobari me.

ucabedad damewvia guSin, Cems patarebs usaxsovra mze. . . ra satkivars atarebda gulSi, samwuxarod dRes gavige me.

vin Semova miseburad CemTan,Tanamdgomi. . . yvelafrisTvis mzad.cotneuri Tavdadeba hSvenda,eSmakebi Semohyria gzad.gauTvalavT. . . morevia lurimSvidad aRarc uZinia wels.sxeulisgan ganarida suli da jvarcmuli ufaliviT wevs.kidev erTi marmarilos fila,iqve axlos, molivlive zRva.kvlav gamawna aprimanma sila,am megobars ver Semicvlis sxva.meramdene Cadriani dila.meramdened daTrgunuli mze. . .Zmebo, TqvenTan usaTuod mival. dRes Tu ara, xval Tu ara, zeg.martod STenils, Tan mdevs fiqri erTi,Tqven waxvediT, cremls Semawevs vin,Semeweva albaT, isev RmerTi,uangaro siyvarulis wil.ra Tqma unda, aRar uwyis kacma,gansacdeli Casafrula sad.Cven miwaze dagvebeda jvarcma,xolo, sulis netareba cad.

120

Page 121: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,fazisSi Svelma gainavarda~”

11 wlis naTia nikolavas xsovnas

viT serafimi cisken miiltvisangelozuri eg Seni suliTerTmetiode zafxuls miiTvlisSeni awymo da Seni warsuli

TiTqos Cvens Tavze mexi gavardacad Sevardenma moxaza rkali,fazisSi Svelma gainavarda,Cven dagvitova lamazi kvali.

cis kabadoni ufro ganaTdaros moevline mnaTobi erTimigyveba locva wminda mamaTacad davanebuls gwyalobdes RmerTi

121

Page 122: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,metania~

irgvliv kankelebia,Camqralia sanTlebiTavze damTenebia,vdgavar RamenaTevi.

cremlis wvima masvelebs,es taZari morgia. . .gauwiravT avsulebsoboli. . . georgia.

angelozTa fiqrebi,eklesiis gumbaTi,cremli serafimebisRvTismSobelis suraTi

dgas mdumare samreklo,daxsnilia zarebiaRar ismis Savlego. . .sisineben qarebi.

ar gawiroT norCebi,angelosno, samebisdagvirCineT morCebigvedri! ganawamebi.

122

Page 123: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,dedaCemis sayvareli valsi~”

qarTuli Teatris msaxiobis qalbaton nunu koxtaSvilis

naTel xsovnas.

dedaCemis sayvareli valsi,ase erqva im RvTaebriv spektakls.tragikuli iyo misi arsi,axlac maqsovs kaeSans da sevdas.Sekrebila ojaxuri dasi,samni usxdnen saaxalwlo sufras,deda iyo, mariamis asli,deda iyo, ca-laJvardi sufTa.RvTaebrivi fantelebi valsiT,neba-neba eSvebodnen cidan,deda wminda mariamis msgavsiTiTqos uflis sayvarulSi gvcdida.darbazs sevdam dausevda Tvali,kanSi gacra Jruantelma susxi.deda iyo, saocari qali,deda iyo viT farvana susti.deda wminda mariamis msgavsigvtovebda da sxivnaTeli adga.acilebda axlobelTa dasi,cremli hSvenda TiToeul maTgans.mZime iyo ganSoreba, mZime,Tqven qarebo, daukariT valsi!gevedrebiT, mSvidad daaZineTdeda, wminda mariamis msgavsi. 21 giorgobisTve.2001w.

123

Page 124: Tengiz (Coqo) mxeiZe

~acremlili kelaptrebi~” megi kvitaSvilis xsovnas.

tye CurCulebs oqrosferi,megi, sad xar megi,xvaviT modis oqtomberi,Sen, ar egebebi?

onavari CitunebiJRurtuleben megi,axsovT rogor apurebdi. . .rad ar esalmebi.

acremlili kelaptrebi,Tavs iwvaven miwyiv,usaSvelod gvenatrebi,ratom dagviviwye.

deda godebs ocxes piras.megi. . . Svilo megi,ocxes piras mowyenilaSeni ori nergi.

gulSi rogor gavivlebdiTdagvtovebdi megi,gazafxulis yvavilebidagrCa daukrefi.

,,apokalifsi~”

ukunisamde momisajes tanjva sizifis,aha! nayofic, moweuli JamTa simZimiT,simxne wamerTva, daRliloba igrZnes genebma,daiWixvines saiqios mwvane cxenebma.aq daivanes ukeTurma bnelma landebma. . .ver gagiRimeb gazafxulo. . .vxedav Ramdeba,suls mikawraven jojoxeTis Savi vardebi. . .aq, Cems sarkmelTan! Tavs ixrCoben TeTri fardebi.male mixilavT sarecelze ubrad damxobilsmteri damaxlis baldaxinze mzeras kmayofils, xeli damria sasikvdilo cieb-cxelebam,droa, wamiRon daraxtulma mwvane cxenebma.

124

Page 125: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,cocxlad dasamareba~”

dardebSi vcurav, yvelas gixsenebT,Svilebs, winaprebs, mSoblebs. . . axloblebs,avi sulebi avad mimzerenmikvirs, sikvdili ratom ayovnebs.

kuboSi vwevar didi xania,nel-nela kvdeba Cemi sxeuli,mgoni,mivdivar, mimixaria,sulma datova gvami sneuli.

kuboSi mwolic vityvi simarTles,vixile Jami gardacvalebis,oTxiod mTvrali kubos miaTrevs,Rimils malaven lamazmanebi.

aha! samarec, pirdaRebuli,da mesaflavis weraqvi, bari. . .bolo suraTi, gadaRebuli,saxes mikocnis aSari qari.

gverdiT oriod boTli Camiwyves,Tqves, uyvardao sawyals arayi. . .zed samaresTan qeba damiwyes,Segvewirao viTarc zvaraki.

Tavsaxuravi gadamafares,SemoeliaT, albaT, saTqmeli,samares samjer gadamataresda samudamod gaqra naTeli.

sxeuls micxrilavs beltebis tyvia,miwiT ivseba Savi samare,vici, ufalo! mokvdavi mqvia,mikvirs cocxlad rad damasamares.

125

Page 126: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,cisfer kuboSi~”

vuZRvni Cems erTgul ZaRls –tonis

cisferi kubo miaqvT,irweva faetoni,xmebi Camoaqvs niavs,ymuis erTguli toni.

Cans kuboebis rigi,tirs uZvelesi tomi,mkbens belzebelis bziki,mklavs ZmaTa mkvleli omi.

ar momixria qedi,davrCi moSiSi RvTisaWinkebs, rokapebs vxedni,muxli gamomyva mglisa.

meZaxdnen rkinis rainds,rkinac gamoxra Jamma,SemovrCi mwuxris slaids,ar miorgula ZaRlma.

cisfer kuboSi vwevar,irweva faetoni. . .micvalebuli me var,Wirisufali – toni.

126

Page 127: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,argaTenebis Rame” lurji iebiT moval. . .~ fati

exlac xom aRar SfoTav. . .ityvis poeti qali,radgan viyaviT orTavzRva poeziiT mTvrali.

lurji iebiT movacisfer kuboSi mwolTan,albaT, iqneba glova. . .gverdiT dadgeba colTan.

miusamZimrebs Svilebs. . .mze Tavs daiwvavs, Cava,aseT lamazebs. . . tkbilebs,ar eyolebaT mama.

suleTis faetonimoiqargeba vardiTymuils daiwyebs ,,toni”cremlebs Seawevs fati.

argaTenebis Ramemxrebze damayris miwas,lurji ocneba da mevuaxlovdebiT im wams.

127

Page 128: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,eh! galaktion~”

eh, galaktion! movkvdebi naRdad,maSinebs Cemi mecxre sarTuli,davaskdebodi filaqans naRmad. . .rom viyo Senebr saxelganTqmuli.

mec nayofi var cisa da miwis,saflavs gaWrian sadme dostebiaq Tu gadavrCi, iq raRa miWirscremls Semaweven angelosebi.

dalocvils vtoveb amqveynad yvelas,vxarob! suleTis mergo sagzuri,gulis zambara niadag RelavsSelewos unda bolo sagduli.

Sen naTels gfenda mzeoba niWis. . .loce miwa da zeca qarTuli. . .eh! galaktion. . . me ufro miWirsurvas. . . qseli aqvs sulSi gabmuli.

vin manugeSos, ara Cans meri. . .samgloviaros ukravs fanduri. . .mixmobs qalaqi fosforisferi,maradisobis bolo sadguri.

,,eqspromti~” TinaTin mRvdliaSvils

Sen Sindisferi were leqsebi. . .suli naTeli wyvdiads anaTebs,RvTiur samyaros ealersebi. . .epaeqrebi uRvTo jalaTebs.

Sindisferia Seni sizmrebi. . .eCurCulebi leqsiT kelaptrebsSen Sindisferi gSvenis miznebiavTvals ra unda, dao Senamde.

128

Page 129: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mze baldaxinze~”

ocdameerTe. . . Semogveswro Wiris sufraze,arc Rvino SegvrCa svedawyevlilT. . . da arc boloki.vicremlebodiT RvTiTboZebul Wirisufalzees procesia Camohgavda warRvnis molodins.

qoro qarebis aRavlenda mwuxris paraklissda samZimarze ireodnen Rrublis qulebi.serafimebi mistirodnen mZime danakliss, miacilebdnen mzis baldaxins ufliswulebi.

iqneb, dro aris, davarisxoT zari gangaSis,da wminda omSi movakvdinoT avi urCxuli.RvarZli da gesli CamovwuroT Jamis langarSida erTiani ZalisxmeviT ganvvloT ufrskuli.

Tvalebs aaxels baldaxinze, mze minavluli,ityvis: Svilebo, momabrunes Tqvenma locvebma.gveqneba lxini saarako, genialuriirgvliv yoveli mzis RimiliT daikocneba.

dagvebedeba Sobac Tbili. . . rogorc TibaTve,madlobas vetyviT wyalobisTvis mama-macxovars.Tu keisarsac, keisrisas droze mivarTmevTvervin dagviSlis valmoxdilebs kuTvnil gancxromas

rwmenas movuxmoT da cdunebis vZlioT xanZari,jvarcmas mohyveba RvTaebrivi didi aRdgoma.Sen daifare RvTismSobelo wminda taZarida ganaride eri Seni, rjulze gandgomas. 4 surwyunisi-2001w.

129

Page 130: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,nu mklavT aTasjer~”

erT weliwadSi davwer samas leqss...samocdaeqvsi gava marxvaSi,omi Tu iqna, vervin damaswrebT,ar Camigia xmali qarqaSSi.

erT weliwadSi gkocniT aTasjer...aba, ra aris cudi amaSi,erT weliwadSi mSia samasjer...trfobiT uZRebi daval qalaqSi.

erT weliwadSi glocavT mravaljer,rogorc Svilebs da axlo megobrebs,erT weliwadSi nu mklavT aTasjer...viT umweo mgzavrs gulqva mekobre.

,,biZaCemis amxanags~”

roca gadaveyrebibeber loms, TmaWaRaras,usaTuod SevTvrebiT,SevsvamT Rvinos, kamkamas.

is gadmova alaverdsda molxena iwyeba. . .vlocavT ilors, alaverds. . .mogvdgams ardaviwyeba.

gavixsenebT wasulebs,tkbil megobrebs, naRd biWebs,vlocavT vaJebs, asulebs,vinc dgams pirvel nabijebs.

avakiTxav, Sevxvdebibeber loms, TmaWaRaras,Zmurad gadavexvevibiZaCemis amxanags.

,

130

Page 131: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,gadaZaxili~

pasuxad pativmoyvare megobar poets.

fericvalebas vxedav,TiTqos sivrceSi vqrebi,caSi gafrenas vbedav,rwmeniT gavSale frTebi.

amay arwivis marTves,damesizmreba mTebi,vici, sifrTxile mmarTebs,cis silaJvardiT vTvrebi.

ra damrCenia TqvenTan,bolo duelis meti,mxrebze Winkebi gejdaT,me – saTnoebis mtredi.

mzeram dalanda nisli,Jami sicocxles xravda,jamSi Cavwure sisxli,stumrad sikvdili myavda.

131

Page 132: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,dafnis gvirgviniT~”

veurCebodi avqarsda Camowolil nislebs,vTxzavdi sasurvel zRapars,zRvidan vuxmobdi nimfebs.uceb inaTa cidan,mesma musika qarSi,moirweoda zRvidanSeyvarebuli bavSvi.is mohyveboda qarebs,nazi, farfata frTebiT,ar vujerebdi Tvalebs –moacilebda mtredi.ganridebia Talx fers,trfobis wignebis afriT,da mohyveboda talRebs,dafnis gvirgviniT, dafnis.

132

Page 133: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,werili Zmisadmi~”

jer kidev vcocxlob... ixare, Zmao!janmrTelobis mxriv, ara miSavs, ra,fuli, raca maqvs, imasac vkmarob,guli dardebma gadamiSava

marto codvilobs deda sawyali,erTi bexreki Zroxis amara,aRar aklia puri da wyalimec ki vakiTxav, magram ar kmara.

mama dabrmavda, verafers vSveli,gagvinawyenda, da marTaliaTavs ar gacodeb, Jami mklavs mwveli,irgvliv buria... da zamTaria.

biZaSvilebTan Cavedi foTSida visaubreT aTas rameze...im kometazec... rom idga portSida Sens qorwils lamaz Rameze.

saflavis jvarTan sayvarel biZasCumad Sevfice... vasaxelebdi,maxsovs, bunebac atirda im wams,ros suls aRmoxda zRva saxelebi.

sxva raRa giTxra, niadag viRwvi,namusi fulze... rodi gavcvaleme da mamuli... erTgvarad viwviTgjerodes, Zmao, Sen genacvale!

133

Page 134: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,191~-e muxli~ratom xaro qarTveli,amixirda vampiri...wamsve boRmiT davTveri,davumtvrie Tav-piri.

asoTxmocdaTeTrmetis,kvlav meore nawili,ricxvi iyo TerTmetimZvinvarebda apnisi.

cru daskvnebi eqspertis –danaSauls RaRadebsda mivyavarT ,,eskortiT”,rogorc hSveniT Tavadebs.

mosCans novoCerkaskisdagmanuli karebi,(qalaqs axsovs ermakisatexili qarebi...)

mesmis yefa gabmuli,nagazebiT melian,zogi aris dambmuli,zogi dasabmelia.

cixis rkinis karebSiSevabije Tamamad, Tumca qorebr TvalebSi sevdam gainavarda

sami weli samidanvar, fiqrebSi garTuli,TiTqmis yvela saknidanismis tkbili qarTuli.

novoCerkasi, 1985w.

