Upload
truongphuc
View
220
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Załącznik nr 2
do zarządzenia nr 122 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
z dnia 13 września 2012 r.
LITERATURA
I TREŚCI
PROGRAMOWE
STUDIÓW
PODYPLOMOWYCH
LOGOPEDIA
2
ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Nazwa studiów: Logopedia
Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące: …
Forma studiów: niestacjonarne
Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych
WIEDZA
Ma wiedzę o miejscu logopedii w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych
i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi, ma wiedzę na temat
subdyscyplin logopedii, w szczególności związanych z zagadnieniami wczesnej interwencji
logopedycznej, diagnozy i terapii dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych
W_1
Posiada podstawy wiedzy dydaktycznej niezbędnej dla wsparcia dziecka i osoby dorosłej
z problemami językowymi, zna uwarunkowania tych problemów, ale także ma wiedzę
nt. rozwoju kompetencji językowej człowieka oraz diagnozy i przebiegu właściwej terapii
logopedycznej
W_2
Posiada wiedzę o nieprawidłowościach i patologiach rozwoju mowy dziecka, zna etiologię
nieprawidłowości mowy i ich związek z symptomatologią
W_3
Ma wiedzę na temat doboru i zastosowania odpowiednich metod diagnostycznych,
określenia terapeutycznych możliwości pacjenta, doboru właściwych ćwiczeń do terapii
W_4
UMIEJĘTNOŚCI
Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę z zakresu logopedii i posługiwać się w sposób elementarny pojęciami logopedycznymi i zdobytą wiedzą w praktyce
U_1
Potrafi dostosować działania do deficytów językowych pacjenta, na podstawie wiedzy
o zaburzeniach językowych potrafi opracować indywidualne zadania i programy
terapeutyczne
U_2
Posiada umiejętność poszukiwania twórczych metod pracy, z wykorzystaniem różnych źródeł i zasobów indywidualnych, edukacyjnych i społecznych
U_3
Rozpoznaje różne przejawy zaburzeń logopedycznych, korzysta z diagnozy
interdyscyplinarnej dla potrzeb terapii i wsparcia pacjenta
U_4
Potrafi włączyć się w istniejące (lub stworzyć własne) projekty i programy terapeutyczne oraz profilaktyczne w instytucjach edukacyjnych, opiekuńczo-wychowawczych jak i w środowisku otwartym
U_5
3
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Ma świadomość ważności i zrozumienie pracy interdyscyplinarnej w procesie wsparcia językowego i terapii dziecka oraz osoby dorosłej lub osób zagrożonych zaburzeniem, wadą mowy, wymowy i języka
K_1
Wykazuje gotowość do uczestniczenia w pracach zespołów interdyscyplinarnych, w przygotowywaniu indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych, profilaktycznych w instytucjach edukacyjnych, jak i w środowisku otwartym ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki środowiska rodzinnego dla wdrażania działań logopedycznych
K_2
Charakteryzuje się postawą szacunku i zrozumienia wobec osób z problemami językowymi, a także umiejętnością właściwego zachowania się wobec pacjentów i ich rodzin. Cechuje się moralnym, opartym na zasadach etyki społecznej sposobie działania
K_3
Charakteryzuje się kreatywnością, twórczą postawą w poszukiwaniu rozwiązywania problemów w codziennej pracy logopedycznej.
K_4
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Podstawy pedagogiki specjalnej
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2; W_3; W_4; U_2; U_3; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
1
Forma realizacji zajęć wykład
Wymagania wstępne i dodatkowe Brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 wykładów
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, praca z tekstem, dyskusja
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaliczenie w formie pisemnej
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Obecność na zajęciach, przygotowanie krótkiej diagnozy społecznego
funkcjonowania ucznia z zaburzeniami w komunikowaniu się
Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Treści programowe wykładów
Pedagogika specjalna w klasyfikacji nauk
Przedmiot pedagogiki specjalnej. Cele i zadania pedagogiki
specjalnej
Interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki pedagogiki
4
specjalnej
Działy pedagogiki specjalnej
Podstawowe pojęcia: zdrowie, choroba, norma, adaptacja, osoba
niepełnosprawna, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo,
rewalidacja, rehabilitacja, reedukacja, resocjalizacja, integracja,
wyrównywanie szans
Pojęcie i typy rehabilitacji. Rehabilitacja zawodowa osób
niepełnosprawnych
Paradygmaty w pedagogice specjalnej
Profilaktyka jako przedproże pedagogiki specjalnej
Korekcja i kompensacja w obrębie pedagogiki specjalnej
System kształcenia i wychowania specjalnego
Zasady kształcenia i wychowania w pedagogice specjalnej
Problemy integracji społecznej i normalizacji życia osób
niepełnosprawnych
Instytucje i organizacje wspomagające proces rehabilitacji osób
niepełnosprawnych
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Błeszyński J.: Pedagogika specjalna. W: B. Śliwerski (red.):
Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy pedagogicznej, t. 3. Red.:
Gdańsk 2006, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Dykcik W. (red.): Pedagogika specjalna. Poznań 2005, Wyd. UAM.
Dykcik W. (red.): Nowatorskie i alternatywne metody w praktyce
pedagogiki specjalnej. Przewodnik metodyczny. Poznań 2001, Wyd.
UAM.
Krause A.: Paradygmaty pedagogiki specjalnej. Kraków 2010,
Impuls.
Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób
niepełnosprawnych. Tom 1-14. Kraków 2007/2012, Impuls
Sękowska Z. Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa
1998, WSPS.
Smith D. D.: Pedagogika specjalna. T. 1-2. Warszawa 2009, PWN.
Speck O.: Niepełnosprawni w społeczeństwie. Gdańsk 2005, GWP.
Vašek Š., Stankowski A.: Zarys pedagogiki specjalnej. Katowice
2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wyczesany J.: Pedagogika osób upośledzonych umysłowo. Kraków
2005, Impuls.
Wyczesany J., Gajdzica Z.: Uwarunkowania edukacji i rehabilitacji
5
uczniów o specjalnych potrzebach w rozwoju. Kraków 2006, AP.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
2. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_4
U_1; U_4
K_1; K_2
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
I semestr
Forma realizacji zajęć wykład
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 h wykładu
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, praca grupowa, projekt
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Przeprowadzenie dyskusji, stworzenie optymalnego modelu wczesnej
interwencji
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Treści:
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka niepełnosprawnego lub zagrożonego niepełnosprawnością w Polsce i na świecie – podstawowe teorie
Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym od momentu stwierdzenia niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki szkolnej)
Wsparcie instytucjonalne i poza instytucjonalne w procesie wczesnego wspomagania
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Brejak W., Zabłocki K.J. (red.), Wczesna diagnoza i wspomaganie
rozwoju dziecka z dysfunkcjami, Warszawa 2009
Karwowska M., Wspieranie rodziny dziecka niepełnosprawnego
umysłowo, Kraków 2003
Kwaśniewska G. (red.), Interdyscyplinarność procesu wczesnej
interwencji wobec dziecka i jego rodziny, Lublin 2007
Orkan-Łęcka M. (red.), Wczesna rewalidacja niewidomego dziecka z
dodatkowymi ograniczeniami, Warszawa 1997
Pisula E., Danielewicz D. (red.), Rodzina z dzieckiem z
6
niepełnosprawnością, Gdańsk 2007
Serafin T. (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka od chwili
wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, Warszawa
2005
Wrona S., Wczesna interwencja i wczesne wspomaganie procesem
wspierającym rozwój małego dziecka, [w:] Fajfer-Kruczek I., Wrona S.
(red.), Wsparcie instytucjonalne osób niepełnosprawnych w Polsce i
Republice Czeskiej, Cieszyn 2010
Wczesna interwencja – wspomaganie rozwoju małego dziecka. Analiza
sytuacji w Europie.
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi
Potrzebami Edukacyjnymi, Bruksela 2005
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
3. Psychologia rozwojowa
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1 ; W_2; U_3; U_4 K_1; K_2 ;K_3 ;K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
1
Forma realizacji zajęć Wykład i ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
wykład - 10 ćwiczenia – 5
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, prezentacje multimedialne, metody aktywizujące, metoda projektu, elementy e-learningu
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo, praca w grupie, projekt indywidualny z zakresu psychologii rozwoju człowieka w biegu życia
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Zaliczenie z oceną Kontrola obecności, końcowe efekty pracy grupowej, wykorzystanie platformy edukacyjnej do celów częściowej weryfikacji efektów, wykonanie projektu badawczo-pisemnego na zaliczenie końcowe
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Zmienność ludzkiego zachowania jej związki z rozwojem. Zmiana a rozwój. Rodzaje zmian rozwojowych: zmiany uniwersalne, wspólne, indywidualne. Zegar biologiczny i zegar społeczny. Zdarzenia punktualne i niepunktualne oraz ich konsekwencje dla rozwoju.
7
2. Periodyzacja rozwoju i wynikające z niej zadania rozwojowe. Okres prenatalny, dzieciństwo, dorastanie i dorosłość jako cztery etapy życia. Koncepcja zadań rozwojowych wg R. J. Havighursta. Zadanie rozwojowe a kryzys rozwojowy. Zadania rozwojowe okresu prenatalnego, dzieciństwa, dorastania i dorosłości. 3. Rozwój, jego wskaźniki i obszary. Obszary rozwoju. Charakterystyka faz w cyklu rozwoju, znaczenie regresu i kryzysu w cyklu rozwoju, wpływ interwencji zewnętrznej na rozwój w jego cyklu. Przydatność modeli rozwoju w diagnostyce psychopedagogicznej i jako podstawa różnych form wspierania i terapii deficytów i zaburzeń rozwojowych. 4. Czynniki rozwoju człowieka Rodzaje i klasyfikacja czynników rozwoju: związki między czynnikami rozwoju, wychowanie na tle innych wpływów otoczenia. Interakcja czynników rozwoju. Rola aktywności własnej podmiotu. Teoria uwarunkowań i wyznaczników rozwoju Marii Przetacznik-Gierowskiej i jej znaczenie dla logopedów. 5. Relacja między dojrzewaniem i uczeniem się a rozwojem. Koncepcja okresów krytycznych, optymalnych i sensytywnych w rozwoju. Koncepcja strefy rozwoju aktualnego i najbliższego L. S. Wygotskiego jako podstawa działań wspierających rozwój i nauczanie 6.Środowisko a rozwój człowieka. Koncepcja środowiska rozwoju U. Bronfenbrennera. Środowisko rozwoju a kontekst rozwoju społecznego. Interakcja kontekstu wewnętrznego i zewnętrznego. Poziomy analizy kontekstu społecznego 7. Rozwój psychoruchowy dziecka – motoryka, percepcja, sprawności oparte na motoryce dużej i małej i jej prawidłowej koordynacji z percepcją i innymi funkcjami poznawczymi (np. rozwój grafizmu) 8. Rozwój mowy i myślenia – rozwój języka, mowa bierna i czynna, stadia rozwoju myślenia, słowo jako narządzie myślenia, rozwój rozumienia świata i siebie. 9. Rozwój emocjonalno-społeczny – rozwój reagowania emocjonalnego, uczuć i postaw. Rozwój kompetencji społecznych, w tym rozumienia świata ludzi oraz adekwatnego reagowania na sytuacje społeczne (dziecięce teorie umysłu). Rozwój umiejętności związanych z komunikowaniem się z otoczeniem i sobą samym. Rozwój radzenie sobie w świecie społecznym. Rozwój moralny. 10. Rozwój działania i sprawstwa. Kształtowanie się skuteczności działań, samokontroli i poczucia autoskuteczności. 11. Rozwój osobowości w jej różnych wymiarach. Kształtowanie się struktur osobowości i tożsamości w cyklu życia. Etapy rozwoju JA wg E. H. Eriksona. Jakość tożsamości a funkcjonowanie człowieka w okresie dorosłości. 12. Rozwój mechanizmów regulacyjnych wpływających na jakość funkcjonowania (stres, adaptacja, radzenie sobie oraz znaczenie zasobów osobistych w różnych okresach i etapach życia ludzkiego). Rozwój mechanizmów nadziei. 13. Rozwój a zdrowie. Zachowania prozdrowotne i ryzykowne w różnych okresach życia. 14. Metody diagnozowania różnych aspektów rozwoju przydatne dla logopedów 15. Zaburzenia rozwoju, ich przyczyny i uwarunkowania. Rodzaje zaburzeń mających źródło w okresie prenatalnymi wczesnym dzieciństwie. Zaburzenia rozwoju związane z trudnościami w zakresie mowy i komunikacji społecznej 16. Pogląd na relacje czynników rozwoju a koncepcja wspierania
8
rozwoju, edukacji i terapii 17. Zapobieganie zaburzeniom mowy i komunikacji przez właściwą pielęgnację, wychowanie i wczesne wspieranie rozwoju dziecka 18. Terapie mowy i komunikacji wykorzystujące teorie rozwoju lub ignorujące czy wręcz negujące jego obecność i znaczenie 19. Całościowe wspieranie rozwoju u dzieci ze spektrum autyzmu i z trudnościami w komunikacji. 20. Rozwój osobowy przez całe życie a działania logopedyczne
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa: Bokus B., Sugar G.W. (red) Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia,
nowe perspektywy. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007 (wybrane rozdziały)
Harwas-Napierała B., Trempała J. (red) Psychologia rozwoju człowieka t. 2 i 3 , Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 i inne wydania
Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. Psychologia rozwoju człowieka t. 1, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 i inne wydania
Stefańska-Klar R. Całościowe wspieranie i wspomaganie rozwoju małych dzieci ze spektrum autyzmu. Podejście autorskie. (w druku)
Literatura uzupełniająca: Bee, Psychologia rozwoju człowieka. Poznań; Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2004. Brzezińska, A., Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2000. Brzezińska, A. Lutomski, G. (red.). (1994, II wyd. 2000). Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów. Wydawnictwo Zysk i S-ka. Brzezińska, A. Lutomski, G., Smykowski, B. (red.). Dziecko wśród rówieśników i dorosłych. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 1995, II wyd. 2000. Brzezińska, A., Czub, T., Lutomski, G., Smykowski, B. (red.). Dziecko w zabawie i świecie języka. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 1995, II wyd. 2000. Erikson, E. H. Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 1997. Hoffman M. L., Empatia i rozwój moralny. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2006 Kendall P. C., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk,
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2004 Kozielecki J. Koncepcje psychologiczne człowieka, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak” (różne wydania) Mandal E., Stefańska-Klar R. (red). Współczesne problemy socjalizacji. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1995 Mihilewicz S. (red) Dziecko z trudnościami w rozwoju. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2005. Schaffer, H. R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Smoczyńska M. (red): Studia z psychologii rozwojowej i psycholingwistyki, Kraków, Wydawnictwo „Universitas”, 1998. Winczura B. Dzieci z zaburzeniami łączonymi. Trudne ścieżki rozwoju. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012. Wygotski, L. S. (2002). Wybrane prace psychologiczne II: dzieciństwo i dorastanie. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
9
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
4. Wprowadzenie do logopedii
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_2 U_1; U_3; U_5 K_1;
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
I semestr
Forma realizacji zajęć wykład
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 h wykładu.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład interaktywny, dyskusja
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
kolokwium
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o 90% obecności na zajęciach, aktywność
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Przedmiot i zadania logopedii. Logopedia w systemie nauk.
Podstawowe terminy logopedyczne: mowa, język, rozumienie, wymowa, zaburzenie mowy, wada wymowy itd.
Klasyfikacje zaburzeń mowy – przyczynowe, objawowe, lingwistyczne, logopedyczne.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Demel G., Elementy logopedii, WSiP, Warszawa 1987.
2. Jastrzębowska J.: Podstawy wiedzy o logopedii. Opole 1995.
3. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, Wyd. Lubelskie,
Lublin 1970,1977.
4. Kania J.T., Szkice logopedyczne, WPIS, Warszawa 1982.
5. Nowak J., Wybrane problemy logopedyczne,Bydgoszcz1993.
6. Sawa B., Dzieci z zaburzeniami mowy, WSiP, Warszawa 1990.
7. Styczek I., Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego, WSiP,
Warszawa 1985.
8. Styczek I., Logopedia, PWN, Warszawa 1981.
9. Styczek I., Zarys logopedii, PWN, Warszawa 1970.
10. Minczakiewicz E., Mowa – rozwój, zaburzenia, terapia, WSP,
Kraków 1997.
10
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
5. Psychologia kliniczna
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_3, U_1; U_3; K_1
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
Semestr pierwszy
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe Zalecane: realizacja kursów z zakresu: psychologia ogólna, psychologia rozwojowa, psychologia poznawcza, psychologia osobowości.
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10-wykładów, 5- ćwiczeń
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Wykład interaktywny z wykorzystaniem technik multimedialnych oraz ćwiczenia angażujące słuchaczy.
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Egzamin pisemny Prezentacja Kolokwium
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
90% obecności na zajęciach; aktywność podczas zajęć; opracowanie wybranego tematu z zakresu psychologii klinicznej; zaliczenie egzaminu testowego opracowywanego w oparciu o
realizowane podczas zajęć zagadnienia.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Przedmiot i podstawowe problemy psychologii klinicznej – pojęcie zdrowia, choroby psychicznej, norma, patologia, kompetencje psychologa klinicznego, problemy etyczne w zawodzie psychologa klinicznego. Przedstawienie ogólnej klasyfikacji chorób i zaburzeń psychicznych.
2. Człowiek w sytuacji stresu - sytuacje trudne, klasyfikacja i charakterystyka, pojęcie stresu psychologicznego, odporność psychiczna, mechanizmy radzenia sobie ze stresem.
3. Etiologia i charakterystyka zaburzeń nerwicowych, związanych ze stresem i pod postacią somatyczną.
4. Etiologia i charakterystyka zaburzeń nastroju (afektywnych) – epizod maniakalny, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, epizod depresyjny.
5. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii (schizotypowe) i urojeniowe – schizofrenia paranoidalna, hebefreniczna, katatoniczna, niezróżnicowana, rezydualna, prosta, depresja poschizofreniczna.
6. Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych – osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa, zależna.
7. Psychologiczna problematyka uzależnień - diagnostyka uzależnień, uzależnienie od alkoholu – objawy i leczenie.
8. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane
11
używaniem środków (substancji) psychoaktywnych – ostre zatrucie, zespół uzależnienia, zespół abstynencyjny, zaburzenia psychotyczne.
9. Zaburzenia odżywiana się (anoreksja psychiczna, bulimia psychiczna) - przyczyny zaburzeń odżywiania się, mechanizmy powstawania chorób psychosomatycznych, postępowanie w przypadku zaburzeń łaknienia, zaburzenia odżywiania się a inne sfery funkcjonowania.
10. Organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi – otępienie w obrazie klinicznym chorób spowodowanych mikrouszkodzeniami mózgu.
11. Zaburzenia wyższych funkcji mózgowych. Charakterystyka przyczyn i skutków uszkodzenia mózgu: agnozja, apraksja, afazja, amnezja.
12. Charakterystyka wybranych technik psychologicznej diagnozy organiczności.
13. Zaburzenia rozwoju psychicznego (psychologicznego) – specyficzne zaburzenia mowy i języka, specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych, specyficzne zaburzenia rozwoju funkcji motorycznych, całościowe zaburzenia rozwojowe: autyzm dziecięcy, autyzm atypowy, zespół Retta, zespół Aspergera.
14. Zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym - zaburzenia hiperkinetyczne (zespoły nadpobudliwości psychoruchowej - ADHD), zaburzenia zachowania – opozycyjno-buntownicze zaburzenia zachowania, ( poważne) zaburzenia zachowania.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa: 1. Seligmann M., Walker E., Rosenhan, Psychopatologia.
Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2003. 2. Bilikiewicz T. (red.), Psychiatria (t. 1-3). Wydawnictwo PZWL,
2003. 3. Sęk H. (red.), Psychologia kliniczna. Wydawnictwo PWN,
Warszawa 2006. Literatura uzupełniająca:
1. Aleksandrowicz J., Zaburzenia nerwicowe, osobowości i zachowania dorosłych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1998. Jablow M., Na bakier z jedzeniem. Wydawnictwo GWP, 1998.
2. Abraham S., Llewelyn-Jones D., Bulimia i anoreksja. Prószyński i S-ka, 2001.
3. Kępiński A., Psychopatologia nerwic. Wydawnictwo Literackie, 2005.
4. Gorski T., Miller M., Jak wytrwać w trzeźwości, rdz. 4,5,6,7. Wydawca Akuracik, 1995.
5. Hołyst B., Samobójstwo: przypadek czy konieczność. PWN, 1983. ( rdz. „Pojęcie samobójstwa” oraz „Psychologiczne podejście do zagadnienia samobójstwa”).
6. Jarosz M., „Samozniszczenie”, cz. I „Samobójstwo”. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1980.
7. Kutscher M., Attwood T., Wolff R., Dzieci z zaburzeniami łączonymi. ADHD, trudności w nauce, zespół Aspergera, zespół touretta, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia. Wydawnictwo K. E. LIBER, Warszawa 2005.
12
8. Hallowell E., Ratey J., Jak żyć z ADHD.Media Rodzina, Poznań 2005.
9. Sacks Oliver, Mężczyzna, który pomylił swoją żonę z kapeluszem. Zysk i S-ka,1996.
10. Sacks Olivier, Oko Umysłu. Wydawnictwo Zysk i S-ka. 2011 (październik).
11. Sacks Olivier, Antropolog na marsie. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2009.
12. Bryńska A., Kołakowski A., Pisula A., Skotnica M., Wolańczyk T., ADHD. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2011.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
6. Fonetyka i fonologia języka polskiego
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2, U_1; U_3; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
Semestr pierwszy
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10-wykładów, 10- ćwiczeń
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
4
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja oraz ćwiczenia angażujące słuchaczy.
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Ocena znajomości tematyki zajęć i literatury przedmiotu
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Egzamin
obecności na zajęciach;
aktywność podczas zajęć;
zaliczenie egzaminu opracowywanego w oparciu o realizowane
podczas zajęć zagadnienia.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Wprowadzenie do fonetyki, mowa a pismo, transkrypcja
fonetyczna.
2. Kryteria klasyfikacji głosek.
3. Spółgłoski zwarte, zwarto-szczelinowa, szczelinowe i
półotwarte. Samogłoski, półsamogłoski, dyftongi.
4. Upodobnienia i zjawiska pozycyjne. Akcent i inne zjawiska
prozodyczne.
5. Zasady poprawnej wymowy.
13
6. Podstawowe pojęcia z fonologii, fonem a głoska. Rodzaje
opozycji fonologicznych. Neutralizacja opozycji.
7. Cechy dystynktywne. Typy wariantów fonologicznych.
Traskrypcja fonologiczna.
8. Fonemy spółgłoskowe. Fonemy niespółgłoskowe. Problemy
dyskusyjne: nosowość, stosunek i-y. Funkcja kulminacyjna i
delimitacyjna akcentu.
9. Zasady podziału wyrazu na morfy. Rodzaje morfemów.
10. Alternacje głoskowe.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Dyszak A., Laskowska E., Święcicka M. (red.) Fonetyczny i
fonologiczny opis współczesnej polszczyzny. Bydgoszcz 1997.
2. Grzegorczykowa R.: Zarys słowotwórstwa polskiego. Warszawa
1984.
3. Klemensiewicz Z.: Podstawowe wiadomości z gramatyki języka
polskiego. Warszawa 2001.
4. Rocławski B.: Zarys fonologii, fonetyki, fonotaktyki i
fonostatystyki współczesnego języka polskiego. Gdańsk 1976.
5. Wiśniewski M.: Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego
języka polskiego. Toruń 1999.
6. Wiśniewski M.: Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka
polskiego. Toruń 1997.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
7. Anatomia, fizjologia i patologia narządów głosu, mowy i słuchu
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1, W_2, W_3, U_2, U_4, , K_1, K_2, K_3,
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
1
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawowa wiedza słuchacza z zakresu biologii
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. ćw
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Dyskusja, praca z tekstem, wykład, formy pracy własnej
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Kolokwium, praca dotycząca zaburzeń mowy, słuchu- referat
Forma i warunki zaliczenia z/o
14
przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Kolokwium, obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie do ćwiczeń
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami anatomii
człowieka w kontekście terapii mowy. Psychologiczne podstawy
logopedii.
2. Biomedyczne podstawy logopedii:
Podstawy anatomii i fizjologii układu nerwowego.
CUN
3. Wytwarzanie głosu (5 godz)
Budowa krtani, gardło, jama nosowa, zatoki oboczne nosa,
jama ustna, struktura, unerwienie, rola języka,
podniebienie, narząd słuchu ( uco wewnętrzne,
zewnętrzne)
4. Dziecko ryzyka okresu okołoporodowego
5. Zaburzenia słuchu: obwodowego oraz centralnego ich wpływ
na rozwój mowy.
6. Kolokwium
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa: Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. 2, Warszawa 1969. Boczkowski K., Zarys genetyki medycznej, Warszawa 1993 Feneis H., Ilustrowany słownik międzynarodowego mianownictwa anatomicznego, przekł. I. Modrewska-Winowska i J. Winowski, Warszawa 1986. Kmita S., Otolaryngologia dziecięca, Warszawa 1967. Gałkowski T. Jastrzębska G. red. , Logopedia Pytania i odpowiedzi Podręcznik akademicki, Opole 1999 Literatura uzupełniająca: 1. Gałkowski T., Zaburzenia słuchu [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2. Gołąb B. K., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, 1980, PZWL, Warszawa. 3. Grossman J., Rozszczepy podniebienia a wady wymowy [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 4. Grossman J, Wyniki rehabilitacji dzieci z rozszczepem podniebienia [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 5. Obrębowski A., Anatomiczne i fizjologiczne podstawy zaburzeń mowy [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 6. Sobotta J., Atlas anatomii człowieka. Tom I. Głowa, szyja i kończyna górna, 1994, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław. 7. Zaleski T., Centralne zaburzenia słuchu [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 8. Zaleski T., Obwodowe mechanizmy mowy [w:] Logopedia 20, 1993, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
15
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
8. Wczesna interwencja logopedyczna
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_4 U_1; U_4 K_1; K_2
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
I semestr
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 h ćw.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, praca grupowa
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Uczestnictwo aktywne w zajęciach, kolokwium
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
-Badanie noworodka w pierwszej dobie po urodzeniu: ocena stanu fizycznego (m. in. punktacja w skali Apgar, słuch, anomalii w obrębie narządów mowy: języka, warg, podniebienia, występowanie wad rozwojowych i uszkodzeń układu nerwowego), badanie odruchów, badanie funkcji oddychania, ssania, połykania, gryzienia i żucia, wygasanie odruchowych reakcji ustno-twarzowych (odruchów: otwierania ust, ssania, przełykania, szukania, kąsania, żucia, odruchu wymiotnego i in.)
-Masaż noworodka. Zastosowanie masażu języka, warg i policzków, zapoznanie z technikami Bobathów.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Hellbrügge T., Lajosi F., Menara D. i in.: Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Antykwa: Kraków 1994.
Kaczan T., Regner A. :Teoretyczne i praktyczne podstawy ustno-twarzowej terapii regulacyjnej według koncepcji Rodolfo Castillo Moralesa [W] Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. Red. L. Sadowska.Wydawnictwo Naukowe AWF Wrocław 2004.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
9. Podstawy foniatrii
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla W1 U4 K 2
16
przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
1
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
20 godz. ćw
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
4
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, prezentacja, ćwiczenia
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Odpowiedź pisemna
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o Pisemne zaliczenie po przyswojeniu treści zagadnień oraz zapoznaniu się z literaturą przedmiotu
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Anatomia, fizjologia, patologia głosu , słuchu i mowy, metody
diagnostyczne, terapia. Relacja między patologią a sytuacją społeczną
pacjenta
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
A.Pruszewicz Podstawy foniatrii M.Śliwińska-Kowalska Audiologia kliniczna
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
10. Percepcja słuchowa – diagnoza i terapia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_4, U_3, K_2
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
1
Forma realizacji zajęć Wykład, Ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 godz. wykładów 5 godz. ćwiczeń
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Metoda podająca, metoda ćwiczeniowa
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Kolokwium
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu,
z/o 90% obecności na zajęciach, aktywne uczestnictwo w zajęciach, zaliczenie kolokwium
17
zaliczenia
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Percepcja słuchowa jako proces rozpoznawania, różnicowania i
interpretowania dźwięków.
2. Analiza i synteza słuchowa
3. Percepcja słuchowa a trudności w nauce czytania i pisania
4. Objawy zaburzeń percepcji słuchowej
5. Metody diagnozy (badanie słuchu fonemowego,
fonematycznego, analizy i syntezy: próby i testy I. Styczek, B.
Racławskiego, Skala pomiaru percepcji słuchowej J.
Kostrzewskiego, Próba słuchu fonematycznego B. Kaji,
Zetotest G. Krasowicz, Test struktur rytmicznych M. Stambak)
6. Metody pracy z dzieckiem z zaburzoną percepcją słuchową
7. Terapie wspomagające trening słuchowy (m.in. Tomatis,
Johansen, SPS-S- Metoda Skarżyńskiego)
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Bgdanowicz M., Adryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole.
Poradnik nie tylko dla polonistów
2. Lowe A., Rozwijanie słuchu w zabawie : praktyczne wskazówki
do ćwiczeń słuchowych z dziećmi w wieku przedszkolnym z
uszkodzonym słuchem i zaburzeniami spostrzegania,
Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
3. Racławski B., Słuch fonemowy i fonetyczny, Gdańsk 1973
4. Szczepankowski B. Niesłyszący, głusi, głuchoniemi Warszawa,
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
5. Wybrane zagadnienia z surdopedagogiki / red. Góralówna M.,
Hołyńska B., Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu,
Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa
6. Styczek I. Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego,
Warszawa 1982
7. Szeląg E., Szymanek A., Test do badania słuchu
fonematycznego, GWP, Gdańsk
8. Zazzo R., Metody psychologicznego badania dzieci, Warszawa
1974
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
11. Neurologia z elementami psychiatrii
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_4, U_2; K_3
Semestr, w którym 1
18
przedmiot/moduł*) jest realizowany
Forma realizacji zajęć Wykłady, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawy psychologii
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
Wykłady 10 godz., 10 ćw.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
4
Stosowane metody dydaktyczne Wykłady , dyskusja, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Wykłady interaktywne , kolokwia , egzamin
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Kolokwium / egzamin
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Postawy neuroanatomii , fizjologia mózgu , zasady badania podmiotowego i przedmiotowego w neurologii/psychiatrii , podstawowe grupy schorzeń neurologicznych i psychiatrycznych, podstawowe zespoły neurologiczne
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Wald, Członkowska – Neurologia kliniczna Prusiński – Podstawy neurologii klinicznej Jarosz, Cwynar – Podstawy psychiatrii
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
12. Semantyka, składnia i morfologia języka polskiego
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2, U_1; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
II semestr
Forma realizacji zajęć Wykład, ćw
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. wykładu, 5 godz. ćw.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Dyskusja, wykład, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów Ocena zadania projektowego z uwzględnieniem znajomości
19
kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
literatury.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o Obecność na zajęciach. Aktywność w czasie zajęć. Znajomości literatury przedmiotu. Wykonanie projektu dotyczącego m.in. praktycznej analizy tekstu.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Miejsce słowotwórstwa w systemie językowym.
Słowotwórstwo a fleksja.
2. Kategoria słowotwórcza i typ słowotwórczy oraz
podstawowe teorie słowotwórcze.
3. Słowotwórstwo rzeczowników, przymiotników i
przysłówków. Słowotwórstwo czasowników.
4. Podzielność morfologiczna a znaczenie wyrazu.
Funkcjonalna klasyfikacja leksemów a tradycyjny podział na
części mowy.
5. Paradygmaty fleksyjne rzeczowników i przymiotników.
Fleksja zaimków i liczebników. Tematy czasowników –
podstawy klasyfikacji. Paradygmaty fleksyjne czasownika.
Formy imiesłowowe czasownika.
6. Zdania elementarne i jego składniki. Podstawowa
struktura predykatywno-argumentowa. Perspektywa
tematyczno-rematyczna.
7. Wypowiedzenie-zdanie-równoważnik zdania. Związki
zgody, rządu i przynależności.
8. Główne części zdania i ich typy. Rodzaje wypowiedzeń
złożonych i wskaźniki zespolenia. Wyrazy poza związkami
zdania.
9. Składnia a interpunkcja. Znaczenie realne i etymologiczne
wyrazu.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Gramatyka opisowa języka polskiego z ćwiczeniami, pod red.
W. Doroszewskiego, B. Wieczorkiewicza, opracowali B.
Bartnicka-Dąbkowska, M. Jaworski i R. Sinielnikoff, t. 1:
Fonetyka, części mowy, słowotwórstwo, Warszawa 1968.
2. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia-
morfologia-fonologia, pod red. S. Urbańczyka, t. 2: Morfologia,
pod red. R. Grzegorczykowej, R. Laskowskiego, H. Wróbla,
Warszawa 1984.
3. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia-
morfologia-fonologia, pod red. S. Urbańczyka, t. 1: Składnia,
20
pod red. Z. Topolińskiej, Warszawa 1984.
4. Grzegorczykowi R., Zarys słowotwórstwa polskiego.
Słowotwórstwo opisowe, Warszawa 1979.
5. Klemensiewicz Z., Podstawowe wiadomości z gramatyki
języka polskiego, Warszawa 2001.
6. Szober S., Gramatyka języka polskiego, oprac. W.
Doroszewski, Warszawa 1953.
7. Tokarski J, Słownictwo. Teoria wyrazu, Warszawa 1971.
8. Tokarski R., Składnikowa analiza znaczenia wyrazu. Przegląd
problemów, „Przegląd Humanistyczny” 1983, nr 7.
9. Wierzchowski J., Semantyka językoznawcza, Warszawa 1980.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
13. Elementy psychoterapii dziecka
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2, W_3, U_3, U_4 K_1, K_2, K_3, K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
2
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. ćw
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Aktywny udział, pogadanka, wykład, praca z tekstem, praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaliczenie w formie pisemnej
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Wprowadzenie do zagadnień związanych z psychiatrią 2. Pojęcie normalności w dziedzinie zdrowia psychicznego- Podstawy psychopatologii 3. Koncepcyjne modele psychopatologii - Podstawy psychopatologii 4. Klasyfikacja zaburzeń zachowania - Psychologia zaburzeń - wiek życia a zaburzenia zachowania 5. Systemy klasyfikacji zaburzeń psychicznych-
- zaburzenia rozpoczynające się w niemowlęctwie i wczesnym dzieciństwie oraz dzieciństwie do 6 roku życia
21
- zaburzenia rozpoczynające się w wieku szkolnym 7-10 rok życia - istotne problemy psychiatrii dzieci i młodzieży - metody terapeutyczne w psychiatrii dzieci i młodzieży
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Cieszyńska J. Korendo M., (2007), Wczesna interwencja terapeutyczna, Wyd. Edukacyjne, Kraków IIg F.L., Ames L. B., Baker S. M., (2010), Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Wyd. GWP, Gdańsk Namysłowska Irena (red.), 2007, Psychiatria dzieci i młodzieży, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa. Hillebrand C., 2007, Pedagogika zaburzeń zachowania, Wyd. GWP, Gdańsk Stawicka M., 2008, Autodestruktywność dziecięca w świetle teorii przywiązania, Wyd. Naukowe UAM, Poznań. Kucharska-Pietrucha K., Klimkowski M., 2002, Kliniczne aspekty emocji w zdrowym i chorym mózgu, Wyd. Medyczne, Kraków. Pantley E., 2007, Dyscyplina bez płaczu, Wyd. K.E. Liber. Warszawa. Imielski W., Zaburzenia psychiczne i emocjonalne, 2010, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa. Radochoński M., 2001, Podstawy psychopatologii dla pedagogów, Wyd. UR, Rzeszów. Dąbrowska M., Rozesłaniec M., 2006, Korygowanie zaburzeń zachowania dzieci nadpobudliwych psychoruchowych i agresywnych w grupie socjoterapeutycznej, Wyd. Adam Marszałek, Toruń. Kendall P., 2004, Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, Wyd. GWP, Gdańsk. Nowak-Starz G., 1998, Rozwój fizyczny i społeczny dzieci z przejawami zaburzeń emocjonalnych, Wyd. WSP im J. Kochanowskiego, Kielce.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
14. Emisja głosu
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W 1 - Posiada podstawową wiedzę o funkcjonowaniu i patologii narządu mowy. (W_1) W 2 – Zna odpowiednie metody diagnostyczne i zasady doboru właściwych ćwiczeń z zakresu prawidłowej emisji głosu. (W_4) U 1 – Dokonuje diagnozy dysfunkcji głosu i poszukuje optymalnych działań terapeutycznych, korzystając z różnych źródeł i zasobów indywidualnych. (U_3, U_4) U 2 – Potrafi tworzyć programy profilaktyczne i terapeutyczne kształtujące prawidłowe nawyki posługiwania się narządem mowy. (U_5) K 1– Posiada gotowość ustawicznego zgłębiania wiedzy i umiejętności w zakresie prawidłowej emisji głosu oraz kreatywnego poszukiwania rozwiązań sytuacji problemowych. (K_4)
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
2
Forma realizacji zajęć Ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe Przydatne w nauce emisji głosu jest opanowanie przez słuchaczy
wiadomości oraz umiejętności z przedmiotów: podstawy foniatrii, fonetyki.
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela
10 godz. ćw. + 10 godz. w grupach zajęcia warsztatowe
22
akademickiego i słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/ modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Ćwiczenia warsztatowe, prezentacja multimedialna, dyskusja, ćwiczenia aktywizujące, analiza przypadków
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Prezentacja umiejętności, udział w dyskusji, referat.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu/zaliczenia
Zaliczenie z oceną; warunkiem zaliczenia przedmiotu jest prezentacja nabytych umiejętności praktycznych z zakresu technik prawidłowego posługiwania się głosem.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Problematyka ćwiczeń:
Zaburzenia głosu - metody badania narządu głosu, choroby zawodowe głosu. (1 godz.)
Profilaktyka schorzeń głosu - zasady higieny pracy i życia nauczyciela. (1 godz.)
Uwarunkowania prawidłowej emisji głosu. (2 godz.)
Metodyka prawidłowej emisji głosu. (5 godz.)
Podstawowe ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne. (3 godz.)
Ćwiczenia usprawniające motorykę ogólną ciała w połączeniu z ćwiczeniami usprawniającymi motorykę narządu mowy. (4 godz.)
Ćwiczenia rehabilitacyjne głosu, metody usprawniania głosu (wykorzystanie elementów logopedii). (1 godz.)
Technika mówienia - ćwiczenia (na tekstach mówionych i śpiewanych) z uwzględnieniem podstawowych zasad kultury języka. (3 godz.)
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa: Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu, Universitas, Kraków 2003 Sipowicz J., Ja i mój głos, Wydawnictwo Poligraf, Łódź 2009 Literatura uzupełniająca Gawęda K., Łazewski J., Uczymy się poprawnej wymowy. Ćwiczenia usprawniające mówienie, Wydawnictwo Alfa, Warszawa 1995 Kędzior D., Technika Alexandra, Jacek Santorski – Co. Agencja Wydawnicza, Warszawa 1993 Mierzejewska H., Przybysz - Piwko M./red./, Zaburzenia głosu - badanie - diagnozowanie - metody usprawniania, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Towarzystwo Kultury Języka, Wydawnictwo - DiG , Warszawa 1998 Walczak - Deleżyńska M., Aby język giętki... .Wybór ćwiczeń artykulacyjnych od J. Tennera do B. Toczyskiej, PWST, Wrocław 2001 Weller S., Oddech, który leczy. 20 sposobów na odetchnięcie od stresu, napięcia i zmęczenia, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
15. Wczesne wspomaganie dziecka z dysfunkcją słuchu
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_3, U_2, K_3
23
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
2
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. ćw
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Metoda podająca, metoda ćwiczeniowa
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Kolokwium
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Zaliczenie z oceną 90% obecności na zajęciach, aktywne uczestnictwo w zajęciach, zaliczenie kolokwium
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Rozwój narządu słuchu w okresie płodowym oraz pamięci
słuchowej
2. Budowa ucha oraz fizjologia słyszenia
3. Wpływ hałasu na narząd słuchu
4. Metody badania słuchu – wczesna diagnoza
5. Technologie wspomagające słyszenie (aparaty, implanty,
systemy FM)
6. Rozwój słuchu w pierwszych latach życia dziecka
7. Rozwój dziecka z uszkodzonym słuchem (m.in. rozwój
ruchowy, rozwój mowy, rozwój więzi rodzicielskich)
8. Metody usprawniania słuchu, wychowanie słuchowe (metody:
werbo- tonalna, audytywno- werbalna; Van Udena; Fonogesty)
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. BOUVEt Danielle Mowa dziecka: wychowanie dwujęzykowe
dziecka niesłyszącego, Warszawa :Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
2. Gerhart Lindner, Podstawy audiologii pedagogicznej
,Warszawa Państwowe Wydawnictwo Naukowe
3. LOWE Armin, Rozwijanie słuchu w zabawie : praktyczne
wskazówki do ćwiczeń słuchowych z dziećmi w wieku
przedszkolnym z uszkodzonym słuchem i zaburzeniami
spostrzegania, Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw
Lekarskich
4. PERIER Olivier, Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu:
aspekty metodyczne, wychowawcze, socjologiczne i
psychologiczne Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
24
5. ECKERT Urszula, Niektóre warunki rewalidacji w
surdopedagogice Pedagogika specjalna wobec potrzeb
teraźniejszości i wyzwań przyszłości / red. Maria Chodkowska,
Lublin, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
6. ECKERT Urszula, Problemy wczesnego diagnozowania,
poradnictwa i kształcenia integracyjnego dzieci z wadą słuchu
[W : ] Dylematy pedagogiki specjalnej (red.) Alicja Rakowska,
Jolanta Baran, Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii
Pedagogicznej
7. KORZON Aniela, Totalna komunikacja jako podejście
wspomagające rozwój zdolności językowych dzieci głuchych ,
Kraków, Akademia Pedagogiczna
8. PRILLWIBZ, Siegmund, Język, komunikacja i zdolności
poznawcze niesłyszących, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
9. PSYCHOLOGIA dziecka głuchego / Badeusz Gałkowski i in. -
Warszawa ,Państwowe Wydawnictwo Naukowe
10. STAWOWY-WOJNAROWSKA Irena, Rozwijanie mowy dzieci
głuchych w nauczaniu początkowym, Warszawa, Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne
11. SZCZEPANKOWSKI Bogdan Niesłyszący, głusi, głuchoniemi
Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
12. WYBRANE zagadnienia z surdopedagogiki / red.
1. Góralówna M., Hołyńska B., Rehabilitacja małych dzieci z wadą
słuchu, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa
2. Model Insite, Model współczesnej interwencji przeprowadzanej
w domu;
3. Szeląg E., Szymanek A., Test do badania słuchu
fonematycznego, GWP, Gdańsk
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
16. Ortodoncja- diagnoza i terapia u dzieci z rozszczepem podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_2; W3; W4 U_1; U_4; K_1; K_3; k_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
II semestr
Forma realizacji zajęć Wykład, ćwiczenie
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających
10 h wykładu, 5h ćwiczeń
25
bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Przeprowadzenie dyskusji, stworzenie optymalnego modelu wczesnej interwencji, praca pisemna
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Wielopłaszczyznowe wykorzystanie przestrzeni orofacjalnej.
2. Rozwój narządu żucia od okresu prenatalnego do wieku szkolnego.
3. Przyczyny zaburzeń rozwoju narządu żucia i podstawowe metody
postępowania ortodontycznego.
4. Rozwój czynności pokarmowych i oddychania.
5. Warunki badania i treningu czynności pokarmowych i oddychania.
6. Analiza podstawowych badań ortodontycznych i laryngologicznych.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa
1. Zarys współczesnej ortodoncji. Red. I. Karłowska, Wyd. Lekarskie
PZWL 2008.
2. Ortopedia szczękowa. Zasady i praktyka. Red. F. Łabiszewska-
Jaruzelska. PZWL. Warszawa 1995.
3. Pluta-Wojciechowska D., Mowa dzieci z rozszczepem wargi i
podniebienia. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Pedagogicznego, Kraków 2011, s. 121-193.
Literatura uzupełanjąca
1. Rakosi T. , Jonas I., Graber T. M.: Orthodontic – Diagnosis. Georg
Thieme Verlag. Stuttgart, New York 1993.
2. Ortodoncja II. Red. P. Diedrich. Wydanie I polskie pod red. A.
Masztalerza. Wydawnictwo Medyczne Urban@Partner. Wrocław
2000.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
17. Diagnoza i terapia pedagogiczna
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W1; W4; U3; U5; K1; K2
Semestr, w którym 2
26
przedmiot/moduł*) jest realizowany
Forma realizacji zajęć Wykłady, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. wykładów, 10 godzin ćw.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
5
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, prezentacja, ćwiczenia, analiza przypadków, dyskusja
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Egzamin 90% obecności na zajęciach, Przygotowanie prezentacji w grupie na wskazany temat
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Pisemne zaliczenie po przyswojeniu treści wykładów i ćwiczeń oraz zapoznaniu się z literaturą przedmiotu Egzamin
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Treści programowe wykładów:
Wprowadzenie teoretyczne do przedmiotu: zapoznanie z
terminologią i zagadnieniami związanymi z tematem.
Rodzaje i przyczyny specyficznych trudności w czytaniu i
pisaniu. Patomechanizmy dysleksji. Zaburzenia słuchu
fonematycznego i fonetycznego.
Typy dysleksji (m.in. podział wg. Spionek, Bogdanowicz).
Dysleksja rozwojowa a dysleksja nabyta. Dysleksja typu L i
typu P.
Zasady szczegółowej diagnozy dysleksji i lateralizacji i
innych zaburzeń wpływających na trudności w czytaniu i
pisaniu.
Teoretyczne zasady organizowania zajęć korekcyjno-
kompensacyjnych dla dzieci ze specyficznymi trudnościami
w czytaniu i pisaniu. Współpraca z rodzicami.
Teoretyczne aspekty terapii dzieci z trudnościami w
czytaniu i pisaniu.
Pojęcie, przyczyny lateralizacji i jej modele.
Postępowanie z dzieckiem leworęcznym /zasady, cele i
organizacja zajęć/.
Zajęcia stymulacyjno- korekcyjne dla dzieci leworęcznych.
Zasady pracy z dzieckiem leworęcznym na zajęciach i w
domu.
Typy dyskalkulii.
Mechanizm narastania trudności w uczeniu się matematyki.
Diagnoza dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki.
27
Dyskalkulia a zaburzenia poszczególnych funkcji
poznawczych.
Teoretyczne i praktyczne aspekty terapii dzieci z
trudnościami w uczeniu się matematyki.
Zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych
dla dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki.
Tworzenie scenariuszy zajęć.
Konstruowanie programów indywidualnych (podstawy
teoretyczne).
Inne zaburzenia.
Treści programowe ćwiczeń:
Zasady i sposoby szczegółowej diagnozy dysleksji (na
przykładach) i innych zaburzeń wpływających na trudności w
czytaniu i pisaniu.
Badanie lateralizacji u dzieci. Przejawy zaburzeń na
przykładach (lateralizacji, pisma lustrzanego itd.). Próby
Zazzo.
Teoretyczne i praktyczne zasady organizowania zajęć
korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci ze specyficznymi
trudnościami w czytaniu i pisaniu. Współpraca z rodzicami.
Przebieg pracy z dzieckiem. Analiza metod m.in.
modyfikacje Metody Bon Depart na gruncie polskim: Metoda
Dobrego Startu, Alfabet Piosenek, Śpiewane litery i inne.
Zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych
dla dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki.
Omówienie i diagnozowanie przypadków z zeszytów
uczniowskich
Zapoznanie z terapią zaburzeń matematycznych według E.
Gruszczyk-Kolczyńskiej.
Omówienie i diagnozowanie przypadków z zeszytów
uczniowskich.
Zapoznanie z terapią zaburzeń dysleksji, dysortografii i
dysgrafii.
Konstruowanie programów indywidualnych.
Tworzenie scenariuszy zajęć.
Omówienie przygotowanych konspektów zajęć korekcyjno-
kompensacyjnych przez słuchaczy.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
* Bogdanowicz M., Integracja percepcyjno- motoryczna a
specyficzne trudności w czytaniu u dzieci. Gdańsk 1987
* Bogdanowicz M., O dyslekcji czyli specyficznych
trudnościach w czytaniu i pisaniu. Lublin 1995
* Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-
kompensacyjne w szkole. Warszawa 1989
28
* Gąsowska T., Pietrzak- Stępkowska Z. , Praca
wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu.
Warszawa 1994
* Kaja B., Zarys terapii dziecka. Bydgoszcz 1995
* Gruszczyk- Kolczyńska E. , Dzieci ze specyficznymi
trudnościami w uczeniu się matematyki. Warszawa 1997
* Oszwa U., Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w
liczeniu. Wybrane zagadnienia. Kraków 2008
* Oszwa U. , Zaburzenia rozwoju umiejętności
arytmetycznych. Problemy diagnozy i terapii. Kraków 2008
Do wyboru: * Bieńkowska I., Komputerowe wspomaganie kształcenia
uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Kraków
2008.
* Bieńkowska I., Sajkowska J.: Wybrane zagadnienia z
socjoterapii. Gliwice 2011.
* Bogdanowicz M., Metoda Dobrego Startu. Warszawa 1989
* Lewandowska B. (1985). Techniki stymulacyjne i terapeutyczne
dla dzieci i młodzieży. Gdańsk.
* Nartowska H. (1980). Opóźnienia i dysharmonie rozwoju
dziecka. Warszawa.
* Przetacznik- Gierowska M., Makiełło- Jarża G. (1992).
Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego.
* Sawa B. (1992). Jeżeli dziecko źle czyta i pisze. Warszawa.
* Skorny Z.(1992). Psychologia wychowawcza dla nauczycieli.
Warszawa.
* Stankowski A. (1985). Elementy terapii pedagogicznej w pracy
nauczyciela- wychowawcy. Katowice.
Włodek- Chronowska I. (red.) (1991). Terapia pedagogiczna. Kraków.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
18. Oligofrenologopedia-diagnoza i terapia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2, W_3, W_4, U_2, U_4, K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
2
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe
Podstawy pedagogiki specjalnej
Rodzaj i liczba godzin zajęć 10-wykłady, 10-ćwiczenia, 10- praktyka
29
dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
6
Stosowane metody dydaktyczne
Metody : audytywno-werbalna, problemowa, podająca, aktywizacyjna, metoda indywidualnego przypadku
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Opracowanie programu terapii mowy dziecka z upośledzeniem umysłowym, aktywny udział w zajęciach
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Egzamin Zaliczenie z oceną – test wyboru
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Prenatalne czynniki zaburzające rozwój dziecka.
2. Rozwój i zagrożenia rozwoju w grupie wcześniaków, MPD, zespołu
Aspergera i autyzmie.
3. Rozwój narządów mowy i słuchu oraz OUN i CUN w okresie prenatalnym.
4. Postnatalny rozwój dziecka – kamienie milowe rozwoju w okresie
pierwszych dwóch lat życia.
5. Postnatalny rozwój mowy dziecka w przypadku patologicznej podstawy
rozwoju ogólnego.
6. Charakterystyka zespołów i sekwencji zaburzonego rozwoju dziecka.
7. Metody stymulowania funkcji oddechowych – oddech prawidłowym torem,
wydłużenie fazy wydechowej.
8. Stymulowanie funkcji połykowej w przypadku dysfagii.
9. Stymulowania rozwoju artykulatorów – masaże, rodzaje karmienia.
10. Metody stymulowania rozwoju mowy - np. stymulujące cechy języka
dorosłych, manualne torowanie głosek.
11. Współpraca środowiska wczesnej interwencji – zespół wspierania rozwoju
dziecka logopeda, psycholog, fizjoterapeuta.
12. Podział podejmowanych działań wobec uczniów z różnym stopniem
niepełnosprawności intelektualnej.
13. Niepełnosprawność intelektualna a rozwój psychofizyczny
14. Stopnie niepełnosprawności intelektualnego a determinant rozwoju
mowy.
15. Klasyfikacje zaburzeń mowy a niepełnosprawność intelektualna.
16. Trudności w mowie segmentalnej i suprasegmentalnej.
17. Terapia logopedyczna – jako model wspierania rozwoju mowy i korekcji
dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
18. Kierunki i determinanty wspierania komunikacji dziecka w różnym stopniu
30
z niepełnosprawnością intelektualną.
Ćwiczenia
19. Istota wsparcia komunikacyjnego w rozwoju dziecka. Rola stymulowania
w nabywaniu umiejętności społecznych.
20. Dyskusja nad diadą - wpływem mowy na rozwój intelektualny/ rozwoju
intelektualnego na mowę.
21. Klasyfikacja oligofazji i współwystępujących zaburzeń w rozwoju mowy
dziecka.
22. Diagnostyka niepełnosprawności intelektualnej skorelowana z oceną
rozwoju mowy i występowaniem zaburzeń mowy.
23. Klasyfikowanie i określanie kierunków rozwoju dziecka z
niepełnosprawnością intelektualną.
24. Etapy rozwoju mowy i występujące czynniki zaburzające nabywanie
umiejętności komunikacyjnych, mowy i języka.
25. Komunikacja dzieci z głębokimi deficytami w rozwoju – z głęboka
niepełnosprawnością intelektualną. Komunikacja alternatywna i
wspomagana oraz kształcenie umiejętności komunikacyjnych.
26. Komunikacja dzieci z lekką niepełnosprawnością intelektualną.
Komunikacja wspomagana oraz rozwijanie mowy i języka dziecka.
27. Opracowanie systemów wsparcia dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną – współpraca z psychologiem, nauczycielem, środowiskiem
rodzinnym.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa Balejko A. (1994) Jak usuwać wady wymowy, Wydawnictwo Logopedyczne, Białystok Balekjo A. (2005) Test Nazywania. Diagnoza i terapia osób z zaburzeniami mowy, WA, Białystok Błeszyńska L. (2006) Zasób słownictwa uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim klas gimnazjalnych – diagnoza i propozycje rozwiązań, (W:) p. red. S. Sadowskiej Nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Wybrane problemy z teorii i praktyki, Akapit, Toruń Błeszyński J. (2008) Rozwój mowy i języka dziecka z niepełnosprawnością intelektualną (W:) p. red Z. Gajdzicy, Wspólne i swoiste zagadnienia edukacji i rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym, Humanitas, Sosnowiec. S. 11 - 67 Błeszyński J. (1999) Metoda Ułatwionej Komunikacji, Dziecko Autystyczne, z. VII, nr 1, s. 26 – 35. Błeszyński J. (2005) Rodzina jako środowisko osób z autyzmem. Aspekt wychowawczo – terapeutyczny, UMK, Toruń Błeszyński J. (2006a) Zakresy semantyczne terminów upośledzenie umysłowe i niepełnosprawność intelektualna - jako przykład próby precyzyjnego określenia problemu (W:) p. red. J. Pańczyk, Forum Pedagogów Specjalnych XXI wieku, T. VII, UŁ, Łódź Błeszyński J. (2006c) Etiologia i wspomaganie rozwoju dzieci przejawiających autyzm i zespół kruchego chromosomu X, (w:) p. red. A. Twardowskiego Wspomaganie dzieci z genetycznie uwarunkowanymi wadami rozwoju i ich
31
rodzin, GEN, Poznań Błeszyński J. J. (2006b) Pedagogika specjalna, (W:) p. red. B. Śliwerskiego Pedagogika, t. III, GWP, Gdańsk Błeszyński J. J. (2006d) Wykorzystanie metody ułatwionej komunikacji (W:) p. red. J. J. Błeszyńskiego Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Impuls, Kraków Błeszyński J. J. pod redakcją (2006b) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji , Impuls, Kraków Bogdanowicz M. (1991) Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, WSiP, Warszawa Czapiga A. p. red. (2006) Psychologiczne wspomaganie rozwoju psychicznego dziecka. Teoria i badania, WTN, Wrocław Dykcik W. p. red. (2006) Pedagogika specjalna, UAM, Poznań Frith. U. p. red. (2005) Autyzm i zespół Asergera, PZWL, Warszawa Gałkowski T. Jastrzębowska G. p. red. (1999) Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, UO, Opole Gerenser J., Forman B. (2007) Speech and language deficits in children with developmental disabilities, (W:) J.W. Jacobson, J.M. Mulick, J. Rojahn Handbook of intellectual and developmental disabilities. Issues in clinical child psychology, Springer Grycman M. (2006) Efektywność stosowania systemów komunikacji alternatywnej i wspomagającej u dzieci i młodzieży z ciężkimi zaburzeniami porozumiewania się na przykładzie Samodzielnego Publicznego Ośrodka Terapii i Rehabilitacji dla Dzieci w Kwidzynie (W:) p. red. J. J. Błeszyńskiego Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Impuls, Kraków Jacobson J.W., Mulick J.M., Rojahn J. (2007) Handbook of intellectual and developmental disabilities. Issues in clinical child psychology, Springer Jastrzębowska G. (1999) Klasyfikacje zaburzeń mowy, (W:) p. red. T. Gałkowski i G. Jastrzębowska Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, UO, Opole Klein J. (2002, 2007) Profil osiągnięć ucznia. Przewodnik dla nauczycieli i terapeutów z placówek specjalnych, GWP, Gdańsk Koper R. (1975) Projekt ćwiczeń korekcyjnych mowy dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym (W:) Materiały Informacyjno-Dydaktyczne ZG TPD, Warszawa, z.19-20 Kosakowski Cz. p. red. (2001) Nauczanie i wychowanie osób lekko upośledzonych umysłowo, Akapit, Toruń Kostrzewski J. (1981) Podstawowe wiadomości o upośledzeniu umysłowym (W:) p. red. K. Kirejczyka Upośledzenie umysłowe – pedagogika, PWN, Warszawa Kowalik S. (1981) Rehabilitacja upośledzonych umysłowo, PWN, Warszawa Kruk – Lasocka J. (1994) Autyzm a oligofrenia, Szkoła Specjalna nr 4, s. 195 – 200. Kuhl K. (2007) Język umysł i mózg. Doświadczenie zmienia percepcję, (W:) p. red. B. Bokus i G.W. Shugar Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia, nowe perspektywy, GWP, Gdańsk Lausch-Żuk J. (2006) Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowym, (W:) p. red. W. Dykcika Pedagogika specjalna, UAM, Poznań Makowska A. (1992) Istota zaburzeń mowy dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, „Scholasticus”, nr 1 Martuszewska G. (1983) Kształtowanie głosu dziecka upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim, „Szkoła Specjalna”, nr 4, s.263-269. Minczakiewicz E. (1984) Kształtowanie i usprawnianie mowy dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, „Szkoła
32
Specjalna”, nr 3, s.186-191. Minczakiewicz E. (1989) Z badań nad zaburzeniami mowy u dzieci upośledzonych umysłowo (W:) p. red. J. Pańczyka Z zagadnień oligofrenopedagogiki, WSPS, Warszawa Minczakiewicz E. (1993a) Zaburzenia mowy i ich odbicie w piśmie uczniów młodszych klas szkoły specjalnej dla lekko upośledzonych umysłowo, Logopedia, nr 20, s. 113-119 Minczakiewicz E. (1993b) Zaburzenia mowy u osób z upośledzeniem umysłowym, Scholasticus, nr 1. s 57-63 Minczakiewicz E. (1994) Rozwój języka mówionego uczniów młodszych klas szkoły specjalnej dla lekko upośledzonych umysłowo w toku zamierzonych oddziaływań stymulacyjnych, Logopedia, nr 21, Minczakiewicz E. (1996) Logopedia. Mowa, rozwój, zaburzenia, terapia, AP, Kraków Minczakiewicz E. (1999) Zabawa w diagnozie i terapii logopedycznej dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, „Logopedia”, nr 26, s. 105-117. Pańczyk J. (1989) Z zagadnień oligofrenopedagogiki, WSPS, Warszawa Pańczyk J. (2006) Forum Pedagogów Specjalnych XXI wieku, T. VII, UŁ, Łódź Pisula E. (2000) Autyzm u dzieci. Diagnoza, klaryfikacja, etiologia, PWN, Warszawa Poniatowska S. A. (1993) O usprawnianiu komunikacji słownej u dzieci upośledzonych umysłowo, (W:) p. red. A. Sołtys-Chmielowicz, G. Tkaczyk, Usprawnianie mowy dzieci specjalnej troski, UMCS, Lublin Sadowska S. (2006) Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w szkolnej sytuacji komunikacyjnej. O realizacji zadań wspomagania rozwoju umiejętności mówienia i pisania (W:) p. red. S. Sadowskiej Nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Wybrane problemy z teorii i praktyki, Akapit, Toruń Sadowska S. p. red (2006) Nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Wybrane problemy z teorii i praktyki, Akapit, Toruń Sękowska Z. (1998) Wprowadzenie do pedagogiki specjalne, WSPS, Warszawa Sękowska Z. (1982) Pedagogika specjalna, PWN, Warszawa Skorek E.M. (2002) Z logopedią na ty. Podręczny słownik logopedyczny, Impuls, Kraków Springer S.P., Deutsch G. (2004) Lewy mózg, prawy mózg – z perspektywy neurologii poznawczej, Prószyńska i S-ka, Warszawa Stecko E. (2000) Sprawdź jak mówię. Karta badania logopedycznego z materiałami pomocniczymi, CMPPP MEN, Warszawa Styczek I. (1981) Logopedia, PWN, Warszawa Surowaniec J. (1992) Słownik terminów logopedycznych, WSP, Kraków Szeląg E., Szymaszek A. (2006) Test do badania słuchu fonematycznego dzieci i dorosłych, GWP, Gdańsk Szurniewicz A. (1967) Próba badania wad mowy dzieci upośledzonych umysłowo w warszawskich szkołach specjalnych, „Logopedia”, nr 7 Tarkowski Z. (1988) Agramatyzm u uczniów lekko upośledzonych umysłowo, w: Rewalidacja dzieci ze złożonymi niepełnosprawnościami (W:) p. red. Z. Sękowskiej, UMSC, Lublin Tkaczyk G. (1998) Rehabilitacja mowy u dzieci upośledzonych umysłowo – studium przypadku, „Logopedia”, nr 25, s.117-122 Tkaczyk G. (1999) Znaczenie metody studium indywidualnego przypadku w terapii logopedycznej dzieci upośledzonych umysłowo, „Logopedia”, nr 26, s. 227-232 Zaorska M. (2001) Zajęcia logopedyczne (W:) p. red. Cz. Kosakowskiego
33
Nauczanie i wychowanie osób lekko upośledzonych umysłowo, Akapit, Toruń Literatura uzupełniająca; Binkuńska E. (2010), Zaburzenia mowy i jakość życia na przykładzie osób z delecją chromosomową (13 pary), [w:] Rozwój i jego wspieranie w perspektywie nauk o człowieku – teoria i rozwiązania praktyczne, pod red. K. Baranowicz, A. Sobczak, M. Znajmiecka-Sikora, Łódź. Borkowska A. R., Domańska Ł. (2006), Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, Warszawa. Gajewski W. (1983), Genetyka ogólna i molekularna, Warszawa. Język, interakcja, zaburzenia mowy. Metodologia badań, Tom 2/2007, pod red. T. Woźniaka, A. Domagały, Lublin. Komunikacja – mowa – język w diagnozie i terapii zaburzeń rozwoju u dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, (2002), pod red. E. M. Minczakiewicz, Kraków. Malinowski E. (1978), Genetyka. Podręcznik dla studentów szkół wyższych, Warszawa. Mazurczak T. (1990), Zagadnienia genetyki klinicznej (w:) Neurologia dziecięca, pod red. J. Czochańskiej, Warszawa. Pecyna (S) M. B. (2000), Dziecko i jego choroba, Warszawa. Siwek S.(2006), Upośledzenie umysłowe, (w:) Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, pod red. A. R. Borkowskiej, Ł. Domańskiej, Warszawa. Staroń K. (2006), Struktura, replikacja i naprawa materiału genetycznego (w:) Genetyka molekularna, pod red. P. Węgielskiego, Warszawa. Winter P. C., Hickey G. I., Fletcher H. L. (2004), Genetyka. Krótkie wykłady, przekład zbiorowy pod red. W. Prus-Głowackiego, Warszawa.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
19.Surdologopedia- diagnoza I terapia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_2; W_3; W_4; U_1; U_2; ; K_1; K_2
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
2
Forma realizacji zajęć Wykład, ćwiczenia, konwersatoria (praktyka)
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10h-Wykłady, 10h-ćwiczenia, 10- praktyka
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
6
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, praca z tekstem, dyskusja, burza mózgów
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Egzamin pisemny
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Obecność na zajęciach, przygotowanie do zajęć udział w ćwiczeniach i dyskusji Egzamin
34
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Treści programowe wykładów i ćwiczeń
Podział zaburzeń słuchu w powiązaniu z rozwojem i
rozumieniem mowy
Rozwój mowy dziecka z zaburzeniem słuchu
Stymulacja rozwoju mowy dziecka z wada słuchu
Ćwiczenie umiejętności prowadzenia zajęć rozwijających mowę
dziecka z wada słuchu na różnych poziomach rozwoju
psychofizycznego
Zdolności poznawcze osób z wadą słuchu, kształtowanie
umiejętności czytania In pisania uczniów z wadą słuchu
Tworzenie programu wsparcia surdologopedycznego dla
dziecka z wadą słuchu .
Ćwiczenie umiejętności diagnozowania surdologopedycznego,
przygotowywanie opinii oraz zaleceń współpracy z innymi
specjalistami
Propozycje pracy metodami alternatywnymi w rozwoju mowy
dziecka z wadą słuchu
Protetyka narządu słuchu
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Korzon A. Totalna Komunikacja Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. Kraków 2001 Wyczesany J. Dyduch E. Krakowska Akademia Pedagogiczna Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego Kraków 2010 Siegmund Prillwitz, Język komunikacja i zdolności poznawcze niesłyszących, WSiP W-wa 1996 Cieszyńska J,KorendoM,Wczesna Interwencja terapeutyczna, Wydawnictwo Edukacyjne Kraków 2007 Biuletyn audiofonologii wydania 2001-2011 Krakowiak K. Idea wspomagania mowy dzieci z uszkodzonym narządem słuchu Lublin 1996 Odowsska-Szlachcic B. Metoda integracji sensorycznej,Harmonia Gdańsk 2010 Violet F. Maas, Uczenie się przez zmysły WSIP1998 Tonska-Mrowiec A,Pojmaj I Zabawy słuchowe klas 0iI-III Harmonia Gdańsk 2007 Dykcik W. i Szychowiak B. Nowatorskie i alternatywne metody w praktyce pedagogiki specjalnej,Wydawnictwo Naukowe UAM Poznań 2001 Bouvet Danielle, Mowa dziecka WSiP 1996 Trochyniuk A, Wymowa dzieci nieslyszacych.Analiza audytywna…, Lublin 2008
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
20.Dyzartria- diagnoza i terapia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*)
W1: W2:.W3:.W4: W5: U1: U2:
35
(wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
K1
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
ćwiczenia 10 godzin
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, metoda audytywno-werbalna, stadium indywidualnych przypadków
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Test wiedzy
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Zaliczenie z oceną , uczestnictwo we wszystkich zajęciach
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Opieka logopedyczna nad dziećmi z tzw. ryzyka ciążowo-
porodowego.
2. Dyzartria, anartria – problemy terminologiczne i klasyfikacje.
3. Przyczyny dyzartrii i anartrii u dzieci i dorosłych.
4. Dyzartria i anartria a mózgowe porażenie dziecięce.
5. Zaburzenia oddychania, fonacji i artykulacji w dyzartrii.
6. Eksperymentalna skala dyzartrii jako technika diagnostyczna
pomocna
w określaniu specyfiki zaburzeń mowy w MPDz.
7. Dyzartria i anartria a inne zaburzenia komunikacji językowej.
8. Rodzaje dyzartrii i anartrii – analiza nagrań video.
9. Procedury i strategie postępowania logopedycznego
w przypadku dyzartrii.
10. Procedury i strategie postępowania logopedycznego
w przypadku anartrii.
11. Wczesna interwencja logopedyczna w przypadku dzieci
z dyzartrią i anartrią.
12. Masaż logopedyczny i tzw. wspomagające metody komunikacji.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa: 1. J. Cieszyńska, M. Korendo, Wczesna interwencja
terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6
roku życia, Kraków 2007.
2. Dyzartria. Teoria i praktyka, red. Z. Tarkowski, Lublin 1999.
36
3. A. Lewandowski, Z. Tarkowski, Dyzartria – wybrane problemy
etiologii, diagnozy i terapii, Warszawa 1989.
4. M. Michalik, O językoznawczą metodę w badaniach nad
dyzartrią (na przykładzie pacjentów z mózgowym porażeniem
dziecięcym), „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis”
19, Studia Linguistica II, 2004.
5. M. Michalik, Diagnozowanie kompetencji lingwistycznej ucznia
szkoły specjalnej, Kraków 2006.
6. M. Michalik, Teoria prototypu w badaniach wiedzy
semantycznej uczniów z porażeniem mózgowym [w:] Wybrane
aspekty pracy
z niepełnosprawnymi, red. J. Rottermund, Kraków 2006.
7. Mózgowe porażenie dziecięce, red. R. Michałowicz, Warszawa
1993.
8. Mózgowe porażenie dziecięce. Problemy mowy, red. H.
Mierzejewska,
M. Przybysz-Piwkowa, Warszawa 1997.
9. E. Nitendel – Bujakowa, Kompleksowa terapia dziecka
z dyzartrią, „Logopedia” 1975, t. 25.
10. E. Stecko, Rehabilitacja logopedyczna dzieci z mózgowym
porażeniem dziecięcym [w:] Zaburzenia mowy u dzieci,
Warszawa 1996.
11. E. Stecko, Dwa spojrzenia logopedy na mowę dziecka
z mózgowym porażeniem dziecięcym, „Rewalidacja” 1998, z. 1.
12. W. Tłokiński, Zaburzenia mowy o typie dyzartrii [w:] Podstawy
neuropsychologii, red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G.
Jastrzębowska, Opole 2005.
Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja Literatura uzupełniająca:
1. G. Chojnacka-Szawłowska, Zaburzenia w rozwoju umysłowym
dzieci
z mózgowymi niedowładami kończyn [w:] Człowiek
niepełnosprawny
w społeczeństwie, red. A. Hulek, Warszawa 1986.
2. Z. M. Kurkowski, Próba sylabowa do oceny niepłynności
mówienia, Warszawa 2003.
3. Logopedia. Pytania i odpowiedzi, red. T. Gałkowski, G.
Jastrzębowska, Opole 1999.
4. U. Mirecka, K. Gustaw, Dyzartria w mózgowym porażeniu
dziecięcym. Eksperymentalna skala dyzartrii jako technika
diagnostyczna pomocna
w określaniu specyfiki zaburzeń mowy w mpdz, „Logopedia”
37
2005, t. 34.
