Republika e KosovësRepublika Kosova-Republic of Kosovo

Qeveria –Vlada-Government

Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor Ministarstvo Sredine i Prostornog Planiranja - Ministry of Environment and Spatial Planning

UDHËZIM ADMINISTRATIV MMPH - NR._______ PËR KLASIFIKIM, ETIKETIM DHE PAKETIM TË KIMIKATEVE TË RREZIKSHME

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION MESP - NO._______ ON CLASSIFICATION, LABELING AND PACKING OF HAZARDOUS CHEMICALS

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO MSPP - BR._______ O KLASIFIKOVANJU, ETIKETIRANJU I PAKOVANJU OPASNOG OTPADA

Ministri i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor,

Minister of the Ministry of Environment and Spatial Planning,

Ministar Ministarstva Sredine i Prostornog Planiranja,

Në mbështetje të nenit 18,19, 20, 23, 24, 25, 26, 27 të Ligjit për Kimikate Nr.04/ L-197, 2014) (Gazeta Zyrtare Nr.18, 26 mars 2014) , nenit 8 nën paragrafi 1.4 të Rregullores Nr. 02/2011 për fushat e përgjegjësive të Zyrës së Kryeministrit dhe Ministrive si dhe neni 38, paragrafi 6 të Rregullores së Punës së Qeverisë Nr. 09/2011 (Gazeta Zyrtare Nr. 15, 12.09.2011).

Nxjerr

UDHËZIM ADMINISTRATIV MMPH NR._______ PËR KLASIFIKIM, ETIKETIM DHE PAKETIM TË

KIMIKATEVE TË RREZIKSHME

KAPITULLI IDISPOZITAT E PERGJITHSHME

Neni 1Qëllimi

1. Qëllimi i këtij Udhëzim Administrativ është:

1.1. të sigurohet mbrojtja e shëndetit të njeriut dhe mjedisit përmes përcaktimit

Pursuant to Article 18,19, 20, 23, 24, 25, 26,27 of the Law on Chemicals No. 04/L-197 (Official Gazette No.18, 26 March 2014), Article 8, sub-paragraph 1.4. of Regulation No.02/2011 for areas of administrative responsibility of the Office of the Prime Minister and Ministries and Article 38, paragraph 6 of the Rules of Procedure of the Government No.09/2011 (Official Gazette of the Republic of Kosovo No.15,12.09.2011),

Issues:

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION MESP NO._______ ON

CLASSIFICATION, LABELING AND PACKING OF HAZARDOUS

CHEMICALS

CHAPTER IGENERAL PROVISIONS

Article 1Purpose

1. The purpose of this Administrative Instruction is:

1.1. to ensure protection of human health and the environment by setting properties of substances and mixtures, classification

Na osnovu člana 18, 19, 20, 23, 24, 25, 26, 27 Zakona o Hemikalijama Br.04/L-197 (Službeni List Br.18, 26 marta 2014 godine), člana 8, podstav 1.4. Pravilnika Br.02/2011 o oblastima administrativnih odgovornosti kancelarije Premijera i Ministarstava, kao i na osnovu člana 38 stav 6 Pravilnika o Radu Vlade Br.09/2011 (Službeni List br.15, 12.09.2011),

Donosi:

ADMINISTRATIVNO UPUSTVO MSPP BR,______ O KLASIFIKOVANJU, ETIKETIRANJU I PAKOVANJU

OPASNOG OTPADA

POGLAVLJE 1OPŠTE ODREDBE

Član 1Cilj

1. Cilj ovog Administrativnog Upustva je:

1.1. obezbeđenje zaštite životne sredine i ljudskog zdravlja putem određivanja osobina supstanci i smeša, klasifikacije

1/49

të vetive të substancave dhe përzierjeve, klasifikimit të rreziqeve, në mënyrë që substancat dhe përzierjet e rrezikshme të identifikohen dhe komunikohen siç duhet; 1.2. inkorporimi i rregullave të paraqitura nga GHS në legjislacionin për klasifikim, etiketim dhe paketim të substancave dhe përzierjeve kimike.

Neni 2Fusha e zbatimit

1. Me këtë Udhëzim Administrativ rregullohet klasifikimi, etiketimi dhe paketimi i:

1.1. substancave dhe përzierjeve të rrezikshme të cilat vihen në treg në Republikën e Kosovës;

1.2. substancave dhe përzierjeve të cilat nuk janë të rrezikshme, por munden në raste të caktuara të paraqesin rrezik për përdoruesin.

2. Dispozitat e nenit 5 të Ligjit për Kimikate Nr. nuk zbatohen në këtë Udhëzim Administrativ.

Neni 3

of risks, so that hazardous substances and mixtures are identified and communicated properly;

1.2. incorporation of the rules set out by GHS in legislation for classification, labeling and packaging of chemical substances and mixtures.

Article 2Scope of application

1. This Administrative Instruction shall regulate the classification, labeling and packaging of:

1.1. hazardous substances and mixtures which are put on the market in the Republic of Kosovo;

1.2. substances and mixtures which are not hazardous, but may in some cases pose a danger to the user.

2. The provisions under Article 5 of the Law ( No. xx ) on Chemicals shall not apply to this Administrative Instruction:

Article 3Definitions

opasnosti, tako da se opasne supstance i smeše identifikuju i tretiraju na adekvatan način;

1.2. uključivanje pravila predstavljenih iz GHS u postojećem zakonu o klasifikaciji, etiketiranju i pakovanju hemijskih supstanci i smeša.

Član 2Oblast sprovođenja

1. Ovim Administrativnim Upustvom reguliše se klasifikovanje, etiketiranje i pakovanje:

1.1. supstanci i opasnih smeša koji se stavljaju na tržiste u Republici Kosovu;

1.2. supstanci i smeša koja nisu opasni, ali mogu u određenim slučajevima da predstavljaju opasnost po korisnika.

2. Odredbe Clana 5 Zakona (br.xx) o Hemikalijam ne sprovode se u ovom Administrativnom Upustvu.

Član 3Definicije

2/49

Përkufizimet

1. Shprehjet e përdorura në ketë Udhëzim Administrativ kanë këto kuptime:

1.1. Kimikate - substancat dhe përzierjet/preparatet kimike;

1.2. Substancë - elementet kimike ose bashkëdyzimet e tyre në gjendjen natyrore, ose të përfituara nga ndonjë proces prodhimi, duke përfshirë çdo lëndë shtesë të nevojshme që shërben për ruajtjen e qëndrueshmërisë së tyre, përkatësisht papastërtitë që rrjedh nga procesi i prodhimit, duke përjashtuar çdo tretës që mund të ndahet pa ndryshuar qëndrueshmërinë e substancës apo përbërjen e saj; 1.3. Përzierje - përzierje ose tretësirë e përbërë nga dy ose më shumë substanca kimike;

1.4. Preparat - termi “përzierje” dhe sipas Rregullores (EC) 1272/2008 fjala preparat e përdorur deri me tani duhet të zëvendësohet me fjalën përzierje; 1.5. Monomer - molekulë që është e aftë

1. Terms used in this Administrative Instruction shall have the following meanings:

1.1. Chemicals - chemical substances and mixtures / preparations; 1.2. Substance - chemical elements or their compounds in the natural state or obtained by any production process, including any necessary additional substance that serves to maintain their viability, respectively impurities resulting from the manufacturing process, excluding any solvent which can be divided without changing the stability of the substance or its composition;

 1.3. Mixture - mixture or solution composed of two or more chemical substances;

1.4. Preparation - the term “mixture " and under Regulation ( EC ) 1272/2008 the term preparation used so far should be replaced by the word mixture.

1.5. Monomer – a molecule that is capable to be chained with other molecules forming polymers;

1. Izrazi upotrebljeni u ovom Administrativnom Upustvu su sledećeg značenja:

1.1. Hemikalije – substance i hemijske komponente;

1.2. Substance - supstance, hemijske elemente ili njihove komponente, ili materije u prirodnom stanju ili dobijenih iz procesa proizvodnje, uključujući i dodatke, koji su neophodni za održavanje stabilnosti supstanci odnosno nečistoća koje nastaju prilikom njihovog dobijanja ali isključujući bilo kakav sastav koji se može odvojiti ne menjajući stabilnost supstance ili izmenu sastava supstance; 1.3. Smeše – mešavina ili solucija sastavljene od dve ili više hemijske supstance; 1.4. Preparat – izraz “smeša” i na osnovu Uredbe(EC) 1272/2008 reč preparat do sada korišćene treba se zameniti sa smešom;

1.5. Monomer – molekula koja je sposobna da obrazuje ekvivalentne veze sa sekvencom dodatnih molekula

3/49

të lidhet zinxhir me molekula të tjera duke formuar polimerë;

1.6. Polimer - substancë e përbërë nga dy apo më shumë monomerë të lidhur zinxhir me njëri tjetrin;

1.7. GHS (Global Harmonized System) - Sistemi Botëror i Harmonizuar për klasifikim, etiketim dhe paketim të kimikateve;

1.8. CLP (Classification, Labelling and Packaging) - klasifikimi, etiketimi dhe paketimi i kimikateve (referuar “Rregulation /EC/ 1272/2008”);

1.9. UN RTDG (Recommendations on the Transport of Dangerous Goods) –Rekomandimet e Kombeve të Bashkuara për transportin e Mallrave të Rrezikshme;

1.10. Numri CAS (Chemical Abstracts Service) nënkuptohet - shërbimi i përgjithshëm i kimikateve i cili ndihmon në identifikimin e substancave dhe përzierjeve;

1.11. Numri EINECS (European Inventory of Existing Comercial

1.6. Polymer – a substance composed of two or more monomers chained to each other;

1.7. GHS (Global Harmonized System) - Global Harmonized System of classification, labeling and packaging of chemicals;

1.8. CLP (Classification, Packaging and labeling) - classification, labeling and packaging of chemicals (referred to "Regulation / EC / 1272/2008”);

1.9. UN RTDG (Recommendations on the Transport of Dangerous Goods) - United Nations Recommendations on the Transport of Dangerous Goods;

1.10. CAS Number (Chemical Abstracts Service) - total service of chemicals which helps in identification of substances and mixtures;

1.11. EINECS Number (European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances;

tako formirajuci polimere;

1.6. Polimer – supstanca sastavljena od dva ili više monomernih jedinica;

1.7. GHS (Global Harmonized System) –globalni harmonzovani sistem za klasifikaciju, naziv i pakovanje hemikalija;

1.8. CLP (Classification, Labelling and Packaging) – klasifikacija, etiketiranje i pakovanje hemikalija (referisanog “Uredba EC 1272/2008”);

1.9. UN RTDG (Recommendations on the Transport of Dangerous Goods) –Preporuke Ujedinjenih Nacija za Transport Opasne Robe;

1.10. CAS broj (Chemical Abstracts Service) – opšte usluge hemikalija koji pomaže na identifikaciji supstanci i smeša;

1.11. EINECS broj (European Inventory of Existing Comercial Chemical Substances) – Evropski Inventar Postojećih Komercijalnih

4/49

Chemical Substances) - inventari Europian i Substancave Kimike Tregtare Ekzistuese;

1.12. Numri ELINCS (European List of Notified Commercial Chemical Substances) - nënkuptohet Lista Europiane e Substancave Kimike të njoftuara/notifikuara);

1.13. Klasa e rrezikut - natyra e rrezikut që sipas vetive fizike ndikon në mjedis dhe shëndetin e njeriut;

1.14. Kategoria e rrezikut - ndarja e kritereve brenda çdo klase të rrezikshme duke specifikuar shkallën e rrezikut; 1.15. Piktogrami i rrezikut - një kompozicion grafik për rrezikun i cili është i përbërë nga figura, simbole dhe elemente të tjera grafike të tilla si korniza dhe ngjyra e sfondit që ka për qëllim të paraqesë informata specifike për rrezikshmërinë në fjalë;

1.16. Fjala paralajmëruese/sinjalizuese - një fjalë që tregon nivelin relativ të shkallës së rrezikut për të paralajmëruar vrojtuesin për një rrezik potencial:

1.16.1. Rrezik - fjala

 

1.12. ELINCS Number – European List of Notified Commercial Chemical Substances;

1.13. Risk class - the risk nature that by physical properties affect the environment and human health;

1.14. Risk category - division of criteria within each risk class by specifying the level of risk;

1.15. Risk pictogram - a risk graph composition for risk which is composed of pictures, symbols and other graphical elements such as frames and background color that is intended to provide specific information on the risk in question;

1.16. Warning / signaling word - a word that indicates the relative degree of risk to warn observers of a potential danger:

1.16.1. Danger - the warning / signaling word that indicates serious risk categories;

Hemijskih Supstanci;

1.12. ELINCS broj (European List of Notified Commercial Chemical Substances) - Evropska Lista Poznatih-Notifikovanih Hemijskih Supstanci);

1.13. Opasna klasa – priroda opasnosti koji prema fizičkim svojstvima utiče na životnu sredinu i ljudsko zdravlje;

1.14. Kategorija opasnosti – podela kriterijuma unutar svake opasne klase navodeći stepen opasnosti;

1.15. Piktogram opasnosti – grafički sastav opasnosti koji je sastavljen od figura, simbola i drugih grafičkih elemenata kao što su okvir i boja sfonda koji ima za cilj predstavljanje specifičnih informacija za opasnost u pitanju;

1.16. Reč upozorenja/signalizaciju –reč koja pokazuje relativni nivo opasnosti, upozorenje posmatrača o potencijalnoj opasnosti;

1.16.1. Rizik –reč upozorenja/signalizaciju koja pokazuje teške kategorije

5/49

paralajmëruese/sinjalizuese që tregon kategoritë e rënda të rrezikut;

1.16.2. Kujdes - fjala paralajmëruese/sinjalizuese që tregon kategoritë më të lehta të rrezikut;

1.17. Deklarata e rrezikut - një frazë e caktuar për një klasë të rrezikshme dhe kategoritë, në të cilën përshkruhet natyra e rreziqeve të substancave dhe përzierjeve të rrezikshme duke përfshirë shkallën e rrezikshmërisë;

1.18. Deklaratë paralajmëruese - një frazë që përshkruan masat e rekomanduara për të minimizuar apo parandaluar efektet e rrezikshme që rezultojnë nga ekspozimi ndaj një substancë apo përzierje të rrezikshme për shkak të përdorimit apo zbërthimit të kësaj; 1.19. Regjistrues - prodhuesi ose importuesi i një substance apo prodhuesi ose importuesi i një artikulli që dorëzon një regjistrim të një substance sipas Rregullores (EC) Nr 1907/2006.

1.16.2. Warning - the warning / signaling word that indicates lighter categories of risk;

 1.17. Risk statement - a phrase assigned to a dangerous class and categories, which describes the nature of the risks of hazardous substances and mixtures including the degree of risk;

1.18 Warning statement - a phrase that describes recommended measures to minimize or prevent the damaging effects resulting from exposure to a hazardous substance or mixture due to the use or its decomposition; 

  1.19. Recorder - the manufacturer or importer of a substance or the producer or importer of an article submitting a registration of a substance under Regulation ( EC) No 1907/2006; 1.20. Manufacturing - technological process by which is produced a product;

opasnosti;

1.16.2. Oprez – reč upozorenja/signalizaciju koja pokazuje lakše kategorije opasnosti;

1.17. Izjava opasnosti – određena fraza o klasi opasnosti i kategorije, na kojoj se opisuje priroda opasnosti supstance i opasnih smeša uključujući stepene opasnosti;

1.18. Izjava upozorenja - frazu koja opisuje preporučene mere za smanjenje ili sprečavanje opasnih efekata koja nastaju usled izloženosti opasnih supstanci ili smeša zbog njene upotrebe ili razlaganja;

1.19. Zapisničar – znači proizvođač ili uvoznik supstance ili proizvođač ili uvoznik artikla koja dostavlja zapis jedne substance prema Uredbi (EC) br. 1907/2006; 1.20. Proizvodnja – proizvodnja ili vađenje materija u prirodnom stanju;

6/49

1.20. Prodhim - proces teknologjik nga i cili nxjerrët një produkt. 1.21. Prodhuesi - personi fizik ose juridik që prodhon kimikate; 1.22. Importues - çdo person fizik ose juridik i cili është përgjegjës për import brenda territorit të Republikës së Kosovës; 1.23. Plasim në treg - furnizimin e një pale të tretë ose vënien në qarkullim të kimikateve të rrezikshme, qoftë në këmbim të pagesës ose pa pagesë. Importi do të konsiderohet plasim në treg; 1.24. Përdorues tjerë - çdo person fizik ose juridik i themeluar me seli në territorin e Republikës së Kosovës, përveç si prodhues ose importues, i cili përdor substancat ose përzierje, në punët e tij industriale ose në aktivitete profesionale. Një shpërndarës ose një shpenzues nuk është përdorues tjetër; 1.25. Shpërndarës/distributor - çdo person fizik ose juridik i themeluar me seli në territorin e Republikës së Kosovës, duke përfshirë një shpenzues

 1.21. Manufacturer - natural or legal person who manufactures chemicals;

1.22. Importer - any natural or legal person who is responsible for import within the territory of the Republic of Kosovo; 1.23. Placing on the market - the supply of a third party or circulation of hazardous chemicals, whether in return for payment or free of charge;

1.24. Other users - any natural or legal person established with headquarters in the Republic of Kosovo, except as manufacturer or importer, who uses the substance or mixture, in his industrial work or professional activities. A distributor or a user is not other user;

 1.25. Distributor - any natural or legal person established with headquarters in the Republic of Kosovo, including a retail spending, which only stores or put into circulation separately substance or mixture, for third parties;

1.21. Proizvođač – svako fizičko ili pravno lice koje proizvodi supstancu ili hemijski preparat;

1.22. Uvoznik – svako fizičko ili pravno lice koji je odgovoran za uvoz unutar teritorije Republike Kosova; 1.23. Plasman na tržište – snabdevanje trećeg lica ili stavljanje na promet opasnih hemikalija, bilo u zamenu za plaćanje ili besplatno. Uvoz će se smatrati plasman na tržište;

1.24. Drugi korisnici – znači svako pravno ili fizičko lice sa stalnim mestom boravka na teritoriji Republike Kosova, osim kao proizvođač ili uvoznik, koji koristi supstance ili smeše, u njegovim industrijskim poslovima ili profesionalnim aktivnostima. Raspoređivač ili korisnik nije drugi korisnik.

1.25. Raspoređivač/distributer –svako pravno ili fizičko lice sa stalnim mestom boravka na teritoriji Republike Kosova, uključujući maloprodajnog korisnika, koji samo magacionira ili stavlja na promet odvojeno supstancu

7/49

me pakicë, i cili vetëm magazinon ose e vendos në qarkullim substancën veçmas ose përzierjen, për palët e treat; 1.26. Produkti i ndërmjetëm (intermediar) - një substancë që prodhohet, konsumohet ose përdoret gjatë përpunimit kimik me qëllim që të transformohet në një substancë tjetër;

1.27. Agjencia - Agjencioni Evropian për Kimikate i themeluar me Rregulloren (EC) Nr 1907/2006; 1.28. Përdorimi - çdo përpunim, formulim, konsum, magazinim, ruajtje, trajtim, mbushje në kontejnerë, transferim nga një kontejner në një tjetër, përzierjen, prodhimin e një artikulli ose përdorime të tjera; 1.29. Furnizuesi - çdo prodhues, importues, përdorues tjetër apo distributor që plason në treg një substancë apo përzierje; 1.30. Aliazh - një material metalik, homogjen në shkallë makroskopike, që përbëhet nga dy ose më shumë elemente të kombinuara që nuk mund të ndahen lehtë me mjete mekanike. Për qëllimet e

1.26. Intermediary product - a substance that is produced, consumed or used in chemical processing in order to be transformed into another substance;

1.27. Agency - European Chemicals Agency established by Regulation ( EC) No 1907/2006;

1.28. Use - any processing, formulation, consumption, storage, treatment, filling into containers, transfer from one container to another, mixing, and production of an article or other uses; 

1.29. Supplier - any manufacturer, importer, distributor or another user who places on the market a substance or mixture; 1.30. Alloy - a metallic material, homogeneous on a macroscopic scale, consisting of two or more elements combined that can not easily be separated by mechanical means. Alloys are considered mixture for the purposes of this Administrative Instruction;

ili smešu, za treće lice; 1.26. Međuproizvod (intermedijar)- supstancu koja se proizvodi, troši ili koristi tokom hemijske obrade u cilju transformacije u drugu supstancu;

1.27. Agencija –Evropska agenciju za hemikalije osnovane Uredbom (EC) br.1907/2006;

1.28. Upotreba – svaku obradu, oblikovanje, potrošnju, skladištenje, očuvanje, tretman, punjenje u kontejnere, prelazak iz jednog kontejnera u drugi, mešanje, proizvodnja aritkla ili druge upotrebe;

1.29. Snabdevač – svaki proizvođač, uvoznik, drugi proizvođač ili distributor koji plasira na tržište supstancu ili smešu.

1.30. Aliaža – metalni materijal, homogen na makroskopskom stepenu, koji se sastiji od dve ili više kombinovanih elemenata koji se ne mogu lako odvojiti mehaničkim sredstvima. U cilju ovog Administrativnog Upustva aliaže se

8/49

këtij Udhëzimi Administrativ aliazhet konsiderohen përzierje;

1.31. Notifikues - prodhuesi ose importuesi, ose grup i prodhuesve apo importuesve që njoftojnë Agjencinë; 1.32. Kërkimi shkencor dhe zhvillimi - çdo krijimtari shkencore, eksperimentuese, analiza apo hulumtime kimike të kryera nën kushte të kontrolluara; 1.33. Limit i koncentrimit – kufiri i caktuar për çdo papastërti të klasifikuar, përbërësit shtesë apo të veçantë në një substancë apo në një përzierje, që mund të nxisin klasifikimin e substancave ose përzierjeve; 1.34. Dallim - dallimi brenda klasave të rrezikshme varësisht nga mjeti i ekspozimit ose natyra e efekteve; 1.35. M-faktor - faktor i shumëfishtë. Ky zbatohet në koncentrimin e substancës të cilat janë të klasifikuara si të rrezikshme për mjedisin ujor, të vendosura në kategorinë 1 të toksicitetit akut ose në kategorinë 1 të toksicitetit kronik, dhe

1.31. Notifier - the manufacturer or importer, or group of manufacturers or importers who notify the Agency; 1.32. Research and development - any scientific, experimental, analysis or chemical research carried out under controlled conditions;

1.33. Concentration limit - limit set for any classified impurity, additive or special ingredients in a substance or in a mixture, which can promote the classification of substances or mixtures;

1.34. Difference - the difference in risk classes depending on the means of exposure or the nature of the effects; 1.35. M-factor - Manifold factor. This applies to the concentration of the substances which are classified as hazardous to the aquatic environment, located in acute toxicity category 1 or chronic toxicity category 1, and used to determine the classification of mixtures in which these substances are present

smatraju smešom;

1.31. Notifikator - proizvođač ili uvoznik, ili grupa proizvođača ili uvoznika koji obaveštavaju Agenciju;

1.32. Naučno istraživanje i razvoj - svaki naučni stvaraoc, eksperiment, analiza ili hemijska istraživanja izvršenih pod kontrolisanim uslovima;

1.33. Ograničenje koncetracije – prag za svaku klasifikovanu nečistoću, dodatnih ili posebnih sastojaka u supstanci ili smeši, koji mogu da podstaknu klasifikaciju supstanci ili smeša;

1.34. Razlika – razlika unutar opasnih klasa u zavisnosti od sredstava izloženosti ili prirode efekata;

1.35. M-faktor – višestruki faktor. Ovo se sprovodi na koncetraciji supstanci koje su klasifikovane kao opasnim za vodnu sredinu, uvršćenih u 1 kategoriji akutne toksičnosti ili 1 kategoriju hronične toksičnosti, i koristi se za određivanje smeše u kojoj su ove supstance prisutne kroz sabirnu

9/49

shfrytëzohet për përcaktimin e klasifikimit të përzierjes në të cilën këto substanca janë prezent përmes metodës përmbledhëse;

1.36. Etiketim/etiketë –vendosja e një letre, metali, plastike, lëkure ose materiale tjera në paketim ose e gravituar, printuar drejtpërdrejte në produkt, e cila përmban të dhënat e specifikuara sipas dispozitave të këtij Udhëzimi Administrativ për identifikimin e produktit;

1.37. Paketë - produktin e plotë të operacionit të paketimit, i përbërë nga paketimi dhe përmbajtja e tij; 1.38. Paketim - një ose më shumë kuti dhe çdo komponentë tjetër apo materialet e nevojshme për kutitë që kryejnë funksionet përmbajtëse dhe të tjera të sigurisë; 1.39. Paketimi i ndërmjetëm - një paketim apo artikuj të vendosur brenda paketimit dhe paketimit të jashtëm; 1.40. Toksike – një substancë apo preparat kimik i cili është helmues për mjedisin dhe shëndetin e njeriut;

through aggregate method;

1.36. Labeling/ label - placement of a paper, metal, plastic, leather or other material in packaging or gravitated, printed directly on the product, which contains the information specified under the provisions of this Administrative Instruction for product identification;

1.37. Package - complete product of packaging operation consisting of the packaging and its contents;

 1.38. Packing - one or more boxes and any other components or materials necessary for boxes performing maintaining and safety functions;

 1.39. Intermediate packing - a packaging or items placed inside the packaging and outer packaging;

1.40. Toxic - a substance or chemical preparation which is toxic to the environment and human health; 1.41. Acute aquatic toxicity - internal

metodu;  

1.36. Etiketiranje/etiketa – stavljanje papira, metala, plastike, kože ili drugog materijala na pakovanju ili graviranje, štampanog direktno na proizvodu, koji sadrži podatke specifikovanih u skladu sa odredbama ovog Administrativnog upustva za identifikaciju proizvoda;

1.37. Paket – puni proizvod rada pakovanja, i sastoji se od ambalaže i njenog sadržaja;

1.38. Pakovanje – jednu ili više kutija i sve druge komponente ili materijala potrebne za kutije koje vrše sadržajne i druge funkcije bezbednosti;

1.39. Uslovljeno pakovanje –pakovanje ili artikal stavljenog u unutrašnjosti paketa ili spoljnjeg pakovanja;

1.40. Toksično – supstanca ili hemijski preparat koji je otrovan za životnu sredinu i ljudsko zdavlje.

1.41. Akutna vodena toksičnost –

10/49

1.41. Toksicitetit akut ujor - vetitë e brendshme të një substance që janë të dëmshme për organizmat ujor për një kohë të shkurtë të ekspozimit ndaj asaj substance;

1.43. Toksicitetit kronik ujor - vetitë e brendshme të një substance që shkakton efekte negative për organizmat ujor gjatë ekspozimit të cilat janë të vendosura në lidhje me jetën e ciklit të organizmit;

1.44. Biokoncentrimi - rezultatin neto i aspirimit, transformimit dhe eliminimit të një substancë në një organizëm për shkak të ekspozimit të transportuar me rrugë ujore;

1.45. BCF – Faktori i Biokoncentrimit;

1.46. Ministria - Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor.

Neni 4Detyrimet e personave fizikë dhe juridikë

1. Personat fizik dhe juridik nuk mund t`i lëshojnë në treg dhe në përdorim kimikatet e rrezikshme, nëse ato nuk janë të klasifikuara, etiketuara dhe paketuara në përputhje me

properties of a substance that are harmful to aquatic organisms for a short time of exposure to that substance;

1.42. Chronic aquatic toxicity - internal properties of a substance that cause adverse effects to aquatic organisms during exposure which are determined in relation to the life cycle of the organism;

1.43. Bioconcentration - the net result of aspiration, transformation and elimination of a substance in an organism due to exposure to water-borne;

1.44. BCF - Bioconcentration factor;

1.46. Ministry - Ministry of Environment and Spatial Planning.

Article 4Obligations of natural and legal persons

1. Natural and legal persons can market and put on use of hazardous chemicals, unless they are classified, labeled and packaged in accordance with the provisions of this Administrative Instruction.

unutrašnje osobine substance koje su štetne za vodene organizme za kratko vreme izloženosti na supstancu;

1.42. Hronična vodena toksičnost –unutrašnje osobine supstance koja izaziva negativne efekte na vodene organizme tokom njihovog izlaganja u vezi sa životnim ciklusom organizma;

1.43. Biokoncentracija – ukupan rezultat aspiracije, transformacije i eliminisanja supstance u organizmu zbog transportne izloženosti vodenim putem.

1.44. BCF – faktor biokoncetracije; 1.45. Ministarstvo – Ministarstvo Sredine i Prostornog Planiranja.

Član 4Obaveze fizičkih i pravnih lica

1. Fizička i pravna lica ne mogu da stave na tržište i upotrebu opasne hemikalije ako one nisu klasifikovane, etiketirane i pakovane u skladu sa odredbama ovog Administrativnog Uputstva.

11/49

dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ.

2. Prodhuesit ose importuesit para vënies në treg të substancave dhe përzierjeve të rrezikshme edhe kur përzierja përmban të paktën një substance të klasifikuar si e rrezikshme, duhet të sigurojnë informacion plotësues për përdoruesin mbi rreziqet nga substancat dhe përzierjet e rrezikshme të paketuara dhe etiketuara në përputhje me dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ.

3. Përgjegjësia për identifikimin e rreziqeve nga substancat dhe përzierjet i takon prodhuesit, importuesit dhe përdoruesve tjerë të atyre substancave ose përzierjeve pavarësisht kërkesave të Rregullores (EC) 1907/2006.

4. Përgjegjësia për klasifikimin e substancave që gjinden në treg e që nuk janë subjekt i njoftimit, regjistrimit dhe autorizimit sipas Rregullores (EC) 1907/2006 i takon prodhuesit të produkteve dhe importuesit.

KAPITULLI II

2. Manufacturers or importers before placing on the market of dangerous substances and mixtures even if the mixture contains at least one substance classified as dangerous, should provide the user with additional information about the hazardous substances and mixtures packaged and labeled in accordance with the provisions of this Administrative Instruction.

3. Responsibility for identifying the risks of substances and mixtures belongs to manufacturers, importers and other users of those substances or mixtures regardless requirements of Regulation (EC) 1907/2006.

4. Responsibility for classification of substances contained in the marketplace that are not subject to notification, registration and authorization under Regulation (EC) 1907/2006 belongs to product manufacturers and importers.

CHAPTER IICLASSIFICATION

2. Proizvođači ili uvoznici pre stavljanja na tržište opasnih supstanci i smeša, obavezni su da obezbede potrebne informacije za korisnike o opasnostima od opasnih supstanci i smeša pakovanih i etiketiranih u skladu sa odredbama ovog Administrativnog Uputstva.

3. Odgovornost za identifikaciju rizika od substanci i smesa pripada proizvodjacu, uvozniku i drugim korisnicima tih substanci ili smesa nezavisno zahteva Uredbe (EC) 1907/2006.

4. Odgovornost za klasifikaciju substanci koje se nalaze na trziste a koja nisu predmet obavestenja, registracije i autorizacije na osnovu Uredbe (EC) 1907/2006 pripada proizvodjacu proizvoda i uvozniku.

POGLAVLJE IIKLASIFIKACIJA

12/49

KLASIFIKIMI

Neni 5Përcaktimi i vetive

1. 1. Përcaktimi i vetive të substancave dhe përzierjeve të rrezikshme përfshinë:

1.1. rreziqet fizike;

1.2. rreziqet për shëndetin e njeriut;

1.3. rreziqet për mjedisin.

2. Vetitë nga paragrafi 1 i këtij neni përcaktohen në përputhje me nenet 7, 8,10 të këtij Udhëzim Administrativ.

3. Vetitë e rrezikshme të substancave dhe përzierjeve përcaktohen në laborator të akredituar.

4. Gjatë përcaktimit të vetive të rrezikshme të përzierjeve në përputhje me kërkesat nga nenet 7,8,10 të këtij Udhëzimi Administrativ, përfshihen të gjitha substancat e rrezikshme të klasifikuara si në vijim:

4.1. eksplozive;

4.2. oksiduese;

Article 5Determination of properties

1. Defining the properties of hazardous substances and mixtures include:

1.1. physical risks ;

1.2. risks to human health ;

1.3. risks to the environment.

2. Properties in paragraph 1 of this article, in accordance with Articles 7 , 8,10 of this Administrative Instruction.

3. Hazardous properties of substances and mixtures are defined in accredited laboratory.

4. In determining the hazardous properties of mixtures in accordance with the requirements of Articles 7,8,10 of this Administrative Instruction, including all hazardous substances classified as follows:

4.1. explosives;

4.2. oxidizing;

4.3. very easily flammable;

Član 5Përcaktimi i vetive

1. 1. Odredjivanje opasnih karakteristika supstanci i smeša ukljucuje :

1.1. fizicki rizik;

1.2. rizik po ljudsko zdravlje;

1.3. rizik za zivotnu sredinu.

2. Određivanja opasnih svojstava smeša u skladu sa zahtevima iz članova 7,8,10 ovog Administrativnog Upustva,

3. Opasne karakteristike supstanci i smeša određuje se u akreditovanim laboratorijama.

4. Tokom određivanja opasnih svojstava smeša u skladu sa zahtevima iz članova 7,8,10 ovog Administrativnog upustva, uključuju se sve opasne supstance klasifikovane kao u nastavku:

4.1. eksplozivne hemikalije;

4.2. oksidativne;

4.3. veoma lako zapaljive;

13/49

4.3. shume lehtë të ndezshme;

4.4. lehtë të ndezshme;

4.5. të ndezshme;

4.6. shume toksike;

4.7. toksike;

4.8. të dëmshme;

4.9. koroduese;

4.10. me veti irituese;

4.11. që çojnë në hiperndieshmëri;

4.12. kancerogjene;

4.13. mutagjene;

4.14. toksike për reproduktim/riprodhim dhe

4.15. të rrezikshme për mjedis.

5. Gjatë përcaktimit të vetive të rrezikshme të përzierjeve në përputhje me kërkesat nga nenet

4.4. easily flammable;

4.5. flammable;

4.6. very toxic;

4.7. toxic;

4.8. harmful;

4.9. corrosive;

4.10. irritating properties;

4.11. leading to hypersensitivity;

4.12. carcinogenic;

4.13. mutagenic;

4.14. toxic for reproduction and

4.15. dangerous to the environment.

5. In determining the hazardous properties of mixtures in accordance with the requirements of Articles 7 , 8,10 of this Administrative Instruction, including particularly substances

4.4. lako zapaljive;

4.5. zapaljive;

4.6. veoma toksične;

4.7. toksične;

4.8. . štetne;

4.9. korozivne;

4.10.u sebi iritirajuce;

4.11. hiper senzitivne ;

4.12. kancerogene;

4.13. mutagene;

4.14. to za reproizvodnju toksične hemikalije i

4.15. hemikalije opasne po životnu sredinu.

5. Tokom određivanja opasnih osobina smeša u skladu sa zahtevima članova 7, 8,10 ovog Administrativnog upustva, posebno uključujući supstance koje:

14/49

7, 8,10 të këtij Udhëzimi Administrativ, përfshihen veçanërisht substancat të cilat:

5.1. janë dhënë në “Listën e harmonizuar të klasifikimit dhe etiketimit të substancave të rrezikshme” në Shtojcën I të këtij Udhëzimi Administrativ, sipas Annex VI të Rregullores (EC) 1272/2008;

5.2. janë dhënë në listën ELINCS;

5.3. përkohësisht klasifikohen ose shënohen nga personi juridik apo fizik i cili është përgjegjës për vënien e tyre në treg;

5.4. janë klasifikuar dhe emërtuar, por ende nuk janë përfshirë në listën ELINCS.

6. Substancat e rrezikshme nga paragrafi 4 i këtij neni, të cilat janë të pranishme në përzierje, si papastërti, shtesa apo përbërësit individual që klasifikohen si të rrezikshme për shëndetin e njeriut dhe mjedisin, vlerësohen si substanca të rrezikshme kur përqendrimet e tyre janë të barabarta ose më të mëdha se përqendrimet e dhëna në tab1. përveç nëse në Shtojcën 1 të këtij Udhëzimi Administrativ ose

which:

5.1. are given in the "List of harmonized classification and labeling of dangerous substances" in Appendix I of this Administrative Instruction, according to Annex VI of Regulation ( EC ) 1272/2008;

5.2. are listed in ELINCS;

5.3. temporarily classified or marked by natural or legal person who is responsible for putting them on the market;

5.4. are classified and labeled, but not yet included in the ELINCS list.

6. Hazardous Substances in paragraph 4 of this article, which are present inmixture, as impurities, additives or individual constituents that are classified as hazardous to human health and the environment, are considered as dangerous substances when their concentrations are equal to or greater than the concentrations given in tab1. unless in Appendix 1 of this Administrative Instruction or elsewhere otherwise specified.

5.1. date su u “Harmonizaovana Lista za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci” u skladu sa Dodatkom I ovog Administrativnog Uputstva, prema Dodatku VI Uredbe (EC) 1272/2008.

5.2. Dati su listi ELINCS;

5.3 privremeno se klasifikuju ili označavaju od strane pravnog ili fizičkog lica koji je odgovoran za njihovo stavljanje na tržište.;

5.4. klasifikovane su i imenovani, ali još uvek nisu uključeni u ELINCS listi.

6. Opasne supstance iz stava 4 ovog člana, koje su prisutne u smeši, kao nečistoće, dodaci ili pojedinačni sastojci koji se klasifikuju kao opasnim po ljudsko zdravlje i životnu sredinu, procenjuju se kao opasne supstance kada su njihove koncetracije podjednake ili veće od koncetracije date u tabeli. osim ako u Dodatku 1 ovog Administrativnog upustva ili negde drugo nije dugačije navedeno.

15/49

diku tjetër janë të specifikuara ndryshe.

Tabela 1. Përqendrimet të cilat duhet të merren në konsiderim

Vetitë e substancave të rrezikshme

Shumë toksike

Toksike

Substancat kancerogjene të kategorisë 1 ose 2

Substancat mutagjene të kategorisë 1 ose 2

Substancat toksike për riprodhim të kategorisë 1 ose 2

Të dëmshme për shëndetin

Koroduese

Irituese

Shpie deri në hipërsensibilitet-hiperndieshmeri

Kancerogjene, kategoria 3

Table 1. Concentrations which should be taken into consideration

Properties of hazardous substances

Highly toxic

Toxic

Carcinogenic substances of category 1 or 2

Mutagenic substances of category 1 or 2

Toxic substances for reproduction of category 1 or 2

Harmful to health

Corrosive

Irritating

Leads to hypersensitivity

Carcinogenic, category 3

Mutagenic category 3

Toxic for reproduction, category 3

Dangerous to the environment N

Dangerous to the environment (ozone layer)

Dangerous to the environment

Article 6

Tabela 1. Koncetracije koje se trebaju uzeti u obzir

Osobine opasnih supstanci

Veoma toksične

Toksične

Kancerogene supstance 1 ili 2 kategorije

Mutagene supstance 1 ili 2 kategorije

Toksične supstance za reprodukciju kategorije 1 ili

2

Štetne po zdravlje

Korozivne

Iritirajuće

Vodi do hipersenzibiliteta-hiperosetljivosti

Kancerogene, 3 kategorija

Mutagene, 3 kategorija

Toksične za reproizvodnju, 3 kategorija

Opasne po životnu sredinu N

Opasne po životnu sredinu (ozonski omotač)

Opasne po životnu sredinu

Član 6Obaveze proizvodjaca, uvoznika i

korisnika

16/49

Mutagjene, kategoria 3

Toksike për riprodhim, kategoria 3

Të rrezikshme për mjedis N

Të rrezikshme për mjedisin (shtresën e ozonit)

Të rrezikshme për mjedisin

Neni 6Obligimet e prodhuesit, importuesit dhe

përdoruesit

1. Personat fizik dhe juridik të cilët merren me prodhimin apo vendosjen në treg të substancave të rrezikshme nga lista EINECS, të cilat ende nuk janë të paraqitura në Shtojcën I të këtij Udhëzimi Administrativ, janë të detyruar të ndërmarrin veprimet e caktuara për grumbullimin e informatave ekzistuese për vetitë e atyre substancave dhe për ndikimin e tyre në shëndetin e njerëzve dhe në mjedis.

2. Për substancat nga lista EINECS, për të cilat

Obligations of producer, importer and user

1. Natural and legal persons who are engaged in production or placing on the market of hazardous substances in EINECS list, which are not listed in Annex I of this Administrative Instruction are required to take certain actions to collect existing information about properties of such substances and their impact on human health and the environment.

2. For substances listed in EINECS for which there is no record yet, or not obtained by methods of Regulation ( EC ) 440/2008, in each case of chemical will be assessed the need for additional testing how to avoid experiments to animals.

3. Hazardous substances listed in Annex I of this Administrative Instruction are also described with limited concentrations or other parameters. These allow defining the risk to the environment and human health from mixtures that contain these hazardous substances or substances when they contain impurities.

4. Physical, toxicological and ecotoxicological

1. Fizička i pravna lica koja se bave proizvodnjom ili stavljanjem na tržište opasnih supstanci iz EINECS liste, koji još nisu dati u Dodatku I ovog Administrativnog upustva, obavezni su da preduzmu utvrđene aktivnosti za sakupljanje postojećih informacija o osobinama supstanci i o njihovom uticaju na ljudsko zdravlje i životnu sredinu. 2. Za supstance iz EINECS liste, za koje još nema podataka, ili nisu dobijeni u skladu sa metodama Uredbe (EC) 440/2008, o svakom slučaju hemikalije procenjuje se potreba za dodatno testiranje kako treba izbeći eksperimente sa životinjama.

1. 3. Opasne supstance utvrđene u Dodatku I ovog Administrativnog upustva takođe su opisane od ograničene koncetracije ili drugih parametra. Ovo omogućuje određivanje opasnosti po životnu sredinu i ljudsko zdravlje od smeša koja sadrže ove opasne suptance ili supstance, kada one sadrže nečistoće.

2.3. 4. Fizičko-hemijska, toksikološka i

ekotoksikološka istraživanja trebaju se uraditi u skladu sa metodama iz Uredbe EC

17/49

ende nuk ka shënime, apo nuk janë përfituar sipas metodave nga Rregullore (EC) 440/2008, për secilin rast të kimikatit vlerësohet nevoja për testimin shtesë se si duhet shmangur eksperimenteve me kafshë.

3. Substancat e rrezikshme të paraqitura në Shtojcën I të këtij Udhëzimi Administrativ gjithashtu janë të përshkruara me përqendrime të limituara ose parametra tjerë. Këto mundësojnë përcaktimin e rrezikut për mjedisin dhe shëndetin e njeriut nga përzierjet të cilat i përmbajnë këto substanca të rrezikshme apo substancat, kur ato përmbajnë papastërti.

3. Studimet fizike, toksikologjike dhe ekotoksikologjike duhet të bëhen në përputhje me metodat nga Rregullorja EC 440/2008 (e cila e korrigjon “Regulation EC 1907/2006” nga REACH) dhe nga shënimet dhe parimet e praktikave të mira laboratorike.

4. Prodhuesi, importuesi apo përdoruesi tjetër i çdo substance apo përzierje nuk është i detyruar të gjenerojë të dhëna të reja toksikologjike dhe ekotoksikologjike për qëllim të klasifikimit, ai duhet te identifikoj informatat relevante që ai mund ti ketë ne dispozicion mbi rreziqet e substancës ose përzierjes dhe të vlerësoj cilësinë e tij.

studies shall be made in accordance with the methods of EC Regulation 440/2008 (which corrects "the EC Regulation 1907/2006” by REACH ) and the notes and the principles of good laboratory practices.

5. Manufacturer, importer or other user of any substance or mixture is not required to generate new toxicological and ecotoxicological data with the aim of classification, it must identify the relevant information that it may have available on the risks of the substance or mixture and assess its quality.

6. Manufacturers, importers and other users should also take into account historical human data, such as epidemiological studies of exposed population, or accidental exposures at work and data effect as well as clinical studies.

Article 7Determination of physical properties

1. The physical properties of substances and mixtures are determined by the test methods in Part A of Regulation (EC) 440/2008.

2. If data on the physical properties of

440/2008 (koja ispravlja “Uredbu EC 1907/2006” iz REACH) i beleški i principa najboljih laboratorijskih praksi.

4. 5. Proizvodjaci ,uvoznici ili drugi korisnici svake substance ili smese nije duzan da generise nove toksinoloske ili ekotosicne podatke u cilju klasifikacije , on mora identifikovati relevantne informacije kojima raspolaze o opasnosti substanci ili smasa i da proceni njihove karakteristike .

5. 6. Proizvodjaci ,uvoznici ili drugi korisnici takoje moraju uzeti u obzir istorijske ljudske podatke, epidemioloske studije izlozenog stanovnistva, slucajnog izlaganja u radu i efekt podataka i klinickih studija.

Član 7Određivanje fizičko-hemijskih osobina

1. Fizičko-hemijske osobine supstanci i smeša određuju se u skladu sa metodama testiranja, u skladu sa Deom A Uredbe (EC) 440/2008.

2. 2. Ako podaci o fizičko-hemijskim osobinama supstanci i smeša dobijenih tokom rada-upotrebe, nisu u skladu sa

18/49

5. Prodhuesit, importuesit apo përdoruesit tjerë duhet gjithashtu te marrin parasysh të dhënat historike njerëzore, studime te tilla si epidemiologjike të popullsisë se ekspozuar, ekspozime aksidentale apo në pune dhe efektin e të dhënave dhe studimeve klinike.

Neni 7Përcaktimi i vetive fizike

1. Vetitë fizike të substancave dhe përzierjeve përcaktohen sipas metodave të testimit, në Pjesën A të Rregullores (EC) 440/2008.

2. Nëse të dhënat mbi vetitë fizike të substancave dhe përzierjeve të marra gjatë punës-përdorimit, nuk përputhen me të dhënat e marra nga metodat e testimit nga Rregullorja (EC) 440/2008, substancat dhe përzierjet e tilla klasifikohen sipas metodave tjera alternative në përputhje me rrezikun për shëndetin e njeriut dhe mjedisin.

Neni 8Rreziqet për shëndetin e njeriut

Rreziqet që substancat mund të paraqesin për shëndetin e njeriut, përcaktohen sipas

substances and mixtures obtained during work- use, do not match with the data obtained from test methods by Regulation (EC) 440/2008, such substances and mixtures are classified as alternative methods in accordance with risk to human health and the environment.

Article 8Risks to human health

Risks that substance may pose to human health are determined according to the methods set out in Part B of Regulation (EC) 440/2008 or other suitable methods.

Article 9Re-evaluation of mixtures

1. Re-evaluation of mixtures of known composition occurs when:

1.1. manufacturer changes the initial concentration of one or more components of chemical mixtures, expressed in mass or volume, in accordance with the values presented in Table 2;

Table 2. Bridging Principle for changes in the composition of a mixture

podacima dobijenih metodom testiranja iz Uredbe (EC 440/2008), takve supstance i smeše klasifikuju se u skladu sa drugim alternativnim metodama i u skladu sa rizikom po životnu sredinu i ljudsko zdravlje.

Član 8Opasnosti po ljudsko zdravlje

Opasnosti od supstanci koje mogu uticati na ljudsko zdravlje, određuju se u skladu sa metodama iz Dela A Uredbe (EC) 440/2008 ili drugih adekvatnih metoda.

Član 9Re-procena smeša

1. Re-procena smeša poznatog sastava se vrši kada:

1.1. proizvođač menja početnu koncetraciju jednog ili više sastojaka hemijske smeše, date u masenom ili zapreminskom delu, u skladu sa iznetim vrednostima u Tabeli 2;

Tabela 2. Prevazilaženje principa za promene u sastavu smeše

19/49

metodave në Pjesën B të Rregullores (EC) 440/2008 apo metodave tjera adekuate.

Neni 9Ri-vlerësimi i përzierjeve

1. Ri-vlerësimi i përzierjeve me përbërje të njohur bëhet kur:

1.1. prodhuesi e ndryshon përqendrimin fillestar të një apo më shumë përbërësve të përzierjes kimike, të shprehur në pjesë masore apo vëllimore, në përputhje me vlerat e paraqiturave Tabelën 2.

Tabela 2. Tejkalimi i parimit për ndryshimet në përbërjen e përzierjes

Intervali i përqendrimit

fillestar në përzierjen kimike (si pjesë masore)

Devijimi i lejuar nga përqendrimi fillestar i

përbërësit në përzierjen kimike (në përbërje

relative )

≤ 2,5%> 2,5 ≤ 10%> 10 ≤ 25%> 25 ≤ 100%

± 30%± 20%± 10%± 5%

1.2. prodhuesi e ndryshon përmbajtjen e përzierjes në mënyrë që të zëvendësoj

Initial concentration

interval in chemical mixture (as a mass)

Permitted deviation from the initial concentration of the chemical compostion in

mixture (in the relative composition)

≤ 2,5%> 2,5 ≤ 10%> 10 ≤ 25%> 25 ≤ 100%

± 30%± 20%± 10%± 5%

1.2. manufacturer changes the contents of the mixture in order to replaceor add one or more components.

Article 10Environmental Risks

Substances that pose risks to the environment are defined according to the methods in Part C of Regulation (EC) 440/2008.

Article 11The need for new tests

Where the manufacturer, importer or other user performs new tests and analysis of toxicological or ecotoxicological properties of hazardous substances shall be conducted in accordance with Regulation (EC) 440/2008.

Article 12

Interval početne koncetracije

hemijske smeše (kao maseni deo)

Dozvoljena devijacija početne koncetracije

hemijske smeše (relativnog sastava )

≤ 2,5%> 2,5 ≤ 10%> 10 ≤ 25%> 25 ≤ 100%

± 30%± 20%± 10%± 5%

1.2. proizvođač menja sastav smeše kako bi smanjio ili dodao više sastojaka.

Član 10Opasnost po životnu sredinu

Opasnost koje supstance predstavljaju po životnu sredinu određuje se na sonovu metoda iz Dela C Uredbe(EC) 440/2008.

Član 11Potreba zanove testove

Kada proizvođač, uvoznik ili drugi korisnik vrši nove toksikološke ili ekotoksikološke analize, oni će uraditi u skladu sa Uredbom (EC) 440/2008.

Član 12 Klasifikacija prema harmonizovanoj

20/49

apo të shtoj një apo me shumë përbërës.

Neni 10Rreziqet për mjedisin

Rreziqet që substancat paraqesin për mjedisin përcaktohen sipas metodave në Pjesën C të Rregullores (EC) 440/2008.

Neni 11Nevoja për teste të reja

Kur prodhuesi, importuesi apo përdoruesi tjetër kryen teste dhe analiza të reja toksikologjike ose ekotoksikologjike për substancat e rrezikshme, ato kryhen në pajtim me Rregulloren (EC) 440/2008.

Neni 12Klasifikimi sipas Listës së klasifikimit dhe

etiketimit të harmonizuar të substancave të rrezikshme

Personat fizik dhe juridik të cilët merren me prodhimin apo tregtimin/vendosjen në treg të substancave të rrezikshme duhet që klasifikimin dhe etiketimin e tyre ta bëjnë sipas nenit 13 dhe shtojcës I A (Lista e klasifikimit dhe etiketimit të harmonizuar e të substancave të rrezikshme) të këtij Udhëzimi Administrativ.

Classification according to the harmonized List of classification and labeling of

hazardous substances

Natural and legal persons who deal with producing or marketing / placing on the market of hazardous substances should make their classification and labeling under Article 13 and Annex IA (harmonized List of classification and labeling of hazardous substances ) of this Administrative Instruction.

Article 13The content of the Harmonized List of classification and labeling of hazardous

substances

1. Harmonized List of classification and labeling of hazardous substances, according to article 17 paragraph 17.3 of the Law on Chemicals is shown in Annex IA of this Administrative Instruction.

2. In the columns of the list of substances referred to in paragraph 1 of this Administrative Instruction are presented the following characteristics of hazardous substances:

Listi za klasifikaciju i etiketiranje opasnih substanci

Pravna i fizička lica koji se bave proizvodnjom ili trgovinom/stavljanje na tržište opasnih supstanci mora da klasifikaciju i njihovo etiketiranje urade u skladu sa članom 13 Dodatka IA (harmonizovane Liste za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci) ovog Administrativnog Uputstva.

Član 13Sadržaj harmonizovane Lista za

klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci

1. Harmonizovana Lista za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci, na osnovu člana 17 stava 17.3 Zakona o Hemikalijama, prikazana je u Dodatku IA ovog Administrativnog upustva.

2. U kolonama liste supstanci iz stava 1 ovog Administrativnog Uputstva su predstavljeni sledeće karakteristike opasnih materija:

2.1. br. indeksa;

21/49

Neni 13Përmbajtja e Listës së klasifikimit dhe

etiketimit të harmonizuar të substancave të rrezikshme

1. Forma për përmbajtjen e Listës së klasifikimit dhe etiketimit të harmonizuar të substancave të rrezikshme, sipas neni 17 paragrafi 17.3. të Ligjit për Kimikate, është e paraqitur në Shtojcën IA të këtij Udhëzimi Administrativ.

2. Në kolonat e listës së substancave nga paragrafi 1 i këtij Udhëzimi Administrativ janë të paraqitura këto karakteristika të substancave të rrezikshme:

2.1. nr. i indeksit; 2.2. identifikimi internacional kimik;

2.3. numri EC;

2.4. numri CAS; 2.5. klasifikimi; 2.6. etiketimi;

2.1. no. of index;

 2.2. International chemical identification;

2.3. EC number;

 2.4. CAS number;

 2.5. classification;

 2.6. labeling ;

2.7. specific concentration limit and M – Factor, and

2.8. note.

Article 14The change in classification Lists

1. List of classification and labeling of hazardous substances ( Directive 67/548/EEC, Annex I , Table 3.2 ) is in the legal transition phase and gradually ammended by ( Regulation EC 1272/2008 , Annex VI , Table 3.1 . ).

2. The harmonized List of classification and labeling of hazardous substances in this

2.2. internacionalna hemijska identifikacija; 2.3. broj EC;

2.4. broj CAS; 2.5. klasifikacija ; 2.6. etiketiranje; 2.7. granica specifične koncetracije Faktor-M i 2.8. beleške.

Član 14Promene u klasifikaciji Lista

1. Lista za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci (iz Direktive 67/548/EEC, Anexa I, Tab 3.2) nalazi se u pravnoj tranzitnoj fazi i postepeno se zamenjuje i popunjava na osnovu (Uredbe EC 1272/2008, Anex VI, tab 3.1.):

1. 2. Harmonizovana Lista za klasifikaciju i etiketiranje opasnih substanci sa ovim Administrativnim Uputstvom je

22/49

2.7. limiti i përqendrimit specifik Faktori-M, dhe 2.8. shënim.

Neni 14Ndryshimi në Listat për klasifikim

1. Lista për klasifikimin dhe etiketimin e substancave të rrezikshme (nga Direktiva 67/548/EEC, Annex I, Tab 3.2) gjendet në fazën në tranzicion ligjor dhe gradualisht zëvendësohet dhe plotësohet sipas (Rregullores EC 1272/2008, Annex VI, tab 3.1.).

2. Lista e klasifikimit dhe etiketimit të harmonizuar të substancave të rrezikshme në këtë Udhëzimi Administrativ është e paraqitur në dy forma:

2.1. Shtojca IA përmban Listën për klasifikimin dhe etiketimin e harmonizuar të substancave të rrezikshme (referuar nga Rregullorja EC 1272/2008); dhe

2.2. Shtojca IB përmban Listën e vjetër për klasifikim dhe etiketim të substancave të rrezikshme (referuar nga

Administrative Instruction is presented in two forms: 

2.1. Annex IA contains a harmonized List of classification and labeling of hazardous substances (referred to by Regulation EC 1272/2008 ), and

2.2. Annex IB contains the old List for classification and labeling of hazardous substances (referred to by Directive 67/548/EEC) which can only be used to mixture during the transition phase until 2015. 

Article 15Explanations

Explanations on Appendix IA are given in Articles 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 and Annex II, III, IV, V, VI, VII, of this Administrative Instruction.

Article 16Renovation / updating of labels

Natural and legal persons involved in the production, import, export and placing on the market of chemicals, in case of change of the composition and concentration, they should

predstavljena u dva oblika:

2.1. Dodatak IA sadrži harmonizovanu Listu za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci (referisanog iz Uredbe EC 1272/2008), i

2.2. Dodatak IB sadrži staru listu za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci (referisanog iz Direktive 67/548/EEC) koja se može koristiti samo za smeše tokom tranzitne faze do 2015 godine.

Član 15Objašnjenje

Objašnjenje za Dodatak IA su dati u članovima 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 i Dodatke: II, III, IV, V, VI, VII, ovog Administrativnog Uputstva.

Član 16Rinoviranje / azuriranje Etiketa

Pravna i fizička lica koji se bave proizvodnjom, uvozom, izvozom ili stavljanjem na tržište opasnih hemikalija, u slučaju izmene sastava ili koncetracije, treba

23/49

Direktiva 67/548/EEC) e cila mund të përdoret vetëm për përzierje gjatë fazës në tranzicion deri në vitin 2015.

Neni 15Shpjegime

Shpjegimet për shtojcën IA janë dhënë në nenet 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 dhe Shtojcat: II, III, IV, V, VI, VII, të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 16Rinovimi/freskimi i Etiketave

Personat fizik dhe juridik që merren me prodhimin, importin, eksportin apo vendosjen në treg të kimikateve, në rast të ndryshimit të përbërjes dhe përqendrimit, duhet të bëjnë rinovimin e etiketave në përputhje me ligjet në fuqi dhe këtë Udhëzim Administrativ.

KAPITULLI IIIPAKETIMI

Neni 17Kërkesat për paketim

renew the labels in accordance with applicable law and the Administrative Instruction.

CHAPTER IIIPACKING

Article 17Requirements for packaging

1. Hazardous substances and mixtures according to Article 1 of this Administrative Instruction may be placed on the market only if they are packed in packages that meet the following requirements:

1.1 packaging must prevent spilling or leaking of contents (hazardous mixtures or substances);

1.2. Packaging should be composed of durable materials if they come into contact with the contents;

1.3 packaging must be strong and durable; 1.4 packing / packaging must be tightly closed; 

da urade renoviranje etiketa u skladu sa zakonima na snazi i ovog Administrativnog Uputstva.

POGLAVLJE III PAKOVANJE

Član 17Zahtevi za paketiranje

1. 1. Opasne supstance ili smeše u skladu sa članom 1 ovog Administrativnog upustva mogu se staviti na tžište samo ako su upakovani u pakete/ambalaže koji ispunjavaju dole date zahteve:

1.1 pakovanje treba da spreči prosipanje ili proticanje sadržaja (opasnih substanci ili smesa);

1.2 pakovanje treba sadržati opasni materijal ukoliko one dođu u kontakt sa sadržajem ;

1.3 pakovanja trebaju biti jaka i održiva;

1.4 pakovanja/ambalaže trebaju da budu čvrsto zatvoreni

24/49

1. Substancat dhe përzierjet e rrezikshme sipas nenit 1 të këtij Udhëzimi Administrativ mund të vendosen në treg vetëm nëse janë të paketuara në paketime/ambalazhe të cilat i përmbushin kërkesat e mëposhtme:

1.1 paketimi duhet të parandaloj derdhjen ose rrjedhjen e përmbajtjes (të substancave apo përzierjeve të rrezikshme); 1.2 paketimi duhet të jetë i përbërë nga materiale të rezistueshme në qoftë se atovijnë në kontakt me përmbajtjen;

1.3 paketimi duhet të jetë i fortë dhe i qëndrueshme; 1.4 paketimi/ambalazha duhet të ketë mbyllje të shtrëngueshme; 1.5 paketimi duhet të përmbajë etiketën me deklaratat dhe shënimet e nevojshme,sipas shtojcave të këtij Udhëzimi Administrativ.

2. Mbylljet e shtrëngueshme dhe shenjat e prekshme, për disa kimikate, janë të detyrueshme për mbrojtjen e fëmijëve dhe të verbërve.

1.5 packaging must contain the label with necessary statements and notes according to the annexes of this Administrative Instruction.

2. Tight closures and tangible signs, for some chemicals, are binding for the protection of children and the blind.

3. Packaging unit destined for retail sale, which contain dangerous chemicals, shall not have:

3.1. form and appearance that may be attractive to children or cause their curiosity , and / or appearance that misleads the consumers;

3.2. shape, appearance and sign commonly used for food, animal food, medicines and cosmetics.

CHAPTER IVLABELING

1.5 pakovanja trebaju sadržati etiketu sa izjavom i potrebne oznake, na osnovu dodataka ovog Administrativnog Uputstva.

2. Čvrsti zatvarači i opipljive oznake, za neke hemikalije, obavezne su za zaštitu dece i slepih lica.

3. Jedinica pakovanja namenjena za prodaju na malo, koja sadrži opasne hemikalije, ne treba da ima:

3.1. oblik i izgled koji može biti privlačan za decu ili njihovu radoznalost i /ili izgled koji deorjetniše korisnika;

3.2. oblik i izgled i znak koji se obično koristi za hranu, iskhranu životinja, lekove i kozmetiku.

POGLAVLJE IVETIKETIRANJE

25/49

3. Njësia paketuese e destinuar për shitje me pakicë, e cila përmban kimikate të rrezikshme, nuk duhet të ketë:

3.1. formën dhe pamjen që mund të jetë tërheqëse për fëmijët ose shkakton kureshtje e tyre, dhe/ose pamjen që e ç`orienton konsumatorin;

3.2. formën, pamjen dhe shenjën e cila zakonisht përdoret për ushqime, ushqimet për kafshë, medikamente dhe kozmetikë.

KAPITULLI IVETIKETIMI

Neni 18Paraqitja e rrezikut përmes etiketimit

Substancat dhe përzierjet e klasifikuara si të rrezikshme duhet të etiketohen dhe të paketohen në përputhje me klasifikimin e tyre, për të siguruar mbrojtjen e duhur nga rreziqet dhe për të siguruar informacionet e duhura për përdoruesit e tyre, duke tërhequr vëmendjen për rreziqet e substancës apo përzierjes.

Article 18Presentation of risk through labeling

Substances and mixtures classified as hazardous should be labeled and packaged in accordance with their classification, to ensure adequate protection from risks and to provide relevant information to their users, drawing attention to the dangers of the substance or mixture.

Article 19Communication through labeling and LTS

1. Labels and List of Chemicals Technical Security (LTS) are two forseen tools, which should be used to present risks from hazardous substances and mixtures.

2. Label is the only means of communication with customers that serves to attract the attention of users and to lead them towards comprehensive information for certain substances or mixtures.

3. Labels should be in the official languages of the Republic of Kosovo.

Article 20Placing on the market

Član 18Predstavljanje rizika putem etiketiranja

Supstance i smeše klasifikovene kao opasnim trebaju se etiketirati i pakovati u skladu sa njihovom klasifikacijom, radi obezbeđenja potrebne zaštite od opasnosti i radi pružanja potrebnih informacija za svoje korisnike, skrećući pažnju na opasnosti od supstance ili smeše.

Član 19Komunikacija putemetiketiranja i LST

1. Etiketa i Lista tehničke sigurnosti za hemikalije (LTS) su dva predviđena sredstva, koji se trebaju upotrebiti za predstavljanje opasnosti od supstanci i opasnih smeša.

2. Etiketa je jedino sredstvo komunikacije korisnika da bi privukla pažnju korisnika i orjentisala ih ka sveobuhvatnom informisanju o supstancama ili datoj smeši.

3. Etiketa se treba predstaviti na službenim jezicima Republike Kosova.

Član 20

26/49

Neni 19Komunikimi përmes etiketimit dhe LST

1. Etiketa dhe Lista e Sigurisë Teknike për Kimikate (LTS) janë dy mjete të parapara, që duhet të përdoren për të paraqitur rreziqet nga substancat dhe përzierjet e rrezikshme.

2. Etiketa është i vetmi mjet për komunikim me konsumatorët që shërben për të tërhequr vëmendjen e përdoruesve dhe ti orientoj ata kah informacioni gjithëpërfshirës për substancat apo përzierjet e caktuara.

3. Etiketa duhet të paraqitet në gjuhët zyrtare të Republikës së Kosovës.

Neni 20Vendosja ne treg

Substancat dhe përzierjet e rrezikshme sipas nenit 5, paragrafi 4 të këtij Udhëzimi Administrativ, mund të vendosen në treg vetëm nëse janë të etiketuara në përputhje me kushtet e përcaktuara në dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 21Përmbajtja e etiketës

Hazardous substances and mixtures according to Article 5, paragraph 4 of this Administrative Instruction, may be placed on the market only if they are labeled in accordance with the conditions laid down in the provisions of this Administrative Instruction.

Article 21The content of the label

1. A substance or mixture classified as hazardous on its packaging includes a label on which must include the following elements: 

1.1. name, address and telephone number of the natural or legal entity that puts on the market any hazardous substances in the Republic of Kosovo;

1.2. the exact amount of the substance or mixture in the package that is intended for retail use, unless this quantity is specified elsewhere on the package;

1.3. identification of the chemical or product;

1.4. pictograms / symbols of risk;

Stavljanje na trziste

Supstance i opasne smeše u skladu sa članom 5, stav 4, mogu se staviti na tržište samo ako su etiketirane u skladu sa uslovima određenih odredbama ovog Administrativnog Uputstva.

Član 21Sadržaj etikete

1. Jedna supstanca ili smeša klasifikovana kao opasnom, u njenom pakovanju treba da sadrži etiketu u kojoj se obuhvataju dole dati elementi kao:

1.1. ime, adresa i broj telefona pravnog ili fizičkog lica koji iznosi opasne supstance na tržite Republike Kosova;

1.2. normalna količina supstance ili smeše u pakovanju koja je namenjena za upotrebu na malo, osim slučajeva kada je ova količina navedena negde drugo u pakovanju;

1.3. identifikovanje proizvoda;

27/49

1. Një substancë ose përzierje e klasifikuar si e rrezikshme, në paketimin e saj përmban etiketën në të cilën duhet përfshirë elementet e mëposhtme:

1.1. emri, adresa dhe numri i telefonit të personit fizik dhe juridik që vë në treg substancat e rrezikshme në Republikën e Kosovës; 1.2. sasia e saktë e substancës ose përzierjes në paketim që dedikohet për përdorim me pakicë, përveç rasteve kur kjo sasi është specifikuar diku tjetër në paketë;

1.3. identifikimi i kimikatit apo produktit;

1.4. piktogramet/simbolet e rrezikut;

1.5. fjalët paralajmëruese/sinjalizuese “Rrezik” ose “Kujdes”;

1.6. deklaratat e rrezikut të tilla si “Zjarr” ose “Rrezik gjithëpërfshirës”, “Fatale nëse gëlltitet” etj.;

1.7. deklaratat përkatëse;

1.5. warning / signaling words such as "Danger" or "Warning";

1.6. risk statements such as "Fire" or "Overall Risk" , " Fatal if swallowed" etc.;

1.7. relevant statements;

1.8. a section for additional information.

2. Manufacturers and importers who do supply substances or mixture dangerous to third persons, ensure that each package be labeled clearly and permanently and contain the following information:

2.1. name of the substance or mixture ( if the substance is not registered, then its name is under international rules);

2.2. name, full address and telephone number of the person responsible for release of the chemical, which may be the manufacturer, importer or distributor/dealer;

2.3. pictograms and symbols of risk,

1.4. piktograme opasnosti;

1.5. reči upozorenja/signale “Opasnost” ili “Upozorenje”;

1.6. izjave rizika kao “Vatra” ili “Sveobuhvatni rizik”, “Fatalno ako se proguta” itd.;

1.7. odgovarajuće izjave;

1.8. sekcija za dodatnu informaciju

2. Proizvodjaci i uvoznici koji vrse snadbevanje sa opasnim substancama i smesama za treca lica , obezbedjuju da vako paketiranje bude etiketirano na jaran i stalan nacin i da sadrze sledece informacije:

2.1. naziv substance ili smese (ako substanca nije registrovana , onda njihov naziv se dobije prema medjunarodnim pravilima );

2.2. ime , punu adresu i broj telefona odgovornog lica za stavljanje na promet hemikalije, sto moze biti proizvodjac, uvoznik ili distributeri/trgovci;

28/49

1.8. një seksion për informacion shtesë.

2. Prodhuesit dhe importuesit që bëjnë furnizimin me substanca ose përzierje të rrezikshme për personat e tretë, sigurojnë që secili paketim të jetë i etiketuar në mënyrë të qartë dhe të përhershme dhe të përmbajnë informatat në vijim:

2.1. emrin e substancës ose përzierjes (nëse substanca nuk është e regjistruar, atëherë emërtimi i saj bëhet sipas rregullave ndërkombëtare);2.2. emrin, adresën e plotë dhe numrin e telefonit të personit përgjegjës për vendosje në qarkullim të kimikatit, që mund të jetë prodhuesi, importuesi apo distributori/shpërndarësi;2.3. piktogramet dhe simbolet e rrezikut, ku tregohen edhe efektet e rreziqeve që mund të vijnë gjatë përdorimit të substancës.

3. Për substancat me veti të rrezikshme siç janë irrituese, të ndezshme dhe oksiduese, nuk është nevojshme vënia e deklaratave të rrezikut në paketim nëse paketimi nuk përmban më shumë se 125 ml; kjo po ashtu aplikohet edhe në rastet kur e njëjta sasi e substancave të rrezikshme nuk është dedikuar për përdorim të gjerë.

showing the effects of risks that can come while using the substance.

3. For substances with hazardous properties such as irritant, flammable and oxidizing is not necessary putting risk statements in the package if packing does not contain more than 125 ml; this also applies in cases where the same quantity of hazardous substances is not intended for general use.

4. In the Republic of Kosovo, in each packaging unit of hazardous chemicals should be attached instructions for use in the official languages, in accordance with the conditions set by the Law on Chemicals.

Article 22Dimensions and format of the label

components

1. Pictogram of risk as described in Annex V of this Administrative Instruction shall have a black symbol on a white background with a wide red frame to be clearly visible.

2. Risk pictogram should have square shape. Each pictogram of risk should include at least

2.3. piktogrami i simboli za opasnost, gde se pokazuju i efekti opasnosti koje mogu proizaci tokom upotrebe substance.

3. Za substance sa opasnim svojstvima kao sto su iritirajuce , zapaljive i oksidativne , nije potrebno postaviti izjave rizika u paketiranju ako paket ne sadrzi vise od 125 ml; ovo se isto primenjuje i u slucaju kada se ista kolicina opasnih substanci nije namenjena za siru upotrebu.

4. U Republici Kosova , svaka paketirana jedinica sa opasnim hemikalijama treba priloziti i uputstva za upotrebu na sluzbenim jezicima ,u skladu sa odredjenim uslovima u Zakonu za Hemikalije.

Član 22Dimenzije i format sastavnih elemenata

etikete

1. Piktogram rizika kao što je opisano u Dodatku V ovog Administrativnog Uputstva imat će crni simbol na beloj pozadini sa dosta širokim crvenim okvirom da bi bilo jasno vidljivo.

2. Piktogram rizika treba da ima četvrtasti

29/49

4. Në Republikën e Kosovës, çdo njësie paketuese me kimikate të rrezikshme duhet ti bashkangjiten udhëzimet për përdorim në gjuhët zyrtare, në përputhje me kushtet e caktuara me Ligjin për kimikate.

Neni 22Dimensionet dhe formati i elementeve

përbërëse të etiketës

1. Piktogrami i rrezikut siç është përshkruar në Shtojcën V të këtij Udhëzimi Administrativ do të ketë një simbol të zi në një sfond të bardhë me një kornizë mjaft të gjerë të kuqe që të jetë qartë e dukshme.

2. Piktogrami i rrezikut duhet të ketë formën katrore. Çdo piktogram i rrezikut duhet të përfshijë së paku një të pesëmbëdhjetën e sipërfaqes së etiketës por sipërfaqja minimale nuk duhet të jetë më e vogël se 1 cm2.

3. Dimensionet e etiketës duhet të jenë sipas vlerave të paraqitura në Tabelën 1.3.

Tabela 3. Dimensionet e etiketave

Kapaciteti i paketimit

Dimensionet [mm]

Dimensionet e Piktogramit

[mm]

one fifteen of the area of the label but the minimum area shall not be less than 1 cm2.

3. The dimensions of the label must be according to the values displayed in the Table 1.3.

Table 3. Label dimensions

Packing capacity

Dimensions [mm]

Dimensions of the Pictogram

[mm] Not exceeding 3 liters:

If possible, at least 52 × 74

Not less than 10x10

If possible, at least 16x16

Greater than 3 liters but not exceeding 50 liters:

At least 74 × 105

At least 23 x 23

Greater than 50 liters but not exceeding 500 liters:

At least 105 × 148

At least 32 x 32

Greater than 500 liters:

At least 148 × 210

At least 46 x 46

Article 23General rules for the application of labels

okvir. Svaki piktogram rizika treba da uključi najmanje jednu petnaestinu površine etikete ali minimalna površina ne treba biti manja od 1 cm2.

3. Dimenzije etikete trebaju biti prema vrednostima predstavljenim u Tabeli.1.3

Tabela 3. Dimenzje etiketa

Kapacitet pakovanja

Dimenzije [mm]

Dimenzije Piktograma [mm]

Ne prelazi 3 litra:

Ako je moguće, najmanje 52 × 74

Ne manja od 10x10. Ako je moguće, najmanje 16x16

Više od 3 litra, ali, koji ne prelazi 50 litra:

Najmanje 74 × 105

Najmanje 23 x 23

Više od 50 litra ali ne više od 500 litra:

Najmanje 105 × 148

Najmanje 32 x 32

Više od 500 litara:

Najmanje 148 × 210

Najmanje 46 x 46

Član 23Opšta pravila za primenu etiketa

30/49

Që nuk tejkalon 3 litra:

Nëse është e mundur, të paktën 52 ×

74

Jo më e vogël se 10x10

Nëse është e mundur, të

paktën 16x16Më i madh se 3

litra, por, që nuk tejkalon 50

litra:

Të paktën 74 × 105

Të paktën 23 x 23

Më i madh se 50 litra por jo më shumë se

500 litra:

Të paktën 105 × 148

Të paktën 32 x 32

Më i madh se 500 litra:

Të paktën 148 × 210

Të paktën 46 x 46

Neni 23Rregullat e përgjithshme për aplikimin e

etiketave

1. Në çdo njësi paketuese të substancave dhe përzierjeve të rrezikshme, të dhënat në etiketë duhet të jenë të qarta, të lexueshme dhe të pashlyeshme si dhe etiketa duhet të jetë e ngjitur fortë. Etiketa përmban këto elemente:

1.1. ngjyra dhe dukja e çdo etikete duhet të jetë e tillë që piktogrami i rrezikut në të, të dallohet në mënyrë të qartë;

1.2. elementet përbërëse në etiketë duhet

1. In each packaging unit of hazardous substances and mixtures, the information on the label should be clear, legible and indelible and labels should be tightly tagged. Label contains the following elements:

1.1. color and appearance of each label should be such that the risk pictogram be distinguished clearly;

1.2. the label components shall be clearly distinguished from the background and be of such a size and arranged for easy reading;

1.3. shape, color and size of a risk pictogram as well as dimensions of the label shall be as set out in Annex V.

2. Meeting the requirements for labeling of hazardous substances and mixtures according to the present Administrative Instruction is considered fulfilled if, packages for transporting hazardous chemicals or outer wrappings are made in accordance with international rules which apply to the transport of dangerous goods and in accordance with this Administrative Instruction.

1. U svakoj jedinici pakovanja opasnih supstanci i smeša, dati podaci trebaju biti jasni, očitljivi i da se ne obrišu i etikete trebaju biti dobro nalepljene. Etiketa sadrzava ove elemente:

1.1. boja i izgled svake etikete treba biti takva da se piktogram opasnosti na njemu jasno razlikuje;

1.2. sastavni elementi etikete trebaju se na jasan način razlikovati od pozadine i treba biti takve veličine i nanizana za lakše čitanje;

1.3. oblik, boja i veličina piktograma opasnosti kao i dimenzije etikete trebaju biti onakvim kako je određeno u Dodatku V.

2. Ispunjavanje uslova za etiketiranje opasnih supstanci i smeša u skladu sa ovim Administrativnim upustvom, smatra se ispunjenim ako pakovanja za transport opasnih hemikalija ili spoljašnje podrške su urađene u skladu sa međunarodnim pravilima koji vrede za transport opasne robe i u skladu sa ovim Administrativnim Uputstvom.

31/49

të dallohen në mënyrë të qartë nga sfondi dhe duhet të jenë të një madhësie të tillë dhe të radhitura për lexim të lehtë;

1.3. forma, ngjyra dhe madhësia e një piktogrami të rrezikut si dhe dimensionet e etiketës duhet të jenë siç është përcaktuar në Shtojcën V.

2. Plotësimi i kushteve për etiketimin e substancave dhe përzierjeve të rrezikshme sipas këtij Udhëzimi Administrativ, konsiderohet i plotësuar nëse, paketimet për transportin e kimikateve të rrezikshme apo mbështjelljet e jashtme të tyre janë bërë në harmoni me rregullat ndërkombëtare të cilat vlejnë për transportin e mallrave të rrezikshme dhe në harmoni me këtë Udhëzim Administrativ.

Neni 24Vendosja e informacionit në etiketë

1. Piktogrami i rrezikut, fjala/shenja sinjalizuese, deklarata e rrezikut dhe deklarata parandaluese duhet të vendosen së bashku në etiketë.

2. Furnizuesi mund të vendosë për renditjen e deklaratave të rrezikut dhe renditjen e deklaratave parandaluese në etiketë.

Article 24Putting information on the label

1. Risk pictogram, signaling word/sign, risk statements and precautionary statements shall be placed together on the label.

2. The supplier may decide the order of risk statements and precautionary statements rankings on the label.

3. Risk statements groups and precautionary statements groups should be put together on the label.

 4. Additional information on the label must be written in the space for additional information along with other elements mentioned in Article 21 paragraph 1 of this Administrative Instruction.

Article 25Label form

Legal and natural persons involved in the management of chemicals can utilize Annex IX of this Administrative Instruction on the shape and appearance of a label.

Član 24Stavljanje podataka na etiketi

1. Piktogram rizika, reč/znak signalizacje, izjava opasnosti i izjava prevencije rizika treba se staviti zajedno na etiketu.

2. Snabdevač može da odluči o stavljanju izjave o opasnosti i nizanje izjava prevencije na etiketi.

3. Grupe izjava opasnosti i grupe prevencije trebaju se staviti zajedno na etiketi. 4. Dopunjujuće informacije na etiketi trebaju se označiti u prostoru za dodatne informacije zajedno sa drugim elementima utvrđenim u članu 21 ovoga Administrativnog Uputstva.

Član 25Forma etikete

Pravna i fizička lica koji se bave upravljanjem hemikalijama mogu primeniti Dodatak IX u vezi da oblikom i izgledom etikete.

32/49

3. Grupet e deklaratave të rrezikut dhe grupet e deklaratave parandaluese duhet të vendosen së bashku në etiketë. 4. Informatat plotësuese në etiketë duhet të shënohen në hapësirën për informata plotësuese së bashku me elementet tjera të cekura në nenin 21 paragrafi 1 të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 25Forma e etiketës

Personat juridik dhe fizik të cilët merren me administrimin e kimikateve mund të shfrytëzojnë Shtojcën IX të këtij Udhëzimi Administrativ lidhur me formën dhe pamjen e një etiketimi.

Neni 26Ndryshimet e terminologjisë

Terminologjia e deritanishme e përdorur për klasifikimin dhe etiketimin e substancave dhe përzierjeve të rrezikshme zëvendësohet me terminologjinë sipas Rregullores (EC) 1272/2008 siç është paraqitur në Tabelën 4.

Tabela 4. Dallimi mes ndryshimit të

Article 26Changes in terminology

The current terminology used for classification and labeling of hazardous substances and mixtures replaced by terminology under Regulation ( EC ) 1272/2008 as shown in Table 4.

Table 4.The difference between the change in terminology or presentation of changes in

terminology

Existing terminology

Directive 67/548/EEC

Terminology according to Regulation EC 1272/2008 për

CLP.

1. Symbols 1. Pictograms

2. Preparate 2. Mixtures

3. Data on risk 3. Signal words

4. Signs of Risk (R)

4. Risk statement (H)

5. Signs of safety (S)

5. Precautionary Statement (P)

Article 27Explanations for Annex IA

Član 26Izmene terminologije

Dosadašnja terminologjia korišćena za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci i smeša trebaju se zameniti sa terminologijom u skladu sa Uredbom (EC) 1272/2008 kao što je predstavljeno na Tabeli 4.

Tabela 4.Razlika između promene u terminologiji ili prezentacija promena u terminologiji

Postojeća terminologija

Terminologija u skladu da Uredbom EC 1272/2008 za

CLP.

1. Simboli 1. Piktogrami

2. Preparati 2. Smeše

3. Podaci o opasnosti

3. Reč signalizacije

4. Znak rizika (R)

4. Izjava opasnosti (H)

5.Znak bezbednosti (S)

5. Izjava upozorenja (P)

Član 27

33/49

terminologjisë ose paraqitja e ndryshimeve në terminologji

Terminologjia ekzistuese Direktiva

67/548/EEC

Terminologjia sipas Rregullores EC 1272/2008 për

CLP.

1. Simbolet 1. Piktogramet

2. Preparate 2. Përzierjet

3. Të dhëna për rrezik

3. Fjalë sinjalizuese

4. Shenja e rrezikut (R)

4. Deklarata e rrezikut (H)

5. Shenja e sigurisë (S)

5. Deklarata paralajmëruese (P)

Neni 27Shpjegime për Shtojcën IA

Shpjegimet për nr. e indeksit, identifikimin internacional kimik, numrin EC, numrin CAS , klasifikimin (kodet e klasës dhe kategorisë së rrezikut, kodet e deklaratës së rrezikut), etiketimin (kodet e piktogramit, fjala/shenja sinjalizuese, kodet e deklaratës së rrezikut dhe

Explanations for index nomber, international chemical identification, EC number , CAS number, classification ( class and category codes of risk , risk statement codes) , labeling ( pictogram codes , signaling word/sign, risk statement codes and codes of additional risk statement), specific concentration limit M - factor and notes, according to article 15 and listed in 3.1. Annex IA provided in Articles 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 and Annexes I, II, III, IV, V, VI, of this Administrative Instruction.

Article 28International Chemical Identification

1. Labels should include international chemical identification, index no., CAS number, EC no. notes from Annex IA.

2. Explanations on index nomber, International Chemical Identification, EC number, CAS number are given in Annex VI of this Administrative Instruction.

3. Explanations for Notes from the harmonized list of classification and labeling of hazardous substances, additional codes for assigning risk etc. are given in Annex VI of this Administrative Instruction.

Objašnjenje za Dodatak IA

Objašnjenje za br. indeksa, međunarodnu hemijsku identifikaciju, broj EU, broj CAS , klasifikaciju (kodovi klase i kategorije opasnosti, kodovi izjave opasnosti), etiketiranje(kodovi piktograma, reč/znak signalizacije, kodovi opasnosti i kodovi dodatne izjave opasnosti), granicu specifične koncetracije M- faktora i oznake, u skladu sa članom 15 predstavljenih u listi 3.1.Dodatak IA, dati su u članovima 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 i Dodacima I,II,III,IV,V,VI,

Član 28Internacionalna hemijska identifikacija

1. Etiketa treba da sadrži internacionalnu hemijsku identifikaciju, br. indeksa, CAS broj, broj EU, označavanja iz Dodatka IA.

2. Objašnjenja za: br.indeksa, internacionalnu hemijsku identifikaciju, br. indeksa, CAS broj dati si u Dodatku VI ovog Administrativnog Uputstva.

3. Objašnjenja za listu o klasifikaciji, etiketiranju opasnih supstanci, dodatni kodovi za određivanje opasnosti itd. dati su u Dodatku VI ovog Administrativnog upustva.

34/49

kodet e deklaratës shtesë të rrezikut), limitin e përqendrimit specifik faktori-M dhe shënimet, sipas nenit15 dhe të paraqitura në listën 3.1. Shtojcën IA, janë dhënë në nenet 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34 dhe në shtojcat I,II,III,IV,V,VI, të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 28Identifikimi kimik internacional

1. Etiketa duhet të përmbajë Identifikimin kimik internacional, Nr. indeksit, Numri CAS, Nr. EC, Shënimet nga Shtojca IA.

2. Shpjegime për: Nr. i indeksit, Identifikimi internacional kimik, Numrin EC, Numri CAS janë dhënë në Shtojcën VI të këtij të këtij Udhëzimi Administrativ.

3. Shpjegime për Shënimet nga lista e harmonizuar për klasifikimin, etiketimin e substancave të rrezikshme, kodet shtesë për caktimin e rrezikut etj. janë dhënë në Shtojcën VI të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 29Piktogramet e rrezikut dhe përparësia e

vendosjes së tyre

1. Në etiketë duhet të përfshihet piktogrami

Article 29Risk pictograms and priority to set them

1. The label should include the relevant pictogram risk, in order to conveyspecific information on physical, health and environment risks as well as contain symbol, class, risk category according to Annex V of the Administrative Instruction (referred to by Annex V, Regulation EC 1272/2008).

2. Labels may contain one or more risk pictograms which must convey certain information about risk.

3. If the substance or mixture according to their classification corresponds to more than one risk pictogram, then following the principles are aplied with priority, with the aim of reducing the number of the label pictograms:

3.1. When risk pictogram "GHS01" is provided in the label, it is not necessary to establish risk pictogram "GHS02" and risk pictogram "GHS03" unless it is necessary to put more than one of these pictograms;

Član 29Piktogrami opasnosti i prednost njihovog

stavljanja

1. U etiketi se treba uvesti relevantni piktogrami opasnosti, u cilju praćenja posebne informacije o fizičkoj opasnosti, zdrastvenoj i životnoj sredini kao i da sadrže; simbol, klasu, kategoriku opasnosti u skladu sa Dodatkom V ovog Administrativnog upustva (referisanog iz Anex V, Uredbe EU 1272/2008).

2. Etiketa može sadržati jedan ili više piktograma opasnosti koji treba da prate određene informacije o riziku.

3. Ako supstanci ili smeši na osnovu njihove klasifikacije odgovara više od jedog piktograma opasnosti, tada se sprovode dole dati principi, u cilju smanjenja broja piktograma na etiketi:

3.1. ako je predviđen piktogram opasnosti “GHS 01” tada se piktogram opasnosti “GHS 02” i piktogram opasnosti “GHS03” osim u slucaju kada je neophodno da se koristi jedan od ovih piktograma;

35/49

relevant i rrezikut, me qëllim që të përcjellë informacion të veçantë mbi rreziqet fizike, shëndetësore dhe mjedisin si dhe të përmbajnë; simbolin, klasën, kategorinë e rrezikut sipas Shtojcës V të këtij Udhëzimi Administrativ (referuar nga Annex V, Regulation EC 1272/2008).

2. Etiketa mund të përmbajë një apo më tepër piktograme të rrezikut të cilat duhet të përcjellin informata të caktuara për rrezikun.

3. Nëse substancës ose përzierjes në bazë të klasifikimit të tyre i përgjigjet më shumë senjë piktogram i rrezikut, atëherë zbatohen parimet e më poshtme me prioritet, me qëllim të zvogëlimit të numrit të piktogrameve në etiketë:

3.1. kur në etiketë është paraparë piktogrami i rrezikut “GHS01” nuk është e domosdoshme të vendoset piktogrami i rrezikut “GHS02” dhe piktogrami i rrezikut “GHS03”, përveç rasteve kur është e domosdoshme të vendoset më shumë se njëri nga këto piktograme; 3.2. nëse është i paraparë piktogrami i rrezikut “GHS 06”, atëherë piktogrami i rrezikut “GHS 07” nuk shfrytëzohet;

 

3.2. if it is foreseen the risk pictogram "GHS 06", then the risk pictogram "GHS 07" is not used;

3.3. if it is prescribed the risk pictogram "GHS 05", then the risk pictogram "GHS 07" is not used for skin and eye irritation;

3.4. if it is prescribed the risk pictogram "GHS 08" for respiratory sensitivity, the risk pictogram "GHS 07" is not used for hiper-sensitivity in contact with skin as well as skin and eye irritation.

4. When the substance or mixture, based on their classification corresponds to more than a risk pictogram for the same hazard class, the pictogram is put on the label which corresponds to the highest category for each hazard class.

5. Changing the symbols in transition is shown in Table 1. Annex V of this Administrative Instruction.

3.2. ako je predviđen piktogram opasnosti “GHS 06”, tada se piktogram opasnosti “GHS 07” ne koristi;

3.3. ako je predviđen piktogram opasnosti “GHS 05”, tada se piktogram opasnosti “GHS 07” ne koristi za iritaciju koze i ociju;

3.4. ako je predviđen piktogram opasnosti “GHS 08” za osetljivost organa za disanje, tada se piktogram opasnosti “GHS 07” ne koristi za preosetljivost u kontakt sa kožom i iritacijom kože i očiu.

4. Kada supstanci ili smeši, na osnovu njihove klasifikacije odgovara više od jednog piktograma ili smeše, za istu klasu opasnosti, na etiketi se stavlja piktogram koji odgovara težoj kategoriji za svaku klasu opasnosti.

5. Promena simbola u tanziciji predstavljen je na tabeli 1. Dodatka V ovog Administrativnog Uputstva.

Član 30

36/49

3.3. nëse është i paraparë piktogrami i rrezikut “GHS 05”, atëherë piktogrami i rrezikut “GHS 07” nuk shfrytëzohet për iritimin e lëkurës dhe syve;

3.4. nëse është i paraparë piktogrami i rrezikut “GHS 08” për ndjeshmëri të organeve të frymëmarrjes, atëherë piktogrami i rrezikut “GHS 07” nuk shfrytëzohet për tej-ndjeshmërinë në kontakt me lëkurën dhe iritimin e lëkurës dhe syve.

4. Kur substancës ose përzierjes, në bazë të klasifikimit të tyre i përgjigjet më shumë senjë piktogram i rrezikut për të njëjtën klasë të rrezikshmërisë, në etiketë vendoset piktogrami i cili i përgjigjet kategorisë më të rëndë për çdo klasë të rrezikshmërisë. 5. Ndryshimi i simboleve në tranzicion është paraqitur në Tabelën 1. në Shtojcën V të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 30Fjalët Paralajmëruese/Sinjalizuese

1. Në etiketë duhet të përfshihen fjalët paralajmëruese/sinjalizuese “Rrezik” ose “Kujdes” në përputhje me klasifikimin e

Article 30Warning/ signaling words

 1. The label must include the warning / signaling words "Danger” or "Warning” in accordance with the classification of hazardous substances or mixtures according to Annex VI of this Administrative Instruction.

2. Statements such as " non- toxic " , "harmless", “non-polluting" , "ecological " or any other statement that indicate substance or mixture as nonhazardous, which is inconsistent with the classification of that substance should not figure in the labeling or packaging of the substance or mixture.

3. Indicators under paragraph 2 of this article are not allowed to be placed on the packaging of dangerous chemical substances.

Article 31Codes of additional risk statements from

dangerous chemicals

Special rules for labeling of certain substances and mixtures are presented in Annex II of this Administrative Instruction (referred to Annex

Reči upozorenja/Signalizacije

1. Na etiketi se trebaju obuhvatiti reči upozorenja/signalizacije “Opasnost” ili “Upozorenje” u skladu sa klasifikacijom opasne supstance ili smeše u skladu sa Dodatkom VI ovog Administrativnog Uputstva.

2. Deklaracije kao “ne toksicne ”, “bezopasne”, ne zagadjuju okolinu ”, “ekoloske ” ili neka druga izjava koja predstavlja substancu ili smesu kao bezopasnu , a koja je u spuprotnosti sa klasifikacijom te substance ne bi trebala biti na etiketi ili ambalazi substance ili smese.

3. Indikatori iz stava 2 ovoga clana , ne mogu se postavitit na paketiranju opasnih hemijskih substanci.

Član 31Kodovi dodatnih izjava opasnosti od

opasnih hemikalija

Posebna pravila za etiketiranje određenih supstanci ili smeša predstavljena su u Dodatku II ovog Administrativnog upustva

37/49

substancave ose përzierjeve të rrezikshme sipas Shtojcës VI të këtij Udhëzimi Administrativ.

2. Deklaratat e tilla si “jo toksike”, “e pa dëmshme”, jo ndotëse”, “ekologjike” ose ndonjë deklarate tjetër që e paraqesin substancën apo përzierjen si të parrezikshme, e që është në kundërshtim me klasifikimin e asaj substance nuk duhet të figurojë në etiketimin ose paketimin e substancës apo përzierjes.

3.Treguesit sipas paragrafit 2 të këtij neni, nuk lejohen të vendosen në paketimin e substancave kimike të rrezikshme.

Neni 31Kodet e deklaratave shtesë të rrezikut nga

kimikatet e rrezikshme

Rregulla të posaçme për etiketimin e substancave dhe përzierjeve të caktuara janë paraqitur në Shtojcën II të këtij Udhëzimi Administrativ (referuar nga Annex II Regulation EC 1272/2008).

Neni 32Deklaratat e rrezikut, Informatat shtesë për

rrezik, Elementet shtesë të etiketimit për

II of Regulation EC 1272/2008).

Article 32Risk statements, risk additional

information, labeling additional elements for certain substances and mixtures

1. Labels should include relevant risk statements in accordance with the classification of dangerous substances or mixtures.

2. Explanations regarding risk statements are presented in Annex III, Part 1 (eg H201) of this Administrative Instruction (referred to in “Annex III, Part 1, Regulation EC 1272/2008”) Tab.5.

Table 5. Statements of risk-H

Risk statement (H)

H200 - H299 Physical risk

H300 - H399 Health risk

H400 - H499Environmental risk

3. Additional information about risk are presented in Annex III, Section 2 (eg EUH

(referisanog od Anex II Uredbe EC 1272/2008). 

Član 32Izjave opasnosti, dodatne informacije rizika, dodatni elementi etiketiranja

supstanci i određenih smeša

1. Etiketa treba da obuhvati relevantne izjave u skladu sa klasifikacijom supstanci ili različitih mešavina opasnosti.

2. Objašnjenja povezana sa Izjavom opasnosti predstavljeni su u Dodatku III, Deo 1 (na pr. H201) ovog Administrativnog upustva (referisanog iz ‘Annex III, Deo 1, Uredbe EC 1272/2008’) Tab.5.

Tabela 5. Izjave opasnosti H

Izjave opasnosti (H)

H200 - H299 Fizička opasnost

H300 - H399 Opasnost po zdravlje

H400 - H499 Opasnost po životnu sredinu

3. Dodatne informacije o opasnosti predstavljeni su u Dodatku III, Deo 2 (na pr. EUH 001), (referisanog iz ‘Annex III, Deo

38/49

substanca dhe përzierje të caktuara

1. Etiketa duhet të përfshijë deklaratat relevante të rrezikut në përputhje me klasifikimin e substancave apo përzierjeve të rrezikshme.

2. Shpjegime lidhur me Deklaratat e rrezikut janë paraqitur në Shtojcën III, Pjesa 1 (p.sh. H201) të këtij Udhëzimi Administrativ (referuar nga ‘Annex III, Part 1, Regulation EC 1272/2008’)Tab.5.

Tabela 5. Deklaratat e rrezikut-H

Deklaratat e rrezikut (H)

H200 - H299 Rrezik fizik

H300 - H399 Rrezik për shëndetin

H400 - H499Rrezik për mjedisin

3. Informatat shtesë për rrezik janë paraqitur në Shtojcën III, Pjesa 2 (p.sh. EUH 001), (referuar nga “Annex III, Part 2, Regulation EC 1272/2008”).

4. Elementet shtesë të etiketimit për substanca dhe përzierje të caktuara janë paraqitur në Shtojcën III, Pjesa 3 (p.sh. EUH 202) të këtij

001) (referred to by "Annex III, Part 2, EC Regulation 1272/2008").

4. Additional elements of labeling for certain substances and mixtures are presented in Annex III, Section 3 (eg EUH 202) of this Administrative Instruction (referred to by "Annex III, Section 3, Regulation EC 1272/2008").

Article 33Warning statements

1. The label should include list of general precautionary, preventive, action, and storage measures Table 6. under Annex IV of this Administrative Instruction, Table 6.1, 6.2, 6.3, 6.4 and 6. (code P101 onwards), (referring to the "Annex IV of EC Regulation 1272/2008").

2. Tables allow the determination of the risk to human health and the environment from substances and mixtures containing hazardous substances or impurities.

Table 6. Precautionary statement (P)

Precautionary statement (P)

Examples

2, Uredba EU 1272/2008’).

4. Dodatni elementi etiketiranja za određene supstance i smeše predstavljeni su u Dodatku III, Deo 3 (na pr. EUH 202) ovog Administrativnog upustva, (referisanog iz ‘Annex III, Deo 3, Uredba EU 1272/2008’).

Član 33Izjave upozorenja

1. Na etiketi se treba uključiti Lista opštih mera upozorenja, preventive, akcija, za skladištenje i deponovanje Tabela 6. u skladu sa Dodatkom IV ovog Administrativnog upustva, tabela 6.1; 6.2; 6.3; 6.4 i 6. (kod P101 i dalje), (referisanog iz ‘Annex IV Uredbae EU 1272/2008’).

2. Tabele omogućavaju određivanje opasnosti za ljudsko zdravlje i životnu sredinu od supstanci i smeša koje sadrže opasne substance ili nečistoće.

Tabela 6. Preventivne izjave (P)

Preventivne izjave (P)

39/49

Udhëzimi Administrativ, (referuar nga “Annex III, Part 3, Regulation EC 1272/2008”).

Neni 33Deklaratat paralajmëruese

1. Në etiketë duhet të përfshihen Lista e masave paralajmëruese të përgjithshme, parandaluese, vepruese, për magazinim dhe deponim Tabela 6. sipas Shtojcës IV të këtij Udhëzimi Administrativ, Tabela 6.1; 6.2; 6.3; 6.4 dhe 6. (kodi P101 e tutje), (referuar nga “Annex IV Regulation EC 1272/2008”).

2. Tabelat mundësojnë përcaktimin e rrezikut për shëndetin e njeriut dhe mjedisin nga substancat dhe përzierjet që përmbajnë substanca të rrezikshme apo papastërti.

Tabela 6. Deklaratat parandaluese (P)

Deklaratat parandaluese (P)

Shembuj

100 përgjithshme P102 “Mbajeni larg nga fëmijët”

200 parandaluese P201 “Merrni udhëzime

100 general P102 "Keep away from children"

200 precautionary P201 "Take special instructions before use"

300 active P310 “Call center against poisoning”

400 for storage P410 "Keep in well ventilated place"

500 for deposition P501 "Dumping the contents / container to ....

3. On the label can be placed mostly 6 warning measures statements, except in cases where it is necessary to predict the nature and extent of the risk.

Article 34Multiple factors (M-factors)

1. Multiple factors (M-factors) for substances classified as hazardous to the aquatic environment, acute toxicity category 1 or chronic toxicity category 1 shall be assigned to a substance by a manufacturer, importer or user in accordance with the criteria of comprehensive methods.

Primer

100 opštih 100 opštih

200 preventivne 200 preventivne

300 akcione 300 akcione

400 za skladištenje 400 za skladištenje

500 za deponovanje 500 za deponovanje

3. Na etiketi se može staviti više od 6 izjava o preventivnim merama, osim u slučajevima kada je neophodno da se predvidi priroda i veličina opasnosti.

Član 34Višestruki faktori (M-faktori)

1. Višestruki faktori (M-faktori) za supstance klasifikovane kao opasnim za vodnu sredinu, I kategoria akutne toksičnosti, treba se utvrditi za jednu supstancu od proizvođača, uvoznika ili konsumatora u skladu sa kriterijumima ukupnih metoda.

40/49

speciale para përdorimit”

300 vepruese P310 “Telefononi qendrën kundër helmimit

400 për magazinim P410 “Ruajeni në vend të ventiluar mirë”

500 për deponim P501 “Hedhja e përmbajtjes/kontejnerit në ….

3. Në etiketë mund të vendosen më së shumti 6 deklarata për masat paralajmëruese, përveç në rastet kur është e domosdoshme për tu paraparë natyra dhe madhësia e rrezikut.

Neni 34Faktorët e shumëfishtë (M-faktorët)

1. Faktorët e shumëfishtë (M-faktorët) për substancat e klasifikuara si të rrezikshme për mjedisin ujor, kategoria 1 e toksicitetit akut ose kategoria 1 e toksicitetit kronik, duhet të caktohen për substancën nga një prodhues, importues apo përdorues në përputhje me kriteret e metodave përmbledhëse.

2. Guide to the records in order to determine the M-factor under paragraph 1 of this Article may be provided by the European Chemicals Agency.

Table 4.1.3Multiple factors (M-factors) on high toxic

components of mixtures

2. Uputniku za oznake u cilju određivanja M-faktora u skladu sa stavom 1 ovog člana, može se obezbediti iz Evropske agencije za hemikalije.

Tabela 4.1.3Višestruki faktori (M-faktori) za

komponente visoke toksičnosti smeša

Vrednost L (E)C50 Višestruki faktor(M)

0,1 < L(E) C50 ≤ 1 1

0,01 < L(E) C50 ≤ 0,1 10

0,001 < L(E)C50 ≤0,01 100

0,0001 < L(E) C50 ≤ 0,001

1000

0,00001 < L(E) C50 ≤ 0,0001

10 000

Nastavlja faktorom sa 10 intervala

Član 35Objašnjenja za Dodatak IB

Informacije u vezi sa klasifikacijom i etiketiranjem svake oznake u tab.3.2 Dodatak IB su predstavljeni u tački 1.1.4. Dodatak VI ovog Administrativnog

41/49

2. Udhëzuesit me shënimet me qëllim të përcaktimit të M-faktorit sipas paragrafit 1 të këtij neni, mund të sigurohen nga Agjencia Evropiane për Kimikate.

Tabela 4.1.3Faktorët e shumëfishtë (M-faktorët) për

komponentet me toksicitet të lartë të përzierjeve

Vlera L (E)C50 Faktori i shumëfishtë (M)

0,1 < L(E) C50 ≤ 1 1

0,01 < L(E) C50 ≤ 0,1 10

0,001 < L(E) C50 ≤ 0,01 100

0,0001 < L(E) C50 ≤ 0,001

1000

0,00001 < L(E) C50 ≤ 0,0001

10 000

Vazhdojnë në faktorin për 10 intervale

Uputstva.

Član 36 Poređenje među klasificiranjem

Poređenje među klasificiranjem u skladu sa Direktivom 67/548/EEC i najnovijom Uredbom (EU) 1272/2008 iznet je u Dodatku VII ovog Administrativnog Uputstva.

Član 37Bivse oznake upozerenja

Značenje oznaka za rizik R i upozorenja (pažljivo) S iz Dodatka IB predstavljen je u Dodatku VIII ovog Administrativnog Uputstva.

Član 38

Odredbe ovog Administrativnog Uputstva služe i za popunjavanje ”Tehničke bezbedonosne liste za hemikalije i način njenog ispunjavanja” iz Administrativnog Uputstvo Br./10/2010.

POGLAVLJE V NADZOR I KAZNENE ODREDBE

42/49

Član 39Nadzor

1. Administrativni nadzor na sprovođenju odredbi ovog Administrativnog Uputstva vrši Ministarstvo.

Neni 35Shpjegime për Shtojcën IB

Informatat lidhur me klasifikimin dhe etiketimin e çdo shënimi në tabelën 3.2 Shtojca IB janë paraqitur në piken 1.1.4. Shtojca VI të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 36Krahasimi i ndryshimeve në klasifikim

Krahasimi ndërmjet klasifikimit sipas Direktivës 67/548/EEC dhe Rregullores (EC) 1272/2008 është dhënë në Shtojcën VII të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 37Ish-shenjat e rrezikut dhe paralajmëruese

Domethënia e shenjave për rrezik R dhe paralajmëruese (të kujdesit) S nga Shtojca IB është paraqitur në Shtojcën VIII të këtij

Value L (E)C50 Multiple factors (M)

0,1 < L(E) C50 ≤ 1 1

0,01 < L(E) C50 ≤ 0,1 10

0,001 < L(E) C50 ≤ 0,01 100

0,0001 < L(E) C50 ≤ 0,001

1000

0,00001 < L(E) C50 ≤ 0,0001

10 000

Continue in factor for 10 intervals

Article 35Explanations for Annex IB

Information regarding the classification and labeling of each notes in Table 3.2 are shown in Annex IB paragraph 1.1.4. Annex VI of this Administrative Instruction.

Article 36

2. Inspekcijski nadzor na sprovođenju odredbi ovog Upustva vrši inspektor za zaštitu životne sredine i fotosanitarni inspektorat .

3. Inspekcijski nadzor hemikalija na carinama Kosova vrsi fotosanitarni inspektorat.

4. Sprovodjenje odredbi ovoga uputstva vrsi se prema clanu t 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87 i 88 Zakona o Hemikalijama.

Član 40Prekršaji

1. Fizicko ili prano lice kanice se novcano prema clanu 89 Zakona o Hemikalijama ako stavi na tržište i upotrebu opasne hemikalije koji nisu klasifikovani, etiketirani i pakovani u skladu sa odredbama Zakona o hemikalijama i

43/49

Udhëzimi Administrativ.

Neni 38

Dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ shërbejnë edhe për plotësimin e ”Listës teknike të sigurisë për kimikate dhe mënyrën e plotësimit të saj” nga Udhëzimi Administrativ Nr./10/2010.

KAPITULLI VMBIKQYRJA DHE DISPOZITAT

NDËSHKUESE

Neni 39Mbikëqyrja

1. Mbikëqyrjen për zbatimin e dispozitave të këtij Udhëzimi Administrative e kryen Ministria.

2. Mbikëqyrjen inspektuese në zbatimin e dispozitave të këtij Udhëzimi e kryen inspektori për mbrojtjen e mjedisit dhe inspektorati fitosanitar.

3. Mbikëqyrja inspektuese të kimikateve në

Comparing changes in classification

Comparison between the classification under Directive 67/548/EEC and Regulation ( EC) 1272/2008 is given in Annex VII of this Administrative Instruction.

Article 37Former warning signs and risk

1. The meaning of risk signs R and precautionary (care) S from Annex IB is presented in Appendix VIII of this Administrative Instruction.

Article 38

2. The provisions of this Administrative Instruction also serve to complete the "technical security List for chemicals and ways to complete it" from Administrative Instruction No./10/2010.

CHAPTER VSUPERVISION AND PENALTY

PROVISIONS

Article 39Supervision

odredbama ovog Administrativnog Uputstva.

POGLAVLJE VIPRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 41Prelazne odredbe

1. Opasne hemikalije koji se nalaze na tržištu Republike Kosova, trebaju se klasifikovati, etiketirati i pakovati u skladu sa odredbama ovog Administrativnog Uputstva i:

1.1. za opasne supstance u roku od 12 meseci (1godina),od dana usvajanja ovog Administrativnog Uputstva;

1.2. za smeše do kraja 2015 godine, od dana usvajanja ovog Administrativnog Uputstva.

Član 42Dodaci

Sastavni deo ovog Administrativnog Uputstva su Dodaci u nastavku:

44/49

doganat e Kosovës e bën inspektorati fitosanitar.

4. Zbatimin e dispozitave të këtij Udhëzimi bëhet sipas nenit 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87 dhe 88 të Ligjit për Kimikate.

Neni 40Kundërvajtjet

1. Për kundërvajtje, personi fizik ose juridik do të gjobitet me të holla sipas nenit 89 të Ligjit për Kimikate nëse i vendosë në treg dhe i përdor kimikatet e rrezikshme, të cilat nuk janë të klasifikuara, etiketuara dhe paketuara në përputhje me dispozitat e Ligjit për Kimikate dhe dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ.

KAPITULLI VI

DISPOZITAT KALIMTARE DHE PËRFUNDIMTARE

Neni 41Dispozitat kalimtare

1. Kimikatet e rrezikshme të cilat gjenden në treg në Republikën e Kosovës, duhet të klasifikohen, etiketohen dhe paketohen në përputhje me dispozitat e këtij Udhëzimi

1. Supervision on the implementation of the provisions of this Administrative Instruction is conducted by the Ministry.

2. The inspection supervision for the implementation of the provisions of this Instruction is performed by environmental protection inspector and phytosanitary inspectorate.

3. Supervision Inspection of chemicals in Kosovo customs is conducted by phytosanitary inspectorate.

4. Implementation of the provisions of this Instruction is conducted under article 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87 and 88 of the Law on Chemicals.

Article 40Offenses

1. The natural or legal person shall pay a penalty for offenses under section 89 of the Law on chemicals if placing on the marketand use dangerous chemicals, which are not classified, labeled and packaged in accordance with the provisions of the Law on Chemicals and the provisions of this Administrative Instruction.

Dodatak IA: Harmonizovana Lista o klasifikaciji i etiketiranju opasnih supstanci.(Nova lista o klasifikaciji i etiketiranju opasnih supstanciiz Uredbe 1272/2008 Dodatak VI).

Dodatak IB: Klasifiacija prema Direktivi 67/548/EEC - Tabela 3.2 (Stara lista o klasifikaciji i etiketiranju opasnih supstanci

Dodatak II: Kodovi dodatnih izjava opasnosti..

Dodatak III: Lista izjava upozorenja, dodatnih informacija o opasnostima i dodatnim elementima za etiketiranje.

Dodatak IV: Lista izjava upozorenja.

Dodatak V: Piktogrami opasnosti.

Dodatak VI: Harmonizacija klasifikacije i etiketiranja za neke opasne supstance.

Dodatak VII: Poređenje među klasifikacijom u odnosu na Direktivu 67/548/EEC i naj novije Uredbe (EC) 1272/2008.

45/49

Administrativ dhe atë për:

1.1. substancat e rrezikshme në afat prej 12 muajsh (1 viti), nga dita e miratimit të këtij Udhëzimi Administrativ;

1.2. përzierjet deri në fund të vitit 2015, nga dita e miratimit të këtij Udhëzimi Administrativ.

Neni 42Shtojcat

Pjesë përbërëse të këtij Udhëzimi Administrativ janë Shtojcat në vijim:

Shtojca IA: Lista e harmonizuar e klasifikimit dhe etiketimit të substancave të rrezikshme (Lista e re për klasifikimin dhe etiketimin e substancave te rrezikshme nga Rregullorja 1272/2008 Shtojca VI).

Shtojca IB: Klasifikimi sipas Direktivës 67/548/EEC - Tabela 3.2 (Lista e vjetër për klasifikimin dhe etiketimin e substancave të rrezikshme).

Shtojca II: Kodet e deklaratave shtesë të rrezikut.

CHAPTER VITRANSITIONAL AND FINAL

PROVISIONS

Article 41Transitional provisions

1. Hazardous chemicals that are on the market in the Republic of Kosovo, should be classified, labeled and packaged in accordance with the provisions of this Administrative Instruction on:   

1.1. hazardous substances within 12 months ( 1 year ) from the date of approval of this Administrative Instruction;

1.2. mixtures by the end of 2015, from the date of adoption of this Administrative Instruction;

Article 42Annexes

Integral parts of this Adminsitrative Instructions are the following appendices:

Appendix IA: List of harmonized classification and labeling of dangerous substances (List of new classification and

Dodatak VIII: Znaci rizika R i znaci upozorenja S za klasifikaciju i etiketiranje opasnih supstanci i smeša.

Dodatak IX: Primeri etiketiranja.

Član 46Stupanje na snagu

Ovo Administrativno Uputstva stupa na snagu nakon potpisivanja od strane Ministra Ministarstva Sredine i Prostornog Planiranja.

Dardan Gashi ____________

Ministar Sredine i Prostornog Planiranja

Datum _______ Priština

46/49

Shtojca III: Lista e deklaratave të rrezikut, informata shtesë/plotësuese për rreziqet dhe elementet shtesë për etiketim.

Shtojca IV: Lista e deklaratave paralajmëruese.

Shtojca V: Piktogramet e rrezikut.

Shtojca VI: Harmonizimi i klasifikimit dhe etiketimit për disa substanca të rrezikshme.

Shtojca VII: Krahasimi ndërmjet klasifikimit sipas Direktivës 67/548/EEC dhe Rregullores (EC) 1272/2008.

Shtojca VIII: Shenjat e rrezikut R dhe shenjat paralajmëruese S për klasifikimin dhe etiketimin e substancave dhe përzierjeve të rrezikshme.

Shtojca IX: Shembuj të etiketimit.

Neni 46Hyrja në fuqi

Ky Udhëzim Administrativ hyn në fuqi shtatë (7) ditë pas nënshkrimit nga Ministri i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor.

labeling of dangerous substances by Regulation 1272/2008 Annex VI).

Annex IB: classification under Directive 67/548/EEC - Table 3.2 (old list for the classification and labeling of hazardous substances).

Appendix II: Codes of additional risk statements.

Appendix III: List of risk statements, additional information on risks and additional labeling elements.

Annex IV: List of warning statements.

Appendix V: Pictograms risk.

Annex VI: harmonization of classification and labeling of certain hazardous substances.

Appendix VII: Comparison between classification under Directive 67/548/EEC and Regulation (EC) 1272/2008.

Appendix VIII: Risk signs R and precautionary signs S for classification and labeling of hazardous substances and mixtures.

47/49

Dardan Gashi_____________

Ministër i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor

Datë______ Prishtinë

Annex IX: Examples of labeling.

Article 46Entry into force

This Adminsitrative Instruction shall enter into force seven (7) days upon signature by the Minister of the Ministry of Environment and Spatial Planning.

Dardan Gashi_____________

Minister of the Ministry of Environment and Spatial Planning

Date _______                      

            Prishtina                                                                      

48/49