134

Page 135: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,iavnana~” nuTu karg mama-papaTa ar hyvandes kargi Svilebi vaJa

Tuki veRarafers SevcvliT,rogor daviamoT dardi...Cven xom gazafxulze SevxvdiT,Cven xom angelosebs vgavdiT.isev Semobrundi, gvedri,gulSi ar gaivlo wyena,vficav, aRarafers gyvedri,gzebi dagilocos zenam.hpovo davdromili... Sesdeq,bedi umsubuqe kruli,wminda mwvervalebze Sedeqda kvlav vazeimoT suli.iseT saocrebebs SevqmniT,srulad ganqardeba dardi...Cven xom cis laJvardebs vWvretdiT,Cven xom mzis amosvlas vgavdiT.

,,ninooba~”

wamwams gaeqca mzera,Tovlis sauflos – fifqi,gasaocari dRea,gvmarTebs locva da fiqri.avi zmaneba qreba,aSvebulia Ruza,gadamarCines frTebma,davfrinavT me da muza.Cans raindebis kvali,wminda samebis saxe.isev ikvreba rkali,eSmas davugeT maxe.ha! anTebuli kvarida angelozTa frena,aRmarTulia jvari,sulSi iRvreba rwmena.

135

Page 136: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Soba~” eqspromtad kolx angeloz zesna Samugias.

Tvalebs axels patara,mTvare efereba,nimfam cxra Tve atara,trfobis efemera.Cvil sxeulSi Camdgarazeciuri suli,uflis neba amxdara,mzeobs siyvaruli.angelozis xma ismis,Jrers musika feris,Tvalebs axels aisi,talRam Soba peri.

,,saunje~ eZRvneba patara niniko qanTarias

haerovani... koxta,es saocreba miwis,Zveli samefo kolxTa,barbarosulad iwvis.Zveli dideba mokvda,saqme Cabarda uwyiss...rogor da ratom moxdamxolod ufalma uwyis.mteri Semohyva qarebs...geslian Rimils isvris,gahxedeT kolxur Walebs,nafereb mandils icvlis.Tqven xarT saunje kolxTa,mCeni rwmenis da niWis,mzera mzianni... koxta,mSvenni cisa da miwis.

136

Page 137: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Tamunia~” eqspromti – kolx gogonas T. Wanias.

vinc ar icnobs Tamunias,man ra uwyis, ra guli aqvs,gasaocrad naTelia...moelvare sanTelia.tanad marTla lerwamia,ager TrToda es wamia,aSikebi gars uvlian,is Wanebis asulia.WeSmaritad sulgrZelia,mosawyveti yurZenia...vinc namdvilad Rirsi iyos,Tamunia misi iyos!

,,naTels ewie~ ZmisSvils gvanca mxeiZes.

Sen, dedas hgavxar tanad da saxiT,Tvalebic dedis gamogyolia.iaTnanaSi dgas Seni saxli,ZiZad qalRmerTi dali gyolia.Seni zeobis damdgara jeri,naTels ewie imedo Cveno.iyav keTili nebis damjeri,TeTri mandili rom daimSveno.Sen mamis sisxli gamogyolia,gamogyolia dedis sinaze...Sens did winaprebs rwmena hqoniaT,rwmena hqoniaT mtrebis jinaze.Cveni qalebi kldidan xtebodnen,xtebodnen! mters ki ar bardebodnen.kacebs gviklavdnen... rodi kvdebodneniqve, gmirebad ibadebodnen.Sen maTi madli gamogyolia, gamogyolia kdema... sinaze,rac RvTaebrivi rame hqoniaT,gamogyolia mtrebis jinaze.

137

Page 138: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mxurvale salami baRelebs~

JamSi rom, simRerad daRvrila,is grZnoba Tan mdevs da maRelvebs,da-Zmoba baRidan gaRvivda,mxurvale salami baRelebs.

axla rom, gavxedav maRlidan,am mindors am Walas, am Reles...vambob rom, movdivar baRidan,baRisken gaviSver am xelebs

is wlebi, vin uwyis rad Rirda,is wlebi, damaqvs da mamxnevebs.maWari JamSi rom daRvinda.maxsenebs baRelTa saxelebs... da rwmeniT gavdivar saxlidan,vixilav sasurvel saxeebserT-erTi gamova qarxnidan,meore imSvenebs samxreebs.

mesame ekurTxa kapitnad,,Cests” maZlevs, mexveva macinebs,RvTis madli gamogvyva akvnidan,swored es gvamaRlebs, gvamtkicebs.

movdivarT RvTiuri zRapridan,Teatri ver itevs mnaxvelebs,Rimili dascvivaT bagidan,enZelebs, gvirilebs, Zaxvelebs...

gulidan, viT Zveli arRnidan,ifrqveva leqsi da mamRerebs.mzaoba iwyeba baRidan,mxurvale salami baRelebs.

138

Page 139: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mzeTvaleba~” ,,sami wlis~” Teona mxeiZes

mzeTamzeobs mzeTvaleba,angelozi mzeqala,usaTuod eyvarebamSobliuri qveyana

tyaSmafebis gorisaa,momxibleli auriT,uceb ityvi rom isaa,visac gverds ver auvli.

beds eweva mzeTvaleba,mze-zilfa da mze gula,icis Tavis Seyvareba,mteric gaierTgula.

agizgizda mze Takara,azimzimda mze yana,mosva wyaro Tavankara,gadakocna mzeqala.

mzes edreba mzeTvalebamzekulula, mze pira,rac uflisgan evalebaukve, daizepira.

139

Page 140: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,bWeni Seazanzare” ori wlis uta mxeiZes.~

uflis nebiT moxvedi,damiamda es guli,erT dros, roca movkvdebimwams, damrCebi erTguli.damipure moyvrebi,mwuxris sufra gaSale.saflavamde momyevi,filac gamiSanSale.ZarRvSi giduRs oxeri...sisxli mefeT-mefeTa,Senebr lomis bokveriCvens mters SemoefeTa.gulmxurvale maspinZels.zed gatyvia gurji xar.mogvevline taxis welsda taxiviT urCi xar.Zali cxovel myofelidagyva miTaJamidan,Seni sveticxoveli...avTvalisgan gvfarvida.gaabrwyine taZarisaRvTismSoblo, sauflo,bWeni Seazanzaremters adli ar dauTmo.Sen xar lomis bokveri,naSieri mefeTa...kaci Senebr oxeri...Cvens mters SemoefeTa.

140

Page 141: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Jamis promeTes~”

megobris vaJs- beqa gvaramias. cxadSi axda sizmari,tkbili dedis ocneba,gardaixsna ciskari,mogavlines locvebma.vazis lerwis nayofi,beqa xar Tu beSqeni,ar maqvs sityva samyofi,Senebr yrmas rom Sehferis.Tu xar Jamis promeTe,RmerTebs cecxls rom hparavda,aacile mokeTessisxliani marabda.rom vixiloT is gori,msxmoiare venaxad,vinc gamarTa didgorida nayofi ver naxa.xom xar tkbili sizmari,miTxar nu gemorcxveba,xom giRimis ciskari,xom iRvreba locvebad.aha, Seni saxate,sarbieli eg Seni,RvTaebrivad moxatebeqa xar Tu beSqeni.

Tu mamuls dasWirda

col-Svilis rCena gaWirda,vaJkaci dediserTa myavs,magram, Tu mamuls dasWirda,masac Sevwirav geTayva.myavdes bokveri aTi daficis erTguli moyvrebi,brdRvinva mesmodes maTi dadamSvidebuli movkvdebi.

141

Page 142: Tengiz (Coqo) mxeiZe

A,,TuTarCelas dawinduli~ martoxela dedebs

SvilebTan cxovrobT Raribul saxlSi,ufalma uwyis qmari sad aris.ar gareulxarT urigo xalxSi,Tqveni saxlia Tqveni saydari...iqneb gwveviaT mCxibavi farCiT...dausevia eWvis qarebi,mainc namusis erTguli darCiT,ar gagiRiaT sxvisTvis karebi.Tqven TuTarCelam dagwindaT RamiT,cas miriadi mSvenda mTiebi,Tu uarhyaviT cdunebis wami,dagifaseben Tqveni Svilebi.

,,pastorali~” zamTaria, gviania...sufevs wami garindebis,suls ar ipyrobs ria-ria,mgoni, axla davRvindebi.

zafxuls SerCa cxeli guli,mze-gazafxuls akvirteba,Semodgomas ise vuvli,dionisec gakvirdeba.

sanTels vunTeb Zleul dReebs,mze dasavlis meferebavgavarT uRvTo Jamis mZevlebsme da Cemi efemera.

eh! ra uRvTod CamoTovaawmyos veRar vesadagegulma Cqami gamotova,mesalmeba mesaflave.

13 dekemberi 2002w. paraskevi

142

Page 143: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,xibli pirveli siyvarulisa~”

suls amzevebs RvTaebrivi siyvarulis xibli,mTeli guliT davificeb, dResac mwyalobs igi.orTatrfobis xeivanSi satrfo amitirdaTumca, erTxel gamebuta, aRar Semirigda.

Rameebi ar meZina, xatad vsaxe igi.ar wydeboda ubnelebSi kamaTi da jibri.veras gaxdnen Temo, badri, gurami da gigi,vwuxvar, mec ver daviWire droze Tadarigi.

Jami iyo, ros buneba akvirtebas elis,vneba Zalobs, Citi galobs, suli amod mReris,tans iyrian ielebi... yvavilebi velis,balaxebSi dasrialebs namgali da celi.

suls dasCemda is pirveli... ra vqna miyvars igi,awmyos veRar vesadage, veRar Sevurigdi.albaT, dedis rZis bralia, an, qarTuli genis,rom SemorCa mogonebas Jami aRmafrenis.

bavSvs ubidan amifrinda wrfeli grZnoba mwveli,gadasera ca firuzi, cxra zRapruli veli.me damtova martod-marto, viT graalis mcveli,gardasulze fiqrebs visev, mze momavals veli.

143

Page 144: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,RvTiuri kocna~”

hpovos suliwmindasulma nawamebma,damitiron mindaSenma wamwamebma.

momwvdes mwveli kocna,momklas daxanebam,mesma Seni locva –wminda saxareba.

gwamdes wminda ficis,hpove netareba,mocda vinac icis,ufals eyvareba.

iyos madli locvis,Soba da xareba,rom RvTiuri kocniTSesZlo daqaleba.

,,kolxeTi~”

gasaocrad sada,sad dafrinav, sada.zRva sikeTe gwamda,boroteba gwvavdalegendebma Senze,laJvardebSi mfrenze,gaabrwyina zeca,mTvarec gwyalobs, mzeca.aietis Zeni...Turme iyvnen brZenni,kolxTa ana-banamsadRac daivana.kolxi miwas xnavda,lazi TuTas rgavda,megri venaxs sxlavda,mters ebrZoda, hklavda,qali pirmSos banda,TaTarCelas hgavdagasaocrad sada –cad dafrinav, cada.

144

Page 145: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,medeas xibli~” xibli mwveli Tvalebis...simxnes mmatebs momakvdavs,meamboxe qarebi...warafebze momnaTlavs.

momenatra warsulida sizmrebSi viare,vnaxe, mefis asulirogor hkurnavs iarebs.

edga wminda barZimimerekela RameSi,ubrwyinavda yawimirwmena hqonda TvalebSi.

rboda kolxTa laSqarisxmartalebda rioni,bubunebda maSvraliTeTri kavkasioni.

gamaRviZa kivilma...vnaxe mterTa TareSi,daivana tkivilmasadRac gulis areSi.

145

Page 146: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,fazisis akademia~” b-n nugzar nadaraias

aq ucxovriaT Zvelad mzis SvilebsgrZneul medeas... mefe aiets,JamSi imdeni viZmeT, viSvileT...ramdens RvTiuri ego daitevs.Semouvlia erTxel SaiTans...waruxocia mxare edemi,SaiTnur xrikebs Cven ver avitanTRvTiur miwa-wyals mtlad davedebiT.SemogvrCenia Zveli guTani.ura-xmali da urCi namgaliwinaparTagan nasaTuTariTuTarCela da lurji cargvalipromeTeosis akademiaRmerTebs wagvrili gonebis cecxlivin uwyis sibrZne aq ramdeniaan ramdenia oqro da vercxli.saocrebaa RvTiuri gonisamRerebuli Zeli – jargvali,damkvidrebisTvis niadag mbrZoliaborigeni brZeni – margali.aha, fazisis akademiaZveli kirbebi... oqros sawmisi,Cven sxvisi vali ar dagvdebiacivilurobis aq ars sawyisi.aq ucxovriaT Zvelad Sumerebs,kolxebs, xeTebs Tu lazebs – pelazgebs,,odoia~-o ufals umReresda loculobdnen RvTiur enaze.aRar guava xriki ,,SaiTans”...sves Cauqroben bobo-qarebiZe aietis ornats gaitansWapans gasweven buska xarebi.

146

Page 147: Tengiz (Coqo) mxeiZe

brwyins ,,mowameTa~”

argveTis mTavrebs didmowameebs,wminda daviT da konstantine mxeiZeebs.

quxs dedo-zari,brwyins ,,mowameTa”rwmenis taZariqristeaneTa.sjuli daicves,zeca ganaTda,mklavze daiwnesspani arabTa.kvlav Sekrba spani,yruman, mravali.Seipyres ZmanimxedarTmTavarni.ganagdeT sjuli!...ubnobda murvan,datyvevebulniamayad duman.ena, mamuli...rodi gascvales,saxes salbunadsaZmo saZvale.frens mowameTa,suli frTamali,wevs ,,mowameTas”ori mTavari.qristeaneTaquxs dedo-zari,brwyins mowameTarwmenis taZari.

147

Page 148: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,rogorc locvani~”

vuZRvni Cems fazisel naTesavebs,taso da maia korkeliebs, nana, nino,

gvanca da uCa mxeiZeebs.

faziss, algeTs da argveTs,ilewebodnen zuCni...Jami arwevda akvnebsibadebodnen urCni...ha, aRmafrenis quCada miTiuri saxli.miTaJams gadaurCaCemi jilagis xalxi.zRvac mSvidia da lurji,mzes cxeli guli uCans.viT egriseli qujiiars uebro uCa.mzeebr – maia, nana,nino, taso da gvanca... hoi, na-ni-na na-na,rogorc lacvani damcda.hoi, na-ni-na na-na,dro cdis amayebs, urCebs...hoi, na-ni-na na-na,vkocni fazisis quCebs.naSieri var lazis,xsovnis qarebi marwevs,velacicebi faziss...mze-aieti aq wevs.

148

Page 149: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,beCo~”

zviad mTebSi Camalulaturfa, momxiblavi beCo,dabla darCa laxamula,vici, qalwuliviT eWvobs.survilebs Tu naocnebarsgadavyevi, ver velevicad afrenil saocrebas,spetak beCos veferebi.qari qrodes... iyos wvima,gaixare... Cemo, nerCo...Seminaxe suliwmindarwmena damibrune, beCo.

,,RmerTi gangvsjis~”

winaparTa saZvalesTan mival poeziis RvTaebrivi raSiT,Sengan guli daisruli mtkiva,vicremlebi, viT oboli bavSvi.

ar idardo, rodi dagabezReb,RmerTi gansjis mtyuansa da marTals,Sen Tu xeli migiwvdeba mzemde...mec avitan erT fxukian zamTars.

sadRegrZelos veRar davlev Sensas,RvTis winaSe damidvia fici,erTgulebis sadRegrZelos Sevsvam,erTgulobis yadri radgan vici.

araferi aRara mwams Senida locvebSi Rames TeTrad vaTev,radgan, vici, sisxl-xorci xar Cemi,ufals vvedri, rom ewio naTels.

mrwamsiT ara, niriTac ar mgavxar,moyvasoba vin dagwama, mikvirs.winaparTa saZvalesTan vdgavarda Sens gamo Jruanteli mivlis.

149

Page 150: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Tmoba ar miswavlia~

mtris saurvod minda vTqva:damyva xibli quCisa,didi gvari wmindanTada saxeli urCisa

odes mamuls uWirda,rodi damiyovnia,Tvali qorebr miWrida,mwed, ufali myolia.

gavxdi mona uflisa,sxvam, ver damiyolia.simxne-Zali qujisa...mziTvad gamomyolia.

baR-venaxs rom davuvli,wvrilSvilebi mgonia.mxolod Cemi mamuli,sxva satrfo ar myolia.

sevdas badebs wminda mTa.leqsi eTim gurjisa...akvnobidan mwindavdaTuTarCela, lurji ca.

Tmoba ar miswavlia.SemrCa, mzera urCisa.Cemi saficariacixe-goji qujisa

150

Page 151: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Zmuri moferebiT~”

SesaniSnav eqims- nona fifias.

Cemi mze da saficari,es, samSoblo-saxate.mas Semdeg rac gagicanisxva ferebSi davxate.SesaSuri simxne-Zalidagyva, Cemo daia,genSi gizis amorZali...gatyob didi xania.minda Zmurad mogefero,Cagixuto, gakoco,av-Tvalisgan dagifarowrfeli guliT daglocosamreklodan mesma zari,taZars ver davtovebdi,vZlie Jami Sesazaritkbili aniT-hoeTi.Sors Tu damrCi, ar miwyino,Tvalis Cino... daia,ufals vvedri gagvibrwyinosmiTiuri aia.fifiebi... xeciebi,mzis bilikebs movyvebiT,mTel samyaros vecilebiTpirvelobas kolxebi.Jams SemovrCiT, Jamis urCni,bedis Carxi trialebs...JamTasrbolas gadavurCiTveRar gagvatiales.Cven megzurad gvyavda qari,veZiebdiT, vhpovebdiT,Sen xar kolxi dastaqari,me meoxi poeti.

151

Page 152: Tengiz (Coqo) mxeiZe

eh! ra dro iyo!... das qristesmiers Sorena WoWuas

velad euli muxaSerkinebia qarebscremli uRvriaT uxvadserafimiviT qalebs.imaT rigebSi Sen xar,locvad daRvrili qarSi...istoriaSi Sexval,gulanTebuli bavSvi.Sen qartexilebs mZevlad,gautexeli SerCi,RvTismgmobelebis mZlevadsiyvarulia SenSi.odes satana mzaobs,xelhyofs RvTaebriv taZars,vici ganicdi daoda rwmeniT iqrob xanZars.Jami gankiTxvis mova,daisjebian vici,cru-patriotTa xrova,urcxvad gamtexni ficis.sulis saoxad SemrCi,erTi kinkila gogo,isev bzobaa SenSimikvirs ar gatydi rogor.asatania ZneladdamaqcevarTa roSi...eh! ra dro iyo ZveladvrbodiT RvTaebriv omSi.win migviZRvoda elvaTeTri giorgis droSiTvis ar Seipyrobs Relvaroca iwvebi droSi.okeaniis talRamTiTqos iZia Suri,mravals daetyo daRla,mravals gautyda guli.gautexlobis mindasavse avwio Tasi,wyalobdeT suliwmindada serafimTa dasi.eh! ra dro iyo Zvelad,TeTri giorgi raSiTgamosuliyo veladerTad videqiT qarSi.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

eh! ra dro iyo maSin!...

152

Page 153: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,vefxistyaosani qvrivi~

qalbaton manana arCvaZe-gamsaxurdias

mamuli adli,Svilebi naRdi,dadgeba locvadiRvreba madli.

dro iyo roca,ar hqonda mocla,mTisxela dardiTgza dagviloca.

TafliviT tkbili,mzesaviT Tbili,vefxistyavs icvamsmowamis qvrivi.

simarTlis mTqmeli,mtris damTrgunveli,RvTismSobels ficavsgraalis mcveli.

saocrad saTnos,awvims Tu aTovsyvelafers iTmens,arafers ar Tmobs.

guli aqvs wrfeli,mzera aqvs mwveli,gaZleba miscesaTasi weli.

153

Page 154: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,qristes raindebs~”

rom ezeima am qveyanaze,rasac RvTiuri mcnebebi hqvia,Cven gavdiodiT saomar xazzeeSmakulTa gviRrenda tyvia.

albaT gfarvida Cven uflis madli...ros veZiebdiT bnelSiac naTels,dedamiwaze Sendoba dadismoyvasis gulSi siyvaruls anTebs.

erTad vibrZodiT dasisxlul velze,bevris ocneba Sewyvita tyviam,gamarjvebuli gvenaxos mtrebze,visac, ki, qristes raindi hqvia.

,,boRveras monologi~

dasabamidan laJvardebs vWvretdi,qurqi da Zvlebi aq damrCenia,mglebis xrovasac kbilebiT vkvnetdiukan daxeva rodi mCvevia.

asfa grigalebs boRvera vxvdebi,surT gadamqelon, gadamiaron...Tu guliT giyvars cxvari da RmerTi,kurTxeul iyav, adamiano!

154

Page 155: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,cotne~” cotne gamsaxurdias

didi babu da sulmnaTi baba,saTno nana da kruli mamuli,maTi Svili xar, ras izam aba,mtrad gekideba yvela avguli.

gadamwvaria sofeli, daba...vazi macxovris xeliT Cayrili,uarhyves SoTa, ilia, saba...wuxs amirani far-xmal ayrili.

xei cnobadi vai Tu gaxma,samyaros ipyrobs neba mzakvruli,skviTis Tavi Cans enguris gaRmada afxazeTi jvarze gakruli

Sen xom cotne xar, gaswie aba,mwams siZneleebs gverds ar auvli,vici rom gtkiva jvarcmuli babada ufro metad Seni mamuli.

155

Page 156: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,bavSvi maradiuli~”

Zmas qristesmiers-zviad kitias

Cemi megobaria,bavSvi maradiuli.urvam xeli damria,gverdSi medga RvTiuri.

angelozi kaciasuliT, guliT, gonebiT,Subls mironi acxiasZuls mamonas monebi.

o, ra didi bavSvia,didi sulis patroni,tanad bumberazia...vdgavarT qarSi martoni.

aSvebuli lomia...Svenis lomebr fafari,gagania omiaCveni TavSesayari.

o, ra wlebi gavida,xelSi basri maxviliT...are-mares hfarvidaZmuri SemoZaxili.

dedis rZe rom dalia,Zala dahyva RvTiuri,Cemi megobariabavSvi maradiuli

156

Page 157: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mSobliuri sevda~” xofel Zmas, edif axmed-oRli xabaZes.

Sen, borCxaSi daibademogsdgams mSobliuri sevda.saqarTvelos mzes da xatebslocviT gayvarebda deda.ager Svilo Tuxarisi,Sedi SigniT da iloce,RmerTma dagvifaros sxvisi,es kedlebi damikocne.xar qarTuli cremli erTi,JamSi gadmomskdari Svebad,Segewios Svilo RmerTi,vidre zRva ar amoSreba.vidre brunavs deda-miwada brwyinaven mnaTobebi.geTqvas: saqarTvelos vficav,fiqrSi wamiT ar vtovebdi.saqarTvelo roca RamiT,tkbil sizmrebSi mova edifgeTqvas, qarTveli var mamiT,geTqvas, qarTveli var dediTJams vabare gamocdebi,SesaSuri ar ars, gana!Jruantelis gamo mwvevimwams, qarTuli ana-banamwed vudgavar salocavebsvkocne oSki da xaxuli,Zegli samas samocamde Cems gulSia damarxuli, vici zezeulad iwvi mosafero Zmao Cemo, dResac qarTvelurad iRvwi,dResac qarTvelobas Cemob.

157

Page 158: Tengiz (Coqo) mxeiZe

amonaridi ciklidan

,,fazisis koloritebi~” vaxo... gvarad laSqara,wigni ase Seavses.mosdgams niWi aSkarad,eSmakic ver Seacdens.

uyvars fazis-qalaqida naJuri vazisa,poeti Tu dalaqinaSieri lazisa

uyvars paliastomi,kunZuli da nabada,is guruli nacnobicfiralad rom gavarda.

ZmabiWobas gadahyva,erT dros yoCi quCisa.iareba amayadali-kvali qujisa.

Tan sdevs niWi aSkaramter-moyvare Seicnosvaxo... gvarad laSqarafazis-qalaqs hSveniso.

158

Page 159: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,gamocxadeba~”

qriste aRsdga WeSmaritad xolo Cven ki daveciT.

zviad gamsaxurdia.

aq saufloa nislis...frTxilad iyavi, Svilo,gedis simRera ismis,gTxov, mteri gamiwbilo.

rwmenas nu uTxri saflavs,WeSmariteba gwamdesdRes Tu bneleTi gvzafravsiqneb naTelic dadges.

TeTri giorgis droSiT,gauxednavi raSiT...isev wavideT omSi,davdgeT wvimaSi, qarSi...

gavZloT yinvaSi, TovlSi...kvlav zRaprul karavs gavSliT,Toli gvirali boSi...zena daglocavs maSin.

gesmis? viRaca isvris,yofna-aryofna wydeba,moJonavs wminda sisxli,magram suli ar kvdeba.

ginda? gagimxel sizmars,Ramis saocar xilvebs...tyviac verafers gvizams,vgavarT gafrenil frinvels.

159

Page 160: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,eqspresia~

RvTis wyalobiT saRad var,vwvdebi saqmis arss,yelis gamosaRadradmigzavnian qars.magram, rodi movida binadari tyis,qarSic Cemebr Sobidan,meamboxe zis.qaro, Cemebr martvilo...nu wairwymed suls.qar-borios gawvrTnilo,SenTan Zmoba msurs.guli aRar matkino,xeli aRar mkra...erTad gavumartivoTgza RvTaebriv kravs.ra xania gelodi,ratom mivli gars,modi, Zmurad Semodi,me gagiReb kars.Torem goni mereva,guli veRar Zlebs,miTxar, vin mogverevaerTad Seyril Zmebs.qaro, Cemebr martvilo... wami misdevs wams, guli aRar matkinoTuki, RmerTi gwams.

160

Page 161: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,pasuxi SeniSvnaze~” erTma axlobelma stambis

ufrosma baCuki nodiam miTxra,sul rom patriotuli leqsebi dagaqvs CemTan,

lirika manaxe Seni-lirikao. vuZRvni mas.

13.03.09w.

ra dros lirikuli leqsebia,roca iRupeba Seni eri,roca sisxliani msgefsebia,kvdeba yovelive mSvenieri.

roca afTrebiviT gesevianda Sen, Zlivs daRoRav yavarjnebiT,roca Zmebi erTad ver sxdebian,ra dros zeimia gamarjvebis.

ra dros lirikuli ganwyobaa,roca kverTxiT iars ZmaTamkvleli,es xom, sodomuri gawyromaa,da arc samarea gasaTxreli.

roca mmarTvelebi marcxdebian,sityva Tu ara Tqvi gadamWreli,mtrebi samejlisod dasxdebianpiri ar uCanTo gadamrCeni.

da viT ulmobeli bedisweraTavze sikvdiliviT daadeqisadac Seni qveynis bedi wydebaTavi gasawirad gadadevi.

ra dros qeifi da gancxromaa,nuTu, aRara gwamT araferi,Tu ki, Warbi sisxlis dacxromaa,Rvare, viT samasi aragveli.

mcvelad Sens miwa-wyals daudeqi,kvalSi Cagidgeba danarCeni,WirSi erTmaneTs Tu davudgebiT,maSin, usaTuod gadavrCebiT.

da mec poeziis saRamoze,sulac ar viqnebi kritikuli,mxolod erT leqss vityvi samSobloze,Semdeg daifrqveva lirikuli.

161

Page 162: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Zvel-qarTuli lxini~”

RvTaebrivi qorwilia,trfobis niavqaria,sixaruli orwilia,siyvarulis bralia.dionise Tamadaa,meriqife erosi,dedufali TavadaaTvali saqarTvelosi.nefes mkerdSi Caekona,cecxli asdis Zoweuls...cis gumbaTi daemsgavsa,gadaxleCil broweuls.tyaSmafebis serobaa,svaven oCokoCebi...suliwmindis zeobaa,jvars iweren norCebi.darobs dardimandi dari,wyaros Tvali sufTaa,aba, naxeT, ra mdidari,ra mdidari sufraa.rimti-tari, ramti-tari,rimti-tari, reorv-da,tabaruki da mdidari,Sewyobilad mReroda.rimti, rimti, rimti-tito,ramti, rimti, rerov-da,ikroleba diplipito,vardis piri mzeobda.Wara mare, Te qianas,re RoronTiS Wyolofa,askvamans Te diaras,arTmangeviS yorofa.ramti-tari, rimti-tari,ramti-tari rerov-da,mTvrali qari pirtitveli,Sara-Sara mReroda.

162

Page 163: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,ocnebis frTebiT~

zeSTagoneba uflisgan modis,suls, anaTrTolebs... ocnebiT msWvalavs,momenatreba gafrena orbis...amifrindeba xoxobi Walaks.

gamomesxmeba ocnebis frTebi,vepaeqrebi afrenil gavazs,eZie... hpoveb, momZaxis mTebi,zRva aRmafrenas da satrfos lamazs.

bilikze Cemi bavSvoba morbis,eTamameba iels... ekals,ha, aRmafrena! ha, frTebi orbis,laJvardSi veZeb saTno mzeqalas.

,,serenada~”

lerwamiviT qalebisSaxiani Tvalebi...brolis yelze xalebi,Zowebi da lalebi.nazad meferebian,viT saamo qarebi,sulSi meparebianjadosnuri hangebi.feTqdebian kvirtebi,mzes etrfian titebi,cas eltvian Citebi,asafreni gvritebi.rbian, frenen dReebi,marTobs mogonebebi,dacuraven gedebi,dafrinaven mtredebi.

163

Page 164: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,balerina~” nino ananiaSvils

mowyenila verxvi... acremlila qnari,xati, rjuli, RmerTi,loculobda qari.Turme sizmrad naxaqali, oh, ra qali,cis feriad saxaaubnia kvali.Svenda gedis yeli,mze-Tvalebi mwveli,weli o: ra weli,moqneuli wkneli.daayara mexi...waukida ali...ori SxvarTi fexi,ori Solti mklavi.umTavresi ver vTqvi,mzes edroda qalida mzeqalas ferxTiTmuxls iyrida qari.

