Embed Size (px)
Citation preview
Marta Statkiewicz
Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
Uniwersytet Wrocławski
UE JAKO ORGANIZACJA MIĘDZYNARODOWAstruktura instytucjonalna Unii
UNIA EUROPEJSKA JAKO ORGANIZACJA MIĘDZYNARODOWA
celowy związek państw utworzony na podstawiezawartej pomiędzy nimi umowy międzynarodowej (mającejcharakter statutu organizacji) i wyposażony w system stałychorganów
ORGANIZACJA MIĘDZYNARODOWA
rządowe pozarządowe wszechstronne wyspecjalizowane
uniwersalne regionalne otwarte półotwarte zamknięte
I. Ius tractatuum (ius contrahendi)- zdolność do zawierania umów międzynarodowych
II. Ius legationis – zdolność do utrzymywania relacji dyplomatycznych
III. Ius standi – zdolność do występowania z roszczeniami międzynarodowymi i ponoszenia odpowiedzialności międzynarodowej
KRYTERIA PODMIOTOWOŚCI W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM PUBLICZNYM
I. Ius tractatuum (ius contrahendi)- zdolność do zawierania umów międzynarodowych TAK
min. art. 3 ust.2 oraz 216 ust.1 TFUE
II. Ius legationis – zdolność do utrzymywania relacji dyplomatycznych TAK
min. Europejska Służba Działań Zewnętrznych
III. Ius standi – zdolność do występowania z roszczeniami międzynarodowymi i ponoszenia odpowiedzialności międzynarodowej TAK
m.in. art. 335 TFUE
UE JAKO ORGANIZACJA MIĘDZYNARODOWA
art. 47 TUE – „Unia ma osobowość prawną”
ORGANIZACJA PONADNARODOWAUE JAKO ORGANIZACJA PONADNARODOWA
UE JAKO ORGANIZACJA PONADNARODOWA
organizacja, na rzecz której państwa członkowskie przeniosły wykonywanie części swoich praw suwerennych
prawo do stanowienia aktów prawnych wiążących
zarówno dla państw członkowskich, jak i osób
fizycznych i prawnych
autonomia sądowa autonomia finansowa
SYSTEM INSTYTUCJONALNY UNII
INSTYTUCJE UE
Komisja Europejska
Rada
Parlament Europejski
Rada Europejska
Trybunał Sprawiedliwości
Unii Europejskiej
Trybunał Obrachunkowy
Europejski Bank Centralny
decyzje
ZASADY SYSTEMU INSTYTUCJONALNEGO
ZASADA AUTONOMII KOMPETENCYJNEJ
ZASADA RÓWNOWAGI
INSTYTUCJONALNEJ
ZASADA LOJALNEJ I SZCZEREJ
WSPÓŁPRACY
ZASADA JEDNOLITYCH RAM
INSTYTUCJONALNYCH
EUROPEAN PARLIAMENTRADA EUROPEJSKA
SKŁAD
PRZEWODNICZĄCY RADY EUROPEJSKIEJ
KOMPETENCJE
THE COUNCILRADA
SKŁAD
I. Rada ds. ogólnych(GAC)
II. Rada ds. zagranicznych(FAC)
III. Rada ds. gospodarczych i finansowych (Ecofin)
IV. Rada ds. rolnictwa i rybołówstwa (Agrifish)
V. Rada ds. wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych(JHA)
VI. Rada ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i ochrony konsumentów
VII. (EPSCO)
VIII. Rada ds. konkurencyjności (COMPET)
IX. Rada ds. transportu, telekomunikacji i energii (TTE)
X. Rada ds. środowiska(ENV)
XI. Rada ds. edukacji, młodzieży, kultury i sportu (EYC)
RODZAJE
WYSOKI PRZEDSTAWICIEL UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA
PREZYDENCJA W RADZIE
PREZYDENCJA W RADZIE
KOMPETENCJE
KOMPETENCJE
PRAWODAWCZE KONTROLNE
KREACYJNE MIĘDZYNARODOWE
GŁOSOWANIE
VOTING IN THE COUNCIL
I. większość kwalifikowana– o ile Traktaty nie stanowią inaczej
II. zwykła większość
III. jednomyślność-dopuszczalne wstrzymanie się od głosu
GŁOSOWANIE
Traktat rzymski (1958–1973)
• 12 głosów (gdy Rada stanowi na wniosek Komisji), lub
• 12 głosów co najmniej 4 PCz (gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji)
• 4 głosy: Francja, Niemcy, Włochy• 2 głosy: Belgia, Holandia• 1 głosy: Luksemburg
Traktat akcesyjny (1973–1979)
• 41 głosów (gdy Rada stanowi na wniosek Komisji), lub
• 41 głosów co najmniej 6 PCz (gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji
• 10 głosów: Francja, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania
• 5 głosów: Belgia, Holandia• 3 głosy: Dania, Irlandia• 2 głosy: Luksemburg
Traktat akcesyjny (1979–1985)
• 45 głosów (gdy Rada stanowi na wniosek Komisji), lub
• 45 głosów co najmniej 6 PCz (gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji
+5 głosów: Grecja
Traktat akcesyjny (1985–1995)
• 54 głosy (gdy Rada stanowi na wniosek Komisji), lub
• 54 głosy co najmniej 8 PCz (gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji
+• 8 głosów: Hiszpania• 5 głosów: Portugalia
Traktat akcesyjny (1995–2003)
• 62 głosy (gdy Rada stanowi na wniosek Komisji), lub
• 62 głosy co najmniej 8 PCz (gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji
+• 4 głosy: Austria, Szwecja• 3 głosy: Finlandia
Traktat nicejski(2003–2014/2017)
• Większość państw:• 50% + jeden, jeśli Rada stanowi
na wniosek Komisji, lub:• co najmniej 2/3 (66.67%), oraz
• Większość głosów ważonych: 74%, oraz
• Większość populacji: 62%.
• 29 głosów: Francja, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania
• 27 głosów: Hiszpania, Polska• 14 głosów: Rumunia• 13 głosów: Holandia• 12 głosów: Belgia, Czechy, Grecja,
Węgry, Portugalia• 10 głosów: Austria, Bułgaria, Szwecja• 7 głosów: Chorwacja, Dania, Irlandia,
Litwa, Słowacja, Finlandia• 4 głosy: Cypr, Estonia, Łotwa,
Luksemburg, Słowenia• 3 głosy: Malta
przed 1 lipca 213:• co najmniej 14 państw (lub 18, jeśli
Rada stanowiła nie na wniosek Komisji) oraz
• co najmniej 255 z 345 głosów ważonych oraz
• co najmniej 311 milionów obywateli PCz, które głosowały za propozycją
po 1 lipca 2013:• co najmniej 15państw (lub 18, jeśli
Rada stanowiła nie na wniosek Komisji) oraz
• co najmniej 260z 352głosów ważonych oraz
• co najmniej 313,6 milionów obywateli PCz, które głosowały za propozycją
Traktat lizboński (od 2009)
System nicejski głosowań w Radzie obowiązuje do 31 października 2014.Pomiędzy 1 listopada 2014 a 31 marca 2017 każde z państw członkowskich może zażądać zastosowania reguł nicejskich w określonym głosowaniu.Od 1 kwietna 2017 zastosowanie ma wyłącznie system lizboński.
• Większość państw :• co najmniej 55%, jednak nie
mniej niż 15 z nich, gdy Rada stanowi na wniosek Komisji lub Wysokiego Przedstawiciela Unii lub
• 72%, oraz
• Większość polulacji: 65%.
• Mniejszosc blokująca: musi się składać z co najmniej 4 członków Rady reprezentujących ponad 35% ludności UE.
https://www.consilium.europa.eu/pl/council-eu/voting-system/voting-
calculator/
EUROPEAN PARLIAMENTPARLAMENT EUROPEJSKI
SKŁAD
KOMPOZYCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO PO BREXICIE
COMPOSITION
• 705 miejsc
• 46 miejsc z 73 należących do Wielkiej Brytanii pozostanie wolnych
• 27 miejsc należących do Wielkiej Brytanii zostanie rozdzielone pomiędzy 14 „niedoreprezentowanych” państw
KOMPOZYCJS PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO PO BREXICIE
217
18675
68
52
52
41
3722
Europejska Partia Ludowa (ChrześcijańscyDemokraci)
Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów
Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Porozumienie Liberałów i Demokratów narzecz Europy
Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej LewicyEuropejskiej / Nordycka Zielona Lewica
Zieloni – Wolne Przymierze Europejskie
Europa Wolności i Demokracji Bezpośredniej
Europa Narodów i Wolności
Niezrzeszeni
http://www.europarl.europa.eu/meps/pl/crosstable.html
WYBORY DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
STRUKTURA
PREZYDIUM
KONFERENCJA PRZEWODNICZĄCYCH
KONFERENCJA PRZEWODNICZĄCYCH KOMISJI
GRUPY POLITYCZNE
KOMISJE
SEKRETARIAT
STAŁE SPECJALNE
STRUKTURA
ŚLEDCZE
KOMPETENCJE
KOMPETENCJE
PRAWODAWCZE KONTROLNE BUDŻETOWE
KREACYJNE MIĘZYNARODOWE
EUROPEAN PARLIAMENTKOMISJA EUROPEJSKA
SKŁAD
DYREKCJE GENERALNE
GABINETY KOMISARZY
Badania naukowe i innowacje
BudżetDziałania w
dziedzinie KlimatuEdukacja i Kultura Energia Eurostat
Gospodarka morska i rybołówstwo
Handel InformatykaKomunikacja
Społeczna Konkurencja
Migracja i sprawy wewnętrzne
Mobilność i Transport
Podatki i Unia CelnaPolityka regionalna i
miejska
Polityka sąsiedztwa i negocjacje w sprawie
rozszerzenia
Pomoc humanitarna i ochrona ludności
Rolnictwo i Rozwój Obszarów Wiejskich
Rynek wewnętrzny, przemysł,
przedsiębiorczość i MŚP
Sekretariat Generalny
Sieci komunikacyjne, treści i technologie
Sprawiedliwość i konsumenci
Sprawy Gospodarcze i Finansowe
Środowisko
Stabilność finansowa, usługi finansowe i
unia rynków kapitałowych
Służba ds. Instrumentów
Polityki ZagranicznejTłumaczenia Pisemne Tłumaczenia Ustne
Wspólne Centrum Badawcze
Współpraca międzynarodowa i
rozwój
Zasoby Ludzkie i Bezpieczeństwo
Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie
społeczne
Zdrowie i bezpieczeństwo
żywności
PROCEDURA WYBORU KOMISJI
większość kwalifikowana
RADA EUROPEJSKA uwzględniając wyniki do PE
PARLAMENT
RADAPARLAMENT
RADA EUROPEJSKA
1 m-c
zatwierdza
zatwierdza
mianuje
większością kwalifikowaną
KOMPETENCJE
KOMPETENCJE
PRAWODAWCZE KONTROLNE
WYKONAWCZE MIĘZYNARODOWE
EUROPEAN PARLIAMENTTRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ
STRUKTURA
STRUKTURA
SĄD
SĄDY WYSPECJALIZOWANE
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
STRUKTURA
SĄD
SĄD DS. SŁUŻBY PUBLICZNEJ
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
KOMPETENCJE
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
SKŁAD
PEŁEN SKŁAD
• w przypadkach określonych w Statucie TS (w sprawach o zdymisjonowanie lub o pozbawienie prawa do emerytury lub innych korzyści członka Komisji, TO lub RPO
• jeżeli TS uzna, że wniesiona sprawa ma wyjątkowe znaczenie
WIELKA IZBA
• obraduje na żądanie PCz albo instytucji, które są stroną postępowania
• w sprawach szczególnie ważnych lub skomplikowanych
IZBY złożone z 3 bądź 5 sędziów
WŁAŚCIWOŚĆ
WŁAŚCIWOŚĆ
w sprawach skarg przeciwko PCz za naruszenie prawa UE wnoszonych przez Komisję, inne PCzoraz Radę Dyrektorów EBI (w zakresie naruszeń statutu EBI)
w sporach dotyczących wykonywania przez krajowe banki centralne zobowiązań wynikających z Traktatów i Statutu EBC i EBSC
w zakresie pytań prejudycjalnych wnoszonych przez sądy krajowe państw członkowskich
w sprawach o wydanie opinii o zgodności projektowanej umowy międzynarodowej z Traktatami, jaka ma być zawarta w imieniu UE
w sprawie skarg instytucji na nieważność aktów PE, Rady, obu tych instytucji łącznie lub Komisji, jak również EBC oraz zaniechania przez nie działania, a także w zakresie skarg kierowanych przez PCz na akty lub zaniechanie Rady, PE, obu tych instytucji łącznie (*), jak również w sprawie skarg na nieważność aktów Rady Dyrektorów i Rady Gubernatorów EBI
w sporach między PCz związanych z przedmiotem Traktatów jeśli spory te są mi przekładane na mocy kompromisu
sąd odwoławczy od orzeczeń Sądu wydanych w pierwszej instancji
SĄD
SKŁAD
pełen skład wielka izba
izba złożona z 5 sędziów
izba złożona z 3 sędziów
izba jednoosobowa
WŁAŚCIWOŚĆ
WŁAŚCIWOŚĆ
w sprawach skarg wniesionych przez podmioty indywidualne (w tym skargi pracownicze!)
w sprawach skarg wnoszonych przez PCz na nieważność aktów instytucji lub na zaniechanie przez nie działania (z wyjątkiem skarg przeciwko Radzie, PE lub obu tym instytucjom łącznie)
w sprawach skarg odszkodowawczych przeciwko UE
w sprawach postępowań na mocy klauzuli arbitrażowej umieszczonej w umowie prawa publicznego lub prywatnego zawartej przez UE w jej imieniu
w zakresie pytań prejudycjalnych przekładanych na mocy art. 267 TFUE w dziedzinach określonych w Statucie (*)
ODWOŁANIA OD ORZECZEŃ SĄDU TO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI
