1

Antena - urzdzenie radiotechniczne suce do odbioru lub nadawania fal radiowych lub mikrofalowych.

Antenami s rwnie masery umieszczone w ognisku radioteleskopw.

Ze wzgldu na polaryzacj moemy podzieli na:

liniow (pionowa, pozioma, +45, -45) eliptyczn

o lewoskrtn o prawoskrtn

Szczeglnym przypadkiem polaryzacji eliptycznej jest polaryzacja koowa. W takim przypadku wspczynnik osiowy wynosi 0 [dB].

Ze wzgldu na sposb wykonania anteny dzielimy na:

dipolowe kolinerane mikropaskowe szczelinowe reflektorowe

Niektre typy anten:

antena aperturowa antena dipolowa antena dooklna antena falowodowa (zobacz tez: falowd) antena izotropowa (model teoretyczny) antena kierunkowa antena logarytmicznie periodyczna antena panelowa antena paraboliczna antena reflektorowa antena sektorowa antena rubowa (inaczej: helikalna, helix, heliax) antena tubowa antena Yagi-Uda (w skrcie: antena Yagi)

Wykorzystanie fal elektromagnetycznych w radiofonii i telewizji

Fale ultrakrtkie to fale o dugoci z przedziau: 0,3 - 10 m (tj. czstotliwoci od 30 do 1000MHz). Fale UKF znalazy gwnie zastosowanie w radiofonii i telewizji (ok. 50 - 500MHz).

2

Fala elektromagnetyczna powstaje na skutek doprowadzenia prdu elektrycznego wielkiej czstotliwoci do anteny nadawczej, ktra wypromieniowuje doprowadzon do niej energi. Prd elektryczny przenosi specjalne impulsy, odpowiadajce dwikom programu radiofonicznego lub obrazom programu telewizyjnego i fala elektromagnetyczna przenosi te same impulsy.

Gdy fale elektromagnetyczne napotykaj na swojej drodze przewodniki metalowe, wwczas w tych przewodnikach indukuje si sia elektro-motoryczna zmienna, o tej samej czstotliwoci co czstotliwo fali elektro-magnetycznej. Sia elektromotoryczna w przewodniku powoduje powstanie prdu elektrycznego, ktry moe zosta doprowadzony do odbiornika i - po odpowiednim wzmocnieniu i przetworzeniu - specjalne impulsy, przenoszone przez fal elektromagnetyczn, mog zosta odtworzone w postaci dwiku lub obrazu.

Parametry anten:

- Impedancja wecia i rezystancja promieniowania; - Charakterystyka promieniowania;

- Wspczynnik fali stojcej; - Sprawno;

- Zysk kierunkowy; - Zysk energetyczny;

- Stosunek promieniowania gwnego do wstecznego; - Szeroko wizki gwnej;

- Szeroko pasma roboczego; - Polaryzacja anteny;

- Temperatura szumowa anteny.

1. Impedancja wejciowa i rezystancja promieniowania

Rezystancja wejciowa anteny skada si z dwch czci: rezystancji promieniowania R i rezystancji strat r. Rezystancja promieniowania charakteryzuje moc promieniowania, natomiast rezystancja strat charakteryzuje straty np.: w postaci ciepa. Rezystancja promieniowania okrelamy wzorem:

gdzie: Ppr - moc promieniowana przez anten; I - prd max. w punkcie zasilania

2. Charakterystyki promieniowania

Rozdzia energii wielkiej czstotliwoci wypromieniowanej w przestrze przez dipol pfalowy nie jest rwnomierny. Rozdzia energii wypromieniowanej przez anten przedstawia si na wykresach w postaci tzw. charakterystyk kierunkowoci (promieniowania). Zazwyczaj sporzdza si dwie charakterystyki - w paszczynie poziomej i pionowej.

3

Rys.2.1. Charakterystyka przestrzenna promieniowania poziomego pfalowego dipola prostego umieszczonego w wolnej przestrzeni.

Rys.2.2. Charakterystyka promieniowania: a.) pozioma; b.) pionowa

Charakterystyki promieniowania w paszczynie sporzdza si w taki sposb, e na obwodzie koa, otaczajcego anten dokonuje si pomiarw natenia pola w moliwie najwikszej iloci punktw. Promie koa, na obwodzie ktrego dokonuje si pomiarw powinien mie co najmniej 3 do 5 dugoci fali. Wyniki pomiarw nanosi si na wykres z podziak biegunow tj. promieniowo - ktow.

Powysze charakterystyki okrelaj dipol umieszczony w wolnej przestrzeni. Jeeli natomiast umiecimy dipol na wysokoci ok. p fali ponad powierzchni ziemi to jego charakterystyka bdzie wygldaa nieco inaczej. Dipol pfalowy ma wyrane waciwoci kierunkowe. Zatem przy nadawaniu naley go ustawia prostopadle do kierunku w ktrym chcemy nadawa, a dla celw odbiorczych take prostopadle do kierunku, w ktrym znajduje si antena nadawcza. Przy zmianie wysokoci zawieszenia charakterystyka pionowa ulega dalszym zmianom, za pozioma zachowuje ksztat semkowy.

4

Rys. 2.3. Pionowe charakterystyki promieniowania dipola pfalowego poziomego, zawieszonego na rnych wysokociach ponad powierzchni ziemi: a)l/4; b) l/2; c) 3/4l; d) l; e) 5/8l; f) 3/2 l; gdzie: l - dugo fali

Z powyszych charakterystyk mona wywnioskowa, i poziomy dipol pfalowy powinien by zawieszony na wysokoci wynoszcej co najmniej poow dugoci fali. Dipol pfalowy ma wyrane waciwoci kierunkowe. Zatem przy nadawaniu naley go ustawia prostopadle do kierunku w ktrym chcemy nadawa, a dla celw odbiorczych take prostopadle do kierunku, w ktrym znajduje si antena nadawcza.

3. Wspczynnik fali stojcej

Jest parametrem ktry charakteryzuje wspdziaanie anteny z przewodem zasilajcym, przekazujcym energi sygnaw w. cz. z anteny do odbiornika. Energia sygnau jest tylko wtedy cakowicie przekazana z anteny odbiorczej do przewodu zasilajcego, jeeli impedancja wejciowa anteny rwna jest znamionowej impedancji falowej przewodu. Niedopasowanie anteny i przewodu zasilajcego powoduje, e niezalenie od kierunku przepywu energii sygnau w. cz. na zaciskach wejciowych anteny cz tej energii ulega odbiciu i zostaje stracona. W antenie nadawczej cz przesyanej energii odbije si na wejciu anteny i powraca do rda. W rezultacie w przewodzie zasilajcym rozchodz si jednoczenie dwie fale napicia lub prdu: fala docelowa i fala powrotna. W wyniku zsumowania si obu fal w przewodzie powstaje tzw. fal stojca, objawiajca si w ten sposb, i amplituda napicia lub prdu wzdu przewodu nie jest nie jest staa lecz zmienia si okresowo.

5

Rys. 2.4. Powstawanie fali stojcej w przewodzie zasilajcym w skutek niedopasowania Wspczynnik fali stojcej jest miar spenienia warunku dopasowania i rwny jest stosunkowi wartoci maksymalnej do minimalnej fali stojcej napicia (lub prdu) w przewodzie zasilajcym.

4. Sprawno anteny

Jest to stosunek mocy wypromieniowanej przez anten do caej mocy wydzielonej przez ni (tzn. mocy wypromieniowanej i mocy strat).

gdzie: Ppr - moc promieniowana przez anten; Pst - moc strat

5. Zysk kierunkowy

Okrela zdolno do kierunkowego promieniowania energii elektromagnetycznej przez jedn anten w porwnaniu do anteny izotropowej (tj. majcej przestrzenn charakterystyk promieniowania w ksztacie kuli, czyli promieniuje energi we wszystkich kierunkach jednakowo). Jego warto podawana jest w dB.

D = 10 * lg(P1/P2)

gdzie: P1 - moc anteny kierunkowej; P2 - moc anteny izotropowej

6. Zysk energetyczny anteny

6

Okrela si podobnie jak zysk kierunkowy z tym, e uwzgldnia si straty anteny, przy zaoeniu bezstratnoci anteny wzorcowej. Zysk energetyczny typowych anten jest na poziomie kilku, kilkunastokrotnym. Natomiast zespoy anten mog osiga zysk kilkudziesiciokrotny.

G = n * D

7. Stosunek promieniowania gwnego do wstecznego

Okrela zdolno anteny do dyskryminacji zakce. Wyraany jest liczbowo jako stosunek max. natenia wizki gwnej do max. natenia listka bocznego.

8. Szeroko wizki gwnej

Okrela kt zawarty midzy kierunkami promieniowania w wizce gwnej, dla ktrych natenie promieniowania spada o 3dB.

9. Szeroko pasma roboczego

Okrela rnic pomidzy dwoma czstotliwociami przy ktrych warto natenia pola elekromagnetycznego obniy si o 3dB.swej wartoci max.

10. Polaryzacja anten

Gdy dipol jest ustawiony poziomo, mwi si, e jest on spolaryzowany poziomo, gdy za jest ustawiony pionowo - e jest spolaryzowany pionowo. Sposb ustawienia dipolowej anteny odbiorczej jest cile uzaleniony od ustawienia anteny nadawczej i powinien by taki sam.

11. Temperatura szumowa anten

Okrela szumy wywoane ruchami cieplnymi elektronw w materiale, z ktrego wykonana jest antena.

7

gdzie: Ta - temp. fizyczna anteny [K]; - sprawno

Dipol

Najprostsz anten stosowan w technice UKF jest tzw. dipol pfalowy prosty. Jest on zbudowany z prta metalowego o dugoci wynoszcej poow dugoci fali stacji, ktr za pomoc tej anteny zamierzamy odbiera. Ta dugo fali nazywana jest fal rezonansow anteny, za odpowiadajca jej czstotliwo - nazywana jest czstotliwoci rezonansow. W rodku dipol przecity jest na dwie rwne czci, rozsunite o kilka centymetrw. W miejscu tym przycza si przewody linii zasilajcej.

Nazwa dipol oznacza, e jest to urzdzenie elektryczne o dwch symetrycznych biegunach elektrycznych. Ten typ anteny zosta po raz pierwszy uyty przez synnego uczonego Hertza w 1880 roku. Wszystkie inne urzdzenia antenowe stanowi rnorodne odmiany i kombinacje dipola pfalowego.

Rys. 3.1. Dipol pfalowy prosty (dipol Hertza)

Rozkad prdu i napicia w dipolu pfalowym

Jeeli dipol pfalowy zasilimy prdem o czstotliwoci rezonansowej, to utworz si w nim fale stojce prdu i napicia, przy czym dipol bdzie promieniowa energi wytwarzajc fale elektromagnetyczne o tej samej czstotliwoci co czstotliwo prdu zasilajcego. W rodku dipola prd osiga warto maksymaln (jest to tzw. brzusiec prdu). Natomiast napicie ma najmniejsz (rwn zeru) warto w rodku dipola (wze napicia), za na kracach dipola, gdzie wystpuje maksimum napicia (brzusiec napicia).

Rys.3.2. Rozkad fali stojcej prdu i napicia w dipolu pfalowym prostym, przy czstotliwoci rezonansowej

Znajomo rozkadu fali stojcej prdu i napicia w dipolu pfalowym daje wskazania do konstrukcji i sposobu zawieszania anteny dipolowej. Poniewa w rodku napicie jest najnisze - izolacja moe by najsabsza, za na kocach dipola, gdzie wystpuje najwysze napicie, wymagana jest dobra izolacja.

Taki sam rozkad prdu i napicia wystpuje w dipolu pfalowym rwnie wtedy, gdy dipol znajdzie si w polu fali elektromagnetycznej o czstotliwoci rezonansowej dipola. Fale

8

elektromagnetyczne o innych czstotliwociach powoduj rwnie powstanie w tym dipolu napi i prdw, lecz najwysze napicie i prd wzbudza w dipolu fala elektromagnetyczna o czstotliwoci rezonansowej. Prdy i napicia o innych czstotliwociach na skutek niedopasowania ulegaj w dipolu osabieniu tym wikszemu im bardziej ich czstotliwo rni si od czstotliwoci rezonansowej dipola.

Czstotliwociowa budowa kanau telewizyjnego

Nadajnik telewizyjny skada si w rzeczywistoci z dwch nadajni-kw: jeden nadaje impulsy wizji a drugi fonii. Obydwa czci nadajnika telewizyjnego wypromieniowuj swoje programy zazwyczaj z jednej anteny.

Rys. 1.1. Charakterystyka czstotliwociowa nadajnika telewizyjnego

Szeroko pasma czstotliwoci dipola pfalowego

Tumienie prdw o czstotliwoci nierezonansowych w dipolu jest tym wiksze, im dipol jest cieszy. Poniewa radiostacja telewizyjna nadaje cae pasmo czstotliwoci o szerokoci ok. 8 MHz, anteny dipolowe do ich odbioru musz by dostosowane do odbioru caej szerokoci pasma z jednakow si, w przeciwnym razie w odbiorze mog wystpi znieksztacenia.

9

Rys. 3.3. Szeroko pasma czstotliwoci roboczej dipola pfalowego wykonanego z: a.) cienkiego drutu; b.) grubego drutu.

Dugo fali w przewodzie, dugo fizyczna dipola pfalowego

Szybko rozchodzenia si fali elektromagnetycznej w wolnej przestrzeni wynosi ok. 300000 km/s. Natomiast szybko rozchodzenia si prdu w przewodniku jest nieco mniejsza. W dipolu nastpuje skrcenie fali, ktre jest tym wiksze im wiksza jest rednica drutu, z ktrego wykonany jest dipol.

Przykad wykonania dipola pfalowego na kana telewizyjny o redniej czstotliwoci fo=52,5 MHz z rurki o rednicy d=20mm.

- rednia dugo fali kanau:

- Smuko dipola:

- Z wykresu 3.4. odczytujemy: dla S = 143; k=0,483 - A zatem dugo dipola pfalowego:

Rys.3.4. Dugo pfalowego dipola prostego, w zalenoci od jego smukoci

Powikszenie zysku energetycznego anteny. Reflektor i direktor.

Aby zwikszy kierunkowy zysk energetyczny anten dodaje si do dipola pfalowego dodatkowe prty pfalowe odpowiednio rozmieszczone.

10

Najprostsz anten kierunkow jest dipol z reflektorem. Antena taka skada si z dipola pfalowego zasilanego przewodem zasilajcym (zwanego dipolem czynnym) oraz z umieszczonego za nim w odlegoci ok. wier fali drugiego dipola pfalowego, nie przedzielonego na poowy i nie zasilanego (tzw. dipola biernego), przy czym dipol bierny jest duszy od dipola czynnego.

Rys.3.5. Dipol z reflektorem biernym i pozioma charakterystyka promieniowania.

Antena tak ma bardzo wyrany zysk kierunkowy - wynosi ok. ptora w stosunku do dipola pfalowego. Jeeli natomiast bierny dipol bdzie mia dugo mniejsz od dugoci dipola czynnego, wwczas taki ukad rwnie bdzie mia wyrane waciwoci kierunkowe, jednak kierunek maksymalnego promieniowania bdzie odwrotny ni przy reflektorze. W takim ukadzie bierny element anteny nosi nazw direktor.

W praktyce czsto stosowane s kierunkowe antenowe ukady zoone z dipola, reflektora oraz jednego lub kilku direktorw, jako tzw. anteny typu Yagi.

Przez dodanie reflektora lub direktora do dipola pfalowego zmienia si bardzo jego oporno promieniowania i oporno wejciowa co naley mie na uwadze przy doborze odpowiednich linii zasilajcych. Rozrnia si promieniowanie gwne i rwnanie wsteczne. Najlepiej, aby promieniowanie gwne byo jak najwiksze w stosunku do promieniowania wstecznego.

Dipol pfalowy ptlowy Dipol pfalowy ptlowy powsta z poczenia powsta z rwnolegego poczenia dwch dipoli pfalowych prostych. Charakterystyka promieniowania dipola ptlowego odpowiada dokadnie charakterystyce dipola prostego, natomiast jego oporno promieniowania jest ok. 4 razy wiksza ni dipola prostego i wynosi ok. 300W. Dipol ptlowy ma szersze pasmo czstotliwoci roboczej ni dipol pfalowy prosty. Dipol ptlowy jest bardzo czsto stosowany w ukadach anten kierunkowych typu Yagi.

11

Rys. 3.6. Dipol pfalowy ptlowy

Proste anteny kierunkowe typu Yagi

Anteny typu Yagi s najpowszechniej stosowanymi kierunkowymi antenami przeznaczonymi do odbioru stacji odlegej o kilkanacie do kilkudziesiciu kilometrw. W antenach typu Yagi rozmieszczenie poszczeglnych midzy sob oraz ich dugo maj decydujcy wpyw na waciwoci kierunkowe anteny oraz na oporno wejciow anteny. Im antena ma wicej direktorw, tym wikszy jest jej kierunkowy zysk energetyczny. Stosowane s anteny od 3 do kilkunastu elementw. Dla specjalnych warunkw stosuje si podwjne lub nawet wiksze zespoy anten typu Yagi.

Rys.3.7. Zasada budowy anteny typu Yagi.

Anteny typu Yagi odznaczaj si nie tylko duym zyskiem energetycznym w kierunku, w ktrym s ustawione, ale te bardzo silnie tumi sygnay dochodzce do nich z siy przeciwnej.

Przykady anten odbiorczych

Antena z reflektorem ktowym

Zastosowanie reflektora ktowego (dwuciennego) powoduje wzrost kierunkowoci anteny i jej zysku. Najkorzystniejszy kt rozwarcia wystpuje midzy 60 - 90 stopni.

12

Ateny z reflektorem ktowym zapewniaj du szeroko pasma anteny oraz dobry stosunek promieniowania gwnego do wstecznego. Stosuje si je w wyjtkowo trudnych warunkach odbioru, przy wystpujcych zmianach jednorodnoci pola.

Rys.4.1. Antena Yagi z reflektorem ktowym

Antena synfazowa z reflektorem paskim

Jedna z najpularniejszych anten telewizyjnych. Dipole (najczciej typu V, lub motylkowe) umieszczone st tu przed pask powierzchni reflektora.

Odznacza si ona du kierunkowoci i odpornoci na zakcenia, nazywane bywaj z tego wzgldu antenami "echo". Zysk tej anteny wynosi okoo 10 - 13 dB, natomiast stosunek promieniowania gwnego do wstecznego wynosi powyej 20 dB.

Na polskim rynku pojawio si wiele firm produkujcych anteny tego typu nazywane: "szerokopasmowymi antenami telewizyjnymi". Produkowane s one rwnie w wersji aktywnej, wtedy zysk energetyczny wynosi ok. 35 dB.

13

Rys.4.2. Antena synfazowa z reflektorem paskim

Anteny wzdune direktorowe typu "X"

Maj struktur analogiczn, jak anteny typu Yagi. Jednak w charakterze elementu czynnego wykorzystuje si np.: dwa dipole caofalowe poczone rwnolegle, natomiast jako elementy bierne reflektor i direktory. Anten zbudowan z jednostek dipolowych mona traktowa jako ukad antenowy zoony z odpowiedniej liczby szerokopasmowych anten wzduych zasilanych synfazowo. Direktory w budowie przypominaj pooon liter "X" - std nazwa tych anten (stosuje si take profile zamknite zamiast otwartych "iksw"). W praktyce stosuje si reflekory ktowe o kcie rozwarcia zwykle rwnym 120 stopni.

Anteny te charakteryzuj si duym zyskiem energetycznym przy stosunkowo niewielkich wymiarach podunych.

Rys.4.3. Antena wzduna direktorowa

14

Anteny wewntrzne (pokojowe)

Mona je stosowa, uzyskujc zadowalajcy obraz w promieniu 8 - 10 km od anteny stacji nadawczej duej mocy. Ich wad jest to, i nie mona "z gry" przewidzie jakoci odbioru, gdy zaley ona od wielu czynnikw przypadkowych, takich jak pooenie wysoko i rodzaj budynku, pooenie pomieszczenia wewntrz budynku, usytuowanie okien, mebli itp. ciany powoduj znaczne tumienie natenia pola sygnaw telewizyjnych. Najprostsze anteny wewntrzne zbudowane s na bazie dipola pfalowego. Dwie pojedyncze anteny teleskopowe stanowi ramiona dipola.

Rys.4.4. Dipol pfalowy prosty: a) na podstawce stoowej; b) na tylnej ciance odbiornika

Przykady anten nadawczych

Od anten nadawczych wymagana jest jak najwiksza sprawno energetyczna ze wzgldu na du moc nadajnikw, odpowiedniego zysku energetycznego i uksztatowania charakterystyki promieniowania w taki sposb, aby odpowiadaa ona obsugiwanemu obszarowi. Ze wzgldu na powstanie odbi w torze nadawczym powinny one posiada WFS (wspczynnik fali stojcej) mniejszy od 1,1. Ich konstrukcja musi odznacza si dua niezawodnoci, wytrzymaoci mechaniczn oraz odpornoci na warunki atmosferyczne. Oblodzenie lub pokrycie niegiem powoduje znaczny wzrost WFS i spadek zysku energetycznego. Na og orodek nadawczy lokalizuje si w rodku obsugiwanego obszaru i wwczas potrzebna jest charakterystyka dooklna z dopuszczalnym odchyleniem 2dB od charakterystyki idealnej. Osiga si to przez umieszczenie jednostek na bokach masztu.

15

Rys.4.5. Przykady charakterystyk dooklnych otrzymanych poprzez umieszczenie jednostek antenowych dookoa masztu.

Aby zmniejszy WFS w gwnym torze zasilajcym, stosuje si ukad zasilania z kompensacj fali odbitej i polegajcy na takim doborze dugoci linii czcych poszczeglne jednostki, aby fale od nich odbite wzajemnie si znosiy. Jedn z bardziej popularnych anten nadawczych jest antena typu "skrzydo nietoperza". Grny i dolny radiator poczony jest galwanicznie z masztem zapewniajc ochron przed wyadowaniami.

Rys.4.6. Antena typu "skrzydo nietoperza"

Lepszy odbir w przypadku anten zamontowanych na samochodach daje fala o polaryzacji koowej (anteny samochodowe maj zwykle posta pionowych prtw). Do wytwarzania takiej fali mog by wykorzystywane wieloramienne anteny rubowe (rys.4.7a), dipole ukone (rys.4.7b) lub skrzydowe dipole V (rys.4.7c).

Rys.4.7. Wieloramienna antena: a) rubowa; b) dipole ukone; c) skrzyowane dipole V

Fider

16

Od anteny do odbiornika biegnie przewd, zwany lini fiderem lub lini zasilajc. Jego zadaniem jest przeniesienie energii w. cz. z moliwie najmniejszymi stratami, a ponadto linia ta nie powinna wypromieniowywa energii elektrycznej. Wasnoci elektryczne przewodw wielkiej czstotliwoci okrelane s przez ich budow, tumienno (stratno przenoszonej energii) oraz oporno falow.

Ze wzgldu na rn budow y i na ich wzajemne pooenie przewody dzielimy na symetryczne i asymetryczne. Maj one impedancj falow: 75W lub 300W.

Rys.5.1. Rne typy przewodw zasilajcych wielkiej czstotliwoci: a) symetryczny napowietrzny; b) symetryczny skrcany; c) symetryczny paski; d) symetryczny tubularny; e)

symetryczny ekranowany; f) niesymetryczny wsposiowy (koncentryczny)

Przewd symetryczny paski jest bardzo tani, jednak jest zbyt podatny na wpywy atmosferyczne (jogo oporno falowa ulega bardzo powanym zmianom. Ponadto jest wraliwy na zakcenia radioelektryczne. Wszystkie te same wady ma przewd pleciony.

Przewd symetryczny tabularny posiada wyej wymienione wady, lecz nie maj one tak duego wpywu jak w wymienionych uprzednio przewodach.

Przewd symetryczny ekranowany oraz przewd wsposiowy (koncentryczny) s bardziej odporne na wpywy atmosferyczne oraz zakcenia radioelektryczne, moj jednak znacznie wiksz tumienno.

Najdogodniejsze waciwoci elektryczne maj przewody z dielektrykiem powietrznym lub plastykowo - powietrznym (bardzo mae straty - niska tumienno). Jednak s rzadko stosowane ze wzgldu na wysok cen.

Akcesoria

Przebieg prdw wielkiej czstotliwoci w antenowej linii zasilajcej zaleny jest od opornoci falowej linii zasilajcej oraz od opornoci jak dla linii przedstawia antena i odbiornik. Jeeli wszystkie trzy opornoci maj jednakow warto w fiderze powstaje tzw. fal bieca, a do odbiornika dochodzi najwiksza ilo energii. Mwimy wwczas, i fider jest dopasowany do anteny i odbiornika.

17

Anteny o opornoci wejciowej rwnej 75W nie powinny by przyczane bezporednio do niesymetrycznego przewodu wsposiowego o opornoci falowej 75W, bowiem spowoduje to zakcenia w rozkadzie prdu w antenie, co ujemnie wpywa na skuteczno dziaania anteny. Niezbdne jest zastosowanie odpowiedniego urzdzenia symetryzujcego, ktrego zadaniem jest wyrwnanie rozkadu prdw. Najlepsze wyniki daje symetryzator typu "ptla " (Rys.4.2.a).

Jeeli posiadamy anten symetryczn o opornoci wejciowej 300W i przewd symetryczny o opornoci falowej rwnej 75W, wwczas niezbdne jest zastosowanie odpowiedniego urzdzenia transformujcego (Rys.4.2.b).

Przyczenie przewodu niesymetrycznego o opornoci falowej rwnej 75W do symetrycznej anteny o opornoci wejciowej 300W - wymaga zastosowania: - urzdzenia symetryzujcego; - urzdzenia transformujcego oporno linii 75W na oporno wejciow anteny 300W.

Rys.4.2. a) Symetryzator typu ptla 3l + 1l; b) wierfalowy transformator liniowy 300/75W z przewodu symetrycznego paskiego Zf=300W