24
29 isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet isabet Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya Ders – 05 MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI M İlk Çağ’da Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan topraklar Mezopotamya olarak adlandırılmaktadır. M Yazının kullanılmaya başlaması ile eğitim, bilim ve sanat alanlarında gelişen Mezopotamya medeni- yetleri Anadolu’yu, Mısır’ı ve Hindistan’ı etkilemiş- lerdir. Sümerler M Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık olan Sümer- ler, yaptıkları icatlarla birçok uygarlığı etkilemişler- dir. M Tarihte bilinen ilk yazı örneği olan “Çivi Yazısı” Sü- merler tarafından kullanılmaya başlanmış ve yazı- nın kullanılmaya başlaması ile tarihi çağlar başla- mıştır. M Sümerler; tekerlek, Ay takvimi – astronomi vb. bir- çok alanda çeşitli icatlar ve buluşlar yapmışlardır. Babiller M Babillerin başkenti Babil’dir. M Dünyanın yedi harikası olarak da ünlenen Babil in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi’ni inşa etmişlerdir. M Babil Kralı Hammurabi tarihte ilk anayasa kabul edilen “Hammurabi Yasaları”nı yapmıştır. Asurlular M Asurluların başkenti Ninova şehridir. M Asurluların Kayseri (Kültepe) yakınlarında kurduk- ları “ticari” koloniler sayesinde Anadolu ile yaptık- ları ticari faaliyetler iki bölge arasında kültürel etki- leşime olanak sağlamıştır. M Asurlular, “Çivi Yazısı’nı” Anadolu’ya getirip Anado- lu’da tarihi çağların başlamasını sağlamışlardır. M Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi Ninova’da kurmuşlar- dır. ETKİNLİK – 1 Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla- rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz. D Y 1. Tarih öncesi devirlerden tarihi devirlere geçen ilk medeniyet Sümerler’dir. 3 2. Tarihte ilk Ay yılı esaslı takvimi Sümerler yapmıştır. 3 3. Yaptıkları ticari faaliyetler ile kül- türel etkileşime de olanak sağla- yan Asurlular, Anadolu’nun yazı ile tanışmasını sağlamışlardır. 3 4. Tarihin bilinen ilk kütüphanesi Asurlular tarafından kurulmuş- tur. 3 5. Tarihte ilk kez mutlak krallık an- laşını yerleştiren Babiller’dir. 3 6. Sümerlerin, birbirinden bağımsız site denilen şehir devletleri ha- linde yaşamaları siyasi birlikten yoksun olmalarına neden olmuş- tur. 3 7. Mezopotamyadaki mimari eser- lerin çoğu kerpiç ve tuğladan yapıldığı için bozulmadan günü- müze kadar gelmiştir. 3 8. Babil Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi Babillilerin en ünlü eser- leridir. 3 9. Sümerlerin yaptıkları ziggurat- lar, hem okul hem gözlemevi, hem de tarım ürünlerinin saklan- dığı depo olarak kullanılmaktay- dı. 3 10. Asurlular, Ege Denizi kıyılarında kurulan ve kara ticari ile uğraşan bir medeniyettir. 3 11. Tekerleği ve çömlekçi çarkını bu- lan ilk uygarlık olan Sümerler, bu icatlarını daha sonra ulaşımda da kullanmışlardır. 3 İSABET YAYINLARI ÇÖZÜMLER

YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

  • Upload
    others

  • View
    30

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

29

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya Ders – 05

MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI

M İlk Çağ’da Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan topraklar Mezopotamya olarak adlandırılmaktadır.

M Yazının kullanılmaya başlaması ile eğitim, bilim ve sanat alanlarında gelişen Mezopotamya medeni-yetleri Anadolu’yu, Mısır’ı ve Hindistan’ı etkilemiş-lerdir.

SümerlerM Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık olan Sümer-

ler, yaptıkları icatlarla birçok uygarlığı etkilemişler-dir.

M Tarihte bilinen ilk yazı örneği olan “Çivi Yazısı” Sü-merler tarafından kullanılmaya başlanmış ve yazı-nın kullanılmaya başlaması ile tarihi çağlar başla-mıştır.

M Sümerler; tekerlek, Ay takvimi – astronomi vb. bir-çok alanda çeşitli icatlar ve buluşlar yapmışlardır.

BabillerM Babillerin başkenti Babil’dir.

M Dünyanın yedi harikası olarak da ünlenen Babil in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi’ni inşa etmişlerdir.

M Babil Kralı Hammurabi tarihte ilk anayasa kabul edilen “Hammurabi Yasaları”nı yapmıştır.

AsurlularM Asurluların başkenti Ninova şehridir.

M Asurluların Kayseri (Kültepe) yakınlarında kurduk-ları “ticari” koloniler sayesinde Anadolu ile yaptık-ları ticari faaliyetler iki bölge arasında kültürel etki-leşime olanak sağlamıştır.

M Asurlular, “Çivi Yazısı’nı” Anadolu’ya getirip Anado-lu’da tarihi çağların başlamasını sağlamışlardır.

M Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi Ninova’da kurmuşlar-dır.

ETKİNLİK – 1

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla-rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz.

D Y

1.Tarih öncesi devirlerden tarihi devirlere geçen ilk medeniyet Sümerler’dir.

3

2. Tarihte ilk Ay yılı esaslı takvimi Sümerler yapmıştır.

3

3.

Yaptıkları ticari faaliyetler ile kül-türel etkileşime de olanak sağla-yan Asurlular, Anadolu’nun yazı ile tanışmasını sağlamışlardır.

3

4.Tarihin bilinen ilk kütüphanesi Asurlular tarafından kurulmuş-tur.

3

5. Tarihte ilk kez mutlak krallık an-laşını yerleştiren Babiller’dir.

3

6.

Sümerlerin, birbirinden bağımsız site denilen şehir devletleri ha-linde yaşamaları siyasi birlikten yoksun olmalarına neden olmuş-tur.

3

7.

Mezopotamyadaki mimari eser-lerin çoğu kerpiç ve tuğladan yapıldığı için bozulmadan günü-müze kadar gelmiştir.

3

8.Babil Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi Babillilerin en ünlü eser-leridir.

3

9.

Sümerlerin yaptıkları ziggurat-lar, hem okul hem gözlemevi, hem de tarım ürünlerinin saklan-dığı depo olarak kullanılmaktay-dı.

3

10.Asurlular, Ege Denizi kıyılarında kurulan ve kara ticari ile uğraşan bir medeniyettir.

3

11.

Tekerleği ve çömlekçi çarkını bu-lan ilk uygarlık olan Sümerler, bu icatlarını daha sonra ulaşımda da kullanmışlardır.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 2: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

30 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Ders – 05 Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerlere verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

Çivi yazısı Hammurabi Kanunları Ziggurat

Astronomi icatlarla tarım

ticari Mezopotamya tekerleği

Kayseri hukuk Asurlar

kanunları ay takvimi Site

1. İlk Çağ’da Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bölgeye ................................................................. adı verilmiştir.

2. Tarihte bilinen ilk yazı örneği olan ................................................................. Sümerler kullanmışlardır.

3. Çok tanrılı bir inanca sahip olan Sümerler, yaşadıkları site denilen devletlerine piramit şeklindeki .............................

.................................... adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir.

4. Tarihteki ilk anayasa olarak kabul edilen ....................................................................................... Babiller tarafından kısas

usulüne dayalı çok sert hükümler içerecek şekilde hazırlanmıştır.

5. Sümerler, ................................................................. icat ederek bunu ticaretle ve savaşlarda kullanmışlardır.

6. ................................................................. bilimi ile uğraşan Sümerler, Ay ve güneş tutulmalarını hesaplamışlardır.

7. Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık olan Sümerler, yaptıkları ................................................................. birçok uygarlığı

etkilemişlerdir.

8. Mezopotamya’ya insanların yerleşmesinde, geniş ve verimli ................................................................. alanlarına sahip

olması, su kaynakları ile önemli bir ................................................................. merkezi olması etkili olmuştur.

9. Sümerlerin astronomi ile uğraşmaları sonucunda ............................................................... bulunmuştur.

10. Asurlar’ın ticaret kolonilerinin en ünlüsü ......................................... yakınlarındaki Kültepe’dir.

11. Sümerler Mezopotamya’da ......................................... adı verilen ilk şehir devletlerini kurmuşlardır.

12. Hammurabi Kanunları Babillerin ......................................... devleti anlayışına sahip olduklarını göstermektedir.

13. Tarihte bilinen ilk kütüphane ......................................... tarafından Ninova’da kurulmuştur.

14. Yazıyı icat ederek tarihî çağları başlatan Sümerler, tarihteki ilk yazılı ......................................... hazırlamışlardır.

