Comunicación visual 1º Periodismo
02 Elementos del diseño gráfico
00Introducción
Dirección de arte y diseño gráfico
Funciones
01El lenguaje de la publicidad
El proceso creativo
El medio publicitario
Apuntes de semiótica visual publicitaria
02Elementos del diseño gráfico
El alfabeto visual
Tipografía
Color
Composición
03La imagen digital
Vectores vs mapas de bits
Formatos de imagen y modos de color
Tamaños y resolución
Sistemas de impresión
Teoría
02Tipografía
¿Qué es y para qué sirve la tipografía?
2.1A Tipografía funcional vs tipografía expresiva
B Terminología básica
C Microtipografía y macrotipografía
D Objetivos
La tipografía siempre expresa algo, y eso es independiente del mensaje (o contenido) que transmite.Aunque, por supuesto, debería reforzar tal significado.
Foto, ilustración
Signos (imagen)
Textos (tipografía)
Signos (imagen)
Otros elementos
Signos (imagen)
ElementosMorfológicosDinámicosEscalares
Imagen
glob
al
Foto, ilustración
Signos (imagen)
Textos (tipografía)
Signos (imagen)
Otros elementos
Signos (imagen)
ElementosMorfológicosDinámicosEscalares
Imagen
glob
al
Tipografía de edición FuncionalLegibilidadFuncionalidad linguística
Elección de familiasTamaño de letraInterlineadoInterletraje, kernLongitud de la línea
Se tiene que leer bien
Tipografía creativa GráficaMetáfora visualSignificado, expresividad
Texto-signoTexto-imagenLogotiposFormas
Las formas tipográficas deben reforzar el significado del mensaje (vinculado al signo plástico)
Funcionalidad lingüísticaEl texto se tiene que leer bien, especialmente en tamaños más pequeños...
Metáfora gráfica...pero la tipografía son formas y, como tales,
contribuyen a reforzar el significado del mensaje
Microtipografía
Estudia los detalles del diseño tipográfico (forma de las letras, interlineado, cuerpo, etc.), sin ahondar en su actividad en el elemento gráfico (junto a otros elementos, gráficos y/o tipográficos).
Macrotipografía
Es sinónimo de composición. Estudia el comportamiento de la tipografía (bloques de texto, elementos redaccionales, etc.) en una determinada pieza gráfica (junto a imágenes y otros elementos).
Microtipografía Macrotipografía
Terminología básica que debemos conocer
Familia o tipoConjunto integrado por todos los caracteres del alfabeto, diseñados con una misma personalidad y bajo unos mismos criterios de coherencia formal.
Fuente o estiloCada variante de una MISMA familia de tipos, según criterios de grosor, inclinación, proporción de la caja, etc.
Tipo o carácterCada uno de los caracteres del alfabeto, diseñados con los mismos criterios formales de la familia a la que pertenecen.
¿Cuáles son los objtetivos prioritarios que se plantea la tipografía?
ComprensiónLa posibilidad de hacer una lectura más agradable o mantener la atención sobre un elemento gráfico puede favorecer una mejor asimilación del mensaje.
AtenciónFavorecer la selección de algunos elementos (atención selectiva) y minimizar las distracciones (atención selectiva), para facilitar la percepción de la imagen.
EstéticaNo es el más importante, aunque posibilita hacer más agradable la lectura o percepción de una imagen y, así, potenciar su reconocimiento y atención.
Objetivos
Estas funciones se unen a la de aportar significado, como ya hemos visto
Empezando a entender la letraMicrotipografía
2.2A La anatomía del tipo
Morfología
Condicionantes de diseño
B Las categorías tipográficas
Clasificación exhaustiva
Dingbats y versiones
C Estilos y variantes
D Conseguir nuevas fuentes
Sólo comprendiendo cómo es la letra, podremos descubrir sus diferencias e interpretar su significado
A La anatomía del tipo
Rasgossuperiores
Rasgosinferiores
Alineación inferior
Altura de las mayúsculas
Alineación superior
Línea base
Línea media
OJO MEDIO
o ALTURA DE LA X
Las líneas de referencia Son fundamentales para entender la morfología y construcción de los tipos y alcanzar la mayor legibilidad.
Asta (fuste o montante) Trazo que define la estructura básica de la letra
Brazo Trazo horizontal o diagonal que parte de un trazo vertical. También se conoce como barra.
Partes de los caracteres (fijas)
Cruz o travesaño. Línea horizontal que cruza por algún punto del trazo principal. También se conoce como barra.
Partes de los caracteres (fijas)
Filete o perfil Línea diagonal entre verticales, diagonales o curvas. También se conoce como barra.
Panza o bucle. Trazo curvilíneo
Hombro o arco. Trazo curvo que sale del asta sin acabar cerrándose.
Partes de los caracteres (fijas)
Partes de los caracteres (fijas)
Cola. Prolognación inferior de algunos rasgos.
Doble arco. Trazo curvo principal de la S, en mayúsculas y minúsculas.
Ojales. Líneas que forman las curvaturas de la “G” de caja baja (superior e inferior). La línea que las une se llama cuello.
Partes de los caracteres (opcionales)
Remate (serif). Breve rasgo final que no sigue la dirección del trazo al que pertenece. En sentido perpendicular o en diagonal.
Partes de los caracteres (opcionales)
Uña, gancho, espolón, ápice. Final de trazo que no termina en remate, sino con una pequeña proyección del trazo
Lágrima, gota o botón. Final de trazo que no termina en remate, sino con una forma redondeada.
Espolón Gancho de cabeza
Gancho de pie
Partes de los caracteres (zonas de contacto)
Enlace (ménsula). Zona de conexión entre remate y asta.
Contorno interior y exterior. Dibujo diferenciado de la línea interior y exterior de un elemento.
Lazo. Trazo (normalmente más fino) que une la curva con el trazo principal (asta)
Partes de los caracteres (zonas de contacto)
Vértice. Parte de unión entre dos trazos inclinados.
Contrapunzón. Contorno interior de un trazo cerrado.
Existen otros condicionantes en el diseño de tipos que ayudan a entender las diferencias entre familias
01 Formas geométricas y humanísticas
Más humanísticas(espontáneas, manuales)
Más geométricas(formas básicas)
02 Contraste en el grosor del trazo
Más contraste Menos contraste
03 La modulación del trazo
04 El ojo medio
AMPLITUDE
Partiendo de sus diferencias morfológicas, es posible identificar varias categorías en los tipos de letra
Tened en cuenta que todo tipo de letra ha sido concebido para significar algo o crear diferentes connotaciones
B Las categorías tipográficas
6 categoríassegún Thibadeau (1921)
Con serif
Romana antigua
Romana moderna
Egipcia
Sin serif
Palo seco
Escritura
Fantasía
Preguntas01 ¿Cuáles son sus diferencias?02 ¿Qué crees que expresan cada una de las categorías?
AA
A A
a. Romana
GaramondDidotJunto al palo seco, el grupo más numeroso l Gran tradición y calidad del carácter l Algunas de sus familias, las más pertinentes para textos pequeños l Primer gran categoría con serif
a.1 Romana antigua
Modulación inclinada, de trazo quebrado o redondeado l Las más proporcionadas son las más aptas para la lectura de textos pequeños l Derivan del trazo manual l Bembo, Trump Medieval, Sabon, Minion, Times New Roman, Garamond
a.2 Romana moderna
Modulación axial (“recta”) l Acentuado contraste entre trazos gruesos y finos l Ausencia de enlace l Didot, New Baskerville, Bodoni, Janson Text
b. Egipcia
A medio camino entre el tipo romano y la forma sintética del palo seco l Engrosamiento del trazo l Modulación tendente a la uniformidadl Visible aumento dle tamaño de los remates l Hay versiones suaves (con enlace y modulación) y duras (uniformes y sin enlace) l Lino Letter, Clarendon, Egyptienne, Glypha, Memphis, Rockwell, Lubalin Graph
c. Palo seco (sin serif)
HelveticaFuturaEl contrapunto de las romanas: tipos desnudos, funcionales y asépticos l Posteriores en el tiempo l Muchas variantes e interpretaciones l El único punto en común es la ausencia de remates l Helvetica, Gill Sans, Futura, , Franklin Gothic
Palo seco Diferentes tipos
Grotescas l Las pioneras, destacan por el carácter estrecho
Neogrotescas l Muy similar a las grotescas, pero con el contraste menos marcado y más geométricas
Humanistas l Más modulación, intentan retomar el trazo manual de las inscripciones romanas
Geométricas l Sin modulación y con el grosor homogéneo, están creadas a partir de formas geométrica simples (cuadrado, círculo y triángulo)
[ Palo seco atípicas ]
Aunque es cierto que no tienen remate, poseen una interpretación más libre, con rasgos peculiares que los sitúan a medio camino entre los tipos de palo y los de fantasía
Escritura Imitan el trazo manual y pueden tener los caracteres enlazados o sueltos
Caligráficas Imitan de alguna forma la escritura humana. Las góticas nacen del tipo de escritura predominant en la Edad Media.
Manuales De forma y trazado libre. Algunas, las más peculiares, se confunden con los tipos de fantasía.
Fantasía
No hay normas: se reinterpretan los elementos fijos y se incluyen otros nuevos, con absoluta libertad formal, con elementos decorativosy diversos significados.
Los dingbatsSímbolos u ornamentos con diferentes funciones (señalización, enumeraciones, etc..).
Varias versionesExisten familias que presentan varias versiones (normalmente, tipos con y sin remate).
Rotis sans serifRotis semi sansRotis semi serifRotis serif
Cada una de estas familias tipográficas, sin embargo, pueden presentar variaciones en su estructura. Son los estilos tipográficos
C Los estilos tipográficos
Estilos o variantes
Por su figura
01 El espacio en la línea de referencia
02 La angulación del eje
Por su anchura
03 Proporción de la caja
Por su mancha
04 Grosor
Aa
aa
aaaa
Su figuraEspacio en las líneas de referencia
Su figuraLa inclinación
Su anchuraProporción de la caja
Su anchuraProporción de la caja
Amplitude extra compressedAmplitude compressedAmplitude condensedAmplitudeAmplitude wide
Su manchaGrosor
Su manchaGrosor
Helvetica Neue UltralightHelvetica Neue LightHelvetica Neue RegularHelvetica Neue MediumHelvetica Neue BoldHelvetica Neue Black
D Adquirir nuevas fuentes
Nuevas fuentesHerramientas
De pago
www.myfonts.com www.fontshop.com www.1001fonts.com www.dafont.com
www.theleagueofmovabletype.com
Gratuitas
Intentando optimizar la lectura de los textos en pantallaLegibilidad
2.3A Familia tipográfica
Limitaciones y soluciones
Gestión de fuentes y formatos
B El cuerpo
C El interlineado
D La longitud de la línea
E El color
Hasta ahora, hemos visto cómo los tipos expresan. Ahora, se trata de ver, además, cómo facilitar su lectura
En tamaños más grandes, todos los textos se leen bien. Estamos hablando especialmente de textos más pequeños
En tamaños más grandes, todos los textos se leen bien. Estamos hablando especialmente de textos más pequeños
a Familia tipográfica
Legibilidad ILa familia tipográficaLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque ri-sus quis dui aliquet non tem-por enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam tur-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Pha-sellus vel augue non enim consequat molestie. Sus-pendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tin-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet con-vallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspen-disse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam va-rius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse po-tenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellen-tesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspen-disse pellentesque ri-sus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat moles-tie. Suspendisse potenti.
ROMANA ANTIGUA ROMANA MODERNA EGIPCIA PALO SECO (NO GEOMÉTRICO)
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque ri-sus quis dui aliquet non tem-por enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam tur-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Pha-sellus vel augue non enim consequat molestie. Sus-pendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tin-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet con-vallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspen-disse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam va-rius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse po-tenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellen-tesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspen-disse pellentesque ri-sus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat moles-tie. Suspendisse potenti.
