22
www.turkjphysiotherrehabil.org ISSN:1300-8757 • e-ISSN: 2148-0109 TÜRKİYE FİZYOTERAPİSTLER DERNEĞİ’nin bilimsel yayın organı ve süreli yayınıdır. (The official scientific journal of Turkish Physiotherapy Association) Sahibi (Owner) Türkiye Fizyoterapistleri Derneği adına (On Behalf of Turkish Physiotherapy Association) Tülin DÜGER Editör ve Yazı İşleri Müdürü (Editor in Chief and Editorial Manager) Aynur Ayşe KARADUMAN Tasarım (Design) Merdiven Reklam Tanıtım Telefon: 0 312 232 30 88 www.merdivenreklam.com Baskı (Printing) Ankamat Matbaacılık 30. Cad./538. Sok. D:60, Yenimahalle/Ankara Tel: (0312) 394 5494 “Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi”; Emerging Sources Citation İndex (ESCI), Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL), EBSCO, Excerpta Medica EMBASE), AMED Physiotherapy Index, SPORT Discus, Türkiye Atıf Dizini ve Ulakbim Türk Tıp Dizini’nde yer almaktadır. “Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation” is listed in Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL), EBSCO, Excerpta Medica (EMBASE), AMED Physiotherapy Index, SPORT Discus, Turkey Citation Index and Ulakbim Medical Index. “Açık Erişim Dergi” Yılda 3 kez (Nisan, Ağustos, Aralık) yayınlanır. “Open Access Journal” Published three times (April, August, December) a year. İletişim (Correspondence) Türkiye Fizyoterapistler Derneği Genel Merkezi Adres: Kültür Mah. Mithatpaşa Cad. 71/13 Kızılay/ANKARA Telefon : (0312) 433 51 71 Faks : (0312) 433 51 71 Gsm : (0507) 251 91 43 [email protected] Dergi Basım tarihi: 14/04/2017 TÜRK FiZYOTERAPi VE REHABiLiTASYON DERGiSi TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION . . .. .. Baş Editör (Editor in Chief) Aynur Ayşe KARADUMAN Editör Yardımcıları (Associate Editors) Semin AKEL Hacettepe Üniversitesi (İng. ED) İpek ALEMDAROĞLU Hacettepe Üniversitesi (İng. ED) Ummühan BAŞASLAN Pamukkale Üniversitesi Gürsoy COŞKUN Hacettepe Üniversitesi İlkim ÇITAK KARAKAYA Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (İng. ED) İrem DÜZGÜN Hacettepe Üniversitesi Bülent ELBASAN Gazi Üniversitesi Tüzün FIRAT Hacettepe Üniversitesi Arzu GENÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Mehmet Gürhan KARAKAYA Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Defne KAYA Biruni Üniversitesi Akmer MUTLU Hacettepe Üniversitesi (İng. ED) Çiğdem ÖKSÜZ Hacettepe Üniversitesi (İng. ED) Zübeyir SARI Marmara Üniversitesi Ela TARAKCI İstanbul Üniversitesi Emine ASLAN TELCİ Pamukkale Üniversitesi Semra TOPUZ Hacettepe Üniversitesi Baki Umut TUĞAY Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (İng. ED) Emine Handan TÜZÜN Doğu Akdeniz Üniversitesi İpek YELDAN İstanbul Üniversitesi Öznur YILMAZ Hacettepe Üniversitesi Hayri Baran YOSMAOĞLU Başkent Üniversitesi Nuray YOZBATIRAN Texas Üniversitesi (İng. ED) Teknik Editör (Technical Editor) Numan DEMİR Hacettepe Üniversitesi Yardımcı Teknik Editörler (Associate Technical Editors) Selen SEREL ARSLAN Hacettepe Üniversitesi Elif TURGUT Hacettepe Üniversitesi Orkun Tahir ARAN Hacettepe Üniversitesi Şulenur YILDIZ Hacettepe Üniversitesi Özgün KAYA KARA Hacettepe Üniversitesi Bioistatistik Editörü (Biostatistics Advisor) Levent EKER Doğu Akdeniz Üniversitesi Ulusal Danışma Kurulu (National Advisory Board) Uluslararası Danışma Kurulu (International Advisory Board) Esra AKI Candan ALGUN Berna ARDA Hülya ARIKAN Sinan BEKSAÇ Uğur CAVLAK Arzu DAŞKAPAN Mahmut Nedim DORAL Hakan GÜR Nilgün GÜRSES Serap İNAL Özgür KASAPÇOPUR Hülya KAYIHAN Nilüfer ÇETİŞLİ KORKMAZ Mehtap MALKOÇ Arzu RAZAK ÖZDINÇLER Levent ÖZTÜRK Gülden POLAT Cem SARAÇ Sema SAVCI Bilsen SİRMEN Tutku SOYER Haluk TOPALOĞLU Mine UYANIK Özlem ÜLGER Sibel AKSU YILDIRIM Peter C. BELAFSKY (USA) Ayşenur TUNCER (USA) Richard Wallace BOHANNON (UK) Michael CALLAGHAN (UK) Pere CLAVE (SPAIN) Victor DUBOWITZ (UK) John A. NYLAND (USA) Barbara H. CONNOLY (USA) Michelle EAGLE (UK) Ayşe EDEER (USA) Christa EINSPIELER (AT) Andre FARASYN (BEL) P. Senthil KUMAR (INDIA) Sheila LENNON (AU) Carole B. LEWIS (USA) Rusu LIGIA (RO) Jarmo PERTTUNEN (FI) Paul ROCKAR (USA) Guy G. SIMONEAU (USA) Deborah Gaebler SPIRA (USA) 2017 28(1) Web Tabanlı Danışma ve Hakem Kurulu Listesi www.turkjphysiotherrehabil.org adresinde yer almaktadır.

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION · Türkçe makalelerde Türk Dil Kurumu’nun Türkçe Sözlüğü esas alınmalıdır. İngilizce makaleler ve İngilizce özetler,

  • Upload
    others

  • View
    25

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

www.turkjphysiotherrehabil.org

ISSN:1300-8757 • e-ISSN: 2148-0109

TÜRKİYE FİZYOTERAPİSTLER DERNEĞİ’nin bilimsel yayın organı ve süreli yayınıdır.(The official scientific journal of Turkish Physiotherapy Association)

Sahibi (Owner)Türkiye Fizyoterapistleri Derneğiadına(On Behalf of Turkish Physiotherapy Association)Tülin DÜGER

Editör ve Yazı İşleri Müdürü (Editor in Chief and Editorial Manager)Aynur Ayşe KARADUMAN

Tasarım (Design)Merdiven Reklam TanıtımTelefon: 0 312 232 30 88www.merdivenreklam.com

Baskı (Printing)Ankamat Matbaacılık30. Cad./538. Sok. D:60, Yenimahalle/AnkaraTel: (0312) 394 5494

“Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi”; Emerging Sources Citation İndex (ESCI), Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL), EBSCO, Excerpta Medica EMBASE), AMED Physiotherapy Index, SPORT Discus, Türkiye Atıf Dizini ve Ulakbim Türk Tıp Dizini’nde yer almaktadır.

“Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation” is listed in Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL), EBSCO, Excerpta Medica (EMBASE), AMED Physiotherapy Index, SPORT Discus, Turkey Citation Index and Ulakbim Medical Index.

“Açık Erişim Dergi” Yılda 3 kez (Nisan, Ağustos, Aralık) yayınlanır.“Open Access Journal” Published three times (April, August, December) a year.

İletişim (Correspondence)Türkiye Fizyoterapistler DerneğiGenel Merkezi Adres: Kültür Mah. Mithatpaşa Cad. 71/13 Kızılay/ANKARA Telefon : (0312) 433 51 71Faks : (0312) 433 51 71Gsm : (0507) 251 91 [email protected]

Dergi Basım tarihi: 14/04/2017

TÜRK FiZYOTERAPi VE REHABiLiTASYON DERGiSi

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION

. . . .. .

Baş Editör (Editor in Chief)Aynur Ayşe KARADUMAN

Editör Yardımcıları (Associate Editors)Semin AKEL Hacettepe Üniversitesi (İng. ED)İpek ALEMDAROĞLU Hacettepe Üniversitesi (İng. ED)Ummühan BAŞASLAN Pamukkale ÜniversitesiGürsoy COŞKUN Hacettepe Üniversitesiİlkim ÇITAK KARAKAYA Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (İng. ED)İrem DÜZGÜN Hacettepe ÜniversitesiBülent ELBASAN Gazi ÜniversitesiTüzün FIRAT Hacettepe ÜniversitesiArzu GENÇ Dokuz Eylül ÜniversitesiMehmet Gürhan KARAKAYA Muğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiDefne KAYA Biruni ÜniversitesiAkmer MUTLU Hacettepe Üniversitesi (İng. ED)Çiğdem ÖKSÜZ Hacettepe Üniversitesi (İng. ED)Zübeyir SARI Marmara ÜniversitesiEla TARAKCI İstanbul ÜniversitesiEmine ASLAN TELCİ Pamukkale ÜniversitesiSemra TOPUZ Hacettepe ÜniversitesiBaki Umut TUĞAY Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (İng. ED)Emine Handan TÜZÜN Doğu Akdeniz Üniversitesiİpek YELDAN İstanbul ÜniversitesiÖznur YILMAZ Hacettepe ÜniversitesiHayri Baran YOSMAOĞLU Başkent ÜniversitesiNuray YOZBATIRAN Texas Üniversitesi (İng. ED)

Teknik Editör (Technical Editor)Numan DEMİR Hacettepe Üniversitesi

Yardımcı Teknik Editörler (Associate Technical Editors)Selen SEREL ARSLAN Hacettepe ÜniversitesiElif TURGUT Hacettepe ÜniversitesiOrkun Tahir ARAN Hacettepe ÜniversitesiŞulenur YILDIZ Hacettepe ÜniversitesiÖzgün KAYA KARA Hacettepe Üniversitesi

Bioistatistik Editörü (Biostatistics Advisor)Levent EKER Doğu Akdeniz Üniversitesi

Ulusal Danışma Kurulu (National Advisory Board)

Uluslararası Danışma Kurulu (International Advisory Board)

Esra AKICandan ALGUNBerna ARDAHülya ARIKAN Sinan BEKSAÇUğur CAVLAKArzu DAŞKAPANMahmut Nedim DORALHakan GÜRNilgün GÜRSES Serap İNALÖzgür KASAPÇOPURHülya KAYIHAN

Nilüfer ÇETİŞLİ KORKMAZMehtap MALKOÇArzu RAZAK ÖZDINÇLERLevent ÖZTÜRKGülden POLATCem SARAÇSema SAVCIBilsen SİRMENTutku SOYERHaluk TOPALOĞLUMine UYANIK Özlem ÜLGERSibel AKSU YILDIRIM

Peter C. BELAFSKY (USA)Ayşenur TUNCER (USA)Richard Wallace BOHANNON (UK)Michael CALLAGHAN (UK)Pere CLAVE (SPAIN)Victor DUBOWITZ (UK)John A. NYLAND (USA)Barbara H. CONNOLY (USA)Michelle EAGLE (UK)Ayşe EDEER (USA)

Christa EINSPIELER (AT)Andre FARASYN (BEL)P. Senthil KUMAR (INDIA)Sheila LENNON (AU)Carole B. LEWIS (USA)Rusu LIGIA (RO)Jarmo PERTTUNEN (FI)Paul ROCKAR (USA)Guy G. SIMONEAU (USA)Deborah Gaebler SPIRA (USA)

201728(1)

Web Tabanlı Danışma ve Hakem Kurulu Listesiwww.turkjphysiotherrehabil.org adresinde yer almaktadır.

YAZARLARIN DİKKATİNEYazım Kuralları ve Genel Bilgiler Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, Türkiye Fizyoterapistler Derneği’nin yayın organı olup, yılda 3 kez (Nisan, Ağustos ve Aralık) Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanmaktadır. Dergi fizyoterapi ve rehabilitasyon konuları ile ilişkili özgün araştırmalar, çağrılı derlemeler, olgu sunumları, editöre mektupları değerlendirmek üzere kabul eder. Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi yayınladığı makalelerin konu ile ilgili en yüksek etik ve bilimsel standartlarda olması ve ticari kaygılarda olmaması şartını gözetmektedir.Derginin yazım kurallarında Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals - International Committee of Medical Journal Editors (http://www.icmje.org) adlı bel-ge temel alınmıştır. İletişimden sorumlu yazar makalenin sunum aşamasından basımına kadar olan süreçlerde her türlü yazışmayı gerçekleştiren yazardır. İletişimden sorumlu yazar makaleyi dergiye “Yayın Hakları Sözleşmesi” ve “Çıkar Çatışması Formu”nu tamamlayarak göndermelidir. Makalenin sunum yazısı e-imza ile imzalanarak ya da çıplak imza ile imzalandıktan sonra taranarak gön-derilmelidir. Dergi gerektiğinde çıplak imzalı sunum yazısını isteme hakkına sahiptir. Makalede kitap ya da dergilerde daha önce yayınlanmış alıntı yazı, tablo, şekil vs. mevcut ise makale yazarı, yayın hakkı sahibi ve yazarlarından yazılı izin almak ve bunu makalede belirtmek zorundadır. Bilimsel toplantılarda sunulan bildiler özet şeklinde daha önce sunulmuş ve/veya basılmış ise başlık sayfasında belirtilmesi koşulu ile kabul edilir.Yazıların bilimsel içeriği ve etik kurallara uygunluğu yazar(lar)ın sorumluluğundadır. Dergiye Etik kurul onayı almış ve Helsinki Bildirgesi’ne uygun yazılar kabul edilir. Çalışmada “Hayvan” öğesi kullanılmış ise yazar(lar), makalenin “Gereç ve yöntem” bölümünde Guide for the Care and Use of Laboratory Animals (http://www.nap.edu/catalog/5140.html) prensipleri doğrultu-sunda çalışmalarında hayvan haklarını koruduklarını ve kurumlarının etik kurullarından onay al-dıklarını belirtmek zorundadır. Yazar(lar), araştırmaya katılan bireylerden Bilgilendirilmiş Onam Formu (informed consent) alındığını yazılarında belirtmeli ve gerektiğinde onam formlarını belgeleyebilmelidir.Dergiye gönderilen makale biçimsel esaslara uygun ise editör ve editör yardımcılarına ek ola-rak en az iki hakemin incelemesinden geçip, gerek görüldüğü takdirde, istenen değişiklikler yazarlarca yapıldıktan sonra yayınlanır.Makale bilimsel değerlendirme için işleme alındıktan sonra yayın hakları devir sözleşmesinde belirtilmiş olan yazar isimleri ve sıralaması esas alınır. Bu aşamadan sonrahiçbir aşamada makaleye yayın hakları devir sözleşmesinde imzası bulunanlar dışında yazar ismi eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez. Makale yazarlarından herhangi birinin isminin makaleden çıkartılması için konuyla ilgili tüm yazarların açıklamalı ve yazılı izinleri alınır.Yayın hakları devir sözleşmesinde ismi belirtilmiş olan yazarların gönderilen makalede doğru-dan katkısının olması gerekir. Yazar olarak belirlenen isim aşağıdaki özelliklerin tümüne sahip olmalıdır.• Çalışmanın planlanmasına ve verilerin toplanmasına veya verilerin analizine ve yorumlan-masına katkısı olmalıdır.• Makale taslağının hazırlanması veya revize edilmesine katkıda bulunmalıdır.• Makalenin dergiye gönderilecek ve yayınlanacak son halini okuyup kabul etmelidir. Yazım KurallarıTürkçe makalelerde Türk Dil Kurumu’nun Türkçe Sözlüğü esas alınmalıdır. İngilizce makaleler ve İngilizce özetler, dergiye gönderilmeden önce dil uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Makaleyi İngilizce yönünden değerlendiren yazarlardan biri değil ise bu kişinin ismi makalenin sonunda TEŞEKKÜR (Acknowledgement) bölümünde belirtilmelidir. Makaleler, sayfa A4 boyutunda olacak şekilde, PC uyumlu Microsoft Word programı ile “Times New Roman” yazı tipi kullanılarak 12 punto ile makalenin tüm bölümlerinde çift aralıklı olarak yazılmalıdır. Sayfanın her iki kenarında 2.5 cm boşluk bırakılmalı, sayfalar numaralandırılma-lıdır. Orijinal araştırma makaleleri 3000 kelime, derlemeler 5000 kelime, olgu sunumları 1000 kelime ve editöre mektuplar ise 500 kelimeyi aşmamalıdır. Makale dergiye yayımlanmak üzere gönderilmeden önce, Yazar için Son Kontrol Listesi’ne göre gözden geçirilmelidir.Başlık SayfasıMakalenin başlığı kısa fakat içeriği tanımlayıcı ve amaçla uyumlu olmalıdır. Başlıkta kısaltma kullanılmamalıdır. Makale başlığının hem Türkçe hem de İngilizcesi yazılmalıdır. Ayrıca yazının 40 karakterlik kısa bir başlığı da hem Türkçe hem de İngilizce olarak başlık sayfasında belirtil-melidir. Yazarların açık adları, soyadları ve akademik unvanları, çalıştıkları kurum, çalışmanın yapıldığı klinik, bölüm, enstitü, hastane veya üniversitenin açık adı ve adresi belirtilmeli ve her yazar için üst numaralandırma kullanılmalıdır. İletişimden sorumlu yazarın iletişim bilgileri ayrıca belirtilmelidir. İletişim bilgileri, adres, güncel e-posta adresi, faks ve GSM numaralarını içermelidir. Yazı özet ve/veya bildiri şeklinde daha önce sunulmuş ise sunum yeri, tarihi ve basılmışsa basımı yapılan yayın organı bu sayfada belirtilmelidir. Ayrıca dergiye gönderilen yazı ile ilgili herhangi bir kuruluştan destek alınıp alınmadığı, alınmışsa bu desteğin kapsamı başlık sayfasında belirtilmelidir.ÖzetlerHer makale hem Türkçe hem de İngilizce özet içermelidir. Türkçe Özet ve Anahtar KelimelerTürkçe özet ayrı bir sayfadan başlamalı ve 250 kelimeden fazla olmamalıdır. Türkçe özet bölümü çalışmanın amacını, uygulanan yöntemi, temel bulguları ve sonucu içermelidir. Özet, öz başlığını taşımalı ve Amaç’, ‘Yöntemler’, ‘Sonuçlar’, ‘Tartışma’ alt başlıklarına ayrılmalıdır. Anahtar kelimeler 3’ten az, 5’ten çok olmamalıdır. Anahtar kelimeler “Türkiye Bilim Terimleri” listesinden seçilmelidir (http://www.bilimterimleri.com). Türkiye Bilim Terimleri, MeSH (Medi-cal Subject Headings) terimlerinin Türkçe karşılıklarının bulunduğu bir anahtar kelimeler dizi-nidir. MeSH listesinde henüz yer almamış yeni bir kavram için liste dışı kelimeler kullanılabilir. Anahtar kelimeler noktalı virgül ile birbirinden ayrılmalıdır. Yazı içerisinde kullanılacak kısalt-malar için http://www.issn.org/2-22660-LTWA.php adresinden yararlanılabilir.İngilizce Özet (Abstract) ve Anahtar Kelimeler (Key Words)İngilizce özet ayrı bir sayfadan başlamalı ve 250 kelimeden fazla olmamalıdır. İngilizce özet ‘Purpose’, ‘Methods’, ‘Results’, ‘Discussion’ alt başlıklarına ayrılmalıdır. İngilizce özet ve anahtar kelimeler, Türkçe özet ve anahtar kelimelerin birebir aynısı olmalıdır. Anahtar kelimeler “MeSH (Medical Subject Headings)” terimlerinden seçilmiş olmalıdır. MeSH listesinde henüz yer al-mamış yeni bir kavram için liste dışı kelimeler kullanılabilir. Anahtar kelimeler noktalı virgül ile birbirinden ayrılmalıdır.Araştırma Makalelerinin Bölümleri Makale metni ‘Giriş’, ‘Yöntemler’, ‘Sonuçlar’ ve ‘Tartışma’ bölümlerinden oluşur. Metin içinde kısaltma kullanılacak ise 5 defadan fazla tekrar eden ifadeler için kullanılmalıdır. Kısaltmalar standart ifadeler şeklinde olmalıdır. GirişÇalışma konusuyla ilgili önceki yayınlardan elde edilen temel bilgilerin özetini içermelidir. Ça-lışmanın yapılmasındaki gereklilik ve amaç kısaca belirtilmelidir. YöntemlerÇalışmadaki klinik, teknik veya deneysel yöntemler açıkça belirtilmelidir. Yöntemler için uygun kaynaklar verilmelidir. İstatistiksel analiz, alt başlık halinde belirtilmelidir. İstatistik çözümle-mede herhangi bir istatistik program kullanılmış ise kullanılan programın adı ve sürüm numa-rası belirtilmeli ve istatistik çözümleme yöntemleri gerekçeleri ile birlikte sunulmalı, gerekti-ğinde kaynaklarla desteklenmelidir.Sonuçlar Bulgular yorum yapmadan tanımlanmalıdır. Tablolarda sunulan verilerin metin içinde tekrar edilmesinden kaçınılmalı, en önemli bulgular vurgulanmalıdır.