Mezopotamya

Çivi Yazısı’nı

Ziggurat

Hammurabi kanunları

tekerleği

Astronomi

icatlarla

tarım

ay takvimi

Kayseri

site

hukuk

Asurlular

kanunlarını

ticaret

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 3: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

31

Bilgi Öğrenme Testi – 01

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya

1. Sümerler, birbirinden bağımsız site denilen şehir devletleri halinde yaşamışlardır.

Verilen bilgilere bakılarak Sümerler’le ilgili aşa-ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A Siyasi birlikten yoksundurlar.

B) Özgür düşünce ortamı gelişmiştir.

C) Güçlü bir orduları yoktur.

D) Ekonomik gücü oldukça zayıftır.

2. Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları Sümer edebiyatının en güzel örnek-lerini oluşturur. Tarihte bilinen ilk yazılı kanunlar Sümerlerin Lagaş Kralı Urugakina tarafından ya-pılmıştır.

Verilen bilgilere bakılarak Sümerler’le ilgili aşa-ğıda verilenlerden hangisine ulaşılamaz?

A İlk yazılı antlaşmayı yapmışlardır.

B) Hukuk kurallarına önem vermişlerdir.

C) Edebi eserler ortaya koymuşlardır.

D) Tarihi çağları başlatmışlardır.

3. Sümerler’le ilgili aşağıda verilen bilgilerden han-gisi yanlıştır?

A) Ziggurat adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir.

B) Astronomi ile uğraşarak Ay ve güneş tutulma-larını hesaplamışlardır.

C Anadolu’nun yazı ile tanışmalarını sağlamışlar-dır.

D) Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlıktır.

4. Sümerler Ziggurat denilen büyük tapınaklar inşa etmişlerdir. Piramide benzeyen bu yapılarda hem okul, hem gözlem evi, hem de tarım ürünlerinin taşlandığı depolar bulunmaktaydı.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Sümerler gök cisimleri ile ilgilenmişlerdir.

B) Sümerler eğitim faaliyetlerine önem vermişler-dir.

C) Zigguratlar birden fazla amaç için kullanılmış-tır.

D Sümer halkının tamamı tarım ile uğraşmakta-dır.

5. Mezopotamya’da kurulan uygarlıkların sahip oldu-ğu zenginliklere duyulan ilgi yakınlarında bulunan uygarlıklardan bu bölgeye göçlere ve istilalara ne-den olmuştur.

Verilen bilgi Mezopotamya uygarlıklarında aşa-ğıdaki gelişmelerin hangisinin yaşanmasında et-kili olmamıştır?

A) Güçlü orduların kurulmasında

B) Şehirlerin etraflarının surlarla çevrilmesinde

C) Bölge nüfusunun hızlı bir şekilde artmasında

D Tarihi çağların başlamasında

6. • Tarihin bilinen ilk kütüphanesini kurmuşlardır.

• Anadolu’da tarihi çağların başlamasına zemin hazırlamışlardır.

• Anadolu’nun yazı ile tanışmalarını sağlamışlar-dır.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki Mezopotamya uygarlıklarından hangisine aittir?

A) Sümerler

B Asurlular

C) Babiller

D) Frigler

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 4: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

32 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Uygarlık Tarihî ve MezopotamyaBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Mezopotamya, Dicle ile Fırat nehirleri arasında kalan bölgedir. İklimin elverişli olması, ırmaklar-dan sulamada yararlanılması, topraklarının ve-rimli olması ve göç yollarının üzerinde bulunması nedeniyle çok sayıda uygarlığa beşiklik yapmıştır. Mezopotamya uygarlıkları Sümerlerin meydana getirdiği yüksek temeller üzerine kurulmuştur. Daha sonra Babilliler ve Asurlar bu kültürü devam ettirmişlerdir.

Verilen bilgilere bakılarak Mezopotamya uygar-lığı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi hakkında bil-gi edinemeyiz?

A) Sınırlarının neresi olduğu

B) Hangi uygarlıkların kurulduğu

C) Uygarlıkların burada kurulma nedenleri

D Halkın temel geçim kaynakları

2. Mezopotamya uygarlıklarından günümüze kadar mimari eserler gelmemiştir. Bunun sebepleri ....

Verilen bilgiye aşağıdaki seçeneklerden hangisi ile devam edilirse yanlış olur?

A) sık sık istilalara uğraması yüzünden savaşlar-da tahrip olması

B) bölgenin coğrafi yapısı gereği çok fazla taşın bulunmaması

C göçebe yaşam tarzı benimsedikleri için mimari eserler inşa etmemeleri

D) binaların yapımında kerpiç ve toprak malzeme-lerin kullanılması

3. Asurlar su ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan kanallardan başka içinde kanun, destan, şiir tür-lerinde eserlerin olduğu bir kütüphane de inşa et-mişlerdir.

Verilen bilgilere bakılarak Asurlularla ilgili ola-rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Toplumda düzeni sağlamak için yasalar çıkar-mışlardır.

B Ticari faaliyetlerde oldukça gelişmelerdir.

C) Çeşitli mimari eserler insan etmişlerdir.

D) Edebiyatla ilgilenmişlerdir.

4. Mezopotamya’da kurulan Asurlar:

• Anadolu’da ticaret kolonileri kurarak ticareti geliştirmişlerdir.

• Anadolu’da birçok yazılı tablet bırakmışlardır.

• Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi Ninova’da kur-muşlardır.

Asurlularla ilgili verilen bilgilere bakılarak;

I. Anadolu’da yazılı eserler bıraktıklarına,

II. Çok tanrılı dine inandıklarına,

III. Ticaret yaptıklarına,

IV. Çok sayıda bilim insanı yetiştirdiklerine

yargılarından hangisine ulaşılabilir?

A) I ve II B I ve III

C) II ve III D) III ve IV

5. Babillerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangi-si yanlıştır?

A) Kısas esasına dayalı sert hükümler içeren ka-nunlar yapmışlardır.

B) Babillerin yaptığı Hammurabi Kanunları tarihte bilinen ilk anayasa olarak kabul edilir.

C) Bütün gücün kralda toplandığı ilk mutlak krallı-ğı kurmuşlardır.

D Tanrıya hesap vermek amacıyla ilk defa tarih yazıcılığını başlatmışlardır.

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 5: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

33Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. Sümerler, ay ve güneş tutulmalarını hesaplamış, ay yılına göre takvimi kullanmışlardır. Güneş sis-temindeki beş gezegeni ve burçları bulmuşlardır.

Verilen bilgilere göre, Sümerlerin dünya medeni-yetine katkısı hangi alanda olmuştur?

A) Matematik B) Tıp

C Astronomi D) Fizik

2. • Kral Hammurabi, kendi adıyla bilinen kanunları ile ülkesini yönetmiştir.

• Asma Bahçeleri, dünyanın harikaları arasında sayılmıştır.

• Sümerlerin bilimsel birikimlerini devam ettir-miştir.

• Güneş saatini bulmuşlardır.

Yukarıda genel özellikleri verilen Mezopotamya medeniyeti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sümerler B Babiller

C) Asurlar D) Hititler

3.

Ziggurat Çivi yazısı

Tekerlek

Yukarıda resmedilen kavramlar aşağıdaki Mezo-potamya uygarlıklarından hangisine aittir?

A) Urartulara B) Babillere

C Sümerlere D) Asurlulara

4. I. Ziggurat adı verilen tapınaklar yapmışlardır.

II. En ünlü kralları Hammurabidir

III. Devletin merkezi Ninova şehridir.

Buna göre, yukarıda özellikleri verilen uygarlık-lar aşağıdakilerden hangisidir?

I II III A) Lidya Fenike Babil

B) Sümer Lidya Fenike

C) İyonya Asur Babil

D Sümer Babil Asur

5. Anadolu’ya çivi yazısını getirerek burada tarih öncesi çağların sona erip tarih çağlarının başla-masını sağlayan uygarlık aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Urartular B) Lidyalılar

CAsurlular D) Fenikeliler

6. • Tekerleği icat ederek bunu ticarette ve savaş-larda kullanmışlardır.

• Hammurabi Kanunları’nı hazırlamışlardır.

• Anadolu’da ticaret kolonileri kurmuşlardır.

Verilen bilgileri aşağıdaki Mezopotamya uygar-lıkları ile eşleştirdiğimizde hangisi açıkta kalır?

A) Sümerler B) Asurlar

C) Babiller D Lidyalılar

7. Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamyada kuru-lan uygarlıklardan biri değildir?

A) Sümerler BHititler

C) Asurlular D) Babiller

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 6: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

34

Analiz

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Uygarlık Tarihî ve Mezopotamya

1. Sümerler ziggurat denilen büyük tapınaklar inşa etmişlerdir. Piramide benzeyen zigguratlar hem okul, hem astronomi çalışmalarının yapıldığı göz-lemevi hem de tarım ürünlerinin saklandığı depo olarak kullanılmaktaydı.

