Zając szarakZając szarak ( (Lepus europaeusLepus europaeus) – ) – gatunek ssaków, należący do rzędu gatunek ssaków, należący do rzędu zajęczaków, do rodziny zającowatych. zajęczaków, do rodziny zającowatych.

Ma długość od 40 do 75 cm, Ma długość od 40 do 75 cm, wysokość ok. 30 cm, a jego wysokość ok. 30 cm, a jego ogon zwany omykiem ma ogon zwany omykiem ma długość 8-10 cm. Waży 3-6 kg. długość 8-10 cm. Waży 3-6 kg. Ogon zająca jest od góry czarny, Ogon zająca jest od góry czarny, na spodzie biały. Uszy są na spodzie biały. Uszy są dłuższe od głowy. Nogi zająca dłuższe od głowy. Nogi zająca nazywa się skokami, natomiast nazywa się skokami, natomiast uszy – słuchami. Łapy jego są uszy – słuchami. Łapy jego są wąskie i twarde, przystosowane wąskie i twarde, przystosowane do biegania po twardym terenie. do biegania po twardym terenie. Nogi tylne są znacznie dłuższe Nogi tylne są znacznie dłuższe od przednich. Jego futro od przednich. Jego futro (turzyca) ma szarobrązowy kolor (turzyca) ma szarobrązowy kolor – upodabniający go do podłoża – upodabniający go do podłoża – ubarwienie ochronne. W zimie – ubarwienie ochronne. W zimie futro staje się jaśniejsze i futro staje się jaśniejsze i bardziej gęste niż w lecie.bardziej gęste niż w lecie.

Występuje pospolicie na terenie całej Polski. Ich liczebność wynosi Występuje pospolicie na terenie całej Polski. Ich liczebność wynosi niewiele ponad 0,5 mln osobników i systematycznie maleje. Na początku lat niewiele ponad 0,5 mln osobników i systematycznie maleje. Na początku lat 90. XX wieku było ich ponad 1,1 mln, a w latach 70. XX wieku prawie 90. XX wieku było ich ponad 1,1 mln, a w latach 70. XX wieku prawie 3,2 mln. Powodem spadku populacji jest przypuszczalnie wprowadzenie 3,2 mln. Powodem spadku populacji jest przypuszczalnie wprowadzenie okresowych szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie. Głównym okresowych szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie. Głównym bowiem wrogiem zająców (szczególnie młodych) w środowisku naturalnym jest u nas lis. bowiem wrogiem zająców (szczególnie młodych) w środowisku naturalnym jest u nas lis. Szczepienia ochronne, które w zamyśle miały zahamować rozprzestrzenianie się Szczepienia ochronne, które w zamyśle miały zahamować rozprzestrzenianie się wścieklizny wśród lisów, a tym samym zmniejszyć zagrożenie dla ludzi, przyniosły też wścieklizny wśród lisów, a tym samym zmniejszyć zagrożenie dla ludzi, przyniosły też uboczny skutek: zwiększenie ich populacji, a tym samym zmniejszenie populacji zająca. uboczny skutek: zwiększenie ich populacji, a tym samym zmniejszenie populacji zająca. Duży, niekorzystny wpływ wywiera też mechanizacja rolnictwa (koszenie łąk), ruch Duży, niekorzystny wpływ wywiera też mechanizacja rolnictwa (koszenie łąk), ruch drogowy (brak przejść przecinających drogi dla migrujących dzikich zwierząt) oraz liczne, drogowy (brak przejść przecinających drogi dla migrujących dzikich zwierząt) oraz liczne,

zdziczałe psy i koty.zdziczałe psy i koty.

Jest typowo stepowym Jest typowo stepowym gatunkiem. Występuje gatunkiem. Występuje głównie na otwartych głównie na otwartych terenach upraw rolniczych i terenach upraw rolniczych i łąk, w zagajnikach łąk, w zagajnikach śródpolnych. W dużych śródpolnych. W dużych lasach występuje rzadko. lasach występuje rzadko. Nie lubi terenów Nie lubi terenów bagiennych i podmokłych. bagiennych i podmokłych. Zimą zające, zmuszone Zimą zające, zmuszone głodem często żerują w głodem często żerują w nieogrodzonych sadach. nieogrodzonych sadach.

