Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları · PDF filekitabı Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamalar ı ... 253 Tesis, Makine ve Cihazlar ... 361

Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yavını-No: 339

Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayını-No: 24

Yerel Yönetimler Reformunu Destekleme Programı Kitap Dizisi/6

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe

Uygulamaları

Editör

Tayfun Çınar

Haziran 2007

TODAİE Yayın No; 339 YYAEMYayınNo:24

ISBN: 978-975-8918-18-8 © 1. Basım, Haziran 2007

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe üygulamalan

Yayına Hazırlayan: Tayfun Çınar

© 2007, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi EnstitüsüBu kitabın bütün haklan Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsüne aittir.

Yayınevinin yazılı izni olmaksızın, kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik

veya fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltımı ve dağıtımı yapılamaz.

Yazılann içeriğinden ve özgünlüğünden yazarlan sorumludur.

Kapak Tasanmı

Şahin Özcan

Dizgi

Zülfuye Oürünlü

Baskı ve Cilt

Sanyıldız Basımevi Kağıt Ambalaj Gıda Paz. Tıc. San. Ltd. Şti:

Oersan Sanayi Sitesi 654.Sokak No: 66 Ergazi-Batıkent/Ankara Tel: 2566002

Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü

85. Cadde No: 8. 06100 Yücetepe/ANKARA

Tel: 0-312 - 231 73 60 Faks: 0-312 - 231 38 81

E-posta: todaieOtodaie.aov.tr

ÜRL: www.todaie.gov.tr

http://www.todaie.gov.tr

içindekiler

Ayşegül SabuktaySunuş........................................................................................................ 1

Tayfun ÇınarKitap Hakkında....................................................................................... 3

Adnan Yüksel KılıçoğluYerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları............... 5

D izin .....................................................................................................173

Sunuş

Bu kitap, Yerel Yönetimler Reformuna Destek Programı'nm bir ü-

rünü. Programın hazırlandığı 2001 yılında başlığı, Yerel Yönetimler Reformu

Programıydı. Reform Programı, Avrupa Birliği’nin yasama sürecine müdahil olmak ve yerel yönetimler alanında yapılacak yasa değişikliklerini yönlendirme çabasının aracıydı. Programın hazırlık çalışmalannda yasa taslağı hazırlama sürecinde doğrudan yabancı uzmanlann çalıştırılması öngörülmüştü. Ancak TBMM, Avrupa Birliği’nin doğrudan konuya müdahil olmasının kurumsal aracı olacak bu Programın başlamasından önce yerel yönetimlerle ilgili yeni yasalan çıkardı ve TBMM’nin, Cumhurbaşkanlığı’nın ve Anayasa

Mahkemesi’nin çalışmalarıyla biçimlenen “Yerel Yönetimler Reformu” kısmen gerçekleştirilmiş oldu. Avrupa Birliği, “yerel yönetimler reformunun hazırlanmasında doğrudan yer alamadık, uygulanmasına destek olalım” anla

yışı ile Programın kapsamını reformun kamu yönetimine benimsetilfnesine ve İçişleri Bakanlığı’nın örgütsel yapısının reformu uygulamaya uygun hale getirilmesinin desteklenmesine odaklanacak şekilde değiştirdi. MEDA fonundan desteklenen Program, reformun eğitim ve eğitim malzemesi sağlayarak desteklenmesi işinde TODAİE Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim

Merkezi’nin bu alandaki kapasitesini kullanmayı ve bu kapasiteyi geliştirmeyi amaçlamıştı. Yerel yönetimlerin hukuka uygun iş görmesini, gerekli eğitimi sağlayarak desteklemek TODAİE Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi’nin de amaçlarından birisi. Böylece, TODAİE, yeni yasalann benimsenmesini eğitim vererek desteklemek isteyen Avrupa Birliği ile aynı amaçta

birleşmiş oldu. Yerel Yönetimler Reformuna Destek Programı kapsamında 2006 yılında Avrupa Birliği ile TODAİE arasında imzalanan bir sözleşme ile bu ortak amaç çerçevesinde Yerel Yönetimler Reformuna Destek Programı Kitap Dizisinin hazırlanması öngörüldü.

TODAİE’nin amaçları arasında hem kamu yönetimi alanında uygulamayı desteklemek hem de akademik bilgi üretmek olduğu için akademik bilgi üretimi süreci ile uygulamayı destekleme süreci her iki alanda da çalışan akademisyenler açısından çelişkili sonuçlar üretebiliyor. Bu kitabın yazarlarının tamamının yerel yönetimler reformunu desteklemeyi amaçladığını söyleyemeyiz, akademik bilgi üreterek reformu eleştirenler hiç de az değil.

Ancak reform yasa metinlerinde ifade edildikten sonra uygulamacılar açı

sından “yasaya uygun iş yapmanın” vazgeçilmez uğrağı olmak zorunda. Yerel yönetimler reformunu eleştiren birisi olarak bu sürecin içinde yer almam da İçişleri Bakanlığı ve Avrupa Birliği’nin işbiriiği ile kotardığı Yerel Yönetimler Reformu Programı’nm TODAİE ile ilişkili hale gelmesi ve bu işle görev

lendirilmemle başladı. Yerel Yönetimler Reformuna Destek Programı Kitap Dizisi TODAİE Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi’nin yerel yönetimlerin yasalara uygun çalışmasını destekleme çabası ile Avrupa Birliği’nin

yerel yönetimler reformunu desteklemesi çabasının somut ürünüdür.

Ayşegül Sabuktay*

2 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamalan

' Dr., Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.

Kitap Hakkında

Yerel Yönetimler Reformuna Destek Programı Kitap Dizisinin altıncı

kitabı Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları başlığını taşımaktadır. Kitapta Adnan Yüksel Kıhçoğlu tarafından hazırlanmış bulunan tek bir yazı bulunmaktadır. Kitapla aym başlığı taşıyan bu kapsamlı yazıda; 2006 yılının başında yerel yönetimlerde nakit esasına dayalı muhasebe sistemi yerine tahakkuk esasına dayab muhasebe sistemine

geçilmesi çerçevesinde uygulamaya konmuş bulunan yeni sistemin işleyişi ayrıntılı bir biçimde açıklanmaktadır. Bu doğrultuda yazının ilk bölümlerinde yevmiye sistemi, muhasebeleştirme belgeleri ve açılış kayıtlannm yanı sıra yeni sistemde kullanılacak defterler tanıtılmaktadır. Yazıda yerel yönetimler hesap planı belirtildikten sonra bu planda yer alan hesapların işleyişi tek tek

İncelenmekte, ayrıca bu hesapların işleyişini somutlaştırmak amacıyla uygulamaya dönük çok sayıda muhasebe örneği yazının ilerleyen bölümlerinde verilmektedir. Yazı, sistemin işleyişindeki temel ilkeler doğrultusunda dönem başı ve dönem sonunda yapılması gereken

işlemlerin uygulamalı olarak ortaya konmasıyla sona ermektedir.

Tayfun Çınar*

* Dr., Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi.

YEREL yönetim lerde

TAHAKKÜK ESASLI MUHASEBE ÜYGÜLAMALARI

Adnan Yüksel Kılıçoğlu

Kurumlara ait varlıklar faaliyetlerin yürütülmesi sırasında devamlı o-

larak değişime uğrarlar. Aynı şekilde kaynakların unsurları ve büyüklükleri de yürütülen faaliyetler nedeniyle sürekli bir değişim içerisinde bulunmaktadır. Bütün bu faaliyetlerin ve faaliyetler sonucu meydana gelen değişmelerin ne olduğu ve sonucunun ne olacağının bilinmesi alınacak kararlann daha

akılcı olması bakımından önem taşımaktadır. Bütün bunlara muhasebe im

kan vermektedir.

Muhasebe ise genel anlamda kurum, kuruluş veya işletmenin varlıkları ve kaynakları üzerinde değişme yaratan mali nitelikteki ve para ile ifade edilen işlemlere ait bilgileri kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek, analiz

etmek ve yorumlayarak ilgili kişi veya kurumlara raporiar halinde sunmak şeklinde tanımlanmaktadır.

Mahalli idarelerde 01.01.2006 tarihine kadar nakit esasına dayalı muhasebe sistemi uygulanmakta iken bu tarihten itibaren tahakkuk esasına

dayalı muhasebe sistemi uygulanmaya başlanmıştır.

Nakit esaslı muhasebe sisteminde gelirier tahsil edildiğinde, giderier

ise ödendiğinde muhasebeleştirilir. İşlemlerden sağlanan hizmet ve faydaların ne zaman ortaya çıktığı ile ilgilenilmez. Kapsadığı işlemler nakit akımları ile sınırii olduğundan saydamlık ve hesap verilebilirlilik amaçlanna fazla hizmet etmez.

Tahakkuk esaslı muhasebe ise işlemleri, tahsilat ve ödemenin ne zaman olduğuna bakmaksızın, ortaya çıktıklannda kaydeden muhasebe sis

temidir. Tahakkuk eden gelir ve giderier doğduklan mali yılın hesaplanna ve raporiarına dahil edilirier. Böyle bir yaklaşım, işlemleri ait oldukları mali yılda kaydeder ve raporiar. Bu özelliği ile dönemsel mali raporiar mali işlemleri

tam olarak yansıtıriar. Tahakkuk esasına dayalı muhasebe sistemi kamu

kaynaklarının etkin, verimli ve ekonomik kullanılıp kullanılmadığını ya da diğer bir ifade ile kamu yöneticilerinin performanslarının yani iyi yönetici olup olmadıklarının ölçümünde sağlam bir alt yapı oluşturur.

’ İçişleri Bakanlığı, Mahalli İdareler Başkontrolörü.

Dünyada, devlet muhasebesinde nakit esasından tahakkuk esasına doğru bir gelişme yaşanmaktadır. Çünkü nakit esasına dayalı bir muhasebe sistemi ilgililere karar almada veya ileriye yönelik tahmin yapmada yeterli veri sağlayamamaktadır. Böyle bir durum mali kararları alanlann ve kamu kaynaklarını yönetenlerin yeterince saydam olmamalan ve hesap verme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri sonucunu doğurmaktadır.

YEVMİYE SİSTEMİ, MÜHASEBELEŞTİRME BELGELERİ VE AÇILIŞ KAYITLARI

İşlemler, yevmiye tarih ve numara sırasına göre ve maddeler halinde yevmiye defterine günlük olarak kaydedilir; buradan da usulüne göre büyük defter ve yardımcı defterlere sistemli bir şekilde dağıtılır.

Gerçekleşen işlemler muhasebeleştirme belgeleriyle kaydedilir. Bel

ge olmadan kayıt yapılmaz. Gerçekleşen işlemler, hesaplara ait “hesabın işleyişi” bölümlerinde belirtilmiş olup olmadığına bakılmaksızın, bu Yönetmelikte belirtilen hesaplann niteliğine uygun bir biçimde kaydedilir. Bir hesabın

borcuna kaydedilen tutar mutlaka başka bir hesap ya da hesaplann alacağına kaydedilir. Yevmiye defterinde her zaman borç alacak eşitliği bulunur.

Bütçeden nakden veya mahsuben yapılan harcamalar “Ödeme Emri Belgesi”, diğer işlemler ise “Muhasebe İşlem Fişi” ile muhasebeleştirilir.

Muhasebeleştirme belgelerinin yevmiye tarih ve numarası sütunları

na, gerçekleşen işlemlerin kayda geçirildikleri tarih ile hesap döneminin başında (l)’den başlayıp, hesap döneminin sonuna kadar devam eden birer numara verilir. Gerek yevmiye defteri ve gerekse büyük defter ve yardımcı defter kayıtlarında bu yevmiye numaralan esastır.

Mali yılın başında bir önceki hesap döneminden devreden hesaplar için açılış bilançosu düzenlenir. Açılış bilançosuna dayanılarak, açılış yevmiyesinin kayıtlarını sağlamak üzere bilançodaki tutarlar düzenlenecek (1)

yevmiye numaralı “muhasebe işlem fişiyle” ilgili hesaplara borç ve alacak kaydedilir. Açılış kaydına ilişkin muhasebe işlem fişine, açılış bilançosunun bir nüshası eklenir. Açılış kaydına esas tutarlar, ilgili hesap için açılacak büyük defter ve yardımcı defterlere aktarıldıktan sonra işlemlerin kaydına başlanır.

Muhasebe işlem fişinin düzenlenmesi sırasında fişin muhasebe kayıtlarına esas olacak hesap kodu sütunlarında gerekli bilgilere yer verilir ve işlemin türüne göre izleyen tablolardan ilgili olanı da ayrıca doldurulur.

6 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları

KULLANILACAK DEFTERLER

a) Yevmiye defteri

Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken işlemlerin yevmiye tarih ve numarasıyla ve maddeler halinde düzenli olarak yazıldığı müteselsil sıra numaralı defterdir. Yevmiye defterine açılış kaydı yapıldıktan sonra, günlük işlemler muhasebeleştirme belgelerine dayanılarak kaydedilir.

b) Büyük defter

Büj/ük defter, yevmiye defterinde kayda geçirilmiş olan işlemleri usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. İşlemler yevmiye tarih ve numarasına göre yevmiye defterine kay

dedildikten sonra, aynı yevmiye tarih ve numarası ile her bir hesap için a- çılmış büyük defterde ilgili sayfalara tasnifli olarak kaydedilir.

c) Kasa defteri

Kasa işlemlerine ait büyük defter, diğer büyük defterierde yer alan

bilgilere ilaveten, günlük kasa sayımına ilişkin bilgileri ve muhasebe yetkilisi ve veznedar tarafından durumun tespitine ilişkin açıklamaları ihtiva edecek tarzda düzenlenir.

d) Yardımcı hesap defterieri

Yardımcı hesap defterieri, hesap planını oluşturan hesaplara ait bil

gilerin ayrıntı bazında kaydına mahsus olarak tutulan defterierdir.

MAHALLÎ İDARELER HESAP PLANI

AKTİF HESAPLAR

1- Dönen Varlıklar

10 Hazır Değerler

100 Kasa Hesabı

101 Alınan Çekler Hesabı

102 Banka Hesabı

103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)

104 Proje Özel Hesabı

105 Döviz Hesabı

106 Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)

108 Diğer Hazır Değerier Hesabı

109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı

Yerel Yönetimlerde Tahatckulc Esaslı Muhasebe Uygulamaları 1

11 Menkul Kıymet ve Varlıklar

117 Menkul Varlıklar Hesabı

118 Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar Hesabı

12 Faaliyet Alacakları

120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı

121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı

122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı

126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı

13 Kurum Alacakları

132 Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı

137 Takipteki Kurum Alacakları Hesabı

14 Diğer Alacaklar

140 Kişilerden Alacaklar Hesabı

15 Stoklar

150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı

153 Ticari Mallar Hesabı

157 Diğer Stoklar Hesabı

16 Ön Ödemeler

160 İş Avans ve Kredileri Hesabı

161 Personel Avansları Hesabı

162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı

164 Akreditifler Hesabı

165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı

166 Proje Özel Hesabından Verilen Avans ve Akreditifler Hesabı

167 Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımlan Avans

ve Akreditifleri Hesabı

18 Gelecek Aylara Ait Giderler

180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı

19 Diğer Dönen Varlıklar

190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı

191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı

197 Sayım Noksanlan Hesabı

8 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasdıe Uygulamaları

2- Duran Varlıklar

21 Menkul Kıymet ve Varlıklar



22 Faaliyet Alacakları



23 Kurum Alacakları


24 Mal! Duran Varlıklar

240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı

241 Mal ve Hizmet üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı

25 Maddi Duran Varlıklar

250 Arazi ve Arsalar Hesabı

251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı

252 Binalar Hesabı

253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı

254 Taşıtlar Hesabı

255 Demirbaşlar Hesabı

256 Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabı

257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)

258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı

259 Yatırım Avanslan Hesabı

26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar

260 Haklar Hesabı

264 Özel Maliyetler Hesabı


28 Gelecek Yıllara Ait Giderler

280 Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı

29 Diğer Duran Varlıklar

294 Elden Çıkanlacak Stoklar ve Maddi Duran Variıklar Hesabı

297 Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı


Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları 9

PASİF HESAPLAR

3- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

30 Kısa Vadeli İç Mali Borçlar

300 Banka Kredileri Hesabı

303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı

304 Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı

309 Kısa Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

31 Kısa Vadeli Dış Mail Borçlar

310 Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hesabı

32 Faaliyet Borçlan

320 Bütçe Emanetleri Hesabı

322 Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı

33 Emanet Yabancı Kaynaklar

330 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı

333 Emanetler Hesabı

34 Alınan Avanslar

340 Alınan Sipariş Avanslan Hesabı

349 Alınan Diğer Avanslar Hesabı

36 Ödenecek Diğer Yükümlülükler

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı

361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı

362 Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabı

363 Kamu İdareleri Paylan Hesabı

368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi

ve Diğer Yükümlülükler Hesabı

37 Borç ve Gider Karşılıkları

372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı

379 Diğer Borç ve Gider Karşılıktan Hesabı

38 Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları

380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı

381 Gider Tahakkuklan Hesabı


39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı

397 Sayım Fazlaları Hesabı

399 Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı

4- üzün Vadeli Yabancı Kaynaklar

40 üzün Vadeli îç Mali Borçlar



404 Tahviller Hesabı

409 üzün Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

41 üzün Vadeli Dış Mal! Borçlar

410 Dış Mali Borçlar Hesabı

43 Diğer Borçlar


438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı

44 Alınan Avanslar


449 Alman Diğer Avanslar Hesabı

47 Borç ve Gider Karşılıkları


479 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı

48 Gelecek Yıllara Alt Gelirler ve Gider Tahakkukları

480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı

481 Gider Tahakkukları Hesabı

49 Diğer üzün Vadeli Yabancı Kaynaklar

499 Diğer üzün Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı

5- Öz Kaynaklar

50 Net Değer

500 Net Değer/Sermaye Hesabı


51 Değer Hareketleri

511 Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı

519 Değer Hareketleri Sonuç Hesabı

52 Yeniden Değerleme Farkları

522 Yeniden Değerleme Farklan Hesabı

57 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan

570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabı

58 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları

580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabı (-)

59 Dönem Faaliyet Sonuçlan

590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı

591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-)

6- Faaliyet Hesapları

60 Gelir Hesapları

600 Gelirier Hesabı

63 Gider Hesaplan

630 Giderler Hesabı

69 Faaliyet Sonuçtan

690 Faaliyet Sonuçlan Hesabı

8- Bütçe Hesaplan

80 Bütçe Gelir Hesaplan

800 Bütçe Gelirleri Hesabı

805 Gelir Yansıtma Hesabı

81 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İade Hesapları

810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı

83 Bütçe Gider Hesaplan

830 Bütçe Giderieri Hesabı

834 Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabı

835 Gider Yansıtma Hesabı

89 Bütçe üygulama Sonuçlan

895 Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabı


9- Nazım Hesaplar

90 Ödenek Hesaplan

900 Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı

901 Bütçe Ödenekleri Hesabı

902 Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı

903 Kullanılacak Ödenekler Hesabı

904 Ödenekler Hesabı

905 Ödenekli Giderler Hesabı

906 Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabı

907 Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabı

91 Nakit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet Hesapları

910 Teminat Mektupları Hesabı

911 Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabı

912 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı

913 Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı

92 Taahhüt Hesapları

920 Gider Taahhütleri Hesabı

921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı

DETAYLI HESAP PLANLARI

Kurumlara ait detaylı hesap planlan İçişleri Bakanlığınca hazırianır. Detaylı hesap planlan ana hesap gruplan, hesap gruplan ve hesaplan içeren

hesap planı ile dört düzeyli ve her bir düzeyi iki haneli yardımcı hesaplardan

oluşur.

X Ana Hesap Grubu

XX Hesap Grubu

XXX Hesap (Büyük Defter Hesabı)

XXX. XX 1 inci Düzey Yardımcı Hesap

XXX. XX. XX 2 nci Düzey Yardımcı Hesap

XXX. XX. XX. XX 3 üncü Düzey Yardımcı Hesap

XXX. XX. XX. XX. XX 4 üncü Düzey Yardımcı Hesap

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe üygulamalan 13


Örnek:

D URAN VARLIKLAR25 M ADDİ DURAN VARLIKLAR255 D EM İR BAŞLAR HESABI255 01 Giyecek, Döşeme ve Mefruşat255 01 01 Giysiler255 01 02 Halılar255 01 03 Bayrak ve Flamalar255 01 04 Çadırlar ve Teferruatı255 01 05 Mehter, Bando ve Boru Takımları255 01 99 Diğer Giyecek, D öşem e ve Mefruşat255 02 Bilgi İşlem ve Elektronik255 02 01 Dizüstü Bilgisayar255 02 02 Kişisel Bilgisayar255 02 03 Sunucular255 02 04 Yazıcı ve Tarayıcılar255 02 05 Kesintisiz G üç Kaynakları255 02 06 Elektronik Araçlar255 02 99 Diğer Bilgi İşlem Malzemesi255 03 B üro Demirbaşları255 03 01 İVlasalar255 03 02 Oturm a ve Yatm a Amaçlı Malzemeler

I- DÖNEN VARLIKLARBu ana hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan

değerler ile normal koşullarda en fazla bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi, tüketilmesi veya tahsil edilmesi öngörülen varlık ve alacak unsurlarını kapsar.

Dönen varlıklar; hazır değerler, menkul kıymet ve varlıklar, faaliyet alacakları, kurum alacakları, diğer alacaklar, stoklar, ön ödemeler, gelecek aylara ait giderler ile diğer dönen varlıklar hesap gruplan şeklinde bölümlenir.

10 HAZIR DEĞERLER GRÜBÜ

Bu hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler ile istenildiği zaman değer kaybına uğramadan paraya çevrilme imkanı bulunan varlıkları kapsar. Hazır değerler niteliklerine göre bu grup içinde a- çılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

100 Kasa Hesabı

101 Alınan Çekler Hesabı

102 Banka Hesabı

103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)

104 Proje Özel Hesabı

105 Döviz Hesabı

106 Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)

108 Diğer Hazır Değerler Hesabı

109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı

100 KASA HESABIBu hesap, muhasebe birimleri veznelerince kanuni dolaşım niteliği

ne sahip ulusal paralann alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemle

rin izlenmesi için kullanılır.

Muhasebe birimlerine döviz olarak her ne şekilde olursa olsun intikal

eden tutarlar bu hesapla ilişkilendirilmez.

a) Borç

1. Kasaya yatırılan tutarlar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak

kaydedilir.

2. Kasa sayımı sonunda fazla çıkan tutarlar bu hesaba borç, 397- Sayım Fazlalan Hesabına alacak kaydedilir.

3. Kasa ihtiyacı için veznedarca bankadan çekilip kasaya konulan tutarlar bu hesaba borç, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına a-

lacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Kasadan yapılan ödemeler bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

2. Kasa sayımı sonunda noksan çıkan tutarlar bu hesaba alacak,

197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir.

3. Kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlar

108-Diğer Hazır Değerler Hesabına borç, 100-Kasa Hesabına alacak kaydedilir.

101 ALINAN ÇEKLER HESABIBu hesap, muhasebe birimlerinin yapacaklan her türlü tahsilat karşı

lığında muhasebe birimine hitaben düzenlenerek teslim edilen banka çekleri ve özel finans kurumlannın çekleri ile muhasebe yetkilisi mutemetleri tarafından muhasebe birimine teslim edilen aynı nitelikteki çeklerin izlenmesi i-

çin kullanılır.


a) Borç

1. Alınan çekler, bu hesaba borç, ilgili hesap veya hesaplara alacak

kaydedilir.

2. Alınan çeklerden tahsile gönderilenler yardımcı hesaplarda takibi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

3. Sayım sonucu fazla çıkan çek tutarlan bu hesaba borç, 397- Sayım Fazlaları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Tahsile gönderilen çekler bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.

2. Tahsil edilmek üzere bankaya gönderilen çeklerden, bankaca takas işleminin tamamlandığı bildirilen çek tutarları bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

3. Sayım sonucu noksan çıkan çek tutarlan bu hesaba alacak, 197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir.

4. Bütçe geliri karşılığı alınan çeklerden karşılıksız çıkması nedeniyle bankaca iade edilenler bir taraftan bu hesaba alacak, ilgisine göre 600-Gelirler Hesabı (yılı geçtikten sonra 630-Qiderler Hesabı), 120-Qelirlerden Alacaklar Hesabı, ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına (yılı geç

tikten sonra 810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına) borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bütçe geliri dışında diğer tahsilat karşılığında alınan çeklerden karşılıksız çıkması nedeniyle bankaca iade edilen tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesap ya da hesaplara borç kaydedilir.

6. Herhangi bir nedenle ilgilisine iadesi gereken çek tutarlan bu hesaba alacak, ilgili hesap veya hesaplara borç kaydedilir.

102 BANKA HESABI

Bu hesap, kurum adına bankaya yatırılan paralar ve bankaya takas için verilen çeklerden, takas işlemi tamamlananlar ile düzenlenen çek ve gönderme emirierinden ilgililerine ödendiği veya gönderildiği bildirilen çek ve gönderme emri tutarlarının kaydı için kullanılır.

a) Borç

1. Banka hesap özet cetvelinden kasa mevcudundan bankaya yatırıldığı görülen paralar bu hesaba borç, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına alacak kaydedilir.


2. Kurumca çek olarak tahsil edilen tutarlardan bankaca takas işleminin (çekin bankaca paraya çevrilmesi) gerçekleştirildiği bildirilenler bu hesaba borç, 101-Alınan Çekler Hesabına alacak

kaydedilir.

3. Kurumun banka hesabına yatırılan veya gelen paralar bu hesaba

borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

b) AlacakBankaca kuruma gönderilen banka hesap özet cetvelleri ile ödendiği veya ilgili yerlere gönderildiği bildirilen çek veya gönderme emri tutarian bu hesaba alacak, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına borç kaydedilir.

103 VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABİ (-)Bu hesap, kurumun bankadan çekle veya gönderme emri ile yaptı

racakları ödeme ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Bankadan yaptırılacak ödeme veya göndermeler için düzenlenen çek veya gönderme emri tutarları bu hesaba alacak, ilgili hesap veya hesaplara borç kaydedilir.

2. Kasa ihtiyacı için veznedar adına düzenlenen çek tutarları bu hesaba alacak, 108-Diğer Hazır Değerier Hesabına borç kaydedilir.

b) BorçDüzenlenen çek ve gönderme emirlerinden, muhasebe birimlerine

gönderilen banka hesap özet cetvelleriyle, bankaca hak sahiplerine ödendiği

veya ilgili yerlere gönderildiği bildirilen paralar bu hesaba borç, 102-Banka

Hesabına alacak kaydedilir.

104 PROJE ÖZEL HESABIBu hesap, dış finansman kaynağından dış proje kredisi olarak, ku

rum adına T.C. Merkez Bankası veya uygun görülen diğer bankalar nezdinde açılan özel hesaplara aktarılan tutariar, bu tutarlardan yapılan giderier, verilen avanslar, açtırılan akreditifler ile avans ve akreditiflerden nakden geri alınanların ve hesap bakiyesinin değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farklannın izlenmesi için kullanılır.


a) Borç

1. Dış proje kredisi olarak kurum adına, özel hesaplara yapılan ak- tarnnalar, aktarma tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış

kuru üzerinden, bu hesaba borç, 410-Dış Mali Borçlar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Özel hesaplardaki dövizlerin ay sonlarında T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden yapılacak değeriemesi sonucunda o- luşan kur artışı farkları bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına

alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Proje özel hesabından yapılan kullanım tutarları bu hesaba alacak, ilgisine göre 630-Qiderler Hesabı ya da varlığa dönüştürülecek bir unsur ise ilgili varlık hesabına borç kaydedilir. Söz konusu tutar diğer taraftan 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Özel hesaptan dış finansman kaynağına iade edilen tutarlar, iade tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden, bu hesaba alacak, 410-Dış Mali Borçlar Hesabına borç kaydedilir.

3. Özel hesaplardaki dövizlerin ay sonlarında T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınarak yapılacak değerlemesi sonucunda oluşan kur azalışı farklan bu hesaba alacak, 630-Qiderier Hesabına borç kaydedilir.

105 DÖVİZ HESABI

Bu hesap, kurum veznelerince tahsil edilen veya her ne şekilde olursa olsun banka hesaplanna intikal eden konvertibl döviz tutarlan ile bunlardan yapılan ödeme, iade ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Kişilere ait olarak teslim alınan döviz tutarian teslim alındığı

günkü T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesa

ba borç, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı, 333- Emanetler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

2. Kurum hesabının bulunduğu bankaya adına intikal eden döviz tutarian teslim tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.


3. Sayım sonucunda fazla çıkan döviz tutarları sayım tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba borç, 397-Sayım Fazlaları Hesabına alacak kaydedilir.

4. Kurumca gün sonlannda, bu hesaba ilişkin yardımcı kayıtlardan elde edilen bilgilere göre, konvertibl yabancı paralar mevcudunun T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriemesi sonucu lehte meydana gelen fark bu hesaba borç, 600-Gelirler


5. Bankadan gelen hesap özetinden, vezneden bankaya gönderilen dövizlerin hesaba yattığı anlaşıldığı takdirde bu hesaba borç,

108-Diğer Hazır Değerler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Vezneden bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutariar bu hesaba alacak, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına borç kaydedilir.

2. Düzenlenen “döviz gönderme emirieri”nden, bankaca ödendiği

ya da gönderildiği bildirilen tutariar bu hesaba alacak, 106-Döviz Gönderme Emirieri Hesabına borç kaydedilir.

3. Veznelerde bulunan emanet niteliğindeki dövizlerden ilgilisine iade edilen tutariar, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı, 333-Emanetler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

4. Sayım sonucunda noksan çıkan döviz tutarian kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba (varsa lehte fark 600-Gelirier Hesabına) alacak, sayım tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üze

rinden 197-Sayım Noksanları Hesabına (varsa aleyhte fark 630- Giderier Hesabına) borç kaydedilir.

5. Kurumca gün sonlannda bu hesaba ilişkin yardımcı kayıtlardan elde edilen bilgilere göre konvertibl yabancı paralar mevcudunun T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriemesi

sonucu aleyhte meydana gelen fark bu hesaba alacak, 630- Giderler Hesabına borç kaydedilir.

106 DÖVİZ GÖNDERME EMİRLERİ HESABİ (-)Bu hesap, muhasebe birimlerinin, nezdinde döviz hesabı bulunan

bankadaki döviz hesabından, döviz cinsinden yapacağı ödeme ve göndermeler için düzenledikleri “döviz gönderme emirieri” ile bunlardan bankaca

ödendiği veya gönderildiği bildirilenlerin izlenmesi için kullanılır.


a) Alacak

1. Döviz hesabından yapılacak ödeme ve göndermeler için düzenlenen gönderme emri tutarları gönderme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

2. Döviz hesabında yer alan tutarlardan ulusal para birimine çevrilenlere ilişkin bankaya verilen talimatlar T.C. Merkez Bankası döviz saüş kuru üzerinden bu hesaba alacak, döviz alış kuru üze

rinden 102-Banka Hesabına, satış kuru ile alış kuru arasında ortaya çıkan olumsuz fark 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

3. Döviz tevdiat hesaplarında yer alan kişilere ait konvertibl yabancı paralardan yapılan iadeler, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, ilgili emanet hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Düzenlenen gönderme emirierinden, bankaca, ödendiği veya ilgili hesaba aktarıldığı bildirilen tutariar bu hesaba borç, 105-Döviz Hesabına a- lacak kaydedilir.

108 DİĞER HAZIR DEĞERLER HESABIBu hesap, hazır değerier hesap grubunda sayılan hesaplar içerisinde

tanımlanmayan ve niteliği itibariyle bu grupta izlenmesi gereken diğer değerlerin izlenmesi İçin kullanılır.

a) Borç

1. Kasa variiğından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlar bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bankaya yatırılmak üzere gönderilen döviz tutarian bu hesaba borç, 105-Döviz Hesabına alacak kaydedilir.

3. Kasa ihtiyacı için veznedar adına düzenlenen çek tutarian bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Muhasebe birimince alınan diğer hazır değerier bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Verilen veya elden çıkarılan diğer hazır değerler kayıtlı değerleri

üzerinden bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.


2. Kasa ihtiyacı için veznedar tarafından bankadan tahsil edilen çek tutarları kasa varlığına dahil edildiğinde bu hesaba alacak, 100-

Kasa Hesabına borç kaydedilir.

3. Kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlardan, bankaya yatırıldığı anlaşılanlar bu hesaba alacak, 102-

Banka Hesabına borç kaydedilir.

4. Bankaya yatırılmak üzere gönderilen döviz tutarlarından, banka

ya yatırıldığı anlaşılanlar bu hesaba alacak, 105-Döviz Hesabına

borç kaydedilir.

109 BANKA KREDİ KARTLARINDAN ALACAKLAR HESABIBu hesap, banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilat ve bunlara ilişkin

olarak yapılan mahsup ve iade işlemlerinin izlenmesi için kullanılır.

Banka kredi kartlan ile yapılan tahsilatlara ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca Genel Bütçe için belirlenen usul ve esaslara uyulur.

a) Borç

Banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlar bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan gelir kaydedilen tutarlar 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri


b) Alacak

1. Banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlar nedeniyle kurumun banka hesabına aktarılan tutarlar bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

2. Banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlardan iptal edilenlere ilişkin tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

11 MENKÜL KIYMET VE VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, her ne şekilde olursa olsun kurum malı olarak muhasebe birimlerine intikal eden kamu ve özel kesim tahvil, senet ve bonolan, konvertibl olmayan yabancı paralar ile altın, gümüş gibi kıymetli madenler ve antika niteliğindeki eşya, para ve pul gibi diğer çeşitli menkul kıymet ve varlıkların izlenmesi için kullanılır.

