White. Selections from the Vulgate. 1919

8/6/2019 White. Selections from the Vulgate. 1919.

1/72

5TaV.6 3 ^^3 702


2/72


3/72

TEXTS FOR STUDENTS, No. 6

SELECTIONS FROMTHE VULGATE

Mce 9d. net


4/72

, yfi.,:,-:^^:

mmm i

W/iX.'-

lififfi^^^^^

w&

: /':';:


5/72

SELECTIONS FEOM THE VULGATE


6/72


7/72

TEXTS FOR STUDENTS. No. 6SCHOOL SERIES.GENERAL EDITORS: Caroline A. J. Skeel, D.Lit. ;

H. J. White, D.D. ; J. P. Whitney, B.D., D.C.L.

SELECTIONS FROMTHE VULGATE

ARRANGED BYH. J. WHITE, D.D.

SOCIETY FOR PROMOTINGCHRISTIAl^ KNOWLEDGELONDON: 6, ST. MARTIN'S PLACE, W.C.2

1919


8/72


9/72

CONTENTSPAGE

Introduction - - - . - . - viiGenesis I. l-II. 3 1 - - - - -13Exodus XX. 1-17 - - - - - - 15NUMEM XXIV. - - - - . . - 16Deuteronomium XVI. 1-17 - - , . . - 19loB XXVIII. -...-.- 20PsALMi VIII., XXm., LI., LXVII., XC, XOV.. XOVIII., C,CXIV., OXXIL, OXXVIL, OXXX 22

Proueebia IX. - - - - - - - 32Ecclesiastes I. - - - - , - - - 33Sapientia III. 1-9 - - - - - .35EccLEsiASTicus XLIV. 1-23 - - - - - 35EsAiAS LIII. - - - - - - - 38Hieremias XXXI. 10-17 - - - ^ - 39EzEOHiEL XXXVn. 1-14 - . - . .401 Machabaeorum hi. lO-IV. 25 - - - - 41Mattheus V. 1-12, VI. 1-13 - - - - - 46Lucas L 46--55, 67-79, 11. 1-14, 25-32 - - - 48Johannes I. 1-14, XIV. 1-24 - - - - -61Actus XII. 1-19 53Ad Romanos XII. - - - - - .641 Ad Corinthios XIII. - - - - - 661 lOHANNIS IV. 7-21 . - - . - .57Apocalypsis VII. 9-17, XIX. 1-10, XXI. 1-8, XXII. 16-21 68


10/72


11/72

INTEODUCTIONThe Vulgate {Editio Uulgata; t^t?^a^a=" popular"') is theLatin translation of the Bible, from the Hebrew of the OldTestament, and the Greek of the New, made by St. Jeromeduring the years a.d. 383-405. For over a thousand yearsit was the sole form in which the Bible was known to WesternEurope, and it remains to this day the Authorized Versionof the Koman Church.

It was not, however, the first Latin version. Very earlyin the history of the Church certain books of the Bibleespecially the Gospels and the Book of Psalmshad beentranslated by unknown scholars. Their work had beendone quite simply, and with no attempt at literary elegance.Just as the New Testament had been written in the collo-quial Greek of ordinary life, * so these translations were incolloquial Latin; but that Latin was clear, forcible, and oftenmagnificent. Many such independent translations werecurrent in Jerome's time ; indeed, their number and varietywere causing serious inconvenience ; and so he was requestedby the Bishop of Eome (Damasus I., a.d. 366-384) toexamine them and, where they differed, to choose the ren-dering which was nearest the Greek. This he did with theaid of the most ancient Greek manuscripts, but makingalterations only when absolutely necessary. His edition

* It was called the kolvt}, or tommon dialect; the grammarianscalled it ** Hellenistic " Greek,


12/72

INTRODUCTIONof the Gospels was issued in a.d. 383, and the rest of theNew Testament probably in the following year. It wonwide acceptance, partly through the authority of theRoman See, partly through Jerome's personal reputationas a scholar.In the New Testament, therefore, Jerome s work was a

revision ofolder Latin versions.

The Old Latin version of the Psalms had been made notfrom the original Hebrew but from the Greek translationof it, known as the Septuagint (or lxx.). Jerome revised ittwice. First when he was living in Rome (a.d. 382-385);this version is called the Roman Psalter, but is no longer inuse save in St. Peter's. Later, when he had removed toBethlehem (about a.d. 387 ), Jerome revised it again; thisversion is called the Gallican Psalter, from the widepopularity it obtained in Gaul; it is the Psalter found inthe Vulgate Bible.Thus in the Psalms Jerome's work was also the revision

ofan older Latin version.Later, indeed, he translated them from the Hebrew; but

the Gallican Psalter, like our own Prayer-Book version,was too familiar and too much loved to be supplanted bythe more scientific work.

After Jerome had settled at Bethlehem he devoted him-self to the great task of translating the Old Testament directfrom the Hebrew (for the previous Latin versions of thedifferent books had all been made from the Septuagint)and the work took him nearly twenty years. In this trans-lation he included most, though not all, of the books of theApocrypha; e,g,, he tells us that he translated Tobit and


13/72

INTRODUCTION ixJuditli, but did not revise the existing translations ofWisdom and Ecclesiasticus.In the Old Testament, therefore, Jeromes work was almost

entirely a translationfrom the Hebrew.None of the actual manuscripts written or corrected by-

Jerome survive. In the centuries between his age andthe invention of printing, Vulgate Bibles were multipliedby hand-copying, and numerous mistakes crept into thetext; the need for a single standard edition was almost asgreat in the sixteenth century as in the fourth. After someunsuccessful attempts, such an edition was brought out atRome in 1592 under the auspices of Pope Clement VIII.,and hence called the Clementine Vulgate. The text was cor-rected by the aid of some ancient and good manuscripts;and though the revision was not complete, the ClementineVulgate was a great improvement on earlier editions.Of late years much study has been given to the subject,

and scholars believe that they are now in a position toreconstruct Jerome's Bible with some approach to certainty.In the Church of Rome the Benedictine Order was in theyear 1907 entrusted by the Pope (Pius X.) with the taskof bringing out a Revised Version of the whole Bible; andin due time it will no doubt appear. Meanwhile Dr. JohnWordsworth (the late Bishop of Salisbury) had under-taken in 1878 to revise the New Testament; and thoughthe big edition, with full collations of variant readings, hasnot yet been printed beyond the Epistle to the Romans, asmall hand-edition of the complete New Testament waspublished, under his direction, in 1911.*

* Nouum TestamerUum Latine, etc.; editio minor, curante H. /.White, 1911 (Oxford : Clarendon Press. London: British and ForeignBible Society).


14/72

INTRODUCTIONThe Vulgate has left its mark on the English language

and the English Bible. Some of our most familiar texts owetheir present form to the fact that they are reminiscencesof the Latin rather than literal translations of the Hebrewor Greek; for instance, in Mark v. 30/' Jesus immediatelyknowing in himself that virtue had gone out of him/' is arendering of the Vulgate^ " lesus cognoscens in semetipsouirtutem quae exierat de eo/' where virtus = SvvafjLts, healingpower; in John xiv. 2, " in my Father's house are manymansions," the last word is a rendering of the Vulgatemansiones =fM)va[, resting-places; in Matt. xvi. 22, " be it farfrom thee " is not so much a translation of the Greek iXecoscrofc (i.e., iXaos (tol ecFTO) 6 Qeos = God be propitious to thee byaverting this evil) as of the Vulgate " absit a te "; and inActs xxiv. 16 the " conscience void of ofience " is a trans-lation of the Vulgate " sine ofiendiculo conscientiam "rather than of the Greek aTrpocrKOTrov crvvelSrja-tv, the " clearconscience " of the earlier English versions.*

Of words in ordinary use we may note that " Maundy "Thursday comes from Mandatum, as the anthem beginning" Mandatum nouum do nobis " (Joh. xiii. 34) was sung atthe solemn washing of the feet on Thursday in Holy Week;and " dirge " is a corruption of " dirige," as " dirige inconspectu tuo uiam meam " (Ps. v. 8) were the openingwords of an anthem in the mediaeval funeral offices.^In the following extracts the text of Bishop Wordsworth's

edition has (by the kind permission of the Clarendon Press)* See Carleton, The Pcvrt of Rheima in the Making of the English

BiUe (Oxford, 1902), p. 40.t See Abp. Bernard, The Psalter in Latin and English (London,

1911), p. V.


15/72

INTRODUCTION xibeenfoUowedfor the New Testament; the Clementine editionhas been followed for the Old. The Clementine punctuationand use of capital letters have also been preserved in theOld Testament; but the paragraphs, verse-divisions, andline-divisions have been assimilated to those of the EnglishEevised Version save (as in Job xxviii. 4, 5, Ps. ex. 3)where the sense of the Latin requires a difierent division.The spelling has also been made uniform, on the lines laiddown by Bishop Wordsworth.These passages will, it is hoped, bring before the reader

such portions of the Vulgate as are specially magnificent inthemselves, or are peculiarly sacred to devout Christians, orhave great historical associations. Thus the Lord's Prayerand the Ten Commandments are given; also the 'shortercanticles at Morning and Evening Prayer ( Venite, Benedictus,luhilate, Magnificat, Cantate, Nunc dimitiis, Deus misereatur),Ps. cxiv. (In exitu Israhel) was, with the Non nobis,Domine, sung by the English troops after the Battle ofAgincourt (a.d. 1415);* Ps. cxxii. (Laetatus sum) at theservice held at the English Church in Jerusalem, afterits recovery from the Turks (a.d. 1918); Ecclus. xliv. isendeared to many Englishmen by its connection withCommemoration Services at School or College.

H. J. W.* Compare Dante, Purgatorio c. ii. 46 ; Ps. cxiv. has been used in

Western funeral ofBces from the sixth century onwards.


16/72


17/72

SELECTIONS FROM THE VULGATEGenesis I. l-II. 3.

^ In principio creauit Deus caelum, et terram. ^ Terraautem erat inanis et uacua, et tenebrae erant super faciemabyssi: et Spiritus Dei ferebatur super aquas. ^ DixitqueDeus: Fiat lux. Et facta est lux. * Et uidit Deus lucemquod esset bona : et diuisit lucem a tenebris. ^ Appellauit-que lucem Diem, et tenebras Noctem : factumque est uespereet mane, dies unus.

^ Dixit quoque Deus: Fiat firmamentum in medioaquarum : et diuidat aquas ab aquis. "^ Et fecit Deus firma-mentum, diuisitque aquas, quae erant sub firmamento, abhis, quae erant super firmamentum. Et factum est ita.^Uocauitque Deus firmamentum. Caelum: et factum estaespere et mane, dies secundus.

