Upload
others
View
13
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
5/3/19
1
YA R A B A K I M I
v e
YA R A D E Ğ E R L E N D İ RM E
S İ S T E M İ
• Prof.Dr.AfifeAylaKabalak
YaraSınıflaması
Yaralar;• DeriBütünlüğüne,• MikroorganizmalarlaBulaşmaDurumuna,• DokuKaybıBulunupBulunmamasınave• Kırmızı- Sarı- SiyahSiteminegöresınıflanmaktadır.
DeriBütünlüğüneGöreYaraSınıflaması
AçıkYaralar1. Abrazyon2. İnsizyon3. Laserasyon4. Avülsiyon5. DeliciyaralarKapalıYaralar1. Kontüzyon2. Hematom3. Burkulma
DeriBütünlüğüneGöreYaraSınıflamasıAçıkYaralar1
Derivemukoz membranın bütünlüğübozulmuştur.
üAbrazyon(sıyrık):Derininsertbiryeresürtünmesisonucuepidermisinvedermisinbirbölümününkaybıdır.
ü İnsizyon (Kesilme):Çokkeskinaletlerle
cerrahininamacınauygunolarakoluşturulan
yaralardır.Yaratemiz,kenarlarıdüzgündür.
üLaserasyon :Kazasonucuyadabilinçliolarak
oluşturulankesikyaralardır.Yarakenarları
düzgünyadaparçalıolabilir.
üAvülsiyon :Derininbirparçasıyaiyice
kopmuşyadaküçükbiryerindenbağlı
kalmıştır.
üDeliciYaralar:Derindokulardakeskinya
dasivriuçlubirobjeileoluşturulan
yaralardır.
5/3/19
2
DeriBütünlüğüneGöreYaraSınıflamasıKapalıYaralar
Deribütünlüğününbozulmadığı,ancakderiyadamukoz membranın altındakiyumuşakdokudayıkımmeydanagelenyaralardır.
üKontüzyon (Ezilme):Künt birtravmasonucugörülenyaralanmaşeklidir.
üHematom:Mekanikbirzorlanmasonucukanındamardışınaçıkarakyumuşakdokulararasınabirikmesiileoluşur.
üBurkulma:Eklemligamentinde vekapsülündeoluşanzedelenmedir.
9
KapalıYaralar
Hematom
Burkulma
DİLAY HACIDURSUNOĞLU- FSMEAH
MikroorganizmalarlaBulaşmaDurumunaGöreYaraSınıflaması
TemizYaralar
Temiz– Kontamine Yaralar
Kontamine Yaralar
Kirli– Enfekte Yaralar
DokuKaybıBulunupBulunmamasınaGöreYaraSınıflaması
DokuKaybıOlmayanYaralar:Cerrahiinsizyonlu veprimer olarakkapatılmışyaralardadokukaybıyokturveiyileşmenormalsüreciizler.
DokuKaybıOlanYaralar:Yanıkyaraları,ülserlerdokukaybıolanyaralardandır.Butiptekiyaralardaiyileşmesekonder olarakgerçekleşir.
Kırmızı- Sarı- SiyahSitemineGöreYaraSınıflaması
• KırmızıYaralar
• SarıYaralar
• SiyahYaralar
5/3/19
3
• KırmızıYaralar
İnflamasyon,proliferasyon vematurasyon
süreçlerindenbirindeolantemizyaralardır.
Kırmızıyarabakımınınamacı;yarayıtemiz
tutmak,mekaniktravmadankorumakvenemli
biriyileşmeortamısağlamaktır.
• SarıYaralar
İnfekte veyafibrinöz yarakabuğuiçeren,
iyileşmeyehazırolmayanyaralardır.Sarıyara
bakımınınamacı;eksudayı,iltihabıyadafibrinöz
yarakabuğunuortadankaldırmak,bakteriyel
kontaminasyon derecesiniazaltmaktır.
• SiyahYaralar
Nekrotikdokuiçerenveiyileşmeyehazır
olmayanyaralardır.Siyahyarabakımınınamacı;
bölgedennekrotikdokuyuuzaklaştırmaktır.
YARAİYİLEŞMETİPLERİ
Primer Yaraİyileşmesi
Sekonder Yaraİyileşmesi
TersiyerYaraİyileşmesi
Primer Yaraİyileşmesi
• Cerrahiinsizyonlarda olduğugibiyarakenarları
birbirineçokyakınsavedokukaybıyoksa
minimumgranülasyon dokusuylagörülen
iyileşmetipidir.
Sekonder Yaraİyileşmesi
• Yarakenarlarıkarşılıklıgetirilemeyen,doku
kaybınınçokfazlaolduğuyaralardagörülen
iyileşmetipidir.Sekonder iyileşmedegenellikle
skar dokusukalır.
5/3/19
4
TersiyerYaraİyileşmesi
• Enfekte yaralardagörüleniyileşmetipidir.
Enfeksiyonriskiyüksekyaralarbaşlangıçta
açıkbırakılır,enfeksiyongeçtiktensonra,yara
kenarlarıeksizeedilirvekarşılıklıgetirilip
dikilerekbirleşmesağlanır.
YARAİYİLEŞMEDÖNEMLERİ
• İnflamasyon
• Proliferasyon
• Remodeling
• Keskinsınırlaryok!!!
İnflamasyon
• İnflamatuar dönemin1-2.günleriepitel hücreler
zedelenmişepidermis boyuncabüyürveçoğalırlar.
• Üçüncügüngranülasyon dokusuşekillenir.
• Beşincigünyaraboşluğutamamengranülasyon
dokusuiledolar,kollajen lifleryarakenarında
köprüoluşturur.
• Epidermis yaralanmaöncesikalınlığınaulaşır.
Proliferasyon
• Yaralanmadanyaklaşık3günsonrabaşlarve21.
günekadardevameder.
• Busüredeepitel hücrehareketleriileyara
tümüylekapanır.
• Yaradakollajen sentezivekapiller büyüme
nedeniylekırmızıveüzeripürtüklübir
granülasyon dokusuoluşur.
Remodelling (olgunlaşma)
• Yaralanmadan21günsonrabaşlarveyaranın
genişliğivederinliğinebağlıolarakyaşamboyu
sürebilir.
• Budönemdefibroblastlar vedamarlanmaazalır.
• Optimumiyileşmeninsağlandığıdurumlardabile
yaraeskikuvvetinin%80’indendahafazlasına
ulaşamaz.24
Yara
Hemoztazis
Vazokonstrüksiyon
Trombosit göçü
Koagülasyon
Fibrinpıhtıoluşumu
İnflamasyonVazodilatasyon
İmmüncevabınuyarılmasıEndotelhücrebüyümesininuyarılması
Proliferasyon
Epitelizasyon
Kollajen oluşumu
Yenidamaroluşumu
Yenidenşekillenme
5/3/19
5
5/3/19
6
Hipertrofik skar Nedbe
YARABAKIMI
Yarabakımında;
• Basıncınkaldırılması,
• Oksijenlenmeninvekanlanmanınsağlanması,
• İnfeksiyonun tedaviedilmesi,
• Alerjiyaratmayacakyardımcımalzeme
kullanılmasıtemelprensiplerdir.
İnflamasyon dönemindebakım• Kanamakontrolü
• Hipovolemi kontrolü
• Oksijenbasıncınınoptimumdüzeyde
tutulması
• Karıniçibasıncınınkontrolaltındatutulması
• Pansuman
Pansuman
• Yarayüzeyindenistenmeyendebrisin
kaldırılmasıileiyileşmeyihızlandırır,canlı
dokularıkorurveyaratümüyle
kapanıncayakadarvücutileçevre
arasındageçicibariyeroluşturur.
