yeni ve yenilenebilir enerji özet

8/2/2019 yeni ve yenilenebilir enerji zet

1/15

*Enerji kaynaklar

Fosil kaynaklar (kmr, fuel oil, doal gaz) Yenilenebilir kaynaklar (rzgar, gne, su),jeotermal, dalga Biyoktle (tarm yan rnleri, atk amur, hayvan gbresi)

Hidrojen (fosil, su ve biyoktle) Nkleer kaynaklar (toryum, uranyum)

*Dnya Enerji retim Kaynaklarnn Dalm

2004 yl 2030 yl

*Kaynaklarna Gre Dnya Enerji Tketimi

2004 ylndan 2030 ylna kadar Sv yaktlarn paynn %37den %34e dmesi,Kmrn %26dan %28.4e kmas doal gazn %23den % 24.3kmas, yenilenebilir kaynaklarn %den

%7.6 a dmesi ve nkleerin %6 dan %5.7 a dmesi beklenmektedir.nkleer enerjikapasitesinde art in, hindistan ve rusyadaki projelerden kaynaklanmaktadr.hidroelektrik

santrallerindeki art ise kanada ve trkiye kaynakldr.

Doalgaz

%23

Kmr

%26

Nkleer

%6

Ya

%37

Yenilenebilir

%8

Kmr

%28

Ya

%34Nkleer

%6

Yenilenebilir

%8

Doalgaz

%24


2/15

*Kaynaklarna Gre Dnya Elektrik retimi

*ENERJ-EVRE LKS

Hava kirlilii Ozon ve sis Asit Yamurlar Sera etkisi Kresel snma klim deiiklii

*Dnya Karbon Dioksit Emisyonlar


3/15

*Enerji retim Trlerine Gre CO2 Emisyonu

*TRKYENN ENERJ TKETM

% 25 kmr kaynakl (% 28 ithal) % 39 petrol kaynakl (% 90 ithal) % 23 doal gaz (% 96 ithal)

%13 yenilenebilir enerji kaynaklar (balca hidroelektrik)

*Ksaca

Trkiyede enerji darboazvardr.

Enerji konusunda % 72.5 orannda (kaynak olarak) da bamlyzCO2orann srekli artran kaynaklar

Tkenebilir kaynaklarkullanyoruz

*Dnyada Enerji Tketimi

Dnya nfusunun %20si toplam enerjinin%60n, Gelimekte olan yaklak 5 milyarlk nfus ise enerjinin %40n tketmektedir. Bugn yaklak 1.6 milyar insann ticari enerjiye eriim olana bulunmamaktadr.

Da baml , Tkenebilir ,evre kirliliiyaratr.

Da baml , Tkenebilir ,evre kirliliiyaratr.


4/15


5/15


6/15

1985 Ylnda Trkiye elektrik retiminin % 42si linyit santrallerinden karlanrken bugn

linyit potansiyelimizin % 25ini,

hidrolik potansiyelimizin % 20sini,

jeotermal kaynaklarmzn ise % 2.97sini

kullanyor durumdayz.

2000li yllarda ulusal kaynaklarmzn ihmal edildii, elektrik enerjisinde retimin zel irketlerin kartaleplerine uygun olarak doalgaza dayal ve da baml bir ekilde belirlendii grlmektedir.


7/15

*AB - Trkiye Karlatrmas

Avrupa Birlii lkeleri enerji tketimlerinin %5,6sn yenilenebilir enerji kaynaklarndan salyor vebu orann 2010da %12ye karlmasn planlyor.

Trkiyede yenilenebilir enerji kaynaklarnn tketim iindeki pay 2000 ylnda %11, bu rakamn2010 ylnda %7ye dmesi bekleniyor.

Trkiye, enerji tketiminin %36sn ulusal kaynaklardan karlyor ve bu oran 2023de %20leredecek.


