ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

JEODEZİ VE FOTOGRAMETRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLGİSAYAR PROGRAMLARI AÇIKLAMA DOSYASI

Harita Yük. Müh. Akın KISA

BURSA - 1998

1

GAUSS - KRÜGER ve UTM PROJEKSİYONU

Gauss-Krüger projeksiyonu yer elipsoidinin düzlem üzerine konform projeksiyonudur. Bu projeksiyon

Türkiye’de 1931 yılından beri kullanılmaktadır. 1/25000 ölçekli ve 1/5000 ölçekli harita serileri bu

projeksiyon sisteminde üretilmektedir.

Gauss-Krüger projeksiyonunun matematik bağıntıları yer elipsoidi ile düzlemdeki izometrik

parametrelerin karşılaştırılmasıyla elde edilir. Ayrıca elipsoid üzerinde alınacak bir meridyenin

uzunluğunu koruyarak, düzlemde X ekseni olarak alınması koşulunun da gerçekleşmesi, projeksiyon

modelinin oluşturulmasında gözönünde bulundurulur. Böylece, yer elipsoidinin seçilen bir meridyeni

projeksiyon düzleminde X eksenini, buna dik olan ekvator da Y eksenini temsil eder. Projeksiyonun

orta meridyenden uzaklaşıldıkça uzunluk deformasyonu Y değerine bağlı olarak artacaktır.

Deformasyon artışını sınırlı bir değerde tutabilmek için orta meridyenin iki tarafında en çok 3 boylam

farkı olan kısımların bir projeksiyon sistemine alınması düşünülmüştür. Büyük ölçekli haritalarda ise bu

sınır 1 30’ ya kadar indirilmektedir. Böylece genelde 6 ve 3 genişlikli dilimler oluşturularak her bir

dilimin projeksiyonu bağımsız olarak yapılır. Gauss-Krüger projeksiyonunda elde edilen düzlem

koordinatları genellikle Yg ve Xg simgeleriyle gösterilir. Türkiye’de 1/25000 ve daha küçük ölçekli

haritalar için 6 dilim genişliği, 1/5000 ve daha büyük ölçekli haritalar için de 3 dilim genişlikleri

kullanılmaktadır. Uygulamada Gauss-Krüger projeksiyon koordinatları olduğu gibi değil “Universal

Transvers Mercator Grid System - (UTM)” denilen projeksiyon sistemine dönüştürülerek kullanılır.

Bu amaçla yeryuvarı 6 genişlikli 60 projeksiyon dilimine ayrılır, her dilimin orta meridyeni sistemin X

eksenini tanımlar. Dilimin kuzey ve güney sınırları 80 kuzey ve 80 güney enlemleridir. Her dilim 180

meridyeninden başlayarak doğuya doğru artan sırada bir numara alır. Bu numaraya “dilim numarası -

DN” adı verilir. Her bir projeksiyon diliminin X eksenini oluşturan orta meridyen boylamı, (o), ile

dilim numarası (DN) arasındaki ilişki,

o = (DN) * 6 - 3 - 180

bağıntısıyla sağlanır. UTM projeksiyon sistemi için oluşturulan bu bölümlemeye göre Türkiye’nin

içinde bulunduğu dilimler 35, 36, 37, 38 numaralı dilimlerdir ve bu dilimlerin orta meridyenleri de 27,

33, 39, 45 doğu meridyenleridir.

2

UTM projeksiyon sistemindeki düzlem koordinatlar, Yg ve Xg Gauss-Krüger düzlem

koordinatlarının değiştirilmesiyle elde edilir, “SAĞA” ve “YUKARI” adlarını alırlar. Sağa ve Yukarı

değerler,

SAĞA = DN (Yg * mo + 500000)

YUKARI = Xg * mo

eşitlikleriyle hesaplanır. Mo katsayısı küçültme faktörü olup değeri mo = 0.9996 ‘dır. Bağıntıda

görüleceği gibi Yg ve Xg bu faktörle küçültülmektedir. Ancak ordinat yönünde negatif değerlerden

kurtulmak için (yg * mo) büyüklüğüne 500000 m eklenmektedir. Bulunan bu değerlerin baş tarafına

da DN tanıtıcı kod olarak konulmakta ve böylece SAĞA değer elde edilmektedir.

