Yatırım Teşvikleri

Türkiye’de Uygulanan Teşvikler © 2009 Deloitte Touche Tohmatsu© 2009 Deloitte Touche Tohmatsu

YATIRIM-PROJE DEĞERLEME DERSİ

YATIRIM TEŞVİKLERİDersin hocası: Ekrem TUFAN

Hazırlayanlar

MUSTAFA KAYA, RECEP SÖNMEZ

İBRAHİM BAYRAMOĞLU, AHMET KAYA

AHMET KOÇ

Biga, 2009


İÇERİK

- Yeni teşvik sistemi- Yasal düzenlemeler- Önceki teşvik kanunları- Öngörülen teşviklerin amaçları- Teşvik araçları- Önceki sistem ve yeni sistem karşılaştırılması- Güncel gazete haberleri


Yeni Teşvik Sistemi

1. Başbakanlık Sunumu4 Haziran 2009 tarihinde basın toplantısı ile duyurulan yeni teşvik sistemi

üç ana başlıktan oluşmaktadır:

Yatırımlarda Devlet Yardımları Aktif İşgücü Programlarının Güçlendirilmesi Kobilere Kredi Garanti Desteği

2. Yeni Yasal Düzenlemeler

5838 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun (Şubat 2009) 5904 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun (Haziran 2009) 2009/15199 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki BKK (16 Temmuz 2009) Yatırımlarda Devlet Yardımları Hk Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (28 Temmuz 2009)


ÖNCEKİ DÜZENLEMELER

5084 Sayılı Kanun (2004)

5615 Sayılı Kanun (2007)

Kalkınmada öncelikli 54 yörede 31.12.2009 sonuna kadar Ücretlerdeki gelir vergisi stopaj desteği Sigorta primi işveren hissesi desteği Enerji desteği KDV İstisnası Gümrük muafiyeti 31.12.2013 tarihine kadar Ar-Ge ve Destek Personeli’nin elde etmiş oldukları ücretler üzerinden Gelir

vergisi stopaj desteği

Önceki Teşvik Kanunları


ÖNGÖRÜLEN TEŞVİKLERİN AMACI

Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmakRekabet gücünü artırmak,Büyük ölçekli yatırımlara destek olmakSektörel kümelenmeyi desteklemek,

Yeni sistemin öncekine göre en önemli farkı, devlet yardımlarının tüm bölgelere aynı teşvik esasları çerçevesinde değil, bölgesel sınıflandırmaya göre farklı esaslara göre uygulanmasıdır.

Bölgelerin sınıflandırılmasında sosyo ekonomik ve gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmış, bölgesel olarak geri kalmış yörelerin yatırım desteklerinden daha çok yararlandırılması prensibi konulmuştur.


YENİ SİSTEMDE TEŞVİK ARAÇLARI

KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti

1. Genel Destekler

2. Bölgesel ve Büyük Ölçekli Yatırımlara Uygulanacak Destekler

İndirimli Vergi Oranı SSK Primine Hazine desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi

3. Tekstil Tesislerine Mahsus Taşınma Desteği

4. Ar-Ge ve Çevre Yatırımlarına Uygulanacak Destekler


TEŞVİK EDİLECEK YATIRIMLAR

12 sektörde belirlenen tutarları aşan ve projeleri uygun bulunan yatırımlar

1. Büyük Ölçekli Yatırımlar

2. Bölgesel Bazda Desteklenecek Yatırımlar

Sosyo Ekonomik Gelişme Endeksine göre belirlenen 4 bölgede sektörel kümelenmeyi teşvik kapsamında desteklenmesi öngörülen yatırımlar

3. Tekstil Tesislerine Mahsus Taşınma Desteği

4. Ar-Ge ve Çevre Yatırımları

1. ve 2. bölgedeki tesislerin 31.12.2010 tarihinden önce 4. bölgeye taşınması şeklinde yapılacak yatırımlar

Bölge ayrımı yapılmaksızın desteklenecektir


GENEL TEŞVİK ARAÇLARI

Tüm bölgelerde geçerlidir.

NEDİR?• Katma Değer Vergisi İstisnası• Gümrük Vergisi Muafiyeti

NASIL YARARLANILIR?

• Asgarî sabit yatırım tutarının üzerindeki yatırımlar, bölgesel/sektörel ayrım yapılmaksızın yararlanırlar.

• Asgari yatırım tutarları:• 1 ve 2. Bölgelerde 1.000.000 TL• 3 ve 4. Bölgelerde 500.000 TL• Sektörel asgari tutar/kapasite şartları dikkate alınır

• Teşvik edilmeyecek yatırım konuları kapsam dışındadır.


BÖLGESEL TEŞVİK ARAÇLARI

Bölgelere göre farklılık göstermektedir

NEDİR?

• Yatırım Teşvik Belgesi gereklidir.• Asgari yatırım tutarları sağlanmalıdır

• 1 ve 2. Bölgelerde 1.000.000 TL• 3 ve 4. Bölgelerde 500.000 TL• Sektörel asgari tutar/kapasite şartları dikkate alınır

• Faiz desteği 3. ve 4. bölgelerdeki yatırımlar içindir.

NASIL YARARLANILIR?

• Genel Destekler (KDV İstisnası + Gümrük Muafiyeti)• İndirimli Vergi Oranı• SSK İşveren Payı Hazine Desteği• Yatırım Yeri Tahsisi• Faiz Desteği


BÖLGESEL UYGULAMADA İLLER

SEGE Haritası

SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASINA GÖRE


BÖLGESEL UYGULAMADA İLLER

SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASINA GÖRE


BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLARA TEŞVİK

Bölge ayrımı yoktur; belirlenmiş sektörlere verilmektedir

• Genel Destekler (KDV İstisnası + Gümrük Muafiyeti) • İndirimli Vergi Oranı• SSK İşveren Payı Hazine Desteği• Yatırım Yeri Tahsisi

NASIL YARARLANILIR?

• Yatırım Teşvik Belgesi gereklidir. • Sadece belirlenen 12 sektör için uygulanacaktır• Asgari yatırım tutarı 50 milyon TL dir. Her sektör için

farklı tutarlar/kapasiteler belirlenmiştir.

NEDİR?


TEŞVİK ARAÇLARI

İndirimli Vergi Oranları

YATIRIMA KATKI ORANLARI VE İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ ORANLARI

Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar

BölgelerYatırıma katkı

oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir

vergisi indirim oranı (%)

Yatırıma katkı oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%)

I 10 25 25 25

II 15 40 30 40

III 20 60 40 60

IV 25 80 45 80


TEŞVİK ARAÇLARI

SSK Primi İşveren Hissesi Desteği

Kararname hükmüne göre işveren hissesinin yalnızca asgari ücrete isabet eden kısmı devletçe karşılanacaktır.

Teşvik belgesinde kayıtlı istihdam öngörüleri ile tutarlı olmak kaydıyla;

• Komple yeni yatırımlarda, işletmeye geçiş tarihinden itibaren sağlanan,• Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden

önceki son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı aşağıda belirtilen sürelerde Hazinece karşılanacaktır.

Bölgeler 31/12/2010 tarihine kadar başlanılan yatırımlar

31/12/2010 tarihinden sonra başlanılan yatırımlar

I 2 yıl -

II 3 yıl -

III 5 yıl 3 yıl

IV 7 yıl 5 yıl


KARŞILAŞTIRMA

ÖNCEKİ SİSTEM YENİ SİSTEM

DESTEK UNSURLARI

• Gümrük Vergisi Muafiyeti• KDV İstisnası• Yatırım İndirimi • Sigorta Primi Desteği• Yatırım Yeri Tahsisi• Faiz Desteği• Enerji Desteği• Ücret GV Stopajı Desteği

• Gümrük Vergisi Muafiyeti• KDV İstisnası• İndirimli GV/KV Oranı• Sigorta Primi Desteği• Yatırım Yeri Tahsisi• Faiz Desteği

YATIRIMIN BÜYÜKLÜĞÜ

Yatırım tutarına farklı destekleme prensibi yoktu

• Seçilen 12 özellikli sektörde büyük tutarlı (50 milyon TL ve üstü) yatırımlar daha avantajlı

BÖLGESEL FARKLILIK

• Önceki uygulamada kalkınmada öncelikli yöre / normal yöre ayrımı vardı. (54 yöre)

• Dört bölgeye göre farklı destek unsurları uygulanacaktır.


KARŞILAŞTIRMA

ÖNCEKİ SİSTEM YENİ SİSTEM

FİNANSAL KİRALAMA

•Hem yatırımcı hem de finansal kiralama şirketi YTB almak zorunda idi

•Yatırımcının YTB alması yeterli• Finansal Kiralama ile alınacak maklina teçhizat tutarı en az 200.000 TL olmalı

YATIRIMIN DEVRİ

• Yatırımın tamamlanmasından 3 yıl sonrasında devrine, satışına, ihracına ve kilanmasına izin verilmekte idi

• Süre 5 yıla çıkarıldı. Yatırımın tamamlanıp belgenin kapatılmasından sonra en az beş yıl bölgede faaliyette bulunmak gerekir.

YATIRIMIN NAKLİ

• Gidilecek bölgeye göre fazladan yaralanılmış olan destek unsuru varsa 6183 sayılı yasaya göre bunlar geri ödenir ve izin verilirdi.•Süre kısıtlaması yoktu.

• Büyük ölçekli ve Bölgesel yatırımlar, işletmeye geçiş tarihinden itibaren en az 5 yıl bölgede faaliyet göstermelidir.• Müsteşarlıktan izin alınarak bu süre kısaltılabilir.

BELGENİN KAYBI

• Belge ve eklerinin kaybı durumunda her bir belge tasdiği için 200.000 TL ödenmekteydi.

• Belge ve eklerinin kaybı durumunda her bir belge tasdiği için 300.000 TL ödenecektir.


SORULAR/YANITLAR

Teşvik Belgesi İçin Nereye Başvurulur?

Teşvik belgesi Hazine Müsteşarlığı Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğünce verilir.

Ancak yabancı sermayeli yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel uygulamalar kapsamındaki yatırımlar ile Ar-Ge ve çevre yatırımları hariç olmak üzere sabit yatırım tutarı 8 Milyon Türk Lirasını aşmayan imalat sanayi yatırımları için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki TOBB’a bağlı sanayi odalarına da müracaat edilebilir.


KAYNAKÇA

hazine.gov.trUlusal gazetelergib.gov.trteşvik.com.tr

Documents

Yatırım Teşvikleri