164

Page 165: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,iq isxdnen orni~”

iq isxdnen orni fifqiviT mTrTolni, erTze xom erTxel davkarge goni. meores ar vcnob, TvalebiT ancobs, gamWoli mzeriT raRacas mamcnobs. nuTu, dobili... dobils ganudga. netav ra unda,netav ra unda?!sunTqva Semekra,guli gaCerda...es ra damCemda,es ra damCemda.RimiliT mixmobsam dros pirveli...gasaocari,gasakvirveli.

,,samorineSi~”

Tambaqos kvamlipokeri... tuzi,lamazi qali...musika bluzi,finjani yava,soda da viski,xumroba, dava...TamaSi, riski.mogeba Rimi,wageba cremli,gamqrali Zilidardebi mwveli.Tambaqos boli,oqro da vercxli...TamaSobs oriazarti, cecxli.

165

Page 166: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,DANKE FRAU DANKE”

gavicaniT zRvaze avurieT goni, daviwvieT navze primadona ori. movitoveT pirsi, vnaxeT koncxi mwvane, mzes vetrfodiT dRisiT da varskvlavebs Rame. vaRvivebdiT kocons, TrToda are-mare. gvigzavnida kocnas xaliani mTvare.da ismoda gau!...danke frau dankevnebiT savse au...intims sZenda Ramesau, au, au!ras ar naxavs Tvali.frauebo bravo!gahkioda qari,mec ver vityvi augs,aloba aqvT alebs,gaumarjos, gau!Jamis amorZalebs.

166

Page 167: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,nano~” eZRvneba nano Jvanias idga mwveli agvisto,qari aRar qroda,gamaxsenda atmis rtosimZimisgan TrToda.iyo Tbili saRamo,Tan, mdidruli pano...uflis nebam gamacnoRvTaebrivi nano.Turme, irmis Tvalebarodi swyalobs kacebs...saTno TvalTa alebmaarvin gaikares.ar var Tavisufali,momxiblavi princi,Torem, xedavs ufali,qalis fasi vici.o! ra swrafad garbis dro,maSin... aRar Tovda,mSvenieri atmis rtonanosaviT TrToda.

,,serafitas asuli~” eZRvneba maiko rogavas.

serafitas asuli –silamazis RvTaeba,ocnebebSi wasulivnaxe, ena dameba.

serafitas asuli –amorZalTa kivili,kvalnaTeli warsuli,ocneba Tu tkivili.

margalitis cremlebi,fiqrebi Tu dardebi,akvirtuli tyemlebi,sapatarZlo vardebi.

serafitas sanTelo,xar ubiwo RvTaeba.laJvardiviT naTelo,maxeSi ar gaeba.

167

Page 168: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,rac ki lamazia~” qeTino surgulaZes

zRvidan monaqrolisio ra nazia,gavxdi mona yovlis,rac, ki, lamazia.Seni palmis rtoamTrToli alvis tanimwveli agvistoaaxla gagicani.gamkobs yvelaferi,ara aqaurisaxe mze-naferi,mzera arqauli.alers-s naCveviamgoni gedis yelimainc gamCnevia,kargo dedis xeli.sxvaze aras getyvi,magram, es Tvalebi?zurmuxts anasxletigSvenis spekalebi.TiTqos gadaRlilni,vnebiT nawamebnizedve gadayrilimeox wamwamebiT.Sengan monaqrolisio ra nazia,TvaliT arnaxuli,kdema Tavazia.

168

Page 169: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,am koSkis mze xar~ maiko kupreiSvils

fazisis koSkSi zixarbroliviT gogo erTiTiTqos am koSkis mze xargavifiqre da ver vTqvi.Sen nestaniviT tyve xar,koSki qajeTis cixe.roca sarkmelTan mixval,sio siyvaruls gimxels.sefe qalebi gaxlavs,Sekrulebi xarT ficiT.Tavs ar SegawyenT axla,darbazoba gaqvT vici.magram me isev moval,zRva poeziiT mTvrali...roca iqneba Tovada boboqari qari.dasaRvrel sisxlsac davRvri,miaqvT qveyana qarebs... JamiT dasevdils, daRlilsvici gamiRebT karebs.Sen xom am koSkis mze xar,me meocnebe erTi, fiqris goraze wevxar,ar migatovebs RmerTi.

,,karuseli~”aprils, maiss da ivniss,Sevadri qalis Rimils,rokva satanur tanisbadebs orgiebs Ramis.hangi jadosnur qnarisidiliaa Ramis,kocna sasurvel qalisamoqrolvaa qaris.zusti gatyorcna isrisaris axdena miznis.TrTolva uxednel qalis –niSnoba mze da mTvaris.dekembersa Tu ivlisslabirinTebSi vivlitrialebs waruSleligrZnobaTa karuseli.

169

Page 170: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,lerwamqala~”

Jruantelis momgvrelo,badagiviT tkbilo,turfa Tanasoflelo,ukareba qvrivo.ufliswulis safero,gamiCerdi erT wams,minda, rom moveferotanwerweta lerwams.qali, gancvifrebuli,moinusxa, Secba...vnebiT aRtkinebuli,daiRala... Secda.saocari survilidameufla im wams,lerwamqala dumiliTmolis noxze miwva.

,,eskliuzivi an xevsuruli etiudebi~” nana arabuls.

Sen aRmafrena Tu gindaanda Sairi frTiani,amoacure ubidanmTovare xalebiani.sityva marili Tu ginda,arodes aris gviani.SarbaTad dindes gulidan,aragvi... aragviani.Cemi waxdena Tu gindaRimili damigviane,Semomiare zurgidan,mamkal da SenTvis iare.wrfeli locvani Tu ginda,meaxel Tavaziani,mama-papuri Tungidanmasvi badagi mziani.Semdeg, Camiweq loginSi,rogorc wawali zniani,amden dardsa da lodinSisanam davtoveb mzianeTs.sisxl amiCqroldes Tu ginda,vnebiT aRavse edemi,amoagoge ubidan,xalebiani qednebi. 31-vardobisTve-2000w. abasTumani.

170

Page 171: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,fantazia~”

gazafxulze CamovalenZelebis wvimaSi,visaubrebT wyarosTan,viqorwinebT TivaSi.mTvare gaibadrebanakadulis trfialSi,dila daibadebamzis Tvalebis brialSi.Citi stveniT agviklebs,CabJirdeba ifnarSi...naz gvirilebs dagikref,saocrebis xilvaSi.vsaxe jado, Cayrilimze dalalTa bzinvaSi,TrToda TeTri apriligulispiris wiaRSi.qarborio Camdgaralerwamtanis SrialSi,dro mwifobis damdgaratrfobis eklesiaSi.

171

Page 172: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,droni mefoben...~

zamTars aaliloebsgazafxuli kidev erTs,rogorc mealiloemaspinZelTa kibeebswyeniT etyvis zamTariCemi sisxli-xorci xar,nu xar Cemze gamwyraliguliT damilocnixar.me ki, far-xmal ayrili,velad pirvel yinvamdewavuZineb daRlilisaSobao wirvamde.gauRimebs aprilivelebs aairisebsnetarebiT aRvsilikvirtebs daagviristebs.tyes aiklebs mayrulimze dakocnis xis Zirebsda laJvardebs akrulicisartyelac icinebs.samejliso kabaSimkerdze kerteb ayrilimova ferTa TamaSiTvnebiani aprili.

172

Page 173: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Ramis qari~”

miyvars qaris zmuiliokinore... lakada,Tu ikadre tyuili...mere mosdevs nakadad.mebraleba oboliqari Saraxvetia.kidev ici? rogori,Rame rom Segvxvedria.mec oboli qariviTmarto davexetebi,wagebuli xariviT...ukan ar vixedebi.karze rom akakunda,axlobeli qaria...ase gvian ra unda?albaT, isic mTvralia.gamovaRe daraba...qari ara, qalia,zogjer vtyui, aba ra,fantaziis bralia.miyvars qaris zmuili...mec qariviT vzmuivar,man ar uwyis tyuilime ki, zogjer vtyuivar.

173

Page 174: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,dagikref lamaz yoCivardebs~”

radgan ar vgavar im znedacemul dolaris monebs,dagikref lamaz yoCivardebs, mogarTmev konebs.vici Zvirfaso, bevri eweva ,,qemels” da ,,mores”me ,,astras” movwev, anda ,,primas” nomer meores.oRond Rimili metyvel TvalebSi kvlav ganmeordes,ar ekuTvnodes es Rimili viRac meores.trfobis aria gTxov kidev erTxel gamimeore,Tqvi, meyvarebi mxolod Sen da... ar ars meore.

,,qali ocneba da xati~”

irweva qali lerwami...TiTqos gacocxldnen miTebi,ram damaviwyos es wami,TiTebi Tlili TiTebi.

mwveli zRvisferi Tvalebi,TveobiT naocnebari,Rawvebze cecxlis alebi,nakvTebi saocrebani.

qalebi? au! qalebi,mindvris yvavilebs magonebs,damilocnia bageni...tkbil qarTuls rom gamagonebs.

eSafoTze rom avyavdeT,gzad, satrfos Tvalebs vnaxavdi,RmerTma maSoros, ar myavdes,qali ocneba da xati. 1990 RvinobisTve.

174

Page 175: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,qariada~”

Cumad etrfis saTno ias,onavari qari,kaeSani dastyobia,aukvnesda qnari.

nuRar brazob Cemo iav,turfa iav, nazo...Walikonebs Semoviar,Sen erTs gfiandazob.

mxolod Seni cqera minda,Seni xibliT vxarob.uSenobas ver avitanRmerTs vTxov Semiyvaro.

gaixseni gulis kari,ager Seni qari.Cagixuteb rogorc qnari,qari, Seni qmari.

,,irinola~ eZRvneba irina jaSs

Seni galoba tkbilidiliT movpare niavsaw rodis CamoivliCir-Cirik Cituniav.

Caiqrole da guli,wrfeli grZnobebiT savse,SemrCa, Sen gagyva suli,ho, es asea, ase!..

var uSenobiT kruliCemTan isedac wvimda,ginda? waiRe gulicme ra oxrobad minda.

175

Page 176: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,ardaviwyeba~” Tavad poezias

ardaviwyeba erqva im yvavilsromelic krZalviT mogarTvi erTxel...da uceb mivxvdi rogor miyvardi,Cems win, viT wminda sanTeli enTe.Semdeg daiwyo Tavdaviwyeba,cxra aRmafrena, fiqrebi mwveli...zogjer imedi gadamiwydebazogjer ki marTla saswauls veli.TavdaviwyebiT me miyvars – RmerTi,TavdaviwyebiT me miyvars – deda,is lerwamqala – feria erTi,saxate Cemi da deda – ena.TavdaviwyebiT miyvars bavSvebi,mze-poezia... qaris musika,o, RmerTo Cemo! iseTs ras vSvrebivisac ki vyvarob, mwvavs da guls miklavs.am grZnobas hqvia ardaviwyeba,ardaviwyebas Senganac veli.kurTxeul iyos Tavdaviwyeba.Tumca ki aris Zalian Zneli.

176

Page 177: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,apoTeozi~” sazogadod qalebs.

Sen zeciuri xar STagoneba,SenTvis yoveli misawvdomia,Sen yvela getrfis da gemoneba,Senze, yoveldRe didi omia.Sen gamogZerwa RmerTma neknidan,miTaJamidan gwyalobs adami.ufalma uwyis vin ras Segpirda.visTvis ,,frau” xar, visTvis ,,madami”CemTvis mzisdari xar Sen mzeqala,madlmofenili, xatad qceuli.didi pativiT visac ebaraCveni macxovris Cvili sxeuli.deduflis safer gvirgvins dagiwnav,Seni sauflo iyos vardeTi...agakelaptreb... JamSi dagicavSens sadideblad locvad davdgebi.aq vardeTia... sadRac romia...me, aRara var omis damwyebi,magram, Sens gamo radgan omia.mec sikvdilamde aRar davcxrebi.

,,vnebis aria~

monusxuli vumzerTeTnuldiviT gulmkerds,netav viyo qari...gulSi Cagekari.

aivanze dgaxar,cis ferias gavxar,survilebiT iwvi,gelandeba princi...

ver gagxedna qmarma,daiwivla qarma,eferebi Rilebs,anazdad Caxsnilebs.

aivnidan vumzeraTrTolebul gulmkerds,vici, maTi fasi...magram droa navsi. Tbilisi – vera – 1995 w.

177

Page 178: Tengiz (Coqo) mxeiZe

mere ra”

899 – 9.5 – 8.3 – 4.8alo_o, #_i xar?... mTrTolvare Sveli xar,Cemi xar? Cemi xar, dardebis MmCeni xar.ar dacxra baxusi, nasvami movdivar.

movdivar, movdivar, gamiRe karebi,davlie ra moxda, mTlad loTi rodi var.movdivar, movdivar! momyveba qarebirada xar mkacri da mTlad miukarebi.

heri-ha, heri-ha, movTqvam Tu vmRerivarvin uwyis Zvirfaso... xan mklav, xan mSvelixar.alo_o? marto xar? pasuxi gamecigamwyrali ratom xar, rad dumxar, ras merCi.

tu-tu-tu... zumeri, saeWvo dumili,Sendobas Nnu eli, gaTiSes yurmili.qve_jojoxeTi da ze_Weqa_quxili,imedi erTi da aTasi wuxili.Sevyevi TemSaras viT JamSi wami-wams,movuxmob qariSxals veragTa wammbilwams.Semxvdeba meSare sikvdili, wamiyvans,uazro wuwuni xom ici, ar miyvars.

yvelafers gaficeb nu gamebutebi,qariviT SfoTi var mkerds Cagexutebi,ufali rodi var eklian xundebiT,jvars macmev? icode ver dagibrundebi.

heri-ha, heri-ha, erTi o_xeri var,mere-ra, mere-ra, SenTvis xom vmRerivar,heri-ha, heri-ha, mterTan xom mteri var,mere-ra Tu momklav, amiTac mSveli xar.

8.9.9. – 9.5 – 8.3 – 4.8ganvagde baxusi... es minda rom giTxra.alo-o, #N-i xar? geyofa dumili,heri-ha, heri-ha... tu-tu-tu... zumeri.

mere-ra, mere-ra, vxvdebi rom N#-i xar,heri-ha, heri-ha... amiTac mSveli xar.mere-ra, mere-ra, mterTan rom mteri var,heri-ha, heri-ha... SenTvis xom vmReri var.

178

Page 179: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,xorcSesxmuli sioni~”

ocnebebSi gaveparemoZalebul iarebs,SemefeTe... gameyare,wylulze gadamiare.sasikvdilod daviWeri,ras miSvelis rioni...Sen iyavi xati Cemi,xorcSesxmuli sioni.maxsovs, Seni xati-jvrebiT,vloculobdi, vTvrebodi,areuli nabijebiTmsurda, yvelgan gxlebodi.martoobas ver avitan,isec bevri viare,mSveniero serafitav,erTxel Semoiare.