3 genişlikli dilimlerin kullanıldığı projeksiyon sistemlerinde, uygulanan standartlara göre, dilim orta

meridyenleri, Türkiye için 27, 30, 33, 36, 39, 42, 45 doğu meridyenleridir. Bu projeksiyon

sisteminde geçerli olan düzlem koordinatlar,

SAĞA = Yg * mo + 500000

YUKARI = Xg * mo

bağıntılarıyla elde edilen “SAĞA” ve “YUKARI” değerlerdir. Buradaki küçültme faktörü

mo = 1.0000 olarak alınır (KOÇAK, 1984 s 1-4).

3

KOMŞU PROJEKSİYON DİLİMLERİ ARASINDA KOORDİNAT DÖNÜŞÜMÜ

Gauss-Krüger projeksiyonunun uygulamasında projeksiyondan kaynaklanan deformasyonları sınırlı

büyüklüklerde tutmak amacıyla, projeksiyon orta meridyeninin her iki tarafında yine meridyen

yaylarıyla sınırlandırılmış eşit alanlar tanımlanır. Bu alanın dışında kalan kısımlar için bu kez yeni bir

projeksiyon sistemi oluşturulur. Böylece tüm alan yeter sayıda projeksiyon sistemleriyle kapatılarak

istek karşılanır. Gauss-Krüger projeksiyonuna dayalı olarak geliştirilen UTM (6) ve UTM (3)

projeksiyon sistemlerinde bu sınırlar sırasıyla 6º ve 3º olarak tesbit edilmiştir. Oluşturulan her bir

projeksiyon sistemi bağımsız bir sistemdir, yani komşu dilimdeki projeksiyon sistemiyle bir ilişkisi

yoktur. İki dilimin ortak sınırı civarında bulunan bölgelerde yapılacak çalışmalarda, noktaların aynı bir

koordinat sistemi içinde bulunması zorunluluğu vardır. Örneğin böyle bir arazi kesiminde, daha önce

UTM (6) ya da UTM (3) sisteminde hesaplanmış olan noktalara dayalı olarak, bir nirengi çalışmasının

sonuçlandırılabilmesi, komşu dilimlerde yer alan eski noktaların aynı bir dilim içinde koordinatlarının

bilinmesini gerektirir. Böyle bir istek ancak ‘komşu projeksiyon dilimleri arasında koordinat

dönüşümü’ ile karşılanabilir (KOÇAK, 1984 s 29).

4

COĞRAFİ KOORDİNATLARA GÖRE PAFTA BÖLÜMLEME VE ADLANDIRMA

Paralel ve meridyen yayları yeryüzünü parçalara ayırmışlardır. Bu parçaların büyüklüğü seçilecek

paralel ve meridyen yaylarının değerlerine göre, dakika aralıklarına karşılık gelen büyük alanlarda

olabilir. Haritanın ölçeğine ve altlığın boyutlarına göre seçilecek uygun aralıklı paralel ve meridyenlerin

sınırladığı alanlar bir paftaya girecek alanı belirtir. Paralel ve meridyen yayları paftanın kenar çizgilerini

oluşturur.

Paftalar ya içinde bulunulan en büyük kentin ismi ile, ya bir numara ile, ya bir harf ile, ya da harf ve

numaranın birlikte kullanımı ile tanımlanır ve pafta indeksini oluşturur.

Uluslararası standartlara göre ülkelerin gerek ulusal, gerekse uluslararası temel haritaları genellikle

UTM projeksiyonunda yapılmaktadır.

UTM projeksiyonunda yeryüzü başlangıç meridyeninden başlayarak 6 boylam aralıklı dilimlere

ayrılmıştır. Bunlara “Grid dilimi” adı verilir. Her bir grid dilimi başlangıç meridyeninden doğuya doğru

31, 32, 33, ..... numaraları ile, batıya doğru 30, 29, 28, 27, ...... numaraları ile numaralandırılmıştır.