Bu grup aşağıdaki hesaplardan oluşur:




117 MENKÜL VARLIKLAR HESABIBu hesap, her ne şekilde olursa olsun kurum nnalı olarak muhasebe

birimlerine intikal eden altın, gümüş, pırlanta vb. kıymetli madenler ile antika niteliğindeki eşya, para, pul gibi menkul varlıklar ve konvertibl olmayan

yabancı paraların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Kurum malı olarak teslim edilen menkul varlıklar bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Kişilere ait olarak teslim alınan menkul varlıklardan, sonradan kurum malı olduğu anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba borç,

600-Qelirier Hesabına alacak kaydedilir; diğer taraftan kayıtlı değerleri üzerinden nazım hesaplardan çıkarılır.

3. Sayım sonucunda fazla çıkan menkul varlıklar tutan bu hesaba

borç, 397-Sayım Fazlalan Hesabına alacak kaydedilir.

4. Menkul variıklardan müzeye gönderilenler bu hesaba borç ve a- lacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Kurum malı olarak teslim alınan menkul varlıklardan daha sonra kişi malı olduğu anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba alacak, hesaba alındığı yıl içinde 600-Gelirler Hesabına, takip eden yıl/yıllarda ise 630-Qiderler Hesabına borç, diğer taraftan ilgili nazım hesaplara borç ve alacak kaydedilir.

2. Menkul variıklardan müzelere gönderilenler, bu hesaba alacak ve borç kaydedilir. Gönderildiği yerden alındı bilgisinin alınması

üzerine, bu hesaba alacak, hesaba alındığı yıl içinde 600-Gelirler Hesabına, takip eden yıl/yıllarda ise 63G-Qiderler Hesabına borç kaydedilir.

3. Menkul variıklann herhangi bir şekilde elden çıkarılması halinde, elden çıkanima değeri ile kayıtlı değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle elden çıkarma değeri ile kayıtlı tutarı arasında lehte veya aleyhte fark duruma göre bu hesaba alacak veya borç, lehte fark 600-Qelirier Hesabına alacak, aleyhte fark ise 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir. Elden çıkarma değeri bir

taraftan 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 800- Bütçe Gelirieri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.


4. Sayım sonucunda noksan çıkan menkul varlık tutarları, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir. Noksanlığın sebebi ortaya konduğunda

ise rayiç bedel üzerinden sorumlulan adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına (kayıtlı tutarı ile rayiç bedel arasında aleyhte fark varsa 630-Qiderier Hesabına) borç; kayıtlı tutarı 197-Sayım Noksanlan Hesabına (kayıtlı tutarı ile rayiç bedeli arasında lehte fark varsa 600-Qelirler Hesabına) alacak kaydedilir.

118 DİĞER MENKÜL KIYMETLER VE VARLIKLAR HESABI

Bu hesap, her ne şekilde olursa olsun kurum malı olarak muhasebe birimlerine intikal eden özel veya kamu kesimi tahvil, senet ve bonoları ile diğer menkul kıymetlerin izlenmesi için kullanılır.

Borçlanma amacıyla çıkarılan tahviller ile bunlardan geri ödenenler

bu hesapla ilişkilendirilmez.

a) Borç

1. Kurumlar tarafından alınan menkul kıymetlerin tutariarı bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına veya ilgili hesaplara alacak, diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir

2. Mahkeme, emniyet ve diğer daireler tarafından kurum malı olarak muhasebe birimlerine teslim edilen tahvil, senet ve bonolar bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

3. Kişilere ait olarak teslim alınıp nazım hesaplarda izlenen tahvil, senet ve bonolardan kurum malı haline dönüşenler nazım hesaplardan çıkarılarak bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına a- lacak kaydedilir.

4. Sayım sonucunda fazla çıkan tahvil, senet ve bono tutariarı bu hesaba borç, 397-Sayım Fazlaları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Tahvil, senet ve bonolar ile diğer menkul kıymet ve variıklann herhangi bir şekilde elden çıkaniması halinde, elden çıkanima değeri ile kayıtlı değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle elden çıkarma değeri ile kayıtlı tutarı arasında lehte veya a- leyhte fark duruma göre bu hesaba alacak veya borç, lehte fark 600-Gelirier Hesabına alacak, aleyhte fark ise 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir. Elden çıkarma değeri bir taraftan 100-


Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Tahvil, senet ve bonolardan, daha sonra kişi malı olduğu anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba alacak, hesaba alındığı yıl içinde 600-Gelirler Hesabına, takip eden yıl/yıllarda ise 630-Qiderler Hesabına borç, diğer taraftan ilgili nazım hesaplara borç ve ala

cak kaydedilir.

3. Sayım sonucunda noksan çıkan tahvil, senet ve bonolar kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir. Moksanhğın kişilerden alacaklar hesabıyla ilişkilendirilmesi gerektiği ortaya konduğunda ise rayiç bedel üzerinden sorumlulan adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına (kayıtlı tutarı ile rayiç bedel arasında aleyhte fark varsa 630- Giderler Hesabına) borç; kayıtlı tutarı 197-Sayım Noksanlan Hesabına (kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasında lehte fark varsa

600-Gelirler Hesabına) alacak kaydedilir.

12 FAALİYET ALACAKLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, gelir olarak tahakkuk ettirilen ve bir yıl içinde tahsili öngörülen faaliyet alacaklarının izlenmesi için kullanılır. Faaliyet alacakları niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:


121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı


126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı

120 GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI

Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen faaliyet alacaklan ile duran varlıklar ana hesap grubu içerisindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ve bunlardan yapılan tahsilat ve terkinlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Gelir tahakkuk tutarlan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Maddi duran varlıklann taksitli satılması durumunda; satış bede

linden tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan faaliyet dönemi içinde tahsili gerekenler bu hesaba (faaliyet dö


nemini takip eden dönemlerde tahsili gerekenler 220- Gelirlerden Alacaklar Hesabına), varsa birikmiş amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, ortaya çıkmış yeniden değerleme farklan 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesa

bına borç, maddi duran varlığın kayıtlı değeri ilgili maddi duran

varlık hesabına alacak kaydedilir.

3. Tahakkuktan fazla tahsilatın iadesi gerektiği takdirde, iade edilecek tutar bir taraftan bu hesaba borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan 810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Tecil ve tehiri kaldınlan alacaklardan Gelirlerden Alacaklar Hesabını ilgilendiren tutarlar bu hesaba borç, vadesine göre 122- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı veya 222- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına alacak kaydedi

lir.

5. Bu hesapta kayıtlı alacaklar için tahakkuk ettirilen faiz tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan tahsilat bir taraftan bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-

Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesa

bına borç kaydedilir.

2. Tahakkuktan yapılan terkin ve tenziller bu hesaba alacak, yılı i- çinde 600-Gelirler Hesabına (yık geçtikten sonra 630-Giderler Hesabına) borç kaydedilir.

3. Tahakkuk eden gelirlerden alacaklardan, tecil ve tehir edilenler bu hesaba alacak, vadesine göre 122-Gelirierden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı veya 222-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Ala

caklar Hesabına borç kaydedilir.

4. İlgili servislerden yıl içerisinde takibat servisine devredilen gelirlerden alacaklar bu hesaba alacak, 121-Gelirlerden Takipli Ala

caklar Hesabına borç kaydedilir.

5. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerden tahsil edilemeyen tutarlar, mali yıl sonunda takibat servisine devredilerek bu hesaba alacak, 121-Gelirierden Takipli

Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.


121 GELİRLERDEN TAKİPLİ ALACAKLAR HESABIBu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen faaliyet alacakların

dan takibe alınan tutarlar ile bunlardan yapılan tahsilat, tecil ve terkinlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Takibe alınan alacaklar bu hesaba borç, ilgisine göre 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya 122-Gelirlerden Tecilli ve Te- hirii Alacaklar Hesabı ya da 222-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Ala

caklar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Gelirlerden Alacaklar Hesabında kayıtlı tutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerden tahsil edilemeyen tutarlar, mali yıl sonunda bu hesaba borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan

tahsilat bir taraftan bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan, yılı içinde takibe alınanlardan yılı içinde yapılan terkin ve tenziller bu hesaba alacak, 600-Gelirler Hesabına borç kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan, önceki yıllarda takibe alınanlardan yapılan terkin ve tenziller bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

4. Takipli alacaklardan tecil ve tehir edilen tutarlar, bu hesaba alacak, vadesine göre 122-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı veya 222-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

122 GELİRLERDEN TECİLLİ VE TEHİRLİ ALACAKLAR HESABIBu hesap, mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya ge

lirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yıl sonunu geçmeyen bir süre ile tecil veya tehir edilen tutarlar ile duran varlıklar ana hesap grubundaki gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabında kayıtlı tutariardan dönem sonunda tecil ve tehir süresi bir yılın altına inen tu

tarlar ile bunlardan tahsil edilen veya takibe alınan tutarların izlenmesi için kullanılır.


a) Borç

1. Gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacak hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yıl sonunu geçmeyen bir süre ile tecil ve tehir edilen tutarlar bu hesaba borç,

ilgisine göre 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya 121- Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirierden tecilli ve tehirli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda tecil süresi bir yılın altına inenler bu hesaba borç, duran variıklar ana hesap grubu içindeki 222-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar


b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan tahsilat bir taraftan bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıt

ma Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan, tecil ve tehiri kaldmlanlar bu hesaba alacak, ilgisine göre 120-Gelirierden Alacaklar Hesabı veya 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABIBu hesap, kurumca bir işin yapılmasının üstlenilmesi veya bir söz

leşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak geri alınmak üzere diğer kamu idareleri veya kişilere verilen depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin

izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Verilen depozito ve teminatlar bu hesaba' borç ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

b) AlacakVerilen depozito ve teminatlardan geri alınanlar veya mahsup edilen

ler bu hesaba alacak ilgili hesaplara borç kaydedilir.

13 KÜRÜM ALACAKLARI GRÜBÜBu hesap grubu, kurumca yasal yetkilere dayanılarak verilen borç

lardan faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen alacakların izlenmesi için kullanılır.




137 Takipteki Kurum Alacakları Hesabı

132 KÜRÜMCA VERİLEN BORÇLARDAN ALACAKLAR HESABIBu hesap, ilgili mevzuatına dayanılarak vadesi faaliyet dönemi ile sı

nırlı olmak üzere nakit olarak verilen borçlardan kaynaklanan alacaklar ile duran varlıklar ana hesap grubu içindeki kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabında kayıtlı alacaklardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ve bunlardan tahsil edilen, terkin edilen veya takibe alınanların iz

lenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçedeki ödeneğine dayanılarak yapılan ve vadesi faaliyet dö

nemi ile sınırlı olan borç verme işlemlerinden doğan alacaklar bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda gerek bu hesapta gerekse duran variıklar ana hesap grubundaki kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabında yer alan tutariar için hesap edilen ve takip eden faaliyet

döneminde tahsili gereken işlemiş faiz alacağı tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Dönem sonunda, duran varlıklar ana hesap grubundaki kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba borç, 232-Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen borçlardan yapılan tahsilat bir taraftan 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç, ana para tutan ile geçmiş yıllar için hesaplanmış olan faiz tutan bu hesaba, içinde bulunulan yıla ilişkin olarak hesaplanan faiz tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan

800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan vadesinde tahsil edilemeyenler

ile işlemiş faiz alacaklan tutarlan bu hesaba alacak, 137- Takipteki Kurum Alacaklan Hesabına borç kaydedilerek takibe alınır.


137 TAKİPTEKİ KÜRÜM ALACAKLARI HESABIBu hesap, kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabında kayıtlı

tutarlardan vadesinde tahsil edilemeyenler ile bu tutarlara ilişkin olarak hesaplanan faiz alacaklarından ana paraya eklenmemiş olanların takibe alına

rak izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Dönen varlıklar ana hesap grubu içindeki kurum alacaklanndan vadesinde tahsil edilemeyen tutarlar bu hesaba borç, 132- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabına alacak kayde

dilir.

2. Duran varlıklar ana hesap grubu içindeki kurum alacaklanndan çeşitli nedenlerle muaccel hale gelmiş tutarlar bu hesaba borç,

232-Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabına alacak

kaydedilir.

3. Bu hesapta yer alan tutarlarla ilgili olarak yıl sonlannda veya tahsilat durumunda tahsil tarihinde hesap edilen işlemiş faiz tutarlan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesakna alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli tutarlann, ay sonlannda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden de

ğerlemesinde kur artışından doğan farklar bu hesaba borç, 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı olan ve tahsilinde anapara ve faiz toplamı bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan tahsil edilenler bir taraftan 102-Banka Hesabı, 105-Döviz Hesabı veya ilgili di

ğer hesaplara borç, ana para tutan ile geçmiş yıllar için hesaplanmış olan faiz tutan bu hesaba, içinde bulunulan yıla ilişkin o- larak hesaplanan faiz tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan yasal yetkiye dayanılarak bütçe hesaplan ile ilişkilendirilmek suretiyle silinenler bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan; 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına

alacak kaydedilir.


3. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan yasal yetkiye dayanılarak bütçe hesaplan ile ilişkilendirilmeksizin silinenler bu hesaba alacak,

630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli tutarların, ay sonlannda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden de

ğerlemesi sonucunda oluşan kur azalışı farkları bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

14 DİĞER ALACAKLAR GRÜBÜBu hesap grubu faaliyet alacaklan ve kurum alacaklannın dışında

kalan alacaklann izlenmesi için kullanılır.


140 Kişilerden Alacaklar Hesabı

140 KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABI

Bu hesap, faaliyet alacakları ve kurum alacaklan dışında kalan alacaklann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçe giderleri hesabına borç kaydedilmek suretiyle fazla ve yersiz verildiği, gerek yılı içerisinde, gerekse yılı geçtikten sonra tespit edilenler; Sayıştay ve mahkemelerce tazmin hükmedilenler

ile zamanaşımına uğratılan alacaklardan dolayı Sayıştay tarafından sorumlulan adına tazmin hükmedilen tutariar bu hesaba borç, tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Aylık ve ücretlerden fazla ve yersiz kesilerek Emekli Sandığına veya Sosyal Sigortalar Kurumuna gönderilen paralann tamamı

bu hesaba borç, kurum hissesini teşkil eden miktar tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 600-Gelirler Hesabına, noksan

kesilen gelir vergisi 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına, kişiye ödenmesi gereken miktar ise 333-Emanetler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Ayniyatın çalınmasından, kaybedilmesinden, kanunsuz veya yersiz harcanmasından doğan zarariara ait olmak üzere dairelerce bildirilen miktarlarla, Sayıştay ve mahkemelerce hüküm altına a-

lınan tutarlar, bu hesaba borç 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

30 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esastı Muhasebe Uygulamaları

4. Sayım sonucu, noksanlığı tespit edilip sayım noksanlan hesabına alınan tutarlardan sorumluları belirlenenlerin rayiç değeri bu hesaba borç (kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasındaki aleyhte fark,

630-Qiderler Hesabına borç); kayıtlı değeri 197-Sayım Noksanlan Hesabına, kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasındaki lehte fark, tahsilinde bütçeye mal edilmek üzere 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

5. Avans ve kredi hesaplarında kayıtlı tutarlardan süresi içerisinde

mahsup edilmeyen miktarlarla, avans alan şahsın herhangi bir sebeple kısmen veya tamamen zimmetine geçirdiği tutarlar bu hesaba borç, ilgili avans ve kredi hesaplarına alacak kaydedilir.

6. Kurum gelirierini tahsil etmeye yetkili bulunan memurlann zim

metlerine geçirdikleri tahsilat tutarlan, bir taraftan sorumlulan adına bu hesaba borç, ilgisine göre 120-Gelirlerden Alacaklar

Hesabı veya 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

7. Emanet niteliğindeki hesaplarda herhangi bir şahıs veya daire adına kayıtlı bulunan tutarlardan, fazla verilenler ile söz konusu hesaplardan karşılığı olmaksızın yapılan ödemeler bu hesaba borç, ilgili emanet hesabına alacak kaydedilir.

8. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan takipsizlik nedeniyle zamanaşımına uğratıldığı Sayıştay ilamı veya idari makamlarca karar altı

na alınan tutarlar, zamanaşımına uğratan sorumlulan borçlandırmak ve eski borç kayıtlannı kapatmak üzere bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

9. Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatınmlar hesabından ilgili maddi duran varlık hesabına aktanlan işlere ilişkin kesin kabul sırasında müteahhitten alacaklı olunması durumunda, alacak tutan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak kaydedilir.

10. Bu hesapta kayıtlı alacaklar için tahakkuk ettirilen faiz tutarlan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı alacaklardan nakden veya mahsuben tahsil- edilen tutarlardan;

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esastı Muhasebe Uygulamaları 31

» Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekenler bir taraftan 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

» Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmeyenler ise 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

2. Sayıştay tarafından tebliğ edilen ilam içerisinde daha önce kişilerden alacaklar hesabına alınarak takipsizlik nedeniyle zamanaşımına uğratılmış paraların bulunduğu anlaşıldığı takdirde bu tu

tarlar, zamanaşımına uğratan sorumlulan borçlandırmak ve eski borç kayıtlarını kapatmak üzere bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.

3. Fazla veya yersiz ödenmesinden dolayı muhasebe yetkilisince doğrudan kişilerden alacaklar hesabına alınan paraların, kısmen veya tamamen yersiz veya yanlışlıkla alındığı anlaşıldığı takdirde

kayıtlardan çıkanlması gereken tutariar bu hesaba alacak, 600- Gelirler Hesabına (yılı geçtikten sonra 630-Qlderler Hesabına)

veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

4. Fazla veya yersiz olarak tahakkuk ettirildiği anlaşılan faiz tutarian

bu hesaba alacak, 600-Gelirier Hesabına borç kaydedilir.

5. Herhangi bir kanun veya kararia bu hesapta kayıtlı alacaklardan kısmen veya tamamen kaydı silinmesi gerekenler bu hesaba a- lacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

15 STOKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, kurum ambar ve atölyelerinde; satılmak veya diğer faaliyetlerde kullanılmak ya da tüketilmek üzere edinilen mallar ile artık ve hurda gibi faaliyet dönemi içinde kullanılacak veya paraya çevrilebilecek varlıkların izlenmesi için kullanılır. Stoklar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.

Stoklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı

153 Ticari Mallar Hesabı

157 Diğer Stoklar Hesabı


150 İLK MADDE VE MALZEME HESABİBu hesap, kurum faaliyetlerinde kullanılmak ya da tüketilmek üzere

edinilen tüketim malzemelerinin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Satın alınan veya üretilen ilk madde ve malzemeler bir taraftan maliyet bedelleri ile bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gön

derme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir

2. Bağış ve yardım şeklinde bedelsiz olarak edinilen stoklar tespit

edilen değerieri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 600- Gelirier Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

3. İlk madde ve malzemelerin sayımı sonucunda ortaya çıkan faz

lalıklar bu hesaba borç, fazlalığın nedeninin araştırılıp sonuçlandırılmasına kadar 397-Sayım Fazlalan Hesabına alacak kay

dedilir.

b) Alacak

1. Tüketilmek amacıyla kamu idaresinin ilgili birimlerine verilen veya kullanılan ilk madde ve malzemeler bu hesaba alacak,

630-Giderler hesabına borç kaydedilir.

2. Kişisel kusurlardan dolayı yok olma, kınima, bozulma veya eskime gibi nedenlerle kullanılamayacak veya tüketilemeyecek hale gelen stoklardan,

» Kayıtlardan çıkarılması gerekenler, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç; rayiç değeri üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600- Gelirler Hesabına alacak,

e Hurdaya ayrılması gerekenler, bir taraftan kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, hurda halindeki değeri üzerin

den 157-Diğer Stoklar Hesabına, kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki fark 630-Giderier Hesabına borç;

diğer taraftan kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki fark 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600-

Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.


3. Kişisel kusur olmaksızın yok olma, kırılma, bozulma veya eskime gibi nedenlerle kullanılamayacak veya tüketilemeyecek hale gelen stoklardan,

» Kayıtlardan çıkanlması gerekenler, kayıtlı değerleri üzerinden

bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç,

* Hurdaya ayrılması gerekenler, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, hurda halindeki değeri üzerinden 157-Diğer

Stoklar Hesabına, kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki fark 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

4. jlk madde ve malzemelerin sayımı sonucunda ortaya çıkan noksanlıklar bu hesaba alacak, noksanlığın nedeninin araştın-

lıp sonuçlandırılmasına kadar 197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir.

153 TİCARİ MALLAR HESABIBu hesap, kurumlarca herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan sat

mak amacı ile alınan ticari mallar ve benzeri kalemlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Ticari mal niteliğinde bir mal alındığında bir taraftan bu hesaba ve ilgili hesaplara borç, kesintiler 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına, ödenecek tutar ise 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına alacak; diğer taraftan Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Kullanılmak üzere ambardan çıkışı yapılan ticari mallar bu hesaba alacak, aktifleştirilecek bir unsur ise ilgili duran variık hesabına ya da 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

2. Sayım sonucunda eksik çıkan ticari mal tutarian bu hesaba a- lacak, 197-Sayım Noksanları Hesabına borç kaydedilir.

3. Ticari mallardan satılan tutariar, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, satış bedeli 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, aradaki olumlu fark 600-Gelirier Hesabına alacak, olumsuz fark 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan satış bedeli 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.


157 DİĞER STOKLAR HESABIStok hesaplarından hiçbirinin kapsamına alınmayan ürün, artık ve

hurda gibi kalemler bu hesapta izlenir.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla edinilen diğer stok tutarları, bir taraftan

bu hesaba borç, kesintiler 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına, ödenecek tutar ise 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma He

sabına alacak kaydedilir.

2. Bağış ve yardım şeklinde bedelsiz olarak edinilen diğer stoklar tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kay

dedilir.

3. Kişisel kusurlardan dolayı yok olma, kırılma, bozulma veya eskime gibi nedenlerle kullanılamayacak veya tüketilemeyecek hale gelen stoklardan hurdaya ayrılması gerekenler, bir taraf

tan hurda halindeki değeri üzerinden bu hesaba, kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki fark 630-Giderier Hesabına borç, kayıtlı değeri üzerinden ilgili stok hesabına alacak; diğer taraftan kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki

fark 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

4. Kişisel kusur olmaksızın yok olma, kınima, bozulma veya eskime gibi nedenlerle kullanılamayacak veya tüketilemeyecek hale gelen stoklardan hurdaya ayrılması gerekenler, hurda halindeki değeri üzerinden bu hesaba, kayıtlı değeri ile hurda halindeki değeri arasındaki fark 630-Giderler Hesabına borç, kayıtlı değeri üzerinden ilgili stok hesabına alacak kaydedilir.

5. Sayım sonucunda ortaya çıkan fazlalıklar bu hesaba borç, fazlalığın nedeninin araştınlıp sonuçlandırılmasına kadar 397 Sayım Fazlalan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı diğer stoklardan elden çıkanlanlar kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, satış bedeli 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, aradaki olumlu fark 600-


Gelirler Hesabına alacak, olumsuz fark 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan satış bedeli 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Sayım sonucunda ortaya çıkan noksanlıklar bu hesaba alacak,

noksanlığın nedeninin araştırılıp sonuçlandırılmasına kadar 197-Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir.

16 ÖN ÖDEMELER GRÜBÜBu hesap grubu, bütçe içi veya bütçe dışı olarak veyahut emanet ni

teliğindeki hesaplardan verilen ön ödeme niteliğindeki her türlü avans, kredi ve akreditifler ile mahsup dönemine aktarılan avans ve kredilerin izlenmesi

için kullanılır.

Ön ödemeler niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

160 î§ Avans ve Kredileri Hesabı

161 Personel Avansları Hesabı

162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı

164 Akreditifler Hesabı

165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı

166 Proje Özel Hesabından Verilen Avans ve Akreditifler Hesabı

167 Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımlan Avans ve Akreditifleri Hesabı

160 İŞ AVANS VE KREDİLERİ HESABI

Bu hesap, kurumca mevzuatı gereğince bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen iş avans ve kredilerinin İzlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Mutemetlere verilen avanslar bu hesaba borç, ödenmesi gereken tutar 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mutemetler adına muhasebe birimi veya banka nezdinde açılan krediler bu hesaba borç, ilgisine göre 333-Emanetler He

sabına, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına a- lacak kaydedilir.

3. Mutemetlere verilen avans veya açılan kredilerin tamamı ya da bir kısmı harcama yetkilisinin izniyle başka bir mutemede devredildiği takdirde, devredilen avans ya da kredi tutan, yeni mu-


temet adına bu hesaba borç ve eski mutemet adına bu hesaba

alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Verilen iş avans ve kredilerinden yapılan giderlere ilişkin kanıt- layıc! belgeler geldiğinde harcama tutarı, bir taraftan bu hesa

ba alacak, 630-Qiderier Hesabına ya da variiğa dönüştürülecek bir harcama unsuru ise ilgili variık hesabına borç; diğer taraf

tan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç 835-Gider Yansıtma


2. Verilen avans veya banka nezdinde açtırılan kredilerden nakden iade edilenler bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı bulunan avans ve kredi tutarianndan süresi içerisinde mahsup veya iade edilmeyenler bu hesaba alacak, sorumluları adına 140-Kişllerden Alacaklar Hesabına borç

kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutariardan mahsup dönemine aktanlanlar

bu hesaba alacak, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına borç kaydedilir.

161 PERSONEL AVANSLARI HESABIBu hesap, mevzuatı uyarınca verilen sürekli ve geçici görev yolluğu

avanslan ile ödeme gününden önce ödenmesine karar verilen maaş ve ücret ödemeleri karşılığı verilen avansların izlemesi için kullanılır.

a) Borç

1. 6245 sayılı Kanun uyannca verilen sürekli ve geçici görev yol

luğu avanslan bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yılı bütçesinden karşılanmak üzere ödeme gününden önce yapılan maaş ve ücret ödemeleri bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yılı bütçesinden karşılanmak üzere, daha önceki yılda, bütçe dışı avans ve krediler hesabına borç kaydedilerek verilen per

sonel avanslan, mali yıl başında bu hesaba borç, 162-Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına alacak kaydedilir.



b) Alacak

1. Verilen avanslardan harcanan tutarlar 630-Giderler Hesabına borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri He

sabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Verilen avanslardan nakden iade edilenler bu hesaba alacak,

100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

3. Verilen avanslardan süresi içerisinde kapatılmayanlar bu hesaba alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan mahsup dönemine aktanlanlar bu hesaba alacak, 165-Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve

Krediler Hesabına borç kaydedilir.

162 BÜTÇE DIŞI AVANS VE KREDİLER HESABIBu hesap, kurumlarca mal ve hizmet alımı karşılığı olmak üzere,

maddi duran varlık hesaplannı ilgilendirmeksizin yüklenicilere verilen avanslar; ertesi yıl bütçesinden karşılanmak üzere verilen personel avanslan ile emanetler hesabına alınan tutariardan ilgililerine avans olarak ödenen tutarların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Ertesi yıl bütçesinden karşılanmak üzere verilen avans ve kredi

ler bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Aralık ayının 15 inde yapılan maaş ve ücret ödemelerinin ertesi yıl 1-14 Ocak dönemine karşılık gelen tutarian bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

3. İlgililer tarafından memur yolluğu olarak kurum adına yatırılarak emanete alınan paralardan, görevli memurlar veya mutemetlerine ödenen avanslar bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Yüklenicilere teminat karşılığı verilen avanslar bu hesaba borç,

100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir. Diğer taraftan 910-Teminat Mektupları Hesabına borç, 911-Teminat Mektupları Emanetleri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Verilen avans ve banka nezdinde açtırılan kredilerden nakden iade edilenler bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-


2. Aralık ayının 15 inde yapılan maaş ve ücret ödemelerinden 1-14 Ocak dönemine karşılık gelen tutarlar, yeni yılın başında düzenlenecek ödeme emri ile bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri

Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedi

lir.

3. Yüklenicilere teminat karşılığı verilen avanslardan nakden veya mahsuben iade edilenler bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına veya ilgili hesaplara borç kaydedilir. Ayrıca 911-Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabına borç,910-Teminat Mektuplan Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı bulunan avans ve kredi tutarlarından süresi içerisinde mahsup veya iade edilmeyenler bu hesaba alacak, sorumlulan adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç

kaydedilir.

164 AKREDİTİFLER HESABİBu hesap, yabancı ülkelerden yapılacak satın almalar için açılan ak

reditiflerin izlenmesi için kullanılır.

a) BorçYabancı ülkelerden yapılacak satın almalar için bankalar nezdinde

akreditif karşılığı açtırılan krediler bu hesaba borç, ilgisine göre 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Akreditif karşılığı açtırılan kredilerden yapılan mahsuplar bu hesaba alacak, ilgisine göre 630-Giderler Hesabına ya da varlı

ğa dönüştürülecek bir unsur ise ilgili variık hesabına borç kaydedilir. Söz konusu tutar diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Akreditif karşılığı ulusal para cinsinden açtınlan kredilerden nakden yapılan iadeler bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabı

na borç kaydedilir.


3. Akreditif karşılığı döviz cinsinden açtırılan kredilerden nakden yapılan iadeler akreditifin açıldığı tarihteki kur üzerinden bu he

saba alacak, akreditifin iade alındığı tarihteki kur üzerinden 105-Döviz Hesabına borç kaydedilir. Akreditifin açıldığı tarihteki kur ile iade alındığı tarihteki kur arasında olumlu fark varsa tutan 600-Gelirler Hesabına alacak, olumsuz fark varsa tutan 630-Qiderler Hesabına borç kaydedilir.

165 MAHSÜP DÖNEMİNE AKTARILAN AVANS VE KREDİLER HESABIBu hesap, bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen avans ve kredi

lerden mahsup dönemine aktarılan tutarların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Yılı bütçesinden karşılanmak üzere verilen iş avans ve kredileri ile personel avanslarından, mahsup dönemine aktarılanlar bu hesaba borç, il

gisine göre 160-îş Avans ve Kredileri Hesabı veya 161-Personel Avanslan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Mahsup dönemine aktarılan avans ve kredilerle ilgili harcama belgeleri muhasebe birimine geldiğinde, tutan bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına ya da varlığa dönüştürülecek bir harcama unsuru ise ilgili variık hesabına borç; diğer taraftan 834-Qeçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan nakden yapılan tahsilat bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan süresi içerisinde kapatılmayanlar bu hesaba alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

166 PROJE ÖZEL HESABINDAN VERİLEN AVANS VE AKREDİTİFLER HESABI

Bu hesap, proje özel hesabından verilen avanslar ve açılan akreditifler ile bunlardan yapılan mahsuplar ve nakden iade alınan tutariann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Proje özel hesabından avans verilmesi veya akreditif açılması şeklinde yapılan kullanımlar, muhasebeleştirme tarihindeki T.C. Merkez Bankası


döviz satış kuru üzerinden, bu hesaba borç, 104- Proje Özel Hesabına ala

cak kaydedilir.

b) Alacak

1. Proje özel hesabından açılan akreditiflerin mahsubuna ilişkin kanıtlayıcı belgeler muhasebe birimine geldiğinde tutarı akreditifin açıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba alacak, ilgisine göre 630-Qiderier Hesabı ya da varlığa dönüştürülecek bir unsur ise ilgili varlık hesabına

borç kaydedilir. Söz konusu tutar diğer taraftan 830-Bütçe Qi- derieri Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak

kaydedilir.

2. Proje özel hesabından verilen avansların mahsubuna ilişkin ka- nıtlayıcı belgeler muhasebe birimine geldiğinde tutarı avansın verildiği tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba alacak, 630- Giderler Hesabı ya da variiğa dönüştürülecek bir unsur ise ilgili varlık hesabına borç kaydedilir. Söz konusu tutar diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Proje özel hesabından verilen avans ve açılan akreditiflerden

nakden iade alınanlar, avansın verildiği veya akreditifin açıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba alacak, 104- Proje Özel Hesabına borç kaydedilir.

167 DOĞRUDAN DİŞ PROJE KREDİ KÜLLANIMLARI AVANS VE AKREDİTİFLERİ HESABI

Bu hesap, kurumlarca mal ve hizmet teslim alınmadan önce avans verilmesi veya akreditif açılması suretiyle yapılan doğrudan dış proje kredi kullanımları ve bunların mahsubunun kullanıcı kurum muhasebe birimlerin

ce izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Kurumlarca mal ve hizmet tesliminden önce avans verilmek suretiyle yapılan doğrudan dış proje kredi kullanımlan, işlem tarihindeki T.C. Mer

kez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba borç, 410-Dış Mali Borçlar Hesabına alacak kaydedilir.

b) AlacakBu hesapta kayıtlı avans veya akreditiflerin mahsubuna ilişkin kanıt-

layıcı belgeler ilgili kurum muhasebe birimine geldiğinde, tutarı avansın ve

rildiği veya akreditifin çekildiği tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru


Üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabı ya da varlığa dönüştürülecek bir harcama unsuru ise ilgili varlık hesabına borç; diğer taraftan, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GRÜBÜBu hesap grubu içinde bulunulan dönemde veya daha önceki dö

nemlerde ortaya çıkan ve tahakkuk ettirilme süresi bir yılın altında olan peşin ödenmiş giderlerin izlenmesi için kullanılır. Bu grup 180-Gelecek Aylara Ait Giderier Hesabından oluşur.