Aşağıda verilenlerden hangisi Sümerlerin astro-nomi alanında çalışmalar yaptıkarına doğrudan kanıt olarak gösterilemez?

A) Ay yılı esaslı takvimi bulmaları

B) Güneş sistemindeki beş gezegeni keşfetmeleri

C Matematikte dört işlemi kullanmaları

D) Ay ve Güneş tutulmaları hesaplamaları

2. Sümerlerin icat ettiği tekerleğin aşağıdaki geliş-melerden hangisine neden olduğu söylenemez?

A) Savaş taktiklerinde değişikliklerin yaşanması-na

B) Ticari faaliyetlerin gelişmesine

C) Yük ve eşyaların kolayca taşınmasına

D Medeniyetler arasındaki etkileşimin azalması-na

3. Aşağıdakilerden hangisi Sümerlerin icat ettiği yazının dünya medeniyetine yaptıkları katkılara örnek olarak gösterilemez?

A) Tarihî devirler başlamıştır.

B) Bilgiler kayıt altına alınabilmiştir.

C Tarımda modernizasyon olmuştur.

D) Eğitim ve bilim çalışmaları kolaylaşmıştır.

4. Asurluların Anadolu’daki ticaret merkezi olan Kayseri’deki Karum Koniş’te yapılan kazılarda madeni paralar, Azurlu tüccarların demir ve bakır siparişlerini gösteren Asurca yazılmış kil tabletler bulunmuştur.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Asurluların en zengin Anadolu medeniyeti’dir.

B Asurlular Anadolu’da tarihi çağların başlama-sında etkili olmuştur.

C) Kayseri’de sadece demir ve bakır ticareti yapıl-maktadır.

D) Karum Kaniş Anadolu’daki en önemli ticaret merkezidir.

5. “Tarihi devirler Sümerlerle birlikte başlamıştır.” diyen bir tarihçi sözlerine Sümerlerin aşağıda verilen özelliklerinden hangisini kanıt olarak gösterilebilir?

A) Zigguratlar inşa etmelerini

B) Site denilen şehir devletleri halinde yaşamala-rını

C Çivi yazısını bulmalarını

D) İlk tekerleği icat etmelerini

6. Mezopotamya uygarlıkları ile bunların bazı be-lirgin özellikleri aşağıdaki seçeneklerden hangi-sinde yanlış verilmiştir?

A) Asurlular tarihteki ilk kütüphaneyi inşa etmiş-lerdir.

B) Babillerin Hammurabi Kanunları tarihteki ilk anayasa olarak kabul edilmektedir.

C) Tarihte bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmışlar-dır.

D Asurlular ilk tekerleği icat ederek ticari faali-yetleri kolaylaştırmışlardır.

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 7: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

35

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu Uygarlıkları Ders – 06

ANADOLU UYGARLIKLARI

Elverişli iklimi, zengin bitki örtüsü, verimli arazileri ve zengin yer altı kaynakları nedeniyle Anadolu, ta-rih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır.

HititlerM Hititlerin başkenti Çorum yakınlarındaki Hattu-

şaş’dır.M Hititler, Mısırlılarla yaptıkları savaşın ardından ta-

rihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaş-ması’nı imzalamışlardır.

M Hitit Kralları, Tanrı’ya hesap vereceklerine inandık-larından önemli gördükleri olayları “Anal” denilen yıllıklara yazdırmışlardır. Bu da tarih yazıcılığını başlatmıştır.

M Soylulardan oluşan “Pankuş Meclisi” önemli karar-ların alınmasında etkili olmuştur.

FriglerM Ülkenin başkenti, Ankara’nın Polatlı ilçesi yakınla-

rındaki “Gardion” şehridir.M Friglerin en tanınmış kralı Midas’tır.M Frigler tarımsal faaliyetlere önem vermişler.M “Kibele” Friglerin bereket tanrısıdır.M Madenlerden Fibula denilen süs eşyaları yapmışlar,

Tapates denilen yünlü halılar dokumuşlardır.

LidyalılarM Efes’ten başlayıp Anadolu’nun içlerinden geçerek

Mezopotamya’daki Ninova şehrine kadar uzanan Kral Yolu’nu yapmışlardır.

M Lidyalılar, takas usulüne son vererek tarihte ilk defa ticari faaliyetlerde madeni parayı kullanmaya baş-lamışlardır.

M Lidyayılar ulusal bir ordu kurmak yerine paralı as-ker kullanmayı tercih ettiklerinden dolayı kısa süre-de yıkılmışlardır.

İyonlarM Ege Denizi kıyılarından koloni deline liman şehirleri

kuran iyonlar Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında bir-çok koloni oluşturmuşlardır.

M İyonlar, kültürel ve bilimsel yönden Anadolu medeni-yetlerinin en gelişmiş uygarlığıdır.

M Şehir devletleri halinde yaşamaları özgür düşünce ortamını geliştirmiştir. Bu durum tıpta hipokrat, ta-rihte Heredot, ilk dünya haritasını çizen Hekataios, felsefede Diyojen, matematik Pisagor, Tales gibi bilim insanlarının yetişmesini sağlamıştır.

UrartularM Doğu Anadolu’da güçlü bir devlet kurmuşlardır.M Başkenti Van yakınlarındaki Tuşpa’dır.M Urartular ölümden sonra hayata inanmışlar ve ölü-

lerini eşyalarıyla birlikte mezara koymuşlardır.M Van Kalesi, sulama kanalları ve barajlar inşa etmiş-

lerdir.

ETKİNLİK – 1

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla-rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz

D Y

1. Hititler’de Tavananna denilen kraliçe yönetimde etkilidir.

3

2.

Hititler’de Pankuş adı verilen asillerden oluşan bir meclis yö-netim işlerinde krala yardımcı olmuştur.

3

3.Din konusunda hoşgörülü bir tu-tum sergilemiş olan Hititler, tek tanrılı bir dini inanca sahiptirler.

3

4.Frigler’de tarım çok önemli oldu-ğu için tarıma dayalı cezalar da çok ağırdır.

3

5.

Ulusal orduya önem vermeyerek paralı asker kullanmaları, Lidya-lıların Anadolu’da uzun süre ya-şamalarında etkili olmuştur.

3

6.

Deniz ticareti sayesinde zengin-leşen İyonyalılar, kültürel ve bilim yönüyle Anadolu medeniyetleri-nin en gelişmişi olmuşlardır.

3

7.

Urartuların su ihtiyaçlarını karşı-lamak için yaptıkları 56 km uzun-luğundaki su kanalı günümüzde hala Van’da hizmet vermektedir.

3

8.

Hitit kralları “Büyük Kral” ünva-nını alıp aynı zamanda baş rahip, baş yargıç ve başkomutanlık gö-revlerini de yerine getirmektedir.

3

9.

Lidyalılar, kurdukları ticaret yol-ları sayesinde Anadolu ile Me-zopotamya arasındaki ticari, si-yasi, sosyal ve kültürel ilişkilerin canlanmasına zemin hazırlamış-lardır.

3

10.Lidyalılar tarihte ilk kez kağıt pa-rayı kullanarak ticarette takas usulüne son vermişlerdir.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 8: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

36 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu UygarlıklarıDers – 06

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerlere verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

Kibele Efes’ten Kadeş

Kral Yolu’nun Parayı takas

deniz Mısırlılar Fenike

Urartular Tavananna Anal

Artemis Fibula tümülüs

1. Dünyanın bilinen ilk yazılı anlatlaşması olan ................................................................. Antlaşması Hititlerle ...........................

...................................... arasında imzalanmıştır.

2. Hititlerde krallar, tanrıya hesap vereceklerine inandıklarından dolayı tarih yazıcılığına önem vermişler ve ................

................................................. adı verilen yıllıklar hazırlatmışlardır.

3. Tarımsal faaliyetlerle çok fazla uğraşan Friglerde ................................................................. en büyük tanrı olarak kabul

edilir ve bereketin simgesidir.

4. Ticari faaliyetlerde bulunarak zenginleşen Lidyalılar, ................................................................. başlayıp Mezopotamya’da-

ki Ninova’ya kadar uzanan ................................................................. açılmasında etkili olmuştur.

5. Lidyalılar tarihte bilinen ilk madeni ................................................................. yaparak ticarette ...................................................

.............. usulünün son bulmasını ve ticaretin gelişmesini sağlamışlardır.

6. Ege Denizi kıyılarında kurulan İyonlar, yaşadıkları bölgenin coğrafi konumundan dolayı ..................................................

............... ticaretinde çok gelişmişlerdir.

7. İyonlar, ................................................................. Alfabesi’nden yararlanarak kendi alfabelerini oluşturmuşlardır.

8. Ölümden sonra hayata inanmış olan ................................................................. ölülerini eşyaları ile birlikte mezara koy-

muşlardır.