,,xoCa dina~” londa kvicians

mTis nobaTs yidda gogo, lamazi,ra turfa iyo RmerTo, ra nazi...sityva svanurad gadavukarixoCa dina Tu, raRac vuTxari.daimorcxva da Tavi daxara,scada daRlili mzeris damalva.Cumad vuTxari, eg araferi...xar sadedoflo taxtis saferi.aRar gWirdeba fer-umarili,RvTiT dagyolia Sno da marili.aTas qalSi rom mTxovdnen arCevans,movisurvebdi SenTan darCenas.vTqvi da gamkenwles mware fiqrebma,wava... vin uwyis visTan iqneba...gulTmisaniviT nafiqrs mimixvda,marTla mogwonvar? Cumad ikiTxa.da gamifrinda rogorc gavazi... sxvas vekuTvnio miTxra TavaziT.erTxelac vnaxe Tavis mamasTan,gadavdiodi purze xabazTan.magvarTxario miTxra, si-mare,iyo zafxulis dila cismare.xoCa marea, uTxra mamamissRermeT faravdes, RermeT faravdes. 6.10.03w.

179

Page 180: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mze bzinvarvebs~”

mze ar bzinavs horizontzemzeo, qalTa mzeo.mzeebr mbzinav brolis koSkzesxva vin avamzevo.

mzeo, mzeo, mzeTamzeo!umzeobiT viwvi...mzeo, mzera avamzevoT,mzev, rad dagaviwydi.

azimzime mze-zilfebizim-zim gaqres bindi,zamTar- zafxul... mesizmrebimzeo amobzindi!!

,,sentencia~” mxatvar-asmaT alanias.

Seni Semoqmedebauzadoa dao,guls salbunad edebaBRAVO madam, BRAVO!

mec xom Semoqmedi var,Tumca, aRar vxatav.madlcxebuli RmerTisganniWs borios vatan.

ras gaocdi, ra iyo,genSi mizis quji...rogor gSvenis daikopalitra da funji.

Seni sulis qargaaca-klaJvardi dao,rac kargia, kargia...BRAVO artist, BRAVO!. 27.01.03w. kvira.

180

Page 181: Tengiz (Coqo) mxeiZe

Senze ityvian... amonaridi #-enisadmi gasagzavni baraTidan.

Senze ityvian...……… am qalma mokla... poeti erTi,Senze ityvian...………nuTu? am qalSi ar iyo RmerTi.aakiTxaven poetis saflavs,daleven Rvinos...krZalviT ityvian mravaljer naTqvams,mSvidad iZinos...da Tu, Senc moxval mTrToli gancdebiT,cremls daRvri mravals,aasisxlisfreb yoCivardebiTnaadrev saflavs,mainc ityvian...Seiwirao poeti dendi,mainc ityvian...aRar swamdao, xati da RmerTi.

,,qolgiani matilda~” …aRmarTs Sehyva maestroda uecrad gawvimda,am SemTxvevas Seeswroqolgiani matilda.gauRima xelovansda Sig SeipatiJa,Smagi qari mReroda,ori geni gagiJda.daawyviles erTurTi,wvimam orTav daloca,maTTvis iyo es wuTiori gulis gamocda.kaci, suliT poeti...saocrebas eloda,mTvrali aniT... hoeTi,gulSi vnebiT mReroda.xelovani is aris,qalav, vinac Cagkocnanetav, viyo misani...SevZlo Seni damoZRvra.gzaSi vpove mizani,ra giJuri qrolvaa...neba-Zali RvTis aris,gulSi amoCqrolvaa.

181

Page 182: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,monmartris - dedofals~vuZRvni – irma papaskirs.

qaris CurCulze mTrToli,amRerebuli qnari...Cemi megobris coli,gasaocari qali.Tu, erTxel mainc naxeTdagesizmrebaT alva...sandomiani saxe,serafimuli gavla.qaria misi qmari,hyavT angelozi ori,dadis qalaqSi qaliqaris CurCulze mTrToli.versad SexvdebiT iseTs,romc moiaroT kolxa...is gagiRimebT mzisebrTu, Cvens ,,monmartrSi” moxvalT.megobari ki Cemi,bednieria JamiT,zRva saTnoebis mCenimasTan rom rCeba RamiT.masTan iRviZebs diliTrogorc, cis nami molze,miuyvebian biliks...RvTisgan kurTxeuls orze. aprili 2001w.

182

Page 183: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,lurji ocneba~”

Cven rom erTi gogo gvyavdes,RvTaebrivi bavSvida yvelafriT Sen rom ggavdesviT gaWrili vaSli.qalo umSveniereso.sxvebze ubednieresiTu iqnebi maSin.Cven rom, erTi biWic gvyavdes,rbodes kvici raSis...saxiT, niWiT, qceviT mgavdes,mgavdes Tundac smaSi.qalo umSveniereso,sxvebze usaxiereso...ra momklavda maSin.Cven rom, aTi Svili gvyavdes,zRaprul sufras gavSliT.qalo umSveniereso,Cvenze ubednieresi,vin iqneba maSin!.

183

Page 184: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,saSemodgomo kanconeta~”

JamiT damzral foTlebs gvis,meTovlie qari.Tvals axarebs, codvebs mgvris,tankenari qali.

goni odnav miqaravs,mozvavdeba fiqri.mova Cemi wiqaratkbil zRapreTSi mivqri.

sadac Cemi pirimzesiymawvile saxlobs.cvars axapavs dilis mzeiqve axlo-maxlos.

ukvdavebis wyarosTanyels moiRers dali,aamzevebs sarostans...zed damrCeba Tvali.

gadavkocni bilikebsbavSvobidan xeli...Jami gamaqilikebs,momecreba xeli.

gavwbildebi droebiTSemeweva zena,muzis eskadronebiTmova aRmafrena

damewveva dilis mze,mze-Tvalebis nabviT,mova Cemi pirimzesapatarZlo kabiT.

184

Page 185: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,sevdiani monologi~” sada xar, sada xar, sada xar?... galaktioni

arafers ar getyvi, Zvirfaso,siyvaruls sxva vinme agixsnis.visac aqvs dovlaTi... is fasobs,me – Wiqa arayi damixsnis.

gulwrfelad daglocav, gadavkrav,cremlebi Cadgeba TvalebSi,Tvalebi getyvian, rada mklav,da uceb gavqrebi karebSi.

minda, rom erTi ram icode,Sens saxels vatareb qardaqar.martvilSi... martvili vilocebsada xar, Zvirfaso, sada xar.

ara var mane da pikaso...dagxato? vai, rom ar vici,damisxi arayi, Zvirfaso,daglocav, waval da dagicdi.

,,asec xdeba~ ”

gasvenebazec ar mova igi,TiTqos Cvens Soris ar iyo rame,dRe Tu daicva wesi da rigi,cxare cremlebiT atirebs Rame.gaaxsendeba yoveli wamida gadmoscviva TvalTagan broli.suls auTrTolebs gulmkerdis CqamimaSin viqnebiT mxolod Cven orni.me sasaflaos mkvidri da igicremlis baliSze elfiviT mwoli.Cemsken wauva fiqrebis rigi,magram Cemamde iqneba Sori.

185

Page 186: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,ase iyo, Turme, uwin~”

ase iyo, Turme, uwin da iqneba ase,mnaTobebi gaqrebian, ros Camowvims gzaze.sadRac gemi akivldeba, gaveSebul zRvazeTu uarhyo qalma fici... gaTxovdeba sxvaze.

nuTu, aRar meRirseba mofereba nimfis...nuTu, gamtexs ugvirgvinod usasruli fiqri.iqneb, mtredi damebedos, TeTri, viTars fifqiaRar vici saiT, magram... mivqri, mivqri, mivqri.

,,bedis ironia”

ar meylapa quCis mtverimec gavclodi am qalaqsirgvliv Sari-Surobs mteriver vpoulob amxanags.damiviwyes mze qalebmarac gaiRes makmares,ucxo xeli eparebanacnob kabis maqmanebs.xmaSi xrinwi gameriagzaze qari qaqanebsvxvdebi arsad ar melianda giJiviT vxarxareb.

,,monologi sarkis win~vercxli daufantia?ufals mxrebze, Zmobili,Tu, sikvdilis fandia...maSin, raRas codvilob.saxe wlebma daRaraTu, droJamis quxilma,iqneb, brZolam dagRala,iqneb, sisxlis duRilma.sZlie dardis niaRvars,naTels mogfens ufali,cis kabadons miapyarmzera Tavisufali.nu Sedrkebi, mglismuxlav...Zali gaiaskece,zenam xmali gikurTxa,boroteba aRkvece.

186

Page 187: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,finjan yavaze~” finjan yavaze...muzasTan erTad,viWer aRmamfrenfeirverks ferTa.

parnasze vdgavar,mzis gulis feTqva,jvars nacmevs vgavarvTqvi, rac sxvam ver Tqva.

o, ferTa gama,musika leqsad,Sedgeba dramaver gpovo versad.

sikvdilis marSiTRrubelTa grovaSav afrebs gaSlis,iqneba glova...

simarTle, Wori,Suri da dava,gafrena Sori...suli cad wava.

viRaca ityvis.aRsrulda kacitarigi sityvis,RvTiuri mrwamsis

finjan yavaze...Semdegi mova,iasamanze...kvirtobis droa.

187

Page 188: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,depresia~”

svel silaze bavSvi xazavs wres,mivaRwie marilian zRvars.zvigenebi amigeben wess,Toliebi akivleben zRvas.

Subistarze Semdgaria mze,naterfaliT dawinwklula gza,male aRar damWirdeba mwe,Cems ezoSi atirdeba bza.

,,TeTri cxeleba~”

jojoxeTis qariaTu koSmari wamis,yvela kanibalia,es stumrebi Ramis.

tyvias mijriT mesvrian,Sxams masmeven jamiT,simwris yvavilebiaes xilvebi Ramis.

,,bediswera~”

Tu fiqrebi dagesiada dagCemda leqsis weraRvTaebrivi poeziaaris Seni bediswera.laJvardebSi mociagesulis wili – orwilia,Sen leqsebis koSki ageTqvi leqsebis qorwilia.Seni saTno gulis ZgeraaniTa da hoeTia,Sen TviTon xar bedisweraRvTaebrivi poezia.

188

Page 189: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,guli daisrula sevdiT~”

guli daisrula sevdiTsxivi CaqrobiaT Tvalebs.axla mainc nuRar myvedriTmzeriT aSiSvlebo qalebs.karSi gasvlas veRar vbedav,Zali wlebma gamomZales.sizmrebSiac veRar vxedavsulis SemZvrel amorZalebs.miakivlebs sadRac qari,albaT, isic daisevda...sxva aravin aq ar aris,vinc Cems tkivils daisevda.

,,kacs ufalma mimarTa~”

qeds gadaxval xevia,kacs ufalma mimarTa.rwmeniT daurxeviaTzari eklesiaTa.iq imdeni ganZiawlobiT veRar daiTvli,kldeSi brwyinavs varZiada garejSi daviTi,dabla mwvane velia,samosaxlo iaTa...sxvebze tkbilad mRerianiaT-nanas imaTTan,wyarosTvali xatia,kelaptari mTiebi,gzebi mouxatiaTbziT da akaciebiT.iq rom lurji ca aris,ca ver Seedareba.RvTaebrivi rac arisar wargxocon qarebma.

189

Page 190: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,rac kargia kargia!.~”rac kargia, kargia,Jams SerCeba maradis,magram, me rad margia,Tan mdevs codva marabdis.bazaleTi, boriTi,wiwamuri, xibula...Zmebi veRar movrigdiT,zvaobs mteri didgula ase iyo, ase arsda Tu ase iqneba,vinRa Civis basians...cxumis mzec Cagviqreba.rac cudia, isic xom,TaobebSi gadadis,midis, oRond usisxlodResac brZola marabdis.Savnabada, boriTi,xibula Tu marabda,iqneb, lafi morigiCamogvrecxos aragvma.rac kargia, kargia!ar maqvs SiSi arafris,Cems xsovnaSi marxia,devgmirebi aragvis.

,,didostatis portreti~”

erT tiloze mxatvars, daRlilisaxiT hyavs gamosaxuli didostatikonstantine, albaT ese ubnobdadidostati mxatvrisas.

gamoRma sisxlis tba aris,gaRma cremlebis mdinare,viyoT erTgulni graalisda mtrebis mimarT mZvinvare.

sanam avJami gagvaqrobs,mze CavuyenoT am xatebs,dardSi gavaxvev Tambaqos,guldardiani damxate.

swored iseTi, rogoricgviCans samSoblo saxate,miusafari, oboli...suliT udreki, damxate!.

190

Page 191: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Cems golgoTaze~” netar iyvnen devnulni simarTlisaTvis, rameTu maTi ars sasufeveli caTa.

rwmeniT uryevi vgavar SemoqmedsCemi Selocva wrfeli leqsia,fiqris goraze aha! Semovdeqcxoveli sityvis vdgavar mesia.farisevelni risxviT gamovlenda brboc ixuvlebs... dascxeT rozgebi,meSvide cidan, vici Camovlenda wamiyvanen angelosebi.saxiTac vgavar yovlis Semoqmeds,mzera naTeli TiTqos misia,Cems golgoTaze SobiT Semovdeq,rom aRvasrulo wminda misia.

,,aprilis cremlebi~”

upeebs micremlebs jvarcmuli aprili,vixuteb Taiguls zambaxTa... iaTa,sastiki dReebis siWarbiT daRlili,mivyvebi ciskibuls merabTan, zviadTan...mtarvalTa TareSi RvTismSoblis miwaze,wmindanTa jvarcmiT da aRdgomiT dasrulda,viloceT, vewameT, ufali viwameT,verafers dagvaklebs mzakvroba avsulTa.wmindanTa saxeliT did foTolcvenamde,kaens da iudas gaviwvev duelSi,Tu sulis kivili aaRwevs zenamde,es CemTvis iqneba RvTiuri nugeSi.xilvebSi Tu vnaxav Sindis xes tanayrils,damaSvral wamwamebs kurcxali mowydeba,bikonebs avunTeb tkbil-mware cxra aprilsda Cemi arCivi sikvdilic momwvdeba.

191

Page 192: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,wiwamurTan~”

wkipze Sedga dambaCa...sasxlets xels gamohkraven,gzaze etli gamoCnda,eris sindiss mohklaven.

ubedurno, SeCerdiT!iyo xmoba brZenisa,mainc scodes, brZeni ki...ukvdavebas eRirsa.

mkerdze mazis naWdevi,dasaSretad gulisa,o, ra uRvTod damWerityviav, wiwamurisa.

boloTqma

wmidisa mamisa- ambrosi xelaiasi.

mwuxrisferia garemo,cecxli edeba lelians...Sen Cemo sevdanarevosulo zecaSi gelian.gulo, jvari rom ataremamuls ekuTvni vnebuli,xolo, RvTismgmobel mtarvalebsgqondeT, eg Cemi sxeuli!.

