26

The Dengue Peril

With the onset of the first vaccine preventing the lethal mosquito-borne infection that places third world countries at risk and the current sporadic number of dengue cases for the past five years in Cambodia, Healthwise Digest had the pleasure of interviewing Dr. Philippe Dussart, Head of Virology Unit at the Institut Pasteur du Cambodge (IPC).

27

We have invited him to share to the public the factors affecting the vaccine and drug treatment development, the country’s present programs that thwart the disease, as well as the role of IPC.

Healthwise Digest (HD): Are the number of dengue cases in the country likely to increase over the next decade, given the current growth from the past years?Dr. Philippe Dussart (Dr. Dussart): Dengue virus is an arbovirus, which means it is a virus that is transmitted by an arthropod vector, mainly Aedes mosquitoes. This virus infects approximately 50-100 million people annually in over 100 endemic countries. However, predicting the number of dengue cases over a year in one country remains difficult, given that four dengue serotypes have been described (Dengue-1, -2, -3 and -4). A subject can first get infected by one of the four dengue serotypes: after acquiring the immunity against one serotype, the organism will develop antibodies against this serotype, and will therefore be immunized against this serotype. However, this person would still be at risk of contracting the other dengue serotypes. Dengue circulation is well-described in Cambodia during the rainy season and occurs from May to September with the highest incidence of dengue cases usually observed in July or August. A gradual decrease is then observed from September until the end of the year. Dengue cases are rarely detected from December to April.

Since 2011, we have mainly encountered one same dengue serotype over the Cambodian dengue season, although the three other serotypes are also occasionally detected. Last year, in 2015, we

observed an increasing number of dengue cases compared to the previous year, but the outbreak was still lower than in 2013, and variations of dengue cases over the next few years are difficult to estimate.

Dengue-1 serotype has been circulating in Cambodia since 2011 and most of the population is now immunized against this virus which suggests that the next outbreak could be related to another dengue serotype. Therefore, one cannot easily say that dengue cases are increasing every year, since the occurrence of infections depend on people’s immunity as well as on the types of dengue virus that are circulating in the country during a given period. Bearing all these in mind, predicting the extent and the degree of severity of the next dengue season still remains a difficult task at present.

HD: Given the seasonality and fluctuation in numbers, is it enough to state that the country is ready in battling and preventing this disease in terms of resources and/or facilities?

Dr. Dussart: Dengue has been a major public health challenge in Cambodia, which is why the Ministry of Health has made it a national priority since 1996. As a Franco-Cambodian institute and a research agency placed under the patronage of the Ministry of Health, the Institut Pasteur du Cambodge’s researchers, along with their colleagues from the Ministry of Health from the National Dengue Control Program at the Cambodia National Malaria Center, are dedicating a large part of their research capacity to tackle the disease.Laboratory testing for dengue was introduced in 2000, whereas active sentinel surveillance of dengue was established in 2001.

From that time, the IPC’s Virology

Unit has always collaborated with its CNM colleagues. At the IPC’s Virology Unit, being a reference laboratory for arboviruses diagnosis, we receive samples from different provincial hospitals on a weekly basis, contribute to the detection of the virus and are involved in research such as genotyping and sequencing of the dengue virus.

HD: What is the impact of dengue outbreak on the country’s public health?Dr. Dussart: This definitely has a huge impact on the country’s public health, since most of the infected patients are young people, mainly children aged between 1 and 15. It has a huge impact because if you are suspected to have contracted a severe form of the disease, you need to be treated in hospital. However, we also have to consider that some patients only present mild-fever or a clinical spectrum of non-severe clinical manifestations, thus not requiring a doctor’s visit.

HD: We have already heard in 2015 that there is an approved dengue vaccine out in the market. Would you care to provide us some insight regarding that vaccine?

Dr. Dussart: Researches on dengue virus started 40 years ago. Dengvaxia, is the first dengue manufactured vaccine. It was developed by the pharmaceutical laboratory Sanofi Pasteur after two decades of research and scientific development. Its commercialization in Mexico, Brazil and the Philippines has recently been approved. The company is now working on obtaining authorizations to distribute it in countries where dengue is endemic. We are entering the era of the dengue vaccine, which makes us hope that we will soon be able to reduce the burden of the disease in Southeast Asia, as well as in all countries where dengue is a major

28

public health priority. This first vaccine is indicated to patients aged from 9 years old up to 45 years old, who are living in endemic areas. The decision to authorize the marketing of this vaccine in Cambodia remains in the hands of the Ministry of Health. Up to now, the vaccine has not been approved in Cambodia yet.