5. M. Sovák, Logopedia, (przekł. B. Kaczmarek, Praga 1978.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
21. Zaburzenia integracji sensorycznej
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_3; U_2; U_3 K_2; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
III semestr
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia praktyczne
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h wykład, 5 h ćwiczenia praktyczne, warsztatowe
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, ćwiczenia praktyczne
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaproponowanie zajęć metodą kinezjologii edukacyjnej i ich przeprowadzenie
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1.Poziomy SI 2.Diagnoza procesów SI oraz objawy dysfunkcji SI u dzieci i młodzieży (dzieci z trudnościami w uczeniu się, z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, ADHD, MPD, Autyzm) 3. Stymulacja polisensoryczna w rożnych etapach rozwoju dziecka – elementy diagnozy 4. Omówienie przykładowych metod wykorzystujących stymulacje polisensoryczną 5. Tworzenie indywidualnych programów rozwoju dla ucznia z głębszą niepełnosprawnością intelektualną- zajęcia praktyczne 6.Rozwój dziecka przez twórczość z wykorzystaniem stymulacji polisensorycznej – zajęcia praktyczne
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
T.Górska, A.Grabowska, J.Zagrodzka (red.): Mózg a zachowanie. Warszawa 1997: PWN V.F.Mass: Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej. Warszawa1989: WsiP Z. Przyrowski: Dysfunkcje integracji sensorycznej i deficyty fragmentaryczne w zespole mozgowego porażenia dziecięcego. W: Dziecko niepełnosprawne ruchowe (red. E.Mazanek). Warszawa 1998: WSiP Z.Przyrowski: Podstawy diagnozy i terapii integracji sensorycznej. W: Podstawy diagnostyki i rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej (red. Cz.Szmigiel). Kraków 2001: AWF
38
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
22. Dyslalia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_3; U_2; U_3 K_2; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
III semestr
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia praktyczne
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h wykład, 5 h ćwiczenia , 10 h zajęcia warsztatowe w grupach konwersatoryjnych w placówce
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
5
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, ćwiczenia praktyczne
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaproponowanie zajęć i ich przeprowadzenie
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Egzamin Obecność i aktywność na zajęciach
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
- Podstawowa terminologia - dyslalia: istota i etiologia zaburzenia, przyczyny w ujęciu węższym i szerszym (wieloprzyczynowość), klasyfikacja objawowa i paradygmatyczne zaburzenia wymowy -J.T.Kania (zarys) - terminologia zaburzeń artykulacyjnych: sygmatyzm, rotacyzm, kappacyzm, gammmacyzm, lambdacyzm, betacyzm, mowa bezdźwięczna i inne odchylenia artykulacyjne. - wywoływanie dźwięków wg.M. E.Skorek - schemat diagnozy logopedycznej w dyslalii- narzędzia diagnostyczne -pojęcie terapii logopedycznej, zasady, metody, techniki -postępowanie diagnostyczne w ocenie rozwoju mowy i wymowy -postępowanie terapeutyczne w korekcie zaburzeń artykulacyjnych: - przykładowe modele postępowania diagnostycznego i terapeutycznegow dyslalii.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa: Antos D., Demel G., Styczek I., Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy, Warszawa 1978, WSiP. Cieszyńska J., Korendo M. Wczesna interwencja terapeutyczna, Kraków 2008, Impuls. Człowiek wobec ograniczeń.Niepełnosprawność, komunikowanie, diagnoza, terapia. ( red.) Tarkowski S., Jastrzębowska G., Lublin 2003, Orator. Dołęga Z., Promowanie rozwoju mowy w okresie dzieciństwa – prawidłowości rozwoju, diagnozowanie i profilaktyka, Katowice 2003, WUŚ. Diagnoza I terapia w logopedii, Porayski-Pomsta J. (red.) Towarzystwo Kultury Języka, Sekcja Logopedyczna Tom VII, Warszawa 2008, Dom
39
Wydawniczy Elipsa. Grabias S. Mowa i jej zaburzenia, Audiofonologia 1997, T.10. Gruba J., Polewczyk I., Multimedialny pakiet logopedyczny; zeszyt ćwiczeń, cz.1 sz, ż, cz, dż. Gliwice 2003, Komlogo. Kania J.T., Szkice logopedyczne, Lublin 2001, PTL. Kaczmarek L. Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin 1997. Wydawnictwo Lubelskie. Logopedia.Pytania i Odpowiedzi. (red.) Gałkowski T., Jastrzębowska G., Opole 2001, UO. Michalak –Widera I., Zaczynam mówić. Program rozwijający mowę dzieci najmłodszych z problemami w mówieniu. Katowice 2007, Unikat 2. Michalak –Widera I., Logopedyczny test dla dzieci i młodzieży, Warszawa, 2009, Sewenth Sea. Stecko E.: Zaburzenia mowy u dzieci - wczesne rozpoznawanie i postępowanie logopedyczne, Warszawa 2001, UW. Sołtys- Chmielowicz A., Analiza lingwistyczna wypowiedzi dziecka z rozległą dyslalią, LOGOPEDIA T. 34, 2005, PTL. Sołtys-Chmielowicz A. Standard postępowania logopedycznego w przypadku dyslalii, LOGOPEDIA T.37, 2008, PTL. Styczek I, Logopedia, Warszawa 1980, PWN. Ostapiuk B., Standard postępowania logopedycznego w dyslalii ankyloglosyjnej, LOGOPEDIA T. 37, 2008, PTL. Skorek E.M., Reranie. Profilaktyka, diagnoza, korekcja. Kraków 2003, Impuls. Skorek E. M., Samogłoski. Profilaktyka, diagnoza, korekta, Kraków 2000, Impuls. Skorek E. M., Oblicza wad wymowy, Warszawa 2001, Żak. II Literatura uzupełniająca: Aitchison J., Ziarna Mowy., Warszawa 2002 ,PIW. Badania nad rozwojem języka dziecka, G.W. Shugar; M. Smoczyńska (red.), Warszawa 1980, PWN. Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G., Podstawy neurologopedii, Opole 2005, UO. Franczyk A., Krajewska K., Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju, Kraków 2002, Impuls. Surowaniec J., Logopedyczny słownik terminologii diagnostycznej, Kraków 1996, Wydawnictwo Edukacyjne. Zaburzenia mowy, S. Grabias (red.), Lublin 2002, WUMCS.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
23. Muzykoterapia i logorytmika
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_2; W_4; U_1; U_3; U_5; K_1; K_2; K_3; K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3
Forma realizacji zajęć Ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawowa wiedza z zakresu psychologii i pedagogiki, Gotowość do udziału w zajęciach praktycznych mających charakter muzyczno-
40
ruchowy. Gotowość do pracy w zespole Strój i obuwie odpowiednie do udziału w zajęciach taneczno-rytmicznych
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela
akademickiego i słuchaczy
Ćwiczenia – 10
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Wykład konwersatoryjny, metody aktywizujące, warsztaty muzyczno-ruchowe, metoda projektu, elementy e-learningu
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Bezpośrednia superwizja aktywności muzyczno-ruchowej, praca w grupie zadaniowej, projekt grupowy (przygotowanie etiudy muzyczno-ruchowej), projekt indywidualny (przygotowanie programu zajęć dla wybranej grupy uczestników)
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Obecność na zajęciach, przygotowanie projektu zespołowego, opracowanie programu pracy z dzieckiem, z wykorzystaniem elementów muzykoterapii i logorytmiki Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Wprowadzenie, zajęcia organizacyjne, ustalenie zasad uczestnictwa i sposobu zaliczenia przedmiotu. 2. Muzyka i jej znaczenie w rozwoju i życiu człowieka. Rola muzyki w wychowaniu i edukacji. 3. Lecznicze, profilaktyczne i rehabilitacyjne funkcje muzyki. 4. Pasywne (słuchanie utworów) i aktywne (poprzez granie) uczestnictwo w muzykoterapii – wybór utworów i tworzenie instrumentarium przez logopedę. 5. Wykorzystanie ruchu i tańca w profilaktyce i terapii osób o różnych potrzebach. Związki terapii ruchem z choreoterapią 6. Łączenie ruchu i dźwięku ze słowem i symbolem, jako znaczący środek w pracy dydaktyczno-terapeutycznej. 7. Logorytmika i jej rola we wspomaganiu terapii logopedycznej. Rodzaje ćwiczeń logorytmicznych, znaczenie ich stosowania 8. Tworzenie programów pracy i scenariuszy zajęć z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi o różnych potrzebach edukacyjno-rozwojowych, z wykorzystaniem dźwięku, ruchu i słowa. 9 Pogłębianie twórczych umiejętności logopedy przez tworzenie etiud teatralnych wykorzystujących dźwięk, ruch i słowo. 10.Podumowanie zajęć. Zaliczenie przedmiotu
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa:
Cylulko P., Zastosowanie sztuki muzycznej w terapii dziecka
niepełnosprawnego W: L. Sadowska (red) Wyd AWF we
Wrocławiu, Wrocław, 2004. s.234-254
Dalcroze E.J., Rytmika i nowoczesna sztuka ruchu. W: I.
Wojnar (red) Wychowanie przez sztukę, PWN, Warszawa,
1965
Dutkiewicz K., Mowa ciała przez taniec. Życie szkoły, 2000 nr 6
Dymara B.(red) Dziecko w świecie muzyki. Nauczyciele-
nauczycielom. Kraków, 2000 (wybrane rozdziały)
Gładyszewska-Cylulko J., Arteterapia w pracy pedagoga.
Teoretyczne i praktyczne podstawy terapii przez sztukę.
41
Oficyna Wyd „Impuls”, Kraków, 2011.
Konieczna E., Arteterapia w teorii i praktyce. Oficyna Wyd
„Impuls”, Kraków, 2003.
Stadnicka J., Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową.
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1998.
Walencik-Topiłko, Rytm muzyczny i logorytmika w terapii
logopedycznej dotyczącej dyslalii. W: Logopedia jako nauka
interdyscyplinarna – teoretyczna i stosowana, (red.) I.
Nowakowska-Kempny, Katowice 1998
Literatura uzupełniająca:
Cesarz H, o muzyce i muzykoterapii, Muzykoterapia Polska,
Wrocław 2003, t.2, nr 1
Cylulko P, Rola muzykoterapii w usprawnianiu
niepełnosprawnych pacjentów, Muzykoterapia Polska, Wrocław
2003, nr 1
Dymara B., Dziecko w świecie marzeń, Oficyna Wyd Impuls,
Kraków, 1996
Galińska E., Podstawowe kierunki teoretyczne muzykoterapii.
W: Zeszyty Naukowe, nr 17, 1978. Wyd AM – Wrocław
Gulińska-Grzeluszka D., Rola muzykoterapii w pracy z dziećmi
agresywnymi w wieku 9-11 lat. Wychowanie muzyczne w
szkole, 2004, nr 1.
Janiszewski M., Muzykoterapia aktywna. PWN, Warszawa,
1993.
Jarkowska A., Muzyka jako element wychowania w rozwoju
osobowym dziecka z niepełnosprawnością. Maternus Media,
Tychy 2004.
Kopacz M., Muzykoterapia w rehabilitacji zaburzeń
psychicznych. Zeszyty Naukowe akademii Muzycznej we
Wrocławiu, 2000, nr 76.
Kloppel R., Vliex S., Rytmika w wychowaniu i terapii.
Warszawa, 1995.
Kopoczek A., Świat ludowych, dziecięcych narzędzi
dźwiękowych. W: B. Dymara (red) Dziecko w świecie muzyki.
Nauczyciele-nauczycielom. Kraków, 2000.
Koziełlo D., Taniec i psychoterapia, Wyd. KMK. Promotions.
Poznań 2002.
Koziełlo D., Terapia tańcem. Kultura Fizyczna 1997, nr 1.
Kran M., Taniec jako forma psychoterapii. „Arka”, 2001, nr 2/36
42
Kuźmińska O., Popielowska H., Taniec, rytm, muzyka. AWF,
Poznań, 1995.
Majewska J., Majewski A., Zarys psychomotoryki.
Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańska 2012
Metera A., Muzykoterapia. Muzyka w medycynie i edukacji,
Leszno, 2002
Mrugalska K., Muzyka i terapia. W: H. Orzechowicz (red) U
źródeł rozwoju dziecka, WSiP, Warszawa, 1999
Rogalski E., Muzyka w pozaszkolnej edukacji estetycznej,
Wydawnictwa Uczelniane WSP, Bydgoszcz
Stefańska-Klar R., Późne dzieciństwo. Młodszy wiek szkolny
W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red) Psychologia
rozwoju człowieka, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, 2004
Szafraniec S., Między sztuką a terapią. Obszary poszukiwań.
W: M. Knapik, K. Krasoń (red) Dziecko i sztuka, wsparcie,
terapia. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice,
2003, s. 103-139
Sherborne W., Ruch rozwijający dla dzieci, Wydawnictwo
Naukowe PWN, warszawa, 1999.
Szczyrba S., Rola muzykoterapii w edukacji i wychowaniu.
Nauczanie Początkowe, Kielce, 2004, nr 3
Szuman S, O sztuce i wychowaniu estetycznym, Warszawa,
PZWS, 1969
Uchyła-Zroska J, Sztuka wyrażona mową i śpiewem. W: H.
Danel-Bobrzyk (red) Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego,
Katowice, 1999
Walczowska-Dutka M., Program nauki komunikacji dla dzieci
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Oficyna Wyd. Impuls,
Kraków, 2005.
Wierszyłowski J., Psychologia muzyki, PWN, Warszawa 1981
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
24. Dysglosja – diagnoza i terapia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_3; U_4; U_5 K_2; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
III semestr
Forma realizacji zajęć wykład, ćwiczenia
43
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h wykład, 10 h ćwiczenia
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, ćwiczenia, dyskusja, analiza przypadków
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Kolokwium pisemne
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Różne typologie zaburzeń mowy a deformacje anatomiczne w
obrębie narządów mowy i dysfunkcje orofacjalne.
2. Zaburzenia realizacji fonemów w przypadku dysglosji.
3. Paradygmat diagnozy i terapii logopedycznej w przypadku
zaburzeń mowy o etiologii obwodowej anatomicznej ruchowej i
funkcjonalnej, takich jak: ankyloglosja, makroglosja,
mikroglosja, wady zgryzu, rozszczepy wargi i podniebienia,,
zaburzenia czynności prymarnych.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Grabias S.: Mowa i jej zaburzenia. „Audiofonologia” 1997. T. X,
s. 3-20.
2. Grabias S.: Postępowanie logopedyczne. Diagnoza,
programowanie terapii, terapia. „Logopedia” 2008, 37, s. 13-27.
3. Gałkowski T., Grossman J.: Determinanty rehabilitacji zaburzeń
mowy. AWF. Warszawa 1987.
4. Hołejko M.: Metody rehabilitacji mowy w rozszczepach
podniebienia. „Otolaryngologia Polska” 1965 T. 19 nr 4, s. 569-
574.
5. Zarys współczesnej ortodoncji. Red. I. Karłowska.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2008
6. Konopska L.: Wady wymowy u osób z wadami zgryzu.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Szczecin 2006.
7. Ostapiuk B.: Dziecięca artykulacja czy wada wymowy – między
fizjologią a patologią. „Logopedia” 2002, nr 31, s. 95-156.
8. Ostapiuk B.: Zaburzenia dźwiękowej realizacji fonemów języka
polskiego – propozycja terminów i klasyfikacji. „Audiofonologia”
1997. T. 10, s. 117-136.
9. Ostapiuk B., Logopedyczna ocena ruchomości języka. W:
Logopedia. Teoria i praktyka. Red. M. Młynarska, T. Smereka.
Podyplomowe Studium Logopedyczne Uniwersytetu
44
Wrocławskiego. Agencja Wydawnicza a linea. Wrocław 2005,
s. 299-306.
10. Mowa pacjenta z rozszczepem podniebienia. Szkice
foniatryczno-logopedeyczne. Red. M. Hortis-Dzierzbicka, E.
Stecko. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Warszawa 2005
11. Pluta-Wojciechowska D.: Podstawy patofonetyki mowy
rozszczepowej. Dyslokacje. Wydawnictwo Ergo-Sum. Bytom
2010.Mowa dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w
Krakowie 2011. Rozprawa habilitacyjna.
12. Pluta-Wojciechowska D.: Zaburzenia mowy u dzieci z
rozszczepem podniebienia. Badania-Teoria-Praktyka. Wyd. II
poprawione i poszerzone. Wydawnictwo Ergo-Sum. Bytom
2008.
Literatura uzupełniająca
1. Kornas-Biela D.: Prenatalne uwarunkowania rozwoju mowy. W:
Opieka logopedyczna od poczęcia. Red. B. Rocławski.
GLOTTISPOL. Gdańsk 1998, s. 13-23.
2. Łyżyczka I.: Metody rehabilitacji wymowy u dzieci z
rozszczepem podniebienia. „Logopedia” 1978 nr 13, s. 53-57.
3. Mackiewicz B.: Dysglosja jako jeden z objawów zespołu
oddechowo-połykowego. Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdańskiego. Gdańsk 2002.
4. Śmiech-Słomkowska G., Rytlowa W.: Wybrane zagadnienia z
profilaktyki i wczesnego leczenia ortodontycznego. MED TOUR
PRESS INTERNATIONAL SANMEDIA. Warszawa 1993.
5. Mitrinowicz-Modrzejewska A., Pawłowski Z., Tłuchowski W.:
Wady rozwojowe podniebienia jako zaburzenia wieloukładowe.
