xn dong mau

8/17/2019 xn dong mau

1/9

1./ Nhắc lại sinh lý:Quá trình đông máu gồm 3 giai đoạn:GĐ 1: tạo rotrom!inas" hoạt đ#ng$% & con đ'(ng N#i sinh) intrinsic ath*a+, - Ngoại sinh )" trinsic ath*a+,GĐ & : tạo throm!inGĐ 3 : tạo 0i!rinCó tất cả 13 yếu tố đông máu( theo kinh điển, hiện nay có 1 số yếu tố mới !" các yếu tố chung cho # con đ$%ng! & ' &&' & ' ' )' )&&& '" Các yếu tố *i+ng c a con đ$%ng -.i sinh! &&&' &)' )&' )&& " Các yếu tố *i+ng c a con đ$%ng -go/i sinh ! &&, &&&

$ác N th2m 4 đông máu th'(ng 5ng tr6n 78:

PT (prothrombin time):$4n g9i l th(i gian Quic ; t< giá rothrom!in$ách l m: máu ch=ng đông !>ng natri o alat" ho?c citrat" ; na+ cho th@athrom!o astin )+Au t= BBB tC chDc, - th6m $an iGiá trE !ình th'(ng: 1&F 1 sBNH: I.JF1.3) hKu Lng nhMt -ì n% l ch s= !ình th'(ng h%a Ou=c tA; hông hác nhau gimPu throm!o lasin hác nhau,0 ngh a! 2h m 45 con đ$%ng đông máu -go/i sinh!67m các yếu tố &&, , ), &, &&

2ng hi:R 1 trong S +Au t= tr6n !E thiAu hLt -T s= l'Ung ho?c !Mt th'(ng -T m?t chDc n2ha+ g? thiAu -tm V gW+ giXm tCng hU BB; YBB; tại ganR c% sZ t2ng đông ) Pn đAn t2ng s[ Lng các +Au t= đông máu\] thiAu hLt t'^đ=i,R c% +Au t= Dc chA hoạt đ#ng các +Au t= tr6nR c% hi_n t'Ung ti6u 0i!rin78 ta ha+ g? các nh%m !_nh -T gan; 5ng ch=ng đông; !_nh -T máu; tZ mi`n

1


2/9

aPTT (activated partical thrombopastin time) hay PTT6n g9i hác: th(i gian c" halin; aolin

$ách l m: nh th(i gian đông cba mPu máu ch=ng đông !>ng Natri o alat" ;citr; đ"m l+ tWm ) loại tiTu c u,; sau đ% cho th6m các +Au t= gi=ng +Au t= 3 tiduhoạt h%a BBeình th'(ng: 3IFfSse_nh/ chDng: I.JF1;1S0 ngh a! 2h m 45 8uá t*9nh đông máu n.i sinh67m các yếu tố &: &&, , &&&, &), ), )&, )&&

2ng hi: Ngu+6n nhWn t'^ng tZ ch hác các +Au t= đông máu thôi :Thời gian Howell:

$ách l m: máu ch=ng đông !>ng Natri o alat" ha+ citrat"; gi( cho th@a ion can0 ngh a! th m 45 to;n ng rotamin sul0at,GiXm hi: c% hi_n t'Ung t2ng đôngD-Dimer:$ách l m: l 1 hXn Dng mi`n Ech h9c nh>m hát hi_n các sXn h m giáng cba 0i!rin0 ngh a ! t9m s= t ng >+n c a các sản ?h@m giáng hóa Ai


3/9

0 ngh a! th m 45 số >$Bng tiểu c ueình th'(ng: 1SIFfSI G/lGiXm: chDng t sZ thiAu hLt. nhiTu ngu+6n nhWn:F Vhông tCng hU đ'UcF 2ng s[ Lng ho?c eE há hb+F 7ách t2ng !ắt giK tidu c u NAu :F idu c u SI G/l mo hông c% tri_u chDng 78 uMt hu+At thì hông c n tru+Tn tidu c uo $% tri_u chDng uMt hu+At ho?c chu n !E hPu thu t; thb thu t Wm lMn tru+Tn tidu c uF idu c u 1I G/l thì tru+Tn tidu c u 5 hông uMt hu+At

