1

6. ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ (σελ. 33-35) ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

1. Αφού μελετήσετε την πιο κάτω πηγή καθώς και τη §1 και §2 στη σ.33 του βιβλίου σας, να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις.

«Η αποκρυπτογράφηση των πήλινων πινακίδων της “Γραμμικής Β” μάς βοηθά να αποκτήσουμε μια πιο σωστή εικόνα για τη μυκηναϊκή θρησκεία. Σήμερα είμαστε βέβαιοι ότι οι Μυκηναίοι είχαν πολλούς θεούς, όπως τον Δία, την Ήρα, τον Ποσειδώνα, την Αθηνά, τον Ερμή, τον Διόνυσο, τον Άρη κ.ά. Λάτρευαν δηλαδή τους ίδιους θεούς που ξέρουμε από τον Όμηρο και που λατρεύονταν και από τους κατοπινούς Έλληνες. Στις επαφές που είχαν οι Μυκηναίοι με τους Μινωίτες γνώρισαν την ασφαλώς πιο εξελιγμένη μινωική θρησκεία με το πλούσιο τελετουργικό τυπικό της. Έτσι επηρεάστηκαν απ’ αυτήν και υιοθέτησαν πολλά από τα στοιχεία της. [...] Από τις πήλινες πινακίδες της “Γραμμικής Β” μαθαίνουμε ότι κάθε θεός δεχόταν ιδιαίτερες προσφορές. [...] Οι θρησκευτικές τελετουργίες θα είχαν πολλές ομοιότητες μ’ αυτές της μινωικής θρησκείας, ήταν όμως πιο απλές και πιο περιορισμένες. Ορισμένα σύμβολα της μινωικής θρησκείας, όπως π.χ. τα διπλά κέρατα, πέρασαν και στη μυκηναϊκή.»

Λάμπρος Τσακτσίρας – Μιχάλης Τιβέριος, Ιστορία των Αρχαίων Χρόνων ως το 30 π.Χ.,Α΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2000, σ. 64

α) Ποιες θεότητες λάτρευαν οι Μυκηναίοι; Λάτρευαν τους ίδιους θεούς με τους Μινωίτες;

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………..………………….…………………………………………………………………………………………………

β) Πού λάτρευαν τους θεούς τους οι Μυκηναίοι;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

γ) Ποιοι αποτελούσαν το ιερατείο και ποια ευθύνη είχαν;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

δ) Να εξηγήσετε σε ποιο βαθμό η μυκηναϊκή θρησκεία επηρεάστηκε από τη μινωική.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2

I. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ – ΑΝΑΚΤΟΡΑ

2. Αφού κοιτάξετε προσεκτικά τις πιο κάτω εικόνες και μελετήσετε την παρακάτω πηγή, νακαταγράψετε τα βασικά μέρη ενός μυκηναϊκού ανακτόρου .

«Βασικό στοιχείο ενός μυκηναϊκού ανακτόρου είναι το μέγαρο. Πρόκειται για τον επίσημο χώρο του συγκροτήματος, μπροστά από τον οποίο υπάρχει ο προθάλαμος.Στο εσωτερικό του μεγάρου είναι τοποθετημένος ο βασιλικός θρόνος και στο μέσο υπάρχει μία μεγάλη στρογγυλή εστία.Το μέγαρο περιβάλλεται από διαδρόμους και μικρότερα δωμάτια, ενώ σκάλες οδηγούν στον δεύτερο όροφο. Μέσα στα ανάκτορα έχουμε ιδιαίτερα διαμερίσματα για τον βασιλιά, τη βασίλισσα και τα άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας.Υπάρχουν επίσης λουτρά, αίθουσες συμποσίων, ξενώνες, αποθήκες και εργαστήρια».

Λάμπρος Τσακτσίρας – Μιχάλης Τιβέριος, Ιστορία των Αρχαίων Χρόνων ως το 30 π.Χ.,Α΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2000, σ. 65-66

Τα μέρη του μυκηναϊκού ανακτόρου:

1. …………………………………………………..…………………………………………………………………………………………….……

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………..…………………………………………………………………………………………….……

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………..……………………………………………………………………….…………………………………

………………………………………….……………………………………………..……………………………………………………………

3

I. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ – ΤΕΙΧΗ

Η «Πύλη των Λεόντων» στην είσοδο των Μυκηνών

3. «Οι Μυκηναίοι χτίζουν τα μνημειακά ανάκτορά τους σε υψώματα-ακροπόλεις, τις οποίες οχυρώνουν με γιγαντιαία τείχη». Αφού μελετήσετε την §4, στη σ.33 του βιβλίου σας, να αναφέρετε πώς είναι γνωστά τα τείχη αυτά. Γιατί, νομίζετε, πήραν αυτή την ονομασία και τι αποδεικνύει η ύπαρξή τους;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

I. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ – ΤΑΦΟΙ

4. Αφού μελετήσετε την τελευταία παράγραφο στη σ.33 του βιβλίου σας και τις παρακάτω εικόνες, να περιγράψετε τα δύο είδη τάφων που συναντάμε στον Μυκηναϊκό πολιτισμό και να αναφέρετε τις κοινωνικές τάξεις από τις οποίες προέρχονταν οι νεκροί που θάβονταν στους τάφους αυτούς.

Λακκοειδείς τάφοι Θολωτοί τάφοι

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………….…………….…..

4

5. Αφού μελετήσετε τις παρακάτω εικόνες των αγγείων και των τοιχογραφιών, να αναφέρετε τα θέματα με τα οποία οι Μυκηναίοι διακοσμούσαν τα αγγεία τους.

Ι. ΚΕΡΑΜΙΚΗ

Αμφορέας με παράσταση χταποδιού

Αμφορέας με παράστασηλουλουδιών

Αμφοροειδής κρατήρας που απεικονίζει πομπή

αρμάτων.

ΙΙΙ. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ -ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ

Κυρίες σε τελετουργική πομπή κρατώντας δώρα

για τη θεότητα

Δύο Μυκηναίοι πολεμιστές πάνω σε άρμα Κυνηγοί Σκηνή μάχης

Θέματα Μυκηναίων:

1. ……………………………………………………………………..

2. ……………………………………………………………………..

3. ……………………………………………………………………..

4. ……………………………………………………………………..

5. ……………………………………………………………………..

Κρατήρας των πολεμιστών

5

ΙV. ΜΕΤΑΛΛΟΤΕΧΝΙΑ

Υλικά κατασκευής: χρυσό, ασήμι, χαλκόΕίδη: κοσμήματα, σκεύη, κύπελλα, ξίφη, εγχειρίδια, προσωπίδες νεκρών βασιλιάδωνΔιακόσμηση: ανάγλυφες παραστάσεις κυνηγιού ή ειδυλλιακές σκηνέςΜαρτυρούν: πλούτο και πολυτέλεια, δύναμη, εμπορικές συναλλαγές με χώρες της Ανατολής και τηνΑίγυπτο

V. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

6. Αφού συγκρίνετε τα μινωικά με τα μυκηναϊκά ανάκτορα, να αναφέρετε τις βασικές ομοιότητες και διαφορές τους.

Ομοιότητες μυκηναϊκών και μινωικών ανακτόρων:1. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Διαφορές μυκηναϊκών και μινωικών ανακτόρων:

1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………….……………………………………………………………………………………………………………………………..……………

3. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………….………………………………………………………………………………………………………………..…………………………

4. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………….………………………………………………………………………………………………………………………………………..…

7. Να συγκρίνετε τις παρακάτω μινωικές και μυκηναϊκές τοιχογραφίες ως προς τα θέματα, τα χρώματα και την τεχνική και να αναφέρετε ομοιότητες και διαφορές.

Μινωικές τοιχογραφίες

Μυκηναϊκές τοιχογραφίες

Ομοιότητες μυκηναϊκών και μινωικών τοιχογραφιών:1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………

2. …………………………………………………………………………………………………………………………………....……………………

6Διαφορές μυκηναϊκών και μινωικών τοιχογραφιών:1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………

…….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…….….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7

Εργασίες:

1. Να γράψετε κατατοπιστικά σημειώματα για τα παρακάτω:

α) Γραμμική Β’ (τι είναι, σε ποιο λαό ανήκει, ποιοι την αποκρυπτογράφησαν, ποια η σημασία της

αποκρυπτογράφησής της)

β) Κυκλώπεια τείχη (τι είναι, γιατί ονομάστηκαν έτσι)

γ) Θολωτοί τάφοι (σε ποιο λαό ανήκουν, τα μέρη των τάφων, ποιοι θάβονταν εκεί)

2. Συμφωνείτε με την άποψη ότι οι Μυκηναίοι ήταν πολεμικός λαός; Να υποστηρίξετε την

άποψή σας με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα.

8