Veri Toplama Araçları

Hazırlama Süreci ve Pilot

Çalışma

Dr. Cem Babadoğan

Ankara Üniversitesi

Eğitim Bilimleri Fakültesi

Ekip

Araştırma ekibinde bir koordinatör, 2

teknik danışman, 1program

tasarımcısı,1ölçme ve değerlendirme

uzmanı, 1 veri girişicisi, 1 muhasebeci

her il için 8 kişi olmak üzere toplam 32

yerel veri toplama elemanı, tam

zamanlı olarak; 2 saha sorumlusu görev

almıştır.

13 Aralık 20102

Ekip

Bu ekibe destek olarak, 4 tasarımcı ve

ölçme değerlendirme uzman yardımcısı

ile 30 veri giriş kontrolörü ve yardımcısı

destek vermiştir

13 Aralık 20103

Bu araştırma tarama modelinde

yürütülmüştür.

Tarama modeli türündeki araştırmalar,

geçmişte ya da halen var olan bir durumu

varolduğu biçimiyle betimlemeyi amaçlar.

13 Aralık 20104

Model

Araştırma modeli nicel ve nitel olmak

üzere iki grup veri kaynağından

desteklenmiştir.

13 Aralık 20105

Model

Araştırmanın nicel verileri “İnşaat, Turizm

ve Uluslararası Taşımacılık Sektörü

Çalışanlarının HIV/AIDS Hastalığına İlişkin

Bilgi Düzeylerini, Görüşlerini ve Riskli Cinsel

Davranışlarını Belirleme Araştırması

Anketi”nden elde edilmiştir.

13 Aralık 20106

Model

Nitel veriler ise “İnşaat, Turizm ve

Uluslararası Taşımacılık Sektörü

Çalışanlarının HIV/AIDS Hastalığına İlişkin

Bilgi Düzeylerini, Görüşlerini ve Riskli Cinsel

Davranışlarını Belirleme Araştırması Odak

Grup Görüşmeleri”nden elde edilmiştir.

13 Aralık 20107

Model

Bu araştırmada görüşme

yaklaşımlarından “görüşme formu yaklaşımı” izlenmiş ̧ ve 13 maddeden

oluşan bir görüşme formu hazırlanmıştır.

13 Aralık 20108

Model

Çalışma Grubu

Araştırma kapsamına giren iller ve

işkollarından iki grup örneklem

belirlenmiştir.

Bunlardan ilki anket uygulamasıyla diğeri

ise odak grup görüşmesiyle ilgilidir.

13 Aralık 20109

Çalışma Grubu

Araştırmanın yürütüldüğü örneklemin

belirlenmesinde, hem yukarıda belirtilen

dört il ayrı ayrı hem de inşaat, turizm,

karayolu ve denizyolu taşımacılığı işkolları

dikkate alınmıştır.

13 Aralık 201010

Çalışma Grubu

Anket uygulaması için öncelikle ilgili

işkollarının bağlı bulunduğu “odalar”dan

her il için firmaların adları ve bu

firmalarda çalışanların sayısı alınmıştır.

13 Aralık 201011

Çalışma Grubu

Daha sonra firmalar aranarak,

araştırmanın anketi için uygulama izni

verip vermeyecekleri öğrenilmiştir.

Uygulama için gerekli izni ve desteği

veren firmalardan raslantısal yolla

uygulama yapılacak bireyler

belirlenmiştir.

13 Aralık 201012

Çalışma Grubu

Belirtilen illerde, bu işkollarının her

birinden ayrı ayrı, firmalarda şu an aktif

çalışan 300 birey olmak üzere toplam

1.200 birey belirlenmiştir.

13 Aralık 201013

Çalışma Grubu

Anketlere bazı bireylerin eksik yanıtlar

vereceği düşüncesiyle her sektör için

16’şar olmak üzere toplam 64 birey yedek

olarak belirlenmiştir.

13 Aralık 201014

Odak Görüşme

Odak görüşmelerin yapılacağı grubun

belirlenmesi sürecinde de, anket için

örneklem belirlenirken izlenen

aşamalardan yararlanılmıştır.

Uygulama yapılmasına karar verilen

firmaların çalışanları arasından uygulama

yapılacak bireyler raslantısal yolla

belirlenmiştir.

13 Aralık 201015

Odak Görüşme

Belirtilen illerde, bu işkollarının her birinden

ayrı ayrı, firmalarda şu an aktif çalışan 18

birey olmak üzere toplam 72 birey

belirlenmiştir.

