1977 yılından bu yana sektörde faaliyet gösteren Sonar Sondaj ve Jeolojik Araştırma Geoteknik

Hizmetleri A.Ş.; öncü başarı çizgisini koruyor. Yeni teknolojilere açık yapısı ve özverili çalışma etiğiyle dikkat çeken Sonar; inşaat sektörünün yükselen trendi olan top-down yöntemiyle birbirinden parlak projelere imza atıyor.

Top-down inşaat yapım yöntemi; özellikle çok bodrumlu yüksek yapılarda, otoparklarda, alt geçitlerde ve metro istasyonları gibi yeraltı yapılarında tercih ediliyor. Yöntem; ankraj ya da çivi imalatlarının uygulanabilir olmadığı, zemin deformasyonunun minimize edilmesini gerektiren durumlarda avantaj ve tasarruf sağlıyor.

NASIL UYGULANIYOR?

■ İnşaat, hem iksa duvarları hem de

bodrum yapısının kalıcı duvarları olacak diyafram

duvarların imalatıyla başlıyor.■ Yapının kolonları (baret ve / veya

fore kazık kullanılarak) inşa ediliyor. ■ Birinci kazı aşamasının tamamlanması ve ilk bodrum döşemesinin dökülmesinden sonra, üst yapı ve yer altı yapısının aynı zamanda devam etmesi mümkün oluyor.

■ Çelik desteklere oranla daha rijit döşemeler, kazının güvenliğini arttırıyor. İskele ve kalıp işlerinde ise ekonomi sağlanıyor.■ Geçirimsiz diyafram duvarlar ile susuzlaştırma gereksinimi ortadan kalkıyor.

ZEMİN MEKANİĞİve GEOTEKNİK MÜHENDİSLİĞİ

Düzenli depolama, doğayı kurtarıyorGEOTEKNİK mühendisliğinin en önemli alt disiplinlerinden olan “çevre geotekniği”, katı atık depolama sahalarının olmazsa olmazı şeklinde tanımlanıyor. İlerleyen dönemde çok sayıda yeni düzenli depolama sahasına ihtiyaç duyulacağını öngören Doç. Dr. İlknur Bozbey’in yorumuna göre; bu sahaların zemin mekaniği ve geoteknik mühendisliği prensiplerine göre düzenlenmesi büyük önem taşıyor. İlgili bakanlıklar tarafından ha-zırlanan raporlara göre her yıl 26 milyon ton katı atık üretildiğini ifade eden Doç. Dr. İlknur Bozbey, söz konusu miktarın oldukça yüksek olduğunu belirtti. 2010 yılından bu yana evsel katı atıkların sadece yarısının düzenli depo-lama mevzuatına göre bertaraf edilebildiğini anımsatan Bozbey, “Şu anda vahşi döküm

sahasından düzenli depolamaya geçiş çalış-maları devam ediyor” mesajını verdi.

VAHŞİ DÖKÜM, ÇEVREYİ VE TOPLUMU TEHDİT EDİYORHiçbir mühendislik hizmeti almayan vahşi dö-küm sahaları, çevre ve insan sağlığı için tehlike oluşturuyor. Atıkların vahşi döküm sahalarına gelişigüzel bırakılması yangın ve patlamalara, yer altı suyu ve toprak kirliliğine, can ve mal kayıplarına yol açıyor. Doç. Dr. İlknur Bozbey’in verdiği bilgiye göre konuyla ilgili en açık ve acı örnek; 1993 yılında İstanbul Hekimbaşı’nda gerçekleşen kaza. Kazada vahşi döküm saha-sında yer alan büyük bir çöp kütlesi kaymış ve 39 vatandaşın ölümüne yol açmıştı. Artık her

gün 14 bin ton evsel katı atığın, nihai depolama amacıyla biri Asya, diğeri de Avrupa yakasında bulunan düzenli depolama tesislerine götü-rüldüğünü vurgulayan Doç. Dr. İlknur Bozbey, açıklamasını şu sözlerle sonlandırdı: “Türkiye’de, ihtiyaçlar doğrultusunda çok sayı-da yeni düzenli depolama sahalarının inşa edi-leceği aşikardır. Bu sahalarda, yer seçiminden başlamak üzere tasarım ve inşa aşamalarında pek çok farklı branştan uzmana ihtiyaç duyu-lacaktır. Katı atık depolama sahaları, zemin mekaniği ve geoteknik mühendisliği prensip ve uygulamalarının muhakkak kullanılması gerektiği yapılardır. Bu nedenle çevre geotek-niğinin ve geoteknik mühendislerinin bu pro-jelerin ve proje ekiplerinin ayrılmaz parçaları olduğu unutulmamalıdır.”

Top-down ve barette Sonar farkı

Neden

baret kazık?

Dikdörtgen kesitli baret kazıklar, çok

yüksek düşey yükleri ve momentleri

taşıyabiliyor. Bu yüksek dayanımlı kazıklar,

üst yapıya daha kolay uyum sağlıyor. Böylece

her bir kolon ya da taşıyıcı sistem altında tek

bir baret kazık yeterli oluyor.

Baret kazıkların kesit alanları 5 m2 ‘ye,

derinlikleri ise 80 metreye ulaşabiliyor.

Bu sayede 3 bin tonluk ağır

düşey yükler bile rahatça

destekleniyor.

Sonar’ın Top – Down ve Baret Kazık Projeleri● İstanbul Hafif Metro Sistemi kapsamında Menderes, Mahmut Bey ve Bağcılar İstasyonları (Top – Down ve baret kazık uygulaması)● Adıgüzel HES (Baret kazık uygulaması)● Doğançay I ve II HES (Baret kazık uygulaması)● Hacınınoğlu Regülatörü (Baret kazık uygulaması)

■ Doğal zeminin ve yeraltı suyunun katı atıklardan çıkan çöp sızıntı suyu ile kirlenmemesi için depo tabanına geçirimsiz tabaka tesis edilir.■ Katı atık depolama sahasına getirilen atıklar, sıkıştırılarak hacimleri azaltılır.■ Koku ve rüzgarda dağılmanın önüne geçmek için atıkların üzerine günlük örtüler yerleştirilir.

■ Katı atık sahasına girecek yağmur suyunu minimize etmek için geoteknik kriterlere uygun üst örtü kullanılır.■ Katı atık dolgularının stabilitesi ve gazların uygun yöntemlerle dışarı atılması için gerekli sistemler kurulur, drenaj teknolojisi devreye alınır.

İDEAL BİR KATI ATIK DEPOLAMA

SAHASI NASIL OLUR?

Bu

bir

iland

ırB

u bi

r ila

ndır

4

REEL SEKTOR 4 CMYK