^ Dixit uero Deus: Coi^gregentur aquae, quae sub caelosunt, in locum unum : et appareat arida. Et factum est ita.^ Et uocauit Deus aridam, Terram, congregationesqueaquarum appellauit Maria. Et uidit Deus quod esset bonum.^^ Et ait : Germinet terra berbam uirentem, et facientemsemen, et lignum pomiferum faciens fructum iuxta genussuum, cuius semen in semet ipso sit super terram. Et factumest ita. ^^ Et protulit terra herbam uirentem, et facientemsemen iuxta genus suum, lignumque faciens fructum, ethabens unumquodque sementem secundum speciem suam.Et uidit Deus quod esset bonum. ^^ Et factum est uespereet mane, dies tertius.


18/72

14 SELECTIONS FEOM THE VULGATE^* Dixit autem Deus : Fiant luminaria in firmamento caeli,

et diuidant diem ac noctem, et sint in signa et tempora, etdies et annos: ^^ utluceant in firmamento caeli, etinlumin-ent terram. Et factum est ita. ^^ Fecitque Deus duoluminaria magna: luminare mains, ut praeesset diei: etluminare minus, ut praeesset nocti: et stellas. ^'^ Et posuiteas in firmamento caeli, ut lucerent super terram, ^ etpraeessent diei ac nocti, et diuiderent lucem ac tenebras.Et uidit Deus quod esset bonum. ^^ Et factum est uespereet mane, dies quartus.

^^ Dixit etiam Deus : Producant aquae reptile animaeuiuentis, et uolatile super terram sub firmamento caeli.^^ Creauitque Deus Cete grandia, et omnem animam uiuen-tern atque motabilem, quam produxerant aquae in speciessuas, et omne uolatile secundum genus suum. Et uiditDeus quod esset bonum. ^^ Benedixitque eis, dicens:Crescite, et multiplicamini, et replete aquas maris : auesquemultiplicentur super terram. ^^ Et factum est uespere etmane, dies quintus.

^* Dixit quoque Deus: Producat terra animam uiuentemin genere suo, iumenta, et reptilia, et bestias terrae secun-dum species suas. Factumque est ita. ^^ Et fecit Deusbestias terrae iuxta species suas, et iumenta, et omne reptileterrae in genere suo. Et uidit Deus quod esset bonum,2^ et ait : Faciamus Hominem ad imaginem, et similitudinemnostram: et praesit piscibus maris, et uolatilibus caeli, etbestiis, uniuersaeque terrae, omnique reptili, quod moueturin terra. ^^ Et creauit Deus hominem ad imaginem suamad imaginem Dei creauit ilium, masculum et feminamcreauit eos. ^^ Benedixitque illis Deus, et ait : Crescite etmultiplicamini, et replete terram, et subicite eam, et domi-namini piscibus maris, et iiolatilibus caelij et uniuersis


19/72

GENESISEXODUS 15animantibus, quae mouentur super terrain. ^^ DixitqueDeus: Ecce dedi uobis omnem herbam adferentem semensuper terram, et uniuersa ligna quae habent in semet ipsissementem generis sui, ut sint uobis in escam : ^^ et cunctisanimantibus terrae, omnique uolucri caeli, et uniuersis quaemouentur in terra, et in quibus est anima uiuens, ut habeantad uescendum. Et factum est ita. ^^ Uiditque Deuscuncta quae fecerat: et erant ualde bona. Et factum estuespere et mane, dies sextus.

II. ^ Igitur perfecti sunt caeli et terra, et omnis ornatuseorum. ^ Compleuitque Deus die septimo opus suum quodfecerat: et requieuit die septimo ab uniuerso opere quodpatrarat. ^ Et benedixit diei septimo ; et sanctificauit iliumquia in ipso cessauerat ab omni opere suo quod creauit Deusut faceret.

Exodus XX. 1-17.^ Locutusque est Dominus cunctos sermones hos:2 Ego sum Dominus Deus tuus, qui eduxi te de Terra

Aegypti, de domo seruitutis.^ Non habebis deos alienos coram me.* Non facies tibi sculptile, neque omnem similitudinem

quae est in caelo desuper, et quae in terra deorsum, nee eorumquae sunt in aquis sub terra. ^ Non adorabis ea, neque colesego sum Dominus Deus tuus fortis, zelotes, uisitans iniqui-tatem patrum in filios, in tertiam et quartam generationemeorum qui oderunt me : * et faciens misericordiam in miliahis qui diligunt me, et custodiunt praecepta mea.

"^ Non adsumes nomen Domini Dei tui in uanum. nee enimhabebit insontem Dominus eum qui adsumserit nomenDomini Dei sui frustra.


20/72

16 SELECTIONS EKOM THE VULGATE^ Memento ut diem sabbati sanctifices. ^ Sex diebusoperaberis, et facies omnia opera tua. ^^ Septimo autem

die sabbatum Domini Dei tui est: non facies omne opus ineo, tu, et filius tuus et filia tua, seruus tuus et ancilla tua,iumentum tuum, et aduena qui est intra portas tuas. ^^ Sexenim diebus fecit Dominus caelum et terram, et mare, etomnia quae in eis sunt, et requieuit in die septimo, idcircobenedixit Dominus diei sabbati, et sanctificauit eum.

^^ Honora patrem tuum et matrem tuam, ut sis longaeuussuper terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi.

^^ Non occides.^* Non moecbaberis.^^ Non furtum facies.^ Non loquerfs contra proximum tuum falsum testimo-

nium.^^ Non concupisces domum proximi tui: nee desiderabis

uxorem eius, non seruum, non ancillam, non bouem, nonasinum, nee omnia quae illius sunt.

NUMERI XXIV.^ Cumque uidtsset Balaam quod placeret Domino ut

benediceret Israbeli, nequaquam abiit ut ante perrexerat,ut augurium quaereret: sed dirigens contra desertumuultum suum, ^ et eleuans oculos, uidit Israhel in tentoriiscommorantem per tribus suas : et inruente in se spiritu Dei,^ adsumta parabola ait:

Dixit Balaam filius Beor:dixit homo, cuius obturatus est oculus:

* dixit auditor sermonum Dei,qui uisionem Omnipotentis intuitus est,qui cadit, et sic aperiuntur.oculi eius:


21/72

EXODUSNUMEKI 17^ Quam pulchra tabernacula tua Jacob,

et tentoria tua Israhel^ ut ualles nemorosae,ut horti iuxta fluuios irrigui,ut tabernacula quae fixit Dominus,quasi cedri prope aquas.

^ Fluet aqua de situla eius,et semen illius erit in aquas multas.Tolletur propter Agag, rex eius,et auferetur regnum illius.

^ Deus eduxit ilium de Aegypto,cuius fortitudo similis est rhinocerotis.Deuorabunt gentes hostes illius,ossaque eorum confringent,et perforabunt sagittis.

^ Accubans dormiuit ut leo,et quasi leaena, quam suscitare nullus audebit.Qui benedixerit tibi, erit et ipse benedictus:qui maledixerit, in maledictione reputabitur.

^ Iratusque Balac contra Balaam, complosis manibus ait:Ad maledicendum inimicis meis uocaui te, quibus e contrariotertio benedixisti : ^^ reuertere ad locum tuum. Decreueramquidem magnifice bonorare te, sed IJominus priuauit tehonore disposito. ^^ Eespondit Balaam ad Balac: Nonnenuntiis tuis, quos misisti ad me, dixi: ^^ Si dederit mihiBalac plenam domum suam argenti et auri, nonpotero prae-terire sermonem Domini Dei mei, ut uel boni quid, uel maliproferam ex corde meo: sed quidquid Dominus dixerit, hocloquar ? ^* Uerumtamen pergens ad populum meum, daboconsilium, quid populus tuus populo huic faciat extremotempore. ^^ Sumta igitur parabola, rursum ait:

Dixit Balaam filius Beor:dixit homo, cuius obturatus est oculus


22/72

18 SELECTIONS FKOM THE VULGATE^^ dixit auditor sermonum Dei,

qui nouit docorinam Altissimi,et uisiones Omnipotentis uidet,qui cadens apertos habet oculos.

^^ Uidebo eum, sed non modo:intuebor ilium, sed non prope.Orietur Stella ex Jacob,et consurget uirga de Israhelet percutiet duces Moab,uastabitque omnes filios Seth.

^^ Et erit Idumaea possessio eius:hereditas Seir cedet inimicis suisIsrahel uero fortiter aget.

^^ De Jacob erit qui dominetur,et perdat reliquias ciuitatis.

^ Cumque uidisset Amalec, adsumens parabolam, aitPrincipium Gentium Amalec,cuius extrema perdentur.

2^ Uidit quoque Cinaeum: et adsumta parabola, ait:Robustum quidem est habitaculum tuum:sed si in petra posueris nidum tuum,

22 et fueris electus de stirpe Cin,quamdiu poteris permanere ?Assur enim capiet te.

^^ Adsumtaque parabola iterum locutus est:Heu, quis uicturus est, quando ista faciet Deus ?2* Uenient in trieribus de Italia,

superabunt Assyrios, uastabuntque Hebraeos,et ad extremum etiam ipsi peribunt.

25 Surrexitque Balaam, et reuersus est in locum suum:Balac quoque uia, qua uenerat, rediit.


23/72

NUMEKIDEUTEEONOMIUM 19

Deuteronomium XVI. 1-17.^ Gbserua mensem nouarum frugum, et uerni primum

temporis, ut facias Phase Domino Deo tuo: quoniam in istomense eduxit te Dominus Deus tuus de Aegypto nocte.2 Immolabisque Phase Domino Deo tuo de ouibus, et- debobus in loco, quem elegerit Dominus Deus tuus, ut habitetnomen eius ibi. ^ Non comedes in eo panem fermentatumSeptem diebus comedes absque fermento, afflictionispanem, quoniam in pauore egressus es de Aegypto : ut memi-neris diei egressionis tuae de Aegypto, omnibus diebus uitaetuae. * Non apparebit fermentum in omnibus terministuis septem diebus, et non remanebit de carnibus eius quodimmolatum est uespere in die primo usque mane. ^ Nonpoteris immolare Phase in qualibet urbium tuarum, quasDominus Deus tuus daturus est tibi; ^ sed in loco, quemelegerit Dominus Deus tuus, ut habitet nomen eius ibi:immolabis Phase uespere ad solis occasum, quando egressuses de Aegypto. '^ Et coques, et comedes in loco, quemelegerit Dominus Deus tuus, maneque consurgens uades intabernacula tua. ^ Sex diebus comedes azyma: et in dieseptima, quia collecta est Domini Dei tui, non facies opus.

^ Septem hebdomadas numerabis tibi ab ea die quafalcem in segetem miseris. ^^ Et celebrabis diem festumhebdomadarum Domino Deo tuo, oblationem spontaneammanus tuae, quam ofieres iuxta benedictione^n Domini Deitui:^^ et epulaberis coram Domino Deo tuo, tu, filius tuus,et filia tua, seruus tuus, et ancilla tua, et Leuites qui estintra portas tuas, aduena ac pupillus et uidua, qui moranturuobiscum: in loco quem elegerit Dominus Deus tuus, uthabitet nomen eius ibi: ^^ et recordaberis quoniam seruus


24/72

20 SELECTIONS FROM THE VULGATEfueris in Aegypto : custodiesque ac facies quae praeceptasunt.

^^ SoUemnitatem quoque tabernaculorum celebrabis perseptem dies, quando coUegeris de area et torculari frugestuas: ^* et epulaberis in festiuitate tua, tu, filius tuus, etfilia, seruus tuus et ancilla, Leuites quoque et aduena,pupillus ac uidua qui intra portas tuas sunt. ^^ Septemdiebus Domino Deo tuo festa celebrabis in loco, quemelegerit Dominus : benedicetque tibi Dominus Deus tuus incunctis frugibus tuis, et in omni opere manuum tuarum,erisque in laetitia. ^^ Tribus uicibus per annum apparebitomne masculinum tuum in conspectu Domini Dei tui in locoquem elegerit: in soUemnitate azymorum, in soUemnitatehebdomadarum, et in soUemnitate tabernaculorum. Nonapparebit ante Dominum uacuus: ^^ sed ofieret unusquisquesecundum quod habuerit iuxta benedictionem Domini Deisui, quam dederit ei.

loB XXVIII.^ Habet argentum, uenarum suarum principiaet auro locus est, in quo conflatur.

2 Ferrum de terra toUituret lapis solutus calore, in aes uertitur.

^ Tempus posuit tenebris,et uniuersorum finem ipse considerat,lapidem quoque caliginis, et umbram mortis.

* Diuidit torrens a populo peregrinante,eos, quos oblitus est pes egentis hominis, et inuios.

^ Terra, de qua oriebatur panis in loco suo, igni subuersaest.


25/72

DEUTEEONOMIUMlOB 2i^ Locus sapphiri lapides eius,

et glebae illius aurum.'^ Semitam ignorauit auis,nee intuitus est earn oculus uulturis.

Non calcauerunt earn filii institorum,nee pertransiuit per earn leaena.

^ Ad silieem extendit manum suam,subuertit a radieibus montes. -,

^ In petris riuos excidit,et omne pretiosum uidit oculus eius.

^^ Profunda quoque fluuiorum scrutatus est,et abseondita in lueem produxit.

^^ Sapientia uero ubi inuenitur ?et quis est locus intellegentiae ?

^^ Nescit bomo pretium eius,nee inuenitur in terra suauiter uiuentium.

^*Abyssus dicit : Non est in meet mare loquitur : Non est meeum.

^^ Non dabitur aurum obrizum pro ea,nee appendetur argentum in eommutatione eius.

^^ Non conferetur tinctis Indiae coloribus,' nee lapidi sardonyebo pretiosissimo, uel sapphire.^^ Non adaequabitur ei aurum uel uitrum,

nee commutabuntur pro ea uasa auri^^ Excelsa et eminentia non memorabuntur eomparatione

eiustrabitur autem sapientia de oecultis.

^^ Non adaequabitur ei topazius de Aethiopia,nee tineturae mundissimae componetur.

^ Unde ergo sapientia uenit ?et quis est locus intellegentiae ?


26/72

22 SELECTIONS FROM THE VULGATE^^ Abscondita est ab oculis omnium uiuentimn,

uolucres quoque caeli latet.^^ Perditio et mors dixerunt:

Auribus nostris audiuimus famam eius.^^ Deus intellegit uiam eius,

et ipse nouit locum illius.^* Ipse enim fines mundi intuetur:

et omnia, quae sub caelo sunt, respicit.^^ Qui fecit uentis pondus,

et aquas appendit in mensura.^^ Quando ponebat pluuiis legem,

et uiam procellis sonantibus:^^ Tunc uidit illam, et enarrauit,

et praeparauit, et inuestigauit.^ Et dixit homini:

Ecce timor Domini, ipsa est sapientia:et recedere a malo, intellegentia.

PSALMUS Vni.^ Domine Dominus noster,quam admirabile est nomen tuum in uniuersa terra !Quoniam eleuata est magnificentia tua, super caelos.

^ Ex ore infantium et lactantium perfecisti laudempropter inimicos tuos,ut destruas inimicum et ultorem.

^ Quoniam uidebo caelos tuos, opera digitorum tuorum:lunam et stellas, quae tu fundasti.

* Quid est homo, quod memor es eius ?aut filius hominis, quoniam uisitas eum ?


27/72


28/72

24 SELECTIONS FEOM THE VULGATEPsALMus LI. (L. Vulg,).

1 Miserere mei Deus, secundum magnam misericordiamtuam.

Et secundum multitudinem miserationum tuarum, deleiniquitatem meam.

^ Amplius laua me ab iniquitate meaet a peccato meo munda me.^ Quoniam iniquitatem meam ego cognosceet peccatum meum contra me est semper.

* Tibi soli peccaui,et malum coram te feci:ut iustificeris in sermonibus tuis,et uincas cum iudicaris.

^ Ecce enim in iniquitatibus conceptus sumet in peccatis concepit me mater mea.

^ Ecce enim ueritatem dilexisti:incerta, et occulta sapientiae tuae manifestasti mihi.

^ Asperges me bysopo, et mundabor:lauabis me, et super niuem dealbabor. Auditui meo dabis gaudium et laetitiam:

et exultabunt ossa humiliata.^ Auerte faciem tuam a peccatis meis:et omnes iniquitates meas dele.

^^ Cor mundum crea in me Deuset spiritum rectum innoua in uisceribus meis.^^ Ne proicias me a facie tua

et spiritum sanctum tuum ne auferas a me.^^ Kedde mihi laetitiam salutaris tui:

et spiritu principali confirma me.^^ Docebo iniquos uias tuas:et impii ad te conuertentur.


29/72

PSALMI 25^* Libera me de sanguinibus Deus, Deus salutis meae:

et exultabit lingua mea iustitiam tuam.^^ Domine, labia mea aperies:

et OS meum adnuntiabit laudem tuam.^^ Quoniam si uoluisses sacrificium, dedissem utique:

holocaustis non delectaberis.^'^ Sacrificium Deo spiritus contribulatus

cor contritum, et humiliatum Deus non despicies.^^ Benigne fac Domine in bona uoluntate tua Sion:

ut aedificentur muri Hierusalem.19 Tunc acceptabis sacrificium iustitiae, oblationes, et

holocausta:tunc inponent super altare tuum uitulos.

PsALMus LXVII. (LXVI. Vulg.).^ Deus misereatur nostri, et benedicat nobisinluminet uultum suum super nos, et misereatur nostri.

^ Ut cognoscamus in terra uiam tuamin omnibus gentibus salutare tuum.

^ Confiteantur tibi populi Deus:confiteantur tibi populi omnes.

* Laetentur et exultent gentesquoniam iudicas populos in aequitate,et gentes in terra dirigis.

^ Confiteantur tibi populi Deus,confiteantur tibi populi omnes:

^ terra dedit fructum suum.Benedicat nos Deus, Deus noster,

^ Benedicat nos Deus:et metuant eum omnes fines terrae.


30/72

26 SELECTIONS FROM THE VULGATE

PSALMUS XC. (LXXXIX. Vulg.).^ Domine, refugium factus es nobisa generatione in generationem.

^ Priusquam montes fierent,aut formaretur terra, et orbisa saeculo et usque in saeculum tu es Deus.

^ Ne auertas hominem in humilitatemet dixisti: Conuertimini filii hominum.

* Quoniam mille anni ante oculos tuos,tamquam dies hesterna, quae prateriuit,et custodia in nocte,

^ quae pro nihilo habentur, eorum anni erunt.Mane sicut herba transeat,

^ mane floreat, et transeat:uespere decidat, induret, et arescat,

^ Quia defecimus in ira tua,et in furore tuo turbati sumus.

^ Posuisti iniquitates nostras in conspectu tuosaeculum nostrum in inluminatione uultus tui.

^ Quoniam omnes dies nostri defecerunt:et in ira tua defecimus.Anni nostri sicut aranea meditabuntur

^ dies annorum nostrorum in ipsis, septuaginta anni.Si autem in potentatibus octoginta anniet amplius eorum, labor et dolor.Quoniam superuenit mansuetudo : et corripiemur.

^^ Quis nouit potestatem irae tuae:et prae timore tuo iram tuam dinumerare ?

^2 Dexteram tuam sic notam fac:et erudites corde in sapientia.


31/72

PSALMI 27^^ Conuertere Domine usquequo|?

et deprecabilis esto super seruos tuos.^* Repleti sumus mane misericordia tua:

et exultauimus, et delectati sumus omnibus diebusnostris.

^^ Laetati sumus pro diebus, quibus nos humiliasti:annis, quibus uidimus mala,

^^ Respice in seruos tuos, et in opera tua:et dirige filios eorum.

^^ Et sit splendor Domini Dei nostri super nos,et opera manuum nostrarum dirige super nos:et opus manuum nostrarum dirige.

PsALMUS XCV. (XCIV. Vulg.).^ Uenite, exultemus Domino:iubilemus Deo salutari nostro

2 Praeoccupemus faciem eius in confessioneet in psalmis iubilemus ei.

^ Quoniam Deus magnus Dominus:et rex magnus super omnes deos.

* Quia in manu eius sunt omnes fines terras:et altitudines montium ipsius sunt.

^ Quoniam ipsius est mare, et ipse fecit illudet siccam manus eius formauerunt.

^ Uenite adoremus, et procidamuset pioremus ante Dominum, qui fecit nos.

^ Quia ipse est Dominus Deus noster:et nos populus pascuae eius, et ones manus eius.Hodie si uocem eius audieritis,

^ nolite obdurare corda uestra;


32/72

28 SELECTIONS FEOM THE VULGATESicut in inritationesecundum diem temtationis in deserto:

^ ubi temtauerunt me patres uestri,probauerunt me, et uiderunt opera mea.

^ Quadraginta annis ofEensus fui generationi illi,et dixi : Semper hi errant corde.Et isti non cognouerunt uias meas^^ ut iuraui in ira mea:Si introibunt in requiem meam.

PsALMus XCVIII. (XCVII. Vulg.).^ Cantate Domino canticum nouum:quia mirabilia fecit.Saluauit sibi dextera eius : et brachium sanctum eius.

^ Notum fecit Dominus salutare suum:in conspectu Gentium reuelauit iustitiam suam.^ Kecordatus est misericordiae suae, et ueritatis suaedomui IsraheL

Uiderunt omnes termini terrae salutare Dei nostri.* lubilate Deo omnis terra: .cantate, et exultate, et psallite.

^ Psallite Domino in cithara,in cithara et uoce psalmi^ in tubis ductilibus, et uoce tubae corneae.lubilate in conspectu regis Domini:

^ moueatur mare, et plenitudo eiusorbis terrarum, et qui habitant in eo.

^ Flumina plaudent manu,simul montes exultabunt


33/72

PSALMI 29a conspectu Domini: qTioniam uenit iudicare terram.ludicabit orbem terrarum in iustitia,et populos in aequitate.

PsALMus C. (XCIX. Vulg.).^ lubilate Deo omnis terra^ Semite Domino in laetitia.Introite in conspectu eius, in exultatione.

^ Scitote quoniam Dominus ipse est Deus:ipse fecit nos, et non ipsi nosPopnlus eius, et ones pascuae eius

* introite portas eius in confessione, ,atria eius in hymnisconfitemini illi. Laudate nomen eius:

^ quoniam suauis est Dominus, in aeternum misericordiaeius,

et usque in generationem et generationem ueritas eius.

PsALMus CXIV. (CXIII. Vulg.).^ In exitu Israhel de Aegypto,domus lacob de populo barbaro:

2 Facta est ludaea sanctificatio eius,Israbel potestas eius.

^ Mare uidit, et fugit:lordanis conuersus est retrorsum.

* Monte.s exultauerunt ut arietes:et colles sicut agni ouium.


34/72

30 SELECTIONS FEOM THE VULGATE^ Quid est tibi mare quod fugisti:et tu lordanis, quia conuersus es retrorsum ?

^ Montes exultastis sicut arietes,et coUes sicut agni ouium.

^ A facie Domini mota est terra,a facie Dei lacob.^ Qui conuertit petram in stagna aquarum,et rupem in fontes aquarum

PsALMUS CXXII. (CXXL Vulg.).^ Laetatus sum in his, quae dicta sunt mihi:In domum Domini ibimus.

^ Stantes erant pedes nostri,in atriis tiris Hierusalem.

^ Hierusalem, quae sedificatur ut ciuitascuius participatio eius in idipsimi.

* Illuc enim ascenderunt tribus, tribus Dominitestimonium Israhelad confitendum nomini Domini.

^ Quia illuc sederunt sedes in iudicio,sedes super domum Dauid.

^ Eogate quae ad pacem sunt Hierusalemet abundantia diligentibus te

^ Fiat pax in uirtute tuaet abundantia in turribus tuis.

^ Propter fratres meos, et proximos meos,loquebar pacem de te:

^ Propter domum Domini Dei nostri,quaesiui bona tibi.


35/72

PSALMI 31

PsALMus CXXVII. (CXXVI. Vulg,).^ Nisi Dominus aedificauerit domum,in uanum laborauerunt qui aedificant earn.Nisi Dominus custodierit ciuitatem,frustra uigilat qui custodit earn.

2 Uanum est nobis ante lucem surgere : surgite post-quam sederitis,

qui manducatis panem doloris.Cimi dederit dilectis suis somnum:

^ ecce hereditas Domini filii:merces, fructus uentris.

/ Sicut sagittae in manu potentis:ita filii excussorum.

^ Beatus uir qui impleuit desiderium suum ex ipsis:non confundetur cum loquetur inimicis suis in porta.

PsALMUS CXXX. (CXXIX. Vulg.),^ De profundis clamaui ad te Domine:^ Domine exaudi uocem meam:Fiant aures tuae intendentes,in uocem deprecationis meae.

^ Si iniquitates obseruaueris Domine:Domine quis sustinebit ?

* Quia apud te propitiatio estet propter legem tuam ^ sustinui te Domine.


36/72

32 SELECTIONS FROM THE VULGATESustinuit anima mea in uerbo eius:sperauit anima mea in Domino.A custodia matutina usque ad noctemsperet Israhel in Domino.Quia apud Dominum misericordiaet copiosa apud eum redemptio.Et ipse redimet Israhel,ex omnibus iniquitatibus eius.

8

Prouerbia IX.Sapientia aedificauit sibi domum,excidit columnas septem.

^ Immolauit uictimas suas, miscuit uinum,et proposuit mensam suam.

^ Misit ancillas suas ut uocarentad arcem, et ad-^ moenia ciuitatis

* Si quis est paruulus, ueniat ad me.Et insipientibus locuta est

^ Uenite, comedite panem meum,et bibite uinum quod miscui nobis.

^ Relinquite infantiam, et uiuite,et ambulate per uias prudentiae.

^ Qui erudit derisorem, ipse iniuriam sibi facitet qui arguit impium, sibi maculam generat,

^ Noli arguere derisorem, ne oderit te.Argue sapientem, et diliget te.

^ Da sapienti occasionem, et addetur ei sapientia.Doce iustum, et festinabit aocipere.


37/72

PSALMIECCLESIASTES 3310 Principium sapientiae timor Domini:

et scientia sanctorum, prudentia." Per me enim multiplicabuntur dies tui,et addentur tibi anni uitae.

^ Si sapiens fueris, tibimet ipsi eris:si antem illusor, solus portabis malum.

^^ Mulier stulta et clamosa,plenaque illecebris, et nihil omnino sciens,

^* sedit in foribus domus suaesuper sellam in excelso urbis loco,

^^ ut uocaret transeuntes per uiam,et pergentes itinere suo^^ Qui est paruulus, declinet ad me.Et uecordi locuta est:

^'^ Aquae furtiuae dulciores sunt,et panis absconditus suauior.

^ Et ignorauit quod ibi sint gigantes,et in profundis inferni conuiuae eius.

ECCLESIASTES I.^ Uerba Ecclesiastae, filii Dauid, regis Hierusalem.'Uanitas uanitatum, dixit Ecclesiastes : uanitas uanita-

tum, et omnia uanitas. ^ Quid habet amplius homo deuniuerso labore suo, quo laborat sub sole ? . * Generatiopraeterit, et generatio aduenit ; terra autem in aeternum stat.

'^ Oritur sol, et occidit, et ad locum suum reuertitur: ibiquerenascens, ^ gyrat per Meridiem, et flectitur ad Aquilonem:lustrans uniuersa in circuitu pergit spiritus, et in circulos

3


38/72

34 SELECTIONS FROM THE VULGATEsuos reuertitur. "^ Omnia flumina intrant in mare, et marenon redundat : ad locum, unde exeunt flumina, reuertunturut iterum fluant. ^ Cunctae res difficiles: non potest eashomo explicare sermone. Non saturatur oculus uisu, neeauris auditu impletur. ^ Quid est quod fuit ? ipsum quodfuturum est. Quid est quod factum est ? ipsum quodfaciendum est. ^ Nihil sub sole nouum, nee ualet quis-quam dicere : Ecce hoc recens est : iam enim praecessit insaeculis, quae fuerunt ante nos. ^^ Non est priorum memoriased nee eorum quidem, quae postea futura sunt, erit re-cordatio apud eos, qui futuri sunt in nouissimo.

^^ Ego Ecclesiastes fui rex Israhel in Hierusalem, ^^ etproposui in animo meo quaerere et inuestigare sapienter deomnibus, quae fiunt sub sole. Hanc oecupationem pessi-mam dedit Deus filiis hominum, ut occuparentur in ea.^^ Uidi euneta, quae fiunt sub sole, et ecce uniuersa uanitas,et afflictio spiritus. ^^ Peruersi difficile eorriguntur, etstultorum infinitus est numerus. ^^ Locutus sum in cordemeo, dicens: Ecce magnus effectus sum, etpraecessi omnessapientia, qui fuerunt ante me in Hierusalem : et mens meaeontemplata est multa sapienter, et didici. ^^ Dediquecor meum ut scirem prudentiam, atque doetrinam, errores-que et stultitiam: et agnoui quod in his quoque esset labor,et afflictio spiritus, ^ eo quod in multa sapientia multa sitindignatio: et qui addit scientiam, addit et laborem.


39/72

ECCLESIASTESSAPIENTIAECCLESIASTICUS 35

Sapientia III. 1-9.^ lustorum autem animae in manu Dei sunt,et non tanget illos tormentum mortis.

^ Uisi sunt oculis insipientium mori:et aestimata est afflictio exitus illorum:

^ et quod a nobis est iter, exterminium:illi autem sunt in pace.

* Et si coram hominibus tormenta passi sunt,spes illorum immortalitate plena est.

^ In paucis uexati, in multis bene disponenturquoniam Deus temtauit eos, et inuenit illos dignos so.

^ Tamquam aurum in fornace probauit illos,et quasi holocausti bostiam accepit illos,

^ et in tempore erit respectus illorum.Fulgebunt iusti,et tamquam scintillae in arundineto discurrent.

ludicabunt nationes, et dominabuntur populis,et regnabit Dominus illorum in perpetuum.

^ Qui confidunt in illo, intellegent ueritatemet fideles in dilectione adquiescent illi:quoniam donum et pax est electis eius.

ECCLESIASTICUS XLIV. 1-23.^ Laudemus uiros gloriosos,

et parentes nostros in generatione sua.^ Multam gloriam fecit Dominusmagnificentia sua a saeculo.


40/72

36 SELECTIONS FEOM THE VULGATE^ Dominantes in potestatibus suis,homines magni nirtute,et prudentia sua praediti,nuntiantes in prophetis dignitatem prophetarum,

* et imperantes in praesenti populo,et uirtute prudentiae populis * sanctissima uerba.

^ In peritia sua requirentes modos musicos,et narrantes carmina scripturarum.

^ Homines diuites in uirtute, pulchritudinis studiumhabentes

pacificantes in domibus suis.^ Omnes isti in generationibus gentis suae gloriam adepti

sunt,et in diebus suis habentur in laudibus.

^ Qui de illis nati sunt, reliquerunt nomennarrandi laudes eorum

^ et sunt quorum non est memoriaperierunt quasi non fuerintet nati sunt, quasi non nati,et filii ipsorum cum ipsis.

^ Sed illi uiri misericordiae sunt,quorum pietates non defuerunt:

^^ cum semine eorum permanent bona,hereditas sancta nepotes eorum,et in testamentis stetit semen eorum

12 et filii eorum propter illosusque in aeternum manent

1^ semen eorum et gloria eorum non derelinquetur.1* Corpora ipsorum in pace sepulta sunt,

et nomen eorum uiuit in generationem et generationem.* We must probably supply some verb, such as nuntiantes or

logumtes.