13 Aralık 201016

Odak Görüşme

Odak grup görüşmeleri sırasında bazı

bireylerin eksik yanıtlar vereceği ya da

bazı bireylerin son anda uygulamaya

katılmak istemeyeceği düşüncesiyle her

sektör için 2’şer olmak üzere toplam 8

birey yedek olarak belirlenmiştir.

13 Aralık 201017

Anket

Anketin geliştirilmesi sürecinde öncelikle

alanyazın taraması yapılmış ve bu

konudaki kaynakların incelenmesi yoluna

gidilmiştir.

Bu süreçte, araştırmanın temel amacına

ışık tutacak soruların belirlenmesine katkı

sağlayacak kaynaklardan yararlanılmıştır.

13 Aralık 201018

Anket

Ayrıca Türkiye’nin kendi özel koşulları

dikkate alınarak ve ankete bu özel

koşulları temsil eden sorulara da yer

verilmiştir.

Öncelikle araştırmanın amacına uygun

olacak biçimde ana bölümlerin ve

başlıkların belirlenmesi yoluna gidilmiştir

13 Aralık 201019

Anket

1. Kişisel Özellikler (1-15. sorular)

2. Çalışma ve İstihdam (16-21. sorular)

3. Alkol/Uyuşturucu Kullanım Özellikleri

(22-29. sorular)

4. Cinsel Davranış Özellikleri (30-59. sorular)

5. HIV/AIDS ve Test Yaptırma (60-67. sorular)

6. HIV Bulaşması ve Korunma (68-81. sorular)

7. İş Yaşamıyla İlgili Sorular (82-93. sorular)

13 Aralık 201020

Anket

Yazılmış soruların araştırma amacına

uygunluğunu belirlemek ve soruların

ölçme gücü hakkında bilgi sahibi

olabilmek amacıyla hem araştırma

ekibinin elemanlarından hem HIV/AIDS

konusunu bilen ekip dışı uzmanlardan

hem de ölçme ve değerlendirme

uzmanlarından görüş alınmıştır.

13 Aralık 201021

Öndeneme

Anketin öndeneme uygulaması Ankara

ilinde gerçekleştirilmiştir.

İnşaat, turizm ve uluslararası karayolu

taşımacılığında çalışan 65 bireyle anket

sorularının anlaşılırlığı, yanıtlanma

kolaylığı ve soruların böyle bir konuyu

temsil etme gücü sorulmuştur.

13 Aralık 201022

Öndeneme

Anket her birey için ayrı ayrı olacak

biçimde çoğaltılmış ve anketi

inceleyerek görüşlerini yazılı olarak not

etmeleri istenmiştir.

Bu yolla anketin hem güvenirlik hem de

kapsam ve görünüş geçerliği için kanıtlar

elde edilmeye çalışılmıştır.

13 Aralık 201023

Öndeneme

İşkolları

Anket

Verilen Geri Dönen Değerlendirilen

İnşaat22 22 21

Turizm 20 10 9

Karayolu 23 20 19

Toplam 65 52 49

13 Aralık 201024

Öndeneme

Öndeneme uygulamasında her bir soru

ayrı ayrı olacak biçimde katılımcılara

sorulmuş ve 49 görüş ön deneme

uygulaması için kabul edilmiştir.

Katılımcılar anket sorularını oldukça

yetkin ve anlaşılır bulmuşlardır.

13 Aralık 201025

Öndeneme

Bu aşamadan sonra ankete son biçimi

verilerek asıl çalışma olan saha

çalışmasına hazır duruma getirilmiştir.

13 Aralık 201026

Öndeneme

Anketörlerin anketi farklı biçimlerde

uygulanmasını engellemek ve uygulama

sırasındaki davranışlardaki uygunluğu

sağlamak için ayrıca bir uygulama

yönergesi de hazırlanmıştır.

13 Aralık 201027

Odak Görüşme Öndeneme

Odak grup görüşme formunda yer

alacak soruların belirlenmesi için öncelikle

uluslararası ve ulusal alanyazın

incelenmiştir.

13 Aralık 201028

Odak Görüşme Öndeneme

Elde edilen bilgilere dayanarak taslak

form hazırlanmış, form ilgili alan

uzmanlarına, ölçme ve değerlendirme

uzmanlarına görüş alınmak üzere

sunulmuştur.

13 Aralık 201029

Odak Görüşme Öndeneme

Elde edilen bilgilere dayanılarak odak

görüşme formu asıl uygulamaya hazır

duruma getirilmiştir

13 Aralık 201030