· Web viewElmadağ Belediye Başkanlığı Genel İş ve Yürütümünün tarafımdan teftişi sonucunda görülebilen hata ve noksanlıklar ile tenkit ve tavsiyeye ... Bir önceki

İçişleri Bakanlığı ..............................TEFTİŞ RAPORU.........................Mülkiye Müfettişliği

İÇİNDEKİLERÖNCEKİ TEFTİŞ VE SONUCU 1BİNA VE YERLEŞİM DURUMU 3KURULUŞ VE SINIR İŞLERİ 3KENT KONSEYİ ve HEMŞEHRİ HUKUKU İLE İLGİLİ İŞLER 3BELEDİYE TEŞKİLATI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 4BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE DEVREDİLEN GÖREVLER 7YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ 8İNSAN KAYNAKLARI VE EĞİTİM İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 10BİLGİ EDİNME VE BİMER KAPSAMINDA YÜRÜTÜLEN İŞ VE İŞLEMLER 15EVLENDİRME MEMURLUĞU İŞ VE İŞLEMLERİ 16SİVİL SAVUNMA İŞ VE İŞLEMLERİ 18BELEDİYE MECLİSİ İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 19BELEDİYE ENCÜMENİ İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 24BELEDİYE BAŞKANI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 27KÜLTÜR VE SOSYAL İŞLER MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ 29TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 29ZABITA MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ 31İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER 39İMAR VE ŞEHİRCİLİK İŞ VE İŞLEMLERİ 51İmar Planları ve İmar Planı Tadilatları 52İfraz ve Tevhit İşlemleri ile İmar Kanunu 18. Madde İşlemleri 65Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzin Belgeleri ile Diğer İşlemler 66Kaçak veya Ruhsata Aykırı Yapılar ile İmar Kanunu Kapsamında Yapılan Diğer Çalışmalar 75Otopark İş ve İşlemleri 79İHALE İŞ VE İŞLEMLERİ 81MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ 101GAYRIMENKULLERE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLEREmlak İş ve İşlemleri 1082886 Sayılı Yasaya Göre Yapılan İşlemler 110Taşınmaz Satış İşlemleri 110Taşınmaz Kiralama İhaleleri 116Tahsis İşlemleri 119SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ 120HUKUK İŞ VE İŞLEMLERİ 122FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 123PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ 125STRATEJİK PLANLAMA VE FAALİYET RAPORLARI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER 125DİĞER HUSUSLAR 126BELEDİYE PERFORMANS ÖLÇÜMÜ 129İNCELEMEYE ALINAN KONULAR 131GÖREV VE SONUÇ 133

Sayfa(1)

İçişleri Bakanlığı .............................TEFTİŞ RAPORU...............................Mülkiye Müfettişliği

Elmadağ Belediye Başkanlığı Genel İş ve Yürütümünün tarafımdan teftişi sonucunda görülebilen hata ve noksanlıklar ile tenkit ve tavsiyeye değer görülen hususlar aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır.

ÖNCEKİ TEFTİŞ VE SONUCU

01- Elmadağ Belediye Başkanlığı Genel İş ve Yürütümünün bundan önce Mülkiye Müfettişi Kadir BALABAN tarafından teftiş edildiği dairesinde bulunan 23.02.2010 tarih ve 132/25 sayılı Teftiş Raporunun incelenmesinden anlaşılmıştır.

Bir önceki Teftiş Raporunda tenkit ve tavsiye edildiği halde henüz tamamlanmayıp yerine getirilmeyen veya düzeltilmeyen hususlara rastlanıldığında bu Teftiş Raporunun ilgili bölüm ve maddelerinde ayrıca değinilecektir.

02- Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünün 50. maddesi uyarınca, teftiş raporlarının; Bakanlıktan ve diğer mercilerden teftişle ilgili olarak verilen emir ve gönderilen yazılarla birlikte özel bir dosyada saklandığı,

Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünün 55. maddesi gereğince tutulması gereken teftiş defterinin tutulduğu, ancak teftiş ile ilgili olarak gelen emir ve genelgelerin defterin ilgili bölümüne yazılmadığı incelenmiştir.

İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğü’nün 50. maddesinde emredildiği şekilde teftiş rapor ve layihaları ile bunlarla ilgili yazışmaların özel bir dosyada muhafaza edilmesine devam edilmeli, diğer taraftan Teftiş Kurulu Tüzüğünün 55. maddesine göre de teftiş defterinin ilgili bölümüne, Teftiş Raporunun ve teftişle alakalı olarak üst makamlardan gelen yazıların emir, talimat ve genelgelerin tarih, sayı ve özetlerinin yazılması sağlanmalıdır.

03- Teftiş raporlarının değerlendirilmesi, takibi ve sonuçlandırılması konusunda yapılacak işlerle ilgili olarak, İçişleri Bakanlık Makamının 18.04.2011 tarih ve 2426 sayılı Olur’u ile yürürlüğe giren “Mülkiye Müfettişlerince Düzenlenen Raporların Değerlendirilmesi, Takibi ve Sonuçlandırılması Hakkında Yönerge” hakkında görevlilere bilgilendirme yapılmıştır.

Bundan böyle Teftiş Raporlarının ilgili Yönerge gereğince; değerlendirilmesi, takibi ve sonuçlandırılması sağlanmalıdır.

Sayıştay Denetimi:

04- Elmadağ Belediyesinin Sayıştay tarafından en son 2008 yılı hesaplarının denetlendiği Sayıştay Başkanlığınca Elmadağ Belediyesine gönderilen 17.05.2010 tarih ve 2008 /06 A 09 /5 / 1106 sayılı sorgu kâğıdı yazısından anlaşılmıştır.

Sayıştay kararlarının yakından takip edilerek ilam sonucuna göre hareket edilmesi sağlanmalıdır.

Meclis Denetimi:

05- Teftişe tabi yıllar içinde 2010 ve 2011 mali yıllarına ait denetimlerin; 2011 ve 2012 yıllarında denetim komisyonlarınca yapıldığı, Belediye Meclisi kararıyla denetim komisyonlarının kurulduğu, komisyonun oluşumunda siyasi parti grupları ve bağımsız üyelerin yasada belirtilen şekilde temsillerinin sağlandığı, denetim komisyonlarının çalışmalarını belirtilen sürede tamamladığı, denetim komisyonu raporlarının Meclisin

Sayfa(2)


bilgisine sunulduğu, ancak komisyon çalışmalarında uzman kişi ve kuruluşlardan yararlanılmadığı, incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunun 25. maddesinde; “İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisi, her ocak ayı toplantısında belediyenin bir önceki yıl gelir ve giderleri ile bunlara ilişkin hesap kayıt ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye sayısı üçten az beşten çok olmamak üzere bir denetim komisyonu oluşturur. Komisyon, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşur.

Komisyon, belediye başkanı tarafından belediye binası içinde belirlenen yerde çalışır ve çalışmalarında kamu personelinden ve gerektiğinde diğer uzman kişilerden yararlanabilir…

Komisyon belediye birimleri ve bağlı kuruluşlarından her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilir. Bu istekler gecikmeksizin yerine getirilir.

Komisyon, çalışmasını kırkbeş işgünü içinde tamamlar ve buna ilişkin raporunu mart ayının sonuna kadar meclis başkanlığına sunar.

Konusu suç teşkil eden hususlarla ilgili olarak meclis başkanlığı tarafından yetkili mercilere suç duyurusunda bulunulur…”

5393 Sayılı Belediye Kanununun 25. maddesi gereğince denetim komisyonlarının kurulmasına ve düzenlenen denetim raporlarının her yıl Mart ayının sonuna kadar Meclis Başkanlığına verilmesine devam edilmeli, denetimlerde uzman kişilerden yararlanılmalıdır.

06- Teftişe tabi dönem içinde yapılan denetimlerin sonuçlarından, meclis denetim komisyonu sonuçlarının ilan panosuna asılarak kamuoyuna açıklandığı ve diğer denetim sonuçlarının kamuoyuna duyurulduğu ifade edilmiş, ancak teftiş raporlarının meclisin bilgisine sunulduğu ya da kamuoyuna açıklandığına dair bir belge ibraz edilememiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun 55. Maddesine göre “Belediyelerde iç ve dış denetim yapılır. Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, malî ve performans denetimini kapsar.

İç ve dış denetim 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre yapılır.

Ayrıca, belediyenin malî işlemler dışında kalan diğer idarî işlemleri, hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından İçişleri Bakanlığı tarafından da denetlenir.

Belediyelere bağlı kuruluş ve işletmeler de yukarıdaki esaslara göre denetlenir.

Denetime ilişkin sonuçlar kamuoyuna açıklanır ve meclisin bilgisine sunulur.” Hükmüne göre, yapılan denetimlere ilişkin sonuçların kamuoyuna açıklanması ve meclisin bilgisine sunulması gerektiğinden, bundan böyle yapılan tüm denetimlerin sonuçları mutat vasıtalarla kamuoyuna sunulmalı ve İl Genel Meclisinin bilgisine sunulmalı, ayrıca raporların çoğaltılarak İl Genel Meclisi üyelerine dağıtılması, internet ortamında da kamuya duyurulması tavsiyeye değer görülmüştür.

Sayfa(3)


BİNA VE YERLEŞİM DURUMU

07- Elmadağ Belediyesinin hizmetlerini “Yenice Mahallesi İnönü Caddesi No:59 adresinde mülkiyeti Belediyeye ait (3) katlı binada yürüttüğü, Belediye Hizmet binasının tertip ve düzeni ile çevre tanziminin iyi olduğu, yerleşim yeri yönünden yeterli olduğu, ayrıca sosyal donatılara sahip olduğu incelenmiştir.

Bundan sonra da hizmet binasının temiz ve düzenli tutulmasına, tertip ve düzenin sağlanmasına devam edilmeli, İçişleri Bakanlığının 07/05/2002 gün ve ÖKM11-12/467 sayılı genelgeleri uyarınca belediyeye ait müdürlüklerde, imkanlar dahilinde çalışma düzeni olarak oda sisteminden ziyade salon sisteminin uygulanması sağlanmalıdır.

KURULUŞ VE SINIR İŞLERİ

08- Elmadağ Belediyesinin 1944 yılında kurulduğu, Elmadağ İlçesi 5216 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesine müteakip 2004 yılında Büyükşehir İlçe vasfını kazandığı, böylece 5216 sayılı Yasanın geçici 2. Maddesi kapsamında 4 köyün Büyükşehir Belediye Meclisinin 13/08/2004 tarihli ve 531 sayılı kararı ile mahalleye dönüştüğü ve İlçenin 11 olan mahalle sayısının 15’e yükseldiği, 22.03.2008 tarih ve 26824 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5747 Sayılı Büyükşehir Belediye Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişlik Yapılması Hakkında Kanun ile; Hasanoğlan ve Yeşildere İlk Kademe Belediyelerinin tüzel kişiliklerinin kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Elmadağ Belediyesine bağlandığı ve bağlılık ile ilgili iş ve işlemlerin tamamlanmasından sonra bunnlara ait 8 mahallenin de Elmadağ Belediyesine katılmasıyla halihazırda Elmadağ Belediyesinin toplam 23 mahallesi olduğu, 7 köyün orman köyü olarak mücavir alan sınırını oluşturduğu incelenmiştir.

09- Elmadağ Belediyesinde yeni yerleşim yerlerinin katılımı olmasına rağmen yeni sınır tespitinin yapılarak sınır tespitlerine ilişkin harita ve krokilerin dosyasında muhafaza edildiği görülmüştür.

Elmadağ Belediyesi sınırlarını gösteren onaylı harita ve krokilerin yeni katılımlar doğrultusunda teknik personel tarafından yeniden hazırlanarak güncel halde bulundurulmasına devam edilmelidir.

KENT KONSEYİ ve HEMŞEHRİ HUKUKU İLE İLGİLİ İŞLER:

10- 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 76. maddesi hükmü uyarınca İçişleri Bakanlığınca hazırlanan Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 08.10.2006 gün ve 26313 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesinden sonra, Elmadağ Belediyesi Meclisinin 07.04.2010 tarih ve 2010/101 sayılı kararıyla “Kent Konseyi”nin kurulduğu, ancak olağan genel kurul toplantılarını yapmadığı ve halihazırda bir faaliyetinin olmadığı incelenmiştir.

Bundan sonra ilgili yönetmelik ve alınan kararlar çerçevesinde hareket edilerek Kent Konseyinin aktif hale getirilmesi sağlanmalıdır.

11- Bir önceki teftiş raporunun 13. Maddesinde eleştirilmesine rağmen, Belediye hizmetlerine gönüllü katılım konusunda herhangi bir çalışmanın yapılmadığı ve gönüllüler tarafından yapılacak hizmetler için bir birim oluşturulmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Sayfa(4)


5393 sayılı Belediye Kanununun 77. maddesinde; “Belediye; sağlık, eğitim, spor, çevre, sosyal hizmet ve yardım, kütüphane, park, trafik ve kültür hizmetleriyle yaşlılara, kadın ve çocuklara, özürlülere, yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlerin yapılmasında beldede dayanışma ve katılımı sağlamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimliliği artırmak amacıyla gönüllü kişilerin katılımına yönelik programlar uygular. Gönüllülerin nitelikleri ve çalıştırılmalarına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmü ile,

09.10.2005 tarih ve 25961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İl Özel İdaresi ve Belediye Hizmetlerine Gönüllü Katılım Yönetmeliğinin “Sekretarya hizmetleri” başlıklı 12.maddesinde; “Gönüllüler tarafından yapılacak hizmetleri planlayıp sonuçlarını takip etmek, eğitimlerini yürütmek ve gerekli kayıtları tutmak üzere bir birim oluşturulur veya ilgili birimlerden birine görev verilir.” Hükmüne göre,

Belediye tarafından, belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda gönüllü kişilerin; sağlık, eğitim, spor, çevre, park, trafik, itfaiye, kütüphane, kültür, turizm ve sosyal hizmetlerle; yaşlılara, kadınlara, gençlere, çocuklara, özürlülere, yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlere gönüllü katılıma yönelik programların uygulanması konusunda çalışmalar başlatılmalıdır.

12- Bir önceki teftiş raporunun 14. Maddesinde tenkit edilmesine rağmen, Elmadağ Belediyesinde genel uygulamalar dışında hemşehri hukukunun geliştirilmesi ile ilgili özel bir çalışma yapılmadığı anlaşılmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 13. maddesinde; “ Herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları vardır. Yardımların insan onurunu zedelemeyecek koşullarda sunulması zorunludur. Belediye, hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar. Bu çalışmalarda üniversitelerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların, sivil toplum kuruluşları ve uzman kişilerin katılımını sağlayacak önlemler alınır. Belediye sınırları içinde oturan, bulunan veya ilişiği olan her şahıs, belediyenin kanunlara dayanan kararlarına, emirlerine ve duyurularına uymakla ve belediye vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarını ödemekle yükümlüdür.” şeklinde hemşehri hukuku ile ilgili ayrıntılı bir düzenleme getirildiğinden ve bu kapsamda 5393 sayılı Belediye Kanunu ile hemşehri hukuku adında yeni bir kavram hukukumuza girmiş olduğundan, genel uygulamalar ile yetinilmemesi ve hemşehri hukukunun geliştirilmesine yönelik özel çalışmaların yapılması tavsiyeye değer bulunmuştur.

BELEDİYE TEŞKİLATI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

13- Elmadağ Belediyesinin 31.05.2009 gün ve 27244 sayılı Resmi Gazetede İçişleri Bakanlığınca yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelikte yapılan değişiklikle (C-6) grubu,12 Eylül 2010 tarih ve 27697 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelikte yapılan değişiklikle (C-8) grubu ilçeler içerisinde yer aldığı, buna göre zorunlu olarak olması gereken 2 adet başkan yardımcılığının ve 7 adet müdürlük ile diğer listelerden seçilen (7) müdürlüğün,

Sayfa(5)


04.10.2010 gün ve 201 sayılı Belediye Meclisi kararı ile oluşturulduğu incelenmiş olup, söz konusu birimlerin isimleri aşağıya çıkarılmıştır.

1. Yazı İşleri Müdürlüğü

2. Mali Hizmetler Müdürlüğü

3. Fen İşleri Müdürlüğü

4. İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü

5. İmar ve Şehircilik Müdürlüğü

6. Park ve Bahçeler Müdürlüğü

7. Zabıta Müdürlüğü

8. Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü

9. Sağlık İşleri Müdürlüğü

10. Hukuk İşleri Müdürlüğü

11. Temizlik İşleri Müdürlüğü

12. İşletme Müdürlüğü

13. Bilgi İşlem Müdürlüğü

14. Emlak ve İstimlak Müdürlüğü

Elmadağ Belediyesinin hizmetlerin yürütülmesi açısından teşkilatlanma yönüyle yeterli olduğu değerlendirilmiştir.

14- Teftiş tarihi itibariyle Elmadağ Belediyesinde, İş Kanununa göre istihdam edilen işçilerden (2)’sinin özürlü olduğu, eski hükümlü ve terör mağduru istihdam edilmediği incelenmiştir.

Belediye tarafından çalıştırılan işçi sayısının 50 veya daha yukarı olması durumunda; 4857 sayılı İş Kanununun “özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30. maddesinde; “İşveren 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde her yılın Ocak ayı başından itibaren yürürlüğe girecek şekilde Bakanlar Kurulunca belirlenecek oranlarda özürlü ve eski hükümlü ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ek 1. maddesinin (B) fıkrası uyarınca istihdamı zorunlu olan terör mağduru işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Bu kapsamda çalıştırılacak işçilerin toplam oranı % 6’dır. Ancak özürlüler için belirlenecek oran, toplam oranın yarısından az olamaz” denildiği,

4857 sayılı Kanunun 30. maddesindeki oranların Bakanlar Kurulu’nca 27/06/2005 (2005/9077 sayılı) tarihinde (01/01/2006 tarihinden geçerli olmak üzere) kararlaştırıldığı ve özürlüler için oranın % 4, eski hükümlüler için ise % 2 olarak belirlendiği, Bakanlar Kurulunun 2008/13196 sayılı kararı ile 2005/9077 sayılı kararın 2008 yılında da aynen uygulanmasına karar verildiği,

Terörle Mücadele Kanununun Ek 1. maddesinde; “A) Genel, katma ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlarla mahalli idareler ve sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan her nevi teşebbüs veya bağlı ortaklıklar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur

Sayfa(6)


kadroları ile sözleşmeli personel ve sürekli işçi kadrolarının % 1'ini, bu Kanunun 1. maddesinde yazılı terör eylemleri nedeni ve etkisiyle (…)” Denildiği dikkate alınarak;

Bundan böyle yapılacak uygulamalarda öncelikle, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin 22. maddesi “(Değişik madde: 12/09/2010 - 27697 S.R.G Yön./9. md.)

(1) (Değişik fıkra: 27/11/2011 - 28125 S.R.G. Yön./4. md.) Kapsama dahil kurum ve kuruluşlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 53 üncü maddesi ve 22/8/2011 tarihli ve 2011/2192 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Özürlülerin Devlet Memurluğuna Alınma Şartları ile Yapılacak Merkezi Sınav ve Kura Usulü Hakkında Yönetmelik ile 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi ile 25/4/2009 tarihli ve 27210 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yurtiçinde İşe Yerleştirme Hizmetleri Hakkında Yönetmelik ile 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile 10/2/1995 tarihli ve 95/6542 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Korunmaya Muhtaç Çocukların İşe Yerleştirilmesine İlişkin Tüzük hükümlerinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla kendileri için tespit edilen norm içerisinde yeterli sayıda boş kadroyu tahsis ederler.

(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte toplam dolu memur ve sürekli işçi sayısı kendisi için tespit edilen normdan fazla ya da norma eşit olan kapsama dahil kurum ve kuruluşlar, sözkonusu mevzuatlara uygun olarak belirleyecekleri sayıda özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru personeli bir defaya mahsus olmak üzere; atanacak personelin niteleklerini de dikkate alarak ihdas edecekleri kadrolara atarlar. Bu şekilde ihdas edilecek kadrolar aynı sınıf veya unvandan olmak üzere sayı itibarıyla tespit edilen norma uygun kadroların boşalması halinde yeni kadrolarla değiştirilir.” Hükmüne göre özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru işçilerin çalıştırılacağı boş kadrolara ait tahsisin yapılması, daha sonra, 24/03/2004 tarih ve 25412 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru İstihdamı Hakkında Yönetmelik ile 19.09.2009 tarih ve 27354 sayılı R.G. de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Eski Hükümlü İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin hükümlerine göre özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru işçilerin istihdamı sağlanmalı, ayrıca bu konuda yayımlanan ve uygulamaya yön veren Tebliğlerin göz önünde bulundurulmasına ihtimam gösterilmelidir.

15- Belediye birimlerinin görevlerini ve yetkilerini kapsayacak şekilde 10.07.2009 tarihli Meclis Kararıyla her birime ait Görev, Yetki ve Çalışma Yönetmeliğinin yapıldığı ve 18.03.2010 tarih ve 261 sayılı yazıyla İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğüne gönderildiği, ayrıca 07.03.2011 tarih ve 2011/40 sayılı meclis kararıyla hukuk işleri müdürlüğü çalışma yönetmeliğinin hazırlandığı, ancak yönetmelikler hazırlanırken ilgili kurumlardan görüş alınmadığı incelenmiştir.

İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün 09.04.2007 tarih ve 2007/39 sayılı “Yönetmelik çalışmaları” konulu genelgesinde belirtilen; “… mahalli idarelerimiz kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların uygulanmasını sağlamak üzere hazırlayacakları yönetmelik taslaklarını, 19/12/2005 tarih ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hazırlayarak görüşe sunacaktır. Mahalli idarelerin çıkaracakları yönetmelikler konusunda gerek bakanlıklardan, gerekse diğer kurum ve kuruluşlardan görüş alırken aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre hareket edilmesi uygun bulunmuştur:

Sayfa(7)


1- Yönetmelik taslakları, Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte belirtilen ilke ve düzenlemelere uygun olarak hazırlanacaktır.

2- Genel gerekçesi de yazılarak hazırlanan taslak yönetmelikler; yazılı ve elektronik ortamda, görüş alınmak üzere vali veya belediye başkanı imzası ile Bakanlığımıza sunulacaktır.

3- Bakanlığımız Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün koordinasyonu ile Sayıştay, Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve diğer merkezi idare kuruluşlarının görüşü alınarak son şeklini alan yönetmelikler, ilgili idarelerin meclisleri tarafından kabul edilecek ve 3011 sayılı Kanun uyarınca mahallinde çıkan gazete veya diğer yayın yolları ile ilan edilerek yürürlüğe konulacaktır.” Şeklindeki hükümlere uygun olarak, yeni oluşturulan birimler de dikkate alınarak Belediye birimlerinin kuruluş, görev ve çalışma esaslarını belirleyen yönetmeliklerin genelge hükmüne göre hazırlanarak yürürlüğe konulması sağlanmalıdır.

16- Belediye teşkilatında (2) adet başkan yardımcısı kadrosunun bulunduğu, mevcut kadroların (2)’sinin de dolu olduğu, Belediye Meclis Üyeleri arasından görevlendirilen Başkan Yardımcısı bulunmadığı incelenmiştir.

5393 sayılı Kanunun (49). maddesinin (7). fıkrasının; “Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır.” hükmü doğrultusunda uygulamanın yürütülmesi sağlanmalıdır.

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE DEVREDİLEN GÖREVLER

17- 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7. maddesinin ı, s, u ve v bentleri gereğince, Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülmesi gereken Katı atık depolama yerinin işletiminin, mezbahanenin, mezarlığın devri ile ilgili 25.05.2007 tarihinde protokol yapıldığı ancak fiilen hizmetlerin Elmadağ Belediyesince yürütüldüğü, Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2. maddesinin 3.fıkrası uyarınca devredilmesi gereken Mezbahane ve Mezarlıklar personelinin de 10.06.2009 tarihli Ankara Büyükşehir Belediyesinin yazısı ile Büyükşehir Belediyesine devredildiği incelenmiştir.

Protokolü yapılan hizmetlerin protokol gereği yürütülmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(8)


YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ

18- Yazı İşleri Müdürlüğünce Belediye Meclisi, Belediye Encümeni, Evlendirme Memurluğu, İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü(Vekaleten), Encümen üyeliği ve Genel evrak iş ve işlemlerinin yürütüldüğü,

Belediye Yazı İşleri Müdürlüğü iş ve işlemlerinin (1) müdür (1) Memur (2) işçi personel tarafından yürütüldüğü, Yazı İşleri Müdürlüğü görevinin asaleten Şahin ÖZGÜRLÜK tarafından yürütüldüğü, personeller arasında işbölümü yapılmadığı, memurlar eliyle yürütülecek işlerin işçiler eliyle yürütüldüğü, İdari İşler Şefi, Özlük İşleri Şefi, Özlük İşleri Memuru, Kararlar Yazılım Memuru ve Evlendirme Memurluğu kadrolarının boş olduğu incelenmiştir.

2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128. maddesinin birinci fıkrasında;

“Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.”

Hükmüne yer verilmiş;

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin 1 numaralı bendinde de“Genel İdare Hizmetleri Sınıfı,”

“Bu kanunun kapsamına dâhil kurumlarda yönetim, icra büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.”

Şeklinde tanımlamıştır.

Yazı işleri müdürlüğü hizmetlerinin “icrai büro ve benzeri” özellikli olduğu, bu nedenle de memur eliyle yürütülmesi gerektiği açıktır.

Yukarıda yazılı hükümler doğrultusunda yazı işleri hizmetleri devamlılık arz eden, diğer bir deyişle “asli ve sürekli kamu hizmeti” niteliğinde olan ve bu nedenle de memur eliyle yürütülmesi gereken görev konumundadır.

Dolayısı ile bu tür hizmetlerin işçiler tarafından yürütülmesinin uygun olmadığı değerlendirilmiştir.

Nitekim Sayıştay 3’ncü Dairesinin 1968/229 sayılı ve 1 nci Dairesinin 1969/6978 sayılı kararlarında, “kadro konusu olan ve süreklilik arzeden” görevlerde yevmiyeli personel çalıştırılamayacağı belirtilmiştir.

Danıştay 2 nci Dairesinin 24.05.1995 gün ve E;1994/40 K;1995/1146 sayılı kararı ile 27.04.1995 gün ve E;1994/352 K;1995/1186 sayılı kararında da, “belediyelerde memurlar eliyle yürütülmesi gereken kamu hizmetlerinin özel hukuk hükümlerine göre istihdam edilen işçilere gördürülmesinin yasal açıdan mümkün olmadığı,” hüküm altına alınmıştır.

Memurlar arasında Yazı İşleri Müdürünce işbölümü yapılarak Belediye Başkanına onaylatılmalı ve işçilerin memurlara ilişkin görevde çalıştırılmaması konusunda hassasiyet gösterilmesi ve yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda işlem tesis edilmeli, hizmetlerin etkin olarak yürütülebilmesi için boş kadroların doldurulması sağlanmalıdır.

19- Gelen ve giden olmak üzere normal evrak kayıt defterleri, biri iç diğeri dış olmak üzere (2) adet evrak zimmet defterinin tutulduğu, evrak kayıt numaralarının takvim yılı

Sayfa(9)


başından sonuna kadar teselsül ettirildiği, ancak defterlerin sayfa birleşim yerlerinin mühürlenmediği, bazı defterler sayfa numarası konularak en son sayfa arkasına sayfa adedi hakkında tasdikli şerh verilmediği, bazen yılsonunda gerekli kayıt kapatma işleminin yapılmadığı, Müdürlükte bulunan Evrak Zimmet defterinde, zimmetli evrakı teslim almaya yetkili görevlilerin imza tatbikleriyle isim, soyadı, imzası ve görev unvanlarını gösterir listelerin defterlerin kapak sayfalarının iç kısımlarına yapıştırılmadığı, gizli evrak kayıt defterinin tutulmadığı incelenmiştir.

02.08.2010 tarih ve 01 numara ile başlayan kurum dışı evrak zimmet defterindeki eksikler uygulamaya örnektir.

Defterlerin usulüne uygun tutulması sağlanmalıdır.

20- Belediyeye yapılan yazılı başvurulara (dilekçelere) ilişkin iş ve işlemlere ait defterin tutulduğu, gelen başvuruların ilgili birimlere gereği yapılmak üzere havale edildiği, dilekçe sahiplerine taleplerinin sonuçları hakkında yasada ön görülen sürede bilgi verildiğine dair bir belge ibraz edilemediği, ayrıca dilekçe özelliği olmayan belgelerin de ilgili deftere kaydının yapıldığı,

Dilekçeyi elden getiren kişiye, konusu, kayıt sayısı ve alınış tarihini belirtir alındı belgesinin verilmediği incelenmiştir.

03.10.2012 tarih ve 3196 sayılı kayıtla Akbank’a ait promosyon teklifinin ilgili deftere kaydının yapılması uygulamaya örnektir.

Bundan sonra belediyeye yapılan yazılı başvuruların (dilekçeler), 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanundaki düzenlemeler esas alınarak sonuçlandırılması gerektiği unutulmamalıdır.

21- Belediye Meclis kararıyla Arşiv Hizmetleri Yönetmeliğinin çıkarılmadığı, teftişe ayıklama ve imha Komisyonunun oluşturulduğuna dair bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin birinci bölümünde belirtilen, arşiv malzemesi, arşivlik malzemenin korunması, birim ve kurum arşivlerinde saklanması, gizliliği ve yararlanma, üçüncü kısımda belirtilen; birim arşivi işlemleri, dördüncü kısımda belirtilen, korunmasına lüzum kalmayan ve imha edilecek malzeme, ayıklama ve imha komisyonları, beşinci kısımda belirtilen, imha işlemleri ile ilgili düzenlemelere eksiksiz uyulması gerektiği bundan böyle unutulmamalıdır.

22- Belediyede genel bir kurum arşivi oluşturulmadığı, her birimin kendine ait bir arşivin olduğu, teftişe tabi dönemde her yılın ocak ayı içerisinde, önceki yıla ait arşivlik malzemenin gözden geçirilerek işlemi tamamlananlar, işlemi devam edenler ve işlemi tamamlanmış olmasına karşılık elde bulundurulması gerekli olanlar şeklinde bir ayırıma tâbi tutulmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

İl Özel İdareleri ve Belediyeler Arşiv Yönetmeliği 22.06.2005 tarih ve 25853 sayılı R.G.’de yayımlanan İl Özel İdareleri ve Belediyeler Arşiv Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı dikkate alınarak, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğünce İçişleri Bakanlığına gönderilen 08.09.2005 tarih ve 5093 sayılı yazıda; “Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelikle paralel hükümler ihtiva eden “İl Özel İdareleri ve Belediyeler Arşiv Yönetmeliği”nin yürürlükten kaldırıldığı bundan böyle arşiv hizmet ve faaliyetlerinde Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik

Sayfa(10)


hükümlerine göre işlem yapılması” gerektiği belirtildiğinden, söz konusu Yönetmeliğin 11. maddesine göre; her yılın Ocak ayı içerisinde, önceki yıla ait arşivlik malzemenin gözden geçirilerek işlemi tamamlananlar, işlemi devam edenler ve işlemi tamamlanmış olmasına karşılık elde bulundurulması gerekli olanlar şeklinde bir ayırıma tâbi tutulması, koruma yükümlülüğü ile ilgili 4. saklanma süresi ile ilgili 16. ayıklama ve imha komisyonlarının teşkili ile ilgili 33. maddesi ve ilgili diğer hükümler dikkate alınarak arşiv iş ve işlemlerinin adı geçen Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülmesi, ayrıca kurum arşivinin oluşturulması sağlanmalıdır.

İNSAN KAYNAKLARI VE EĞİTİM İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

23- Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik çerçevesinde Elmadağ Belediyesine tahsis edilen kadrolardan;

İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünün vekaleten, Yazı İşleri Müdürlüğünün asaleten, Mali Hizmetler Müdürlüğünün asaleten, İmar Şehircilik Müdürlüğünün asaleten, Temizlik İşleri Müdürlüğünün asaleten, Zabıta Müdürlüğünün asaleten, İşletme Müdürlüğünün asaleten, Sağlık İşleri Müdürlüğünün vekaleten, Fen İşleri Müdürlüğünün vekaleten, Bilgi İşlem Müdürlüğünün vekaleten, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünün vekaleten, Hukuk İşleri Müdürlüğünün Elmadağ Mal Müdürlüğünde hazine avukatı olarak görev yapan memurun ikinci görevlendirmesi olarak,

Park ve Bahçeler Müdürlüğünün iş ve işlemleri Fen İşlerine bağlı bir şeflik tarafından yürütüldüğü,

Emlak ve İstimlak Müdürlüğünün boş olduğu ,iş ve işlemlerinin İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne bağlı Emlak İstimlak Şefliğince yürütüldüğü, Yazı İşleri Müdürlüğünde Kadriye AYAN ve Filiz Çiğdem isimli işçilerin büro elemanı olarak görevlendirildiği, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünde 6 adet tam zamanlı sözleşmeli personelin teknik işler ile ilgili imza yetkilisi ile görevlendirildiği, İşletme Müdürlüğünde 1 işçinin, Mali Hizmetler Müdürlüğünde 1 işçinin, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünde 2 işçinin, Temizlik İşleri Müdürlüğünde 1işçinin,Fen İşleri Müdürlüğünde 7işçinin,Özel Kalemde 6 işçinin büro elemanı olarak görev yaptığı incelenmiştir

Belediye bünyesindeki müdürlükler, sürekli ve asli görevli kuruluşlar olduğundan güvenli ve istikrarlı görev yürütülebilmesi için, birimlerden sorumlu kimselerin asaleten görev yapmalarını sağlayıcı tedbirlerin alınması, bunun mümkün olmaması halinde de birim müdürlüklerine yapılacak görevlendirmelerin ya vekâleten ya da ikinci görev şeklinde yapılması, bu çerçevede tedviren görevlendirme yapılmasından kaçınılması ve bu konuda Danıştay 3. Dairesinin Esas:1982/1960, Karar:1982/929 sayılı Kararının uygulamada göz önünde bulundurulması,

Ayrıca, durumları uygun belediye personelinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A, 33 ve 68. maddeleri ve Devlet Memurlarının Görevde Yükselme Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 5. maddesi ile bu Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanan ve İl Özel İdareleri, Belediyeler ve İl Özel İdareleri ve Belediyelerin Kurdukları Birlik, Müessese ve İşletmeler ile Bunlara Bağlı Döner Sermayeli Kuruluşlardaki Memurların Görevde Yükselme Esaslarına Dair Yönetmelik gereğince görevde yükselmeleri konusunda çalışma yürütülmesi boş olan müdürlük kadroları doldurulması sağlanmalıdır.

Sayfa(11)


24- Teftiş tarihi itibarı ile Elmadağ Belediyesinde mevcut 172 memur kadrosundan sözleşmeliler ve 1 görevlendirmeli Avukat dâhil 49’unun dolu, 123^’ünün boş olduğu, mevcut 86 işçi kadrosundan 44’ ünün dolu, 42’sinin kadronun boş olduğu incelenmiştir. Teftiş dönemi içerisinde memur ve işçi personel hareketlerini gösterir sayısal tablo aşağıdadır.

YılMemur Daimi İşçi Geçici İşçi

Kadro Mevcut Boş Kadro Mevcut Boş Kadro (Vize) Mevcut Boş

2010 172 43 129 86 66 20 26 5 21

2011 172 43 129 86 44 42 34 3 31

2012 172 49 123 86 44 42 34 3 31

Daha önce geçici işçi olarak çalışan 117 işçi 5620 sayılı kanun gereği kadroya geçirildiği, daha sonra norm kadro fazlası 73 işçinin diğer kurumlara gönderildiği incelenmiştir.

Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere; teftiş tarihi belediyede 44 daimi işçi, 3 geçici işçi olmak üzere toplam 47 işçi personelin çalıştığı incelenmiştir.

Elmadağ belediyesinin hizmetlerinin yürütülmesi açısından işçi personel sayısının yeterli olduğu kanaatine varılmış, ancak memur tarafından yürütülmesi gereken hizmetlerin işçi eliyle yürütülmesinin doğru olmadığı değerlendirildiğinden memur kadrolarının doldurulması tavsiyeye değer görülmüştür.

25- Personel Giderleri bütçenin 01 harcama kaleminden(Memurlar: 01.01-İşçiler:01.03-Sözleşmeli 01.02-Başkan :01.05) ödenmekte olup, personel giderleri toplamının bütçe gelirleri toplamına oranını gösteren cetveller incelendiğinde, teftiş dönemi içerisinde 2010 yılında %61.08, 2011 yılında %36.53, 2012 yılında 30.59 olduğu, yıllar itibariyle personel giderlerinin kanunla belirlenmiş orana yaklaştığı, ancak henüz personel giderlerinin gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin %30’unun altına inmediği incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun 49. maddesinin sekizinci fıkrasında; “Belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde otuzunu aşamaz. Nüfusu 10.000'in altında olan belediyelerde bu oran yüzde kırk olarak uygulanır. Yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda, cari yıl ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar yeni personel alımı yapılamaz. Yeni personel alımı nedeniyle bu oranın aşılması sebebiyle oluşacak kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak kanunî faiziyle birlikte belediye başkanından tahsil edilir. Personelin her türlü alacakları zamanında ve öncelikle ödenir.” Denildiğinden dolayı madde hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

26- Belediye birimlerinde memurlar eli ile yürütülmesi gereken hizmetlerin bir kısmının işçi statüsündeki personel tarafından yürütüldüğü anlaşılmıştır.

İşçi E.D’nin Emlak Servisinde görevlendirilmesi uygulamaya örnektir.

Sayfa(12)


Anayasanın 128. maddesinde, Devletin Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütüleceği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinde de asli ve süreklilik arz eden görevlerin memurlar eliyle yürütüleceği hükme bağlanmıştır.

Danıştay 2. Dairesinin 18.06.1998 tarih ve E: 1996–2988, K: 1998–2222 sayılı kararında; daimi işçi olan kişileri mevzuata aykırı olarak memurluk kadrolarında görevlendirmenin TCK’nın 240 ıncı maddesinde (yürürlükte bulunan TCK 257 nci maddesiyle düzenlenmiştir.) tarif edilen görevi kötüye kullanma suçunu oluşturduğu ifade edilmiştir. Yine Danıştay 2. Dairesinin 09.12.1997 tarih ve E: 1996–666, K: 1997–2956 sayılı kararında da; belediyenin genel idare esaslarına göre yürütmek zorunda olduğu asli ve sürekli kamu görevlerinin işçi statüsünde kişiler atanarak, Anayasanın 128 ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesine aykırı olarak işçiler eliyle gördürülmesi şeklindeki işlemin TCK’nun 240 ıncı maddesinde (yürürlükte bulunan TCK 257 nci maddesiyle düzenlenmiştir.) tarif edilen suçu oluşturduğu ifade edilmiştir.

Ayrıca, Sayıştay 1. Dairesi’nin 1969/6978 sayılı ve 3. Dairesi’nin 1968/229 sayılı kararlarında, kadro konusu olan ve süreklilik arz eden görevlerde yevmiyeli personelin çalıştırılamayacağı hususuna açıklık getirilmiştir.

Yukarıda sıralanan Kanun hükümleri, konuya açıklık getiren Sayıştay ve Danıştay Kararları göz önünde bulundurularak hukuka uygun işlem tesis edilmesi sağlanmalı, aksi uygulamaların ilgililerin hukuki ve cezai sorumluluğunu doğuracağı unutulmamalıdır.

27- Belediyedeki Kamu Görevlilerinin özlük dosyasında “Etik Sözleşme” belgesinin bulunduğu, etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek, personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmelerde bulunmak ve etik uygulamaları değerlendirmek üzere Belediyede Etik komisyonunun 26.05.2009 tarihinde oluşturulduğu, ancak komisyonun güncellenmediği, Etik Komisyonu üyelerinin isim özgeçmiş ve irtibat bilgilerinin Kamu Etik Kurulu Başkanlığına gönderilmediği, personelin imzaladığı etik sözleşmesi hakkında bilgisinin olmadığı incelenmiştir.

Mali Hizmetler Müdürlüğünde tahsildar olarak görev yapan H.U’nun sözleşme hakkında bilgisinin olmaması uygulamaya örnektir.

5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ve 13.4.2005 gün ve 25785 sayılı R.G yayımlanan Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 29. maddesinde; “Kurum ve Kuruluşlarda, etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek, personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmelerde bulunmak ve etik uygulamaları değerlendirmek üzere kurum ve kuruluşun üst yöneticisi tarafından kurum içinden en az üç kişilik bir etik komisyonu oluşturulur.

Etik Komisyonu üyelerinin ne kadar süreyle görev yapacağı ve diğer hususlar, kurum ve kuruluşun üst yöneticisince belirlenir. Etik komisyonu üyelerinin özgeçmiş ve iletişim bilgileri, üç ay içinde Kurula bildirilir. Etik Komisyonu, kurul ile işbirliği içinde çalışır.” Şeklinde hüküm getirilmiş olup anılan yönetmelik hükmü doğrultusunda oluşturulacak olan “Etik Komisyonun” Belediye de etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek, personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve

Sayfa(13)


yönlendirmelerde bulunmak ve etik uygulamaları değerlendirmek doğrultusunda çalışma yapması ve personelin bu konularda eğitime tabi tutulması sağlanmalıdır.

28- Elmadağ Belediyesinde mal bildirimleri ile ilgili iş ve işlemlerin Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü, bu konuda görevlendirilmeye ilişkin olurun alındığı incelenmiştir.

Mal bildirimlerini izleme görevinin, 15.03.2010 tarih ve 244 sayılı Başkanlık oluruyla Yazı İşleri Müdürlüğünde şef olarak görev yapan Nazife YILMAZ’a verilmesi uygulamaya örnektir.

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 7/1 maddesinde; “6 ncı maddede belirtilen merciler, mal bildirimlerinin süresi içinde verilmesini sağlamakla sorumludurlar. Bu merciler mal bildirimlerinin verilmesini izlemek için birim veya personel görevlendirirler.” denildiğinden,

Madde hükmüne uygun işlem tesis edilmesi sağlanmalı, ayrıca Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 15. maddesindeki düzenlemeye uygun olarak mal bildirimlerinin gizliliğine riayet edilmesi sağlanmalıdır.

29- Bir önceki teftiş raporunun 70. Maddesinde ve ondan önceki teftişte de eleştirilmesine rağmen, personelin mal bildirimlerinin karşılaştırmasının yapılmadığı, Belediye Meclisi üyelerinden Yusuf PEHLİVAN’ın mal bildirimlerinin alınmadığı incelenmiştir.

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun bildirimlerin verileceği mercileri gösteren birim olarak 8 inci maddesinin (n) bendinde; “İl Genel Meclisi Üyeleri için Valiler, Belediye Meclis Üyeleri için Belediye Başkanları, Belediye Başkanları için İçişleri Bakanlığı” nın bildirimin verileceği merciler olarak belirlendiği,

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (n) bendinde de benzer anlatımla aynı hükme yer verildiği,

Yönetmeliğin 9/c maddesinde; “seçimle gelinen görevlerle, seçimin kesinleşme tarihini izleyen iki ay içinde” mal bildiriminin verilmesi ile ilgili düzenlemeye yer verildiği,

Yönetmeliğin 7 inci maddesinde; “6 ıncı maddede belirtilen merciler, mal bildirimlerinin süresi içinde verilmesini sağlamakla sorumludurlar. Bu merciler mal bildirimlerinin verilmesini izlemek için birim veya personel görevlendirirler.”,

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 17. maddesinde; “ Bu Yönetmelikte belirtilen süreler içinde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimin verileceği mercilerce yazılı olarak ihtarda bulunulur.

Bu ihtar, ilgilisine Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ olunur.

İhtarın kendisine tebliğinden itibaren bir ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlem yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.(..)” Denildiği,

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 18. maddesinde; “Yeni ve ek bildirimler, 6. maddede belirtilen yetkili merciler tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılır.

(Ek:7/12/1999-13770 K.) 6. maddenin (b) ve (c) bendlerinde belirtilen mercilerde toplanan mal bildirimlerinde yer alan bilgiler, Başbakanlıkça belirlenecek esaslar

Sayfa(14)


çerçevesinde, kamu kurumları bilgisayarlarında mevcut bilgilerle bilgisayar ortamında ve gizliliği sağlanacak şekilde karşılaştırılır.

Yapılan karşılaştırma sonucunda gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları veya haksız mal edindikleri, kaçırdıkları veya gizledikleri anlaşılanlar hakkında yetkili mercilerce Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.” hükmüne yer verildiği dikkate alınarak işlem yapılmalı ve bu durum belgelendirilmeli, teftiş raporlarında tenkit edilen hususların düzeltilmesi konusunda gereken çalışmalar yapılmalı, Mal bildirimleri eksik olan Meclis Üyelerine yazılı ihtarda bulunulması, ihtara rağmen mal bildirimlerini süresi içinde vermeyen Meclis Üyeleri hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulması sağlanmalı, aksi davranışın hukuki sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.

Ayrıca; Teftiş raporlarında yer verilen eleştiri ve noksanlıklar ile bunların giderilmesi için gerekli talimatın teftiş edilen birim amirine bildirilmesi sağlanmalı,

Verilen süre içinde sonuçlarının izlenmesi, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünün 42. Maddesi “Müfettişler, teftişe başladıklarında, teftiş defterlerini ve dosyalarını inceleyerek önceki teftişte yapılan eleştirilerin veya bu teftişlere ilişkin emir ve genelgelerin gereklerinin yerine getirilip getirilmediğini tesbit ederler ve bunu raporlarına veya layihalarına yazarlar. Yerine getirilmemiş olması ve ilgili memurların bu konudaki açıklamalarının yeterli bulunmaması halinde, konuların önemine göre, ceza veya disiplin yönünden gereğinin takdiri yetkili mercilere duyurulur.” Hükmü ile Bakanlık Makamınca 18/04/2011 tarih ve B.05.İLİ.0.02.02.00-/663.01-2426 sayılı ile onaylanan Mülkiye Müfettişlerince Düzenlenen Raporların Değerlendirilmesi, Takibi Ve Sonuçlandırılması Hakkında Yönerge ile İçişleri Bakanlığının 25.06.1997 gün ve Mah.İd.Gn.Md. 69404 sayılı Yazısı gereğince; önceki teftişte yapılan eleştirilerin veya bu teftişe ilişkin emir ve genelgelerin gereğinin yerine getirilmesi sağlanmalıdır. (İNCELEMEYE ALINMIŞTIR)

30- Teftişe tabi dönem içerisinde 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca hakkında ön inceleme yapılan personel olmadığı, Elmadağ Belediyesi Disiplin iş ve işlemlerinin İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünce yürütüldüğü ve teftişe tabi dönemde 675 Sayılı Kanuna göre disiplin cezası verilen personel olmadığı incelenmiştir.

Olması durumunda; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun ilgili maddeleri ile, 128. Maddesinin birinci fıkrası hükmü ‘’Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde vermek zorundadırlar.’’ doğrultusunda süre şartına uyulması ve hukuki yanlışlıkların ve hak ihlallerinin yapılmaması,

657 sayılı Kanunun 130. Maddesi hükmü; “Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez.’’ Doğrultusunda ilgilinin savunması alındıktan sonra ceza verilmesi ihmal edilmemelidir.

31- İşçi Disiplin Kurulu Başkanlık Makamının 09.05.2011 tarih ve 316 sayılı oluru ile oluşturulmuştur. Türk İş e bağlı Belediye İş Sendikası ile 01.03.2011 tarihinde Toplu İş Sözleşmesi imzalanmış olup, İşçi Disiplin iş ve işlemlerinin Yazı İşleri Müdürlüğünde yürütüldüğü, Kurul Karar defterinin usulüne uygun tutulduğu incelenmiştir.

Teftişe tabi dönemde; 2010 yılında (13), 2011 yılında (2) olmak üzere toplam (15) işçiye disiplin cezası verildiği incelenmiştir.

Sayfa(15)


Bundan sonra da sözleşme hükümlerine aykırı hareket eden işçilere disiplin cezası uygulaması ihmal edilmemeli ve usule uygun işlem yapılmasına devam edilmelidir.

32- Teftişe tabi dönemde, Elmadağ Belediyesi tarafından 3 adet hizmet içi eğitim yapıldığı incelenmiştir.

Kurum içerisinde personelin geliştirilmesi, personelin kurum için önemli olduğunu ve işleyiş içerisinde yerinin olduğunu bilmesi, kurumunu sevmesi açısından hizmet-içi eğitimin etkin bir şekilde yapılması gerekmekte olup, personelin yılda en az bir eğitim programına iştiraki sağlanmalı, kurum içi terfilerde bu programlara katılan personelin önceliğe sahip olması, idari konuların yanında eğitsel nitelikte konulara da yer verilerek yoğunlaştırılması,

İçişleri Bakanlığı Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği ve İçişleri Bakanlığı Taşra Teşkilatı ve Bağlı Kuruluşlarının Hizmet İçi Eğitim Planı uyarınca ve Bakanlığımızın muhtelif genelgelerinde belirtilen ve yapılması gerek mevzuat, gerekse kamu hizmetlerinin daha etkin ve süratli yürütülmesi açısından gerekli olan hizmet içi eğitim çalışmalarının altışar aylık dönemler dâhilinde yapılarak, personelin hizmet içi eğitime tabi tutulması sağlanmalıdır.

33- Elmadağ Belediyesinde (6) adet tam zamanlı çalışan sözleşmeli personel bulunduğu sözleşmeli personelin ücretlerinin meclis kararı ile belirlendiği, Belediye Kanununun 49. maddesinin 5. fıkrası gereğince, sözleşmeli veya kısmi zamanlı sözleşmeli çalıştırılan personelin sözleşme örneklerinin 30 gün içinde İçişleri Bakanlığına gönderildiği incelenmiştir.

İnşaat mühendisi Gökhan ÇELEBİ’ye ait 03.02.2012 tarihinde imzalanan sözleşmenin 06.02.2012 tarihinde İçişleri Bakanlığına gönderilmesi uygulamaya örnektir.

Bundan sonra da sözleşmeli personel istihdamı konusunda ilgili mevzuat hükmüne göre işlem yapılmasına devam edilmelidir.

34- Elmadağ Belediyesinde dosyalama sisteminin, 25.03.2005 gün ve 25766 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2005/7 sayılı Başbakanlık Genelgesinde belirtilen ve bu Genelgeye istinaden İçişleri Bakanlığınca uygulamaya konulan Standart Dosya Planına uygun olarak oluşturulmadığı incelenmiştir.

Dosyalama sisteminin Başbakanlık genelgesinde belirtilen usule göre yapılması sağlanmalıdır.

BİLGİ EDİNME VE BİMER KAPSAMINDA YÜRÜTÜLEN İŞ VE İŞLEMLER

35- Belediye Başkanlığında bilgi edinme bürosunun oluşturulmadığı bilgi edinme iş ve işlemlerinin ilgili birimlerce yürütüldüğü ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesinde; “Kurum ve kuruluşların basın ve halkla ilişkilerle görevli birimlerinde, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi veya belgelere erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla bilgi edinme birimleri oluşturulur.

Bünyesinde basın ve halkla ilişkilerle görevli birimi veya bu birime benzer görevler ifa eden birim bulunmayan kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi veya belgelere erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla, kurum ve kuruluş içindeki bir birim bünyesinde bilgi edinme birimleri oluştururlar veya doğrudan kurum yöneticisine bağlı bilgi edinme yetkilisi görevlendirirler.

Sayfa(16)


Bilgi edinme birimlerinde, yeterli sayıda personel görevlendirilir. Bu birimlerin, bilgi edinme başvurusu yapılabilmesini kolaylaştıracak fiziki mekâna ve teknik donanıma sahip olması esastır.

Bu birimlerde görevli personel, bilgi edinme hakkını kullanacak kişilerin istekleri halinde, başvurunun nasıl yapılacağı, talep edilen bilgi veya belgenin kurum ve kuruluşun hangi biriminde bulunabileceği ve başvuru sonrasındaki işlemler konusunda bilgi verir, açıklama yapar, gerekli yardımı sağlar ve bilgi edinme başvurularıyla ilgili işlemleri yapar.

Bilgi edinme başvurusunda bulunan kişilerin, kurum ve kuruluşların ellerinde hangi konularda ve ne türden bilgi veya belgeler bulunduğu konusunda bilgilenmelerini sağlamak amacıyla, 6 ncı madde uyarınca kurum ve kuruluşlarca hazırlanacak kurum dosya planları, bilgi edinme birimlerinde bulundurulur ve bunlardan yeterli sayıda nüsha başvuru sahiplerinin istifadesine sunulur.

Kurum ve kuruluşların teşkilat yapısına, görev ve hizmet alanlarına ilişkin bilgiler, tanıtma veya eğitim amaçlı broşürler ve yayınlar, yıllık faaliyet raporları ile bütçe ve harcamalarına ilişkin raporlar bilgi edinme birimlerinde bulundurulabilir. Kişiler bu tür tanıtıcı yayınlardan istifade edebilir.” Denildiğinden,

Madde hükmüne uygun olarak bilgi edinme bürosunun etkin olarak faaliyet göstermesi sağlanmalıdır.

36- Teftişe tabi dönemde bir önceki yıla ait faaliyet raporunun hazırlanmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 44’üncü maddesine uygun olarak işlemlerin yürütülmesi sağlanmalıdır.

37- Belediye bünyesinde halkla ilişkiler bürosunun oluşturulmadığı, BİMER iş ve işlemlerini yürütmek üzere Fen İşleri Müdürlüğünde görevli olan Ecevit ÖLÇER’in görevlendirildiği, Başbakanlık Makamının 20.01.2006 tarih ve 26055 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)- Doğrudan Başbakanlık” konulu 2006/3 Başbakanlık Genelgesi doğrultusunda proje kapsamında yapılan vatandaş başvurularının BİMER Kullanıcısı tarafından doğrudan ilgili birimlere gönderildiği ve sonuçlarının takip edildiği, bu kapsamda teftiş tarihi itibariyle (79) başvurunun olduğu, bu başvuruların 49’una olumlu, 15’ine olumsuz cevap verilerek sonuçlandırıldığı, 14’ünün başka kurumlara yönlendirildiği, 1 başvurunun ise beklediği beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Başbakanlık Makamının 19.01.2006 tarih ve 567 sayılı “Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)- Doğrudan Başbakanlık” konulu Genelgesi doğrultusunda iş ve işlemlerin yürütülmesi ve bu kapsamda görevlendirmelerin güncellenmesi ihmal edilmemelidir.

EVLENDİRME MEMURLUĞU İŞ VE İŞLEMLERİ

38- Elmadağ Belediyesi evlendirme memurluğu iş ve işlemlerinin Yazı İşleri Müdürlüğü bünyesinde yürütüldüğü ve 3 personelin evlendirme memuru olarak görevlendirildiği, Evlendirme akdini yapanların Belediye Başkanınca görevlendirmelerinin yapılmış olduğu, evlilik akitlerinin Belediye hizmet binası içindeki nikâh salonunda yapıldığı anlaşılmıştır.