Tartışma‘Giriş’ ve ‘Sonuçlar’ bölümündeki ifadelerin tekrarı olmamalıdır. Çalışmadan elde edilen so-nuçlar yorumlanmalı ve önceki çalışmaların sonuçları ile ilişkilendirilmelidir. Bu bölümde ça-lışmanın kısıtlılıkları alt başlık halinde belirtilmelidir. Kısıtlılıklar çalışmanın amacıyla uyumlu olmalıdır. ‘Tartışma’ bölümü çalışmanın literatüre olan katkısını da içermelidir. ‘Sonuçlar’ bölü-münde ve tablolarda yer alan bulguların, detayları ile tartışma bölümünde tekrar edilmesinden kaçınılmalıdır. Araştırmada elde edilmeyen veriler tartışılmamalıdır (Tip III hata). TeşekkürMakalenin sonuna, yazının hazırlanmasında emeği geçen kişi ve kuruluşlar için teşekkür notu eklenebilir. ‘Teşekkür’ bölümü referanslardan sonra ayrı bir sayfada olmalıdır. KaynaklarKaynakların sunumuna makalenin giriş, gereç ve yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinin oluşturduğu ana metinden hemen sonra başlanılmalıdır. Kaynaklar yazıda geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Kaynaklar metinde cümle sonunda parantez içinde Arabik numaralarla gösterilmelidir (Örnek:.......meydana geldiği bulunmuştur (21).). Birden çok kaynağa atıf varsa: (3,7,15-19) şeklinde olmalıdır. Burada “15-19”, 15. kaynaktan 19. kaynağa kadar olan beş ya-yını kapsamaktadır. Ayrıca, kaynaklar arasına virgül konulmalı, virgülden önce ve sonra boşluk bırakılmamalıdır (Örnek: 21,34,37). Dergi adları Index Medicus’ta gösterilen şekilde kısaltıl-malıdır. “Yayınlanmamış gözlem” ve “kişisel görüşme”lerin ve kitapların (en fazla 2-3 kitap) kaynak olarak kullanılmasından kaçınılmalıdır. Standart dergide yazar sayısı 6 ve daha az ise tüm yazarların adı yazılmalı, 6’dan çok ise ilk 6 yazar yazılmalı ve diğerleri Türkçe kaynaklarda “ve ark.” İngilizce kaynaklarda ise “et al.” olarak belirtilmelidir. Endnote kullanacak yazarlar Endnote programı içerisinde bulunan “VANCOUVER” stilini kullanmalıdır. Vancouver stilinde verilen bir referansta mutlaka olması gereken bilgiler aşağıda belirtilmiştir:- Yazar(lar) ad(ları)- Makale adı- Dergi adı (Medline kısaltmalarına uygun olarak)- Basım yılı- Dergi seri numarası (volume)- Dergi sayısı (issue)- Sayfa aralığı (10-15 vb)Kaynak yazım örnekleri aşağıdaki gibidir:Makale Örneği - Yazarlı yayınlar Brooks C, Siegler JC, Cheema BS, Marshall PW. No relationship between body mass index and changes in pain and disability after exercise rehabilitation for patients with mild to moderate chronic low back pain. Spine. 2013;38(25):2190-5.Makale Örneği - Araştırma grupları veya organizasyon yayınlarıDiabetes Prevention Program Research Group. Hypertension, insulin, and proinsulin in partici-pants with impaired glucose tolerance. Hypertension. 2002;40(5):679-86.Dergi İlavesiGeraud G, Spierings ELH, Keywood C. Tolerability and safety of frovatriptan with short- and long-term use for treatment of migraine and in comparison with sumatriptan. Headache. 2002;42:Suppl 93-p9.Kitap BölümüKılınç M, Atay Yılmaz S, Aksu Yıldırım S. İnme. In: Karaduman A, Aksu Yıldırım S, Tunca Yılmaz Ö, editors. İnme sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon. Ankara: Pelikan Kitapevi, 2013; p. 1-9. Kitap Murtagh J. John Murtagh’s General practice. 4th ed. Sydney: McGraw-Hill Australia Pty Ltd; 2007.Kongre Bildirisi Suttrup I, Hamacher C, Oelenberg S, Dziewas R, Warnecke T. Assessment of laryngeal mo-vement during swallowing to detect dysphagia in parkinson’s disease. In: Reza S, editor. 2nd Congress of European Society for Swallowing Disorders; 2013 October 25-27; Barcelona: Dysphagia; 2013. p. 288-9.Online Dergi MakalesiAbood S. Quality improvement initiative in nursing homes: the ANA acts in an advisory role. Am J Nurs [serial on the Internet]. 2002 Jun [cited 2002 Aug 12];102(6):[about 3 p.]. Available from:http://www.nursingworld.org/AJN/2002/june/Wawatch.htm.Online KitapFoley KM, Gelband H, editors. Improving palliative care for cancer [monograph on the Internet]. Washington: National Academy Press; 2001 [cited 2002 Jul 9]. Available from: http://www.nap.edu/books/0309074029/html/Web Sayfası American Medical Association [homepage on the Internet]. Chicago: The Association; c1995-2002 [updated 2001 Aug 23; cited 2002 Aug 12]. AMA Office of Group Practice Liaison; [about 2 screens]. Available from: http://www.ama-assn.org/ama/pub/category/1736.html.Tablolar, Şekiller ve Grafikler Tablolar, her biri farklı sayfada olacak şekilde makalenin sonunda Microsoft Word dosyası olarak yer almalıdır. Her kolona kısa bir başlık yazılmalıdır. Tablo başlığı tablonun üst kısmında, notlar alt kısmında yer almalıdır. Tabloda kullanılan tüm kısaltmaların açıklamaları tablonun alt kısmında yazılmalıdır. Ayrıca, tabloda kullanılan verilerin birimleri, verilerin yanında parantez içinde belirtilmelidir (Örnek: yaş (yıl), vücut ağırlığı (kg), vb). Belirli bir aralığı kapsayan birimler aralık dilimi ile sayısal olarak ifade edilmelidir (Örnek: VAS (0-10 cm)). Şekiller profesyonel ola-rak çizilmeli, fotoğraflanmalı veya fotoğraf kalitesinde dijital baskı olarak sunulmalıdır. Şekil isimleri şeklin altında yer almalıdır. Makale içinde kullanılan fotoğraflar net olmalıdır. Fotoğraf, tablo ve çizimler metin içinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. İnsan öğesinin bulun-duğu fotoğraflarda kişinin kimliğini gizleyecek önlemler alınmalı, makalede fotoğrafı kullanıla-cak kişiden yazılı izin alınarak sunum yazısı ile birlikte dergiye gönderilmelidir. Makale Gönderme FormatıMakalelerin yazar adlarını içeren ve içermeyen kopyaları aynı içerik olmak şartıyla iki ayrı Mic-rosoft Office Word dosyası olarak [email protected] adresine, yazışmaların yapılacağı yazarın güncel e-posta adresinden gönderilmelidir. Yazar adlarını içeren kopyada yazar bilgileri başlık sayfasında yer almalıdır. Yazar adlarını içermeyen kopyada ise yazarlara ait herhangi bir bilgi yer almamalı ve metnin içinde çalışmanın yapıldığı yeri veya yazarların kimliğini açığa çıkarabilecek herhangi bir ifade yer almamalıdır. Makale Değerlendirme SüreciMakaleler derginin yayın kriterleri doğrultusunda değerlendirmeye alınacaktır. Dergiye gönde-rilen her makaleye bir takip numarası verilecek ve e-posta yoluyla ilgili yazara bildirilecektir. Gerek görüldüğü takdirde, yazardan ilk teknik düzeltmeler istenecek, daha sonra hakem de-ğerlendirme süreci başlayacaktır. Makaleler ilgili alanda uzman hakemler tarafından çift kör değerlendirmeye tabi tutulacak ve hakem raporları ilgili yazara bildirilecektir. Telif HakkıDergimizde yayınlanan yazıların tüm telif hakları Türkiye Fizyoterapistler Derneği’ne aittir.Makale gönderimi ile ilgili aksaklıklardan dergimiz sorumlu değildir.

Information and Instructions for AuthorsTurkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation is the official journal of the Turkish Physiotherapy Association, and is published in Turkish and English, three times per year (April, August and December). The journal welcomes original articles, invited reviews, case presentations and letters to the editor that are relevant to the science or practice of physiotherapy and rehabilitation.Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation stipulates that its published articles comply with the highest ethical and scientific standards, and are free from commercial concerns. Submission guidelines of the journal are based on the document entitled “Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals”, issued by the International Committee of Medical Journal Editors (http://www.icmje.org).The corresponding author is the one who carries out all correspondence of the paper from submission to publishing process. The corresponding author should submit the manuscript to the journal after completing the “Copyright Agreement Form” and “Conflict of Interest Form”. A cover letter, which is electronically signed, or the scanned version of the cover letter after being originally signed, should be submitted to the journal. The journal holds the rights for asking the originally signed cover letter, when required. If the paper includes extracted statements, tables, figures, etc. from previously published journals or books, the authors should specify in the paper that they have obtained the written permission from the copyright owner and the authors of the related publications. The presentations of scientific meetings can be accepted, if they had been previously presented and/or published as an abstract, and if this statement is included in the title page.The scientific content of the paper and its accordance with the ethical principles are under the re-sponsibility of the author(s). The journal accepts papers which; have been approved by the relevant Ethical Committees; and are in accordance with ethical principles stated in the Declaration of Helsinki. In case of involving “animals” in the study, the author(s) should state in the “Methods” section that they have; protected the rights of the animals in accordance with the principles of “Guide for the Care and Use of Laboratory Animals” (http://www.nap.edu/catalog/5140.html); and obtained approval from the relevant Ethical Committees. The authors should state in their paper that they have obtained informed consent from the participants of the study, and also should be able to present informed consent forms, if required. If submitted papers are in accordance with the formal principles of the journal, they are subjected to peer-review of at least two reviewers, as well as the Editor’s and Editor Assistants’, and are published after being revised by the authors, if required. By the beginning of the scientific assessment process, the name(s) and order of author(s) that were specified in the Copyright Agreement Form will be based on. After this stage, no author name can be added to the paper, except the ones who have signatures in the Copyright Agreement Form, and no change of author(s) name(s) order can be made. In order to delete an author name, a written permis-sion from all authors, including the justifications, should be obtained.The authors, whose names were specified in the Copyright Agreement Form, should have had direct contribution to the paper submitted. Authorship requires all three of the following: • Substantial contributions to conception and design of the study, and acquisition of data, or analysis and interpretation of data;• Contributions to drafting the article or revising it critically for important intellectual content; and • Final approval of the versions to be submitted and published. Instructions for Authors Turkish dictionary of Turkish Language Institution should be considered in Turkish manuscripts. A linguistic specialist should edit the manuscripts and abstracts in English before being submitted to the journal. If the person who evaluated the manuscript in terms of English is not one of the authors of the manuscript, his/her name should be declared in the ACKNOWLEDGEMENT section, at the end of the manuscript. All text should be prepared by a PC compatible Microsoft Word program, double-spaced, with 2.5 cm margins on both sides of an A4 page, using 12-point type in ‘Times New Roman’ font. The pages should be numbered. Original research articles should not exceed 3000 words, reviews 5000 words, case reports 1000 words and letters to the Editor 500 words. The manuscript should be checked according to the Final Check List for Authors, before submitting to the Journal.Title PageThe title of the manuscript should be brief but descriptive for the content and compatible with the purpose. Abbreviations should not be used in the title. Both Turkish and English titles should be written. In addition, a short title (not exceeding 40 characters) should be specified both in Turkish and English, in the title page. Full names, surnames, academic titles and institutions of the authors, full name and address of the clinic, department, institute, hospital or university which the study was conducted at should be declared, superscript numbers should be used for all authors. The communication informa-tion of the corresponding author should also be specified. The communication information should include; address, updated e-mail address, fax and GSM numbers. If the study was previously presented as oral or poster presentation, the date and place of presentation and publication information (if published), should be defined in this page. In addition, all sources and scope of funding should be declared in the title page, if exist. Abstracts Each manuscript should include both Turkish and English abstracts. Turkish Abstract and Keywords:The Turkish abstract should begin from a separate page and should not exceed 250 words. It should include the aim of the study, the method, major findings and results. The abstract must be divided into subheadings of ‘Purpose’, ‘Methods’, ‘Results’, and ‘Discussion’. The number of keywords should not be less than 3 and more than 5. Keywords should be selected from ‘Turkey Science Terms’ list (http://www.bilimterimleri.com). ‘Turkey Science Terms’ is a keyword index that includes Turkish equivalents of the terms in MeSH (Medical Subject Headings). The out-of-list terms may be used for a new concept that has not taken place in MeSH, yet. Keywords should be separate by semicolons. The following website -http://www.issn.org/2-22660-LTWA.php- may be useful for abbreviations in the text.English Abstract and Keywords:The English abstract should begin in a separate page and should not exceed 250 words. It must be divided into subheadings of ‘Purpose’, ‘Methods’, ‘Results’, and ‘Discussion’. The English abstract and keywords should be exactly the same with the Turkish abstract and keywords. Keywords should be selected from “MeSH (Medical Subject Headings)” terms. The out-of-list terms may be used for a new concept that has not taken place in MeSH, yet. Keywords should be separate by semicolons.Sections of the Original Research Articles The text includes ‘Introduction’, ‘Methods’, ‘Results’ and ‘Discussion’ sections. Abbreviations can be used for the expressions, which are repeated more than 5 times in the manuscript. Abbreviations should be in standard expressions. Introduction The introduction should contain the summary of the basic knowledge obtained from previous studies related to the study topic. The rationale and purpose of the study should be described briefly. Methods The clinical, technique or experimental methods used in the study should be specified clearly. Ap-propriate references should be given for the methods. ‘Statistical analysis’ should be described as a subheading. If it is used for the statistical analysis, name and version number of the statistical program must be identified. The methods of statistical analysis should be justified, and supported by references, if needed. Results The findings should be defined without interpretation. It should be avoided to duplicate data by pre-senting it both in the text and in a table, and the most important data should be emphasized.DiscussionThis section should not be the repetition of the statements of ‘Introduction’ and ‘Results’. The results of the study should be interpreted and the association with the results of previous studies should be pro-vided. The limitations of the study should be provided as a subheading in this section. The limitations should be consistent with the study aim. The ‘Discussion’ section should also contain the contribution of the study to the literature. Details and repetition of the results provided in the Results section and in the tables should be avoided. Data not obtained from the study should not be discussed (Type III error).

