TKP Kurulu Kongresi Belgeleri (Not 1: Parentez iindeki rakamlar kitabn orjinal sayfa numarasdr. Sayfa numaralar o sayfann sonunu iaretler)Derleyen: H. FIRAT (Not 2: Dipnotlar yazda kullanlan yere parantez iinde kk puntolarla eklenmitir.)Parti program zerine/2Teorik ve ilkesel blmEKSEN YAYINCILIKEKSEN Basm Yayn Ltd. ti. Laleli Caddesi, No:52/5 Aksaray/stanbul Tel: (212) 638 28 83 Fax: (212) 517 39 49(1)****************************************************Bask tarihi: Mays 2000Bask: Kayhan Matbaaclk/ST.ISBN: 975-7271-27-6(2)****************************************************TKP Kurulu Kongresi BelgeleriDerleyen: H. FIRATParti program zerine/2Teorik ve ilkesel blm(3)...(4)****************************************************NDEKLER7 Sunu A- Parti Program zerine n Tartmalar13 I. BLM Parti Programnn Bilimsel Temelleri29 II. BLM RSDP Program zerinden Parti Programnn Teorik Blm63 III. BLM Komnist Manifesto: Modern Programn Klasik Temelleri91 IV. BLM Programda Emperyalizm ann Sorunlar115 V. BLM Programda Emperyalizm ann Sorunlar (Devam)(5)138 VI. BLM Programda Emperyalizm ann Sorunlar (Devam)168 VII. BLM Emperyalizm ve Proleter Devrimler a B- Parti Program zerine Kongre Tartmalar211 I. BLM Parti Programnda Teorik Blm229 II. BLM Parti Programnda Teorik Blm (Devam)249 III. BLM Teorik Blm zerine Tamamlayc Tartmalar(6)****************************************************SUNUTKP Kurulu Kongresinin parti program zerine deerlendirme ve tartma materyalinden oluan Parti Program zerine dizisinin ilk kitabnn ardndan ikincisini de burada okura sunuyoruz.Bu ilk iki kitap her adan birbirini tamamlamakta ve btnlemektedir. Birinci kitabn konusunu oluturan program yntemi ve yaps zerine tartmalar, doas gerei, programn temel blmlerine ilikin sorunlarla iie yrtlmtr. Programn teorik blm ise burada ok zel bir yer tutmutur.Birinci kitapta yapld gibi burada da, konuya ilikin kongre n tartmalar ile resmi kongre oturumlarndaki tartmalarn ilgili blmleri birletirilmitir. Yine ilk kitapta olduu gibi burada da, resmi kongre oturumlarndaki tartmalar konuya ilikin daha zl ve derli toplu bir ereve sunmaktadr. Bu normaldir; zira kongre tartmalar, n srete yaplan tartmalarn salad birikim ve yaratt aklklar zerinde ykselmi, bu ise konuyu ve sorunlar daha derli toplu ele almay kolaylatrmtr. Elbette bu n tartmalarn ok zel nemini ortadan kaldrmyor. Kald ki n tartmalarda ok zel bir yer tutan, szkonusu tartmalarn asl arln oluturan emperyalizm ann sorunlar, zaman kstllnn da etkisiyle, kongre tartmalarnda hemen hi yer almamtr.***TKP Kurulu Kongresinin program sorunu zerine tartmalar, sunulan materyalin de tanklk ettii gibi, yalnzca klasik marksist program deneyimini deil, yansra Trkiyenin program deneyimini de ele alm, eletirel bir deerlendirmeye tabi tutmutur. Fakat bu ikincisi, Trkiye sol hareketinin program deneyimi, hemen tamamen u veya bu akma ait programlarn incelenmesi snrlar ierisinde olabilmitir. Zira gerek gemite gerekse bugn sosyalizm adna ortaya kan hemen hibir(7)sol akmn parti program sorununa bakalarn ortaya koyan metinleri, bunu gerekelendiren yaz ya da aklamalar yoktur (hi deilse ulalabilir snrlar ierisinde). Gemite ya da yakn zamanda, parti program ad altnda kupkuru metinler btn soyutluu ve canszl ile sunulmu, bununla yetinilmitir. Asl nedeni bu olmamakla birlikte, ilevsiz kalmalar, ciddi herhangi bir ilgi ya da tartmann konusu olmamalar ayn zamanda bundan dolaydr da.Parti programnn ele alnna ilikin sorunlar alanndaki bu belirgin boluk kukusuz bir rastlant deildir. Trkiye solunda program sorunu, ok byk lde, devrimci z ve ileviyle deil, biimsel ynyle ele alnm, parti olmak iddiasnn biimsel bir gerei saylmtr. Doal olarak ortaya konulan programlar da bunun getirdii bir batan savmalk ve ciddiyetsizlik rnei olmulardr. Bu sylenenler zellikle geleneksel kk-burjuva devrimci akmlar iin geerlidir. Reformist sol akmlar ise, gerek gemite gerek yeni dnemde, aydn birikiminin de salad imkanlarla, program sorununda daha ciddi bir aba iinde grnmlerdir. Fakat reformist konumun rn olan ve genel kural olarak yasal cendereye uyarlanm bulunan bu programlar da, tam da bu nedenlerle, devrimci parti program sorunu asndan herhangi bir anlam, ilev ve dolaysyla birikim ifade etmemektedirler.Yerli sol akmlarn program konusundaki perspektifsizliini, ortaya konulan programlarn kendi i yaplarnda da aka grmekteyiz. rnein bunlarn hemen hibirinde teorik ve ilkesel sorunlara ayrlm bir blm yoktur. Oysa bu, marksist bir parti programnn iki ana blmnden biridir. Engels bunu genel ilkeler blm, Lenin parti programnn teorik blm olarak tanmlar. Teorik blmden yoksun bir parti program, iin znde, marksist temelden ve enternasyonalist ierikten de yoksun demektir.Bu alandaki perspektifsizlik, baz programlarn giriinde(8)yeralan, bir kavrayn deil fakat kaba bir adaptasyonun rn olduu daha ilk bakta anlalan kapitalizm, emperyalizm, sosyalizm vb. alt balklardan da anlalmaktadr. Bu alt balklar altnda sunulanlara baktmzda, iin z ve esasnn, bu blmn programdaki anlam, kapsam ve ilevinin hibir biimde anlalmadn grmekteyiz.Btn bu nedenlerle, parti programnn yntemini ve genel yapsn ele alan ilk kitapla birlikte, teorik ve ilkesel blm ele alan bu ikinci kitap ok zel bir nem tamaktadr. Bunun byk bir boluu dolduracan dnyoruz ve program sorununun anlalmasnda byk aklklar yaratacana inanyoruz.***TKP Kurulu Kongresinin parti program zerine materyalinin drt kitap halinde yaynlanmas kesinlik kazanm bulunmaktadr. Parti Program zerine dizisini oluturan bu kitaplarn ilk ikisi halihazrda okura sunulmu bulunmaktadr. Bunlar ayn zamanda program materyalinin daha nce dizi yazlar halinde yaynlanan blmlerini oluturmaktadr. Oysa hazrlanmakta olan son iki kitabn ieriini oluturan metinlerin ok byk bir blm ile okur ilk kez olarak karlam olacaktr.Parti Program zerine dizisinin nc kitab, parti programnn pratik blmne ilikin, daha somut olarak sylersek, proletarya devriminin sorunlarna ilikin deerlendirme ve tartmalardan olumaktadr. Halihazrda bu tartmalarn giri blm ile Emein Korunmasna ilikin alt blmler dnda hibir blm yaynlanmamtr. Bu arada baz blmlerin para para sunulmas yoluna gidilmezse eer, pratik blme ilikin deerlendirme ve tartmalarn tm geriye kalan ilk kez kitap halinde yaynlanm olacaktr.Drdnc ve son kitap, TKP Kongresine sunulan Program Tasla zerine deerlendirme ve tartmalardan olumaktadr. Bu tartmalarn giri mahiyetindeki ilk blm TKP Program'nn yaynlanmasyla birlikte Ekim'de yaynlanmt. Geriye(9)kalannn tm ilk kez olarak kitap halinde yaynlanacaktr. Bu kitabn yaynlanmas, TKP Program'yla TKP Program Tasla'nn karlatrmal olarak incelenmesini ve irdelenmesini, belli tercihlerin neye gre, hangi bakas ya da kayglarla yapldnn anlalmasn kolaylatracaktr.Parti Program zerine dizisinin bu son iki kitabnn devrimci okura en ksa zamanda sunulacan umuyoruz.***89 ykl Trkiye ve dnyada bir dnemin sonunu iaretledi. Artk dnya lsnde snflar mcadelesinin yeni bir dnemine girilmi bulunulmaktadr. i snfnn ve ezilen emeki halk kitlelerinin kapitalizmin bask ve smrsne, emperyalist klelie ve saldrganla, militarizme ve savalara, gericilie ve faizme kar yeni bir mcadele dnemine girdikleri artk ak bir olgudur. imdiden yer yer geni katlml kitle isyanlar biimini alan bu mcadelelerin birikimi zerinde yeni bir devrimler dnemi adm adm mayalanmaktadr.Bu yeni dneme hazrlkl girmek, hereyden nce, gemi dnemlerin deneyimlerini eletirel bir tarzda zmseyen ve yeni dnemin ihtiyalarna yant veren bir teorik hazrlk ve bunun rn bir devrimci program demektir. Yeni dnemi gerekten kucaklamay baaracak olan komnist snf partileri ancak bu temel zerinde ykselebilirler. TKPnin inas srecine ve bu srecin bir rn olan TKP Programna bandan itibaren bu bakas yol gstermitir.Bu sre Trkiyenin proletarya devrimi ve sosyalizm davasna bal tm glerinin birleme eksenini de ortaya karmtr. Bu gerek TKP Programnn ilan vesilesiyle, Altnda Birleilecek, Urunda Savalacak Bayrak! arsyla veciz bir biimde ifade de edilmitir. Bu arya gecikmeksizin yant vermek, bu lkede proletarya devrimi davasna ve sosyalizmin geleceine samimiyet ve ciddiyetle inanan herkesin grevidir.15 Mays 00(10)****************************************************A- Parti Program zerine n Tartmalar(11)...(12)****************************************************I. BLMParti programnn bilimsel temelleriCihan: Toplam tartmalarmz ierisinde bir hayli yer tuttu ama, yine de programn bilimsel karakteri ve temelleri zerinde biraz daha durmamz gerekiyor.Sosyalizm topyadan bilime, sosyalizmin maddi nkoullarnn ve toplumsal dinamiklerinin bizzat kapitalizmin barnda kefedilmesiyle, kapitalizmden sosyalizme geii salayabilecek snfsal dinamiin proletarya ahsnda tespit edilmesiyle, gemeyi baard. Sosyalizmin bir bilim haline gelmesi, bu maddi-toplumsal temel zerine oturtulmas sayesinde mmkn olabilmitir.Engels topik sosyalistler hakknda unlar ylyor: Onlarn hepsine gre, sosyalizm, salt gerein, saduyunun ve adaletin davurumudur. Ve kendi gcyle dnyay fethetmesi iin yalnzca bulunmu olmas gerekir. Ve salt gerek, uzaydan(13)ve zamandan bamsz olduu iin nerede ve ne zaman bulunaca, yalnzca bir raslantdr. (Seme Yaptlar, C: 3, s.152-Red.)Demek oluyor ki, kendilerinden 500 yl nce de bulunabilirdi, 300 yl sonra da. topyaclarn mantksal bakas ierisinde nemli olan, mevcut toplumun ktlklerini reddetmek ve insanlarn eitlie, zgrle, refaha kavuabilecei iyi toplum projelerini parlak bir takm zihinlerde kefetmekti. topik sosyalistler kapitalizmin ktlklerini gryorlard, ama bu ktlklerin almasn olanakl klacak maddi koullar ve toplumsal kuvveti, mevcut toplum iinde varolan bu maddi eleri gremiyorlard.Engels, topik sosyalizmin byk temsilcisini btn alarn en iyi kafalar olarak niteler ve yceltir, hibir zaman alay ya da kmseme konusu yapmaz, tersine bunu yapanlara sert bir biimde saldrr. byk topyacy ortaya ktklar tarihsel koullar ierisinde ele aldmzda, bir takm temel noktalar ne