8/15


9/15

*Rzgar santrali kurarken nelere dikkat edilmeli

Sahaya ulam kolayl Enerji nakil hatlarnn ve trafo merkezlerinin g kapasitesi retilecek enerjinin nakli iin trafo merkezlerine olan uzaklk Sahann yol ve dier almalar iin ilenme kolayl Arazinin eimi Sahann alansal olarak yeterlilii Sahada arazi kullanm ekli ve mlkiyeti Sahann bitki rts Sahann hakim rzgar ynne gre durumu Sahann yerleim birimlerine olan uzakl Sahann imar durumu Sahann askeri ve sivil radar ve benzer tesislere olan yaknl Sahann sit, milli park, orman arazisi veya dier kapsamda olup olmad Sahann doal yaam etkinlikleri ve ekolojik asdan nemi Sahann jeolojik yaps Yeralt su kaynaklarnn analizi Yakn civarda yaayanlarn rzgar santrallarna bak as Sahann buzlanma, yamur, yldrm ve atmosferik kararllk durumlar GSM kapsama alannn tespiti Yasal ykmllkler Yerel elektrik datm irketi ile yaplacak grmelerin sonular


10/15

GNEENERJS

*Gne enerjisinin kullanm alanlar

Yaplarda aktif snmada ve elektrik enerjisi elde edilirken Kullanm suyu stma, yzme havuzu suyu stma, kaynatma ve piirme Ac ve tuzlu sularn distilasyonlar Scak hava motorlar ile dier termodinamik sl evrimlerin retilmesi Seralarn stlmas, bitkisel rnlerin kurutulmas Gndz ve gece aydnlatlmasnda Fotokimyasal ve fotosentetik evrimler gerekletirmesi Elektroliz yntemi ile gne enerjisinden hidrojen gaz elde edilmesi Gne enerjisinden; su stmada, konut stmada, piirmede, kurutmada, soutmada ve elektrik enerji

eldesinde faydalanlr.

Gne enerjisinin kullanlabilmesi iin toplanmas gereklidir. Bu toplama ilemi sl (gne kolektrleri)ve elektriksel (fotovoltaikler) olmak zere iki deiik yol ile yaplr.

Gne panelleri, gne n direkt olarak elektrie evirirler. PV (photovoltaic) hcreler, gne nemdii zaman, elektronlar bulunduklar atomlardan ayrlarak madde iinde serbest kalrlar ve bylece

bir elektrik akm oluur. Gelen enerjinin ancak 1/6 orannda bir ksm elektrik enerjisine dnebilir.

*Trkiyenin gne enerjisi potansiyeli


11/15

*RNEK

*Gne enerjisi uygulamalar

Dk Scaklk Uygulamalar

Kullanm scak suyu eldesi Konut stlmas-soutulmas Sera stlmas Tarm rnlerinin kurutulmas Yzme havuzu stlmas Gne ocaklar ve frnlar Deniz suyundan tatl su eldesi Tuz retimi Sulama PV sistemler

Orta Scaklk Uygulamalar

Endstriyel kullanm iin buhar retimi Byk stma-soutma sistemleri

Yksek Scaklk Uygulamalar

Gne frnlar


12/15

*Gne enerjisi UV indeksi


13/15

JEOTERMAL ENERJ

Jeotermal enerji, yer kabuunun derinliklerindeki scak kaya ve akkanlarn ssnn zayf katmanlar

geerek yer yzne ulamasdr. Jeotermal enerjiyi, eski romallar doal scak su olarak termal

banyolarda stma ve salkta kullanmlardr, ABDde konut stlmasnda ilk olarak 1891 ylnda

kullanmlardr. 1904 ylnda talyada ilk defa jeotermal kuru buhardan elektrik retilmitir.*Jeotermal enerji kullanm alanlar

Konutlarn stlmasnda retimde proses s olarak Absorbsiyonlu soutma sistemlerinde Tarmda, seraclkta Kltr balklnda Saunalarda Kaldrmlarda karlarn eritilmesinde kullanlmaktadr.

*Trkiyede bulunan jeotermal alanlar

Aydn ( Slavatl, Buharkent, Germencik),Denizli (Kzldere),

Nevehir (Acgl),

anakkale (Tuzla),

zmir (Balova, Seferihisar, Dikili),

Ktahya (Simav)dr.

*Trkiyede Jeotermal enerji

Trkiyede 35 C derecenin stnde jeotermal akkan iereren 170 adet jeotermal saha

bulunmaktadr. Jeotermal retiminde n sralarda yer alan Kzldere Jeotermal Blgesinde elektrikretimine 1984 ylnda devreye giren MW gcndeki Denizli Kzldere Jeotermal Santralnda elektrik

retiminin yan sra buhar iin de kondense olmayan gazlardan sv karbondioksit, kuru buz retimi de

devam etmektedir. Santraldan atlan 145 derece scaklk ve yaklak 700 ton debisindeki atk sudan daSarayky lemizdeki 1.500 konutun da stlmas salanmaktadr.

*Trkiyede Jeotermal sahalar


14/15

Kzldere sahasndajeotermal elektrik retimine ilikin ilk aratrmalar 1968de balad. 1974de kurulugc 0.5 MWe olan pilot bir santral kuruldu. 1984de, kurulu gc 20.4 MWe olan gnmzdeki

santral TEK tarafndan ina edildi. Kzldere sahasnda 1968-2006 periyodunda deiik derinliklerdeki

(365-2261 m) 22 kuyu ald. Bu kuyulardan 9u retim, bir kuyu da re-enjeksiyon kuyusu olarak

kullanlmaktadr. Re-enjeksiyon amal bir kuyunun da testleri devam etmektedir. Dokuz retim

kuyusundan yaklak 900 ton/saat jeotermal akkan retilmekte ve bu akkann 130-150 ton/saatlikksm rezervuara geri verilmektedir. Bu akkandan elektrik retiminde (yllk 12-15 MWe), likid CO2 ve

kuru buz retimi (120 000 ton/yl), konut stmas (Sarayky - yaklak 2000 konut), sera stmas ve

kaplca tesisinde kullanlmaktadr.

Tekkehamam sahas 1968-2003 periyodunda alan ve deiik derinliklerdeki (115-2401 m) 7 kuyudan100-168C arasnda deien scaklklarda termal akkan elde edilmitir. Kuyularn tamam altnda

120 l/slik debiyle termal akkan elde edilebilecektir. Ayrca, bu sahada scaklklar 25-98C arasnda

deien ok saydaki termal kaynaktan toplam olarak yaklak 30 l/s termal su boalmaktadr. Bu

kaynaklar arasnda en nemlileri nalt (83-98C), avuolu (82C) ve Baback (62C, 2 l/s) termal

kaynaklardr.

Blmekaya Jeotermal Sahas:Sahada sadece Blmekaya termal kayna bulunmaktadr. Bu kaynandebisi 0,2 l/s ve scakl 36Cdir.

Yenicekent Jeotermal Sahas:Yenicekent sahasnda 3 MTA tarafndan alan 6 kuyunun derinlikleri54-239 m arasnda deimektedir. Bu kuyulardan scaklklar 36-65C arasnda deien ve toplam debisi

yaklak 120 l/s olan termal akkan alnmaktadr YK-1 kuyusu: Derinlik=54 m, scaklk= 57C, debi= 20

l/s-artezyen; YK-2 kuyusu: Derinlik=239 m, scaklk= 67C, debi= 140 l/s-artezyen; YK-3 kuyusu:

Derinlik=250 m, scaklk= 36C, debi= 4 l/s-artezyen). Sahadaki termal kaynaklardan Kamara kayna

kurumutur. Kamara kayna yannda alan sondajdan 56Cde yaklak 1 l/slik su alnmtr.

Beylerli Jeotermal Sahas: ardak-Beylerli sahasnda 1998 ylnda alan 53 m derinliindeki kuyudan39.6C scaklk ve 3 l/s debide termal su alnmtr. Ayrca, termal merkez yaknnda Ilca Kynde 31C

scaklkta Ilcapnar kayna bulunmaktadr. Debi ihmal edilebilecek kadar azdr.

Glemezli Jeotermal Sahas:Glemezli sahasnda 5i MTA tarafndan alan ve maksimum derinlii1500 m olan 15 kuyudan 55-88C scaklklarda ve deiik debilerde termal su alnmtr (DG-1 kuyusu:

Derinlik=1500 m, scaklk= 88C, debi= 15 l/s-artezyen; DG-2 kuyusu: Derinlik=597 m, scaklk= 73C,

debi= 140 l/s-artezyen; DG-3 kuyusu: Derinlik=549 m, scaklk= 66C, debi= 110 l/s-artezyen; DG-4

kuyusu: Derinlik=750 m, scaklk= 70C, debi= 45 l/s-artezyen; DG-5 kuyusu: Derinlik=750 m, scaklk=

62C, debi= 30 l/s-artezyen). Bu sahada MTA kuyular kapaldr. Bunun dnda bir kaplca tesis ve

seralarda kullanmak zere alm kuyulardan 50-57C scaklnda su alnmtr. Yaklak 10 l/s toplam

debi deeri alnabilir.

Pamukkale Jeotermal Sahas:Scakl 36C ve toplam debisi ortalama 255 l/s olan 17 adet kaynakmevcuttur. Bu kaynaklar birbiriyle ilikili olup en nemlilerizel dare, Beltes, nciralt ve Jandarma

kaynaklardr. Karahayt Jeotermal Sahas:Karahayt beldesinde scaklklar 32C ile 57C arasnda deien 300e

yakn sondaj olup bunlardan yaklak 120si faaldir. ok dar bir alanda termal turizme dnk olarak

alan ok saydaki sondaj ve bu sondajlardan ar ekim nedeniyle yredeki 14 termal su kayna

kurumutur (son kaynak 1993de kaybolmutur). Bu sondajlarn debisi, tesiste kullanma bal olduu

iin net deerler yoktur. Karahaytta zel dare tarafndan alan 3 sondajn verimi yledir. (1. Kuyu:

Derinlik=460 m, scaklk= 62C, debi= 15 l/s-pompa; 2. Kuyu: Derinlik=452 m, scaklk= 62C, debi= 40

l/s-pompa; 3. Kuyu: Derinlik=570 m, scaklk= 62C, debi= 80 l/s-pompa. Bu kuyulardan alnan su

otellere verilince Karahayttaki dier tm sondajlar kapatlacak.

Eski Pamukkale Jeotermal Sahas:Honaz ve Kaklk yrelerinde scaklklar 23-28C arasnda deientermal kaynak ve sondaj sular mevcuttur. 23C scaklktaki kaynaklarn toplam debisi 350 l/s civardr.


15/15

*Sera stmas bakmndan Jeotermal enerji

Mevcut Jeotermal Su Kaynaklarna Gre;

* Akky Glemezli 307 da.lk alan , * Buldan- Yenicekent 103 da.lk alan , * Sarayky-Karata 500 da.lk alan , * Sarayky- Tekke Hamam 74 da.lk alan,olmak zere toplam 984 da alanda sera kurulabilecektir. Bu durumda srekli olarak

984 kiiyeistihdam salanacak ve yaklak 59.040.000-YTL. gayrisafi getiri

salanacaktr.

Sera kurulabilecek alanlar;

* Akky-Glemezli 480 da. * Buldan-Yenicekent 290 da. * ardak-alt 3.065 da. * Sarayky Tekke-nalt 12.166 da.olmak zere toplam 22.858 da.lk alanda 16.000 da. yenijeotermal stmal seralar

kurulabilecektir. limizde yeni jeotermal su kaynaklarnn da devreye girmesiyle

toplam 16.000 kiiye daha istihdam ve brt 960.000.000.-YTL. gelir elde

edilebilecektir.

Documents

yeni ve yenilenebilir enerji özet