Türkmence Kuş Adları Turkmen Ornithonyms , Туркменские Орнитонимы

07.05.2018 kmoksy.com Ümüt Çınar

Keçiören, Ankara, Turkey

2

2

Elimdeki toplanan malzemeyi kullanıma açmak için hazırlanan bu sözlükte takım takım

sıralanan Latince bilim adından – işaretiyle ayrılan kuşların Türkmence adları (guşlaryň

türkmençe atlary) koyu dizilmiş, Türkçe karşılıkları olarak Türkçe Kuş Adları Tarama

Sözlüğündeki (Turkish Names of Birds, 2016) biçim içe girintili olarak verilmiştir. Türkçe kaynaklar

için adı geçen taramaya bakabilirsiniz. Türkçesi bulunmayan bazı türlerin İngilizce karşılıkları

İngilizce Kuş Adları Tarama Sözlüğünden (English Names of Birds, 2015-2017) aktarılmıştır.. Türk

Dünyası Kuşları başlıklı daha geniş bir çalışmada ele alınacağı için Türkmence kaynaklar burada

verilmemiştir. Türkmence kuş adlarını verimli kullanabilmek için Rusçalarıyla karşılaşırmak

gerekiyor, zira çoğu Rusçasından çevrilmiştir.

Aves – guşlar гушлар

kuşlar (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), tayyur

kuş – guş гуш وش ق

gaga – çüňk

Struthioniformes – düýeguşşekilliler

3

3

gerçek deve kuşları (Kuru 1987) , özdevekuşları (Karol 1963), Afrika deve kuşları (Kosswig

1947; Yalvaç 1965), afrikadevekuşları, eskidünyadevekuşları, Eski Dünya devekuşları,

devekuşları (HayatHayAns 1966)

Struthionidae – düýeguşlar

devekuşugiller (KaracanOxford 1985), devekuşları (Boyla 2001), özdevekuşugiller (Karol

1963), eskidünyadevekuşugiller

Struthio camelus – düýeguş ه وشدوی ق

devekuşu (Duran 1958; Karol 1963; CITES 1994; Boyla 2001), deve kuşu, Afrika devekuşu

(Karol 1963; HayatHayAns 1966; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), Afrika deve

kuşu (Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), ikiparmaklı devekuşu

Galliformes – towukşekilliler, towuklar

tavuksular (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; KaracanOxford 1985), tavukgiller (Kiziroğlu

1987; Kuru 1987), tavuklar (Kosswig 1947; Yalvaç 1965; Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu

2002), horusa benzeyenler, düccaciye, decaciya, decaciyeler, kara kuşları

Numida meleagris – sesarka (< Rus. цесарка)

beçtavuğu (KaracanOxford 1985; Boyla 2001), beç tavuğu (Karol 1963), Beç tavuğu, yaygın

beçtavuğu, adi Afrika tavuğu, Afrika tavuğu, Gine tavuğu, Guinea tavuğu, firavun tavuğu,

Mısır tavuğu, yaban hindisi, Afrika hindisi, Hindistan tavuğu, Hint tavuğu, Kartaca tavuğu,

Nümidya tavuğu, Numidya tavuğu, Türkiye tavuğu, Türk tavuğu, Türk horozu

Phasianidae – sülgünler

sülüngiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), sülünler (Kuru 1987),

tavukgiller (Çanakçıoğlu 1982), tavuksular (Gözcelioğlu 2002), keklikler

Pavo cristatus – tawus

mavi tavus (KaracanOxford 1985), mavi tavus kuşu (CITES 1994), renkli tavus, Hint tavusu,

Hint tavuskuşu, Hindistan tavuskuşu, bayağı tavuskuşu, adi tavuskuşu, tavuskuşu, tavus kuşu

(Karol 1963), tavus, alakuş, tanrıkuşu

Gallus gallus var. domesticus – towuk

tavuk (KaracanOxford 1985), evcil tavuk (Karol 1963; KaracanOxford 1985)

♂ (erkek) – horaz

♀ (dişi) – towuk

Francolinus francolinus – turaç

turaç* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya &

Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), turaç

kuşu (Kuru 1987), turaş*, tıraç*, turaççıl kuşu, duraç, dürrâc, bayağı turaç, çil kuşu (Karol

1963; Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), çil

4

4

Ammoperdix griseogularis – çil käkilik

kum kekliği (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

bayağı kum kekliği, çöl kekliği, çöl bıldırcını (Baran & Yılmaz 1984), küçük çil keklik, susik

kekliği*, see see kekliği (Aysöndü 2005), jet keklik (Trakus), bonhami

Coturnix coturnix – bedene бедене ه دن ب

bıldırcın* (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran &

Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), mildircin*, mildirçin*, bayağı

bıldırcın, adi bıldırcın, adi Avrupa bıldırcını, gerçek bıldırcın (KaracanOxford 1985), göçücü

bıldırcın, bıtbıdık*, pıtpıdık*, pıtpıdak*, donbaylı*, çoluk*, selvi*

Teraogallus caspius [subsp. caspius] – dagýorga, dag towugy, dag hindi towugy

urkeklik* (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001), ur keklik (Baran & Yılmaz

1984; Kuru 1987; Aysöndü 2005), ürkeklik* (Somçağ 1982/3/4; Gözcelioğlu 2002), ur

kekliği, ar kekliği*, ular, kevkendir*, yaban culuğu*, Hazar kekliği (CITES 1994), ??kır

kekliği, dere kekliği [Osmanlı edebiyatında Farsça بک [kebk-i derî karşılığı olarak دری ک

Alectoris chukar [subsp. shestoperovi] – maral käkilik, käkilik кәкилик کأکیلیک , dag käkiligi

[Türkiye'nin yerlisidir; eskiden graeca türünde sınıflandırılırdı] – kınalı keklik* (Karol 1963

[graeca]; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982 [graeca]; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985 [graeca]; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Özek 2001; Aysöndü 2005;

Özdemir 2007), gınalı keklik*, kınalı*, kına keklik, kırmızı keklik (Kuru 1987 [graeca]), kızıl

keklik (Karol 1963 [graeca]), ala keklik*, alaca keklik*, dağ kekliği (Çanakçıoğlu 1982

[graeca]), tarla kekliği* [Gümüşhane: Çamlıköy (Mavrangel)], yaban kekliği, yabani keklik,

has keklik, güzel keklik*, sürmeli keklik, çukar kekliği (Kiziroğlu 1987), keklik* (Akçakaya

& Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kakkabarak*,

kubak*, kığırık*, taşatan*, dombi*, çelme*, Hint kekliği (Özdemir 2007)

Alectoris graeca – barlag käkilik

[Türkiye'nin yerli türü değildir, Balkanlara özgüdür; salınmalar sonucu yer yer Ege Bölgesinin

kıyı kısımlarında bulunur] – kaya kekliği (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Özek 2001; Aysöndü 2005 [Kaya (Rock) kekliği]; Özdemir 2007), kayakekliği

(Gözcelioğlu 2002), kayalık kekliği, taş kekliği, taşkekliği (Gözcelioğlu 2002), gri keklik

(Özdemir 2007), Macar kekliği (Özdemir 2007), Yunan kekliği, piç keklik, kara keklik §

Türkiye'de avlaklarda üretilen keklik, kaya kekliğidir. Üretimde bu kekliğin seçilmesinin bazı

önemli sebepleri vardır. Bu keklikler kınalı keklikler gibi monogamik değillerdir.

Meleagris gallopavo f. domestica – hind towugy

evcil hindi, hindi* (Duran 1958), Hint tavuğu, hindüşga*, Mısır tavuğu*, mısır*, misir*,

misirka*, mısırka*, misirke*, mısırga*, misirga*, misirka*, misika*, miska*, Sudan tavuğu,

kaz tavuğu*, cin tavuğu*, ibi tavuğu*, ibi*, ebi*, ibili*, culuk*, çuluk*, culluk*, çulluk*,

çoluk*, coluk*, cülük*, cülülük*, curluk*, curuk*, coruk*, cakcak*, çıkçık*, colcol*, cutak*,

çuran*, cukcuk*, cukku*, culcul*, cuğul*, corcor*, cavcav*, cırık*, gokcok*, gukcuk*, gurk*,

görgr*, gütgür*, gurgur*, kurukur*, kurka*, guruk*, gura*, gurez*, gürez*, görez*, gorez*,

5

5

korel*, gorel*, görel*, gürel*, gurel*, güler*, güren*, gülü*, külü*, kulü*, gulü*, gulu*, güli*,

kuli*, guli*, gılu*, golü*, gulügulü*, gülügülü*, gulugulu*, kulukulu*, gulgülü*, güllü*,

gülük*, gulük*, guluk*, kuluk*, kulük*, gulik*, kulluk*, gülüş*, gülütök*, tök*, dök*, lök*,

tük*, tak*, duka*, töke*, töktök*, tökül*, tüklük*, kabarama*, karafatma*, kelfatma*,

keltavuk*, keleken*, kel*, kelkel*, kerkel*, kelgürz*, kekel*, hotak*, godal*, gübük*, küpez*,

firte*, fisike*, fita*, kefe*, kuş*, kuşkuş*, koşkuş*, alülalü*, alişiş*, beberuhi*, bibi*, pipi*,

piypi*, piypiy*, pıypıy*, pıykaa*, pika*, pinha*, pırlık*, yemeni*, badi*, badı*, bodu*,

buğra*

Perdix perdix – ?

çil keklik (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002),

çilkeklik (Boyla 2001), çil kekliği, çil, gül keklik, baklalı keklik* (Derleme Sözlüğü 1965

[Isparta]), bayağı keklik, adi keklik, keklik (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Kuru 1987), boz keklik, gri keklik, gri (kül rengi, kurşuni) keklik

(Aysöndü 2005), Avrupa kekliği, çırkıt*, İngiliz kekliği, Macar kekliği, Hun kekliği (Hun

Türkleriyle ilgi kurulması bir halk etimolojisidir: ˂ İng. hun ˂ Hungarian partridge "Macar

kekliği"), ova kekliği, çayır kekliği (Berktay 2005)

Phasianus colchicus – sülgün گون سول

sülün* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

süğlün (Çanakçıoğlu 1982), bayağı sülün, adi sülün, asil sülün, av sülünü, suna

Phasianus colchicus subsp. chrysomelas – Hywa sülgüni

Hive sülünü

Phasianus colchicus subsp. persicus – Pars sülgüni

İran sülünü

Phasianus colchicus subsp. principalis – Murgap sülgüni

Murgap sülünü

Phasianus colchicus subsp. zarudnyi – Amyderýa sülgüni

Amuderya sülünü

Anseriformes – gazşekilliler

kazsılar (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987; Gözcelioğlu

2002), kazbiçimliler, kazlar ve ördekler (Baran & Yılmaz 1984), ördekler (Kosswig 1947;

Yalvaç 1965), sukuşları, süzgeç gagalı kuşlar (Kuru 1987)

Anatidae – ördekler

ördekgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Çanakçıoğlu 1982;

Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), ördekler (KaracanOxford 1985), anatide, anseride

Oxyura leucocephala – gorçy, körje

6

6

bayağı dikkuyruk, dikkuyruk (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), dikenkuruklu

ördek, kuyruk kakık (Baran & Yılmaz 1984 [kuyruk kakık biçimi 97. sayfada bir kez geçiyor]),

akbaş, akbaşlı ördek, mavigagalı ördek

Cygninae – guwlar гувлар

kuğular

Cygnus – guw гув

kuğu*, kuğu kuşu, koğu, guggu*, guguk*, dertbüyük kuşu*

Cygnus atratus – gara guw

kara kuğu (Karol 1963; KaracanOxford 1985), siyah kuğu (Boyla 2001), Avustralya kara

kuğusu

Cygnus olor – tauty guw, gyzylçüňk guw

sessiz kuğu (Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987), sessiz kuğu kuşu

(Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982), dilsiz kuğu, evcil kuğu (KaracanOxford 1985), bayağı kuğu,

kuğu (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), kuğu kuşu (Kiziroğlu 1987), kemeri kuğu, semeri kuğu

(Çanakçıoğlu 1982), kambur kuğu kuşu

Cygnus columbianus bewickii – kiçi guw

Bewick kuğusu (KaracanOxford 1985), cüce kuğu, küçük kuğu (Boyla 2001), küçük kuğu

kuşu, tundura kuğu kuşu

Cygnus cygnus – sorha guw, sykylykçy guw

ötücü kuğu (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu

1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), ötücü kuğu kuşu (Karol

1963), şarkıcı kuğu kuşu, bağıran kuğu, baykuş sesli kuğu, vahşi kuğu, yabani kuğu, at kuğu*

Anserinae – gazlar газлар

kazlar (Boyla 2001)

Branta ruficollis – gyzyl petekeli gaz

ala kaz (Somçağ 1982/3/4), kızıl kaz, kızılboyunlu kaz (Akçakaya & Bilgin 1986),

kırmızıboyunlu kaz, kırmızı gerdanlı kaz (Kiziroğlu 1987), kızılgerdan kaz (CITES 1994),

kırmızıgöğüslü kaz, Sibirya kazı (Baran & Yılmaz 1984; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Özkoç 2012), Siberya kazı

Anser anser – guba gaz губа газ

boz kaz (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gri kaz, külrengi

7

7

kaz, kurşuni kaz (KaracanOxford 1985), yaban kazı (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), yabani kaz

Anser anser var. domesticus – gaz газ

evcil kaz (KaracanOxford 1985), kaz*, badik*, badi*, badı*, bodu*, papa*, ibi*, külü*

Anser cygnoides – gara çüňk gaz

kuğu kazı, Çin kazı (Boyla 2001)

Anser fabalis – kösükpisint gaz

ekin kazı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4), tarla kazı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), tarla yaban kazı (Baran & Yılmaz 1984), mavzer, fasulye kazı

Anser albifrons – uly sakar gaz

sakarca* (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), sakarca kaz (Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), sakarca kazı (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987), seherce*,

ak alınlı kaz (KaracanOxford 1985), beyaz alınlı kaz (Kuru 1987), ak alınlı büyük kaz ᴀᴛ,

büyük ak alınlı kaz, beyaz alınlı çöl kazı, çöl kazı, karabaşlı yabani kaz, kara kaz (Baran &

Yılmaz 1984)

Anser erythropus – kiçi sakar gaz

küçük sakarca (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), küçük sakarca kazı

(Akçakaya & Bilgin 1986), küçük akalınlı kaz, akalınlı küçük kaz ᴀᴛ, cüce kaz (Baran &

Yılmaz 1984)

Tadorninae – ala gazlar

kuşaklı ördekler, alkuşaklı ördekler, al kuşaklı ördekler (ArkınHayAns 1980)

Tadorna tadorna – ala gaz

suna (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), hanım ördeği, kadın ördeği, kuşaklı ördek (Baran &

Yılmaz 1984), al-kuşaklı ördek (Karol 1963; HayatHayAns 1966 [319. sayfa]), al kuşaklı

ördek (ArkınHayAns 1980), al kuşaklı kaz (ArkınHayAns 1980), ak kuşaklı ördek,

akkuşlaklıördek (KaracanOxford 1985 [tamamen bitişik]), kıyı ördeği, Sibirya kazı, sultani

kaz § UYARI Halk dilindeki suna ˂ sona sözü «dişi ördek» anlamındadır ve bu ördek türü

için özel olarak kullanılmamaktadır.

Tadorna ferruginea – aňk

angut*, angıt* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ankıt*,

ankut* (Kuru 1987), angıt ördeği, angut kazı*, ank kazı, andık, pas renkli angıt (Kiziroğlu

1987), kazarka (Karol 1963), kasarka, kasarka ördeği, baklan kaz

Anatinae – derýä ordekleri

8

8

ördekler (Boyla 2001), anatine

Clangula hyemalis – ala deňiz ördegi

telkuyruk (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kılkuyruk, uzunkuyruk,

uzunkuyruklu ördek, kutup dalıcıördeği (KaracanOxford 1985), Kutup altıngözü, yalı ördeği

Melanitta fusca – uly gara ördek

kadife deniz ördeği, kadife ördek (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), beyaz bantlı ördek (Baran & Yılmaz 1984), bayağı kara ördek, kara ördek

(Somçağ 1982/3/4)

Melanitta nigra – gögümtil ördek

bayağı kara ördek, kara ördek (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), kara patka, siyah ördek, küçük kara ördek (Somçağ 1982/3/4), tekir ördeği,

deniz ördeği

Bucephala clangula – jygaly ördek

altıngöz (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), altıngöz ördek, altıngöz ördeği, altın gözlü

ördek (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), dalgıç ördek, spatül ördeği, gürlü kuşu,

küleyen ördeği

Mergellus albellus – kiçi jüptün ördek

sütlabi (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012),

sütlâbi (Çanakçıoğlu 1982), sütlabi beyaz tarakdiş, ak tarakdiş (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya

& Bilgin 1986), beyaz tarak dişli ördek (Çanakçıoğlu 1982), küçük testeregagalı ördek, küçük

testere-gagalı ördek (Karol 1963), testeregagalı küçük ördek ᴀᴛ, küçük deniz ördeği, su ördeği

Mergus – jüptün ördek

tarakdiş, tarakdişler (Boyla 2001), testereburun, testeregagalı (KaracanOxford 1985),

testeregagalı ördek, desteregaga ördek, testerekuşu (Demirsoy 1998 [sayfa: 374; dizin dışı]),

bahri

Mergus merganser – uly jüptün ördek

büyük tarakdiş (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), büyük testeregagalı, büyük testere-gagalı

ördek (Karol 1963), büyük testeregagalı ördek, testeregagalı büyük ördek ᴀᴛ, testeregagalı

ördek, testereburun, tarakdiş (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986), tarak dişli ördek

(Baran & Yılmaz 1984)

Mergus serrator – uzynçüňkli jüptün ördek

küçük tarakdiş (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986), tarakdiş (Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), tepeli testereburun, tepelikli testereburun, tepelikli ördek

(Baran & Yılmaz 1984), sorguçlu testereburun, kızılgerdanlı testeregagalı (KaracanOxford

1985), kızılgöğüslü testeregagalı ördek, kızılgöğüslü büyük ördek

9

9

Aythyinae – çümýän tüňňele ördekler

dalıcı ördekler, dalıcı yaban ördekleri, dalgıç ördekler, kızılbaşlı ördekler

Marmaronetta angustirostris – ekinçi ördek

yaz ördeği (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), dargaga, dar gagalı ördek (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987), ince gagalı ördek

Netta rufina – almabaş ördek

Macar ördeği* (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kızılbaş ördek (Karol

1963), kızılbaşlı ördek, pas rengi ördek (Kiziroğlu 1987), pas renkli ördek, tepeli fiyo ördeği

(İzmirli 1949)

Aythya – garamtyl ördek

patka, patkalar (Boyla 2001), dalağan (Akçakaya & Bilgin 1986), dalıcı ördek, dalıcı

yabanördeği, dalgıç ördek, dalgıçördek (KaracanOxford 1985), balıkçıl ördek § Bulgarca

patka патка sözünden geçen alıntıdır (Eren 1999). Güney İslav dillerinde (Bulgarca,

Makedonca, Sırpça) patka патка "ördek" demektir.

Aythya nyroca – gara ördek

pasbaş patka (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), pasbaş dalağan

(Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), pasbaş (Baran & Yılmaz

1984 [94. sayfada yalnızca pasbaş olarak geçiyor]), akgözlü ördek (Kiziroğlu 1987), akgöz

(CITES 1994), beyazgöz, tütünrengi dalıcı yabanördeği

Aythya ferina – gyzylbaş garamtyl ördek, gyzylbaş, erigördek, alaja ördek, alaja

elmabaş patka (Somçağ 1982/3/4; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), elmabaş ördek (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987), elmabaş*, almabaş*, alimbaş, kızıl ördek, Avrupa kızılbaşlı ördeği, kızılımsı esmer

dalıcı ördek, kızılımsı esmer dalıcı yabanördeği, kamış dalgıç ördeği, kamış dalıcı ördeği, boz

dalağan (Akçakaya & Bilgin 1986)

Aythya fuligula – kekilli garamtyl ördek

tepeli patka (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), tepeli dalağan (Akçakaya &

Bilgin 1986), tepeli kara ördek (Kiziroğlu 1987), tepeli ördek, sorguçlu ördek, püsküllü ördek,

sazlık balıkçıl ördeği (Karol 1963), sazlık dalıcı ördeği, siyah dalıcı ördek, siyah dalıcı

yabanördeği

Aythya marila – deňiz garamtyl ördegi, garamtyl deňiz ördegi

karabaş patka (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

karabaş ördek, deniz dalağanı (Akçakaya & Bilgin 1986), gaga kökü ak ördek (Kiziroğlu

1987), akgaga (CITES 1994), büyük dalgıçördek (KaracanOxford 1985 [Aythya marina]), boz

10

10

dalıcı ördek, boz dalıcı yabanördeği, İskandinav dalıcı ördeği, İskandinav dalgıç ördeği,

Kuzey yabanördeği

Spatula querquedula or Anas querquedula – uly jünekeý ördek, zenzeleçi jünekeý ördek

çıkrıkçın (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çıkırıkçın, bıldırcın ördeği

(Karol 1963), ağustos ördeği (Baran & Yılmaz 1984), yaz bağırtlak ördeği, bağırtlak (CITES

1994), ?bartlak*

Spatula clypeata or Anas clypeata – tamdyra ördegi

bayağı kaşıkgaga (CITES 1994), kaşıkgaga (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kaşıkgaga ördeği, kaşık-gaga ördeği (Karol 1963), kaşıkçın (Kiziroğlu

1987), kaşıkçı ördek, kaşıkçı ördeği, kaşıkçı kuşu, kaşıkburun, kepçeburun*, kepçegaga*,

kepçel (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), genişgagalı

ördek, patka

Anas strepera or Mareca strepera – çal ördek

boz ördek (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bozördek (Akçakaya & Bilgin 1986), külrengi ördek

(Kiziroğlu 1987)

Anas falcata or Mareca falcata – аlaja kekilli ördek

büyük çamurcun (CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çengelli ördek (CITES 1994)

Anas penelope or Mareca penelope – sakarja ördek

ıslıkçın (Somçağ 1982/3/4), Avrasya ıslıkçını, ıslıkçı, ıslıkçı ördek (Kiziroğlu 1987), ıslıklı

ördek (Baran & Yılmaz 1984), fiyu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), fiyo* (Akçakaya & Bilgin 1986), fiyo ördeği, fiu (Kiziroğlu 1987), kızılbaş

ördek, çöl ördeği

Anas platyrhynchos – ýaşylbaş, сона

yeşilbaş (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), yeşilbaş ördek (Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987;

CITES 1994), yeşilbaşlı ördek, yeşilboyunlu yaban ördeği, yaban ördeği (Karol 1963), yabani

ördek, yabanıl ördek, yassıgagalı ördek

Anas platyrhynchos platyrhynchos – meýdan ördegi, ýabany ördek

yaban ördeği

Anas platyrhynchos var. domesticus – ördek өрдек

evcil ördek, ev ördeği, ördek*, badi*, bati*, batya*, bat*, batbat*, badıbadı*, badı*, bodi*,

bodu*, bödü*, badasin*, batasin*, papa*, papi*, babi*, bibi*, babış*, babuş*, bıbık*, bibik*,

ibiş*, şibi*

11

11

Anas crecca – sykylykçy jünekeý

çamurcun (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

2012), çamurcu, çamurcu ördeği, çamur ördeği, yeşilkanatlı çamurcu ördeği, çakırkanat,

çakırkuşu, cure (Çanakçıoğlu 1982), cüce ördek (Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984),

kış yaban ördeği, kış bağırtlak ördeği, bağırtlak ördeği, bağırtlak ördek, bağırtlak, ıslıklı ördek,

tıkırdak*, çıkrıkçın, kirkör, kırkır*, eğrikoca, kara ördeği, krikördek (CITES 1994)

Anas acuta – gylguýruk ördek

kılkuyruk (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kıl kuyruk (Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), kızılkuyruk (sic) (Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004 [7 kere kızılkuyruk 3 kere de kılkuyruk olarak]), kılkuyruk ördek,

kılkuyruk ördeği, kılkuyruklu ördek, kılördek (Akçakaya & Bilgin 1986), kıl ördeği,

kılıçkuyruk, bizkuyuk*, bizkuyruk ördek, uzunkuyruklu ördek

Phoenicopteriformes – gyzlgazşekilliler

flamanlar (Karol 1963), flamankuşları, flamingolar (Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002)

Phoenicopteridae – gyzylgazlar

flamangiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), flamanlar (Kuru

1987), flamankuşugiller, flamingogiller, flamingolar (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

spp. – flaman, flamankuşu, flaman kuşu (Kosswig 1947), flamingo, flamengo, filemengo,

filaman, filâman (Duran 1958), flamant, telli turna kuşu, , telli turna (Duran 1958 [169. sayfa:

Bu incecik bacaklı, uzun boyunlu kuşa telli turna denir; Ü.Ç: flamingo resminin altyazısı

olarak])

Phoenicopterus roseus – gyzylgaz

pembe flaman, pembe flamankuşu, pembe flamingo, büyük flaman, büyük flamingo, Avrupa

flamanı, adi flamankuşu, flaman, flamankuşu, flamingo (Somçağ 1982/3/4 [ruber]; Baran &

Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; CITES 1994; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004 [ruber]), flamengo, kalkan kazı*, kınalı kaz