Ayrıca ekvatordan başlayarak 80 kuzey ve 80 güney paralel dairelerine kadar 8 enlam aralıklı

kuşaklar meydana getirilmiştir. Bu kuşaklar da kuzeye doğru N, P, Q, ..... güneye doğru M, L, K, ......

harfleriyle isimlendirilmişlerdir. 6 aralıklı meridyen ve 8 aralıklı paralel dairelerin oluşturduğu bu

küçük coğrafi alanlara “grid bölgesi” denir. Bir grid bölgesi bulunduğu grid diliminin numarası ve

bulunduğu enlem kuşağının harfi ile isimlendirilir. Bir grid bölgesinin kuzey-güney biçiminde ikiye

bölünmesiyle ortaya çıkan 6 x 4 boyutlu alan uluslararası 1/1000000 ölçekli haritanın kapladığı alanı

verir. Bu pafta, içinde bulunan en büyük kentin ismini alır. 1/1000000 ölçekli paftanın dörde

bölünmesiyle elde edilen 2 x 3 boyutlu alan ise 1/500000 ölçekli haritanın pafta boyutlarını belirler.

Bu paftalar da yine içinde bulunduğu en büyük kentin ismini alır.

Uluslarası 1/250000 ölçekli haritaların pafta bölümlemesine göre enlemi 40 ‘ye kadar olan kısımlarda

pafta boyutları 1 30’ x 1 dir. Yani 1/500000 ölçekli bir haritanın dörde bölünmesiyle elde edilir.

40 - 60 enlemleri arasında pafta boyutu 2 x 1 ; 60 - 68 enlemleri arasında 3 x 1 ve 68 den

yukarı enlemlerde ise bu boyut 4 x 1 olmaktadır. 1/250000 ölçekli haritaların paftaları da içinde

bulunduğu en büyük kentin ismini alır.

5

Uluslararası indeks 1/1000000 , 1/500000 ve 1/250000 ölçekleri kapsar. 1/250000 den büyük

ölçeklerin pafta bölümlemeleri ulusal olup her ülke kendine uyan bir bölümleme yaparak indekslerini

oluşturmuşlardır. 1/100000 ölçekli ve daha büyük ölçekli haritaların ulusal indeksi şu şekilde yapılır

(KOÇAK, 1985-b s.15):

1/100000 Ölçekli Paftalar :

1/100000 ölçekli paftanın boyutları 30’ x 30’ dır. 1/250000 lik paftanın 1 30’ lık kenarının üç eşit

kısma, 1 lik kenarın iki eşit kısma bölünmesi ile elde edilir. Yani bu ölçekteki paftalar 30’ lık enlemler

ile 30’ lık boylamlar arasında kalan alanı kapsar. Batıdan doğuya doğru her 30’ lık boylam aralığına 1

den itibaren numara verilir. Ayrıca kuzeyden güneye doğru her 30’ lık enlem aralığına da A dan

itibaren bir büyük harf verilir. Böylece 1/100000 ölçekli pafta, bulunduğu enlem aralığının harfi ve

boylam aralığının numarası ile isimlendirilir. Paftanın isminin başında, içinde bulunduğu 1/250000

ölçekli paftanın da ismi yer alır.

1/50000 Ölçekli Paftalar :

Bu paftalar, 1/100000 ölçekli paftaların dört eşit parçaya bölünmesiyle elde edilir. Boyutları 15’ x 15’

dır. Her bir parçaya kuzeybatıdaki paftadan başlamak ve saat ibresi yönünde devam etmek üzere a, b,

c, d harfleri verilir. Bu harfler, 1/100000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra

yazılarak 1/50000 ölçekli pafta numaralanır.

1/25000 Ölçekli Paftalar :

1/25000 ölçekli paftalar, 1/50000 ölçekli paftanın dörde bölünmesiyle elde edilir. Boyutları 7’ 30” x 7’

30” dır. Her pafta sırasıyla 1, 2, 3, 4 rakamlarıyla numaralanır ve içinde bulunduğu 1/50000 ölçekli

pafta numarasının hemen arkasına yazılmak suretiyle 1/25000 ölçekli paftanın numaraları elde edilir.

1/10000 Ölçekli Paftalar :

6

1/10000 ve 1/5000 ölçekli haritalar 3 dilim ilkelerine göre geliştirilen UTM projeksiyonunda

yapılmaktadır. Pafta bölümlemesi 1/50000 ölçekli paftaya dayalı olarak yapılmaktadır. 1/50000 ölçekli

pafta her iki yönde 3’ aralıkla bölünür, ortaya çıkan 25 pafta 1/10000 ölçekli paftanın kapladığı alanı

gösterir. Boyutları 3’ x 3’ dır. Bu paftalar 01 den başlayarak 25 e kadar numaralanır. Bu numaralar

1/50000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/10000 ölçekli paftalar

numaralanır.

1/5000 Ölçekli Paftalar :

1/5000 ölçekli paftalar Türkiye için kabul edilen Gauss-Krüger projeksiyonunda 3 lik dilim esasına

göre yapılır. Pafta boyutları 1’ 30” x 1’ 30” dir. 1/50000 ölçekli paftanın 25 e bölünmesiyle elde edilen

1/10000 ölçekli paftanın enine ve boyuna ikiye bölünmesiyle 1/5000 ölçekli paftalar elde edilir. Sol üst

köşeden başlamak ve saat ibresi yönünde olmak üzere a, b, c, d harfleriyle isimlendirilmektedir. Bu

harfler 1/10000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/5000 ölçekli

paftanın numarası elde edilir.

1/50000

1/25000

1/10000

1/5000

1/100000 ölçekli pafta üzerinde 1/50000, 1/25000, 1/1000

ve 1/5000 ölçekli pafta indekslerinin oluþumu

7

1/2000 Ölçekli Paftalar :

1/2000 ölçekli paftalar, 1/5000 ölçekli paftanın, pafta kenarları iki eşit parçaya bölünerek ve sonuçta

tüm pafta dört eşit parçaya bölünerek, elde edilir. Elde edilen paftalar, kuzey batıdaki paftadan

başlayarak ve saat ibresi yönünde 1, 2, 3, 4 rakamları ile numaralanır. Bu numaralar 1/5000 ölçekli

paftanın numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/2000 ölçekli pafta numarası elde edilir.

1/1000 Ölçekli Paftalar :

1/2000 ölçekli paftalar pafta kenarları iki eşit parçaya ayrılmak suretiyle dörde bölünerek, elde edilir.

Oluşan paftalara sol üst köşeden başlamak üzere saat ibresi yönünde a, b, c, d harfleri verilir ve bu

harfler 1/2000 ölçekli paftanın arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/1000 ölçekli paftanın numarası

elde edilir.

1/500 Ölçekli Paftalar :

1/1000 ölçekli pafta, pafta kenarları iki eşit parçaya ayrılarak dört eşit parçaya bölünmek suretiyle elde

edilir. Oluşan 1/500 ölçekli paftalara sol üst köşeden başlamak üzere saat ibresi yönünde 1, 2, 3, 4

numaraları verilir. Bu rakamlar 1/1000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra

yazılarak, 1/500 ölçekli pafta numaralanır.

1/5000

1/2000 1/500

1/1000

1/10000 ölçekli pafta üzerinde 1/5000, 1/2000,

1/1000 ve 1/500 ölçekli pafta indekslerinin oluþumu

8

PROGRAM (Projeksiyon Koordinat Hesapları – Pafta Bulma)

Yukarıda yapılan açıklamalardan yararlanarak değişik projeksiyonlardaki koordinatların

dönüştürülmesi amacıyla bir program yapılmıştır. Programda; coğrafi koordinatlar, gauss-krüger

düzlem koordinatları, UTM (6) ve UTM (3) projeksiyon koordinatları arasında dönüşüm işlemleri

yapılır. Ayrıca komşu projeksiyon dilimleri arasında koordinat dönüşümü de yapılabilmektedir.