192

Page 193: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,levilidan mTawmindamde~” qaquca ColoyaSvils

mowyenils gxedav Tavado,verafriT gSveli, mrcxvenia,iqneb, deda gyavs avada,iqneb, Savlego cxenia.

ram dagafiqra amjerad,Tvali ras Seaswario,RmerTma gikurTxa marjvenamtris Semmusravi mklavio.

eg Seni daviTferuli,zed mkerdze rom gisvenia,msmenia iyo velurTaZvlis mkvneti, sisxlis msmelia.

Savlegoc aqve balaxobs,gadmoutoravs morevi,swadia kvalad vanaxoTcaSi gafrena qorebri.

mwuxrma rom gaiTavada,es rodi gamomrCenia.roca deda myavs avadalocvac Senebri mCvevia.

ver amovedi dardidan...es dardi, sxvas vis gavando,wminda mTaze rom avdivarmsurs gulze xeli dagado.

mamulisaTvis vnebulxarTSen... merabi da zviadi,amden mnaTobTa krebulma,naTelhyos unda wyvdiadi.

193

Page 194: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,cremlis saqarTvelodan~”

qristesmier Zmebs zviads da merabs cad serobas gamarTaven,ese brZanebs ufali!cas mcbierni ar marTaven,ca ars Tavisufali.

ca- naTeli, ca-marTali,saxierebs aarCevs,aRsruldeba samarTali,av-kargs RmerTi gaarCevs.

Tqven zecaSi daivaneT,cis siwmindis gjerodaT,RvTis mtredebma agiyvanescremlis saqarTvelodan.

ver mogwvdebaT daimoni...Rirsno diademisa,TviT sikvdili daimoneT,ukvdaveba geRirsaT!...

* * *

zviads da merabs,mze mihyva kvalad.maT mkvlelebs veragTgawydoma gvarad.

orTave diads...RvTis madli farad,merabs da zviads,dideba marad!!!

194

Page 195: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Sen gimadli~” zviad gamsaxurdias

eriskaci Seni dari,dRes aravin meguleba,madli Tu ars, SeniT aris,Sen gvanaxe erTguleba.

eris Wiri Seicani,Seicxades orgulebma...SubnaTeli Seikari,scade maTi morjuleba.

Sen iyavi erTgulebada tarigad Sesawiri,jvarze gacves SeTqmulebma,saqarTvelo dResac tiris.

ena aRar mibrundebaserobisas ra iwvnie,guli wuxs da meubnebarom, iuda daiwvie.

mec iq videq bedovlaTi,meTqva misTvis, Caiwie,Sen mogvmadle sve-dovlaTida akvanic dagvirwie.

Seni madliT, Seni dardiTrogor hgavdi jvarcmul qristes,satanebma Seni vardi...aiRes da miiTvises.

Tu ram SemrCa, Sen gimadli,Sen momkerZe es buneba,sayudari erTi adlisxvagan arsad meguleba.

195

Page 196: Tengiz (Coqo) mxeiZe

* * *zviadze rom augs ityvis,im qarTvelis dedac...yvelgan mTqmeli var am sityvisvin ras Semombedavs.

zviadize?! zviadize?! legendebi iTqmis,is dinebas ki ar misdevs,RmerTTanaa TiTqmis.

RmerTma sulgrZel zviadize,yvelaferi icis.varskvlaveTSi miabijebsmnaTobia ciskris.

qarTul caze iars mzisebrRvTaebrivi fiqriTdidmowame zviadize -----legendebi iTqmis.

,,zneobis rainds~” zviad gamsaxurdias

gautexeli ar yofila es saqarTvelo,gagviTaxsires maTxovrebma mTlad qarTveloba,iqneb iseTic gvirevia dRes rom qarTvelobs,dae mohmadlos macxovarma mas janmrTeloba.

Tqven zecaSi xarT, mtvers da talaxs ganridebuli,vai, rom am dros uflis cixes lafSi gvisvrian,kvalad dagirCiT erTguli da moridebuli,vcdilob, ganvago macxovrisgan rac makisria.

mze samSoblosTvis gvema raa, cecxlSic daviwva,oRond, qristians nu vixilav mzera nislians,ZalmiZs kars momsdgar mtris jinaze fici davicva,me, xatze rodi, tyvia mxolod mterze misvria.

da Tqven es uwyiT, mowameo, sulo naTelo,albaT, amitom memsubuqa xvedri yoveli,samSoblos bedze acremlilo wminda sanTelo,gTxov, gamibrwyino, sxivCamqrali.... sveticxoveli.

196

Page 197: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,rekviemi~” zeciur saqarTveloSi

davanebul sulier Zmebs,samSoblosaTvis Tavdadebul

raindebs.

aq samoTxis kidea, geeniis xanZari,ca rCeulTa kibea, dedamiwa taZari.o, ramdeni cremlia, ca daskdeba ielvebs,mdumareTSi elian TviT sikvdilze Zlierebs.Jami zorvas ar kmarobs urva oh, ra didiahoi, mama-papano kai ymebi midian.midian da bindia gareSemo sazari,cas cremlebi hkidia, suls-samebis xanZari.ismis mwuxris musika, serafimTa godeba,mdumareTi usityvo... dgas granitis lodebadaq erTgulni dadian, orgulT codva amZimebT,mova mze da dardian... qalebs miusamZimrebs.movlen xsovnis qarebi...dakocnian patarebsobol bavSTa Tvalebimamis mzeras atarebsda sikvdili ki ara, ukvdaveba iwyeba,ganqardeba iara... mova ardaviwyeba.aq samoTxis kidea, erTxmad rekavs cxra zari,ca rCeulTa kibea, dedamiwa – taZari!...

197

Page 198: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,dRe ki ... aramziani~”

miWirs Cvenis garCevasxvaTa nabijebidan,vai, mas, vinc darCebabolo ZmabiWebidan.usaTuod moiwyenswuTisoflis stumari,xsovnis qarebs daiwvevspiruTvneli Tu aris.ityvis, ar ganmecadadRe uTqveno dostebo,amiyvaneT mec cadafuZis angelosebo.marTla dardis mCeniadRe eulTa yoveli,xilvebi damCveviaaRvlenis dRes moveli.ziarebac iqnebadRe ki... aramziani.momklas Tqvenze fiqrebmaTqveni Tanaziari.vai mas, vinc darCebabolo, ZmabiWebidan,miWirs Cvenis garCevasxvaTa nabijebidan.

198

Page 199: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,sarkesTan~

veRar vigue Seni WaRara...mRvrie Tvalebi makrTobs, maocebs.nuTu, asakma ise dagRaraZveli mijnuric aRar gakocebs.nuTu, yovelis giwevs daTmobada wuTisofels ubrad elevi.nuTu erTxelac aRar daTbebasasowarkveTas Tu moerevi.ar genatreba? dro gardasuli,gza gabneuli labirinTebad,mze poeziis TeTri asulifiqris simze rom agifrindeba.nuTu verafers ver dampirdebiamaoebis zRvars gadasuli,vis dauloce serafitebian poeziis TeTri asuli.veRar vigue Seni WaRara...mzera daRlili veRar gigue.nuTu, avJamSi srbolam dagRalada yvelafrisgan piri ibrune

199

Page 200: Tengiz (Coqo) mxeiZe

INVEQTIVA ORACIO

maTi misamarTiT Tqmuli,romlebmac moyvrobis yadri ar ician.

gindaT mec momklaT? aRarmovkvdebi,me Tqven, leqsebiTdagasamarebT.vai, Tqven mokvdavT. gqviaTmoyvrebida Sxami jamiT SemomapareT.

Tvals madevnebdiT SemdegSoridan,rom, dagexuWaT Cemi Tvalebi,me ukvdaveba mergo Sobidan,ar meSinia fericvalebis.

me, ar movkvdebi, Tqven RvarZlimogklavT,suleTs gagyvebaT Cemikurcxlebi...da vityvi ese: vai, Tqven,mokvdavT!rodis yofilxarT netav,cocxlebi.

,,uflis nebiT~”

uflis neba darTuli maqvs,viReb savse saferfles,vfantav mecxre sarTulidanocnebebis namsxvebs.mwvel fiqrebSi garTuli var,cremli dasdis samelnes,siRatakes Cawnuli var,vicnob yvela tavernebs.deda-ena qarTuli maqvs,ufali myavs ieso,TiTqos jvarze gakruli var,tanjviT gadamrieso.mruSTa mfarvel leSTa qalaqs...gadavamsxvrev samelnes,siyalbeSi vamxel mravals,vexsomebi tavernebs.

200

Page 201: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,ramden vercxlad gamyide~”

odes kargi dro iyo,megobari miwode,mwuxarebam Semipyro,xeli ar gamiwode.welSi gagwyvets merexi,moxval CemTan icode,ar viqnebi meryevi,gkiTxav, ratom Sescode,Tavs ybedobiT imarTleb,diaciviT itireb,xeli Tu mogimarTe,vici, yofas mitireb,magram, rodi Sevcdebi,Tqvengan bevri viswavle,frTxilad viyo vecdebi,isec vevne, vewame,is marjvena gamixma,Sen rom Zmurad Cagkide,Tqvi, ra RmerTi gagiwyra,ramden vercxlad gamyide.

,,ram agiria gzebi~”

mexma iseTi rexa...welSi gawyvita muxa.saxls ver miagno glexma,bude ver hpova kruxma.mxiaruls gxedav, mikvirs.veWvob, qarTveli Tu xar.Tesav da imki sikvdils,moyvasisadmi yru xar.nuTu, ara gyavs deda...rom giTxras: Svilo cdebi,RmerTma ar dagibeda?Zmebi, Svilebi, debi...rogor ar gihyrobs sevda,roca tirian bzebi...nuTu, mze aRar gsdevda, ram agiria gzebi.

201

Page 202: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,vai- politikosebs~”

momavlisaken ukan!kirTeba geliT win.rad gindaT sxvisi lukma,gadagvarebis wil.keTilSobili ZaRlicsxvisgan ar iRebs purs,Tqven qlesaoba dagRliT,eSmaks miyidiT suls.Tqven ver moiyvanT aprils,arc moyvanili gsurT,Tqvenze locvebiT daRlilsdaniT gaupobT guls.

,,ganved satana~”

ganved satana... RvTis saufloSiCemgan ra ginda, gavemgzavrebi,Seni atana sadac Sen veRarar msurs, ar minda.… damemgzavrebi.me myavs ufali, ganved satana...gesmis? zarebi... ganved!

,,vtoveb mSobliur qalaqs~”

vtoveb mSobliur qalaqs,gamovixurav karebs.rac maqvs gonebiT damaqvs,sevdas is gamiqarvebs.Tu saswauli moxda,dahkravT gangaSis zarebs.mixvalT Cemeul qoxTannaxavT dagmanul karebs.Semdeg moyvebiT bodvas,wyeuli varTo JamiT,moinaniebT codvas,RmerTs gaixsenebT wamiT.aq dasakargi ra maqvs,gzaSi momixmobs qari,vtoveb codvilTa qalaqs,gamovixure kari.

202

Page 203: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mumlni~”

mzem sxivni RrublebSi ganqarga.bilikni Caqumfres nislebma.mzemac da bilikmac dakarga,Cveuli xibli da Rirseba.

Tqven eris bed-iRbals gankargavT,da Tqveni beReli ivseba.ganagrZeT, faseuls ras kargavT;Tqven, rodis gqoniaT Rirseba.

xom vuwyi, mumlni xarT muxasi,vwuxvar rom qarTulad metyvelni,vin gSobaT aseTi uxamsni...fu! deda vatire me Tqveni!..

,,gavbasroT xmlebi~

mrevli acdunes farisevlobiTda gamomwvevad gafarCxes frTebi.cru mcxeTelobiT... faziselobiT,Tavs iwoneben samSoblos mtrebi.rwmena ar mosdgamT, Tavs ki adrianTevdore mRvdels Tu wamebuls mravals,xar gvigineben cotne dadians,xan gvigineben TviT mefe Tamars.Tumca ras verCiT, brali Cvenia,roca Svilebi scodaven amdens,maT ganqiqebas ar gvirCvnia?Cvenc safar-begis mivbaZoT gamzrdels?!navsi gatexes farisevlebma...cru mwignobarTa Camesmis xmebi,mcxeTelebma Tu faziselebma,droa, ho, droa! gavbasroT xmlebi!...

203

Page 204: Tengiz (Coqo) mxeiZe

amonaridi ciklidan abasTumani

* * *

zekaro da arazindoawvarTulxarT mxrebiT camdesiwmindeni ar gazidon RmerTTan /xmis miwvdena/ scadeT.

moaxseneT mama-ufals,rogorc wminda aRsareba,nestan yvela qarTvels uyvars,qajeTs mivalT asaklebad.

,,zekaris xibli~”

mivel, vnaxe aRobili,zekari da arazindo,locvad davdeq kmayofiliZalmiZs mxrebi cad avzido.

jadosnurma spekalebmaelvarebiT gamaoces.iqve tyeSi mzeqalebma,mzeWabuki gadakocnes.

vTqvi, samoTxe aq yofila,jojoxeTi gaviare.RmerTo tanjva mamyofine,tkivilebi damiame.

martvil sulis mwe-qarebo,mTlad mesxeTi damikocneT,brolis cremliT mzeqalebogza RvTisaken damiloceT.

204

Page 205: Tengiz (Coqo) mxeiZe

kafe ,,ojaxuri-s” asociacia.ciklidan- abasTumani.

morakrakebs Smagi ocxe,mzeobs abasTumani,Tbili mzeriT gadavkocne,mTrToli xabazT-ubani.Sevsvi wyaro Tavankara,Wirxlma Wiqa Senisla,setyvasaviT damayararwmena gadarCenisa.cas avxede... aRobili-arazindos gahyurebs,veferebi kmayofili,gvirilebs da samyurebs.Tavpatiji ar mWirdeba,aq, me, ar var stumari.leqsebiviT damitkbebaCemi abasTumani.benefisi... kafeSiaria-ria, xalisi,eh, poeti ra dReSiaityvis diasaxlisi.da mec vetyvi, Cemo liav,mtkiva cida mamuli.locva-locviT SemoviarcremliT, guldanamuli.aha! Tasi, damiloceRvTaebrivi es xedi,damikocne Smagi ocxe...damiloce mesxeTi...da gamyveba ojaxuriidilia, xalisi,xan mkacri, xan moTaflulimzera diasaxlisis.

205

Page 206: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,rafsodia~”

pativiscemiT WeSmarit qarTvels

guli veRar itevs saTqmels,cremli RvTaebrivi cviva,RmerTma gaumarjos qarTvels,visac es crmlebi tkiva.vinc ar daamadlis lukmas...obols, upovars da mSiers,visac saqarTvelo uyvars,mSobel dedasaviT Zlier.rogor davamadli sityvas...yovlad saxiers da naTels,sxvaTa ganmkiTxavis risxvas,Cveni codva-madlis damtevs.visac daunTia cecxli...suli rom gaeTbo mcivans,vercxlze gayiduli RmerTivisac usaSvelod tkiva.sxasac aRarafers vyvedri,mcnebis mowiweba mmarTebs,RmerTo, didebulo... gvedri,Sveba mouvline qarTvels...rogor ar Sevawev sityvas,rwmeniT gulanTebul sanTels...miyvars, sigiJemde miyvars,vinc jvars... golgoTamde aTrevs.