Sayfa(17)


Evlendirme memurlarının hizmetiçi eğitime tabi tutulması ve işlemlerin evlendirme yönetmeliğine uygun olarak yürütülmesi sağlanmalıdır.

39- Teftiş dönemi içerisinde evlendirme memurluğuna (906) adet evlilik müracaatı yapıldığı ve yapılan akit sayısının (905) olduğu, aynı dönemde (64) adet evlenme izin belgesinin düzenlendiği, ancak üç ayrı memurun evlendirme memuru olarak görevlendirilmesi ve evlilik işlemlerinin düzenli olarak takip edilmesinde aksamalar olduğu, yıllık verilerin düzenli takip edilemediği,

Önceki teftiş tarihinden 21.11.2012 tarihi mesai bitimine kadar toplam (966) adet uluslararası aile cüzdanı satın alındığı, 2009 yılından devreden cüzdanlarla birlikte toplam (1134) adet cüzdan olduğu, 21.11.2012 tarihi itibariyle elde toplam (123) adet cüzdanın olduğu, kasada mevcut olan ve teftiş tarihinden sonra satın alınan cüzdanlardan (906) adedinin kullanıldığı, bundan sonraki teftişe N01-497273 seri numaralı uluslararası aile cüzdanından başlanması gerektiği tespit edilmiştir.

Bundan sonra evlendirme memurlarının yaptığı işlemlerin yazı işleri müdürlüğü tarafından titizlikle takip edilmesi sağlanmalıdır.

40- Evlendirme memuru olarak görevlendirilen personelin imza ve mühür örneklerinin Elmadağ İlçe Nüfus Müdürlüğüne eksik olarak bildirildiği incelenmiştir.

Evlendirme memuru olarak görevlendirilen Emlak ve İstimlak Müdürü İbrahim BÜYÜKEKŞİ’nin tatbiki imzasının iki adet olması uygulamaya örnektir.

Evlendirme Yönetmenliğinin 46. maddesi hükmüne uygun işlem tesis edilmesi sağlanmalıdır.

41- Teftişe tabi dönemde görev yeri değişen memurlar arasında devir ve teslimin yapıldığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

31.12.2010 yılında yapılan devir teslim tutanağı uygulamaya örnektir.

Devir teslim zorunluluğunun doğması halinde, Evlendirme Yönetmeliğinin 49, 50, 51 ve 52. maddeleri hükümleri doğrultusunda işlem yapılmasına devam edilmelidir.

42- Evlendirme Memurluğunca yapılan evlenmelerin usulüne uygun olarak düzenlenmiş evlenme bildirim formu ile evlenme tarihinden sonra on gün içinde Nüfus Müdürlüğüne gönderildiği incelenmiştir.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23/1 maddesi ve 32/1 maddesi hükümlerinin uygulamasına devam edilmelidir.

43- Teftiş dönemi içerisinde evlendirme memurluğu iş ve işlemlerinin İlçe Nüfus Müdürü tarafından 23.01.2010, 02.02.2011 ve 30.01.2012 tarihlerinde denetlendiği,

Belediye Başkanının evlendirme memurluğu iş ve işlemlerini denetlediğine dair bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

Evlendirme Yönetmeliğinin 53. Maddesi hükmüne uygun işlem yapılmasına devam edilmelidir.

44- Evlenme akdinin yapılmasına esas olan dosya ve belgelerin Yazı İşleri Müdürlüğüne mahsus bir arşivde muhafaza edildiği, teftiş dönemi içerisinde bu dosya ve belgelere ilişkin imha işleminin yapılmadığı,

Sayfa(18)


Evlenme kütükleri ve evlenmenin nüfus kütüklerine tesciline dair bildirimlerin de Yazı İşleri Müdürlüğüne ait arşivde muhafaza edildiği beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Evlendirme Yönetmeliğinin 41. maddesinde, “ Evlenme akdinin yapılmasına esas olan dosya ve belgeler akit tarihinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra imha edilir.

Ancak, evlenme kütükleri ve evlenmenin nüfus kütüklerine tesciline dair bildirimler, hiç bir surette imha edilemez.” Denildiğinden,

Saklanma süresi geçmiş evlenme akdinin yapılmasına esas olan dosya ve belgelerin usulüne uygun olarak imha edilmesi, evlenme kütüklerinin ve evlenmenin nüfus kütüklerine tesciline dair bildirimlerin ise hiçbir suretle imha edilmemesi sağlanmalıdır.

SİVİL SAVUNMA İŞ VE İŞLEMLERİ

45- Elmadağ Belediyesi sivil savunma iş ve işlemlerinin İşletme Müdürlüğü bünyesinde yürütüldüğü, personel görevlendirilmesi yapılmadığı, sivil savunma kursu gören personel olmadığı, dolayısıyla hakkında arşiv araştırması yaptırılmadığı ve güvenlik belgesi düzenlenmediği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

14.02.2000 tarih ve 2000/284 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği gereğince, hassas ve gizlilik dereceli yerlerde çalıştırılacak personel için mahallin Mülki İdari Amiri kanalıyla arşiv araştırması yaptırılması hükme bağlandığından,

Bundan böyle sivil savunma iş ve işlemleri yürüten personel görevlendirilmesi yapılması ve hakkında, Güvenlik Belgesi Verilmesi Hakkındaki Yönetmelik’in yürürlükten kaldırıldığı bilinerek, sadece Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği hükümlerine göre arşiv araştırması yaptırılması ve personelin sivil savunma kursu alması sağlanmalıdır.

46- Teftiş dönemi içinde, Belediye Hizmet Binasının elektrik tesisatının yetkili teknik elemanlara kontrol ettirilmediği, ayrıca binanın elektrik planlarının elektrik sayacına yakın bir yerde asılı halde bulundurulmadığı incelenmiştir.

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’in beşinci kısım hükümlerine uygun olarak kontrollerin yaptırılması ve rapora bağlanması sağlanmalı, ayrıca elektrik planlarının elektrik sayacına yakın bir yerde asılı halde bulundurulması ihmal edilmemelidir.

47- Belediye Hizmet Binalarına ait “Yangın Önleme ve Söndürme Yönergesinin”2010 yılında hazırlanmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Yangın Önleme ve Söndürme Yönergesinin hazırlanması sağlanmalıdır.

48- Belediye Hizmet Binalarında sulu yangın söndürme tertibatının bulunduğu, toplam (9) adet yangın söndürme tüpünün bulunduğu, ancak giriş katındaki sulu yangın söndürme tertibatının çalışmadığı, yangın söndürme tüplerinin kontrollerinin yaptırıldığı incelenmiştir.

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 90-100. maddeleri gereğince, yangın söndürme cihaz, araç-gereç ve malzemeleri noksansız ve çalışır durumda bulundurulması ve en son bakım yapanın ve kullanıma hazır tutulmasından sorumlu kişinin belirlenmesi gerektiği unutulmamalıdır.

49- Belediye Hizmet Binalarına ait Yangın Talimatının 31.08.2010 tarihinde hazırlandığı, yangın söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekiplerinin kurulmadığı,

Sayfa(19)


Belediye Hizmet Binalarında yangın güvenliği sorumlusu görevlendirildiğine dair bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 126. maddesi ve ilgili hükümlerine göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

BELEDİYE MECLİSİ İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

50- Belediye Meclisi ile ilgili iş ve işlemlerin Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü,

Teftişe tabi dönemde yapılan Belediye Meclis toplantılarına ilişkin sayısal verilerin aşağıdaki tabloda gösterildiği,

2010 2011 2012

Olağan Toplantı 12 12 11

Olağanüstü Toplantı --- --- ---

Olağan Birleşim 29 35 35

Teftişe tabi dönemde Belediye Meclisince alınan kararların yıllara ve konularına göre dağılımının aşağıdaki tabloda gösterildiği,

2010 2011 2012 ToplamMali Konular 24 21 23 68İmar Konuları 93 56 55 204

Tarifeler 5 2 6 13Seçimler 3 5 3 11Diğer 115 126 82 323TOPLAM 240 210 169 619

Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere, teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediye Meclisince toplam (619) karar alındığı, alınan kararların ağırlıklı olarak imara ilişkin kararlar olduğu incelenmiştir.

İmar konusuna ilişkin Belediye Meclis kararlarının alınmasında, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun (E. 1974/2,K.1976/2) sayılı kararında belirtilen;

“(….) hizmet gereksinimlerinin tümünü en ince ayrıntılarıyla önceden düşünebilmek ve buna göre planlarda yer ayırmak mümkün değildir. Kalkınma ve gelişme çabası içindeki ülkemizde, sosyal ve ekonomik etkenlerle yerleşimler hızla gelişmekte ve büyümektedir. İmar planlarında değişiklik yapılması ana kural olmayıp ihtiyaçlar nedeniyle ortaya çıkan hallerde zorunlu olarak başvurulması gereken son çare olmalıdır” hususları da göz önünde bulundurularak,

Kat artırımı yoluyla veya yeşil alan, park, çocuk bahçesi gibi kullanımların konut, ticaret ve diğer kullanımlara dönüştürülmesi suretiyle yoğunluk artışına yol açan planlama işlemlerinin, imar planı değişikliğinin ötesinde sonuç doğurduğu ve bu tür işlemlerin plan ana kararlarını etkileyen, dolayısıyla nazım imar planının yeniden ele alınmasını zorunlu kılan revizyon imar planı kapsamında olduğu bilinerek karar alınması, geçici çözümler yerine kalıcı ve tutarlı çözümler üretilmesine özen gösterilmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(20)


51- 29.03.2009 tarihinde yapılan mahalli idareler seçimlerinin 31 Mart 2009 tarihinde kesinleşmiş olmasına rağmen Belediye Meclisinin takip eden altıncı gün toplandığı, Belediye Meclisinin 06.04.2009 tarih ve 2009/17 sayılı Kararı ile Elmadağ Belediye Meclisi Başkanlık Divanının gizli oyla yapılan seçimler ile oluşturulduğu ve seçimlerin Yasada öngörülen sürede tamamlandığı incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun Başkanlık divanı başlıklı 19. maddesinin; “- Belediye meclisi, seçim sonuçlarının ilânını takip eden beşinci gün belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanır. Meclis bu toplantıda, üyeleri arasından, gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile en az iki kâtip üyeyi ilk iki yıl için görev yapmak üzere seçer. İlk iki yıldan sonra seçilecek başkanlık divanı yapılacak ilk mahallî idareler seçimlerine kadar görev yapar.

Başkanlık divanı seçimi üç gün içinde tamamlanır.

Meclise belediye başkanı, katılamaması durumunda meclis birinci başkan vekili, onun da katılamaması durumunda ikinci başkan vekili başkanlık eder. Ancak yıllık faaliyet raporunun görüşüldüğü meclis toplantısı meclis başkan vekilinin başkanlığında yapılır.

Başkanlık divanında boşalma olması durumunda kalan süreyi tamamlamak üzere yenisi seçilir.

Meclis başkanı, meclis çalışmalarında düzeni sağlamakla yükümlüdür.

Meclisin çalışması ve katılıma ilişkin esas ve usûller İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir” hükmüne göre işlemlerin yürütülmesi sağlanmalıdır.

52- Meclise Belediye Başkanının meclis toplantılarına katılamaması durumunda Meclise Birinci Başkan Vekilinin başkanlık ettiği, yıllık faaliyet raporunun görüşüldüğü Meclis toplantısına Belediye Başkanının başkanlık yapmayıp Meclis Başkan Vekilinin başkanlık yaptığı Belediye Meclis Kararların incelenmesinden anlaşılmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanununun 19. Maddesi hükmünün uygulanmasına devam edilmelidir.

53- Belediye meclisinin bazen kanunla kendisine yetki verilmeyen kararlar aldığı, ancak alınan bu yanlış kararın bir sonraki meclis toplantısında alınan kararla iptal edildiği incelenmiştir.

Elmadağ Belediye Meclisinin 05.11.2012 tarih ve 2012/181 sayılı kararında “Belediyemiz İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 05.11.2012 tarih ve 3315 sayılı yazısında; Elmadağ Belediye Başkanlığınca Elmadağ Belediyesi Mücavir alan sınırları içerisinde Belediyemiz adına kayıtlı olan tam ve hisseli gayrimenkuller üzerinde…, Tapu Müdürlüklerinde yapılan (trampa, tashih, satış, ipotek, kat irtifakı, kat mülkiyeti, cins değişikliği, kamulaştırma, ifraz, tevhit, bağış, bedelsiz terk vb.) tüm işlemlerde 5393 sayılı Belediye Kanununun 18. Maddesi (e) fıkrası gereği belediye başkanımıza yetki verilmesi, Belediye Başkanımız Gazi ŞAHİN adına verilen yetkinin, Belediyemiz Yazı İşleri Müdürü Şahin ÖZGÜRLÜK’e devrinin yapılmasına” şeklinde karar alması, söz konusu kararın 03.12.2012 tarih ve 2012/200 sayılı meclis kararıyla iptal edilmesi uygulamaya örnektir.

Oysa ki 5393 sayılı kanunun Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri başlıklı 18. Maddesi (e) fıkrasının “Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde

Sayfa(21)


tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.” Hükmünü içerdiği ve bu hükme göre yapılacak işlemlerde Belediye Meclisinin karar alması gerektiği ve yetki devri yapılamayacağı gibi, aynı meclis kararında Belediye Başkanına verilen yetkinin Belediye Yazı İşleri Müdürüne devrine karar alındığı Belediye Kanununun 42. Maddesi “Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir.” Hükmüne göre Belediye Başkanının belediye görevlilerine yetki devri konusunda Belediye Meclisinin yetkili olmadığı, ayrıca Belediye Meclisinin kanunla kendi yetkisinde olan kararları genel bir karar alarak devretmesinin mümkün olmadığı değerlendirilmiştir.

Bundan sonra Meclis Kararları alınırken 5393 sayılı kanunun ilgili maddelerine uygun işlem yapılması, ilgili belediye meclisi kararının kaldırılması sağlanmalıdır.

54- Önceki teftiş raporunun 21. Maddesinde tenkit edilmesine rağmen, bu teftiş döneminde de bazı meclis toplantı tutanaklarının imzasız olduğu incelenmiştir.

05.11.2012 tarih ve 2012/179 sayılı meclis kararında meclis katibi Yusuf PEHLİVAN’ın imzasının olmaması ve 05.11.2010 tarihli meclis toplantı tutanağında imzaların eksik olması, meclis karar defterindeki 2012 Şubat, Mayıs ve Haziran aylarına ait kararlarda Meclis Katibi Özer ÇALI’nın imzasının olmaması uygulamalara örnektir.

5393 sayılı Belediye Kanununun “Meclis toplantısı” başlıklı 20. maddesinin; “ …Meclis görüşmeleri görevlilerce tutanağa geçirilir, başkan ve kâtip üyeler tarafından imzalanır. Toplantılar, meclisin kararıyla sesli ve görüntülü cihazlarla da kaydedilebilir…” hükmüne göre tutanakların Başkan ve katip üyeler tarafından imzalanması ihmal edilmemelidir.

55- Teftişe tabi dönemde Belediye Meclisine ait gündemin Belediye Başkanı tarafından belirlendiği, gündem ve davetiyelere ilişkin meclis üyelerine duyurma işleminin posta yoluyla iadeli taahhütlü gönderilmek suretiyle imza karşılığı gerçekleştirildiği, belediye ilan panosuna asılarak ve belediye web sitesinde ilan edilerek halka duyurulduğu, meclis üyelerine tebliğ işleminin toplantı tarihinden en az üç gün önce yapıldığı incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun (21). maddesinin;“Her ayın ilk günündeki belediye meclis gündemi belediye başkanı tarafından belirlenir ve üyelere en az üç gün önceden bildirilir. Ayrıca çeşitli yöntemlerle halka duyurulur….” hükmü ile, Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliğinin “Toplantı gündemi ve duyurulması” başlıklı (8). maddesinin “Gündem, belediye başkanı tarafından belirlenir ve toplantı günü de belirtilerek üyelere en az üç gün önceden bildirilir. Üç günün hesabında duyuru günü ile toplantı günü hesaba katılmaz. Meclis üyelerine bildirim, imza karşılığı gündemin teslimi, taahhütlü posta, telefon, faks, belediye web sitesinde yayımlama, elektronik posta gibi ispat edici yöntemlerden biri veya birkaçı kullanılarak yapılır. Telefonla bildirimde, bildirimin hangi numaralı telefonla, ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı hususunda bildirimi yapan kişi tarafından imzalanmış bir belge düzenlenir….” hükmü, dikkate alınarak, Belediye Meclis Üyelerine yasada öngörülen doğrultuda bildirimde bulunulması ve toplantı tarih ve gündeminin halka değişik yöntemlerle duyurulmasının devamı sağlanmalıdır.

56- Bundan önceki teftiş raporunun 22. Maddesinde tenkit edilmesine rağmen, bu teftiş döneminde de Meclis üyelerine meclis karar özetlerinin önceden dağıtılmadığı, sadece toplantıda okunduğu incelenmiştir.

Sayfa(22)


5393 sayılı Belediye Kanununun 22. maddesinin 6. fıkrasının; “Kararlar, meclis başkanı ve kâtip üyeler tarafından imzalanır ve bir sonraki toplantıda üyelere dağıtılır.” hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

57- Elmadağ Belediye Meclisinin imara ilişkin kararlarının dayanak belgeleriyle birlikte Büyükşehir Belediye Başkanlığına gönderildiği incelenmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7/b maddesinin ilgili hükmü ve 14. Maddesinin son fıkrasında “Büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar plânına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edildikten sonra büyükşehir belediye başkanına gönderilir.(Ek cümle: 06/03/2008-5747 S.K./3.mad.) Üç ay içinde büyükşehir belediye meclisinde görüşülmeyen kararlar onaylanmış sayılır.” Denildiğinden,

Kanununun ilgili hükmüne göre işlem yapılmasına devam edilmelidir.

58- Belediye Meclis Kararlarının 7 gün içinde Mülki İdare Amirine gönderildiği, kesinleşen Meclis Kararlarının Belediyenin web sitesinden halka duyurulduğu incelenmiştir.

Belediye Kanununun 23. maddesine göre Meclis Kararlarının 7 gün içinde Mülki İdare Amirine gönderilmesi ve kesinleşen Meclis Kararlarının halka duyurulmasına devam edilmelidir.

59- Teftişe tabi dönem içerisinde yasal olarak kurulması zorunlu olan Plan ve Bütçe ile İmar Komisyonlarının kurulduğu, bunun dışında Çevre Sağlık, Tarım ve Çiftçi Mallarını Koruma Komisyonu, Eğitim Kültür ve Sosyal İşler Komisyonu, Kent Estetiği Komisyonu ve Hukuk Tarifeler ve Esnaf Hizmetleri Komisyonu kurulduğu, Komisyonların oluşumunda siyasi parti gruplarının Yasada belirtilen şekilde temsillerinin sağlandığı, Komisyon kurulması ile ilgili Meclis Kararında Komisyonların görev süresinin 1 yıl olarak belirlendiği, Komisyonların çalışmalarını Yasada öngörülen sürede tamamladığı, İhtisas Komisyonu raporlarının çeşitli yollarla halka duyurulduğu, ancak Mahalle muhtarları ve İlçedeki kamu kuruluşlarının amirleri ile İlçedeki kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, sendikalar ve gündemdeki konularla ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin Komisyon toplantılarına davet edilmediği incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun 24. maddesinde; ‘’Mahalle muhtarları ve ildeki kamu kuruluşlarının amirleri ile ildeki kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, sendikalar ve gündemdeki konularla ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, oy hakkı olmaksızın kendi görev ve faaliyet alanlarına giren konuların görüşüldüğü ihtisas komisyonu toplantılarına katılabilir ve görüş bildirebilir.’’ Hükmü gereği Mahalle muhtarları ve İlçedeki kamu kuruluşlarının amirleri ile İlçedeki kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, sendikalar ve gündemdeki konularla ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin toplantılara davet dilmesi tavsiyeye değer bulunmuştur.

60- Teftişe tabi dönemde 2010, 2011 ve 2012 yıllarında Denetim Komisyonunun Meclisin Ocak ayı toplantısında kurulduğu, komisyonun oluşumunda siyasi parti gruplarının Yasada belirtilen şekilde temsillerinin sağlandığı, Denetim Komisyonu toplantı tutanaklarının tutulduğu, Komisyonun çalışmasını kırk beş işgünü içinde tamamladığı ve denetim raporunu Mart ayının sonuna kadar Meclis Başkanlığına sunduğu, Denetim Komisyonu Raporlarının Meclisin Nisan dönemi toplantısında Başkan tarafından okutulması suretiyle Meclise bilgi verildiği, Denetim Komisyonu raporlarında konusu suç teşkil eden bir hususa rastlanmadığı,

Sayfa(23)


bu nedenle Meclis Başkanlığı tarafından yetkili mercilere suç duyurusunda bulunulmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun 25. Maddesi hükmü ile Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliğinin 22 ve 23. maddelerine göre Denetim Komisyonuna ait iş ve işlemlerin yürütülmesine devam edilmelidir.

61- Belediye Meclisi üyelerinden Yusuf PEHLİVAN’ın mal bildirimlerinin alınmadığı, görülebildiği kadarıyla diğer belediye üyeleri ile belediye başkanının mal bildirimlerinin süresi içinde alındığı incelenmiştir.

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun bildirimlerin verileceği mercileri gösteren birim olarak 8 inci maddesinin (n) bendinde; “İl Genel Meclisi Üyeleri için Valiler, Belediye Meclis Üyeleri için Belediye Başkanları, Belediye Başkanları için İçişleri Bakanlığı” nın bildirimin verileceği merciler olarak belirlendiği,

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (n) bendinde de benzer anlatımla aynı hükme yer verildiği,

Yönetmeliğin 9/c maddesinde; “seçimle gelinen görevlerle, seçimin kesinleşme tarihini izleyen iki ay içinde” mal bildiriminin verilmesi ile ilgili düzenlemeye yer verildiği,

Yönetmeliğin 7 inci maddesinde; “6 ıncı maddede belirtilen merciler, mal bildirimlerinin süresi içinde verilmesini sağlamakla sorumludurlar. Bu merciler mal bildirimlerinin verilmesini izlemek için birim veya personel görevlendirirler.”,

Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 17. maddesinde; “ Bu Yönetmelikte belirtilen süreler içinde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimin verileceği mercilerce yazılı olarak ihtarda bulunulur.

Bu ihtar, ilgilisine Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ olunur.

İhtarın kendisine tebliğinden itibaren bir ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlem yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.(..)” Denildiği dikkate alınarak,

Mal bildirimleri eksik olan Meclis Üyelerine yazılı ihtarda bulunulması, ihtara rağmen mal bildirimlerini süresi içinde vermeyen Meclis Üyeleri hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulması sağlanmalı, aksi davranışın hukuki sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.

62- Görev süresi sona eren meclis üyelerinden, görevlerinin sona ermesini müteakip mal bildirimlerinin alınmadığı incelenmiştir.

3628 Sayılı Kanunun 6. maddesinin (f) fıkrası ve Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesinin (e) fıkrası gereğince, mal bildirimi verme zorunluluğunda bulunanların, görevlerinin sona ermesini müteakip, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde mal bildirimlerini vermeleri gerektiğinden, Yönetmelik düzenlemesi uyarınca tekrar seçilememiş meclis üyelerinden Mal Bildirimlerinin alınması sağlanmalıdır.

63- Mahalli şart ve özellikler dolayısı ile yangın afetine uğraması muhtemel olan sahaların tespit edildiğine ilişkin bir belgenin ibraz edilemediği incelenmiştir.

7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısı ile Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 2. maddesinde yer alan;

Sayfa(24)


“Mahalli şart ve özellikler dolayısı ile yangın afetine uğraması muhtemel olan sahalar, şehir ve kasabalarda belediye meclisleri, köylerde ihtiyar heyetleri tarafından tespit ve kaymakamların mütalaası alındıktan sonra valilerin tasvibi üzerine ilgili bölgelerde ilan olunur.” Hükmüne uygun olarak gerekli tespitlerin yapılması ve ilgili bölgelerde ilan edilmesi sağlanmalıdır.

64- Görülebildiği kadarıyla Belediye Meclisince 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 96/A maddesine göre Bakanlar Kurulunca en az ve en çok miktarları gösterilerek belirlenen vergi ve harçlara ilişkin tarife yapıldığı, ancak tarifelerin düzenlenmesi esnasında, mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkların göz önünde bulundurulduğuna ilişkin belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 96. maddesinin (B) bendi gereğince düzenlenen tarifeler yapılırken mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkların göz önünde bulundurulması sağlanmalıdır.

65- Belediye meclisinin toplantılarını belediye meclis salonunda yaptığı, teftişe tabi dönemde mutat toplantı yeri dışında yapılan bir toplantının olmadığı incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun “meclis toplantısı” başlıklı 20. maddesi ile Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliğinin “toplantı yeri” başlıklı 7. maddesine uygun işlem yapılmasına devam edilmelidir.

66- Teftişe tabi dönemde; (1) adet yabancı ülke şehri ile karşılıklı ekonomik, kültürel, spor, turizm, sosyal, ticaret, bilim, sanat konularını kapsayan Kardeş Şehir ilişkisi kurulması konusunda 01.10.2012 tarih ve 2012/157 sayılı meclis kararıyla KKTC Lefke belediyesi ile kardeş şehir olunması kararı alındığı, ancak henüz protokol yapılmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir. 29.08.2008 tarihinde protokol yapıldığı İçişleri Bakanlığından izninin ise 06.04.2010 tarihinde protokolden sonra alındığı incelenmiştir.

Belediye Kanunun 74. Maddesi hükmü ‘’Belediye, belediye meclisinin kararına bağlı olarak görev alanıyla ilgili konularda faaliyet gösteren uluslararası teşekkül ve organizasyonlara, kurucu üye veya üye olabilir.

Belediye bu teşekkül, organizasyon ve yabancı mahallî idarelerle ortak faaliyet ve hizmet projeleri gerçekleştirebilir veya kardeş kent ilişkisi kurabilir.

Birinci ve ikinci fıkra gereğince yapılacak faaliyetlerin, dış politikaya ve uluslararası anlaşmalara uygun olarak yürütülmesi ve önceden İçişleri Bakanlığının izninin alınması zorunludur.’’ Gereği protokol yapılmadan İçişleri Bakanlığının izninin alınması ve bu konuda gerekli hassasiyetin gösterilmesi sağlanmalıdır.

BELEDİYE ENCÜMENİ İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

67- Elmadağ Belediyesi Encümeninin oluşumuna yönelik Belediye Meclisince karar alındığı, Yasa gereği Encümene katılması gereken Mali Hizmetler Müdürüne ilave olarak Belediye Başkanı tarafından 07.04.2010, 06.04.2011 ve 06.04.2012 tarihinde iki üye seçildiği ve adı geçenlere bu görevlendirmenin tebliğ edildiği, ancak Başkan tarafından kanun gereği bir üye seçilmesi gerekirken iki üyenin seçildiği incelenmiştir.

04.04.2011 tarih 2011/61 sayılı meclis kararıyla encümen üyesi seçilmesi uygulamaya örnektir.

Sayfa(25)


Belediye Yasasının 33. maddesinde; “Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında;(…)

b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden oluşur." Denildiğinden,

Encümenin oluşumu hususunda ilgili madde hükmünün yerine getirilmesi bundan böyle de ihmal edilmemelidir.

68- Elmadağ Belediye Encümenince teftişe tabi dönem içerisinde;

2010 yılında 413 karar, 2011 yılında 263 karar,2012 yılında 195 karar olmak üzere, toplam 871 karar alındığı, alınan kararların yıllarına ve konularına göre dağılımının aşağıdaki tabloda gösterildiği,

YILLAR 2010 2011 2012KARAR KONUSU

1- Kira Bedelinin Tespiti 1 -- --

2- Yola terki, tevhid, ifraz, parselasyonplanın onaylanması, şuyulandırma ve birleştirme işlemleri.

2834 19

3- İhale yapılması. 43 64 34

4- Kaçak, ruhsatsız ve imara aykırı yapılar. 16 8 1

5- Trafik düzenlemeleri. __ --- ---

6- Ceza Tutanakları. 119 63 70

7- Asker ailesi maaşları. 23 8 19

8- Yardım Talepleri. --- --- ---

9- Hafta Tatili Ruhsatı. --- --- ---

10- Kamulaştırma ve yetki verilmesi. 5 1 2

11- Bakanlıktan Yardım Talebi. 1 1 1

12- Diğer 176 83 48

13- Kesin Hesap 1 1 1

TOPLAM 413 263 195

Yukarıdaki tablo incelendiğinde, Encümen Kararları içinde kamulaştırmaya, ceza tutanaklarına ve imar konularına ilişkin kararların önemli yer tuttuğu incelenmiş ve Encümen Kararlarına konularına göre bu Raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiştir.

69- Belediye Encümeni gündeminin Encümen Başkanı olan Belediye Başkanı tarafından hazırlandığına dair bir belgenin ibraz edilemediği, teftişe tabi dönemde bazen Encümene havale edilen konuların ilk toplantıda görüşülmediği incelenmiştir.

İmar Ve Şehircilik müdürlüğü tarafından 24.08.2011 tarihinde sözkonusu yapı ile ilgili Encümende görüşülmek üzere yazı yazılması ve aynı tarihte Belediye Başkanı Tarafından Encümene havalesinin yapılmasına rağmen havale edilen konunun encümene havalesinden 2 ay 7 gün sonra 31.10.2011 tarih 456 sayılı Encümen Kararıyla görüşülmesi uygulamaya örnektir.

Sayfa(26)


Encümene havale edilen konunun 5393 sayılı Belediye Kanununun 35. Maddesi “…Encümene havale edilen konular bir hafta içinde görüşülerek karara bağlanır…” Hükmüne göre ilk Encümen toplantısında görüşülüp karara bağlanması gerektiği unutulmamalıdır.

70- Encümen Karar Defterine kararların özetlerinin yazıldığı, sayfalarına numara verildiği, Encümen Kararlarının tamamının ayrı tutanak şeklinde bilgisayar ortamında yazıldığı, bunların yıllara göre klasörlerde muhafaza edildiği, Encümende görüşülen konuların Deftere havale sırasına göre kaydedildiği, gündeme uygun olarak görüşülen konulara ait kararların tek tek alındığı ve her bir karara ayrı ayrı karar numarası verildiği, ancak Encümen Karar Defterinin son sayfasına kaç sayfadan ibaret olduğuna ilişkin şerhin düşülerek tasdik edilmediği, sayfa birleşim yerlerinin mühürlenmediği, Encümen Karar Defteri kayıtlarının yılsonu kapatmalarının usulüne uygun olarak yapılmadığı, bazı encümen kararlarında encümen üyesi ya da başkanın imzasının olmadığı incelenmiştir.

2012 yılına ait encümen kararlarının yazıldığı karar defterinin orta sayfalarının mühürsüz olması, 03.05.2010 tarih ve 80 sayılı encümen kararında Encümen Başkanı olan Belediye Başkanı Gazi ŞAHİN’in imzasının olmaması, Nisan, Mayıs, Haziran, Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım aylarına ait encümen kararlarında Encümen üyesi Celal KARAKÖSE’nin, 12.04.2012 tarih ve 66 sayılı kararda üye Kadriye AYDIN ve üye Yunis ÇAKMAK’ın imzasının olmaması uygulamalara örnektir.

Bundan sonra Encümen Karar defterinin usule uygun tutulması sağlanmalıdır.

71- Teftiş dönemi içerisinde umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılış ve kapanış saatlerinin belirlenmesi amacıyla Belediye Encümeni tarafından en son 14.05.2012 tarih ve 42 sayılı kararın alındığı, ancak alınan kararda umuma açık istirahat ve eğlence yeri mahiyeti taşımayan yerler ile ilgili de açılış ve kapanış saatlerinin belirlendiği incelenmiştir.

Büfe, bakkal, market gibi satış yerlerine ait açılış ve kapanış saatlerinin belirlenmesi örnektir.

2559 sayılı Yasanın 7/1 maddesinde; “Kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi, dinlenmesi veya konaklaması için açılan otel, motel, pansiyon, kamping ve benzeri konaklama yerleri; gazino, pavyon, meyhane, bar, birahane, içkili lokanta, taverna ve benzeri içkili yerler; sinema, kahvehane ve kıraathane; kumar ve kazanç kastı olmamak şartıyla adı ne olursa olsun bilgi ve maharet artırıcı veya zeka geliştirici nitelikteki elektronik oyun alet ve makinelerinin, video ve televizyon oyunlarının içerisinde bulunduğu elektronik oyun yerleri; internet kafeler ve benzeri yerler umuma açık istirahat ve eğlence yeri sayılır.” Denildiği,

5393 sayılı Belediye Kanununun 34/h.maddesi gereğince umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirleme görevi belediye encümenine verildiği,

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin açılış ve kapanış saatleri başlıklı 33.maddesinde; “Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılış ve kapanış saatleri belediye sınırları içinde belediye encümeni, bu yerler dışında il encümeni tarafından tespit edilir.

İskele, istasyon, hava meydanı, terminal, garaj, benzin istasyonu ve benzeri yerler ile kara, deniz ve hava ulaşım merkezleri ile fuar, panayır, sergi ve pazar kurulması gibi zorunluluk arz eden yer ve zamanlarda, sabahçı kahvesi ve benzeri diğer tesislere, bağlı olduğu kolluk kuvvetinin görüşü alınmak suretiyle yetkili idare tarafından geçici veya sürekli izin verilebilir.” hükümlerine uygun olarak, ruhsatlarda sadece umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılış ve kapanış yer verilmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(27)


BELEDİYE BAŞKANI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

72- Belediye Çalışma Esasları ve İmza Yetkileri Yönergesinin hazırlanmadığı, ancak Belediye Başkanı tarafından 13.09.2012 tarih ve 459 sayılı yazıyla bir genelge hazırlandığı(genelgeyi kim hazırlayabilir.) incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun 42. maddesinde; “Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Çalışma Esasları ve İmza Yetkileri Yönergesinin hazırlanması tavsiyeye değer görülmüştür.

73- Belediye Başkanının Belediye birimlerini denetlediğine ilişkin bir belge ibraz edilememiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunun 38/a maddesinde; “ Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek(..)”

Kanunun 38/k maddesinde; “Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek.” görev ve yetkisinin Belediye Başkanının görev ve yetkileri arasında sayıldığı dikkate alınarak,

Belediye Başkanının kurum amiri olarak mahalli müşterek ihtiyaçların karşılanmasından ve mevzuata uygun olarak işlem yapılmasından sorumlu olduğu bilinci ile Belediye birimlerini sık aralıklarla denetlemesi sağlanmalı, denetleme sonuçları bir rapora bağlanarak eksikliklerin giderilmesi için ilgili birime yazılı olarak gönderilmeli, ayrıca mevzuata aykırı ya da hatalı ve kusurlu davranışı tespit edilen personel hakkında gerekli kanuni işlemin yapılması ihmal edilmemelidir.

74- Belediye Başkanının izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadığı hâllerde, bu süre içinde kendisine vekâlet etmek üzere Belediye Meclisi üyelerinden görevlendirme yaptığı incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunun 40. Maddesinde “Belediye başkanı izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadığı hâllerde, bu süre içinde kendisine vekâlet etmek üzere, belediye meclisi üyeleri arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir.

Başkan vekili, başkanın yetkilerine sahiptir.

Başkan vekiline, görev süresince başkana ödenen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden ödenek verilir.” Denildiğinden,

İlgili madde gereği işlem yapılmasına devam edilmelidir.

75- Belediyelerin seçilmiş ve atanmış personelinin yurtdışı görevlendirmelerinde Belediye Meclisi Kararının alındığı, ancak İçişleri Bakanlığına Bilgi verildiğine ve yurtdışı görevlendirmeler ve temaslar hakkında Belediye Meclisinin ilk toplantısında bilgi verildiğine dair bir belge olmadığı incelenmiştir.

09.04.2010 tarih ve 107 sayılı meclis kararıyla yurt dışı görevlendirme kararı alınması uygulamaya örnektir.

Yurt dışı görevlendirmelerde 5393 sayılı kanunun 18 ve ilgili maddelerine uygun işlem yapılmasına devam edilmeli, temaslar hakkında Belediye Meclisinin ilk toplantısında bilgi verilmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(28)


76- Belediye hizmetlerinin etkin ve verimli hale getirilmesi açısından, bilgisayar sisteminde otomasyona geçildiği, Belediye de, muhasebe, emlak, çevre temizlik, ilan reklam, ruhsat, maaş-bordro işlemlerinin bu programla takip edildiği, ancak taşınmaz bilgi sistemi, sağlık, evlendirme, gibi işlemlerin satın alınan otomasyon programı ile takip edilemediği incelenmiştir.

Hizmette bilgi teknolojisinden yararlanılmasının hizmette verimliliği, etkinliği ve tasarrufu arttırdığı, özetle hizmetin kalite ve hızına olumlu etkide bulunduğu, artık daha büyük oranda elektronik ortamda gerçekleştirilecek kurum içi ve dışı hizmetlerin destek ve yürütümünü yapacak altyapının oluşturularak bilgi işlem merkezi bünyesinde oluşturulan merkezi bilgisayar sistemi ile belediye hizmetlerinin daha aktif, verimli düzeye getirilmesinin, belediyenin vatandaşlardan toplamakta olduğu emlak, çevre temizlik vergilerinin ne zaman ödenip-ödenmediği, genel evrak takibi, proje takibi ve imar ve iskan durumunun kolayca öğrenilmesi ve takibi vb. konularda gerek kurumun web sayfası yoluyla Internet ortamında, gerek kurum içinde network ortamında ihtiyaç duyanların bir bilgiye erişim hakkı ve yetkisi hiyerarşisi çerçevesinde ilgililerin istifadesine sunulmasının uygun olacağı ve satın alınan otomasyon programının bu özellikleri taşıması gerektiği değerlendirilmelidir.

77- Belediye hizmetleri ile ilgili şikâyet ve öneriler için Elmadağ Belediyesinde mesai saatleri içinde hizmet veren herhangi bir müracaat hattının kurulmadığı, ancak Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü bünyesinde Müşteri Yönetim Sistemi adıyla bir merkez oluşturulduğu, günlük 4 gazete alınarak belediye ile ilgili yapılmış haberler ve diğer belediye haberleri kesilerek günlük olarak dosyalandığı, ay sonunda diğer belediye haberleri sayısı ile birlikte istatistik sonuçları alınarak değerlendirildiği, sonuçların Kurum web sayfasında ve Belediye Başkanına ait facebook sayfasında yayınlandığı,

Belediyeye şahsen veya telefon ile gelen talepler için müşteri talep formu adıyla bir form oluşturulduğu, Vatandaştan gelen taleplerin görüşmeyi gerçekleştiren kişi tarafından 01.F.(7.5.)12 müşteri talep takip formuna işlendiği, müşteri taleplerinin ilgili müdürlüklere iletilip takibinin yapıldığı, 15 gün içerisinde ilgili taleplerin sonuçlandırılıp olumlu veya olumsuz olarak kapatıldığı, işlemin uzaması durumunda sonuç kısmına beklemede ifadesi yazılarak işlem tamamlana kadar takibinin yapıldığı, her ay sonunda müdürlüklerin müşteri taleplerinin sonuçları ile birlikte aylık müşteri beklentileri formunun doldurulup müşteri yönetim sistemine gönderildiği ve müşteri aylık faaliyet formuna kayıt yapıldığı, her ay sonunda müşteri yönetim sistemi tarafından müdürlüklerin işleyişi müşteri yönetim sistemi iç denetim takip formu ile kontrol edilip dijital kayda alındığı, resmi web sayfasına e mail yolu ile gelen müşteri taleplerinin Belediye Başkanına sunulup, Başkanın talimatları doğrultusunda takibi ve gerekli yazışmalarını hazırlanarak müşteriye iletildiği, Belediye hizmet binası içerisinde her katta bulunan müşteri dilek ve şikayet kutularından çıkan taleplerin tablo halinde kayıt altına alınıp Belediye Başkanına sunulduğu, Başkanın talimatları doğrultusunda gerekli çalışmaların ve takip işlemlerinin yapıldığı ve iletişim bilgisi bırakan müşterilere geri dönüşüm yapılarak sonuçlarını kaydedildiği,

Elmadağ Belediyesi tarafından üretilen hizmetlerin sonuçlarını görmek, beklenti oranları ve hizmetlerin müşteriler tarafından nasıl algılandığını göstermek amacıyla yılda 1 defa iç müşteri(çalışan) ve dış müşteri (vatandaş)memnuniyet araştırması için planlama yapıldığı, anketler düzenlenip istatistiksel sonuçlarının değerlendirildiği incelenmiştir.

Sayfa(29)


Yukarıda bahsi geçen çalışmaların vatandaşa daha iyi hizmet anlayışı ve müşteri odaklı yaklaşımla sürdürülmesi sağlanmakla birlikte, ayrıca vatandaşa daha iyi bir hizmet sunumu için bir müracaat hattının kurulması tavsiyeye değer görülmüştür.

KÜLTÜR VE SOSYAL İŞLER MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ

78-Elmadağ Belediye Başkanlığınca özürlü, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin tespitine yönelik envanter çalışmasının yapıldığı, İlçe genelinde 271 özürlü vatandaşın bulunduğu, düşkün ve dar gelirlilere; 2010 yılında 800 öğrenciye kıyafet ve kırtasiye 300 aileye gıda yardımı olarak toplam 77.527.00.- TL,2011 yılında 514 öğrenciye giyim,496 öğrenciye kırtasiye yardımı olarak 12.995.00.- TL, 2012 yılında 558 öğrenciye giyim, 661 öğrenciye kırtasiye yardımı olarak 45.119.00.-TL tutarında ayni yardım yapıldığı, 2010 yılında 127 çocuğun, 2011yılında 89 çocuğun sünnet ettirildiği, 2011-2012 yıllarında 5 engelliye akülü araba verildiği,6 engelliye de tekerlekli sandalye verildiği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

30.07.2006 tarih ve 26244 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik kapsamında yapılan çalışmalar incelenecek ve sosyal devlet olmanın bir gereği olarak, bakıma muhtaç çocuklara, yaşlılara, özürlülere yönelik hizmetleri ve bu alanlarda kamu adına hizmet veren sosyal hizmet kuruluşlarının problemlerinin çözümüne yönelik işlemlerin yapılmasına devam edilmeli, yardımların yapılmasında mükerrerlik olmaması için Kaymakamlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı ile koordineli olarak çalışılması sağlanmalıdır.

79- Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü tarafından; 2010-2011-2012 Yıllarında (41) adet organizasyon yapıldığı ve bu organizasyonlara yaklaşık olarak 73.400 vatandaşın katıldığı, İlçedeki kamu personeline yönelik (2) adet Eğitim semineri düzenlendiği, bu seminere yaklaşık olarak 750 kişinin katıldığı, Müdürlük olarak 8 adet kurs açıldığı, bu kurslara toplam 283 kursiyerin katıldığı, yardıma muhtaç vatandaşlara toplam 300 adet gıda paketi 1889 öğrenciye giyim yardımı, 1440 adet kırtasiye yardımı yapıldığı, Geleneksel hale getirilmeye çalışılan 2 adet şenliğin yapıldığı ve bunlardan; Bayram ARACI Yöresel Ürünler ve Tirit festivali 2012 yılında 2. kez gerçekleştirildiği, bir diğer şenliğin Yardıma muhtaç ailelerin sünnet yaşına gelen çocukları için yapılan Sünnet Şöleni olduğu incelenmiştir.

Bundan sonra da sosyal belediyecilik anlamında vatandaşın sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, yönetimde etkililik, verimlilik, ekonomiklik, şeffaflık ve katılımcılık ilkeleri doğrultusunda sosyal ve kültürel faaliyetlerin yapılması ihmal edilmemelidir.

TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

80- Temizlik İşleri hizmetlerinin Temizlik İşleri Müdürlüğü bünyesinde (1) Müdür, (1) sözleşmeli Çevre Mühendisi, (2) memur ile bu işlerde (10) kadrolu işçi ve (33) hizmet alımı yoluyla alınan olmak üzere toplam (47) personelin görev yaptığı, Elmadağ Belediyesi sınırları içerisinde bulunan (23) mahalle olduğu, Temizlik işlerinde kullanılan Belediyeye ait (11) çöp toplama aracı, (1) adet kepçe, (1) kamyon, (2) adet küçük vakumlu yol süpürme aracı ve (1) adet traktör bulunduğu, Çöp toplama hizmetinin belediyenin kendisine ait araçlar ve hizmet alımıyla çalıştırılan işçiler tarafından yapıldığı, toplanan katı atıkların Elmadağ Belediyesine ait Hasanoğlan mahallesinde, merkezde bulunan çöp depolama alanlarına vahşi

Sayfa(30)


depolama olarak toplandığı, ayrıca tıbbi atıklar ile ilgili tüm işlemlerin Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütüldüğü beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Büyükşehir katı atık yönetim plânına uygun olarak, katı atıkları toplamak ve aktarma istasyonuna taşımak görevinin 5216 Sayılı Yasanın 7. maddesi gereğince İlçe ve İlk Kademe Belediyelerine verildiği dikkate alınarak, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğini 1. maddesinde belirtilen ilke ve esaslara göre katı atıkların toplanması ve aktarma istasyonuna taşınması görevinin yerine getirilmesi hizmetlerinin aksatılmadan yürütülmesi sağlanmalıdır.

81- Belediye tarafından katı atıkların bertarafı ile ilgili olarak konut ve işyerlerinde daha az atık atılmasını temin edilmesi için herhangi bir çalışma yapıldığı, ayrıca atık içerisine zararlı maddelerin atılmasının önlenmesi ve katı atıkların değerlendirme ve maddesel geri kazanma çalışmalarına katılımı sağlamak üzere hedef kitleye yönelik olarak eğitim çalışmasının yapıldığı beyan edilmekle birlikte bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin 6. maddesi gereğince eğitim çalışmasının yapılması bundan böyle ihmal edilmemelidir.

82- Teftişe tabi dönemde ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması ile ilgili olarak bir şirketle protokol yapıldığı, ancak sonuçlarının olumlu olmadığı ifade ve incelenmiştir.

En son 08.05.2010 tarihinde özel bir firma ile 3 yıllığına yapılan sözleşme gereği ambalaj atıkların toplatılması uygulamaya örnektir.

Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Kontrol Yönetmeliği’nin 28. maddesi çerçevesinde ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması ve evsel atık üretilen yerlerle ilgili başlatılan çalışmaların devam ettirilmesi tavsiyeye değer görülmüştür.

83- Elmadağ Belediyesi tarafından 31.08.2004 tarih ve 25569 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” gereğince ayrı bertaraf edilmesi gereken kullanılmış akü ve piller ile ilaç atıklarının evsel katı atık ile birlikte karışık şekilde atılmalarının önlenmesine ilişkin olarak çalışmaların yapılmadığı, ancak bu konuyla ilgili girişimlerin olduğu beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin 8. maddesi gereğince; “…ayrı bertaraf edilmesi gereken atıkları üreten; a) Hastanelerin, kliniklerin, laboratuarların ve benzeri yerlerin hastalık bulaştırıcı kimyasal ve radyolojik atıkları ile tehlikeli atıklarını evsel atıklar ile birlikte b) Tüketicilerin kullanılmış akü ve piller ile ilaç atıklarının evsel katı atık ile birlikte karışık şekilde, atmalarının yasak olduğu…” hükmü yer almaktadır.

Belediyelerin (a) ve (b) bentlerinde sözü edilen atıklar ile evsel atıkları birbirine karıştıracak şekilde birlikte toplamaları ve bertaraf etmelerinin yasak olduğu bilinmesi, bu atıkların kaynağında ayrı olarak toplanması ile ilgili olarak çalışmaların başlatılması ve bu konunun broşür ve afişler yoluyla halka duyurulması sağlanmalıdır.

84- 5393 Sayılı Belediye Kanunu ile 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve konu ile ilgili diğer mevzuatın gereklerini yerine getirmek üzere personelin bulunmadığı, ancak Zabıta Müdürlüğünden gerek duyulduğunda yeteri kadar Zabıta görevlendirildiği ifade edilmiş incelenmiştir.

Sayfa(31)


5393 Sayılı Belediye Kanunu ve 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve konu ile ilgili diğer mevzuatın gereklerini yerine getirmek üzere Belediyenin hacmine uygun olarak çevre ile ilgili birimin etkin olarak görev yapması sağlanmalıdır.

85- Elmadağ Belediyesi tarafından stratejik gürültü haritaları ve buna bağlı olarak eylem planlarının hazırlanmadığı incelenmiştir.

Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’nin 8/b-1 maddesi gereğince stratejik gürültü haritalarının ve buna bağlı olarak eylem planlarının hazırlanması sağlanmalı, hazırlanacak bu plan çerçevesinde Yönetmelik hükümlerinin uygulanması yakından izlenmelidir.

86- Bisiklet ve dolgu lastikleri hariç, ömrünü tamamlamış diğer tüm lastikler ile ilgili olarak; 25.11.2006 gün ve 26357 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliğinin 8. maddesi gereğince Belediyelerce alınması gereken tedbirlerin alınmadığı incelenmiştir.

Bundan böyle bu konu ile ilgili olarak ömrünü tamamlamış lastiklerin temizlik ekiplerince ayrı olarak toplanması ve bunların lisans sahibi firmalara verilmesi sağlanmalıdır.

87- Elmadağ Belediyesi tarafından Atık yağlar (kullanılmış benzinli motor, dizel motor, şanzıman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve diğer özel taşıt yağları ile hidrolik sistem, türbin ve kompresör, kızak, açık-kapalı dişli, sirkülasyon, metal kesme ve işleme, metal çekme, tekstil, ısıl işlem, ısı transfer, izolasyon ve koruyucu, izolasyon, trafo, kalıp, buhar silindir, pnömatik sistem koruyucu, gıda ve ilaç endüstrisi, kağıt makinesi, yatak ve diğer özel endüstriyel yağlar ve endüstriyel gresler, kullanılmış kalınlaştırıcı, koruyucu, temizleyici ve benzeri özel müstahzarlar ve kullanıma uygun olmayan yağ ürünleri) ile ilgili olarak; 30.07.2008 gün ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinin 8. maddesinde Belediyelere verilen görev ve yetkilerin yerine getirilmediği, ancak sanayi bölgesinde ilgili firmaların kendi çalışmasının olduğu beyan edilmekle birlikte Belediyenin ilgili biriminde herhangi bir verinin olmadığı incelenmiştir.

Bundan böyle bu konuyla ile ilgili olarak atık yağ çıkaran firmaların lisanslı firmalarla sözleşme yapmasının takibi ve bu hususun periyodik olarak denetlenmesi sağlanmalıdır.

88- Elmadağ Belediyesi Bitkisel atık yağlar ile ilgili olarak; 19.04.2005 gün ve 25791 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’nin 8. maddesi gereğince alınması gereken tedbirlerin alınmadığı incelenmiştir.

Bundan böyle bu konu ile ilgili olarak hanelere ve okullara bitkisel atık yağların biriktirilmesi amacıyla bidon verilmesi ve ayrıca bu bidonların zaman zaman toplanarak lisanslı bir firmaya verilmesi sağlanmalıdır.

ZABITA MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ:

89- Elmadağ Belediyesi Zabıta Müdürlüğü’nün Belediyeye ait binanın giriş katında faaliyet gösterdiği, Müdürlük bünyesinde (1) adet Hasanoğlan girişinde zabıta noktası bulunduğu, Pazaryerinde de inşaatı biten ve planlanan bir zabıta noktası olacağı, Yerleşim durumunun hizmet gerekleri açısından yeterli olduğu kanaatine varılmıştır.

Zabıta hizmetlerinin halen (1) Müdür (Zabıta Müdürü) ve (11) Zabıta Memuru, tarafından yürütüldüğü, (25) Zabıta kadrosunun boş olduğu, personel sayısının ihtiyacı

Sayfa(32)


karşılamaktan uzak olduğu, diğer taraftan personel harcamalarının Belediye Kanunu’nun 49/8 maddesinde belirtilen oranı aşması sebebiyle yeni personel istihdamının da mümkün olmadığı incelenmiştir.

Zabıta hizmetlerinde kullanılmak üzere (2) adet Fiat Doblo ve (1) adet Renault binek aracı olmak üzere (2) aracın bulunduğu, mevcut araçların sayı ve nitelik bakımından yeterli olduğu, Zabıta Müdürlüğünün denetim hizmetlerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmesi için gerekli donanıma sahip olduğu ve bir ihtiyacın bulunmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Belediyelerde zabıta hizmetlerinin önemine binaen gelecek dönemlerde Belediye Kanunu’nun 49/8 maddesinde belirtilen oranı aşmamak kaydıyla personel istihdamının sağlanması tavsiyeye değer görülmüştür.

90- Zabıta personeli resmi elbiselerinin Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Giyim eşyasının renk, cins ve şekilleri” başlıklı 33. maddesine uygun olarak yeniden düzenlendiği ve Zabıta personelinin bu kıyafetleri kullandıkları incelenmiştir.

11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 53. maddesi ile 12.03.1990 tarih ve 20459 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Belediye Zabıta Kıyafet Yönetmeliği” yürürlükten kaldırılmış olup, Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Geçiş süresi” başlıklı geçici 1. maddesi doğrultusunda, İlgili Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Zabıta personelinin kıyafet ve rütbe işaretlerinin şekil ve örneklere göre düzenlenmesi sağlanmalı, gerek Zabıta Müdürünün, gerekse diğer Zabıta Görevlilerinin (Sivil görev yapanlar için Başkanlık onayı alınmalı) örneğine uygun bir şekilde hazırlanan üniformaları ile görev yapmaları gerektiği unutulmamalıdır.

91- Zabıta Müdürlüğü tarafından yürütülen hizmetlerde personel yetersizliği sebebiyle işçi statüsünde bulunan personellerin de istihdam edilmediği incelenmiştir.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 31. maddesinde Zabıta personelinin kılık ve kıyafeti ile ilgili ayrıntılı düzenlemeye yer verildiği, bu düzenlemenin ışığında söz konusu kıyafeti sadece Zabıta personelinin giyebileceği, 5237 Sayılı Türk Ceza Yasasının 262. maddesinde “ Bir kamu görevini, kanun ve nizamlara aykırı olarak yerine getirmeye teşebbüs eden veya terk emri kendisine bildirilmiş olduğu hâlde görevi sürdüren kimseye üç aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.” 264. maddesinde ise; “ Bir rütbe veya kamu görevinin veya mesleğin, resmî elbisesini yetkisi olmaksızın alenen ve başkalarını yanıltacak şekilde giyen veya hakkı olmayan nişan veya madalyaları takan kimseye üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.