Belirtilen koordinatın bulunduğu pafta istenilen ölçekte alınabilmektedir. Program Windows ... işletim

sistemi altında çalışmaktadır. Program çalıştırıldığında Şekil 1 de görülen form ekranda belirir.

Şekil 1

9

Form üzerinde koordinata ait pafta bulunmak isteniyorsa ‘PAFTA ÖLÇEKLERİ LİSTESİ’

bölümünden istenilen pafta ölçeği seçilir (Şekil 2).

Şekil 2

Program koordinatları dosyadan ve klavyeden alabilmektedir. ‘Koordinat Sistemleri’ bölümünden

hesaplama yapılacak bölüm seçildikten sonra ‘Dosya’ seçeneği seçilirse belirtilen koordinat sistemine

ait dosya seçilmek üzere Şekil 3 ‘deki form ekranda belirir.

Şekil 3

10

Dosya uzantıları program tarafından otomatik olarak alındığı için dosyalar aşağıdaki formatlarda

oluşturulmalıdır.

Dosya Tipi Uzantısı Formatı

Coğrafi Koordinat Dosyası *.COG Nokta No

Enlem

Boylam

Yükseklik

Gauss-Krüger Dosyası *.GSS Nokta No

Ort. Boyl.

X

Y

Z

UTM (6) Dosyası *.UTM Nokta No

Dilim No

Sağa

Yukarı

Yükseklik

UTM (3) Dosyası *.DTM Nokta No

Ort. Boyl.

Sağa

Yukarı

Yükseklik

Komşu Projeksiyon *.DAD Nokta No

6 (veya) 3

DN1(veya)Ort.Byl.1

DN2(veya)Ort.Byl.2

Sağa

Yukarı

Yükseklik

‘HESAPLA’ tuşuna basıldığında seçilen dosyalardaki koordinatlar diğier sistemlerdeki koordinatlara

dönüştürürlerek aynı isimde ilgili dosyalara aktarılır. Noktalara ait paftalar ‘PAFTA ÖLÇEKLERİ

LİSTESİ’ bölümünün altındaki kutucuktan görülebilir.

11

Eğer koordinatlar klavyeden girilecek ise Şekil 4 ‘de görüldüğü üzere koordinatlar ilgili bölümlere

girilerek ‘HESAPLA’ tuşuna basılır. Dilim Numarası, Ortalama Boylam gibi değerler tam olarak

bilinmiyorsa ‘HARİTA’ tuşuna basılarak Şekil 8’de görülen Türkiye Haritası üzerindeki coğrafi

indeksten yararlanılabilir.

Şekil 4

Komşu projeksiyon dilimleri arasında dönüşüm klavyeden yapılmak istendiğinde ekranda Şekil 5 ‘de

görülen form belirir.

Şekil 5

12

Seçilecek UTM (6) veya UTM (3) sistemine göre verilen bir projeksiyon dilimindeki koordinatın diğer

projeksiyon dilimindeki koordinatları hesaplanır (Şekil 6 - Şekil 7).

Şekil 6

Şekil 7

Şekil 8

13

PROGRAM (Koordinat Sistemleri Arasında Dönüşüm)

Bu program iki ve üç boyutlu dönüşüm hesaplamaları için kullanılmaktadır. Program çalıştırıldığında

ekrana Şekil 1 ‘deki menü gelir. Tüm işlemler bu ekranda yapılmaktadır.

Şekil 1

Programa bir proje açılarak başlanır. Buradaki amaç kullanıcıları farklı format yapılarından kurtarıp her

şeyi bir ekranda göstermek ve işlemlerini yapmasını sağlamaktır. “PROJE” menüsüne girilerek

çalışılacak projeye bir isim verilir.

Dönüşüm işlemlerininYapılacağı proje bir isimVerilerek belirlenir.

14

Verilen isimde bir proje mevcut ise bu proje bilgileri ekranda belirir.

Eğer proje ilk olarak açılıyorsa projeye ait bilgiler klavyeden girilebilir veya ascii dosyalardan

okutulabilir.

Projeye Ekrandan veya Dosyadan Veri Girişi

NOKTA NO Y1 X1 Z1 Y2 X2 Z2

<Dosya Adı>.DAT dosya formatı

Klavye kullanılarak veri girişi yapılabilir.

