Yûnus Emre Dîvânı Mustafa Kaçalin

8/19/2019 Yûnus Emre Dîvânı Mustafa Kaçalin

1/104

YÛNUS AMRA[1240-1320]

DÎVÂN[Süleymaniye Ktp. Fatih Kit. 3889/2. sy. 55b-209b yr.]

Mikrofilm Ar ivi 877. sy.ş

Haz rlayanıMustafa S. KAÇAL Nİ

stanbul 2004İ


2/104

2 YÛNUS AMRA

1.

55

b 01. Sensüz yola girür-isem çârem yo ad m atma ağ ı ğGevdemde quvvetüm sensin ba um götürüp gétmegeş

02. Göñlüm cânum ‘aqlum bilüm senüñ-ile qarâr éderCân qanad açuq gerek uçuban dosta gétmegeı

03. Kendüliginden geçeni to an éder ma‘ ûq anğ ş ıÖrdege keklige salar süre érüben tutma ağ

04. Biñ Hamza’ca quvvet vérmi qâdir Çalab ‘ q erineş ışTa lar yol ndan rar qasd éder dosta gétmegeğ ı ı ı

56

a 05. Yüz biñ Ferhâd külüng alup qazar ta lar bünyâd nğ ı ıQayalar kesüp yol éder Âb- Hayât aq tma aı ı ğ

06. Âb- Hayât’uñ çe mesi ‘â qlaruñ visâlidürı ş şıSohbeti ‘ q- la éder susam lar yaqma aış ı ış ı ğ

07. ‘Â q m dérem ben aña tañr nuñ uçma n seveşı ı ı ğıUçmaq xod bir tuzaq-durur eblehler cân n tutma aı ğ

08. ‘Â q olan miskîn olur Haq yol na teslîm olurşı ıHer ne dérseñ boyun tutar çâre yoq göñül y qma aı ğ

09. Bildük gelenler geçdiler gördük qonanlar göçdiler‘I q arâb n içen cânlar uymaz göçmege qonma aş ş ı ğ

56

b 10. Dutulmad Yı ÛNUS cân geçdi tamudan uçmaı ğıYola dü üp dosta géder ol asl na uyaqma aş ı ğ

2.

01. ‘I qdan da‘vî q lan ki i hîç añmaya h rs u hevâş ı ş ı‘I q evine girenlere ayruq ne meyl ü ne vefâş

02. ‘ zzet ü erkân qamus bunlardur dünye sevgüsiİ ıBenüm cevâbum sen eyit ‘ qa ‘izzetümdür bahâış

03. Dili-y-ile ‘ q déyenler bilmezler ‘ q ne-y-’düginiış ış‘I qdan xaber eyitmesün kim dünyâ ‘izzetin seveş

04. Her kim ‘izzetden geçmedi ‘â ql q bühtândur añaşı ıGeçimez dost dö egine at u qat r yaxûd deveş ı

05. YÛNUS’a ‘â q déyüben zinhâr özenüp gelmegilşı 57

a Çoq bezirgân pe mân olur var ca z uzun yolaş ı ğı


3/104

DÎVÂN 3

3.

01. Bir gün yüzüñ gören ki i ‘ömrince hîç unutmayaşTesbîhi sensin dilinde ayruq nesne eyitmeye

02. Tâ‘ata turan zâhidüñ gözleri seni görürse

Tesbîhini unudup ol ayruq secde de étmeye

03. A z na ekker aluban gözleri saña tu olanğ ı ş şUn da ol ekerini ayruq çeyneyüp yutmayaı ş

04. Ben seni sevdügüm içün eger bahâ dérler-iseÉki cihân mülkin verem dax bahâs yetmeyeı ı

05. Éki cihân toptolu bâ u bûstân olur- sağ ı 57

b Senüñ qoquñdan eyü gül bûstân içinde bitmeye

06. Gül ü reyhân qoqus ‘â qlara ma‘ ûq yeterı şı ş‘Â q olanuñ ma‘ ûq hergiz öginden gétmeyeşı ş ı

07. srâfîl sûr n üricek maxlûqât turu gelicekİ ıSenüñ ünüñden artuq hîç qula um da é itmeyeğ ş

08. Zühre yére énübeni sâz n nüvaxt eyler-iseı‘Â quñ ‘i reti sensüz gözi ol yaña gétmeyeşı ş

09. Ne éderler xânumân ya sensüz éki cihânı ı

Éki cihân fidî saña kimsene gümân dutmaya

10. Sekiz uçma uñ hûrîsi eger bezenüp gelelerğSenüñ sevgüñden özgeyi göñlüm hîç qabûl étmeye

58

a 11. Bu dünyede ne ola kim âx retde ol olmayaıHûr- la lmân gelicek ‘â q elin uzatmayaı ğı şı

12. YÛNUS seni seveliden be âret old cân naş ı ıHer dem yeñi dirlikdedür hergiz ‘ömrin eksitmeye

4.

01. Éki cihân z ndân- sa gerek baña bûstân olaı ıAyruq baña ne am ussa çün ‘inâyet dostdan olağ ğ

02. Varam ol dosta qul olam hem aç luban gül olamıHem ötüp bülbüli olam tura um gülistân olağ

03. Dost yüzini gördi gözüm erenlere topraq yüzümSöz añlayana bu sözüm gerek ekeristân olaş

58

b 04. Her da‘vîden geçen ki i dostdan yana uçan ki iş ş‘I q erbetin içen ki i geh esrük geh mestân olaş ş ş


4/104

4 YÛNUS AMRA

05. Sensüz éki cihân benüm z ndân görinür gözümeıSenüñ ‘ quñla bili en gerek xâsu ’l-xâsdan olaış ş

06. ‘I qa döyemedi özüm geñsüzin söyerin sözümşYÛNUS senüñ i bu sözüñ ‘âlemlere destân olaş

5.

01. ‘I q etegin tutmaq gerek ‘âq bet zevâl olmayaş ı‘I qdan oquyan bir elif kimseden su’âl olmayaş

02. ‘I q dédügin tuyar- sañ ‘ qa cândan uyar- sañş ı ış ı 59

a ‘I q yol na cândur fidî aña fidî mâl olmayaş ı

03. As l-zâdeler ni ân n eger bilmek diler-iseñı ş ıÖzi o lan da olursa sözinde vebâl olmayağ

04. ‘Âriflerden ni ân budur her göñülde hâz r olaş ıKendüyi teslîm eyleye sözde qîl ü qâl olmaya

05. Görmez misin sen aruy her bir çiçekden bâl éderıSiñek-ile pervânenüñ yuvas nda bâl olmayaı

06. Dürr ü cevher ister-iseñ ‘âriflere x dmet eyleıCâhil biñ söz söyler-ise ma‘nîde misqâl olmaya

07. Miskîn YÛNUS zehr-i qâtil ‘ q elinde tiryâk olurış

‘ lm ü ‘amel zühd ü tâ‘at bes ‘ qsuz halâl olmayaİ ış

6.

59

b 01. Éy ‘â qlar éy ‘â qlar ‘ q mezheb ü dîndür bañaşı şı ışGördi gözüm dost yüzini yas qamu dügündür baña

02. Éy pâdi âh éy pâdi âh u ben beni vérdüm sañaş ş şGenc ü xazînem qamus sensin benüm öñden soñaı

03. Evvel dax bu ‘aql u cân senüñ-ile asl- mekânı ı

Âx r yana sensin mekân u varuram senden yañaı ş

04. Senden saña varur yolum senden seni söyler dilümlle saña érmez elüm bu hikmete qaldum tañaİ

05. Ayruq baña ben démeyem kimseneye sen démeyem 6

a Bu qul o sultân démeyem é idenler qala tañaş

06. Dost ‘ qa ula aldan dünyâ âx ret bir oldış ş ı ıEzel ebed sorar- sañ dün-ile bugündür bañaı

07. Ayruq bize yas olmaya hîç göñlümüz pâs olmayaZîra Haq’dan gelen âvâz savulmaz dügündür baña


5/104

DÎVÂN 5

08. Ben ‘ quñdan ayr lmayam dergâh ndan r lmayamış ı ı ı ıEger benden géder-isem senüñ-ile varam baña

09. Ol dost beni véribidi var bu dünyây gör dédiıGeldüm gördüm xo ârâyi seni seven qalmaz añaş ş

10. Qullar na va‘d’eyledi yar n uçmaq vérem dédiı ıOl dostlaruñ sevindügi yar num bu gündür bañaı

6

b 11. Bu âh- la bu zâr- la bu hikmeti kim ne bileı ıBilse dax gelmez dile tutdum yüzüm senden yañaı

12. Sensin baña cân u cihân sensin baña genc-i nihânSenden-durur ass ziyân ne i gele benden bañaı ş

13. YÛNUS saña tutd yüzin unutd cümle kend’özinı ıCümle saña söyler sözin söz söyleden sensin baña

7.

01. Añmaz m s ñ sen ol güni cümle ‘âlem hayrân olaı ı şN’édesini bilemeyüp bî-xod u ser-gerdân ola

02. srâfîl sûr n üre hep maxlûqât yérden turaİ ı ı 6

a Dérilüben ha ra vara qâdî anda Sübhân olaş

03. Zebânîler çeke duta élede tamuya ata

Deri yana süñük tüte qat ulu ef ân olaı ğ

04. Mâlik ça ra tamuya çeküp meydâna getüreğıTañr qorq s ndan tamu zârî q lup nâlân olaı ı ı ı

05. Ta lar yérinden r la gökler heybetden yar lağ ı ı ıIlduzlar ba q r la dü e yére altân olağı ı ı ş ğ

06. Yazuqlar müzdler dart la anca perdeler y rt laı ı ıBilmedügüñ günâhlaruñ anda saña ‘ayân ola

07. YÛNUS eydür i bu sözi erenlere topraq yüzişDiler Haqq göre gözi ‘inâyet ger andan olaı

8.

6

b 01. Géder-idüm ben yol s ra yavlaq uzam bir a açı ış ğBöyle latîf böyle îrîn göñlüm eydür birqaç s r açş ı

02. Böyle uzamaq ne ma‘nîdür çünki bu dünye fânîdürBu fudûll q ni ân dur gel berü miskînlige geçı ş ı

03. Böyle latîf bezenüben böyle îrîn düzenübenşGöñül Haqqa uzayuban dilek nedür neye muhtâc


6/104

6 YÛNUS AMRA

04. A aç qar r devrân döner qu buda a bir kez qonarğ ı ş ğDax saña qu qonmam ne gügercin ne xod dürrâcı ş ış

05. Bir gün saña zevâl ére yüce qaddüñ éne yéreBudaqlaruñ oda gire qaynaya qazan q za saçı

62

a 06. YÛNUS imdi sen bir néce eksükligüñ yüz biñ oncaQur’a aca yol sor nca teferrüclen yoluña geçğ ı

9.

01. Sen bu cihân milkini Qâf’dan Qâf’a dutduñ tutYa bu ‘âlem mâl n oynayuban utduñ tutı ı

02. Süleymân’uñ taxt na âd olup oturduñ bilı şDîve perîye düpdüz hükümleri etdüñ tut

03. Fir‘avun’uñ xazînesin Nû inrevân genci-leşQârûn mâl na qatup sen mâluña qatduñ tutı

04. Bu dünyâ bir loqmadur a zuñda çeynenmi bilğ ş 62

b Çeynenmi i ne yudmaq ha sen an yütdüñ tutş ı

05. ‘Ömrüñ senüñ oq bigi yay içinde toptoluTolm oqa ne turmaq ha sen an atduñ bilış ı

06. Her bir nefes kim gelür keseden ‘ömr eksilür

Çün kese ortaland sen an düketdüñ tutı ı

07. Çün deñize arq olduñ bo azuña geldi suğ ğDeli bigi talp nma éy bî-çâre batduñ tutı

08. Yüz y llar xo l - la ‘ömrüñ olursa Yı ş ığ ı ÛNUSSoñ uc bir nefesdür geç andan da ötdüñ tutı

10.

63

a 01. Nételigüm soran é it hikâyetş

Su vü topraq od u yél old sûretı

02. Dört muxâlif nesneden dört dîvâruñSâz kâr eyledi vérdi kerâmetı

03. Yél-ile topra q ld mu‘allaqğ ı ı ıSu içinde od dutd selâmetı ı

04. R zq ‘ömri tamâm eyledi henüzı ıe cihet olmad n tutdu kisvetŞ ş ı ğı

05. Rûhumdan kimsene xaber vérümezEmrdür qâdirl vérür harekâtığı


7/104

DÎVÂN 7

06. Bâqî tertîblerümi erh édeyimş‘ nâyet mevcûd sem‘ ü basâretİ ı

63

b 07. ‘Aqlumuñ xaberi bugün gey degülAn irder-iseñ evvelki âyetı

08. Su’âl cevâb sözi buña degindürBundan böyle cihânum bî-nihâyet

09. YÛNUS- la buña deñlü nasîbümıGöñül dost tura dilüm ahâdetğı ş

11.