Elbisenin sağlayacağı kolaylık ve olanaklardan yararlanarak bir suç işlenirse, yalnız bu fiilden ötürü yukarıdaki fıkrada belirtilen cezalar üçte biri oranında artırılarak hükmolunur.” denildiği, Bu düzenlemeler karşısında, Belediyenin diğer birimlerinden Zabıta Müdürlüğüne görevlendirilen personelin, Zabıta personeline ait görevlerin ifası ve kıyafeti giymesinin hukuki ve cezai sorumluluk getirebileceği unutulmamalıdır.

92- Örnekleme usulü ile yapılan teftişte Zabıta Müdürlüğünce düzenlenen zabıt varakalarının üst yazı ile Başkanlık Makamına sunulduğu ve Belediye Başkanı tarafından yazının Belediye Encümenine havale edildiği, süresinde görüşülerek karara bağlandığı, ayrıca zabıt varakalarının ilgililerine tebliğ edildiğine dair isim ve imzalarının zabıt varakasında alındığı, imzadan imtina durumunun olması halinde konunun ayrıca belirtildiği ve Encümen kararının da ilgililerine tebliğ edildiği memnuniyetle incelenmiştir.

Sayfa(33)


Umuru Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkında Kanunun bazı maddelerini değiştiren 1608 Sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince; “Belediye suçlarına ait zabıt varakalarının bir aynı alakadarlara tebliğ olunduktan sonra, öbürü Belediye Encümenlerine verilir. Suçlu tebliğden itibaren iki gün içinde Belediye idarelerine veya encümene müracaat hakkını haizdir. Bu müracaat haklı görülürse ceza tayinine mahal olmadığına karar verilir. Aksi halde lazım gelen ceza tayin ve tebliğ edilir. Bu kararın nihayet beş gün içinde verilmesi mecburidir.’’ şeklindeki düzenlemeye uygun işlem yapılması bundan böyle de ihmal edilmemelidir.

93- Teftişe tabi dönemde Zabıta Müdürlüğünde memur yetersizliğinden dolayı 24 saat çalışma esasına göre hizmet verilmediği, ancak ihtiyaç olduğunda personelin görevlendirildiği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Zabıtanın Görev ve Yetkileri” başlıklı 51. maddesinde Zabıta hizmetlerinin kesintisiz olarak yürütüleceği hüküm altına alınmış olup, Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 9. maddesinde de: “(1) Belediye zabıta hizmetleri resmi tatil günleri de dâhil olmak üzere, günün 24 saati aksatılmadan sürdürülür. Zabıta personelinin çalışma süresi ve saatleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde aynı Kanunun 101. maddesi gereğince Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alındıktan sonra belediye zabıtasının en yüksek dereceli amirinin teklifi ve belediye başkanının onayı ile tespit olunur. Fazla çalışma ücretleri ile ilgili olarak 5393 Sayılı Kanunda yer alan hükümler uygulanır.

(2) Zabıta personelinin çalışma saatleri vardiyalar halinde görevin gereğine göre 24 saat iş 48 saat istirahat veya 12 saat iş 24 saat istirahat şeklinde düzenlenebilir. Belediye zabıta memurlarının haftalık olağan çalışma saatleri 48 saati geçmeyecek şekilde düzenlenir. Ancak, personel sayısı az olan zabıtalarda 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde düzenleme yapılabilir. Bu uygulamadan dolayı hizmetin sürekliliğini aksatmamak kaydıyla ve bir sıra dâhilinde personele 657 sayılı Kanunun 99. maddesi göz önünde bulundurularak ayrıca haftada bir gün ilave izin verilebilir.” hükmüne uygun olarak personel eksikliği giderildikten sonra Zabıta hizmetlerinin 24 saat kesintisiz olarak verilmesi sağlanmalıdır.

94- Zabıta Müdürlüğünde gelen ihbarların bir deftere kaydedildiği, bilgisayar ortamında da kayıtların tutulup takibinin yapıldığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Zabıta Müdürlüğüne yapılan ihbarlar ile ilgili olarak kayıt defteri ve ihbar formunun düzenlenmesi, ayrıca ihbar formunda ihbar edenin kimlik ve adres bilgileri, ihbar edilen konu, ihbar saati ve tarihi gibi hususların yazılması bundan böyle de ihmal edilmemeli, konunun takibi yapılarak sonucundan ilgilisine bilgi verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

95- Belediye Zabıta Teşkilatının Müdürlük dışında (1) tane Zabıta Noktasının olduğu, (1) adet zabıta noktasının da faaliyete geçeceği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 5. Maddesinde; “(1) Belediye zabıta teşkilatı; 22.2.2007 tarihli ve 26442 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde belediye meclisi kararı ile oluşturulur. Teşkilat oluşturulurken kaynakların etkili ve verimli kullanılması, zabıta hizmetlerinin kalitesinin artırılması, ihtiyaç duyulan nitelik, unvan ve sayıda personel istihdamının sağlanması gözetilir.

Sayfa(34)


(2) Beldenin nüfusu, fiziki ve coğrafi yapısı ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, zabıta teşkilatı için ihtiyaç duyulacak norm kadroya uygun olarak birimler kurulabilir.

(3) Belediye zabıtası, hizmetin gereğine ve yoğunluğuna göre, imar, çevre, sağlık, trafik ve turizm gibi kısımlara ayrılabilir.

(4) Belediye zabıtası, hizmetin özelliğine göre sabit, gezici veya toplu olarak görev yapar.” hükmü gereğince ihtiyaç ve imkana göre sabit, gezici veya toplu zabıta teşkilatı kurulabilecek olan Belediyenin bunu Yönetmeliğin 5. maddesine uygun olarak Belediye Zabıtasının en yüksek dereceli amirinin teklifi ve Belediye Başkanının onayı ile gerçekleştirilmesi ihmal edilmemelidir.

96- Teftişe tabi dönem içerisinde Belediye Zabıta personelinin Belediyenin kendi içinde ve usta öğreticiler tarafından eğitim verildiği, ancak personelin Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen hizmet içi eğitimlere katılmadıkları, personel eğitimlerinin özlük dosyasında bulunmadığı incelenmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanununun “Zabıtanın Görev ve Yetkileri” başlıklı 51. maddesi hükümleri ve Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 28. maddesi “(1) İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü ve belediye idareleri tek başlarına, birkaçı bir araya gelerek veya birlikler vasıtasıyla zabıta amir ve memurlarının genel kültürlerini, meslek bilgilerini ve verimliliklerini arttırmak, hizmete yatkınlıklarını sağlamak, geliştirmek, gelişen şartların gerekli kıldığı alanlardaki görgülerini arttırmak ve daha üst kadrolara hazırlamak amacıyla eğitim programları düzenlerler.

(2) Ayrıca zabıta teşkilatlarının personelinin temel ve teknik eğitimleri, gerektiğinde eğitim merkezi bulunan kamu kurum ve kuruluşları, üniversitelerin ilgili bölümleri veya ilgili sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapılarak gerçekleştirilir.” hükmünce zabıta personelinin genel kültürlerini, meslek bilgilerini ve verimliliklerini arttırmak, hizmete yatkınlıklarını sağlamak, geliştirmek, gelişen şartların gerekli kıldığı alanlardaki görgülerini arttırmak ve daha ilerideki kadrolara hazırlamak amacıyla hizmet içi eğitim ve öğretim çalışmalarının aksatılmadan yapılması ve katıldıkları eğitim ve öğretim programlarında aldıkları sonuçları gösteren belgelerin asıl ve örneklerinin Zabıta Memurlarının özlük dosyalarında muhafaza edilmesi, Büyükşehir Belediyesi tarafından da hizmetiçi eğitim verilmesi sağlanmalıdır.

97- Elmadağ Belediyesi sınırları içerisinde Trafik Denetleme Birimi olmadığı böyle bir görevin yerine getirilmediği ifade edilmiş ve anlaşılmıştır.

Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 5. maddesindeki: “(1) Belediye zabıta teşkilatı; 22.2.2007 tarihli ve 26442 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde belediye meclisi kararı ile oluşturulur. Teşkilat oluşturulurken kaynakların etkili ve verimli kullanılması, zabıta hizmetlerinin kalitesinin artırılması, ihtiyaç duyulan nitelik, unvan ve sayıda personel istihdamının sağlanması gözetilir.

(2) Beldenin nüfusu, fiziki ve coğrafi yapısı ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, zabıta teşkilatı için ihtiyaç duyulacak norm kadroya uygun olarak birimler kurulabilir.

(3) Belediye zabıtası, hizmetin gereğine ve yoğunluğuna göre, imar, çevre, sağlık, trafik ve turizm gibi kısımlara ayrılabilir.” hükmüne göre ihtiyaç duyulması ve personelin yeterli olması durumunda Kanun ve Yönetmelikle Zabıtaya verilen görevleri yerine getirmek üzere başka kısımların oluşturulması sağlanmalıdır.

Sayfa(35)


98- Teftişe tabi dönemde Kabahatler Kanununa göre Belediye Zabıtası tarafından yapılan işlemlerin icmali tabloda gösterilmiştir:

KONU 2010 2011 2012 TOPLAM1 Dilencilik (33) - - - -2 Rahatsız Etme (37) - 1 adet

154 TL13 adet

2.210,00 TL14 adet

2.364,00 TL3 İşgal (38) - - - -4 Tütün (39/1) - - - -5 Çevreyi Kirletme (41/1) 9 adet

12.601,00 TL5 adet

770 TL7 adet

1.190,00 TL12 adet

14.561,00 TL6 Çevreyi Kirletme (41/4) - - -7 Çevreyi Kirletme (41/6) - - -

8 Afiş Asma (42) - - -

9 Emre Aykırı Davranış (32)

4 adet1.152,00TL

1 adet788,00 TL

1 adet857,00 TL

1 adet2.787,00 TL

10 Gürültü - - -

TOPLAM13 adet

13.753,00 TL7 adet

1.702,00 TL21 adet

4.257,00 TL27 adet

19.712,00 TL

Tablonun incelenmesinden de anlaşılacağı üzere Belediye Zabıtasının Kabahatler Kanunu çerçevesinde yapması gereken işlemlerden kaldırım işgalleri ile tütün mamulleri konusunda işlem yapılmadığı, bu konularda daha duyarlı olunması gerektiği kanaatine varılmıştır.

99- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediyesi Zabıta Müdürlüğü tarafından yerine getirilen denetim faaliyetleri sayısal olarak aşağıya çıkartılmıştır.

NEVİ 2010 2011 2012Denetlenen İşyeri Sayısı 500 1154 3071İşlem gören toplam Zabıt Varakası 151 39 50Encümene gönderilen Zabıt Varakası 151 39 53Encümence para cezası verilen Zabıt Varakası 21 13 50Encümence verilen toplam para cezası 15.738,00 2.780,00 8.500,00

Esnaflara verilen toplam ihtar 104 103 21Sanat ve ticaretten men edilen işyeri (adet) 26 63 67

Tablonun incelenmesinden Belediye Zabıtası tarafından yerine getirilen denetim faaliyetinin sayısal olarak yıllar içerisinde artış gösterdiği, Zabıta Teşkilatının asli görevlerinden olan denetleme görevinin yerine getirilmeye çalışıldığı, Encümene gönderilen tutanaklar üzerine Belediye Encümeni tarafından para cezası uygulananların 2010 ve 2011 oranının çok düşük olduğu ve Cumhuriyet Savcılığına bildirilen konuların da mevcut olduğu incelenmiştir.

(1) adet mühür feyki tutanağı düzenlenerek Hukuk İşleri Müdürlüğüne gönderilmesi ve Hukuk İşleri Müdürlüğünce Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulması uygulamaya örnektir.

Denetim görevinin belirlenecek haftalık programlar doğrultusunda yürütülmesi ve denetim müessesesinin sadece şikayet üzerine çalışan bir sistem olmaktan çıkartılması, Zabıta

Sayfa(36)


tarafından düzenlenen zabıtlar doğrultusunda Belediye Encümeninin önemli bir görev ve yetkisi olan İdari Para Cezası verme işleminin caydırıcı ve amaca uygun şekilde yerine getirilmesi sağlanmalıdır.

100- İdari para cezaları ile ilgili İdari Yaptırım Karar Defterinin temin edildiği, ancak deftere bazı kayıtların yapılmadığı ve defterin orta sayfasının mühürlenmediği, sayfa numarası verilmediği, son sayfasının kaç sayfadan ibaret olduğunun yazılıp ilgili birim yetkili tarafından mühürlenip imzalanmadığı incelenmiştir.

2012 yılına ait idari yaptırımların deftere kaydedilmemesi uygulamaya örnektir.

Uygulanan idari para cezalarının takibi açısından İdari Yaptırım Karar Defterinin usule uygun tutulması sağlanmalıdır.

101- Teftiş dönemi içinde, 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince Belediyelerce yapılması gereken etiket denetimlerinin Zabıta Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü incelenmekle birlikte, etiket denetimlerine ilişkin herhangi bir cezai müeyyide uygulanmadığı, bir aykırılık tespit edildiğinde uyarılarak eksikliğin giderildiği beyan edilmiştir.

4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 26. maddesinde 4822 Sayılı Kanunun 34. maddesi ile yapılan değişiklikten sonra ceza verme yetkisi mahalli Mülki İdare Amirine geçmişse de, Belediyelerin denetleme yetkilerinin devam ettiği, ilgili Kanunun 12. maddesinde; “Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir, okunabilir şekilde o malla ilgili tüm vergiler dâhil fiyat, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması, etiket konulması mümkün olmayan hallerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması zorunludur. Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de birinci fıkraya göre düzenlenerek asılır. Etiket, fiyat ve tarife listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat üzerinden satış yapılır. Fiyatı; Bakanlar Kurulu, kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları tarafından belirlenen mal veya hizmetlerin, belirlenen bu fiyatın üzerinde bir fiyatla satışa sunulması yasaktır. Bakanlık, etiket ve tarife listelerinin şeklini, içeriğini, usul ve esaslarını bir yönetmelikle düzenler. Bakanlık ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle ayrı ayrı görevlidirler.”denildiği ayrıca Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 10. maddesinin a/12. fıkrasında; “23.2.1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde etiketsiz mal, ayıplı mal ve hizmetler, satıştan kaçınma, taksitli ve kampanyalı satışlar ve denetim konularında belediyelere verilen görevleri yerine getirmek.” hükümleri yer almaktadır. Bundan dolayı her ne kadar para cezası verme yetkisi olmasa dahi, Belediyece etiket denetimlerine aksatılmadan devam edilmesi, düzenlenecek tutanakların İdari Para Cezası verilmesi için Kaymakamlık Makamına gönderilmesi sağlanmalıdır.

102- Teftişe tabi dönemde Belediye Zabıtasının Belediye Başkanı tarafından denetlendiği, ancak Kaymakam tarafından ya da görevlendirdiği personel tarafından denetlendiğine dair bir belgenin bulunmadığı incelenmiştir.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 30. maddesinin “Belediye zabıta teşkilatı personelinin çalışmaları; a) Bakanlık denetim elemanları, b) Valiler, kaymakamlar ve belediye başkanları ile bunların görevlendireceği diğer personel, tarafından denetlenir”

Sayfa(37)


hükmü gereği yerine getirilerek toplumum sağlık ve esenliği açısından önemli görev ve fonksiyonları bulunan Zabıta Teşkilatının etkili şekilde denetimi sağlanmalıdır.

103- Zabıta Müdürlüğü tarafından fikri mülkiyet haklarının korunması ve korsan yayıncılığın önlenmesi için İlçe Emniyet Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde çalışmalar yapıldığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

12.03.2004 tarih ve 25400 Sayılı R.G.’de yayımlanan 5101 Sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ve 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 81. maddesinde yapılan değişiklik ile bandrolsüz yayınların denetimini yapma işinin Zabıtaya görev olarak verildiği, Zabıtanın her türlü aracı ve delili toplayarak bunları Cumhuriyet Savcısına suç duyurusu ile birlikte sevk edeceği belirtilerek bu maddenin 7. fıkrasında; “Bu Kanun kapsamında korunan, yasal olarak çoğaltılmış, bandrollü nüshaların da yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele, köprü ve benzeri yerlerde satışı yasaktır. Bu nüshalara da genel kolluk veya zabıta gördüğü yerde el koymak ve topladığı nüsha ve yayınları yetkili mercilere göndermek zorundadır…” hükmü ile Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 10. maddesinin (a) fıkrasının 21. bendinde bulunan “5.12.1951 tarihli ve 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan eser, icra ve yapımların tespit edildiği kitap, kaset, CD, VCD ve DVD gibi taşıyıcı materyallerin yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele, köprü ve benzeri yerlerde satışına izin vermemek ve satışına teşebbüs edilen materyalleri toplayarak yetkililere teslim etme” görevlerinin gereği olarak fikri mülkiyet haklarının korunması ve korsan yayıncılığın önlenmesi için kolluk birimleri ile koordineli çalışmaların yapılması sağlanmalıdır.

104- Belediye Zabıtasının fiziki niteliklerini ve iş verimlerini artırmak için spor programları veya faaliyetleri düzenlendiği incelenmiştir.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 29. maddesindeki “(1) Zabıta personelinin fiziki nitelikleri hazırlanan spor programları ile desteklenir. Personele; kültür-fizik çalışmaları, atletizm, aletli sporlar, mukavemet ve denge sporları ile uygun görülecek diğer mesleki spor faaliyetleri yaptırılarak iş verimlilikleri arttırılır. (2) Zabıta personelinin belirtilen sportif çalışmaları ve mesleki sporları yapabilmesi için gerekli alan düzenlemesi ile araç gereç ve özel spor kıyafetleri belediye tarafından temin edilir. Ayrıca bu konuda belediyenin spor ve sosyal tesislerinden yararlanılır. Zabıta teşkilatına yurt içi ve yurt dışında düzenlenen spor etkinliklerine ve zabıta spor müsabakalarına katılma imkanı sağlanır. (3) Gönüllü zabıtalar da bu hak ve imkanlardan istifade eder.” hükmünün uygulanmasına devam edilmelidir.

105- Zabıta Personeline verilen giyim yardımlarına ilişkin teslim tutanaklarının düzenlendiği ve ancak bu tutanakların özlük dosyalarına konulmadığı incelenmiştir.

14.09.1991 tarih ve 91/2268 Sayılı B.K.K. ile yürürlüğe konulan Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeliğinin 10. maddesinde yer alan; “Kurum tarafından temin edilen giyim eşyaları bu amaçla tutulacak bir zimmet defterine kaydedildikten sonra örneği ekli Giyim Eşyası Teslim Tutanağında gösterilerek ilgililere zimmet karşılığı verilir. Teslim tutanağı personelin özlük dosyasında saklanır. Giyim eşyası kullanma süresinin sonuna kadar, alanın zimmetinde kalır. Kullanma süresi sona erdiği veya 6. madde gereğince yenisi verildiği takdirde eski zimmetten düşülür.” hükmü doğrultusunda tutanakların düzenlenmesi ve personelin özlük dosyasında saklanması sağlanmalıdır.

106- Teftişe tabi dönemde Zabıta Personeline görevi sırasında karşılaştığı durumlar için savunma amaçlı cop, kask ve biber gazı verilmediği incelenmiştir.

Sayfa(38)


Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 45. maddesinde; “(1) Belediye Zabıta personeline görevleri esnasında karşılaştıkları direniş ve fiili saldırı durumunda kullanılmak üzere göz yaşartıcı sprey, kask ve kalkan gibi savunma amaçlı teçhizat verilebilir.” denildiğinden, madde hükmüne uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

107- Zabıta personellerinde kimlik belgesinin bulunduğu, kimliklerin Yönetmelik ekindeki örneğine uygun olduğu incelenmiştir.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 46. maddesinde; “(1) Her zabıta personeline belediyelerce seri numaralı olarak bastırılacak olan üzerinde belediye zabıtası kokardı bulunan bir kimlik belgesi verilir. (Şekil-19)

(2) Kimlik belgesinde memurun adı, soyadı, görev yaptığı belediyenin ismi, sicil numarası, unvanı ve kan grubu ve nüfus bilgileri yer alır.

(3) Kimlik belgesini Belediye Başkanı yetki vermesi halinde, ilgili belediye başkan yardımcısı veya genel sekreter imzalar.

(4) Bilgilerde değişiklik oldukça keyfiyet kimlik belgesine işlenir.

(5) Her ne suretle olursa olsun görevinden ayrılan zabıta personeli kimliğini belediye başkanlığına teslim eder” denildiğinden, belirtilen hükümler doğrultusunda işlem yapılmasına devam olunmalıdır.

108- İlçe Merkezinde seyyar satıcıların yoğun olarak bulunduğu, dışarıdan gelerek seyyar satıcılık yapanların takip edildiği ve seyyar satıcıların satış yapmalarına müsaade edilmediği, ayrıca kaldırımları işgal eden işyeri sahiplerinin kontrol edildiğine dair resmi bir belge olmadığı ve haklarında işlem yapılmadığı, ancak uyarma amaçlı resmi nitelik kazandırılmayan tutanakların bulunduğu incelenmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun Belediye’nin yetkileri ve imtiyazlarını düzenleyen 15/m maddesinde; “Beldede ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi ve kayıt altına alınması amacıyla izinsiz satış yapan seyyar satıcıları faaliyetten men etmek, izinsiz satış yapan seyyar satıcıların faaliyetten men edilmesi sonucu, cezası ödenmeyerek iki gün içinde geri alınmayan gıda maddelerini gıda bankalarına, cezası ödenmeyerek otuz gün içinde geri alınmayan gıda dışı malları yoksullara vermek.” Belediye’nin yetkileri arasında sayılmıştır. 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu’nun “İşgal” başlıklı 38. maddesinde de; “Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden veya buralarda mal satışa arz eden kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından elli Türk Lirası idari para cezası verilir…” denilmiştir. Belirtilen hükümler doğrultusunda seyyar satıcılara izin verilmemesi ve kaldırımları işgal eden kişiler hakkında gerekli yaptırımların uygulanması sağlanmalıdır.

109- Teftişe tabi dönemde Kolluk kuvvetlerince tespit edilerek, işlem yapılmak üzere Belediye Başkanlığına bildirilen izinsiz açılan umuma açık istirahat ve eğlence yeri olmadığı incelenmiştir.

2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun 5259 sayılı kanunla değişik 7 nci maddesinin;“...Ruhsat talepleri bir ay içinde sonuçlandırılır. İzin alınmadan açılan umuma açık istirahat ve eğlence yerleri kapatılır...” hükmü,

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerlerinin Açılması” başlıklı 32 nci maddesinin;

Sayfa(39)


“...Umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması hususundaki başvurular yetkili idareler tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır...

İzin almadan açılan umuma açık istirahat ve eğlence yerleri, yetkili idarelerin ilgili birimleri tarafından sebebi bir tutanakla belirlenmek ve mühürlenmek suretiyle resen kapatılır.

Kollukça, izin almadan açıldığı tespit edilen umuma açık istirahat ve eğlence yerleri düzenlenecek bir tutanakla kapatılmak üzere yetkili idareye bildirilir. Yetkili idare yapılan bildirim üzerine izin almadan açılan yeri kapatarak en geç üç gün içinde kolluğa bilgi verir…” hükmü,

Kolluk tarafından ruhsatsız olarak çalıştırıldığı bildirilen umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin geciktirilmeksizin kapatılmasını ve azami süre olarak kolluğa üç gün içinde bilgi verilmesini emretmektedir. Bundan böyle mevzuat hükümlerinin tam olarak uygulanıp belirlenen sürelerde Kolluğa bilgi verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER:

110- Elmadağ Belediye Başkanlığında teftişe tabi dönemde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları ile ilgili belgelerin teftişine başlanmadan önce Müfettişliğimce yazı ile Ankara Valiliğinden teknik eleman talebinde bulunulmuş, Ankara Valiliği tarafından görevlendirilen Ankara Büyükşehir Belediyesinde görevli Çevre Mühendisi Ali GÖKDEMİR, Ankara İl Özel İdaresinde görevli Maden Mühendisi İlker KULEİN ve Çevre Mühendisi Mahmut Salih SUSAN Müfettişliğim emrine görevlendirilmiştir. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları ile ilgili mevzuat çerçevesinde yapılan inceleme sonrasında Müfettişliğime sunulan 04.12.2012 tarihli raporda tespit edilen hususlar ile Müfettişliğimce tespit edilen hata ve noksanlıklar aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir.

111- Teftişe tabi dönemde Belediyece düzenlenen ruhsat çeşitleri ve sayıları aşağıda gösterilmiştir.

YILLAR SIHHİ İŞYERİ 2.SINIF GSM 3.SINIF GSM UMUMA AÇIK İŞYERİ TOPLAM

2010 58 6 1 7 722011 135 9 44 11 1992012 119 14 56 17 206TOPLAM 312 29 101 35 477

Elmadağ Belediyesinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsat İşlemlerinin Zabıta Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olduğu, yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere Teftişe tabi dönemde; Belediye sorumluluk bölgesinde; Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yeri olarak, (5) adet içkili lokanta, (3) adet kafeterya, (20) adet kahvehane, (7) adet internet kafe, oyun salonu olmak üzere toplam (35) adet işyeri, (312) adet Sıhhi İşyeri, (29) adet 2. sınıf ve (101) adet 3. sınıf olmak üzere toplam (130) adet Gayrisıhhi Müessese ruhsatı verildiği, yıllar itibariyle ruhsat sayısında artış olduğu, artışın 2 beldenin ilçeye bağlanmasından kaynaklandığı, ruhsat verilmesinde ruhsat verme sürelerine genellikle uyulduğu, ancak bazen sıhhi işyeri ruhsatı verilmesinde süreye uyulmadığı incelenmiştir.

12.03.2010 tarih ve 2010/137 sayılı sıhhi işyeri müracaatının 10.03.2010 tarihinde olmasına rağmen aynı gün ruhsat verilmemesi uygulamaya örnektir.

Sayfa(40)


Bundan sonra ruhsat işlemlerinde ilgili mevzuat gereği belirtilen sürelere uyulması sağlanmalıdır.

Örnekleme usulü ile teftişe tabi dönemdeki 30 adet sıhhi ve gayrisıhhi müessese ruhsat dosyası üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

112- Genel olarak işyeri açmak isteyen gerçek veya tüzel kişilerin yaptıkları her türlü ruhsat başvurusunda, müracaat sahibine başvuruyu kabul eden görevlinin adı, soyadı ve unvanı ile başvurunun yapıldığı tarih ve saati gösteren alındı belgesinin verilmediği incelenmiştir.

Uygulama genel olduğu için örnek verilmemiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “İşyeri Açılması” başlıklı 6 maddesinin 4. fıkrasındaki “Bu Yönetmeliğe göre yapılacak her türlü ruhsat başvurusunda, müracaat sahibine başvuruyu kabul eden görevlinin adı, soyadı ve unvanı ile başvurunun yapıldığı tarih ve saati gösteren Örnek 6’da yer alan alındı belgesi verilir. Ayrıca, başvuru ve beyan formu ile ekli evrakın verilmesi sırasında başvuruyu kabul eden görevli tarafından yapılacak ön incelemede tespit edilen noksanlıklar, müracaat sahibine verilen alındı belgesinde gösterilir. Bu Yönetmelikte belirtilen ruhsatlandırmaya ilişkin süreler eksik belgelerin yetkili idareye verilmesi ile başlar.” hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanarak, her türlü ruhsat başvurusunda, müracaat sahibine başvuruyu kabul eden görevlinin adı, soyadı ve unvanı ile başvurunun yapıldığı tarih ve saati gösteren Örnek 6’da yer alan alındı belgesi verilmesi sağlanmalıdır.

113- 04.06.2012 tarih ve 89 karar nolu Belediye Meclis Kararında Hafta Tatili Ruhsat tarifeleri belirlenirken 3.sınıf gayrisıhhi müesseselere m2 cinsinden 1TL olarak tarife belirlendiği, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 60. Maddesinde belirlenen hükme aykırı olarak en az sınırın altında tarife belirlendiği, ancak uygulamada 2012 yılında verilen Hafta Tatili Ruhsatlarında kanunda belirtilen aralığın dışına çıkılmadığı ve ruhsatlardan en az 20 TL ücret alındığı incelenmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 60. Maddesinde “Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı, işin mahiyetine göre yılda 20 YTL'den az; 800 YTL'den çok olmamak üzere belediye meclislerince tespit edilir.” Hükmü bulunduğundan,

Hafta Tatili Ruhsat tarifeleri belirlenirken öncelikle kanunda belirtilen miktar aralığı esas alınmalı, 3.sınıf gayrisıhhi tarifenin m2 cinsinden belirlenmesi aynı iş kolunda olup değişik kullanım alanına sahip işyerleri için farklı tarifeler ortaya çıkaracağı, alınan meclis kararıyla en az sınırın altında ücret alınarak kamunun zarara uğratılabileceği, bu nedenle Hafta Tatili Ruhsat izin harçları için öncelikle kanundaki limitler esas alınarak kademeli tarife oluşturulmalı, ayrıca Belediye Gelirleri Kanununun 60. Maddesinde tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcının en az ve en çok oranları belirtilmesine rağmen meclis kararıyla kanunla belirlenen en az sınırından aşağıda ücret belirlenmesinin mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından ilgili meclis kararının iptali sağlanmalıdır.

114- Teftişe tabi dönemde, Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri, sıhhi işyerleri ve gayrisıhhi müesseselerin ruhsatlandırılması aşamalarında; 11.12.2009 tarih ve 2009/306 sayılı, 10.12.2010 tarih ve 2010/237 sayılı ve 02.01.2012 tarih ve 2012/16 sayılı Belediye Meclis Kararlarına dayanarak işyerlerinden m2 hizmet bedeli ve faaliyet konusu fark etmeksizin İşyeri ruhsatlarından ruhsat harcı dışında diğer basılı evrak satış bedeli olarak

Sayfa(41)


2010 yılı için 75 TL, 2011 yılı için 90 TL ve 2012 yılı için 100 TL ücret alındığı incelenmiştir.

İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatları Ve Hafta Tatili Harcı Dışında Alınan Basılı Evrak Ücretlerini Gösterir Tablo

YILI İŞYERİ RUHSAT SAYISI

ALINAN BASILI EVRAK SAYISI

ALINAN MİKTAR

HAFTA TATİLİ SAYISI

ALINAN EVRAK BEDELİ

ALINAN MİKTAR

TOPLAM

2010 333 Adet 75.00 24.975,00 266 75 19.950 44.9252011 199 90 17.910 44 90 3.960 21.8702012 210 100 21.000 64 100 6.400 27.400

GENEL TOPLAM

94.195

5393 sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi belediye sınırları içerisindeki sıhhi, gayri sıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat vermek ve denetlemek ruhsatlandırma ve denetleme yetkisini belediyelere verildiği,

Anayasanın 73. Maddesinin 3. bendinde “Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır” denildiğinden vergi, resim, harç vb. mali yükümlülüklerin kanunla konulacağı, değiştirileceği veya kaldırılacağı amir hükmü çerçevesinde, her ne ad altında olursa olsun bu yükümlülüklerin kanunla konulması, değiştirilmesi veya kaldırılmasının gerektiği,

5393 sayılı Kanunun 18. Maddesinin (f) bendinde “Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek” denildiğinden Belediye Meclisinin ancak Belediyeye kanunla verilen görev ve hizmetler dışında kalan ve ilgilinin isteğine bağlı olarak yapılacak hizmetler için ücret tarifesi belirleyeceği, kendisine kanunla verilen ve yapılması zorunlu görevler için ücret belirleyemeyeceği, 5393 sayılı Kanunun 15. Maddesi (l) fıkrasına göre “Gayrisıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek” yetki ve imtiyazının Belediyeye kanunla verildiği, bu nedenle Belediye Meclisinin her ne ad altında olursa olsun ruhsat harcı dışında her hangi bir ücret belirleyemeyeceği belirtilmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Çeşitli Harçlara Ait Tarifeler Başlığı Altındaki 84. Maddesinin “…3. İşyeri açma izni harcı: (beher metrekare için işin mahiyetine göre) 0,10 1, Ancak bu miktar hiçbir suretle beşbin metrekareye isabet edecek tutarı aşamaz…” hükmü,

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 81. Maddesi “Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması "İşyeri Açma İzni Harcına" tabidir.” hükmü,

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. Maddesi “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet (...) için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.” Hükmü doğrultusunda;

Sayfa(42)


2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda böyle bir düzenleme bulunmadığı ve İlgili Başbakanlık Genelgeleri çerçevesinde de vatandaştan böyle bir bedelin alınmasının uygun olmadığı göz önünde bulundurularak Kanunla belirlenen işyeri açma harcı dışında her ne kadar harç ücreti değil de basılı evrak bedeli şeklinde bir ücret olarak belirtilse de alınan bu ücretin 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. Maddesinde “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan…” işler için ücret belirleyebileceğinden kanuna aykırı meclis kararlarının kaldırılması, Elmadağ Belediyesinin Belediye sınırları içerisindeki gayri sıhhî müesseseler, sıhhi işyerleri ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat vermek için işyerlerinden alınacak basılı evrak ücret bedellerini düzenleyen 11.12.2009 tarih ve 2009/306 sayılı, 10.12.2010 tarih ve 2010/237 sayılı, 02.01.2012 tarih ve 2012/16 sayılı Belediye Meclisi kararlarının yasal dayanağı bulunmadığı, bu kararların 5393 sayılı Belediye Kanununun 18/f maddesine, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 84. ve 97. Maddelerine aykırı olduğu, bundan dolayı ilgili meclis kararların iptal edilmesi için Elmadağ Belediyesi tarafından gerekli işlemlerin başlatılması, bundan sonra kanuna aykırı belediye meclisi kararı alınmaması sağlanmalıdır. (İNCELEMEYE ALINMIŞTIR.)

115- Sıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri Ruhsat iş ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğine göre özel ve tüzel kişilikler tarafından Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat edilmesi gerekirken Örnek-2 de yer alan form ile başvurulduğu incelenmiştir.

Meral 3.TEKGÜL’e ait 16.01.2012 tarih ve 13 nolu işyeri açma ve çalışma ruhsat dosyası uygulamaya örnektir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 12. Maddesinde “Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder.” Denildiğinden

Bundan sonra Sıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsat başvurusunda örnek-1 formu kullanılmalı, mevzuat hükmüne uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

116- Sıhhi İşyeri ve Gayrisıhhi İşyeri Ruhsat ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununa göre alınan m2 bedelinin sadece işyerinin kapalı alanı için alındığı incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 81.maddesinde “Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması "İşyeri Açma İzni Harcına" tabidir.” Hükmü gereği,

İşyeri Açma İzni Harcının M2 bedelinin 5000 m2 yi geçmeyecek şekilde açık ve kapalı toplam kullanım alanı için alınması sağlanmalıdır.

117- Sıhhi İşyeri, Gayrisıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri Ruhsat iş ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde bazı dosyalarda 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğine göre alınması gereken itfaiye raporu veya yangına karşı gerekli tedbirlerin alındığına dair bilgi ve belge bulunmadığı incelenmiştir.

Sayfa(43)


CP Standart Gıda San. Ve Tic. A.Ş.’ye ait 28.02.2011 tarih ve 47 nolu ruhsat dosyası ve Armağan KESKİN’e ait 26.03.2012 tarih ve 76 nolu ruhsat dosyası uygulamaya örnektir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. Maddesi (h) bendinde “Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri; patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddelerin üretildiği, satıldığı ve depolandığı işyerleri; otuz kişiden fazla çalışanın bulunduğu her türlü işyerleri, ana giriş kapıları dışında cadde ve sokağa doğrudan bağlantısı olmayan ve birden fazla işyerinin bir arada bulunduğu iş hanı, çarşı ve benzeri işyerlerinde yangına karşı gerekli önlemlerinin alındığını gösteren itfaiye raporunun alınması, diğer işyerlerinde ise yangına karşı gerekli tedbirlerin alınmış olması,” hükmü bulunduğundan,

Sıhhi İşyeri, Gayrisıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsat işlemlerinde yangına karşı gerekli önlemlerin alındığına dair bilgi, belge veya itfaiye raporunun alınması sağlanmalıdır.

118- Sıhhi İşyeri, Gayrisıhhi İşyeri iş ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde bazı dosyalarda 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğine göre sıhhi işyeri ruhsatı verilmesi gereken işyerlerine gayrisıhhi işyeri ruhsatı verildiği incelenmiş, Gayrisıhhi işyeri ruhsatı için istenen Örnek-2’de yer alan belgelerden ÇED kapsamında alınması gereken karar, Çevre izni başvuru sahibinden alınmadan gayrisıhhi işyeri ruhsatı düzenlenmiş, ancak yapılan bu uygulama söz konusu işyerleri sıhhi işyerleri kapsamında olduğundan ruhsat sahibine gayrisıhhi işyeri çalıştırma hakkı vermediği anlaşılmış, bazen verilen ruhsat üzerinde işyerinin sınıfı belirtilmediği incelenmiştir.

Arabi AKTAŞ’a ait 25.01.2012 tarih ve 18 nolu ruhsat dosyası uygulamaya örnektir.

13.05.2010 tarih ve 2010/229 sayılı işyeri ruhsatı üzerinde işyeri sınıfının belirtilmemesi uygulamaya örnektir.

Gayrisıhhi işyeri ruhsatı düzenlenen sıhhi işyerlerinin ruhsatının yeniden sıhhi işyeri ruhsatı olarak değiştirilmesi sağlanmalı, bundan sonra telafisi güç sorunlarla karşılaşmamak için daha titiz davranılmalıdır.

119- Görülebildiği kadarıyla uygulama olarak Elmadağ Belediyesi tarafından verilen ruhsatlarda, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte öngörülen belgeler dışında belge istenilmediği beyan edilmiş ve incelenmiştir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesinde sıhhi işyerleri için “Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir.” hükmü, Yönetmeliğin 23. maddesinde “İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler; işin özelliğine göre bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun olarak işyerini düzenledikten sonra bu Yönetmeliğin eki Örnek 2’de yer alan başvuru formunu doldurarak yetkili idareye ibraz eder. Yetkili idareler, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili

Sayfa(44)


düzenlemeleri esas alır. Başvurunun öngörülen kriterlere uygun olarak doldurulduğunun tespiti halinde, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı beş gün içinde düzenlenerek ilgiliye verilir. İlgili, bu belgeye dayanarak işyeri açabilir.” hükmü ve umuma açık istirahat ve eğlence yerleri için Yönetmeliğin 32. maddesinde “Umuma açık istirahat ve eğlence yeri açmak ve işletmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler Örnek-1’de yer alan başvuru ve beyan formu ile yetkili idareye başvurur… Umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması hususundaki başvurular yetkili idareler tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır.” hükmü bulunduğundan ruhsat verilmeden önce yukarıda sayılan birimlerden borcu olup olmadığına dair bilgi istenmesi ve ruhsat düzenlenmesinin borcu olmaması şartına bağlanması uygulamasına son verilerek, maddelerde yer alan yasal sürelere uyulması ve incelemelerde madde hükümlerinde öngörülen kriterler dışında kriter öngörülmemesine dikkat edilmelidir.

120- İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde verilen ikinci ve üçüncü sınıf Gayri Sıhhi Müesseseler ile Sıhhi ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri ruhsatlarının Belediye Başkanı veya Belediye Başkan Vekili tarafından imzalandığı incelenmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 38. maddesinin p fıkrasında “Kanunlarla Belediye’ye verilen ve Belediye Meclisi veya Belediye Encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.” Belediye Başkanının görevleri arasında sayılmış olup dolayısıyla ruhsatların imzalanması konusunda yetki Belediye Başkanına aittir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin yönetmeliğin İşyeri açılması başlıklı 6. maddesinde ise “…İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından bu Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır;...” denilmektedir. Yönetmelik doğrultusunda işlem yapılmaya devam edilmelidir.

121- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediye Meclisi tarafından en son “içkili yer bölgesinin” 07.11.2005 tarihli ve 102 sayılı meclis kararı olarak tespit edildiği, verilen İçkili Lokanta İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları bu bölgelere uygun olarak verildiği, verilecek ruhsatlarda yeni içkili yer komisyon kararının uygulanmakta olduğu, ancak 2 beldenin Elmadağ Belediyesine katılmasına rağmen yeni bir düzenleme ve güncelleme yapılmadığı incelenmiştir.

19/10/1999 tarihli Açılması İzne Bağlı Yerlere Uygulanacak İşlemler Hakkında Yönetmeliğini yürürlükten kaldıran 10.08.2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “içkili yer bölgesinin tespiti” başlıklı 29. maddesine göre “içkili yer bölgesi, mülkî idare amirinin genel güvenlik ve asayiş durumu hakkındaki görüşü doğrultusunda belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye meclisi, bu sınırlar dışında il genel meclisi tarafından tespit edilir. İçkili yer bölgesi haricinde içkili yer açılamaz.”, Yönetmeliğin içkili yer bölgesi olarak tespit edilemeyecek yerler başlıklı 30. maddesine göre ise “ içkili yer bölgesi; a) Hükümet binaları, hapishane ve ıslah evleri; her türlü mabet, dini kurum ve kuruluşlar; sanat müesseseleri, maden ocakları, inşaat yerleri; patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli maddeler üretilen, satılan ve depolanan yerler ile gaz dolum tesisleri yakınında,

b) Konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyolları ve karayollarının her iki tarafında sınır çizgisine iki yüz metreden yakın mesafe içinde,

c) Otogar ve otobüs terminallerinde,

d) Resmî ve özel okul binaları, ilk ve orta öğretim öğrencilerinin barındığı öğrenci

Sayfa(45)


yurtları ile anaokullarına yüz metreden yakın mesafe içinde,

tespit edilemez.

222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamına girmeyen eğitim-öğretim kurum ve tesisleri ile öğrenci yurtları ve (a) bendinde belirtilen yerler için mahallî şartlar dikkate alınarak belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye meclisi, bu sınırlar dışında il genel meclisi tarafından belirli bir mesafe, tayin ve tespit edilir.”, karar ve krokinin hazırlanması başlıklı 31. maddesinde “tespit edilen içkili yer bölgesi, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye meclisi, bu sınırlar dışında il genel meclisi tarafından karar şeklinde tutanağa geçirilir ve karara adres bilgilerinin bulunduğu tasdiklenmiş ölçekli kroki eklenir.” Denildiğinden,

İçkili yer bölgesinin güncel tutulması, ihtiyaca göre yenilenmesi ve yapılan işlemlerde yönetmelik hükümlerine riayet edilmesi sağlanmalıdır.

122- Belediye Başkanlığınca ruhsatlandırılan işyerleri ile ilgili olarak, gerek ruhsatlandırma gerekse denetimler sırasında engellilerin işyerine giriş ve çıkışları için gereken kolaylaştırıcı tedbirlerin alınıp alınmadığı hususunun göz önünde bulundurulduğuna ilişkin bir belge ibraz edilememiştir.

Uygulama genel olduğundan örnek verilmemiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin İşyerlerinde aranacak genel şartlar başlıklı 5/k maddesinde, “engellilerin işyerine giriş ve çıkışları için gereken kolaylaştırıcı tedbirlerin alınmış olması” genel şartlar arasında sayıldığından, Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri için bu hususlar işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce yerinde kontrol edileceği belirtildiğinden, İşyerlerinin ruhsatlandırılması aşamasında ilgili madde hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

123- Belediye tarafından ruhsat verilen gayrisıhhî müesseselerin çevre ve toplum sağlığı açısından denetlendiklerine dair ayrıca özel bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.


İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 24. maddesi; “…Gayrisıhhî müesseseler, çevre ve toplum sağlığı açısından yetkili idareler tarafından denetlenir. Yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği kişi gerekli tedbirleri almak veya aldırmakla sorumludur…” hükmünü taşımaktadır.

Yukarıda bahsi geçen yönetmelik hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

124- Bazı ikinci sınıf Gayrisıhhi Müessese İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı verilirken, ruhsat için gerekli belgelerden ve insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmamasına karşı gerekli önlemlerin alındığını gösteren Çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesinin veya Geçici faaliyet belgesinin alınmadığı incelenmiştir.

13.01.2011 tarih ve 2011/10 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı uygulamaya örnektir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 23. Maddesinde “ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler; işin özelliğine göre bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun olarak işyerini düzenledikten sonra bu Yönetmeliğin eki Örnek 2'de yer alan başvuru formunu doldurarak yetkili idareye ibraz eder.

Sayfa(46)


Yetkili idareler, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemeleri esas alır.

Başvurunun öngörülen kriterlere uygun olarak doldurulduğunun tespiti halinde, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı beş gün içinde düzenlenerek ilgiliye verilir. İlgili, bu belgeye dayanarak işyeri açabilir.

Beyana göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz.

İkinci ve üçüncü sınıf işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idare tarafından bir ay içinde kontrol edilir. Bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde, ilgili, çalışma ruhsatı almış sayılır ve kontrol görevini süresinde yerine getirmeyen kamu görevlileri hakkında yetkili idareler tarafından yasal hükümler uygulanır.

Ruhsat verilmesini takiben yapılacak kontrol ve denetimlerde, ikinci fıkrada belirtilen kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde, işyerine bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde verilmiş olan ruhsat, yetkili idare tarafından iptal edilerek işyeri kapatılır ve ilgililer hakkında ruhsat vermeye yetkili idareler tarafından ayrıca yasal işlem yapılır.

İkinci sınıf gayrisıhhî müesseselerden yakıcı, parlayıcı, patlayıcı ve tehlikeli maddelerle çalışılan işlerle oksijen LPG dolum ve depoları, bunlara ait dağıtım merkezleri, perakende satış yerleri, akaryakıt ile sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğalgaz istasyonları ve benzeri yerlere müsaade verilmezden evvel civarında ikamet edenlerin sıhhat ve istirahatleri üzerine gerek tesisatları ve gerekse vaziyetleri itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşturulması için yetkili idarelerce inceleme yapılması zorunludur. Bu müesseselerin etrafında yetkili idareler tarafından belirlenecek mesafede sağlık koruma bandı bırakılması mecburidir. Söz konusu yerlerin üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese olarak açılması durumunda sıhhî nezarete tabi tutulması yeterlidir.” Denildiğinden,

İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler; işin özelliğine göre bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun olarak işyerini düzenledikten sonra bu Yönetmeliğin eki Örnek 2’de yer alan başvuru formunu doldurarak yetkili idareye ibraz edilerek, Yetkili idarelerin de ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemeleri esas alarak işlem yapması,

Ayrıca, 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin 3.Maddesine göre “ (1) Bu Yönetmelikte geçen; g) (Düzeltme, 30 Mayıs 2009 tarih ve 27243 sayılı Resmi Gazete) Geçici faaliyet belgesi: İşletmecinin çevre izin veya çevre izin ve lisans başvurusu yaptığında, faaliyeti esnasında ilgili mevzuata uygun olarak çalıştığını belgelemesi için 7 inci maddenin üçüncü fıkrasına göre belirlenecek süreler için tesise verilen belgeyi ifade eder.” Denildiğinden bundan sonra yukarıda sayılan mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

Sayfa(47)


125- Teftişe tabi dönemde incelenen dosyalardan görülebildiği kadarı ile Elmadağ Belediyesi’nce, bazı ikinci ve üçüncü sınıf Gayrisıhhi Müessese İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı verilirken yapı kullanma izni alınmamış binalarda Sıhhi ve Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı verilmediği incelenmiştir.


10.05.2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğüne girmiş olan “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’’in ortak hükümlerine dair 5. Maddesinin (c) bendinde belirtilen Özel yapı şeklini gerektiren sinema, tiyatro, düğün salonu, otel, hamam, sauna; ekmek fırını ile akaryakıt, sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğal gaz istasyonu için yapı kullanma izin belgesinin alınmış olması şarttır.” Denildiğinden,

Sıhhi ve Gayri Sıhhi Müessese ruhsatları verilirken, ruhsatlandırmaya ilişkin iş ve işlemlerin titizlikle yürütülmesi ayrı bir önem taşımaktadır. 26.09.2004 tarih ve 5237 sayılı TCK’nın 184. maddesinde “....Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınai faaliyetin icrasına müsaade eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.....” hükmü getirildiğinden,

Bu itibarla sıhhi ve gayri sıhhi müessese ruhsatlarının mevzuat uygun olarak verilmesine gereken hassasiyetin gösterilmesi sağlanmalı, yapı kullanma izin belgesi olmayan hiç bir tesise ruhsat verilmesi şeklinde işlem tesis edilmemelidir.

126- Belediye tarafından düzenlenen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarının birer suretlerinin ve listesinin aylık olarak Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne ve Ticaret Siciline gönderildiği beyan edilmiş ve incelenmiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesi; “Yetkili idareler tarafından verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının örnekleri aylık olarak sigorta il müdürlüğüne ve ilgili ise ticaret siciline veya esnaf siciline gönderilir.” hükmüne uygun işlem yapılmasına devam edilmelidir.

127- Bazı Sıhhi İşyeri, Gayrisıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri Ruhsat iş ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde bazı dosyalarda 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğine göre mülkiyet durumunu belirtir bilgi ve belgelerde eksik bulunduğu incelenmiştir.

Ercan BECANIM’a ait 01.02.2012 tarih ve 27 nolu ruhsat dosyası örnektir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğinin Örnek 2’de bulunan Gayrisıhhi İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Başvuru/Beyan formunda mülkiyetle ilgili bilgilere yer verilmediği, Bu forma göre kiralanan işyerine ait tapu suretinin bulunması gerektiği, Gayrisıhhi işyeri açma ve çalışma ruhsat dosyalarının içinde mülkiyet durumu ile ilgili tapu belgelerinin bulundurulması, Sıhhi İşyeri, Gayrisıhhi İşyeri ve Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsat işlemlerinde mülkiyet durumlarına ilişkin vekaletname bulunması sağlanmalıdır.

128- Bazı Sıhhi ve Gayrı Sıhhi İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı verilen işyerlerinin genellikle yasal süresi içinde mahallinde incelenmedikleri ve denetlenmedikleri incelenmiştir.

Sayfa(48)


Karetta Tekstil Nak. Pet.İnş. ve Taah. Tem. Gıda Eğitim San. Ve Tic. Ltd.Şti.’ne ait 01.03.2011 tarih ve 26 nolu ruhsat dosyası ile Metin TURGUT’a ait 05.04.2011 tarih 71 nolu ruhsat dosyası uygulamaya örnektir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ‘İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının Kesinleşmesi’ başlığını taşıyan 13. maddesinde;

"İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere on beş günlük süre verilir" denilmektedir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğinin 13. maddesinin hükmü gereğince, öngörülen süreye riayette daha dikkatli olunması ve denetimlerin ruhsat verildikten sonra bir ay içinde yapılması sağlanmalıdır.

129- Teftişe tabi dönemde sıhhi ve gayrisıhhi müesseseler için düzenlenen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları üzerinde Kanun ve Yönetmelikte olmamasına rağmen açılış ve kapanış saatlerinin belirtildiği incelenmiştir.

30.12.2010 tarih ve 333sayılı 3. Sınıf GSM ruhsatı, 28.04.2010 tarih ve 212 sayılı sıhhi işyeri ruhsatları örnek olmakla birlikte uygulama geneldir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanunda sıhhi ve GSM için açılış ve kapanış saatlerine dair bir hüküm bulunmadığı, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Umuma Açık Yerlerle, canlı müzik yayını yapan umuma açık yerler dışında açılış ve kapanış saatlerinin belirleneceğine dair bir hüküm bulunmadığı, kanun ve yönetmelikte sıhhi ve gayrisıhhi işyerleri için açılış bulunmamasına rağmen belediye tarafından ruhsat üzerinde açılış ve kapanış saatleri belirtilerek hukuka aykırı bir uygulamanın maddi ve hukuki sorumluluk doğuracağı bilinmelidir.

Örnekleme usulü ile teftişe tabi dönemdeki umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ait (20) adet ruhsat dosyası üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

130- Teftişe tabi dönem içerisinde umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini, genel güvenlik ve asayiş yönünden denetleyen kolluk tarafından mevzuata aykırı hususları tespit edilen (30) adet işyeri için Elmadağ Belediye Başkanlığına kolluk tarafından bildirimde bulunulduğu, bu bildirim üzerine söz konusu işyerlerine Belediye Encümenince (30) adet idari para cezası kesildiği, geçici süreli kapatma cezası verilmediği, idari para cezalarının sonucundan Kolluğun ve Kaymakamlık Makamının bilgilendirildiği, ancak verilen idari para cezalarının yaklaşık %70’inin tahsil edilmediği, idari para cezalarının tahsili konusunda yeterli gayretin gösterilmediği incelenmiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 37. maddesi kapsamında kolluk tarafından yapılacak bildirimler üzerine Belediye Başkanlığınca gerekli işlemlerin zamanında yapılması ve neticeden kolluğun bilgilendirilmesine özen gösterilmeli, Belediye Başkanlığınca denetim görev ve sorumluluğunun etkin ve zamanında yapılması için gereken

Sayfa(49)


hassasiyetin gösterilmesi sağlanmalı, ayrıca Kanunda belirtilen idari para cezalarının uygulanması ve uygulanan cezaların 6183 Sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilmesi ihmal edilmemeli, bu konuda yapılacak iş ve işlemler sırasında İçişleri Bakanlığının 08.06.2006 tarih ve 81154 sayılı yazısı göz önünde bulundurulmalı, 2559 Sayılı Kanunun 8. Maddesinin ikinci fıkrası hükmü ‘’Mahallin en büyük mülkî amiri tarafından otuz günü geçmemek üzere geçici süreyle faaliyetten men edilir.’’ Gereği geçici süreyle faaliyetten men etme yetkisi mahallin en büyük mülki amirinde olduğu bilinerek, Yetkinin yetkili makamlarca kullanılması sağlanmalı ve hukuki yanlışlıklara sebep olunmamalıdır.

131- Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri Ruhsat iş ve işlemlerine ait dosyalarda yapılan incelemelerde 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğine göre ruhsat aşamasında olması gereken mesafe krokisinin bulunmadığı incelenmiştir.


İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 34. maddesindeki; “meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin açılmasına izin verilirken mesafe ölçümünde, bina ve tesislerin varsa bahçe kapıları, yoksa bina kapıları; kapıların birden fazla olması durumunda en yakını esas alınır. Yüz metre uzaklığın ölçümünde, mevcut cadde ve sokaklar üzerinden yaya yolu kullanılarak, yaya kurallarına göre gidilebilecek en kısa mesafe dikkate alınır.

Bu tür yerlerin açılmasına izin verilirken, o yerin en az yüz metre civarında okul bulunup bulunmadığının yanı sıra bu işyerlerinin özel eğitime muhtaç bireylerin devam ettikleri öğretim kurumları ve okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumları ile aynı binada olup olmadığı ve içkili yer bölgesinde bulunup bulunmadığı yetkili idarelerce tespit edilir.” hükmü ile birlikte, 03.04.2004 gün ve 25422 sayılı R.G. yayımlanan Umuma Açık Yerler ve İçkili Yerler ile Resmi veya Özel Öğretim Kurumları Arasındaki Uzaklıkların Belirlenmesine Dair Yönetmelik hükümlerinin birlikte değerlendirilerek işlem yapılması sağlanmalıdır.

132- Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri ruhsatlarına ilişkin olarak işyerinde aranacak şartlar arasında patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli maddeler üretilen, satılan, kullanılan, depolanan yerler ile gaz dolum tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olarak ruhsatlandırma aşamasında bir incelemenin yapılmadığı beyan edilmiş ve anlaşılmıştır.


2005/9207 Sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin İşyerlerinde aranacak genel şartlar başlıklı 5/e maddesi uyarınca “… Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin, patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli maddeler üretilen, satılan, kullanılan, depolanan yerler ile gaz dolum tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması…” gerektiğinden, ruhsatlandırma aşamasında bu hususun araştırılarak, tutanakla belgelenmesi temin olunmalıdır.

133- Görülebildiği kadarıyla bazen Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat verilmesinde bağlı olduğu kolluk kuvvetinin görüşü alınmadığı ve ruhsat verilmesinin ardından ruhsatın bir örneğinin süresi içerisinde İlçe Emniyet Müdürlüğüne gönderilmediği ya da gönderilen yazıların giden evrak dosyasında muhafaza edilmediği görülmüştür.

Sayfa(50)


Muharrem AĞCA’ya ait 08.05.2012 tarih ve 2012/102 nolu ruhsat dosyası uygulamaya örnektir.

01.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5259 Sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 2. maddesi ile değiştirilen 2559 Sayılı Kanunun 7. maddesine göre “Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ruhsat verilmesinde bağlı olduğu kolluk kuvvetinin görüşü alındıktan sonra belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeler…. tarafından verilir. Kolluk kuvveti görüşünü yedi gün içinde verir. Ruhsat talepleri bir ay içinde sonuçlandırılır. İzin alınmadan açılan umuma açık istirahat ve eğlence yerleri kapatılır.” hükmü ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 32. maddesine göre, ruhsat verilmeden önce güvenlik güçlerinin görüşünün alınmasına devam edilmeli ve Ruhsat verildikten sonra Ruhsat örneğinin zamanında ilgili kolluk makamlarına gönderilmesi sağlanmalıdır.

134- Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılan kişilerin Belediyeye bildirilmediği incelenmiştir.


İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmeliğin 36. maddesinde; “Kanunî istisnalar saklı kalmak üzere; eğlence, oyun, içki ve benzeri amaçlı umuma açık yerlerde onsekiz yaşından küçükler çalıştırılamaz.

(Değişik fıkra: 12/03/2012-2012/2958 S.B.K Yön.15.md.) Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılacak kişilerin adı, soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adlî sicil ve bulaşıcı hastalığı bulunmadığına dair beyanlarının yetkili idareye verilmesi şarttır.

(Değişik fıkra: 12/03/2012-2012/2958 S.B.K Yön.15.md.) Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılacak kişilerin, bulaşıcı hastalığı bulunmadığına dair resmî sağlık kurumundan alınacak sağlık raporu, bu kişiler işe başlamadan önce temin edilir ve bu kişiler çalıştığı sürece altı ayda bir yenilenerek işyerinde hazır bulundurulur. Bu raporlar ruhsat verme aşamasında yetkili idare tarafından istenmez; ancak, yapılacak denetimlerde bu raporların görevlilere gösterilmesi gerekir.

Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde, genel kadın olarak tescil edilenler çalıştırılamaz.

(Değişik fıkra: 12/03/2012-2012/2958 S.B.K Yön.15.md.) Sahneye münhasır olarak sanatını icra edecek sanatçılar için yukarıdaki bilgi ve belgeler istenmez.

Müşteri ile beraber yiyip içerek müşterinin eğlenmesini sağlayan konsomatrisler sadece pavyon ruhsatlı yerlerde çalışabilir.

Yabancıların umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalışmaları yabancılarla ilgili mevzuat hükümlerine tabidir.” Denildiğinden,

İlgili madde hükmü gereğince işlem yapılması sağlanmalı ve denetimlerde sağlık raporlarının her altı ayda bir yenilenip yenilenmediği kontrol edilmelidir.

135- Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılan kişilerin bulaşıcı hastalık taşıyıp taşımadıklarına dair raporun alındığı, ancak 6 aylık takibin yapılmadığı incelenmiştir.


Sayfa(51)


10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılacak kişilerde aranacak şartları düzenleyen 36. maddesinde 12.03.2012 tarihinde yapılan değişiklik te dikkate alınarak İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 36. maddesinde; “Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde çalıştırılacak kişilerin, bulaşıcı hastalığı bulunmadığına dair resmî sağlık kurumundan alınacak sağlık raporu, bu kişiler işe başlamadan önce temin edilir ve bu kişiler çalıştığı sürece altı ayda bir yenilenerek işyerinde hazır bulundurulur. Bu raporlar ruhsat verme aşamasında yetkili idare tarafından istenmez; ancak, yapılacak denetimlerde bu raporların görevlilere gösterilmesi gerekir.” hükmü gereğince bu tür işyerlerinde çalıştırılan kişilerin bulaşıcı hastalık taşıyıp taşımadıklarına dair sağlık raporunun alınması, her altı ayda bir yenilenerek işyerinde hazır bulundurulması sağlanmalıdır.

136- Teftişe tabi dönemde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında ruhsatlandırılan kahvehaneler, çay bahçesi, kır bahçesi ve benzeri umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde kitap ve gazete bulundurulması hususunu düzenleyen hükümleri açıklayıcı mahiyette Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 16/04/2007 tarih ve 45544 sayılı 81 il valiliğine gönderilen ekteki yazısı da dikkate alınarak ruhsat düzenleyen ve denetleme görevi olan birimler tarafından söz konusu Yönetmelik hükümlerine göre; kahvehaneler, çay bahçesi, kır bahçesi ve benzeri umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde kitap ve gazete bulundurulması hususunun denetlendiğine dair bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

Bundan sonra ilgili yönetmelik ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü yazısına göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

İMAR VE ŞEHİRCİLİK İŞ VE İŞLEMLERİ :

137- İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün Belediye Ana Hizmet Binasının 1. katında hizmet verdiği ve Müdürlükte; (1) Müdür, kadro karşılığı sözleşmeli olarak (1) Mimar, (2) Şehir Plancısı, (1) Harita Mühendisi, (1) İnşaat Mühendisi bulunduğu, ayrıca hizmet satın alma yöntemiyle (1) Harita Teknikeri, (1) Kimya Teknikeri, (1) İnşaat Teknikeri ve (1) Elektrik Teknikerinin görev yaptığı anlaşılmıştır.

Elmadağ Belediyesinin 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun geçici 2. maddesine göre Ankara Büyükşehir Belediyesi hudutlarına dahil olduğu, 5216 Sayılı Yasanın 7. maddesi uyarınca Büyükşehir Belediyesi Meclis kararı ile hizmetlerin etkin ve verimli olarak yürütülebilmesi amacıyla Büyükşehir Belediyesi içinde bulunan İlçe Belediyelerinin adını aldıkları İlçenin idare sınırları içinde (orman köyleri dahil) her türlü imar uygulamasını (parselasyon planlarını, numarataj işlemlerini, yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, ruhsatsız yapıların önlenmesi kontrolü vb. ile ilgili iş ve işlemleri ) yapmak ve onaylamakla yetkilendirildiği, böylece Elmadağ Belediyesince yürütülecek imar iş ve işlemlerine ait sorumluluk sahasının genişlediği, personelin bir kısmının sözleşmeli personel ve işçilerden oluştuğu incelenmiştir.

İmar iş ve işlemlerinin Belediyenin süreklilik arz eden işlerinden olması sebebiyle memur kadrolarına atama yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir.

Sayfa(52)


İmar Planları ve İmar Planı Tadilatları

138- Elmadağ Belediye Başkanlığında teftişe tabi dönemde yapılan imar planları ve plan tadilatları ile yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgelerinin teftişine başlanmadan önce Müfettişliğimce yazı ile Ankara Valiliğinden teknik eleman talebinde bulunulmuş, Ankara Valiliği İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğinin 19.11.2012 tarih ve 7746 sayılı yazılarıyla İl Özel İdaresinde görevli Harita Mühendisi Onur EVLİCE ve İnşaat Teknikeri İsmail KOCA müfettişliğim emrine görevlendirilmiş, İmar planları ve plan tadilatları ile yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgeleri ve ilgili mevzuat çerçevesinde yapılan inceleme sonrasında Müfettişliğime sunulan 11.12.2012 tarihli raporda tespit edilen hususlar ile Müfettişliğimce tespit edilen hata ve noksanlıklar aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir.

139- Teftişe tabi dönemde yapılan İmar planı değişiklikleri ile ilgili olarak;

- 2010 yılında toplam (13) adet Meclis kararı bulunduğu ve (13) adet Elmadağ Belediye Meclis kararının Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisince onaylandığı,

- 2011 yılında toplam (16) adet Meclis kararı bulunduğu ve (16) adet Elmadağ Belediye Meclis kararının Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisince onaylandığı,

- 2012 yılında toplam (12) adet Meclis kararı bulunduğu, (2) adet Meclis kararının Elmadağ Belediye Meclisince reddedildiği, (2) adet Meclis kararının Ankara Büyükşehir Belediye Meclisince reddedildiği, geriye kalan (8) adet Elmadağ Belediye Meclis kararının bulunduğu, bunlardan da (6) adet Elmadağ Belediye Meclis kararının Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisince onaylandığı, (2) Elmadağ Belediye Meclis kararının Ankara Büyükşehir Belediyesine gönderildiği, ancak henüz sonuçlanmadığı görülmektedir.

Söz konusu Meclis kararlarına konu plan değişiklikleri,

- Plan Yapımına Dair Esaslara Ait Yönetmeliğin ‘Tanımlar’ başlığı altında 3. maddesinin 6. fıkrasında yer alan Plan Değişikliğinin “Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir.” şeklindeki tanımı,

-09.10.2005 tarih ve 25961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin ‘İhtisas Komisyonlarının Oluşumu’ başlığı altındaki 21. maddesinde “…İmar ve bütçeye ilişkin konular hakkında meclis tarafından karar alınmadan önce ilgili komisyonlarda görüşülmesi zorunludur…” hükmünün olduğu,

-5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin b bendinde “…b) Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, Büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; Büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak..” hükmü yer aldığı, dolayısıyla Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kalan İlçe Belediyelerinin almış oldukları Meclis kararlarını 5216 Sayılı Kanunun 7/b maddesi doğrultusunda onaylanmak üzere Büyükşehir Belediyesine göndermek gerektiği,

Sayfa(53)


-3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinin b fıkrasında “…bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar…. Kesinleşen imar planlarının bir kopyası Bakanlığa gönderilir…” hükmü gereği Belediye Meclisince kabul edilmekle yürürlüğe girdiği 3194 Sayılı Yasanın 8. maddesinde belirtilen planların kesinleşmeleri için bir ay süre ile askıya çıkarılmak suretiyle ilan edilmeleri gerektiği,

-5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında her türlü plan fikir ve sanat eseri sayıldığından ve bu kanunun 16. maddesinde “Eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamaz.” hükmü kapsamında Elmadağ Belediyesi işlem dosyaları içeriğindeki bilgi ve belgeler üzerinden incelenmiş olup; yapılan değerlendirmeler ile bir kanaate ulaşılmaya çalışılmıştır.

140- 23.07.2004 tarih ve 25534 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun Geçici 2. Maddesi uyarınca belirlenen Ankara Büyükşehir Belediyesi belediye ve mücavir alan sınırları içinde karar getiren 15 ilçe, 21 ilk kademe belediyesi ile, 740 mahalle ve 86 orman köyünden oluşmuş yaklaşık 850.000 ha. Büyüklüğünde alan, 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı’nın kapsamını oluşturduğu, Elmadağ Belediyesi Büyükşehir Belediyesi Mücavir Alan Sınırlarında kaldığı incelenmiştir.

23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5216 sayılı Kanun’un Geçici 1. Maddesi “Büyükşehir Belediyeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki yıl içinde Büyükşehirin 1/25.000 ölçekli nazım imar planlarını yapar veya yaptırır” hükmünü getirdiğinden,

Ankara Büyükşehir Belediye meclisinin 16.02.2007 tarih ve 525 sayılı kararıyla onaylanarak yürürlüğe konulmuş olan “2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı” ile birlikte, Nazım İmar Planının Ankara Büyükşehir Belediyesince yürütüldüğü, Çevre Düzeni Planının ise İlgili Bakanlıkça hazırlanacağı anlaşılmıştır.

Planların uyumluluğu açısından Çevre Düzeni Planının ilgili Bakanlıkça hazırlanmasından sonra Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planlarının da hazırlanacak üst ölçekli plana uygun olarak yürütülmesi sağlanmalıdır.

141- 3194 sayılı Kanunun 10. maddesi hükmü uyarınca 1/1000 ölçekli planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarının hazırlanmadığı incelenmiştir.

Bundan böyle, 3194 sayılı İmar Kanununun 10. maddesindeki; “Belediyeler imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlar. Beş yıllık imar programlarının görüşülmesi sırasında ilgili yatırımcı kamu kuruluşlarının temsilcileri, görüşleri alınmak üzere Meclis toplantısına katılır. Bu programlar belediye meclisinde kabul edildikten sonra kesinleşir. Bu program içinde bulunan kamu kuruluşlarına tahsis edilen alanlar, ilgili kamu kuruluşlarına bildirilir. Beş yıllık imar programları içinde kalan alanlardaki kamu hizmet tesisine tahsis edilmiş olan yerleri ilgili kamu kuruluşları, bu program süresi içinde kamulaştırırlar. Bu amaçla gerekli ödenek, kamu kuruluşlarının yıllık bütçelerine konulur.

İmar programlarında umumi hizmetlere ayrılan yerler ile özel kanunları gereğince kısıtlama konulan gayrimenkuller kamulaştırılıncaya kadar bu yerlerle ilgili olarak diğer kanunlarla verilen haklar devam eder.”

Hükmü uyarınca işlem yapılarak, imar planlarının uygulanmasında önemli olan (5)

Sayfa(54)


yıllık imar programlarının (5) yıllık dilimler halinde yapılmasına ve programlarda öngörülecek işlerin tamamlanmasına gayret gösterilmeli, (5) yıllık imar programlarının görüşülmesi sırasında gerekli ilanların yapılarak her kesimin toplantılara davet edilmesi sağlanarak uygulamaya yön verilmelidir. İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nce yukarıda yer alan prensipler çerçevesinde gereğinin yapılması sağlanmalıdır.

142- Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından 16.02.2007 tarih ve 525 sayılı kararla onaylanarak yürürlüğe konulmuş olan "2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı” Elmadağ İlçesine ait planlama çalışmaları esas alınarak,

Elmadağ Belediyesinin sorumluluğunda olan alanlara ait mevcut halihazır haritaların Teftiş dönemi itibari ile ihtiyaca binaen güncelleştirildiği ve İller Bankasında inceleme aşamasında olduğu tespit edilmiştir.

İnceleme dönemi yapılan halihazır harita çalışmalarına ilişkin tablo aşağıda verilmiştir.

23.02.2010 TARİHİNDEN SONRA YAPILAN HALİHAZIR İŞLERİ

S.N. İŞİN ADI YAPILAN YÜZÖLÇÜM

ONAY TARİHİ

3 ELMADAĞ (Merkez – Lalabel – Hasanoğlan) 4595 HA ONAYDA

ELMADAĞ BELEDİYESİ 23.02.2010 TARİHİNDEN SONRA YAPILAN PARSELASYONLAR

SIRA PARSEL NO BELEDİYE ENCÜMEN KARAR VE NO

BÜYÜKŞEHİR BLD. ENCÜMENİ KARAR VE NO

1 TATLICA MAH. 2780 PARSEL 19.04.2010 - 161 27.05.2010 - 957

2YENİCE MAH. 1133 ADA 2

PARSEL VE 1132 ADA 1 PARSEL

03.05.2010 - 171 24.06.2010 - 1065

3 GÜMÜŞPALA MAH.164 ADA 07.06.2010 - 191 01.07.2010 - 10884 İSMETPAŞA MAH. 241 ADA 14.06.2010 - 194 08.07.2010 - 11035 GÜMÜŞPALA MAH. 144 ADA 21.06.2010 - 196 29.07.2010 - 11436 KURTULUŞ MAH.113 ADA 28.06.2010 - 198 05.08.2010 - 11817 ÜÇEVLER MAH. 549 ADA 12.07.2010 -202 23.09.2010 - 1352

8 KURTULUŞ MAH. 279 ADA 1 PARSEL VE 2 PARSEL 11.10.2010 - 237 02.12.2010 - 2091

9 TATLICA MAH. 1011 ADA 07.03.2011 - 54 28.04.2011 - 762

10 KURTULUŞ MAH. 1207 ADA 15.08.2011 - 136 22.09.2011 - 1385

11 KURTULUŞ MAH. 1124, 1125, 1075, 1076, 576, 572 ADALAR 31.10.2011 - 167 02.02.2012 -152

Sayfa(55)


12 YENİCE MAH. 717, 718, 721, 722 ADALAR 16.01.2012 - 05 23.02.2012 - 246

13 KEMALPAŞA MAH. 110 ADA 02.04.2012 - 32 12.07.2012 - 114114 YENİMAHALLE 609 ADA 02.04.2012 - 30 14.06.2012 - 968

15KAYADİBİ MAH. 1 ADA 1 PARSEL VE 2250 İLE 2252

PARSELLER27.02.2012 - 16 29.03.2012 – 368

Görülebildiği kadarıyla incelenen parselasyon dosyalarında, dosyaların düzensiz olduğu, bazı evrakların eksik olduğu, plan dosyalarında Elmadağ Belediyesi meclis kararlarının ve Ankara Büyükşehir Belediyesi meclis kararlarının imzasız olduğu incelenmiştir.

Konuya ilişkin Üçevler Mahallesi 549 adayı kapsayan 96007 numaralı parselasyon plan dosyası, D.D.Y. Lalabel 490 Ada, 8 parseli teşkil eden alanda imar plan değişikliği yapılması ile ilgili dosyada bulunan A.B.B Meclis Kararının imzasız olması, 237 Karar No’lu, 11.10.2010 Karar tarihli Elmadağ Belediyesi Encümen Kararının imzasız olması uygulamaya örneklerdir.

3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre işlem yapılması sağlanmalı, Teknik dosyalarda bulunması gereken evraklar Tapu Sicil Tüzüğü, TKGM’nin talimatları ve belirli sürelerde TKGM tarafından yayınlanan genelgelerde yer aldığından bu talimatlar da takip edilmelidir.

143- Teftişe tabi dönemde, Elmadağ Belediyesi İmar Yönetmeliğinin bulunmadığı, imar iş ve işlemlerinin 12/04/2006 gün ve 939 sayılı Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis Kararı ile onaylanıp 21/04/2006 tarihinde yürürlüğe giren Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği çerçevesinde yürütüldüğü, bir önceki teftişten bu güne kadar Elmadağ Belediyesi tarafından, 2010 yılında (13) adet, 2011 yılında (16) adet, 2012 yılında (6) adet olmak üzere, toplam (35) adet İmar Planı tadilatı yapıldığı tespit edilmiştir. İnceleme döneminde tadilatı yapılmış ve yürürlükte olan 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

ELMADAĞ BELEDİYESİ 23.02.2010 TARİHİNDEN SONRA YAPILAN MEVZİİ, UYGULAMA

İMAR PLANLARI VE İMAR TADİLATI LİSTESİ

SIRA PARSEL NO PLAN TÜRÜ

PLANLAMA AMACI

( 1/1000)

BELEDİYE MECLİS

BÜYÜK ŞEHİR BLD.

1/1000 LİK

PAFTA ADEDİ

1/5000 LİK

PAFTA ADEDİNO KARAR VE NO MECLİS

KARAR NO

1 Lalabel Mah.490 Ada 8 parsel P.Tadilatı

Teknik Altyapı Alanı

Düzenlemesi

03.05.2010 gün ve 119 sayılı karar


1ADET 1ADET

2 Lalabel Mah.503 Ada 1 parsel P.Tadilatı Eğitim Alanı

Düzenlemesi11.02.2011 gün ve

33 sayılı karar


1ADET 1ADET

3 M.K.E. 1/5000 ve 1/1000 İ.P.D.

P.Tadilatı Arıtma Tesisi ilişkin


14.06.2011 gün ve 1650

3ADET 1ADET

Sayfa(56)


sayılı karar

4

Kurtuluş-Yenidoğan

Mah.Otogar ve Küçük el sanatları

P.Tadilatı Alan Düzenlemesi


09.08.2011 gün ve 2351

karar1ADET 1ADET

5

Yenidoğan Mah.740ada

1/5000 ve 1/1000 İ.P.D.




1ADET 1ADET

6Yenidoğan Mah 738 ada 1/1000 ölçekli İ.P.D.

P.Tadilatı1621 Ada ve

civarına ait imar plan tadilatı



1ADET 1ADET

7 Tatlıca Mah.1011 ada 2parsel İ.P.D. P.Tadilatı Sağlık T.Alanı

ayrılması07.05.2010 gün ve

129 sayılı karar


1ADET 1ADET

8Tatlıca Mah.871 ada 1parsel ve

çevresiP.Tadilatı Alan


239 sayılı karar


3ADET 1ADET

9

Yenice Mah. 717, 718,721, 722 Ada 1/5000 ve 1/1000

ölçekli İ.P.D.




1ADET 1ADET

10Yenice Mah. 1176 ada 1parsel 1/1000

ölçekli İ.P.D.P.Tadilatı

Yapılaşma Koşulu

Düzenlenmesi



1ADET 1ADET

11 Kurtuluş Mah.279 ada 1 ve 2 parsel P.Tadilatı 05.02.2010 gün ve

51 sayılı karar


1ADET 1ADET

12

Kayadibi 2250, 2252 ve 1ada 1parsel parsel

İ.P.D.

Mevzi İmar Planı

Değişikliği



1ADET 1ADET

13Bahçelievler

(Hasanoğlan) 242 Ada 4 Parsel

P.Tadilatı 09.07.2010 gün ve 163 sayılı karar

17.09.2010 ve 2793

sayılı karar1ADET 1ADET

14

Hasanoğlan Bahçelievler Mah. 598 ada 21parsel

1/1000 ölçekli İ.P.D.



1ADET 1ADET

15

Hasanoğlan Bahçelievler Mah. 598 ada 21parsel 1/5000 ve 1/1000

ölçekli İ.P.D.



1ADET 1ADET

16 Hasanoğlan Kentsel Servis Alanına ilişkin



- -

Sayfa(57)


Plan Notu Degişikliği

17

Hasanoğlan Bahçelievler Mah.

750ada 5 ve 6parseller 1/1000

ölçekli İ.P.D.



1ADET 1ADET

18

M.K.E. 1/5000 ve 1/1000 ölçekli

Evsel ve Endüstriyel Atıksu

Tesisine ilişkin İ.P.D.



3ADET 1ADET

19Elmadağ Merkez Uygulaması Etabı

150 Ha

Revizyon İmar Planı

Elmadağ Merkez Uygulamasının

Yeniden düzenlenmesine

ilişkin



12ADET 2ADET

20Lalabel Mah.1175

Ada 2 ve 3 Parseller İ.P.D.

P.TadilatıDonatılara Geçiş Yolu Sağlanması

Hk.



1ADET 1ADET

21Üçvler Mah. 545 ve 546 Adalar ve

çevresiP.Tadilatı Parsellere Mahreç

sağlanması05.09.2011 gün ve

143 sayılı karar

11.01.2012 gün ve 32


22

Kurtuluş Mah. 328 ve 329 Adalar 1/1000 ölçekli

İ.P.D.

P.Tadilatı

Plan ile Parselasyon arasındaki kayıklığı

düzeltmek



2ADET 1ADET

23Hasanoğlan

Sanayi 1/1000 ölçekli İ.P.D.

P.Tadilatı

ENH'nın yeniden düzenlenmesi ve Bakım Akaryakıt

Alanının K.D.K.Ç.A.'na dönüştürülmesi



9ADET 3ADET

24Hasanoğlan

Sanayi 1/1000 ölçekli İ.P.D.

P.Tadilatı

1)Samsun Yolu Kenarında 15 m'lik yol ve

çevresi,2) 50 m'lik Yolun mülkiyete

kaydırılması,3) Rigips üniteleri



6ADET 4ADET

25Hasanoğlan

Sanayi 1/5000 ve 1/1000 ölçekli İ.P.

Revizyon+İlave İmar Planı Sanayi Bölgesi 01.02.2010 gün ve

27 sayılı karar


36ADET 5ADET

26 Kemalpaşa Mah. 179 Ada güneyi P.Tadilatı

Ağaçlandırılacak Alanda Trafo Tesis Alanı ayrılması


11.01.2012 gün ve 49


Sayfa(58)


27 Yenice Mah. 1176 Ada 3 Parsel P.Tadilatı

Yapılaşma Koşullarının düzenlenmesi


11.01.2012 gün ve 31


28Kurutuluş

Mah.778 Ada Doğusu

P.TadilatıPark Alanında

Trafo Alanı ayrılmasına



1ADET 1ADET

29 Kurtuluş Mah. 321 ada 1 ve 2 parsel P.Tadilatı Alan


207 sayılı karar


1ADET 1ADET

30 Sarıgüney Mevkii 3743 Parsel

Mevzi İmar Planı

Konut Dışı Kentsel Çalışma

Alanı



1ADET 1ADET

31İstasyon Mah.(Hasanoğlan) 5497 Parsel

P.TadilatıPolis Amirliği

Merkezi Ayrılması Hk.



1ADET 1ADET

32 Tatlıca Mah.409 Ada ve çevresi P.Tadilatı Parsellere Mahreç

sağlanması02.01.2012 gün ve

02 sayılı karar


1ADET 1ADET

33İstasyon Mah.(Hasanoğlan) 5497 Parsel

P.Tadilatı

Polis M.Y. O Alanı Yapılaşma

Koşullarının düzenlenmesi



4ADET 1ADET

34

Bahçelievler Mah.(Hasanoğlan)

168 Ada 8 ve 9 Parseller

P.TadilatıYapılaşma

Koşullarının düzenlenmesi



1ADET 1ADET

35 Bahçelievler Mah. 1004 Ada 1 Parsel P.Tadilatı

Yapılaşma Koşullarının düzenlenmesi



1ADET 1ADET

Bu plan tadilatlarından Elmadağ Belediye meclisince onaylanan toplam (31) adet plan tadilatından; (15) adedinin belediyenin teklifi, (20) adedi vatandaşlardan talepler doğrultusunda plan tadilatlarından olduğu, (10) adet plan tadilatının resmi kurumlar tarafından talep edilen plan tadilatı olduğu, (1) adet plan tadilatının ise mahkeme kararıyla yapıldığı, (2) adet revizyon imar imar planı yapıldığı, (2) mevzi imar planı yapıldığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün plan değişikliğine esas olarak hazırlanan raporlarında sadece mevcut durum ve vatandaş taleplerinin yer aldığı, konu hakkında Kanun ve Yönetmelik Hükümleri ile ilgili olumlu ya da olumsuz anlamda herhangi bir öneriye yer verilmediği, ilana çıkarma tarihi ve ilan süresi sonunda tutanakların düzenlenmiş olduğu, ancak bazen İmar planı tadilat dosyalarının Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin kararından sonra bir aydan az süre ile askıya çıkarılmış olduğu, dosyaların genel olarak düzensiz olduğu incelenmiştir.

13.09.2012 tarih ve 1499 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin aldığı 5497 parsel numaralı yerin plan tadilatının ilan zabıt varakasında ilan süresinin 19.10.2012-16.11.2012 tarihleri arasında 29 gün ilan edilmesi uygulamaya örnektir.

13.12.2011 tarih ve 3571 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin aldığı Sarıgüney Mevkii 3743 parsel numaralı yerin plan tadilatı dosyasında İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Görüşü olmaması uygulamaya örnektir.

Sayfa(59)


İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün plan değişiklikleri ile ilgili hazırladığı görüşünde yapılan plan değişikliğinin imar mevzuatına uygun olup olmadığının açıkça belirtilmesi, İlgili mevzuat hükümlerine göre işlemlerin yapılması sağlanmalı, Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3.maddesi “Plan değişikliği; Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir.” hükmü gereğince, zorunluluk olmadıkça plan değişikliklerine gidilmemeli, aksi durumun sorumluluk doğuracağı unutulmamalı, kamu yararının gerektirdiği durumda ise teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak ve bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanacak şekilde planlarda değişiklik yapılmalıdır.

144- Teftişe tabi dönemde incelemede Belediye Meclisi tarafından yapılan Plan Tadilatları, Revizyon İmar Planlarına ait dosyalarda İmar Komisyonu kararlarının bulunmadığı, Büyükşehir Belediyesi İmar komisyon raporlarında ret oyu veren komisyon üyelerinin gerekçelerinin belirtilmediği, yapılan bazı imar planı değişikliklerinde İmar Komisyonunun görüşünün ve raporunun bulunmadığı incelenmiştir.


5393 Sayılı Belediye Kanununun İhtisas komisyonlarının oluşumu ile ilgili 21. Maddesinde “ … İmar ve bütçeye ilişkin konular hakkında meclis tarafından karar alınmadan önce ilgili komisyonlarda görüşülmesi zorunludur. İhtisas komisyonları toplantılarını, meclisin toplantı süresinde veya müteakip günlerde yapar. İmar ve bayındırlık komisyonu en fazla on iş günü, diğer komisyonlar ise beş iş günü toplanarak kendisine havale edilen işleri sonuçlandırır ve raporunu meclise sunar…” denildiğinden bu hüküm doğrultusunda işlem yapılması ve Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliğinin 21. maddesine uygun hareket edilmesi ihmal edilmemeli,

İmar komisyonu kendisine havale edilen imar plan tadilatlarını inceleyerek hazırladığı raporları daha dikkatli ve titizce hazırlamalı, usulü ve esasa ilişkin hataların düzeltilmesi, imar komisyonu raporlarının dosyasında bulundurulması, dosyada bulunan komisyon ve meclis kararlarının imzalı örneğinin bulundurulması sağlanmalıdır.

145- Görülebildiği kadarıyla imar planı tadilatlarında; yapı yoğunluklarını arttıran, kentsel donatı alanlarını daraltan ve sosyal ve teknik alt yapıyı zarar verecek imar planı değişikliklerinin olmadığı incelenmiştir.

Yapılan plan değişikliğinin; Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3.maddesindeki “…Plan Değişikliği: Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir…” hükmüne istinaden yapılan plan tadilatlarında kamu yayrarı aranmalı, bireysel menfaate yönelik talepler değerlendirilmemeli, yine aynı Yönetmeliğin 28.maddesindeki “İmar planında verilmiş olan inşaat emsalinin, kat adedinin, ifraz şartlarının değiştirilmesi sonucu nüfus yoğunluğunun arttırılmasına dair imar planı değişikliklerinde: 1- Artan nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik altyapı alanları EK-1 de belirtilen standartlara uygun olarak plan değişikliğine konu alana hizmet vermek üzere ayrılır ve/veya artırılır…” hükmüne uygun olarak da kamu yararı görülen plan tadilatlarında ise yapı ve nüfus yoğunluğu artışa uygun yeşil alan ve sosyal donatı alanları da arttırılmalıdır.

Sayfa(60)


146- Görülebildiği kadarıyla imar plan tadilatlarında çekme mesafelerinin kaldırıldığı veya yasal sınırın altına indirildiği bir durumun olmadığı incelenmiştir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 18.maddesinde “Ön bahçe mesafeleri: İskan alanlarında yapılacak binaların ön bahçe ve yol kenarına rastlayan bahçe mesafeleri en az (5.00) m. dir.

Yan bahçe mesafeleri: Bodrum katlarda iskan edilen katlar da dahil, 4 kata kadar (4 kat dahil) olan binalarda yan bahçe mesafeleri en az (3.00) m.dir. Fazla her kat için yan bahçe mesafeleri (0.50) m. Artırılır.” Hükmü ile

Aynı yönetmeliğin 24.maddesinde “…Genel olarak parsel büyüklükleri hakkındaki hükümlere uymayan arsalarda, yeni inşaat veya ilaveler yapılmasına veya mevcut yapıların esaslı tadillerine izin verilmez. Bu gibi arsalar, Îmar Kanunu hükümlerine göre yapı yapılmasına müsait hale getirilinceye kadar veya bu mümkün olmadığı takdirde kamulaştırılıncaya kadar sahiplerince eskiden olduğu gibi kullanılmasına devam olunur.

Ancak, iki tarafında imar planı ve mevzuatına aykırı olmamak şartı ile yapılmış bina veya bir tarafında böyle bir bina ile diğer tarafında plana göre tesbit edilmiş bir yol bulunan arsalardan, plan ve yönetmeliğin diğer şartlarına aykırı olmamak kaydı ile, bu Yönetmelikteki parsel büyüklükleri ile ilgili hükümlere uymaksızın yapı yapılmasına izin verilir.” Hükmüne uygun hareket edilerek, asgari çekme mesafeleri korunmalı, yönetmeliğe aykırı olarak çekme mesafelerinin kaldırılmasının hukuki sorumluluk doğuracağı bilinerek işlem tesisi gerçekleştirilmeli,

Ayrıca İmar ve Şehircilik Müdürlüğünce Belediye Meclisine sunulan plan tadilatı veya imar işlerine ait hazırlanan raporlarda eğer İmar Kanuna veya imar ile ilgili diğer mevzuata aykırı bir durum olması halinde bunun belirtilmesi sağlanmalı, hazırlanan raporda durum tespiti ile yetinilmemeli, rapor meclise yol gösterici olmalı ve meclisin hukuka aykırı işlem tesisine mahal vermeyecek kadar açık olmalı, raporun net ve açık olmaması ve hukuka aykırı durumun raporda belirtilmemesinin İmar ve Şehircilik Müdürü ve diğer çalışanları için hukuki sorumluluk doğuracağı bilinerek işlem tesisi gerçekleştirilmelidir.

147- Teftişe tabi dönemde yeni bir Akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik olarak yapılan bazı mevzi imar planları ve imar tadilatı olmadığı, ancak önceden var olan Akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik olarak ise Karayolları Bölge Müdürlüğünden uygun görüş alındığı, çekme mesafelerine uyulduğu anlaşılmıştır.

Akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik yapılan mevzi imar planları ve imar tadilatlarında; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunun 8.maddesinin son fıkrasındaki “Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler, aynı yönde olmak üzere, şehirlerarası yollarda on kilometreden, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 1.1.2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenlenir.” Hükmü ile Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 37.maddesindeki “Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve/veya otogaz istasyonu arasındaki mesafe, Şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz” hükmüne uygun olarak akaryakıt ve/veya LPG istasyonu arasındaki mesafenin şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamasına dikkat edilmeli, ayrıca asgari mesafe tespit tutanağı hazırlanmalıdır.

148- Bazı plan tadilatlarının onaylı hâlihazır harita üzerine çizilmediği tespit edilmiştir.

Sayfa(61)


Uygulama geneldir.

3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesi ve Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3.maddesinde yer alan plan tanımlarında belirtildiği şekilde yapılan plan değişiklikleri de onaylı hâlihazır haritalar üzerinde yapılmalıdır.

149- Elmadağ Belediyesince teftişe tabi dönem içerisinde tarihi, doğal ve arkeolojik Sit alanına giren kısımlara ilişkin Koruma Amaçlı İmar Planı yapılmamış olduğu ifade edilmiş ve anlaşılmıştır.

05.07.2005 gün ve 25866 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıklarının Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun “yıpranan ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş; kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurullarınca sit alanı olarak tescil ve ilan edilen bölgeler ile bu bölgelere ait koruma alanlarının, bölgenin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilerek, bu bölgelerde konut, ticaret, kültür, turizm ve sosyal donatı alanları oluşturulması, tabii afet risklerine karşı tedbirler alınması, tarihi ve kültürel taşınmaz varlıkların yenilenerek korunması ve yaşatılarak kullanılması” hükmü ile,

2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3. maddesi gereğince ve Koruma Amaçlı İmar Planları ve Çevre Düzenleme Projelerinin Hazırlanması, Gösterimi, Uygulaması, Denetimi ve Müelliflerine İlişkin Usul ve Esaslara Ait Yönetmeliğin 4. maddesinde belirtilen tanımlara uygun olarak kültürel ve doğal miras olan sit alanlarının gelecek nesillere aktarılması ve korunması amacıyla Elmadağ Belediyesince öncelikle 1/5.000’lik planın Büyükşehir Belediyesince hazırlanması için çalışmalar başlatılarak, buna uygun koruma amaçlı imar planı uygulamasının yapılması sağlanmalıdır.

150- Belediye Meclis Kararıyla onaylanarak yürürlüğe giren İmar Planı Değişiklik paftalarının her birinin Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından değil, Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar Daire Başkanı tarafından imzalandığı incelenmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7/b maddesi ile Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 20. maddesi gereğince işlem yapılması sağlanmalıdır.

151- Bazı imar planları ve plan tadilatı yapılırken kurum ve kuruluşlardan gerekli görüşlerin alınmadığı, emsalin artırıldığı ve jeolojik zemin araştırma raporunun bulunmadığı incelenmiştir.

Tatlıca Mahallesinde S.S. Gölpınar Villa Yapı Kooperatifine ait plan değişikliği dosyasında plana ilişkin herhangi bir kurum görüşü olmaması ve jeolojik etüt raporu sunulmadığı A.B.B Meclisi tarafından yazıyla belirtilmesi, Akabinde jeolojik zemin araştırma raporu dosyaya konulmuş olsa da A.B.B. tarafından herhangi bir yeni karar alınmaması uygulamaya örnektir.

Hasanoğlan Bahçelievler Mahallesi 750 Ada, 5 ve 6 nolu parsellerin imar plan değişikliği dosyasında evveliyatında ticari lejantlı parsel tadilat sonrasında konut alanına dönüştürülmesi, dönüşüm sonrasında etraftaki emsal hmax değerlerinin üzerine çıkan bu tadilat dosyasında emsal artması sebebiyle dosyada bulunması gereken jeolojik zemin araştırma raporunun bulunmaması uygulamaya örnektir.

Bundan sonra 3194 sayılı İmar Kanunun ve Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 27. 28. 29. ve ilgili maddelerine göre işlem yapılması, alınan kurum görüşlerinin dosyasında bulundurulması sağlanmalıdır.

Sayfa(62)


152- İnceleme döneminde onaylanan imar planı ve eklerinden (5) takım halinde Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına gönderildiği, oradan da İlgili Bakanlığa ve diğer ilgili kurumlara dağıtımının yapıldığı incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

İmar Kanununun 8. maddesinin ilgili fıkrasında; “Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.” Hükmüyle,

Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 22.maddesi, “Onaylanan imar planı ve eklerinden birer takım onaylamaya esas olan karar ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile İller Bankası Genel Müdürlüğüne muhafaza edilmek üzere gönderilir.” hükmü ile, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 05.06.2008 tarih ve 2008/6 sayılı Genelgesi’nin “İl Özel İdareleri ve Belediyelerce onaylanan planların kesinleşme tarihinden itibaren en fazla 7 (yedi) gün içerisinde belirtilen şekil ve şartlarda İl Müdürlüklerine intikalinin sağlanması” hükmüne uygun işlem yapılarak, imar planı değişikliğine ait imar planlarının bir nüshasının onamaya esas meclis kararıyla birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığının(Çevre ve Şehircilik Bakanlığının) 05.06.2008 tarih ve 2008/6 sayılı Genelgesi gereğince Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne ve İller Bankası Genel Müdürlüğüne gönderilmesi sağlanmalıdır.

153- Elmadağ Belediyesince yaptırılan İmar planının tamamının Belde sakinlerine hitap eden kısmı kopyalanıp çoğaltılıp kitapçık halinde sunulmadığı ifade edilmiş ve anlaşılmıştır.

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinin son fıkrasının; “İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçık haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.” hükmü uyarınca aleni olması gereken imar planları söz konusu madde hükmü doğrultusunda bundan böyle çoğaltılarak belde sakinlerinin istifadesine sunulması, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün yukarıda yer alan prensiplere özenle riayet edilmesi sağlanmalıdır.

154- Teftişe tabi dönemde bazı imar planı değişikliklerinde, Plan değişikliği yapılırken plan müellifinden değişikliğe dair uygunluk görüşünün alınmadığı incelenmiştir.


Bundan böyle Danıştay 6. Dairesinin 18.10.2006 tarih ve 2005/1441 Esas nolu kararına ve 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 16. maddesine uygun hareket edilmesi sağlanmalıdır.

155- Belediye Başkanlığınca kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ile arsa ve konut üretimi konusunda çalışmaların yapıldığı, ancak henüz sadece meclis kararı alınması dışında bir gelişme olmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

06.02.2012 tarih ve 23 sayılı meclis Kararıyla Yenice, Yenidoğan, Yenipınar mahallelerini kapsayan toplam 52 hektar alanda kentsel dönüşüm, 04.06.2012 tarih ve 87 sayılı meclis kararıyla Hasanoğlan, Havuzbaşı ve Şehitlik mahallelerinde toplam 58 hektar alanda kentsel dönüşüm uygulaması için karar alınması uygulamaya örneklerdir.

Kentsel Dönüşüm ve Gelişim alanları ile ilgili çalışmalarda; 5393 sayılı Belediye Kanununun 69 maddesi ile 73. Maddesi “Belediye, belediye meclisi kararıyla; konut alanları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji parkları, kamu hizmeti alanları,

Sayfa(63)


rekreasyon alanları ve her türlü sosyal donatı alanları oluşturmak, eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek, kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak veya deprem riskine karşı tedbirler almak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir. Bir alanın kentsel dönüşüm ve gelişim alanı olarak ilan edilebilmesi için yukarıda sayılan hususlardan birinin veya bir kaçının gerçekleşmesi ve bu alanın belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması şarttır. Ancak, kamunun mülkiyetinde veya kullanımında olan yerlerde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilebilmesi ve uygulama yapılabilmesi için ilgili belediyenin talebi ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca bu yönde karar alınması şarttır.*1*

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilecek alanın; üzerinde yapı olan veya olmayan imarlı veya imarsız alanlar olması, yapı yükseklik ve yoğunluğunun belirlenmesi, alanın büyüklüğünün en az 5 en çok 500 hektar arasında olması, etaplar halinde yapılabilmesi hususlarının takdiri münhasıran belediye meclisinin yetkisindedir. Toplamı 5 hektardan az olmamak kaydı ile proje alanı ile ilişkili birden fazla yer tek bir dönüşüm alanı olarak belirlenebilir.

Büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde kentsel dönüşüm ve gelişim projesi alanı ilan etmeye büyükşehir belediyeleri yetkilidir. Büyükşehir belediye meclisince uygun görülmesi halinde ilçe belediyeleri kendi sınırları içinde kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir.

Büyükşehir belediyeleri tarafından yapılacak kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine ilişkin her ölçekteki imar planı, parselasyon planı, bina inşaat ruhsatı, yapı kullanma izni ve benzeri tüm imar işlemleri ve 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmaya büyükşehir belediyeleri yetkilidir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır. Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında bulunan gayrimenkul sahipleri ve belediye tarafından açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanları içinde yer alan eğitim ve sağlık alanları hariç kamuya ait gayrimenkuller harca esas değer üzerinden belediyelere devredilir. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili vergi, resim ve harçların dörtte biri alınır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarındaki gayrimenkul sahipleri ve 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanuna istinaden, hak sahibi olmuş kimselerle anlaşmaları halinde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanında hakları verilir. 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyen gecekondu sahiplerine enkaz ve ağaç bedelleri verilir veya belediye imkanları ölçüsünde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı dışında arsa veya konut satışı yapılabilir. Bu kapsamda bulunanlara Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile işbirliği yapılmak suretiyle konut satışı da yapılabilir. Enkaz ve ağaç bedelleri arsa veya konut bedellerinden mahsup edilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerde belediyelere ait gayrimenkuller ile belediyelerin anlaşma sağladığı veya kamulaştırdıkları gayrimenkuller üzerindeki inşaatların tamamı belediyeler tarafından yapılır veya yaptırılır. Belediye ile anlaşma yapmayan veya belediyece kamulaştırılmasına gerek duyulmayan gayrimenkul sahiplerinden

Sayfa(64)


proje alanında kendilerine 3194 sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre ayrı ada ve parselde imar hakkı verilmemiş olanlar kamulaştırmasız el atma davası açabilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yapılacak alt yapı ve rekreasyon harcamaları, proje ortak gideri sayılır. Belediyelere ait inşaatların proje ortak giderleri belediyeler tarafından karşılanır. Kendilerine ayrı ada veya parsel tahsis edilen gayrimenkul sahipleri ile kamulaştırma dışı kalan gayrimenkul sahipleri, sahip oldukları inşaatın toplam metrekaresi oranında proje ortak giderlerine katılmak zorundadır. Proje ortak gideri ödenmeden inşaat ruhsatı, yapılan binalara yapı kullanma izni verilemez; su, doğalgaz ve elektrik bağlanamaz.

Dönüşüm alanı sınırı kesinleştiği tarihte, bu sınırlar içindeki gayrimenkullerin tapu kütüğünün beyanlar hanesine kaydedilmek üzere tapu sicil müdürlüğüne, paftasında gösterilmek üzere kadastro müdürlüğüne bildirilir. Söz konusu gayrimenkullerin kaydında meydana gelen değişiklikler belediyeye bildirilir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerde; ifraz, tevhit, sınırlı ayni hak tesisi ve terkini, cins değişikliği ve yapı ruhsatı verilmesine ilişkin işlemler belediyenin izni ile yapılır. (Yürürlüğün Durdurulan cümleler: Anayasa Mah. 18/10/2012 tarih ve 2012/82 E. ve 2012/34 Yürürlüğü Durdurma K. ile) *2*

Belediye, kentsel dönüşüm ve gelişim projelerini gerçekleştirmek amacıyla; imar uygulaması yapmaya, imar uygulaması yapılan alanlardaki taşınmazların değerlerini tespit etmeye ve bu değer üzerinden hak sahiplerine dağıtım yapmaya veya hasılat paylaşımını esas alan uygulamalar yapmaya yetkilidir.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin uygulanması sırasında, tapu kayıtlarında mülkiyet hanesi açık olan veya ayni hakları davalı olan taşınmazlar doğrudan kamulaştırılarak bedelleri mahkemece tayin edilen bankaya belli olacak hak sahipleri adına bloke edilir. Belediye kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin uygulama alanında bulunan taşınmazların kamulaştırılması sırasında veraset ilamı çıkarmaya veya tapudaki kayıt malikine göre işlem yapmaya yetkilidir.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Büyükşehirlerde büyükşehir belediye meclisinin, il ve ilçelerde belediye meclislerinin salt çoğunluk ile alacağı karar ile masrafların tamamı veya bir kısmı belediye bütçesinden karşılanmak kaydıyla kentin uygun görülen alanlarında bina cephelerinde değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları yapılabilir. Cephe değişikliği yapılacak binalarda telif hakkı sahibi proje müelliflerine talep etmeleri hâlinde, değiştirilecek cephe veya cephelerin beher metrekaresi için bir günlük net asgari ücret tutarını geçmemek üzere telif hakkı ödenir. Büyükşehir belediye meclisince uygun görülmesi hâlinde, büyükşehir belediyesi içindeki ilçe belediyeleri kendi sınırları içinde bu fıkrada belirtilen iş ve işlemleri yapabilir.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Bina cephelerinde değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları için yapılması gereken iş, işlem ve yetkilendirmeler, kat maliklerinin arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karara göre yapılır.

(Ek fıkra: 16/05/2012-6306 S.K/17. md.) Büyükşehir belediyelerince, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen alanlar ile 5366 sayılı Kanuna göre yenileme alanı ilan edilen alanlarda veya bu Kanunun 75 inci maddesine göre kamu kurum ve kuruluşları ile protokol yapmaları hâlinde, büyükşehir belediye meclisi kararı ile, yıkılan ibadethane ve yurtların yerine veya ihtiyaç duyulan yerlerde ibadethane ve yurt inşa edilebilir.

Sayfa(65)


Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamındaki işler, kamu idareleriyle 75 inci madde çerçevesinde ortak hizmet projeleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.”

Bu Kanunun konusu ile ilgili hususlarda Başbakanlık Toplu Konut İdaresine 2985 sayılı Kanun ve diğer kanunlarla verilen yetkiler saklıdır.” Hükmü doğrultusunda işlem yapılmalı ve ilgili düzenleme çerçevesinde konunun takip edilmesi sağlanmalıdır.

İfraz ve Tevhit İşlemleri ile İmar Kanunu 18. Madde İşlemleri:

156- Teftişe tabi dönemde (1) adet ifraz, (5) adet tevhid işlemi yapıldığı, incelenen ifraz ve tevhid dosyalarında Encümen Kararlarının imzasız olduğu, vekaletname olmadığı incelenmiştir.

İsmetpaşa Mahallesi 216 Ada 4 ve 5 numaralı parsellerin tevhid ve ifraz dosyasında bulunan encümen kararı uygulamaya örnektir.

İmar Kanunu, Belediye Kanunun 34. Maddesi, İmar Kanunun 18 İnci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümleri ile T.C.Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Fen Dairesi Başkanlığı, Tescile Konu Olan Harita ve Planların Kontrolü Hakkındaki 2010/22 Genelge’nin 11. Maddesinin 9. Bendinde;“Encümen kararlarına dayalı yapılan işlemlerde, encümen üyelerince imzalanmış ve yetkili kişilerce onaylı karar örneğinin işlem dosyasında bulunması zorunlu olup, yapılan işlemin de karara uygun olması gerekir. İşlemin dayanağı olan encümen kararının istenmesi zorunlu olan işlemlerin kontrollerinde işlemin dayandırıldığı kanun ve maddesi ile işleme konu olan ada ve parsel numaralarının açık ve tereddüde yer vermeyecek şekilde encümen kararında belirtilmiş olması gerekir. Bu hususlara uygun hazırlanmayan kararların düzeltilmesi yazılı olarak istenir.” Hükmü çerçevesinde işlem yapılması sağlanmalıdır.

157- Encümen kararlarında eksiklikler olduğu, kararlarda yapılan ifraz ve tevhitlerde planlarda yer alan KAKS ve TAKS oranlarının ve yapılan işlemlerin dayanağı mevzuatın kararlarda belirtilmediği incelenmiştir.

10.01.2011 tarih ve 06 nolu Encümen Kararında KAKS ve TAKS’ın yazılmaması uygulamaya örnektir.

İfraz ve tevhitlere yönelik alınan encümen kararların eksiksiz olmasına dikkat edilmelidir.

158- İncelenen tevhid dosyalarında tapu senedi ve tapu kayıt örneklerinin olmadığı, encümen kararlarının imzasız olduğu, talep dilekçesinin gibi bazı evrakların eksik olduğu tespit edilmiştir.

Kuşçuali Köyü 469, 470, 475 numaralı parsellerin tevhid dosyası, İsmetpaşa mah. 218 ada 3 ve 4 nolu parsellerin tevhid dosyası uygulamaya örneklerdir.

İmar Kanunun 18 İnci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 15. maddesi “Arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış imar adalarındaki bir veya birkaç parselde, meskun alanlardaki kadastro parsellerinde, maliklerin müracaat üzerine imar planı ve mevzuatına uygun olmak şartıyla ifraz ve tevhit işlemleri yapılabilir.” Denildiğinden,

Tevhid işlemleri yapılırken 3194 sayılı kanun ve ilgili yönetmelik hükümlerine uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

Sayfa(66)


159- Planlı alanlarda yapılan ifrazlarda cephe büyüklük ve genişliklerinin gözetildiği incelenmiştir.

10.01.2011 tarih ve 06 nolu Encümen Kararı ile İsmetpaşa Mahallesi 216 ada 4 ve 5 parselde yapılan ifraz örnektir.

Planlı alanlarda yapılan ifrazın 3194 sayılı İmar Kanununun 16.maddesindeki “İmar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların, asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri yönetmelikte belirtilen esaslara göre tespit edilir.” Hükmü doğrultusunda Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 17.maddesinde belirtilen cephe genişlik ve büyüklüklerine uygun olarak yapılması sağlanmalıdır.

160-Teftişe tabi dönem içerisindeki 18.madde uygulamalarında görülebildiği kadarıyla genel olarak parsellerin yerini koruduğu incelenmiştir.

3194 Sayılı İmar Kanununun 18.maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10.maddesi (a) fıkrası “Düzenlemeyle oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisi sağlanır’’ hükmü gereğince işlem yapılması sağlanmalı, aksi uygulamaların sorumluluk doğuracağı bilinmelidir.

161-Teftişe tabi dönem içerisindeki İmar Kanunu 18.madde uygulamalarına ait parselasyon plânının Kadastro ve Tapu Müdürlüklerine yönetmeliğin 39.maddesinde belirtilen bilgi ve belgelerle gönderildiği anlaşılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. ve 19.maddeleri hükmü ile İmar Kanununun 18.Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 39.maddesi, “Parselasyon plânları, düzenleme işlerine ait belgelerle beraber belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra yürürlüğe girer. Bu plânlar bir ay müddetle ilgili idarede asılır. Ayrıca, mutat vasıtalarla duyurulur. Bu sürenin sonunda plânlar kesinleşir. Kesinleşen parselasyon plânlarının tescili için, mahalli tapu ve kadastro teşkilatına aşağıdaki bilgi ve belgelerin gönderilmesi gerekir: a) Parselasyon plânının onaylandığı ve ilan edilerek kesinleştiğini bildiren ve tapuya tescilini isteyen yazı, b) Parselasyonun dayandığı (ilgili idarece onaylı) ve halen yürürlükteki imar plânının onay tarihi ve numarası ile pafta numarası veya numaraları, c) Parselasyon plânının onaylandığına dair belediye encümeni veya il idare kurulu kararı örneği, d) Kadastro standartlarına göre düzenlenmiş parselasyon plânının boyut değiştirmeyen şeffaf altlığa çizilmiş aslı ile üç kopyası, e) Nirengi ve poligon koordinat değerleri, kanavaları, röper krokiyeri, ölçü krokileri, dağıtım ve yüzölçüm hesapları ile cetvellerden ikişer onaylı örnek.’’ hükmü gereğince işlem yapılmasına devam edilmelidir.

Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzin Belgeleri ile Diğer İşlemler:

162- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediye Başkanlığı’nın verdiği yapı ruhsatları ile yapı kullanma izin çalışmalarına ilişkin tablo aşağıdaki gibidir.

YAPI RUHSATLARI ve YAPI KULLANMA İZİNLERİ

Yıllar Yeni Yapı Yeniden Yenileme Tadilat İlave İsim

Değişikliği ToplamYapı Kul.İzni

Sayfa(67)


2010 60 - 12 1 - - 73 172011 96 - 28 4 1 1 130 362012 46 - 36 3 - 2 87 55

TOPLAM 202 - 76 8 1 3 290 108

Elmadağ Belediyesi’nce (202) adet yeni inşaat ruhsatı, (-) adet yeniden verilmiş yapı ruhsatı, (76) adet yenileme ruhsatı, (8) adet tadilat ruhsatı, (1) adet ilave ruhsat ve (3) adet isim değişikliği yapılmış ruhsat olmak üzere toplamda (290) adet yapı ruhsatı ile (108) adet yapı kullanma izin belgesi düzenlendiği, dosyaların genel olarak düzensiz olduğu görülmüştür.

Dosyalar üzerinde 3194 Sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmelikleri, 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği ile 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve ilgili Yönetmelikleri çerçevesinde inceleme yapılmıştır.

163- Yapılan incelemelerde; yapı ruhsatı düzenlenen binalardan (289) adedinin 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 1. maddesinin 2. fıkrası kapsamında bulunduğu, yapı denetim firmalarının sunması, düzenlenmesi ve onaylanması gereken belgelerin ruhsat düzenlenmesi aşamasında arandığı ve ruhsat işlem dosyalarında bulunduğu, ancak bazen ilgili kanun kapsamı dışında tutulan “Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler için de ruhsatlandırmayla ilgili yapı denetim belgelerinin istendiği incelenmiştir.

2010/59 numaralı yapı ruhsatı uygulamaya örnektir.

Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler için uygulamanın 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunun 1. Maddesinin (c) bendinde yapı denetime tabi olmadığı, bu tür yapıların 4’lü TUS ile yapılması gerektiği bilinmeli, ruhsatlandırma işlemlerinde 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu, Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ve ilgili diğer hükümlere göre yürütülmesi sağlanmalıdır.

164- İncelenen yapı ruhsatlarında Müteahhit ve Şantiye şefleri ile yapılan sözleşmelerde sözleşme sürelerinin kısa olması nedeniyle ruhsat geçerlilik tarihinden önce sözleşme sürelerinin bittiği incelenmiştir.

2011/60, 2010/28 sayılı yapı ruhsatları uygulamaya örnektir.

Uygulamada sözleşme sürelerinin İmar Kanunu kapsamında 29. Maddesi kapsamında yapılan sözleşmelerin; 5 yıl veya sürenin yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgesi alınıncaya kadar geçerli olacak şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir.

165- Teftişe tabi dönemde ilk defa verilen ruhsatlarda imar çapları çıkarılarak dosyada bulundurulduğu, ancak ruhsatların yenilenmesi esnasında eski tarihli imar çapları kullanıldığından Ruhsat yenilemelerinde mevcut imar çaplarının süresinin 1 yıl olması nedeniyle ruhsatın düzenlendiği yıla ait imar çapının çıkarılmadığı incelenmiştir.

2011/69, 2011/29, 2011/125 uygulamaya örnektir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamında imar çalışmalarının sürekli olarak ihtiyaç kapsamında değiştirilmesi veya yeni imar alanlarının açılması sebebiyle güncel haline göre yapılacak yapıların belirlenmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(68)


166- Yapı ruhsatı ile yapı kullanma ruhsat dosyalarının örnekleme yöntemiyle incelenmesi ve alanda yapılan yapı incelemeleri neticesinde yapı sertifikası düzenlenmediği ya da yapı sertifikasının yapı ruhsatı dosyasında bulundurulmadığı incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliğinin 17. maddesinde “İlgili idarelerce, yapı kullanma izninin verilmesini müteakip, örnek – 15’e uygun olarak hazırlanacak bir yapı sertifikası on beş gün içerisinde düzenlenerek, yapının görülür bir yerine asılır ve sertifikanın kâğıt üzerine yazılmış bir kopyası yapının dosyasında saklanır” denilmektedir.

Mevzuat hükmü doğrultusunda işlem yapılması temin olunmalıdır.

167- Yapı sahiplerine ilişkin ruhsat dosyalarında başvuruların olmadığı, bu nedenle Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmenliği kapsamında İmar Durum Belgesinin 2 İş günü, Yol kotunun ise 5 iş günü içinde verilip verilmediğinin anlaşılamadığı incelenmiştir.

Uygulama bütün dosyalarda genel olduğu tarafımdan tespit edilmiştir.

Uygulamanın Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmenliğinin 57. Maddesi kapsamında başvuruların alınmasından sonra yasal süre içinde imar çapı ve yol kotunun verilmesi ve dosyasında dilekçenin muhafaza edilmesi sağlanmalıdır.

168- Bazı yapı ruhsatlarının İmar Kanununda belirtilen süre içerisinde verilip verilmediğinin dosyalarda başvuru dilekçesi bulundurulmadığı için anlaşılamadığı görülmüştür.


3194 Sayılı Kanunun 22. maddesinde; “yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik (...)1 bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edilir. Dilekçeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa ebatlı kroki eklenmesi gereklidir.

Belediyeler veya valiliklerce (...) ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir

Eksik veya yanlış olduğu takdirde; müracaat tarihinden itibaren onbeş gün içinde müracaatçıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. “ hükmü doğrultusunda,

Belediye tarafından ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç (30) gün içinde yapı ruhsatının verilmesi, eksik veya yanlış olduğu takdirde; müracaat tarihinden itibaren (15) gün içinde müracaatçıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilmesi, eksik ve yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç (15) gün içinde yapı ruhsatının düzenlenmesi sağlanmalı, hiçbir sebep belirtmeden ruhsat verme süresi aşımının önüne geçilmeli, ayrıca eksik belge ye rağmen ruhsat verilmesinin hukuki sorumluluk doğuracağı bilinmelidir.

169- Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin dosyalarında aplikasyon krokisinin ve yüklenici taahhütnamesinin olduğu incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi düzenlenirken, bunların Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak hazırlanması, eksik bilgi ve belgelerinin tekemmül ettirilerek ruhsat verilmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(69)


170- Yapı denetim kuruluşlarınca hazırlanması gereken proje kontrol formlarının ruhsat dosyalarında mevcut olduğu görülmüştür.


Yapı denetim kuruluşlarının Yapı Denetim Kanunu 2.maddesi ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği 5.maddesi b bendindeki “Proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendisler aracılığıyla, proje müelliflerince hazırlanan uygulama projelerinin ve hesaplarının, mühendislik ve mimarlık proje düzenleme esaslarına, imar planına, imar yönetmeliklerine ve diğer mevzuata, şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol eder, proje müelliflerinin ilgili meslek odasına üyeliğinin devam ettiğine dair taahhütnamesi ile mesleki kısıtlılığının olmadığına dair taahhütnamesinin olup olmadığını kontrol eder.” Hükmüne uygun olarak proje müelliflerince hazırlanan uygulama projelerinin ve hesaplarının, mühendislik ve mimarlık proje düzenleme esasları, imar planı, ilgili idarenin imar yönetmelikleri ile yürürlükte bulunan diğer yönetmelik, genelge, şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol edilmesine devam edilmelidir.

171- İncelenen yapı ruhsatı dosyalarında görülebildiği kadarıyla arka, ön ve yan bahçe mesafelerinin gözetildiği incelenmiştir.

2012/54 sayılı yapı ruhsatı dosyası uygulamaya örnektir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 18.maddesi “Ön bahçe mesafeleri: İskan alanlarında yapılacak binaların ön bahçe ve yol kenarına rastlayan bahçe mesafeleri en az (5.00) m. dir.

Yan bahçe mesafeleri: Bodrum katlarda iskan edilen katlar da dahil, 4 kata kadar (4 kat dahil) olan binalarda yan bahçe mesafeleri en az (3.00) m.dir. Fazla her kat için yan bahçe mesafeleri (0.50) m. artırılır.

Yan bahçe mesafelerinin hesabında dikkate alınacak kat adedi: Bodrumlarda iskan edilen katlar da dahil, binada yer alan iskan edilen katların toplam yüksekliğinin üçe bölünmesi ile bulunacak sayıdır. (2.50) m.'yi aşan artık değerler 1 kat adedine tekabül eder.

Bina yüksekliği hesabında, arkasında kullanılan hacim oluşturulmamış istinat duvarların yükseklik hesabına dahil edilmez” hükmüne uygun olarak, yapılacak binaların ön, arka ve yan bahçe mesafelerine titizlikle uyulması sağlanmalıdır.

172- Mahallinde yapılan (5) adet inşaatın incelemesinde, görülebildiği kadarıyla devam eden inşaatların ruhsatlı olduğu ve ruhsat ve projelerine uygun olarak yapıldığı tespit edilmiştir.

Belediye tarafından yapılan denetimlerde ruhsat alınmadan yapıya başlandığının veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının tespiti halinde; o andaki inşaat durumu tespiti sonrası yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulmalı, 3194 sayılı İmar Kanunun 32.maddesi ile 42.maddesine uygun olarak işlem tesisi gerçekleştirilmelidir.

173- Bazı yapı kullanma izni dosyasında yapılan incelemede; yapının ruhsat ve eki projesine uygun olarak yapıldığına ve yapımında TSE standartlarına uygun malzeme kullanıldığına dair elektrik tesisat fenni mesulünün raporunun olmadığı tespit edilmiştir.

Uygulama geneldir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 64.maddesi “Yapı tamamlandığında tamamının veya kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığında bu kısımlarının

Sayfa(70)


kullanılabilmesi için, inşaat ruhsatını veren belediye veya valilikten izin alınması zorunludur. Bu iznin alınması için ilgili idareye yapılan başvuru dilekçesi ekinde, fenni mesullerin veya yapı denetim kuruluşlarının yapının projelerine, fen ve sağlık kurallarına uygun olarak yapılıp yapılmadığını ve ilgili standartlara uygun malzeme kullanılıp kullanılmadığını belirten raporları ile yapıya ilişkin fotoğrafları yer alır.

Mal sahibinin müracaatı üzerine belediye veya valilik, yapının ruhsat ve eklerine, fen ve sağlık kurallarına uygun olarak tamamlanıp tamamlanmadığını, Türk Standartları Enstitüsü standartlarına uygun malzeme kullanılıp kullanılmadığını belirler.” Hükmüne uygun olarak, fenni mesullerin veya yapı denetim kuruluşlarının yapının projelerine, fen ve sağlık kurallarına uygun olarak yapıldığını ve Türk Standartları Enstitüsü standartlarına uygun malzeme kullanıldığını belirten raporları yapı kullanma izin belgesi dosyasında bulunmalıdır.

174- Bazen yapı ruhsatının alınmasından sonra işyeri teslim tutanağının düzenlenmediği incelenmiştir.

2010/44 sayılı yapı ruhsatına ait yapı denetim dosyasında işyeri teslim tutanağının bulunmaması uygulamaya örnektir.

Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 3.maddesindeki; inşaatın fiilen başladığını belgelemek üzere, yapı ruhsatının alınmasını takiben yapı sahibi, yapı denetim kuruluşu, yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından imza altına alınan İşyeri Teslim Tutanağının aynı kanunun 5. ve 6.maddelerine göre; üç iş günü içerisinde ilgili idarenin onayına sunulması sağlanmalıdır.

175- İncelenen ruhsat dosyalarında görülebildiği kadarıyla yapı ruhsatlarının arka sayfasında bulunan vizeler kısmının doldurulduğu ve vizeyi yapan Belediye teknik elemanlarınca imzalandığı görülmüştür.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin “Fenni Mesuliyet Hizmetleri ve Sicil” başlıklı 58. maddesi hükmü gereğince ruhsat dosyalarında, ruhsat verildikten sonra, yapı ruhsatlarının arka kısmında bulunan vizeler bölümünün vizeyi yapan Belediye teknik elemanlarınca doldurulması ve imzalanmasına devam edilmelidir.

176- Yapı ruhsatı alındıktan sonra inşaatın seyrine göre yapı ruhsatında belirtilen vizelerin ruhsata işlenmediği anlaşılmıştır.

Uygulama geneldir.

İnşaatın başlamasından bitimine kadar yapılması gereken aplikasyon, temel, bodrum, su basmanı, kat, çatı ve tesisat vizelerinin Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği 4.maddesi dördüncü bendi gereği, yapı ruhsatının vizeler bölümüne yapı denetim kuruluşunun denetçilerinin imzalarının alınması ve belediyenin ilgili bölümü onaylaması sağlanmalıdır.

177- Yapı kullanma izin belgesi olmayan yapılarda elektrik, su ve kanalizasyon abonelikleri hususunda genel olarak gerekli özenin gösterildiği ifade edilmiş, ancak bazen kaçak yapılara su bağlandığı anlaşılmıştır.

M.G. isimli vatandaş tarafından yapılan kaçak yapıda su ve elektrik olduğunun 104 numaralı yapı tatil tutanağı ile 31.1.2011 tarih ve 46 sayılı encümen kararı ve eklerinde bulunan evrak ve yazışmalarda görülmesi uygulamaya örnektir.

Sayfa(71)


3194 sayılı İmar Kanununun 30.Maddesi; “Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını veren belediye, valilik (...) bürolarından; 27 nci maddeye göre ruhsata tabi olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise ilgili belediye ve valilikten izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmediğinin tespiti gerekir.

Belediyeler, valilikler (...) mal sahiplerinin müracaatlarını en geç otuz gün içinde neticelendirmek mecburiyetindedir. Aksi halde bu müddetin sonunda yapının tamamının veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır. (...) “ hükmü gereği, Elmadağ Belediyesince, yapı kullanma izin belgesi olmadan oturulan yapılar için, yapı sahiplerine müracaat tarihlerinden sonra yapı kullanma izin belgesi için gerekli olan belgelerden eksik olanlarının tamamlanması için tebligat yapılması sağlanmalı aksi taktirde süre bitiminde yapının tamamının yada biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır hükmü gereği hukuki sorumluluk doğacağı bilinmelidir.

Ayrıca 3194 sayılı Kanunun 30. maddesine göre, tüm yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için yapıya kullanma izni alınması gerektiğinden, bu izin alınmaksızın kullanılan binaların tespit edilerek yapı kullanma izin belgeleri alınması sağlanmalıdır.

İmar Kanununun 31 maddesinde; “İnşaatın bitme günü, kullanma izninin verildiği tarihtir. Kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılarda izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmazlar.

Ancak, kullanma izni alan bağımsız bölümler bu hizmetlerden istifade ettirilir.” Şeklinde düzenleme bulunduğu dikkate alınarak uygulamanın sürdürülmesi sağlanmalıdır.

Ayrıca 3194 sayılı İmar Kanununa (4736 sayılı Kanunun 2. maddesi ile eklenen) geçici 10. maddeye göre, “Kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılara; yol, su, telefon, kanalizasyon, doğalgaz gibi alt yapı hizmetlerinin birinin veya birkaçının götürüldüğünün belgelenmesi halinde, ilgili yönetmelikler doğrultusunda fenni gereklerin yerine getirilmiş olması ve bu kanunun yayımı tarihinden itibaren başvurulması üzerine kullanma izni alıncaya kadar geçici olarak elektrik ve/veya su bağlanabilir. Bu kapsamda elektrik ve/veya su bağlanması herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmez.” Hükmü ile

5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “İmar kirliliğine neden olma” başlıklı 184.maddesindeki “(1) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Yapı ruhsatiyesi olmadan başlatılan inşaatlar dolayısıyla kurulan şantiyelere elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

(3) Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınaî faaliyetin icrasına müsaade eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(4) Üçüncü fıkra hariç, bu madde hükümleri ancak belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde uygulanır.

(5) Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkûm olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.” şeklindeki hükmü gereğince yapı kullanma izni olmayan yapıların, elektrik, su, kanalizasyon, telefon gibi hizmetlerden yararlanmamasını ilgili idarelere bildirilmesi, buna

Sayfa(72)


rağmen bu hizmetleri sunanlar hakkında suç duyurusunda bulunulması, aksi durumların idari ve cezai sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.

178- Teftişe tabi dönemde 2 yıl içinde yapıya başlanmadığı veya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun başlama müddeti ile birlikte 5 yıl içinde bitirilmeyip ruhsatı hükümsüz hale gelen yapı sayısı ile ilgili herhangi bir belgenin düzenlenmediği, teftişe tabi dönemde hükümsüz hale gelen toplam (69) adet yapıya yeniden ruhsat verildiği, 2011 yılı Haziran ayına kadar inşaat sahibi ya da müteahhitler tarafından yapılan müracaat sonrası (19) adet hükümsüz ruhsat için yapı tatil tutanağı düzenlendiği ve yapının mühürlendiği, yeni ruhsat verilmesini müteakip İmar Kanunu 42. Maddeye göre işlem yapmadan ilgili yapı tatil zaptı ile mührün Encümen kararıyla kaldırıldığı, 2011 Haziran ayından sonra ise hükümsüz hale gelen yapılarla ilgili İmar Kanunun 32. ve 42. Maddesine göre herhangi bir işlem yapılmadan İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından hükümsüz hale gelen ruhsatın yenilendiği, ruhsatların hükümsüz olması ile ilgili yapı sahiplerine tebligat yapılmadığı, inşaat ruhsatı tarihinden itibaren iki yıl içerisinde inşaata başlandığı veya beş yıl içerisinde inşaatın bitirildiğine ilişkin olarak İnşaat Mühendisleri Odasına ve Mimarlar Odasına yazı yazılarak bildirimde bulunulduğu, hükümsüz hale gelen ruhsatların takibi açısından İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün denetim ve kontrol ekibi oluşturarak bir çalışma başlattığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

27.06.2001 tarih ve 129/26 sayılı yapı ruhsatına ait yapının mevcut haliyle karkas bir yapı olduğu, ruhsatın üzerinden 10 yıl geçmesine ve 5 yıllık bitirme süresinin üzerinden ise yaklaşık altı yıl geçmesine rağmen söz konusu yapıya ilişkin hükümsüz hale gelen ruhsatın yenilenmediği gibi Belediye tarafından yapı ile ilgili herhangi bir işlem yapılmadığı incelenmiştir.

Hükümsüz hale gelen yapı ruhsatları konusunda yapılan işlemlerde “ruhsatın yenilenmesi” adıyla işlem yapıldığı, oysa ki ruhsatın yenilenmesi uygulamasının 5 yıllık ruhsat süresi dolmadan yapı ruhsatlarının yenilenmesinde mümkün olduğu, 5 yıllık yapı ruhsatı süresinin bitiminden itibaren hükümsüz hale gelen yapılarla konusunda yapı sahibi, müteahhit müracaatı ya da ilgili belediyenin tespiti üzerine düzenlenecek ruhsatlarda “yeniden ruhsat verilmesi” şeklinde bir uygulamanın yapılması gerektiği, dolayısıyla; hükümsüz hale gelen yapı ruhsatları ile ilgili yapılan işlemlerde “yenileme ruhsatı” yerine “yeniden ruhsat verilmesi” ibaresinin kullanılması sağlanmalı ve yeniden ruhsat verilmesi sürecinin mevzuata uygun yapılması sağlanmalıdır.

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 29. maddesinde; “ Yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış inşaatlarda müktesep haklar saklıdır.

Ruhsat yenilenmesi ve plan tadili sırasında ayrıca harç alınmaz. Ancak inşaat sahasında artış, bağımsız bölümlerin brüt alanında veya niteliğinde değişme olması halinde yeniden hesaplanacak harçtan evvelce ödenen harç tutarı, tenzil edilir. Yeni durumda hesaplanan harç tutarında azalma olması halinde iade yapılmaz. Diğer kanunlardaki muafiyet hükümleri saklıdır. Ruhsat ve eklerinin yapı yerinde bulundurulması mecburidir.” şeklindeki düzenlemeye uygun davranılması sağlanmalı, ruhsat yenileme sürecinin usulüne uygun yürütülmesi, geriye dönük olarak ruhsatları hükümsüz hale gelen yapılarla ilgili titiz bir çalışma yapılması, ayrıca sürelerine uygun olarak inşaata başlanılmaması ve bitirilmemesi

Sayfa(73)


hallerinde yapının 32. madde kapsamında ruhsatsız olacağı dikkate alınarak Kanunun 32 ve 42. maddeleri uyarınca işlem yapılması, aksi tutumun hukuki ve cezai sorumluluk doğuracağı bilinerek hareket edilmesi ihmal edilmemelidir. (İNCELEMEYE ALINMIŞTIR)

179- İnşaat ruhsatı düzenlenmeden önce zemin etüt raporu alındığı, ilgili meslek odalarınca ve zemin etüt raporunu hazırlayan proje sorumlusu tarafından onaylandığı incelenmiştir.

Bundan böyle de İnşaat alanına bakılmaksızın inşaat yapılacak her parsel için 3194 Sayılı İmar Kanunu’na dayalı olarak çıkarılan, 02.11.1985 tarih ve mükerrer 18916 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin “Yapı ruhsatı işleri” başlıklı 57. maddesinin b fıkrası gereğince zemin etüt raporu eksiksiz istenmelidir

180- İncelenen iskan ruhsat dosyalarında Teknik Uygulama Sorumluluğu (TUS) iş bitirme belgesinin, ruhsat ve eklerine aykırı bir imalatın yapılması durumunda, aykırılığın inşaatın hangi aşamasında yapıldığına ilişkin bilgi verecek olan bitmiş yapı fotoğraflarının, ASKİ kanal ruhsatnamesinin, TEDAŞ elektrik projesi onayı, TÜRK TELEKOM ankastre kabulünün ve yapı kullanma izin belgesi harç makbuzlarının yer aldığı tespit edilmiştir.

Uygulamaya bundan böyle de aynı şekilde titizlikle devam edilmesi sağlanmalıdır.

181- Bazı yapı ruhsatı dosyalarında İdareye ait kaşe ve imzaların atılmadığı, 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu kapsamında bulunan bazı projelerin ise yapı denetim firması tarafından imzalanmadığı, onaysız ve imzasız statik projelerin mimari proje ile uyumsuzluklar doğurabileceği değerlendirilmiştir.

2010/18, 2010/21 yapı ruhsatları uygulamaya örneklerdir.

Yapı ruhsatı eki projelerinin 3194 sayılı İmar Kanununun 22.maddesi ve Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 57.maddesinin 2.fıkrasının b bendinde “Statik proje; mimarî projeye ve zemin etüdü raporuna uygun olarak, inşaat mühendislerince hazırlanan, ölçekleri yapının büyüklüğüne ve özelliğine göre belirlenen, betonarme, yığma, çelik ve benzeri yapıların türlerine göre taşıyıcı sistemlerini gösteren, bodrum kat dâhil olmak üzere bütün kat plânları, çatı plânları, bunların kesitleri, detayları ve hesaplarıdır…” hükmüne göre uygulamanın gerçekleştirilmesi sağlanmalı, proje ve eklerinin idare ve yapı denetim firması tarafından tarih atılarak imzalanıp onaylanması hususuna dikkat edilmelidir.

182- Teftişe tabi dönemde yapılan yeni ruhsat başvurularında nüfus kayıt belgeleri ile tapu kayıtlarının alındığı, yenileme, isim değişikliği ve tadilat ruhsatlarında ise güncel tapu kayıtları ile nüfus bilgilerinin alınmadığı incelenmiştir.

2012/21, 2012/19, 2011/29, 2011/69 sayılı yapı ruhsatları uygulamaya örneklerdir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmenliğinin 57. Maddesi kapsamında TAKBİS ve KPS sistemi üzerinden alınması gerektiğinden, erişimin sağlanacağı zamana kadar kayıtların güncel halinin istenmesi ihmal edilmemelidir.

183- Yapı Ruhsatı dosyalarının bazılarında; fenni mesullerden taahhütname alınmadığı, genel olarak ruhsat süresi 5 yılı doldurmuş yapı ruhsatlarının yenilenmesi halinde 1 adet fenni mesul alındığı ve fenni mesul sözleşmelerinin yapılmadığı ayrıca fenni mesul belgelerinin Ankara Büyükşehir Belediyesinden alındığı tespit edilmiş olup, ruhsata bağlanacak yapıların seviyelerinin teknik raporda belirtilmediği incelenmiştir.

2011/2, 2011/29, 2011/69 sayılı ruhsat dosyaları uygulamaya örnektir.

Sayfa(74)


Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin Fenni Mesuliyet Hizmetleri ve Sicillere ilişkin 58. maddesinde (Değişik: 13.7.2000/24108 R.G./m.13) “Fenni mesuller, 57. maddede belirtilen esaslara göre düzenlenen ruhsat eki projelerin uygulanmasının denetimi için mal sahibi veya vekili tarafından belirlenirler ve ilgili idareye karşı görevli ve sorumludurlar…. Bu maddeye göre istihdam edilen fen adamlarının bu görevi kabul ettiklerine dair taahhütnamenin ilgili idareye verilmesi zorunludur.” denilmekte olup, Yönetmeliğin 58. maddesine göre fenni mesullüğü üstlenen mimar, inşaat müh. makine müh., elektrik müh., harita müh. ve diğer ilgili teknik adamlardan görevi kabul ettiklerine dair taahhütname alınması İmar Kanunun 28. Maddesi kapsamında en az 1 adet mimar ve 1 adet İnşaat mühendisi tarafından üstlenilmesi, Fenni mesul belgeleri yerine Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmenliğinin 58. Maddesi kapsamında ilgili meslek grubuna göre taahhütnamenin alınması sağlanmalıdır.

184- Gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan veya yaptırılan bina inşaatları için her ay düzenlenen Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgelerinin birer nüshası veya tasdikli birer fotokopisi, ruhsat tarihinden itibaren bir ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu, ASKİ, Türkiye İstatistik Kurumuna, Mimarlar Odası Başkanlığına ve Türkiye Mühendisler ve Mimarlar Odaları Birliğine gönderildiği görülmüştür.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 58.maddesinin 6.fıkrası “İlgili idareler fenni mesuliyet üstlenen mimar ve mühendislerin bir önceki ayda yaptıkları işlemlere ilişkin bilgileri her ayın ilk haftası içinde ilgili meslek odalarına bir liste halinde topluca bildirir.” düzenlemesine uygun olarak her ayın ilk haftası listenin ilgili meslek odalarına gönderilmesi sağlanmalıdır.

185- Yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla, dış cephe boya ve kaplamaları ile çatı malzemesi ve renginin belirlenmediği incelenmiştir.

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 21. maddesi, “...Belediyeler veya valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya ve kaplamaları ile çatı malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir.” şeklinde olup, madde hükmü gereğince işlem tesis edilmesi sağlanmalıdır.

186- Örnekleme yöntemi ile yapılan incelemede yapı ruhsatı mevcut olmakla birlikte, ruhsata aykırılığı tespit edilen (1) adet yapı olduğu, bu yapının ruhsat ve eklerine uygun hale getirildiği ancak bu yapının yapı denetimine tabi olmayan yapılardan olduğu, yapı denetimine tabi olduğu halde ruhsat ve eklerine aykırı uygulama dolayısıyla belediye tarafından işlem yapılan bir yapının olmadığı ve yapı denetim kuruluşları tarafından herhangi bir inşaat hakkında Belediyeye bildirim yapılmadığı tespit edilmiştir.

13.07.2001 tarih ve 24461 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanunun 2/g maddesinde yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasında; “Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek” olduğundan, böyle bir durumla karşılaşıldığında yapı denetim kuruluşları ve Belediye tarafından ilgili mevzuata göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

187- Teftiş tarihi itibariyle yapı ruhsatlarının ve yapı kullanım izinlerinin kayıt defterine 2010 ve 2011 yılından itibaren kaydedildiği, ancak 2012 yılında verilen yapı ruhsatlarının deftere işlenmediği görülmüştür.

Mevzuatın öngördüğü Yapı ruhsatları kayıt defterinin temin edilerek orta sayfalarının mühürlenmesi, sayfa numarası verilmesi, son sayfaya kaç sayfadan oluştuğuna ilişkin şerh

Sayfa(75)


düşüldükten sonra kullanılmaya başlanılması, verilen ruhsatların deftere işlenmesi sağlanmalıdır.

188- Elmadağ Belediyesince müteahhitlere ilişkin sicillerin tutulmadığı, söz konusu sicillerin, yapı ruhsatı almak için başvuru yapan müteahhitlerden başvuru esnasında istendiği, alınan sicillerin yapı ruhsat dosyalarına eklendiği ancak bu sicillerin güncel halde Belediyede bulundurulmadığı incelenmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunun 28. maddesi hükmüne uygun olarak fenni mesullerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği hususunun takip edilmesi ve müteahhitlerin sicilleri ile ilgili iş ve işlemlerin yakından izlenmesi ihmal edilmemelidir.

Kaçak veya Ruhsata Aykırı Yapılar ile İmar Kanunu Kapsamında Yapılan Diğer Çalışmalar:

189-Teftiş dönemi içinde 3194 sayılı Kanunun 32. maddesine göre, ruhsatsız olarak başlayan veya ruhsata aykırı olarak yapılan binalarla ilgili denetimlerin yapılmış, yapılan denetimler sonucu yapılan işlemlerin icmalini gösteren tablo aşağıya çıkarılmıştır.

YILI3194 Sayılı

YasayaGöre Yıkılan

775 Sayılı Yasaya

Göre Yıkılan

Yapı Tatil Zaptıİptal Edilen

Cumhuriyet Savcılığı Bildirim

Yıkım Kararı Alınan

23.02.2010 - 5 -

2011 - 13 1

2012 - 1 -

TOPLAM - 19 1

Teftişe tabi dönemde (19) adet yapı tatil tutanağı düzenlendiği, düzenlenen bu tutanaklardan (19) adedinin İmar Kanunun 32. Maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle tutulduğu, İmar Kanunun 29. maddesinde süresi dolan ruhsatlarla ilgili olup hükümsüz hale gelen ruhsatlar olduğu, 29. Maddeye göre hükümsüz hale gelen ruhsatların bir kısmının yenilemesinin yapıldığı incelenmiştir.

Ruhsatsız, Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılaşmalar İcmal Cetveli

YILLAR

YIKIM KARARI

VERİLEN YAPI

SAYISI

YIKILAN YAPI

SAYISI

ORAN (%)

PARA CEZASI

VERİLEN YAPI

SAYISI

TOPLAM CEZA

MİKTARI

TAHSİL EDİLEN

MİKTAR

ORAN (%)

23.02.2010 - - - - - - -

2011 1 - 0 1 5.601,66 0 0

2012 - - - -

Sayfa(76)


TOPLAM 1 - 0 1 5.601,00 0 0

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince; Teftiş tarihleri içerisinde (1) adet yapının yıkım kararı belediye encümeni tarafından alındığı, ancak söz konusu yıkım kararına dair mahkeme sürecinin devam ettiği, 2011 yılı içerisinde 5.601,66TL para cezası tahakkuk ettirilmesine rağmen tahsilât oranının %0 olduğu, ancak (1) adet ruhsatsız yapı ile ilgili Ruhsata aykırı yapılaşmadan dolayı İmar kanununun 32. Maddesine göre karar alınmasına rağmen bu yapıyla ilgili aynı kanunun 42. Maddesine göre para cezası uygulamasının Encümen tarafından uygulanmadığı,

Mehmet BÜYÜKGENÇ’e ait kaçak yapı dosyasında yapılan incelemede; 17.04.2011 tarihinde sözkonusu yapı ile ilgili şikayet başvurusunun olduğu, 24.06.2011 tarihinde Belediye tarafından Yapı Tatil Tutanağı düzenlendiği, İmar Ve Şehircilik müdürlüğü tarafından 24.08.2011 tarihinde sözkonusu yapı ile ilgili Encümende görüşülmek üzere yazı yazıldığı ve aynı tarihte Belediye Başkanı Tarafından Encümene havalesinin yapıldığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün Encümene havale yazısı yazılırken yapıyla ilgili sadece inşaat alanının belirtildiği, mevcut yapıya ilişkin tapu kaydının ve imar cezasına ilişkin hesaplama detaylarının olmadığı, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün 24.08.2012 tarihli yazıda (…. İmar Kanunun 32. Ve 42. Maddelerine göre para cezası verilip verilemeyeceği…) şeklinde bir ifadenin bulunduğu, Oysa Encümene hazırlanacak yazının içeriğinde (…İmar Kanunun 42. maddesi uyarınca işlem yapılacağına dair Encümen kararın alınması hususunun görüşülmek üzere …) şeklinde olması ve öncelikle İmar Kanunun 42. Maddesine göre işlem kararı alınmalı ve verilen süre içerisinde ruhsata bağlanmaması halinde 32. Maddeye göre yeniden Encümene karar alınması gerektiği,

Söz konusu ruhsatsız yapıyla ilgili 31.10.2011 tarih 456 sayılı Encümen Kararının konunun encümene havalesinden 2 ay 7 gün süre alındığı, Oysa Encümene havale edilen konunun 5393 sayılı Belediye Kanununun 35. Maddesi “…Encümene havale edilen konular bir hafta içinde görüşülerek karara bağlanır…” Hükmüne ilk Encümen toplantısında İmar Kanununun 42. Maddesi kapsamında karara bağlanması gerektiği,

Alınan karar doğrultusunda ilgili Kurumlarla yazışmalar yapılmış olup; ancak yazışmaların akıbetleri tam olarak takip edilmediği,

Su aboneliği konusunda; ASKİ Genel Müdürlüğüne 10.11.2011 tarih 1031 sayılı yazı yazılmış, ASKİ Genel Müdürlüğünce 28.11.2011 tarih 7365 sayılı yazı ile kaçak yapı sahibine ilişkin iki abonelik kaydının bulunduğu, ancak abonelik kaydının kaçak yapıya ait olduğunun bilinmediği, tespit halinde gerekli işlemin yapılacağının belirtildiği, yine ASKİ Genel Müdürlüğünce 29.11.2011 tarih 42153 sayılı yazıda ise yıkımın yapılacağı tarihin bildirilmesi halinde yıkım tarihinden 1 gün önce söz konusu aboneliklerin su kapama işlemi yapılacağının bildirildiği, Oysa; bahse konu kaçak yapıya ilişkin abonelik iptalinin yıkımla ilgisinin olmadığı yasal İmar Kanunun 31 maddesinde “İnşaatın bitme günü, kullanma izninin verildiği tarihtir. Kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılarda izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmazlar. Ancak, kullanma izni alan bağımsız bölümler bu hizmetlerden istifade ettirilir.” Hükmü ile, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “İmar kirliliğine neden olma” başlıklı 184.maddesindeki “(1) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Sayfa(77)





(5) Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkûm olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.” Hükmüne göre ruhsatsız olan yapının içme suyu hizmetlerinden faydalanmaması gerektiğinin göz ardı edildiği

Ayrıca; Türk Telekom A.Ş. Müdürlüğüne 10.11.2011 tarih 1030 ve Enerjisa Elektrik Dağıtım A.Ş. Müdürlüğüne 10.11.2011 tarihinde aboneliklerin iptali için yazı yazılmış olup, yazışmaların sonucunda bir işlem yapılmadığı,

Encümen Kararının alınmasından sonra şahsa yapılan tebligatla birlikte TCK 184/1,2 maddesi gereği Cumhuriyet Savcılığına bildirimde bulunulmadığı,

Alınan ceza kararının tahsili için Mali İşler Müdürlüğüne yazı yazılmamış olup, cezanın tahsiline ilişkin bir evrağın da dosyasında bulunmadığı,

Metin ÇALIŞ isimli müteahhidin ruhsatsız olarak başladığı yapıyla ilgili olarak; temel inşaatının yapılması esnasında 04.10.2010 tarihli yapı tatil zaptı tutanağı düzenlendiği,

Yapı müteahhidi tarafından yapı tatil tutanağı tarihi olan 04.10.2010 tarihinden itibaren yasal süre içerisinde 06.10.2010 tarihli dilekçesi ile evraklarını tamamlayarak 18.10.2010 tarih 2010/47 sayılı yapı ruhsatı alarak yapısını yasal hale getirdiği, Belediye Encümenin 03.01.2011 tarih 01 sayılı kararı ile mührün kaldırıldığı, ancak yapılan işlemlerde ruhsatsız olarak başlanan kısımla ilgili İmar Kanunun 42. Maddesine göre para cezası uygulanmadığı ve TCK 184/1 maddesine göre Cumhuriyet Savcılığına bildirilmediği,

Belediye sorumluluk sahasında ruhsatsız olarak başlanan veya ruhsata aykırı olarak yapılan binaların kontrol edilmesi görevinin tam olarak yerine getirilmediği incelenmiştir.

Ruhsat almadan inşaata başlanıldığı veya ruhsat ve eklerine aykırı inşaat yapıldığının tespiti halinde bu tür inşaatların, mühürlenerek durdurulması, yapı tatil zabtının inşaata asılması, bu tarihten itibaren bir ay içinde ruhsat alınmaması veya ruhsata aykırılığın giderilmemesi halinde söz konusu yapılar hakkında Belediye Encümenince 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesine göre yıkım kararı, 42. maddesi gereği de para cezası işlemlerinin yapılması, para cezası verilenlerden yapılarını uygun hale getirenlerin ruhsatlandırılması, imara uygun olmayanların 30 günlük kanuni süre sonunda Encümenden yıkım kararlarının çıkartılması, yapı sahibi tarafından yıkılmaması durumunda Belediye tarafından ruhsatsız veya ruhsata ve eklerine aykırı yapıların yıkılarak, yıkım bedelinin sorumlulardan tahsili sağlanmalı, ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184.maddesi uyarınca imar kirliliğine neden olanlar hakkında yetkili Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulmalı, Ayrıca Verilen para cezalarının kaçak yapılaşmaya meşruiyet kazandırmayacağı bilinerek para cezalarının hemen akabinde yıkım dahil tasfiye işlerine de başlanmalı, 5393 Sayılı Belediye Kanunun 38/h maddesinde “meclis ve encümen kararlarını uygulamak” Belediye

Sayfa(78)


Başkanının görevleri arasında sayıldığı bilinmelidir. Bu nedenle Belediye Başkanı tarafından kaçak veya ruhsata aykırı yapılarla ilgili olarak Belediye Encümenince verilen yıkım kararlarının yerine getirilmesi sağlanmalıdır. (İNCELEMEYE ALINMIŞTIR)

190- Gecekondu Kanununa aykırı yapılaşma olup olmadığının tespiti amacıyla yapılmış bir çalışma olmadığı ifade edilmiştir.

775 sayılı Gecekondu Kanunun 18.maddesi “Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, belediye sınırları içinde veya dışında, belediyelere, Hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarda veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak, daimi veya geçici bütün izinsiz yapılar, inşa sırasında olsun veya iskan edilmiş bulunsun, hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın, belediye veya Devlet zabıtası tarafından derhal yıktırılır. Yıkım sırasında lüzum hasıl olduğunda, belediyeler ilgili mülkiye amirlerine başvurarak yardım istiyebilirler. Mülkiye amirleri, Devlet zabıtası ve imkanlarından faydalanmak suretiyle, izinsiz yapıların yıkım konusunda yükümlüdürler. Hükmü doğrultusunda belediyelere, Hazineye, özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarda veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak, daimi veya geçici bütün izinsiz yapıların, inşa sırasında olsun veya iskan edilmiş bulunsun, hiçbir karar alınmasına gerek olmaksızın, belediye zabıtası tarafından derhal yıktırılması gerektiği bilinmelidir.

191- Teftişe tabi dönemde, Kaçak yapı yapan ya da yaptıranlar hakkında ile ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmadığı, Kaçak ve ruhsatsız yapılarla ilgili olarak Elmadağ Kaymakamlığının yazılarına istinaden her 6 ayda bir kaçak ve ruhsatsız binalara ilişkin formların düzenlendiği ve Elmadağ Kaymakamlığına bildirildiği görülmüştür.

04.07.2012 tarih ve 2076 sayılı yazı uygulamaya örnektir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184.maddesinde; “(1) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.




(5) Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkûm olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.” Denildiğinden,

Ruhsat alınmadan veya ruhsata aykırı olarak yapılan binalarla ilgili İmar Kanununun 32. ve 42. maddelerine göre işlem yapılmakla birlikte, Türk Ceza Kanununun 184.maddesine göre bu binaları yapan ya da yaptıranlar ile ilgili suç duyurusunda bulunulması da sağlanmalı, diğer taraftan bu binalara su, elektrik ve telefon bağlanıp bağlanmadığı hususlarının yerinde tespit edilerek, eğer bağlanmış ise bağlayan kişiler hakkında aynı madde gereğince suç duyurusunda bulunulması ihmal edilmemeli, aksi takdirde cezai sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.

Sayfa(79)


192- Teftişe tabi dönemde Belediye sınırları içerisinde yıkılacak derecede (10) adet tehlikeli yapı tespiti yapıldığı, (5) adet yapıdan bir kısmının belediye tarafından bir kısmının ise yapı sahibi tarafından gerçekleştirildiği, (5) adet yapının ise henüz yıkımının yapılmadığı, yıkımların 5216 sayılı yasanın 7/z maddesine göre ABB meclisi tarafından alınan kararla ve Elmadağ Belediyesince oluşturulan Çevre Denetim Komisyonunun kararına göre gerçekleştirildiği, yapıların boş olduğunun beyan edildiği, ancak dosyasında yapının kullanılmadığına ya da tahliyelerinin sağlandığına dair bir belge olmadığı incelenmiştir.

5216 sayılı kanunun 7/z maddesi “Afet riski taşıyan veya can ve mal güvenliği açısından tehlike oluşturan binaları insandan tahliye etmek ve yıkmak.” Hükmü ile aynı kanunda Büyükşehir belediyesinin ilçe belediyelerine bu yetkiyi devredebileceği hükmü yanında, Elmadağ İlçe Belediyesinin doğrudan 3194 sayılı Kanun’un 39.maddesi, “Bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye veya valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine tehlike derecesine göre bunun izalesi için belediye veya valilikçe on gün içinde tebligat yapılır. Yapı sahibinin bulunmaması halinde binanın içindekilere tebligat yapılır. Onlar da bulunmazsa tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespit edilir.

Tebligatı müteakip süresi içinde yapı sahibi tarafından tamir edilerek veya yıktırılarak tehlike ortadan kaldırılmazsa bu işler belediye veya valilikçe yapılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.

Alakalının fakruhali tevsik olunursa masraf belediye veya valilikçe bütçesinden karşılanır. Tehlike durumu o yapı ve civarının boşaltılmasını icabettiriyorsa mahkeme kararına lüzum kalmaksızın zabıta marifetiyle derhal tahliye ettirilir.” hükmü gereğince işlem yapabileceği bilinmeli, belediye sınırları içerisinde bulunan bir kısmı veya tamamı yıkılacak derecede tehlikeli olan yapıların tespit edilerek gerektiğinde tamir veya yıkımlarının yapılması, tahliyelerinin gerçekleştirilmesi ya da yapının kullanılmadığı ile ilgili bir tutanak tutulması sağlanmalıdır.

193- Düzenlenecek yapı tadil tutanaklarının ve bu tutanaklarla ilgili olarak verilen Belediye Encümen Kararları ile yapılan işlemlerin kaydedildiği bir “Kaçak Yapı Takip Defterinin” tutulmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Kaçak yapı defterinin usulünce tutulması ve kaçak yapılarla ilgili işlemlerin düzenli olarak yerine getirilip bu deftere kayıt edilmek suretiyle takip edilmesi sağlanmalıdır.

Otopark İş ve İşlemleri

194- İncelenen ruhsat dosyalarında proje üzerinde otopark alanı gösterildiği ve ruhsatların üzerine otopark işareti konulduğu incelenmiştir.

2012/30 ve 2012/25 sayılı yapı ruhsatları uygulamaya örneklerdir.

Bundan sonra da Otopark yönetmeliğinin 7. Maddesi hükmüne uygun olarak işlem yapılmasına devam edilmelidir.

195- Ruhsat dosyalarının incelenmesinde bina içi bodrum otoparklarının, Otopark Yönetmeliğine uygun olarak ruhsatlandırıldığı incelenmiş, ancak parsel bünyesinde veya binanın bodrum katında otopark yeri olarak belirlenen alanların amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının denetlendiğine dair bir belgenin olmadığı ifade edilmiştir.

Sayfa(80)


3194 Sayılı İmar Kanunu’na göre düzenlenmiş olan “Otopark Yönetmeliği’nin” 8. Maddesine göre; “Yapı kullanma izni alındıktan sonra otopark yerleri plan ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka amaçlara tahsis edilemez. Belediyeler, bina otoparklarının kullanımını engelleyici her türlü ihlalleri önlemekle yetkili ve görevlidirler. Aksi uygulamalarda İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” hükmü gereğince otopark alanı olarak ayrılan yerlerin amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının denetlenmesi sağlanmalı, amacına uygun olarak kullanılmayan yerler için hükmün gereği olan yasal işlemlerin yapılması sağlanmalıdır.

196- Görülebildiği kadarıyla yapı ruhsatlarında otopark yeri olarak gösterilen yerlerin başka amaçla kullanılmadığı görülmüştür.

3194 sayılı İmar Kanunun 37.maddesi “İmar planlarının tanziminde planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar göz önünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılır. Otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edilmedikçe yapı izni, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmez. Kullanma izni alındıktan sonra otopark yeri, plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemez. Bu fıkra hükmüne aykırı hareket edildiği takdirde ilgili idarece yapılacak tebligat üzerine en geç üç ay içerisinde bu aykırılık giderilir. Mülk sahibi tebligata rağmen müddeti içerisinde gerekli düzeltmeyi yapmaz ise, belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile bu hizmet ilgili idarece yapılır ve masrafı mal sahibinden tahsil edilir.” Düzenlemesi ile

Otopark Yönetmeliğinin “Otoparkların Amacı Dışında Kullanılamayacağı” başlıklı 8.maddesi “Yapı kullanma izni alındıktan sonra otopark yerleri plan ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka amaçlara tahsis edilemez. Belediyeler, bina otoparklarının kullanımını engelleyici her türlü ihlalleri önlemekle yetkili ve görevlidirler. Aksi uygulamalarda İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” hükmüne uygun olarak, otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri ayrılmadıkça yapı ruhsatı, ruhsatta gösterildiği şekliyle otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmemeli, eğer kullanma izni alındıktan sonra otopark yeri, plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilmişse de üç ay içerisinde bu aykırılık madde hükmü doğrultusunda giderilmelidir.

197- Parselinde otopark yeri bulunmayan binalar için yapı ruhsatı aşamasında otopark bedeli alınmadığı, Otopark Yönetmeliği kapsamında bu binalar için otopark yeri gösterilmediği ve herhangi bir çözüm sunulmadığı incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

Otopark Yönetmeliğinin 9.maddesi “Bina içinde veya parselinde otopark yapılması mümkün olmayan yapıların durumu belediyece imar durumu ile ilgili ilk müracaat tarihinden başlayarak 30 gün içinde ilgilisine gerekçeleri ile birlikte bildirilir. Belediyeler bina otoparkı yerine otopark sorununun nasıl çözümleneceğini, binanın hangi bölge veya genel otoparkından yararlanacağını da bildirmekle ve bu otoparkları tesis etmekle yükümlüdür. Bu durumda bölge veya genel otoparktan yararlananlardan ayrıca kullanım ücreti alınmaz.” Hükmüne uygun olarak parselinde otopark yeri bulunmayan binalar için otopark sorununun nasıl çözümleneceği, binanın hangi bölge veya genel otoparktan yararlanacağı belirtmeli,

Sayfa(81)


Ayrıca; parselinde otopark ihtiyacı karşılanamayan yapılardan otopark ücreti alınması durumunda Otopark Yönetmeliğinin 4.maddesi “…Otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının belediye veya valilikçe karşılanması zorunludur. Otopark ihtiyacı parselinde karşılanamayan ve idaresince İmar Kanununun 37 nci maddesine göre otopark tesis edilemeyen alanlarda otopark bedelinin arsa payı hariç %25’i yapı ruhsatının verilmesi sırasında nakden, kalan %75’i ve arsa payı ise belediyesince veya il özel idaresince parselin otopark ihtiyacı karşılandıktan en geç doksan gün sonra o yıla ait miktarlara göre değerlendirilerek tahsil edilir. Yapı ruhsatı düzenleme aşamasında ödemelere ilişkin taahhütname alınır ve tapu kütüğüne bu hususta şerh düşülür. Plansız alanlarda otoparkın parselinde veya yapıda karşılanması zorunludur…” hükmü ile,

Otopark Yönetmeliğinin 11.maddesi “Otopark hesabında toplanan meblağ, belediyelerin kendi kaynaklarından ayıracağı tahsisatla birlikte, tasdikli plan ve beş yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında otopark tesisi için gerekli arsa alımları ile bölge ve genel otoparkların inşasında kullanılır. Otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Otopark hesabında toplanan meblağ, belediyelerce hazırlanacak sarf belgesi, verile emri ve hakediş raporuna göre belediyesinin yazılı talimatı üzerine ilgili bankaca hak sahibine ödenir…” hükmüne göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

İHALE İŞ VE İŞLEMLERİ:

198- Elmadağ Belediye Başkanlığında 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine göre yapılan iş ve işlemlerin teftişine başlanmadan önce Müfettişliğimce Ankara Valiliği ve Elmadağ Kaymakamlığı’ndan uzman personel, Ankara Valiliğinin ve Elmadağ Kaymakamlığının Elmadağ Mal Müdürlüğünde görevli Şef Bülent KÜÇÜKKARACA, V.H.K.İ Erhan KARACA ve Elmadağ Milli Eğitim Müdürlüğünde görevli V.H.K.İ Resul MANAV Müfettişliğim emrine görevlendirilmiş, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümlerince yapılan mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ilişkin ihale dosyaları incelenmiş ve Müfettişliğime 03.12.2012 tarihli bir Rapor sunulmuş, İhale iş ve işlemleri ile ilgili olarak adı geçenler tarafından hazırlanan raporda önemli görülen kısımlar ile Müfettişliğimce tespit edilen hususlar aşağıdaki maddelerde belirtilmiştir.

199- İhale işlerine ait işler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.2010-2011-2012 Yılları Genel İhale İcmali

Madde Yıl Adet Tutar(TL)

4734/19

2010 6 2079.760,37

2011 6 7.239.895,69

2012 2 671.830,00

4734/20

2010 - -

2011 - -

2012 1 1.751.661,00

4734/212010 5 450.729,00

2011 4 567.351,34

Sayfa(82)


2012 4 479.677,59-

Teftişe tabi dönem içerisinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19. maddesine göre açık ihale usulü ile toplam (14) ihalenin gerçekleştirildiği, ayrıca Kamu İhale Kanununun 20. Maddesine göre (1) adet iş yaptırıldığı, 21. maddesine göre (13) adet iş yaptırıldığı, ihale dosyalarının ihale işlem sırasına göre düzgün tutulmadığı incelenmiştir.

4734 sayılı Kamu ihale kanununun 7. Maddesinde belirtildiği şekliyle ihale işlem dosyasının düzenli bir şekilde tutulması sağlanmalıdır.

200- Elmadağ Belediyesinin gerçekleştirdiği ihalelerden, aşağıdaki tabloda ayrıntısı verilen örnek dosyalar incelenmiş, yapılan bu inceleme neticesinde tespit edilen hususlar aşağıda maddeler halinde sunulmuştur.

SIRA İHALE KAYIT NO:

23.02.2010-03.12.2012

İHALENİN ADIİHALE TARİHİ

SIRA İHALE KAYIT NO:

23.02.2010-03.12.2012

İHALENİN ADIİHALE TARİHİ

1 2010/35560EVDE HASTA VE YAŞLI SAĞLIK TARAMASI

31.03.2010 15 2011/4488

YAKLAŞIK 150 HA.LIK ALANDA İMAR UYGULAMASI

25.05.2011

2 2010/26726600 HA.LIK ALANDA İMAR UYGULAMASI

05.04.2010 16 2011/77040SOKAK HAYVANLARININ TOPLANMASI 30.05.2011

3 2010/1523 AKARYAKIT ALIMI 29.04.2010 17 2011/157853 KÖMÜR ALIMI 14.10.2011

4 2010/52499 KİİTLİ PARKE TAŞI VE BORDÜR ALIMI 12.05.2010 18 2011/178129 ÇEŞİTLİ

PERSONEL ALIMI 12.12.2011

5 2010/74340 8 DAİRENİN BAKIM VE ONARIMI 09.07.2010 19 2011/184158 ÖZEL GÜVENLİK

ALIMI 19.12.2011

6 2010/85709 SPOR SALONU YAPIMI 22.07.2010 20 2011/194508 AKARYAKIT

ALIMI 29.12.2011

7 2010/117789 ÖZEL GÜVENLİK HİZMET ALIMI 07.09.2010 21 2011/210574 ÇEŞİTLİ

PERSONEL ALIMI 30.12.2011

8 2010/1523 SÜRÜCÜSÜZ ARAÇ KİRALAMA 21.10.2010 22 2012/14074

SOKAK HAYVANLARININ TOPLANMASI

29.02.2012

9 2010/518035613 HA.LIK ALANDA İMAR UYGULAMASI

26.10.2010 23 2012/51219KİLTLİ PARKE TAŞI VE BORDÜR ALIMI

03.05.2012

10 2010/544879 KÖMÜR ALIMI 25.11.2010 24 2012/69062 NERVÜRLÜ DEMİR ALIMI 06.06.2012

11 2010/558486 ÇEŞİTLİ PERSONEL HİZMET ALIMI 27.12.2010 25 2012/65928

HASANOĞLAN KÖY ENSTİTÜSÜ GÜZEL SANATLAR BİNASI RESTORASYONU

12.06.2012

12 2011/9070 PREFABRİK BİNA YAPIMI 01.02.2011 26 2012/77555

550 HA.LIK ALANDA İMAR UYGULAMASI

26.06.2012

13 2011/4803 AKARYAKIT ALIMI 09.02.2011 27 2012/103535KENT MEYDANI İNŞAATI MAL ALIMI

09.08.2012

14 2011/14320 EVDE HASTA BAKIMI 20.02.2011 28 2012/95276

HASANOĞLAN NECAT UZUN POLİS AMİRLİĞİ HİZM.BİNASI YAPIMI

10.08.2012

Açık İhale Usulü (19. Madde) ve 21. Maddesine göre Yapılan İhale dosyaları üzerinde örnekleme yöntemi ile yapılan incelemede;

201- Teftişe tabi dönemde; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 7. maddesinde düzenlenen ve uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddelerinde ayrıntısı açıklanan ihale işlem

Sayfa(83)


dosyasında, dosya tasnifinin genel olarak düzenli olmadığı, belgelerin işlem tarihine göre sıralı bir şekilde yerleştirilmediği, ihale süreciyle ilgili bazı belgelerin dosyalara eklenmediği ve bazı belgeler üzerinde bilgilerin eksik bırakıldığı görülmüştür.

2011/210574 İ.K. numaralı dosyada şartname olmaması, 2010/85709 ihale kayıt numaralı dosyada yaklaşık maliyet komisyonu kurulduğuna dair onay ve yaklaşık maliyet tutanağının olmaması, 2010/26726 İhale kayıt numaralı dosyada teklif türünün belirlenmesine ilişkin bir form olmaması uygulamaya örnektir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale İşlem Dosyası” başlıklı 7. maddesinde; “İhalesi yapılacak her iş için bir işlem dosyası düzenlenir. Bu dosyada ihale yetkilisinden alınan onay belgesi ve eki yaklaşık maliyete ilişkin hesap cetveli, ihale dokümanı, ilân metinleri, adaylar veya istekliler tarafından sunulan başvurular veya teklifler ve diğer belgeler, ihale komisyonu tutanak ve kararları gibi ihale süreci ile ilgili bütün belgeler bulunur.” denmektedir.

Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddelerinde ise ihale işlem dosyasında bulunması gereken belgeler daha detaylı sıralanmıştır. Buna göre idare, ihalesi yapılacak her iş için bir ihale işlem dosyası düzenleyecek, bu dosyada ihale sürecinin bulunduğu aşamaya göre EKAP üzerinden hazırlanarak çıktısı alınanlar dahil aşağıdaki belgeler yer alacaktır:

“a) İhale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet hesap cetveli.

b) Teklif Türünün Belirlenmesine İlişkin Form.

c) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemenin gerekçelerinin yer aldığı açıklama belgesi.

ç) İhale ve/veya ön yeterlik dokümanı ile düzenlenmiş ise zeyilname ve yapılmış ise açıklamalar.

d) İhale ve/veya ön yeterlik dokümanın basım maliyetinin, dokümanın posta yoluyla satılmasının öngörülmesi halinde ise ayrıca posta maliyetinin tespitine ilişkin belge ve bilgileri içeren tutanak.

e) İlan ve/veya davet metinleri.

f) Şikâyet başvuruları ile bu başvurular üzerine idare tarafından alınan kararlar ve bunların bildirimine ilişkin belgeler.

g) İtirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş ise başvuruya ilişkin olarak idare ile Kurum arasındaki tüm yazışmalar ve Kurumun verdiği kararların onaylı örnekleri.

ğ) Aday veya istekliler tarafından sunulan başvurular veya teklifler.

h) İhale komisyonu tutanak ve kararları.

ı) Sözleşme bedelinin Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen miktarı aşması durumunda; bu bedel üzerinden hesaplanacak tutarın Kurumun banka hesabına yatırıldığına ilişkin makbuzun aslı.

i) İhale süreci ile ilgili diğer belgeler.”

Sayfa(84)


Sağlıklı bir denetim yapılmasını temin etmek için; ihale süreciyle ilgili tüm belgelerin bir örneğinin (ödeme emri belgesine bağlanması ve ilgilisine iade edilmesi zorunlu olmayan belgelerin aslının) iç ve dış denetim sırasında ilgililere ibraz edilmek üzere ihale işlem dosyasında bulundurulması sağlanmalıdır.

202- Görülebildiği kadarıyla ihale ilanları ile ilgili sürelere uyulduğu, yapılan ilanlarda bulunması gereken zorunlu hususlara dikkat edildiği incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 13. maddesinde belirtilen ihale ilan süreleri ile Kanunun 24. maddesinde belirtilen ihale ilanlarında bulunması zorunlu hususlara uygun işlem yapılmaya devam edilmelidir.

203- Teftişe tabi dönem içerisinde yapılan ihale ilanlarının 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 13. maddesinde yer alan şartlara uygun gerçekleştirildiği ve Resmi Gazetede yayımı gereken ilanların Kamu İhale Bülteninde yer aldığı incelenmiştir.

Bundan böyle de ilanlar ile ilgili hususların eksiksiz takibinin yapılması aksi takdirde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. ve 17. maddeleri gereğince ilgililerin hukuki ve mali sorumluluklarının olacağı unutulmamalıdır.

204- İhale onay belgeleri üzerinde yapılan incelemede, ihale dokümanı için bir ücretin belirlendiği incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 28. maddesinde; “İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. Doküman bedeli, basım maliyetini aşmayacak ve rekabeti engellemeyecek şekilde idarelerce tespit edilir.” denildiğinden, madde hükmüne uygun işlem yapılmaya devam edilmelidir.

205- İncelenen ihale dosyalarında, görülebildiği kadarıyla genel yeterlilik kriteri olarak istenilen belgelerin aslı veya onaylı fotokopilerinin bulunmadığı incelenmiştir.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek Belgeler” başlıklı 29. maddesinin; “a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın yapılan her türlü mal alım ihalelerinde; isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgelerin,

b) Özel bir imalat süreci gerektiren mal alım ihalelerinde;

1) Yaklaşık maliyeti eşik değere eşit veya bu değerin on katına kadar olanlarda, bankalardan temin edilecek isteklinin mali durumu ile ilgili belgeler veya isteklinin bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerinden en az birinin,

2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin on katına eşit veya bu değeri aşanlarda;

- Bankalardan temin edilecek isteklinin mali durumu ile ilgili belgelerin,

- İsteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerinin,

- İsteklinin iş hacmini gösteren belgelerin,

- İş deneyim belgelerinin, idarelerce istenilmesi zorunludur.

Sayfa(85)


Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve bu Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde; özel bir imalat süreci gerektirmeyen mal alım ihaleleri ile özel bir imalat süreci gerektirmekle birlikte ilk defa üretimi yapılacak olan mal alım ihalelerinde, ihale konusu alımın niteliğine uygun biçimde istenecek belgeler ile (b) bendinde belirtilen ihalelerde yukarıda sayılanlar dışında istenecek ek belgeler ilgili idarece belirlenir.” hükmü ile aynı Yönetmeliğin “Belgelerin Sunuş Şekli” başlıklı 30. maddesinin; “Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Aday veya isteklilerin, istenen belgelerin aslı yerine ön yeterlik veya ihaleden önce idare tarafından "aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şerh düşülen ve aslı kendilerine iade edilen belgelerin suretlerini de teklif veya başvurularına eklemeleri mümkündür. Aday veya istekliler tarafından bu yönde yapılacak başvuruların ihaleden önce idarenin yetkili personelince karşılanması zorunludur.” hükmü uyarınca işlem yapılarak katılımcılardan istenmesi zorunlu olan belgelerin dosyalarında muhafazası sağlanmalı, fotokopi olarak verilen belgelerin aslının görüldüğüne dair şerhin konulması ihmal edilmemeli, yalnızca fotokopi olarak verilen belgelerin değerlendirmeye alınmamasına dikkat edilmelidir.

206- Görülebildiği kadarıyla ihale dosyalarının bazılarında İhale Komisyonunun 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 6. maddesinde belirtilen yasal sürede görevlendirilmediği, Komisyon üyelerine ihale işlem dosyasından bir örneğin yazı/tutanak ekinde verilmediği incelenmiştir.

2011/14321 İ.K. Nolu ve 2010/558486, İ.K No’lu ihalelerde ihale dosyasının ihale komisyon üyelerine verilmemesi uygulamaya örneklerdir.

İhalelerde ihale komisyonu ile ilgili düzenleme 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale Komisyonu” başlıklı 6. maddesinde yapıldığı, anılan maddenin üçüncü fıkrasında; gerekli incelemeyi yapmalarını sağlamak amacıyla ihale işlem dosyasının birer örneğinin, ilan veya daveti izleyen üç gün içinde ihale komisyonu üyelerine verileceği, böylece ihalede görev alacak komisyon üyelerinin işlem dosyasını inceleyerek ihale hakkında bilgilenmesi ve ihalenin sağlıklı yürütülmesinin amaçlandığı, İhale komisyonuna yapılan bu bilgilendirmenin yazılı olması gerektiği, ihale işlem dosyasının bir yazı/tutanak ekinde verilmesinin yerinde olacağı değerlendirilmektedir.

Diğer taraftan Kanunda İhale Komisyonunun görevlendirilme zamanı ile ilgili direk bir hüküm bulunmadığı, buna karşın uygulama Yönetmeliklerinin “İhale İşlem Dosyası” başlıklı ilgili maddelerinin 2 numaralı bentlerinde, ihale işlem dosyasının birer örneğinin, ilan veya daveti izleyen üç gün içinde idare tarafından ihale komisyonu üyelerine verileceği, dolayısıyla; ihale işlem dosyasının bir örneğinin ilan veya daveti izleyen üç gün içinde İhale Komisyonu üyelerine verileceği göz önünde bulundurulduğunda; aynı süre içinde komisyonun da görevli olması zorunluluğu ortaya çıktığı anlaşıldığından,

Açıklanan nedenlerle ihale komisyonu yapılacak ihaleler için en geç ilan veya daveti izleyen üç gün içinde görevlendirilmeli, ihale işlem dosyasının bir örneği de komisyon üyelerine yazılı belge karşılığında aynı sürede verilmesi sağlanmalıdır.

207- Görülebildiği kadarıyla incelenen ihale dosyalarında İhale Komisyonu üyelerinin tutanaklarda imzalarının tam olduğu incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale Komisyonunu” düzenleyen 6. maddesinin dört ve beşinci fıkralarında: “İhale komisyonu eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları

Sayfa(86)


çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur. Karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır.

İhale komisyonunca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır.” hükmü bulunduğundan, Madde içeriğinden açıkça anlaşılacağı üzere; ihale komisyonu üyeleri alınan kararlara ve düzenlenen tutanaklara imza atmaktan kaçınamazlar. Karşı oy kullanmaları halinde gerekçesini ihale komisyon kararına yazmak suretiyle imzalamak zorunda oldukları, karşı oy kullanan üyeler karşı oy gerekçelerinden sorumlu olmayacakları, aksi durumda ise imzadan kaçınan üyelerin sorumluluğu söz konusu olacağından, ihale komisyon üyelerinin imzadan kaçınmasına ya da belge ve tutanaklarda imzaların unutulmasına imkan verilmemelidir.

208- İncelenen ihale dosyaların bazılarında, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesine göre istenen belgelerden bazen ihale tarihi itibariyle, bazen de sözleşme tarihi itibariyle SGK ile ilişkisizlik belgesi alınmadığı incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesinin dördüncü fıkrasında:“Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

c) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.

d) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan.

e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen.

f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen.

g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan.

h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.

i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan.

j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.

(Ek fıkra: 28/3/2007-5615/23 md.) Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun

Sayfa(87)


görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.

(Ek fıkra: 28/3/2007-5615/23 md.) Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükümleri düzenlenmiştir.

Kanunun İhaleye katılımda yeterlik kurallarını düzenleyen bu maddesi ve ilgili uygulama Yönetmeliklerine göre; ihale üzerinde kalan istekli, ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10. maddesinin dördüncü fıkrasının c bendi gereği ve sözleşme tarihi itibariyle SGK ve vergi ilişkisizlik belgesinin aranması sağlanmalıdır.

209- Görülebildiği kadarıyla ihale dosyalarında teklif mektubu üzerinde teklif edilen bedelinin yazı ile yazıldığı, ancak rakamla yazılmadığı görülmüştür.

2012/102535 İ.K. numaralı dosyada tekliflerin sadece rakamla yazılmaması uygulamaya örnektir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun tekliflerin hazırlanması ve sunulması başlıklı 30. maddesinin ikinci fıkrasında: “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur…” hükmüne göre işlem yapılmalı,

Öte yandan, uygulama yönetmeliklerinin birim fiyat teklif mektubu standart formu üzerindeki ilgili bölümde teklif edilen toplam bedelin para birimi belirtilerek rakam ve yazı ile yazılacağı şerhi bulunduğundan, teklif mektupları üzerinde teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılmış olması hususunda hassasiyet gösterilmelidir.

210- Belediye Başkanlığınca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde ihale yetkilisi sıfatının harcama yetkilileri tarafından kullanıldığı incelenmiştir.


4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4. maddesinde; ihale yetkilisi, idarenin ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi ve kurulları ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevliler olarak tanımlandığı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3. maddesinin (k) bendinde, kamu idaresi bütçesinde ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birim “harcama birimi” olarak tanımlandığı, aynı Kanunun 11. maddesinde, il özel idarelerinde vali, belediyelerde belediye başkanı bağlı idarelerde genel müdür ve birliklerde birlik başkanı “üst yönetici”, anılan Kanunun 31. maddesinde ise, bütçe ile ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin amiri “harcama yetkilisi” olarak belirlendiği, yine aynı Kanunun 32. maddesinde de, bütçelerden harcama yapılabilmesinin, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkün olduğu hüküm altına alındığı,

5393 sayılı Belediye Kanunun 63. maddesinde, belediye bütçesiyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisi olarak tanımlandığı, Maliye Bakanlığının harcama yetkilileri hakkında 1 seri nolu Genel Tebliğinde, “Teşkilat yapısında üst yönetici ile harcama birimleri arasında yönetim kademesi yer almak şartıyla,

Sayfa(88)


bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin harcama yetkisi harcama türleri itibarıyla kısmen veya tamamen; merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanlığının, sosyal güvenlik kurumlarında ilgili bakanlığın, mahalli idarelerde ise İçişleri Bakanlığının uygun görüşü ve üst yöneticinin onayı ile bir üst yönetim kademesinde birleştirilebilir. Uygun görüş talep yazılarında, harcama yetkisinin bir üst yönetim kademesinde birleştirilme gerekçesine ayrıntılı olarak yer verilir. Üst yönetici ve yardımcılarına harcama yetkisinin birleştirilmesi suretiyle harcama yetkisi verilemez.” şeklinde düzenlemeye yer verildiği incelenmiştir.

İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün, harcama yetkilisi ve ihale yetkilisi konulu 24.02.2006 tarih ve 45181 sayılı yazısında;

5018 sayılı Kanunda düzenlenen harcama yetkilisi, harcama yetkisi ve harcama talimatı kavramlarının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanundaki ihale yetkilisi ve yetkisini de kapsadığı, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki işlerde, ihale yetkilisi sıfatının üst yöneticiler tarafından kullanılma imkânlarının kalmadığı, dolayısı ile ihale yetkilisi sıfatının da harcama yetkilileri tarafından kullanılması gerektiği belirtildiğinden,

Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde;

Belediye Başkanlığında, bütçe ile ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan her bir birimin “harcama birimi”, bütçe ile ödenek tahsis edilen her bir harcama birim amirinin ise “harcama yetkilisi” olarak tanımlandığı, ayrıca bütçelerden harcama yapılabilmesinin harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkün olduğu,

5018 sayılı Kanunda düzenlenen harcama yetkilisi, harcama yetkisi ve harcama talimatı kavramlarının, 4734 sayılı Kanundaki ihale yetkilisi ve yetkisini de kapsadığı, dolayısıyla ihale yetkilisi sıfatının da harcama yetkilileri tarafından kullanılması gerektiği, Belediye tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki işlerde ihale yetkilisi sıfatının üst yönetici (Belediye Başkanı) tarafından kullanılma imkanının kalmadığı, dolayısı ile ihale yetkilisi sıfatının da harcama yetkilileri (bütçe ile ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin amiri) tarafından kullanılması gerektiği unutulmamalı, bu hususun bundan sonraki ihalelerde de göz önünde bulundurulması ihmal edilmemelidir.

211- Görülebildiği kadarıyla İhale komisyon kararlarının mevzuata uygun olarak alındığı ve ihale yetkilisinin onayına sunulduğu incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40. maddesindeki düzenleme çerçevesinde ihale komisyon kararının alınması ve alınan komisyon kararının ihale yetkilisinin onayına sunulmasına devam edilmelidir.

212- 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40 ve 42. maddesi kapsamında; ihalenin karara bağlanması ve onaylanması ile ihale ve sözleşmeye davet aşamasında isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının bazı ihalelerde sözleşme öncesinde teyit edilmediği ya da eksik teyit yapıldığı görülmüştür.

2011/157853 İ.K. numaralı, 2010/117789 İ.K. numaralı ihale dosyaları uygulamaya örneklerdir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40. maddesinin son fıkrasında: “(Değişik son fıkra: 20/11/2008-5812/13 md.) İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi

Sayfa(89)


ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.”,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 42. maddesinin ilk fıkrasında ise: ” (Değişik birinci fıkra: 20/11/2008-5812/15 md.)…Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur…” ifadelerine yer verildiğinden,

Bilindiği üzere her iki madde üzerinde de 20.11.2008 tarih ve 5812 Sayılı Kanun ile değişikliğe gidilmiştir. Değişiklikten önceki duruma bakıldığında; idareler ihale onayı aşamasında sadece ihale üzerinde kalan isteklinin yasaklı olup olmadığını teyit ettirip, sözleşme aşamasında ise bir teyit alma zorunlulukları bulunmamaktayken, değişiklikten sonra ise; ihalenin karara bağlanması ve onaylanması aşamasında ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, sözleşmeye davet aşamasında ise ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunlu hale geldiği ve bu nedenle 20.11.2008 tarihinden sonra yapılan ihaleler için değişiklik çerçevesinde uygulama yapılması sağlanmalıdır.

213- Görülebildiği kadarıyla İdare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmelerde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 41. maddesinde belirtilen süreye bazen uyulmadığı görülmüştür.

2011/210574 İ.K numaralı dosya uygulamaya örnektir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41. maddesinin üçüncü fıkrasındaki; “İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü gereğince işlem yapılması sağlanmalıdır.

214- Görülebildiği kadarıyla İdare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmelerin bazılarında 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 42. maddesinde belirtilen süreye uyulmadığı görülmüştür.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 42. maddesinde: “41 inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir.” Denildiğinden, bu madde çerçevesinde üzerinde ihale kalan isteklinin tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması zorunlu hükmü ile,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44. maddesinde: “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir. Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci

Sayfa(90)


maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.” Denildiğinden, istekli bu madde kapsamında üzerine düşen sorumlulukları yapmak zorunda hükmü ile,

Ayrıca 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Sözleşme yapılmasında idarenin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44. maddesinde:“ İdare, 42 ve 44 üncü maddede yazılı süre içinde sözleşme yapılması hususunda kendisine düşen görevleri yapmakla yükümlüdür. İdarenin bu yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, istekli sürenin bitmesini izleyen günden itibaren en geç beş gün içinde, on gün süreli bir noter ihbarnamesi ile bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde geçici teminat geri verilir ve istekli teminat vermek için yaptığı belgelendirilmiş giderleri istemeye hak kazanır. Bu zarar, sebep olanlara tazmin ettirilir ve ayrıca haklarında 60 ıncı madde hükümleri uygulanır.” denildiğinden, İdarenin bu madde kapsamında üzerine düşen sorumlulukları yapmak zorunda olduğu anlaşılmaktadır.

Cezai işleme maruz kalınmaması için hem üzerinde ihale bırakılan isteklinin, hem de idarenin bu maddeler çerçevesinde hareket etmesine dikkat edilmelidir.

215- Hizmet alım ihalelerinin incelenmesinde; Belediyenin bazı asli ve sürekli hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla personel ihtiyacının karşılanmasına yönelik hizmet alım ihaleleri yapıldığı, ihtiyaç duyulan personelin lüzum müzekkeresinin ilgili birim tarafından yapıldığı, personel ihtiyacının belirlenen ölçülere göre yapıldığı ve hizmet alım ihalelerinin hizmet gereklerine ve gerçek ihtiyaca dayanılarak yapılmaya çalışıldığı, ancak bazen hizmet alım ihaleleri ile ilgili birimlerin ihale şartnamesinde öngörülen işlerinde çalıştırılması gereken personelin bir kısmının başka hizmet birimlerinde görevlendirildikleri anlaşılmaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa göre İhale bir mal yada ihtiyacın karşılanması amacıyla gerçekleştirilebilir. Gerçek amacın karşılanmasına yönelik olmayan bu tür işlemlerden vazgeçilmesi, hizmet alım ihalelerinin Belediyenin personel ihtiyacının karşılanması amacıyla yapılmaması, bu tür ihalelerin sadece hizmet gereklerine ve gerçek ihtiyaca dayanılarak, 5393 Sayılı Belediye Kanununun 67. maddesinde açıkça sayılan “park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri ve sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler” ile sınırlandırılması sağlanmalı, aksi uygulamaların ilgililerin sorumluluğunu doğuracağı bilinmelidir.

216- Yapılan incelemelerde mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde Kamu İhale Mevzuatına uygun olmayan şekilde (bir yapım işi nedeniyle idareden kaynaklanan sebeplerle verilen süre uzatımı hariç olmak üzere) süre uzatımına gidilmediği, bazen iş artımından kaynaklı süre uzatımlarının yapıldığı ancak, süre uzatımlarının iş artışıyla orantılı olmadığı anlaşılmıştır.

2011/9070 İ.K. numaralı ve 2010/85709 İ.K numaralı dosyalarda iş artışı ile süre uzatımında oranların uyumsuz olması uygulamaya örneklerdir.

Sayfa(91)


4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24. maddesinde iş artışının yapılabilmesiyle ilgili hükümlere yer verildiği, anılan maddenin birinci ve ikinci fıkrasında: “ (Değişik: 30/7/2003-4964/46 md.) Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dâhilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.” Denildiğinden,

Yine aynı Kanunun 7. maddesinin (o) bendinde; mücbir sebepler ve süre uzatımı verilebilme şartları, sözleşme kapsamında yaptırılacak iş artışları ile iş eksilişi durumunda karşılıklı yükümlülüklerle ilgili hususların sözleşmede yer almasının zorunlu olduğu belirtildiğinden,

Nitekim Kamu İhale Kurumu’nun hazırlayıp yayımladığı tip sözleşmelerde süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

“1- Mücbir Sebepler: Yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş ve taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi (20) gün içinde Yüklenicinin İdareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve bu durumun yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi kaydıyla aşağıda belirtilen haller mücbir sebep olarak kabul edilir:

a) Doğal afetler,

b) Kanuni grev,

c) Genel salgın hastalık,

d) Kısmi veya genel seferberlik ilanı,

e) Gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer haller.

2- İdareden Kaynaklanan Sebepler: İdarenin, sözleşmenin ifasına ilişkin olarak bu sözleşmede ve Genel Şartnamede yer alan yükümlülüklerini Yüklenicinin kusuru olmaksızın öngörülen süreler içinde yerine getirmemesi (yer teslimi, projelerin ve iş programının onaylanması, izin, ruhsat ve olurlar gibi) ve bu sebeple işin süresi içinde bitirilmesinin mümkün olmaması halinde, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve Yüklenicinin bu engeli kaldırmaya gücünün yetmemesi kaydıyla, durum İdarece incelenerek işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin süresi, gecikmeyi karşılayacak şekilde işin ilgili kısmı veya tamamı için uzatılabilir.” Hükmüyle

Yukarıda açıklanan sebepler dışında, iş artışı ya da yüklenicinin mazeret bildirimleri nedeniyle süre uzatımı öngörülmediği, Sözleşmeye bağlanan işlerde, işin devamı sırasında 4735 Sayılı Kanunun 24. maddesine göre yalnızca işin miktarı artırılarak iş artışı (sözleşme

Sayfa(92)


bedelinde artış) yapılabildiği, bu nedenle, işin süresinin uzatılması suretiyle iş artışı yapılması mümkün görülmediği belirtildiğinden,

Bundan sonra yapılacak iş artışı ve süre uzatımında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

217- Bazı ihale dosyalarında 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 65. maddesinde ve uygulama Yönetmeliklerinde açıklandığı şekilde yapılacak bildirim ve tebligata esas olacak tarih ve şerhlerin eksik bırakıldığı incelenmiştir.

Bildirim ve tebligatlarda uyulması zorunlu olan hususlar 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 65. maddesinde düzenlendiği, ayrıca ilgili uygulama Yönetmeliklerinde bildirim ve tebligat esaslarına aşağıdaki şekilde açıklama getirildiği,

“(1) Bildirim ve tebligat, iadeli taahhütlü posta yoluyla veya imza karşılığı elden yapılır. Ancak, dokümanın satın alındığına veya EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiğine ilişkin formda ya da başvuru veya teklif mektubunda elektronik posta adresinin ve/veya faks numarasının belirtilmesi ve bu adrese veya faks numarasına yapılacak bildirimlerin kabul edileceğinin taahhüt edilmesi kaydıyla, idare tarafından elektronik posta yoluyla veya faksla bildirim de yapılabilir.

(2) İadeli taahhütlü mektupla yapılan tebligatta mektubun postaya verilmesini takip eden yedinci gün, yabancı isteklilerde ise on dokuzuncu gün tebliğ tarihi sayılır. Tebligatın bu tarihten önce muhataba ulaşması halinde ise fiili tebliğ tarihi esas alınır.

(3) Elektronik posta yoluyla veya faksla yapılan bildirimlerde, bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılır. Bu şekilde yapılan bildirimlerin aynı gün idare tarafından teyit edilmesi zorunludur. Aksi takdirde bildirim yapılmamış sayılır. Teyit işleminin gerçekleşmiş kabul edilmesi için tebligatın iadeli taahhütlü mektupla bildirime çıkarılmış olması yeterlidir. Elektronik posta yoluyla veya faksla yapılan bildirimler, bildirim tarihi ve içeriğini de kapsayacak şekilde ayrıca belgelenir.

(4) Elektronik posta yoluyla yapılacak bildirimler, idarenin resmi elektronik posta adresi kullanılarak yapılır.

(5) İdare tarafından ortak girişimlere yapılacak bildirim ve tebligat yukarıdaki esaslara göre pilot veya koordinatör ortağa yapılır.

(6) İstekli olabilecekler ile aday ve istekliler tarafından idareyle yapılacak yazışmalarda elektronik posta ve faks kullanılamaz. Ancak, dokümanın posta yoluyla satılmasının öngörülmesi halinde, dokümanın satın alınmasına ilişkin talepler idareye faksla bildirilebilir.” Denildiği,

Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere; yasal sürelerin hesaplanması bildirim ve tebliğ tarihlerine bağlı olup büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle aşağıda belirtilen hususların eksiksiz olarak yapılması gerektiği anlaşıldığından;

İadeli taahhütlü mektupla yapılan tebligatta 7 günlük posta süresinden evvel yapılacak fiili tebligat tarihi dikkate alınması, Bu nedenle istekliye tebellüğ edildiğini gösterir imzalı posta belgesi takip edilmeli, 7 günlük süreden evvel istekliye tebliğin yapıldığına dair bilginin öğrenilmesi için tedbir alınması ve iadeli gelen posta belgesi ihale dosyasına eklenmesi, Elektronik posta yoluyla veya faksla yapılan bildirimlerde; bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılacağından, bu şekilde yapılan bildirimlerin aynı gün idare tarafından teyit edilmesi, Elden

Sayfa(93)


yapılacak tebligatlarda; tebellüğ tarihinin ilgili tarafından yazılması, tebligatlara ilişkin KİK standart yazı formunun ilgili yerlerindeki tarih ve şerhlerin tam olarak yazılması sağlanmalıdır.

218- Teftişe tabi dönemde, 4734 Sayılı K.İ.K.19.Maddesine göre yapılan ihaleler için düzenlenen şartnamelerin imzasız ve tasdiksiz olduğu incelenmiştir.

2011/194508 ihale kayıt numaralı Akaryakıt alımı ihalesi, 2012/65928 ihale kayıt numaralı Onarım ihalesi dosyaları uygulamaya örneklerdir.

Bundan sonra 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 12. maddesinde; “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” Denildiğinden,

Yasanın bu maddesi ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 12, 13 ve 14 maddeleri dikkate alınarak idari ve teknik şartnamelerin idare tarafından hazırlandığını belgeleyecek şekilde gerekli işlemin yapılması sağlanmalıdır.

219- Teftişe tabi dönemde içerisinde görülebildiği kadarıyla pazarlık usulü (21/f) ile yapılan (13) adet, acil ihtiyaç için hizmet alımı için 21/b ile yapılan (1) adet ihale dosyasının bulunduğu, 21/b kapsamında yapılan ihalelerde gerekçe raporunun hazırlandığı, 21/f kapsamında yapılan ihalelerde ihale komisyonunun oluşturulduğu, ancak teftişe tabi dönemde yapılan ihalelerin yaklaşık %50’sinin 21/f kapsamında olduğu incelenmiştir.

4734 Sayılı Knunun 6. Maddesi ‘’İhale yetkilisi, biri başkan olmak üzere, ikisinin ihale konusu işin uzmanı olması şartıyla, ilgili idare personelinden en az dört kişinin ve muhasebe veya malî işlerden sorumlu bir personelin katılımıyla kurulacak en az beş ve tek sayıda kişiden oluşan ihale komisyonunu, yedek üyeler de dahil olmak üzere görevlendirir.(1)

(Değişik ikinci fıkra: 30/7/2003-4964/5 md.) İhaleyi yapan idarede yeterli sayı veya nitelikte personel bulunmaması halinde, bu Kanun kapsamındaki idarelerden komisyona üye alınabilir.

Gerekli incelemeyi yapmalarını sağlamak amacıyla ihale işlem dosyasının birer örneği, ilân veya daveti izleyen üç gün içinde ihale komisyonu üyelerine verilir.

Sayfa(94)


İhale komisyonu eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur. Karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır.

İhale komisyonunca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır.’’ Hükmüne göre işlem yapılması,

Ayrıca yapılan ihalelerin esas olarak açık ihale yöntemiyle yapılması, 21. Maddenin acil ihtiyaç ve gereklilik durumunda kullanılması sağlanmalı, bunun yanında; süreklilik arz eden mal ve hizmet alımlarının kesintiye uğratılmamasını teminen, ihtiyaçların geçici süreli olarak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b maddesinde “idare tarafından önceden öngörülemeyen olaylar” kapsamında değerlendirilmesi, Kanunun 21/f maddesi ya da 22/d maddesinde belirtilen tutarlara kadar olanların bu maddelere göre temin edilebilmesinin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu unutulmamalıdır. 220- Teftişe tabi dönemde, 4734 Sayılı K.İ.K. göre yapılan ihalelerde genel olarak Karar ve Sözleşme Pulu bedellerinin Belediyece tahsilat makbuzu ile tahsil edilerek ay sonlarında İlçe Vergi Dairesi Müdürlüğüne Damga Vergisi Beyannamesi verilerek Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahakkuk ettirildiği, ancak yapılan incelemede 2010/544879 İhale Kayıt Nolu Belediye işçilerine dağıtılmak üzere yapılan 72.910,00 TL tutarındaki kömür ihalesi sözleşmesi dosyasında %o8.25 sözleşme pulu ile %o4.95 oranında karar pulu makbuzlarının karşılığı olarak, Karar ve Sözleşme Pulu bedeli olan toplam 962,41 TL’nin ilgili vergi dairesine yatırılmadığı tespit edilmiştir.

Bundan böyle 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ilgili hükümleri ve 5’inci maddesinde; “…Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabidir…..” denildiğinden ve 16 Nisan 2005 tarih ve 25788 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 44 Seri Nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği gereğince “3.6.1. Genel bütçeli daireler ile kişiler arasında düzenlenen kağıtlara (ihale kararları hariç) ait damga vergileri, anılan dairece kağıdın mahiyeti ve nispi veya maktu vergi tutarını gösteren formüle edilmiş bir yazıyla, kişinin tabi olduğu ödeme usulüne bakılmaksızın, kişiler tarafından, kağıdın düzenlenmesinden önce peşin olarak, kağıtların düzenlendiği yerdeki ilgili vergi dairesine makbuz karşılığı ödenmesi sağlanacak, verginin ödendiğine dair mükellefçe getirilecek makbuzun aslı ilgili iş kağıdına bağlanacak, makbuzun onaylı bir örneği de ilgiliye verilecektir.” Denildiğinden,

Düzenlenen makbuza, verginin hangi işe ve kağıda ait olduğuna dair bilginin yazılması, belirtilen usullerde ve oranlarda vergi kesintilerinin yapılarak Vergi Dairesi Müdürlüğüne geciktirilmeden ödenmesi sağlanmalı, aksine uygulamaların mali sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.

Söz konusu yatırılmayan vergilerle ilgili müfettişliğimce 14/12/2012 tarih ve 29/06-E-04 sayılı yazıyla Elmadağ Vergi Dairesine bildirim yapılmıştır. (VERGİ DAİRESİNE BİLDİRİM)

221- Teftişe tabi dönemde, yapılan ihalelerde, uyulması gereken yasak fiil ve davranışlarda bulunmaktan dolayı kamu ihalelerinden yasaklanan (2) yüklenici bulunduğu ve bu yüklenicilerin ihaleden yasaklanması için Kaymakamlık aracılığıyla İçişleri Bakanlığına talepte bulunulduğu ve yasaklama kararının Resmi Gazetede ilan edildiği incelenmiştir.

Sayfa(95)


2886 sayılı kanuna göre 2012 yılında Belediyeye ait Düğün Salonunun Kiraya verilmesi işinde yüklenici yükümlülüğünü yerine getirmediği için ihaleden yasaklanması kararı alınması uygulamaya örnektir.

Bundan sonra yapılacak ihalelerde, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 83, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17 ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 25. maddelerinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunan yüklenici olması halinde; 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 84, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 58 ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 26. maddeleri gereğince haklarında yasaklama kararı verilmesi için gerekli işlemlerin yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

222- Yıllar itibariyle belediyeye bağlı birimlerin doğrudan temin yoluyla yaptıkları mal ve hizmet alımlarına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Birimler 2010 2011 2012Özel Kalem Müdürlüğü 351.757,75 369.801.,98 174.144,94Kültür Ve Sosyal İşler Müdürlüğü - 248.391,03 337.352,33Mali Hizmetler Müdürlüğü 12.685,20 34.287,35 18.723,34Fen İşleri Müdürlüğü 42.029,97 111.533,35 254.842,62Park Ve Bahçeler Müdürlüğü 409.761,80 288.773,88 288.363,60Zabıta Müdürlüğü 7.291,07 10.565,00 132.186,37Temizlik İşleri Müdürlüğü - 219.370,55 93.210,34Sağlık İşleri Müdürlüğü 6.793,85 72.328,87 69.469,01İmar Ve Şehircilik Müdürlüğü 205.237.32 104.540,11 54.140,36Yazı İşleri Müdürlüğü 40.474,73 25.103,15 14.839,69İnsan kaynakları Müdürlüğü 5.799,70 9.841,20 3.702,80İşletme Müdürlüğü 715.746,42 638.855,24 862.964,78Bilgi İşlem Müdürlüğü 30.563,84 54.159,80 19.506,21Genel Toplam 1.828.141,65 2.187.552,51 2.263.446,89

Yıllara Göre Doğrudan Temin Adetleri

2010 Yılı 507

2011 Yılı 636

2012 Yılı(05.12.2012) 545

Teftişe tabi olan dönemde İhale iş ve İşlemlerinin Belediyenin İşletme Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü, Elmadağ Belediyesince doğrudan temin yöntemiyle teftişe tabi 2010 yılında (507) adet ve 1.828.141,65 TL alım yapıldığı, 2011 yılında (636) adet ve 2.187.552,51 TL alım yapıldığı, 2012 yılında (545) adet ve 2.263.446,89 TL alım yapıldığı,

Doğrudan Temin yoluyla 2010 yılında yedek parça kaleminden (182) adet alım yapıldığı ve toplam 374.002,52 TL ödendiği, demirbaş kaleminden (36) adet alım yapıldığı ve toplam 301.295,70 TL ödendiği, kırtasiye kaleminden (19) adet alım yapıldığı ve toplam 82.166,10 TL ödendiği, tüketim malzemesi kaleminden (15) adet alım yapıldığı ve toplam 21.256,64 TL ödeme yapıldığı,

2011 yılında yedek parça kaleminden (199) adet alım yapıldığı ve toplam 422.119,37 TL ödendiği, demirbaş kaleminden (48) adet alım yapıldığı ve toplam 310.430,71 TL ödendiği, kırtasiye keleminden (13) adet alım yapıldığı ve toplam 132.504,23 TL ödendiği, tüketim malzemesi kaleminden (17) adet alım yapıldığı ve toplam 21.950,85 TL ödeme yapıldığı,

Sayfa(96)


2012 yılında yedek parça kaleminden (164) adet alım yapıldığı ve toplam 395.836.46 TL ödendiği, demirbaş kaleminden (20) adet alım yapıldığı ve toplam 193.280,90 TL ödendiği, kırtasiye keleminden (9) adet alım yapıldığı ve toplam 58.391,25 TL ödendiği, tüketim malzemesi kaleminden (14) adet alım yapıldığı ve toplam 52.342,40 TL ödeme yapıldığı incelenmiştir.

223- Teftişe tabi yıllar itibariyle 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21. ve 22. maddesine göre yapılan alımların bütçeye bu amaçla konulan ödeneğin % 10’unu geçip geçmediğini gösteren tablo aşağıdaki gibidir.

YILLAR

BÜTÇEYE KONULANÖDENEK

4734/21. 22. MADDELERİ

NE GÖRE HARCANAN

TUTAR

KALANBÖLÜMÜKODU

TOPLAMTUTAR

%10’u

2010 Mal ve Hizmet 4.910.300,00 491.030,00 1.558.734,31 - 1.067.704,312010 Sermaye Yatırımı 3.280.000,00 328.000,00 619.754,45 -291.754,452011 Mal ve Hizmet 5.650.500,00 565.050,00 2.383.627,71 - 1.818.577,712011 Sermaye Yatırımı 2.722.000,00 272.200,00 1.264.017,65 - 991.817,652012 Mal ve Hizmet 8.569.200,00 856.920,00 2.720.628,04 - 1.863.708,042012 Sermaye Yatırımı 8.525.000,00 852.500,00 879.825,95 -27.325,95

Tabloda da görüldüğü gibi Belediyenin, 2010, 2011 ve 2012 yılları bütçelerinde 4734 sayılı Kanunun 21. ve 22. maddesindeki parasal limitler dâhilinde yaptığı demirbaş, makine ve teçhizatların yedek parça alımı ile bunların bakım ve onarımına ilişkin alımları ile alım konusu işin yıllık tutarının toplamının belediyenin bütçesine bu amaçla koyduğu ödeneklerin %10'unu aştığı incelenmiştir.

İhale yapan birimlerce bilinmesine gerek duyulduğu kanaatiyle açıklanması gereği duyulduğundan; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun çıkarılmasının temel amacı, rekabetin tam olarak sağlanması olduğundan, bu Kanuna göre de rekabetin tam olarak sağlanacağı ihale usulü açık ihale usulüdür. Nitekim 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 18. maddesinde doğrudan temin yöntemi ihale usulleri arasında sayılmamıştır.

Ayrıca; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 19. maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanunun 22/d maddesi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanunun 22/d maddesi göre temini, 4734 Sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların hukuki, cezai ve mali sorumluluk doğuracağı unutulmamalı,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62/ı maddesinde; “Bu Kanunun 21 ve 22. maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10'unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” hükümleri yer almıştır. Kanunun 21 ve 22. maddesine göre yapılacak alımlarda bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unu aşacağının anlaşılması halinde harcama yapılmadan önce mutlaka Kamu İhale Kurumunun uygun görüşünün alınması sağlanmalıdır. (İNCELEMEYE ALINMIŞTIR)

Teftişe tabi dönemde doğrudan temin (22/d) yöntemi ile yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin işlemli dosyalar üzerinde örnekleme yöntemi ile yapılan incelemede değerlendirilen hususlar aşağıda belirtilmiştir;

Sayfa(97)


224- Teftişe tabi dönemde; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesine göre doğrudan temin yoluyla yapılan hizmet alımı, mal alımı ve yapım işlerinde yıllara göre aylık bazda örnekleme yoluyla yapılan incelemesinde alınan mal veya hizmetlerin tutarlarının, doğrudan temin yoluyla alım için belirlenen limit değerin altında bulundukları, ancak doğrudan temin yöntemiyle yapılan alımlarda ihale yetkilisinden alınan onayda yaklaşık maliyetin ve kullanılabilir ödeneğin belirtilmediği incelenmiştir.


4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Temel ilkeler başlıklı 5. Maddesindeki ; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri birarada ihale edilemez.

Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez.

Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Diğer ihale usulleri Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabilir.

Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.…” hükme ile Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 3/ğ maddesi ile 49. maddesi hükümlerine göre; yaklaşık maliyet belirlemeden işin hangi ihale yöntemiyle gerçekleştirileceğinin bilinemeyeceği, doğrudan temin sınırını aşıp aşmadığının bilinemeyeceği, kullanılabilir ödenek miktarı yaklaşık maliyetin altında kalan işlerde ödenek miktarının artırılması konusunun bilinmeyeceği anlaşıldığından;

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 22/d maddesine göre yapılan alımlarda her yıl belirlenen limitin aşılmaması ve bu limitin üzerindeki alımların Kanunun diğer maddelerinde öngörülen usullerle yapılması, bundan sonra mevzuatın ilgili maddelerine uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

225- Teftişe tabi dönemde doğrudan temin yöntemiyle yapılan alımlarda; genel olarak düzenlenen belgelerde sırasıyla, alım için talep fişinin, muayene ve kabul komisyonunun oluşturulduğu, piyasa araştırmasının yapıldığı ve cetvelin tanzim edildiği, ihale onay belgesinin alındığı görülmüş olup, alımlarda piyasa araştırmasındaki en düşük teklifi veren firmadan veya kişilerden temin ettikleri, bu alımlar için ihale onay belgesi eki olan yaklaşık maliyet cetvelinin tanzim edilmediği incelenmiştir.


4734 sayılı kanunun 9. Maddesi ile Mal Alımı İhaleleri Uyulama Yönetmeliğinin 7. Ve 8. Maddelerine göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

226- 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesine göre yapılan mal alım işlerinde yaklaşık maliyetin yaygın olarak teklif alınması düşünülen firmalardan yazılı olarak fiyat sorulması suretiyle tespit edildiği, yaklaşık maliyetin tespitinde yeterli inceleme ve araştırma yapılmadan teklif alındığı incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 9. maddesinde, “...Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma

Sayfa(98)


değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilanlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmi ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz...” şeklinde düzenleme yer almaktadır. Ayrıca mal alımlarında yaklaşık maliyetin Mal Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirlenen esas ve usullere göre yapılması zorunludur. İlgili yönetmeliğin yaklaşık maliyetin belirlenmesine ilişkin 7. maddesine göre de “idarelerce ihtiyaç duyulan malların en uygun fiyatla temin edilebilmesi, tedarik edilecek malın bedelinin doğru tahmin edilmesindeki isabet derecesine bağlıdır. Bu nedenle idareler maliyet tespiti yaparken aşağıdaki hususlara uyarlar:

a) İdareler, yaklaşık maliyeti tespit ederken geniş kapsamlı araştırma yaparlar. Tedarik edilecek malın özelliğine göre valilik, belediye, ticaret odası, sanayi odası, meslek odaları, üretim ve satış yapan kamu kurum ve kuruluşları ile borsa ve özel sektör kuruluşlarından fiyat isteyebilecekleri gibi, piyasada ihale konusu malı üreten veya pazarlayan gerçek veya tüzel kişilerden de proforma fatura isteyebilirler. Bu durumda yazılarda fiyatı etkileyebilecek;

-Malın cinsi, sınıfı, miktarı,

-Teslim süresi,

-Teslim edilecek parti miktarları,

-Nakliye,

-Sigorta,

-Diğer özel şartlar gibi unsurlar belirtilir.

Ayrıca, varsa uyulması gereken standart ile kısa teknik özelliklerin belirtilmesi veya teknik şartnamenin eklenmesi suretiyle katma değer vergisi hariç olmak üzere fiyat bildirilmesi istenir. Bu araştırmaların sonucunda idarelerce elde edilen bilgi ve belgeler topluca değerlendirilerek, en doğru maliyet tespiti yapılır.

Ancak idareler, gerçek piyasa fiyatlarını yansıtmayan ve yaklaşık maliyetin hesaplanmasında sapmalara sebep olabilecek fiyat bildirimleri ile proforma faturaları değerlendirmeye almazlar. Buna ilişkin gerekçeleri hesap cetvelinde belirtirler.

b) İdareler, ihtiyaç duyulan mal ile ilgili daha önceki yıllarda alım yapmış iseler; geriye dönük varsa son beş yılın, yoksa alımı yapılan yılların fiyatlarını tablo haline getirir. Türk Lirası bazında yapılmış olan alımlarda geçmiş yılların fiyatları, Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan TEFE (Toptan Eşya Fiyatları Endeksi) baz alınarak güncellenir ve aritmetik veya ağırlıklı ortalaması alınır. Bulunan bu değerler kullanılmak üzere tabloya işlenir. Döviz cinsinden yapılmış olan alımlarda ise geçmiş yılların fiyatlarının aritmetik veya ağırlıklı ortalaması esas alınır.

c) Yaklaşık maliyetlerin belirlenmesinde (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yöntemlere ek olarak; idarelerin oluşturacakları uzman kişilerce, ihtiyaç duyulan malların üretim metot ve tekniklerinin, ürün yelpazesindeki değişimlerin, mevcut malı ikame edecek malların günlük, haftalık, aylık ve yıllık bazda piyasa araştırmasının yanı sıra internet başta olmak üzere tüm iletişim araçları kullanılarak fiyatlar tespit edilir ve sürekli güncellemesi yapılır.

d) İdareler alınacak malın niteliği ve piyasa koşullarını göz önünde bulundurmak suretiyle; yukarıdaki (a), (b) ve (c) bentlerinden elde edilen değerleri ayrı ayrı veya birlikte

Sayfa(99)


değerlendirebilirler. Yaklaşık maliyetin hesabına ilişkin süreçte kullanılan her tür bilgi ve belgeye hesap cetveli ekinde yer verilir.” denilmektedir.

Ayrıca, tedarik edilmesi istenilen malın özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve mali özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi veya ilk defa alımı veya üretimi yapılacak bir mal olması ya da idarenin Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklere göre istihdam ettiği personelin yeterli nitelik veya sayıda olmaması halinde, ihale yetkilisinin onayı alınmak kaydıyla yaklaşık maliyet tespiti 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre danışmanlık hizmet sunucularına ihale edilmek suretiyle de yaptırılabilir. Bu sebeple bundan böyle, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesi hükmü uyarınca, gerçekleştirilecek mal alımı işlerinde fiyat araştırmasının yukarıda özetlenen mevzuata uygun olarak yapılmasına gereken titizlik gösterilmesi ve yaklaşık maliyetin tespitinde yeterli inceleme ve araştırma yapılması sağlanmalıdır.

227- Doğrudan temin yoluyla yapılan bazı mal veya hizmet alımlarında piyasa fiyat araştırması yapılırken en az (3) firmadan teklif alınmaya özen gösterildiği incelenmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun” Temel İlkeler” başlıklı 5. maddesinde “ İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. ….”dendiğinden gerektiğinde ve alınacak mal veya satın alınacak hizmeti sunan firmaların sayısının çokluğuna göre gerekirse daha fazla firmadan da teklif alınarak piyasa fiyat araştırmasının yapılması ve mal ve hizmet alımlarında bu ilkelere uyularak işlem yapılması sağlanmalıdır.

228- Doğrudan temin usulü ile yapılan mal ve hizmet alımlarında lüzum müzekkeresi ya da taşınır talep formunun düzenlenmediği genelde ilgili birim tarafından kısa bir yazı yazıldığı incelenmiştir.


İhtiyaçların tam olarak tespit edilebilmesi için lüzum müzekkeresi ya da taşınır talep formunun düzenlenmesi ihmal edilmemelidir.

229- 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 22/d maddesi kapsamında yapılan mal alımlarında muayene ve kabul komisyonu raporlarının olduğu, ancak muayene ve kabul komisyonu için her yıl başında toplu bir onay alındığı, işin niteliğine göre komisyon üyesi görevlendirilmediği incelenmiştir.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 11. maddesinde; “Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz.” denilmektedir. 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 11. maddesindeki düzenleme çerçevesinde muayene ve kabul komisyonu kurulması sağlanmalıdır.

230- Teftişe tabi dönemde Doğrudan temin yoluyla yapılan alımlar için Doğrudan Temin Kayıt Formu’nun Kamu İhale Kurumu’na gönderilmediği incelenmiştir.

Doğrudan Temin Kayıt Formu’nun temin tarihini takip eden ayın onuncu gününe kadar usulüne uygun olarak ilgili kısımları doldurulduktan sonra Kamu İhale Kurumu’na internet üzerinden gönderilmesi sağlanmalıdır.

Sayfa(100)


231- Teftişe tabi dönem içerisinde ödeme emirleri ve ekli belgelerin incelemesinde gerçekleştirme görevlisi görevinin harcama yetkilisi ile beraber çalışan memur statüsündeki bir personel tarafından yerine getirildiği incelenmiştir.

Uygulamaya bazı gerçekleştirme görevlilerinin işçi ve hizmet satın alma yöntemiyle çalışanlardan olmamasına özen gösterilmesine devam edilmelidir.

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 33. maddesinin 2. fıkrasında gerçekleştirme görevlilerinin, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal ve hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütmekle görevli oldukları, 3. fıkrasında ise gerçekleştirme görevlilerinin bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumlu olacakları hüküm altına alınmıştır.

1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’nun daha önce Tahakkuk Memuru olarak nitelediği görevlinin 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda Gerçekleştirme Görevlisi olarak tanımlandığı anlaşılmaktadır.

Gerçekleştirme Görevlileri Harcama Yetkilisi tarafından belirlenir. Harcama Yetkilileri, yardımcıları veya hiyerarşik olarak kendisine en yakın üst kademe yöneticileri arasından bir veya daha fazla sayıda gerçekleştirme görevlisini ödeme emri belgesi düzenlemekle görevlendirirler.

Gerçekleştirme Görevlisinin görev ve yetkileri; İşi yaptırmak, mal veya hizmetin alınmasını sağlamak, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması ve belgelendirilmesini sağlamak, ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması işlemlerini yürütmek, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde ön mali kontrol görevi yapmaktır. Gerçekleştirme Görevlileri, yaptıkları veya yapmaları gereken iş ve işlemler dolayısıyla doğrudan sorumludurlar.

Ayrıca; genel olarak hesap verme sorumluluğu kapsamında; Kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesi ve kullanılmasından, kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludurlar. Gerçekleştirme Görevlileri; Ödeme emri belgesi ve eki belgelerin mevzuata uygunluğu, belgelerin tamam olup olmadığı, hususlarında önceki işlemlerin kontrolünü de kapsayacak şekilde ön mali kontrol yaparlar. İşlemlerin uygun görülmesi halinde, ödeme emri belgesi üzerine “Kontrol edilmiş ve uygun görülmüştür” şerhini düşerek imzalarlar. Mali hizmetler birimince uygun görüş verilmiş olması, gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Ön mali kontrol işlemi süreç kontrolü olarak yapılır. Süreç kontrolünde, her bir işlem daha önceki işlemlerin kontrolünü içerecek şekilde uygulanır. Süreç kontrolünü sağlamak amacıyla harcama birimlerince mali işlemlerin süreç akış şeması hazırlanır ve üst yöneticinin onayı ile yürürlüğe konulur. Gerçekleştirme görevlilerinin yapacakları iş ve işlemlere ait düzenleyecekleri belgeler, merkezi yönetim harcama belgeleri yönetmeliğine uygun olarak hazırlanacaktır.

Gerçekleştirme Görevlilerinin yukarıda açıklandığı üzere mali sorumluluğu taşıyabilecek kişilerden belirlenmesi gerektiğinden bundan böyle gerçekleştirme görevlilerinin bu sorumluluğu taşıyabilecek ve mali mevzuat hakkında bilgisi olan kişilerden görevlendirilmesi aksi durumda gerçekleştirme görevlilerinin yaptığı iş ve işlemlerden dolayı doğabilecek mali ve hukuki sorumlulukların görevlendirmeyi yapan harcama yetkililerini sorumlu kılabileceği hususu göz önünde bulundurulmalıdır.

Sayfa(101)


MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ:

232- Mali Hizmetler Müdürlüğü’nün Belediye Hizmet Binasının birinci katında (4) odada hizmet verdiği, çalışma mekanlarının hizmet gerekleri açısından yeterli olduğu, ayrıca Müdürlük bünyesinde (1) Müdür, (6) Memur, (2) İşçi olmak üzere toplam (9) personel ile hizmetlerin yürütüldüğü, hizmetlerin yürütülmesi yönüyle sayının yeterli olduğu ancak Mali Hizmet Uzmanı ve yardımcısı kadrolarına atama yapılmasının gerekli olduğu incelenmiştir.

Kadro ve imkanlar ölçüsünde uzman personel takviyesi yapılması tavsiyeye değer görülmüştür.

233- Görülebildiği kadarıyla; ilgili birimlerden Bütçe tekliflerinin Temmuz ayının son haftasına kadar Mali Hizmetler Müdürlüğüne gönderildiği, Mali Hizmetler Müdürlüğü’nce birleştirilerek Bütçe taslağının Belediye Başkanına sunulduğu, Bütçe tasarısının Belediye Başkanı tarafından hazırlandığı, Ağustos ayı içinde önce Encümene sunulduğu, Encümenin Bütçeyi incelemek üzere Mali Hizmetler Müdürlüğüne havale ettiği, ancak Mali Hizmetler Müdürlüğü’nce yapılan işlemlerden sonra Belediye Meclisine havale edildiği, ancak birimlerden gönderilen bütçe tekliflerinin gerekçeli olmadığı ve formalite yerine gelsin anlayışla yazıldığı, başkan tarafından hazırlanan bütçe tasarılarının İçişleri Bakanlığına gönderilmediği incelenmiştir.

2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait bütçe tasarılarının Başkan tarafından İçişleri Bakanlığına gönderilmemesi uygulamaya örnektir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Encümeninin Görev ve Yetkileri” başlıklı 34/a maddesi ile aynı Kanunu’nun “Bütçenin Hazırlanması ve Kabulü” başlıklı 62. maddesindeki “Belediye Başkanı tarafından hazırlanan bütçe tasarısı Eylül ayının birinci gününden önce Encümene sunulur ve İçişleri Bakanlığına gönderilir. İçişleri Bakanlığı belediye bütçe tahminlerini konsolide eder ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu uyarınca merkezi yönetim bütçe tasarısına eklenmek üzere eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına bildirir. Encümen, bütçeyi inceleyerek görüşüyle birlikte Kasım ayının birinci gününden önce Belediye Meclisine sunar.” hükmü gereğince işlem yapılması sağlanmalıdır.

234- Elmadağ Belediyesi’nin 2010-2012 yıllarına ait bütçe tahminleri ile gelir ve giderlerinin gerçekleşme oranları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Yıllar Tahmini Gelir Gerçekleşen Gelir Oran(%) Tahmini Gider Gerçekleşen Gider Oran(%)

2010 13.800.000 9.890.051,41 71,67 17.800.000 11.513.163,65 64,68

2011 15.000.000 11.695.096,97 77,97 15.000.000 12.471.491,52 83,14

2012/10

25.000.000 9.033.789,58 36,14 25.000.000 10.756.228,69 43,02

Bütçeler incelendiğinde, özellikle 2012 yılında gelir ve gider tahminlerinin gerçekleşen gelir ve giderin çok üstünde gerçekleştiği görülmekte ve bu haliyle bütçelerin gerçekçi olmadığı değerlendirilmektedir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 61. maddesinde;“Belediyenin stratejik planına ve performans programına uygun olarak hazırlanan bütçe, belediyenin mali yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin verir. Bütçeye ayrıntılı harcama programları ile finansman programları

Sayfa(102)


eklenir. Bütçe yılı Devlet mali yılı ile aynıdır. Bütçe dışı harcama yapılamaz. Belediye Başkanı ve harcama yetkisi verilen diğer görevliler, bütçe ödeneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmasından sorumludur.” denilmektedir. Belediye Kanunu’nun 61. maddesi ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 13. maddesi hükümleri doğrultusunda; bütçe gelir tahminlerinde, kesin sonucu alınmış son üç yılın gelir artış oranları ile bütçenin uygulanacağı mali yılda yasalarla vergi, resim ve harç oranlarında ve mahalli koşullarda değişiklik varsa, bunların tümünün birlikte dikkate alınarak tahminde bulunulması suretiyle gerçekçi bir bütçe yapılması, bütçe dışı harcama yapılmaması, kabul edilen bütçeyi aşan gelirler ve giderlerin olması durumunda ek bütçe yapılmasına özen gösterilmesi sağlanmalıdır.