„Rozprawy Wydziału Nauk Medycznych” 1965. PAN. R. X. T. 1,
s. 33-123.
6. Ortopedia szczękowa. Zasady i praktyka. Red. F. Łabiszewska-
Jaruzelska. PZWL. Warszawa 1995.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
25. Balbutologopedia
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
Ćwiczenia-W4,U2,U3,U4,U5,K3,K4 Wykład-W2,W3,U1,K1,K2
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3
45
Forma realizacji zajęć Wykład, ćwiczenia, zajęcia praktyczne- w placówce w grupach konwersatoryjnych
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawowa wiedza z sem. 1 i 2
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
Wykład- 10h Ćw-10h Konwersatoria- 10h
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
5
Stosowane metody dydaktyczne Podająca, indywidualnych przypadków, symulacyjna, sytuacyjna, praktyczna,
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Ćwiczenia- zaliczenie. Wykład- egzamin
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Egzamin. Ćwiczenia-przygotowanie indywidualnego tekstu do ćwiczeń dla osób jąkających się, zgodnego z zasadą techniki delikatnego startu mowy. Wykład- obecność na wykładach.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Wykłady 1. Etiologia jąkania:
a) definicje jąkania się i innych niepłynności mówienia w
wielorakim ujęciu (wg Charles’a van Ripera,
Andrews’a, Tarkowskiego, Chęćka i in.),
b) typologie jąkania (wg Pruszewicza, Mitrinowicz-
Modrzejewskiej).
c) teorie m.in. rozwojowe, organiczne, neurotyczne,
psychologiczne,
d) częstość występowania jąkania a organizacja mózgu.
2. Klasyfikacja różnych niepłynności mówienia a komunikacja.
3. Różnicowanie rozwojowej niepłynności mówienia i jąkania
wczesnodziecięcego.
4. Różnicowanie jąkania i giełkotu.
5. Ogólny schemat wywiadu klinicznego (diagnostycznego) dot.
dziecka z niepłynnością mowy, w tym jąkającego się i jego rola w
ogólnej diagnozie jąkania.
6. Diagnoza jąkania wg Kwestionariusza Niepłynności Mówienia i
Logofobii (autor: Z. Tarkowski).
7. Diagnoza jąkania młodzieży i dorosłych wg Kwestionariusza
Cooperów do Oceny Jąkania (autor: M. Chęciek).
Ćwiczenia 1.Podstawy diagnozy giełkotu i innych niepłynności mówienia. 2.Przegląd metod terapii jąkania się – omówienie echokorekcji, terapii oddechowej, rytmizacji mówienia i innych. 3.Omówienie podstaw kompleksowej terapii jąkających się, w tym Zmodyfikowanego Programu Psychofizjologicznej Terapii Jąkających się (autor: M. Chęciek).
46
4.Profilaktyka w zakresie niepłynności mówienia, w tym jąkania się. 5.Prezentacja nagrań osób jąkających się na płytach DVD. 6.Praca indywidualna z osobami jąkającymi się.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
a) Literatura obowiązkowa:
1. Adamczyk B., 1993, Terapia jąkania metodą „Echo” [w:] Diagnoza i
terapia zaburzeń mowy, red. T. Gałkowski, Z. Tarkowski, T. Zaleski,
Lublin, Wydawnictwo UMCS, str. 141-155.
2. Byrne R., 1989, Pomówmy o zacinaniu, Warszawa, PZWL.
3. Chęciek M., 2001, Kwestionariusz Cooperów do Oceny Jąkania.
Zarys terapii. Podręcznik, Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin.
4. Chęciek M., 2007, Jąkanie – diagnoza, terapia, program. OW
„Impuls”, Kraków.
5. Dell Carl W., Jr , 2008, Terapia jąkania u dzieci w młodszym wieku
szkolnym. Podręcznik dla logopedów. OW „Impuls”, Kraków,
6. Kamińska D., 2006, Wspomaganie płynności mowy dziecka, OW
„Impuls”, Kraków.
7. Pruszewicz A., 1992, Jąkanie [w:] Foniatria kliniczna, Warszawa,
PZWL, str.255-263.
8. Tarkowski Z., 1992, Jąkanie wczesnodziecięce, Warszawa, WSiP.
9. Tarkowski Z., 2001, Kwestionariusz Niepłynności Mówienia i
Logofobii. Podręcznik, Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin.
b) Literatura uzupełniająca:
10. Chęciek M., 1993, Jąkanie [w:] Diagnoza i terapia zaburzeń mowy,
red. T. Gałkowski, Z. Tarkowski, T. Zaleski, Lublin, Wydawnictwo
UMCS, str. 125-140.
11. Chęciek M.,1997, Etapy terapii w „Zmodyfikowanym Programie
Psychofizjologicznej Terapii Jąkających się”, Logopedia 24, str. 41-
60.
12. Chęciek M., 1999, Rola samogłosek w terapii jąkających się,
Logopedia 26, str. 39-56.
13. Chęciek M., 2001, Kwestionariusz Cooperów do Oceny Jąkania.
Zarys terapii. Podręcznik, Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin.
14. Chęciek M., 2004, Techniki przedłużonego mówienia oraz
delikatnego startu mowy wciąż aktualne, Śląskie Wiadomości
Logopedyczne, Katowice, 7 , str. 41-45.
15. Chęciek M., 2005, Realizacja głosek polskich w wymowie osób
jąkających się oraz ich terapia [w:] Logopedia – teoria i praktyka,
red. M. Młynarska, T. Smereka, Wydawnictwo AW a linea, Wrocław,
str. 470-487.
16. Chęciek M., 2005, Różne oblicza niepłynności mówienia,
47
Logopedia, 34, s.245-255.
17. Kostecka W., 2000, Dziecko i jąkanie, Wydawnictwo Polskiego
Towarzystwa Logopedycznego, Lublin.
18. Kostecka W., 2006, Giełkot, AWH Antoni Dudek, Lublin.
19. Louis K.O.St., Meyers F.L., Bakker K., Raphael L.J., 2005, Kliniczne
podejście do giełkotu, [w:] Neurologopedia. Wyd. Fundacji „Orator”,
Lublin, s.47-60.
20. Mitrinowicz-Modrzejewska A., 1952, Jąkanie. Przyczyny i leczenie,
Warszawa, PZWL.
21. Tarkowski Z., 1999, Jąkanie, Warszawa, Wydawnictwo PWN.
22. Tarkowski Z., 2007, Psychosomatyka jąkania, Wyd. Fundacji
„Orator”, Lublin.
23. Tarkowski Z., 2008, Zmiana postaw wobec jąkania, Wyd. Fundacji
„Orator”, Lublin.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
26. Glottodydaktyka
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_4, U_3, K_1, K_3, K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3
Forma realizacji zajęć Wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
Wykład- 5h
Ćwiczenia-5h
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne
Metoda podająca wspomagana prezentacją multimedialną, metody
aktywizujące, dyskusja, praca z tekstem, zajęcia praktyczne z
wykorzystaniem klocków, pisma pętelkowego, syntezy i analizy wyrazów
etc.
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Obecność i aktywność na zajęciach, aktywne uczestnictwo, praca
indywidualna i grupowa. Kolokwium.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Obecność i aktywność na zajęciach.
48
Zaliczenie w formie praktycznej. Zaliczenie kolokwium.
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Wprowadzenie do metody (wychowanie językowe, indywidualny
tryb nauczania itd.). Zasady glottodydaktyki.
2. Zestaw pomocy.
3. Ćwiczenia emisyjne, oddechowe i artykulacyjne.
4. Porównywanie i identyfikowanie liter na klockach logo (warianty
liter, litery podstawowe i niepodstawowe)
5. Synteza i analiza wyrazów. Klasyfikacja morfemow.
6. Czytanie techniką "ślizgania".
7. Trudności ortograficzne - poznawanie sposobów radzenia sobie
z sytuacjami trudnymi ortograficznie z wykorzystaniem
słowników glottodydaktycznych, klocków.
8. Ćwiczenia przygotowujące do nauki pisania. Pismo pętelkowe.
9. Spółgłoski miękkie.
10. Słuch fonemowy i fonetyczny.
11. Zajęcia praktyczne.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
A. Bombika-Domżal, B. Bolon B. i in., Twoje znaki, moje słowa i zabawa
już gotowa, Stowarzyszenie „Mówić bez słów”, Kraków 2006
B.Rocławski: Świat głosek i liter; idem: W krainie reguł ortograficznych-pisownia samogłosek, idem: W krainie reguł ortograficznych-pisownia spółglosek sz i ż; idem: W krainie reguł ortograficznych-pisownia głosek miękkich, idem: Test ortofoniczny; idem: Zeszyt do początkowej nauki pisania; idem: Plansze do początkowej nauki czytania-cz. I, II, III; idem: Nauka czytania i pisania; idem: Przewodnik metodyczny do elementarza; idem: Słownik ortograficzno-ortofoniczny; idem: Badanie tempa i techniki czytania; idem: Kreślę i łączę litery.
M. Wilczkowska-Dutka : Program nauki komunikacji dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Impuls, Kraków 2005
M.Zarębina:Język polski w rozwoju jednostki.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
27. Komputerowe wspomaganie terapii log.
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1, W_2, W_3, W_4, U_1, U_2, U_3, U_4, K_1, K_2, K_3, K_4.
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
4
Forma realizacji zajęć ćwiczenia, kurs e-learningowy
Wymagania wstępne i dodatkowe Terapia logopedyczna
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela
akademickiego i słuchaczy
Ćwiczenia - 5 godz. kurs e-learningowy - 5 godz. w grupach konwersatoryjnych
49
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Podająca, poszukująca, badawczo-problemowa, projektowa, e-learning, inne
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Wypowiedź na Forum (Sprawdzenie czy słuchacz potrafi dokonać analizy literatury, oferty programów terapeutycznych logopedycznych na rynku, efektywności i celowości ich wykorzystania i przedstawić swoje refleksje na Forum) Zadanie praktyczne 1 w formie Esej (Sprawdzenie czy słuchacz potrafi ocenić oraz opracować sprawozdanie oceny programu edukacyjnego, terapeutycznego na podstawie wyników testowania i analizy według proponowanych kryteriów oceny. Przegląd i opisowa ocena witryny edukacyjnej (terapeutycznej), według proponowanych kryteriów oceny.) Zadanie praktyczne 2 w formie Scenariusza zajęć logopedycznych (Sprawdzenie czy słuchacz potrafi zaprojektować proces edukacyjny, terapeutyczno-wychowawczy - opracowanie scenariusza jednostki lekcyjnej (zajęcia dydaktycznego, terapeutycznego, godziny wychowawczej) z uwzględnieniem wykorzystania na lekcji programu komputerowego (serwisu internetowego).) Zadanie praktyczne 3 w formie ćwiczeń (Sprawdzenie czy słuchacz potrafi wykorzystywać program ułatwiający przeprowadzenie terapii logopedycznej, dzięki któremu można nie tylko skutecznie zaplanować terapię, zarejestrować dane, zarchiwizować dokumenty, ale także kontrolować proces i analizować efekty. Wykorzystanie aplikacji umożliwiającej także przeprowadzenie: wstępnej diagnozy pedagogicznej z orientacyjną oceną gotowości szkolnej, ocenę ryzyka dysleksji, ocenę ryzyka dyskalkulii.)
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – udział minimum w 50 % zajęć i ukończenie kursu e-learningowego na poziomie min. 50% Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Nowoczesne środki multimedialne i technologie internetowe do efektywnego zastosowania w prowadzeniu zajęć dydaktyczno-wychowawczych oraz terapeutyczno-logopedycznych. Krajowe i zagraniczne doświadczenie zastosowania Technologii informacyjnej w logopedii. Rola komputera w pracy terapeuty-logopedy. Funkcje komputera i przykłady wykorzystania TIK w terapii pedagogicznej. Klasyfikacja programów terapeutycznych ze szczególną analizą programów do terapii logopedycznej. Przegląd dostępnych na rynku programów edukacyjnych, terapeutycznych logopedycznych. Analiza programu terapeutycznego oraz testowanie i ocena jednego z wybranych programów. Kształtowanie teoretycznej wiedzy oraz praktycznych umiejętności wyboru i wykorzystania multimedialnych, elektronicznych pomocy edukacyjnych w postaci programów multimedialnych i serwisów internetowych w pracy logopeda.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Podstawowe:
1. Juszczyk Stanisław : Integracja dziecka z komputerem w trakcie
terapii pedagogicznej i logopedycznej // W : Komunikacja
interakcyjna człowieka z komputerem / pod red. Stanisława
Juszczyka. - Kraków, 2000. - S. 69-90
2. „Komputer w diagnostyce i terapii pedagogicznej”, pod red.
50
B.Siemienieckiego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999
3. „Komputer w rewalidacji”, pod red. Bronisława Siemienieckiego,
Joanny Buczyńskiej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2001
4. „Komputer w kształceniu specjalnym”, pod red.J.Łaszcyka,
WSIP, 1998
5. Lemirowski Andrzej, Surowaniec Józef : Programy komputerowe
w metodzie surdologopedycznej // W : Sprawności językowe /
pod red. Jana Ożdżyńskiego i Teodozji Rittel. - Kraków, 1997. -
(Studia Logopedyczne ; 4). - S. 403-410
6. Walencik-Topiłko Anna, Miklaszewska Anna : Charakterystyka
polskich programów komputerowych wspomagających terapię
logopedyczną // W : Kształcenie logopedyczne : cele i formy /
pod red. Edwarda Łuczyńskiego. - Gdańsk, 2000. - S. 80-84
7. Błachnio Krystyna : Vademecum logopedyczne : dla studentów
pedagogiki. - Wyd. 3. - Poznań : Wydaw. Naukowe UAM, 2003
8. Skorek Ewa Małgorzata : Z logopedią na ty : podręczny słownik
logopedyczny. - Wyd. 2. - Kraków : Impuls, 2002
Dodatkowe:
1. Wąsiński Arkadiusz : Komputerowe programy terapeutyczne w
diagnostyce logopedycznej dzieci z wadami mowy i słuchu //
Auxilium Sociale. - 1997, nr 2, s. 110-119
2. Wąsiński Arkadiusz : Programy komputerowe jako narzędzie
logopedy w terapii dzieci z wadami wymowy i słuchu //
Nauczyciele i Szkoła. - 1997, nr 2, s. 21-35
3. Skorek Julian : Lingwistyczne podstawy logopedii : (skrypt dla
studentów). - Zielona Góra : "Edycja", 1999. - (Biblioteczka
Logopedyczna)
4. Skrzynecka Grażyna : Uczymy się poprawnie mówić : poradnik
logopedyczny z ćwiczeniami a, e, o, u, i, y, ą, ę. - Warszawa :
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999
5. Skrzynecka Grażyna : Uczymy się poprawnie mówić : poradnik
logopedyczny z ćwiczeniami l, ł, m, n, ń. - Wyd. 2. - Warszawa :
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999
6. Sołtys-Chmielowicz Anna : Zaburzenia artykulacji : teoria i
praktyka. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2008
7. Surowaniec Józef : Logopedyczny słownik terminologii
diagnostycznej. - Wyd. 2 poszerz. - Kraków : Wydaw.