ROMANA ANTIGUA ROMANA MODERNA EGIPCIA PALO SECO (NO GEOMÉTRICO)
Legibilidad ILa familia tipográfica
Familia tipográficaLas más aptas son las romanas antiguas y los palo secos (aunque no todos los subtipos)Nunca utilices romanas modernas, egipcias ni, por supuesto, tipos de fantasía o escritura para los textos más densos.
Familia tipográficaHay que buscar tipos más proporcionados y huir de aquellos que presenten más contraste en el grosorEn textos pequeños, los trazos más finos apenas se aprecian
b Cuerpo
El cuerpo tipográficoEquivale al tamaño, y se mide en puntos (equivalentes a 0,352 milímetros)
Legibilidad IIEl cuerpoLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibu-lum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu sollicitudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo convallis a. Nam molestie nisl in sapien posuere et ultricies tortor tempus. Donec odio leo, tristique sed iaculis quis, fringilla a magna. Integer consequat dignissim vulputate. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non
Times, 8/9,5
El texto común de revistas o periódicos suele oscilar entre los 8-10 puntos
c Interlineado
InterlineadoSe define como la distancia entre las líneas de base de dos líneas de texto consecutivas
El interlineado¿Qué es exactamente?
Es la distancia entre dos líneas de base sucesivas
Legibilidad IIIEl interlineadoLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu solli-citudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo convallis a. Nam molestie nisl in sapien posuere et ultricies tortor tempus. Donec odio leo, tristique sed iaculis quis, fringilla a
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu solli-citudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu
Times, 10/9 Times, 10/10 Times, 10/11,5 Times, 10/15
Legibilidad IIIEl interlineadoLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu solli-citudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo convallis a. Nam molestie nisl in sapien posuere et ultricies tortor tempus. Donec odio leo, tristique sed iaculis quis, fringilla a
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu solli-citudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu
Times, 10/9 Times, 10/10 Times, 10/11,5 Times, 10/15
InterlineadoDebe ser igual o mayor que el cuerpo para que no se solapen los trazos horizontales y verticales de las líneas
Interlineado¿Una regla general? Un 5-20% del cuerpo suele resultar (aunque no siempre se cumple)En tamaños más grandes, el interlineado incluso puede ser negativo (inferior al cuerpo)
Ejemplo de texto de cuerpo 80 puntos e interlineado 90Ejemplo de texto de cuerpo 80 puntos e interlineado 76
d Alineación
Legibilidad IVLa alineaciónLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt
eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem.
Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor
urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse
potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel,
mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus
porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus
vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque
sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt
eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem.
Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor
urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse
potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel,
mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula
nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus
porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam
diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus
vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi
rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris
convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis-cing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellen-tesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est ne-que, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pha-retra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu ma-lesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibu-lum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhon-cus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitu-din facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu solli-
Bandera izquierda Bandera centrada Bandera derecha Justificada
AlineaciónSi los textos son muy largos, densos o con cuerpos pequeños, sólo cabe alinearlo a la izquierda o justificarlo
AlineaciónCuando el texto se justifica, SIEMPRE debe activarse la opción de Separar sílabas
e Longitud de la línea
Legibilidad VLa longitud de la línea
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mae-cenas aliquet tinci-dunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellen-tesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellen-tesque risus quis dui aliquet non tem-por enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse poten-ti. Vivamus vive-rra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consecte-tur, neque vitae lao-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu sollicitudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Pha-sellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae ali-quet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin fa-cilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nu-lla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu sollicitudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo convallis a. Nam molestie nisl in sapien posuere et ultricies tortor tempus. Donec odio leo, tristique sed iaculis quis, fringilla a magna. Integer consequat dig-nissim vulputate. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspen-disse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae
Legibilidad VLa longitud de la línea
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mae-cenas aliquet tinci-dunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellen-tesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellen-tesque risus quis dui aliquet non tem-por enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse poten-ti. Vivamus vive-rra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consecte-tur, neque vitae lao-
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adi-piscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentes-que vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consec-tetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae aliquet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin facilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nulla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu sollicitudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Pha-sellus vel augue non enim consequat molestie. Suspendisse potenti. Viva-mus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae laoreet ultrices, ligula nibh imperdiet felis, non pharetra magna nisi quis lacus. Cras eget risus eget risus luctus porttitor eu sed sapien. Suspendisse ut urna sit amet arcu sodales tempor. Vestibulum aliquam diam non lacus consectetur vitae ali-quet arcu malesuada. Sed sed massa et diam faucibus vestibulum at nec sem.