206

Page 207: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,panagia~” pativiscemiT, mSvenier qalbatons-sandra rulovss.

mze dagnaTis SemecnebiT garTuls,hgavxar bnelSi mociage naTels.qarTvelebi iviwyeben qarTuls,Sen, bagedan margalitebs afrqvev.

saqarTvelo moiare locviT,RvTis enaze ametyvele bage,madls ewie RvTaebrivi kocniT,zeciuri sra-sasaxle age.

qaravani gascdenia baTums,,,minareTze gadmomdgara mola,qarTvelebi uarhyofen qarTulsda xdebian ucxo sityvis mona.

monobaSi aRzevebul mamluqs,sxeuls uxravs egvipturi qviSa,Tvals aklia mowyvetili maZuls,ucxoeTSi gaxiznuli xviCa...

Sen, qarTulad aamRere qnari,margaliti gamofine mzeze,mogweodes gzaSi zurgis qari,angelosni Segseodnen mxrebze.

damiloce saqarTvelo cida,mteri misi, amxile da dagme,RvTisSobeli gadmogxedavs cidan,Tu ki guli, saTnoebiT dage.

207

Page 208: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,kvnesis guli jvarcmuli~”

amyva gulis tkiviliuniaTo borjidanmesma qaris kivili,Zveli cixe-gojidin.

quji uxmobs farnavazs,ambavs vyvebi odindels,zed atyvia am darbazs,gauvlia Wyondidels.

aq vxedavdi axlaxan,saxe mwuxar raindebs,vinc naTeli gvanaxaarc erTi ar daindes.

o! ra mexi dagveca,o! ra sisxli daiqca,ver SevZeliT dagvecvada bermuxa waiqca.

rogorc Cemi warsulibedukuRmarT taosTan,kvnesis guli jvarcmuliZmaTa sasaflaosTan.

jvarcmas Tan sdevs aRdgoma,es rodia siaxle,mwams bermuxac aRzdgebaTu ufali viaxleT.

ganqardeba wuxili...RvTaebrivi borjidancargvals SesZravs quxiliCemi cixe-gojidan.

208

Page 209: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mTvaris motaceba~”

mesizmra mouklavT gubazi,daoben aet da fartaZi,gvewvia avbedi stumari,cxedrebiT savsea darbazi.momikles aTasi guladi,sad aris warsuli dideba,mec momwvda mkvleloba gubazismze iwvis da sulSi binddeba.CemSi rom wmindanTa sisxliada mkerdze naWdevi arabTa...amitom niadag mesvrian –fsousTan, WoroxTan, aragvTan...mogvkveTes ZuZumte afxaziskviTebi laSqraven darialssatana kolxeTis karTan zisda vuxmob did cotne dadians.

,,win saqarTvelo!~”

Zili – uJmuri ganagdeT,CamoibertyeT mtveri...lomebr iomeT manamdesanam ar Sedrkes mteri.

ficxlad miuxtiT basians,rwmeniT umtvrieT kari...mtris urdos as aTasiansdaviTferuli hkariT.

didi laSqroba gamarTeTyarsidan basianamdemomxvdurs iseTi damarTeTrac ar uxilavT manamde.

fafaraSlili raSebiT,Tvali daadgiT qorebni.maSin iqnebiT vaJebi,vaJebi sadidgoreni.

209

Page 210: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,Zils uari~”

mziT gamTbari mTvariani Rame,maTrobela surnelia vardis.modis muza, aba, Tqvio rame,ar meSveba, dadis, dadis, dadis...ise xSirad iareba stumrad,stumaric, ki, ar eTqmeva albaT,zogjer ise Camojdeba ubrad,mec zecidan Camomiyvans dabla.ucnaurad SemomiCnda erTxel,Tu ar vcdebi gareT rboda qari,gulmosulma aliyuri vferTxe,gaamtvria monjRreuli kari.mTeli weli ar mosula Semdeg,mec sxva saqme vamjobine lodins.rTveli iyo, qvevris Tavze Sevdeq,gavixede, gabusxuli modis.Zils uari uTxario kaco,iwvnieo Seni eris dardi...dro ariso, ama sofels vamcnoT,rogor Wkneba RvTaebrivi vardi.

,,ase mgonia~”mze, magnolia, me... martod-marto,gafrenilia Savi mercxlebi,ase mgonia, ar vici ratom,mwuxris locvebSi davivercxlebi.ra bedi ergo Zmakacs, ra bedi,Rimilis biWad darCa, wavida...netavi imas, me ki, davberdi,Tavs vekiTxebi: - me aq, ra minda?!mze Semodgomis, Semodis am dros,netav Tu aris sadme aprili,gamxunebia kepi da paltonasoxumari... samxre ayrili.eh, ise vatyob, dro fuWad gava...da Cumad wava, sityvis maestro...ho, kidev kargi, moxuci mamaZis ganqiqebas veRar moeswro.davrCi napirze me – martod-marto,sulis SemZvreli mZalavs fiqrebiase mgonia, ar vici ratom,mwuxris locvebSi davififqebi

210

Page 211: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,yvelgan ars RmerTi~”

moyvasma boRma mesrola guSinda qoraliviT CameWdo gulSi;mikvirs saerTod rogor gadavrCi,

eSmakma Zmurad Camkida xeli,mombana wyluli, mapkura cremli.eSmakeulTan mainc ar davrCi,

movedi TqvenTan RvTiuri locviT,madlmofenili da mkvlelebs gkocniT,Semoparulebs uflis taZarSi.

vdgavar Tqvens Soris RvTisSvili morcxvi,Tqven ar SecvlilxarT suliT da xorciT,Tqven xom qristesac moklavT akvanSi.

makrTobs es azri dRisiT Tu RamiTda sisxli iwyebs gulmkerdSi bRavils,gamosavali netav sad aris?...

ver amixsnia dilema erTi:Tuki eSmakSic iRviZebs RmerTiaris ki! qveynad vinme uRmerTo?

warmosaxvaSi macxovars vxedav,vxedav RvTiSobels... gverdigverd sxedanda mpasuxoben: yvelgan ars RmerTi. hamen!

211

Page 212: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,vidre damaTovdes~”

SevrCi simartoves...TiTqos gaviwiremuza primadonastumrad daviwvie.

sulis bikonebiwlobiT gayinulan,vloce miyolebiTvinc ar gayidula.

daSra mzis samelne,sisxli daiwura,rac mklavs da maRelvebspwkrebSi Caiwura.

Tmobis bolo wamiramden rames itevs,Zma Tu garewariyvela erTad gitevs.

wlobiT monagariTxemlis marxilia,leqsi onavariCemi maxvilia.

brbom romc iRrialos:jvarze gaakariT!...Cemebr iRblianebskravi daakaliT.

gulTeTr kabadonzelurjas davaWeneb,vidre damaTovdesjvarcma damamSvenebs. 1997w

212

Page 213: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,avahme!!!”~ didi pativiscemiT bat-n elizbar jakeliZes

RmrTis mgmobelebi gezrdeba Tvalwin,mxneoba gmarTebs jvarcmuli ero,ar dagifaravs ufali awi, radgan satanur safarvels ferob.ram dagaviwya winaparT Rvawli,ram dagiSrita Zali da simxne?!viRac maTxovrul lukma-purs gawvdis,ufali erTxel mainc Tu ixme.arada gmarTebs giyvardes igi,aborigeno RmrTismSoblis miwis,rac uarhyavi wesi da rigi,avahme! Cemi mamuli iwvis!...es bRavilia azaver xaris,adidgoreba winaparT sisxlis,es xom drtvinvaa mTisa da baris,mezare macne sodomur risxvis.avahme! Cveni mamuli iwvis!...guli ar gtkiva? jvarcmulo ero,nuTu, ara gdis cremlebi simwris?!RmerTo! ar ZalmiZs rom davijero.

213

Page 214: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,gamocana~”OO

Turme, erT dros iyo didi,Semdeg dapataravda,moigones Zmobis xidi...yvela, miwas hparavda.

visac xeli gauwoda,yvelam, zurgi aqcia.dampyrobelic ki uwoda,wamouwyo aqcia.

ori toti CamoaWres,qveSagebad daiges.Semdeg, gulic amoaWres.sadesertod waiRes.

goneba Tu, saRad giWris,gamocanas gaigeb,Tu xar, Cveneburi biWi...misTvis, sisxlsac gaiReb.

214

Page 215: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,sisxlis yivili~”

patara var, naSieri kolxis,RvTaebrivi angelozi mqvia,gadauwvavT winaparTa qoxi...nafotebi cxumis zRvasTan hyria. gavizrdebi, RvTis SewevniT male,mZime mergo, sajildao lodi.afxazeTo dagikocni Tvalebs...male bolo moeReba lodins.Tumca dedis cremlebidan gicnob,mec, am cremlebs davatareb gulSimerekela Rameebma miZmo,saocari xilva mqonda guSin.arzayani... dauWriaT skviTebs,mwed, ZuZumte TaraS emxvars elis,TuTarCela RvTiur sanTels gvinTebscxumisaken gza ariso Zneli.mainc movalT winaparTa miwav,iSrialeT Turinjebo... bzebo,roca tiris saTanjo da riwa,Tqvenebr vwuxvarT Cvenc, afxazo Zmebo.SevrigdebiT RvTis SewevniT male,Zmebi erTi sisxlisa da modgmis.afxazeTo dagikocniT Tvalebs...RvTaebrivi aRmafrena modis.

215

Page 216: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,monatreba~”eZRvneba-gagrel lavrenti (lavrik) Sengelaias da Cems afxaz Zmebs. gamarjoba megobaro Seni,geferebi mZime wlebiT daRlils,Zveleburad CamomarTvi xeli,Semegebe Senze locvad daRvrils

damanaxe molodinis cremli,Cveni Zmobis sawindrad rom gagyva,ra xania am napirze gelida Senc albaT melodebi gaRma.

aRar minda oboliviT damrCe,erTad vWedoT gamarjveba mterze.dedaSenis moqsovili ,,kaSne”,viT Tilisma maxvevia yelze.

maTbobs Seni naCuqari qudida aseve xelTaTmani Tbili,axla, roca amindia cudi...navss gavtex da Zmurad Semogivli.

momenatra soxumi da gagra,Cveneburi Caxuteba Zmuri.me Camoval, Tqvenc damixvdiT magrad,movikveToT ukeTuri mdgmuri.

movikveToT! erTi magis dedac!...davarisxoT RvTabrivi zari,is uRmerTo, amdens rogor bedavsCvens ZmobaSi rom Semoaqvs bzari.

zari rekavs megobaro, zari!... da mec wlobiT, cremlSi vawov kalams,Cven ZmobaSi, ar yofila bzarisalams giZRvni, megobaro, salams!...

216

Page 217: Tengiz (Coqo) mxeiZe

`Sori gza~”

cxra wyaro da ori zRva,cxramTa dardis Rrubeli.damebeda Sori gza,veRar gamovbrundebi.wami damrCa sul erTi...waval, aRar mcalia,Camixutebs suleTSi,vaxo maqacaria.atirdeba sadRac bza,movlen xevisberebi.cremls daRvrian gza da gza,Cemi mxeiZeebi.movlen buliebi daZmebi izoriebi,baRaTuriebi daberi lazariebi.meocnebe Sobidanvis, ras davuSavebdi.,locviT movlen Soridantkbili garuCavebi.akivldeba ori da...leqsis ori pwkaredi;ZmaTamkvleli omidan,pirnaTeli wavedi.zeciuri TaRidansuls uxmoben zarebi,ki vifiqre daRlidaguls amdeni bzarebi.qreba Cemi qarizma da Tu, daviRupebi,yuri ugdeT qaris xmas,leqsad dagibrundebiT.

217

Page 218: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,libreto~

wrfeli poezia... Rame naTenebi,mfarvel angelozTan, krZalviT mivitane.wminda aRsarebas ese vapirebdiradgan uTqmeloba veRar avitane.

veRar avitane Jamis cbiereba...odes jvars gaakres Cemi macxovariqveynis savalalod gvZlies mcbierebma,taxtze aiyvanes viRac maTxovari.

qveli wmindanebis safer am darbazebs...rwmenis uaryofis cecxli gasCenia,isev gagvicvales qriste barabazejvarcmis nakvalevi mkerdze mamCnevia.

wrfeli poezia... Rame naferebi,me, Tqvens samsjavroze mainc gavitane,radgan wminda brZolas ese vapirebdi...Tqvenc rom miorguleT, veRar avitane.

veRar avitane, bilwTa pirferoba,Suri, angareba... veRar avitane,Tumca, aRara aqvs ukve mniSvnelobame, xom, erTgulobiT... Cemi gavitane.

218

Page 219: Tengiz (Coqo) mxeiZe

219

,,ciT movlenilo~ das qristesmiers, nato zarqua-miqavas

ciT movlenili Cemi da...mzeebr Camohyva aisebs, RvTis salocavSi Sevidacis angelosebs daisevs.Tu damewia cerberi …Tvalebs cremlebiT daisers,gaubacdeba elferiviT Semodgomis daisebs.locvad dadgeba Cemi da ...momirCens JamTa naisrevs,viT RvTaebrivi Temidaav-Jamsac aamaisebs.mironcxebuli Cemi da ...mzeebr amzevda mzianeTs,gulqva demonebs devnidaaTevda Rames yiameTs.ciT movlenili Cemi da ...rwmeniT aRavsebs aisebs,lapislazuri mTebidanlocavs samSoblos, naisrevs.

5 RvinobisTve -2002 weli

Page 220: Tengiz (Coqo) mxeiZe

220

`daujdomeli~ vuZRvni- beso miqavas

Zmao Cemo, rava xar.gesizmreba? warsuli,sami vaJis mama xar,suls giamebs asuli.genacvale sadac xar,Tanamdevi dardebiTmteri zRvars Tu gadascda,Zmebi, erTad davdgebiT.vici, axlac iqa xar,mtarvals mtrulad udgebi,radgan gvarad miqa xar,ufals ver ganudgebi.saxiero raindo,gSvenis tyavi vefxisa,kvlavad aRar daindo,naSieri melisa.msurs xariviT avyvirde,Jami gvidgas sazari.marqvi, Tu ar gayides,saqarTvelo sad aris.Cvenda Wirad gaismissatanisTa orgia ...netav, cidan ra ismis,roca, wuxs georgiaxom ar gqonda xilvebi,macne, avi Jamisa,vis darCeba wilxvedrimiwa, mariamisa.Zmao, sanam gnaxavde,mesizmreba warsuli.saaRdgomo marxvamdejaWviT SevkraT avsuli

Page 221: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,mziT da saTafliaTi”

arc Rvino, arc xmiadi,mTvrali aniT-hoeTi...mziT da saTafliaTiiloceba poeti.

gauyides mamuli...RvTismSobelis wilxvedri,rwmena qristeanuliTu gaqvs gaiwirebi.

zvrebi dasetyvilia...ityvi? gairozgebi,gardasuls mistirianfuZis angelozebi.

mokles wminda ilia...RvTismoSiSi zviadi,zeca gadairiada gamefda wyvdiadi.

hai-harad naSobebsTurme wili eyaraT,raSovda da raSovdaairia qveyana.

viTom yvela gmiriaWiqa aryis dostebi,marTla gasakviriaJamis paradoqsebi.

mTvrali aniT-hoeTi,arc Rvino... arc xmiadi,Jams SerCeba poeti mziT da saTafliaTi.

221

Page 222: Tengiz (Coqo) mxeiZe

dedao RmrTisa

gilocav mariamobas,dedao RmrTisa mariam.gawyrebi?... qari amova,gamoixedav daria.mwams Seni sulis naTeli... bneleTis aTinaTia,Seni nakurTxi sanTeli...rwmenis kelaptrad anTia.Seni wilxvedri savane...RvTaebriv omebs ver morCa,momxvdurma hpova samare,is ki sawuTros SemorCa.Tumca, brZolebi win aris,RvarZliT savsea morevi...Sen ukeT uwyi vin arisqarTlosianTa momrevi.nuRar mixseneb bazaleTs,wiwamursa da xibulas,mainc aRsdgeba lazare...saxieri da didgula.kargic gvyavs, saTakiloca,sulwarwymedilnic arian,mariamobas gilocav!dedao RmrTisa, mariam.

222

Page 223: Tengiz (Coqo) mxeiZe

deda -–saqarTvelos

fici gqonda dadebuli,miTaJami gadioda,RvTis winaSe valdebuli,sanTlad enTe ambionTan.dagyva cremli TanagrZnobis,…ara cremli mdabioTa,Sen sicocxles ganagrZobdi,qriste iSva! ali-loda!JamSi didxans martvilobdi,sulSi rwmenis qari rboda,acremlili ar tirodi,ridiT eSmac gagirboda.xidi iyo Catexili,sxivnaTeli Cadioda,Sen ideqi qartexilSi...cas mironi dasdioda.gvSenda madli gadmoRvrili,zeciuri soflisao,Sen xar, deda, valmoxdili,swori RmrTis mSobelisao!

223

Page 224: Tengiz (Coqo) mxeiZe

,,dideba ufals~”

sazogadoeba ver iTmens adamians, romelic mas ar hgavs. galaktioni.dug-dug, dug-dug,dug-dug, dug-dug...mexmianeba sicocxlis Zrava,milsadenebSi sisxli Cauqobs,ufalma uwyis, vin saiT wavada qari sanTels... vis sad Cauqrobs.wuTisofeli xidia bewvisda wamieri Tavdaviwyeba,dambedebia kalami lerwmis,yoveli dila locviT iwyeba.me rom, Tqvens Soris aravis vgavar,msjavric egaa da netarebac,radgan bunebiT sulmokle ar var,mmarTebs pirnaTlad msjavris tareba.Jami momivlens gansacdels mravals,moSurneTagan davikortnebi,Cemi oTxTvalac mova da waval,Zlevis kunZulze daviborcvebi...dug-dug, dug-dug,dug-dug, dug-dug...milsadenebSi rwmena Cauqobs,dideba ufals!

224

Page 225: Tengiz (Coqo) mxeiZe

sarCevi

sisxliT davwere yoveli pwkari ------------------ 3ori mze ---------------------------------------- 14TeTnuldis monologi ---------------------------- 15moZRvars ---------------------------------------- 16dilis saxareba ---------------------------------- 17xatebTan ---------------------------------------- 18ukdavebaSi dagelodebi --------------------------- 19qarTuli maraToni ------------------------------- 19netav Tu movlen -------------------------------- 20naRvliani akordebi ------------------------------ 21paradoqsi --------------------------------------- 22qaSueTs Suri Sarobda --------------------------- 23aWaruli eskizebi -------------------------------- 24SemSlis Savbedi Taoba --------------------------- 25vampirTa qoro ---------------------------------- 26sisxlis samelne --------------------------------- 27bazaleTisken ------------------------------------ 28yvavilebiT aweria-------------------------------- 29damwydari simebi -------------------------------- 30mowamebrivi fericvaloba ------------------------ 31xmoba ------------------------------------------- 32ZmaTa sasufeveli -------------------------------- 33ubrad Sexvdi ----------------------------------- 34awvimda sions, awvimda armazs --------------------- 35daviT papa -------------------------------------- 36rasxi raSebi ------------------------------------ 37Tqvenebr viloceb ------------------------------- 37didostatis saflavTan -------------------------- 38naTlis sveti ------------------------------------ 39serafimuli ------------------------------------- 40

225

Page 226: Tengiz (Coqo) mxeiZe

oda pirvel qalbatons -------------------------- 41werili oliko deidas --------------------------- 42boriTis eqo ------------------------------------ 43rogor minda moixedo --------------------------- 44TamTa------------------------------------------- 45ver gavufrTxildiT ----------------------------- 46graaliT STagonebulni -------------------------- 47naRvliani intermeco ---------------------------- 48ar gesmiT?! -------------------------------------- 49avi sizmari ------------------------------------- 50mironcxebuli iare ------------------------------ 51warsulis nangrevebTan --------------------------- 52ras izams qari ---------------------------------- 53oRond Sen ara ---------------------------------- 54im Rames qarians --------------------------------- 55ara dRes, ara xval ------------------------------ 56gzai Zlevisai ---------------------------------- 57Selocva ---------------------------------------- 58lambada ---------------------------------------- 59aseTs mixilavT avanscenaze ----------------------- 60qaris poema ------------------------------------- 60bewvis xidze ------------------------------------ 61gamobruneba ------------------------------------- 62var moimede ------------------------------------- 63luxumTan --------------------------------------- 64werili megobars -------------------------------- 65qvebSi warsuli dums ---------------------------- 66cixe isev ar aSenda ----------------------------- 67kerketi kakali --------------------------------- 68 aferum ----------------------------------------- 68qaris paraklisi --------------------------------- 69paradoqsebi ------------------------------------- 70noqtiurni --------------------------------------- 71

226

Page 227: Tengiz (Coqo) mxeiZe

Wadrakis dedofali ------------------------------ 72saTnoeba ----------------------------------------- 73fiqrebiT lado asaTianze ------------------------- 74qarTuli mandiliT ------------------------------- 75saidumlo qartia -------------------------------- 76 TeTri serafimi ---------------------------------- 77ufliswulis sapatarZlo ------------------------- 78sentimentaluri panorama ------------------------- 79axali zRapari ---------------------------------- 80vinc Svenis maisebs ------------------------------ 81fati ------------------------------------------- 81msaxiob lanas ----------------------------------- 82TeTri angelozi --------------------------------- 82balada siyvarulze ------------------------------ 83zesixarulis cremli ----------------------------- 84pirveli paemani ---------------------------------- 85lamaria ---------------------------------------- 86Teolina ---------------------------------------- 87gamWoli mzera ---------------------------------- 88kafe firosmanSi --------------------------------- 89Ramis stumari ----------------------------------- 90qali musika ------------------------------------- 91ori gulis sauflo ------------------------------ 92jadosnuri xalaTi ------------------------------- 93dadis qalaqSi aTasi Wori ----------------------- 94kosmiuri xmebi ----------------------------------- 95ferTa qorwili --------------------------------- 96poeturi asociacia ------------------------------ 97eiforiuli -------------------------------------- 98alvebs ----------------------------------------- 99mzis Svilebi ------------------------------------ 100rainduli monologi ----------------------------- 101zRvauri ---------------------------------------- 101

227

Page 228: Tengiz (Coqo) mxeiZe

mainc Ralati ----------------------------------- 102astraluridan sinamdvileSi ---------------------- 105me da landi ------------------------------------- 106fiqrebiT taoze --------------------------------- 107ara davecneT ------------------------------------ 108mexTatexa --------------------------------------- 109epitafia ---------------------------------------- 110aRsdeq lazare ---------------------------------- 111xaliburi monologi ----------------------------- 112mzis dabneleba ---------------------------------- 113alertis tyeSi ---------------------------------- 114misteria ---------------------------------------- 115daisi ------------------------------------------- 115mwuxris qorali --------------------------------- 116ana gahkivis alnarkiasTan ------------------------ 116cremlis musika ---------------------------------- 117xma udabnoSi ------------------------------------ 117kolxuri aria ----------------------------------- 118sizmara ----------------------------------------- 119dasevdili dila -------------------------------- 120fazisSi Svelma gainavarda ----------------------- 121metania ---------------------------------------- 122dedaCemis sayvareli valsi ----------------------- 123acremlili kelaptrebi -------------------------- 124apokalifsi ------------------------------------- 124cocxlad dasamareba ---------------------------- 125cisfer kuboSi ---------------------------------- 126argaTenebis Rame, ------------------------------- 127eh, galaktion ---------------------------------- 128eqspromti -------------------------------------- 128mze baldaxinze --------------------------------- 129nu mklavT aTasjer ----------------------------- 130biZaCemis amxanags -------------------------------- 130

228

Page 229: Tengiz (Coqo) mxeiZe

gadaZaxili ------------------------------------- 131dafnis gvirgviniT ------------------------------- 132werili Zmisadmi -------------------------------- 133191-e muxli ------------------------------------- 134iavnana ----------------------------------------- 135ninooba ---------------------------------------- 135Soba ------------------------------------------- 136saunje ----------------------------------------- 136Tamunia ---------------------------------------- 137naTels ewie ----------------------------------- 137mxurvale salami baRelebs ---------------------- 138mzeTvaleba sami wlis Teona mxeiZes -------------- 139bWeni Seazanzare ori wlis uta mxeiZes ----------- 140Jamis promeTes ---------------------------------- 141Tu mamuls dasWirda ---------------------------- 141TuTarCelas dawinduli ------------------------- 142pastorali ------------------------------------- 142xibli pirveli siyvarulisa ---------------------- 143RvTiuri kocna --------------------------------- 144kolxeTi --------------------------------------- 144medeas xibli ------------------------------------ 145fazisis akademia -------------------------------- 146brwyins mowameTa ------------------------------- 147rogorc locvani ------------------------------- 148beCo ------------------------------------------- 149RmerTi gangvsjis -------------------------------- 149Tmoba ar miswavlia ----------------------------- 150Zmuri moferebiT -------------------------------- 151eh, ra dro iyo --------------------------------- 152vefxistyaosani qvrivi --------------------------- 153qristes raindebs ------------------------------- 154boRveras monologi ----------------------------- 154cotne ----------------------------------------- 155

229

Page 230: Tengiz (Coqo) mxeiZe

bavSvi maradiuli ------------------------------- 156mSobliuri sevda ------------------------------- 157amonaridi ciklidan fazisis koloritebi --------- 158gamocxadeba ------------------------------------ 159eqspresia --------------------------------------- 160pasuxi SeniSvnaze -------------------------------- 161Zvel-qarTuli lxini ----------------------------- 162ocnebis frTebiT -------------------------------- 163serenada ---------------------------------------- 163balerina ---------------------------------------- 164iq isxdnen orni ---------------------------------- 165samorineSi--------------------------------------- 165DANKE FRAU DANKE -------------------------------- 166nano -------------------------------------------- 167serafitas asuli -------------------------------- 167rac ki lamazia ---------------------------------- 168am koSkis mze xar ------------------------------- 169karuseli --------------------------------------- 169lerwamqala ------------------------------------ 170eqskluzivi an xevsuruli etiudebi --------------- 170fantazia --------------------------------------- 171droni mefoben ---------------------------------- 172Ramis qari ------------------------------------- 173dagikref lamaz yoCivardebs --------------------- 174qali ocneba da xati ---------------------------- 174qariada ---------------------------------------- 175irinola --------------------------------------- 175ar daviwyeba ----------------------------------- 176apoTeozi --------------------------------------- 177vnebis aria ------------------------------------- 177mere ra ---------------------------------------- 178xorcSesxmuli sioni ----------------------------- 179xoCa dina --------------------------------------- 179

230

Page 231: Tengiz (Coqo) mxeiZe

mze bzinvarebs ---------------------------------- 180sentencia --------------------------------------- 180Senze ityvian ----------------------------------- 181qolgiani matilda ------------------------------ 181monmartris dedofals --------------------------- 182lurji ocneba ---------------------------------- 183saSemodgomo kanconeta -------------------------- 184sevdiani monologi ------------------------------ 185asec xdeba -------------------------------------- 185ase iyo Turme uwin ----------------------------- 186bedis ironia ----------------------------------- 186monologi sarkesTan ----------------------------- 186finjan yavaze ----------------------------------- 187depresia ---------------------------------------- 188TeTri cxeleba ---------------------------------- 188bediswera --------------------------------------- 188guli daisrula sevdiT --------------------------- 189kacs ufalma mimarTa ----------------------------- 189rac kargia kargia ------------------------------- 190didostatis potreti ---------------------------- 190Cems golgoTaze --------------------------------- 191aprilis cremlebi ------------------------------- 191wiwamurTan ------------------------------------- 192boloTqma -------------------------------------- 192levilidan mTawmindamde ------------------------- 193cremlis saqarTvelodan -------------------------- 194Sen gimadli ------------------------------------- 195zneobis rainds ---------------------------------- 196rekviemi ---------------------------------------- 197dRe ki ... aramziani ----------------------------- 198sarkesTan --------------------------------------- 199INVEQTIVA ORACIO------------------------------- 200uflis nebiT ------------------------------------ 200

231

Page 232: Tengiz (Coqo) mxeiZe

ramden vercxlad gamyide ------------------------ 201ram agiria gzebi -------------------------------- 201vai politikosebs ------------------------------- 202ganved satana ---------------------------------- 202vtoveb mSobliur qalaqs ------------------------ 202mumlni ----------------------------------------- 203gavbasroT xmlebi ------------------------------- 203amonaridi ciklidan abasTumani ------------------ 204zekaris xibli ---------------------------------- 204kafe ojaxuri-s asociacia ---------------------- 205rafsodia -------------------------------------- 206panagia ----------------------------------------- 207kvnesis guli jvarcmulni ------------------------ 208mTvaris motaceba ------------------------------ 209win saqarTvelo --------------------------------- 209Zils uari -------------------------------------- 210ase mgonia -------------------------------------- 210yvelgan ars RmerTi ---------------------------- 211vidre damaTovdes ------------------------------- 212avahme ----------------------------------------- 213gamocana --------------------------------------- 214sisxlis yivili --------------------------------- 215monatreba -------------------------------------- 216Sori gza -------------------------------------- 217libreto -------------------------------------- 218ciT movlenilo -------------------------------- 219daujdomeli ----------------------------------- 220mziT da saTafliaTi ----------------------------- 221dedao RmrTisa --------------------------------- 222deda saqarTvelos ------------------------------ 223dideba ufals ---------------------------------- 224

232