Dengvaxia is a live recombinant tetravalent dengue vaccine, which means it is a chimeric vaccine with a backbone of yellow fever vaccine strain in which genes of envelope and membrane of each dengue serotype have been introduced. Clinical studies have shown that the vaccine was safe to use and designed to protect against all four dengue serotypes. However, its efficacy varies depending on the serotypes. Several vaccine candidates against dengue from other companies, are currently in the development pipeline, with different approaches.

HD: Do you have any idea of why it has taken such a long time to produce a vaccine?

Dr. Dussart: Producing a dengue vaccine took 40 years, it has been a quite long and difficult process. One of the main difficulty faced when developing the vaccine was related to the antibody-dependent enhancement: after being infected by a first dengue serotype (primary infection), a subject develops protective antibodies against this serotype. During a secondary infection (infection by one of the three other serotypes), the presence of antibodies acquired from the first dengue infection (also named heterotypic antibodies) which remains at lows level in some cases, enhances dengue virus infection in cells and can increase the inflammatory response. The consequence of this phenomenon is an increased risk to develop a severe form of dengue disease such as dengue hemorrhagic fever. Developing a monovalent vaccine, active against one dengue serotype would be easier and faster. However, the phenomenon of antibody-dependent enhancement requires pharmaceutical companies to develop an active vaccine against all four dengue serotypes.

HD: What is the immunity duration of the Dengvaxia vaccine?

Dr. Dussart: Dengvaxia has been evaluated as a 3-dose series on a 0, 6 and 12 month schedule in Phase III clinical studies. It has been observed during clinical studies that a set of three vaccinations contributed to increase antibody responses and may also increase the quality of the antibody response and the duration of the protection. The WHO Strategic Advisory Group of Experts on Immunization is currently reviewing the evidence for Dengvaxia and will advise WHO on a policy position for this new vaccine. The elements to be taken in consideration are: vaccine safety, vaccine efficacy, disease burden and cost-effectiveness.

HD: We have seen a few vaccines that have been developed and sold for a higher price, which may not be easy for the general public. Do you have any idea as to how much this vaccine will be priced?

29

Dr. Dussart: If Sanofi Pasteur wants to sell Dengvaxia to Southeast Asia, the company will have to adapt the price according to the economic level of the country. Of course, I don’t think that their intention is to sell such a vaccine at the same price as in Europe or the U.S., where the targeted population would be people who plan to travel in dengue endemic areas.

HD: If there is a success in delivering a vaccine to prevent dengue, why do we still don’t have a treatment drug?

Dr. Dussart: There are currently several on-going researches on anti-viral drugs that should be able to treat dengue infections, but at this stage I haven’t heard of any component that could be commercialized any time soon. The difficulty to develop anti-viral drugs is explained by several factors: First, components or molecules need to be selected as potential anti-viral drug. Second, we need to target a specific mechanism such as virus entry in targeted cells or virus replication in infected-cells, for example. Designing drug discovery studies and screening natural or synthetized components takes time.

HD: On a final note, what are the basic advices you can share to our readers that they can practice at home to prevent acquiring dengue?

Dr. Dussart: My first advice would be to avoid mosquito bites. We know that the highest rates of mosquito bites occur at sunrise and sunset. You can wear clothes which protect from mosquito bites. You can also use repellents containing an effective product such as DEET, Picardin (Icaridin), Citriodiol (p-menthane-3,8-diol = PMD) or IR3535 (3-[N-Butyl-N-acetyl]-aminopropionic acid, ethyl ester). Babies and young children must sleep under bed-nets during day-time.

My second advice and probably the most important one is to avoid small water collection in and around your house, as this creates larval development sites for mosquito vectors of dengue, Zika and Chikungunya viruses. These water bodies are stagnant water in the garden, jars or tires. If they are not covered or destroyed, mosquito larvae are likely to develop in them.

ជាមួយនឹងការចាប់ផ្តើមនៃការចាក់វ៉ៃក់សាំងការពារការឆ្លងមៃរោគដៃលបង្កឡើងដោយមូសដ៍សាហាវ នៅក្នុងបៃទៃសតតិយលោក ដៃលបៃឈមមុខនឹងហានិភ័យ និងចំនួនអ្នករងគៃៃះដោយសារការឆ្លងជំងឺគៃុនឈាមនៅកម្ពុជាក្នុងរយៈពៃលបៃៃំឆ្នៃំកន្លងមកនៃះ ទសៃសនាវដ្តីHealthwiseDigest មានសៃចក្តីរីករាយក្នុងការសមា្ភៃសលោកវៃជ្ជ-បណ្ឌិត Philippe Dussart បៃធានផ្នៃកសិកៃសាមៃរោគនៅវិទៃយាសា្ថៃនប៉ៃស្ទ័រកម្ពុជា (IPC)។ យើងបនអញ្ជើញគាត់ដើមៃបីចៃករំលៃកដល់សាធារណៈជន ចំពោះកត្តៃដៃលប៉ះ-ពាល់លើបញ្ហៃនៃវ៉ៃក់សុំាង និង ការអភិវឌៃឍឱសថសំរាប់ពៃយាបល និង កម្មវិធីរបស់ជាតិបងា្ហញអំពីការបញៃឈប់ ឬ ការការពារជំងឺ ហើយក៏ដូចជាចៃបាប់នៃ IPC ផងដៃរ។

Healthwise Digest (HD): តើចំនួននៃករណីជំងឺគៃុនឈាមនៅក្នុងបៃទៃសនៃះទំនងជានឹងកើនឡើងក្នុងរយៈពៃលមួយទសវតៃសរ៍កៃៃយ សូមបងា្ហៃញដោយយោងទៅតមទិន្នន័យពីឆ្នៃំកន្លងទៅ?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Philippe Dussart ( វៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart ):វីរ៉ុសបង្កជំងឺគៃុនឈាមគឺឈ្មៃះ Arbovirus វជាមៃរោគដៃលតៃូវបនបញ្ជូនពីមនុសៃសមា្នៃក់ទៅមនុសៃសមា្នៃក់ទៀតតមរយៈសត្វមូសខ្លៃញី ( Aedes Mosquitoes )។វីរ៉ុសនៃះចំលងទៅមនុសៃសបៃហៃល 50 - 100 លាននាក់ជារៀងរាល់ឆ្នៃំ នៅក្នុងបៃទៃសជាង 100។ ទោះយ៉ៃងណា ការពៃយាករលើចំនួននៃករណីជំងឺគៃុនឈាមចំណាយពៃលលើសពីមួយឆ្នៃំ នៅក្នុងបៃទៃសមួយដៃលវនៅតៃជាការលំបកដោយសារថាបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមវមានទៅដល់បួនបៃភៃទ (ជំងឺគៃុនឈាម -1 -2 -3 និង-4) ។ មនុសៃសមា្នៃក់ដំបូងអាចឆ្លងវីរ៉ុសណាមួយក្នុងចំណោមបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមទាំង 4: បនា្ទៃប់ពីទទួលបនការឆ្លើយតបនៃបៃព័ន្ធកការពាររាងកាយបៃឆំងនឹងវីរ៉ុស រាងកាយរបស់យើងនឹងបង្កើតបៃព័ន្ធកាពសុំា ដើមៃបីសមា្លៃប់បៃភៃទនៃវីរ៉ុសនោះ។ទោះជាយ៉ៃងណា មនុសៃសមា្នៃក់នៃះនឹងនៅតៃមានហានិភ័យនៃការឆ្លងជំងឺគៃុនឈាម ដៃលបង្កដោយបៃភៃទនៃវីរ៉ុស