Podicipediformes – tersaýakşekilliler

batağanlar, yumurtapiçleri (Gözcelioğlu 2002), yumurta piçleri (Baran & Yılmaz 1984), loplu

dalgıçlar (Kiziroğlu 1987), dalgıçkuşları (HayatHayAns 1966 [Ü.Ç: bu kaynakta dalgıç kuşu

adı Podicipediformes üyeleri için kullanılırken, Gaviiformes üyeleri lun olarak geçiyor]),

dalgıçkuşlar

Podicipedidae – tersaýaklylar

batağangiller, batağanlar (Boyla 2001), yumurtapicigiller, yumurtapiçigiller (Baran & Yılmaz

1984; Gözcelioğlu 2002), yumurta-piçigiller (Karol 1963), yumurtapiçleri, yumurta piçleri

(Kuru 1987)

üye – tersaýak

12

12

batağan, dalağan, dalağan kuşu*, dalgan kuşu*, dalgıç (Kosswig 1947), dalgıç kuşu

(HayatHayAns 1966), su hanımı, su angıtı

Tachybaptus ruficollis – kiçi tersaýak

küçük batağan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), küçük yumurta piçi (Kiziroğlu 1987),

küçük bahri, minik batağan, gerçek yumurtapiçi, yumurtapiçi (Baran & Yılmaz 1984;

Gözcelioğlu 2002), yumurta piçi (Karol 1963 [Podiceps ruficollis]; Kuru 1987), bahri, ırmak

dalgıcı (Karol 1963 [Podiceps fluviatilis]), ?bozcabatak*, ?bosçabatak*

Podiceps grisegena – çalýaňak tersaýak

kızılboyun batağan (Somçağ 1982/3/4;), kızıl boyunlu batağan (Boyla 2001), kızılboyunlu

batağan (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), kırmızıboyun batağan, kırmızı boyunlu

batağan (Kiziroğlu 1987), kırmızı boyunlu yumurtapiçi (Baran & Yılmaz 1984), kırmızı

boyunlu dalgıç (Kuru 1987), kırmızı boyunlu dalgıç kuşu (HayatHayAns 1966)

Podiceps cristatus – uly tersaýak

elmabaş batağan, elmabaş (Karol 1963; Kuru 1987), bahri (Baran & Yılmaz 1984; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), behri*, beyeri, tepeli batağan (Akçakaya & Bilgin

1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), tepeli yumurta piçi (Kiziroğlu 1987), tepeli

dalgıç (Karol 1963; Kuru 1987), tepeli dalgıçkuşu, büyük tepeli dalgıç kuşu (HayatHayAns

1966), büyük tepeli yumurtapiçi, süslü yumurtapiçi, bayağı batağan, batağan (Somçağ

1982/3/4), dalgıç, ibikli, taraklı ördek, karabatak

Podiceps auritus – gyzylboýun tersaýak

kulaklı batağan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), kulaklı yumurtapiçi (Baran & Yılmaz 1984), kulaklı dalgıç (Kuru 1987),

kulaklı dalgıç kuşu (HayatHayAns 1966), Slovenya dalgıçkuşu (HayatHayAns 1966 [kulaklı

dalgıçkuşu Amerika türlerinin en iyi bilineninidir. Eski Dünya'da da bulunu, fakat oralarda

daha çok «Slovenya dalgıçkuşu» adıyla tanınır; Ü.Ç: sayfada türlerin hepsi ayrı (dalgıç kuşu)

yazılırken, bu cümlede her ikisi de bitişik (dalgıçkuşu) yazılmış]), kıçbacak*, kurli kuşu-1

Podiceps nigricollis – garaboýun tersaýak

karaboyun batağan (Somçağ 1982/3/4), kara boyunlu batağan (Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), karaboyunlu batağan (Akçakaya &

Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), kara-boyunlu dalgıç (Karol 1963), kara boyunlu dalgıç kuşu

(HayatHayAns 1966), siyah boyunlu dalgıç (Kuru 1987), siyah boyunlu yumurtapiçi (Baran &

Yılmaz 1984)

Pteroclidiformes – bagyrtlakşekilliler

bağırtlaklar, çöltavukları, çöl-tavukları (Karol 1963)

Pteroclididae – bagyrtlaklar

13

13

bağırtlakgiller, bağırtlaklar (Boyla 2001), çöltavuğugiller (ArkınHayAns 1980;

KaracanOxford 1985), çöl-tavuğugiller (Karol 1963), bozkırtavuğugiller, step tavuğugiller

(Baran & Yılmaz 1984), step tavukları (Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), uçantavuklar

Pterocles alchata – gylguýruk

kılkuyruk bağırtlak (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002), kılkuyruk step tavuğu (Baran & Yılmaz 1984), kılkuyruk kuşu, Arap tavuğu (Karol

1963), biz kanatlı tavuk (İzmirli 1949)

Syrrhaptes senegallus or Pterocles senegallus – senegal bagyrtlaky

benekli bağırtlak (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kurakçıl bağırtlak

Syrrhaptes orientalis or Pterocles orientalis – bagyrtlak

bağırtlak* (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bartlak*, bayağı bağırtlak, kum bağırtlağı (Karol 1963),

kum bağırtlak kuşu, karakarın step tavuğu, siyah göğüslü step tavuğu (Baran & Yılmaz 1984),

bağrıkara, kayakuşu, ?corlak*

Syrrhaptes paradoxus – dykdyky

paçalı bağırtlak (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001), bağırtlak (Baran & Yılmaz 1984),

bağırtlak kuşu (Kuru 1987), bağırtlak kuşu (Karol 1963), bağırtlakkuşu (ArkınHayAns 1980),

falçatalı bağırtlak (Gözcelioğlu 2002), Pallas çöl tavuğu, çöl tavuğu, step tavuğu, kum tavuğu,

bozkır tavuğu, şaşa, faust

Columbiformes – kepderişekilliler

güvercinimsiler (KaracanOxford 1985), güvercinler (Kosswig 1947; Yalvaç 1965;

Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), güvercingiller,

kumru ve güvercinler çᴠʀ [˂ İng. pigeons and doves]

Columbidae – kepderiler

güvercingiller (Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), güvercinler (Kuru 1987)

Streptopelia – gumry гумры

kumru

Streptopelia orientalis – uly gumry

büyük üveyik (Boyla 2001), Doğu üveyiği

Streptopelia turtur – adaty gumry

üveyik* (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Petek 2004 [Streptopelia oenas]; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), üveyk (İbrahim Hakkı 1933 [Üveyk denilen yabani diğer

küçük bir nevi ormanlarda yaşar]; Karol 1963; Kiziroğlu 1987), öveyik*, eveyik*, eveyk*,

14

14

efeyik*, iveyik*, eygeyik*, ifik*, evik*, evek*, üvek*, övek*, veyik*, veyyik*, orman

kumrusu, kızıl kumru, yabani kumru, durdur*, turturu*, turta*, kürrük*, yusufçuk, adi kumru

(Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), bayağı kumru, kumru (KaracanOxford 1985)

Streptopelia decaocto – halkaly gumry

kumru* (İbrahim Hakkı 1933; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), gumra*, gumura*,

evcil kumru, dere kumrusu (Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987),

derekumrusu (KaracanOxford 1985 [tamamen bitişik]), gülen kumru (Karol 1963; Somçağ

1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), kolyeli kumru (Çanakçıoğlu 1982), yakalı kumru,

gerdanlı kumru, Türk kumrusu, Türk güvercini (Çanakçıoğlu 1982), kuskuğuk, kusguguk,

gukku*, hokku*, gugusku*, guguftu*, gugute*, guguk*, guguk kuşu*, gugukçuk* (Yılmaz &

Savaş & Ertuğrul 2012 [Sık sık kumru ve güvercin tanımı birbirlerinin yerine

kullanılmaktadır. Halk arasında "gugukçuk" olarak bilinen kumru, güvercinden daha küçük,

zarif ve ince kuyrukludur]) guguşçuk*, gugucuk*, yusufçuk*,yusufcuk (İbrahim Hakkı 1933

[Yabani halde yaşayan güvercin familyasına mensup bir de kumrular vardır. Bu zarif ve naif

hayvanların Avrupa'da ve bizde bir tek nevi mevcuttur. Yusufcuk dediğimiz bu nevi 30 santim

boyunda sırtı kumrala çalar külrenginde, gözleri ve ayakları kırmızı, kuyruk kalemleri (tüyleri)

siyahtır]), yüsüfçük*, guldur*, adostum kuşu*, üsküdara gidelim, hakuran, hakkuran,

hakvuran, hak kuşu

Spilopelia senegalensis or Streptopelia senegalensis – mysaýyja gumry

küçük kumru (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), küçük üveyik, İstanbul kumrusu, markalı

kumru, benekli kumru, lekeli kumru, Senegal üveyiği (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004)

Columba – kepderi кепдери

güvercin

Columba palumbus [subsp. iranica] – hal kepderi

tahtalı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya &

Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Petek 2004; Özkoç 2012), tahtalı güvercin (Kiziroğlu

1987; Gözcelioğlu 2002), tahtalı güvercini, tahta güvercini, orman yaban güvercini, orman

güvercini, ağaç güvercini (ArkınHayAns 1980), halkalı*, halkalı güvercin, boynuhalkalı

güvercin, gerdanlıklı güvercin, alaboyun (Çanakçıoğlu 1982), ?alâbahta*, yaban güvercini,

kuskuğuk (İbrahim Hakkı 1933 [Bizim erkeğine Kuskuğuk adı verdiğimiz beyaz gerdanlı

büyük nevi de yine ormanlarda yaşar]), ?gağ döktü*, üveyik, üveyk, kumru

Columba oenas – garamtyl billi kepderi

gökçe güvercin (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Oğurlu 1988; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gökçe (Çanakçıoğlu 1982),

gökçeli*, kökçeli*, gök*, yazı göğü*, gök güvercin* (Karol 1963), gökgüvercin

(KaracanOxford 1985), mavi güvercin (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987),

yeşilbaş güvercin, kovuk güvercini, yabani güvercin (Oğurlu 1988),hopal* (˂ Ermenice

Հոբալ hopal), ?gallep*, ?kallep*

15

15

Columba eversmanni – goňur kepderi

Türkmen güvercini (Boyla 2001)

Columba livia – gögerçin гөгерчин

kaya güvercini (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987 [sayfa: 447]; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Petek 2004; Özkoç 2012), kayalık güvercini

(Kuru 1987 [sayfa: 455; fakat indekse konmamış]), kır güvercini, yaban güvecini (Petek

2004), yabani güvercin (Duran 1958), adi güvercin, güvercin (Çanakçıoğlu 1982), dağ kıtı,

dağ kıyıtı, lap güvercini*, kayapa*, dürrek*, dobak*, boran*, tahtalı güvercini-2 (İbrahim

Hakkı 1933 [Pek büyük farklar husule getirmesine rağmen bütün ehli güvercinlerin müşterek

ceddi olmak üzere tahtalı güvercini (columba livia) denilen yabani güvercin gösterilebilir. ...

Takriben 34 santimetre boyunda olan tahtalı güvercininin tüyleri kurşuni, boynunun yanları

madeni parlaklığı havi yeşil renktedir. Kanatlarının üzerinde kara bir şerit vardır.

Kuyruksokumu beyazdır. Hemen bütün Avrupa, Asya ve şimali Afrika'ya yayılmış bulunan bu

hayvan taş kovukları, eski duvar delikleri içine yuva yapar; Ü.Ç: tahtalı güvercini adı altında

tanımlanan kuş C. palumbus (tahtalı; 40-42 cm, boynunun yanları beyaz lekeli, kanadı beyaz

şeritli, ormanda yaşar) değil, açıkça C. livia (kaya güvercini; 31-34 cm, boynunun yanları

parıltılı gök-yeşil, kanadı siyah şeritli, kayalıklarda) türüdür; İbrahim Hakkı'nın "bizim

erkeğine Kuskuğuk adı verdiğimiz beyaz gerdanlı büyük nevi de yine ormanlarda yaşar"

tanımlaması ise C. palumbus türünü işaret ediyor.])

Columba rupestris – gaýa kepderi

yabani gökçe güvercin

Otidiformes – toklutaýşekilliler

toylar

Otididae – toklutaýlar

toygiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982), toylar (Boyla 2001), toykuşugiller (Baran &

Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), toy kuşları (Kuru 1987)

Tetrax tetrax – bezbeltek

mezgeldek* (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), mezgerdek*, mezmerdek*, mejgeldek*, bezmeldek*,

mezmeldek*, vezgeldek*, vazgeldek*, küçük toy (Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002),

küçük toy kuşu (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987), bodur toy (Çanakçıoğlu 1982),

toylak

Otis tarda – toklutaý

toy* (Duran 1958; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002), toy kuşu (Duran 1958), toykuşu (KaracanOxford 1985), bayağı toy,

büyük toy (Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002), büyük toy kuşu (Karol 1963;

Çanakçıoğlu 1982; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), toytoklu*, toydan, toydarı, toğdarı, tokduru*,

dova*, baklan, bağlan, taraklı kuş, yaban hindisi*, yabanhindisi (Duran 1958), yaban tavuğu*

16

16

Chlamydotis undulata – togdary

yakalı toy (Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), yakalı toy kuşu (CITES 1994), tepeli toy kuşu, kıvırcık

toy kuşu, hubara

Cuculiformes – ikatýokşekilliler

guguksular (Karol 1963 [: Cuculi + Psittaci]), guguklar, kukuklar (Kosswig 1947), guguk

kuşları (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), gugukgiller

Cuculidae – ikatýoklаr

gugukgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), guguk kuşugiller

(Gözcelioğlu 2002), guguklar (Kuru 1987; Boyla 2001), guguk kuşları

Clamator glandarius – hüpükli ikatýok

tepeli guguk (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), tepeli guguk kuşu (Kiziroğlu

1987; Kuru 1987), büyükbenekli guguk, büyüklekeli guguk

Cuculus canorus – adaty ikatýok, ikatýok

guguk* (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç

2012), kukuk (Kosswig 1947 [Ü.Ç: 355. sayfada 12 kez geçiyor]), guguk kuşu (Kiziroğlu

1987; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gugukkuşu (KaracanOxford 1985), gukguk*,

gukguk kuşu*, gügük*, guggu*, guggu kuşu*, gosgok*, gosgouk*, dukkuk*, kuku, kuku kuşu,

bayağı guguk, Avrupa adi guguk kuşu, Avrupa guguğu, Eskidünya guguğu, külrengi guguk

(Karol 1963), külrengi guguk kuşu, gri guguk kuşu, kurşuni guguk kuşu, sincabi guguk kuşu

(Kuru 1987), parazit kuş

Cuculus saturatus – ker ikatýok

tayga guguğu (Boyla 2001), Doğu guguğu

Caprimulgiformes – gündizkörşekilliler

çobanaldatanımsılar (KaracanOxford 1985), çobanaldatanlar (Gözcelioğlu 2002), çoban-

aldatanlar (Karol 1963), çoban aldatanlar (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987),

çobanaldatangiller (Kiziroğlu 1987), keçisağanlar, böcekyiyicikuşlar

Caprimulgidae – gündizkörler

çobanaldatangiller (KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), çoban-aldatangiller (Karol

1963), çoban aldatangiller (Baran & Yılmaz 1984), çobanaldatanlar (Boyla 2001), çoban

aldatanlar (Kuru 1987)

Caprimulgus europaeus – adaty gündizkör

çobanaldatan (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), çoban-aldatan

(Karol 1963), çoban aldatan (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), çobanaldatan kuşu, bayağı

17

17

çobanaldatan, Avrupa çobanaldatanı (KaracanOxford 1985), nigâh çobanaldatan,

keçikandıran, keçi sağan (Kuru 1987), çomarlık*, çüngüş*, durulu*, gece kırlangıcı

Caprimulgus aegyptius – melemtil gündizkör

çöl çobanaldatanı (Boyla 2001), Mısır çobanaldatanı

Apodiformes – atgarlawaçşekilliler

sağanlar (Karol 1963 [Cypseli]; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987;

Gözcelioğlu 2002), sağangiller (Kiziroğlu 1987), karasağanlar ve kolibriler, ebabiller

(Gözcelioğlu 2002)

Apodidae – atgarlawaçlar

sağangiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

sağanlar (Kuru 1987), kılıçkırlangıcıgiller, ebabilgiller (Gözcelioğlu 2002), ebabiller (Boyla

2001), yelkenliler, uçucular

üye – atgarlawaç, uzynganat

sağan (İzmirli 1948; Karol 1963), karasağan, yelyutan (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), yel kuşu (Cumhuriyet Gazetesi 19 Eylül 1977 [Ben de öbür çocuklar gibi kırlangıçlara

«Yel kuşu» leyleğe «Hacı baba» derdim]), dağ kılangıcı (İzmirli 1948), ebabil (Somçağ 1996)

§ Ü.Ç: Arapça bir alıntı olan ve Kur'an'da Fil Suresinde geçen ebâbîl أَبَابِيَل bu dilde Apus ya da

başka bir kuş için kullanılmaz.

Tachymarptis melba – akgaryn atgarlawaç

akkarınlı sağan (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Gözcelioğlu 2002), ak-karınlı

sağan (Karol 1963), ak karınlı sağan (Boyla 2001), beyaz karınlı sağan (Baran & Yılmaz

1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), ak karınlı ebabil (Boyla 2001; Özkoç 2012), akkarın

ebabil, ak karınlı yelyutan (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), büyük sağan (Somçağ

1982/3/4), dağcıl sağan, kaya karasağanı, Alp karasağanı, Alp sağanı, Alp kırlangıcı, ebabil,

yelyutan

Apus affinis – kiçi atgarlawaç

küçük sağan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

küçük ebabil (Boyla 2001), küçük yelyutan (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ev

sağanı (Baran & Yılmaz 1984), ak sağrılı sağan, ak kuyruk sokumlu ebabil, beyaz gerili

kırlangıç, Angola sağanı, Hint sağanı, Hint ev yelyutanı

Apus apus – gara atgarlawaç

kara sağan (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984), karasağan (Akçakaya &

Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), kara sağan kuşu, siyah sağan (Kuru 1987), sağan (İzmirli

1948; KaracanOxford 1985), dağ kırlangıcı (İzmirli 1948), kılıç kırlangıcı, ebabil (Boyla

2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ebabil kuşu (Kiziroğlu 1987), yelyutan (Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Trochilidae – kolibriler колибрилер

18

18

kolibrigiller (Karol 1963), kolibriler, sinekkuşugiller (KaracanOxford 1985)

Gruiformes – durnaşekilliler

turnamsılar (Kiziroğlu 1987; Gözcelioğlu 2002), turnalar (Baran & Yılmaz 1984), "turnalar,

toylar ve su tavukları" (Çanakçıoğlu 1982), bataklıkkuşları (KaracanOxford 1985), bataklık

kuşları, sutavukları, gralle

Rallidae – suw towuklary

suyelvesigiller, suyelveleri (Boyla 2001), sutavuğugiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982;

KaracanOxford 1985), su tavuğugiller (Baran & Yılmaz 1984), su tavukları (Kuru 1987),

yelvegiller (Gözcelioğlu 2002), yelveler

Rallus aquaticus – bukyja ýelwe, bukanja ýelbe

sukılavuzu (Boyla 2001; Özkoç 2012), su kılavuzu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu

2002), su yelvesi (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), sutavuğu,

saz tavuğu, beyaz saz tavuğu, yelve (Somçağ 1982/3/4; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004)

Crex crex – çypar ýelwe, çypar ýelbe

bıldırcınkılavuzu (Boyla 2001), bıldırcın kılavuzu (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

bıldırcın klavuzu, bıldırcın kralı, kızıl sutavuğu (KaracanOxford 1985), kızıl su tavuğu (Karol

1963), çayır yelvesi, yelve

Porzana parva or Zapornia parva – kiçi ýelwe

bataklık sutavuğu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), bataklık suyelvesi (Boyla 2001; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), benekli yelve (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), küçük benekli su yelvesi (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987),

küçük yelve (Somçağ 1982/3/4), cüce bataklık tavuğu (Karol 1963), cüce bataklık sutavuğu

(KaracanOxford 1985), cüce sutavuğu

Porzana pusilla or Zapornia pusilla – jüýje ýelwe

küçük sutavuğu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), küçük suyelvesi (Boyla 2001), küçük yelve

(Akçakaya & Bilgin 1986), cüce benekli suyelvesi, cüce benekli su yelvesi (Baran & Yılmaz

1984), benekli cüce suyelvesi, cüce yelve (Somçağ 1982/3/4), kurşuni bataklık sutavuğu,

kurşuni sutavuğu, Baillon bataklıktavuğu

Porzana porzana – ýelwe

benekli sutavuğu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), benekli suyelvesi (Boyla 2001; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), benekli su yelvesi (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987),

benekli yelve (Somçağ 1982/3/4), bataklık suyelvesi (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), bataklık tavuğu-2 (Karol 1963), bataklık sutavuğu, bataklık saztavuğu, küçük yelve

(Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), yelve (Akçakaya & Bilgin 1986)

Porphyrio porphyrio – soltantowuk

19

19

sazhorozu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), saz horozu (Kiziroğlu 1987; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004), gök saz tavuğu (Akçakaya & Bilgin 1986), gök tavuk, mor sutavuğu, mor

saz tavuğu (Somçağ 1982/3/4), kırmızı ayaklı su tavuğu (Baran & Yılmaz 1984), su sülünü,

sultantavuğu, sultani tavuk, sultan tavuk

Gallinula chloropus – suw towugy

saztavuğu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), saz tavuğu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin

1986), yeşilayaklı sutavuğu, yeşil-ayaklı su tavuğu (Karol 1963), yeşil ayaklı su tavuğu (Baran

& Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), yeşilayak sutavuğu, sutavuğu (Boyla 2001;

Özkoç 2012), su tavuğu (Çanakçıoğlu 1982; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

sukuşu, adi sutavuğu

Fulica atra – sakarbarak

sakarmeke (Boyla 2001; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

2012), sakar meke* (Çanakçıoğlu 1982), sakarmeki (Kiziroğlu 1987), sakar meki, kokar

meke*, meke, meki, su yelvesi (Kosswig 1947 [su yebesi (194. sayfa), su yelvesi (indeks)]), su

tavuğu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), sutavuğu (KaracanOxford 1985),

bayağı sutavuğu, yaygın sutavuğu, Avrupa sutavuğu, akalınlı, akalınlı sutavuğu

(KaracanOxford 1985), kara sutavuğu, karatavuk*

Gruidae – durnalar

turnagiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Gözcelioğlu 2002), turnalar (Boyla 2001), turnakuşugiller, turnakuşları, turna kuşları (Kuru

1987)

Anthropoides virgo or Grus virgo –owadan-durna , akbaş durna

telli turna (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), telliturna

(KaracanOxford 1985 [Telliturnagiller, turnakuşugiller (Gruidae) ailesinden, Anadolu, Güney

Avrupa, Güney Asya, Orta Asya ve Moğolistan'da yaşayan göçmen kuş türü (Anthropoides

virgo); Ü.Ç: Madde başı familya adı gibi düzenlense de metin içinde tür olarak geçiyor]), uzun

telekli turna, kır turnası, karkara

Grus – durna

turna

Grus leucogeranus or Leucogeranus leucogeranus – ak durna

ak turna (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), beyaz turna,

Sibirya ak turnası, Sibirya beyaz turnası, Siberya beyaz turnası, Sibirya turnası, kar turnası,

rahibe turnası (Gözcelioğlu 2002)

Grus grus – çal durna

turna* (Karol 1963; Boyla 2001; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Gözcelioğlu 2002; Altan

20

20

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), turna kuşu, bayağı turna, adi turna, Avrupa turnası

(KaracanOxford 1985), Avrasya turnası, külrengi turna, gri turna, gök kazı*, göv kazı*

Charadriiformes – çulukşekilliler

yağmurkuşları (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982), yağmur kuşları (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), yağmurkuşugiller (Gözcelioğlu 2002), kıyı kuşları

Burhinidae – çakyryklar

kalınbacaklıgiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), kocagözgiller (Baran & Yılmaz 1984;

Gözcelioğlu 2002), kocagözler (Boyla 2001), taşçulluğugiller

Burhinus oedicnemus – çakyryk

kalınbacak, kalınbacaklı, kalınbacaklı kuş, kalın-bacaklı kuş (Karol 1963), kocagöz (Somçağ

1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bayağı kocagöz, çayır balabanı

(Kiziroğlu 1987), çayırbalabanı (Gözcelioğlu 2002), tokat, terlikçin, kervankıran, bağırtlak

kervançulluğu, taş çulluğu, kaya yağmurkuşu, öküzburnu kuşu, bağırgan oedicnemus

Haematopodidae – çuluk alahekekler

poyrazkuşugiller, poyraz kuşugiller, poyrazkuşları (Boyla 2001), denizsaksağanıgiller, deniz

saksağanıgiller (Baran & Yılmaz 1984), denizsaksağanları, deniz saksağanları (Gözcelioğlu

2002), istiridyeavcısıgiller (KaracanOxford 1985), midye yiyenler (Kuru 1987)

Haematopus ostralegus – alahekek-çuluk

poyrazkuşu (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), poyraz kuşu (Akçakaya &

Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bayağı poyraz kuşu, deniz saksağanı

(Baran & Yılmaz 1984), deniz çulluğu, adi istiridyeavcısı, istiridyeavcısı (KaracanOxford