180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABIBu hesap, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak, gelecek

aylara ait olan peşin ödenmiş giderler ile duran varlıklar ana hesap grubundaki gelecek yıllara ait giderler hesabında kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. İçinde bulunulan ayı takip eden aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken peşin ödenmiş giderler bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelecek yıllara ait giderier hesabında kayıtlı tutariardan takip eden faaliyet dönemi içerisinde gider hesaplarına yansıtılması gerekenler dönem so

nunda bu hesaba borç, 280-Gelecek Yıllara Ait Giderier Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

Bu hesapta kayıtlı tutariardan gider olarak tahakkuk ettirilmesi nedeniyle gider hesaplarına kaydedilenler bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, dönen varlık niteliği taşıyan, fakat yukarıdaki hesap gruplanna girmeyen diğer dönen variıkiarm izlenmesi için kullanılır. Diğer dönen variıklar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı

191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı

42 Yeret Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları

197 Sayım Noksanlan Hesabı

190 DEVREDEN KATMA DEĞER VERGİSİ HESABIBir dönemde indirilemeyen ve izleyen döneme devreden katma de

ğer vergisi bu hesapta izlenir.

a) BorçAy sonlarında, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek

katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamı, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesinden fazla ise, sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarı bu hesaba borç, hesaplanan katma değer

vergisi hesabının alacak bakiyesi 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, varsa devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi


b) AlacakAy sonlarında hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak ka

lanı, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç kalanları toplamından fazla ise, söz konusu fark 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak, bu hesabın borç bakiyesi bu

hesaba alacak, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi ise 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilir.

191 İNDİRİLECEK KATMA DEĞER VERGİSİ HESABIBu hesap, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen

veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer

vergisinin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Kurumlann katma değer vergisi tahsilatı yaptıkları faaliyetleri ile ilgili

mal ve hizmet alımlan nedeniyle yapılan giderin. Katma Değer Vergisi hariç tutarı 630-Giderler Hesabına veya aktifleştirilecek bir unsur ise ilgili hesaba borç, indirilecek katma değer vergisi tutarı bu hesaba borç, kesintiler 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar veya ilgili diğer hesaplara alacak, ödenecek tutar103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak; diğer taraftan Katma değer vergisi dahil tutar 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.



b) Alacak

1. Ay sonlarında, hesaplanan katma değer vergisi hesabının ala

cak kalanı, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç kalanları toplamından fazla

ise, söz konusu fark 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak, bu hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi ise 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilir.

2. Ay sonlannda, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamı hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesinden fazla ise, varsa devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına alacak,

bu hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç, sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutan 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilir.

197 SAYIM NOKSANLARI HESABI

Bu hesap, yapılan sayımlar sonucunda tespit edilen kasa, döviz, alınan çek, menkul kıjmaet ve stok noksanlıklarının geçici olarak kaydedilip izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Sayım sonucunda noksan çıkan değerler bu hesaba borç, ilgili hesaba alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan sorumluları belirlenenlerin rayiç değeri 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına, (varsa kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasındaki aleyhte fark 630-Qiderler Hesabına) borç; kayıtlı değeri bu hesaba, (varsa kayıtlı tutarı ile rayiç bedeli arasındaki lehte fark tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 600-Gelirler Hesabına) alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan bulunan veya aynen tazmin edilenler bu hesaba alacak ilgili hesap ya da hesaplara borç kaydedilir.

2-DÜRAN VARLIKLARBu ana hesap gnıbu, faaliyet döneminden daha uzun sürelerle, ka

mu idaresi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla edini

len ve ilke olarak normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüke

tilmesi öngörülmeyen varlık unsurlannı kapsar.

Duran varlıklar; menkul varlıklar, faaliyet alacaklan, kurum alacakları, mali duran varlıklar, maddi duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık

lar, gelecek yıllara ait giderler hesap grupları şeklinde bölümlenir.

21 MENKÜL KIYMET VE VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, kuruma intikal eden ve faaliyet dönemini aşan bir süreyle elde tutulacak özel veya kamu kesimi tahvil, senet ve bonoları, altın, gümüş ve benzeri kıymetli madenler ile antika niteliğindeki eşya para ve pul gibi diğer çeşitli menkul varlıklar ve konvertibl olmayan yabancı paraların iz

lenmesi amacıyla kullanılır.

Menkul kıymet ve varlıklar, niteliklerine göre bu grup İçinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

217 Menkul Varlıklar Hesabından


217 MENKÜL VARLIKLAR HESABI

Bu hesap, her ne şekilde olursa olsun kuruma ait olarak muhasebe birimlerine intikal eden altın, gümüş, pırlanta vb. kıymetli madenler ile antika niteliğindeki eşya, para, pul gibi menkul varlıklar ve konvertibl olmayan yabancı paralardan bir yıldan uzun süre ile elde tutulacak olanların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bir yıldan daha fazla süreyle elde tutmak üzere Kuruma teslim edilen menkul kıymetler bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

2. Sayım sonucunda fazla çıkan menkul varlıklar tutan bu hesaba borç, 397-Sayım Fazlalan Hesabına alacak; fazlalığın sebebi ortaya konduğunda ise 397-Sayım Fazlalan Hesabına borç, ilgisine göre 600-Qelirler Hesabı veya diğer hesaplara alacak

kaydedilir.

3. Bu hesapta bulunan menkul variıklaria ilgili olarak ay sonlann-

da yapılan değerieme sonucu lehte meydana gelen fark bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.



b) Alacak

1. Menkul varlıklardan gönderilenler, bu hesaba alacak, 630- Giderler Hesabına borç kaydedilir.

2. Sayım sonucunda noksan çıkan menkul variık tutarlan, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 197-Sayım Noksanlan He

sabına borç kaydedilir. Noksanlığın sebebi ortaya konduğunda ise rayiç bedeli üzerinden sorumluları adına 140-Kişilerden A- lacaklar Hesabına, (kayıtlı tutarı ile rayiç bedel arasında varsa aleyhte fark 630-Giderier Hesabına) borç; kayıtlı tutan 197- Sayım Noksanlan Hesabına, (kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasında varsa lehte fark 600-Gelirler Hesabına) alacak kaydedilir.

3. Bu hesapta bulunan menkul varlıklarla ilgili olarak ay sonların

da yapılan değerieme sonucu aleyhte meydana gelen fark bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

218 DİĞER MENKÜL KIYMET VE VARLIKLAR HESABI

Bu hesap, her ne şekilde olursa olsun kurum malı olarak muhasebe birimlerine intikal eden özel veya kamu kesimi tahvil, senet ve bonolan ile diğer menkul kıymetlerden faaliyet dönemini aşan bir süreyle elde tutulacak olanlann izlenmesi için kullanılır.

Borçlanma amacıyla çıkarılan tahviller ile bunlardan geri ödenenler bu hesapla ilişkilendirilmez.

a) Borç

1. Kurumlar tarafından alınan menkul kıymetlerin tutarian bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emir

leri Hesabına veya ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan 830- Bütçe Giderieri Hesabına borç 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mahkeme, emniyet ve diğer daireler tarafından kurum malı o- larak muhasebe birimlerine teslim edilen tahvil, senet ve bonolar bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Kişilere ait olarak teslim alınıp nazım hesaplarda izlenen tahvil, senet ve bonolardan kurum malı haline dönüşenler nazım hesaplardan çıkarılarak bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

4. Sayım sonucunda fazla çıkan tahvil, senet ve bono tutarian bu hesaba borç, 397-Sayım Fazlalan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Tahvil, senet ve bonolar ile diğer menkul kıymet ve varlıkların herhangi bir şekilde elden çıkarılması halinde, elden çıkarılma

değeri ile kayıtlı değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle elden çıkarma değeri ile kayıtlı tutan arasında lehte veya aleyhte fark durumuna göre bu hesaba alacak veya borç, lehte fark 600-Gelirier Hesabına alacak, aleyhte fark ise 630-Qiderier Hesabına borç kaydedilir. Elden çıkarma değeri bir taraftan 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 800-Bütçe

Gelirleri Hesabına alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç

kaydedilir.

2. Tahvil, senet ve bonolardan, daha sonra kişi malı olduğu anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba alacak, hesaba alındığı yıl içinde

600-Gelirler Hesabına, takip eden yıl/yıllarda ise 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan ilgili nazım hesaplara borç ve a- lacak kaydedilir.

3. Sayım sonucunda noksan çıkan tahvil, senet ve bonolar kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 197 Sayım Noksanlan Hesabına borç kaydedilir. Noksanlığın kişilerden alacaklar hesa

bıyla ilişkilendirilmesi gerektiği ortaya konduğunda ise rayiç bedel üzerinden sorumlulan adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına (kayıtlı tutan ile rayiç bedel arasında aleyhte fark var

sa 630-Giderier Hesabına) borç; kayıtlı tutan 197-Sayım Noksanlan Hesabına (kayıtlı tutan ile rayiç bedeli arasında lehte fark varsa 600-Gelirler Hesabına) alacak kaydedilir.

22- FAALİYET ALACAKLARI GRÜBÜBu hesap grubu, kurumca gelir olarak tahakkuk ettirilen ve içinde

bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsili öngörülen her türlü vergi, resim, harç gelirleri, mal veya hizmet satış gelirierinden kaynaklanan senetli ve senetsiz alacaklar ile mevzuatı gereğince faaliyet dönemini aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen alacaklann izlenmesi için kullanılır.

Bu grupta yer alan tutariardan vadesi bir yılın altına inenler, dönen varlıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktanlır. Faaliyet alacaklan niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

220 Gelirierden Alacaklar Hesabı

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları Al


220 GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABIBu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen ve içinde bulunulan

faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsili gereken, gelirierden alacakların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. İçinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsili öngörülen gelir tahakkuk tutarları bu hesaba borç, 600- Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

2. Maddi duran varlıklann bir yıldan fazla süreli taksitli satılması durumunda; kayıtlı değeri ilgili duran varlık hesabına alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan; faaliyet dönemi içinde

tahsil edilecek olan tutariar 120-Gelirierden Alacaklar Hesabına faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek o- lan tutariar bu hesaba, variiğın aynimış olan amortisman tutan

257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

Satış bedelinden yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına a-

lacak, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba alacak, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı Hesabına borç kaydedilir.

2. Tahakkuktan yapılan terkin ve tenziller bu hesaba alacak, yılı içinde 600-Gelirier Hesabına (yılı geçtikten sonra 630-Giderier Hesabına) borç kaydedilir.

3. Tahakkuk eden gelirlerden alacaklardan, tecil ve tehir edilenler bu hesaba alacak, 222-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

222 GELİRLERDEN TECİLLİ VE TEHİRLİ ALACAKLAR HESABI

Bu hesap, mevzuatı gereğince gelirierden alacaklar hesabı veya gelirierden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutariardan faaliyet dönemini a- §an süreyle tecil veya tehir edilen tutariarın izlenmesi için kullanılır.


a) BorçGelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesa

bında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemini aşan süreyle tecil ve tehir edilen

ler bu hesaba borç, ilgisine göre 120-Qelirierden Alacaklar Hesabı veya 121-Oelirierden Takipli Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bu hesapta kayıtlı tecil ve tehirli alacaklardan, tecil ve tehiri kaldırılanlar bu hesaba alacak, ilgisine göre 120-Qelirlerden Alacaklar Hesabı veya 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesa


2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan dönem sonunda tecil süresi bir

yılın altına inenler bu hesaba alacak, dönen varlıklar ana hesap grubu içindeki 122-Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar He

sabına borç kaydedilir.

23 KÜRÜM ALACAKLARI GRÜBÜBu hesap grubu, kurumun vadesi bir yıldan fazla olmak üzere diğer

kamu idarelerine verdiği borçlardan kaynaklanan alacakların izlenmesi a-

macıyla kullanılır.

Bu grupta yer alan tutarlardan süresi bir yılın altına inenler, dönen

variıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır. Kurum alacakları niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan olu

şur:


232 KÜRÜMCA VERİLEN BORÇLARDAN ALACAKLAR HESABIBu hesap ilgili mevzuatına dayanılarak bir yıldan uzun süreyle nakit

olarak verilen borçlardan kaynaklanan alacaklann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçedeki ödeneğine dayanılarak bir yıldan uzun süreyle verilen borçlar bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve

Gönderme Emirieri Hesabına veya 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonlannda bu hesapta kayıtlı tutariar için hesaplanan ve izleyen dönemi takip eden dönemlerde tahsili gereken işle- ,


miş faiz tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen borçların anaparası ve faizleri karşılığı yapılan tahsilat bir taraftan 102-Banka He

sabı veya 105-Döviz Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara borç, anaparası ile geçmiş dönemlere ait işlemiş faizleri toplamı bu hesaba, içinde bulunulan yıla ilişkin olarak hesaplanan faizleri

ise 600-Qelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Kurumunca bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen borçlar

dan herhangi bir nedenle tenzil veya terkini gereken tutarlar bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Dönem sonunda vadesine bir yıl ve daha az süre kalan tutariar dönen variıklar ana hesap grubu içindeki 132-Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

4. Muaccel olduğu halde ödenmeyen kurum alacaklan bu hesaba alacak, 137 Takipteki Kurum Alacaklan Hesabına borç kaydedilir.

24 MALİ DÜRAN VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşlar ile mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler ve bu sermayelerin işletilmesinden doğan kar ve zararlar, bütçeye iade olunan tutariar ile bu kuruluşlara

ikrazen verilen tutarların izlenmesi için kullanılır.


240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı

241 Mal ve Hizmet üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı

240 MALİ KÜRÜLÜŞLARA YATIRILAN SERMAYELER HESABI

Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşların sermayesine iştirak edilen tutariar ve bu sermaye tutariannın işletilmesinden doğan

kar ve zarariar, bütçeye iade olunan tutariar ile bu kuruluşlara ikrazen verilen ve mahsup edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.


a) Borç

1. Ödeneğine dayanılarak nakden verilen sermaye bir taraftan bu

hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedi

lir.

2. Mali kuruluşlara verilen sermayenin işletilmesi sonucunda or

taya çıkan ve özel kanunlannda sermayeye eklenmesine yetki verilen kâriar, bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir. Söz konusu tutar ayrıca 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider

Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Nakden iade alınan sermayeler bir taraftan 102-Banka Hesabına borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mali kuruluş faaliyet zarariannın ödenmiş sermayesinden mahsup edilmesi halinde tutan, bu idarelerce düzenlenen ve yetkili organlarınca onaylanan bilanço ve ayrıntılı cetvellere dayanılarak bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma


241 MAL VE HİZMET ÜRETEN KÜRÜLÜŞLARA YATIRILAN SERMAYELER HESABI

Bu hesap, mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarian ve bu sermaye tutariannın işletilmesinden doğan kar ve zarariar, bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Ödeneğine dayanılarak nakden verilen sermaye bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri veya il

gili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedi

lir.

2. Duran variıklar içinde yer alan taşınır ve taşınmaz mallardan sermayeye eklenmek amacıyla mal ve hizmet üreten kuruluşlara verilenlerin, net değeri bu hesaba borç, ayrılan amortisman


tutan ilgili amortisman hesabına, ortaya çıkan değer artışları farkı 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç, kayıtlı değeri ise ilgili duran varlık hesabına alacak kaydedilir. Bu hesaba kaydedilen tutar aynı zamanda 830-Bütçe Giderleri He

sabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen tutariardan mal ve hizmet üreten kuruluşlara sermaye olarak verilenler bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak

kaydedilir. Söz konusu tutar aynı zamanda 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Mal ve hizmet üreten kuruluşlara verilen sermayenin işletilmesi sonucunda ortaya çıkan ve özel kanunlarında sermayeye eklenmesine yetki verilen karlar, bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir. Ayrıca 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider

Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Nakden iade olunan sermayeler bir taraftan 102-Banka Hesabına borç bu hesaba alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Sermaye olarak verilen taşınır veya taşınmaz mallar geri alındı

ğı takdirde, kayıtlı tutan bu hesaba alacak, ilgili varlık hesabına borç kaydedilir. Söz konusu tutar aynı zamanda 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

3. Mal ve hizmet üreten kuruluş faaliyet zararlarının ödenmiş sermayesinden mahsup edilmesi halinde tutan, bu idarelerce düzenlenen ve yetkili organlarınca onaylanan bilanço ve ayrıntılı cetvellere dayanılarak bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

25 MADDİ DÜRAN VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, kurumca, faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlıklar ile bunlara i- lişkin birikmiş amortismanlann izlenmesi için kullanılır.


Maddi duran varlıklar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşa

ğıdaki hesaplardan oluşur:

250 Arazi ve Arsalar Hesabı

251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı

252 Binalar Hesabı

253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı

254 Taşıtlar Hesabı

255 Demirbaşlar Hesabı

256 Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabı


258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı

259 Yatınm Avansları Hesabı

250 ARAZİ VE ARSALAR HESABIBu hesap, kurumun her türlü arazi ve arsalarının izlenmesi için kul

lanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydedilmek suretiyle edinilen arsa ve araziler,

maliyet bedeli üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürüdük tarihinden önce mevcut olan arsa ve a- razilerden envanteri yapılanların tespit edilen değerieri bu hesaba borç, 500-Het Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedi-

lir.

3. Bedelsiz olarak kuruma intikal eden arsa ve araziler tespit edilen değerieri üzerinden bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına

alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-

Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan arsa ve arazilerin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri a


rasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Qiderler He

sabına borç, lehte fark tutan ise 600-Qelirier Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan arsa ve arazilerin satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, arsa ve arazilerin kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir.

Diğer taraftan bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Taksitle satılan arsa ve arazilerin, satış bedeli ile net değeri ara

sında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan arsa ve arazilerin kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden tahsilinde bütçeye

gelir kaydedilmesi gereken tutariardan doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutariar 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutariar 220-Gelirierden Alacaklar Hesabına), borç kaydedilir.

Satış bedelinden yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına a- lacak, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, kaydedilir.

3. üzerine inşaat yapılmak suretiyle veya başka şekillerde arsa ve arazi vasfı ortadan kaldınlarak başka bir maddi duran variığa dönüştürülen veya eklenen arsa ve araziler, kayıtlı değerieri ü- zerinden bu hesaba alacak, tespit edilen yeni değeri üzerinden ilgili maddi duran variık hesabına borç, variiğın kayıtlı değeri ile yeni değeri arasında lehte fark varsa tutan 600-Gelirier Hesa

bına (aleyhte fark varsa tutan 630-Giderier Hesabına borç) alacak kaydedilir.

4. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı arsa ve arazilerden, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak,

630-Qiderler Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına a- lacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedilir.


5. Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen arsa ve araziler kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 630- Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

251 YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABİBu hesap, herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaş

tırmak için, yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş kuruma ait her türlü yol,

köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç, iskele, hark ve benzeri yapılann izlenmesi

için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip, yapılmakta olan yatınm- 1ar hesabında izlenen yeraltı ve yer üstü düzenlerine ilişkin tutarlar yatırımın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile biriikte, bu

hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatınmlar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı yeraltı ve yerüstü düzenlerinin iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarları, bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Gi-

derieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bedelsiz olarak kuruma intikal eden değerier tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonu

cu varlığın değerinde ortaya çıkan değer artışları bu hesaba borç, amortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortisman

lar Hesabına, değer artışlan farkı ise 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderier


Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, ayrılmış olan amortisman tutarlan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir.

Ayrıca, satış bedeli 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Taksitle satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin, satış bedeli ile net

değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630- Giderler Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan; faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutarlar 120-Gelirierden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini

takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutariar 220- Gelirlerden Alacaklar Hesabına), varlığın ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farklan 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

3. Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu variiğın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutanndaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azahşlan farkı ise 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

5. Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatınmlar hesabından bu hesaba aktanlan variıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul

sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, alacak


tutan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden

Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

6. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı yeraltı ve yerüstü düzenlerinden, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıl

dığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerie- me Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Qider Yansıt

ma Hesabına alacak kaydedilir.

252 BİNALAR HESABIBu hesap, her türiü binalar ile bunlann ayrılmaz parçalannın izlen

mesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla satın alınan binaların maliyet bedeli bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedi

lir.

2. Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip yapılmakta olan yatınmlar

hesabında izlenen bina yapımına ilişkin tutarlar binanın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile biriikte, bu hesaba borç, 258- Yapılmakta Olan Yatınmlar Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden öYice mevcut olan kurum malı binalardan envanteri yapılanlann tespit edilen değerieri bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bedelsiz olarak kuruma intikal eden binalar tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Ge-

lirieri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortis

manların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer artışlan bu hesaba borç, amortisman tutanndaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer

artışları farkı ise 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.


b) Alacak

1. Satılan binaların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı ve

ya ilgili diğer hesaplara borç, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme fark

ları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir.

Aynca, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Taksitle satılan binalann, satış bedeli ile net değeri arasında fark

olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba a- lacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan binalann kayıtlı değeri, bu hesaba alacak,

satış bedelinden tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutarlar 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabına), ayrılmış olan amortisman tutarlan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farktan 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

3. Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen binalann kayıtlı değerieri üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak,

ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak,

amortisman tutarındaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar


Hesabına, değer azalışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme

Farkları Hesabına borç kaydedilir.

5. Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatırımlar hesabından

bu hesaba aktarılan varlıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, alacak tutan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

6. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı binalardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farklan 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesa

bına, kalanı 630-Qiderler Hesabına borç, diğer taraftan 830- Bütçe Giderieri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına

alacak kaydedilir.

7. Her ne surette olursa olsun yıkılarak bina olma vasfı ortadan

kalkan binalar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, ortaya çıkan değer artışları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, farkı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir. Bu işlem sonucu arsa ve arazi niteliği kazanan yerler takdir edilen değerle

ri üzerinden giderier hesabı yerine ilgili hesaplara kaydedilir.

253 TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABIBu hesap, kurumlann faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan büro

makine ve cihazlan hariç her türlü makine, tesis ve cihazlar ile bunlann eklentileri ve yükleme, boşaltma, aktarma makine ve gereçlerinin izlenmesi i- çin kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip yapılmakta olan yatırımlar hesabına yansıtılan tesis, makine ve cihazlara ilişkin tutarlar, yatırımın tamamlanıp geçici kabulünün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bütçeye gider kaydıyla satın alınan tesis, makine ve cihazların tutarı bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ö- denmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-


Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan kurum malı tesis, makine ve cihazlardan envanteri yapılanlar tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bedelsiz olarak kuruma intikal eden tesis, makine ve cihazlar

tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına

borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonu

cu ortaya çıkan değer artışlan bu hesaba borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan tesis, makine ve cihazlann, satış bedeli ile net değeri ara

sında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu

hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102- Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, aynimış olan a-

mortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerieme Farkları Hesabına borç, variiğın kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir.

Ayrıca, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Taksitle satılan tesis, makine ve cihazların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-

Giderier Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan tesis, makine ve cihazların kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek tutariar

120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip e-

den dönemlerde tahsil edilecek tutarlar 220-Gelirierden Alacak-


1ar Hesabına), ayrılmış olan amortisman tutarlan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522- Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

3. Yıkılma, eskime ve ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerle tesis, makine ve cihaz olma vasfı ortadan kalkan tesis, makine ve cihazlar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı

na borç; bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutan 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amor

tismanlar Hesabına borç kaydedilir.

4. Görevliler tarafından kişisel kusurlan nedeniyle tamamen hasara uğratılan tesis, makine ve cihazlar, bir taraftan kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, bu varlıklar İçin ayrılmış olan amor

tisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farklan 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan rayiç bedeli üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortis

manların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak, amortisman tutanndaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme

Farklan Hesabına borç kaydedilir.

6. Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatınmlar hesabından bu hesaba aktarılan varlıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, söz konusu alacak tutan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

7. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı tesis,

makine ve cihazlardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak,

bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522- Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan kayıtlı değeri üzerinden 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.


8. Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen tesis, makine ve cihazlann kayıtlı değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522- Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

254 TAŞITLAR HESABİBu hesap kurumlara ait taşıtlann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla edinilen taşıtlann tutarlan, bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan, 830-Bütçe Giderleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 835-Gider Yan

sıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan taşıtlardan envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Met Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bedelsiz olarak kurumlara intikal eden taşıtlar tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişMn birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonu

cu varlığın değerinde ortaya çıkan artışlar bu hesaba borç; a- mortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer artışlan farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan taşıtlann, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderier Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı ve

ya ilgili diğer hesaplara borç, ayrılmış olan amortisman tutarian 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme fark-


lan 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir. Ayrıca, satış bedeli 805-

Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına a- lacak kaydedilir.

2. Taksitle satılan taşıtların, satış bedeli ile net değeri arasında fark

olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba a- lacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu

kayıttan sonra satılan taşıtlann kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek tutarlar 220-

Gelirlerden Alacaklar Hesabına), bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarlan 257-Birlkmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

3. Kazaya uğrama, eskime veya ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerle taşıt olma vasfı ortadan kalkan taşıtlar, kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 294-Elden Çıkanlacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına borç; ayrılmış olan amortisman tutan 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.

4. Görevliler tarafından kişisel kusurları nedeniyle tamamen hasara

uğratılan taşıtlar, kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderier Hesabına borç; rayiç bedeli üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.


manların yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu, varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutanndaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışlan farkı ise 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

6. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı taşıtlardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan a-


mortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Qiderler Hesabına borç, diğer taraftan kayıtlı değeri üzerinden 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, kaydedilir.

7. Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen taşıt- lann kayıtlı değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak, ay

rılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerieme

Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

255 DEMİRBAŞLAR HESABI

Bu hesap, kurum faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk, dolap, mobilya gibi uzun süre kullanılabilen varlıklann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla edinilen demirbaş tutarlan, bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan demirbaşlardan envanteri yapılanlar tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bedelsiz olarak intikal eden demirbaşlar tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç 600-Gelirier Hesabına alacak; diğer

taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer artışlan bu hesaba borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.


b) Alacak

1. Satılan demirbaşların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba a-

lacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Qiderier Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç, variiğın

kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir. Ayrıca, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabı

na alacak kaydedilir.

2. Taksitle satılan demirbaşların, satış bedeli ile net değeri arasında

fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutan duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderier Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan demirbaşlann kayıtlı değeri, bu he

saba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek tutariar 120-GelirIerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek tutarlar 220-Gelirierden Alacaklar Hesabına), ayrılmış olan

amortisman tutarlan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerieme Farklan He


3. Diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen demirbaşlann

kayıtlı değerieri üzerinden bir taraftan bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderier Hesabına borç, diğer taraftan 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına

alacak kaydedilir.

4. Eskime veya ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerie demirbaş olma vasfı ortadan kalkan demirbaşlar, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, 294-Elden Çıkanlacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına borç; ayrılmış olan amortisman tutan 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-

Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.


5. Görevliler tarafından kişisel kusurları nedeniyle tamannen hasara uğratılan demirbaşlar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortisman

lar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç; rayiç bedeli üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

6. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortis-

manlann yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutanndaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışlan farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

7. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı demirbaşlardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri is

tenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış o- lan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan kayıtlı değeri üzerinden 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, kaydedilir.

256 DİĞER MADDİ DÜRAN VARLIKLAR HESABİBu hesap, yukanda belirtilen hesaplann hiçbirinin kapsamına girme

yen özellikle kendi bölümlerinde tanımlanamayan diğer maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Maddi duran varlıklardan arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar, tesis, makine ve cihazlar, taşıtlar, demirbaşlar kapsamına girmeyip, bütçeye gider kaydıyla edinilen maddi duran varlık tutarları, bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-

Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan kurum malı diğer maddi duran varlıklardan envanteri yapılanlar tespit edilen değerieri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.


3. Bedelsiz olarak kuruma intikal eden diğer maddi duran varlıklar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer artışlan bu hesaba borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerleme Farkları


b) Alacak

1. Satılan diğer maddi duran varlıkların satış bedteli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net

değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutan 630-Giderrer Hesabına borç, lehte fark tutan ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satış bedeli, 100-Kasa Hesabı,102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, ayrılmış olan amortisman tutariarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farkları 522-Yeniden Değerieme Farklan He

sabına borç, variiğın kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir. Ayrıca, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Başka idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilen varlıklar, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farklan 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderier Hesabına borç, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak

kaydedilir.

3. Eskime veya ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerle maddi duran varlık olma vasfı ortadan kalkan diğer maddi duran variıklar, kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Variıklar Hesabına borç; ay-

nlmış olan amortisman tutan 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kay

dedilir.

4. Görevliler tarafından kişisel kusurian nedeniyle tamamen hasara uğratılan diğer maddi duran variıklar, kayıtlı değerieri üzerinden


bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Qiderler Hesabına borç; rayiç bedeli üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonu

cu varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutarındaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar

Hesabına, değer azalışlan farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

6. Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı diğer

maddi duran varlıklardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba

alacak, ayrılmış olan amortisman tutan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerieme farklan 522-Yeniden De- ğerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç, diğer taraftan kayıtlı değeri üzerinden 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, kaydedilir.

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABİ (-)Bu hesap, maddi duran variık bedellerinin ekonomik ömrü içerisin

de giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılır.

a) Alacak

1. Maddi duran variıklar hesaplan için ayrılan amortisman tutarlan yıl sonunda bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

2. Yıl sonunda maddi duran variıklar ile bunlara ilişkin birikmiş

amortismanlann yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değerieme artışı ilgili maddi duran varlık hesabına borç; amortisman tutarianndaki artış bu hesaba, maddi duran variık değer artışı ise 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Amortismana tabi tutulduktan sonra her ne suretle olursa olsun

kayıtlardan çıkanlan maddi duran variık tutariannın ayrılan a- mortisman tutan bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.


2. Yıl sonunda maddi duran varlıklar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değerleme azalışı ilgili maddi duran variık hesabına alacak; amortisman tutarlanndaki azalış bu hesaba, maddi du

ran variık değer azalışı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları He


258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABİBu hesap, yapımı süren maddi duran variıklar için yapılan her türiü

madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderierin; geçici ve kesin kabul usu

lüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktanlıncaya ka

dar izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Gerek yılı içerisinde gerekse yıllara sari olarak yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak tutariar, bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenecek tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı

veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Gi

derleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

Söz konusu tutar taahhütler hesabında izlenen yıllara sari bir taahhüde ilişkin bir ödeme ise, 921-Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına borç,

920-Gider Taahhütleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürüriük tarihinden önce mevcut olan yapılmakta olan yatırımlardan envanteri yapılanlann tespit edilen değerieri bu hesaba borç, 500-Met Değer/Sermaye Hesabına alacak kay

dedilir. Yönetmeliğin yürüriüğe girdiği yıldan önce başlayan ve hakediş ödemesi yapılan işlere ait tutariar, ilk hakediş ödemesinde bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına ala

cak kaydedilir.

b) Alacak

1. Tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarlar bu hesaba alacak, ilgili maddi duran variık hesabına borç kaydedilir.

2. Henüz tamamlanmadan satış, devir ve benzeri yollaria elden çı- kanlan iş tutariannın elden çıkarma bedeli, 102-Banka Hesabına veya ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan


800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, (maliyet bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki a- leyhte fark 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark ise 600- Gelirler Hesabına alacak) kaydedilir.

259 YATIRIM AVANSLARI HESABI

Bu hesap, yurt içi veya dışından sözleşmeye dayanılarak edinilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak verilen yatırım avanslarının izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Maddi duran varlık edinim işleri nedeniyle sözleşmelerine dayanılarak müteahhitlere verilen avanslar bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir. Yatırım avansı karşılığında teminat olarak alınan değerler ilgili hesaplara kaydedilir.

b) Alacak

1. Verilen avanslardan yapılan mahsuplar bu hesaba alacak, ilgili hesap ya da hesaplara borç kaydedilir.

2. Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi nedeniyle feshedilen sözleşmeler üzerine henüz mahsup edilemeyen avans tutan bu hesaba alacak, 140- Kişilerden Alacaklar Hesabına borç; teminatı paraya çevrildiğin

de ise tutan 102-Banka Hesabına borç, alacak miktan 140- Kişilerden Alacaklar Hesabına, kalanı ilgilisine ödenmek üzere

333-Emanetler Hesabına alacak kaydedilir.

26 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve kurumun belli bir şekilde yarariandığı veya yararianmayı beklediği aktifleştirilen giderier ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar gibi varlıklar ile bunlar için hesaplanan birikmiş amortismanlann kaydı için kullanılır.

Maddi olmayan duran varlıklar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak a- şağıdaki hesaplardan oluşur:

260 Haklar Hesabı

264 Özel Maliyetler Hesabı



260 HAKLAR HESABIBu hesap, bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alan

larda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamalann izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla edinilen haklar bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaba, ödenecek tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak;

diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan haklardan envanteri yapılanlar tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

3. Alacaklanna karşılık alınan haklar, intikale esas değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer artışları bu hesaba borç, 268-Birikmiş

Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan hakların satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, kayıtlı değeri bu hesaba, net değeri ile satış bedeli arasında varsa lehte fark 600-Gelirler Hesabına alacak, (net değeri ile satış bedeli arasındaki aleyhte fark

630-Giderier Hesabına borç) ayrılan amortismanı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, ortaya çıkan değer artışları 522- Yeniden Değerieme Farkları Hesabına borç, diğer taraftan satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri


2. Ortadan kalkan haklar kayıtlı değerieri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılan amortisman tutarı 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, ortaya çıkan değer artışlan 522-Yeniden Değerieme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.


manların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer azalışları bu hesaba alacak, 268-Birikmiş


Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

264 ÖZEL MALİYETLER HESABI

Bu hesap, kiralanan gayri menkullerin geliştirilmesi veya ekonomik

değerinin sürekli olarak artıniması amacıyla yapılan giderler ile bu gayri menkullerin kullanılması için yapılıp, kira süresinin sonunda mal sahibine bırakılacak olan variıkların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçeye gider kaydıyla edinilen özel maliyet tutarlan bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaba, ödenecek tutar 103-

Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortis

manların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değer artışları bu hesaba borç, 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Her ne surette olursa olsun özel maliyet olma vasfı ortadan kalkan tutarlar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılan

amortisman tutarı 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, ortaya çıkan değer artışlan 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

2. Henüz amortismana tabi tutulmadan gayrimenkul sahibine terk

olunan özel maliyet bedelleri bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutariar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yıl sonunda yeniden değeriemeye tabi tutulması sonu

cu ortaya çıkan değer azalışlan bu hesaba alacak, 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına ve 522-Yeniden Değerieme Farklan Hesabına borç kaydedilir.