គៃុនឈាមផៃសៃងទៀត។ វដ្តនៃជំងឺគៃុនឈាមនៅក្នុងបៃទៃសកម្ពុជាចៃើនកើតមាននៅរដូវវសៃសាចាប់ពីខៃឧសា ដល់ខៃកញ្ញៃ ជាមួយនឹងអតៃៃខ្ពស់បំផុតនៃករណីជំងឺគៃុនឈាមជាធម្មតសង្កៃតឃើញនៅក្នុងខៃ កក្កា ឬ ខៃសីហា។បនា្ទៃប់មកការធា្លៃក់ចុះបន្តិចម្តងចាប់ពីខៃកញ្ញៃ រហូតដល់ចុងឆ្នៃំ។ ករណីជំងឺគៃុនឈាមតៃូវបនកមៃរកឃើញចាប់ពីខៃធ្នូ ដល់ខៃ មៃសា:ចាប់តំងពីឆ្នៃំ 2011 មក យើងបនជួបបៃទះជំងឺគៃុនឈាមាគចៃើនបង្កឡើងដោយបៃភៃទវីរុសតៃមួយបៃភៃទសំរាប់រដូវកាលកើតមានជំងឺគៃុនឈាម នៅក្នុងបៃទៃសកម្ពុជា ទោះយ៉ៃងណា បៃភៃទវីរុសបីផៃសៃងទៀត ក៏តៃូវបនរកឃើញម្តងមា្កៃលផងដៃរ។ កាលពីឆ្នៃំមុន នៅក្នុងឆ្នៃំ 2015យើងសង្កៃតឃើញមានចំនួនកើនឡើងនៃករណីជំងឺគៃុន-ឈាមបើធៀបទៅនឹងឆ្នៃំមុនៗប៉ុន្តៃការផ្ទុះនៃះនៅតៃទាបជាងនៅក្នុងឆ្នៃំ 2013 និង ការបៃៃបៃួលនៃករណីជំងឺគៃុនឈាមក្នុងរយៈពៃលប៉ុនា្មៃនឆ្នៃំខងមុខគឺមានការលំបកក្នុងការប៉ៃន់បៃមាណ។ ជំងឺគៃុនឈាម ដៃលបង្កដោយវីរ៉ុស បៃភៃទទី 1 តៃូវបនកើតមានគៃប់វដ្ដនៃជំងឺគៃុនឈាមក្នុងបៃទៃសកម្ពុជាចាប់តំងពីឆ្នៃំ 2011 ហើយាគចៃើននៃបៃជាជនឥឡូវនៃះបនចាក់វ៉ៃក់សាំងបៃឆំងនឹងវីរ៉ុសនៃះដូច្នៃះបៃសិនបើការផ្ទុះឡើងលើកកៃៃយ វអាចនឹងតៃូវបនទាក់ទងទៅនឹងបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមបៃភៃទណាមួយផៃសៃងទៀត។

ដូច្នៃះហើយ តៃឹមតៃករណីមួយវពិបកនឹងនិយយថា ករណីជំងឺគៃុនឈាម កំពុងតៃកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នៃំដោយសារការកើតឡើងនៃការឆ្លងមៃរោគនៃះនោះទៃគឺពឹងផ្អៃកលើបៃព័ន្ធកាពសា៊ៃំរបស់មនុសៃស ចំពោះបៃភៃទនៃវីរុសជំងឺគៃុនឈាមដៃលកំពុងចរាចរនៅក្នុងបៃទៃសនារដូវកាលកើតមានជំងឺ។ ចំពោះមុខបញ្ហៃទាំងអស់នៃះក្នុងចិត្ត ការពៃយាករណ៍ចំពោះវិសាលាព និងកមៃិតនៃាពធ្ងន់ធ្ងរចំពោះជំងឺគៃុនឈាមនារដូវកាលខងមុខនៃះនៅតៃជាការលំបកនៅពៃលបច្ចុបៃបន្ន។

30

HD: អាសៃ័យលើល័ក្ខខ័ណ្ឌរដូវកាល និង ការឡើងចុះនៃទិន្នន័យដៃលទទួលបន តើវគៃប់គៃៃន់ដើមៃបីបញ្ជៃក់ថាបៃទៃសនៃះបនតៃៀមខ្លួនជាសៃៃចក្នុងការបៃយុទ្ធកបៃឆំងនិង ការការពារជំងឺនៃះនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃធនធានមនុសៃស និងការផ្តល់សៃវដៃរឬទៃ?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ជំងឺគៃុនឈាម គឺជាបញ្ហៃបៃឈមផ្នៃកសខុាពសាធារណៈសខំន់មួយនៅកម្ពុជាដៃលជាហៃតុធ្វើឱៃយកៃសួងសុខភិបលចាត់ទុកវជាអាទិាពថា្នៃក់ជាតិចាប់តំងពីឆ្នៃំ 1996។ ក្នុងនាមជាវិទៃយាសា្ថៃនបរាំងកម្ពុជា និង ទីា្នៃក់ងារសៃៃវជៃៃវមួយបនាក់កៃៃមការឧបត្ថម្ភរបស់កៃសួងសុខភិបល កៃុមអ្នកសៃៃវជៃៃវវិទៃយាសា្ថៃនប៉ៃស្ទ័រកម្ពុជារួមជាមួយសហការីរបស់ខ្លួនពីកៃសួងសុខភិបលពីកម្មវិធីទប់សា្កៃត់ជំងឺគៃុនឈាមនៅមជៃឈម-ណ្ឌល ជាតិបៃយុទ្ធកនឹងជំងឺគៃុនចាញ់បៃទៃសកម្ពុជា បនបូជានូវសមត្ថាពសៃៃវជៃៃវរបស់ពួកគៃមួយផ្នៃកធំដើមៃបីដោះសៃៃយចំពោះជំងឺនៃះ។

ការធ្វើតៃស្តមន្ទីរពិសោធន៍សមៃៃប់ជំងឺគៃុនឈាមតៃូវបនគៃណៃនាំនៅក្នុងឆ្នៃំ 2000 ខណៈដៃលការតៃួតពិនិតៃយពៃទៃយសកម្មនៃជំងឺគៃុនឈាមបនបង្កើតឡើងនៅឆ្នៃំ 2001ចាប់ពីពៃលនោះមកផ្នៃកសិកៃសាមៃរោគនៃ IPC តៃងតៃបនសហការជាមួយ CNM ដៃលជាមិត្តរួមការងាររបស់ ខ្លួន។ នៅផ្នៃកសិកៃសាមៃរោគនៃ IPC របស់លោកតៃូវបនកា្លៃយជាមន្ទីរពិសោធន៍យោងមួយសមៃៃប់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យលើវីរ៉ុស Arboviruses ដៃលយើងទទួលបនគំរូតៃស្តពីមន្ទីរពៃទៃយខៃត្តផៃសៃងគា្នៃជារៀងរាល់សប្តៃហ៍ដើមៃបីធ្វើការវិាគលើបៃភៃទរបស់វីរ៉ុស និង តៃូវបនចូលរួមនៅក្នុងការសៃៃវជៃៃវបៃភៃទដៃលពាក់ព័ន្ធក ដូចជាកៃុមនៃបៃភៃទវីរុ៉ស ( Genotype ) និងលំាប់លំដោយនៃបៃភៃទវីរុ៉សគៃុនឈាម។HD: តើអ្វីជាផលប៉ះពាល់នៃការផ្ទុះជំងឺគៃុនឈាមនៅលើសុខាពសាធារណៈរបស់បៃទៃសនៃះ?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: នៃះពិតជាមានផលប៉ះពាល់យ៉ៃងខ្លៃំងដល់សុខាពសាធារណៈរបស់បៃទៃសនៃះចាប់តំងពីាគចៃើននៃអ្នកជំងឺបនឆ្លងមៃរោគនៃះគឺជាមនុសៃសវ័យក្មៃងដៃលាគចៃើនជាកុមារមានអាយុចនោ្លៃះពី 1 ដល់15 ឆ្នៃំ។ វមានផលប៉ះពាល់ធំធៃង ដោយសារតៃបៃសិនបើអ្នកតៃូវបនគៃសងៃស័យថា ស្ថិតក្នុងទមៃង់ធ្ងន់ធ្ងរមួយនៃជំងឺនៃះ អ្នកចាំបច់តៃូវទទួលការពៃយាបលនៅមន្ទីរពៃទៃយ។ទោះជាយ៉ៃងណា យើងតៃូវពិចារណាថា អ្នកជំងឺមួយចំនួនតៃឹមតៃមានរោគសញ្ញៃក្តៃខ្លួនសៃួចសៃៃវ និង ល័ក្ខខ័ណ្ឌសុខាពទូទៅមិនមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរទៃនោះ ពួកគៃគឺមិនតមៃូវអោយសមៃៃកពៃយាបលនៅមន្ទីរពៃទៃយទៃ។

HD: យើងបនឮរួចហើយនៅក្នុងឆ្នៃំ 2015 ថាមានការចាក់ថា្នៃំបងា្កៃរជំងឺគៃុនឈាមបនអនុម័តចៃញនៅលើទីផៃសារ។តើអ្នកអាចផ្តល់ឱៃយយើងនូវការយល់ដឹងទូលំទូលាយមួយចំនួនទាក់ទងនឹងការចាក់ថា្នៃំបងា្កៃរនៃះបនទៃ?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ការសៃៃវជៃៃវលើវីរ៉ុសជំងឺគៃុនឈាមបនចាប់ផ្តើមតំងពី 40 ឆ្នៃំមុន។ Dengva-xia គឺជាវ៉ៃក់សុំាងបងា្កៃរជំងឺគៃុនឈាមដំបូងគៃបង្អស់។ វតៃូវបនបង្កើតឡើងដោយមន្ទីរពិសោធន៍ឱសថ Sanofiប៉ៃស្ទ័របនា្ទៃប់ពីពីរទសវតៃសនៃការសៃៃវជៃៃវ និង ការអភិវឌៃឍវិទៃយាសាសៃ្ត។ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួននៅក្នុងមុិកសុិក

