34
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 2 Mayıs 2018 Çarşamba Dr. Ayşe Burcum Sertel

ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Anabilim Dalı

Çocuk Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu

2 Mayıs 2018 Çarşamba

Dr. Ayşe Burcum Sertel

Page 3: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

OLGU SUNUMU Ç O C U K A L E R J I İ M M U N O L O J I B I L I M

D A L ı

Page 4: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• 4 ya

• Kız hasta

• ikayet: Tüm vücutta ka ıntı ve döküntü

• Hikaye: Yakla ık 2 aydır ka ıntı ikayeti mevcut.

• Tüm vücutta, gece daha iddetli olan ka ıntı.

• İlaç kullanımı ya da belirlenebilen bir gıda ile ili kisi yok.

Page 5: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Özgeçmi : Özellik yok

• Soy-geçmi : Özellik yok.

• Ailede alerji, atopi öyküsü yok.

Page 6: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Fizik muayene:

• Gövdede, kol ve uyluk ekstansör yüzlerinde, dirseklerde, el bileğinde ka ıntılı, eritematöz papüller, yer yer krutlu lezyonlar.

• Diğer sistem muayeneleri doğal.

Page 7: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir
Page 8: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir
Page 9: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• İDDETLİ KA INTI • CİLTTE ERİTEMATÖZ LEZYONLAR

ÖN TANINIZ

Page 10: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Ailede ablasında da yakla ık 1 aydır ka ıntı ikayeti olduğunu öğrenildi.

ÖNTANINIZ?

Page 11: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

UYUZ (SCABIES)

Page 12: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

GİRİŞ

• Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes scabiei’dir.

• Etkenin bulunmasındaki güçlükler ve belirleyici klinik bulgularının olmaması nedeniyle tanı güçlükleri olabilmektedir.

• Gecikmi tanı, huzurevleri, yetimhaneler ve kı lalar gibi toplu ya anan yerlerde salgınlara neden olabilmektedir.

Page 13: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

EPİDEMİYOLOJİ

• Dünya çapında yakla ık 300 milyon ki inin uyuza yakalandığı bilinmektedir.

• Kalabalık yerlerde yaygınlığı artmaktadır ve salgınlar yapabilir.

• Kı ın daha yaygın olarak görülmektedir, bunun nedeni kı ın kalabalık ortamlarda daha uzun süre bulunma ve soğuk ortamda akarın daha uzun ya ayabilmesidir.

Page 14: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

BULAŞ

• İnsandan insana uzamı direkt temas yolu ile bula ır.

• Ki isel e yalar (yatak, havlu) yoluyla da bula olmaktadır.

• Aile bireylerinde bula çok daha kolaydır.

• El sıkı ma gibi kısa süreli cilt temasının olduğu durumlarda bula nadirdir.

• Uyuz etkeni zıplayamaz, uçamaz ve çok yava bir sürünme hareketi ile yer deği tirir.

• Konakta 24-36 saat kadar ya ayabilir, soğuk havada ve nemli ortamda daha da uzun ya ayabilir.

Page 15: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

KEDI VEYA KÖPEKTEN UYUZ BULAŞIR MI? • Kedi ve köpekler de uyuza yakalanır.

• Fakat bu hayvanlardaki uyuz etkenlerinin türleri insanlardakinden farklıdır ve insanda çoğalamazlar.

• Bu nedenle insanlara bula tığında ciddi semptomlara yol açmadan ölürler.

Page 16: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

KLİNİK

• Uyuzun en belirgin özelliği iddetli gece ka ıntısı olup, ka ıntı ki inin yatağa girip ısınmasıyla artmakta ve ki iyi uykudan uyandırabilecek kadar iddetli olurken gündüzleri daha hafif, tolere edilebilen bir ka ıntı görülmektedir.

• Ka ıntı; akarın kendisine, dı kısına ya da yumurtalarına kar ı geli en tip 4 a ırı duyarlılık reaksiyonu sonucu olu ur.

• Belirtiler bula tan 3-6 hafta sonra ortaya çıkar.

• Daha önce uyuz ile kar ıla mı ki ilerde belirtilerin ortaya çıkması, önceki duyarlanmaya bağlı olarak genellikle 1-3 gün içerisinde olur.

• Bazı hastalar yaygın ürtiker ile de gelebilir.

Page 17: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Temel lezyon küçük, eritematöz, spesifik olmayan, sivilceye benzer papüldür.

• Patognomik lezyon olan sillion, deriden biraz kabarık, kahverengimsi, pembe beyaz renkli, 2-15 mm boyundaki tünel lezyondur.

• Tünelin ucunda inci tanesine benzeyen, içinde di i Sarcoptes’lerin bulunduğu veziküller bulunmaktadır.

Page 18: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir
Page 19: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Sillion;

– El bileklerinde

– Parmak aralarında

– Aksilla

– Gluteal bölge

– Peniste sık görülmektedir.

• Bel çevresi ve göbek etrafında da tutulumu sıktır.