%& '$#:$ác pt nghi_m đông F c m máu ng + c ng đ'Uc s[ Lng nhiTu - c ng nng'(i ta c ng đ'a th6m các pt nghi_m mqi. u hAt pt nghi_m đông máu l ccD - o th(i gian hình th nh cLc đông đd đánh giá hoạt t nh các +Au t=. i_nnhiTu pt nghi_m đ'Uc thZc hi_n tr6n má+ tZ đ#ng. u+ nhi6n; c n nắm r nglý pt nghi_m đd đánh giá đ'Uc ý ngh a hi c% sZ tha+ đCi At OuX pt n

hạm -i ! i n + trình ! + ngu+6n lý - ý ngh a m#t s= pt nghi_m th'(ng s[ L

trong lWm s ng. *+t nghi,m d # hi,# d.y th/t

1.1. Nguyên lý: Đd idm tra sDc !Tn cba mạch máu; đ?c !i_t các mạch máu nh'qi a; ng'(i ta tạo ra m#t á lZc cba máu tác đ#ng l6n mạch !>ng cách ng2n cX

máu tr -T đd t2ng h=i l'Ung máu cLc !# trong l4ng mạch.

1.2. Ý nghĩa: At OuX '^ng t nh thd hi_n !>ng các n=t uMt hu+At 'qi -5ng n%i l6n mạch máu ` - ; ` !E tCn th'^ng; Oua đ% hXn Xnh chMt l'Ung mạha+ s= l'Ung - chMt l'Ung tidu c u.

0 *+t nghi,m thời gian m1# ch2y

1.1. Nguyên lý hi mạch máu !E tCn th'^ng; máu s thoát ra ngo i; đồng th(i hth=ng c m máu !ắt đ u hoạt đ#ng. oạt đ#ng c m máu gồm -ai tr4 cba th

3


4/9

mạch - cba tidu c u. $hMt l'Ung cba hoạt đ#ng n + hông t=t s l m cho th(iđd c m đ'Uc máu i h^n.

pt nghi_m th(i gian máu chX+ l tạo ra tCn th'^ng mạch máu - đo th(i gian đlvc c m đ'Uc máu.

1.2. Ý nghĩa:h(i gian máu chX+ !ình th'(ng 'qi S hvt. h(i gian máu chX+ po i thd hi_

các tCn th'^ng cba th nh mạch máu - nhMt l các thiAu hLt -T s= l'Ung - l'Ung tidu c u. 8= l'Ung tidu c u giXm c ng n?ng; !_nh chMt l'Ung tidu c u cn?ng thì th(i gian máu chX+ c ng po i.

3 Thời gian m1# '4ng

3.1. Nguyên lý:wáu ra h i mạch máu s tiA vc -qi +Au t= hông n#i mạc; - Ouá trìnhmáu đ'Uc hát đ#ng !>ng -i_c hoạt hoá +Au t= tiA vc )n#i sinh,. h(i gian t@máu ra h i mạch máu )tiA vc -qi +Au t= hông n#i mạc, đAn hi hình thđông l th(i gian máu đông.

3.2. Kết quả th(i gian máu đông !ình th'(ng F1I hvth(i gian máu đông po i l thd hi_n cba r=i loạn đông máu; c% thd o giXm

t= ha+ c% +Au t= Dc chA đông máu.ĐW+ l pt nghi_m đ^n giXn nh'ng hông nhạ+. NhiTu r=i loạn cba tidu c

th m ch thiAu +Au t= )- L "mo hilia, -Pn c% thd !E ! Oua. Yì - +; pt n + hi_n na+ hông n6n s[ Lng.