Donec ultricies venenatis dui, eget auctor sem ullamcorper eu. Mauris in mauris nec mi rhoncus sagittis ut quis metus. Pellentesque sollicitudin fa-cilisis nibh, quis sagittis mauris convallis nec. Donec at odio nulla. Nu-lla facilisi. In eu diam arcu. Cras metus purus, congue eu sollicitudin eu, tempor vitae dolor. Nunc adipiscing elit sed nibh tristique rhoncus pretium urna bibendum. Aliquam auctor venenatis lacus, a feugiat justo convallis a. Nam molestie nisl in sapien posuere et ultricies tortor tempus. Donec odio leo, tristique sed iaculis quis, fringilla a magna. Integer consequat dig-nissim vulputate. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas aliquet tincidunt eros sit amet convallis. Nunc nec purus orci. Pellentesque vel mi nulla, vel cursus lorem. Suspendisse pellentesque risus quis dui aliquet non tempor enim pharetra. Maecenas porttitor urna ac diam varius tempus. Phasellus vel augue non enim consequat molestie. Suspen-disse potenti. Vivamus viverra enim ac nunc tincidunt faucibus. Etiam in est neque, a euismod risus. Nullam turpis diam, blandit et venenatis vel, mattis et metus. Nulla vitae pharetra enim. Sed consectetur, neque vitae
Longitud de la líneaEn cualquier caso, hay que evitar que se formen callesSucede cuando el tamaño es muy grande en relación a la longitud de la línea, y la alineación es justificada. ¿La solución? Separar siempre, reducir el tamaño, aumentar la longitud de la línea o, si no funciona, alinear a la izquierda.
e Color
Legibilidad VIColor
No hay contraste de luminosidad
No hay contraste de saturación
Hay contraste de luminosidad
Hay contraste de saturación
Legibilidad VIColor
ColorBusca siempre el contraste entre tipo y fondo, a partir de los niveles de saturación y luminosidad
¿Cómo proceder si no es suficiente con el contraste?
Estructurando la página con criterios tipográficosMacrotipografía
2.4A Contraste y jerarquía
B Alineación y composición
La macrotipografía estudia cómo los atributos tipográficos contribuyen a crear la composición de la piezaEstudia la relación entre elementos y el aspecto de éstos
a. Contraste/jerarquía
La diferenciación de los diferentes elementos tipográficos es fundamental para dinamizar la pieza y lograr jerarquía (de lo más relevante a lo accesorio).
Contraste tipográfico¿Cómo conseguirlo?
Contraste tipográficoFormas de conseguirlo
¡Nunca con la misma categoría tipográfica!(ej. Helvetica/GillSans, Bodoni/Didot)
alt alt alt alt
b. Alineación
Es necesario combinar la alineación tipográfica con la distribución de elementos para lograr una composición armónica
La alineación de los elementos incorpora fuerzas intangibles que “tiran” de éstos hacia determinadas zonas.Debes pensar si te interesa contrarrestarlos o no, en función de si quieres conseguir un mayor equilibrio o tensión.
En diseño editorial, intenta que todos los elementos del bloque titular se ciñan a a unos mismos criterios de alineación
Trabaja con guías y retícula para precisar la alineación de aquellos elementos que se sitúan a la misma altura exactamente