Acknowledgement An acknowledgement may be provided at the end of the manuscript, for persons and institutions contributed to the preparation of the article. The ‘Acknowledgements’ section should be in a separate page following the references.References The references should be presented right after the main text that consists of the Introduction, Meth-ods, Results and Discussion sections of the article. The references should be numbered in their order of appearance in the text. The references should be shown in Arabic numbers in the text (example: …........ has been found (21).). If more than one reference is used, this should be in the form of (3,7,15–19). The “15–19” here covers the 5 references from reference 15 to reference 19. A comma should also be placed between the references and no spaces should be used before and after the comma (for example: 21,34,37). Journal names should be abbreviated as in Index Medicus. The use of “unpublished observations” and “personal conversations” and books (2-3 books can be used at most) as references should be avoided. All authors should be written if the number of authors is 6 or less in the standard journal. If the number of authors is more than 6, only 6 authors followed by “ve ark.” for Turkish ref-erences, and “et al.” for English references should be used. The authors, who use Endnote program, should use “VANCOUVER” style that was shown in Endnote program. In Vancouver style referencing, the following information should be presented:- Author(s) name(s)- Article name- Journal name (According to Medline abbreviations)- Publication Year- Journal volume- Journal issue- Page numbers (10-15, etc.)Reference samples are as follows: Article – Articles by authors Brooks C, Siegler JC, Cheema BS, Marshall PW. No relationship between body mass index and changes in pain and disability after exercise rehabilitation for patients with mild to moderate chronic low back pain. Spine. 2013;38(25):2190-5.Article – Articles by research groups or organizations Diabetes Prevention Program Research Group. Hypertension, insulin, and proinsulin in participants with impaired glucose tolerance. Hypertension. 2002;40(5):679-86.Journal SupplementGeraud G, Spierings ELH, Keywood C. Tolerability and safety of frovatriptan with short- and long-term use for treatment of migraine and in comparison with sumatriptan. Headache. 2002;42:Suppl 93-p9.Book ChapterKılınç M, Atay Yılmaz S, Aksu Yıldırım S. İnme. In: Karaduman A, Aksu Yıldırım S, Tunca Yılmaz Ö, editors. İnme sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon. Ankara: Pelikan Kitapevi, 2013; p. 1-9. BookMurtagh J. John Murtagh’s General practice. 4th ed. Sydney: McGraw-Hill Australia Pty Ltd; 2007.Published Congress PresentationSuttrup I, Hamacher C, Oelenberg S, Dziewas R, Warnecke T. Assessment of laryngeal movement during swallowing to detect dysphagia in parkinson’s disease. In: Reza S, editor. 2nd Congress of Eu-ropean Society for Swallowing Disorders; 2013 October 25-27; Barcelona: Dysphagia; 2013. p. 288-9.Online Journal ArticleAbood S. Quality improvement initiative in nursing homes: the ANA acts in an advisory role. Am J Nurs [serial on the Internet]. 2002 Jun [cited 2002 Aug 12];102(6):[about 3 p.]. Available from:http://www.nursingworld.org/AJN/2002/june/Wawatch.htm.Online BookFoley KM, Gelband H, editors. Improving palliative care for cancer [monograph on the Internet]. Washington: National Academy Press; 2001 [cited 2002 Jul 9]. Available from:http://www.nap.edu/books/0309074029/html/.Web SiteAmerican Medical Association [homepage on the Internet]. Chicago: The Association; c1995-2002 [updated 2001 Aug 23; cited 2002 Aug 12]. AMA Office of Group Practice Liaison; [about 2 screens]. Available from: http://www.ama-assn.org/ama/pub/category/1736.html.Tables, Figures and GraphicsTables, each at separate pages, should be placed at the end of the manuscript as a Microsoft Word file. A short title should be written in each column. Table titles should be placed above, and footnotes should be given at the bottom of the tables. The explanations of all abbreviations should be written below the tables. Units of the data used in the table should be indicated in parentheses (for example: age (year), body weight (kg), etc.). Intervals should be indicated numerically (for example: VAS (0-10 cm)). Figures should be drawn or photographed professionally or must be submitted in photo-quality digital printing. Titles of the figures should be included below the figures. The photographs used in the manuscript should be clear. Photos, tables and figures should be numbered consecutively according to the order in which they have been cited in the text. For images containing a human element, measures should be taken to hide the identity of the person; a written permission from the people, whose photo was used, should be sent to the journal with a presentation letter. Manuscript SubmissionTwo copies of the manuscript as separate Microsoft Office Word files; one including the author names, and the other not including the author names, and both providing the same content, should be submit-ted to [email protected] address from the corresponding author’s actual e-mail ad-dress. For the copy including author names, title page should include author information. Information of all authors should be removed from the other copy, and the text should not include any information that might reveal the place where the study was conducted or the identity of the authors. Peer Review ProcessManuscripts will be assessed according to the publication criteria of the journal. A tracking number will be given to each submitted manuscript and the related author will be notified via e-mail. If necessary, the corresponding author will be asked to m ake initial technical revisions, and then, the process of peer review will begin. Manuscripts will be subjected to a double-blind review process by reviewers who are experts in the related fields, and their reports will be send to the corresponding author. CopyrightCopyrights of all published articles will be hold by the publisher: the Turkish Physiotherapy Association.The journal is not responsible for the hitches related to manuscript submission.weight (kg), etc.). Intervals should be indicated numerically (for example: VAS (0-10 cm)). Figures should be drawn or photographed professionally or must be submitted in photo-quality digital printing. Titles of the figures should be included below the figures. The photographs used in the manuscript should be clear. Photos, tables and figures should be numbered consecutively according to the order in which they have been cited in the text. For images containing a human element, measures should be taken to hide the identity of the person; a written permission from the people, whose photo was used, should be sent sponsible for the hitches related to manuscript submission.

ARAŞTIRMA MAKALELERİ (RESEARCH ARTICLES)

VESTİBÜLER BOZUKLUKLARDA GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ ÖLÇEĞİ TÜRKÇE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI .............................................................................1-11

TURKISH VALIDITY AND RELIABILITY OF VESTIBULAR DISORDERS ACTIVITIES OF DAILY LIFEBetül ÇİÇEK ÇINAR, Şule KAYA, Alev PEKTAŞ SJÖSTRAND, Reha ALPAR, Songül AKSOY

THE EFFECTS OF AGE AND BODY MASS INDEX ON FLEXIBILITY AND BALANCE PERFORMANCE..................................................................................................................... 12-18

YAŞ VE VÜCUT KÜTLE İNDEKSİNİN ESNEKLİK VE DENGE PERFORMANSI ÜZERİNE ETKİSİSaniye AYDOĞAN ASLAN, Meral SERTEL, Tezel Yıldırım ŞAHAN, Fatih KURTOĞLU,

DÜŞME ÖYKÜSÜ OLAN VE OLMAYAN YAŞLILARDA PLANTAR DUYU, POSTURAL SALINIM VE DÜŞME KORKUSUNUN KARŞILAŞTIRILMASI ........................................ 19-26

COMPARİSON OF PLANTAR SENSİTİVİTY, POSTURAL SWAY AND FEAR OF FALL İN OLDERS WİTH AND WİTHOUT FALLİNG STORYBanu ÜNVER, Nilgün BEK, Aynur ÇİÇEK

INVESTIGATION OF THE RISK FACTORS OF DIABETIC NEUROPATHY IN TERMS OF PAIN, SLEEP AND QUALITY OF LIFE ............................................................................... 27-32

AĞRI, UYKU VE YAŞAM KALİTESİ AÇISINDAN DİYABETİK NÖROPATİ RİSK FAKTÖRLERİNİN İNCELENMESİGamze EKİCİ, Şeyda TOPRAK ÇELENAY, Öznur BÜYÜKTURAN

EFFECT OF KINESIO TAPING ON GAIT PERFORMANCE AND BALANCE IN CHILDREN WITH HEMIPLEGIC CEREBRAL PALSY ............................................................................. 33-37

HEMİPLEJİK SEREBRAL PALSİLİ ÇOCUKLARDA KİNEZYO BANTLAMANIN YÜRÜYÜŞ PERFORMANSI VE DENGEYE ETKİSİTarık ÖZMEN, Ece ACAR, Tuba ZOROĞLU, Hammet IŞIK

KONGRE BİLDİRİ ÖZETLERİ(Abstracts of Congress Presentations)

V. YUTMA BOZUKLUKLARI KONGRESİ............................................................................S1-18

TURKiSHJOURNAL OF PHYSiOTHERAPY AND REHABiLiTATiON

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ

2017 28(1)

İÇİNDEKİLER

(CONTENTS)

2017 28(1)

www.turkjphysiotherrehabil.org

Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 28(1)

Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation 28(1)

Kongre Özetleri/Congress Abstracts

V. YUTMA BOZUKLUKLARI KONGRESİTANIDAN TEDAVİYE NÖROJENİK YUTMA BOZUKLUKLARI

12-14 NİSAN 2017

Ankara

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S2

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S3

KURULLARKongre Başkanları

A. Ayşe KARADUMAN - M. Akif TOPÇUOĞLU

Kongre KoordinatörüNuman DEMİR

Kongre SekreteryasıSelen SEREL ARSLAN

Fatma ILGAZ

Düzenleme KuruluA. Ayşe KARADUMAN

A. Şefik HOŞALEsra ÖZCEBEFatma ILGAZ

Hasan Erkan KILINÇ Hayriye Uğur ÖZÇELİK

İnci Nur SALTIK TEMİZEL Kürşat YELKEN

M. Akif TOPÇUOĞLUMaviş Emel KULAK KAYIKÇI

Meryem TEKÇİÇEK Murat ARSAVA

Müşerref KELEŞ

Müzeyyen ÇİYİLTEPE N. Özgül ÜNLÜER

Numan DEMİRÖmer Faruk YAŞAOĞLU

Özgü İNALRıdvan ADIN

Selen SEREL ARSLANSevtap AKBULUT

Şefik HOŞALSeyhun TOPBAŞ

Taylan KAVTutku SOYER

Bilimsel KurulA. Ayşe KARADUMAN

A. Şefik HOŞAL Ahmet ATAŞ

Aydın YAĞMURLU Aysel YÜCE

Babür KÜÇÜK Bijen NAZLIELBuket DALGIÇ Bülent ELİBOL

Bülent GÜNDÜZCanan YÜCESAN

Cenk AKBOSTANCICumhur ERTEKİN

Çağrı Mesut TEMUÇİNÇiğdem ULUKAYA DURAKBAŞA

E. Murat ARSAVAEbru CAN KURT

Ebru Güneş YALÇIN Elif AKSOYErsin TAN

Esen SAKA TOPÇUOĞLUEsra ÖZCEBE Figen TURAN

Gökhan BAYSOYGül BALTACI

Güleser KILIÇ SAYLAMGürsel DURSUN

Hakan KORKMAZ Haldun GÜNDOĞDU

Haldun OĞUZHalise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN

Hasan ÖZEN Haşmet HANAĞASI

Hayriye Uğur ÖZÇELİK Hülya DEMİR

İbrahim AYDOĞDU

İnci Nur SALTIK TEMİZEL İpek Kıvılcım OĞUZÜLGEN

İrfan YORULMAZKayhan ÖZTÜRK Kayıhan ULUÇKürşat YELKENLevent GÜNGÖR

M. Akif TOPÇUOĞLUMaviş Emel KULAK KAYIKÇI

Mehmet BEKTAŞMeltem HALİL Meral TOPÇU

Meryem TEKÇİÇEK Mintaze KEREM GÜNEL

Mithat HALİLOĞLU Mustafa CANKURTARAN

Mustafa CENGİZ Mustafa GEREK

Müge Müzeyyen ÇİYİLTEPE Nural KİPER

Orhan YILMAZ Osman ABBASOĞLU

Ozan ÖZGÜRSOY Rıza Önder GÜNAYDIN

Semra ŞAHİNSeval ÖLMEZ

Sevim ERDEM ÖZDAMAR Sevtap AKBULUTSeyhun TOPBAŞ

Şule YILMAZTaylan KAV

Tutku SOYER Yakup KRESPİ

Not: Kurullar kendi içerisinde isme göre alfabetik sıralanmıştır.

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S4

BİLİMSEL PROGRAM

12 Nisan 2017, Çarşamba: Kongre Öncesi Kurslar 10.00-12.00 Kurs1:NörojenikYutmaBozukluklarındaDeğerlendirmeveTedavi Eğitmenler:AyşeKARADUMAN,NumanDEMİR,SelenSERELARSLAN13.00-14.30 Kurs2:YutmaBozukluklarındaBantlamaTeknikleri Eğitmen:GülBALTACI,NihanÖZÜNLÜPEKYAVAŞ15.00-16.30 Kurs3:FiberoptikEndoskopikYutmaÇalışması Eğitmen:ElifAKSOY

13 Nisan 2017, Perşembe: Kongre Bilimsel Programı 1. Gün

07:30-08:00 Kayıt08:00-08:15 Açılış:KongreBaşkanlarınınKonuşmaları08:15-08:30 AkılcıİlaçKullanımı,NumanDemir08.30-09.30 I. OTURUMOturumBaşkanları:MehmetAkifTOPÇUOĞLU,AyşeKARADUMAN08:30-09:00 NörojenikYutmaBozukluğuMekanizması/Fizyopatolojisi&İstemliveRefleksYutma,İbrahimAYDOĞDU09:00-09:30 YutmaBozukluğununNöroanatomikBileşinleri,MuratARSAVA09.30-10.30 II. OTURUMOturumBaşkanları:NurayKIRDI,BülentELİBOL09:30-10:00 YutmaileYaşlanmanınİlişkisi,KayıhanULUÇ10:00-10:30 YutmaSolunumİlişkisiveÖksürme,İbrahimAYDOĞDU10:30-11:00 Ara11.00-12.40 III. OTURUMOturumBaşkanları:CananIŞIKAY,KadriyeARMUTLU11:00-11:20 ParkinsonHastalarındaYutmaBozukluğu,CenkAKBOSTANCI11:20-11:40 İnmeHastalarındaYutmaBozukluğu,YakupKRESPİ11:40-12:00 MultipleSklerozHastalarındaYutmaBozukluğu,BijenNAZLIEL12:00-12:20 ALSHastalarındaYutmaBozukluğu,CanEbruKURT12:20-12:40 Alzheimer,DemansveSarkopenikYutma,LeventGÜNGÖR12:40-13:30 ÖğleArası13.30-14.10 IV. OTURUMOturumBaşkanı:HakanKORKMAZ13:30-13:50 BaşveBoyunKanserlerindeYutmaBozukluğu,ÖmerBAYIR13:50-14:10 VokalKordParalizilerindeYutma,KayhanÖZTÜRK14.10-15.10 V. OTURUM: Özofagal Yutma ProblemleriOturumBaşkanları:HasanÖZEN,TutkuSOYER14:10-14:30 ÖzofagalYutmaProblemlerineSemptomatikveCerrahiYaklaşım,MehmetBEKTAŞ14:30-14:50 NörojenikYutmaBozukluklarındaCerrahiYaklaşımlar,OzanÖZGÜRSOY14:50-15:10 YutmaFizyolojisineBeslenmeTüpününEtkisi,İnciNurSALTIKTEMİZEL15:10-15:40 Ara15:40-16:00 VI. OTURUMOturumBaşkanları:AyşeKARADUMAN,SeyhunTOPBAŞ15:40-16:00 PsikojenikYutmaBozukluğu,HaliseDEVRİMCİÖZGÜVEN16:00-17:00 VII. OTURUM: SÖZEL SUNUMLAROturumBaşkanı:MüzeyyenÇİYİLTEPE

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S5

14 Nisan 2017, Cuma: Kongre Bilimsel Programı 2. Gün 08.30-09.00 VIII. OTURUMOturumBaşkanı:AyşeKARADUMAN08:30-09:00 KanıtaDayalıTerapiler&MultidisiplinerEkipÇalışması,SeyhunTOPBAŞ09:00-09:20 IX. OTURUMOturumBaşkanı:UğurÖZÇELİK09:00-09:20 NekadarAspirasyon?Pnömoni?Kalıntı?,NumanDEMİR09.20-10.20 X. OTURUM: Nörojenik Yutma Bozukluklarında Değerlendirme PrensipleriOturumBaşkanları:SevimERDEMÖZDAMAR,MavişEmelKULAKKAYIKÇI09:20-09:35 KlinikYutmaDeğerlendirmeYöntemleri,ErkanKILINÇ09:35-09:50 TürkçeYutmaÖlçekleri,ÖzgüİNAL09:50-10:05 YatakBaşıYutmaDeğerlendirmeYöntemleri,MüzeyyenÇİYİLTEPE10:05-10:20 AletselYutmaDeğerlendirmeYöntemleri,AydanBAŞTUĞDUMBAK10:20-10:50 Ara10:50-11:30 XI. OTURUM: Nörojenik Yutma Bozukluklarında Tedavi YaklaşımlarıOturumBaşkanı:MuratARSAVA10:50-11:30 YutmaBozukluğundaMedikalTedaviler,MehmetAkifTOPÇUOĞLU11:30-12:30 XII. OTURUM: Yutma Bozukluklarında Genel Rehabilitasyon YöntemleriOturumBaşkanları:YakupKRESPİ,KayhanÖZTÜRK11:30-11:50 YutmaBozukluklarındaTranskraniyalManyetikStimülasyon,NezahatÖzgülÜNLÜER11:50-12:10 YutmaBozukluklarındaSolunumEğitimi,DenizİNALİNCE12:10-12:30 ÇiğnemeBozukluklarınaYaklaşım,SelenSERELARSLAN12:30-13:30 ÖğleArası13:30-14:30 XIII. OTURUMOturumBaşkanları:NevinERGUN,FilizCAN13:30-13:50 YutmaBozukluklarındaNöromobilizasyonTeknikleri,NumanDEMİR13:50-14:10 YutmaBozukluklarındaPostürveVücutAlgısınınÖnemi,MintazeKEREMGÜNEL14:10-14:30 YutmaBozukluklarındaKinezyoBantlamaTeknikleri,GülBALTACI14:30-15:10 XIV. OTURUMOturumBaşkanları:SevalÖLMEZ,EsraÖZCEBE14:30-14:50 OralHijyeninYutmayaEtkisi,MeryemTEKÇİÇEK14:50-15:10 TrakeotomiliHastayaYaklaşım,FatmaESENAYDINLI15:10-15:40 Ara15:40-16:20 XV. OTURUMOturumBaşkanları:OsmanABBASOĞLU,İnciNurSALTIKTEMİZEL15:40-16:00 YutmaBozukluğuveMalnütrisyon:TaramaveTedavi,FatmaILGAZ16:00-16:20 YutmaBozukluğuOlanHastalardaNutrisyonDesteği,KubilayDEMİRAĞ16:20-16:40 XVI. OTURUMOturumBaşkanı:NumanDEMİR16:40-17:30 XVII. OTURUM: Vaka ÇalışmalarıOturumBaşkanları:MehmetAkifTOPÇUOĞLU,LeventGÜNGÖR16.40-16.50 VakaSunumu,KayhanÖZTÜRK17.00-17.10 VakaSunumu,ÖmerFarukYAŞAROĞLU17.10-17.20 VakaSunumu,EbruŞANSAL17:30-17:40 KAPANIŞ

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S6

SÖZEL BİLDİRİLER

S01. Suprahyoidbölgeyeuygulananyüzeyselnöromuskülerelektrikstimülasyonununyutmanınzamansalparametrelerine etkisi

SelenSERELARSLAN,IanessaAHUMBERT

S02. Parsiyelvetotallarenjektomisonrasıkarşılaşılanyutmabozukluklarıolgularımızveyaklaşımlarımız

YavuzATAR,YavuzUYAR,TolgarLütfiKUMRAL,SevgiATAR,OnurÜSTÜN,ZiyaSALTÜRK,HüseyinSARI,SemihKARAKETİR,EnisEKİNCİOĞLU

S03. Baş boyun kanseri sonrası gelişen yutma bozukluklarında kullanılan rehabilitasyon yöntemlerininincelenmesi

HayriyeKULKARAALİ,ÖzlemÖZCAN,DuyguILGIN

S04. Unilateralvokalkordparalizihastalarındayutmafonksiyonlarıdeğerlendirilmesi

ÖmerERDUR,OsmanGÜL,KayhanÖZTÜRK

S05. Sütdişlenmedönemindeki serebralpalsili olanveolmayançocuklardayutmabozukluğunundişveçeneyapilarinaetkisininincelenmesi

İremMergenGÜLTEKİN,SevalÖLMEZ,NumanDEMİR,MeryemTEKÇİÇEK

S06. Özelgereksinimlibireylerinyemedavranışları

ÖzgeSultanBALIKÇI,MügeMüzeyyenÇİYİLTEPE

S07. Yutmasorunuolanhastalardasesanalizlerinindeğerlendirilmesi

EbruŞANSAL,MetinYILMAZ,BülentGÜNDÜZ,MustafaYÜKSEL

S08. Wilsonhastalarındayutmafonksiyonlarınındeğerlendirilmesi:Önsonuçlar

AsumanNurKARHAN,NumanDEMİR,YusufAYDEMİR,SelenSERELARSLAN, İnciNurSALTIKTEMİZEL,AyşeKARADUMAN,AyselYÜCE

S09. Droolinghastalarındayenibirtedaviyöntemi

KayhanÖZTÜRK,ÖmerERDUR,OsmanGÜL,AyseÖLMEZ

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S7

S01. Suprahyoid bölgeye uygulanan yüzeysel nöromusküler elektrik stimülasyonunun yutmanın zamansal parametrelerine etkisi SelenSERELARSLAN1,IanessaAHUMBERT21 Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi veRehabilitasyonBölümü,Ankara,Türkiye2FloridaÜniversitesi,KonuşmaDilveİşitmeBilimleriBölümü,USAAMAÇ: Havayolukorumasındahyoidsuperiorveanteriorhareketiönemlibir rol oynar. Suprahyoid bölgeye uygulanan yüzeysel nöromuskülerelektrik stimülasyonu (YNES) hyoid elevasyonuna sebep olur fakatlarengealelevasyonayolaçmaz,buyüzdenlarengealvestibülalanıartar.Buçalışmanınamacı;sağlıklıyetişkinlerdeYNES’inyutmanınzamansalparametrelerineetkisiniaraştırmaktır.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmaya otuz sağlıklı yetişkin katıldı. Yutmadeğerlendirmesi videofloroskopik yutma çalışması ile yapıldı.Katılımcıların suprahyoidbölgesinebağlanan elektrotlar yolu ileYNESuygulandı ve bu esnada 5 ml sıvı baryum yutması istendi. Yutmavideolarıüzerindenzamansalparametrelerhesaplandı.SONUÇLAR: Tekrarlı yutmalar esnasında uygulanan YNES sonrasındayutmanın zamansal parametreleri açısından bir değişim izlenmedi(p>0.05).TARTIŞMA: SuprahyoidbölgeyeuygulananYNES’inyutmanınzamansalparametrelerine etkisi yoktu. Bu yüzden klinisyenler rehabilitasyondaplanlamayaparkenYNES’inbufizyolojiketkilerinidüşünmelidirler.Effect of surface electrical stimulation administered to suprahyoid region on temporal parameters of swallowing SelenSERELARSLAN1,IanessaAHUMBERT21 Hacettepe University, Faculty of Health Sciences, Department ofPhysiotherapyandRehabilitation,Ankara,TURKEY2UniversityofFlorida,DepartmentofSpeech,LanguageandHearingSciences,USAPURPOSE:Superiorandanteriorhyoidmovementplayanimportantroleinairwayprotection.Surfaceelectricalstimulation(SES)administeredto suprahyoid region causes hyoid elevation, not laryngeal elevation;therebythiscouldincreasethesizeofthelaryngealvestibule.TheaimofthisstudytoinvestigatetheeffectofSESontemporalparametersofswallowinginhealthyadults.MATERIALS AND METHODS: Thirty healthy adults participated in thestudy.Swallowingevaluationwasperformedbyusingvideofluoroscopicswallowingstudy.SESwasadministeredviaelectrodesinthesuprahyoidregionoftheparticipantsand5mlofliquidbariumwasrequiredtobeswallowed.Temporalparameterswerecalculatedviaswallowingvideos.RESULTS: There was no significant change in terms of timemeasurementswithSESduringrepeatedswallowing(p>0.05).CONCLUSION: There was no effect of the SES administered to thesuprahyoid regionon theswallowing temporalparameters.Therefore,clinicians should consider these physiological effects of SES whileplanningrehabilitation.

S02. Parsiyel ve total larenjektomi sonrası karşılaşılan yutma bozuklukları olgularımız ve yaklaşımlarımız YavuzATAR1,YavuzUYAR1,TolgarLütfiKUMRAL1,SevgiATAR2,OnurÜSTÜN1, Ziya SALTÜRK1, Hüseyin SARI1, Semih KARAKETİR1, EnisEKİNCİOĞLU1

1 OkmeydanıEğitimveAraştırmaHastanesiKBBKliniği,İstanbul2 OkmeydanıEğitimveAraştırmaHastanesiFTRKliniği,İstanbulAMAÇ: Polikliniğimizde takip ettiğimiz total ve parsiyel larenjektomiliolguların uzun dönem yutma bozukluklarını incelemek ve karşılaşılankomplikasyonlarlailgilitecrübelerimizipaylaşmak.GEREÇ ve YÖNTEM:2014-2016yıllarıarasındaprimerklinikolgularımızile polikliniğimize yönlendirilen parsiyel ve total larenjektomili olgulariçinde yutma bozukluğu olanlar demografik özellikler, ameliyat türü,radyoterapialıpalmadığı,yutmabozukluğunedeni,tedaviseçeneğivesonuçlarıyönündenretrospektifolarakdeğerlendirildi.SONUÇLAR: Parsiyel larenjektomi olgularında radyoterapi sonrasıgelişen yutma bozukluğu (p<0.05) ile total larenjektomi olgularındapostop ya da uzundönemolmaküzere faringokutanöz fistüllere bağlıyutmabozukluğu(p<0.05)sıkgörülennedenlerdendir.

TARTIŞMA: Larenjektomi ameliyatları sonrasında görülebilenfaringokutanöz fistüller ve radyoterapi sonrası ödematözobstrüksiyonların tedavisi güç, uzun süre hospitalizasyon ve takipgerektirenkliniktablolardır.Our cases and approaches to swallowıng dısorders after partıal and total laryngectomyYavuzATAR1,YavuzUYAR1,TolgarLutfiKUMRAL1,SevgiATAR2,OnurUSTUN1, Ziya SALTURK1, Huseyin SARI1, Semih KARAKETIR1, EnisEKINCIOGLU1

1OkmeydaniTrainingandResearchHospitalENTClinic,Istanbul2 Okmeydani Training and Research Hospital Physiotherapy Clinic,IstanbulPURPOSE:Toinvestigatelongtermfollowupofswallowingdisordersinpatientsaftertotalandpartiallaryngectomyandtoshareourexperiencesabouttheircomplications.MATERIALS AND METHODS: Participants comprised cases withswallowing disorders who underwent total or partial laryngectomyat our clinicwith caseswhounderwent laryngectomyother hospitalsand directed to our outpatient clinic between 2014 and 2016. Weretrospectivelyevaluateddemographiccharacteristics,typeofoperation,whetherornotpatientsreceivedradiotherapy,reasonsoftheswallowingdisorder,treatmentoptionsandtheresults.RESULTS: Swallowing disorders following radiotherapy in partiallaryngectomy patients (p<0.05) and swallowing disorders due topharyngocutaneousfistulaspostoperativeor in longtermfollowupintotallaryngectomypatients(p<0.05)areoften.CONCLUSION: Pharyngocutaneous fistulas following laryngectomyoperations and edematous obstructions following radiotherapy areclinical situations hard to cure, needed long term hospitalization andfollowup.

S03. Baş boyun kanseri sonrası gelişen yutma bozukluklarında kullanılan rehabilitasyon yöntemlerinin incelenmesiHayriyeKULKARAALİ1,ÖzlemÖZCAN1,DuyguILGIN1

1 ManisaCelalBayarÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,FizyoterapiveRehabilitasyonBölümüAMAÇ: Baş boyun kanseri sonrası gelişen yutma bozukluklarındakullanılanrehabilitasyonyöntemlerininincelenmesidir.GEREÇ ve YÖNTEM:Pubmedaramamotorundason5yıldayayımlanmışklinik çalışmalar Mart 2017’de tarandı. Yutma rehabilitasyonuyöntemleriniiçeren18makaleyeulaşıldı.SONUÇLAR: Bu çalışmaların; %77.77’sinin (n=14) sadece egzersizprogramlarını içerdiği görüldü. Bu çalışmalarda ise termal uyarı(n=1;%5.56) ve nöromuskuler elektrik stimulasyonu yöntemlerinin(n=3;%16.67)egzersizprogramlarınaekolarakyeraldıklarıbelirlendi.Çalışmalarda yer alan egzersiz yöntemlerinin bir veya birden fazlaegzersiztipininkombinasyonuolduğugörüldü.Buegzersizler;gargara,Masako veMendelsonmanevraları, esneme, falsetto egzersizi, shakeregzersizi, eforlu yutma, süper supraglottik yutma, supraglottik yutma,dilvetemporamandibulareklemiçingermeveizometrikkuvvetlendirmeegzersizleri,vesolunum-yutkunmafazıeğitimiidi.TARTIŞMA: Sonuç olarak klinik çalışmalarda baş-boyun kanserlerisonrasıgörülenyutmabozukluklarındarehabilitasyonyöntemleriolaraksıklıklaegzersizlerinkullanıldığıgörüldü.Ancak,konuhakkındakiklinikçalışmasayılarıoldukçaazsayıdadır.Bunedenle,kanıtadayalıverileridestekleyecek daha fazla sayıda klinik çalışma yapılması gerektiğiniönermekteyiz.Investigation of rehabilitation methods used in dysphagia following head and neck cancerHayriyeKULKARAALİ1,ÖzlemÖZCAN1,DuyguILGIN1

1 ManisaCelalBayarUniversity,FacultyofHealthSciences,PhysiotherapyandRehabilitationDepartmentPURPOSE:Toinvestigatetherehabilitationmethodsusedindysphagiafollowingheadandneckcancer.MATERIALS AND METHODS: In PubMed database; clinical studies,published in last 5 years were investigated in March 2017. Eighteenarticlesincludingswallowingrehabilitationmethodswerereached.

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S8

RESULTS: It hasbeen seen that 77,77percent of these studieswereincluding only exercise programs. Also, It has been determinedthat thermal stimulation (n=1;5.56%) and neuromuscular electricalstimulation(n=3;16,67%)methodswereplacedinaddictiontoexerciseprograms. It has been observed that the exercise methods involvedin the studies were a combination of one or more exercise types.These exercise were gargling, Masako and Mendelson maneuvers,yawn, falsetto exercise, shaker exercise, effortfull swallowing, supersupraglottic swallowing, supraglottic swallowing, stretching andisometric strenthening exercises for tongue and temporomandibularjoint,andrespiratory-swallowphasetraining.CONCLUSION:Asaresult,ithasbeenseenthatrehabilitationmethodsused in dysphagia following head and neck cancer were frequentlyexercises in theclinical studies.However, thenumberof studieswasverylimited.Thus,wesuggestthatmuchmoreclinicalstudiesshouldbedonetosupportevidencebasedclinicaldata.

S04. Unilateral vokal kord paralizi hastalarında yutma fonksiyonları değerlendirilmesiÖmerERDUR1,OsmanGÜL1,KayhanÖZTÜRK1 1SelçukÜniversitesi,TıpFakültesi,KBBADAMAÇ: Bu çalışmada unilateral vokal kord paralizisi(UVKP) olanhastalarınyutmabozukluklarınındeğerlendirilmesiveuygulanantanıvetedaviyöntemlerininsunulmasıamaçlandı.GEREÇ VE YÖNTEM: ÇalışmayaUVKPnedeniylekliniğimizdetanıkonuluptakip edilen 21 hasta dahil edildi. Hastalara VAS skorlaması, yutmadeğerlendirme anketi(EAT-10) ve reflü semptom indeksi anketi(RSI)dolduruldu.Hastalaravideofloroskopikyutmadeğerlendirilmesi(VFYD)ve fonksiyonel endoskopik yutma değerlendirilmesi çalışması(FEYD)yapılarak yutma patolojisi belirlenip tedavi planlaması yapıldı. Disfajisaptanan hastalara baş pozisyonun ve yutma terapisi uygulandı.Terapidenfaydagörmeyenhastalaradauyguncerrahiişlemuygulandı.SONUÇLAR: Hastaların 11’ i kadın, 10’u erkekti. Onyedi hastadayutma bozukluğu şikayeti vardı, dört hastada şikayet yoktu. VFYD’deondört hastada aspirasyon, onbeş hastada yutma sonrası vallekulave orofarenkste bolus kalınntısı gözlendi. FEYD’te hastaların onundaözellikle sıvı gıdalara karşı grade7 aspirasyon, altı hastadagrade2-3penetrasyon mevcuttu. Üç hastada yutma bozukluğuna rastlanmadı.Hastaların VAS skalası ortalaması 6.8, EAT-10 skoru ortalama 15.6 ,RSİortalama18.5bulundu.Terapi sonrası sekizhastanınaspirasyon/penetrasyonu geriledi. VAS skalası 4’e, EAT-10 skoru 7’ye ve RSI13’e geriledi. Aspirasyon ve penetrasyonu rahatlamayan altı hastayaenjeksiyonlaringoplasti,ikihastayatiroplastiuygulandı.TARTIŞMA: UVKP, disfoni, dispne ve disfaji şikayetleriyle ortayaçıkabilir. Önceki araştırmalar,VKP bulunması durumunda aspirasyoninsidansının%15arttığınıgöstermiştir.BaşkaçalışmalaragöredeUVKP’libireylerin yaklaşık %33-%42’sında aspirasyon olduğu görülmüştür.UVKPyutmayıbirçokyoldanbozabilirveaspirasyonanedenolabilir.BuyüzdenUVKPilegelenhastalarasemptomatikdeolsadikkatlibiryutmamuayenesindengeçirilmeliveuyguntedavibaşlanmalıdır.Evaluation of swallowing functions in unilateral vocal cord paralysis ÖmerERDUR1,OsmanGÜL1,KayhanÖZTÜRK 1 1SelcukUniversity,MedicalFaculty,OtolaryngologyDep.PURPOSE: In this study, it was aimed to evaluate the swallowingdisorders of unilateral vocal cord paralysis(UVCP) patients and topresentthediagnosticandtherapeuticmethodsapplied.MATERIALS AND METHODS: Twenty-one patients diagnosed UVCPwere included in the study. VAS scoring, swallowing assessmentquestionnaire(EAT-10) and reflux symptom index questionnaire(RSI)were filled. The patient underwent videofluoroscopic swallowingassessment(VFSS)and functionalendoscopicswallowingstudy(FEES.Thepatientssufferingdysphagiaweretakenswallowingtherapy.Patientswhodidnotbenefitfromthetherapywerealsotreatedsurgically.RESULTS: Elevenofthepatientswerefemale,10weremale.Seventeenpatients had swallowing abnormality and four had no complaint.Aspiration was observed in fourteen patients in VFSS. In FEES,ten patients had grade 7 aspiration and six patients had grade 2-3penetration.Threepatientsdidnothaveswallowingdisorder.ThemeanVAS score of the patientswas 6.8, EAT-10 scorewas 15.6,RSIwas

18.5. The aspiration/penetrationof eightpatientswasdecreasedafterthetherapy.TheVASscoreregressedto4,EAT-10was7,andRSIwas13.Sixpatientswhodidnotrelieveaspirationandpenetrationunderwentinjectionlaryngoplastyandtwopatientsunderwenttyroplasty.CONCLUSION: UVCPcanoccurwithdysphonia,dyspneaanddysphagia.Previous investigations have shown that the incidence of aspirationincreases by 15% in the presence of VCP. New studies showed thataspirationwas found in approximately 33% -42%of individualswithUVCP.UVCPcandisruptswallowinginmanywaysandcauseaspiration.Forthisreason,thepatientswithUVCPcarefulswallowingexaminationshouldbeperformedandappropriatetreatmentshouldbeinitiated.

S05. Süt dişlenme dönemindeki serebral palsili olan ve olmayan çocuklarda yutma bozukluğunun diş ve çene yapilarina etkisinin incelenmesiİremMergenGültekin1,SevalÖlmez1,NumanDemir2,MeryemTekçiçek1

1HacettepeÜniversitesi,DişHekimliğ i Fakültesi,PedodontiAnabilimDalı2HacettepeÜniversitesi,FizikTedaviveRehabilitasyonBölümüAMAÇ: Bu çalışmada; 53SP’li olan ve 50SP’li olmayan çocuklardakiyutma bozukluğunun diş ve çene yapıları üzerindeki etkisininkarşılaştırmalıolarakincelenmesiamaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamız 2-6 yaşlar arasında süt dişlenmedönemindekiçocuklarüzerindeyürütülmüştür.Muayeneöncesivelilerebirer anket formu doldurulmuştur. Daha sonra, çocuklardaki ağızsolunumu, dil itme, makroglossi, dudak kapanışı, dil postürü, salyaakışınınşiddetivefrekansı,yutma,çiğnemevebeslenmefonksiyonlarınıkapsayan oromotor fonksiyon değerlendirmesi yapılmıştır. Ardındançocukların ağız içi muayenesi yapılmış ve diş sürme zamanları,kapanışagelendişsayısı,dişlerdekiaşınmaveoklüzyonkarakteristiklerisaptanmıştır.Ayrıcaçocuklarınağızsağlığıdurumudmft/dmfs,gingival,plakvedişetibüyümesiindekslerikullanılarakdeğerlendirilmiştir.BULGULAR:Yutmaveçiğnemefonksiyonu,salyaakıtma, tüketilebilenbesin kıvamı, ağız solunumu, dudak kapanışı, makroglossi, kanin vemolardişlerdekiaşınmadurumu,dişetibüyümesi,dilitme,maloklüzyon,openbite, yüksek damak ve molar kapanış arasında anlamlı bir ilişkibulunmuştur (p<0,05). Ancak ağız hijyen alışkanlıkları ve dmft/dmfsindeksiaçısındanikigruparasındaanlamlıbirilişkibulunmamıştır.SONUÇ: SP’den kaynaklanan yutma bozukluğunun, orofasiyalbozuklukların temel sebebi olduğunu göstermektedir. Yutmabozukluğununerkentanıvetedavisi,SP’liçocuklarınyaşamstandartlarınıyükseltmekiçinönemlidir.Bunubaşarmakiçin;erkentanıvetedavi,dişhekiminindebulunduğumultidisiplinerbiryaklaşımıiçermelidir.The evaluation of the swallowing disorders’ effects on maksillofacial structures in children on primary dentition with or without cerebral palsyİremMergenGültekin1,SevalÖlmez1,NumanDemir2,MeryemTekçiçek1

1 Hacettepe University, Faculty of Dentistry, Department of PediatricDentistry2 Hacettepe University, Department of Physical Therapy andRehabilitationPURPOSE:Inthisstudyweaimedtoevaluatetheeffectsofswallowingdisorderonorofacialstructureof53childrenwithCPand50childrenwithoutCPcomparatively.MATERIALS AND METHODS:Thestudypopulationwasintheprimarydentition and between 2-6 years old age. The written questionnairewas filled by the parents before the examination. Then the children’soralmotorfunctions includingswallowingdisordersmouthbreathing,tongue thrust,macroglossia, lipclosure, tongueposture,severityandfrequencyoftheflowofsaliva,swallowing,chewingandeatingrelatedfunctionswere evaluated. Intraoral examinations of the childrenwereperformed and the teeth eruption periods, the number of teeth inocclusions, thewear on the teeth and occlusion characteristics weredetected.Oralhealthstatusofchildrenwerealsoevaluatedusingdmft/dmfs,gingival,dentalplaqueandgingivalenlargementindices.RESULTS:Asaresultofcomparisonbetweenthetwogroups;asignificantdifferencewasdeterminedintermsofchewingandswallowingfunction,salivation,mouthbreathing, lipclosure,macroglossia,wearofcanine

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S9

andmolarteeth,gingivalhyperplasia,tonguethrust,malocclusion,openbite,highpalateandmolarinterrelation(p<0,05).Howevertherewasnosignificantdifferencebetweenthetwogroupsinrelationtooralhygienehabitsanddmft/dmfsindices.CONCLUSION:Swallowingdisorderoccurredasaresultofcerebralpalsyisthemainreasonoforofacialdisorders.Earlydiagnosisandtreatmentofswallowingdisorderisimportanttoimprovethelifequalityinserebralpalsiedchildren.Toachievethis,earlydiagnosisandtreatmentshouldinvolvemultidisciplinaryapproachincludingdentists.

S06. Özel gereksinimli bireylerin yeme davranışlarıÖzgeSultanBALIKÇI1,MügeMüzeyyenÇİYİLTEPE2

1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim AD 2 Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Dil ve KonuşmaTerapistliğiADAMAÇ:Buaraştırmanınamacıözelgereksinimliöğrencilerinbeslenmedavranışlarınıbelirlemektir.GEREÇ ve YÖNTEM: Bu araştırmada özel gereksinimli öğrencilerinbeslenmedavranışlarınıincelemeküzereBeslenmeProblemleriniTaramaÖlçeği’den (The Screening Tool of Feeding Problems: STEP (Matson& Kuhn, 2001; Meral & Fidan, 2014) yararlanılmıştır. Araştırmadataramadeseninden yararlanılmıştır (Creswell, 2013). Araştırmaya özelgereksinimliçocuğuolan30annekatılmıştır.SONUÇLAR:ÖzelgereksinimlibireylerinailelerineuygulananBeslenmeProblemlerini Tarama Ölçeği’nden (The Screening Tool of FeedingProblems: STEP (Matson& Kuhn, 2001; (Meral & Fidan, 2014) eldeedilenbulgularışığındaözelgereksinimlibireylerinyemedavranışlarındadeğerlendirilmiştir.Özelgereksinimlibireylerinyemebecerileri,seçicilik/yiyecekayırtetmevebeslenmeye ilişkindavranışlarınsorunlarolduğugörülmüştür.TARTIŞMA: Özel gereksinimli öğrencilerin sağlıklı bir yaşamsürdürebilmesi için uygun beslenme davranışlarının önemlidir.Özel gereksinimli bireylerin ailelerinin sağlıklı beslenme konusundabilgilendirilmeleri gerekmektedir. Özel gereksinimli öğrencilerin yemedavranışlarını değerlendirmek için yarı yapılandırılmış görüşmeler,yeme zamanlarının gözlenmesi gibi yöntemlerle daha detaylı bilgiyeihtiyaç duyulmaktadır. Özel gereksinimli bireylerin uygun beslenmedavranışlarının geliştirmesinde multidisipliner bir ekip ile çalışılmasıönerilmektedir.Eating behaviours of individuals with special needsÖzgeSultanBALIKÇI1,MügeMüzeyyenÇİYİLTEPE2

1 EskişehirOsmangaziUniversity,EducationFaculty,SpecialEducationAD 2AnadoluUniversity,FacultyofHealthSciences,SpeechandLanguageTherapyADPURPOSE: The purpose of this study is to determine the eatingbehavioursofindividualswithspecialneeds.MATERIAL AND METHOD: In this study to determine the eatingbehaviours of individuals with special needs The Screening Tool ofFeedingProblems(STEP(Matson&Kuhn,2001;Meral&Fidan,2014)isused.Thesurveydesignhasbeenusedasresearchmethod(Creswell,2013).30mothershavingchildrenwithspecialneeds.RESULTS:Theeatingbehavioursofindividualswithspecialneedshasbeenevaluated in theconsiderationofTheScreeningToolofFeedingProblems (STEP) (Matson&Kuhn, 2001;Meral& Fidan, 2014). Theresult of the study shows the problems in the arear of eating skills,selectivity/pickinessoffoodsandbehavioursofeating.TARTIŞMA: There is need for informing families of individuals withspecialneeds in termsofhealthynutrition.Tobeable toevaluate theeatingbehavioursofindividualswithspecialneedsitisrequiredtohavedeeperinformationviasemi-structredinterviews,mealtimeobservationsetc.It isrecommendedtoworkwithamultidisiplinerteamtodevelopappropriateeatingbehaviours.

S07. Yutma sorunu olan hastalarda ses analizlerinin değerlendirilmesiEbruŞANSAL¹,MetinYILMAZ²,BülentGÜNDÜZ³,MustafaYÜKSEL⁴¹GaziÜniversitesiTıpFakültesiHastanesi,Ankara²GaziÜniversitesiTıpFakültesiHastanesi,Ankara

³GaziÜniversitesiSağlıkBilimleriFakültesi,Ankara⁴MarmaraÜniversitesiOdyolojiBölümü,İstanbulAMAÇ:Yatakbaşıdeğerlendirmesırasındafarengealyutmabozukluklarınıdeğerlendirmekbazenzorolabilmekteveözelliklegizliaspirasyonuolanolgular kolaylıkla gözden kaçabilmektedir. Ancak uygulama kolaylığı,maliyetindüşükolmasıveobjektifyöntemlerindezavantajlarınedeniyleyatakbaşı değerlendirme yöntemleri klinik uygulamada oldukçayararlıdır.Yutmasonrasısestealgılananıslaklıkgöreceliolarakgünlükklinikuygulamalardaaspirasyon/penetrasyonolduğununbirgöstergesiolarak değerlendirilmektedir. Eğer yutma sonrası hastada ıslak sesortayaçıkıyorsa,bugizliaspirasyonunbirbelirtisiolabilirhipotezindenyola çıkarak, çalışmada yutma bozukluğu olan olguları FEES iledeğerlendirerekvarolanbulgularilesesiobjektifolarakkarşılaştırılmayıamaçladık.GEREÇ ve YÖNTEM:ÇalışmadaFEEStestiöncesivesonrasıkayıtedilmişolan ses örneklerinin, akustik ses analizi ile elde edilen parametrelerideğerlendirilmişolan30hastaüzerindeplanlanmıştır.SONUÇLAR: FEES değerlendirmesi sırasında aspirasyon/ penetrasyonolmayan grupta test öncesi ve sonrası akustik parametrelerikarşılaştırıldığında; F0, NHR değerlerinde azalma, RAP, SHIM ve VTIdeğerlerindeartmaolduğubulunmuşturancakistatistikselolarakanlamlıbir fark elde edilmemiştir (P>0,05). FEES değerlendirmesi sırasındaaspirasyon/ penetrasyon olan grupta test öncesi ve sonrası akustikparametreleri karşılaştırıldığında;RAP,NHR,VTI değerlerinde azalma,F0veSHIMdeğerlerindeartmaolduğubulunmuşturancakistatistikselolarakanlamlıbirfarkeldeedilmemiştir(P>0,05).TARTIŞMA: Çalışmada ses parametreleri (F0, Shimmer, NHR, VTI,RAP) ile aspirasyon/penetrasyon skalası arasında anlamlı bir farklılıkbulunmamıştır.Patients swallowing disorders of evaluation with acoustic volce analysis EbruŞANSAL¹,MetinYILMAZ²,BülentGÜNDÜZ³,MustafaYÜKSEL⁴¹GaziÜniversitesiTıpFakültesiHastanesi,Ankara²GaziÜniversitesiTıpFakültesiHastanesi,Ankara³GaziÜniversitesiSağlıkBilimleriFakültesi,Ankara⁴MarmaraÜniversitesiOdyolojiBölümü,İstanbulPURPOSE: The evaulation of pharyngeal swallowing disorders couldbedifficutduring thebedsideassesment, and it couldnotbenoticedespecially inpatientswith the latent aspiration.However, thebedsideassesmentsareusefulinclinicalpracticeThewetnessinthevoiceafterswallowing is relatively evaluated a sign of aspiration/penetration indailyclinicalpractice.Inthisstudy,weaimedtocompareobjectivelytheexistingresultsandthevoiceofpatientswithswallowingdisordersbyevaluatingwithFEES,onthebasisofthehypothesisthatifthereisawetvoiceafterswallowing,itcouldbeasignofthelatentaspiration.MATERIALS AND METHODS:Thestudywasconductedon30patients,of whom the parameters of the voice samples, whichwere recordedbeforeandafterFEEStest,obtainedbytheacousticvoiceanalysis.RESULT: When the acoustic parameters were compared before andafterthetestintheaspiration/nonpenetrationgroupduringtheFEESevaluation; Decrease in F0, NHR values, increase in RAP, SHIM andVTI values, but no statistically significant difference (P> 0,05).Whenthe acoustic parameters were compared before and after the test inthe aspiration / penetration group during FEES evaluation; Therewasadecrease inRAP,NHR,VTIvalues,andan increase inF0andSHIMvalues,butnostatisticallysignificantdifferencewasfound(P>0.05).CONCLUSION: In this study, no significant relationship was foundbetweenthevoiceparameters(F0,Shimmer,NHR,VTI,RAP)andtheaspiration/penetrationscale.

S08. Wilson hastalarında yutma fonksiyonlarının değerlendirilmesi: Ön sonuçlar Asuman Nur Karhan1, Numan Demir2, Yusuf Aydemir1, Selen SerelArslan2,İnciNurSaltıkTemizel1,AyşeKaraduman2,AyselYüce1

1 HacettepeÜniversitesi,TıpFakültesi,PediatrikGastroenterolojiBölümü 2 Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi veRehabilitasyonBölümü,YutmaBozukluklarıÜnitesiAMAÇ:Buçalışmanınamacı,fonksiyoneldisfajiölçeğinin,Wilsontanısı

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S10

ileizlenenhastalardaaraştırılmasıveözelliklehafifnörolojiketkilenmeileyutmadisfonksiyonuarasındakikorelasyonunbelirlenmesidir.GEREÇ ve YÖNTEM: Ocak2014ileOcak2017arasında,Wilsontanısıileizlenen16hasta,nörolojiksemptomvarlığınabakılmaksızınçalışmayadahil edildi. Laboratuvar, histopatolojik bulgular, nörolojik bulgularve tedaviye uyum her hasta için değerlendirildi. Yutma fonksiyonlarıVideofloroskopikyutmaçalışması(VFSS)iledeğerlendirildivesonuçlarfonksiyoneldisfajiölçeğinegöreyorumlandı.SONUÇLAR: Hastaların kız/erkek oranı 1:1’di ve ortalama yaş 14,9 ±3,23yaş’tı(8,5-20).Tanısırasındakiyaşortalaması7,4±3,8yaş(1,8-14) ve tanıdan yutma testi yapılmasına kadar geçen ortalama zamanise5,26±2,68yıldı.16hastanın13’üntedaviyeuyumvardı.Hastalarıntamamında, histopatolojik bulgularWilson hastalığı ile uyumluydu vedört hastada tanı sırasında sirotik değişikliklermevcuttu. 16 hastanındokuzunda,anormalVFSSsonucusaptandı;4hastadaözefagealmotiliteproblemi, 1 hastada orofarengeal motilite problemi ve 3 hastada isebesin iletim zamanında uzama olduğu belirlendi. Hastaların hiçbirindeyakınmaolarakyutmaproblemiolmamaklabirlikte,yutmadisfonksiyonusaptanan9hastanın6’sındanörolojiksemptomlarmevcuttu.TARTIŞMA: Çalışmamızın ön sonuçları, özellikle hafif nörolojiketkilenmesiolanWilson’luhastalarda,belirginbirsemptomolmadandayutmadisfonksiyonugelişebileceğinigöstermektedir.Assessment of swallowing functions in patients with Wilson’s Disease: Preliminary results Asuman Nur Karhan1, Numan Demir2, Yusuf Aydemir1, Selen SerelArslan2,İnciNurSaltıkTemizel1,AyşeKaraduman2,AyselYüce1

1HacettepeUniversityHospital,DepartmentofPediatricGastroenterology 2 Hacettepe University, Faculty of Health Sciences, Department ofPhysicalTherapyandRehabilitationPURPOSE: The purpose of this study is to investigate the functionaldysphagia scale in WD and to reveal the correlation between mildneurologicalinvolvementanddysphagia.MATERIALS AND METHODS: From January 2014-January 2017,16 patients with or without neourological symptoms were included,laboratory and histopathological findings, neurological symptoms,adherence to treatment were evaluated. Swallowing functions wereassessed with VFSS and evaluated the findings according to thefunctionaldysphagiascale.RESULTS: Male female ratio was 1:1 and mean age was 14,9 ±3,23 yr (from 8,5yr to 20 yr). Their mean age at diagnosis was 7,4±3,8 yr (1,8 yr-14 yr),meantime fromdiagnosis till VFSS studywas5,26±2,68yr.Threeoutof16patientswerenonadherenttotreatment.HistopathologicalfindingswerecompatiblewithWDforallpatientsandfour of the patients had cirrhosis. Nine of 16 patients had abnormalresults for VFSS; esophageal motility problem was detected in fourpatients, oropharyngealmotilityproblemwasdetected inonepatient,prolongedfoodtransittimewasdetectedinthreepatients.NoneofthepatientshadswallowingproblemsthereforesixoutofninepatientswithabnormalVFSSresultshadneurologicalsymptoms.CONCLUSION: The preliminary results suggests that patients withWD especially with mild neurological involvement, may have someswallowingdysfunctionwithoutprominentsymptoms.

S09. Drooling hastalarında yeni bir tedavi yöntemiKayhanÖZTÜRK1,ÖmerERDUR1,OsmanGÜL1 ,AyseÖLMEZ1

1SelçukÜniversitesi,TıpFakültesi,KBBADAMAÇ: Drooling şikayeti olup konvansiyonel yöntemlerle tedavininyetersizkaldığıhastalardayenibirtedaviyöntemiolarakuyguladığımızyönteminetkinliğinisunmak.GEREÇ VE YÖNTEM: Drooling şikayeti nedeniyle Selçuk ÜniversitesiTıpFakültesiYutmaHastalıklarıTanıveTedaviMerkezi’ndeuygulananterapileredirençli ikihastaçalışmayaalındı.Submandibularveparotisbezlerine Botox enjeksiyonu uygulanmış iyi derece de yanıt alınmışancakmaliyet ve kısa süreli etkinliği olması nedeniyle yeni bir tedaviyöntemineihtiyaçduyulmuştur.Hastayakınlarıağıziçerisinden,minimalinvaziv olarak gerçekleştirilecek endoskopik submandibular ganglionnörektomi işlemi konusunda bilgilendirilip izinleri alındı. İşleminetkinliğini değerlendirmek amacıyla ‘’salya bozukluğu şiddeti - sıklıkformu’’, ‘’Teacher’s drooling skalası’’, drooling etki skoru’’ ve ‘’vizüel

analogskala’’formlarıkullanıldı.SONUÇLAR: Her iki hastada da yapılan değerlendirme ölçeklerindebelirgin azalma gözlendi. Literatürde ilk kez yapılan bu yeni yöntemdirençli drooling hastaları için efektif bulundu. Ancak bu konudayapılacakdahafazlahastaiçerenklinikçalışmalaraihtiyaçvardır.TARTIŞMA: Drooling önemli bir psikososyal hastalık olup insanlarınsosyalizolasyonuna,utanmasına,rahatsızlıkhissinenedenolupyaşamkalitelerinidüşürür .Ayrıcaaspirasyona,halitozise,enfeksiyonlara,ciltkızarıklıklarına ve konuşma güçlüğüne de neden olur . Konvansiyonelyöntemlerin yetersiz kaldığı hastalarda Botox enjeksiyonu ve bazıcerrahi yöntemler başarıyla uygulanmaktadır. Botox enjeksiyonunpahalıvegeçicibiryöntemolması,diğercerrahiyöntemleriniseinvazivolup ciddi yan etkilerinin olması nedeniyle yeni cerrahi yöntemlereihtiyaç duyulmaktadır. Burdan yola çıkarak geliştirdiğimiz minimalinvaziv yöntemin, kısa sürmesi, komplikasyon riskinin çok az olması,skar kalmaması, tükrük salgısını yeterli oranda azalması ve tükrüğünfaydalıprotein içeriğininsalınımındasorumlusempatik innervasyonunetkilenmemesigibiavantajlarasahiptir.A new technique for droolingKayhanÖZTÜRK1,ÖmerERDUR1,OsmanGÜL1 ,AyşeÖLMEZ1

1SelcukUniversity,MedicalSchool,DepartmentofOtolaryngolgyPURPOSE: Toevaluateanewtechnique’sefficiencyforthepatientswhodonotbenefitfromconventionaltretmentsfordroolingsymptom.MATERIALS AND METHODS: Two patients who did not benefit fromtherapies applying to Selcuk University Swallowing Center wereincludedintothestudy.Bothpatientsandtheirfamilieswereinformedof the advantages and disadvantages ofminimal invasive endoscopicsubmandibular ganglion neurectomy technique. To evaluate thetechniques efficiency the families and caragivers filled the salivadisorder severity- frequency form, Teacher’s drooling scale, droolingimpactscoreandVASscore.RESULTS:Markeddecreasewasobserved inbothpatientsevaluationscales.Tothebestofourknowledgethisisthefirstreportoftransoral,endoscopic submandibular/sublingual gland neurectomy used toprevent drooling in patients resistant to conventional treatments. Thetechniqueseemsfeasible.However,furtherclinicalstudiesarerequiredwithmorepatients.CONCLUSION:Droolingisasignificantpsychosocialstressorandmaycause social isolation, embarrassment, and discomfort, and reducethequalityoflife.Inaddition,droolingmaycauseaspiration,halitosis,skin rashes and speech difficulties. In resistant patients for drooling,Botox injection and some surgical interventions have high successrates.HoweverBotoxinjectionisexpensive,haveshorttermeffect,andpresent surgical techniqueshave someside effects.Nogold-standartsurgicaltechniqueexistsandnewsurgicaltechniquesarerequired.Thetechnique thatwedescribednewly isminimal invasive,simple,quick,reliable, no scar formation, saliva decreases adequetly and does notreduce IgAandotherproteincontainsof salivaasproteinproductiondependsonsympatheticinnervation.