5 *+t nghi,m co c6c m1# '4ng

4.1. Nguyên lý:wáu ra h i th nh mạch s !E đông; máu đông l máu chu+dn th nh ạng rắhình th nh các sUi 0i!rin. wạng l'qi sUi 0i!rin ôm lM+ các th nh h n hKu hìnco rvt lại tạo n6n cLc máu đông tách r(i h i h n hu+At thanh. $Lc máu đônđ'Uc l nh( -ai tr4 cba tidu c u - cba 0i!rin.

4.2. Ý nghĩaVAt OuX pt nghi_m thd hi_n l :F $Lc máu co ho n to n: hXn Xnh tình trạng !ình th'(ng cba 0i!rrinog"n - tc u )cX s= l'Ung - chMt l'Ung,.

4


5/9

F $Lc máu hông co ) hông tạo th nh cLc máu tách ri6ng r r ng -qi hu+At thha+ cLc máu co hông ho n to n ) h n hu+At thanh tách ra t 'qi 3Ix máu, hco cLc máu nh'ng c4n nhiTu hồng c u tZ o trong hu+At thanh, l thd hi_nth'(ng cba tidu c u )s= l'Ung ho?c chMt l'Ung, - /ho?c các 0i!rrinog"n.wDc đ# !Mt th'(ng c ng n?ng thì cLc máu c ng hông co.ĐW+ l pt nghi_m đ^n giXn nh'ng há đ?c hi_u.

7 *+t nghi,m thời gian Howell )c4n g9i l th(i gian hLc hồi can i,

5.1. Nguyên lý:wáu ra h i mạch máu s !E đông lại. Quá trình đông máu l m#t loạt các Dng li6n tiA . Đ u ti6n l hoạt hoá +Au t= tiA vc rồi hoạt hoá W+ chu+Tt= hác. rong 4ng thác hXn Dng đ% thì đAn giai đoạn hoạt hoá +Au t= B - YBBBa hoạt hoá , thì c n ion $a&R NAu hông c% can i thì Ouá trình hXDng @ng lại - hông tạo n6n 0i!rrin l sXn h m cu=i c5ng đ'Uc. r6n c^ng'(i ta lM+ máu - 5ng citrat đd ch=ng đông máu )tba các ion $a&R , h(i gian

o*"ll c4n g9i l th(i gian hLc hồi can i l th(i gian t@ hi cho can i )$a&R, - ohu+At t'^ng ch=ng đông !>ng citrat cho đAn hi cLc đông đ'Uc hình th nh.

5.2. Ý nghĩah(i gian o*"ll po i c% thd o: hiAu hLt +Au t= đông máu đ'(ng n#i s

)th'(ng nhMt l +Au t= YBBB; +Au t= B , ho?c o chMt Dc chA đông máuđ'(ng n#i sinh,. h(i gian o*"ll cyng po i nAu giXm s= l'Ung ha+ chMt l'U

tidu c u. e_nh nhWn đ'Uc điTu trE h" arin cyng l m th(i gian o*"ll po i.e_nh nhWn c% r=i loạn các +Au t= tr6n c ng n?ng; tidu c u c ng giXm; 5nhiTu h" arin th(i gian o*"ll c ng po i. zo - + ng'(i ta c% thd 5ng nghi_m th(i gian o*"ll đd th"o i điTu trE h" arin.

8 *+t nghi,m 'o thời gian prothrombin (thời gian 9#ic ; PT)

6.1. Nguyên lý wáu ra h i mạch; máu s !E đông cyng c% thd th"o con đ'(ng ngoại sinh. Vhi th@a throm!o lastin - can i - o máu ch=ng đông !>ng citrat thì con đ'(ng đônmáu ngoại sinh đ'Uc thZc hi_n ồ ạt. Đo th(i gian t@ hi !C sung can i - nhthrom!o lastin đAn lvc máu )hu+At t'^ng, đông lại )đ% l th(i gian rothromđd hXn ánh hoạt t nh các +Au t= đông máu tạo n6n rothrom!in ) hD rothrom!in, l +Au t= BB; Y; YBB; c4n g9i +Au t= đông máu th"o đ'(ng sinh.

5


6/9

6.2. Ý nghĩah(i gian rothrom!in po i c% thd o thiAu hLt các +Au t= đông máu hoạt

th"o đ'(ng ngoại sinh )BB; Y; YBB; ,. rong f +Au t= đ% thì 3 +Au t= l BBđ'Uc sXn uMt tại gan - hL thu#c -itamin V; -ì - + hi gan !E su+ ha+ thu=c háng -itamin V thì po i. wDc đ# po i hL thu#c - o mDc đ#+Au t= - liTu -itamin V đj 5ng. zo - + c% thd 5ng pt nghi_m n + đd th"ođiTu trE háng -itamin V. $h s= đd điTu trE c% hi_u OuX l { &S F 3Ix. V

pt nghi_m c% thd đ'Uc thd hi_n th"o ch s= BNH )Bnt"rnational nornalis" đ% l ) !_nh/ chDng,|su }8B|/su }. 8B l m#t ch s= li6n Ouan đAn chMt s[ Lng. < s= BNH -ì - + hông hL thu#c - o hoá chMt s[ Lng o đ%Ouan h^n. Vhi điTu trE thu=c háng -itamin V thì đd c% hi_u OuX m -Pn ang'(i ta hu+6n 5ng liTu đd pt nghi_m c% BNH { &;S F 3.

< *+t nghi,m =PTT )acti-at" artial thromho lastin tim", c4n g9i l th(i gianc" halinF aolin.

7.1. Nguyên lý: h(i gian hLc hồi can i )đj trình ! + tr6n, c4n hL thu#c - o +At= tiA vc - hos hor li i )+Au t= 3, tidu c u. pt nghi_m ~ l pt nđo th(i gian đông cba hu+At t'^ng t@ hi hLc hồi can i sau hi cho hu+At t'^n-qi Vaolin )hoạt hoá +Au t= tiA vc, - c" halin )c% chDc n2ng nh' +Au t= 3c u,. pt nghi_m n + loại đ'Uc Xnh h' ng cba +Au t= tiA vc - tidu c u chđánh giá đ'Uc ch nh ác h^n các +Au t= đông máu n#i sinh.

7.2. Ý nghĩaGiá trE !ình th'(ng hXi so -qi chDng ) hoXng 3IF3S giW+,.F ~ po i )Vhi po i h^n chDng tr6n • giW+, l tình trạng r=i loạnmáu n#i sinh )giXm đông, o thiAu hLt +Au t= c% thd ! m sinh )h"mo hilia, h+Au t= đông máu đj !E ti6u thL )h#i chDng đông máu rXi rác, ho?c o su+ gan

hông tCng hU đ'Uc +Au t=€ cyng c% thd o trong máu c% chMt Dc chA đn#i sinh€ ~ po i hi điTu trE !>ng h" arin )loại h" arin F ti6u chu n,.

> Thời gian thrombin (TT ? Thrombin time)

8.1. Nguyên lý: Đông máu hu+At t'^ng 5 n#i sinh ha+ ngoại sinh đTu tạo rthrom!o lastin đd chu+dn rothrom!in th nh throm!in. Vhi c% throm!in t0i!rinog"n s chu+dn th nh 0i!rin đd tạo cLc đông. h(i gian throm!in l th(i giđông hi cho throm!in - o hu+At t'^ng . wLc đ ch pt nghi_m n + l đánh 0i!rinog"n F +Au t= cu=i c5ng cba đông máu.

6


7/9

8.2. Ý nghĩa: VAt OuX hXi so -qi chDng !ình th'(ng; thông th'(ng hoXng 1f F 1giW+. Vhi !_nh nhWn po i h^n cba chDng S giW+ đ'Uc g9i l

po i l o thiAu 0i!rinog"n ho?c hWn t[ 0i!rinog"n !Mt th'^ng. c4ni o c% m?t h" arin ha+ m#t s= chMt trung gian nh' z .

@ *+t nghi,m 'Anh l !ng Bibrinogen

9.1. Nguyên lý: $ho throm!in - o hu+At t'^ng; hu+At t'^ng s đông - th(i gianđông tu‚ thu#c - o l'Ung 0i!rinog"n. zZa tr6n c^ s đ% ng'(i ta ha ung Ec0i!rinog"n chu n các nồng đ# hác nhau rồi cho th6m throm!in. VAt OuX lnghi_m n + s tạo đ'Uc m#t đ'(ng cong nồng đ# 0i!rinog"n F th(i gian.

u+At t'^ng !_nh nhWn đ'Uc ha lojng - pt nghi_m th(i gian đông -qi throm!irồi đ=i chiAu đ'(ng cong chu n s !iAt nồng đ# 0i!rinog"n.

9.2. Ý nghĩa: VAt OuX !ình th'(ng t@ & F Sg/li!rinog"n t2ng trong -i6m nhi`m.i!rinog"n giXm c% thd o ti6u thL )đông máu rXi rác,; ti6u 0i!rin )ti6u sUi hu

ha+ mắc !_nh hông c% 0i!rinog"n.

C ghi,m ph1p Eon-Fa#lla

10.1. Nguyên lý i!rin đ'Uc hình th nh - s !E ti6u nh( lasmin; !ình th'(ng th(i gian đd ti6u cL

máu hoXng & ng +. e>ng h'^ng há giK lại các chMt ch th ch tạo )"uglo!ulin, thì sau hi đông th(i gian ti6u cLc đông !ình th'(ng l h^n 1 gi(.h"o i th(i gian ti6u cLc đông sau hi đông cba hu+At t'^ng đj loại ! chMt

chA; giK lại chMt ch th ch tạo lasmin đd đánh giá mDc đ# ti6u sUi hu+At.

10.2. Ý nghĩaeình th'(ng nghi_m há Yon F Vaulla tr6n I hvt.

h(i gian tan cLc đông 'qi 1S hvt l ti6u sUi hu+At t=i cM € t@ 1S F 3I hvsUi hu+At cM ; @ 3I F fS hvt l ti6u sUi hu+At€ tr6n fS hvt l ti6u sUi htang; tr6n I hvt l !ình th'(ng.

ghi,m ph1p Gthanol (nghi,m ph1p r !#)

11.1. Nguyên lý Vhi c% Ouá trình đông máu tDc l chu+dn 0i!rinog"n th nh 0i!rin. Quá trình cht@ 0i!rinog"n th nh 0i!rin nh' sau: Đ u ti6n l monom"r hoá các 0i!rinog"n; sau

7


8/9

ol+m"r hoá tạo sUi hu+At. u+ nhi6n -Pn c% m#t t monom"r hông ol+mđ'Uc m At hU -qi 0i!rinog"n - z th nh m#t hDc chát. hDc chMt n + hu+At t'^ng tạo th nh g"l trong môi tr'(ng r'Uu nhi_t đ# lạnh. 7Ui Lng tchMt đ% ng'(i ta cho hu+At t'^ng ha trong r'Uu rồi đd f|su }I|/su }$ - Ousát g"l hoá.

11.2. Ý nghĩaF $% g"l hoá tDc l nghi_m há r'Uu '^ng t nh )R,. wDc đ# g"l hoá nhiTu

'^ng t nh c ng mạnh.F Nghi_m há r'Uu )R, chDng t đang c% Ouá trình chu+dn 0i!rinog"n th nh tDc l hi_n t'Ung đông máu trong c^ thd đang X+ ra. zo - + 5ng nghi_m r'Uu đd ch n đoán đông máu n#i mạch rXi rác.

0 *+t nghi,m ph1t hi,n h1ng '4ng l # h nh

12.1. Nguyên lý: NhiTu tr'(ng hU trong máu uMt hi_n chMt háng lại +Au t= máu l m po i th(i gian máu đông. Nh' - + hi th(i gian pt nghi_m ~ )nsinh, ha+ )ngoại sinh, !E po i c% thd o thiAu +Au t= đông máu ha+chMt háng đông. ai lý o n + c% thd hWn !i_t đ'Uc nh( đ?c đidm sau:F NAu tr#n hu+At t'^ng ng'(i !ình th'(ng -qi hu+At t'^ng cba ng'(i !E thiAu +Aut= đông máu rồi l m pt nghi_m thì At OuX pt nghi_m g n !ình th'(ng. 8 - + -ì +Au t= !E thiAu đj đ'Uc !5.F NAu tr#n hu+At t'^ng cba ng'(i !ình th'(ng -qi hu+At t'^ng !_nh nhWn c% chM

háng đông rồi l m pt nghi_m thì At OuX th(i gian đông s po i. 8 -ì chMt háng đông !_nh nhWn háng lại cX +Au t= đông máu ng'(i !ình th'(n7Ui Lng đ?c đidm tr6n ng'(i ta lM+ hu+At t'^ng cba !_nh nhWn c% th(i giannghi_m !E po i ) pt nghi_m th2m 4 n#i sinh ha+ ngoại sinh, tr#n -qi ht'^ng cba ng'(i !ình th'(ng rồi thZc hi_n pt nghi_m )nAu !_nh nhWn c% ~

po i thì tr#n rồi pt nghi_m ~ ; nAu c% po i thì tr#n rồi pt n,.

NAu At OuX pt nghi_m cba mPu hu+At t'^ng tr#n g n !ình th'(ng tDc l hôchMt háng đông. NAu At OuX pt nghi_m cba mPu hu+At t'^ng tr#n -Pn t'^ng tZ cba !_nh nhWn tDc l c% chMt háng đông.

12.2. Ý nghĩa: eình th'(ng trong máu hông c% chMt háng đông )c4n g9i chMt chA đông máu !_nh lý,$hMt háng đông uMt hi_n trong m#t s= !_nh; đ?c !i_t !_nh tZ mi`n - c n đđiTu trE.

8


9/9

3 *+t nghi,m 'Anh l !ng yI# tố

13.1. Nguyên lý: $ác pt nghi_m đEnh l'Ung +Au t= đ'Uc thZc hi_n -qi ngu+6n l : h(i gian đông cba hu+At t'^ng )~ ha+ , hL thu#c - o nồng đ# các +

t= đông máu tham gia - o pt nghi_m đ%. $% ngh a l At OuX pt nghi_m hL thu#c nồng đ# các +Au t= YBBB; B ; B - BB. VAt OuX pt nghi_thu#c nồng đ# các +Au t= BB; Y; YBB - . Đd đEnh l'Ung m#t +Au t= ng'(i tthu=c th[. rong thu=c th[ c% đ + đb các +Au t= hác -qi nồng đ# cao tr@ +c n đEnh l'Ung.$ho thu=c th[ n + - o hu+At t'^ng !_nh nhWn rồi thZc hi_n pt nghi_m. VAt th(i gian đông s đ=i chiAu tr6n đồ thE )đồ thE cho t@ng lô thu=c th[ o h4nghi_m - sau hi thZc hi_n pt nghi_m -qi các nồng đ# hác nhau cba +Au t=đEnh l'Ung,.Y L đd đEnh l'Ung +Au t= YBBB thì thZc hi_n pt nghi_m ~ -qi hu+A !_nh nhWn sau hi cho thu=c th[ - o. hu=c th[ đd đEnh l'Ung +Au t= YBBB chMt chDa đ + đb +Au t= B ; B; BB. Đd đEnh l'Ung +Au t= BB thì 5ngchDa đ + đb các +Au t= Y; YBB; - thZc hi_n pt nghi_m .

13.2. Ý nghĩa: u‚ th"o +Au t= m c% nồng đ# !ình th'(ng hác nhaupt nghi_m đEnh l'Ung +Au t= th"o h'^ng há n + l pt nghi_m chu+6n

nh>m ác đEnh hoạt t nh t@ng +Au t= giv ch n đoán !_nh€ nhMt l các !_sinh.

9

Documents

xn dong mau