បៃទៃសបៃៃសុីល និង បៃទៃសហ្វីលីពីនទើបតៃតៃូវបនអនុម័ត។ ឥឡូវនៃះកៃុមហ៊ុនកំពុងធ្វើការលើការទទួលបនការអនុញ្ញៃតដើមៃបីចៃកចាយវនៅក្នុងបៃទៃសដៃលកំពុងរីករាល។ យើងកំពុងចូលទៅរកសករាជនៃការចាក់វ៉ៃក់សាំងជំងឺគៃុនឈាមដៃលធ្វើឱៃយយើងសងៃឃឹមថា យើងនឹងអាចកាត់បន្ថយបន្ទុកនៃជំងឺនៅក្នុងតំបន់អាសុីអាគ្នៃយ៍ក៏ដូចជានៅក្នុងបៃទៃសទាំងអស់ដៃលជាកន្លៃងកើតមានជំងឺគៃុនឈាម ដៃលជាកត្តៃអាទិាពចមៃបងនៃសុខាពសាធារណៈ។ វ៉ៃក់សាំងជាលើកដំបូងនៃះតៃូវបនណៃនាំអោយបៃើលើមនុសៃសអាយុចាប់ពីអាយុ 9 ឆ្នៃំរហូតដល់អាយុ 45 ឆ្នៃំ ដៃលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់រីករាលនៃជំងឺ។ ការសមៃៃចចិត្ត ដើមៃបីអនុញ្ញៃតឱៃយទីផៃសារនៃថា្នៃំបងា្កៃរ នៅក្នុងបៃទៃសកម្ពុជានៃះនៅតៃស្ថិតក្នុងដៃរបស់កៃសួងសុខភិ-បល។ រហូតមកដល់ពៃលនៃះ វ៉ៃក់សាំងនៃះមិនតៃូវបនអនុម័តនៅក្នុងបៃទៃសកម្ពុជានៅឡើយទៃ។

Dengvaxia វ៉ៃក់សាំងជំងឺគៃុនឈាម live recom-binant tetravalent ដៃលមានន័យថា វជាវ៉ៃក់សាំង chimeric ជាមួយនឹង a backbone of yellow fever vaccine strain ដៃលសៃៃម និង សំបកមួយៗនៃបៃភៃទវីរុ៉សគៃុនឈាមតៃូវបនរួមបញ្ចូល។ ការសៃៃវជៃៃវបនបងា្ហៃញថា វ៉ៃក់សាំងនៃះមានសុវត្ថិាពក្នុងការបៃើនិង បនរចនាឡើងដើមៃបីការពារបៃឆំងនឹងបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមទាំងបួន។ ទោះជាយ៉ៃងណា បៃសិទ្ធកាពរបស់វអាសៃ័យលើបៃភៃទវីរុស។ កៃុមហ៊ុនផលិតវ៉ៃក់សុំាងបងា្កៃរជំងឺគៃុនឈាមផៃសៃងទៀត គឺបច្ចុបៃបន្នកំពុងស្ថិតក្នុងជំហាន

នៃការសិកៃសាអភិវឌៃឈន៍លើវិធីសាស្តៃផៃសៃងៗគា្នៃ។

HD: តើអ្នកយល់ឃើញយ៉ៃងដូចម្តៃចដៃលថា ហៃតុអ្វីបនជាការផលិតវ៉ៃក់សុំាងបងា្កៃរជំងឺតៃូវចំណាយពៃលវៃ-លាយូរ?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ការផលិតវ៉ៃក់សាំងការពារជំងឺគៃុនឈាម តៃូវបនចំណាយពៃលអស់រយៈពៃល 40 ឆ្នៃំ វចាំបច់តៃូវការយៈពៃលយូរ និង ដំណើរការនៃការផលិតមានការពិបក។ មួយក្នុងចំណោមការលំបកសំខន់ដៃលជួបបៃទះគឺពាក់ព័ន្ធកនឹងការអភិវឌៃឍវ៉ៃក់សាំងនៃះតៃូវបនទាក់ទងទៅនឹងការបង្កើនលទ្ធកាពនៃអង្គបដិបក្ខឯក-រាជៃយ ( antibody-dependent ): បនា្ទៃប់ពីតៃូវបនឆ្លងមៃរោគដោយបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមដំបូង ( ការឆ្លងមៃរោគបឋម ) រាងកាយរបស់យើងបង្កើតបៃព័ន្ធកការពារដើមៃបីបៃឆំងនឹងវីរ៉ុសដៃលឆ្លងចូលក្នុងខ្លួន។ អំឡុងពៃលនៃការឆ្លងជំងឺបនា្ទៃប់ ( ការឆ្លងវីរ៉ុសមួយក្នុងចំណោមបៃភៃទវីរុសបីផៃសៃងទៀត) វត្តមាននៃអង់ទីករដៃលទទួលបនពីការឆ្លងជំងឺគៃុនឈាមជាលើកដំបូង ( អង់ទីករបៃឆំងនឹងបៃភៃទវីរ៉ុសជាក់លាក់ Heterotypic Antibody )ដៃលនៅតៃមានកំរិតទាបនៅក្នុងករណីមួយចំនួន បង្កើនកំរិតចម្លងជំងឺនៃវីរ៉ុសគៃុនឈាមនៅក្នុងោសិកា និង បង្កើនការឆ្លើយតបនៃការរលាក។ ផលវិបកនៃបតុភូតនៃះ គឺជាហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការអភិវឌៃឍជាទមៃង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺគៃុនឈាមបៃភៃទ Hemorrhagic Fever ( គៃុនឈាមដៃលបង្កអោយមានករហូរឈាម )។ ការអភិវឌៃឍវ៉ៃក់សាំងmonovalent បៃឆំងនឹងបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាម

31

បៃភៃទមួយៗ គួរតៃមានាពងាយសៃួល និង លឿនជាងមុន។ ទោះជាយ៉ៃងណា បតុភូតនៃការបង្កើនបៃព័ន្ធកការពារឯករាជៃយតមៃូវឱៃយកៃុមហ៊ុនឱសថបង្កើតវ៉ៃក់សាំងសកម្មបៃឆំងនឹងបៃភៃទវីរុសជំងឺគៃុនឈាមទាំងបួន។

HD: តើអ្វីទៅជារយៈពៃលាពសា៊ៃំនៃវ៉ៃក់សាំង Deng-vaxia?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: Dengvaxia តៃូវបនវយតម្លៃ 3 កមៃិតលើកាលវិាគ 0, 6 ខៃនិង 12 ខៃនៅក្នុងការសៃៃវជៃៃវដំណាក់កាលទី III។ វតៃូវបនគៃសង្កៃតឃើញក្នុងអំឡុងពៃលនៃការសិកៃសា ដៃលបនកំណត់ថាការចាក់វ៉ៃក់សាំងទាំងបីកំរិតអាចបង្កើនការឆ្លើយតបក្នុងការបង្កើតអង្គបដិបក្ខ និងអាចបង្កើននូវគុណាពនៃការឆ្លើយតបអង្គបដិបក្ខ និង រយៈពៃលនៃការការពារ។ អ្នកជំនាញផ្នៃកបៃព័ន្ធកាពសុំានៃកៃុមបៃឹកៃសាយុទ្ធកសាសៃ្តអង្គ-ការសុខាពពិភពលោក WHO បច្ចុបៃបន្នកំពុងពិនិតៃយភស្តុតងសមៃៃប់វ៉ៃក់សុំាង Dengvaxia និង ណៃនាំស្តីពីគោលនយោបយថ្មីមួយ សមៃៃប់មុខងារវ៉ៃក់សាំងថ្មីនៃះដល់អង្គការសុខាពពិភពលោក។ ធាតុដៃលតៃូវបនគៃយកទៅធ្វើការពិចារណាគឺ: សុវត្ថិាពវ៉ៃក់សាំង បៃសិទ្ធកាពវ៉ៃក់សាំង បន្ទុកជំងឺ និងតម្លៃបៃសិទ្ធកាព។

HD: យើងបនឃើញវ៉ៃក់សាំងមួយចំនួនដៃលតៃូវបនបង្កើតឡើង និង បនលក់ក្នុងតម្លៃខ្ពស់ដៃលមិនអាចមានាពងាយសៃួលសមៃៃប់សាធារណជនទូទៅ។ តើអ្នកគិត

យ៉ៃងណាដៃរថាតើវ៉ៃក់សាំងនៃះនឹងតៃូវាក់លក់ក្នុងតម្លៃប៉ុនា្មៃន?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: បើ Sanofi Pasteur ចង់លក់ Dengvaxia នៅអាសុីអាគ្នៃយ៍ កៃុមហ៊ុននឹងមានការសមៃបសមៃួលតម្លៃដោយយោងតមកមៃិតសៃដ្ឋ-កិច្ចនៃបៃទៃសនៃះ។ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំមិនគិតថាបំណងរបស់ពួកគៃដើមៃបីលក់វ៉ៃក់សុំាងនៃះ នៅក្នុងតម្លៃដូចគា្នៃនឹងបៃទៃសអឺរ៉ុប ឬសហរដ្ឋអាមៃរិកដៃលបៃជាជនគោលដៅសំរាប់ការចាក់វ៉ៃក់សុំាងនៃះ គឺកៃុមមនុសៃសដៃលនឹងធ្វើដំណើរទៅក្នុងតំបន់ដៃលមានការរីករាលនៃជំងឺគៃុនឈាម។

HD: បៃសិនបើមានការទទួលបនជៃាគជ័យក្នុងការផ្តល់វ៉ៃក់សាំងដើមៃបីការពារកុំឱៃយជំងឺគៃុនឈាម ហៃតុអ្វីបនជាយើងនៅតៃមិនទាន់មានឱសថសំរាប់ពៃយាបល?លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: នាពៃលបច្ចុបៃបន្នមានកៃុមអ្នកសៃៃវជៃៃវជាចៃើនកំពុងបន្តការសិកៃសាលើការបង្កើតឱសថបៃឆំងនឹងវីរ៉ុស ដៃលគួរតៃអាចពៃយាបលការឆ្លងមៃរោគជំងឺគៃុនឈាមបន ប៉ុន្តៃនៅដំណាក់កាលនៃះខ្ញុំមិនបនឮពីសមាសាគណាមួយដៃលអាចនឹងតៃូវបនាក់លក់នៅពៃលណាមួយជាក់លាក់នៃះទៃ។ ការលំបកក្នុងការវិវត្តទៅជាថា្នៃំបៃឆំងនឹងមៃរោគនៃះតៃូវបនពនៃយល់ដោយកត្តៃជាចៃើន: ជាដំបូង សមាសាគ ឬ ម៉ូលៃគុលតៃូវការជៃើសរីសជាថា្នៃំបៃឆំងនឹងមៃរោគបៃកបដោយសកា្តៃនុពល។ ទីពីរ យើងចាំបច់តៃូវកំណត់គោលដៅជាយន្តការជាក់លាក់មួយដូចជា វីរ៉ុសតៃូវបនជៃៀតចូលក្នុង

ោសិកា ឬ វីរ៉ុសធ្វើការបំបៃកខ្លួននៅក្នុងោសិកាដៃលឆ្លងមៃរោគ។

HD: នៅក្នុងកំណត់សមា្គៃល់ចុងកៃៃយ អ្វីដៃលជាដំបូនា្មៃនមូលា្ឋៃនដៃលអ្នកអាចចៃករំលៃកដល់អ្នកអានរបស់យើងដៃលពួកគៃអាចអនុវត្តនៅតមផ្ទះដើមៃបីការពារពីការឆ្លងជំងឺគៃុនឈាម?

លោកវៃជ្ជបណ្ឌិត Dussart: ដំបូនា្មៃនដំបូងរបស់ខ្ញុំ គឺតៃូវការពារខ្លួនកុំអោយមូសខំ។ យើងដឹងថាអតៃៃខ្ពស់បំផុតនៃមូសខំកើតមានឡើងនៅពៃលថ្ងៃរះ និង ថ្ងៃលិច។ អ្នកអាចស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ដៃលអាចការពារពីមូស។ អ្នកអាចបៃើបៃៃស់ថា្នៃំដៃញមូសដៃលជាផលិតផលមានបៃសិទ្ធកិ-ាពដូចជាថា្នៃំ DEET, Picardin (Icaridin), Citriodiol ( p-menthane-3,8-diol = PMD ) ឬ IR3535 ( 3-[N-Butyl-N-acetyl]-ami-nopropionic acid, ethyl ester )។ ទារក និងកុមារតៃូវតៃគៃងក្នុងមុងនៅពៃលថ្ងៃ។

ដំបូនា្មៃនទីពីររបស់ខ្ញុំហើយបៃហៃលជាការសំខន់បំផុតមួយគឺបៃមូលរបស់របរដៃលអាចដក់ទឹកបននៅក្នុងផ្ទះនិង ជុំវិញផ្ទះរបស់អ្នកដុត ឬ កប់ចោល ដៃលរបស់របរទាំងអស់នៃះវអាចផ្តល់ឱកាសអោយមូសអាចពង និងបន្តពូជបន ហើយមូសទាំងអស់នៃះអាចជាា្នៃក់ងារបង្កជំងឺគៃុនឈាម Zika និងវីរ៉ុស Chikungunya។