9. Frigler madenlerde ................................ denilen süs eşyaları yapmışlardır.

10. Frigler kuralları için yığma tepeden oluşan ................................ adı verilen mezarlar yapmışlardır.

11. Hititler’de ................................ adı verilen kraliçe kral olmadığı zaman devleti kral adına yönetmiştir.

12. Dünyanın yedi harikası olarak kabul edilen Efes’teki ................................ Tapınağı İyonlara aittir.

Kadeş

Kibele

Efes’ten

Kral Yolu’nun

parayı takas

deniz

Fenike

Urartular

Fibula

tümülüs

Tavananna

Artemis

Mısırlılar

Anal

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 9: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

37

Bilgi Öğrenme Testi – 01

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu Uygarlıkları

1. Anadolu’da kurulan uygarlıklar hakkında araş-tırma yapmak isteyen Zeynep, araştırmasında aşağıdaki uygarlıklardan hangisine yer verme-melidir?

A) Hititler

B Sümerler

C) Frigler

D) İyonlar

2. Anadolu, tarih öncesi devirlerden itibaren insanla-rın gelip yerleştikleri bir yer olmuştur. Anadolu ikli-miyle, yeryüzü şekilleriyle tarım ve hayvancılık gibi ekonomik faaliyetlere elverişlidir. Asya ve Avrupa kıtaları arasında yer aldığından çok fazla göç alı-yordu.

Verilen bilgiye göre, aşağıdakilerden hangisinin Anadolu’da kurulan medeniyetler üzerinde olum-lu bir etkisinin olduğu söylenemez?

A) İklimi

B) Yer şekilleri

C) Jeopolitik konum

D Yer altı kayrakları

3. Aşağıda verilenlerden hangisi uygarlıkların bir-birlerinden etkilendiklerine kanıt olarak gösteri-lemez?

A) Urartuların, Asur çivi yazısını kullanmaları

B Hititlerin, anal adı verilen yıllıklar yazmaları

C) Lidyalıların, Yunan tanrılarına tapmaları

D) Fenikelilerin buldukları 22 harfli alfabenin Ro-malılar tarafından geliştirilmesi

4. Hititler, Anadolu medeniyetleri içinde en güçlü, en geniş sınırlara ulaşmış devletti. Mısırlılara karşı savaşarak tarihin bilinen ilk yazılı anlaşması olan Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A Mısırlılarla yapılan savaşı Hititler kazanmıştır.

B) Hititler, Anadolu’da geniş bir alanda hakimiyet kurmuşlardır.

C) Mısırlılarla yaptıkları antlaşmanın günümüze ulaşmasını sağlamışlardır.

D) Yazıyı kullanarak bilgilerin kalın olmalarına katkı sağlamışlardır.

5. Hititlerde;

• Halk, kral ve ailesi, soylular, rahipler, askerler ve köleler olmak üzere eşit haklara sahip ol-mayan sınıflara ayrılmıştı.

• Büyük kral ünvanını alan krallar, aynı zaman-da başrahip, baş yargıç v.b. görevleri de yerine getirirlerdi.

• Temel geçim kaynağı hayvancılık ve tarımdı.

Yukarıdaki bilgilerde Hititlerin hangi alandaki fa-aliyetlerinden söz edilmemiştir?

A) Ekonomik

B Askeri

C) Yönetim

D) Sosyal

6. Tarihte parayı ilk bulan ve kullanan Anadolu me-deniyeti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hititler

B) İyonlar

C Lidyalılar

D) Frigler

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 10: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

38 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu UygarlıklarıBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Hititler’de Pankuş adı verilen asillerden oluşan bir meclis yönetim işlerinde krala yardımcı olurdu. Pankuş meclisi gerektiğinde kral ve kraliçeyi yar-gılama hatta mahkûm etme hakkına sahipti.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Kralın yetkileri sınırsız değildir.

B) Pankuş meclisinin yargı görevi de bulunmakta-dır.

C) Toplumda sosyal sınıf ayrımları yapılmaktadır.

D Pankuş meclisi kral adına ülkeyi yönetmekte-dir.

2. Urartular ölüleri için kayaları oyarak oda şeklinde mezarlar yapmışlardır. Ayrıca bu mezarlara ölüle-rini silah ve diğer kişisel eşyalarıyla birlikte göm-müşlerdir.

Verilen bilgiye bakılarak Urartularla ilgili aşağı-dakilerden hangisi söylenebilir?

A) Çok tanrılı dinlere inanmışlardır.

B) Mimaride ileri gitmişlerdir.

C Hayatın ölümden sonra da devam ettiğine inanmışlardır.

D) Toplum sınıflara ayrılmıştır.

3. İyonlar Ege Denizi kıyılarında şehir devletleri halin-de yaşamışlardır.

İyonların şehir devletleri halinde yaşamaları-nın aşağıdakilerden hangisine zemin hazırladığı söylenemez?

A) Siyasi birlik kuramamalarına

B) Özgür düşünce ortamının gelişmesine

C) Güçlü bir devlet olamamalarına

D Başka devletlerden vergi almalarına

4. Friglerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Başkentleri Ankara yakınlarındaki Gardion’dur.

B) Toprak ve bereket tanrıçası Kibele’yi en büyük tanrı olarak kabul etmişlerdir.

C) En tanınmış kralları Midas’tır.

D Fenike alfabesinden yararlanarak kendi alfa-belerini oluşturmuşlardır.

5. • Yabancı askerlerden oluşan paralı bir ordu kurmuşlardır.

• Pek çok Yunan tanrısını kendi tanrıları olarak kabul etmişlerdir.

• Ticari faaliyetlerde takas usulüne son vermiş-lerdir.

• Anadolu ve Mezopotamya arasındaki ticari, si-yasi, sosyal ve kültürel ilişkilerin canlanmasına zemin hazırlamışlardır.

Lidyalılarla ilgili yukarıda verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D 4

6. Uygarlık ÖzellikleriI. Hititler Tarihteki bilinen ilk ticaret yolu olan

Kral Yolu’nu yapmışlardır.

II. İyonlar Hipokrat, Heredot, Diyojen, Pisagor gibi bilim adamları yetiştirmişlerdir.

III. Urartular Van Ovası’nın sulanması için günümüzde de kullanılan sulama kanalları yapmışlardır.

IV. Lidyalılar Tanrıya hesap vereceklerine inan-dıkları için anal adı verilen yıllıklar hazırlamışlardır.

Yukarıda verilen uygarlık - özellikleri eşleştirme-sinin doğru olabilmesi için hangi iki uygarlığın yerinin değiştirilmesi gerekmektedir?

A) I ve II B) II ve III

C I ve IV D) III ve IV

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 11: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

39Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu Uygarlıkları Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. Lidyalılar;

I. Kral Yolu’nu yaptılar.

II. Parayı icat ettiler.

III. Ordularında paralı askerler kullandılar.

Buna göre, Lidyalılar ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri ticaretin gelişmesinde etkili olmamıştır?

A) Yalnız I B Yalnız III

C) I ve II D) I, II ve III

2. Anadolu’ya çivi yazısını getirerek burada tarih öncesi çağların sona erip tarih çağlarının başla-masını sağlayan uygarlık aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Urartular B) Lidyalılar

CAsurlular D) Fenikeliler

3.

Ben Hitit kralıyım. Ülkeminbaşkomutanı, başyargıcı ve

başrahibi benim.

Buna göre, Hititlerle ilgili aşağıdakilerden hangi-si söylenemez?

A) Kralın yetkililerinin geniş olduğu

B) Kralın dini yetkilerinin olduğu

C) Yargının bağımsız olmadığı

D Kralın meclis başkanı olduğu

4. Tarihte bilenen ilk yazılı anlatmayı imzalayan uy-garlıklar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hititler – Sümerler

B) Lidyalılar – Fenikeliler

C) Akadlar – Lidyalılar

D Hititler – Mısırlılar

5. Hititler → Analları (yıllıklar) oluşturmuşlardır.

Frigler → Saban kırana idam cezası vermişlerdir.

Lidyalılar → Kral Yolu’nu yapmışlardır.

Urartular → Kaya (taş) oymacılığında ilerlemişler-dir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebi-lir?

A) Yazıyı Hititlerin bulduğuna

B Friglerin tarıma önem verdiğine

C) Urartuların ahiret inancına sahip olduğuna

D) Lidyalıların tarım yaptığına

6. 1. Başkentleri Tuşpa’dır.

2. Mısırlılarla Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlar-dır.

3. Şehir devletleri halinde yaşamışlardır.

4. Kral Yolu’nu yapmışlardır.

Yukarıda hakkında bazı bilgiler verilen devletler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru ola-rak eşleştirilmiştir?

1 2 3 4

A) Frigler Lidyalılar Urartular Hititler

B) Urartular Frigler İyonlar Lidyalılar

C) Hititler Urartular Frigler İyonlar

D Urartular Hititler İyonlar Lidyalılar

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 12: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

40

Analiz

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Anadolu Uygarlıkları

1. Van ve çevresinde yapılan kazılarda su kanalları-na ve çivi yazısı ile yazılmış tabletlere rastlanılmış-tır.

Verilen bilgilere bakılarak Van ve çevresinde ku-rulan Urartular ile ilgili aşağıdakilerden hangisi-ne ulaşılamaz?

A) Tarımsal faaliyetlerde bulunduklarına

B) Kültürel olarak geliştiklerine

C) Tarımsal üretimi artırmak istediklerine

D Çok tanrılı bir inanca sahip olduklarına

2. Lidyalılar, Efes’ten başlayıp Mezopotamya’da Ni-nova şehrine kadar uzanan Kral Yolu’nu yapmış-lardır. Bu yol Anadolu ve Mezopotamya arasındaki ticari, siyasi, sosyal ve kültürel ilişkilerin canlan-masına zemin hazırlamıştır.

Bu bilgiye göre, Lidyalılarla ilgili olarak aşağıda-kilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Madencilikle uğraşmışlardır.

B Ticarette ileri gitmişlerdir.

C) Bilimsel çalışmalara öncülük etmişlerdir.

D) Tarım başlıca geçim kaynaklarından biridir.

3. Hititlerde; suç işleyenin tazminat ödemesi ha-linde cezasının kaldırılması, mal sahibi olma ve miras hakkı gibi kanunların düzenlenmesi aşağı-dakilerden hangisinin göstergesidir?

A) Devlet yönetiminde ileri gittiklerinin

B Hukuka önem verdiklerinin

C) Ticari faaliyetlerde geliştiklerine

D) Bilimsel gelişmelere öncülük ettiklerine

4. İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan devletler,

• Frigler, tarım ve hayvancılıkla

• İyonlar, denizcilik ve kolonicilikle

• Urartular, madencilikle uğraşmışlardır.

Yukarıda verilen bilgilere göre; İlk Çağ uygarlık-ları için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Ticarete önem verdikleri

B) Kalıcı eserler bıraktıkları

C) Diğer uygarlıklarla etkileşim halinde oldukları

D Ekonomik faaliyetlerini yerleştikleri coğrafi et-menlerin şekillendirdiği

5. Madencilik ve buna bağlı olarak maden işçiliğinde ilerlemişlerdir. Mimari alanda da büyük gelişme göstermişler; kaleler, su kanalları ve bentler gibi çeşitli eserler yapmışlardır. Bu eserlerden bazıları günümüze kadar ulaşmıştır.

Buna göre yukarıda özelikleri verilen uygarlık hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tarımla uğraştıkları

B Ticari faaliyetleri geliştirdikleri

C) Yerleşik hayata geçtikleri

D) Çeşitli mimari eserler yaptıkları

6. Frigler;

• Merkezi krallıkla yönetilmişlerdir.

• Tarım ve hayvancılığa önem vermişlerdir.

• Çok tanrılı dinlere inanmışlardır.

Buna göre, Friglerle ilgili aşağıdaki sorulardan hangisine cevap verilemez?

A) Yönetim şekilleri nasıldır?

B) Ekonomik faaliyetleri nelerdir?

C) Dini yapıları nasıldır?

D Hangi ülkelerle savaşmışlardır?

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 13: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

41

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel Zenginliğimiz Ders – 07

GÜZEL ÜLKEM

Ülkemiz, en eski çağlardan itibaren önemli bir yer-leşim merkezi olmuştur. Bunda hem iklimin yaşa-maya elverişli olması hem de verimli topraklarının bulunması etkili olmuştur. Yurdumuzun bu özellikleri tarih boyunca pek çok uygarlığa ev sahipliği yapma-sını sağlamıştır.

M Ülkemiz, çok çeşitli doğal güzelliklere sahiptir. Do-ğal güzelliklerimizin yanında Osmanlı, Selçuklu, Roma gibi pek çok devlete ait tarihi eserler yönün-den de oldukça zengin bir mirasa sahibiz. Çevremi-ze baktığımızda mutlaka bir doğal güzellik ve tarihî bir mekân ya da eserle karşılaşırız. Bu nedenle ül-kemize her yıl milyonlarca turist gelmektedir.

Doğal VarlıklarımızM Oluşumunda insan emeği bulunmayan, doğada ken-

diliğinden var olan, gezip görülebilecek güzelliği olan unsurlara doğal varlık denir.

M Dağ, deniz, ova, ırmak, orman, göl gibi doğal varlık-ların yapılışında insanlar görev almamışlardır. Bun-lar doğanın kendisinde var olan coğrafi unsurlardır ve Türkiye bu açıdan oldukça zengin bir ülkedir.

Tarihi EserlerimizM Geçmiş uygarlıklardan bugüne kadar gelen din, bi-

lim, düşünce, sanat, edebiyat ve mimari alanda or-taya konulan eserlere tarihi eserler denir.

M İnsanlar tarafından yapılan kale, saray, antik kent, köprü, çeşme, medrese, kervansaray, tapınak ve türbe gibi tarihi eserler zarar görmemeleri için mut-laka korunmalıdırlar. Ayrıca tarihi eserler insanlığın ortak mirası olduğundan ziyaretcilere açık tutulma-lıdırlar.

Tarihi Eserlerin ÖzellikleriM İnsanlar tarafında yapılmış eserlerdir.

M Ait oldukları ülkelerin kültürel özelliklerini yansıtır.

M Geçmiş dönemde yaşamış insanlar hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlar.

M İnsanlığın ortak mirası olarak kabul edilir.

ETKİNLİK – 1

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla-rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz

D Y

1.Ülkemizde yer alan tarihi zengin-likler yüzyıllar öncesini günümü-ze taşır.

3

2. Tarihi eserlerin korunmasına ge-rek yoktur.

3

3. Ülkemiz, tarihi eserler bakımın-dan çok zengin bir ülkedir.

3

4. Tarihi eserler insanlar tarafın-dan yapılmıştır.

3

5.Doğal varlıklar, insan eli değme-den doğada kendiliğinden oluş-muştur.

3

6.Ülkemizdeki doğal varlıklardan hiç biri turizm faaliyetlerine elve-rişli değildir.

3

7.Ülkemizin her bölgesinde birbi-rinden farklı ve eşsiz güzellikte doğal varlıklar yer alır.

3

8.İshak Paşa Sarayı Ağrı’da yer alan önemli bir doğal varlığımız-dır.

3

9.Kuş Cenneti, Uludağ, Yedigöller ülkemizde en çok bilinen doğal parklardan bazılarıdır.

3

10.Doğal varlıklar, yerleşme ve eko-nomik faaliyetlere bağlı olarak zarar görebilir.

3

11.Sadece mimari yapılar tarihi eser olarak değerlendirilmekte-dir.

3

12.Peribacaları, ülkemizin sahip ol-duğu önemli tarihi eserlerden biridir.

3

13.Doğal varlıklar geçmiş dönemde yaşamış insanlar hakkında bilgi edinmemizi sağlar.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 14: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

42 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel ZenginliğimizDers – 07

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerleri verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

doğal varlık yerleşim koruma

kültürel İstanbul günümüze

kültür turistlerin ortak

tarihi eser Zengin ekonomik

uygarlıklar kendiliğinden

1. Doğada insan eli değmeden oluşan ve gezip görülebilecek özelliği olan unsurlara .............................................................

denir.

2. Denizler, doğal oluşumlar, karlı dağlar, göller, ırmaklar, ormanlar ve milli parklar ...............................................................

gezip konakladığı başlıca yerlerdir.

3. Doğal parklar, manzarası ve farklı nitelikleri olduğundan ................................................................. altına alınmış yerlerdir.

4. Doğal varlıklar, insanların ilgisini çektiği için zamanla çevrelerine ................................................................. merkezleri

kurulmuştur.

5. Geçmiş uygarlıklardan bu güne kadar oluşan mimari, bilim, düşünce, sanat ve edebiyat gibi alanlarda ortaya ko-

nulan eserlere ................................................................. denir.

6. Tarihi eserler insanlığın ................................................................. mirası olduğu için ziyaretçilere açık tutulmalıdır.

7. Ülkemizde yer alan tarihi zenginlikler yüzyıllar öncesini ................................................................. taşımaktadır.

8. Tarihî eserler ait oldukları ülkelerin ................................................................. özelliklerini yansıtmaktadırlar.

9. Tarihî eserler ülkemizin ................................................................. hazineleridir.

10. Doğal varlıkları ve birçok medeniyetten kalan tarihi eserler nedeniyle ............................................, ülkemizin en çok

ziyaret edilen şehri durumundadır.

11. Doğal varlıklar, yerleşme ve ............................................faaliyetlere bağlı olara zarar görebilirler.

12. Anadolu’da kurulan ............................................ bir çok tarihî eser inşa etmişlerdir.

13. Doğal varlıklar, insan eli değmeden doğada ............................................ oluşmuştur.

14. Türkiyede doğal varlıklar ve tarihî eserler bakımından oldukça ............................................ bir ülkedir.

doğal varlık

turistlerin

koruma

yerleşim

tarihi eser

ortak

günümüze

kültürel

kültürel

kültürel

ekonomik

uygarlıklar

kendiliğinden

zengin

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 15: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

43

Bilgi Öğrenme Testi – 01

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel Zenginliğimiz

1. Doğada insan eli değmeden oluşan gezilip görüle-bilecek özelliği olan unsurlara doğal varlık denir.

Verilen tanıma göre, aşağıdakilerden hangisi do-ğal varlıklara örnek olarak gösterilemez?

A) Mağaralar B) Şelaleler

C Kaleler D) Göller

2. Ülkemizdeki doğal varlıkları araştırmak isteyen Ali, araştırmasında aşağıdakilerden hangisine yer verirse yanlış olur?

A) Denizli’de bulunan Pamukkale Travertenleri’ne

B) Antalya’daki Manavgat Şelalesi’ne

C Çanakkale’deki Truva Antik Kenti’ne

D) Nevşehir’deki peribacalarına

3. Doğal varlıkların özellikleri hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İnsan eli değmeden doğada kendiliğinden oluş-muştur.

B) İnsanların ilgisini çektiği için zamanla çevresi-ne yerleşim merkezleri kurulmuştur.

C) Yerleşme ve ekonomik faaliyetlere bağlı zarar görebileceği için korunması gerekir.

D Turizm faaliyetlerinin gelişimine katkı sağlama-maktadır.

4. I. Ayder Yaylası

II. Cennet ve Cehennem Obruğu

III. Uzungöl

IV. Peribacaları

Yaz tatilini Karadeniz Bölgesi’nde geçiren Yeliz, yukarıda verilen doğal varlıklardan hangisini gö-rebilmiştir?

A) I ve II B I ve III

C) II ve III D) II ve IV

5. Aşağıdakilerden hangisi Marmara Bölgemizde bulunan doğal varlıklarımızdan biri değildir?

A Ölüdeniz

B) Bursa Uludağ

C) Abant Gölü

D) Manyas Kuş Cenneti

6. Türkiye doğal varlıkları, tarihi mekanları ve eserleri ile dünyada eşsiz bir ülkedir.

Ülkemizde tarihi eser ve doğal güzelliklerin yay-gın olmasının aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkisinin olduğu söylenemez?

A) Ülke gelirlerinin artmasında

B) Turist sayısının artmasında

C Sanayinin gelişmesinde

D) Ticaretin gelişmesinde

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 16: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

44 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel ZenginliğimizBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı bir özelliğe sahiptir?

A) Damlataş Mağarası

B Sümela Manastırı

C) Ayder Yaylası

D) Dalaman Çayı

2. Tarihi varlıkların özellikleri ile ilgili aşağıda veri-len bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ait oldukları ülkenin kültürel özelliklerini yansı-tırlar.

B) İnsanlığın ortak mirası olarak kabul edilirler.

C) Geçmiş dönemlerde yaşayan insanlar hakkın-da bilgi edinmemizi sağlarlar.

D Zarar görmeyecek kadar sağlam oldukları için korunmalarına gerek yoktur.

3. Almanya’dan İstanbul’a ziyarete gelen turist ka-filesi aşağıda verilen tarihi eserlerden hangisini ziyaret edemez?

A) Topkapı Sarayı

B) Ayasofya

C Selimiye Camii

D) Yerebatan Sarnıcı

4. Türkiye, tarihi eserler bakımından oldukça zengin bir ülkedir.

Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden han-gisidir?

A) Ülkemize gelen turist sayısının fazla olması

B) Ticari ve ekonomik faaliyetlerin gelişmiş olma-sı

C Geçmişten günümüze kadar pek çok uygarlığın kurulması

D) Yüzey şekillerinin farklılık göstermesi

5. Aşağıdaki doğal varlık - tarihi eser eşleştirmele-rinden hangisi yanlış yapılmıştır?

Doğal Varlık Tarihi Eser

A) Van Gölü Artemis Tapınağı

B) Uzungöl İshak Paşa Sarayı

C) İnsuyu Mağarası Aspendos Tiyatrosu

D Kız Kulesi Nemrut Dağı

6. Öğretmeni Mustafa’dan ülkemizdeki tarihi eserleri araştırıp onların bir fotoğrafını sınıf arkadaşları-nın görebilmesi için sınıfa getirmesini istemiştir.

Buna göre, Mustafa aşağıda verilen fotoğraflar-dan hangisi sınıfa götürürse yanlış olur?

A) B)

C D)

Mevlana Müzesi Galata Kulesi

Manavgat Şelalesi Sümela Manastırı

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 17: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

45Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel Zenginliğimiz Bilgi Öğrenme Testi – 03

1.

Topkapı Sarayı

İshakpaşaSarayı

MalabadiKöprüsü

SümelaManastırı

.............?.............

Verilen şemada soru işareti (?) ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A Tarihi Eserlerimiz

B) Doğal Güzelliklerimiz

C) Göllerimiz

D) Su Kaynaklarımız

2. Oluşumunda insan emeği bulunmayan doğada var olan ve gezilip görülebilecek güzelliği olan unsur-lara .................. denir.

Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi geti-rilmelidir?

A) doğal varlık

B tarihî eser

C) fiziki harita

D) siyasi harita

3.

BernaMustafa

Bu yıl Akdeniz Bölge-si’ne tatile gideceğim. Orada nereleri gör-

memi tavsiyeedersin?

Akdeniz Bölgesi’negidince mutlaka.................................

gitmelisin.

Verilen diyalogda Berna’nın ifadesinde boş bı-rakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse yanlış olur?

A) Manavgat’ı

B) Karain Mağarası’nı

C Uzungöl’ü

D) Cennet ve Cehennem Obruğu’nu

4. Yurdumuza gelen bir turist, bölgelerimizdeki turis-tik yerleri gezmek istiyor. Ardından hangi bölgeler-de hangi yerleri görebileceği hakkında bir araştır-ma yaparak bir tablo hazırlıyor.

BölgelerZiyaret Edebileceği

Yerler

Marmara Bölgesi ...........................................

Ege Bölgesi ...........................................

Karadeniz Bölgesi ...........................................

Tabloda boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisi yazılamaz?

A İshak Paşa Sarayı

B) Topkapı Sarayı

C) Sümela Manastırı

D) Meryem Ana Kilisesi

5. Emre; İstanbul, Zonguldak, Samsun, Trabzon ve Rize illerini kapsayan “Karadeniz Turu” adlı bir gezi etkinliğine katılmıştır.

Buna göre, Emre aşağıdakilerden hangisini gör-müş olamaz?

A) Ayder Yaylası’nı

B) Sümela Manastırı’nı

C) Topkapı Sarayı’nı

D Malabadi Köprüsü’nü

6. Aşağıda yurdumuzda bulunan bazı doğal güzellik-ler ve tarihi eserler bulundukları illerle eşleştiril-miştir.

Buna göre, hangi eşleştirmedeki bilgi yanlıştır?

A) Abant Gölü → Bolu

B) Pamukale Travertenleri → Denizli

C) Truva Atı → Çanakkale

D İshakpaşa Sarayı → Bursa

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 18: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

46

Analiz

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Kültürel Zenginliğimiz

1.

Deniz Kale

Dağ Vadi

Yukarıda hangi sembol ile gösterilen unsur, do-ğal varlıklar arasında yer almaz?

A) B) C D)

2. İnsanlığın çok eski zamanlarındangünümüze kadar kalmış eserleretarihî eser denir.Bunlara örnek olarak ....................verilebilir.

Öğretmenin ifadesinde boş bırakılan yere aşağı-dakilerden hangisi getirilirse yanlış olur?

A) heykeller B) paralar

C) savaş aletleri D millî parklar

3. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde bulunan, in-sanlığın ortak mirası sayılan doğal ve tarihî var-lıklardan biri değildir?

A) Peri Bacaları

B) Nemrut Dağı Heykelleri

C) Pamukkale Travertenleri

D Babilin Asma Bahçeleri

4. Tarihî Varlık Doğal Güzellik

Plajlar 3

Yaylalar 3

Saraylar 3

Camiler 3

Verilen tabloda 3 işaretlerinden kaç tanesinin yanlış yerleştirildiği söylenebilir?

A 1 B) 2 C) 3 D) 4

5.

Türkiye haritası üzerinde taralı olarak gösterilen bölgede aşağıdaki doğal varlıklardan hangisi yer almaz?

A Efes Antik Kenti

B) Abant Gölü

C) Uludağ

D) Manyas Kuş Cenneti

6. I. Sümela Manastırı

II. Manavgat Şelalesi

III. Efes Antik Tiyatrosu

Yukarıda verilenlerin doğal varlık, tarihi eser eş-leştirmelerinden hangisi doğru olarak verilmiştir?

I II III

A Tarihi Eser Doğal Varlık Tarihi Eser

B) Tarihi Eser Tarihi Eser Doğal Varlık

C) Doğal Varlık Tarihi Eser Tarihi Eser

D) Tarihi Eser Tarihi Eser Tarihi Eser

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 19: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

47

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel Ögeler Ders – 08

KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİMİZ

M Bir toplumda nesilden nesile aktarılıp yaşatılan ge-lenek, görenek, inanış, düşünce ve sanat varlıklarını hepsine kültür denir.

M Kültür ayrıca topluma bir kimlik kazandıran, daya-nışma ve birlik duygusu veren toplumda düzenide sağlayan maddi ve manevi değerlerin bütünüdür. Bir milletin kültürü, tarihi boyunca şekillenir.

M Gelenekler, yemekler, bayramlar, düğünler, halk oyunları, spor etkinlikleri, kıyafetler, dil, türküler, din ve el sanatları kültürü oluşturan başlıca unsurlardır.

M Kültürel özellikler ülkeden ülkeye değişebileceği gibi aynı ülkenin bölgeleri arasında da farklılık göstere-bilir. Ülkemizdeki kültürel farklılıklar, toplumun kesin olarak birbirinden ayıracak kadar fazla değildir.

Başlıca kültürel ögelerimiz şunlardır;

M Gelenek ve görenekler; geçmişten günümüze ak-tarılan, herkesin benimseyip uyguladığı davranış ve yaşantı biçimine gelenek, bir şeyi eskiden gördüğü gibi yapma alışkanlığına ise görenek denir.

M Halk oyunları; konularını toplumsal olaylardan ve günlük yaşamdan alan halk oyunları ülkemizde her yörede birbirinden farklıdır.

M El sanatlarımız; ortaya çıktığı toplumun duygula-rını, beğenilerini ve kültürümünü yansıtan kültürel değerlerimizdendir.

M Bayramlarımız; birlik ve beraberlik duygularımızı güçlendiren, ulusça kutladığımız millî bayramları-mız, dinî açıdan önemli ve kutsal sayılan günlerde kutladığımız dinî bayramlarımız, doğadaki değişim-ler ve toplumsal olayları konu alan mevsimsel bay-ramlarımız bulunmaktadır.

Geçmişten GünümüzeM Toplumsal düzeni sağlayan, bireylere yol gösteren

kurallar ve fikirlere kültürel öğe denir. Kültürel öge-ler zaman içinde değişikliğe uğrayabileceği gibi hiç değişikliğe uğramadan da devam edebilir.

M Türklerin dünya mutfağına kazandırdığı yoğurt ve ayran binlerce yıldır sofralarımızda severek tüke-tilmektedir. Bu nedenle yoğurt ve ayran değişmeyen bir kültürel öğemizdir.

M Misafirpererlik bizi biz yapan asırlardır süren kültü-rel değerlerimizdendir. Evimize gelen misafirlerimizi en iyi şekilde ağırlamaya çalışır ve onlara ikramlar-da bulunuruz. Gelen misafirlere gül suyu sunmak da geleneklerimizden biridir. Günümüzde gül suyunun yerini kolonyalar almıştır.

ETKİNLİK – 1

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla-rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz.

D Y

1.Türk kültürü, uzun zaman içinde şekillenmiş köklü ve zengin un-surlarla dolu bir kültürdür.

3

2.

Kültürel özellikler, ülkeden ülkeye değişiklik gösterirken aynı ülke içinde hiçbir değişiklik göster-mez.

3

3. Türk toplumunun geneli tarihten gelen ortak kültüre bağlıdır.

3

4. Ülkemizde bölgelere göre folklor kültürü farklılık gösterebilir.

3

5.

Ülkemizde yer alan coğrafi böl-gelerde birbirinden farklı ve de-ğişik lezzetlerde yemeklere rast-lamak mümkündür.

3

6.Kültür, bir ülkedeki millî birlik ve beraberliğin sağlanmasında et-kili olan çok önemli bir unsurdur.

3

7.

Düğün, nişan ve kına törenleri yeni akrabalıkların oluşmasına ve insanların bir araya gelmesi-ne neden olur.

3

8.

İnsanlar ihtiyaçlarını karşılamak, örtünmek ve korunmak amacı ile el sanatlarının ilk örneklerini vermişlerdir.

3

9.Ülkemizde bayram kutlamaları birbirine benzerdir ve yöreden yöreye hiçbir farklılık göstermez.

3

10.

Halı dokumacılığı ülkemizin pek çok yerinde benzer tekniklerle ancak farklı renk ve desenlerle sürdürülmektedir.

3

11.Zeybek, sadece tek kişi tarafın-dan oynayabilen bir halk oyunu-dur.

3

12.Kültürel ögeler zaman içinde de-ğişebileceği gibi değişmeden de devam edebilir.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 20: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

48 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel ÖgelerDers – 08

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerleri verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

farklılık halk şiveleri

kemençe folklör mevsimlik

el sanatları kumaş lokum

Rize’de Kültürel öge Ramazan

Kurban

1. Yöresel kıyafetler iklim koşullarının etkisi ile bölgeden bölgeye ............................................................. göstermektedir.

2. Türkiye’de kullanılan ortak ve resmî dil olan Türkçe’nin farklı konuşma türleri ve .............................................................

vardır.

3. Türk milletinin millî birliğini sağlamada önemli yere sahip millî ve dinî bayramların yanında Nevruz ve Hıdırellez gibi

ortak ............................................................. bayramlarımız da vardır.

4. Kültürel değerlerimizden biri olan ............................................................. oyunları konularını doğadan, toplumsal olaylar-

dan ve günlük yaşamdan almaktadır.

5. Karadeniz’in hırcın dalgalarını andıran horon, el ele tutuşarak ............................................................. eşliğinde oynanır.

6. Çay üretimi ülkemizde 1930’larda ............................................................. ziraat mühendisi Zihni Derin’in çalışmalarıyla

yaygınlaştırılmıştır.

7. Halk oyunları sadece yöresel dans ve kıyafeti kapsarken ............................................................. bütün halk kültürünü

kapsayan bir terimdir.

8. Yüzyıllar içinde çevre şartlarına göre günümüze kadar ulaşan bakırcılık, halıcılık, hat, yorgancılık gibi .......................

...................................... günümüzde de yaşatılmaya devam etmektedir.

9. Kağıt mendiller yaygınlaşmadan önce renk renk, desen desen ............................................................. mendiller kullanıl-

mıştır.

10. Osmanlı mutfağının en önemli tatlıları arasında yer alan ve “Rahat ul-hülküm” yani boğaz rahatlatan kelimesinden

türeyen ............................................................. Dünya’da Türk tatlısı olarak bilinmektedir.

11. ...................................... ve ...................................... gibi dinî bayramların başlıca özelliği komşuların, dost ve akrabaların

ziyaret gezileriyle bir araya gelmeleridir.

12. Toplumsal düzeni sağlayan, bireylere yol gösteren kurallar ve fikirlere ...................................... denir.

farklılık

şiveleri

mevsimlik

halk

kemençe

Rize’de

folklör

elsanatları

kumaş

lokum

Ramazan kurban

kültürel öge

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 21: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

49

Bilgi Öğrenme Testi – 01

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel Ögeler

1. Ülkemizde bölgelere göre folklör farklılık gösterir. Özellikle halk oyunları ve müzik çeşitliliği oldukça fazladır.

Buna göre, aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bölgeler ve halk oyunları yanlış eşleştirilmiştir?

Bölgeler Tarihi Eser

A) Ege Zeybek

B) Karadeniz Horon

C Güneydoğu Anadolu

Misket

D) Marmara (Trakya) Hora

2. Aşağıdakilerden hangisi kültürümüzün başka kültürlerden etkilendiğine kanıt olarak gösteri-lebilir?

A) Lokum B Kolonya

C) Gül suyu D) Baklava

3. Ülkemizdeki kültürel farklılıklar toplumu kesin ola-rak birbirinden ayıracak kadar fazla değildir. Türk toplumunun geneli tarihten gelen ortak kültüre bağlıdır. Ancak yörelere bağlı olarak konuşma şive farklılıkları, yetiştirilen tarım ürünlerine bağlı olarak yemek çeşitleri, iklime bağlı olarak da giyim şekillerinde farklılıklar görülmektedir.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A Türk kültürü, zaman içinde şekillenmiş köklü ve zengin unsurlarla dolu bir kültürdür.

B) Kültürel farklılıkların yaşanması toplumda kesin olarak bir ayrışmaya neden olmuştur.

C) Her bölgemizde farklı tarım ürünlerinin yetişti-rilmesinin temel nedeni kültürel farklılıklardır.

D) Türk toplumunu oluşturan bireyler bütün kültü-rel değerlere aynı derecede bağlıdır.

4. Milletçe kutladığımız bayramlar, kültürel değerle-rimizden biridir. İnsanları bir araya getiren bay-ramlar birlik ve beraberliğimizi güçlendirir. Dost-luk ilişkilerini geliştirir, hoşgörü ve yardımlaşmayı arttırır.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdakilerden han-gisine ulaşılabilir?

A) Ülkemizde sadece milli bayramlar önemsen-mektedir.

B) Nevruz ve Hıdırellez bayramları mevsimlik bay-ramlardır.

C Bayramlar toplumsal birliğin sağlanılmasında etkili olmaktadır.

D) Ülkemizde milli bayramlar sadece konu görev-lileri tarafından kutlanmaktadır.

5. Aşağıdakilerden hangisi zengin Türk kültürünü oluşturan unsurlardan biri olamaz?

A) Düğünler B) Türküler

C İkim tipleri D) Kıyafetler

6. Aşağıda verilen bayramlarımızdan hangisi di-ğerlerinden farklı bir özelliğe sahiptir?

A) 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı

B) 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı

C) 30 Ağustos Zafer Bayramı

D 21 Mart Nevruz Bayramı

7. • El ele tutuşarak kemençe eşliğinde oynanır.

• Baştan ayağa dalgalanma figürleri fırtınalı Karadeniz’in zorlu yaşamını yansıtır.

Yukarıda özellikleri verilen halk oyunu aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Hora B) Halay

C) Zeybek D Horon

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 22: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

50 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel ÖgelerBilgi Öğrenme Testi – 02

1. El sanatları toplumumuzun duygularını, beğenile-rini, kültürünü yansıtan değerlerimizdendir. Yüzyıl-lar içinde çevre şartların göre değişerek günümü-ze kadar ulaşmış ve günümüzde de yaşatılmaya devam etmektedir.

Aşağıda verilenlerden hangisi el sanatlarımıza örnek olarak gösterilemez?

A Okçuluk

B) Bakırcılık

C) Halıcılık

D) Çinicilik

2. Ülkemizin farklı yörelerinin farklı yemekleri vardır. Yörelerin yemekleri o bölgenin coğrafi özellikleri ile de yakından ilgilidir. Örneğin; ...

Yukarıdaki bilgiye aşağıdaki seçeneklerden han-gisi ile devam edilirse yanlış olur?

A) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde etli yemekler daha fazla tercih edilir.

B İç Anadolu Bölgesi’nde hamsili ve mısır unlu yemekler daha çok pişirilir.

C) Ege Bölgesi’nde zeytinyağlı yemekler daha faz-la tercih edilmektedir.

D) Akdeniz Bölgesi’nde ağırlıklı olarak sebze ye-mekleri pişirilmektedir.

3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde şehirler ile meşhur lezzetleri yanlış eşleştirilmiştir?

A) Hatay Künefe

B) Mersin Tantuni

C İzmir Mantı

D) Gaziantep Baklava

4. Kültürel özellikler, ülkeden ülkeye değişebilece-ği gibi aynı ülkenin bölgeleri arasında da farklılık gösterebilir.

Aşağıdakilerden hangisi bölgelere göre farklılık gösteren kültürel özelliklerimizden biri değildir?

A) Yemekler

B) Halk oyunları

C Millî Bayramlar

D) Kıyafetler

5. Kültürel öğeler zaman içinde değişebildiği gibi de-ğişmeden de devam edebilir. Soframızda severek tükettiğimiz .........?............. ve .........?............. bakalım. Türklerin dünya mutfağına kazandırdığı bu yiyecek ve içeceği binlerce yıldır tüketiyoruz. Geçmişte yalnızca evimizde yapılırken günümüzde fabrika-larda da üretilmektedir.

Verilen bilgide “?” ile gösterilen boşluklara aşa-ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) simit - çaya

B yoğurt - ayrana

C) poğaça - böreğe

D) kahve - lokuma

6. • Osmanlı mutfağının en önemli tatlıları arasında yer almaktadır.

• 1900’lü yılların başlarında başlayan Batı hay-ranlığı ile tahtını çikolataya kaptırmıştır.

• Kız istemelerinden yabancı ülke ziyaretlerine kadar pekçok yere götürülmektedir.

Yukarıda hakkında bazı bilgiler verilen gelenek-sel lezzetimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A Lokum

B) Baklava

C) Künefe

D) Sütlaç

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 23: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

51Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel Ögeler Bilgi Öğrenme Testi – 03

1.

Ayşe Kadir Sultan

Filiz Kenan Ali

Yukarıdaki orkestra üyelerinden hangilerinin ge-leneksel ve yöresel müzik aletlerimizi kullandığı söylenemez?

A Ayşe – Filiz – Kenan

B) Kadir – Sultan – Ali – Kenan

C) Ayşe – Sultan – Kenan – Filiz

D) Filiz – Kenan – Ali – Kadir

2. Bizim oralarda eğer bir yolcuuzun bir yolculuğa çıkıyorsaarkasından yere su dökülür.Bu yolculuğu “su gibi akıcı”hale getirmesi için yapılır.

Fatma Nine aşağıdaki kültürel ögelerden hangi-sine örnek vermiştir?

A) Giyim B) Din

C Gelenek D) Türküler

3. . Türkülerin farklı bölgelere göre farklı söylen-mesi

. Farklı yörelerde çeşitli oyun türlerinin olması

. Bölgelerimizde ev şekillerinin farklı farklı olma-sı

. Farklı bölgelerde yaşayan insanların yöresel konuşmaları

Yukarıda verilen kültürel farklılıklarımızdan han-gisi iklim ve yer şekillerinden kaynaklanmakta-dır?

A) B) C D)

4. Geleneksel gölge oyunu olarak bilinen kültürel değerimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Keloğlan

B) Nasreddin Hoca

C Karagöz ve Hacivat

D) Âşık ile Maşuk

5. Bayramlar heyecanla beklediğimiz, milletçe kutla-dığımız ortak kültür ögelerimizdir. Bu ögeler ortak millî, dini ve kültürel değerlerden doğmuştur.

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde bayramlar, ortak değerlere göre doğru olarak sıralanmış-tır?

Milli Dini Kültürel A) Kurban Ramazan 23 Nisan

B 23 Nisan Kurban Nevruz

C) Nevruz 23 Nisan Kurban

D) Ramazan Nevruz Kurban

6. Kültür: Toplumun duygu, düşünce, dil, sanat, gele- nek ve göreneklerinin tümüdür.

Verilen tanıma göre aşağıdakilerden hangisi kül-türel unsurlarımıza örnek olarak gösterilemez?

A) Millî Marşımız

B) Türkülerimiz

C) Yemeklerimiz

D Madenlerimiz

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

Page 24: YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LG... · Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmış ve tarihi çağ-ları başlatmışlardır. Gılgamış, Tufan ve Yaratılış destanları

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

52

Analiz

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

Hayatımızdaki Kültürel Ögeler

1.

Bir milletin tarihi içerisindeoluşan ortak dil, din, örf ve

adetlerine genelolarak denir.

Öğretmenin ifadesinde sembolü ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse doğru olur?

A) geçmiş B kültür

C) doğal zenginlik D) inanç

2. Ülkemizde bölgeler arasında giyim – kuşam, şive ve beslenme alışkanlıkları bakımından farklılıklar görülmektedir.

Bu farklılıkların ortaya çıkmasında bölgelerin;

1. coğrafi konumu,

2. yüzey şekilleri,

3. iklim özellikleri

gibi unsurlardan hangisinin ya da hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız 1 B) 1 ve 2

C) 2 ve 3 D 1, 2 ve 3

3.

K

N

L

M

Yukarıdaki Türkiye haritasında taranarak göste-rilen alanların hangileri arasında kültürel ben-zerliklerin daha fazla olduğu söylenebilir?

A) K ile N B) N ile M

C K ile L D) L ile M

4.

Horon Kemençe

Hacivat - Karagöz Noel Baba

Yukarıda hangi sembol ile gösterilen unsur, Türk kültürüne özgü değildir?

A) B C) D)

5. Ülkemizin her tarafında kız isteme, nişan ve düğün törenleri yapılır. Gelin ve damada takı takılır, gelen misafirlere düğün yemeği verilir.

Bu uygulamaların aşağıdakilerden hangisine katkı sağladığı söylenebilir?

A) Toplumsal düzenin sağlanmasına

B İnsanların birbiriyle kaynaşmasına

C) Ekonomik refah düzeyinin yükselmesine

D) Kültürel farkların ortadan kalkmasına

6. Aşağıdakilerden hangisi Türk toplumunu, diğer toplumlardan ayıran kültürel özelliklerden biri değildir?

A) B

C) D)

Kına gecesi Festival

Cirit Horon oyunu

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER