74
서울시 디자인거버넌스 백서 SEOUL DESIGN GOVERNANCE 2015-2019 THE DICTIONARY OF SEOUL DESIGN GOVERNANCE THE DICTIONARY OF SEOUL DESIGN GOVERNANCE 2015-2019

THE DICTIONARY OF SEOUL DESIGN GOVERNANCE

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

T H
E D
IC T
IO N
A R
Y O
F S
E O
_final_210323.indd 11-12_final_210323.indd 11-12 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24
TABLE OF CONTENTS 1-1.
1-2. 1-3. 1-4.
01 1p
2-1. 2-2. , ? 2-3.
02 7p
03 15p
- ,
04
2016 2018 2016 2017 2016 2019 2017 2016 2019 2019 2017 2018 2015 2017 2015 2018 2015 2019 2016 2019 2015 2017
/ / / /
17p
07 134p
19p 27p 31p 37p 43p 47p 51p 55p 61p 65p 69p 73p 79p 83p 87p 91p 97p
101p 107p 111p 115p 119p
_final_210323.indd 13-14_final_210323.indd 13-14 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24






0201






SEOUL DESIGN
GOVERNANCE
, , , ,
. ,
, . , .
? , , , .
, .
.
OPEN
OPINION
OPPORTUNITY
EFFICIENCY
PUBLIC
_final_210323.indd 15-16_final_210323.indd 15-16 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24






03





04.
. ( ) ( , ) . ‘ ’ , .
. , , , , , , . , , , .
. . .
03. . . , , .
06. . , . .
05. . , , , .
07. . , . , .


. , ,
. .
_final_210323.indd 17-18_final_210323.indd 17-18 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24











05
2015 2019 26
. , , , ,
.

2016


2017

-
2018

-
2019

\
_final_210323.indd 19-20_final_210323.indd 19-20 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24



























1009 ' ' , .
985
5432 2015 2019 5432 .

5,454 .
5454+
‘, ’ 131 985 .

SNS
730,080 .
73 0,080 4655
2888
2019 'We Recyclers' 4655
.
20.
2888 (mVoting) .
533 533
.
22 .


*, 2019 12 , SNS 2020 12 .
_final_210323.indd 23-24_final_210323.indd 23-24 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24













1211
/
/
/
/
/
/
/
(2)/
3/
1,8 /
(2, 5)/
(1, 2)/
/
/
/
/
/
/
/
/
SNC /
/
/
/
/
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
, ? ' , ?' .
17
18
()/
()/
/
/
/
/
29
30
31
32
33
34
35
35
17













1413
' ' .





()

15 16


/
– ,









_final_210323.indd 29-30_final_210323.indd 29-30 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24
2015 2019 22.
SE O
U L
DESIGN GOVERNANCE











Part .
_final_210323.indd 31-32_final_210323.indd 31-32 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24
2016
Ba ck
gr ou





“ , . , . . ”
. , .
, () . ‘’, ‘’ .
2019 !
. , ‘’ ‘’ .
: 50m ‘’ , ‘’ .
: ‘’ , 50m, 20m ‘’ .
‘’ 80 5 180 2 . .
, , , , .
, , , , , .
?
, , , . 1, , LED , .
2011 . 2011 2015 2,861 4,062 1.5 , 18 ~ 05 .
2 , , , . , , .
. , , .
3 . , . , , , , . , , .
?
, .
, , , (Interactive)4, , , , . .
1
2 (Desk research)
, ,

3 (Field research)

' ' (Inter-) '' (Active) ,
4 (Interactive)
5 (Bollard)






O ut
pu t
' ' ()

Credit ()





.
2017 1 2019 1 2 ‘’ ‘’ . ‘’ ‘’ , , .
2221

2018
Pr oc
es s
Co nc
ep t
“ . , . . .”
, . .
, .











2827
1 (Ideation)
: , . , (, ) .
?
, , .
, , . 1 ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ , .
!
, . , . .

?
2017 1,042 , . , , . , , .
, . , 54.4%, 37.4%, 33.7%, 31%, 25.6% . ‘ ’ .
, . .
, . .
, . , . , .
.
: . , , . .
_final_210323.indd 41-42_final_210323.indd 41-42 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24









Credit ()
(), , (value) ‘ ’ . ‘ ’ , ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ .
, 8 , . ‘’ . 8 , ‘ ’, ‘ ’, ‘’ .
: - : - : - : - : - : - : - : , , , - :
: .
:
(, , POP) :
.
‘ ’ 2018 12 , 55 . ‘ ’ .
O ut
pu t
3029
















32
1 (Prototype)
,
!
‘ ’, ‘’, ‘ ’, ‘’ .
, · ‘ (Tool-kit)’ ‘ ’ .
: . 4(///), 2(/)
: . , 12
1 . , , .
2016 ‘ Talk Talk’ , 2018 . , , , .
‘/’ ‘ ’, ‘ ’ , ‘ ’ 3 .
Pr oc
es s31
“ . , . , !”
, , . . , .
‘ Talk Talk’ , .
?
2014 60% , . .
, . .
. , DIY , . .
‘ ’ . , .
, , , , . (66.7%), (18.8%), , , , .
?
, .
2016, 2018







() YMCA
2016 2018 3
O ut
pu t
Credit ()
.
‘ Talk Talk - .’ 2016 2 , 2018 3 .
, .
.





3433
_final_210323.indd 47-48_final_210323.indd 47-48 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24
_final_210323.indd 49-50_final_210323.indd 49-50 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24











38
1
, ,
?
(Pain point)² (Grouping) , . , , , , , , 4 .
, .
!
. , . . . .
. 1 1, 4 ,
Co nc
ep t
Pr oc
es s
37 “ , 4 20 . !”
. . .
, . , .
?
. 161 , 2,200, . , .
. , , , . , , , .
. 25,000 6 10 , 9 . , , , , .
4 .
, . , . . .
, . . , . , .
, , 1, . . , .
, . , . .
2017
Ba ck
gr ou






O ut
pu t


()
: 8 ‘ ’ . , .
-> 10 7 , .
: .
-> .
: .
-> 1 (Shelter) , , 2
: , .
-> ,
: ->

, . ‘, – ’ ‘ ’ 4 .
: ‘ ’ . , .
: . .
: . , .
: . , .
Credit
.
4 , ‘’ 6 , . , , . ‘’ , .
4039





1 (Shadowing)
, / .
?
‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ , . , .
‘’ , , .
! , .
.
.
.
.
Co nc
ep t











44
2 (Targeting)

“ ‘’ , . . . , .”
, .
‘’ ‘’, ‘’ .
?
, , . , , . , .
, , , . , .
. , 4 (Shadowing)1 . 1 , 2 (Targeting)
.
: , , , SNS .
: , .
: .
: ‘ ’ .
, . -- (Pain point) (Wow point) .
2016
Ba ck
gr ou






46






()

45, , , , , . , , , .
(Brain writing) , , , , , .
‘’ ‘’ ‘’ , .
: , .
– : , , .
– : .
‘’ .
‘’ .
‘’ .
‘’ .
‘’ .
‘-’ .
‘’ .
.
‘’ 2018 8 . ‘’ 1 4 . ‘’ , 2018 10(1), 2019 7~10(4) , .
O ut
pu t
O ut
pu t
47











48 .
6 6-1 .
, CGV, .
.
6 , 12, 13 .
, (Infographics)³ .
?
, . , . , .
!
, 3 . , , , . , . , , . . .
, , , .
, , . , , . , , . .
Co nc
ep t
Pr oc
es s
“ . , , , . .”
4 , .
‘ ’ . .
, .
?
10 8 . , , . “ !” .
. , , , , (Sign system)¹, , , . , , 3 .
, , , 3 1 . .
, , . , .
, . 23( 14, 9) .
.
.
4 .
.
, 2 .
, .
2019
1 (Sign system)
.
Ba ck
gr ou
3 (Infographics)
(Information Graphics) , , . .
_final_210323.indd 61-62_final_210323.indd 61-62 2021. 4. 13. 3:242021. 4. 13. 3:24
5049





Credit
M&M Networks
()







1 . , , , , . , . , . , , .
. , , , .
.
2020 4 2021 3 . 5 23( 14, 9) , QR .
O ut
pu t












52
1 (Nudge)

, . , .
?
, . , .
‘ – ’ , , .
!
. 20~30 , , , .
, , , & , , . .
Co nc
ep t
51 “ ? ? , ?”
, , . . “ ” , “ ” .
‘ - ’ · ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ .
?
. .
. 1 10 30 . , . .
, , , , . .
. (Nudge)¹ , .
. , -- . , . , .
.
.
.
.
/ .
.
2017
Ba ck
gr ou





54
Credit
1, 2
Oxana Rakova ()

53 ‘ ’ , , .
: .
: .
: , .
- - - - . .
‘ ’ 8 .
: (Icon)
:
- :
- :
, , .
- : ‘ ’, ‘
( , 3 , )’
- : ,
:
, , . ‘ ’ · . ‘ ’ .
.
‘ – ’ (1, ) . .
O ut
pu t


















56
1 (Bollard)
!
, 8 . . , .
10m , , , , .
. 1 .
(Green ring): ,
(Bollard)1: 10m
:
: 30m, 20m, 10m
Co nc
ep t
Pr oc
es s55
“ . . ‘ ’ . ' ?' . .”
, . 10m , .
?
. , .
, . , , , , .
, ‘ ’ . , “ ” .
, . , , .
2016 9 10m , .
, , .
?
‘ (10m) . , .’ , 10m . , .
2016
Ba ck
gr ou





Credit

()
57 , , , , .
, . 10m , .
, .
(Wall): , . ‘ .’ (10m)
: .
, .
O ut
pu t .
‘ ’ 2 2017 6 2018 5 . 1 8 . , .

8
_final_210323.indd 71-72_final_210323.indd 71-72 2021. 4. 13. 3:252021. 4. 13. 3:25
_final_210323.indd 73-74_final_210323.indd 73-74 2021. 4. 13. 3:252021. 4. 13. 3:25
!
(Kit) , (Sign) , , , . , 20 .
, . , . , BIG 5 .
!
!
, !
, !
BIG 5 , .
Pr oc
es s











62
“ , . , . , .”
20 .
· , , .
?
, . , .
, , , , .
20 50 30 , , . , . .
20 , , .
, . , . , 1) 2) 3) 4) .
. 20 , 20 (40 50% , 20 20% ) 20 . , .
?
, .
2019
Ba ck
gr ou
nd Co
nc ep











64


()

63 , , SNS . ‘Recycler’ ‘We Recyclers’ , .
: ( , , )
:
SNS : SNS
1 : + + ’ 1
: , ,
[ ]
: ,
: 5
:
BIG 5 : 5
zone:
/ :
, , , . , , . ‘, ’, ‘ ’, ‘ ’ 3 , .
‘We Recyclers’ , ‘ ’ . , 3 , , .
.
‘We Recyclers’ . ‘We Recyclers’ 2019 11 , , , SNS . 1,257 , . 3,278 . 4,600 ‘We Recyclers’ .
O ut
pu t






2019 ?
4 . , .
‘ ’ ‘ , , ’ . , , .
!
. , . , .
: , . .
, : . , .
Pr oc
es s
?
. , , .
. , . ‘72 ’ ‘The Uni Project’ .
, 100 . , , , .
4 1 , , ‘ ’ . .
. , . , 20 , , .
4 .
.
20 .
.
.
Ba ck
gr ou
nd“ , . . , !”
, ‘(Refresh) ’ . , .












()



: . , .
, . , ‘ ’ .
: , .
: .
: .

. .
O ut
pu t
_final_210323.indd 67-68_final_210323.indd 67-68 2021. 4. 13. 3:252021. 4. 13. 3:25











70
2 (Journey Map)

: , .
: .
?
‘’ . , , , . , . , .
!
(Journey map)² . ( ) , , , , 5 . .
Co nc
ep t
Pr oc
es s
69 “ . . .”
. · . · .
‘ · - ’ · , , . , ¹ , · · · .
?
2011 5 1,286 200 . , 4~6 . . 2015 4 , 80 2 8 .
, , . , , , , , ‘ ’ .
. , , , , .
8.
: .
: .
: · , .
: , .
: ‘ ’ , , .
: .
2017 /
Ba ck
gr ou
nd 1

_final_210323.indd 69-70_final_210323.indd 69-70 2021. 4. 13. 3:252021. 4. 13. 3:25











72


()
71 . , , ‘’ , , (nudge) , , .
, ‘ ’ ‘ ’ . ‘ ’ , , . ‘ ’ , . .
() - : . . .
- : .
- : .
- (): · .
() - : . , .
.
‘ _ ’ . ‘’ . , .
‘’ ‘ ’ .
O ut
pu t












74 ,
. . .
, .
. : ‘ ’ , .
. : , .
. : , , .
?
‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ 3 , .
‘ ’ , . ‘ ’ , . ‘ ’ .
Co nc
ep t
73 “ . 30 . , . .”
, , , . . , ‘’ .
‘’ ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ .
?
2001 2016 . 13~15, 10~12 5~9 . 80.5% , 76.1% . , , , 4 , 2 48.0% .
5~9 , 5~9 .
. – – – – () – () – ( ) – , .
. , , , . , , .
. , , , . , (Rapport)¹ .
(Pain point) .
, . .
, .
2018 /
Ba ck
gr ou
_final_210323.indd 73-74_final_210323.indd 73-74 2021. 4. 13. 3:252021. 4. 13. 3:25





Credit

()

75 !
3 . , .
, ‘ ’, ‘ ’ .
, , , , , , . , , , .
, ‘’ , , (Bean bag)³ , .
. ~ ‘’ . ‘’ ‘ ’, ‘ ’, ‘ ’ .
: , .
: ( ) .
: , 5 . , & , (Stress ball), , 5
.
. , , .
1 , ‘ ’ , , , . . , , 5 .
Pr oc
es s
O ut
pu t
3 (Bean bag)

4 (Stress ball)

, , 18 2020 · .












80 ?
, , , , .
, .
!
.
4 , .
, , 3 , 287 . , .
. , . .
Co nc
ep t
Pr oc
es s
79 “ 11 . , . . . · . .”
, .
, .
?
. 2019 12 4,230 , 1025 .
“ .” , . , 2003 1,100 , 2013 0.23 80% . .
, , . , , .
, . , . .
2015 /
Ba ck
gr ou





()
81 , , , MapplerK1 . , , CCTV . .
.
, . 2 , .
O ut
pu t
1 K(Mappler K)

()
_final_210323.indd 81-82_final_210323.indd 81-82 2021. 4. 13. 3:262021. 4. 13. 3:26
, . .
?
, .
‘ ’ , , , , .











84
“ . . !”
.
‘ ’ , . , .
?
. , .
. ‘ ’ ‘ ’ , 5 1.52 . , , , , .
‘ ’ , , .
. . ·, .
, , .
, , , .
.
.
.
.
.
.
2017 /
Ba ck
gr ou
Credit
()












8685 !
. .
, ? , ? . . , ‘ QR’ .
, , ? .
, , ‘90! – ’ .
90! (You Can be a Hero): , .
- ( ): - ( ):
: .
Pr oc
es s .
‘ ’ 2018 8 28 10 23, 2 8, 11, 12 . , . , .
“ . .”
“ .”
. , , . , .
2 , .
O ut
pu t











88
1 (Ideation)
?
‘’ , . ‘’ , .
!
, , . ‘’, ‘’, , , , ‘’ . , .
. , ‘’ .
Co nc
ep t
Pr oc
es s
87 “ 3 . . , . .
, ?”
, .
‘’, ‘’, ‘ ’, ‘ ’ . .
?
55 , 6.5% , 2012 10% 2019 14.8% . , . 14 , . .
, , . , . , , .
, . e , , 80~90 . .
. , , . , TV . , .
, ‘ ’ ¹ .
2015
Ba ck
gr ou











90
Credit
e ()


- ()
89 :
:
:
:
: SNS ,
(): ,
, . . .
. , , .
.
‘ ’ . ‘’‘’ , .
2017 3 , 27 , 1,125 .
O ut
pu t
-
()











92
1 (Infrastructure)
(, , )
( , )
?
4 . , , .
!
, , 1 . .
: , , ,
: , , SNS , ,
: , ,
Co nc
ep t
Pr oc
es s
91 “ , , . . !”
.
, 4 ‘ ’ .
?
(Infrastructure)1 . .
, , , .
, . , , . , , .
, . , , .
, . , . . .
, , . , .
(, )
, ,
2018
Ba ck
gr ou











94

() e -
()
93 , ‘ ’ . 4 .
‘ - ()’ .
:
: ,
:
:
:
& : , ()
4 ,
.
‘ - ()’ 2019 2 .
4, 5, 6 , . 6 , , .
OT(Orientation) , .
O ut
pu t













98 ?
, , . , 7 (, , , , , , ) , , .
!
.
. . / .
, , , , , , , (Glue gun) , .
Co nc
ep t
Pr oc
es s
97 2015 / 2018
“ . . , . . !”
, . 2015 , 2018 , .
?
2014 28 . ‘(44.4%)’ ‘ (55.6%)’ , (40.6%), (50.5%) . , .
, . , . , .
. , (Information Book), (Audio Book) CD , , .
, . (, ) , , , , . , .
2015, 2018
2015 2018






2015 - 2018
Credit
2015 2018
2015 - 2018 ()
O ut
pu t
99 , . UV . .
, 2015 2018 . 18 , .
, . , . , QR . .
.
, , . .
, , , ‘ ’ , .
2015 2018
_final_210323.indd 99-100_final_210323.indd 99-100 2021. 4. 13. 3:262021. 4. 13. 3:26
1 (Universal Design)
, ,
!
Problem Spot .
: 1 FC
:
:
:
:
:
:
Pr oc
es s











102
“ . , . . !”
, , , . , . ‘ ’ 8 .
?
. 1,490 28.9% . , . · 17 24% .
. , .
1 . , . .
, , , . , .
(Way finding) . , , . FC .
, , .
?
, . 1 (Universal way finding system) , (Signage) .
2019
Ba ck
gr ou
nd Co
nc ep











104


()

103 . , , , .
, , .
.
8 ‘ ’ . (Pin Icon) , .
‘ ’ , .
O ut
pu t
FC











108
, .
!
. , . .
, . . , , .
. , .
, , , ( & )
: , , , , 3 (//)
· . ‘’ .
Pr oc
es s
107 “ . , . . , !”
, , , .
?
. .
, , . , .
() , . , (Warmer), .
. ‘(Inner)’ , , . .
, . ‘ ’, ‘’ .
, . , , .
?
‘ ’ . – – , .
2016-2018
Ba ck
gr ou
nd Co
nc ep











110
Credit
2016 CO&NUBI 2017

2016 () 2017
2016 2017 ()
109 ‘’ . (, ), (, ) , , . , , .
2016 ‘ ’ . , , , .
, 2017 . 2016 , , (Velcro)¹ , . , .
2018 . () .
.
2016 . 2 300 ( 600), 100 , .
2017 , 200 , 2018 , , () .
. 2018 108 .
2018 . , (), () 2019 .
, 4 , 1 4~5 2019 383 1,912 , 2020 650, 150 .
O ut
pu t
2019 , 95.3% . (Boccia)² , . , , .
1 (Velcro)
''
2 (Boccia)
. . . 12.5m × 6m 6 , 1 6 .
_final_210323.indd 109-110_final_210323.indd 109-110 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27











112
1 (Persona)
!
(Persona)¹ , , . , .
, , . , .
10 , , 36 . , , .
, .
Pr oc
es s111
“ . '' '' .
.”
. , & .
‘ ’ , . . 1 .
?
200 , 100 , 20 . 100 5 , 77.2% 6 .
‘ ’ . , , , .
‘’ . ‘’ ‘ ’ , ‘All together’ . , .
, , . , , .
, , . , . 3~4 , .
, 6 .
?
, , . . ‘’, ‘’ , .
2019
Ba ck
gr ou
nd Co
nc ep





Credit
- Singh Anjali ()
- - - - - -
Oxana Rakova ()

113 .
: 36( 12), 3( , , ), , , (, , , , )
: 2~8
: 15
: - -
- - 3 () - ,
,
1 5, 223 . , , , . .
.
‘’ 80 , 50, , . 3~4 1 ‘’ .
O ut
pu t
- , 3 2 - , 6 6 - , 1 1 ~ 6 - , 2 1 - , 2 8
_final_210323.indd 113-114_final_210323.indd 113-114 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27











116 !
, ³ , 1 . , , , , , , .
, , , . , . 18 , , 10 . 10 ·.
10 · (/) . .
‘ 1 ’ . (Initial) , .
Pr oc
es s115
“2014 , . . !”
, . , .
?
, . .
, .
LAND ¹ . .
, .
2 , . , , , .
. .
?
, , . , .
(Open source)² . , .
2015
Ba ck
gr ou
nd Co
nc ep
1

2 (Open source)

3
_final_210323.indd 115-116_final_210323.indd 115-116 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27






Credit
()
- - - () ()
117 .
3( ) DIY 9 .
2 , 80 190 . .
O ut
pu t
1 (Lenticular)

(Persona) (Customer Journey Map) .
?
.
?
.
‘’ , .
!
.
: ,
: ,
( ) : , .
, ‘ ’, ‘ ’, ‘’, ‘’, ‘’ . .
‘ – ’ ‘’, SNS ‘’, ‘(Petizen)³ ’ .
: . .
Co nc
ep t











120
2
·
“ , . .”
‘ ’ , .
‘ – ’ , , , ‘ (Lenticular)¹ ’, SNS ‘ ’, , ‘ ’ . .
?
2017 3~4 3 . 2015 8 .
.
, ² 500 90% . , , . , .
2015 , 8 307 . 20 . , , .
, . . ‘’, ‘’, , TV .
. , .
.
- - .


.
2017
Ba ck
gr ou











122
Credit ''

SNC
()
121 : ‘’ ‘ ’
: , ( )
.
, , ‘ ’ 3 ‘ SNC ’ .
.
O ut
pu t

_final_210323.indd 121-122_final_210323.indd 121-122 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27
_final_210323.indd 123-124_final_210323.indd 123-124 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27






126125





02
? . , . , , .
: 2018 ' '
'' , , , : 2019 ' () '
: 2019 ' , '
' Talk Talk' : 2016~2017 ' '
‘··’ : 2016 ' '
_final_210323.indd 125-126_final_210323.indd 125-126 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27











2019
2019 . .
2020 . ' ' , .
‘ ' .
2018 IF
. , , , .
, ‘’ .
, , .
‘ ’ 3 'iF 2018' /UX .
‘iF ’ IDEA , 3 , , , , , /UX, 7 60 . 2018 54 6,400 .
‘ ’ .
_final_210323.indd 127-128_final_210323.indd 127-128 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27






130129




SNS . , .
, . SNS .
SNS

. 2015 .
design.seoul.go.kr/sdg
134






(Nudge)

(Desk research) , ,
(Rapport)
(Lenticular)
K(Mappler K)
(Velcro) ‘’
(Boccia) . . . 12.5m×6m 6 , 1 6 .
(Bollard)
(Bean bag)
(Sign system) .
(Shadowing) , / .
(Stress ball)











135
(Universal Design) , ,
(Ideation)
·
(Journey Map)
(Open source)
(Interactive) ' ' (Inter-) '' (Active) ,
(Infographics) (Information Graphics) , , , . .
(Infrastructure) (Infrastructure) , .
, ,

(Targeting)
(Pain point)

(Prototype) ,
(Field research)
101

·
2021 3 00
https://design.seoul.go.kr/sdg
ISBN NO. 979-11-6599-255-2
· .
The Dictionary of SEOUL DESIGN GOVERNANCE
_final_210323.indd 139-140_final_210323.indd 139-140 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27
_final_210323.indd 141-142_final_210323.indd 141-142 2021. 4. 13. 3:272021. 4. 13. 3:27