1985), istridyeavcısı, istiridyekuşu, istridyekuşu, istiridyeci kuş, midyeci, mideyeyiyen

Recurvirostridae – bizçüňkler

kılıçgagagiller (Boyla 2001), kılıçgagalar, kılıçgagalıgiller (KaracanOxford 1985),

uzubacakgiller (Baran & Yılmaz 1984), uzunbacaklar, uzunbacaklıgiller, uzunbacaklı

kıyıkuşları, avozetkuşugiller (Gözcelioğlu 2002)

Himantopus himantopus – gyzylinjik

uzunbacak (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

bayağı uzunbacak, karakanatlı uzunbacak, kara kanatlı uzunbacak, siyahkanatlı uzunbacak,

siyah kanatlı kıyıkoşarı (KaracanOxford 1985), sırıkkuşu, kıyıkoşarı, kıyı koşarı (Karol 1963),

bayağı kıyıkoşarı

Recurvirostra avosetta – bizçüňk çuluk

kılıçgaga (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı kılıçgaga, kılıçgagalı (Karol 1963;

21

21

KaracanOxford 1985), bayağı kılıçgagalı, Avrupa kılıçgagalısı, eğrikılıç kuşu, avoset, avoset

kuşu (Baran & Yılmaz 1984; ), avozet kuşu (Kiziroğlu 1987)

Charadriidae – çuluklar

yağmurcungiller, yağmurcunlar (Boyla 2001), yağmurkuşugiller (Karol 1963; KaracanOxford

1985; Gözcelioğlu 2002), yağmur kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), yağmur kuşları (Kuru

1987)

Vanellus vanellus – bezziltik

kızkuşu* (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kız kuşu (Karol

1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), bayağı kız kuşu, tavusçuk kuşu,

göksukızı*, deniz serçesi

Vanellus indicus – bezegli bezziltik

kızıl ibikli kız kuşu, büyük kızkuşu (Gözcelioğlu 2002 [büyükkızkuşu]), büyük kızkuşu

(Boyla 2001), büyük kız kuşu, sarkık kırmızı gerdanlı kızkuşu, kırmızı çizgili kızkuşu, Hint

kızkuşu, Seylan kızkuşu, kızkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986 [Ü.Ç: hem 132. Kızkuşu -

Vanellus vanellus hem de 135a. Kızkuşu - Vanellus indicus türüne aynı ad verilmiş; ikincisi

sanırım çift numaradan dolayı (135. Akkuyruk Kızkuşu - Vanellus leucurus 135a. Kızkuşu -

Vanellus indicus 136. Altın Yağmurcun - Pluvialis apicaria) bir karışıklığa gelmiş ve tür sıfatı

silinmiş])

Vanellus gregarius – gara depeli tekejyllyk

sürmeli kız kuşu, sürmeli kızkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), step kızkuşu, step yağmur kuşu (Baran & Yılmaz

1984), sarıayak kızkuşu, boz kızkuşu (Somçağ 1982/3/4)

Vanellus leucurus – tekejyllyk

ak kuyruklu kızkuşu (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), akkuyruklu kızkuşu (Gözcelioğlu 2002), akkuyruk kızkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986),

beyaz kuyruklu kız kuşu (Kiziroğlu 1987)

Pluvialis apricaria – altynsow çuluk

altın yağmurcun (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), altın yağmurkuşu, altın

renkli yağmur kuşu (Kiziroğlu 1987), Avrasya altın yağmurcunu, altın kızkuşu, altınrenkli

büyük yağmurkuşu, yaldızlı yağmurkuşu, yaldızlı yağmur kuşu (KaracanOxford 1985),

Sibirya yağmurkuşu, yağmur kuşu (Karol 1963)

Pluvialis fulva – goňurganat çuluk

küçük altın yağmurcun (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Pluvialis squatarola – tules çulugy

22

22

gümüş yağmurcun (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gümüş yağmurkuşu, gümüşi yağmurcun,

gümüşi yağmurkuşu, boz renkli yağmurcun, gri yağmur kuşu (Kiziroğlu 1987), siyah karınlı

yağmurcun (Baran & Yılmaz 1984), Pasifik yağmurkuşu

Charadrius – kiçi kebez

cılıbıt (Somçağ 1982/3/4), cılıbıtlar (Boyla 2001), gerçek yağmurkuşu § Yazı dilinde cılıbıt

sözünü Charadrius cinsinden kuşlar için kullanan ilk kişi Selim Somçağ'dır. Nereden aldığını

bilmiyorum. TDK Derleme Sözlüğü'nde herhangi bir anlamda cılıbıt sözü geçmez.

Charadrius hiaticula – demirgazyk kebezi

büyük kolyeli yağmurkuşu, büyük kolyeli yağmur kuşu, kolyeli büyük yağmurcun ᴀᴛ, kolyeli

büyük yağmur kuşu ᴀᴛ (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), kolyeli büyük yağmurkuşu ᴀᴛ

(Gözcelioğlu 2002), kolyeli yağmurkuşu, halkalı yağmurcun, halkalı yağmurkuşu, halkalı

kızkuşu, halkalı cılıbıt (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), cılıbıt (Somçağ 1982/3/4), gagacan

Charadrius dubius – kiçi kebez

küçük kolyeli yağmur kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kolyeli küçük yağmur kuşu ᴀᴛ (Kiziroğlu

1987), kolyeli küçük yağmurkuşu ᴀᴛ (Gözcelioğlu 2002), küçük kolyeli yağmurcun, kolyeli

küçük yağmurcun ᴀᴛ, küçük halkalı yağmurkuşu, halkalı küçük yağmurkuşu ᴀᴛ, halkalı küçük

yağmur kuşu (KaracanOxford 1985), küçük halkalı cılıbıt (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), halkalı küçük cılıbıt ᴀᴛ (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Özkoç 2012), göl cılıbıtı (Somçağ 1982/3/4 [7925. sayfa, 124. sıra: Göl Cılıbıtı]), çöl cılıbıtı

(Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004 [2 kere Çöl cılıbıtı, 1 kere de Çöl cılıbıt; Ü.Ç: "göl

cılıbıtı" yazılması gerekirken bir algılama yanılgısıyla "çöl cılıbıtı" olmuş]), bayağı cılıbıt

(AnaBritannica 1987)

Charadrius alexandrinus – deňiz kebezi

akça cılıbıt (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

akgerdan cılıbıt (Somçağ 1982/3/4), küçük cılıbıt (Akçakaya & Bilgin 1986), kesik kolyeli

yağmur kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), keikkolye yağmurkuşu, kesikyakalı

yağmurkuşu, yarımyakalı yağmurcun, Kentish yağmurkuşu

Charadrius mongolus – mongol kebezi

kızılgerdan yağmurkuşu, Moğol cılıbıtı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002)

Charadrius leschenaultii – ýogynçüňk kebez

büyük cılıbıt (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), büyük yağmurkuşu, büyük kum yağmur kuşu

(Baran & Yılmaz 1984), çöl yağmurkuşu (Gözcelioğlu 2002), çöl yağmurcunu

Charadrius asiaticus – hazar kebezi

23

23

Doğu cılıbıtı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), Asya yağmurcunu,

Asya yağmurkuşu (Gözcelioğlu 2002), pas gerdanlı yağmur kuşu (Baran & Yılmaz 1984),

Hazar yağmurkuşu

Charadrius morinellus or Eudromias morinellus – şygyrdawuk çuluk

dağ cılıbıtı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), dağ yağmurcunu

(Somçağ 1982/3/4), dağ yağmurkuşu (Gözcelioğlu 2002), dağ yağmur kuşu (Baran & Yılmaz

1984), küçük yağmurcun, kalinis

Scolopacidae – ebekler

çullukgiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çulluklar (Kuru 1987), skolopaside

Scolopax rusticola – tokaý ebegi

çulluk* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), çoluk*, adi çulluk, orman çulluğu, Avrupa orman çulluğu,

Avrasya çulluğu, Eski Dünya çulluğu, sultan çulluğu, ???çöleke*, lökeçe*, lökece*, lökeşe*,

lökeşeği*, lökeşi*, löküşe*, lökşe*, lökçe*, sökeşe*, hocaali*, eloca*, elhoca*, elkoca*,

elikoca*, eğrikoca*, patkoca*, bekas, bekaç, bekasa, bekaçe, bekaça, bakaça (Çanakçıoğlu

1982), bekaçya, bakasya, tekbağırsak*, helvacı*, helvacı kuşu*, helvacın*, selvâ, yelve*

(Çanakçıoğlu 1982), yevle*, yevli*, yelfe*, yelfi (Çanakçıoğlu 1982; Kiziroğlu 1987), yalva*,

kör yelve*, kör yevle*, kör culuk*, kör tavuk*, bağ tavuğu*, meşe tavuğu*, dağ tavuğu*,

yaban tavuğu*, gübür tavuğu*, gazel-ahmet*, gazel tavuğu*, gazel ördeği*, papaz tavuğu*,

yabani papaz tavuğu, pırnakal*, burnaka*, burnuuzun*, gagalı*, kazıklı*, kakaç, kepelden*,

kepelcen*, lüleli*, karagözlüm*, çirona*

Lymnocryptes minimus – tüýs ebek

balçık çulluğu, küçük bataklık çulluğu, küçük suçulluğu (Boyla 2001), küçük su çulluğu

(Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), cüce bekasin (Baran & Yılmaz 1984), cüce bekazin

Gallinago solitaria – uly dag ebegi

yalnız bataklık çulluğu

Gallinago media – uly jeňňel ebegi, jeňňel uly ebegi, jeňňel ördegi

büyük suçulluğu (Boyla 2001), büyük su çulluğu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin

1986; Gözcelioğlu 2002), büyük bataklık çulluğu (Baran & Yılmaz 1984), iri bataklık çulluğu,

sultan suçulluğu, sultani su çulluğu (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), koca çulluk

Gallinago gallinago – ebek

suçulluğu (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), su çulluğu

(Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bayağı suçulluğu, bataklık çulluğu (Karol 1963;

Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), bataklıkçulluğu

24

24

(ArkınHayAns 1980), batak çulluğu, bekasin (Çanakçıoğlu 1982), bekazin (Kiziroğlu 1987),

bakaçunya (Çanakçıoğlu 1982), sonbahar çulluğu, yelve, yelve kuşu, cızlak*, vivelek*,

uçankeçi

Limosa – ikburun

çamurçullukları (Boyla 2001), kıyıçulluğu (KaracanOxford 1985 [cins adı olarak tamamen

bitişik yazılırken, türlerini ise kıyı çulluğu biçiminde ayırmış])

Limosa limosa – uly ikburun

kıyı çulluğu (Somçağ 1982/3/4), bayağı kıyı çulluğu, siyah kıyı çulluğu, siyah kuyruklu kıyı

çulluğu (KaracanOxford 1985), siyahkuyruklu deniz çulluğu, karakuyruk çamur kuşu (Baran

& Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), çamurçulluğu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çamur çulluğu, batak çulluğu (Akçakaya & Bilgin 1986;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Limosa lapponica – kiçi ikburun

kızıl kıyı çulluğu (KaracanOxford 1985), Kuzey kıyı çulluğu (Somçağ 1982/3/4), kıyı çulluğu

(Karol 1963; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kıyı

çamurçulluğu (Boyla 2001), kıyı çamur çulluğu (Gözcelioğlu 2002), yalı çulluğu, deniz

çulluğu, Lapon çulluğu (Kiziroğlu 1987 [Lepon çulluğu])

Numenius – ýylkyçy

kervançullukları (Boyla 2001), kervançulluğu, kervan çulluğu (İzmirli 1949), donka (Somçağ

1982/3/4), kurli kuşu-2 [˂ Fr. courlis] § TDK Derleme Sözlüğü: donka (Cemele Kırşehir)

«çulluk kuşu». Halk dilindeki bu veriyi yazı diline aktaran kişi Selim Somçağ'dır. Yalnızca tek

bir yerden kayıtlı hapax lagomenon veriye dayanarak Numenius cinsinden kuşlara donka adını

vermek Türkçeyi Esperantolaştırmaktan başka bir şeye yaramaz.

Numenius phaeopus – orta ýylkyçy

sürmeli kervançulluğu (Boyla 2001), sürmeli kervan çulluğu (CITES 1994; Gözcelioğlu

2002), yağmur kervançulluğu (KaracanOxford 1985), yağmur kervan çulluğu (Baran &

Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), yağmur donkası (Somçağ 1982/3/4), yarım kervançulluğu

Numenius tenuirostris – inçe çüňkli ýylkyçy

incegagalı kervan çulluğu (Akçakaya & Bilgin 1986), ince gagalı kervançulluğu

(KaracanOxford 1985; Boyla 2001), ince gagalı kervan çulluğu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru

1987), incegaga kervançulluğu, ince gaga kervan çulluğu (CITES 1994), incegagalı büyük

kervan çulluğu, cılızgaga, küçük kervan çulluğu (Gözcelioğlu 2002), kervançulluğu, kervan

çulluğu, donka (Somçağ 1982/3/4)

Numenius arquata – uly ýylkyçy

büyük kervançulluğu (KaracanOxford 1985), büyük kervan çulluğu (Karol 1963; Baran &

Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994), bayağı kervan çulluğu,

kervançulluğu (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kervan

25

25

çulluğu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), kervan kuşu* (?), Avrasya kervan çulluğu, büyük donka (Somçağ 1982/3/4), büyük

çulluk, koca nadaskuşu, kır çulluğu

Tringa erythropus – bezemen çuluk

alaca düdükçün (Somçağ 1982/3/4; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), benekli

kızılbacak (Akçakaya & Bilgin 1986), benekli albacak, koca albacak, pasrenkli albacak, pas

renkli kızılbacak (Kiziroğlu 1987), pas rengi kızılbacak (Baran & Yılmaz 1984), pas rengi

kızılbacak düdükçün (CITES 1994), kara kızılbacak (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Tringa totanus – gyzyl aýajykly çuluk

kızılbacak (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

albacak (KaracanOxford 1985), koca albacak (Karol 1963)

Tringa stagnatilis – akarçeşme çulugy

bataklık düdükçünü (CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), batak düdükçünü (Somçağ

1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bataklık

kızılbacağı (Kiziroğlu 1987), bataklık siyah bacağı (Baran & Yılmaz 1984)

Tringa nebularia – uly ulit çulugy

yeşilbacak (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), yeşil bacak (Baran

& Yılmaz 1984), yeşilbacak düdükçün (CITES 1994), büyük yalıçulluğu, büyük çulluk kuşu

Tringa ochropus – goňurarka çuluk

yeşil düdükçün (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), yeşil piropiro, yeşil

çulluk, beyaz kuyruklu yeşilbacak (Baran & Yılmaz 1984), suçulluğu

Tringa glareola – çalymtyl çuluk

orman düdükçünü (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), orman kızılbacağı (Baran &

Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), orman kızılbacağı düdükçün (CITES 1994), orman

kumçulluğu, orman çulluğu, orman piropirosu (KaracanOxford 1985), küçük albacak, küçük

suçulluğu

Xenus cinerea – egriçüňk çuluk

sarı düdükçün (Somçağ 1982/3/4), sarıbacak (Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), Terek düdükçünü (Boyla 2001), Terek yalıçulluğu

Actitis hypoleucos – daşaýjy çuluk

düdükçün (Somçağ 1982/3/4), bayağı düdükçün, düdükçin, dere düdükçünü (Akçakaya &

Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

26

26

2012), akkarın yeşilbacak, beyaz karınlı yeşilbacak (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987),

kum çulluğu, adi kum çulluğu, su çulluğu, kalinis, küçük piropiro, şövalye kuşu

Arenaria interpres – daş dörüji çuluk

taşçeviren (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), taş çeviren (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987),

bayağı taşçeviren, taşçeviren yağmurkuşu, taşçeviren kuşu, taş kuşu, kolyeli yağmurkuşu

Calidris canutus – island çäge çulugy

kırmızı göğüslü kum kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kırmızı göğüslü kumkuşu (Gözcelioğlu

2002), büyük kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), büyük kum kuşu, kanut kuşu (Karol 1963)

Calidris pugnax or Philomachus pugnax – ýakaly çuluk

dövüşkenkuş (Somçağ 1982/3/4; Gözcelioğlu 2002), dövüşken kuş, döğüşkenkuş

(KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), döğüşken kuş (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987; Kuru 1987), döğüşken kuşu, dövüşken, dövüşen kuş, vahşi çulluk, yaban tavusu

Calidris falcinellus or Limicola falcinellus – batga çulugy

akgerdan kumkuşu (Somçağ 1982/3/4), sürmeli kumkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

sürmeli kum kuşu, uzungagalı kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), genişgaga çulluk, genişgagalı balçık çulluğu, geniş gagalı balçık kuşu (Baran

& Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987)

Calidris ferruginea – gyzyl petekelije çuluk

kızıl kumkuşu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kızıl kum kuşu, kırmızı kum kuşu (Kiziroğlu 1987),

kum kuşu (Baran & Yılmaz 1984)

Calidris temminckii – akguýruk çage çulugy

göl kumkuşu (Somçağ 1982/3/4; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), sarıbacaklı

kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), sarı bacaklı kumkuşu (Boyla 2001),

sarı bacaklı kum kuşu, Temminck kumkuşu, Temminck kum kuşu (Baran & Yılmaz 1984),

Temminck'in kız kuşu (Kiziroğlu 1987 [Ü.Ç: Temminck'in kum kuşu değil!), kumkuşu

Calidris alba – çage çulugy

akça kumkuşu (Somçağ 1982/3/4), ak kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ak kum kuşu, beyaz çakıl kuşu

(Baran & Yılmaz 1984), çakılkuşu, kum çulluğu, deniz çulluğu, dağ piropirosu

(KaracanOxford 1985)

Calidris alpina – gara petekelije çuluk

kumkuşu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), dağ kum kuşu (Kiziroğlu 1987), bayağı kumkuşu, dağ kumkuşu, Güney kum kuşu

27

27

(Baran & Yılmaz 1984), karakarınlı kumkuşu (Gözcelioğlu 2002), kara karınlı kumkuşu

(Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kara karınlı kum kuşu,

deniz tarlakuşu, su çulluğu

Calidris maritimа – deňiz çäge çulugy

mor kumkuşu (Boyla 2001), mor kum çulluğu, sahil çulluğu, ötleğen kuşu

Calidris minuta – serçe- çulugy

küçük kum kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), küçük kumkuşu (Somçağ 1982/3/4;

Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Özkoç 2012), yalı çulluğu

Phalaropodidae – ýüzegenjeler

denizdüdükçünügiller, denizdüdükçünleri (Boyla 2001 [Phalaropodinae]), kumkuşugiller

(Gözcelioğlu 2002), falaropgiller (KaracanOxford 1985), kumkuşları

Phalaropus lobatus – ikburun ýüzegenje

denizdüdükçünü (Boyla 2001), deniz düdükçünü (Somçağ 1982/3/4; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kızılboyunlu kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986),

kızılboyunlu denizdüdükçünü, kızılboyun kumkuşu, kırmızı yakalı kum kuşu (Baran &

Yılmaz 1984), dargagalı falarop, ince gagalı falarop (KaracanOxford 1985), Kuzey falaropu,

Kutup çulluğu, adi Kutup çulluğu

Phalaropus fulicarius – ýasyburun ýüzegenje

kızıl denizdüdükçünü (Boyla 2001), kızıl deniz düdükçünü (Gözcelioğlu 2002), kızıl falarop,

al kumkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986), boz denizdüdükçünü, geniş gagalı falarop

(KaracanOxford 1985)

Glareolidae – garlawaç pisint çuluklar

bataklıkkırlangıcıgiller (Boyla 2001), bataklık kırlangıcıgiller (Baran & Yılmaz 1984;

Gözcelioğlu 2002)

Cursorius cursor – takyryýorga

çölkoşarı (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çöl koşarı (Karol 1963;

Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002),

kahverengi çöl koşarı, koşar sukuşu (Gözcelioğlu 2002), koşan su kuşu (Baran & Yılmaz

1984)

Glareola – garlawaç pisint çuluk

bataklık kırlangıcı, bataklıkkırlangıcı, batak kırlangıcı

Glareola nordmanni – sähra garlawaç pisint çulugy, garlawaç pisint sähra çulugy

karakanatlı bataklıkkırlangıcı, kara kanatlı bataklıkkırlangıcı (Boyla 2001), karakanatlı

bataklık kırlangıcı (Kiziroğlu 1987), karakanatlı batak kırlangıcı (Akçakaya & Bilgin 1986),

28

28

kara kanatlı batak kırlangıcı (Somçağ 1982/3/4), siyah kanatlı bataklık kırlangıcı (Baran &

Yılmaz 1984; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), karakanat bataklıkkırlangıcı

Glareola pratincola – çemen garlawaç pisint çulugy, garlawaç pisint çemen çulugy

bataklık kırlangıcı (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bataklıkkırlangıcı (ArkınHayAns 1980; Boyla 2001), bayağı

bataklık kırlangıcı, adi bataklık kırlangıcı, batak kırlangıcı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya &

Bilgin 1986), bayağı batak kırlangıcı, gerdanlıklı bataklık kırlangıcı, deniz kekliği

Stercorariidae – denizçi çarlaklar

korsanmartıgiller, korsanmartılar (Boyla 2001), yırtıcımartıgiller (Karol 1963; KaracanOxford

1985; Gözcelioğlu 2002), yırtıcı martılar (Kuru 1987)

Stercorarius – denizçi çarlak

korsanmartı (Boyla 2001), korsan martı, korsan kuş (Duran 1958), havakorsanı

Stercorarius parasiticus – posly çarlak

Kutup korsan martısı, yırtıcı martı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986),

asalak yırtıcımartı, yağmacı martı, korsanmartı (Boyla 2001), korsan martı (Gözcelioğlu

2002), Kuzey Denizi martısı, küçük sutavşancılı, piskuş, yeger, yeygir kuşu

Stercorarius longicaudus – uzynguýruk denizçi çarlak, denizçi uzynguýruk çarlak

uzun kuyruklu korsanmartı (Boyla 2001), uzunkuyruklu korsan martı (Gözcelioğlu 2002),

uzunkuyruklu yırtıcı martı, uzunkuyruklu martı, uzunkuyruklu skua, küçük yırtıcı martı

(Akçakaya & Bilgin 1986)

Stercorarius pomarinus – orta denizçi çarlak, denizçi orta çarlak

küt kuyruklu korsanmartı (Boyla 2001), kütkuyruklu korsan martı (Gözcelioğlu 2002), büyük

yırtıcı martı (Akçakaya & Bilgin 1986), örtülüburunlu yırtıcımartı, kaşık martı, pomarin martı

Stercorarius skua – uly denizçi çarlak

büyük korsanmartı (Boyla 2001), büyük korsan martı (Gözcelioğlu 2002), büyük yırtıcı martı

(KaracanOxford 1985), büyük skua, büyük sutavşancılı, dev yırtıcımartı, korsan martı

(Akçakaya & Bilgin 1986), yırtıcı martı, yırtıcı yeygir kuşu, skua, pagalo martısı

Alcidae –

dalıcımartıgiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), alkler (Boyla 2001), aukgiller, alside

Uria – kaýra кайра (< Rus. кайра)

↓

Uria aalge — inçeçüňk kaýra

deniz tavuğu, bayağı dalıcımartı, kısaboyunlu martı, kapşonlu karabatak, uria, yaygın alk, alk

(Boyla 2001)

29

29

Uria lomvia — ýogynçüňk kaýra

ince gagalı dalıcımartı, kalın gagalı alk (Boyla 2001)

Alca torda – gagarka гагарка (< Rus. гагарка)

usturagaga (Boyla 2001), usturagagalı (KaracanOxford 1985 [313. sayfadaki kendi

maddesinde]), usturagagalı dalıcımartı, usuturagagalı kuş, ustura-gagalı kuş (Karol 1963 [62.

sayfadaki familya maddesinde]), usturagagalı kuş (KaracanOxford 1985 [78. sayfadaki

familya maddesinde]), usturagagalı alk, ustura-gagalı alk (Karol 1963 [264. sayfadaki kendi

maddesinde]), alka, auk, auks, ook, küçük penguen, büyükkanatlı penguen, penguen

Sternidae – çerikler

sumrugiller, sumrular (Boyla 2001 [Sterninae]), denizkırlangıcıgiller (Gözcelioğlu 2002),

deniz-kırlangıcıgiller (Karol 1963), deniz kırlangıcıgiller (Baran & Yılmaz 1984), deniz

kırlangıçları (Duran 1958)

üye –

denizkırlangıcı, deniz kırlangıcı, sumru (Somçağ 1982/3/4)

Sternula albifrons – kiçi çerik

küçük sumru (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), cüce denizkırlangıcı, akalınlı sumru, akalınlı

denizkırlangıcı, ak alınlı deniz kırlangıcı (KaracanOxford 1985), akalın denizkırlangıcı, ak-

alınlı (Karol 1963), ak alınlı, beyaz alınlı, beyaz alınlı deniz kırlangıcı (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987)

Gelochelidon nilotica – garaçüňk çerik

gülen sumru (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gülen deniz kırlangıcı (Baran &

Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987)

Hydroprogne caspia – sakaw çarlak

Hazar sumrusu (Somçağ 1982/3/4 [Hydroprogne tschegrava]; Boyla 2001; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), Hazar denizkırlangıcı, Hazar Denizi kırlangıcı, Hazar Denizi martısı

(Kiziroğlu 1987), Hazar martısı, Hazer sumrusu (Akçakaya & Bilgin 1986), Hazer denizi

martısı (Baran & Yılmaz 1984), büyük sumru (Gözcelioğlu 2002)

Chlidonias hybrida – akýaňak çerik

bıyıklı sumru (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), akbıyık denizkırlangıcı, akbıyıklı denizkırlangıcı,

ak-bıyıklı deniz kırlangıcı (Karol 1963), beyaz bıyıklı deniz kırlangıcı (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987)

Chlidonias leucopterus – akganat çerik

30

30

ak kanatlı sumru (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

akkanatlı sumru (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), akkanatlı denizkırlangıcı, ak-

kanatlı deniz kırlangıcı (Karol 1963), beyaz kanatlı deniz kırlangıcı (Baran & Yılmaz 1984;

Kuru 1987), beyaz denizkırlangıcı, palamut kuşu (Kiziroğlu 1987)

Chlidonias niger – gara çerik

kara sumru (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara denizkırlangıcı, kara deniz kırlangıcı (Karol

1963; KaracanOxford 1985), siyah deniz kırlangıcı (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987;

Kuru 1987), uzungagalı martı

Thalasseus sandvicensis – alaburun çerik

karagagalı sumru (Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara gagalı

sumru (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

2012), Sandwich deniz kırlangıcı (Baran & Yılmaz 1984), taneli denizkırlangıcı

Sterna hirundo – derýa çerigi

sumru (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı sumru, deniz kırlangıcı (Karol 1963;

Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987), adi deniz kırlangıcı (Kiziroğlu

1987), balıkçın, balıkçan*

Laridae – çarlaklar

martıgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

martılar (Kuru 1987)

üye – çarlak

martı, martı kuşu, akkuş*, hamsi kuşu*, curruk*

Chroicocephalus ridibundus – köl çarlagy

karabaş martı (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

karabaşlı martı (Kuru 1987), güler martı (Karol 1963), gülen martı (CITES 1994), gülenmartı

(KaracanOxford 1985 [tamamen bitişik]), alelâde martı kuşu, deniz kargası

Chroicocephalus genei – kepderi pisintli deňiz çarlagy

ince gagalı martı (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), incegagalı martı (Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004), incegagalı (Akçakaya & Bilgin 1986), incegaga martı, mercan

kırmızısı ayaklı martı, kızılayaklı martı

Hydrocoloeus minutus – kiçi çarlak

küçük martı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

cüce martı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987;

CITES 1994; Gözcelioğlu 2002), cücemartı (KaracanOxford 1985), küçük karabaş martı

31

31

Rhodostethia rosea – gyzgylt çarlak

Ross martısı, pembe martı (Boyla 2001), penbe sırtlı martı

Ichthyaetus melanocephalus – garabaş çarlak

Akdeniz martısı (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), karabaş martı, karabaşlı martı, kara-başlı martı (Karol 1963)

Ichthyaetus ichthyaetus – uly garabaş çarlak

büyük karabaş martı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), karabaşlı martı

Larus canus – ak çarlak

küçük gümüş martı (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Özkoç 2012), küçük martı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987), fındık martı, boz martı, koyumavi martı, koyumavi renkli martı, fırtına martısı

Larus argentatus – kümüşleç çarlak

gümüş martı (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994), gümüşmartı (KaracanOxford 1985

[tamamen bitişik]), gümüşi martı (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987),

gümüşü martı, gümüşlü martı, gümüşsel martı (Karol 1963), gümüşrenkli martı, Kuzey gümüş

martısı (Boyla 2001), kuzey gümüş martı (Gözcelioğlu 2002), büyük gümüşlü martı, büyük

martı (Kuru 1987), gri martı, ringa martısı, adi martı, bayağı martı, martı (Somçağ 1982/3/4)

Larus cachinnans – gülegen çarlak

Hazar martısı (Özkoç 2012), kahkahacı martı, gümüş martı (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gümüşi martı

Larus fuscus – garamtylarka çarlak

kara sırtlı martı (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), karasırtlı martı (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara martı (Karol 1963), siyah martı (Baran &

Yılmaz 1984; Kuru 1987), küçük siyah martı (Kiziroğlu 1987)

Larus hyperboreus – çal çarlak

Kutup martısı (CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), Kuzey Kutbu martısı, Kuzey

Denizi martısı, külrebgi martı, yeşilimsi martı, yeşilimsi kanatlı martı, büyük martı

Gaviiformes – ýoglaşekilliler

dalgıçkuşları (Karol 1963 [Pygopodes, Colymbiformes : Colymbidae & Podicipedidae]),

dalgıç kuşları (Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), deniz dalgıçları (Baran & Yılmaz 1984), Kutup

dalgıç kuşları, dalankuşlar, lunlar, lun'lar (HayatHayAns 1966)

Gaviidae – ýoglalar

32

32

dalgıçgiller (Baran & Yılmaz 1984), dalgıçlar (Boyla 2001), dalgıçkuşugiller (Karol 1963;

KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), dalgıç kuşugiller, dalgıç kuşları

Gavia – ýogla

dalgıç, dalgıç kuşu, dalgıçkuşu, lun, pupla, deniz kedisi

Gavia stellata – gyzyl petekeli ýogla

pasgerdanlı dalgıç, pas gerdanlı dalgıç (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984), pasgerdanlı

dalgıçkuşu, pasrengi gerdanlı dalgıç, pas rengi gerdanlı dalgıç (Karol 1963 [Colymbus

stellatus]), pasrengi dalgıçkuşu, kızılgerdan dalgıç (Gözcelioğlu 2002), kızılgerdanlı dalgıç,

kızıl gerdanlı dalgıç (Boyla 2001), kızılgerdanlı dalgıçkuşu, kızıl gerdanlı lun (HayatHayAns

1966), kırmızı gerdanlı dalgıçkuşu, kızılboyunlu dalgıç (Akçakaya & Bilgin 1986), kırmızı

göğüslü karabatak kuşu, kırmızı göğüslü şimal karabatağı, akgagalı dalgıçkuşu, küçük

dalgıçkuşu, küçük şimal karabatağı, deniz dalgıçkuşu

Gavia arctica – gara petekeli ýogla

karagerdan dalgıç, karagerdanlı dalgıç (Gözcelioğlu 2002), kara-gerdanlı dalgıç (Karol 1963

[Colymbus arcticus]), kara gerdanlı dalgıç (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Özkoç 2012),

karagerdanlı buzdalgıcı, kara gerdanlı lun (HayatHayAns 1966), siyah gerdanlı dalgıç (Baran

& Yılmaz 1984), siyah gerdanlı dalgıç kuşu, karaboyunlu dalgıç (Akçakaya & Bilgin 1986),

Kutup dalgıçkuşu, buz dalgıcı

Sphenisciformes – pingwinşekilliler

penguenler (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987),

penguen'ler (HayatHayAns 1966), pinguinler (Kosswig 1947), teleksizler, kısakanatlıkuşlar

Spheniscidae – pingwinler

penguengiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984), penguenler (Kuru 1987), kısa kanatlı

kuşlar (HayatHayAns 1966 [Tabiat bilginleri, penguen'lerin bilinen on yedi türünü «kısa

kanatlı kuşlar» aile adı altında bir araya toplamaktadırlar]), sfenisside

üye – pingwin пингвин

penguen, pinguin, manşo, manşo kuşu

Ciconiiformes – leglekşekilliler

leyleksiler (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), leylekler (Baran & Yılmaz

1984), leylekler ve balıkçıllar (Kosswig 1947; Yalvaç 1965), leylekgiller, uzunbacaklılar

Ciconiidae – leglekler

leylekgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

leylekler (Kuru 1987; Boyla 2001)

Ciconia – leglek

leylek

33

33

Ciconia nigra – gara leglek

kara leylek (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES

1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

siyah leylek (Kuru 1987), ada leyleği*

Ciconia ciconia – ak leglek

leylek (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), ak leylek (Karol

1963; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987), akleylek (CITES 1994), beyaz leylek (Baran &

Yılmaz 1984; Kuru 1987), yaver leylek, hacı leylek*, hacıbaba*, akça hacı*, laklak

Phalacrocoracidae – garajagazlar

karabatakgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

karabataklar (Kuru 1987; Boyla 2001), karabatak'lar (HayatHayAns 1966), dalgıçkuşlar,

dalgıçkuşları

Phalacrocorax – garajagaz

karabatak

Phalacrocorax pygmeus or Microcarbo pygmeus – kiçi garajagaz

küçük karabatak (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), cüce karabatak

(HayatHayAns 1966; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Phalacrocorax carbo – uly garajagaz

büyük karabatak (KaracanOxford 1985), karabatak (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran &

Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı

karabatak, adi karabatak (HayatHayAns 1966), karabatak kuşu, karakuş, karabaş martı, deniz

kargası, kormoran (Duran 1958 [Bir nevi Karabatak daha vardır. Buna kormoran derler.

Çinliler bunları balık avına alıştırmışlardır. Ü.Ç: İngilizce cormorant karşılığı olarak]),

kormorant, kormorant kuşu, tumağan*, kubabez*, kukarma*

Pelecaniformes – küregaýaklylar

pelikansılar (Karol 1963 [Pelecaniformes]; HayatHayAns 1966), pelikanımsılar

(HayatHayAns 1966), pelikanlar, pelikanlar, sakakuşları, saka kuşları ve karabataklar

(Kosswig 1947), "pelikanlar, karabataklar" (Yalvaç 1965), kürek ayaklılar (Baran & Yılmaz

1984; Kiziroğlu 1987), kürek-ayaklılar (Karol 1963 [Steganopodes]), kürekayaklı kuşlar

(Gözcelioğlu 2002), kürek ayaklı kuşlar (Kuru 1987)

Pelecanidae – gotanlar

pelikangiller (Karol 1963; Baran 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), pelikanlar

(Kuru 1987; Boyla 2001), kaşıkçı kuşları (Kuru 1987), büyük saka kuşları (Kuru 1987)

Pelecanus – gotan

34

34

pelikan, pelikan kuşu, kutan, kortan, saka kuşu, büyük saka kuşu, kaşıkçı kuşu (Duran 1958),

kaşıkçın, tulumboğaz kuş*

Pelecanus onocrotalus – gyzgylt gotan

ak pelikan (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), akpelikan (Gözcelioğlu

2002), ak kutan (Akçakaya & Bilgin 1986), beyaz pelikan (Baran 1984; Kiziroğlu 1987),

büyük beyaz pelikan, Eski Dünya ak kutanı, pembe pelikan, adi pelikan, pelikan (Karol 1963;

KaracanOxford 1985; Kuru 1987), bayağı kutan, kutan (Somçağ 1982/3/4), kaşıkçı kuşu

(Kuru 1987)

Pelecanus crispus – buýraly gotan, buýra gotan

tepeli pelikan (Karol 1963; Baran 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002), tepeli kutan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986), tepeli

kaşıkçıkuşu, tepeli balıkçıl kuşu, saka kuşu, Dalmaçya pelikanı

Threskiornithidae – gamaburunlylar

aynakgiller, aynaklar ve kaşıkçılar (Boyla 2001), kelaynakgiller (Baran & Yılmaz 1984;

Gözcelioğlu 2002), kelaynaklar, ibisgiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), ibisler,

kaşıkgagalıgiller

Plegadis falcinellus – gamaburun

bayağı aynak, aynak (Somçağ 1982/3/4), çeltikçi (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çeltikçi kuşu (Kuru

1987), çeltikçi aynak (CITES 1994), çeltik kargası (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çeltikkargası (KaracanOxford 1985), hergeleci, parlak

ibis, parlak balıkçıl, ibis, kahverengi ibis kuşu, yeşil Mısır leyleği, kara leylek (Duran 1958)

Platalea leucorodia – kaşykburun

kaşıkçı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kaşıkçıl (Kosswig 1947; Kiziroğlu 1987; CITES 1994),

kaşıkçı balıkçıl (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), kaşıkçı kuşu (Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), bayağı kaşıkçı, Avrupa kaşıkçı kuşu, kaşıklı balıkçıl (Karol 1963),

kaşıklıbalıkçıl (KaracanOxford 1985), kaşıkgaga, kaşıkçın, kepçecil*, spatül kuşu (Kuru

1987), spatula, Felemenk balıkçılı, Mısır turnası

Ardeidae – hokgarlar

balıkçılgiller (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; KaracanOxford 1985), balıkçıllar (Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), balıkçılkuşugiller (Baran 1984), balıkçılkuşları, balıkçıl kuşlar (Kuru

1987)

üye – hokgar

balıkçıl, balıkçıl kuşu, balıkçı kuşu*, balıkçık*, balıkçın*, balıkçan*, balıktutan*, çaykuşu*,

kepelden*, kepelten*, kuruali*, heron

Botaurus stellaris – hakgeý

35

35

bayağı balaban, balaban (Somçağ 1982/3/4; Baran 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), balaban kuşu (Karol 1963;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), balabankuşu (ArkınHayAns 1980; KaracanOxford 1985),

Avrupa balabanı, telli balıkçıl, sarı balıkçıl, sazlık balıkçılı, okar, çakır, çakırkuşu, bataklık

çulluğu

Ixobrychus minutus – gögebakar

cüce balaban (Karol 1963; Baran 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), cüce balabankuşu, cüce

sazlık balıkçılı, cüce yırtıcı balıkçıl, küçük balaban (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

yırtıcı balıkçıl

Nycticorax nycticorax – kawguş

gece balıkçılı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), gecebalıkçılı (ArkınHayAns 1980), gece balıkçıl kuşu, ufak

balıkçıl

Egretta garzetta – kiçi ak hokgar

küçük akbalıkçıl (Kiziroğlu 1987), küçük ak balıkçıl (Karol 1963; ArkınHayAns 1980;

Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), küçük beyaz balıkçıl (Baran 1984; KaracanOxford 1985;

Kuru 1987), küçük balıkçıl, ak balıkçıl (Somçağ 1982/3/4), tepeli balıkçıl, ipek balıkçıl

Ardeola ralloides – sary hokgar

alaca balıkçıl (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru

1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), alacabalıkçıl (ArkınHayAns 1980), toparak (Kiziroğlu 1987; CITES 1994),

küçük balıkçıl

Bubulcus ibis or Ardea ibis – müsür hokgary

öküz balıkçılı (Baran 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987), sığır balıkçılı (Somçağ

1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), sığırbalıkçılı (ArkınHayAns 1980), sığırgüden

balıkçıl

Ardea alba or Casmerodius albus – uly ak hokgar

büyük akbalıkçıl (Kiziroğlu 1987), büyük ak balıkçıl (ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4;

Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Özkoç 2012), büyük beyaz balıkçıl (CITES 1994), büyük beyaz balıkçıl kuşu, adi ak

balıkçıl, ak balıkçıl (Karol 1963), beyaz balıkçıl (Baran 1984; KaracanOxford 1985; Kuru

1987), büyük balıkçıl, gümüşi balıkçıl

Ardea cinerea – gök hokgar

boz balıkçıl (CITES 1994; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), gri balıkçıl (Baran 1984;

Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

36

36

2012), külrengi balıkçıl (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; KaracanOxford 1985; Akçakaya &

Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987), külrengi balıkçılkuşu, bayağı balıkçıl, adi balıkçıl, balıkçıl

(Somçağ 1982/3/4), balıkçıl kuşu, balıkçı kuşu

Ardea purpurea – çypar hokgar

erguvani balıkçıl (Karol 1963; Baran 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru

1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), erguvanî balıkçıl (ArkınHayAns 1980), mor balıkçıl (Somçağ 1982/3/4; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), firfiri balıkçıl, esmer balıkçıl

Falconiformes [eski: Accipitriformes dahil] – laçynşekilliler, gündizki ýyrtyjylar, ýyrtyjy guşlar

alıcı kuşlar, gündüz yırtıcı kuşları (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987; Yalvaç 1965), gündüz

yırtıcıları (Boyla 2001), gündüz-yırtıcıları (Karol 1963), günsel yırtıcı kuşlar, yırtıcı günsel

kuşlar, yırtıcı kuşlar, yırtıcıkuşlar (Gözcelioğlu 2002), yırtıcılar, kartallar (Karol 1963;

KaracanOxford 1985), kartalsılar, aksipitriformes, aksipitres

Accipitriformes – gyrgyşekilliler

kartallar, yırtıcı kuşlar (Kiziroğlu 1987 [Falconiformes hariç])

Pandionidae – balykçy gyrgylar

balıkkartalıgiller, balık-kartalıgiller (Karol 1963), balık kartalıgiller , balık kartalları (Kuru

1987)

Pandion haliaetus – balykçy gyrgy, balykçy bürgüt

balık kartalı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), balıkkartalı (KaracanOxford 1985), balık avlayan kartal, ق ال ان ب آوالي

ال ارت balık atmacası, balıkçıl, ırmak kartalı, deniz tavşancılı, osprey ,(Duran & Sertel 1928) ق

Accipitridae – gyrgylar гыргылар

atmacagiller (Baran & Yılmaz 1984; Boyla 2001), atmacalar, atmaca ve şahinler (Kuru 1987),

şahingiller, gündüzyırtıcısıgiller, gündüzyırtıcılarıgiller (KaracanOxford 1985), yırtıcıkuşlar

(Gözcelioğlu 2002)

Neophron percnopterus – maslykçy, maslyk iýýän gajar, kelguş

leş akbabası (Karol 1963; ArkınHayAns 1980), leşçil akbaba, leşyiyen akbaba, gerçek leş

akbabası, küçük akbaba (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), Mısır akbabası (Somçağ 1982/3/4),

Mısır beyaz akbabası, Mısır kartalı (Duran 1958), صر ى م ال ارت ,(Duran & Sertel 1928) ق

firavun akbabası, firavun tavuğu, akrenkli akbaba (Kiziroğlu 1987), beyaz akbaba (CITES

1994), beyaz kartal, akbaba* (Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), akçababa*, akkuş*, ak kerkez*, ak kerkes*, akça

kerkez*, kel kerkes*, hobu*, hubi* § Türkçede akbaba adı ilk önce Neophron percnopterus

için oluşturulmuştur.

Gypaetus barbatus – sakgally garaguş

37

37

sakallı akbaba (ArkınHayAns 1980; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), sakallı kartal, لى ال صاق ال ارت ق

(Duran & Sertel 1928), sakallı karakuş, kuzu akbabası, kuzu kartalı, kuzu kuşu (Karol 1963;

Kuru 1987), kuzu kapan (CITES 1994), toklugötüren (Azerice), danakaldıran*, karakuş

(Somçağ 1982/3/4), kara kuş, uşakkapan, uşakkapan kuşu, çocukkapan, akbaba, ötleği, ötleğü,

ötlegü

Pernis apivorus – aryçy

arıcıl, bayağı arı şahini, arı şahini (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Özkoç 2012), arı şahin, arı yiyen çaylak (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), uzun

kuyruklu doğan

Aegypius monachus – gajar, gara gajar اجار اراق ق

kara akbaba (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES 1994;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Dik & Yamaç 2008), Avrupa kara akbabası (Dik & Yamaç

2008), esmer akbaba (Kuru 1987), rahip akbaba (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Baran &

Yılmaz 1984; Kuru 1987; Dik & Yamaç 2008), asıl akbaba, akbaba, uşakkapan, siyah griffon

kuşu

Gyps fulvus – dazzarkel, gummaý

kızıl akbaba (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002), kızılakbaba (KaracanOxford 1985), kaz akbabası, gerçek akbaba (KaracanOxford 1985

[Eski Dünya akbabalarının örnek türü olan, bu nedenle "gerçek akbaba" da denen kızılakbaba,

yaklaşık 1.10 cm boyunda, kanat açıklığı 3 m'yi bulan büyük bir kuştur]), asıl akbaba, sarı

akbaba, çıplakboyunlu akbaba, Akdeniz akbabası, grifon akbabası, büyük kerkenez, küçük

bağırtkan, boz akbaba

Circaetus gallicus – ýylançy gyrgy

yılan kartalı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), yılankartalı, yılan atmacası

Clanga – garaguşjyk

↓

Clanga pomarina or Aquila pomarina or Lophaetus pomarinus – kiçi garaguşjyk

küçük orman kartalı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Özkoç 2012), küçük bağırgan kartal (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987; Kuru 1987; CITES 1994), küçük bağırtgan kartal, küçük bağırtkan kartal, küçük

bağırtkan, bayağı orman kartalı, orman kartalı (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Clanga clanga or Aquila clanga – uly garaguşjyk

38

38

büyük orman kartalı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), büyük

bağırgan kartal (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES

1994), büyük bağırtgan kartal, büyük bağırtkan, orman kartalı (Somçağ 1982/3/4)

Hieraaetus pennatus or Aquila pennatus – göýdük garaguş

küçük kartal (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), cüce kartal (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Kuru

1987), cücekartal (KaracanOxford 1985)

Aquila nipalensis – sähra garaguşy

bozkır kartalı-1 (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), step

kartalı (Kiziroğlu 1987), stepler kartalı

Aquila heliaca – mazar garaguşy

şah kartal (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), şah kartalı (Kiziroğlu 1987), kayzer

kartalı, kral kartal, kara kartal, karakuş kartal, karakuş, kurkur (Gagavuzca), körkör*, hırhır*,

kerkeri*, kahraka*

Aquila chrysaetos – bürgüt бүргүт وت ورگ ب

kaya kartalı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), taş

kartalı, altın kartal (Duran 1958; KaracanOxford 1985 [kaya kartalının tüyleri kızıl

kahverengidir (bu nedenle "altın kartal" da denir)]), تون ال آل ارت altın ,(Duran & Sertel 1928) ق

kanatlı kartal (Duran 1958), تون ى آل ادل ان ال ق ارت ,kızıl kartal ,(Duran & Sertel 1928) ق

uşakkapan, tavşancıl, ?keklik kartalı

Aquila fasciata or Hieraaetus fasciatus – gyrgypisint garaguş

yılancıl, tavşancıl (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), atmaca kartalı (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru

1987; CITES 1994), Bonelli kartalı, çubuklu kartal

Tachyspiza badia or Accipiter badius – sykylykçy gyrgy

şikra (Boyla 2001)

Tachyspiza brevipes or Accipiter brevipes – ýewropa sykylykçy gyrgysy

yoz atmaca (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), yaz atmacası (Boyla 2001), Ortadoğu atmacası,

Doğu atmacası-1 (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kısa parmaklı atmaca (Kiziroğlu 1987), kısaparmak atmaca (CITES 1994),

kısa tırnaklı atmaca (Baran & Yılmaz 1984), göçmen atmacası, av atmacası

Accipiter – gyrgy гыргы

atmacalar (Boyla 2001)

Accipiter nisus – bedeneçi gyrgy

39

39

atmaca* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Oğurlu 1988; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı atmaca (CITES 1994), alelâde atmaca,

küçük atmaca, Eski Dünya atmacası, Avrupa atmacası, Doğu atmacası-2 (Kiziroğlu 1987),

kırgı*, ?sefi*, ?seyfi*, ?zeyfi*

Accipiter gentilis – garçygaý

çakır (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Özkoç 2012), çakırkuşu (Boyla 2001), çakır kuşu (Karol

1963; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çayır kuşu (Gözcelioğlu 2002 [Ü.Ç: hemen üst satırdaki

Circus pygargus (Çayır Delicesi) türünden bir göz kayıntısıyla çakır yerine yanlışlıkla çayır

yazılmış]), çakır atmaca (CITES 1994), çakır doğan, bayağı çakır, büyük atmaca, atmaca

şahini, ala doğan, alaca doğan, balaban, balaban doğan

Circus – gulaty

tuygun (Somçağ 1982/3/4), doğan (KaracanOxford 1985 [Falco ve Circus cinslerinde toplanan

yırtıcı kuşları belirten ortak ad]), deliceler (Boyla 2001), belibağlı*, muymul § UYARI Türk

doğancılığında duygun ˂ tuygun avcılıkta kullanılan bir kuştur; Circus cinsinden kuşlar ise

kesinlikle avcılıkta kullanılmaz.

Circus cyaneus – meýdan gulatysy

gökçe delice (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004), gökçe delicesi (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004 [Ü.Ç: 2 kez

gökçe delice, 1 kez gökce delicesi, 3 kez de gökçe delicesi]), gökçe tuygun (Somçağ

1982/3/4), gök delice (Kiziroğlu 1987), gök delicesi, gök doğan (Karol 1963; CITES 1994),

mavi doğan (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994), ekin delicesi,

saz delicesi, delice doğan, tepeli doğan, tepeli bataklık doğanı, tepeli şahin, tepeli çaylak,

muymul

Circus macrourus – sähra gulatysy

bozkır delicesi (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), bozkır doğanı (Karol 1963; Kiziroğlu 1987), bozkır tuygunu (Somçağ 1982/3/4), step

delicesi, step doğanı (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), akça delice, akçe delice

(Gözcelioğlu 2002)

Circus pygargus – ak gulaty

çayır delicesi (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), çayır doğanı (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987; Kuru 1987), çayır tuygunu (Somçağ 1982/3/4)

Circus aeruginosus – gamyş gulatysy, batga gulatysy

saz delicesi (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), saz tuygunu (Somçağ 1982/3/4),

al doğan (CITES 1994), kırmızı doğan (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), kızıl doğan (Karol

1963), kızıl sungur, üsküflü doğan, muymul, bataklık doğanı, bataklık atmacası

40

40

Milvus – çaýkel чайкел

çaylak

Milvus milvus – gyzyl çaýkel

kızıl çaylak (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kırmızı çaylak (Baran &

Yılmaz 1984; Kuru 1987), kırmızı kocalak, çaylak (KaracanOxford 1985), kocalak, sıçancıl,

milan

Milvus migrans – gara çaýkel гара чайкел, gara çaý-çaňňalak, чайкел, келчай (Ersarı: kelçaay),

чай-чаңңалак

kara çaylak (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), siyah çaylak

(Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), çaylak*, çağlak*,

çayırlak, çalağan*, çalağan kuşu*, çıngıllı*, çinkilli*, çıngaylı*, cülcülük*, dölengeç, hel*,

helhel*, hölhlö*, hilhili*, helele*, helha*, helle*, helli*, helây*, hilây, kala*, tavuk kaldıran*,

tavuk kapan*, kurruk kapan*, zera*, zeyra*, karakuş*, akkuyruk*

Haliaeetus – suw bürgüdi

deniz kartalı

Haliaeetus leucoryphus – uzynguýruk suw bürgüdi, uzynguýruk garaguş

küçük deniz kartalı (Akçakaya & Bilgin 1986), Moğol kartalı (CITES 1994; Boyla 2001),

Pallas balık kartalı

Haliaeetus albicilla – akguýruk suw bürgüdi

ak kuyruklu deniz kartalı (KaracanOxford 1985), akkuyruklu kartal (Gözcelioğlu 2002), ak-

kuyruklu kartal (Karol 1963), ak kuyruklu kartal (Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004), ak kuyruk kartal (CITES 1994), beyaz kuyruklu kartal (Kuru

1987), bayağı deniz kartalı, deniz kartalı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986),

Avrupa denizkartalı, balık kartalı

Haliaeetus leucocephalus – akbaş suw bürgüdi

akbaşlı denizkartalı, ak başlı deniz kartalı (KaracanOxford 1985), ak başlı kartal (CITES 1994;

Boyla 2001), akbaş kartal, beyaz başlı kartal, dazlak kartal, çıplak başlı kartal, kel kartal, kel

başlı kartal, kelkafa kartal, Amerikan deniz kartalı, Amerika kartalı, Amerikan kartalı

Buteo – syçançy

sar, sardoğan, şahin (KaracanOxford 1985; Boyla 2001), gerçek şahin § UYARI Türk

doğancılığında şahin avcılıkta kullanılan bir kuştur; Buteo cinsinden kuşlar ise kesinlikle

avcılıkta kullanılmayan ve yüzüne dahi bakılmayan hantal kuşlardır.

Buteo lagopus – tüýlek aýakly syçançy

41

41

paçalı şahin (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4 [parçalı şahin]; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya

& Bilgin 1986; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), eğribacaklı şahin

Buteo buteo – adaty syçançy, syçançy

şahin (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya

& Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı şahin, fare şahini

(KaracanOxford 1985), sıçan şahini, ?hayeci*

Buteo rufinus – depe syçançy

kızıl şahin (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), yırtıcı

şahin

Falconiformes [yeni: Accipitriformes hariç] – laçynşekilliler

doğanlar, doğangiller-2 (Kiziroğlu 1987)

Falconidae – laçynlar лачынлар

doğangiller-1 (Gözcelioğlu 2002), doğanlar (Boyla 2001), kerkenezgiller (Baran & Yılmaz

1984), kerkenezler (Kuru 1987), şahingiller, uzun kanatlılar, kartalgiller (sic) (KaracanOxford

1985 [Accipitridae için gündüzyırtıcılarıgiller, Falconidae için ise kartalgiller demiş:

"Özellikle doğanlar, kerkenezler ve karakaraları kapsayan kartalgiller ailesi üyelerinin

bedenleri sağlam, bacakları tüylerle kaplı, pençeleri güçlüdür" ])

Falco naumanni – sähra göwenegi

küçük kerkenez (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

kızıl kerkenez (Kiziroğlu 1987; CITES 1994)

Falco tinnunculus – göwenek

bayağı kerkenez, kerkenez (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

kerkenes (Kosswig 1947), kerkenek*, gergenek*, kerkinek*, sarsak doğan (KaracanOxford

1985), alaca doğan, toğrul, muymul, adi muymul, vitvit*, vidvid*, divdiv*, elekçi kuşu*

Falco vespertinus – kiçi laçyn, kiçi gyrgy

ala doğan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), aladoğan (Özkoç 2012), kızılayak kerkenez (CITES

1994), kızılayaklı doğan, kırmızı ayaklı kerkenez (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987;

Kuru 1987), kırmızıayaklı küçük doğan, kızılbacak kerkenez, kobez, kobez doğanı

Falco columbarius – kepderiçi laçyn

boz doğan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bozdoğan,

42

42

güvercin doğanı (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; CITES 1994), güvercin doğan,

küçük doğan, çakır kuşu, çakır doğan, cüce doğan, merlin

Falco subbuteo – turlutaý

delice (Somçağ 1982/3/4), delice doğan (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya &

Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), delicedoğan (KaracanOxford 1985 [tamamen bitişik]),

boz doğan, boz şahin, sar doğan, esperi doğan, esperi, at atmacası

Falco peregrinus – gök bähri, laçyn лачын چ نیال

bayağı doğan, doğan (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya &

Bilgin 1986), duvan*, toygan, gök doğan (CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

gökdoğan (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), gezginci dogan (Kiziroğlu

1987), göçmen doğan (KaracanOxford 1985), ala doğan, benekli doğan, laçın*, laçin*,

?kızılkuş*, şahin (Duran & Sertel 1928), ين شاه (Duran & Sertel 1928), alelade şahin, anke

şahini* [˂ Lazca anǩeşaini Hopa, anç̌eşaini Pazar; ˂ anǩe "kerkenez"], peregrine şahini,

peregrin şahini, peregrin

Falco pelegrinoides – çyparbaş laçyn

kızıl enseli doğan (CITES 1994; Boyla 2001)

Falco jugger – hindi ütelgesi

laggar doğanı, jagar doğanı (CITES 1994)

Falco rusticolus – şuňkar

ak sungur (CITES 1994; Boyla 2001), ak doğan, akdoğan (KaracanOxford 1985), ak çakır, kar

doğanı (CITES 1994), kır doğan, sungur, bay sungur, sar doğan, sarı doğan, toğrul

Falco cherrug – ütelgi

ütelgi*, ulu doğan (Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; CITES

1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), tepeli

akdoğan, kutsal doğan, sungur (Somçağ 1982/3/4; CITES 1994), ? bay sungur, ?gegeç kuşu,

?seksek

Strigiformes – baýguşşekilliler

baykuşlar (Kosswig 1947; Yalvaç 1965; Kuru 1987), baykuşsular (KaracanOxford 1985),

baykuşgiller (Kiziroğlu 1987), gece-yırtıcıları (Karol 1963), gece yırtıcıları (Baran & Yılmaz

1984; Gözcelioğlu 2002), gece yırtıcı kuşları (Kuru 1987), tünsel yırtıcı kuşlar

Tytonidae – bogukhüwiler

peçelibaykuşgiller (KaracanOxford 1985), peçeli-baykuşgiller (Karol 1963), peçeli

baykuşgiller (Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002), peçeli baykuşlar (Kuru 1987; Boyla

2001)

Tyto alba – boguk hüwi

43

43

peçeli baykuş (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), peçelibaykuş (KaracanOxford 1985), bayağı peçeli baykuş,

peçeli kukumav, samanlık baykuşu, ak baykuş, kukumav

Strigidae – baýguşlar

baykuşgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

baykuşlar (Boyla 2001), asıl baykuşlar (Kuru 1987), gerçek baykuşlar

Athene noctua – baýguş байгуш ا وشیب ق

kukumav* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kukumav kuşu, kukuvaya, asıl

kukumav, ufak baykuş, kukkumav*, kukkumavuk*, kukumavuk*, gugumavuk*, gugumavık*,

gugumavak*, kutmavuk*, dıkmavuk*, mavuk kuşu*, manguyk*, gugumavk*, gugumavka*,

kukumak*, kokumak*, kukumiyav*, gökgüven*, kukkagun*, dukdugan*, kukkulav*,

kuvalak*, pilavıcık*, gökçepilav*, gugukpilav*, gugukkuşu*, guukuşu*, gükgük*, gukguk*,

gugguş*, guggu*, gukku*, gukki*, gukgi*, gukgu*, kuğuruk*, duguk*, dukkuk*, dikguluk*,

dölehli*, dölekli*, döleli*, kukku*, kuku*, kukudi*, hüpbükkuş*, ibuk*, ölü kuşu*, viran

kuşu*, vekvekviyan*, vikvikviyan*, dot*, dotto*

Otus – hüwüjik

↓

Otus scops – sykylykçy hüwüjik

cüce baykuş (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985 [baykuşsular

maddesinde]; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), cücebaykuş (KaracanOxford 1985 [kendi

maddesinde]), küçük puhu, ishakkuşu (CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç

2012), ishak kuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kuluguz (Somçağ 1982/3/4)

Otus brucei – melemtil sary hüwüjik

çizgili baykuş (Baran & Yılmaz 1984), çizgili ishakkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), boz

ishak kuşu (Akçakaya & Bilgin 1986)

Asio flammeus – batga hüwüsi

bataklık baykuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987;

CITES 1994), kır baykuşu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kısakulaklı baykuş, ishakkuşu

Asio otus – otagaly hüwi

orman baykuşu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kulaklı orman baykuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012),

44

44

kulaklı baykuş, adi kulaklı baykuş, adi baykuş, tepelikli baykuş, uzunkulaklı baykuşi boynuzlu

büyük baykuş, boynuzlu baykuş, sarıkebe, çığlıklı baykuş

Strix aluco – çalymtyl hüwi

alaca baykuş (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; CITES 1994; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), alacabaykuş (KaracanOxford 1985 [tamamen

bitişik]), alaca kukumav, ala baykuş, yayla kuşu, yaylak kuşu, esmer baykuş, orman baykuşu

Bubo scandiacus, Nyctea scandiaca – ak hüwi

kar baykuşu (Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; CITES 1994; Boyla 2001), kar

harfangı, harfang, harfang kukumavı, beyaz baykuş, ak baykuş, Kutup baykuşu, Kutup

puhusu, büyük kukumav

Bubo bubo [subsp. omissus] – hüwi

puhu* (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), puhu kuşu* (Karol

1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), bayağı puhu, büyük puhu, büyük puhu kuşu, buhu*,

puğu*, buva*, poğuç*, bubuh*, hukuşu*, ahu*, üğü*, öğü*, ü*, üyü*, ulukuş*, uğukuşu*,

uğukuş*, uğu*, ukuşu*, kör üğü*, kör üvü*, korov*, kör kuş*, kör bağakuş*, kör yapalak*,

yapalak*, yaplak*, boynuzlu kuş*, tavşankaldıran*, kartal baykuş, kartal baykuşu

Upupiformes – hüýpüpikşekilliler

ibibikler

Upupidae – hüýpüpikler

ibibikgiller (Baran & Yılmaz 1984), ibibikler (Boyla 2001), çavuşkuşugiller (Karol 1963;

KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), çavuş kuşları (Kuru 1987), hüthütgiller

Upupa epops – hüýpüpik هویپویپیک

ibibik* (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), ıbıbık*, ibibuk*,

ibibük*, ibübük*, ebebik*, ibobik*, übübük*, übübuk*, hübübük*, hibibik*, ibubuk*,

bübübük*, ivibik*, ibigügük*, ibikgügük*, ibikkukuk*, ibbik*, hübbük*, hübbuk*, güpbük*,

ibik*, ibük*, ibikli*, ibikli kuş*, ibibili*, ibilik*, ibicik*, ibilcik*, ibidik*, ibileyik*, ibrik*,

ipek kuşu, alacaibik, kelibibik*, kelibik*, kılibik*, kakaribik*, kokaribik*, kokaryürülük*,

yürubuk*, yirıbık*, yiribik*, horozibiği, harman-horozu*, dağ-horozu*, ali-horozu*,

süleyman-horozu*, ipopoş*, pipo*, bupbu*, bubu*, bububub*, ibabap*, ibobop*, huphup*,

hophop*, hophopık*, hopop*, hipop*, hoplop*, incop*, çavuşkuşu (KaracanOxford 1985),

çavuş kuşu* (Karol 1963 [Ü.Ç: bu ve hüthüt adı verilmiş, ibibik sözü ise hiç alınmamış];

Kosswig 1947; Kuru 1987), ala çavuş*, yol çavuşu*, kızlar çavuşu*, kutkut*, hütüt*, hüthüt

(Karol 1963; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), hüthüt kuşu, hüdhüt kuşu,

hüdhüd, taraklı*, taraklı kuş*, daraklı kuş*, darak kuşu*, darakçin*, tarakçın*, tarakçıl*,

tarakçı*, takkalı*, takkalı kuş*, kazma-kürek*, nacaklı*, baltalı*, baltalı kuş*, baltacı kuşu*,

baltabaş*, yamalkan*, bayramcak*

45

45

Coraciiformes – gökgargaşekilliler

gökkuzgunumsular (KaracanOxford 1985), gök-kuzgunumsular (Karol 1963), gökkuzgunlar,

kuzgunlar, kuzgunkuşları, kuzgun kuşları (Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002),

kuzgungiller (Kiziroğlu 1987), kargalar

Meropidae – daraklyklar

arıkuşugiller (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Gözcelioğlu 2002), arı kuşugiller, arıkuşları (Boyla 2001), arı kuşları (Kuru 1987)

Merops apiaster – altynsow daraklyk

arıkuşu* (ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin

1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), arı kuşu (Karol 1963; Kosswig 1947;

Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

arruş*, adi arıkuşu, bayağı arıkuşu, Avrupa arı kuşu, arıkıran*, arıcıl*, urukçrl*, urruk*, fırık*,

fıyık*, vırrık*, virik*, petekkıran, petek kuşu*, petekçi*, bal kuşu, harman kuşu*, geğeç kuşu

Merops persicus – ýaşyl daraklyk

yeşil arı kuşu, yeşil arıkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), İran arıkuşu,

kahverengi gerdanlı arıkuşu

Coraciidae – gökgargalar

gökkuzgungiller (KaracanOxford 1985), gök-kuzgungiller (Karol 1963), gökkuzgunlar (Boyla

2001), gökkuzgunugiller (sic), mavi kuzgungiller (Baran & Yılmaz 1984), mavikuzgungiller,

mavikuzgunlar, mavi kuzgunlar (Kuru 1987), kuzgungiller (Gözcelioğlu 2002), kuzgunlar

Coracias garrulus – gökgarga

gökkuzgun (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), gök kuzgun (Karol 1963), bayağı gökkuzgun, adi

gökkuzgun, mavi gökkuzgun, mavi kuzgun (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru

1987), Avrupa mavi kuzgunu, gök karga (Somçağ 1982/3/4), gökçe karga*, gökçe gırav*, gök

kırag*, gök oğlak*, mavi karga (Kuru 1987), mor karga, yeşil karga (Karol 1963), bakır karga,

bakır kargası, kırakıra*, kragra*, gırav*, gıravgırav*, dıradıra*, dıray*

Alcedinidae – sütiler

yalıçapkınıgiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), yalı çapkınıgiller

(Baran & Yılmaz 1984), yalıçapkınları (Boyla 2001), yalı çapkınları (Kuru 1987)

Alcedo atthis – süti

yalıçapkını (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Oğurlu 1988;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), yalı

çapkını (Karol 1963; Kosswig 1947; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987),

yalıçapkını kuşu, yalıcı, bayağı yalıçapkını, adi yalıçapkını, Avrupa yalıçapkını, küçük ibikli

Avrupa yalıçapkını, iskele kuşu, dere kuşu (Kuru 1987), bahri, emircik, emircik kuşu,

balıkavlayan, balıkçı kuşu, balıkçıl, adi balıkçıl, kral balıkçı kuşu, buzkuşu

46

46

Piciformes – daşdeşenşekilliler, doňuzguşşekilliler

ağaçkakanımsılar, ağaçkakansılar, ağaçkakanlar (Kosswig 1947; Karol 1963; Baran & Yılmaz

1984; Yalvaç 1965; Çanakçıoğlu 1982; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), ağaçkakangiller

(Kiziroğlu 1987)

Picidae – daşdeşenler, doňuzguşlar

ağaçkakangiller (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), ağaçkakanlar (Kuru 1987; Boyla 2001)

üye – daşdeşen, agaçdeşen شنآغاچ د

ağaçkakan*, ağaçdelen, ağaçdeleğen, çamdelen*, çamçakan*, kavakdelen*, demirdelen*,

tahtadelen*, deleğen*, delecen*, deleğeç*, dakdelen*, takdelen*, dahdelen*, dekdelek*,

tıkdelek*, tıkdelen*, delengiç*, dikdeleğaç*, tıktıkdeleğen*, taktiliğen*, tahtalağan*,

dakdaka*, taktakı*, tahtakı*, tahtakellesi*, tahtalı*, takaç*, takıç*, takacan*, taktakacan*,

toktokucan*, tıksıkıcan*, takagan*, tıktıca*, tarkurtike*, tekkuma*, telken*, türilik*,

hıtkakan*, hatkakan*, hartkakan*, hartlagan*, hatlağan*, kakana*, kakaç*, kakacan*,

kekeçen*, gügük*, guduktera*, gudukdera*, kodana*, kuşkura*

Jynx torquilla – şalkyboýun

boyunburan* (Somçağ 1982/3/4), boyunçeviren (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Özkoç 2012), boyun çeviren (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), boyunçeviren kuşu, dönerboyun (Karol 1963;

KaracanOxford 1985), dönerboyunlu ağaçkakan, eğriboyun, eğriboyunlu ağaçkakan, bayağı

boyunburan, Avrasya dönerboynu, gerdankıran, yunda kuşu

Picus viridis – ýaşyl daşdeşen

yeşil ağaçkakan (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982

[Picus viridis karelini]; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin

1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012)

Picus squamatus – teňňe nagyşly daşdeşen, teňňe nagyşly murgap daşdeşeni, murgap daşdeşeni

pul karınlı ağaçkakan, pullu ağaçkakan

Dendrocopos leucopterus – akganat daşdeşen

ak kanatlı ağaçkakan

Dendrocopos major – uly ala daşdeşen, uly alabeder daşdeşen

büyük alaca ağaçkakan (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Çanakçıoğlu 1982 [Dendrocopos

major paphlagoniae]; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), büyük alacalı

ağaçkakan, büyük benekli ağaçkakan, büyük ağaçkakan (Akçakaya & Bilgin 1986), alaca

ağaçkakan, orman alaca ağaçkakanı (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), orman alaca ağaçkakan

(Özkoç 2012) , orman ağaçkakanı (Boyla 2001), göknar ağaçkakanı, köknar ağaçkakanı

(Somçağ 1982/3/4)

Psittaciformes – totyşekilliler

47

47

papağanımsılar (KaracanOxford 1985), papağansılar, papağanlar (Karol 1963 [Psittaci];

Kosswig 1947; Yalvaç 1965; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002)

üye – toty, toty guş

papağan, dudu, dudu kuşu, tûti (Osm.)

Passeriformes – serçeşekilliler

ötücükuşlar (KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), ötücü-kuşlar (Karol 1963), ötücü

kuşlar (Kosswig 1947; Duran 1958; Yalvaç 1965; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), ötücüler, serçegiller, serçeler, serçe kuşları (Çanakçıoğlu 1982),

passerinler, tünekkuşları, tüneyenkuşlar, tüneyenler, tane ile beslenen kuşlar, devriye,

devriyeler

Oriolidae – sargyldaklar

sarıasmagiller (KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), sarı-asmagiller (Karol 1963), sarı

asmagiller (Baran & Yılmaz 1984), sarasmalar (Boyla 2001), sarı asmalar (Kuru 1987),

gerçeksarıasmalar, Eskidünya sarıasmaları

Oriolus oriolus – sargyldak

sarıasma (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), sarı-asma (Karol 1963), sarı asma (Kosswig

1947; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), sarıasma kuşu (KaracanOxford

1985), sarı asma kuşu (Oğurlu 1988), bayağı sarıasma, Avrupa sarıasması, asmasarı*,

asmasarısı*, altın asmakuşu, altın sarıcık, sarıcık, sarılık*, sarıkuş*, sarıbülbül*, sarıkandil*,

sarısandal*, sandalkuşu, incirkuşu

Monarchidae – ?

İNGİLİZCE monarch-flycatchers (HBW)

Terpsiphone paradisi – uzynguýruk jenneti siňekçisi

cennet sinekkapanı, cennet sinekçili

Laniidae – toganlar

örümcekkuşugiller (KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), örümcek-kuşugiller (Karol

1963), örümcek kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), örümcekkuşları (Boyla 2001), örümcek

kuşları (Kuru 1987), çekirgekuşugiller (Gözcelioğlu 2002), çekirgekuşları, boğangiller

Lanius – togan

örümcekkuşu, örümcek kuşu, çekirgekuşu, çekirge kuşu, arıkuşu, cırlayık*, cılleyik*,

cırlavuk*, çırlavuk*, cırlak, cırlık*, çağırtkan, bağırtlak, yalancı saksağan, kasapkuş,

kasapkuşu, boğan

Lanius nubicus – ýaşyryn togan

48

48

alaca örümcekkuşu (Gözcelioğlu 2002), alaca örümcek kuşu, maskeli örümcekkuşu (Akçakaya

& Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), maskeli örümcek kuşu

(Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), maskeli çekirgekuşu, maskeli çekirge kuşu

(Kiziroğlu 1987), maskeli boğan, sakar örümcekkuşu (Somçağ 1982/3/4), sakar çekirgekuşu

Lanius excubitor – ala togan

büyük örümcekkuşu (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), büyük örümcek kuşu (Karol 1963; Baran &

Yılmaz 1984; Kuru 1987), büyük çekirgekuşu, büyük çekirge kuşu (Kiziroğlu 1987), büyük

boğan (KaracanOxford 1985), yırtıcı boğan, cırlayık, alaca sığırcık, ala sığırcık, ala karga,

alaca tavuk, çobanaldatan

Lanius excubitor pallidirostris or Lanius pallidirostris – çöl togany

çöl örümcekkuşu

Lanius senator – gyzyl başly togan

kızılbaşlı örümcekkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002 [Kızlbaşlı]; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kızıl-başlı örümcek kuşu (Karol 1963), kızıl başlı

örümcekkuşu (Boyla 2001), kızıl başlı örümcek kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kızıl başlı

çekirge kuşu (Kiziroğlu 1987), kızıl kafalı örümcekkuşu, kırmızı başlı örümcekkuşu, kırmızı

başlı örümcek kuşu (Kuru 1987), pasbaş örümcekkuşu (Somçağ 1982/3/4), pasbaş

çekirgekuşu, dokuzboğan çᴠʀ [˂ Alm. Neuntöter]

Lanius minor – gara maňlaýly togan

karaalınlı örümcekkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), kara-alınlı örümcek

kuşu (Karol 1963), kara alınlı örümcekkuşu (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Özkoç 2012), karaalınlı çekirgekuşu, kara alınlı çekirge kuşu (Kiziroğlu 1987),

karaalınlı boğan, siyah alınlı örümcek kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), boz

örümcekkuşu (Somçağ 1982/3/4), boz çekirgekuşu, küçük örümcekkuşu

Lanius vittatus – hindi gyzyl togany

küçük kara alınlı örümcekkuşu

Lanius isabellinus – çyparguýruk togan

kızılkuyruklu örümcekkuşu (Gözcelioğlu 2002), kızıl kuyruklu örümcekkuşu (Boyla 2001),

kızıl kuyruklu örümcek kuşu

Lanius phoenicuroides or Lanius isabellinus phoenicuroides – türküstan togany

Türkistan örümcekkuşu

Lanius collurio – gyzyl togan

kızılsırtlı örümcekkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kızıl sırtlı örümcekkuşu (Boyla 2001; Özkoç 2012), kızıl sırtlı örümcek kuşu

(Kuru 1987), kızılsırtlı çekirgekuşu, kırmızı-sırtlı örümcek kuşu (Karol 1963), kırmızı sırtlı

örümcek kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kırmızı sırtlı örümcekkuşu (KaracanOxford 1985),

49

49

kırmızı sırtlı çekirgekuşu, kırmızı sırtlı boğan (KaracanOxford 1985), kırmızı örümcekkuşu,

örümcekkuşu (Somçağ 1982/3/4), çekirge kuşu (Kiziroğlu 1987), bayağı çekirgekuşu

Lanius schach – uzynguýruk togan

uzunkuyruklu örümcekkuşu (Gözcelioğlu 2002), uzun kuyruklu örümcekkuşu (Boyla 2001),

uzun kuyruklu örümcek kuşu

Corvidae – gargalar

kargagiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002) kargalar (Kuru 1987), karga ailesi, kuzgungiller (Gözcelioğlu

2002)

Pyrrhocorax pyrrhocorax – gara zag

kızılgagalı dağkargası (Gözcelioğlu 2002), kızıl gagalı dağkargası, kızılgagalı dağ kargası

(Akçakaya & Bilgin 1986), kızılgaga dağ kargası, kırmızı-gagalı dağ kargası (Karol 1963),

kırmızı gagalı dağ kargası (Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987; Boyla

2001), kızılca dağ kargası, kızılca karga, kızıl karga, kazmalı dağ kargası (Somçağ 1982/3/4),

burnukızıl*, kaya kuzgunu, Alp kargası, kırmızı ayaklı dağ kargası

Pica pica – alahekek

saksağan* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), bayağı saksağan, adi saksağan, Avrupa saksağanı, tarla

saksağanı, sarsağan*, sahsuvan*, saksıkan*, sağsıkan*, sakıskan*, cakcağan*, calağan*,

cığcığik*, cebik*, cakak*, gacak*, gıcık*, kıjik* [krş. Kürtçe qıjqıjik], sağsak*, saksak*,

saksa*, ala sakça*, ala saksağan*, ala cekceki*, ala çekçeki*, alaca karga*, ala karga*,

gecele*, kecele*, kacele*, kaçkaç*, kaçkaça*, kaçkaçan*, kaskara*, çakal karga*, çalı

kargası*, sabuncu kargası*, tavasapı*, saplıca karga*, saplı karga*, kazmalı*, keleker*,

karrak*, kanber*, akko*

Podoces panderi [subsp. panderi] – çürçüri

saksaul alakargası, saksaval alakargası, yer alakargası, yer kargası, koşucu karga

Coloeus monedula or Corvus monedula – zakyja garga

küçük karga (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), cüce karga,

bayağı karga, karga (Somçağ 1982/3/4), şehir kargası, ala karga, alaca karga, bayağı alaca

karga, çan kargası, cak kargası*, sakça*, sahça*, zağça*, zakça*

Corvus – garga

asıl kargalar, karga (İzmirli 1948)

Corvus frugilegus – ekinçi garga

50

50

ekin kargası (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985

[ferugilegus]; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Özkoç 2012), ekin kuzgunu, tahıl kargası, tohum kargası, gök karga, alaca karga, zağ

Corvus corax – uly garga

kuzgun (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), bayağı kuzgun, kuzgun karga, kara

kuzgun, kara karga (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), karaca

karga, kara zah*, zağ-ı siyah (eskice), gurab-ı esved (eskice), garap, garab, büyük karga

(Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), karga (KaracanOxford 1985 [kuzgun ismi ansiklopedide

hiç geçmiyor; 176. sayfa: Ailenin örnek türü karga ya da kara karga (Corvus corax), ötücü

kuşların en irilerindendir]), hamaz karga*, hamaz*, kolk kargası çᴠʀ [˂ Alm. Kolkrabe]

Corvus ruficollis – çöl gargasy

çöl kuzgunu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kahverengi boyunlu kuzgun

Corvus corone, Corvus corone corone – gara garga

kara leş kargası (Boyla 2001), Avrupa leş kargası

Corvus cornix, Corvus corone cornix – ala garga

leş kargası (Karol 1963; Kiziroğlu 1987; Özkoç 2012), gri leş kargası (Boyla 2001), gri karga,

külrengi karga (Karol 1963), atkılı kuzgun, palanlı karga*, başlıklı karga, taçlı karga, bok

kargası*, bok sakçası*, bok sahçası*, zağ, gavram*, gavran*, kartuk

Remizidae – züýkler

çulhakuşugiller, çulha kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), çulhakuşları (Boyla 2001), çulha

kuşları (Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), penduline baştankaraları (ArkınHayAns 1980

[Remizinae]), penduline altfamilyası (ArkınHayAns 1980 [Remizinae])

Remiz pendulinus – züýk

çulhakuşu (ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç

2012), çulha kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya &

Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çulha

(kuşçular arasında kısaltma olarak), bayağı çulhakuşu, bayağı çulha kuşu, adi çulhakuşu,

kesekuşu, keseli baştankara, bardak kuşu*, bardakçı kuşu*, bardakçı*, bardakçın*, bardakçıl*

Remiz macronyx – gamyş züýgi

İNGİLİZCE black-headed penduline-tit (Avibase; HBW)

Remiz coronatus – garabaşly züýk

İNGİLİZCE white-crowned penduline-tit (Avibase; HBW)

Paridae – jikjikiler

51

51

baştankaragiller (Karol 1963; ArkınHayAns 1980 [Aegithalinae ve Remizinae dahil]; Baran &

Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), baştankaralar (Kuru 1987; Boyla

2001)

Periparus ater, Parus ater – gara gögümtil jikjiki

çam baştankarası (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), köknar baştankarası (Karol

1963), köknarbaştankarası (ArkınHayAns 1980), kara baştankara, kara tit, iskete, sarı yelve

Periparus ater subsp. chorassanicus, Parus ater chorassanicus – gysgaguýruk jikjiki

Horasan çam baştankarası

Parus rufonuchalis – çyparboýun jikjiki

İNGİLİZCE black-breasted tit (HBW), black-crested tit, dark grey tit, dark-grey tit (Avibase),

dark-gray tit, rufous-naped black tit, rufous-naped tit, Simla black tit, Simla tit

Cyanistes caeruleus, Parus caeruleus – asman reňkli jikjiki

mavi baştankara (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002;

Özkoç 2012), büyük mavi baştankara, gök baştankara (Karol 1963; Akçakaya & Bilgin 1986),

gökbaştankara (ArkınHayAns 1980), gökçe baştankara (Somçağ 1982/3/4), mavi arıkuşu,

mavi tit, mavi iskete, mavikanatlı ispinoz, dağ isketesi, fanta, fanina

Cyanistes cyanus, Parus cyanus – ak asman reňkli jikjiki

akça baştankara (Boyla 2001)

Cyanistes cyanus flavipectus or Cyanistes flavipectus, Parus flavipectus – sary petekeli jikjiki

İNGİLİZCE yellow-breasted tit (Avibase), yellow-breasted blue tit, yellow-breasted azure tit,

Turkestan tit

Parus major – uly gögümtil jikjiki

büyük baştankara (KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

büyük arıkuşu, büyük tit, baştankara (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4;

Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985), bayağı baştankara, kömür baştankarası çᴠʀ [˂

Alm. Kohlmeise], Türk kanaryası, göçen

Parus major bokharensis, Parus bokharensis – çöl jikjikisi, buhara jikjikisi

Buhara baştankarası

Parus major intermedius, Parus cinereus intermedius, Parus bocharensis intermedius – uly gögümtil

jikjiki

İNGİLİZCE intermediate tit

Parus cinereus – çal jikjiki

52

52

İNGİLİZCE cinereous tit (Avibase), southern great tit

Panuridae – gögümtil jikjikiler

bıyıklıbaştankaragiller, bıyıklı baştankaragiller, bıyıklı baştankaralar (Boyla 2001)

Panurus biarmicus – murtly gögümtil jikjiki

bıyıklı baştankara (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

bıyıklıbaştankara (ArkınHayAns 1980), sakallı uzunkuyruk (Baran & Yılmaz 1984)

Alaudidae – torgaýlar

toygargiller, toygarlar (Boyla 2001), tarlakuşugiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985;

Gözcelioğlu 2002), tarla kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), tarla kuşları (Kuru 1987)

üye – torgaý ورغا یت

tarla kuşu (Kosswig 1947; Duran 1958), toygar

Ammomanes deserti [subsp. parvirostris] – çöl torgaýy

çöl toygarı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çöl tarlakuşu,

dörtçizgili tarlakuşu

Eremophila alpestris – şahlyja torgaý

kulaklı toygar (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

kulaklı tarlakuşu, kulaklı tarla kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru

1987), boynuzlu tarlakuşu, ibikli tarlakuşu, Alp tarlakuşu, Alp toygarı, kar toygarı

Calandrella brachydactyla – kiçi torgaý

bozkır toygarı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bozkır toygar kuşu (Kiziroğlu 1987), kısa parmak

tarla kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kısa-parmaklı tarla kuşu (Karol 1963), kısaparmaklı

külrengi tarlakuşu

Calandrella acutirostris – inçeçüňk torgaý

Tibet toygarı (Boyla 2001)

Melanocorypha bimaculata – alaboýun torgaý

küçük boğmaklı toygar (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), küçük boğmaklı tarlakuşu, doğu

boğmaklı kuşu (Baran & Yılmaz 1984), dağ toygarı

Melanocorypha calandra – sähra torgaýy

boğmaklı toygar (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), boğmaklı tarlakuşu, boğmaklı tarla kuşu (Kiziroğlu

53

53

1987), boğmaklı-kuş (Karol 1963), boğmaklı kuş, boğmaklı kuşu (Baran & Yılmaz 1984;

Kuru 1987), bomağlı kuş, oklağı toygarı, calandra tarlakuşu

Melanocorypha yeltoniensis – gara torgaý

kara toygar (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kara tarlakuşu, kara tarla kuşu (Karol 1963),

negro tarlakuşu

Alaudala cheleensis or Calandrella cheleensis – şorluk torgaýy

İNGİLİZCE Asian short-toed lark (Avibase), Asiatic short-toed lark, Asian lark, eastern short-

toed lark, eastern lark, Mongolian short-toed lark, salined lark, salt-marsh lark

Alaudala rufescens or Calandrella rufescens – çal torgaý

İNGİLİZCE lesser short-toed lark (Avibase)

Lullula arborea – tokaý torgaýy

orman toygarı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), ağaç toygarı, ağaç tarlakuşu, ağaç tarla kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru

1987), ağaççıl tarlakuşu, ağaççıl tarla kuşu (Karol 1963), lulu tarla kuşu (İzmirli 1948), lülü

kuşu, sülü kuşu, bayırkuşu, hayde

Alauda leucoptera or Melanocorypha leucoptera – akganat torgaý

ak kanatlı toygar (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001), akkanatlı toygar (Akçakaya & Bilgin 1986;

Gözcelioğlu 2002), akkanatlı tarlakuşu, ak-kanatlı tarla kuşu (Karol 1963), akkanat tarlakuşu,

beyaz kanatlı tarla kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987)

Alauda arvensis – meýdan torgaýy

tarlakuşu* (KaracanOxford 1985; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), tarla kuşu

(Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987),

tarla toygarı (KaracanOxford 1985), Avrupa tarlakuşu, Avrupa çayırkuşu, adi Avrupa

tarlakuşu, adi tarlakuşu, bayağı tarlakuşu, bayağı toygar, toygar* (Somçağ 1982/3/4; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), turgay, tarla serçesi, tarla bakalı*, tarla bakkalı*, tarlacın*,

çayırkuşu, çekikkuşu, çekik*, doblin*, duranik*, çığırnık*, çırnık*, cığırcık*, cırıcık*, cıkcık*,

cığcık*, corruk*, cırrık*, cırık*, cırkın*, cırıl*, cıhha*, cırtı*, cirtlik*, cırlak*, cillik*, cingek*,

cıngıt*, bereşe*, adamaldadan kuşu*

Alauda gulgula – kiçi meýdan torgaýy

küçük tarlakuşu (Boyla 2001)

Galerida cristata – mollatorgaý

tepeli toygar (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), tepeli

tarlakuşu, tepeli tarla kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), tepeli çayırkuşu,

sivritepelikli tarlakuşu, sorguçlu tarlakuşu, hotozlu serçe, tepelikuş*, tipili*, tibili*, tibilli*,

ibili*, ibilikuş*, dodibik*, duduibik*, gülibik*, gulübuk*, takkalı*, takkalıkuş*, tolaka*,

torakel*, torakvel*, tongar*, tongaylı*, dongaylı*, donkaylı*, domkaylı*, tongayli*,

54

54

dongeyli*, tongali*, tongili*, dogey*, doğiy*, dığdı*, dığılı*, dodalcin*, dodalik*, dodili*,

dodilikuşu*, divdili*, divdilli*, dorahilli*, dorfil*, dobi*, bilbili*, cida bilbili*, cüda bülbülü*,

coday*, codalı*, ciglaga*, cicigey*, cicige*, cicike*, ciçcili*, çoculu*, cicidan*, bakalak*,

bakıldak*, kepişken*, kebeşken*, mamaylı*, manaylı*, maneli*, mangoy*, ala turgay

Acrocephalidae – gamyşguşlary

İNGİLİZCE reed warblers, reed-warblers, marsh- and tree-warblers, acrocephalid warblers

Iduna caligata or Hippolais caligata – çekçeki

küçük mukallit (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çalı mukallidi

Iduna rama or Hippolais rama – kiçi çekçeki

İNGİLİZCE Sykes's warbler (Avibase; HBW), Sykes' warbler, eastern booted warbler

Iduna pallida or Hippolais pallida – solgun şygşygy

ak mukallit (Karol 1963; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Deniz 2009; Özkoç 2012), beyaz mukallit (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), gri

mukallit (Kiziroğlu 1987), dere ötleğeni (Somçağ 1982/3/4)

Hippolais – şygşygy

mukallitler (Boyla 2001; Deniz 2009), mukallit, eğlence kuşu (İzmirli 1948) § Arapçada

«taklit eden, taklitçi» anlamına gelen mukallid ( ُمقَلّد ) sözünün bir kuş için kullanılması

Arapçaya değil Türkçeye (Osmanlıcaya) özgüdür. Arapçada bu ve diğer Sylviidae [sensu lato]

cinslerinden kuşlar hâzice ( هاِزَجة ) ortak adıyla anılırlar. Türkçede taklitçi sözü bazı

kaynaklarda Mimidae familyasından alaycıkuşlar için kullanılıyor.

Hippolais languida – uly şygşygy

dağ mukallidi (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), dağ mukalliti (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004), dağ öteğeni, dağ ötleğeni (Somçağ 1982/3/4), gri mukallit

(Baran & Yılmaz 1984), beyaz mukallit

Hippolais icterina – ýaşyl şygşygy

sarı mukallit (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), sarı

öteğen, sarı ötleğen (Somçağ 1982/3/4)

Acrocephalus [sensu lato] – gamyşguşy

kamışçın (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Deniz 2009)

Titiza schoenobaenus or Acrocephalus schoenobaenus– torsujak gamyşguşy

kındıra kamışçını (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), dere bülbülü (Akçakaya

& Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), çit ardıcı (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987), çit ardıçkuşu, funda ardıcı

Titiza melanopogon or Acrocephalus melanopogon – inçeçüňk gamyşguşy

55

55

bıyıklı kamışçın (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), bıyıklı saz bülbülü

(Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bıyıklı ardıçkuşu, bıyıklı

öteğen, bıyıklı ötleğen, ak kaşlı kamışçın, büyük ırmak ardıcı (Baran & Yılmaz 1984), kamış

ötleğeni

Notiocichla agricola or Acrocephalus agricola – hindi gamyşguşy

doğu kamışçını (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Notiocichla dumetorum or Acrocephalus dumetorum – bag gamyşguşy

kuzey kamışçını (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Notiocichla palustris or Acrocephalus palustris – batga gamyşguşy

çalı kamışçını (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çalı kamışcını (Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), batak saz bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004), bataklık saz ardıcı (Baran & Yılmaz 1984), bataklık saz ardıçkuşu,

bataklık ardıcı (Karol 1963)

Notiocichla scirpacea or Acrocephalus scirpaceus – gamyşguşy

saz kamışçını (Boyla 2001; Özkoç 2012), saz kamışcını (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), saz bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

sazbülbülü (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), saz ardıcı (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987), saz ardıçkuşu, sazlık ardıcı (Karol 1963), sazlık ötleğeni, bayağı kamışçın, kamışçın

(Somçağ 1982/3/4), kamışkuşu

Acrocephalus arundinaceus – jokjoky sypatly gamyşguşy

büyük kamışçın (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), büyük

kamışcın (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), büyük saz bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), büyük saz ardıcı (Kiziroğlu 1987), büyük saz

ardıçkuşu, saz bülbülü (Kuru 1987), sazlık öteğeni, ırmak ardıcı, ırmak ardıç kuşu (Kuru

1987), çil ardıcı (Karol 1963), çilardıcı (KaracanOxford 1985), çil ardıçkuşu

Acrocephalus stentoreus – türküstan gamyşguşy

Nil kamışçını (Boyla 2001)

Locustellidae – çyrlak guşlary

İNGİLİZCE grassbirds

Locustella – çyrlak guşy

çekirge kamışçınları (Boyla 2001; Deniz 2009), çekirge öteğenleri

Locustella fluviatilis – derýa çyrlak guşy

ağaç kamışçını (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çizgili ırmak bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986), ırmak kamışçını (Somçağ 1982/3/4), ırmak ardıcı (Baran & Yılmaz 1984), ırmak

ardıçkuşu, ırmak öteğeni (Karol 1963), ırmak ötleğeni

56

56

Locustella luscinioides – bilbil çyrlak guşy

bataklık kamışçını (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), batak kamışçını (Somçağ

1982/3/4), ırmak bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004),

dere bülbülü (Baran & Yılmaz 1984), Savi'nin dere bülbülü (Kiziroğlu 1987), dere ardıçkuşu

Locustella naevia – adaty çyrlak guşy

çekirge kamışçını (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çekirge öteğeni (Karol 1963), çekirge

ötleğeni, çizgili kamışçın (Somçağ 1982/3/4), benekli ırmak bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986), tarla bülbülü (Baran & Yılmaz 1984), tarla ardıçkuşu

Hirundinidae – garlawaçlar

kırlangıçgiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002),

kırlangıçlar (Kuru 1987; Boyla 2001)

üye – garlawaç چ ارالوا ق

kırlangıç*

Riparia riparia – kenar garlаwajy

kum kırlangıcı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan

& Artar & Atik & Çetinkaya 2004 [Ü.Ç: 132. sayfadaki tabloda iki ayrı tür olarak alt alta

sıralanan hem "Riparia albifrons" hem de Riparia riparia için "Kum kırlangıcı" adı

kullanılmış. "Riparia albifrons" ile kastedilen sanırım Petrochelidon albifrons =

Petrochelidon pyrrhonota (American cliff swallow) olmalı]), kumcu martin, kıyı kırlangıcı,

sahil kırlangıcı, yalı kırlangıcı, su kırlangıcı, Kutup kırlangıcı, dağ kırlangıcı, Alp kırlangıcı

Riparia diluta – solgun garlawajy

İNGİLİZCE pale martin (Avibase), pale sand martin (HBW), eastern sand martin

Ptyonoprogne rupestris – gaýa garlawajy

kaya kırlangıcı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004)

Hirundo smithii – sapak guýrukly garlawaç

tel kuyruklu kırlangıç

Hirundo rustica – oba garlawajy

kır kırlangıcı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), köy kırlangıcı, tarla kırlangıcı, adi kırlangıç, kırlangıç*

(Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), isli kırlangıç, peçeli

kırlangıç, ambar kırlangıcı, , kallenkuş*, çatalkuyruk*, yelkuşu*, camikuşu*, hacıkuşu*,

hachacık* [˂ Kürtçe hechecik], hacıbabacık*, hacirrücir*, kırlık*, velvecis*, martin [˂ İng.]

57

57

Delichon urbicum – dag garlawajy

ev kırlangıcı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), evci martin,

pencere kırlangıcı (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987;

Kuru 1987), saçak kırlangıcı, şehir kılangıcı, kent kırlangıcı (KaracanOxford 1985), un

kırlangıcı

Cecropis daurica – daş garlаwajy

kızıl kırlangıç (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kırmızı kırlangıç, kızılarkalı kırlangıç

Aegithalidae – uzynguýruk jikjikiler

uzunkuyrukgiller (Baran & Yılmaz 1984), uzunkuyruklubaştankaragiller, uzun kuyruklu

baştankaralar (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), uzunkuyruklubaştankaralar (ArkınHayAns

1980 [Aegithalinae])

Aegithalos caudatus – uzynguýruk gögümtil jikjiki

bayağı uzunkuyruk, uzunkuyruk (Somçağ 1982/3/4), uzunkuyruk baştankara (Akçakaya &

Bilgin 1986), uzunkuyruklu baştankara (KaracanOxford 1985), uzun-kuyruklu baştankara

(Karol 1963), uzun kuyruklu baştankara (ArkınHayAns 1980; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), uzun kuyruklu baştan kara (İzmirli 1948), uzunkuyruklu tit,

beyaz tepeli uzunkuyruk (Baran & Yılmaz 1984), akkafalı uzunkuyruklu baştankara

Cettiidae or Scotocercidae – şalkyguýruklar

İNGİLİZCE cettiid warblers

Scotocerca inquieta – şalkyguýruk çürlentgi, şalkyguýruk

sürmeli küçük ötleğen (Boyla 2001), sürmeli çalı ötleğeni

Cettia cetti – ýasyguýruk gamyşguşy

kamış bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kamışbülbülü (Boyla 2001; Özkoç 2012), bataklık bülbülü (Baran & Yılmaz

1984), Cetti öteğeni, Seti bülbülü (Kuru 1987), Setti bülbülü, Sétti bülbülü (Kiziroğlu 1987),

çalı ötleğeni (Somçağ 1982/3/4), esmer su ötleğeni

Phylloscopidae – aldawaçlar

İNGİLİZCE leaf-warblers

Phylloscopus [sensu lato] – aldawaç

çıvgınlar (Boyla 2001; Deniz 2009),çıvgın (Somçağ 1982/3/4), söğütbülbülü, söğüt bülbülü,

yaprakkuşu § Çıvgın adını Phylloscopus cinsinden kuşlar için ilk kez kullanan kişi ekonomist

Selim Somçağ olup bunu halk dilinden aktarmıştır. Fakat halk dilinde "bir tür kuş" olarak

çıvgın ya da ona yakın bir söz geçmez. Derleme Sözlüğü'ne göre, halk dilindeki çıvgın ~

58

58

cıvgın (˃ şıvgın ˃ şıfkın ˃ fışkın ᴍᴛ) sözü «ağaç sürgünü, filiz» anlamındadır ve bu da çıv-

«(ağaç) filiz vermek» fiilinden -gın ekiyle kuruludur (Eren 1999). Bu ağaç sürgünlerindeki

(çıvgınlarındaki, fışkınlarındaki) ufacık kuşlara halk dilinde *çıvgın ya da *çıvgın kuşu

dendiğine dair herhangi bir kayıt bulunmuyor [NOT kelimenin önündeki *yıldız işareti

dilcilikte kaynaklarda rastlanmayan tahminî biçimler için kullanılır; kelimenin sonundaki

yıldız* işaretini ise bu yazıda ben halk dilinde geçen biçimler için kullanıyorum]. Bu yanlış

teşhisin nasıl oluştuğunu tahmin edelim: Şehirli kuş gözlemcisi adam dere kıyısındaki köylüye

dönüp söğüt sürgünlerinde (çıvgınlarında) dolanan görülmesi kolay olmayan ufacık kuşu

kastederek "dayı buna ne diyorsunuz?" diye sorar, köylü dayı da sürgünleri kastettiğini

sanarak "onnara çıvgın derik" diye cevaplar. Şehirli kuş gözlemcisi Phylloscopus cinsinden

kuşlara halk dilinde çıvgın dendiğini "bizzat kulaklarımla duydum" diyerek cebindeki not

defterine kaydeder.

Abrornis inornatus or Phylloscopus inornatus – şapak aldawajy

sarıkaş söğütbülbülü, sarı kaşlı çıvgın (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), küçük çıvgın (Somçağ

1982/3/4), küçük söğütbülbülü (Boyla 2001), küçük söğüt bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986)

Abrornis humei or Phylloscopus humei – dag şapak aldawajy

yaprak söğütbülbülü

Phylloscopus trochilus – ýazçy aldawaç

söğütbülbülü (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), söğüt bülbülü (Kiziroğlu 1987),

söğüt öteğeni (Karol 1963), söğüt ötleğeni, göçmen söğüt bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), dağ bülbülü (Baran & Yılmaz 1984), bahçe çıvgını

(Somçağ 1982/3/4)

Phylloscopus neglectus – eýran aldawajy

küçük çıvgın (Boyla 2001)

Phylloscopus griseolus – hindi aldawjy

İNGİLİZCE sulphur-bellied warbler (Avibase; HBW), sulphur-bellied willow warbler, sulphur

leaf-warbler, sulphur-warbler, olivaceous warbler, olivaceous leaf-warbler, olivaceous tree-

warbler, greyish willow warbler, Jerdon's warbler, Jerdon's leaf-warbler

Phylloscopus collybita [subsp. menzbieri] – tiňňillewüjik aldawaç

bayağı çıvgın, çıvgın (Somçağ 1982/3/4 [MÜKERRER 278) Çıvgın-Phylloscopus sibilatrix;

281) Orman Çıvgını-Phylloscopus sibilatrix]; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012),

söğüt bülbülü (Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), tiz sesli söğüt bülbülü, çifçaf [˂ İng. chiffchaff], cif caf (Kiziroğlu 1987),

zilpzalp [˂ Alm. Zilpzalp]

Acanthopneuste trochiloides or Seicercus trochiloides or Phylloscopus trochiloides – ýaşyl aldawaç

yeşil söğütbülbülü, yeşil söğüt bülbülü, yeşil öteğen (Karol 1963), yeşil ötleğen, yeşil çıvgın

(Gözcelioğlu 2002)

59

59

Sylviidae – çürlentgiler

öteğengiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), ötleğengiller (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Deniz 2009), ötleğenler (KaracanOxford 1985 [Sylvinae of Muscicapidae]), ötleğenkuşugiller,

ötleğen kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), ötleğenkuşları, ötleğen kuşları (Kuru 1987), Eski

Dünya öteğenleri, Eski Dünya ötleğenleri, çalıbülbülügiller (KaracanOxford 1985), çalı-

bülbülügiller (Karol 1963), şakrakkuşugiller

Sylvia – çürlentgi

öteğen (Karol 1963), öteğen kuşu (Karol 1963), ötleğen (KaracanOxford 1985), ötleğen kuşu

(Duran 1958), ötlegen kuşu (İzmirli 1949 [hem Sylvia maddesinde hem de dizinde yumuşak g

kullanılmamış]), şakıyan kuş, şakıyıcı kuş, şakrak-2 § Fiili mükerrer (tekrar tekrar) yapan fail

için Türkçede -a-ğan/-e-ğen eki kullanılır: öteğen (˂: ötmek), deleğen (˂: delmek), gezeğen

(˂: gezmek), kaçağan (˂: kaçmak), vs. Derleme ve Tarama Sözlüklerinde geçen öteğen (ه اوت

ن sözü etimolojik olarak "çok öten, çok ses çıkaran" anlamındadır: öteğen horoz, öteğen (ك

güvercin (Ar. râgi, Far. bânkeş), öteğen yay (Ar. ahdab). Türk yazı dilinde organik öteğen

biçimi yerine sütleğen sözünün analojik baskısı sonucu oluşan inorganik ötleğen (buradaki l

sesi inorganiktir; yani, aslında olmayıp sonradan eklenmiştir, tıpkı bağırlak sözünün inorganik

t ile bağırtlak olması gibi) biçimi daha önceki yıllarda oluşsa da sonra duraklamış, fakat

seksenli yıllarda hızla yayılmış ve günümüzde baskın duruma gelmiştir.