41/72

ECCLESIASTICUS 37^^ Sapientiam ipsorum narrent populi,

et laudem eorum nuntiet ecclesia.K Enoch placuit Deo, et translatus est in paradisum,

ut det gentibus paenitentiam.^ "^ Noe inuentus est perfectus, iustus,

et in tempore iracundiae factus est reconciliatio.Ideo dimissum est reliquum terrae,cum factum est diluuium.

^^ Testamenta saeculi posita sunt apud ilium,ne deleri possit dHuuio omnis caro.

^^ Abraham magnus pater multitudinis gentium,et non est inuentus similis illi in gloriaqui conseruauit legem Excelsi,et fuit in testamento cum illo.In carne eius stare fecit testamentum,et in temtatione inuentus est fidelis.

20

21 Ideo iureiurando dedit illi gloriam in gente sua,crescere ilium quasi terrae cumulum,et ut Stellas exaltare semen eius,et hereditare illos a mari usque ad mare,et a flumine usque ad terminos terrae.Et in Isaac eodem modo fecit propter Abraham patrem

eius.Benedictionem omnium Gentium dedit illi Dominus,et testamentum confirmauit super caput lacob.Agnouit eum in benedictionibus suis,et dedit illi hereditatem,et diuisit illi partemin tribubus duodecim.


42/72


ESAIAS LIII.^ Quis credidit auditui nostro ? et brachium Domini

cui reuelatum est ? ^ Et ascendet sicut uirgultum corameo, et sicut radix de terra sitienti: non est species ei, nequedecor : et uidimus eum, et non erat aspectus, et desideraui-mus eum: ^ Despectum, et nouissimum uirorum, uirumdolorum, et scientem infirmitatem: et quasi absconditusuultus eius et despectus, unde nee reputauimus eum.

^ Uere languores nostros ipse tulit, et dolores nostrosipse portauit: et nos putauimus eum quasi leprosum, etpercussum a Deo et humiliatum. ^ Ipse autem uulneratusest propter iniquitates nostras, attritus est propter sceleranostra: disciplina pacis nostrae super eum, et liuore eiussanati sumus. ^ Omnes nos quasi ones errauimus, unus-quisque in uiam suam declinauit: et posuit Dominus in eo'iniquitatem omnium nostrum.

'^ Oblatus est quia ipse uoluit, et non aperuit os suum:sicut ouis ad occisionem ducetur, et quasi agnus coramtondente se obmutescet, et non aperiet os suum. ^ Deangustia, et de iudicio sublatus est: generationem eiusquis enarrabit ? quia abscissus est de terra uiuentium:propter scelus populi mei percussi eum. ^ Et dabit impiospro sepultura, et diuitem pro morte sua : eo quodiniquitatemnon fecerit, neque dolus fuerit in ore eius.

^ Et Dominus uoluit conterere eum in infirmitate: siposueritpropeccato animamsuam, uidebitsemen longaeuum,et uoluntas Domini in manu eius dirigetur. ^^ Pro eo quodlaborauit anima eius, uidebit et saturabitur: in scientia suaiustificabit ipse iustus seruus mens multos, et iniquitates


43/72

ESAIASHIEREMIAS 39eorum ipse portabit. ^^ Ideo dispertiam ei plurimos: etfortium diuidet spolia, pro eo quod tradidit in mortem ani-mam suam, et cum sceleratis reputatus est : et ipse peccatamultorum tulit, et pro transgressoribus rogauit.

HiEREMIAS XXXI. 10-17.^ Audite uerbum Domini Gentes, et adnuntiate in insulis,

quae procul sunt, et dicite : Qui dispersit Israhel, congregabiteum: et custodiet eum sicut pastor gregem suum. ^^ Re-demit enim Dominus lacob, et liberauit eum de manupotentioris. ^^ Et uenient, et laudabunt in monte Sion:et confluent ad bona Domini super frumento, et uino, etoleo, et foetu pecorum et armentorum : eritque anima eorumquasi hortus irriguus, et ultra non esurient. ^^ Tunc laeta-bitur uirgo in choro, iuuenes et senes simul: et conuertamluctum eorum in gaudium, et consolabor eos, et laetificaboa dolore suo. ^* Et inebriabo animam sacerdotum pingue-dine : et populus mens bonis meis adimplebitur, ait Dominus.

^^ Haec dicit Dominus: Uox in excelso audita est lamenta-tionis, luctus, et fletus Ilachel plorantis filios suos, et nolentisconsolari super eis, quia non sunt. ^^ Haec dicit Dominus:Quiescat uox tua a ploratu, et oculi tui a lacrimis : quia estmerces operi tuo, ait Dominus: et reuertentur de terrainimici. ^^ Et est spes nouissimis tuis, ait Dominus: etreuertentur filii ad terminos suos.


44/72


EZECHIEL XXXVII. 1-14.^ Facta est super me manus Domini, et eduxit me in

spiritu Domini: et dimisit me in medio campi, qui eratplenus ossibus: ^ Et circumduxit me per ea in gyro: erantautem multa ualde super faciem campi, siccaque uehemen-ter. ^ Et dixit ad me: Fili hominis putasne uiiient ossaista ? Et dixi: Domine Deus, tu nosti. * Et dixit ad me:Uaticinare de ossibus istis: et dices eis: Ossa arida auditeuerbum Domini. ^ Haec dicit Dominus Deus ossibus his:Ecce ego intromittam in uos spiritum, et uiuetis. ^ Etdabo super uos neruos, et succrescere faciam super uoscarnes, et superextendam in nobis cutem: et dabo nobisspiritum, et uiuetis, et scietis quia ego Dominus. "^ Etprophetauisicutpraeceperatmihi: factus est autem sonitus,prophetante me, et ecce commotio; et accesserunt ossa adossa, unumquodque ad iuncturam suam. ^ Et nidi, et eccesuper ea nerui, et carnes ascenderunt: et extenta est in eiscutis desuper, et spiritum non babebant. ^ Et dixit ad me:Uaticinare ad spiritum, -uaticinare fili hominis, et dices adspiritum: Haec dicit Dominus Deus: A quattuor uentis ueriispiritus, et insuffla super interfectos istos, et reuiuiscant.^ Et prophetaui sicut praeceperat mihi: et ingressus est inea spiritus, et uixerunt : steteruntque super pedes suos exer-citus grandis nimis ualde. ^^ Et dixit ad me : Fili hominis,ossa haec uniuersa, domuslsrahel est: ipsi dicunt: Arueruntossa nostra, et periit spes nostra, et abscissi sumus. ^^ Prop-terea uaticinare, et dices ad eos: Haec dicit Dominus Deus:Ecce ego aperiam tumulos uestros, et educam uos de sepul-chris uestris populus mens : et inducam uos in terram Israhel


45/72

EZECHIEL^l MACHABAEOEUM 41^^ Et scietis quia ego Dominus, cum aperuero sepulchrauestra, et eduxero uos de tumulis uestris popule meus:^* Et dedero spiritum meum in uobis, et uixeritis, et re-quiescere uos faciam super humuui uestram: et scietis quiaego Dominus locutus sum, et fecij ait Dominus Deus.

1 Machabaeorum III. 10-IV. 25.^ Et congregauit Apollonius Gentes, et a Samaria uirtu-

tem multam et magnam ad bellandum contra Israhel.^^ Et cognouit ludas, et exiit obuiam illi: et percussit, etoccidit ilium : et ceciderunt uulnerati multi, et reliqui fuger-unt. ^^ Et accepit spolia eorum: et gladium ApoUoniiabstulit ludas, et erat pugnans in eo omnibus diebus.

^^ Et audiuit Seron princeps exercitus Syriae, quod con-gregauit ludas congregationem fidelium, et ecclesiam se-cum,^* et ait: Faciam mibi nomen, et glorificabor in regno,et debellabo ludam, et eos, qui cum ipso sunt, qui sperne-bant uerbum regis. ^^ Et praeparauit se: et ascenderuntcum eo castra impiorum fortes auxiliarii ut facerent uindi-ctam in filios Israhel.

^ Et adpropinquauerunt usque ad Bethoron: et exiuitludas obuiam illi cum paucis. ^**^ Ut autem uideruntexercitum uenientem sibi obuiam, dixerunt ludae : Quomodopoterimus pauci pugnare contra multitudinem tantam, ettam fortem, et nos fatigati sumus ieiunio bodie ? ^^ Et aitludas : Facile est concludi multos in manus paucorum : etnon est differentia in conspectu Dei caeli liberare in multis,et in- paucis: ^^ quoniam non in multitudine exercitusuictoria belli, sed de caelo fortitude est. ^ Ipsi ueniunt ad


46/72

42 SELECTIONS -FEOM THE VULGATEnos in multitudine contumaci, et superbia ut disperdant nos,et uxores nostras, et filios nostros, et ut spolient nos: ^^ nosuero pugnabimus pro animabus nostris, et legibus nostris^* et ipse Dominus conteret eos ante faciem nostram: uosautem ne timueritis eos.

^^ Ut cessauit autem loqui, insiluit in eos subito : et con-tritus est Seron, et exercitus eius in conspectu ipsius:^* et persecutus est eum in descensu Bethoron usque incampum, et ceciderunt ex eis octingenti uiri, reliqui autemfugerunt in terram Philisthiim.

^^ Et cecidit timor ludae, ac fratrum eius, et formidosuper omnes gentes in circuitu eorum. ^^ Et peruenit adlegem nomen eius, et de proeliis ludae narrabant omnesgentes.

^^ Ut audiuit autem rex Antiocbus sermones istos, iratusest animo : et misit, et congregauit exercitum uniuersi regnisui, castra fortia ualde : ^ et aperuit aerarium suum, et deditstipendia exercitui in annum: et mandauit illis ut essentparati ad omnia. ^^ Et uidit quod defecit pecunia dethesauris suis, et tributa regionis modica propter dissen-sionem, et plagam, quam fecit in terra, ut toUeret legitima,quae erant a primis diebus: ^ et timuit ne non haberetut semel et bis, in sumptus et donaria, quae dederat antelarga manu: et abundauerat super reges, qui ante eumfuerant. ^^ Et consternatus erat animo ualde, et cogitauitire in Persidem, et accipere tributa regionum, et congregareargentum multum. ^^ Et reliquit Lysiam hominem nobilemde genere regali, super negotia regia, a flumine Euphrateusque ad flumen Aegypti: ^^ et ut nutriret Antiochumfilium suum, donee rediret. ^* Et tradidit ei mediumexercitum, et elepbantos: et mandauit ei de omnibus, quaeuolebat, et de inhabitantibus ludaeam, et Hierusalem: ^^ et


47/72


48/72

44 SELECTIONS FEOM THE VULGATEpha contra Hierusalem : quia locus orationis erat in Masphaante in IsraheL ^^ Et ieiunauerunt ilia die, et induerunt seciliciis, et cinerem inposuerunt capiti suo : et disciderunt ues-timenta sua : ^ et expanderunt libros legis, de quibus scruta-bantur Gentes similitudinem simulacrorum suorum : ^^ et at-tulerunt ornamenta sacerdotalia, et primitias, et decimas : etsuscitaueruntNazaraeos, qui impleuerant dies :^ etclamaue-runt uoce magna in caelum, dicentes: Quid faciemus istis, etquo eos ducemus ? ^^ Et sancta tua conculcata sunt, etcontaminata sunt, et sacerdotes tui facti sunt in luctum, etin humilitatem. ^^ Et ecce Nationes conuenerunt aduersumnos ut nos disperdant : tu scis quae cogitant in nos. ^^ Quo-modo poterimus subsistere ante faciem eorum, nisi tu Deusadiuues nos ? ^* Et tubis exclamauerunt uoce magna.

^^ Et post haec constituit ludas duces populi, tribunos, etcenturiones, et pentacontarchos, et decuriones. ^^ Et dixithis, qui aedificabant domos, et sponsabant uxores, et planta-bant uineas, et formidolosis, ut redirent unusquisque indomum suam secundum legem. ^'^ Et mouerunt castra, etconlocauerunt ad Austrum Emmaum. ^ Et ait ludas:Accingimini, et estote filii potentes, et estote parati in mane,ut pugnetis aduersus Nationes has, quae conuenerunt ad-uersus nos disperdere nos, et sancta nostra: ^^ quoniammelius est nos mori in bello, quam uidere mala gentisnostrae, et sanctorum. ^ Sicut autem fuerit uoluntas incaelo, sic fiat.

IV. ^ Et adsumsit Gorgias quinque milia uirorum, etmille equites electos: et mouerunt castra nocte ^ ut adpli-carent ad castra ludaeorum, et percuterent eos subito : etfilii, qui erant ex arce, erant illis duces. ^ Et audiuit ludas,et surrexit ipse, et potentes percutere uirtutem exercituumregis, qui erant in Emmaum. * Adhuc enim dispersus erat


49/72

. 1 MACHABAEOEUM 45exercitus a castris. ^ Et uenit Gorgias in castra ludae noctu,et neminem inuenit, et quaerebateosinmontibus: quoniamdixit: Fugiunt hi a nobis. ^ Et cum dies factus esset,apparuit ludas in campo cum tribus milibus uirorum tan-tum: qui tegumenta, et gladios non habebant: ^ et uideruntcastra Gentium ualida, et loricatos, et equitatus in circuitueorum, et bi docti ad proelium. Et ait ludas uiris, quisecum erant : Ne timueritis multitudinem eorum, et impe-tum eorum ne formidetis. ^ Mementote qualiter salui factisunt patres nostri in mari rubro, cum sequeretur eos Pharaocum exercitu multo. ^ Et nunc clamemus in caelum: etmiserebitur nostri Dominus, et memor erit testamentipatrum nostrorum, et conteret exercitum istum ante faciemnostram hodie : ^^ et scient omnes gentes quia est qui redi-mat, et liberet Israhel. ^^ Et eleuauerunt alienigenae oculossuos, et uiderunt eos uenientes ex aduerso. ^^ Et exieruntde castris in proelium, et tuba cecinerunt hi, qui erant cumluda: ^* Et congressi sunt: et contritae sunt Gentes, etfugerunt in campum. ^^ Nouissimi autem omnes cecideruntin gladio, et persecuti sunt eos usque Gezeron, et usque incampos Idumaeae, et Azoti, et lamniae: et cecideruntex illis usque ad tria milia uirorum. ^^ Et reuersusest ludas, et exercitus eius, sequens eum. ^'^ Dixitque adpopulum: Non concupiscaris spolia: quia bellum contra nosest, ^^ et Gorgias et exercitus eius prope nos in monte: sedstate nunc contra inimicos nostros, et expugnate eos, etsumetis postea spolia securi. ^^ Et adhuc loquente ludahaec, ecce apparuit pars quaedam prospiciens de monte.2 Et uidit Gorgias quod in fugam conuersi sunt sui, etsuccendferunt castra : fumus enim, qui uidebatur, declarabatquod fao^uni est. ^^ Quibus illi conspectis timueru^t ualde,aspicientes simul et ludam, et exercitum in campo paratum


50/72

46 SELECTIONS FROM THE VULGATEad proelium. ^^ Et fugerunt omnes in campum alienigena-rum: ^^ et ludas reuersus est ad spolia castrorum, etacceperunt aurum multum, et argentum, et hyacinthum, etpurpuram marinam, et opes magnas. ^* Et conuersi,hymnum canebant, et benedicebant Deum in caelum,quoniam bonus est, quoniam in saeculum misericordia eius.2^ Et facta est salus magna in Israhel in die ilia.

EUANGELIUM SECUNDUM MaTTHEUM V. 1-12.* Uidens autem turbas ascendit in montem: et cum

sedisset accesserunt ad eum discipuli eius. ^ gtaperiens os suum docebat eos, dicens:

^ Beati pauperes spiritu quoniam ipsorum est regnumcaelorum.

* Beati mites quoniam ipsi possidebunt terram.^ Beati qui lugent quoniam ipsi consolabuntur.^ Beati qui esuriunt et sitiunt iustitiam quoniam ipsi

saturabuntur.^ Beati misericordes quoniam ipsi misericordiam con-

sequentur. Beati mundo corde quoniam ipsi Deum uidebunt.^ Beati pacifici quoniam ipsi filii Dei uocabuntur.Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiamquoniam ipsorum est regnum caelorum.

** Beati estis cum maledixerint nobis et persecuti uosfuerint, et dixerint omne malum aduersum uosmentientes propter me : ^* gaudete et exultatequoniam merces uestra copiosa est in caelis: sicenim persecuti sunt prophetas qui fuerunt antejaos.

10


51/72

1 MAOHABAEOKUMMATTHEUS 47

VI. 1-13.^ Attendite ne iustitiam uestram faciatis coram hominibus

ut uideamini ab eis : alioquin mercedem non habebitis apudPatrem uestrum qui in caelis est.

^ Cum ergo facies elemosynam, noli tuba canere ante te,sicut hypocritae faciunt in synagogis et in uicis, ut honorifi-centur ab hominibus: amen dico nobis, receperunt mercedemsuam. ^ Te autem faciente elemosynam nesciat sinistratua quid faciat dextera tua: * ut sit elemosyna tua inabscondito: et Pater tuus qui uidet in abscondito reddettibi.

^ Et cum oratis npn eritis sicut hypocritae, qui amant insynagogis et in angulis platearum stantes orare, ut uidean-tur ab hominibus: amen dico nobis, receperunt mercedemsuam. ^ Tu autem cum orabis, intra in cubiculum tuum : etclause ostio tuo ora Patrem tuum in abscondito : et Patertuus qui uidet in abscondito reddet tibi. '^ Orantes autemnolite multum loqui sicut ethnici: putant enim quia in multi-loquio suo exaudiantur. ^ Nolite ergo adsimilari eis: scitenim Pater uester quibus opus sit nobis ante quam petatiseum. ^ Sic ergouos orabitis: Pater noster qui es in caelis,sanctificetur nomen tuum: ^ adueniat regnum tuum: fiatuoluntas tua sicut in caelo et m terra. ^^ Panem nostrumsupersubstantialem da nobis hodie: ^^ et dimitte nobisdebita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris:^^ et ne ijiducas nos in temtationem: sed libera nos a malo.


52/72

48 SELECTIONS FEOM THE VULGATE

EUANGELIUM SECUNDUM LuCAM I. 46-55.^^Et ait Maria:

Magnificat anima mea Dominum:*^ et exultauit spiritus mens in Deo salutari meo.

*^ Quia respexit humilitatem ancillae suaeecce enim ex hoc beatam me dicent omnes gencra-

tiones.*^ Quia fecit mihi magna qui potens est:

et sanctum nomen eius.^^ Et misericordia eius in progenies et progenies timenti-

bus eum.^^ Fecit potentiam in brachio suo

dispersit superbos mente cordis sui.^^ Deposuit potentes de sede:

et exaltauit humiles.^^ Esurientes impleuit bonis

et diuites dimisit inanes.^* Suscepit Israbel puerum suum,

memorari misericordiae^^ Sicut locutus est ad patres nostros,

Abraham et semini eius in saecula.

67-79.^^ Et Zacharias pater eius impletus est Spiritu sancto, et

prophetauit, dicens:^^ Benedictus Dominus Deus Israhel:

quia uisitauit, et fecit redemptionem plebi suae.^^ Et erexit cornu salutis nobis:in domo Dauid pueri sui.


53/72

LUCAS 49^^ Sicut locutus est per os sanctorum, qui a saeculo sunt,prophetarum eius^^ Salutem ex inimiois nostris: et de manu omnium qui

oderunt nos.^^ Ad faciendam misericordiam cum patribus nostris:

et memorari testamenti sui sancti.'^ lusiurandum, quod iurauit ad Abraham patrem nos-trum, ^* daturum se nobis.Ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati,seruiamus illi '^^ in sanctitate et iustitia coram ipso,

omnibus diebus nostris.^^ Et tu puer, propheta Altissimi uocaberis:

praeibis enim ante faciem Domini parare uias eius:'^'^ Ad dandam scientiam salutis plebi eius:in remissionem peccatorum eorum:

"^ Per uiscera misericordiae Dei nostri:in quibus uisitauit nos oriens ex alto:

^^ Inluminare his qui in tenebris et in umbra mortissedent:

ad dirigendos pedes nostros in uiam pacis.

. 11. 1^14.^ Factum est autem in diebus illis, exiit edictum a Caesare

Augusto, ut describeretur uniuersus orbis. ^ Haec descriptioprima facta est praeside Syriae Quirino : ^ et ibant omnes utprojiterentur singuli in suam ciuitatem. * Ascendit autemet Joseph a Galilaea de ciuitate Nazareth, in ludaeam ciui-tatem Dauid, quae uocatur Bethleem: eo quod esset dedomo et familia Dauid, ^ ut profiteretur cum Maria despon-sata sibi uxore praegnate. ^ Factum est autem cum essentibi, impleti sunt dies ut pareret. "^ Et peperit filium siium

4:


54/72

50 SELECTIONS FEOM THE VULGATEprimogenitum, et paunis eum inuoluit : et reclinauit eum inpraesepio, quia non erat eis locus in diuersorio.

^ Et pastores erant in regione eadem uigilantes et custo-dientes uigilias noctis supra gregem suum. ^ Et ecceangelus Domini stetit iuxta illos, et claritas Dei circumfulsitillos, et timuerunt timore magno. ^^ Et dixit illis angelus:Nolitetimere: ecce enim euangelizo nobis gaudium magnum,quod erit omni populo :^^ quia natus est nobis hodie Saluator,qui est Christus Dominus, in ciuitate Dauid. ^^ Et hocnobis signum: Inuenietis infantem pannis inuolutum, etpositum in praesepio. ^^ Et subito facta est cum angelomultitudo militiae caelestislaudantiumDeum, et dicentium

^* Gloria in altissimis Deo,et in terra pax in hominibus bonae uoluntatis.

^ II. 25-32.^^ Et ecce homo erat in Hierusalem, cui nomen Symeon:

et homo iste iustus et timoratus, expectans consolationemIsrahel, et Spiritus sanctus erat in eo. ^^ Et responsumacceperat ab Spiritu sancto, non uisurum se mortem, nisiprius uideret Christum Domini. ^7 jjt uenit in Spiritu intemplum, Et cum inducerent puerum lesum parentes eius,ut facerent secundum consuetudinem legis pro eo, ^^ et ipseaccepit eum in ulnas suas, et benedixit Deum et dixit:

2^ Nunc dimittis seruum tuum,Domine, secundum uerbum tuum in pace:

2 quia uiderunt oculi mei salutare tuum,^^ quod parasti ante faciem omnium populorum

^^ lumen ad reuelationem gentium,et gloriam plebis tuae Israhel.


55/72

LUCASlOHANNES 51

EUANGELIUM SECUNDUM lOHANNEM I. 1-14.^ In principio erat uerbum, et uerbum erat apud Deum,

et Deus erat uerbum. ^ Hoc erat in principio apud Deum.^ Omnia per ipsum facta sunt : et sine ipso factum estnihil : quod factum est * in ipso uita erat : et uita eratlux hominum: ^ et lux in tenebris lucet, et tenebrae eamnon comprebenderunt. ^ Fuit homo missus a Deo, cuinomen erat lohannes. '^ Hie uenit in testimonium, uttestimonium perhiberet de lumine, ut omnes crederent per .ilium. Non erat ille lux, sed ut testimonium perhiberetde lumine, ^ Erat lux uera, quae inluminat omnem homi-nem uenientem in mundum. ^ In mundo erat, et mundusper ipsum factus est : et mundus eum non cognouit. ^^ Inpropria uenit, et sui eum non receperunt. ^^ Quotquotautem receperunt eum, dedit eos potestatem filios Deifieri, his qui credunt in nomine eius:>^ qui non ex sangui-nibus, neque ex uoluntate carnis, neque ex uoluntate uiri,sed ex Deo nati sunt. V* Et uerbum caro factum est, ethabitauit in nobis: et uidimus gloriam eius, gloriam quasiunigeniti a patre, plenum gratiae et ueritatis.

XIV. 1-24.^ Non turbetur cor uestrum: creditis in Deum, et in me

credite. ^ In domo Patris mei mansiones multae sunt: siquo minus, dixissem nobis, quia uado parare nobis locum.^ Et si abiero, et praeparauero nobis locum, iterum uenio,et accipiam uos ad me ipsum : ut ubi sum ego, et uos sitis.


56/72

52 SELECTIONS FKOM THE VULGATE* Et quo ego uado scitis, et uiam scitis. ^ Dicit ei ThomasDomine, nescimus quo uadis: et quomodo possumus uiamscire ? ^ Dicit ei lesus : Ego sum uia, et ueritas, et uitanemo uenit ad Patrem, nisi per me. '^ Si cognouissetis me,et Patrem meum utique cognouissetis: et a modo cognosci-tis eum, et uidistis eum. ^ Dicit ei Philippus: Domine,ostende nobis Patrem, et sufficit nobis. ^ Dicit ei lesus:Tanto tempore uobiscum sum, et non cognouistis me,Philippe ? Qui uidit me, uidit et Patrem : Quomodo tu dicisOstende nobis Patrem ? ^^ Non credis quia ego in Patre,et Pater in me est ? Uerba quae ego loquor nobis, a me ipsonon loquor. Pater autem in me manens, ipse facit opera.^^ Non creditis quia ego in Patre, et Pater in me est ? Alio-quin propter opera ipsa credite. ^^ Amen, amen dico nobis:Qui credit in me, opera quae ego facio et ipsefaciet : et maiorahorum faciet, quia ego ad Patrem uado. ^^ Et quodcum-que petieritis in nomine meo, hoc faciam: ut glorificeturPater in Filio. ^* Si quid petieritis me in nomine meo, hocfaciam. ^^ Si diligitis me, mandata mea seruate. ^^ Et egorogabo Patrem, et alium Paracletum dabit nobis, ut maneatuobiscum in aeternum, ^'^ Spiritum ueritatis, quemmundusnon potest accipere, quia non uidet eum, nee scit eum: uosautem cognoscitis eum, quia apud uos manebit, et in nobiserit. ^^ Non relinquam uos orfanos: ueniam ad uos*^^ Adhuc modicum, et mundus me iam non uidet : uos autemuidetis me : quiS. ego uiuo, et uos uiuetis. ^^ In illo die uoscognoscetis quia ego sum in Patre meo, et uos in me, et egoin nobis. ^^ Qui habet mandata mea, et seruat ea: ille est,qui dnigit me. Qui autem diligit me, diligetur a Patre meoet ego diligam eum, et manifestabo ei me ipsum. ^^ Dicitei ludas, non ille Scariotis: Domine, quid factum est, quianobis manifestaturus es te ipsum, et non mundo ? ^^ Re-


57/72

lOHANNESACTUS 53spondit lesus, et dixit ei : Si quis diligis me, sermonem meumseruabit, et Pater mens diliget eum, et ad eum ueniemus,et mansionem apiid eum faciemus : ^* qui non diligit me,sermones meos non seruat. Et sermonem quem audistis,non est mens, sed eius qui misit me Patris.

Actus Apostolorum XII. 1-19.^ Eodem autem tempore misit Herodes rex manus, ut

adfligeret quosdam de ecclesia. ^ Occidit autem lacobumfratrem lohannis gladio. ^ Uidens autem quia placeretludaeis, adposuit adprehendere et Petrum. Erant autemdies azymorum. ^ Quem cum adprehendisset, misit incarcerem, tradens quattuor quaternionibus militum custo-dire eum, uolens post pascha producere eum populo. ^ EtPetrus quidem seruabatur in carcere: oratio autem fiebatsine intermissione ab ecclesia ad Deum pro eo. ^ Cum autemproducturus eum esset Herodes, in ipsa nocte erat Petrusdormiens inter duos milites, uinctus catenis duabus: etcustodes ante ostium custodiebant carcerem. "^ Et ecceangelus Domini adstitit, et lumen refulsit in babitaculo:percussoque latere Petri, suscitauit eum, dicens: Surgeuelociter. Et ceciderunt catenae de manibus eius. ^ Dixitautem angelus ad eum: Praecingere, et calcia te galliculastuas. Et fecit sic : et dixit illi : Circumda tibi uestimentumtuum, et sequere me. ^ Et exiens sequebatur eum, etnesciebat quia uerum est quod fiebat per angelum: aesti-mabat autem se uisum uidere. ^^ Transeuntes autemprimam et secundam custodiam, uenerunt ad portam fer-ream, quae ducit ad ciuitatem: quae ultro aperta est eis.Et exeuntes processerunt uicum unum: et continue dis-


58/72

54 SELECTIONS FEOM THE VULGATEcessit angelus ab eo. ^^ Et Petrus ad se reuersus, dixit:Nunc scio uere quia misit Dominus angelum suum, et eripuitme de manu Herodis, et de omni expectatione plebisludaeorum. ^^ Consideransque uenit ad domum Mariae ma-tris lohannis qui cognominatus est Marcus, ubi erant multicongregati et orantes. ^^ Pulsante autem eo ostium ianuae,processit puella ad audiendum, nomine Rhode. ^^ Et utcognouit uocem Petri, prae gaudio. non aperuit ianuam, sedintro currens nuntiauit stare Petrum ante ianuam. ^^ Atilli dixerunt ad eam : Insanis. Ilia autem adfirmabat sic sehabere. Illi autem dicebant: Angelus eius est. ^^ Petrusautem perseuerabat pulsans: cum autem aperuissent,uiderunt eum, et obstipuerunt. ^^ Annuens autem eis manuut tacerent, narrauit quomodo Dominus eduxisset eum decarcere, dixitque: Nuntiate lacobo et fratribus haec. Etegressus abiit in alium locum. ^^ Facta autem die, erat nonparua turbatio inter milites, quidnam de Petro factum esset.^^ Herodes autem cum requisisset eum, et non inuenisset,inquisitione facta de custodibus, iussit eos duci : descendens-que a ludaea in Caesaream, ibi commoratus est.

Bpistula ad Romanos XII.^ Obsecro itaque uos, fratres, per misericordiam Dei, ut

exhibeatis corpora uestra hostiam uiuentem, sanctam, Deoplacentem, rationabile obsequium uestrum. ^ Et noliteconformari huic saeculo, sed reformamini in nouitate sensusuestri: ut probetis quae sit uoluntas Dei bona, et placens, etperfecta.


59/72

ACTUSEP. AD EOMANOS 55^ Dico enim per gratiam quae data est mihi, omnibus qui

sunt inter uos: Non plus sapere quam oportet sapere, sedsapere ad sobrietatem : et unicuique sicut Deus diuisit men-suram fidei. * Sicut enim in uno corpore multa membrahabemus, omnia autem membra non eundem actum babent^ ita multi unum corpus sumus in Christo, singuli autem alteralterius membra. ^ Habentes autem donationes secundumgratiam quae data est nobis, difierentes : '^ sine prophetiamsecundum rationem fidei : sine ministerium in ministrandosine qui docet in doctrina : ^ qui exhortatur in exhortandoqui tribuit in simplicitate : qui praeest in sollicitudine : quimiseretur in hilaritate. ^ Dilectio sine ^imulatione : odientesmalum, adhaerentesbono:^^ caritatem fraternitatis inuicemdiligentes: honoreinuicempraeuenientes:^^ sollicitudine nonpigri : spiritu feruentes : Domino seruientes : ^^ spegaudentesin tribulatione patientes: orationi instantes: ^^ necessitati-bus sanctorum communicantes: hospitalitatem sectantes.^* Benedicite persequentibus : benedicite, et nolite maledi-cere. ^^ Gaudere cum gaudentibus : flere cum flentibus:^^ id ipsum inuicem sentientes: non alta sapientes, sedhumilibus consentientes. Nolite esse prudentes apud uos-met ipsos. ^'^ NuUi malum pro malo reddentes : prouidentesbona, non tantum coram Deo, sed etiam coram omnibushominibus. ^^ Si fieri potest, quod ex nobis est, cum omni-bus hominibus pacem habentes. ^^ Non uosmet ipsos defen-dentes, carissimi, sed date locum irae : scriptum est enimMihi uindictam, ego retribuam, dicit Dominus. ^^ Sed siesurierit inimicus tuus, ciba ilium: si sitit, potum da illi:hoc enim faciens, carbones ignis congeres super caput eius.*^ Noli uinci a malo, sed uince in bono malum.


60/72


Epistula ad Corinthios Prima XIII.^ Si Unguis hominum loquar et angelorum, caritatem

autem non habeam, factus sum iielut aes sonans, aut cymba-lum tinniens. ^ Et si habuero prophetiam, et nouerimmysteria omnia, et omnem scientiam : et si habuero omnemfidem, ita ut montes transferam, caritatem autem nonhabuero, nihil sum. ^ Et si distribuero in cibos pauperumomnes facultates meas: et si tradidero corpus meum utardeam, caritatem autem non habuero, nihil mihi prodest.* Caritas patiens est, benigna est : caritas non aemulatur, nonagit perperam, non inflatur, ^ non est ambitiosa, non quaeritquae sua sunt, non inritatur, non cogitat malum,^ non gaudetsuper iniquitatem, congaudet autem ueritati : "^ omnia suffert,omnia credit, omnia sperat, omnia sustinet. ^ Caritas num-quam excidit : siue prophetiae, euacuabuntur : sine linguae,cessabunt: sine scientia, destruetur. ^ Ex parte enim co-gnoscimus, et ex parte prophetamus:^ cum autem ueneritquod perfectum est, euacuabitur quod ex parte est. ^^ Cumessem paruulus, loquebar ut paruulus, sapiebam ut paruulus,cogitabam ut paruulus: quando factus sum uir, euacuauiquae erant paruuli. ^^ Uidemus nunc per speculum in enig-Kiate: tunc autem facie ad faciem: nunc cognosce ex parte:tunc autem cognoscam sicut et cognitus sum. ^^ Nuncautem manet fides, spes, caritas, tria haec : maior autem hisest caritas.


61/72

EP. AD CORINTHIOS I.lOHANNIS EP. I. 57

loHANNis Epistula Prima IV. 7-21.'^ Carissimi, diligamus inuicem: quoniam caritas ex Deo

est, et omnis qui diligit ex Deo natus est, et cognoscit Deum.^ Qui non diligit, non nouit Deum: quoniam Deus caritasest. ^ In hoc apparuit caritas Dei in nobis, quoniamFilium suum unigenitum misit Deus in mundum, ut uiuamusper eum. ^ In hoc est caritas: non quasi nos dilexerimusDeum, sed quoniam ipse dilexit nos, et misit Filium suumpropitiationem pro peccatis nostris. ^^ Carissimi, si sic Deusdilexit nos, et nos debemus alterutrum diligere. ^^ Deumnemo uidit umquam. Si diligamus inuicem, Deus in nobismanet, et caritas eius in nobis perfecta est. ^^ In hoc intel-legimus quoniam in eo manemus et ipse in nobis, quoniamde Spiritu suo dedit nobis. ^* Et nos uidimus, et testifica-mur quoniam Pater misit Filium Saluatorem mundi.^^ Quisquis confessus fuerit quoniam lesus est Filius Dei,Deus in eo manet, et ipse in Deo. ^^ Et nos cognouimus etcredimus caritati quam habet Deus in nobis. Deus caritasest: et qui manet in caritate, in Deo manet, et Deus in eo.^^ In hoc perfecta est caritas nobiscum, ut fiduciam habea-mus in die iudicii: quia sicut ille est, et nos sumus in hocmundo. ^^ Timor non est in caritate: sed perfecta caritasforas mittit timorem, quoniam timor poenam habet: quiautem timet, non est perfectus in caritate. ^^ Nos ergodiligamus, quoniam Deus prior dilexit nos. ^^ Si quis dixeritquoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est.Qui enim non diligit fratrem suum quem uidet, Deum quemnon uidet quomodo potest diligere ? ^^ Et hoc mandatumhabemus ab eo: ut qui diligit Deum, diligat et fratrem suum.


62/72


Apocalypsis Iohannis VII. 9-17.^ Post haec uiditurbam magnam, quam dinumerare nemo

poterat, ex omnibus gentibus, et tribubus, et populis, etUnguis, stantes ante thronum, et in conspectu Agni, amictistolas albas, et palmae in manibus eorum: ^^ et clamabantuoce magna dicentes: Salus Deo nostro qui sedet supertbronum, et Agno. ^^ Et omnes angeli stabant in circuitutbroni, et seniorum, et quattuor animalium : et cecideruntin conspectu throni in facies suas, et adorauerunt Deum,.^^ dicentes: Amen. Benedictio et claritas, et sapientia etgratiarum actio, et honor et uirtus, et fortitudo Deo nostroin saecula saeculorum. Amen. ^^ Et respondit unus de se-nioribus, dicens mihi: Hi qui amicti sunt stolis albis, quisunt et unde uenerunt ? ^* Et dixi illi: Domine mi, tu scis.Et dixit mihi : Hi sunt qui ueniunt de tribulatione magna, etlauerunt stolas suas, et dealbauerunt eas in sanguine Agni.^^ Ideo sunt ante thronum Dei, et seruiunt ei die ac nocte intemplo eius: et qui sedet in throno habitabit super illos:^^ non esurient neque sitient amplius, nee cadet super illossol neque ullus aestus : ^'^ quoniam Agnus qui in medio throniest, reget illos, et deducet eos ad uitae fontes aquarum, etabsterget Deus omnem lacrimam ex oculis eorum.

XIX. 1^10.^ Post haec audiui quasi uocem magnam turbarum mul-

tarum in caelodicentium: Alleluia: salus, et gloria, et uirtusDeo nostro est: ^ quia uera et iusta indicia sunt eius, quiiudicauit de meretrice magna quae corrupit terram in pro-


63/72

APOCALYPSIS 59stitutione sua, et uindicauit sanguinem seruorum suorum demanibus eius. ^ Et iterum dixerunt : Alleluia : et fumus eiusascendit in saecula saeculorum. * Et ceciderunt senioresuiginti quattuor, et quattuor animalia, et adorauerunt Deumsedentem super thronum, dicentes: Amen: Alleluia. ^ Etuox de throno exiuit, dicens: Laudem dicite Deo nostro,omnes serui eius et qui timetis eum, pusilli et magni. ^ Etaudiui quasi uocem turbae magnae, et sicut uocem aquarummultarum, et sicut uocem tonitruum magnorum, dicentium:Alleluia: quoniam regnauit Dominus Deus noster omni-potens. ^ Gaudeamus et exultemus, et demus gloriam ei:quia uenerunt nuptiaeAgni, et uxor eius praeparauit se. ^ Etdatum est illi ut cooperiat se byssinum splendens, candidum.Byssinum enim iustificationes sunt sanctorum. ^ Et dicitmihi: Scribe: Beati, qui ad caenam nuptiarum Agni uocatisunt. Et dicit mihi : Haec uerba uera Dei sunt. ^ Et cecidiante pedes eius, ut adorarem eum. Et dicit mihi : Uide nefeceris : conseruus tuus sum, et fratrum tuorum habentiumtestimonium lesu. Deum adora: testimonium enim lesuest spiritus prophetiae.

XXI. 1-8.Et uidi caelum nouum et terram nouam : primimi enimcaelum et prima terra abiit, et mare iam non est. ^ Et ciui-

tatem sanctam Hierusalem nouam uidi descendentem decaelo a Deo, paratam sicut sponsam ornatam uiro suo. ^ Etaudiui uocem magnam de throno dicentem : Ecce taberna-culum Dei cum hominibus, et habitabit cum eis: et ipsipopulus eius erunt, et ipse Deus cum eis erit eorum Deus:* et absterget Deus omnem lacrimam ab oculis eorum: et


64/72

60 SELECTIONS FEOM THE VULGATEmors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolorerit ultra, quia prima abierunt. ^ Et dixit qui sedebat inthrono : Ecce noua facio omnia. Et dicit : Scribe, quia haecuerba fidelissima sunt et uera. ^ Et dixit mihi : Factum est.Ego sum a et 0) : initium et finis. Ego sitienti dabo de fonteaquae uiuae, gratis. ^ Qui uicerit, possidebit haec, et ero illiDeus, et ille erit mihi filius. ^ Timidis autem, et incredulis,et execratis, et homicidis, et fornicatoribus, et ueneficis, etidolatris, et omnibus mendacibus, pars illorum erit in stagnoaidenti igne et sulphure, quod est mors secunda.

XXIL 16-2L^^Ego lesus misi angelum meum testificari uobis haecin ecclesiis. Ego sum radix et genus Dauid, stella- splen-dida et matutina.

^^ Et Spiritus et sponsa dicunt : Ueni. Et qui audit,dicat: Ueni. Et qui sitit, ueniat: qui uult, accipiat aquamuitae gratis.

^ Contestor ego omni audienti uerba prophetiae librihuius: Si quis adposuerit ad haec, adponet Deus superilium plagas scriptas in libro isto. ^ Et si quis diminueritde uerbis libri prophetiae huius, auferet Deus partem eiusde Hgno uitae, et de ciuitate sancta, et de his quae scriptasunt in libro isto.

^ Dicit qui testimonium perhibet istorum : Etiam ueniocito: Amen. Ueni Domine lesu.

^^ Gratia Domini nostri lesu Christi cum omnibus.Amen.


65/72

PRINTED BYBILLING AND SONB, LIMITED,

GUILDFORD, ENGLAND


66/72


67/72


68/72


69/72


70/72

lSinTb^r=LOAN PfcRIOD 1 I2 642-3^LIBRARYUSl

__iJUE AS STAMPgP rfTT^

JUL S 4 135

SENT ON ILLJUN I 7 94

^M NO. 00.., e., ^'zr^^^'B7R?^^?,^;:Tr2o'^^^^^"s


71/72


72/72

Documents

White. Selections from the Vulgate. 1919