Edukacyjne, 1999
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
28. Neurologopedia dziecięca- wieloaspektowość oddziaływań terapeutycznych
Język przedmiotu/modułu Język polski
51
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_3, W_4, U_2, U_3, K_1, K_3, K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
4
Forma realizacji zajęć Wykład, ćwiczenia , zajęcia praktyczne
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawy wiedzy z zakresu semestrów wcześniejszych
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 godz. wykładów 10 h ćwiczeń 10h zajęć praktycznych w terenie
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
6
Stosowane metody dydaktyczne Metoda podająca wspomagana prezentacją multimedialną, metody aktywizujące, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaliczenie w formie pisemnej, aktywność
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Egzamin Obecność na zajęciach i praktykach, wykazanie się znajomością literatury przedmiotu
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Znajomość podstaw anatomii centralnego układu nerwowego i mózgu; Podstawy neuropsychologii klinicznej wg Kevina Walsha i prof. Marii Pąchalskiej; Poznanie metod diagnozy wyższych czynności nerwowych. Rehabilitacja dzieci. Metody diagnozy i terapii. Postępowanie interdyscyplinarne.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1.Herzyk A. :Neuropsychologiczna terapia zaburzeń językowych o etiologii organicznej – (w:) Kwolek A. (red.) Rehabilitacja medyczna – WMU&Partner Wrocław, 2003; 2. Herzyk A.: Mózg Emocje Uczucia analiza neuropsychologiczna. UMCS Lublin 2003; 2. Jastrzębowska G. Gałkowski T. : Neurologopedia – UO Opole, 2005; 3. Jastrzębowska G.: Podstawy diagnozy logopedycznej UO, Opole, 1995; 4. Pąchalska M. : Afazjologia WN PWN Warszawa - Kraków, 1999; 6. Szumska J.: Metody badania afazji PZWL Warszawa, 1980; 7. Rita Carter.: Tajemniczy świat umysłu. Atena Poznań, 1999; 10 Walsh K.: Jak rozumieć uszkodzenia mózgu PWN Warszawa 2001.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
29. Komunikacja alternatywa
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_3, W_4, U_2, U_3, K_1, K_3, K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
4
52
Forma realizacji zajęć ćwiczenia , zajęcia praktyczne
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawy wiedzy z zakresu deficytów parcjalnych
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h ćwiczeń 10h zajęć praktycznych w terenie
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne Metoda podająca wspomagana prezentacją multimedialną, metody aktywizujące, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaliczenie w formie pisemnej i praktycznej
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Obecność na zajęciach, przygotowanie pracy z zakresu wykorzystania alternatywnych metod komunikacji w terapii, przygotowanie pomocy terapeutyczno/dydaktycznych Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Komunikacja alternatywna – rys historyczny
2. Specjalne potrzeby komunikacyjne dzieci i młodzieży –
specyfika wybranych zaburzeń i deficytów
3. Komunikacja alternatywna a procesy poznawcze,
emocjonalne i rozwój społeczny dzieci i młodzieży
4. Rodzaje i formy komunikacji alternatywnej – przegląd
systemów i propozycji
5. Komunikacja alternatywna w procesie terapii
logopedycznej
6. Pomoce terapeutyczne i dydaktyczne a twórcza postawa
specjalistów
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Błeszyński J (red.), Alternatywne i wspomagające sposoby
komunikacji, Impuls, Kraków 2008
Bombika-Domżal A., Bolon B. I in., Twoje znaki, moje słowa i
zabawa już gotowa, Stowarzyszenie „Mówić bez słów”, Kraków
2006
Perlin J., Szczepankowski B., Polski język migowy: opis
lingwistyczny, Warszawa, WSiP, 1992
Piszczek M. (red.), Metody komunikacji alternatywnej w pracy z
osobami niepełnosprawnymi, Wyd. CMPPP, Warszawa 1997
Tetzchner St., Martinsen H., Wprowadzenie do
wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania
się, Wyd. CMPPP, Warszawa 2002
Warrick A., Porozumiewanie się bez słów: komunikacja
wspomagająca i alternatywna na świecie, Warszawa,
Stowarzyszenie na Rzecz Propagowania Wspomagających
Metod Porozumiewania się "Mówić bez słów" 1999
53
Wilczkowska-Dutka M., Program nauki komunikacji dla dzieci
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Impuls, Kraków 2005
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
30. Relaksacja
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1; W_3; W_4
U_2; U_3
K_2; K_3
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
IV semestr
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h ćwiczeń
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne ćwiczenia praktyczne
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaproponowanie zajęć relaksacyjnych i ich przeprowadzenie
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Podstawy teoretyczne relaksacji (cele, założenia)
2. Efektywność prowadzonych zajęć
3. Charakterystyka podstawowych technik relaksacyjnych :
metoda Jacobsona, Trening autogenny J. Schultca;
Ćwiczenia wyobraźni (wizualizacja)
4. Praktyczne zastosowanie metody w pracy z dziećmi o
rożnych specjalnych potrzebach edukacyjnych
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Borecka I., Piotrowska L.(1992) Zastosowanie biblioterapii i muzykoterapii w procesie dydaktyczno-wychowawczym i terapii pedagogicznej, Wałbrzych
Dey J. (1997) Twórcza wizualizacja dla dzieci. Poznań
Paul- Cavallier F. J. (1992) Wizualizacja, Poznań
54
Schenk Ch. (1996) Relaksacja- sposób na stres. Warszawa
Teml H. (1997) Relaks w nauczaniu. Warszawa
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
31. Afazja – diagnoza i terapia u dorosłych
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W-1, W-2, W-4, U-1, U-2, U-3, U – 4, U – 5, K – 1, K – 2, K – 3, K - 4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
4
Forma realizacji zajęć Np. wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe
Podstawy wiedzy z zakresu neuroanatomii czynnościowej (neuropsychologii klinicznej), Podstawy wiedzy z zakresu wpływu incydentów neurologicznych/mózgowych na funkcjonowanie człowieka
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela
akademickiego i słuchaczy
10-Wykład 10-ćwiczenia
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
4
Stosowane metody dydaktyczne Podająca I praktyczna
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Test sprawdzający wiedzę teoretyczną, Studium przypadku
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Uzyskanie pozytywnej oceny z testu, Analiza studium przypadku, Uczestnictwo w zajęciach, Aktywny udział w zajęciach Egzamin
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Chory z afazją – przyczyny i skutki, terminologia, klasyfikacja afazji, Proces diagnozowania chorego z afazją, Rehabilitacja osoby z afazją
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Puchalska,M. (1999). Afazjologia. Warszawa – Kraków: Wyd. Nauk. PWN, Narkiewicz, O. Moryś, J. (2001). Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna. W-wa: PZWL, Walsh, K. (1997). Neuropsychologia kliniczna. Wyd. Nauk. PWN. Szumska, J. (1982a). Metody badania afazji. W-wa: PZWL. Szumska, J. (1882b). Metody rehabilitacji afazji. W-wa: PZWL. Maruszewski, M. (1974). Chory z afazją i jego usprawnianie. W-wa: Nasza Ksiegarnia.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
32. Warsztat logopedy
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla W_1; W_2; W_3
55
przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
U_2; U_4; U_5 K_1;
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
IV semestr
Forma realizacji zajęć ćwiczenia
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
5 h ćwiczeń
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
2
Stosowane metody dydaktyczne Dyskusja, praca z tekstem, analiza przypadków
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Aktywność i obecność na zajęciach
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
z/o 90% obecności na zajęciach, aktywność
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
-analiza indywidualnych przypadków (rola prawidłowej diagnozy) -dobór testów (rodzaje testów i ich analiza) -inne materiały potrzebne do pracy własnej logopedy -tworzenie podstaw własnego warsztatu logopedy
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Demel G., Elementy logopedii, WSiP, Warszawa 1987.
2. Jastrzębowska J.: Podstawy wiedzy o logopedii. Opole 1995.
3. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, Wyd. Lubelskie,
Lublin 1970,1977.
4. Kania J.T., Szkice logopedyczne, WPIS, Warszawa 1982.
5. Nowak J., Wybrane problemy logopedyczne,Bydgoszcz1993.
6. Sawa B., Dzieci z zaburzeniami mowy, WSiP, Warszawa 1990.
7. Styczek I., Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego, WSiP,
Warszawa 1985.
8. Styczek I., Logopedia, PWN, Warszawa 1981.
9. Styczek I., Zarys logopedii, PWN, Warszawa 1970.
10. Minczakiewicz E., Mowa – rozwój, zaburzenia, terapia, WSP,
Kraków 1997.
- materiały, dokumenty, testy diagnostyczne m.in. z PPP
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
33. Wykład monograficzny
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje
W_2: Posiada podstawy wiedzy dydaktycznej niezbędnej dla wsparcia dziecka i osoby dorosłej z problemami językowymi, zna uwarunkowania tych problemów, ale także ma wiedzę nt. rozwoju kompetencji językowej
56
społeczne) człowieka oraz diagnozy i przebiegu właściwej terapii logopedycznej ; U_3: Posiada umiejętność poszukiwania twórczych metod pracy, z wykorzystaniem różnych źródeł i zasobów indywidualnych, edukacyjnych i społecznych; K_4: Charakteryzuje się kreatywnością, twórczą postawą w poszukiwaniu rozwiązywania problemów w codziennej pracy logopedycznej;
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
4
Forma realizacji zajęć wykład
Wymagania wstępne i dodatkowe brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
10 h wykładu
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
3
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Zaliczenie z oceną
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Obecność na zajęciach Zaliczenie z oceną
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
1. Forma i treść w dziele sztuki. Koncepcje jej powstania.
Kompozycja plastyczna.
2. Twórczość i jej definicje. Twórczość dziecka a twórczość
artysty.
3. Integracja sztuk w działaniach pedagogicznych.
4. Twórczość artystyczna a innowacyjne działania w pedagogice
artystycznej dziecka.
5. Dzieło w wybranych okresach sztuki.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Andrukowicz W., Edukacja integralna. Kraków 2000.
Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Warszawa 1978.
Bandura L., Uczniowie zdolni i kierowanie ich rozwojem. Warszawa 1974.
Białostocki J., Sztuka cenniejsza niż złoto. Warszawa 1991.
Brach-Czajna J., Ethos nowej sztuki. Warszawa 1984.
Bruner J., O poznaniu. Szkice na lewą rękę. Warszawa 1984.
Bukowski J., Postawy wobec sztuki najnowszej. Warszawa 1986.
Dryden G., Vos J., Rewolucja w uczeniu. Poznań 2000.
Dymara B. (red.), Dziecko w świecie sztuki. Kraków 1996.
Gołaszewska M., Zarys estetyki. Warszawa 1984.
Gombrich E. H., O sztuce. Warszawa 1997.
57
Ingarden R. Przeżycie-wartość-dzieło. Kraków 1966.
Krauze-Sikorska A., Edukacja przez sztukę. O edukacyjnych wartościach artystycznej twórczości dziecka. Poznań 2006.
Lowenfeld V., Brittain W. L., Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa 1977.
Nęcka E., Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków 1995.
Popek S. Barwy i psychika. Lublin 2001.
Read H., Wychowanie przez sztukę. Wrocław 1975.
Szmidt K. J., Pedagogika twórczości. Gdańsk 2007.
Szuman S., Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej. Warszawa 1990.
Szuścik U., Kształtowanie percepcji wzrokowej jako stymulator działań plastycznych dziecka. Cieszyn 1999.
Szuścik U., Autorski program nauczania plastyki w klasach I-III szkoły podstawowej. Zatwierdzony do użytku szkolnego przez MEN. Warszawa 2000.
Szuścik U., Znak plastyczny a znak werbalny w twórczości rysunkowej dziecka. Katowice 2006.
Tokarz A., Dynamika procesu twórczego. Kraków 2005.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
34. Praktyka
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_2, W_4 U_1, U_2, U_3, U_5, , K_1, K_2, K_3, K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3, 4
Forma realizacji zajęć Ćwiczenia, zajęcia praktyczne
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawowa wiedza słuchacza z zakresu logopedii, pracy z dzieckiem i osobą dorosłą
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
60 godzin w grupach konwersatoryjnych (po 30 na semestr)
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
8 (po 4 na semestr)
Stosowane metody dydaktyczne Obserwacja zajęć, próby podejmowania własnych oddziaływań
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Opracowanie PDW dla dziecka z zaburzeniami słuchowo- językowymi
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, zaliczenie z oceną
Treści programowe 1. Zapoznanie z pracą logopedy.
58
przedmiotu/modułu kształcenia*) 2. Miejsce diagnozy logopedycznej w diagnozie ogólnorozwojowej
3. Uwarunkowania prawne pracy logopedy w szkole oraz innych
placówkach oświatowych
4. IPET, PDW, pomoc psychologiczno- pedagogiczna z
uwzględnieniem pracy logopedy.
5. Badania słuchu, mowy aspekt praktyczny.
6. Oddziaływania terapeutyczne w ujęciu praktycznym.
7. Różne techniki pracy, poszukiwanie atrakcyjnych form
adekwatnych dla potrzeb dziecka z różnymi zaburzeniami.
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Literatura obowiązkowa: Gałkowski T. Jastrzębska G. red. , Logopedia Pytania i odpowiedzi Podręcznik akademicki, Opole 1999 Artykuły dotyczące specjalnych potrzeb edukacyjnych na stronie www.ore.edu.pl.
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia*)
35. Seminarium dyplomowe
Język przedmiotu/modułu kształcenia*)
Język polski
Efekty kształcenia dla przedmiotu/modułu kształcenia*) (wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)
W_1, U_3; K_1; K_3; K_4
Semestr, w którym przedmiot/moduł*) jest realizowany
3,4
Forma realizacji zajęć Ćwiczenia, praca własna słuchacza
Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawy terapii logopedycznej i diagnostyki logopedycznej
Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i słuchaczy
40 (po 20 na semestr)
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi/modułowi*)
8 (po 4 na semestr)
Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, praca z tekstem
Sposób weryfikacji efektów kształcenia uzyskanych przez słuchaczy
Praca końcowa, egzamin
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu/modułu*), w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia
Przygotowanie pracy badawczej, egzamin ustny
Treści programowe przedmiotu/modułu kształcenia*)
Struktura pracy badawczej w naukach społecznych. Cele badań pedagogicznych. Przedmiot badań pedagogicznych. Problemy badawcze. Metody badawcze. Kwerenda literatury
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
Angrosino M.: Badania etnograficzne i obserwacyjne. PWN, Warszawa 2010.
Frankfort-Nachimias Ch., Nachimias D.: Metody badawcze w naukach społecznych. Zysk i S-ka, Poznań 2001. Przekład: E. Hornowska. Łobocki M.: Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych.