Upload
buituyen
View
222
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TÜBİTAK
Bili T k l ji Yük k K l 23 T l tBilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 23. Toplantısı
Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemi
Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAKTÜBİTAK Başkanı TÜBİTAK Başkanı
27 Aralık 2011
TÜBİTAK
Ulusal Hedeflerimiz
Ulusal hedeflere ulaşabilmek için güçlü bir Ulusal hedeflere ulaşabilmek için güçlü bir Ar-Ge, yenilik ve girişimcilik sistemi gereklidir.
TÜBİTAK
Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemi… Ülke önceliklerine girdi üretir:
Ek ik k d ili
k ve
Si
stem
i Ekonomik katma değer yaratan teknolojiler
lusa
l Yen
rişim
cilik
Yetkin insan gücüU Gir Yetkin insan gücü
Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemi düzgün çalışmazsa,
Kilit teknolojileri geliştirme ve yerlileştirme
İhracatta/üretimde katma değeri
artırma
Cari açığı kapatma
Dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girme
hedeflerine ulaşamayız.
TÜBİTAK
1.Tespit: Ar-Ge ve Yeniliğe Ayrılan Kaynaklar Arttı
ÜÜlkemizde Ar-Ge faaliyetleri yürüten sektörler:
Kaynak: TÜİK
14,7 Milyon TL 733 Milyon TLTÜBİTAK Doğrudan Ar-Ge ve Yenilik Fonları*
* 2011 sabit fiyatlarıyla (TÜBİTAK fonları, proje temelli, yarışmaya ve uzman değerlendirmesine dayalı doğrudan kamu fonlarıdır.)
TÜBİTAK
Ar-Ge Harcamalarının GSYİH’ye Oranı - Karşılaştırma
Güney Kore’nin 2014 hedefi %5, Çin’in 2020 hedefi %2,5, Finlandiya’nın 2020 hedefi %4, AB’nin 2020 hedefi %3’tür.
* Suudi Arabistan ve Endonezya dahil değildir.
Kaynak: TÜİK, OECD MSTI 2011/1, UNESCO
y ,
TÜBİTAK
2. Tespit: Politikalar Hedef-Odaklı Değil
Teknoloji Yoğunluğu
2002İhracat %
2010İhracat %
Yüksek
Ortanın Üstü
6,2
24,3
3,4
32,2
Ortanın Altı
Düşük
22,8
46,8
31,8
32,6
• Dünya markalarımız bulunmuyor.
• 1000 yayın başına düşen PCT patent başvurusu sayısı Japonya’da 324, Almanya’da 144, Türkiye’de 24’tür.*
• Yayın sayısında dünyada 18. sırada olunmasına rağmen ortalama atıf sayısı dünya ortalamasının altındadır.**
(*) Kaynak: WIPO, ISI-WoS, 2010 yılı. (**) 2010 yılı. Kaynak: TÜİK, OECD STAN Veritabanı (Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, 2010 yılı Programı)
TÜBİTAK
3. Tespit: Ar-Ge Destekleri Arttı Ama Ticarileşme Boyutu Az
131 milyon TL (%2) *
38 milyon TL (%4) **
7,5 Milyar TL (%98) *
931 Milyon TL (%96) ** 38 milyon TL (%4) 931 Milyon TL (%96)
Temel Araştırma Uygulamalı Araştırma
Deneysel Geliştirme
Teknolojinin Ticarileştirilmesi
BAPBAP
5746
100 milyon TL
Not: Teknolojinin ticarileştirilmesi için bütçe hesaplamasında KOSGEB destekleri, TTGV Ticarileştirme Desteği ve BSTB Teknogirişim Sermayesi destekleri dikkate alınmıştır.
* 2005-2010 ** 2000-2004
TÜBİTAK
4. Tespit: Mekanizmalarda Bütünsellik Eksikliği
Ulusal yenilik ve girişimcilik desteklerinin birbirlerini bütünleyecek ve sinerji yaratacak birbirlerini bütünleyecek ve sinerji yaratacak şekilde konumlandırılması gerekiyor.
TÜBİTAK
5. Tespit: Yenilik ve Girişimcilik Sistemine Kara Kutu gibi Bakılıyor
“K k ”Girdi Çıktı
“Kara kutu”Ar-Ge ve
yenilik süreciFinansal destekler
Yenilikçi ürün ve hizmetler
yenilik süreci
Öğ
?Dinamikler?
Öğrenme ve işbirliği?
?Destekler daha çok finansal destek olarak görülüyor.
Kaynak: Rosenberg, N. Inside the Black Box: Technology and Economics, 1983; Exploring the Black Box: Technology, Economics, and History, 1994 .
Destekler daha çok finansal destek olarak görülüyor.
TÜBİTAK
Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemimize Ulusal Yenilik ve Girişimcilik Sistemimize İlişkin Öneriler
TÜBİTAK
Ar-Ge ve Yenilik “Ekosistemi”
Ekosistem Nedir?Birbirine sağladığı yararlar Birbirine sağladığı yararlar sonucu süreklilik arz eden
bir bütündür. Özel bir bütündür. Özel Sektör
.Üniversiteler
İ i k lbi d ö l ktö .
Kamu Kurumları
İşin kalbinde özel sektör ve girişimciler olmalı
Özel sektörde karşılığı olmayan araştırmalar istenen çıktıları vermeyebilir.
TÜBİTAK
Ar-Ge ve Yenilik Ekosistemindeki İhtiyaçlar
Ekosistem Aktörleri
Özel Sektör Yükseköğretim ve Eğitim Sistemi Kamu kurum ve kuruluşları
Başlangıç firmaları
Büyük ölçekli şirketler
Fon sağlayıcılar
Kamu araştırma
merkezleri*İlköğretim, Ortaöğretim
KOBİ
şirketler
Politika yapıcıları
İmkan sağlayıcılar
Ortaöğretim
Ar-Ge merkezleri Teknoloji transfer ofisleri
Üniversiteler
D l i i Teknoloji transfer ofisleri
İmkan sağlayıcılar
Düzenleyici kurumlar
OSB’lerTEKMER’lerTeknoparklar Şemsiye örgütler
TÜBİTAK
Ar-Ge ve Yenilik Ekosistemi – Özel Sektör Boyutu
Ekosistem Aktörleri
Özel Sektör Yükseköğretim ve Eğitim Sistemi Kamu kurum ve kuruluşları
Başlangıç firmaları
Büyük ölçekli şirketler
Fon sağlayıcılar
Kamu araştırma merkezleriİlköğretim,
Ortaöğretim
KOBİ
şirketler
Politika yapıcıları
İmkan sağlayıcılar
Ortaöğretim
Ar-Ge merkezleri Teknoloji transfer ofisleri
Üniversiteler
D l i i Teknoloji transfer ofisleri
İmkan sağlayıcılar
Düzenleyici kurumlar
OSB’lerTEKMER’lerTeknoparklar Şemsiye örgütler Bu sektörde BTYK karar taslaklarının ilgilendirdiği aktörler
TÜBİTAK
Tipik Başlangıç Firması Döngüsü
9.
Çekirdek Sermaye Başlangıç Sermayesi Erken Aşama/ Geçiş Sermayesi Köprü Sermayesi
(OEC
D, 2
01),
sayf
a 39
al G
etiri
Hisselerin kamuya
eurs
hip
and
Inno
vatio
n
Fina
nsa y
açılması
n C
atal
yzin
g En
trepr
ene
Zaman/evreÖlüm Vadisi
of H
igh
Gro
wth
Firm
s i
Ar-Ge ve yenilik yoğunluklu şirketlerin her evrede ihtiyaçları, beklentileri ve
kt l f kl d
Kayn
ak: T
he R
ole çıktıları farklıdır.
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Küçük İşletmeler için Yenilik Araştırmaları (SBIR/ABD)
Birinci Aşama “Fi ibili ”
İkinci Aşama “Ü G ”
Üçüncü Aşama “Ti il ”“Fizibilite” “Ür-Ge” “Ticarileşme”
SBIR dışından fonlarla
ürütülmektedir
Süre 6 ay
Bütçe (D l )
150.000
24 ay
1.000.000 yürütülmektedir. (Dolar)
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Aşamalı Destek Süreci ve Danışmanlık
ÜNİVERSİTE TABANLI VE BİREYSELÜNİVERSİTE TABANLI VE BİREYSELGİRİŞİMCİLİK GİRİŞİMCİLİK FAALİYETLERİFAALİYETLERİFİKİRFİKİR
ŞİRK
ETLEŞM
E
PAZAR PAZAR PAYININ PAYININ ARTIRILMASIARTIRILMASI
Fikir B
Ön Değerlendirme
Firma Başlangıç Sermayesi Desteği
Ş
Başvurusu
Danışmanlık (D1): Proje/ İş Planı
H l Eğiti i
Sermayesi Desteği Birinci Aşaması
(50.000 TL; hibe)+
İkinci Aşaması (50 000 TL hib )
Çıktı: A4 sayfasında
fikrin özetlenmesi
lı Fo
nlam
a Hazırlama Eğitimi (50.000 TL; hibe)
Danışmanlık (D3):Teknik ve pazar fizibilitesi konularında yardımcı olacakbireysel danışmanların atanması
Çıktı: Prototip Demo
Aşa
ma
TÜBİTAK 1507 Destek Programı
y şPrototip, Demo
Eş finansman yolu ile sağlanan kredi Danışmanlık (D2):
Şirket kurma/yönetme deneyimi olan (500.000 TL;
hibe oranı % 75)desteği
Şirket kurma/yönetme deneyimi olan, sektörü ve pazarı iyi bilen bireysel
danışmanların atanması
Çıktı: Nihai Ürün
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Risk Sermayesi Fonunun Oluşturulması
Çekirdek Sermaye
Başlangıç Sermayesi
Geçiş Sermayesi
Köprü Sermayesi
• Risk sermayesinin etkinleştirilmesi gerekiyor.• Başlangıç firmalarının, özellikle ilk evrelerde, d l d h b ldevletin desteğine ihtiyacı bulunuyor.
Kamunun Rolü*
TÜBİTAK gibi kurumların risk sermayesi fonu içerisinde ortak olmasıyla;
Başlangıç firmalarının ölüm vadisinden çıkışlarına yatırım yapılacak ve yurtdışından sermaye girişi artacaktır
fonu içerisinde ortak olmasıyla;
* Not: Ülke örnekleri incelemeleri kamunun bütçe payının en fazla %50 olması gerektiğini ortaya koymaktadır. OECD (2010), The role of high growth firms in catalysing entrepreneurship and Innovation.
yatırım yapılacak ve yurtdışından sermaye girişi artacaktır.
TÜBİTAK
Ar-Ge ve Yenilik Ekosistemi – Yükseköğretim ve Eğitim Boyutu
Ekosistem Aktörleri
Özel Sektör Yükseköğretim ve Eğitim Sistemi Kamu kurum ve kuruluşları
Başlangıç firmaları
Büyük ölçekli şirketler
Fon sağlayıcılar
Kamu araştırma
merkezleri*İlköğretim, Ortaöğretim
KOBİ
şirketler
Politika yapıcıları
İmkan sağlayıcılar
Ortaöğretim
Ar-Ge merkezleri Teknoloji transfer ofisleri
Üniversiteler
D l i i Teknoloji transfer ofisleri
İmkan sağlayıcılar
Düzenleyici kurumlar
OSB’lerTEKMER’lerTeknoparklar Şemsiye örgütler Bu sektörde BTYK karar taslaklarının ilgilendirdiği aktörler
TÜBİTAK
Örnek: Teknoloji Transfer Ofislerinin Desteklenmesi
Teknoloji Transfer Ofisi
Hedef: Üniversitelerde yapılan araştırmaların ticarileşmesini tetiklemek
Teknoloji TransferiÜniversite-Sanayi İşbirliği Lojistik* Destek
Fi l Üniversitelerdeki teknoloji arz portföyünün
oluşturularak girişimcilik faaliyetleri yoluyla ticarileştirilmesi
Finansal Destek
Model Teknoloji Transfer
Proje üretme kapasitesinin sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda Danışmanlık(Ö l Ç ğ )
Model Önerisi
Teknoloji Transfer Ofisleri Desteği
y ç ğyönlendirilebilmesi
ş(Özel Çağrı)
A l kl k h l l l l f l k l l
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
*Araştırmanın yürütülmesi için gerekli makine-teçhizat alım işlemlerinin yapılması, fonlayıcı kuruluşlara sunulacak proje önerilerinin ön incelemesinin yapılması, gümrük takibi gibi hizmetler
TÜBİTAK
Örnek: Kuluçka Merkezlerinin Desteklenmesi
Hedef: Üniversite ve teknoparklar arasında köprü kurmak
Kuluçka MerkeziFinansal Destek
ç
Araştırmacılara şirket kurma öncesi deneyim kazandırmal k M k l Model
Önerisi
deneyim kazandırma
Araştırmacıların girişimciliğinin teşvik edilmesi
Kuluçka Merkezleri Desteği
Özel Çağrı(TÜBİTAK-KOSGEB)
Danışmanlık teşvik edilmesi
Sağlanacak destekle girişimci araştırmacıların şirketleşme araştırmacıların şirketleşme
süreçlerini kolaylaştırma
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksleri
• Üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performanslarının ölçülmesi
• Üniversiteler arasında girişimcilik ve yenilikçilik odaklı rekabetin artması
• Dolaylı olarak yenilikçilik ve girişimciliğin gelişimine katkı yapması
Girişimci Yenilikçi şÜniversite Endeksi
1 Spin off firma sayısı
çÜniversite Endeksi
1 FSMH’den sağlanan gelir 1. Spin-off firma sayısı2. Girişimcilik dersi alan öğrenciler (%)3. Girişimcilik yarışmaları4 Teknogirişim desteği
1. FSMH den sağlanan gelir 2. Lisanslanan patent sayısı3. Çok ortaklı yürütülen yenilik
projelerinin bütçe payı (%)4. Teknogirişim desteği alan mezun sayısı
5. vb.
projelerinin bütçe payı (%)4. Üretilen prototip sayısı5. vb.
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Akademik Yükseltme Ölçütlerinin Yeniden Tasarımı
Yayınlar (Al ö li )(Alana göre normalize)
Akademik yükseltme ölçütlerinin yeniden
Patentler
ölçütlerinin yeniden tasarımı * Araştırma projelerinde proje
yürütücüsü veya araştırmacı y y şolarak görev alma* BT IK Stratejisi ve Eylem Planı
(2011-2016) kapsamında
Şirket kurmaele alınmaktadır.
YükseköğretimÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Girişimcilik Kültürünün Yaygınlaştırılması
• Girişimcilik bir hayat felsefesidir.• Girişimcilik eğitimi küçük yaşta başlamalıdırGirişimcilik eğitimi küçük yaşta başlamalıdır.• Bu kültürün yaygınlaştırılmasında herkese rol düşüyor.
Gi i i ilik k l l l i Girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması ve yeni girişimcilerin yetişmesi için politikalar tasarlanmalıdır.
•Girişimcilik Dersleri •Yarışmalar•Mini MBA Programı
Eğitim SistemiÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Ar-Ge ve Yenilik Ekosistemi– Kamu Kurum ve Kuruluşları Boyutu
Ekosistem Aktörleri
Özel Sektör Yükseköğretim ve Eğitim Sistemi Kamu kurum ve kuruluşları
İlköğretim, Ortaöğretim
Başlangıç firmaları
Büyük ölçekli şirketler
Fon sağlayıcılar
Kamu araştırma
merkezleri*Ortaöğretim
KOBİ
şirketler
Politika yapıcıları
İmkan sağlayıcılar
Ar-Ge merkezleri Teknoloji transfer ofisleri
Üniversiteler
D l i i Teknoloji transfer ofisleri
İmkan sağlayıcılar
Düzenleyici kurumlar
OSB’lerTEKMER’lerTeknoparklar Şemsiye örgütlerBu sektörde BTYK karar taslaklarının
ilgilendirdiği aktörler.
* Bir sonraki BTYK toplantısında ele alınacaktır Bir sonraki BTYK toplantısında ele alınacaktır.
TÜBİTAK
Örnek: Çin’de Rüzgar Türbini Alanında Kamu Tedariki
• 2006:Ulusal politikalarda kamu tedarikin öncelikli sektörler için kullanımına vurgu• 2007: Yeniliğin aranacağı teknolojileri içeren rehberin yayınlanması
- Öncelikli alanlarda ucuz olan teklif yerine yerli yenilik kapasitesini artıran ve- Fikri mülkiyet haklarının Çin’de kaldığı tekliflerin seçilmesi
rgy
Chi
na W
ind
Ener
n A
nnua
l Rep
ort
Kayn
ak:
2010
A
ssoc
iatio
n
Çin’de 4 yılda yerli firmaların iç pazar oranı yaklaşık %30’dan %90’a yükseldi.Çin de 4 yılda yerli firmaların iç pazar oranı yaklaşık %30 dan %90 a yükseldi.
Yükseköğretim ve Eğitim SistemiÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Kamu Alım Politikalarının Ar-Ge Lehine Etkinleştirilmesi
Kamu alımlarında ve kullanım hakkı Kamu alımlarında ve kullanım hakkı tahsislerinde yeniliğin teşvik edilmesi;
• Yerli Ar-Ge ve yenilik lehine daha esnek bir sistemin oluşturulmasıy ş• Fikri mülkiyet haklarının yurtiçinde kalmasının gözetilmesi• Kritik teknolojilerin geliştirilmesinin teşvik edilmesi
Örn: Fatih Projesij
Yükseköğretim ve Eğitim SistemiÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Örnek: Güdümlü Programların Açılması
Hedef: Aya insan göndermek
(1961); İnsan genom
ov
ABD Örneğiprojesi (1990)
• Apollo 11 uzay seferinin gerçekleşmesi (1969) • 25 000 insan geninin haritalaştırılması (2003) w
w.na
sa.g
o
25,000 insan geninin haritalaştırılması (2003)
ww
com
Japonya ÖrneğiHedef:
5. nesil bilgisayarlar (1981)
• İleri çip teknolojisinin geliştirilmesi ww.
fujit
su.c
(1981)
ç p j g ş
ww
UBTYS 2011-2016’da belirlenen alanlar kullanılarak sistemimizi güdümlü hale getirmek gereklidir.
Yükseköğretim ve Eğitim SistemiÖzel Sektör Kamu kurum ve kuruluşları
TÜBİTAK
Apollo Programı – Hedeflere Kenetlenme
Medikal görüntüleme, bireysel bilgisayarlar ve teflon gibi geliştirilen 1 400 teknoloji ticarileşmiştir *
• Maliye Bakanlığı
• NASA- Programın icra edilmesi
gibi geliştirilen 1,400 teknoloji ticarileşmiştir.
NASA ve
Kamu
• Maliye Bakanlığı- 25 milyar dolar
• Savunma Bakanlığı- Satürn V roketinin
g- Yönetici insan gücü
• NSF- Mühendislik projelerinin
Kurumları- Satürn V roketinin
geliştirilmesi, vb.
• Enerji Bakanlığı- Yakıt pilleri, vb.
p jdesteklenmesi
• NIH- Uzay için biyomedikal Yakıt pilleri, vb.y ç ykoşulların araştırılması
• Tasarım yetkinliği- ay gezicisi aracı • Havacılık mühendisliği
bölümlerinin yeniden yapılandırılması
* NASA. Societal impact of spaceflight. Dick, S., Laniıus, R. Eds.