14
Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158258, stron: 144 Wygodny jak… Twoja strona! • Ergonomia w sieci, czyli konstruowanie serwisów intuicyjnych i prostych w obs³udze • Zwiêkszanie rentownoœci witryn przez poprawianie ich u¿ytecznoœci – nawet od 100 do 400% • Rozwi¹zania zaprojektowane z myœl¹ o w³aœcicielach sklepów internetowych, mened¿erach produktów, projektantach i grafikach, a tak¿e specjalistach od PR-u • Sposoby na wyd³u¿enie pobytu u¿ytkowników na stronie Wszêdzie dobrze, ale najlepiej na Twojej stronie! W sieci robi siê t³oczno. Nowe serwisy i us³ugi internetowe pojawiaj¹ siê jak grzyby po deszczu. U¿ytkownik mo¿e nieskrêpowanie surfowaæ z jednego adresu na kolejny, przeskakuj¹c po drodze jeszcze tu i tam. I tylko Twoja kreatywnoœæ, intuicja i troska o jego komfort mog¹ sprawiæ, ¿e zostanie d³u¿ej w³aœnie na Twojej stronie. Jeœli siê nim nie zajmiesz, przeklika siê dalej… Cz³owiek jest istot¹ wygodn¹. Zw³aszcza, gdy wydaje w sieci swoje w³asne pieni¹dze! W tym przypadku komfort i ergonomia przejawiaj¹ siê w intuicyjnej nawigacji, szybkim dostêpie do szukanych informacji, przyjaznym interfejsie, szybkoœci dzia³ania serwisu i jego merytorycznej zawartoœci. Nie mo¿na zapomnieæ tak¿e o zestawie pewnych konwencji, których przestrzeganie jest w Internecie niepisanym prawem. Wykorzystaj wszystkie te elementy i stwórz przyjazn¹, wygodn¹ oraz logiczn¹ witrynê — a potem ciesz siê jej popularnoœci¹ i wysok¹ rentownoœci¹! Sztuka u¿ytkowa w Internecie: • Co daje dobre usability? • Jakie s¹ g³ówne elementy konwencji i czym siê kierowaæ, umieszczaj¹c standardowe elementy na stronie, wybieraj¹c typografiê oraz tworz¹c przyciski graficzne? • Dlaczego ramki i Flash mog¹ okazaæ siê strza³em w kolano? • Jak zwiêkszaæ efektywnoœæ systemów e-commerce? • Czym charakteryzuj¹ siê dobre strony korporacyjne, urzêdowe i sklepy internetowe? • Co to s¹ testy user-experience i jak je prowadziæ? • Dlaczego mapa strony jest tak istotna? • Jak tworzyæ skuteczne i nied³ugie teksty na strony internetowe (od ogó³u do szczegó³u)?

Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Usability w e-biznesie.Co kieruje Twoim klientem?Autor: Tomasz KarwatkaISBN: 978-83-246-2414-0Format: 158258, stron: 144

Wygodny jak… Twoja strona!

• Ergonomia w sieci, czyli konstruowanie serwisów intuicyjnych i prostychw obs³udze

• Zwiêkszanie rentownoœci witryn przez poprawianie ich u¿ytecznoœci – nawetod 100 do 400%

• Rozwi¹zania zaprojektowane z myœl¹ o w³aœcicielach sklepów internetowych, mened¿erach produktów, projektantach i grafikach, a tak¿e specjalistach od PR-u

• Sposoby na wyd³u¿enie pobytu u¿ytkowników na stronie

Wszêdzie dobrze, ale najlepiej na Twojej stronie!

W sieci robi siê t³oczno. Nowe serwisy i us³ugi internetowe pojawiaj¹ siê jak grzybypo deszczu. U¿ytkownik mo¿e nieskrêpowanie surfowaæ z jednego adresu na kolejny, przeskakuj¹c po drodze jeszcze tu i tam. I tylko Twoja kreatywnoœæ, intuicja i troskao jego komfort mog¹ sprawiæ, ¿e zostanie d³u¿ej w³aœnie na Twojej stronie. Jeœli siênim nie zajmiesz, przeklika siê dalej…

Cz³owiek jest istot¹ wygodn¹. Zw³aszcza, gdy wydaje w sieci swoje w³asne pieni¹dze! W tym przypadku komfort i ergonomia przejawiaj¹ siê w intuicyjnej nawigacji, szybkim dostêpie do szukanych informacji, przyjaznym interfejsie, szybkoœci dzia³ania serwisui jego merytorycznej zawartoœci. Nie mo¿na zapomnieæ tak¿e o zestawie pewnych konwencji, których przestrzeganie jest w Internecie niepisanym prawem.Wykorzystaj wszystkie te elementy i stwórz przyjazn¹, wygodn¹ oraz logiczn¹ witrynê— a potem ciesz siê jej popularnoœci¹ i wysok¹ rentownoœci¹!

Sztuka u¿ytkowa w Internecie:

• Co daje dobre usability?• Jakie s¹ g³ówne elementy konwencji i czym siê kierowaæ, umieszczaj¹c

standardowe elementy na stronie, wybieraj¹c typografiê oraz tworz¹c przyciski graficzne?

• Dlaczego ramki i Flash mog¹ okazaæ siê strza³em w kolano?• Jak zwiêkszaæ efektywnoœæ systemów e-commerce?• Czym charakteryzuj¹ siê dobre strony korporacyjne, urzêdowe

i sklepy internetowe?• Co to s¹ testy user-experience i jak je prowadziæ?• Dlaczego mapa strony jest tak istotna?• Jak tworzyæ skuteczne i nied³ugie teksty na strony internetowe (od ogó³u

do szczegó³u)?

Page 2: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Spis tre�ci Wst�p .............................................................................................. 7

Rozdzia� 1. Co to jest usability? ......................................................................... 9U�yteczno�ci, funkcjonalno�, usability? ............................................................................ 10Polecane �ród�a wiedzy .................................................................................................. 10Okre�lenie kluczowych celów usability .......................................................................... 11Dlaczego usability jest wa�ne? ....................................................................................... 11Usability, bud�ety i biznes .............................................................................................. 12Jakie strony optymalizowa? .......................................................................................... 13Ile firmy wydaj� na usability? ........................................................................................ 14Czy tanie usability to dobre usability? ............................................................................ 14Podsumowanie ................................................................................................................ 15

Rozdzia� 2. Najwa�niejsze wytyczne usability .................................................... 17Jacy s� u�ytkownicy? ..................................................................................................... 17Niepisane standardy internetu ......................................................................................... 18Podsumowanie ................................................................................................................ 18

Rozdzia� 3. Budowa strony WWW ..................................................................... 21Podstawy nawigacji ........................................................................................................ 21Projektowanie nawigacji ................................................................................................. 22

Sta�a nawigacja ......................................................................................................... 23Menu narz�dziowe ................................................................................................... 23Punkty startowe ........................................................................................................ 24Jeste� tutaj ................................................................................................................ 24Problemy z rozwijanym menu .................................................................................. 26cie�ka nawigacyjna (�cie�ka powrotu, �cie�ka okruszków) ................................... 28

Projektowanie wyszukiwarki .......................................................................................... 29Podsumowanie ................................................................................................................ 30

Rozdzia� 4. Teksty w serwisie WWW ................................................................ 31Efektywne linki .............................................................................................................. 31Konstruktywne komunikaty ............................................................................................ 32Strona 404 ...................................................................................................................... 33Efektywne pisanie dla internetu ...................................................................................... 35Budowanie zaufania do serwisu ..................................................................................... 36Podsumowanie ................................................................................................................ 38

Page 3: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

4 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

Rozdzia� 5. Firmowy serwis WWW .................................................................... 39Czego chc� u�ytkownicy serwisów korporacyjnych? ..................................................... 39Nie przegap okazji .......................................................................................................... 40Formularze ...................................................................................................................... 40Projektowanie strony g�ównej serwisu korporacyjnego .................................................. 42

Co musi znale� si� na stronie g�ównej? .................................................................. 42Jakie problemy napotkasz, projektuj�c stron� g�ówn�? ............................................ 43Zwi�kszanie ilo�ci informacji ................................................................................... 44Efekty najazdu .......................................................................................................... 44

Szybko� �adowania si� stron ......................................................................................... 46Podsumowanie ................................................................................................................ 46

Rozdzia� 6. E-commerce ................................................................................... 47Co nie jest sklepem i czy to �le? ..................................................................................... 48Zanim zaczniesz mierzy e-commerce — skuteczno� i efektywno� ........................... 50Wspó�czynnik porzuce� koszyka i inne mierniki ........................................................... 51Jak zarabia, gdy towar jest niedost�pny? ...................................................................... 53Zaufanie u�ytkowników do sklepu ................................................................................. 53Emocje jeszcze nie klienta .............................................................................................. 54Innowacje ....................................................................................................................... 61

Kreatywno� nie jest przeznaczona dla nielicznych! ................................................ 63Wysoka inteligencja nie jest wyznacznikiem kreatywno�ci ..................................... 63Wiek nie gra roli ....................................................................................................... 63Da si� zwi�kszy poziom kreatywno�ci ................................................................... 64Presja czasu zabija kreatywno�, ale… nie zawsze .................................................. 64Pieni�dze nie zmuszaj� do twórczego my�lenia ....................................................... 64Kreatywno� to pochodna optymizmu ..................................................................... 64Warto zaszale! ........................................................................................................ 65Wyra�na struktura sprzyja kreatywno�ci .................................................................. 65Wspó�praca w zespole dzia�a lepiej ni� wspó�zawodnictwo ..................................... 65Jak pracuj� kreatywne firmy? ................................................................................... 66

Innowacje w e-biznesie .................................................................................................. 67Systemowe podej�cie do rozwoju ................................................................................... 71Podsumowanie ................................................................................................................ 72

Rozdzia� 7. Reklama internetowa ..................................................................... 73Reklama, która nie irytuje .............................................................................................. 73Mów wtedy, gdy chc� s�ucha ........................................................................................ 74Wi�cej czy mniej? .......................................................................................................... 74Banner blindness i inne plagi .......................................................................................... 79Landing pages ................................................................................................................. 80Wypalanie si� bannera .................................................................................................... 81Reklama z zewn�trz ........................................................................................................ 81Public relations i word of mouth ..................................................................................... 82Co jeszcze? ..................................................................................................................... 89Podsumowanie ................................................................................................................ 89

Rozdzia� 8. User-centered design ...................................................................... 91Podsumowanie ................................................................................................................ 96

Rozdzia� 9. Badanie usability ............................................................................ 97Dlaczego nale�y bada i testowa? ................................................................................. 97Testy u�yteczno�ci a testy grupowe ................................................................................ 97Ocena heurystyczna ........................................................................................................ 98Lista kontrolna ................................................................................................................ 98

Page 4: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Spis tre�ci 5

Badania eye-tracking ...................................................................................................... 98Statystyki ruchu w serwisie .......................................................................................... 100Badania z u�ytkownikami (testy z u�ytkownikami) ..................................................... 101

Harmonogram testów z u�ytkownikami ................................................................. 102Testowanie (prawie) gotowego serwisu ........................................................................ 103Podsumowanie .............................................................................................................. 104

Rozdzia� 10. Prototypowanie ............................................................................ 105Jak stworzy dobry prototyp? ....................................................................................... 105

Analiza kontekstu u�ytkowania .............................................................................. 105Sortowanie kart ...................................................................................................... 106Persony ................................................................................................................... 106

Scenariusze u�ycia i diagramy przej� ......................................................................... 106Struktura serwisu .......................................................................................................... 108Architektura informacji ................................................................................................ 110Makiety funkcjonalne ................................................................................................... 110

Test Kruga .............................................................................................................. 110Dokumentacja produkcyjna .......................................................................................... 112Podsumowanie .............................................................................................................. 113

Rozdzia� 11. Jako�� serwisów WWW ................................................................ 115Zgodno� kodu ze standardami .................................................................................... 116Czas �adowania ............................................................................................................. 116

Dost�pno� serwisu ................................................................................................ 117Czytelno� i przejrzysto� ............................................................................................ 118Niezale�no� od przegl�darki ....................................................................................... 118Zepsute linki ................................................................................................................. 119Podsumowanie .............................................................................................................. 120

Rozdzia� 12. Prawdziwe problemy, z którymi si� zmierzysz ................................. 123Less is more .................................................................................................................. 123Zdradliwa Captcha ........................................................................................................ 125Zaanga�owanie u�ytkowników .................................................................................... 126Flash to z�o ................................................................................................................... 128

Jak pogodzi multimedia i Flash z wytycznymi usability? ..................................... 131Dobre rady zawsze w cenie .......................................................................................... 132Podsumowanie .............................................................................................................. 133

Rozdzia� 13. Zako�czenie ................................................................................ 135

Skorowidz .................................................................................... 137

Page 5: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Rozdzia� 3.

Budowa strony WWW

Podstawy nawigacjiWi�kszo� naszych dzia�a� w internecie oparta jest na poszukiwaniu informacji. Zale�nieod charakteru pytamy lub nawigujemy samodzielnie. Problemy z nawigacj� dobrze wi-da podczas wakacyjnych wyjazdów autem. Zazwyczaj m��czyzna usi�uje za pomoc�mapy odnale� tras� samodzielnie, a kobieta raczej pyta o drog�. Tak, oczywi�cie — dzi�wszyscy mamy GPS, ale kiedy� tak by�o!

W internecie nie ma chyba jeszcze czego� takiego jak GPS, wi�c u�ytkownicy w za-le�no�ci od typu wyszukuj� lub przegl�daj� (rysunek 3.1). Niekiedy odpowiednio kon-struuj�c serwis, mo�emy zach�ci u�ytkowników do jednej z metod nawigacji. Je�lipoka�emy du�e pole wyszukiwania w centralnym miejscu i mnóstwo kategorii sugeru-j�cych, �e mamy naprawd� du�o informacji — wi�kszo� z u�ytkowników b�dzie u�y-wa wyszukiwarki.

W sieci nawiguje si� trudniej, bo trudniej uchwyci skal�. Nie wiadomo, jak du�a jestwitryna i ile mo�e nam zaj� przejrzenie jej stron. W �wiecie realnym nie jeste�myobeznani z koncepcj� teleportacji, która jest w sieci realizowana przez linki — jedenklik mo�e nas zaprowadzi bardzo blisko albo bardzo daleko.

Jakob Nielsen podaje, �e a� 30% wszystkich klikni� w internecie to klikni�cia przy-cisku Wstecz. To tak�e kolejny argument, by unika ramek i nawigacji opartej na Flash— te elementy mog� utrudnia nawigowanie za pomoc� przycisku Wstecz.

G�ówne zadania nawigacji.

� Nawigacja umo�liwia odnajdywanie dokumentów w serwisie.

� Nawigacja informuje nas, gdzie jeste�my w strukturze serwisu(odpowiednie oznaczenie w menu).

� Nawigacja daje nam poczucie stabilno�ci (element sta�y).

Page 6: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

22 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

Rysunek 3.1. Schemat nawigacji po serwisie. Na podstawie ksi��ki Steve’a Kruga1.

� Mówi o tym, co w danym miejscu si� znajduje (poj�cie menu).

� Mówi, jak mo�emy z tego skorzysta.

� Buduje zaufanie do autorów serwisu.

Projektowanie nawigacjiOmówi� tutaj narz�dzia s�u��ce nawigacji (menu, wyszukiwanie). Niezale�nie zostan�omówione tematy zwi�zane z projektowaniem struktury serwisu (czyli co ma si� w menuznale�). Po��czenie struktury serwisu z narz�dziami nawigacyjnymi pozwala u�ytkow-nikom porusza si� po serwisie WWW.

Pami�taj, �e celem u�ytkowników Twojego serwisu nie jest nawigowanie (przytaczaj�cs�owa Andrzeja Sienkiewicza). Ich celem jest wykonanie zada�, po które przyszli doserwisu. Nikt nie b�dzie s�a� listów z wyrazami szacunku za doskonale stworzony systemnawigacji. Dobry system nawigacji to taki, o którym nikt z u�ytkowników nie musi my�le.

1 S. Krug, Don’t Make Me Think: A Common Sense Approach to Web Usability, New Riders, Berkley 2006.

Page 7: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Rozdzia� 3. � Budowa strony WWW 23

Sta�a nawigacja

Sta�a nawigacja to zbiór elementów nawigacyjnych pojawiaj�cych si� na wszystkichstronach serwisu. S� to najcz��ciej:

� identyfikator strony,

� ��cze do strony startowej,

� wyszukiwarka,

� menu narz�dziowe,

� menu g�ówne.

Sta�a nawigacja mo�e by zmieniona b�d� nieobecna na stronie g�ównej oraz na stro-nach skierowanych na wykonanie kluczowych akcji. Sta�ej nawigacji nie ma niekiedyna stronach sk�adania zamówienia w sklepach internetowych (raczej w USA i raczejw okolicach kroku p�atno�ci) oraz na stronach kampanii reklamowych (landing page— omówi� je dalej).

Menu narz�dziowe

Zawiera od 3 do 7 elementów, które uznajemy za szczególnie przydatne.

Zazwyczaj s� to:

� strona g�ówna,

� kontakt,

� mapa serwisu.

Cz�sto wyst�puj� tutaj tak�e ��cza takie jak:

� Archiwum.

� Wyloguj si�.

� Obs�uga klienta.

� Forum dyskusyjne.

� Pliki do pobrania.

� FAQ.

� Pomoc.

� Jak zacz�?

� Wiadomo�ci prasowe.

� Polityka prywatno�ci.

� Rejestracja.

Page 8: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

24 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

� Wyszukiwarka.

� Koszyk.

� Zapisz si� do nas.

� Adresy placówek.

� Twoje konto.

Punkty startowePunkty startowe s� elementami strony g�ównej, które prowadz� w g��b struktury ser-wisu. Dzi�ki temu u�ytkownikom �atwiej odnale� najcz��ciej poszukiwane elementyserwisu. Punkty startowe pokazuj� te�, co na stronie mo�na znale� i zrobi. Dzi�kitemu pozwalaj� na szybkie zapoznanie si� z najwa�niejszymi elementami ca�ego ser-wisu (rysunki 3.2 i 3.3).

Rysunek 3.2. Punkty startowe w serwisie www.ingbank.pl u�atwiaj� dost�p do opisu najwa�niejszychproduktów banku. �ród�o: www.ingbank.pl

Punkty startowe szybko sta�y si� obowi�zkowym elementem wi�kszo�ci serwisów WWW.Warto pami�ta o tym, �e dzia�aj� dobrze wtedy, gdy ich ilo� jest rozs�dna.

Jeste� tutajElement „jeste� tutaj” (rysunek 3.4) dzia�a podobnie jak adekwatne oznaczenie na ma-pach rozstawionych przed szlakami turystycznymi czy na kampusach. Zdarza si�, �eoznaczenia tego brakuje na mapie, wtedy jej zrozumienie staje si� du�o trudniejsze. Po-dobnie jest z nawigacj� na WWW. Rysunek 3.5 i rysunek 3.6 przedstawiaj� problemy,na które nale�y zwróci uwag� przy projektowaniu.

Page 9: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Rozdzia� 3. � Budowa strony WWW 25

Rysunek 3.3. W serwisie www.mbank.pl z 2006 roku punkty startowe nawet nazywaj� si� Start.�ród�o: www.mbank.pl

Rysunek 3.4.Bardzo dobrzewyró�nionyelement menu

Rysunek 3.5.Jest niele, ale lepiejby�oby wyró�ni�tylko ostatni element.�ród�o: http://orlen.pl

Page 10: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

26 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

Rysunek 3.6. Mocno wyró�niony pierwszy poziom, ale zupe�ny brak wyró�nienia drugiego poziomu.�ród�o: http://merlin.pl

Problemy z rozwijanym menu

Dla oszcz�dzenia miejsca cz�sto stosuje si� menu rozwijane. Generuje to jednak sporoproblemów i z tego powodu zalecam bardzo ostro�ne u�ywanie rozwijanych menu.

W menu rozwijanym przede wszystkim nie mo�na obejrze zawarto�ci ca�ego menuprzed wykonaniem akcji (wskazanie, klikni�cie). Zazwyczaj takie menu s� trudne doprzegl�dania, zw�aszcza je�li maj� kilka poziomów (rysunek 3.7). Mniej zaawansowaniu�ytkownicy cz�sto klikaj� elementy omy�kowo.

Rysunek 3.7. Autorzy tej witryny nawet wyszukiwark� umie�cili w rozwijanym menu.�ród�o: http://software.xfx.net

Cz�sto wyst�puj� te� problemy techniczne zwi�zane z dost�pno�ci� takiego menu orazchoby tym, �e wyszukiwarka w przegl�darce (Ctrl+F) cz�sto nie przeszukuje tre�cizwini�tego menu.

Menu rozwijane doskonale sprawdzaj� si� w listach, np. z wyborem kraju (rysunek 3.8kontra rysunek 3.9).

Niegdy� w sklepie internetowym na www.hp.pl zastosowano element nawigacyjny niecopodobny — ale znacznie gorszy od rozwijanego menu (rysunki 3.10 i 3.11). Aby obej-rze ca�e menu promocji, nale�y nawigowa strza�eczkami. Prawdopodobnie du�a cz��u�ytkowników nawet nie zauwa�y, �e strona oferuje nie 6 grup promocji (widocznychpo za�adowaniu serwisu), ale a� 13. Ponad po�owa zawarto�ci stron nie zostanie dobrzepoznana z powodu �le skonstruowanego menu.

Page 11: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Rozdzia� 3. � Budowa strony WWW 27

Rysunek 3.8. Menu rozwijane pozwala na wygodny wybór kraju. �ród�o: http://hp.com.pl

Rysunek 3.9. HP zmieni�o niedawno przedstawiony wcze�niej element wyboru j�zyka na rozwijane menu.Obecne rozwi�zanie jest du�o bardziej skomplikowane. W szczególno�ci wymaga od internautyprzeliterowania w my�lach alfabetu, aby odnale� sekcj�, w której znajduje si� jego kraj. �ród�o:http://hp.com

Page 12: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

28 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

Rysunek 3.10. Strza�ka przewijaj�ca menu z promocjami jest s�abo widoczna, a ca�y mechanizm jestbardzo nieintuicyjny. �ród�o: http://sklep.hp.com.pl

Rysunek 3.11. Po klikni�ciu strza�ki menu Promocje pokazuje swoje nast�pne sk�adniki.�ród�o: http://sklep.hp.com.pl

�cie�ka nawigacyjna(�cie�ka powrotu, �cie�ka okruszków)

Wiele jest nazw na ten niepozorny element nazywany chyba jednak najcz��ciej �cie�k�okruszków (rysunek 3.12). Element ten pokazuje aktualn� pozycj� i pozwala na cofa-nie si� w strukturze serwisu. Ma pozytywny wp�yw na zrozumienie struktury przezu�ytkownika.

Rysunek 3.12. cie�ki nawigacyjne w bzwbk.pl oraz na About.com. �ród�o: http://bzwbk.pl, http://about.com

Wydaje si�, �e najlepszym separatorem kolejnych poziomów jest znak „>”. Inne znaki(„I”, „-”) wywo�uj� u internautów skojarzenia z równoleg�ymi opcjami menu. Aby jed-noznacznie okre�li funkcj� �cie�ki okruszków, mo�na u�y s�owa „jeste� tutaj” na po-cz�tku �cie�ki.

Page 13: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

Rozdzia� 3. � Budowa strony WWW 29

Projektowanie wyszukiwarkiW wielu serwisach wyszukiwarka jest kluczowym narz�dziem nawigacji. Od skutecz-no�ci jej dzia�ania zale�y cz�sto skuteczno� ca�ej witryny. Dla u�ytkownika wyszu-kiwark� jest forma: pole formularza do wpisania tekstu, przycisk z wyrazem Szukaj.Odst�pstwa od tej konwencji mog� spowodowa, �e u�ytkownicy b�d� mieli trudno-�ci z odnalezieniem wyszukiwarki.

Najcz�stszym problemem, jaki napotyka�em w badaniu wyszukiwarek, by�o z�e okre-�lenie lub nieokre�lenie zakresu wyszukiwania, w którym dzia�a wyszukiwarka. U�yt-kownicy oczekuj�, �e wyszukiwarka domy�lnie przeszuka ca�� witryn�. Niekiedy jed-nak twórcy serwisu zaw��aj� obszar wyszukiwania do dzia�u, w którym znajduje si�aktualnie u�ytkownik. Takie dzia�anie mija si� z celem i mo�e jedynie wprowadzi wielezamieszania.

W chwili obecnej mamy ju� 6. wersj� wyszukiwarki, opart� o 3. technologi�. Mo�na wi�c po-wiedzie�, �e raz na 3 lata zmieniamy ca�kowicie technologi� do wyszukiwania, a raz na pó�toraroku s� wprowadzane gruntowne poprawki. Wyszukiwarka to serce ka�dego serwisu z du��ilo�ci� czy to tre�ci, czy to towarów, dlatego zawsze powinna by� wydajna, a jej indeks aktu-alizowany jak najcz��ciej.

B�a�ej Stachowiak, Dyrektor ds. Wdro�e� Informatycznych, Merlin.pl SA

Klienci cz�sto pytaj� o zaawansowane wyszukiwanie. Kiedy powinno by widocznei ile powinno mie opcji. Zasadniczo dobra wyszukiwarka to wyszukiwarka prosta (ry-sunek 3.13). Wszelkie zaawansowane opcje sugeruj� umieszcza ju� w wynikach wy-szukiwania. Przedstawienie zbyt wielu zaawansowanych opcji sprawia, �e po pierwszeu�ytkownicy boj� si� wyszukiwarki, po drugie mog� jej nie rozpozna, a po trzecie mog�zada tak precyzyjne zapytanie, �e nie zostanie nic odnalezione. Tymczasem lepiej po-kaza wi�cej wyników wyszukiwania i pozwoli u�ytkownikowi filtrowa wed�ug za-danych kryteriów.

Rysunek 3.13. Zasoby Allegro s� olbrzymie, ale wyszukiwarka jest prosta i przejrzysta. Dopiero linkzaawansowane prowadzi do rozbudowanych mechanizmów wyszukiwania. �ród�o: http://allegro.pl

Wi�kszo�� sklepów internetowych ma zwyk��, prost� wyszukiwark�. Wpisuje si� wtedy jaki�wyraz lub fraz�, a sklep przeszukuje, bior�c pod uwag� nazw� i opis produktu. Zwykle wystar-cza to, aby znale�� poszukiwany przedmiot.

Cz�sto przy prostej wyszukiwarce jest link do wyszukiwania zaawansowanego, gdzie dodat-kowo mo�emy zdefiniowa� zakres cenowy czy ograniczy� wyszukiwanie do wybranej kategorii.Nigdy nie sprawdza�em tego w badaniach, ale zawsze wydawa�o mi si�, �e z wyszukiwaniazaawansowanego korzysta niewielka liczba osób. Dlatego gdy w Kadoro zrobili�my wyszu-kiwanie zaawansowane, postawi�em sobie za cel analiz�, jak cz�sto u�ytkownicy korzystaj�z dodatkowych opcji wyszukiwania.

Page 14: Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? · Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem? Autor: Tomasz Karwatka ISBN: 978-83-246-2414-0 Format: 158 258, stron: 144

30 Usability w e-biznesie. Co kieruje Twoim klientem?

Tutaj nale�y si� jednak drobna uwaga — zamiast odno�nika do wyszukiwania zaawansowa-nego w naszym sklepie opcje te s� zawsze widoczne na ekranie, po prawej stronie. Z za�o-�enia mia�y by� niejako „pod r�k�”, co na pewno ma jaki� wp�yw na cz�stotliwo�� korzystaniaz tej funkcji. Dodatkowe opcje wyszukiwania w Kadoro to rozmiar, kszta�t, kategoria i kolor.

Poniewa� prezentacja samych warto�ci procentowych nic zwykle nie mówi, a mo�na w tensposób zafa�szowa� rzeczywisto��, publikuj� równie� dane liczbowe.

Analiza obejmowa�a okres od 2008.09.08 do 2008.10.29. W tym czasie:

� wyszukiwarka zosta�a u�yta 13622 razy (ok. 267 razy dziennie);

� liczba wyszukiwa kolorów wynios�a 3153;

� liczba wyszukiwa w wybranej kategorii wynios�a 2354;

� liczba wyszukiwa kszta�tu wynios�a 1787;

� liczba wyszukiwa rozmiaru wynios�a 897.

Bior�c pod uwag� warto�ci procentowe, wychodzi na to, �e:

� kolor zosta� wybrany w 23% przypadków;

� kategoria zosta�a wybrana w 17% przypadków;

� kszta�t zosta� wybrany w 13% przypadków;

� rozmiar zosta� wybrany w 6% przypadków.

Jak wida�, liczba osób korzystaj�ca z dodatkowych opcji nie jest wcale znikoma. Warto wi�cposzerzy� wyszukiwark� sklepow� o dodatkowe opcje.

Grzegorz Skaruz, w�a�ciciel Kadoro.pl, Mydlandia.pl i Dantemo.pl

PodsumowanieU�ytkownicy Twojego serwisu chc� na nim realizowa swoje potrzeby. Nawigacja jestnajwa�niejszym narz�dziem, które ma im w tym pomóc.

Dobra nawigacja umo�liwia dotarcie do celu u�ytkownikom z ró�nymi potrzebami i przy-zwyczajeniami.

Dobra wyszukiwarka jest podstaw� wielu e-biznesów.