15

Projeye Farklı Koordinat Sistemlerinden VeriGirişi

Proje verileri hazırlandıktan sonra dönüşüm için bir model seçilir.

Dönüşüm Modelinin Seçimi

Kullanılacak dönüşüm modeli, menüden seçilerekveya ilgili kutucuğa konulacak işaret ile belirlenir.

16

Dönüşüm işlemlerinde ortak noktalar belirlenir.

Dönüşümde Kullanılacak Ortak Noktaların Belirlenmesi

•Ortak nokta seçimi noktanın

bulunduðu satıra ‘ * ’ işareti

konulması ile yapılır.

•Mouse ile çift tıklama

yapıldığında ‘ * ‘ varsa silinir,

yoksa eklenir.

Ortak noktaların tümü veyasadece işaretlenmiş olanlarıdönüşüm hesaplarındakullanılabilir.

Projede ‘ * ‘ işaretli tüm

noktaları okur ve ortak

nokta olarak alır.

Ortak noktaların

listesini temizler.

Ortak nokta seçimi yapıldıktan sonra istenilen dönüşüm işlemi sadece ok tuşları kullanılarak yapılır.

Seçilen Dönüşüm Modeli İle Dönüşüm İşleminin Yapılması

Sol tarafta bulunan sistemkoordinatları sağ taraftabulunan sistemkoordinatlarınadönüştürülür.

Sağ tarafta bulunan sistemkoordinatları sol taraftabulunan sistemkoordinatlarınadönüştürülür.

17

Dönüşüm Sonuçları ve Yorumlanması

Dönüştürülmüş koordinatlar, düzeltmeler ve test değerleri kullanıcıya sunulur.Kullanıcı bu değerleri yorumlar, ortak nokta olarak kullanılamayacak noktalarolursa ‘Cancel’ tuşuna basar ve uyuşumsuz noktaların ‘ * ‘ işaretini kaldıraraktekrar dönüşüm işlemini yapar. Bu işleme uyuşumsuz nokta kalıncaya kadardevam edilir. Dönüşüm sonuçları kabul edilirse ‘OK’ tuşuna basılır.

Dönüşüm Katsayılarının Kaydedilmesi

Dönüşüm sonuçları onaylandığında, bu dönüşümde kullanılan katsayılar dahasonra kullanılmak üzere bir dosyada saklanır (*.KTS). Proje içinde bulunandiğer tümnoktaların da otomatik olarak yeni sistemdeki koordinatları hesaplanarak ilgilikolonlara eklenir.

18

Katsayılar Kullanılarak Dönüşümlerin Yapılması

Katsayıların bulunduğu dosyaokunarak sol tarafta bulunansistem koordinatları sağtarafta bulunan sistemkoordinatlarına dönüştürülür.

Katsayıların bulunduğu dosyaokunarak sağ tarafta bulunansistem koordinatları soltarafta bulunan sistemkoordinatlarına dönüştürülür.

İşlemler yapıldıktan sonra seçilen dönüşüm modeline göre <Proje Adı>.0SN, <Proje Adı>.1SN,

<Proje Adı>.2SN, <Proje Adı>.3SN, <Proje Adı>.4SN, <Proje Adı>.5SN dosyalarına dönüşüm ile

ilgili istatiksel bilgiler yüklenir. Dönüşüm işlemi yapıldıktan sonra ‘PROJE-EXPORT’ kullanılarak

dönüştürülmüş tüm noktaların listesi verilecek bir dosya ismine göre kaydedilir.

İki boyutlu Benzerlik ve Afin dönüşümleri için aşağıdaki formüller kullanılmıştır.

X = px2 + x(1) – x(3) * (y - py) + x(4) * (x - px)

Y = py2 + x(2) – x(3) * (x - px) + x(4) * (y - py)

X = px2 + x(1) + x(3) * (x - px) + x(4) * (y - py)

Y = py2 + x(2) + x(5) * (x - px) + x(6) * (y - py)

19

PROGRAM (Resim – Müzik – Film)

Bilgisayar içinde bulunan *.BMP, *.ICO, *.MID, *.WAV, *.MOV, *.AVI dosyalarını kontrol

edebilmek amacıyla hazırlanmış bir programdır.