Zające są w stu procentach roślinożerne. Piją wodę ze zbiorników Zające są w stu procentach roślinożerne. Piją wodę ze zbiorników sporadycznie, najczęściej wystarcza im rosa z roślin, którymi się sporadycznie, najczęściej wystarcza im rosa z roślin, którymi się żywią. Wiosną i latem żywią się niewielkimi nadziemnymi żywią. Wiosną i latem żywią się niewielkimi nadziemnymi częściami roślin, jesienią mogą zjadać korzonki lub inne częściami roślin, jesienią mogą zjadać korzonki lub inne podziemne części roślin. W zimie obgryzają gałązki drzew i podziemne części roślin. W zimie obgryzają gałązki drzew i krzewów, wczesną wiosną zjadają młode pędy. Zające szaraki nie krzewów, wczesną wiosną zjadają młode pędy. Zające szaraki nie kopią nor. Śpią w nieckach wyciśniętych podczas leżenia, które kopią nor. Śpią w nieckach wyciśniętych podczas leżenia, które nazywa się kotlinkami. Odżywiają się zarówno w dzień, jak i w nazywa się kotlinkami. Odżywiają się zarówno w dzień, jak i w nocy. Wzrok mają raczej słaby. Ruch rozpoznaje doskonale, nocy. Wzrok mają raczej słaby. Ruch rozpoznaje doskonale, nawet ze sporej odległości, ale nieruchome przedmioty słabo nawet ze sporej odległości, ale nieruchome przedmioty słabo rozróżnia. W normalnych warunkach nigdy nie wydaje głosu. Jego rozróżnia. W normalnych warunkach nigdy nie wydaje głosu. Jego charakterystyczny głos, tzw. kniazienie, można usłyszeć tylko charakterystyczny głos, tzw. kniazienie, można usłyszeć tylko wtedy, gdy jest ścigany np. przez psa, lub jest ranny i zagrożony. wtedy, gdy jest ścigany np. przez psa, lub jest ranny i zagrożony. Wody nie boi się – w razie potrzeby potrafi pływać.Wody nie boi się – w razie potrzeby potrafi pływać.

Fizjologiczna długość życia Fizjologiczna długość życia zająca to nawet 13 lat, jednak zająca to nawet 13 lat, jednak średnio zwierzęta te dożywają do średnio zwierzęta te dożywają do 5 lat z powodu drapieżników (lisy, 5 lat z powodu drapieżników (lisy, psy, koty, myszołowy, jastrzębie psy, koty, myszołowy, jastrzębie gołębiarze, błotniaki, kruki). gołębiarze, błotniaki, kruki). Ciąża trwa 42 – 44 dni. Samica w Ciąża trwa 42 – 44 dni. Samica w ciągu roku rodzi przeważnie 3 ciągu roku rodzi przeważnie 3 mioty, a w każdym po 2 – 5 mioty, a w każdym po 2 – 5 młodych. Młode ich rodzą się młodych. Młode ich rodzą się całkowicie rozwinięte i pokryte całkowicie rozwinięte i pokryte gęstą sierścią. Karmiąca je gęstą sierścią. Karmiąca je matka odchodząc, by się matka odchodząc, by się pożywić, zostawia je w gęstej pożywić, zostawia je w gęstej trawie. Ubarwienie ochronne trawie. Ubarwienie ochronne pomaga młodym ukryć się przed pomaga młodym ukryć się przed

drapieżnikami.drapieżnikami.

Zające czynią szkody o Zające czynią szkody o znaczeniu gospodarczym, znaczeniu gospodarczym, najczęściej w sadach, ogrodach i najczęściej w sadach, ogrodach i szkółkach leśnych. szkółkach leśnych.

Zająca, mimo licznych prób jest Zająca, mimo licznych prób jest bardzo trudno hodować. bardzo trudno hodować. Przyczyną tego jest jego Przyczyną tego jest jego paniczny lęk. Bardzo łatwo ulega paniczny lęk. Bardzo łatwo ulega przestraszeniu, a wówczas przestraszeniu, a wówczas doznaje szoku, podczas którego doznaje szoku, podczas którego zaczyna panicznie uciekać, zaczyna panicznie uciekać, rozbijając się o napotkane rozbijając się o napotkane

ściany, ogrodzenia.ściany, ogrodzenia.

Jest gatunkiem łownym z Jest gatunkiem łownym z okresem ochronnym. Na okresem ochronnym. Na zające polować można od zające polować można od 1.11 do 31.12, a w drodze 1.11 do 31.12, a w drodze odłowu do 15.01 odłowu do 15.01 (rozporządzenie Ministra (rozporządzenie Ministra Środowiska z 16.03.2005r. Środowiska z 16.03.2005r. dotyczące okresów polowań dotyczące okresów polowań

na zwierzęta łowne).na zwierzęta łowne).

Dziękuję za obejrzenie mojej prezentacji.Dziękuję za obejrzenie mojej prezentacji.

Autor: Tomasz Talaga.Autor: Tomasz Talaga.