Sylvia atricapilla – garabaş çürlentgi

karabaş öteğen, karabaş ötleğen (Somçağ 1982/3/4), karabaşlı ötleğen (Akçakaya & Bilgin

1986; Kiziroğlu 1987; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara başlı ötleğen (Kuru

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), kara-başlı yalı bülbülü (Karol 1963),

siyah başlı öteğen, siyah başlı ötleğen, siyah tepeli ötleğen (Baran & Yılmaz 1984), karatakke

[˂ İng. blackcap]

Sylvia borin – bag çürlentgisi

boz ötleğen (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), bahçe öteğeni (Karol 1963), bahçe ötleğeni

(Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bahçe bülbülü

Curruca nana or Sylvia nana – çöl çürlentgisi

çöl ötleğeni (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Curruca mystacea or Sylvia mystacea – ak murtly çürlentgi

pembe göğüslü ötleğen (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), pembegöğüs ötleğen, algerdanlı

ötleğen (Akçakaya & Bilgin 1986), bıyıklı ötleğen (Baran & Yılmaz 1984), kızılca ötleğen

(Somçağ 1982/3/4)

Curruca communis or Sylvia communis – çal çürlentgi

akgerdan (Somçağ 1982/3/4), akgerdan ötleğen, akgerdanlı ötleğen (Akçakaya & Bilgin 1986;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ak gerdanlı ötleğen (Boyla 2001; Deniz 2009;

Özkoç 2012), Akdeniz gerdanlı ötleğen (Gözcelioğlu 2002 [Ü.Ç: algılama yanılgısı Akdeniz ˂

ak]), diken çalı bülbülü (Kuru 1987), çalı bülbülü, çalı ötleğeni (Kiziroğlu 1987), külrengi

60

60

öteğen (Karol 1963), külrengi ötleğen (KaracanOxford 1985), külrengi ötleğen kuşu, gri

ötleğen (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), ötleğen, ötleğen kuşu, bokluca bülbül (?)

Curruca nisoria or Sylvia nisoria – gyrgypisintli çürlentgi

çizgili öteğen, çizgili ötleğen (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin

1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002 [Cizgili Ötleğen]; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), çizgili öteğen kuşu (Karol 1963), çizgili ötleğen kuşu (Kiziroğlu 1987),

çizgili çalı bülbülü (Kuru 1987), atmaca şakrağı çᴠʀ [˂ Alm. Sperbergrasmücke]

Curruca hortensis or Sylvia hortensis – saýrak çürlentgi

akgözlü ötleğen (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ak gözlü

ötleğen (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001), Akdeniz gözlü ötleğen (Gözcelioğlu 2002 [Ü.Ç:

algılama yanılgısı Akdeniz ˂ ak]), Orfe ötleğeni, Orfeus ötleğeni (Baran & Yılmaz 1984),

Orpheus ötleğeni, çalı bülbülü (Karol 1963; KaracanOxford 1985), bahçe ötleğeni

Curruca curruca or Sylvia curruca – owazçy çürlentgi

küçük akgerdan (Somçağ 1982/3/4), küçük akgerdanlı ötleğen (Akçakaya & Bilgin 1986;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), küçük ak gerdanlı ötleğen (Boyla 2001), çit öteğeni

(Karol 1963), küçük ak gerdanlı ötleğen (Özkoç 2012), küçük Akdeniz gerdanlı ötleğen

(Gözcelioğlu 2002 [Ü.Ç: algılama yanılgısı Akdeniz ˂ ak]), akgerdan ötleğen, çit öteğeni, çit

ötleğeni (Baran & Yılmaz 1984), çit şakrağı, çıngıraksesli ötleğen, bayırcın, bayırkuşu

Curruca althaea or Sylvia althaea – dag çürlentgisi

İNGİLİZCE Hume's whitethroat (Avibase; HBW), Hume's lesser whitethroat, Hume's lesser

white-throated warbler, mountain whitethroat, mountain lesser whitethroat

Timеliidae – ala jikjikiler

timalyagiller

Trochalopteron lineatum or Strophocincla lineata or Garrulax lineatus – gyrymsy jikjikisi

İNGİLİZCE streaked laughing-thrush, streaked laughing thrush, Himalayan laughingthrush,

Himalayan laughing-thrush, Himalayan streaked laughing thrush, Himalayan laughing thrush

Regulidae – hurmaýjyklar

çalıkuşugiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), çalı kuşugiller, çalıkuşları (Boyla 2001),

çalı kuşları (Kuru 1987)

Regulus – hurmajyk

çalıkuşu

Regulus ignicapilla – gyzylbaş hurmajyk

sürmeli çalıkuşu (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002), sürmeli çalı kuşu (Karol 1963; Kuru 1987), sürmeli altıntavukcuk,

61

61

yaz altın tavukçuğu [çᴠʀ < Alm. Sommergoldhähnchen]) (Kiziroğlu 1987), üççizgili çalıkuşu,

kızılbaş çᴠʀ

Regulus regulus – sarybaş hurmajyk

bayağı çalıkuşu, bayağı çalı kuşu, çalıkuşu (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), çalı kuşu (Karol 1963; Kuru 1987), çalıkkuşu, kış

altın tavukçuğu [çᴠʀ < Alm. Wintergoldhähnchen]) (Kiziroğlu 1987), sarıbaş çᴠʀ , altınibik

çᴠʀ, altıntavukcuk çᴠʀ , şakrak

Hypocoliidae – toganpisintli sykylykçylar

ipekliboğangiller, ipekli boğangiller

Hypocolius ampelinus – toganpisintli sykylykçy

ipekli boğan, tırtılyiyen (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), hurmayiyen (Boyla 2001)

Bombyсillidae – sykylykçylar

ipekkuyrukgiller (Boyla 2001), ipekkuyrukkuşugiller (KaracanOxford 1985), ipek-kuyruk-

kuşugiller (Karol 1963), ipekkuyruk kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), ipek kuyruk kuşları

(Kuru 1987), ipekkuyruklar, ipekkuyruklular (Gözcelioğlu 2002)

Bombycilla garrulus – sykylykçy

ipekkuyruk (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

ipekkuyrukkuşu (KaracanOxford 1985), ipekkuyruk kuşu (Baran & Yılmaz 1984), ipek-

kuyruk kuşu (Karol 1963), ipek kuyruk kuşu (Kuru 1987), bayağı ipekkuyruk, adi ipekkuyruk,

Avrupa ipekkuyruğu, balmumukanat, balmumukuşu, Bohemya kuşu, bombisilla

Tichodromidae – diwarguşlar

duvartırmaşığıgiller, duvartırmaşıkkuşugiller, duvar tırmaşıkları (Gözcelioğlu 2002), duvar

kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984 [Ü.Ç: 267. sayfada familyayı duvar kuşugiller yapıp türü

duvar tırmaşık kuşu olarak vermesine bakılırsa tırmaşık kelimesi baskı/dizgi hatası sonucu

düşmüş olmalı])

Tichodroma muraria – diwarguş

duvartırmaşığı, duvar tırmaşıkkuşu (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya &

Bilgin 1986; Boyla 2001), duvar tırmaşık kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu

1987; Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), bayağı duvar tırmaşıkkuşu

Sittidae – daşdeşenler

sıvacıgiller, sıvacılar (Boyla 2001), sıvacıkuşugiller (Karol 1963; Gözcelioğlu 2002), sıvacı

kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), sıvacı kuşları (Kuru 1987)

Sitta – daşdeşen

sıvacıkuşu

62

62

Sitta tephronota [subsp. iranica] – uly gaýa daşdeşeni, daşdeşen

büyük kaya sıvacıkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), büyük kaya sıvacı kuşu, büyük kaya

sıvacısı (Boyla 2001), Doğu sıvacıkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986), dağ sıvacıkuşu (Somçağ

1982/3/4)

Certhiidae – jüýgüldekler

tırmaşıkgiller, tırmaşıklar, tırmaşıkkuşugiller (KaracanOxford 1985), tırmaşık-kuşugiller

(Karol 1963), tırmaşık kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), tırmaşıkkuşları (Boyla 2001),

tırmaşık kuşları (Kuru 1987), ağaç tırmaşıkları (Gözcelioğlu 2002)

Certhia himalayana – gimalaý jüýgüldewügi

İNGİLİZCE bar-tailed treecreeper (HBW), bar-tailed tree-creeper (Avibase)

Troglodytidae – çitçitiler

çitkuşugiller (KaracanOxford 1985), çit kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), çit kuşları (Kuru

1987), çitkuşları (Gözcelioğlu 2002), çıtkuşugiller (Karol 1963), çıtkuşları (Boyla 2001),

çalıkuşugiller

Nannus troglodytes or Troglodytes troglodytes [subsp. subpallidus] – çitçiti guşy

çitkuşu (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), çit kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), çıtkuşu

(Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Özkoç 2012), çıt kuşu (Karol 1963), bayağı çitkuşu,

bayağı çit kuşu, bayağı çıtkuşu, Avrupa çitkuşu (KaracanOxford 1985), çalıkuşu (Oğurlu

1988), çalı kuşu (Duran 1958), kış çitkuşu, kış çıtkuşu, böğürtlenkuşu (?), diken serçesi (?),

bokculu serçe* (?), bokluca bülbül, çöplüce bülbül, boklu bülbül* (?), çalıcıl*, çalı çittiği*,

çalı çıtlığı*, çıtlık*, çıttık*, cırtlık*, cırtlık kuş*, cırtlik*, cıtlık*, cırddık*, cıttırık*, cıttır*,

citcirik*, citcibiro*, çartkuşu*, çakçak*, cekcek*, cikcik*, çikçik*, cikciki*, cekceki*,

cakcakı*

Sturnidae – sarlar

sığırcıkgiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Gözcelioğlu 2002), sığırcıklar (Kuru 1987; Boyla 2001), sığırcıkkuşları, sığırcık familyası

Sturnus – sar

sığırcık

Sturnus vulgaris – gara sar, garasar

sığırcık* (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), bayağı sığırcık, adi

sığırcık, yaygın sığırcık, sığırcık kuşu, sıvırcık*, sığırçın*, curcun*, çoğurcuk, kıvırcık*,

kıvırlık*, karakuş*, cırbıyık*, çekirgekuşu, tembelkuş

Pastor roseus or Sturnus roseus – alasar

63

63

ala sığırcık (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), alasığırcık

(Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), pembe sığırcık (Karol 1963; Baran &

Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), penbe sığırcık, su sığırcığı (Kuru 1987), çekirge

sığırcığı

Sturnia pagodarum or Sturnus pagodarum – dag meýnesy

İNGİLİZCE Brahminy starling (HBW)

Acridotheres tristis – meýne

iğdeci (Ü.Ç), çiğdeci (Boyla 2001), adi mino, bayağı mino, mino, miyna, miyna kuşu, mayna

(Gözcelioğlu 2002), Güneydoğu Asya sığırcığı § Boyla 2001 (sayfa: 328): çiğdeci

(Acridotheres tristis) ... Doğal olarak Orta ve Güney Asya'da insanların çevresinde yaşar,

Moskova ve Batum'a yerleşmeyi başarmıştır. Türkiye'de son yıllarda Ankara ve İstanbul'da

gözlenmiştir. Çiğdeci (çigdaci) ismi Orta Asya kökenlidir. Kelime içindeki çiğdenin trabzon

hurması olduğu düşünülmektedir. § Ü.Ç: Kerem Ali Boyla'nın Acridotheres tristis türünün

Türkçe karşılığı olarak verdiği çiğdeci, E. Denison Ross'un İngilizce makalesinden Prof.Dr.

Emine Gürsoy-Naskali'nin çevirisiyle TDK yayınları (: 605) arasında çıkan Kuş İsimlerinin

Doğu Türkçesi, Mançuca ve Çince Sözlüğü adlı kitaptaki 177 sıra numaralı çikdaçi

(Acridotheres cristatellus) maddesinden esinlenmedir. Buradaki Trabzon hurması, hepimizin

yakından bilip severek yediği ve kısaca hurma dediğimiz bitki (Diospyros kaki) değildir. O

zamanın İngilizcesinde Trebizond date [Fransızca: dattier de Trébizonde] olarak geçen

bitkinin günümüz İngilizcesindeki yaygın adı oleaster ya da Russian silverberry olup

bildiğimiz iğde (Elaeagnus angustifolia var. orientalis) demektir. Türk Dil Kurumu yayını

olan Kuş İsimlerinin Doğu Türkçesi, Mançuca ve Çince Sözlüğü (1994) adlı kitapta çikdaçi

(Acridotheres cristatellus) adı Doğu Türkçesi (Uygurcanın önceki biçimi) olarak yer alır. Bu

kaynağa dayanarak Boyla 2001 çiğdeci (Acridotheres tristis) ve dere çiğdecisi (Acridotheres

gingianus) adlarını Türkçeye yerleştirmiştir. Fakat unutulan bir şey var: Doğu Türkçesi

(Çağatayca) çiğde ve çiğdeçi ile Uygurca cigde ve cigdiçi adları Batı Türkçesi (Osmanlıca)

yani bizim Türkçedeki iğde ve iğdeci adının karşılığıdır : Uygurca چى گدى җигдичи cigdiçi جى

(Acridotheres cristatellus 八哥), گدە اغا ,җигдә cigde (iğde, Elaeagnus angustifolia 沙枣) جى ق

سى گدى ,қаға җигдиси qağa cigdisi (süs iğdesi, Elaeagnus pungens 胡颓子). O yüzden جى

Türkiye coğrafyasında yakın zamanda görünmeye başlayan Acridotheres cinsinden ötücü

kuşlar için çiğdeci değil iğdeci biçimini kullanmak gerekir.

Turdidae – jokjokylar

karatavukgiller (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985), kara tavuklar (Kuru 1987), karatavuk familyası, ardıçkuşugiller (Karol 1963;

ArkınHayAns 1980; Gözcelioğlu 2002), ardıçgiller (Boyla 2001), ardıçlar

Turdus – jokjoky

ardıç, ardıç kuşu, ardıçkuşu, bakal*, bakkal*, makal*

Turdus viscivorus – ala jokjoky

ökse ardıç kuşu (Baran & Yılmaz 1984), ökse ardıçkuşu (ArkınHayAns 1980), ökse ardıcı

(Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), ökçe ardıcı

64

64

(Çanakçıoğlu 1982 [Ü.Ç: 232. sayfada "ökçe ardıcı" imlâsıyla geçiyor]), ökseotu ardıç kuşu

(Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), iri ökse ardıcı, buruççun*, fırtına ardıcı

Turdus philomelos – saýrak jokjoky

öter ardıç kuşu, öter ardıç (KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), ötücü ardıç

(Somçağ 1982/3/4), ötücü ardıçkuşu, güzel sesli ardıç, güzel sesli ardıç kuşu (Baran & Yılmaz

1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), şarkıcı ardıç, şarkıcı ardıçkuşu, Kuzey bülbülü

Turdus iliacus – akgaş jokjoky

kızıl ardıç kuşu, kızıl ardıç (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

paskanat ardıç (Somçağ 1982/3/4), pas rengi ardıç, pas rengi ardıç kuşu (Karol 1963; Baran &

Yılmaz 1984), pas renkli ardıç kuşu (Kuru 1987), asma ardıcı, güzelsesli ardıçkuşu, şakıyan

ardıçkuşu, müzikçi ardıç, kızılkanat çᴠʀ [˂ İng. redwing]

Turdus merula – gara jokjoky

karatavuk* (İzmirli 1949; Duran 1958; Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Çanakçıoğlu 1982;

Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kara tavuk

(Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), Avrupa karatavuğu, sarıgagalı karatavuk, karatakı*, karataka*,

karakuş*, kara ardıç, kara ardıçkuşu, karabakal (Somçağ 1982/3/4), kara bakal*, kara bakkal*,

karabahar*, coz bakal*, cuşa*, zesku*, çavke*, çıvıki*, çafkar*, cabık*, cakılı*, cagart*,

cayık*, cayik*, corlayık*, cukcuruk*, curuk bakal* (?), cukcuk*, corcuk*, corcak*, cırnık*

(?), ciron* (?)

Turdus pilaris – rýabina jokjokysy

tarla ardıç kuşu, tarla ardıcı (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), bayağı ardıçkuşu,

asıl ardıç, ardıç (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), ardıç kuşu (İzmirli 1949; Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985; Kuru 1987), ardıçkuşu (ArkınHayAns 1980), boz renkli ardıçkuşu, boz ardıç

(Çanakçıoğlu 1982), boz bakal, boz bakkal, pasrengi ardıçkuşu, topkarın ardıçkuşu,

İskandinav ardıcı

Turdus torquatus – ak petekeli jokjoky

boğmaklı ardıç kuşu, boğmaklı ardıç (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), boğmaklı bakal

(Somçağ 1982/3/4), kolyeli ardıç (Akçakaya & Bilgin 1986), kolyeli ardıç kuşu (Karol 1963;

Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), kolyeli ardıçkuşu (ArkınHayAns 1980; KaracanOxford

1985), yakalı ardıçkuşu, mart saksağanı

Turdus rufiсollis – gyzyl petekeli jokjoky

kızıl gerdanlı ardıç (Boyla 2001), al göğüslü ardıç

Turdus atrogularis – gara petekeli jokjoky

kara gerdanlı ardıç (Boyla 2001), kara göğüslü ardıç

65

65

Muscicapide – siňekçiler

sinekkapangiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), sinekkapanlar (Boyla

2001), sinek kapanlar (Kuru 1987), sinekyutangiller, sinek yutangiller (Baran & Yılmaz 1984),

sinekyutanlar, Eskidünya sinekkapanları

Cercotrichas galactotes or Erythropygia galactotes – tokaý bilbili

çalı bülbülü (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kızıl çalı bülbülü, pas renkli çalı kızılgerdanı, dik

kuyruk (Baran & Yılmaz 1984), yelpaze kuyruklu bülbül

Muscicapa & Ficedula – siňekçi

sinekkapan, sinek kapan, sinekyutan, sinek yutan (Baran & Yılmaz 1984), sinektutan,

sinekavcısı, sinekkuşu, sinekçil kuşu, sinekçil*, sinekçin*, sinekyakalayıcı

Muscicapa striata – çal siňekçi

benekli sinekkapan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), benekli sinek yutan (Baran &

Yılmaz 1984), benekli sinekyakalayıcı, lekeli sinekkapan, lekeli sinek kapan (Kuru 1987),

lekeli sinekyutan, çizgili sinekkapan (KaracanOxford 1985), çizgili sinek-kapan (Karol 1963),

çizgili sinekyutan, gri sinekkapan (Kiziroğlu 1987), külrengi sinekkapan, sinekkapan,

sinekyutan, sinekkuşu

Erithacus rubecula – şapakçy

nar bülbülü (Karol 1963; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), narbülbülü

(ArkınHayAns 1980; KaracanOxford 1985), Eskidünya nar bülbülü, Avrupa nar bülbülü,

kızılgerdan çᴠʀ (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985 [nar bülbülü'ne gönderme yapılmış];

Oğurlu 1988; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), kızıl gerdan (İzmirli 1948 [Fr. rouge-gorge;

Alm. Rotkehlchen]; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kızılgerdan kuşu, algerdan

Irania gutturalis – akdamak bilbil

akgerdan, ak gerdanlı bülbül (Somçağ 1982/3/4), beyaz gerdan (Baran & Yılmaz 1984), taş

bülbülü (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), İran bülbülü

Cyanecula svecica or Luscinia svecica – gökdamak bilbil

gökgerdan, mavigerdan (Boyla 2001), buğdaycıl (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004)

Luscinia – bilbil билбил

bülbül

Luscinia luscinia – adaty bilbil

66

66

ardıç bülbülü (Karol 1963; ArkınHayAns 1980 [for Luscinia megarhynchos]; Somçağ

1982/3/4; Petek 2004), benekli bülbül (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), alaca göğüslü bülbül (Baran & Yılmaz 1984;

Kiziroğlu 1987), alacagöğüs, esmer bülbül, gagalı bülbül, çalı bülbülü, Asya bülbülü

Luscinia megarhynchos – günorta bilbili

bülbül (İzmirli 1948; Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Petek 2004; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), asıl bülbül, Avrupa

bülbülü, gülkuşu*, dukkuk* (?), ıklık* (?)

Myophonus caeruleus – gök jokjoky

İNGİLİZCE blue whistling thrush, blue whistling-thrush (Avibase; HBW), whistling thrush,

whistling-thrush, violet whistling thrush, violet whistling-trush, spangled whistling-trush

Ficedula ruficauda or Muscicapa ruficauda – çyparguýruk siňekçi

İNGİLİZCE rusty-tailed flycatcher (Avibase; HBW), rufous-tailed flycatcher

Ficedula parva – kiçi siňekçi

küçük sinekkapan (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012),

cüce sinekkapan (Karol 1963; Kiziroğlu 1987), cüce sinek kapan (Kuru 1987), cüce sinek

yutan (Baran & Yılmaz 1984), kızılgöğüs sinekkapan (Somçağ 1982/3/4)

Ficedula hypoleuca – alaja sinekçi

kara sinekkapan (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), siyah sinekkapan,

siyah sinek kapan (Kuru 1987), siyah sinek yutan (Baran & Yılmaz 1984), mahzun sinekkapan

(Kiziroğlu 1987)

Ficedula albicollis – akboýun siňekçi

halkalı sinekkapan (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), kolyeli sinekkapan

(Gözcelioğlu 2002), bandlı sinekkapan, yakalı sinekkapan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya &

Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ak-yakalı sinekkapan (Karol 1963),

beyaz yakalı sinekkapan, beyaz yakalı sinek kapan (Kuru 1987), beyaz yakalı sinek yutan

(Baran & Yılmaz 1984)

Phoenicurus – gyzylguýruk

kızılkuyruk

Phoenicurus erythronotus or Adelura erythronota – alaganat gyzylguýruk

kızıl sırtlı kızılkuyruk (Boyla 2001), büyük kızılkuyruk (Akçakaya & Bilgin 1986)

Phoenicurus ochruros – garaja gyzylguýruk

67

67

kara kızılkuyruk (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), külrengi

kızılkuyruk, dağ kızılkuyruğu (Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004), ev kızılkuyruğu (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Kiziroğlu 1987), ev kızıl kuyruğu

(Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987)

Phoenicurus phoenicurus – adaty gyzylguýruk

kızılkuyruk (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kızıl kuyruk

(Duran 1958), bayağı kızılkuyruk, bahçe kızılkuyruğu (Karol 1963; HayatHayAns 1966;

ArkınHayAns 1980; Kiziroğlu 1987), bahçe kızıl kuyruğu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru

1987), ağaç kızılkuyruğu, duvar bülbülü

Monticola – daş jokjokysy

kaya ardıcı

Monticola saxatilis – ala daş jokjokysy

kaya ardıcı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), kaya ardıç kuşu (Baran & Yılmaz 1984), taşkızıl, taşkızılı çᴠʀ [˂ Alm.

Steinrötel] (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Monticola solitarius – gök daş jokjoky

gök ardıç (Karol 1963), gökardıç (KaracanOxford 1985; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), gök

ardıç kuşu, gök ardıçkuşu (ArkınHayAns 1980), gökçe kaya ardıcı (Somçağ 1982/3/4;

Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), mavi kaya ardıcı (Baran

& Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), kayakuşu

Saxicola – jakjaky

taşkuşları (Boyla 2001)

Saxicola rubetra – çemen jakjaky

çayır taşçalanı (Somçağ 1982/3/4), çayır taş kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987),

çayır taşkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), vınlayan kuyrukkakan (Karol 1963; ArkınHayAns 1980),

kahverengi gerdanlı çayır ardıcı, küçük katırtırnağı ardıcı, akgöt

Saxicola caprata – gara jakjaky

kara taşkuşu (Boyla 2001)

Saxicola torquatus – garabaş jakjaky

taşçalan (Somçağ 1982/3/4), taşkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), taş kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987), taş ardıcı,

küçük taş ardıcı, takırdayan kuyrukkakan (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; KaracanOxford

1985), bağrıkara

Oenanthe – çekeýik

68

68

kuyrukkakanlar (Boyla 2001)

Oenanthe oenanthe – adaty çekeýik

bayağı kuyrukkakan, kuyrukkakan (Karol 1963; ArkınHayAns 1980; Somçağ 1982/3/4; Baran

& Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kuyruk kakan

(Kuru 1987), kuyruk kakan kuşu (Duran 1958), taşöpen çᴠʀ [˂ Alm. Steinschmätzer], akgöt,

akgerdan

Oenanthe isabellina – böz çekeýik

boz kuyrukkakan (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), bozkuyrukkakan (Gözcelioğlu 2002), bozca kuyrukkakan, toprak

renkli kuyrukkakan (Kiziroğlu 1987), step kuyrukkakanı (Baran & Yılmaz 1984), taşöğen

Oenanthe deserti – çöl çekeýigi

çöl kuyrukkakanı (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu

2002)

Oenanthe hispanica – ala çekeýik

karakulak kuyrukkakan (Somçağ 1982/3/4), karakulaklı kuyrukkakan (Akçakaya & Bilgin

1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara-kulaklı kuyrukkakan

(Karol 1963), kara kulaklı kuyrukkakan (Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001),

kulaklı kuyrukkakan

Oenanthe pleschanka – sakar çekeýik

alaca kuyrukkakan (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar

& Atik & Çetinkaya 2004), beyaz tepeli kuyrukkakan (Baran & Yılmaz 1984), karasırt

kuyrukkakan (Somçağ 1982/3/4)

Oenanthe picata – gara çekeýik

doğu kuyrukkakanı (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001)

Oenanthe finschii – garaboýun çekeýik

aksırt kuyrukkakan (Somçağ 1982/3/4), aksırtlı kuyrukkakan (Gözcelioğlu 2002; Altan &

Artar & Atik & Çetinkaya 2004), ak sırtlı kuyrukkakan (Boyla 2001), aksırtlı (Akçakaya &

Bilgin 1986), karabaş kuyrukkakan (Baran & Yılmaz 1984), siyahbaşlı kuyrukkakan, kaya

kuyrukkakanı

Oenanthe xanthoprymna – gyzylguýruk çekeýik

kızılca kuyrukkakan (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kızıl kuyrukkakan

(Akçakaya & Bilgin 1986), kuyruk sokumu kırmızı kuyrukkakan (Baran & Yılmaz 1984),

alkuyruk kuyrukkakan, buğdaycıl

Prunellidae – owazçylar

69

69

dağbülbülügiller, dağbülbülleri (Boyla 2001), bozboğazgiller (Gözcelioğlu 2002),

bozboğazlar, çitserçesigiller, serçemsigiller (Baran & Yılmaz 1984), serçemsiler,

şarkıcıkuşugiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), alpşarkıcıkuşugiller, aksentoride

Prunella – owazçy

dağbülbülü, çitserçesi, şarkıcıkuşu

Prunella collaris – alp dag guşak owazçysy

büyük dağbülbülü (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), büyük dağ bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986), dağ çit serçesi (Somçağ 1982/3/4), Alp serçesi, Alp şarkıcı kuşu (Karol 1963), Alp

ötleğeni, gerdanı lekeli serçe (Baran & Yılmaz 1984), şarkıcıkuş

Prunella modularis – tokaý оwazçysy

bayağı dağbülbülü, dağbülbülü (Boyla 2001; Özkoç 2012), dağ bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bozboğaz (Kiziroğlu

1987), çit serçesi (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985; Kiziroğlu 1987), bayağı çitserçesi, çit ötleğeni, çit şakrağı, cırcırkuşu, aksentor, dunok

[˂ İng. dunnock]

Prunella atrogularis – garadamak owazçy

kara boğazlı dağbülbülü (Boyla 2001)

Prunella ocularis – menekli owazçy

sürmeli dağbülbülü (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), sürmeli dağ bülbülü (Akçakaya & Bilgin

1986), sürmeli çitserçesi, siyah tepeli serçe (Baran & Yılmaz 1984), karabaş çit serçesi

(Somçağ 1982/3/4)

Passeridae – serçeler

serçegiller (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Gözcelioğlu 2002), serçeler (Boyla 2001)

Carpospiza brachydactyla – gysgabarmak serçe

çöl serçesi (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), step serçesi (Baran & Yılmaz

1984), taş serçesi, boz serçe (Boyla 2001)

Petronia petronia – daş serçesi

kaya serçesi (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002), kayalık serçesi (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987)

Montifringilla nivalis – gar girrigi

kar serçesi (Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), kar ispinozu, beyaz ispinoz, dağ ispinozu

Pyrgilauda theresae or Montifringilla theresae – owgan ýer serçesi

70

70

İNGİLİZCE Afghan snowfinch (Avibase), Afghan snow-finch, Afghan snow finch, Afghan

ground-sparrow (HBW), bar-tailed snowfinch, Theresa's snowfinch, Theresa's snow-finch,

Theresa's snow finch, Theresa's ground-sparrow, Meinertzhagen's snow finch,

Meinertzhagen's snowfinch

Passer – serçe серче سرچه

serçe

Passer ammodendri – sazak serçesi

saksavul serçesi, saksaval serçesi, kara tepeli serçe

Passer domesticus [subsp. hyrcanus] – öý serçesi

serçe* (İzmirli 1949; Duran 1958; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford

1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), ev serçesi (Kiziroğlu 1987), evcil serçe (Karol 1963),

bayağı serçe, adi serçe, şehir serçesi, seçer*, seyçer*, çerçe*, kör serçe*, kör semçi*,

kürkuşu*, köykuşu*, köylüce*, camikuşu*, cevcer*, civcer*, sivler*, çimçe*, çinçe*, çimçek*,

çinçik*, cinçik*, çıpçık*, cıvcık*, civcik*, cücük*, cinez*, cingez*, cingey*, çink*,

çingenkuşu*, çingencik*, cingencik*, becet, becet kuşu, becit kuşu, kırkır*, cıvıldırık*,

cırıldırık*, cıldırık*, çıldırık*, buğdaycık*, buğdaydık*

Passer domesticus indicus – hindi serçesi

Hint serçesi

Passer hispaniolensis – garadöş serçe

söğüt serçesi (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), bataklık serçesi (Karol 1963; Baran & Yılmaz

1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), İspanyol serçesi

Passer simplex [subsp. zarudnyi] – çöl serçesi

çöl serçesi (Boyla 2001)

Passer montanus – meýdan serçesi

orman serçesi (Somçağ 1982/3/4), ağaç serçesi (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), yaban serçesi, yabani serçe, kır serçesi, dağ serçesi (İzmirli 1949; Karol

1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), dağırcan*

(İzmirli 1949 [Memleketimizde dağ serçesine dağırcan derler]), darıcan*, darılcan*, daracan*,

darcan*, daraca*, darılcak*, daracık*, darıcık*, darıkuşu*, darıbişik*, habur*, celali*

Motacillidae – geçiguşlar

kuyruksallayangiller (KaracanOxford 1985; Gözcelioğlu 2002), kuyruk sallayangiller (Baran

& Yılmaz 1984), kuyruk sallayanlar (Kuru 1987), kuyruksallıyangiller, incirkuşları ve

kuyruksallayanlar (Boyla 2001), incirkuşugiller, dereeşasıgiller

Motacilla cinerea – dag goýunguşy

71

71

dağ kuyruksallayanı (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu

1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012),

dağ kuyruk sallayanı (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), dağ kuyruksallıyanı, gri

kuyruksallayan

Motacilla flava – goýunguş

sarı kuyruksallayan (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986,

Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004;

Özkoç 2012), sarı kuyruk sallayan (Kuru 1987), sarı kuyruksallıyan, sarı çobanaldatan (Karol

1963), sarı çoban aldatan (Baran & Yılmaz 1984), dere eşası

Motacilla flava feldegg or Motacilla feldegg – gara başly goýunguşy

siyah başlı kuyruksalayan, maskeli kuyruksallayan (Kiziroğlu 1987), dere eşası, inekcil*,

inekkuşu*, öküz kuşu*, öküz serçesi*, alâoküz*, alogüz*, dere serçesi*, özekçi kuşu*

Motacilla flava lutea or Motacilla lutea – sary maňlaýly goýunguşy

İNGİLİZCE yellow-headed wagtail (Avibase), Western Yellow Wagtail (Yellow-headed),

eastern yellow-headed wagtail, yellow-browed wagtail, yellow-backed yellow wagtail, Kirghiz

steppe yellow wagtail, Kirgiz steppe yellow wagtail, Khirgiz steppe wagtail

Motacilla citreola – sarybaş goýunguş

sarıbaş kuyruksallayan (Somçağ 1982/3/4), sarı baş kuyruksallayan (Altan & Artar & Atik &

Çetinkaya 2004), sarı başlı kuyruksallayan (Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya

2004; Özkoç 2012), sarıbaşlı kuyruksallayan (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002),

sarıdöş yondakuşu, karaense kuyruksallayan

Motacilla citreoloides – garaarka goýunguş

İNGİLİZCE Hodgson's yellow-headed wagtail (Lawrence 1895)

Motacilla alba – geçiguş

ak kuyruksallayan (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), beyaz kuyruk

sallayan (Kuru 1987), nehir kuyruksallayanı, kuyruksallayan (Somçağ 1982/3/4; Kiziroğlu

1987), kuyruk sallayan (Baran & Yılmaz 1984), kuyruksallıyan, kuyruksalan, kuyrukkakan,

kuyrukkaldıran*, dingil*, dingili*, dingilli*, cingilli*, çingilli*, cingit*, tingili*, dingilcik*,

çinçin*, tintin*, tintin kuşu*, dandan kuşu*, dandaniça*, dandiligaç kuşu*, dimdimi*,

mintiminti* (Antalya), cıcılbıcıl*, siksil*, vicik*, vicit kuşu*, kesekkuşu*, yağmurcuk*,

peygamberkuşu, yonda kuşu, yond kuşu, yont kuşu, yunt kuşu, yund kuşu, çobanaldatan

Motacilla alba personata or Motacilla personata – dulanan geçiguşy

maskeli kuyruksallayan

Anthus – atjagazy

incirkuşları (Boyla 2001)

72

72

Corydalla campestris or Anthus campestris – meýdan atjagazy

kır incirkuşu (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), kır incir kuşu

(Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), tarla incirkuşu

Corydalla richardi or Anthus richardi – sähra atjagazy

mahmuzlu incir kuşu çᴠʀ [˂ Alm. Spornpieper] (Karol 1963), Richard incir kuşu çᴠʀ [˂ İng.

Richard's pipit]

Anthus trivialis – tokaý atjagazy

ağaç incir kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), ağaç

incirkuşu (ArkınHayAns 1980; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik

& Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), orman incirkuşu (Somçağ 1982/3/4)

Anthus cervinus – gyzyl petekeli atjagaz

kızıl-gerdanlı incir kuşu (Karol 1963), kızıl gerdanlı incir kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru

1987), kızıl gerdanlı incirkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kızılgerdan incirkuşu

(Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), algerdan incirkuşu, al

gerdanlı incir kuşu (Kiziroğlu 1987), pasgerdan incirkuşu (Somçağ 1982/3/4)

Anthus pratensis – çemen atjagazy

çayır incir kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987), çayır

incirkuşu (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Boyla 2001; Akçakaya & Bilgin 1986;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012)

Anthus spinoletta – dag atjagazy

dağ incirkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002 [(Dağ İncirkuşu Habitat)]; Özkoç 2012), dağ

incir kuşu, su incirkuşu (KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004), su incir kuşu (Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), dere

incir kuşu (Kiziroğlu 1987), dere incirkuşu (Somçağ 1982/3/4)

Fringillidae – girrikler

ispinozgiller (Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Petek 2004), ispinozlar, serçegiller, Yeni Dünya tohum

yiyicileri (Kuru 1987 [Ü.Ç: sayfa: 471; 1994 baskısı: sayfa: 542; Ploceidae için Eski Dünya

tohum yiyicileri adını kullanmış])

Fringilla montifringilla – girrik

dağ ispinozu (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985;

Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç

2012), dağ ispinoz (Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004 [tek geçiyor]), dağbabası,

dağbabaları, dağ babaları (Kuru 1987), Kuzey ispinozu, orman filuryası

Fringilla coelebs [subsp. transcaspius] – üşegenje

73

73

ispinoz (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kayın ispinozu

(KaracanOxford 1985), bayağı ispinoz (Petek 2004), adi ispinoz, asıl ispinoz, alaca serçe

Mycerobas carnipes [subsp. speculigerus] – arça paltatumşugy, arçasar

sarı karınlı kocabaş (Boyla 2001)

Coccothraustes coccothraustes – adaty paltatumşuk

bayağı kocabaş, kocabaş (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984;

KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kocabaş kuşu, kocabaş çekirdekısıran,

çekirdekısıran, kocagaga, flurcun, flurcin, florcin, filorcin, filorcin kuşu

Pyrrhula pyrrhula – pitpiti

şakrak kuşu (İzmirli 1949; Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), şakrakkuşu

(Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla

2001; Gözcelioğlu 2002; Petek 2004), bayağı şakrakkuşu, bayağı şakrak kuşu, قراق ش şakrak

(Boyla 2001), şakayık, şakayıkkuşu, boğa ispinozu çᴠʀ [˂ İng. bullfinch]

Bucanetes githagineus – ýogynçüňk çöl pitpitisi

küçük alamecek (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çöl şakrakkuşu,

çöl şakrağı, çöl trompetçisi, moro

Bucanestes mongolicus or Eremopsaltria mongolica – mongol pitpitisi

doğu alameceği (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002)

Rhodopechys sanguinea – gyzylganat merjimek guşy

alamecek* (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

alamencik*, alamançık*, elāmencik*, kırmızı kanatlı şakrak kuşu (Baran & Yılmaz 1984), çöl

şakrakkuşu § alamecek (Afşin Maraş), alamencik (Taşoluk Göksun Maraş) «kanatlarının üstü

ve boynu kırmızı renkli küçük bir kuş»; alamançık (Kayışlı Adana) «kanarya kuşu»;

elāmencik (Osmaniye Adana) «ispinoz kuşu». TDK Derleme Sözlüğü'nde -mecek'li biçimin

tek yerden, -mencik'li biçimin üç yerden kayıtlı olması, alamecek değil alamencik biçimin ana

söz olduğunu gösteriyor; ala «alaca» + mencik «bkz. DS».

Carpodacus – merjimek

çütre

Carpodacus erythrinus or Erythrina erythrina – adaty merjimek

bayağı çütre, çütre (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Özkoç 2012), al

şakrakkuşu, al ispinoz (Akçakaya & Bilgin 1986), al-renkli şakrak kuşu (Karol 1963), karmen

renkli şakrak kuşu (Kuru 1987), karmenrengi şakrakkuşu, karmen şakrağı, karmen kuşu

(İzmirli 1948 [Carpodacus]), kırmızı şakrak kuşu (Baran & Yılmaz 1984) § TDK Derleme

Sözlüğü'de çütre ya da ona yakın bir kuş adına rastlayamadım.

74

74

Carpodacus rhodochlamys – arça merjimegi

İNGİLİZCE red-mantled rosefinch (Avibase; HBW)

Carpodacus sibiricus or Uragus sibiricus – uzynguýruk pitpiti

uzunkuyruklu şakrakkuşu, uzun kuyruklu çütre (Boyla 2001)

Rhodospiza obsoleta or Rhodopechys obsoletus or Rhodopechys obsoleta – melemtil girrik, çöl

girrigi

boz alamecek (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002),

beyaz kanatlı şakrak kuşu (Baran & Yılmaz 1984), ak şakrak

Chloris chloris or Carduelis chloris – ýaşyl paltatumşuk

florya (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Akçakaya

& Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Petek 2004; Altan & Artar &

Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), flurya, fülürya, filûrya, frilya, florya kuşu (İzmirli

1948), filûrya kuşu, çameriye, yelve, yelve kuşu (Karol 1963), yeşil ispinoz, büyük iskete

Linaria flavirostris or Carduelis flavirostris – dag çetçeti

sarıgagalı ketenkuşu (Gözcelioğlu 2002), sarı-gagalı keten kuşu (Karol 1963), sarı gagalı

ketenkuşu (Boyla 2001), sarı gagalı keten kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), sarıgaga

ketenkuşu, sarıgagalı kenevirkuşu, kenevirkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986), boz ketenkuşu

(Somçağ 1982/3/4)

Linaria cannabina or Carduelis cannabina – kendir guşy

keten kuşu (Baran & Yılmaz 1984; Kuru 1987), ketenkuşu (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya &

Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Petek

2004; Özkoç 2012), kenevir kuşu (Karol 1963; KaracanOxford 1985), hoş ötüşlü kenevirkuşu

Acanthis flammea or Carduelis flammea – adaty çetçeti

Kuzey keten kuşu, Kuzey ketenkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; CITES 1994; Boyla 2001;

Gözcelioğlu 2002), huş ketenkuşu (CITES 1994), huş isketesi (Boyla 2001), keten kuşu (Karol

1963 [C. linaria]), kenevirkuşu (Somçağ 1982/3/4), kızıl alınlı ve kara gerdanlı saka kuşu,

kızıl başlı ispinoz kuşu, filorcin kuşu

Loxia curvirostra – ýolkaçy girrik

çaprazgaga (Karol 1963; Somçağ 1982/3/4; Çanakçıoğlu 1982; Akçakaya & Bilgin 1986;

Kiziroğlu 1987; Kuru 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), çapraz gaga (Baran & Yılmaz

1984), çaprazgagalı (KaracanOxford 1985), çaprazgagalı ispinoz, bayağı çaprazgaga, ladin

çarazgagalısı (KaracanOxford 1985), yenidünya (İzmirli 1948; Karol 1963; Çanakçıoğlu 1982;

Kuru 1987), munta, munta kuşu, çingene kuş (Kuru 1987)

Carduelis carduelis – adaty saryganat

saka (Somçağ 1982/3/4; Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Petek

2004; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), saka kuşu (İzmirli 1948; Duran

75

75

1958; Karol 1963; Baran & Yılmaz 1984; KaracanOxford 1985; Kuru 1987; Oğurlu 1988),

sakakuşu (Kiziroğlu 1987), öksekuşu, dikenkuşu*, cembercik* (?), çembelcik* (?), dennûre*

(?), altın ispinoz çᴠʀ [˂ İng. goldfinch]

Carduelis carduelis caniceps, Carduelis caniceps – çal başly saryganat

İNGİLİZCE grey-crowned goldfinch, European Goldfinch (Grey-crowned) (Avibase),

Himalayan goldfinch (Lawrence 1895)

Serinus canaria var. domesticus – kanareýka канарейка

kanarya, kanarya kuşu, kafes kanaryası (KaracanOxford 1985)

Serinus pusillus – gyzyl depeli girrik

kara iskete (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kara kanarya (Akçakaya & Bilgin 1986), kara

gübük (Somçağ 1982/3/4), kızılalın iskete, kırmızı alınlı kanarya (Baran & Yılmaz 1984), al

kanarya, Asya kanaryası

Spinus spinus or Carduelis spinus – ýaşyl tiltil

iskete (Somçağ 1982/3/4; KaracanOxford 1985; Akçakaya & Bilgin 1986; Petek 2004), bayağı

iskete, karabaş iskete, karabaşiskete (Kiziroğlu 1987 [Ü.Ç: tamamen bitişik yazılmış]),

karabaşlı iskete (Kuru 1987; Gözcelioğlu 2002), kara-başlı iskete (Karol 1963), kara başlı

iskete (Baran & Yılmaz 1984; Boyla 2001; Özkoç 2012), mühürlü iskete, sarısandal, yabani

kanarya, kanarya

Emberizidae – süleçiler

kirazkuşugiller (Gözcelioğlu 2002), kiraz kuşugiller (Baran & Yılmaz 1984), kirazkuşları

(Boyla 2001), yelvegiller (Karol 1963; KaracanOxford 1985), yelveler, çintegiller, çinteler

(Boyla 2001)

Plectrophenax nivalis – akganat süleçi

alaca kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), alaca kiraz kuşu,

alaca çinte (Boyla 2001), kar kirazkuşu, kar kiraz kuşu, kar yelvesi, kar çintesi, karkuşu,

asmakuşu, şakayıkkuşu

Calcarius lapponicus – gara petekeli süleçi

Laponya kiraz kuşu (İzmirli 1948), Lapon çintesi, mahmuzlu kirazkuşu, mahmuzlu kiraz kuşu

, mahmuzlu çinte (Boyla 2001), mahmuzlu kuş (İzmirli 1948)

Emberiza – süleçi

yelve, yelve kuşu, kirazkuşu, kiraz kuşu (İzmirli 1948) çinte (Somçağ 1982/3/4) § TDK

Derleme Sözlüğü: çinte (Kıranbergaz Çanakkale), çinçe, çimçe ... «serçe». Yalnızca tek bir

yerden kayıtlı hapax lagomenon veriye dayanarak Emberiza ve yakın cinslerden kuşlara çinte

adını vermek Türkçeyi Esperantolaştırmaktan başka bir şeye yaramaz.

Melophus melanocephalus or Granativora melanocephala or Emberiza melanocephala – garabaşly

süleçisi

76

76

karabaş kirazkuşu, karabaş kiraz kuşu (Baran & Yılmaz 1984), kara başlı kirazkuşu (Boyla

2001), kara başlı kiraz kuşu, karabaşlı kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), kara başlı çinte (Boyla 2001),

karabaş çinte (Somçağ 1982/3/4), kiraz kuşu (Karol 1963; KaracanOxford 1985; Kuru 1987)

Melophus bruniceps or Granativora bruniceps or Emberiza bruniceps – sary bilbil, sarybilbil, sary

süleçi

kızılbaşlı kirazkuşu (Gözcelioğlu 2002), kızıl başlı kirazkuşu (Boyla 2001), kızıl başlı kiraz

kuşu, kızıl başlı çinte (Boyla 2001), kahvebaş kirazkuşu, bozkır kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin

1986)

Emberiza calandra or Miliaria calandra – daryçy

tarla kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002;

Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), tarla kiraz kuşu (Baran & Yılmaz 1984), tarla

çintesi (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç

2012), ekin yelvesi (Karol 1963; KaracanOxford 1985)

Emberiza cia – dag süleçisi

kaya kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), kaya kiraz kuşu

(Baran & Yılmaz 1984), kaya yelvesi (Karol 1963), kaya çintesi (Somçağ 1982/3/4; Boyla

2001)

Emberiza buchanani – gaýa süleçisi

doğu kirazkuşu (Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), doğu kiraz kuşu, dağ kirazkuşu (Akçakaya &

Bilgin 1986), dağ çintesi (Somçağ 1982/3/4), taş kiraz kuşu (Baran & Yılmaz 1984)

Emberiza cineracia – çal süleçisi

boz kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), boz çinte (Somçağ

1982/3/4; Boyla 2001), boz kiraz kuşu, külrengi kiraz kuşu (Baran & Yılmaz 1984), külrengi

yelve (Karol 1963), gri kirazkuşu

Emberiza hortulana – bag süleçisi

bayağı kirazkuşu, bayağı kiraz kuşu, kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Kiziroğlu 1987;

Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004; Özkoç 2012), kiraz

kuşu (Baran & Yılmaz 1984), bayağı çinte, çinte (Somçağ 1982/3/4), bahçe yelvesi, yağ

yelvesi, ortolan (Karol 1963; KaracanOxford 1985), ortolon

Emberiza stewarti – stýuartyň süleçisi

kara sürmeli çinte

Emberiza citrinella – adaty süleçi, süleçi

sarı kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Boyla 2001; Gözcelioğlu 2002), sarı kiraz kuşu

(Baran & Yılmaz 1984), sarı renkli kirazkuşu (Kiziroğlu 1987), sarı yelve (Karol 1963), sarı

çinte (Somçağ 1982/3/4; Boyla 2001; Özkoç 2012), sarıasma kuşu, sarıkanatlı ağaçkakan

(DANDY), iskete

77

77

Emberiza leucocephalos – ak depeli süleçi

akbaş kirazkuşu, ak başlı kiraz kuşu, ak başlı kirazkuşu (Boyla 2001), akbaşlı kirazkuşu

(Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), ak-başlı yelve (Karol 1963), ak başlı çinte

(Boyla 2001)

Schoeniclus schoeniclus or Emberiza schoeniclus – gamyş süleçisi

bataklık kirazkuşu (Kiziroğlu 1987; Boyla 2001), bataklık kiraz kuşu (Baran & Yılmaz 1984;

Gözcelioğlu 2002), bataklık çintesi (Boyla 2001; Özkoç 2012), batak kirazkuşu (Akçakaya &

Bilgin 1986; Altan & Artar & Atik & Çetinkaya 2004), sazlık yelvesi (Karol 1963), saz çintesi

(Somçağ 1982/3/4), kamış yelvesi

Schoeniclus schoeniclus pyrrhuloides or Emberiza schoeniclus pyrrhuloides, Emberiza pyrrhuloides –

ýogynçünk süleçisi

İNGİLİZCE Southern Kazakhstan reed bunting

Schoeniclus aureolus or Emberiza aureola – akegin süleçi

kuşaklı kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986), kuşaklı kiraz kuşu, söğüt çintesi (Boyla 2001)

Schoeniclus rusticus or Emberiza rustica – süleçi-züýk

akkaşlı kirazkuşu (Akçakaya & Bilgin 1986; Gözcelioğlu 2002), ak kaşlı kiraz kuşu (Boyla

2001), ak kaşlı çinte (Boyla 2001)