268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI(-)

Bu hesap, maddi olmayan duran variık bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içerisinde yok edilmesini izlemek için kullanılır.


a) Alacak

1. Maddi olmayan duran varlıklar için ayrılan amortisman tutariarı yıl sonunda bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kay

dedilir.

2. Yıl sonunda maddi olmayan duran varlıklar ile bunlara ilişkin bi

rikmiş amortismanlann yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değerieme artışı ilgili maddi olmayan duran

variık hesabına borç; amortisman tutarianndaki artış bu hesaba, maddi olmayan duran varlık değer artışı ise 522-Yeniden Değerleme Farklan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Amortismana tabi tutulduktan sonra her ne suretle olursa olsun kayıtlardan çıkanlan varlık tutarlan için aynlan amortisman tutan

bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

2. Yıl sonunda maddi olmayan duran varlıklar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanlann yeniden değeriemeye tabi tutulması sonucu ortaya çıkan değerleme azalışı ilgili maddi olmayan duran varlık hesabına alacak; amortisman tutarlarındaki azalış bu hesaba, maddi olmayan duran varlık değer azalışı ise 522-Yeniden

Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER GRÜBÜBu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak, ge

lecek yıllara ait olan giderlerin izlenmesi için kullanılır.

280 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER HESABIBu hesap, dönem içinde ödenen ancak, gelecek yılların faaliyet he

saplarına dahil edilecek olan giderlerin izlenmesi için kullanılır.

a) BorçBütçe giderleri ile ilişkilendirilmesi gereken ve içinde bulunulan dö

nemi takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gereken peşin ödenmiş giderier bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) AlacakBu hesapta kayıtlı tutarlardan takip eden dönemde gider hesapları

na yansıtılması gerekenler, dönem sonunda bu hesaba alacak, dönen varlıklar ana hesap grubu içindeki 180-Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabına

borç kaydedilir.

Yerel Yönetimlerde Tahaklcuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları 73

29 DİĞER DütîAN VARLIKLAR GRÜBÜBu hesap grubu, duran varlık niteliği taşıyan ve duran varlık hesap

gruplanna girmeyen, diğer duran varlıklar ile ilgili duran varlık hesaplarından, bu gruptaki hesaplara aktarılan amortisnrıana tabi varlıkların birikmiş amortismanlannın izlenmesi için kullanılır.

Diğer duran varlıklar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

294 Elden Çıkanlacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı

297 Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı


294 ELDEN ÇIKARILACAK STOKLAR VE MADDİ DÜRAN VARLIKLAR HESABI

Bu hesap, çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Kullanılma olanaklannı yitiren maddi duran varlıklar kayıtlı de-

ğerieri üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak; ayrılmış olan amortisman tutan 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.

2. Satılan varlıkların satış bedeli ile net değerleri arasında oluşan lehte fark bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Satılan varlıklann satış bedeli ile net değerleri arasında oluşan aleyhte fark bu hesaba alacak, 630-Qiderler Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı varlıklardan satılmak suretiyle elden çıkanlan- lann satış bedeli 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili

diğer hesaplara, aynimış olan amortisman tutarı 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkı 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç, kayıtlı değeri bu hesaba alacak kaydedilir. Ayrıca, satış değeri 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

74 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe üygulamalan

3. Bu hesapta kayıtlı varlıklardan diğer idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilenlerin kayıtlı değeri bu hesaba alacak, ayrı

lan amortisman tutan 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkı 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Qiderler Hesabına borç kaydedilir.

297 DİĞER ÇEŞİTLİ DÜRAN VARLIKLAR HESABIBu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına girmeyen diğer çeşitli du

ran varlıkların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

Edinilen diğer çeşitli duran varlıklar bu hesaba borç, ilgili hesaba a- lacak kaydedilir.

b) AlacakBu hesapta kayıtlı diğer çeşitli duran varlıklardan herhangi bir şekil

de elden çıkarılanlar bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.

299 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABIBu hesap, diğer duran varlıklar hesap grubunda yer alan hesaplarda

kayıtlı amortismana tabi duran varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarlarını izlemek için kullanılır.

a) AlacakElden çıkanlacak maddi duran varlıklar ile diğer çeşitli duran varlık

lar için ayrılmış olan amortisman tutarlan bu hesaba alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

b) BorçElden çıkanlacak maddi duran varlıklar ile diğer duran varlıklardan

her ne suretle olursa olsun kayıtlardan çıkanlanlann ayrılmış olan amortisman tutarı bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

3-KlSA VADELİ YABANCI KAYNAKLARBu ana hesap grubu; faaliyet dönemi içinde geri ödenmesi gereken

yabancı kaynaklan kapsar.

Kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu; iç mali borçlar, dış mali borçlar, faaliyet borçlan, emanet yabancı kaynaklar, alınan avanslar,

ödenecek vergi ve yükümlülükler, borç ve gider karşılıklan, gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkuklan ile diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar hesap

gruplan şeklinde bölümlenir.


30 KISA VADELİ İÇ MALİ BORÇLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, vadesi faaliyet dönemi ile sınırlı olarak; kredi ku- rumlarından sağladıkları borçlan, para ve sermaye piyasası araçları ile sağ

lanan iç mali borçlan, kısa vadeli diğer iç mali borçlan ile vadesine bir yıldan az süre kalan uzun vadeli iç mali borçlanna ait anapara ve anaparaya eklenen veya düşülen kur farklarının izlenmesi için kullanılır.

Bu grupta izlenen borçlanma işlemlerine ilişkin genel gider ve faizler gruptaki hesaplarla ilgilendirilmeksizin, bütçeye konulan ödeneklerie karşılanır.

Kısa vadeli iç mali borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:



304 Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı

309 Kısa Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

300 BANKA KREDİLERİ HESABIBu hesap, kurumca banka ve diğer finans kuruluşlarından sağlanan

kısa vadeli kredilere ilişkin tutarlar ve bu tutariara eklenen kur farklan ile

400-Banka Kredileri Hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.


a) Alacak

1. 400-Banka Kredileri Hesabında kayıtlı tutariardan vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba alacak, 400-Banka Kredileri Hesabına borç kaydedilir.

2. Gerek İller Bankasından gerekse diğer bankalardan alınan borç tutarlan bu hesaba alacak, banka veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

3. İller Bankasının, kurum adına yaptığı işlemlerden doğan alacaklan bu hesaba alacak, yapılan iş aktifleştirilecek bir unsur ise ilgi

li duran varlık hesabına veya 630-Qiderler Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. İller Bankasından alınan borçlara karşılık İller Bankasınca kurum paylanndan mahsubu yapılan tutarlardan ana para tutarı bu hesaba borç, faiz tutannın içinde bulunulan yıla ilişkin olan kısmı

630-Giderler Hesabına, geçmiş yıl/yıllara ilişkin olan kısmı ise 381-Gider Tahakkukları Hesabına borç, paylardan borç mahsubu yapıldıktan sonra gönderilen tutar 102- Banka Hesabına borç, o ayki toplam kurum payı 600-Qelirler Hesabına alacak;

diğer taraftan faiz tutan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, kurum payı toplamı 805- Gelir Yansıtma hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına ala

cak kaydedilir.

2. liakit olarak ödenen ana para tutan bu hesaba, faiz tutannın i- çinde bulunulan yıla ilişkin olan kısmı 630-Giderler Hesabına,

geçmiş yıl/yıllara ilişkin olan kısmı ise 381-Gider Tahakkuklan

Hesabına borç, ödeme toplamı 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak, diğer taraftan faiz tutan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak

kaydedilir.

303 KAMÜ İDARELERİNE MALİ BORÇLAR HESABİBu hesap, diğer kamu idarelerine olan kısa vadeli mali borçlar ile

uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki kamu idarelerine mali borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin iz


a) Alacak

1. Kamu idarelerinden alınan vadesi bir yıldan az olan mali borç tutan bu hesaba alacak, 102 Banka veya ilgili hesaba borç kayde

dilir.

2. üzün vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki kamu idarelerine mali borçlar hesabında kayıtlı olup dönem sonunda vadesi bir yılın altına inen tutarlar bu hesaba alacak, 403- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutarlar karşılığı olarak nakden veya mahsuben ödenen ana para tutan bu hesaba, faiz tutannın içinde bulunulan yıla ilişkin

olan kısmı 630-Giderler Hesabına, geçmiş yıl/yıllara ilişkin olan kısmı ise


381-<jider Tahakkukları Hesabına borç, ilgisine göre 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

304 CARİ YILDA ÖDENECEK TAHVİLLER HESABI

Bu hesap, kurum nam ve hesabına ihraç edilmiş olan tahvillerden vadesi bir yılın altına inmiş olanlann anaparası ve anaparaya eklenecek/düşülecek kur farklannın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Tahviller hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi

bir yılın altına inmiş olanlar bu hesaba alacak, 404-Tahviller Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli olarak ihraç e- dilmiş bulunan tahvillerin, her faiz ödeme tarihinde, ödemeye esas kur üzerinden değeriemesi sonucu ortaya çıkan kur artışı farklan ile ay sonunda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriemesinde aleyhte meydana gelen kur farkı, bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan, geri ödenenler bu hesaba, faiz tu- tannın içinde bulunulan yıla ilişkin olan kısmı 630-Qiderler Hesabına, geçmiş yıl/yıllara ilişkin olan kısmı ise 381-Gider Tahak- kuklan Hesabına borç, tamamı ilgisine göre 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı, 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir. Diğer taraftan faiz tutan, 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli tahvillerin her faiz ödeme tarihinde ödemeye esas kur üzerinden, değeriemesi

sonucu lehte oluşan kur farklan ile ay sonunda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriemesinde kur azalışından meydana gelen fark, bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

309 KISA VADELİ DİĞER İÇ MALİ BORÇLAR HESABIBu hesap, kurum tarafından alınan diğer kısa vadeli iç borçların iz


a) Alacak

Alınan kısa vadeli diğer iç borç tutarian bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabına veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.


b) BorçKısa vadeli diğer iç borçlardan ödenen tutarlar bu hesaba borç,

103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

31 KISA VADELİ DIŞ MALİ BORÇLAR GRÜBÜBu hesap grubu, vadesi faaliyet dönemiyle sınırlı dış mali borçlar ile

dönem sonunda vadesine bir yıldan az süre kalan uzun vadeli dış mali borçlara ait anapara ve anaparaya eklenen veya düşülen kur farklarının izlenmesi için kullanılır.

Kısa vadeli dış mali borçlar, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 310-Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hesabından oluşur.

310 CARİ YILDA ÖDENECEK DIŞ BORÇLAR HESABIBu hesap, kanunlann verdiği yetkiye dayanılarak herhangi bir dış fi

nansman kaynağından, belirli bir geri ödeme planına göre geri ödenmek

üzere sağlanan, dış borçlardan cari yılda ödenecek olanların anapara taksitleri ile anaparaya eklenecek/düşülecek kur farklannın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. üzün vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki dış borçlar hesabında kayıtlı olup dönem sonunda vadesi bir yılın altına inmiş olan tutariar bu hesaba alacak, 410-Dış Mali Borçlar

Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlann, ay sonu T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değerlemesi sonucunda ortaya çıkan kur

farkı artışlan bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç

kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı dış borçlardan dış finansman kaynağına ödenen tutarlar bu hesaba, faiz tutannın içinde bulunulan yıla ilişkin kısmı 630-Giderler Hesabına, geçmiş yıl/yıllara ilişkin olan kısmı ise 381-Gider Tahakkukları Hesabına borç, tamamı ilgisine göre103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı, 106-Döviz Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir. Ayrıca faiz tutan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç,

835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan bağış veya hibe şekline dönüşen tutarlar bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer ta


raftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutarların ay sonu T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değerlemesi sonucunda ortaya çıkan kur azalış farkları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

32 FAALİYET BORÇLARI GRÜBÜBu hesap grubu, ödeme emri belgesine bağlandığı halde henüz hak

sahiplerine ödenemeyen bütçe emanetleri ve mal alınıp, hizmet gördürüle

rek gider gerçekleşmiş olmakla birlikte ödeneği bulunmadığı için ödenemeyen bütçeleştirilecek borçların izlenmesi için kullanılır. Faaliyet borçlan niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

320 Bütçe Emanetleri Hesabı

322 Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı

320 BÜTÇE EMANETLERİ HESABIBu hesap, mali yıl içerisinde veya sonunda ödeme emri belgesine

bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya diğer sebeplerie ilgililerine ödenemeyen tutariann izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Bütçe gideri olarak tahakkuk ettirilen tutariardan herhangi bir nedenle hak sahiplerine ödenemeyenler bir taraftan bu hesaba

alacak, 630-Giderler Hesabına ya da söz konusu tutar varlığa dönüştürülecek bir harcama unsuru ise ilgili variık hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bir istihkak karşılığı olarak daire mutemetlerine verilen paralardan, mutemetler tarafından, herhangi bir nedenle alacaklısına ödenemeyerek muhasebe birimine iade edilen miktariar, ilgilisi

ne ödenmek üzere bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

3. 15 Aralık - 31 Aralık tarihlerine ilişkin hesaplanan işçi ücretleri bu hesaba alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedilir.

4. Dönem sonunda bu hesabın zaman aşımı sürelerine göre bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarlar, zaman aşımı süreleri

ni güncellemek için bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.


b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan nakden veya mahsuben yapılan ödemeler bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına ya da ilgili diğer hesap

lara alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda bu hesabın zaman aşımı sürelerine göre bölümlenmiş alt hesaplannda kayıtlı tutarlar, zaman aşımı sürelerini güncellemek için, bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

3. Zamanaşımına uğraması veya herhangi bir nedenle gelir kaydedilmesi gereken tutarlar bu hesaba borç, 600-GelirIer Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

322 BÜTÇELEŞTİRİLECEK BORÇLAR HESABIBu hesap, mevzuatla yapılması öngörülen bir hizmet ve husus karşı

lığı olmak üzere gerçekleştiği halde; ödeneği bulunmaması ve benzeri nedenlerle bütçeye gider kaydedilemeyen borçlann izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakMevzuatınca yapılması öngörülen bir hizmet ve husus karşılığı olmak

üzere tahakkuk ettiği halde; ödeneği bulunmaması ve benzeri nedenlerle ödeme emrine bağlanamayan tutarlar, ödeneği temin edildiğinde bütçeye mal edilmek üzere, bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına veya ilgili var

lık hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutarlardan ödeme emrine bağlananlar bir taraftan bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına ya da 320-Bütçe Emanetleri Hesabına alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

33 EMANET YABANCI KAYNAKLAR GRÜBÜBu hesap grubu, depozito, teminat veya emanet olarak yapılan tah

silatların izlenmesi için kullanılır.



333 Emanetler Hesabı

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Üygulamalan 81

33Ö ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABIBu hesap, mevzuatları gereği nakden veya mahsuben tahsil edilen

depozito ve teminatlann izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Depozito ve teminat olarak tahsil edilen tutarlar 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan nakden veya mahsuben ödenen

miktarlar bu hesaba borç, ilgisine göre 100-Kasa Hesabı, 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan gelir kaydedilmesi gerekenler bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805- Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına a- lacak kaydedilir.

333 EMANETLER HESABIBu hesap, emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutar

ların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Emanet olarak nakden tahsil edilen tutarlar bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

2. Aylık, ücret veya diğer istihkaklardan mahsuben tahsil edilen tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesap veya hesaplara borç kaydedilir.

3. Bütçe geliri olarak kaydedilenler dışında fazla veya yersiz olarak tahsil edilen tutariar ilgilisine iade edilmek üzere bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.

4. Bütçe gelirieri hesabına alacak kaydı suretiyle tahsil olunan pa

ralardan fazla veya yersiz olarak tahsil edildiği yılı içinde anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba alacak, 600-Gelirler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan, 810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.


5. Bütçe gelirleri hesabına alacak kaydı suretiyle tahsil olunan paralardan fazla veya yersiz olarak tahsil edildiği yılı geçtikten sonra anlaşılan tutarlar ilgilisine iade edilmek üzere bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler He

sabına borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

6. Maaş ve ücretlerden fazla ve yersiz kesilmesi nedeniyle Emekli Sandığı veya SSK’ya fazla gönderilen tutarlardan; memur veya işçiye ödenmesi gereken tutar bu hesaba, kurum payı 600- Gelirler Hesabına, noksan kesilen gelir vergisi ilgili hesaplara a- lacak; tamamı sandık veya SSK adına 140-Kişilerden Alacaklar


b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan nakden yapılan ödeme ve göndermeler bu hesaba borç, 100-Kasa Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara

alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan başka bir hesaba aktarılanlar veya kayıtlı bir borca mahsup edilenler bu hesaba borç, ilgili hesaba

alacak kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutariardan bütçeye gelir yazılması gerekenler bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabı


34 ALINAN AVANSLAR GRÜBÜBu hesap grubu, iş, sözleşme ve diğer nedenlerie üçüncü kişilerden

alınan avansların izlenmesi için kullanılır. Alınan avanslar niteliklerine göre

bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:



340 ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI HESABIBu hesap, mal ve hizmet satış faaliyeti olan kurumların satış amacıy

la gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleri ile ilgili olarak peşin tahsil et

tiği avans tutariarının izlenmesi için kullanılır.


a) Alacak

1. Alınan avans tutarları bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

2. Vadesi bir yılın altına inen avans tutarlan bu hesaba alacak, 440- Alınan Sipariş Avansları Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Avansın mahsubu yapıldığında alınan avans tutan bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir

349 ALINAN DİĞER AVANSLAR HESABI

Bu hesap, alınan diğer kısa vadeli avansların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Alınan avans tutarian bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

2. Vadesi bir yılın altına inen avans tutarian bu hesaba alacak, 449- Alınan Sipariş Avanslan Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Avansın mahsubu yapıldığında alınan avans tutan bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir

36 ÖDENECEK DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER GRÜBÜBu hesap grubu, kurumca sorumlu veya mükellef sıfatıyla ödenecek

her türlü vergi, resim, harç ve benzeri borçlar ile sosyal güvenlik kesintileri, fonlar adına tahsil edilen tutariar ve mevzuatı gereğince bütçe gelirlerinden diğer kamu idareleri adına ayrılan paylar ve giderier için ayrılan her türiü karşılıkların izlenmesi için kullanılır. Ödenecek vergi ve yükümlülükler niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı

361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı

362 Fonlar veya Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilat Hesabı

363 Kamu İdareleri Paylan Hesabı

368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer

Yükümlülükler Hesabı


360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABIBu hesap, muhasebe birimlerince, mevzuatı gereği nakden veya

mahsuben tahsil edilip ilgili vergi dairesine ödenmesi gereken tutarları iz


a) AlacakMevzuatı gereğince nakden veya mahsuben tahsil edilip ilgili vergi

dairelerine yatınlması gereken tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç

kaydedilir.

b) BorçBu hesapta kayıtlı tutarlardan yapılan göndermeler bu hesaba borç,

103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına veya ilgili diğer bir he

saba alacak kaydedilir.

361 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ HESABI

Bu hesap, sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerine göre sosyal güvenlik kurumlan adına nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi

için kullanılır.

a) Alacak

1. İlgili sosyal güvenlik kurumu geliri olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

2. Hesap veya toplam hatası gibi nedenlerie ilgili sosyal güvenlik kurumuna fazla gönderilen tutariar Sandık veya Kurum adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kay

dedilir.


b) Borç

1. Nakden veya mahsuben tahsil edilen gelirlerinden gönderilenler bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri He


2. Muhasebe birimlerince maaş veya ücretlerden kesilerek fazla veya yersiz olarak gönderilmesinden dolayı ilgili kurum adına kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutariara karşılık yapılan mahsuplar bu hesaba borç, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına

alacak kaydedilir.

362 FONLAR VEYA DİĞER KAMÜ İDARELERİ ADINA YAPILAN TAHSİLAT HESABI

Bu hesap, bütçe ile ilişkilendirilmeksizin mevzuatları gereği, diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilatın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Bütçe ile ilişkilendirilmeksizin fonlar veya diğer kamu idareleri adına tahsil edilen tutariar bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutarlardan ilgili kurumlara yapılan ödemeler bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

363 KAMÜ İDARELERİ PAYLARI HESABI

Bu hesap, bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutariann izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Bütçe geliri olarak tahsil edilip, özel kanunlan gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutariar bir taraftan bu hesaba alacak,

630-Qiderier Hesabına borç; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutariardan nakden veya mahsuben ödenen tutarlar bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

368 VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER HESABI

Bu hesap, kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Vadesi geçmiş ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülükler bu hesaba alacak, 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı, 361-Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.


b) BorçBu hesapta kayıtlı tutarlardan ilgili kurumlara yapılan ödemeler bu

hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

37 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu mevzuatı gereğince belirlenen esaslar çerçevesinde ayrılacak borç ve gider karşılığının izlenmesi için kullanılır. Borç ve gider karşılıkları niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan

oluşur:



372 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI HESABIBu hesap, belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dö

nemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatlan karşılıklannın izlenmesi için kullanılır.

a)AlacakVadeleri bir yılın altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi

öngörülen kıdem tazminatı tutarian bu hesaba alacak, 472- Kıdem Tazmi

natı Karşılığı Hesabına borç kaydedilir.

b) BorçÖdenen tazminatlar bu hesaba borç, ödemenin şekline göre ilgili

hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-

Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

379 DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI HESABİBu hesap kısa vadeli diğer borç ve gider karşılıklannın izlenmesi için

kullanılır.

a) Alacak

1. Ayrılan diğer gider karşılık tutarları bu hesaba alacak, 630 Giderler Hesabına borç kaydedilir.

2. Vadeleri bir yılın altına düşen diğer gider karşılıklan bu hesaba alacak, 479- Diğer Borç ve Gider Karşılıklan Hesabına borç

kaydedilir.

b) BorçÖdenen diğer gider karşılık tutarian bu hesaba borç, ödemenin şek

line göre ilgili hesaplara alacak kaydedilir.


38 GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKÜKLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde veya daha önceki dönemlerde ortaya çıkan gelecek aylara ait gelirier ile faaliyet dönemine ait o- lup, ödemesi gelecek aylarda yapılacak giderlerin izlenmesi için kullanılır.

Gelecek aylara ait gelirier ve gider tahakkukları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

380 Gelecek Aylara M Gelirler Hesabı

381 Gider Tahakkukları Hesabı

380 GELECEK AYLARA AİT GELİRLER HESABI

Bu hesap, içinde bulunulan dönemde veya daha önceki dönemlerde tahsil edilen ancak, takip eden aylara ait olan gelirierin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. İçinde bulunulan ayı takip eden aylara ait olarak tahsil edilen gelirier bir taraftan 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak, diğer taraftan 805- Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına a- lacak kaydedilir.

2. Gelecek yıllara alt gelirier hesabında kayıtlı tutariardan içinde bulunulan yılı takip eden yılda gelirier hesabına aktanlması gerekenler dönem sonunda bu hesaba alacak, 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirier Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutariardan ilgili ayda gelir olarak tahakkuk ettirilen tutariar bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak kaydedilir.

381 GİDER TAHAKKUKLARI HESABI

Bu hesap, kısa vadeli iç ve dış mali borçlar hesap gruplarında izlenmeyen; tahakkuk etmiş giderierden kaynaklanan ancak, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemde ödenebilir duruma gelecek olan tutarların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Yıl sonlarında tahviller için takip eden yılda ödenecek olan işlemiş faiz tutarian 630-Giderler Hesabına borç, ilgili dönemde ö- demesi yapılmak üzere bu hesaba alacak kaydedilir.


2. Yıl sonlarında uzun veya kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki tahviller dışında kalan borçlara ilişkin olarak tahakkuk ettirilen ve takip eden dönemde ödenecek olan işlemiş faiz tutarları 630-Qiderier Hesabına borç, bu hesaba alacak kay

dedilir.

3. üzün vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları hesabında kayıtlı tutarlardan, takip eden yılda öde

nebilir duruma gelecek olanlar dönem sonunda bu hesaba alacak, uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 481-Gider Tahakkukları Hesabına borç kaydedilir.

4. Bu hesapta yer alan döviz cinsinden tutarlann, yıl sonlannda ve ödeme tarihinde T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru ile değerlemesi sonucu oluşan kur artışı farklan bu hesaba alacak, 630-

Oiderler Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan ödenenler bir taraftan bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Tahvillerin vade sonu faiz ödemeleri bir taraftan ödemenin yapıldığı yıla ait faiz tutan 630-Giderler Hesabına, önceki yıl/yıllara ait işlemiş faiz tutan bu hesaba borç, ilgisine göre 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan

tamamı 830-Bütçe Giderieri Hesabına borç, 835-Gider Yansıt

ma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bu hesapta yer alan tutariardan bağış veya hibeye dönüşenler

bu hesaba borç, ilgili hesap ya da hesaplara alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta yer alan döviz cinsinden tutariann yıl sonlannda ve ödeme tarihinde T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru ile değerlemesi sonucu oluşan kur azalışı farklan bu hesaba borç, 600-

Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

39 DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, kurumun mal ve hizmet satışı nedeniyle tahsil etmiş olduğu Katma Değer Vergisi tutarian ve bu tutariardan mahsup edilen ve ödenen tutariar ile yapılan sayımlar sonucunda tespit edilen kasa, döviz.


çek, menkul kıymet, maddi duran varlık ve diğer fazlalıkların geçici olarak kaydedilip izlenmesi için kullanılır. Bu grup aşağıdaki hesaplardan oluşur:

391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı

397 Sayım Fazlaları Hesabı

• 399 Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı

391 HESAPLANAN KATMA DEĞER VERGİSİ HESABIBu hesap, teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden he

saplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Kurumun sattığı mal ve hizmet karşılığı olarak katma değer vergisi tutan da dahil olmak üzere yapılan tahsilat tutarian 100-Kasa Hesabına veya102-Banka Hesabına borç, tahsil edilen katma değer vergisi bu hesaba, Katma Değer Vergisi hariç tutar ise 600-Qelirler Hesabına alacak; diğer taraftan katma değer vergisi tutarı da dahil olmak üzere yapılan tahsilat toplamı 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Ay sonlannda, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek

katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamından fazla ise, söz konusu fark 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına alacak; bu hesabın alacak bakiyesi bu hesaba borç kaydedilir.

2. Ay sonlannda, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamı he

saplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesinden fazla ise, varsa devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, bu hesabın alacak bakiyesi bu hesaba borç, sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutan 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilir.


397 SAYIM FAZLALARI HESABIBu hesap, yapılan sayımlar sonucunda tespit edilen kasa, banka,

döviz, alınan çek, menkul kıymetlerin nedenleri, belirleninceye kadar geçici olarak kaydedilip izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakSayım sonucunda fazla çıkan değerler bu hesaba alacak, ilgili varlık

hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Yapılan araştırma sonucu fazlalığın sebebi bulunamadığından gelir kaydedilmesi gereken tutarlar bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak, diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutarlarla ilgili olarak yapılan araştırma sonucu fazlalığın sebebi bulunduğunda tutan bu hesaba borç, ilgili he

sap ya da hesaplara alacak kaydedilir.

3. Yanlışlıkla bu hesaba alınmış olan tutarlar bu hesaba borç, ilgili

hesap veya hesaplara alacak kaydedilir.

399 DİĞER ÇEŞİTLİ KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR HESABIBu hesap, bu grup içinde sayılanlann dışında kalan diğer çeşitli kısa

vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakDiğer kısa vadeli yabancı kaynaklar bu hesaba alacak, ilgili hesapla

ra borç kaydedilir.

b)BorçBu hesapta kayıtlı tutarlardan çıkarılması gerekenler bu hesaba


4- ÜZÜN VADELİ YABANCI KAYNAKLARBu ana hesap grubu, faaliyet dönemini aşan uzun vadeli yabancı

kaynaklan kapsar.

üzün vadeli yabancı kaynaklar, iç mali borçlar, dış mali borçlar, faaliyet borçları, diğer borçlar, alınan avanslar, borç ve gider karşılıkları ve ge

lecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkuklan hesap gruplanndan oluşur.

40 ÜZÜN VADELİ İÇ MALİ BORÇLAR GRÜBÜBu hesap grubu, kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurum nam

ve hesabına ulusal para birimi veya döviz cinsi ve dövize endeksli olarak ya


pılan iç borçlanmalardan, vadesi bir yıl ve daha fazla olan borçların anapa

rası ile döviz cinsi ve dövize endeksli iç borç anaparasına eklenen veya düşülen kur farkları ve uzun vadeli diğer iç mali borçların izlenmesi için kullanılır.

Bu grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki iç mali borçlar hesap grubunun ilgili hesaplarına aktanlır. İç borçlar niteliklerine göre bu grup i- çinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:



404 Tahviller Hesabı

409 üzün Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

400 BANKA KREDİLERİ HESABI

Bu hesap, kurumun banka ve diğer finans kuruluşlanna olan vadesi bir yıldan fazla borçlannın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Gerek İller Bankasından alınan gerekse diğer bankalardan alınan borç tutarlanndan vadesi faaliyet dönemini ilgilendiren tu

tarlar 300-Banka Kredileri Hesabına, vadesi sonraki dönemleri ilgilendiren tutarlar bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.

2. İller Bankasının kurum adına yaptığı işlemlerden doğan alacaklan bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba borç, 300-Banka Kredileri Hesabına alacak kaydedilir.

403 KAMÜ İDARELERİNE MALİ BORÇLAR HESABI

Bu hesap, diğer kamu idarelerine olan ve vadesi faaliyet dönemini aşan mali borçlann izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakKamu idarelerinden alınan vadesi bir yıldan fazla olan mali borç tu

tan bu hesaba alacak, 102 Banka veya ilgili hesaba borç kaydedilir.


b) Borç

Bu hesapta kayıtlı borçlardan vadesi bir yılın altına inenler 303- Kamu İdarelerine Mali Borçlar hesabına alacak, bu hesaba borç kaydedilir.

404 TAHVİLLER HESABI

Bu hesap, kanunların verdiği yetkiye dayanılarak, kurum nam ve hesabına, ulupl para birimi, döviz cinsi ve dövize endeksli olarak karşılığında nakit imkanı sağlayan tahvil ihracı suretiyle yapılan iç borçlanmalann ana parası ile bunlardan döviz cinsi ve dövize endeksli olanlann anaparaya eklenecek veya anaparadan düşülecek kur farklarının izlenmesi için kullanılır.

Alacak

1. Kanunlann verdiği yetkiye dayanılarak, kurum nam ve hesabına tahvil ihracı suretiyle yapılan borçlanma tutan 102-Banka Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli olarak ihraç e- dilmiş bulunan tahvillerin, her faiz ödeme tarihinde, ödemeye

esas kur üzerinden değeriemesi sonucu ortaya çıkan kur artışı farklan ile ay sonunda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriemesinde aleyhte meydana gelen kur farkı, bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Tahviller hesabında kayıtlı tutariardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inmiş olanlar bu hesaba borç, 304- Cari Yılda Ö-

denecek Tah\nller Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı döviz cinsi ve dövize endeksli tahvillerin her faiz ödeme tarihinde ödemeye esas kur üzerinden, değeriemesi sonucu lehte oluşan kur farklan ile ay sonunda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değeriernesinde kür azalışından meydana gelen fark, bu hesaba borç, 600-Qelirier Hesabına alacak kaydedilir.

409 ÜZÜN VADELİ DİĞER İÇ MALİ BORÇLAR HESABI

Bu hesap, kurum tarafından alınan diğer uzun vadeli iç borçların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Alınan .uzun vadeli diğer iç borç tutarian bu hesaba alacak, 100- Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.



b) Borç

üzün vadeli diğer iç borçlardan ödenen tutarlar bu hesaba borç,103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri hesabına alacak kaydedilir.

41 ÜZÜN VADELİ DIŞ MALİ BORÇLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, kurum adına yabancı para üzerinden yapılan dış borçlanma, program ve dış proje kredi kullanımlarına ait anapara tutarian ile anaparaya eklenen kur farklannın izlenmesi için kullanılır.

Bu grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa va

deli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki dış mali borçlar hesap grubundaki ilgili hesaba aktarılır. Dış mali borçlar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

410 Dış Mali Borçlar Hesabı

410 DIŞ MALİ BORÇLAR HESABI

Bu hesap, kanunlann verdiği yetkiye dayanılarak kurumun herhangi bir dış finansman kaynağından, belidi bir geri ödeme planına göre geri ö- denmek üzere sağlanan dış borç anaparalan ile ana paraya eklenen kur farklarının izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Dış finansman kaynağından kurumun banka veya döviz hesaplarına aktanlan dış borçlanma tutarian, aktarma tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bir taraftan 102- Banka Hesabı veya 105-Döviz Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutariardan geri ödemelerde yabancı para cinsinden borç bakiyelerinin ay sonu T.C. Merkez Bankası döviz sa

tış kuru üzerinden değerlemesi sonucunda ortaya çıkan kur farkı artışları bu hesaba alacak, 630-Qiderier Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı olan tutariardan bağış veya hibe şekline dönüşen tutariar işlem tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden bu hesaba borç, 600-Qelirler Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak, kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutariardan geri ödemelerde yabancı para cinsinden borç bakiyelerinin ay sonu T.C. Merkez Bankası döviz sa-

ÜŞ kuru Üzerinden değerlemesi sonucunda ortaya çıkan kur azalış farkları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın al

tına inmiş olanlar bu hesaba borç, 310-Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hesabına alacak kaydedilir.

43 DİĞER BORÇLAR GRÜBÜBu hesap grubu, bu ana hesap grubundaki başka bir grupta yer al

mayan bir yıldan uzun vadeli diğer borçlann izlenmesi için kullanılır.

Bu grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktanlır. Diğer borçlar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:


438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı

430 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABIBu hesap, mevzuatlan gereği nakden veya mahsuben tahsil edilen

ve bir yıldan uzun vadede iade edilecek olan depozito ve teminatların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Depozito ve teminat olarak tahsil edilen tutariar 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta kayıtlı tutariardan vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba borç, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta kayıtlı tutariardan nakden veya mahsuben ödenen miktarlar bu hesaba borç, ilgisine göre 100-Kasa Hesabı, 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirieri Hesabı veya ilgili diğer he

saplara alacak kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutariardan gelir kaydedilmesi gerekenler bu hesaba borç, 600-Qelirier Hesabına alacak; diğer taraftan_805- Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına a-

lacak kaydedilir.


438 KAMÜYA OLAN ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ BORÇLAR HESABI

Bu hesap, kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ö- denmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödene

cek olan kısmı bu hesaba alacak, 36-Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler hesap grubunda yer alan ilgili hesaplara borç kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba borç, 368-Vadesi Oeçmiş Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabına alacak kaydedilir.

44 ALINAN AVANSLAR GRÜBÜ

Bu hesap grubu, iş, sözleşme ve diğer nedenlerle üçüncü kişilerden alınan uzun vadeli avansların izlenmesi için kullanılır. Bu grupta yer alan tu

tarlardan vadesi bir yılın altına inenler kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki alınan avanslar hesap grubunun ilgili hesaplarına ak

tarılır. Alınan avanslar niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

440 Alınan Sipariş Avansları Hesabı


440 ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI

Bu hesap, mal ve hizmet satış faaliyeti olan kurumlann gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleri ile ilgili olarak peşin tahsil ettiği ve içinde

bulunulan faaliyet dönemini aşan bir süre ile alınan avans tutarlannın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Alınan avans tutarlan bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102- Banka Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

Vadesi bir yılın altına inen avans tutarlan bu hesaba borç, 340- Alınan Sipariş Avansları Hesabına alacak kaydedilir.


449 ALINAN DİĞER AVANSLAR HESABİBu hesap, alınan diğer uzun vadeli avansların izlenmesi için kullanı

lır.

a) AlacakAlınan avans tutarları bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-


b) BorçVadesi bir yılın altına inen avans tutarları bu hesaba borç, 349-

Alınan Sipariş Avansları Hesabına alacak kaydedilir.

47 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI GRÜBÜBu hesap grubu mevzuatı gereğince belirlenen esaslar çerçevesinde

ayrılacak uzun vadeli her türlü borç ve gider karşılığının İzlenmesi için kullanılır. Borç ve gider karşılıklan niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşa

ğıdaki hesaplardan oluşur:



472 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI HESABIBu hesap, belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kı

dem tazminatlan karşılıklannın izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakHesaplanan kıdem tazminatı karşılık tutarları bu hesaba alacak, 630

Giderler Hesabına borç kaydedilir.

b) BorçVadeleri bir yılın altına düşen kıdem tazminatı karşılıklan bu hesaba

borç, 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak kaydedilir.

479 DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI HESABI

Bu hesap uzun vadeli diğer borç ve gider karşılıklannın izlenmesi i- çin kullanılır.

a) AlacakDiğer gider karşılık tutarlan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabı


b) BorçVadeleri bir yılın altına düşen diğer borç ve gider karşılıklan bu he

saba borç, 379-Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabına alacak kaydedilir.


48 GELECEK YILLAPÎA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKÜKLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan gelecek

yıllara ait gelirler ile faaliyet dönemine ait olup ödemesi gelecek yıllarda ya

pılacak giderlerin izlenmesi amacıyla kullanılır.

Gelecek yıllara ait gelirier ve gider tahakkuklan, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur;

480 Gelecek Yıllara Ait Gelirier Hesabı

481 Gider Tahakkuklan Hesabı

480 GELECEK YILLARA AİT GELİRLER HESABI

Bu hesap, dönem içinde tahsil edilen ancak, gelecek yıllann faaliyet hesaplanna ait olan gelirlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

İçinde bulunulan yılı takip eden yıllara ait olarak tahsil edilen gelirier bir taraftan 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer he

saplara borç, bu hesaba alacak diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

Bu hesapta kayıtlı tutariardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380-Gelecek Aylara Alt Gelirier


481 GİDER TAHAKKUKLARI HESABIBu hesap, uzun vadeli iç ve dış mali borçlar hesap gruplannda iz

lenmeyen; tahakkuk etmiş giderierden kaynaklanan ancak, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden yıllarda ödenebilir duruma gelecek olan borçlann izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. İçinde bulunulan yılı takip eden yıllarda ödenebilir duruma gelecek olan giderierden kaynaklanan borç tahakkuklan bu hesaba alacak, 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

2. Yıl sonlannda tahviller stokuna ait olup; vade sonunda ödenecek olan işlemiş faiz tutarian 630-Giderier Hesabına borç, içinde bulunulan yılı takip eden yılda ödenecek olanlar kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 381-Gider Tahakkuklan Hesabına, içinde bulunulan yılı takip eden yıldan sonraki yıllarda ödenecek olanlar ise bu hesaba alacak kaydedilir.


3. Yıl sonlarında uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu i- çinde yer alan tahviller dışındaki hesaplarda kayıtlı borçlara ilişkin olarak tahakkuk ettirilen ve gelecek dönemlerde ödenecek olan işlemiş faiz tutarian 630-Giderler Hesabına borç, içinde bulunulan yılı takip eden yılda ödenecek olanlar kısa vadeli yabancı

kaynaklar ana hesap grubu içindeki 381-Gider Tahakkuklan Hesabına, içinde bulunulan yılı takip eden yıldan sonraki yıllarda

ödenecek olanlar ise bu hesaba alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta yer alan döviz cinsinden tutarlann yıl sonlannda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru ile değeriemesi sonucu oluşan kur artışı farkları bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç

kaydedilir.

b) Borç

1. Bu hesapta yer alan tutarlardan bağış veya hibeye dönüşenler,

bu hesaba borç ilgili hesap ya da hesaplara alacak kaydedilir.

2. Bu hesapta yer alan döviz cinsinden tutariann yıl sonlannda T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru ile değeriemesi sonucu oluşan kur azalışı farklan bu hesaba borç, 600-Gelirier Hesabına alacak

kaydedilir.

3. Bu hesapta kayıtlı tutariardan izleyen yılda ödenebilir duruma , gelecek olanlar dönem sonunda bu hesaba borç, kısa vadeli ya

bancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 381-Gider Tahakkuk

lan Hesabına alacak kaydedilir.

49 DİĞER ÜZÜN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR GRÜBÜBu hesap grubu, yukandaki hesap gruplarında tanımlanmamış olan

diğer uzun vadeli yabancı kaynakların izlenmesi için kullanılır.

Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur;

499 Diğer üzün Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı

499 DİĞER ÜZÜN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR HESABIBu hesap, yukandaki hesaplarda tanımlanmamış olan diğer uzun

vadeli yabancı kaynaklann izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar bu hesaba alacak, ilgili hesapla

ra borç kaydedilir.


b) BorçBu hesapta kayıtlı tutarlardan çıkarılması gerekenler bu hesaba


5-ÖZ KAYNAKLAR

Bu ana hesap grubu net değer, değer hareketleri, yeniden değerleme farkları, geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları, geçmiş yıllar olumsuz fa

aliyet sonuçlan ve dönem faaliyet sonuçları hesap gruplanna ayrılır.

50 NET DEĞER GRÜBÜ

Bu hesap grubu variıklar toplamı ile yabancı kaynaklar, değer hare

ketleri, yeniden değerleme farklan, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz faaliyet sonuçları ve dönem faaliyet sonuçlan toplamı arasındaki farkı ifade eden net değerin izlenmesi için kullanılır.

Net değer, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 500-Net .Değer Hesabından oluşur.

500 NET DEĞER/SERMAYE HESABIBu hesap, hesaplarda kayıtlı varlıklar toplamı ile yabancı kaynaklar,

değer hareketleri, yeniden değerieme farklan, geçmiş yıllar olumlu-olumsuz faaliyet sonuçlan ve dönem faaliyet sonuçlan toplamı arasındaki fark; hesaplarda kayıtlı olmayan varlık ve yabancı kaynaklardan kaydi envanteri ya

pılarak hesaplara alınanlar ile öz kaynaklar ana hesap grubundaki diğer hesaplarda kayıtlı tutarlardan bu hesaba aktanimasına karar verilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu tarihte kayıtlı varlıklar toplamının, yabancı kaynaklar toplamından fazla olması durumunda farkı ilk açılış kaydında bu hesaba alacak kaydedilir.

2. Envanteri yapılan variık karşılıklan bu hesaba alacak, ilgili variık hesabına borç kaydedilir.

3. Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba alacak, 570-Qeçmiş Yıllar

Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu tarihte kayıtlı variıklar toplamının, yabancı kaynaklar toplamından az olması durumunda farkı ilk açılış kaydında bu hesaba borç kaydedilir.


2. Daha önce kayıtlara alınmamış olan yabancı kaynak tutarları bu hesaba borç, ilgili yabana kaynak hesabına alacak kaydedilir.

3. Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabında kayıtlı tu

tarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba borç, 580-Qeçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

51 DEĞER HAREKETLERİ GRÜBÜBu hesap grubu, il özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe mu

hasebe birimleri arasındaki nakit ve nakit dışı değer hareketlerine ait işlem

lerin izlenmesi için kullanılır. Değer hareketleri niteliklerine göre bu grup i- çinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur;

511 Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı

519 Değer Hareketleri Sonuç Hesabı

511 MÜHASEBE BİRİMLERİ ARASI İŞLEMLER HESABIBu hesap, il özel idaresi merkez ve ilçe muhasebe birimlerinin birbir

lerine gönderdikleri para ve kıymetler ile birbirleri adına nakden veya mahsuben yaptıkları tahsilat ve ödemelerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine nakden gönderdikleri tutarlar, nakdi alan birimce bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka


2. İl özel idaresi merkez birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine gönderdiği menkul kıymet tutarlan alan birimce ilgili hesaplara borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

3. Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken ve başka bir mu

hasebe biriminde kayıtlı olan kişilerden alacaklara karşılık, borçlulardan veya ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, tahsilatı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara

borç kaydedilir.

4. Başka bir muhasebe biriminde kayıtlı olan vergi borçlanna karşılık borçlulardan veya ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarian, tahsilatı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer he

saplara borç kaydedilir.


5. Bütçe emanetleri veya emanetler hesabında kayıtlı olup da başka bir muhasebe birimine hesaben yapılan aktarmalar, aktarmayı yapan muhasebe birimince bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

6. Başka bir muhasebe biriminde kayıtlı borçlarına karşılık ilgililerden nakden veya mahsuben yapılan tahsilatlardan, tahsilatı yapan muhasebe birimince aktanlan tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

7. Verilen talimat üzerine başka bir muhasebe birimince ödemesi yapılan tutarlar, adına ödeme yapılan muhasebe birimince bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

8. Dönem sonu itibarıyla hesabın borç bakiyesi vermesi durumunda, bakiyesi bu hesaba alacak, 519-Değer Hareketleri Sonuç Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muhasebe biriminin birbirine nakden gönderdikleri tutarlar gönderen birimce bu hesaba borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. İl özel idaresi merkez muhasebe birimi ile ilçe özel idaresi muha

sebe biriminin birbirine gönderdikleri menkul kıymetlerin tutarla- n gönderen birimce bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

3. Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken alacaklara karşılık borçlulardan veya ilgililerden başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları, adına işlem yapılan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara a- lacak, diğer taraftan; 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Mükelleflerin vergi borçlanna karşılık borçlulardan veya ilgililerden başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben ya

pılan tahsilat tutarian, adına işlem yapılan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak, diğer taraftan; 805-Gelir

Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Bütçe emanetleri veya emanetler hesabında, birinin alacağında kayıtlı olup da ilgili muhasebe birimine hesaben yapılan aktarma


tutarları, alan muhasebe birimince bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

6. İlgililerin kişi borçlarına karşılık, başka bir muhasebe birimince nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlardan tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmeyenler, adına işlem yapılan mu

hasebe birimince bu hesaba borç, 140-Kişilerden Alacaklar He


7. Verilen talimat üzerine başka bir muhasebe birimi adına ödemesi yapılan tutarlar, ödemeyi yapan muhasebe birimince bu he

saba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

8. Dönem sonu itibarıyla hesabın alacak bakiyesi vermesi durumunda, bakiyesi bu hesaba borç, 519-Değer Hareketleri Sonuç


519 DEĞER HAREKETLERİ SONUÇ HESABIBu hesap, il özel idarelerince bu grup içindeki hesapların yıl sonun

da kalan bakiyeleri ve bu bakiyelere ilişkin olarak daha sonraki yıllarda yapı

lan kayıtların izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Dönem sonu itibarıyla muhasebe birimleri arası işlemler hesabının alacak bakiyesi bu hesaba alacak, muhasebe birimleri arası

işlemler hesabına borç kaydedilir.

2. Başka muhasebe birimlerinin borç kaydı yapmak suretiyle geçmiş yıllarda başlatmış olduğu işlemler dolayısıyla, muhasebe birimine intikal eden ve bu hesap grubundaki değer hareketleri

hesaplannı ilgilendiren muhasebe işlem fişi tutarian bu hesabın ilgili yıl yardımcı hesabına alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.

3. Bu hesabın borç bakiyesi vermesi ve bu bakiyenin net değere aktanlmasına karar verilmesi durumunda, tutan bu hesaba ala

cak, 500-Net Değer Hesabına borç kaydedilir.

4. Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplannda kayıtlı tutariar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba

alacak ve borç kaydedilir.

b) Borç

1. Dönem sonu itibarıyla muhasebe birimleri arası işlemler hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, muhasebe birimleri arası işlemler hesabına alacak kaydedilir.


2. Başka muhasebe birimlerinin alacak kaydı yapmak suretiyle geçmiş yıllarda başlatmış olduğu işlemler dolayısıyla, muhasebe

birimine intikal eden ve bu hesap grubundaki değer hareketleri hesaplarını ilgilendiren muhasebe işlem fişi tutarian bu hesabın ilgili yıl yardımcı hesabına borç, ilgili hesaba alacak kaydedilir.

3. Bu hesabın alacak bakiyesi vermesi ve bu bakiyenin net değere aktanimasına karar verilmesi durumunda, tutan bu hesaba borç, 500-Met Değer Hesabına alacak kaydedilir.

4. Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

52 YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, bilançonun aktifinde kayıtlı maddi ve maddi olmayan duran varhklann yeniden değerlemesinde oluşan farklann izlenmesi için kullanılır.

Yeniden değerieme farkları, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 522 Yeniden Değerleme Farklan Hesabından oluşur.

522 YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI HESABI

Bu hesap, maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerlemeye tabi tutulanların yeniden değeriemesinde oluşan değer artış ve azalış farklarının izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerlemeye tabi tutulanlann değerlemesi sonucu ortaya çıkan değer artışı bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar hesabına alacak, ilgili duran varlık hesabına borç kaydedilir.

2. Hesabın borç bakiyesi vermesi ve bakiyenin Net Değer/Sermayeye aktarılmasına Maliye Bakanlığınca Genel Bütçeye dahil idareler için belirienen usul ve esaslara göre idarece ka

rar verilmesi durumunda, tutar bu hesaba alacak, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan yeniden değerie-

meye tabi tutulanların değerlemesi sonucu ortaya çıkan değer azalışı bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar hesabına borç, ilgili duran varlık hesabına alacak kaydedilir.


2. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardan herhangi bir nedenle elden çıkarılanlar bu hesaba ve ilgili birikmiş amortismanlar Hesabına borç ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

3. Hesabın alacak bakiyesi vermesi ve bakiyenin Net Değer/Sermayeye aktarılmasına Maliye Bakanlığınca Genel Bütçe

ye dahil idareler için belirlenen usul ve esaslara göre idarece karar verilmesi durumunda tutarı bu hesaba borç, 500-Net De

ğer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.

57 GEÇMİŞ YILLAR ÖLÜMLÜ FAALİYET SONÜÇLARI GRÜBÜBu hesap grubu, geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlarının izlenmesi

için kullanılır.

Bu hesap grubundaki hesaplar en az beş yıllık geçmiş faaliyet sonuçlarını gösterecek şekilde bölümlenir ve ayrı ayrı gösterilir.

Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlan niteliklerine göre bu grup i- çinde açılacak 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabından o-

luşur.

570 GEÇMİŞ YILLAR ÖLÜMLÜ FAALİYET SONÜÇLARI HESABI

Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumlu faaliyet

sonuçlarının izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Açılış kaydını takiben bir önceki dönem olumlu faaliyfet sonucu bu hesaba alacak, 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.

2. Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplann-

da kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.

a) Borç

L Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş yardımcı hesaplannda kayıtlı tutariar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba

borç ve alacak kaydedilir.

2. Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabında kayıtlı tutar

lardan beş yılı dolduranlar bu hesaba borç, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına alacak kaydedilir.


58 GEÇMİŞ YILLAR ÖLÜMSÜZ FAALİYET SONÜÇLARI GRÜBÜBu hesap grubu, geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçlarının izlen


Bu hesap grubundaki hesaplar en az beş yıllık geçmiş faaliyet sonuçlarını gösterecek şekilde bölümlenir ve ayrı ayrı gösterilir.

Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçlan niteliklerine göre bu grup i- çinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabı (-)

580 GEÇMİŞ YILLAR ÖLÜMSÜZ FAALİYET SONÜÇLARI HESABI (-)Bu hesap, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumsuz faali

yet sonuçlannın izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Açılış kaydını takiben bir önceki dönem olumsuz faaliyet sonucu bu hesaba borç, 591-Dönem Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Dönem sonunda bu hesabın bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarlar, sürelerin güncellenmesi amacıyla bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

2. Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabında kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranlar bu hesaba alacak, 500-Net Değer/Sermaye Hesabına borç kaydedilir.

59 DÖNEM FAALİYET SONÜÇLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, dönem olumlu veya olumsuz faaliyet sonucunun izlenmesi için kullanılır. Dönem faaliyet sonuçlan sonucun olumlu veya o- lumsuz olmasına göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı

591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-)


590 DÖNEM ÖLÜMLÜ FAALİYET SONÜCÜ HESABIBu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan olumlu faaliyet sonucu

nun izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakDönem sonunda Faaliyet Sonucu Hesabının alacak bakiyesi verme

si durumunda bakiye tutan bu hesaba alacak, 690-Faaliyet Sonuçlan Hesa


b) BorçAçılış kaydını takiben önceki yıl olumlu faaliyet sonucu bu hesaba

borç, 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabına alacak kayde

dilir.

591 DÖNEM ÖLÜMSÜZ FAALİYET SONÜCÜ HESABI (-)Bu hesap, faaliyet döneminde ortaya çıkan olumsuz faaliyet sonu

cunun izlenmesi için kullanılır.

a)BorçDönem sonunda Faaliyet Sonuçlan Hesabının borç bakiyesi vermesi

durumunda bakiye tutan bu hesaba borç, 690-Faaliyet Sonuçları Hesabına

alacak kaydedilir.

b) AlacakAçılış kaydını takiben önceki yıl olumsuz faaliyet sonucu bu hesaba

alacak, 580-Qeçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabına borç kay

dedilir.

6-FAALİYET HESAPLARIBu ana hesap grubu, kurumun faaliyet dönemine ilişkin olarak ta

hakkuk eden her türlü gelir ve giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi ve faaliyet sonuçlannın üretilmesi için kullanılır.

Faaliyet hesaplan ana hesap grubu; gelir hesaplan, gider hesaplan

ve faaliyet sonuçlan hesap gruplan şeklinde bölümlenir.

60 GELİR HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, faaliyet dönemine ilişkin olarak tahakkuk eden her

türlü gelirin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi için kullanılır.

Gelir hesaplan, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 600-QeIirIer

Hesabından oluşur.


600 GELİRLER HESABIBu hesap, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın Devlet Muhasebesi

Standartlan Kurulu tarafından belirlenen uluslararası genel kabul görmüş

muhasebe ilkelerine göre tahakkuk eden her türlü gelirin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Tahakkuk bölümünden verilen tahakkuk bordrolannın toplamından gelir yazılması gereken tutarlar bu hesaba alacak, 120- Oelirierden Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

2. Tahakkuku tahsiline bağlı bütçe geliri olarak nakden veya mah

suben tahsil edilen tutariardan bu hesaba kaydı gereken gelir tu- tariarı bir taraftan bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç; diğer

taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

3. Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilecek olan kişilerden alacak tahakkukları bu hesaba alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

4. Kişilerden alacaklar hesabında kayıtlı tutariar için hesaplanan faizler bu hesaba alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç kaydedilir.

5. Sayım sonucunda noksan çıkan menkul kıymetler ve duran varlıklardan sorumlulan belirienenler, rayiç bedeli üzerinden sorumluları adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, kayıtlı değeri ile rayiç bedeli arasındaki olumlu fark bu hesaba; kayıtlı de

ğeri ise 197-Sayım Noksanlan Hesabına alacak kaydedilir.

6. Bağış ve yardım olarak tahsil olunan paralar bir taraftan ilgili hesaba borç, bu hesaba alacak; diğer taraftan 805-Qelir Yansıtma' Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirieri Hesabına alacak kaydedilir.

7. Döviz cinsinden varlık ve yükümlülüklerin değeriemesi sonucu gelir kaydedilmesi gereken tutariar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir.

8. Variıklann doğal olaylar veya başka nedenlerle miktannda ve değerinde meydana gelen artışlar bu hesaba alacak, ilgili variık hesaplarına borç kaydedilir.

9. Yükümlülüklerin miktannda veya değerinde meydana gelen azalışlar bu hesaba alacak, ilgili yükümlülük hesabına borç kaydedilir.


10. Yabancı paralar ile yapılan işlemlerden lehte doğan kur farkları

bu hesaba alacak ilgili hesaba borç kaydedilir.

11. Bütçe geliri olarak tanımlanmayan ancak, Devlet Muhasebesi Standartlan Kurulu tarafından belirlenen uluslararası genel kabul

görmüş muhasebe ilkelerine göre gelir kabul edilen ve yukandaki bentlerde sayılmayan tutariar bu hesaba alacak, ilgili he

saplara borç kaydedilir.

b)Borç

1. Başka bir hesaba alacak kaydedilmesi gerekirken, yanlışlıkla bütçe gelirleri hesabına alacak kaydedilen tutarlar tahakkuksuz bütçe geliri olarak kaydedilmişse, bu tutariar bir taraftan bu hesaba (yılı geçtikten sonra 630-Qiderier Hesabına) borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına (yılı geçtikten sonra 810-Bütçe Gelirierinden Ret ve İadeler Hesabı

na) borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Tahsil edilen tahakkuksuz bütçe gelirierinden, fazla ve yersiz tahsil edilmesi dolayısıyla yapılan iade tutarlan bir taraftan bu hesaba (yılı geçtikten sonra 630-Giderier Hesabına) borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan 810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kay

dedilir.

3. Yıl sonunda hesabın alacak bakiyesi, bu hesaba borç, 690-

Faaliyet Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

63 GÎDER HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, faaliyet dönemine ilişkin olarak tahakkuk ettirilen

her türiü giderin, ekonomik sınıflandırmaya uygun izlenmesi için kullanılır.

Gider hesapları, niteliğine göre bu grup içinde açılacak 630-Giderier Hesabından oluşur.

630 GİDERLER HESABIBu hesap, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın Devlet Muhasebesi

Standartlan Kurulu tarafından belirienen uluslararası genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk ettirilen her türiü giderin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Nakden veya mahsuben ödenen giderier bir taraftan bu hesaba

borç, ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan ilgisine göre 830-


Bütçe Giderleri Hesabı veya 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Kurum adına yapılan veya özel bir kanunla yapılması öngörülen bir hizmet ve husus karşılığı olmak üzere gerçekleştiği halde, ilgili muhasebe birimi kayıtlarında ödeneğinin bulunmaması ve benzeri nedenlerie bütçeye gider kaydedilemeyen tutarlar, ödeneği temin edildiğinde, bir taraftan bütçe giderlerine kaydedil

mek üzere bu hesaba borç, 322-Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabına alacak; diğer taraftan ilgisine göre 830-Bütçe Giderieri Hesabı veya 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Bütçe uygulamasında gider olarak tanımlanmamakla birlikte, Devlet Muhasebesi Standartlan Kurulu tarafından belirienen u-

luslararası genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre gider olarak kabul edilen tutariar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

4. Gelirler hesabına kaydedilen tutarlardan mevzuatı gereğince henüz tahsil edilmeden yılı geçtikten sonra tahakkuktan indirilmesi gereken tutarlar bu hesaba borç, ilgisine göre 120-Gelirierden

Alacaklar Hesabı Hesabına, 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

5. Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere hesaba alınan kişi

lerden alacaklardan, hesaba alındığı yıldan sonra silinmesine herhangi bir kanun ya da kararia hükmedilenler bu hesaba borç, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

6. Döviz cinsinden variık ve yükümlülüklerin değeriemesi sonucu gider kaydedilmesi gereken tutarlar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

7. Variıklann doğal olaylar veya başka nedenlerie miktar veya hacminde meydana gelen azalışlar bu hesaba borç, ilgili variık hesaplanna alacak kaydedilir.

8. Yükümlülüklerin doğal olaylar veya başka nedenlerie miktarında meydana gelen artışlar bu hesaba borç, ilgili yükümlülük hesaplarına alacak kaydedilir.

9. Ayrılan amortisman tutarlan bu hesaba borç, ilgisine göre 257- Birikmiş Amortismanlar Hesabı veya 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydedilir.


10. Yabancı paralar ile yapılan işlemlerden aleyhte doğan kur farkları bu hesaba borç ilgili hesaba alacak kaydedilir.

11. Yabancı kaynak hesaplannda kayıtlı tutarlar için tahakkuk ettirilen faizler bu hesaba borç, ilgili hesaba alacak kaydedilir.

12. Tahakkuku tahsiline bağlı olarak tahsil edilen bütçe gelirlerin

den, fazla ve yersiz tahsilat dolayısıyla yılı geçtikten sonra yapılan iade tutarları bir taraftan bu hesaba borç, ilgili hesaba alacak;

diğer taraftan 810-Bütçe Gelirierinden Ret ve İadeler Hesabına borç, 805-Qelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

Yıl sonunda hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 690-Faaliyet Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.

69 FAALİYET SONUÇLARI GRÜBÜ

Bu hesap grubu, faaliyet dönemine ait gelir ve gider hesaplan hesap

gruplarında yer alan hesaplardan dönem faaliyet sonucunun üretilmesi için kullanılır.

Faaliyet sonuçları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:


690 FAALİYET SONÜÇLARI HESABI

Bu hesap, bir faaliyet dönemine ait gelir ve gider hesaplan hesap

gruplannda yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan dönem faaliyet sonucunun elde edilmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Dönem sonunda giderler hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, 630-Qiderler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Gelirler hesabı ile giderler hesabının yıl sonunda bu hesaba devri sonucunda bu hesabın alacak bakiyesi vermesi durumunda, bakiyesi bu hesaba borç, 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Dönem sonunda gelirler hesabının alacak bakiyesi bu hesaba alacak, 600-Qelirler Hesabına borç kaydedilir.

2. Gelirler hesabı ile giderler hesabının yıl sonunda bu hesaba devri sonucunda bu hesabın borç bakiyesi vermesi durumunda, baki


yesi bu hesaba alacak, 591-Dönem Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.

8-BÜTÇE HESAPL/VRI

Bu ana hesap grubu, kurumlann bütçe gelir ve bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi ve bütçe uygulama so- nuçlannın üretilmesi için kullanılır.

Bütçe hesaplan ana hesap grubu; bütçe gelir hesaplan, bütçe gelir

lerinden ret ve iade hesaplan, bütçe gider hesaplan ve bütçe uygulama sonuçlan hesap gruplan şeklinde bölümlenir.

80 BÜTÇE GELİR HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, kurumlarca nakden veya mahsuben tahsil edilen

bütçe gelirierinin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi için kullanılır.

Bütçe gelirieri, bu hesap grubu içinde açılacak bütçe gelirieri hesabına kaydedilir ve karşılığında gelir yansıtma hesabı çalıştınlır.

Bütçe gelir hesaplan, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

800 Bütçe Gelirieri Hesabı


800 BÜTÇE GELİRLER! HESABIBu hesap, mevzuatı gereğince bütçe geliri olarak nakden veya mah

suben yapılan tahsilatın izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben yapılan her türiü tah

silat bir taraftan ilgisine göre 600-Gelirler Hesabı veya 120- Gelirierden Alacaklar Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak,100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, bu he

saba alacak kaydedilir.

2. Bütçe gelirierini tahsil etmeye yetkili bulunan memuriarca zimmete geçirilen tahsilat tutan bir taraftan 120-Gelirierden Alacaklar Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak, zimmettar memur adına 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.


3. Tahsilinde bütçeye mal edilmek üzere kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutarlardan nakden veya mahsuben tahsil edilenler bir taraftan 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, bu hesa

ba alacak kaydedilir.

4. Muhasebe birimlerince bağış ve yardım olarak tahsil olunan pa

ralar bir taraftan 600-Qelirler Hesabına alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç; diğer taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

5. Alacak hesaplannda kayıtlı tutarlara ilişkin olarak tahsil edilen faizler bir taraftan ilgisine göre 600-Gelirier Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak, 102-Banka Hesabı veya 105-Döviz Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

6. Bedelsiz olarak kişilerden intikal eden varlıklar, tespit edilert değerleri üzerinden bir taraftan 600-Gelirier Hesabına alacak, ilgili variık hesabına borç; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabı

na borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

7. Yabancı paralar ile yapılan işlemlerden doğan lehte para farkları bir taraftan 600-Gelirler hesabına alacak, ilgili hesaplara borç; diğer taraftan bu hesaba alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

8. Bu hesabın ayrıntı kodlannda yapılan hatalann düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba ve 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak ve borç kaydı yapılır.

b) Borç

1. Tahakkuku tahsiline bağlı bütçe geliri karşılığı alınan çeklerden bankaca karşılığı olmadığı için yılı içinde iade edilenlerin tutan bir taraftan 600-Gelirier Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç,101-Alınan Çekler Hesabına alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Başka bir hesaba alacak kaydedilmesi gerekirken, yanlışlıkla bu hesaba alacak kaydedilen tutariar yılı içinde;

o Tahakkuklu bütçe geliri olarak kaydedilmişse, bu tutar düzeltme işlemini teminen bir taraftan ilgisine göre 120- Gelirierden Alacaklar Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara


borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Qelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

• Tahakkuksuz bütçe geliri olarak kaydedilmişse, bu tutar bir taraftan 600-Qelirler Hesabına borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına

alacak kaydedilir.

3. Bu hesabın yardımcı hesaplarında yapılan hataların düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır. Ayrıca, bu tutar bir taraftan 805-Qelir Yansıtma Hesabına alacak, ilgili

hesaba borç; diğer taraftan 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç,

ilgili hesaba alacak kaydedilir.

4. Yıl sonunda hesabın alacak bakiyesi bu hesaba borç, 895- Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

805 GELİR YANSITMA HESABIBu hesap, bütçe gelirleri hesabı veya bütçe gelirlerinden ret ve iade

ler hesabına kaydedilen tutariar karşılığında kullanılır.

a) Borç

1. Gerek tahakkuklu ve gerekse tahakkuksuz bütçe geliri olarak

nakden veya mahsuben tahsil edilip 600-Gelirler Hesabı, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilen tutarlar, bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra, hesabın alacak bakiyesi vermesi halinde bakiyesi bu hesaba borç, 895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. İlgili hesaba alacak, bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına borç kaydedilen tutariar, bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç

kaydedilir.

2. İlgili hesaba alacak, bütçe gelirleri hesabına borç kaydedilen tutariar, bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.

3. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra, hesabın borç bakiyesi vermesi halinde bakiyesi bu hesaba alacak, 895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.


81 BÜTÇE GELİRLERİNDEN RET VE İADELER HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, bütçe geliri olarak nakden veya nnahsuben yapılan

tahsilattan mevzuatı gereğince yapılan ret ve iadelerin izlenmesi için kullanı

lır.

810 BÜTÇE GELİRLERİNDEN RET VE İADELER HESABIBu hesap, bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben yapılan tahsi

lattan kanunları gereğince yapılan ret ve iadelerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Tahakkuktan fazla tahsilatın iadesi gerektiği takdirde, iade edilecek tutar bir taraftan 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Her ne suretle olursa olsun tahsil edilen bütçe gelirlerinden yılı

geçtikten sonra yapılan iade tutarlan (gelir hesabı düzeltici işlemler) bir taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili bilanço hesabına borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Qelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yukarıda sayılanlar dışında her ne suretle olursa olsun tahsil edilen bütçe gelirlerinden yılı içinde yapılan iade tutarian (gelir hesabı düzeltici İşlemler) bir taraftan 600-Qelirler Hesabı veya ilgili

bilanço hesabına borç, ilgili hesaba alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesabın yardımcı hesaplannda yapılan hatalann düzeltilebil

mesi amacıyla, bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır. Ayrıca, bu tutar bir taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç ve alacak, diğer taraftan 630-Giderier Hesabı veya ilgili diğer hesaba borç ve alacak kaydedilir.

Alacak

1. Bu hesabın yardımcı hesaplannda yapılan hataların düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır. Ayrıca,

bu tutar bir taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç ve alacak, diğer taraftan 630-Giderier Hesabı veya ilgili diğer hesaba borç ve alacak kaydedilir.

2. Yıl sonunda hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 895-Bütçe

üygulama Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.


83 BÜTÇE GİDER HESAPLARI GRÜBÜBu hesap gaıbu, nakden veya nnahsuben yapılan her türlü bütçe gi

derinin, ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi için kullanılır.

Bütçe gideri ödemeleri bu grup içinde açılacak bütçe giderieri ve geçen yıl bütçe mahsuplan hesaplarına kaydedilir ve karşılığında gider yansıtma hesabı kullanılır.

Bütçe gider hesaplan, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:

830 Bütçe Giderleri Hesabı



830 BÜTÇE GİDERLERİ HESABI

Bu hesap, bütçe kanunlan ve diğer kanunlann verdiği yetkiye dayanılarak nakden veya mahsuben yapılan bütçe giderierinin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçe gideri olarak tahakkuk ettirilen tutariar bir taraftan 630- Giderler Hesabı ya da variiğa dönüştürülecek bir tutar ise ilgili

variık hesabına borç, ödenmesi gereken tutariar ile kesintiler ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Ödeneğine dayanılarak bütçe gideri olarak tahakkuk ettirilen tutariardan herhangi bir nedenle hak sahiplerine ödenemeyenler bir taraftan 630-Giderier Hesabı ya da ilgili bilanço hesabına borç, ödenmesi gereken tutar 320-Bütçe Emanetleri Hesabına, kesintiler ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3. Ön ödeme hesaplanna borç kaydedilen tutariardan bütçe gideri olarak mahsup edilenler bir taraftan 630-Giderier Hesabı ya da ilgili bilanço hesabına borç, ilgili avans ve kredi hesaplanna alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bütçeleştirilecek borçlar hesabına kaydedilmiş olan tutariardan ödeneğine dayanılarak ödeme emri belgesine bağlananlar bir-

taraftan 322-Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabına borç, 100-Kasa


Hesabı veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri .Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

5. Yabancı para cinsinden yapılan ödemelerde bankaca, kur deği

şimi dolayısıyla verilen talimattan daha fazla bir tutar aktarıldığı durumlarda, aleyhte doğan kur farkları işlem tarihinde her bir işlem bazında bir taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 102-Banka Hesabına alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

6. Kurumlara yatırılan sermayeler bir taraftan 240-Mali Kuruluşlara Yapılan Sermayeler Hesabı veya 241-Mal ve Hizmet üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı, 106-Döviz Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu he

saba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

7. Bu hesabın yardımcı hesaplannda yapılan hataların düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır. Ayrıca, bu tutarlar bir taraftan 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak ve

borç; diğer taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç ve alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Yılı içerisinde bütçeden fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması üzerine tahakkukun iptali nedeniyle ödeneğine iade edilmesi ge

reken tutarlardan;

Giderler hesabına yansıtılmış olanlar bir taraftan 630-Giderler Hesabına alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, diğer taraftan 835- Gider Yansıtma Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

Herhangi bir varlık hesabına yansıtılmış olanlar bir taraftan ilgili varlık hesabına alacak, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç; diğer taraftan

835-Gider Yansıtma Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

2. Bu hesabın yardımcı hesaplannda yapılan hataların düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır. Ayrıca,

bu tutarlar bir taraftan 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak ve borç; diğer taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesap

lara borç ve alacak kaydedilir.

3. Yıl sonunda hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına borç kaydedilir.


834 GEÇEN YIL BÖTÇE MAHSÜPLARI HESABI

Bu hesap, mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden bütçe giderine dönüşenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemelerden belgeleri verilerek

mahsubu yapılanlar bir taraftan 630-Qiderler Hesabı veya ilgili varlık hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabına alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Bu hesabın yardımcı hesaplannda yapılan hatalann düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır. Ayrıca, bu tutar 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, ve borç; diğer taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak ve borç kaydedilir.

b) Alacak

1. Mahsup dönemi sonunu izleyen ilk iş gününde hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 835-Gider Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2. Bu hesabın yardımcı hesaplarında yapılan hatalann düzeltilebilmesi amacıyla, bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır. Ayrıca, bu tutar 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, ve borç; diğer taraftan 630-Giderler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak ve borç kaydedilir.

835 GİDER YANSITMA HESABIBu hesap, bütçe giderleri hesabı ve geçen yıl bütçe mahsuplan he

sabına kaydedilen tutarlar karşılığında kullanılır.

a) Alacak630-Giderler Hesabı ya da ilgili bilanço hesabına borç, ilgili hesapla

ra alacak kaydedilen tutarlardan bütçe giderleri veya geçen yıl bütçe mahsuplan hesaplannı ilgilendiren tutariar bu hesaba alacak, ilgisine göre 830- Bütçe Giderleri Hesabı veya 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Hesap düzeltmesi için, bütçe giderleri hesabı ve geçen yıl bütçe mahsuplan hesabına alacak, bu hesaba borç kaydedilen tutar-


1ar, 630-Giderler Hesabı ya da ilgili bilanço hesabına alacak diğer ilgili hesaplara borç kaydedilir.

2. Mahsup dönemini izleyen ayın ilk iş gününde geçen yıl bütçe mahsuplan hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, 834-Geçen

Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra hesabın alacak bakiyesi bu hesaba borç, 895-Bütçe üygulama

Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.

89 BÜTÇE ÜYGÜLAMA SONüÇLARI GRÜBÜBu hesap grubu, bütçe gelir ve bütçe gider hesapları hesap gruplan

ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesaplan hesap grubunda yer alan hesaplardan bütçe uygulama sonuçlarının üretilmesi için kullanılır.

895 BÜTÇE ÜYGÜLAMA SONÜÇLARI HESABI

Bu hesap, bir bütçe yılına ait bütçe gelir ve bütçe gider hesaplan hesap gruplan ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesaplan hesap grubunda yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan bütçe uygulama sonuçlarının elde edilmesi için kullanılır. Hesap bütçe uygulama sonuçlarının üretilmesinden son

ra yansıtma hesapları ile karşılıklı olarak kapatılır.

a) Borç

1. Dönem sonunda bütçe giderleri hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, 830-Bütçe Giderleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, 810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve

İadeler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra, gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi bu hesaba borç, 805- Gelir Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Dönem sonunda bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi bu hesaba alacak, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra, gider yansıtma hesabının alacak bakiyesi bu hesaba alacak, 835-Gider Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

3. Yıl sonunda bütçe uygulama sonucunun üretilmesinden sonra, gelir yansıtma hesabının alacak bakiyesi vermesi durumunda


bakiyesi bu hesaba alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

9-NAZlM HESAPLARBu ana hesap grubu, varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarının dı

şında, muhasebenin sadece bilgi verme görevi yüklediği İşlemler, kurumun

muhasebe disiplini altında toplanması istenen işlemleri ile gelecekte doğması muhtemel hak ve yükümlülükleri kapsar.

Bu ana hesap grubu aşağıdaki hesap gruplanndan oluşur:

90 Ödenek Hesaplan

91 Makit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet Hesaplan

92 Taahhüt Hesapları

90 ÖDENEK HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, kurumlann meclislerinde kabul edilen bütçeleriyle

öngörülen ödenekler ile yılı içinde eklenen ödeneklerden merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere ödenek gönderme belgesi düzenlenenlerin ve yılı i- çinde veya sonunda tenkis veya iptal edilenlerin merkez muhasebe birimlerince; muhasebe birimlerine gelen ödenekler, bunlardan yapılan kullanım ve tenkisler ile mahsup dönemine aktarılan tutarların muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.

Ödenek hesaplan, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:






905 Ödenekli Giderier Hesabı


907 Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabı

İL ÖZEL İDARELERİNDE KOLLANILACAK ÖDENEK HESAPLARIİl özel idarelerinde aşağıdaki ödenek hesaplan kullanılır:








906 Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı

907 Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı

900 GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABIBu hesap, il özel idarelerinin bütçelerinde öngörülen ödenekler ve

bunlardan yapılan kesintiler, geçen yıldan devreden ödenekler, ödenek ka

lemleri arasında yapılan aktarmalar, yılı içinde eklenen veya iptal edilen ö- denekler, merkez ve merkez dışı birimlerde kullanılacak ödenekler ile gönderilen ödeneklerden tenkis edildiği için iade alınanlar, ertesi yıla devreden

ödenekler ve dönem sonunda iptal edilen ödeneklerin merkez muhasebe

birimlerince kaydedilip izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçe ile verilen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği önceki yıldan devreden ödenekler bu hesaba

borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

3. Kurum bütçesi içerisinde yapılan aktarmalaria eklenen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Yedek ödenekten yapılan aktarmalaria eklenen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Mevzuatı gereği yıl içinde eklenen ödenekler bu hesaba borç,901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

6. Merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere gönderilen ödenekler

den tenkis edilenler bu hesaba borç, 902-Bütçe Ödenek Hare

ketleri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Kurum bütçesi içerisinde yapılan aktarmalaria düşülen ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç

kaydedilir.


2. Aktarmalar dolayısıyla yedek ödenekten düşülen ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

3. Merkez ve merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere gönderilen ödenekler bu hesaba alacak, 902-Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabına borç kaydedilir.

4. Mevzuatı gereği ertesi yıla devreden ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

.5. Bu hesapta kayıtlı ödeneklerden yıl içinde kullanılmadığı için ip

tal edilenler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

901 BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABIBu hesap, il özel idarelerinin bütçelerinde öngörülen ödenekler ve

bunlardan yapılan kesintiler, geçen yıldan devreden ödenekler, ödenek kalemleri arasında yapılan aktarmalar, yılı içinde yapılan ödenek ekleme ve iptalleri, yılı içinde kaydedilen ödenekler ve ertesi yıla devreden ödenekler ile

iptal edilen ödeneklerin merkez muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Bütçe ile verilen ödenekler bu hesaba alacak, 900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği önceki yıldan devreden ödenekler bu hesaba a- lacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

3. Kurum bütçesi içinde yapılan aktarmalaria eklenen ödenekler bu hesaba alacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

4. Yedek ödenekten yapılan aktarmalarla eklenen ödenekler bu

hesaba alacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

5. Mevzuatı gereği yıl içinde eklenen ödenekler bu hesaba alacak,900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

6. Ödenek hesaplarına ilişkin kesin hesap bilgilerinin geçici mizandan alınmasından sonra dönem sonunda, bu hesabın yardımcı hesaplan itibarıyla; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, bütçe ödenek hareketleri hesabının borç bakiyesi 902-Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabına alacak kaydedilir.

122 Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esash Muhasebe Uygulamaları

b) Borç

1. Kurum bütçesi içerisinde yapılan aktarmalarla düşülen ödenekler bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesa

bına alacak kaydedilir.

2. Aktarmalar dolayısıyla yedek ödenekten düşülen ödenekler bu

hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına a-

lacak kaydedilir.

3. Mevzuatı gereği ertesi yıla devreden ödenekler bu hesaba borç,900-0önderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Bu hesapta kayıtlı ödeneklerden yıl içinde kullanılmadığı için iptal edilenler bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenek

leri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Ödenek hesaplanna ilişkin kesin hesap bilgilerinin geçici mizandan alınmasından sonra dönem sonunda, bu hesabın yardımcı

hesaplan itibarıyla; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, bütçe ödenek hareketleri hesabının borç baWyesi 902-Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı


902 BÜTÇE ÖDENEK HAREKETLERİ HESABIBu hesap, il özel idarelerinin bütçelerinde öngörülen ödeneklerden

merkez birimlerinde kullanılanlar ile merkez dışında kullanılmak üzere gönderilenler ve gönderilen ödeneklerden tenkis edildiği için iade alınanların

merkez muhasebe birimlerince izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Merkez birimlerinde kullanılmak üzere ödenek gönderme belgesi düzenlenmek suretiyle gönderilen ödenekler ile önceden ödenek gönderme belgesi düzenlenmemiş merkez birimlerinin harca- malanna ilişkin ödeme emri belgesi tutarları, bir taraftan bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak; diğer taraftan 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç,

904-Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere gönderilen ödenekler bu hesaba borç, 900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına

alacak kaydedilir.


b) Alacak

1. Merkezde veya merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere gönderilen ödeneklerden tenkis edilenler bu hesaba alacak, 900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Dönem sonunda hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, -901- Bütçe Ödenekleri Hesabının yardımcı hesapları itibarıyla; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara alacak kaydedilir.

903 KOLLANILACAK ÖDENEKLER HESABI

Bu hesap, il özel idarelerinde muhasebe birimlerine gelen ödenekler ile bunlardan kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Merkez birimlerinde kullanılmak üzere ödenek gönderme belgesi düzenlenmek suretiyle gönderilen ödenekler ile önceden ödenek gönderme belgesi düzenlenmemiş merkez birimlerinin harcamalarına ilişkin ödeme emri belgesi tutarian, bir taraftan bu he

saba borç, 904-Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan 902- Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabına borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere muhasebe birimlerine gelen bütçe ödenekleri bu hesaba borç, 904-Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yılı içerisinde bütçeden fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması

üzerine tahakkukun iptali nedeniyle ödeneğine iade edilmesi gereken tutariar bu hesaba borç, 905-Ödenekli Giderler Hesabına

alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Ödeneğine dayanılarak, tahakkuk ettirilip ödeme emri belgesine bağlanarak bütçeye gider kaydedilen tutariar bu hesaba alacak,905-Ödenekli Giderier Hesabına borç kaydedilir.

2. Mahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek tutarı bir taraftan bu hesaba alacak, 906-Mahsup, Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç; di

ğer taraftan 904-Ödenekler Hesabına borç, 907-Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.


3. Merkez ve merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere alınan ödeneklerden tenkis edilenler bu hesaba alacak, 904-Ödenekler Hesabına borç kaydedilir.

Mahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı ödenek tutarlan- nın mahsup dönemine devredilmesinden sonra tespit edilecek kullanılma

mış ödeneklerin, yapılan tenkislerinden sonra bu hesabın borç ve alacak toplamlarının birbirine eşit olması gerekir.

904 ÖDENEKLER HESABI

Bu hesap, il özel idarelerinde muhasebe birimlerine gelen ödenekler ile bunlardan yapılan tenkislerin izlenmesi için kullanılır.

a) Alacak

1. Merkez birimlerinde kullanılmak üzere ödenek gönderme belgesi düzenlenmek suretiyle gönderilen ödenekler ile önceden ödenek gönderme belgesi düzenlenmemiş merkez birimlerinin harca-

malanna ilişkin ödeme emri belgesi tutarlan, bir taraftan bu hesaba alacak, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak,902-Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere muhasebe birimlerine gelen ödenekler bu hesaba alacak, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Mahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek tutarı bir taraftan bu hesaba borç, 907-Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan906-Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Merkez ve merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere alınan ödeneklerden yılı içerisinde yapılan tenkisler bu hesaba borç, 903-

Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Dönem sonunda, hesabın alacak bakiyesi bu hesaba borç, 905- Ödenekli Giderler Hesabına alacak kaydedilerek hesap kapatılır.

905 ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI

Bu hesap, ödeneğine dayanılarak tahakkuk ettirilip nakden veya mahsuben ödenen bütçe giderleri ile tahakkukun iptal edilmesi nedeniyle ödeneğine iade edilmesi gereken tutarların izlenmesi için kullanılır.


a) Borç

1. Ödeneğine dayanılarak bütçeye gider kaydedilen tutarlar bu hesaba borç, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği ödenek aranmaksızın yapılan bütçe giderlerine ait ödenek gönderme belgesi geldiğinde, tutan bu hesaba borç,903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Yılı içerisinde bütçeden fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması üzerine tahakkukun iptali nedeniyle ödeneğine iade edilmesi gereken tutarlar, bir taraftan bu hesaba alacak, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç, diğer taraftan;

• Gerçekleştirilen bütçe gideri tutarı giderier hesabına yansıtılmış ise, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 630-

Giderler Hesabına alacak; 835-Qider Yansıtma Hesabına borç, 830-Bütçe Giderleri Hesabına alacak,

» Bütçe gideri tutan herhangi bir varlık hesabına yansıtılmış ise, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, ilgili varlık hesabına alacak; 835-Gider Yansıtma Hesabına borç, 830-

Bütçe Giderleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 904- Ödenekler Hesabına borç kaydedilerek hesap kapatılır.

906 MAHSÜP DÖNEMİNE AKTARILAN KULLANILACAK ÖDENEKLER HESABI

Bu hesap mali yılın sonuna kadar hizmet yerine getirildiği veya mal teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup dönemine aktan-

lan ön ödemeler için saklı tutulan ödenekler ile bunlardan mahsup dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) BorçYıl sonunda mahsup dönemine devreden iş avans ve kredileri, per

sonel avanslan karşılığı saklı tutulacak ödenek tutarı bir taraftan bu hesaba borç, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan 904- Ödenekler Hesabına borç, 907-Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.


b) Alacak

1. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemelerden, mahsup dönemi sonuna kadar belgelerine dayanılarak mahsubu yapılan tutarlara

ait ödenekler, bir taraftan bu hesaba alacak, 907-Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan 630-

Giderler Hesabına ya da varlığa dönüşen bir unsur ise ilgili varlık hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Kre

diler Hesabına alacak, ayrıca 834-Qeçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi içerisinde mahsubu yapılmayarak nakden iade edilenlere ait saklı tutulan ödenekler bir taraftan bu hesaba alacak, 907-

Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler


3. Mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi sonuna kadar mahsup edilmemesi nedeniyle sorumlusu adına kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutarlara ait saklı tutulan ödenekler bu hesaba alacak, 907-Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabına borç kaydedilir.

907 MAHSUP DÖNEMİNE AKTARILAN ÖDENEKLER HESABIBu hesap, mali yılın sonuna kadar hizmet yerine getirildiği veya mal

teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup dönemine aktanlan ön ödemeler için saklı tutulan ödenekler; bunlardan mahsup dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya tenkis edilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakMahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı saklı tutulacak

ödenek tutarı, bir taraftan bu hesaba alacak, 904-Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan 906-Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç, 903-Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi

sonuna kadar belgelerine dayanılarak mahsubu yapılan tutariara ait ödenekler, bir taraftan bu hesaba borç, 906-Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan 630-Giderler Hesabına ya da varlığa dönüşen bir unsur


ise ilgili varlık hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına alacak, ayrıca 834-Qeçen Yıl Bütçe

Mahsupları Hesabına borç, 835-Qider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mahsup dönemirıe aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi

içerisinde mahsubu yapılmayarak nakden iade edilenlere ait saklı tutulan ödenekler, bir taraftan bu hesaba borç, 906-

Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Mahsup dönemine aktarılan avans ve kredilerden, mahsup dönemi sonuna kadar mahsup edilmemesi nedeniyle sorumlusu adına kişilerden alacaklar hesabına alınan tutarlara ait saklı tutulan ödenekler bu hesaba borç, 906-Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

BELEDİYE, BAĞLI İDARE VE BİRLİKLERDE KOLLANILACAK

ÖDENEK HESAPLARIBelediye, bağlı idare ve birliklerde aşağıdaki ödenek hesaplan kulla

nılır:





907 Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı

900 GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABIBu hesap, belediye, bağlı idare ve birliklerin bütçelerinde öngörülen

ödenekler, geçen yıldan devreden ödenekler, ödenek kalemleri arasında ya

pılan aktarmalar, yılı içinde yapılan ödenek ekleme ve iptalleri ve bu ödeneklerden kullanılanlar ile ertesi yıla devreden ödenekler ve iptal edilen ödeneklerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Bütçe ile verilen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği önceki yıldan devreden ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.


3. Kuaım bütçesi içerisinde yapılan aktarmalarla eklenen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Yedek ödenekten yapılan aktarmalarla eklenen ödenekler bu hesaba borç, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

5. Mevzuatı gereği yıl içinde eklenen ödenekler bu hesaba borç,901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

6. Yılı içerisinde bütçeden fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması

üzerine tahakkukun iptali nedeniyle ödeneğine iade edilmesi gereken tutarlar bu hesaba borç, 905-Ödenekli Giderler Hesabına

alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Kurum bütçesi içerisinde yapılan aktarmalarla düşülen ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç

kaydedilir.

2. Aktarmalar dolayısıyla yedek ödenekten düşülen ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

3. Ödeneğine dayanılarak, tahakkuk ettirilip ödeme emri belgesine bağlanarak bütçeye gider kaydedilen tutariar bu hesaba alacak,

905-Ödenekli Giderier Hesabına borç kaydedilir.

4. Mahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek tutarı bir taraftan bu hesaba alacak, 906-Mahsup

Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç, 907-Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

5. Mevzuatı gereği ertesi yıla devreden ödenekler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

6. Bu hesapta kayıtlı ödeneklerden yıl içinde kullanılmadığı için iptal edilenler bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına

borç kaydedilir.

901 BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABIBu hesap, belediye, bağlı idare ve biriiklerin bütçelerinde öngörülen

ödenekler, geçen yıldan devreden ödenekler, mali yıl içinde eklenen ödenekler ve ödenek kalemleri arasında yapılan aktarmalar ve ertesi yıla devre

den ödenekler ile iptal edilen ödeneklerin izlenmesi için kullanılır.


a) Alacak

1. Bütçe ile verilen ödenekler bu hesaba alacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği önceki yıldan devreden ödenekler bu hesaba a-

lacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

3. Kurum bütçesi içinde yapılan aktarmalaria eklenen ödenekler bu hesaba alacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı


4. Yedek ödenekten yapılan aktarmalarla eklenen ödenekler bu hesaba alacak, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

5. Mevzuatı gereği yıl içinde eklenen ödenekler bu hesaba alacak,900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç kaydedilir.

6. Ödenek hesaplarına ilişkin kesin hesap bilgilerinin geçici mizan

dan alınmasından sonra dönem sonunda, bu hesabın yardımcı hesapları itibarıyla; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, ödenekli giderier hesabı

nın borç bakiyesi 905-Ödenekli Giderler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Borç

1. Kurum bütçesi içerisinde yapılan aktarmalaria düşülen ödenekler bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Aktarmalar dolayısıyla yedek ödenekten düşülen ödenekler bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına a- lacak kaydedilir.

3. Mevzuatı gereği ertesi yıla devreden ödenekler bu hesaba borç,900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

4. Mahsup dönemine devreden ön ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek tutan bir taraftan bu hesaba borç, 907-Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan906-Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesa

bına borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.


5. Bu hesapta kayıtlı ödeneklerden yıl içinde kullanılmadığı için iptal edilenler bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenek

leri Hesabına alacak kaydedilir.

6. Ödenek hesaplarına ilişkin kesin hesap bilgilerinin geçici mizan

dan alınmasından sonra dönem sonunda, bu hesabın yardımcı hesaplan itibarıyla; alacak bakiyesi ajını yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, ödenekli giderler hesabının borç bakiyesi 905-Ödenekli Giderler Hesabına alacak kay

dedilir.

905 ÖDENEKLİ GİDERLER HESABIBu hesap, ödeneğine dayanılarak tahakkuk ettirilip nakden veya

mahsuben ödenen bütçe giderleri ile tahakkukun iptal edilmesi nedeniyle ödeneğine iade edilmesi bildirilen tutarların izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Ödeneğine dayanılarak bütçeye gider kaydedilen tutarlar bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mevzuatı gereği ödenek aranmaksızın yapılan bütçe giderlerine ait ödenek temin edildiğinde, tutan bu hesaba borç, 900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Yılı içerisinde bütçeden fazla veya yersiz ödendiğinin anlaşılması üzerine tahakkukun iptali nedeniyle ödeneğine iade edilmesi gereken tutarlar, bir taraftan bu hesaba alacak, 900-Qönderîlecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç, diğer taraftan;

® Gerçekleştirilen bütçe gideri tutan giderler hesabına yansıtılmış ise, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 630- Giderler Hesabına alacak; 835-Gider Yansıtma Hesabına borç, 830-Bütçe Giderleri Hesabına alacak,

o Bütçe gideri tutan herhangi bir varlık hesabına yansıtılmış

ise, 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, ilgili varlık hesabına alacak; 835-Gider Yansıtma Hesabına borç, 830-

Bütçe Giderleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Dönem sonunda, hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, 901-

Bütçe ödenekleri Hesabının yardımcı hesaplan itibarıyla; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara alacak kaydedilir.


906 MAHSÜP DÖNEIVIİNE AKTARILAN KÜLLANILACAK ÖDENEKLER HESABI

Bu hesap mali yılın sonuna kadar hizmet yerine getirildiği veya mal teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup dönemine aktarılan ön ödemeler için saklı tutulan ödenekler ile bunlardan mahsup dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya iptal edilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) BorçBelediye, bağlı idare ve birliklerde; mahsup dönemine devreden ön

ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek miktan bir taraftan bu hesaba borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak; diğer taraftan

901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç, 907-Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi

sonuna kadar belgelerine dayanılarak mahsubu yapılan tutariara ait ödenekler, bir taraftan bu hesaba alacak, 907-Mahsup Dö

nemine Aktanlan Ödenekler Hesabına borç; diğer taraftan 630- Giderler Hesabına ya da variiğa dönüşen bir unsur ise ilgili variık hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına alacak, ayrıca 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemelerden, mahsup dönemi içerisinde mahsubu yapılmayarak nakden iade edilenlere ait saklı tutulan ödenekler bir taraftan bu hesaba alacak, 907- Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabına borç; diğer

taraftan yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemelerden, mahsup dönemi sonuna kadar mahsup edilmemesi nedeniyle sorumlusu adına kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutariara ait saklı tutulan ödenekler bu hesaba alacak, 907-Mahsup Dönemine Aktan

lan Ödenekler Hesabına borç kaydedilir.

907 MAHSÜP DÖNEMİNE AKTARILAN ÖDENEKLER HESABIBu hesap, mali yılın sonuna kadar hizmet yerine getirildiği veya mal

teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup dönemine aktan-


lan ön ödemeler için saklı tutulan ödenekler; bunlardan mahsup dönemi sonuna kadar kullanılanlar veya iptal edilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) AlacakBelediye, bağlı idare ve biriiklerde; mahsup dönemine devreden ön

ödemeler karşılığı saklı tutulacak ödenek miktan bir taraftan bu hesaba alacak, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç; diğer taraftan 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak, 906-Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabına borç kaydedilir.

b) Borç

1. Mahsup dönemine aktarılan ön ödemelerden, mahsup dönemi sonuna kadar belgelerine dayanılarak mahsubu yapılan tutarlara ait ödenekler, bir taraftan bu hesaba borç, 906-Mahsup Döne

mine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan 630-Qiderler Hesabına ya da varlığa dönüşen bir unsur ise ilgili varlık hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktarılan

Avans ve Krediler Hesabına alacak, aynca 834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına ala

cak kaydedilir.

2. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemelerden, mahsup dönemi

içerisinde mahsubu yapılmayarak nakden iade edilenlere ait saklı tutulan ödenekler, bir taraftan bu hesaba borç, 906- Mahsup Dönemine Aktanlan Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak; diğer taraftan yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı veya

102-Banka Hesabına borç, 165-Mahsup Dönemine Aktanlan Avans ve Krediler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Mahsup dönemine aktanlan avans ve kredilerden, mahsup dönemi sonuna kadar mahsup edilmemesi nedeniyle sorumlusu adına kişilerden alacaklar hesabına alınan tutarlara ait saklı tutulan ödenekler bu hesaba borç, 906-Mahsup Dönemine Aktanlan

Kullanılacak Ödenekler Hesabına alacak kaydedilir.

91 NAKİT DIŞI TEMİNAT VE KİŞİLERE AİT MENKÜL KIYMET

HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu; teminat ve depozito olarak alınan teminat mektup-

lan ile kişi malı olarak muhasebe birimlerine teslim edilen menkul kıymet ve

varlıkların izlenmesi için kullanılır.


910 Teminat Mektuplan Hesabı


911 Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı

912 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı

913 Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı

910 TEMİNAT MEKTUPLARI HESABI

Bu hesap, muhasebe birimlerine teminat ve depozito olarak teslim edilen teminat ve garanti mektupları ile şahsi ve garantiye ilişkin belgeler ve bunlardan ilgililerine geri verilenler veya paraya çevrilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Teminat ve depozito olarak muhasebe birimlerine teslim edilen belgeler bu hesaba borç, 911-Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Teminat ve depozito olarak muhasebe birimlerine teslim edilen

teminat ve garanti mektuplarından paraya çevrilmek üzere bankaya gönderilenler bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Teminat mektupları ve garanti mektuplan ile şahsi garantiye ilişkin belgelerden usulüne göre ilgililerine geri verilenler ile teminat mektuplanndan kısmen serbest bırakılanlar bu hesaba alacak, 911-Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabına borç kaydedilir.

2. Teminat ve depozito olarak muhasebe birimlerine teslim edilen

teminat ve garanti mektuplanndan paraya çevrilmek üzere bankaya gönderilenler bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.

3. Teminat ve garanti mektuplanndan bütçeye gelir kaydedilmek

üzere paraya çevrilenler bir taraftan 100-Kasa Hesabı veya 102- Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç, 600-Qelirier Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Qelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir. Söz konusu teminat mektubu tutarı ayrıca bu hesaba alacak, 911-Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabına borç kaydedilir.

4. Mahkeme veya icra karanna dayanılarak ya da başka nedenlerle paraya çevrilen teminat ve garanti mektuplan ile şahsi garantiye ilişkin belgeler bir taraftan bu hesaba alacak, 911-Teminat Mektuplan Emanetleri Hesabına borç; diğer taraftan 333-Emanetler

Hesabına veya ilgili diğer hesaplara alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedilir.


911 TEMİPİAT MEKTÜPLARI EMANETLERİ HESABIBu hesaba, teminat mektupları hesabına yazılan tutarlar kaydedilir.

a) AlacakTeminat mektuplan hesabına borç kaydedilen tutarlar, bu hesaba

alacak kaydedilir.

b) BorçTeminat mektupları hesabına alacak kaydedilen tutarlar, bu hesaba

borç kaydedilir.

912 KİŞİLERE AİT MENKUL KIYMETLER HESABIBu hesap, muhasebe birimlerine kişi malı olarak teslim edilen men

kul kıymetler ile bunlardan paraya çevrilenler, başka muhasebe birimlerine

gönderilenler ve ilgililerine geri verilenlerin izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Muhasebe birimlerince vergi ve diğer alacaklar teminatı olarak

alınan; teminat ve depozito olarak kabul edilen; mahkeme, icra, emniyet ve diğer dairelerce, saklanmak üzere teslim edilen kişi malı menkul kıymetler bu hesaba borç, 913-Kişilere Ait Menkul

Kıymet Emanetleri Hesabına alacak kaydedilir.

2. Kurum malı olarak teslim alınan menkul kıymetlerden daha son

ra kişi malı olduğu anlaşılanlar bir taraftan bu hesaba borç, 913- Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına alacak; diğer taraftan ilgisine göre 117-Menkul Varlıklar Hesabına veya 118-

Diğer Menkul Kıymetler ve Varlıklar Hesabına alacak, 600- Gelirler Hesabı veya 630-Giderier Hesabına borç kaydedilir.

3. Sayım sonucunda fazla çıkan kişi malı kıymetler tutan bu hesaba borç, 913-Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına

alacak kaydedilir.

4. Muhasebe birimlerince vergi ve diğer alacaklar teminatı olarak alınan; teminat ve depozito olarak kabul edilen; mahkeme, icra, emniyet ve diğer dairelerce saklanmak üzere teslim edilen kişi

malı menkul kıymetlerden bankaya gönderilenler bu hesabın alt hesaplarına borç ve alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Muhasebe birimlerince vergi ve diğer alacaklar için alınan; teminat ve depozito olarak kabul edilen; mahkeme, icra, emniyet ve diğer dairelerce saklanmak üzere teslim edilen kişi malı menkul


kıymetlerden bankaya gönderilenler bu hesaba alacak ve borç kaydedilir.

2. Kişi malı menkul kıymetlerden herhangi bir nedenle paraya çevrilenler, kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 913- Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına borç kaydedilmekle birlikte, satış tutarının alacak tutarına eşit olması, eksik

olması veya fazla olması durumlarına göre aşağıdaki kayıtlar da yapılır.

o Satış tutan, alacak tutanna eşit veya az ise 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak; diğer

taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

® Satış tutan, alacak tutanndan fazla ise 100-Kasa Hesabı ve

ya 102-Banka Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak, fazlası ilgilisine ödenmek üzere 333-Emanetler Hesabına alacak; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805- Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

3. Kişi malı menkul kıymetlerden ilgilisine iade edilenler bu hesaba

alacak, 913-Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına borç kaydedilir.

4. Sayım sonucunda noksan çıkan kişi malı menkul kıymetler, rayiç bedeli üzerinden sorumlulan adına bir taraftan 140- Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı, 333-Emanetler Hesabı veya ilgili diğer he

saplara alacak; diğer taraftan kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 913-Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabına borç kaydedilir.

913 KİŞİLERE AİT MENKÜL KIYMET EMANETLERİ HESABIBu hesaba, kişilere ait menkul kıymetler hesabına yazılan tutarlar

kaydedilir.

a) AlacakKişilere ait menkul kıymetler hesabına borç yazılan tutarlar bu hesa

ba alacak kaydedilir.

b) Borç

Kişilere ait menkul kıymetler hesabına alacak kaydedilen tutariar bu

hesaba borç kaydedilir.


92 TAAHHÜT HESAPLARI GRÜBÜBu hesap grubu, gerek yıh için geçerli sözleşmeler ile gerekse ertesi

mali yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen taahhütler, mevzuatı gereğince bu tutarlara ilave edilen taahhütler ile bunlardan yerine getirilenler veya feshedilenlerin sözleşme fiyatlarıyla izlen


Bu grup aşağıdaki hesaplardan oluşur;

920 Gider Taahhütleri Hesabı

921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı

920 GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI

Bu hesap, yılı için geçerli sözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen ve mevzuatı gereğince bunlara ilave edilen taahhüt tutarlarıyla bunlardan yerine getiri

lenler ve feshedilenlerin sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılır.

a) Borç

1. Girişilen taahhüt tutarlan ile bunlara ilave edilen her türlü taahhüt artışı bu hesaba borç, 921-Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına alacak kaydedilir.

2. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce, girişilen taahhütlerden tamamlanmamış olan kısmı, bu hesaba borç, 921-Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1. Girişilen taahhüdün yerine getirilmesi nedeniyle sözleşme fiyatları üzerinden hesaplanan hakediş tutarian bu hesaba alacak, 921-Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına borç kaydedilir.

2. Herhangi bir nedenle feshedilen taahhüt tutarlan sözleşme fiyat- lan üzerinden bu hesaba alacak, 921-Gider Taahhütleri Karşılığı


921 GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI

Bu hesaba, gider taahhütleri hesabına borç ve alacak yazılan tutarlar

kaydedilir.

a) Alacak

Gider taahhütleri hesabına borç kaydedilen tutarlar bu hesaba ala

cak kaydedilir.



b) Borç

Gider taahhütleri hesabına alacak yazılan tutarlar bu hesaba borç kaydedilir.

KÜRÜM GELİR VE GİDERLERİNİN YILI VE MAHSÜP DÖNEMİ

Faaliyet gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri mali yılın hesaplarında gösterilir. Bütçe gelirleri nakden veya mahsuben tahsil edildiği, bütçe gi

derleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir. Hesaplar mali yıl esasına göre tutulur. Mali yılın bitimine kadar fiilen yapılmış olan ödemelerden mahsup

edilememiş olanların, ödenekleri saklı tutulmak suretiyle, mahsup işlemleri mali yılın bitimini izleyen bir ay içinde yapılabilir.

DÖNEM SONÜ İŞLEMLERİ

Dönem sonu işlemleri mali yılın sonunda geçici mizanın çıkarılmasının ardından yapılan aşağıdaki işlemlerden oluşur.

a) Bütçe ve ödenek hesaplarına ilişkin dönem sonu işlemleri

1. Bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi bütçe gelirleri hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına alacak kaydedilir.

2. Bütçe giderieri hesabının borç bakiyesi bütçe giderieri hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçlan hesabına borç kaydedilir.

3. Bütçe gelirierinden ret ve iadeler hesabının borç bakiyesi bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçlan hesabına borç kaydedilir.

4. Gider yansıtma hesabının alacak bakiyesi gider yansıtma hesabına borç, bütçe uygulama sonuçlan hesabına alacak kaydedilir.

5. Gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi gelir yansıtma hesabına

alacak, bütçe uygulama sonuçlan hesabına borç kaydedilir. Gelir yansıtma hesabının alacak bakiyesi verdiği durumlarda gelir yansıtma hesabına borç, bütçe uygulama sonuçlan hesabına a- lacak kaydedilir.

6. İl özel idarelerinde ödenekli giderier hesabının borç bakiyesi ö- denekler hesabına borç, ödenekli giderier hesabına alacak kaydedilir.

7. İl özel idarelerinde bütçe ödenekleri hesabının yardımcı hesapları itibariyle; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç

bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, bütçe ödenek hareketleri hesabının borç bakiyesi bütçe ödenek hareketleri hesabına alacak kaydedilir.

8. Belediye, bağlı idare ve birliklerde, bütçe ödenekleri hesabının yardımcı hesapları itibariyle; alacak bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, ödenekli giderler hesabının borç bakiyesi ödenekli giderier hesabına ala

cak kaydedilir.

Bu işlemden sonra bütçe hesaplan ana hesap grubu ile ödenek hesapları hesap grubunda yer alan tüm hesaplar kapanır.

b) Bütçe ve ödenek hesaplan dışındaki dönem sonu işlemleri

1. Dönen variıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan gelirlerden

alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerden tahsil edilemeyen tutarlar, mali yıl sonunda gelirierden alacaklar hesabına alacak, gelirlerden takipli alacak

lar hesabına borç kaydedilerek takibe alınır.

2. Duran varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan, gelirlerden

alacaklar hesabı, gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı, kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı ve gelecek yıllara ait giderler hesabında kayıtlı tutarlardan dönen variıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması gereken tutariar, bu hesaplara alacak, dönen varlıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara borç kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.

3. Bütçe emanetleri hesabında kayıtlı olan tutariar, zamanaşımı süresine göre bütçe emanetleri hesabının ilgili yardımcı hesabına aktarılması gerektiğinden bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.

4. Kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap gruplan içindeki iç ve dış mali borç hesaplarında kayıtlı borçlar için işlemiş faiz tutarian hesaplanır ve ilgili dönemde ödenmek üzere ilgisine göre kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu veya uzun

vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları hesabına alacak, giderier hesabına borç kaydedilir.

5. üzün vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan, tahviller hesabı, uzun vadeli diğer iç mali borçlar hesabı, dış mali borçlar hesabı, gelecek yıllara ait gelirier ve gider tahakkuklan hesabında kayıtlı tutariardan vadeleri bir yılın altına inmesi nedeniyle, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması gerekenler bu hesaplara borç, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara alacak kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.

Yeret Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları 139

6. Öz kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan “Değer Hareketleri” hesap grubundaki hesaplar değer hareketleri sonuç hesabının ilgili yardımcı hesaplarına kaydedilerek kapatılır. Bu iş

lemler sonucunda, muhasebe birimleri arası işlemler hesabı kesin mizanda bakiye vermez.

7. Değer hareketleri sonuç hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesaplann ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.

8. Dönem sonunda ilgili variık ve yabancı kaynak hesaplarında kayıtlı olup, yabancı para cinsinden izlenen tutariar değeriemeye tabi tutulur ve raporlama tarihindeki gerçek değerieri ile mali ra- poriarda gösterilir.

9. Yeniden değeriemeye tabi tutulması gerekli olan taahhütler değeriemeye tabi tutulur.

10. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar hesap gruplannda yer alan hesaplarda kayıtlı değerierden yeniden değerieme işlemine tabi tutulması gerekenler, bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyannca yeniden değeriemeye tabi tutulur.

11. Maddi ve maddi olmayan duran variıklar hesap gruplannda yer alan hesaplarda kayıtlı amortismana tabi tutulması gereken var

lıklara ilişkin amortisman işlemleri yapılır.

12. Gelirler hesabının alacak bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuçlan hesabına alacak, gelirier hesabına borç kaydedilir.

13. Giderier hesabının borç bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuçları hesabına borç, giderier hesabına alacak kaydedilir.

14. Faaliyet sonuçlan hesabının alacak veya borç bakiyesi öz kay

naklar hesap grubu içerisinde yer alan dönem olumlu faaliyet sonuçları hesabı veya dönem olumsuz faaliyet sonuçlan hesa

bıyla kapatılır.

15. Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlan hesabında kayıtlı tutariar, bu hesaplann ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.

16. Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçlan hesabında kayıtlı tutar

lar, bu hesaplann ilgili alt bölümüne aktaniması için bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır.

Bu işlemlerden sonra faaliyet hesaplan ana hesap grubunda yer alan tüm hesaplar kapanır.


Her faaliyet döneminin sonunda, muhasebe yetkilileri dönem sonu

işlemlerini yaparak yeni faaliyet döneminin açılış kaydına esas alınacak kesin mizanı çıkanrlar. Hazırlanan kesin mizanda borç ve alacak kalanı veren

hesaplar yeni faaliyet döneminin açılış kaydına esas teşkil eder.

Kesin mizanın düzenlenmesini takiben, dönem sonunda son yevmiye olarak borç ve alacak bakiyesi veren hesaplann kapatılmasını sağlamak için kesin mizanda borç bakiyesi veren hesaplar alacak kaydı yapılarak, alacak bakiyesi veren hesaplar ise borç kaydı yapılarak muhasebe dönemi ka

patılır.

DÖNEM BAŞI İŞLEMLERİMali yılın başında muhasebe kayıtlannın açılmasını sağlamak üzere

bilançoda yer alan hesaplann açılış kaydı yapılarak dönem başlatılır.

Açılış kaydını takiben önceki yıl olumlu veya olumsuz faaliyet sonucu geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlan hesabı veya geçmiş yıllar olumsuz fa

aliyet sonuçlan hesabına aktarılır.

İlçe özel idarelerinde ise mali yılın başında muhasebe kayıtlannın a- çılmasını sağlamak üzere önceki faaliyet döneminin son yevmiyesinde borç

kaydedilerek kapatılan hesaplara ilişkin tutarlar alacak kaydı yapılarak; alacak kaydedilerek kapatılan hesaplara ilişkin tutarlar ise borç kaydı yapılarak

dönem başlatılır.

TEMEL MÜHASEBE KURALLARIMahalli idarelerde uygulanmakta olan tahakkuk esaslı muhasebe

sisteminin esasını çift taraflı kayıt yöntemi oluşturmaktadır.

Çift taraflı kayıt esasına dayalı muhasebe sisteminde hesaplar varlıklardan oluşan aktif hesaplar, kaynaklardan oluşan pasif hesaplar ile gelir ve gider hesaplan ve nazım hesaplardan oluşmaktadır.

Muhasebe teorisinde hesaplar “Borç” ve “Alacak” olmak üzere iki taraftan oluşmaktadır. Hesabın sol tarafı borç, sağ tarafı ise alacak olarak tanımlanmıştır.

Kural 1 :Çift taraflı kayıt esasına dayanan muhasebe sisteminde herhangi bir

mali işlem en az iki hesabı ilgilendirmektedir. Bir veya birden fazla hesabın borç tarafına kayıt yapılırken diğer taraftan en az bir veya daha fazla hesabın da alacak tarafına kayıt yapılması zorunludur.



Kural 2 :

Varlık (aktif) hesaplarında artış olduğu zaman hesabın borç tarafına, azalış olduğu zaman ise alacak tarafına kayıt yapılması gerekmektedir.

Kural 3 :

Kaynak (pasif) hesaplarda artış olduğu zaman hesabın alacak tarafına, azalış olduğu zaman ise borç tarafına kayıt yapılması gerekmektedir.

Kural 4 :

Herhangi bir gider yapıldığı zaman ilgili gider hesabının borç tarafına kayıt yapılması gerekmektedir.

Kural 5 :

Herhangi bir gelir elde edildiği zaman ilgili gelir hesabının alacak tarafına kayıt yapılması gerekmektedir.

Kural 6 :

Herhangi bir mali işlemin muhasebeleştirilmesinde borç ve alacak tarafındaki rakamlann birbirine eşit olması gerekmektedir.

MÜHASEBE ÖRNEKLERİ

1- Kurum bütçesi 14.000.000 YTL gelir ve gider olarak uygulamaya konulmuştur.

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 14.000.000,0901- BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 14.000.000,0

2- Yılı içerisinde 1.000.000 YTL ek ödenek alınmıştır.

H.Kodu' Hesabın Adı ! Borç Alacak900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 1.000.000,0

901- BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 1.000.000,0

3- Başkanlık hizmetlerinde kullanılmak üzere 30.-YTL tutannda kırtasiye malzemesi alınmış, 0,30 YTL damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra kalan 29,70-YTL için çek düzenlenerek ilgilisine verilmiştir. (Örneklerde damga vergisi oranının % 0.10 olduğu varsayılmıştır.)

630- GİDERLER HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI

30,0İ B İ

0,3029,70

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI835- GİDER YANSITMA HESABI

30,030,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI

30,030,0

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Clygulamalan 143

4- Zabıta hizmetlerinde kullanılmak üzere 600.-YTL bedelle demir

baş alınmış olup, 6.- YTL damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra 594.-YTL için çek düzenlenerek ilgilisine verilmiştir.

SHIKoiclulİ Hesabın Adı255- DEMİRBAŞLAR HESABI

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

600,0594,0

6,0830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI

835- GİDER YANSITMA HESABI600,0

600,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI600,0

600,0

5- Zabıta hizmetlerinde kullanılmak üzere 30.000.-YTL bedelle hiz

met aracı alınmış olup, 300.- YTL damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra kalan 29.700.-YTL nın 9.700 YTL sı için çek düzenlenerek ilgilisine verilmiş,

20.000 YTL ise iki eşit taksitte ödenecektir.

254- TAŞITLAR HESABI103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI320- BÜTÇE EMANETLERİ HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

30.000,09.700,0

20.000,0300,0


30.000,030.000,0


30.000,030.000,0

6- Belediye otobüsleri için 460.-YTL tutarında lastik alınmış olup, bunun 60.-YTL’sı KDV’dir. 4 YTL damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra

geri kalan 456.-YTL için çek düzenlenerek ilgilisine verilmiştir.

f i HesalnlAdL,,630- GİDERLER HESABI 191- İNDİRİLECEK KDV HESABI

400,060,0

360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 4,0103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABİ 456,0


460,0460,0


460,0460,0

7- Belediye su hizmetlerinde kullanılmak üzere 460.YTL tutannda demirbaş alınmış olup, bunun 60.-YTL’sı KDV’dir. 4 YTL damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra geri kalan 456.-YTL için çek düzenlenerek ilgilisine

verilmiştir.


H.Kodu| Hesabın Adı Borç Alacak255- DEMİRBAŞLAR HESABI 191-İNDİRİLECEK KDV HESABI

400,060,0

360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 4,0103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI 456,0


460,01460,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABİ900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI

460,0460,0

8- Personel bordroları yapılmış olup, brüt ücret toplamı 40.000-YTL, damga vergisi 1000-YTL, gelir vergisi 3000-YTL, sosyal güvenlik primi kesintisi 6000-YTL’dir.

H.Kodu Hesabın Adı Borç Alacak630- GİDERLER HESABI

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HES.360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI361- ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ HES.

40.000,030.000,04.000.06.000.0

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 40.000,0835- GİDER YANSITMA HESABI 40.000,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI 40.000,0900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 40.000,0

9- Genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından belediye payı olarak2.000.-YTL İller Bankası tarafından belediyenin bankadaki hesabına gönderilmiştir.

H.Kodul Hesabın Adı Bore Alacak102- BANKA HESABI 2.000,0

600-GELİRLER HESABI 2.000,0805- GELİR YANSITMA HESABİ 2.000,0

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI 2.000,0

10- Belediye otobüsü hasılatı olarak 330.-YTL bankaya yatınlmış o- lup, bunun 30.-YTL’sı KDV’dir.

H.Kodu| Hesabın Adı102- BANKA HESABI

391- HESAPLANAN KDV HESABI 600- GELİRLER HESABI

330,030,0

300,0805- GELİR YANSITMA HESABI

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI330,0

330,0

11- l.OOO.-YTL emlak vergisi tahakkuk ettirilmiştir.


H.Kodu Hesabın Adı I l î B Ö i f ç - S Alacak120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI

600- GELİRLER HESABI (Emlak Vergisi)1.000,0

1.000,0

12- Tahakkuk ettirilen emlak vergisinin 400.-YTL’lık kısmı kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin % 10’ luk tutar ile birlikte tahsil edilmiş ve belediyenin bankadaki hesabına 440 YTL yatırılmıştır.

Bore102- BANKA HESABI

120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI 362- FON. VE DİĞER KAM U İD.AD.YAP.TAH.HS.

440,0400,0



400,0

13- Emlak vergisi ile birlikte tahsil edilen 40 YTL kültür ve tabiat var- lıklan payı ilgili kurumuna gönderilmiştir.

1362- FONLAR VE DIGER KAMU İDARELERİ ADINA YAP.TAHSILAT.HS _________ 103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI

40,040,0

14- 220 YTL su ücreti tahakkuk ettirilmiş olup, 20 YTL sı KDV dir.

H.Kodu İ t Ho.MtHh Adı120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI 220,0

391- HESAPLANAN KDV HESABI 20,0600- GELİRLER HESABI 200,0

15- Tahakkuk ettirilen 220 YTL su ücretinin 150 YTL sı tahsil edilmiş ve belediyenin bankadaki hesabına yatırılmıştır.

H.Kodu 1 Hesabın Adı I Borç Alacak102- BANKA HESABI 150,0

120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI 150,0805- GELİR YANSITMA HESABI 150,0

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI 150,0

16- Belediyeye ait iş makinesinin vatandaşlarca ücreti karşılığında çalıştırılması sonucu 110 YTL tahsil edilmiş ve belediyenin bankadaki hesa

bına yatırılmış olup, bunun 10 YTL sı KDV dir.

ilıHîKödDJl Hesalilnıift^dı102- BANKA HESABI

391- HESAPLANAN KDV HESABI 600- GELİRLER HESABI

110,010,0



110,0

17- Zabıta hizmetlerinde kullanılmak üzere tüketim malzemesi alımı için mutemede lOO.-YTL avans verilmiştir.


160- İŞ AVANS VE KREDİLERİ HESABI103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI

100,0

100,018- Mutemede verilen avansın 70.-YTL’si harcanmış, 0,7 YTL dam

ga vergisi kesintisi yapılmış, damga vergisi kesintisi ile harcanmayan 30 YTL mutemet tarafından belediyenin bankadaki hesabına yatırılmıştır.

H.Kodul Hesabın Adı Borç Alacak630- GİDERLER HESABI 70,0102- BANKA HESABI 30,7

160- İŞ AVANS VE KREDİLERİ HESABI 100,0360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (Damga V.) 0.7

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 70,0835- GİDER YANSITMA HESABI 70,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI 70,0900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 70,0

19- Su hizmetlerinde kullanılmak üzere tüketim malzemesi alımı için mutemede 100.-YTL avans verilmiştir.

20- Mutemede verilen avansın 70.-YTL’si harcanmış, 0,7 YTL damga vergisi kesintisi yapılmış, damga vergisi kesintisi ile harcanmayan 30 YTL

mutemet tarafından belediyenin bankadaki hesabına yatınlmıştır. (Harcanmış olan 70 YTL nin 5 YTL sı KDV dir.)

! H.Kodul Hesabın Adı Borç Alacak630- GİDERLER HESABI 65,0191- İNDİRİLECEK KDV HESABI 5,0102- BANKA HESABI 30,7

160- İŞ AVANS VE KREDİLERİ HESABI 100,0360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (Damga V.) 0,7

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 70,0835- GİDER YANSITMA HESABI 70,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI 70,0900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 70,0


21-a) Zabıta hizmetlerinde kullanılan taşıtın bakım onanmı 1.150 YTL bedelle yaptırılmış olup, bunun 150 YTL sı KDV dir. 10 YTL damga vergisi kesintisi yapılmış, 50 YTL KDV tevkifatı yapılmış, kalan 1.090 YTL i-

çin çek düzenlenip ilgilisine ödenmiştir.

Hesabın Adı630- GİDERLER HESABI

103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABİ

_____________ (Damga Vergisi:1D + KDV tevkifat: 50 )_____

Borç Alacak1.150,0

1.090,060,0


1.150,01.150,0

905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI_________ 900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI

1.150,01.150,0

21-b) Su hizmetlerinde kullanılan taşıtın bakım onanmı 1.150 YTL bedelle yaptınimış olup, bunun 150 YTL sı KDV dir. 10 YTL damga vergisi kesintisi yapılmış, 50 YTL KDV tevkifatı yapılmış, kalan 1.090 YTL için çek düzenlenip ilgilisine ödenmiştir.

H^Koduj Hesabın Adı ı Borç Alacak630- GİDERLER HESABI 1.000,0191- İNDİRİLECEK KDV HESABI 150,0

103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ 1.090,0360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 60,0

(Damga VergisirlO + KDV tevkifat: 50)830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 1.150,0

835- GİDER YANSITMA HESABI 1.150,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABİ1.150,0

1.150,0

22-a) Ay sonu itibariyle, indirilecek KDV toplamı 250.-YTL, hesaplanan KDV toplamı ise 300.-YTL olup, buna göre mahsup işlemi yapılmıştır.

(Mâliyeye ödeme durumu)

H.Kodu| Hesabın Adı | Borç Alacak391- HESAPLANAN KDV HESABI

191- İNDİRİLECEK KDV HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (KDV)

300,0250,050,0

22-b) Ay sonu itibariyle, indirilecek KDV toplamı 300.-YTL, hesaplanan KDV toplamı ise 250.-YTL olup, buna göre mahsup işlemi yapılmıştır. (Sonraki aya devir durumu)

H.Kodul Hesabın Adı Borç Alacak391- HESAPLANAN KDV HESABI 190- DEVREDEN KDV HESABI

191 - i NDİ Rİ LECEK KDV HESABI

250,050,0

300,0

22-c) Ay sonu itibariyle, devreden KDV toplamı 50 YTL, indirilecek KDV toplamı 350.-YTL, hesaplanan KDV toplamı ise 500.-YTL olup, buna göre mahsup işlemi yapılmıştır.


H.Kodu Hesabın Adı391- HESAPLANAN KDV HESABI

190- DEVREDEN KDV HESABI191- İNDİRİLECEK KDV HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

Borç A la c ik l, 500,0

50,0350,0100,0

23- Belediye tarafından İller Bankasından 250.000.-YTL uzun vadeli borç alınmış olup, alınan bu borcun 10.000 YTL’lık kısmı bu yıl içerisinde ödenecektir.

İfflİKodu Hesabın Adı Borç Alacak102- BANKA HESABI 250.000,0

300- BANKA KREDİLERİ HESABI 10.000,0400- BANKA KREDİLERİ HESABI 240.000,0

24-a) Genel bütçe vergi gelirieri tahsilatından belediye payı olarak 18.500.-YTL İller Bankası tarafından belediyenin bankadaki hesabına gönderilmiş olup, gelen tutardan ne kadar kesinti yapıldığı henüz bilinmemektedir.

H.Kodul Hesabın Adı Borç Alacak102- BANKA HESABI

600- GELİRLER HESABI18.500,0

18.500,0805- GELİR YANSITMA HESABI

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI18.500,0

18.500.0

24-b) İller Bankasından daha sonra gelen yazıdan, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından belediye payı olarak 20.000.-YTL tahakkuk etmiş olduğu, bu tutardan l.OOO.-YTL borç taksidi kesintisi, 500 YTL da faiz kesintisi yapıldıktan sonra kalan 18.500.-YTL belediyenin bankadaki hesabına gönderildiği anlaşılmıştır.

ilH îKodul Hesabın Adı Borç Alacak300- BANKA KREDİLERİ HESABİ 1.000,0630- GİDERLER HESABI (Faiz Gideri)

600- GELİRLER HESABI500,0


800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABİ1.500,0

1.500,0830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 500,0

835- GİDER YANSITMA HESABI 500,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABİ


500,0


24-c) Genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından belediye payı olarak20.000.-YTL tahakkuk etmiş olup, bu tutardan l.OOO.-YTL borç taksidi kesintisi, 500 YTL da faiz kesintisi yapıldıktan sonra kalan 18.500.-YTL belediyenin bankadaki hesabına gönderilmiştir. (Para geldiğinde ne kadar kesinti

yapıldığı biliniyorsa)

H.Kodul Hesabın Adı102-BANKA HESABI 300- BANKA KREDİLERİ HESABI 630 GİDERLER HESABI (Faiz Gideri)

600- GELİRLER HESABI

18.500,01.000,0

500,0

Alacak


800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI20 .000,0

20.000,0830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI


500,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABİ

_________ 900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI500,0

500,0

25- Devlet Malzeme Ofisinden 20.000 YTL bedelle binek otomobil alınmış olup, tutarı İller Bankası tarafından belediyeye gönderilen paydan iki yılda kesilecektir. (Bu yıl kesilecek olan tutar 10.000 YTL dir.)

254- TAŞITLAR HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI 300- BANKA KREDİLERİ HESABI 400- BANKA KREDİLERİ HESABI

20.000,0200,0

10.000,09.800,0

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABİ835- GİDER YANSITMA HESABI

20.000,020.000,0


20.000,020.000,0

26-a) Belediyeye ait bir gayrimenkul Şubat ayında aylığı 100 YTL den kiraya verilmiş olup, kiraya verilen gayrimenkulun 2 yıllık kira bedeli olarak 2.400.-YTL peşin tahsil edilmiştir. (Peşin tahsil edilen kiranın 100.- YTL’sı Şubat ayına, lOOO.-YTL’sı sonraki aylara, 1300.-YTL’sı ise gelecek

yıllara aittir.)

H.Kodu Hesabın Adı |İ İB o rc Alacak102- BANKA HESABI

600- GELİRLER HESABI380- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER480- GELECEK YILLARA AİT GELİRLER

i 2.400,0100,0

1.000,01.300,0

805- GELİR YANSITMA HESABI800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI

2.400,02.400,0


26-b) Kiraya verilen ve 2 yıllık kira bedeli peşin tahsil edilen gayrimenkul ile ilgili olarak bir sonraki ay yapılacak muhasebe kaydı

H.Kodu Hesabın Adı ........ < Borç AlacalİŞ380- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER HESABI 100,0

600- GELİRLER HESABI 100,0

26-c) Kiraya verilen ve 2 yıllık kira bedeli peşin tahsil edilen gayrimenkul ile ilgili olarak yıl sonunda yapılacak muhasebe kaydı

H.Kodu - Hesabın Adı ! Borç AlacakL 480- GELECEK YILLARA AİT GELİRLER HESABI 1.200,01 380- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER HS. j 1.200,0

27-a) Belediye hizmet binası olarak kullanılmak üzere Şubat ayında aylığı 100 YTL den bina kiralanmış olup, 2 yıllık kira bedeli olarak 2.400.- YTL peşin ödenmiştir. (Peşin ödenen kiranın lOO.-YTL’sı Şubat ayına, 1000.-YTL’sı sonraki aylara, 1300.-YTL’sı ise gelecek yıllara aittir.)

H.Kodul Hesabın Adi I Bore Alacak630- GİDERLER HESABI 100,0180- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 1.000,0280- GELECEK YILLARA AİT GİDERLER 1.300,0

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HES. 2.376,0360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (Damna V.) 24,0

830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 2.400,0835- GİDER YANSITMA HESABI 2.400,0


2.400,02.400,0

27-b) Belediye tarafından kiralanan ve 2 yıllık kira bedeli peşin ödenen bina ile ilgili olarak bir sonraki ay yapılacak muhasebe kaydı

H.Ködul Hesabın Adı630- GİDERLER HESABI

Borç I Alacak100,0

180- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI 100,0

27-c) Belediye tarafından kiralanan ve 2 yıllık kira bedeli peşin ödenen bina ile ilgili olarak yıl sonunda yapılacak muhasebe kaydı

H.Kodul Hesabın Adı180- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI 1.200,0

280- GELECEK YILLARA AİT GİDERLER HESABI 1.200,0

28-a) (A) hastanesine ait 20.000.-YTL’lik fatura ödenek yokluğu nedeniyle bekletilmektedir.

H.Kodul Hesabın Adı630- GİDERLER HESABI 20.000,0

322- BÜTÇELESTİRİLECEK BORÇLAR HESABI 20.000,0

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamalan 151

28-b) Bütçeleştirilecek borçlar hesabında kayıtlı olan 20.000.- YTL’nın ödeneği temin edilmiş ve ödeme emri belgesi düzenlenmiştir.

H.Kodu| Hesabın Adı Borç Alacak322- BÜTÇELEŞTİRİLECEK BORÇLAR HESABI

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HES.360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (Damqa V.)

20.000,019.800,0


835- GİDER YANSITMA HESABI20.000,0

20.000,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABİ20.000,0

20.000,0

29- Sayıştay denetimi sonucunda ilgilileri adına 70 YTL kamu zaran

çıkanimıştır.

H.Kodul Hesabın Adı Borç Alacak140- KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABI 70.0

600- GELİRLER HESABI 70.0

30-a) Kayıtlı değeri 50.000 YTL olan bir gayrimenkul KDV dahil65.000 YTL na satılmış olup, bedeli belediyenin bankadaki hesabına yatı

rılmıştır. (65.000 YTL nın 5.000 YTL sı KDV dir.)

H.Kodu Hesabın Adı Bore Alacak102- BANKA HESABI

252- BİNALAR HESABI391- HESAPLANAN KDV HESABI600- GELİRLER HESABI

65.000,0! 50.000.0

5.000,010.000.0

805- GELİR YANSITMA HESABI800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI

65.000,065.000,0

30-b) Kayıtlı değeri 50.000 YTL olan bir gayrimenkul KDV dahil65.000 YTL na satılmış olup, 35.000 YTL sı tahsil edilerek belediyenin bankadaki hesabına yatırılmış, geri kalan 30.000 YTL ise bir sonraki ay tahsil

edilecektir. (65.000 YTL nın 5.000 YTL sı KDV dir.)

H.Kodu Hcsabın Adı Bore Alacak102- BANKA HESABI 35.000,0120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI

252- BİNALAR HESABI 391- HESAPLANAN KDV HESABI 600- GELİRLER HESABI

30.000,050.000.0 5.000,0

10.000.0805- GELİR YANSITMA HESABI

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI35.000,0

35.000,0

30-c) Satılan gayrimenkulün bir sonraki ay tahsil edilmesi gereken30.000 YTL ilk kısmı ilgili ay geldiğinde tahsil edilerek belediyenin bankadaki hesabına yatırılmıştır.


H.Kddü Hesabın Adı Borç Alscak102- BANKA HESABI

120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI30.000,0


800- Bü tç e g e l Ir le r İ hesabi30.000,0

30.000,0

31-a) İhtiyaç duyuldukça kullanılmak üzere 20.000 YTL bedelle çeşitli kırtasiye malzemesi ve demirbaşlar alınarak depoya konulmuştur.

H.Kodu Hesabın Adı Borç Alacak150- İLK MADDE VE MALZEME HESABI

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HES. 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

20.000,019.800,0

200,0830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI 20.000,0

835- GİDER YANSITMA HESABİ 20.000.0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI 20.000,0

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 20.000,0

31-b) Depoda bulunan stoklardan 300 YTL tutannda kırtasiye malzemesi ve 4.000 YTL tutarında demirbaş kullanılmak üzere birimlere verilmiştir.

H.KoHu Hesabın Adı Borç Alacak630- GİDERLER HESABI

150- İLK MADDE VE MALZEME HESABI300,0

300,0255- DEMİRBAŞLAR HESABI

150- İLK MADDE VE MALZEME HESABI4.000,0

4.000,0

32- Belediye bina yapımı için ihale açmış olup geçici teminat tutan 20.-YTL’dır. İhaleye girebilmek için isteklilerden birisi geçici teminat tutarını belediyenin bankadaki hesabına nakit olarak yatırmıştır. Diğer bir istekli geçici teminat olarak Devlet tahvili vermiştir. Başka bir istekli de 20.-YTL tutarında teminat mektubu vermiştir.

Geçici teminat olarak Devlet tahvili alınması

H.Kodu| Hesabın Adı Borç Alacak912- KİŞİLERE AİT MENKUL laYMETLER HESABI 20,0

913- KİŞİLERE AİT MENKUL KIYMETLER EMANETLERİ HESABI 20,0


Geçici teminat olarak teminat mektubu alınması

; H;Kodui Hesabın Adı Borç Alacak910- TEMİNAT MEKTUPURI HESABI 20,0

911- TEMİNAT MEKTUPURI EMANETLERİ HESABI 20,0

33- Belediyenin açmış olduğu bina yapımına ilişkin ihale sonuçlanmış ve ihale l.OOO.-YTL bedelle teminat mektubu vermiş olan istekli üzerine kalmıştır. İsteklilerin geçici teminatlan iade edilmiştir.

IM !kodu Hesabın Adı | Borç Alacaka- Nakit teminat iadesi

330- ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HS.

20,020,0

b- Devlet tahvili teminat iadesi 913- KİŞİLERE AİT MENKUL KIYMETLER EMANETLERİ HS.

912- KİŞİLERE AİT MENKUL KIYMETLER HESABİ20,0

20,0

911-c- Teminat mektubu teminat iadesi

TEMİNAT MEKTUPLARI EMANETLERİ HESABI 910- TEMİNAT MEKTUPLARI HESABI

20,020,0

34- Ihalej/i kazanan istekli kesin teminat olarak 60 YTL tutannda teminat mektubu vermiş ve kendisi ile KDV hariç 1.000 YTL üzerinden

sözleşme imzalanmıştır.

®ffiKo3îî||î HosIBinliAdı lİoîçP; İSüiSâlH920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI 1.000,0

921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI 1.000,0910- TEMİNAT MEKTUPLARI HESABI 60,0

911 - TEMİNAT MEKTUPLARI EMANETLERİ HESABİ 60,0

35- Müteahhide üç eşit taksitte hakediş ödemelerinden mahsup edilmek üzere teminat karşılığı 300.-YTL avans verilmiştir. (Teminat olarak teminat mektubu verilmiştir.)Teminat alınmasına ilişkin muhasebe kaydı;

Hesabın Adı İ fB S f lS ISîüiKI911- TEMİNAT MEKTUPLARI EMANETLERİ HESABI 300,0

910- TEMİNAT MEKTUPLARI HESABI 300,0

Müteahhide avansın verilmesine ilişkin muhasebe kaydı;

IHesabın Adı259- YATIRIM AVANSLARI HESABI

103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI (Damga V.)

S B m i l İ Alacak300,0

297,03,0

36- Müteahhit işe başlamış ve KDV hariç 150.-YTL tutanndaki ilk

hakedişini idareye vermiştir. (KDV tutan 27.-YTL’dır.)


258- YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI259- YATIRIM AVANSLARI HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

177,0075,50

100,001,50


177,00177,00


177,00177,00

921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABİ 920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI

150,00150,00

37- Müteahhit KDV hariç 500.-YTL tutarındaki ikinci hakedişini idareye vermiştir. (KDV tutarı 90.-\TL’dır.)

w H.Kodu| Hesabın Adı 1 Borç Alacak258- YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI

103- VERİLEN ÇEK VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI259- YATIRIM AVANSLARI HESABI360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

590,00485.00100.00



590,00905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI


590,00921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI

920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI500,00

500,00

38- Müteahhit işi tamamlamış ve KDV hariç 350.-YTL tutarındaki

son hakedişini idareye vermiştir. (KDV tutarı 63,-YTL’dır.) Gerekli yasal işlemler tamamlanarak müteahhidin teminat mektuplan iade edilmiştir. (Nakit yetersizliği nedeniyle son hakedişe ilişkin olarak müteahhide ödeme yapılamamıştır.)

ü lk o d u Hesabın Adı | Borç R u ic a liî '258- YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI

259- YATIRIM AVANSLARI HESABI 320- BÜTÇE EMANETLERİ HESABI 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

413,00100,00309.50


835- GİDER YANSrrMA HESABI413,00

413,00905- ODENEKLI GIDERLER HESABI


413,00921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI

920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI350,00

350,00

39- Kurum adına tescili yapılan bina muhasebe kayıtlanna alınmıştır.


40- Müteahhidin teminat mektupları iade edilmiştir.

911- TEMINAT MEKTUPLARI EMANETLERİ HESABI 360.0910- TEMİNAT MEKTUPLARI HESABI 360,0

41-a) 1.000.000 ABD Doları proje kredisi sağlanmış ve belediye

adına açılan özel hesaba aktarılmıştır. (Kur: 1 Dolar = 1 YTL)

104- PROJE ÖZEL HESABI 410- DIŞ MALİ BORÇLAR HESABI

1.000.000,0

1.000.000,0

41-b) Alınan proje kredisi ile ilgili olarak gerçekleştirilmekte olan proje için KDV dahil 100.000 YTL hakediş ödemesi yapılmıştır.

258- YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI 104- PROJE ÖZEL HESABI 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

100.000,099.000,01.000,0


100.000,0100.000,0


100.000,0100.000,0

921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI 920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI

84.745,784.745,7

41-c) Alınan proje kredisi ile ilgili olarak gerçekleştirilmekte olan proje için KDV dahil 100.000 YTL tutarında makine ve cihaz alınmıştır.

253- TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABİ 104- PROJE ÖZEL HESABI 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HESABI

100.000,099.000,01.000,0


100.000,0100.000,0


100.000,0lOO.OOÖ̂O

921- GİDER TAAHHÜTLERİ KARŞILIĞI HESABI 920- GİDER TAAHHÜTLERİ HESABI

84.745,784.745,7

42- Gerekli yasal prosedür tamamlanarak kurulan şirkete sermaye

olarak 80.000 YTL verilmiştir.


H.Kodul Hesabın Adı | Borç Alacak241- MAL VE HİZMET ÜRETEN KURULUŞLARA YATIRILAN SER. HES.

103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI80.000,0

80.000,0830- BÜTÇE GİDERLERİ HESABI

835- GİDER YANSITMA HESABI80.000,0

80.000,0905- ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI 80.000,0

900- GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI 80.000,0

43- Depozito olarak 50 YTL tahsil edilerek bankaya yatırılmıştır.

İH. Kodu I Hesabın Adı102- BANKA HESABI

430- ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI50,0

44- SSK’na ödenmesi gereken 3000 YTL kanuni ödeme süresi içinde ödenememiştir.

H.Kodul I Hesabın Adı368- VADESİ GEÇMİŞ ER. VEYA TAKSİT. VERGİ VE DİĞER YÜK. HS.

361- ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ HESABI3.000,0

Alacak

3.000.0

45-a) 100 YTL bina inşaat harcı tahsil edilmiştir.

H.KocİliI Hesabın Adı Bore Alacak102- BANKA HESABI 100,0

600- GELİRLER HESABI 100,0805- GELİR YANSITMA HESABİ 100,0

800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI 100,0

45-b) Tahsil edilen 100 YTL bina inşaat harcının 20 YTL’sının fazla tahsil edildiği vatandaşın itirazı üzerine sonradan anlaşılmış ve fazla tahsil edilen 20 YTL ilgilisine ödenmiştir.

H.Kodu Hesabın Adı I Borç Alacak600- GELİRLER HESABI

103- VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME E.20,0

20,0810- BÜTÇE GELİRLERİNDEN RET VE İADELER HS

805- GELİR YANSITMA HESABI20,0

20,0

46-a) Gelirierden alacaklar hesabında kayıtlı lOO.-YTL için yasal takip başlatılmıştır.

! H.Kodu Hosabın Adı | Borç Alacak121- GELİRLERDEN TAKİPLİ ALACAKLAR HESABI 100,0

120- GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABİ 1— ■■1 100,0

46-b) Gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı bulunan 100.- YTL takipli alacak 15.-YTL gecikme zammı ile birlikte tahsil edilmiştir.


H.Kodul Hesabın Adı102- BANKA HESABI

121- GELİRLERDEN TAKİPLİ ALACAKLAR 600- GELİRLER HESABI

115,0100,015,0

805- GELİR YANSITMA HESABI _________ 800- BÜTÇE GELİRLERİ HESABI

115,0115,0

YIL SONÜ MÜHASEBE İŞLEMLERİ

Dönem sonu işlemleri mali yılın sonunda geçici mizanın çıkarılma

sından sonra yapılan aşağıdaki işlemlerden oluşmaktadır.

A) Bütçe Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemler!

Bütçe hesaplan hesap planında yer alan aşağıdaki hesaplardan o- luşmaktadır:

8-Bütçe Hesaplan

800 Bütçe Gelirleri Hesabı


810 Bütçe Gelirlerinden Ret Ve İadeler Hesabı

830 Bütçe Giderleri Hesabı



895 Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabı

Yukarıda yer alan bütçe hesaplarından; 800-Bütçe Gelirleri Hesabı, 805-Gelir Yansıtma Hesabı, 810-Bütçe Gelirierinden Ret ve İadeler Hesabı, 830-Bütçe Giderleri Hesabı ve 835-Gider Yansıtma Hesabı yıl sonunda 895- Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına devredilerek kapatılır.

834-Geçen Yıl Bütçe Mahsuplan Hesabı ise Yönetmeliğin 357 nci maddesi uyannca jnlı içinde kapanmış olacağından, dönem sonunda zaten kapanmış olan bu hesap ile ilgili olarak yapılacak bir işlem bulunmamaktadır.

800, 805, 810, 830,‘835 nolu hesapların 895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabına devredilerek kapatılmasından sonra 895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabının da kendiliğinden kapanmış olması gerekmektedir. Bütçe hesaplan bilançoda yer almazlar.

Yapılması gereken muhasebe kayıtlarını örneklerle gösterecek olursak;

1. Bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi bütçe gelirleri hesabına

borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına alacak kaydedilir. 800-Bütçe Gelirleri Hesabının geçici mizanda aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

158 YereL Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları

Borç

800

BÜTÇE GELİRLERİ HESABI Alacak

12.000.000

H.Kodu Hesabın Adı Borç Alacak

800-Bütçe Gelirleri Hesabı

895- Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabı

12.000.000

12.000.000

2. Bütçe giderleri hesabının borç bakiyesi bütçe giderleri hesabına

alacak, bütçe uygulama sonuçlan hesabına borç kaydedilir.

Borç

830

BCİTÇE GİDERLERİ HESABI Alacak

13.000.000


895- Bütçe üygulama Sonuçları Hesabı

830- Bütçe Giderieri Hesabı

13.000.000

13.000.000

3. Bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabının borç bakiyesi bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçlan he



810

Borç BÜTÇE GELİRLERİNDEN RET ve İADELER HESABI Alacak

500



810-Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı

500

500

4. Gider yansıtma hesabının alacak bakiyesi gider yansıtma hesabına borç, bütçe uygulama sonuçlan hesabına alacak kaydedilir.

Borç

835

GİDER YANSITMA HESABİ Alacak

13.000.000


835- Gider Yansıtma Hesabı

895-Bütçe üygulama Sonuçlan Hesabı

13.000.000

13.000.000

5. Gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi gelir yansıtma hesabına

alacak, bütçe uygulama sonuçları hesabına borç kaydedilir.


Borç

805

GELİR YANSITMA HESABI Alacak

2 .000.000 500



805- Gelir Yansıtma Hesabı

11.999.500

11.999.500

Yapılan bu kayıtlardan sonra 895-Bütçe üygulama Sonuçları Hesabı da kendiliğinden kapanmış olacaktır.

895

Borç BÜTÇE ÜYGÜLAMA SONUÇLARI HESABI Alacak

11.999.500 12.000.000

500 13.000.000

13.000.000

25.000.000 25.000.000

B) Ödenek Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri (Belediye, Bağlı İdare ve Birliklerde)

Yıl sonu itibariyle ödenek hesaplarının aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;


900

Borç GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI Alacak

16.000.000 14.000.000

Borç

901

BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABİ Alacak

1.000.000 16.000.000

Borç

905

ÖDENEKLİ GİDERLER HESABİ Alacak

13.000.000

1. 905-Ödenekli Giderler Hesabının borç bakiyesi olan 13.000.000 YTL 901-Bütçe Ödenekleri Hesabına devredilerek kapatılır.


901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

905- Ödenekli Giderier Hesabı

13.000.000

13.000.000

2. Yılı içinde kullanılmayan ödeneklerden, gerek mevzuatı gereği bir sonraki yıla devredilecek ödenekler gerekse iptal edilecek ödenekler 901- Bütçe Ödenekleri Hesabına borç, 900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilir. Örnekte yıl sonu itibariyle 2.000.000 YTL ödeneğin kullanılmadığı ve bunun 600.000 YTL sının devri gereken ödenek olduğu varsayıldığında;



901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı

2 .000.000

2 .000.000

Bu kayıtlardan sonra kesin mizanda 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı, 901-Bütçe Ödenekleri Hesabı ve 905-Ödenekli Giderler Hesabının kapanmış olması gerekmektedir. Bu üç hesabın devri gereken ödenek olsa dahi dönem sonunda kapatılması gerekmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, devri gereken ödeneğin (örnekte 600.000 YTL) er

tesi yıl dönem başında 900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabına borç,901-Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydedilerek ertesi yıl kayıtlarının

devreden ödenek tutan kadar yeniden açılmasıdır.

Yukanda da belirtildiği gibi 900, 901 ve 905 nolu hesaplann yıl so

nunda kapanmış olması gerektiğinden bu üç hesap bilançoda yer almaz.

Mali yılın sonuna kadar hizmet yerine getirildiği veya mal teslim alındığı halde mahsubu yapılamadığından mahsup dönemine aktarılan ön ö-

demeler bulunması halinde, mahsup dönemine aktarılması gereken ödeneklere ilişkin muhasebe kaydının da yapılması gerekmektedir. Mahsup dönemine aktanlan ön ödemeler bulunması halinde, sadece 906-Mahsup Dö

nemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı ve 907-Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı bilançoda yer alır.

C) Ödenek Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri (İl Özel İdarelerinde)

1. Merkez ve merkez dışı birimlerde kullanılmak üzere gönderilen ve yıl sonu itibariyle kullanılmayan ödenekler tenkis edilmek üzere, 900-Gönderilecek Bütçe Ödenekleri hesabına borç, 902- Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabına alacak kaydedilerek tenkis

edilir. Merkez birimine verilen ödeneklerden tenkis edilenler aynca, 904-Ödenekler Hesabına borç, 903-Kullanılacak Ödenekler


2. Ödenekli giderler hesabının borç bakiyesi 904-Ödenekler Hesabına borç, 905-Ödenekli Giderler Hesabına alacak kaydedilir.

3. Yıl sonu itibariyle kullanılmayan ödenek tutarları 901-Bütçe Ö- denekleri Hesabına borç, 900-Qönderilecek Bütçe Ödenekleri


4. Yıl sonunda Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabının borç bakiyesi,

901-Bütçe Ödenekleri Hesabına borç, 902-Bütçe Ödenek Ha

reketleri Hesabına alacak kaydedilir.

Yapılan bu kayıtlardan sonra 900, 901, 902, 903, 904 ve 905 nolu hesaplann kapanmış olması gerekir. Söz konusu hesaplar devri gereken

ödenekler olsa dahi bilançoda yer almazlar.

Mahsup dönemine aktarılan ön ödemeler bulunması halinde; sadece 906-Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı ve 907-

Mahsup Dönemine Aktanlan Ödenekler Hesabı bilançoda yer alır.

D) Bütçe ve Ödenek Hesaplan Dışındaki Dönem Sonu İşlemleri

1. Dönen varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenler

den tahsil edilemeyen tutariar, mali yıl sonunda gelirierden alacaklar hesabına alacak, gelirierden takipli alacaklar hesabına borç kaydedilerek takibe

alınır.



121- Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı

120- Gelirierden Alacaklar Hesabı

XX

XX

2. Duran variıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan, gelirierden alacaklar hesabı, gelirierden tecilli ve tehirii alacaklar hesabı, kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı ve gelecek yıllara ait giderier hesabında kayıtlı tutariardan dönen variıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması

gereken tutariar, bu hesaplara alacak, dönen variıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara borç kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.




XX

XX



122- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı

222- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı

XX

XX


132- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar

232- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı

XX

XX


180- Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı

280- Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı

XX

XX

3. Bütçe emanetleri hesabında kayıtlı olan tutarlar, zamanaşımı süresine göre bütçe emanetleri hesabının ilgili yardımcı hesabına aktarılması gerektiğinden, yıllara göre yardımcı hesapları itibariyle bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.


320.01- Bütçe Emanetleri Hesabı

320.02- Bütçe Emanetler Hesabı

XX

XX

4. Kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap gruplan içindeki iç ve dış mali borç hesaplannda kayıtlı borçlar için işlemiş faiz tutarlan hesaplanır ve ilgili dönemde ödenmek üzere ilgisine göre kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu veya uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap

grubu içindeki gider tahakkukları hesabına alacak, giderler hesabına borç kaydedilir.



630- Giderler Hesabı

381- Gider Tahakkukları Hesabı


XX

XX

XX

5. üzün vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan,

tahviller hesabı, uzun vadeli diğer iç mali borçlar hesabı, dış mali borçlar hesabı, gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkuklan hesabında kaj/ıtlı tutarlardan vadeleri bir yılın altına inmesi nedeniyle, kısa vadeli yabancı kay

naklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması gerekenler bu hesaplara borç, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara alacak kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.


400- Banka Kredileri Hesabı

300- Banka Kredileri Hesabı

XX

XX


403- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı

303- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı

XX

XX


404- Tahviller Hesabı

304- Cari Yılda Ödenecek

Tahviller Hesabı

XX

XX



409- üzün Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

309- Kısa Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı

XX

XX


410- Dış Mali Borçlar Hesabı

310- Cari Yılda Ödenecek Dış Mali

Borçlar Hesabı

XX

XX


438- Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı

368- Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya

Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı

XX

XX


480- Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı

380- Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı

XX

XX



381- Gider Tahakkuklan Hesabı

XX

XX

6. Yılı içerisinde emekliye ayrılacak ya da işten çıkarılacak işçilere ilişkin kıdem tazminatı karşılıkları ile gider karşılıkları uzun vadeli yabancı kaynaklar grubu içerisinde yer alan kıdem tazminatı karşılıklanndan çıkarılarak

kısa vadeli yabancı kaynaklar grubuna devredilir.



472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı


XX

XX

7. İl özel idarelerinde öz kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan “Değer Hareketleri” hesap grubundaki hesaplar değer hareketleri sonuç hesabının ilgili yardımcı hesaplarına kaydedilerek kapatılır. Bu işlemler sonucunda, muhasebe birimleri arası işlemler hesabı kesin mizanda bakiye

vermez.

8. Değer hareketleri sonuç hesabında kajntlı tutarlar, bu hesaplann ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.

9. Dönem sonunda ilgili varlık ve yabancı kaynak hesaplarında kayıtlı

olup, yabancı para cinsinden izlenen tutarlar değerlemeye tabi tutulur ve raporlama tarihindeki gerçek değerleri ile mali raporlarda gösterilir. (Döviz ku

runda artış olduğu varsayıldığında)


104- Proje Özel Hesabı XX

105- Döviz Hesabı XX

600- Gelirler Hesabı XX


630- Giderler Hesabı XX

310- Cari Yılda Ödenecek Dış

Mali Borçlar HesabıXX

410- Dış Mali Borçlar Hesabı XX

10. Yeniden değerlemeye tabi tutulması gerekli olan taahhütler de

ğerlemeye tabi tutulur.


920- Gider Taahhütleri Hesabı

921- Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı

XX

XX


11. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar hesap gruplarında yer a- lan hesaplarda kayıtlı değerlerden yeniden değerleme İşlemine tabi tutulması gerekenler, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 163 üncü maddesi hükümlerine göre yeniden değerlemeye tabi tutulur.


251- Yer Altı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı XX

252- Binalar Hesabı XX

253- Tesisi, Makine ve Cihazlar Hesabı XX

254- Taşıtlar Hesabı XX

255- Demirbaşlar Hesabı XX

257- Birikmiş Amortismanlar Hesabı XX

522- Yeniden Değerleme Farklan Hesabı XX

12. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar hesap gruplarında yer a-

lan hesaplarda kayıtlı amortismana tabi tutulması gereken varlıklara ilişkin amortisman işlemleri yapılır.


630- Giderier Hesabı

257- Birikmiş Amortismanlar Hesabı

XX

XX

13. Hesaplanan yıllık kıdem tazminatı toplamı kıdem tazminatı karşılığı hesabına kaydedilir.


630- Giderier Hesabı


XX

XX

E) Faaliyet Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri

Faaliyet hesaplan hesap planında yer alan şu hesaplardan oluşmaktadır:

6-Faaliyet Hesaplan

600 Gelirler Hesabı

630 Giderler Hesabı


Yıl sonunda geçici mizan çıkarıldıktan sonra, 600-Gelirler Hesabı ve 630-Giderler Hesabının 690-Paaliyet Sonuçlan Hesabı devredilerek kapa

tılması gerekmektedir.

1. Gelirler hesabının alacak bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuç

lan hesabına alacak, gelirler hesabına borç kaydedilir. Geçici mizanda Gelirler Hesabının aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esastı Muhasebe Uygulamaları 169

Borç

600

GELİRLER HESABI Alacak

10.000.000


600- Gelirler Hesabı

690- Faaliyet Sonuçlan Hesabı

10.000.000

10.000.000

2. Giderler hesabının borç bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuçlan hesabına borç, giderier hesabına alacak kaydedilir. Geçici mizanda Giderler

Hesabının aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

Borç

630

GİDERLER HESABI Alacak

8 .000.000


RKodu Hesabın Adı Borç Alacak


630- Giderler Hesabı

8.000.000

8.000.000

3. 600-Qelirler Hesabı ile 630-Qiderler Hesabının 690-Faaliyet Sonuçlan Hesabına devredilerek kapatılmasından sonra;

a) 690-Faaliyet Sonuçlan Hesabı alacak bakiyesi veriyor ise alacak bakiyesi, 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabına devredilerek kapatılır.

b) 690-Faaliyet Sonuçlan Hesabı borç bakiyesi veriyor ise borç baki

yesi, 591-Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabına devredilerek kapatılır.

Borç

690

FAALİYET SONUÇLARI HS. Alacak

8 .000.000 10.000.000



590- Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı

2.000.000

2.000.000

Bu kayıtlardan sonra faaliyet hesaplannın kapanmış olması gerekir. 600-Qelirier Hesabı, 630-Qiderler Hesabı ve 690-Faaliyet Sonuçlan Hesabı bilançoda yer almaz.

4. Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlan hesabında kayıtlı tutariar, bu hesaplann ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır. Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçlan hesabı son beş yılda gerçekleşen olumlu faaliyet sonuçlannı yıllar itibariyle göstermektedir.



570.01- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet

Sonuçlan Hesabı

570.02- Geçmiş Yıllar Olumlu

Faaliyet Sonuçlan Hesabı

XX

XX

5. Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabında kayıtlı tutarlar,

bu hesapların ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır. Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabı son beş yılda gerçekleşen olumsuz faaliyet sonuçlarını yıllar itibariyle göstermektedir.


580.02- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçlan Hesabı

580.01- Geçmiş Yıllar OlumsuzFaaliyet Sonuçlan Hesabı

XX

XX

Her faaliyet döneminin sonunda, dönem sonu işlemleri yapılarak yeni faaliyet döneminin açılış kaydına esas alınacak kesin mizanı çıkarılır. Hazırianan kesin mizanda borç ve alacak kalanı veren hesaplar yeni faaliyet döneminin açılış kaydına esas teşkil eder.

Kesin mizanın düzenlenmesini takiben, dönem sonunda son yevmi

ye olarak borç ve alacak bakiyesi veren hesapların kapatılmasını sağlamak için kesin mizanda borç bakiyesi veren hesaplar alacak kaydı yapılarak, ala

cak bakiyesi veren hesaplar ise borç kaydı yapılarak muhasebe dönemi kapatılır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 413 üncü maddesi uyarınca, mali yılın başında muhasebe ka3fltlarının açılmasını sağlamak üzere bilançoda yer alan hesapların açılış kaydı yapılarak dönem başlatılır.

Açılış kaydını takiben önceki yıl olumlu veya olumsuz faaliyet sonucu geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabı veya geçmiş yıllar olumsuz fa

aliyet sonuçları hesabına aktarılır.

Dizin

açılış bilançosu, 6

Akreditifler Hesabı, 8, 36

Alınan Çekler Hesabı, 7, 14, 17, 113

Alman Depozito ve Teminatlar Hesabı, 10, 11,18,19,81,95, 136

Alman Diğer Avanslar Hesabı, 10, 11, 83,96

Alman Sipariş Avansları Hesabı, 10, 11,

83, 84, 96, 97

Arazi ve Arsalar Hesabı, 9, 53

B

Banka Hesabı, 7, 14,16,17, 20,21, 22,

24, 25, 28, 29, 32, 34, 35, 37, 38, 39, 40,47, 48, 50. 51, 52, 54, 56, 58, 60, 62, 65. 67, 69, 70, 71, 74, 77. 78, 80, 82, 84, 86, 88, 90, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 101, 112, 113, 117, 127, 128, 132, 133,134, 136

Banka Kredi Kartlarından Alacaklar

Hesabı, 7, 15

Banka Kredileri Hesabı, 10, 11, 76, 92,

165

Binalar Hesabı, 9, 53, 168

Birikmiş Amortismanlar Hesabı, 9.25,

48, 53. 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 70, 71, 72, 74, 75, 110, 168

Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı, 8.

36, 37

Bütçe Emanetleri Hesabı, 10, 80, 81, 116, 164

Bütçe Gelirleri Hesabı, 12, 16.21, 22, 24,

25, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34, 35, 36,47,48, 50, 51, 52, 53, 54. 55, 56, 57, 58, 60. 62, 63, 64, 65, 67, 70, 71, 74,77, 80,

81, 82, 83, 88, 90, 91, 94, 95, 98, 102, 108, 109, 112, 114, 119, 134, 136, 157, 158

Bütçe Gelirlerinden Ret ve iadeler

Hesabı, 12, 16, 25, 82, 83.109.111,

119,157

Bütçe Giderleri Hesabı, 12,18,23, 28.

29. 33, 34, 35, 37, 38, 39.41, 42, 43, 46,49, 50. 51. 52, 53. 54, 55, 56, 57. 58, 59.60. 61, 62, 64, 65, 66, 67. 68, 69, 71, 72,73. 76. 77, 78, 79, 80, 81. 86. 87, 89,110, 116, 118, 119, 126, 131. 157. 158

Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı. 13,

120, 121, 122, 123, 124, 125,162, 163

Bütçe Ödenekleri Hesabı, 13, 120, 121,

122, 124, 128, 129, 132. 133, 161, 162.

163

Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı. 12.

114, 115, 117, 119, 157, 158, 159, 160

Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı, 10, 80,

110, 116

Büyük defter, 6, 7

Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar

Hesabı, 10, 79, 95.166

Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı.

10. 76, 93

D

Değer Hareketleri Sonuç Hesabı, 12,

101, 102, 103

Dernirbaşlar Hesabı, 9. 53. 168

Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı.

S, 42,43, 44, 90

Dış Mali Borçlar Hesabı, 11, 18, 41, 79,

166,167


Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı,

10, 11,87, 97

Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı, 9,

74

Diğer Hazır Değerler Hesabı, 7,15, 16,

17,19

Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabı, 9,

53

Diğer Menkul Kıymet ve Varlıklar

Hesabı, 8, 9, 21, 45

Diğer Stoklar Hesabı, 8, 32, 33, 34

Diğer Uzım Vadeli Yabancı Kaynaklar

Hesabı, 11, 99

Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu

Hesabı, 12, 106, 170

Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu

Hesabı, 12, 106, 170

dönemsel mali raporlar, 5

Dönen Varlıklar, 7, 8

Döviz Gönderme Emirleri Hesabı, 7, 15,

19, 39,49, 78, 79, 89, 117

Döviz Hesabı, 7, 15, 20, 21, 29,40, 50,

94, 113, 167

Duran Varlüdar, 9, 61, 63, 65, 67, 74

Emanetler Hesabı, 10,18, 19, 30, 36, 70,

81, 134, 136, 164

Faaliyet Sonuçları Hesabı, 12, 100, 101,

105, 106, 107,109, 111, 112, 169, 170, 171

G

Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı, 12,

40, 110, 116, 118, 119, 127, 128, 132,133,157

Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet

Sonuçları Hesabı, 12, 100, 105, 107

Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet

Sonuçlan Hesabı, 12, 101, 106,107

Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı, 10,

88, 98, 166

Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı, 8,

42, 73,164

Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı, 11,

88, 98, 166

Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı, 9,

42,164

Gelir Yansıtma Hesabı, 12, 16,21,22,

24, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34, 35,36,47, 48, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57,58, 60, 62, 63, 64, 65, 67, 70, 71, 74, 80,81, 82, 83, 88, 90, 91, 94, 95, 98,102, 108, 109, i l i , 112, 113, 114,115, 119,120, 134, 136,157, 160

Gelirlerden Alacaklar Hesabı, 8, 9, 16,

24,25, 26, 27, 31,47, 48, 49, 54, 56, 58, 60, 63,65,108, 110,112, 113, 114, 115, 163

Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı, 8, 24,25,27,31,49,110,163 ,

Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar

Hesabı, 8, 9,24, 25, 26, 27, 48, 491

Gider Taalılıütleri Hesabı, 13, 69, 137,

167 i'

Gider Taalıhütleri Karşıhğı Hesabı^ 13,

69,137, 167 '

Gider Talıakkukları Hesabı, 10, ll,ı77,

78, 79, 88, 89, 98, 99, 165, 166

Gider Yansıtma Hesabı, 12,18, 23,28,

29, 33, 34, 35, 37, 38, 39,40,41,42, 43,46,49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56,57, 58,59, 60, 61, 62, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 71, 72, 73, 76,77, 78,79, 80, 81, 86, 87, 89, 110,116, 117, 118, 119,126, 127, 128, 131, 132,133, 157, 159

Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı,

13, 120,122,123, 124, 125,128,130, 131, 132, 133, 161, 162, 163

H

Haklar Hesabı, 9, 70

Hazır Değerler, 7

Dizin 175

Hesaplanan Katma Değer Vergisi

Hesabı, 11,43,44,90M

I

îlk Madde ve Malzeme Hesabı, 8, 32

İndirilecek Katma Değer Vergisi

Hesabı, 8,42, 43, 90

İş Avans ve Kredileri Hesabı, 8, 36,40

K

Kamu İdareleri Paylan Hesabı, 10, 84

Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı,

10, 11,76,77, 92,165

Kasa defteri, 7

Kasa Hesabı, 7, 14,15,20,21, 22, 24,25,

32, 34, 35, 36, 37, 38, 39,40, 47,48, 54, 56, 58, 60, 62, 65, 67, 71, 74, 78, 80, 81,82, 83, 84, 86, 88, 90, 93, 95, 96,97, 98, 101, 112, 113, 117, 127, 128, 132, 133, 134, 136

Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı, 10,

11,87, 97, 167,168

Kısa Vadeli Diğer İç Mali Borçlar

Hesabı, 10, 76

Kişilerden Alacaklar Hesabı, 8, 23, 24,

30, 33, 35. 37, 38, 39, 40,44, 46,47, 57,59, 61, 63, 66, 68, 70. 83, 85, 103, 108, 110, 112, 113, 114, 117, 126,131, 136

Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri

Hesabı, 13, 134,135, 136

Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı,

13, 134

Kullanılacak Ödenekler Hesabı, 13, 120,

121, 123,124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 133, 162, 163

Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar

Hesabı, 8, 9, 27, 28,29,49, 50

Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve

Krediler Hesabı, 8, 36, 37, 38,118,

127, 128, 132, 133

Malisup Dönemine Aktarılan

Ödenekler Hesabı, 13, 120, 121, 124,

125, 126, 127, 128,129, 130, 132, 162, 163

Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler

Hesabı, 9, 50

Menkul Kıymet ve Varlıklar, 8, 9

Menkul Varlıklar Hesabı, 8,21, 45, 135

Merkez Bankası, 17,18,19, 20, 29, 30,

40, 41, 78, 79, 80, 89, 93, 94, 99

Mulıasebe Birimleri Arası İşlemler

Hesabı, 12,101

Muhasebe İşlem Fişi, 6

muhasebeleştirme belgeleri, 6, 7

N

Ödeme Emri Belgesi, 6

Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri

Hesabı, 10, 84, 86

Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı, 10,

30, 34, 35,43,44, 84, 86, 90

Ödenekler Hesabı, 13, 120, 121, 123,

124, 125, 126, 127, 162

Ödenekli Giderler Hesabı, 13, 120, 121,

124, 125, 128, 129, 130, 131, 161, 162

Özel Maliyetler Hesabı, 9,70

nakit esasma dayalı muhasebe sistemi,

5

Nazım Hesaplar, 13

Net Değer/Sermaye Hesabı, 11, 53, 57,

60, 62, 64, 66, 69, 71, 104,105, 106


Personel Avansları Hesabı, 8, 36, 40

Proje Özel Hesabı, 7, 8,15, 36,41, 167

u

Uzun Vadeli Diğer İç Mali Borçlar

Hesabı, 11,92

saydamlık, 5

Sayım Fazlaları Hesabı, 11, 15.16, 19,

22, 23, 33, 35, 45, 46. 90

Sayım Noksanları Hesabı, 8,15, 16, 19,

23, 24, 31, 34, 36,43, 46.47, 108

Sayıştay, 30,31,32, 151

Sosyal Sigortalar Kurumu, 30

tahakkuk esasma dayalı mulıasebe

sistemi, 5

Tahviller Hesabı, 11, 78, 92,165

Takipteki Kurum Alacakları Hesabı, 8,

28. 50

Taşıtlar Hesabı, 9, 53, 168

Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı,

13, 38. 39.134

Teminat Mektupları Hesabı, 13. 38. 39.

133

Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı. 53

Ticari Mallar Hesabı. 8, 32

Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri

Hesabı, 7,14,17,20. 23,28, 33, 34, 35,

36. 37. 38. 39, 42, 43. 46.49, 53, 55, 57,59, 62, 64, 66, 69,70, 71, 72, 73,77, 78.79, 81, 82, 83, 85, 86, 87, ,89, 95,102, 117

Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı,

8. 24

Yapılmakta Olan Yahrımlar Hesabı. 9.

52. 53. 55, 57, 59

Yabrım Avansları Hesabı, 9, 53

Yeniden Değerleme Farkları Hesabı, 12,

25,48, 52. 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63. 64. 65, 66, 67, 68. 69, 71, 72,73, 74. 75, 104, 168

Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı, 9,

53

Yevmiye defteri. 6. 7

Yerel Yönetimler Reformunu Destekleme Programı Kitap Dizisi

1. Belediye Yönetimi

2. İl Özel İdaresi Yönetimi

3. Yerel Yönetimlerde İşbirliği ve Katılım

4. Yerel Yönetimlerde Mali

Yönetim

5. Yerel Yönetimlerde Yatırım Planlaması ve Hizmet Sunumu

6.Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe üygulamaları

Editör: Ayşegül Sabuktay



Editör: Tayfun Çınar



Documents

Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları · PDF filekitabı Yerel Yönetimlerde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamalar ı ... 253 Tesis, Makine ve Cihazlar ... 361