Page 20: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Bebeklerde avuç içi ve ayak tabanında sık görülmektedir.

• Küçük çocuklarda kafa tutulumu sıktır.

• Eri kin insanlarda sillion gövdede nadir bulunurken ya lılarda ve infantlarda sıklıkla görülebilmektedir.

• Çocuklardaki lezyonların eri kinlere göre inflamasyonu daha ağırdır ve sıklıkla veziküler ve büllöz lezyonlarla seyreder.

Page 21: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

KOMPLİKASYONLAR

• Yaygın egzema

• İkincil bakteri enfeksiyonları

– İmpetigo

– Ektima

– Paroni i

– Fronkül

Page 22: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

TANI

• Çoğunlukla hikaye ve lezyon dağılımının tanınması ile konur.

– Geceleri iddetlenen ka ıntı

– Ka ıntılı erüpsiyonlar ve karakteristik lezyon dağılımı

– Diğer aile bireylerinde de benzer bulgular olan ki ilerde klinisyen uyuzdan üphelenmelidir.

Page 23: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

TANI TESTLERI

• Deri kazıntısı

• Dermoskopi

• Adheziv bant testi

• üphelendiğimiz hastalarda bu testlerin pozitif olması tanımızı kesinle tirir fakat negatif olması tanımızı dı lamaz.

Page 24: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

AYIRICI TANI

• Atopik dermatit

• Papüler ürtiker

• Seboroik dermatit

• Tinea

• Langerhans hücreli histiyositozis

• Sistemik lupus eritematozus

• Büllöz pemfigoid

Page 25: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

ATOP İK DERMAT İT

• Ka ıntı

• Ki isel veya ailesel allerjik hastalık e lik etmesi

• Kronik ve tekrarlayan dermatit

Page 26: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

İMMUN YETMEZL İĞE E L İK EDEN ATOP İK DERMAT İT

• Wiskott-Aldrich sendromu

• Hiper Ig E sendromu

Page 27: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

PAPÜLER ÜRTÌKER

Page 28: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

S EB ORO İK D ER M AT İT

• Saçlı deri

• Aksilla

• Bez bölgesi tutulumu ön planda

Page 29: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

LANGERHANS HÜCRELÌ HÍSTÌYOSÌTOZ

Page 30: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

TEDAVİ

• Topikal permetrin

• Oral ivermectin

• Oral antihistaminik

• Topikal permetrin boyundan a ağı tüm vücuda sürülür, 8-14 saat bekletilip yıkanır.

• Tüm aileye (belirti olmasa da) tedavi verilir.

Page 31: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

TEDAVİ

Eri kinler ve 12 ya ın üstündeki çocuklarda: 30 ml losyon yeterlidir. Ancak bazı eri kinlerde bu dozdan daha fazlası gerekirse de 60 ml'den fazla kullanılmaması gereklidir.

6-12 ya arasındaki çocuklarda: 15 ml

1-5 ya arasındaki çocuklarda: 7.5 ml

2 aylıktan 1 ya a kadar olan çocuklarda: 3.75 ml (7,5 ve 3,75 ml. seviyeleri belirlenmi özel ölçek, ölçeklendirme için kullanılabilir.)

Page 32: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

TEDAVİ

Ba , boyun, saçlı deri ve kulakların da tedavisi gerektiği durumlarda doz arttırılabilir.

Hastaların çoğunda tek doz uygulama uyuz enfestasyonunu tedavi etmek için yeterlidir.

Eğer bir iyile me gözlenmiyor ve yeni lezyonlar olu uyorsa, ikinci bir uygulama en erken 7. günden sonra tekrarlanabilir.

Page 33: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Uyuz; bula olan yüzeylerde, kıyafetlerde, havlularda ve yataklarda 2-3 gün süre ile canlı kalır.

• Enfekte ki ilerin 3 gün içinde kullanmı olduğu tüm e yalar sıcak suda yıkanmalı ve kurutulmalı.

• E yalar yıkanamıyorsa plastik bir po ete hava almayacak bir ekilde konulup bir hafta bu ekilde bekletilmelidir.

Page 34: ÖV dDUüDPED Burcum Sertel - Kocaeli Üniversitesitip.kocaeli.edu.tr/docs/cocuksagligihastaliklarianabilim...*ú5úû Uyuz bir ektoparazitoz olup, etkeni Sarcoptes VFDELHL· dir

• Permetrin tedavisinden fayda görmeyen hastalara tedavide wilkinson pomad tedavisi (kükürt+vazelin) verilebilir.

• Hasta yıkanıp keselendikten sonra 3 gün süre ile her gün boyundan a ağı, hasta olmayan bölgelerde dahil olmak üzere ince bir tabaka halinde bütün vücuda ovularak sürülür.

• Süre sonunda hasta yıkanır, sterilize edilmi çama ır giydirilir. • Yenidoğan bebeklere %2.5, küçük cocuklara %5 kükürt içeren

karı ımlar özel olarak yaptırılmalıdır.