• Yaradaazdaolsaserbestdrenaj
olduğundayadadışkıveidrargibiyarayı
dışkontaminasyondan korumak
gerektiğinde,hidrofobik pansuman
seçilmesiuygunolur.
• Hidrofilik materyalleriseyara
yüzeyindekiaşırıdrenajıçeker.
5/3/19
7
• Pansumanmateryali;
• Canlıhücrelerinyaşamasınayardımcı
olmalıdır.
• Dokukuruluğunuönlemelidir.
Profilasyon DönemindeBakım
• Yaraenfeksiyonveyaraaçılmasıyönündengözlemlenir.
• Cerrahigirişimsonrasındaki4- 8.günlerarasındaortayaçıkanateş,yarabölgesindeağrı,kızarıklık,ödemyaraenfeksiyonununbelirtisidir.
• Kollojen oluşumununbaşladığı4-5.günlerdeyaranınherikitarfında 1cmgenişliğindebirsertlikoluşur.Busertlikiyileşmebelirtisidir.
Remodelling dönemindebakım
• İnsizyonel herni,sinüs,fistülgibisorunlara
ilişkinbelirtivebulgularizlenir.
• Primer Kapama
–Normaldeilk6saatteyarafibrintıkacıileizole
edilmişolur
– 6saattensonraartıkörtüyegereksinimyoktur
• Sekonder İyileşme
– Özelliklegranülasyon dokusutümyaradaoluşana
kadardikkatedilmeli
– Açıkbırakılıpsıkpansumanlar
– Kapalıtutulupseyrekpansumanlar
– Tamamenkapatılıpçokseyrekpansumanlar
– Kabuğukaldırma!(İnfeksiyon yoksa)
– SerumfizyolojikvesudışındaASLABİRŞEY
SÜRÜLMEZ
5/3/19
8
• Yaradabulunanyabancıcisimler,infeksiyon
içingerekenbakterisayısıeşikdeğerini
yüzlercekatazaltırlar
• Nekrotikdokuyabancıcisimdir
• Antiseptikler,etkinkonsantrasyonlarda,
değişikderecelerdedokuölümüneyolaçarlar
• è Antiseptiklerinfeksiyon riskiniartırırlar
• Antibiyotikler
– İnvaziv infeksiyon yoksasistemikantibiyotiğin
yeriyok
– Yanıkdışındakiyaralardalokalantibiyotiğinyeri
yok
– Yanıktagümüşsülfadiazin
• Kollajenazlar
– Debridman içinkullanılırlar
– Proliferasyon fazındazararlıdırlar
• BüyümeFaktörleri(Growth Factors)
– PDGF
– TGF-β
– FGF’ler
– Kombinasyonlar??
– Çokazşeybiliyoruz
Antiseptiksolüsyonlar
• Pekçokantiseptiksolüsyongeliştirilmiştir.
• Lizol,tentürdiyot,Mersol,Rivanol kullanımı
terkedilmiştir.
• Antiseptiksolüsyonlarınmikropveinsanhücresini
ayırdetmeksizin zararverdiğikanıtlanmıştır.
• İnsanhücresinindahakolayzarargördüğügösterilmiştir.
• Özellikleaçıkveenfekte yarayaantiseptiksolüsyon
kullanımınınbilimselbirdayanağıyoktur.
• Basitrasin veMupirosin merhemin
epitelizasyonu olumluyönde
• Furasin vesteroidli pomadların epitelizasyonu
olumsuzyöndeetkilediğigörülmüş.
YARAİYİLEŞMESİNDEGÖRÜLENKOMPLİKASYONLAR
• Kanama
• Enfeksiyon
• Ayrılma/Yaraaçılması
• Eviserasyon:Yaranınaçılarakviseral organların
dışarıdangörülmesidurumudur
• Fistül:İkiorganyadaorganilevücudundış
bölümüarasındaanormalbirpasajınoluşmasıdır.
5/3/19
9
YARABAKIMINDAGÜNCELYAKLAŞIMLAR
Hiperbarik OksijenTedavisi(HBO)
Maggot Tedavisi
BallaTedavi
%100oksijenin1atmosferdenfazlabirbasınç
altındaaralıklıolaraksolunmasıbuişlemin
temelinioluşturmaktadır.
Amaçyarabölgesindekidokularaulaşanoksijen
miktarınıarttırmaktır.
Maggot tedavisi
• Maggot tedavisi(MT)Lucilia (Phanecia)
sericata sineğininsterilhalegetirilmiş
larvalarınınkronikyaratedavisinde
kullanılmasıdır.
5/3/19
10
• Debridman:Maggotlar ölüdokular,hücre
döküntülerivenekrotikyaranıneksudası ile
beslenirler.
• Larvalarınmidesindensalgılanantripsin,
kemotripsin gibienzimlerinnekrotikdokuları
eritmesiilelarvalartarafındansindirim
sağlanır.
Dezenfeksiyon:Maggotların salgıladıkları
amonyaksayesindedezenfeksiyonsağlanır.
Larvalarınmidesindeyaşayanproteus
mirabilis bakterileritarafındanüretilen
antibakteriyel maddelermikroorganizmaları
öldürücüözelliğesahiptir.
• Granülasyonun başlatılması:Maggotların ve
salgılarınınsüreklihareketlericanlıdokuları
mekanikolarakuyararakgranülasyon
dokusununşekillenmesineyardımcıolur.
OzonTedavisi
• Ozon, lokal doku oksijenasyonunu
sağlaması ve antibakteriel etki
göstermesiyle iskemik ve enfeksiyöz
artçıları engellemektedir.
Debridman öncesi(dirsek) Ozontedavisinin12.günü
5/3/19
11
Ozontedavisinin24.günü Topikal ozonuygulamayöntemleri
• Direkt ozon gazı uygulaması (torba, kabin)
• Ozonlu su
• Ozonlu yağ (Ozonid)
• Negatif basınçla ozon gazı uygulaması
BallaTedavi
• Osmotik etki; bal%74fruktoz veglukoz karışımı
şekerledoyurulmuştur.
• Yüksekmiktardasuiçeriğinesahipbirbaldabazı
mayalaryaşayabilmesinerağmen,olgunlaşmış
balındüşükolansuaktivitesiherhangibirbakteri
türününgelişiminidesteklemedeyetersizkalır.
• Asidite; baltipikolarakasidikyapıdadır(pH:
3.2- 4.5).Sulandırılmamışbaldakiasidite
önemlibirantibakteriyel faktördür.
• Hidrojenperoksit; baldakienönemli
antibakteriyel aktivitenin,baldaenzimatik
reaksiyonsonucuortayaçıkanhidrojen
peroksite bağlıolduğubelirlenmiştir.
Balınsuaktivitesidüşükolmasınarağmen
optimumiyileşmekoşullarıiçinnemlibirortam
oluşturmaktadır.
• Balınozmotik etkisisıvıyıyaradokusununiçinden
çektiğiiçindokularındehidratasyonuna neden
olmaz.Buşekilde,pansumanaltındasulandırılmış
balfilmioluşur,budapansumanınyarayatağına
yapışmasınıönlemişolur.
5/3/19
12
BASINÇÜLSERLERİ:ÖNLEMEVETEDAVİ
• Basıncınyolaçtığıdokubütünlüğündekibozulmayı
tanımlamakiçinyıllarcapekçokkavramkullanılmıştır.
• Yatakyarası(bedsore),
• Dekübüt ülseri(decubitus ulcer),
• Dekübit (decubiti),
• Basınçyarası(pressure sore)ve
• Basınçülserleri(pressure ulcers)kullanılan
kavramlardanbazılarıdır.
• Basınçülseri:Basınç,friksiyon,yırtılmavediğer
faktörlerinetkisiylederivederialtındaki
dokulardameydanagelenlokalizedoku
zedelenmesidir(AvrupaBasınçÜlserleriTavsiye
Paneli–EPUAP- 1998).
• Derivekasüzerinesüreklibasınç
uygulanmasına,iskemiye bağlıolarakgelişen
yaralanmadır.
• Basınçülserihastanınfizikselsağlığını
etkileyerekyaşamınıtehditetmekte,
• bağımsızlığınıkaybetmesineve
• sosyalizolasyongibipsikolojikproblemler
yaşamasınanedenolmaktadır.
• Ayrıcahastaağrıçekmekte,
• yarabakımı,debritman,greft gibiişlemler
nedeniylehastanedeuzunsüreyatmaktave
• budurumdahastavehastaneiçinekstramaliyet
oluşturmaktadır.
• SürtünmeveyırtılmaDokununbiryüzeyüzerinde(yatakveyatekerleklisandalye)hareketetmesisonucuortayaçıkansürtünmetekbaşınasadeceepidermis vedermisin üsttabakasındazedelenmeyeyolaçar.
5/3/19
13
• Sürtünmeyerçekimininetkisiilebirleştiğinde
birmakaslamaetkisiyaratarakderindokularda
yırtılmalaranedenolur,dokuperfüzyonu
bozulurvedokuhasarıgelişir.Deriserbest
olarakhareketetmediğiiçinyırtılmanınasıl
etkisikemikçıkıntılarınınüzerindekiderin
dokulardagörülür.
Basınç noktaları
(Sırt üstü pozisyonda) (YanyatışPozisyonunda)
(Yüzükoyunpozisyonda)(Oturmapozisyonunda)
Ayağın plantar kısmı
Kürek kemiği
Sakrum & koksiksIskial çıkıntı 24%
Topuk
Diz
5/3/19
14
Yaş• Yaşınilerlemesiile,deriperfüzyonu vederiturgorundabozulma,
• Kollajen rejenerasyonu,• Serumalbumin düzeyiveimmün cevaptaazalma,• Yağdokusununazalmasınabağlızayıflık,• Dokuelastikiyetikaybı,• Epidermis vedermis arasındakibağlantınınzayıflaması,
• Mental durumunbozulmasıyaşlılardabasınçülserleriningelişmesinderoloynayanfaktörlerdir.
Nem
• Nemepidermisindışsalgüçlerekarşıdirencini
etkilemektedir.
• Uzunsürenememaruzkalanepidermis
tabakasındaönceyumuşamadahasonraise
dokubütünlüğündebozulmagelişir.
• İdrarvedışkısınıtutamayanyadaaşırıterleyen
kişilerdebasınçülserlerigelişmeriskiyüksektir.
Beslenme
• Beslenmeyetersizliğininbasınçülserlerinin
gelişmesineve
• Dokuiyileşmesindegecikmeyeneden
olmaktadır.
• Protein-kalorimalnütrüsyonu ilebasınç
ülserlerigelişmesiarasındagüçlübirilişki
vardır.
Hastalıklar
• Hareketkısıtlılığınayolaçan,dokularakanve
oksijentaşınmasınıetkileyenhastalıklarbasınç
ülserleriningelişmesinderoloynamaktadır.
• Örneğinyatağayadatekerleklisandalyeye
bağımlıolanfelçlihastalarda,kalçakırığıgelişen
hastalardabasınçülserlerigelişmeriski
yüksektir.
Psikolojikfaktörler
• Stresdurumundakortizonsalınımı artar,
• Kortizonkollajen senteziniazaltır,
• Kollajen sentezininazalmasıilebasınçülserleri
gelişimiarasındabirilişkibulunmaktadır.
Diğerfaktörler• Sigaraiçme,
• Kanglikozdüzeyininyükselmesi,
• Hastalığınciddiyeti,
• Kurucilt,
• Vücutısısınınyükselmesi,
• Kanvizkositesinin artması,
• Kanbasıncınınazalmasıbasınçülserlerinin
gelişmesinderoloynayandiğerfaktörlerdir.