01. ‘I q imâmdur bize göñül cemâ‘atşQ blemüz dost yüzi dâyimdür salâtı

02. Dost yüzni göricek irk ya malandş ğ ıAnuñ’çün qapuda qald erî‘atı ş

64

a 03. Göñül secde q lur dost mihrebindeıYüzin yére urup q lur münâcâtı

04. Münâcât gibi vaqt olmaz aradaKim ola dost- la bu demde xalvetı

05. erî‘at eydür saq n art b raqmaŞ ı ş ı ı

art ol ki iye kim éde x yânetŞ ş ı

06. Erenler nefesi devletlü rumûzAnuñla fitneden olduq selâmet

07. Belî qavlin dédük evvelki demdeHenüz bir demdür ol vaqt ü bu sâ‘at

08. Dérildi bé ümüz bir vaqte geldiş 64

b Bé i bir eyleyüp kim q la tâ‘atş ı

09. Biz kimse dînine xilâf démezüzDîn tamâm ol caq to ar mahabbetı ğ

10. To r l q bekleyen dost qapus ndağ ı ı ıGümânsuz ol bulur ilâhî devlet

11. YÛNUS ol qapuda kemîne quldurEzelden ebede dekdür bu ‘izzet

12.

01. Dîn ü millet sorar- sañ ‘â qlara dîn ne hâcetı şı‘Â q ki i xarâb olur ‘â q bilmez dîn diyânetşı ş şı


8/104

8 YÛNUS AMRA

65

a 02. ‘Â qlaruñ göñli gözi ma‘ ûq déye gétmi olurşı ş şAyruq sûretde ne qalur kim q l sar zühd ü tâ‘atı ı

03. Tâ‘at q lan uçma -içün dîn tutmayan tamu içünı ğOl ékiden fâri olur neye beñzer bu i âretğ ş

04. Her kim dost sever-ise dostdan yaña gétmek gerekıi güci dost ol caq cümle i den olur âzâtİş ı ş

05. Anuñ gibi ma‘ uqanuñ xaberini kim getürürşCebre’îl-i mürsel s maz öyle ol nd i âretığ ş ı ı ş

06. Soru hisâb olmay sar dünye âx ret qovanaı ıMünkir ü Nekîr ne sorar terk ol caq cümle murâtı

07. Xavf u recâ gelmez anda varl q yoql q b ra anaı ı ı ğ 65

b ‘ lm ü ‘amel s maz anda ne terâzû var ne s râtİ ığ ı

08. Ol q yâmet bâzâr nda herbir qula ba qay sı ı ş ı ıYÛNUS sen ‘â qlar- la hîç görmeyesin q yâmetşı ı ı

13.

01. Dün géder gündüz gelür gör nécesi uz gelürPâdi âh hükmi-y-ile ‘âleme düpdüz gelürş

02. Qarañul q sürilür ‘âlem münevver olurı

I d nûr qandîli havâya az az gelürşı ı

03. Bir baq l sa a sola qay qma degme yolağı ğ ıDiñile qu ünini néce dürlü sâz gelürş

66

a 04. Qu xod yumurda-y- d yuvada yérde-y-idiş ı ıO xod qudret ünidür bilmeyene qaz gelür

05. Söz issi sözin alur sûret topraqda qalurHer kim bu hâli bilür kend’özinden vazgelür

06. ‘I q benligüm életdi ‘aq l dört yaña gétdiş ıYÛNUS’a yüki yétdi bilmeyene az gelür

14.

01. Éy beni ‘ay blayan gel beni ‘ qdan qurtarı ışElüñden gelmez-ise söyleme fâsid xaber

02. Hîç kimsene kendüden hâlden hâle gelmedi 66

b Cümlemüzüñ hâlini ma‘ ûq éder muqarrerş

03. ‘Â qlaruñ her hâli ma‘ ûq qat nda biterşı ş ıSözüñ var aña söyle benüm arada nem var


9/104

DÎVÂN 9

04. Her kim ‘ q qadehinden içdi-y-ise bir cur‘aışAña ne yad ne bili ne esrük ü ne xumârş

05. Dost yüzinden niqâb her kim géderdi-y-iseıHicâb qalmad aña ayruq ne xayr u ne erı ş

06. erî‘at edebinden qorqaram söylemegeŞYo - sa eyde-y-idüm dax ayruqs xaberğ ı ı ı

07. Dost q l c ndan Yı ı ı ÛNUS ölür-ise am degülğDost göginden uyanan ma‘ ûq burc ndan to arş ı ğ

15.

67

a 01. ‘I q- la bili cânlara ezel ebed olmay sarş ı ş ıGüm-râh olup bu cihânda kimse bâqî qalmay sarı

02. Bir tona qan bula caq yumay nca mismil olmazşı ıGöñül pisi yunmay nca namâz revâ olmay sarı ı

03. Göñül pisin yud n- sa kibr ü kîni qoduñ- saı ı ıqrâr bütün olmay nca erden na ar olmay sarİ ı ˙ ı

04. Murdâr dünyâya bula an dev irübeni düri enş ş şErden himmet olmay nca ‘ömür geçer yunmay sarı ı

05. YÛNUS imdi sen Haqqa ér dün ü gün göñlüñ Haqqa vér

Göñül gözi görmeyince hîç ba gözi görmeyiserş

16.

67

b 01. ‘I q maqâm ‘âlîdür ‘ q qadîm ezelîdürş ı ış‘I q sözini söyleyen cümle qudret dilidürş

02. Déyen ol é iden ol gören ol gösteren olşHer sözi söyleyen ol sûret cân menzilidür

03. Sûret söz qanda buld söz issi qaçan oldı ı

Sûrete kendü geldi dil hikmetüñ yol durı

04. Bu bizüm ‘i retümüz oldur bu lezzetümüzşçüp esridügümüz ‘ q erbeti gölidürİ ış ş

05. An aña dérsin anuñ söyleyen oldur söz anuñıOl bizüm-durur biz anuñ bu ayr tesbîh dilidürğ ı

68

a 06. YÛNUS sözinde yalan görmedi münkir olan‘Ömrüni ulmete salan ma‘rifet yoxsul dur˙ ı


10/104

10 YÛNUS AMRA

17.

01. Bir ki iye söyle sözi kim ma‘nîden xaberi varşBir ki iye vér göñlüñi cân nda ‘ q eseri varş ı ış

02. unuñ kim ta xo -durur bilüñ kim içi bo -dururŞ şı ş ş

Dün gün öten bayqu -durur sanma bütün dîvâr varş ı

03. Bir devleginç yuva yapar yürür élden yavr qaparıTo an ileyinden sapar zîre elde murdâr varğ ı

04. Yoqdur to anla birligi ya Haqqa lây q dirligiğ ıol ki iden um erligi anuñ safâ na ar varŞ ş ˙ ı

68

b 05. Sûret-ile çoqdur âdem degmesinde yoqdur qademEvvel âx r ol pî -qadem Muhammed dîn serveri varı ş

06. Erenler yol dur mî e mî e qolaydur qolma aı ş ş şMî e olan yérde pa a harâmî çoq ‘Anter’i varş ş

07. eyx ü dâni mend ü velî cümle birdür er yolŞ ş ıYÛNUSdur dervî ler qul Taptuq gibi serveri varş ı

18.

01. Éy ‘ q eri aç gözüñi yér yüzine eyle na arış ˙Gör bu latîf çiçekleri bezenüben geldi geçer

02. Bunlar böyle bezenüben dostdan yaña uzanubanBir sor ax sen bunlara qancarudur ‘azm-i seferı

69

a 03. Her bir çiçek biñ nâz- la öger Haq niyâz- laı ı ıBu qu lar xo âvâz- la ol pâdi âh zikr éderş ş ı ş ı

04. Öger anuñ qâdirl n her bir i e hâ rl nığı ş ˙ı ığıEvet ‘ömri qâsirl n añ ca z beñzi solarığı ı ğı

05. Rengi döner günden güne topra a dökilür gineğ

‘ bret-durur añlayana bu ‘ibreti ‘ârif tuyarİ

06. Ne gelmegüñ gelmek-durur ne gülmegüñ gülmek-dururSoñ menzilüñ ölmek-durur tuymaduñsa ‘ qdan eserış

07. Her bir sözi tuya-y- duñ ya bu am yuya-y- duñı ğ ı ıYürürken uy ya-y- duñ gédeydi senden kâr ü bârı ı

08. Bildüñ gelen geçer-imi gördüñ qonan göçer-imiş ş 69

b ‘I q arâb n içer-imi bu ma‘nîden her kim tuyarş ş ı ş

09. YÛNUS bu sözleri qo l kend’özüñden elüñ yu lğı ğıSenden ne gele bir dégil çün Haq’dan gelür xayr u erş


11/104

DÎVÂN 11

19.

01. Söylememek xarc s söylemegüñ xâs durı ı ıSöylemegüñ xarc s göñüllerüñ pâs durı ı ı

02. Göñüllerüñ pâs n ger sileyin dér-iseñı ı

ol sözi söylegil kim sözüñ xulâsas durŞ ı

03. Quli ’l-haq dédi Çalab sözi to r déseneğ ıBugün yalan söyleyen erte utanas durı

04. Cümle yarad lm a bir göz-ile baqmayanı ış 7

a er‘üñ evliyâs ysa haqîqatde ‘âsîdürŞ ı

05. erî‘at xaberini erh-ile eydem é itŞ ş şerî‘at bir gemidür haqîqat deryâs durŞ ı

06. Ol geminüñ taxtas her néce muhkem olsaıDeñiz mevci qat’olsa taxta u anas durş ı

07. Bundan içerü xaber é it eydeyin éy yârşHaqîqatuñ kâfiri er‘üñ evliyâs durş ı

08. Biz tâlib-i ‘ilmlerüz ‘ q kitâb n oquruzış ıÇalab müderris bize ‘ q xod medresesidürış

09. Evliyâ safâ-na ar édeli günden bérü˙

Hâs l old Yı ı ÛNUS’a her ne kim olas durı

20.

7

b 01. Bu yoql q yol na bugün bize yolda olan kimdürı ı şÉlümüze gönilelüm soruñ qarda olan kimdürş

02. Ne qalduq i bu ‘iqlîmde a r yüklerüñ alt ndaş ğı ıBu yükleri yap lar döküp hâlda olan kimdürı ı ş

03. Seni bunda véribidi teferrüc eyle gel dédi

Sen ev yapars n éy xoca evi târâ olan kimdürı ş

04. Bu fer î gördük aldanduq henüz ‘Ar ’a éremedükş şBu ‘Ar ’a fer e éy xoca göre ferrâ olan kimdürş ş ş

05. Gelüñüz gédelüm gelüñ ki YÛNUS geçti gönüldiAyaqlara dü er Yş ÛNUS bu yola ba olan kimdürş

21.

7

a 01. Benem sâhib-q rân devrân benümdürıBenem u pehlevân meydân benümdürş


12/104

12 YÛNUS AMRA

02. Harâmîden benüm qorqum qayum yoqBu zor u bu quvvet Haq’dan benümdür

03. Ebû Bekr ü ‘Ömer ol dîn ulusı‘Aliyy-i Murtazâ ‘Osmân benümdür

04. Kim ala bu top çevgenümüzdenıTop uran meydânda çevgân benümdür

05. YÛNUS’am ben YÛNUS i bu cihândaşBenem sultân qul sultân benümdürı

22.

7

b 01. Sahhâ ol ‘â q cân na kim dost- la visâli varşı ı ıCân birdür ma‘ ûq- la dax ne dürlü hâli varı ş ı ı

02. Cân u göñül ‘aql u fehim nisâr olsun ma‘ ûq naş ıPes ‘â quñ andan ayru dax ne mülk ü mâl varşı ı ı

03. Bu yér ü gök ‘Ar u fer ‘ q dad -la kâyimdürş ş ış ıBünyâd ‘ qdur ‘â qa her bir arada eli varı ış şı

04. ‘Â qlaruñ ne kim var tecrîd gerekdür aradaşı ıHer nesneye ol hükm éder her yol içinde yol varı

05. Bâqî dirlik seven ki i gerek tuta ‘ q eteginş ış

‘I qdan artuq her nesnenüñ deg irilür zevâli varş ş

72

a 06. ‘Â qlara i bu sûret meselâ göñlek gibidürşı şYüz biñ göñlek eskidürse ‘â qlaruñ muhâli varşı

07. Néceler eydür YÛNUS’a çün qocalduñ ‘ q qo lış ı ğıRûzigâr u ramaz ‘ qa ‘ quñ ne ay u y l varğ ış ış ı ı

23.

01. É idüñ éy ulu ki i size benüm xaberüm varş ş

Zihî devlet benüm bugün kim unuñ gibi yârum varş

02. Yürür-isem öñümdesin söyler-isem dilümdesinOturursam yañumdas n ayruqda ne bâzârum varı

03. Ne yüriyem ne xod aram ne uzaq sefere varamÇünki dost bunda buldum ayruq neye seferüm varı

72

b 04. Iraq yolda bâzergânlar ass étmege géderlerıÇün güher elümde-durur dé ayruq ne seferüm var

05. Miskîn YÛNUS’uñ bu cân ol dosta ula aldanı ş şDem be-dem arturur ‘ q ulu yérden tîmârum varış ı


13/104

DÎVÂN 13

24.

01. Éy sözlerüñ asl n bilen gel-dé bu söz qandan gelürıSöz asl n añlamayan sanur bu söz benden gelürı ı

02. Söz var q lur qay uy âd söz var q lur bili i yadı ğ ı ş ı ş

Eger xorl q eger ‘izzet her ki iye sözden gelürı ş

03. Söz qaradan aqdan degül yazup oq maqdan degülıBu yürüyen xalqdan degül Xâl q âvâz ndan gelürı ı

73

a 04. Ne elif oqudum ne cîm varl ndadur kelecimığıBilmeye yüz biñ müneccim tâli‘üm n’ lduzdan gelürı

05. u‘le bize aydan degül ‘ q eri bu soydan degülŞ ışR zquma bu evden degül deryâ-y ‘ummândan gelürı ı

06. Biz bir bahâne arada ayruq dé elden ne geleHaq çün emir eyler câna bu keleci andan gelür

07. YÛNUS bir derd-ile âh ét qahr evinden n’eyler râhatBu derde dermân keferet bir âh- la sûzdan gelürı

25.

01. Cân bir ulu kimsedür beden anuñ at durıHer ne loqma yér-iseñ bedenüñ quvvetidür

73

b 02. Ne deñlü yér-iseñ çoq ol deñlü yürisen toqCâna hîç ass yoq hep sûret maslahat durı ı

03. Bu cân ni‘meti qan gelüñ bulalum anı ıÂsâyi q lan cân evliyâ sohbetidürş ı ı

04. Sohbet cân semridür hem ‘â quñ ‘ömridürı şıHaq Çalab’uñ emri-le erenüñ himmetidür

05. Erenüñ yüzi suy himmeti ‘Ar ’dan ulı ş ı

Kimi görseñ bu xûl eren ‘inâyetidürı

06. ‘ nâyetdür anuñ i i añlamaz degme bir ki iİ ş şBilgil ki bu hümâ qu ‘â qlaruñ devletidürşı şı

07. Bu YÛNUS’uñ yanar içi qamudan göñlidür kiçi 74

a Suya say lmamaq suç hep erenüñ himmetidürı ı

26.

01. Cân n ‘ q yol na vérmeyen ‘â q m durı ı ış ı şı ıCehd eyleyüp ol dosta érmeyen ‘â q m durşı ı


14/104

14 YÛNUS AMRA

02. Dost sevgüsin göñülde cân- la berkitmeyenıTûl-i emel defterin dürmeyen ‘â q m durşı ı

03. ‘I qa tan q s maz degme cân göge a mazş ışı ığ ğPervâneleyin oda yanmayan ‘â q m durşı ı

04. Nefs ârzûs ndan geçüp ‘ q qadehinden içüpı ışDost yol na er gibi turmayan ‘â q m durı şı ı

05. Dün gün riyâzat çeküp xalvetlerde diz çöküp 74

b Sohbetlerde ba çatup yanmayan ‘â q m durş şı ı

06. YÛNUS imdi ol dostuñ cefâs na sabr eyleıYüregine ‘ q od n urmayan ‘â q m durış ı şı ı

27.

01. Seni Haq’dan y an her ne-y-ise vér géderığ ıNe beslersin bu teni sinde qurd qu yér géderş

02. Ölene baq gözüñ aç dökülür saqal u saçIlan çayan gelür aç yéyüp içüp siyr géder

03. Bize bizden ulular igen eyü xûlularol eyü ‘amellüler xaber öyle dér géderŞ ş

04. Kesgil harâmdan elüñ çekgil aybetden dilüñğ

75

a

‘Azrâ’îl el’érmedin bu dükkân dér géderı

05. Ecel érer qurur ba tîz dükenür uzun yaş şDüpdüz olur ta u ta gök dürilür yér géderğ ş

06. Çün cân a d Hazrete yaraq ét âx reteğ ı ıTañla turan tâ‘ate Tañr’evine ér géder

07. Miskîn YÛNUS ölicek sini nûrla tol caqıÎmân yolda ol caq âx rete iyr géderş ı ı ş

28.

01. Éy baña eyü déyen benem qamudan kemteröyle mücrimem yolda mücrimler benden serverŞ

02. Benüm gibi mücrim qul bir dax isteye bulı 75

b Dilümde ‘ilm ü usûl dilegüm dünyâ sever

03. ¯âhirüm eyü yérde göñlüm fâsid xaberdeBul nmaya Ba dâd’da bencileyin bir ‘ayyârı ğ

04. Ta um göyni içüm xâm dirlügüm budur müdâmşYol varmad n bir qadem ‘Ar ’dan vérürem xaberı ş


15/104

DÎVÂN 15

05. Ta um bili içüm yad dilüm xo göñlüm mürtedş ş şüm yavuz eyü ad böyle fitne qanda varİş

06. Kime kim ögüt vérdüm ol Haqqa érdi gördümBaña benüm ögüdüm hîç eylemedi eser

07. Daq ndum eyxl q ad n qodum ma‘ ûk tâ‘at nı ş ı ı ş ıVérdüm nefsüñ murâd n qan Haqq- la bâzârı ı ı

76

a 08. Yay ld Yı ı ÛNUS ad suçdur cümle tâ‘atı ıÇalabum ‘inâyeti suç n geçüre megerı

29.

01. steyelüm i issini bulup görelüm qandadurİ şCân qula açu - sa i bu sözüm turvandadurğı ğ ı ş

02. Al görüñ turvandadan ‘ q eridür an dadanı ış ıBunda boyun n buran Haq qat nda dermândedürı ı ı

03. Ki i gerek bile an hem uyan q ola cânş ı ı ıBilürsin dünye seveni bayqu gibi yabandadurş

04. Bayqu ça rur virândan kimse murâd almaz andanş ğıEyü ‘amel élte görün ol haq terâzû andadur

76

b 05. Var ca z terâzûya Haq kendü baqar yazuyaı ğı

Görücek ta lar eriye zebânîler kim andadurğ

06. Biti sun la elüñe étdügüñ gele yoluñaıTanuqlar bile bul na dostuñ du manuñ andadurı ş

07. Terk édesin taxt u tâc bulas n étdügün güciı ıMuhammed Haq yalvar c efâ‘atumuz andadurı ı ş

08. YÛNUS eger ‘â q- sañ varl uñ deg ür yoql aşı ı ığ ş ığÎmân qu a n berk qu an dé hep eksüklik bendedürş ğı ş

30.

01. Qo l ölüm endî esin ‘â qlar ölmez bâqîdürğı ş şıÖlüm ‘â quñ nesidür çünki nûr- ilâhîdürşı ı

77

a 02. Ölümden ne qorqars n çünki Haqqa yarars nı ıBelki ebedî vars n ölmek fâsid i idürı ş

03. Na ar q l bu gevhere bu gizli gence nûra˙ ıNûr qaçan yav vara kendü na argâh durı ˙ ı

04. Qâlû belâ dénmedin qadîmde bile-y-idükGey añla l ne-y-’dügin bili üñ qanda durğı ş ğı


16/104


17/104

DÎVÂN 17

33.

01. Qoyup naq u nigâr naq a yol vérme zinhârş ı şNaq - la yola giren ‘âq bet dünye severş ı ı

02. Dünyeyi b raq elden dünye geçmez bu yoldanı

79

a Éki ‘ q bir göñülden aslâ geçmez bu xaberış

03. Ya sevgil dünye dut l ya sevil yol életgilğıÉki da‘vî bir ma‘nî bu yolda s amaz dérlerığ

04. Geç maxlûq tâ‘at ndan göz rma dost qat ndanı ı ıAldanma fânî naq a fânî naq n’éderlerş şı

05. Qalma bu degme renge yüz biñ y ll q fersengeı ıÉki cihân bir ad m a urmad n adarları ş ş ı

06. Bu devrândan öte gör kerven gétdi yete görQorqu var sa da solda qay qmad n géderlerğ ı ı

07. Yaban yol n gözetme yol evde ta ra gétmeı şCân yol cân evinden cân râz n cân tuyarı ı ı

79

b 08. Cân râz n cân bile cân vérmez râz n dileı ı ıGerçek ‘â q dost- la yelen yabanda söylerşı ı

09. Evvel qademden bérü gerçek yöni ilerü

Geldi géder içerü YÛNUS ta ra bî-xaberş

34.

01. ‘I qsuz adam dünyede bellü bilüñ ki yoqdurşHer birsi bir nesneye sevgüsi var ‘â qdurşı

02. Çalabuñ dünyesinde yüz biñ dürlü sevgü varQabûl ét kend’özüñe gör qanq s lây qdurı ı ı

03. Biri Rahmân- Rahîm biri eytân- racîmı ş ı

Anuñ yazu müzdi sevgüsine ta‘all qdurğı ı

8

a 04. Dünyede Pey amber’üñ ba na geldi bu ‘ qğ şı ışTercümân Cebreîl ma‘ ûqas Xâl qdurı ş ı ı

05. ‘Ömer ü ‘Osmân ‘Alî Mustafâ yârenleriBu dördinüñ ulus Ebû Bekr-i S ddîqdurı ı

06. ‘Âlem faxri Muhammed mi‘râca a ca zğı ğıÇalabdan diledügi ümmetine az qdurı

07. YÛNUS saña haqîqat bu-durur buyurduğıGözüñle gördügüñe dönüp baqma yaz qdurı


18/104

18 YÛNUS AMRA

35.

01. Gelüñ soralum cânlara sûretinden n’old géderıDün gün senüñem dér-iken sebeb neyi buld géderı

8

b 02. ‘Aceb degül géder-ise sûreti terk éder-ise

Yañl yalan aybet degül dostdan xaber geldi géderış ğ

03. Qan anuñ mülk ü mâl terk eylemi cümlesiniı ı şOl pâdi eh dergâh na hemân ‘amel ald géderş ı ı

04. Eyle ki dost olm - d ol i ler düzülmi -idiış ı ı ş şBellü bilüñ cân sûretüñ saqal na güldi géderı

05. Eyler-idi satu bâzâr bir pûl-içün gine bozarOlm bu dünyeden bî-zâr yéñsüz göñlek geydi géderış

06. Biñi to ar biñi géder buyruq böyle géldi megerğKim ola dünyâda doyar peymânesi told géderı

07. Érte géce söyle ürler Haqq bulalum déyübenş ı 8

a YÛNUS eydür miskîn olan Haqq bunda buld géderı ı

36.

01. Dervî lik dédükleri bir ‘acâyib duraqdurşDervî olan ki iye evvel dirlik gerekdürş ş

02. Çün erde dirlik ola Haqq- la birlik olaıVarl elden qoyup ere qull q gerekdürığı ı

03. Qull q eyle erene baqup Haqq göreneı ıSenden xaber sorana gey miskînlik gerekdür

04. Haq ere benüm dédi varl n erde qodığı ıErenlerüñ himmeti yérden göge direkdür

05. Bu dervî lik berât n oqumad müftîlerş ı ı

8

b Anlar ne bilsün an bu bir gizlü varaqdurı

06. YÛNUS sen ‘ârif-iseñ añladum bildüm démeDut miskînlik etegin âx r saña gerekdürı

37.

01. Sen xod bize bizden yaq n görı ünmezsin hicâb nedürÇün ‘ayb yoq görklü yüzüñ üzerinde niqâb nedürı

02. Sen eyitdüñ éy padi âh yehdî ’llâhu li-men ye â’ş şerîküñ yoq senüñ éy âh suçlu kimdür ‘itâb nedürŞ ş


19/104

DÎVÂN 19

03. Levh üzere kimdür yazan azduran kim kimdür azanBu i leri kimdür düzen bu su’âle cevâb nedürş

04. Rahîm-durur senüñ aduñ rahîmligüñ baña dédüñ 82

a Mür idlerüñ mu t lad lâ taqnetû xitâb nedürş ş ı ı

05. Bu i leri sen bilürsén sen vérürsén sen alurs nş ıNe-kim q ldum çün bilürsin ya bu soru hisâb nedürı

06. Qan bu mülküñ sultân bu ten-ise qan cânı ı ı ıBu göz görmek diler an bu merhûma me’âb nedürı

07. YÛNUS bu göz an görmez görenler xod haber vérmezıBu menzile qo ‘aql érmez bu qovdu uñ serâb nedürğ

38.

01. N’oturursén ta qapuda gör içerü neler gezerşTama‘ arturur dâ’imâ saf ba lam fitne düzerğ ış

02. Gel éndi gel qanâ‘ata usañ dutma tîz bin ata 82

b Olmaya kim ecel yete fâsid ola satu bazar

03. Sen qanda-y- sañ teslîm ol qamulardan a a a turı ş ğEdeb tâc n ba uña ur gör müfsid néı ş cesi q zarı

04. Yaramazdur buxl u hased kibr mübârizdür âyetğ

Köküñi qaz yabana at fâri otur éy am-güzârğ ğ

05. Qo l bu dünye bâb n ögreñ dostl q edebiniğı ı ı ıBulursañ ustâbân n öge varan qâlden zararı ı

06. Kibr ü menîdür sü ba delim ki idür yoldaşı ş şıSen olma l anuñ e i aña uyan yoldan azarğı ş

07. Var dédügüm yérlerde dur h qd u hasedi oda urıxlâs gelür cümle-y-i yur Yİ ÛNUS yol yavlaq düzerı

39.

83

a 01. É it sözümi éy âfil dañla seher vaqtinde turş ğEyle buyurm ol kâmil dañla seher vaqtinde turış

02. É it ne dér xorûsuñuz tañla vérilür rûzuñuzşDost dergâh na dut l yüz tañla seher vaqtinde turı ğı

03. É it sözümi éy sa r tâ terezüñ gele a rş ğı ğıYalvar Çalab’uña ça r tañla seher vaqtinde turğı

04. Yatanlaruñ yatl hâli hîç nesneye érmez eliıSeher eser rahmet yéli tañla seher vaqtinde tur


20/104

20 YÛNUS AMRA

05. Qu lar- la tur l bile q l namâz imâm- laş ı ğı ı ı ıYalvar günâhuñ dile tañla seher vaqtinde turı

83

b 06. Oq na Qur’ân u Yâsîn qulaq urup diñleyesénıTa ca günehler yuyasén dañla seher vaqtinde turğ

07. Oquna hadîs ü kelâm déyeler ‘aleyhi ’s-selâm‘Â q- sañ bellü bilem tañla seher vaqtinde turşı ı

08. Halâl ola saña uçmaq uçmaqda hûriler quçmaqKevser arâb n içmek tañla seher vaqtinde turş ı ı

09. Miskîn YÛNUS aç gözüñi uyar afletden özüñiğTâ bilesin kend’özüñi tañla seher vaqtinde tur

40.

01. bu vücûdum ehrine bir dem giresim gelürİş şçindeki sultânuñ yüzin göresim gelürİ

84

a 02. É idürem sözini göremezem yüzinişYüzini görmeklige cânum véresim gelür

03. Ol sultân xalvetinüñ yédi hücresi vardurYédisinden içerü seyrân q las m gelürı ı

04. Her qapuda bir ki i yüz biñ çerisi vardurş

‘I q q l c n qu anup cümle q ras m gelürş ı ı ı ş ı ı

05. Erenlerüñ sohbeti arturur ma‘rifetiBî-derdleri sohbetden her-dem süresim gelür

06. Leylî-i Mecnûn benem eydâ-y Rahmân benemş ıLeylî yüzin görmege Mecnûn olas m gelürı

07. Dost old bize mihmân bunca y l bunca zamânı ı 84

b Gérçek smâ‘îl gibi qurbân olas m gelürİ ı

08. Miskîn YÛNUS’uñ nefsi dört tabî‘at içinde‘I q- la cân s rr na penhân varas m gelürş ı ı ı ı

41.

01. Yand yüregüm dutu d ba rum ciger kebâb-dururı ş ı ğ‘Â qlaruñ erbetleri bu derdüme sebeb-dururşı ş

02. Bir néçeleri ‘ q düzer bir néçeleri ‘ q bozarış ışBir néçeler esrük gezer eyle kim var xarâb-durur

03. ‘I q- la çal nd qalem ‘ qa yesîr-durur ‘âlemş ı ı ı ış‘Â qlar aras nda Cebre’îl dax hicâb-durşı ı ı


21/104

DÎVÂN 21

04. Medreseler müderrisi oqumad lar bu dersiı 85

a öyle qald lar ‘âciz bilmediler ne bâb-dururŞ ı

05. Azâzîl da‘vî q ld da‘vîsi yalan oldı ı ıYalan da‘vî q lanuñ pes cezâs azâb-dururı ı

06. Ölemez ‘ q bili leri esrükdür meclis xo larış ş ş ıDâyimâ bunlaruñ i i çeng ü e -tâ rebâb-dururş ş ş

07. YÛNUS imdi miskîn ol hem miskînlere qul olZîre miskîn olanlar ârzûlayan Çalab-dururı

42.

01. Pâdi âhl q senüñdür heybetüñ varş ıYaratdun yér ü gögi qudretüñ var

02. Bî-ni ânsén ni ânuñ kimse bilmezş ş 85

b Egerçi bî-nihâyet âyetüñ var

03. Cümle ins ü melek vuhû u tuyûrşQamunun üstine ‘inâyetüñ var

04. Ne dünyâ âx ret ne qâf u ne qâf ıBular qatra deryâ melekûtuñ var

05. Ne reng ü ne ekl ne qad ne kâmetş

Ne cevher ne a‘raz ne sûretüñ var

06. Senüñdür ‘Ar u kürsî vü qalem levhşDöner çarx yér turur xo hikmetüñ varş

07. Bu yüz yégirmi vü dört biñ nebîyeGéce mi‘râc gündüz münâcâtuñ var

86

a 08. Dört yüz q rq dört tabaqât evliyâyaıVérilmi anlara kerâmetüñ varş

09. Alt biñ alt yüz altm altı ı ış ıOq nur xalq üzere âyetüñ varı

10. Bu ‘amele YÛNUS néce geçiserRâyigân cümleye çoq rahmetüñ var

43.

01. Benüm göñlüm gözüm ‘ qdan toludurışDilüm söyler yar yüzüm suludurı

02. ‘Öd a ac bigi yanar vücûdumğ ıDütünüm görene seher yélidür


22/104

22 YÛNUS AMRA

86

b 03. Çoqal cev en ‘ quñ od na döymezş ış ıOq câna batar qat yal durı ı ı

04. Oquram âhum kendü dilümceş ıâhum eydür baña her dem geli durŞ

05. Seni sevenlerüñ ola m ‘aqlı ıBir dem uslu-y- sa her dem delidürı

06. YÛNUS sen topraq ol eren yol ndaıErenler menzili ‘Ar ’dan uludurş

44.

01. Éy dost seni severem cânumda yérüñ vardurGéce gündüz uyunmaz ‘aceb ahvâlüm vardur

87

a 02. Güli göre tururken dikene sunmaz elüñQorqma du manlaruñdan çün to r yérüñ vardurş ğ ı

03. Du manlar eydür baña söz démek qandan sañaşSöz démek qandan baña illâ üstâdum vardur

04. Ele getür dükeli xarc eyle miskînlereDünye-y-i kimse dutmaz soñ uc ölüm vardurı

05. Bundan kend’özin géden ol-durur yolda qalan

Benüm bir qar ncaya va ’llâh istâdum vardurı

06. YÛNUS miskîn kend’özüñ topraq eylegil yüzüñMa‘ ûqaya yara ur bir miskînligüm vardurş ş

45.

87

b 01. Sensén benüm cânum cân sensüz qarârum yoq-dururıUçmaqda sen olmaz- sañ va ’llâh na arum yoq-dururı ˙

02. Baqsam seni görür gözüm söyler-isem sensén sözüm

Seni gözetmekden dax yégrek ikârum yoq-dururı ş

03. Çün ben beni unutm am öyle-ki saña gélmi emış ş şNe qâlde ne hâlde-y-isem bir dem qarârum yoq-durur

04. Eger beni Cercîsleyin yétmi kez öldürür-iseñşDönem gérü saña varam zîrâ ki ‘ârum yoq-durur

05. YÛNUS dax ‘â q saña göster dîdâruñı şı u añaYârum dax sensén benüm ayruq nigârum yoq-dururı


23/104

DÎVÂN 23

46.

88

a 01. Mu t lañuz ‘â qlara bu ‘ q ulu devlet olurş ı şı ış‘I q kime kim degdi-y-ise cân nda bil ‘i ret olurş ı ş

02. Her sevdügi terkin ura qayq maya degme yañaı

Her dem anuñ seyrângehi hem zât u hem s fât olurı

03. Seyri içinde çâpük-bâz fikri dâ’im nâz u niyâzÇün sa‘âdet old hem-râz hezârân münâcât olurı

04. Mü âhede qapar an hem bî-qârâr olur cânş ı ıHer dem da‘vîsüzdür ma‘nî bu derd-ile râhat olur

05. Ol bî-ni ândur cihândan ne déylüm dilümüz andanşOl ‘âlim-i deyyân zât her zât içinde zât olur

06. Buxl u tama‘ s maz aña ‘izzetde qald bir yañaığ ı 88

b Yol bul maz h rs u hevâ kimde ki bu devlet olurı ı

07. Ol i lere eli éren Haq ‘ q na göñül vérenş ış ıDost n göze göz gören cümle varl qdan mât olurı ı ı

08. Kime éndiyse ol nüzûl aña gelür cümle usûlTeziyede varur- sa ol ölüye rahmet olurı

09. YÛNUS erdür nihâyetsüz ‘ q andan dax âyetsüzış ı ğ

Ne âyet var ne nihâyet qamus bir hazret olurğ ı

47.

01. Bu semâ‘a girmeyen soñra pe îmân olurşEri ür bizüm-ile ser be-ser du mân olurş ş

02. Dostdur bizi oq yan üstümüzde aq yanı ş ı 89

a imd’üç buçuq oquyan deriñ tan man olurŞ ış

03. Tan manuñ câhili önemez dervî leriış ş

Dervî -ile dâni men yavlaq üle gen olurş ş ş

04. Bir néçenüñ göñline eytânlar tolup-dururşErenler semâ‘ na anlar eri gen olurı ş

05. Dâni mend oldur geldi oqudu nda buldş ğı ıEhl dervî lere cân qat qar an olurş ı ı ışğ

06. Hey bî-çâre dâni men ét dervî i dervî ânş ş şDervî lere éri en i ine pe mân olurş ş ş ş

07. YÛNUS eydür mevlânâ epsem otur yéründeBu sohbete döymeyen soñra sevi gen olurş


24/104

24 YÛNUS AMRA

48.

89

b 01. Eydivérem ne q ldu n benüm-ile ol dil-pezîrı ğıHer dem yeñi îve-y-ile beni yeñi q lur esîrş ı

02. Her qancaru baqarsam oldur gözüme görinenı

Ne havsala ola bende yaxûd aña lây q basîrı

03. Néçe ‘ömrüm olursa âzâdl um muhâl-dururı ığSayyâduñ elinde-durur tuza a tut lan naxcîrğ ı

04. ‘Âq lâne xo dur nefes nételigin sorma anuñı şNéçe ni ân eydivérem ol misli yoqdur bî-na îrş ˙

05. Va‘de kesildi qamuya ki yar n göreler anı ıBenüm yar num bu gündür bunda göründi ol Qadîrı

9

a 06. YÛNUS’uñ cümle baq m arq old dost dîdâr naı ı ğ ı ıHîç qalmad ansuz ara tolu görindi cümle yérı

49.

01. Eger gérçek ‘â q- sañ boynuñda men ûr nedürşı ı ğı şHaq yol na sâd q- sañ yañl sanu tezvîr nedürı ı ı ış

02. S maq gerek göñlüñ but n fâsiddür cümle tâ‘atüñı ıGeçmeyince ‘ibâdetün Haq’dan saña ma‘zûr nedür

03. Çünki aduñ old fülân hep dirligüñ old yalanı ıGelsün bize ma‘nî bilen haqîqatde mestûr nedür

04. Terk eylegil ten tertîbin géder senden benlik ad nıçüñ ‘imâret olmad n ta uñda ma‘mûr nedürİ ı ş ğı

9

b 05. Eydürsin kim gözüm görür da‘vîyi ma‘nîye érürGündüzin gün u‘le vérür bu géce yanan nûr nedürş

06. Günde yér gök géde-durur qon uñ sefer éde-dururş

Ecel bir bir yuda-durur bu dünyeye ma rûr nedürğ

07. Mü’min-iseñ gel gel bérü cebbâr ola burc u barûFaxr édelüm erenleri ma‘lûm olan münkür nedür

08. Bunda belî diyen ki i anda tamâm olur i iş şBizden ni ân isteyene ol Hallâc- Mansûr nedürş ı

09. YÛNUS imdi söyle haq Allâh old saña sâqî ı ıGéder göñlüñdeki eki elüñdeki manqûr nedürş


25/104

DÎVÂN 25

50.

9

a 01. ‘Ârifler ortas nda sof l q satmayaları ı ıÇün sof ya ixlâs old ‘ qa riyâ qatmayaları ı ış

02. Ya gel bildügüñden eyit yaxûd bilenlerden é itş

Teslîmüñ uc n dutup hîç sözi uzatmayaları ı

03. Mûmsuz bâldur erî‘at tortusuz ya dur tarîqatş ğDost-içün bâl ya a ne-y-içün qatmaları ğ

04. Q ymetin tuyar- sañ neye deger i bu demı ı şErenlerüñ ma‘nîsin bilmeze satmayalar

05. Miskîn Âdem yan ld uçmaqda bu day yédiı ı ği Haq’dan bilenler eytândan tutmayalarİş ş

06. îrîn xulqlar eylegil tatlu sözler söylegilŞ 9

b Sohbetlerde YÛNUS’ hergiz unutmayaları

51.

01. É idüñ hey ulular âx r zamân ol sarş ı ıSa Müsülmân seyrekdür ol da gümân ol sarğ ı

02. Dâni mend oqur dutmaz dervî yol n gözetmezş ş ıBu xalq ögüt é itmez sa r hemân ol sarş ğı ı

03. Gétdi begler mürveti binmi ler birer atş ıYédügi yoqsul eti içdügi qan ol sarı

04. Ya‘nî er qopd erden elin çekmez murdardanıDeccâl qop sar yérden anlar uyan ol sarı ı

05. Birbirine yanu yana étdügüm qalur sana 92

a Yar n mah er güninde cümle ‘ayân ol sarı ş ı

06. Éy YÛNUS imdi senüñ ‘ q- la geçsün günüñış ı

Sevdügüñ ki i senüñ cânuña cân ol sarş ı

52.

01. ‘I q erinüñ göñli tol pâdi âhdan nevâledürş ı ş‘I qsuz âdem néce añlasun çün erî‘at havâledürş ş

02. ‘I q-duur ‘â quñ cân ‘ qa fidî xânumânş şı ı ış ı‘I q erinüñ arma an qsuz ki iye beledürş ğ ı ış ş

03. Kimi ‘avrat o lan sever kimi mülk xânumân severğKim sermâye dükân sever bu dünye hâlden hâledür


26/104

26 YÛNUS AMRA

92

b 04. ‘Â q bu dünyeyi n’éder ‘âq bet bir gün terk éderşı ı‘I q etegin dutm géder her kim gelürse saladurş ış

05. Ezelîden ol pâdi âh elüme sund bir qadehş ıçeliden q luram âh bilmezem ne piyâledürİ ı

06. Éy miskîn YÛNUS ni ânuñ ‘ qdan esridi bu cânuñş ışDergâh nda her dem anuñ vâlih ü hayrân qaladurı

53.

01. Éy dün ü gün Haqq’isteyen bilmez misin Haq qandadurHer qandasam anda hâz r qanda baqarsam andadurı

02. stemegil Haqq raq göñüldedür Haqqa turaqİ ı ıSen senligüñ elden b raq tenden içerü cândadurı

93

a 03. Gir göñüle bul andadur benligüñ defterini dürOl xâs gevher bil andadur sanma-kim ol ‘ummândadur

04. Ol ‘ummânda yüz biñ gevher bir zerreden old kemterıOl câna zevâl mi érer zevâl cân- hayvândadurı

05. Eylegil sûretüñ veren Cân s rr dur aña érenı ıBât n gözidür dost gören âhir gözi yabandadurı ˙

06. Kim ki aflet içre geçer cân zevâl suy n içerğ ı ı

Dervî s rr- ‘Ar ’dan geçer egerçi yér yüzindedürş ı ı ş

07. YÛNUS Emre gözüñ aç baq éki cihân toludur HaqGümân s dq oda yaq öyle e ker nihândadurı ı ı ş ş

54.

93

b 01. Éy dost bunca qîl ü qâl ne maqsûd xod bir xaber-dururYa bunca cüst ü cû nedür görene xod bir na ar-durur˙

02. Ta lar a up berye çeküp éy uzaq sefer édenlerğ ş

stedügüñ sende-y-iken ‘aceb néce sefer-dururİ

03. Hîç q lma l raq sefer ‘ömr geçer ecel érerı ğı ıDost sendedür xalvet sever bu alebe hağ şır-durur

04. Gel raq isteme an cânuñdan içerü cânı ı ıSenüñle bile turan görmeyen bî-basar-dururı

05. Sen uyurs n ol uyanuq eksügini q lur bay qı ı ıDax néce bulam tan q dâyim senüñle yâr-dururı ı

94

a 06. Mescid ü medrese sende sen dört yaña perâkendeNe qalduñ sen bu erkende i üñ qat dü vâr-dururş ı ş


27/104

DÎVÂN 27

07. Bu tevhîd ton n geyen varl n yoql a sayanı ı ığı ığbu yolda qâyim turan bellü bilüñ ol er-dururİş

08. Ol i ler tamâm ol caq ol dirligi dirilecekş ıGözüñ hicâb n silicek yér gök tolu dîdâr-dururı

09. Miskîn YÛNUS an gördi göñli vü cân sevindiı ıQamus n yére sald ma‘ ûq na inti âr-dururı ı ı ş ı ˙

75.

01. Evliyâya münkirler Haq yol na âsîdürıOl yola ‘âsî olan göñüllerin pâs durı

02. Tartduq bu ‘ q cefâs n tâ érince ma‘ ûqaış ı ı şZîre ki ol dost benüm derdümüñ devâs durı

03. Henüz bu yér olmad n gökler yarad lmad nı ı ıEvliyâlar vatan pâdi âh qal‘as durı ş ı

04. Mevlânâ Xudâvendgâr bize na ar q lal˙ ı ıAnuñ görklü na ar göñlümüz aynas dur˙ ı ı

05. Miskîn ol yere miskîn géde senden kibr ü kînRûzgâr gelür geçer bes kime ne qalas durı

06. Geyiklü’nüñ ol Hasan söz eyitmi kendüdenş

Qudret dilidür söyler bes kendüde söz nesidür

07. Oq yuban yazmad n yañ luban azmad nı ı ı ıYÛNUS bu ‘ q sözini kim bildi bilesidürış

56.

01. Bize dîdâr gerek dünye gerekmezBize ma‘nî gerek da‘vî gerekmez

94

b 02. Bize qadir gécesidür bu géce

Qo erte olmasun seher gerekmez

03. Bize ‘ q erbetinden sun éy deliış şBize uçmaqda kevser gerekmez

04. Bâdyalar tolu tolu içelüm bizBiz esrük olmazuz xumâr gerekmez

05. YÛNUS esriyüben dü di susaqdaşÇa rur Taptu ’ na ‘âr gerekmezğı ğ ı


28/104

28 YÛNUS AMRA

57.

01. Keleci bilen ki inüñ yüzini a éde bir sözş ğSözi bi irüp déyenüñ i ini sa éde bir sözş ş ğ

95

a 03. Kelecilerüñ bi irgil yaramaz n e irgilş ı ı ş ş

Sözüñ us- la dü ürgil démegil ça a éde bir sözı ş ğ

04. Gel axî éy ehriyârî sözümüzi diñle bârî şHezârân gevher dînâr qara topra éde bir sözı ğ

05. Ki i bile söz demini démeye sözüñ keminişBu cihân cehennemini sekiz uçma éde bir sözğ

06. Yüri yüri yoluñ- la âfil olma bilüñ-ileı ğGey saq n ki dilüñ-ile cânuña dâ éde bir sözı ğ

07. YÛNUS imdi söz yat ndan söyle sözi âyetindenı ğGey saq n o eh qat ndan seni ra éde bir sözı ş ı ı ğ

58.

95

b 01. Hîç bir ki i bilmez bizi biz ne i üñ içindeyüzş şNe h rsumuz baydur bizüm ne nefsimüz içindeyüzı

02. Bir kimsenüñ devletine ta‘n édüben biz gülmezüzNe münkirüz ‘âlimlere ne tersenüñ xâç ndayuzı

03. Biz bunuñ neligin bildük dünyenüñ nesine qalduqÂrzûmuz nefs-içün degül dünyâ teferrücindeyüz

04. YÛNUS eydür hey sultânum özge âhum vardur benümşQo dünye altun gümi in ne baq r u tuc ndayuzş ı ı

59.

01. Haq cihâna tol dur kimesne Haqq bilmezı ıAn sen senden iste o senden ayru olmazı

96

a 02. Dünyeye inanurs n r zqa benümdür dérsénı ıNéçün yalan söylersin çün sen dédigiñ olmaz

03. Axret yavlaq raqdur to rul q gey yaraqdurı ğ ıAyrul q sarp firâqdur hîç varan gérü gelmezı

04. Dünyeye gelen göçer bir bir erbetin içerşBu bir köpridür geçer câhiller an bilmezı

05. Gelüñ tan q édelüm i qolay n tutalumşı ş ıSevelüm sevilelüm dünyeye kimse qalmaz


29/104

DÎVÂN 29

06. YÛNUS sözin añlar-sañ ma‘nîsini diñler-señSañ’ eyü dirlik gerek bunda kimsene qalmaz

60.

96

b 01. N’édem ben göñül ile benümle bile bir dem turmaz

Ma‘ ûq yüzin gördi meger ögütleyüp ögin dérmezş

02. Tañr -y-içün éy uslular göñlüm baña bul vérüñı ıVard dost- la bulu d baña gérü boyun vérmezı ı ş ı

03. Bunuñ gibi göñül-ile néce dirlik éltebilemB raqd yabana beni bir dem gelüp hâlüm sormazı ı

04. Göñül baña yolda -iken zühd ü tâ‘at q lur- dumş ı ıY q ld bu tertîblerüm göñülsüzem elüm érmezı ı ı

05. Göñül içerü dost- la ben qapuda feryâd u zârıBiñ y l zârî qul r- sam i bu nedür déyü sormazı ı ı ş

06. Eydür-isem eyâ göñül qan farîza yâ sünnetı 97

a Eydür yoq te vî i qo ya bu sevüye ‘amel s mazş ş ığ

07. ñileyin eydür-isem gör boynuñda borç qalmasunİQaq r bu ar söger baña eydür ki éy Haqq görmezı ş ı

08. A z a zdan qutludur ola ki sözüñüz dutağı ğı

Ben yüz biñ y l söyler-isem sözüm qula na girmezı ğı

09. Göñlüm dax cânum dax el bir étdi ol ékisiı ı şYüz biñ YÛNUS’dan ferâ at dost yüzinden gözin rmazğ ı

61.

01. Éy baña eyü déyen benem qamudan yavuzAlnum ay bilürem bu gözlerümi gündüzı

02. Bu vücûdum ehrinde buçuq pûll q assum yoqş ı

97

b ‘Amelüm mahalleleri ser be-ser qalm issüzış

03. Hücrede vü bucaqda Haqqa lây q ‘amel yoqıKimde derd ü firâq var kimlerde eserlü söz

04. Xalq hep aya n-durur ben segirdüm oturdumğıGeçdüm sad r yérine dö ek qal n yérüm düzı ş ı

05. Bunuñ gibi sâlusl q çünkim elüme girdiıAyruq n’i üme yarar derd ü firâq vâh u sûzş

06. Ben bir kitâb oqudum qalem yazmad anı ıMürekkeb eyler-isem yétmeye yédi deñiz


30/104

30 YÛNUS AMRA

07. Ben oruç namâz-içün süci içdüm esridümTesbîh ü seccâde-y-’çün diñledüm çe te qopuzş

98

a 08. YÛNUS’uñ bu sözinden sen ma‘nî añlar- sañıQonya menâresini göresin bir çuvâldûz

62.

01. Néçeler bu dünyede günâh n yuyamazı ı‘Ömri geçer yoq yére éy dirî â tuyamazğ

02. Bir néçe ki ilerüñ aflet gözin ba lamş ğ ğ ışHaq yol na dér-isen bir yufqaya q yamazı ı

03. Bu dünye bir gelindür ye il q z l donanmş ı ı ışKi i yeñi geline baquban toyamazş ı

04. Éy néçe arslanlar alur aqdarur ölümı‘Azrâ’îl pençesine bir yoxsulca döyemez

98

b 05. Var imdi miskîn YÛNUS ‘üryân olup gir yolaYüz çoqallu gelürse yal nca soyamazı ğı

063.

01. ‘I q erine dünyede ne harîr ü ne palâsşZîre kim göñli anuñ kibr ile dutmad pâsı

02. ‘amel-ile biter lây q olursa yéterİş ıGerekse ‘üryân yüri gerek-ise gey atlâs

03. Diler-iseñ éresin ferâ at menzilineğVar qanâ‘at dâr na nefsi bo az ndan ası ğ ı

04. Nefs-i cüzvî varl n ‘aql- külle ula durığı ı şVarl uñ yo a deg ür qalmasun sende hevesığ ğ ş

99

a 05. Bu qamu tâ‘atlaruñ ba miskînlik-imişı ş

Gel imdi miskîn YÛNUS tamâ‘uñ yay n yası ı

064.

01. Dostdan xaber geldi géne qullar yaraq étsün démişDirgensünler me âyixe er etegin dutsun démiş ş

02. Ben severin ol qulum yoxsul ola sabr eyleyeş ıBenden aña yol eyledüm mi‘râcuma gétsün démiş

03. ol qahr- la qazananlar güle güle yédürenlerŞ ıGötürdüm perdelerini dîdâruma baqsun démiş


31/104

DÎVÂN 31

04. Her bir ki i dosta vara arma an n dosta véreş ğ ıAnda bizi añmayanlar bunda da unutsun démiş

99

b 05. Fânî dünyeden geçerüz bâqî mülkine göçerüzArma an gerekdür dosta yüklü yükin dutsun démiğ ş

06. Eyidüñ YÛNUS’a tursun yüzini topra a sürsünğÖgüdin kendüye vérsün oqudu n dutsun démiğı ş

065.

01. Bilenlere sormaq gerek bu tendeki cân ne-y-imişCân xod Haqquñ qudretidür tamarda qan ne-y-imiğı ş

02. Fikir yum o lan dur endî e qay u kân durış ğ ı ş ğ ıBu âh u vâh ‘ q ton dur taxta oturan xân ne-y-imiış ı ş

03. ükür anuñ birligine yo -iken u var eylediŞ ğ şÇünki as ldan biz yo uz mülk ü xânumân ne-y-imiı ğ ş

a 04. Çalap véribidi bizi var dünyeyi görüñ déyüBu dünye xod bâqî degül mülke Süleymân ne-y-imiş

05. Soruñ Taptuqlu YÛNUS’a bu dünyeden ne añladıBu dünyenüñ qarâr yoq sen ne-y-imi ben ne-y-imiı ş ş

066.

01. Cânum erenler yol inceden ince-y-imiı şSüleymân’a yol kesen ol bir qar nca-y- mş ı ı ış

02. Göñlüm eydür varay n saña gérü geleyinıGöñlüm uydu baña dost bul nca-y- mğı ı ı ı ış

03. Götürmedi kimsene kimesnenüñ göçiniGöç götürürin déyen eli érince-y-imiş

b 04. ‘Â quñ gözi ya dün ü gün turmaz aqarşı şı

‘Â q qan a ladu ma‘ ûq sor nca-y- mşı ğ ğı ş ı ı ış

05. Eydürler-idi baña ‘â q âvâre olurşıGeldi ba uma gördüm ol söz yerince-y-imiş ş

06. Dört kitâbuñ ma‘nisin oq dum hâs l etdümı ı‘I qa gelincek gördüm bir uzun hice-y-imiş ş

07. Ben dervî em déyenler harâm yemeyenlerş ıHarâmuñ yenmedügi ele girince-y-imiş

08. Eydürler fülân öldi mülkiyle mâl qaldı ıOl mâluñ irkildügi issi ölince-y-imiş


32/104

32 YÛNUS AMRA

09. Éki ki i söyle ür Yş ş ÛNUS’ görsem déyüı

a Biri eydür ben gördüm bir ‘â q qoca-y- mşı ı ış

067.

01. Ol ben sevdügüm nigâr n’édem ol benden fâriğ

Ne verüp xo görinem éki cihândan fâriş ğ

02. Kimden kime varay n ahvâlüm söylemegeıSözüm kime déyeyin sözden lisândan fâriğ

03. Cihânda kim giriser bu i üñ aras naş ıYa kim hükm édebile sultân u xandân fâriğ

04. Gerek Müsülmân olam biñ y l ‘ibâdet q lamı ıGerekse kâfir olam küfr ü îmândan fâriğ

05. Gerekse ehl-i millet farîzas n bekleyemı

b Gerekse öhret qovam öhret ü dînden fâriş ş ğ

06. Gerekse ‘illiyyînde yüz biñ kez minber uramGerekse irk besleyem s dq u gümândan fâriş ı ğ

07. Néce ticâret-ile kesb gösterem ben añaöyle qâdirdür ol-kim sûd u ziyândan fâriŞ ğ

08. Nécesi qull - la sevlibilem ben añaığ ı

Xâs u ‘âm an sever ol hep sevenden fâriı ğ

09. Anuñ gibi ma‘ ûqa kim göñül vérdi-y-iseşTertîbden geçmek gerek ol andan bundan fâriğ

10. YÛNUS sen sever-iseñ haqîqat ma‘ ûqa-y-ş ıFâri ol cümlesinden kevn ü mekândan fâriğ ğ

068.

2

a 01. ükür Haqqa kim dost bize eyitdi dost yüzine baqŞ

Açdum ben-de göñlüm gözin sultânum gördüm mutlaqı

02. Çünki gördüm ben Haqqum Haqq- la olmu am ben biliı ı ş şHer qancaru baqdum- sa hep görinendür cümle Haqı

03. Açuq duvacuq qapus dostlar -y-içün ol Haqquñı ıDost olmaq diler-iseñ dostlardan oq bir sebaqı ı

04. Hicâbdas n bugün seni göstermezler belli sañaıHicâb dédügümi añla dünyelikdür gözden b raqı

05. Ger sen seni bilmeyince ere na ar q lmay nca˙ ı ıSenligi bu ara yérden gédermezseñ old duzaqı


33/104

DÎVÂN 33

2

b 06. Yédi deñiz ü dört rmaq seni mismil eylemeyeıÇünki i üñ o Haqq- la olmad sa qalduñ raqş ı ı ı

07. Evliyâdur Haq qapus Yı ÛNUS-durur qapuc sı ı‘I q- la geldi bu yola ‘ q édindi hem turaqş ı ış ı

069.

01. Éy çoq kitâblar oquyan sen-kim dutars n baña daqıTâ bilesin s rr ‘ayân gel ‘ qdan oq bir sebaqı ı ış ı

02. Ger sen seni bildüñ-ise sûret terkin urduñ- saıS fat nedür bildüñ-ise ne-kim éderseñ baña haqı

03. Bilmeyesin bed-nâm u nâm bir ola saña xâs u ‘âmBildüñ-ise ‘ilmi tamâm gel ‘ qdan oq bir sebaqış ı

3

b 04. Oquma l ‘ilmüñ yüzin ‘ilme ‘amel gerek güzinğıAç göñülden bât n gözin ‘â q ma‘ ûk hâline baqı şı ş

05. Baq l ‘â q ne i dedür ma‘ ûqda ol cünbi dedürğı şı ş ş şÉkisi bir te vî dedür éki sanup baqma raqş ş ı

06. Ékilikden geçemedüñ hâli qâlden seçemedüñDostdan yaña uçamaduñ faq l q old saña faqı ı ı

07. Cübbe vü x rqa taxt u tâc vérse gerekdür ‘ qa bâcı ış

Dört yüz mürîd ü elli hac terk eyledi ‘Abdu ’r-rezzâq

08. Anuñ gibi dîn ulus xaç öpdi çald nâqûsı ı ıSen dax b raq nâmûs gel berü butuñ oda yaqı ı ı

09. ‘Â q ma‘ ûk birdür bile ‘ qdan gelür her menzileşı ş ış 3

b Bî-çâre YÛNUS ne bile ne qara oq d ne aqı ı

070.

01. Biz kime ‘â qsavuz ‘âlemler aña ‘â qşı şı

Kime degil déyelüm bir qapudur bir tarîq

02. Biz neyi seversevüz ma‘ ûqa an severş ıDostumuzuñ dost na yad endî e ne lây qı ş ı

03. Sen gérçek ‘â q- sañ dostuñ dost na dost olşı ı ıBu hâlde qalur- sañ dosta degül yara qı şı

04. Kime az baqar- sañ asl yüce yérdedürı ıBuñ yérinde turana s n geçer ferîqığı ı

05. Yétmi éki millete qurbân ol ‘â q- sañş şı ı 4

a Tâ ‘â qlar saf ndan tamâm olas n sâd qşı ı ı ı


34/104

34 YÛNUS AMRA

06. Sen Haqqa ‘â q- sañ Haq saña qapu açarşı ıQo seni begenmegi varl q evini bir y qı ı

07. Xâs u ‘âm mutî‘ âsî dost qul dur cümlesiıKime eydibilesin gel evüñden ta ra ç qş ı

08. YÛNUS’uñ bu dâni i genc-i nihân sözidürşDosta ‘â q olanlar éki cihândan fâriqşı

071.

01. Kerem ét bir béri baq niqâb yüzüñden b raqıAyuñ on dördi misin balqurur yüz ü yanaq

02. ol a zuñdan keleci yüz biñ ükrâne-y-ileŞ ğ ş 4

b Destûr gelsün ta raya söylesün dil ü dudaqş

03. Otuz éki mirvâr mercâna düzmi gibiı şQ ymetî dürden olm yara ur incüden aqı ış ş

04. S fatuñ ar l bul ur u noxûd gibiı ı ığı ğÉki qa uñ ay alnuñ genç aya vérür sebaqş

05. Gören pervâneleyin néce oda dü mesünşGözlerüñüñ baq cân alur éki ç raqışı ı

06. ‘I quñ zemzemesinden ‘â q boyn zencîrlüş şı ı

Âzâdl q istemezler öyle qald lar dutsaqı ş ı

07. Qanq bir nesneñi ki dil néce erh eylesünı şlâhî sen beklegil yavuz gözlerden raqİ ı

5

b 08. Boynuñ yuvuq boyn ndan hîç farq eyleyemedümıGümâna véren beni küpeli éki qulaq

09. YÛNUS Haq tecellîsin senüñ yüzüñde gördiÇâre yoq ayr lma a çün sende göründi Haqı ğ

072.

01. Dost yüzine baqma a gey safâ-na ar gerekğ ˙Dost- la bili mege cân gözi bîdâr gerekı ş

02. ‘ zz ü nâzdan geçüben tertîbler terk édübenİVarl qlar dükedüben yüz biñ ol qadar gerekı

03. Varl qdur hicâb q n kim y qa bu hicâbı ı ı ı ıDost yüzinden niqâb götürmege er gerekı

5

b 04. Hicâb olduñ sen saña ne baqars n dört yañaıQayq maz öñe soña uña kim dîdâr gerekı ş


35/104

DÎVÂN 35

05. Gel imdi hicâbuñ y q h rs evinden ta ra ç qı ı ş ıHaq ba laya tevfîq qasd- la hüner gerekğış ı

06. ‘Â qa ‘izzet ü ‘âr va ’llâh bedî‘ bu xaberşı‘Â q- sañ cânsuz gel ne ser ü destâr gerekşı ı

07. Sen seni elden b raq dost yüzine sensüz baqıMansûrlay n enâ ’l-Haq dax sebükbâr gerekı ı

08. Kim dost- la bili e lâ-cirem derde dü eı ş ş‘Â q cân hemî e ser-mest ü xumâr gerekşı ı ş

09. Dost- la bili en cân oldur kendüye baq nı ş ı 6

a Varl q le kerin s yan dax çâpük er gerekı ş ı ı

10. Terk eyle qîl ü qâli dosta vérgil mecâliYoql qdadur visâli qamudan güzer gerekı

11. ‘Aq l érdügi degül bu göz gördügi degülıDil söz vérdügi degül bî-lisân bî-ser gerek

12. É it é it gey é it dost qat na sensüz gétş ş ş ıDosta gédene öñdin kendüsüz sefer gerek

13. Boncuq degül s r sözi gel gédelüm qo söziıDost görmez ba gözi ayruqs basar gerekı ş ı

14. YÛNUS imdi yav var bul masun él ü arı ı şKim Haq désün kim bât l dervî burd u bâr gerekı ş

073.

6

b 01. Ger uluya érdüñ-ise sûret naq neñdür senüñşıMa‘nîye yol bulduñ- sa i bu dünyâ neñdür senüñı ş

02. Sen dünyenüñ terkin ur l gelüp ‘ q od na girgilğı ış ılerki menzile érgil gérü qalmaq neñdür senüñİ

03. Bu vücûduñ sermâyesi od u su vu topraq degülHer biri asl na géder âfil olmaq neñdür senüñı ğ

04. But-xâne vü arâb-xâne mescid old gerçek cânaş ıBir pûluñ varmaz ziyâna yalanc l q neñdür senüñı ı

05. Çünki axrete qavîsin qo bu yalanc da‘vîsinı 7

a Mâl u xazîne sevisi ‘â q- sañ neñdür senüñşı ı

06. Benümdür déyü derersin Haq’dan da‘vî mi édersin

Pâdi eh suçuña baqmaz güm-râh olmaq neñdür senüñş


36/104

36 YÛNUS AMRA

07. Dün ü gün qay ular yérsin n’édeyin yoxsul n dérsinğ ıOl cömerddür r zquñ vérür qay u yémek neñdür senüñı ğ

08. Yégil yédürgil bî-çâre eksilürse tañr véreıBir gün tenüñ yére gire gérü qalan neñdür senüñ

09. YÛNUS ol ‘ q badyesinden sen igen esrük olm s nış ış ıBî-xod-iken érdüñ Haqqa ayuq olmaq neñdür senüñ

074.

01. N’éderüz bu hayât suy n cân ya maya vérdükı ı ğ 7

b Gevheri sarrâflara ma‘deni ya maya vérdükğ

02. Benem ol bâzirgân kim hîç ass gözetmedümıÇünk’ ass dan-da geçdük ziyân ya maya vérdükı ı ğ

03. Bu yoluñ ‘ârifleri geçürmezler metâ‘ıöyle ‘üryân géderür cihân ya maya vérdükŞ ı ğ

04. Küfr-ile îmân dax hicâb- m bu yoldaı ı ışSafâla duq küfr-ile îmân ya maya vérdükş ı ğ

05. Yüz biñ y ll q fikr-ile henüz qu l q olmad nı ı ş ı ıGeçdük bitmez sa ncdan gümân ya maya vérdükğı ı ğ

06. Pâyânlu devr-i zamân néce eglensün YÛNUS’ı

8

a

Pâyânsuz devre érdük devrân ya maya vérdükı ğ

075.

01. Müsülmânam déyen ki i art nedür bilse gerekş ş ıTañr nuñ buyru n tutup bé vaqt namâz q lsa gerekı ğı ş ı

02. Tañla turup ba uñ qaldur ellerüñi suya daldurşTamudan âzâdlu oldur qullar âzâd olsa gerek

03. Öyle namâz n q las n her ne dilerseñ bulas nı ı ı ı

Nefs du man n öldüresin nefs hemî e ölse gerekş ı ş

04. Ol ékindüyi q lanlar ar dilik dirilenlerı ıOlardur Haqqa érenler dâ’im Haqqa érse gerek

05. Ax am-durur üç farîza ta ca günâhuñ erideş ğ 8

b Eyü ‘amellerüñ saña em‘ ü ç râ olsa gerekş ı ğ

06. Yatsu namâz na ol hâz r hâz rlar sever Qâdirı ı ı ıÎmânuñ eksügin bitir îmân pî -rev olsa gerekş

07. Her kim Müsülmân olmad bé vaqt namâz q lmadı ş ı ı ıBilüñ Müsülmân olmayan ol tamuya girse gerek


37/104

DÎVÂN 37

08. Görmez misin Mustafâ’y néce bekledi vefâyı ıÜmmet içün ol safây ümmet aña erse gerekı

09. Bekler-iseñ dîn ayretin vérmegil nefse murâd nğ ıYÛNUS nebî salavât n ‘ q- la degürse gerekı ış ı

076.

01. Ne söz keleci dér-isem dilüm seni söyleyecek 9

a Qanda yürürsem yürürem senden yana qaçar dilek

02. Haqdur seni sevmezlere cânsuz sûretdür dér-isemAnuñ-içün cânlulara senüñ gibi ma‘ ûq gerekş

03. Söyledüñ cümle ‘âleme henüz niqâb içindesinBir dem perdesüz yüriseñ éki cihân olur helek

04. Dîv ü perî ins ü melek sever seni her maxlûqâtHayrân olup ileyüñde durm -durur hûr u melekış

05. Nû dur senüñ elüñ-ile zehr-i qâtil içer-isemşBilmezin ne ma‘nîsi var ol olur cânuma tiryek

06. Ger ehd ü ekker yér-isem sensüz a udur cânumaş ş ğÇün cânumuñ sensin dad qanda bulam senden yegrekı

9

b 07. Yüz biñ eger cevr ü cefâ u rar- sa sûretümeğ ı

Hîç eksilmez âdîl um cümlesin yur seni sevmekş ığ

08. Ne var eger YÛNUS da ‘ q içinde zerre-y-iseğı ış‘I q dad -la qâyim-durur yér-ile gök çarx- felekş ı ı

077.

01. Dünyeye gelen ki iler yola bile gelmek gerekşÖlümini añuban dün ü gün a lamaq gerekı ğ

02. Bu dünye qah r evidür hem bâqî degül fânîdürı

Aldanuban qalma buña tîz tevbeye gelmek gerek

03. Ne-durur dünye çoql e keredurur yoqlığı ş ığıVarl q sarây n haqîqat âx reti bilmek gerekı ı ı

a 04. Gel imdi tur bu fenîden mahrûm qalmad n bâqîdenıTâ‘at q lup bu dünyeden qul nasîbin almaq gerekı

05. Qorqar- sañ sen tamudan gel alçaq ol l qamudanı ğıOl güni ince s râtdan bil qamular geçmek gerekı

06. Geçüp gétmek diler-iseñ ya dü meyeyin dér-iseñşol qazandu uñ mâluñ tañr -içün vérmek gerekŞ ğ ı ı


38/104

38 YÛNUS AMRA

07. Qazandu uñ vérüben yoxsullar xo görübenğ ı ı şHaq hazretine varuban oddan o qurtulmaq gerek

08. Qur’ân eydür ki itteqû gine eydür ki tezre‘ûKâhil olup oturma l tîz tevbeye gelmek gerekğı

09. YÛNUS’uñ sözi i‘rden ammâ asl dur kitâbdanş ı

b Hadîs-ile dinene gey bilgil sâd q olmaq gerekı

078.

01. Evvel bize vâcib budur eyü xulq u ‘amel gerekslâm ad qon ca az yolda umuz îmân gerekİ ı ı ğ ş

02. srâfîl sûr n üricek cümle maxlûq uyan caqİ ı ıSor hisâb sor l caq ‘Arab dili lisân gerekı ı ı

03. Gök perdelerin açalar eyü yavuzdan seçelerOl dem qancaru qaçalar ba qurtaras yer gerekş ı

04. Terezi qurup oturalar sermeyemüz getürelerOl siyâset meydeninde bu tertîbleri bil gerek

05. Ça r alar ata ana qarda qarda dan usanağ ış ş ş

a Yalvaralar ol Sübhân’a niyâz q las er gerekı ı

06. Dükeliden bu ‘ q yaq n Yış ı ÛNUS xatâ q lma saq nı ı

‘I qdan nasîb sunul ncaq cevâb véresi hâl gerekş ı

079.

01. Ma‘nî eri bu yolda melûl olas degülıMa‘nî tuyan göñüller hergiz ölesi degül

02. Ten fanîdür cân ölmez gédenler gine gelmezÖlür-ise ten ölür cânlar ölesi degül

03. Güher seven göñüller yüz biñ yol éder-ise

Haq’dan nasîb olmasa nasîb olas degülı

04. Saq n l yâruñ göñlin s rçadur s mayas nı ğı ı ı ı

b S rça s nduqdan soñra bütün olas degülı ı ı

05. Çe melerden barda uñ toldurmad n qor- sañş ğ ı ıBiñ y l anda turursa kendü tolas degülı ı

06. ol X zr- la ol lyâs Âb- Hayât içdilerŞ ı ı ş İ ıBirqaç günüñ içinde bunlar ölesi degül

07. Yaratd Haq dünye-y-i Pey amber dostlu naı ğ ğıDünyeye gelen géder bâqî qalas degülı


39/104

DÎVÂN 39

08. YÛNUS gözüñ görürken yara uñ eyle bugünğGelmedi anda varan gerü gelesi degül

080.

01. Qul pâdi âhsuz olmaz pâdi âh qulsuz degülş ş

2

a Pâdi âh kim bileydi qul étmese yort u savulş ı

02. Sultân hemî e sultân qul hemî e qul- dş ş ı ıOl qadîm pa a-y- d usûl içinde usûlş ı ı

03. Tañr qadîm qul qadîm ayr lmadum bir ad mı ı ıGör qul kim tañr kimdür añla éy sâhib-qabûlı

04. Bize birlik sarây n to ru be âret ay nı ğ ş ıGeç ékilik fikrinden qo l benligi yâ qulğı

05. Gör imdi gizlü seyri seyir içinde s rrı ıQul bilmez bu tedbîri kime degdi bu nüzûl

06. Eyid eyid qamus n ne kân u ne ma‘dinsinıSûret-i pür-ma‘nîsin pâdi âh sende bulş ı

2

b 07. Gel imdi hicâbuñ aç senden ayr l saña qaçıSende bulas n mi‘râc saña gelür cümle yolı

08. Qanca varduñ éy ‘âq l bir a zdan cümle dilı ğı

Cüz’iyyât- müselsel xaber vérür ‘aql- külı ı

09. YÛNUS baq néredesin ne yerde ne gökdesinBekle edeb perdesin gel imdi gel tapu q lı

081.

01. Yavlaq ‘acâyib geldi baña dünyâ içinde’ bu hâlşGéce qonuq olan ki i gine sabâh göçer fî ’l-hâlş

02. Eger gérçek qonu - sañ aç gözüñ uyanu - sañğ ı ğ ı

Sen bu söze tanu - sañ gérü qalur mülk-ile mâlğ ı

3

a 03. Mâluñ biregi yér sen anda hisâb n vérı ıSenüñ-durur bir ad m yér gör néce ur lur qalı ı

04. Kendüñ görürken yé yédür yoqdur déyü étme ‘özürBu dünyede hâs l nédür xayr eyle bâzâr ver alı ı

05. Ben déyeyin sözüñ haqq n é it unutma gey saq nı ş ıU q yâmet geldi yaq n göñlüñden geçmesün xayâlş ı ı

06. Andan srâfîl sûr üre ölenler yerinden duraİGeçe devrân- rûzigâr eyle yazmı ış celle celâl


40/104

40 YÛNUS AMRA

07. Sultân u qullar bir ola anda qat hâller olaıDax ayruqs s rr ola qorqulu i anda muhâlı ı ı ş

08. Bunda qorqmaz- sañ Yı ÛNUS anda qorqudurlar seni 3

b Eger dirlügüñ haqq- sa s rât geçesin sehelı ı ı

082.

01. Ata bélinden bir zamân anas na dü di göñülı şHaq’dan bize destûr old xazîneye dü di göñülı ş

02. Anda beni cân eyledi et ü süñük qan eylediDört on güni déyicegez degirtmege dü di göñülş

03. Yürir-idüm anda pinhân Haq buyru vérmez amânğıVatanumdan ay rd lar bu dünyeye dü di göñülı ı ş

04. Beni be ige urd lar elüm aya um sard larş ı ğ ıÖñdin ac s n vérdiler tuz içine dü di göñülı ı ş

05. Günde éki kez çözerler ba na aqça dizerlerşı 4

a A zuma emçek vérdiler nefs qabz na dü di göñülğ ı ş

06. Bu nesne-y-i terk eyledüm yürimege ‘azm eyledümOn’ki süñügin yazarlar elden ele dü di göñülş

07. O lan-iken sultân qopar kim elin kim yüzin öperğ

‘Aq l baña yolda old sultânl a dü di göñülı ş ı ığ ş

08. Bu ça - la saqal biter görenüñ gülregi dutarğ ıGüzeller qat nda biter sev sevüye dü di göñülı ş

09. Xay rdan erri çoq sever i lemege becid éverı ş şNefsinüñ dilegin qovar nefs evine dü di göñülş

10. Q rq ya nda sûret döner qara saqala aq énerı şı 4

b Baqup eybetin göricek yoldurma a dü di göñülş ğ ş

11. Yola géder ba ar maz yégitlige eli vérmezş ıBu nesneleri qoyuban yuvanma a dü di göñülğ ş

12. O l eydür bunad ölmez q z eydür yérinden durmazğ ı ıHîç kendü hâlinden bilmez hâlden hâle dü di göñülş

13. Ölicegez ükr édeler sinden yaña éledelerşAllâh ad n zikr édeler çoq üküre dü di göñülı ş ş

14. Su getüreler yuma a kefen saralar qoma ağ ğ

A aç ata bindüreler tene üre dü di göñülğ ş ş


41/104

DÎVÂN 41

15. Eger var- sa ‘amelüñ géñ ol sar sinüñ senüñı ıEger yo - sa ‘amelüñ oddan arâb içdi göñülğ ı ş

5

a 16. YÛNUS añlayuvar hâlüñ una u ray sar yoluñş ğ ıBunda elüñ érer-iken xayr i lere dü gil göñülş ş

083.

01. Gerekmez dünye-y-i bize çünki bâqî bünyâd degülBir qul biñ de ya ar- sa ölicek bir sâ‘at degülş ı

02. Bu dünye qah r evidür néce ‘ömürler eridürıUçmaqda xûy satan ki i yalan yañl aybet degülş ış ğ

03. ol senüñ mü’min qullaruñ dünye z ndân anlaruñŞ ı ıBu dünyede mü’min olan hurrem oluban âd degülş

04. Bunda âl ml q eyleyen nefsi harâmla toylayan˙ ı ıYüzleri qara qop sar öz cânlar râhat degülı ı

5

b 05. Kim-durur kim éren aña dün gün tâ‘at q lan añaıVérilür uçmaq anlara zîre bili dür yad degülş

06. YÛNUS miskîn mestânesin sen seni gör qo bunlarıDünyede riyâl dirlik ki iye eyü ad degülı ş

084.

01. ‘I qsuzlara vérme ögüt ögüdüñden alur degülş‘I qsuz âdem hayvân olur hayvân ögüt bilür degülş

02. Boz yapalaq devlengice emek yéme érte géceAnuñ i i gözsepekdür salup ördek alur degülş

03. âh balaban âhîn to an zihî ögmi an ögenŞ ş ğ ş ıTo an za‘îf olursa to anl qdan qalur degülğ ı ğ ı

6

a 04. Qara ta a su quyarsañ elli y l sladur- sañş ı ı ı

Hemân ta gine baya hünerlü ta olur degülş ğı ş

05. YÛNUS olma câhillerden raq olma ehillerdenıCâhil ne var mü’min-ise câh ll qdan qalur degülı ı

085.

01. Dervî lik maqâm hâl içinde hâlş ıFerâ atl q maqâm dervî olana muhâlğ ı ı ş

02. Dervî ayr l maz evvelki demdenş ı ıHîç furqat olmad nasîbdür visâlı


42/104

42 YÛNUS AMRA

03. Dervî ler fitne qab n bunda u atdş ı ş ıHareket étdi bunda olmad battâlı

6

b 04. Dervî lik dirligi s rât üzredürş ıHisâb étdiler zerre-i misqâlı

05. Dervî enâ ’l-Haq dérse n’ola ‘aceb-mişHep varl q Haqquñdur ‘alâ külli hâlı

06. Dervî rma gözüñ evvelki demdenş ıYÛNUS girüp-durur hem âx r hem evvelı

086.

01. Qo l dünye bezegini bu dünye yéldür ya xayâlğıNe q l sar bize vefâ çünki busudadur zevâlı ı

02. steme ‘ömr-i fânîyi dünye kime qald baqî İ ıYüz biñ melik yüz biñ sultân râyegân qod mülk ü mâlı

7

a 03. Néçe uzun endî eler yolda - d bizüm-ileş ş ı ıDost fikretinden artu cümle qat -durur battâlğı ı

04. Al l kendü elüñ-ile géne kendü hisâbuñğı ıYoxsa serhengler elinde qat yaramaz olur hâlı

05. Öldür nefsüñ dilegini élet tene ür üstineş

Yoxsa geñsüz ölicegez saña fermân olur assâlğ

06. Her kim saña sorar- sa i‘tiqâduñ nedür HaqqaıÖpgil elini aya n budur cevâb na su’âlğı ı

07. YÛNUS saña farîzadur i bu s rât- müstaqîmş ı ıleyüñde ha ra ne re haqqa ’l-yaqîn gerek visâlİ ş ş

087.

7

b 01. ‘Aqluñ érerse sor baña ben evvelde qanda-y- dumı

Diler-iseñ déyüvérem ezelî vatanda-y- dumı

02. Qâlû belâ söylenmedin tertîb düzen eylenmedinHaq’dan ayru degül-idüm ol ulu dîvânda-y- dumı

03. Eyyûb- la derde esîr añlamadum çekdüm cezâıBelqîs- la taxt üzere mühr-i Süleymân’da-y- dumı ı

04. Yûnus- la bal q beni çekdi deme yutd bileı ı ıZekeryâ’la qaçdum bile Nûh- la tûfânda-y- dumı ı

05. smâ‘il’e çaldum b çaq b çaq baña kâr étmediİ ı ıHaq beni âzâd eyledi qoç- la qurbânda-y- dumı ı


43/104

DÎVÂN 43

8

a 06. Yûsuf- la ben quy da yatdum cefâ çekdüm bileı ıYa‘qûb- la çoq a ladum bul nca fi ânda-y- dumı ğ ı ğ ı

07. Mi‘râc gécesi Ahmed’üñ döndürdüm ‘Ar ’da na‘leyninşÜveys-ile urdum tâc Mansûr’la ur anda-y- dumı ğ ı

08. ‘Alî-y-ile urdum q l ç ‘Ömer-ile ‘adl eyledümı ıOn sekiz y l Qâf ta nda Hamza’la meydânda-y- dumı ğı ı

09. Ezelîden dilümde u tañr birdür haqdur Resûlş ıBun böyle bilür-iken sanma-ki gümânda-y- dumı ı

10. Yére bünyâd urulmad n Âdem dünyeye gelmedinıÖküz bal q eylenmedin ben ezelî anda-y- dumı ı

11. YÛNUS senüñ ‘â q cânuñ ezelî ‘â qlar- laşı şı ı 8

b Mülke bünyâd urulmad n seyrân u cevlânda-y- dumı ı

088.

01. Ben bunda arîb geldüm ben bu élden bezeremğBu tutsaql q tuza n demi geldi üzeremı ğı

02. Çünki ben bunda geldüm ben an bunda buldumıMansûr’am dâra geldüm u kül oldum tozaramş

03. Çün ‘ quñ kitâb n oq dum tahsîl étdümış ı ı ı

Ne hâcet kim qara-y- a üstine yazaramı ğ

04. Dört kitâbuñ ma‘nîsi bellüdür bir elifdeBî dédürmegil baña ben bu yoldan azaram

05. Bir çe meden s zan su ac datl olmayaş ı ı ı 9

a Edebdür bize yérmek bir lüleden s zaramı

06. Yétmi éki millete suçum budur haq dédümşQorqu q yânatadur ya ben néçün q zaramı ı

07. erî‘at o lanlar néce yol éde bizeŞ ğ ıHaqîqat deryâs nda bahrî oldum yüzeremı

08. Dost baña gelsün démi benüm qayd m yémiş ı ı şBen yüzüm qaras ndan teberrükler düzeremı

09. YÛNUS bu qu dilidür bun Süleymân bilürş ıGérçek ‘â q bu yolda ne q las n sezeremşı ı ı

089.

01. Bu cihâna gelmedin sultân- cihânda-y- dumı ı 9

b Sözi gérçek hükmi revân ol hükm-i sultânda-y- dumı


44/104

44 YÛNUS AMRA

02. Xalây q bunda gelmedin gökler melâyik tolmad nı ıBu mülke bünyâd olmad n mülk-i yaradandaydumı

03. Yüz yégirmi dört biñ xas dört yüz q rq dört tabaqası ı ıDevlet maqâm nda ol gün ulu xânedânda-y- dumı ı

04. ussa beni görmez-idi qay u eli érmez-idiĞ ğEndî e ehrinden ta ra bir yüce mekânda-y- dumş ş ş ı

05. YÛNUS bu cümle varl uñ dost qat nda zerre degülığ ıGüft-ile kelâmda-y- dum hem bunda hem anda-y- dumı ı

090.

01. U géne geldüm ben bunda s r sözin ‘ayân eyleyemş ı 2

a Bir söz-ile yéri gögi cümlesin beyân eyleyem

02. Diler-isem ten eyleyem diler-isem cân eyleyemGöñlümi Tûr cânum Mûsâ taxt- Süleymân eyleyemı

03. Dirlik baña qar u gele ben dirligüñ boyn n uramş ıÖlüm eger vâcib ola cânum qurbân eyleyemı

04. ‘Azrâ’îl ne ki i-durur qasd édebile cânumaşBen anuñ qasd n géne kendüye z ndân eyleyemı ı ı

05. Ne Cebre’îl kim ola kim hükm éde benüm âhuma

Yüz biñ Cebre’îl gibiyi bir demde perrân eyleyem

06. Bu bizden öñdin gelenler ma‘nîyi pinhân q lanlarıBen anadan to m gibi geldüm ki ‘üryân eyleyemğ ış

2

b 07. YÛNUS senüñ göñlüñ evi Haq varl toptoludurığıU geldüm ki ‘â qlara varl qdan ihsân eyleyemş şı ı

91.

01. Nétekim ben beni bildüm yaqîn bil kim Haqq buldumı

Haqq bul ncayd qorqum imdi qorqudan qurtuldumı ı ı ş

02. Hîç ayruqdan ben qorqamazam ya bir zerrece qayurmazamBen imdi kimden qorqay n qorqdu um- la yâr oldumş ı ğ ı

03. ‘Azrâ’îl gelmez cânuma soruc gelmez sinümeıBunlar beni ne sorsunlar an sorduran ben oldumı

04. Ya ben onca qaçan olam oñ buyurdu n buyuramğıOl geldi göñlümüz told ben aña bir kân oldumı

2

a 05. ‘I qlular bizden alalar ‘ qsuzlar xod ne bilelerş ışKimler ala kimler vére ben bir ulu dükkân oldum


45/104

DÎVÂN 45

06. YÛNUS’a Haq açd qapu Yı ÛNUS Haqqa q ld tapuı ıBâqî devlet benümkimi ben qul-iken sultân oldumş

92.

01. Xaber eyleñ ‘â qlara ‘ qa göñül véren benemşı ış

‘I q bahrisi oluban deñizlere talan benemş ı

02. Deñiz yüzinden su alup sun vérürem göklereıBulutlay n seyrân édüp ‘Ar ’a yaq n varan benemı ş ı

03. Y ld r m olup aq yan gökde melâyik doquyanı ı ı ş ıBulutlara hüküm süren ya mur olup ya an benemğ ğ

2

b 04. Gördüm gögüñ meleklerin her biri bir i de-y-imiş şHaq Çalabuñ zikrin éder ncîl ü hem Qur’ân benemİ

05. Gördüm déyen degül gören bildüm déyen degül bilenBilen oldur gösteren ol ‘ qa yesîr olan benemış

06. Sekiz uçmaq ‘â qlara kö k ü sarâydur bileneşı şMûsîleyin hayrân olup Tûr ta nda qalan benemğı

07. Qalem çal n caq görgil xaber böyle-durur bilgilı ıQâlû belâ kelecisin bunda xaber véren benem

08. Delü oldum adum YÛNUS ‘ q old baña qolavuzış ı

Hazrete degin yaluñuz yüz süriyi varan benem

93.

22

a 01. Ne dér-isem hükmüm yürür elümde fermân dutaramNe édersem hükmüm revân çün hükm-i sultân dutaram

02. ns-ile bu cinn ü perî dîvler benüm hükmümdedürİTaxtum benüm yél götürür mühr-i Süleymân dutaram

03. blîs ü Âdem kim olur ya aza yâxûd azduraİ

Cümle benem eyü yavuz qamus n benden dutaramı

04. Dünye benüm r zqum-durur qavm benüm qavmum-dururı ıHer dem benüm yar um uzar yar um xândan dutaramğ ğ ı

05. Senüñ gibi cân var-iken Âb- Hayât isteyeniıQarañul a gireni ben an hayvân dutaramığ ı

06. Ansuz olursam ölürem anuñla diri oluram 22

b Siz sanmañuz ki dirligi hemî e cândan dutaramş

07. Dînüm îmânum ol-durur ansuz olursam dünyedeNe buta xaça taparam ne dîn ü îmân dutaram


46/104

46 YÛNUS AMRA

08. YÛNUS eydür ben olvan n az görmegil ben olvan nı ıBen ne désem ol dost dutar dost dédügin ben dutaram

94.

01. Biñ y l eger vasf n déyem bir zerresin düketmeyemı ı

Bir qatrada yüz biñ deñiz bir qatras n eyitmeyemı

02. Ne mesel ba lamam olur ne xod göñül qarâr bulurğKim beñzede misl ü misâl hâ â ki ben beñzetmeyemş

03. Kim éde bir naq u sûret naq u sûretden sen âzâdş ş 23

a Néce ‘aq llar sende mât néce ‘özri gözetmeyemı

04. ‘Aql çün fenâya vara delü olan ne ba araşDelülere sensin çâre delü oldum pes n’étmeyem

05. Ögret imdi dil ne désün art oldur seni söylesünşTevfîq yârî q lur- sa ayr dile söytemeyemı ı ğ ı

06. Ne kim dér-iseñ dé baña qoma beni benden yanaBenüm hâcetüm ol-durur seni baña istetmeyem

07. Çün pâdi âh güçlü ola pes qul fuzûl i lü olaş şBen senüñem baña ne am ger suç édem ger étmeyemğ

08. Çünki girdüm bir deñize ne kenâr var ne cezîre

Çün dört yanumdan mevc ura turam qavî hîç batmayam

23

b 09. Benüm degül bu keleci devlet senüñ YÛNUS neciÇün dilüme qâdir sensin sensüz dilüm uzatmayam

95.

01. Cânum ben andan bunda ezelî ‘â q geldümşı‘I q qolavuz tutup ol yola dü üp geldümş ı ş

02. Degülem qâl ü qîlden ya yétmi éki dildenş

Yad yoq baña bu élde anda bili ip geldümş

03. Geçdüm xodbîn élinden el çekdüm dükelidenOl ékilik bâb ndan birlige bitüp geldümı

04. Dört ki idür yolda um vefâdâr u râzda umş ş şÜç-ile xo dur ba um birine bu up geldümş ş ş

24

a 05. Ol dördüñ birisi cân biri dîn biri îmânBiri nefsümdür du man yolda sava up geldümş ş

06. Bir q l q rq yard lar birin yol gösterdilerı ı ı ıBu mülke gönderdiler ol yola dü üp geldümş


47/104

DÎVÂN 47

07. ‘I q arâb ndan içdüm on sekiz rmaq geçdümş ş ı ıDeñizler bendin de düm ‘ummândan ta up geldümş ş

08. Ben andan geldüm bunda gérü varuram andaBen anda varasum anda tan up geldümı ış

09. ‘Azrâ’îl ne ki idür qasd édesi cânumaşBen emânet issi-le anda bitri üp geldümş

10. mdi Yİ ÛNUS’a ne am ‘â q melâmet bed-nâmğ şı 24

b Küfrüm îmâna ol dem anda degi üp geldümş ş

96.

01. Sensin kerîm sensin rahîm Allâh saña sundum elümSenden artuq yoqdur emüm Allâh saña sundum elüm

02. Ecel geldi va‘de érdi bu ‘ömrüm qadehi toldıKimdür ki içmedin qald Allâh saña sundum elümı

03. Gözlerüm göge süzüldi cânum gögüzden üzüldiDilüm tetigi bozuld Allâh saña sundum elümı

04. U biçildi kefen donum Hazrete yöneltdüm yönümş‘Aceb néce ola hâlüm Allâh saña sundum elüm

05. Urd lar suyum l d qavum qarda cümle geldiı ı ı ı ş

25

a

Esen qalsun qavum qarda Allâh saña sundum elümş

06. Geldi salacam sar lur dört yaña salâ vérilürıÉl namâzuma dérilür Allâh saña sundum elüm

07. Salacam götürdiler maqbereme yétürdilerıXalqa olup oturd lar Allâh saña sundum elümı

08. Çün cenâzeden e diler üstüme topraq e dilerş ş şHep qoyuban qaçd lar Allâh saña sundum elümı ı

09. Yédi tamu sekiz uçmaq her birinüñ vardur yolıHer bir yolda yüz biñ çârsû Allâh saña sundum elüm

10. Geldi Münkir-ile Nekîr her birisi sord bir dilılâhî sen cevâb vérgil Allâh saña sundum elümİ

25

b 11. Görüñ ‘aceb old zamân göñülden eylerüz fi ânı ğÖlür çün anadan to an Allâh saña sundum elümğ

12. YÛNUS tap uzat bu sözi Allâh’uña dut l yüziğı

Dîdârdan ay rma bizi Allâh saña sundum elümı


48/104

48 YÛNUS AMRA

97.

01. Benüm bunda qarârum yoq ben bunda gétmege geldümBâzirgânam metâ‘um çoq alana satma a geldümğ

02. Ben gelmedüm da‘vî-y-içün benüm i üm sevi-y-içünş

Dostuñ evi göñüllerdür göñüller yapma a geldümğ

03. Dost esrigi deliligüm ‘â qlar bilür neligümşıDeg üriben ékiligüm birlige bitmege geldümş

26

a 04. O xocamdur ben qul yam dost ba çesi bülbüliyemı ğOl xoca

Documents

Yûnus Emre Dîvânı Mustafa Kaçalin