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S11

POSTER BİLDİRİLER

P01. PEGilebeslenenspinalkordyaralanmalıhastadayutmarehabilitasyonu:Olgusunumu

NimetEVİN,F.YaseminALTUNAYKUŞCU,MustafaGEREK

P02. Pretermbebeklerdeoralmotorgelişimilemotorgelişimarasındakiilişkininincelenmesi

ErkanEROL,BülentELBASAN,MüşerrefKELEŞ,NumanDEMİR,AyşeKARADUMAN

P03. İnmesonrasıoluşanfaringealdisfajinintedavisindetransoralendoskopikbotulinumtoksinienjeksiyonu

OzanBağışÖZGÜRSOY,SelenSERELARSLAN,NumanDEMİR

P04. İnme sonrası gelişen faringeal disfajinin tedavisinde karbondioksit lazer ile transoral endoskopikkrikofaringealmiyotomi

OzanBağışÖZGÜRSOY,SelenSERELARSLAN,NumanDEMİR

P05. Yutmabozukluğuşikayetiylebaşvurançocukhastalarındeğerlendirilmesi

ÖmerERDUR,KayhanÖZTÜRK,OsmanGÜL

P06. İlaçkullanımınnedenolduğudisfaji

MürüvvetDURSUN,AyşeM.BUDAK,KübraBALIKÇI,MüzeyyenÇİYİLTEPE

P07. Şizofrenitanısıkonulanpsikiyatrikhastalardadisfajigörülmesıklığı

NeslihanALTUNTAŞYILMAZ,FatmaERDEO,KayhanÖZTÜRK,İbrahimEREN

P08. DisfajiHandikapİndeksiTürkçeversiyonu(DHİ-TR)

MüzeyyenÇİYİLTEPE,MerveNurSARIYER

P09. Akutinmesonrasıgörülendisfajideetkilenenarterbölgesiileoralalımabaşlamaarasındakiilişki

RamazanKURUL,ŞebnemAVCI,MuhammedNurÖĞÜN

P10. MyasteniaGravistedisfajivefizikselperformansilişkisi

MeralBİLGİLİSOYFİLİZ,HüseyinARSLAN,HaleHEKİM,AylinYAMAN,NaciyeFüsunTORAMAN

P11. Hipofaringealstenozabağlıdisfajitedavisi

ÖmerERDUR,OsmanGÜL,KayhanÖZTÜRK

P12. Pediatrikyutmabozukluklarınıntedavisindekıvamartırıcıkullanımı:Tedavisonuçlarıveailedeneyimi

FatmaILGAZ,SelenSERELARSLAN,HülyaGÖKMENÖZEL,NumanDEMİR,AynurAyşeKARADUMAN

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S12

P01. PEG ile beslenen spinal kord yaralanmalı hastada yutma rehabilitasyonu: Olgu sunumuNimetEVİN1,F.YaseminALTUNAYKUŞCU2,MustafaGEREK3

1Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kulak Burun Boğaz Kliniği,ANKARA2Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Beslenme ve Diyet Birimi,ANKARA3SağlıkBilimleriÜniversitesi,GülhaneTıpFakültesi,KulakBurunBoğazAnabilimDalı,ANKARAAMAÇ: Spinal kord yaralanmalı hastada Perkütan EndoskopikGastrostomi (PEG) sonrası görülen Gastroözofagial Reflü Hastalığı(GÖRH) ve pulmoner aspirasyon oluşumunu engellemek içinmultidisipliner yaklaşım ile yeterli ve güvenli beslenmenin sağlanmasıamaçlanmıştır.OLGU: 26 yaşında, 65 kilo, 1.75 cm, erkek hasta, kuadriplejinedeniyle Dahiliye yoğun bakım kliniğinde takip edilmekteydi. Yutmagüçlüğü, aspirasyon öyküsü olan, PEG ile beslenen hastanın yapılandeğerlendirmesinde;GAGrefleksizayıf,dilhareketleriveoralkontrolüyeterli idi. Fiberoptik endoskopik değerlendirmede hastada GÖRHbulguları ve sekresyon izlendi. Yapılan fiberoptik endoskopik yutmaçalışmasında (FEES); sıvı ve kıvamlı gıdalarda aspirasyon, kıvamlıgıdalarda vallekulada kalıntı izlendi. Hastanın beslenmesi başlangışta,osmoloritesi yüksek bir enteral ürünle, devamlı beslenme şeklindeverilmekteidi.Hastayaosmoloritesidahadüşükolanbirenteralürünegeçildivearalıklıbeslenmegüniçinde,PEGyoluylasağlandı(2000kal/gün).Hastaya3haftaboyuncahaftada5gün45dakikasüreyleyutmaegzersizleri ve Termal Taktil Stimulasyon uygulandı. Hastanın en az30-45 derece pozisyonda beslenmesi önerildi. 3. haftanın sonundatekrarlanan FEES sonucunda; sıvı ve kıvamlı gıdalarda penetrasyon–aspirasyonizlenmedi.Sıvıgıdalardapriformsinüslerdekalıntıgözlendi.GÖRHbulgularınınazaldığıizlendi.Hastanın,yapılanyutmaterapilerineverdiğicevaplarsonucundakıvamlıgıdalarakademeligeçişisağlandı.SONUÇ: Yutma disfonksiyonu olan hastalarda ekip çalışması; yutmarehabilitasyonu,beslenmetedavilerivetıbbitedavi ilekomplikasyonlarenazaindirilerek,yutmaproblemleriazaltılabilmektedir.Swallowing rehabilitation on PEG feeding patient with spinal cord injury: A case presentationNimetEVİN1,YaseminALTUNAYKUŞCU2,MustafaGEREK3

1GulhaneResearchandTrainingHospital,EarNoseThroatClinic,Ankara2GulhaneResearchandTrainingHospital,NutritionandDieteticsUnit,Ankara3HealthScienceUniversity,GulhaneSchoolofMedicine,ORL,AnkaraPURPOSE: We aimed to provide adequate and safe feeding withmultidiscipliner approach for preventing the Gastroesohageal ReflüxDisease(GERD)andaspirationpneumoniawhichiscausedbyPercutanEndoscopicGastrostomy(PEG)inpatientwithspinalcordinjury.CASE:26yearsold,65kgand175cmtall,malepatientwithquadriplegiawasfollowedinIntensiveCareUnit.Whenweevaluatedthepatientwhofed with PEG, and had dysphagia and aspiration pneumonia; he hadweakenedGAGreflex,normaltonguemovementandnormaloralphaseof swallow. The evidence of GERD and secretion were detected withfiberopticendoscopicevaluation.Aspirationwasseenwithliquid,thickennutritionandvallecularresiduewasdetectedwiththickennutritionwithFiberopticEndoscopicEvaluationofSwallow(FEES).Initially,feedingofthepatientwasprovidedbycontinuoushighosmolarenteralnutrition.We exchanged the low osmolar enteral nutrition thatwas applied viaPEG(2000kCal/day).Swallowingexerciseswerepractisedasfivedayofweekatleast45minandThermalTactileStimulationwasapplied.Weofferedtopatientatleast30-45degreeofpositionalfeeding.Attheendofthe3.week,FEEStestwasperformedagainandneitherpenetrationnoraspirationwerenotobservedwiththethickenednutritionandliquid.Piriform sinus residue was detected with liquid. GERD findings wasdecreased. Thickened nutrition was given gradually according to theresponseofswallowingtherapy.CONCLUSION: Multidiscipliner approach for swallowing disfunctioncan reduce the swallowing problems by swallowing rehabilitation,proper nutrition choices andmedical treatment that could reduce thecomplication.

P02. Preterm bebeklerde oral motor gelişim ile motor gelişim arasındaki ilişkinin incelenmesiErkanEROL1,BülentELBASAN1,MüşerrefKELEŞ1,NumanDEMİR2,AyşeKARADUMAN2

1 GaziÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,FizyoterapiveRehabilitasyonBölümü 2HacettepeÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,FizyoterapiveRehabilitasyonBölümüAMAÇ:Pretermbebeklerdeyenidoğanyoğunbakımünitelerindeuzunsürekalmanedeniylemotorgelişimvebeslenmeproblemlerigörülebilir.Preterm bebeklerdeki beslenme problemleri hem bebek hem deebeveynleriiçinstreslidir.Buçalışmadapretermbebeklerdeoralmotorfonksiyonlarilemotorgelişimarasındakiilişkiyiincelemekamaçlandı.GEREÇ ve YÖNTEM: Bu çalışmaya, Gazi Üniversitesi Fizyoterapi veRehabilitasyonBölümü’ne başvuran 10-12 ay arası 29 preterm ve 28termbebekdahiledildi.MotorveoralmotorgelişimideğerlendirmekiçinsırasıylaAlbertaInfantMotorScale(AIMS)veScheduleforOralMotorAssessment(SOMA)testlerikullanıldı.SONUÇLAR:Eldeedilensonuçlaragörepretermbebeklerin5tanesindeoralmotordisfonksiyongörüldü.Motorgelişimaçısından isepretermbebeklerin8 tanesininAIMS’egöre%5’lik dilimin altında kaldıkları veanormal gelişim gösterdikleri saptandı. SOMA’nın püre, katı, kraker,biberon,bardakkatergorileriveSOMAtoplamskoruileAIMSyüzdelikskoru arasında ilişki bulundu (p<0,05). Preterm bebekler, termyaşıtlarıyla kıyaslandıklarında SOMA’nın püre, katı, yarı katı, krakerkategorileriveSOMAtoplamskoruaçısındangruplararasındaanlamlıfarkbulundu(p<0,05).MotorgelişimaçısındaniseherikigrubunAIMSyüzdelikskorlarıarasındaanlamlıfarkbulundu(p<0,05).TARTIŞMA: Bu çalışma motor gelişim ile oral motor fonksiyonlararasında ilişki olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla bu hedef gruptafizyoterapi rehabilitasyon uygulamaları ve değerlendirmeleri sırasındamotor problemler kadar oral motor problemler de göz önündebulundurulmalıdır.Investigation of the relationship between oral motor development and motor development in preterm babiesErkanEROL1,BülentELBASAN1,MüşerrefKELEŞ1,NumanDEMİR2,AyşeKARADUMAN2

1 GaziUniversity,FacultyofHealthSciences,DepartmentofPhysiotherapyandRehabilitation 2HacettepeUniversity,FacultyofHealthSciences,DepartmentofPhysiotherapyandRehabilitationPURPOSE: Infantsbornpretermmaysuffer frommotordevelopmentandfeedingproblemsbecauseofstayinglongtimeinneonatalintensivecareunits.Feedingproblemsarestressfulforbothpreterminfantsandparents.Thisstudywasplannedtoinvestigatetherelationshipbetweentheoralmotorfunctionsandmotordevelopmentinpreterminfants.MATERIALS and METHODS:Atotalof29pretermand28terminfants,beetween corrected ages 10-12 months, referred to Gazi UniversityDepartmentofPhysicalTherapyandRehabilitationwere included thisstudy.AlbertaInfantMotorScale(AIMS)andScheduleforOralMotorAssessment(SOMA)wereusedtoevaluatetheirmotorandoralmotordevelopmentrespectively.RESULTS:Accordingtotheresults,oralmotordysfunctionobservedin5infantsinpreterminfants.Themotordevelopment,whichrepresents%5thbelowaccordingtoAIMSwasobservedin8infantsasabnormalperformanceinpreterminfants.Acorrelationfoundedbetweenpuree,solid, cracker, bottle, cup categories of SOMA, total score of SOMAandAIMSpercentilescore(p<0,05).Inpuree,solid,semisolid,crackercategories of SOMA and total score of SOMA, there was significantdifference between groupswhen compared preterm and term infants(p<0,05). In terms of motor development, there was a significantdifferencebetweentheAIMSpercentilescoresofbothgroups(p<0,05).CONCLUSION: This study demonstrated that there is corelationbetween themotor development andoralmotor functions in preterminfants. Therefore oralmotor problems should be considered aswellasthemotorproblemsinphysiotherapyrehabilitationinterventionsandassessmentsinthistargetgroup.

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S13

P03. İnme sonrası oluşan faringeal disfajinin tedavisinde transoral endoskopik botulinum toksini enjeksiyonuOzanBağışÖZGÜRSOY1,SelenSERELARSLAN2,NumanDEMİR2

1Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz HastalıklarıAnabilimDalı2HacettepeÜniversitesiFizyoterapiveRehabilitasyonBölümüAMAÇ:İnmesonrasıgelişenfaringealdisfajitedavisindeuygulanabilenminimalinvazifbircerrahitekniğinsunulması.GEREÇ ve YÖNTEM: Atmışbeş yaşında erkek, bir yıl önceki inmesonrasındagelişenveaylariçindeilerleyerekoralalımınıileriderecedekısıtlayan yutma güçlüğü ile başvurdu. Hasta gıda alımından hemensonra ortaya çıkan irritatif öksürükten de şikayet ediyordu. Diyetmodifikasyonlarıileyutmaterapisinerağmenyutmagüçlüğüdüzelmemiş.Videofloroskopik incelemede üst özefagus sfinkteri düzeyinde bolusgeçişini engelleyen krikofaringeal bar tespit edildi. Hastaya genelanestezialtındakrikofaringealbölgeyetransoralendoskopikbotulinumtoksinienjeksiyonuuygulandı.SONUÇLAR:Cerrahisonrası4.saattesıvı-yumuşakdiyetbaşlananhastaaynıgüntaburcuedildi.Postop4.gündekontrolegelenhastaameliyatöncesidurumundandaharahatyutabildiğiniveameliyattansonrairritatiföksürükşikayetinindüzeldiğinibildirdi.Subjektifiyileştiğigörülenhasta3aysonrakontroleçağrıldı.TARTIŞMA:Faringealdisfaji,inmehastalarındaoralalımınıkısıtladığındacidditıbbivesosyalsorunlaranedenolupyaşamkalitesinidüşürebilir.Bunedenlesemptomatikolantüminmehastalarındadiyetmodifikasyonuve yutma terapisi uygulanmalıdır. Bunlara cevap alınamazsa cerrahitedavi seçenekleri denenebilir. Faringeal disfaji tedavisinde transoralendoskopik botulinum toksini enjeksiyonu oldukça güvenli bir cerrahigirişimdir ve günübirlik uygulanabilir. Başarılı sonuçlar bildirilmiştir.Tek dezavantajı, 10-15 dakika gibi kısa süre de olsa genel anestezigerektirmesidir.Transoral endoscopic injection of botulinum toxin in the treatment of pharyngeal dysphagia after strokeOzanBağışÖZGÜRSOY1,SelenSERELARSLAN2,NumanDEMİR2

1AnkaraUniversityFacultyofMedicineDepartmentofOtolaryngology2Hacettepe University Faculty of Health Sciences Department ofPhysiotherapyandRehabilitationPURPOSE:Topresentaminimalinvasivesurgicaltechniquethancanbeusedinthetreatmentofpharyngealdysphagiaafterstroke.MATERIAL and METHOD: A sixty-five year old male presented withdysphagia which developed after stroke one year ago, progressedwithinmonthsand limitedhisoral intake.Hewasalsosuffering fromirritativecoughoccuringafterhavingfood.Dysphasiadidnotgetbetterdespiteofdietmodificationsandswallowingtherapy.Videoflouroscopicexamination revealed a cricopharyngeal bar blocking bolus transit atthelevelofupperesophagialsphincter.Transoralendoscopicinjectionof botulinum toxin into the cricopharygeal areawasperformedundergeneralanesthesia.RESULTS:Aliquid-softdietwasstarted4hoursaftersurgeryandthepatientwasdischargedatthesameday.Atpostoperative4thdayvisit,patient reported that he was able to swallow better than that beforethesurgeryandthatirritativecoughwasimprovedaftersurgery.Afterseeingthatsubjectiveimprovement,afollow-upvisitwasscheduledfor3monthslater.DISCUSSION:Pharyngealdysphagia,when limitsoral intake instrokepatients,canlowerthequalityoflifebycausingseveremedicalandsocialproblems.Hence,dietmodificationsandswallowingtherapyshouldbeapplied to all symptomatic stroke patients. If there is no response tothose,surgicaloptionscanbetried.Transoralendoscopic injectionofbotulinumtoxinisahighlysafesurgical interventionandcanbedoneinsame-daysurgerysetting.Succesfulresultshavebeenreported.Theonlydisadvantageistherequirementofgeneralanesthesia,evenittakesashorttimelike10-15minutes.

P04. İnme sonrası gelişen faringeal disfajinin tedavisinde karbondioksit lazer ile transoral endoskopik krikofaringeal miyotomiOzanBağışÖZGÜRSOY1,SelenSERELARSLAN2,NumanDEMİR2

1Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz HastalıklarıAnabilimDalı2Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi veRehabilitasyonBölümüAMAÇ:İnmesonrasıgelişenfaringealdisfajiolgularındauygulanabilecekendoskopikbircerrahiyönteminsunulması.GEREÇ ve YÖNTEM: Atmışdokuz yaşında kadın, on a önceki inmesonrasındagelişenveaylariçindeilerleyerekoralalımınıileriderecedekısıtlayanyutmagüçlüğüilebaşvurdu.Diyetmodifikasyonlarıileyutmaterapisine rağmen yutma güçlüğü düzelmemiş. Videofloroskopikincelemedeüstözefagussfinkteri düzeyindebolusgeçişini engelleyenkrikofaringeal bar tespit edildi. Hastaya önce transoral endoskopikbotulinum toksini enjeksiyonu uygulandı. Hasta dört ay sonra aynışikayetler ile geri döndü ve hastaya karbondioksit lazer ile transoralendoskopikkrikofaringealmiyotomiuygulandı.SONUÇLAR:Ameliyattansonra2günnazogastiktüpilebeslenenhastaya3.günyumuşakdiyetverildi.Hastabudiyeti tolereettive4.günsuvesıvıgıdalarverildi.Nazogastriktüpalınarak5.günhastataburcuedildi.Postop 10. günde kontrole gelen hasta ameliyat öncesi durumundandaha rahat yutabildiğini fakat biraz reflü şikayetleri olduğunu bildirdi.Subjektif iyileşme sağlanan hastaya 2x1 proton pompa inhibitörüönerildive2aysonrakontroleçağrıldı.TARTIŞMA: İnmehastalarındauzunsüreli faringealdisfaji,oralalımınıkısıtlayıpcidditıbbivesosyalsorunlaranedenolabilir.Semptomatikveyaşamkalitesinidüşürenfaringeldisfajihastalarınadiyetmodifikasyonuveyutmarehabilitasyonuuygulanmalıdır.Bu terapiyecevapvermeyenbazıhastalardakarbondioksitlazeriletransoralendoskopikkrikofaringealmiyotomi ile başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Endoskopik miyotomi,transservikal açık myotomi ile benzer başarı oranına sahiptir ancakdahadüşükmorbidvemortal seyredebilenkomplikasyon (mediastinitvefaringokutanözfistül)oranlarınedeniyleaçıkcerrahiyetercihedilir.Transoral endoscopic laser cricopharyngeal myotomy in the treatment of pharyngeal dysphagia after strokeOzanBağışÖZGÜRSOY1,SelenSERELARSLAN2,NumanDEMİR2

1AnkaraUniversityFacultyofMedicineDepartmentofOtolaryngology2Hacettepe University Faculty of Health Sciences Department ofPhysiotherapyandRehabilitationPURPOSE: To present an endoscopic surgical technique than can beusedinthetreatmentofpharyngealdysphagiaafterstroke.MATERIAL and METHOD:Asixty-nineyearoldfemalepresentedwithdysphagia which developed after stroke tenmonths ago, progressedwithinmonthsandlimitedhisoralintake.Dysphasiadidnotgetbetterdespiteofdietmodificationsandswallowingtherapy.Videoflouroscopicexamination revealed a cricopharyngeal bar blocking bolus transit atthelevelofupperesophagialsphincter.Transoralendoscopicinjectionof botulinum toxin into the cricopharygeal area was performed first.Patient came back with same complaints four months later and atransoral endoscopic carbondioxide laser cricopharyngeal myotomywasperformed.RESULTS:Patientwasfedthroughanasogastrictubefor2daysaftersurgeryandasoftdietwasgivenatthe3rdday.Thepatienttoleratedthisdiet,andwaterandliquidsweregivenatthe4thday.Nasogastrictubewas removed and the patientwas discharged at the 5th day. Atpostoperative10thdayvisit,patientreportedthathewasabletoswallowbetterthanthatbeforethesurgerybut,havingsomerefluxsymptoms.Afterseeingthatsubjectiveimprovement,aprotonpumpinhibitortwiceadaywasprescribedandafollow-upvisitwasscheduledfor3monthslater. DISCUSSION:Along-standingpharyngealdysphagiainstrokepatientscancauseseveremedicalandsocialproblemsby limitingoral intake.Hence,dietmodificationsandswallowingtherapyshouldbeappliedtoallsymptomaticstrokepatients.Succesful resultshavebeenreportedafter transoralendoscopiccricopharyngealmyotomy insomepatientswhodidnotrespondtothistherapy.Endoscopicmyotomyhassuccessrates similar to those of transcervical openmyotomy, however, it ispreffredoveropensurgerybecauseofitslowratesofmorbidandmortalcomplications(mediastinitisandpharyngocutaneusfistula).

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S14

P05. Yutma bozukluğu şikayetiyle başvuran çocuk hastaların değerlendirilmesiÖmerERDURMD1,KayhanÖZTÜRKMD 1,OsmanGÜLMD11SelçukÜniversitesi,TıpFakültesi,KBBADAMAÇ: Yutmabozukluğuolançocuklarındeğerlendirilmesi,uygulanantanıvetedaviyöntemlerininsunulmasıamaçlandı.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmaya yutma bozukluğu şikayetiyle SÜTFYutma Bozuklukları Merkezi’ne başvuran 57 çocuk hasta alındı.Hastaların yakınlarına çocuklarda yeme davranışı anketi(ÇYDA)dolduruldu. Hastalara videofloroskopik yutma(VFYD) ve fonksiyonelendoskopikyutmadeğerlendirilmesi(FEYD)yapıldı.SONUÇLAR: Hastaların 31’i erkek, 26’sı kız, yaş ortalamaları 43 aydı.28’inde yemekten sonra boğulma ve sık pnömoni, 45’inde yemeğiyutamama mevcuttu. Hastalar son 1 yıl içinde ortalama 1,6 kerepnömonigeçirmişti.Hastaların31’ibaşvurudaoral,7’siorogastriktüple,9’u nazogastrik tüple, 10’u gastrostomiyle beslenmekteydi. Hastaların25’inde prematürite mevcuttu. Hastaların 26’sında nörojenik hastalık,10’undagenetikhastalıköyküsümevcuttu.5’indeherhangibirhastalıkyoktu. FEYDveVFYD’de35hastada aspirasyon-penetrasyongörüldü.ÇYDAortalama25,5olarakbulundu.Hastalaravitalstimülasyon,taktilvetermalstimülasyonveuygunyutmafizyoterapisienaz8kürverildi.TedavisonrasıhastalarınÇYDAoralaması11’egeriledi.TARTIŞMA: Yutma; refleksler ile istemli çaba arasında koordinasyoniçerenkarmaşıkbireylemdir.Çocuklardadisfajinininsidansıartmaktadır.Sinirselveyaanatomikgelişmedebiranormallik,yutmabozukluğuveyadisfajiye yol açabilir. Prematürite, düşük doğum ağırlığı, konjenitalanomaliler çocuklarda disfajinin nedenleridir. Tedavisiz çocuklar,aspirasyona bağlı akciğer hasarı, malnütrisyon ve dehidratasyon içinartmış risk altındadır. Tedavi için; yutmayı etkileyebilecek patolojilerinfarkında olunması ve disfajili çocukların tedavisinde farklı klinikyaklaşımlar ve multidisipliner ekip zorunludur. Komplikasyonlarıönlemek veya minumuma indirmek için çocuklarda disfajinin erkentespitiönemlidir.Evaluation of children with dysphagiaÖmerERDURMD1,KayhanÖZTÜRKMD 1,OsmanGÜLMD11SelçukUniversity,MedicalFaculty,OtolaryngologyDep.PURPOSE: In this study, it was aimed to evaluate the children withswallowing impairment and to present the applied diagnosis andtreatmentmethods.MATERIALS AND METHODS: Thisstudywascarriedoutin57childrenwhowereadmittedtoSUMFSwallowingCenterwithswallowingdisorder.Pediatric eating behavior questionnaire(PEBQ) was administered tothe relatives of the patients. The patient underwent videofluoroscopicswallowing(VFSS) and functional endoscopic evaluation swallowingassessment(FEES).RESULTS: 31patientsweremaleand26werefemalewithanaverageof 43 months. Drowning after eating and frequent pneumonia in 28patients,cannoteatfoodin45patients,Patientshadanaverageof1.6times of pneumonia in the last 1 year. 31 patientswere fed orally, 7with orogastric tube, 9 with nasogastric tube, 10 with gastrostomy.25patientshadpretermborn.26patientshadneurologicaldisorders,10hadgeneticdisease.InVFSSandFEES,aspirationandpenetrationwereobservedin35patients.TheaverageofthePEBQwas25.5.Vitalstimulation, tactile, thermal stimulation and appropriate swallowingphysiotherapy were given to patients 8 cycles. After treatment, thepatientsaveragePEBQdecreased11.CONCLUSION: Swallowing is complex action involving coordinationbetween neural reflexes and voluntary effort. An abnormality withneural or anatomic development can lead to dysphagia. Prematurity,low birth-weight, congenital anomalies are the causes of dysphagia.Untreated children are at increased risk for aspiration-related lunginjury,malnutritionanddehydration.Differentclinicalapproachesandmultidisciplinary teams are necessary in the treatment of dysphagia.Early detection of dysphagia in children is important to prevent orminimizecomplications.

P06. İlaç kullanımın neden olduğu disfajiMürüvvet DURSUN, Ayşe M. BUDAK, Kübra BALIKÇI, MüzeyyenÇİYİLTEPEAnadoluÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,DilveKonuşmaBozukluklarıAnabilimDalıAMAÇ: Disfaji bolusun mideye ulaşmada karşılaştığı problemlersonucuoluşanyutmabozukluğudur.Uzmanlarınözellikteüçkategoridebelirlenenfarmakolojikajanlarınyutmaileilişkisinisorgulamalarıkliniköndeğerlendirmeveyatakbaşıyutmadeğerlendirmesiprotokolününbirparçasıolmalıdır.Literatürdetaylıolarakincelenereksadecefarmakolojikajanlarla ilişkili “disfaji” belirlenmeye çalışmak bu çalışmanın temelinioluşturmaktadır.GEREÇ ve YÖNTEM:Sistemtaraması,vesindirimsistemininanatomikyapısınıolumsuzetkileyenfarmakolojikajanlarınetkileşimiincelenmiştir.SONUÇLAR: İlaçların yan etkisine bağlı olarak oluşan disfaji; farklıfarmakolojik terapi protokollerinin yan etkisinebağlı disfaji; ve santralsinir sistemini deprese eden ilaçlar ilk göze çarpan gruplardır. Bugruptaki ilaçların yan etkilerinden en önemlisi ağız kuruluğuna nedenolması;bulantıvekusmagibiiştahveyemeisteğinietkilemeleri;tükürüksalgısında ve solunum yolları mukoza bezlerinin salgısında artmanedeniilebolusformasyonuoluşumundakietkileri;primervesekonderperistaltik daygayı etkilemeleri ve genel koordinasyon bozukluğu vekas spazmı oluşması ile yeme-yutkunma koordinasyonunu negatifetkilemelerisayılabilir. TARTIŞMA:Builaçlarınenbüyükyanetkilerindenbirisidisfajiyenedenolmasıdır.Yutmarefleksini tetiklenmesindegüçlük, istemlive istemsizkas kontrolü, farkındalık ve ağız kuruluğu gibi etkiler görülmektedir.Bu sebepten dolayı bu ilaçları kullanan hastaların detaylı incelenmesigerekir.Ağızkuruluğuetkisiiçinisesıksıkazarazarsuiçmesiveyasunitükürük(salivasubstitute)önerilebilir.Drug-induced dysphagiaMürüvvet DURSUN, Ayşe M. BUDAK, Kübra BALIKÇI & MüzeyyenÇİYİLTEPEAnadoluUniversity,FacultyofHealthSciencesOBJECTIVE: Dysphagiaistheswallowingproblemassociatedwithbolusnot reaching to the stomach. Specialists focused on three subgoupsofpharmacologicalagentsinrelationtodysphagiathatshouldbepartof the clinical preliminary history taking of the bedside swallowingevaluation.The “Drug InducedDysphagia” literaturewasexamined indetailstodeterminepharmacologicalagentsthatcousedysphagia.MATERIAL and METHOD:Systemscanningandpharmacologicalagentswere examined that cahange digestive anatomy associatedwith druguse. CONCLUSIONS:Dysphagiadue to thesideeffectofdrugs;dysphagiaduetothesideeffectsofdifferentpharmacological therapyprotocols;anddrugs that causecentral nervoussystemdepressionare thefirstthree sub-group of pharmacological agents. The side effects of thedrugsinthisgrouparemostimportanttocausedrymouth;nauseaandvomitingthataffectappetiteandwishforeating;theeffectsofexcessivesalivary secretion and increase of mucosal secrations in the airwayseffecting bolus formation; problems with primery and secondaryperistaltic movement and general coordination impairment related tomusclespasm,andnegativeeffectsofeating-swallowcoordinationcanbelisted.DISCUSSION:Oneofthebiggestsideeffectsofthesedrugsisdysphagia.Difficulty with triggering swallowing reflex, voluntary and involuntarymusclecontrol,awarenessandmouth instabilityareseenatfirstsideeffects. Patients using these drug categories should be examined indetail formanagement.Fordrymounth, for instance,ongoingsipsofwaterdrinkorsalivasubstituteisoftenrecommended.

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S15

P07. Şizofreni tanısı konulan psikiyatrik hastalarda disfaji görülme sıklığıNeslihan Altuntaş Yılmaz1 , Fatma Erdeo1 , Kayhan Öztürk2 , İbrahimEren3

1 NecmettinErbakanÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,FizyoterapiveRehabilitasyonBölümü,Konya.Türkiye.2 Selcuk üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı,Konya,Türkiye.3 KonyaEğitimAraştırmaHastanesi,PsikiyatriKliniği,Türkiye.AMAÇ:Buçalışmanınamacı,psikiyatrikliniğindeyatanşizofreni tanısıkonmuşhastalardadisfaji sıklığınınbelirlenerek, farkınavarılmayanyadatanıkonulupdakötüyönetilenvekontrolaltınaalınamayandisfajininsebep olabileceği aspirasyon pnömonisi, boğulma, dehidratasyon,kronik malnütrüsyon risklerini azaltarak, hastaların yaşam süresi vekalitesiniartırmaktır.GEREÇ VE YÖNTEM: Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi PsikiyatriKliniğinde şizofreni tanısı konmuş, aralık 2015- mart 2016 tarihleriarasında, çalışmaya katılmayı kabul eden, koopere olunan 22 hastaüzerinde yapılmıştır. Bütün hastalara Sosyodemografik Veri Formu,Yemedeğerlendirmearacı (Eat-10),yatakbaşısu içmedeğerlendirmetestiuygulanmıştır.SONUÇLAR:Hastalardan6’sikadın,16’ierkektir.Yaşortalaması41,81(min 20-mak 64) olarak bulunmuştur. Değerlendirme sonucunda;22 şizofreni hastasının, 13’ünde (6 kadın, 7 erkek) disfaji şikayetisaptanmıştır. Hastalık sürecinin disfaji üzerinde etkisi anlamlıbulunmamıştır.TARTIŞMA:Santralsinirsisteminietkileyenkronikşizofrenihastalığındaspontanorofasiyaldiskinezigörülebilirveyutmaproblemineyolaçabilir.Ayrıca,klinikuygulamadagözardıedilenbirsorundur.Oralfarkındalığınartırılması, yetersiz larinks elevasyonunun geliştirilmesi için gereklirehabilitasyon programının yutma terapisti tarafından uygulanmasıdisfajininsebebiyetvereceğiciddikomplikasyonlarınönünegeçebilmesiaçısında şizofreni hastalarının yutma problemi açısından göz ardıedilmemesiönemarzetmektedir.Dysphagia frequency in psychiatric patients with schizophrene diagnosisNeslihan Altuntaş Yılmaz1 , Fatma Erdeo1 , Kayhan Öztürk2 , İbrahimEren3

1NecmettinErbakanUniversity,FacultyofHealthSciences,DepartmentofPhysiotherapyandRehabilitation,Konya,Turkey.2 SelçukUniversity,FacultyofMedicine,ENT,Konya,Turkey.3 KonyaEducationResearchHospital,Departmentofpsychiatry,Konya.PURPOSE:Theaimofthisstudyistoincreasethelifespanandqualityof patients by reducing the risk of aspiration pneumonia, drowning,dehydrationandchronicmalnutritionwhichcanbecausedbydysphagiawhichisnotrecognizedordiagnosedandpoorlymanagedandcannotbecontrolledbydeterminingthefrequencyofdysphagiainpatientswithschizophreniainpsychiatricclinic.METHODS: The study was conducted on 22 patients who werediagnosedwithschizophreniainKonyaEducationandResearchHospitalPsychiatry Clinic betweenDecember 2015 andMarch 2016 andwhoagreed toparticipate in the studyandhadnoproblemunderstandingandcommunication.SociodemographicDataForm,EatingAssessmentTool (Eat-10)andbedsidewaterdrinkingevaluation testwereappliedto all patientsRESULTS:Sixofthepatientsarewomen,16aremales.Theaverageagewas41.81(min20-max64).Attheendoftheevaluation;In22patientswith schizophrenia, 13 (6 female, 7 male) complaints of dysphagiaweredetected.Theeffectofthediseaseprocessondysphagiawasnotsignificant.DISCUSSION: In chronic schizophrenia affecting the central nervoussystem spontaneous orofacial dyskinesia may be seen and maylead to swallowing problems. It is also a question that is ignored inclinicalpractice. It is important thatschizophreniapatientsshouldnotbe ignored in termsofswallowingproblems inorder to increaseoralawareness,toimplementtherehabilitationprogramforthedevelopmentofinadequatelaryngealelevation,bytheswallowingtherapisttoavoidseriouscomplicationscausedbydysphagia.

P08. Disfaji Handikap İndeksi Türkçe versiyonu (DHİ-TR) MüzeyyenÇİYİLTEPE1,MerveNurSARIYER1

1 AnadoluÜniversitesi,SağlıkBilimleriFakültesi,DilveKonuşmaTerapisiADAMAÇ: Orijinal Disfaji Handikap İndeksi (DHİ) Silberg ve arkadaşlarıtarafından2011yılındageliştirilmiştir.Test,disfajininbireylerinyutmabecerileri ile ilgili olarak hayatlarına olan fonksiyonel, fizyolojik veduygusaletkilerinibelirlemeyiamaçlamaktadır.DHİFonksiyonelAltölçek,FizyolojikAltölçekveDuygusalAltölçek’denoluşmaktadır.OrijinalDHİdisfaji müdahale amaçlarını belirlemede geçerli ve güvenilir ölçektir.BuçalışmanınamacıDHİ’ninTürkçeversiyonunu (DHİ-T)geliştirmek,geçerliliğinivegüvenirliliğiniistatikselolarakdeğerlendirmektir.GEREÇ ve YÖNTEM: Katılımcılar, Haziran 2013 ve Şubat 2014 yıllarıarasındaAnadoluÜniversitesiMotor Konuşma veYutmaBozukluklarıkliniğinebaşvuranlardanoluşmaktadır.520katılımcıprimerolarak,oro-farengealdisfajive farklınörolojik teşhislerimevcuttur(Çoğunlukyenistrokebaşlangıcı).150katılımcıisedisfajiolmayangruptur.SONUÇLAR:Çalışmaya180kadın,340erkekkatılımcı,dahiledilmiştir.Toplam skor ortalaması kontrol grubu ve disfaji olan grup 1.28(SS=1.25) ve 48.2 (SS=22.38). Beklenen korelasyon katsayısı, her alan veDHİ-Ttoplamskoruileanlamlıderecedeyüksektir.(Fonksiyonel:0.88,Duygusal:0.84,Fizyolojik:0.82).DHİ-Tiyibir içtutarlılıkgöstermiştir;Testin tekrar edilebilirlik güvenirliği ilk sonuçlar ile paraleldir( r=0.87,p=0.0001).Sınıf içikorelasyonkatsayısı0.865 ila0.89arasıdır.DHİ-Tdisfajiolangrupilekontrolgrubutoplamskorvealttestskorlarıarasındaistatikselolarakfarklılıkgöstermiştir(p<0.001).TARTIŞMA: Günlük klinik uygulamada, kullanım için iyi bir kontrollistesidir. Daha fazla madde analizi ve varimaks döndürme yapılmasıistenmektedir.Türkiye7bölgedenoluşmaktadır.BuçalışmaİçAnadoluBölgesi’ni temsil etmektedir. Yeme alışkanlıkları, aile bakış açılarıdüzenlediğitakdirde,diğerbölgelerdeçalışmalardevamedecektir.Development of the Turkish Version of Dysphagia Handicap Index (DHI-T)MüzeyyenÇiyiltepe1,MerveNurSARIYER1

1 Anadolu University, Health Science Faculty, Speech and LanguagePathologyDepartmentPURPOSE:TheoriginalDysphagiaHandicapIndex(DHI)wasdevelopedbySilbergleitetal.at2011.TheDHIaimstomeasurethehandicappingeffect of dysphagia on emotional, functional and physical aspects ofindividual’sliveinrelationtohis/herswallowing.TheDHIhasFunctionalSubscale,PhysicalSubscaleandEmotionalSubscale.OriginalDHIisavalidandreliabletoolforscreeningpurposesfordysphagiamanagement.Currently,thereisnoTurkishversionoftheDHIforclinicalpractice.ThepurposeofthisstudyistodevelopaTurkishversionoftheDHIaswellastoevaluatevalidityandreliabilityoftheDHI-Tstatiscally.MATERIALS AND METHOD: Patients were recruited from the MotorSpeechandSwallowingClinicatAnadoluUniversityHospital,Eskişehir,Turkey from June 2013 to February 2014. 520 patientswith primaryonset oro-pharyngel dysphagia secondary to different neurologicallybased (mostly new onset stroke) diagnosis and 150 non dysphagicgrouprecruitedforthestudy.RESULTS: There were 180 female and 340 male dysphagia patientsparticipatedtothisstudy.Themeantotalscoreforthecontrolgroupanddysphagiagroupwas1.28(SD=1.25)and48.2(SD=22.38)respectively.TheestimatedcorrelationcoefficientbetweenthescoreofeachdomainandtotalDHI-Tscorewassignificantlyhigh(Functional0.88,Emotional0.84, and Physical 0.82). The DHI-T form showed good internalconsistency;thetestre-testreliabilitywasalsoconsistentwiththeinitialresults (r=0.87, p=0.0001). The intra class coefficients ranged from0.865to0.89.DHI-Tshowedastatisticaldifferencebetweenthepatientsandthecontrolgroups,forthetotalscoreaswellastheeachsub-scalescoreincludingfunctional,emotionalandphysical(p<0.001).DISCUSSION:Forpracticaldailyclinicalroutine,thisisagoodcheck-listtouse.Furtheritemanalysisandvarimaxrotationdesired.Thereare7regions.This is asample representingCentralAnatolia region. Furtherstudiestobeconducted inmulti-centers ifanyeatinghabits(regionalchanges)andfamilyperspective(socio-economicaswellaselderlycaredifferences)playarolewiththeitems.