5/3/19
15
BasınçÜlserininÖnlemesiİçin;• Ciltbakımı(nem,inkontinans),• Sürtünmeveezilme,• Basıncınazaltılması,• Beslenme,• Ağrıkontrolü,• Riskinveyaranındeğerlendirmesi,• Etkinbirtedaviplanı,• Hastaveyakınlarınıneğitimi,• Multidisipliner biryaklaşımınbenimsenmesi,• Vekayıttutmaönemlidir.
Riskölçekleri
• NortonÖlçeği,Gosnell Ölçeği,Braden Ölçeği,
Knoll ÖlçeğiveWaterlow Ölçeği.
Braden Ölçeği’ninaltıaltkategorisi
• Duyusalalgılama,nem,aktivite,mobilite,
beslenme,sürtünmeveyırtılma.
• Sürtünmeveyırtılmahariç(1-3puan)herbir
değişken1-4arasındapuanlanmaktadır.Braden
Ölçeği’ndetoplampuan6-23arasında
değişmektedir.
• Toplampuanındüşükolmasıbasınçülserigelişme
riskininyüksekolduğunugöstermektedir.
Kişirisksınırındaise(15-18puan):• Sıkpozisyondeğiştirme,• Kişininmümkünolduğuncahareketliolmasınısağlayacakdüzenlemeleryapma,
• Topuklarıkoruma,
• Hastayatağayadatekerleklisandalyeyebağımlı
isebasıncıazaltıcı(pressure reducing)yatakve
minderlerkullanma,
• Nem,friksiyonveyırtılmayıkontroletme,
• Beslenmeyidüzenleme.
• Hastadabuölçekiledeğerlendirilmeyenrisk
faktörlerivarsabunlarıkontrolaltındatutmaya
yönelikönlemlerialma.
Pozisyondeğiştirme
• Hastayatağabağımlıiseenazikisaattebir,
tekerleklisandalyeyebağımlıisesaatbaşıpozisyon
değiştirilmelidir.
• Hastayayanyatışpozisyonuverilirkendikdeğil30°
yanyatışpozisyonuverilmelidir.Dikyanyatış
pozisyonundatorokanterler üzerinebasınç
bineceğindenbasınçülserigelişmeriskiyüksektir.
5/3/19
16
• Dizlerinveayakbileklerininbirbirine
sürtünmesiniönlemekiçinbacakaralarıyastık
yadaköpükkenarlıklarladesteklenmelidir.
• Topuklarınyatağatemasetmesiniönlemek
içinaltbacağınarkaaltkısmına(dizaltından
ayakbileğinekadar)yastıkkonulmalıdır.
Nemikontroletme
• Basınçülserlerininyaygınolduğuvücutbölgeleri,
topuklar,sakrum,iskiya tüberositler,trokanter
günlükolarakkontroledilmelidir.
• Nemikontrolaltındatutmakiçinnemeyolaçan
nedenlerbelirlenir(terleme,yaradrenajı,banyo
sonrasııslakkalmavefekal yadaüriner
inkontinans).
• İdraryadagaitanınciltletemasınıönlemekiçin
bariyerkremvepolimerik ciltkoruyucuları
kullanılabilir.
• Ayrıcaemicipedler,kondomkateter,fekal yada
üriner kolektörlerkullanılarakinkontinansı olan
hastanıncildikorunabilir.
Beslenmeyidüzenleme
• Diyetisyenileişbirliğiyapılarakriskaltındaolan
hastalarınprotenin vekalorimiktarları
arttırılmalıdır.
• BuhastalaraA,CveEvitaminigibikollajen
senteziniarttıran,epitelizasyonu sağlayanve
immün sistemigüçlendirenvitaminler
verilmelidir.
Friksiyonveyırtılmayıkontroletme
• Sürtünmeveyırtılmayıönlemekiçinhastanınyatağının
başucu30º’dendahafazlayükseltilmemeli,
• Hastayatakiçindehareketederken(oturma,yandönme
vb.)trapezkullanmalı,
• Yatağınayakucunadoğrukaymışolanbirhastayıyatağın
başucunadoğruçekerkenmutlakaçarşafkullanılmalı,
• Çokyaygınbirşekildeyapıldığıgibihastaikikişitarafından
koltukaltlarındantutularakyukarıdoğruçekilmemelidir.
• Ortaderecederisk(13-14puan): Buuygulamalaraekolarak
hastayaköpükkenarlıklarladesteklenmiş30ºyanyatış
pozisyonuverilir.
• Yüksekrisk(10-12puan): Bu uygulamalaraekolarakpoziyon
dahasıkdeğiştirilmelive15-20dakikadabirhafifkıpırdamak
gibiküçükvücuthareketlerigerçekleştirilmelidir.
• Çokyüksekrisk(9puanvealtı): Yüksekriskgrubuhastalar
içinyapılanuygulamalaraekolarakeğerhastanınağrısıvarsa
vehastahareketettiğindeağrısıartıyorsabasıncırahatlatıcı
(pressure –relieving)yatakyadaminderlerkullanılmalıdır.
5/3/19
17
• Etkilenendokutabakalarıdikkatealınarakdört
evreşeklindesınıflamıştır.
• Bunagörehastayaverilecekbakımherbir
evreyegöredeğişiklikgöstermektedir.
Tedavi:I.Evre• Buevredederide
basmakla
kaybolmayan
kızarıklıkvardır,
• Deribütünlüğü
bozulmamıştır.
• Kızarıklıkbasınç
kalktıktansonra30
dakikadanfazlakalır.
• Buevreuyarıolarakalgılanmalıdır.
• Genelliklekendiliğindeniyileşir.
• Gerekliönlemleralınmalı(Pozisyon,hijyen,
friksiyonyadashear önlemeli).
Tedavi:II.Evre• Epidermis ve/veya
dermisin üsttabakasınıetkileyecekşekildekısmiderinliktedoku
kaybıvardır.
• Klinikolarakderidesıyrılma,sutoplanmasıveyaderinolmayançukur
şeklindegözlenir.
5/3/19
18
• Tedavideilkadımyaranındikkatlice
değerlendirilmesidir.
• Çünküyüzeyselgibigörünenbirbasınçülseri
derindokulardaIII.evreolabilir.
• Nedenlerortadankaldırılır,
• Yaraenfeksiyondankorunmalıdır,
• Kendiliğindenyadapansumanlaiyileşir.
Tedavi:III.Evre• Epidermisten başlayıpüst
fasyaya kadaruzanantümdokularıiçerentamderinliktedokukaybıyadanekrozvardır.
• Kemik,tendon veeklemlerekadaruzanmaz.
• Basınçülseriderinçukurşeklindedir.
• Yarayatağıgenellikleağrısızdır.
• Tedavideyaradikkatlicedeğerlendirilir,
• Nekrotikdokudepride edilir,
• Enfeksiyonönlenir(pansuman,antibiyotik),
• Hastanınproteinveenerjidenzengin
beslenmesisağlanır.
• Buevredekibiryaranınkendiliğinden
kapanmasıaylarcasüreceğiiçingenellikle
cerrahimüdahaleyapılır.
• III.evredeolduğugibitam
derinliktedokukaybıvardır.
• Dokukaybıvenekrozfasyanın
altına,kemikdokuya,tendon
veeklemkapsülügibi
destekleyiciyapılarakadarilerlemiştir.
• TedavisiIII.Evredekiyara
gibidir,ancakkemikdokusu
etkilendiğiiçingenellikle
debritman radikaldir.
Tedavi:IV.Evre
TünelleşmişEvre IVbasınçülseri