20

PROGRAM 3

Bu programda ED50 Koordinat Sistemi ile WGS84 Koordinat Sistemi arasında parametrik dönüşüm

ve belirtilen koordinat sistemlerine göre noktanın Kartezyen Koordinatları hesaplatılmaktadır. Program

çalıştırıldığında Şekil 1 ‘deki form ekrana gelir.

Şekil 1

21

Eğer koordinatlar dosyadan okunacak ise programın kabul ettiği formatta dosyalar düzenlenmelidir.

Kullanılan dosyalar ve dosya formatları aşağıda belirtildiği gibi düzenlenmelidir.

Dosya Tipi Uzantısı Formatı

ED50 Coğrafi Koordinat Dosyası *.COG Nokta No

Enlem

Boylam

Yükseklik

WGS84 Coğrafi Koordinat Dosyası *.ELP Nokta No

Enlem

Boylam

Yükseklik

ED50 Kartezyen Koordinat Dosyası *.KRT Nokta No

Ort. Boyl.

X

Y

Z

WGS84 Kartezyen Koordinat Dosyası *.KRT Nokta No

Ort. Boyl.

X

Y

Z

‘Dosya’ seçeneği seçildiğinde Şekil 2 ‘de ki form ekranda belirir.

Şekil 2

22

Hesaplamalar klavyeden yapılacak ise Şekil 3 ‘ de ki form üzerinde görüldüğü gibi ilgili koordinatlar

girilerek ok işaretleri tuşlarına basılarak hesaplamalar yapılır.

Şekil 3

23

PROGRAM 4

24

25

PROGRAM 5

26

PROGRAM 6

27

PROGRAM 6

28

29

PROGRAM 7

30

31

32

HASTA TAKİP PROGRAMI

Program doğum yapacak hastaların takibi için hazırlanmıştır. Bu program sayesinde doktor hastasını

yakından takip edebilecek ve gerekli müdahaleleri zamanında yapabilecektir. Program hastaya ait

bilgileri saklayabilmekte ve gerektiğinde her türlü şekilde sorgulayabilmektedir.

Program çalıştırıldığında ekrana ‘HASTA KARTI’ bölümü gelir. Bu bölümde doktora ilk olarak

gelen hasta ‘YENİ KAYIT’ bölümüne girilerek kaydedilir. Bu bölümde hastaya ait genel bilgiler

bulunmaktadır.

33

Hastanın doğum ile ilgili şikayetleri, muayeneleri, tanı ve tedavileri ikinci bölüm olan ‘TEDAVİ’

bölümünden yapılır.

Program içinde kayıt giriş-çıkışlarını kolaylaştırmak amacıyla yönetici butonlar konulmuştur. Bu

butonlar sayesinde kayıtlar arasında dolaşılabilir, kayıt girilebilir-silinebilir, düzeltilebilir. Kayda direk

ulaşmak istendiğinde ‘KOD ARAMA’ bölümüne girilerek hastanın kod numarası girilir, ekranda o

hastaya ait bilgiler belirir.

Eğer hastanın kod numarası bilinmiyorsa ‘ARAMA’ butonuna basılarak arama bölümüne girilir.

34

Bu bölümde hastanın ‘SOYADI’, ‘BABA ADI’ ve ‘EŞİNİN ADI’ girilerek ‘ARA’ butonuna

basılmak suretiyle kayda ulaşılabilir. ‘TAMAM’ butonuna basıldığında ilgili hastanın bilgilerine

ulaşılabilir. Ayrıca arama bölümünde herhangi bir ayda kaç hastanın doğum yapabileceği de

listelenebilir. Bunun için alt bölümde istenilen ‘AY’ ve ‘YIL’ kutuları doldurularak ‘MDT (AY-

YIL)’ butonuna basılır. İlgili hastalar ekranda listelenir. İstenilen hastaya kod bilgisi ile ulaşılabilir.

35