1  

ဇနန၀ါရလ၊ ၂၇ ရက၊ ၂၀၁၃ ခႏစ ကခငျပညနယမ အေရးေပၚ ေမတာရပခခက ေအာကပါ အေရးေပၚ ေမတာရပခခကနင ျမနမာျပညေျမာကပငး၊ ကခငျပညနယရ မတညမျငမျဖစရပ အေျခအေနမားႏငပတသတ၍ သေတသနအရာရ၊ စာေရးသ ဂငးေဟာတနသည ကခငျပညနယမေန၍ ေပးပ႕ ချခငးျဖစသည။ ဗမာစစတပႏင ကခငလြတေျမာကေရးတပတ႕အၾကား အပစအခတရပစေရးသေဘာတညမႈ လကၡဏာ အရပေယာငမေတြ႕ရေသးဘ တကပြမားမာ ပမျပငးထနစြာျဖစပြားလကရျပး လသားခငး စာနာေထာကထားမႈအေျခအေနမာလညး ပမဆးရြားလာလကရေၾကာငး ဂငးေဟာတနမ ဤသ႕ေျပာၾကားခသည။ ကြနေတာဟာ ျမနမာႏငငႏင တရတႏငငနယစပရ ကခငျပညနယေျမာကဖားပငးကေန ဤစာက ေရးသားေနျခငးျဖစသည။ ဗမာစစတပဘကမ ေမာတာမား၊ အေျမာကမားျဖင ျပငးျပငးထနထနပစခတသမားက အဆကမျပတဆသလ ၾကားေနရသညမာ ရကအေတာၾကာလာျပျဖစျပး ပစခတသမားဟာလညး တျဖညးျဖညးန႕ နးကပ လာပါသည။ ဒမာရေနတ ေဒသခအရပသားမားဟာလညး အဆးဆးအတြက ျပငဆငထားၾကပါသည။ ဘရားရခးေကာငးေတြဟာလညး ၂၄-နာရပတလး ဖြငထားၾကသည။ ေထာငေသာငး ေပါငးမားစြာေသာ ျပညသေတြရ အားေပးေထာကခမႈေတြန႕ ကခငစစသားေတြဟာ စစေျမျပငမာ မမတ႕ ထက အဆမတနအငအားၾကးမားတ တစဖကစစတပန႕ အသကလျပး ရငဆငတကခကေနရတအေပၚ ကာကြယေစာငေရာကဖ႕ အတြက လေတြဟာ ဆေတာငးေပးလကရၾကသည။ ဤကသ႕ေသာ စစပြမးတြင ဂငနဗာ(စစမကဆငရာ)ပဋဥာဥစာခပ၊ စာပဒ ၃ အရ တမငတကာရညရြယေသာ အၾကမးဖကမႈမးတြင အရပသားမားဟာ (စစမကဥပေဒရ႕ ) ကာကြယေစာငေရာကမႈေအာကမာ အကး၀ငပါသည။ ဒေနရာမာ တစခ မတသားသငတ အခကကေတာ ကခငေခါငးေဆာငမားသည အၾကမးဖကအဖြ႕တစဖြ႕႕ ၊ ဥပမာ- တမးလကားသပနကသ႕ မဟတသလ၊ မးယစေဆး၀ါးမာ ပါ၀ငတ ဘနးဘရငအဖြ႕လညးမဟတပါဘး။ သတ႕သည ႏစအေတာၾကာ ကတညးက ကယပင အစးရတစရပရ႕ တာ၀နေတြက ထမးေဆာငျပး ခၾကျပျဖစျပး ခ၇စယာနဘာသာ ကးကြယယၾကညၾကသ ကခငျပညသအမားပငးရ႕ ေထာကခ အားေပးခရသမား ျဖစပါသည။ သ႕ေသာ သတ႕သည သတ႕ရ႕ မးႏြယစ လကၡဏာ(identity)က ေဖာေဆာငတ ဘာသာေရးန႕ လမးေရးအေပၚ အေျခအချပး ဗမာစစတပရ႕ ပစမတထား တကခကျခငး ခေနရသမားျဖစသည။ သ႕ ျဖစ၍ ဒေနရာမာ လမးတနး သတျဖတမႈဆငရာဥပေဒ (law of genocide) အကး၀ငမႈရပါသည။ ပထမအေနန႕ မတသားသငတာကေတာ အပစအခတရပစမႈဟာ မရခသလ ရလညး ရမေနပါဘး။ သမၼတဥးသနးစနရ႕ ေၾကျငာခကအရ အပစအခတရပစမႈ အကး၀ငရမာ

  2  

ျဖစတ ဇနန၀ါရ ၁၉ ရကေန႕ ၊ စေနေန႕ ၊ နနက ၆.၀၀ နာရ မာ ကြနေတာအခနးျပငက ထြကလကတာန႕ပ ေမာတာသ၊ အေျမာကသေတြက ဆးၾကေနပါသည။ ဒါဟာ လကနကငယမားန႕ ကၾကား၊ ကၾကား ပစခတတာမးမဟတပါဘး။ ဗမာစစတပမ ေနျပး လကနကၾကးကညဆန၊ အေျမာကဆမားန႕ ျပငးျပငးထနထန စနစကက ပစခတေနျခငးသာျဖစသည။ ကခငျပညနယရ႕ အျခားေနရာမားမာလညး အလားတ ျဖစရပမား ျဖစပြားလက ရေနေသာလညး သတငးမဒယာမားမ လကေတြ႕ ျဖစရပၾကးရ႕ အစတအပငးငယေလးကသာ သတငးရယႏငျပး ထတလႊငၾကသညကေတြ႕ရသည။ ဒါေၾကာင အဆအေငၚမတညေသာ လညကြက (သ႕ ) သမၼတသနးစနရ႕ အမန႕က လကနာဖ႕ ဗမာစစတပမ စနစတကပကကြကခတ “အပစအခတရပစေရး” အေပၚ ႏငငတကာအသငးအ၀ငးမ ယမားလကခ လြယမမာက ကြနေတာအေနန႕ အထး စးရမေၾကာငးေျပာခငပါသည။ ဒတယအေနန႕ကေတာ အရပသားမားက အကာအကြယေပးေနတ႕ ကခငေတြရ႕ ခခကာကြယေရး အျပငအဆငအေနအထားမားဟာ ၾက႕ၾက႕ခႏငစြမးရည ရခငမ ရႏငပါလမမယ။ ဂကေလယာဥႏငဗးၾကတကခကမႈမား၊ လကနကၾကးကညဆမား၊ အေျမာကဆမားန႕တကြ စစတပမ အငအားအလးအရငးန႕ ၀ငေရာက တကခက လာမညဆလင ကခငစစသားေတြအေနန႕ ၄ငးတ႕ရ႕ ျပညသမားအေပၚ ေရရညမာ (မဟတလငလညး) ေရတမာေတာင ေတာငခ၊ကာကြယေပးႏငခငမ ေပးႏငပါလမမည။ တတယအေနန႕ကေတာ ဤကသ႕အေျခအေနမးမာဆလင လသားခငးစာနာ ေထာကထားမႈဆငရာ ေဘးဒကၡၾကး(humanitarian disaster) ကေရာကလာႏင သညသာမကဘ လသားမးႏြယစအေပၚ ရာဇ၀တကးလြနမႈမား(crimes against humanity) ပ႕ႏ႕ ျဖစပြားလာႏငေခလညး ရပါသည။ ဤေနရာမာ အေၾကာငးအရငး ႏစခရပါသည။ ပထမအခကအေနန႕ ကေတာ အရပသားမားဟာ ေျပးစရာေျမ မရတအတြကေၾကာင ျပနလညခခႏငေခမားျခငး ျဖစပါသည။ ကြနေတာသသည သမေမြ႕သည လအခ ႕ေတာင ခခတကခကဖ႕ ျပငဆငေနၾကပါျပ။ အမးသမးမား ဟာလညး ၄ငးတ႕ရ႕ ကေလးငယမားက တရတဘကျခမးသ႕ ပ႕ထားျပး ခခတကခကဖ႕ ျပနလာၾကေၾကာငး သတငးေတြလညး ထပခါထပခါၾကားေနရပါသည။ ဒါေၾကာင ကေရာကဖြယရာရတ လသားခငးစာနာ ေထာကထားမႈဆငရာ ေဘးဒကၡၾကးဟာ ကြနေတာဒမာ ရေနစဥအတြငးမာ ပမနဆသလၾကားေနရတ ဆးဆးရြားရြား လ႕အခြငအေရး ခးေဖာကမႈျဖစရပမားသကသ႕ ပမဆးရြားလာႏငေခ အလားအလာ ရေနပါသည။ ဗမာစစတပမ အႏငယတကခကစဥတြင အထးသျဖင အရပသားမားမ ျပနလည ခခၾကေသာအခါႏင ျပညပမေစာငၾကည ေလလာမႈမားမရေသာအခါမာ အထကမ ျဖစရပမားဟာ ကယကယျပန႕ျပန႕ ထပခါတလျဖစပြားမယအလားအလာဟာ အလြန ေသခာသေလာကနးပါးျဖစေနတအတြက ကြနေတာဒအခကေတြက ေျပာေနရျခငး ျဖစပါ သည။

  3  

စတတအခကအေနန႕ကေတာ ဤကသ႕ ကခငျပညနယအတြငး အျပငးအထန တကပြမား ဆကလကျဖစပြားေနပါက ဗမာမဟတသည အျခားအဖြ႕မားမလညး စညးလးညညြတမႈက ျပသသညအေနျဖင ေတာလနေရးလမးစဥက ကငသးႏငေခ အလားအလာလညး ရႏငပါသည။ ျမနမာႏငငတြင ျပညတြငးစစထပမ ေတာကေလာင ႏငဖြယရာ ရလာႏငပါသည။ သ႕ပါ၍ ယခငကသ႕ ေဘးဒကၡဆးမား ထပမမျဖစပြားရေလေအာင ထထေရာကေရာက လႈပရားမႈတစရပက အလငအျမနျပလပရပါမည။ ကလသမဂၢမ ရ၀နဒါ၊ ယဂဆလားဗးယားႏင သရလကၤာႏငငတ႕တြင ကးလြနခေသာ ကရႈးခနးမားက ေလလာသးသပမႈမားေဆာငရြကချပး ထကရႈးမႈမားစြာမာ အနညးဆး တစခခန႕သည “မေကာငးမႈမား ပါ၀ငပတသတကးလြနချခငး”က ေဖာျပချပးျဖစသည။ ကခငျပညနယေျမာကပငးတြငလညး အလားတ ဆးဆးရြားရြား ကးလြနမႈေဘး အႏရာယမားလညး ေပၚေပါကလာႏငပါသည။ ထ႕ေၾကာင ထသ႕႕ ျဖစေပၚျခငးမ တားဆးႏငရန ဤစာျဖင ျပငပကမၻာသ႕ အႏးအညြတေမတာရပခလကျခငးျဖစပါသည။ ယချဖစေနသညမာ ‘မးႏြယစတ အခငးခငး ျဖစပြားသည အဓကရဏး’ မဟတပါ။ ဤသညမာ မမတ႕ ထနးခပနယေျမ အကန႕အသတအား ခခကာကြယရန ၾကးပမးေနေသာ ကခင ethnic-religious တ႕အေပၚ စစအငအားအလးအရငးႏင တကခကေနျခငးပငျဖစပါသည။ သ႕ပါ၍ ေအာကေဖာျပပါတ႕က ေဆာငရြကသငပါသည။ ၁. ကခငျပညနယရေဒသမားအားလး၊ အထးသျဖင ေနရပစြန႕ ခြာထြကေျပးသမားထသ႕ ေႏာငေႏးမႈမရဘ သြားေရာကႏငသညအခြငအေရးအပါအ၀င လျခေရးေကာငစမ ျပဌာနး ထားေသာ ပဋဥာဥစညးမဥး စညးကမးမားက စစမနစြာလကနာကငသးေသာ အေရးပါသည ကမၻာကလသမဂၢ သတမနက ခန႕အပသငသည။ အကယ၍ ဗမာအစးရမ စစတပထနးခပနယေျမမားအတြငးသ႕ သြားေရာကခြငမျပပါလင အပစအခတရပစေရး က ေထာကခအားေပးျပး ၄ငးတ႕နယေျမသ႕ စစေျပးဒကၡသညမား ထြကေျပး တမးေရာငျခငးက မလလားသည တရတအစးရမ အေထာကအကေပးေကာငး ေပးႏငပါလမမည။ ကခငျပညနယရ အခ ႕ေသာ ျခမးေျခာကခရဆးေဒသမားမာ တရတျပညႏင နးစပေသာေနရာမားျဖစၾကသည။ ၂. လျခေရးေကာငစမ ျပဌာနးျပး တရတ၊ အေမရကန၊ EU ႏင သငေလာရာ UN အဖြ႕အစညးမားမ ပပးေပးကာ အေရးပါေသာ ကလသမဂၢ ေစာငၾကညေလလာေရးအဖြ႕မ ေစာငၾကည စစေဆးမႈရသည အပစအခတရပစေရးတစရပက ေၾကျငာသငပါသည။

  4  

၃. အကယ၍ ဗမာအစးရရ႕ ျပျပငေျပာငးလေရးလပငနးစဥသည တရားနညးလမး ကသည ဆပါလင စစမနေသာဖကဒရယ ျပညေထာငစ အေျခအေနအတြငးတြင စစမနသည ကယပငအပခပခြငက ေဖာေဆာငရနဥးတညခကရသည တရားမတျပး၊ တညတခငျမေသာ ျငမးခမးေရးအတြက ေဆြးေႏြးညႈႏႈငးျပး အေကာငအထညေဖာသင ပါသည။ ၄. စစထနးခပကြပကမႈေအာကရ ဗမာအစးရအား အသေပးအပသညမာ ႏငငတကာ အေရးယ ပတဆ႕မႈအမားစသည ဆငးငထားသညသာျဖစျပး ပယဖကျခငးမး မရေသးပါ။ အပစအခတရပစေရးက အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကရန ျငငးဆန ေနသည အေျခအေနမးတြင အဆပါ ပတဆ႕အေရးယမႈမား ျပနလညသကေရာကႏငဖြယ ရပါသည။ အကယ၍ အရပသားျပညသမားအား လမးတနးသတျဖတမႈေျမာကေသာ တကခကမႈမားကးလြနပါက သငတငေသာတနျပနမႈ ထြကေပၚလာမညသာျဖစသည။ သငအေနနင ဤေမတာရပခခကက ေထာကချခငးအားျဖငေသာလညးေကာငး၊ သငတတႏငသေလာက ျမနလငျမနႏငသေလာက ျဖန႕ျဖးျခငးအားျဖငေသာ လညးေကာငး ပါ၀ငကညႏငပါသည။ _________ ဂငးေဟာတနသည လနဒနတကသလ၊ အေရ႕တငးႏင အာဖရကေရးရာ ေလလာေရးဌာနမ သေတသနအရာရတစဥးျဖစျပး သသည ျမနမာႏငငရ လ႕အခြငအေရး အေျခအေနမားအား ႏစကာလအတနၾကာ ေလလာမႈမားႏင ထတေဖာတငျပမႈမား ျပလပေနသလညး ျဖစသည။ သသည Dying Alive: Justice in Burma (ရငရကႏင ေသျခငး - ျမနမာႏငငရ တရားမတမႈ) အပါအ၀င အျခားအစရငခစာ အေတာမားမား ကလညး ေရးသားခသျဖစသည။