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S16

P09. Akut inme sonrası görülen disfajide etkilenen arter bölgesi ile oral alıma başlama arasındaki ilişkiRamazanKURUL1,ŞebnemAVCI1,MuhammedNurÖĞÜN2

1 Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kemal Demir Fizik Tedavi veRehabilitasyonYüksekokulu2AbantİzzetBaysalÜniversitesi,TıpFakültesi,NörolojiAnabilimdalıAMAÇ: Bu çalışmanın amacı, inmede görülen disfajinin spontandüzelmesinde etkilenen bölgenin toparlanma süresi üzerine etkisinigöstermektir.GEREÇ ve YÖNTEM: Çalışmaya akut inme tanısı alan 265 birey dahiledilmiştir. Bu bireylerden 64 tanesinde yutma bozukluğu gözlenmişve nazogastrik sonda ile beslenmeleri sürdürülmüştür. Bireylerindemografikbilgileritoplandıktansonrayatakbaşıyutmadeğerlendirmesiile değerlendirilmiş. Hastanede kalış süreleri ve oral alıma başlamasüreleri kaydedilmiştir. Bireylerin etkilenen taraf ve arter bilgilerinörologdanalınmıştır.SONUÇLAR: İnme geçiren bireylerin 64(%24.15)’ünde disfajigörülmüştür. Disfaji görülen bireylerin 32(%50)’sinin sağ hemisferi,32(%50)’sininsolhemisferietkilenmiştir.Anterior,medialveposteriorarterlerin etkilenme ve oral alımageçmeoranları sırasıyla; 11(%17.2)bireyde tutulmuşve tamamıoral alımabaşlamıştır45(%70.3)bireydetutulmuş22(%48.9)’sioralalımabaşlamış,8(%12.5)bireydetutulmuş3(%37.5)’üoralalımabaşlamış.Oralalımabaşlamagünleriveetkilenenbölge arasındaki ilişki incelendiğinde istatiksel olarak anlamlı bir farkbulunmamıştır(p>0.05).TARTIŞMA: Çalışmamızınsonucundasağvesolhemisfertutulumuolanhastalarda disfaji görülme sıklığı ve disfaji görülen hastalarda yutmafonksiyonun düzeltme süreleri arasında anlamlı fark izlenmedi. Ayrıcaanterior Cerebral arter tutulan bireylerin spontan iyileşmelerinin diğerbölgeleregöreoldukçaiyiolduğuveiyileşmeninsağveyasolhemisfertutulumundanetkilenmediğibulunmuştur.The relationship between affected arterial area and oral intake initiation in dysphagia after acute strokeRamazanKURUL1,ŞebnemAVCI1,MuhammedNurÖĞÜN2

1 Abant İzzet Baysal University, Kemal Demir Kemal Demir School ofPhysicalTherapyandRehabilitation2AbantİzzetBaysalUniversity,MedicicalFaculty,NeurologyDeparmentPURPOSE:Thepurposeofthisstudywastodemonstratetheeffectoftheaffectedareaonthespontaneousrecoveryperioddysphagiainthestroke patients.MATERIALS AND METHODS:Atotalof265subjectswithacutestrokediagnoses were included in the study. 64 of these individuals haddysphagia and fed with the nasogastric tube. Patients’ demographicinformation was collected and evaluated by bedside swallowingassessment. The affected side and arterial information data werereceivedfromtheneurologist.RESULTS: Dysphagia were observed in 64(24.15%) of patients withstroke. Right hemisfer was affected in 32 and left hemisphere wasaffected in 32 patients in patents with dysphagia. Affected arteriesandoral intakepercentagesgivenrespectivelyasanterior,medialandposteriorcerebralarteries;11(17,2%)andallofthemhadbegunoralintake, 45(70,3 %) and 22(48,9%) of them had begun oral intake,8(%12.5)and3(%37.5)ofthemhadbegunoralintake.Nostatisticallysignificant difference was found between oral intake days and theaffectedarea(p>0.05).CONCLUSION: As a result of our study, there was no significantdifference between the frequency of dysphagia in patients with rightandlefthemisphereischemiaandthetimeofcorrectionofswallowingfunctioninpatientswithdysphagia.Itwasalsofoundthatspontaneousrecoveryoftheanteriorcerebralarterywassignificantlybetterthanotherarteriesandthatrecoverywasnotaffectedbyrightorlefthemisphereischemia.

P10. Myastenia Gravis’te Disfaji ve Fiziksel Performans İlişkisiMeral Bilgilisoy Filiz1, Hüseyin Arslan1, Hale Hekim1, Aylin Yaman2,NaciyeFüsunToraman1

1 Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi,FizikselTıpveRehabilitasyonBölümü,Antalya2 Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi,NörolojiBölümü,AntalyaAMAÇ: Myastenia Gravis (MG), iskelet kaslarında yorgunluk vegüçsüzlükle karakterize otoimmun bir hastalıktır.Bulber kaslardakigüçsüzlük nedeniyle disfaji MG’nin temel semptomlarından biridir.ÇalışmamızdaMGtanılıhastalardayutmabozukluğunusorgulamakvedisfajisiolanlarveolmayanlarınfizikselperformanslarınıkarşılaştırmakamaçlanmıştır.GEREÇ ve YÖNTEM:ÇalışmamızaAntalyaEğitimveAraştırmaHastanesiNöromuskulerHastalıklarMerkezi’ndeMGtanısıylatakiplihastalaralındıvedisfajisiolanlarveolmayanlarolmaküzereikigrubaayrıldı.HastalarınyutmalarıMGKompozitskalaaracılığıyla,fizikselperformanslarısağvesolelkavramavepinchkuvvettesti,5kezoturkalktesti,30saniyedeotur kalk testi, merdiven çıkma ve inme testi, 10 metre ve 6 dakikayürüme testleri ile değerlendirildi. Gruplar arası karşılaştırmalardaMann-WhitneyUtestikullanıldı.SONUÇLAR:Çalışmayaalınan34hastanınyaşortalaması54.74±16.55,hastalık süresi ortalama 7.11±8.0 yıldı. Hastaların 26’sı (%76.5)yutmalarınınormalolaraktanımlarken,7’sindenadiraspirasyon,1’indeisediyetdeğişikliğigerektirensıkaspirasyonşeklindeolmaküzeretoplam8hastada(%23.5)disfajimevcuttu.Disfajisiolanlardakavramavepinchkuvvettestlerianlamlıolarakdahakötüyken(Psırasıyla;0.003,0.004,0.002,0.005),diğertestsonuçlarıherikigruptadabenzerdi(P>0.05).TARTIŞMA: Bu bulgular MG’te disfajinin üst ektremite fonksiyonbozukluğu ve ince motor beceri kaybı ile ilişkili olabileceğinidüşündürmektedir.Bukonudayutmanınobjektiftestlerledeğerlendirildiğiileriçalışmalaraihtiyaçvardır.The relationship between dysphagia and physical performance in Myastenia GravisPURPOSE: Myasthenia Gravis (MG) is an autoimmun diseasecharacterized by fatigue and weakness of the skeletal muscles.Dueto weakness of the bulbar muscles, dysphagia is one of the mainsymptomsofMG.InourstudyitwasaimedtoinvestigateswallowingdisordersinpatientswithMGandtocomparethephysicalperformanceofthepatientswithandwithoutdysphagia.MATERIALS AND METHODS:TheMGpatients,whoarebeenfollowedin Neuromuscular Diseases Center of Antalya Training and ResearchHospitalwereincludedtothestudyandgroupedintotwoaccordingtopresenceofdysphagiaornot.DysphagiawaseveluatedbyMGCompositescaleandphysicalperformanceofthepatientswereevaluatedusinggripandpinchstrenghttestforbothhands,5timeschairstandtest,chairstandin30sectest,timedstairclimbtest,10mand6mintimedwalktest.Mann-WhitneyUtestwereusedintheanalysis.RESULTS: 34 patients were included to the study, mean age was54.74±16.55, mean disease duration was 7.11±8.0 years. 26patients(76.5%) described their swallowing as normal, whereas 8patients(23.5%)haddysphagia(7patientshadrareaspiration,1patienthad frequent aspiration which required diet modifications).Grip andpinchstrenghttestsforbothhandsweresignificantlyworseinpatientswithdysphagiaP:0.003,0.004,0.002,0.005,respectively),theresultsoftheothertestsweresmilarinbothgroups(P>0.05).CONCLUSION: TheseresultsgivetheimpressionthatdysphagiainMGmayberelatedwithupperextremitydysfunctionandlossoffinemotorskills.Furher studieswith objective tests for dysphagia evaluation areneeded.

TURKISH JOURNAL OF PHYSIOTHERAPY AND REHABILITATION 2017; 28(1) S17

P11. Hipofaringeal stenoza bağlı disfaji tedavisiÖmerERDUR1,OsmanGÜL1,KayhanÖZTÜRK1 1SelçukÜniversitesi,TıpFakültesi,KBBADAMAÇ: Buçalışmanınamacı,tedavisizor,nadirgörülenbirdurumolanhipofaringealstenozu(HS)olanvedisfajişikayetiylebaşvuran2hastanıntanıvetedavisininliteratüreşliğindesunulmasıdır.GEREÇ VE YÖNTEM: DisfajişikayetinedeniyleSÜTFYutmaHastalıklarıMerkezi’ne başvuran vemuayenelerindeHS olan uygulanan terapileredirençli iki hasta çalışmaya alındı. Hastalar videolaringoskopik(VLS)muayene edildi. Fonksiyonel endoskopik yutma(FEYD) vevideolaringoskopik yutma değerlendirilmesi(VFYD) yapıldı. EAT-10yutmadeğerlendirmeanketiveVASskalasıdolduruldu.HastalaragenelanestezialtındalazerileHSstriktüraçıldıvekrikofaringealkasamyotomiyapıldı.Sonrasındaüstözefagussfinkterinebalondilatasyonuuygulandı.Cerrahisonrasındahastada3aysüreyleyutmaterapisinedevamedildi.SONUÇLAR: HerikihastadapreoperatifdeğerlendirmedeVFYDveFEYDile gözlenen aspirasyon, postoperatif dönemde tamamen düzelmişti.Altıncı ayda yapılan FEYD ve VFYD’de grade 2-3 penetrasyon izlendi.TedaviöncesiEAT-10veVASskorlarındatedavisonrasıbelirginazalmagözlendi.TARTIŞMA: Hipofaringeal stenoz, tedavisi zor,nadir görülen birhastalıktır.Farengealneoplastiklezyonlarıncerrahisi,boyunaküntveyadelicitravma,larinksinkostikyanıklarıgibinedenlerdenortayaçıkabilir.Tedaviyi standartlaştırmak zordur.Mevcut tedavi seçenekleri lezyonunbulunduğu bölgeye ve derecesine, stenozun ciddiyetine ve hastanıngeneldurumunabağlıdır.Erkendönemdevedüşükşiddettehipofaringealstenoz,seçilmişvakalardaendoskopik lazerablasyonvedilatasyon iletedaviedilir.Şiddetlivekarmaşıkhipofaringealstenozuolanveyabirdenfazlaendoskopiktedavidebaşarısızolanhastalarıtedavietmekoldukçazordur.Buhastalariçinaçıkcerrahirekonstrüksiyonteknikleriseçilebilir.Treatment of hypopharyngeal stenosis associated dysphagiaÖmerERDUR1,OsmanGÜL1,KayhanÖZTÜRK 1 1SelcukUniversity,MedicalFaculty,OtolaryngologyDep.PURPOSE: Theaimofthisstudyistopresentwithliteraturethediagnosisand treatment of two patients with hypopharyngeal stenosis(HPS), arareconditionthatisdifficulttotreat,associateddysphagia.MATERIALS AND METHODS: Two patients with the complaint ofdysphagiawhoappliedtotheSUMFSwallowingDiseasesCenterandwhohadHPSintheirexaminationswereincludedinthestudy.Thepatientsunderwent videolaryngoscopy(VLS), functional endoscopic evaluationof swallowing study(FEES) and videolaryngoscopic swallowingassessment(VFSS).EAT-10swallowassessmentquestionnaireandVASscale were filled. Patients underwent cricopharyngeal laser myotomyand balloon dilatation to the present stricture and cricopharyngealmuscleundergeneralanesthesia.Swallowingtherapywasappliedtothepatientspostoperatively3months.RESULTS: In both patients, aspiration with VFSS and FEES onpreoperative evaluation was completely regressed postoperatively.Grade2-3 penetrationwasobserved in FEES andVFSS at 6months.TherewasasignificantdecreaseinpreoperativeEAT-10andVASscoresinthepostoperativeperiod.CONCLUSION: HPS is a rare, difficult to treat disease. HPS canarise from causes such as surgery of pharyngeal neoplastic lesions,laryngeal trauma and caustic burns of the larynx. It is difficult tostandardize treatment. The available treatmentoptionsdependon thelocation,severityofthelesion,thegeneralstatusofthepatient.Earlyandlow-intensityHPSistreatedwithendoscopiclaserablationanddilationinselectedcases.ItisdifficulttotreatpatientswithsevereandcomplexHPSorwhofailinmorethanoneendoscopictreatment.Opensurgicalreconstructiontechniquesmaybechosenforthesepatients.

P12. Pediatrik yutma bozukluklarının tedavisinde kıvam artırıcı kullanımı: Tedavi sonuçları ve aile deneyimiFatmaIlgaz1,SelenSerelArslan2,HülyaGökmen-Özel1,NumanDemir2,AynurAyşeKaraduman2

1HacettepeÜniversitesiSağlıkBilimleriFakültesiBeslenmeveDiyetetikBölümü,Ankara2 Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi veRehabilitasyonBölümü,AnkaraAMAÇ:Pediatrikyutmabozukluklarınıntedavisindeticarikıvamartırıcılar(KA) sıkça kullanılmasına rağmen tedavinin sonuçları ve ailelerindeneyimlerineyönelikçokazsayıdaçalışmabulunmaktadır.Buaraştırmasıvıaspirasyonuolançocuklardakıvamartırıcıkullanımınınsonuçlarıvetedaviyeyönelikailelerindeneyimlerininbelirlenmesiamacıylaplanlandı.GEREÇ VE YÖNTEM: Bu kesitsel araştırma videofluoroskopik yutmaçalışması(VFYÇ)sonrasısıvıaspirasyonusaptananvetedaviamacıylaKA önerilen çocuklarda yürütüldü. Çocuklara ilişkin bilgiler ailelerdenanket yöntemiyle alındı. Gruplar arasındaki farklılık ki-kare testi iledeğerlendirildi(anlamlılıkp<0.05).SONUÇLAR: Çalışmaya medyan yaşı 27.5 ay (11-121 ay) olan veortalama 23.5±13.1aydıryutmasorunuyaşayan30çocuk(%43.3erkek)dahil edildi. Ortalama KA kullanımı süresi 14.3±11.4 aydı. Çocukların%53.3’ü zantan, %26.7’si modifiye-nişasta ve %20’si keçi boynuzubazlı KA kullanıyordu. Hastaların%93.4’üne nektar/bal, 2 hastaya isepudingkıvamıönerildi.AilelerinKAkullanımınailişkinensıkyaşadıklarısorunlarsırasıylatopaklanma(%53.3),beklettikçekoyulaşma(%33.3)vehersıvıdaaynıkıvamıneldeedilememesiydi(%23.3).Tedaviyeilişkinsonuçlar değerlendirildiğinde ailelerin %93.3’ü akciğer enfeksiyonusıklığının azaldığını, %83.3’ü KA kullanımı sonrası susuzluk hissiningiderildiğini ve%63.3’ü sıvı tüketiminin arttığını bildirdi. Önerilen KAtürüneyadasıvıdüzeyinegörehazırlamakolaylığı yadagenel tedavisonuçları arasında anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0.05). AilelerintamamıKAilesıvıtüketiminigüvenlibulduklarınıvememnunolduklarını(%90’ı)belirtti.TARTIŞMA: Disfajiliçocuklarınailelerikıvamartırıcılarladoğrukıvamdasıvı hazırlanmasına ilişkin bazı zorluklar yaşasa da, özellikle pnömonisıklığını azaltması ve sıvı tüketimini artırması gibi faydaları nedeniylekıvamartırıcıkullanımıailelertarafındangüvenliveetkilibirtedaviolarakgörülmektedir.Thickener use in pediatric dysphagia: treatment results and family experiencesFatmaIlgaz1,SelenSerelArslan2,HülyaGökmen-Özel1,NumanDemir2,AynurAyşeKaraduman2

1 Hacettepe University Faculty of Health Sciences Department ofPhysiotherapyandRehabilitation,Ankara,TURKEY2 Hacettepe University Faculty of Health Sciences Department ofNutritionandDietetics,Ankara,TURKEYPURPOSE: Thickenedfluidsarewidelyusedinpediatricdysphagiabutlittleisknownabouttheresultsandfamilyexperiencesregardingtheuseofcommerciallyfluidthickeners.Thisstudywasdesignedtodeterminethe results and family experiences related to the use of thickeners inchildrenwithliquidaspiration.MATERIALS AND METHODS: Thiscross-sectionalstudywasconductedonchildrenusingthickenersformanagementofthinliquidaspiration,whichwasdeterminedbyvideofluoroscopicswallowingstudy.Datawasobtainedfromfamiliesbyadetailedquestionnaire.Statisticalanalyseswereperformedbychi-squaredtest.RESULTS: A total of 30 children (43.3%male)with amedian age of27.5 months (11-121 months) and having swallowing problems for23.5±13.1 months. Mean duration of thickener use was 14.3±11.4 months. A xanthan-gumbased thickenerwas the choice of thickenerin 53.3% of children while a modified-starch based or locust beangum based thickener was used in 26.7% and 20.0%, respectively.Most of the children (93.4%) were recommended to drink nectar/honey-like consistencies and only 2 children was recommended todrink a pudding-consistency. Themost common problems regardingthepreparationofthickenedfluidswerelumpiness(53.3%),excessivethickeningwithwaiting(33.3%)andinabilitytoobtainsameconsistencyin different liquids (23.3%). Families reported reduced frequency ofpulmonaryinfections(93.3%),decreasedfeelingsofthirst(83.3%)and

TÜRK FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON DERGİSİ 2017; 28(1) S18

increasedliquidintakeaftertreatment.Easeofpreparationortreatmentoutcomeswerenotstatisticallydifferentaccordingtotypesofthickenerorconsistency level (χ2 test,p>0.05).Allof the familiesreported thatthickened liquidsweresafeand90.0%of familiesweresatisfiedwiththetreatment.CONCLUSION: Although the families experience some difficulties inpreparing thickened liquids with appropriate thickness level, they arestillfoundtobesafeandefficientbyfamilies,particularlyduetoreducedpulmonaryinfectionsandincreasedfluidintake.