235- Elmadağ Belediyesi’nin teftişe tabi dönemlerine ait gider dağılım tablosu aşağıya çıkarılmıştır.

Yıllar CariOran

%Yatırım

Oran%

TransferOran

%

2010 9.994.647,27 86,81 879.825,95 7,64 638.690,43 5,55

2011 10.263.790,88 82,30 1.392.962,45 11,17 814.738,19 6,53

2012/10 10.095.652,31 93,86 464.934,61 4,32 195.641,77 1,82

Harcamalar açısından tabloya bakıldığında, cari harcamaların özellikle 2012 yılında artış gösterdiği, Bütçe giderleri içerisinde yatırıma aktarılan oranlarının çok düşük düzeyde olduğu gözlenmiştir.

30.12.2006 gün ve 26392 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği ve 10.03.2006 gün ve 26104 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde belirtilen ilkeler ile 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 61. maddesindeki mevzuat hükümleri dikkate alınarak bütçelerin, Belediyenin kalkınma plan ve programlarının gerekleri ile fayda ve maliyet unsurları göz önünde tutulmak suretiyle verimlilik ve tasarruf ilkelerine göre hazırlanarak uygulanması sağlanmalı, ayrıca Belediyenin asli vazifelerini etkin ve verimli bir şekilde yerine getirebilmesi için Belediye bütçesinin bir yatırım bütçesi olarak planlanması, cari giderlerin daha azaltılması özellikle personel giderlerinin gözden geçirilmesi sağlanmalı, gelirlerin artırılması için gerekli tedbirler alınmalıdır.

236- Teftişe tabi döneme ait Elmadağ Belediyesi’nin öz gelirler ile kanuni pay ve diğer gelirlerine ilişkin detaylar aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.

YILLAR ÖZ GELİR ORAN% KANUNİ PAY ORAN

%DİĞER

GELİRLERORAN

%

2010 5.088.912,98 51,46 3.744.464,61 37,86 1.056.673,82 10,68

2011 5.347.193,87 45,72 4.514.932,75 38,61 1.832.970,35 15,67

2012/10 3.976.897,35 44,02 4.125.077,30 45,66 931.814,93 10,31

Sayfa(103)


Mali Hizmetler Müdürlüğü’nce temin edilen yukarıdaki verilere göre Belediyenin öz gelirlerinin 2010 yılında % 51 olduğu, ancak 2011 ve 2012 yıllarında belediyenin öz gelirlerinin azaldığı incelenmiştir.

Merkezi idareden gönderilecek paylara endeksli olan bir bütçe ile istenilen ve arzulanan ölçülerde, ihtiyaçlara cevap verilmesi düşünülemez. Bu bağlamda; Belediyenin öncelikli olarak öz gelirlerini artırması gerektiği gibi, ayrıca kendisine yeni kaynaklar da oluşturması gerektiği, bu nedenle yerel yönetimlerin Vergi gelirlerini, kiralarını, Kanuni Tarife ve Harçlarını maksimum düzeyde tahsil etmesi, Öz gelirlerin artırılması doğrultusunda Belediye idaresinin gerekli tedbirleri alması, Öz gelirlerin toplam gelirler içindeki payının artırılması ve öz gelirlerin tahsilat oranlarının % 100’lere çıkarılması yönünde gayret gösterilmesi sağlanmalıdır.

237- Elmadağ Belediyesi öz gelirlerine ait tahakkuk ve tahsilat oranları aşağıdaki tablodaki gibidir.

YILLAR TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN%

2010 5.779.644,36 5.088.912,98 88,05

2011 6.052.001,25 5.347.193,87 88,352012/10 6.079.578,35 3.976.897,35 65,41

Yukarıdaki tablo değerlendirildiğinde Belediye öz gelirlerinin 2010 ve 2011 yıllarında tahsilat oranının %88’ler düzeyinde olduğu, 2012 yılında ise %65 civarında kaldığı bu yüzden tahsilat oranlarının iyi seviyede olmadığı incelenmiştir.

Konunun sebepleri üzerinde durularak tahsilat oranlarının % 100’lere yakın seviyelere getirilmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.

238- Öz gelirler içerisinde harç, vergi ve kira tahakkuk-tahsilat oranlarının detayları aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.

YILLARHARÇ GELİRLERİ

TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN %2010 494.242,90 492.218,09 99,592011 538.410,81 536.386,00 99,62

2012/10 516.920,59 514.895,78 99,61

YILLARVERGİ GELİRLERİ

TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN %2010 4.527.687,00 3.889.446,86 85,902011 4.758.323,80 4.095.168,87 86,06

2012/10 5.041.378,06 2.979.773,35 59,11

YILLARKİRA GELİRLERİ

TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN %

Sayfa(104)


2010 183.204.64 135.587,07 74,012011 322.692,91 283.345,84 87,81

2012/10 227.336,51 188.439,44 82,89

Teftişe tabi dönem içerisinde harç gelirlerinin tahsilat oranın ortalama olarak % 99’lar civarında olduğu, yine teftiş dönemine ait vergi gelirlerinin tahsilat oranın ortalama olarak % 85 olduğu, kira gelirlerinin tahsilatının 2010 yılında %74 civarında olduğu, 2011 ve 2012 yıllarında ise %80’lerin üzerine çıktığı görülmekle birlikte % her yıl ortalama %15 ‘lerin üzerinde kira geliri tahsilatının yapılmadığı incelenmiştir.

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 38. maddesi ile 5393 Sayılı Belediye Kanunun 38/f maddesi gereğince, Belediyenin uğradığı gelir kaybını önleyici girişimlerde bulunulmalı, tahsilat oranlarının arttırılması için Belediye Başkanlığınca gerekli tedbirler alınmalıdır.

239- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediyesine ait Bütçe Kesin Hesaplarının Mali Hizmetler Müdürlüğü’nce Haziran ayında Sayıştay Başkanlığına gönderildiği incelenmiştir.

2010 yılına ait Bütçe Kesin Hesabının 28.06.2011 tarihinde Sayıştay Başkanlığına gönderilmesi uygulamaya örnektir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 64. maddesinde “Her yıl bütçesinin kesin hesabı, Belediye Başkanı tarafından hesap döneminin bitiminden sonra nisan ayı içinde encümene sunulur. Kesin hesap, Belediye Meclisi’nin mayıs ayı toplantısında görüşülerek karara bağlanır” ve Belediye Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 50. maddesinde “…bütçe kesin hesabı mecliste görüşüldükten sonra, bir ay içinde Sayıştay'a gönderilir.” denildiğinden bu hükümler doğrultusunda işlem yapılmasına devam edilmelidir.

240- Belediye’ye ait gelir ve giderler ile hesap ve işlemlerin denetimi için Belediye Meclisi’nce Ocak ayı içerisinde bazı yıllar (3) bazı yıllar (5) kişilik Denetim Komisyonu oluşturulduğu, hazırlanan raporların Meclisin bilgisine sunulduğu, ancak denetimlerde uzman personelden yararlanılmadığı incelenmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 25. maddesi Denetim Komisyonu kurulmasını, 55. maddesi ise Belediyelerin İç ve Dış Denetiminin 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre yapılacağı ve yine 5018 Sayılı Kanunun 68. maddesi mahalli idarelerin gelir, gider ve mallarına ilişkin mali işlemlerini kapsayan dış denetimlerinin Sayıştay tarafından yapılmasını hükme bağladığından, İç Denetimlerin Denetim Komisyonu marifeti ile aksatılmadan yapılmasına ve hazırlanan raporların dikkate alınarak eksikliklerin giderilmesine devam edilmeli, denetimlerde teknik ve uzman personelden yararlanılması sağlanmalıdır.

241- Teftiş tabi dönem itibariyle (2010-2012 yılları arasındaki) borç miktarı ile ödeme durumu aşağıda gösterilmiştir:

YIL TOPLAM BORÇ ÖDENEN TOPLAM KALANMali Yıl Gelirine

Oranı%

201019.225.028,67 7.214.512,40 12.010.516,27 121,44

201120.766.846,28 7.799.296,44 12.967.549,84 110,88

Sayfa(105)


2012/10 21.718.695,77 6.906.677,82 14.812.017,95 163,96

Tablo incelendiğinde, belediyenin toplam borcunda ve bor geri ödemesinde yıllar itibariyle önemli bir fark olmadığı, tablodan anlaşıldığı kadarıyla borcun azaltılması için önemli bir çabanın olmadığı incelenmiştir.

Belediyelerin mevzuatla kendisine verilen görevleri yerine getirirken ve yerel hizmetleri ifa ederken sağlıklı bir mali yapıya sahip olması büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle özellikle borçların önemli derecede faiz yükü de getirdiği dikkate alınarak borç miktarının azaltılması yönünde gayret sarf edilmeli, bunun yanında Belediyenin alacaklarının yakinen takip edilerek öz gelirlerin tahsilatının arttırılması yönünde tedbirler alınmalı, Belediye alacaklarının yasal takibinin yapılmamasının Belediyenin gelirlerini azaltmasının yanında ilgililer hakkında hukuki, mali ve cezai sorumluluk getireceği bilinmelidir.

242- Teftişe tabi dönem içerisinde, aylık hesap belgelerinin hazırlandığı, ayrıca aylık hesap belgeleri hazırlanırken Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 417. maddesinde belirtilen hususların genel olarak dikkate alındığı, ancak Kasa veya bankaca yapılan tahsilâta ait belgeler ile bankadan alınan banka hesap özet cetvellerinin aylık hesap belgeleri içinde olmadığı, aylık hesap belgelerinin ayrı ayrı zarflara konulması, zarfların üzerlerine muhasebe biriminin adı, belgelerin çeşidi, ilgili olduğu ay ve yıl ile adedinin yazılmadığı incelenmiştir.

2011 Şubat ayına aylık hesap belgelerinin bulunduğu dosyalarda yukarıda sayılan eksikliklerin olması uygulamaya örneklerdir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 417. maddesinde; “aylık hesap belgelerinin, muhasebe birimlerince; a) Bütçe giderleri ile geçen yıl bütçe mahsuplarına ait belgeler (daireler itibarıyla),

b) Kasa veya bankaca yapılan tahsilata ait belgeler ile bankadan alınan banka hesap özet cetvelleri,

c) Ön ödemelere ait belgeler,

ç) Kişilerden alacaklar hesabına borç kaydedilen paralara ait belgeler ve kayıt silme emirleri,

d) Alınan depozito ve teminatlar hesabı, emanetler hesabı, ödenecek sosyal güvenlik kesintileri hesabı, fonlar veya diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilat hesabından yapılan ödemelere ait belgeler,

e) Menkul kıymetler, teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin alınması ve iadesine ilişkin belgeler,

f) Diğer hesaplara ait belgeler, şeklinde sınıflandırılarak ayrı ayrı zarflara konulması, zarfların üzerlerine muhasebe biriminin adı, belgelerin çeşidi, ilgili olduğu ay ve yıl ile adedinin yazılması” hükme bağlandığından aylık cetveller ile ilgili iş ve işlemlerin bundan böyle madde hükmüne göre yürütülmesi sağlanmalıdır.

243- Elmadağ Belediyesinde İç Kontrol Sisteminin 23.06.2009 tarihinde oluşturulduğu ve teftişe tabi dönem içerisinde güncellemelerin yapıldığı ve eylem planı hazırlandığı, iç kontrol standartlarının hazırlanarak Maliye Bakanlığına gönderildiği, ancak 2012 yılı için bir çalışmanın yapılmadığı incelenmiştir.

Sayfa(106)


İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik’in 31.12.2005 gün ve 26040 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlandığı dikkate alınarak, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 55, 58. maddelerindeki düzenlemeler ve ilgili Yönetmelik hükümleri esas alınarak iç kontrol sistemine sisteme işlerlik kazandırılması sağlanmalıdır.

244- Teftişe tabi dönemde Belediye tarafından yatırılması gereken Emlak Vergisinin %10’u oranındaki Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına yönelik Katılım Payının İl Özel İdaresi tarafından açılan hesaba yatırılmadığı, yatırılmayan payların önemli bir kısmının yapılandırıldığı incelenmiştir.

13.04.2005 gün ve 25785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payına Dair Yönetmelik uyarınca, “belediyelerin görev alanına giren alanlarda kalan taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla emlak vergisinin yüzde onu oranında tarh, tahakkuk ve tahsil edilecek payların, İl Özel İdaresi tarafından açılan hesaba yatırılması gerektiği” hükmü gereğince Özel İdaresi hesabına yatırılması gereken payın zamanında yatırılması sağlanmalı, İl Özel İdaresinin İller Bankası tarafından gönderilen ödeneklerden yatırılması gereken payı tahsil etmesine mahal verilmemelidir.

245- Kaynağına ve edinme yöntemine bakılmaksızın Kamu idarelerine ait taşınır malların kaydı, muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi, merkez ve taşrada taşınır yönetim sorumlularıyla bunlar adına görev yapacak olanların belirlenmesi ve kamu idareleri arasında taşınırların bedelsiz devrine ilişkin esas ve usulleri düzenleyen Taşınır Mal Yönetmeliği çerçevesinde;

Elmadağ Belediyesinde taşınır mal (demirbaş) iş ve işlemlerini Mali Hizmetler Müdürlüğünün yürüttüğü, Mali Hizmetler Müdürlüğünde görevli Esin TENDİRİŞ’in taşınır kayıt kontrol yetkilisi olarak görevlendirildiğinin ifade edildiği, ancak görevlendirmeye ilişkin bir belgenin ibraz edilemediği, taşınır konsolide görevlisi görevlendirmesinin yapılmadığı, demirbaş kayıtlarının bilgisayar ortamında tutulduğu, taşınır işlem fişleri ve harcama birimi taşınır yönetim hesabı cetvellerinin düzenlendiği, değer tespit komisyonunun oluşturulduğu ve değer tespitlerinin yapıldığı, kullanılan taşınır malların kayıt ve kontrollerini kolaylaştırmak üzere malların bir kısmına Yönetmeliğe ekli taşınır kod listesindeki kod numaraları verilerek, üzerine kaybolmayacak ve bozulmayacak şekilde damgalanmadığı veya etiketlenmediği, dayanıklı taşınırlar listesinin bir nüshasının taşınırın bulunduğu odalara asılmadığı, taşınır malların listelerinin düzenlenerek bir cetvel halinde odaların uygun bir yerine asılmadığı, demirbaş sayımlarının yapılmadığı ve sayım tutanaklarının düzenlenmediği, Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince taşınır kod listesinin (A) bölümünde yer alan tüketim malzemelerinin giriş ve çıkış kayıtları için tüketim malzemeleri defteri, taşınır kod listesinin (B) bölümünde yer alan dayanıklı taşınırların giriş ve çıkış kayıtları için dayanıklı taşınırlar defterinin sistem üzerinde tutulduğu ve çıktısının alınarak dosyalandığı incelenmiştir.

Müfettişliğime tahsis edilen çalışma odasında taşınır malların listesinin asılı olmaması ve aynı çalışma odasında bulunan masa ve oturma grubuna kaybolmayacak ve bozulmayacak şekilde numara verilmemesi uygulamaya örneklerdir.

Bundan böyle; 18.01.2007 tarihli ve 26407 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Taşınır Mal Yönetmeliğinin 5. ve 6. maddeleri uyarınca, kullanılan taşınır malların kayıt ve kontrollerini kolaylaştırmak üzere malların her birine Yönetmeliğe ekli taşınır kod listesindeki

Sayfa(107)


kod numaraları verilerek, üzerine kaybolmayacak ve bozulmayacak şekilde damgalanması veya etiketlenmesi sağlanmalı,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 6. maddesi gereğince, görevlendirilen taşınır kayıt ve kontrol yetkililerinin aynı maddede düzenlenen görevlerini yerine getirip getirmediği hususunun yakından izlenmesi,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince, taşınır kod listesinin (A) bölümünde yer alan tüketim malzemelerinin giriş ve çıkış kayıtları için tüketim malzemeleri defteri, taşınır kod listesinin (B) bölümünde yer alan dayanıklı taşınırların giriş ve çıkış kayıtları için dayanıklı taşınırlar defteri tutulması,

Yönetmeliğin 10. maddesindeki belge ve cetvellerin düzenlenmesi, aynı maddenin 1. fıkrasının (ç) bendi gereğince, dayanıklı taşınırlar listesinin bir nüshasının taşınırın bulunduğu yere asılması,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 27. maddesi gereğince, tüketim malzemelerinin özelliklerinde, ağırlıklarında veya miktarlarında meydana gelen değişmeler nedeniyle oluşan fireler, sayımda noksan çıkan taşınırlar, çalınma, kaybolma gibi nedenlerle yok olan taşınırlar ya da yıpranma, kırılma veya bozulma gibi nedenlerle kullanılamaz hale gelen taşınırlar ile canlı taşınırın ölmesi halinde, taşınırların kayıttan düşme teklif ve onay tutanağı ve taşınır işlem fişi düzenlenerek kayıtlardan çıkarılması,

Kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik olup olmadığı araştırılarak sonuçlarının ayrı bir tutanakta belirtilip, 5. madde hükmü gereğince, görevlilerin kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik ya da dikkatsizlikleri nedeniyle oluşan kamu zararı, değer tespit komisyonu tarafından tespit edilecek rayiç bedeli üzerinden, ilgili mevzuat hükümleri uygulanmak suretiyle tahsil edilmesi,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 32. maddesine göre, taşınır kayıt kontrol yetkililerinin görevlerinden ayrılmalarında ve her takvim yılı sonunda yetkili makamlarca görevlendirilecek bir kurul tarafından mevcut malların yerinde görülmek suretiyle sayının yapılması ve sayım sonuçlarını gösterir taşınır sayım döküm cetvelinin düzenlenmesi, lüzum görülen zamanlarda ara sayımların yapılması,

Malların kayıt silme ve sarflarının, Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 22, 23, 24, 25, 26, 27 ve 28. maddeleri hükümlerine uygun biçimde yürütülmesi,

Ayrılan ve yeniden gelen görevliler arasında taşınır malların, Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 32. maddesi uyarınca devir ve teslimleri yapılarak buna ilişkin çizelge ve belgelerin düzenlenmesi sağlanmalı,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 28. maddesi gereğince, hurdaya ayırma işlemlerinin harcama yetkilisinin belirleyeceği en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından değerlendirilmesi ihmal edilmemelidir.

GAYRIMENKULLERE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER

Emlak İş ve İşlemleri:

246- Elmadağ Belediyesine ait taşınmazların idaresi ile alakalı bilgilerin ve işlem dosyalarının İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne bağlı Emlak ve İstimlak Şefliği tarafından

Sayfa(108)


yürütüldüğü incelenmiş, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü kayıtlarında Elmadağ ilçe Belediyesi hüküm ve tasarrufunda 901 adet, 965139,27 m2 taşınmazın bulunduğu incelenmiştir. Bu taşınmazların kullanım durumuna göre dağılımı aşağıda çıkartılmıştır.

NİTELİK M2 ORAN PARSEL SAYISI

Belediye Hizmet Alanı 12854.24 1.33% 12

Sanayi Tesis Alanı 16067.80 1.66% 15

Eğitim Alanı 5355.93 0.55% 5

Yeşil Alan ve Spor Tesis Alanı 77125.45 7.99% 72

İtfaiye Alanı 0.00 0.00% 0

Konut 567182,20 58.77% 735

Sosyal Kültürel Tesis Alanı 1071.19 0.11% 1

Ünite ve Ticaret Merkezi 46061.03 4.77% 43

Lojistik ve Kentsel Servis Alanı 6427.12 0.67% 6

Dini Tesis Alanı 4284.75 0.44% 4

Teknik Altyapı 3213.56 0.33% 3

Muhtelif 225496.00 23.36% 5

TOPLAM 965139.27 100 901

Elmadağ Belediyesi’nin mülkiyetinde (285) adet tam parsel, (607) adet hisseli parsel, (5) adet tarla , (3) adet Belediye hizmet binası, (43) adet İşyeri, (4) adet cami olmak üzere toplam (901) adet gayrimenkulün olduğu incelenmiştir.

Tablo incelendiğinde; taşınmazların daha çok konut alanı, sanayi tesis alanı, yeşil alan ve spor alanlarında kullanıldığı görülmektedir.

Belediyenin taşınmazlarının gelecek nesiller ve belediye amacına uygun olarak kullanılmasında dikkatli davranılmalıdır.

247- Belediye mülkiyetinde bulunan gayrimenkullere ait tapuların ve/veya kat irtifaklarının düzenli olarak belli bir dosyada muhafaza edilmediği, gayrimenkullerle ilgili işlemleri yürüten birimlerde bir örneğinin bulunmadığı incelenmiştir.

Belediyenin mülkiyetinde bulunan gayrimenkullere ait tapu ve/veya kat irtifaklarının tarih ve nitelik olarak ayrılarak belirli bir dosyada muhafaza edilmesi, kira, devir ve benzeri işlemlerin yürütüldüğü birimlerde ise onaylı nüshalarının bulunması sağlanmalıdır.

248- Teftişe tabi dönemde, (1) adet kamulaştırma yapıldığı, kamulaştırmalar karşılığında 27.000,00 TL ödeme yapıldığı, kamulaştırma dosyasının incelemesinde; Kamulaştırma için Encümen kararı alındığı, ancak muhammen bedelin belirlenmesinde uzman kişi, kurum veya kuruluşlardan rapor alınmadığı, Sanayi ve Ticaret Odalarından bilgilerden faydalanılmadığı, sadece mahalli emlak alım-satım bürolarından alınan

Sayfa(109)


bilgilerden faydalanarak taşınmaz malın muhammen bedelinin tespitinin yapıldığı ve uzlaşma sonucu kamulaştırma işleminin gerçekleştirildiği incelenmiştir.

Tasdikli imar planına göre yapılacak hizmetler için ayrıca Kamu Yararı kararı alınmasına ve onaylanması gerek olmadığı, sadece yetkili icra organınca 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 6. maddesinin son fıkrasına göre, kamulaştırma işleminin başladığını gösteren bir karar alınmasının yeterli olacağı hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalı,

Ayrıca Kamulaştırma Kararı alma yetkisinin de 5393 Sayılı Kanunun 34. Maddesinin b bendi ‘’ Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak.’’ gereği Belediye Encümeninde olduğu bilinmeli,

Bundan böyle de Kamulaştırma kararı alınması halinde 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 8. maddesinde; “...Kamulaştırma kararının alınmasından sonra kamulaştırmayı yapacak idare, bu kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ve konuyla ilgili uzman kişi, kurum veya kuruluşlardan da rapor alarak, gerektiğinde Sanayi ve Ticaret Odalarından ve mahalli emlak alım satım bürolarından alacağı bilgilerden de faydalanarak taşınmaz malın tahmini bedelini tespit etmek üzere kendi bünyesi içinden en az üç kişiden teşekkül eden bir veya birden fazla kıymet takdir komisyonunu görevlendirir…” hükmüne uygun olarak konuyla ilgili uzman kişi, kurum veya kuruluşlardan da rapor alınarak, gerektiğinde Sanayi ve Ticaret Odalarından ve mahalli emlak alım-satım bürolarından alacağı bilgilerden de faydalanarak taşınmaz malın muhammen bedelinin tespiti sağlanmalıdır.

249- Teftişe tabi dönem içerisinde tahakkuk eden ve tahsil edilen işgaliye harcı miktarları aşağıda gösterilmiştir.

YILLARİŞGALİYE HARCI GELİRLERİ

TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN %2010 89.038,00 89.038,00 1002011 80.307,00 80.307,00 100

2012/10 94.954,50 94.954,50 100

Teftişe tabi dönemde sadece pazarcı esnafından, belediyeye ait parka girişlerden işgaliye alındığı, başka hiçbir konuda işgaliye uygulanmadığı ve tutar olarak düşük düzeylerde bulunduğu incelenmiştir.

İşgaliye olarak adlandırılan işgal harcı ile ilgili 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 52. maddesindeki; “…Belediye sınırları içinde bulunan aşağıdaki yerlerden herhangi birinin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi, İşgal Harcına tabidir;

1. Pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali,

2. Yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgali,

3. Motorlu kara taşıtlarının park etmeleri için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde, taşıtlar tarafından işgali (Bisiklet ve motosikletler hariç)

Sayfa(110)


Yukarıda sayılan yerlerin izinsiz işgalleri mükellefiyeti kaldırmaz…” hükmü kapsamına giren tüm yerlerden işgal harcı alınması sağlanmalı; Belediye mülkiyetinde bulunan gayrimenkullerin 5393 Sayılı Belediye Kanunu ve 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde kiralanması sağlanmalı, Belediye’ye ait gayrimenkullerden işgal altında bulunanların, istenildiğinde boşaltılma şartı ile işgaliye sürelerinin uzatılması uygulamasına son verilmelidir.

2886 Sayılı Yasaya Göre Yapılan İşlemler:

250-2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre Adana İl Özel İdaresi tarafından gayrimenkullerin satışı, tahsisi ve kiralanması konularını incelemek üzere Müfettişliğimce Ankara Valiliğinden Uzman Personel görevlendirilmesi istenmiş, Ankara Valiliği tarafından Ankara Defterdarlığından V.H.K.İ Mehmet SİPAHİOĞLU görevlendirilmiş, görevlendirilen uzman personel tarafından 03.12.2012 tarihinde hazırlanan rapor ve müfettişliğimce yapılan inceleme sonucunda;

Elmadağ Belediyesi personelince 23.02.2010 tarihinden itibaren yapılan satış işlemleri kapsamında toplam 11 dosya, kira işlemleri kapsamında toplam 20 dosya olmak üzere toplamda 31 adet dosya incelenmiş, teftişe tabi dönemde 11 adet tam parsel ve 80 adet hisseli parsel için satışı gerçekleştirilen her taşınmaz için ayrı bir satış ihalesi onayının alındığı, her satışın Encümen tarafından ihale edildiği ve Encümen kararlarının dosyasında bulunduğu, teftişe tabi dönemde tahsis işlemi yapılmadığı beyan edilmiş ve anlaşılmıştır.

Taşınmaz Satış İşlemleri :

251- Teftişe tabi dönemde 11 adet tam parsel için satışı gerçekleştirilen her taşınmaz için ayrı bir meclis kararı alınmadığı, satışı gerçekleştirilen taşınmazlar için Meclis Kararının bulunmadığı, Elmadağ Belediye Meclisinin 01.06.2009 tarih ve 2009/92 sayılı meclis kararında “Belediyemiz sınırları içerisinde bulunan, mülkiyeti Belediyemize ait imarı tam ve hisseli parsellerin, Belediyemiz içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları nedeniyle 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ilgili maddeleri doğrultusunda satışa çıkarılması düşünülmektedir.

Makamlarınızca da uygun görüldüğü takdirde söz konusu Belediyemize ait imarı tam ve hisseli parsellerinin satılarak nakte dönüştürülmesi hususunun 5393 sayılı yasanın 18. Maddesinin (e) bendine göre, (Belediye Encümenine yetki verilmesi) Belediyemiz Meclisince görüşülerek 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ilgili maddeleri doğrultusunda satılması hususunda karar alınması istendiğinden;

Konu Belediye Meclisince görüşüldü. Yapılan Müzakereler neticesinde Belediyemize ait tam ve hisseli parsellerin satışı için Belediye Encümenine yetki verilmesine Oy birliği ile karar verildi.” Şeklinde karar alınarak, Belediye Kanununun 18 (e) bendine göre Belediye Meclisine kanunla verilen yetkinin kanuna aykırı olarak Belediye Encümenine devredildiği, kanuna aykırı olarak alınan bu meclis kararına istinaden teftişe tabi dönemde gayrimenkul satışları sırasıyla; Belediye Encümeninin 16.05.2011 tarih ve 102 sayılı kararında “Encümenimiz Belediye Başkan Yardımcısı Davut GÜNDOĞAN’ınbaşkanlığı altında oturumuna devamla zabıt defterinin 3. Maddesini teşkil eden konu hakkında aşağıdaki karara varıldı;

Sayfa(111)


Belediye Başkanlığından Encümenimize havale olunan evrak incelendi.Bu evraktan anlaşıldığına göre;Belediyemiz Mali Hizmetler Müdürlüğü’nün 03.05.2011 tarih ve 272 yazısında;

Ankara Valiliği Defterdarlık Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’nın 12.03.2011 Gün ve 10472 sayılı yazılarında;İlçemizin Gümüşpala Mahallesinde bulunan 371 m2. Yüz ölçümlü 163 Ada 4 sayılı parselin tamamının Maliye Hazinesi adına kayıtlı olduğu,Belediye Başkanlığımızın 27.09.1996 Gün ve 536 sayılı yazıları ile; 2981 Sayılı Kanun Hükümlerine göre hak sahibi tapusu verilmek üzere bedelsiz olarak devrinin talep edilmesi üzerine Milli Emlak Dairesi tarafından düzenlenen 04.10.2005 tarihli 7/10 numaralı ve 26.07.2010 tarihli 2010/06 numaralı basit raporlarda taşınmazın devrinde sakınca bulunmadığı belirtilmiş ve anılan taşınmazın tapu kaydına yukarıda belirtilen Kanun amaçlarında kullanılmak üzere ve Kanun amaçlarında kullanılmadığı takdirde bedelsiz olarak Hazine adına döneceğine dair tapu kütüğüne şerh konulması şartı ile Elmadağ Belediye Başkanlığı’na devri Defterdarlık Makamı’nın 07.03.2011 tarihli ve 420 sayılı Olurlarıyla uygun görüldüğü,

Bu nedenle,Elmadağ İlçesi Gümüşpala Mahallesinde bulunan,Hazineye ait 163 Ada 4 parsel numaralı 371 m2. Yüz ölçümlü taşınmazın tapu kaydına “2981 Sayılı Kanun ve Uygulamasına Dair yönetmelik Hükümlerine uygun kullanılmaması halinde bedelsiz olarak Hazineye dönecektir.” Şerhinin konulması şartı ile 2981 Sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkındaki Kanun uyarınca hak sahibi tapusu verilmek üzere Belediyemize devrinin yapılmasının uygun görüldüğü bildirilmiştir.

Ankara Valiliği Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’nın yukarıda tarih ve sayısı belirtilen yazılarında belirtilen Hak Sahipliği tapusunun verilebilmesi ve Belediyemiz Mücavir Alan Sınırları içerisinde; Elmadağ Tapu Sicil Müdürlüğü kütüklerinde Belediyemiz adına kayıtlı Tam veya Hisseli gayrimenkullerin Tapu Sicil Müdürlüğü’nde tarafından yapılacak Devir ve Tescil işlemleri ile ilgili olarak;5393 Sayılı Kanunun 34.ncü maddesinin (e) fıkrası ile Belediye Başkanımıza verilen yetkinin, Belediye Başkanımız Gazi ŞAHİN adına Belediyemiz Yazı İşleri Müdürü Şahin ÖZGÜRLÜK’e yetki devrinin yapılması hususunun; Belediyemiz Encümenince görüşülerek karara bağlanması istenildiğinden; konu Encümenimizce görüşüldü.

Yapılan Müzakereler neticesinde ; 5393 Sayılı Kanunun 34.ncü maddesinin (e) fıkrası ile Belediye Başkanımıza verilen yetkinin, Belediye Başkanımız Gazi ŞAHİN adına Belediyemiz Yazı İşleri Müdürü Şahin ÖZGÜRLÜK’e yetki devrinin yapılmasına ittifakla karar verildi.” Şeklinde, kanuna aykırı karar alınarak Belediye Başkanına ait olan yetkinin Belediye Yazı İşleri Müdürü Şahin ÖZGÜRLÜK’e devredildiği, Oysa; Belediye Kanunun Belediye Encümeninin Görev ve Yetkileri başlıklı 34 (e) maddesinin “Kanunlarda öngörülen cezaları vermek.” Şeklinde olduğu,

Gayrimenkul satış işlemlerinde; İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından 05.10.2011 tarihli onay yazısıyla ve Belediye Başkanı Gazi ŞAHİN’in 05.10.2011 tarihinde verdiği olurla “03.07.2005 Tarihinde kabul edilerek 13.07.2005 Tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun;Birinci kısmında yer alan Belediyenin yetki ve imtiyazları başlıklı 15.nci Maddenin (h) fıkrasında “Mahalli müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla Belediye ve Mücavir Alan sınırları içerisinde taşınmaz almak, kamulaştırmak, satmak,kiralamak veya kiraya

Sayfa(112)


vermek,trampa etmek,tahsis etmek,bunlar üzerinde sınırlı aynı hak tesis etmek” denildiğinden;

Mülkiyeti belediyemize ait ; Belediyemizin Hasanoğlan Merkez , Bahçelievler , Fatih , Havuzbaşı , İstasyon , Sanayi ve Şehitlik Mahallelerinde bulunan ekli listede Mahallesi , Ada / Parsel Numarası , Yüzölçümü yazılı parseller;

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ilgili Maddeleri doğrultusunda İhale (Açık Teklif Usulü) yoluyla satılabilmesi için, Belediye Meclisinin 01.06.2009 Tarih ve 2009/92 sayılı kararı ile; 5393 sayılı Belediye Kanununun 18/e maddesine göre (Belediye Encümenine yetki verilmesi) satılmasına karar verilmiş olup, Belediyemizin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntılar nedeniyle söz konusu arsaların satılarak nakde dönüştürülmesi Emlak İstimlak Şefliğimizce uygun müteala edilmekte olup,

Makamlarınızca da uygun görüldüğü takdirde yazımız ekinde sunulan listede belirtilen mülkiyeti Belediyemize ait tam parsellerin;

2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45.nci maddesine göre “Açık Teklif Usulü” ile satışa sunulabilmesi hususunda,ihale işlemlerine başlanabilmesi açısından , aynı yasanın 11.nci maddesine göre ONAY’ınıza arz ederim.” Şeklinde karar alınarak gayrimenkul satış işlemlerinin başlatıldığı,

Sonrasında; İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından 16.11.2011 tarihinde Muhammen Bedel Tespit Komisyonu Başkanlığına yazdığı, “03.07.2005 Tarihinde kabul edilerek 13.07.2005 Tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun;Birinci kısmında yer alan Belediyenin yetki ve imtiyazları başlıklı 15.nci Maddenin (h) fıkrasında “Mahalli müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla Belediye ve Mücavir Alan sınırları içerisinde taşınmaz almak, kamulaştırmak, satmak,kiralamak veya kiraya vermek,trampa etmek,tahsis etmek,bunlar üzerinde sınırlı aynı hak tesis etmek” denildiğinden;

Mülkiyeti belediyemize ait ; Belediyemizin Hasanoğlan Merkez , Bahçelievler , Fatih , Havuzbaşı , İstasyon , Sanayi ve Şehitlik Mahallelerinde bulunan ekli listede Mahallesi , Ada / Parsel Numarası , Yüzölçümü yazılı parseller;

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ilgili Maddeleri doğrultusunda İhale (Açık Teklif Usulü) yoluyla satılabilmesi için, Belediye Meclisinin 01.06.2009 Tarih ve 2009/92 sayılı kararı ile; 5393 sayılı Belediye Kanununun 18/e maddesine göre (Belediye Encümenine yetki verilmesi) satılmasına karar verilmiş olup, Belediyemizin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntılar nedeniyle söz konusu arsaların satılarak nakde dönüştürülmesi Emlak İstimlak Şefliğimizce uygun müteala edildiğinden;İlgide kayıtlı Başkanlık Makamı’nın Olurları ile İhale işlemlerinin başlatılması talep edilmiştir.

İmar ve Şehircilik Müdürlüğümüz tarafından yapılacak işlemlere esas olmak üzere; Belediyemizin Hasanoğlan Merkez , Bahçelievler , Fatih , Havuzbaşı , İstasyon , Sanayi ve Şehitlik Mahallelerinde bulunan ekli listede Mahallesi , Ada / Parsel Numarası , Yüzölçümü yazılı parsellerin Muhammen Bedellerinin (m2.Birim fiyatı) tespiti ile ilgili gerekli incelemelerin yapılarak, parselin tapu kaydı , mevkisi, İmar Durumu, İmar Çapı , Emsal Bedelleri ve paranın ekonomik değeri göz önünde bulundurularak o bölgede faaliyet gösteren Emlak alım-satım ofislerinin de görüş ve önerilerinin alınarak Muhammen bedellerinin tespit edilerek Muhammen Bedel Tespit Raporunun 2 (İki) suretinin Emlak İstimlak Şefliği’mize gönderilmesi hususunda;

Sayfa(113)


Gereğini bilgilerinize rica ederim.” Şeklindeki yazıyla satışı yapılacak liste halindeki gayrimenkullerin muhammen bedelinin tespitinin istendiği ve Muhammen Bedel Tespit Komisyonu Başkanlığının 3 emlakçı esnafından aldığı fiyatlarla satışı yapılacak her gayrimenkul için ayrı ayrı aldığı Komisyonu raporuyla muhammen bedel fiyatının belirlendiği,

Satışı yapılacak tam parselli her bir gayrimenkul için 2886 sayılı kanunun 11. Maddesine göre onay belgesi hazırlandığı ve Belediye Başkanı tarafından onaylandığı, tam parseller için ilanların usule uygun yapıldığı, 2886 sayılı kanununun 45. Maddesine göre satışı yapılacak her tam parselli gayrimenkulün ihalesinin Belediye Encümeni tarafından yapıldığı, İhale komisyonu kararlarının ita amirince onaylandığı ve bundan sonraki sürecin mevzuata uygun olarak yapıldığı, ancak hisseli parseller için ihale yetkisinden onay alınmadığı, hisseli parsellerde bedel tespiti yapılarak Encümen tarafından ihalenin gerçekleştirildiği incelenmiştir.

Belediye tarafından satışı yapılacak gayrimenkullerin satımına karar verme yetkisinin 5393 sayılı Kanununun Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri başlıklı 18. Maddesinin (e) fıkrası “Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.” Hükmüne göre Belediye Meclisine verildiği ve bu yetkinin devredileceğine dair bir hükmün bulunmadığı,

Yine 5393 sayılı Belediye Kanunun Encümenin Görev ve Yetkileri başlıklı 34. Maddesi (g) fıkrası “Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek.” Hükmüne göre Encümenin gayrimenkul satışı ile ilgili yetkisinin sadece meclis kararlarının uygulanması olduğu, Encümenin Belediye Başkanına yetki devri yapmasına ilişkin bir yetkisi olmadığı, Zaten Belediye Başkanının taşınmaz mallar ve diğer işlerle ilgili Belediye Kanunun 38. Maddesinin (e, h ve p) fıkralarına göre “ Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek, Meclis ve encümen kararlarını uygulamak, Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak” görevlerinin kanunda sayıldığı ve kanununun verdiği yetkiyi belediyenin bir başka kurumunun kararına gerek kalmaksızın yürütebeliceği, aynı zamanda Belediye Kanunun 42. Maddesi “Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir.” Hükmüne göre Belediye Meclis ve Encümeninin herhangi bir karar almaksızın Belediye Başkanına yetki devri yapabilme yetkisinin verildiği bilinmelidir.

Yukarıda sayılan nedenlerle Elmadağ Belediye Meclisinin 01.06.2009 tarih ve 2009/92 sayılı meclis kararının iptal edilmesi, bundan sonra yapılacak gayrimenkul satışlarının her biri için Belediye Meclisinden karar alınmalı, belediyenin her organı kanunda kendisine verilen yetkilerini kullanılmalı, yetki aşımı ve usulsüz yetki kullanımına mani olunmalı, gayrimenkul satış işlemlerinin 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ilgili maddelerine göre yapılması sağlanmalı, Aksi takdirde telafisi zor durumlarla karşılaşılacağı unutulmamalıdır.

252- Belediyeye ait 80 adet hisseli parsel satışının yapıldığı, hisseli parsellerin satışı ile ilgili hiçbir karar alınmadığı, ihale yetkilisinin onayının olmadığı, sadece hisseli yerin

Sayfa(114)


belirlenen hisse bedeli taksitlendirilmesine ya da devir yapılmasına ilişkin Encümen kararı alındığı incelenmiştir.

İmar Kanununun 17. maddesi hükmü gereğince yapılan hisseli parsel satışlarında; Belediyelerin kendi malı olan veya imar planlarının uygulanması sonucu kamulaştırılmadan artan parçalarla, yönü değiştirilen veya kapanan yol ve meydanlardan arta kalan sahalarda bağımsız inşaata elverişli olmayan parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine takdiri suretiyle satmak, taşınmaz mal sahiplerinin yola giden yerlerden ötürü tahakkuk eden istihkaklarını bedel takdiri suretiyle değiştirmek ve komşu taşınmaz mal sahibi takdir edilen bedelden almaktan kaçınırsa şuyulandırıp satmak suretiyle imar planına uygunluğunu sağlamak Belediyenin (Encümen) görevlerinden olduğu hükme bağlandığından, (bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılacağından) uygulamada buna göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

253- Görülebildiği kadarıyla Satışı yapılacak tam parselli her gayrimenkul için ihale yetkilisinden onay alındığı, ancak belediye hisseli gayrimenkul parselleri için İhale yetkilisinden onay alınmadığı incelenmiştir.


2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 11. Maddesi “(Değişik fıkra: 02/03/1984 - 2990/3 md.) İhalesi yapılacak her iş için bir onay belgesi hazırlanır. Onay belgesinde, ihale konusu olan işin nevi, niteliği, miktarı, varsa proje numarası, tahmin edilen bedeli, kullanılabilir ödenek tutarı, avans ve fiyat farkı verilecekse şartları, ihalede uygulanacak usul, yapılacaksa ilanın şekli ve adedi, alınacaksa geçici teminat miktarı belirtilir.

Onay belgesinde ayrıca, Şartname ve eklerinin bir bedel karşılığında verilip verilmeyeceği, bedel karşılığı verilecekse bedelin ne olacağı gösterilir.” Hükmüne uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

254- Taşınmaz satışlarında İhale kararlarının ihale üzerinde kalan kişilere süresi içerisinde bildirildiği incelenmiştir.


2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 32. maddesinde “İta amirince onaylanan ihale kararları, onaylandığı günden itibaren engeç 5 işgünü içinde, üzerine ihale yapılana veya vekiline, imzası alınmak suretiyle bildirilir veya iadeli taahhütlü mektupla tebligat adresine postalanır. Mektubun postaya verilmesini takip eden yedinci gün, kararın istekliye tebliğ tarihi sayılır. İhale kararlarının ita amirince iptal edilmesi halinde de, durum istekliye aynı şekilde bildirilir.” hükmüne uyularak yapılan satış ihalelerinde ihale kararları, onaylandığı günden itibaren en geç 5 işgünü içinde, üzerine ihale yapılana veya vekiline, tebliği edilmesi sağlanmalıdır. Aksi takdirde doğacak hukuki ve mali sorunlardan ilgililerin sorumlu olacağı bilinmelidir.

255- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediyesince yapılan satış ve kira işlemleri öncesinde hazırlanan şartnamelerin idare tarafından onaylanıp imzalanmadığı, yapılan bazı kiralama işlemleri sonucunda sözleşmelerin idare tarafından imzalanmasına rağmen yüklenici tarafından imzalanmadığı ve yer teslim tutanaklarının düzenlenmediği görülmüştür.

Hasanoğlan Bahçelievler mah. 504 ada 4 parsel dosyasındaki şartname örnektir.

Sayfa(115)


Yenice mah. Belediye Dükkanının Neşet Önemli tarafından kiralanması sonrasında yer teslimi yapılmaması uygulamaya örnektir.

Lalâbel Mahallesi Baştaş Çimento Fabrikası 1.Yapı Koop.Evleri yanı kaldırım üzerinde bulunan büfenin Esma AKYILDIZ’a kiraya verilmesine ilişkin kira sözleşmesinin yüklenici tarafından imzalanmamış olması uygulamaya örnektir.

2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun 51.nci maddesinin (g) fıkrası gereğince kiraya verilen ve Devlet İhale Kanununun 57.Maddesi “Sözleşme yapılması gerekli olan hallerde müteahhit veya müşteri 31 inci maddeye göre onaylanan ihale kararının veya Maliye Bakanlığının vizesi gereken hallerde bu vizenin yapıldığının bildirilmesini izleyen günden itibaren 15 gün içinde geçici teminatı kesin teminata çevirerek noterlikçe tescil edilmiş sözleşmeyi, idareye vermek zorundadır.

Satışlara ilişkin ihalelerde müşterinin aynı süre içinde ihale bedelini ve müşteriye ait bulunan vergi, resim ve harçları yatırması, diğer giderleri ödemesi gerekir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminat gelir kaydedilir.” Denildiğinden,

Bundan sonra yapılacak taşınmaz mal satış ve kiralamalarında mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

256- Görülebildiği kadarıyla her taşınmaz ihalesi için bir dosya açıldığı, ihale işlem dosyalarının düzenli olduğu, ihaleye katılan isteklilerin belgelerinin dosyasında bulunduğu, geçici teminatla ilgili bir örneğin dosyasında bulunduğu ve dosyalarda muhafaza edildiği incelenmiştir.


2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 15. maddesinin “İhale suretiyle yapılacak işler için bir işlem dosyası düzenlenir. Bu dosyada onay belgesi, varsa tahmin edilen bedele ilişkin hesap tutanağı, şartname ve ekleri, gerekli projeler, ilana ilişkin belge ve gazete nüshaları, sözleşme tasarısı ile saklanmasında yarar görülen diğer belgeler bulunur.” Hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

257- Kıymet taktir komisyonu kararlarının her bir taşınmaz için ayrı karar alındığı, ancak kıymet taktir komisyonu kararlarında gerekli özenin gösterilmediği, taşınmazların imar durumu göz önünde bulundurulmadan değerlendirme yapıldığı, taşınmaz satış ihalesi ilanlarında taşınmazın niteliklerinin tam olarak belirtilmediği incelenmiştir.

Her bir taşınmaz için ayrı kıymet takdiri yapılması ve imar durumları ile yapılaşma şartları, taşınmazın konumu vs. gibi değerini etkileyebilecek diğer tüm objektif ölçüler göz önünde bulundurulmalı, aksine davranışın 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 9 ve 11. maddelerine aykırılık teşkil edeceği bilinmelidir.

258-Teftişe tabi dönemde ihale üzerinde kalan kişi 15 gün içerisinde yükümlülüğünü yerine getirmeyerek ihale bedelini yatırmamasına karşın ihale kararlarının iptal edileceği durumun olmadığı incelenmiştir.

Yükümlülüğünü yerine getirmeyen yüklenici için, satışı yapılan taşınmazlara ilişkin ihale kararlarının yükleniciye tebliğinden itibaren ihale şartnamelerinin ilgili maddesi gereğince yüklenicilere 15 günlük süre tanınmakta olup bu süre sonunda ihale bedeli

Sayfa(116)


yatmayan dosyalara ait ihale kararlarının 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 57. maddesi gereğince iptali ve geçici teminatların irat kaydedilmesi ihmal edilmemelidir.

Taşınmaz Kiralama İhaleleri :

259- Teftiş döneminde 41 adet kira ihalesinin yapıldığı incelenmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesi gereğince, Genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütüldüğünden dolayı belediye Encümenince kiraya verilen Belediyeye ait gayrimenkullerin kiralama süresinin bitiminde kira artırımı yoluyla süre uzatımı veya kiracı tarafından 3. bir şahsa devir edilmesi talebinin kabul edilmeyerek, yeniden 2886 sayılı Kanununa göre ihale yoluyla kiraya verilmesi hususu bilinmelidir.. Aksine işlem yapan personel hakkında hukuki ve cezai sorumluluğun olduğu unutulmamalıdır.

260-Teftişe tabi dönem içerisinde Belediyece kiraya verilen taşınmazlarının yıllar itibariyle geliri ve tahsilat miktarları aşağıdaki şekildedir.

YILLARKİRA GELİRLERİ

TAHAKKUK TAHSİLAT ORAN %2010 183.204.64 135.587,07 74,012011 322.692,91 283.345,84 87,81

2012/10 227.336,51 188.439,44 82,89

Kira gelirlerinin Elmadağ Belediyesince tahsil edildiği, kira tahsilat oranının 2010 yılında düşük olduğu, Kira dosyaları üzerinde örnekleme yöntemi ile yapılan incelemede ise Encümence belirlenen kiralamaya esas taşınmazların Muhammen Bedellerinin sadece emlakçılardan sorularak yapıldığı anlaşılmıştır.

2886 Sayılı Kanunun 9. maddesinde “Tahmin edilen bedel, idarelerce tespit edilir veya ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak arasında saklanır. Bu bedel gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir…” denildiğinden madde hükmüne uygun hareket edilmesi sağlanmalı, aksi uygulamaların ilgililerin sorumluluğunu doğuracağı bilinmelidir.

261- Teftişe tabi dönemde, Belediyenin mülkiyetinde bulunan ve kira süresi dolan taşınmazların büyük çoğunluğunun kiracının talebi üzerine Belediye Encümenince kira artışı yapılmak suretiyle idare tarafından sürelerinin uzatıldığı durumun olmadığı incelenmiştir.

Sayıştay Genel Kurulunun 21.01.1993 gün ve 4761/1 no’lu kararına göre 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’na istinaden ihale yolu ile kiraya verilen yerlerde 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanun’un uygulanamayacağı, bu nedenle ihale ile kiraya verilmiş olan gayrimenkulün kiralama süresinin bitiminde yeniden ihale yapılmaksızın kira süresinin uzatılmasının mümkün olmadığı hükme bağlanmıştır. Ayrıca Danıştay 10. Dairesinin 19.12.1991 tarihli ve Esas 1989/2736, K. 1991/3850 Sayılı kararı ile de kira süreleri biten gayrimenkullerin kira süresinin uzatılmamasına ve yeniden ihale yolu ile kiralanmasına karar verilmiştir.

Sayfa(117)


5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesindeki “Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır.” yönündeki hükmü bilinerek, kiraya verme işlemlerinde Encümenin yetkisinin 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 34/g Maddesinde “…Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin Meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek…” şeklinde sınırlandığı dikkate alınarak kiralama işlemleri yapılmalı, kiralama süresi biten gayrimenkullerin kiralama süreleri uzatılmayarak yeniden 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre ihale yolu ile kiraya verilmesi sağlanmalıdır.

262-Kira sözleşmeleri başlangıcının ihale karar tarihi olarak alındığı ve çoğu kiralama dosyalarında yer teslim tutanaklarının bulunmadığı incelenmiştir.


Taşınmaz Kira Sözleşmesinin 4. maddesinde; Kiraya verilen taşınmazın İdarece Mahallinde tanzim edilecek tutanakla sözleşme tarihinden itibaren 15 gün içinde üzerindeki muhdesat ve müştemilatta gösterilmek suretiyle teslim edilir hükmü yer aldığından,

2886 sayılı Kanunun 74. maddesine dayanılarak Maliye Bakanlığınca çıkarılan 300 sıra sayılı tebliğde; Noterlikçe tescil edilen sözleşmenin idareye tesliminden itibaren, 15 gün içerisinde idarenin, taşınmazı müşteriye mahallinde tanzim edilecek tutanakla şartnamede belirtilen sınır ve evsafa göre teslim edeceği hükme bağlanmış, Ayrıca tutanakta, taşınmaz bina ise müştemilatı, değilse üzerindeki muhdesat ve dikili şeylerin değerleri itibariyle gösterileceği, teslim tutanağının ilgili memur ve kiracı tarafından imzalanacağı hükme bağlandığından, madde hükmüne uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

263-İdarece yapılan taşınmaz mal kiralama işlemlerinde idare şartnamelerde kati teminatın yıllık kira bedelinin % 6’sı olduğu, ancak kira artışından dolayı da kati teminatların arttırılmasının kiracı tarafından peşinen kabul edileceği hususuna sözleşmede yer verilmediği, idare tarafından kira artışlarının yapıldığı zamanlarda arttırılan kira bedeli üzerinden ilave teminatların alınmadığı incelenmiştir.

Uygulama geneldir.

Bundan böyle kiralama işlemlerinin idari şartnameye uygun olarak sözleşme yapılması, ayrıca yıllık kira artışı oranında ek kesin teminat alınması sağlanmalıdır.

264- Kiraya verilecek taşınmaz ihale ilanlarında ve onay belgelerinde taşınmazın niteliğinin tam olarak belirtilmediği, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun Onay belgesi başlıklı 11. maddesinde: “İhalesi yapılacak her iş için bir onay belgesi hazırlanır. Onay belgesinde, ihale konusu olan işin nevi, niteliği, miktarı, varsa proje numarası, tahmin edilen bedeli, kullanıla bilir ödenek tutarı, avans ve fiyat farkı verilecekse şartları, ihalede uygula nacak usul, yapılacaksa ilanın şekli ve adedi, alınacaksa geçici teminat miktarı belirtilir.” denilerek onay belgesinde bulunması gereken bilgiler yazılmıştır, yine aynı kanunun ‘İlanlarda bulunması zorunlu hususlar’ başlıklı 18.maddesinin (a) bendinde “İhale konusu olan işin niteliği, yeri ve miktarı,” ilanda yer alması gereken bilgiler arasında belirtilmiş olupsöz konusu kira ihaleleri için hazırlanan ilan metinlerinde ve ihale onay belgelerinde taşınmazların yüzölçümü ve kiralama süreleri gibi önemli bilgilere yer verilmediği incelenmiştir.

Sayfa(118)


2011 yılında Yenice mah. Haydar Manav Cad. 11 nolu Belediye Dükkanının kiraya verilmesinde alınan onay ve yer teslimin yapılmadığı, yer teslim tutanaklarında dükkânla birlikte dükkâna ait hangi eklenti ve mütemmim cüzlerin teslim edildiğinin de ayrıntılı olarak belirtilmemesi uygulamaya örnektir.

2886 sayılı Kanunun 11. ve 18. maddelerinde belirtildiği üzere İhale konusu olan işin niteliği, yeri, miktarı ve nevi gibi hususların ihale ilanlarında ve ihale onaylarında belirtilmesi zorunlu tutulmuş olup bu nedenle kiralama ihalesi yapılan taşınmazların yüzölçümü, kiralama süresi ve demirbaş malzemeli olarak kiraya verilip verilmeyeceği gibi taşınmazın özelliklerinin belirtilmesi gerekli olup özellikle ilanlarda bu bilgilere yer verilmemesi 2886 sayılı Kanunun 2. maddesinde belirtilen ilkelerden açıklık ve rekabetin sağlanması ilkesiyle bağdaşmadığından bu hususlara riayet edilmelidir.

265- Taşınmazların kiralarında, İhale kararlarının ihale üzerinde kalan kişilere süresi içerisinde bildirildiği incelenmiştir.


2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 32. maddesinde “İta amirince onaylanan ihale kararları, onaylandığı günden itibaren engeç 5 işgünü içinde, üzerine ihale yapılana veya vekiline, imzası alınmak suretiyle bildirilir veya iadeli taahhütlü mektupla tebligat adresine postalanır. Mektubun postaya verilmesini takip eden yedinci gün, kararın istekliye tebliğ tarihi sayılır. İhale kararlarının ita amirince iptal edilmesi halinde de, durum istekliye aynı şekilde bildirilir.” hükmüne uygun olarak, İta amirince onaylanan ihale kararları, onaylandığı günden itibaren en geç 5 işgünü içinde, üzerine ihale yapılana veya vekiline, imzası alınmak suretiyle bildirilmesi sağlanmalıdır.

266-Görülebildiği kadarıyla taşınmaz kiralamalarında ihale üzerinde kalan kişi 15 gün içerisinde yükümlülüğünü yerine getirdiği ve ihale bedelini yatırdığı, yükümlülüğünü yerine getirmeyen 2 yüklenici hakkında gerekli yaptırımların uygulanarak ihaleden yasaklanması için gereğinin yapıldığı, ancak sözleşmeye davet yazısı ile tebligat alındılarının bulunmadığı incelenmiştir.

Belediyeye ait düğün salonunun kiraya verilmesinde yükümlülüğünü yerine getirmeyen yüklenici hakkında gereken yaptırımların uygulanması uygulamaya örnektir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 57. maddesinde “Sözleşme yapılması gerekli olan hallerde müteahhit veya müşteri 31 inci maddeye göre onaylanan ihale kararının veya Maliye Bakanlığının vizesi gereken hallerde bu vizenin yapıldığının bildirilmesini izleyen günden itibaren 15 gün içinde geçici teminatı kesin teminata çevirerek noterlikçe tescil edilmiş sözleşmeyi, idareye vermek zorundadır. Satışlara ilişkin ihalelerde müşterinin aynı süre içinde ihale bedelini ve müşteriye ait bulunan vergi, resim ve harçları yatırması, diğer giderleri ödemesi gerekir. Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminat gelir kaydedilir.” hükmü mevcut olup ihale şartnamelerinde ihale kararlarının tebliğinden itibaren ihaleyi alan şahısların 15 gün içerisinde kesin teminatın yatırılmak, sözleşmeyi düzenlemek ve notere tescil ettirmekle yükümlü olduğu aksi durumda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihalenin bozulacağı ve geçici teminatın hazineye irat kaydedileceği yönünde madde bulunmasına rağmen yükümlülüklerini bu süre içerisinde yerine getirmeyenlerin ihale kararları iptal edilmesi ve bu süre geçtikten sonra sözleşme imzalanmaması, yüklenicilerin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 57. maddesinde belirtilen sürelerde yükümlülüklerini

Sayfa(119)


yerine getirmemesi durumunda yasa gereği geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi ve ihaleden yasaklanması sağlanmalıdır.

267- Teftişe tabi dönemde, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununa göre yapılan gayrimenkul ve satış ihalelerinden, genel olarak Karar ve Sözleşme Pulu bedellerinin Belediyece tahsilat makbuzu ile tahsil edilerek ay sonlarında İlçe Vergi Dairesi Müdürlüğüne Damga Vergisi Beyannamesi verilerek Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahakkuk ettirildiği, ancak 2 adet satış ihalesi ile 41 adet kiralama ihalesinden damga vergisi ve karar pulu vergisinin ilgili vergi dairesine yatırılmadığı tespit edilmiş, alınmayan sözleşme damga vergisi ve karar pulu ekleriyle birlikte 14/12/2012 tarih ve 29/06-E-04 sayılı yazıyla Elmadağ Vergi Dairesi Başkanlığına bildirilmiştir.

Bundan böyle 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ilgili hükümleri ve 5’inci maddesinde; “…Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabidir…..” denildiğinden ve 16 Nisan 2005 tarih ve 25788 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 44 Seri Nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği gereğince “3.6.1. Genel bütçeli daireler ile kişiler arasında düzenlenen kağıtlara (ihale kararları hariç) ait damga vergileri, anılan dairece kağıdın mahiyeti ve nispi veya maktu vergi tutarını gösteren formüle edilmiş bir yazıyla, kişinin tabi olduğu ödeme usulüne bakılmaksızın, kişiler tarafından, kağıdın düzenlenmesinden önce peşin olarak, kağıtların düzenlendiği yerdeki ilgili vergi dairesine makbuz karşılığı ödenmesi sağlanacak, verginin ödendiğine dair mükellefçe getirilecek makbuzun aslı ilgili iş kağıdına bağlanacak, makbuzun onaylı bir örneği de ilgiliye verilecektir.” Denildiğinden,

Düzenlenen makbuza, verginin hangi işe ve kağıda ait olduğuna dair bilginin yazılması, belirtilen usullerde ve oranlarda vergi kesintilerinin yapılarak Vergi Dairesi Müdürlüğüne geciktirilmeden ödenmesi sağlanmalı, aksine uygulamaların mali sorumluluk doğuracağı unutulmamalıdır.(VERGİ DAİRESİNE BİLDİRİM)

Tahsis İşlemleri :

268- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediyesi tarafından tahsis işlemi yapılmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Tahsis yapılması durumunda, 5393 sayılı Belediye Kanununun 75. maddesine, 10/10/2006 tarih ve 26315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilmesi, kanun ve yönetmeliğe aykırı yapılan tahsis işlemlerinin mümkünse düzeltilmesi, bundan sonra yapılacak tahsis işlemlerinde kanun ve yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilmesi, tahsisi yapılan gayrimenkullerin tahsis amacına uygun kullanılıp kullanılmadığı konusunda denetim yapılması sağlanmalı, aksi takdirde telafisi güç hukuki, cezai ve disiplin sorunlarıyla karşılaşılacağı unutulmamalıdır.

SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ İŞ VE İŞLEMLERİ:

269- Sağlık İşleri Müdürlüğünün Elmadağ Belediyesi hizmet binasının giriş katında (1) odalı yerde hizmetlerini yürüttüğü, Elmadağ Belediyesi sınırlarında Büyükşehir Belediyesine ait mezbahane işletmesinin bulunduğu, (1) Müdür Vekili, (1) Veteriner Hekim bulunduğu, ayrıca hizmet alım yöntemiyle (7) personelin görev yaptığı incelenmiştir.

İmkanlar ölçüsünde daha geniş bir çalışma ortamının sağlanması gerektiği, personel sayısının yeterli olduğu incelenmekle birlikte Veteriner Sağlık Teknisyeni gibi yardımcı

Sayfa(120)


personel bulundurulmasının verilen hizmetin niteliği ve kalitesi açısından önemli olduğu değerlendirilmiştir.

270- İlçe merkezinde mevcut (9) yerde mezarlık olduğu, mezarlıkların 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra Büyükşehir’e devredilmekle beraber, mezarlıkların temizlik ve bakımının Belediye Fen işleri Müdürlüğünce gerçekleştirildiği, (2) adet cenaze yıkama aracının bulunduğu, cenazelerin bulunduğu mahalden mezarlığa Belediyeye ait bir adet cenaze nakil aracından yararlanmak suretiyle nakledildiği, Mezarlık hizmetleride defin işleri için çalıştırılan personel bulunmadığı incelenmiştir.

3998 Sayılı Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanunun 3. maddesi uyarınca; “Belediyeler mezarlıkların etrafını duvarla çevirmek, ağaçlandırıp çiçeklendirmek ve gerekli her türlü bakım ve onarımı yaparak korumak zorundadırlar.” Belediyeler ve Köy Muhtarlıkları birinci fıkrada belirtilen hizmetleri yerine getirebilmek için gerekli ödeneği her yıl bütçelerine koyarlar ve 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 222. maddesi uyarınca; cenazelerin bulunduğu mahalden mezarlığa nasıl nakledileceği hususunda yönetmelikte düzenleme yapılması sağlanmalı, 5216 Sayılı Kanunun 7. maddesinde İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin görev ve yetkileri arasında defin hizmetlerini yürütmek sayıldığından ve Belediyenin asli görevlerinden olan defin hizmetlerini yürütmek için personel istihdam edilmelidir.

271- Elmadağ Belediyesi bünyesinde Yenimahalle Kurnacık mevkinde bulunan Başıboş Hayvanları Toplama ve Kısırlaştırma Merkezinin 2011 yılı Haziran ayından itibaren kurulu bulunduğu, bu merkezce sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması, kısırlaştırılması, aşılanması, gerekli tıbbi bakımlarının yapılması ve işaretlenmesi, ortama geri bırakılması işlemlerinin yapıldığı, barınağın bulunduğu yerde oluşturulan Veterinerlik Kliniğinde Hizmet alımıyla (1) Veteriner Hekim ile (6) işçinin hizmet verdiği, sokak hayvanı olarak ağırlıklı olarak köpeklere hizmet verildiği, bununla birlikte çok az sayıda kedinin de ilgili birimde barındırıldığı ve hizmet verildiği, 2011 yılında (114) adet, 2012 yılında (374) adet olmak üzere toplam (488) adet kısırlaştırılan hayvan olduğu, muayene edilen hayvan sayısının da toplam (488) adet olduğu, aşılama çalışmalarında (488) adet hayvanın aşılandığı, Sahiplendirme çalışmalarına 2011 yılında başlandığı ve (32) adet sahiplendirilen hayvan olduğu beyan edilmiş ve incelenmiştir.

01.07.2004 gün ve 25509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu gereğince belediyeye düşen görevler yerine getirilmeli ve İçişleri Bakanlığının 26.02.2003 tarih ve B.050.ÖKM.0000011–12/410 sayılı genelgeleri de göz önüne alınarak Belediyece, sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması, kısırlaştırılması, aşılanması, gerekli tıbbi bakımlarının yapılması ve işaretlenmesi, alındığı ortama geri bırakılması, sahiplendirilenlerinin kayıt altına alınması, Geçici bakımevine gelen hayvanları öncelikle Ek–2’deki Sahipsiz Hayvan Kayıt Defteri’ne kaydederek müşahede altına alma, gerekli tedavilerin yapılması, kısırlaştırıp aşılanmasını ve işaretlenmesini müteakip alındığı ortama bırakma, geçici bakımevlerine gelen hayvanların sahiplenilmesi için yerel hayvan koruma görevlileri ve gönüllü kuruluşlar ile işbirliği yapmak, Geçici bakımevinde bulunan tüm hayvanların sahiplendirilmesi için Belediye ilân panoları ile Belediyenin internet ortamı ve diğer tüm yayın organlarında duyuru yapılması, bölge ve mahallerindeki, özellikle köpekler ve kediler olmak üzere, sahipsiz hayvanların bakımları, aşılarının yapılması, işaretlenmesi ve kayıtlarının tutulmasının sağlanması, kısırlaştırılması,

Sayfa(121)


alındığı ortama geri bırakılması ve sahiplendirilmelerinin yapılması için hayvan geçici bakımevlerine gönderilmesi, sokak hayvanları ile ilgili yapılan uygulamaların sadece köpekler için değil diğer sokak hayvanları da dikkate alınarak yapılması sağlanmalıdır.

272- Ölen ya da öldürülen sokak hayvanları veya diğer hayvanları için ayrı bir hayvan mezarlığının bulunmadığı, ancak ölen hayvanların barınak yanında sadece kireçlenerek gömüldüğü ve hayvanların dondurularak Büyükşehir Belediyesin de bu konuda bir çalışma yapmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

5199 ve 5996 Sayılı Kanunların ilgili hükümleri gereğince; hayvan hastalıklarının yayılmasını önlemek için tecrit hane ile ölen veya öldürülen hayvanların gömülmeleri için su, yol veya meskenlerden uzak mahallerde gömülme yerleri göstermek Belediyeler için bir zorunluluk olduğundan uygun yer tespitinin yapılarak ilgili Kanunların hükmüne göre uygun işlem yapılması sağlanmalıdır.

273- Teftiş dönemi itibari ile ev ve süs hayvanları satan işletme sahiplerine program dahilinde eğitim verildiği beyan edilmiş ancak buna ilişkin bir belge ibraz edilememiştir.

5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 5/3. maddesinde; “Ev ve süs hayvanı satan kişiler, bu hayvanların bakımı ve korunması ile ilgili olarak yerel yönetimler tarafından düzenlenen eğitim programlarına katılarak sertifika almakla yükümlüdürler.” hükmü ile 12/05/2006 tarih ve 26166 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’nin 7/i-j maddesi hükmüne ev ve süs hayvanı satan kişilerin eğitilmesi ve sertifika verilmesi ve yerel hayvan koruma görevlilerine verilecek eğitimin organize edilmesi sağlanmalıdır.

274- Sahipli hayvanların kayıt altına alınması için bir çalışma yapılmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Sahipli hayvanların envanterinin çıkarılarak kayıt altına alınması işleminin 5199 Sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde tüm sahipli hayvanları kapsayacak şekilde yapılması sağlanmalıdır.

275- Belediye Başkanının İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulunun toplantılarına katıldığı, Hıfzıssıhha Kurul kararlarının Belediye Başkanlığına gönderildiği, kurul kararı ile Belediyenin görev alanına giren hususların bazılarının yerine getirilmeye çalışıldığı incelenmiştir.

1593 Sayılı Kanunun 24. maddelerine göre, Belediye Başkanının İlçelerdeki Umumi Hıfzıssıhha Meclisine katılmaya devam etmesi ve aynı Kanunun 28. maddesi gereğince kararların icrasının sağlanması, sonuçlarının takip edilebilmesi bakımından yapılan iş ve işlemlerin Kaymakamlık Makamına bildirilmesi temin edilmelidir.

276- Elmadağ Belediyesi sınırları dahilinde gıda üretim yerlerinin bulunduğu, teftişe tabi dönem içerisinde gıda üretim yerlerinin hijyen kontrolünün İlçe Tarım Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde denetlendiği, ancak Büyükşehir Belediyesinin ilgili birimiyle işbirliği yapıldığına dair bir belgenin olmadığı beyan edilmiştir.

Yapılacak bir program dahilinde Halk sağlığını yakından ilgilendiren gıda işletmelerinin yılda en az bir kere Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile birlikte denetlenmesi ihmal edilmemelidir.

Sayfa(122)


277- Sivrisinekle mücadelenin Büyükşehir Belediyesi tarafından yapıldığı ve yeterli olduğu beyan edilmiş ve incelenmiştir.

04 Ocak 1960 tarihli ve 7402 Sayılı Sıtmanın İmhası Hakkında Kanunun 12. maddesi uyarınca, Şehir ve Kasabalarda sivrisinek üremesine mani olacak tedbirlerin alınıp sıtma ve bulaşıcı hastalıklarla mücadele yapılması ihmal edilmelidir.

HUKUK İŞ VE İŞLEMLERİ

278- Elmadağ Belediyesi Hukuk İşleri Hizmetlerinin; Maliye Bakanlığı Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü’nün 19.07.2007 tarih ve B.07.0.BHM.0.01-4313/664 (25889) sayılı Olur’u ile ikinci görev şeklinde Avukatlık hizmetleri 1 avukat tarafından yürütüldüğü,

Belediyenin; davacı ve davalı olarak taraf olduğu idari ve adli davalar ile icra takiplerinin Belediye adına Belediye Başkanınca Elmadağ Noterliği kanalı ile verilen 02 Haziran 2009 tarih 03323 Yevmiye Numaralı vekâletteki yetkiler çerçevesinde yapıldığı, ayrıca Belediye Başkanlığı ile Müdürlüklerin istişari mahiyetteki hukuki mütalaa taleplerine cevap verildiği,

Teftiş öncesi dönemden 78 davanın devir olduğu, Teftişe tabi dönemde ise Belediye tarafından (6) dava açıldığı, aynı dönemde Belediye aleyhine açılan dava sayısının (116) olduğu, (111) davanın halen devam ettiği, temyiz aşamasında (32) davanın olduğu, sonuçlanan dava sayısının (47) olduğu,

Hukuk İşleri Müdürlüğü tarafından dava kayıt defteri sistemine geçildiği ve davaların dava kayıt defterine işlendiği,

Belediye aleyhine sonuçlanan davaların genellikle iş davalarıyla ilgili olduğu beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Davaların Belediye lehine sonuçlanması hususunda azami gayretin gösterilmesi, idarenin haklı olmasına rağmen eksik evrak tanzim edilmek suretiyle dava kaybedilmesi ve parasal ödemelerin önüne geçmek için Belediye personelinin daha dikkatli ve duyarlı olması, birim amirlerinin ilgili personeli hizmet içi eğitime tabi tutması, yapılacak işlemlerin bunları bilen teknik personel tarafından anlatılması ve Belediyeye ait davaların takibinde gereken hassasiyetin gösterilmesi sağlanmalıdır.

279- Elmadağ Belediyesi hukuk işleri birimince Yargıtay ve Danıştay’a temyiz incelemesi için gönderilen (32) davanın bulunduğu, kararların Başkan tarafından verildiği, hukuk işleri müdürlüğü tarafından yönetmelik hazırlandığı incelenmiştir.

Bundan sonra da işlemlerin ilgili mevzuat çerçevesinde ve hazırlanan yönetmeliğe uygun olarak yürütülmesine devam edilmelidir.

280- Hukuk İşlerince Belediye Başkanlığını yükümlülük altına sokabilecek sözleşmelerin incelemeye tabi tutulduğu, Belediyenin tüm icrai birimleri olan Mali Hizmetler, İmar ve Şehircilik, Fen İşleri, Yazı İşleri ve Zabıta Müdürlüklerine gerek sözlü gerek yazılı görüş verildiği, Belediye Başkanlığı tarafından yapılan haftalık belediye işlerini gözden geçirme toplantılarına iştirak edildiği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Sayfa(123)


Belediye Başkanı tarafından uygun görülecek ve ileride telafisi mümkün olmayan Belediye aleyhine yükümlülükler getirebilecek olan sözleşmelerin imzalanmadan önce Hukuk İşleri Müdürlüğü tarafından incelemeye tabi tutulması ihmal edilmemelidir.

FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

281- Fen İşleri Müdürlüğünün Belediye ana hizmet binasının ikinci katında faaliyetlerini yürüttüğü, bu yerin hizmetlerin yürütümü için yeterli ve uygun olduğu, Fen İşleri Müdürlüğü bünyesinde (1) Müdür Vekili, (2) Memur ,(1) Sözleşmeli Personel (26) Kadrolu İşçi ve (42) hizmet alımı ile yöntemiyle alınan olmak üzere toplam (72) personelin görev yaptığı, teknik personel sayısının yeterli olduğu ancak memur sayısının yetersiz olduğu, Müdürlüğe bağlı Bayındırlık Amirliği, Park ve Bahçeler Servisi, Tamir ve Bakım Atölyesi, Temizlik İşleri birimlerinin bulunduğu incelenmiştir.

Kadro ve imkanlar ölçüsünde memur kadrosuna takviye yapılması tavsiyeye değer görülmüştür.

282- Elmadağ Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü bünyesinde; (12) adet kamyon, (7) adet kepçe, (3)Adet Greyder, (2) Adet Silindir, (3)Adet Arazöz, (1) adet Tuzlama Aracı, (2) Adet Mobil Araç, (3) adet kamyonet, (3) adet traktör, (3) adet pikap ve (1) adet binek araç bulunduğu, Belediyenin sahip olduğu iş makinelerinin hizmet gerekleri için eski model olmasına rağmen yeterli olduğu, araçların tescil, zorunlu trafik sigortası ve bakımlarının düzenli olarak yapılmaya çalışıldığı, ancak araçlardan (14) adedinin trafik muayenesi olmadığı, (10) adet hurdaya ayrılması gereken araçla ilgili çalışma yapılmadığı incelenmiştir.

Bundan böyle ekonomik ömürlerini dolduran araçların çevreye ve insan sağlığına ciddi zararlar vermesi ve sık sık arızalanması sebebiyle işlerin aksamasına ve bütçeye yük olması kaçınılmaz olduğundan ekonomik ömürlerini dolduran taşıt araçlarının ve iş makinelerinin bütçe imkanlarının zorlanarak bir an önce yenilenmesi ve bütün araçların trafik muayenelerinin en kısa zamanda yaptırılması sağlanmalıdır.

283- Fen İşleri Müdürlüğü’nce teftişe tabi dönemde gerçekleştirilen beton, asfalt, bordür ve parke döşenmesi gibi çalışmalara ilişkin veriler aşağıya çıkarılmıştır. İMALATIN CİNSİ NEVİ 2010 2011 2012BORDÜR DİZİMİ Mt - 7.421 9.702 5.397PARKE DÖŞENMESİ m² - 4.170 7.268 4.081

SATIH (ASFALT) KAPLAMA tonSıcak 85.082 50.544 30.970Sathi - - -

DUVAR YAPILMASI (TAŞ ) m² - 300 1.700 -DUVAR YAPILMASI (PERDE) m² - 42 42 600SAHA BETONU m2 - - 2.574 -

Yukarıdaki tabloya bakıldığında, teftişe tabi dönemde Fen İşleri Müdürlüğü’nce Büyükşehir Belediyesi ile 2010 yılından itibaren önemli miktarda asfalt yapıldığı, Fen İşleri Müdürlüğü tarafından ağırlıklı olarak parke döşeme işinin yapıldığı, taş duvar kaplamasının özellikle 2011 yılında artış gösterdiği, bunun yanında saha betonu ve bordür dizimi çalışmalarının da artarak devam ettiği ancak çok yetersiz düzeylerde bulunduğu incelenmiştir.

Sayfa(124)


Asfaltlama ve bordür çalışmaları yapılırken diğer altyapı çalışmaları ile koordinasyonun ihmal edilmemesi tavsiyeye değer görülmüştür.

284- Özürlülere yönelik olarak yol, kaldırım, yaya gezinti alanları, park, bahçe, otopark v.s. gibi kamusal kullanım alanlarda da özürlü vatandaşların kullanabileceği şekilde düzenlenmesi ile ilgili çeşitli çalışmaların yürütüldüğü, son yıllarda şehrin iç kısımlarındaki yol, sokak, cadde v.s. gibi yerler ile halkın genel kullanımına açık yerlerin bu husustaki standartlara uygun olarak düzenlenmelerine dikkat edilmeye çalışıldığı, engelliler için park hizmeti konusunda ilçe merkezinde yapılacak kent meydanı projesinde planlama yapıldığı incelenmiştir.

194 Sayılı İmar Kanunu’na 572 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yapılan ilaveler ve 5393 Sayılı Belediye Kanunu ile Belediyelere; her türlü yapılar ve çevresinin, yolların, park, bahçe ve rekreasyon alanlarının, sosyal ve kültürel hizmet alanları ile ulaşım araçlarının özürlülerin kullanımına ve ulaşılabilirliğine uygun olarak yapılmasını sağlamak ve denetlemek, imar planlarının yapımı ve uygulanması ile yapıların inşaat ve iskân ruhsatı aşamasında, Türk standartlarına uygunluk sağlamak, uygulamaları denetlemek ve bütünlüğünü sağlayıcı tedbirleri almak, görevleri verildiğinden, bu konudaki düzenlemelerin uygulamada dikkate alınması sağlanmalıdır.

285- Teftişe tabi dönem içerisinde Fen İşleri Müdürlüğüne bağlı şubelerce alınan malzeme ile üretilen malların ve mevcutlarının Belediye Başkanı tarafından denetlenmediği, ancak Başkan adına Başkan Yardımcıları tarafından denetlendiği ifade edilmiş ve incelenmiştir.

15.09.2011 tarihinde Başkan Yardımcısı Erkan TALAS’ın yaptığı denetim uygulamaya örnektir.

Bundan böyle hizmetlerin ve yapılan alımlarla, yapılan imalatların zaman zaman haberli ve habersiz olarak denetlenmesi uygulamasına devam edilmelidir.

286- Bordür döşenmesi, tretuvar yapımı, kavşak düzenlemesi, parke taşı döşenmesi işlerinin tamamının ve asfalt işlerinin Belediye ekiplerince yerine getirildiği; İmar planı alanındaki altyapı gerçekleştirme oranının % 90 civarında olduğu, özellikle Kurtuluş ve Bahçelievler Mahallelerinde imar planları kapsamında açılmayan yolların bulunduğu bu sebepten o bölgelerde alt yapı çalışmalarının yapılmadığı, mevcut alt yapının halkın ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olduğu, yıllık olarak çalışma programlarının, bütçeye konulan ödenekler çerçevesinde o yıl içerisinde yapılacak olan yatırımların hazırlanan planlara uygun olarak gerçekleştirilmeye çalışıldığı, bunun yanında günün ihtiyaçları doğrultusunda kısa dönemli olarak yapılan iş programları çerçevesinde de hizmetlerin gerçekleştirildiği beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Görev alanında özellikle çocuklar ve araçlar açısından tehlike ortaya çıkarması muhtemel bulunan açık kanallar, yarım bırakılmış yapılar, güvenlik önlemi alınmayan her türlü inşaat işlerinin takip edilerek, gereken güvenlik önlemlerinin alınması ihmal edilmemeli, bu konuda diğer yatırımcı kuruluşların da yazılı olarak uyarılarak gerekli takiplerin yapılması sağlanmalıdır.

287- Elmadağ Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından hafriyat toprağı, inşaat/yıkıntı atıkları ile doğal afet atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması ve bertarafı ile ilgili Yönetim Planı hazırlanmadığı incelenmiştir.

Sayfa(125)


18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin 8/a maddesinde belirtilen Yönetim Planının hazırlanması sağlanmalıdır.

PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ

288- Park ve bahçeler ile ilgili hizmetlerin Fen İşleri Müdürlüğü bünyesinde yürütüldüğü, Park ve Bahçeler Müdürlüğü hizmetlerinin, (1) tekniker, (1) memur, (4) işçi olmak üzere toplam 6 personel yürütüldüğü, dikim, çim biçme, budama, sulama, gübreleme, park ve bahçelerin bakımı ile parkların temizlik işlerinin Müdürlük personeli tarafından yapıldığı, ayrıca büyük ölçekli işlerde Büyükşehir Belediyesinden yardım alındığı, parkların bakımı ve temizliği için zaman zaman İŞ-KUR ortaklığıyla TYÇ projesi çerçevesinde personel istihdam edildiği incelenmiştir.

Belediye hizmetlerine gönüllü katılımın da sağlanması çerçevesinde, park ve bahçelerin temizliği konusunda vatandaşların da bilinçlendirilmesi doğrultusunda çalışmalar yapılarak, park ve bahçelerin temizliğinin titizlik içerisinde yürütülmesi hususu ihmal edilmemelidir.

289- Elmadağ Belediyesi sınırları içerisinde (50) adet park ve dinlenme alanı bulunduğu, bazı parklar içerisinde basketbol, voleybol, futbol ve tenis sahalarının olduğu, toplam yeşil alan miktarının pasif 500.000 m² ve aktif 431.415 m² olduğu ifade edilmiş, Belediye sınırları içinde yaşayan nüfus dikkate alındığında kişi başına yeşil alan miktarının yaklaşık 10,32 m² olduğu hesap edilmiştir.

Kişi başına düşen yeşil alan miktarının gayet iyi derecede olduğu görülmekle birlikte, aktif yeşil alan miktarının daha da artırılması ve korunması gerektiği ve duyarlılığın artırılması konusunda vatandaşların bilinçlendirilmesi, ayrıca çağdaş kent dokusuna uygun olarak 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 168. maddesi doğrultusunda ve imkanlar ölçüsünde çocuk oyun alanlarının ve oyun aletlerinin sayıca artırılması, çeşitlendirilmesi çalışmaların devam ettirilmesi ve engelliler için de park ve oyun sahaları yapılması ihmal edilmemelidir.

STRATEJİK PLANLAMA VE FAALİYET RAPORLARI İLE İLGİLİ İŞ VE İŞLEMLER

290- Elmadağ Belediyesi nüfusu 50.000’in altında olduğu için stratejik plan hazırlanmadığı, ancak nüfusu kanuni sınırı geçmesi halinde stratejik plana ait işlemlerin Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından takip edileceği beyan edilmiştir.

Stratejik plan hazırlanacak zorunlu nüfus sınırına ulaşıldığında; 5393 sayılı Belediye Kanununun 41. maddesi “Belediye başkanı, mahallî idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma plânı ve programı ile varsa bölge plânına uygun olarak stratejik plân ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar.

Stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır ve belediye meclisi tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girer.

Sayfa(126)


Nüfusu 50.000'in altında olan belediyelerde stratejik plân yapılması zorunlu değildir.

Stratejik plân ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.” Hükmü doğrultusunda,

Mahalli idarelerde üst yöneticilerin, stratejik planlarının hazırlanmasından ve uygulanmasından meclise karşı sorumlu olduğu dikkate alınarak, Belediyenin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren Stratejik Plan ve Performans Programının Belediye Kanununun 41 ve Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 9. maddeleri ile Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca yayımlanan ve Stratejik Planlama Kavramları ile Stratejik Planlama Sürecine İlişkin Usul ve Esasları Ortaya Koyan Kılavuz ve Müsteşarlıkça yayımlanan stratejik planlamaya ilişkin diğer rehberlere uygunluğu açısından değerlendirilmesi sağlanmalıdır.

291- Teftişe tabi dönem içerisinde, Elmadağ Belediyesinin Faaliyet Raporlarının Belediye Başkanı tarafından hazırlandığı ve süresi içerisinde Belediye Meclisine sunulduğu, İçişleri Bakanlığına gönderildiği, ancak faaliyet raporunun internet sitesinde ya da ilan panosunda kamuoyuna duyurulduğu konusunda bir belge ibraz edilemediği incelenmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunun 56. Maddesi “Belediye başkanı, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 41 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen biçimde; stratejik plân ve performans programına göre yürütülen faaliyetleri, belirlenmiş performans ölçütlerine göre hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerini ve belediye borçlarının durumunu açıklayan faaliyet raporunu hazırlar. Faaliyet raporunda, bağlı kuruluş ve işletmeler ile belediye ortaklıklarına ilişkin söz konusu bilgi ve değerlendirmelere de yer verilir.

Faaliyet raporu nisan ayı toplantısında belediye başkanı tarafından meclise sunulur. Raporun bir örneği İçişleri Bakanlığına gönderilir ve kamuoyuna da açıklanır.” Hükmü doğrultusunda işlem yapılması sağlanmalıdır.

DİĞER HUSUSLAR

292- Belediye tarafından 2010 – 2012 yıllarında toplam 43.200 adet ağaç dikimi yapıldığı beyan edilmiş ve yıllara göre dağılımının aşağıdaki tabloda verildiği gibidir.

YILI 2010 2011 2012 DİKİLEN

AĞAÇ SAYISI 5.200 15.000 18.000

Tabloda görüldüğü üzere yıllar itibariyle ağaç dikiminin arttığı, ancak dikilen ağaçların bakımı, erozyon kontrolü ve çevre konularında vatandaş, İlçedeki Sivil Toplum Kuruluşları ve Öğrencilerin katılımıyla bilgilendirme yapıldığına dair bir çalışma yapılmadığı beyan edilmiş ve incelenmiştir.

Ağaç dikmenin yanında, çevre duyarlılığı ve doğanın korunması hakkında STK ve ilgili kuruluşlarla birlikte vatandaşın eğitilmesi ve bilgilendirilmesi tavsiyeye değer görülmüştür.

Sayfa(127)


293- 04.08.2008 tarihli ve 1711 sayılı İçişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının “En İyi Uygulamalar Seti” konulu yazısı kapsamında; Belediye Başkanlığı tarafından hiçbir işlem yapılmadığı beyan edilmiştir.

Söz konusu yazı kapsamında çalışmaların başlatılması sağlanmalıdır.

294- 31.07.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik uyarınca Elmadağ Belediye Başkanlığı tarafından birimler itibariyle kamu hizmet standartlarının tespit edildiği ve uygulamaya konulduğu memnuniyetle incelenmiştir.

Söz konusu yönetmelik hükümlerine göre uygulamanın daha da geliştirilerek sürdürülmesine devam edilmelidir.

295- Elmadağ Belediyesinin kurduğu birlik, müessese ve işletme bulunmadığı, bu nedenle herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmadığı incelenmiştir.

Olması durumunda; 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca 31.12.2001 tarihinden itibaren il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler tarafından üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç, herhangi bir kişi ve kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanamayacağı hükme bağlandığından belediyeler ve bunların kurdukları işletmelerin ücret tarifelerinin tespitinde bu Kanun hükümlerine uygun işlem yapmaları gerektiği hususu unutulmamalıdır.

296- Bina Enerji Sorumlusu olarak İşletme Müdürü Cafer ESERSİN’nin görevlendirildiği, Belediye Hizmet Binasındaki ve parklarda bulunan bütün ampullerin değiştirilerek tasarruflu ampul takıldığı, ilçenin muhtelif yerlerinden 17.798 ton kağıt ve ambalaj malzemesi toplanılarak geri dönüşümü sağlandığı ve çevresel atıkların değerlendirildiği, Hizmet binalarına ait elektrik , doğalgaz , su ve katı yakıtların yakıt tüketimi, belediyeye ait araçların yakıt tüketimleri kontrol altına alınarak aylık olarak düzenli bir şekilde takibinin yapılmaya başlandığı ve sonucundan da Kaymakamlık makamına bilgi verildiği, Belediyeye ait birimlerde bulunan elektrik panolarında kontroller yapıldığı, anacak gerekli olan elektrik panolarında kompanzasyon sistemi kurularak reaktif enerji kontrolü sağlanmadığı, personelin enerji verimliliği konusunda hizmet içi eğitime tabi tutulmadığı ifade edilmiş ve incelenmiştir.

Personelin enerji tasarrufu ve verimliliği konusunda hizmet içi eğitime tabi tutulması, gerekli olan elektrik panolarında kompanzasyon sistemi kurularak reaktif enerji kontrolü sağlanmalıdır.

297- Elmadağ Belediyesinde teftiş tarihi itibarı ile (48) Memur (6 Adet Sözleşmeli) ve (44) Adet Kadrolu İşçi olmak üzere toplam (92) sigortalı çalışan personel bulunduğu, primlerin yatırılmadığı, görülebildiği kadarıyla sigortalıların pirime esas kazançları ve pirim esas gün sayılarının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa uygun olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına zamanında e-bildirge yolu ile bildirildiği incelenmiştir.

Bundan sonra da sigortasız personel çalıştırılmaması ve personel işlemlerinin zamanında takibi konusundaki duyarlılığın devamı sağlanmalıdır.

Sayfa(128)


298- Elmadağ ilçe sınırları içerisinde herhangi bir ücretli Otopark alanının bulunmadığı, ancak İlçe merkezinde yapılması planlanan kent meydanı projesi içerisinde 60 araçlık bir otoparkın yapımının bulunduğu ifade edilmiş ve incelenmiştir.

İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 15.01.2009 tarih ve 1149 sayılı yazısında Ankara İli sınırlarında faaliyet gösteren otoparkların ruhsatlandırılması işleminin Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılması gerektiği belirtildiğinden İçişleri Bakanlığının 01.06.2009 tarih ve 2009/49 sayılı otoparklar konulu genelgesinde belirtilen hususlar riayet edilmesi sağlanmalıdır.

299- 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un Geçici 2. ve 3. maddeleri ile bu maddelerdeki düzenlemelerin yerine getirilmesine ilişkin 12.07.2006 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan “Kamu Binaları, Kamuya Açık Alanlar ve Toplu Taşıma Araçlarının Özürlülerin Kullanımına Uygun Duruma Getirilmesi” ile ilgili 2006/18 sayılı Başbakanlık Genelgesinde öngörülen eylem planlarının yapılmadığı, ancak teftişe tabi dönem içerisinde Tüm Yapılan kaldırımlarda özürlü rampaları oluşturulduğu, Aktif kullanılan tüm parklara özürlü girişleri yapıldığı, Belediye hizmet binasına giriş rampaları, Üst katlara çıkış için özürlü asansörü, özürlü tuvaletleri, Belediye Düğün salonuna giriş rampaları, Çamlık Parkında özürlü geçişleri ve tuvaletleri yapıldığı ve devam eden tüm projelerde de özürlü vatandaşlar için gerekli tedbirlerin öngörüldüğü ifade edilmiş ve incelenmiştir.

5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un Geçici 2. ve 3. maddeleri ile bu maddelerdeki düzenlemelerin yerine getirilmesine ilişkin 12.07.2006 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan “Kamu Binaları, Kamuya Açık Alanlar ve Toplu Taşıma Araçlarının Özürlülerin Kullanımına Uygun Duruma Getirilmesi” ile ilgili 2006/18 sayılı Başbakanlık Genelgesi, 12.11.2010 tarih ve 27757 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yüksek Planlama Kurulunun kararı ile kabul edilen “Ulaşılabilirlik Stratejisi ve Eylem Planı (2010-2011)” da dikkate alınmak suretiyle işlem yapılması ihmal edilmemeli, ilgili Kanundaki süre de dikkate alınarak gerekli çalışmaların yapılması sağlanmalıdır.

300- Elmadağ Belediyesi hizmet binalarında, İlçelerde kurulu olup İçişleri Bakanlığına bağlı birimlerin hizmetlerini destekleyen vakıf ve dernekler ile fon ya da benzeri bütçeli kuruluş olmadığı beyan edilmiştir.

Olması durumunda; 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümlerine uygun davranılması sağlanmalıdır.

301- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediyesi tarafından hurda araçlarla ilgili bir çalışma yapılmadığı ifade edilmiştir.

Makina Kimya Endüstri Kurumu Hurda Sanayi İşletmeleri (Hurdasan A.Ş.) 20/03/1971 tarih ve 7/2156 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri çerçevesinde, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının her türlü hurda malzemeyi toplama ve değerlendirme göreviyle yükümlü kılındığı, bu itibarla hurda malzemelerin kamu kurum ve kuruluşlarınca HURDASAN A.Ş.’ye satış suretiyle devrinin temini hususunda Başbakanlıkça 19/03/2001 tarih ve 2001/15 sayılı Genelge yayımlandığı ve bu genelgenin Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 05/09/2001 tarih ve 81041 ve 10/07/2004 tarih ve 80942 sayılı yazıları da dikkate alınarak Genelge hükümlerine göre işlem yapılması sağlanmalıdır.

Sayfa(129)


BELEDİYE PERFORMANS ÖLÇÜMÜ

302- Elmadağ belediyesinin bazı performans verileri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

BELEDİYE GENEL DEĞERLENDİRME FORMU EK–7

Belediye Görev ve Hizmetleri Başarı yüzdesine göre değerlendirilecektir.

S Tablo 1 ABaşarı oranı

Yüksek oran başarıdır2009(%)

2012(%)

1 Bir önceki Teftiş Raporunda yer alan eleştirileri düzeltme oranı %70 %85

2 İhtiyaç duyulan içme suyu rezervlerini oluşturma ASKİ ASKİ

3 Hizmet alanına sağlıklı İçme suyu sağlama (Abone oranı) ASKİ ASKİ

4 Atıksu Toplama oranı (Kanalizasyona bağlılık oranı) ASKİ ASKİ

5 Yağmur Suyu Toplama oranı (yağmur suyu şebekesi) ASKİ ASKİ

6 Atıksu Arıtma oranı ASKİ ASKİ

7 Çöp arıtma / değerlendirme oranı %10 %23.67

8 Norm kadro doluluk oranı %35.1

Memur

%179 İşçi

%28.48

%51.16

9 Tüm Alacakların takibi (Tahakkuklar/Tahsilat oranı) %90.42 %87.70

10 Başkanın birimleri denetim oranı (birim sayısı/denetim sayısı) %11.11 %15.38

11 İmar ve ruhsata aykırı yapılar Yıkım kararı uygulama oranı %88 %85

12 Düzenlenmiş Yeşil alan oranı (kişi başı 10 m2 baz alınacak) %29 %50

13 Ruhsatlı işletmeler denetim oranı (toplam sayı/denetlenen işyeri

sayısı)

%97 %169

14 Bütçe gerçekleştirme (2011 mali yılı ) oranı, Gelir Gider

%56.57%62.50

%56.91%60.11

15 Yatırım planını gerçekleştirme oranı (2011 ve sonrası) %79 %50

Diğer konular (müfettiş tarafından ekleme yapılabilir)

Tablo 1BBaşarı oranı

Düşük oran başarıdır2009(%)

2012(%)

1 Meclis kararlarında, ilgisiz kararların oranı ---- -----

2 Temsil tanıtma tören giderlerinin toplam giderlere oranı %1.29 %3.70

Sayfa(130)


3 Personel giderlerinin toplam giderlere oranı %45.46 %37.43

4 Hizmet alımı ile çalıştırılanların tüm çalışanlara oranı 0 58.25

5 Mevzuata aykırı İmar Planı değişiklik oranı 0 0

6 İmar ve ruhsata aykırı yapı oranı 0 0

7 Başkanlığın vekaleten yürütüldüğü gün oranı(Başkanın görevden ayrı kaldığı günlerin görevde bulunduğu günlere oranı)

%0.58 %0.63

8 Toplam Borcun / yıllık gelire oranı %70.66 %129.95

9 KiK- İdari Yargı tarafından iptal edilen ihalelerin /toplam ihalelere oranı

0 0

10 Su Kayıp/Kaçak oranı ASKİ ASKİ

11 Bütçede yer almayan yatırımların Toplam yatırımlara oranı

(2011)

--- ---

Diğer konular (Müfettiş tarafından ekleme yapılabilir)

Teftiş edilen döneme ilişkin olarak yapılan genel değerlendirmede; daha önceki Teftiş Raporunda tenkit edilen bazı hususların bu dönemde de devam ettiği, Mevzuata uygun olmaması nedeni ile tenkit ve tavsiye edilen hususların düzeltilmesi için; personelin hizmet-içi eğitimine ağırlık verilmesi, nitelikli personelden istifade edilmesi, iç denetim mekanizmalarının geliştirilerek hatalı veya yanlış uygulamaların uzun süre devam etmesinin engellenmesi gerektiği,

Modern yönetim biçimlerinden performans yönetiminin Kamu-Kurum ve Kuruluşlarında uygulamaya geçirilmesi kalkınma planlarında ilke ve hedef olarak ortaya konmuştur. Performans yönetimi kısaca verimli, etkin ve tasarruf ilkeleri çerçevesinde yönetim biçimidir. Başka bir ifadeyle, kamu kaynaklarının verimli ve etkin kullanılması gerektiği,

Hukuk sistemimiz, yöneticilerin ve kamu görevlilerin yapacakları iş ve işlemler ile ilgili kuralları belirlemiştir. Tepe yöneticinin yapması gereken, bu kurallara uygun hareket edilmesinin sağlanması ve son yıllarda mevzuatta yapılan önemli değişikliklerin eğitim yolu ile personele öğretilmesinin gerektiği,

-Belediye bünyesinde oluşturulan toplam (14) Müdürlükten 6’sının vekaletle yönetildiği, bir kişinin birden fazla Müdürlüğe vekalet ettiği, birimler arasında personelin sık sık yer değişikliğinin olduğu, yerleşik bir kadronun oluşturulması için niteliklerine göre yeniden düzenleme yapılarak personelin çalıştığı birimde uzmanlaşması ve vekaletle yönetilen birimlere asil memur atamasının yapılmasının gerektiği,

-Belediyeye ait dairelerin çoğunda hizmet alımı yolu ile temin edilen işçilerin çalıştırıldığı görülmüş olup mevzuata uygun olmayan bu uygulamanın yerine Belediyenin norm kadrosunda mevcut ve boş olan memur kadrolarına atama yapılmasının gerektiği,

-Belediyede birimlerin başında bulunan yöneticilerin özellikle mali ve ihale konuları başta olmak üzere eğitime ihtiyaç duydukları değerlendirilmiş olup yönetici ve personelin eğitime tabi tutulmasının gerektiği,

Sayfa(131)


-Elmadağ İlçesi genelinde ruhsatsız ve ruhsata aykırı yapılarla yeterli mücadele edilmediği, kaçak yapılaşmanın devam ettiği, İmar Kanunu 32. ve 42. maddeleri gereği verilen yıkım kararları ve para cezalarının takibinin yapılması ve kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi için gayret gösterilmesi gerektiği,

-Tahakkuk ettirilen Belediye gelirlerinin ve para cezalarının tahsilat oranlarının düşük olduğu gözlenmiş olup konunun titizlikle takip edilmesi gerektiği, kanaatlerine ulaşılmıştır.

Belediye Başkanı tarafından belediye birimlerinin denetlendiğine ilişkin bir belgenin olmadığı,

Teftiş dönemi itibari ile İmar ve ruhsata aykırı yapılan yapılarla ilgili (1) yıkım kararının alındığı, bu kararın da mahkeme sürecinin devam ettiği,

Ruhsatlı işletmelerin denetiminin yapılması konusunda gayret gösterildiği anlaşılmıştır.

Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi olan belediyelerin, kamu kaynaklarını kullandığı ve kıt kaynaklarla hizmet etmeye çalıştığından, mevzuatla kendisine verilen görevleri yerine getirirken ve yerel hizmetleri ifa ederken sağlıklı bir mali yapıya sahip olması büyük önem arz etmektedir.

Bu nedenle; Belediye hizmetlerinin planlı bir şekilde yürütülebilmesinde en önemli araçlardan biri olan bütçenin gerçekçi olarak hazırlanması için bütçe rakamlarının daha titiz tahmin edilmesine çalışılmalı, belediyenin alacaklarının yakinen takip edilerek öz gelirlerin tahsilâtının arttırılması yönünde tedbirlerin alınması, belediye borçlarının yapılandırılarak ödenmesi, özellikle zabıtanın denetim görevini etkin ve verimli yapması, tüketim malzemesi alımı ve personel giderlerinin kademeli olarak azaltılarak bu oranın makul seviyeye çekilmesi, nitelikli personel yetiştirmek amacıyla hizmet içi eğitime önem verilmesi, hizmet alımı ile yapılan işlerin Belediye tarafından daha etkin olarak kontrol edilmesi, halka hizmet verilen yerlerin bakım, onarım ve temizliğinin yapılması sağlanmalı,

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununda da belirtildiği gibi stratejik plan, hedef, amaç ve faaliyetler doğrultusunda belediye yatırımlarının planlanması hususlarında gayret gösterilmelidir.

İNCELEMEYE ALINAN KONULAR

303- Bu teftiş raporunun 29’uncu maddesinde ayrıntılarıyla açıklandığı üzere; Bir önceki teftiş raporunun 70. Maddesinde ve ondan önceki teftişte de eleştirilmesine rağmen, personelin mal bildirimlerinin karşılaştırmasının yapılmadığı, Belediye Meclisi üyelerinden Yusuf PEHLİVAN’ın mal bildirimlerinin alınmadığı ve dolayısıyla, teftiş raporlarında yer verilen eleştiri ve noksanlıklar ile bunların giderilmesi için gerekli talimatın teftiş edilen birim amirleri ve sorumlu personel tarafından yerine getirilmediği konusu, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünün 42. Maddesi “Müfettişler, teftişe başladıklarında, teftiş defterlerini ve dosyalarını inceleyerek önceki teftişte yapılan eleştirilerin veya bu teftişlere ilişkin emir ve genelgelerin gereklerinin yerine getirilip getirilmediğini tesbit ederler ve bunu raporlarına veya layihalarına yazarlar. Yerine getirilmemiş olması ve ilgili memurların bu konudaki açıklamalarının yeterli bulunmaması halinde, konuların önemine göre, ceza veya disiplin yönünden gereğinin takdiri yetkili mercilere duyurulur.” Hükmü ile Bakanlık

Sayfa(132)


Makamınca 18/04/2011 tarih ve B.05.İLİ.0.02.02.00-/663.01-2426 sayılı ile onaylanan Mülkiye Müfettişlerince Düzenlenen Raporların Değerlendirilmesi, Takibi Ve Sonuçlandırılması Hakkında Yönerge ile İçişleri Bakanlığının 25.06.1997 Gün Ve Mah.İd.Gn.Md. 69404 Sayılı Yazısı gereğince takdiri için Belediye Başkanlığına verilmek üzere Tevdi Raporu düzenleneceğinden konu incelemeye alınmıştır.

304- Bu teftiş raporunun 114. Maddesinde ayrıntılarıyla açıklandığı üzere Elmadağ Belediye Başkanlığı tarafından Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri, sıhhi işyerleri ve gayrisıhhi müesseselerin ruhsatlandırılması aşamalarında; 11.12.2009 tarih ve 2009/306 sayılı, 10.12.2010 tarih ve 2010/237 sayılı ve 02.01.2012 tarih ve 2012/16 sayılı Belediye Meclis Kararlarına dayanarak işyerlerinden m2 hizmet bedeli ve faaliyet konusu fark etmeksizin İşyeri ruhsatlarından ruhsat harcı dışında 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanuna aykırı olarak diğer basılı evrak satış bedeli olarak 2010 yılı için 75 TL, 2011 yılı için 90 TL ve 2012 yılı için 100 TL ücret alındığı konusunda İnceleme-Araştırma raporu düzenleneceğinden konu incelemeye alınmıştır.

305- Bu teftiş raporunun 178. Maddesinde ayrıntılarıyla açıklandığı üzere Elmadağ Belediye Başkanlığı tarafından teftişe tabi dönemde 2 yıl içinde yapıya başlanmadığı veya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun başlama müddeti ile birlikte 5 yıl içinde bitirilmeyip ruhsatı hükümsüz hale gelen yapılarla ilgili toplam (69) adet yapıya ruhsat yenilemesi yapıldığı, 2011 yılı Haziran ayına kadar inşaat sahibi ya da müteahhitler tarafından yapılan müracaat sonrası (19) adet hükümsüz ruhsat için yapı tatil tutanağı düzenlendiği ve yapının mühürlendiği, yeni ruhsat verilmesini müteakip İmar Kanunu 42. Maddeye göre işlem yapmadan ilgili yapı tatil zaptı ile mührün Encümen kararıyla kaldırıldığı, dolayısıyla İmar Kanununun 32, 39 ve 42’inci maddelerine aykırı işlem yapılması konusu incelemeye alınmıştır.

306- Bu teftiş raporunun 189. Maddesinde ayrıntılarıyla açıklandığı üzere Elmadağ Belediye Başkanlığı tarafından 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince Mehmet BÜYÜKGENÇ’e ait kaçak yapı dosyasında yapılan incelemede; 17.04.2011 tarihinde sözkonusu yapı ile ilgili şikayet başvurusunun olduğu, 24.06.2011 tarihinde Belediye tarafından Yapı Tatil Tutanağı düzenlendiği, söz konusu yapının yıkım kararının belediye encümeni tarafından alındığı, İmar Kanunun 32. Ve 42. Maddelerine uygun işlem yapılmadığı, 2011 yılı içerisinde 5.601,66TL para cezası tahakkuk ettirilmesine rağmen tahsilât oranının %0 olduğu, ruhsatsız yapı ile ilgili Ruhsata aykırı yapılaşmadan dolayı İmar kanununun 32. Maddesine göre karar alınmasına rağmen bu yapıyla ilgili aynı kanunun 42. Maddesine göre para cezasının zamanında uygulanmadığı,

Söz konusu ruhsatsız yapıyla ilgili 31.10.2011 tarih 456 sayılı Encümen Kararının konunun encümene havalesinden 2 ay 7 gün süre alındığı, Oysa Encümene havale edilen konunun 5393 sayılı Belediye Kanununun 35. Maddesi “…Encümene havale edilen konular bir hafta içinde görüşülerek karara bağlanır…” Hükmüne göre ilk Encümen toplantısında İmar Kanununun 42. Maddesi kapsamında karara bağlanmadığı,

Su aboneliği konusunda söz konusu ruhsatsız olan yapının içme suyu hizmetlerinden faydalandırıldığı, Türk Telekom A.Ş. Müdürlüğüne 10.11.2011 tarih 1030 ve Enerjisa Elektrik Dağıtım A.Ş. Müdürlüğüne 10.11.2011 tarihinde aboneliklerin iptali için yazı yazılmış olmasına rağmen yazışmaların sonucunda bir işlem yapılmadığı,

Encümen Kararının alınmasından sonra şahsa yapılan tebligatla birlikte TCK 184/1,2 maddesi gereği Cumhuriyet Savcılığına bildirimde bulunulmadığı,

Sayfa(133)


Alınan ceza kararının tahsiline ilişkin bir evrağın da dosyasında bulunmadığı,

Metin ÇALIŞ isimli müteahhidin ruhsatsız olarak başladığı yapıyla ilgili olarak; temel inşaatının yapılması esnasında 04.10.2010 tarihli yapı tatil zaptı tutanağı düzenlenmesine rağmen Belediye Encümenince ruhsatsız olarak başlanan yapıyla ilgili İmar Kanunun 42. Maddesine göre para cezası uygulanmadığı ve TCK 184/1 maddesine göre Cumhuriyet Savcılığına bildirilmediği konuları incelemeye alınmıştır.

307- Bu teftiş raporunun 223. Maddesinde ayrıntılarıyla açıklandığı üzere Elmadağ Belediye Başkanlığı tarafından 2010, 2011 ve 2012 yılları bütçelerinden 4734 sayılı Kanunun 21. ve 22. maddesindeki parasal limitler dâhilinde yaptığı demirbaş, makine ve teçhizatların yedek parça alımı ile bunların bakım ve onarımına ilişkin alımları ile alım konusu işin yıllık tutarının toplamının belediyenin bütçesine bu amaçla koyduğu ödeneklerin %10'unu aşmasına rağmen 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62/ı maddesinde; “Bu Kanunun 21 ve 22. maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10'unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” Hükmüne aykırı işlem yapılması konusu mahalline tevdi raporu düzenleneceğinden incelemeye alınmıştır.

GÖREV VE SONUÇ

308- Teftişe tabi dönemde Elmadağ Belediye Başkanlığı görevinin Gazi ŞAHİN tarafından yürütüldüğü incelenmiştir.

Elmadağ Belediye Başkanlığının Genel İş ve Yürütümünün tarafımdan teftişi sonucunda; (4) örnek olarak düzenlenen bu raporun yazılı ve elektronik ortamda (1) örneği Elmadağ Belediye Başkanlığına verilmek üzere Elmadağ Kaymakamlığına, (1) örneği Ankara Valiliğine, (2) örneği de İçişleri Bakanlığı’na (Teftiş Kurulu Başkanlığı) sunulmuştur. 14.12.2012

Tahsin AKSU Mülkiye Başmüfettişi

Documents

· Web viewElmadağ Belediye Başkanlığı Genel İş ve Yürütümünün tarafımdan teftişi sonucunda görülebilen hata ve noksanlıklar ile tenkit ve tavsiyeye ... Bir önceki